Między migracją a integracją: społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Historii PAN
2024
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 478 Seiten Illustrationen |
| ISBN: | 9788366911758 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049783058 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20240913 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 240716s2024 xx a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788366911758 |9 978-83-66911-75-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1450737469 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049783058 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Bykowska, Sylwia |d 1976- |e Verfasser |0 (DE-588)1188421069 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Między migracją a integracją |b społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 |c Sylwia Bykowska |
| 246 | 1 | 1 | |a Between migration and integration |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Historii PAN |c 2024 | |
| 300 | |a 478 Seiten |b Illustrationen | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1945-1960 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Soziale Integration |0 (DE-588)4077570-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Repatriierung |0 (DE-588)4177807-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Rückwanderung |0 (DE-588)4050863-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Alltag |0 (DE-588)4001307-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Danzig |0 (DE-588)4011039-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Danzig |0 (DE-588)4011039-4 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Einwohner |0 (DE-588)4151439-7 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Rückwanderung |0 (DE-588)4050863-8 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Repatriierung |0 (DE-588)4177807-8 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Soziale Integration |0 (DE-588)4077570-7 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Alltag |0 (DE-588)4001307-8 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte 1945-1960 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20240913 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09045 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09045 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035123996 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1816714814302453760 |
|---|---|
| adam_text |
SPIS TREŚCI Wstęp. 7 ROZDZIAŁ I. Rozpad społeczności Wolnego Miasta Gdańska. 37 Ludność Gdańska w latach 1920-1945 . 37 Wysiedlenie Niemców . 50 Weryfikacja narodowościowa . 69 Dalsze losy przedwojennych gdańszczan. 86 ROZDZIAŁ II. Gdańsk miastem polskich migrantów. 121 Ekspatriacja Polaków z województw wschodnich II Rzeczypospolitej. 126 Masowe osadnictwo w Gdańsku.136 Migracje lokalne. 160 Przyjazdy z ZSRR po 1956 roku . 165 ROZDZIAŁ III. Genealogia powojennych mieszkańców Gdańska. 179 Pochodzenie terytorialne i środowiskowe. 187 Osadnicy, rodzimi przybysze, ekspatrianci i „dawni” gdańszczanie. 207 Osadnicy z centralnej Polski. 211 Rodzimi przybysze. 219
Ekspatrianci. 224 „Dawni” gdańszczanie. 232 Kierunki rozwoju demograficznego. 240 Płeć, wiek, ruch naturalny. 241 ROZDZIAŁ IV. Nowe społeczeństwo Gdańska. Wybrane problemy integracyjne. 252 Zagadnienia formalnoprawne.253 Aprowizacja, bezpieczeństwo, problemy zdrowotne. 263
6 Spis treści Życie na gruzach. 281 Warunki mieszkaniowe. 289 Strategie pozyskiwania mieszkania. 298 Budownictwo mieszkaniowe . 315 Problem (nie)czystości. 319 Praca i zatrudnienie . 328 Kościół i religia. 354 Więzi międzyludzkie. 367 „Rewolucyjny huraganowy wicher nowego"-zamiast zakończenia . .399 Summary . 430 Bibliografia.432 Spis ilustracji. 460 Indeks nazwisk. 468
BETWEEN MIGRATION AND INTEGRATION. THE INHABITANTS OF GDANSK BETWEEN 1945 AND I960 (Summary) The year 1945 marked a turning point in the history of Gdańsk. The destroyed city became Polish, and settlers and re-settlers from various parts of the country replaced the non-German inhabitants. The port centre attracted thousands of newcomers who saw the maritime industry as an opportunity for advancement, unattainable in their previous homes. Migrants uprooted from their homelands, with different customs and material heritage, settled on the Motława River to form a new community with the local population. In the first post-war fifteen years, the demographic shape of Gdańsk was deter mined by migrations. The immediate post-war period (1945-1948) saw the city’s set tlement by settlers from central Poland and the Gdańsk region, as well as expatriates from the former eastern provinces of the Second Polish Republic. The newcomers from the East and the native population lost their local homelands forever. The former as a result of exile, and the latter - because of the disintegration of their old commu nity. In the 1950s, there was a significant influx of people from rural areas and small towns to the city as part of the urbanisation process. After the changes of 1956, due to the abolition of borders, a ‘family reunification’ campaign took place, which saw the departure of some of the local population from Gdańsk and a small influx of Poles from the USSR (the so-called second repatriation). These migrations resulted from the Second World War and closed the processes of stabilising
the population relations in Gdańsk and the rest of the ‘Recovered Territories’. An analysis of the origins of the post-war inhabitants of Gdańsk has shown that two general groups emerged: the local one (pre-war Gdańsk inhabitants and native newcomers) and the group of incomers (settlers from the interior of the country and expatriates from beyond the Bug River). Thus, Gdańsk became a unique place where a diverse population mixed together in a previously unknown urban and architec tural landscape. In the first years after the war, intergroup relations were affected by conflicts, which resurfaced in the second half of the 1950s due to the resump tion of those external (foreign) migrations mentioned above. The notorious ‘barefoot Anteks’, ‘Zabugols’ (people-from-behind-the-Bug-River) or ‘Szwabi’ (a colloquial derog atory name for Germans) marked the dividing lines in a society atomised by the war and the post-war period. Animosities arose under the influence of two main factors:
Summary 431 a misunderstanding of needs and mentalities arising from different ways of thinking and living and competition for access to material goods. Society was formed in the course of acculturation processes at the intersection of human, economic, and political factors. The integration processes took place differ ently in different environments, and not all dimensions of life were equally progres sive. Initially, acquaintances from the pre-war years were of great importance. Families with eastern roots cherished their own traditions, maintaining mutual contacts and trying to preserve at least a substitute for the life left behind by the Bug River. The unifying element for all Danzigers was the shared experience of a new beginning and the systemic transformation of the class structure caused by the rapid pace of indus trialisation. The opportunities to leave the countryside for the port city, learn a trade, and get an education attracted people who slowly grew into the strained social fabric. The existing circumstances and the new legal, political, and ideological order forced openness to change, which, on the whole, fostered new social bonds. Under the influence of natural demographic processes, challenges, and problems posed by the new reality to the settlers, life ‘in the new’ took on the attributes of nor mality. Neighbourhood, school, and work ties were being established, and a taming of urban and environmental space was taking place. The fastest disappearance of antagonisms was among the young inhabitants of Gdańsk, partly due to the genera tional experience
of getting to know and familiarise themselves with the city. They had little in common with their parents’ place of origin. They formed the first post-1945 generation brought up around the concept of rebuilding the ‘once upon a time’ and ‘forever’ Polish Gdańsk. Another formative event for this generation was their participation in and influ ence on the directions of change within the Polish Thaw and Polish October. These included the gradual cessation of repression and collective fear, the release of polit ical prisoners, institutional reforms, improvements in living standards, the surge of hope associated with the political thaw and the election of Władysław Gomulka as First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. The regaining of freedom of expression on specific problems in the public sphere and the develop ment of culture and the arts were not indifferent to integration processes. The moral renewal and atmosphere of occurring changes, although they soon slowed down, had a unifying value, leaving a lasting mark on the collective mentality. The sponta neously formed student gatherings were the most spectacular reactions to the Eighth Plenum of the Polish United Workers’ Party in 1956 in Poland and on the Coast. A rally in the courtyard of the Gdańsk University of Technology brought together a crowd of many thousands, uniting the various circles of the Tri-City (Gdańsk-Gdynia-Sopot). The human community taking shape in the city on the Motława River underwent three phases of development between 1945 and 1960. Considering the political
and eco nomic context, each was affected by a different social condition. Thus, one can speak in turn of ‘reconstruction society’, ‘advance society’ and ‘thaw society’. These were successive conditions, sometimes coinciding, which determined both the progress and integration problems of the inhabitants of Gdańsk after the Second World War. Translated by Grażyna Waluga
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiwum Akt Nowych w Warszawie Grupy operacyjne Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów i Ministerstwa Przemysłu Ministerstwo Administracji Publicznej Ministerstwo Ziem Odzyskanych Archiwum I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku Komitet Rodzicielski. Protokoły zebrań 1950-1957 Kronika I Państwowego Gimnazjum i Liceum w Gdańsku 1945-1963 Księga protokołów Rady Pedagogicznej Państwowego Gimnazjum i Liceum w Gdańsku Protokoły i sprawozdania Komitetu Rodzicielskiego 1958-1963 Archiwum II Liceum Ogólnokształcącego im. dr. W. Pniewskiego Kronika II LO im. dr Wład. Pniewskiego 1945-1970 Archiwum Instytutu Zachodniego w Poznaniu Spuścizna Karola Mariana Pospieszalskiego Archiwum Klasztoru Ojców Dominikanów w Gdańsku Ankiety 1946-1968 Sprawozdania wizytacyjne Archiwum Klasztoru Reformatów w Gdańsku Kronika, 1.1 Archiwum Kościoła św. Józefa w Gdańsku Kronika Klasztoru i Kościoła św. Józefa w Gdańsku Archiwum Kościoła św. Katarzyny w Gdańsku Kronika Klasztoru oo. Karmelitów w Gdańsku
Bibliografia 433 Archiwum Kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Gdańsku Kronika Kościoła Parafialnego Niepokalanego Serca Maryi w Gdańsku Wrzeszczu (od 1973 r. Kościoła Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa) Archiwum Państwowe w Gdańsku Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych w Gdańsku Komitet Wojewódzki Polskiej Partii Robotniczej w Gdańsku Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku Kuratorium Okręgu Szkolnego Gdańskiego w Gdańsku Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski w Gdańsku Państwowy Urząd Repatriacyjny. Wojewódzki Oddział Gdański Polski Związek Zachodni w Gdańsku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich w Gdańsku Urząd Wojewódzki Gdański Archiwum Państwowe w Gdańsku. Oddział w Gdyni Zjednoczenie Przemysłu Okrętowego w Gdańsku Archiwum Urzędu Miejskiego w Gdańsku Księgi meldunkowe z ulicy Angielska Grobla (Śródmieście) Księgi meldunkowe z ulicy Bolesława Chrobrego (Wrzeszcz) Księgi meldunkowe z ulicy Falek Polonusa (Stogi) Księgi meldunkowe z ulicy Jedności Robotniczej (Orunia) Księgi meldunkowe z ulicy Kartuskiej (Siedlce) Księgi meldunkowe z ulicy Łąkowej (Dolne Miasto) Księgi meldunkowe z ulicy Oliwskiej (Nowy Port) Księgi meldunkowe z ulicy Polanki (Oliwa) Główny Urząd Statystyczny. Oddział w Gdańsku Przegląd statystyczny m. Gdańska za czas od 1945 r. - 1950 Rocznik Statystyczny 1946 Herder-Institut Marburg Presseausschnittsammlung Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej w Gdańsku
Miejska Komenda Milicji Obywatelskiej w Gdańsku Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska Czytelnia Zbiorów Specjalnych Spuścizna Kazimierza Banasia-Purwina
434 Bibliografia Pracownia Dokumentów Życia Społecznego Druki ulotne Sekcja Historyczna Politechniki Gdańskiej Bronisław Bukowski (nr 48), Życiorys Otto Franciszek (P75), Wspomnienia Politechnika Gdańska po 1945 r. (nr 62), Sprawy mieszkaniowo-bytowe studen tów Politechniki Gdańskiej [oprać. J. Dobrowolski, 1971] Strajki studenckie 1946 rok (nr 55), Wyciąg z pisma Urzędu Informacji i Propagandy Woj. Gdańskiego, 25 V1946 r. Źródła drukowane Wydawnictwa źródłowe Bień Dominik, „Kronika Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku za czas od chwili jej powstania do końca 1952 roku” autorstwa Adama Dobrowolskiego, „Progress. Journal of Young Researchers” 2017, no. 1, s. 102-131. „Druga repatriacja” ludności polskiej z ZSRR na Warmii i Mazurach. Wybór dokumen tów z zasobu Archiwum Państwowego w Olsztynie z lat 1955-1962, wybór i wstęp Mariusz Korejwo, Olsztyn 2016. Główny Urząd Statystyczny, Narodowy Spis Powszechny z 3 XII1950. Województwo Gdańskie, Warszawa 1954. Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym 1945-1954. Wybór dokumentów, wstęp i oprać. Dariusz Jarosz, Tadeusz Wolsza, Warszawa 1995. Kosiński Leszek, Pochodzenie terytorialne ludności Ziem Zachodnich w 1950 r., Warszawa 1960 („Dokumentacja Geograficzna”, z. 2). Kosiński Leszek, Werwicki Andrzej, Migracje ludności na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1951-1957 (do użytku służbowego), Warszawa-Poznań 1961. Lippóczy Piotr, Walichnowski Tadeusz, Przesiedlenie ludności niemieckiej z Polski po dru giej wojnie światowej w świetle dokumentów, Warszawa-Łódź 1982. Niemcy w Polsce
1945-1950. Wybór dokumentów, t. 4: Pomorze Gdańskie i Dolny Śląsk, red. Daniel Boćkowski, Warszawa 2001. Przesiedlenie ludności polskiej z kresów wschodnich do Polski 1944-1947. Wybór dokumen tów, oprać. Stanisław Ciesielski, Warszawa 1999. Rocznik statystyczny województwa gdańskiego: 1958, 1959, 1961. Dzienniki, wspomnienia opublikowane i literatura piękna Bogucki Dariusz, Śladami życia, Pelplin 2009. Chojnacki Jan, Okruchy wspomnień, w: Życie studenckie na Politechnice Gdańskiej, red. Marek Biziuk, Gdańsk 2005, s. 77-92. Danzig 1944. Gespräche nach 50 Jahren/Gdańsk 1944. Rozmowy 50 lat później, red. Franz Dwertmann, Sabine Schmidt, Elżbieta Rusak, Gdańsk 1994.
Bibliografia 435 Danzig 1945. Erinnerungen nach 50 Jahren / Gdańsk 1945. Wspomnienia 50 lat później, red. Peter Oliver Loew, Elżbieta Rusak, Reiner Zekert, Gdańsk 1997. Drost Willi i in., Danzig. Eroberung. Zerstörung. Flucht, Siegen 2000. Druet Czesław, Czas przemian - czas nadziei, w: Życie studenckie na Politechnice Gdańskiej, red. Marek Biziuk, Gdańsk 2005, s. 109-124. Druet Czesław, Podróż w czas miniony, Sopot 2006. Hueckel Stanisław, Inżynierskie wspomnienia, Gdańsk 1981. Jabłońska-Raszewska Irena, Ze wspomnień gdańskiej lekarki, Gdańsk-Warszawa 2019. Janik Bernard, I Państwowe Gimnazjum i Liceum w Gdańsku (1945-1948). Wspomnienie, „Rocznik Gdański” 1974/1975, t. 34/35, s. 325-340. Kieser Egbert, Danziger Bucht 1945. Dokumentation einer Katastrophe, München 1997. Krutein Eva, Ucieczka z Gdańska, tłum. Irena Wyrzykowska, Warszawa 1999. Lenk Gertraud Anna, Unsere verlassene Heimat. Von Danzig nach Dänemark, Gelnhausen 2008. Mazuryk Bronisława, Ocalmy od zapomnienia. Obrazki z przedwojennych i wojennych dziejów Krasiczyna i wspomnienia innych osób, Krasiczyn 2013. Müller Gregor, Czasy dobre, złe, najgorsze. Rozmowy z Polonią gdańską/Gute, schlimme, schlimmste Zeiten. Gespräche mit Danziger Polen, tłum. Helena Babicka, Gdańsk 1996. Nałkowska Zofia, Dzienniki czasu wojny, Warszawa 1972. Nawrocka Ewa, Historia Uczelnianego Parlamentu ZSP Politechniki Gdańskiej, w: Życie studenckie na Politechnice Gdańskiej, red. Marek Biziuk, Gdańsk 200, s. 125-162. Neugebauer Jan, Gdański sen, Gdańsk 2019. Nowacki Witold, Notatki autobiograficzne, Warszawa 1985. Panasiuk Alina, Miasto
i ludzie. Wspomnienia z lat powojennych, Gdańsk 2000. Starościak Jacek, Wspomnienia gdańszczanina, Gdańsk [2015]. Tyrmand Leopold, Dziennik 1954, Warszawa 2015. Walicka Mirosława, Próba wspomnień. Gdańsk 1945-1946, Gdynia 1968. Warmiński Zygmunt, Gdańsk. Moje korzenie, Gdańsk 2001. Wehrmeyer-Janca Brigitte, Młodość niemieckiej dziewczyny w Połsce. Epizody z Gdańska (1938-1958), tłum. Ilona Pohoska, Ludwik Kozłowski, Gdańsk 2005. Wojna na Kaszubach. Pamięć polskich i niemieckich świadków, oprać. Roland Borchers, Katarzyna Madoń-Mitzner, Gdańsk 2014. Wspomnienia Janiny i Stefana Matuszewskich, w: Danzig 1945. Erinnerungen nach 50 Jahren/ Gdańsk 1945. Wspomnienia 50 lat później, red. Peter Oliver Loew, Elżbieta Rusak, Reiner Zekert, Gdańsk 1997, s. 324-325. Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, 1.1, zebr, oraz wstępem i spisem budow niczych opatrzyła Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997. Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, zebr, i oprać. Izabella Greczanik-Filipp, Gdańsk 1997. Wypędzeni ze Wschodu. Wspomnienia Polaków i Niemców, red. Hans-Jürgen Bömelburg, Renate Stössinger, Robert Traba, tłum. Justyna Górny i in., Olsztyn 2001. Zwarra Brunon, Wspomnienia gdańskiego bówki, t. 4-5, Gdańsk 1996-1997.
436 Bibliografia Prasa „Dziennik Bałtycki” 1945-1960 „Dziennik Bydgoski” 1933 „Dziennik Polski” 1955 „Dziennik Zachodni” 1946 „Express Wieczorny” 1959 „Gazeta Gdańska” 1990 „Głos Nauczycielski” 1946-1947 „Głos Wybrzeża” 1953, 1956-1957 „Kontrasty” 1956-1957 „Kurier Polski” 1959 „Przekrój” 1946 „Rzeczpospolita” 1947 „Słowo Powszechne” 1954, 1958 „Trybuna Ludu” 1952-1959 „Unser Danzig” 1951, 1952, 1955, 1956, 1958 „Życie Warszawy” 1953, 1955, 1959 Relacje zebrane przez autorkę Budzimira Wojtalewicz-Winke, relacja ustna, 2005 r. Elżbieta Winnicka, relacja ustna, 2022 r. Helena Lendzion, relacja ustna, 2005 r. Jerzy Młynarczyk, relacja ustna, 2015 r. Jerzy Paetzold, list do Sylwii Bykowskiej, 2021 r. Jerzy Winnicki, relacja ustna, 2014 r. Joanna Krupowicz, relacja ustna, 2022 r. Kazimierza Piskozub, relacja ustna, 2021 r. Leon Lendzion, relacja ustna, 2005 r. Łucja Bykowska, relacja ustna, 2007 r. Regina Nikoniuk, relacja ustna, 2006 r. Teresa Łabanowicz, relacja ustna, 2005 r. Wolfgang Zimmermann, list do Sylwii Bykowskiej, 2015 r. Zbigniew Byszewski, list do Sylwii Bykowskiej, 2014 r. Zenon Wróblewski, relacja ustna, 2010 r. Dokumenty ze zbiorów prywatnych Deklaracja członkowska Wacława Nikoniuka Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, 18 XII1985 Karty repatriacyjne Reginy, Józefa i Marii Pauksztów, 8 XII1956 Oświadczenie w sprawie Jana Młynarczyka, 1948 Wyciąg z protokołu Wojewódzkiej Komisji Odwoławczej Polskiej Partii Socjalistycznej w Gdańsku, 3 XII1948 Zaświadczenie przesiedleńcze Wacława Nikoniuka, 14 VII1945 Życiorys Wacława Nikoniuka
Bibliografia 437 Opracowania 50 lat Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego 1945-1995, red. G. Lech, Bożena Kudrycka, Gdańsk 1995. Andrzejewski Marek, Mokrzecki Lech, Włodarski Józef Arno, Zarys dziejów Uniwersytetu Gdańskiego. Sześćdziesiąt lat tradycji polskiego szkolnictwa pedagogicznego i ekono micznego na Wybrzeżu, Gdańsk 2006. Andrzejewski Marek, Szteler Marek, Prasa w Gdańsku w latach 1945-1990, w. Prasa gdańska na przestrzeni wieków, red. Marek Andrzejewski, Gdańsk 1999, s. 120-124. Aufnahme - Integration - Beheimatung, Flüchtlinge, Vertriebene und die „Ankunftsgesellschafl”, Hrsg. Josef Pilvousek, Elisabeth Preuss, Berlin 2009. Badziąg Kazimierz Antoni, Zanim powstał Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2005. Banasiak Stefan, Działalność osadnicza Państwowego Urzędu Repatriacyjnego na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945-1947, Poznań 1963. Banasiak Stefan, Przesiedlenie Niemców z Polski w latach 1945-1950, Łódź 1968. Banaś Konrad, Władysław Wolski. Meandry kariery komunistycznego działacza, Łódź 2019. Barylewska-Szymańska Ewa, „ku pouczeniu współczesnych gdańszczan”. Jan Kilarski jako popularyzator historii i kultury Gdańska, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały studia - analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2021, s. 195-222. Baziur Grzegorz, Armia Czerwona na Pomorzu Gdańskim 1945-1947, Warszawa 2003. Beer Mathias, Flucht und Vertreibung der Deutschen. Voraussetzungen, Verlauf, Folgen, München 2011. Belzyt Leszek, Między Polską a Niemcami. Weryfikacja narodowościowa i jej następstwa na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1945-1950, Toruń
1999. Berendt Grzegorz, Gdańska oktawa Jana Ptasińskiego. Z życia sekretarza gdańskiego Komitetu Wojewódzkiego PZPR, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945-1989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Warszawa 2012, s. 115-132. Berendt Grzegorz, Karty z gdańskiej kroniki politycznej lat 1945-1970, w: Polska i Polacy. Studia z dziejów polskiej myśli i kultury politycznej XIX i XX wieku. Księga pamiąt kowa dedykowana profesorowi Romanowi Wapińskiemu, red. Marian Mroczko, Gdańsk 2001, s. 60-80. Berendt Grzegorz, Skład Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku w latach 1945-1954. Źródła informacji i pierwsze ustalenia badawcze, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - stu dia - analizy, 1.1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017, s. 155-187. Berendt Grzegorz, Żydzi na gdańskim rozdrożu (1945-1950), Gdańsk 2000. Berendt Grzegorz, Żydzi na terenie Wolnego Miasta w latach 1920-1945. Działalność kul turalna, polityczna i socjalna, Gdańsk 1995. Białecki Tadeusz, Osadnictwo polskie na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1950, „Przegląd Zachodniopomorski” 1980, z. 2-3, s. 91-107. Białecki Tadeusz, Przesiedlenie ludności niemieckiej z Pomorza Zachodniego po II wojnie światowej, Poznań 1969. Bierniukiewicz Wojciech, Strychacki Zbigniew, Jeliński z Zosią Robert, Dzieci Gdańska, Gdańsk 2000.
438 Bibliografia Böhler Jochen, Mallmann Klaus-Michael, Matthäus Jürgen, Einsatzgruppen w Polsce, tłum. Ewa Ziegler-Brodnicka, Warszawa 2009. Bojarska Barbara, Piaśnica. Miejsce martyrologii i pamięci. Z badań nad zbrodniami hitle rowskimi na Pomorzu, Wejherowo 2009. Borodziej Włodzimierz, Historiografia polska o „wypędzeniu” Niemców, „Polska 1944/451989. Studia i Materiały” 1997, t. 2, s. 249-269. Borowiak Barbara, Ścieżki karier kobiet w Stoczni Gdańskiej, w: Historia Stoczni Gdańskiej, red. Konrad Knoch, Jakub Kufel, Wojciech Polak, Przemysław Ruchlewski, Magdalena Staręga, Andrzej Trzeciak, Gdańsk 2018, s. 379-392. Borowik Józef, Wojewódzkie gdańskie. Zarys geograficzno-gospodarczy, Warszawa 1964. Braudel Fernand, Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, t. 3: Czas świata, tłum. Jan i Jerzy Strzeleccy, Warszawa 2019. Brzeziński Piotr, Ludzie partii. Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR i PZPR w Gdańsku w latach 1945-1956 na tle swojej epoki, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały studia - analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2021, s. 29-45. Brzostek Błażej, Robotnicy Warszawy. Konflikty codzienne (1950-1954), Warszawa 2002. Brzostek Błażej, Zaremba Marcin, Polska 1956-1976: w poszukiwaniu paradygmatu, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2006, nr 2, s. 25-37. Buchhofer Ekkehard, Die Bevölkerungsentwicklung in den polnisch verwalteten deutschen Ostgebieten von 1956-1965, Kiel 1967. Buddatsch Egon, Abschied von Danzig. Meine Vertreibung und Flucht 1945-1946, Berlin 2011. Burszta Józef, Kategorie ludności i ich typ kulturowy, w:
Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, red. Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967, s. 132-177. Bykowska Sylwia, Die Aussiedlung der deutschen Bevölkerung aus Danzig nach dem Zweiten Weltkrieg, „Westpreußen-Jahrbuch” 2017/2018, t. 67/68, s. 172-185. Bykowska Sylwia, Działalność Komisji Weryfikacyjnej w Gdańsku w latach 1945-1947 na tle sytuacji społecznej, „Rocznik Gdański” 2015-2016, t. 75-76, s. 167-180. Bykowska Sylwia, Gdańszczanie - autochtoni i Kaszubi w latach 1945-1959. Od weryfi kacji narodowościowej do emigracji, w: Gedania Cassubia - kaszubskość Gdańska, red. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, Cezary Obracht-Prondzyriski, Gdańsk 2018, s. 123-146. Bykowska Sylwia, Hałagida Igor, Gdańsk po II wojnie światowej - przypadek odosob niony? Krótki przegląd historiograficzny i postulaty badawcze (z ogólną refleksją w tle), w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. nauk. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 23-33. Bykowska Sylwia, Kim byli powojenni mieszkańcy Nowego Portu? Analiza struktury pocho dzenia na przykładzie ulicy Oliwskiej, w: Historie gdańskich dzielnic, t. 3: Nowy Port, red. Janusz Dargacz, Katarzyna Kurkowska, Leszek Molendowski, Gdańsk 2021, s. 281-308. Bykowska Sylwia, Krajobraz demograficzno-społeczny Siedlec w latach 40. i 50. XX wieku, w: Historie gdańskich dzielnic, t. 4: Siedlce, red. Katarzyna Kurkowska, Leszek Molendowski, Gdańsk 2022, s. 305-321.
Bibliografia 439 Bykowska Sylwia, Ksiądz Franciszek Bogdan wśród gdańskich studentów 1945-1950, w: Kościół w godzinie próby 1945-1989. Nieznane dokumenty i świadectwa, red. Tomasz Balon-Mroczka, Jarosław Szarek, Kraków 2006, s. 297-316. Bykowska Sylwia, Księgi meldunkowe jako źródło do badań nad społeczną genealogią miasta „odzyskanego", w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 223-238. Bykowska Sylwia, Ku (re)polonizacji. Procesy ludnościowe na Pomorzu Gdańskim po II woj nie światowej, w: Powrót do Macierzy? Ziemie Zachodnie i Północne w Polsce Ludowej, red. Maciej Fic, Katowice 2020, s. 155-184. Bykowska Sylwia, Kultury (nie)pamięci powojennego Gdańska, „Kultura i Edukacja” 2010, nr 3 (77), s. 156-171. Bykowska Sylwia, Kwestia wysiedlenia ludności niemieckiej z Gdańska po zakończeniu II wojny światowej, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 2, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, współpr. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2019, s. 17-41. Bykowska Sylwia, Ludność rodzima województwa gdańskiego w polityce lokalnej admi nistracji w latach pięćdziesiątych XX wieku, w: Pomorskie. Twarzą do przyszło ści. 20 lat samorządu regionalnego w III Rzeczypospolitej, red. Grzegorz Grzelak, Gdańsk 2018, s. 71-92. Bykowska Sylwia, Ludzie bez ojczyzny? Kwestia „łączenia rodzin” na tle sytuacji lud ności rodzimej w latach pięćdziesiątych XX w. na przykładzie Gdańska, „Przegląd Historyczny” 2019, z. 1, s. 73-105. Bykowska Sylwia, Marian Pelczar - twórca powojennego mitu polskości Gdańska, w: Miasto (dla) sztuki.
Sztuka (dla) miasta. 60 lat działalności Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, red. Jarosław Balcewicz, Maria Mendel, Gdańsk 2018, s. 169-182. Bykowska Sylwia, Masowe migracje gdańszczan w latach 1945-1959. Przegląd źródeł archi walnych, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, 1.1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017, s. 44-69. Bykowska Sylwia, Między communitas a strukturą - początki społeczności gdańskiej po 1945 roku, w: Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci, red. Maria Mendel, Alicja Zbierzchowska, Gdańsk 2010, s. 125-147. Bykowska Sylwia, Polska ludność rodzima województwa gdańskiego na łamach „Dziennika Bałtyckiego” w latach 1945-1947, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945-1989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Warszawa 2012, s. 11-30. Bykowska Sylwia, Postawy ludności polskiej na Pomorzu w okresie II wojny światowej, w: Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939, red. Piotr Madajczyk, Warszawa 2021, s. 331-352. Bykowska Sylwia, Powojenne środowisko Polaków-Gdańszczan. Próby (re)konstrukcji rodzimych elit w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX w., w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, GdańskWarszawa 2021, s. 95-121. Bykowska Sylwia, Prezydenci Gdańska w latach 1945-1950, Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku w latach 1950-1973, Prezydenci Gdańska od 1973 roku, w: Poczet sołtysów, burmistrzów, nadburmistrzów, przewodniczących Miejskiej Rady Narodowej i prezydentów Gdańska od XIII do XXI wieku, red. Beata Możejko, Gdańsk
2015, s. 355-383, 388-396, 400-430.
440 Bibliografia Bykowska Sylwia, Problem ludności niemieckiej w Gdańsku w pierwszym okresie po zakończeniu II wojny światowej, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2017, nr 25, z. 2, s. 33-54. Bykowska Sylwia, Problem osadnictwa w Gdańsku w pierwszych latach po zakończeniu drugiej wojny światowej, „Zapiski Historyczne” 2017, t. 82, z. 4, s. 81-109. Bykowska Sylwia, Problem weryfikacji autochtonów na tle przemian ludnościowych w Gdańsku w latach 1945-1948, w: Na swoim? U siebie? Wśród swoich? Pierwsze lata na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Katarzyna Bock-Matuszyk, Wojciech Kucharski, Piotr Zubowski, Wrocław 2018, s. 177-209. Bykowska Sylwia, Rehabilitacja i weryfikacja narodowościowa ludności polskiej w wojewódz twie gdańskim po II wojnie światowej, Gdańsk 2012 (tłum, ang.: The Rehabilitation and Ethnic Vetting of the Polish Population in the Voivodship of Gdańsk after World War II, transi. Grzegorz Szenderowicz, w: Studies in History, Memory and Politics, ed. Anna Wolff-Powę ska, Piotr Forecki, vol. 28, Berlin 2020). Bykowska Sylwia, Rozwój demograficzny na Pomorzu 1948 r. i jego znaczenie w bada niach populacji miasta, „Gdański Notatnik Historyczny” 2022, t. 1, http://notatnikhistoryczny.pl/wp-content/uploads/2023/01/GNHl_3_Sylwia_Bykowska.pdf (dostęp: 30.03.2023). Bykowska Sylwia, Rozwój demograficzny na Pomorzu Gdańskim w latach 1945-1989, w: Region czy regiony? Ziemie Zachodnie i Północne 1945-1989, red. Wojciech Kucharski, Wrocław 2022, s. 181-197. Bykowska Sylwia, Sprawozdanie o stanie ludności Gdańska z 31 grudnia 1948 roku i jego znaczenie w badaniach populacji
miasta, „Gdański Notatnik Historyczny” 2022, 1.1, s. 50-62. Bykowska Sylwia, Volksdeutsche i eingedeutsche w optyce powojennego ustawodawcy, czyli o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów, „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość” 2013, t. 10, s. 421-432. Bykowska Sylwia, Zbrodnia i kara jako rytuał. Gdański proces stutthofskich zbrodniarzy, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2015, nr 23, s. 49-87. Chałasiński Józef, Droga awansu społecznego robotnika, Poznań 1931. Chrzanowski Bogdan, Delegatura Rządu RP na Kraj na Pomorzu. Nieznane karty zfrontu walki cywilnej podczas okupacji niemieckiej i po jej zakończeniu, Toruń 2011. Chrzanowski Bogdan, Gąsiorowski Andrzej, Steyer Krzysztof, Polska Podziemna na Pomorzu w latach 1939-1945, Gdańsk 2005. Chrzanowski Bogdan, Polonia gdańska wobec nazizmu niemieckiego w latach 1939-1940. Wybrane zagadnienia, „Rocznik Gdański” 2017/2018, t. 77/78, s. 23-31. Chrzanowski Bogdan, Pomorze Gdańskie pod okupacją hitlerowską (1939-1945), w: Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, red. Donald Steyer, Warszawa 1988, s. 24-48. Chrzanowski Bogdan, Wysiedlanie ludności polskiej z Pomorza Nadwiślańskiego w latach 1939-1944, w: Polityka germanizacyjna Trzeciej Rzeszy na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945, red. Katarzyna Minczykowska, Jan Sziling, Toruń 2007, s. 41-57. Chumiński Jędrzej, Robotnicy polscy 1945-1956. „Stary” i „nowy” ośrodek przemysłowy na przykładzie Krakowa i Wrocławia, Wrocław 2015. Chumiński Jędrzej, Robotnicy wobec doświadczenia codziennego w zakładach przemysło wych (1945-1989), w: Życie codzienne w PRL (1956-1989), red.
Grzegorz Miernik, Sebastian Piątkowski, Radom-Starachowice 2006, s. 7-33.
Bibliografia 441 Chumiński Jędrzej, Robotnicy wrocławscy - analiza społeczno-demograficzna (1945-1956), w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 35-72. Chumiński Jędrzej, Strajki robotnicze w Polsce (1945-1948), w: Studia i materiały z dzie jów opozycji i oporu społecznego, red. Łukasz Kamiński, 1.1, Wrocław 1998, s. 41-50. Chwalba Andrzej, Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000. Cichocka Marta, Kościół rzymskokatolicki w procesach integracyjnych na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1956, Szczecin 2018. Ciesielski Czesław, Z dziejów Instytutu Bałtyckiego, w: Osiemdziesiąt lat Instytutu Bałtyckiego, red. Czesław Ciesielski, Gdańsk 2006, s. 7-17. Codogni Paulina, Rok 1956, Warszawa 2006. Cybulski Andrzej, Pokolenie kataryniarzy, Gdańsk 1997. Czapliński Władysław, Obywatelstwo w procesie normalizacji stosunków RFN-PRL i RFN-NRD. Problemy wybrane, Poznań 1990. Czerniakiewicz Jan, Przemieszczenia ludności polskiej z ZSRR 1944-1959, Warszawa 2004. Czerniakiewicz Jan, Repatriacja ludności polskiej z ZSRR 1944-1948, Warszawa 1987. Czernihowska-Tymoszyk Anna, „Polski październik" - 1956 r. na Wybrzeżu Gdańskim, w: Gdańsk - Gdynia - Europa - Stany Zjednoczone w XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana profesor Annie Cienciale, red. Marek Andrzejewski, Gdańsk 2000, s. 188-198. Czernihowska-Tymoszyk Anna, „Sytuacja społeczno-polityczna na terenach wojewódz twa gdańskiego w latach 1953-1957”, Gdańsk 2002 (mps pracy doktorskiej napi sanej pod kierunkiem prof. Barbary Okoniewskiej). Czerwiński Daniel, Pierwsza dekada.
Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945-1956, Gdańsk 2016. Czerwiński Daniel, Szefowie gdańskiego aparatu bezpieczeństwa na tle mundurowych elit miasta 1945-1956, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2021, s. 47-67. Czerwiński Dominik, Strajk dokerów w Nowym Porcie. 1946, Brzezia Łąka 2020. Czubiński Antoni, Polska i Polacy po II wojnie światowej (1945-1989), Poznań 1998. Czyżak Bogdan, Dylematy. Kultura na Wybrzeżu 1945-1980, Gdańsk 1985. Danielewicz Stanisław, Jazzowisko Trójmiasta. Historia jazzu w Gdańsku, Gdyni i Sopocie 1945-2010, Kraków 2011. Daniluk Jan, „Miasta skoszarowane”. Gdańsk i Sopot jako garnizon Wehrmachtu w latach 1939-1945, Gdańsk 2019. Daniluk Jan, Przedmowa, w: Irena Jabłońska-Raszewska, Ze wspomnień gdańskiej lekarki, Gdańsk-Warszawa 2019, s. 7-10. Dawid Adriana, Problem migracji do obu państw niemieckich w ujęciu władz partyjnych województwa opolskiego (1956-1959), w: Wędrówka ludów. Powojenny transfer lud ności w Polsce Ludowej, red. Maciej Fic, Katowice 2018, s. 96-117. Demografia i społeczeństwo Ziem Zachodnich i Północnych 1945-1995. Próba bilansu, red. Ewa Frątczak, Zbigniew Strzelecki, Warszawa 1996. Dmitrów Edmund, Niemcy i okupacja hitlerowska w oczach Polaków. Poglądy i opinie z lat 1945-1948, Warszawa 1987. Dobrowolski Kazimierz, Uwagi o osadnictwie ziem zachodnich, w: I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych (Zagadnienia ogólne osadnictwa ziem odzyska nych), Biuro Studiów Osadniczo-Przesiedleńczych, z. 3, Kraków 1945, s. 95-122.
442 Bibliografia Dobrowolski Кашітіег, Wzór dobrego osadnika, w: Ziemie zachodnie w polskiej literatu rze socjologicznej. Wybór tekstów, wybór, oprać, i wstęp Andrzej Kwilecki, Poznań 1970, s. 113-115. Domańska Hanna, Lifsches Leon, Żydzi znad Gdańskiej Zatoki, Warszawa 2000. Domańska Hanna, Zapomniani byli w mieście. Dzieje Żydów sopockich w XIX i XX w., Warszawa 2001. Dominiczak Henryk, Proces zasiedlania woj. zielonogórskiego 1945-1950, Zielona Góra 1975. Domke Radosław, Ziemie Zachodnie i Północne Polski w propagandzie lat 1945-1948, Zielona Góra 2010. Drywa Danuta, Losy mieszkańców Wolnego Miasta Gdańska aresztowanych w ramach Säuberungsaktion (akcji „Oczyszczanie”), w: Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939, red. Piotr Madajczyk, Warszawa 2021, s. 375-399. Dudek Antoni, Funkcjonowanie systemu nomenklatury kadr PZPR na szczeblu wojewódzkim (1948-1989). Przykład Krakowa, w: Komunizm. Ideologia, system, ludzie, red. Tomasz Szarota, Warszawa 2001, s. 99-109. Dudek Bohdan, Zaburzenie po stresie traumatycznym, Gdańsk 2003. Dulczewski Zygmunt, Autochtonizacja ludności na Ziemiach Zachodnich, w: Tworzenie się nowego społeczeństwa na Ziemiach Zachodnich, red. Zygmunt Dulczewski, Poznań 1961, s. 13-67. Dulczewski Zygmunt, Golczewski Kazimierz, Kersten Krystyna, Przeobrażenia społeczne na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1947, red. Zygmunt Dulczewski, Poznań 1964. Dulczewski Zygmunt, Kwilecki Andrzej, Społeczeństwo Wiełkopołski w osadnictwie Ziem Zachodnich, Poznań 1962. Dulczewski Zygmunt, Społeczne aspekty migracji na ziemiach zachodnich, Poznań 1964. Dunin-Wąsowicz
Krzysztof, Stutthof, Warszawa 1981. Dyczewski Leon, Konflikt kulturowy czy kulturowa kontynuacja pokoleń w rodzinie miej skiej, w: Z badań nad rodziną, red. Teresa Kukołowicz, Lublin 1984, s. 130-158. Dymek Benon, PZPR 1948-1954, Warszawa 1989. Dziedzic Jerzy, Młodzież na Połitechnice Gdańskiej, w: Politechnika Gdańska 1945-1955. Księga pamiątkowa, red. Marian des Loges, Warszawa 1958, s. 60-72. Dziurzyriski Patrycy, Osadnictwo rolne na Ziemiach Odzyskanych, Warszawa 1983. Eberhardt Piotr, Przemieszczenia ludności na terytorium Polski spowodowane II wojną światową, Warszawa 2000. Eisler Jerzy, Jakim państwem była PRL w latach 1956-1976?, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2006, nr 2, s. 11-23. Eisler Jerzy, Kupiecki Robert, Na zakręcie historii - rok 1956, Warszawa 1992. Eisler Jerzy, „Polskie miesiące” czyli kryzys(y) w PRL, Warszawa 2008. Fic Maciej, Przemiany demograficzno-społeczne w miastach byłej niemieckiej części Górnego Śląska w pierwszej dekadzie po zakończeniu II wojny światowej, w: Gdańsk 19451990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 73-109. Filip Krzysztof, Komunikat dyslokacyjny jednostek Milicji Obywatelskiej na terenie woje wództwa gdańskiego w 1945 roku, „Argumenta Historica” 2014, nr 1, s. 55-72. Filip Krzysztof, Październik 1956 w Gdańsku, „Teki Gdańskie” 2012,1.12, s. 63-86.
Bibliografia 443 Friedrich Jacek, Historia sztuki w Gdańsku po 1945 roku. Rekonesans, w: Tradycje gdań skiej humanistyki, red. Józef Borzyszkowski, Cezary Obracht-Prondzyński, Gdańsk 2008, s. 411-438. Friedrich Jacek, Odbudowa Głównego Miasta w latach 1945-1960, Gdańsk 2015. Friedrich Jacek, Środowisko konserwatorów zabytków, historyków architektury i projek tantów odbudowy Gdańska w latach 1945-1960, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały studia - analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2021, s. 179-194. Friedrich Jacek, Walka obrazów. Przedstawienia wobec idei w Wolnym Mieście Gdańsku, Gdańsk 2018. Friszke Andrzej, Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989, Warszawa 2003. Friszke Andrzej, Przystosowanie i opór. Rozważania nad postawami społecznymi 19561970, w: Komunizm. Ideologia, system, ludzie, red. Tomasz Szarota, Warszawa 2001, s. 139-155. Fułek Wojciech, Stinzing-Wojnarowski Roman, Kurort w cieniu PRL-u. Sopot 1945-1989, Gdańsk 2007. Gasztold Tadeusz, Przesiedleńcy z Kresów Północno-Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej na Pomorze w latach 1945-1948, w: Pomorze - trudna Ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945-1995, red. Andrzej Sakson, Poznań 1996, s. 317-328. Gatrell Peter, The Unsettling of Europe. How Migration Reshaped a Continent, New York 2019. Gawlicki Marcin, Zabytkowa architektura Gdańska w latach 1945-1951, Gdańsk 2012. Gaworecki Władysław Włodzimierz, Czynniki kształtujące zespółportowo-miejski Gdańsk-Gdynia, Gdańsk 1974. Gawryszewski Andrzej, Ludność Polski w XX wieku, Warszawa 2005. Gdańsk po wyzwoleniu. Rok pracy i
osiągnięć, oprać, komitet red. pod przewodnictwem Stanisława Strąbskiego, Gdańsk 1946. Gdańskie. Rozwój województwa w Polsce Ludowej, red. Jerzy Kołodziejski, Warszawa 1971. Gebert Jerzy, Z gdańskich boisk i stadionów, Gdańsk 1970. Głogowska Helena, Białorusini na Wybrzeżu Gdańskim, Toruń 2003. Główczyk Jerzy, Szkolnictwo ogólnokształcące w Gdańsku w latach 1945-1973. Organizacja i zarządzanie, Gdańsk 1989. Goffman Erving, Człowiek w teatrze życia codziennego, tłum. Helena Datner-Śpiewak, Paweł Śpiewak, Warszawa 2000. Golczewski Kazimierz, Przymusowa ewakuacja z nadbałtyckich prowincji III Rzeszy (19441945), Poznań 1971. Golon Mirosław, Od Pomorza Gdańskiego do Górnego Śląska - deportacje ludności cywil nej z ziem polskich do obozów pracy w ZSRR w 1945 r., w: Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku, red. Adam Dziurok, Marcin Niedurny, Katowice 2004, s. 11-34. Golon Mirosław, Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1945-1947, Toruń 2001. Gołębiowski Bronisław, Chłoporobotnicy o sobie. Studium autobiografii, Warszawa 1974. Grabowska Janina, Stutthof. Przewodnik, informator, Gdańsk 1986. Grenzdurchgangslager Friedland 1945-1995. Niedersächsisches Innenministerium. (Referat für Presse- und Öffentlichkeitsarbeit), Hannover 1995.
444 Bibliografia Gross Jan Tomasz, Geneza społeczna demokracji ludowych: o konsekwencjach II wojny świa towej w Europie Środkowej, w: Komunizm. Ideologia, system, ludzie, red. Tomasz Szarota, Warszawa 2001, s. 40-58. Grzybowski Romuald, Okoliczności powstania Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku i roz wój jej infrastruktury w latach 1946-1949, „Rocznik Gdański” 1998, t. 58, z. 1, s. 79-94. Grzymała-Kazłowska Aleksandra, Od tożsamości i integracji do społecznego zakotwi czenia - propozycja nowej koncepcji teoretycznej, „Centre of Migration Research Working Papers” 2013, no. 64 (122), s. 1-18. Grzymała-Kazłowska Aleksandra, Zarys koncepcji społecznego zakotwiczenia. Inne spoj rzenie na tożsamość, adaptację i integrację imigrantów, „Kultura i Społeczeństwo” 2013, nr 3, s. 45-60. Gucewicz Daniel, Duszpasterstwo akademickie w Gdańsku (Trójmieście) 1945-1956, w: Nadzieje i rozczarowania. Środowiska katolików świeckich w Polsce (1944/19451956), red. Michał Siedziako, Tomasz Sikorski, Warszawa 2022, s. 325-356. Gucewicz Daniel, Kalwaryjska rebelia. Z historii wybranych sanktuariów Pomorza Gdańskiego w okresie Polski Ludowej, Gdańsk-Warszawa 2020. Gucewicz Daniel, Molendowski Leszek, Z dziejów Kościoła katolickiego w Nowym Porcie w okresie Polski Ludowej, w: Historie gdańskich dzielnic, t. 3: Nowy Port, red. Janusz Dargacz, Katarzyna Kurkowska, Leszek Molendowski, Gdańsk 2021, s. 357-389. Gucewicz Daniel, Na przekór władzy. Zewnętrzne przejawy życia religijnego w wojewódz twie gdańskim w dobie Wielkiej Nowenny i Millenium Chrztu Polski (1957-1965), w: Szkice z życia
codziennego Gdańska w latach 1945-1989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Gdańsk 2012, s. 95-114. Gucewicz Daniel, „Weszli z biedy w biedę”. Mieszkańcy Gdańska i Sopotu oczami ducho wieństwa rzymskokatolickiego w latach 1945-1956 (wedle sprawozdań kościelnych), w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 149-187. Gucewicz Daniel, Źródła do dziejów Kościołów i związków wyznaniowych w Gdańsku po II wojnie światowej, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017, s. 135-154. Gückel Jürgen, 60 Jahre Lager Friedland. Zeitzeugen berichten, Göttingen 2005. Gulda Mieczysław, Maroszek Boleslaw, Kształtowanie się załóg stoczniowych w polskim budownictwie okrętowym na Wybrzeżu Gdańskim w latach 1945-1949, w: Historia budownictwa okrętowego na Wybrzeżu Gdańskim, red. Edmund Cieślak, Gdańsk 1972, s. 659-714. Gulda Mieczysław, Proces przystosowania do roli studenta (na przykładzie WSP w Gdańsku), Warszawa 1971. Gulda Mieczysław, Struktura i ruchliwość społeczna Trójmiasta w świadomości jego miesz kańców: studium socjologiczne, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Rozprawy i monografie” 1980, nr 18, s. 233-245. Gutowska Monika, „Z tow. Gomułką i z Bogiem dojdziemy do celu”. Powrót nauczania religii do szkół w województwie gdańskim w wyniku „odwilży” 1956 roku, w: Szkice z życia codziennego Gdańska w latach 1945-1989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Gdańsk 2012, s. 82-94. Hajduk Bolesław, Tragiczny rok 1945, w: Historia Gdańska, t. 4, cz.
2:1920-1945, Sopot [1999], s. 309-336.
Bibliografia 445 Halicka Beata, Polski Dziki Zachód. Przymusowe migracje i kulturowe oswajanie Nadodrza 1945-1948, tłum. Aleksandra Łuczak, Kraków 2015 (wyd. niem.: Polens Wilder Westen. Erzwungene Migration und die kulturelle Aneignung des Oderraumes 19451948, Paderborn 2013; wyd. ang.: The Polish Wild West. Forced Migration and Cultural Appropriation in the Polish-German Borderlands, 1945-1948, London-New York 2020). Hałagida Igor, Ukraińcy na zachodnich i północnych ziemiach Polski 1947-1957, Warsza wa 2002. Hejger Maciej, Polityka narodowościowa władz polskich w województwie gdańskim w latach 1945-1947, „Rocznik Gdański” 1994, t. 54, z. 1, s. 23-43. Hejger Maciej, Polityka narodowościowa władz polskich w województwie gdańskim w latach 1945-1947, Słupsk 1998. Hejger Maciej, Przekształcenia narodowościowe na ziemiach zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959, Słupsk 2008. Hensel Joanna, Burżuazja warszawska drugiej połowy XIX w. w świetle akt notarialnych, Warszawa 1979. Hirsch Helga, Schweres im Gepäck. Flucht und Vertreibung als Lebensthema, Hamburg 2004. Hirsch Helga, Zemsta ofiar. Niemcy w obozach w Polsce 1944-1950, tłum. Maria Przybyłowska, Warszawa 1999. Hofmann Andreas R., Die Nachkriegszeit in Schlesien. Gesellschafts- und Bevölkerungspolitik in den polnischen Siedlungsgebieten 1945-1948, Köln 2000. Horvath Sandor, Stalinism Reloaded. Everyday Life in Stalin-City, Hungary, trans. Thomas Cooper, Bloomington 2017. Hrabiec Stefan, Nazwy dzielnic i okolic Gdańska, Poznań 1949. Hryciuk Grzegorz, Ruchniewicz Małgorzata, Szaynok Bożena, Żbikowski Andrzej,
Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski. Polacy, Żydzi, Niemcy, Ukraińcy, Warszawa 2008. I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych, z. 2, 5, Kraków 1945. II Sesja Rady Naukowej do Zagadnień Ziem Odzyskanych, z. 1, 3, Warszawa 1946. III Sesja Rady Naukowej do Zagadnień Ziem Odzyskanych, z. 3, 7, Kraków 1947. Jałowiecki Bohdan, Tożsamość ludzi, tożsamość miejsc, w: Tożsamość miejsca i ludzi. Gdańszczanie i ich miasto w perspektywie historyczno-socjologicznej, red. Małgorzata Dymnicka, Zbigniew Opacki, Warszawa 2003, s. 146-152. Jankowiak Stanisław, Akcja łączenia rodzin między Polską a Republiką Federalną Niemiec w latach 1950-1959, w: Ziemie Zachodnie i Północne Polski w okresie stalinowskim, red. Czesław Osękowski, Zielona Góra 1999, s. 205-217. Jankowiak Stanisław, Wysiedlenie i emigracja ludności niemieckiej w polityce władz pol skich w latach 1945-1970, Warszawa 2005. Jarecki Edward, Stocznia Gdańska im. Lenina. Życie społeczno-polityczne w latach 19451984, Warszawa 1985 Jarosz Dariusz, Ludzie „trzeciego wieku” i ich warunki życiowe w Polsce w latach 19441989. Główne problemy (analiza historyczna), Warszawa 2022. Jarosz Dariusz, Mieszkanie się należy. Studium z peerelowskich praktyk społecznych, Warszawa 2010. Jarosz Dariusz, Pasztor Maria, W krzywym zwierciadle. Polityka władz komunistycznych w Polsce w świetle plotek i pogłosek z lat 1949-1956, Warszawa 1995.
446 Bibliografia Jarosz Dariusz, Polacy a stalinizm 1948-1956, Warszawa 2000. Jarosz Dariusz, Rzeczy, ludzie, zjawiska. Studia z historii społecznej stalinizmu w Polsce, Warszawa 2017. Jarosz Dariusz, Zwrot stalinizacyjny 1945-1950 i jego wpływ na funkcjonowanie organi zacji społecznych, w: Nie tylko partia? Organizacje społeczne w Polsce Ludowej 19441989 - geneza, funkcjonowanie, znaczenie, red. Tadeusz Ruzikowski, Warszawa 2017, s. 27-49. Jarska Natalia, Kobiety z marmuru. Robotnice w Polsce w latach 1945-1960, Warszawa 2015. Jasiński Janusz, Kwestia pojęcia Ziemie Odzyskane, w: Ziemie Odzyskane/Ziemie Zachodnie i Północne 1945-2005. 60 lat w granicach państwa polskiego, red. Andrzej Sakson, Poznań 2006, s. 15-25. Jastrzębski Włodzimierz, Okupacyjne losy ziem polskich wcielonych do III Rzeszy (19391934), Bydgoszcz 2017. Jastrzębski Włodzimierz, Sziling Jan, Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdańskim w kitach 1939-1945, Gdańsk 1979. Judt Tony, Powojnie. Historia Europy od roku 1945, tłum. Robert Bartold, Poznań 2013. Kabaczij Roman, Wygnani na stepy. Przesiedlenia ludności ukraińskiej z Polski na połu dnie Ukrainy w latach 1944-1946, Warszawa 2012. Kaczkowski Sylwester, Stosunki ludnościowe Szczecina w kitach 1945-1955, Warszawa 1968. Kalecki Michał, Rady robotnicze a centralne planowanie, „Nowe Drogi” 1956, s. 11-12. Kamiński Bruno, Fear Management. Foreign Threats in the Post-War Polish Propaganda. The Influence and the Reception of the Communist Media (1944-1956), Berlin 2019. Kamiński Łukasz, Polacy wobec nowej rzeczywistości 1944-1948. Formy pozainstytucjonalnego,
żywiołowego oporu społecznego, Toruń 2000. Kaszuba Elżbieta, Między propagandą a rzeczywistością. Polska ludność Wrocławia w kitach 1945-1947, Warszawa-Wrocław 1997. Kenney Padraic, Budowanie Polski Ludowej. Robotnicy a komuniści 1945-1950, tłum. Anna Dzierzgowska, Warszawa 2015. Kersten Krystyna, Kształtowanie stosunków ludnościowych, w: Polska Ludowa 1944-1950, red. Franciszek Ryszka, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974, s. 74-176. Kersten Krystyna, Migracje powojenne w Polsce. Próba klasyfikacji i ogólna charakterystyka zewnętrzna ruchów ludnośri, „Polska Ludowa. Materiały i Studia” 1963, t. 2, s. 3-26. Kersten Krystyna, Od wyzwolenia do stalinizmu, w: Ziemie Zachodnie i Północne Polski w okresie stalinowskim, red. Czesław Osękowski, Zielona Góra 1999, s. 7-17. Kersten Krystyna, Plany i organizacja migracji ludności rolniczej na ziemie zachodnie w 1945 r., „Kwartalnik Historyczny” 1960, t. 67, nr 3-4, s. 682-698. Kersten Krystyna, Początki stabilizacji i życia społecznego w środowisku wiejskim na Pomorzu Zachodnim, „Polska Ludowa. Materiały i Studia” 1965, t. 4, s. 3-42. Kersten Krystyna, Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej (studium histo ryczne), Wrocław 1974. Kersten Krystyna, Rok 1956 - przełom? kontynuacja? punkt zwrotny?, „Polska 1944/451989” 1997, t. 3, s. 7-18. Kersten Krystyna, Ruchliwość w Polsce po II wojnie światowej jako element przeobrażeń społecznych i kształtowania postaw, „Przegląd Historyczny” 1986, z. 4, s. 703-722. Kieniewicz Stefan, Wpływ zaboru rosyjskiego na świadomość społeczeństwa polskiego, w: Dziedzictwo zaborów. Wybór tekstów,
Warszawa 1983, s. 123-162.
Bibliografia 447 Kilarski Jan, Gdańsk, miasto nasze. Przewodnik po Gdańsku starym i nowym, Kraków 1947. Kilarski Jan, Gdańsk, Poznań [1937]. Kizik Edmund, Obraz powojennego Gdańska w relacjach obcokrajowców. Rekonesans badaw czy, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945-1989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Gdańsk 2012, s. 31-44. Kizik Edmund, Źródła statystyczne dla pierwszych dekad powojennego Gdańska (19451960), w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, 1.1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017, s. 15-44. Klich-Kluczewska Barbara, Przez dziurkę od klucza. Życie prywatne w Krakowie (19451989), Warszawa 2005. Kochanowicz Joanna, ZMP w terenie. Stalinowska próba modernizacji opornej rzeczywi stości, Warszawa 2000. Kochanowski Jerzy, Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957, Kraków 2017. Kochanowski Jerzy, Tylnymi drzwiami. „Czarny rynek” w Polsce 1944-1989, Warszawa 2010. König Christian, Flüchtlinge und Vertriebene in der DDR-Aujbaugeneration. Sozial- und biographiegeschichtliche Studien, Leipzig 2014. Korbel Jan, Emigracja z Polski do RFN. Wybrane problemy, Opole 1983. Korbel Jan, Polska ludność rodzima. Migracje w przeszłości i perspektywie - analiza uwa runkowań, Opole 1986. Kosiński Krzysztof, Młodzież w rewolcie 1956 roku, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2011, nr 1, s. 405-415. Kosiński Leszek, Migracje ludności w Polsce 1950-1960, Warszawa 1968. Kosiński Leszek, Procesy ludnościowe na ziemiach odzyskanych w latach 1945-1960, Warszawa 1963. Kossert Andreas, Kalte Heimat. Die Geschichte der deutschen Vertriebenen nach
1945, München 2008. Kossert Andreas, Prusy Wschodnie. Historia i mit, tłum. Barbara Ostrowska, Warszawa 2017. Kowalewski Łukasz, Życie sportowe w Stoczni Gdańskiej w latach 1945-1956, w: Historia Stoczni Gdańskiej, red. Konrad Knoch, Jakub Kufel, Wojciech Polak, Przemysław Ruchlewski, Magdalena Staręga, Andrzej Trzeciak, Gdańsk 2018, s. 331-346. Kowalska-Glikman Stefania, Drobnomieszczaństwo w dziewiętnastowiecznej Warszawie, Warszawa 1987. Kowalska-Glikman Stefania, Ruchliwość społeczna i zawodowa mieszkańców Warszawy w latach 1845-1861 na podstawie akt stanu cywilnego, Wrocław 1971. Kowalski Waldemar, Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Gdańsk 2003. Kozłowski Kazimierz, Od Października ’56 do Grudnia ’70. Ewolucja stosunków społeczno-politycznych na Wybrzeżu (1956-1970), Szczecin 2002. Kozłowski Ryszard, Październik ’56 w regionie kujawsko-pomorskim w świetle niepubliko wanych źródeł PZPR, Włocławek 2004. Krasucki Eryk, Miasta Pomorza Zachodniego w pierwszych powojennych dekadach. Demografia, specyfika rozwoju, postulaty badawcze, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 111-134. Król Joanna, Perkowski Piotr, Kształtowanie postaw obywatelskich w szkolnictwie Polski Ludowej i aktywność Polaków w sferze publicznej, w: Demokracja. Centrum i pery ferie. Procesy modernizacyjne państwa w polskiej myśli politycznej XX-XXI wieku,
448 Bibliografia red. Andrzej Balaban, Janusz Faryś, Tomasz Sikorski, Przemysław Słowiński, Szczecin 2008, s. 181-200. Kryński Henryk Edel, Województwo gdańskie. Studium społeczno-gospodarcze, Gdynia 1961. Krzemiński Tomasz, Codzienność mniejszych miast Pomorza Nadwiślańskiego końca XIX i pierwszych dziesięcioleci XX wieku, Warszawa 2017. Kształtowanie się pierwszego planu osadnictwa Ziem Zachodnich w 1945 r., oprać. Krystyna Kersten, Tomasz Szarota, „Polska Ludowa. Materiały i Studia” 1966, s. 127-189. Kuciel-Frydryszak Joanna, Chłopki. Opowieść o naszych babkach, Warszawa 2023. Kula Henryk, Granica morska PRL 1945-1950, Warszawa 1979. Kula Witold, Ludność Warszawy w pierwszych ośmiu miesiącach wojny (IX1939 - IV1940), „Rocznik Warszawski” 1984, t. 17, s. 171-243. Kwaśniewski Krzysztof, Adaptacja i integracja kulturowa ludności Śląska po drugiej woj nie światowej, Wrocław 1969. Kwiatkowska Aneta, Gdańsk 1945-1948 w świetle druków ulotnych, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdarisk-Warszawa 2023, s. 239-257. Kwilecki Andrzej, Kształtowanie się nowego społeczeństwa na Ziemiach Zachodnich, „Przegląd Zachodniopomorski” 1965, z. 5, s. 5-29. Latoszek Marek, Wielokulturowość mieszkańców Pomorza na tle procesów przemian spo łecznych (1945-1995), w: Pomorze - trudna Ojczyzna? Kształtowanie się nowej toż samości 1945-1995, red. Andrzej Sakson, Poznań 1996, s. 155-187. Latoszek Marek, Więzi i przejawy integracji w grupach i zbiorowościach społeczeństwa gdańskiego pod koniec lat siedemdziesiątych, Gdańsk 1987. Latoszek Marek, Wilnianie
gdańscy, „Gdański Rocznik Kulturalny” 1992, nr 14, s. 42-55. Latuch Mikołaj, Dezintegrujące i integrujące właściwości migracji ludności Ziem Zachodnich i Północnych, w: Demografia i społeczeństwo Ziem Zachodnich i Północnych 19451995. Próba bilansu, red. Ewa Frątczak, Zbigniew Strzelecki, Warszawa 1996, s. 111-114. Latuch Mikołaj, Migracje wewnętrzne w Polsce na tle industrializacji (1950-1960), Warszawa 1970. Latuch Mikołaj, Repatriacja ludności polskiej w latach 1955-1960 na tle zewnętrznych ruchów wędrówkowych, Warszawa 1994. Leder Andrzej, Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej, Warszawa 2014. Licea ogólnokształcące w województwie gdańskim przed reformą szkolną, red. Edward Jarecki, Gdańsk 1968. Linek Bernard, Weryfikacja narodowościowa i akcja osadnicza na Śląsku Opolskim, w: Województwo śląskie 1945-1950. Zarys dziejów politycznych, red. Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek, Katowice 2014, s. 513-542. Linkiewicz Olga, Lokalność i nacjonalizm. Społeczności wiejskie w Galicji Wschodniej w dwudziestoleciu międzywojennym, Kraków 2018. Lis Michał, Polska ludność rodzima na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej, Opole 1991. Literski Stanisław, Rola małżeństw mieszanych w procesie integracji społecznej w latach 1945-1965 na przykładzie powiatu bytowskiego, w: Pomorze - trudna Ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945-1995, red. Andrzej Sakson, Poznań 1996, s. 271-289.
Bibliografia 449 Loew Peter Oliver, Gdańsk i jego przeszłość. Kultura historyczna miasta od końca XVIII wieku do dzisiaj, tłum. Janusz Mosakowski, Gdańsk [2012]. Loew Peter Oliver, Rozproszony Gdańsk. Niemieccy gdańszczanie w pierwszych latach po II wojnie światowej. Wstępne ustalenia i problemy badawcze, w: Gdańsk 1945-1990. Materiafy - studia - analizy, t. 2, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, współpr. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2019, s. 206-220. Łach Stanisław, Osadnictwo miejskie na ziemiach odzyskanych w latach 1945-1950, Słupsk 1996. Łach Stanisław, Osadnictwo wiejskie na ziemiach zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1950, Słupsk 1983. Łaptos Józef, Humanitaryzm i polityka. Pomoc UNRRA dla Polski i polskich uchodźców w latach 1944-1947, Kraków 2018. Łazowska Bożena, Polskie badania statystyczne w okresie II wojny światowej, „Wiadomości Statystyczne” 2017, t. 62, nr 4 (671), s. 68-85. Łempiński Zdzisław, Przesiedlenie ludności niemieckiej z woj. śląsko-dąbrowskiego w latach 1945-1950, Katowice 1979. Łoś Jan Stanisław, Warunki bytowania ludności polskiej na Ziemiach Odzyskanych, Lublin 1947. Łucka Izabela, Nowak Paweł, Włosy babci - trauma transgeneracyjna, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 2014,1.14, nr 2, s. 89-94. Machaliński Zbigniew, Wokół genezy i początków Akademii Medycznej w Gdańsku (19451950), Gdańsk 1998. Machcewicz Paweł, Polski rok 1956, Warszawa 1993. Madajczyk Czesław, Faszyzm i okupacje 1938-1945, t. 2: Mechanizmy realizowania oku pacji, Poznań 1984. Madajczyk Piotr, Czystki etniczne i klasowe w Europie XX wieku. Szkice do problemu,
Warszawa 2010. Madajczyk Piotr, Historia ziem zachodnich i północnych w perspektywie długiego trwania (1945-1960), w: Gdańsk 1945-1990. Materiafy - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 11-22. Madajczyk Piotr, Mniejszości narodowe a Październik 1956 roku (wybór dokumentów), „Dzieje Najnowsze” 1995, nr 1, s. 89-105. Madajczyk Piotr, Mniejszości narodowe w Polsce po II wojnie światowej, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2004, nr 2, s. 37-55. Madajczyk Piotr, Niemcy polscy 1944-1989, Warszawa 2001. Makowski Adam, Między iluzją a realiami. Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich w latach 1957-1970, Szczecin 2019. Makowski Adam, Postawy młodzieży wobec walki politycznej przed referendum ludowym w 1946 roku na Pomorzu Zachodnim na przykładzie manifestacji „Trzymamy Straż nad Odrą” i obchodów święta 3 Maja, w: Młodzież w oporze społecznym 1944-1989, red. Monika Kała, Łukasz Kamiński, Wrocław 2002, s. 48-55. Magierska Anna, Przywrócić Polsce. Przemysł na Ziemiach Odzyskanych 1945-1946, Warszawa 1986. Magierska Anna, Ziemie zachodnie i północne w 1945 roku. Kształtowanie się podstaw poli tyki integracyjnej państwa polskiego, Warszawa 1978. Makarewicz Wiesław, Wileńskie korzenie Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Gdańsk 2022.
450 Bibliografia Markiewicz Władysław, Socjologia Ziem Zachodnich i Północnych, w: Encyklopedia socjologii. Suplement, red. nauk. Hieronim Kubiak, Grzegorz Lissowski, Witold Morawski, Jerzy Szacki, Warszawa 2005, s. 263-266. Maroszek Bolesław, Kształtowanie się jednolitego społeczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945-1964, w: Województwo gdańskie w XX-leciu Polski Ludowej, red. Andrzej Bukowski, Gdańsk 1965, s. 85-138. Maroszek Bolesław, Kształtowanie się nowego społeczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945-1964, Gdańsk 1965. Maroszek Bolesław, Rola partii w integracji ludności województwa gdańskiego na przykła dzie badań terenowych w powiecie lęborskim i sztumskim, red. Witold Łukaszewicz, Gdańsk 1962. Maroszek Bolesław, Rola partii w integracji ludności województwa gdańskiego, w: Sesja naukowa poświęcona dwudziestej rocznicy powstania Polskiej Partii Robotniczej (19-20 marca 1962 r.), Gdańsk 1963, s. 183-224. Maroszek Bolesław, Rola szkoły w procesie integracji społecznej ludności województwa gdańskiego w latach 1945-1964, „Rocznik Gdański” 1964, t. 23, s. 5-38. Maroszek Bolesław, Więź społeczna a przestępczość młodzieży. Badania nad zmianami więzi społecznej i nasileniem przestępczości młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem województwa gdańskiego, Gdańsk 1963. Matczak Piotr, Problemy ekologiczne jako problemy społeczne, Poznań 2000. Mendel Maria, Zbierzchowska Alicja, Wokół badania gdańskiej (nie)pamięci: Pohulanka 1946, w: Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (niejpamięci, red. Maria Mendel, Alicja Zbierzchowska, Gdańsk 2010, s. 221-234. Messerschmidt Rolf,
Hessen und die Vertriebenen. Eine Bilanz von 1945 bis zur Gegenwart, Bonn 2010. Migracje. Dzieje, typologia, definicje, red. Antoni Furdal, Włodzimierz Wysoczański, Wrocław 2006. Mikos Stanisław, Gdańsk w okresie drugiej wojny światowej (1939-1945), w: Historia Gdańska, t. 4, cz. 2:1920-1945, red. Edmund Cieślak, Sopot [1999], s. 102-118. Miler Anna, Anna Walentynowicz - pracownica, przodownica, buntowniczka, w: Stocznia kobiet, red. Barbara Borowiak, Gdańsk-Gdynia 2016, s. 116-141. Milewska Monika, Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL, Warszawa 2021. Misztal Bronisław, Socjologia miasta, Warszawa 1978. Misztal Jan, Weryfikacja narodowościowa na Śląsku Opolskim 1945-1950, Opole 1984. Misztal Jan, Weryfikacja narodowościowa na Ziemiach Odzyskanych, Warszawa 1990. Mitręga Marian, Demografia społeczna, Katowice 1995. Molendowski Leszek, Osiedlanie się zakonów męskich w Gdańsku po zakończeniu II wojny światowej (1945-1948), w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 189-222. Musekamp Jan, Brno/Brünn 1938-1948. Eine Stadt in einem Jahrzehnt erzwunge ner Wanderungen, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung ” 2004, Bd. 53, s. 1-45. Musekamp Jan, Między Stettinern a Szczecinem. Metamorfozy miasta od 1945 do 2005, tłum. Jacek Dąbrowski, Poznań 2013 (wyd. niem.: Zwischen Stettin und Szczecin. Metamorphosen einer Stadt von 1945 bis 2005, Wiesbaden 2010). Musiał Wojciech, Modernizacja Polski. Polityki rządowe w latach 1918-2004, Toruń 2013.
Bibliografia 451 Musielak Michał, Polski Związek Zachodni 1944-1950, Poznań 1986. Najmajer Piotr, Rozwój przestrzenny Gdańska, w: Gdańsk pomnik historii, cz. 1, red. Artur Kostarczyk, Gdańsk 1998 („Teka Gdańska”, nr 3), s. 12-18. Neuhoff Hans, Die deutschen Vertriebenen in Zahlen, Bonn 1977. Nieroda Józef, Miasta Pomorza Wschodniego, Gdańsk-Bydgoszcz-Szczecin 1947. Nierzymskokatolickie kościoły i grupy wyznaniowe w Gdańsku w latach 1945-1995 oraz ich wkład w rozwój regionu gdańskiego, red. Władysław Pałubicki, Honorata Cyrzan, Gdańsk-Koszalin 1998. Nitschke Bernadetta, Wysiedlenie czy wypędzenie? Ludność niemiecka w Polsce w latach 1945-1949, Toruń 2000. Nocny Waldemar, Nowy Port. Pierwsza brama Gdańska, Gdańsk 2005 („Gdańskie Dzielnice”). Nowak Anna, Pokoleniowe uwarunkowania procesu rozpadu rodzin, w: Ludzie morza i ich rodziny w procesie przemian, red. Ludwik Janiszewski, Szczecin 1991, s. 102-112. Nowakowski Stefan, Adaptacja ludności na Śląsku Opolskim, Poznań 1957. Nowakowski Stefan, Dwa stadia integracji w procesie rozwoju miasta, w: Ziemie zachod nie w polskiej literaturze socjologicznej, wybór tekstów, oprać, i wstęp Andrzej Kwilecki, Poznań 1970, s. 360-372. Nowakowski Stefan, Procesy adaptacji i integracji w środowisku miejskim Ziem Zachodnich, w: Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, red. Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967, s. 178-214. Nowakowski Stefan, Zmiany warunków integracji w procesie rozwoju miasta na ziemiach zachodnich, „Studia Socjologiczne” 1963, nr 1, s. 97-110. Nurek Mieczysław, Gorycz zwycięstwa. Los Polskich Sił Zbrojnych na
Zachodzie po II woj nie światowej 1945-1949, Gdańsk 2009. „O losach Absolwentów Wydziału Budownictwa Wodnego Politechniki Gdańskiej z lat 1957-1958. Księga Jubileuszowa z okazji 50-lecia ukończenia studiów”, mps, maj 2011. Obracht-Prondzyński Cezary, Historia Kaszubów w dziejach Pomorza, t. 5: Dzieje naj nowsze (po 1945 r.), Gdańsk 2019. Obracht-Prondzyński Cezary, Kaszubi. Między dyskryminacją a regionalną podmiotowo ścią, Gdańsk 2002. Obracht-Prondzyński Cezary, „Odwet na historii”, czyli kaszubskie osadnictwo przygra niczne na Pomorzu Zachodnim po 1945 r., „Nasze Pomorze” 2000, t. 2, s. 159-176. Obracht-Prondzyński Cezary, Proces kształtowania się kaszubskich elit w Gdańsku po 1945 r. Próba rekonesansu, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2021, s. 81-94. Okoniewska Barbara, Październik 1956 r. w ośrodku gdańskim, w: Październik 1956 na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Materiały seminarium naukowego Mierki k. Olsztyna, wrzesień 1996 r., red. Wojciech Wrzesiński, Wrocław 1997, s. 7-19. Okoniewska Barbara, Problemy osadnictwa rolnego w województwie gdańskim na tle innych regionów Ziem Zachodnich i Północnych w latach 1945-1950, „Słupskie Studia Historyczne” 1993, nr 3, s. 41-51. Okólski Marek, Demografia zmiany społecznej, Warszawa 2004.
452 Bibliografia Okólski Marek, Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie, Warszawa 2005. Okólski Marek, Modernizacyjna rola migracji, Warszawa 2011. Olechnowicz Mścisław, Akcja zaludnienia Ziem Zachodnich, „Przegląd Zachodni” 1947, nr 3, s. 218-223. Olstowski Przemysław, Stosunki ludnościowe w województwie pomorskim, w: Historia Pomorza, t. 5: 1918-1939, cz. 1: Ustrój, społeczeństwo i gospodarka, red. Szczepan Wierzchosławski, Przemysław Olstowski, Toruń 2015, s. 88-148. Ordyłowski Marek, Życie codzienne we Wrocławiu 1945-1948, Wrocław-WarszawaKraków 1991. Orski Marek, Ostatnie dni obozu koncentracyjnego Stutthof. Styczeń-maj 1945, Gdańsk 1998. Osękowski Czesław, Społeczeństwo Polski Zachodniej i Północnej w latach 1945-1956, Zielona Góra 1994. Ossowski Stanisław, Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny, Łódź 1946. Owsiński Marcin, Lagrowi ludzie. Śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946). Opowieść o przemianie, Gdynia-Sztutowo 2022. Paczkowski Andrzej, Pół wieku dziejów Polski 1939-1989, Warszawa 1995. Paczkowski Andrzej, Referendum z 30 czerwca 1946 r. Przebieg i wyniki, Warszawa 1993. Paczoska Alicja, Dzieci Jałty. Exodus ludności polskiej z Wileńszczyzny w latach 19441947, Toruń 2002. Pasierb Bronisław, Migracja ludności niemieckiej z Dolnego Śląska w latach 1944-1947, Wrocław 1969. Pelczar Marian, Polski Gdańsk, Gdańsk 1947. Perkowski Piotr, Gdańsk - miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa i warunki bytowe w latach 1945-1970, Gdańsk 2013. Piątek Grzegorz, Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944-1949, Warszawa
2020. Pierwszy powojenny rocznik studentów medycyny w Gdańsku (1945-1950), oprać. Mariusz Maciej Żydowo, Leon Birn, Gdańsk 2000. Pietraszewski Igor, Jazz w Polsce. Wolność improwizowana, Kraków 2012. Piskorski Jan Μ., Wygnańcy. Przesiedlenia i uchodźcy w dwudziestowiecznej Europie, Warszawa 2010. Pisuliński Jan, Powojenne przesiedlenia ludności ukraińskiej, w: Wędrówka ludów. Powojenny transfer ludności w Polsce Ludowej, red. Maciej Fic, Katowice 2018, s. 118-134. Podoski Kazimierz, Główne przemiany strukturalne woj. gdańskiego w latach 1945-1975, w: Przemiany społeczne w powojennym 30-leciu w regionie gdańskim, red. Kazimierz Podoski, Gdańsk 1977, s. 33-55. Przemówienie Ministra Administracji Publicznej, dra Władysława Kiernika, w: I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych (Sprawozdanie ogólne), Biuro Studiów Osadniczo-Przesiedleńczych, z. 1, Kraków 1946, s. 12-15. Przemówienie Wiceministra Administracji Publicznej, Władysława Wolskiego, w: I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych (Sprawozdanie ogólne), Biuro Studiów Osadniczo-Przesiedleńczych, z. 1, Kraków 1946, s. 40-48. Podoski Kazimierz, Województwo gdańskie w latach 1945-1959, Gdańsk 1960. Politechnika Gdańska 50 lat. Wczoraj, dziś, jutro, red. Barbara Ząbczyk-Chmielewska, Bożena Hakuć, Gdańsk 1995.
Bibliografia 453 Polkowski Bolesław, Struktura zawodowa ludności miast portowych Gdańska, Gdyni i Szczecina w oparciu o wyniki narodowego spisu powszechnego 1950 roku, Gdynia 1958. Polska ludność rodzima na Śląsku w okresie Polski Ludowej (materiały z badań nad prze obrażeniami społecznymi i narodowymi na Śląsku), red. Michał Lis, cz. 1-3, Opole 1988-1990. Polska ludność rodzima na ziemiach zachodnich i północnych po II wojnie światowej (mate riały z badań nad przekształceniami struktur społecznych i postaw ludności auto chtonicznej na ziemiach zachodnich i północnych w latach 1945-1985), red. Robert Rauziński, Stanisław Senft, cz. 1-2, Opole 1989-1990. Polska Zachodnia i Północna, Poznań-Warszawa 1961. Pomorze - trudna Ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945-1995, red. Andrzej Sakson, Poznań 1996. Potocki Stanisław, Uwagi na temat hitlerowskiej ewakuacji Pomorza Gdańskiego 19441955, „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego” 1968, z. 9, s. 17-24. Powrót do ruin czy rejs do ziemi obiecanej? Z Bogdanem Chrzanowskim rozmawia Barbara Polak, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2004, nr 5, s. 27-33. Prasek Cezary, Film i jego obraz w PRL, Warszawa 2011. Problemy rozwoju gospodarczego i demograficznego Ziem Zachodnich w latach 1939-1958, red. Janusz Ziółkowski, Bohdan Gruchman, Poznań 1960. Pruszyński Ksawery, „Miasto niegdyś nasze”, „Wiadomości Literackie” 1939, nr 31/32, s. 1. Przewodnik. Piaśnica. Miejsce niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939 roku, oprać. Mirosław Odyniecki, Janosz Józefczyk, Wejherowo 2017. Raina Peter, Karol Maria Splett. Biskup gdański na ławie
oskarżonych, Warszawa 1994. Redrawing Nations. Ethnic Cleansing in East-Central Europe, 1944-1948, ed. Philipp Ther, Ana Siljak, Oxford 2001. Region czy regiony? Ziemie Zachodnie i Północne 1945-1989, red. Wojciech Kucharski, Wrocław 2022. Reichling Gerhard, Die Deutschen Vertriebenen in Zahlen, Teil 1: Umsiedler, Verschleppte, Vertriebene, Aussiedler 1940-1985, Bonn 1986. Rembacka Katarzyna, Przemiany demograficzne na Pomorzu Zachodnim w latach 19451989, w: Region czy regiony? Ziemie Zachodnie i Północne 1945-1989, red. Wojciech Kucharski, Wrocław 2022, s. 168-180. Rok 1956 - 60 lat później. Dyskusja z udziałem: Sławomira Łukasiewicza, Pawła Machcewicza, Pawła Sasanki, Pawła Ziętary, „Pamięć i Sprawiedliwość” 1956, nr 2, s. 17-58. Romanow Andrzej, Problemy społeczno-zawodowe ludności Gdańska (1920-1939), w. Historia Gdańska, t. 4, cz. 2: 1920-1945, red. Edmund Cieślak, Sopot [1999], s. 232-245. Romanow Andrzej, Rozwój przestrzenny i demograficzny, w: Historia Gdańska, t. 4, cz. 2: 1920-1945, red. Edmund Cieślak, Sopot [1999], s. 7-32. Romanow Andrzej, Wolne Miasto Gdańsk. Terytorium, stosunki demograficzne, narodo wościowe i wyznaniowe. Podziały społeczno-zawodowe i warunki bytu, w: Historia Pomorza, t. 5, cz. 1, red. Szczepan Wierzchosławski, Przemysław Olstowski, Toruń 2015, s. 348-379. Romanow Zenon, Ludność niemiecka na ziemiach zachodnich i północnych 1945-1947, Słupsk 1992. Romanow Zenon, Polityka władz polskich wobec ludności rodzimej ziem zachodnich i pół nocnych w latach 1945-1960, Słupsk 1999.
454 Bibliografia Ruchniewicz Małgorzata, Po powrocie. Problemy życia codziennego repatriantów z ZSRR w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, w: Życie codzienne w PRL (1956-1989), red. Grzegorz Miernik, Sebastian Piątkowski, Radom-Starachowice 2006, s. 147-167. Ruchniewicz Małgorzata, Repatriacja ludności polskiej z ZSRR w latach 1955-59, Warszawa 2000. Rybicki Hieronim, Polska ludność rodzima na Ziemiach Zachodnich i Północnych w kon tekście osadnictwa polskiego 1945-1950, „Słupskie Studia Historyczne” 1993, nr 3, s. 145-151. Rybicki Hieronim, Polska ludność rodzima w kształtowaniu nowej społeczności Pomorza Zachodniego po 1945 roku, w: Pomorze - trudna ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945-1995, red. Andrzej Sakson, Poznań 1996, s. 189-201. Rybicki Hieronim, Powrót pogranicza kaszubskiego do Polski po drugiej wojnie świato wej, Słupsk 1988. Rybicki Paweł, Procesy społeczne i problemy socjologiczne, w: Ziemie zachodnie w polskiej literaturze socjologicznej, wybór tekstów, oprać, i wstęp Andrzej Kwilecki, Poznań 1970, s. 420-444. Rybicki Paweł, Ziemie Zachodnie ze stanowiska teorii socjologicznej, w: Przemiany spo łeczne na Ziemiach Zachodnich, red. Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967, s. 338-384. Rykowski Zbysław, Władyka Wiesław, Polska próba. Październik ’56, Warszawa 1989. Sadowski Andrzej, Przejawy ruralizacji miasta uprzemysłowionego (na przykładzie Białegostoku), Białystok 1981. Sakson Andrzej, Mazurzy - społeczność pogranicza, Poznań 1990. Sakson Andrzej, Nowe społeczeństwo Ziem Zachodnich i Północnych (1945-2020), Poznań 2020. Sakson
Andrzej, Procesy integracji i dezintegracji społecznej na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski po 1945 roku, w: Pomorze - trudna Ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945-1995, red. Andrzej Sakson, Poznań 1996, s. 132-154. Sakson Andrzej, Socjologia Ziem Zachodnich i Północnych - nowe paradygmaty i wyzwa nia badawcze. Refleksje na kanwie obrad XVI Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego w Gdańsku, „Rocznik Ziem Zachodnich” 2017,1.1, s. 529-541. Sakson Andrzej, Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945-1997, Poznań 1998. Sakson Andrzej, Współczesne badania socjologiczne na Ziemiach Zachodnich i Północnych stare i nowe wyzwania, w: Odmiany polskich tożsamości, red. Krzysztof Bondyra, Stanisław Lisiecki, Poznań 2002, s. 75-87. Sawicki Jan Kazimierz, Powstanie władz morskich w Rzeczypospolitej Polskiej (styczeńlipiec 1945), „Nautologia” 1983, nr 3, s. 3-22. Sawicki Jan Kazimierz, Wpływy kadrowe PZPR wśród młodzieży województwa gdańskiego 1948-1974, Gdańsk 1984. Schenk Dieter, Albert Forster, gdański namiestnik Hitlera. Zbrodnie hitlerowskie w Gdańsku i Prusach Zachodnich, tłum. Wanda Tycner, Janusz Tycner, Gdańsk 2002. Semków Piotr, Polityka Trzeciej Rzeszy wobec ludności polskiej na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska w latach 1939-1945, Toruń 2001. Serafin Franciszek, Osadnictwo wiejskie i miejskie w województwie śląsko-dąbrowskim w latach 1945-1948, Katowice 1973.
Bibliografia 455 Siekierzyński Janusz, Przejęcie przez Polskę ziem zachodnich i północnych. Rola młodzieży w tym procesie, w: Studia z dziejów ruchu młodzieżowego. Związek Młodzieży Polskiej w woj. gdańskim 1945-1985, t. 3, Gdańsk 1985, s. 1-23. Sieńkowski Eugeniusz, Dzieje Akademii Medycznej w Gdańsku (1945-1995), Gdańsk 1995. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorialnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, t. 1-2, red. Tadeusz Bystrzycki, Przemyśl-Warszawa 1934. Skóra Wojciech, Słupsk 1945. Miasto Niemców, Sowietów i Polaków, Poznań 2023. Skrago Zdzisław, Osadnictwo w Gdańsku w latach 1945-1947, Toruń 2002. Skubiszewski Krzysztof, Wysiedlenie Niemców po II wojnie światowej, Warszawa 1968. Słabek Henryk, Chłopska ludność dwuzawodowa w Polsce (1945-1970), „Dzieje Najnowsze” 1986, nr 2, s. 129-147. Słabek Henryk, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009. Sobczak Izydor, Demograficzne aspekty kształtowania się społeczeństwa Gdańska w latach 1920-1995, w: Rozmyślania gdańskie. Materiały z sesji. Miejsce Gdańska w proce sie powstawania narodowego państwa polskiego, red. Renata Korewo, Małgorzata Makowska, Gdańsk 1998, s. 26-56. Sobczak Izydor, Procesy demograficzne w województwie gdańskim w latach 1945-1965, Gdańsk 1970. Sobczak Izydor, Przemiany demograficzne w woj. gdańskim w latach 1945-1974, w: Przemiany społeczne w powojennym 30-łeciu w regionie gdańskim, red. Kazimierz Podoski, Gdańsk 1977, s. 57-74. Sobociński Andrzej Władysław, Przemiany społeczeństwa Gdyni w latach 1945-1970. Studium historyczno-
społeczne, Gdańsk 1977. Solga Brygida, Sytuacja demograficzna na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-1989. Wprowadzenie, w: Region czy regiony? Ziemie Zachodnie i Północne 19451989, red. Wojciech Kucharski, Wrocław 2022, s. 120-128. Srocki Bolesław, Nowa Polska i Nowe Niemcy. Szkice i studia, Gdańsk-BydgoszczSzczecin 1947. Stankiewicz Jerzy, Szermer Bohdan, Gdańsk. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zespołu Gdańsk-Sopot-Gdynia, Warszawa 1959. Stankiewicz Katarzyna, Zbierzchowska Alicja, Bykowska Sylwia, Wileńska rodzina w spo łeczności Gdańska. Modi co-vivendi powojennego miasta, w: Miasto jak wspólny pokój. Gdańskie modi co-vivendi, red. Maria Mendel, Gdańsk 2015, s. 297-327. Stankowski Witold, Niemcy na Pomorzu Gdańskim i Kujawach w latach 1944/45-1950. Ucieczka, życie codzienne, wysiedlenie, Bydgoszcz 2000. Stępniak Henryk, Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku 1920-1939, Gdańsk 1991. Stola Dariusz, Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski 1949-1989, Warszawa 2010. Stola Dariusz, O paradoksie masowej migracji z państwa zamkniętego: wyjazdy do Niemiec w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych, w: Władza a społeczeństwo w PRL. Studia historyczne, red. Andrzej Friszke, Warszawa 2003, s. 55-75. Strauchold Grzegorz, Autochtoni polscy, niemieccy, czy. Od nacjonalizmu do komuni zmu (1945-1949), Toruń 2001. Strauchold Grzegorz, Myśl zachodnia i jej realizacja w Polsce Ludowej w latach 19451957, Toruń 2003.
456 Bibliografia Strauchold Grzegorz, Polska ludność rodzima ziem zachodnich i północnych. Opinie nie tylko publiczne lat 1944-1948, Olsztyn 1995. Stravinskiené Vitalija, Tarp gimtinés ir tévynés. Lietuvos SSR gyventojp repatriacija j Lenkiją (1944-1947, 1955-1959 m.), Vilnius 2011. Stryczyński Michał, Gdańsk w latach 1945-1948. Odbudowa organizmu miejskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981. Stutthof- hitlerowski obóz koncentracyjny, red. Donald Steyer, Warszawa 1988. Suchy Jakub, Kołobrzeg nad Bałtykiem. Obraz miasta nadmorskiego na Ziemiach Odzyskanych po zakończeniu drugiej wojny światowej, „Studia Maritima” 2014, t. 27/2, s. 385-411. Sudziński Ryszard, Transfer ludności niemieckiej z Wybrzeża Gdańskiego po 11 wojnie światowej (1945-1959), w: Migracje polityczne i ekonomiczne w krajach nadbałtyc kich w XIX i XX w., red. Józef Borzyszkowski, Mieczysław Wojciechowski, ToruńGdańsk 1995, s. 183-226. Surowiec Michał, Osadnictwo polskie na Dolnym Śląsku w latach 1945-1947 na przykła dzie podlegnickiej wsi Kunice, Wrocław 2017. Sywula Michał, Milicja Obywatelska w województwie gdańskim 1945-1949, GdańskWarszawa 2020. Szagżdowicz Marta, Kościół rzymskokatolicki jako czynnik integrujący społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1956, „Teki Gdańskie” 2013,1.13, s. 123-140. Szagżdowicz Marta, Obchody Narodowego Święta Odrodzenia Polski w Trójmieście w latach 1945-1956. Szkic zagadnienia, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 19451989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Gdańsk 2012, s. 45-67. Szarota Tomasz, Osadnictwo miejskie na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948,
Wrocław 1969. Szczepański Jan, Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa 1971. Szczepański Jan, Pracownicy umysłowi - proletariat, inteligencja czy klasa średnia, w: Publicystyczny komentarz socjologów. Analizy, polemiki, wywiady. Wybór tek stów z lat 1957-2006, red. Henryk Domański, Antonina Ostrowska, Warszawa 2006, s. 143-147. Szczepański Jan, Struktura klasowa społeczeństwa polskiego, w: Publicystyczny komentarz socjologów. Analizy - polemiki - wywiady. Wybór tekstów z lat 1957-2006, red. Henryk Domański, Antonina Ostrowska, Warszawa 2006, s. 155-162. Szczepański Jan, Zmiany w strukturze klasowej społeczeństwa polskiego, w: Przemiany spo łeczne w Polsce Ludowej, red. Adam Sarapata, Warszawa 1965, s. 5-79. Szot Zbigniew, Kultura fizyczna w aglomeracji gdańskiej w latach 1945-1980. Trendy roz wojowe. Materiały źródłowe do badań, Gdańsk 2009. Sztompka Piotr, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2006. Szudra Dariusz, Ludność pruskiej prowincji Pomorze. Przemiany w ruchu naturalnym i migracyjnym w latach 1914-1939, Szczecin 2005. Ślązacy, Kaszubi, Mazurzy i Warmiacy - między polskością a niemieckością, red. Andrzej Sakson, Poznań 2008. Śleziak Marta, Ziemie Odzyskane w drukach ulotnych z lat 1945-1948, Wrocław 2016. Śmiech Romuald, Robotnicze pokolenia stoczniowe, w: Historia Stoczni Gdańskiej, red. Konrad Knoch, Jakub Kufel, Wojciech Polak, Przemysław Ruchlewski, Magdalena Staręga, Andrzej Trzeciak, Gdańsk 2018, s. 365-377. Śpica Paweł, Powszechna Organizacja „Służba Polsce” w województwie gdańskim w latach 1948-1955. Edukacja i indoktrynacja młodzieży, Gdańsk 2017.
Bibliografia 457 Świda-Ziemba Hanna, Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Kraków 2010. Świda-Ziemba Hanna, Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świet le listów i pamiętników z lat 1945-1948, Kraków 2003. Ther Philipp, Deutsche und polnische Vertriebene. Gesellschaft und Vertriebenpolitik in der SBZ/DDR und in Polen 1945-1956, Göttingen 1998. Ther Philipp, The Outsiders. The History of Europe as a Continent of Refugees, trans. Jeremiah Riemer, Princeton 2019. Thorwald Jürgen, Wielka ucieczka, tłum. Albin Bandurski, Joanna Szczaniecka, Kraków 1995. Thum Gregor, Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, tłum. Małgorzata Słabicka, Wrocław 2006 (wyd. niem.: Die fremde Stadt. Breslau, 1945, Berlin 2003). Tismaneanu Vladimir, Diabolical Pedagogy and the (Iljlogic ofStalinism in Eastern Europe, w: Stalinism Revisited. The Establishment of Communist Regimes in East-Central Europe, ed. Vladimir Tismaneanu, Budapest-New York 2009, s. 25-49. Toczewski Andrzej’, Migracje ludności w Polsce zachodniej i północnej w latach 19491956, w: Ziemie Zachodnie i Północne Polski w okresie stalinowskim, red. Czesław Osękowski, Zielona Góra 1999, s. 59-67. Tomaszewski Janusz, Z badań nad integracją społeczną na ziemiach zachodnich, „Przegląd Zachodni” 1958, nr 2, s. 241-259. Tomczak Maria, Obraz osadników w prasie i publicystyce polskiej, w: Ziemie Odzyskane/ Ziemie Zachodnie i Północne 1945-2005. 60 lat w granicach państwa polskiego, red. Andrzej’ Sakson, Poznań 2006, s. 45-58. Tomkiewicz Ryszard, Olsztyński rok 1956. Rola studentów w wydarzeniach, Olsztyn 2007.
Tomkiewicz Ryszard, Warmia i Mazury po 1945 roku. Osadnictwo. Procesy społeczne i demograficzne. Zarys problematyki, w: Gdańsk 1945-1990. Materiały - studia - ana lizy, t. 4, red. Sylwia Bykowska, Gdańsk-Warszawa 2023, s. 135-148. Tomkiewicz Ryszard, Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna 1945-1956, Olsztyn 2003. Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich (TRZZ), „Gdański Rocznik Kulturalny” 1964, nr 1, s. 137. Towpik Witold, Repatriacja Polaków z ZSRR na ziemię lubuską w latach 1955-1959 - kate gorie repatriantów, „Rocznik Lubuski” 2005, t. 31, cz. 2, s. 137-153. Tożsamość kulturowa. Szkice o mniejszościach narodowych na Pomorzu Gdańskim, red. An drzej Chodubski, Andrzej K. Waśkiewicz, Gdańsk 2001. Traba Robert, Procesy akulturacji/asymilacji w perspektywie badań historycznych. Przypadek pogranicza polsko-niemieckiego w XIX-XX wieku, w: Akulturacja/asymilacja na pogra niczach kulturowych Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX wieku, red. Robert Traba, t. 2: Sąsiedztwo polsko-niemieckie, Warszawa 2012, s. 7-32. Trupinda Janusz, KS GEDANIA - klub gdańskich Polaków (1922-1953), Gdańsk 2015. Trzeciak Andrzej, „Wybijanie nitów”. Walka polityczna w Stoczni Gdańskiej (Stoczni nr 1 Stoczni nr 2) w latach 1945-1948, w: Historia Stoczni Gdańskiej, red. Konrad Knoch, Jakub Kufel, Wojciech Polak, Przemysław Ruchlewski, Magdalena Staręga, Andrzej Trzeciak, Gdańsk 2018, s. 89-125. Trzeciakowski Lech, Wpływ zaboru pruskiego na świadomość społeczeństwa polskiego, w: Dziedzictwo zaborów. Wybór tekstów, Warszawa 1983, s. 189-210.
458 Bibliografia Turnau Irena, 0 pochodzeniu dzisiejszej ludności miasta Wrocławia, „Przegląd Zachodni” 1949, nr 9-10, s. 290-298. Turnau Irena, Studia nad strukturą ludnościową polskiego Wrocławia, Poznań 1960. Turner Victor, Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, tłum. Wojciech Usakiewicz, Kraków 2005. Turski Ryszard, Między miastem a wsią. Struktura społeczno-zawodowa chłopów-robotników w Polsce, Warszawa 1965. Tworzenie się nowego społeczeństwa na Ziemiach Zachodnich, red. Zygmunt Dulczewski, Poznań 1961. Tworzenie się nowego społeczeństwa na Ziemiach Zachodnich. Szkice i materiały z badań socjo logicznych w województwie zielonogórskim, red. Zygmunt Dulczewski, Poznań 1961. Tymiński Maciej, PZPR i przedsiębiorstwo. Nadzór partyjny nad zakładami przemysło wymi 1956-1970, Warszawa 2001. Uniwersytet Gdański 1970-2010, red. Anna Paner, Arnold Kłonczyriski, Gdańsk 2010. Urban Thomas, Utracone ojczyzny. Wypędzenia Niemców i Polaków w XX wieku, tłum. Ag nieszka Kowaluk, Warszawa 2007. W starej i nowej ojczyźnie. Mniejszości narodowe w Gdańsku po II wojnie światowej, red. Igor Hałagida, Gdańsk 1997. Wapiński Roman, Gdańsk w polskiej mitologii politycznej - kształtowanie świadomości poli tycznej, w: Gdańsk. Z historii stosunków polsko-niemieckich, red. Marek Andrzejewski, Warszawa 1998, s. 13-20. Wapiński Roman, Główne elementy integracji Pomorza Gdańskiego z pozostałymi zie miami polskimi w latach 1920-1970, „Zapiski Historyczne” 1972, t. 37, z. 3, s. 47-80. Wapiński Roman, Pierwsze lata władzy ludowej na Wybrzeżu Gdańskim, Gdańsk 1970.
Wardzyńska Maria, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Warszawa 2009. Ważniewski Władysław, Polityczne i społeczne problemy rozwoju Polski Ludowej 19441985. Zarys historii, Warszawa 1989. Werblan Andrzej, Stalinizm w Polsce, Warszawa 2009. Wędrówka ludów. Powojenny transferludnościwPolsceLudowej, red. Maciej Fic, Katowice 2018. Wierzchosławski Szczepan, Słowo wstępne redaktora, w: Modernizacja - polskość - trwa nie. Społeczne, kulturowe i polityczne aspekty aktywności Polaków na przełomie XIX i XX wieku, red. Szczepan Wierzchosławski, Toruń 2015, s. 7-11. Włodzimierz Mozołowski 1895-1975. W 100-lecie urodzin, red. Wiesław Makarewicz, Gdańsk 1995. Województwo gdańskie w XX-leciu Polski Ludowej, red. Andrzej Bukowski, Gdańsk 1965. Wołoszyn Jacek, Strategie pozyskiwania młodzieży przez władze komunistyczne, w: „Rewolucja społeczna" czy „dzika przebudowa”? Społeczne skutki przekształ ceń własnościowych w Polsce (1944-1956), red. Tomasz Osiński, Lublin 2 016, s. 359-384. Wrona Janusz, Praktyki religijne w warunkach PRL, w: Życie codzienne w PRL, red. Mał gorzata Choma-Jusińska, Marcin Kruszyński, Tomasz Osiński, Lublin-Warszawa 2019, s. 205-228. Wrzesiński Wojciech, „Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich”, praca zbiorowa pod red. W. Markiewicza i P. Rybickiego, Poznań 1967, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1967, nr 4, s. 565-568.
Bibliografia 459 Zabadała Natalia, Sytuacja epidemiologiczno-sanitarna w Gdańsku 1945 r. Doniesienie wstępne, „Annales Academiae Medicae Gedanensis” 2011, t. 41, s. 125-133. Zaćmiński Andrzej, Działalność zagraniczna Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich w latach 1957-1970, Bydgoszcz 1995. Zaremba Marcin, Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymiza cja władzy komunistycznej w Polsce, Warszawa 2005. Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012. Zawistowski Andrzej, Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL, Warszawa 2018. Zbrodnia pomorska, oprać. Tomasz Ceran, współpr. Izabela Mazanowska, Monika Tomkiewicz, Warszawa 2018. Zessin-Jurek Lidia, Friedla Katharina, Syberiada Żydów polskich. Losy uchodźców z zagłady, Warszawa 2020. Zieliński Ludwik, Przemiany społeczno-polityczne w województwie gdańskim w latach 1945-1948, Gdańsk 1972. Zieliński Ryszard, 1939-1950. Population movements between the Oder and the Bug rivers, w: 1939-1950. Population movements between the Oder and the Bug rivers, PoznańWarszawa 1961, s. 41-63. „Ziemie Odzyskane” po drugiej wojnie światowej, red. Czesław Osękowski, Grzegorz Strauchold, Zielona Góra 2015. „Ziemie Odzyskane”. W poszukiwaniu nowych narracji, red. Emilia Kledzik, Maciej Michalski, Małgorzata Praczyk, Poznań 2018. Ziemie Odzyskane/Ziemie Zachodnie i Północne 1945-2005. 60 lat w granicach państwa pol skiego, red. Andrzej Sakson, Poznań 2006. Ziemie Zachodnie i Północne Polski w półwieczu 1945-1995, red. Rajmund Rybiński, Toruń 1997. Ziemie zachodnie w polskiej literaturze
socjologicznej. Wybór tekstów, wybór, oprać, i wstęp Andrzej Kwilecki, Poznań 1970. Ziółkowski Janusz, Ludność ziem zachodnich, w: Polskie Ziemie Zachodnie, Poznań 1959, s. 118-160. Ziółkowski Janusz, Przeobrażenia demograficzne i społeczne na ziemiach zachodnich, „Kultura i Społeczeństwo” 1959, nr 1, s. 17-43. Ziółkowski Janusz, Socjologiczne aspekty przemian ludnościowych na Ziemiach Zachodnich, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1962, nr 3, s. 255-284. Żakiewicz Maciej, Gdańsk 1945. Kronika wojennej burzy, Gdańsk 2008 Żarnowski Janusz, Historia społeczna. Metodologia - ewolucja - perspektywy, Warszawa 2011 („Metamorfozy społeczne”, t. 3). Żurek Jacek T., Religia w szkole 1956-1958 (edukacji ateistycznej w Polsce dzień powszedni), w: Młodzież w oporze społecznym 1944-1989, red. Monika Kała, Łukasz Kamiński, Wrocław 2002, s. 152-162. Żygulski Kazimierz, Repatrianci na Ziemiach Zachodnich. Studium socjologiczne, Poznań 1962. Żyromski Stanisław, Procesy migracyjne w województwie olsztyńskim w latach 1945-1949, Olsztyn 1971. Żyromski Stanisław, Przesiedlenie ludności niemieckiej z województwa olsztyńskiego poza granice Polski 1945-1950, Olsztyn 1969.
INDEKS NAZWISK Adamczewski Ignacy 287 Adamowicz Paweł 30 Afanasjew Jerzy 417 Andrzejewski Marek 25, 216, 350, 384 Augustyński Jan 99 Вabicka Helena 70 Badziąg Kazimierz Antoni 350 Baker Josephine 420 Balcerski Wacław 412 Balcewicz Jarosław 421 Balon-Mroczka Tomasz 363 Balaban Andrzej 375 Banasiak Stefan 17,18,141 Banaś Konrad 129 Banaś-Purwin Kazimierz 31, 74, 75, 78, 80, 81, 83, 137, 383 Bandurski Albin 47 Bara 115 Baranowski 115 Baranowski Paweł, ks. 361 Bartold Robert 42 Barylewska-Szymańska. Ewa 35, 371, 421 Baziur Grzegorz 52 Bednarczyk Barbara 406 Beer Mathias 51 Behnke Brigitte 101 Bellwon Michal 73, 74 Belzyt Leszek 19 Berendt Grzegorz 26, 35, 38, 51, 92, 355, 408, 412 Berent Jan 81 Bevin Ernest 53 Białecki Tadeusz 17,162 Bielicki Wowo (właśc. Włodzimierz Bie licki) 417 Bień Dominik 349 Bierniukiewicz Wojciech 289 Bierut Bolesław 91, 103, 302, 315, 340 BirnLeon 286 Biziuk Marek 357, 417 Blokus Brunon 114 Błeńska Wanda 278, 352 Błeński Franciszek 74, 83 Bobrowska Alicja 420 Bock-Matuszyk Katarzyna 27, 71 Boćkowski Daniel 64 Bogdalska 422 Bogdan Franciszek, ks. 363-366 Bogucka Maria 422 Bogucki Dariusz 183, 191, 263, 264, 291293, 350 Böhler Jochen 40 Bojarska Barbara 42 Bömelburg Hans-Jiirgen 35-36, 292 Bondyra Krzysztof 21 Borchers Roland 211, 393 Borodziej Włodzimierz 51 Borowiak Barbara 242 Borowik Józef 25-26, 333 Borzyszkowska-Szewczyk Miłosława 27, 232, 382
Indeks nazwisk Borzyszkowski Józef 422 Bożek Andrzej 298 Braudel Fernand 329 Browińska Janina 93 Brzezińska Rita 36 Brzezińska Urszula 91, 311 Brzeziński Piotr 36, 336, 410 Brzostek Błażej 326, 328, 336, 341 Buchhofer Ekkehard 119 Buddatsch Egon 51 Budzyński Bronisław 72, 73 Bukowski Andrzej 26, 95, 210, 391 Bukowski Bronisław 75, 82 Bukowski Marek 36 Buławski Rajmund 140 Burszta Józef 381 Bykowska Łucja 375 Bykowska Sylwia 22, 24-27, 30, 37, 42, 50, 52, 53, 55, 70, 71, 74, 78, 82, 83, 87, 89, 93, 106, 119, 123, 138, 139, 143, 181, 183, 194, 200, 207, 210, 214, 232, 242, 276, 282, 336, 346, 363-366, 369, 380, 382-384, 421 Bykowski Paweł 36 Bykowski Wojciech 90 Bystrzycki Tadeusz 200 Byszewski Zbigniew 88, 89, 138, 207, 214 Ceran Tomasz 42 Cerkowniak Kazimierz 286 Chałasiński Józef 43 Chmielewski Waldemar 158 Chodecka Maria 425 Chodubski Andrzej 26 Chojnacki Jan 420 Cholewiński 407 Choma-Jusińska Małgorzata 355 Chruszczów Nikita 406 Chrzanowski Bogdan 36, 40, 42, 52 Chudoba Franciszek 78, 97, 147, 233, 335, 356, 371 Chumiński Jędrzej 44, 45, 90,189, 200, 392 Chwalba Andrzej 122 Cichocka Marta 355 Ciesielski Czesław 14 Ciesielski Stanisław 20,126 Cieślak Edmund 38, 338, 422 469 Ciszewska Anna 387 Codogni Paulina 90, 400, 406, 413, 427 Cooper Thomas 247, 329 Cybulski Andrzej 417 Cybulski Zbigniew 417, 420 Cymanowski Jan, ks. 363 Cyrzan Honorata 367 Czapliński Władysław 107 Czerniakiewicz Jan 9, 20, 126,129, 132-135, 143, 167, 170, 195, 372 Czernihowska-Tymoszyk Anna 25, 399,413 Czerny Władysław 356, 421 Czerwiński Danieł 25, 36, 58, 62, 110 Czubiński Antoni 406 Czyżak Bogdan
354, 384, 417-419 Danielewicz Stanisław 419 Daniluk Jan 36, 47, 48, 70 Daniszewski Tadeusz 269 Dargacz Janusz 35, 183, 360 Datner-Śpiewak Helena 305 Dawid Adriana 108,110,119 Dąbrowski Jacek 21 Deja Michał 111 Deotyma (właśc. Jadwiga Łuszczewska) 425 Dmitrów Edmund 293, 369 Dobrowolska Anna 287 Dobrowolskij. 263 Dobrowolski Kazimierz 140,141, 214 Dobrzykowski Marian 334 Dobrzyniecka Maria 314 Domagalski Antoni 323 Domańska Hanna 38 Domański Henryk 329 Domański Józef 153 Dominiczak Henryk 18 Domke Radosław 16 Dragan Marcin 95 Drost Willi 51 Druet Czesław 357, 412, 417 DrygasJ. 410 Drywa Danuta 40 Dudek Antoni 346 Dudek Bohdan 394 Dulczewski Zygmunt 14-17, 44, 138, 141, 146, 147, 160, 180, 245, 371
470 Indeks nazwisk Dunin-Wąsowicz Krzysztof 40 Dybaś Bogusław 35 Dybowski Mirosław 72, 78, 81 Dyczewski Leon 374 Dygdała Jerzy 35 Dymek Benon 336 Dymnicka Małgorzata 354 Dziedzic Jerzy 287, 417 Dzierzgowska Anna 89, 302 Dziewicki Jerzy 225, 227 DziurokAdam 52, 77 Dziurzyński Patrycy 18, 23,141 Eberhardt Piotr 123 Eisłer Jerzy 95, 400, 416 Ekert Eryka 312 Elendt Wolfgang 113 Faryś Janusz 375 Fąfara Erwin 59, 81,151 Fedorowicz Jacek 417 Feyowie 55 Fic Maciej 36, 108, 119, 123, 241, 245 Filip Krzysztof 25, 92, 405, 408, 410, 412, 413 Fink-Finowicki Czesław 212 Fleszarowa Stanisława 297 Flisikowski Wojciech 36 Flisykowska Maria 74 Forecki Piotr 42 Formela Leon 115 Forster Albert 22, 48 FrątczakEwa 19,160 Friedla Katharina 136 Friedrich Jacek 36, 216, 324, 371, 377, 378, 421, 422, 424 Friszke Andrzej 105, 167, 412, 415 Fułek Wojciech 11,12, 416 Furdal Antoni 121 Gadomski A. 60 GalusH. 159 Gałek Marcin 397 Gamm Rudolf 243 Gamski 377 Gasztold Tadeusz 189 Gatrell Peter 124 Gawlicki Marcin 423 Gaworecki Władysław Włodzimierz 329,333 Gawrak Zbigniew 58,157 Gawryszewski Andrzej 122-125, 159, 162, 166, 173, 175, 257, 297, 329 Gąsiorowski Andrzej 42 Gebert Jerzy 396 Giełdzik Henryk 332 Gluck Leopold 140 Głogowska Helena 26 Główczyk Jerzy 93, 350, 428 Godziszewski Tadeusz 305 Goffman Erving 305 Golachowski Stefan 14 Golczewski Kazimierz 17, 44, 47, 138, 160 Golon Mirosław 24, 27, 29, 50, 52, 70, 92, 123, 180, 336, 421 Gołębiowski Bronisław 343 Gomułka Władysław 167, 289, 404-409, 413, 414, 431 Gandawa J. 410 Górlikowski Marek 396 Górny Justyna 292 Grabowiecki Zygmunt 411, 418 Grabowska
Irena 255 Grabowska Janina 40 Greczanik-Filipp Izabella 282 Greiser Arthur 369 Grochocki Józef 101 Grodzki Edward 356 Gross Jan Tomasz 43 Gruchman Bohdan 15 Grulkowski Marcin 35 Grunwald Jan 46 Gruszczyński Czesław 305 Gruszkowski Wiesław 285 Grzelak Grzegorz 27, 210 Grzybowski Romuald 349 Grzymała-Kazłowska Aleksandra 252 Gucewicz Daniel 32, 36, 360-366 Gückel Jürgen 118 Gulda Mieczysław 23, 87, 335, 338, 349, 354 Gutowska Monika 355 Guziński 115 Gzowski Olgierd 351, 353
Indeks nazwisk Hajduk Bolesław 48 Hajduk T. 410 Hakuć Bożena 287 Halicka Beata 21, 43, 44, 123, 135, 372 Hałagida Igor 20, 22, 26, 35 Hasse Helena 74, 83 Heidingsfeld H. 422 Hejger Maciej 26, 48, 51, 53, 61, 74, 96, 131, 221, 264 Hensel Joanna 31 Herstowska Aniela 81 Hirsch Helga 370, 389 Hirsz Izabela 30 Hitler Adolf 43 Hofmann Andreas R. 46 Hoppe Maria 115 Horvath Sandor 247, 329, 380 Hrabiec Stefan 185 Hryciuk Grzegorz 43 Hryniewiecki Władysław 326 HyraW. 399 Izdebski Zygmunt 72 Iżycki J. 147, 384 Jabłońska-Kuszewska Irena 70, 73, 74, 85, 89, 394 Jabłoński Olgierd 332 Jabłoński Tadeusz 273 Jaekel Wilhelmina 108 Jagodziński Zenon 296 Jakusch Mariana 109 Jałowiecki Bohdan 354 Janik Bernard 87, 93, 95 Janiszewski Ludwik 246 Jankowiak Stanisław 48, 49, 51, 64, 105, 118 Jankowski Bolesław 151 Januszewski Herbert 114 Jarecki Edward 302, 336, 338, 342, 350 Jarosz Dariusz 108, 159, 243, 273, 294, 298, 318, 333, 338, 343, 349, 354, 392 Jarska Natalia 27, 28, 242 Jasiński Janusz 23 Jastrzębski Włodzimierz 40, 42 Jaszczur Zygmunt, o. 358 Jaworski Franciszek 273 471 Jeliński z Zosią Robert 289 Jeziorski Paweł A. 35 Jędrkiewicz Edwin 93 Józefczyk Janosz 42 Judt Tony 42, 43, 46 Junker 115 Kabaczij Roman 129 Kaczkowski Sylwester 48,138 Kaczmarek Ryszard Tl Kadłubowski Lech 324 Kajser Franciszek 306, 311, 312 Kalecki Michał 413 Kała Monika 244, 355 Kamieński Andrzej 35 Kamiński Bruno 427 Kamiński Łukasz 90, 110, 244, 355 Karaczyński Józef 230 Kaszuba Ełżbieta 138 Kądziałkiewicz Eugeniusz 281 Kenney Padraic 89, 90, 302 Kersten Krystyna 12, 15-18, 43, 44, 123, 125, 138, 143, 145, 147,
160, 190, 199, 375, 393, 399, 400 Kiedrowicz Rudolf 81 Kieniewicz Stefan 212, 213, 227 Kiernik Władysław 140 Kieser Egbert 47 Kijeński Tadeusz 38 Kilarski Jan 72, 216, 276, 330, 367, 371, 421 Kitowski Franciszek 93 Kizik Edmund 24, 29, 35, 50, 51, 92, 123, 180, 187, 355, 408 Klajman Ignacy 278 Kledzik Emilia 23 Klein Jadwiga 238 Klementowski Kazimierz 255 Klich-Kluczewska Barbara 289, 300, 392, 396 Kliszkowiak Urszula 311 Klombus Elżbieta 103 Kłonczyński Arnold. 350 Kmieciak Włodzimierz 403 Knoch Konrad 88, 242, 341 Kobiela Bogumił 417, 420 Kochanowicz Joanna 323
472 Indeks nazwisk Kochanowska Eugenia 425 Kochanowski Jerzy 35, 266, 273, 403, 413, 414 Kołodziejski Jerzy 26, 405 König Christian 51 Konopka Witold 346 Kopecka Jadwiga 144 Kopecki Kazimierz 148,149 Korbel Jan 17,107 Korczyński Grzegorz 52, 53 Korejwo Mariusz 170 Korewo Renata 248 Kortas Dariusz 36 Kosiński Krzysztof 403 Kosiński Leszek 16, 18, 48,159,161-164,180182, 187-190, 193, 209, 221, 241 Kossert Andreas 46, 51 Kostarczyk Artur 9 KottJ. 370 Kotus-Jankowski Franciszek 52, 54, 75, 137, 158, 264 Kowalewski Łukasz 396, 398 Kowalska Janina 62 Kowalska-Glikman Stefania 31 Kowalski Jan 368 Kowalski Waldemar 40 Kowaluk Agnieszka 53 Koziński J. 316 Kozłowska Benedykta 312 Kozłowski Kazimierz 25 Kozłowski Ludwik 55 Kozłowski Ryszard 25 Kozłowski Stefan 114 Krasucki Eryk 138 Krogul Ewa 99,114 Król Joanna 375 Kruczkowski Ferdynand 138 Kruminia-Łozowski Witold 238 Krupowicz Darek 246 Krupowicz Hanna 246 Krupowicz Joanna 36, 379 Krupowicz Waldemar 133, 246 Kruszewski Wawrzyniec 115 Kruszyński Marcin 355 KruteinEva 47 Krynicki Jan 291 Kryński Henryk Edel 25, 26, 241, 333, 335 Krysiak Piotr 151 Krzemiński Tomasz 163 Krzyżak Stanisław 368 Krzyżanowski Μ. 279 Kubiak Hieronim 16, 140, 207 Kucharek Zygmunt 413 Kucharski Wojciech 24, 27, 71, 194, 329 Kucharuk Andrzej 108 Kuciel-Frydryszak Joanna 384 Kudrycka Bożena 93 Kufel Jakub 88, 242, 341 Kukołowicz Teresa 374 Kula Henryk 255 Kula Marcin 31 Kula Witold 31 Kuling Józef 115 Kulkowski Teofil 74 Kunicki Aleksander 151 Kupiecki Robert 400 Kurkowska Katarzyna 183, 360 Kurr Marcin 36 Kuś Wojciech 151 Kutzke Emma 101 Kuźmiński Maksymilian
316-317 Kwaśniewski Krzysztof 16 Kwiatkowska Aneta 31, 36, 356, 394, 396 Kwiatkowska Marianna 313 Kwidzyński Paweł 92 Kwilecki Andrzej 14,15,146,180, 208 Labrousse Ernest 30 Lam B. 311 Latoszek Marek 187, 189, 363, 375, 381, 383, 392 Latuch Mikołaj 106, 115,119,160, 167, 172, 173, 378, 379 Lech G. 93 Leder Andrzej 329, 330, 401 Lelewicz Kazimierz 283, 423, 426 Lendzion Helena 275 Lendzion Leon 70 Lenk Gertraud Anna 51 LeonowiczJ. 425 Leszczyński Kazimierz 71 Lifsches Leon 38
Indeks nazwisk Linek Bernard 77, 80 Linkiewicz Olga 195 Lippóczy Piotr 17, 48, 66 Lis Michał 19 Lisiecki Stanisław 21 Lissowski Grzegorz 16, 140, 207 Literski Stanisław 245 Litwinowicz Józef 170 Loew Peter Oliver 36, 47, 51, 69, 229, 286, 421, 422 Loges Marian des 287, 417 Łabanowicz Teresa 132, 364 babińska Bożena 30 Łach Stanisław 18, 44, 123, 126, 139, 141, 145-147, 149, 161, 199, 290 Łaptos Józef 266 Łaszkiewicz Tomasz 35 Łazowska Bożena 140 Łempiński Zdzisław 17 Łęczycka Aniela 293 Łoś Jan Stanisław 219, 368 Łucka Izabela 393 Łuczak Aleksandra 21, 44, 123, 372 Łukaszewicz 378 Łukaszewicz Witold 26 Macha Anna 244, 251 Macha Jurek 244 Macha Marian 244 Machaliński Zbigniew 229 Machcewicz Paweł 400, 401, 406, 416 Machno Józef 412 Maciakowska Małgorzata 30 Maciakowska Zofia 35 Madajczyk Czesław 43 Madajczyk Piotr 36, 40, 42, 50, 51, 54, 96, 126, 328 Madejska I. 335, 350 Madoń-Mitzner Katarzyna 211, 393 Madura Fabian, o. 359 Magierska Anna 15, 64, 146,147 Maj K. 352 Majewski Piotr Μ. 35 Makarewicz Wiesław 229, 377 Makowska Małgorzata 248 473 Makowski Adam 36, 85, 244 Małlmann Klaus-Michael 40 Marcinkowski S. 324, 337 Markiewicz Władysław 14, 16,140, 207, 245, 252 Maroszek Bolesław 10, 25, 26,77,78, 98, 119, 145, 180, 187, 194, 232, 237, 245, 246, 338, 343, 349, 382, 389, 391 Marszałek Antoni 390, 391 Maslow Abraham 253 Matczak Piotr 306 Matthäus Jürgen 40 Matuszewska Janina 373 Matuszewski Stefan 229 Matwin Władysław 407 Maza 117 Mazanowska Izabela 42 Mazowie 117 Mazurek Czesław 410 Mazuryk Bronisława 136 Mendeł Maria 37, 143, 282, 370, 421 Messerschmidt Rolf 51 Miazga Jerzy
366 Miąskowski Brunon 97, 114 Michajłow Nikita 324 Michalak Stefan 286 Michalski Maciej 23 Michalski Mieczysław 403 Mickiewicz Adam 72 Mielcarzewicz Barbara 93 Miernik Grzegorz 176, 392 Miklas Jan 151, 255 Mikos Stanisław 40 Mikulski Siemion 52, 137 Miler Anna 242 Milewska Monika 273, 331 Minc Hilary 339 Minczykowska Katarzyna 40 Mionskowski Brunon 74 Mirynowski Kazimierz, ks. 363 Mistelski Władysław 108 Misztal Bronisław 328 Misztal Jan 19 Mitręga Marian 45,125 Młynarczyk Jan 93, 375, 376 Młynarczyk Jerzy 388, 436
474 Indeks nazwisk Mochorowski Bogdan 406 Moczadłowska Marlena 30 Moczyński Zygmunt 78, 232 Mokrzecki Lech 350 Mokrzycki Jan, ks. 366 Molendowski Leszek 33, 36, 183, 358-360 Morawski Witold 16, 140, 207, 250 Mosakowski Janusz 36, 69, 421 Możejko Beata 36, 52, 346 Mroczka Marian 25 Mrozowski Z. 410 Muller Gregor 70 Müller Herta 107 Müller Walter 82 MusekampJan 21 Musiał Wojciech 328 Musielak Michał 147 Najmajer Piotr 9 Nałkowska Zofia 274 Napieraj Stanisław 405 Nawrocka Ewa 417 Neugebauer Jan 423 Neuhoff Hans 119 Niedurny Marcin 52 Nieroda Józef 14, 250 NikoniukEla 293 Nikoniuk Marysia 293 Nikoniuk Regina 45, 263, 275, 291, 293 Nikoniuk Wacław 45, 141, 142, 258, 291, 293, 306 Nitschke Bernadetta 51, 60, 66 Noceń Eugenia 152 Nocny Waldemar 48, 360 Nowacki Witold 287 Nowak Anna 246 Nowak Paweł 393 Nowakowski Stefan 14,15,180, 208, 245, 381 Nowicki Bolesław 254, 294, 346, 347 Nowicki Edmund, bp 357, 363 Nurek Mieczysław 49 Obracht-Prondzyński Cezary 20, 27, 36, 37, 70, 71, 88, 119, 162, 191, 224, 232, 233, 382, 422 Ochab Edward 151 Odyniecki Mirosław 42 Ogryczak Roman 40 Okęcki Mieczysław 22, 59, 78, 137, 150, 156 Okoniewska Barbara 25,162 Okoniewski Kazimierz 99, 117, 170, 172 Okólski Marek 121, 160, 163, 166, 247, 249 Olechnowicz Mścisław 15, 153, 207 Olstowski Przemysław 35, 39, 162 Opacki Zbigniew 354 Ordyłowski Marek 47, 394 Orski Marek 52 Osękowski Czesław 18, 19, 23, 106, 118, 141, 147, 208, 241, 250, 375 Osiecki Aleksander 300, 304, 313, 350 Osiński 378 Osiński Tomasz 340, 355 Ossowski Stanisław 14 Ostrowska Antonina 329 Ostrowska Barbara 46 Ostrowski Z. 412 Otto
Franciszek 60, 282, 287 Owsiński Marcin 369 Paczkowski Andrzej 83, 167, 414, 416 Paczkowski Leon (Leo) 107 Paczoska Alicja 130-132, 224 Paetzold Jerzy 87, 380, 384 Paluchowski Piotr 36 Pałubicki Władysław 367 Panasiuk Alina 269, 286 Paner Anna 350 Pasierb Bronisław 17 Pasierbski 150 Paszkiewicz Grzegorz 335 Pasztor Maria 108 Paukszta Józef 170, 171, 379 Paukszta Maria 170, 380 Paukszta Regina 170,171 Pawels Helena 108 Pawlas Tadeusz 279 Pawlicki Tadeusz 151 Pawlik Marta 36 Pawluk Andrzej 425 Pawłowski Franciszek 115 Pelczar Marian 421, 422
Indeks nazwisk Perkowski Piotr 10, 20, 25, 27, 36, 51, 55, 58, 59, 61, 64, 71, 78, 91, 102, 114, 139, 151, 244, 255, 260, 264, 267, 270, 273, 289-292, 294, 296, 298, 319, 326, 335, 338, 339, 345, 357, 366, 374, 375, 416-419 Petkowie 81 Piątek Grzegorz 11 Piątkowski Sebastian 176, 392 Piętkę Paweł 331 Pietruszewski Igor 419 Pilarczyk Alojzy 74 Pilichowski Czesław 97 Pilvousek Josef 51 Piotrowski L. 363 Piskorski Jan Μ. 126 Piskozub Kazimierz 403, 408, 412 Pisuliński Jan 129 Pniewski Władysław 95 Podbielska Ewa 30 Podhorski-Piotrowski Bohdan 137, 356 Podoski Kazimierz 25, 26, 161, 163, 211, 331, 333, 343 Pohoska Ilona 55 Polak Wojciech 88, 242, 341 Polkowski Bolesław 335 Pospieszalski Karol Marian 28 Potocki Stanisław 47 Praczyk Małgorzata 23 Prasek Cezary 419 Press Edward 81 Preuss Elisabeth 51 Prószyński Ksawery 72 Przybora Jeremi 420 Przybyłowska Maria 370 Ptasińskijan 412 Radziun Władysław 273 Raina Peter 370 Rakowska Helena 93 Rassalski 62 Raulin 115 Rauziński Robert 19 Reicher Michał 377 Reichling Gerhard 52 Rembacka Katarzyna 329 Riemer Jeremiah 124 475 Rogaczewski 115 Rogaczewski, ks. 115 Rogalewscy Marta i Leon 220 Roland Jo 420 Romanow Andrzej 38, 39 Romanow Zenon 17, 20, 64, 81, 86 Ruchlewski Przemysław 88, 242, 341 Ruchniewicz Małgorzata 20, 43, 166, 167, 169, 170, 172, 175-178 Rucińska 115 Rudawski Bogumił 36 Rudłowski Anzelm 299, 304 Rusak Elżbieta 47, 229, 286 Ruszkowska Krystyna 30 Rutecki Jerzy 412 Rutkowski T. 151 Ruzikowski Tadeusz 159 Rybicki Hieronim 20, 77 Rybicki Paweł 14-16, 140, 245, 252, 378 Rybiński Rajmund 19 Rykalski Helmut 115 Rykowski Zbysław
400 Rynduch Zbigniew 93 Rynduchowa Stefania 93 Ryszka Franciszek 9, 12, 43, 123, 195 Rzepa Klara 110 Rzepa Paul 110 Rzepa, rodzina 110 Sadowski Andrzej 270, 334, 392, 393 Sajko Tadeusz 226 Sakson Andrzej 15, 19-21, 23, 36, 77, 108, 122, 158, 187, 207, 214, 225, 427 Samsonowie 115 Sander Jadwiga (Hedwig) 108 Sander, rodzina 108 Santor Irena 420 Sarapata Adam 335 Sawaszkiewicz D. 150, 313 Sawicki Feliks 366 Sawicki Jan Kazimierz 10, 336, 347, 415 Sawicki Jerzy 291 Schenk Dieter 40 Schlögel Karl 21 Schwichtenberg Franciszka 222 Semków Piotr 38
476 Indeks nazwisk Senfi Stanisław 19 Serafin Franciszek 18,158 Sęk-Łukaszewski Cezariusz 66,151 Siedziako Michał 363 Siekierzyński Janusz 138 Sieńkowski Eugeniusz 279 Sikorski Tomasz 363, 375 SiljakAna 50 Siudowski Alfred 151 SkotA. 397 Skóra Wojciech 17, 36 Skórka Andrzej 421 Skrago Zdzisław 25 Skrzyńska Zofia 314 Skubiszewski Krzysztof 17 Słabek Henryk 43,125,270,336,338,341,343 Słabicka Małgorzata 21,138 Słomczyński Janusz 321 SłońskaJoanna 30 Słowiński Przemysław 375 Sobczak Izydor 26, 182, 189, 200, 246, 247 Sobociński Andrzej Władysław 217 Sokorski Włodzimierz 408 Solga Brygida 198 Splett Karol Maria, bp 370 Srebrnik Leon 299 Srocki Bolesław 14 Stachura Zdzisław, o. 356 Stalin Józef 126, 302, 338, 400 Stankiewicz Jerzy 333 Stankiewicz Katarzyna 37, 55, 143 Stankowski Witold 51 Stańczak Mieczysław 405 Staręga Magdalena 88, 242, 341 Starościak Jacek 266, 292, 345, 363, 394 Steyer Donald 40 Steyer Krzysztof 42 Stępniak Henryk 37, 38 Stinzing-Wojnarowski Roman 11, 12, 416 Stobierska Halina 30 Stola Dariusz 50, 95, 105, 108, 113 Stolarek Piotr 346 Stössinger Renate 292 Strauchold Grzegorz 14,19, 20, 36 Stravinskiené Vitalija 176 Strąbski Stanislaw 73, 278 Strojny (Strojny) Józef 92 Strychacki Zbigniew 289 Stryczyński Michał 24, 72, 75, 81-83, 134, 135, 139,147, 153, 154, 209, 263, 278, 281 Strzeleccy Jan i Jerzy 329 Strzelecki Zbigniew 19,160 Suchy Jakub 217, 374 Sukiennicka Halina 140 Surowiec Michał 49 Suwalski 378 Sywula Michał 80, 92, 276 Szacki Jerzy 16, 140, 207 Szagżdowicz Marta 355, 357, 358, 408 Szarek Jarosław 364 Szarmach Kazimierz 80 Szarmach Paweł 80 Szarmach
Regina 80 Szarmachowa Klara 80 Szarota Tomasz 18, 43, 141, 145, 146, 156, 346, 415 Szaynok Bożena 43 Szczaniecka Joanna 47 Szczeciński Karol 344 Szczepański Jan 13, 329, 335 Szczerbiński J.S. 150 Szczęsny Bernard 97 Szedrowicz Władysław 137 Szenderowicz Grzegorz 42 Szeremet Urban 360 Szerle Marcin 36 Szermer Bohdan 333 Sziling Jan 40, 42 Szmidt Stanisław 333 Sznek Zygfryd 170 Szot Zbigniew 396, 398 Szteler Marek 384 Sztompka Piotr 13, 368, 373 Szudra Dariusz 122,162 Szydłowski R. 421, 424 Szymański Μ. 224 Śleziak Marta 31, 384 Śliwiński Błażej 36 Śliwiński Bolesław, ks. 359 Śmiech Romuald 341 Śpica Paweł 428
Indeks nazwisk Śpiewak Paweł 305 Świda-Ziemba Hanna 375, 403, 414 Tejkowskijan 83 Ther Philipp 50, 55, 124, 130, 131 Thorwald Jiirgen 47 Thum Gregor 21,138 Tiedemann Irmgard (Irena) 104,105 Tismaneanu Vladimir 427 Toczewski Andrzej 250 Tomaszewski Janusz 371, 381 Tomczak Maria 214 Tomkiewicz Monika 42 Tomkiewicz Ryszard 197, 221, 276, 282, 290, 377, 392, 403, 405 Towpik Witold 169, 170, 176 Traba Robert 36, 50, 51, 274, 292, 367, 368 Trepczyk Gertruda 93 Trojanowska Izabella 37, 87, 97, 100, 106, 110, 115, 117, 119, 281, 381 Trupinda Janusz 36, 69, 86, 383 Truszczyński Roman 93, 290 Trzeciak Andrzej 88, 242, 341 Trzeciakowski Lech 219 Trzeciński Jan 93 Tulko Bronisław 408 Turnau Irena 14, 15, 31, 180, 181, 186, 187, 189, 200, 221, 371, 373 Turner Victor 282 Turski Ryszard 161 Turski Stanisław 148 Tycner Janusz 40 Tycner Wanda 40 Tylewski Tadeusz 74, 93 Tymiński Maciej 413 Tyrmand Leopold 157, 335, 350, 374, 394 Uklejewski Janusz 340 Uller Józef 74 Urban Thomas 53, 62 Urbanek Michał 388 Urbanowicz Witold 332 Usakiewicz Wojciech 282 Wagner 413 Wahn Wiesława 228 477 Walichnowski Tadeusz 17, 48, 66 Wapiński Roman 26, 216, 383, 415 Wardzyńska Maria 42 Warmiński Zygmunt 239, 382 Warner Jadwiga 79,108 Wasowski Jerzy 420 Waśkiewicz Andrzej K. 26 Ważniewski Władysław 336 Wehrmeyer-Janca Brigitte 55,102 Weisner Józef 89, 90 Wełniak Józef 93 Werwicki Andrzej 164, 241 Wichłacz Florian 97 Wieloch Medard 74 Wierzbicki Leon 314 Wierzchosławski Szczepan 39, 162, 330 Wiewiórowska Gertruda 382, 383 Wilczarski Alfons 114 Winnicka Elżbieta 270, 390 Winnicki Jerzy 136, 264, 266, 277, 290, 370,
374, 380, 384, 406, 415 Winnicki Michał 136 Wiśniewski Jan 94, 176, 406 Witter Wanda 292 Wituch Kazimierz 307, 312 Witulska Irmgard 223 Władyka Wiesław 400 Włodarski JózefArno 350 Wojanowski Konrad 93 Wojciechowski Zygmunt 140 Wojtalewicz-Winke Budzimira 70 Wolff-Powęska Anna 36, 42 Wolski Władysław 61,129 Wolsza Tadeusz 273 Wołoszyn Jacek 339 Wójcik Jan 151 WójtowiczZ. 282, 296 Wrona Janusz 355 Wronka Andrzej, ks. 358, 363 Wróblewscy 225 Wróblewski Zenon 132 Wrzesiński Wojciech 16, 25 Wyrzykowska Irena 47 Wysoczański Włodzimierz 121 Wyszyński Stefan, kard. 357, 405-406
478 Indeks nazwisk Zabadała Natalia 278 Zaćmiński Andrzej 86 Zagórny K. 271 Zakrzewski Zenon 62 Zalewska Μ. 86 Zalewski Alojzy 253 Zaremba Marcin 36, 54, 58, 80, 158, 160, 264, 273, 274, 276, 277, 328, 336, 355 Zawistowski Andrzej 259, 264, 273 Ząbczyk-Chmielewska Barbara 36, 287 Zbarski Anatol 71, 137, 150, 152, 155 Zbierski Andrzej 377 Zbierzchowska Alicja 37, 55, 143, 282, 370 Zdziech Henryk 151 Zekert Reiner 47, 229, 286 ZelawskaM. 147 Zessin-Jurek Lidia 136 Ziegler-Brodnicka Ewa 40 Zieliński Ludwik 26 Zieliński Ryszard 47 Zielonka Franciszek 157, 262 Zielonka Hanna zob. Krupowicz Hanna Zierhoffer August 140 Zimmermann Wolfgang 53 Ziółkowski Janusz 14, 15, 46, 123, 199, 202, 329 Znaniecki Florian 306 Zrałek Stanisław 66, 75, 81, 307 Zubowski Piotr 27, 71 Zwarra Brunon 47, 78 Żakiewicz Maciej 47 Żarnowski Janusz 30 Żbikowski Andrzej 43 Żelawska Μ. 121, 143, 152, 314 Żołnierczyk Lucjan 304 Żuławski Zbigniew 317 Żurek Jacek T. 355 Żydowo Mariusz Maciej 286 Żygulski Kazimierz 14, 172, 176, 178, 180, 245, 270, 378 Żyromski Stanisław 17 |
| any_adam_object | 1 |
| author | Bykowska, Sylwia 1976- |
| author_GND | (DE-588)1188421069 |
| author_facet | Bykowska, Sylwia 1976- |
| author_role | aut |
| author_sort | Bykowska, Sylwia 1976- |
| author_variant | s b sb |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049783058 |
| ctrlnum | (OCoLC)1450737469 (DE-599)BVBBV049783058 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1945-1960 gnd |
| era_facet | Geschichte 1945-1960 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049783058</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240913</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">240716s2024 xx a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366911758</subfield><subfield code="9">978-83-66911-75-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1450737469</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049783058</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bykowska, Sylwia</subfield><subfield code="d">1976-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1188421069</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Między migracją a integracją</subfield><subfield code="b">społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960</subfield><subfield code="c">Sylwia Bykowska</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Between migration and integration</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Historii PAN</subfield><subfield code="c">2024</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">478 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-1960</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Soziale Integration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4077570-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Repatriierung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4177807-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rückwanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4050863-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Alltag</subfield><subfield code="0">(DE-588)4001307-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Danzig</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011039-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Danzig</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011039-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Einwohner</subfield><subfield code="0">(DE-588)4151439-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Rückwanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4050863-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Repatriierung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4177807-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Soziale Integration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4077570-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Alltag</subfield><subfield code="0">(DE-588)4001307-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte 1945-1960</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240913</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09045</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09045</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035123996</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Danzig (DE-588)4011039-4 gnd |
| geographic_facet | Danzig |
| id | DE-604.BV049783058 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-11-25T17:04:18Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788366911758 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035123996 |
| oclc_num | 1450737469 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 478 Seiten Illustrationen |
| psigel | BSB_NED_20240913 |
| publishDate | 2024 |
| publishDateSearch | 2024 |
| publishDateSort | 2024 |
| publisher | Instytut Historii PAN |
| record_format | marc |
| spelling | Bykowska, Sylwia 1976- Verfasser (DE-588)1188421069 aut Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 Sylwia Bykowska Between migration and integration Wydanie I Warszawa Instytut Historii PAN 2024 478 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassung in englischer Sprache Geschichte 1945-1960 gnd rswk-swf Einwohner (DE-588)4151439-7 gnd rswk-swf Soziale Integration (DE-588)4077570-7 gnd rswk-swf Repatriierung (DE-588)4177807-8 gnd rswk-swf Rückwanderung (DE-588)4050863-8 gnd rswk-swf Alltag (DE-588)4001307-8 gnd rswk-swf Danzig (DE-588)4011039-4 gnd rswk-swf Danzig (DE-588)4011039-4 g Einwohner (DE-588)4151439-7 s Rückwanderung (DE-588)4050863-8 s Repatriierung (DE-588)4177807-8 s Soziale Integration (DE-588)4077570-7 s Alltag (DE-588)4001307-8 s Geschichte 1945-1960 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Bykowska, Sylwia 1976- Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 Einwohner (DE-588)4151439-7 gnd Soziale Integration (DE-588)4077570-7 gnd Repatriierung (DE-588)4177807-8 gnd Rückwanderung (DE-588)4050863-8 gnd Alltag (DE-588)4001307-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4151439-7 (DE-588)4077570-7 (DE-588)4177807-8 (DE-588)4050863-8 (DE-588)4001307-8 (DE-588)4011039-4 |
| title | Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 |
| title_alt | Between migration and integration |
| title_auth | Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 |
| title_exact_search | Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 |
| title_full | Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 Sylwia Bykowska |
| title_fullStr | Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 Sylwia Bykowska |
| title_full_unstemmed | Między migracją a integracją społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 Sylwia Bykowska |
| title_short | Między migracją a integracją |
| title_sort | miedzy migracja a integracja spoleczenstwo gdanska w latach 1945 1960 between migration and integration the inhabitants of gdansk between 1945 and 1960 |
| title_sub | społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 = Between migration and integration : the inhabitants of Gdańsk between 1945 and 1960 |
| topic | Einwohner (DE-588)4151439-7 gnd Soziale Integration (DE-588)4077570-7 gnd Repatriierung (DE-588)4177807-8 gnd Rückwanderung (DE-588)4050863-8 gnd Alltag (DE-588)4001307-8 gnd |
| topic_facet | Einwohner Soziale Integration Repatriierung Rückwanderung Alltag Danzig |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035123996&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT bykowskasylwia miedzymigracjaaintegracjaspołeczenstwogdanskawlatach19451960betweenmigrationandintegrationtheinhabitantsofgdanskbetween1945and1960 AT bykowskasylwia betweenmigrationandintegration |