Verfügbarkeit: Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża

Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża: = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu

Gespeichert in:

Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser:	Skrzypietz, Aleksandra 1965- (VerfasserIn)
Format:	Buch
Sprache:	Polish
Veröffentlicht:	Katowice Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2022
Ausgabe:	Wydanie I.
Schlagworte:	Sobieska, Maria Klementyna > 1702-1735 Jakub Franciszek Edward Stuart / (książę Walii / 1688-1766) Sobiescy / (dynastia) Sobieska, Maria Klementyna / (1701-1735) Stuartowie / (dynastia) Dynastie Jakobici Kanonizacja i beatyfikacja Książęta i księżne Słudzy Boży Francja Polska Wielka Brytania 1701-1800 Biografia Biografie
Online-Zugang:	Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract
Beschreibung:	534 Seiten Illustrationen 25 cm
ISBN:	9788322642078

Internformat

MARC


LEADER	00000nam a2200000 c 4500
001	BV049683006
003	DE-604
005	20240619
007	t
008	240513s2022 a\|\|\| \|\|\|\| 00\|\|\| pol d
020			\|a 9788322642078 \|9 978-83-226-4207-8
035			\|a (OCoLC)1443577200
035			\|a (DE-599)BVBBV049683006
040			\|a DE-604 \|b ger \|e rda
041	0		\|a pol
049			\|a DE-12
084			\|a OST \|q DE-12 \|2 fid
100	1		\|a Skrzypietz, Aleksandra \|d 1965- \|e Verfasser \|0 (DE-588)1179273192 \|4 aut
245	1	0	\|a Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża \|b = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu \|c Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jujeczka
246	1	1	\|a Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God
246	1	1	\|a Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu
250			\|a Wydanie I.
264		1	\|a Katowice \|b Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego \|c 2022
300			\|a 534 Seiten \|b Illustrationen \|c 25 cm
336			\|b txt \|2 rdacontent
337			\|b n \|2 rdamedia
338			\|b nc \|2 rdacarrier
546			\|a Englische und französische Zusammenfassungen
600	1	7	\|a Sobieska, Maria Klementyna \|d 1702-1735 \|0 (DE-588)119399555 \|2 gnd \|9 rswk-swf
653		1	\|a Jakub Franciszek Edward Stuart / (książę Walii / 1688-1766)
653		1	\|a Sobiescy / (dynastia)
653		1	\|a Sobieska, Maria Klementyna / (1701-1735)
653		1	\|a Stuartowie / (dynastia)
653		0	\|a Dynastie
653		0	\|a Jakobici
653		0	\|a Kanonizacja i beatyfikacja
653		0	\|a Książęta i księżne
653		0	\|a Słudzy Boży
653		2	\|a Francja
653		2	\|a Polska
653		2	\|a Wielka Brytania
653		4	\|a 1701-1800
653		6	\|a Biografia
655		7	\|0 (DE-588)4006804-3 \|a Biografie \|2 gnd-content
689	0	0	\|a Sobieska, Maria Klementyna \|d 1702-1735 \|0 (DE-588)119399555 \|D p
689	0		\|5 DE-604
700	1		\|a Jujeczka, Stanisław \|d 1975- \|e Sonstige \|0 (DE-588)1237299055 \|4 oth
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Literaturverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Abstract
940	1		\|n oe
940	1		\|q BSB_NED_20240619
942	1	1	\|c 200.9 \|e 22/bsb \|f 09033 \|g 438
942	1	1	\|c 900 \|e 22/bsb \|f 09033 \|g 438
943	1		\|a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035025747

Datensatz im Suchindex

_version_	1815416403610566656
adam_text	Spis treści Wykaz skrótów Wstęp 9 11 Pozbawieni tronu 17 Kawaler de St. George 41 Królowa Pierwsza młodość 59 Wczesne lata 59 Pospieszne zaloty 86 (Nie)oczekiwane więzienie 109 Brawurowa ucieczka 131 Wytęsknione spotkanie 159 Życie rodzinne 178 Korespondencja z ojcem 201 Wprowadzenie 201 Tułaczka ojca 210 Kłopoty królewicza Konstantego 238 Troski i radości 246 Zamążpójście sióstr 263 Małżeństwo Marii Karoliny 288 Schyłek życia 315 Rosnące napięcie 315 Małżeńskie awantury 341 Królewskie zmagania 361 Kruche porozumienie 396 Ostatnia ceremonia 423 8 Spis treści Służebnica ^oża Wprowadzenie 437 Kontekst prawny 440 Kontekst polityczny 444 Zachowane akta procesu 448 Zeznania świadków. Processus de miraculis 450 Zeznania świadków. Processus de virtutibus 468 Uwagi końcowe 485 489 Zakończenie Bibliografia 495 Indeks nazw osobowych Summary Résumé 531 533 511 ^Bibliografia ^ródła rękopiśmienne Archiwum Archidiecezjalne we Wrocławiu, II b 82. AAV, Epistolae ad Principes, rkps 93, 94,102,103. AAV, Principi, rkps 145. AE, Pologne, Corres., rkps 164,165. AE, Pologne, Suppl., rkps 168,171. AE, Rome, rkps 441, 442, 445, 448, 449, 454, 4бО, 476, 513AGAD, APP 14. AGAD AR II, rkps 77, 2384, 2386, 2387, 2397AGAD AR III, rkps 38а, 39, 40, 44, 45, 2404, 2435, 2449AGAD AR VI, rkps II-8oa. AGAD AR XI, rkps 146, 148, 150, 170, 190. AJG, rkps 1315. AJG, APP, rkps 536, 537,1224. AN 273, AP rkps 202, 203, 204. AN 340, AP rkps 1. ANK, Podh. XII12/3,12/4. ANK, AKPot, rkps 3229. ANK, ASang., rkps 170, plik 9, rkps 190, plik 7. APWr, Biskupstwo wrocławskie, nr 62. ASR, Tribunale del cardinale vicario, vol. 338. BCzart, rkps 343, 453, 520, 528, 529, 537,1397,1671, 2762. BCzart. MNK, rkps 54. BHStA.KS. 633. Biblioteka Polska w Paryżu, rkps 26 (Diariusz Ksawerego Sapiehy}. BOss, rkps 441,1622, 2281,3802. BPAN, rkps 691. BPANK, rkps 411, 2183. British Library, Add. rkps 30428 do 30477. HHSTA, Fam. Korr., AK.33. HHSTA, Polen, rkps 11/3, ni/26,28. 496 bibliografia Kolekcja dr. Tomasza Niewodniczańskiego, Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum, dep. Deutsch-Polnische Stiftung Kulturpflege und Denkmalschutz, Görlitz, rkps 10859. Monastero delle Benedittine di Santa Cecilia in Trastevere w Rzymie, rkps bez sygnatury. NGAB f. 694, 0.12, rkps 114,156,161,164,165,167,169,170,172,173,174,175,176,177,178, 180,189, 232, 233, 238, 242, 247, 249, 256, 259, 262, 265, 268, 273, 274, 275, 276, 278, 279, 280, 283, 285, 291, 293, 294, 296, 299, 304,305, 307, 315, 318, 320, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 329, 333, 335, 340, 347b, 348, 349, 350, 358, 359, 360, 361, 374, 375, 378, 379, 394, 411. RA SP Main, rkps 2,12,16,23,24,25,27,28,30,31,32,34,35,36,37,39,40,41,42,43- 44,45, 47, 48, 52, 53, 54, 61, 62, 64, 65, 67, 69, 70, 71, 72, 77, 80, 81, 84, 87, 88, 89,119, 120,123, 125,126,127,129,128,129,130,131, 152,158,159,160,161,162,165,170, 173,174,176,177. RA/BOX, rkps 5. RGADA, f. 12, 0. 1, rkps 89. Zemskÿ archiv v Opavë, poboćka v Olomouci, Arcibiskupskä konsistof v Olomouci, nr 12. źródła drukowane Bidrag till de nordeuropeiska folkslagens historia, hämtade ur sydeuropeiska Kal ler: urkunder och bear - betningar afdessa; utfinga of Frederic Cyganeus -första dellen. Hellsingfors 1848. Brantôme P. de: Les vies des dames illustres françaises et étrangères. [In:] Oeuvres du seigneur de Brantôme. T. 2. Londres 1779. Catalogus cleri almae dioecesis Wratislaviensis complectens ecclesiam cathedralem et ecclesias collegiatas in Silesia, ас in cura animarum existentes presbyteros, quibus additi abbates abbatissae, et alii superiores reguläres coenobiorum monaste- riorum utriusque sexus, nec non qui per integrum annum pie in Domino obierunt. [Vratislaviae] 1757. Chronik von Innsbruck. Zusammengestellt von Carl Unterkircher. Innsbruck 1897· CIC1917, Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti papae XV auctoritate promulgatus, praefatione, fontium annotatione et indice analytico ab Eminentissimo Petro Card. Gasparri auctus. Romae 1918. Correspondance des directeurs de l’Academie de France à Rome avec Surintendants des Bâtiments publiée d’après les manuscrips des Archives nationales par Anatol de Montaiglon sous le patronage de la direction des Beaux-Arts. T. 3:1699-1711. Paris 1889De costumi e della morte di Maria Clementina Regina d'Ingleterra, di Francia, e d’Irlanda Roma-Bologna 1737. The Diary ofJohn Evelyn. T. 2. Washington-London 1901. Excerpt z manuscriptu własnej ręki Najjaśniejszego Króla JeMci śp. Jana Trzeciego. W: Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego. T. 1, cz. 1. Wyd. F. Kluczycki. Kraków 1888. Fejer J.: DefunctisecundisaeculiSocietatis Jesu 1641-1740. Vol. 5. Romae 1990. http://www .sjweb.info/arsi/Digital_Repertory.cfm (dostęp: 23.02.2019). bibliografia 497 Female Fortitude, Exemplify’d, in an impartial Narrative, of the Seizure, Escape and Marriage of the Princess Clementina Sobiesky. London 1722. Grzegorzewska S.: Pamiętnik o Marii Wesslównie królewiczowej Konstantowej Sobieskiej spisany ze wspomnień rodzinnych. Oprać. Z. Lewinówna. Warszawa 1965· Jan Sobieski: Listy do Marysieńki. Oprać. L. Kukulski. Warszawa 1962. Królewicza Jakuba Sobieskiego dyaryusz wyprawy wiedeńskiej. Wydał i objaśnił T. Wierz bowski. Warszawa 1883. Lettres du baron de Pöllnitz a Mr. L.C.D.S. Dans: Contenant les observations qu'il a faites dans les voyages et le caractère des personnes qui composent les principales cours de l’Europe. Amsterdam 1737Lettres de madame duchess d’Orléans née princess palatine. Ed. O. Amiel. Paris 1985· Listy Teresy Kunegundy Sobieskiej elektorowej bawarskiej. Zebrał J.T.L. T. 2. Biblio teka Warszawska 1877. Listy różnych historycznie znakomitych osób z czasów bezkrólewia po Janie III i panowań Augusta U, Stanisława I i Augusta III (r. 1696-1737)· Biblioteka Ordynacji Mysz kowskiej. Kraków i860. Mancini H., Μ.: Pamiętniki. Wstęp B. Geremek. Warszawa 1969. Matuszewicz Μ.: Diariusz życia mego. Oprać. B. Królikowski. T. 2. Warszawa 1986. Mémoire de la Regence de SAR Mgr le duc d'Orléans durant la minorité de Louis XV roi de France. T. 2. Le Haye 1729. Mémoire Historique et généalogique sur la Famille de Wogan avec une relations inédite de l'évasion de la princesse Marie-Clémentine Sobieska femme de Jaques III roi de la Grande-Bretagne et d’Irlande (1719), par A. ÔKelly de Galway. Paris 1896. Mémoires concernant l'élection d'Auguste II pour roi de Pologne et le débuts de la guerre du Nord (1696-1702). Ed. U. Kosińska. Tłum. K. Zaleska, Μ. Gołębiewska-Bijak. War szawa 2017. Mémoires du marquis d'Argenson ministre sous Louis XV. Paris 1825. Mémoires of John Duke of Marlborough, by W. Coxe. London 1819. Memoirs historiques relatif à S.M. La Reine d’Angleterre, femme de Jacques II, et à ses enfans. In: Stuarts Papers Relating Chiefly to Queen Mary of Modena and the Exiled Court of King James II. Ed. F. Madan. London 1889. The Memoirs of James II His Campaigns as Duke of York 1652-1660. Ed. A. Bryant. Bloom ington 1962. Memoirs of the Pretenders and Their Adherents. Ed. J. Heneage Jesse. London 1901. The Memorial of the Chevalier de St. George, on Ocassion of the Princess Sobieski's Retiring into a Nunnery; and Two Original Letters, Written by the Chevalier to the said Princess, to Dissuade Her from that Design, London [b.d.]. The Memorial of the Scottish Lords Addressed to the King of France. In: The Chevalier de St. George and the Jacobite Movements in his Favour 1701-1720. Ed. C.S. Terry. Lon don 1901. Narratives of the Detention, Liberation and Marriage of Maria Clementina Stuart Styled Queen of Great Britain and Ireland with Contemporary Letters and Papers Now for the First Time Published. Ed. J.T. Gilbert. Dublin 1894. 498 bibliografia Niemcewicz J.U.: Zbiór pamiętników z historycznych o dawnej Polszczę z rękopismów, tudzież dzieł w różnych językach o Polszczę wydanych wraz z listami oryginalnymi królów i znakomitych ludzi w kraju naszym. T. 4. Lipsk 1839. Obraz Polaków i Polski w XVIII wieku. T. 1. Wyd. E. Raczyński. Wrocław 1843. Paoli S.: Solenni esequie di Maria Clementina Sobieski Regina dell' Inghilterra celebrate nella Chiesa di Paterniano in Fano. Fano [b.d.]. Parentalia Mariae Clementinae Mangnae Britanniae, Franciae, et Hiberniae Reginae. Roma 1736. Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego. T. 1, cz. 1. Wyd. F. Kluczycki. Kraków 1888. Pisma i bumagi imperatora Pietra Wielikowo. T. 11. Wypusk 2. Moskwa 1964. Przy boku króla Stanisława Leszczyńskiego (1706-1709)· T. 1: Wyprawy do Saksonii i Litwy w latach 1706-1709. Listy Samuela Kazimierza Szwykowskiego i Jozafata Michała Karpia orazfragmenty z gazet pisanych i diariuszy. Wydał J. Dygdała. Warszawa 2018. Rafałowiczówna J.: A z Warszawy nowiny te. Listy do Elżbiety Sieniawskiej 1710-1720. Oprać. B. Popiołek. Kraków 2000. Saint-Simon: La cour du regent. Textes présentés par H. Mazel. Bruxelles 1990. Saint-Simon: Pamiętniki. T. 1. Tłum. A. Bocheński, Μ. Bocheńska. Warszawa 1961. Salvandy N.A.: Historia króla Jana Sobieskiego i królestwa polskiego. T. 3· Tłum. W. Sie rakowski. Lwów 1861. Sarnecki K.: Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego. Diariusz i relacje z lat 1691-1696. Wydał J. Woliński. Wrocław 1958. Sevigné Mme de: Listy. Wyboru dokonał W. Karpiński. Tłum. Μ. Mroziński, A. Tatarkie wicz. Wstępem i przypisami opatrzył Μ. Mroziński. Warszawa 1981. Zawisza K.: Pamiętniki. wojewody mińskiego (1666-1721). Wydał J. Bartoszewicz. War szawa 1862. Czasopisma „Gazette de France” „Kuryer Polski” Opracowania Amussen S.D.: An Ordered Society. Gender and Class in Early Modern England. New York 1988. Anusik Z.: Karol XII. Wrocław-Warszawa-Kraków 2006. Aronson T.: Kings Over the Water. The Saga of the Stuarts Pretenders. London 1979· Ashley Μ.: Charles II. The Man and the Stateman. London 1971. Ashley Μ.: England in the Seventeeth Century. London 1973. Ashley Μ.: The Stuarts in Love with Some Reflections on Love and Marriage in the Six teenth and Seventeenth Centuries. New York 1964. Baeumler S., Brockhoff E., Henker Μ.: Von Kaisers Gnaden. Neuburg an der Donau 2005- bibliografia 499 Bainton R.H.: Reformation of the Sixteenth Century. Boston 1965. Barclay K.: Love, Intimacy and Power. Marriage and Patriarchy in Scotland 1650-1850. Manchester-New York 2011. Bartoszewicz J.: Kampament w Warszawie. W: Idem: Szkice z czasów saskich. Kraków 1880. Bartoszewicz] J.: Maria Józefa Wesslówna. W: Encyklopedia powszechna S. Orgel branda. T. 26. Warszawa 1876. Baszkiewicz J.: Richelieu. Warszawa 1984. Bély L.: Espions et ambassadeurs au temps de Louis XIV. Paris 1990. Bély L.: La société des princes XVIIe-XVIIIe siècle. Paris 1999· Betts S.: Matriarchs of the Royal House of Stuarts: Negotiating Personal and Dynastic Ambition, Motherhood, and Adversity (1613-1662). In: Royal Mothers and Their Ruling Children. Wielding Political Authority from Antiquity to the Early Modern Era. Eds. E. Woodacre, C. Fleiner. London 2015. Benedictus pp. XIV (Prospero Lambertini): De servorum Dei beatiflcatione et beatorum canonizatione. Bononiae 1734—1738 (w 4 t.); wyd. 2: Venetiis 1764-1766; wyd. 3: Prati 1839-1842 (w 71.). Bérenger J.: De la preponderance à l'équilibre. Quelques réflexions sur la politique étrangère de Louis XIV. In: Guerres et paix en Europe centrale aux époques modem et contemporaine. Ed. D. Tollet. Paris 2003. Bevan B.: King James the Third of England. A Study of Kingship in Exile. London 1967. Bidwell S.: Blaski i cienie parlamentaryzmu brytyjskiego. Warszawa 2004. Bloch Μ.: Les Rois thaumaturges. Étude sur le caractère surnaturel attribué à la puissance royale particulièrement en France et en Angleterre. Paris-Strasbourg 1924. Bluche F.: Louis XV. La Flèche 2004. Bogacki W: Życiorysy świętych, błogosławionych, świętobliwych i pobożnych Polaków i Polek. Miesiąc styczeń. Kielce 1905. Bogucka Μ.: Maria Stuart. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1990. Bongie L.L.: The Love of a Prince. Vancouver 1986. Borkowska A.: Marja Klementyna Sobieska opowiadanie poświęcone młodemu wiekowi. Warszawa 1874· Borkowska U.: Królowie polscy a Jasna Góra od czasów Jana Kazimierza do końca Rzeczy pospolitej Obojga Narodów. „Studia Claromonatana" 1985, nr 6. Breccola G.: U matrimonio di Giacomo III Stuart e Maria Clementina Sobieska a Montefiascone. In: ΓΙ matrimonio di Giacomo III Stuart e Maria Clementina Sobieska. Atti del Convegno (Montefiascone, 30 novembre 2019). Eds. G. Breccola, F. Ceci. Viterbo 2020. Brenner J., Meyer J.: La France dans le monde au XVIIIe siècle. Paris 1993· Britland К.: Exile or Homecoming? Henrietta Maria in France. In: Monarchy and Exile. The Politics of Legitimacy from Marie de Medicis to Wilhelm II. Eds. P. Mansel, T. Riotte. New York 2011. Callow J.: King in Exile. James II: Warrior, King and Saint, 1689-1701. Sparkford 2004. Carlton C.: Karol I. Tłum. A. Soczyńska. Warszawa 1993. Chidsey D.B.: Bonnie Prince Charlie. London 1928. 500 ^Bibliografia Chomicki G.: Dyplomacja brytyjska wobec problemów politycznych Rzeczypospolitej (od wstąpienia na tron Jerzego I do zawarcia pokoju w Nystadt). W: Rzeczpospolita w dobie wielkiej wojny północnej. Red. J. Muszyńska. Kielce 2011, Chrzanowski T., Kornecki Μ.: Polskie pomniki w świątyniach Rzymu. Warszawa 1994. Cohen V.: Europe and England 1715-1815. London 1947. Corp E.: A Court in Exile. The Stuarts in France, 1689-1718. Cambridge 2004. Corp E.: The Extended Exile of James III. In: La politico europea e il matrimonio inglese di una principessa polacca: Maria Clementina Sobieska. Ed. G. Płatania. Roma 1993. Corp E.: The Jacobites at Urbino. An Exiled Court in Transition. Houndmills 2009 (Italian edition: I Giacobiti a Urbino 1717-1718. La Corte in Esilio di Giacomo III Re d'Inghilterra, Bologna 2013). Corp E.: The Location of the Stuart Court in Rome. In: Loyalty and Identity. P. Monod, Μ. Pittock, D. Szechi. London 2010. Corp E.: Sir David Nairne. The Life of a Scottish Jacobite at the Court of the Exiled Stuarts. “Studies in the History and Culture of Scotland” 2018, No 8. Corp E.: The Stuarts in Italy, 1719-1766. A Royal Court in Permament Exile. Cambridge 2011. Corp E.: The Scottish Jacobite Community at Saint-Germain after the Departure of the Stuarts Court. In: Living with Jacobitism 1690-1788. Ed. A.I. Macinnes, K. German, L. Graham. London 2014· Coulombe C.: The Forgotten Canonisation Cause of King James II. Catholic Herald, 5 March 2019· https://catholicherald.co.uk/commentandblogs/2o19/o3/o5/the-for gotten-canonisation-cause-of-kingjames-ii (dostęp: 20.10.2021). Coward B., Gaunt P.: Stuartowie. Anglia 1603-1714. Tłum. Μ. Loska. Kraków 2020. Cronin J.J.: Monarchy and Exile: The Political Activities of an Exiled Royal Court and the Role Played by Its Irish Courtiers. In: Monarchy and Exile. The Politics of Legitimacy from Marie de Medicis to Wilhelm II. Eds. P. Mansel, T. Riotte. New York 2011. Cruickshanks E.: The Duke of Ormonde and the Atterbury Plot. In: The Dukes of Ormonde: 1610-1745. Eds. T. Barnard, J. Fenlon. Wolbridge 2000. Daiches D.: Charles Edward Stuart. The Life and Times of Bonnie Prince Charlie. Lon don 1973. Dawson J.: John Knox. New Haven-London 2016. Douglas H.: Bonnie Prince Charlie. London 1998. Douglas H.: Charles Edward Stuart. London 1975. Downey K.: Izabela, wojownicza królowa. Tłum. P. Tarczyński. Warszawa 2016. Drozdowski Μ.: Sobiescy a Stanisław Leszczyński. „Śląski Kwartalnik Historyczny. Sobótka” 1980, z. 2. Dumanowski ]., Sikorski A.: Sobieska z Wesslów Maria Józefa. PSB, T. 39Durant W., Durant A.: Le siècle de Louis XIV. T. 23: L’Apogée de la France. LAngleterre. Paris 1966. Earle P.: The Life and Times of James IL London 1972. Elsna H.: Catherine ofBraganza: Charles ΙΓ Queen. London 1967. Erickson C.: Bonnie Prince Charlie. London 2001. Eysymontt R., Zieliński A.: Wizerunki Oławy. Wrocław-Oława 2004. (Bibliografia 501 Falkus C.: The Life and Times of Charles II. London 1972. Feldman J.: Polska w dobie wojny północnej 1704-1709. Kraków 1925. Ferenc Μ.: Czasy nowożytne. W: Obyczaje w Polsce od średniowiecza do czasów współ czesnych. Red. A. Chwalba. Warszawa 2005. Fernandez Alvarez Μ.: Izabela Katolicka. Tłum. J. Antkowiak. Warszawa 2007. Folz R.: Les saintes reines du Moyen Âge en Occident (VIe-XIIIe siècles). Bruxelles 1992. Folz R.: Les saints rois du Moyen Âge en Occident (VIe—XIIIe siècles). Bruxelles 1984. Forst-Battaglia 0.: Jan Sobieski, król Polski. Tłum. К. Szyszkowska. Warszawa 1983. Fothergill В.: The Cardinal King. London 1988. Fraser A.: King Charles II. London 1979. Fraser Μ.: The Rivals. Montrose and Argyll and the Struggle for Scotland. Edinburgh 2015. Fraser S.: The Prince Who Would Be King. The Life and Death of Henry Stuart. London 2017. Fritz P.: The English Ministers and Jacobitism between the Rebelions of 1715 and 1745· Toronto-Buffalo 1975· Fros FL: Pamiętając o mieszkańcach nieba. Kult świętych w dziejach i liturgii. Tarnów 1994. Gaxotte P.: La siècle de Louis XV. Paris 1963. Genet-Rouffiac N.: The Irish Jacobite Exile in France 1692-1715· In: The Dukes of Ormonde, 1610-1745. Eds. T. Barnard, J. Fenlon. Woolbridge 2000. Genet-Rouffiac N.: Jacobites in Paris and Saint-Germain-en-Laye. In: The Stuart Court in Exile and the Jacobites. Eds. E. Cruickshank, E. Corp. London-Rio Grande 1995· Gierowski J.A.: Europa wobec unii polsko-saskiej. W: Z dziejów polityki i dyplomacji polskiej. Studia poświęcone pamięci Edwarda hr. Raczyńskiego. Prezydenta RP na wychodźstwie. Red. H. Bułhak. Warszawa 1994. Gierowski J.A.: Kandydatura Sobieskich do tronu polskiego w czasie wielkiej wojny pół nocnej. „Śląski Kwartalnik Historyczny. Sobótka” 1980, z. 2. Gierowski J.A.: Traktat przyjaźni Polski z Francją w 1714 roku. Warszawa 1965. Gierowski J.A.: W cieniu Ligi Północnej. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971. Gillespie A.R.: Maria Clementina, the Unrealised Queen, https://www.gale.com/bina ries/content/assets/gale-us-en/primary-sources/intl-gps/intl-gps-essays/full-ghn -contextual-essays/gps_essay_spo_scp_gillespiei_website.pdf (dostęp: 12.09.2020). Goffman E.: Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Tłum. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bahir. Gdańsk 2005· Goffman E.: Zachowanie w miejscach publicznych. O społecznej organizacji zgromadzeń. Tłum. O. Siara. Warszawa 2008. Graham R.: Niezawiniona tragedia Marii Stuart. Tłum. J. Hensel. Warszawa 2009. Green D.: Queen Anne. London 1970. Green D.: Sarah Duchess of Marlborough. London 1967. Gregg E.: Jacobitism. New Appreciations in History. London 1988. Gregg E.: Monarchs without a Crown. In: Royal and Republican Sovereignty in Early Modern Europe. Eds. R. Oresko, G.C. Gibbs, H.H. Scott. Cambridge 1997· Gregg E.: Power, Friends or Alliance. The Search for the Pretender’s Bride. “Studies in History and Politics" 1985, nr 4· 502 bibliografia Gregg E.: The Politics of Paranoia. W: The Jacobite Challenge. Eds. E. Cruickshanks, J. Black. Edinburg 1988. Grzybowski S.: Maria Klementyna. PSB, T. 20. Grzybowski S.: Pretendenci i górale. Z dziejów unii szkocko-angielskiej. Warszawa 1971. Gürtler G.O.: Kalkulacja polityczna czy racja stanu? Kulisy pobytu w Innsbrucku wnuczki Jana III Sobieskiego. Przeł. Μ. Chudzicka, J. Fudalej, U. Świtka. Lublin 1991. Guthrie N.: The Memorial of the Chevalier de St. George (1726): Ambiguity and Intrigue in the Jacobite Propaganda War. “The Review of English Studies. New Series” 2004, T. 55, nr 221. Guttierez J.L.: Cud jako środek dowodowy w sprawach kanonizacyjnych. W: Cuda w spra wach kanonizacyjnych. Red. W. Bar. Lublin 2006 Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny. Red. R. Gustaw. Poznań 1972. Haile Μ.: James Francis Edward, the Old Chevalier. London 1907. Haile Μ.: Queen Mary of Modena. Life and Letters. London-New York 1905. Hamilton E.: The Backstairs Dragon. A Life ofRobert Harley, Earl of Oxford. London 1969· Hanczewski P.: „Patrioci" i „ludzie innego rodzaju". Szkockie spory o unię 1707 roku. Toruń 2010. Harasimowicz J.: Kult świętej Jadwigi Śląskiej w okresie reformacji i odnowy trydenckiej Kościoła. W: Księga Jadwiżańska. Red. Μ. Kaczmarek, M.L. Wójcik. Wrocław 1995· Harding N.: Hanover and the British Empire 1700-1837. Suffolk-Woodbridge 2007. Hatton R.: Charles XII. London 1974· Hatton R.: George l. London 2001. Helcel Z.A.: O dwukrotnem zamęściu księżniczki Ludwiki Karoliny Radziwiłłównej i wynikłych stąd w Polsce zamieszkach. Przyczynek do dziejów panowania Jana ill. Kraków 1857. Henslowe J.R.: Anne Hyde Duchess of York. London 1915· Herba В.: Dzieje Konopisk i okolic. Konopiska 2004. Hill C.: Oliver Cromwell i Rewolucja Angielska. Tłum. I. Szymańska. Warszawa 1988. Hill P.: Jacobites. Penzance 2008. Historia Kościoła. T. 4· Red. L.J. Rogier, G. de Bertier de Sauvigny, J. Hajjar. Tłum. T. Sza frański. Warszawa 1987. Hoffman K.B.: Historia upadku dynastii Sobieskich. „Gazeta Polska” 1862, nr 281,282. Holmes F.: The Sickly Stuarts. The Medical Downfall of a Dynasty. London 2003. Hopkirk Μ.: Queen over the Water. Mary Beatrice of Modena. Queen of James II. Lon don 1953. Hughes A., Sanders J.: Gender, Exile and the Hague Courts of Elizabeth, Queen of Bohemia and Mary, Princess of Orange in the 1650s. In: Monarchy and Exile. The Politics of Legi timacyfrom Marie de Medicis to Wilhelm II. Eds. P. Mansel, T. Riotte. New York 2011. Ingrao C.W., Andrew L. Thomas: Piety and Power: The Empresses-Consort of the High Baroque. In: Queenship in Europe 1660-1815. The Role of the Consort. Ed. C. Campbell Orr. Cambridge 2004. Isenburg W.K. von: Stammtafeln zur Geschichte der europäischen Staaten. Bd. 1. Ber lin 1935. ^Bibliografia 503 Jarochowski К.: Dzieje panowania Augusta II od wstąpienia Karola XII na ziemię polską aż do elekcji Stanisława Leszczyńskiego (1702-1704)· Poznań 1874. Jarochowski K.: Porwanie Jakuba i Konstantego Sobieskich przez Augusta II na drodze między Oławą a Wrocławiem dnia 27 lutego 1704 roku. W: Idem: Opowiadania i studia historyczne. Poznań 1863. Jaroszewicz F.: Matka Świętych Polska albo żywoty świętych, błogosławionych, wielebnych, świątobliwych, pobożnych Polaków i Polek. Wszelkiego stanu i kondycji każdego wieku od zakrzewionej w Polszczę chrześcijańskiej wiary osobliwą życia doskonałością słyną cych. Z różnych autorów i pism tak polskich jako i cudzoziemskich zebrane i spisane. Dla zbudowania żyjących i potomnych, dla pociechy duchownej swoich krewnych. Kraków 1767. Jonasson G.: Karl XU:s polska politik 1702-1703. Stockholm 1968. Katalog duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego na podstawie ksiąg święceń bisku pów wrocławskich 1650-1810/12. Oprać. S. Jujeczka, H. Gerlic, W. Könighaus. Wstęp S. Jujeczka. Wrocław 2014, nr 4363. Keay A.: “The Shadow of a King?" Aspects of the Exile of King Charles II. In: Monarchy and Exile. The Politics of Legitimacy from Marie de Medicis to Wilhelm II. Eds. P. Mansel, T. Riotte. New York 2011. Kelly B.W.: Life of Henry Benedict Stuart, Cardinal Duke of York. With a Notice of Rome in His Time. London 1899. Kenyon J.P.: Stuart England. Reading 1985. Kęder J.: Jasna Góra wobec przemian politycznych w Rzeczypospolitej w latach 1661-1813. „Studia Claromontana" 1993, nr 13. Komaszyński Μ.: Epistologrąfia Marysieński Sobieskiej. W: Wśród zagadnień polskiej literatury barokowej. Red. Z.J. Nowak. Cz.1: Światopogląd, genologia, topika. Kato wice 1980. Komaszyński Μ.: Maria Kazimiera dArquien Sobieska królowa Polski (1641-1716). Kraków 1983. Komaszyński Μ.: Teresa Kunegunda Sobieska. Warszawa 1982. Konopczyński W: Polska a Szwecja od pokoju oliwskiego do upadku Rzeczypospoli tej 1660-1795. Warszawa 1924. Krupa).: „Nie skandalizowałem się ja nic" - świat wartości Andrzeja Chryzostoma Zału skiego. W: Honestats et turpitude. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku. Red. E. Dubas-Urwanowicz, Μ. Kupczewska, K. Łopatecki, J. Urwanowicz. Biały stok 2019. Kubica B.: O. Konstanty Moszyński, paulin-biskup. „Studia Claromontana” 1988, nr 9· Kuchowicz Z.: Z badań nad stanem biologicznym społeczeństwa polskiego od schyłku XVI wieku do końca XVIII wieku. Łódź 1972. Lacey A.: The Cult of King Charles the Martyr. Martlesham 2003. Lang A.: Prince Charles Edward Stuart, the Young Chevalier. London 1903. Lees-Milne J.: The Last Stuarts. London 1981. Lenman B.: The Jacobite Cause. Glasgow 1986. Lenman B.: The Jacobite Rising in Britain, 1689-1746. London 1980. 504 bibliografia Libiszowska Z.: Fascynacja w Europie Janem Sobieskim w XVII i ХѴШ wieku. W: Studia z dziejów epoki Jana III Sobieskiego. Red. K. Matwijowski. Wrocław 1984. Libiszowska Z.: Ludwik XV. Wrocław-Warszawa-Kraków 1997. Libiszowska Z.: Ród Sobieskich w Europie. „Śląski Kartalnik Historyczny. Sobótka” 1980, R. 35, z. 2. Lord E.: The Stuarts’ Secret Army. English Jacobites 1689-1752. London-New York 2014. Loret Μ.: Życie polskie w Rzymie w XVIII wieku. Rzym 1930. Maclean Kybett S.: Bonnie Prince Charlie. A Biography of Charles Edward Stuart. Lon don-Sydney-Wellington 1988. MacLeod J.: Dynasty, the Stuarts, 1560-1807. London 1999. Mann A.J.: The First Jacobite and the Scottish Parliament. In: Living with Jacobitism, 1690-1788: The Three Kngdoms and Beyond. Eds. A.I. Macinnes, K. German, L. Gra ham. London-Brookfield 2014. Markuszewska A.: Between the Sensuality of Music and Religious Ecstasy: Maria Cle mentina Sobieska Stuart (1702-1735). In: Revisiting Baroque (Report of the ENBaCH congress). Ed. R. Ago. Rome 2014. Marshall R.K.: Bonnie Prince Charlie. Edinburgh 1988. Matwijowski K.: Stosunki kulturalne polsko-austriackie w XVII wieku (drogi przenikania wzajemnych wpływów). W: Kultura polska a kultura europejska. Red. Μ. Bogucka, J. Kowecki. Warszawa 1987· Matwijowski K.: Uroczystości, obchody i widowiska w barokowym Wrocławiu. WrocławWarszawa-Kraków 1969· McLaren Μ.: Bonnie Prince Charlie. Bungay 1972. Maclean F.: Bonnie Prince Charlie. London 1988. McLynn F.: Bonnie Prince Charles. London 2003. McLynn F.: Charles Edward Stuart: A Tragedy in Many Acts. London 1988. McLynn F.: The Jacobites. London 1985· McManus C.: Women on the Renaissance Stage. Anna of Denmark and Female Masquing in the Court (1590-1619)· Manchester 2002. Meyer J.: Bossuet. Paris 1993. Miller J.: James II. New Haven-London 2000. Miller J.: Popery and Politics in England 1660-1688. Cambridge 1973. Miller J.: Stuartowie. Królowie Anglii i Szkocji. Tłum. Μ. Rabsztyn. Warszawa 2008. Miller P.: Żona dla Pretendenta, rzecz o Marii Klementynie Sobieskiej. Tłum. A. Przedpełska-Trzeciakowska. Warszawa 1968. Miller P.: James. London 1971. Misztal H.: Prawo kanonizacyjne. Instytucje prawa materialnego, zarys historii, proce dura. Lublin 2003. Mitchell J.: Martyrdom. A Very Short Introduction. Oxford 2012. Monson C.A.: Lubieżne mniszki. Seks, czary, muzyka i intrygi we włoskich klasztorach. Tłum. D. Strukowska. Warszawa 2011. Morrah P.: Henrietta Maria. A Betrayed Queen. Worcester-London 1982. Morrah P.: A Royal Family. Charles I and His Family. Worcester-London 1982. ‘Bibliografia 505 Moulinas R.: James Butler Duke of Ormonde in Avignon. In: The Dukes of Ormonde, 16101745- Eds. T. Barnard, J. Fenlon. Woolbridge 2000. Moureau F.: Complot contre l'Etat et opinion publique. La duchesse du Maine et la conspi ration de Cellamare (1718-1720). In: La duchesse du Maine (1676-1753) une mécène à la croisée des arts et des siècles. Eds. C. Cessac, Μ. Couvreur. Bruxelles 2003. Muszyńska A.: „Zaloty, zabiegi przedmałżeńskie i wesela w kręgu magnaterii doby saskiej”, [Katowice 2017, msps pracy doktorskiej przechowywany w CINiBA]. Nicholson R.: Bonnie Prince Charlie and the Making of a Myth. A Study in Portrai, rure 1720-1892. Lewisburg 2002. Niemojowska Μ.: Ostatni Stuartowie. Warszawa 1992. Noel C.C.: “Barbara succeeds Elizabeth. ”: The Féminisation and Domestication of Politics in the Spanish Monarchy, 1701-175 9. In: Queenship in Europe 16 6 0-1815. The Role of the Consort. Ed. C. Campbell Orr. Cambridge 2004. Nowak-Soliński W.: Klementyna Sobieska „królowa Anglii". Warszawa 1994· Ölender P.: Wojna Francji z Ligą Augsburską 1688-1697. Działania na morzu. Oświę cim 2014. Ollard R.: This War without an Enemy. Frome-London 1992. Oman C.: Elizabeth of Bohemia. London 1938. Oman C.: Henrietta Maria. London-Sydney-Toronto 1976. Oman C.: Mary of Modena. Bungay 1962. Pearce D.: A Royal Family. Charles I and His Family. Stroud 2015. Pérez Samper Μ. de los Angeles: A Queen between Three Worlds: Italy, Spain and France. In: Early Modern Dynastic Marriages and Cultural Transfer. Eds. J.-L. Palos, M.S. San chez. Farnham-Burlington 2016. Pevitt C.: The Man Who Would Be the King. The Life of Philippe d'Orléans, Regent of France 1674-1723. Frome-London 1997. Pfandl L.: Karl II. Das Ende der spanischen Machstellung in Europa. München 1940. Pichot A.: Histoire de Charles-Édouard dernier prince de la maison de Stuart. T. 1. Paris 1830. Piniński P.: Dziedzic Sobieskich. Bohater ostatniej wojny o niepodległość Szkocji. Tłum. K. Michałowicz. Poznań 2013. Piniński P.: Ostatni sekret Stuartów. Dzieci Karoliny księżnej Albany. [Tłum. K. Hilde brandt], Warszawa 2001. Piwarski K.: Królewicz Jakub Sobieski w Oławie. Kraków 1939. Płatania G.: Angielskie małżeństwo Marii Klementyny Sobieskiej. „Śląski Kwartalnik Histo ryczny. Sobótka" 1980, z. 2. Płatania G.: Gli Ultimi Sobieski a Roma. Roma 1989. Płatania G.: Morte di Maria Clementina Sobieska Stuart: il caso di Michele Marieschi progettista di apparatifunebri „ARTE/Documento. Rivista di Storia e tutela dei Beni Culturali” 1990, nr 4. Płatania G.: La Politica Europea e il Matrimonio Inglese di una Principessa Polacca. Maria Clementina Sobieska. In: Accademia Polacca delle Scienze Biblioteca e Centro di Studi a Roma. Roma 1993· 506 bibliografia Polskie podróże po Śląsku w XVIII i XIX wieku. Oprać. A. Zieliński. Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk 1974. Popiołek B.: Dobrodziejki i klienci. Specyfika patronatu kobiecego i relacji klientalnych w epoce saskiej. Wilanów 2020. Popiołek B.: Kobiecy świat w czasach Augusta II. Studia nad mentalnością kobiet z kręgów szlacheckich. Kraków 2003. Popiołek K.: Śląskie dzieje. Warszawa-Kraków 1976. Poraziński J.: Konstanty Sobieski. PSB, T. 39· Porcelli E.: The White Cockade. The Lives and Adventures ofJames Francis Edward Stuart and His Sons "Bonnie Prince Charlie” and Cardinal York. London-New York-Mel bourne-Sydney-Cape Town 1949. Poynting S.: “In the Name of all the Sisters": Henrietta Maria's Notorious Whores. In: Women and Culture at the Courts of the Stuart's Queens. Ed. C. McManus. Chip penham-Eastbourne 2003. Praśkiewicz ST.: Pojęcie cudu i wstępne przygotowanie do dochodzenia diecezjalnego dotyczącego cudu. W: Zagadnienie cudu w postępowaniu kanonizacyjnym na szczeblu diecezjalnym. Red. S.T. Praśkiewicz. Kraków 2010. Przyboś A.: Michał Korybut Wiśniowiecki. Kraków-Wrocław 1984· Quesada M.A.: П processo di beatificazione di Maria Clementina Sobieska. La voce dei testimoni. In: I Sobieski a Roma. Lafamiglia reale polacca nella Città Eterna. Red. J.A. Chrościcki, Z. Flisowska, P. Migasiewicz. Warszawa 2018. Quesada M.A.: Né regina, né Santa: Maria Clementina Sobieska. In: Scritture di donne. La memoria restituita. Atti del Convegno Roma, 23-24 marżo 2004. Eds. Μ. Caffiero, Μ.I. Venzo. Roma 2007· Ranke L.: Dzieje papiestwa w XVI-XIX wieku. T. 2. Tłum. J. Zarański, Z. Żabicki. Wstęp M.H. Serejski. Warszawa 1992. Relacje „Ad limina apostolorum" z diecezji wrocławskiej z lat 1589-1943. Edycja tekstów źródłowych. Wyd. J. Kopiec. Opole 2014. Respondek J.: Polska Cerekiew. Dzieje parafii i życia religijnego. Polska Cerekiew-Nowa Ruda 2010. Ritzier R., Sefrin R: Hierarchia catholica medii et recientioris aevi. Vol. 5:1667-1730. Patavii 1952. Rok B.: Człowiek wobec śmierci w kulturze staropolskiej. Wrocław 1995Rostworowski E.: Legendy i fakty XVIII wieku. Warszawa 1963. Rostworowski E.: O polską koronę. Polityka Francji w latach 1725-17ЗЗ· Wrocław-Kraków 1958. Roszkowska W.: Konstanty Sobieski królewicz polski. W: Studia z dziejów epoki Jana III Sobieskiego. Red. K. Matwijowski. Wrocław 1984. Roszkowska W.: Maria Karolina ks. de Bouillon. Ostatnia wnuczka Jana III Sobieskiego. W: Studia i materiały z dziejów Oławy. Red. K. Matwijowski. Wrocław 1987. Roszkowska W.: Mecenat królewicza Aleksandra - teatr Armonte Calidio (1709-1714)· „Śląski Kwartalnik Historyczny. Sobótka" 1980, z. 2. Roszkowska W: Oława królewiczów Sobieskich. Wrocław 1984. bibliografia 507 Rouffiac N.G.: The Irish Jacobite Exile in France 1692-1715· In: The Dukes of Ormonde, 1610-1745. Eds. T. Barnard, J. Fenlon. Wolbridge 2000. Rurale F.: Court and Religion in Early Modern Catholic Europe. In: France-Pologne. Con tacts échanges culturels, representations (fin xvie-fin XIXe siècle). Textes réunis par J. Dumanowski, Μ. Figeac, D. Toilet. Paris 2016. Sachs R.: Złotnicy oławscy. W: Ludzie Oławy. Szkice i materiały. Red. K. Matwijowski. Wrocław 1992. Sajkowski A.: Opowieści misjonarzy, konkwistadorów, pielgrzymów i innych świata cie kawych. Poznań 1991. Sajkowski A.: Staropolska miłość. Poznań 1981. Scarisbrick J.J.: The Reformation and the English People. Oxford 1988. Schematismen des Fürstbistums Breslau 1724 und 1738. Hrsg. J. Pater. Köln-WeimarWien 1994. Scott G.: Lucy Walter: Wife or Mistress. London-Sydney-Toronto-Bombay 1947. Seredyński G.: Między księstwem a cesarstwem - David Metz, burmistrz i złotnik oławski. W: Ziemia Oławska. Tradycja i współczesność. Śląskie studia regionalne. Red. T. Gałwiaczek. Oława 2018. Seton W.W.: The Early Years od Henry Frederick, Prince of Wales and Charles, Duke of Albany (Charles I) 1593-1605. "Scottish Historical Review” 1916, T. XIII, nr 52. Sherburne G., Bond D.F.: The Restoration and the Eighteenth Century: (1660-1789). Lon don-New York 1980. Shield A.: Henry Stuart Cardinal of York and His Times. London 1908. Shield A., Lang A.: The King Over the Water. London 1907. Sikorski A.: Maria-Józefa z Wesslów żona królewicza Konstantego Sobieskiego. „Rocz nik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, nowej serii T. 4 (15)· Warszawa 1998. Skrzypietz A.: Bez „żadnej desperacji i niewieściego kwilenia". U źródeł mitu kobiety kresowej. W: Między mitem a rzeczywistością. Kresy Wschodnie w XIX i XX wieku. Red. A. Dawid, J. Łusek. Bytom-Opole 2017. Skrzypietz A.: Bezkrólewie po śmierci Jana III Sobieskiego w narracji ambasadora fran cuskiego Melchiora de Polignac. W: Narracje - (Autobiografia - Etyka. Red. L. Kocha nowicz, R. Nahorny, R. Włodarczyk. Wrocław 2005. Skrzypietz A.: Dwór królewicza Jakuba Sobieskiego w Oławie. W: Najjaśniejsza Rzeczy pospolita. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Stroynowskiemu. Red. Μ. Durbas. Częstochowa 2019. Skrzypietz A.: Franciszek Ludwik de Bourbon, książę de Conti - „obrany król Polski". Saga rodu Kondeuszów. Katowice 2019. Skrzypietz A.: Francuskie zabiegi o koronę polską po śmierci Jana III Sobieskiego. Kato wice 2009. Skrzypietz A.: Infant Jan, czyli ostatni królewski pogrzeb na Wawelu. W: W podróży przez wiek osiemnasty. Studia i szkice z epoki nowożytnej. Red. A. Perłakowski, Μ. Zwierzykowski, Μ. Wyszomirska. Kraków 2015. Skrzypietz A.: Jakub Sobieski. Poznań 2015· 508 bibliografia Skrzypietz A.: Kłopoty małżeńskie Marii Klementyny Sobieskiej. W: Między barokiem a oświeceniem. Staropolski regionalizm. Red. S. Achremczyk. Olsztyn 2008. Skrzypietz A.: Królewicz Jakub w Częstochowie. W: Religia i polityka. Kwestie wyznaniowe i konflikty polityczne w Europie w XVill wieku. W 300. rocznicę konwencji w Altran städt. Red. L. Harc, G. Wąs. Wrocław 2009. Skrzypietz A.: Królewscy synowie -Jakub, Aleksander i Konstanty Sobiescy. Katowice 2011. Skrzypietz A.: Królowa Margot - ostatnia perła Walezjuszów. Warszawa 2016. Skrzypietz A.: Maria Karolina de Bouillon i jej kontakty z Radziwiłłami. W: Radziwiłłowie. Obrazy literackie. Biografie. Świadectwa historyczne. Red. K. Stępnik. Lubin 2003. Skrzypietz A.: Melchior de Polignac i jego misja na dworze Jana III Sobieskiego. W: Polska wobec konfliktów w Europie nowożytnej. Z dziejów dyplomacji i stosunków między narodowych w XV-XVIII wieku. Red. R. Skowron. Kraków 2009. Skrzypietz A.: Perypetie małżeńskie królewicza Konstantego Sobieskiego. W: Cor hominis. Wielkie namiętności w dziejach, źródłach i studiach nad przeszłością. Red. S. Rosik, P. Wiszewski. Wrocław 2007· Skrzypietz A.: Plany małżeńskie Sobieskich jako wyraz pozycji rodu - marzenia i rzeczy wistość. W: Wielkie rody na ziemiach polsko-litewskich XVI-XX wieku. Wielkie rody. Procesy. Red. N. Kasparek, T. Zych, Μ. Klempert. Olsztyn-Tarnobrzeg 2017. Skrzypietz A.: Publiczna i prywatna religijność królowej Marii Kazimiery. „Studia Histo ryczne” 2019, R. 62, z. 1 (245). Skrzypietz A.: The Radzivills Towards the Heritage of the Sobieskis. V: Baltijos regiono istorija ir kultura: Lietuva Ir Lenkija. Red. R. Sliużinskas. Kłajpeda 2007. Skrzypietz A.: Relacje królewiczów Sobieskich z Elżbietą Sieniawską. W: Działalność Elżbiety Sieniawskiej: polityka, gospodarka, kultura. Red. B. Popiołek. Warszawa 2020. Skrzypietz A.: Rozkwit i upadek rodu Sobieskich. Warszawa 2014. Skrzypietz A.: Rzymski okres życia najstarszej córki królewicza Jakuba, Marii Kazimiery w świetle korespondencji rodzinnej. „Studia Wilanowskie” 2018, T. 25. Skrzypietz A.: Teofila z Daniłowiczów Sobieska - „nie białogłowskiego, ale męskiego serca" niewiasta. „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2005, nr 2. Skrzypietz A.: „Trzecie małżeństwo" królowej Marii Kazimiery - u źródeł legendy. W: Maria Kazimiera Sobieska (1641-1716). W kręgu rodziny, polityki i kultury. Red. A. Kalinow ska, P. Tyszka. Warszawa 2017. Skrzypietz A.: Uświęcenie grzesznika - burzliwy żywot królewicza Aleksandra Sobieskiego. W: Staropolski ogląd świata. Kultura staropolska - poszukiwanie sacrum odnajdywa nie profanum Red. B. Rok, F. Wolański. Wrocław 2013. Skrzypietz A.: Wokół małżeństw księżniczek Sobieskich - ze wschodu na zachód Europy. W: Staropolski ogląd świata. Rzeczpospolita między okcydentalizmem a orientalizacją. Przestrzeń wyobraźni. Red. F. Wolański, R. Kołodziej. T. 1. Toruń 2009· Skrzypietz A.: Zmysły w listach Jana Sobieskiego. W: Staropolski ogląd świata. Sarmacki sensualizm. Red. F. Wolański. Toruń 2017. Sokołowska K.: Świeckich drogi do świętości w hagiografii sarmacko-barokowej. Poznań 2008. bibliografia 509 Starkie A.: A Lost Cause? The Cause for the Canonization of King James II (Inviting Com mentary). "Studies in Religion and the Enlightenment” 2019, Vol. 1, Issue. 2. Staszewski J.: August II Mocny. Wrocław-Warszawa-Kraków 1998. Staszewski J.: August III Sas. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1989. Staszewski J.: Elekcja 1697 roku. W: J. Staszewski: „Jak Polskę przemienić w kraj kwitnący." Szkice i studia z czasów saskich. Olsztyn 1997. Staszewski J.: O miejsce w Europie. Stosunki Polski i Saksonii z Francją na przełomie XVII i XVIII wieku. Warszawa 1973. Staszewski J.: Wettynowie. Olsztyn 2005. Stevenson D.: Scotland’s Last Royal Wedding. The Marriage of James VI and Anne of Denmark. Edinburgh 1997. Stone L.: The Family, Sex, and Marriage in England 1500-1800. New York 1977. Strong R.: Henry, Prince of Wales and England's Lost Renaissance. London 1986. Strzelczyk J., Strzelczyk A.: Święci władcy Europy. Częstochowa 2020. Szafraniec S.: Konwent paulinów jasnogórskich 1382-1864. Rzym 1962. Szajnocha K.: Wnuka króla Jana III. Szkice historyczne. Warszawa 1909. Szechi D.: 1715. The Great Jacobite Rebellion. New Haven-London 2006. Szechi D.: The Jacobites, Britain and Europe 1688-1788. Manchester 1994· Szechi D.: Jacobitism and Tory Politics 1710-14. New Haven-London 2006. Szechi D.: Jamie the Soldier and the Jacobite Military Threat. In: Jacobite Enlightment and Empire 1680-1870. Ed. A.I. Macinnes, D.J. Hamilton. London-New York 2016. Święte i świątobliwe niewiasty polskie ze wstępem o pobożności w dawnej Polsce. War szawa 1898. Thompson A.C.: Britain, Hanover and the Protestant Interest. Suffolk 2006. Thomson O.: The Rises Falls of the Royal Stewarts. Strout 2009. Trawicka Z.: Jakub Sobieski 1591-1646. Studium z dziejów warstwy magnackiej w Polsce doby Wazów. Kraków 2007. Tremlett G.: Katarzyna Aragońska, hiszpańska królowa Henryka VIII. Tłum. E. Skowroń ska. Kraków 2013. Trenti G.: I processi del tribunale dell’inquisizione di Modena: inventario generale analitico 1489-1784. Modena 2003. Urban W.: Zarys dziejów diecezji wrocławskiej. Wrocław 1962. Urbańczyk S.: Polszczyzna Marysieńki Sobieskiej. „Język Polski” 1967, R. 47, z. 3· Vaughan H.M.: The Last of the Royal Stuarts. Henry Stuart, Cardinal Duke of York. New York 1906. Vaughan H.Μ.: The Lasts Royal Stuarts. New York 1906. Vovelle Μ.: Śmierć w cywilizacji Zachodu. Od roku 1300 po współczesność. Tłum. Μ. Ochab, Μ. Sawiczewska-Lorkowska, D. Senczyszyn. Gdańsk 2004· Wade Μ.R.: The Queen's Courts: Anna of Denmark and her Royal Sisters - Cultural Agency at Four Northern European Courts in the Sixteenth and Seventeenth Centu ries. In: Women and Culture at the Courts of the Stuart’s Queens. Ed. C. McManus. Chippenham-Eastbourne 2003. Waller Μ.: Sovereign Ladies. The Six Reigning Queens of England. London 2007. 510 bibliografia Watkin E.I.: Roman Catholicism in England from the Reformation to 1950. London 1957. Watson D.R.: The Life and Times of Charles I. London 1972. Weaver F.J.: Europe and England 1494-1715· London 1946. Weir A.: Britain’s Royal Families. The Complete Genealogy. London 1989. Weir A.: Mary, Queen of Scots, and the murder of Lord Darnley. London 2008. Westrin T.: Det sista giftermalsanbudet till Karl XII. “Karolińska Förbundets" Ârsbok 1912, Lund 1913. Whatley C.A.: Reformed Religion, Regime Change, Scottish Whigs and the Struggle for the ‘Soul’of Scotland, c.1688 - c.1788. “Scottish Historical Review” 2013, Vol 92, No 1. Wimmer J.: Tradycje wojskowe rodu Sobieskich. „Śląski Kwartalnik Historyczny. Sobótka” 1980, R. 35, z. 2. Wójcik Z.: Jan Sobieski (1629-1696). Warszawa 1994· Zabieglik S.: Historia Szkocji. Gdańsk 2000. Zawadzki W.: Jakub i Konstanty Sobiescy. Wspomnienie historyczne z powodu odkrycia ich grobowca w kościele żółkiewskim. Lwów 1862. Zielińska T.: Educational Programmes of Polish Elites on the Saxon Period. The Case of Hieronim Florian Radziwiłł (1715-1760). „Acta Poloniae Historica” 1999, Vol. 79· Złotkowski D.: Udział zakonu ojców paulinów w życiu społeczno-politycznym Rzeczy pospolitej w XVIII wieku. Częstochowa 1994. Zweig S.: Maria Stuart. Tłum. Μ. Wisłowska. Warszawa 1963. Indeks nazw osobowych л Abbati Giulio de 455 Abbati Helena Agnieszka de, zob. Maria Agnieszka od Aniołów Abbati Maddalena de 455 Abraim panna, pokojówka 179 Achremczyk Stanisław 14, 437, 508 Acquaviva d’Aragona Francesco, kardy nał, ambasador hiszpański 162,163, 167, 171, 177, 18ο, 222, 226, 268, 333, 335, 371, 378, 381 Acquaviva d’Aragona Izabela, zob. Strozzi Izabela Aeis pani, zob. Hay Agnieszka Katarzyna od św. Jana Ewan gelisty (Maria Wiktoria Honorati), karmelitanka 455 Ago Renata 438,504 Albani, rodzina: 191 - Annibale, kardynał, kamerling 107, 117, 128, 142, 171, 180, 320, 321, 341,427 - Carlo, książę Soriano 117, 170, 171, 180, 333, 335 - Giovanni Francesco, zob. Klemens XI - Klemens Franciszek 333 Albergati Fabio, dworzanin 399,404 Alberoni Giulio, kardynał, minister Filipa V 51-53, 100, 112, 362, 365, 366,380,382,383,384,390 d’Albret panna 275 Aleksy, carewicz rosyjski 82 Alfred Wielki, król Wessexu, święty 445 Amiel Olivier 264, 497 Anhalt Luiza von, książna legnicko-brzeska 76,77 Aniela Maria od św. Teresy, karmeli tanka 453 Anna Duńska, królowa Szkocji i Anglii 24, 25, 325,326,356 Anna Stuart, królowa Anglii i Szkocji (Wielkiej Brytanii) 29,30,31,33,34, 40, 42-45, 47-50, 83 Antkowiak Jacek 297, 501 Antoni z Padwy, święty 442 Anusik Zbigniew 65, 70,116, 498 Apolinary, zakonnik (kapucyn?) 226 Appleton Grace, pokojówka 194 Archinto Girolamo, nuncjusz w Rzeczy pospolitej 231 d’Argenson, Rene Louis markiz, minister Ludwika XV 102 Argyll markiz, zob. Campbell Aronson Theo 34, 95,369,498 Ashley Maurice 26, 27, 32, 39, 85, 115, 288, 326, 498 Astenghi Angelica, zob. Bogiani Angelica Atterbury Francis, biskup Rochester 104,318,332,336,348,363-365 August II, król Polski, elektor Sakso nii 21, 22, 37, 63-72, 82, 90, 98, 101-104, 112, 116, 120, 121, 135, 213, 512 214, 219, 221, 226, 228, 233, 238-241, 245, 257, 265, 320, 404, 405, 412, 479 August III (Fryderyk August), król Polski, elektor Saksonii 60,82,86,120,121, 320 Bacelli Andrea 462 Bacelli Girolama, zob. Cancelli Girolama Bacqueville Antoine de 259,297 Baden-Baden, dynastia margrabiowska: - Augusta Maria Joanna, margrabianka 90, 92 - Franciszka Sybilla Augusta von Sachsen-Lauenburg, margrabina 121,154,155,158,166 - Ludwik Jerzy, margrabia 119,121 - Ludwik Wilhelm, margrabia 90 Baeumler Suzanne 20, 77, 98, 499 Bahores, pokojówka 194 Baines Margaret, służąca 179 Bainton Roland H. 28, 499 Bar Wiesław 450, 502 Barbarigo Grzegorz, kardynał, święty 442, 512 Barberini Maffeo, zob. Urban VIII Barcali Adeodato, ksiądz, promotor fiskalny 448 Barigioni Filippo, projektant 432 Barini Domenico, cyrulik 451 Barnard Toby 35, 50,179, 319, 411, 500, 501, 505, 507 Bartoszewicz Julian 70, 239, 498, 499 Baszkiewicz Jan 25,151, 499 Batory Stefan, zob. Stefan Batory Battaglia Francesca, służąca, mamka 322,351 Beaufort diuk, zob. Somerset Belle Alexis Simon, malarz 56 Belhaven lord, zob. Hamilton John Belloni Girolamo Giovanni Angelo, ban kier Jakuba Stuarta 256 indeks nazw osobowych Benedykt XIII (Vincenzo Maria Orsini), papież 309, 334, 337, 346, 361, 371, 378,394, 396, 401, 403, 405, 441 Benedykt XIV (Prospero Lambertini), papież 360,432,440, 441,472 Beni Giacomo, biskup Fano 428 Bérenger Jean 32,499 Berg hrabina 68,77 Bertier de Sauvigny Guillaume de 486, 502 Berwick diuk, zob. Fitzjames Béthune Ludwik Maria Victor, markiz de Béthune 111,249,265 Bevan Bryan 41,42, 365, 437, 499 Beye Johan Henrik, rezydent szwedzki we Wrocławiu 115 Bianchini Francesco, dworzanin papie ski 234,320,329 Bidwell Sybilla 28,29, 499 Blanchet Louis-Gabriel, malarz 360 Bloch Marc 446, 447, 499 Bluche François 217,499 Bocheńscy Aleksander i Maria 34,498 Bogacki Wincenty 438,499 Bogiani (Astenghi) Angelica 451 Bogiani Anna Agostina, zob. Maria Wik toria od Krzyża Bogiani Margherita Rosalia, zob. Teresa Małgorzata od św. Jana Chrzciciela Bogiani Nicolo 451 Bogucka Maria 24, 76, 325, 499, 504 Bolingbroke, wicehrabia, zob. St. John Bonawentura z Potenzy OFMConv., bło gosławiony 442 Bonaventura Pompilio Sebastiano, bis kup Montefiascone 170 Bond Donald F. 28,32,44,507 Bonfond Simon de 67-70, 76 Bongie Laurence L. 259, 289, 295, 499 Bonifaci Antoni, mandatariusz i kursor 448 Borkowska Aleksandra 12,437,499 Borkowska Urszula 213,499 ÿndeks nazw osobowych Boromeusz Karol, kardynał, święty 442 Bothwell earl, zob. Hepburn James Bouillon diuk, zob. La Tour d’Auvergne Bourbonowie, dynastia królewska i ksią żęca: - Anna Maria Ludwika, diuszesa de Montpensier (La Grande Made moiselle) 27 - Charlotte Aglaë, panna de Valois, księżna Modeny 269 - Elżbieta Charlotta 84,172 - Ferdynand VI, król Hiszpanii (zob.) - Filip I, książę Orleanu 28, 35 - Filip Π, książę Orleanu, regent 50, 51, 53,102,104,111,172, 289 - Filip V, król Hiszpanii (zob.) - Filip, diuk de Vendôme 274 - Franciszek Ludwik, książę de Conti 21 - Henrietta Maria, królowa Anglii i Szkocji 25-28, 38, 115, 190, 327,356,389 - Henryk IV, król Francji (zob.) - Karol X, król Francji (zob.) - Karol, diuk de Berry 47 - Ludwik, delfin Francji (syn Ludwi ka XIV) 35 - Ludwik I, książę Asturii, później król Hiszpanii 167,198, 413 - Ludwik XIV, król Francji (zob.) - Ludwik XV, król Francji (zob.) - Ludwik Aleksander, hrabia Tuluzy 83 - Ludwik Henryk, diuk de Bourbon 345 - Ludwik Józef, diuk de Vendôme 274 - Ludwika Elżbieta Orleańska, królowa Hiszpanii 198 - Ludwika Franciszka 352 - Maria Anna de Bourbon-Condé, pan na de Clermont 276 - Maria Teresa, infantka hiszpańska 377 513 - Maria Teresa, królowa Francji 35 - Marianna Wiktoria, infantka hisz pańska 231 Boylan Bonaventure 147, 148,150-152, 155,156,158,160-162 Bracci Pietro, rzeźbiarz 432 Braganza Katarzyna, zob. Katarzyna, królowa Anglii i Szkocji Braida di Ronseco et Cornigliano Franci szek Julian, hrabia, sufragan ołomuniecki 468 Brancacci Camillo, pozłotnik 466 Brancacci Domenico 463, 465 Brancacci Giovanna 460,461,463,465 Brandenburg pani 475 Branicka Katarzyna z Radziwiłłów 121, 265 Brantôme Pierre de 25, 496 Braunschweig-Lüneburg, dynastia ksią żęca: - Ernest August, elektor Hanoweru 43 - Jerzy I, król Wielkiej Brytanii (zob.) - Jerzy II, król Wielkiej Brytanii (zob.) - Jerzy III, król Wielkiej Brytanii (zob.) - Wilhelmina Amalia, cesarzowa (zob.) Braunschweig-Wolfenbüttel Elżbieta Krystyna von, cesarzowa, zob. Elżbieta Krystyna Breccola Giancarlo 167,171,173, 499 Britland Karen 26, 499 Brockhoff Evamaria 20, 77, 98, 499 Brown John, spowiednik 170,180,399 Bruce Marjorie 23, Buckingham diuk, zob. Villiers Buoncompagni Giacomo, arcybiskup Bolonii i kardynał 159,160 Bouncompagni Maria 333 Butler [Edward?] 83, 84, 97 Butler James Fitzjames, diuk Ormonde 52, 92,172, 319, 386, 390, 411 Butler Mary Joseph 172 514 e Caffiero Marina 438,506 Callow John 35, 43, 499 Campbell, rodzina: - Anna 28 - Archibald, markiz Argyll 28 Campbell Orr Clarissa 52, 98,263, 502, 505 Cancelli Felice 458,460, 462, 464 Cancelli Giovanni 458, 462 Cancelli (Bacelli) Girolama 458,462 Cangiassi Pietro Martir OP, spowiednik 414, 416,418, 419, 476, 477-483 Caprara, rodzina 160 - Maria Vittoria 133 Caraccioli Marino, diuk Castel-Sangro 333 Carey Elizabeth, guwernantka 320 Carlton Charles 26,327, 328,499 Carnegie, rodzina: - Catherine, zob. Hay - James, 5. earl Southesk 369, 370, 403 - Margaret (Stewart), hrabina South esk 336,361-363,370,404 Carriera Rosalba, malarka 200 Cernes, hrabia i hrabina, incognito 147, 159 Cesarini Angelo, biskup tyt. Milevi 340 Cessac Catherine 53, 505 Cervioni Tomasz (1672-1742), bp Faenzy, abp Lukki, tyt. abp Porfyrionu, sę dzia 448, 449 Chateaudoux Michel de 88, 123, 124, 132, 147-149, 152, 153, 168, 174,182, 186,201,202,204,216,218,249,250, 264,269,270,288 Chereau François, grawer 56 Chlebowska Teresa 94, 95, 218, 227, 269 Chlebowski Kazimierz, marszałek dwo ru 94, 101, 115, 116, 134, 135, 214, 216, 218, 240 JJndeks nazw osobowych Chrościcki Juliusz A. 439,506 Chrystian V, król Danii 30 Chrzanowski Tadeusz 444,500 Chudzicka Magdalena 87, 502 Churchill, rodzina książęca: - Arabella 52 - John Churchill, diuk Marlborough 50, 52 - Sarah, diuszesa Marlborough 47 Cienfuegos Villazôn Alvaro, ambasador cesarski 345 Colonna, rodzina: 180 - Fabrizio 193 Compar de Caumont Antoni, diuk de Lauzun 34,39, 40 Conti, rodzina: - Bernardo Maria, kardynał 230,307 - Michelangelo, zob. Innocenty XIII Corp Edward 13, 35, 36, 42, 43, 49, 51, 99,105,117,142,161,163,170-172,175, 177-180, 182, 189, 191-195, 197, 198, 200, 257, 318-322, 329-332, 334, ЗЗ6, 337, 342, 345-347, 351, 352, 355, 361, 362, 365, 370-372, 396, 400, 403, 405, 406, 408, 411, 414, 416, 417, 423, 432, 438, 447, 485, 500, 501 Corradini Pier Marcellino, kardynał 480 Corsel madame, guwernantka 474 Corsini, rodzina: 411 - Lorenzo, zob. Klemens XII Cosimo III de’ Medici, wielki książę Tos kanii 73, 276 Coulombe Charles 447,500 Courcelles Anna Maria de, guwernantka 76,125,127,129,300,301,303,469 Couvreur Manuel 53,505 Coxe William 46,497 Creagh Robert, sekretarz Marii Klemen tyny 73, 95, 178, 197, 213, 216, 218, 219, 316, 382, 399 Cristofari Pietro Paolo, mozaikarz 360, 432 515 indeks nazw osobowych Croît James, zob. Scott James Drummond Jakub, diuk Perth Cromwell Oliwer 39 Cronin John J. 35, 500 Cruickshanks Eveline 50, 52, 319, 332, 500-502 166 Dubois Guillaume, kardynał 172 Ducci Catarina 462 Dumanowski Jarosław 43,243,245,500, D Daiches David 140, 369, 500 Dalkieth lady, zob. Villiers Dania, dynastia królewska: - Anna, królowa Szkocji i Anglii (zob.) - Chrystian V, zob. Chrystian V, król Danii - Jerzy, książę-małżonek królowej Anny 30,34 Daniłowiczowie, rodzina: 17 - Stanisław 17 - Teofila, zob. Sobiescy - Zofia z Żółkiewskich 36,323 Darnley lord, zob. Stuart Davia Gianantonio, kardynał 396 David Antonio, malarz 360, 422 Dawid I, król Szkocji 23 Dawson Jane 24, 500 Decelles François, kamerdyner 351, 399 Deuring Marie Anne de Dicconson Hugh 406 216 Dicconson William, agent Stuarta we Francji 246,250,252,257,258,366, З69, 382 Dillon Arthur, pułkownik/generał 90, 147,194, 252,321, 328, 403 Dillon Catherine 402,403 Dłużewski Franciszek 216 Dorota Zofia, księżna Parmy 11,19, 62, 98,112,117,172,175,210,211,270,273, 301, 405, 412,478 Douglas Hugh 23, 28, 41, 42, 258, 327, 341, 362, 500 Downey Kirstin 151, 500 Doyle Anna, praczka 179 Drozdowski Marian 65,500 42, 56, 507 Dunbar earl, zob. Murray Duncan James, kamerdyner 403 Dupont Filip 254 Dupry Domenico, malarz 360 Durbas Małgorzata 60, 344, 507 Dygdała Jerzy 70, 498 8 Earle Peter 29, 31, 32, 34, 35, 38, 43, 44, 288, 500 Edmund, król Anglii Wschodniej, świę ty 445 Edward II Farnese, książę Parmy 19 Edward Wyznawca, król Anglii, święty 445 Eleonora von Pfalz-Neuburg, cesarzowa 19, 61, 66, 67, 69,70,78, 83, 85, 87, 88, 92,102,110,111,114,117,119,121,132, 133,136, 137, 139,157,168, 201, 210212, 214, 215, 218, 219, 263, 265, 267, 268, 270, 271, 324, 397 Eleonora, pokojówka 179 Ellis William 372 Elsna Hebe 27, 33, 500 Elżbieta I, królowa Anglii 24-26 Elżbieta Farnese, królowa Hiszpanii 11, 52, 53, 87, 98,162,164,180, 222, 376, 377, 379, 380, 381, 383, 384, 387, 405, 412 Elżbieta Krystyna von Braunschweig-Wolfenbüttel, cesarzowa 146, 291 Elżbieta Stuart, królowa czeska 25, 27, 43,190, 326 Elżbieta, święta 479 Epinoy d’, książęta, zob. Melun Erickson Carolly 416, 500 Errol earl, zob. Hay 516 Erskine, rodzina: - Frances, diuszesa Mar 163, 380 - John, diuk i earl Mar 46, 90-93, 99, 104,111,131,166,169,177,321,325, 326,329,368,380 - Margaret, diuszesa Mar 141 Este, rodzina książęca: - Benedetta 89, 93, 268,272 - Franciszek III, książę Modeny (zob.) - Gianfrederico, kardynał 272 - Maria Beatrycze, królowa Anglii i Szkocji (zob.) - Rinaldo, książę Modeny 89,93,172, 264,265, 268, 272 Estrées Gabriela d’, faworyta Henryka IV 276 Eysymontt Rafał 76, 78, 79, 500 Falconieri Alessandro, kardynał 191, 396,479 Falkus Christopher 29, 501 Farnese, dynastia książęca: - Antoni 112,118 - Edward II, książę Parmy (zob.) - Elżbieta, królowa Hiszpanii (zob.) - Franciszek, książę Parmy (zob.) - Izabela Franciszka 264 Fawkes Guy, spiskowiec 29 Feldman Józef 82, 501 Felicja Magdalena od Krzyża (Angela Franciszka Receputi), karmelitanka 456 Fenlon Jane 35, 50, 179, 319, 411, 500, 501, 505, 507 Ferdynand VI, król Hiszpanii 412 Ferenc Marek 80, 501 Fernandez Alvarez Manuel 297, 501 Figeac Michel 43, 307 Filip IV, król Hiszpanii 25 Filip V, król Hiszpanii 49, 52, 53, 98, loo, 157,167, 172, 180, 222, 376, 380, З83,384, 412 Indeks nazw osobowych Filip Neri, święty 479 Filip Wilhelm von Pfalz-Neuburg, elek tor Palatynatu 13,19 Finch Heneage, earl Winchilsea 347 Fitzgerald (Gordon) Mary, pokojówka 178,336, 362,399 Fitzjames, rodzina książęca: - James, diuk Berwick 52,86,349 - James, diuk de Liria 52,349 Flemming Jakub Henryk 120, 238,239 Fleury André Hercule de, biskup Fréjus, kardynał, minister Ludwika XV 348,363, Flisowska Zuzanna 439, 506 Folz Robert 444, 501 Formigliari Girolamo, dworzanin 399 Forst-Battaglia Otto 19, 501 Forster Thomas, majordomus 178,392 Franciszek III d’Este, książę Modeny 93, 263, 268, 473 Franciszek Farnese, książę Parmy 19, 112,172,264, 269,272,301,366 Franciszek Ksawery, święty 479 Franciszek z Asyżu, święty 442 Francorsi Angelo Antonio OFMConv., postulator 448,449 Fraser Antonia 27,39,328, 501 Fraser Murdo 28,327, 501 Fraser Sarah 25,325,326,501 Fros Henryk 440,444,501 Fryderyk Wilhelm I, król pruski 120, 135, Fryderyk Wittelsbach, palatyn reński, król Czech 25 Fudalej Jerzy 87,502 Q Gaschin hrabia 468 Gaxotte Pierre 217,501 Gaydon Richard, major w regimencie Dillona 146,147,151, 153, 156,158, 166,175 Gaye kawaler de 182,202 indeks nazw osobowych Genet-Roujfiac Nathalie 179,501 Geremek Bronisław 291, 497 Gerlic Henryk 469, 503 German Kieran 36,43,500, 504 Gibbs G.C. 35, 501 Gierowski Józef Andrzej 63, 71, 82,120, 501 Gilbert John T. 90,498 Gill E„ malarz 422 Gillespie A.R. 13,501 Girgen Georges 258 Giusti Anna Maria, primadonna 79 Godfrey, incognito Marii Klementyny 132 Gonzagowie, rodzina książęca: - Alojzy, święty 442, 455 - Józef Maria, książę Guastalla 88,93, 112, 263-265,267-270, 470 - Ludwika Maria, zob. Ludwika Maria, królowa Polski Gordon Alexander, sługa 178,179 Gordon Isabella, pokojówka 178, 336, 362,399 Graeme John 364 Graham Lesley 36, 43, 500, 504 Graham Roderick 24, 38, 501 Grange d’Arquien Maria Kazimiera de la, zob. Maria Kazimiera, królowa Polski Granville George, lord Lansdowne 321 Green David 31, 33, 43, 45~50, 501 Gregg Edward 35,51, 92,332,501, 502 Greiffen zu Stauffenberg Johann Chris toph von 123 Grillo Cosimo, lekarz papieski 451-454, 457, 458 Gruberini Eleonora (Leonora), guwer nantka 76,232 Grzegorz Cudotwórca, święty 479 Grzegorzewska Sabina 240, 497 Grzybowski Stanisław 24, 50-52, 95, 102,120, 437, 502 Guadagni Giovanni Antonio, kardynał 417,476,481, 485 517 Gualterio Filippo Antonio, kardynał 141, 142, 162, 164, 170, 171, 176, 180, 191, 224, 226, 231, 268, 279, 347, 362, 381, 399, 474 Gualterio Maria Elżbieta, dominikanka 336 Guérin de Tencin Pierre, arcybiskup Embrun 335 Guise Maria de, królowa Szkocji 23, 325 Gustaw Romuald OFM 438, 502 Guttierez Jose Luis 450, 502 Gyldenstolpe Edvard, oficer szwedzki 65 Gürtler Gernot О. 87, 89, 98, ιο8, 502 Ж Habsburgowie, dynastia cesarska: - Filip IV, król Hiszpanii (zob.) - Józef I, cesarz (zob.) - Karol I, cesarz Austrii (zob.) - Karol VI, cesarz (zob.) - Leopold I, cesarz (zob.) - Maria Amalia, elektorowa bawarska 86,87 - Maria Elżbieta, arcyksiężniczka 214, 218, 263, 266, 271, 282, 290, 291, 294 - Maria Józefa, królowa Polski 86 - Maria Teresa, królowa Francji, zob. Bourbon Haile Martin 41,86, 88, 92,330,365,437, 467, 502 Hajjar Joseph 486, 502 Hamilton, książę 340,434 Hamilton Douglas J. 47, 509 Hamilton Elizabeth 45-48, 502 Hamilton Hugh Douglas, malarz 200, 340, 434 Hamilton John, lord Belhaven 43 Hanczewski Paweł 45, 46, 91, 502 Harasimowicz Jan 445, 502 Harc Lucyna 212,508 518 Harding Nick 44,48,502 Harley Robert, earl Oxford 47 Hatton Ragnhild 65, 66,368,502 Hay, rodzina: - Catherine (Carnegie), hrabina Errol 41 - Gilbert, earl Errol 41 - John, aerl Inverness 105, 108, 109, 117, 177, 178, 194, 222, 321-323, 328-332, 336, 347, 349, 350, 352-357, З63-371, 374, 375 , 377, 380-382, 384-388, 390, 391, 393, З96, 399, 403, 404, 411, 480, 490 - Marj orie (Murray), hrabina Inverness 105, 141, 163, 169, 170, 178, 179, 189,194, 321, 322, 328-331, 352355, 365, З68, 370, 371, 374, 375, 377, 381, З84-З88, 390, 391, 393, 396, 398, 474, 475 Henker Michael 20, 77, 98, 499 Henryk IV, król Francji 276, 335 Henryk (Benedykt Maria Klemens To masz Franciszek Ksawery) Stuart, diuk York, kardynał 12, 207, 208, 259, 262,312,340, 341, 342,345,346, 348, 351-353,356, 370-372,390, 391, 393, 404-407, 411, 412, 414, 415, 417, 418, 422, 425, 427, 434, 446, 485, 486, 487 Hensel Jan 24,501 Henslowe J.R. 29, 502 Hepburn James, hrabia Bothwell 24 Herba Barbara 218, 502 Herbert, rodzina: - Elizabeth (Somerset), markiza Powis 41 -Wilhelm, 2. markiz Powis 41 Herburt Regina, zob. Żółkiewscy Hessen-Darmstadt Elżbieta Amalia von, elektorowa Palatynatu 13,19,79 Hessen-Kassel Wilhelmina Karolina von 92 indeks nazw osobowych Hildebrand Klaudyna, zob. Michałowicz Klaudyna Hill Christopher 26,502 Hill Pamela 322,502 Hoberrgh, rzekomy hrabia 471 Hoffman Karol Boromeusz 67 Holmes Frederick 320,325,326,502 Honorati Franciszek Antoni 455 Honorati Maria Wiktoria, zob. Agnieszka Katarzyna od św. Jana Ewangelisty Hopkirk Mary 35, 41, 43^48,109, 502 Howard Thomas, 8. diuk Norfolk 422 Hughes Ann 27,502 Hughes Lois, mamka 189, 194, 322, 328 Humiński, agent w Rzymie 376 Hyde Anna 28-30,49 Hyde Edward, earl Clarendon 28 Imperial! Giuseppe, kardynał 180,362 Ingrao Charles W. 263, 502 Innes Lewis, duchowny 83,87,88,364, 365, 366 Innes Thomas 56 Innocenty XI (Benedetto Odescalchi), pa pież 34 Innocenty XII (Antonio Pignatelli), pa pież 134 Innocenty XIII (Michelangelo Conti), papież 195, 219, 230, 297, 307,308, 336,441 Inverness earl, zob. Hay Irvin James 318,409 Iwan V, car Rosji 88 J Jadwiga, księżna Śląska, święta Jakub I, król Szkocji 23 Jakub II, król Szkocji 23 Jakub III, król Szkocji 23 Jakub IV, król Szkocji 23 Jakub V, król Szkocji 23,24 445 519 Indeks nazw osobowych Jakub VI(I), król Anglii i Szkocji 24, 25, 29, 320, 324-326 Jakub VII(II), król Anglii i Szkocji 28-36, 38, 39, 42, 43, 52, 90, 288, 347, 446, 447 Jakub „ѴІІІ(ІІІ)” Franciszek Edward, de iure król Anglii, Szkocji i Irlandii passim Jan II Kazimierz Waza, król Polski 18, 20, 260 Jan III Sobieski, król Polski 12,18, 20, 21, 36, 37, 42, 59-61, 70, 72, 80, 84, Kaczmarek Michał 445,502 Kalinowska Anna 21, 508 Karol I, cesarz Austrii, król Węgier 444 Karol I, król Anglii i Szkocji 25-28, 38, 115, 320, 326, 327, 446 Karol II, król Anglii i Szkocji 26-35, 39, 347, 446 Karol II, król Hiszpanii 19, 479 Karol III Filip von Pfalz-Neuburg, elektor Palatynatu 19,62,65,68,77,87,106, 95, 97,103,104,107,119,120,128,134, 190, 201, 211, 212, 214, 219, 226, 238, 137, 212, 264, 294 Karol VI, cesarz 11, 49, 51, 62, 86-89, 98, 100, 102, 103, 107, 108, 111-114, 244,252,282,308,324,407,412,413, 425, 428-430, 437, 438, 489 Jan Józef od Krzyża OFM, święty 442 116-124, 126, 127, 131-1ЗЗ, 135, 136, 138, 139, 143,146, 148, 157, 158, 164, 169,176,204,208, 210-216, 218-222, Jarochowski Kazimierz 65-67, 70, 503 Jaroszewicz Florian, franciszkanin 438, 232, 234, 265, 267, 269, 271, 273, 274, 281,283-285,289-292,294,299, 301, 302, 334, 345, З63, 375, 429 Karol X, król Francji 445 Karol XII, król Szwecji 22, 38, 51, 52, 63-66, 70-72, 82, 89, 98,111,115,116, 503 Jeanneton, służąca 147-149,151-153, Jerzy I Hanowerski, król Wielkiej Bryta nii 46, 48-53, 85, 89, 98, 102, 104, 111-113, 116, 117, 120, 122, 126, 136, 140, 157, 165, 171, 172, 210, 213, 233, 251, 278,368,369,389,396 Jerzy II Hanowerski, król Wielkiej Bryta nii 396, 403, Jerzy III Hanowerski, król Wielkiej Bry tanii 486 Jerzy Wilhelm, książę legnicko-brzeski 76 Joanna Franciszka od św. Klemensa (Zuzanna Anna Elżbieta Rossi), kar melitanka 452, 454 Joanna Portugalska, królowa hiszpań ska 151 Jonasson Gustaf 64,503 Joyeau N., marszand 56 Józef I, cesarz 19,44,49, 62,66, 68-70, 72, 86,87,214,263 Jujeczka Stanisław 439, 469, 503 Justynian Wielki, cesarz 444 135,140,267 Karol Albert, elektor bawarski 86 Karol Edward (Jan Kazimierz Sylwester Seweryn Maria) Stuart, młodszy pretendent 12, 15, 184, 191-194, 196-198, 200, 207, 208, 219, 230, 231, 243,259-262, 274, 275,290, 307, 310, 316,320-322, 328-330,332, 340,341, 346-355, 361, 362, 365, З67, 368, 372, 374, 377, 382, 386, 388, 389, 390, 398, 399, 403, 405-408, 410-413, 415, 417, 418, 425, 427, 434, 446, 485, 486 Karol Wielki, cesarz 444 Karolina, księżniczka legnicko-brzeska, księżna Holsztynu 77,166 Karp Jozafat Michał 70, 498 Karpiński Wojciech 35, 498 Kasparek Norbert 20, 508 Katarzyna Braganza (Portugalska), kró lowa Anglii i Szkocji 29,33 520 Katarzyna ze Sieny, święta 479 Keay Anna 26, 503 Keith Mary, hrabina Marischal 163 Keller Teresa, mamka 351 Kennedy Francis, sekretarz 332, 370 Kenyon John Philipps 24, 33, 34, 43, 48, 51, 83, 503 Kettler Ferdynand, książę Kurlandii 77 Kettler Fryderyk, książę Kurlandii 89 Kęder Wojciech 213, 214, 503 Klemens I, papież, święty 177 Klemens XI (Giovanni Francesco Albani), papież 62-64,73,107,108,117,118, 122,123,127,128, 132, 135,142,162, 170,171,180,186,194, 195, 219, 223, 229,276,425,441 Klemens XII (Lorenzo Corsini), papież 411, 415, 417, 420, 423, 424,430, 432, 441,446,481,483,485 Klemens XIII (Carlo della Torre Rezzonico), papież 441, 486 Klemens XIV (Lorenzo Ganganelli), pa pież 441 Klempert Mateusz 20,508 Kloppelin Katarzyna, pokojówka 179 Kluczycki Franciszek Ksawery 18, 496, 498 Knox John 24 Koch Wit, ksiądz 469 Kochanowicz Leszek 346, 507 Kołodziej Robert 97,289, 437, 508 Komaszyński Michał 18, 22, 61, 66,175, 190, 216, 248, 503 Konopczyński Władysław 82, 503 Kousky (Konska), służący 148, 152, 153 Konstantyn Wielki, cesarz 444 Kopiec Jan 472, 506 Kornecki Marian 444,500 Kosińska Urszula 102, 497 Kawecki Jerzy 76,504 Könighaus Waldemar 469, 503 Krasuski Izydor, paulin 316 JJndeks nazw osobowych Krystyna, królowa Szwecji 183, 335, 426 Kubica Bruno 213,503 Kuchowicz Zbigniew 220, 503 Kukulski Leszek 37,104, 407, 497 Ł Lacey Andrew 446,503 Lambertini Prospero, zob. Benedykt XIV Lane Jane 39 Lanfredini Giacomo, kardynał 360, 432 Lang Andrew 96, 97, 11, 324, 389, 503, 507 Lansdowne lord, zob. Granville La Porte de La Meilleraye Marie-Char lotte de 274 La Tour dAuvergne, rodzina książęca: 205, 288, 289, 291, 295, 297-299, 304-306 - Armanda, duchesa d'Epinoy 276 - Charles-Godefroy, hrabia d’Auver gne, diuk Bouillon 296, 297, 300,363 - Emanuel-Théodose, diuk de Bouillon 75, 192, 241, 255, 256, 276, 288298, 300, 303-307, 336, 341, 344, 471 - Frédéric-Jules, książę d’Auvergne 111,303,305 - Frédéric-Maurice-Casimir, książę Turenne 289,294 - Ludwik Henryk hrabia Evreux 291 - Maria Karolina Sobieska, diuszsa de Bouillon 22,62,64,67,71-74,76, 78-80, 93, 96,104,108,115, 202, 204, 205, 215, 216, 218, 230, 241, 253, 255, 256, 258, 259, 263-270, 272, 276, 277, 279, 280, 282-286, 288, 290-298,303-309, 311, 313, 333, 341, 342, 344, 363, 399, 420, 469-471, 473, 492 - Maria Luiza 344 521 indeks nazw osobowych - Olive Catherine de Trant, księżna d’Auverge 53, 97, in, 288-294, 298,301,303 La Tremoille, rodzina książęca: - Joseph-Emmanuel, kardynał 183 - Marie Anna, księżna des Ursins 281 Laura, benedyktynka 478 Lauzun diuk, zob. Compar Law John 217 Lees-Milne james 44,503 Legnani Lucrezia, markiza 180, 399 Lenman Bruce 31,47, 51, 53,503 Leonard z Porto Maurizio OFM, święty 442 Leopold I, cesarz 21, 37, 61, 64-69,119, 211 Leszczyńska Maria, królowa Francji 119,175, 345, З63, 380 Leszczyński Stanisław, król Polski, książę Lotaryngii 52,66,70,71,96, 119 Libiszowska Zofia 88, 95, 97, 103, 121, 217,265, 504 Liguori Alfons Maria, święty Liria diuk, zob. Fitzjames 443 Lord Evelyn 51,504 Loret Maciej 487, 504 Lubomirska Teresa, elektorowa Palaty- natu 19, 62, 63,77,166 Ludovisi-Buoncompagni Ippolita, księż na Piombino 171,180 Ludwik XIII, król Francji 25, 27 Ludwik XIV, król Francji 21, 28, 29, 31, 32,34,35,43-45,47-51,56, 61, 66,83, 109, 216, 217, 473 Ludwik XV, król Francji 50, 51, 53, 108, 120, 193, 216, 231, 291, 345, 348, 380 Ludwik Filip, król Francuzów 56 Ludwika Maria, królowa Polski 18, 20, 134,260 eM Macinnes Allan I 36, 43, 47, 500, 504, 509 MacLean Fitzroy 123 Maclean Kybett Susan 47, 48, 104, 258, 349, З62, 504 Madan Falconer 41, 497 Magdalena de Valois, królowa Szkocji 23,24 Maghie Charles, lekarz 180, 399, 409 Magner Korneliusz 463 Magni Maria Felicja 455 Maguirk Sarah, żona masztalerza 179 Maidalchini Andrea, markiz 171 Mailart Maria Wiktoria 456 Maksymilian Emanuel Wittelsbach, elektor bawarski 20, 87, 247, 248, 250,294 Malatesta, rodzina: 340 - Catarina 340 - Sigismondo, hrabia 340 Małgorzata Tudor, królowa Szkocji Mancini, rodzina: 288 - Laura 274 23 - Maria 291,497 - Olimpia 291 Mann Alastair J. 43, 504 Mansel Philip 26, 27, 35, 499, 500, 502, 503 Mar diuk, zob. Erskine Maria Agnieszka od Aniołów (Helena Agnieszka de Abbati), karmelitanka 455 Maria Anna von Pfalz-Neuburg, królowa Hiszpanii 19, 84, 87, 479 Maria Barbara Portugalska, królowa Hiszpanii 412 Maria Beatrycze d’Este, królowa angiel ska i szkocka 29-35, 41, 44, 47, 49, 56, 83, 84, 86-90,109,172,194, 223, 324, 328,356,364,389 Maria Eleonora od św. Michała Archa nioła, karmelitanka 451, 453, 454 522 Maria Kazimiera de la Grange d’Arquien, królowa Polski 12,18-22,38,59-68, 70, 72,73,79-84, 86, 88, 95,102,104, 111, 134, 162, 175, 183, 189, 190, 196, 202,225,238-240,254,258,263,264, 276, 280, 308, 319, З23, 324, 387, 412, 416,417,473 Maria Krystyna Sabaudzka, królowa Obojga Sycylii, błogosławiona 444 Maria Ludwika Sabaudzka, królowa Hiszpanii 167,180 Maria Łucja od Trójcy Świętej, karmeli tanka 451 Maria de Medici, królowa Francji 151 Maria Stuart, królowa Szkotów 23, 24, 38,325,446 Maria II Stuart, królowa Anglii i Szkocji Maria Wiktoria od Krzyża (Anna Agostina Bogiani), karmelitanka 15, 450-457,467 Maria Zofia von Pfalz-Neuburg, królowa Portugalii 19 Marini Carlo Maria, kardynał 485 Marischal hrabina, zob. Keith Mariscotti Hiacynta, święta 442 Markuszewska Aneta 438,504 Marlborough diuk, zob. Churchill Martinozzi Laura 274 Mason/Masson N., pokojówka 403, 480 Mathy J.J. 259 Mathy N. 76 Matuszewicz Marcin 259,497 Matwijowski Krystyn 76, 77, 79, 95,110, 140, 208,212, 504, 504, 506, 507 Maxwell, rodzina: - Anna, panna 403 - William, 5- earl Nithsdale 399 - Winifred, hrabina Nithsdale 141, 169,172,177,179,189,193,322,331, 370,401, 403 Mayes Lawrence, duchowny 160,161, 372,403 Indeks nazw osobowych Mazarin Jules, kardynał 291 Mazel Henri 51,498 McLynn Frank 45,192,194,320, 504 Medici, rodzina książęca: - Cosimo III, wielki książę Toskanii (zob.) - Maria, królowa Francji (zob.) Meklemburg-Schwerin, Karol Leopold, diuk 89 Melun, rodzina książęca: - Elżbieta Teresa de Lorraine, księżna d’Epinoy 276,287 - Ludwik de, książę d’Epinoy, diuk Joyeuse i hrabia de Saint-Pol 275-278, 281, 285-287, 298, 299, 302, 304,306 Merlonghi Rosana 465 Meyer Jean 89, 90, 414,499, 504 Meytens Martin van, malarz 360, 422, 432 Michał Korybut Wiśniowiecki, król Pol ski 18,19 Michałowicz Klaudyna 95, 260, 362, 416 Mienszykow Aleksander 108 Migasiewicz Paweł 439, 506 Mikołaj II, car Rosji 444 Miller John 26, 29,123, 437, 447, 504 Miller Peggy 12, 77, 89, 90, 94,108,114, 120, 121, 133, 140, 141, 171, 211, 437, 504 Misset Eleanor 147, 149, 153, 155-157, 159, 161,166,175, 178, 183, 189, 194, 321,322,328,329,404 Misset John 147,154,155,157,158,161, 166,175 Misztal Henryk 440,504 Mitchell Jolyon 446, 504 Mocki Jerzy 300,380 Monson Craig A. 280,504 Montaiglon Anatol de 70,240,496 Montesquiou Fezensac Anne-Pierre de, hrabia 56 523 indeks nazw osobowych Monti Bernardyn de, notariusz trybu Ollard Richard nału 449 Montigny markiz Oman Carola 160,161 Morrah Patrick 27,31,325,327, 504,505 Moszyński Konstanty 240 Moulinas René 411,505 Moureau F. 53, 505 Murray James, earl Dunbar 99, 101, 105,108,111,130,132, 133,140-143, 148,160,161,163, 165, 169. 170,177, 178,179, 200, 216, 220, 221, 226, 271, 321-323, 331, 347-355, 357, 361, 362, З64, 365, 368, 369, 374, 375 , 377, 385, 386,388,391,396,400,403,404,490 Muszyńska Agata 103,266, 500,505 26,115, 505 25-27, 29, 33, 38, 51, 89, 90,115,505 Orańska dynastia: - Henrietta Katarzyna 27 - Wilhelm II (zob.) - Wilhelm III, król Anglii i Szkocji (zob.) - Wilhelm, diuk Gloucester (zob.) O'Reyly N. 92-94 Oresko Robert 35, 501 Origo Curzio, kardynał 159,172 Ormonde diuk, zob. Butler James Fitzjames Orsini Vincenzo Maria, zob. Bene dykt XIII Oswald, król Nortumbrii, święty Nairne David, sekretarz 105, 117, 142, 161, 163, 170, 177, 178, 194, 332, 336, 500 Nicholson Robin 45, 505 Niemcewicz Julian Ursyn 37, 498 Niemojowska Maria 51, 89, 90,171,389, 505 Nithsdale earl, zob. Maxwell Noel Charles C. 52, 98, 505 Nommis kawaler de 166,167 Norfolk diuk, zob. Howard Nowak Zbigniew Jerzy 503 Nowak-Soliński Witold 12, 437, 505 Θ O’Brien Daniel, pułkownik 363,412 O’Brien John 170 Ochab Maryna 423, 509 Odescalchi Benedetto, zob. Innocenty XI Ogilvie-Grant, rodzina hrabiowska: 340 - Caroline Henrietta Stuart, hrabina 340 - John Charles, 7. earl Seafield 340 O'Kelly de Galway Alphonse 90,497 Ölender Piotr 48, 505 445 O’Toole Lucas 147, 148, 153, 155, 157, 158,166,175 Ottoboni Pietro, kardynał 172,180 Otway Cave Maria 487 Oxford earl, zob. Harley T Pacyfik z San Severino OFM, święty 442 Pagni Ludwik OFMConv., postulator pro cesu 449 Palos Joan-Lluis 505 Pamphili (Pamfili) Teresa, księżna 87, 299, 310, 394 Paoli Sebastian, kaznodzieja z Fano 428,429, Partmann David, jezuita 87,88,93,110, 115,134,139,141 Passarini Franciszka (Francesca) 466 Passarini Jan (Giovanni), cyrulik 459, 461,466 Passarini Karol (Carlo) 466 Passerini Józef Allemani, agent w Wied niu 120,135,212,214-216,218,227, 263, 269,273,291, 292 Pater Józef 468, 507 Paulucci Camillo, kardynał 214 524 Paulucci Fabrizio, kardynał, sekretarz stanu 169,180 Fellini Barbara 463, 465 Pellini Mattia 465 Pelucchi Franciszek 473 Pelucchi (Gerosi) Anna 473 Pelucchi Giovanni Battista Maria, ban kier 125,129,146,215,249,250-255, 257, 285, 473-477 Perichon N. 258 Perłakowski Adam 60, 507 Perth diuk, zob. Drummond Pesmes de St Saphorin François Louis de 111 Pérez Samper Maria de los Angeles 505 Peruzzi Antonio, impresario operowy 79 Pevitt Christine 50,505 Pfalz-Neuburg, dynastia książęca: - Aleksander Zygmunt, biskup Augs burga 20,110,137, 216 - Eleonora von, cesarzowa (zob.) - Dorota Zofia, księżna Parmy (zob.) - Filip Wilhelm, elektor Palatynatu (zob.) - Franciszek Ludwik, biskup wrocław ski, wormacki, moguncki, arcybis kup i elektor trewirski 20, 62, 63, 77, 79, 84, 87, 93,117, 134,190, 212, 285, 291-295, 375 - Fryderyk Wilhelm, kanonik w Münster 20 - Jadwiga Elżbieta Sobieska, zob. Sobiescy - Jan Wilhelm, elektor Palatynatu 19, 68,70 - Karol ni Filip, elektor Palatynatu (zob.) - Ludwik Antoni, biskup Worma cji 19 - Maria Anna von, królowa Hiszpanii (zob.) indeks nazw osobowych - Maria Zofia von, królowa Portugalii (zob.) - Wolfgang Jerzy, arcybiskup i elektor koloński 19 Pfalz-Sulzbach, Anna Krystyna, palatynówna 278 Pfandl Ludwig 79,505 Pichot Amédée 97,505 Pierotti N., adwokat 458,463,464 Pignatelli Antonio, zob. Innocenty XII Piniński Piotr 56,95,104,200,260,340, 360,362, 416, 422,434, 505 Piombino księżna, zob. Ludovisi Piotr I, car Rosji 51,52,71,82,88,89,98, 102,108,120,135 Piotr II, król Portugalii 19 Pius VI, papież 441 Pius VII, papież 443 Piwarski Kazimierz 65-67, 69, 76, 79, 83, 88, 97,101-103,121, 210, 212-214, 218-220, 264, 265, 285, 289, 293, 302, 437, 505 Plaisance, kawaler de 75,289-295 Płatania Gaetano 35,43, 98,112,117,134, 162,265,437,500,505 Plowden Francis 194 Plowden (Stafford) Mary, guwernantka 194 Pole Edmund de la 46 Polignac Melchior, kardynał, dyploma ta 21, 102, 140, 308, 335, 345, 346, 362 Poniński Władysław 264 Popiołek Bożena 62, 78, 239, 240, 265, 324,498,506,508 Popiołek Kazimierz 212,506 Poraziński Jarosław 238,239, 506 Porcelli Ernest George 33,40,42,43,45, 47, 49, 50,104,161, 176, 191, 319, 323, 506 Portugalia, dynastia królewska (Braganza): - Joanna, królowa hiszpańska (zob.) 525 Indeks nazw osobowych - Katarzyna, królowa Anglii i Szkocji (zob.) - Maria Barbara, królowa Hiszpanii (zob.) - Piotr II, król Portugalii (zob.) Potoccy, rodzina: - N., bratanek prymasa 309 - Stefan 264 - Teodor, arcybiskup gnieźnieński, pry mas 309, 312, 342, 412, 413 Praśkiewicz Szczepan Tadeusz 450, 506 Prévôt Anna, szwaczka 179 Prévôt Nicolas, lokaj 179 Przedpełska-Trzeciakowska Anna 12, 77, 89,211,504 Przyboś Adam 18, 506 Pulcetti Giovanni, lekarz 461, 462 Quesada Maria Antonietta 449, 506 438, 439, Rabsztyn Magdalena 26,123, 504, Radziwiłłowie, rodzina książęca: 121, 259 - Anna z Sanguszków 265, 266, 295, 316 - Karol Stanisław, kanclerz litewski 265,316 - Katarzyna, zob. Branicka Katarzyna - Katarzyna Sobieska, siostra króla, 1 v. Zasławska-Ostrogska, 2 v. Radzi wiłłowa 17 - Ludwika Karolina 106 - Michał Kazimierz „Rybeńko” 93, 258, 265,266, 282-284, 286, 290, 295,303 Rafałowiczówna Jadwiga 78, 240, 498 Ramsay Allan, malarz 200 Ramsay Andrew 332 Ranke Leopold 112, 506 Ranuzzi, hrabina 399 Rattanzi Antonio, lekarz 451-454, 456-458 Receputi Angela Franciszka, zob. Felicja Magdalena od Krzyża Receputi Krzysztof 456 Redmond Peter 366 Regis Jan Franciszek SI, święty 442 Regnaudin N. 2 9 0, 2 91, 293—295 Respondek Józef 468, 506 Revillas Diego de, ksiądz, fizyk, karto graf 335 Richelieu Armand Jean de, kardynał 25 Richer Jerome 258 Riotte Torsten 26, 27, 35, 499, 500, 502, 503 Rittel Catherina, córka Gottfrieda 362 Rittel Gottfried, kamerdyner 179, 180, 192, 197, 221, 230-232, 253, З62, 399, 408, 417 Ritzler Remigius 448,449,480,485, 506 Rivers Mary, pokojówka 399 Robert I Bruce, król Szkocji 23 Robert II, syn Waltera Stewarta, król Szkocji 23 Roberts pan/pani, incognito 169 Rogier Luis J. 486, 502 Rohan, rodzina książęca: 296 - Armand Gaston Maximilien de Soubise, książę, kardynał 308 Rok Bogdan 236,258,420,424,506,508 Rola Janicki Mikołaj 214 Romanowowie, dynastia carska - Anna, carówna 89 - Iwan V, car Rosji (zob.) - Katarzyna, carówna 88 - Mikołaj II, car Rosji (zob.) - Praskowia, carówna 89 Rosik Stanisław 20, 241, 508 Rossi Francesco 454 Rossi Lavinia 454 Rossi Zuzanna Anna Elżbieta, zob. Joanna Franciszka od św. Klemensa 526 indeks nazw osobowych Rostworowski Emanuel 102,213, 506 Roszkowska Wanda 59, 71, 76-80, 95, 101, 108, 122, 140, 171, 208, 212, 215, 217, 218, 220, 238-240, 245, 264-266, 293, 295, 437, 506 Rurale Flavio 43,507 Ruspoli, ród arystokratyczny 180 Rzeczkowski Karol, ksiądz 468-473, 483 Rzewuski Stanisław Mateusz 297 Sabaudzka dynastia książęca: - Eugeniusz, marszałek austriacki 289,291-294, 296, 363 - Karol Emanuel III, książę Sabaudii, król Sardynii 278 - Maria Krystyna, królowa Obojga Sycylii (zob.) - Maria Ludwika, królowa Hiszpanii (zob.) - Wiktor Amadeusz II, książę Sabaudii, król Sardynii 86, 278 Sachs Rainer 110,507 Sachsen-Lauenburg, dynastia książęca: - Franciszka Sybilla von, zob. Baden - Sybilla Augusta, księżna wdowa 121 Sacripante Giuseppe, kardynał 180, 396 Saggio Mikołaj, święty 442 Saint Agnan, diuszesa de 415 Saint Gelais, kawaler de 97,289,291 St. George kawaler/madame, incognito Salvandy Narcisse-Achille de 69,498 Salviati Giovanni Vincenzo, diuk 180, 320 Sanchez Magdalena S. 505 Sanders Julie 27,502 Sanguszko Anna, zob. Radziwiłłowie Santini Vincenzo, nuncjusz w Rzeczy pospolitej 231 Sapieha Ksawery, polski magnat 466 Sardi Eufrozyna, guwernantka 80,183, 232,286,287,307,320 Sarnecki Kazimierz 21,498 Sawiczewska-Lorkowska Magdalena 423,509 Scarisbrick J.J. 32,507 Scarlatti Alessandro, kompozytor 171 Schaffgotsch Gotthard Filip, biskup wrocławski 472 Schrattenbach Maria Regina, hrabina 76,114,149,152 Scott George 27,507 Scott H.M. 35, 501 Scott (Croft) James, diuk Monmouth 27, 28,30,31 Sefrin Pirmin 448, 449, 48ο, 485, 506 Senczyszyn Diana 423,509 Serafin de Montegranaro, święty 442 Sevigné, Marie de Rabutin-Chantal, baronowa de 35,39,498 Sfasciamonti Piotr Franciszek, ksiądz 448, 449 Sheldon Dorothy 194, 320, 328, 329, ЗЗ6, 352, 353, 355, 357, 361, 369, 382, 41,49,162,163,169,197 St. fohn Henry, wicehrabia Bolingbroke, minister 47,50,86 385, 400, 403, 404, 409, 478, 480 Sherburne George 28,32, 44, 507 Sheridan Thomas, sekretarz 254-257, Saint-Simon, Louis de Rouvroy, diuk 293, 296,301,303,304,308,311,332, de 34,51, 498 Saint-Victor N. 39 Sujkowski Alojzy 93,265,266,290,295, 507 Salerni Giovanni Battista, kardynał 226 Salerno Michelangelo, jezuita 91 347,351,354,368,369,407 Shield Alice 97, 111, 324, 389,409,507 Sieniawska Elżbieta, kasztelanowa kra kowska 238,240,244,265 Sieniawska Maria Zofia, kasztelanówna krakowska 238,241,265,266 527 indeks nazw osobowych Sikorski Andrzej 240,243,245,5oo, 507 Sinzendorff Filip Ludwik hrabia von 117,139,291,363 Skrzypietz Aleksandra 14,19-23,60-64, 70-72, 75, 80, 84, 95, 97,101,102, 212, 213, 241, 248, 250, 258, 259, 265, 276, 280, 282, 285, 289, 308, 310, 323, 344, - Marek, brat Jana III 17 - Marek, wojewoda lubelski 17 - Maria Karolina, diuszsa de Bouillon, zob. La Tour dAuvergne - Maria Kazimiera 22, 61, 67, 70, 346, 416, 417, 420, 424, 437, 507, 508 Smackers Teodor, jezuita 216,218,224, 72-75, 77-80, 82-87, 93, 95-98, 108, 115, 116, 133, 162, 168, 183, 197, 201, 202, 204, 205, 215-219, 226-230, 232, 234, 243, 253, 254, 225 Sobiescy, rodzina królewska: 263, 264, 267-271, 273-287, 289295, 298-300, 304, 311, 320, 332, - Adelajda 19 - Aleksander, królewicz 19-21,38,59, 61,65-71,76,77,79,238,240,258, 310, 423,475 - Jadwiga Elżbieta von Pfalz-Neuburg 19,21,22,59, 61,64-69,71,75-82, 84, 87, 94, 97, 99, 108-110, 114, 116-118, 120, 121, 125, 129, 130, 136, 139, 144, 146, 148, 149, 153, 185, 189-192, 197, 201, 205, 208, 210-212, 214-216, 218, 220, 223, 224, 234-237, 246, 248, 265, 269, 27O, 28O, 283, 285, 289, 29O, 318, ЗІ9, З24, 425 Jakub, kasztelan krakowski 17,438 Jakub Ludwik, królewicz passim Jan III, król Polski (zob.) Jan, syn króla 19 Jan (Józef Kajetan Antoni Innocenty Franciszek Ludwik Kazimierz), syn Jakuba 59 - Joanna Leopoldyna 22, 61 - Katarzyna, siostra króla, zob. Radzi wiłłowie - Konstanty, królewicz 19, 20, 37, - 38, 59, 62, 63, 65, 66, 69-71, 76, 77, 79, 82, 89, 93, 94, 98,101,102, 104, 108, 109, 120, 133, 174, 188, 196, 206, 211, 212, 215-218, 230, 238-245, 249, 257, 266, 288, 289, 292-295, 297, 299, 316, 341, 375, 404 399, 473 - Maria Klementyna (Ludwika Fran ciszka Dorota Teresa Konstan - tyna Józefa Amalia) passim Maria Magdalena 66 Maria Teresa „Menone” 19, 72 Teofila (Daniłowicz) 18,323 Teresa Kunegunda, elektorowa bawar ska 29, 20, 62, 87,104,175,185, 202, 216, 218, 224-226, 238, 247, 248,250,265,295 Soczyńska Anna 26,499 Sokołowska Katarzyna 444, 508 Somerset, rodzina: - Elizabeth, zob. Herbert - Henry, diuk Beaufort 369, 370, Spebach Jan Józef, agent Sobieskich we Francji 97, 139, 140, 182, 249, 250, 288, 289, 291,292 Spinola Giorgio, nuncjusz apostolski w Wiedniu 131,136, 219, 223 Stafford John Paul 406 Stafford Mary, guwernantka 194 Stafford Teresa 194 Stanhope James, sekretarz stanu 111113,136 Starkie Andrew 447, 509 Staszewski Jacek 21,64, 66,102,121,239, 509 Stefan Batory, król Polski 17 Stern Lodovico, malarz 360 Stewart Margaret, zob. Carnegie 528 St^pnik Krzysztof 259 508 Stiernhök Karl, rezydent szwedzki w Wiedniu ni, 115 Strickland Winifred, lady Strickland 56 Strickland-Standish Thomas 56 Strozzi Filip 371 Strozzi (Acquaviva d’Aragona) Izabela, diuszesa Atrii 371, 401, 411, 419, 477, 481 Strukowska Dorota 280,504 Strzelczyk Agata 444,509 Strzelczyk Jerzy 444,509 Stuartowie, dynastia królewska: - Anna, królowa (zob.) - Charlotta Maria, córka Jakuba VII(II) 30 - Elżbieta, córka Jakuba ѴІІ(П) 30 - Elżbieta, córka Karola I 27 - Elżbieta, królowa czeska (zob.) - Henrietta Anna, księżna Orleanu 28,38 - Henryk Benedykt, diuk York, kardy nał (zob.) - Henryk, diuk Gloucester 27 - Henryk, książę Walii, syn Jaku ba VI(I) 25 - Henryk, lord Darnley 24,446 - Izabela, córka Jakuba VII(II) 30 - Jakub I, król Szkocji (zob.) - Jakub II, król Szkocji (zob.) - Jakub III, król Szkocji (zob.) - Jakub IV, król Szkocji (zob.) - Jakub V, król Szkocji (zob.) - Jakub VI(I), król Szkocji i Anglii (zob.) - Jakub VII(II), król Anglii i Szkocji (zob.) - Jakub „ѴІІІ(Ш)” Franciszek Edward, de iure król Anglii, Szkocji i Irlan dii (zob.) - Karol I, król Anglii i Szkocji (zob.) - Karol II, król Anglii i Szkocji (zob.) - Karol, syn Jakuba VII(II) 30 indeks nazw osobowych - Karol Edward, młodszy pretendent (zob.) - Karolina, księżna Albany 340,434 - Katarzyna Laura, córka Jaku ba VII(II) 30 - Maria, królowa Szkotów (zob.) - Maria Luiza, córka Jakuba Vll(ll) 41,47 Stuart William 56 Szafraniec Sykstus 220,509 Szafrański Tadeusz 486,502 Szajnocha Karol 89, 90,100,101,105, 108, 117, 122, 135, 140, 161, 162, 437, 509 Szaniawski Konstanty 82 Szechi Daniel 46, 47,182, 500, 509 Szwykowski Samuel Kazimierz 70, 498 Szymańska Irena 26,502 Szymborski Michał 176, 184, 204, 221, 222,230,248,254,342,392 Świtka Urszula 87, 502 S Talbot Richard, diuk Tyrconell, wicekról Irlandii 90 Tamburini Michelangelo, generał jezu itów 224,384 Tanara Sebastiano Antonio, kardy nał 192 Tarignano Jan i Maria 462 Tartini Giuseppe, skrzypek z Padwy 429 Tatarkiewicz Anna 35,498 Teresa Małgorzata od św. Jana Chrzci ciela (Margherita Rosalia Bogiani), karmelitanka 453 Thomas Andrew L. 263, 502 Thompson Andrew C. 44,48, 509 Thomson J. 353 Thomson Oliver 23,509 Tichy Franciszek, kuratus oławski 469 Tollet Daniel 32, 43, 499, 507 529 ^ndeks nazw osobowych Tomasz z Akwinu, święty 479 Tomasz z Cori OFM, święty 442 Trant Olive Catherine, zob. La Tour d’Au vergne Trawicka Zofia 17, 509 Trenti Giuseppe 477, 509 Tria Jan Andrzej, arcybiskup Туги 449 Trolli, rodzina z Ankony 477 Truran Margaret OSB 371 Tudorowie, dynastia królewska: - Elżbieta I, królowa Anglii (zob.) - Małgorzata, królowa Szkocji (zob.) Turenne książę, zob. La Tour d’Auvergne Tyrconell diuk, zob. Talbot Tyszka Paweł 21, 508 Unterkircher Carl 114, 211,496 Urban VIII (Maffeo Barberini), papież 440, 441,485 Urban Wincenty 77, 509 Urbańczyk Stanisław 509 TJ Vandini Antonio, wiolonczelista z Padwy 429 Varchiani Calidonia Chiappa 464 Varchiani Józef (Giuseppe) 15,458,460, 462,466 Varchiani Mikołaj (Nicola) 458, 460, 464,466 Varchiani Valentino 464 Vaughan Herbert Millingchamp 42, 509 Venzo Manola Ida 438, 506 Vezzosi Michel, lokaj 147,154-156,158, 179,351 Villiers Elizabeth, lady Dalkieth 38 Villiers George, diuk Buckingham 327 Vintimille Charles Gaspard de, arcybis kup Paryża 446 Vovelle Michel 423, 428, 509 Waller Maureen 33,509 Walter Lucy 27,28,507 Waters James, abbé, dworzanin 340, 434 Watkin Edward Ingram 447, 510 Watson David Robin 320, 327, 510 Wazowie, dynastia królewska: - Jan II Kazimierz, król Polski (zob.) - Krystyna, królowa Szwecji (zob.) - Władysław IV, król Polski (zob.) Wąs Gabriela 212, 508 Weber Josef, lokaj 179 Weaver Franklin Johnson 83, 510 Weir Alison 24,446,510 Wessel Maria Józefa 238-240,243,497, 499 Westrin Theodor 87,И5, 510 Wharton Philip 363 Wierusz Kowalski Franciszek 73, 94, 141,160, 202, 204, 213, 216, 218, 219, 223, 225,228,230,231,254,281,302, 307,342 Wilhelm, diuk Gloucester 42 Wilhelm II Orański 27 Wilhelm III Orański, król Anglii i Szko cji 30,31,32,34, 42 Wilhelmina Amalia von Braunschweig-Lüneburg, cesarzowa 61,63,69,70, 214, 263,265,268, 272 Wimmer Jan 18,510 Wincenty Ferreriusz, święty 479 Wincenty a Paulo, święty 442 Winchilsea earl, zob. Finch Wisłowska Maria 24, 510 Wiszewski Przemysław 20, 241, 508 Wiśniowieccy, rodzina książęca: 17 - Michał Korybut, król Polski (zob.) Wittelsbachowie, dynastia elektorska: - Karol Albert, elektor bawarski (zob.) - Maksymilian Emanuel, elektor ba warski (zob.) Indeks nazw osobowych 530 Władysław IV, król Polski 20 Włodarczyk Rafał 346, 507 Wogan Charles 89-94, 96-100, 111, 113,114, 120, 121, 123, 126,130-144, 146-163, 165,166,168-170,175, 221, 328,370 Wogan Nicholas 370 Wogan William, szeryf z Kildare 90 Wojciech, święty 442 Wojciechowski N. 219 Wolański Filip 84, 97,258, 289,424,437, 508 Woliński Janusz 21,498 Wollson Ernest 77, 79, 264 Wollson Ferdynand 68,220 Wollson Ludwik 215, 216, 218 Wójcik Marek L. 445, 502 Wójcik Zbigniew 17, 510 Wright Robert, medyk 180 Wyhowska Elżbieta 149, 204, 227, 412 Wyhowski Gabriel 149, 256 Wyszomirska Monika 60, 507 У York diuk, zob. Henryk Stuart Z Załuski Andrzej Chryzostom, „hrabia” 344 Zamoyski Jan „Sobiepan” 18,134,190, 324 Zawadzki Władysław 67,114,213,510 Zielińska Teresa 510 Zieliński Andrzej 76, 78, 79, 500, 506 Złotkowski Dariusz 213,510 Zweig Stefan 24, 510 Zwierzykowski Michał 60,507 Zych Tadeusz 20, 508 Żółkiewscy, rodzina: - Jan 17 - Regina z Herburtów 323 - Stanisław, hetman wielki koronny 18,21 - Zofia, zob. Danilowicz Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jajeczka Avarie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Résumé Marie-Clémentine Sobieska, née à Oława (Ohlau) en 1701, était la petite-fille du roi Jean 111 Sobieski et la fille de Jacques Sobieski. En 1718, elle est partie à Rome pour épouser Jacques Stuart, roi titulaire d’Angleterre, d’Écosse et d’Irlande, dit le « Vieux Prétendant ». Arrêtée à Innsbruck par ordre de l'empereur, elle y a passé avec sa mère six mois, jusqu’à sa fuite, et en avril 1719, grâce à un habile stratagème ordonnée par son fiancé. Elle a épousé Jacques Stuart en mai 1719. Séjournant alors en Espagne, il allait partir de nouveau pour réclamer son héritage, mais suite à une défaite il est revenu en Italie en septembre. Les nouveaux mariés se sont établis à Rome, dans le Palazzo del Re, restant sous la protection et à la charge du pape Clément XI, protecteur de la cause de Stuart et parrain de Marie-Clémentine. 11 semblait que les époux qui, encore au temps de leurs fiançailles, lorsque Sobieska était maintenue en captivité, échangeaient des lettres pleines de tendresse et d'assurances mutuelles de leur affection constante, ont retrouvé le vrai amour et ont passé les premiers mois de la vie conjugale dans un total bonheur. En novembre 1719, on parlait de la grossesse de la reine, mais ces annonces étaient prématurées, car son aîné était né le 31 décembre 1720. La cérémonie de l’ac couchement et du baptême s’est déroulée en présence de nombreux cardinaux et de l’élite romaine. Le bonheur conjugal de Marie-Clémentine a été assombri par plusieurs graves ennuis. Elle a reçu une riche dot, mais le legs s’est révélé très vite presque sans valeur. Une partie de la dot était impossible à récupérer, car c’était une dette qui pesait sur le Royaume de Pologne et sur le roi Auguste IL L'autre partie constituait l’argent placé à Paris, encore du vivant du roi Jean III. Il était très difficile aussi de retirer cette épargne, même les intérêts. Ces difficultés ont causé une immense déception de Jacques Stuart. Les relations familiales de Marie-Clémentine - elle était la cousine germaine de la reine d’Espagne Élisabeth Farnèse, la nièce de l'électeur du Palatinat Charles III Phi lippe, comte de Neubourg, la nièce de l'électrice consort de Bavière Thérèse-Cunégonde Sobieska n’ont pas suffi pour qu’il récupère le trône anglais. Aussi, l’empereur Charles VI, cousin germain de Marie-Clémentine, s’est-il montré réticent à son mariage. La déception politique a été donc douloureuse. De plus, après la fuite de Sobieska de la prison impériale, des sanctions sévères ont frappé aussi sa famille. Le prince Jaques a dû quitter Oława et il a erré trois ans en Allemagne, se réfugiant souvent au sanctuaire à Częstochowa. Les surs aînées de Marie-Clémentine, Marie Casimire et Marie-Charlotte, toujours célibataires, en dépit du mariage de la sur cadette, ont été touchées par l’interdiction de contacts avec les princes italiens qu’elles étaient censées épouser. Les décisions prises par l’empereur étaient un coup pénible pour la reine. Avec la participation active de son époux, elle essayait d’obtenir de l’aide avant tout à la cour papale et parmi les cardinaux pour son père, et de trouver de nouveaux prétendants pour ses surs. C’est dans ce but qu’elle écrivait régulièrement à son père pour l'informer des étapes de ses démarches et pour l’inciter à s’intéresser du sort des surs. Mais Jacques-Louis, tardant toujours à écrire, ce dont se plaignait autrefois sa mère, la reine Marie Casimire, ne répondait aux lettres ni de sa fille, ni de son gendre. Son silence provoquait une grande frustration de Marie-Clémentine, tellement préoccupée par l’avenir du père et des surs célibataires. Ses lettres, dans lesquelles elle revient constamment à ces tristes sujets, montrent d’une façon tragique une peine profonde qu'elle éprouvait. Finalement, 534 Résumé avec le consentement de l’empereur, Sobieski est retourné à Olawa, juste avant la mort de sa femme, pour y rester. Malade depuis longtemps, Edwige-Élisabeth est morte en août 1722. En mai 1723, c’est aussi sa fille Marie Casimire qui est décédée. Marie-Clémentine et Jacques Stuart observaient alors comment Marie-Charlotte s’efforçait de construire son avenir après avoir épousé en automne 1723, avec un grand mécontentement de son père, le prince Frédéric-Maurice-Casimir de la Tour d’Au vergne, un parent de Stuart. Après la mort du jeune époux, Marie-Charlotte a épousé son frère cadet, au lieu de revenir à la famille et se retirer au couvent, s'attirant la colère du prince Jacques sur elle et sur Marie-Clémentine. Cette situation a duré plus d’un an et a pesé terriblement sur la reine qui, dans ce temps-là, affrontait les difficultés et faisait face aux troubles à la cour de son mari. En mars 1725, Marie-Clémentine a accouché d’un deuxième fils, Henri Benoît. Jacques Stuart, voulant réorganiser sa cour, a décidé de placer son fils aîné, âgé de quatre ans, sous tutelle des hommes. James Murray, protestant et favori du roi, a été choisi pour tuteur du petit prince. L’ap parition de cette figure à la cour a suscité un vif mécontentement, notamment des femmes, qui, jusqu’alors, s’occupaient de Charles-Édouard. Des tensions ont éclaté au palais et, à la fin, Marie-Clé mentine, à qui on a interdit tout contact direct avec ses enfants, s’est opposée aux décisions de son époux. Dans un geste de protestation, elle a quitté la cour et s’est retirée au couvent des Bénédictines près de l’église Sainte-Cécile-du-Trastevere. Les époux ont échangé des lettres et leurs malenten dus sont devenus le sujet du débat public à Rome, mené par le pape et les cardinaux, ainsi qu’à des cours européennes, parmi les exilés jacobites et sur les îles Britanniques. Il est évident que les avis divergeaient : les uns supportaient Marie-Clémentine, les autres son époux. En 1727, Sobieska est revenue définitivement à la cour. Elle a reçu alors une suite personnelle distincte, composée de personnes de haut rang, ce qui n’a pas été le cas après son mariage. Le pape lui a assigné une allocation généreuse, destinée à son unique disposition. Or il semble que le long isolement a altéré la santé de Marie-Clémentine et l’a poussée vers une dévotion outrée, s’exprimant par jeûnes, prières et uvres charitables. Il semblait, au moins deux fois, qu’elle attende un enfant, ce qui signifie que les relations sexuelles des époux n’ont pas cessé, pourtant, après son retour à la cour, elle passait son temps avant tout aux églises ou retirée dans son appartement. Jusqu’à présent, la littérature attribuait les malentendus à la cour soit au déséquilibre mental de Sobieska soit à sa conviction que son mari lui était infidèle. Or Marie-Clémentine n’a jamais accusé Stuart d’adultère. Certes, elle se plaignait du fait qu’elle n’avait pas reçu de cour qui lui était due (à l’échelle microscopique de son exil), que son mari dévaluait sa position à la cour, qu’il s’entourait de favorites qui devenaient ses confidentes, qu’il ne consultait pas les décisions avec elle, même lorsqu’elles concernaient leurs enfants, et qu’à la fin il lui a refusé tout contact avec ses fils. Les sources qui n’ont pas été exploitées jusqu’à présent permettent de constater que, contrairement aux avis historiographiques précédents, les problèmes conjugaux de Marie-Clémentine ne résultaient pas du fait qu’elle a perdu le contrôle de ses émotions. Bien au contraire, Sobieska argumentait rationnellement les reproches qu’elle faisait à son mari et les reliait à la situation politique dans laquelle s’est retrouvée leur famille. Elle savait recourir à des facteurs politiques déterminants et établir des bases solides des revendications adressées à son mari. Ajoutons qu’elle est sortie victo rieuse de l’épreuve. Tout en profitant d’un soutien international, elle a persuadé Jacques Stuart de céder à ses demandes, et, puis, elle est retournée dans sa famille. Après la mort prématurée de Marie-Clémentine, ses proches ont entrepris des démarches visant sa béatification. On a ouvert l’enquête initiale (procès préparatoire) et on a procédé à une audition de nombreux témoins qui attestaient leur retour miraculeux à la santé obtenu par l’intercession de Sobieska. On a réuni ses signatures, et, à la fin, on a préparé une positio, dans laquelle Marie-Clémentine a été nommée Servante de Dieu.
any_adam_object	1
author	Skrzypietz, Aleksandra 1965-
author_GND	(DE-588)1179273192 (DE-588)1237299055
author_facet	Skrzypietz, Aleksandra 1965-
author_role	aut
author_sort	Skrzypietz, Aleksandra 1965-
author_variant	a s as
building	Verbundindex
bvnumber	BV049683006
ctrlnum	(OCoLC)1443577200 (DE-599)BVBBV049683006
edition	Wydanie I.
format	Book
fullrecord	<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049683006</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240619</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">240513s2022 a\|\|\| \|\|\|\| 00\|\|\| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788322642078</subfield><subfield code="9">978-83-226-4207-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1443577200</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049683006</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Skrzypietz, Aleksandra</subfield><subfield code="d">1965-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1179273192</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża</subfield><subfield code="b">= Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu</subfield><subfield code="c">Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jujeczka</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Katowice</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">534 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische und französische Zusammenfassungen</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Sobieska, Maria Klementyna</subfield><subfield code="d">1702-1735</subfield><subfield code="0">(DE-588)119399555</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Jakub Franciszek Edward Stuart / (książę Walii / 1688-1766)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sobiescy / (dynastia)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sobieska, Maria Klementyna / (1701-1735)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Stuartowie / (dynastia)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Dynastie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Jakobici</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kanonizacja i beatyfikacja</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Książęta i księżne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Słudzy Boży</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Francja</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Wielka Brytania</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1701-1800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Biografia</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4006804-3</subfield><subfield code="a">Biografie</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Sobieska, Maria Klementyna</subfield><subfield code="d">1702-1735</subfield><subfield code="0">(DE-588)119399555</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Jujeczka, Stanisław</subfield><subfield code="d">1975-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1237299055</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240619</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035025747</subfield></datafield></record></collection>
genre	(DE-588)4006804-3 Biografie gnd-content
genre_facet	Biografie
id	DE-604.BV049683006
illustrated	Illustrated
indexdate	2024-11-11T09:06:37Z
institution	BVB
isbn	9788322642078
language	Polish
oai_aleph_id	oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035025747
oclc_num	1443577200
open_access_boolean
owner	DE-12
owner_facet	DE-12
physical	534 Seiten Illustrationen 25 cm
psigel	BSB_NED_20240619
publishDate	2022
publishDateSearch	2022
publishDateSort	2022
publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
record_format	marc
spelling	Skrzypietz, Aleksandra 1965- Verfasser (DE-588)1179273192 aut Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jujeczka Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Wydanie I. Katowice Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2022 534 Seiten Illustrationen 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Englische und französische Zusammenfassungen Sobieska, Maria Klementyna 1702-1735 (DE-588)119399555 gnd rswk-swf Jakub Franciszek Edward Stuart / (książę Walii / 1688-1766) Sobiescy / (dynastia) Sobieska, Maria Klementyna / (1701-1735) Stuartowie / (dynastia) Dynastie Jakobici Kanonizacja i beatyfikacja Książęta i księżne Słudzy Boży Francja Polska Wielka Brytania 1701-1800 Biografia (DE-588)4006804-3 Biografie gnd-content Sobieska, Maria Klementyna 1702-1735 (DE-588)119399555 p DE-604 Jujeczka, Stanisław 1975- Sonstige (DE-588)1237299055 oth Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract
spellingShingle	Skrzypietz, Aleksandra 1965- Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Sobieska, Maria Klementyna 1702-1735 (DE-588)119399555 gnd
subject_GND	(DE-588)119399555 (DE-588)4006804-3
title	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu
title_alt	Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu
title_auth	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu
title_exact_search	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu
title_full	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jujeczka
title_fullStr	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jujeczka
title_full_unstemmed	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża = Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu Aleksandra Skrzypietz, Stanisław Jujeczka
title_short	Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża
title_sort	maria klementyna sobieska krolowa i sluzebnica boza maria clemenina sobieska quenn and servant of god marie clementine sobieska reine et servante de dieu
title_sub	= Maria Clemenina Sobieska, quenn and Servant of God = Marie-Clémentine Sobieska, reine et Servante de Dieu
topic	Sobieska, Maria Klementyna 1702-1735 (DE-588)119399555 gnd
topic_facet	Sobieska, Maria Klementyna 1702-1735 Biografie
url	http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035025747&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
work_keys_str_mv	AT skrzypietzaleksandra mariaklementynasobieskakrolowaisłuzebnicabozamariaclemeninasobieskaquennandservantofgodmarieclementinesobieskareineetservantededieu AT jujeczkastanisław mariaklementynasobieskakrolowaisłuzebnicabozamariaclemeninasobieskaquennandservantofgodmarieclementinesobieskareineetservantededieu AT skrzypietzaleksandra mariaclemeninasobieskaquennandservantofgod AT jujeczkastanisław mariaclemeninasobieskaquennandservantofgod AT skrzypietzaleksandra marieclementinesobieskareineetservantededieu AT jujeczkastanisław marieclementinesobieskareineetservantededieu

Verfügbarkeit

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Fernleihe Bestellen Achtung: Nicht im THWS-Bestand! Inhaltsverzeichnis

MARC

Datensatz im Suchindex

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Ähnliche Einträge