Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs: Christianopaidagōgikē theōrēsē
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Thessalonikē
Ekdoseis Kyriakidē
[2023]
|
| Schriftenreihe: | Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos
57 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | In griechischer Schrift |
| Beschreibung: | 239 Seiten |
| ISBN: | 9789605994389 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049625961 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20240408 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 240325s2023 |||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9789605994389 |9 978-960-599-438-9 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1429559472 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049625961 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Konkulē, Pelagia |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)142938769 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs |b Christianopaidagōgikē theōrēsē |c Pelagia I. Konkulē |
| 246 | 1 | 3 | |a Education (Paideia/Paedeia) and educational training in perspective of moral cultivation of students in primary and secondary educational levels |
| 246 | 1 | 0 | |a ēthous |
| 264 | 1 | |a Thessalonikē |b Ekdoseis Kyriakidē |c [2023] | |
| 264 | 4 | |c ©2023 | |
| 300 | |a 239 Seiten | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos |v 57 | |
| 500 | |a In griechischer Schrift | ||
| 505 | 8 | |a Bibliografie S. 217-239 | |
| 650 | 0 | 7 | |a Berufsbildung |0 (DE-588)4069342-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Sittliche Erziehung |0 (DE-588)4055179-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Schulbildung |0 (DE-588)4180099-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Schulbildung |0 (DE-588)4180099-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Berufsbildung |0 (DE-588)4069342-9 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Sittliche Erziehung |0 (DE-588)4055179-9 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 830 | 0 | |a Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos |v 57 |w (DE-604)BV011731425 |9 57 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20240408 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0905 |g 495 |
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 0905 |g 495 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034969893 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1808862507277746176 |
|---|---|
| adam_text |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ. 21 ΕΙΣΑΓΩΓΗ . 23 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ . 27 2. ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
. 28 3. ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ . 28 4. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ. 29 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ' ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ: ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚ ΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΗΘΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΑΦΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΥΣ: «ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ»,
«ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ» ΚΑΙ «ΕΜΠΕΙΡΙΑ» 1. Παιδεία. 1.1. Η έννοια της Παιδείας στην ελληνική ιστορική σκέψη και πράξη - σύντομη διαδρομή . 31 31 1.1.1. Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ
. 31 Αγια Γραφή. 33 1.1.2. η παιδεία ςτην 1.1.3. ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
. 1.2. Η Παιδεία στη σύγχρονη Παιδαγωγική επιστήμη . 1.2.1. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ . 34 35 35 1.2.2. ΓΙΑΤΙ «ΠΑΙΔΕΙΑ» ΟΡΘΗ, ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ, Μεγα Βασίλειο; . 37 1.2.3. ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ
ΜΟΡΦΩΤΙΚΑ ΑΓΑΘΑ . 38 2. Ή9ος . 2.1. Η έννοια του
ήδους. 40 40 2.1.1. Ο ΟΡΟΣ: «ΗΘΟΣ» ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ. 40 2.1.2. Η ΕΝΝΟΙΑ «ΗΘΟΣ» ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΣΚΕΨΗ . 41 2.2. Το εν Χριστώ ήδος του ανδρώπου . 43 και ωφέλιμη, kata τον апо - 7 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 43 2.2.1. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΟΥ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΑΝΘΡΩΠΟΥ . 2.2.2. το εν Χριστώ ήθος του ανθρώπου στο πλαίσιο ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΟΠΕΡΙΧΩΡΗΣΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 45 47 ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑΣ . 3.
Μόρφωση. 3.1. Η έννοια «Μόρφωση» και η γενικότερη προβληματική. 3.1.1. Ο ΟΡΟΣ «ΜΟΡΦΩΣΗ». 47 47 3.1.2. Η
«ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΤΕΛΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ . 47 3.1.3. Η «ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. 48 3.2. Η έννοια «Μόρφωση» σε σχέση και αντιδιαστολή με την έννοια «Ήδος» . 49 3.2.1. Η
«ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΗΘΟΣ . 49 3.2.2. Η «ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΕ ΑΝΤΙΔΙΑΣΤΟΛΗ ΜΕ ΤΟ ΗΘΟΣ . 50 51 4. Εκπαίδευση . 4.1. Η γενικότερη προβληματική αναφορικά με την έννοια «εκπαίδευση». 51
4.1.1. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ, ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ. 52 4.1.2. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑΣ . 53 4.2. Η σημερινή χρήση του όρου «εκπαίδευση» . 53 5.
Παιδεία - εκπαίδευση - Ήδος σε σχέση με τις έννοιες «εμπειρία», «βίωμα», τη μεταξύ τους «αλληλοπεριχώρηση», και σε συνάφεια με τις έννοιες «μετάγνωση» και
«ενσυναίσδηση». 55 5.1. Οι έννοιες «εμπειρία» και «βίωμα» και η μεταξύ τους αλληλοπεριχώρηση . 55 5.1.1. Η ΕΝΝΟΙΑ «ΕΜΠΕΙΡΙΑ» . 55 5.1.2. Η ΕΝΝΟΙΑ «ΒΙΩΜΑ» . 58 5.1.3. Η ΕΜΠΕΙΡΟ-ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΓΝΩΣΗ . 59 5.1.4. Η ΕΜΠΕΙΡΟ-ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ . - 8 - 61
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 5.2. Η έννοια «μεταγνώση» . 63 5.2.1. ΟΙ ΟΡΟΙ «ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ» ΚΑΙ «ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΓΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ» . 63 5.2.2. Η «ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ» ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ «ΑΥΤΟ-ΡΥΘΜΙΣΗΣ» ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ -
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΗΘΟΣ. 63 5.3. Η έννοια «ενσυναίσδηση» . 63 63 5.3.1. Ο ΟΡΟΣ «ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ» . 5.3.2. Η «ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ» ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ
ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΟΣ . 66 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΗ ΣΧΕΣΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙ ΝΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ - ΚΟΙ ΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ/ΤΙΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥΣ Η σχεσιοδυναμική Παιδείας,
εκπαίδευσης και καλλιέργειας του ήδους του ανδρώπου. 69 1.1. Παιδεία, εκπαίδευση και ήδος στο πλαίσιο της ανθρώπινης δραστηριότητας . 69 1.2. Παιδεία, εκπαίδευση και ήδος στο πλαίσιο των προσπαδειών παραμόρφωσής τους . 70 1.3. Παιδεία,
εκπαίδευση και ήδος στο πλαίσιο του παιδευτικού χαρακτήρα του σχολείου . 71 2. Η σχεσιοδυναμική επικοινωνία των μαδητών/τριών στο σχολείο. 72 2.1. Βασικές δεωρίες εσωτερίκευσης των ηδικών αρχών, προϋπόδεση κατανόησης της
σχεσιοδυναμικής επικοινωνίας των μαδητών/τριών στη Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια εκπαίδευση
. 72 1. 2.1.1. ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ . 73 2.1.2. ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ . 77 2.1.3. ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΟ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ . - 9 - 79
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 2.2. Η κατά την παιδική μαδητεία εξέλιξη της ηδικότητας με βάση τη γνωστική ηδική ανάπτυξη. 79 2.2.1. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΤΑ ton Jean Piaget. 80 2.2.2. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΤΑ ton Lawrence Kohlberg
. 2.2.4. 82 84 2.2.3. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ CAROL GiLLIGAN . Η ΑΠΟΥΣΙΑ «ΠΑΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ» ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΤΕ ΧΝΟΚΡΑΤΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ, ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ, ΤΟΝ/ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΗ/τΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
. 85 2.3. Η κατά την εφηβεία εξέλιξη της ηδικότητας με βάση τη γνωστική ηδική ανάπτυξη. 86 2.3.1. Η ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ TOY/ΤΗΣ ΕΦΗΒΟΥ/ΗΣ ΚΑΙ Η ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΑΥΤΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟ ΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ
ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥ ΣΗΣ . 87 2.3.2.ηψυχοκοινωνικηαναπτυξητου/τηςεφηβου/ης,βαςη ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘ ΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ . 89 2.3.3. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚ ΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ
ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ . 2.4. Γνωστικές θεωρίες και δρησκευτική εξέλιξη του
παιδιού και του εφήβου . 2.4.1. ο R. Goldman και η θρησκευτική εξελιξη του παιδιού και του/της εφηβου/ης . 2.4.2. ο F. Oser και Ρ. Gmünder και η θρησκευτική ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ TOY/ΤΗΣ ΕΦΗΒΟΥ/ΗΣ . - 10 - 90 92 92 95
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 2.4.3. ο J. Fowler και η ανάπτυξη της θρησκευτικής ΠΙΣΤΗΣ . 96 2.5. Οι μαθητές/τριες κατά την επικοινωνία τους με τους/τις συμμαθητές/τριες τους . 98 2.6. Η απουσία προσφοράς
δυνατότητας αυτοπραγμάτωσης του/της εφήβου/ης - μαδητή/τριας στο χώρο του σχολείου 99 3. Η σχεσιοδυναμική επικοινωνία δασκάλου-ας/ καδηγητή-τριας και μαδητών . 100 3.1. Ο ρόλος του/της δασκάλου/ας - καδηγητή/τριας στον χώρο του σχολείου
. 100 3.2. Οι μαδητές/τριες κατά την επικοινωνία τους με τον/την δάσκαλο/α ή καδηγητή/τρια . 103 3.3. Η σχεσιοδυναμική των μαδητών/τριών κατά την επικοι νωνία τους με τον/τη δάσκαλο/α ή τον/την καθηγητή/ τρία στο πλαίσιο της προβληματικής στην κοινωνική
συνύπαρξη και ο ρόλος της Παιδείας . 104 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Οι προσανατολισμοί της Πρωτοδάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης σε συνάφεια με την
Παιδεία και την, μέσω αυτής, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών. 109 1.1. Οι προσανατολισμοί της Παιδείας στο πλαίσιο της προοπτικής διαμόρφωσης νοήματος ξωής. 109 1.1.1. ΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΙΑΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΟΠΤΙ 109 ΚΗ ΤΕΛΕΙΩΣΗ ΤΟΥ 1.1.2. ΟΙ
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
. - 11 - 110
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 1.1.3. Η ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΥΞΙΔΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ 112 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ. 1.2. Κυριότερα προβλήματα ως προς τους προσανατολι σμούς της Παιδείας στον χώρο της
εκπαίδευσης . 114 1.2.1. ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΟΝΟΜΕΡΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ 114 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1.2.2. ΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΕ ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΖΩΗΣ 115 2. Οι βασικές δέσεις αναφορικά με τους Προσανατολισμούς
της σχολικής Εκπαίδευσης σε σχέση με την, μέσω της Παι δείας, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών της Πρω τοβάθμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης. 116 2.1. Οι νεότερες αντιλήψεις σχετικές με τους Προσανατολισμούς της σχολικής Εκπαίδευσης . 116 2.1.1. Η ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ ΚΑΙ Η
ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟ ΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥ 116 ΣΗΣ 2.1.2. Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ/ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΗ/τΡΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚ 117 ΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2.1.3. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑ ΤΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΑΥΤΗΣ ΚΑΛ
ΛΙΕΡΓΕΙΑΣ toy ηθους των μαθητων/τριων. 2.2. Προσανατολισμοί της σχολικής Εκπαίδευσης στο πλαί σιο της καλλιέργειας του Ήδους των μαδητών/τριών της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης . 2.2.1. ΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΤΟΥ/ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΗ/ ΤΡΙΑΣ ΩΣ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ . - 12 - 118 117 118
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 2.2.2. ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗ- των/τριων . 121 3. Η συμβολή της Ορδόδοξης Χριστιανικής Παιδείας στον χώρο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης
. 122 3.1. Η Ορδόδοξη Χριστιανική Παιδεία και σύγχρονη ελληνική κοινωνία. 122 3.1.1. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΑΠΟ TON/ΤΗ ΜΑΘΗΤΗ/ ΤΡΙΑ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΖΩΗΣ . 122 3.1.2.
Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΩΣ ΖΩΤΙΚΗ ΟΡΜΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ TOY/ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΗ/τΡΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ κοςμο 122 3.2. Η Ορδόδοξη Χριστιανική Παιδεία στον χώρο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης . 123 3.2.1. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ
μαθητων/τριων 123 3.2.2. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΟΥ ΤΩΝ μαθητων/τριων . 124 3.3. Η Ορδόδοξη Χριστιανική Παιδεία στον χώρο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης οι επικρατούσες ετερόκλητες «λογικές»
και οι δυνατότη τες «αναστοχασμού» των μαδητών/τριών . 124 3.3.1. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥ ΣΕΣ ΕΤΕΡΟΚΛΗΤΕΣ «ΛΟΓΙΚΕΣ» ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ 124 ΔΕΥΣΗΣ 3.3.2. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ «ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΥ» ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
. - 13 - 125
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ) ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Οι εντός των Προγραμμάτων Σπουδών (Αναλυτικών Προ γραμμάτων) σκοποί της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας
Εκπαίδευσης . 127 1.1. Οι κατευδυντηριοι σκοποί παιδείας - αγωγής και εκπαί δευσης, ως βάση κατανόησης του Γενικού Σκοπού των Προγραμμάτων Σπουδών (Αναλυτικών Προγραμμάτων) της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οι γενικότεροι
προβληματισμοί. 127 1.1.1. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 1356/1986 127 1.1.2. Η ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 1356/1986 ΘΕΩ ΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 129 1.2. Οι σκοποί της Παιδείας και της μέσω της εκπαίδευσης
καλλιέργειας του ήδους των μαδητών/τριών, στο πλαί σιο του Γενικού Σκοπού των Προγραμμάτων Σπουδών (Αναλυτικών Προγραμμάτων) της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης . 129 2. Τα Προγράμματα Σπουδών (Αναλυτικά Προγράμματα) της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας
Εκπαίδευσης σε σχέ ση με την καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών . 130 2.1. Τα Προγράμματα Σπουδών (Αναλυτικά Προγράμματα) στο πλαίσιο της, μέσω της Παιδείας και της εκπαίδευ σης καλλιέργειας του Ήδους των μαδητών/τριών . 130 2.2. Η Ελληνορθόδοξη παράδοση στα Προγράμματα Σπου δών
(Αναλυτικά Προγράμματα) σε σχέση με την Παι δεία και της μέσω της εκπαίδευσης καλλιέργειας του Ήθους των μαδητών/τριών 132
2.3. Η Παιδεία και, η μέσω της εκπαίδευσης, καλλιέργειας του Ήδους των μαδητών/τριών στα Αναλυτικά ΠροΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ . - 14 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ γράμματα (Προγράμματα Σπουδών) ανάχωμα στην παραγωγή πνευματικά ανάπηρων αποφοίτων . 134 3. Η Παιδεία και η, μέσω της εκπαίδευσης, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών της Πρωτοβάθμιας και Δευτε ροβάθμιας Εκπαίδευσης στη διδασκαλία, στα διδακτικά εγχειρίδια και
στις στρατηγικές διδασκαλίας στο πλαίσιο ενός παιδαγωγούντος σχολείου . 135 3.1. Η διδασκαλία στο πλαίσιο ενός παιδαγωγούντος σχολείου 135 3.1.1. Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΚΑΛΛΙΕΡ ΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ, ΩΣ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥΝΤΟΣ
ΣΧΟΛΕΙΟΥ. 135 3.1.2. Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΚΑΛΛΙΕΡ ΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΕ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΒΙ ΒΛΙΟΥ «Nea Ελληνικά». 136 3.2. Βασικές στρατηγικές διδασκαλίας στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια
Εκπαίδευση σε σχέση με την Παι δεία και τη, μέσω αυτής, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών 137 3.2.1. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, ΜΑΘΗΣΗ, ΠΑΙΔΕΙΑ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ 138 ΗΘΟΣ 3.2.2. Η ΑΥΤΕΝΕΡΓΕΙΑ ΩΣ Η ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ
ΗΘΟΥΣ ΤΟΥΣ . 140 3.2.3. ΟΙ ΛΟΙΠΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡ ΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΟΥΣ 141 3.3. Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία στο πλαίσιο της προ σφοράς Παιδείας στους/στις μαδητές/τριες και στη μέσω της
εκπαίδευσης καλλιέργειας του Ήδους τους 146 3.3.1. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗΗΤΑΞΗ ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΡΑ ΩΣ
ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ ΤΡΙΩΝ . - 15 - 146
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 3.3.2. Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΩΣ ΒΑΣΙΚΗ ΔΙΔΑ ΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ . 147 3.3.3. Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΥς/ςΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕς/τΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΟΥΣ
149 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' Η ΑΠΟΡΡΕΟΥΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΩΣ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓ ΧΡΟΝΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥΝΤΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Η γενικότερη προβληματική της αλλοτρίωσης του ανδρώπου και της κοινωνίας και η σημασία της για τη σύγχρονη
Δημόσια εκπαίδευση . 151 1.1. Η αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας σε σχέ ση με την επιχειρούμενη α-νοηματοδότηση της ζωής 151 1.1.1. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΥΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ 151 «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ»
. 1.1.2. Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΠΑΝΑΝΟΗΜΑΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΝ ΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ . 152 1.1.3. Η ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟ ΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 153 1.2. Η
αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας και ο σύγχρονος κοινωνικός κανιβαλισμός . 154 1.2.1. ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΟΛΟ 154 ΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟ 1.2.2. Ο ΕΥΤΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΥΠΟΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ
ΜΙΑ ΙΔΙΟΤΥ ΠΗ ΜΟΡΦΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΓΕΛΗΣ . 155 1.3.3. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΘΥΠΟΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
. - 16 - 157
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1.3. Η αλλοτρίωση του ανθρώπου και της κοινωνίας και η σύγχρονη τεχνοκρατία. 158 1.3.1. ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΜΕ ΤΙΣ 158 ΜΗΧΑΝΕΣ .
1.3.2. Ο «ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ» ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙ ΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ. 159 1.3.3. Ο «ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ» ΚΑΙ Ο «ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ». 160 2. Η αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας ως επικίν
δυνο «τσουνάμι» στα δημόσια σχολεία Πρωτοβάδμιας και Δευτεροδάδμιας Εκπαίδευσης. 160 2.1. Η σχολική παραβατικότητα, οι συμμορίες των ανηλίκων παραβατών, οι καταλήψεις, οι βανδαλισμοί στα σχολικά κτίρια και τα τοιχογραφήματα στα σχολικά κτήρια . 161 2.1.1. Η
ΣΧΟΛΙΚΗ «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΩΣ ΕΝΑ ΠΑΝΔΗΜΙΚΟ 161 162 ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. 2.1.2. ΟΙ ΣΥΜΜΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΒΑΤΩΝ . 2.1.3. ΟΙ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΝΔΑΛΙΣΜΟΙ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΗ 163 ΡΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗ «ΡΥΠΑΡΟΓΡΑΦΙΑ» .
2.1.4. Η «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΤΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗ ΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΙΚΗ 164 165 «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» . 2.2. Το σχολικό Bullying . 2.2.1. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ (BULLYING)
. 165 2.2.2. ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ (BULLYING) . 168 2.2.3. ΤΡΟΠΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ (bullying) . 170 2.3. Η μαδητική «παραβατικότητα» και η «παραβατικότη τα» των δασκάλων και καδηγητών/τριών. 171 2.3.1. ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ (bullying) . 2.3.2. ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ/ΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ του σχολικού εκβιασμού (bullying) . 2.3.3. ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ TOY/ΤΗΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥ/αΣ 171 172 Ή ΚΑΘΗΓΗΤΗ/ ΤΡΙΑΣ ΤΗΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ/ΤΙΣ - 17 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ (bullying) . 172 3. Η αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας και η πα ρατηρούμενη ιδεολογική/ιδεοληπτική πολεμική εναντίον του καλούμενου ΜτΘ στη Πρωτοόάδμια και Δευτεροβάδμια
Εκπαίδευση. 173 3.1. Τα βασικότερα, πλην του καλούμενου μαδήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ), διδασκόμενα και προτεινόμενα μαδήματα Διαπαιδαγώγησης των μαδητών/τριών στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια εκπαίδευση 173 3.1.1. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 3.1.2. ΤΟ 173 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: 178 «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ» . 3.2. Το καλούμενο ΜτΘ στο Δημόσιο σχολείο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης και
οι σύγ χρονες απόψεις. 179 3.2.1. ΤΟ «ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ» ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ . 180 3.2.2. ΤΟ «ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΚΟ» ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ 183 3.2.3. το μοντέλο του καλούμενου ΜτΘ:
«Μαθαίνοντας απο τη θρησκεία» . 184 3.3. Το Συμβούλιο Επικράτειας και οι προτάσεις για την ύπαρξη εναλλακτικού μαδήματος του καλούμενου ΜτΘ . 185 3.3.1. ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟ ΜτΘ 185 3.3.2. ΤΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥ ΛΙΟΥ Επικράτειας για το καλούμενο ΜτΘ. 187 4. Το καλούμενο ΜτΘ και η
αναγκαιότητα αναδόμησής του σε μάδημα με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστια νική Κληρονομιά». 188 - 18 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 4.1. Γιατί η αναγκαιότητα αναδόμησης του καλούμενου ΜτΘ σε μάδημα με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστιανική Κληρονομιάς» . 188 4.1.1. Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΝΕΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ
ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ Χριστιανική Κληρονομιά» με τη μακραίωνη παρά 188 δοση ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ . 4.1.2. Η ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤ «Παιδεία και Ορθόδοξη Χριστιανική Κληρο
νομιά», ΕΠΑΝΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥ ΛΟ: ΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ» ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ . 191 4.1.3. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΆ, ΒΑΣΙΚΟ ΣΥ ΣΤΑΤΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ, ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ, ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΗΣ ΣΤΗ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚ ΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ 193 ΤΩΝ
μλθητων/τριων. 4.1.4. Η ΑΠΟΡΡΕΟΥΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΝΑ ΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟ ΜΙΑ»
. 195 4.2. Ο σκοπός και το περιεχόμενο του μαδήματος με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστιανική Κληρονομιά» . 199 4.2.1. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ
ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ 199 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
. 4.2.2. Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟ ΜΙΑ» ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ . - 19 - 200
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 4.2.3. ΒΑΣΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ) ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ τίτλο: «Παιδεία και Ορθόδοξη Χριστιανική Κλη ρονομιά» ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ 202 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ .
4.3. Το, μέσω της αναδόμησης του ΜτΘ, προτεινόμενο νέο μάδημα με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστια νική Κληρονομιά» ως υποχρεωτικό για όλους τους/τις μαδητές/τριες στην Υποχρεωτική εκπαίδευση . 204 4.3.1. ΤΟ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜτΘ, ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΝΕΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ
ΟΡ ΘΟΔΟΞΗ Χριστιανική Κληρονομιά» στο δημόσιό ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΟΣ «ΟΥΔΕΤΕΡΟΘΡΗΣΚΟΥ» ΚΡΑΤΟΥΣ . 204 4.3.2. ΤΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΝΕΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «Παιδεία και Ορθόδοξη Χριστιανική Κληρονο μιά» ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗΣ ΩΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ . 205
4.3.3. Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΝΕΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙ ΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ/τΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ . 207 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
. 209 CONCLUSIONS. 213 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 217 Α. Ελληνόγλωσση
. 217 Β. Ξενόγλωσση . - 20 - 235
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ A. Ελληνόγλωσση Abercrombie Μ. L. J., Δημιουργική διδασκαλία και μάδηση, μετ. Ε. Μπακαλάκη, Αδήνα 1986. Αγραφιώτη Θ., Το Νεοελληνικό δέατρο σκιών ως μέσο αγωγής των μαδητών της Πρωτοβάδμιας εκπαίδευσης -Χριστιανοπαιδαγωγική δεώρηση-, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσα λονίκη
2008. Αδανασίου Λ., Γλώσσα - Γλωσσική Επικοινωνία και Διδασκαλία στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια Εκπαίδευση, Ιωάννινα 2001. Αλιμπράντη Ν., Η δρησκευτική εκπαίδευση και το Ευρωπαϊκό Δι καστήριο Δικαιωμάτων του Ανδρώπου (και νύξεις για τα καδ’ ημάς) στον τιμητικό τόμο του Μιχ. Σταδόπουλου,
Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλας, Αδήνα 2010. Αλμπανάκη Ξ. Γ., Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις του μαδήμα τος των δρησκευτικών στη δευτεροβάδμια εκπαίδευση με δημι ουργική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών παιδαγωγικό πλαίσιο, εργαλεία και πρακτικές εφαρμογές σε διδακτικά σενάρια και καινοτόμες δράσεις,
εκδ. Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη 2013. Ανδρέου Ε., Η βία στο σχολείο ως συλλογική διεργασία: Ψυχοκοινωνικές διαστάσεις και αλληλεπιδράσεις μαδητών και μαθητριών που εμπλέκονται σε περιστατικά δυματοποίησης, στο Μ. Ζαφειροποΰλου Γ. Κλεφτάρας (επιμ.) Εφαρμοσμένη Κλινική Ψυχο λογία του παιδιού, Εκδόσεις
Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 2004. Αντωνίου Μ., «Ιστορική συνείδηση και εδνική ταυτότητα, Έδνος και πολιτισμός»,Παράδοση και εκσυγχρονισμός του 21ου Αιώνα, Εταιρεία Παιδείας και πολιτισμού Εντελέχεια π- Εκπαιδευτήρια Γείτονα, Ταξιδευτή. Αραβανή Γ., Πειδαρχία και Εκπαίδευση, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 1998.
Ασημακόπουλος X./ Χατξηπέμος Θ./ Σουμάκη Ε./ Διαρεμέ Σ./ Γιαννακοπούλου Δ./ Τσάντης Γ., «Το φαινόμενο του
εκφοβισμού στο Δημοτικό σχολείο: Απόψεις μαδητών και εκπαιδευτικών, Παιδί και έφηβος. Ψυχική υγεία και Ψυχοπαδολογία, Ελληνική Εται- 217 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ ρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, τόμος 10ος, τεύχος 1, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αδήνα 2000. Αυγουστίνου Ε., Αξιακοί προσανατολισμοί στα Φιλολογικά του Γυ μνασίου, στο: Περιοδ. Κοινωνία, 2013. Bartolome L. I., «πέρα από τη φετιχοποίηση των μεθόδων: Προς μία
εξανδρωπιστική Παιδαγωγική», (μτφρ. Αφρ. Χριστοδουλάκου) στο Π. Γούναρη/Γ. Γρόλλιου (επιμ.) Κριτική Παιδαγωγική, Εκ δόσεις Gutenberg, Αδήνα 2010. Bell J., Μεδοδολογικός σχεδιασμός παιδαγωγικής και κοινωνικής ερευνάς, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα, 1999. Βέτου I., Οι Παιδαγωγικές ιδέες του βιβλίου των
Παροιμιών, Εκδοτι κός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Βλαχόπουλος Σ./ Γεωργούλας Α./ Ιντξεσίλογλου Ν./ Μπρίκας Ε., Κοινωνιολογία Γ' Λυκείου, Υπουργείο Εδνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Οργανισμός Εκδό σεων Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα 1998. Bochenski I. Μ., Δρόμοι
φιλοσοφικού στοχασμού, μτφρ. Г. Φ. Κωσταρά, Αδήνα 1986. Βοϊδάσκης K. Β., Η επιδετικότητα σαν κοινωνικό πρόβλημα στην οικογένεια και το σχολείο, Έκδοση Γρηγόρη, Αδήνα 1987. Βρετός I./ Καψάλης Α., Αναλυτικά Προγράμματα, Θεωρία, έρευνα και πράξη, Εκδόσεις Ατραπός, Αδήνα 2014. Brown A. L., DeLoache J.
S., Μεταγνωστικές δεξιότητες. Στο Σ. Βοσνιάδου (εκδ.), Κείμενα εξελικτικής Ψυχολογίας, τ. Β', Εκδό σεις Gutenberg Αδήνα 1999. Brunner J. S., Η διαδικασία της παιδείας, Εκδόσεις Καραβία Αδήνα I960. Γαϊτενίδη Г. Π., Το μάδημα των Θρησκευτικών στο Δημοτικό σχολείο κατά την πεντηκονταετία 1932-1982,
Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη 2000. Gascoigne Β., Συνοπτική ιστορία του χριστιανισμού,
μετάφραση Μαρίας Τσάτσου, Εκδόσεις Ενάλιος, Αδήνα 2008. Γεωργούλας Σ., Ανήλικοι παραβάτες στην Ελλάδα, Εκδόσεις Ελληνι κά Γράμματα, Αδήνα 2000. Γεωργούλη Κ. Δ., «Ήδος» Στη: Μεγάλη Παιδαγωγική Εγκυκλοπαί δεια, τόμος τρίτος, Εκδοτικός οργανισμός Ελληνικά Γράμματα, Αδήναι 1968. - , Γενική Παιδαγωγική, Αδήναι 1973. - , Ειδική Διδακτική, Αδήναι 1972. - , Φιλοσοφικά μελετήματα για τη δρησκεία, εκδ. Παπαδήμα, Αδήνα 1976. - 218 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γιαγκάξογλου Σ., «Η φυσιογνωμία και ο χαρακτήρας του δρησκευτικού μαδήματος, Η θρησκευτική αγωγή στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες, στο Ανάλεκτα, ΠΙ. Γιανναρά Χρ., Η ελευδερία του ήδους, Αδήνα 1979. —, Finis Graeciae, δρηνητική εικασία, Εκδόσεις Δόμος, Αδήνα 1987. -, Η
απανδρωπία του δικαιώματος, Εκδόσεις Δόμος, Αδήνα Εκδό σεις Gutenberg, Αδήνα 2002. Γκόλια Μ. А., Ο Κοσμάς ο Αιτωλός και η εποχή του, Αδήνα 1972. Γκότοβου Α., Παιδαγωγική αλληλεπίδραση: επικοινωνία και κοινωνι κή μάδηση στο σχολείο, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1990. Γλόιρος Α., Θεία Παιδαγωγία -
Παιδαγωγικά στοιχεία στο Μεγάλο Κανόνα του Ανδρέα Κρήτης, Εκδόσεις Ακρίτας, Αδήνα 2000. Γουδήρα Δ., Επιδετική και Παραβατική Συμπεριφορά παιδιών και εφήβων - Bullying, στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτι κά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε
συνεργασία με το Τμήμα Εκ παιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μα κεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μάίόυ 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελ φών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Cohen L./Manion L., Μεδοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας, Εκδό σεις Μεταίχμιο, Αδήνα, 2000. Cole Μ. - Cole Sh., Η ανάπτυξη
των παιδιών: Γνωστική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη κατά τη νηπιακή και μέση ηλικία. Τόμος Β', Αδήνα 2002. Coleman I., Εκφοβισμός και βία στο σχολείο, (μτφρ. Μ. Κουλεντιανού), Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2013 σ. 291. Πρβλ. Α. Λ. Καραβολτσου, Συνοπτικό Εγχειρίδιο Αντιμετώπισης Σχολικού εκφοβισμού
εκπαιδευτικών Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης, Αθή να 2013. Δανασσή-Αφεντάκη A. Κ., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική - Μάδηση
και Ανάπτυξη - Παιδαγωγική Ψυχολογία, τ. Τ', Αυτοέκδοση, Αδήνα 1991. Danielou J., Αγία Γραφή και Λειτουργία, Η βιβλική δεολογία των μυστηρίων και των εορτών κατά τους πατέρες της Εκκλησίας, Αδήναι 1981. Debesse Μ., Οι σταδμοί της αγωγής, μετ. Λεωνίδου Χρ. Κούλα, Αδήναι 1957. Debesse Μ. - Mialaret G., Οι παιδαγωγικές Επιστήμες, (Κοινωνιολογία της Παιδείας) τόμ. 6ος, μετ. Γ. Παπαγεωργίου, Εκδόσεις Δίπτυχο, Αδήνα 1985. - 219 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Δεληκωνσταντή Z. Κ., Το ήθος της ελευθερίας, φιλοσοφική απορία και δεολογική απόκριση, Β' Έκδοση, Εκδόσεις Δόμος, Αδήνα 1997. — , Η Σχολική Θρησκευτική Αγωγή. Μεταξύ Παιδαγωγικής και Θεο λογίας, Εκδόσεις Έννοια, Αδήνα 2009. Δερβίση Σ. Ν., Η δημιουργική σκέψη και η δημιουργική
διδακτική διαδικασία, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη α.ε. Dewey J., Εμπειρία και εκπαίδευση, μτφρ. Λέανδρος Πολενάκης, εκδ. Γλόιρος 1980. Δημάση Μ., Το ηδικοδρησκευτικό περιεχόμενο των αναγνωστικών της Δημοτικής εκπαίδευσης κατά την περίοδο 1932-1982, Εκδό σεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1990.
Διονυσίου Λ. Ψαριανού, Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης, Επί πτερύγων ανέμων, Αυτοέκδοση, Κοζάνη 1988. Driver R., Οικοδομώντας τις Έννοιες των Φυσικών Επιστημών, μτφρ. Μ. Χατζή, εκδ. Τυπωδήτω Γεώργος Δαρδανός, Αδήνα 1998. Durkheim Ε., «Η ηδική διαπαιδαγώγηση, Μάδημα ένατο: Η πειδαρχία και η
ψυχολογία του παιδιού», μτφρ. Γ. Κουμπουρλής, στο: Δ. Μακρυνιώτη (επιμέλεια), Παιδική ηλικία, Εκδόσεις Νήσος, Αδήνα 1997. Ελύτη Οδ., «Το άξιον εστι», Ίκαρος Εκδ. Εταιρεία. Εξαρχοπούλου Ν., «Η διδασκαλία των Θρησκευτικών και το έργον του δεολόγου καδηγητού», στο Περιοδ. Εκκλησία, ΚΗ (1951) - , Ειδική
διδακτική των μαδημάτων των σχολείων Μέσης και Στοιχειώ δους εκπαίδευσης, Αδήναι 1962. Ευδοκίμωφ Π., Η ορδοδοξία, μετ. Αγ. Γ. Μουρτζόπουλος, εκδ. Β. Εκδόσεις Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1972. - , Η πάλη με το Θεό, μετ. Κ. Παπαδόπουλου, Θεσσαλονίκη 1975. - , Η προσευχή της ανατολικής Εκκλησίας, Αδήναι
1980. Feldman R. S., Εξελικτική Ψυχολογία: δια βίου ανάπτυξη, τόμος Ιος, επιστημ. επιμέλεια Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης,
μετάφραση Ζωή Αντωνοπούλου, Μαργαρίτα Κουλεντιανού, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2010. Ζαμπέτα Ευ., Σχολείο και Θρησκεία, Εκδόσεις Θεμέλιο, Αδήνα 2003. Ζμας Αρ., Η μόρφωση υπό το πρίσμα της «παιδαγωγούσας διδασκα λίας». Στο: Επιστήμες της Αγωγής, 1 (2005). Habermas J, Η ηδική της επικοινωνίας: Ηδική του διαλόγου - ση μειώσεις για ένα πρόγραμμα δεμελίωσης, μτφρ. Κωνσταντίνος Καβουλάκος, Αδήνα 1997. Herbert Μ., Η κακή συμπεριφορά, επιμέλεια Β. Παπαδιώτη — Αδα- 220 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ νασίου, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 1998. —, Ψυχολογικά προβλήματα εφηβικής ηλικίας, Εφαρμοσμένη Ψυχο λογία 3, Ε' Έκδοση, Επιμέλεια Α. Καλατζή-Αζίζι, Εκδόσεις Ελ ληνικά Γράμματα, Ελληνικά Γράμματα 1999. Θεοφιλίδη X., Διαδεματική προσέγγιση της διδασκαλίας, Αδήνα 1997.
Ιερά Κοινότης Αγίου Όρους, Το Άγιον Όρος και η Παιδεία του Γένους μας, στο: К. I. Χολέβα, Ελληνορδόδοξη Πορεία -Ανδολόγιο κειμένων-, Αδήνα 2008. Ιερόθεος Βλάχος, Μητροπολίτης Ναυπάκτου, Εμπειρική Δογματική της Ορδοδόξου Καδολικής Εκκλησίας, τόμος Α, Έκδοση Ιερός Μονής Γενεδλίου Θεοτόκου 2010. —,
Εισήγηση Ενώπιον της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την 9’Ίν Μαρτίου 2016, με δέμα: Το μάδημα των Θρησκευτικών στην Εκπαίδευση, http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/ nafpaktou_thriskeftika_2016.pdf (Ανακτήδηκε: 14/07/2018). Ιερωνύμου Αρχιεπισκόπου Αδηνών και Πάσης Ελλάδος, «Μήπως η κρίση μας
κρίνει;», Εφημ. Καδημερινή, 19.2.2012. Ιντζεσόλογλου Ν., Η κοινωνικοποίηση του ατόμου, Εκδόσεις Παρατη ρητής, Θεσσαλονίκη χ.χ. —, «Κοινωνικοποίηση των νέων και παραβατικότητα», στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτικά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πο λιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μαΐόυ 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Ιουστίνος Πόποβιτς, Ορδόδοξος Εκκλησία και Οικουμενισμός, Εκδ. Ορό. Κυψέλη, 1974. Ιππέκη Β., Εκπαίδευση και
βιωματική αγωγή, Θεσσαλονίκη 2009. Ιωαννίδου-Κουτσελίνη Μ., Ενεργητική μάδηση και δεραπευτική ερ γασία —Εφαρμογή
στη διδασκαλία των Ελληνικών και της Ιστο ρίας- Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, Λευκωσία 1992. Jaeger W., Παιδεία. Η Μόρφωσις του Έλληνος Ανδρώπου, Μετά φραση: Γεώργιος Βέρροιος. Προλογίζουν: Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος / Παναγιώτης Μπρατσιώτης / Αλέξανδρος Τσιριντάνης, Δωδώνη, Αδήνα 1990. Κακαβούλη Αλ., Ψυχολογία και αγωγή του προσώπου, -Ποιότητα σχέσης, Ωριμότητα ζωής- Αυτοέκδοση, Αδήνα 2008. Καλαϊτζίδης Π., «Τα Θρησκευτικά ως πολιτιστικό μάδημα» στο περιοδ. Σύναξη, (2000). - 221 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Καλλιακμάνης В., Ο εκκλησιολογικός χαρακτήρας της Ποιμαντικής -Λεντίω Ζωννύμενοι II-, Εκδόσεις Μυγδονία, Θεσσαλονίκη 2005. Καλλιάφα Σ., Η θρησκεία και η διδασκαλία των Θρησκευτικών, Αδήναι 1955. Καλλιώτης Π. / Κάίσέλογλου Ν./ Μπαμπανίκας Δ./ Τάουλας Κ., Η φύση και η έκταση της
σχολικής επιθετικότητας, και «κακοποί ησης» στους μαθητές 8 έως 12 ετών, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 2002. Καραβιδόπουλου I., Αποστόλου Παύλου Επιστολές Προς Εφεσίους Φιλιππησίους Κολοσσείς Φιλήμονα, Εκδόσεις Πουρναρόι, Θεσ σαλονίκη 1992. Καραγιάννη Β., Αρχιμ., Θεία λειτουργία Μυστήριο τελειώσεως, Κα
τερίνη 1990. Καργάκου Σαρ., Ελληνική ζωονομία, ήτοι ζωοφυσική μελέτη περί των σύγχρονων Ελλήνων, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1987. Καρδαμάκης Μ., Πρόκληση για διάλογο ή περί αγωγής και ελευθε ρίας, Εκδόσεις Ακρίτας, Αδήνα 1982. Καψάλη Αχ., Παιδαγωγική Ψυχολογία, Δ' έκδοση, Εκδοτικός οίκος αδελφών
Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2006. Keegan Desmond, Οι δασικές αρχές της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, μτφ. Αλ. Μελίστα, επ. Αλ. Κόκκος, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αδήνα 2001. Κιτσάρας Γ., Προσχολική Παιδαγωγική, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1997. Κογκούλη Ιω., Ηθική ανάπτυξις εις την παιδικήν ηλικίαν, Θεσσαλο
νίκη 1976. - , Η Ευχαριστιακή αγωγή εις την παιδικήν ηλικίαν των 6-13 ετών —Ορθόδοξος θεώρησις και συμβολή εις την μυστηριακήν αγω γήν-, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 1980. — , Η διδασκαλία με εποπτικά μέσα, Θεσσαλονίκη 1981, Ανάτ. από το περιοδ. «Μελέτες» 12(1981) Θεσσαλονίκη 1981. - , Το μάθημα των
Θρησκευτικών στη Μέση εκπαίδευση (18331932). Συμβολή στην ιστορία της Νεοελληνικής εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη
1985. — , Το μάδημα των δρησκευτικών προαιρετικό ή υποχρεωτικό; ανάτ. από το περιοδ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, 70(1987). - , Θεία Λατρεία, αναλυτικά προγράμματα του μαδήματος των δρησκευτικών και εκκλησιαστική ζωή των μαδητών, ανάτ. από το περιοδ. Κοινωνία 31(1988), Αδήνα 1988. - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Έκδοση Ε' Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2003. - 222 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - , Το μάδημα των θρησκευτικών στην Μέση Εκπαίδευση κατά την πεντηκονταετία 1932-1982 (ιστορικοπαιδαγωγική προσέγγιση και συμβολή στην ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης), Θεσ σαλονίκη 1989. - , Ηδικοδρησκευτική ανάπτυξη και αγωγή στην παιδική ηλικία. Αφι έρωμα στον
Καδηγητή Δ. Δόϊκο, Επιστημονική Επετηρίδα, Τό μος 4, Θεσσαλονίκη 1994, σσ. 682-683. - , Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική, Έκδ. Β', Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2000. - , Η δεανδρώπινη διάσταση της Ορθοδόξου Παιδείας, στο: Πρακτι κά Η' Πανελληνίου δεολογικού συνεδρίου: «Η Εκκλησία
ενώ πιον των μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων», (3-5 Σεπτεμβρίου 1999), Αδήναι 2000. - , Διδακτική των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Θεσσαλονίκη 2003. - , Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα και η ομαδοσυνεργατική δι δασκαλία και μάδηση, Έκδοση Β', Εκδοτικός οίκος Αδελφών
Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2004. - , Η Ορθόδοξη χριστιανική αγωγή στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο, στο: Ηπειρωτικά γράμματα, Περίοδος Β', τεΰχ. 10, Ιωάννινα 2006. - , «Χαιρετισμός στην Ημερίδα: Παραβατικότητα και σχολείο» στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτικά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσα λονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινω νικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μάίου 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλο νίκη 2009. - , Διακονώντας ως Κοσμήτορας τη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης —Πεπραγμένα Κοσμητείας 2006-2010-, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 2010. - , Η ωφέλιμη παιδεία
και το ελληνικό σχολείο. Στο: Άννα Κόλτσιου-Νικήτα κ.ά. (Επιμ.), Εις μαρτύριαν τοις έδνεσι. Τόμος Χαριστήριος εικοσαετηρικός εις τον Οικουμενικόν Πατριάρχην κ. κ. Βαρδολομαίον Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης / Θεολογική Σχολή, Θεσσαλονίκη 2011. - , Το μάδημα των Θρησκευτικών - Μάδημα Παιδείας και Ελληνορδόδοξης Κληρονομιάς «σημείον επιλεγόμενον. Ανάτυπο από το Περιοδ. Κοινωνία, 56(2013), Αδήνα 2013, σσ. 79-94. - 223 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Έκδοση Ζ', Εκδόσεις Δέσποινα Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. - , Διδακτική των Θρησκευτικών -Παιδείας και Ελληνορδόδοξης Κληρονομιάς- στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια Εκπαί δευση, Εκδόσεις Δέσποινα Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2014. - , Κατηχητική και
Χριστιανική Παιδαγωγική, Έκδοση Δ', Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. - , Επίτομος Δογματική της Ορδοδόξου Καδολικής Εκκλησίας, Κατά τις παραδόσεις του Καδηγητού π. Ιωάννου Ρωμανίδη, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2016. - , Το παιδί και ο έφηβος στη Λατρευτική ζωή της Ορδόδοξης Κα δολικής
Εκκλησίας -Συμβολή στη Λατρευτική αγωγή- εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2017. Κογκούλη Ιω. -ΟΙικονόμου X. -Σκαλτσή Π., Θεία λειτουργία του Αγί ου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Θεσσαλονίκη 1989. - , Το Βάπτισμα, Θεσσαλονίκη 1992. Κογκούλη Π. I., Ο Αλέξανδρος Δελμούζος και η σχολική πράξη, Εκδοτικός
Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη 2010. - , Διδακτική Του Μαδήματος Της Ιστορίας Στην Πρωτοβάδμια Και Δευτεροβάδμια Εκπαίδευση, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2020. — , Παιδεία και διδασκαλία κατά τον άγιο Μέγα Βασίλειο, στο: Μ. Ράντζου (Επιμέλεια) Παράδοσις Χριστιανικής Παιδαγωγίας,
Παιδεία και Σχολείο στον 21° αιώνα, Μελέτες προς τιμήν του Καδηγητή Ιωάννη Β. Κογκούλη, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλο νίκη 2022. Κόκκοτα Π., Διδακτική Φυσικών Επιστημών, εκδ. Γρηγόρη, Αδήνα 2001. Κολιάδη Εμμ., Θεωρίες μάδησης και εκπαιδευτική πράξη, Αδήνα 1989. - , Θεωρίες μάδησης και εκπαιδευτική
πράξη - Κοινωνικογνωσστικές δεωρίες αυτορρύδμισης της συμπεριφοράς και της μάδησης, Τόμος Β', Αυτοέκδοση, Αδήνα 2006.
- , Συμπεριφορά στο Σχολείο,Έκδ. Γρηγόρη, Αδήνα 2017. Κορναράκη Ιω., Χριστιανική αγωγή δράσεως ή εφαρμογή των αρχών και μεδόδων της νέας αγωγής εν τη χριστιανική αγωγή, Αδήναι 1956. - , Ψυχολογική δεώρησις του χριστιανικού παιδαγωγικού ιδεώδους, Θεσσαλονίκη 1964. - , Ανταύγειες της πατερικής ερήμου μέσα στο σύγχρονο κόσμο, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη α.ε. - 224 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κοσμόπουλου A., Ψυχολογία και Οδηγητική της παιδικής και εφηβι κής ηλικίας, Πάτρα 1980. -, Σχεσιοδυναμική-Παιδαγωγική του Προσώπου, Αθήνα 1983. Κοσσυβάκη Φ., Κριτική Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Κριτική Προ σέγγιση της Διδακτικής Πράξης. Gutenberg, Αθήνα 1998. Kothmann Τ., Ο
Χριστιανισμός μεταξύ θρησκείας και αθεϊσμού, στο Περιοδ. Θεολογία, τ. 1 (2014), σσ. 304-305. Κουκουνάρας - Λιάγκης, Μ., Εναλλακτικό Μάδημα Θρησκευτι κών. Νέα προοπτική στη θρησκευτική εκπαίδευση στο ελληνι κό σχολείο, ΠΗΓΗ https://learninn.gr/enallaktiko-mathimathriskeytikon-nea-prooptiki-sti-
thriskeytiki-ekpaideysi-stoelliniko-scholeio/. Κουντουράς Μ., Κλείστε τα σχολεία, Εκπαιδευτικά άπαντα, τ. Α', Εκδόσεις Γνώση, Αδήνα 1985. Κουλάίδής Β., (επιστ. Επιμέλεια) Σύγχρονες Διδακτικές Προσεγγί σεις για την ανάπτυξη Κριτικής- Δημιουργικής Σκέψης για την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, Ο.ΕΠ.ΕΚ.,
Αδήνα 2007. Κουρκουτάς Η., Προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά. Παρεμβά σεις στο πλαίσιο της οικογένειας και του σχολείου, Εκδ. Τόπος, Αδήνα 2011. Κούρτη Α., «Τα θρησκευτικά ως δεολογικό - ομολογιακό μάδημα» στο Περιοδ, Σύναξη, 93/2005. Κουτρολού I., Θυματοποίηση και Σχολική βία. Τι είναι ο σχολικός
εκφοβισμός και τι μπορούμε να κάνουμε. Από τη θεωρία στην πράξη, Εκδόσεις Το Ανώνυμο βιβλίο, Αδήνα 2021. Κρασανάκη Γ. Ε., Η εφηβεία - Ψυχοπαιδαγωγική θεώρηση-, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1986. -, Οι φόβοι των εφήβων -Εμπειρική ψυχολογική προσέγγιση- Αυτοέκδοση, Ηράκλειο 1993. Kron Fr., Βασικές Γνώσεις
Παιδαγωγικής Επιστήμης. Επιμέλεια Πρόλογος: Αλιβίξος Σοφός. Μετάφραση: Παναγιώτα Ψαλλίδα Των, Αδήνα 2012.
Κρουσταλάκη Γ., Η Παιδαγωγική σήμερα, τόμ. Α', Εκδόσεις Λύχνος, Αδήνα 1985. Κυριακίδης Σ. Π., «Θύτες και δύματα: Ερευνητικά δεδομένα και τρό ποι αντιμετώπισης της δυματοποίησης στο σχολείο», Επιθεώρη ση Κοινωνικών Ερευνών, 112, 2007. Κωνσταντινίδου Μ., Σχολικός εκβιασμός: Φαινόμενο θυματοποίησηςή μαγκιά; www.baby.gr.itex.cfm/doc/201/cat/6. Κωσταρίδου-Ευκλείδη Α., Γνωστική Ψυχολογία, Εκδόσεις Art of Text, Θεσσαλονίκη 1992. - 225 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Λακάν Ζ., Ο δρύαμβος της δρησκείας και Λόγος προς τους καθολι κούς, μτρφ. Νάσια Λινάρδου-Μπλατσέ, Νατάσα Κατσογιάννη, Κυριακή Σαματξή, Εκδόσεις Εκκρεμές, Αδήνα 2005. Λάππα Δ., Αυτογνωσία, το ατέλειωτο ταξίδι της αυτοεπίγνωσης στα έγκατα της ύπαρξής μας, Περιοδ. Θεολογία,
3(2013). Λεοντσίνης Γ. Ν., «Ενσυναίσδηση και διδασκαλία της Ιστορίας», στο: ΠΕΦ-Σεμινάριο τχ. 21, 1999. Lyotard Jean-François, Η μεταμοντέρνα κατάσταση, (μετάφραση Κ. Παπαγιώργης), Εκδόσεις Γνώση, Αδήνα 41993. Μακράκη Β., Ανάλυση δεδομένων στην επιστημονική έρευνα με τη μέδοδο SPSS, Από τη δεωρία
στην πράξη, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1997. Μάνου К. Γ., Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, Αδήνα 1978. — , Ψυχολογία του εφήβου: με Εισαγωγή στην Ψυχολογία του παιδιού, εξελικτική ψυχολογία. Αδήνα 1990. Μαντξαρίδη Γ., Χριστιανική Ηδική, Εκδόσεις Πουρναρά, Θεσσαλο νίκη 2002 — , Κοινωνιολογία του
Χριστιανισμού, Θεσσαλονίκη 1980. - , Χριστιανική Ηδική, πρώτος τόμος, Εισαγωγή, -Γενικές αρχές, Σύγ χρονη προβληματική, Τρίτη έκδοση ανανεωμένη, Εκδόσεις I. Μ. Μονή Βατοπαιδίου -Άγιο Όρος, 2015. - , Χριστιανική Ηδική, δεύτερος τόμος, Άνδρωπος και Θεός. Άνδρωπος και συνάνδρωπος. Υπαρξιακές και
βιοηδικές δέσεις και προοπτικές, Τρίτη έκδοση ανανεωμένη, Εκδόσεις I. Μ. Μονή Βατοπαιδίου - Άγιο Όρος, 2015. Μακράκη Β., Ανάλυση δεδομένων στην επιστημονική έρευνα με τη μέδοδο SPSS, Από τη δεωρία στην πράξη, Εκδόσεις Guttenberg, Αδήνα 1997. Μαριδάκη-Κασσωτάκη Αικ. Εισαγωγή στην Παιδαγωγική
Ψυχολογία, Εκδόσεις Ατραπός, Αδήνα 2009. Μαρκαντώνη Δ., Σχολικός εκφοβισμός. Από τους μύδους. στην πραγματικότητα, iwrite, 2020.
Μαρκαντώνη I., Ο ελεύδερος χρόνος εις τον αιώνα της τεχνικής, Αυτοέκδοση,Αδήναι1973. - , Παιδεία ειρήνης, Αυτοέκδοση, Αδήναι 1977. - , Το ανδρώπινο πρότυπο της σύγχρονης παιδείας, στο: Πρακτικά ΣΤ' Πανελληνίου δεολογικού συνεδρίου, «Το ανδρώπινο πρότυ πο της σύγχρονης παιδείας και το αρχέτυπο της Ορδοδοξίας», Αδήναι 1988. - , Ανδρωπαγωγική, τόμος 2, Αυτοέκδοση, Αδήνα α.ε. - 226 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Μαρκουλή Διομ., «Η εξέλιξη των ηδικών ιδεών: η στρουκτουραλι στική ερμηνεία του φαινομένου» στο Περιοδ. Νέα Παιδεία», τεύχος 32, Αδήνα 1984. - , «Ανδρώπινα δικαιώματα και δικαιοσύνη. Προς μία γνωστικοεξελικτική δεώρηση» στο Περιοδ. Παιδαγωγική Επιδεώρηση, τεύχος 9,
Θεσσαλονίκη 1988. Marples R., Οι σκοποί της Εκπαίδευσης, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αδήνα 2003. Ματδαίου Δ., «Παγκοσμιοποίηση, κοινωνία γνώσης και δια βίου Εκ παίδευση. Οι νέες ορίξουσες του εκπαιδευτικού έργου, στο Π. Κ. Χάρης κ.α. (Επιμ.) Πρακτικά του Θ' Διεδνούς Παιδαγωγικού Συνεδρίου, Αδήνα, Ατραπός
2001. Ματσαγγούρας Η. Γ., Σχολική τάξη, Β' έκδοση, Βελτιωμένη, Αδήνα 2000. - , Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας, η σχολική τάξη, Χώρος, ομά δα, πειθαρχία, μέδοδος, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 2001. - , Θεωρία της Διδασκαλίας Η Προσωπική Θεωρία ως Πλαίσιο Στοχαστικο-κριτικής Ανάλυσης,Έκδοση Gutenberg,
Αδήνα 2002. - , Η Σχολική Τάξη. Χώρος, Ομάδα, Πειδαρχία, Μέδοδος, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 2007. - , Η διαδεματικότητα στη σχολική γνώση εννοιοκεντρική αναπλαισίωση και σχέδια εργασίας, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 22009. Ματσούκα Ν., Κόσμος και άνδρωπος (με βάση τα τρία κεφάλαια της Γένεσης), στο
Προβληματισμοί, τεύχ. Δ', Θεσσαλονίκη 1978. - , Δογματική και συμβολική Θεολογία Β' Έκδεση της ορδόδοξης πίστης, Εκδόσεις Π. Πουργαράς, Θεσσαλονίκη 1988. — , Θεολογική δεώρηση των σκοπών του δρησκευτικού μαδήματος, στο: του ιδίου, Μυστήριον επί των ιερώς κεκοιμημένων. Και άλλα μελετήματα, Εκδόσεις
Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992. - , (Κείμενο - Μετάφραση - Εισαγωγή - Σχόλια), Ιωάννου Δαμασκη νού. Διαλεκτικά, Εκδόσεις
Π. Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1995. - , Μια άλλη διάσταση του δρησκευτικού μαδήματος, στο: Καδ’ Οδόν, 17 (2001). - , Δογματική και Συμβολική Θεολογία A '. Εισαγωγή στην δεολογική γνωσιολογία, Εκδόσεις Π. Πουργαράς, Θεσσαλονίκη 21996. Μελανίτου Ν., Εισαγωγή εις την Παιδαγωγικήν, 1976. Μενούνου I., Κοσμά του Αιτωλού διδαχές, φιλολογική μελέτη, κείμε να,, Εκδόσεις «Τήνος», Αδήνα, χ.ε. Μεταλληνού Γ., Η Εκκλησία, Αδήνα 1980. - , Ορδόδοξη δεώρηση της Κοινωνίας, Αδήνα 1986. - 227 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ - , Το «μάδημα των Θρησκευτικών» και η κρίση του πολιτισμού μας, στο: Το μάδημα των Θρησκευτικών, Προβληματισμοί - Επιση μάνσεις - Προτάσεις, Πρακτικά Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου, Επιμέλεια: Σ. Μιχελουδάκη/Ε. Πεπέ, Θεσσαλονίκη 2015. Μετοχιανάκη Η., Εισαγωγή στην
Παιδαγωγική, τ. Α', Δ' έκδοση, Αυτοέκδοση, Ηράκλειο 2013. Minder Μ., Λειτουργική Διδακτική. Στόχοι, στρατηγικές, αξιολόγη ση. Ο συντελεστικός γνωστικισμός, μτφρ. Φ. Αρβανίτης, Εκδ. Πατάκη, Αδηνα 2007. Μιχαλακοπούλου Γ., «Ανάπτυξη της ηδικης σκέψης» στο περιοδ. Φιλόλογος, τεύχος 24, Θεσσαλονίκη
1981. Μουξέλη Ν., «Η διδασκαλία των Θρησκευτικών», στην εφημ. «Το Βήμα», 16.10.1995. Μπακιρτζής Κ., «Βιωματική εμπειρία και κίνητρα μάθησης», στο Παιδαγωγική Επιδεώρηση, τεύχος 30/2000, Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2000. - , Επικοινωνία και Αγωγή, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2006.
Μπάκου Η., Εισήγηση για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στο Δημοτι κό και στο Γυμνάσιο (Πιλοτικό Πρόγραμμα 2011-2012) - Παρου σίαση ενώπιον της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (4.5.2012), στο Περιοδ. Κοινωνία, 55(2012), σσ. 128-132. Μπέγζου Μ., Ψυχολογία της Θρησκείας, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμ
ματα, Αδήνα 1996. Μπούγας Τ., «Τέλος της πολιτικής;» Ελληνική Φιλοσοφική Επιδεώρηση, 11 (1994). Νατσιού Δ., Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός στην πνευματική ζωή του τόπου, στο: Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός και η δύναμη του ενός, 52° Παιδαγωγικό Συνέδριο του Συλλόγου Ορθοδόξου Ιεραποστολικής Δράσεως «Ο
Μέγας Βασίλειος» —Τομεύς Επι στημόνων-, Θεσσαλονίκη 2012. — , Τα Θρησκευτικά στο Δημοτικό σχολείο μέσα από το
προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών για το μάδημα των Θρησκευτικών, στο: Το μάδημα των Θρησκευτικών, Προβληματισμοί - Επισημάνσεις Προτάσεις, Πρακτικά Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου, Επιμέλεια: Σ. Μιχελουδάκη/Ε. Πεπέ, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 2015. Νέστορος I., Η επιδετικότητα στην οικογένεια, στο σχολείο και στην κοινωνία, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 1992. Νικολαΐδη Α., Τα ολοκληρωτικά στοιχεία του σύγχρονου πολιτισμού, - 228 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ στο: Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός και η δύναμη του ενός, 52° Παιδαγωγικό Συνέδριο του Συλλόγου Ορδοδόξου Ιεραποστολι κής Δράσεως «Ο Μέγας Βασίλειος» —Τομεΰς Επιστημόνων-, Θεσσαλονίκη 2012. Νικολάου, Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Ορδοδοξία: Η ελπίς πάντων των περάτων
της γης, στο: К. I. Χολέβα, Ελληνορδόδοξη Πορεία -Ανδολόγιο κειμένων-, Αδήνα 2008. Νομικού X., Εφηβεία. Η ηλικία των επαναστάσεων, Εκδόσεις Λιβάνη, Αδήνα 2004. Νταφούλη Δ., Το ηδικοδρησκευτικό περιεχόμενο των αναγνωστικών του Δημοτικού σχολείου από το 1900 ως το 1940, Αυτοέκδοση Θεσσαλονίκη 1982.
Ξωχέλλη Π. Δ., Παιδαγωγική του Σχολείου, Εκδοτικός Οίκος Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1976. - , Το πρόβλημα του εκσυγχρονισμού του Αναλυτικού Προγράμμα τος, περιοδ. «Φιλόλογος», τεύχος 23, 1981. - , «Η εκπαίδευση στο κατώφλι του 21ου αιώνα», στο έργο του Δ. Παπαδοπούλου (επιμ.) Σύγχρονα παγκόσμια
προβλήματα και η ευδύνη του επιστήμονα, εκδ. Ινστιτούτου Εκπαίδευσης για την Ειρήνη, Θεσσαλονίκη 1994. - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Έβδομη βελτιωμένη έκδοση, Εκδοτι κός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική -Θεμελιώδη προβλήματα της Παι δαγωγικής Επιστήμης—,
Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2005. Οικονόμου Κ., Τα σω^όμενα Φιλολογικά συγγράμματα, τ. Α', 1871. Olweus D., Εκφοβισμός και βία στο σχολείο, Εκδ. ΕΨΥΠΕ, Αδήνα 2009. Παλαμάς Κ., «Λόγος και αντίλογος», 1-10. Τα Παράκαιρα, 1919. Άπαντα, Ζ'. Μπίρης-Γκοβόστης, [1965]. Παναγοπούλου I.,
Το ήδος της κατά Χριστόν παιδείας. Απόψεις της διδακτικής πράξεως της πρώτης Εκκλησίας», Κοινωνία, 33(1990). - ,
«Η Παιδεία του Προσώπου. Η μόνιμη κληρονομιά της πατερικής Παιδείας και της ελληνικής προπαιδείας», στο: του ιδίου: Μόρ φωση και μεταμόρφωση, Εκδόσεις Άδως, Αδήνα 2000. Παπαγεωργίου Ν., Η αποθέωση της διαφορετικότητας στο: Πρακτι κά 55ου Παιδαγωγικού Συνεδρίου, Αναζήτηση της βαρβαρότητας, Σύλλογος Ορδοδόξου Ιεραποστολικής Δράσεως, «Ο Μέγας Βα σίλειος», Τομέας Επιστημών, Θεσσαλονίκη 2015. - 229 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Παπακωνσταντίνου Θ., Αναγκαίοι όροι και σημεία αναφοράς της Νεοελληνικής Παιδαγωγικής, στο: Παρουσία, τ. Α', 1982. Παπανούτσου Ε., Αγώνες και αγωνία για την Παιδεία, εκδ. Ίκαρος 1965. Παρασκευοπούλου I. Ν., Εξελικτική Ψυχολογία, Η ψυχική ζωή από τη σύλληψη ως την ενηλικίωση,
Προγεννητική περίοδος βρεφική ηλικία, τ. 1, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1985. — , Εξελικτική Ψυχολογία, τόμ. Δ' (Η εφηβική ηλικία), Β' έκδοση, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1985. Πασχάλης Α., Οι μεταγνωστικές δεξιότητες στη διδακτική πράξη. Νέα Παιδεία 102, 2002. Περσελή Εμ., Χριστιανική αγωγή και σύγχρονος κόσμος
—Θέματα δεωρίας και πράξης της χριστιανικής αγωγής-, Εκδόσεις Αρ μός, Αδήνα1994. — , Πίστη και χριστιανική αγωγή, Εκδόσεις Γρηγόρης, Αδήνα 2005. - , Ηδική και πνευματική διάσταση της παιδείας και μόρφωση του χαρακτήρα, στο: Περιοδ. «Θεολογία», Έτος 91°ς, τεύχος 4ον, Αδήνα 2020. Piaget J.,
Ψυχολογικές δεωρίες βάσεις της νέας αγωγής, μετ. Ηλ. Ξηροτύρη, Εκδόσεις Νίκη, Αδήναι 1961. - , Ψυχολογία και Παιδαγωγική, μτφρ. Α. Βερβερίδη, Εκδόσεις Λιβάνη, Αδήνα 1979. Pichmond Ρ., Εισαγωγή στον Piaget, Αδήνα 1971. Πολίτη А., Ο «χορός του Ζαλόγγου». Πληροφοριακοί πομποί, πο μποί αναμετάδοσης,
δέκτες πρόσληψης, στο: Μύδοι και ιδεολο γήματα στη σύγχρονη Ελλάδα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Σχολή Μωραϊτη, Αδήνα 2007. Πορτελάνος Στ., Διδακτική του μαδήματος των δρησκευτικών μια προσέγγιση μέσα από το φιλοσοφικό στοχασμό και τη νηπτική παράδοση, Εκδόσεις
Γρηγόρη, Αδήνα 1999. Postman Ν., Τεχνοπωλείο. Η υποταγή του πολιτισμού στην τεχνολο γία, μτφρ. Κ. Μεταξά, Εκδόσεις
Καστανιώτη, Αδήνα 1997. - , Η πυξίδα του μέλλοντος. Πώς το παρελδόν μπορεί να βελτιώσει το μέλλον μας, μτφρ. Κ. Μεταξά, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αδήνα 2002. «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών στο Δη μοτικό και στο Γυμνάσιο», ΦΕΚ 2920, 13-09-2016, τ. Β' και «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος Θρησκευτικά Γενικού Λυκείου», ΦΕΚ 2096, 13-09-2016, τ. Βλ «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών στο Δημο τικό και στο Γυμνάσιο, ΦΕΚ 2104, 19-06-2017, τ. Βλ - 230 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος Θρησκευτικά Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου», ΦΕΚ 2105, 19-06-2017, τ. Β'. «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών στο Δημο τικό και στο Γυμνάσιο», ΦΕΚ 698/04.03.2020, τ. Β\ «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών
Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου», ΦΕΚ 699/04.03.2020, τ. Β'. Πυργιωτάκη I. Ε., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 1999. Ράντζου Μ., Η Διαχείριση των Συγκρούσεων στην Παιδική Ηλικία και η Κατηχητική Διακονία, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. -, Η συγγνώμη και η
συγχώρηση στη διαπροσωπική επικοινωνία των εφήδων και η Ελληνορδόδοξη Παιδεία -Θεωρητική και Εμπει ρική Προσέγγιση-, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. -, Η Εμπειρική - βιωματική μάδηση στην παιδική ηλικία - Διδακτι κές εφαρμογές σε κατηχητικές συνάξεις, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2021.
Ραντοβιτς Λ., «Η καδολικότης της Ορδοδοξίας Σομπόρνοστ ή βυδός της αλογίας, Μαρτυρία Ορδοδοξίας 1971. Δοκίμια, Αδήνα 1971. Ράπτη Μ., Χριστιανική αγωγή και διδασκαλία, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2017. Ρασιδάκη X., Σχολικός εκφοβισμός Bullying. Αποτελεσματικές δεξιότητες επικοινωνίας. Τρόποι
αντιμετώπισης, Εκδόσεις Πατάκη, Αδήνα 2015, σ. 2015. Ρωμανίδης I. Σ. Πρωτ., Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορδοδόξου Καδολικής Εκκλησίας, τόμ. Α', Εκδόσεις Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2009. Ρεράκη Η., Η «παραβατικότητα» των εκπαιδευτικών και η μαθητι κή παραβατικότητα, στο: Μητροπολίτης
Ειρηναίος (Γαλανάκης) Χαριστήριος Τόμος (υπό την αιγίδα της I. Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης) Κίσαμος 2008. —,
Υπόμνημα: Προς Ιερά Σύνοδο Εκκλησίας της Ελλάδος, στο Περιοδ. Κοινωνία, 55(2012), σσ. 146-168). Salvadori Μ., Η ιδέα της προόδου. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν; μτφρ. Α. Σίμογλου, Εκδόσεις Σαββάλας, Αδήνα 2011. Σαπουνάς Α. Δ., Παιδαγωγικές αντιλήψεις του Αριστοτέλη, Εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2005. Schacter D. L. - Gilbert D. T. - Daniel - Wegner Μ., Ψυχολογία, επιμέλεια Στέλλα Βοσνιάδου, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2012. Σκαρβέλη-Νικολοπούλου Α., Τα Μαδηματάρια των ελληνικών σχο λείων της Τουρκοκρατίας. Διδακτορική Διατριβή, Αδήνα 1993. - 231 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Smeman A., Για να ζήσει ο κόσμος, μετ. Σ. Λορεντξάτου, Αδήναι 1970. - , Εξ ύδατος και Πνεύματος, Αθήνα 1984. — , Η Εκκλησία προσευχόμενη, μετ. Π. Δ. Τξέπου, Εκδόσεις Ακρίτα α.ε. Σούλα Ν. Π., «Ήδος» (αισδητικώς) Στη: Μεγάλη Παιδαγωγική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος τρίτος, Εκδοτικός
οργανισμός Ελληνικοί Γράμματα, Αδήναι 1968. Σουσαμίδου Αι., Φαινόμενα Βίας και Επιθετικότητας στο ελληνικό Δημοτικό σχολείο, στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτικά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Εκ παιδευτικής και
Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μα κεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μάίόυ 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελ φών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Σ Π., Θεολογική προσέγγιση της χριστιανικής γιορτής, Ανάτ. από το περιοδ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, τεύχ. 734, Θεσσαλονίκη 1990. Spanger Ed., Ψυχολογία της εφηβικής
ηλικίας, μετάφρασις N. I. Λούβαρι, έκδοσις Δευτέρα, Αδήναι 1956. Σταδόπουλος Μ., Η συνταγματική κατοχύρωση της θρησκευτικής ελευδερίας και οι σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας, στο: Δ. Χριστόπουλος (επιμ.) Νομικά ζητήματα δρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα, Εκδόσεις Κριτική, Αδήνα 1999. Στανιλοαε Ε Δ., Η
πορεία με το Σωτήρα Χριστό (τρία δοκίμια) μετ. Α.Κ. Καραϊσαρίδης, Θεσσαλονίκη 1974. Στεφανίδη-Μπότη Φ. / Τσιάντης I., Σχολείο και Ψυχική Υγεία: Ει σαγωγικά σχόλια. Παιδί και Έφηβος. Ψυχική Υγεία και Ψυχοπαδολογία, Ελληνική Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, Τόμος 2, Τεύχος 1.
Εκδόσεις Καστανιώτη, Αδήνα 2000. Στογιαννίδης A. Β., Η Διδακτική του Συμβόλου: Προσεγγίσεις στη Θεωρία της
Διδασκαλίας του Μαδήματος των Θρησκευτικών, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. - , Φιλοσοφία της Παιδείας και Χριστιανισμός. Μια στοχαστική πε ριδιάβαση στα μονοπάτια της Ορδόδοξης και της Προτεσταντικής Θρησκευτικής Παιδαγωγικής, Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2013. - , Σχολική Παιδεία, μάδημα Θρησκευτικών και Δημόσιος Χώρος, Αναστοχαστική ιχνηλασία στην παιδαγωγική δεωρία του Dietrich Benner,Έκδοση Ostracon Publishing, Θεσσαλονίκη 2021. - 232 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Stones T. E., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Ψυχολογία, Αδήνα 1981. Στρατιώτου Κλ., Κατηχητική ή δρησκευτική διδασκαλία και αγωγή κατά τας αρχάς της Ορδοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, τόμος Α' αυτοτελής, Θεσσαλονίκη 1929. Συγκολλίτου Ε., «Η επιθετικότητα στο σχολικό πλαίσιο» στο:.
Πρα κτικά 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επι στημών Κομοτηνής, Κομοτηνή 1997. Συμβούλιο της Επικράτειας, Αποφάσεις 1749-1752/2019 για τα νέα Προγράμματα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού, Γυμνασί ου και Λυκείου (ΦΕΚ του 2017). Σύνδεσμος Θεολόγων Μακεδονίας-Θράκης, Υπόμνημα προς
την Δ.Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο Περιοδ. Κοινωνία, 55 (2012), σσ. 133-137. Ταρατόρη Ε., «Εκτιμήσεις μαδητών Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης για την επιδετικότητα των εκπαιδευτικών και των ιδίων. Μια εμπειρική προσέγγιση», στο: Πρακτικά 2ου Πανελληνίου Συνε δρίου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών
Κομοτηνής, Κομοτη νή 1997. Τσανανά Γ., Περί τα αίτια της κρίσεως και το μέλλον του κατηχητι κού Σχολείου εν Ελλάδι (Ανάτυπον εκ της Επετηρίδας Αδωνιάδος σχολής 1976), Θεσσαλονίκη 1966. - , Ελπίδα-διακονία-σωτηρία, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1980. - , Έγχρωμες «τοιχογραφίες» στο κτήριο της Θεολογικής,
Θεσσα λονίκη 1988, Ανάτυπο από τον τόμο Διακονία. Αφιέρωμα στη μνήμη Βασιλείου Στογιάννου, Έκδοση Επιστημονικής Επετηρί δας Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Θεσσα λονίκη 1988. - , Η χριστιανική αγωγή γιά την ειρήνη στην πράξη σήμερα, ανάτ. από τον τόμο: Εκπαίδευση για την ειρήνη και
τα δικαιώματα του ανδρώπου, Θεσσαλονίκη 1990. Τάφόπουλος Μ. X., Προσεγγίζοντας την Παιδαγωγική ως επιστή
μη της αγωγής και της εκπαίδευσης - Πορεία, προβληματισμοί, αναστοχασμοί, Εκδόσεις Ζυγός, Θεσσαλονίκη 2019. Τξιωρτξή Ελ, Η Ελληνική Γραμματεία στη βασική Παιδεία του Γέ νους κατά την ύστερη Τουρκοκρατία (1750-1821): Από τη χει ρόγραφη παράδοση στο έντυπο (Κώδικες - Μαδηματάρια της I. Μονής των αγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων Θεραπνών Σπάρ της), Ιωάννινα 2012. Τρεμπέλα Π., Από την ορδόδοξον λατρείαν μας, Αδήναι 1984. Τριλίβα Σ. και Αναγνωστοπούλου Τ., Βιωματική μάδηση Ένας πρα- 233 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ κτικός οδηγός για εκπαιδευτικούς και ψυχολόγους, εκδ. Τόπος, 2008. Τρυφωνόπουλου Σ. L, Ψυχολογία του εφήβου, Εκδόσεις Αφοί Τολίδη, Αδήνα 1980. Τσίριμπα Α., Γενική Παιδαγωγική, Αδήναι 1964. Τσιρώνης X. Ν., Θρησκεία και Κοινωνία στη Δεύτερη Νεωτερικότητα. Λόγοι, διάλογοι αντίλογοι
στο έργο του UI. Beck, Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη 2018. Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάδησης και Θρησκευμάτων / Παιδα γωγικό Ινστιτούτο, Νέο Σχολείο. Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρη σκευτικά Δημοτικού Γυμνασίου, Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάδησης και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αδήνα
2011. Φλωρόφσκυ Γ., Θεολογία, Αλήδεια και ζωή, Αδήναι 1962. — , Το σώμα του ζώντος Χριστού, Θεσσαλονίκη 1981. Φραγκόπουλου Η., Η δέση μας για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο (Πιλοτικό Πρόγραμμα - έτος 20112012) -Παρουσίαση ενώπιον της Ιεράς Συνόδου, στο Περιοδ. Κοινωνία,
55(2012) σσ. 118-127. Φράγκου Κ., Σχέδιο ορδοδόξων Λειτουργικών κινήσεων και Λατρευτι κής αγωγής των παιδιών, Αυτοέκδοση, Αδήναι 1961. - , Η παιδική Λατρεία ως δεσμός λατρευτικής αγωγής και χριστιανι κής μορφώσεως των παίδων, Αυτοέκδοση, Ιωάννινα 1963. — , Επιστήμη της αγωγής και αγωγή,
Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 1968. - , Η οργάνωσις της κατηχητικής διακονίας παρ’ έκαστη Μητροπολιτική περιφερεία, Αδήναι 1972. Φράγκου X., Ψυχοπαιδαγωγική, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1977. Frankl V. Ε., Αναζητώντας νόημα ζωής και ελευδερίας, μτφρ. T. X. Ευδοκά/Κ. Δ. Χριστοφορίδου, εκδ. Ταμασός, Λευκωσία
1979. Φρομ Ε., Η υγιής κοινωνία, μετ. Δ. Θεοδωρακάτου, Αδήνα 1973. - , Η τέχνη της αγάπης, μετ. Ε. Γραμμένου, Αδήνα
1978. Φύκαρης I., Σύγχρονες διαστάσεις του διδακτικού έργου και του ρό λου του εκπαιδευτικού όρια και δυνατότητες, εκδ. Κυριακίδη, 2010. — , Θέματα Παιδαγωγικής Επιστήμης, Εκδόσεις Δέσποινας Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2015. Φωτίου Στ., Η Ορδόδοξη Πίστη, εισαγωγή στη χριστιανική διδασκα λία. Εκδόσεις Αρμός, Αδήνα 2014. Χαραλαμπίδη Θ., Γενική Παιδαγωγική, Αδήναι, α.ε. Χαραλαμπόπουλου Γ. Ν., Θεωρία της Παιδείας (Γενική Παιδαγωγι κή), Αδήνα 1984. - 234 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Χαρώνη В., Ψυχολογία και. αγωγή των εφήβων, Αυτοέκδοση, Αθήνα 2008. Χατξηδανιήλ Π., «Το περιεχόμενο του μαδήματος της Ιστορίας» ΕΠΕΑΕΚ, 1999. Χατξηδήμου Δ., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Γ' Έκδοση, Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2002. Χατξηχρήστου X.,
Πρόληψη και Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας στο Σχολείο και στην Οικογένεια, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2015. Χουντουμάδη Α., Παιδιά και γονείς στο ξεκίνημα μιας σχέσης, Αδή να 1996. Χριστοδούλου Αρχιεπισκόπου Αδηνών, Από χώμα και ουρανό, Εκδό σεις Καστανιώτη, Αδήνα 1999. -, «Η Ορδοδοξία, όρος
επιβίωσης του Ελληνισμού», στο К. I. Χολέβα, Ελληνορδόδοξη Πορεία -Ανδολόγιο κειμένων-, Αδήνα 2008. —, Δράξασδε Παιδείας, Ομιλίες προς τους Εκπαιδευτικούς σε δέμα τα παιδείας εξεταζόμενα στο Φως της Ορδοδόξου αυτοσυνειδησίας και πνευματικότητας, Πανελλήνιο Ίδρυμα Ευαγγελίστριας Τήνου, Τήνος 2009.
Χριστοπούλου Γ., Περιληπτική έκδεσις της εν Ελλάδι Μέσης εκπαιδεύσεως από το 1828 και μέχρι του τέλους του 1855, προς τον Βασιλέα, Ε.τ.Κ. 16/8.5.1855. Χρυσαφίδης Κ., Βιωματική-Επικοινωνιακή Διδασκαλία η εισαγωγή της μεδόδου project στο σχολείο, Εκδόσεις Gutenberg, Παιδα γωγική σειρά, Αδήνα 2002.
Χρυσοστόμου Γ., Ονοματοδοσία, Θεσσαλονίκη 1991. Β. Ξενόγλωσση Baacke D., Jugend zwischen Anarchismus und Apathie? στο: W von Ilsemann (Hg) Anpasssung, Hamburg 1980. Bandura A. Walters R., Social learning and personality deve lopment, Holt, Rinehart and Winston. N. York 1963. Bauer A.,
Medienpädagogik. Einführung und Grundlegung, Graz 1980. Berger P., Zur Dialektik von Religion und Gesellschaft, Frankfurt 1988.
Boud D., Keogh R and Walker D., Reflection: Turning experience into learning, Kogan Page, London 1985. Bopp J., Jugend, Stuttgart 1984. - 235 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Brunner G., Was uns miteinander Leben lasst. Grundwerte un serer Gesellschaft, Freiburg 1978. Colby A. - Kohlberg L., Das moralische Urteil: Das Kognitionszen trierte Entwicklung Psychologische Ansatz, στο: Steiner G. (Hg). Die Psychologie des 20 Jahrhunderts, Bd VII Piaget und die Folgen, Zürich, 1978. Coombs P. H., The World Educational Crisis: A Systems Analysis, Oxford University Press, New York 1968. Coombs P. H. Ahmed Μ., Attacking Rural Poverty: How Non-formal Education Can Help. Johns Hopkins University Press. Baltimore 1974. Coudenhove-Kalergi R. N., Praktischer Idealismus. Der Kalergi-Plan zur Zerstörung der europäischen Völker, Omnia Ve ritas Limited, 2018. Erikson E. H., (Childhood and society. Norton New York 1950. —, Youth: Change and challenge. Basic books 1963. -, Insight and responsibility. Norton, New York 1964. -, Identity: Youth and crisis. Norton, New York 1968. —, Der junge Mann Luther. Eine psychoanalitische und historische Studie, Frankfurt 1975. Exeier A., Zur Frage der Kindermassen. Eucharistiefeier στο: Katechetische Blätter 91(1966) im Kosel Verlag zu München und Kempten. -, Fehlformen religiose Erziehung und Sozialisation, στο: Unsere Seelsorge 28 (1978). — , Katechese in unserer Zeit. Themen und Ergebnisse der 4. Bischofssynode, München 1979. — , Zur Freude der Glaubens hinführen, Freiburg 1980. — , Muss die Kirche die Jugend verlieren?, Freiburg 1981. Field L. and Baumi Μ., «Lucy Sprague Mitchell Chempion for Experiential Learning», in Our Proud Heritage, September 2014. Flitner A., «Das Kinid amm Ende “seines”
Jahrhunderts», Neues Sammlyng 39 (1999). Fowler J.W., Stage of Faith. The Psychologie of Human develop ment and the guest for meaning, San Francisco 1981. Freud S., New introductory lectures on psychoanalysis New York 1933. Fuchs Μ., Gewalt an Schulen. Realität und Wahrnehmung eines sozialen Problems, Opladen 1996. - 236 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Gilligan C., In a different voice, Cambridge 1982. - , Remapping the moral domain. New images of self in relation ship στο: T. C. Heller, Reconstructing individualism, Stanform 1986. Goldman R., Readiness for Religion, A Basis for Developmental, Religions Education, London 1977. Hamers J. Η. Μ . Overtoom Μ. T. Teaching thinking: Program mes and evaluation, Ψυχολογία, 6 (3), 1999. Hoffman Μ., Eine Theorie der Moralentwicklung im Jugendalter, στο: Leo Montada (έκδ.) Brennpunkte der Entwicklunspsychologie, Stuttgart 1979. - , Empathy social cognition and moral action, στο: William Kurtines -Jakob Gewirtz (επιμέλεια) Handbook of moral bejavior and development, Τόμος I, Theory, Hillsdale u.a., Erlbaum 1991, σσ. 275-301. Horstein W., κ.ά., Lernen im Jugendalter. Ergebnisse, Fragestel lungen und Probleme Sozialwissenschaflicher Forschung, Stuttgart 1975. - , Geselschaftliche Ramensbedigungen der Jugenarbeit, στο: Niedersachsicher Kultusministerium, Referat-Presse-und Öf fentlichkeitsarbeit (Hg), Perspektiven der Jugendarbeit in den 90em, Hannover 1989. Jaeger W., Paideia. Die Formung des griechischen Menschen, De Gruyter, Berlin· New York 1989. Jarvis P., «Religious experience and experiential learning.» in Realigious Education, 103 (5), 6 Nov. 2008. Johnson D. and Johnson R., Learning together, Emuly wood Cliffs, Prentive Hall, New Jersey 1997. Koch H., Kirchliche Jugendarbeit unter der Grundperspektive der Befreiung der Menschen zum Sein, Bonn 1985. Kolb D. A., Experiential Learning, Engelwood Cliffs, Prentice Hall, New Jersey 1984. Kohlberg L., “The
Development of Modes of Thinking and Choi ces in Years 10 to 16”. Ph. D. Dissertation, University of Chi cago 1958. -, «Stages of moral development aw a basis for moral educa tion», στο: C. Μ. Beck/B. S. Crittendem/E. V. Sullivan, (ed) Moral Education Interdisciplitary Approaches, N. York 1971. -, Die Psychologie der Moralentwicklung, Suhrkamp, Frankfurt 1996. - 237 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Kron Fr./ Jürgens E. / Standop J., Grundwissen Didaktik, (: Ernst Reinhardt Verlag, München, 2014. Lechner Μ., Pastoraltheologie der Jugend. Geschichte, theolo gische und kairologische Bestimmung der Jugendpastoraleiner evangelisiernden Kirche, München 1992. Leeper S. H., Witherspoon R. I. and Day B., Good Schools for Young Children: A Guide for Working With Three-, Four-, and Five-Year-Old Children, Macmillan, New York 5th 1984. Mason K., Cyberbullying, A Preliminary Assement for School Personnel, in Psychology in the Schools, 2008. McAdams D. P., The psychology of life stories. Review of General Psychology, 5(2), 2001. McCrae R. R.,, Costa Jr, P. T., Personality trait structure as a human universal. American Psychologist, 52(5), 1997. Meichenbaum B., Teaching thinking: A cognitive-behavioral perspective. In: S. F. Chipman, J. W. Segal, R. Glaser (eds), Thinking and Learning Skills τ. 2, Lawrence Erlbaum Asso ciates, Hillsdale, NJ 1985. Moon J. N., Reflection in learning professional development theory practice, Roudelgne Falmer Taylor and Francis, New York and London 2008. Morgethaler Chr., Sozialisation und Religion. Sozial-wissen schaftlichen Materialen zur religionspddagogische Theorien bildung, Güterslon 1976. Nastainczyk W., Die Hinführung der Heranachsenden zur Feier und Empfang der Eucharistie, στο: F.X. ARNOLD κ.ά. (Hg) ffandbuch der Pastoraltheologie, Freiburg-Bassel-Wien 1972. - , Zeichen predigten für Kinder und andere. Ein Jahreszyklus zu den Lesungen der Sonn und Festtage, 2 Aufl. München 1972. - , Der springende Funke, Kinder predigten
für das ganze Jahr, Freiburg 1984. Neidhart E. κ. ά., Jugend in Spectrum der Wissenschaften. Beit rage zur Theorie der Jugendalters, München 1970. Nickel H., Entwidklungspsychologie des Kindes und Jugen dalters, Stuttgart 1973. Nipkow К. E., Religionsunterricht in der Lestungsschule. Rück fragen and eine neue Programmatik, στο: Westermanns Pädagogische Beitrage 31(1979). - , Grundfragen der Religionspädagogik. Bd 3, Güterslohn 1983. - , Bildung als Lebensbegleitung und Erneuerung. Kirchliche Bil- 238 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ dungsverantwortung in Gemeinde, Schule und Gesellschaft Güterloher Verlagshaus 2 1992, Gütersloh 1992. Olweus D., Bullying at school, What we know and what we can do, Blackwell, London 1993. -, Bullying Prevention Program, Olweus Bullying Questionnaire - Standard School Report, Hanzelden - PDA, U.S.A. 2007. Oser F. κ.ά., Der Mensch, Stufen seiner religiösen Entwicklung, Gütersloh 1988. Piaget J., The moral development of child, Free Press 1948. -, Das moralishe Urteil bei Kinder, Zürich 1954. Richter G., Die Glauben-Feiern-Wege liturgische Erneurung, Mainz 1989. Schenk-Dazinger L., Entwicklungspsychologie, Österreichischer Buntesverlag für Unterricht, Wissenschaft und Kunst, Wien 1974. Vattimo G., Glauben — Philosophieren, (aus dem Italienischen üb ersetzt von Christiane Schultz), Stuttgart 1997. Vygotsky L., Mind in society: The denelopment of higher psycho logical process, MA: Harvard University Press, Cambridge 1978. Weitzer N., Moraleducation in West Germany, στο: Journal of Moral Education 14 (1985). - 239 - Bayerische λ Staatsbibliothek | München ) |
| adam_txt |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ. 21 ΕΙΣΑΓΩΓΗ . 23 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ . 27 2. ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
. 28 3. ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ . 28 4. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ. 29 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ' ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ: ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚ ΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΗΘΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΑΦΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΥΣ: «ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ»,
«ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ» ΚΑΙ «ΕΜΠΕΙΡΙΑ» 1. Παιδεία. 1.1. Η έννοια της Παιδείας στην ελληνική ιστορική σκέψη και πράξη - σύντομη διαδρομή . 31 31 1.1.1. Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ
. 31 Αγια Γραφή. 33 1.1.2. η παιδεία ςτην 1.1.3. ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
. 1.2. Η Παιδεία στη σύγχρονη Παιδαγωγική επιστήμη . 1.2.1. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ . 34 35 35 1.2.2. ΓΙΑΤΙ «ΠΑΙΔΕΙΑ» ΟΡΘΗ, ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ, Μεγα Βασίλειο; . 37 1.2.3. ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ
ΜΟΡΦΩΤΙΚΑ ΑΓΑΘΑ . 38 2. Ή9ος . 2.1. Η έννοια του
ήδους. 40 40 2.1.1. Ο ΟΡΟΣ: «ΗΘΟΣ» ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ. 40 2.1.2. Η ΕΝΝΟΙΑ «ΗΘΟΣ» ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΣΚΕΨΗ . 41 2.2. Το εν Χριστώ ήδος του ανδρώπου . 43 και ωφέλιμη, kata τον апо - 7 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 43 2.2.1. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΟΥ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΑΝΘΡΩΠΟΥ . 2.2.2. το εν Χριστώ ήθος του ανθρώπου στο πλαίσιο ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΟΠΕΡΙΧΩΡΗΣΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 45 47 ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑΣ . 3.
Μόρφωση. 3.1. Η έννοια «Μόρφωση» και η γενικότερη προβληματική. 3.1.1. Ο ΟΡΟΣ «ΜΟΡΦΩΣΗ». 47 47 3.1.2. Η
«ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΤΕΛΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ . 47 3.1.3. Η «ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. 48 3.2. Η έννοια «Μόρφωση» σε σχέση και αντιδιαστολή με την έννοια «Ήδος» . 49 3.2.1. Η
«ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΗΘΟΣ . 49 3.2.2. Η «ΜΟΡΦΩΣΗ» ΣΕ ΑΝΤΙΔΙΑΣΤΟΛΗ ΜΕ ΤΟ ΗΘΟΣ . 50 51 4. Εκπαίδευση . 4.1. Η γενικότερη προβληματική αναφορικά με την έννοια «εκπαίδευση». 51
4.1.1. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ, ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ. 52 4.1.2. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑΣ . 53 4.2. Η σημερινή χρήση του όρου «εκπαίδευση» . 53 5.
Παιδεία - εκπαίδευση - Ήδος σε σχέση με τις έννοιες «εμπειρία», «βίωμα», τη μεταξύ τους «αλληλοπεριχώρηση», και σε συνάφεια με τις έννοιες «μετάγνωση» και
«ενσυναίσδηση». 55 5.1. Οι έννοιες «εμπειρία» και «βίωμα» και η μεταξύ τους αλληλοπεριχώρηση . 55 5.1.1. Η ΕΝΝΟΙΑ «ΕΜΠΕΙΡΙΑ» . 55 5.1.2. Η ΕΝΝΟΙΑ «ΒΙΩΜΑ» . 58 5.1.3. Η ΕΜΠΕΙΡΟ-ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΓΝΩΣΗ . 59 5.1.4. Η ΕΜΠΕΙΡΟ-ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ . - 8 - 61
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 5.2. Η έννοια «μεταγνώση» . 63 5.2.1. ΟΙ ΟΡΟΙ «ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ» ΚΑΙ «ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΓΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ» . 63 5.2.2. Η «ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ» ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ «ΑΥΤΟ-ΡΥΘΜΙΣΗΣ» ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ -
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΗΘΟΣ. 63 5.3. Η έννοια «ενσυναίσδηση» . 63 63 5.3.1. Ο ΟΡΟΣ «ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ» . 5.3.2. Η «ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ» ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ
ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΟΣ . 66 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΗ ΣΧΕΣΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙ ΝΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ - ΚΟΙ ΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ/ΤΙΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥΣ Η σχεσιοδυναμική Παιδείας,
εκπαίδευσης και καλλιέργειας του ήδους του ανδρώπου. 69 1.1. Παιδεία, εκπαίδευση και ήδος στο πλαίσιο της ανθρώπινης δραστηριότητας . 69 1.2. Παιδεία, εκπαίδευση και ήδος στο πλαίσιο των προσπαδειών παραμόρφωσής τους . 70 1.3. Παιδεία,
εκπαίδευση και ήδος στο πλαίσιο του παιδευτικού χαρακτήρα του σχολείου . 71 2. Η σχεσιοδυναμική επικοινωνία των μαδητών/τριών στο σχολείο. 72 2.1. Βασικές δεωρίες εσωτερίκευσης των ηδικών αρχών, προϋπόδεση κατανόησης της
σχεσιοδυναμικής επικοινωνίας των μαδητών/τριών στη Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια εκπαίδευση
. 72 1. 2.1.1. ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ . 73 2.1.2. ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ . 77 2.1.3. ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΟ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ . - 9 - 79
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 2.2. Η κατά την παιδική μαδητεία εξέλιξη της ηδικότητας με βάση τη γνωστική ηδική ανάπτυξη. 79 2.2.1. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΤΑ ton Jean Piaget. 80 2.2.2. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΤΑ ton Lawrence Kohlberg
. 2.2.4. 82 84 2.2.3. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ CAROL GiLLIGAN . Η ΑΠΟΥΣΙΑ «ΠΑΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ» ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΤΕ ΧΝΟΚΡΑΤΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ, ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ, ΤΟΝ/ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΗ/τΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
. 85 2.3. Η κατά την εφηβεία εξέλιξη της ηδικότητας με βάση τη γνωστική ηδική ανάπτυξη. 86 2.3.1. Η ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ TOY/ΤΗΣ ΕΦΗΒΟΥ/ΗΣ ΚΑΙ Η ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΑΥΤΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟ ΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ
ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥ ΣΗΣ . 87 2.3.2.ηψυχοκοινωνικηαναπτυξητου/τηςεφηβου/ης,βαςη ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘ ΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ . 89 2.3.3. Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚ ΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ
ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ . 2.4. Γνωστικές θεωρίες και δρησκευτική εξέλιξη του
παιδιού και του εφήβου . 2.4.1. ο R. Goldman και η θρησκευτική εξελιξη του παιδιού και του/της εφηβου/ης . 2.4.2. ο F. Oser και Ρ. Gmünder και η θρησκευτική ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ TOY/ΤΗΣ ΕΦΗΒΟΥ/ΗΣ . - 10 - 90 92 92 95
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 2.4.3. ο J. Fowler και η ανάπτυξη της θρησκευτικής ΠΙΣΤΗΣ . 96 2.5. Οι μαθητές/τριες κατά την επικοινωνία τους με τους/τις συμμαθητές/τριες τους . 98 2.6. Η απουσία προσφοράς
δυνατότητας αυτοπραγμάτωσης του/της εφήβου/ης - μαδητή/τριας στο χώρο του σχολείου 99 3. Η σχεσιοδυναμική επικοινωνία δασκάλου-ας/ καδηγητή-τριας και μαδητών . 100 3.1. Ο ρόλος του/της δασκάλου/ας - καδηγητή/τριας στον χώρο του σχολείου
. 100 3.2. Οι μαδητές/τριες κατά την επικοινωνία τους με τον/την δάσκαλο/α ή καδηγητή/τρια . 103 3.3. Η σχεσιοδυναμική των μαδητών/τριών κατά την επικοι νωνία τους με τον/τη δάσκαλο/α ή τον/την καθηγητή/ τρία στο πλαίσιο της προβληματικής στην κοινωνική
συνύπαρξη και ο ρόλος της Παιδείας . 104 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Οι προσανατολισμοί της Πρωτοδάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης σε συνάφεια με την
Παιδεία και την, μέσω αυτής, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών. 109 1.1. Οι προσανατολισμοί της Παιδείας στο πλαίσιο της προοπτικής διαμόρφωσης νοήματος ξωής. 109 1.1.1. ΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΙΑΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΟΠΤΙ 109 ΚΗ ΤΕΛΕΙΩΣΗ ΤΟΥ 1.1.2. ΟΙ
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΩΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
. - 11 - 110
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 1.1.3. Η ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΥΞΙΔΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ 112 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ. 1.2. Κυριότερα προβλήματα ως προς τους προσανατολι σμούς της Παιδείας στον χώρο της
εκπαίδευσης . 114 1.2.1. ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΟΝΟΜΕΡΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ 114 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1.2.2. ΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΕ ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΖΩΗΣ 115 2. Οι βασικές δέσεις αναφορικά με τους Προσανατολισμούς
της σχολικής Εκπαίδευσης σε σχέση με την, μέσω της Παι δείας, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών της Πρω τοβάθμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης. 116 2.1. Οι νεότερες αντιλήψεις σχετικές με τους Προσανατολισμούς της σχολικής Εκπαίδευσης . 116 2.1.1. Η ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ ΚΑΙ Η
ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟ ΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥ 116 ΣΗΣ 2.1.2. Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ/ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΗ/τΡΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚ 117 ΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2.1.3. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑ ΤΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΑΥΤΗΣ ΚΑΛ
ΛΙΕΡΓΕΙΑΣ toy ηθους των μαθητων/τριων. 2.2. Προσανατολισμοί της σχολικής Εκπαίδευσης στο πλαί σιο της καλλιέργειας του Ήδους των μαδητών/τριών της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης . 2.2.1. ΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΤΟΥ/ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΗ/ ΤΡΙΑΣ ΩΣ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ . - 12 - 118 117 118
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 2.2.2. ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗ- των/τριων . 121 3. Η συμβολή της Ορδόδοξης Χριστιανικής Παιδείας στον χώρο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης
. 122 3.1. Η Ορδόδοξη Χριστιανική Παιδεία και σύγχρονη ελληνική κοινωνία. 122 3.1.1. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΑΠΟ TON/ΤΗ ΜΑΘΗΤΗ/ ΤΡΙΑ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΖΩΗΣ . 122 3.1.2.
Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΩΣ ΖΩΤΙΚΗ ΟΡΜΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ TOY/ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΗ/τΡΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ κοςμο 122 3.2. Η Ορδόδοξη Χριστιανική Παιδεία στον χώρο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης . 123 3.2.1. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ
μαθητων/τριων 123 3.2.2. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΟΥ ΤΩΝ μαθητων/τριων . 124 3.3. Η Ορδόδοξη Χριστιανική Παιδεία στον χώρο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης οι επικρατούσες ετερόκλητες «λογικές»
και οι δυνατότη τες «αναστοχασμού» των μαδητών/τριών . 124 3.3.1. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥ ΣΕΣ ΕΤΕΡΟΚΛΗΤΕΣ «ΛΟΓΙΚΕΣ» ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ 124 ΔΕΥΣΗΣ 3.3.2. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ «ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΥ» ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
. - 13 - 125
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ) ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Οι εντός των Προγραμμάτων Σπουδών (Αναλυτικών Προ γραμμάτων) σκοποί της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας
Εκπαίδευσης . 127 1.1. Οι κατευδυντηριοι σκοποί παιδείας - αγωγής και εκπαί δευσης, ως βάση κατανόησης του Γενικού Σκοπού των Προγραμμάτων Σπουδών (Αναλυτικών Προγραμμάτων) της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οι γενικότεροι
προβληματισμοί. 127 1.1.1. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 1356/1986 127 1.1.2. Η ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 1356/1986 ΘΕΩ ΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 129 1.2. Οι σκοποί της Παιδείας και της μέσω της εκπαίδευσης
καλλιέργειας του ήδους των μαδητών/τριών, στο πλαί σιο του Γενικού Σκοπού των Προγραμμάτων Σπουδών (Αναλυτικών Προγραμμάτων) της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης . 129 2. Τα Προγράμματα Σπουδών (Αναλυτικά Προγράμματα) της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας
Εκπαίδευσης σε σχέ ση με την καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών . 130 2.1. Τα Προγράμματα Σπουδών (Αναλυτικά Προγράμματα) στο πλαίσιο της, μέσω της Παιδείας και της εκπαίδευ σης καλλιέργειας του Ήδους των μαδητών/τριών . 130 2.2. Η Ελληνορθόδοξη παράδοση στα Προγράμματα Σπου δών
(Αναλυτικά Προγράμματα) σε σχέση με την Παι δεία και της μέσω της εκπαίδευσης καλλιέργειας του Ήθους των μαδητών/τριών 132
2.3. Η Παιδεία και, η μέσω της εκπαίδευσης, καλλιέργειας του Ήδους των μαδητών/τριών στα Αναλυτικά ΠροΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ . - 14 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ γράμματα (Προγράμματα Σπουδών) ανάχωμα στην παραγωγή πνευματικά ανάπηρων αποφοίτων . 134 3. Η Παιδεία και η, μέσω της εκπαίδευσης, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών της Πρωτοβάθμιας και Δευτε ροβάθμιας Εκπαίδευσης στη διδασκαλία, στα διδακτικά εγχειρίδια και
στις στρατηγικές διδασκαλίας στο πλαίσιο ενός παιδαγωγούντος σχολείου . 135 3.1. Η διδασκαλία στο πλαίσιο ενός παιδαγωγούντος σχολείου 135 3.1.1. Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΚΑΛΛΙΕΡ ΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ, ΩΣ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥΝΤΟΣ
ΣΧΟΛΕΙΟΥ. 135 3.1.2. Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΚΑΛΛΙΕΡ ΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΕ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΒΙ ΒΛΙΟΥ «Nea Ελληνικά». 136 3.2. Βασικές στρατηγικές διδασκαλίας στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια
Εκπαίδευση σε σχέση με την Παι δεία και τη, μέσω αυτής, καλλιέργεια του Ήδους των μαδητών/τριών 137 3.2.1. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, ΜΑΘΗΣΗ, ΠΑΙΔΕΙΑ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ 138 ΗΘΟΣ 3.2.2. Η ΑΥΤΕΝΕΡΓΕΙΑ ΩΣ Η ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ
ΗΘΟΥΣ ΤΟΥΣ . 140 3.2.3. ΟΙ ΛΟΙΠΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡ ΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΟΥΣ 141 3.3. Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία στο πλαίσιο της προ σφοράς Παιδείας στους/στις μαδητές/τριες και στη μέσω της
εκπαίδευσης καλλιέργειας του Ήδους τους 146 3.3.1. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗΗΤΑΞΗ ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΡΑ ΩΣ
ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ ΤΡΙΩΝ . - 15 - 146
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 3.3.2. Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΩΣ ΒΑΣΙΚΗ ΔΙΔΑ ΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ . 147 3.3.3. Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΥς/ςΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕς/τΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΟΥΣ
149 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' Η ΑΠΟΡΡΕΟΥΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΩΣ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓ ΧΡΟΝΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥΝΤΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Η γενικότερη προβληματική της αλλοτρίωσης του ανδρώπου και της κοινωνίας και η σημασία της για τη σύγχρονη
Δημόσια εκπαίδευση . 151 1.1. Η αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας σε σχέ ση με την επιχειρούμενη α-νοηματοδότηση της ζωής 151 1.1.1. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΥΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ 151 «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ»
. 1.1.2. Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΠΑΝΑΝΟΗΜΑΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΝ ΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ . 152 1.1.3. Η ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟ ΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 153 1.2. Η
αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας και ο σύγχρονος κοινωνικός κανιβαλισμός . 154 1.2.1. ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΟΛΟ 154 ΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟ 1.2.2. Ο ΕΥΤΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΥΠΟΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ
ΜΙΑ ΙΔΙΟΤΥ ΠΗ ΜΟΡΦΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΓΕΛΗΣ . 155 1.3.3. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΘΥΠΟΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
. - 16 - 157
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1.3. Η αλλοτρίωση του ανθρώπου και της κοινωνίας και η σύγχρονη τεχνοκρατία. 158 1.3.1. ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΜΕ ΤΙΣ 158 ΜΗΧΑΝΕΣ .
1.3.2. Ο «ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ» ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙ ΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ. 159 1.3.3. Ο «ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ» ΚΑΙ Ο «ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ». 160 2. Η αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας ως επικίν
δυνο «τσουνάμι» στα δημόσια σχολεία Πρωτοβάδμιας και Δευτεροδάδμιας Εκπαίδευσης. 160 2.1. Η σχολική παραβατικότητα, οι συμμορίες των ανηλίκων παραβατών, οι καταλήψεις, οι βανδαλισμοί στα σχολικά κτίρια και τα τοιχογραφήματα στα σχολικά κτήρια . 161 2.1.1. Η
ΣΧΟΛΙΚΗ «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΩΣ ΕΝΑ ΠΑΝΔΗΜΙΚΟ 161 162 ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. 2.1.2. ΟΙ ΣΥΜΜΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΒΑΤΩΝ . 2.1.3. ΟΙ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΝΔΑΛΙΣΜΟΙ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΗ 163 ΡΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗ «ΡΥΠΑΡΟΓΡΑΦΙΑ» .
2.1.4. Η «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΤΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗ ΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΙΚΗ 164 165 «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» . 2.2. Το σχολικό Bullying . 2.2.1. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ (BULLYING)
. 165 2.2.2. ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ (BULLYING) . 168 2.2.3. ΤΡΟΠΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ (bullying) . 170 2.3. Η μαδητική «παραβατικότητα» και η «παραβατικότη τα» των δασκάλων και καδηγητών/τριών. 171 2.3.1. ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ (bullying) . 2.3.2. ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ/ΤΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ του σχολικού εκβιασμού (bullying) . 2.3.3. ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ TOY/ΤΗΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥ/αΣ 171 172 Ή ΚΑΘΗΓΗΤΗ/ ΤΡΙΑΣ ΤΗΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ/ΤΙΣ - 17 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ (bullying) . 172 3. Η αλλοτρίωση του ανδρώπου και της κοινωνίας και η πα ρατηρούμενη ιδεολογική/ιδεοληπτική πολεμική εναντίον του καλούμενου ΜτΘ στη Πρωτοόάδμια και Δευτεροβάδμια
Εκπαίδευση. 173 3.1. Τα βασικότερα, πλην του καλούμενου μαδήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ), διδασκόμενα και προτεινόμενα μαδήματα Διαπαιδαγώγησης των μαδητών/τριών στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια εκπαίδευση 173 3.1.1. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 3.1.2. ΤΟ 173 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: 178 «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ» . 3.2. Το καλούμενο ΜτΘ στο Δημόσιο σχολείο της Πρωτοβάδμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης και
οι σύγ χρονες απόψεις. 179 3.2.1. ΤΟ «ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ» ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ . 180 3.2.2. ΤΟ «ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΚΟ» ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ 183 3.2.3. το μοντέλο του καλούμενου ΜτΘ:
«Μαθαίνοντας απο τη θρησκεία» . 184 3.3. Το Συμβούλιο Επικράτειας και οι προτάσεις για την ύπαρξη εναλλακτικού μαδήματος του καλούμενου ΜτΘ . 185 3.3.1. ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟ ΜτΘ 185 3.3.2. ΤΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥ ΛΙΟΥ Επικράτειας για το καλούμενο ΜτΘ. 187 4. Το καλούμενο ΜτΘ και η
αναγκαιότητα αναδόμησής του σε μάδημα με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστια νική Κληρονομιά». 188 - 18 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 4.1. Γιατί η αναγκαιότητα αναδόμησης του καλούμενου ΜτΘ σε μάδημα με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστιανική Κληρονομιάς» . 188 4.1.1. Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΝΕΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ
ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ Χριστιανική Κληρονομιά» με τη μακραίωνη παρά 188 δοση ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ . 4.1.2. Η ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤ «Παιδεία και Ορθόδοξη Χριστιανική Κληρο
νομιά», ΕΠΑΝΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥ ΛΟ: ΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ» ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ . 191 4.1.3. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΆ, ΒΑΣΙΚΟ ΣΥ ΣΤΑΤΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ, ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ, ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΗΣ ΣΤΗ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚ ΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ 193 ΤΩΝ
μλθητων/τριων. 4.1.4. Η ΑΠΟΡΡΕΟΥΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΝΑ ΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜτΘ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟ ΜΙΑ»
. 195 4.2. Ο σκοπός και το περιεχόμενο του μαδήματος με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστιανική Κληρονομιά» . 199 4.2.1. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ
ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ 199 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
. 4.2.2. Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟ ΜΙΑ» ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ . - 19 - 200
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ 4.2.3. ΒΑΣΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ) ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ τίτλο: «Παιδεία και Ορθόδοξη Χριστιανική Κλη ρονομιά» ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ 202 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ .
4.3. Το, μέσω της αναδόμησης του ΜτΘ, προτεινόμενο νέο μάδημα με τον τίτλο: «Παιδεία και Ορδόδοξη Χριστια νική Κληρονομιά» ως υποχρεωτικό για όλους τους/τις μαδητές/τριες στην Υποχρεωτική εκπαίδευση . 204 4.3.1. ΤΟ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜτΘ, ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΝΕΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ
ΟΡ ΘΟΔΟΞΗ Χριστιανική Κληρονομιά» στο δημόσιό ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΟΣ «ΟΥΔΕΤΕΡΟΘΡΗΣΚΟΥ» ΚΡΑΤΟΥΣ . 204 4.3.2. ΤΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΝΕΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «Παιδεία και Ορθόδοξη Χριστιανική Κληρονο μιά» ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗΣ ΩΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ . 205
4.3.3. Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΝΕΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: «ΠΑΙ ΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ/τΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/τΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ . 207 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
. 209 CONCLUSIONS. 213 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 217 Α. Ελληνόγλωσση
. 217 Β. Ξενόγλωσση . - 20 - 235
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ A. Ελληνόγλωσση Abercrombie Μ. L. J., Δημιουργική διδασκαλία και μάδηση, μετ. Ε. Μπακαλάκη, Αδήνα 1986. Αγραφιώτη Θ., Το Νεοελληνικό δέατρο σκιών ως μέσο αγωγής των μαδητών της Πρωτοβάδμιας εκπαίδευσης -Χριστιανοπαιδαγωγική δεώρηση-, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσα λονίκη
2008. Αδανασίου Λ., Γλώσσα - Γλωσσική Επικοινωνία και Διδασκαλία στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια Εκπαίδευση, Ιωάννινα 2001. Αλιμπράντη Ν., Η δρησκευτική εκπαίδευση και το Ευρωπαϊκό Δι καστήριο Δικαιωμάτων του Ανδρώπου (και νύξεις για τα καδ’ ημάς) στον τιμητικό τόμο του Μιχ. Σταδόπουλου,
Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλας, Αδήνα 2010. Αλμπανάκη Ξ. Γ., Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις του μαδήμα τος των δρησκευτικών στη δευτεροβάδμια εκπαίδευση με δημι ουργική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών παιδαγωγικό πλαίσιο, εργαλεία και πρακτικές εφαρμογές σε διδακτικά σενάρια και καινοτόμες δράσεις,
εκδ. Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη 2013. Ανδρέου Ε., Η βία στο σχολείο ως συλλογική διεργασία: Ψυχοκοινωνικές διαστάσεις και αλληλεπιδράσεις μαδητών και μαθητριών που εμπλέκονται σε περιστατικά δυματοποίησης, στο Μ. Ζαφειροποΰλου Γ. Κλεφτάρας (επιμ.) Εφαρμοσμένη Κλινική Ψυχο λογία του παιδιού, Εκδόσεις
Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 2004. Αντωνίου Μ., «Ιστορική συνείδηση και εδνική ταυτότητα, Έδνος και πολιτισμός»,Παράδοση και εκσυγχρονισμός του 21ου Αιώνα, Εταιρεία Παιδείας και πολιτισμού Εντελέχεια π- Εκπαιδευτήρια Γείτονα, Ταξιδευτή. Αραβανή Γ., Πειδαρχία και Εκπαίδευση, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 1998.
Ασημακόπουλος X./ Χατξηπέμος Θ./ Σουμάκη Ε./ Διαρεμέ Σ./ Γιαννακοπούλου Δ./ Τσάντης Γ., «Το φαινόμενο του
εκφοβισμού στο Δημοτικό σχολείο: Απόψεις μαδητών και εκπαιδευτικών, Παιδί και έφηβος. Ψυχική υγεία και Ψυχοπαδολογία, Ελληνική Εται- 217 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ ρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, τόμος 10ος, τεύχος 1, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αδήνα 2000. Αυγουστίνου Ε., Αξιακοί προσανατολισμοί στα Φιλολογικά του Γυ μνασίου, στο: Περιοδ. Κοινωνία, 2013. Bartolome L. I., «πέρα από τη φετιχοποίηση των μεθόδων: Προς μία
εξανδρωπιστική Παιδαγωγική», (μτφρ. Αφρ. Χριστοδουλάκου) στο Π. Γούναρη/Γ. Γρόλλιου (επιμ.) Κριτική Παιδαγωγική, Εκ δόσεις Gutenberg, Αδήνα 2010. Bell J., Μεδοδολογικός σχεδιασμός παιδαγωγικής και κοινωνικής ερευνάς, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα, 1999. Βέτου I., Οι Παιδαγωγικές ιδέες του βιβλίου των
Παροιμιών, Εκδοτι κός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Βλαχόπουλος Σ./ Γεωργούλας Α./ Ιντξεσίλογλου Ν./ Μπρίκας Ε., Κοινωνιολογία Γ' Λυκείου, Υπουργείο Εδνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Οργανισμός Εκδό σεων Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα 1998. Bochenski I. Μ., Δρόμοι
φιλοσοφικού στοχασμού, μτφρ. Г. Φ. Κωσταρά, Αδήνα 1986. Βοϊδάσκης K. Β., Η επιδετικότητα σαν κοινωνικό πρόβλημα στην οικογένεια και το σχολείο, Έκδοση Γρηγόρη, Αδήνα 1987. Βρετός I./ Καψάλης Α., Αναλυτικά Προγράμματα, Θεωρία, έρευνα και πράξη, Εκδόσεις Ατραπός, Αδήνα 2014. Brown A. L., DeLoache J.
S., Μεταγνωστικές δεξιότητες. Στο Σ. Βοσνιάδου (εκδ.), Κείμενα εξελικτικής Ψυχολογίας, τ. Β', Εκδό σεις Gutenberg Αδήνα 1999. Brunner J. S., Η διαδικασία της παιδείας, Εκδόσεις Καραβία Αδήνα I960. Γαϊτενίδη Г. Π., Το μάδημα των Θρησκευτικών στο Δημοτικό σχολείο κατά την πεντηκονταετία 1932-1982,
Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη 2000. Gascoigne Β., Συνοπτική ιστορία του χριστιανισμού,
μετάφραση Μαρίας Τσάτσου, Εκδόσεις Ενάλιος, Αδήνα 2008. Γεωργούλας Σ., Ανήλικοι παραβάτες στην Ελλάδα, Εκδόσεις Ελληνι κά Γράμματα, Αδήνα 2000. Γεωργούλη Κ. Δ., «Ήδος» Στη: Μεγάλη Παιδαγωγική Εγκυκλοπαί δεια, τόμος τρίτος, Εκδοτικός οργανισμός Ελληνικά Γράμματα, Αδήναι 1968. - , Γενική Παιδαγωγική, Αδήναι 1973. - , Ειδική Διδακτική, Αδήναι 1972. - , Φιλοσοφικά μελετήματα για τη δρησκεία, εκδ. Παπαδήμα, Αδήνα 1976. - 218 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γιαγκάξογλου Σ., «Η φυσιογνωμία και ο χαρακτήρας του δρησκευτικού μαδήματος, Η θρησκευτική αγωγή στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες, στο Ανάλεκτα, ΠΙ. Γιανναρά Χρ., Η ελευδερία του ήδους, Αδήνα 1979. —, Finis Graeciae, δρηνητική εικασία, Εκδόσεις Δόμος, Αδήνα 1987. -, Η
απανδρωπία του δικαιώματος, Εκδόσεις Δόμος, Αδήνα Εκδό σεις Gutenberg, Αδήνα 2002. Γκόλια Μ. А., Ο Κοσμάς ο Αιτωλός και η εποχή του, Αδήνα 1972. Γκότοβου Α., Παιδαγωγική αλληλεπίδραση: επικοινωνία και κοινωνι κή μάδηση στο σχολείο, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1990. Γλόιρος Α., Θεία Παιδαγωγία -
Παιδαγωγικά στοιχεία στο Μεγάλο Κανόνα του Ανδρέα Κρήτης, Εκδόσεις Ακρίτας, Αδήνα 2000. Γουδήρα Δ., Επιδετική και Παραβατική Συμπεριφορά παιδιών και εφήβων - Bullying, στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτι κά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε
συνεργασία με το Τμήμα Εκ παιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μα κεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μάίόυ 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελ φών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Cohen L./Manion L., Μεδοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας, Εκδό σεις Μεταίχμιο, Αδήνα, 2000. Cole Μ. - Cole Sh., Η ανάπτυξη
των παιδιών: Γνωστική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη κατά τη νηπιακή και μέση ηλικία. Τόμος Β', Αδήνα 2002. Coleman I., Εκφοβισμός και βία στο σχολείο, (μτφρ. Μ. Κουλεντιανού), Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2013 σ. 291. Πρβλ. Α. Λ. Καραβολτσου, Συνοπτικό Εγχειρίδιο Αντιμετώπισης Σχολικού εκφοβισμού
εκπαιδευτικών Δευτεροβάδμιας εκπαίδευσης, Αθή να 2013. Δανασσή-Αφεντάκη A. Κ., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική - Μάδηση
και Ανάπτυξη - Παιδαγωγική Ψυχολογία, τ. Τ', Αυτοέκδοση, Αδήνα 1991. Danielou J., Αγία Γραφή και Λειτουργία, Η βιβλική δεολογία των μυστηρίων και των εορτών κατά τους πατέρες της Εκκλησίας, Αδήναι 1981. Debesse Μ., Οι σταδμοί της αγωγής, μετ. Λεωνίδου Χρ. Κούλα, Αδήναι 1957. Debesse Μ. - Mialaret G., Οι παιδαγωγικές Επιστήμες, (Κοινωνιολογία της Παιδείας) τόμ. 6ος, μετ. Γ. Παπαγεωργίου, Εκδόσεις Δίπτυχο, Αδήνα 1985. - 219 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Δεληκωνσταντή Z. Κ., Το ήθος της ελευθερίας, φιλοσοφική απορία και δεολογική απόκριση, Β' Έκδοση, Εκδόσεις Δόμος, Αδήνα 1997. — , Η Σχολική Θρησκευτική Αγωγή. Μεταξύ Παιδαγωγικής και Θεο λογίας, Εκδόσεις Έννοια, Αδήνα 2009. Δερβίση Σ. Ν., Η δημιουργική σκέψη και η δημιουργική
διδακτική διαδικασία, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη α.ε. Dewey J., Εμπειρία και εκπαίδευση, μτφρ. Λέανδρος Πολενάκης, εκδ. Γλόιρος 1980. Δημάση Μ., Το ηδικοδρησκευτικό περιεχόμενο των αναγνωστικών της Δημοτικής εκπαίδευσης κατά την περίοδο 1932-1982, Εκδό σεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1990.
Διονυσίου Λ. Ψαριανού, Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης, Επί πτερύγων ανέμων, Αυτοέκδοση, Κοζάνη 1988. Driver R., Οικοδομώντας τις Έννοιες των Φυσικών Επιστημών, μτφρ. Μ. Χατζή, εκδ. Τυπωδήτω Γεώργος Δαρδανός, Αδήνα 1998. Durkheim Ε., «Η ηδική διαπαιδαγώγηση, Μάδημα ένατο: Η πειδαρχία και η
ψυχολογία του παιδιού», μτφρ. Γ. Κουμπουρλής, στο: Δ. Μακρυνιώτη (επιμέλεια), Παιδική ηλικία, Εκδόσεις Νήσος, Αδήνα 1997. Ελύτη Οδ., «Το άξιον εστι», Ίκαρος Εκδ. Εταιρεία. Εξαρχοπούλου Ν., «Η διδασκαλία των Θρησκευτικών και το έργον του δεολόγου καδηγητού», στο Περιοδ. Εκκλησία, ΚΗ (1951) - , Ειδική
διδακτική των μαδημάτων των σχολείων Μέσης και Στοιχειώ δους εκπαίδευσης, Αδήναι 1962. Ευδοκίμωφ Π., Η ορδοδοξία, μετ. Αγ. Γ. Μουρτζόπουλος, εκδ. Β. Εκδόσεις Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1972. - , Η πάλη με το Θεό, μετ. Κ. Παπαδόπουλου, Θεσσαλονίκη 1975. - , Η προσευχή της ανατολικής Εκκλησίας, Αδήναι
1980. Feldman R. S., Εξελικτική Ψυχολογία: δια βίου ανάπτυξη, τόμος Ιος, επιστημ. επιμέλεια Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης,
μετάφραση Ζωή Αντωνοπούλου, Μαργαρίτα Κουλεντιανού, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2010. Ζαμπέτα Ευ., Σχολείο και Θρησκεία, Εκδόσεις Θεμέλιο, Αδήνα 2003. Ζμας Αρ., Η μόρφωση υπό το πρίσμα της «παιδαγωγούσας διδασκα λίας». Στο: Επιστήμες της Αγωγής, 1 (2005). Habermas J, Η ηδική της επικοινωνίας: Ηδική του διαλόγου - ση μειώσεις για ένα πρόγραμμα δεμελίωσης, μτφρ. Κωνσταντίνος Καβουλάκος, Αδήνα 1997. Herbert Μ., Η κακή συμπεριφορά, επιμέλεια Β. Παπαδιώτη — Αδα- 220 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ νασίου, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 1998. —, Ψυχολογικά προβλήματα εφηβικής ηλικίας, Εφαρμοσμένη Ψυχο λογία 3, Ε' Έκδοση, Επιμέλεια Α. Καλατζή-Αζίζι, Εκδόσεις Ελ ληνικά Γράμματα, Ελληνικά Γράμματα 1999. Θεοφιλίδη X., Διαδεματική προσέγγιση της διδασκαλίας, Αδήνα 1997.
Ιερά Κοινότης Αγίου Όρους, Το Άγιον Όρος και η Παιδεία του Γένους μας, στο: К. I. Χολέβα, Ελληνορδόδοξη Πορεία -Ανδολόγιο κειμένων-, Αδήνα 2008. Ιερόθεος Βλάχος, Μητροπολίτης Ναυπάκτου, Εμπειρική Δογματική της Ορδοδόξου Καδολικής Εκκλησίας, τόμος Α, Έκδοση Ιερός Μονής Γενεδλίου Θεοτόκου 2010. —,
Εισήγηση Ενώπιον της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την 9’Ίν Μαρτίου 2016, με δέμα: Το μάδημα των Θρησκευτικών στην Εκπαίδευση, http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/ nafpaktou_thriskeftika_2016.pdf (Ανακτήδηκε: 14/07/2018). Ιερωνύμου Αρχιεπισκόπου Αδηνών και Πάσης Ελλάδος, «Μήπως η κρίση μας
κρίνει;», Εφημ. Καδημερινή, 19.2.2012. Ιντζεσόλογλου Ν., Η κοινωνικοποίηση του ατόμου, Εκδόσεις Παρατη ρητής, Θεσσαλονίκη χ.χ. —, «Κοινωνικοποίηση των νέων και παραβατικότητα», στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτικά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πο λιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μαΐόυ 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Ιουστίνος Πόποβιτς, Ορδόδοξος Εκκλησία και Οικουμενισμός, Εκδ. Ορό. Κυψέλη, 1974. Ιππέκη Β., Εκπαίδευση και
βιωματική αγωγή, Θεσσαλονίκη 2009. Ιωαννίδου-Κουτσελίνη Μ., Ενεργητική μάδηση και δεραπευτική ερ γασία —Εφαρμογή
στη διδασκαλία των Ελληνικών και της Ιστο ρίας- Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, Λευκωσία 1992. Jaeger W., Παιδεία. Η Μόρφωσις του Έλληνος Ανδρώπου, Μετά φραση: Γεώργιος Βέρροιος. Προλογίζουν: Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος / Παναγιώτης Μπρατσιώτης / Αλέξανδρος Τσιριντάνης, Δωδώνη, Αδήνα 1990. Κακαβούλη Αλ., Ψυχολογία και αγωγή του προσώπου, -Ποιότητα σχέσης, Ωριμότητα ζωής- Αυτοέκδοση, Αδήνα 2008. Καλαϊτζίδης Π., «Τα Θρησκευτικά ως πολιτιστικό μάδημα» στο περιοδ. Σύναξη, (2000). - 221 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Καλλιακμάνης В., Ο εκκλησιολογικός χαρακτήρας της Ποιμαντικής -Λεντίω Ζωννύμενοι II-, Εκδόσεις Μυγδονία, Θεσσαλονίκη 2005. Καλλιάφα Σ., Η θρησκεία και η διδασκαλία των Θρησκευτικών, Αδήναι 1955. Καλλιώτης Π. / Κάίσέλογλου Ν./ Μπαμπανίκας Δ./ Τάουλας Κ., Η φύση και η έκταση της
σχολικής επιθετικότητας, και «κακοποί ησης» στους μαθητές 8 έως 12 ετών, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 2002. Καραβιδόπουλου I., Αποστόλου Παύλου Επιστολές Προς Εφεσίους Φιλιππησίους Κολοσσείς Φιλήμονα, Εκδόσεις Πουρναρόι, Θεσ σαλονίκη 1992. Καραγιάννη Β., Αρχιμ., Θεία λειτουργία Μυστήριο τελειώσεως, Κα
τερίνη 1990. Καργάκου Σαρ., Ελληνική ζωονομία, ήτοι ζωοφυσική μελέτη περί των σύγχρονων Ελλήνων, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1987. Καρδαμάκης Μ., Πρόκληση για διάλογο ή περί αγωγής και ελευθε ρίας, Εκδόσεις Ακρίτας, Αδήνα 1982. Καψάλη Αχ., Παιδαγωγική Ψυχολογία, Δ' έκδοση, Εκδοτικός οίκος αδελφών
Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2006. Keegan Desmond, Οι δασικές αρχές της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, μτφ. Αλ. Μελίστα, επ. Αλ. Κόκκος, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αδήνα 2001. Κιτσάρας Γ., Προσχολική Παιδαγωγική, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1997. Κογκούλη Ιω., Ηθική ανάπτυξις εις την παιδικήν ηλικίαν, Θεσσαλο
νίκη 1976. - , Η Ευχαριστιακή αγωγή εις την παιδικήν ηλικίαν των 6-13 ετών —Ορθόδοξος θεώρησις και συμβολή εις την μυστηριακήν αγω γήν-, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 1980. — , Η διδασκαλία με εποπτικά μέσα, Θεσσαλονίκη 1981, Ανάτ. από το περιοδ. «Μελέτες» 12(1981) Θεσσαλονίκη 1981. - , Το μάθημα των
Θρησκευτικών στη Μέση εκπαίδευση (18331932). Συμβολή στην ιστορία της Νεοελληνικής εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη
1985. — , Το μάδημα των δρησκευτικών προαιρετικό ή υποχρεωτικό; ανάτ. από το περιοδ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, 70(1987). - , Θεία Λατρεία, αναλυτικά προγράμματα του μαδήματος των δρησκευτικών και εκκλησιαστική ζωή των μαδητών, ανάτ. από το περιοδ. Κοινωνία 31(1988), Αδήνα 1988. - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Έκδοση Ε' Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2003. - 222 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - , Το μάδημα των θρησκευτικών στην Μέση Εκπαίδευση κατά την πεντηκονταετία 1932-1982 (ιστορικοπαιδαγωγική προσέγγιση και συμβολή στην ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης), Θεσ σαλονίκη 1989. - , Ηδικοδρησκευτική ανάπτυξη και αγωγή στην παιδική ηλικία. Αφι έρωμα στον
Καδηγητή Δ. Δόϊκο, Επιστημονική Επετηρίδα, Τό μος 4, Θεσσαλονίκη 1994, σσ. 682-683. - , Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική, Έκδ. Β', Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2000. - , Η δεανδρώπινη διάσταση της Ορθοδόξου Παιδείας, στο: Πρακτι κά Η' Πανελληνίου δεολογικού συνεδρίου: «Η Εκκλησία
ενώ πιον των μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων», (3-5 Σεπτεμβρίου 1999), Αδήναι 2000. - , Διδακτική των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Θεσσαλονίκη 2003. - , Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα και η ομαδοσυνεργατική δι δασκαλία και μάδηση, Έκδοση Β', Εκδοτικός οίκος Αδελφών
Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2004. - , Η Ορθόδοξη χριστιανική αγωγή στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο, στο: Ηπειρωτικά γράμματα, Περίοδος Β', τεΰχ. 10, Ιωάννινα 2006. - , «Χαιρετισμός στην Ημερίδα: Παραβατικότητα και σχολείο» στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτικά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσα λονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινω νικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μάίου 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλο νίκη 2009. - , Διακονώντας ως Κοσμήτορας τη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης —Πεπραγμένα Κοσμητείας 2006-2010-, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 2010. - , Η ωφέλιμη παιδεία
και το ελληνικό σχολείο. Στο: Άννα Κόλτσιου-Νικήτα κ.ά. (Επιμ.), Εις μαρτύριαν τοις έδνεσι. Τόμος Χαριστήριος εικοσαετηρικός εις τον Οικουμενικόν Πατριάρχην κ. κ. Βαρδολομαίον Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης / Θεολογική Σχολή, Θεσσαλονίκη 2011. - , Το μάδημα των Θρησκευτικών - Μάδημα Παιδείας και Ελληνορδόδοξης Κληρονομιάς «σημείον επιλεγόμενον. Ανάτυπο από το Περιοδ. Κοινωνία, 56(2013), Αδήνα 2013, σσ. 79-94. - 223 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Έκδοση Ζ', Εκδόσεις Δέσποινα Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. - , Διδακτική των Θρησκευτικών -Παιδείας και Ελληνορδόδοξης Κληρονομιάς- στην Πρωτοβάδμια και Δευτεροβάδμια Εκπαί δευση, Εκδόσεις Δέσποινα Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2014. - , Κατηχητική και
Χριστιανική Παιδαγωγική, Έκδοση Δ', Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. - , Επίτομος Δογματική της Ορδοδόξου Καδολικής Εκκλησίας, Κατά τις παραδόσεις του Καδηγητού π. Ιωάννου Ρωμανίδη, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2016. - , Το παιδί και ο έφηβος στη Λατρευτική ζωή της Ορδόδοξης Κα δολικής
Εκκλησίας -Συμβολή στη Λατρευτική αγωγή- εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2017. Κογκούλη Ιω. -ΟΙικονόμου X. -Σκαλτσή Π., Θεία λειτουργία του Αγί ου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Θεσσαλονίκη 1989. - , Το Βάπτισμα, Θεσσαλονίκη 1992. Κογκούλη Π. I., Ο Αλέξανδρος Δελμούζος και η σχολική πράξη, Εκδοτικός
Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη 2010. - , Διδακτική Του Μαδήματος Της Ιστορίας Στην Πρωτοβάδμια Και Δευτεροβάδμια Εκπαίδευση, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2020. — , Παιδεία και διδασκαλία κατά τον άγιο Μέγα Βασίλειο, στο: Μ. Ράντζου (Επιμέλεια) Παράδοσις Χριστιανικής Παιδαγωγίας,
Παιδεία και Σχολείο στον 21° αιώνα, Μελέτες προς τιμήν του Καδηγητή Ιωάννη Β. Κογκούλη, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλο νίκη 2022. Κόκκοτα Π., Διδακτική Φυσικών Επιστημών, εκδ. Γρηγόρη, Αδήνα 2001. Κολιάδη Εμμ., Θεωρίες μάδησης και εκπαιδευτική πράξη, Αδήνα 1989. - , Θεωρίες μάδησης και εκπαιδευτική
πράξη - Κοινωνικογνωσστικές δεωρίες αυτορρύδμισης της συμπεριφοράς και της μάδησης, Τόμος Β', Αυτοέκδοση, Αδήνα 2006.
- , Συμπεριφορά στο Σχολείο,Έκδ. Γρηγόρη, Αδήνα 2017. Κορναράκη Ιω., Χριστιανική αγωγή δράσεως ή εφαρμογή των αρχών και μεδόδων της νέας αγωγής εν τη χριστιανική αγωγή, Αδήναι 1956. - , Ψυχολογική δεώρησις του χριστιανικού παιδαγωγικού ιδεώδους, Θεσσαλονίκη 1964. - , Ανταύγειες της πατερικής ερήμου μέσα στο σύγχρονο κόσμο, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη α.ε. - 224 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κοσμόπουλου A., Ψυχολογία και Οδηγητική της παιδικής και εφηβι κής ηλικίας, Πάτρα 1980. -, Σχεσιοδυναμική-Παιδαγωγική του Προσώπου, Αθήνα 1983. Κοσσυβάκη Φ., Κριτική Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Κριτική Προ σέγγιση της Διδακτικής Πράξης. Gutenberg, Αθήνα 1998. Kothmann Τ., Ο
Χριστιανισμός μεταξύ θρησκείας και αθεϊσμού, στο Περιοδ. Θεολογία, τ. 1 (2014), σσ. 304-305. Κουκουνάρας - Λιάγκης, Μ., Εναλλακτικό Μάδημα Θρησκευτι κών. Νέα προοπτική στη θρησκευτική εκπαίδευση στο ελληνι κό σχολείο, ΠΗΓΗ https://learninn.gr/enallaktiko-mathimathriskeytikon-nea-prooptiki-sti-
thriskeytiki-ekpaideysi-stoelliniko-scholeio/. Κουντουράς Μ., Κλείστε τα σχολεία, Εκπαιδευτικά άπαντα, τ. Α', Εκδόσεις Γνώση, Αδήνα 1985. Κουλάίδής Β., (επιστ. Επιμέλεια) Σύγχρονες Διδακτικές Προσεγγί σεις για την ανάπτυξη Κριτικής- Δημιουργικής Σκέψης για την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, Ο.ΕΠ.ΕΚ.,
Αδήνα 2007. Κουρκουτάς Η., Προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά. Παρεμβά σεις στο πλαίσιο της οικογένειας και του σχολείου, Εκδ. Τόπος, Αδήνα 2011. Κούρτη Α., «Τα θρησκευτικά ως δεολογικό - ομολογιακό μάδημα» στο Περιοδ, Σύναξη, 93/2005. Κουτρολού I., Θυματοποίηση και Σχολική βία. Τι είναι ο σχολικός
εκφοβισμός και τι μπορούμε να κάνουμε. Από τη θεωρία στην πράξη, Εκδόσεις Το Ανώνυμο βιβλίο, Αδήνα 2021. Κρασανάκη Γ. Ε., Η εφηβεία - Ψυχοπαιδαγωγική θεώρηση-, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1986. -, Οι φόβοι των εφήβων -Εμπειρική ψυχολογική προσέγγιση- Αυτοέκδοση, Ηράκλειο 1993. Kron Fr., Βασικές Γνώσεις
Παιδαγωγικής Επιστήμης. Επιμέλεια Πρόλογος: Αλιβίξος Σοφός. Μετάφραση: Παναγιώτα Ψαλλίδα Των, Αδήνα 2012.
Κρουσταλάκη Γ., Η Παιδαγωγική σήμερα, τόμ. Α', Εκδόσεις Λύχνος, Αδήνα 1985. Κυριακίδης Σ. Π., «Θύτες και δύματα: Ερευνητικά δεδομένα και τρό ποι αντιμετώπισης της δυματοποίησης στο σχολείο», Επιθεώρη ση Κοινωνικών Ερευνών, 112, 2007. Κωνσταντινίδου Μ., Σχολικός εκβιασμός: Φαινόμενο θυματοποίησηςή μαγκιά; www.baby.gr.itex.cfm/doc/201/cat/6. Κωσταρίδου-Ευκλείδη Α., Γνωστική Ψυχολογία, Εκδόσεις Art of Text, Θεσσαλονίκη 1992. - 225 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Λακάν Ζ., Ο δρύαμβος της δρησκείας και Λόγος προς τους καθολι κούς, μτρφ. Νάσια Λινάρδου-Μπλατσέ, Νατάσα Κατσογιάννη, Κυριακή Σαματξή, Εκδόσεις Εκκρεμές, Αδήνα 2005. Λάππα Δ., Αυτογνωσία, το ατέλειωτο ταξίδι της αυτοεπίγνωσης στα έγκατα της ύπαρξής μας, Περιοδ. Θεολογία,
3(2013). Λεοντσίνης Γ. Ν., «Ενσυναίσδηση και διδασκαλία της Ιστορίας», στο: ΠΕΦ-Σεμινάριο τχ. 21, 1999. Lyotard Jean-François, Η μεταμοντέρνα κατάσταση, (μετάφραση Κ. Παπαγιώργης), Εκδόσεις Γνώση, Αδήνα 41993. Μακράκη Β., Ανάλυση δεδομένων στην επιστημονική έρευνα με τη μέδοδο SPSS, Από τη δεωρία
στην πράξη, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1997. Μάνου К. Γ., Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, Αδήνα 1978. — , Ψυχολογία του εφήβου: με Εισαγωγή στην Ψυχολογία του παιδιού, εξελικτική ψυχολογία. Αδήνα 1990. Μαντξαρίδη Γ., Χριστιανική Ηδική, Εκδόσεις Πουρναρά, Θεσσαλο νίκη 2002 — , Κοινωνιολογία του
Χριστιανισμού, Θεσσαλονίκη 1980. - , Χριστιανική Ηδική, πρώτος τόμος, Εισαγωγή, -Γενικές αρχές, Σύγ χρονη προβληματική, Τρίτη έκδοση ανανεωμένη, Εκδόσεις I. Μ. Μονή Βατοπαιδίου -Άγιο Όρος, 2015. - , Χριστιανική Ηδική, δεύτερος τόμος, Άνδρωπος και Θεός. Άνδρωπος και συνάνδρωπος. Υπαρξιακές και
βιοηδικές δέσεις και προοπτικές, Τρίτη έκδοση ανανεωμένη, Εκδόσεις I. Μ. Μονή Βατοπαιδίου - Άγιο Όρος, 2015. Μακράκη Β., Ανάλυση δεδομένων στην επιστημονική έρευνα με τη μέδοδο SPSS, Από τη δεωρία στην πράξη, Εκδόσεις Guttenberg, Αδήνα 1997. Μαριδάκη-Κασσωτάκη Αικ. Εισαγωγή στην Παιδαγωγική
Ψυχολογία, Εκδόσεις Ατραπός, Αδήνα 2009. Μαρκαντώνη Δ., Σχολικός εκφοβισμός. Από τους μύδους. στην πραγματικότητα, iwrite, 2020.
Μαρκαντώνη I., Ο ελεύδερος χρόνος εις τον αιώνα της τεχνικής, Αυτοέκδοση,Αδήναι1973. - , Παιδεία ειρήνης, Αυτοέκδοση, Αδήναι 1977. - , Το ανδρώπινο πρότυπο της σύγχρονης παιδείας, στο: Πρακτικά ΣΤ' Πανελληνίου δεολογικού συνεδρίου, «Το ανδρώπινο πρότυ πο της σύγχρονης παιδείας και το αρχέτυπο της Ορδοδοξίας», Αδήναι 1988. - , Ανδρωπαγωγική, τόμος 2, Αυτοέκδοση, Αδήνα α.ε. - 226 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Μαρκουλή Διομ., «Η εξέλιξη των ηδικών ιδεών: η στρουκτουραλι στική ερμηνεία του φαινομένου» στο Περιοδ. Νέα Παιδεία», τεύχος 32, Αδήνα 1984. - , «Ανδρώπινα δικαιώματα και δικαιοσύνη. Προς μία γνωστικοεξελικτική δεώρηση» στο Περιοδ. Παιδαγωγική Επιδεώρηση, τεύχος 9,
Θεσσαλονίκη 1988. Marples R., Οι σκοποί της Εκπαίδευσης, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αδήνα 2003. Ματδαίου Δ., «Παγκοσμιοποίηση, κοινωνία γνώσης και δια βίου Εκ παίδευση. Οι νέες ορίξουσες του εκπαιδευτικού έργου, στο Π. Κ. Χάρης κ.α. (Επιμ.) Πρακτικά του Θ' Διεδνούς Παιδαγωγικού Συνεδρίου, Αδήνα, Ατραπός
2001. Ματσαγγούρας Η. Γ., Σχολική τάξη, Β' έκδοση, Βελτιωμένη, Αδήνα 2000. - , Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας, η σχολική τάξη, Χώρος, ομά δα, πειθαρχία, μέδοδος, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 2001. - , Θεωρία της Διδασκαλίας Η Προσωπική Θεωρία ως Πλαίσιο Στοχαστικο-κριτικής Ανάλυσης,Έκδοση Gutenberg,
Αδήνα 2002. - , Η Σχολική Τάξη. Χώρος, Ομάδα, Πειδαρχία, Μέδοδος, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 2007. - , Η διαδεματικότητα στη σχολική γνώση εννοιοκεντρική αναπλαισίωση και σχέδια εργασίας, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αδήνα 22009. Ματσούκα Ν., Κόσμος και άνδρωπος (με βάση τα τρία κεφάλαια της Γένεσης), στο
Προβληματισμοί, τεύχ. Δ', Θεσσαλονίκη 1978. - , Δογματική και συμβολική Θεολογία Β' Έκδεση της ορδόδοξης πίστης, Εκδόσεις Π. Πουργαράς, Θεσσαλονίκη 1988. — , Θεολογική δεώρηση των σκοπών του δρησκευτικού μαδήματος, στο: του ιδίου, Μυστήριον επί των ιερώς κεκοιμημένων. Και άλλα μελετήματα, Εκδόσεις
Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992. - , (Κείμενο - Μετάφραση - Εισαγωγή - Σχόλια), Ιωάννου Δαμασκη νού. Διαλεκτικά, Εκδόσεις
Π. Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1995. - , Μια άλλη διάσταση του δρησκευτικού μαδήματος, στο: Καδ’ Οδόν, 17 (2001). - , Δογματική και Συμβολική Θεολογία A '. Εισαγωγή στην δεολογική γνωσιολογία, Εκδόσεις Π. Πουργαράς, Θεσσαλονίκη 21996. Μελανίτου Ν., Εισαγωγή εις την Παιδαγωγικήν, 1976. Μενούνου I., Κοσμά του Αιτωλού διδαχές, φιλολογική μελέτη, κείμε να,, Εκδόσεις «Τήνος», Αδήνα, χ.ε. Μεταλληνού Γ., Η Εκκλησία, Αδήνα 1980. - , Ορδόδοξη δεώρηση της Κοινωνίας, Αδήνα 1986. - 227 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ - , Το «μάδημα των Θρησκευτικών» και η κρίση του πολιτισμού μας, στο: Το μάδημα των Θρησκευτικών, Προβληματισμοί - Επιση μάνσεις - Προτάσεις, Πρακτικά Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου, Επιμέλεια: Σ. Μιχελουδάκη/Ε. Πεπέ, Θεσσαλονίκη 2015. Μετοχιανάκη Η., Εισαγωγή στην
Παιδαγωγική, τ. Α', Δ' έκδοση, Αυτοέκδοση, Ηράκλειο 2013. Minder Μ., Λειτουργική Διδακτική. Στόχοι, στρατηγικές, αξιολόγη ση. Ο συντελεστικός γνωστικισμός, μτφρ. Φ. Αρβανίτης, Εκδ. Πατάκη, Αδηνα 2007. Μιχαλακοπούλου Γ., «Ανάπτυξη της ηδικης σκέψης» στο περιοδ. Φιλόλογος, τεύχος 24, Θεσσαλονίκη
1981. Μουξέλη Ν., «Η διδασκαλία των Θρησκευτικών», στην εφημ. «Το Βήμα», 16.10.1995. Μπακιρτζής Κ., «Βιωματική εμπειρία και κίνητρα μάθησης», στο Παιδαγωγική Επιδεώρηση, τεύχος 30/2000, Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2000. - , Επικοινωνία και Αγωγή, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2006.
Μπάκου Η., Εισήγηση για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στο Δημοτι κό και στο Γυμνάσιο (Πιλοτικό Πρόγραμμα 2011-2012) - Παρου σίαση ενώπιον της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (4.5.2012), στο Περιοδ. Κοινωνία, 55(2012), σσ. 128-132. Μπέγζου Μ., Ψυχολογία της Θρησκείας, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμ
ματα, Αδήνα 1996. Μπούγας Τ., «Τέλος της πολιτικής;» Ελληνική Φιλοσοφική Επιδεώρηση, 11 (1994). Νατσιού Δ., Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός στην πνευματική ζωή του τόπου, στο: Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός και η δύναμη του ενός, 52° Παιδαγωγικό Συνέδριο του Συλλόγου Ορθοδόξου Ιεραποστολικής Δράσεως «Ο
Μέγας Βασίλειος» —Τομεύς Επι στημόνων-, Θεσσαλονίκη 2012. — , Τα Θρησκευτικά στο Δημοτικό σχολείο μέσα από το
προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών για το μάδημα των Θρησκευτικών, στο: Το μάδημα των Θρησκευτικών, Προβληματισμοί - Επισημάνσεις Προτάσεις, Πρακτικά Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου, Επιμέλεια: Σ. Μιχελουδάκη/Ε. Πεπέ, Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 2015. Νέστορος I., Η επιδετικότητα στην οικογένεια, στο σχολείο και στην κοινωνία, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 1992. Νικολαΐδη Α., Τα ολοκληρωτικά στοιχεία του σύγχρονου πολιτισμού, - 228 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ στο: Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός και η δύναμη του ενός, 52° Παιδαγωγικό Συνέδριο του Συλλόγου Ορδοδόξου Ιεραποστολι κής Δράσεως «Ο Μέγας Βασίλειος» —Τομεΰς Επιστημόνων-, Θεσσαλονίκη 2012. Νικολάου, Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Ορδοδοξία: Η ελπίς πάντων των περάτων
της γης, στο: К. I. Χολέβα, Ελληνορδόδοξη Πορεία -Ανδολόγιο κειμένων-, Αδήνα 2008. Νομικού X., Εφηβεία. Η ηλικία των επαναστάσεων, Εκδόσεις Λιβάνη, Αδήνα 2004. Νταφούλη Δ., Το ηδικοδρησκευτικό περιεχόμενο των αναγνωστικών του Δημοτικού σχολείου από το 1900 ως το 1940, Αυτοέκδοση Θεσσαλονίκη 1982.
Ξωχέλλη Π. Δ., Παιδαγωγική του Σχολείου, Εκδοτικός Οίκος Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1976. - , Το πρόβλημα του εκσυγχρονισμού του Αναλυτικού Προγράμμα τος, περιοδ. «Φιλόλογος», τεύχος 23, 1981. - , «Η εκπαίδευση στο κατώφλι του 21ου αιώνα», στο έργο του Δ. Παπαδοπούλου (επιμ.) Σύγχρονα παγκόσμια
προβλήματα και η ευδύνη του επιστήμονα, εκδ. Ινστιτούτου Εκπαίδευσης για την Ειρήνη, Θεσσαλονίκη 1994. - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Έβδομη βελτιωμένη έκδοση, Εκδοτι κός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. - , Εισαγωγή στην Παιδαγωγική -Θεμελιώδη προβλήματα της Παι δαγωγικής Επιστήμης—,
Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2005. Οικονόμου Κ., Τα σω^όμενα Φιλολογικά συγγράμματα, τ. Α', 1871. Olweus D., Εκφοβισμός και βία στο σχολείο, Εκδ. ΕΨΥΠΕ, Αδήνα 2009. Παλαμάς Κ., «Λόγος και αντίλογος», 1-10. Τα Παράκαιρα, 1919. Άπαντα, Ζ'. Μπίρης-Γκοβόστης, [1965]. Παναγοπούλου I.,
Το ήδος της κατά Χριστόν παιδείας. Απόψεις της διδακτικής πράξεως της πρώτης Εκκλησίας», Κοινωνία, 33(1990). - ,
«Η Παιδεία του Προσώπου. Η μόνιμη κληρονομιά της πατερικής Παιδείας και της ελληνικής προπαιδείας», στο: του ιδίου: Μόρ φωση και μεταμόρφωση, Εκδόσεις Άδως, Αδήνα 2000. Παπαγεωργίου Ν., Η αποθέωση της διαφορετικότητας στο: Πρακτι κά 55ου Παιδαγωγικού Συνεδρίου, Αναζήτηση της βαρβαρότητας, Σύλλογος Ορδοδόξου Ιεραποστολικής Δράσεως, «Ο Μέγας Βα σίλειος», Τομέας Επιστημών, Θεσσαλονίκη 2015. - 229 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Παπακωνσταντίνου Θ., Αναγκαίοι όροι και σημεία αναφοράς της Νεοελληνικής Παιδαγωγικής, στο: Παρουσία, τ. Α', 1982. Παπανούτσου Ε., Αγώνες και αγωνία για την Παιδεία, εκδ. Ίκαρος 1965. Παρασκευοπούλου I. Ν., Εξελικτική Ψυχολογία, Η ψυχική ζωή από τη σύλληψη ως την ενηλικίωση,
Προγεννητική περίοδος βρεφική ηλικία, τ. 1, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1985. — , Εξελικτική Ψυχολογία, τόμ. Δ' (Η εφηβική ηλικία), Β' έκδοση, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1985. Πασχάλης Α., Οι μεταγνωστικές δεξιότητες στη διδακτική πράξη. Νέα Παιδεία 102, 2002. Περσελή Εμ., Χριστιανική αγωγή και σύγχρονος κόσμος
—Θέματα δεωρίας και πράξης της χριστιανικής αγωγής-, Εκδόσεις Αρ μός, Αδήνα1994. — , Πίστη και χριστιανική αγωγή, Εκδόσεις Γρηγόρης, Αδήνα 2005. - , Ηδική και πνευματική διάσταση της παιδείας και μόρφωση του χαρακτήρα, στο: Περιοδ. «Θεολογία», Έτος 91°ς, τεύχος 4ον, Αδήνα 2020. Piaget J.,
Ψυχολογικές δεωρίες βάσεις της νέας αγωγής, μετ. Ηλ. Ξηροτύρη, Εκδόσεις Νίκη, Αδήναι 1961. - , Ψυχολογία και Παιδαγωγική, μτφρ. Α. Βερβερίδη, Εκδόσεις Λιβάνη, Αδήνα 1979. Pichmond Ρ., Εισαγωγή στον Piaget, Αδήνα 1971. Πολίτη А., Ο «χορός του Ζαλόγγου». Πληροφοριακοί πομποί, πο μποί αναμετάδοσης,
δέκτες πρόσληψης, στο: Μύδοι και ιδεολο γήματα στη σύγχρονη Ελλάδα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Σχολή Μωραϊτη, Αδήνα 2007. Πορτελάνος Στ., Διδακτική του μαδήματος των δρησκευτικών μια προσέγγιση μέσα από το φιλοσοφικό στοχασμό και τη νηπτική παράδοση, Εκδόσεις
Γρηγόρη, Αδήνα 1999. Postman Ν., Τεχνοπωλείο. Η υποταγή του πολιτισμού στην τεχνολο γία, μτφρ. Κ. Μεταξά, Εκδόσεις
Καστανιώτη, Αδήνα 1997. - , Η πυξίδα του μέλλοντος. Πώς το παρελδόν μπορεί να βελτιώσει το μέλλον μας, μτφρ. Κ. Μεταξά, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αδήνα 2002. «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών στο Δη μοτικό και στο Γυμνάσιο», ΦΕΚ 2920, 13-09-2016, τ. Β' και «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος Θρησκευτικά Γενικού Λυκείου», ΦΕΚ 2096, 13-09-2016, τ. Βλ «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών στο Δημο τικό και στο Γυμνάσιο, ΦΕΚ 2104, 19-06-2017, τ. Βλ - 230 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος Θρησκευτικά Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου», ΦΕΚ 2105, 19-06-2017, τ. Β'. «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών στο Δημο τικό και στο Γυμνάσιο», ΦΕΚ 698/04.03.2020, τ. Β\ «Πρόγραμμα Σπουδών του μαδήματος των Θρησκευτικών
Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου», ΦΕΚ 699/04.03.2020, τ. Β'. Πυργιωτάκη I. Ε., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αδήνα 1999. Ράντζου Μ., Η Διαχείριση των Συγκρούσεων στην Παιδική Ηλικία και η Κατηχητική Διακονία, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. -, Η συγγνώμη και η
συγχώρηση στη διαπροσωπική επικοινωνία των εφήδων και η Ελληνορδόδοξη Παιδεία -Θεωρητική και Εμπει ρική Προσέγγιση-, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016. -, Η Εμπειρική - βιωματική μάδηση στην παιδική ηλικία - Διδακτι κές εφαρμογές σε κατηχητικές συνάξεις, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2021.
Ραντοβιτς Λ., «Η καδολικότης της Ορδοδοξίας Σομπόρνοστ ή βυδός της αλογίας, Μαρτυρία Ορδοδοξίας 1971. Δοκίμια, Αδήνα 1971. Ράπτη Μ., Χριστιανική αγωγή και διδασκαλία, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2017. Ρασιδάκη X., Σχολικός εκφοβισμός Bullying. Αποτελεσματικές δεξιότητες επικοινωνίας. Τρόποι
αντιμετώπισης, Εκδόσεις Πατάκη, Αδήνα 2015, σ. 2015. Ρωμανίδης I. Σ. Πρωτ., Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορδοδόξου Καδολικής Εκκλησίας, τόμ. Α', Εκδόσεις Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2009. Ρεράκη Η., Η «παραβατικότητα» των εκπαιδευτικών και η μαθητι κή παραβατικότητα, στο: Μητροπολίτης
Ειρηναίος (Γαλανάκης) Χαριστήριος Τόμος (υπό την αιγίδα της I. Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης) Κίσαμος 2008. —,
Υπόμνημα: Προς Ιερά Σύνοδο Εκκλησίας της Ελλάδος, στο Περιοδ. Κοινωνία, 55(2012), σσ. 146-168). Salvadori Μ., Η ιδέα της προόδου. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν; μτφρ. Α. Σίμογλου, Εκδόσεις Σαββάλας, Αδήνα 2011. Σαπουνάς Α. Δ., Παιδαγωγικές αντιλήψεις του Αριστοτέλη, Εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2005. Schacter D. L. - Gilbert D. T. - Daniel - Wegner Μ., Ψυχολογία, επιμέλεια Στέλλα Βοσνιάδου, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2012. Σκαρβέλη-Νικολοπούλου Α., Τα Μαδηματάρια των ελληνικών σχο λείων της Τουρκοκρατίας. Διδακτορική Διατριβή, Αδήνα 1993. - 231 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Smeman A., Για να ζήσει ο κόσμος, μετ. Σ. Λορεντξάτου, Αδήναι 1970. - , Εξ ύδατος και Πνεύματος, Αθήνα 1984. — , Η Εκκλησία προσευχόμενη, μετ. Π. Δ. Τξέπου, Εκδόσεις Ακρίτα α.ε. Σούλα Ν. Π., «Ήδος» (αισδητικώς) Στη: Μεγάλη Παιδαγωγική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος τρίτος, Εκδοτικός
οργανισμός Ελληνικοί Γράμματα, Αδήναι 1968. Σουσαμίδου Αι., Φαινόμενα Βίας και Επιθετικότητας στο ελληνικό Δημοτικό σχολείο, στο: Παραβατικότητα και σχολείο, Πρακτικά Ημερίδας Κοσμητείας Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Εκ παιδευτικής και
Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μα κεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5 Μάίόυ 2007, Εκδοτικός Οίκος Αδελ φών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Σ Π., Θεολογική προσέγγιση της χριστιανικής γιορτής, Ανάτ. από το περιοδ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, τεύχ. 734, Θεσσαλονίκη 1990. Spanger Ed., Ψυχολογία της εφηβικής
ηλικίας, μετάφρασις N. I. Λούβαρι, έκδοσις Δευτέρα, Αδήναι 1956. Σταδόπουλος Μ., Η συνταγματική κατοχύρωση της θρησκευτικής ελευδερίας και οι σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας, στο: Δ. Χριστόπουλος (επιμ.) Νομικά ζητήματα δρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα, Εκδόσεις Κριτική, Αδήνα 1999. Στανιλοαε Ε Δ., Η
πορεία με το Σωτήρα Χριστό (τρία δοκίμια) μετ. Α.Κ. Καραϊσαρίδης, Θεσσαλονίκη 1974. Στεφανίδη-Μπότη Φ. / Τσιάντης I., Σχολείο και Ψυχική Υγεία: Ει σαγωγικά σχόλια. Παιδί και Έφηβος. Ψυχική Υγεία και Ψυχοπαδολογία, Ελληνική Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, Τόμος 2, Τεύχος 1.
Εκδόσεις Καστανιώτη, Αδήνα 2000. Στογιαννίδης A. Β., Η Διδακτική του Συμβόλου: Προσεγγίσεις στη Θεωρία της
Διδασκαλίας του Μαδήματος των Θρησκευτικών, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. - , Φιλοσοφία της Παιδείας και Χριστιανισμός. Μια στοχαστική πε ριδιάβαση στα μονοπάτια της Ορδόδοξης και της Προτεσταντικής Θρησκευτικής Παιδαγωγικής, Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2013. - , Σχολική Παιδεία, μάδημα Θρησκευτικών και Δημόσιος Χώρος, Αναστοχαστική ιχνηλασία στην παιδαγωγική δεωρία του Dietrich Benner,Έκδοση Ostracon Publishing, Θεσσαλονίκη 2021. - 232 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Stones T. E., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Ψυχολογία, Αδήνα 1981. Στρατιώτου Κλ., Κατηχητική ή δρησκευτική διδασκαλία και αγωγή κατά τας αρχάς της Ορδοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, τόμος Α' αυτοτελής, Θεσσαλονίκη 1929. Συγκολλίτου Ε., «Η επιθετικότητα στο σχολικό πλαίσιο» στο:.
Πρα κτικά 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επι στημών Κομοτηνής, Κομοτηνή 1997. Συμβούλιο της Επικράτειας, Αποφάσεις 1749-1752/2019 για τα νέα Προγράμματα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού, Γυμνασί ου και Λυκείου (ΦΕΚ του 2017). Σύνδεσμος Θεολόγων Μακεδονίας-Θράκης, Υπόμνημα προς
την Δ.Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο Περιοδ. Κοινωνία, 55 (2012), σσ. 133-137. Ταρατόρη Ε., «Εκτιμήσεις μαδητών Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης για την επιδετικότητα των εκπαιδευτικών και των ιδίων. Μια εμπειρική προσέγγιση», στο: Πρακτικά 2ου Πανελληνίου Συνε δρίου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών
Κομοτηνής, Κομοτη νή 1997. Τσανανά Γ., Περί τα αίτια της κρίσεως και το μέλλον του κατηχητι κού Σχολείου εν Ελλάδι (Ανάτυπον εκ της Επετηρίδας Αδωνιάδος σχολής 1976), Θεσσαλονίκη 1966. - , Ελπίδα-διακονία-σωτηρία, Αυτοέκδοση, Αδήνα 1980. - , Έγχρωμες «τοιχογραφίες» στο κτήριο της Θεολογικής,
Θεσσα λονίκη 1988, Ανάτυπο από τον τόμο Διακονία. Αφιέρωμα στη μνήμη Βασιλείου Στογιάννου, Έκδοση Επιστημονικής Επετηρί δας Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Θεσσα λονίκη 1988. - , Η χριστιανική αγωγή γιά την ειρήνη στην πράξη σήμερα, ανάτ. από τον τόμο: Εκπαίδευση για την ειρήνη και
τα δικαιώματα του ανδρώπου, Θεσσαλονίκη 1990. Τάφόπουλος Μ. X., Προσεγγίζοντας την Παιδαγωγική ως επιστή
μη της αγωγής και της εκπαίδευσης - Πορεία, προβληματισμοί, αναστοχασμοί, Εκδόσεις Ζυγός, Θεσσαλονίκη 2019. Τξιωρτξή Ελ, Η Ελληνική Γραμματεία στη βασική Παιδεία του Γέ νους κατά την ύστερη Τουρκοκρατία (1750-1821): Από τη χει ρόγραφη παράδοση στο έντυπο (Κώδικες - Μαδηματάρια της I. Μονής των αγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων Θεραπνών Σπάρ της), Ιωάννινα 2012. Τρεμπέλα Π., Από την ορδόδοξον λατρείαν μας, Αδήναι 1984. Τριλίβα Σ. και Αναγνωστοπούλου Τ., Βιωματική μάδηση Ένας πρα- 233 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ κτικός οδηγός για εκπαιδευτικούς και ψυχολόγους, εκδ. Τόπος, 2008. Τρυφωνόπουλου Σ. L, Ψυχολογία του εφήβου, Εκδόσεις Αφοί Τολίδη, Αδήνα 1980. Τσίριμπα Α., Γενική Παιδαγωγική, Αδήναι 1964. Τσιρώνης X. Ν., Θρησκεία και Κοινωνία στη Δεύτερη Νεωτερικότητα. Λόγοι, διάλογοι αντίλογοι
στο έργο του UI. Beck, Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη 2018. Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάδησης και Θρησκευμάτων / Παιδα γωγικό Ινστιτούτο, Νέο Σχολείο. Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρη σκευτικά Δημοτικού Γυμνασίου, Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάδησης και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αδήνα
2011. Φλωρόφσκυ Γ., Θεολογία, Αλήδεια και ζωή, Αδήναι 1962. — , Το σώμα του ζώντος Χριστού, Θεσσαλονίκη 1981. Φραγκόπουλου Η., Η δέση μας για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο (Πιλοτικό Πρόγραμμα - έτος 20112012) -Παρουσίαση ενώπιον της Ιεράς Συνόδου, στο Περιοδ. Κοινωνία,
55(2012) σσ. 118-127. Φράγκου Κ., Σχέδιο ορδοδόξων Λειτουργικών κινήσεων και Λατρευτι κής αγωγής των παιδιών, Αυτοέκδοση, Αδήναι 1961. - , Η παιδική Λατρεία ως δεσμός λατρευτικής αγωγής και χριστιανι κής μορφώσεως των παίδων, Αυτοέκδοση, Ιωάννινα 1963. — , Επιστήμη της αγωγής και αγωγή,
Αυτοέκδοση, Θεσσαλονίκη 1968. - , Η οργάνωσις της κατηχητικής διακονίας παρ’ έκαστη Μητροπολιτική περιφερεία, Αδήναι 1972. Φράγκου X., Ψυχοπαιδαγωγική, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 1977. Frankl V. Ε., Αναζητώντας νόημα ζωής και ελευδερίας, μτφρ. T. X. Ευδοκά/Κ. Δ. Χριστοφορίδου, εκδ. Ταμασός, Λευκωσία
1979. Φρομ Ε., Η υγιής κοινωνία, μετ. Δ. Θεοδωρακάτου, Αδήνα 1973. - , Η τέχνη της αγάπης, μετ. Ε. Γραμμένου, Αδήνα
1978. Φύκαρης I., Σύγχρονες διαστάσεις του διδακτικού έργου και του ρό λου του εκπαιδευτικού όρια και δυνατότητες, εκδ. Κυριακίδη, 2010. — , Θέματα Παιδαγωγικής Επιστήμης, Εκδόσεις Δέσποινας Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2015. Φωτίου Στ., Η Ορδόδοξη Πίστη, εισαγωγή στη χριστιανική διδασκα λία. Εκδόσεις Αρμός, Αδήνα 2014. Χαραλαμπίδη Θ., Γενική Παιδαγωγική, Αδήναι, α.ε. Χαραλαμπόπουλου Γ. Ν., Θεωρία της Παιδείας (Γενική Παιδαγωγι κή), Αδήνα 1984. - 234 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Χαρώνη В., Ψυχολογία και. αγωγή των εφήβων, Αυτοέκδοση, Αθήνα 2008. Χατξηδανιήλ Π., «Το περιεχόμενο του μαδήματος της Ιστορίας» ΕΠΕΑΕΚ, 1999. Χατξηδήμου Δ., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Γ' Έκδοση, Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2002. Χατξηχρήστου X.,
Πρόληψη και Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας στο Σχολείο και στην Οικογένεια, Εκδόσεις Gutenberg, Αδήνα 2015. Χουντουμάδη Α., Παιδιά και γονείς στο ξεκίνημα μιας σχέσης, Αδή να 1996. Χριστοδούλου Αρχιεπισκόπου Αδηνών, Από χώμα και ουρανό, Εκδό σεις Καστανιώτη, Αδήνα 1999. -, «Η Ορδοδοξία, όρος
επιβίωσης του Ελληνισμού», στο К. I. Χολέβα, Ελληνορδόδοξη Πορεία -Ανδολόγιο κειμένων-, Αδήνα 2008. —, Δράξασδε Παιδείας, Ομιλίες προς τους Εκπαιδευτικούς σε δέμα τα παιδείας εξεταζόμενα στο Φως της Ορδοδόξου αυτοσυνειδησίας και πνευματικότητας, Πανελλήνιο Ίδρυμα Ευαγγελίστριας Τήνου, Τήνος 2009.
Χριστοπούλου Γ., Περιληπτική έκδεσις της εν Ελλάδι Μέσης εκπαιδεύσεως από το 1828 και μέχρι του τέλους του 1855, προς τον Βασιλέα, Ε.τ.Κ. 16/8.5.1855. Χρυσαφίδης Κ., Βιωματική-Επικοινωνιακή Διδασκαλία η εισαγωγή της μεδόδου project στο σχολείο, Εκδόσεις Gutenberg, Παιδα γωγική σειρά, Αδήνα 2002.
Χρυσοστόμου Γ., Ονοματοδοσία, Θεσσαλονίκη 1991. Β. Ξενόγλωσση Baacke D., Jugend zwischen Anarchismus und Apathie? στο: W von Ilsemann (Hg) Anpasssung, Hamburg 1980. Bandura A. Walters R., Social learning and personality deve lopment, Holt, Rinehart and Winston. N. York 1963. Bauer A.,
Medienpädagogik. Einführung und Grundlegung, Graz 1980. Berger P., Zur Dialektik von Religion und Gesellschaft, Frankfurt 1988.
Boud D., Keogh R and Walker D., Reflection: Turning experience into learning, Kogan Page, London 1985. Bopp J., Jugend, Stuttgart 1984. - 235 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Brunner G., Was uns miteinander Leben lasst. Grundwerte un serer Gesellschaft, Freiburg 1978. Colby A. - Kohlberg L., Das moralische Urteil: Das Kognitionszen trierte Entwicklung Psychologische Ansatz, στο: Steiner G. (Hg). Die Psychologie des 20 Jahrhunderts, Bd VII Piaget und die Folgen, Zürich, 1978. Coombs P. H., The World Educational Crisis: A Systems Analysis, Oxford University Press, New York 1968. Coombs P. H. Ahmed Μ., Attacking Rural Poverty: How Non-formal Education Can Help. Johns Hopkins University Press. Baltimore 1974. Coudenhove-Kalergi R. N., Praktischer Idealismus. Der Kalergi-Plan zur Zerstörung der europäischen Völker, Omnia Ve ritas Limited, 2018. Erikson E. H., (Childhood and society. Norton New York 1950. —, Youth: Change and challenge. Basic books 1963. -, Insight and responsibility. Norton, New York 1964. -, Identity: Youth and crisis. Norton, New York 1968. —, Der junge Mann Luther. Eine psychoanalitische und historische Studie, Frankfurt 1975. Exeier A., Zur Frage der Kindermassen. Eucharistiefeier στο: Katechetische Blätter 91(1966) im Kosel Verlag zu München und Kempten. -, Fehlformen religiose Erziehung und Sozialisation, στο: Unsere Seelsorge 28 (1978). — , Katechese in unserer Zeit. Themen und Ergebnisse der 4. Bischofssynode, München 1979. — , Zur Freude der Glaubens hinführen, Freiburg 1980. — , Muss die Kirche die Jugend verlieren?, Freiburg 1981. Field L. and Baumi Μ., «Lucy Sprague Mitchell Chempion for Experiential Learning», in Our Proud Heritage, September 2014. Flitner A., «Das Kinid amm Ende “seines”
Jahrhunderts», Neues Sammlyng 39 (1999). Fowler J.W., Stage of Faith. The Psychologie of Human develop ment and the guest for meaning, San Francisco 1981. Freud S., New introductory lectures on psychoanalysis New York 1933. Fuchs Μ., Gewalt an Schulen. Realität und Wahrnehmung eines sozialen Problems, Opladen 1996. - 236 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Gilligan C., In a different voice, Cambridge 1982. - , Remapping the moral domain. New images of self in relation ship στο: T. C. Heller, Reconstructing individualism, Stanform 1986. Goldman R., Readiness for Religion, A Basis for Developmental, Religions Education, London 1977. Hamers J. Η. Μ . Overtoom Μ. T. Teaching thinking: Program mes and evaluation, Ψυχολογία, 6 (3), 1999. Hoffman Μ., Eine Theorie der Moralentwicklung im Jugendalter, στο: Leo Montada (έκδ.) Brennpunkte der Entwicklunspsychologie, Stuttgart 1979. - , Empathy social cognition and moral action, στο: William Kurtines -Jakob Gewirtz (επιμέλεια) Handbook of moral bejavior and development, Τόμος I, Theory, Hillsdale u.a., Erlbaum 1991, σσ. 275-301. Horstein W., κ.ά., Lernen im Jugendalter. Ergebnisse, Fragestel lungen und Probleme Sozialwissenschaflicher Forschung, Stuttgart 1975. - , Geselschaftliche Ramensbedigungen der Jugenarbeit, στο: Niedersachsicher Kultusministerium, Referat-Presse-und Öf fentlichkeitsarbeit (Hg), Perspektiven der Jugendarbeit in den 90em, Hannover 1989. Jaeger W., Paideia. Die Formung des griechischen Menschen, De Gruyter, Berlin· New York 1989. Jarvis P., «Religious experience and experiential learning.» in Realigious Education, 103 (5), 6 Nov. 2008. Johnson D. and Johnson R., Learning together, Emuly wood Cliffs, Prentive Hall, New Jersey 1997. Koch H., Kirchliche Jugendarbeit unter der Grundperspektive der Befreiung der Menschen zum Sein, Bonn 1985. Kolb D. A., Experiential Learning, Engelwood Cliffs, Prentice Hall, New Jersey 1984. Kohlberg L., “The
Development of Modes of Thinking and Choi ces in Years 10 to 16”. Ph. D. Dissertation, University of Chi cago 1958. -, «Stages of moral development aw a basis for moral educa tion», στο: C. Μ. Beck/B. S. Crittendem/E. V. Sullivan, (ed) Moral Education Interdisciplitary Approaches, N. York 1971. -, Die Psychologie der Moralentwicklung, Suhrkamp, Frankfurt 1996. - 237 -
ΠΕΛΑΓΙΑ I. ΚΟΓΚΟΥΛΗ Kron Fr./ Jürgens E. / Standop J., Grundwissen Didaktik, (: Ernst Reinhardt Verlag, München, 2014. Lechner Μ., Pastoraltheologie der Jugend. Geschichte, theolo gische und kairologische Bestimmung der Jugendpastoraleiner evangelisiernden Kirche, München 1992. Leeper S. H., Witherspoon R. I. and Day B., Good Schools for Young Children: A Guide for Working With Three-, Four-, and Five-Year-Old Children, Macmillan, New York 5th 1984. Mason K., Cyberbullying, A Preliminary Assement for School Personnel, in Psychology in the Schools, 2008. McAdams D. P., The psychology of life stories. Review of General Psychology, 5(2), 2001. McCrae R. R.,, Costa Jr, P. T., Personality trait structure as a human universal. American Psychologist, 52(5), 1997. Meichenbaum B., Teaching thinking: A cognitive-behavioral perspective. In: S. F. Chipman, J. W. Segal, R. Glaser (eds), Thinking and Learning Skills τ. 2, Lawrence Erlbaum Asso ciates, Hillsdale, NJ 1985. Moon J. N., Reflection in learning professional development theory practice, Roudelgne Falmer Taylor and Francis, New York and London 2008. Morgethaler Chr., Sozialisation und Religion. Sozial-wissen schaftlichen Materialen zur religionspddagogische Theorien bildung, Güterslon 1976. Nastainczyk W., Die Hinführung der Heranachsenden zur Feier und Empfang der Eucharistie, στο: F.X. ARNOLD κ.ά. (Hg) ffandbuch der Pastoraltheologie, Freiburg-Bassel-Wien 1972. - , Zeichen predigten für Kinder und andere. Ein Jahreszyklus zu den Lesungen der Sonn und Festtage, 2 Aufl. München 1972. - , Der springende Funke, Kinder predigten
für das ganze Jahr, Freiburg 1984. Neidhart E. κ. ά., Jugend in Spectrum der Wissenschaften. Beit rage zur Theorie der Jugendalters, München 1970. Nickel H., Entwidklungspsychologie des Kindes und Jugen dalters, Stuttgart 1973. Nipkow К. E., Religionsunterricht in der Lestungsschule. Rück fragen and eine neue Programmatik, στο: Westermanns Pädagogische Beitrage 31(1979). - , Grundfragen der Religionspädagogik. Bd 3, Güterslohn 1983. - , Bildung als Lebensbegleitung und Erneuerung. Kirchliche Bil- 238 -
ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ dungsverantwortung in Gemeinde, Schule und Gesellschaft Güterloher Verlagshaus 2 1992, Gütersloh 1992. Olweus D., Bullying at school, What we know and what we can do, Blackwell, London 1993. -, Bullying Prevention Program, Olweus Bullying Questionnaire - Standard School Report, Hanzelden - PDA, U.S.A. 2007. Oser F. κ.ά., Der Mensch, Stufen seiner religiösen Entwicklung, Gütersloh 1988. Piaget J., The moral development of child, Free Press 1948. -, Das moralishe Urteil bei Kinder, Zürich 1954. Richter G., Die Glauben-Feiern-Wege liturgische Erneurung, Mainz 1989. Schenk-Dazinger L., Entwicklungspsychologie, Österreichischer Buntesverlag für Unterricht, Wissenschaft und Kunst, Wien 1974. Vattimo G., Glauben — Philosophieren, (aus dem Italienischen üb ersetzt von Christiane Schultz), Stuttgart 1997. Vygotsky L., Mind in society: The denelopment of higher psycho logical process, MA: Harvard University Press, Cambridge 1978. Weitzer N., Moraleducation in West Germany, στο: Journal of Moral Education 14 (1985). - 239 - Bayerische λ Staatsbibliothek | München ) |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Konkulē, Pelagia ca. 20./21. Jh |
| author_GND | (DE-588)142938769 |
| author_facet | Konkulē, Pelagia ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Konkulē, Pelagia ca. 20./21. Jh |
| author_variant | p k pk |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049625961 |
| contents | Bibliografie S. 217-239 |
| ctrlnum | (OCoLC)1429559472 (DE-599)BVBBV049625961 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV049625961</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240408</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">240325s2023 |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789605994389</subfield><subfield code="9">978-960-599-438-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1429559472</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049625961</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Konkulē, Pelagia</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)142938769</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs</subfield><subfield code="b">Christianopaidagōgikē theōrēsē</subfield><subfield code="c">Pelagia I. Konkulē</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Education (Paideia/Paedeia) and educational training in perspective of moral cultivation of students in primary and secondary educational levels</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">ēthous</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Thessalonikē</subfield><subfield code="b">Ekdoseis Kyriakidē</subfield><subfield code="c">[2023]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">©2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">239 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos</subfield><subfield code="v">57</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 217-239</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Berufsbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4069342-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Sittliche Erziehung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4055179-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Schulbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4180099-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Schulbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4180099-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Berufsbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4069342-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Sittliche Erziehung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4055179-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos</subfield><subfield code="v">57</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV011731425</subfield><subfield code="9">57</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240408</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0905</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0905</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034969893</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd |
| geographic_facet | Griechenland |
| id | DE-604.BV049625961 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T23:37:45Z |
| indexdate | 2024-08-31T00:55:15Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9789605994389 |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034969893 |
| oclc_num | 1429559472 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 239 Seiten |
| psigel | BSB_NED_20240408 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Ekdoseis Kyriakidē |
| record_format | marc |
| series | Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos |
| series2 | Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos |
| spelling | Konkulē, Pelagia ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)142938769 aut Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē Pelagia I. Konkulē Education (Paideia/Paedeia) and educational training in perspective of moral cultivation of students in primary and secondary educational levels ēthous Thessalonikē Ekdoseis Kyriakidē [2023] ©2023 239 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos 57 In griechischer Schrift Bibliografie S. 217-239 Berufsbildung (DE-588)4069342-9 gnd rswk-swf Sittliche Erziehung (DE-588)4055179-9 gnd rswk-swf Schulbildung (DE-588)4180099-0 gnd rswk-swf Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd rswk-swf Griechenland (DE-588)4022047-3 g Schulbildung (DE-588)4180099-0 s Berufsbildung (DE-588)4069342-9 s Sittliche Erziehung (DE-588)4055179-9 s DE-604 Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos 57 (DE-604)BV011731425 57 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Konkulē, Pelagia ca. 20./21. Jh Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē Christianopaidagōgikes meletes kai ereunes, 2ē periodos Bibliografie S. 217-239 Berufsbildung (DE-588)4069342-9 gnd Sittliche Erziehung (DE-588)4055179-9 gnd Schulbildung (DE-588)4180099-0 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4069342-9 (DE-588)4055179-9 (DE-588)4180099-0 (DE-588)4022047-3 |
| title | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē |
| title_alt | Education (Paideia/Paedeia) and educational training in perspective of moral cultivation of students in primary and secondary educational levels ēthous |
| title_auth | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē |
| title_exact_search | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē |
| title_exact_search_txtP | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē |
| title_full | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē Pelagia I. Konkulē |
| title_fullStr | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē Pelagia I. Konkulē |
| title_full_unstemmed | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs Christianopaidagōgikē theōrēsē Pelagia I. Konkulē |
| title_short | Paideia kai ekpaideusē stēn prooptikē kalliergeias tu ēthus stus/stis mathētes/tries tēs prōtobathmias kai deuterobathmias ekpaideusēs |
| title_sort | paideia kai ekpaideuse sten prooptike kalliergeias tu ethus stus stis mathetes tries tes protobathmias kai deuterobathmias ekpaideuses christianopaidagogike theorese |
| title_sub | Christianopaidagōgikē theōrēsē |
| topic | Berufsbildung (DE-588)4069342-9 gnd Sittliche Erziehung (DE-588)4055179-9 gnd Schulbildung (DE-588)4180099-0 gnd |
| topic_facet | Berufsbildung Sittliche Erziehung Schulbildung Griechenland |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034969893&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV011731425 |
| work_keys_str_mv | AT konkulepelagia paideiakaiekpaideusestenprooptikekalliergeiastuethusstusstismathetestriestesprotobathmiaskaideuterobathmiasekpaideuseschristianopaidagogiketheorese AT konkulepelagia educationpaideiapaedeiaandeducationaltraininginperspectiveofmoralcultivationofstudentsinprimaryandsecondaryeducationallevels AT konkulepelagia ethous |