Daskales sta chronia tu alytrōtismu: mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913)
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Thessalonikē
Ekdoseis Graphēma
2023
|
| Ausgabe: | 1ē ekdosē |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Gemischte Register |
| Beschreibung: | In griechischer Schrift |
| Beschreibung: | 516 Seiten, 2 ungezählte Seiten |
| ISBN: | 9786185710385 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049524475 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20240216 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 240131s2023 |||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9786185710385 |9 978-618-5710-38-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1422351006 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049524475 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Preka, Maria |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)104366680X |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Daskales sta chronia tu alytrōtismu |b mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) |c Maria Preka |
| 246 | 1 | 0 | |a alytrōtismou histories |
| 250 | |a 1ē ekdosē | ||
| 264 | 1 | |a Thessalonikē |b Ekdoseis Graphēma |c 2023 | |
| 300 | |a 516 Seiten, 2 ungezählte Seiten | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a In griechischer Schrift | ||
| 505 | 8 | |a Bibliografie S. 481-506 und Index S. 507-516 | |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1880-1913 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Lehrerin |0 (DE-588)4035097-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Lehrerin |0 (DE-588)4035097-6 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1880-1913 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20240216 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.309 |e 22/bsb |f 09041 |g 495 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.309 |e 22/bsb |f 09034 |g 495 |
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 09041 |g 495 |
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 09034 |g 495 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034870244 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1808862500303667200 |
|---|---|
| adam_text |
Περιεχόμενα Ευχαριστίες . 11 Συντομογραφίες . 17 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 19 21
Δασκάλες: τάσεις τής έρευνας, ταδικά μου ζητούμενα. Οι δασκάλες ως εργαζόμενες: δυνατότητες και περιορισμοί στα τέλη τού 19ου αιώνα. 27 Αναζητώντας ιστορικό νήμα στον χώρο και στον χρόνο . 39 Τεκμηριωτικό
υλικό. 48 - Αρχείο Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. 48 - Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών.
50 - Αρχείο Συλλόγου προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων. 53 Μεθοδολογικές και εννοιολογικές επιλογές. 54 Οι αιτήσεις διορισμού: μια τοποθεσία στο μεταξύ. 56 Οι αιτήσεις χορήγησης
υποτροφίας. 62 Δομή τού βιβλίου. 64 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ I ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία τη δεκαετία τού 1880 . 'Ιδρυση: κάτω από
ποιές συνθήκες και για ποιόν σκοπό. Διοίκηση και μέλη. 71 76 88
10 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού IV Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ «ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΝ» Επί τής διαδικασίας. 347 Αναζήτηση θέσης στο «εξωτερικό» εξαιτίας «βαρύτατων οικογενειακών περιστάσεων». 357 Στην επικράτεια του παράδοξου. 378 Γλίσχροι μισθοί και επαρκείς αντιμισθίες: ορισμένες χρήσιμες επισημάνσεις. 384 Δασκάλες, δάσκαλοι, καθηγητές «διατελουσι εις απογνωσιν». 401 «Ο κίνδυνος των μεταθέσεων και απολύσεων.». 407 Αιτήματα διορισμού στο «εξωτερικό» με βάση γνωστικά και επαγγελματικά προσόντα. 418 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. 449 Πηγές-Βιβλιογραφία. 481 Ευρετήριο. 507 Ενημέρωση εκ μέρους του επιμελητή. 517
ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΑΙΟΓΡΑΦΙΑ I. ΑΡΧΕΙΑ - ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΠΗΓΕΣ ΑΡΧΕΙΟ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Μαθητολόγια Αθηνών: ετών 1876-1884, εσωτερικού σχολείου ετών 18891915, εξωτερικού σχολείου ετών 1892-1901. Μαθητολόγια Αρσάκειου Κέρκυρας: ετών 1884-1895, 1895-1904, 1904-1908. Μαθητολόγιο Αρσάκειου Λάρισας: ετών
1902-1927. Πρακτικά συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου ετών 1880-1913. «Προϋπολογισμός εσόδων και εξόδων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας δια το έτος 1894». ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Φ. «ΕΠΕΛΕΠ», ΑΑΚ-Α, τμ. 2. Φ. 1880, 77/3, «Κοινωνική και πολιτιστική δρασις του
Ελληνισμού (Σύλλο γος προς διαδοσιν των ελληνικών γραμμάτων)». Φ. 1884, 60/3, «Συνδρομαι υπέρ εθνικών και φιλανθρωπικών σκοπών και Σύλλογος προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων». Φ. 1885, 29 Β3, «Εκπαιδευτικά». Φ. 1886, 60/3, «Συνδρομαι υπέρ εθνικών, φιλανθρωπικών και αγαθοεργών σκοπών. (Σύλλογος,
δαπάναι κηδειών, ιερατικών σχολών)». Φ. 1887, «Αποδείξεις Εκπαιδευτικών και υποτρόφων περιφερείας Θεσσαλο νίκης και Σερρών». Φ. 1887, «Επιτροπή προς ενισχυσιν της ελληνικής Εκκλησίας και Παιδείας», ΑΑΚ-Α, τμ. 4. Φ. 1893, ΑΑΚ Α2. Φ. 1905, «Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης», В ΑΑΚ 90.
482 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Φ. 1906, A3, «Διορισμοί διδασκάλων και διδασκαλισσών εις Μακεδονίαν και αλλαχού». Φ. 1908, 69.1, «Μακεδονικός Αγών, Γενικόν Προξενείον Θεσσαλονίκης». Φ. 1909, Β33, υποφακελος 4, «Περί απαγορευσεως της εξασκησεως του διδα σκαλικού επαγγέλματος εις Έλληνας
υπηκόους». ΑΡΧΕΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. «Διάφορα, Κανονισμός ΥΠΕΞ .κατάλογοι». «Κανονισμοί». «Αλληλογραφία ΣΔΕΓ με ΥΠΕΞ». «Υποτροφιαι Αρσάκειου» για τα ετη 1880-1911. «Αιτήσεις δασκάλων και διδασκαλισσών» για τα ετη 1887-1905. «Διορισμοί και
συμβόλαια δασκαλών» για τα ετη 1907-1911. «Υποτροφιαι Διδασκαλείου Νηπιαγωγών». «Συμβόλαια διδασκάλων 1872-1899». ΑΡΧΕΙΟ ΒΙΚΕΛΑ ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Φ. 848. II. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΠΗΓΕΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Έκθεσις των πράσων του Διοικητικού Συμβουλίου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας. Γενομενη
επί της Β' Γενικής Συνελευσεως αυτής υπο I. Π. Κοκκώνη, Εκ της Τυπογραφίας Α. Κορόμηλά, Εν Αθήναις 1837. (http: //anemi.lib.uoc.gr/) Κανονισμός του εν Αθήναις Διδασκαλείου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας, Εκ του Τυπογραφείου η Μνημοσύνη, X. Νικολα'ίδου Φιλαδελφέως, Αθήνησιν 1842. Διοργανισμός της
Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας, Εκ της Τυπογραφίας Ν. Παππαδοπούλου, Εν Αθήναις 1851. (http://anemi.lib.uoc.gr/)
Πηγες-Βιβλιογραφια | 483 Διοργανισμός τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας και Κανονισμός του Парде— ναγωγειου αυτής, του υπο την προστασίαν της AM. της Βασιλισσης της Ελλάδος, Εκ του Τυπογραφείου της Αυγής, Εν Αθήναις 1858. (http: //anemi.lib.uoc.gr/) Κανονισμός των Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής
Εταιρίας, 1877 (http://anemi.lib.uoc.gr/). Κανονισμός των σχολείων της ΦΕ, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1889. (http://anemi.lib.uoc.gr/ ) Πρακτικά της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας του έτους 18881889, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1889. (http:
//anemi.lib.uoc.gr/) Της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας τα κατά το έτος 1890-1891 πεπραγμένα, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1891. (http://anemi.lib.uoc.gr/) «Προϋπολογισμός των εσόδων και εξόδων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας δια το έτος 1893», στο Της εν Αθήναις
Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας τα κατα το έτος 1892-1893 πεπραγμένα, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1893. (http://anemi.lib.uoc.gr/) Της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας τα κατα το έτος 1894-1895 πεπραγμένα, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1895. (http://anemi.lib.uoc.gr/)
Τα υπο του Διοικητικού Συμβουλίου της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας πεπραγμένα κατα το έτος 1896-1897, Εκ του Τυπο γραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1898. (http://anemi.lib.uoc.gr/) Η Εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εζηντα χρονιά παιδείας, Η
εν Αθήναις Φιλεκπαι δευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Η δράσις του συλλόγου κατά την
εκατονταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθήναις σύλλογος προς διαδοσιν των ελληνικών γραμμάτων, Αθήναι 1970. Βούρη, Σοφία, Πηγές για την ιστορία τής Μακεδονίας. Πολιτική και εκπαί δευση 1875-1907, Παρασκήνιο, Αθήνα 1994. Δημαράς, Αλεξης, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. Α', Ερμής, Αθήνα 1973.
484 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Καράβας, Σπόρος, Μυστικά και παραμυθία απο την ιστορία της Μακεδο νίας, Βιβλιοραμα, Αθήνα 2014. Μπουζάκης, Σήφης / Χρηστός Τζήκας, Η κατάρτιση των δασκάλων-διδασκαλισσών και των νηπιαγωγών στην Ελλάδα, τ. 1, Gutenberg, Αθή να 22002. Φουρναρακη, Ελένη,
Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων: ελληνικοί προ βληματισμοί ( 1830-1910 ) - Ένα ανθολογώ, Ιστορικό Αρχείο Ελ ληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1987. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ Στατιστική της Ελλάδος. Πληθυσμός, Υπουργειον Εσωτερικών, Εν Αθηναις 1881. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Ν. ΒΠΕ , «Περί του
διοργανισμου των σχολείων της στοιχειώδους εκπαιδευσεως και καταργησεως του ταμείου της δημοτικής εκπαιδευσεως», ΦΕΚ 286, 18.8.1892. Ν. ΒΤΜΘ , «Περί της στοιχειώδους η δημοτικής εκπαιδευσεως», ΦΕΚ 37, 5.10.1895. III. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ Αβδελά, Έφη, «Η θέση τής δασκάλας: λόγοι και αντίλογοι σε
ένα μεσοπολεμικό επαγγελματικό έντυπο», Δίνη, φεμινιστικό περιοδικό 3 (1988), σ. 46-53. --- Δημόσιοι υπάλληλοι γένους θηλυκού. Καταμερισμός της εργασίας κατά φυλά στον δημόσιό τομέα, 1908-1955, Ίδρυμα Έρευνας και Παι δείας τής Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα 1990. --- «Φεμινιστικές κριτικές
της ιδιότητας του πολίτη: απο την ψευδή οικουμενικότητα στη διεκδίκηση της πολιτικής», Το φυλό των δικαιωμά των. Εξουσία, γυναίκες και ιδιότητα του πολίτη, Πρακτικά ευρωπαϊ κού συνέδριου, Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών Διοτιμα, Νε φέλη, Αθήνα 1999, σ. 551-558.
Πηγές-Βιβλιογραφία | 485 — «Ανάμεσα στο καθήκον και στο δικαίωμα. Το φυλό και η ιδιότητα του πο λίτη στην Ελλάδα, 1864-1952», στο Θάλεια Δραγώνα / Φαρούκ Μπιρτέκ (επιμ.), Ελλάδα και Τουρκία. Πολίτης και εθνος-κράτος, Αλε ξάνδρεια, Αθήνα 2006, σ. 225-272. — (επιμ.), Το Λυκείου των Ελληνίδων, 100
χρονιά, Πολιτιστικό 'Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2010. Αγγελοπουλου, Άννα, «Όψεις της σέρβικης εθνικής δράσης στους σλαβόφω νους πληθυσμούς της Μακεδονίας (τέλη του 19ου αιωνα-αρχές τού 20°υ αιώνα)», Fragmenta Hellenoslavica 2 (2015), σ. 57-92. Αθανασίου, Αθηνά, «Εισαγωγή: φύλο, εξουσία και
υποκειμενικότητα μετά το δεύτερο κύμα», στο Αθηνά Αθανασίου (επιμ.), Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική, Νήσος, Αθήνα 2006, σ. 13-138. Αλεξίου, Έλλη, Γ Χριστιανικόν Παρθεναγωγειον, Καστανιώτης, Αθήνα 2010. Αναγνωστοπούλου, Σία, Μικρά Ασια, 19°ζ αι. - 1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες. Από
το μιλλετ των Ρωμιών στο ελληνικό έθνος, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998. Ανδρεου, Αποστολής / Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Εξουσία και οργανωση-διοικηση του εκπαιδευτικού συστήματος, Νεα Σύνορα Α. Λιβανης, Αθήνα 1994. Ανδριανοπούλου, Κωνσταντίνα, «Η ρωμαίικη μειονότητα της Κωνσταντινού πολης στον
Μεσοπόλεμο: κοινοτική συγκρότηση, ιδεολογία και η οριοθετηση της στο τούρκικο εθνικό περιβάλλον», αδημοσίευτη διδακτορι κή διατριβή, Παντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολίτικων Επι στήμων, Τμήμα Πολίτικης Επιστήμης και Ιστορίας, Αθήνα 2014. Ανδριωτης, Νικος / Ελένη Πρωτοπαπα, «Ανάδρομη στην
ιστορία του Λυ κείου των Ελληνίδων», στο Αβδελά (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 19-85. Αντερσον, Μπενεντικτ,
Φαντασιακες κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρ χές και τη διάδοση του εθνικισμού, μτφρ. Ποθητη Χαντζαρουλα, Νε φέλη, Αθήνα 1997. Ατσαβε, Παναγιώτα, «Τα σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στην Αθήνα. Η απήχησή τους στη ζωή τής πόλεως», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτικη Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκα τόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 103-122.
486 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού ---- «Τα σχολεία τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στην Ελλάδα. Η εξάπλωση των Αρσακειων σχολείων και η διάδοση της γυναικείας εκπαιδευσεως», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν
Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 123-148. ---- «Η εκπαίδευση στα σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Πρωτοπο ρία στην παιδεία. Η θέση των Αρσακείων σχολείων στην ιστορία τής ελληνικής εκπαιδευσεως», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996
εκατόν εξήντα χρονιά παι δεία?, Η εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 149198. Βακαλοπουλος, Κωνσταντίνος, Εθνοτικη διαπαλη στη Μακεδονία (18941904 ), Ηρόδοτος, Αθήνα 1999. ---- Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Αδριανουπολεως ( 1872-1996). Απο τη ριαρτυρικη θρακικη γη στα αγία χώματα της
Μακεδονίας, Αδελφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1996. Βακουφαρης, Περικλής, «Ο αναθεωρημένος κανονισμός της ελληνικής κοινό τητας Θεσσαλονίκης του 1874 και οι διενεξεις των κοινοτικών αρχό ντων», Θεσσαλονίκη 3 (1992), σ. 169-184. Βαρικα, Ελένη, «Το κενό στον καθρέφτη: βιογραφικες προσεγγίσεις στην
ιστο ρία των γυναικών», Δίνη, φεμινιστικό περιοδικό 3 (1988), σ. 64-71. ---- Η εξεγερση των κυρίων. Η γενεση μιας φεμινιστικής συνείδησης στην Ελλάδα 1833-1907, Κατάρτι, Αθήνα 22007 [1η έκδ.: Ίδρυμα Έρευ νας και Παιδείας τής Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα 1987]. Βασιλειάδου, Δήμητρα,
«Ανδρική κοινωνικότητα στην αστική Αθήνα: η Αθη ναϊκή Λέσχη (1875-1940)», Μνημών 30 (2009), σ. 179-211. Βεργοπουλος,
Κωνσταντίνος, «Η κυβέρνηση Θ. Δηλιγιαννη. Η κρίση τής Ανατολικής Ρωμυλίας και οι πολίτικες συνεπειες στην Ελλαδα», Ιστο ρία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ', σ. 24-30. [αυτό καλύτερα να φύγει, περιλαμβάνεται στο επόμενό] Βεργοπουλος, Κωνσταντίνος, «Οι πολίτικες εξελίξεις απο το 1881 ως το 1895», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ',σ. 22-39. Βογλη, Ελπίδα, «Έλληνες το γένος». Η ιθαγένεια και η ταυτότητα στο εθνικό κράτος των Ελλήνων ( 1821-1844 ), Πανεπιστημιακές Εκδό σεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007.
Πηγες-Βιβλιογραφια | 487 Βούρη, Σοφία, Εκπαίδευση και εθνικισμός στα Βαλκάνια. Η περίπτωση της βορειοδυτικής Μακεδονίας ( 1870-1904), Gutenberg, Αθήνα 1992 (Α' ανατύπωση 2010). — Πήγες για την ιστορία της Μακεδονίας. Πολίτικη και εκπαίδευση 1875-1907, Παρασκήνιο, Αθήνα 1994. — Οικοτροφεία και
υποτροφίες στη Μακεδονία ( 1903-1913 ), Guten berg, Αθήνα 2005. Butler, Judith, Αναταραχή φύλου. Ο φεμινισμός και η ανατροπή της ταυτό τητας, μτφρ. Γιώργος Καραμπελας, επιμ. Χριστίνα Σπυροπουλου, εισαγωγή, επιστημονική επιμ. Βενετία Καντσα, επίμετρο Αθήνα Αθα νασίου, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2009.
Γιαννακόπουλος, Γιώργος, «Ο Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντι νουπόλεως (1861-1922): Η ελληνική παιδεία και επιστήμη ως εθνική πολιτική στην Οθωμανική Αυτοκρατορία», αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Νομικών και Οικονομικών και Πολίτικων
Επιστήμων, Τμήμα Πολι τικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, Αθήνα 1998. Γιαννοπουλου, Άννα Γ., «Καλλιόπη Κεχαγια», Φυσιογνωμιαι τινες Αρσα κειάδων. Επ' ευκαιρία της εκατονταετηρίδας της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας 1836-1936, σ. 27-35. http:
//anemi.lib.uoc.gr/php/pd£_pager.php?rec=/metadata/9/7/6/me tadata-89a4ad5dfb574ab9bd79b5ac04b2525a_1239085982.tkl^do=628 12.pdf 5lang=en spageno=l °pagestart^lêfwidth=441 =height=655 5 maxpage=162 (10.8.2018). Γιαννουλοπουλος, Γιάννης, «Εξωτερική πολίτικη», στο Χρηστός Χατζηιωσηφ (επιμ.), Ιστορία
της Ελλαδας του 20ου αιώνα 1900-1922. Οι απαρ χές, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2000, τ. Α2, σ. 107-147. Γουλφ, Βιρτζίνια, Ένα δικό σου δωμάτιο, μτφρ. Μίνα Δαλαμαγκα, Οδυσσέας,
Αθήνα 42005. Clogg, Richard, Συνοπτική ιστορία της Ελλαδας 1 770-2000, μτφρ. Λυδία Παπαδάκη / Μαρία Μαυρομμάτη [κεφ. 7], Κάτοπτρο, Αθήνα 22003. Δαλακούρα, Κατερίνα, Η εκπαίδευση των γυναικών στις ελληνικές κοινότη τες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: κοινωνικοποίηση στα πρότυπα της πατριαρχίας και του εθνικισμού (19°' αιωνας-1922 ), Guten berg, Αθήνα 2008. --- «Έφημερίς των Κυριών’ (1887-1917): λογοι περί διδασκαλισσων», στο Σιδηρούλα Ζιώγου-Καραστεργίου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των
488 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βάνιας, Θεσσα λονίκη 2010, σ. 377-395. ---- «Εκπαίδευση των γυναικών εκπαιδευτικών (19°ς αι.-1922)», στο Σηφης Μπουζακης (επιμ.), Πανόραμα ιστορίας της εκπαίδευσης: όψεις και απόψεις, Gutenberg, Αθήνα 2011,
τ. Β', σ. 751-766. ---- «Γυναίκες και εκπαίδευση (1828-1850): Διαπραγμάτευση των ορίων και υπέρβαση των φραγμών», στο Scientific Network for Adult Education in Crete 8 (2012). http://cretaadulteduc.gr/blog/?p=531 (14.8.2018). Δαλακουρα, Κατερίνα / Ζιωγου-Καραστεργιου, Σιδηρουλα, Η εκπαίδευση των
γυναικών. Οι γυναίκες στην εκπαίδευση. Κοινωνικοί, ιδεολογικοί, εκπαιδευτικοί μετασχηματισμοί και η γυναικεία παρέμβαση ( 18'κ20°; αι.), www.kallipos.gr, Αθήνα 2015. Δαρδαβέσης, Θεόδωρος, Φιλόπτωχος Αδελψοτης Ανδρών Θεσσαλονίκης. Τα Διοικητικά Συμβούλια και οι διατελεσαντες πρόεδροι 1871-2010,
Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2010. Δέλτα, Πηνελόπη Σ., Στα μυστικά του βάλτου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1993. Δερτιλής, Γ. Β., Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830-1920, τ. Β', Εστία, Αθήνα 2005. Δημαράς, Αλεξης, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. A ,
Ερμής, Αθήνα 1973. Δημαράς, Αλεξης, «Εισαγωγή», στο Αλεξης Δημαράς, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. Α', Ερμής, Αθήνα 1973, σ. ιστ -ματ'. ---- «Χαρακτηριστικά αστικού φιλελευθερισμού στα εκπαιδευτικά προγράμ ματα των κυβερνήσεων του Βενιζελου», στο Γιώργος Μαυρογορδατος / Χρήστος
Χατζηιωσήφ (επιμ.), Βενιζελισμος και αστικός εκσυγχρονι σμός, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρητης, Ηράκλειο
1988, σ. 21-32. ---- Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης. Το «ανακοπτόμενο άλμα». Τά σεις και αντιστάσεις στην ελληνική εκπαίδευση 1833-2000, Βασω Βασιλού-Παπαγεωργιου (επιμ.), Μεταίχμιο, Αθήνα 2013. Δημαράς, Κ. Θ., Ελληνικός ρωμαντισμος, Ερμής, Αθήνα 1985. ---- Κωνσταντίνος Παπαρρηγοπουλος. Η εποχή του, η ζωη του, το έργο του, Μορφωτικό 'Ιδρυμα Εθνικής Τραπεζης, Αθήνα 1986. Διαμαντουρου, Ιωαννα, «Η Κρητικη Επανάσταση (1866-1869)», Ιστορία του Ελληνικού Εθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΓ', σ. 253277.
Πηγες-Βιβλιογραφία | 489 Διβάνη, Λένα, Η εδαψικη ολοκλήρωσή τη? Ελλάδας ( 1830-1947), Καστανιωτης, Αθήνα 2000. Dakin, Douglas, Η ενοποίηση της Ελλαδας, 1770-1923, μτφρ. Α. Ξανθοπουλος, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπεζης, Αθήνα 2005. Εξερτζόγλου, Χάρης, Εθνική ταυτότητα στην Κωνσταντινούπολη τον 19°
αιώνα. Ο Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως, 1861-1912, Νεφέλη, Αθήνα 1996. Εμπρός, 1900 και 1910. Ζαμπελη, Μαλβίνα, «Ιστορία των σχολικών κτηρίων τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Αρσάκειο Μέγαρο, Αρσάκειο Ψυχικού, Τοσίτσειο-Αρσάκειο Εκαλης, Αρσάκειο Πατρών, Αρσάκειο Θεσσαλονίκης», Η
Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαι δευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 55-102. Ζιώγου-Καραστεργίου, Σιδηρούλα, «Διακαώς επιθυμούσα να διδάξω: Συμ βολή στην ιστορία των σχολείων της Θεσσαλονίκης κατά το
τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Πόροι των σχολείων, πρόσληψη δασκάλων και διδασκαλισσων», Μακεδονικά 16 (1976), σ. 325-348 (αναδημοσίευση στο Σιδηρούλα Ζιωγου-Καραστεργιου, Θεσσαλονίκης εκπαιδευτικά: 1905 20* αιώνας, Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 81-120). --- Η μέση εκπαίδευση
των κοριτσιων στην Ελλαδα ( 1830-1893), Ιστο ρικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1986. ----Διερευνωντα? το φυλό: ιστορική διάσταση και σύγχρονος προβληματι σμός στη γενική, επαγγελματική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2006. ----«Φρονίμους
δεσποινίδας και αριστας μητέρας: Στοχοι παρθεναγωγείων, απόψεις παιδαγωγών και εκπαιδευτική πολίτικη κατά τον 19°
αιώνα», στο Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνωυτα? το φυλό, σ. 129-169. ---- «Απο τα Παρθεναγωγεία στα Γυμνάσια Θηλέων: Παιδαγωγική θεωρία και εκπαιδευτική πράξη κατα τις τρεις πρώτες δεκαετίες τού 20ου αιώ να. Λογος και αντίλογος στο πλαίσιο της Νέας Αγωγής και των με ταρρυθμίσεων του Ελ. Βενιζελου», στο Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνώντας το φύλο, σ. 171-197. ----«Προ των προπυλαίων: διεκδικήσεις και αντιστάσεις για την είσοδο των γυναικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1890) και Θεσσαλονίκης
490 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού (1926)», στο Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνωντας το φυλό, σ. 235296. ---- «Η ιστορία των γυναικών εκπαιδευτικών κατα τον 19° και τις αρχές του 20°υ αιώνα: Πρωτοπόρες Ελληνιδες παιδαγωγοί, ο ρολος και η προσφο ρά τους στην εκπαίδευση και την κοινωνία», στο
Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνωντας το φυλό, σ. 351-374. ---- «Η γυναικεία εκπαίδευση στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων του Ελευ θερίου Βενιζελου», στο Βάλια Βαρουχακη / Αργυρώ Βατσακη (επιμ.), Η εκπαιδευτική πολίτικη στα χρονιά του Ελευθερίου Βενιζελου, Πρα κτικά συνεδρίου, Αθήνα, 22-24 Ιανουάριου
2004, Ελληνικά Γραμματα / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζελος», Αθήνα 2007, σ. 303-326. ---- (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2010. Ζιώγου-Καραστεργίου, Σιδηρούλα / Σόφια Χατζηστεφανιδου, «Σπουδαι και
αναγνώσεις μου: αγνωστα στοιχεία για τη ζωη και το έργο της Αικα τερίνης Λασκαρίδου (1842-1916) μέσα απο αυτοβιογραφικα κείμενα», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 207-250. Η δρασις του
συλλόγου κατα την εκατονταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθηναις σύλλογος προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων, Αθηναι 1970. Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαι δευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996. Θεόδωρου, Βάσω,
«Ερμηνευτικές προσεγγίσεις της φιλανθρωπίας. Απο τον κοινωνικό έλεγχο στην αμοιβαιότητα», Μνημών 25 (2003), σ.
171-184. Ιωσηφίδου, Μαρίνα, «Αδελφες στον Χρίστο: Η συγγένεια σε δυο ελληνικά ορθόδοξα μοναστήρια», στο Ευθύμιος Παπαταξιαρχης / Θεόδωρός Παραδέλλης (επιμ.), Ταυτότητες και φυλό στη σύγχρονη Ελλαδα, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006, σ. 277-306. Καζαμίας, Ανδρέας, «Η καταρα του Σίσυφου στην ελληνική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση: μια κοινωνικοπολιτικη και πολιτισμική ερμηνεία», στο Σήφης Μπουζάκης (επιμ.), Συγκριτική παιδαγωγική III. Θεωρητικά, μεθοδολογικά προβλήματα και σύγχρονες τάσεις στη διεθνή εκπαί δευση, Gutenberg, Αθήνα 1993, σ. 169-183.
Πηγές-Βιβλιογραφία | 491 Καιροφύλας, Γιάννης, Η Αθήνα της Мтел Εποκ, Ίρις, Αθήνα 2001. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας, «Οι Γαριβαλδινοί στην κρητική επανάσταση του 1866: το παιχνίδι των αριθμών», Τα Ιστορικά 5 (1986), σ. 121-138. ----«Η Αθήνα τον 19° αιώνα: Απο επαρχιακή πόλη της Οθωμανικής Αυτο
κρατορίας, πρωτεύουσα του Ελληνικού Βασιλείου», Αρχαιολογία της πόλης των Αθηνών, ηλεκτρονική έκδοση Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chapter_more_9.aspx (8.8.2018). Κανάκης, Ιωάννης, Η εσωτερική οργάνωση και λειτουργία του νεοελληνικού δημοτικού σχολείου, Εκδόσεις
Γρηγόρη, Αθήνα 1995. Καννερ, Έφη, Έμφυλες κοινωνικές διεκδικήσεις απο την Οθωμανική Αυτο κρατορία στην Ελλαδα και στην Τουρκία: ο κοσμος μιας ελληνιδας χριστιανης δασκάλας, Παπαζήσης, Αθήνα 2012. Καραβας, Σπυρος, «Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγοπουλος και οι εθνικες διεκ δικήσεις (1877-1885)», στο
Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης / Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενιτης (επιμ.), Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγ χρονης Ελλαδας 1833-2002, τ. Α', Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθήνα 2004, σ. 149-169. ----«Μακάριοι οι κατεχοντες την γην». Γαιοκτητικοί σχεδιασμοί προς απαλλοτρίωση
συνειδήσεων στη Μακεδονία 1880-1909, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2010. ----Μυστικά και παραμυθία απο την ιστορία της Μακεδονίας, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2014. Καρσεντι, Μπρουνο, Μαρσελ Μος. Το ολικο κοινωνικό φαινόμενό, μτφρ. Δημητρης Κοσμίδης, Πατάκης, Αθήνα 2000. Κεχριωτης, Βαγγέλης, «Ρεκβιεμ για την Οθωμανική
Αυτοκρατορία», στο Αντωνης Λιακός / Έφη Γαζη (επιμ.), Η συγκρότηση του ελληνικού κράτους, Νεφέλη, Αθήνα 2008, σ. 17-51.
Κιτρομηλίδης, Πασχαλης Μ., «Νοερες κοινότητες και οι απαρχές τού εθνι κού ζητήματος στα Βαλκανια», στο Θανος Βερεμης (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και εθνικισμός στη νεότερη Ελλαδα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2003, σ. 53-131. Κόκκινος, Γιώργος, «Η αποσυνδεση του έθνους απο το κράτος, ο πολιτικός ανορθολογισμος και η συγκρότηση των εθνικών οργανώσεων στα τέλη του 19ου αιώνα. Το παράδειγμα της Εταιρείας ο Ελληνισμός», στο Ο πόλεμός του 1897, Πρακτικά, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πο λιτισμού και Γενικής Παιδείας, Αθήνα 2005, σ. 231-250.
492 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Κολτσιδας, Αντωνης Μιχ., Ιστορία του Μοναστηριού της Πελαγονιας και των περίχωρων. Ο Ελληνισμός, η εθνική και κοινωνική διάσταση, Αδελφοί Κυριακιδη, Θεσσαλονίκη 2003. Κορασιδου, Μαρία, Οι άθλιοι των Αθηνών και οι θεραπευτές τους. Φτώχεια και φιλανθρωπία
στην ελληνική πρωτεύουσα τον 19° αιώνα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1995. Κουλουρη, Χριστίνα, Αθλητισμός και οφεις της αστικής κοινωνικότητας. Γυμναστικά και αθλητικά σωματεία 1870-1922, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς,
Αθήνα 1997. --- «Ιστορία και ιστοριογραφία της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης: Διλήμμα τα και στερεότυπα», στο Καιτη Αρωνη-Τσιχλη / Στέφανος Παπαγεωργιου / Αλεξάνδρα Πατρικίου (επιμ.), Η Ελλαδα της νεωτερικοτητας. Κοινωνικές κρίσεις και ιδεολογικά διλήμματα ( 19°s-2Oos αιώνας). Κείμενα για τη Ρενα
Σταυρίδη-Πατρικίου, Π.Μ.Σ. Πολιτι κής Επιστήμης και Ιστορίας, Παντειο Πανεπιστήμιο, Παπαζησης, Αθήνα 2014, σ. 207-222. Κουρτιδης, Αριστοτέλης, «Ως κατάδικοι εξοριζόμενοι», στο Αλεξης Δημαράς, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. A , Ερμης, Αθήνα 1973, σ. 269-272. Κυπριανός, Παντελής,
Συγκριτική ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, Βιβλιόραμα, Αθήνα 32015. Κυριαζοπουλου, Ευγενία, «'Ιδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Το ξεκί νημα της γυναικείας εκπαιδευσεως στην Ελλαδα», Η Εν Αθηναις Φι λεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά
παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εται ρεία, Αθήνα 1996, σ. 27-54. Κυριάκός, Διομήδης Α., «Όχι! τα
γραμματα δεν φυσιουσι την γυναίκα», στο Φουρναράκη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 324-332. Κωφός, Ευάγγελος, «Το ελληνοβουλγαρικό ζητημα», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΓ ', σ. 298-365. Κωφός, Ευάγγελος, «Από το τέλος τής Κρητικής Επαναστάσεως ως την προ σάρτηση της Θεσσαλίας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΓ', σ. 289-365. --- «Εθνική κληρονομιά και εθνική ταυτότητα στη Μακεδονία του 19ου και του 20ου αιώνα», στο Θανος Βερεμης (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και
Πηγές-Βιβλιογραφια | 493 εθνικισμός στη νεότερη Ελλάδα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2003, σ. 199-269, Λέφας, Χρ., Ιστορία της εκπαιδευσεως, Οργανισμός Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων, Εν Αθήναις 1942. Λιακός, Αντώνης, Η ιταλική ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα, 1859-1862, Θεμέλιο, Αθήνα 1985. ---
«Η νεοελληνική ιστοριογραφία το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα», Σύγχρονα Θέματα 76-77 (2001), σ. 72-91. Λυκιαρδοπουλου-Κονταρα, Σταυρούλα, «Οι (άγνωστες) διευθύντριες του Παρθεναγωγείου Μυτιλήνης Ελπινίκη Καρακούση και Σταματίνα Κα ζαντζή», Αιολικά Χρονικά, τ. IB', Μυτιλήνη 2010, σ. 37-43.
Μαζαρακης, Ιωάννης, «Η Μακεδονία στις παραμονές του Αγώνα», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ', σ. 220254. Μαλαφάντης, Κωνσταντίνος Δ., «Ο Λέων Μελάς (1812-1879) ως λογοτέχνης-παιδαγωγος και το έργο του», Παρνασσός, τ. ΜΗ (2006), σ. 359-406. Μαμωνη, Κυριακή, «Η ζωη και
η δράση των υπόδουλων Ελλήνων, 18811913. Θράκη», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθνα 1977, τ. ΙΔ',σ. 358-367. Μαμώνη, Κυριακή / Λήδα Ιστικοπούλου, Γυναικείοι σύλλογοι στην Κωνστα ντινούπολη ( 1861-1922 ), Εστία, Αθήνα 2002. Μαρίνου, Ξένια, Αναζητώντας οδοφράγματα. Αστικός Τύπος και
ελληνικές συμμέτοχες στον γαλλοπρωσικο πόλεμό και την Παρισινή Κομμούνα, Κ.Ψ.Μ., Αθήνα 2015. Μαστορα, ΜαριανθηΈλισαβετ, «Η επίδραση της γαλλικής γλώσσας και του πολιτισμού τής Γαλλίας στα εκπαιδευτήρια της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας απο της ιδρυσεως της (1836) εως τις αρχές τού 20ου αιώνα»,
αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε πιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2006.
http://phd.theses.ekt.gr/eadd/handle /10442/20841 (8.8.2018). Ματαλας, Παρασκευας, Έθνος και Ορθοδοξία. Οι περιπετειες μιας σχέσης. Απο το «Ελλαδικο» στο Βουλγαρικό σχίσμα, Πανεπιστημιακές Εκδό σεις Κρήτης, Ηράκλειο 2003. Μαυροπούλου, Σοφία, «Προφίλ των γυναικών εκπαιδευτικών πριν και μετά την ενσωμάτωση των Νέων Χωρων (1909-1914) με βάση τα Φ.Ε.Κ. διορισμού: Καταγραφή και αναλυση των δεδομένων», μεταπτυχιακή
494 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού εργασία, επόπτρια Σιδηρούλα Ζιώγου-Καραστεργίου, Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, Αριστοτελειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2013. http://ikee.lib.auth.gr/record/ 133771/£iles/GRI-2014-l 1817.pdf (12.8.2018). Μελά, Ναταλια Π., Παύλος
Μελας. Βιογραφία απο διηγήσεις, αναμνήσεις, γράμματα δικά του και άλλων, Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελλη νικών Γραμμάτων, Αθήνα 1963. Μελαινα, Ελπίς, Περιηγήσεις στην Κρητη, 1866-1870, μτφρ. / εισαγωγή / σχόλια Ιωαννα Μυλωνακη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρητης, Ηρά κλειο 2008. Μελας, Λέων, «Περί
ενισχυσεως της ηθικης παιδαγωγησεως εν τοις ελληνικοίς εκπαιδευτηρίοις», Η δρασις του συλλόγου κατα την εκατο νταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθήναις σύλλογος προς διάδοσιν των ελ ληνικών γραμμάτων, Αθηναι 1970, σ. 86-87. Μεταλληνού, Βαρβάρα / Μαρία Βαϊάννη / Λυδία Αμπόνη, «Εθνική δράση και προσφορά της
Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας», Η Εν Αθηναις Φι λεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσάκεια-Τοσίτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρόνια παιδείας, Η εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εται ρεία, Αθήνα 1996, σ. 239-280. Μεταλληνού-Τσιώμου, Αγγελική, Λεύκωμα Αγωνος ( 1900-1912), Θεσ σαλονίκη 1931. Μητροφάνης,
Γιώργος, «Η συγκρότηση ενός συστήματος πληροφόρησης για την έρευνα: Τιμές, μισθοί και ημερομίσθια στην Ελλαδα, 18321912», Τα Ιστορικά 3 (1985), σ. 216-222. Μιχοπουλου, Άννα, «Άννα Τριανταφυλλιδου», στο Αβδελα (επιμ.), Το Λύ κε ιον των Ελληνιδων, σ. 44-45. ---- «Από το γυναικείο σωματείο με εθνικούς
στοχους σε εθνικό σωματείο γυναικών: η εθνική πολίτικη του Λυκείου των Ελληνιδων απο την Καλ λιρρόη Παρρέν
στην Άννα Τριανταφυλλιδου (1911-1940)», στο Αβδελα (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνιδων, σ. 145-189. Μουτζαν-Μαρτινέγκου, Ελισάβετ, Αυτοβιογραφία, εισαγωγη-φιλολογικη επιμελεια Βαγγέλης Αθανασοπουλος, Ωκεανιδα, Αθήνα 1997. Μπακαλάκη, Αλεξάνδρα / Ελένη Ελεγμίτου, Η εκπαίδευση «εις τα του οικου» και τα γυναικεία καθήκοντα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεο λαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1987. Μπαμπινιώτης, Γεώργιος, «Αποστολος Αρσακης. Νεοελληνικός Διαφωτι σμός και εκπαίδευση», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αμ
Πηγες-Βιβλιογραφία | 495 σάκεια-Τοσίτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρόνια παι δείας, Η εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 20-25. Μπελιά, Ελένη, «Η δραστηριότης του εν Αθήναις Συλλόγου προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων υπέρ τού ελληνισμού τής Θράκης», Αθήνα, τ. ΟΕ'
(1975), σ. 85-94. Μπονίδης, Κυριάκος, Οι ελληνικοί φιλεκπαιδευτικοί σύλλογοι ως φορείς εθνικής παιδείας και πολιτισμού στη διαφιλονικουμενη Μακεδονία ( 1869-1914), Αδελφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1996. Μπουζάκης, Σήφης / Χρήστος Τζήκας, Η κατάρτιση των δασκαλών-διδασκαλισσων και των νηπιαγωγών στην
Ελλαδα, τ. 1, Gutenberg, Αθήνα 22002. Μπουζάκης, Σηφης, Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλαδα, Μεταρρυθμιστικες προσπάθειες 1913-1929, τ. Α', Gutenberg, Αθήνα 1995. ----Εκπαιδευτικός μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα. Πρωτοβάθμια και δευτε ροβάθμια γενική και τεχνικοεπαγγελματικη εκπαίδευση:
Μεταρρυθμιστικες προσπάθειες 19°s αιωνας-1913, 1929, Gutenberg, Αθήνα 2002. ----Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Ελλαδα ( 1836-2005). Τεκμήρια ιστορίας, τ. Β' ( 1926-2005), Gutenberg, Αθήνα 2006. Μπουκουβαλα, Ελένη, «Μαρτυρολογίαν των διδασκαλισσων. Αναμνήσεις εκ της επιθεωρησεως σχολείων θηλεων»,
Επετηρις της Δημοτικής Εκπαιδευσεως, έτος Α' (1901-1902), Αθήνα, εκδότες Υιοί Ανέστη Κωνσταντινιδου, σ. 73-86, στο Φουρναρακη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 503-511. Μπουρνάζος, Στρατής, «Η εκπαίδευση στο ελληνικό κράτος», στο Χρήστος Χατζηιωσηφ (επιμ.), Π ιστορία της Ελλαδας του 20ου αιώνα
19001922. Οι απαρχές, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2000, τ. Α2, σ. 189-281. Μπουρντιε, Πιερ, Η διάκριση. Κοινωνική κριτική
της καλαισθητικής κρί σης, μτφρ. Κική Καψαμπέλη, Πατάκης, Αθήνα 2002. Μποχωτης, Αθανάσιος, Η ριζοσπαστική δεζια. Αντικοινοβουλευτισμος, συ ντηρητισμός και ανολοκλήρωτος φασισμός στην Ελλαδα 18641911: Έρευνες για σύγχρονες πολίτικες ιδεολογίες, Βιβλιόραμα, Αθή να 2003. Μπραϊντόττι, Ρόζι, Νομαδικά υποκείμενα. Ενσωματότητα και εμφυλη διά φορά στη σύγχρονη φεμινιστική θεωρία, μτφρ. Αγγελική Σηφακη / Ουρανία Τσιακαλου, Νήσος, Αθήνα 2014.
496 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Μως, Μαρσελ, Το δώρο. Μορφές καί λειτουργίες τη? ανταλλαγή? στις αρ χαϊκές κοινωνίες, μτφρ. Άννα Σταματοπουλου-Παραδέλλη, Καστανιωτης, Αθήνα 1999. Ξανθοπουλος, Κ. Σ., «Μακραν της αγορας και της των πολλών απειροκα λίας», στο Φουρναρακη, Εκπαίδευση και
αγωγή των κοριτσιων, σ. 255-259. Ξηραδάκη, Κουλά, Από τα αρχεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Παρθεναγω γεία και δασκάλες υπόδουλου Ελληνισμού, τ. Α'-Β', Αθήνα 19721973. ---- Το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα. Πρωτοπόρες Ελληνίδες 1830- 1936, Γλάρος, Αθήνα 1988. Παλιούρα, Δήμητρα, «Γυναίκες
περιηγήτριες στα Χανια κατα τον 19° αιώ να», στο Ερατοσθένης Καψωμένος (επιμ.), Πεπραγμένα I Διεθνούς Κρητολογικου Συνέδριου, τ. Γ4, Ανάτυπο, Χανια 2011, σ. 536-543. Παπαδόπουλος, Στέφανος, «Εισαγωγή στην ιστορία των ελληνικών φιλεκπαι δευτικών συλλόγων τής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον 19°
και 20° αιώνα», Παρνασσός, τ. Δ/2 (1962), σ. 247-258. Παπαδοπούλου, Αλεξάνδρα, Περιπετειαι μιας διδασκαλισσης. Στο Μονα στήρι, Πατάκης, Αθήνα 2005. Παπακώστας, Γιάννης, Διά τον σύνδεσμον του απανταχού Ελληνισμού. Μείζων Ελληνισμός και ελληνικά γραμματα στις απαρχές του εικοστού αιώνα, Σύλλογος προς
διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, Αθήνα 2010. Παπαταξιάρχης, Ευθύμιος / Παραδέλλης, Θεόδωρος (επιμ.), Ταυτότητες και φύλο στη σύγχρονη Ελλάδα, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006. Παρρέν, Καλλιρρόη, «Επιθέσεις και στραγγαλισμοί κατα διδασκαλισσων», Εφημερις των Κυρίων, αρ. φ. 47 (31.1.1888), σ. 3-4. http://digital.
lib.auth.gr/record/30379/iiles/arc-2005-7787.pdf (14.8.2018). ---- «Μονοτονία ξηρού και πληκτικού σχολικού βίου», στο
Φουρναρακη, Εκ παίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 363-372. Πατρις, αφιέρωμα «Η μεγάλη Κρητικη Επανάσταση 1866-1869», Δεκέμ βριος 2008, σ. 1-96. Πέννας, Πέτρος, «Έριδες περί την κοινοτικήν οργάνωσιν της πόλεως Σερρών και τα πρακτικά της εν Σερραις Εξαρχίας των μητροπολιτών Θεσσα λονίκης», Σερραϊκα Χρονικά 2 (1957), σ. 67-125. Πιζάνιας, Νικόλαος, Σεβαστή Καλλισπερη εκ Κάλυμνου η πρώτη Ελληνις φοιτήτρια, ανάτυπο από το περιοδικό Ακτίνες, Αθήνα 1971. Ψηφιακη Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη, http://anemi.lib.uoc.gr/
Πηγες-Βιβλιογραφια | 497 php/pdf_pager.php?rec=/metadata/ d/l/d/ metadata-1320134481-2550 79-469.tklô5do=369291.pdfê71ang=el 5pageno=lÊ7pagestart=l 5width =450 °height=614 smaxpage=28 (12.8.2018). Πιζάνιας, Πέτρος, Μισθοί και εισοδήματα στην Ελλάδα ( 1842-1923 ). Το παράδειγμα των υπάλληλων της
Εθνικής Τράπεζας, Μορφωτικό 'Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1985. Ποταμιάνος, Νίκος, «Κοινοβουλευτισμός, ούτος ο εχθρός. Μια οργάνωση της ριζοσπαστικής δεξιάς: η Εταιρεία Ελληνισμός 1898-1910», Ουτο πία. Διμηνιαία έκδοση θεωρίας και πολιτισμού 56 (2003), σ. 77-95. ---- Οι νοικοκυραίοι. Μαγαζάτορες
και βιοτεχνες στην Αθήνα 1880-1925, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2016. Πρεκα, Μαρία, «Γυναικεία σωματειακή δράση και οι μεταμορφώσεις της», Τα Ιστορικά 54 (2011), σ. 261-267. ---- «Αρσακειάδες δασκάλες: λόγοι και πρακτικές διαπραγμάτευσης / αναδιαπραγμάτευσης εαυτού (1880-1913)», στο
Δήμητρα Βασιλειαδου / Παναγιώτης Ζεστανάκης / Μαρία Κεφαλά / Μαρία Πρεκα (επιμ.), (Αντί) μιλώντας στις βεβαιότητες: φόλα, αναπαραστασεις, υποκειμε νικότητες, ΟΜΙΚ, Αθήνα 2013, σ. 43-62. ---- «Τα μυστήρια των αρχείων: επί τα ίχνη αρσακειάδων διδασκαλισσων», Σύγχρονα Θέματα 126 (2014), σ. 66-69. ----
«Αρσακειάδες δασκάλες (1880-1913): ρητές και άρρητες οικογενειακές διαδρομές», στο Γλαύκη Γκότση / Ανδρονίκη Διαλέτη / Ελένη Φουρναράκη (επιμ.), Το φόλο στην ιστορία: αποτιμήσεις και παραδείγμα τα, Ασίνη, Αθήνα 2015, σ. 107-138. Πυργιωτακης, Γεώργιος, Προβλήματα στην ιστορία της εκπαιδευσεως των
δασκαλών στα πρώτα πενήντα χρονιά μετά την απελευθέρωση ( 1828-1878), Χριστινάκη, Αθήνα 1981. Πυργιωτακης,
Ιωάννης, Η Οδύσσεια του διδασκαλικού επαγγέλματος, Αδελφοί Κυριακιδη, Θεσσαλονίκη 1992. Ραγκαβής, Αλέξανδρος Ρ., Απομνημονεύματα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Εν Αθήναις 1895, τ. В '. http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/c/4/8/metadata -181-0000007.tklS7do=68230_02.pdf 9lang=el 5pageno=l °pagestart= l 5width=392£7height=553 maxpage=420 (17.8.2018). Ρακιτζή, Ειρήνη, «Θεσσαλονίκη - Απο τα έδρανα. στα όπλα - Οι αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι δάσκαλοι του νομού Θεσσαλονίκης και οι ευεργέτες των σχολείων της πόλης», στο http://history-of-macedonia.
498 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού com/2009/10/16/thessaloniki-apo-ta-edrana-sta-opla-oi-a£aneisgigeneis-makedonomaxoi-daskaloi-tou-nomou-thessalonikis-kai-oieuergetes-ton-sxoleion-tis-polis/ (9.8.2018). Ροζακου, Κατερίνα, «Κοινωνικότητα και κοινωνία αλληλεγγύης: η περίπτω ση ενός
εθελοντικού σωματείου», Ελληνική Επιθεώρηση Πολίτικης Επιστήμης 32 (2008), σ. 95-120. ---- Απο «αγαπη» και «αλληλεγγύη». Εθελοντική εργασία με προσφυγές στην Αθήνα του πρωίμου 21ου αιώνα, Αλεξάνδρειά, Αθήνα 2018. Σακκα-Νικολακοπουλου, Ναννινα, Θάρρος στη μαύρη νύχτα, Λιβάνης, Αθήνα 1996. Σαμιου,
Δημητρα, Τα πολίτικα δικαιώματα των Ελληνιδων 1864-1952, Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2013. Σαρίπολος, Νικόλαος, «Κινδυνεύουσι να μεταστήσωσι τα παρθεναγωγεία εις την ετεραν του ονόματος σημασίαν», στο Φουρναράκη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 179-180. Σβορώνος, Νίκος, Επισκόπηση της νεοελληνικής
ιστορίας, Θεμελιο, Αθήνα 81984. Σκοπετέα, Έλλη, Το πρότυπό βασίλειο και η Μεγάλη Ιδέα. Όφεις του εθνι κού προβλήματος στην Ελλάδα ( 1830-1880), Πολυτυπο, Αθήνα 1988. ---- «Οι Έλληνες και οι εχθροί τους. Η κατασταση του έθνους στις αρχές του 20ου αιώνα», στο Χρηστός Χατζηιωσηφ (επιμ.), Ιστορία της
Ελλαδας του 20ου αιώνα 1900-1922. Οι απαρχές, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2000, τ. Α2, σ. 9-35. Στάης, Σπυρίδων Ε., «Εισηγητική Έκθεσις επι του νομοσχέδιου περί οργανωσεως της γυναικείας εκπαιδευσεως», στο Φουρναράκη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 586-590. Σταματόπουλος, Δημήτριος Α., Μεταρρύθμιση
και εκκοσμίκευση. Προς μια ανασύνθεση της ιστορίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου τον 19° αιώνα, Αλεξάνδρειά, Αθήνα
2003. Σταυριδη-Πατρικιου, Ρενα, Οι φοβοι ενός αιώνα, Μεταίχμιο, Αθήνα 2008. Στεφάνου, Διονύσιος, «Σκιαγραφία Γρηγορίου Παππαδοπούλου (1819-1873)», Η δρασις του συλλόγου κατα την εκατονταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθηναις σύλλογος προς διαδοσιν των ελληνικών γραμμάτων, Αθηναι 1970, σ. 13-26. Ταμπουκου, Μαρία, «Αυτοβιογραφικές αφηγήσεις, φεμινιστικές γενεαλο γίες», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργίου (επιμ.), Γυναίκες στην
Πηγες-Βιβλιογραφια | 499 ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βάνια,ς, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 23-30. Τζινίκου-Κακούλη, Αθηνά, Γιατροί στον Μακεδονικό Αγώνα, Μαίανδρος, Θεσσαλονίκη 1996. --- «Ηρωίδες δασκάλες τού Μακεδονικού Αγώνα», Πληροφόρηση, ΜάιοςΙούνιος 2012. Τιμοθεάδου,
Ιωάννα Τ., «Οικοτροφεία θηλέων μέχρι το 1912», Εδεσσηνός 2, Έδεσσα 2001, σ. 267-281. Τρίμη-Κύρου, Κατερίνα, «Οι άτυχες και οι τυχερες: γνωστικές προσδοκίες και εκπαιδευτικοί στοχοι του Λυκείου των Ελληνιδων (1911-1940)», στο Αβδελα (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνιδων, σ. 447-471. Τσουκάλας,
Κωνσταντίνος, «Οι πολίτικες εξελίξεις απο το 1881 ως το 1895», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ.ΙΔ',σ. 20-22. --- «Η πολιτική των κυβερνήσεων και προβλήματα από το 1881 ως το 1895», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ.ΙΔ',σ. 39-56. ----«Η εξέλιξη
των ημερομισθίων στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα. Μια πρώτη προσέγγιση ενός ανοικτού προβλήματος», Ο Πολίτης 31 (1979), σ. 2230. Φουκω, Μισελ, Επιτηρηση και τιμωρία. Η γέννηση της φυλακής, μτφρ. Καιτη Χατζηδημου / Ιουλιετα Ραλλη, Κέδρος, Αθήνα 2008. Φουρναρακη, Ελένη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων:
ελληνικοί προ βληματισμοί ( 1830-1910) - Ένα ανθολογία, Ιστορικό Αρχείο Ελ ληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1987. ----«Εισαγωγή», στο Φουρναρακη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 13-72. --- «Περί μορφώσεως χρηστών μητέρων και εκπαιδεύσεως μελλόντων πολι τών: έμφυλοι
λόγοι στην ελληνική εκπαίδευση τον 19° αιώνα», στο Βασω Θεόδωρου / Βασιλική Κοντογιαννη (επιμ.), Το παιδί στη
νεοελ ληνική κοινωνία, 19°ς-20°5 αιώνας. Αξιες, αναπαραστασεις, απο τυπώσεις, Δημοκριτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Αλεξανδρούπολη 1998, σ. 73-120. ----«Επι τινι λογω αποστερειν αυτήν φηφου·, Καθολική ανδρική ψηφοφορία και αποκλεισμός των γυναικών απο την πολιτική στην Ελλαδα του 19ου αιώνα», Μνημών 24 (2002), σ. 179-226.
500 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού ---- «Γυναικεία σωματειακή κουλτούρα και επινόηση εθνικών παραδόσεων: συμβολές της Ενωσεως των Ελληνίδων και του Λυκείου των Ελληνιδων (1897-1940)», στο Αβδελά (επιμ.), To Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 365-403. Φραγκουδακη, Άννα, Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και
φιλελεύθεροι διανο ούμενοι. Άγονοι αγώνες και ιδεολογικά αδιέξοδα στον μεσοπόλεμο, Κέδρος, Αθήνα 31983. Χαριτος, Χαράλαμπος Γ., Το Παρθεναγωγείο του Βολου, τ. Α', Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1989. — Το ελληνικό νηπιαγωγείο και οι ρίζες του. Συμβολή στην
ιστορία της προσχολικης αγωγής, Gutenberg, Αθήνα 1998. Χατζηιωσηφ, Χρηστός, Η γηραια σελήνή. Η βιομηχανία στην ελληνική οικονομία, 1830-1940, Θεμέλιο, Αθήνα 1993. Χεκίμογλου, Ευάγγελος, «Η Θεσσαλονίκη την εποχή του Τρικούπη», στο Καιτη Αρωνη-Τσιχλη / Λυντια Τρίχα (επιμ.), Ο Χαρίλαος Τρικουπης και η
εποχή του, Παπαζήσης, Αθήνα 2000, σ. 1-18. Χουρμουζη, Ελένη, «Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο του 1897», Ιστορία του Ελ ληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ', σ. 166. Χρηστακης Ζωγράφος. Ο Μεγιστάνας της Κωνσταντινούπολης, στο https: //zsgiannina. gr/wp-content/uploads/2015/11/3
89-%CE%96%CF% 89%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%82.pdf (4.8.2018). Ψαρρα, Αγγελικά, «Μητέρα η πολιτις; Ελληνικές εκδοχες της γυναικείας χειραφέτησης (1870-1920)», Το φυλό των δικαιωμάτων. Εξουσία, γυ ναίκες και ιδιότητα του πολίτη, Πρακτικά ευρωπαϊκού συνέδριου, Κέντρο Γυναικείων Μελετών και
Ερευνών Διοτιμα, Νεφελη, Αθήνα 1999, σ. 90-107. ---- «Επίμετρο: Το μυθιστόρημα της χειραφέτησης η Η συνετή ουτοπία
της Καλλιρρόης Παρρεν», στο Καλλιρρόη Παρρεν, Η χειραφετημένη, Εκάτη, Αθήνα 1999, σ. 407-486. ---- «Καλλιρρόη Παρρέν», στο Αβδελά (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 26-29. ---- «Εθνικές εννοιολογησεις της μητρότητας: το Λύκειο των Ελληνίδων και η Ημέρα τής Μητέρας (1929-1960)», στο Αβδελά (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 427-445.
Πηγές-Βιβλιογραφια | 501 ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ Ak§in Somel, Selçuk, The Modernization of Public Education in the Ottoman Empire 1839-1908: Islamization, Autocracy and Discipline, Brill, Λάιντεν / Βοστόνη 2001. --- «Sources on the education of Ottoman women in the Prime Ministerial Ottoman Archive for the period of reforms in the nineteenth and early twentieth centuries», στο Amira El-Azhary Sonbol (επιμ.), Beyond the Exotic: Women’s Histories in Islamic Societies, Syracuse University Press, Σίρακιουζ 2005, σ. 295-306. Albisetti, James C. / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secon dary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Century, Palgrave Macmillan, Νέα Υόρκη 2010. Albisetti, James C. / Joyce Goodman / Rebecca Rogers, «Girls’ secondary education in the western world: A historical introduction», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secon dary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Ce ntury, Palgrave Macmillan, Νέα Υόρκη 2010, σ. 1-8. Avdela, Efi / Angelika Psarra, «Engendering Greekness: Women’s emanci pation and irredentist politics in nineteenth-century Greece», Mediter ranean Historical Review 20/1 (2005), σ. 67-79. Barker, Elisabeth, Macedonia: Its Place in Balkan Power Politics, Royal Institute of International Affairs, Λονδίνο 1950. Bourdieu, Pierre, «The forms of capital», στο John Richardson (επιμ.), Handbook of Theory and Research for the Socioloyy of Education, Greenwood Press, Νέα Υόρκη 1986, σ. 241-258. Braidotti, Rosi, Nomadic Subjects. Embodiment and Sexual Difference in
Contemporary Feminist Theory, Columbia University Press, Νεα Υορ κη 1994. Burstyn, Joan, «Women’s education in England during the nineteenth centu ry: A review of the literature, 1970-1976», History of Education 6/1 (1977), σ. 11-19. Caglioti, Daniela Luigia, «Voluntary societies and urban elites in nineteenth century Naples», στο Graeme Morton / Boudien de Vries / R.J. Mor ris (επιμ.), Civil Society, Associations and Urban Places. Class, Nation and Culture in Nineteenth-Century Europe, Ashgate, Χαμσαϊρ / Μπέρλινγκτον 2006, σ. 39-53.
502 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Copelman, Dina, London's Women Teachers: Gender, Class, and Femi nism, 1870-1930, Routledge, Λονδίνο 1996. Daskalova, Krassimira, «The women’s movement in Bulgaria in a life story», Women 's History Review 13/1 (2004), σ. 91-103. — «Nation-building,
patriotism, and women’s citizenship: Bulgaria in South eastern Europe», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secondary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Century, Palgrave Macmillan, Νεα Υορκη 2010, σ. 149-164. Edwards, Elizabeth, Women in
Teacher Training Colleges, 1900-1960: A Culture ofFemininity, Routledge, Λονδίνο 2001. Fortna, Benjamin C., Imperial Classroom: Islam, the State, and Education in the Late Ottoman Empire, Oxford University Press, Οξφόρδη / Νεα Υόρκη 2002. Foucault, Michel, «Different spaces», στο Paul Rabinow
(επιμ.), Michel Fou cault, Aesthetics, Method and Epistemology. The Essential Works of Michel Foucault, 1954-1984, τ. Π, Penguin, Χάρμοντσγουόρθ 1998, σ. 175-185. --- «Technologies of the Self», στο Luther H. Martin κ.α. (επιμ.), Technolo gies of the Self, The University of Massachusetts Press,
Μασαχουσετη 1988, σ. 16-49. Fournaraki, Eleni, «Institutrice, femme et mere: idees sur 1’education des fem mes Grecques au XIXème siècle (1830-1880)», αδημοσίευτη διδακτο ρική διατριβή, Ιστορία και Πολιτισμοί (Histoire et Civilisations), Πα νεπιστήμιο Paris 7, 1992. Freidenreich, Harriet Pass,
Female, Jewish, and Educated: The Lives of Central European University Women, Indiana University Press, Μπλουμινγκτον
2002. Frierson, Elizabeth B., «Unimagined communities: Women and education in the late-Ottoman Empire 1876-1909», Critical Matrix 9/2 (1995), σ. 54-90. Gordon, Colin (επιμ.), Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writings 1972-1977 by Michel Foucault, Pantheon Books, Νέα Υόρ κη 1980. Harrison, Carol E., «Bourgeois citizenship and the practice of association in post-revolutionary France», στο Graeme Morton / Boudien de Vries / RJ. Morris (επιμ.), Civil Society, Associations and Urban Places.
Πηγες-Βιβλιογραφία | 503 Class, Nation and Culture in Nineteenth-Century Europe, Ashgate, Χάμσαϊρ / Μπέρλινγκτον 2006, σ. 175-189. Hroch, Miroslav, «How much does nation formation depend on nationa lism?», East European Politics and Societies 4/1 (1990), σ. 101-115. Jacobi, Julian, «The influence
of confession and state: Germany and Austria», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secondary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Century, Palgrave Macmillan, Νεα Υόρκη 2010, σ. 41-57. Kanner, Efi, «Education, embourgeoisement and women
teachers in the 19th century Balkans: Teachers in the Zappeion girls’ school in Istanbul during its first years», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκ παιδευτικών, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 45-54. Kechriotis, Vangelis, «The
non-Muslim experience between bureaucracy and bourgeoisie: The case of the Greek-Orthodox in Izmir», αδημοσίευτο κείμενο, σ. 1-10. Leroux, Karen, «Unpensioned veterans: Women teachers and the politics of public service in the late-nineteenth-century United States», Journal of Women’s History 21/1
(2009), σ. 34-62. Massey, Doreen, Space, Place and Gender, Polity Press, Κειμπριτζ 1994. Mineke van Essen / Hilda Amsing, «Πρωτοπορία στη συνεκπαίδευση: Ολ λανδία», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση των κοριτσιων στον δυτικό κοσμο, μτφρ.
Κατερίνα Δαλακουρα / Ανδριανα Σακκα, Gutenberg, Αθή να 2019, σ. 181. Nikolova, Maja, «The role of women’s
education in the modernization pro cess in Serbia», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 65-72. Papadakis, Lydia, Teaching the Nation. Greek Nationalism and Education in Nineteenth Century Macedonia, Institute for Balkan Studies, Θεσσα λονίκη 2006. Psarra, Angelika / Eleni Fournaraki, «Parren, Callirhoe (born Siganou) (1859-1940)», στο A Biographical Dictionary of Women’s Movements and Feminisms. Central, Eastern, and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries, Francisca de Haan / Krassimira Daskalova /
504 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Anna Loutfi (επιμ.), Central European University Press, Βουδαπέστη / Νεα Υόρκη 2006, σ. 402-407. Riot-Sarcey, Michele, Le réel de l’utopie: Essai sur le politique au XIXe siècle, Albin Michel, Παρίσι 1998. Russell, Mona L., Creating the New Egyptian Woman.
Consumerism, Edu cation, and National Identity, 1863-1922, Palgrave Macmillan, Νεα Υορκη / Χαμσαϊρ 2004. Scott, Joan Wallach, Only Paradoxes to Offer. French Feminists and the Rights of Man, Harvard University Press, Κειμπριτζ, Μασαχουσετη 1996. Smith-Rosenberg, Carroll, «The female world of love
and ritual: relations between women in nineteenth-century America», στο Elizabeth Abel / Emily K. Abel (επιμ.), The Signs Reader: Women, Gender and Scho larship, University of Chicago Press, Σικάγο 1983, σ. 27-55. Sustar, Branko, «The role of Catholic oriented women teachers in Slovenia», στο
Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 79-94. Tamboukou, Maria, Women, Education and the Self: A Foucauldian Per spective, Palgrave Macmillan, Χαμσαϊρ / Νεα Υόρκη 2003. — «Power, desire and
emotions in education: revisiting the epistolary narra tives of three women in apartheid South Africa», Gender and Educa tion 18/3 (2006), σ. 233-252. Weiler, Kathleen, «Women’s history and the history of women teachers», Journal of Education 171/3 (1989), σ. 9-30. — «Reflections on writing a
history of women teachers», Harvard Edu cational Review 67/4 (1997), σ. 635-657. Weston, Peter, Friedrich Froebel.
His life, times and significance, Roehampton Institute, Λονδίνο 1998. Yeager, Gertrude, «Religion, gender ideology, and the training of female pu blic elementary school teachers in nineteenth century Chile», The Ame ricas 62/2 (2005), σ. 209-243. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ https://archaeologia.eie.gr/ archaeologia/ gr/chapter_more_9.aspx (6.8.2023). http://www.froebelweb.org/ (12.8.2018). Αγγλόφωνη διαδικτυακη πηγη σχετική με τον Φρειδερίκο Φρόβελ (Friedrich Froebel), δημιουργό του
Πηγες-Βιβλιογραφια | 505 νηπιαγωγείου και σχεδιαστή των φροβελιανών δώρων (Froebel play gifts). http:/1www.public-sociality.uoc.gr/gr/provlimatiki.html (6.8.2023). Ιστοσε λίδα του διεπιστημονικού, διατμηματικού και διαπανεπιστημιακού προγράμματος «Μορφές δημοσίας κοινωνικότητας στην αστική Ελ λάδα
τού 20ου αιώνα: σύλλογοι, δίκτυα κοινωνικής παρέμβασης και συλλογικές υποκειμενικότητες», το οποίο εντάσσεται στην πράξη «ΘΑΛΗΣ - Ενίσχυση της Διεπιστημονικής ή και Διιδρυματικής έρευ νας και καινοτομίας με δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητών υψηλου επιπέδου από το εξωτερικό μέσω τής διενέργειας
βασικής και εφαρ μοσμένης ερευνάς αριστείας» τού επιχειρησιακού προγράμματος «Εκ παίδευση και Διά Βίου Μάθηση». http://www.lsparnas.gr/index.php/home/text_style/istoria (6.8.2023). Ιστο σελίδα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός. https://www.uoa.gr/to_panepistimio/istoria_kai_prooptikes/
(6.8.2023). Ιστοσελίδα του Εθνικού και Καποδιστριακου Πανεπιστήμιου Αθηνών. http://www.arsakeio.gr/gr/about/history/milestones (6.8.2023). Ιστοσελίδα της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. http://archive.arsakeio.gr/allhistory.pdf (6.8.2023). http://www.sdeg.gr/ (11.6.2015). Ιστοσελίδα του Συλλόγου προς
Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων. Η ιστοσελίδα δεν είναι πλέον ενεργή (6.8.2023). http://lekythos.library.ucy.ac.cy/handle/10797/12946 (6.8.2023). Ιστοσελί δα της νέας στέγης των Ψηφιακών Συλλογών και του Ιδρυματικού Αποθετηριου της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστήμιου Κυπρου «Λήκυθος» (Λημματολόγιο
Ηλεκτρονικών Κυπριακών Θεματικά Οργανωμένων Συλλογών). http://history-of-macedonia.com/2009/ 10/16/thessaloniki-apo-ta-
edrana-staopla-oi-afaneis-gigeneis-makedonomaxoi-daskaloi-tou-nomou-thessalonikiskai-oi-euergetes-ton-sxoleion-tis-polis/6.8.2023). http://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/20841 (6.8.2023). Η ιστοσελίδα του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών. http://anemi.lib.uoc.gr/?lang=el (18.8.2018). Η ιστοσελίδα της Ψηφιακής Βι βλιοθήκης Νεοελληνικών Σπουδών «Ανέμη» του Πανεπιστήμιου Κρή της. Τελευταία ημερομηνία επίσκεψης της σελίδας 6.8.2023.
506 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/d/l/d/metadata -1320134481-255079-469.tkl =do=369291.pdf 5lang=el 9pageno=l = pagestart=l =width=450 5height=614 9maxpage=28 (12.8.2018). http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/
с/d/5/metadata450-0000003 .tklö5do=71757.pdf slang=el 5pageno=18‘ pagestart=l 5 width=339 =height=509 °maxpage=32. (6.8.2023). http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/9/7 /6/metadata89a4ad5dfb574ab9bd79b5ac04b2525a_1239085982.tkl ’do=62812.pdf 3lang=en 5pageno=1
2pagestart=105width=441 ’height=655 =maxpa ge=162 (10.8.2018). http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/c/4/8/metadata -181-0000007.tkl =do=68230_02.pdf 5lang=el =pageno=l °pagestart= 1 5width=392S°height=553 °maxpage=420 (6.8.2023).
http://digital.lib.auth.gr/record/30379/files/arc-2005-7787.pdf (14.8.2018). Ιστοσελίδα της Ψηφιοθηκης (Ψηφιακών Συλλογών) του Αριστοτελειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chapter_more_9.aspx (8.8.2018). Ιστοσε λίδα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στην οποία περιεχεται
η ηλεκτρο νική έκδοση Αρχαιολογία τη? πόλης των Αθηνών. http://cretaadulteduc.gr/blog/?p=531 (14.8.2018). Ιστοσελίδα του Επιστη μονικού Δικτυου Εκπαίδευσης Ενήλικων Κρητης. https: //zsgiannina. gr/wp-content/uploads/2015/11/389-%CE%96%CF% 89%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%82.pdf (4.8.2018).
http://blacksea.ehw.gr/Forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID= 12397 (6.8.2023). http://ikee.lib.auth.gr/record/133771/files/GRI-2014-11817.pdf (12.8.2018).
https://www.researchgate.net/publication/277099636_Ypotrophoi_apo_ton _Kaza_Bodenon_Edesses_IOANNA_T_TIMOTHEADOU_Scholars _from_Kazas_Vodenon/link/559f4edl08aeffab5687e276/download
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ с Cloebe Johanna, 98 А Αγαθοεργός Αδελφότης Δεσποινών Εδέσσης, 342 Αγγέλου Ζωή, 37 Αθανασίου Ελένη, 350 Αθανασίου Κατίνα, 34 Αλβανία, 223, 229, 237, 247, 259, 260 Αλή Πασάς, 193 Αλιμουτσου Παναγιώτα, 151 Αλιμπερτη Σωτηρία, 24 Αμαλία, βασίλισσα, 81, 91 Αμαλιειο Ορφανοτροφείο, 371, 376
Αμερική, 290, 291, 294 Αναγνωστοπουλος Γ., 314 Αναστασιαδου Στέλλα, 339 Αναστασίου Ζωή, 321 Ανατολικό Ζητημα, 168 Άντερσον Μπενεντικτ, 174 Αντωνίου X., 151 Ανώτερο Δημοτικό Παρθεναγωγείο Βόλου, 82 Αποστολιδης Μισαήλ, 89 Αποστολου Σταματίνα, 444 Άρειος Πάγος, 93 Αρσακεια διδασκαλεία, 274, 352
Αρσακεια σχολεία, 42, 43 Αρσάκειο, 19, 20, 37, 39, 64, 73, 74,75,94,97, 98, 102, 118, 121, 140,141, 143, 145, 157, 161, 287, 292, 300, 302,303, 306,310,311,312,313,318, 319,320,321,323,324,325, 326,329,334, 335, 340, 342, 344, 354, 356, 358, 360, 365, 366,375,383, 385, 391, 392, 393,395,399, 420,
421, 427, 428, 430, 432, 446, 459, 460, 461,462,477 Αρσάκειο Πατρων, 93 Αρσακης Αποστολος, 72, 73, 89, 101 Αρών Ρωξάνη, 408 Ασπριώτης Ιωάννης, 404, 405 Αστεριαδου Δαναη, 319 Αστική Σχολή Καλαμών τής ΦΕ, 441 Άσυλο της Αγιας Αικατερίνης, 135 Ασωπιος Κ., 81 Αυλωνιτου Μαρία, 364 В Βαλκανικοί Πολεμοι,
26, 41, 107, 139, 151,157, 253, 263, 442, 476 Βαλκανικός Πόλεμός А , 461 Βάμβας Νεόφυτος, 81, 89, 101 Βαρίκα Ελένη, 467, 470 Βασιαδης Ηροκλης (Ηρακλής), 167 193 Βασιλείου Γεώργιος, 179 βασιλικό διαταγμα του 1881, 131, 132
508 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού βασιλικό διαταγμα του 1888, 131, 132 βασιλικό διαταγμα του 1896, 132, 141 Βαχαριδου Ευφρόσυνη, 316 Βενετης Ιωάννης, 122 Βενθυλος Ιωάννης, 89 Βενιζέλος Ελευθέριος, 151, 152 Βερνάρδου Ευαγγελία, 285 Βικέλα Σμαράγδα, 28, 366, 367 Βιωνης Γεώργιος, 74 Βλάχος ή
Τσίσκας Ιωάννης, 342 Βλάχου Αρτεμίσια, 321 Βλάχου Λιλή, 151, 154, 340, 342, 345 Βλάχου Ματθίλδη, 90 Βοζανη Αικατερίνη, 444 Βουλγαρης Δημητριος, 88 Βουλγαρία, 249, 280 βουλγαρική εκκλησία της Εξαρχίας, 178 Βουρη Σοφία, 46, 280 Βουρου, οικία, 101 Βραχωρη Κυριακουλα, 399 Βρέττα Μαρία, 306, 310, 315
Βρέττα, οικογένεια, 313 Βρέττας Μιχαήλ, 304, 305, 306, 307,308 Βρυζάκης Αθανάσιος, 328, 329, 331,336,415 Βυζάντιος Σ., 27 Γ Γαλλική Σχολή της Νάξου, 446 Γαριβάλδη Τζουζέππε, 182 γεγονότα τής Αγχιαλου, 150 Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης, 52 Γερμανός, μητροπολίτης Καστοριάς, 292 Γεροκωστοπουλος
Αχιλλεας, 127, 129,130 Γεωργιαδου Σοφία, 417 Γεώργιος A', 180 Γιαννουλατου Ματρωνα, 355 Γκίκα Ελένη, 179 Γκικας Αλέξανδρος, 179 Γουλφ Βιρτζινια, 20 Γυμνάσιο, 161 Γυμνάσιο Θηλεων, 159, 160 Γυναικεία Εκπαιδευτική Ένωση, 330 Δ Δαλακουρα Κατερίνα, 439 δασκάλες, 270 Δεληγιαννης Κ., 81 Δεληγιωργης
Επαμεινώνδας, 121, 183,213 Δηλιγιαννης Θεόδωρος, 71, 89, 103, 104, 134, 142, 143, 144, 205, 206, 223, 236, 241, 253, 347,411 Δημαράς Κ.Θ., 167, 169, 174, 175 Δημητριαδου Ελισάβετ, 286 δημοκρατικός σύλλογος Ρήγας, 169 Δήμος Αθηναίων, 138 διαταγμα της 11ης Ιουνίου 1898, 150 διάταγμα του 1861, 117
διδασκαλεία τού Ζαππειου στην Κωνσταντινούπολη, 156 Διδασκαλείο Θηλεων, 72 Διδασκαλείο Νηπιαγωγών, 34, 37, 248, 263,
266,267, 270,273, 330 Διδασκαλείο Νηπιαγωγών τής Ενωσεως Ελληνίδων, 318, 327, 371 Διδασκαλείο Πειραια, 371
Ευρετήριο | 509 Διδασκαλείο-Οικοτροφείο Νηπια γωγών της Ενωσεως, 35 Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο τού ΥΠΕΞ, 50, 51 Δοκός Γεώργιος, 304, 307 Δοσιος Κωνσταντίνος, 179, 192 Δούκας Νεοφ., 81 Δραγούμης Ιωάννης Στ., 318 Δραγουμης Ίωνας, 344 Δραγούμης Μάρκος, 285 Δραγουμης Στέφανος, 89, 242, 245,
246,249 Δράμπεη Ολυμπίάς, 353, 444 Ε Εθνική Εταιρεία, 180 Εκπαιδευτικό Τμήμα της Ενωσεως των Ελληνιδων, 263 Ελασσόνα, 249 Ελευθερίου Ερασμία, 385, 390 Ελληνικό Παρθεναγωγείο, 32 Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως (ΕΦΣΚ), 45,194,227,282 ελληνορθόδοξες κοινότητες της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, 21,25, 26, 28,32, 34, 43,44, 47, 52, 55, 64, 66, 67, 73,98, 106, 108,109, 111, 119, 120, 145, 152, 150, 154, 161, 166, 167, 172, 189, 227, 254, 272, 274, 292,310,311,312, 322, 325, 331,333,351,354,365, 391,392,334, 407, 432,442, 449,453,458, 464, 466 Ελληνοτουρκικός Πόλεμός του
1897,139, 266 Εμπορική Σχολή, 159, 160, 161, 267 Εν Σερραις Μακεδονικός ΦΣ, 227 Ένωσις των Ελληνιδων, 30, 33, 34, 36, 142,248,266, 272, 273 Εξαρχία, 250 Εξαρχοπουλος Νικόλαός, 89 επανάσταση του 1909, 159 Επιτροπή προς ενισχυσιν της ελλη νικής Εκκλησίας και παιδείας (ΕΠΕΛΕΠ), 50, 243, 244, 252, 256,
272, 277,311,315,316, 320,391,395, 405, 406 Επιφανειδου Κλεοπάτρα, 393, 397, 398 Ευγενειάδης Ε., 298, 301 Ευταξίας Αθανάσιος, 216 Ευταξίας Ιωάννης, 89 Εφημερίδα της Κυβέρνησης, 76 Ζ Ζα’ίμης Αλέξανδρος, 81, 279, 287, 301,319 Ζα’ίμης Θρασύβουλος, 89, 176 Ζάλλη Αθηνά, 279 Ζαλλης Αναστάσιος, 279
Ζαλοκωστας Ευγένιος, 247 Ζαλουχου Κασσανδρα, 444 Ζαππειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης, 73, 273, 303,310,366,367,391,
392, 461 Ζαρικου, 151 Ζαφειροπουλος Στ., 171 Ζιώγου-Καραστεργίου Σ., 39, 320, 395 Ζουμετικος Αλέξανδρος, 280 Ζουνη Αγγελική, 151 Ζωγραφεια Διδασκαλεία, 393, 397 Ζωγραφοπουλου-Λασκαριδου Ελένη, 340
510 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Ζωγράφος Χρηστακης, 93 Ζωσιμας Ν., 81 Η Ηγεμόνας της Κρητης, 143, 144 Ήπειρος, 41, 45, 52, 108, 142,170, 223, 229, 237, 247, 259, 260 Ηπειρωτικός Σύλλογος της Κων σταντινούπολης, 227 Θ Θειου Σαπφω, 383 Θεοδωριδης Ιωάννης, 185, 186, 187, 188, 189, 190,218
Θεόδωρου Πολύμνια, 324, 326, 335 Θεοτόκης Γεώργιος, 144 Θεσσαλία, 40 Θράκη, 41, 45, 52, 108, 142, 170, 181, 187,219,229, 237, 242, 247,260, 278 I Ιατρίδου Ελισάβετ, 340 Ιερουσαλήμ, 171 Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), 48 Ιωακείμ Γ , πατριάρχης, 250 Ιωαννιδου Άννα, 330 Ιωάννου
Ελισάβετ, 393, 397 Ιωαννου Φ., 81 Ιωσηφίδου Ελένη (Γιωφτση), 395 Ιώφτσου Ελένη, 400 К Καβάλα, 249 Καιροφυλας Γιάννης, 137 Καλαπαδοπουλου Μαρία, 393, 397, 398 Καλιότι Ντανιέλα Λουίτζα, 281 Καλλισπερη Σεβαστή, 410 Καλογερας Νικηφόρος, 91, 93, 130 Κάννερ Έφη, 367, 469 Καπλάνης Γ., 81 Καραβαγγελης
Ευστάθιος, 148 Καραβας Σπυρος, 185 Καραγιαννοπούλου Κλείω, 37 Καρακουση Ελπινίκη, 365, 366, 367,372, 376, 383, 443 Καραπανος Κωνσταντίνος, 91, 93, 103, 104, 145, 148,158,193, 288 Καρατζας L, 81 Καρολιδης Παύλος, 80 Κασσαβετη Κωνσταντίνα, 360, 375 Καταλάνος Ν., 414 Καψούλη Μαριγώ, 361, 372, 374, 375,
381, 399 Κεντρικό Ελληνικό Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης, 289 Κεχαγια Καλλιόπη, 24, 28, 365, 367,372, 376 Κήπερτ Ερρίκος, 174 Κηρύκου Μαρία, 350, 351, 385 Κιτρομηλίδης Πασχάλης, 219, 293 Κλωνάρης X., 81 Κόκκινη Αυγουστινα, 357, 358, 360, 361,365,375, 384, 390, 407,411,412 Κοκκωνης Ιωάννης, 77
Κολοκοτρωνης Θεόδωρός, 81 Κομνηνού Άννα, 151 Κομποτης Αγαμεμνονας, 247 Κοντιδου Αικατερίνη, 419, 431, 433, 434,435,438,
440, 441, 443 Κοντογονης Κ., 81 Κοντόσταυλος Αλέξανδρος, 314, 456
Ευρετήριο | 511 Κοραης Αδαμάντιος, 77 Κορομηλάς Λάμπρος, 290, 317, 342,344 Κουζα Ζαφείρια, 327, 338 Κουλουρη Χριστίνα, 31 Κουμουνδουρος Αλέξανδρος, 182, 206,227 Κουντουριωτης Γεώργιος, 76, 81, 88 Κουντουριωτης Λαζ., 81 Κουφάκη Μαρία, 140, 141, 143 Κρατικό Διδασκαλείο Αρρενων, 73, 116, 121,268
Κρατικό Διδασκαλείο Θηλεων, 145, 157,160,478 Κρητικη Επαναστασητου 1896, 105, 139,142, 178, 181, 182, 184,195 Κριεζης Αντώνιος, 89 κυβερνήσεις Χαρίλαου Τρικουπη, 71, 216, 225, 230, 242, 299 κυβέρνηση Δηλιγιαννη, 33, 127, 128,129, 131, 143,232,252 κυβέρνηση Κουμουνδουρου, 230 κυβέρνηση
Κωνσταντοπουλου, 411 Κυβερνίδης Δημήτριος, 298, 299 Κυβερνίδου Βασιλική, 298, 300, 303 Κυβερνίδου Έλλη, 302 Κυβερνίδου, περίπτωση, 460 Κυριάκος Διομήδης, 74, 81 Κυριάκός Π., 123 Κωλέττης L, 81 Κωστης Κωνσταντίνος, 179 Κωστής Ν., 81 Κωφός Ευάγγελος, 177 Λ Λάμπρος Παύλος, 179, 192 Λάμπρος Σπυρίδων,
445 Λασκαρίδου Αικατερίνη, 31, 32, 34, 35, 36, 263, 266, 363, 364 Λέφας Χρ., 410 Λιάκος Αντώνης, 31 Λιάννου Καλλιόπη, 292 Λιβαδέως Μαρία, 401, 402, 403, 406, 407, 469 Λογοθέτης Πέτρος, 232, 233, 234, 305 Λομβάρδος Κωνσταντίνος, 121 Λόντος Λ., 81 Λύκειον των Ελληνιδων, 248 Λυχνίδης Σάββας, 367, 368,
375, 376, 379 Μ Μακεδονία, 36, 41, 45, 52, 53, 63, 108, 139,142, 150,153, 157, 161, 170, 171, 181, 184, 185, 187, 200, 216, 219, 223, 227, 229, 237, 242, 247, 249, 253, 254, 259, 260, 261, 263, 265, 266, 267, 271, 272, 278, 280, 286, 288,317, 327, 328,339, 340,368,371, 393, 394, 449 Μακεδονικός
Αγώνας, 339, 340, 343 Μακρυγιάννης L, 81 Μανουσάκη Αμαλία, 384, 385 Μανουσος Θ., 81 ΜαντοπουλουΑναστασια, 292 Μαουρερ Γεώργιος
Λουδοβίκος, 193 Μαρτινέγκου Ελισάβετ, 20 Μασσάλσκη Ελένη, 181, 194 Μαυροκορδατος Αλέξανδρος, 81, 88, 116, 117,180 Μαυροκορδάτος Δημητριος, 89, 183 Μαυροκορδάτος Νικόλαός, 91, 92, 192,223,228, 299
512 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Μαυρομιχάλης Δημήτριος, 81 μεγα Ανατολικό Ζήτημα, 183 Μελάς Λέων, 89, 165, 166, 169, 182,183,189,192,200 Μελάς Μιχαήλ, 91, 92 Μελάς Παύλος, 215 Μερκουρη Μερόπη, 364 Μεταλληνού-Τσιώμου Αγγελική, 339 Μεταξάς Ανδρέας, 81, 88 Μετερνίχου Βασιλική, 98 Μικρά Ασία,
170 Μιστριωτης Γεώργιος, 37, 89 Μιχαήλ Ιωάννης, 415 Μοναστήρι, 249 μοναστήρι του Αγιου Ιωάννη στη Ζάκυνθο, 20 Μονοχαρτζη Ελένη, 19 Μουσκατ Ιωσήφ, 369 Μουσκατ Σμαραγδα, 369, 371 Μπέτσος Ν., 311 Μπον Μαύρα, 364,372, 374 Μπότσαρης Κόστας, 81 Μπουκουβάλα Ελένη, 375, 388 Μπυρνούφ Εμίλ, 74, 94, 193
Μωραΐτης Σπυρίδων, 171 Μως Μαρσέλ, 295 Ν Ναυπλιωτου Ζαχαρω, 408, 412, 413,414 νηπιαγωγοί, 270 Νικομήδεια, 171 νόμος ΒΤΜΘ' (1895), 30, 33, 409 νόμος του 1834, 86 νομοσχέδιο Ευταξία (1899), 157 νομοσχέδιο Θεοτόκη (1889), 157 Νοταράς Π., 81 ντ’ ΠστριαΔώρα, 46, 179, 181, 182, 194, 221 Ντασκαλοβα
Κρασιμιρα, 265 Ντεικιν Νταγκλας, 241 Μ Ξανθοπουλος Κ. Σ., 75 Ξηραδακη Κουλά, 403 Ο Οθωμανική Αυτοκρατορία, 21, 30, 39,40,51,74, 118,135, 139, 167, 175,183,190, 191, 206, 212,219,221,223,231,247, 256, 267, 268,269, 273,281, 282, 293,297,310, 368,381, 396, 403, 437, 450, 454, 455, 459 Οικονομου Μαρία,
319 Όλγα, βασίλισσα, 91, 148 Ομηρειο Παρθεναγωγείο της Σμύρ νης, 73,310, 459 Ομηρειου διδασκαλεία στη Σμύρνη, 156 Π Παλαγκια Μαρία, 151 ΠαλτσαΣμαραγδιτσα, 91 Παμμακεδονικος Σύλλογος, 180 Παναγιωτοπουλου Αφροδίτη, 397 Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος, 30, 34 Πανεπιστήμιο Αθηνών, 37 Πανουργιάς
Κωνσταντίνος, 244 Πανουριάς Κωνσταντίνος, 316 Πανταζιδης Ιωάννης, 163, 164, 166, 169, 186,189, 192, 200, 204, 238
Ευρετήριο | 513 Παπαδακης A., 183 Παπαδιαμαντόπουλος Ανδρέας, 340,342 Παπαδοπούλου Αλεξάνδρα, 24 Παπακωστας Γιαννης, 46 Παπαμαρκου Χαρισιος, 170, 173, 298,300, 387, 388 Παπαρρηγοπουλος Κωνσταντίνος, 89, 167, 174, 179, 188, 189, 192,223,231,228,232, 238, 243,244, 245, 248, 249, 250, 251,314, 455,456
Παππά Άννα, 350 Παππαδόπουλος Α., 405 Παππαδοπουλος Γρηγόριος, 46, 89, 179, 180, 182, 183, 184, 189, 192, 204, 221, 228, 237, 252, 262,280 Παρασκευα Αικατερίνη, 376, 377, 378, 419, 420 Παρασκευα Βασιλική, 419, 421, 424,425,426, 427, 430 Παρνασσός, 169 Παρρέν Ιωάννης, 447 Παρρεν Καλλιρρόη, 24, 33,
75, 95, 446 Πασπάτης Αλέξανδρος, 236, 245, 246 Πατριαρχείο, 250 Πετρίδης Δημήτριος, 33, 131, 132, 140,143, 144 Πετσιού Ευαγγελία, 355 Πετυχάκη Ελίζα, 143, 145 Πολίτης Νικόλαος, 33 Ποτλής Μιχαήλ, 89, 117, 120 Πουλιτσας Παναγιώτης, 89 Προξενείο Σερρών, 52 πρόξενοι, 255 Ρ Ραγκαβής Αλέξανδρος, 79, 80,
81, 84 Ράλλης Παντ., 81 Ράνζου, 151, Ρενιέρης Μάρκος, 89, 172, 179, 182, 183, 192 Ρίζος Δημήτριος, 344 Ρίζος Ιάκ., 81 Ροδοκαλλη Αδαμαντία, 351 Ρομποτης Παναγιώτης, 179, 192 Ρουμανία, 249 Ρουσου Παρασκευή, 37 Ρωμάνος Άθως, 143, 144, 341 Σ Σαρατσης Δημητρης, 82 Σβορώνος Νίκος, 159 Σεϊζη Βικτωρία, 151
Σερβία, 249 Σέρρες, 249 Σημαντήρας Κωνσταντίνος, 91, 93, 131, 134 Σιγανού Καλλιρρόη, 447 Σίμος Άγγελος, 127, 129 Σιμός Ευστάθιος, 113 Σινάρος Τριαντάφυλλος, 414 Σίνας Γ., 81 Σκαλτσουνης I., 183 Σκλεπα Χαρίκλεια, 352 Σκοπετεα Έλλη, 185 Σκόπια, 249 Σκουζες Αλέξανδρος, 140 Σκουζές Γ., 183 Σμυρλή Μαρία,
419, 428, 429, 430 Σούτζος Αλέξανδρος, 177, 183, 179, 192,205 Σούτσος Π., 81
514 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Σούτσος Σ., 81 Σπυρίδωνος Μαρία Μιχαήλ, 354 Στάη, 29 Σταης Σπυρίδων, 27 Σταματελοπουλος Ν. (Νικηταρας), 81 Στεφανοπολι Ιωαννα, 37 Στεφανοπουλος Ανδρεας, 149 Στεφάνου Διονύσιος, 180, 192, 252, 253,403 Στεφάνου Σοφία, 350, 385, 390 Στούρζα Σμαράγδα, 90
Στουρτζα-Κυριαζοπουλου Α., 81 Στρέιτ Γεώργιος, 89, 341, 344 Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων (ΣΔΕΓ), 21,27, 36, 37,38,41,42, 44, 45, 47, 48, 50, 51, 53, 54, 56, 57, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 86, 92, 98,106,118, 119, 125, 141, 152, 153, 154, 156,161, 163, 165, 166, 167,168, 169, 170, 171,
172, 173,174, 175, 176, 179, 180,181,182,184, 185, 188, 189, 191,195, 196, 200, 202, 204, 205,206, 207, 209, 214,217,220,221, 222, 223, 227, 228,229,231,232, 235, 241, 244, 246,247, 248, 249, 251, 252, 256, 258, 265, 267, 271, 272,274, 276, 277, 280, 281, 282, 285, 287, 291, 294, 296, 300,
303,308,309,310, 312,313,315,319, 320, 322, 323,324, 328,331,335,336, 339, 340, 348, 349, 350, 351, 363,381,382, 384, 391,394, 396, 399,400,401, 402, 407, 409, 410, 412, 414, 415,421, 422, 425, 429, 432, 435, 436, 440, 447, 449, 453, 455, 462, 463, 464,467,468, 475, 478 Συνέδριο του 1879, 175, 191,
254 Συνέδριο του Βερολίνου, 168, 223 Συνέδριο των Ελληνικών Συλλόγων, 45 συνθηκη του Αγιου Στέφανου, 168, 223 συνθήκη τού Βερολίνου, 168 σφαγές της Αγχιαλου του 1906, 139 Σχολή Γυμναστικής του Πανελλη νίου Γυμναστικού Συλλόγου, 445 Σχολή Γυμναστριων, 35 Σχολή Γυμναστών και Γυμναστριων, 34 Σχολή
Νηπιαγωγών και Γυμναστι κής, 446 Σχολή των Καλογραιών, 82 Σχολή των Νηπιαγωγών και Γυμνα στικής τής Ενωσεως των
Ελληνιδων, 445 Σχολή Χιλλ, 39 Σωτηροπουλου Μαρία, 376, 377, 378 Τ Τανζιμάτ, 40 Τέγου Καλλιόπη, 331 Τζαβέλλας Κίτσος, 81 Τιμοθεαδου Ιωαννα, 343 Τοσίτσα Ελένη, 91, 101 Τοσίτσας Μιχαήλ, 81, 101 Τοσιτσειο, 118 Τραπεζουντα, 171 Τριανταφυλλίδου Άννα, 330, 336 Τρικουπης Σπ., 81 Τρικούπης Χαρίλαος, 180, 192, 228,241,251,252,411
Ευρετήριο | 515 τρικουπικες κυβερνήσεις, 232 Τσαλάνη Δέσποινα, 328, 334, 337, 338 Τσικνης Δημητριος, 415 Τσιροπουλου Ελένη, 151 Y Υπουργείο Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδευσεως, 21, 28, 64,103,106,107,116,118,120, 122,123,124,125,127, 128,132, 134,140,151,276,314, 348,351, 352,353,369, 387, 422,
449, 450 Υπουργείο Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), 21, 36, 41, 45, 46, 47, 48, 53, 54, 55, 62, 63, 64, 65, 66, 140,143,151, 185,186, 203, 205, 206, 207,209, 213,214, 217, 219, 220,221,222, 224,228,229, 230, 235, 238, 241, 242, 244, 246, 249, 250,251,252, 253, 258, 271, 272, 274, 275, 277, 278, 280, 281, 282,
290, 291,294, 296, 300, 308, 309, 312, 315,320, 342, 351, 391, 395, 400,402,449, 450,453,454,458 Υπουργείο Παιδείας, 158 Υπουργείο Στρατιωτικών, 158 Υψηλαντη Μαριορίτσα Γ., 90 Υψηλαντη Χαρικλεια Γρηγ., 91 Φ Φαρμακιδης Θεόκλ., 81 Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (ΦΕ), 19, 21,23,28,36,41,42, 43,44, 47, 48,
49, 53, 54, 55, 64, 66, 67, 71, 73, 74, 78, 80, 85, 86, 87, 88, 89, 92, 93, 94, 97, 98, 103, 104,105, 107, 108,111, 112, 114, 118, 123, 124,125,126, 127, 133, 134, 141, 144, 145, 148,152, 154, 155, 156, 158, 161,176, 180, 194, 198, 201, 205, 227, 228, 248, 263, 267, 270, 271, 273, 275, 287, 302,
312, 319, 320, 324, 325, 339, 363, 383, 426, 427, 445, 449, 450, 451, 455,467, 475 Φιλική Εταιρεία, 78 Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως (ΕΦΣΚ), 167 Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός, 167 Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυρίων Εδέσσης, 344 Φλογαίτης Ν., 81 φον Σβαρτς Ελπίς Μελαινα, 194, 195 Φουντουκακη Ζωη,
352, 377 Φραγκουδακη Άννα, 31 Φροβελ Φρειδερίκος, 32 Φρόβελ, μέθοδος, 34 X Χαϊμαντας Γεώργιος, 296
ΧαρδαβέλλαΝταλιάνη Άννα, 151 Χατζηπαντζη Ελένη, Αθανασίου, 302 Χατζηπετρου Χρυσάνθη, 361, 363, 372 Χατζιδακις Γεώργιος, 89 Χατζοπουλος Αναστάσιος, 291, 294,461 Χατζοπούλου Σοφία, 288, 289, 291, 296,313 Χατζοπουλου, οικογένεια, 297 Χαττ-ι Σεριφ του Γκιουλ Χάνε 1839,40 Χαττ-ι Χουμαγιουν 1856, 40 Χιλλ, σχολείο, 109
516 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Χιλμή πασάς, 262 Χριστόπουλος Χαράλαμπος, 115, 121., 183,206,217 Χροχ Μίροσλαβ, 308 Ψ Ψυχαλοπουλου Βασιλική, 356, 361, 369 |
| adam_txt |
Περιεχόμενα Ευχαριστίες . 11 Συντομογραφίες . 17 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 19 21
Δασκάλες: τάσεις τής έρευνας, ταδικά μου ζητούμενα. Οι δασκάλες ως εργαζόμενες: δυνατότητες και περιορισμοί στα τέλη τού 19ου αιώνα. 27 Αναζητώντας ιστορικό νήμα στον χώρο και στον χρόνο . 39 Τεκμηριωτικό
υλικό. 48 - Αρχείο Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. 48 - Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών.
50 - Αρχείο Συλλόγου προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων. 53 Μεθοδολογικές και εννοιολογικές επιλογές. 54 Οι αιτήσεις διορισμού: μια τοποθεσία στο μεταξύ. 56 Οι αιτήσεις χορήγησης
υποτροφίας. 62 Δομή τού βιβλίου. 64 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ I ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία τη δεκαετία τού 1880 . 'Ιδρυση: κάτω από
ποιές συνθήκες και για ποιόν σκοπό. Διοίκηση και μέλη. 71 76 88
10 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού IV Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ «ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΝ» Επί τής διαδικασίας. 347 Αναζήτηση θέσης στο «εξωτερικό» εξαιτίας «βαρύτατων οικογενειακών περιστάσεων». 357 Στην επικράτεια του παράδοξου. 378 Γλίσχροι μισθοί και επαρκείς αντιμισθίες: ορισμένες χρήσιμες επισημάνσεις. 384 Δασκάλες, δάσκαλοι, καθηγητές «διατελουσι εις απογνωσιν». 401 «Ο κίνδυνος των μεταθέσεων και απολύσεων.». 407 Αιτήματα διορισμού στο «εξωτερικό» με βάση γνωστικά και επαγγελματικά προσόντα. 418 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. 449 Πηγές-Βιβλιογραφία. 481 Ευρετήριο. 507 Ενημέρωση εκ μέρους του επιμελητή. 517
ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΑΙΟΓΡΑΦΙΑ I. ΑΡΧΕΙΑ - ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΠΗΓΕΣ ΑΡΧΕΙΟ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Μαθητολόγια Αθηνών: ετών 1876-1884, εσωτερικού σχολείου ετών 18891915, εξωτερικού σχολείου ετών 1892-1901. Μαθητολόγια Αρσάκειου Κέρκυρας: ετών 1884-1895, 1895-1904, 1904-1908. Μαθητολόγιο Αρσάκειου Λάρισας: ετών
1902-1927. Πρακτικά συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου ετών 1880-1913. «Προϋπολογισμός εσόδων και εξόδων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας δια το έτος 1894». ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Φ. «ΕΠΕΛΕΠ», ΑΑΚ-Α, τμ. 2. Φ. 1880, 77/3, «Κοινωνική και πολιτιστική δρασις του
Ελληνισμού (Σύλλο γος προς διαδοσιν των ελληνικών γραμμάτων)». Φ. 1884, 60/3, «Συνδρομαι υπέρ εθνικών και φιλανθρωπικών σκοπών και Σύλλογος προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων». Φ. 1885, 29 Β3, «Εκπαιδευτικά». Φ. 1886, 60/3, «Συνδρομαι υπέρ εθνικών, φιλανθρωπικών και αγαθοεργών σκοπών. (Σύλλογος,
δαπάναι κηδειών, ιερατικών σχολών)». Φ. 1887, «Αποδείξεις Εκπαιδευτικών και υποτρόφων περιφερείας Θεσσαλο νίκης και Σερρών». Φ. 1887, «Επιτροπή προς ενισχυσιν της ελληνικής Εκκλησίας και Παιδείας», ΑΑΚ-Α, τμ. 4. Φ. 1893, ΑΑΚ Α2. Φ. 1905, «Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης», В ΑΑΚ 90.
482 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Φ. 1906, A3, «Διορισμοί διδασκάλων και διδασκαλισσών εις Μακεδονίαν και αλλαχού». Φ. 1908, 69.1, «Μακεδονικός Αγών, Γενικόν Προξενείον Θεσσαλονίκης». Φ. 1909, Β33, υποφακελος 4, «Περί απαγορευσεως της εξασκησεως του διδα σκαλικού επαγγέλματος εις Έλληνας
υπηκόους». ΑΡΧΕΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. Φ. «Διάφορα, Κανονισμός ΥΠΕΞ .κατάλογοι». «Κανονισμοί». «Αλληλογραφία ΣΔΕΓ με ΥΠΕΞ». «Υποτροφιαι Αρσάκειου» για τα ετη 1880-1911. «Αιτήσεις δασκάλων και διδασκαλισσών» για τα ετη 1887-1905. «Διορισμοί και
συμβόλαια δασκαλών» για τα ετη 1907-1911. «Υποτροφιαι Διδασκαλείου Νηπιαγωγών». «Συμβόλαια διδασκάλων 1872-1899». ΑΡΧΕΙΟ ΒΙΚΕΛΑ ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Φ. 848. II. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΠΗΓΕΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Έκθεσις των πράσων του Διοικητικού Συμβουλίου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας. Γενομενη
επί της Β' Γενικής Συνελευσεως αυτής υπο I. Π. Κοκκώνη, Εκ της Τυπογραφίας Α. Κορόμηλά, Εν Αθήναις 1837. (http: //anemi.lib.uoc.gr/) Κανονισμός του εν Αθήναις Διδασκαλείου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας, Εκ του Τυπογραφείου η Μνημοσύνη, X. Νικολα'ίδου Φιλαδελφέως, Αθήνησιν 1842. Διοργανισμός της
Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας, Εκ της Τυπογραφίας Ν. Παππαδοπούλου, Εν Αθήναις 1851. (http://anemi.lib.uoc.gr/)
Πηγες-Βιβλιογραφια | 483 Διοργανισμός τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας και Κανονισμός του Парде— ναγωγειου αυτής, του υπο την προστασίαν της AM. της Βασιλισσης της Ελλάδος, Εκ του Τυπογραφείου της Αυγής, Εν Αθήναις 1858. (http: //anemi.lib.uoc.gr/) Κανονισμός των Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής
Εταιρίας, 1877 (http://anemi.lib.uoc.gr/). Κανονισμός των σχολείων της ΦΕ, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1889. (http://anemi.lib.uoc.gr/ ) Πρακτικά της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας του έτους 18881889, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1889. (http:
//anemi.lib.uoc.gr/) Της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας τα κατά το έτος 1890-1891 πεπραγμένα, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1891. (http://anemi.lib.uoc.gr/) «Προϋπολογισμός των εσόδων και εξόδων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας δια το έτος 1893», στο Της εν Αθήναις
Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας τα κατα το έτος 1892-1893 πεπραγμένα, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1893. (http://anemi.lib.uoc.gr/) Της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας τα κατα το έτος 1894-1895 πεπραγμένα, Εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1895. (http://anemi.lib.uoc.gr/)
Τα υπο του Διοικητικού Συμβουλίου της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας πεπραγμένα κατα το έτος 1896-1897, Εκ του Τυπο γραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1898. (http://anemi.lib.uoc.gr/) Η Εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εζηντα χρονιά παιδείας, Η
εν Αθήναις Φιλεκπαι δευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Η δράσις του συλλόγου κατά την
εκατονταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθήναις σύλλογος προς διαδοσιν των ελληνικών γραμμάτων, Αθήναι 1970. Βούρη, Σοφία, Πηγές για την ιστορία τής Μακεδονίας. Πολιτική και εκπαί δευση 1875-1907, Παρασκήνιο, Αθήνα 1994. Δημαράς, Αλεξης, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. Α', Ερμής, Αθήνα 1973.
484 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Καράβας, Σπόρος, Μυστικά και παραμυθία απο την ιστορία της Μακεδο νίας, Βιβλιοραμα, Αθήνα 2014. Μπουζάκης, Σήφης / Χρηστός Τζήκας, Η κατάρτιση των δασκάλων-διδασκαλισσών και των νηπιαγωγών στην Ελλάδα, τ. 1, Gutenberg, Αθή να 22002. Φουρναρακη, Ελένη,
Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων: ελληνικοί προ βληματισμοί ( 1830-1910 ) - Ένα ανθολογώ, Ιστορικό Αρχείο Ελ ληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1987. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ Στατιστική της Ελλάδος. Πληθυσμός, Υπουργειον Εσωτερικών, Εν Αθηναις 1881. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Ν. ΒΠΕ , «Περί του
διοργανισμου των σχολείων της στοιχειώδους εκπαιδευσεως και καταργησεως του ταμείου της δημοτικής εκπαιδευσεως», ΦΕΚ 286, 18.8.1892. Ν. ΒΤΜΘ , «Περί της στοιχειώδους η δημοτικής εκπαιδευσεως», ΦΕΚ 37, 5.10.1895. III. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ Αβδελά, Έφη, «Η θέση τής δασκάλας: λόγοι και αντίλογοι σε
ένα μεσοπολεμικό επαγγελματικό έντυπο», Δίνη, φεμινιστικό περιοδικό 3 (1988), σ. 46-53. --- Δημόσιοι υπάλληλοι γένους θηλυκού. Καταμερισμός της εργασίας κατά φυλά στον δημόσιό τομέα, 1908-1955, Ίδρυμα Έρευνας και Παι δείας τής Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα 1990. --- «Φεμινιστικές κριτικές
της ιδιότητας του πολίτη: απο την ψευδή οικουμενικότητα στη διεκδίκηση της πολιτικής», Το φυλό των δικαιωμά των. Εξουσία, γυναίκες και ιδιότητα του πολίτη, Πρακτικά ευρωπαϊ κού συνέδριου, Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών Διοτιμα, Νε φέλη, Αθήνα 1999, σ. 551-558.
Πηγές-Βιβλιογραφία | 485 — «Ανάμεσα στο καθήκον και στο δικαίωμα. Το φυλό και η ιδιότητα του πο λίτη στην Ελλάδα, 1864-1952», στο Θάλεια Δραγώνα / Φαρούκ Μπιρτέκ (επιμ.), Ελλάδα και Τουρκία. Πολίτης και εθνος-κράτος, Αλε ξάνδρεια, Αθήνα 2006, σ. 225-272. — (επιμ.), Το Λυκείου των Ελληνίδων, 100
χρονιά, Πολιτιστικό 'Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2010. Αγγελοπουλου, Άννα, «Όψεις της σέρβικης εθνικής δράσης στους σλαβόφω νους πληθυσμούς της Μακεδονίας (τέλη του 19ου αιωνα-αρχές τού 20°υ αιώνα)», Fragmenta Hellenoslavica 2 (2015), σ. 57-92. Αθανασίου, Αθηνά, «Εισαγωγή: φύλο, εξουσία και
υποκειμενικότητα μετά το δεύτερο κύμα», στο Αθηνά Αθανασίου (επιμ.), Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική, Νήσος, Αθήνα 2006, σ. 13-138. Αλεξίου, Έλλη, Γ Χριστιανικόν Παρθεναγωγειον, Καστανιώτης, Αθήνα 2010. Αναγνωστοπούλου, Σία, Μικρά Ασια, 19°ζ αι. - 1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες. Από
το μιλλετ των Ρωμιών στο ελληνικό έθνος, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998. Ανδρεου, Αποστολής / Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Εξουσία και οργανωση-διοικηση του εκπαιδευτικού συστήματος, Νεα Σύνορα Α. Λιβανης, Αθήνα 1994. Ανδριανοπούλου, Κωνσταντίνα, «Η ρωμαίικη μειονότητα της Κωνσταντινού πολης στον
Μεσοπόλεμο: κοινοτική συγκρότηση, ιδεολογία και η οριοθετηση της στο τούρκικο εθνικό περιβάλλον», αδημοσίευτη διδακτορι κή διατριβή, Παντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολίτικων Επι στήμων, Τμήμα Πολίτικης Επιστήμης και Ιστορίας, Αθήνα 2014. Ανδριωτης, Νικος / Ελένη Πρωτοπαπα, «Ανάδρομη στην
ιστορία του Λυ κείου των Ελληνίδων», στο Αβδελά (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 19-85. Αντερσον, Μπενεντικτ,
Φαντασιακες κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρ χές και τη διάδοση του εθνικισμού, μτφρ. Ποθητη Χαντζαρουλα, Νε φέλη, Αθήνα 1997. Ατσαβε, Παναγιώτα, «Τα σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στην Αθήνα. Η απήχησή τους στη ζωή τής πόλεως», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτικη Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκα τόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 103-122.
486 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού ---- «Τα σχολεία τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στην Ελλάδα. Η εξάπλωση των Αρσακειων σχολείων και η διάδοση της γυναικείας εκπαιδευσεως», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν
Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 123-148. ---- «Η εκπαίδευση στα σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Πρωτοπο ρία στην παιδεία. Η θέση των Αρσακείων σχολείων στην ιστορία τής ελληνικής εκπαιδευσεως», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996
εκατόν εξήντα χρονιά παι δεία?, Η εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 149198. Βακαλοπουλος, Κωνσταντίνος, Εθνοτικη διαπαλη στη Μακεδονία (18941904 ), Ηρόδοτος, Αθήνα 1999. ---- Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Αδριανουπολεως ( 1872-1996). Απο τη ριαρτυρικη θρακικη γη στα αγία χώματα της
Μακεδονίας, Αδελφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1996. Βακουφαρης, Περικλής, «Ο αναθεωρημένος κανονισμός της ελληνικής κοινό τητας Θεσσαλονίκης του 1874 και οι διενεξεις των κοινοτικών αρχό ντων», Θεσσαλονίκη 3 (1992), σ. 169-184. Βαρικα, Ελένη, «Το κενό στον καθρέφτη: βιογραφικες προσεγγίσεις στην
ιστο ρία των γυναικών», Δίνη, φεμινιστικό περιοδικό 3 (1988), σ. 64-71. ---- Η εξεγερση των κυρίων. Η γενεση μιας φεμινιστικής συνείδησης στην Ελλάδα 1833-1907, Κατάρτι, Αθήνα 22007 [1η έκδ.: Ίδρυμα Έρευ νας και Παιδείας τής Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα 1987]. Βασιλειάδου, Δήμητρα,
«Ανδρική κοινωνικότητα στην αστική Αθήνα: η Αθη ναϊκή Λέσχη (1875-1940)», Μνημών 30 (2009), σ. 179-211. Βεργοπουλος,
Κωνσταντίνος, «Η κυβέρνηση Θ. Δηλιγιαννη. Η κρίση τής Ανατολικής Ρωμυλίας και οι πολίτικες συνεπειες στην Ελλαδα», Ιστο ρία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ', σ. 24-30. [αυτό καλύτερα να φύγει, περιλαμβάνεται στο επόμενό] Βεργοπουλος, Κωνσταντίνος, «Οι πολίτικες εξελίξεις απο το 1881 ως το 1895», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ',σ. 22-39. Βογλη, Ελπίδα, «Έλληνες το γένος». Η ιθαγένεια και η ταυτότητα στο εθνικό κράτος των Ελλήνων ( 1821-1844 ), Πανεπιστημιακές Εκδό σεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007.
Πηγες-Βιβλιογραφια | 487 Βούρη, Σοφία, Εκπαίδευση και εθνικισμός στα Βαλκάνια. Η περίπτωση της βορειοδυτικής Μακεδονίας ( 1870-1904), Gutenberg, Αθήνα 1992 (Α' ανατύπωση 2010). — Πήγες για την ιστορία της Μακεδονίας. Πολίτικη και εκπαίδευση 1875-1907, Παρασκήνιο, Αθήνα 1994. — Οικοτροφεία και
υποτροφίες στη Μακεδονία ( 1903-1913 ), Guten berg, Αθήνα 2005. Butler, Judith, Αναταραχή φύλου. Ο φεμινισμός και η ανατροπή της ταυτό τητας, μτφρ. Γιώργος Καραμπελας, επιμ. Χριστίνα Σπυροπουλου, εισαγωγή, επιστημονική επιμ. Βενετία Καντσα, επίμετρο Αθήνα Αθα νασίου, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2009.
Γιαννακόπουλος, Γιώργος, «Ο Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντι νουπόλεως (1861-1922): Η ελληνική παιδεία και επιστήμη ως εθνική πολιτική στην Οθωμανική Αυτοκρατορία», αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Νομικών και Οικονομικών και Πολίτικων
Επιστήμων, Τμήμα Πολι τικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, Αθήνα 1998. Γιαννοπουλου, Άννα Γ., «Καλλιόπη Κεχαγια», Φυσιογνωμιαι τινες Αρσα κειάδων. Επ' ευκαιρία της εκατονταετηρίδας της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας 1836-1936, σ. 27-35. http:
//anemi.lib.uoc.gr/php/pd£_pager.php?rec=/metadata/9/7/6/me tadata-89a4ad5dfb574ab9bd79b5ac04b2525a_1239085982.tkl^do=628 12.pdf 5lang=en spageno=l °pagestart^lêfwidth=441 =height=655 5 maxpage=162 (10.8.2018). Γιαννουλοπουλος, Γιάννης, «Εξωτερική πολίτικη», στο Χρηστός Χατζηιωσηφ (επιμ.), Ιστορία
της Ελλαδας του 20ου αιώνα 1900-1922. Οι απαρ χές, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2000, τ. Α2, σ. 107-147. Γουλφ, Βιρτζίνια, Ένα δικό σου δωμάτιο, μτφρ. Μίνα Δαλαμαγκα, Οδυσσέας,
Αθήνα 42005. Clogg, Richard, Συνοπτική ιστορία της Ελλαδας 1 770-2000, μτφρ. Λυδία Παπαδάκη / Μαρία Μαυρομμάτη [κεφ. 7], Κάτοπτρο, Αθήνα 22003. Δαλακούρα, Κατερίνα, Η εκπαίδευση των γυναικών στις ελληνικές κοινότη τες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: κοινωνικοποίηση στα πρότυπα της πατριαρχίας και του εθνικισμού (19°' αιωνας-1922 ), Guten berg, Αθήνα 2008. --- «Έφημερίς των Κυριών’ (1887-1917): λογοι περί διδασκαλισσων», στο Σιδηρούλα Ζιώγου-Καραστεργίου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των
488 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βάνιας, Θεσσα λονίκη 2010, σ. 377-395. ---- «Εκπαίδευση των γυναικών εκπαιδευτικών (19°ς αι.-1922)», στο Σηφης Μπουζακης (επιμ.), Πανόραμα ιστορίας της εκπαίδευσης: όψεις και απόψεις, Gutenberg, Αθήνα 2011,
τ. Β', σ. 751-766. ---- «Γυναίκες και εκπαίδευση (1828-1850): Διαπραγμάτευση των ορίων και υπέρβαση των φραγμών», στο Scientific Network for Adult Education in Crete 8 (2012). http://cretaadulteduc.gr/blog/?p=531 (14.8.2018). Δαλακουρα, Κατερίνα / Ζιωγου-Καραστεργιου, Σιδηρουλα, Η εκπαίδευση των
γυναικών. Οι γυναίκες στην εκπαίδευση. Κοινωνικοί, ιδεολογικοί, εκπαιδευτικοί μετασχηματισμοί και η γυναικεία παρέμβαση ( 18'κ20°; αι.), www.kallipos.gr, Αθήνα 2015. Δαρδαβέσης, Θεόδωρος, Φιλόπτωχος Αδελψοτης Ανδρών Θεσσαλονίκης. Τα Διοικητικά Συμβούλια και οι διατελεσαντες πρόεδροι 1871-2010,
Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2010. Δέλτα, Πηνελόπη Σ., Στα μυστικά του βάλτου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1993. Δερτιλής, Γ. Β., Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830-1920, τ. Β', Εστία, Αθήνα 2005. Δημαράς, Αλεξης, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. A ,
Ερμής, Αθήνα 1973. Δημαράς, Αλεξης, «Εισαγωγή», στο Αλεξης Δημαράς, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. Α', Ερμής, Αθήνα 1973, σ. ιστ -ματ'. ---- «Χαρακτηριστικά αστικού φιλελευθερισμού στα εκπαιδευτικά προγράμ ματα των κυβερνήσεων του Βενιζελου», στο Γιώργος Μαυρογορδατος / Χρήστος
Χατζηιωσήφ (επιμ.), Βενιζελισμος και αστικός εκσυγχρονι σμός, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρητης, Ηράκλειο
1988, σ. 21-32. ---- Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης. Το «ανακοπτόμενο άλμα». Τά σεις και αντιστάσεις στην ελληνική εκπαίδευση 1833-2000, Βασω Βασιλού-Παπαγεωργιου (επιμ.), Μεταίχμιο, Αθήνα 2013. Δημαράς, Κ. Θ., Ελληνικός ρωμαντισμος, Ερμής, Αθήνα 1985. ---- Κωνσταντίνος Παπαρρηγοπουλος. Η εποχή του, η ζωη του, το έργο του, Μορφωτικό 'Ιδρυμα Εθνικής Τραπεζης, Αθήνα 1986. Διαμαντουρου, Ιωαννα, «Η Κρητικη Επανάσταση (1866-1869)», Ιστορία του Ελληνικού Εθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΓ', σ. 253277.
Πηγες-Βιβλιογραφία | 489 Διβάνη, Λένα, Η εδαψικη ολοκλήρωσή τη? Ελλάδας ( 1830-1947), Καστανιωτης, Αθήνα 2000. Dakin, Douglas, Η ενοποίηση της Ελλαδας, 1770-1923, μτφρ. Α. Ξανθοπουλος, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπεζης, Αθήνα 2005. Εξερτζόγλου, Χάρης, Εθνική ταυτότητα στην Κωνσταντινούπολη τον 19°
αιώνα. Ο Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως, 1861-1912, Νεφέλη, Αθήνα 1996. Εμπρός, 1900 και 1910. Ζαμπελη, Μαλβίνα, «Ιστορία των σχολικών κτηρίων τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Αρσάκειο Μέγαρο, Αρσάκειο Ψυχικού, Τοσίτσειο-Αρσάκειο Εκαλης, Αρσάκειο Πατρών, Αρσάκειο Θεσσαλονίκης», Η
Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαι δευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 55-102. Ζιώγου-Καραστεργίου, Σιδηρούλα, «Διακαώς επιθυμούσα να διδάξω: Συμ βολή στην ιστορία των σχολείων της Θεσσαλονίκης κατά το
τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Πόροι των σχολείων, πρόσληψη δασκάλων και διδασκαλισσων», Μακεδονικά 16 (1976), σ. 325-348 (αναδημοσίευση στο Σιδηρούλα Ζιωγου-Καραστεργιου, Θεσσαλονίκης εκπαιδευτικά: 1905 20* αιώνας, Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 81-120). --- Η μέση εκπαίδευση
των κοριτσιων στην Ελλαδα ( 1830-1893), Ιστο ρικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1986. ----Διερευνωντα? το φυλό: ιστορική διάσταση και σύγχρονος προβληματι σμός στη γενική, επαγγελματική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2006. ----«Φρονίμους
δεσποινίδας και αριστας μητέρας: Στοχοι παρθεναγωγείων, απόψεις παιδαγωγών και εκπαιδευτική πολίτικη κατά τον 19°
αιώνα», στο Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνωυτα? το φυλό, σ. 129-169. ---- «Απο τα Παρθεναγωγεία στα Γυμνάσια Θηλέων: Παιδαγωγική θεωρία και εκπαιδευτική πράξη κατα τις τρεις πρώτες δεκαετίες τού 20ου αιώ να. Λογος και αντίλογος στο πλαίσιο της Νέας Αγωγής και των με ταρρυθμίσεων του Ελ. Βενιζελου», στο Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνώντας το φύλο, σ. 171-197. ----«Προ των προπυλαίων: διεκδικήσεις και αντιστάσεις για την είσοδο των γυναικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1890) και Θεσσαλονίκης
490 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού (1926)», στο Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνωντας το φυλό, σ. 235296. ---- «Η ιστορία των γυναικών εκπαιδευτικών κατα τον 19° και τις αρχές του 20°υ αιώνα: Πρωτοπόρες Ελληνιδες παιδαγωγοί, ο ρολος και η προσφο ρά τους στην εκπαίδευση και την κοινωνία», στο
Ζιωγου-Καραστεργιου, Διερευνωντας το φυλό, σ. 351-374. ---- «Η γυναικεία εκπαίδευση στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων του Ελευ θερίου Βενιζελου», στο Βάλια Βαρουχακη / Αργυρώ Βατσακη (επιμ.), Η εκπαιδευτική πολίτικη στα χρονιά του Ελευθερίου Βενιζελου, Πρα κτικά συνεδρίου, Αθήνα, 22-24 Ιανουάριου
2004, Ελληνικά Γραμματα / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζελος», Αθήνα 2007, σ. 303-326. ---- (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2010. Ζιώγου-Καραστεργίου, Σιδηρούλα / Σόφια Χατζηστεφανιδου, «Σπουδαι και
αναγνώσεις μου: αγνωστα στοιχεία για τη ζωη και το έργο της Αικα τερίνης Λασκαρίδου (1842-1916) μέσα απο αυτοβιογραφικα κείμενα», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 207-250. Η δρασις του
συλλόγου κατα την εκατονταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθηναις σύλλογος προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων, Αθηναι 1970. Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαι δευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996. Θεόδωρου, Βάσω,
«Ερμηνευτικές προσεγγίσεις της φιλανθρωπίας. Απο τον κοινωνικό έλεγχο στην αμοιβαιότητα», Μνημών 25 (2003), σ.
171-184. Ιωσηφίδου, Μαρίνα, «Αδελφες στον Χρίστο: Η συγγένεια σε δυο ελληνικά ορθόδοξα μοναστήρια», στο Ευθύμιος Παπαταξιαρχης / Θεόδωρός Παραδέλλης (επιμ.), Ταυτότητες και φυλό στη σύγχρονη Ελλαδα, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006, σ. 277-306. Καζαμίας, Ανδρέας, «Η καταρα του Σίσυφου στην ελληνική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση: μια κοινωνικοπολιτικη και πολιτισμική ερμηνεία», στο Σήφης Μπουζάκης (επιμ.), Συγκριτική παιδαγωγική III. Θεωρητικά, μεθοδολογικά προβλήματα και σύγχρονες τάσεις στη διεθνή εκπαί δευση, Gutenberg, Αθήνα 1993, σ. 169-183.
Πηγές-Βιβλιογραφία | 491 Καιροφύλας, Γιάννης, Η Αθήνα της Мтел Εποκ, Ίρις, Αθήνα 2001. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας, «Οι Γαριβαλδινοί στην κρητική επανάσταση του 1866: το παιχνίδι των αριθμών», Τα Ιστορικά 5 (1986), σ. 121-138. ----«Η Αθήνα τον 19° αιώνα: Απο επαρχιακή πόλη της Οθωμανικής Αυτο
κρατορίας, πρωτεύουσα του Ελληνικού Βασιλείου», Αρχαιολογία της πόλης των Αθηνών, ηλεκτρονική έκδοση Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chapter_more_9.aspx (8.8.2018). Κανάκης, Ιωάννης, Η εσωτερική οργάνωση και λειτουργία του νεοελληνικού δημοτικού σχολείου, Εκδόσεις
Γρηγόρη, Αθήνα 1995. Καννερ, Έφη, Έμφυλες κοινωνικές διεκδικήσεις απο την Οθωμανική Αυτο κρατορία στην Ελλαδα και στην Τουρκία: ο κοσμος μιας ελληνιδας χριστιανης δασκάλας, Παπαζήσης, Αθήνα 2012. Καραβας, Σπυρος, «Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγοπουλος και οι εθνικες διεκ δικήσεις (1877-1885)», στο
Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης / Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενιτης (επιμ.), Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγ χρονης Ελλαδας 1833-2002, τ. Α', Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθήνα 2004, σ. 149-169. ----«Μακάριοι οι κατεχοντες την γην». Γαιοκτητικοί σχεδιασμοί προς απαλλοτρίωση
συνειδήσεων στη Μακεδονία 1880-1909, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2010. ----Μυστικά και παραμυθία απο την ιστορία της Μακεδονίας, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2014. Καρσεντι, Μπρουνο, Μαρσελ Μος. Το ολικο κοινωνικό φαινόμενό, μτφρ. Δημητρης Κοσμίδης, Πατάκης, Αθήνα 2000. Κεχριωτης, Βαγγέλης, «Ρεκβιεμ για την Οθωμανική
Αυτοκρατορία», στο Αντωνης Λιακός / Έφη Γαζη (επιμ.), Η συγκρότηση του ελληνικού κράτους, Νεφέλη, Αθήνα 2008, σ. 17-51.
Κιτρομηλίδης, Πασχαλης Μ., «Νοερες κοινότητες και οι απαρχές τού εθνι κού ζητήματος στα Βαλκανια», στο Θανος Βερεμης (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και εθνικισμός στη νεότερη Ελλαδα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2003, σ. 53-131. Κόκκινος, Γιώργος, «Η αποσυνδεση του έθνους απο το κράτος, ο πολιτικός ανορθολογισμος και η συγκρότηση των εθνικών οργανώσεων στα τέλη του 19ου αιώνα. Το παράδειγμα της Εταιρείας ο Ελληνισμός», στο Ο πόλεμός του 1897, Πρακτικά, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πο λιτισμού και Γενικής Παιδείας, Αθήνα 2005, σ. 231-250.
492 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Κολτσιδας, Αντωνης Μιχ., Ιστορία του Μοναστηριού της Πελαγονιας και των περίχωρων. Ο Ελληνισμός, η εθνική και κοινωνική διάσταση, Αδελφοί Κυριακιδη, Θεσσαλονίκη 2003. Κορασιδου, Μαρία, Οι άθλιοι των Αθηνών και οι θεραπευτές τους. Φτώχεια και φιλανθρωπία
στην ελληνική πρωτεύουσα τον 19° αιώνα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1995. Κουλουρη, Χριστίνα, Αθλητισμός και οφεις της αστικής κοινωνικότητας. Γυμναστικά και αθλητικά σωματεία 1870-1922, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς,
Αθήνα 1997. --- «Ιστορία και ιστοριογραφία της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης: Διλήμμα τα και στερεότυπα», στο Καιτη Αρωνη-Τσιχλη / Στέφανος Παπαγεωργιου / Αλεξάνδρα Πατρικίου (επιμ.), Η Ελλαδα της νεωτερικοτητας. Κοινωνικές κρίσεις και ιδεολογικά διλήμματα ( 19°s-2Oos αιώνας). Κείμενα για τη Ρενα
Σταυρίδη-Πατρικίου, Π.Μ.Σ. Πολιτι κής Επιστήμης και Ιστορίας, Παντειο Πανεπιστήμιο, Παπαζησης, Αθήνα 2014, σ. 207-222. Κουρτιδης, Αριστοτέλης, «Ως κατάδικοι εξοριζόμενοι», στο Αλεξης Δημαράς, Η μεταρρύθμιση που δεν εγινε. Τεκμήρια ιστορίας, τ. A , Ερμης, Αθήνα 1973, σ. 269-272. Κυπριανός, Παντελής,
Συγκριτική ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, Βιβλιόραμα, Αθήνα 32015. Κυριαζοπουλου, Ευγενία, «'Ιδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Το ξεκί νημα της γυναικείας εκπαιδευσεως στην Ελλαδα», Η Εν Αθηναις Φι λεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσακεια-Τοσιτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρονιά
παιδείας, Η εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εται ρεία, Αθήνα 1996, σ. 27-54. Κυριάκός, Διομήδης Α., «Όχι! τα
γραμματα δεν φυσιουσι την γυναίκα», στο Φουρναράκη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 324-332. Κωφός, Ευάγγελος, «Το ελληνοβουλγαρικό ζητημα», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΓ ', σ. 298-365. Κωφός, Ευάγγελος, «Από το τέλος τής Κρητικής Επαναστάσεως ως την προ σάρτηση της Θεσσαλίας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΓ', σ. 289-365. --- «Εθνική κληρονομιά και εθνική ταυτότητα στη Μακεδονία του 19ου και του 20ου αιώνα», στο Θανος Βερεμης (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και
Πηγές-Βιβλιογραφια | 493 εθνικισμός στη νεότερη Ελλάδα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2003, σ. 199-269, Λέφας, Χρ., Ιστορία της εκπαιδευσεως, Οργανισμός Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων, Εν Αθήναις 1942. Λιακός, Αντώνης, Η ιταλική ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα, 1859-1862, Θεμέλιο, Αθήνα 1985. ---
«Η νεοελληνική ιστοριογραφία το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα», Σύγχρονα Θέματα 76-77 (2001), σ. 72-91. Λυκιαρδοπουλου-Κονταρα, Σταυρούλα, «Οι (άγνωστες) διευθύντριες του Παρθεναγωγείου Μυτιλήνης Ελπινίκη Καρακούση και Σταματίνα Κα ζαντζή», Αιολικά Χρονικά, τ. IB', Μυτιλήνη 2010, σ. 37-43.
Μαζαρακης, Ιωάννης, «Η Μακεδονία στις παραμονές του Αγώνα», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ', σ. 220254. Μαλαφάντης, Κωνσταντίνος Δ., «Ο Λέων Μελάς (1812-1879) ως λογοτέχνης-παιδαγωγος και το έργο του», Παρνασσός, τ. ΜΗ (2006), σ. 359-406. Μαμωνη, Κυριακή, «Η ζωη και
η δράση των υπόδουλων Ελλήνων, 18811913. Θράκη», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθνα 1977, τ. ΙΔ',σ. 358-367. Μαμώνη, Κυριακή / Λήδα Ιστικοπούλου, Γυναικείοι σύλλογοι στην Κωνστα ντινούπολη ( 1861-1922 ), Εστία, Αθήνα 2002. Μαρίνου, Ξένια, Αναζητώντας οδοφράγματα. Αστικός Τύπος και
ελληνικές συμμέτοχες στον γαλλοπρωσικο πόλεμό και την Παρισινή Κομμούνα, Κ.Ψ.Μ., Αθήνα 2015. Μαστορα, ΜαριανθηΈλισαβετ, «Η επίδραση της γαλλικής γλώσσας και του πολιτισμού τής Γαλλίας στα εκπαιδευτήρια της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας απο της ιδρυσεως της (1836) εως τις αρχές τού 20ου αιώνα»,
αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε πιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2006.
http://phd.theses.ekt.gr/eadd/handle /10442/20841 (8.8.2018). Ματαλας, Παρασκευας, Έθνος και Ορθοδοξία. Οι περιπετειες μιας σχέσης. Απο το «Ελλαδικο» στο Βουλγαρικό σχίσμα, Πανεπιστημιακές Εκδό σεις Κρήτης, Ηράκλειο 2003. Μαυροπούλου, Σοφία, «Προφίλ των γυναικών εκπαιδευτικών πριν και μετά την ενσωμάτωση των Νέων Χωρων (1909-1914) με βάση τα Φ.Ε.Κ. διορισμού: Καταγραφή και αναλυση των δεδομένων», μεταπτυχιακή
494 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού εργασία, επόπτρια Σιδηρούλα Ζιώγου-Καραστεργίου, Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, Αριστοτελειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2013. http://ikee.lib.auth.gr/record/ 133771/£iles/GRI-2014-l 1817.pdf (12.8.2018). Μελά, Ναταλια Π., Παύλος
Μελας. Βιογραφία απο διηγήσεις, αναμνήσεις, γράμματα δικά του και άλλων, Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελλη νικών Γραμμάτων, Αθήνα 1963. Μελαινα, Ελπίς, Περιηγήσεις στην Κρητη, 1866-1870, μτφρ. / εισαγωγή / σχόλια Ιωαννα Μυλωνακη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρητης, Ηρά κλειο 2008. Μελας, Λέων, «Περί
ενισχυσεως της ηθικης παιδαγωγησεως εν τοις ελληνικοίς εκπαιδευτηρίοις», Η δρασις του συλλόγου κατα την εκατο νταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθήναις σύλλογος προς διάδοσιν των ελ ληνικών γραμμάτων, Αθηναι 1970, σ. 86-87. Μεταλληνού, Βαρβάρα / Μαρία Βαϊάννη / Λυδία Αμπόνη, «Εθνική δράση και προσφορά της
Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας», Η Εν Αθηναις Φι λεκπαιδευτική Εταιρεία. Αρσάκεια-Τοσίτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρόνια παιδείας, Η εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εται ρεία, Αθήνα 1996, σ. 239-280. Μεταλληνού-Τσιώμου, Αγγελική, Λεύκωμα Αγωνος ( 1900-1912), Θεσ σαλονίκη 1931. Μητροφάνης,
Γιώργος, «Η συγκρότηση ενός συστήματος πληροφόρησης για την έρευνα: Τιμές, μισθοί και ημερομίσθια στην Ελλαδα, 18321912», Τα Ιστορικά 3 (1985), σ. 216-222. Μιχοπουλου, Άννα, «Άννα Τριανταφυλλιδου», στο Αβδελα (επιμ.), Το Λύ κε ιον των Ελληνιδων, σ. 44-45. ---- «Από το γυναικείο σωματείο με εθνικούς
στοχους σε εθνικό σωματείο γυναικών: η εθνική πολίτικη του Λυκείου των Ελληνιδων απο την Καλ λιρρόη Παρρέν
στην Άννα Τριανταφυλλιδου (1911-1940)», στο Αβδελα (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνιδων, σ. 145-189. Μουτζαν-Μαρτινέγκου, Ελισάβετ, Αυτοβιογραφία, εισαγωγη-φιλολογικη επιμελεια Βαγγέλης Αθανασοπουλος, Ωκεανιδα, Αθήνα 1997. Μπακαλάκη, Αλεξάνδρα / Ελένη Ελεγμίτου, Η εκπαίδευση «εις τα του οικου» και τα γυναικεία καθήκοντα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεο λαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1987. Μπαμπινιώτης, Γεώργιος, «Αποστολος Αρσακης. Νεοελληνικός Διαφωτι σμός και εκπαίδευση», Η Εν Αθηναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αμ
Πηγες-Βιβλιογραφία | 495 σάκεια-Τοσίτσεια σχολεία. 1836-1996 εκατόν εξήντα χρόνια παι δείας, Η εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, Αθήνα 1996, σ. 20-25. Μπελιά, Ελένη, «Η δραστηριότης του εν Αθήναις Συλλόγου προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων υπέρ τού ελληνισμού τής Θράκης», Αθήνα, τ. ΟΕ'
(1975), σ. 85-94. Μπονίδης, Κυριάκος, Οι ελληνικοί φιλεκπαιδευτικοί σύλλογοι ως φορείς εθνικής παιδείας και πολιτισμού στη διαφιλονικουμενη Μακεδονία ( 1869-1914), Αδελφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1996. Μπουζάκης, Σήφης / Χρήστος Τζήκας, Η κατάρτιση των δασκαλών-διδασκαλισσων και των νηπιαγωγών στην
Ελλαδα, τ. 1, Gutenberg, Αθήνα 22002. Μπουζάκης, Σηφης, Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλαδα, Μεταρρυθμιστικες προσπάθειες 1913-1929, τ. Α', Gutenberg, Αθήνα 1995. ----Εκπαιδευτικός μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα. Πρωτοβάθμια και δευτε ροβάθμια γενική και τεχνικοεπαγγελματικη εκπαίδευση:
Μεταρρυθμιστικες προσπάθειες 19°s αιωνας-1913, 1929, Gutenberg, Αθήνα 2002. ----Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Ελλαδα ( 1836-2005). Τεκμήρια ιστορίας, τ. Β' ( 1926-2005), Gutenberg, Αθήνα 2006. Μπουκουβαλα, Ελένη, «Μαρτυρολογίαν των διδασκαλισσων. Αναμνήσεις εκ της επιθεωρησεως σχολείων θηλεων»,
Επετηρις της Δημοτικής Εκπαιδευσεως, έτος Α' (1901-1902), Αθήνα, εκδότες Υιοί Ανέστη Κωνσταντινιδου, σ. 73-86, στο Φουρναρακη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 503-511. Μπουρνάζος, Στρατής, «Η εκπαίδευση στο ελληνικό κράτος», στο Χρήστος Χατζηιωσηφ (επιμ.), Π ιστορία της Ελλαδας του 20ου αιώνα
19001922. Οι απαρχές, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2000, τ. Α2, σ. 189-281. Μπουρντιε, Πιερ, Η διάκριση. Κοινωνική κριτική
της καλαισθητικής κρί σης, μτφρ. Κική Καψαμπέλη, Πατάκης, Αθήνα 2002. Μποχωτης, Αθανάσιος, Η ριζοσπαστική δεζια. Αντικοινοβουλευτισμος, συ ντηρητισμός και ανολοκλήρωτος φασισμός στην Ελλαδα 18641911: Έρευνες για σύγχρονες πολίτικες ιδεολογίες, Βιβλιόραμα, Αθή να 2003. Μπραϊντόττι, Ρόζι, Νομαδικά υποκείμενα. Ενσωματότητα και εμφυλη διά φορά στη σύγχρονη φεμινιστική θεωρία, μτφρ. Αγγελική Σηφακη / Ουρανία Τσιακαλου, Νήσος, Αθήνα 2014.
496 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Μως, Μαρσελ, Το δώρο. Μορφές καί λειτουργίες τη? ανταλλαγή? στις αρ χαϊκές κοινωνίες, μτφρ. Άννα Σταματοπουλου-Παραδέλλη, Καστανιωτης, Αθήνα 1999. Ξανθοπουλος, Κ. Σ., «Μακραν της αγορας και της των πολλών απειροκα λίας», στο Φουρναρακη, Εκπαίδευση και
αγωγή των κοριτσιων, σ. 255-259. Ξηραδάκη, Κουλά, Από τα αρχεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Παρθεναγω γεία και δασκάλες υπόδουλου Ελληνισμού, τ. Α'-Β', Αθήνα 19721973. ---- Το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα. Πρωτοπόρες Ελληνίδες 1830- 1936, Γλάρος, Αθήνα 1988. Παλιούρα, Δήμητρα, «Γυναίκες
περιηγήτριες στα Χανια κατα τον 19° αιώ να», στο Ερατοσθένης Καψωμένος (επιμ.), Πεπραγμένα I Διεθνούς Κρητολογικου Συνέδριου, τ. Γ4, Ανάτυπο, Χανια 2011, σ. 536-543. Παπαδόπουλος, Στέφανος, «Εισαγωγή στην ιστορία των ελληνικών φιλεκπαι δευτικών συλλόγων τής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον 19°
και 20° αιώνα», Παρνασσός, τ. Δ/2 (1962), σ. 247-258. Παπαδοπούλου, Αλεξάνδρα, Περιπετειαι μιας διδασκαλισσης. Στο Μονα στήρι, Πατάκης, Αθήνα 2005. Παπακώστας, Γιάννης, Διά τον σύνδεσμον του απανταχού Ελληνισμού. Μείζων Ελληνισμός και ελληνικά γραμματα στις απαρχές του εικοστού αιώνα, Σύλλογος προς
διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, Αθήνα 2010. Παπαταξιάρχης, Ευθύμιος / Παραδέλλης, Θεόδωρος (επιμ.), Ταυτότητες και φύλο στη σύγχρονη Ελλάδα, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006. Παρρέν, Καλλιρρόη, «Επιθέσεις και στραγγαλισμοί κατα διδασκαλισσων», Εφημερις των Κυρίων, αρ. φ. 47 (31.1.1888), σ. 3-4. http://digital.
lib.auth.gr/record/30379/iiles/arc-2005-7787.pdf (14.8.2018). ---- «Μονοτονία ξηρού και πληκτικού σχολικού βίου», στο
Φουρναρακη, Εκ παίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 363-372. Πατρις, αφιέρωμα «Η μεγάλη Κρητικη Επανάσταση 1866-1869», Δεκέμ βριος 2008, σ. 1-96. Πέννας, Πέτρος, «Έριδες περί την κοινοτικήν οργάνωσιν της πόλεως Σερρών και τα πρακτικά της εν Σερραις Εξαρχίας των μητροπολιτών Θεσσα λονίκης», Σερραϊκα Χρονικά 2 (1957), σ. 67-125. Πιζάνιας, Νικόλαος, Σεβαστή Καλλισπερη εκ Κάλυμνου η πρώτη Ελληνις φοιτήτρια, ανάτυπο από το περιοδικό Ακτίνες, Αθήνα 1971. Ψηφιακη Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη, http://anemi.lib.uoc.gr/
Πηγες-Βιβλιογραφια | 497 php/pdf_pager.php?rec=/metadata/ d/l/d/ metadata-1320134481-2550 79-469.tklô5do=369291.pdfê71ang=el 5pageno=lÊ7pagestart=l 5width =450 °height=614 smaxpage=28 (12.8.2018). Πιζάνιας, Πέτρος, Μισθοί και εισοδήματα στην Ελλάδα ( 1842-1923 ). Το παράδειγμα των υπάλληλων της
Εθνικής Τράπεζας, Μορφωτικό 'Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1985. Ποταμιάνος, Νίκος, «Κοινοβουλευτισμός, ούτος ο εχθρός. Μια οργάνωση της ριζοσπαστικής δεξιάς: η Εταιρεία Ελληνισμός 1898-1910», Ουτο πία. Διμηνιαία έκδοση θεωρίας και πολιτισμού 56 (2003), σ. 77-95. ---- Οι νοικοκυραίοι. Μαγαζάτορες
και βιοτεχνες στην Αθήνα 1880-1925, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2016. Πρεκα, Μαρία, «Γυναικεία σωματειακή δράση και οι μεταμορφώσεις της», Τα Ιστορικά 54 (2011), σ. 261-267. ---- «Αρσακειάδες δασκάλες: λόγοι και πρακτικές διαπραγμάτευσης / αναδιαπραγμάτευσης εαυτού (1880-1913)», στο
Δήμητρα Βασιλειαδου / Παναγιώτης Ζεστανάκης / Μαρία Κεφαλά / Μαρία Πρεκα (επιμ.), (Αντί) μιλώντας στις βεβαιότητες: φόλα, αναπαραστασεις, υποκειμε νικότητες, ΟΜΙΚ, Αθήνα 2013, σ. 43-62. ---- «Τα μυστήρια των αρχείων: επί τα ίχνη αρσακειάδων διδασκαλισσων», Σύγχρονα Θέματα 126 (2014), σ. 66-69. ----
«Αρσακειάδες δασκάλες (1880-1913): ρητές και άρρητες οικογενειακές διαδρομές», στο Γλαύκη Γκότση / Ανδρονίκη Διαλέτη / Ελένη Φουρναράκη (επιμ.), Το φόλο στην ιστορία: αποτιμήσεις και παραδείγμα τα, Ασίνη, Αθήνα 2015, σ. 107-138. Πυργιωτακης, Γεώργιος, Προβλήματα στην ιστορία της εκπαιδευσεως των
δασκαλών στα πρώτα πενήντα χρονιά μετά την απελευθέρωση ( 1828-1878), Χριστινάκη, Αθήνα 1981. Πυργιωτακης,
Ιωάννης, Η Οδύσσεια του διδασκαλικού επαγγέλματος, Αδελφοί Κυριακιδη, Θεσσαλονίκη 1992. Ραγκαβής, Αλέξανδρος Ρ., Απομνημονεύματα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Εν Αθήναις 1895, τ. В '. http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/c/4/8/metadata -181-0000007.tklS7do=68230_02.pdf 9lang=el 5pageno=l °pagestart= l 5width=392£7height=553 maxpage=420 (17.8.2018). Ρακιτζή, Ειρήνη, «Θεσσαλονίκη - Απο τα έδρανα. στα όπλα - Οι αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι δάσκαλοι του νομού Θεσσαλονίκης και οι ευεργέτες των σχολείων της πόλης», στο http://history-of-macedonia.
498 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού com/2009/10/16/thessaloniki-apo-ta-edrana-sta-opla-oi-a£aneisgigeneis-makedonomaxoi-daskaloi-tou-nomou-thessalonikis-kai-oieuergetes-ton-sxoleion-tis-polis/ (9.8.2018). Ροζακου, Κατερίνα, «Κοινωνικότητα και κοινωνία αλληλεγγύης: η περίπτω ση ενός
εθελοντικού σωματείου», Ελληνική Επιθεώρηση Πολίτικης Επιστήμης 32 (2008), σ. 95-120. ---- Απο «αγαπη» και «αλληλεγγύη». Εθελοντική εργασία με προσφυγές στην Αθήνα του πρωίμου 21ου αιώνα, Αλεξάνδρειά, Αθήνα 2018. Σακκα-Νικολακοπουλου, Ναννινα, Θάρρος στη μαύρη νύχτα, Λιβάνης, Αθήνα 1996. Σαμιου,
Δημητρα, Τα πολίτικα δικαιώματα των Ελληνιδων 1864-1952, Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2013. Σαρίπολος, Νικόλαος, «Κινδυνεύουσι να μεταστήσωσι τα παρθεναγωγεία εις την ετεραν του ονόματος σημασίαν», στο Φουρναράκη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 179-180. Σβορώνος, Νίκος, Επισκόπηση της νεοελληνικής
ιστορίας, Θεμελιο, Αθήνα 81984. Σκοπετέα, Έλλη, Το πρότυπό βασίλειο και η Μεγάλη Ιδέα. Όφεις του εθνι κού προβλήματος στην Ελλάδα ( 1830-1880), Πολυτυπο, Αθήνα 1988. ---- «Οι Έλληνες και οι εχθροί τους. Η κατασταση του έθνους στις αρχές του 20ου αιώνα», στο Χρηστός Χατζηιωσηφ (επιμ.), Ιστορία της
Ελλαδας του 20ου αιώνα 1900-1922. Οι απαρχές, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2000, τ. Α2, σ. 9-35. Στάης, Σπυρίδων Ε., «Εισηγητική Έκθεσις επι του νομοσχέδιου περί οργανωσεως της γυναικείας εκπαιδευσεως», στο Φουρναράκη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 586-590. Σταματόπουλος, Δημήτριος Α., Μεταρρύθμιση
και εκκοσμίκευση. Προς μια ανασύνθεση της ιστορίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου τον 19° αιώνα, Αλεξάνδρειά, Αθήνα
2003. Σταυριδη-Πατρικιου, Ρενα, Οι φοβοι ενός αιώνα, Μεταίχμιο, Αθήνα 2008. Στεφάνου, Διονύσιος, «Σκιαγραφία Γρηγορίου Παππαδοπούλου (1819-1873)», Η δρασις του συλλόγου κατα την εκατονταετίαν 1869-1969, Ο εν Αθηναις σύλλογος προς διαδοσιν των ελληνικών γραμμάτων, Αθηναι 1970, σ. 13-26. Ταμπουκου, Μαρία, «Αυτοβιογραφικές αφηγήσεις, φεμινιστικές γενεαλο γίες», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργίου (επιμ.), Γυναίκες στην
Πηγες-Βιβλιογραφια | 499 ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βάνια,ς, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 23-30. Τζινίκου-Κακούλη, Αθηνά, Γιατροί στον Μακεδονικό Αγώνα, Μαίανδρος, Θεσσαλονίκη 1996. --- «Ηρωίδες δασκάλες τού Μακεδονικού Αγώνα», Πληροφόρηση, ΜάιοςΙούνιος 2012. Τιμοθεάδου,
Ιωάννα Τ., «Οικοτροφεία θηλέων μέχρι το 1912», Εδεσσηνός 2, Έδεσσα 2001, σ. 267-281. Τρίμη-Κύρου, Κατερίνα, «Οι άτυχες και οι τυχερες: γνωστικές προσδοκίες και εκπαιδευτικοί στοχοι του Λυκείου των Ελληνιδων (1911-1940)», στο Αβδελα (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνιδων, σ. 447-471. Τσουκάλας,
Κωνσταντίνος, «Οι πολίτικες εξελίξεις απο το 1881 ως το 1895», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ.ΙΔ',σ. 20-22. --- «Η πολιτική των κυβερνήσεων και προβλήματα από το 1881 ως το 1895», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ.ΙΔ',σ. 39-56. ----«Η εξέλιξη
των ημερομισθίων στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα. Μια πρώτη προσέγγιση ενός ανοικτού προβλήματος», Ο Πολίτης 31 (1979), σ. 2230. Φουκω, Μισελ, Επιτηρηση και τιμωρία. Η γέννηση της φυλακής, μτφρ. Καιτη Χατζηδημου / Ιουλιετα Ραλλη, Κέδρος, Αθήνα 2008. Φουρναρακη, Ελένη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων:
ελληνικοί προ βληματισμοί ( 1830-1910) - Ένα ανθολογία, Ιστορικό Αρχείο Ελ ληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1987. ----«Εισαγωγή», στο Φουρναρακη, Εκπαίδευση και αγωγή των κοριτσιων, σ. 13-72. --- «Περί μορφώσεως χρηστών μητέρων και εκπαιδεύσεως μελλόντων πολι τών: έμφυλοι
λόγοι στην ελληνική εκπαίδευση τον 19° αιώνα», στο Βασω Θεόδωρου / Βασιλική Κοντογιαννη (επιμ.), Το παιδί στη
νεοελ ληνική κοινωνία, 19°ς-20°5 αιώνας. Αξιες, αναπαραστασεις, απο τυπώσεις, Δημοκριτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Αλεξανδρούπολη 1998, σ. 73-120. ----«Επι τινι λογω αποστερειν αυτήν φηφου·, Καθολική ανδρική ψηφοφορία και αποκλεισμός των γυναικών απο την πολιτική στην Ελλαδα του 19ου αιώνα», Μνημών 24 (2002), σ. 179-226.
500 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού ---- «Γυναικεία σωματειακή κουλτούρα και επινόηση εθνικών παραδόσεων: συμβολές της Ενωσεως των Ελληνίδων και του Λυκείου των Ελληνιδων (1897-1940)», στο Αβδελά (επιμ.), To Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 365-403. Φραγκουδακη, Άννα, Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και
φιλελεύθεροι διανο ούμενοι. Άγονοι αγώνες και ιδεολογικά αδιέξοδα στον μεσοπόλεμο, Κέδρος, Αθήνα 31983. Χαριτος, Χαράλαμπος Γ., Το Παρθεναγωγείο του Βολου, τ. Α', Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας / Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα 1989. — Το ελληνικό νηπιαγωγείο και οι ρίζες του. Συμβολή στην
ιστορία της προσχολικης αγωγής, Gutenberg, Αθήνα 1998. Χατζηιωσηφ, Χρηστός, Η γηραια σελήνή. Η βιομηχανία στην ελληνική οικονομία, 1830-1940, Θεμέλιο, Αθήνα 1993. Χεκίμογλου, Ευάγγελος, «Η Θεσσαλονίκη την εποχή του Τρικούπη», στο Καιτη Αρωνη-Τσιχλη / Λυντια Τρίχα (επιμ.), Ο Χαρίλαος Τρικουπης και η
εποχή του, Παπαζήσης, Αθήνα 2000, σ. 1-18. Χουρμουζη, Ελένη, «Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο του 1897», Ιστορία του Ελ ληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, τ. ΙΔ', σ. 166. Χρηστακης Ζωγράφος. Ο Μεγιστάνας της Κωνσταντινούπολης, στο https: //zsgiannina. gr/wp-content/uploads/2015/11/3
89-%CE%96%CF% 89%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%82.pdf (4.8.2018). Ψαρρα, Αγγελικά, «Μητέρα η πολιτις; Ελληνικές εκδοχες της γυναικείας χειραφέτησης (1870-1920)», Το φυλό των δικαιωμάτων. Εξουσία, γυ ναίκες και ιδιότητα του πολίτη, Πρακτικά ευρωπαϊκού συνέδριου, Κέντρο Γυναικείων Μελετών και
Ερευνών Διοτιμα, Νεφελη, Αθήνα 1999, σ. 90-107. ---- «Επίμετρο: Το μυθιστόρημα της χειραφέτησης η Η συνετή ουτοπία
της Καλλιρρόης Παρρεν», στο Καλλιρρόη Παρρεν, Η χειραφετημένη, Εκάτη, Αθήνα 1999, σ. 407-486. ---- «Καλλιρρόη Παρρέν», στο Αβδελά (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 26-29. ---- «Εθνικές εννοιολογησεις της μητρότητας: το Λύκειο των Ελληνίδων και η Ημέρα τής Μητέρας (1929-1960)», στο Αβδελά (επιμ.), Το Λυκειον των Ελληνίδων, σ. 427-445.
Πηγές-Βιβλιογραφια | 501 ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ Ak§in Somel, Selçuk, The Modernization of Public Education in the Ottoman Empire 1839-1908: Islamization, Autocracy and Discipline, Brill, Λάιντεν / Βοστόνη 2001. --- «Sources on the education of Ottoman women in the Prime Ministerial Ottoman Archive for the period of reforms in the nineteenth and early twentieth centuries», στο Amira El-Azhary Sonbol (επιμ.), Beyond the Exotic: Women’s Histories in Islamic Societies, Syracuse University Press, Σίρακιουζ 2005, σ. 295-306. Albisetti, James C. / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secon dary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Century, Palgrave Macmillan, Νέα Υόρκη 2010. Albisetti, James C. / Joyce Goodman / Rebecca Rogers, «Girls’ secondary education in the western world: A historical introduction», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secon dary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Ce ntury, Palgrave Macmillan, Νέα Υόρκη 2010, σ. 1-8. Avdela, Efi / Angelika Psarra, «Engendering Greekness: Women’s emanci pation and irredentist politics in nineteenth-century Greece», Mediter ranean Historical Review 20/1 (2005), σ. 67-79. Barker, Elisabeth, Macedonia: Its Place in Balkan Power Politics, Royal Institute of International Affairs, Λονδίνο 1950. Bourdieu, Pierre, «The forms of capital», στο John Richardson (επιμ.), Handbook of Theory and Research for the Socioloyy of Education, Greenwood Press, Νέα Υόρκη 1986, σ. 241-258. Braidotti, Rosi, Nomadic Subjects. Embodiment and Sexual Difference in
Contemporary Feminist Theory, Columbia University Press, Νεα Υορ κη 1994. Burstyn, Joan, «Women’s education in England during the nineteenth centu ry: A review of the literature, 1970-1976», History of Education 6/1 (1977), σ. 11-19. Caglioti, Daniela Luigia, «Voluntary societies and urban elites in nineteenth century Naples», στο Graeme Morton / Boudien de Vries / R.J. Mor ris (επιμ.), Civil Society, Associations and Urban Places. Class, Nation and Culture in Nineteenth-Century Europe, Ashgate, Χαμσαϊρ / Μπέρλινγκτον 2006, σ. 39-53.
502 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Copelman, Dina, London's Women Teachers: Gender, Class, and Femi nism, 1870-1930, Routledge, Λονδίνο 1996. Daskalova, Krassimira, «The women’s movement in Bulgaria in a life story», Women 's History Review 13/1 (2004), σ. 91-103. — «Nation-building,
patriotism, and women’s citizenship: Bulgaria in South eastern Europe», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secondary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Century, Palgrave Macmillan, Νεα Υορκη 2010, σ. 149-164. Edwards, Elizabeth, Women in
Teacher Training Colleges, 1900-1960: A Culture ofFemininity, Routledge, Λονδίνο 2001. Fortna, Benjamin C., Imperial Classroom: Islam, the State, and Education in the Late Ottoman Empire, Oxford University Press, Οξφόρδη / Νεα Υόρκη 2002. Foucault, Michel, «Different spaces», στο Paul Rabinow
(επιμ.), Michel Fou cault, Aesthetics, Method and Epistemology. The Essential Works of Michel Foucault, 1954-1984, τ. Π, Penguin, Χάρμοντσγουόρθ 1998, σ. 175-185. --- «Technologies of the Self», στο Luther H. Martin κ.α. (επιμ.), Technolo gies of the Self, The University of Massachusetts Press,
Μασαχουσετη 1988, σ. 16-49. Fournaraki, Eleni, «Institutrice, femme et mere: idees sur 1’education des fem mes Grecques au XIXème siècle (1830-1880)», αδημοσίευτη διδακτο ρική διατριβή, Ιστορία και Πολιτισμοί (Histoire et Civilisations), Πα νεπιστήμιο Paris 7, 1992. Freidenreich, Harriet Pass,
Female, Jewish, and Educated: The Lives of Central European University Women, Indiana University Press, Μπλουμινγκτον
2002. Frierson, Elizabeth B., «Unimagined communities: Women and education in the late-Ottoman Empire 1876-1909», Critical Matrix 9/2 (1995), σ. 54-90. Gordon, Colin (επιμ.), Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writings 1972-1977 by Michel Foucault, Pantheon Books, Νέα Υόρ κη 1980. Harrison, Carol E., «Bourgeois citizenship and the practice of association in post-revolutionary France», στο Graeme Morton / Boudien de Vries / RJ. Morris (επιμ.), Civil Society, Associations and Urban Places.
Πηγες-Βιβλιογραφία | 503 Class, Nation and Culture in Nineteenth-Century Europe, Ashgate, Χάμσαϊρ / Μπέρλινγκτον 2006, σ. 175-189. Hroch, Miroslav, «How much does nation formation depend on nationa lism?», East European Politics and Societies 4/1 (1990), σ. 101-115. Jacobi, Julian, «The influence
of confession and state: Germany and Austria», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Girls’ Secondary Education in the Western World: From the 18th to the 20th Century, Palgrave Macmillan, Νεα Υόρκη 2010, σ. 41-57. Kanner, Efi, «Education, embourgeoisement and women
teachers in the 19th century Balkans: Teachers in the Zappeion girls’ school in Istanbul during its first years», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκ παιδευτικών, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 45-54. Kechriotis, Vangelis, «The
non-Muslim experience between bureaucracy and bourgeoisie: The case of the Greek-Orthodox in Izmir», αδημοσίευτο κείμενο, σ. 1-10. Leroux, Karen, «Unpensioned veterans: Women teachers and the politics of public service in the late-nineteenth-century United States», Journal of Women’s History 21/1
(2009), σ. 34-62. Massey, Doreen, Space, Place and Gender, Polity Press, Κειμπριτζ 1994. Mineke van Essen / Hilda Amsing, «Πρωτοπορία στη συνεκπαίδευση: Ολ λανδία», στο James C. Albisetti / Joyce Goodman / Rebecca Rogers (επιμ.), Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση των κοριτσιων στον δυτικό κοσμο, μτφρ.
Κατερίνα Δαλακουρα / Ανδριανα Σακκα, Gutenberg, Αθή να 2019, σ. 181. Nikolova, Maja, «The role of women’s
education in the modernization pro cess in Serbia», στο Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 65-72. Papadakis, Lydia, Teaching the Nation. Greek Nationalism and Education in Nineteenth Century Macedonia, Institute for Balkan Studies, Θεσσα λονίκη 2006. Psarra, Angelika / Eleni Fournaraki, «Parren, Callirhoe (born Siganou) (1859-1940)», στο A Biographical Dictionary of Women’s Movements and Feminisms. Central, Eastern, and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries, Francisca de Haan / Krassimira Daskalova /
504 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Anna Loutfi (επιμ.), Central European University Press, Βουδαπέστη / Νεα Υόρκη 2006, σ. 402-407. Riot-Sarcey, Michele, Le réel de l’utopie: Essai sur le politique au XIXe siècle, Albin Michel, Παρίσι 1998. Russell, Mona L., Creating the New Egyptian Woman.
Consumerism, Edu cation, and National Identity, 1863-1922, Palgrave Macmillan, Νεα Υορκη / Χαμσαϊρ 2004. Scott, Joan Wallach, Only Paradoxes to Offer. French Feminists and the Rights of Man, Harvard University Press, Κειμπριτζ, Μασαχουσετη 1996. Smith-Rosenberg, Carroll, «The female world of love
and ritual: relations between women in nineteenth-century America», στο Elizabeth Abel / Emily K. Abel (επιμ.), The Signs Reader: Women, Gender and Scho larship, University of Chicago Press, Σικάγο 1983, σ. 27-55. Sustar, Branko, «The role of Catholic oriented women teachers in Slovenia», στο
Σιδηρουλα Ζιωγου-Καραστεργιου (επιμ.), Γυναίκες στην ιστορία των Βαλκανίων: ιστορίες ζωής γυναικών εκπαιδευτικών, Βανιας, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 79-94. Tamboukou, Maria, Women, Education and the Self: A Foucauldian Per spective, Palgrave Macmillan, Χαμσαϊρ / Νεα Υόρκη 2003. — «Power, desire and
emotions in education: revisiting the epistolary narra tives of three women in apartheid South Africa», Gender and Educa tion 18/3 (2006), σ. 233-252. Weiler, Kathleen, «Women’s history and the history of women teachers», Journal of Education 171/3 (1989), σ. 9-30. — «Reflections on writing a
history of women teachers», Harvard Edu cational Review 67/4 (1997), σ. 635-657. Weston, Peter, Friedrich Froebel.
His life, times and significance, Roehampton Institute, Λονδίνο 1998. Yeager, Gertrude, «Religion, gender ideology, and the training of female pu blic elementary school teachers in nineteenth century Chile», The Ame ricas 62/2 (2005), σ. 209-243. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ https://archaeologia.eie.gr/ archaeologia/ gr/chapter_more_9.aspx (6.8.2023). http://www.froebelweb.org/ (12.8.2018). Αγγλόφωνη διαδικτυακη πηγη σχετική με τον Φρειδερίκο Φρόβελ (Friedrich Froebel), δημιουργό του
Πηγες-Βιβλιογραφια | 505 νηπιαγωγείου και σχεδιαστή των φροβελιανών δώρων (Froebel play gifts). http:/1www.public-sociality.uoc.gr/gr/provlimatiki.html (6.8.2023). Ιστοσε λίδα του διεπιστημονικού, διατμηματικού και διαπανεπιστημιακού προγράμματος «Μορφές δημοσίας κοινωνικότητας στην αστική Ελ λάδα
τού 20ου αιώνα: σύλλογοι, δίκτυα κοινωνικής παρέμβασης και συλλογικές υποκειμενικότητες», το οποίο εντάσσεται στην πράξη «ΘΑΛΗΣ - Ενίσχυση της Διεπιστημονικής ή και Διιδρυματικής έρευ νας και καινοτομίας με δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητών υψηλου επιπέδου από το εξωτερικό μέσω τής διενέργειας
βασικής και εφαρ μοσμένης ερευνάς αριστείας» τού επιχειρησιακού προγράμματος «Εκ παίδευση και Διά Βίου Μάθηση». http://www.lsparnas.gr/index.php/home/text_style/istoria (6.8.2023). Ιστο σελίδα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός. https://www.uoa.gr/to_panepistimio/istoria_kai_prooptikes/
(6.8.2023). Ιστοσελίδα του Εθνικού και Καποδιστριακου Πανεπιστήμιου Αθηνών. http://www.arsakeio.gr/gr/about/history/milestones (6.8.2023). Ιστοσελίδα της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. http://archive.arsakeio.gr/allhistory.pdf (6.8.2023). http://www.sdeg.gr/ (11.6.2015). Ιστοσελίδα του Συλλόγου προς
Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων. Η ιστοσελίδα δεν είναι πλέον ενεργή (6.8.2023). http://lekythos.library.ucy.ac.cy/handle/10797/12946 (6.8.2023). Ιστοσελί δα της νέας στέγης των Ψηφιακών Συλλογών και του Ιδρυματικού Αποθετηριου της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστήμιου Κυπρου «Λήκυθος» (Λημματολόγιο
Ηλεκτρονικών Κυπριακών Θεματικά Οργανωμένων Συλλογών). http://history-of-macedonia.com/2009/ 10/16/thessaloniki-apo-ta-
edrana-staopla-oi-afaneis-gigeneis-makedonomaxoi-daskaloi-tou-nomou-thessalonikiskai-oi-euergetes-ton-sxoleion-tis-polis/6.8.2023). http://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/20841 (6.8.2023). Η ιστοσελίδα του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών. http://anemi.lib.uoc.gr/?lang=el (18.8.2018). Η ιστοσελίδα της Ψηφιακής Βι βλιοθήκης Νεοελληνικών Σπουδών «Ανέμη» του Πανεπιστήμιου Κρή της. Τελευταία ημερομηνία επίσκεψης της σελίδας 6.8.2023.
506 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/d/l/d/metadata -1320134481-255079-469.tkl =do=369291.pdf 5lang=el 9pageno=l = pagestart=l =width=450 5height=614 9maxpage=28 (12.8.2018). http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/
с/d/5/metadata450-0000003 .tklö5do=71757.pdf slang=el 5pageno=18‘ pagestart=l 5 width=339 =height=509 °maxpage=32. (6.8.2023). http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/9/7 /6/metadata89a4ad5dfb574ab9bd79b5ac04b2525a_1239085982.tkl ’do=62812.pdf 3lang=en 5pageno=1
2pagestart=105width=441 ’height=655 =maxpa ge=162 (10.8.2018). http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/c/4/8/metadata -181-0000007.tkl =do=68230_02.pdf 5lang=el =pageno=l °pagestart= 1 5width=392S°height=553 °maxpage=420 (6.8.2023).
http://digital.lib.auth.gr/record/30379/files/arc-2005-7787.pdf (14.8.2018). Ιστοσελίδα της Ψηφιοθηκης (Ψηφιακών Συλλογών) του Αριστοτελειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chapter_more_9.aspx (8.8.2018). Ιστοσε λίδα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στην οποία περιεχεται
η ηλεκτρο νική έκδοση Αρχαιολογία τη? πόλης των Αθηνών. http://cretaadulteduc.gr/blog/?p=531 (14.8.2018). Ιστοσελίδα του Επιστη μονικού Δικτυου Εκπαίδευσης Ενήλικων Κρητης. https: //zsgiannina. gr/wp-content/uploads/2015/11/389-%CE%96%CF% 89%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%82.pdf (4.8.2018).
http://blacksea.ehw.gr/Forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID= 12397 (6.8.2023). http://ikee.lib.auth.gr/record/133771/files/GRI-2014-11817.pdf (12.8.2018).
https://www.researchgate.net/publication/277099636_Ypotrophoi_apo_ton _Kaza_Bodenon_Edesses_IOANNA_T_TIMOTHEADOU_Scholars _from_Kazas_Vodenon/link/559f4edl08aeffab5687e276/download
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ с Cloebe Johanna, 98 А Αγαθοεργός Αδελφότης Δεσποινών Εδέσσης, 342 Αγγέλου Ζωή, 37 Αθανασίου Ελένη, 350 Αθανασίου Κατίνα, 34 Αλβανία, 223, 229, 237, 247, 259, 260 Αλή Πασάς, 193 Αλιμουτσου Παναγιώτα, 151 Αλιμπερτη Σωτηρία, 24 Αμαλία, βασίλισσα, 81, 91 Αμαλιειο Ορφανοτροφείο, 371, 376
Αμερική, 290, 291, 294 Αναγνωστοπουλος Γ., 314 Αναστασιαδου Στέλλα, 339 Αναστασίου Ζωή, 321 Ανατολικό Ζητημα, 168 Άντερσον Μπενεντικτ, 174 Αντωνίου X., 151 Ανώτερο Δημοτικό Παρθεναγωγείο Βόλου, 82 Αποστολιδης Μισαήλ, 89 Αποστολου Σταματίνα, 444 Άρειος Πάγος, 93 Αρσακεια διδασκαλεία, 274, 352
Αρσακεια σχολεία, 42, 43 Αρσάκειο, 19, 20, 37, 39, 64, 73, 74,75,94,97, 98, 102, 118, 121, 140,141, 143, 145, 157, 161, 287, 292, 300, 302,303, 306,310,311,312,313,318, 319,320,321,323,324,325, 326,329,334, 335, 340, 342, 344, 354, 356, 358, 360, 365, 366,375,383, 385, 391, 392, 393,395,399, 420,
421, 427, 428, 430, 432, 446, 459, 460, 461,462,477 Αρσάκειο Πατρων, 93 Αρσακης Αποστολος, 72, 73, 89, 101 Αρών Ρωξάνη, 408 Ασπριώτης Ιωάννης, 404, 405 Αστεριαδου Δαναη, 319 Αστική Σχολή Καλαμών τής ΦΕ, 441 Άσυλο της Αγιας Αικατερίνης, 135 Ασωπιος Κ., 81 Αυλωνιτου Μαρία, 364 В Βαλκανικοί Πολεμοι,
26, 41, 107, 139, 151,157, 253, 263, 442, 476 Βαλκανικός Πόλεμός А , 461 Βάμβας Νεόφυτος, 81, 89, 101 Βαρίκα Ελένη, 467, 470 Βασιαδης Ηροκλης (Ηρακλής), 167 193 Βασιλείου Γεώργιος, 179 βασιλικό διαταγμα του 1881, 131, 132
508 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού βασιλικό διαταγμα του 1888, 131, 132 βασιλικό διαταγμα του 1896, 132, 141 Βαχαριδου Ευφρόσυνη, 316 Βενετης Ιωάννης, 122 Βενθυλος Ιωάννης, 89 Βενιζέλος Ελευθέριος, 151, 152 Βερνάρδου Ευαγγελία, 285 Βικέλα Σμαράγδα, 28, 366, 367 Βιωνης Γεώργιος, 74 Βλάχος ή
Τσίσκας Ιωάννης, 342 Βλάχου Αρτεμίσια, 321 Βλάχου Λιλή, 151, 154, 340, 342, 345 Βλάχου Ματθίλδη, 90 Βοζανη Αικατερίνη, 444 Βουλγαρης Δημητριος, 88 Βουλγαρία, 249, 280 βουλγαρική εκκλησία της Εξαρχίας, 178 Βουρη Σοφία, 46, 280 Βουρου, οικία, 101 Βραχωρη Κυριακουλα, 399 Βρέττα Μαρία, 306, 310, 315
Βρέττα, οικογένεια, 313 Βρέττας Μιχαήλ, 304, 305, 306, 307,308 Βρυζάκης Αθανάσιος, 328, 329, 331,336,415 Βυζάντιος Σ., 27 Γ Γαλλική Σχολή της Νάξου, 446 Γαριβάλδη Τζουζέππε, 182 γεγονότα τής Αγχιαλου, 150 Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης, 52 Γερμανός, μητροπολίτης Καστοριάς, 292 Γεροκωστοπουλος
Αχιλλεας, 127, 129,130 Γεωργιαδου Σοφία, 417 Γεώργιος A', 180 Γιαννουλατου Ματρωνα, 355 Γκίκα Ελένη, 179 Γκικας Αλέξανδρος, 179 Γουλφ Βιρτζινια, 20 Γυμνάσιο, 161 Γυμνάσιο Θηλεων, 159, 160 Γυναικεία Εκπαιδευτική Ένωση, 330 Δ Δαλακουρα Κατερίνα, 439 δασκάλες, 270 Δεληγιαννης Κ., 81 Δεληγιωργης
Επαμεινώνδας, 121, 183,213 Δηλιγιαννης Θεόδωρος, 71, 89, 103, 104, 134, 142, 143, 144, 205, 206, 223, 236, 241, 253, 347,411 Δημαράς Κ.Θ., 167, 169, 174, 175 Δημητριαδου Ελισάβετ, 286 δημοκρατικός σύλλογος Ρήγας, 169 Δήμος Αθηναίων, 138 διαταγμα της 11ης Ιουνίου 1898, 150 διάταγμα του 1861, 117
διδασκαλεία τού Ζαππειου στην Κωνσταντινούπολη, 156 Διδασκαλείο Θηλεων, 72 Διδασκαλείο Νηπιαγωγών, 34, 37, 248, 263,
266,267, 270,273, 330 Διδασκαλείο Νηπιαγωγών τής Ενωσεως Ελληνίδων, 318, 327, 371 Διδασκαλείο Πειραια, 371
Ευρετήριο | 509 Διδασκαλείο-Οικοτροφείο Νηπια γωγών της Ενωσεως, 35 Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο τού ΥΠΕΞ, 50, 51 Δοκός Γεώργιος, 304, 307 Δοσιος Κωνσταντίνος, 179, 192 Δούκας Νεοφ., 81 Δραγούμης Ιωάννης Στ., 318 Δραγουμης Ίωνας, 344 Δραγούμης Μάρκος, 285 Δραγουμης Στέφανος, 89, 242, 245,
246,249 Δράμπεη Ολυμπίάς, 353, 444 Ε Εθνική Εταιρεία, 180 Εκπαιδευτικό Τμήμα της Ενωσεως των Ελληνιδων, 263 Ελασσόνα, 249 Ελευθερίου Ερασμία, 385, 390 Ελληνικό Παρθεναγωγείο, 32 Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως (ΕΦΣΚ), 45,194,227,282 ελληνορθόδοξες κοινότητες της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, 21,25, 26, 28,32, 34, 43,44, 47, 52, 55, 64, 66, 67, 73,98, 106, 108,109, 111, 119, 120, 145, 152, 150, 154, 161, 166, 167, 172, 189, 227, 254, 272, 274, 292,310,311,312, 322, 325, 331,333,351,354,365, 391,392,334, 407, 432,442, 449,453,458, 464, 466 Ελληνοτουρκικός Πόλεμός του
1897,139, 266 Εμπορική Σχολή, 159, 160, 161, 267 Εν Σερραις Μακεδονικός ΦΣ, 227 Ένωσις των Ελληνιδων, 30, 33, 34, 36, 142,248,266, 272, 273 Εξαρχία, 250 Εξαρχοπουλος Νικόλαός, 89 επανάσταση του 1909, 159 Επιτροπή προς ενισχυσιν της ελλη νικής Εκκλησίας και παιδείας (ΕΠΕΛΕΠ), 50, 243, 244, 252, 256,
272, 277,311,315,316, 320,391,395, 405, 406 Επιφανειδου Κλεοπάτρα, 393, 397, 398 Ευγενειάδης Ε., 298, 301 Ευταξίας Αθανάσιος, 216 Ευταξίας Ιωάννης, 89 Εφημερίδα της Κυβέρνησης, 76 Ζ Ζα’ίμης Αλέξανδρος, 81, 279, 287, 301,319 Ζα’ίμης Θρασύβουλος, 89, 176 Ζάλλη Αθηνά, 279 Ζαλλης Αναστάσιος, 279
Ζαλοκωστας Ευγένιος, 247 Ζαλουχου Κασσανδρα, 444 Ζαππειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης, 73, 273, 303,310,366,367,391,
392, 461 Ζαρικου, 151 Ζαφειροπουλος Στ., 171 Ζιώγου-Καραστεργίου Σ., 39, 320, 395 Ζουμετικος Αλέξανδρος, 280 Ζουνη Αγγελική, 151 Ζωγραφεια Διδασκαλεία, 393, 397 Ζωγραφοπουλου-Λασκαριδου Ελένη, 340
510 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Ζωγράφος Χρηστακης, 93 Ζωσιμας Ν., 81 Η Ηγεμόνας της Κρητης, 143, 144 Ήπειρος, 41, 45, 52, 108, 142,170, 223, 229, 237, 247, 259, 260 Ηπειρωτικός Σύλλογος της Κων σταντινούπολης, 227 Θ Θειου Σαπφω, 383 Θεοδωριδης Ιωάννης, 185, 186, 187, 188, 189, 190,218
Θεόδωρου Πολύμνια, 324, 326, 335 Θεοτόκης Γεώργιος, 144 Θεσσαλία, 40 Θράκη, 41, 45, 52, 108, 142, 170, 181, 187,219,229, 237, 242, 247,260, 278 I Ιατρίδου Ελισάβετ, 340 Ιερουσαλήμ, 171 Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), 48 Ιωακείμ Γ , πατριάρχης, 250 Ιωαννιδου Άννα, 330 Ιωάννου
Ελισάβετ, 393, 397 Ιωαννου Φ., 81 Ιωσηφίδου Ελένη (Γιωφτση), 395 Ιώφτσου Ελένη, 400 К Καβάλα, 249 Καιροφυλας Γιάννης, 137 Καλαπαδοπουλου Μαρία, 393, 397, 398 Καλιότι Ντανιέλα Λουίτζα, 281 Καλλισπερη Σεβαστή, 410 Καλογερας Νικηφόρος, 91, 93, 130 Κάννερ Έφη, 367, 469 Καπλάνης Γ., 81 Καραβαγγελης
Ευστάθιος, 148 Καραβας Σπυρος, 185 Καραγιαννοπούλου Κλείω, 37 Καρακουση Ελπινίκη, 365, 366, 367,372, 376, 383, 443 Καραπανος Κωνσταντίνος, 91, 93, 103, 104, 145, 148,158,193, 288 Καρατζας L, 81 Καρολιδης Παύλος, 80 Κασσαβετη Κωνσταντίνα, 360, 375 Καταλάνος Ν., 414 Καψούλη Μαριγώ, 361, 372, 374, 375,
381, 399 Κεντρικό Ελληνικό Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης, 289 Κεχαγια Καλλιόπη, 24, 28, 365, 367,372, 376 Κήπερτ Ερρίκος, 174 Κηρύκου Μαρία, 350, 351, 385 Κιτρομηλίδης Πασχάλης, 219, 293 Κλωνάρης X., 81 Κόκκινη Αυγουστινα, 357, 358, 360, 361,365,375, 384, 390, 407,411,412 Κοκκωνης Ιωάννης, 77
Κολοκοτρωνης Θεόδωρός, 81 Κομνηνού Άννα, 151 Κομποτης Αγαμεμνονας, 247 Κοντιδου Αικατερίνη, 419, 431, 433, 434,435,438,
440, 441, 443 Κοντογονης Κ., 81 Κοντόσταυλος Αλέξανδρος, 314, 456
Ευρετήριο | 511 Κοραης Αδαμάντιος, 77 Κορομηλάς Λάμπρος, 290, 317, 342,344 Κουζα Ζαφείρια, 327, 338 Κουλουρη Χριστίνα, 31 Κουμουνδουρος Αλέξανδρος, 182, 206,227 Κουντουριωτης Γεώργιος, 76, 81, 88 Κουντουριωτης Λαζ., 81 Κουφάκη Μαρία, 140, 141, 143 Κρατικό Διδασκαλείο Αρρενων, 73, 116, 121,268
Κρατικό Διδασκαλείο Θηλεων, 145, 157,160,478 Κρητικη Επαναστασητου 1896, 105, 139,142, 178, 181, 182, 184,195 Κριεζης Αντώνιος, 89 κυβερνήσεις Χαρίλαου Τρικουπη, 71, 216, 225, 230, 242, 299 κυβέρνηση Δηλιγιαννη, 33, 127, 128,129, 131, 143,232,252 κυβέρνηση Κουμουνδουρου, 230 κυβέρνηση
Κωνσταντοπουλου, 411 Κυβερνίδης Δημήτριος, 298, 299 Κυβερνίδου Βασιλική, 298, 300, 303 Κυβερνίδου Έλλη, 302 Κυβερνίδου, περίπτωση, 460 Κυριάκος Διομήδης, 74, 81 Κυριάκός Π., 123 Κωλέττης L, 81 Κωστης Κωνσταντίνος, 179 Κωστής Ν., 81 Κωφός Ευάγγελος, 177 Λ Λάμπρος Παύλος, 179, 192 Λάμπρος Σπυρίδων,
445 Λασκαρίδου Αικατερίνη, 31, 32, 34, 35, 36, 263, 266, 363, 364 Λέφας Χρ., 410 Λιάκος Αντώνης, 31 Λιάννου Καλλιόπη, 292 Λιβαδέως Μαρία, 401, 402, 403, 406, 407, 469 Λογοθέτης Πέτρος, 232, 233, 234, 305 Λομβάρδος Κωνσταντίνος, 121 Λόντος Λ., 81 Λύκειον των Ελληνιδων, 248 Λυχνίδης Σάββας, 367, 368,
375, 376, 379 Μ Μακεδονία, 36, 41, 45, 52, 53, 63, 108, 139,142, 150,153, 157, 161, 170, 171, 181, 184, 185, 187, 200, 216, 219, 223, 227, 229, 237, 242, 247, 249, 253, 254, 259, 260, 261, 263, 265, 266, 267, 271, 272, 278, 280, 286, 288,317, 327, 328,339, 340,368,371, 393, 394, 449 Μακεδονικός
Αγώνας, 339, 340, 343 Μακρυγιάννης L, 81 Μανουσάκη Αμαλία, 384, 385 Μανουσος Θ., 81 ΜαντοπουλουΑναστασια, 292 Μαουρερ Γεώργιος
Λουδοβίκος, 193 Μαρτινέγκου Ελισάβετ, 20 Μασσάλσκη Ελένη, 181, 194 Μαυροκορδατος Αλέξανδρος, 81, 88, 116, 117,180 Μαυροκορδάτος Δημητριος, 89, 183 Μαυροκορδάτος Νικόλαός, 91, 92, 192,223,228, 299
512 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Μαυρομιχάλης Δημήτριος, 81 μεγα Ανατολικό Ζήτημα, 183 Μελάς Λέων, 89, 165, 166, 169, 182,183,189,192,200 Μελάς Μιχαήλ, 91, 92 Μελάς Παύλος, 215 Μερκουρη Μερόπη, 364 Μεταλληνού-Τσιώμου Αγγελική, 339 Μεταξάς Ανδρέας, 81, 88 Μετερνίχου Βασιλική, 98 Μικρά Ασία,
170 Μιστριωτης Γεώργιος, 37, 89 Μιχαήλ Ιωάννης, 415 Μοναστήρι, 249 μοναστήρι του Αγιου Ιωάννη στη Ζάκυνθο, 20 Μονοχαρτζη Ελένη, 19 Μουσκατ Ιωσήφ, 369 Μουσκατ Σμαραγδα, 369, 371 Μπέτσος Ν., 311 Μπον Μαύρα, 364,372, 374 Μπότσαρης Κόστας, 81 Μπουκουβάλα Ελένη, 375, 388 Μπυρνούφ Εμίλ, 74, 94, 193
Μωραΐτης Σπυρίδων, 171 Μως Μαρσέλ, 295 Ν Ναυπλιωτου Ζαχαρω, 408, 412, 413,414 νηπιαγωγοί, 270 Νικομήδεια, 171 νόμος ΒΤΜΘ' (1895), 30, 33, 409 νόμος του 1834, 86 νομοσχέδιο Ευταξία (1899), 157 νομοσχέδιο Θεοτόκη (1889), 157 Νοταράς Π., 81 ντ’ ΠστριαΔώρα, 46, 179, 181, 182, 194, 221 Ντασκαλοβα
Κρασιμιρα, 265 Ντεικιν Νταγκλας, 241 Μ Ξανθοπουλος Κ. Σ., 75 Ξηραδακη Κουλά, 403 Ο Οθωμανική Αυτοκρατορία, 21, 30, 39,40,51,74, 118,135, 139, 167, 175,183,190, 191, 206, 212,219,221,223,231,247, 256, 267, 268,269, 273,281, 282, 293,297,310, 368,381, 396, 403, 437, 450, 454, 455, 459 Οικονομου Μαρία,
319 Όλγα, βασίλισσα, 91, 148 Ομηρειο Παρθεναγωγείο της Σμύρ νης, 73,310, 459 Ομηρειου διδασκαλεία στη Σμύρνη, 156 Π Παλαγκια Μαρία, 151 ΠαλτσαΣμαραγδιτσα, 91 Παμμακεδονικος Σύλλογος, 180 Παναγιωτοπουλου Αφροδίτη, 397 Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος, 30, 34 Πανεπιστήμιο Αθηνών, 37 Πανουργιάς
Κωνσταντίνος, 244 Πανουριάς Κωνσταντίνος, 316 Πανταζιδης Ιωάννης, 163, 164, 166, 169, 186,189, 192, 200, 204, 238
Ευρετήριο | 513 Παπαδακης A., 183 Παπαδιαμαντόπουλος Ανδρέας, 340,342 Παπαδοπούλου Αλεξάνδρα, 24 Παπακωστας Γιαννης, 46 Παπαμαρκου Χαρισιος, 170, 173, 298,300, 387, 388 Παπαρρηγοπουλος Κωνσταντίνος, 89, 167, 174, 179, 188, 189, 192,223,231,228,232, 238, 243,244, 245, 248, 249, 250, 251,314, 455,456
Παππά Άννα, 350 Παππαδόπουλος Α., 405 Παππαδοπουλος Γρηγόριος, 46, 89, 179, 180, 182, 183, 184, 189, 192, 204, 221, 228, 237, 252, 262,280 Παρασκευα Αικατερίνη, 376, 377, 378, 419, 420 Παρασκευα Βασιλική, 419, 421, 424,425,426, 427, 430 Παρνασσός, 169 Παρρέν Ιωάννης, 447 Παρρεν Καλλιρρόη, 24, 33,
75, 95, 446 Πασπάτης Αλέξανδρος, 236, 245, 246 Πατριαρχείο, 250 Πετρίδης Δημήτριος, 33, 131, 132, 140,143, 144 Πετσιού Ευαγγελία, 355 Πετυχάκη Ελίζα, 143, 145 Πολίτης Νικόλαος, 33 Ποτλής Μιχαήλ, 89, 117, 120 Πουλιτσας Παναγιώτης, 89 Προξενείο Σερρών, 52 πρόξενοι, 255 Ρ Ραγκαβής Αλέξανδρος, 79, 80,
81, 84 Ράλλης Παντ., 81 Ράνζου, 151, Ρενιέρης Μάρκος, 89, 172, 179, 182, 183, 192 Ρίζος Δημήτριος, 344 Ρίζος Ιάκ., 81 Ροδοκαλλη Αδαμαντία, 351 Ρομποτης Παναγιώτης, 179, 192 Ρουμανία, 249 Ρουσου Παρασκευή, 37 Ρωμάνος Άθως, 143, 144, 341 Σ Σαρατσης Δημητρης, 82 Σβορώνος Νίκος, 159 Σεϊζη Βικτωρία, 151
Σερβία, 249 Σέρρες, 249 Σημαντήρας Κωνσταντίνος, 91, 93, 131, 134 Σιγανού Καλλιρρόη, 447 Σίμος Άγγελος, 127, 129 Σιμός Ευστάθιος, 113 Σινάρος Τριαντάφυλλος, 414 Σίνας Γ., 81 Σκαλτσουνης I., 183 Σκλεπα Χαρίκλεια, 352 Σκοπετεα Έλλη, 185 Σκόπια, 249 Σκουζες Αλέξανδρος, 140 Σκουζές Γ., 183 Σμυρλή Μαρία,
419, 428, 429, 430 Σούτζος Αλέξανδρος, 177, 183, 179, 192,205 Σούτσος Π., 81
514 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Σούτσος Σ., 81 Σπυρίδωνος Μαρία Μιχαήλ, 354 Στάη, 29 Σταης Σπυρίδων, 27 Σταματελοπουλος Ν. (Νικηταρας), 81 Στεφανοπολι Ιωαννα, 37 Στεφανοπουλος Ανδρεας, 149 Στεφάνου Διονύσιος, 180, 192, 252, 253,403 Στεφάνου Σοφία, 350, 385, 390 Στούρζα Σμαράγδα, 90
Στουρτζα-Κυριαζοπουλου Α., 81 Στρέιτ Γεώργιος, 89, 341, 344 Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων (ΣΔΕΓ), 21,27, 36, 37,38,41,42, 44, 45, 47, 48, 50, 51, 53, 54, 56, 57, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 86, 92, 98,106,118, 119, 125, 141, 152, 153, 154, 156,161, 163, 165, 166, 167,168, 169, 170, 171,
172, 173,174, 175, 176, 179, 180,181,182,184, 185, 188, 189, 191,195, 196, 200, 202, 204, 205,206, 207, 209, 214,217,220,221, 222, 223, 227, 228,229,231,232, 235, 241, 244, 246,247, 248, 249, 251, 252, 256, 258, 265, 267, 271, 272,274, 276, 277, 280, 281, 282, 285, 287, 291, 294, 296, 300,
303,308,309,310, 312,313,315,319, 320, 322, 323,324, 328,331,335,336, 339, 340, 348, 349, 350, 351, 363,381,382, 384, 391,394, 396, 399,400,401, 402, 407, 409, 410, 412, 414, 415,421, 422, 425, 429, 432, 435, 436, 440, 447, 449, 453, 455, 462, 463, 464,467,468, 475, 478 Συνέδριο του 1879, 175, 191,
254 Συνέδριο του Βερολίνου, 168, 223 Συνέδριο των Ελληνικών Συλλόγων, 45 συνθηκη του Αγιου Στέφανου, 168, 223 συνθήκη τού Βερολίνου, 168 σφαγές της Αγχιαλου του 1906, 139 Σχολή Γυμναστικής του Πανελλη νίου Γυμναστικού Συλλόγου, 445 Σχολή Γυμναστριων, 35 Σχολή Γυμναστών και Γυμναστριων, 34 Σχολή
Νηπιαγωγών και Γυμναστι κής, 446 Σχολή των Καλογραιών, 82 Σχολή των Νηπιαγωγών και Γυμνα στικής τής Ενωσεως των
Ελληνιδων, 445 Σχολή Χιλλ, 39 Σωτηροπουλου Μαρία, 376, 377, 378 Τ Τανζιμάτ, 40 Τέγου Καλλιόπη, 331 Τζαβέλλας Κίτσος, 81 Τιμοθεαδου Ιωαννα, 343 Τοσίτσα Ελένη, 91, 101 Τοσίτσας Μιχαήλ, 81, 101 Τοσιτσειο, 118 Τραπεζουντα, 171 Τριανταφυλλίδου Άννα, 330, 336 Τρικουπης Σπ., 81 Τρικούπης Χαρίλαος, 180, 192, 228,241,251,252,411
Ευρετήριο | 515 τρικουπικες κυβερνήσεις, 232 Τσαλάνη Δέσποινα, 328, 334, 337, 338 Τσικνης Δημητριος, 415 Τσιροπουλου Ελένη, 151 Y Υπουργείο Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδευσεως, 21, 28, 64,103,106,107,116,118,120, 122,123,124,125,127, 128,132, 134,140,151,276,314, 348,351, 352,353,369, 387, 422,
449, 450 Υπουργείο Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), 21, 36, 41, 45, 46, 47, 48, 53, 54, 55, 62, 63, 64, 65, 66, 140,143,151, 185,186, 203, 205, 206, 207,209, 213,214, 217, 219, 220,221,222, 224,228,229, 230, 235, 238, 241, 242, 244, 246, 249, 250,251,252, 253, 258, 271, 272, 274, 275, 277, 278, 280, 281, 282,
290, 291,294, 296, 300, 308, 309, 312, 315,320, 342, 351, 391, 395, 400,402,449, 450,453,454,458 Υπουργείο Παιδείας, 158 Υπουργείο Στρατιωτικών, 158 Υψηλαντη Μαριορίτσα Γ., 90 Υψηλαντη Χαρικλεια Γρηγ., 91 Φ Φαρμακιδης Θεόκλ., 81 Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (ΦΕ), 19, 21,23,28,36,41,42, 43,44, 47, 48,
49, 53, 54, 55, 64, 66, 67, 71, 73, 74, 78, 80, 85, 86, 87, 88, 89, 92, 93, 94, 97, 98, 103, 104,105, 107, 108,111, 112, 114, 118, 123, 124,125,126, 127, 133, 134, 141, 144, 145, 148,152, 154, 155, 156, 158, 161,176, 180, 194, 198, 201, 205, 227, 228, 248, 263, 267, 270, 271, 273, 275, 287, 302,
312, 319, 320, 324, 325, 339, 363, 383, 426, 427, 445, 449, 450, 451, 455,467, 475 Φιλική Εταιρεία, 78 Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως (ΕΦΣΚ), 167 Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός, 167 Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυρίων Εδέσσης, 344 Φλογαίτης Ν., 81 φον Σβαρτς Ελπίς Μελαινα, 194, 195 Φουντουκακη Ζωη,
352, 377 Φραγκουδακη Άννα, 31 Φροβελ Φρειδερίκος, 32 Φρόβελ, μέθοδος, 34 X Χαϊμαντας Γεώργιος, 296
ΧαρδαβέλλαΝταλιάνη Άννα, 151 Χατζηπαντζη Ελένη, Αθανασίου, 302 Χατζηπετρου Χρυσάνθη, 361, 363, 372 Χατζιδακις Γεώργιος, 89 Χατζοπουλος Αναστάσιος, 291, 294,461 Χατζοπούλου Σοφία, 288, 289, 291, 296,313 Χατζοπουλου, οικογένεια, 297 Χαττ-ι Σεριφ του Γκιουλ Χάνε 1839,40 Χαττ-ι Χουμαγιουν 1856, 40 Χιλλ, σχολείο, 109
516 I Δασκάλες στα χρονιά του αλυτρωτισμού Χιλμή πασάς, 262 Χριστόπουλος Χαράλαμπος, 115, 121., 183,206,217 Χροχ Μίροσλαβ, 308 Ψ Ψυχαλοπουλου Βασιλική, 356, 361, 369 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Preka, Maria ca. 20./21. Jh |
| author_GND | (DE-588)104366680X |
| author_facet | Preka, Maria ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Preka, Maria ca. 20./21. Jh |
| author_variant | m p mp |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049524475 |
| contents | Bibliografie S. 481-506 und Index S. 507-516 |
| ctrlnum | (OCoLC)1422351006 (DE-599)BVBBV049524475 |
| edition | 1ē ekdosē |
| era | Geschichte 1880-1913 gnd |
| era_facet | Geschichte 1880-1913 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049524475</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240216</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">240131s2023 |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9786185710385</subfield><subfield code="9">978-618-5710-38-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1422351006</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049524475</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Preka, Maria</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)104366680X</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Daskales sta chronia tu alytrōtismu</subfield><subfield code="b">mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913)</subfield><subfield code="c">Maria Preka</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">alytrōtismou histories</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">1ē ekdosē</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Thessalonikē</subfield><subfield code="b">Ekdoseis Graphēma</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">516 Seiten, 2 ungezählte Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 481-506 und Index S. 507-516</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1880-1913</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lehrerin</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035097-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Lehrerin</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035097-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1880-1913</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240216</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.309</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.309</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034870244</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd |
| geographic_facet | Griechenland |
| id | DE-604.BV049524475 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T23:25:42Z |
| indexdate | 2024-08-31T00:55:07Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9786185710385 |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034870244 |
| oclc_num | 1422351006 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 516 Seiten, 2 ungezählte Seiten |
| psigel | BSB_NED_20240216 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Ekdoseis Graphēma |
| record_format | marc |
| spelling | Preka, Maria ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)104366680X aut Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) Maria Preka alytrōtismou histories 1ē ekdosē Thessalonikē Ekdoseis Graphēma 2023 516 Seiten, 2 ungezählte Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier In griechischer Schrift Bibliografie S. 481-506 und Index S. 507-516 Geschichte 1880-1913 gnd rswk-swf Lehrerin (DE-588)4035097-6 gnd rswk-swf Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd rswk-swf Griechenland (DE-588)4022047-3 g Lehrerin (DE-588)4035097-6 s Geschichte 1880-1913 z DE-604 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register |
| spellingShingle | Preka, Maria ca. 20./21. Jh Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) Bibliografie S. 481-506 und Index S. 507-516 Lehrerin (DE-588)4035097-6 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4035097-6 (DE-588)4022047-3 |
| title | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) |
| title_alt | alytrōtismou histories |
| title_auth | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) |
| title_exact_search | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) |
| title_exact_search_txtP | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) |
| title_full | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) Maria Preka |
| title_fullStr | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) Maria Preka |
| title_full_unstemmed | Daskales sta chronia tu alytrōtismu mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) Maria Preka |
| title_short | Daskales sta chronia tu alytrōtismu |
| title_sort | daskales sta chronia tu alytrotismu mikres istories megalon periplaneseon 1880 1913 |
| title_sub | mikres istories megalōn periplanēseōn (1880-1913) |
| topic | Lehrerin (DE-588)4035097-6 gnd |
| topic_facet | Lehrerin Griechenland |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034870244&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT prekamaria daskalesstachroniatualytrotismumikresistoriesmegalonperiplaneseon18801913 AT prekamaria alytrotismouhistories |