Wczesnośredniowieczne Gniezno: Tom 1 Stan i potrzeby badawcze
Gespeichert in:
| Weitere Verfasser: | , |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Gniezno ; Poznań
Muzeum Początków Państwa Polskiego
2022
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 181-[242] |
| Beschreibung: | 241 Seiten |
| ISBN: | 9788361391340 9788376544557 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049093546 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20231221 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230808s2022 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788361391340 |9 978-83-61391-34-0 | ||
| 020 | |a 9788376544557 |9 978-83-7654-455-7 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1414560201 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049093546 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Wczesnośredniowieczne Gniezno |n Tom 1 |p Stan i potrzeby badawcze |c redakcja naukowa: Łukasz Kaczmarek, Artur Różański |
| 264 | 1 | |a Gniezno ; Poznań |b Muzeum Początków Państwa Polskiego |c 2022 | |
| 300 | |a 241 Seiten | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 181-[242] | ||
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4143413-4 |a Aufsatzsammlung |2 gnd-content | |
| 700 | 1 | |a Kaczmarek, Lukasz |4 edt | |
| 700 | 1 | |a Różański, Artur |d 1976- |0 (DE-588)143256637 |4 edt | |
| 773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV049093540 |g 1 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20231221 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 709 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 907.2 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 930.1 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034355214 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1813276675763339264 |
|---|---|
| adam_text |
Wstęp. 7 Łukasz Kaczmarek, Artur Różański Archeologia. Stan i potrzeby badawcze.9 Dariusz Andrzej Sikorski Dzieje Gniezna do połowy XIII wieku w historiografii polskiej i obcej. Węzłowe problemy historyczne. 63 Tomasz Ratajczak Architektura przedromańska i romańska w grodzie gnieźnieńskim stan wiedzy z zakresu historii sztuki i perspektywy badawcze. 119 Patrycja Łobodzińska „Wyposażenie” - stan wiedzy z zakresu historii sztuki i perspektywy badawcze. 145 Bibliografia. 181
WCZESNO ŚREDNIO WIECZNE GNIEZNO S. 181-242 Bibliografia ДгсИеоІодіа Bartz Wojciech, Charakterystyka mineralogiczno-yetrograficzria zapraw z wczesnośrednio wiecznego zespołu osadniczego w Gnieźnie, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materia łów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 77-120. Behla Robert, Die vorgeschichtlichen Rundwälle im östlichen Deutschland. Eine vergleichen-archäologische Studie, Berlin 1888. Buko Andrzej, Początkipaństwapolskiego. Pytania -problemy - hipotezy, „Swiatowit” 42, 1999, s. 32-45. Dalbor Witold, Wczesnośredniowieczny gród w Gnieźnie, „Swiatowit” 21,1955, s. 161-246. Danielewicz Paweł, Ceramika wczesnośredniowieczna z dawnej wyspy naJeziorze Świętym, Gniezno, stan. 22, Poznań 2002, mps pracy mgr., biblioteka Muzeum Początków Pań stwa Polskiego w Gnieźnie. Dzieduszycki Wojciech, Podstawy periodyzacji okresu wczesnośredniowiecznego w Wielkopolsce, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, red. Zofia Kurnatowska, Poznań-Wrocław-Warszawa 1990, s. 155-157. Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016. Dziekoński Tadeusz, Kocka Wojciech, Przedmioty drewniane z grodu gnieźnieńskiego, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Jó zef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 136-145. Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych: nowefakty, nowe interpretacje, red. Zo fia Kurnatowska, Poznań 2001. Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Ko strzewski, Poznań
1939. Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018. Goslar Tomasz, Wyniki analiz radiowęglowych próbek archeologicznych ze stanowisk 14 i 15 w Gnieźnie, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecz nych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 47-50. Goslar Tomasz, Wyniki analiz radiowęglowych próbek archeologicznych ze stanowiska 22 w Gnieźnie, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 147-151. r~ —· I8l
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Hensel Witold, Ceramika z grodówpiastowskich w Gnieźnie, [w:] Gniezno w zaraniu, dzie jów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 146-165. Hensel Witold, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna. Zarys kultury materialnej, War szawa 1987. Hensel Witold, Studia i materiały do osadnictwa Wiełkopolski wczesnohistorycznej, t. 1, Poznań 1950. Janiak Tomasz, Kaczmarek Łukasz, Osadnictwo wczesnośredniowieczne na terenie Gnie zna i wjego regionie, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespólgrodowy, ΐΐά.Τοτη^ζ Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 105-118. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska - bazylika koronacyjna królów polskich, [w:] Gnie zno - miasto królów. Katalog wystawy, Gniezno 2012, s. 49-68. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska we wczesnym średniowieczu, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 189-233. Janiak Tomasz, Najnowsze odkrycia reliktów architektury przedromańskiej na Górze Le cha w Gnieźnie, [w:] III Forum Architecturae Poloniae Medievalis, red. K. Stała, Kra ków 2013, s. 85-103. Janiak Tomasz, Pozostałości architekturyprzedromańskiej i romańskiej, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 165-187. Janiak Tomasz, Problematyka wczesnychfaz kościoła katedralnego w Gnieźnie, [w:] Począt ki architektury monumentalnej w Polsce. Materiały z sesji
naukowej, Gniezno, 20-21 listopada 2003 roku, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2004, s. 85-130. Janiak Tomasz, Relikty romańskich konfesji św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gnie zno 2000, s. 73-79. Janiak Tomasz, Relikty romańskiej konfesji św. Wojciecha w katedrzegnieźnieńskiej zprzeło mu XIiXII wieku (tzw. Konfesja III), [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicz nych: nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska, Poznań 2001, s. 127-162. Janiak Tomasz, Romańska posadzka ceramiczna w katedrze gnieźnieńskiej, „Rocznik Mu zeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2,2016, s. 68-131. Janiak Tomasz, Stanowiska 14 i 15 w Gnieźnie w świetle nowszych badań archeologicznych (za gadnienia wstępne), [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecz nych zgnieźnieńskiego ośrodka osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 25-45. Janiak Tomasz, Sztukateria gipsowa w romańskiej katedrze w Gnieźnie (XIIwieR), „Rocz nik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3,2017, s. 68-107. Janiak Tomasz, Topografia sakralna gnieźnieńskiego zespołu grodowego, „Slavia Antiqua” 50,2009, s. 253-297. Janiak Tomasz, Uwagi na temat ottońskiej konfesji świętego Wojciecha w katedrze gnieź nieńskiej w świetle źródeł historycznych i archeologicznych (tzw. Konfesja II), [w:] Trakt 182
Bibliografia cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył, Poznań 2002, s. 349-381. Janiak Tomasz, Wał obronny IIpodgrodzia gnieźnieńskiego zespołu grodowego, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. Hanna Kóćka-Krenz, Włady sław Łosiński, Poznań 1998, s. 136-149. Janiak Tomasz, Zagadnienie architekturyprzedromańskiej w Gnieźnie w świetłe najnowszych badań, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 10-51. Jaroń Bronisław, Średniowieczne szczątki roślinne wykopane w Gnieźnie, [w:] Gniezno w za raniu dziejów (od Till do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Po znań 1939, s.146-165. Jażdżewski Konrad, Nowe materiały do pradziejów Gniezna (1928-1933), „Przegląd Ar cheologiczny” 4,1933, s. 35-47. Kaczmarek Łukasz, Ceramika naczyniowa z badań archeologicznych na Górze Lecha, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespól grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdale na Bis („Origines Polonorum", t. XI), Warszawa 2018, s. 271-299. Kaczmarek Łukasz, Ceramika z konstrukcji kamiennej odkrytej w Gnieźnie w świetle ba dań nad ceramiką wczesnośredniowieczną, [w:] Gniezno w historii i w dokumencie, red. Marek Szczepaniak, Gniezno 2017, s. 13-29. Kaczmarek Łukasz, Gnieźnieńska ceramika ze starszychfaz wczesnego średniowiecza - nie które problemy badawcze, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieź nie” 3,2017, s. 40-55. Kaczmarek Łukasz, Grody centralne w kontekście pierwotnego patrymonium Piastów, „Hi storia Slavorum Occidentis” 2 (21), 2019, s. 30-41. Kaczmarek Łukasz,
Osadnictwo wczesnośredniowieczne i starożytne na stanowisku nr 6 w miej scowości Polska Wieś, gm. Kłecko, pow. gnieźnieński, „Rocznik Muzeum Początków Pań stwa Polskiego w Gnieźnie” 1, 2015, s. 213-259. Kaczmarek Łukasz, Połabszczyzna a Wielkopolska. Relacje pomiędzy Słowianami połabskimi a grupami zamieszkującymi obszar Wielkopolski we wczesnym średniowieczu, [w:] Słowianiepołabscy, red. Łukasz Kaczmarek, Paweł Szczepanik, Gniezno-Szczecin 2020, s. 75-90. Kara Michał, Najstarsze państwo Piastów - rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne, Poznań 2009. Kara Michał, Nowe w archeologii Wielkopolski wczesnośredniowiecznej - 15 lat później, [w:j Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce - 15 latpóźniej, red. Wojciech Chudziak, Sławomir Moździoch, Toruń-Wrocław-Warszawa 2006, s. 207-244. Kara Michał, Przemiany kulturowe związane zprocesemformowania siępaństwa Piastów, Poznań 2000, mps dysertacji doktorskiej, archiwum Instytutu Archeologii i Etnolo gii PAN w Warszawie. Kara Michał, Tron książęcy ad Sanctam Mariam w Poznaniu w świetle ponownych docie kań analitycznych, „Slavia Antiqua” 47, 2006, s. 99-160. Karwowski Stanisław, Kolegiata św. Jerzego i ś. Stanislawa w Gnieźnie, Poznań 1886. г 183
•^Ks Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze [©©] Г-------------------------------------------------------------------------------- --------- ---------------------------------------------------------- 1 Kostrzewski Bogdan, Osełki ipodkładki z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 125-128. Kostrzewski Bogdan, Przedmioty brązowe, ołowiane, srebrne i złote z Gniezna, [w:] Gnie zno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzew ski, Poznań 1939, s. 57-65. Kostrzewski Bogdan, Przęślikignieźnieńskie, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIIIdo XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 129-135. Kostrzewski Józef, Chmielewski Waldemar, Jażdżewski Konrad, Pradzieje Polski, Wro cław-Warszawa-Kraków 1965. Kostrzewski Józef, Grodzisko wJedwabnie, wpow. toruńskim. Przyczynek do chronologii cera mikipomorskiej okresu wczesnohistorycznego, „Slavia Occidentalis” 10,1931, s. 244-273. Koszałka Joanna, Makroskopowe znaleziska roślinne z Góry Lecha w Gnieźnie, stanowi ska 14 i 15, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 121-128. Koszałka Joanna, Materiał roślinny z wczesnośredniowiecznej osady na wyspieJeziora Świę tego w Gnieźnie, stanowisko 22, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wcze snośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 253-266. Kóćka Wojciech,
Gródplemienny i piastowski w Gnieźnie w świetle wykopalisk, [w:] Gnie zno w zaraniu dziejów (od VIIIdo XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzew ski, Poznań 1939, s. 15-40. Kóćka-Krenz Hanna, Kwestia lokalizacji wczesnopiastowskiej rezydencji książęcej w Gnieź nie, w druku. Kóćka-Krenz Hanna, Najstarszy Poznań, [w:] „ Civitas Posnaniensis”. Studia z dziejów śre dniowiecznego Poznania, red. Zofia Kurnatowska, Tomasz Jurek, Poznań 2005, s. 27-42. Krąpiec Marek, Oak dendrochronology ofthe Neoholocene in Poland, „Folia Quaternaria" 69,1998, s. 5-133. Kurnatowska Zofia, Łosińska Anna, Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Wielkopolsce, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, red. Zofia Kurnatowska, Poznań-Wrocław-Warszawa 1990, s. 105-153. Kurnatowska Zofia, Początki Polski, Poznań 2002. Laubitz Antoni, O początkach kościoła gnieźnieńskiego w świetle ostatnich badań wykopali skowych, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 3 (1), 1934/1935, s. 9-24. Laubitz Antoni, Prehistoryczne odkrycia na Górze Lecha i w katedrzegnieźnieńskiej, „L Ot chłani Wieków” 10 (3), 1935, s. 33-45. Lubicz-Niezabitowski LśwzaA, Material kostny zwierząt domowych i dzikich z wieku VIIIXIII wykopany w Gnieźnie, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 186-272. 184
Bibliografia Łastowiecki Mateusz, Sawicki Tomasz, Ceramika naczyniowa z badań w Gnieźnie na sta nowisku 15c (ary 10, 11) w latach 1948-1953, mps w archiwum Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Lukasiewicz Kazimierz, Przedmioty żelazne z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od CIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. JózefKostrzewski, Poznań 1939, s. 41-56. Makahonienko Mirosław, Przyrodnicza historia Gniezna, Poznań 2000. Makahonienko Mirosław, Środowisko iprocesy przyrodnicze Gniezna u schyłku starożytno ści i w średniowieczu w świetle źródełpalinologicznych, [w:] Gniezno. Wczesnośrednio wieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 27-46. Makowiecki Daniel, Wyniki badań archeozoologicznych szczątków kostnych z wykopalisk w Gnieźnie, stan. 22, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecz nych zgnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 153 -252. Mikołajczyk Gabriela, Najwcześniejsze obiekty kułtowe na Górze Lecha, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1,1989, s. 111-121. Mikołajczyk Gabriela, Nowe odkrycia w katedrze gnieźnieńskiej, „Wiadomości Archeolo giczne” 25 (3), 1958, s. 269-270. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Studia nad źródłami archeologicznymi, Warsza wa 1972. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Źródła archeologiczne, Warszawa-Poznań 1973. Mikołajczyk Gabriela, Sikorska Izabela, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przepro wadzonych w podziemiach katedry gnieźnieńskiej w 1962 roku, „Sprawozdania Arche
ologiczne” 16,1964, s. 177-183. Mikołajczyk Gabriela, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych w Gnieźnie w 1964 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 18,1966, s. 173-178. Mikołajczyk Gabriela, Sprawozdanie zprac archeologicznych Stacji Archeologicznej w Gnieź nie w I960 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 217-226. Mikołajczyk Gabriela, Sprawozdanie z prac wykopaliskowych prowadzonych w Gnieźnie w 1957roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 184-192. Mikołajczyk Gabriela, Trzy najwcześniejsze obiekty kultowe na Górze Lecha w Gnieźnie w świetle źródeł archeologicznych, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1, 1984, s. 111-121. Mikołajczyk Gabriela, Żurowski Kazimierz, Wyniki badań archeologicznych w katedrze gnieźnieńskiej w 1958 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 193-202. Neu (Ney) Karol, Do redakcji Przyjaciela Ludu. List Pana Neu, „Przyjaciel Ludu” 7,1842, s. 46. Passio s. Adalperti martiris, [w:] Monumenta Poloniae Historica, I, wyd. August Bielow- ski, Lwów 1864, s. 151-156. 185
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Pawlak Ewa, Pawlak Paweł, Najdawniejsze siedziby Słowian w Wielkopolsce na podstawie wybranych źródeł archeologicznych, [w:] Archeologia dawnego osadnictwa Wielkopolski, red. Henryk Machajewski, Poznań 2018, s, 43-79. Prawniczak Robert, Wczesnośredniowieczna osada na Zajezierzu w Gnieźnie (stanowisko nr 40), „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2,2016, s. 132-169. Purol-Wierzbicka Monika, Średniowieczne i nowożytne wyroby drewniane z badań powo jennych w Gnieźnie, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3, 2017, s. 109-153. Purol-Wierzbicka Monika, Wczesnośredniowieczne wyroby ze skóry z Góry Lecha w Gnieź nie, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 136-211. Rogowska Elżbieta, Szurkowska Katarzyna, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prze prowadzonych w Gnieźnie przy kościele Franciszkanów w latach 1983-1984, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 289-308. Sawicki Tomasz, Badania przy kościele św. Jerzego w Gnieźnie, [w:] Gniezno w świetle ostat nich badań archeologicznych: nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska, Poznań 2001, s. 163-185. Sawicki Tomasz, Dzieje badań Góry Lecha, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warsza wa 2018, s. 63-82. Sawicki Tomasz, Gniezno — Góra Lecha. Dzieje badań archeologicznych, „Rocznik Mu zeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 4, 2018, s. 27-72. Sawicki Tomasz, Gniezno, st. 15, „Informator Archeologiczny.
Badania rok 1985” (1986), s. 122-123. Sawicki Tomasz, Gnieźnieński zespół grodowy w świetle najnowszych badań, [w:] Studia z dziejów cywilizacji, red. Andrzej Buko, Warszawa 1998, s. 207-216. Sawicki Tomasz, Odkrycia archeologiczne - Góra Lecha iJezioro Święte, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 4, 2018, s. 74-187. Sawicki Tomasz, Powstanie i rozwój wczesnośredniowiecznego zespołu grodowego, [w:] Gnie zno. Wczesnośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Ori gines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 119-144. Sawicki Tomasz, Pracowania romańskiej ceramiki architektonicznej na Górze Lecha, [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych, red. Zofia Kurnatowska, Po znań 2001, s. 187-219. Sawicki Tomasz, Przedchrześcijańska konstrukcja kamienna na Górze Lecha w Gnieźnie, [w:] „Gemma Gemmarum ”. Studia dedykowane Profesor Hannie Kócce-Krenz, red. Ar tur Różański, Poznań 2017, s. 641-668. Sawicki Tomasz, Sprawozdanie z badań na Górze Lecha w Gnieźnie przy ul. Kolegiaty 2 (stanowisko 15d) w latach 1982-1983, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 2, 1987, s. 297-316. 186
Bibliografia Sawicki Tomasz, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnieźnie przy ul. Kolegiaty 4 (stanowisko 15d) w 1984 roku. Wstępna analiza stratygraficzno-chronologiczna, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 309-324. Sawicki Tomasz, Stan i perspektywy badań nad wczesnośredniowiecznym zespołem grodo wym w Gnieźnie, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sa wicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 85-89. Sawicki Tomasz, Stanowisko 22 w Gnieźnie w świetle badań archeologicznych (zagadnie nia wstępne), [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 131-146. Sawicki Tomasz, Średniowieczne i nowożytneprzybory do gier z Gniezna, „Rocznik Mu zeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2,2016, s. 170-235. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczna nakładka głowicy miecza z Gniezna, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 223-236. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczne drewniane budownictwo mieszkalne, [w:] Gnie zno. Wczesnośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Ori gines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 249-269. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczny sierp składany z Gniezna -Jeziora Świętego, „Rocz nik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3,2017, s. 56-67. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczny wał obronny z konstrukcją kamienną na Górze Lecha w Gnieźnie, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. Hanna Kóćka-Krenz,
Władysław Łosiński, Poznań 1998, s. 123-135. Sawicki Tomasz, Wyniki badań nieinwazyjnych i wykopaliskowych przy kościele św. Jerzego, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 146-163. Sawicki Tomasz, Z badań nadprzemianami topografii ifunkcji grodu książęcego na Górze Lecha w Gnieźnie, „Slavia Antiqua” 40,1999, s. 9-29. Sikorska Izabela, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych w katedrze gnieźnieńskiej w 1963 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 17,1965, s. 190-198. Sikorski Andrzej, Złote elementy stroju z grobów odkrytych w katedrze gnieźnieńskiej, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnień skiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 51-76. Sikorski Dariusz A., Religia dawnych Słowian. Przewodnik dla zdezorientowanych, Po znań 2018. Sikorski Dariusz A., Świątynie pogańskich Słowian - czylijakje stworzono, [w:] Cor homi nis. Wielkie umiejętności w dziejach, źródłach i studiach nadprzeszłością, red. Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski („Acta Universitatis Wratislaviensis” 3049, „Historia” 176), Wrocław 2007, s. 377-406. Spigarska Barbara, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnieźnie (sta nowisko 15d) w 1982 roku, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 2,1987, s. 285-296. 187
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Spigarska Barbara, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1981 roku w Gnieźnie na Górze Lecha (północna część, stanowisko ISd), „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1,1984, s. 215-222. Strzyżewski Czesław, Janiak Tomasz, Osadnictwo wczesnośredniowieczne na terenie Gnie zna i wjego regionie, [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych: nowefak ty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska, Poznań 2001, s. 45-85. Strzyżewski Czesław, Łastowiecki Mateusz, Kara Michał, Wczesnośredniowieczne grodzi sko w Moraczewiepod Ostrowem Lednickim, „Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne” 6,2003, s. 76-93. Strzyżewski Czesław, Początki osadnictwa wczesnośredniowiecznego nadfez. Kleckim w woj. poznańskim, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. Han na Kóćka-Krenz, Władysław Łosiński, Poznań 1998, s. 200-210. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, st. 14, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1987” (1988), s. 143. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, st. IS, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1986” (1987), s. 218-219. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, st. 15, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1987” (1988), s. 221-222. Szurkowska Katarzyna, Wczesnośredniowieczne grzebienie z Gniezna, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 199-222. Śnieżko Grzegorz, Moneta w Polsce za panowania Bolesława III Krzywoustego, Warsza wa 2021. Świątkiewicz Piotr, Gniezno, woj. poznańskie, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1978”, 1979, s. 166-167. Świątkiewicz Piotr, Wyniki
archeologicznych badań prowadzonych w Gnieźnie na Wzgórzu Lecha w latach 1976-1979, „Studia Gnesnensia” 6,1981, s. 246-260. Świechowski Zygmunt, Katalog architektury romańskiej w Polsce, Warszawa 2009. Tietz Bartosz, Upadek grodów wschodniej części strefy Tornow-Klenica a proces budowy władztwa Piastów na terenie Wielkopolski, [w:] Spór o początki państwa polskiego. Hi storiografia, tradycja, mit, propaganda, red. Wojciech Drelicharz, Dominika Jasiak, Ja cek Poleski, Kraków 2017, s. 99-118. Tobolski Kazimierz, Dotychczasowy stan badan paleobotanicznych i biostratygraficznych Lednickiego Parku Krajobrazowego, [w:] Wstęp do paleoekologia Lednickiego Parku Kraj obrazowego, red. Kazimierz Tobolski, Poznań 1991, s. 11-34. Wieczorowski Tadeusz, Zabytki ze szkła, szkliwa, kamieni półszlachetnych, bursztynu itd. z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopa lisk, red. JózefKostrzewski, Poznań 1939, s. 117-124. Wiślański Tadeusz, Sprawozdanie z nadzoru archeologicznego nadpracami ziemnymi w ka tedrze gnieźnieńskiej, Gniezno 1953. Maszynopis w Muzeum Początków Państwa Pol skiego w Gnieźnie. 188
Bibliografia Zakrzewski Ignacy, 0 grobach wielkopolskich, „Zapiski Archeologiczne Poznańskie” 1, 1887, s. 5-9. Zdzisław Adam Rajewski, Gnieźnieńskie wyroby skórzane z okresu wczesnodziejowego, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Jó zef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 103-116. Zdzisław Adam Rajewski, Zabytki z rogu i kości w grodzie gnieźnieńskim, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzew ski, Poznań 1939, s. 66-102. Żurek Jan, Najdawniejsze monety, wagi i odważniki z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 166-185. Żurowski Kazimierz, Badania nad reliktami architektury kamiennej w Wielkopolsce, „Ar cheologia Polski” 13,1968, s. 383-403. Żurowski Kazimierz, Gniezno - stołecznygródpierwszych Piastów w świetle źródeł archeolo gicznych, [w:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia 2, Poznań 1962, s. 61-90. Żurowski Kazimierz, Katedra gnieźnieńska w nowym świetle, „T Otchłani Wieków” 24, 1958, s. 235-239. Żurowski Kazimierz, Kształtowanie się ośrodka miejskiego, [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 24-45. Żurowski Kazimierz, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnieź nie w latach 1948-1951, „Studia Wczesnośredniowieczne. Studia, materiały, sprawoz dania” 2, 1953, s. 89-111. Żurowski Kazimierz, Wyniki badań archeologicznych prowadzonych w Gnieźnie w 1959 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 203-216. Historia Gniezna Abraham Władysław,
Gniezno i Magdeburg, „Przegląd Zachodni” 12, 1949, s. 551-567; przedruk: tenże, Organizacja Kościoła w Połsce do połowy wieku XII, wyd. 3, Poznań 1962, s. 263-279; przedruk: Wodzisław Śląski 2009. Abraham Władysław, Organizacja Kościoła w Polsce do połowy wieku XII, wyd. 3, Poznań 1962; przedruk: Wodzisław Śląski 2009. Abraham Wladyslaw, Privilegiumfori w ustawodawstwie Kościoła polskiego, „Collectanea Theologica” 17/1-2,1936, s. 1-16. Adamczyk Dariusz, Między Kijowem a Gnieznem. Wybrane aspekty topografii ifunkcji arabskiego srebra na ziemiach słowiańskich w Xina początku XI wieku, „Średniowie cze Polskie i Powszechne” 1,1999, s. 66-79. Adamczyk-Nowak Renata, Stołeczność Gniezna wynikiem przemyślanej polityki Piastów, [w:] Z dziejów średniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej. Zbiór studiów. Cz. 2, red. Jan Tyszkiewicz („Fasciculi Historic! Novi”, t. 6), Warszawa 2007, s. 17-42. i----- ------------ ■------------------------------------------------------------------------ ------------------------ 189
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Adamska Anna, Les débuts de la littérature latine dans les pays de l’Europe du Centre-Est, [w:] Latin culture in the eleventh century: proceedings ofthe ThirdInternational Conferen ce on MedievalLatin Studies: Cambridge, September 9-12,1998, ed. Michael W. Her ren, Christopher J. McDonough, Arthur G. Ross, Turnhout 2002, s. 1-15. Aleksandrowicz Milosz, Wrzeszcz Maria, Frejlich Andrzej, Gniezno, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 5, Lublin 1989, koi. 1.1166-1173. Anonim, Detronizacja Gniezna: koniec legendy o Lechu, Czechu i Rusie?, „Lustro” 11,2007,s. 2. Architektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji naukowej w Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku, red. To masz Janiak („Biblioteka Muzeum Początków Państwa Polskiego”, t. 2), Gniezno 2009. Ars scribendi. O sztuce pisania w średniowiecznej Polsce. Katalog wystawy, red. Leszek Wetesko, Gniezno 2008. Badzioch Beata, Jasiński Tomasz, Pawlak Ireneusz, Druki i rękopisy muzyczno-liturgiczne odXI-XIX wieku w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie - Katalog, „Studia Gnesnensia”ll, 1997, s. 373-392. Bagi Daniel, Die Darstellung der Zusammenkunft von Otto III. und Boleslaw dem Tapfe ren in Gnesen imJahre 1000 beim Gallus Anonymus, [w:] Die ungarische Staatsbildung und Ostmitteleuropa, red. Ferenc Glatz, Budapest 2002, s. 177-189. Balzer Oswald, Stolice Polski 963-1138 („Studya nad Historyą Prawa Polskiego”, t. 6, z. 4), Lwów 1916. Reprint: Sandomierz 2019. Banaszak Danuta, „Wielkopolska kolebka chrześcijaństwa w
Polsce”wystawa w Getyndze, „Studia Lednickie” 10,2011, s. 287. Banaszkiewicz Jacek, „Zamach stanu w Gnieźnie”, czyli kilka uwag do wydania drugiego książki „Podanie o Piaście i Popielu”, [w:] tenże, Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, wyd. 2, Warsza wa 2010, s. 9-24; przedruk: „Rocznik Antropologii Historii” 2/2, 2012, s. 239-252. Banaszkiewicz Jacek, Otton Illjedzie do Gniezna. O oprawie ceremonialnej wizyty cesarza w kraju i stolicy Polan, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 277-315. Banaszkiewicz Jacek, Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośrednio wiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986, wyd. 2 (z posłowiem autora) War szawa 2010; rec. Jerzy Strzelczyk, „Kwartalnik Historyczny” 94/2,1987, s. 203-208. Baran-Kozłowski Wojciech, Arcybiskup gnieźnieński Henryk Kietiicz (1199-1219). Dzia łalność kościelna i polityczna, Poznań 2005; rec. Jacek Maciejewski, „Kwartalnik Hi storyczny” 113/2,2006, s. 159-165. Barbatti Bruno, Der heilige Adalbert von Prag und der Glaube an den Weltuntergang im Jahre 1000, „Archiv for Kulturgeschichte” 35, 1953, s. 123-141; rec. Gerard Labuda, „Studia Źródłoznawcze” 3,1958, s. 313. Barone Giulia, Ucontributo di Silvestro IIalla “giornata di Gniezno” (9 marżo 1000), „Bullettino dell’Istituto storico italiano per il medio evo” 109/1, 2007, s. 151-166. 190
Bibliografia Barone Giulia, Wkład Sylwestra II w „spotkaniegnieźnieńskie” (9 marca 1000), [w:] Mile nium synodu - zjazdu gnieźnieńskiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 55-69. Bartoszewicz Józef, Arcybiskupi gnieźnieńscy iprymasi. Wizerunki zgaleryi łowickiej obja śnione tekstem historycznym, Warszawa 1858-1865. Bąk Piotr, Gniezno w świetłe topografii i toponimii wiełkopołskiej. Struktura i znaczenie etymołogiczne nazwy Gniezno, „Poradnik Językowy” 2 (257), 1970, s. 71-78. Bąkowski Adam, Opowieść Anonima zwanego Gallem o prapoczątkach rodu Piastów. Za rys badań historiograficznych odJoachima Lelewela do roku 1918, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2, 2016, s. 248-273. Benyskiewicz Krzysztof, Książę Polski Władysław IHerman 1079-1102, Zielona Góra 2010. Benyskiewicz Krzysztof, Mieszko Bolesławowie, 1069-1089. Źródła i tradycja historiogra- ficzna, Kraków 2005. Benyskiewicz Krzysztof, W kręgu Bolesława Szczodrego i Władysława Hermana: Piasto wie w małżeństwie, polityce i intrydze, Wrocław 2010. Benyskiewicz Krzysztof, Władysław Herman: książę Polski 1079-1102, Kraków 2014. Beumann Helmut, Lheutonum nova metropolis. Studien zur Geschichte des Erzbistums Magdeburg in ottonischer Zeit, red. Jutta Krimm-Beumann, Köln 2000. Biegański Krzysztof, Fragmentjednego z najstarszych zabytków diastematycznych w Polsce. Dodatek do ms. 149 Bibl. Kap. Gnieźnieńskiejfr. 149, [w:] Studia Hieronymo Feicht sep- tuagenario dedicata, red. Zofia Lissa, Kraków 1967, s. 96-119. Biegański Krzysztof, Woronczak Jerzy, Missale Plenarium
Bible. Capita. Gnesnensis (MS. 149). Musicological andphilological analyses („Antiquitates Musicae in Polonia”, 1.11), Warszawa 1972. Bielińska Maria, Kancelarie i dokumenty wielkopolskie XIII wieku, Wroclaw 1967. Binder Bruno, Das Domkapitel zu Gnesen, Seine Entwicklung bis zur Mitte des 15. Jahr hunderts, Greifswald 1912. Biniaś-Szkopek Magdalena, Gniezno a Kościół, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Pol ski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016, s. 125-143. Birkenmajer Józef, Epitafi urn Bolesława Chrobrego (Próba ustalenia tekstu), [w:] Munera philologica Ludovico Ćwikliński oblata, Poznań 1936, s. 347-370. Blaschke Kinga, Pięciu braci męczenników. Pierwsi polscy eremici i ich kult, „Folia Historica Cracoviensia” 22,2016, s. 59-76. Bobiński Stanisław, Urbanistyka polskich miastprzedlokacyjnych, Warszawa 1975. Bogdanowicz Piotr, Geneza aktu dyplomatycznego zwanego Dagome iudex, „Roczniki Hi storyczne” 2,1959, s. 9-33. Bogdanowicz Piotr, Zjazd gnieźnieński w roku 1000, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 16,1962, s. 5-151. Bolz Bogdan, Irische Marginalien im Evangeliar von Gniezno, „Archiv für Liturgiewis senschaft” 16,1974, s. 103-107. г I9I
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Bolz Bogdan, Irlandzkie zapiski marginesowe w gnieźnieńskim kodeksie MS 1, „Studia Źródłoznawcze" 17,1972, s. 51-66; rec.J. Wojtkowski, „Studia Warmińskie” 9,1972, s. 538-540; Zofia Kozłowska-Budkowa, „Studia Źródłoznawcze” 18,1973, s. 254-255; Józef Szymański, „Kwartalnik Historyczny” 80/1,1973, s. 125-126. Bolz Bogdan, Księga obrzędów dla króla Mieszka II (około 1025), Düsseldorf, Universitäts bibliothek, С 91, „Studia Źródłoznawcze” 28,1983, s. 163-172. Bolz Bogdan, Najstarszy kalendarz w rękopisach gnieźnieńskich, „Sprawozdania PTPN" 2(72), 1964, s. 203-205. Bolz Bogdan, Najstarszy kalendarz w rękopisach gnieźnieńskich. MS 1 z roku około 800, „Studia Źródłoznawcze” 12,1967, s. 23-38; rec. Józef Szymański, „Kwartalnik Histo ryczny” 80,1973, s. 125-126. Bolz Bogdan, Nieznanefragmentypontyfikatu z XI wieku. MS Fr 10 Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Pol sce” 35,1971, s. 47-67. Borek Henryk, Zachodniosłowiańskie nazwy toponimiczne zformantem -ъп, Wrocław 1968. Borkowska Urszula, Odbudowa i rozwój (2.poł.XHXIIw.), [w:] Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1979, red. Jerzy Kłoczowski, Lublin 1992, s. 53-88. Brackmann Albert, Die Anfänge des polnischen Staates, Berlin 1934. Brust Mieczysław, Lokacje miejskie w wielkopolskich dobrach arcybiskupów gnieźnieńskich w XIII i XIV wieku, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 95,2001, s. 29-104. Brzostowicz Michał, Przybył Maciej, Wielkopolska w średniowieczu,
Poznań 2007. Bujak Franciszek, Stolice Polski: Gniezno-Kraków-Warszawa, [w:] tenże, Studja geogra- ficzno-historyczne, Warszawa 1925, s. 253-492. Bukowska Aneta, Forma i geneza pierwszej katedry w Poznaniu, Architektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji naukowej w Muzeum Począt ków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku, red. Tomasz Janiak, Gnie zno 2009, s. 175-207. Bukowski Józef, Codex aureus katedry gnieźnieńskiej, zw. Ewangeliarzem św. Wojciecha, „Warta” 1,1874. Bülow Gottfried von, Papst Innocenz III. befiehlt dem Bischof (Sigwin) von Camin, dem Erzbischofvon Gnesen (Heinrich) den schuldigen Gehorsam zu erweisen 1207, „Balti sche Studien” 28,1878, s. 340. Burchardt Jerzy, Dlaczego pogańscy Polanie w XI w. nie zniszczyli katedry gnieźnieńskiej?, „Literatura ludowa” 30/1,1986, s. 33-40. Bużeński Stanisław, Vitae archiepiscoporumgnesnensium. Warszawa 1755, rec. Mizler, Das Leben der zwanzig ersten Erzbischöffe von Gnesen auc einem merkwürdigen Manuscript (von Bużeński), „Acta literaria” 1755. Bużeński Stanislaw, Żywoty arcybiskupów gnieźnieńskich do Andrzeja Olszowskiego włącz nie, z niewydanych rękopisów łacińskich przełożył В. Szyszko. Wstęp i wiadomości o za- 192
Bibliografia łożeniu arcybiskupstwa, tudzież 11 późniejszych prymasach do zgonu ks. Michała Ponia towskiego dodał Mikołaj Malinowski, 1.1-5, Wilno 1852-1860. Cetwiński Marek, Gnieźnieńskie koronacje w przekazach rocznikarskich, [w:] Gnieźnień skie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marze na Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 235-242. Chlebowski Bronisław, Pochodzenie i znaczenie nazwy Gniezno, „Przegląd Historyczny” 4,1907, s. 127-129. Chłopocka Helena, Gniezno głównym ośrodkiem polityczno-administracyjnym Wielkopolski dopołowy XIII w., [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 118-132. Chłopocka Helena, Gniezno pierwszy stoliki państwa, [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy To polski, Warszawa 1965, s. 81-96. Chłopocka Helena, Lokacja na prawie zachodnioeuropejskim. Rola Gniezna wprocesiejednoczeniapaństwa, [w:] Dzieje Gniezna, red.Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 133-156. Civitatesprincipales. Wybrane ośrodki władzy w Polsce wczesnopiastowskiej. Katalog wysta wy, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 1998. Claude Dietrich, Geschichte des Erzbistums Magdeburg bis in das 12. Jahrhundert, 1.1: Die Geschichte der Erzbischöfe bis aufRuotger (1124), Köln-Wien 1972. Codex Aureus Gnesnensis. Facsimile, Tadeusz Dobrzyniecki, Aleksander Gieysztor, War szawa 2012. Czajkowski Anthony F., The Congress ofGniezno in theyear 1000, „Speculum” 24/3,1949, s. 339-356. Czeslaw Deptuła, Galla Anonima mitgenezy Polski: Studium z historiozofii i hermeneuty ki symboli dziejopisarstwa średniowiecznego, Lublin
1990, wyd. 2, Lublin 2000. Dalbor Witold, Wczesnośredniowieczny gród w Gnieźnie, „Swiatowit” 21,1955, s. 161-246. Dalewski Zbigniew, Ceremonia inauguracji władcy w Polsce, [w:] Imaginespotestatis. Ry tuały, symbole i kontekstyfabularne władzy zwierzchniej. Polska X-XV w., red. Jacek Banaszkiewicz („Colloquia Mediaevalia Varsoviensia”, 1.1), Warszawa 1994, s. 9-30. Dalewski Zbigniew, Die Heilige Lanze und die polnischen Insignien, [w:] Europas Mitte um 1000, t. 2, s. 907-911. Dalewski Zbigniew, Dlaczego Boleslaw Chrobry chciał koronować się na króla?, [w:] Gnieź nieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Ma rzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 21-42. Dalewski Zbigniew, Między Gnieznem a Poznaniem. O miejscach władzy wpaństwiepierw szych Piastów, „Kwartalnik Historyczny” 98/2,1991, s. 19-43. Dalewski Zbigniew, Władza - przestrzeń - ceremoniał. Miejsce i ceremonia inauguracji władcy w Polsce średniowiecznej do końca XWwieku, Warszawa 1996. Danielewski Marcin, Dzieje polityczne we wczesnym średniowieczu, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016, s. 22-51. Danielewski Marcin, Społeczeństwo, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Jó zef Dobosz, Gniezno 2016, s. 51-58. i—■------------------- —— ------------------------------------------------------------------------------------- 193
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Danielewski Marcin, Gospodarka, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016, s. 58-73. Dąbrowska Elżbieta, Cluny a św. Wojciech. Relacja „Historiae libri quinque”Rudolfa Głabera o męczeństwie św. Wojciecha, „Kwartalnik Historyczny” 110/3,2003, s. 5-13. Dąbrowska Elżbieta, Groby członków dynastiipiastowskiej we wczesnym średniowieczu. Stan badań, „Roczniki Historyczne” 70,2004, s. 167-182. D ąbrowska Elżbieta, Pierwotne miejscepochowania i recepcja relikwii św. Wojciecha we wcze snym średniowieczu, [w:] Tropami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeol. PTPN Wydz. Hist, i Nauk Spoi.”, 1.18), Poznań 1999, s. 147-158. Dąbrowski Franciszek, Grodyjako instytucje władzy w monarchii wczesnopiastowskiej (o źró dłach pisanych), „Historia Slavorum Occidentis” 2(17), 2018, s. 122-155. Dąbrowski Franciszek, Studia nad administracją kasztelańską PolskiXIII wieku, Warsza wa 2007. De Smet]oze(M.,Le baptême de Mieszko 1er et Vérection de Gniezno en métropole. Apports d’une tradition européenne, [w:] The Common Christian Roots ofthe European Nations. An International Colloquium in the Vatican, cz. 2, Firenze 1982, s. 21-22, rec. Μ. Sta siak, Wspólnota chrześcijańskiej wspólnoty, „Tygodnik Powszechny” 37/43,1983, s. 3. Debus Karl Heinz, Gnesen und Speyer - Spira und Gniezno. Vergleichende Zeittafel - ein Versuch, [w:] Gniezno. Geschichte und Gegenwart, Speyer 1997, s. 103-137. Derwich Marek, Kilka uwag w sprawie Pięciu Braci Męczenników, [w:] Cracovia - Polonia Europa.
Studia z dziejów średniowiecza ofiarowaneJerzemu Wyrozumskiemu w sześćdzie siątąpiątą rocznicę urodzin i czterdziestoleciepracy naukowej, Kraków 1995, s. 181-188. Derwich Marek, Mogilno i Gniezno. Z dziejów Kościoła wPołsce w drugiejpołowie XI wie ku, [w:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne, red. Danuta Zydorek, Poznań 2001, s. 39-47. Derwich Marek, Średniowieczne mity genezy Połski, „Znak” 25/11-12, 1973, (233/234), s. 1365-1403. Derwich Marek, Testament Bolesława Krzywoustego wpołskiejhistoriografii sWrzzowiecznej („Acta Universitatis Wratislaviensis", nr 499, „Historia” 33), Wrocław 1980, s. 113-152. Dobosz Józef, Arcybiskup Janik ijego następcy. Przygotowanie do reformy Henryka Kie- tłicza, [w:] 1000 łat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gniezno 2000, s. 81-96. Dobosz Józef, Gnieznojako centrum monarchii piastowskiej, „Studia nad dawną Polską” 4,2015, s. 63-76. Dobosz Józef, Gniezno w wiekach średnich oczyma historyka, [w:] Gniezno. Wczesnośre dniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis, („Origines Polono- rum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 47-56. Dobosz Józef, Monarcha i możni wobec Kościoła w Połsce do początku XIII wieku, Poznań 2002, rec. Marek Derwich, Monarchia i możni a Kościółpolski, „Roczniki Historycz ne” 68, 2002, s. 195-205; Andrzej Radzimiński, O Kościele, fundatorach i warsztacie historyka, „Roczniki Historyczne” 68,2002, s. 205-209; Dariusz A. Sikorski, Kościół 194
Bibliografia polski X-XII wieku we władzy monarchy i możnych, „Nasza Przeszłość. Studia z dzie jów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 100, 2003, s. 455-482. Dobrzeniecki Tadeusz, Codex Aureus Gnesnensis. Commentarii, Warszawa 1988. Drożdż Klaudia, Kazimierz Odnowiciel. Polska w okresie upadku i odbudowy, Wodzisław Śląski 2009. DudekJ arosław, Przybycie cesarza Ottona III do Gniezna w marcu 1000 r.jako cesarski adventus? Ze studiów nadgenezą iprzebiegiem zjazdu gnieźnieńskiego, [w:] Studia historyczne nadpolityką, gospodarką i kulturą. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin prof. Mariana Eckerta, red. Bohdan Halczak, Zielona Góra, 2002, s. 25-44. Dudek Jarosław, Zjazdgnieźnieński 1000 rokujako wyraz realizacjipolityki cesarstwa Otto nów wobec Europy Środkowo — Wschodniej, [w:] Szprotawski epizod Zjazdu Gnieźnień skiego w 1000 roku, red. Hieronim Szczegóła, Zielona Góra-Szprotawa 2000, s. 33-66. Dunin-Wąsowicz Teresa, Di sequenza in sequenza: Adalberto, Reichenau, Gniezno, [w:] Clio et son regard. Mélanges offerts àJacques Stiennon, ed. R. Lejeune, J. Deckers, Liège 1982, s. 189-198. Dunin-Wąsowicz Teresa, Najstarsi polscy święci: Izaak, Mateusz i Krystyn, [w:] Kościół, kultura, społeczeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych, red. Sta nisław Bylina, Warszawa 2000, s. 35-47. Dunin-Wąsowicz Teresa, Petrus Liutuuinus mefecit. W sprawiejednego z twórców Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Stefan Kuczyński,Warszawa 1976, s. 129-132. Dusza Tadeusz, Pięciu Braci - kwestie
kontrowersyjne, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 68,1987, s. 30-39. Dzieduszycki Wojciech, Przybył Maciej, „Trakt cesarski” - próba odtworzenia przebiegu drogi pielgrzymki Ottona III do Gniezna na podstawie analizy źródeł pisanych i arche ologicznych, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dziedu szycki, Maciej Przybył, („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, t. 11), Po znań 2002, s. 17-32. Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Połski, red. Józef Dobosz, Poznań 2016. Dzieje Gniezna, red. J. Topolski, Warszawa 1965; rec. Roman Heck, „Kwartalnik Histo ryczny” 73/2, 1966, s. 425-429; Kazimierz Myśliński, „Roczniki Historyczne” 32, 1966, s. 282-287; Andrzej Wędzki, „Przegląd Zachodni” 22/4,1966, s. 371-375. Dzieje kultu Pięciu Braci w Polsce i Europie, red. Antoni Szymkiewicz, Kazimierz Bisku pi 2002. Europas Mitte um 1000. Handbuch zur Ausstellung. Beitrage zur Geschichte, Kunst und Archäologie. Bd. 1-3, red. Alfried Wieczorek, Hans-Martin Hinz, Stuttgart 2000. Ewangelistarz. Zloty Kodeks Gnieźnieński - Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, ed. Michał Przemysław Solomieniuk, Kraków 2016. Fabre Paul, La Pologne et le Saint-Siège du Xe au XIIIe siècle, [w:] Etudes d‘histoire du moyen Âge dédiées à Gabriel Monod, Paris 1896, s. 163-176. i---------- - “ " : 195
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze j Finger Heinz, Gnesen (Gniezno), [w:] Lexikon desgesamten Buchwesens online, Leiden 2017. Frąckowiak Aleksandra, Otto III in Gniezno - towards european unity, „Offa” 58, 2001, s. 257-261. Fried Johannes, Gnesen-Aachen-Rom. Otto III. und der Kult des hl. Adalbert. Beobach tungen zum älteren Adalbertsleben, [w:] Polen und Deutschland vorlOOOJahren, red. Michael Borgolte, Berlin 2002, s. 235-279, rec. Jerzy Strzelczyk, „Studia Źródłoznaw- cze”42,2004, s. 186-187. Fried Johannes, Otto III. und Boleslaw Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evan geliars, der „Akt von Gnesen” und dasfrühepolnische und ungarische Königtum. Eine Bildanalyse und ihre historische Folgen („Frankfurter Historische Abhandlungen”, 30), Ferdinand Steiner, Stuttgart 1989 (2. durchgesehene und erweiterte Aufgabe, 2001); rec. Jerzy Strzelczyk, Niemiecki glos o Zjeździe Gnieźnieńskim, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 43/1-2,1991, s. 141-151. Fried Johannes, Otto III. und Boleslaw Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evan geliars, der Akt von Gnesen und dasJrühepolnische und ungarsche Königtum. Eine Bil danalyse und ihre historische Folgen, „Frankfurter Historische Abhandlungen”, 30, Stuttgart 1989 (2. durchgesehene und erweiterte Aufgabe, 2001); rec. Jerzy Strzelczyk, Niemiecki glos o Zjeździe Gnieźnieńskim, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 43/1-2, 1991, s. 141-151. Fried Johannes, Otton III i Boleslaw Chrobry. Miniatura dedykacyjna z Ewangeliarza z Akwizgranu, zjazdgnieźnieński a królestwa polskie i węgierskie. Analiza ikonograficz na i wnioski
historyczne, przekł. Elżbieta Kaźmierczak, Witold Leder, „Niemiecki In stytut Historyczny. Klio w Niemczech” 6, Warszawa 2000; rec. Henryk Grala, „Mó wią Wieki” 43/11,2000, s. 61-62; Jacek Maciejewski, „Przegląd Bydgoski” 11,2000, s. 120-123; J. Papiór, „Studia Niemcoznawcze” 21,2001, s. 793-801; Jerzy Strzelczyk, Inne spojrzenie na Zjazd gnieźnieński i początki Kościoła polskiego, „Kronika Wielko polski” l,2001,s. 129-132. Gajur Jan, Mszał Gnieźnieński z Niederaltaich Missale Płenarium ms. 149 VetusqueAntiquissimus, „Colloquia Theologica Ottoniana” 1,2018, s. 279-300. G ąsiorowski Antoni, Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Wprowadzenie do dyskusji, [w:] Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wy głoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akade mii Nauk w Poznaniu dnia 8 grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 109-116. Gąsiorowski Antoni, Gniezno monarsze i Gniezno biskupie w średniowieczu. Problem re zydowania, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Jan Gór ny, Gniezno 2000, s. 143-163. Gąsiorowski Zygmunt J., The „Conquest” Theory ofthe Genesis ofthe Polish State, „Spe culum” 30,1955, s. 550-560. Gdeczyk Stanislaw, Przewodnik historyczny po Gnieźnie ijego kościołach, Gniezno 1877.
Bibliografia L Gieysztor Aleksander, Die Herrschaft derPiasten in Gnesen, „Bohemia. Zeitschrift für Ge schichte und Kultur der böhmischen Länder” 40,1999, s. 79-86. Gieysztor Aleksander, Geneza państwa polskiego w świetle nowszych badań, „Kwartalnik Historyczny” 61/1,1954, s. 103-136. Gieysztor Aleksander, Gniezno, [w:] Encyclopedia ofthe Middle Ages, red. André Vauchez, 1.1, 2000, s. 615. Gniezno - miasto królów, red. Stanislaw Pasiciel, Dariusz Stryniak, Gniezno 2012. Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sym pozjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Pozna niu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000. Gniezno mater ecclesiarum Poloniae: Katalog wystawy 10 marca - 30 kwietnia 2000 roku, red. Stanislaw Pasiciel, Gniezno 2000. Gniezno: studia i materiały historyczne, 1.1-4, red. Zygmunt Boras, Jerzy Topolski, War szawa 1984-1995. Gniezno w historii i w dokumencie: materiały z sesji naukowej 10października 2017 roku: katałogwystawy, Gniezno 2017. Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, rec. Paweł Figurski, „Kwar talnik Historyczny” 121/1, 2014, s. 181-185Görich Kurt, Ein Erzbistum in Prag oder Gneseni, „Zeitschrift für Ostforschung” 40/1, 1991, s. 10-27. Górczak Zbyszko, Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce (do 1314 r.), Poznań 2002; rec. Tomasz Jurek, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 62,2002, s. 248-252. G órecki Janusz, Droga pielgrzymki Ottona III z
Poznania do Gniezna, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno -Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliothe ca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 191-216. Górski Karol, Lund et Gniezno dans les années 1130-1139. Suppression et restitution de deux provinces ecclésiastiques, „Cahiers de civilisation médiévale” 19,1976, s. 47-52. Grabski Andrzej Feliks, Bolesław Chrobry. Zarys dziejów politycznych i wojskowych, War szawa 1964, wyd. 2. poprawione 1966. Grabski Andrzej Feliks, Bolesław Krzywousty: 1085-1138,Warszawa 1968. Grabski Andrzej Feliks, Polska w opiniach obcych X—XIII w., Warszawa 1964. Graczyk Waldemar, Znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego, „Notatki Płockie” 1,2000, s. 3-6. Gródecki Roman, Mincerze we wcześniejszym średniowieczu polskiem, Kraków 1921. Gródecki Roman, O charakterystyką Kietłicza, „Kwartalnik Historyczny” 44/2, 1930, s. 21-43. Gryguć Jarosław, Jak w Gnieźnie królów koronowano!, Gniezno 2017. Gryguć Jarosław, Tysiąc lat temu w Gnieźnie, Gniezno 2017. Grzelakowa Eliza, Grzybowo, Cierpięgi, Kareja. historia ukryta w nazwach. Toponimia miast Gniezna oraz gmin Gniezno i Niechanowo, Gniezno 2006. 197
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Grzesik Ryszard, Kronika: Sympozjum „Milenium synodu-zjazdu gnieźnieńskiego”, Gnie zno 9 III2000, „Kwartalnik Historyczny” 107/2,2000, s. 154. Grzybkowski Andrzej, Gniezno, [w:] Enciclopedia dell’arte medievale, t. 7, Roma 1996. Gumowski Marian, Mennica gnieźnieńska w czasach piastowskich, „Zapiski Numizma tyczne” 2/1,1926, s. 1-8. Gumowski Marian, Najstarsze pieczęcie miastpolskich XIII i XIV w., [„Roczniki Towarzy stwa Naukowego Toruńskiego” 62/2,1957], Toruń I960. Halecki Oskar, The millennium ofEurope, wstęp Hendrick Brugmans, Notre Dame 1963. Hardt Matthias, Verkehrs- und siedlungsgeschichtliche Bemerkungen zur Reise Ottos III. nach Gnesen, [w:] Trakt cesarski. Hawa - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, t. 11), Poznań 2002, s. 17-32, s. 385-408. Hauzinski Jerzy, Synod gnieźnieński roku 1000 a ideologia cesarskiego uniwersalizmu, [w:] Opuscula minora in memoriam losepho Spors, red. Jerzy Hauziński, Słupsk 1993, s. 41-63. Hehl Ernst-Dieter, Die Gründung des Erzbistums Gnesen unter kirchenrechtlichen Aspek ten, [w:] Europas Mitte um 1000,1.1, s. 498-501. Hein-Kircher Heidi, Akt von Gnesen. Ein Gipfeltreffen im Jahr 1000, [w:] Deutsch-Polni sche Erinnerungsorte, t. 2: Geteilt /Gemeinsam, red. Hans H. Hahn, Robert Traba, Le iden 2014, s. 81-92. Hein-Kircher Heidi, Zjazd gnieźnieński. Spotkanie na szczycie w 1000 roku, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 2: Wspólne/Oddzielne, red. Hans H. Hahn, Robert Tra ba, Warszawa 2015, s.
77-86. Hejnosz Wojciech, Z rozważań nad dokumentem „Dagome iudex”, „Slavia Antiqua” 5, 1954-1956, s. 277-291; rec. Gerard Labuda, „Studia Żródłoznawcze” 3,1958, s. 319. Hensel Witold, Aus den Kampfahren Erhaltung und Festigung des kulturellen Patrimo niums derPiasten in Gniezno, „Folia Praehistorica Posnaniensia” 3,1988,65-72. Hensel Wladyslaw, Najdawniejsze stolice Polski. Gniezno, Kruszwica, Poznań, Warszawa I960; rec. T. Lalik, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 9/2,1961, s. 275-278; Aleksander Gieysztor, „Acta Poloniae Historica” 5,1962, s. 207-208; Benon Miśkiewicz, „Studia i materiały do dziejów Wielkopolski” 7/1,1962, s. 366-367; Kazimierz Tymieniecki, „Roczniki Historyczne” 28,1962, s. 149-172; Zbigniew Bukowski, „Wia domości Archeologiczne” 29/1,1963, s. 91-92. Hensel Władysław, Samodrążenie etymologiczne - Gniezno spór o typ i treść rdzenia toponimu. Niejednoczlonowe i niegniazdo - lecz dwuczłonowe: zapewne kneż oraz gród (dun), „Slavia Antiqua” 42,2001, s. 159-161. Hornowska Maria, Zdzitowieckajasieńska Halina, Zbiory rękopiśmienne w Polsce średnio wiecznej, Warszawa 1947. Hube Romuald, Dwa rękopisy średniowiecznego zbioru praw kościelnych, gnieźnieński i kra kowski, „Biblioteka Warszawska” 2,1885, s. 1-9. 198
Bibliografia Huschner Wolfgang, Abt Odilo von Cluny und Kaiser Otto III. in Italien und in Gnesen (998-1001), [w:] Polen und Deutschland vor 1000Jahren. Die Berliner Tagung über den „Akt von Gnesen”, red. Michael Borgolte, Berlin 2002, s. 111-161. Huschner Wolfgang, Rom - Gnesen - Quedlinburg - Aachen - Rom: die Reise Kaiser Ot tos III. imJahre 1000, „Zeitschrift des Aachener Geschichtsvereins” 113/114,2011/2012, s. 31-59. Jablonowski A.: Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich, „Przegląd Biblioteczno-Archiwalny” 3,1882. Jan Libor, Znovu k datu hnezdenské korunovace kräle Väclava II, „Casopis matice moravské" 131,2012, s. 129-134. Janiak Tomasz, Czy Boleslaw Chrobry byl czczony jako święty? Z badań nad przestrzenią liturgicznąprzedromańskiej katedry w Poznaniu (dopołowy XI w.), „Slavia Antiqua” 44,2003, s. 67-95. Janiak Tomasz, Problematyka wczesnychfaz kościoła katedralnego w Gnieźnie, [w:] Począt ki architektury monumentalnej w Polsce. Materiały z sesji naukowej, Gniezno, 20-21 li stopada 2003 roku, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, wspólpr. Danuta Burchardt, Gniezno 2004, s. 85-130. Janiak Tomasz, Strzyżewski Czeslaw, Z badań nad osadnictwem wczesnośredniowiecznym w regionie gnieźnieńskim, „Slavia Antiqua” 40,1999, s. 31-52. Janiak Tomasz, Untersuchungen zum wirtschaftlichen Hinterland derfrühmittelalterlichen Burgin Gnesen, [w:] Das wirtschaftliche Hinterland derfrühmittelalterlichen Zentren, red. Lumir Polacek („Spisy Archeologického ùstavu AV CR Brno”, 31), Brno 2008, s. 91-107. Janiak Tomasz, Veränderungen der Domkirche in Gniezno imfrühen Mittelalter (2. Hälfte
des lO.Jhs. - 1. Hälfte des 13.Jhs.), [w:] Cechyjsou plné kostelu = Boemia plena est ecclesiis: Kniha k poetę PhDr. Aneźky Merhautové, Dr. Sc, red. Milada Studnickova, Pra ha 2010, s. 118-129. Janiak Tomasz, Z badań nadprzestrzenią liturgiczną romańskiej katedry w Gnieźnie, w: Ar chitektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji nauko wej w Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku („Bi blioteka Muzeum Początków Państwa Polskiego”, t. 2), red. Tomasz Janiak, Gniezno 2009, s. 129-174. Jaros Sven, „. sicutin libro de passione martiris potest propensius inveniri”. Die vermein tliche Quelle und derpolitische Kontext der Darstellung des „Aktes von Gnesen ” bei Gal lus Anonymus, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung ” 62,2013, s. 555-580. Jasiński Kazimierz, Rodowód pierwszych Piastów, Uniwersytet Wrocławski - Volumen, Warszawa-Wroclaw 1992; przedruk (z posłowiem Tomasza Jurka): Poznań 2002. Jasiński Tomasz, Otto III. und Bolesław der Tapfere - Zwei unbekannte Aspekte des Treffens von Gnesen im Jahr 1000. Ein Beitragzur Geschichte der deutsch-polnischen Beziehun gen, „Akademiekalender der Hessischen Akademie der Forschung” 17,2009, s. 94-110. Jasiński Tomasz, Początki Polski w nowym świetle, „Nauka” 4,2007, s. 7-18. I------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 199
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Jasiński Tomasz, Tytulatura Bolesława Chrobrego na Zjeździe Gnieźnieńskim, [w:] Me moriae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci Prof. Wacława Korty (1919-1999), Wrocław 2001, s. 23-31. Jasiński Tomasz, Zapiski kronikarskie i rocznikarskie o Pięciu Braciach Męczennikach, [w:] Kułt Pięciu Braci Męczenników w Kazimierzu Biskupim, Materiały sympozjum historycznego zorganizowanego 13 listopada 2002 r. w Wyższym Seminarium Duchow nym Misjonarzy Świętej Rodziny, Kazimierz Biskupi 2003, s. 19-29. Jedlicki Zygmunt Marian, La création du premier archevêchépolonais à Gniezno et ses con séquences au point de vue des rapports entre la Pologne et l’Empire germanique, „Revue historique de droit français et étranger” 12,1933, s. 645-695. Jurek Tomasz, Biskupstwo poznańskie w wiekach średnich [„Dzieje archidiecezji poznań skiej”, red. Józef Dobosz, t. 1], Poznań 2018. Jurek Tomasz, Losy arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w XI wieku, [w:] 1000 latArchidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gniezno 2000, s. 49-72. Kaczmarek Krzysztof, Cystersi w najstarszych wykazach i księgach święceń arcybiskupów gnieźnieńskich, „Cistercium mater nostra” 3,2009, s. 25-50. Kaczmarski Hubert Jerzy, Poczet Prymasów Polski i arcybiskupi Gniezna od bł. Radzima doJózefa kard. Glempa, Warszawa 1988. Kalhous David, Jak videla Hnezdno roku 1000 stredovekà tradice?, [w:] Promena stredovychodni Evropy raného a vrcholného stredoveku: Mocenské souvislosti a paralely, red. Martin Wihoda, Lukas Reitinger, Brno 2010, s.
339-358. Kalhous David, Sedm biskupu Metodejovÿch?Jak videla Hnezdno roku 1000 stredovekâ tradice, „Dejiny a soucasnost” 32/3,2010, s. 24-27. Kanonizacja św. Wojciecha i dziedzictwo jego kultu, red. Jerzy Strzelczyk, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001. Kara Michał, Grody tzw. centralnepierwszej monarchiipiastowskiej wprzestrzeni sakralnej. Przykład Gniezna (paralele czeskie), [w:] Mezi ranym a vrcholnym stredovekem: Pavlu Koueilovi k sedesâtÿm narozeninam peâtelé, kolegové a zàci, red. Jiri Doleźel, Martin Wihoda, Brno 2012, s. 459-486. Karwasińska Jadwiga, Archiepiscopus Polonie - Archiepiscopus Gneznensis. O adresacie [i o dacie] bulli Paschalisa II, „Studia Źródłoznawcze" 28, 1983, s. 41- 50; przedruk: taż, Wybórpism, red. Teresa Dunin-Wąsowicz, Małgorzata Koska, cz. 3: Źródła archi walne, Warszawa 1998, s. 197-212. Karwasińska Jadwiga, Drzwi gnieźnieńskie a rozwój legendy o św. Wojciechu, [w:] Świę ty Wojciech w polskiej tradycji historiograficznej, red. Gerard Labuda, Warszawa 1997, s. 271-289. KarwasińskaJadwiga, Państwopolskie wprzekazach hagiograficznych XI i XII, [w:] Początkipaństwapolskiego. Księga Tysiąclecia, red. Kazimierz Tymieniecki, 1.1, Poznań 1962, s. 233-243. Reprint 2002. Karwowoski Stanisław, Gniezno, Poznań 1892. 200
Bibliografia Kaszubkiewicz Andrzej, Początki chrześcijaństwa w Polsce - wystawa w Muzeum Pierw szych Piastów na Lednicy, „Studia Lednickie” 5,1998, s. 381-384. Kehr Paul, Das Erzbistum Magdeburg und die erste Organisation der christlichen Kirche in Polen, Berlin 1920; przedruk [w:] tegoż, Ausgewählte Sehrifien, red. Rudolf Hiestand, t. 2, Göttingen 2005. Kempf Zdzisław, Podarek dla Gniezna na Millennium, „Poradnik Językowy” 8, 1966, s. 339-344. Kętrzyński Stanisław, Beiträge zur Geschichte der Piasten und Polens unter den Piasten. 4. Die Gneser Zusammenkunft imJahre 1000 und ihrepolitische Bedeutung, Anzeiger der Akademie der Wissenschaften in Krakau (1898), s. 50-54. Kętrzyński Stanisław, Kazimierz Odnowiciel (1034-1058), wstęp Magdalena Biniaś-Szkoрек, Kraków 2010. Kętrzyński Stanisław,MieszkoI, [w:] tegoż, PolskaX-XIwieku, Warszawa 1961, s. 5-228. Kętrzyński Wojciech, Studia nad dokumentami XII wieku, Kraków 1891. Kiss Gergely, Magdeburg/Poznan and Gniezno. The Emergence ofthe Polish Ecclesiasti cal Hierarchy and its Dichotomy, „Specimina nova. Pars prima, Sectio mediaevalis” 8, 2015, s. 23-34. Kiss Gergely, Magdeburg/Poznań es Gniezno. A lengyel egyhaszervezet kialakulâsa es kettössege, [w:] Aktualitâsok a magyar kôzépkorkutatâsban, red. Maria Font, Tamas Fedeles, Gergely Kiss, Pécs 2010, s. 35-46. Kłoczowski Jerzy, Gniezno 1000 roku w europejskim kontekście, [w:] Milenium synodu-zjazdu gnieźnieńskiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 89-100 Koczy Leon, Gniezno do połowy XIII wieku, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów, red. Józef
Kostrzewski, Poznań 1939, s. 1-14. Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821 czyli do połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem po znańskim, 1.1, wg źródeł archiwalnych, t. 1, Poznań 1888. Korytkowski Jan, Brevis descriptio historico-geographica eccłesiarum archidioecesis Gnesnensis etPosnaniensis ad ordinem decanatuum digestarum пес non ełenchus universi cleri ecclesiis, sacełlispubłicis aliisque institutis hoc tempore deservientis, Gnesnae 1888. Korytkowski Jan, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, 1.1, Poznań 1883. Korytkowski Jan, Prymasi Polski. Arcybiskupi gnieźnieńscy i metropolici polscy od roku lOOOaż do dnia dzisiejszego, 1.1, Poznań 1888; przedruk: Poznań 2001. Kosonowski Mateusz, Gniezno czy Magdeburg? Ze studiów nad rywalizacją o prymat nad organizacją diecezjalną Kościoła katolickiego w Polsce w latach 30. XII wieku, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 121,2014, s. 5 -56. Kossowski Maciej Dariusz, Orzeł ukoronowany na denarze Bolesława Chrobrego z legen dą PRINCES POLONIE - analiza motywu, „Slavia Antiqua” 48,2007, s. 161-184. г-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------201
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Г Й ——------ —.--------------- -—.——------ -—.------------------------------------------------------------ 1 Kossowski Maciej Dariusz, Ukorowany orzeł Chrobrego z denarów emisji roku tysięcznego -ponadczasowe ujęcieplastyczne wyobrażenia ptaka, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, nowa seria, 8,2008, s. 3-25. Kościelecka Anna, Dzianisz Paweł, Z krzyżmem i włócznią. Wokół Ottońskiej drogi do gro bu św. Wojciecha w Gnieźnie w Roku Tysięcznym, Pelplin 2000. Korecki Radosław, Wsprawie klątwy rzuconej na Polskęprzez arcybiskupa Radzima- Gau dentego -próba nowego spojrzenia, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kul tury katolickiej w Polsce” 114,2010, s. 93-134. Kothe Julius, Der mittelalterliche Stadtplan von Gnesen, „Historische Monatsblätter für die Provinz Posen” 4,1903, s. 55-57. Kothe Julius, Die beiden Evangeliare des Gnesener Domes im neueren kunstgeschichtlichen Schrifttum, „Deutsche wissenschaftliche Zeitschrift im Wartheland” 7/8,1943, s. 170-173. Kowalówka Agnieszka, Polska około roku 1000. Gniezno pierwszą stolicą oraz Pomorze u progu chrześcijaństwa. Wystawy czasowe, „Materiały Zachodniopomorskie”, Nowa Seria, 11/1,2014, s. 265-267. Kozierowski Stanisław, Pierwotne osiedlenie ziemi gnieźnieńskiej wraz z Pałukami w świe tle nazw geograficznych i charakterystycznych imion rycerskich, „Slavia Occidentalis” 3/4,1925, s. 18-145. Kóćka-Krenz Hanna, Strzelczyk Jerzy, Grabplatte mit Inschrift [z Gniezna], [w:] Europas Mitte um 1000, t. 3, s. 423-424. Kraft Pavel, Poehledprovincialnych
synodHnézdna z let 1206-1503, „Slovanske Historicke Studie” 25,1999, s. 5-34. Kraft Pavel, Polsképrovinciâlni synody 13.-15. stoleti, Historickÿ üstav, Praha 2016, rec. Leszek Zygner, „Kwartalnik Historyczny” 125/1,2018, s. 175-179. Kraft Pavel, Tzv. Sjezdy biskupû v Polsku vrcholného stredovéku, [w:] Cirkevastât (Sbomik prispèvkü z4. roenikukonference), red. Michal Lamparter („Spisy Prâvnické fakulty Masarykovy Univcrzity v Brnè, rada teoretickâ”, sv. 228), Brno 1999, s. 19-30. Krawiec Adam, Król bez korony: Władysław I Herman książę polski, Warszawa 2014. Kryszak Franciszek, Arcybiskupi gnieźnieńscy XIII w., „Wiadomości Archidiecezji Gnieź nieńskiej” 15,1960, s. 563-587. Kryszak Franciszek, Kapituła kolegiacka św. Jerzego na Zamku Gnieźnieńskim, „Nasza Prze szłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 24,1966, s. 127-133. Krzysztof Skwierczyński, Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początku XIII wieku („Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej”), Wrocław 2005. Kumor Bolesław, Granice archidiecezji gnieźnieńskiej w tysiącleciu (1000-1939), „Prawo Kanoniczne” 9/3-4,1966, s. 3-26. Kunstmann Heinrich, Gniezno und Warta, „Die Welt der Slaven” 11,1987, s. 302-309. Kürbis Brygida, Brun z Kwerfurtu i początki kultu Pięciu Braci, [w:] Polska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 115-127. 202
Bibliografia Kürbis Brygida, Dagome iudex — studium krytyczne, [w:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, red. Kazimierz Tymieniecki, 1.1, Poznań 1962 (reprint 2002), s. 363-423; prze druk [w:] tejże, Na progach historii, t. 2: O świadectwach do dziejów kultury Polski śre dniowiecznej, Poznań 2001, s. 46-50. Kürbis Brygida, Gnieznojako ośrodek kultury umysłowej (do 1038 r.), [w;] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 97-107. Kürbis Brygida, Inskrypcja nagrobna w katedrzegnieźnieńskiej z początku XI wieku, [w:] Christianitas et cultura Europae. Księgajubileuszowa ProfesoraJerzego Kłoczowskiego, cz. 1, red. Henryk Gapski, Lublin 1998, s. 551-566; przedruk [w:] tejże, Na progach historii, t. 2: O świadectwach do dziejów kultury Polski średniowiecznej, Poznań 2001, s. 307-321. Kürbis Brygida, Odkrycie inskrypcji nagrobkowej w katedrzegnieźnieńskiej, „Studia i Ma teriały do Dziejów Wielkopolski” 6/1, I960, s. 557. Kürbis Brygida, Płyta nagrobna z inskrypcją, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polaki, mia sto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1944 do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 116-119. Kürbis Brygida, Udział Gniezna w dorobku kulturalnym średniowiecznej Polski, [w:] Dzie je Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 188-217. Kürbis Brygida, Udział Gniezna w dorobku kulturalnym średniowiecznej Polski, [w:] Dzie je Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 188-216. Kürbis Brygida: Purpuraepassionis aureusfinis. Brun z Kwerfurtu i Pięciu Braci eremitów, [w:] tejże, Na progach historii, t. 2: O
świadectwach do dziejów kultury Polski średnio wiecznej, Poznań 2001, s. 163-180. Kurnatowska Zofia, Organizacja grodowo-terytorialna Wielkopolski w okresie wczesnopiastowskim, a hipotetyczny przebieg drogi Ottona III do Gniezna, [w:] Trakt cesarski. Iła wa - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliothe ca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 17-32, s. 91-101. Kurnatowska Zofia, Tworzenie siępaństwa gnieźnieńskiego w kontekście europejskim, [W:] Pol ska naprzełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Po znań, listopad 2000, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 89-102. Kurnatowska Zofia, Wczesnopiastowskiegrody centralne. Podobieństwa i różnice, [w:] Gnie zno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympo zjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 9-31. Kurze Dietrich, Das Bistum Lebus zwischen Magdeburg und Gnesen, „Jahrbuch für Ber lin-Brandenburgische Kirchengeschichte” 68,2011, s. 17-49. Kuźma Artur, „Laetare Hierusalem. ” uwagi do chronologii i organizacji zjazdu gnieźnień skiego 1000 r., „Roczniki Humanistyczne” 2000, z. 2 spec., s. 265-281. Kuźmiuk-Ciekanowska Agmnieszka, Święty Wojciech wraca do Pragi - relacja Kosmasa o przeniesieniu relikwii świętego biskupa, „Historia Slavorum Occidentis” 1/1, 2012, s. 94-103. г 203
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze •-------- - —_ ,_ _ _i Labuda Adam, Czytanie Drzwi Gnieźnieńskich przekaz ijęzyk obrazu, [w:] Tropami Świę tego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeol. PTPN Wydz. Hist, i Nauk Społ.", 1.18.), Poznań 1999, s. 235-256. Labuda Gerard, Arcybiskup Henryk - Arcybiskup Bogumił - arcybiskup Bogumił-Piotr, [w:] tegoż, Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Połsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 363 -430. Labuda Gerard, Budownictwo sakrałne Gniezna i Poznania na przełomie X/XI wieku w świetle źródełpisanych, [w:] Połska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Sto warzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, red. Szczęsny Skibiński, Po znań 2001, s. 267-286. Labuda Gerard, Der „Akt von Gnesen’vomJahre 1000. Bericht über die Forschungsvorha ben und -ergebnisse, „Quaestiones medii aevi novae” 5,2000, s. 145-188. Labuda Gerard, Der „Akt von Gnesen’vomJahre 1000. Bericht über die Forschungsvorha ben und- ergebnisse, „Quaestiones medii aevi novae” 5,2000, s. 145-188. Labuda Gerard, Die Gründung der Metropolitanorganisation derpolnischen Kirche aufder Synode in Gnesen am 9. und 10. März 1000, „Acta Poloniae Historica” 84,2001, s. 5-30. Labuda Gerard, Droga życiowa Radzima-Gaudentego do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] O rzeczach minionych. Scripta rerum historicarum Annae Rutkowska-Plachcinska oblata, red. Marta Młynarska-Kaletynowa, Warszawa 2006, s. 179-190. Labuda Gerard, Dyplomacja polska
wczesnegofeudalizmu Xw. - 1306 r., [w:] Historia dy plomacji polskiej, red. Gerard Labuda, Marian Biskup, 1.1, Warszawa 1980, s. 3-217. Labuda Gerard, Gaudentius (tschech. Radim), 1. Erzbischofvon Gnesen (970-1006/12/22), [w:] Lexikon des Mittelalters, t. 4 (1989), koi. 1142. Labuda Gerard, Gdzie pisano najdawniejsze roczniki polskie?, „Roczniki Historyczne” 23, 1957, s. 79-97. Labuda Gerard, Gnesen, [w:] Lexikon des Mittelalters, t. 4 (1989), kol. 1522-1524. Labuda Gerard, Gniezno stolica wczesnopiastowskiego państwa polskiego, [w:] Gniezno i Po znań w państwiepierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum na ukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 33-60. Labuda Gerard,/^ i kiedy Kraków został stolicą Polskipiastowskiej, [w:] Studia nadpocząt kami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 294-321. Labuda Gerard, List papieża Paschalisa II do arcybiskupa polskiego z początku XII wieku, [w:] tegoż, Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Połsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 431-450. Labuda Gerard, Mieszko I, Wrocław 2002. Labuda Gerard, Mieszko II król Polski (102S-1034). Czasy przełomu w dziejach państwa polskiego („Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU”,73), Kraków 1992. 204
Bibliografia Labuda Gerard, Nad legenda; o św. Wojciechu „Tempore illo”. Analiza zródloznawcza, Stu dia Zródłoznawcze, [w:] Ecclesia Posnaniensis. Opuscula Mariano Banaszak septuagena- rio dedicata, red. Feliks Lenort, Konrad Lutyński, Poznań 1998, s. 11-31. Labuda Gerard, 0 badaniach nad zjazdem gnieźnieńskim roku 1000, „Roczniki Histo ryczne” 68,2002, s. 107-56. Labuda Gerard, O imionach książątpierwszychpolskich dynastii, [w:] tegoż, Studia nadpoczątkamipaństwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 5-82. Labuda Gerard, O rzekomym zamyśle utworzenia arcybiskupstwa w Pradze w roku 1000 próba wyjaśnienia przekazu źródłowego, [w:] W kręgu historii, historiografii i polityki, red. Alina Barszczewska-Krupa, Łódź 1997, s. 237-244. Labuda Gerard, Organizacja Kościoła w Polsce w drugiej połowie X wieku i kościelne zna czenie zjazdu gnieźnieńskiego w roku 1000, [w:] tegoż, Studia nadpoczątkamipaństwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 426-526. Labuda Gerard, Prawne i polityczne aspekty dokumentu Dagome iudex, [w:] tegoż, Studia nadpoczątkami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 240-263. Labuda Gerard, Reminiscencje Pasji św. Wojciecha z Tagernsee (około 1025) w scenachjego zywotu na Drzwiach Gnieźnieńskich (około 1180), [w:] Homines etsocietas. Czasy Pia stowiJagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześć dziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Jan Maria Piskor ski, Poznań 1997, s. 53-63. Labuda Gerard, Schinesghe: Gniezno czy Szczecin, „Przegląd Zachodni” 7/7-8, 1951, s. 586-592. Labuda Gerard, Studia nad początkami
państwa polskiego, Poznań 1946, reprint [w:] te goż, Studia nad początkami państwa polskiego, t. 1, Poznań 1987; rec. Kazimierz Ty mieniecki, „Slavia Occidentalis” 19,1948, s. 459-471; S. Zajączkowski, „Roczniki Hi storyczne” 17,1948, z. 1, s. 231-242. Labuda Gerard, Studia nadpoczątkami państwa polskiego, 1.1-2, Wydawnictwo Nauko we UAM, Poznań 1987-1988; przedruk [w:] tenże, Studia nad początkami państwa polskiego, 1.1-2, Wodzisław Śląski 2012. Labuda Gerard, Studia nadpoczątkami państwa polskiego, 1.1-3, Wodzisław Śląski 2012. Labuda Gerard, Święty Wojciech biskup-męczennik. Patron Polski, Czech i Węgier, Wro cław 2002, wyd. 2 rozszerzone 2004. Labuda Gerarad, Testament Bolesława Krzywoustego, [w:] Opuscula Casimiro Tymieniecki septuagenario dedicata, Poznań 1959, s. 171-194. Labuda Gerard, Utworzenie metropolitalnej organizacji Kościoła polskiego na synodzie w Gnieźnie w dniach 9-10 marca 1000 roku, [w:] Milenium synodu - zjazdu gnieź nieńskiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 2954; przedruk: Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 161-179 (posłowie, s. 455-461). Labuda Gerard, Uwagi o początkach organizacji Kościoła w Polsce, [w:] tegoż, Studia nad początkami państwa polskiego, Poznań 1987, s. 195-236, komentarz s. 501-505. 205
A8 Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Labuda Gerard, Zakres uprawnień władczych nad Kościołem polskim nadanych przez ce sarza Ottona III księciu Bolesławowi Chrobremu w Gnieźnie w roku 1000, „Roczniki Historyczne” 64,1998, s. 7-12; przedruk [w:] tegoż, Studia nad początkami państwa polskiego, t. 3, Wodzisław Śląski 2012, s. 443-449. Labuda Gerard, Zjazdgnieźnieński roku 1000 w oświetleniu ikonograficznym, „Kwartalnik Historyczny” 98/2,1991, s. 3-18; przedruk [w:] tegoż, Studianadpoczątkamipaństwa polskiego, t. 3, Wodzisław Śląski 2012, s. 315-330. Labuda Gerard, Zjazd gnieźnieński ijego znaczenie polityczne, [w:] tegoż, Studia nad po czątkami państwa polskiego, Poznań 1987, s. 237-319, komentarz s. 505-510. Labuda Gerard, Zjazd i synod gnieźnieński roku 1000 w nowym oświetleniu historiograficznym, [w:] Cognitionigestorum. Studia z dziejów średniowiecza dedykowane Profeso rowiJerzemu Strzelczykowi, red. Dariusz A. Sikorski, Andrzej Μ. Wyrwa, WarszawaPoznań 2006, s. 163-184. Labuda Gerard, Zjazd i synodgnieźnieński w roku 1000, „Kwartalnik Historyczny” 107/2, 2000, s. 107-122. Labuda Gerard, Znaczenie prawne i polityczne dokumentu Dagome iudex, „Studia i mate riały do dziejów Wielkopolski i Pomorza” 13/1,1979, s. 83-100. Labuda Gerard, Znaczenieprawno-polityczne dokumentu ‘Dagome iudex’, „Nasza Prze szłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 4,1948, s. 33-60. Labuda, Gerard, Aspekty polityczne i kościelne tzw. „zjazdu gnieźnieńskiego” w roku 1000, [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy
Europy, red. Henryk Samsonowicz, Kraków 2000, s. 17-33. Lalik Tadeusz, Studia średniowieczne, wybrał i posłowiem opatrzył Stanisław Trawkow- ski, Warszawa 2006. Lazenby Francis D., Ihe bronze door ofthe Gniezno Cathedral in Poland, „The Polish Re view” 11,1966, s. 10-66. Leciejewicz Lech, On the Meeting in Gniezno Poland Around A.D. 1000 in the Light of Archaeology, „Annual of medieval studies at Central European University Budapest” 1995/1996, s. 143-145. Lehr-Spławiński Tadeusz,Jeszcze raz Gniezno czy Szczecin w regeście Dagome iudex, „Slavia Occidentals” 20/2, I960, s. 95-99; przedruk [w:] tegoż, Odpiętnastu wieków. Szkice z pradziejów i dziejów kultury polskiej, Warszawa 1961, s. 82-85. Leitsch Walter, Deusdedit und die Urkunde Dagome iudex, [w:] Festgabe zur Fünfzig-Jahr- -Feier des Institutsfür Osteuropäische Geschichte und Südostforschung, red. Heinrich Fe lix Schmid („Wiener Archiv für Geschichte des Slawentums und Osteuropas”, 3), Graz 1959, s. 166-185. Likowski Henryk, Geneza święta „Translatio s. Adalberti” w Kościele polskim. Rozwiąza nie sprawy o relikwie św. Wojciecha, [w:] Święty Wojciech w polskiej tradycji historiogra- ficznej, red. Gerard Labuda, Warszawal997, s. 131-148. Ludat Herbert, Piastowie i Ottonowie. Wokół zjazdu gnieźnieńskiego, tłum. C. Jenne, „Za piski Historyczne” 65/2,2000, s. 7-30. 206
Bibliografia Łojko Jerzy, Ideafundacji katedry gnieźnieńskiej w świetle analizy heraldycznej rzeźby ar chitektonicznej, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1,1984, s. 123-134. Łowmiański Henryk, Początki Polski: polityczne i społeczneprocesy kształtowania się naro du do początku wieku XIV, t. 6, cz. 1-2, Warszawa 1985. Łowmiański Henryk, Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n.e. - t. 5, War szawa 1973. Łukowski Jan, Rzekomy kodeks św. Wojciecha i tak zwane Dekretaly Pseudoizydora (Szkic bibliograficzny), „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 11, 1881, s. 415-441. Maas Walther, Geologie und Philologie als Hilfen bei der mittelalterlichen Siedlungsgeschi chte, dargestellt am Gnesener Lande, „Zeitschrift für Ostforschung” 13,1964, s. 31-55. Maciejewski Jacek, Biskupi polscy na wojnach monarchów wXIII-XIV wieku, „Res Historica”51,2021,s. 63-101.| Maciejewski Jacek, Precedencja biskupówprowincjignieźnieńskiej w Polscepiastowskiej, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 99,2003, s. 5-26. Maciejewski Jacek: Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320, Kraków 2003. Maciejowski Maciej, Przyczyny nałożenia interdyktu na ziemiepołskieprzez arcybiskupa gnieźnieńskiego Gaudentego, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury ka tolickiej w Polsce” 113, 2010, s. 237-246. Maciejowski Maciej, Zagraniczneperegrynacje biskupów Metropolii Gnieźnieńskiej na prze łomie XIIIi XIVw., „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 114, 2010, s. 65-92. Magrian Jakub, Obiekty
architektoniczne na gnieźnieńskiej Górze Lecha w świetle XVII-wiecznych źródeł historycznych, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3,2017, s. 154-171. Makohonienko Mirosław, Historia Gniezna odczytywana ziarnami pyłku, „Studia nad dawną Polską” 3,2013, s. 183-202. Makohonienko Mirosław, Kara Michał, Koszałka Joanna, Przyrodnicza historia Gniezna — plemiennego ośrodka kultu i centrum wczesnopiastowskiego państwa polskiego Civitas Schinesghe, „Landform Analysis” 16,2011, s. 39-45. Makohonienko Mirosław, Przyrodnicza historia Gniezna, Bydgoszcz-Poznań 2000. Malec Maria, Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski, Warszawa 2003. Maleczyński Karol, Bolesław III Krzywousty, Wrocław 1975. Maleczyński Karol, Bolesław Krzywousty: zarys panowania, Kraków 1947. Maleczyński Karol, O wpływie szkoły pisarskiej leodyjskiej na dukt dokumentów łekneńskich z r. 1153, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Władysława Abrahama, Lwów 1930, 1.1, s. 367-380; przedruk [w:] tegoż, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971, s. 77-88; rec. St. Z., „Kwartalnik Historyczny” („Wiadomości Historyczne”), 44,1930, t. 2, s. 256-257. Maleczyński Karol, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971. 207
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ---- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Maleczyński Karol, Studya nad dyplomami i kancelarią Odonica i Laskonogiego 12021239, Lwów 1928. Maleczyński Karol, Uwagi nad bullą gnieźnieńską z r. 1136, „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności” 47/2,1946, s. 57-60. Maleczyński Karol, W sprawie autentyczności bulli gnieźnieńskiej z r. 1136 („Prace Wro cławskiego Towarzystwa Naukowego”, seria A, nr 2), Wrocław 1947; przedruk [w:] te goż, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971; rec. J. Mitkowski, „Roczniki Hi storyczne” 17/2,1948, s. 486-493. Maleczyński Karol, Wsprawie zjazdu gnieźnieńskiego z 1000roku, „ Śląski Kwartalnik Hi storyczny Sobótka” 21/4,1966, s. 507-540. Małecki Antoni, Studyum nad bulą Inocentego II. Z roku 1136, wydaną dla arcybisku pa gnieźnieńskiego, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 20,1894, s. 374-423. Manikowska Halina, Le culte des saints patrons de villes dans l’archidiocèse de Gniezno au bas Moyen Age, [w:] Fonctions sociales etpolitiques du culte des saints dans les sociétés de rite grec et latin au Moyen Âge et à l’époque moderne = De sociali et politico momenta cultus sanctorum medio et in recentiore aevo in hominum ritus Graeci et latini societatibus observato: Approche comparative, red. Marek Derwich, Μ. V. Dmitriev, Wrocław 1999, s. 161-181. Matla-Kozłowska Marzena, Czy Bolesław Śmiały uświetnił swoja koronacjefundacje złotego kodeksu ?, [w:] Gnieźnieńskie koronacje
królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 115-140, Matla-Kozłowska Marzena, Opowieść Kosmasa o Pięciu Braciach Męczennikach i jej po tencjalne źródła - krótki przyczynek do dyskusji, „Historia Slavorum Occidentis” 2 (7), 2014, s. 13-38. Meyer Emil, Die älteste Kathedraischule von Gnesen im Mittelalter, „Deutsche wissenscha ftliche Zeitschrift im Wartheland” 3/4,1941, s. 59-70. Męczennicy zMiędzyrzecza 1003-2003. Materiały z sympozjów 9-10.11.2001,8-9.11.2002, red. Ryszard Tomczak, Paradyż-Zielona Góra 2003. Michałowski Roman, Depozycja ciała św. Wojciecha w roku 1000. Przyczynek do dziejów Zjazdu Gnieźnieńskiego, [w:] Światpogranicza, red. Mirosław Nagielski, Sławomir Gó rzyński, Warszawa 2003, s. 45-56. Michałowski Roman, Pałace monarsze na tle geografii sakralnej pierwszej monarchii pia stowskiej. Uwagi wstępne, [w:] Świat średniowiecza. Studia ofiarowane Profesorowi Hen rykowi Samsonowiczowi, red. Agnieszka Bartoszewicz, Grzegorz Myśliwski, Jerzy Pysiak, Paweł Żmudzki, Warszawa 2010, s. 454-467. Michałowski Roman, Polen undEuropa um dasJahr 1000: Mit einem Anhang: Zur Glaub würdigkeit des Berichts von Gallus Anonymus über das Treffen in Gnesen, [w:] Der Hof tag in Quedlinburg 973. Von den historischen Würzeln zum Neuen Europa, red. And reas Ranft, Berlin 2006, s. 51-72. 208
Bibliografia Michałowski Roman, Postacie wędrowców wpiastowskiej legendzie dynastycznej (XII-XIV wiek), [w:] Monarchia - społeczeństwo - tożsamość. Studia ofiarowane Profesorowi Sła womirowi Gawłasowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Aneta Pieniądz et al., Warszawa 2019, s. 39-50. Michałowski Roman, Princepsfundator. Monarchische Stifiungen undpolitische Kultur im plastischen Polen (10.-13. Jahrhundert), [w:] Monarchische und adlige Sakralstifiungen im mittelalterlichen Polen, red. Eduard Mühle, Berlin 2013, s. 37-108. Michałowski Roman, Princepsfundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X-XIII wieku, Warszawa 1989, wyd. 2: Warszawa 1993. Michałowski Roman, Relacja Galla Anonima o Zjeździć Gnieźnieńskim - problem wiary godności, [w:] Tekst źródła - krytyka i interpretacja. Kazimierz Dolny, 17-18 paździer nika 2003 roku, red. Barbara Trelińska, Warszawa 2005, s. 55-62. Michałowski Roman, The Gniezno Summit: The Religious Premises ofthe Founding ofthe Archbishopric ofGniezno, tłum. Anna Kijak („East Central and Eastern Europe in the Middle Ages” 450-1450,38), Leiden-Boston 2016; rec. J. Strzelczyk, „Mediaevistik” 30,2017, s. 430-431. Michałowski Roman, Translacja Pięciu Braci Polskich do Gniezna. Przyczynek do dzie jów kultu relikwii w Polsce wczesnośredniowiecznej, [w:] Peregrinationes. Pielgrzym ki w kulturze dawnej Europy, red. Halina Manikowska, Hanna Zaremska, Warszawa 1995,5.171-184. Michałowski Roman, Zjazd gnieźnieński. Religijne przesłanki powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego („Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej”), Wrocław
2005; rec. Dariusz A. Sikorski, Zjazdgnieźnieński widziany z perspektywy dziejów powszechnych, „Kwartalnik Historyczny” 112/3,2005, s. 135-160; Roman Michałowski, Jeszcze raz o religijnych przesłankach powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Odpowiedź Recen zentowi, „Kwartalnik Historyczny” 112/4,2005,s. 93-115; Dariusz A. Sikorski, Ozastosowaniu analogiipowszechnodziejowych dla sprawpolskich - replika na odpowiedź Ro mana Michałowskiego, „Kwartalnik Historyczny” 113/2,2006, s. 133-150. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Genius Urbis Gnesnae, [w:] Gnieźnieńska księga tysiąc lecia, red. Aleksander W. Mikołajczak, Gniezno 2003, s. 16-67. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Gnieźnieńskie sekwencje o św. Wojciechu, Gniezno 1995. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Gniezno w łacińskiej tradycji Europy, „Życie i Myśl” 44/2,1999, s. 36-43. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Gnieźnieńskie sekwencje o św. Wojciechu, [w:] Gnie zno. Studia i materiały historyczne, red. Jerzy Topolski, t. 4, Gniezno 1995, s. 21-62. Mikołajczyk Gabriela, Bolz Bogdan, Gnieźnieńska inskrypcja nagrobna z początku XI stu lecia, „Symbolae Philologorum Posnaniensium” 4,1979, s. 139-166. Mikołajczyk Gabriela, Bolz Bogdan, La plaque de Gniezno avec une inscription des debuts du XIe siècle, „Archaeologia Polona” 20,1982, 271-277. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Studia nad źródłami archeologicznymi („Biblio teka Fontes Archaeologici Posnanienses” 1), Poznań 1972. i------------------------------------------------------------------------------------------------------------------209
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Mikołajczyk Gabriela, Ziemia gnieźnieńska w okresie powstania Państwa Polskiego (Prze wodnik po wystawie), Poznań-Gniezno 1961. Mikołajczyk Gabriela, Żurowski Kazimierz, Rzemiosło, handel, rolnictwo, [w·.] Dzieje Gnie zna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 45-69. Mischke Wojciech, Emocje wokół Zjazdu Gnieźnieńskiego - świadectwa źródeł i spory hi storyków, [w:] Cor hominis. Wielkie namiętności w dziejach, źródłach i studiach nad przeszłością, red. Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wrocław 2007, s. 37-60. Miśkiewicz Maria, 1000 rocznica Zjazdu Gnieźnieńskiego, „Saeculum Christianum” 7/1, 2000, s. 27-33. Mitkowski Józef, Pięciu Braci Męczenników, [w:j Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny, t. 2, red. Romuald Gustaw, Poznań 1972. Mossakowski Stanisław, Drzwi gnieźnieńskie a „Kronika polska” mistrza Wincentego, [w:] Święty Wojciech wpolskiej tradycji historiograficznej, red. Gerard Labuda, Warsza wa 1997, s. 296-310. Mossakowski Stanisław, La Porte de bronze de Gniezno et la Chroniquepolonaise de maître Vincent, [w:] Polish Art Studies, t. 2. Studies in Art History, Wrocław 1980, s. 11-29. Mościcki Jerzy, Polska Popielidów, Słubice 2001. Mrozowski Przemysław, Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich Prymasów Polski, Warsza wa 2003. Mularczyk Jerzy, Tradycja koronacji królewskich Bolesława I Chrobrego i Mieszka II, Wro cław 1998. Mularczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński w 1000 r. i jego
konsekwencje dla Polski, „Studia Ślą skie” 59,2000, s. 11-26. Münch Henryk, Geneza rozplanowania miast wielkopolskichXIIIiXIVw., Kraków 1946. Muraszko Michał, Państwo Gnieźnieńskie. Wybrane zagadnienia z historii wczesnego śre dniowiecza, Gniezno 2010; rec. Leszek Wetesko, Jeszcze raz o „stołeczności” Gniezna, „Studia Europaea Gnesnensia” 3,2011, s. 361-367. Muraszko Michał, Początki kościoła pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Gnieźnie, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 120,2013, s. 25-30. Muraszko Michał, Wokółpoczątków kościoła pod wezwaniem Krzyża Świętego w Gnieźnie, „Studia Europaea Gnesnensia” 6,2012, s. 231-239. Myśliński Kazimierz, Metropolia magdeburska a utworzenie arcybiskupstwa gnieźnieńskie go w roku 1000, [w:] Religie, edukacja, kultura. Księga pamiątkowa dedykowana profe sorowi Stanisławowi Litakowi, red. Marian Surdacki, Lublin 2002, s. 17-24. Myśliński Kazimierz, Sprawa ziem połabskich w rozmowach Ottona III i Bolesława Chro brego w Gnieźnie w r. 1000, „Studia Historica Slavo-Germanic" 22,1997, s. 3-24. Nalepa Jerzy, „ Gnieździeń ”i „ Gniezno” - nazwy najstarszej stolicy Polski. Deliberacje, „ Sla via Antiqua” 46,2005, s. 63-92. Nowacki Józef, Arcybiskup gnieźnieńskiJanusz i nieznany synodprowincjonalny roku 1258, „Collectanea Theologica” 14,1933, s. 92-172. 210
Bibliografia Nowak Przemysław, Arcybiskup Polski, Splitu, Kalocsy czy Ostrzyhomia odbiorcy listu Pas chalisa II (JL 6570, WH 952)?, „Studia Źródłoznawcze” 45,2007, s. 99-100. Nowak Przemysław, Legacja Galona, biskupa-elekta Beauvais, do Polski w 1104roku i„Collectio tripartita”, „Przegląd Historyczny” 105/3, 2014, s. 425-423. Nowak Przemysław, The Manuscripts ofthe Collectio Tripartita in Poland, [w:] Bishops, Texts and the Use of Canon Law around 1100. Essays in Honour ofMartin Brett, red. Bruce C. Brasington, Kathleen G. Cushing, Aldershot-Burlington 2008, s. 91-110. OtcfissVi)^, Polnische Gniezno, „Die Welt der Slaven” 16,1971, s. 333-335. Pakulski Jan, Geneza pieczęci herbowych biskupów i arcybiskupów metropolii gnieźnieńskiej, [w:] Polska heraldyka kościelna: stan i perspektywy badań, red. Krzysztof Skupieński, Anselm Weiss, Warszawa 2004, s. 23-44. Pakulski Jan, O najstarszych, przedherbowych pieczęciach arcybiskupów gnieźnieńskich, [w:] Homines et societas. Czasy Piastów iJagiellonów. Studia historyczne ofiarowane An toniemu Gąsiorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Jan Maria Piskorski, Poznań 1997, s. 429-446. Pakulski Jan, Średniowieczne pieczęcie kapituł katedralnych metropoliignieźnieńskiej w świe tle dotychczasowych badań, [w:] Pieczęcie dawnej Rzeczypospolitej. Stan iperspektywy ba dań, red. Jan Pakulski, Zenon Piech, Jan Wroniszewski, Warszawa 2006, s. 169-196. Paprocki Bartosz, Cathalogus to iest porządne opisanie sprawy żywota arcybiskupów gnie źnieńskich, od zaczęcia wiary świętey katholickiey w
Polszczę, aż do tego czasu, krotko wierszem opisane, ά ηά światło wydane [.], Kraków 1613, wyd. 2: Kraków 1881. Pasiciel Stanisław, Rotte und Bedeutung der Stadt Gniezno in der Geschichte, [w:] Gniezno. Geschichte und Gegenwart, Speyer 1997, s. 43-68. Pasiciel Stanisław, Zespół klasztorny Franciszkanów i Klarysek w Gniźnie, Gniezno 2005; rec. I. Malawska, „Ochrona Zabytków” 4,2005, s. 117-119· Pasierb Janusz Stanisław, Św. Wojciech i Gniezno symbolamijednoczącej się Europy, Gnie zno, Gniezno 2010. Paulsen Peter, Was bedeutet die Bronzetür zu Gnesenfür die Frühgeschichte des deutschen Ostens?, „Germanien” 13,1941, s. 5-22. Pavel Krafl, Provincialnisynody hnézdenské cirkevniprovincie do zacâtku 16. Stoleti, „Pra wo Kanoniczne: Kwartalnik Prawno-Historyczny” 43/1-2,2000, s 37-78. Pawlak Ireneusz, Gnieźnieńska szkoła katedralna w Ipołowie XVIw. „Studia Gnesnensia” 5,1979-1980, s. 311-321. Pelczar Sławomir, Władysław Odonic - książę wielkopolski, wygnaniec i protektor Kościo ła (ok. 1193-1239), Kraków 2013. Pelczar Sławomir, Wojny Władysława Odonica z Władysławem Laskonogim w latach 12281231, „Średniowiecze Polskie i Powszechne” 5, 2009, s. 100-126. Petersohn Jürgen, Der Akt von Gnesen imJahre 1000 und die Errichtung des Bistums Salz-Kolberg: Zur historischen Substanz einesJubiläums, „Baltische Studien” NF, 87,2001, s. 24-35. г----------------------2II
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Piekarczyk Stanisław, Studia z dziejów miast polskich w XIII-XIV w. Rola miast w walce o zjednoczenie ziem polskich i we wcześniejszym okresie monarchii stanowej do 1370 r., Warszawa 1955. Piekosiński Franciszek, Pieczęciepolskie wieków średnich, cz. I: Dobapiastowska, przy współ udziale Edmunda Diehla, Kraków 1899; rec. W. Semkowicz, „Kwartalnik Historycz ny” 14,1900, s. 689-699. Piniński Jerzy, Brakteaty gnieźnieńskie Mieszka Starego z lat 1173-1177, „Wiadomości Numizmatyczne” 9/2,1965, s. 85-103. Piwowarczyk Andrzej, Gnezdun Civitas -SCSJohannes - Boleslav, „Biuletyn Numizma tyczny Towarzystwa Numizmatycznego” 1965, nr 5 s. 74-77. Piwowarczyk Andrzej, Legendarny egzemplarz denara Gnezdun Civitas, „Biuletyn Numi zmatyczny Towarzystwa Numizmatycznego” 38,1968, s. 709-712. Pleszczyński Andrzej, Die Sicht aufdie Geschichte der Slawen im Chronicon imperatorum et pontificum Bavaricum im Kontext damaliger stereotyper deutscher Ansichten, „Quaestiones medii aevi novae” 24, 2019, s. 193-215. Płóciennik Tomasz, Kilka uwagna temat inskrypcjignieźnieńskiej OSSA TRIUM., ^-^Ar chitektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji naukowej w Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku, red. To masz Janiak, Gniezno 2009, s. 661-676. Płóciennik Tomasz, L’inscription OSSA TRIUM. à la cathédrale de Gniezno, „Cahiers de civilisation médiévale” 50, 2007, s.
401-408. Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, red. Kazimierz Tymieniecki, 1.1-2, Poznań 1962. Reprint (w jednym tomie): Poznań 2002. Pokora Piotr, Pieczęcie kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, „Studia Żródłoznawcze” 49, 2011, s. 1-59. Pokora Piotr, Stan i perspektywy badań nad pieczęciami episkopatu średniowiecznej Polski, [w:] Pieczęcie w dawnej Rzeczypospolitej. Stan i perspektywy badań, red. Zenon Piech, Jan Pakulski, Jan Wroniszewski, Warszawa 2006, s. 135-167. Polaczkówna Helena, Geneza orła Piastowskiego, „Roczniki Historyczne” 6/2,1930, s. 1-11. Polak Wojciech, Wokół kwestionariusza i metod badan nad miejscem dokumentu w dzia łalności arcybiskupów gnieźnieńskich, [w:] Kultura pisma w średniowieczu. Znane pro blemy, nowe metody, red. Anna Adamska, Paweł Kras („Colloquia Mediaevalia Lublinensia”, 2), Lublin 2013, s. 139-152. Polen und Deutschland vor 1000Jahren. Die Berliner Tagung über den „Akt von Gnesen”, red. Michael Borgolte, Berlin 2002. Polkowski L, Słów kilka o księdze Ewangelii, znajdującej się w kościele metropoltalnym Gnieź nieńskim, zwanej mszałem św. Wojciecha, „Biblioteka Warszawska” 2,1876, s. 410-417. Potkowski Edward, Fiktive Biographien in den Katalogen polnischer Bischöfe desJan Dłu gosz, [w:] Fälschungen im Mittelalter. Internationaler Kongreßder Monumenta GermaniaeHistorica München, 16.-19. September 1986,1.1 („Monumenta Germaniae Schri ften” 33,1), Hannover 1988, s. 395-416. 212
Bibliografia Przybył Maciej, Mieszko III Stary, Poznań 2002. Przybył Maciej, Władysław Laskonogi, Poznań 2015. Przybył Maciej, WładysławLaskonogi: książę wielkopolski 1202-1231, Poznań 1998. Ptaśnik Jan, Dagome iudex: przyczynek krytyczny do genezy świętopietrza w Polsce, Kra ków 1911. Radzimiński Andrzej, Tysiąc lat metropolii gnieźnieńskiej. Początki chrześcijaństwa i or ganizacji kościelnej w Polsce średniowiecznej, „Sprawozdania Towarzystwa Naukowego wToruniu” 53,1999, s. 11-16. Ratajczak Tomasz, Odgrodu do zamku - XlII-wieczne rezydencjepiastowskie w Wielkopolsce, „Studia nad dawną Polską” 2,2009, s. 71-86. Rawer Karol, Polityczne znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego w r. 1000. Studium krytyczne, Lwów 1882. Rechowicz Marian, Początki szkoły katedralnej w Gnieźnie, „Roczniki Humanistyczne” 20/2,1972, s. 35-42. Riccardi Riccardo, Dąbrowski Jan, Gniezno, „Enciclopedia Italiana” 1933, s. 53-55. Rosik Stanisław, Bolesław Krzywousty, Wrocław 2013. Respond Stanisław, Pochodzenie nazwy Gniezno, [w:] Dzieje Gniezna, red. J. Topolski, Warszawa 1965, s. 70-80. Rospond Stanisław, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984. Rospond Stanisław, Toponimia czy kaliologia i ornitologia!, „Poradnik Językowy” 4 (249), 1967, s. 183-189. Rospond Stanisław, Ze studiów nad polską toponomastyką: IX. Gniezno, „Język Polski” 41,1961, s. 331-342. Rozenkranz Edwin, O gnieźnieńskich brakteatach ze św. Wojciechem z czasów Bolesława Krzywoustego, „Pomerania Antiqua” 6,1975, s. 585-596. Rozynkowski Waldemar, Wokół kanonizacji Pięciu Braci Męczenników, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów
Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 101,2004, s. 451-461. Rył Jadwiga, Archiwum i biblioteka w Katedrze Gnieźnieńskiej, Gniezno 1994. Rył Jadwiga, Biblioteka katedralna w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 32,1976, s. 159-248. Rył Jadwiga, Biblioteka Katedralna w Gnieźnie, „Gniezno. Studia i materiały historycz ne” 1,1984, s. 147-158. Rył Jadwiga, Biblioteka katedralna w Gnieźnie, cz. 2, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Ko ścielne” 33, 1976, s. 237-297. Rył Jadwiga, Biblioteka katedralna w Gnieźnie, cz. 3, Aneks, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 36,1978, s. 211-265. Rył Jadwiga, Katalog rękopisów biblioteki katedralnej w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 45,1982, s. 5-201. Ryłjadwiga, Katalog rękopisów Biblioteki katedralnej w Gnieźnie, Lublin 1982. 213
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Rył Jadwiga, Nieznany złoty kodeks Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia” 5,1979-1980, s. 323-327. Rył Jadwiga, Rozprawa o dziejach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia" 1,1975, s. 257-261. Rył Jadwiga, Zabytki muzyczne w księgozbiorze najstarszej w Polsce książnicy - Bibliote ce Katedralnej w Gnieźnie, [w:] Materiały załącznikowe z sympozjum muzykologiczne go, które odbyło się 23 listopada 2000 roku w Auli Seminarium Duchownego w Gnieź nie, Gniezno 2000, s. 25-32. Rył Jadwiga, Zientarski Władysław, „Zamek Chrobrego na Ostrowie przy Gnieźnie” zbio rach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, „Studia Lednickie” 2,1991, s. 361-366. Rył Jadwiga, Katalogrękopisów biblioteki katedralnej w Gnieźnie, cz. 2, „Archiwa, Biblio teki i Muzea Kościelne” 46,1983, s. 5-149. Sawicki Jakub, Arcybiskupi metropolici gnieźnieńscy, [w:] Chronologia Polska, red. Broni sław Włodarski, Warszawa 1957, s. 477-480. Sawicki Tomasz, Bulla książęca z XII wieku z grodu na Górze Lecha w Gnieźnie, „Wiado mości Numizmatyczne” 51/1,2007, s. 108-118. Sawicki Tomasz, Gnesen (Gniezno), [w:] Europas Mitte urn 1000,1.1, s. 471-474. Sawicki Tomasz, Gniezno w X wieku - na szlaku ku męczeństwu, [w:] Tropami Święte go Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeoł. PTPN Wydz. Hist, i Nauk Społ.”, 1.18), Poznań 1999, s. 111-131. Sawicki Tomasz, Hipotetyczna trasa wjazdu cesarza Ottona III do Gniezna na podstawie najnowszych badań archeologicznych, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdebu rg, red. Wojciech
Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 17-32, s. 317-348. Sawicki Tomasz, Z badan nadprzemianami topografii ifunkcji grodu książęcego na Wzgó rzu Lecha w Gnieźnie, „Slavia Antigua” 40,1999, s. 9-27. Schmidt Andrzej, Duży brakteat ze św. Wojciechem [z XII wieku] monetą arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] Gniezno. Studia i materiały historyczne, t. 4, red. Jerzy Topolski, Warszawa-Poznań 1995, s. 180-190. Schmidt Andrzej, Mennica gnieźnieńska, „Przemiany” 1,1978, s. 4. Schmidt Andrzej, Nowa interpretacja denara GNEZDVN C1YITAS, [w:] Gniezno. Studia i materiały historyczne, t. 3, red. Zygmunt Boras, Warszawa-Poznań 1990, s. 237-245. Schmidt Andrzej, Nowy egzemplarz denara „Princes Polonie” i skarby wczesnośredniowiecz ne z Gniezna i okolic, „Wiadomości Numizmatyczne” 39/1-2,1995, s. 40-44. Schneider Stanisław, Wsprawie Piasta, Rzepichy i Ziemowita, „Kwartalnik Historyczny” 21,1907, s. 591-603. Scholtz Erazm, Herb i pieczęcie, Gniezno 1993. Shepard Jonathan, Otto III, Boleslaw Chrobry and the „Happening”at Gniezno, A.D. 1000: some possible implications ofProfessor Poppe’s thesis concerning the offspring Anna Porphyrogenita, „Byzantina et Slavica Cracoviensia” 3, 2001, s. 27-48; przedruk [w:] te- 214
Bibliografia i_ " goż, Emergent Elites and Byzantium in the Balkans and East-Central Europe („Vario rum Collected Studies Series”, 953), Aidershot 2011, cz. X, s. 27-48. Siemieński Marcin, Monumenta ecclesiae metropolitanae Gnesnensis, Częstochowa 1823, wyd. 2: Poznań 1823. Sikora Franciszek, Dokumenty i kancelaria Przemyśla I oraz Bolesława Pobożnego 12391279 na tle współczesnej dyplomatyki wielkopolskiej, Wrocław 1969. Sikorski Dariusz Andrzej, Dyskusji o uprawnieniach kościelnych przekazanych przez cesa rza Ottona III ciąg dalszy. Odpowiedź na replikę Gerarda Labudy, „Czasopismo Prawno-Historyczne ” 58/1,2006, s. 255-271. Sikorski Dariusz Andrzej, Kościół w Polsce za Mieszkali Bolesława Chrobrego. Rozważa nia nadgranicami poznania historycznego, Poznań 2011. Sikorski Dariusz Andrzej, Od chrztu Mieszka do zjazdu gnieźnieńskiego, [w:] Imagines MediiAevi, red. Adam Soćko, Poznań 2016, s. 11-21. Sikorski Dariusz Andrzej, Początki Kościoła w Polsce. Wybrane problemy, Poznań 2012. Sikorski Dariusz Andrzej, Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło historycz ne dła dziejów Kościoła w Polsce), Poznań 2012. Sikorski Dariusz Andrzej, Zjazd gnieźnieński widziany z perspektywy dziejów powszech nych, „Kwartalnik Historyczny” 112/3,2005, s. 135-160. Skibiński Edward, “Ossa trium.”: interpretujemy dalej, „Studia Epigraficzne” 3, 2008, s. 101-105. Skibiński Edward, Koronacje pierwszych Piastów w najstarszych źródłach narracyjnych, [w:] Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie
konteksty, red. Jó zef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 213-234. Skibiński Szczęsny, Dawny kościół Bożogrobców pw. św. Jana Chrzciciela, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polaki, miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od29 września 1944 do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 180-182. Skomial Jakub, Jan Długosz on the Congress ofGniezno, [w:] Au-delà desfrontières: mélan ges de droit romain offerts à Witold Wołodkiewicz, t. 2, red. Maria Zabłocka, Warsza wa 2000, s. 883-894. Skwierczyński Krzysztof, „O, majestacie królewskiejpotęgi! „ - koronacja Bolesława II Szczo drego, [w:] Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 103-114. Skwierczyński Krzysztof, Custodia civitatis. Sakralny system ochrony miasta w Polsce wcze śniejszego średniowiecza na przykładzie siedzib biskupich, „Kwartalnik Historyczny” 103/3,1996, s. 3-51. Skwierczyński Krzysztof, La bołła di Pasquale II »Significastifrater carissime«: unafonte perła questione di San Stanislao?, „Quaestiones Medii Aevi Novae” 7,2002, s. 207-236; rec. Przemysław Nowak, „Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters” 59,2003, s. 624-625. 215
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Skwierczyński Krzysztof, Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początku XIII wieku, Wrocław 2005, wyd. 2. rozszerzone: Toruń 2016. Słownik biograficzny arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski, red. Kazimierz Śmi giel, Poznań 2002. Słupecki Leszek Paweł, Jak Bolesław Chrobry sfinansował Zjazd Gnieźnieński, w: Gospo darka ludów Morza Bałtyckiego: materiały z IVMiędzynarodowej Sesji Naukowej Dzie jów Ludów Morza Bałtyckiego, Wolin, 1-3 sierpnia 2008, t. 1: Starożytność i średnio wiecze, red. Michał Bogacki, Maciej Franz, Zbigniew Pilarczyk, Toruń 2009, s. 15-23. Smolka Stanisław, Mieszko Stary ijego wiek, Kraków 1881. Sochacki Jarosław, Koronacje królewskie Bolesława Chrobrego w 1000 i 1025 roku, „Słup skie Studia Historyczne” 9,2001, s. 259-287. Soroka Ewa, Grób św. Wojciechajako miejscepielgrzymek we wczesnym średniowieczu, „Kro nika Wielkopolska” 22/4,1994, s. 70-79. Soroka Ewa, La tombe de saint Adalbert, lieu de pèlerinages au Haut Moyen Age, „Revue d'Auvergne” 109,1995, s. 79-92. Starnawska Maria, Die Ausstellungen der Reliquien in der Kirchenprovinz Gnesen im Mit telalter, [w:] Wallfahrten in der europäischen Kultur: Tagungsband Pribram, 26. - 29. Mai2004 = Pilgrimage in European culture, red. Eva Dolezalova, Daniel Doleżal, Hart mut Kühne, Frankfurt a. Μ. 2006, s. 221-233. Starnawska Maria, MiędzyJerozolimą a Łukowem. Zakony krzyżowe na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 2006. Stiennon Jacques, La Pologne et le pays mosan au Moyen Âge. A propos d’un ouvrage sur la porte de Gniezno,
„Cahiers de civilisation médiévale” 4,1961, s. 457-474. Stopka Krzysztof, Szkoły katedralne metropoliignieźnieńskiej w średniowieczu. Studia nad kształceniem kleru polskiego w wiekach średnich, Kraków 1994; rec. Adam Fijałkowski, „Mówią Wieki” 39/4-5,1996, s. 107; Adam Fijałkowski, „Przegląd Historyczny” 87/2, 1996, s. 471-474; Andrzej Radzimiński, „Kwartalnik Historyczny” 102/3-4, 1995, s. 266-269; Artur Rodziewicz, „Studia Bałtyckie. Historia” 2,1996, s. 343-360; Ro man Pelczar, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 67,1997, s. 420-423. Stróżyk Paweł,Jeszcze opobycie biskupa Wojciecha na ziemiachpolskich w 997roku, [w:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne, red. Danuta Zydorek, Poznań 2001, s. 493-502. Stróżyk Paweł, O pieczęciach kapituły gnieźnieńskiej z wizerunkiem św. Wojciecha, „Rocz niki Historyczne” 73,2007, s. 165-185. Stróżyk Paweł, The Ducal Headgear ofArchbishops ofGniezno, [w:] Rechtsikonographie ge istlicher und weltlicher Macht, red. Andrzej Gulczyński („Signa Ivris Band”, 1.10), Hal le a. d. Saale 2012, s. 171-178. Strzelczyk Jerzy, Aufden Spuren der ältesten polnischen Nationalsagen. Die Popiel- und Piast-Sage, „Polnische Weststudien” 6/1,1987, s. 15-46. Strzelczyk Jerzy, Codex aureus von Gnesen (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. la), [w:] Euro pas Mitte um 1000, t. 3, s. 521. 216
i Bibliografia _ -_ _ _ Strzelczyk Jerzy, Das Treffen in Gnesen unddie Gründung des Erzbistums Gnesen, [w:] Eu ropas Mitte um 1000,1.1, s. 494-497 Strzelczyk Jerzy, Die Bedeutung der Gründung des Erzbistums Gnesen und die Schaffung einer kirchlichen Organisationfür die Ausformung einer „kirchlichen Kulturlandschaft”, „Siedlungsforschung, Archäologie-Geschichte-Geographie” 20, 2002 [druk: 2004], s. 41-63. Strzelczyk Jerzy, Die Umstrukturierung des Gnesener Raumes als Folge der Machtentfal tung der Plasten und der Christianisierung des Polanenstaates, [w:] Zentrum undPeripherie in der Germania Slavica. Beiträge zu Ehren von Winfried Schieb, red. Doris Bu lach, Matthias Hardt, Stuttgart 2008, s. 279-293. Strzelczyk Jerzy, Ein Treffen in Gnesen, „Archäologie in Deutschland” 2001, nr 2, s. 30-31. Strzelczyk Jerzy, Gnesen - Magdeburg - Bamberg - Rom. Frühe Kirchenbeziehungen zwi schen Polen, dem mitteldeutschen Raum und Italien, [w:] Italien - Mitteldeutschland - Polen. Geschichte und Kultur im europäischen Kontext vom 10. bis zum 18. Jahrhun dert, red. Wolfgang Huschner, Enno Bünz, Christian Lübke, Sebastian Kolditz, Leipzig 2013, s. 99-120. StrzelczykJerzy, Gniezno - stolica i metropolia w okresie wczesnego średniowiecza, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dziedzictwo średniowiecznego Gniezna. Katalog wystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 11-24. Strzelczyk Jerzy, Inne spojrzenie na Zjazdgnieźnieński i początki Kościoła polskiego, „Kro nika Wielkopolski” 2001, nr 1, s. 129-132. Strzelczyk Jerzy, Ivo
von Chartres, Collectio trium partium (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. 25), [w:] Europas Mitte um 1000, t. 3, s. 415. Strzelczyk Jerzy, Koronacje pierwszych Piastów, [w:] Gniezno - miasto królów, red. Stani sław Pasiciel, Dariusz Stryniak, Maciej Forycki, Gniezno 2012, s. 13-28. Strzelczyk Jerzy, Macierz Kościoła polskiego. Millennium archidiecezji i metropolii gnieź nieńskiej, „Życie i Myśl” 46/3,1999, s. 14-28. Strzelczyk Jerzy, Metropolia gnieźnieńska 1000 -pocz. XV w., [w:] Stolica Prymasów. Katalogwystawy zorganizowanejprzy współudziale Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Ar chiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, red. Stanisław Pasiciel, Gniezno 2010, s. 27-37. 8csz czfKftxT.y, Mieszko Pierwszy, Poznań 1992; wyd. 2 uzup.: Poznań 1999. Strzelczyk Jerzy, Milenium śmierci św. Wojciecha, „Kronika Wielkopolski” 3,1997, s. 5-27. Strzelczyk Jerzy, Missaleplenarium (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. 149), [w:] Europas Mit te um 1000, t. 3, s. 524. Strzelczyk Jerzy, Na tropie najdawniejszych polskich podań narodowych. Podanie o Popielu i Piaście, „Przegląd Zachodni” 43/5-6,1987, s. 17-43. Strzelczyk Jerzy, Naukowe pokłosie millenium zjazdu gnieźnieńskiego, „Roczniki Histo ryczne” 68,2002, s. 157-174. Strzelczyk Jerzy, Ośrodek plemienny - stolica państwa pierwszych Piastów - metropolia stolica księstwa dzielnicowego, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski, miasto św. Wojcie- 217
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze cha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od29 września 1944do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 13-25. Strzelczyk Jerzy, Otton III i zjazd gnieźnieński, [w:] Milenium synodu-zjazdu gnieźnień skiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 71-87. Strzelczyk Jerzy, Pierwsza monarchia piastowska w badaniach Gerarda Labudy, [w:] Po czątki państwa i Kościoła polskiego w badaniach Profesora Gerarda Labudy, Poznań 2011, s. 9-18. Strzelczyk Jerzy, Potęga pierwszych władców Polski, [w:] Dynastie Europy, t. 8: Piastowie. Biografie, herby, drzewa genealogiczne, Warszawa 2010, s. 6-11. Strzelczyk Jerzy, Sur la trace des légendes nationales polonaises les plus anciennes. La légen de de Popiel et de Piast, „Polish Western Affairs/La Pologne et les affaires occidenta les” 28, 1987, s. 13-41. Strzelczyk Jerzy, Sur la trace des légendes nationales polonaises les plus anciennes. La légen de de Popiel et de Piast, „Polish Western Affairs/La Pologne et les affaires occidenta les” 28/1,1987, s. 13-41. Strzelczyk Jerzy, Wędrujący duch. Czy mieszkańcy Gniezna tysiąc lat temu wiedzieli, że są Europejczykami?, „Polityka” 2000,26 lutego, s. 76-78. Strzelczyk Jerzy, Wstęp: Macierz Kościoła polskiego. Millennium archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gniezno 2000, s. 11-26. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński 1000 roku, [wj Gniezno i Poznań w państwie pierw szych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum
naukowym zorganizowa nym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 77-108. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński ijego historyczne znaczenie, [w:] Gniezno na europej skim szlaku milenijnym 1997 i 2000 (Studia i materiały), red. Aleksander Wojciech Mikołajczak, Gniezno 2002, s. 47-53. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński, [w:] Gniezno, mater ecclesiarum Poloniae (Gniezno, matka Kościołów Polski). Katalog wystawy 10 marca - 30 kwietnia 2000 r„ red. Stani sław Pasiciel, Gniezno 2000, s. 21-51. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński, Poznań 2000. Strzelczyk. Jerzy, Evangeliar mit irischen Glossen (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. 1), [w:] Eu ropas Mitte um 1000, t. 3, s. 414-415. Subera Ignacy, Synodyprowincjonalne arcybiskupów gnieźnieńskich. Wybór tekstów ze zbio ru Jana Wężyka z r. 1761, Warszawa 1981. Suchodolski Stanisław, Beware, thefraud'. On allegedfinds ofdeniers with the legend GNEZDVN CWITAS and other coinsJrom the reign ofBolesław the Brave, „Zapiski Numizmatyczne” 3-4,1999, s. 303-321. Suchodolski Stanisław, Czy moneta polska majuż tysiąc lat?, [w:] Studia nad dawną Polską: materiały z wykładów wygłoszonych w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieź nie w Gnieźnie odpaździernika 2008 do czerwca 2009 roku, red. Tomasz Sawicki, t. 2, --------------------------------------------------------------------------------------------------------- --- ----- 1 218
Bibliografia Gniezno 2009, s. 27-46; przedruk [w:] tegoż, Moneta polska i obca w średniowieczu, Warszawa 2017, s. 19-47. Suchodolski Stanisław, Gdzie, kiedy i wjakim celu Boleslaw Chrobry emitował denary z cyrylickim napisem?, [w:] Animos labor nutrit. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejo wi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Dariusz Błaszczyk, Tomasz Nowakiewicz, Maciej Trzeciecki, Warszawa 2018, s. 151-162. Suchodolski Stanisław, Mêl Gaudentius, bratrsv. Vojtëcha, vliv napolské incovnictvi?, [w:]Po stopach svatého Vojtëcha, Praha 2007, s. 131-139. Suchodolski Stanisław, Początki polskiego mennictwa w świetle nowszych badań, „Slavia Antiqua” 60,2019, s. 192-219. Suchodolski Stanisław, Spór o początki mennictwa polskiego, „Biuletyn Numizmatyczny” 4 (340), 2005, s. 5-20. Suchodolski Stanisław, The beginnings ofPolish coinage in the light ofrecent research, „Wia domości Numizmatyczne” 59/1-2, 2015, s. 67-94. Suchodolski Stanisław, Uwaga, fałszerstwo! O rzekomych znaleziskach denarów z legendą GNEZDVN CIVITAS i innych monetach z czasów Bolesława Chrobrego, [w:] tegoż, Moneta połska i obca w średniowieczu, Warszawa 2017, s. 41-58. Szałek Ewa, A Patron ofGniezno, Poland and Europe, [w:] Espace sacré, mémoire sacrée. Le culte des évêques dans leurs villes (IVè-XXè siècle); actes du colloque de Tours, 10-12juin 2010, red. Christine BousquetLabouérie, Yossi Maurey, Turnhout 2015, s. 191-202. Szczegóła Hieronim, Spotkanie Ottona III z Bolesławem Chrobrym w Iławie w 1000 roku, [w:] Szprotawski epizod Zjazdu Gnieźnieńskiego w 1000 roku, red. Hieronim Szczegó ła,
Zielona Góra-Szprotawa 2000, s. 105-126. Szczęśniak Bolesław, The imperial coronation ofGniezno in A. D. 1000, [w:] Studies in Po lish Civilization. Selected papers presented at thefirst congress ofthe Polish Institute of Arts and Sciences in America. November25-271966in New York, ed. Damian S. Wan- dycz. New York 1971, s. 23-37. Szewera Zygmunt, Szczecin czy Gniezno, „Problemy” 11/6,1955, s. 423-424. Szpakowski Zdzisław, Odnowienie archidiecezji gnieźnieńskiej w 1076 r., „Znak” 29/7-8, 1977, s. 854-873. Szymanski Józef, Sędziwój z Czechia autorem katalogu arcybiskupówgnieźnieńskich, [w.J Ars historica. Prace z dziejówpowszechnych i Polski, red. Marian Biskup et al., Poznań 1976, s. 503-512. Śmigiel Kazimierz, Gnieźnieńskie relikwie św. Wojciecha, [w:] Ecclesia Posnaniensis. Opuscula Mariano Banaszak septuagenario dedicata, red. Feliks Lenort, Konrad Lutyński, Po znań 1998, s. 39-45. Śrutwa Jan, Diecezje Pomorza Zachodniego (diecezja wolińska a później kamieńska) mię dzy związkami z Gnieznem, Magdeburgiem i bezpośrednią zależnością od Stolicy Apo stolskiej, „Szczecińskie Studia Kościelne” 1991, nr 2, s. 31-40. Święcicki Cezary K., Kultura piśmienna w Polsce średniowiecznej. X—XII wiek, Warsza wa 2010. r------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 219
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Święty Wojciech w tradycji i kulturze europejskiej, red. Kazimierz Śmigiel, Gniezno 1992. Tafiłowski Piotr, Biblioteki kapituł katedralnych w Gnieźnie i Poznaniu w XVipocz. XVI wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 102,2014, s. 25-299. Tęgowski Jan, Glossy do opracowania wykazu urzędników wielkopolskich XII-XV wieku, „Przegląd Historyczny” 85/1-2,1994, s.135-141. Tęgowski Jan, Kwestia datacji listu biskupa ołomunieckiego Roberta do arcybiskupa gnieź nieńskiego, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Pol sce” 84, 1995, s. 333-334. Tobolski Kazimierz, Die natürliche Umwelt Mittelgroßpolens zur Zeit des Aktes von Gnesen, [w:] Europas Mitte um 1000,1.1, s. 85-89. Topolski Jerzy, Wstęp, [wj Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 5-8. Trakt cesarski. Hawa - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002. Trawkowski Stanislaw, Boleslaw Chrobry i eremici, [w:] Prusy — Polska - Europa: studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych. Prace ofiarowane Profesorowi Ze nonowi Hubertowi Nowakowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. Andrzej Radzimiński, Janusz Tandecki, Toruń 1999, s. 163-171; przedruk [w:j tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Połski wcze- snopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 85-93. Trawkowski Stanislaw, Die Eremiten in Polen am Anfang des 11. Jahrhunderts, [w:] Svaty Vojtech, Cechové a Evropa:
mezinarodni sympozium usporadané Ceskou kfest'anskou akademii a Historickym ustavem Akademie véd ĆR 19.-20. listopadu 1997 vPraze, red. Dusan Trestik, Josef Żemlićka, Praha 1997, s. 167-179. Trawkowski Stanisław, In Polona apud reverendum beati Martyris Adalberti Sepulchrum. Ze studiów nad dewocją wczesnośredniowieczną, II, [w:] Cultus et cognitio. Studiazdziejów średniowiecznej kultury, red. Stefan Krzysztof Kuczyński, Warszawa 1976; prze druk [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesno- piastowskiej, Warszawa 2005, s. 74-84. Trawkowski Stanisław, Pielgrzymka Ottona III do Gniezna. Ze studiów nad dewocją wcze snośredniowieczną, [w:] Polska w świecie. Szkice z dziejów kulturypolskiej, red. Jerzy Dowiat, Warszawa 1972, s. 107-124; przedruk [w:] Święty Wojciech w polskiej tradycji historiograficznej, red. Gerard Labuda, Warszawa 1997, s. 351-366. Trawkowski Stanisław, Początki Kościoła w Polsce za panowania Mieszka I, [w:] Polska Mieszka I. W tysiąclecie śmierci twórcy państwa i Kościoła polskiego, red. Jan Maria Pi skorski, Poznań 1993, s. 51-72; przedruk [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Połski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 9-30. Trawkowski Stanisław, Wokółpoczątków arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] Ludzie, Ko ściół, wierzenia: Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowie cze - wczesna epoka nowożytna), red. Wojciech Iwańczak, Stefan K. Kuczyński, Warsza wa 2001, s. 109-123; przedruk [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski
wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005 s. 57-73. 220
Bibliografia Trzciński Tadeusz, Średniowieczne rękopisy biblioteki kapitulnej w Gnieźnie aż do począt ku wieku XVI, „Roczniki Towarzystwa Nauk Poznańskiego” 35,1909, s. 169-320. Trzciński Tadeusz, Katalog rękopisów kapituły katedralnej w Gnieźnie, Poznań 1910. Tyc Teodor, Boleslaw III Krzywousty, odnowiciel i wykonawca polskiej polityki północnej (1102-1138), Poznań 1926. Tyc Teodor, Uwagi nad Gaiłem Anonimem, [w:] tegoż, Z dziejów kultury w Polsce średnio wiecznej, Poznań 1924, s. 73-138. Tyszkiewicz Jan, Bruno ofQuerfurt and the resolutions ofthe Gniezno convention of1000. Facts and problems, „Quaestiones Medii Aevi Novae” 5,2000, s. 189-208. Tyszkiewicz Jan, Jurkowlaniec Grażyna, Zjazdgnieźnieński w 1000 roku. Utworzenie Ko ścioła i zapowiedź Królestwa Polskiego, Warszawa 2000. Uhlirz Mathilde, Otto III. 983-1002 („Jahrbücher des Deutschen Reiches unter Otto IL und Otto III.”, 1.1, ed. Karl Uhlirz, Mathilde Uhlirz), Leipzig 1954. Umiński Józef, Arcybiskup Wincent z Nialka następca Henryka zw. Kietliczem, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Władysława Abrahama, t. 2, Lwów 1931, s. 141-166. Umińskijózef, Henryk arcybiskup gnieźnieński zwany Kietłiczem (1199-1219), Lublin 1926. Urbańczyk Przemysław, Kontynentalne tło Zjazdu Gnieźnieńskiego, [w:] Ecclesia, Cultura, Potestas. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa. Księga ofiarowana Siostrze Profe sor Urszuli Borkowskiej OSU, red. Paweł Kras, Kraków 2006, s. 45-50. Urbańczyk Przemysław, „Europe”Around the Year 1000 as Seenform the Papal, Imperial and Central-European Perspectives, [w:] The European Frontier. Clashes and
Compro mises in the Middle Ages. International symposium ofthe Culture Clash or Compromi se (CCC) project and the Department ofArcheology, Lund University („Lund Studies in Medieval Archeology”, vol. 33), red. Jörn Staecker, Lund 2004, s. 35-39. Urbańczyk Przemysław, Bolesław Chrobry - łew ryczący, Toruń 2017; rec. Dariusz A. Si korski, „Roczniki Historyczne” 86,2020, s. 290-297. Urbańczyk Przemysław, Czy Gniezno byłopierwszą stolicą państwa wczesnopiastowskiego?, „Studia nad dawną Polską” 1,2008,19-26. Urbańczyk Przemysław, Mieszko Pierwszy Tajemniczy, Toruń 2012, dyskusja: Dariusz A. Si korski, Mieszko Pierwszy Tajemniczy ijeszcze bardziej tajemnicza metoda historiograficzna, „Roczniki Historyczne” 79, 2013, s. 183-203; Przemysław Urbańczyk, Furor Sikorscianus, czyli pryncypialny strażnik ortodoksji, „Roczniki Historyczne” 80, 2014, s. 267-277; Dariusz A. Sikorski,MieszkoIjużmniejtajemniczy (odpowiedźPrzemysła wowi Urbańczykowi), „Roczniki Historyczne” 80,2014, s. 277-286; rec. Grzegorz Pac, Napiszmy lepszą książkę o Mieszku I, „Kwartalnik Historyczny” 122,2015, s. 539-551. Urbańczyk Przemysław, Paliusz Gaudentego, [w:] Viae historicae. Księgajubileuszowa de dykowana Profesorowi Lechowi A. Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2001, s. 242-260. Urbańczyk Przemysław, Trudne początki Polski, Wrocław 2008, rec. Gerard Labuda, Po czątki państwa Polskiego w trudnym oświetleniu, „Roczniki Historyczne” 74, 2008, s. 209-230; Władysław Duczko, „Kwartalnik Historyczny” 117/4,2010, s. 115-121. r- - ------------------221
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Urbańczyk Przemysław, Zanim Polska została Polską, Toruń 2015. Urbańczyk Przemysław, Zjazd Gnieźnieński w polityce imperialnej Ottona III, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 17-32,49-90. Urbańczyk Stanisław, Nazwy naszych stolic, Wrocław 1965. Urbańczyk Stanisław, Żurowski Kazimierz, Wasilewski Tadeusz, Lech Kalinowski, Gnie zno, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku XII w., red. Władysław Kowalenko, Gerard Labu da, Tadeusz Lehr-Spławiński, t. 2, F-K, Wrocław 1964, s. 114-118. Vercamer Grischa, Der Akt von Gnesen - ein misslungenes Ritual oder höchste Machtdemon stration Boleslaw I. Chrobrys um 1000?, [w:] Potestas et communitas. Interdisziplinäre Beiträge zu Wesen und Darstellung von Herrschaftsverhältnissen im Mittelalter östlich der Elbe, red. Sebastian Rossignol, Aleksander Paroń, Bartłomiej Szymon Szmoniewski, Grischa Vercamer, Warszawa 2010, s. 89-110. Vetulani Adam, Gnieźnieński rękopisformularza Marino de Ebulo, „Prawo Kanoniczne” 4/1-4,1961, s. 211-222. Walczak Bogdan, Najdawniejszy zabytek naszegojęzyka powstał w Wiełkopołsce, „Przegląd Wielkopolski” 8,1994, nr 1/2, s. 29. Walicki Jan Przynależność metropolitalna biskupstwa kamieńskiego i lubuskiego na tle rywa lizacji Magdeburga i Gniezna, Lublin I960; rec. Z. Sułkowski, „Roczniki Historyczne” 28,1962, s. 195-198; Eugeniusz Buczak, „Zapiski
Koszalińskie” 1964, z. 3, s. 125-126. Warężak Jan, Mapa uposażenia arcybiskupstwagnieźnieńskiego w wiekach średnich, [w:] Pa miętnik IV. Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6-8grudnia 1925, t. 1, Lwów 1926. Warężak Jan, Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średniowieczu z uwzględ nieniem stosunków gospodarczych w XIVi XV w. (z mapą), Lwów 1929. Warnke Charlotte, Ursachen und Vorausetzungen der Schenkung Polens an den heiligen Petrus, [w:] Europa Slavica—Europa Orientalis. Festschriftfür Herbert Ludat zum 70. Geburtstag, red. Klaus-Detlev Grothusen, Klaus Zernack („Osteuropa Studien der Hochschulen des Landes Hessen. Reihe I. Giessener Abhandlungen zur Agrar- und Wirtschaftforschung des Europäische Ostens”, 100), Berlin 1980, s. 127-177. Warschauer Adolf, Geschichte der Stadt Gnesen („Zeitschrift der Historischen Gesellscha ft für die Provinz Posen”, 30), Posen 1918. Wasilewski Tadeusz, Bizantyjska symbolika zjazdu gnieźnieńskiego ijejprawno-polityczna wymowa, „Przegląd Historyczny” 57/1,1966, s. 1-14. Wasilewski Tadeusz, Couronnement de I an 1000à Gniezno et son modèle byzantin, [w.·] LEurope aux IXe-XIe siècles. Aux origines des Etats nationaux. Actes du Colloque internatio nale tenu à Varsovie et Poznań du 7 au 13 septembre, 1965, red. Tadeusz Manteuffel, Aleksander Gieysztor, Warszawa 1968, s. 461-472. 222
i Bibliografia _ Wasilewski Tadeusz, Dwa utracone roczniki: Rocznik biskupów dworu polskiego i Rocznik tyniecki (starszy), „Roczniki Historyczne” 54,1988, s. 1-61; rec. D. Treśtik, „Ćeskyćasopis historicky” 89/1,1991, s. 107-109. Wasilewski Tadeusz, Zjazd Gnieźnieński w roku 1000 ijego znaczenie polityczne i kościel ne, [W:] Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego, red. Andrzej Buko, Zygmunt Świechowski, Warszawa 2000, s. 23-34. Wasilewski Tadeusz, Zjazdgnieźnieński w roku 1000 i powstanie królestwa i metropolii ko ścielnej w Polsce, [w:] Polska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzysze nia Historyków Sztuki, Poznań, listopad2000, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 103-113. Waszczuk Kamilla, Żychliński Daniel, Prawniczak Robert, Pachulski Piotr, Czy w Gnieź nie wszyscyjeździli na łyżwach? Łyżwy z osady Targowisko w Gnieźnie - przyczynek do sposobów ich użytkowania w okresie średniowiecza, „Slavia Antiqua” 55,2014, s. 179-209. Wenskus Reinhard, Brun von Querfurt und die Stiftung des Erzbistums Gnesen, „Zeitschri ft für Ostforschung” 5/4,1956, s. 524-537. Wenta Jaroslaw, Koncepcja memoratywno-łiturgicznafunkcjonowania zapisek w tablicy pas chalnej a sprawa Rocznika Rychezy, [w:] Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej. Prace ofiarowane ProfesorowiJanuszowi Bieniakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czterdziestopięciolecie pracy naukowej, red. An drzej Radzimiński, Anna Supruniuk, Jan Wroniszewski, Toruń
1997, s. 563-571. Wetesko Leszek, Historyczne konteksty monarszych fundacji artystycznych w Wielkopolsce do początku XIII wieku, Poznań 2009. Wetesko Leszek, Jeszcze raz o „stołeczności” Gniezna, „Studia Europaea Gnesnensia” 3, 2011, s. 361-367. Wetesko Leszek, Najstarsza architektura w Gnieźnie. Głos w dyskusji, [w:] Przemyślidzi i Piastowie - twórcy i gospodarze średniowiecznych monarchii, red. Józef Dobosz, Po znań 2006, s. 194-202. Wetesko Leszek, Piastowie i ich państwo w łacińskiej Europie. Studia z dziejów kultury po litycznej X i XI wieku, Poznań 2013; rec. Dariusz Andrzej Sikorski, „Roczniki Histo ryczne” 79, 2013, s. 220-225. Wetesko Leszek, Średniowieczna katedra gnieźnieńska jako miejsce koronacyjne i wotyw ne, [w:] Gniezno mater ecclesiarum Poloniae: Katalog wystawy 10 marca -30 kwietnia 2000 roku, red. Stanislaw Pasiciel, Gniezno 2000. Wędzki Andrzej, Rozwój Gniezna wpóźnym średniowieczu (wiekXIII-XV), [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polaki, miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1944 do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 27-43. Wiesiołowski Jacek, RepertuarJurzyka,jokulatora księcia Władysława Odonica, [w:] Wiel kopolska - Polska - Europa. Studia dedykowane pamięci Alicji Karłowskiej-Kamzowej, red. Jacek Kowalski, Jacek Wiesiołowski, Poznań 2006, s. 59-67. Wiesiołowski Jacek, Średniowieczne biblioteki wielkopolskie, [w:] Średniowieczna książka rękopiśmienna jako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach 12 wrze- r 223
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze śnia - 31 października 1991 przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, red. Alicja Karłowska-Kamzowa, Leszek Wetesko, Jacek Wiesiołowski, Poznań-Gniezno 1993, s. 7-16. Wihoda Martin, Prazske arcibiskupstvi svatého Vojtécha, [w:] Kościół w monarchiach Przemyślidów i Piastów. Materiały z konferencji naukowej, Gniezno, 21-24 września 2006 roku, red. Józef Dobosz, Poznań 2009, s. 205-217. Wiszewski Przemysław, Dagome Iudex et Ote senatrix - on the place ofthe Polish ruler in the anstocratic circle ofthe Holy Roman Empire at the close ofthe tenth Century, [w:] Potestas et communitas. Interdisziplinäre Beiträge zu Wesen und Darstellung von Herrscha ftsverhältnissen im Mittelalter östlich der Elbe, red. Sebastian Rossignol, Aleksander Paroń, Bartłomiej Szymon Szmoniewski, Grischa Vercamer, Warszawa 2010, s. 111-124. Wiszewski Przemysław, Domus Bolezlai: Values and social identity in dynastic traditions of medieval Poland (с. 966-1138) („East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450-1450”, 9), Leiden 2010. Wiszewski Przemysław, Domus Bolezlai: w poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku), Wrocław 2008. Wiszewski Przemysław, HowFar Can You Go with Emotions! Ehe Gniezno Meeting ofthe Emperor Otto III and Bolesław the Brave in theyear 1000, [w:] Meetings with emotions. Human past between anthropology and history (historiography and societyfrom the 10th to the 20th century), red. Przemysław Wiszewski, Wrocław 2008, s. 77-88. Wiszewski Przemysław, Domus Bolezlai. Wposzukiwaniu tradycji
dynastycznej Piastów do ok. 1138 r., Wroclaw 2008. Witkowska Aleksandra, Przemiany XIII wieku (1198-1320), [w:] Chrześcijaństwo w Pol sce. Zarys przemian 966-1979, red. Jerzy Kłoczowski, Lublin 1992, s. 89-114. Witkowska Aleksandra, Tradycje kultu Pięciu Braci Męczenników, [w:j tejże, SanctiMiracula Peregrinationes: wybór tekstów z lat 1974-2008, Lublin 2009, s. 30-42. Witkowski Krzysztof, Władysław Odonic - książę wielkopolski (ok. 1190-1239), Kraków 2012. Wojciechowski Leszek, Symboliczne aspekty zjazdu gnieźnieńskiego, „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 2000, nr 1-2, s. 13-24. Wojciechowski Tadeusz, Szkice historyczneXI wieku, Warszawa 1925. Wojciechowski Zygmunt, Gniezno - Poznań - Kraków na tle kształtowania się państwa Piastów. (Fragment z książkipt. „Czasy Bolesława Chrobrego”), „Przegląd Zachodni” 7/7-8,1951, s. 335-358. Wojciechowski Zygmunt, Szczecin nie Gniezno, „Przegląd Zachodni” 8/3-4,1952, s. 530-535. Wojtczak Rafał, Numizmaty z Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia” 13,1999, s. 425-449. Wojtczak Rafał, Przywileje mennicze arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, stan badań, perspek tywy, „Studia Gnesnensia” 14,2000, s. 275-284. 224
Bibliografia Wolf Günther, Otto III. und Boleslav Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evangeliars, der‘Akt von Gnesenund dasfrühepolnische und ungarische Königtum, [w:] tegoż. Satu ra mediaevalis: Gesammelte Schriften, t. 2: Ottonenzeit, Heidelberg 1995, s. 553-554. Woliński Ferdynand, Sieć hydrograficzna regionu gnieźnieńskiego w wiekach średnich, „Stu dia i materiały do dziejów Wielkopolski” 14,1980, z. 1, s. 137-161. Wolnicz-Pawlowska Ewa, Nazwa Gniezno iprzymiotnignieźnieński, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 57-62. Worbs Erika, Gniezno im Spiegel der deutsch-polnischen Beziehungen, [w:] Gniezno. Ge schichte und Gegenwart, Speyer 1997, s. 9-31. Worm Andrea, Das Helmarshausener Evangeliar in Gnesen. Bildprogramm und Ikono graphie, „Zeitschrift des deutschen Vereins für Kunstwissenschaft” 56/57,2002/2003, s. 49-114. Woś Jan Wladyslaw, Gli Arcivescivi di Gniezno Primati di Polonia, Firenze 1982; rec. An drzej F. Dziuba, „Studia Gnesnensia” 7,1982/1983, s. 411-412. Wspólne gniazdo. W millennium zjazdu gnieźnieńskiego, red. Aleksander Wojciech Mi kołajczak, Gniezno 2000. Wyczański Andrzej, O potrzebie nowych badan nad Bulla Gnieźnieńska z 1136 roku, [w:] O rzeczach minionych. Scripta rerum historicarum Annae Rutkowska-Plachcinska oblata, red. Marta Młynarska-Kaletynowa, Warszawa 2006, s. 337-341. Wy rozumski Jerzy, Arcybiskupignieźnieńscy XIII i XIVwieku, „Folia historica Cracovien- sia” 4/5,1997/1998, s. 49-65. Wyrwa Andrzej Marek, Najstarsze zawiązki
Wielkopolski z Europą (od drugiejpotowy X do końca XIII wieku).Zarysproblemu, [w:] Ecclesia, Cultura, Potestas. Studia z dziejów kul tury i społeczeństwa. Księga ofiarowana Siostrze Profesor Urszuli Borkowskiej OSU, red. Paweł Kras, Kraków 2006, s. 50-67. Występski Walerian, Gniezno. Pierwsza stolica Polski, miasto Świętego Wojciecha. Wysta wa w gnieźnieńskim Muzeum Początków Państwa Polskiego, „Kronika Wielkopolski” 22/4,1994, s. 184-186. Zakrzewski Stanislaw, Boleslaw Chrobry Wielki, Lwów 1925; przedruk: Kraków 2000. Zakrzewski Stanisław, Mieszko Ijako budowniczypaństwa polskiego, Warszawa 1921; prze druk: Kraków 2006. Zakrzewski Stanisław, Najdawniejsza bulla dla Polski. Spostrzeżenia nad dokumentem Da gome iudex, „Archiwum Towarzystwa Naukowego Lwowskiego, Wydział historyczno- -filozoficzny” 1,1923, s. 1-23. Zakrzewski Stanisław, Pochodzenie tzw. Missale Plenarium Katedry Gnieźnieńskiej, „ Spra wozdania Towarzystwa Naukowego w Lwowie” 2/3,1922, s. 146—148. Zakrzewski Zygmunt, Gniezno i Kalisz. Dwie mennice wielkopolskie za czasów Miesz ka III, Kraków 1927. Zakrzewski Zygmunt, Kilka stów o denarze Gnezdun Civitas, „Wiadomości Numizma tyczne” 2/1,1958, s. 1-5 i 40. 225
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Zakrzewski Zygmunt, O brakteatach z napisami hebrajskimi, cz. I-II, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne ” 1909, s. 3-5,19-21,58-60,75-77,115-116,140-142, 162-164,183-184,216-218; 1921, s. 81-98. Zakrzewski Zygmunt, O najdawniejszych monetach biskupów i arcybiskupów gnieźnień skich, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne ” 1925, s. 7-19. Zeissberg Heinrich, Uber die Zusammenkunft Kaiser Ottos III. mit Boleslaw I. von Polen zu Gnesen, „Zeitschrift für österreichische Gymnasien” 18,1867, s. 213-218. Zernack Klaus, Gnesen vor und nach tausendJahren, Ansichten, „Jahrbuch des Deutschen Polen-Instituts Darmstadt” 11,2001, s. 15-22. Zharski Eugen, Die Slavenkriege zur Zeit Ottos III und dessen Pilgerfahrt nach Gnesen. Historische Abhandlung, Jahres-bericht k.k. zweiten Ober-Gymnasiums in Lemberg für das Schuljahr 1882, s. 35-74. Ζ\Α\ήΜ\)ΜΑ., Legacja Piotra z Kapui do Czech i Polski w 1197 r., „Collectanea Theologica” 28/3-4,1957, s. 576-597. Zientarski Wladyslaw, Biblioteka Katedralna w Gnieźnie, [w:] Biblioteki Wielkopolski, Po znań 1983, s. 186-197. Zierhoffer Zofia, Gniezno, [w:] Nazwy miejscowe Polski: Historia -pochodzenie - zmiany, t. 3, red. Kazimierz Rymut, Kraków 1999, s. 193. Zierhofferowie Zofia i Karol, Nazwy miast Wielkopolski, Poznań 1987. Zydorek Danuta, Dzieje życia i męczeństwa Pięciu Braci Męczenników, [w:] Pięciu Braci Męczenników. Z dziejów religijności polskiej XI wieku, red. Danuta Zydorek, Gorzów Wielkopolski 1997, s. 61-70. Żmudzki Paweł, Spór o analizę strukturalną podań i mitów dotyczących
„Początków” Pol ski (na marginesie książekJacka Banaszkiewicza i Czesława Deptuły), „Przegląd Histo ryczny” 93,2002, s. 451-471. Żołądź-Strzelczyk Dorota, Szkoły w Wielkopołsce od średniowiecznych początków do reform Komisji Edukacji Narodowej, Poznań 2010. Żurowski Kazimierz, Gniezno, pierwsza stolica Polski, Warszawa 1964, wyd. 2 poprawia ne I966; rec. Benon Miśkiewicz, „Studia i Materiały do dziejów Wielkopolski” 9/1, 1966, s. 174-176. Żurowski Kazimierz, Kształtowanie się ośrodka miejskiego, [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965 s. 24-45. Historia sztuki Źródła Codex Aureus Gnesnensis. Commentari, komentarz Tadeusz Dobrzeniecki, Warszawa 1988. Kodeks Kuropatnicki, [w:] Monumentu Poloniae Historica III, Lwów 1878, s. 146. ------------------------------------------------------------------------------------------ ---- ------- ---- - -- 1 226
Bibliografia L Kodeks Matyldy. Księga obrzędów z kartami dedykacyjnymi, oprać. Brygida Kürbis i in., Kraków 2000. Kodeks Sędziwoja z Czechia. Kolekcja Historyczna, Kraków, sygn. L 1310; https://cyfrowe. mnk.pl/dlibra/publication/22247/edition/21956/content?ref=desc (dostęp: 23.11.2021). Kronika Galla, [w:] Monumenta Poloniae Historica II, Lwów 1872, s. 73. Missale Plenarium Bibi. Capit. Gnesnensis, Ms 149, red. Krzysztof Biegański, Jerzy Wo- ronczak, „Antiquitates Musicae in Polonia” 12, Graz-Warszawa 1970. Rocznik Traski, [w:] Monumenta Poloniae Historica II, Lwów 1872, s. 828. Opracowania Adamski Jakub, Katedra w Gnieźnie - Mater ecclesiarum Poloniae i dzieło środkowoeuro pejskiego gotyku, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dziedzictwo średniowiecznego Gniezna. Katalog wystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 131—156. Aleksandrowicz Marian, Collectio Trium Partium - Tripartia. Zbiór ustaw kanonicznych Iwona z Chartres, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 130—131, nr kat. A/XX. Aleksandrowicz Marian, Psałterz — Psałmi cum glossis interłinearis et marginałibus, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorgani zowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stani sław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 131—132, nr kat. A/XXI. Ars scribendi. O sztuce pisania w średniowiecznej Polsce. Katalog wystawy, red. Leszek Wetesko, Gniezno 2008. Bibliografia
pracprof. dr. Mariana Morelowskiego (do 1960 r.), „Biuletyn Historii Sztuki” 24/3-4,1962, s. 239-242. Biegański Krzysztof, Woronczak Jerzy, Missale Plenarium Bibie. Capita. Gnesnensis (ms. 149). Facsimile, Warszawa 1970-1972. Blaschke Kinga, Pięciu braci męczenników. Pierwsi polscy eremici i ich kult, „Folia Histori ca Cracoviensia” 22,2016, s. 59—76. Bochnak Adam, Grób biskupa Maura w krypcie św. Leonarda na Wawelu, „Rocznik Kra kowski” 30,1938, s. 239—248. Bochnak Adam, Pagaczewski Julian, Polskie rzemiosło artystyczne wieków średnich, Kra ków 1959Bogacka Katarzyna, Pastorały w Polsce XI—ХЕШ w., Marki 2004. Bogacka Katarzyna, Romańskie insygnia biskupie w Poznaniu i Gnieźnie. Zarysproblema tyki badawczej, „Teka Komisji Historii Sztuki” 10,2005, s. 149—159. Bogacka Katarzyna, Romańskie insygnia Aleksandrowicz Marian, Ewangelie z kalenda rzem - Evangeliarium cum capitulare evangeliorum de anno circula, [w:J Gniezno. Pierw sza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od г 227
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasicieł, Gniezno 1995, s. 113-114, nr kat. A/XI. Bolz Bogdan, Najstarszy kalendarz w rękopisach gnieźnieńskich MS 1 z roku około 800, „Studia Źródłoznawcze” 12,1967, s. 23-38. Bolz Bogdan, Irlandzkie zapiski marginesowe wgnieźnieńskim kodeksie MS 1, „Studia Źródłoznawcze” 17,1972, s. 51—66. Bolz Bogdan, Księga obrzędów dla króla Mieszka II (około 1025)· Düsseldorf, Universitäts bibliothek, С 91, „Studia Źródłoznawcze” 27,1983, s. 163—172. Bolz Bogdan, Tradycja tekstowa „Liber Ojficiorum” dla króla Mieszka II, „Studia Żródłoznawcze” 31,1990, s. 37-56. Bukowska Aneta, Najstarsza katedra w Poznaniu. Problemformy ijej genezy w kontekście architektury około roku 1000, Kraków 2013. Chmarzyński Gwido, EckhardJoanna, Iwanoyko Eugeniusz, Rzemiosło artystyczne, [w:] Sztu kapolska czasów średniowiecznych, red. Gwido Chmarzyński, Warszawa 1953, s. 58—62. Chmarzyński Gwido, Chłopocka Helena, Żurowski Kazimierz, Sztuka średniowiecznego Gniezna, [w:] Dzieje Gniezna, red. J. Topolski, Warszawa 1965, s. 218—239. Chronologia Polska, red. Bronisław Włodarski, Warszawa 1957. Chrzanowski Tadeusz, Sztuka w Polsce Piastów iJagiellonów. Zarys dziejów, Warszawa 1993. Chudziakowa Jadwiga, Z badań nad architekturą sakralną w Trzemesznie (z lat 19871988), „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia” 13,1992, s. 9-20. Chudziakowa Jadwiga, Romanesque churches ofMogilno, Trzemeszno and Strzelno, To ruń 2001. Cultus et cognito. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red.
Aleksander Gieysztor, Ste fan Kuczyński, Warszawa 1976. Adama Naruszewicza, Historya Narodu Polskiego, t. 2, Warszawa 1803. Cerny Pavel, Das Leben des hl. Adalbert von Prag aufBronzetür zu Gnesen, [w:] Tausend Jahre Benediktiner in den Klöstern Brenov, Braunau und Rohr, red. Johannes Hof fmann, St. Ottlien 1993, s. 157—216. Dalbor Witold, Wczesnośredniowiecznygródw Gnieźnie, „Swiatowit” 27,1955, s. 161—246. Danielewski Marcin, Dzieje polityczne we wczesnym średniowieczu, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz i in., Gniezno 2016, s. 22—50. Dąb-Kalinowska Barbara, Trzy enkolpiony kijowskie w Polsce, „Biuletyn Historii Sztuki” 38/1,1976, s. 3-10. Dobrzeniecki Tadeusz, Drzwi Gnieźnieńskie, Warszawa 1953. Dobrzeniecki Tadeusz,Joachim Leleweljako historyk sztuki w świetle badań drzwipłockich i gnieźnieńskich, „Biuletyn Historii Sztuki” 14/1,1952, s. 10-38. Dobrzeniecki Tadeusz, Królewski kielich koronacyjny z Trzemeszna (opracowanie wstępne), [w:] Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztoro wi w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, Warszawa 1991, s. 241—250. 228
Bibliografia i . . . Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956. Drzwi Gnieźnieńskie, t. 2, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1959. DuninWąsowicz Teresa, Petrus Liutuuinus mefecit. W sprawiejednego z twórców drzwi gnieźnieńskich, [w:] Cultus et cognito. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Aleksander Gieysztor, Stefan Kuczyński, Warszawa 1976, s. 129—132. Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965. Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz i in., Gniezno 2016. Dzieje Wielkopolski, 1.1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969. Dziekoński Tadeusz, Wesołowski Kornel, Charakterystyka metaloznawczo-techniczna Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, t. 1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 124-187. Dziekoński Tadeusz, Charakterystyka technologiczna drzwignieźnieńskich, Warszawa 1963. Ewangelistarz. Zloty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016. Figaszewska Karolina Kinga, Birkenmajerów Aleksandra, „Textus etpictura II. Studia nad skryptorium i spuścizną rękopiśmienną doby średniowiecza(dopoczątku XVI wieku) ” (To ruń, 7 i 8 VI2018), „Studia Źródloznawcze” 57, 2019, s. 283—284. Francastei Pierre, La Porte de bronze de Gniezno, [w:] LArt mosan. Recueil de travaux publiésparP. Francastel. Bibliothèque Générale de l’Ecole des Hautes Etudes. Vl-esection, 21, Paris 1953, s. 203-212. Furmankiewiczówna Kazimiera, Drzwignieźnieńskie, „Sprawozdanie z czynności i posie dzenia PAU” 25/8,1920, s. 3-11.
Furmankiewiczówna Kazimiera, Laporte de bronze de la cathédrale de Gniezno, „Gazette des Beaux-Arts” 63,1921, s. 361—370. Gajur Jan, Mszał Gnieźnieński z Nideraltaich Missale Plenarium MS. 149 VetusqueAntiquissimus, „Colloquia Theologica Ottoniana” 1,2018, s. 279—300. Gardziejewski Kazimierz, Recenzja pracy Drzwi Gnieźnieńskie, pod redakcją Michała Wa lickiego, „Kwartalnik Historii, Nauki i Techniki” 2/4,1957, s. 730-732. Gierdziejewski Kazimierz, Zarys dziejów odlewnictwa Polskiego, Stalinogród [Katowice] 1954. Gierdziejewski Kazimierz, Zarys dziejów odlewnictwapolskiego, Stalinogród [Katowice] 1954. Gieysztor Aleksander, Problematyka ideologiczna drzwi gnieźnieńskich, „Kwartalnik Hi storyczny” 62,1955, s. 142—161. Gieysztor Aleksander, Laporte de bronze ά Gniezno. Document de l’histoire de Pologne au Xlle siècle, „Conferenze Accademia Polacca di Scienze e Lettere. Biblioteca di Roma” 4, Roma 1959. Gieysztor Aleksander, Drzwi Gnieźnieńskiejako wyrazpolskiej świadomości narodowej XII wieku, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 1—19. Gieysztor Aleksander, Recenzja książki Florentine Mütherich, „Studia Źródłoznawcze" 26,1981, s. 259. г 229
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Ginter Tomasz, Wątki hagiograficzne św. Wojciecha w ikonografii Drzwi Gnieźnieńskich, „Kwartalnik Historyczny” 108/4,2001, s. 17-46. Ginter Tomasz, Działalnośćfundacyjna księcia Mieszka III Starego, Kraków 2008. Gniezno Mater Ecclesiarum Poloniae. Katalog wystawy 10 marca —30 kwietnia 2000 roku. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 2000. Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995. Godlewski Zbigniew, Badania radiograficzne drzwi Gnieźnieńskich, „Przegląd Odlewnic twa” 11,1961, s. 233—240. Goldsmith Adolph, Frühmittelalterliche Bronzetüren, t. 2: Die Bronzetüren von Nowgo rod und Gnesen, Marburg an der Lahn 1932. Grzesik Ryszard, Literackie wzorce ikonografii Drzwi Gnieźnieńskich, „Studia Zródłoznaw- cze” 36,1997, s. 1-7. Gumowski Marian, Najnowsze odkrycia w Gnieźnie, „Przegląd Powszechny” 49/195,1932, s. 151-162. Hamann Richard, Das Grabmal des Heiligen Adalbert, [w:] Festgabe an Carl Hofer zum siebzigsten Geburtstag, red. Gerhard Strauss, Potsdam 1948, s. 49—52. Hensel Witold, Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, t. 2, „Źródła Wczesnodziejowe. Seria Archeologiczna” 2, Poznań 1953. Hansel Witold, Polska przed tysiącem lat, Wrocław i in. 1964. Historia sztukipolskiej, red. Tadeusz Dobrowolski, Władysław Tatarkiewicz, Kraków 1962. Hube Romuald, Dwa rękopisy średniowiecznego zbioru praw
kościelnych: gnieźnieński i kra kowski, Warszawa 1885. Jachimecki Zdzisław, Historia muzyki polskiej, Warszawa 1920. Jakubek-Raczkowska Monika, Iluminacje Kodeksu Gnieźnieńskiego na tlepóźnoottońskiej tradycji obrazowej, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 111—132. Janiak Tomasz, Gniezno - stołeczny ośrodek monarchii wczesnośredniowiecznej, [w:] Civi- tatesprincipales. Wybrane ośrodki władzy w Polsce wczesnośredniowiecznej, katalog wy stawy, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 1998, s. 17—21. Janiak Tomasz, Relikty romańskiej konfesji św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej z prze łomu XI i XII wieku (tzw. konfesja III), [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań arche ologicznych. Nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN” 21), Poznań 2001, s. 127—162. Janiak Tomasz, Uwagi na temat ottońskiej konfesji św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej w świetle źródeł historycznych i archeologicznych (tzw. konfesjall), [w:] Trakt cesarski. Iła wa — Gniezno —Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliothe ca Fontes Archeologici Posnanienses”, 11), Poznań 2002, s. 349—381. 230
Bibliografia 1 Janiak Tomasz, Dotychczasowe wynikiprac badawczych nad wczesnymifazami architektonicz nymi katedry w Gnieźnie, „Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski” 3,2006, s. 133—165. Janiak Tomasz, Z badań nad przestrzenią liturgiczną romańskiej katedry w Gnieźnie, [w:] Architektura romańska w Polsce, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2009, s. 129-174. Janiak Tomasz, Topografia sakralna gnieźnieńskiego zespołu grodowego w świetle odkryć na stan. 5 (IIpodgrodzie), „Slavia Antiqua” 50, 2009, s. 253—297. Janiak Tomasz, Początek gotyckiej przebudowy prezbiterium katedry w Gnieźnie w świetle danych archeologicznych, [w:] IIForum Architecturae PoloniaeMedievalis, red. Klaudia Stała, Kraków 2011, s. 381—403. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska - bazylika koronacyjna królów polskich, [w:] Gnie zno - miasto królów. Katalogwystawy, red. Stanisław Pasiciel, Dariusz Stryniak, Gnie zno 2012, s. 49-68 Janiak Tomasz, Najnowsze odkrycia reliktów architektury przedromańskiej na Górze Le cha w Gnieźnie, [w:] III Forum Architecturae Poloniae Medievalis, red. Klaudia Stała, Kraków 2013, s. 85—103. Janiak Tomasz, Zagadnienie architekturyprzedromańskiej w Gnieźnie w świetle najnowszych badań, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 10-51. Janiak Tomasz, Romańska katedra w Gnieźnie, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dzie dzictwo średniowiecznego Gniezna, katalogwystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 105-130. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska we wczesnym średniowieczu, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis
(„Origines Połonorum”, t. XI), red. serii Przemysław Urbańczyk, Warszawa 2018, s. 192—206. Jarzewicz Jarosław, Drzwi i relikwiarz. O ewentualnych obrazowych źródłach drzwi gnieź nieńskich, [w:] Visibilia et Invisibilia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamię ci Profesor Kingi Szczepkowskiej-Nałiwajek, red. Artur Badach, Monika Janiszewska, Monika Tarkowska, Warszawa 2009, s. 391—401. Jarzewicz Jarosław, Kościoły romańskie w Polsce, Kraków 2014. Józefowiczówna Krystyna, Sztuka w okresie wczesnoromańskim, [w:] Dzieje Wielkopolski, 1.1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969, s. 114—19 5. Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan, Leksykon zamków w Polsce, Warszawa 2003. Kalinowski Lech, Treści ideowe i estetyczne Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnień skie, t. 2, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1959, s. 7-160. Kalinowski Lech, Speculum artis. Treści dzieła sztuki Średniowiecza i Renesansu, Warsza wa 1989. Karłowska-Kamzowa Alicja, Słowo i obraz. Średniowieczna książka iluminowana na zie miach polskich. Malarstwo kodeksowe w dziejach średniowiecznej sztuki na ziemiach pol skich, [w:] Średniowieczna książka rękopiśmiennajako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach 12IX- 31X1991 przez Muzeum Początków Państwa Pol- 231
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze skiego w Gnieźnieprzy współpracy Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, red. Ali cja Karłowska-Kamzowa, Gniezno 1993, s. 17-29. Karwasińska Jadwiga, Drzwi Gnieźnieńskie a rozwój legendy o św. Wojciechu, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 20—40. Kasprzak-Miler Agnieszka, Trumny św. Wojciecha, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 3,1997, s. 4-5. Katalog wystawy starożytności i przedmiotów sztuki 1856, Warszawa 1856. Katalogzabytków sztuki w Polsce, t. 5: Województwo poznańskie, red. Teresa Ruszczyńska, Aniela Sławska, z. 3: Powiat gnieźnieński, Warszawa 1963. Katedra gnieźnieńska, 1.1, red. Aleksandra Swiechowska, Poznań—Warszawa 1970. Kępiński Zdzisław, Symbolika Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, t. 2, red. Michał Walicki, Wroclaw i in. 1959, s. 161—384. Kętrzyński Wojciech, Nota z 1287r. w gnieźnieńskim Missale Plenarium, [w:] Monumenta Poloniae Historica - Pomniki Dziejowe Polski, t. 5, Lwów 1888. Kludkiewicz Kamila, Kaiser-Friedrich-Museum w Poznaniu (1904—1919). Muzeum na niemieckiej i europejskiej prowincji, Poznań 2021. Kłysz-Hackbarth Joanna, Oprawa Złotego Kodeksu, [w:] Ewangełistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 134—136. Kohte Julius, Verzeichnis der Kunstdenkmäler der ProvinzPosen, t. 4: Die Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Bromberg, [Berlin 1897]. Kopera Feliks, Dzieje malarstwa w Polsce, t. 1: Średniowieczne malarstwo w Polsce, Kra ków 1925. Kopera Feliks, Sztuka polska od
czasów najdawniejszych do renesansu, [w:] Polska,jej dzieje i kultura od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, 1.1: Odpradziejów do roku 1572, oprać. Włodzimierz Antoniewicz, red. Stanisław Lam, Warszawabdw. [1927], s. 392-475. Kozieł Andrzej, Marian Morelowski (1884—1963), „Rocznik Historii Sztuki” 36, 2011, s. 47-56. Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi wpięć dziesięciolecie pracy naukowej, Warszawa 1991. Kurek Krzysztof, Kultura piśmiennicza w X i początkach XI wieku, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz i in., Gniezno 2016, s. 85-91. Kiirbisówna Brygida, Rozwój kultury do 1038 r., [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969, s. 101—113. Kiirbisówna Brygida, Życie kulturalne po 1038 r., [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969, s. 196—214. Kürbis Brygida, Płyta nagrobna z inskrypcją, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Mia sto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 116-119, nr kat. A/XIIL 232
Bibliografia Kürbis Brygida, Udział Gniezna w dorobku kulturalnym średniowiecznej Polski, [w:] Dzie je Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 188-216. Kürbis Brygida, Studia nad Kodeksem Matyldy, „Studia Źródłoznawcze" 27,1983, s. 98. Kürbis Brygida, Studia nad Kodeksem Matyldy, cz. III: List księżnej Matyldy do Mieszka II, „Studia Źródłoznawcze” 30,1987, s. 125-148. Kürbis Brygida, Bruno z Kwerfurtu i początki kultu Pięciu Braci, [w:] Polska na przełomie Ii II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, Poznań 2001, s. 115-127. Labuda Adam Stanisław, [recenzja do artykułu Otto Lienau, Das Schiffaufder Bronzetür am Dom von Gnesen, „Zeitschrift für Ostforschung”, 1, 1952, s. 516-524], „Rocznik Gdański” 14,1955, s. 515-516. Labuda Adam Stanisław, Drzwi brązowe, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 123—126, nr kat. A/XVL Labuda Adam Stanisław, Czytanie Drzwi Gnieźnieńskich. Przekaz ijęzyk obrazu, [w:] Tro pami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN”, 18), Poznań 1999, s. 235-256. Labuda Gerard, Studia nad początkami państwa polskiego, Wrocław—Kraków 1958. Labuda Gerard, Reminescencje Pasji św. Wojciecha z Tegernsee (około 1025) w scenachjego żywotu na Drzwiach Gnieźnieńskich (około 1180), [w:] Homines et Societas. Czasy Pia stów i Jagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześć dziesiątą piątą
rocznicę urodzin, red. Tomasz Jasiński, Poznań, s. 53—63. Labuda Gerard, Uwiezieniepolskich insygniów koronacyjnych do Niemiec w 1031 r„ [w] Kul tura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi w pięć dziesięciolecie pracy naukowej, Warszawa 1991, s. 217-229. Labuda Gerard, Mieszko I, Warszawa 2002. Labuda Gerard, Święty Wojciech, biskup-męczennik, patron Polski, Czech i Węgier, Wro cław 2004. Laubitz Antoni, O początkach kościoła gnieźnieńskiego w świetle ostatnich badań wykopa liskowych, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 3/1,1934, s. 9—24. Laubitz Antoni, Prehistoryczne odkrycia na Górze Lecha i w katedrzegnieźnieńskiej, „Z Ot chłani Wieków” 10/3,1934/1935, s. 33-45. Lehner Ferdinand Jodef, Ćeska śkola mallfskâ XL véku — dll I (Korunovacnl evangelistâr króle Vratislava, receny codex Vysehradskj), Praha 1902. Lelewel Joachim, Drzwi kościelne płockie i gnieźnieńskie z lat 1133,1155, Poznań 1857. Lienau Otto, Das Schiffaufder Bronzetür am Dom von Gnesen, „Zeitschrift für Ostfor schung” 1,1952, s. 516-524. Łapiński Adam, „Wystawienie zwłok św. Wojciecha” w Drzwiach Gnieźnieńskich. Próba określenia roli sceny w programie ikonograficznym zabytku, „Biuletyn Historii Sztuki” 40/2,1978, s. 95-103. 235
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Maisel Witold, Drzwi Gnieźnieńskie z perspektywy archeologii prawniczej, „Studia Źró- dłoznawcze” 21,1976, s. 97-102. Mikołajczyk Gabriela, Wyniki badań archeologicznych w katedrzegnieźnieńskiej w 1958 r., „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 203—216. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Studia nad źródłami archeologicznymi. Warsza wa—Poznań 1972. Mikołajczyk Gabriela, Trzy najwcześniejsze obiekty kultowe na Górze Lecha w Gnieźnie w świetle źródeł archeologicznych, „Gniezno. Studia i Materiały Historyczne” 1,1984, s. 111-121. Mikołajczyk Gabriela, Bogdan Bolz, Gnieźnieńska inskrypcja nagrobna zpoczątków XIstu lecia, „Symbolae Philologorum Posnaniensium” 4,1979, s. 139-155. Morelowski Marian, Drzwi gnieźnieńskie, a rękopisy leodyjskie w Berlinie i Brukseli, „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztuki TPN w Wilnie” 1,1935, s. 407—465. Morelowski Marian, Płaskorzeźby ewangełiarza tzw. Anastazji a sztuka łeodyjsko-moznańska XII w., „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztuki TPN w Wilnie” 2,1935, s. 265-296. Morelowski Marian, Pericopae lubiński, ewangełiarz płocki i drzwi gnieźnieńskie a sztuka leodyjsko-mozańska XII wieku, „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztu ki TPN w Wilnie” 2,1935, s. 346—361. Morelowski Marian, La porte Samson à Nivelles et la Porte de bronze de la cathédrale de Gniezno (Gnesen), Pologne, [w:] Congrès de la Federation archéologique et historique de Belgique, Bruxelles 1935. Morelowski Marian, Kongres Federacji Archeologicznej i Historycznej w Namur
1938, „Biu letyn Historii Sztuki i Kultury” 6,1938, s. 1-10 (350-359). Morelowski Marian, Potwierdzenie przez prof. A. Goldschmidta tezy o leodyjskich źródłach płaskorzeźb drzwi gnieźnieńskich XII w., „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Hi storii Sztuki TPN w Wilnie” 3,1938/1939, s. 297-302. Morelowski Marian, Związki artystyczne i kulturalne między Polską a krajami położony mi między Mozą a Sekwaną odXIdo XIF wieku, Wrocław 1963. Morelowski Marian, Za studiów nad sekwencjami cysterskimi w Polsce, [w:] MusicaMedii Aevi, 1.1, red. J. Morawski, Kraków 1965, s. 69-88. Morelowski Marian, Drzwi Gnieźnieńskie, ich związki ze sztuką obcą a problem rodzimo ści, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 42—100. Miitherich Florentine, Epistoła Mathildis Suevae. Zur einer verschollenen Handschrift aus dem 11. Jahrhundert, [w:] Studien zur Buchmalerei und Goldschmiedekunst des Mitte lalters. Festschriftfür Hermann Usenet zur 60. Geburtstag, red. Karl Herrmann Use net, Frieda Dettweiler, Marburg a. d. Lahn 1967, s. 137—142. Najdawniejszy kalendarzgnieźnieński według kodeksu MSI, wyd. Bogdan Bolz, Poznań 1971. Naruszewicz Adam, Martini Broniovii TartariaeDescriptio, Kolonia 1595. 234
Bibliografia Niemiec Dariusz, Ornamentowaneposadzki w kościołach romańskich na ziemiach polskich, [w:] Architektura sakralna w początkach państwa polskiego (X—XIII wiek), red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2016, s. 198—200. Ornamenta Ecclesiae Poloniae. Skarby sztuki sakralnej wiekX-XVIII, red. nauk. Przemy sław Mrozowski, Artur Badach, Warszawa 1999. Panfil Michał F„ Skarbiec katedry w Gnieźnie, Gniezno 1990. Panfil Tomasz, Czas winnic obrzynania. Przyczynek do symboliki Drzwi Gnieźnień skich, [w:] Peregrinatio ad veritatem. Studia ofiarowane profesor Aleksandrze Witkow skiej OSUz okazji 40-leciapracy naukowej, red. Urszula Borkowska OSU i in., Lublin 2004, s. 361-372. Pasierb Janusz Stanisław, Ideologia kościelna i państwowa w ikonografii Drzwi Gnieźnień skich, „Studia Theologica Varsaviensia” 4,1966,2, s. 47-71. Pasierb Janusz Stanisław, Próba syntezy treści ideowych Drzwi Gnieźnieńskich, „Biuletyn Historii Sztuki” 30/2,1968, s. 240-242. Paulsen Peter, Was bedeutet die Bronzetür zu Gnesen für die Frühgeschichte des deutschen Osten, „Jomsburg” 5,1941, s. 43—68. Pietrusińska Maria, Katalogi bibliografia zabytków, [w:] Sztuka polska przedromańska i ro mańska do schyłku XIII wieku, red. Michał Walicki, 1.1, cz. 2, Warszawa 1971, s. 771. Pietrusiński Jerzy,Epistoła Matildnis Suevae. O zaginionej miniaturze, „Studia Zródloznawcze” 26,1981. Pietrzak Janusz, Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych prowincji wielkopoiskiej. Studium z dziejów państwowych siedzib obronnych na przełomie średniowiecza i nowożytności, Łódź 2003. Płocha Józef, Najdawniejsze dzieje
kłasztoru benedyktynów wMogiłnie, Wrocław i in. 1969. Podłacha Władysław, Historia malarstwa polskiego, cz. 1 : Malarstwo średniowieczne, Lwów brw. [po 1920]. Pohorecki Feliks, [recenzja pracy Adolfa Goldschmidta], „Roczniki Historyczne” 9,1933, s. 121-129. Polkowski Ignacy, Katedra gnieźnieńska, Gniezno 1874. Polkowski Ignacy, Słów kilka o księdze Ewangelii pisanej zlotemi literami na pergaminie, a znajdującej się w kościele metropolitalnym w Gnieźnie i zwanej powszechnie mszałem św. Wojciecha, „Biblioteka Warszawska” 2,1876, s. 410-417. Pronobis-Gajdzis Małgorzata, Jabłońska Elżbieta, Projekt konserwatorski ijego reałizacja, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangełistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 140-180. Przeździecki Aleksander, Rastawiecki Edward, Wzory sztuki średniowiecznej i z epoki od rodzenia pod koniec wieku XVII w dawnej Polsce, 1.1—3, Warszawa 1853—1869. Raczyński Edward, Wspomnienia Wielkopolski, tojest województw poznańskiego, kaliskie go i gnieźnieńskiego, t. 2, Poznań 1843. г 235
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Ratajczak Tomasz, Początki murowanych zamków w Wielkopolsce, [w:] Visibilia et invisibilia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Profesor Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek, red. Artur Banach, Monika Janiszewska, Monika Tarkowska, Warszawa 2009, s. 60-62. Ratajczak Tomasz, Odgrodu do zamku. XlII-wieczne rezydencjepiastowskie w Wielkopol sce, [w:] Studia nad dawną Polską, t. 2, red. Tomasz Sawicki, Gniezno 2009, s. 75—78. Ratajczak Tomasz, Zwiastuny gotyku w architekturze katedry gnieźnieńskiej, [w:] Super fundamenta. Księgajubileuszowa dedykowana Profesorowi Szczęsnemu Skibińskiemu, red. Tomasz Ratajczak, Jarosław Jarzewicz, Tadeusz J. Żuchowski, Adam Soćko, Po znań 2022. Regulska Grażyna, Pierścień biskupi, [w:] Ornamenta Ecclesiae Poloniae. Skarby sztuki sa kralnej wiek X—XVIII, red. nauk. Przemysław Mrozowski, Artur Badach, Warszawa 1999, s. 85. Rodzińska-Chorąży Teresa, Zespoły rezydencjonalne i kościoły centralne na ziemiach pol skich do połowy XII wieku, Kraków 2009. Rodzińska-Chorąży Teresa, Rotunda na Górze Zamkowej w Cieszynie. Badania archeologiczno-architektoniczne 1941-2017, Cieszyn-Kraków 2020. Rogoż Jarosław, Szroeder Paweł, Tomaszewska-Szewczyk Alina, Kurkiewicz Teresa, Cupa Adam, Krynicka-Szroeder Katarzyna, Badania nieniszczące ifizykochemiczne, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s.
163—180. Różycka-Bryzek Anna, Polish MedievalArt in Relation to Byzantium and Rus, [w:] Le origini e lo sviluppo della Cristianità slavo-bizantina, red. S.W. Swierkosz-Lenart, Roma 1992, s. 355-375. Rył Jadwiga, Katalog rękopisów Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 45,1982. Samek Jan, Polskie rzemiosło artystyczne. Średniowiecze, Warszawa 2000. Sawicka Joanna, Pozostałości wczesnośredniowiecznego warsztatu szkliwiącego płytki po sadzkowe z Góry Lecha w Gnieźnie, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 66-93. Sawicka Stanisława Maria, Les principaux manuscrits a peintures de ła Bibliothèque Na tional de Varsovie, du Chateau Royal et des bibliothèques: Des Zamoyski a Varsovie, du Séminaire du Płock et du Chapitre de Gniezno, Paris 1938. Sawicki Tomasz, Badania przy kościele św. Jerzego w Gnieźnie, [w:] Gniezno w świetle ostat nich badań archeologicznych. Nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN” 21), Poznań 2001, s. 163—186. Sawicki Tomasz, Z badań nad zamkiem książęcym na Górze Lecha w Gnieźnie, [w:] Gnie zno w świetle ostatnich badań archeologicznych. Nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN” 21), Poznań 2001, s. 221-241. Sawicki Tomasz, Zagadnienie pozostałości architektury przedromańskiej w północnej czę ści Góry Lecha (gród książęcy) w Gnieźnie, [w:] Początki architektury monumentalnej ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---- - -- 1
236
Bibliografa w Polsce. Materiały z sesji naukowej Gniezno, 20—21 listopada 2003 roku, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2004, s. 143-155. Sawicki Tomasz, Gniezno. Centralny ośrodek państwa wczesnopiastowskiego w świetle ba dań archeologicznych, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dziedzictwo średniowiecz nego Gniezna, katalog wystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 83—89. Sawicki Tomasz, Wyniki badań nieinwazyjnych i wykopaliskowych przy kościele św. Jerzego, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum", t. XI), Warszawa 2018, s. 147—164. Sawicki Tomasz, Relikty zamku książęcego, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum", t. XI), Warsza wa 2018s. 235-247. Semkowicz Władysław, Rocznik świętokrzyski dawny, „Rozprawy Akademii Umiejętno ści” 53, Kraków 1910. Semkowicz Władysław, Rocznik tzw. Świętokrzyski dawny, „Rozprawy Akademii Umie jętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny” 53, Kraków 1910, s. 241—293. Semkowicz Władysław, Pałeografia łacińska, Kraków 1951. Semkowicz Władysław, Pałeografia łacińska, Kraków 2011. Sikorski Dariusz A., Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło historyczne do dziejów Kościoła w Polsce), Poznań 2012. Sikorski Dariusz A„Mediewistyka ostatnich 30lat- kilka uwag, [w:] Wielka zmiana. Hi storia wobec wyzwań, Pamiętnik XXPowszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lu blinie 18—20 września 2019 roku, t. 2: Od starożytnościpo wiek XIX, red. Mariusz Ma zur, Jan Pomorski, Warszawa-Lublin
2021, s. 130-132. Sitek Masza, Problematyczna podstawa rekonstrukcji: narracja Kosmasa o zburzeniu grobu św. Wojciecha, [w:] Średniowieczna architektura sakralna w Polsce w świetle najnowszych badań. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie 13—15 listopada 2013 r., red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2014, s. 67—88. Sitek Masza, Przeciągający się początek, czy artystyczny „wielki wybuch”? Pytania o opra wę kultu relikwii św. Wojciecha w Gnieźnie około roku 1000, „Modus. Prace z Historii Sztuki” 15,2015, s. 25-39. Skibiński Edward, „Ossa trium.”interpretujemy dalej, „Studia Epigraficzne” 3, 2008, s. 101-105. Skubiszewski Piotr, Badania nad sztuką romańską w latach 1945—1964, „Biuletyn Histo rii Sztuki” 27/2,1965, s. 135-154. Skubiszewski Piotr, The Iconography ofRomanesque Chalicefrom Trzemeszno, „Journal of the Warthburg and Courtauld Institutes” 34,1971, s. 40—61. Skubiszewski Piotr, Tzw. kielich św. Wojciecha -pamiątka Zjazdu Gnieźnieńskiego?, [w:] Cul tus et cognito. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Aleksander Gieysztor, Ste fan Kuczyński, Warszawa 1976, s. 521—536. 237
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Skubiszewski Piotr, Der sog. Kelch des hl. Adalbert - Ein Geschenk Ottos IL an die Kathe drale in Gniezno, [w:] Byzantinischer Kunstexport. Seine gesellschaftliche und künstlerische Bedeutungfür die Länder Mittel- und Osteuropas, red. Heinrich Leopold Nickel, Halle-Wirtemberg 1978, s. 199—217. Skubiszewski Piotr, Eine Gruppe romanischer Goldschmiedearbeiten in Polen (Trzemesz no, Czerwińsk), „Jahrbuch der Berliner Museen” 22,1980, s. 35—90. Skubiszewski Piotr, Programy obrazowe kielichów i paten romańskich, „Rocznik Historii Sztuki” 13,1981, s. 5-96. Skubiszewski Piotr, Die Bildprogramme der romanischem Kelche und Patenen, [w:] Me tallkunst von der Spätantike bis zum ausgehenden Mittelalter, Berlin 1982, s. 198—267. Skubiszewski Piotr, La porta della cattedrale di Gniezno, [w:] Le porte di bronzo dell’antichità al secolo XIII. Atti del Convegno Internazionale di Studi sul tema Trieste, porta latina sui mondi slavo egermanico, Trieste 13-18 aprile 1987, red. Salvatorino Salomi, Roma 1990, s. 247-270. Skubiszewski Piotr, Kielich agatowy tzw. św. Wojciecha, [w:] OrnamentaEcclesiaePoloniae. Skarby sztuki sakralnej wiek Χ—ΧΡΠΙ, red. nauk. Przemysław Mrozowski, Artur Ba dach, Warszawa 1999, s. 68. Skubiszewski Piotr, Katedra w Polsce około roku 1000, [w:] Polska na przełomie I i II ty siąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, listopad 2020, red. Szczę sny Skibiński, Poznań 2001, s. 139-196. Skubiszewski Piotr,Kielich tzw. „królewski”z Trzemeszna, [w:] OrnamentaEcclesiaePo loniae. Skarby sztuki
sakralnej wiek X—XTIII, red. nauk. Przemysław Mrozowski, Ar tur Badach, Warszawa 1999, s. 77-81. Skwierczyński Krzysztof, Książę czy arcybiskupfundatorem Drzwi Gnieźnieńskich?Próba nowej interpretacjipewnego motywu ikonograficznego, [w:] Granica wschodnia cywiliza cji zachodniej w średniowieczu, red. Zbigniew Dalewski, Warszawa 2014, s. 279-295. Sobieszczański Franciszek Maksymilian, Wiadomości historyczne o sztukachpięknych w daw nej Polsce, 1.1, wyd. Samuel Orgelbrand, Warszawa 1847. Sokołowski Marian, Rzeźba z kości słoniowej XI w. i najstarsze książki liturgiczne w Połsce, wyd. w Drukarni „Czasu” Fr. Kluczyńskiego i Spółki, Kraków 1896 (osobne odbicie z V tomu „Sprawozdań Komisyi do bad. hist, sztuki w Polsce”, z. IV, s. XIV-CXII). Sokołowski Marian, Ołtarz główny katedry gnieźnieńskiej, „Folia Historiae Artium” 1, 1964, s. 5-16. Sołomieniuk Michał, Biskup Wojciech Anzelm Brodziszewski ijego intuicje naukowe, [w:] Eu ropa Środkowa i Wschodniajakoprzestrzeń spotkania. Na szlakach tradycji kultury, red. Klaudiusz Święcicki, Gniezno 2012, s. 41—51. Soroka Ewa, Rekonstrukcja romańskiej katedry, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Mia sto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 119—122. 238
Bibliografia Starnawska Maria, Drzwi Gnieźnieńskie a konflikty polityczne w Polsce w ostatniej ćwierci XII, [W:] Imago narrai. Obrazjako komunikat w społeczeństwach europejskich, red. Sta nisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wrocław 2002, s. 276-290. Stiennon Jacques, La Pologne et la pays mosan au moyen âge, „Cahiers de Civilisation Mé diévale” 4,19 61, s. 457—473. Stolica Prymasów. Katalog wystawy zorganizowanej przy współudziale Muzeum Archidie cezji Gnieźnieńskiej i Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, red. Stanisław Pasiciel, Gniezno 2010. Stróżyk Paweł, Źródła ikonograficzne w badaniu źródłoznawczym na przykładzie drzwi gnieźnieńskich. Heureza i krytyka zewnętrzna, Poznań 2011. Strzelczyk Jerzy, Koronacje pierwszych Piastów, [w:] Gniezno - miasto królów, red. Stani sław Pasiciel, Dariusz Stryniak, Gniezno 2012, s. 13—20. Swarzenski Hanns, Die Regensburger Buchmalerei des X. und XI. Jahrhunderts. Studien z. Geschichte d. dt. Malerei d.frühen Mittelalters, Leipzig 1901. Swarzenski Hanns, Recent literature, chiefly periodical, on medieval minor arts, „The Art Bulletin” 24,1942, s. 287-304. Swarzenski Hanns, Monuments ofRomanesque Art. The Art ofChurch Treasures in North-Western Europe, London 1954. Swarzenski Hanns, A Chalice and the Book ofKings, [w:] DeArtibus OpusculaXL. Essays in Honour ofErwin Panofsky, red. Millard Meiss, New York 1961, s. 437—444. Szczepan Marcin, Program misjipruskiej w symbolice Drzwi Gnieźnieńskich (na marginesie pewnej koncepcji Gerarda Labudy), „Studia z Dziejów Średniowiecza” 21,2017, s. 178-199. Sztuka polska czasów średniowiecznych,
red. Gwido Chmarzyński, Warszawa 1963. Sztuka przedromańska i romańska w Polsce, red. Michał Walicki, Warszawa 1971. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, woj. poznańskie, Stanowisko 14, „Informator Archeolo giczny. Badania rok 1987”, 1988, s. 143. Szymański Stanisław, Odkrycie w Gnieźnie, „Ochrona Zabytków” 8/3 (30), 1955, s. 211-212. Szymański Józef, Krakowski rękopis reguły akwizgrańskiej z roku około 1103, „Studia Zródłoznawcze” 11,1966, s. 39—52. Średniowieczna książka rękopiśmienna jako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowa nej w dniach 12IX -31X1991 przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieź nieprzy współpracy Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, red. Alicja Karłowska- -Kamzowa, Gniezno 1993. Świechowska Aleksandra, Świechowski Zygmunt, Konfesje św. Wojciecha, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, 1.1, Poznań-Warszawa 1970, s. 126-147. Świechowski Zygmunt, Ottońska konfesja katedry gnieźnieńskiej, „Studia Zródłoznawcze” 14,1969, s. 1-12. Świechowski Zygmunt, Nagrobki i epitafia, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, t. 1, Poznań-Warszawa 1970, s. 197—274. г 239
^^vj Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Świechowski Zygmunt, Skarbiec, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, 1.1, Poznań-Warszawa 1970, s. 360—372. Świechowski Zygmunt, Köninin Richeza von Polen und die Beziehungen polnischer Kunst zu Köln im. 11. Jahrhundert, „Kölner Domblatt” 40, 1975, s. 27—48. Świechowski Zygmunt, Sztuka romańska w Polsce, Warszawa 1990. Świechowski Zygmunt, Architektura romańska w Polsce, Warszawa 2000. Świechowski Zygmunt, Architektura wczesnego średniowiecza w Polsce między rzeczywisto ścią afantazją, [w:] Polska na przełomie Ii II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 249—253. Świechowski Zygmunt, Sztuka połska, 1.1: Romanizm, Warszawa 2006. Święcicki Cezary K., Kulturapiśmienna w Polsce średniowiecznejX—XII w., Warszawa 2010. Textus etpictura. Średniowieczny kodeks rękopiśmiennyjako nośnik treści, znaczeń i wartości artystycznych, red. MonikaJakubek-Raczkowska, Marta Czyżak („Studia nad skrypto rium i spuścizną rękopiśmienną średniowiecza”, 2), Toruń 2019. Tropami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN”, 18), Poznań 1999. Trzciński Tadeusz, Katalogrękopisów biblioteki kapitulnej w Gnieźnie, Poznań 1910. Ugglas Carl af, Les émaux de Gniezno, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 3,1934/1935, s. 337-345. Urbańczyk Przemysław, Przejawy synkretyzmu w sztuce wczesnopiastowskiej, „Saeculum Christianum” 27/1,2020, s. 31—40. Vetulani Adam, Les manuscrits du décret de Gratien et les oeuvres des décretalistes dans
les Bibliothèque Polonaises, „Studia Gratiana” 1,1953, s. 353—370. Vetulani Adam, Dekret Gracjana ipierwsi dekretyści w świetle nowego źródła, Wrocław 1955. Walczak Marek, Do źródła, („Studia z Historii Sztuki Dawnej Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego i Muzeum Narodowego w Krakowie” 9), Kraków 2020. Walicki Michał, [recenzja pracy Adolfa Goldschmidta], „Biuletyn Historii Sztuki i Kul tury” 3/1,1934, s. 59-62. Walicki Michał, Dekoracja architektury ijej wystrój, [w:] Sztukapołskaprzedromańska i ro mańska do schyłku XIII wieku, red. Michał Walicki, cz. I, Warszawa 1971. Walicki Michał, Pierścień biskupi, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Woj ciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 135-136, nr kat. A/XXV. Walicki Michał, Łańcuch późnoantyczny, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycz nia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 136, nr kat. A/XXVI. Walicki Michał, Wyposażenie artystyczne dworu i Kościoła, [w:] Sztukapołskaprzedromań ska i romańska do schyłku XIII w., red. Michał Walicki, Warszawa 1971, s. 249-303. i 240
Bibliografia L Walkowski Józef, Wspomnienia o kościele metropolitalnym w Gnieźnie ojego ołtarzach, ka plicach, pomnikach i osobach temipoprzednikami zaszczyconych na pamiątkę dziewięć- setnej rocznicyjego istnienia napisane w roku 1865, Gniezno 1876. Wetesko Leszek, Maior Polonia Sacra. Sztuka sakralna w średniowiecznej Wielkopolsce. Historia Pewnych tematów. Katalog wystawy, Gniezno 1997. Wetesko Leszek, Krzywaśń pastorału (fragment), [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 136—137, nrkat.A/XXII. Wetesko Leszek, Missale Plenarium - Ordo romanus et missale antiquissimus, [w:] Gnie zno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasi ciel, Gniezno 1995, s. 128-130, nr kat. A/XVIII. Wetesko Leszek, Discordantium Canonum Concordia (tzw. Dekrety Gracjana), [w:] Gnie zno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasi ciel, Gniezno 1995, s. 132, nr kat. A/XXII. Wetesko Leszek, Średniowieczna katedra gnieźnieńskajako miejsce koronacyjne i wotyw ne, [w:] Gniezno Mater Ecclesiarum Poloniae. Katalog wystawy 10 marca — 30 kwiet nia 2000 roku. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 2000, s. 79-96. Wetesko Leszek, Najstarsza architektura w Gnieźnie.
Głos w dyskusji, [w:] Przemyślidzi i Piastowie - twórcy i gospodarze średniowiecznych monarchii, red. Józef Dobosz, Po znań 2006, s. 197—199. Wetesko Leszek, Historyczne konteksty monarszych fundacji artystycznych w Wiełkopołsce do początku XIII w., Poznań 2009. Wetesko Leszek, Źródła pisane o architekturze i sztuce w państwiepierwszych Piastów, „Hi storia Slavorum Occidentis” 1(2), 2012, s. 59-71. Wetesko Leszek, Architektura i sztuka, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Jó zef Dobosz i in., Gniezno 2016 s. 169—194. Wetesko Leszek, Blask słowa i złota, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 44-63. Węcławowicz Tomasz, Legenda o świętym Wojciechu na Drzwiach Gnieźnieńskich przed stawiona, [w:] Środkowoeuropejskie dziedzictwo świętego Wojciecha, red. Antoni Bar- ciak, Katowice 1998, s. 279-289. Węcławowicz Tomasz, Drzwi Gnieźnieńskie. Rozważanie na temat symboliki „przejścia” i warstw znaczeniowych, [w:] Tropami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Pra ce Komisji Archeologicznej PTPN” 18), Poznań 1999, s. 257—283. Węcławowicz Tomasz, The Romanesque Bronze Doors at Gniezno Cathedral Church: Some New Remarks, „Folia Historica Cracoviensia” 23/1,2017, s. 105-118. 241
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Wiesiołowski Jacek, Średniowieczne biblioteki wielkopolskie, [w:] Średniowieczna książka rękopiśmienna jako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach 12IX 31X1991 przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie przy współpracy Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, red. Alicja Karłowska-Kamzowa, Gnie zno 1993, s. 7-16. Wiewióra Marcin, Zespół klasztorny kanoników regularnych w Trzemesznie w świetle ba dań archeologiczno-architektonicznych, Toruń 2000. Wiliński Stanisław, Nad monogramem drzwi gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 101—123. Włodarski Bronisław, Chronologia polska, Warszawa 1957. Woźniak Michał E, Pierścień biskupi (z topazem), [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od29 września 1994do 31 stycz nia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 158, nr kat. A/XLI. Woźniak Michał F., Zlotnictwo. Sprzęty i naczynia liturgiczne w zasobach Muzeum Archi diecezji Gnieźnieńskiej, [w:] Skarbiec katedry gnieźnieńskiej, Poznań [2021]. Woźniak Michał F., Krzywaśń pastorału., [w:] Sztuka polska przedromańska i romań ska doschyłkuXIIIwieku, red. Michał Walicki, t. l,cz. 1, Warszawa 1971, s. 137-138, nr kat. A/XXIX. Zachwatowicz Jan, Rotunda Mieszka Iw Gnieźnie, „Prace Komisji Historii Sztuki PAU” 9,1945, s. 210-211. Zachwatowicz Jan, Katedra romańska,
[w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, 1.1, Poznań—Warszawa 1970, s. 23-33. Zachwatowicz Jan, Gród gnieźnieński i pierwsze kościoły, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Swiechowska, 1.1, Poznań—Warszawa 1970, s. 11—22. Zakrzewski Stanisław, Pochodzenie tzw. Missale Płenarium katedry gnieźnieńskiej, „Spra wozdanie Towarzystwa Naukowego” 2, Lwów 1922. Program konferencji „Textus et pictura II. Studia nad skryptorium i spuścizną rękopi śmienną doby średniowiecza” Toruń 7—8.06.2018; https://www.bu.umk.pl/documents/10157/1194476/Textus+et+pictura+II+-+program+konferencji/abf6b59e-7bdb-4fcf-930a-4f212ad9d06e (dostęp: 20.05.2022). |
| adam_txt |
Wstęp. 7 Łukasz Kaczmarek, Artur Różański Archeologia. Stan i potrzeby badawcze.9 Dariusz Andrzej Sikorski Dzieje Gniezna do połowy XIII wieku w historiografii polskiej i obcej. Węzłowe problemy historyczne. 63 Tomasz Ratajczak Architektura przedromańska i romańska w grodzie gnieźnieńskim stan wiedzy z zakresu historii sztuki i perspektywy badawcze. 119 Patrycja Łobodzińska „Wyposażenie” - stan wiedzy z zakresu historii sztuki i perspektywy badawcze. 145 Bibliografia. 181
WCZESNO ŚREDNIO WIECZNE GNIEZNO S. 181-242 Bibliografia ДгсИеоІодіа Bartz Wojciech, Charakterystyka mineralogiczno-yetrograficzria zapraw z wczesnośrednio wiecznego zespołu osadniczego w Gnieźnie, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materia łów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 77-120. Behla Robert, Die vorgeschichtlichen Rundwälle im östlichen Deutschland. Eine vergleichen-archäologische Studie, Berlin 1888. Buko Andrzej, Początkipaństwapolskiego. Pytania -problemy - hipotezy, „Swiatowit” 42, 1999, s. 32-45. Dalbor Witold, Wczesnośredniowieczny gród w Gnieźnie, „Swiatowit” 21,1955, s. 161-246. Danielewicz Paweł, Ceramika wczesnośredniowieczna z dawnej wyspy naJeziorze Świętym, Gniezno, stan. 22, Poznań 2002, mps pracy mgr., biblioteka Muzeum Początków Pań stwa Polskiego w Gnieźnie. Dzieduszycki Wojciech, Podstawy periodyzacji okresu wczesnośredniowiecznego w Wielkopolsce, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, red. Zofia Kurnatowska, Poznań-Wrocław-Warszawa 1990, s. 155-157. Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016. Dziekoński Tadeusz, Kocka Wojciech, Przedmioty drewniane z grodu gnieźnieńskiego, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Jó zef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 136-145. Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych: nowefakty, nowe interpretacje, red. Zo fia Kurnatowska, Poznań 2001. Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Ko strzewski, Poznań
1939. Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018. Goslar Tomasz, Wyniki analiz radiowęglowych próbek archeologicznych ze stanowisk 14 i 15 w Gnieźnie, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecz nych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 47-50. Goslar Tomasz, Wyniki analiz radiowęglowych próbek archeologicznych ze stanowiska 22 w Gnieźnie, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 147-151. r~ —· I8l
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Hensel Witold, Ceramika z grodówpiastowskich w Gnieźnie, [w:] Gniezno w zaraniu, dzie jów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 146-165. Hensel Witold, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna. Zarys kultury materialnej, War szawa 1987. Hensel Witold, Studia i materiały do osadnictwa Wiełkopolski wczesnohistorycznej, t. 1, Poznań 1950. Janiak Tomasz, Kaczmarek Łukasz, Osadnictwo wczesnośredniowieczne na terenie Gnie zna i wjego regionie, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespólgrodowy, ΐΐά.Τοτη^ζ Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 105-118. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska - bazylika koronacyjna królów polskich, [w:] Gnie zno - miasto królów. Katalog wystawy, Gniezno 2012, s. 49-68. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska we wczesnym średniowieczu, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 189-233. Janiak Tomasz, Najnowsze odkrycia reliktów architektury przedromańskiej na Górze Le cha w Gnieźnie, [w:] III Forum Architecturae Poloniae Medievalis, red. K. Stała, Kra ków 2013, s. 85-103. Janiak Tomasz, Pozostałości architekturyprzedromańskiej i romańskiej, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 165-187. Janiak Tomasz, Problematyka wczesnychfaz kościoła katedralnego w Gnieźnie, [w:] Począt ki architektury monumentalnej w Polsce. Materiały z sesji
naukowej, Gniezno, 20-21 listopada 2003 roku, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2004, s. 85-130. Janiak Tomasz, Relikty romańskich konfesji św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gnie zno 2000, s. 73-79. Janiak Tomasz, Relikty romańskiej konfesji św. Wojciecha w katedrzegnieźnieńskiej zprzeło mu XIiXII wieku (tzw. Konfesja III), [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicz nych: nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska, Poznań 2001, s. 127-162. Janiak Tomasz, Romańska posadzka ceramiczna w katedrze gnieźnieńskiej, „Rocznik Mu zeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2,2016, s. 68-131. Janiak Tomasz, Stanowiska 14 i 15 w Gnieźnie w świetle nowszych badań archeologicznych (za gadnienia wstępne), [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecz nych zgnieźnieńskiego ośrodka osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 25-45. Janiak Tomasz, Sztukateria gipsowa w romańskiej katedrze w Gnieźnie (XIIwieR), „Rocz nik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3,2017, s. 68-107. Janiak Tomasz, Topografia sakralna gnieźnieńskiego zespołu grodowego, „Slavia Antiqua” 50,2009, s. 253-297. Janiak Tomasz, Uwagi na temat ottońskiej konfesji świętego Wojciecha w katedrze gnieź nieńskiej w świetle źródeł historycznych i archeologicznych (tzw. Konfesja II), [w:] Trakt 182
Bibliografia cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył, Poznań 2002, s. 349-381. Janiak Tomasz, Wał obronny IIpodgrodzia gnieźnieńskiego zespołu grodowego, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. Hanna Kóćka-Krenz, Włady sław Łosiński, Poznań 1998, s. 136-149. Janiak Tomasz, Zagadnienie architekturyprzedromańskiej w Gnieźnie w świetłe najnowszych badań, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 10-51. Jaroń Bronisław, Średniowieczne szczątki roślinne wykopane w Gnieźnie, [w:] Gniezno w za raniu dziejów (od Till do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Po znań 1939, s.146-165. Jażdżewski Konrad, Nowe materiały do pradziejów Gniezna (1928-1933), „Przegląd Ar cheologiczny” 4,1933, s. 35-47. Kaczmarek Łukasz, Ceramika naczyniowa z badań archeologicznych na Górze Lecha, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespól grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdale na Bis („Origines Polonorum", t. XI), Warszawa 2018, s. 271-299. Kaczmarek Łukasz, Ceramika z konstrukcji kamiennej odkrytej w Gnieźnie w świetle ba dań nad ceramiką wczesnośredniowieczną, [w:] Gniezno w historii i w dokumencie, red. Marek Szczepaniak, Gniezno 2017, s. 13-29. Kaczmarek Łukasz, Gnieźnieńska ceramika ze starszychfaz wczesnego średniowiecza - nie które problemy badawcze, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieź nie” 3,2017, s. 40-55. Kaczmarek Łukasz, Grody centralne w kontekście pierwotnego patrymonium Piastów, „Hi storia Slavorum Occidentis” 2 (21), 2019, s. 30-41. Kaczmarek Łukasz,
Osadnictwo wczesnośredniowieczne i starożytne na stanowisku nr 6 w miej scowości Polska Wieś, gm. Kłecko, pow. gnieźnieński, „Rocznik Muzeum Początków Pań stwa Polskiego w Gnieźnie” 1, 2015, s. 213-259. Kaczmarek Łukasz, Połabszczyzna a Wielkopolska. Relacje pomiędzy Słowianami połabskimi a grupami zamieszkującymi obszar Wielkopolski we wczesnym średniowieczu, [w:] Słowianiepołabscy, red. Łukasz Kaczmarek, Paweł Szczepanik, Gniezno-Szczecin 2020, s. 75-90. Kara Michał, Najstarsze państwo Piastów - rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne, Poznań 2009. Kara Michał, Nowe w archeologii Wielkopolski wczesnośredniowiecznej - 15 lat później, [w:j Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce - 15 latpóźniej, red. Wojciech Chudziak, Sławomir Moździoch, Toruń-Wrocław-Warszawa 2006, s. 207-244. Kara Michał, Przemiany kulturowe związane zprocesemformowania siępaństwa Piastów, Poznań 2000, mps dysertacji doktorskiej, archiwum Instytutu Archeologii i Etnolo gii PAN w Warszawie. Kara Michał, Tron książęcy ad Sanctam Mariam w Poznaniu w świetle ponownych docie kań analitycznych, „Slavia Antiqua” 47, 2006, s. 99-160. Karwowski Stanisław, Kolegiata św. Jerzego i ś. Stanislawa w Gnieźnie, Poznań 1886. г 183
•^Ks Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze [©©] Г-------------------------------------------------------------------------------- --------- ---------------------------------------------------------- 1 Kostrzewski Bogdan, Osełki ipodkładki z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 125-128. Kostrzewski Bogdan, Przedmioty brązowe, ołowiane, srebrne i złote z Gniezna, [w:] Gnie zno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzew ski, Poznań 1939, s. 57-65. Kostrzewski Bogdan, Przęślikignieźnieńskie, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIIIdo XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 129-135. Kostrzewski Józef, Chmielewski Waldemar, Jażdżewski Konrad, Pradzieje Polski, Wro cław-Warszawa-Kraków 1965. Kostrzewski Józef, Grodzisko wJedwabnie, wpow. toruńskim. Przyczynek do chronologii cera mikipomorskiej okresu wczesnohistorycznego, „Slavia Occidentalis” 10,1931, s. 244-273. Koszałka Joanna, Makroskopowe znaleziska roślinne z Góry Lecha w Gnieźnie, stanowi ska 14 i 15, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 121-128. Koszałka Joanna, Materiał roślinny z wczesnośredniowiecznej osady na wyspieJeziora Świę tego w Gnieźnie, stanowisko 22, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wcze snośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 253-266. Kóćka Wojciech,
Gródplemienny i piastowski w Gnieźnie w świetle wykopalisk, [w:] Gnie zno w zaraniu dziejów (od VIIIdo XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzew ski, Poznań 1939, s. 15-40. Kóćka-Krenz Hanna, Kwestia lokalizacji wczesnopiastowskiej rezydencji książęcej w Gnieź nie, w druku. Kóćka-Krenz Hanna, Najstarszy Poznań, [w:] „ Civitas Posnaniensis”. Studia z dziejów śre dniowiecznego Poznania, red. Zofia Kurnatowska, Tomasz Jurek, Poznań 2005, s. 27-42. Krąpiec Marek, Oak dendrochronology ofthe Neoholocene in Poland, „Folia Quaternaria" 69,1998, s. 5-133. Kurnatowska Zofia, Łosińska Anna, Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Wielkopolsce, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, red. Zofia Kurnatowska, Poznań-Wrocław-Warszawa 1990, s. 105-153. Kurnatowska Zofia, Początki Polski, Poznań 2002. Laubitz Antoni, O początkach kościoła gnieźnieńskiego w świetle ostatnich badań wykopali skowych, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 3 (1), 1934/1935, s. 9-24. Laubitz Antoni, Prehistoryczne odkrycia na Górze Lecha i w katedrzegnieźnieńskiej, „L Ot chłani Wieków” 10 (3), 1935, s. 33-45. Lubicz-Niezabitowski LśwzaA, Material kostny zwierząt domowych i dzikich z wieku VIIIXIII wykopany w Gnieźnie, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 186-272. 184
Bibliografia Łastowiecki Mateusz, Sawicki Tomasz, Ceramika naczyniowa z badań w Gnieźnie na sta nowisku 15c (ary 10, 11) w latach 1948-1953, mps w archiwum Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Lukasiewicz Kazimierz, Przedmioty żelazne z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od CIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. JózefKostrzewski, Poznań 1939, s. 41-56. Makahonienko Mirosław, Przyrodnicza historia Gniezna, Poznań 2000. Makahonienko Mirosław, Środowisko iprocesy przyrodnicze Gniezna u schyłku starożytno ści i w średniowieczu w świetle źródełpalinologicznych, [w:] Gniezno. Wczesnośrednio wieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 27-46. Makowiecki Daniel, Wyniki badań archeozoologicznych szczątków kostnych z wykopalisk w Gnieźnie, stan. 22, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecz nych zgnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 153 -252. Mikołajczyk Gabriela, Najwcześniejsze obiekty kułtowe na Górze Lecha, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1,1989, s. 111-121. Mikołajczyk Gabriela, Nowe odkrycia w katedrze gnieźnieńskiej, „Wiadomości Archeolo giczne” 25 (3), 1958, s. 269-270. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Studia nad źródłami archeologicznymi, Warsza wa 1972. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Źródła archeologiczne, Warszawa-Poznań 1973. Mikołajczyk Gabriela, Sikorska Izabela, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przepro wadzonych w podziemiach katedry gnieźnieńskiej w 1962 roku, „Sprawozdania Arche
ologiczne” 16,1964, s. 177-183. Mikołajczyk Gabriela, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych w Gnieźnie w 1964 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 18,1966, s. 173-178. Mikołajczyk Gabriela, Sprawozdanie zprac archeologicznych Stacji Archeologicznej w Gnieź nie w I960 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 217-226. Mikołajczyk Gabriela, Sprawozdanie z prac wykopaliskowych prowadzonych w Gnieźnie w 1957roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 184-192. Mikołajczyk Gabriela, Trzy najwcześniejsze obiekty kultowe na Górze Lecha w Gnieźnie w świetle źródeł archeologicznych, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1, 1984, s. 111-121. Mikołajczyk Gabriela, Żurowski Kazimierz, Wyniki badań archeologicznych w katedrze gnieźnieńskiej w 1958 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 193-202. Neu (Ney) Karol, Do redakcji Przyjaciela Ludu. List Pana Neu, „Przyjaciel Ludu” 7,1842, s. 46. Passio s. Adalperti martiris, [w:] Monumenta Poloniae Historica, I, wyd. August Bielow- ski, Lwów 1864, s. 151-156. 185
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Pawlak Ewa, Pawlak Paweł, Najdawniejsze siedziby Słowian w Wielkopolsce na podstawie wybranych źródeł archeologicznych, [w:] Archeologia dawnego osadnictwa Wielkopolski, red. Henryk Machajewski, Poznań 2018, s, 43-79. Prawniczak Robert, Wczesnośredniowieczna osada na Zajezierzu w Gnieźnie (stanowisko nr 40), „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2,2016, s. 132-169. Purol-Wierzbicka Monika, Średniowieczne i nowożytne wyroby drewniane z badań powo jennych w Gnieźnie, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3, 2017, s. 109-153. Purol-Wierzbicka Monika, Wczesnośredniowieczne wyroby ze skóry z Góry Lecha w Gnieź nie, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 136-211. Rogowska Elżbieta, Szurkowska Katarzyna, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prze prowadzonych w Gnieźnie przy kościele Franciszkanów w latach 1983-1984, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 289-308. Sawicki Tomasz, Badania przy kościele św. Jerzego w Gnieźnie, [w:] Gniezno w świetle ostat nich badań archeologicznych: nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska, Poznań 2001, s. 163-185. Sawicki Tomasz, Dzieje badań Góry Lecha, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warsza wa 2018, s. 63-82. Sawicki Tomasz, Gniezno — Góra Lecha. Dzieje badań archeologicznych, „Rocznik Mu zeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 4, 2018, s. 27-72. Sawicki Tomasz, Gniezno, st. 15, „Informator Archeologiczny.
Badania rok 1985” (1986), s. 122-123. Sawicki Tomasz, Gnieźnieński zespół grodowy w świetle najnowszych badań, [w:] Studia z dziejów cywilizacji, red. Andrzej Buko, Warszawa 1998, s. 207-216. Sawicki Tomasz, Odkrycia archeologiczne - Góra Lecha iJezioro Święte, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 4, 2018, s. 74-187. Sawicki Tomasz, Powstanie i rozwój wczesnośredniowiecznego zespołu grodowego, [w:] Gnie zno. Wczesnośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Ori gines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 119-144. Sawicki Tomasz, Pracowania romańskiej ceramiki architektonicznej na Górze Lecha, [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych, red. Zofia Kurnatowska, Po znań 2001, s. 187-219. Sawicki Tomasz, Przedchrześcijańska konstrukcja kamienna na Górze Lecha w Gnieźnie, [w:] „Gemma Gemmarum ”. Studia dedykowane Profesor Hannie Kócce-Krenz, red. Ar tur Różański, Poznań 2017, s. 641-668. Sawicki Tomasz, Sprawozdanie z badań na Górze Lecha w Gnieźnie przy ul. Kolegiaty 2 (stanowisko 15d) w latach 1982-1983, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 2, 1987, s. 297-316. 186
Bibliografia Sawicki Tomasz, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnieźnie przy ul. Kolegiaty 4 (stanowisko 15d) w 1984 roku. Wstępna analiza stratygraficzno-chronologiczna, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 309-324. Sawicki Tomasz, Stan i perspektywy badań nad wczesnośredniowiecznym zespołem grodo wym w Gnieźnie, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sa wicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 85-89. Sawicki Tomasz, Stanowisko 22 w Gnieźnie w świetle badań archeologicznych (zagadnie nia wstępne), [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnieńskiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 131-146. Sawicki Tomasz, Średniowieczne i nowożytneprzybory do gier z Gniezna, „Rocznik Mu zeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2,2016, s. 170-235. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczna nakładka głowicy miecza z Gniezna, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 223-236. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczne drewniane budownictwo mieszkalne, [w:] Gnie zno. Wczesnośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Ori gines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 249-269. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczny sierp składany z Gniezna -Jeziora Świętego, „Rocz nik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3,2017, s. 56-67. Sawicki Tomasz, Wczesnośredniowieczny wał obronny z konstrukcją kamienną na Górze Lecha w Gnieźnie, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. Hanna Kóćka-Krenz,
Władysław Łosiński, Poznań 1998, s. 123-135. Sawicki Tomasz, Wyniki badań nieinwazyjnych i wykopaliskowych przy kościele św. Jerzego, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 146-163. Sawicki Tomasz, Z badań nadprzemianami topografii ifunkcji grodu książęcego na Górze Lecha w Gnieźnie, „Slavia Antiqua” 40,1999, s. 9-29. Sikorska Izabela, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych w katedrze gnieźnieńskiej w 1963 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 17,1965, s. 190-198. Sikorski Andrzej, Złote elementy stroju z grobów odkrytych w katedrze gnieźnieńskiej, [w:] Wyniki analiz specjalistycznych materiałów wczesnośredniowiecznych z gnieźnień skiego zespołu osadniczego, red. Michał Kara, Gniezno 2012, s. 51-76. Sikorski Dariusz A., Religia dawnych Słowian. Przewodnik dla zdezorientowanych, Po znań 2018. Sikorski Dariusz A., Świątynie pogańskich Słowian - czylijakje stworzono, [w:] Cor homi nis. Wielkie umiejętności w dziejach, źródłach i studiach nadprzeszłością, red. Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski („Acta Universitatis Wratislaviensis” 3049, „Historia” 176), Wrocław 2007, s. 377-406. Spigarska Barbara, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnieźnie (sta nowisko 15d) w 1982 roku, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 2,1987, s. 285-296. 187
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Spigarska Barbara, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1981 roku w Gnieźnie na Górze Lecha (północna część, stanowisko ISd), „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1,1984, s. 215-222. Strzyżewski Czesław, Janiak Tomasz, Osadnictwo wczesnośredniowieczne na terenie Gnie zna i wjego regionie, [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych: nowefak ty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska, Poznań 2001, s. 45-85. Strzyżewski Czesław, Łastowiecki Mateusz, Kara Michał, Wczesnośredniowieczne grodzi sko w Moraczewiepod Ostrowem Lednickim, „Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne” 6,2003, s. 76-93. Strzyżewski Czesław, Początki osadnictwa wczesnośredniowiecznego nadfez. Kleckim w woj. poznańskim, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. Han na Kóćka-Krenz, Władysław Łosiński, Poznań 1998, s. 200-210. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, st. 14, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1987” (1988), s. 143. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, st. IS, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1986” (1987), s. 218-219. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, st. 15, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1987” (1988), s. 221-222. Szurkowska Katarzyna, Wczesnośredniowieczne grzebienie z Gniezna, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 3,1990, s. 199-222. Śnieżko Grzegorz, Moneta w Polsce za panowania Bolesława III Krzywoustego, Warsza wa 2021. Świątkiewicz Piotr, Gniezno, woj. poznańskie, „Informator Archeologiczny. Badania rok 1978”, 1979, s. 166-167. Świątkiewicz Piotr, Wyniki
archeologicznych badań prowadzonych w Gnieźnie na Wzgórzu Lecha w latach 1976-1979, „Studia Gnesnensia” 6,1981, s. 246-260. Świechowski Zygmunt, Katalog architektury romańskiej w Polsce, Warszawa 2009. Tietz Bartosz, Upadek grodów wschodniej części strefy Tornow-Klenica a proces budowy władztwa Piastów na terenie Wielkopolski, [w:] Spór o początki państwa polskiego. Hi storiografia, tradycja, mit, propaganda, red. Wojciech Drelicharz, Dominika Jasiak, Ja cek Poleski, Kraków 2017, s. 99-118. Tobolski Kazimierz, Dotychczasowy stan badan paleobotanicznych i biostratygraficznych Lednickiego Parku Krajobrazowego, [w:] Wstęp do paleoekologia Lednickiego Parku Kraj obrazowego, red. Kazimierz Tobolski, Poznań 1991, s. 11-34. Wieczorowski Tadeusz, Zabytki ze szkła, szkliwa, kamieni półszlachetnych, bursztynu itd. z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopa lisk, red. JózefKostrzewski, Poznań 1939, s. 117-124. Wiślański Tadeusz, Sprawozdanie z nadzoru archeologicznego nadpracami ziemnymi w ka tedrze gnieźnieńskiej, Gniezno 1953. Maszynopis w Muzeum Początków Państwa Pol skiego w Gnieźnie. 188
Bibliografia Zakrzewski Ignacy, 0 grobach wielkopolskich, „Zapiski Archeologiczne Poznańskie” 1, 1887, s. 5-9. Zdzisław Adam Rajewski, Gnieźnieńskie wyroby skórzane z okresu wczesnodziejowego, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Jó zef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 103-116. Zdzisław Adam Rajewski, Zabytki z rogu i kości w grodzie gnieźnieńskim, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzew ski, Poznań 1939, s. 66-102. Żurek Jan, Najdawniejsze monety, wagi i odważniki z Gniezna, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, red. Józef Kostrzewski, Poznań 1939, s. 166-185. Żurowski Kazimierz, Badania nad reliktami architektury kamiennej w Wielkopolsce, „Ar cheologia Polski” 13,1968, s. 383-403. Żurowski Kazimierz, Gniezno - stołecznygródpierwszych Piastów w świetle źródeł archeolo gicznych, [w:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia 2, Poznań 1962, s. 61-90. Żurowski Kazimierz, Katedra gnieźnieńska w nowym świetle, „T Otchłani Wieków” 24, 1958, s. 235-239. Żurowski Kazimierz, Kształtowanie się ośrodka miejskiego, [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 24-45. Żurowski Kazimierz, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnieź nie w latach 1948-1951, „Studia Wczesnośredniowieczne. Studia, materiały, sprawoz dania” 2, 1953, s. 89-111. Żurowski Kazimierz, Wyniki badań archeologicznych prowadzonych w Gnieźnie w 1959 roku, „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 203-216. Historia Gniezna Abraham Władysław,
Gniezno i Magdeburg, „Przegląd Zachodni” 12, 1949, s. 551-567; przedruk: tenże, Organizacja Kościoła w Połsce do połowy wieku XII, wyd. 3, Poznań 1962, s. 263-279; przedruk: Wodzisław Śląski 2009. Abraham Władysław, Organizacja Kościoła w Polsce do połowy wieku XII, wyd. 3, Poznań 1962; przedruk: Wodzisław Śląski 2009. Abraham Wladyslaw, Privilegiumfori w ustawodawstwie Kościoła polskiego, „Collectanea Theologica” 17/1-2,1936, s. 1-16. Adamczyk Dariusz, Między Kijowem a Gnieznem. Wybrane aspekty topografii ifunkcji arabskiego srebra na ziemiach słowiańskich w Xina początku XI wieku, „Średniowie cze Polskie i Powszechne” 1,1999, s. 66-79. Adamczyk-Nowak Renata, Stołeczność Gniezna wynikiem przemyślanej polityki Piastów, [w:] Z dziejów średniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej. Zbiór studiów. Cz. 2, red. Jan Tyszkiewicz („Fasciculi Historic! Novi”, t. 6), Warszawa 2007, s. 17-42. i----- ------------ ■------------------------------------------------------------------------ ------------------------ 189
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Adamska Anna, Les débuts de la littérature latine dans les pays de l’Europe du Centre-Est, [w:] Latin culture in the eleventh century: proceedings ofthe ThirdInternational Conferen ce on MedievalLatin Studies: Cambridge, September 9-12,1998, ed. Michael W. Her ren, Christopher J. McDonough, Arthur G. Ross, Turnhout 2002, s. 1-15. Aleksandrowicz Milosz, Wrzeszcz Maria, Frejlich Andrzej, Gniezno, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 5, Lublin 1989, koi. 1.1166-1173. Anonim, Detronizacja Gniezna: koniec legendy o Lechu, Czechu i Rusie?, „Lustro” 11,2007,s. 2. Architektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji naukowej w Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku, red. To masz Janiak („Biblioteka Muzeum Początków Państwa Polskiego”, t. 2), Gniezno 2009. Ars scribendi. O sztuce pisania w średniowiecznej Polsce. Katalog wystawy, red. Leszek Wetesko, Gniezno 2008. Badzioch Beata, Jasiński Tomasz, Pawlak Ireneusz, Druki i rękopisy muzyczno-liturgiczne odXI-XIX wieku w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie - Katalog, „Studia Gnesnensia”ll, 1997, s. 373-392. Bagi Daniel, Die Darstellung der Zusammenkunft von Otto III. und Boleslaw dem Tapfe ren in Gnesen imJahre 1000 beim Gallus Anonymus, [w:] Die ungarische Staatsbildung und Ostmitteleuropa, red. Ferenc Glatz, Budapest 2002, s. 177-189. Balzer Oswald, Stolice Polski 963-1138 („Studya nad Historyą Prawa Polskiego”, t. 6, z. 4), Lwów 1916. Reprint: Sandomierz 2019. Banaszak Danuta, „Wielkopolska kolebka chrześcijaństwa w
Polsce”wystawa w Getyndze, „Studia Lednickie” 10,2011, s. 287. Banaszkiewicz Jacek, „Zamach stanu w Gnieźnie”, czyli kilka uwag do wydania drugiego książki „Podanie o Piaście i Popielu”, [w:] tenże, Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, wyd. 2, Warsza wa 2010, s. 9-24; przedruk: „Rocznik Antropologii Historii” 2/2, 2012, s. 239-252. Banaszkiewicz Jacek, Otton Illjedzie do Gniezna. O oprawie ceremonialnej wizyty cesarza w kraju i stolicy Polan, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 277-315. Banaszkiewicz Jacek, Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośrednio wiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986, wyd. 2 (z posłowiem autora) War szawa 2010; rec. Jerzy Strzelczyk, „Kwartalnik Historyczny” 94/2,1987, s. 203-208. Baran-Kozłowski Wojciech, Arcybiskup gnieźnieński Henryk Kietiicz (1199-1219). Dzia łalność kościelna i polityczna, Poznań 2005; rec. Jacek Maciejewski, „Kwartalnik Hi storyczny” 113/2,2006, s. 159-165. Barbatti Bruno, Der heilige Adalbert von Prag und der Glaube an den Weltuntergang im Jahre 1000, „Archiv for Kulturgeschichte” 35, 1953, s. 123-141; rec. Gerard Labuda, „Studia Źródłoznawcze” 3,1958, s. 313. Barone Giulia, Ucontributo di Silvestro IIalla “giornata di Gniezno” (9 marżo 1000), „Bullettino dell’Istituto storico italiano per il medio evo” 109/1, 2007, s. 151-166. 190
Bibliografia Barone Giulia, Wkład Sylwestra II w „spotkaniegnieźnieńskie” (9 marca 1000), [w:] Mile nium synodu - zjazdu gnieźnieńskiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 55-69. Bartoszewicz Józef, Arcybiskupi gnieźnieńscy iprymasi. Wizerunki zgaleryi łowickiej obja śnione tekstem historycznym, Warszawa 1858-1865. Bąk Piotr, Gniezno w świetłe topografii i toponimii wiełkopołskiej. Struktura i znaczenie etymołogiczne nazwy Gniezno, „Poradnik Językowy” 2 (257), 1970, s. 71-78. Bąkowski Adam, Opowieść Anonima zwanego Gallem o prapoczątkach rodu Piastów. Za rys badań historiograficznych odJoachima Lelewela do roku 1918, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 2, 2016, s. 248-273. Benyskiewicz Krzysztof, Książę Polski Władysław IHerman 1079-1102, Zielona Góra 2010. Benyskiewicz Krzysztof, Mieszko Bolesławowie, 1069-1089. Źródła i tradycja historiogra- ficzna, Kraków 2005. Benyskiewicz Krzysztof, W kręgu Bolesława Szczodrego i Władysława Hermana: Piasto wie w małżeństwie, polityce i intrydze, Wrocław 2010. Benyskiewicz Krzysztof, Władysław Herman: książę Polski 1079-1102, Kraków 2014. Beumann Helmut, Lheutonum nova metropolis. Studien zur Geschichte des Erzbistums Magdeburg in ottonischer Zeit, red. Jutta Krimm-Beumann, Köln 2000. Biegański Krzysztof, Fragmentjednego z najstarszych zabytków diastematycznych w Polsce. Dodatek do ms. 149 Bibl. Kap. Gnieźnieńskiejfr. 149, [w:] Studia Hieronymo Feicht sep- tuagenario dedicata, red. Zofia Lissa, Kraków 1967, s. 96-119. Biegański Krzysztof, Woronczak Jerzy, Missale Plenarium
Bible. Capita. Gnesnensis (MS. 149). Musicological andphilological analyses („Antiquitates Musicae in Polonia”, 1.11), Warszawa 1972. Bielińska Maria, Kancelarie i dokumenty wielkopolskie XIII wieku, Wroclaw 1967. Binder Bruno, Das Domkapitel zu Gnesen, Seine Entwicklung bis zur Mitte des 15. Jahr hunderts, Greifswald 1912. Biniaś-Szkopek Magdalena, Gniezno a Kościół, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Pol ski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016, s. 125-143. Birkenmajer Józef, Epitafi urn Bolesława Chrobrego (Próba ustalenia tekstu), [w:] Munera philologica Ludovico Ćwikliński oblata, Poznań 1936, s. 347-370. Blaschke Kinga, Pięciu braci męczenników. Pierwsi polscy eremici i ich kult, „Folia Historica Cracoviensia” 22,2016, s. 59-76. Bobiński Stanisław, Urbanistyka polskich miastprzedlokacyjnych, Warszawa 1975. Bogdanowicz Piotr, Geneza aktu dyplomatycznego zwanego Dagome iudex, „Roczniki Hi storyczne” 2,1959, s. 9-33. Bogdanowicz Piotr, Zjazd gnieźnieński w roku 1000, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 16,1962, s. 5-151. Bolz Bogdan, Irische Marginalien im Evangeliar von Gniezno, „Archiv für Liturgiewis senschaft” 16,1974, s. 103-107. г I9I
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Bolz Bogdan, Irlandzkie zapiski marginesowe w gnieźnieńskim kodeksie MS 1, „Studia Źródłoznawcze" 17,1972, s. 51-66; rec.J. Wojtkowski, „Studia Warmińskie” 9,1972, s. 538-540; Zofia Kozłowska-Budkowa, „Studia Źródłoznawcze” 18,1973, s. 254-255; Józef Szymański, „Kwartalnik Historyczny” 80/1,1973, s. 125-126. Bolz Bogdan, Księga obrzędów dla króla Mieszka II (około 1025), Düsseldorf, Universitäts bibliothek, С 91, „Studia Źródłoznawcze” 28,1983, s. 163-172. Bolz Bogdan, Najstarszy kalendarz w rękopisach gnieźnieńskich, „Sprawozdania PTPN" 2(72), 1964, s. 203-205. Bolz Bogdan, Najstarszy kalendarz w rękopisach gnieźnieńskich. MS 1 z roku około 800, „Studia Źródłoznawcze” 12,1967, s. 23-38; rec. Józef Szymański, „Kwartalnik Histo ryczny” 80,1973, s. 125-126. Bolz Bogdan, Nieznanefragmentypontyfikatu z XI wieku. MS Fr 10 Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Pol sce” 35,1971, s. 47-67. Borek Henryk, Zachodniosłowiańskie nazwy toponimiczne zformantem -ъп, Wrocław 1968. Borkowska Urszula, Odbudowa i rozwój (2.poł.XHXIIw.), [w:] Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1979, red. Jerzy Kłoczowski, Lublin 1992, s. 53-88. Brackmann Albert, Die Anfänge des polnischen Staates, Berlin 1934. Brust Mieczysław, Lokacje miejskie w wielkopolskich dobrach arcybiskupów gnieźnieńskich w XIII i XIV wieku, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 95,2001, s. 29-104. Brzostowicz Michał, Przybył Maciej, Wielkopolska w średniowieczu,
Poznań 2007. Bujak Franciszek, Stolice Polski: Gniezno-Kraków-Warszawa, [w:] tenże, Studja geogra- ficzno-historyczne, Warszawa 1925, s. 253-492. Bukowska Aneta, Forma i geneza pierwszej katedry w Poznaniu, Architektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji naukowej w Muzeum Począt ków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku, red. Tomasz Janiak, Gnie zno 2009, s. 175-207. Bukowski Józef, Codex aureus katedry gnieźnieńskiej, zw. Ewangeliarzem św. Wojciecha, „Warta” 1,1874. Bülow Gottfried von, Papst Innocenz III. befiehlt dem Bischof (Sigwin) von Camin, dem Erzbischofvon Gnesen (Heinrich) den schuldigen Gehorsam zu erweisen 1207, „Balti sche Studien” 28,1878, s. 340. Burchardt Jerzy, Dlaczego pogańscy Polanie w XI w. nie zniszczyli katedry gnieźnieńskiej?, „Literatura ludowa” 30/1,1986, s. 33-40. Bużeński Stanisław, Vitae archiepiscoporumgnesnensium. Warszawa 1755, rec. Mizler, Das Leben der zwanzig ersten Erzbischöffe von Gnesen auc einem merkwürdigen Manuscript (von Bużeński), „Acta literaria” 1755. Bużeński Stanislaw, Żywoty arcybiskupów gnieźnieńskich do Andrzeja Olszowskiego włącz nie, z niewydanych rękopisów łacińskich przełożył В. Szyszko. Wstęp i wiadomości o za- 192
Bibliografia łożeniu arcybiskupstwa, tudzież 11 późniejszych prymasach do zgonu ks. Michała Ponia towskiego dodał Mikołaj Malinowski, 1.1-5, Wilno 1852-1860. Cetwiński Marek, Gnieźnieńskie koronacje w przekazach rocznikarskich, [w:] Gnieźnień skie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marze na Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 235-242. Chlebowski Bronisław, Pochodzenie i znaczenie nazwy Gniezno, „Przegląd Historyczny” 4,1907, s. 127-129. Chłopocka Helena, Gniezno głównym ośrodkiem polityczno-administracyjnym Wielkopolski dopołowy XIII w., [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 118-132. Chłopocka Helena, Gniezno pierwszy stoliki państwa, [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy To polski, Warszawa 1965, s. 81-96. Chłopocka Helena, Lokacja na prawie zachodnioeuropejskim. Rola Gniezna wprocesiejednoczeniapaństwa, [w:] Dzieje Gniezna, red.Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 133-156. Civitatesprincipales. Wybrane ośrodki władzy w Polsce wczesnopiastowskiej. Katalog wysta wy, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 1998. Claude Dietrich, Geschichte des Erzbistums Magdeburg bis in das 12. Jahrhundert, 1.1: Die Geschichte der Erzbischöfe bis aufRuotger (1124), Köln-Wien 1972. Codex Aureus Gnesnensis. Facsimile, Tadeusz Dobrzyniecki, Aleksander Gieysztor, War szawa 2012. Czajkowski Anthony F., The Congress ofGniezno in theyear 1000, „Speculum” 24/3,1949, s. 339-356. Czeslaw Deptuła, Galla Anonima mitgenezy Polski: Studium z historiozofii i hermeneuty ki symboli dziejopisarstwa średniowiecznego, Lublin
1990, wyd. 2, Lublin 2000. Dalbor Witold, Wczesnośredniowieczny gród w Gnieźnie, „Swiatowit” 21,1955, s. 161-246. Dalewski Zbigniew, Ceremonia inauguracji władcy w Polsce, [w:] Imaginespotestatis. Ry tuały, symbole i kontekstyfabularne władzy zwierzchniej. Polska X-XV w., red. Jacek Banaszkiewicz („Colloquia Mediaevalia Varsoviensia”, 1.1), Warszawa 1994, s. 9-30. Dalewski Zbigniew, Die Heilige Lanze und die polnischen Insignien, [w:] Europas Mitte um 1000, t. 2, s. 907-911. Dalewski Zbigniew, Dlaczego Boleslaw Chrobry chciał koronować się na króla?, [w:] Gnieź nieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Ma rzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 21-42. Dalewski Zbigniew, Między Gnieznem a Poznaniem. O miejscach władzy wpaństwiepierw szych Piastów, „Kwartalnik Historyczny” 98/2,1991, s. 19-43. Dalewski Zbigniew, Władza - przestrzeń - ceremoniał. Miejsce i ceremonia inauguracji władcy w Polsce średniowiecznej do końca XWwieku, Warszawa 1996. Danielewski Marcin, Dzieje polityczne we wczesnym średniowieczu, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016, s. 22-51. Danielewski Marcin, Społeczeństwo, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Jó zef Dobosz, Gniezno 2016, s. 51-58. i—■------------------- —— ------------------------------------------------------------------------------------- 193
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Danielewski Marcin, Gospodarka, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz, Gniezno 2016, s. 58-73. Dąbrowska Elżbieta, Cluny a św. Wojciech. Relacja „Historiae libri quinque”Rudolfa Głabera o męczeństwie św. Wojciecha, „Kwartalnik Historyczny” 110/3,2003, s. 5-13. Dąbrowska Elżbieta, Groby członków dynastiipiastowskiej we wczesnym średniowieczu. Stan badań, „Roczniki Historyczne” 70,2004, s. 167-182. D ąbrowska Elżbieta, Pierwotne miejscepochowania i recepcja relikwii św. Wojciecha we wcze snym średniowieczu, [w:] Tropami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeol. PTPN Wydz. Hist, i Nauk Spoi.”, 1.18), Poznań 1999, s. 147-158. Dąbrowski Franciszek, Grodyjako instytucje władzy w monarchii wczesnopiastowskiej (o źró dłach pisanych), „Historia Slavorum Occidentis” 2(17), 2018, s. 122-155. Dąbrowski Franciszek, Studia nad administracją kasztelańską PolskiXIII wieku, Warsza wa 2007. De Smet]oze(M.,Le baptême de Mieszko 1er et Vérection de Gniezno en métropole. Apports d’une tradition européenne, [w:] The Common Christian Roots ofthe European Nations. An International Colloquium in the Vatican, cz. 2, Firenze 1982, s. 21-22, rec. Μ. Sta siak, Wspólnota chrześcijańskiej wspólnoty, „Tygodnik Powszechny” 37/43,1983, s. 3. Debus Karl Heinz, Gnesen und Speyer - Spira und Gniezno. Vergleichende Zeittafel - ein Versuch, [w:] Gniezno. Geschichte und Gegenwart, Speyer 1997, s. 103-137. Derwich Marek, Kilka uwag w sprawie Pięciu Braci Męczenników, [w:] Cracovia - Polonia Europa.
Studia z dziejów średniowiecza ofiarowaneJerzemu Wyrozumskiemu w sześćdzie siątąpiątą rocznicę urodzin i czterdziestoleciepracy naukowej, Kraków 1995, s. 181-188. Derwich Marek, Mogilno i Gniezno. Z dziejów Kościoła wPołsce w drugiejpołowie XI wie ku, [w:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne, red. Danuta Zydorek, Poznań 2001, s. 39-47. Derwich Marek, Średniowieczne mity genezy Połski, „Znak” 25/11-12, 1973, (233/234), s. 1365-1403. Derwich Marek, Testament Bolesława Krzywoustego wpołskiejhistoriografii sWrzzowiecznej („Acta Universitatis Wratislaviensis", nr 499, „Historia” 33), Wrocław 1980, s. 113-152. Dobosz Józef, Arcybiskup Janik ijego następcy. Przygotowanie do reformy Henryka Kie- tłicza, [w:] 1000 łat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gniezno 2000, s. 81-96. Dobosz Józef, Gnieznojako centrum monarchii piastowskiej, „Studia nad dawną Polską” 4,2015, s. 63-76. Dobosz Józef, Gniezno w wiekach średnich oczyma historyka, [w:] Gniezno. Wczesnośre dniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis, („Origines Polono- rum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 47-56. Dobosz Józef, Monarcha i możni wobec Kościoła w Połsce do początku XIII wieku, Poznań 2002, rec. Marek Derwich, Monarchia i możni a Kościółpolski, „Roczniki Historycz ne” 68, 2002, s. 195-205; Andrzej Radzimiński, O Kościele, fundatorach i warsztacie historyka, „Roczniki Historyczne” 68,2002, s. 205-209; Dariusz A. Sikorski, Kościół 194
Bibliografia polski X-XII wieku we władzy monarchy i możnych, „Nasza Przeszłość. Studia z dzie jów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 100, 2003, s. 455-482. Dobrzeniecki Tadeusz, Codex Aureus Gnesnensis. Commentarii, Warszawa 1988. Drożdż Klaudia, Kazimierz Odnowiciel. Polska w okresie upadku i odbudowy, Wodzisław Śląski 2009. DudekJ arosław, Przybycie cesarza Ottona III do Gniezna w marcu 1000 r.jako cesarski adventus? Ze studiów nadgenezą iprzebiegiem zjazdu gnieźnieńskiego, [w:] Studia historyczne nadpolityką, gospodarką i kulturą. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin prof. Mariana Eckerta, red. Bohdan Halczak, Zielona Góra, 2002, s. 25-44. Dudek Jarosław, Zjazdgnieźnieński 1000 rokujako wyraz realizacjipolityki cesarstwa Otto nów wobec Europy Środkowo — Wschodniej, [w:] Szprotawski epizod Zjazdu Gnieźnień skiego w 1000 roku, red. Hieronim Szczegóła, Zielona Góra-Szprotawa 2000, s. 33-66. Dunin-Wąsowicz Teresa, Di sequenza in sequenza: Adalberto, Reichenau, Gniezno, [w:] Clio et son regard. Mélanges offerts àJacques Stiennon, ed. R. Lejeune, J. Deckers, Liège 1982, s. 189-198. Dunin-Wąsowicz Teresa, Najstarsi polscy święci: Izaak, Mateusz i Krystyn, [w:] Kościół, kultura, społeczeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych, red. Sta nisław Bylina, Warszawa 2000, s. 35-47. Dunin-Wąsowicz Teresa, Petrus Liutuuinus mefecit. W sprawiejednego z twórców Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Stefan Kuczyński,Warszawa 1976, s. 129-132. Dusza Tadeusz, Pięciu Braci - kwestie
kontrowersyjne, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 68,1987, s. 30-39. Dzieduszycki Wojciech, Przybył Maciej, „Trakt cesarski” - próba odtworzenia przebiegu drogi pielgrzymki Ottona III do Gniezna na podstawie analizy źródeł pisanych i arche ologicznych, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dziedu szycki, Maciej Przybył, („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, t. 11), Po znań 2002, s. 17-32. Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Połski, red. Józef Dobosz, Poznań 2016. Dzieje Gniezna, red. J. Topolski, Warszawa 1965; rec. Roman Heck, „Kwartalnik Histo ryczny” 73/2, 1966, s. 425-429; Kazimierz Myśliński, „Roczniki Historyczne” 32, 1966, s. 282-287; Andrzej Wędzki, „Przegląd Zachodni” 22/4,1966, s. 371-375. Dzieje kultu Pięciu Braci w Polsce i Europie, red. Antoni Szymkiewicz, Kazimierz Bisku pi 2002. Europas Mitte um 1000. Handbuch zur Ausstellung. Beitrage zur Geschichte, Kunst und Archäologie. Bd. 1-3, red. Alfried Wieczorek, Hans-Martin Hinz, Stuttgart 2000. Ewangelistarz. Zloty Kodeks Gnieźnieński - Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, ed. Michał Przemysław Solomieniuk, Kraków 2016. Fabre Paul, La Pologne et le Saint-Siège du Xe au XIIIe siècle, [w:] Etudes d‘histoire du moyen Âge dédiées à Gabriel Monod, Paris 1896, s. 163-176. i---------- - “ " : 195
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze j Finger Heinz, Gnesen (Gniezno), [w:] Lexikon desgesamten Buchwesens online, Leiden 2017. Frąckowiak Aleksandra, Otto III in Gniezno - towards european unity, „Offa” 58, 2001, s. 257-261. Fried Johannes, Gnesen-Aachen-Rom. Otto III. und der Kult des hl. Adalbert. Beobach tungen zum älteren Adalbertsleben, [w:] Polen und Deutschland vorlOOOJahren, red. Michael Borgolte, Berlin 2002, s. 235-279, rec. Jerzy Strzelczyk, „Studia Źródłoznaw- cze”42,2004, s. 186-187. Fried Johannes, Otto III. und Boleslaw Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evan geliars, der „Akt von Gnesen” und dasfrühepolnische und ungarische Königtum. Eine Bildanalyse und ihre historische Folgen („Frankfurter Historische Abhandlungen”, 30), Ferdinand Steiner, Stuttgart 1989 (2. durchgesehene und erweiterte Aufgabe, 2001); rec. Jerzy Strzelczyk, Niemiecki glos o Zjeździe Gnieźnieńskim, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 43/1-2,1991, s. 141-151. Fried Johannes, Otto III. und Boleslaw Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evan geliars, der Akt von Gnesen und dasJrühepolnische und ungarsche Königtum. Eine Bil danalyse und ihre historische Folgen, „Frankfurter Historische Abhandlungen”, 30, Stuttgart 1989 (2. durchgesehene und erweiterte Aufgabe, 2001); rec. Jerzy Strzelczyk, Niemiecki glos o Zjeździe Gnieźnieńskim, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 43/1-2, 1991, s. 141-151. Fried Johannes, Otton III i Boleslaw Chrobry. Miniatura dedykacyjna z Ewangeliarza z Akwizgranu, zjazdgnieźnieński a królestwa polskie i węgierskie. Analiza ikonograficz na i wnioski
historyczne, przekł. Elżbieta Kaźmierczak, Witold Leder, „Niemiecki In stytut Historyczny. Klio w Niemczech” 6, Warszawa 2000; rec. Henryk Grala, „Mó wią Wieki” 43/11,2000, s. 61-62; Jacek Maciejewski, „Przegląd Bydgoski” 11,2000, s. 120-123; J. Papiór, „Studia Niemcoznawcze” 21,2001, s. 793-801; Jerzy Strzelczyk, Inne spojrzenie na Zjazd gnieźnieński i początki Kościoła polskiego, „Kronika Wielko polski” l,2001,s. 129-132. Gajur Jan, Mszał Gnieźnieński z Niederaltaich Missale Płenarium ms. 149 VetusqueAntiquissimus, „Colloquia Theologica Ottoniana” 1,2018, s. 279-300. G ąsiorowski Antoni, Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Wprowadzenie do dyskusji, [w:] Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wy głoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akade mii Nauk w Poznaniu dnia 8 grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 109-116. Gąsiorowski Antoni, Gniezno monarsze i Gniezno biskupie w średniowieczu. Problem re zydowania, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Jan Gór ny, Gniezno 2000, s. 143-163. Gąsiorowski Zygmunt J., The „Conquest” Theory ofthe Genesis ofthe Polish State, „Spe culum” 30,1955, s. 550-560. Gdeczyk Stanislaw, Przewodnik historyczny po Gnieźnie ijego kościołach, Gniezno 1877.
Bibliografia L Gieysztor Aleksander, Die Herrschaft derPiasten in Gnesen, „Bohemia. Zeitschrift für Ge schichte und Kultur der böhmischen Länder” 40,1999, s. 79-86. Gieysztor Aleksander, Geneza państwa polskiego w świetle nowszych badań, „Kwartalnik Historyczny” 61/1,1954, s. 103-136. Gieysztor Aleksander, Gniezno, [w:] Encyclopedia ofthe Middle Ages, red. André Vauchez, 1.1, 2000, s. 615. Gniezno - miasto królów, red. Stanislaw Pasiciel, Dariusz Stryniak, Gniezno 2012. Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sym pozjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Pozna niu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000. Gniezno mater ecclesiarum Poloniae: Katalog wystawy 10 marca - 30 kwietnia 2000 roku, red. Stanislaw Pasiciel, Gniezno 2000. Gniezno: studia i materiały historyczne, 1.1-4, red. Zygmunt Boras, Jerzy Topolski, War szawa 1984-1995. Gniezno w historii i w dokumencie: materiały z sesji naukowej 10października 2017 roku: katałogwystawy, Gniezno 2017. Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, rec. Paweł Figurski, „Kwar talnik Historyczny” 121/1, 2014, s. 181-185Görich Kurt, Ein Erzbistum in Prag oder Gneseni, „Zeitschrift für Ostforschung” 40/1, 1991, s. 10-27. Górczak Zbyszko, Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce (do 1314 r.), Poznań 2002; rec. Tomasz Jurek, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 62,2002, s. 248-252. G órecki Janusz, Droga pielgrzymki Ottona III z
Poznania do Gniezna, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno -Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliothe ca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 191-216. Górski Karol, Lund et Gniezno dans les années 1130-1139. Suppression et restitution de deux provinces ecclésiastiques, „Cahiers de civilisation médiévale” 19,1976, s. 47-52. Grabski Andrzej Feliks, Bolesław Chrobry. Zarys dziejów politycznych i wojskowych, War szawa 1964, wyd. 2. poprawione 1966. Grabski Andrzej Feliks, Bolesław Krzywousty: 1085-1138,Warszawa 1968. Grabski Andrzej Feliks, Polska w opiniach obcych X—XIII w., Warszawa 1964. Graczyk Waldemar, Znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego, „Notatki Płockie” 1,2000, s. 3-6. Gródecki Roman, Mincerze we wcześniejszym średniowieczu polskiem, Kraków 1921. Gródecki Roman, O charakterystyką Kietłicza, „Kwartalnik Historyczny” 44/2, 1930, s. 21-43. Gryguć Jarosław, Jak w Gnieźnie królów koronowano!, Gniezno 2017. Gryguć Jarosław, Tysiąc lat temu w Gnieźnie, Gniezno 2017. Grzelakowa Eliza, Grzybowo, Cierpięgi, Kareja. historia ukryta w nazwach. Toponimia miast Gniezna oraz gmin Gniezno i Niechanowo, Gniezno 2006. 197
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Grzesik Ryszard, Kronika: Sympozjum „Milenium synodu-zjazdu gnieźnieńskiego”, Gnie zno 9 III2000, „Kwartalnik Historyczny” 107/2,2000, s. 154. Grzybkowski Andrzej, Gniezno, [w:] Enciclopedia dell’arte medievale, t. 7, Roma 1996. Gumowski Marian, Mennica gnieźnieńska w czasach piastowskich, „Zapiski Numizma tyczne” 2/1,1926, s. 1-8. Gumowski Marian, Najstarsze pieczęcie miastpolskich XIII i XIV w., [„Roczniki Towarzy stwa Naukowego Toruńskiego” 62/2,1957], Toruń I960. Halecki Oskar, The millennium ofEurope, wstęp Hendrick Brugmans, Notre Dame 1963. Hardt Matthias, Verkehrs- und siedlungsgeschichtliche Bemerkungen zur Reise Ottos III. nach Gnesen, [w:] Trakt cesarski. Hawa - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, t. 11), Poznań 2002, s. 17-32, s. 385-408. Hauzinski Jerzy, Synod gnieźnieński roku 1000 a ideologia cesarskiego uniwersalizmu, [w:] Opuscula minora in memoriam losepho Spors, red. Jerzy Hauziński, Słupsk 1993, s. 41-63. Hehl Ernst-Dieter, Die Gründung des Erzbistums Gnesen unter kirchenrechtlichen Aspek ten, [w:] Europas Mitte um 1000,1.1, s. 498-501. Hein-Kircher Heidi, Akt von Gnesen. Ein Gipfeltreffen im Jahr 1000, [w:] Deutsch-Polni sche Erinnerungsorte, t. 2: Geteilt /Gemeinsam, red. Hans H. Hahn, Robert Traba, Le iden 2014, s. 81-92. Hein-Kircher Heidi, Zjazd gnieźnieński. Spotkanie na szczycie w 1000 roku, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 2: Wspólne/Oddzielne, red. Hans H. Hahn, Robert Tra ba, Warszawa 2015, s.
77-86. Hejnosz Wojciech, Z rozważań nad dokumentem „Dagome iudex”, „Slavia Antiqua” 5, 1954-1956, s. 277-291; rec. Gerard Labuda, „Studia Żródłoznawcze” 3,1958, s. 319. Hensel Witold, Aus den Kampfahren Erhaltung und Festigung des kulturellen Patrimo niums derPiasten in Gniezno, „Folia Praehistorica Posnaniensia” 3,1988,65-72. Hensel Wladyslaw, Najdawniejsze stolice Polski. Gniezno, Kruszwica, Poznań, Warszawa I960; rec. T. Lalik, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 9/2,1961, s. 275-278; Aleksander Gieysztor, „Acta Poloniae Historica” 5,1962, s. 207-208; Benon Miśkiewicz, „Studia i materiały do dziejów Wielkopolski” 7/1,1962, s. 366-367; Kazimierz Tymieniecki, „Roczniki Historyczne” 28,1962, s. 149-172; Zbigniew Bukowski, „Wia domości Archeologiczne” 29/1,1963, s. 91-92. Hensel Władysław, Samodrążenie etymologiczne - Gniezno spór o typ i treść rdzenia toponimu. Niejednoczlonowe i niegniazdo - lecz dwuczłonowe: zapewne kneż oraz gród (dun), „Slavia Antiqua” 42,2001, s. 159-161. Hornowska Maria, Zdzitowieckajasieńska Halina, Zbiory rękopiśmienne w Polsce średnio wiecznej, Warszawa 1947. Hube Romuald, Dwa rękopisy średniowiecznego zbioru praw kościelnych, gnieźnieński i kra kowski, „Biblioteka Warszawska” 2,1885, s. 1-9. 198
Bibliografia Huschner Wolfgang, Abt Odilo von Cluny und Kaiser Otto III. in Italien und in Gnesen (998-1001), [w:] Polen und Deutschland vor 1000Jahren. Die Berliner Tagung über den „Akt von Gnesen”, red. Michael Borgolte, Berlin 2002, s. 111-161. Huschner Wolfgang, Rom - Gnesen - Quedlinburg - Aachen - Rom: die Reise Kaiser Ot tos III. imJahre 1000, „Zeitschrift des Aachener Geschichtsvereins” 113/114,2011/2012, s. 31-59. Jablonowski A.: Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich, „Przegląd Biblioteczno-Archiwalny” 3,1882. Jan Libor, Znovu k datu hnezdenské korunovace kräle Väclava II, „Casopis matice moravské" 131,2012, s. 129-134. Janiak Tomasz, Czy Boleslaw Chrobry byl czczony jako święty? Z badań nad przestrzenią liturgicznąprzedromańskiej katedry w Poznaniu (dopołowy XI w.), „Slavia Antiqua” 44,2003, s. 67-95. Janiak Tomasz, Problematyka wczesnychfaz kościoła katedralnego w Gnieźnie, [w:] Począt ki architektury monumentalnej w Polsce. Materiały z sesji naukowej, Gniezno, 20-21 li stopada 2003 roku, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, wspólpr. Danuta Burchardt, Gniezno 2004, s. 85-130. Janiak Tomasz, Strzyżewski Czeslaw, Z badań nad osadnictwem wczesnośredniowiecznym w regionie gnieźnieńskim, „Slavia Antiqua” 40,1999, s. 31-52. Janiak Tomasz, Untersuchungen zum wirtschaftlichen Hinterland derfrühmittelalterlichen Burgin Gnesen, [w:] Das wirtschaftliche Hinterland derfrühmittelalterlichen Zentren, red. Lumir Polacek („Spisy Archeologického ùstavu AV CR Brno”, 31), Brno 2008, s. 91-107. Janiak Tomasz, Veränderungen der Domkirche in Gniezno imfrühen Mittelalter (2. Hälfte
des lO.Jhs. - 1. Hälfte des 13.Jhs.), [w:] Cechyjsou plné kostelu = Boemia plena est ecclesiis: Kniha k poetę PhDr. Aneźky Merhautové, Dr. Sc, red. Milada Studnickova, Pra ha 2010, s. 118-129. Janiak Tomasz, Z badań nadprzestrzenią liturgiczną romańskiej katedry w Gnieźnie, w: Ar chitektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji nauko wej w Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku („Bi blioteka Muzeum Początków Państwa Polskiego”, t. 2), red. Tomasz Janiak, Gniezno 2009, s. 129-174. Jaros Sven, „. sicutin libro de passione martiris potest propensius inveniri”. Die vermein tliche Quelle und derpolitische Kontext der Darstellung des „Aktes von Gnesen ” bei Gal lus Anonymus, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung ” 62,2013, s. 555-580. Jasiński Kazimierz, Rodowód pierwszych Piastów, Uniwersytet Wrocławski - Volumen, Warszawa-Wroclaw 1992; przedruk (z posłowiem Tomasza Jurka): Poznań 2002. Jasiński Tomasz, Otto III. und Bolesław der Tapfere - Zwei unbekannte Aspekte des Treffens von Gnesen im Jahr 1000. Ein Beitragzur Geschichte der deutsch-polnischen Beziehun gen, „Akademiekalender der Hessischen Akademie der Forschung” 17,2009, s. 94-110. Jasiński Tomasz, Początki Polski w nowym świetle, „Nauka” 4,2007, s. 7-18. I------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 199
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Jasiński Tomasz, Tytulatura Bolesława Chrobrego na Zjeździe Gnieźnieńskim, [w:] Me moriae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci Prof. Wacława Korty (1919-1999), Wrocław 2001, s. 23-31. Jasiński Tomasz, Zapiski kronikarskie i rocznikarskie o Pięciu Braciach Męczennikach, [w:] Kułt Pięciu Braci Męczenników w Kazimierzu Biskupim, Materiały sympozjum historycznego zorganizowanego 13 listopada 2002 r. w Wyższym Seminarium Duchow nym Misjonarzy Świętej Rodziny, Kazimierz Biskupi 2003, s. 19-29. Jedlicki Zygmunt Marian, La création du premier archevêchépolonais à Gniezno et ses con séquences au point de vue des rapports entre la Pologne et l’Empire germanique, „Revue historique de droit français et étranger” 12,1933, s. 645-695. Jurek Tomasz, Biskupstwo poznańskie w wiekach średnich [„Dzieje archidiecezji poznań skiej”, red. Józef Dobosz, t. 1], Poznań 2018. Jurek Tomasz, Losy arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w XI wieku, [w:] 1000 latArchidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gniezno 2000, s. 49-72. Kaczmarek Krzysztof, Cystersi w najstarszych wykazach i księgach święceń arcybiskupów gnieźnieńskich, „Cistercium mater nostra” 3,2009, s. 25-50. Kaczmarski Hubert Jerzy, Poczet Prymasów Polski i arcybiskupi Gniezna od bł. Radzima doJózefa kard. Glempa, Warszawa 1988. Kalhous David, Jak videla Hnezdno roku 1000 stredovekà tradice?, [w:] Promena stredovychodni Evropy raného a vrcholného stredoveku: Mocenské souvislosti a paralely, red. Martin Wihoda, Lukas Reitinger, Brno 2010, s.
339-358. Kalhous David, Sedm biskupu Metodejovÿch?Jak videla Hnezdno roku 1000 stredovekâ tradice, „Dejiny a soucasnost” 32/3,2010, s. 24-27. Kanonizacja św. Wojciecha i dziedzictwo jego kultu, red. Jerzy Strzelczyk, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001. Kara Michał, Grody tzw. centralnepierwszej monarchiipiastowskiej wprzestrzeni sakralnej. Przykład Gniezna (paralele czeskie), [w:] Mezi ranym a vrcholnym stredovekem: Pavlu Koueilovi k sedesâtÿm narozeninam peâtelé, kolegové a zàci, red. Jiri Doleźel, Martin Wihoda, Brno 2012, s. 459-486. Karwasińska Jadwiga, Archiepiscopus Polonie - Archiepiscopus Gneznensis. O adresacie [i o dacie] bulli Paschalisa II, „Studia Źródłoznawcze" 28, 1983, s. 41- 50; przedruk: taż, Wybórpism, red. Teresa Dunin-Wąsowicz, Małgorzata Koska, cz. 3: Źródła archi walne, Warszawa 1998, s. 197-212. Karwasińska Jadwiga, Drzwi gnieźnieńskie a rozwój legendy o św. Wojciechu, [w:] Świę ty Wojciech w polskiej tradycji historiograficznej, red. Gerard Labuda, Warszawa 1997, s. 271-289. KarwasińskaJadwiga, Państwopolskie wprzekazach hagiograficznych XI i XII, [w:] Początkipaństwapolskiego. Księga Tysiąclecia, red. Kazimierz Tymieniecki, 1.1, Poznań 1962, s. 233-243. Reprint 2002. Karwowoski Stanisław, Gniezno, Poznań 1892. 200
Bibliografia Kaszubkiewicz Andrzej, Początki chrześcijaństwa w Polsce - wystawa w Muzeum Pierw szych Piastów na Lednicy, „Studia Lednickie” 5,1998, s. 381-384. Kehr Paul, Das Erzbistum Magdeburg und die erste Organisation der christlichen Kirche in Polen, Berlin 1920; przedruk [w:] tegoż, Ausgewählte Sehrifien, red. Rudolf Hiestand, t. 2, Göttingen 2005. Kempf Zdzisław, Podarek dla Gniezna na Millennium, „Poradnik Językowy” 8, 1966, s. 339-344. Kętrzyński Stanisław, Beiträge zur Geschichte der Piasten und Polens unter den Piasten. 4. Die Gneser Zusammenkunft imJahre 1000 und ihrepolitische Bedeutung, Anzeiger der Akademie der Wissenschaften in Krakau (1898), s. 50-54. Kętrzyński Stanisław, Kazimierz Odnowiciel (1034-1058), wstęp Magdalena Biniaś-Szkoрек, Kraków 2010. Kętrzyński Stanisław,MieszkoI, [w:] tegoż, PolskaX-XIwieku, Warszawa 1961, s. 5-228. Kętrzyński Wojciech, Studia nad dokumentami XII wieku, Kraków 1891. Kiss Gergely, Magdeburg/Poznan and Gniezno. The Emergence ofthe Polish Ecclesiasti cal Hierarchy and its Dichotomy, „Specimina nova. Pars prima, Sectio mediaevalis” 8, 2015, s. 23-34. Kiss Gergely, Magdeburg/Poznań es Gniezno. A lengyel egyhaszervezet kialakulâsa es kettössege, [w:] Aktualitâsok a magyar kôzépkorkutatâsban, red. Maria Font, Tamas Fedeles, Gergely Kiss, Pécs 2010, s. 35-46. Kłoczowski Jerzy, Gniezno 1000 roku w europejskim kontekście, [w:] Milenium synodu-zjazdu gnieźnieńskiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 89-100 Koczy Leon, Gniezno do połowy XIII wieku, [w:] Gniezno w zaraniu dziejów, red. Józef
Kostrzewski, Poznań 1939, s. 1-14. Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821 czyli do połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem po znańskim, 1.1, wg źródeł archiwalnych, t. 1, Poznań 1888. Korytkowski Jan, Brevis descriptio historico-geographica eccłesiarum archidioecesis Gnesnensis etPosnaniensis ad ordinem decanatuum digestarum пес non ełenchus universi cleri ecclesiis, sacełlispubłicis aliisque institutis hoc tempore deservientis, Gnesnae 1888. Korytkowski Jan, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, 1.1, Poznań 1883. Korytkowski Jan, Prymasi Polski. Arcybiskupi gnieźnieńscy i metropolici polscy od roku lOOOaż do dnia dzisiejszego, 1.1, Poznań 1888; przedruk: Poznań 2001. Kosonowski Mateusz, Gniezno czy Magdeburg? Ze studiów nad rywalizacją o prymat nad organizacją diecezjalną Kościoła katolickiego w Polsce w latach 30. XII wieku, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 121,2014, s. 5 -56. Kossowski Maciej Dariusz, Orzeł ukoronowany na denarze Bolesława Chrobrego z legen dą PRINCES POLONIE - analiza motywu, „Slavia Antiqua” 48,2007, s. 161-184. г-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------201
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Г Й ——------ —.--------------- -—.——------ -—.------------------------------------------------------------ 1 Kossowski Maciej Dariusz, Ukorowany orzeł Chrobrego z denarów emisji roku tysięcznego -ponadczasowe ujęcieplastyczne wyobrażenia ptaka, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, nowa seria, 8,2008, s. 3-25. Kościelecka Anna, Dzianisz Paweł, Z krzyżmem i włócznią. Wokół Ottońskiej drogi do gro bu św. Wojciecha w Gnieźnie w Roku Tysięcznym, Pelplin 2000. Korecki Radosław, Wsprawie klątwy rzuconej na Polskęprzez arcybiskupa Radzima- Gau dentego -próba nowego spojrzenia, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kul tury katolickiej w Polsce” 114,2010, s. 93-134. Kothe Julius, Der mittelalterliche Stadtplan von Gnesen, „Historische Monatsblätter für die Provinz Posen” 4,1903, s. 55-57. Kothe Julius, Die beiden Evangeliare des Gnesener Domes im neueren kunstgeschichtlichen Schrifttum, „Deutsche wissenschaftliche Zeitschrift im Wartheland” 7/8,1943, s. 170-173. Kowalówka Agnieszka, Polska około roku 1000. Gniezno pierwszą stolicą oraz Pomorze u progu chrześcijaństwa. Wystawy czasowe, „Materiały Zachodniopomorskie”, Nowa Seria, 11/1,2014, s. 265-267. Kozierowski Stanisław, Pierwotne osiedlenie ziemi gnieźnieńskiej wraz z Pałukami w świe tle nazw geograficznych i charakterystycznych imion rycerskich, „Slavia Occidentalis” 3/4,1925, s. 18-145. Kóćka-Krenz Hanna, Strzelczyk Jerzy, Grabplatte mit Inschrift [z Gniezna], [w:] Europas Mitte um 1000, t. 3, s. 423-424. Kraft Pavel, Poehledprovincialnych
synodHnézdna z let 1206-1503, „Slovanske Historicke Studie” 25,1999, s. 5-34. Kraft Pavel, Polsképrovinciâlni synody 13.-15. stoleti, Historickÿ üstav, Praha 2016, rec. Leszek Zygner, „Kwartalnik Historyczny” 125/1,2018, s. 175-179. Kraft Pavel, Tzv. Sjezdy biskupû v Polsku vrcholného stredovéku, [w:] Cirkevastât (Sbomik prispèvkü z4. roenikukonference), red. Michal Lamparter („Spisy Prâvnické fakulty Masarykovy Univcrzity v Brnè, rada teoretickâ”, sv. 228), Brno 1999, s. 19-30. Krawiec Adam, Król bez korony: Władysław I Herman książę polski, Warszawa 2014. Kryszak Franciszek, Arcybiskupi gnieźnieńscy XIII w., „Wiadomości Archidiecezji Gnieź nieńskiej” 15,1960, s. 563-587. Kryszak Franciszek, Kapituła kolegiacka św. Jerzego na Zamku Gnieźnieńskim, „Nasza Prze szłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 24,1966, s. 127-133. Krzysztof Skwierczyński, Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początku XIII wieku („Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej”), Wrocław 2005. Kumor Bolesław, Granice archidiecezji gnieźnieńskiej w tysiącleciu (1000-1939), „Prawo Kanoniczne” 9/3-4,1966, s. 3-26. Kunstmann Heinrich, Gniezno und Warta, „Die Welt der Slaven” 11,1987, s. 302-309. Kürbis Brygida, Brun z Kwerfurtu i początki kultu Pięciu Braci, [w:] Polska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 115-127. 202
Bibliografia Kürbis Brygida, Dagome iudex — studium krytyczne, [w:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, red. Kazimierz Tymieniecki, 1.1, Poznań 1962 (reprint 2002), s. 363-423; prze druk [w:] tejże, Na progach historii, t. 2: O świadectwach do dziejów kultury Polski śre dniowiecznej, Poznań 2001, s. 46-50. Kürbis Brygida, Gnieznojako ośrodek kultury umysłowej (do 1038 r.), [w;] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 97-107. Kürbis Brygida, Inskrypcja nagrobna w katedrzegnieźnieńskiej z początku XI wieku, [w:] Christianitas et cultura Europae. Księgajubileuszowa ProfesoraJerzego Kłoczowskiego, cz. 1, red. Henryk Gapski, Lublin 1998, s. 551-566; przedruk [w:] tejże, Na progach historii, t. 2: O świadectwach do dziejów kultury Polski średniowiecznej, Poznań 2001, s. 307-321. Kürbis Brygida, Odkrycie inskrypcji nagrobkowej w katedrzegnieźnieńskiej, „Studia i Ma teriały do Dziejów Wielkopolski” 6/1, I960, s. 557. Kürbis Brygida, Płyta nagrobna z inskrypcją, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polaki, mia sto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1944 do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 116-119. Kürbis Brygida, Udział Gniezna w dorobku kulturalnym średniowiecznej Polski, [w:] Dzie je Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 188-217. Kürbis Brygida, Udział Gniezna w dorobku kulturalnym średniowiecznej Polski, [w:] Dzie je Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 188-216. Kürbis Brygida: Purpuraepassionis aureusfinis. Brun z Kwerfurtu i Pięciu Braci eremitów, [w:] tejże, Na progach historii, t. 2: O
świadectwach do dziejów kultury Polski średnio wiecznej, Poznań 2001, s. 163-180. Kurnatowska Zofia, Organizacja grodowo-terytorialna Wielkopolski w okresie wczesnopiastowskim, a hipotetyczny przebieg drogi Ottona III do Gniezna, [w:] Trakt cesarski. Iła wa - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliothe ca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 17-32, s. 91-101. Kurnatowska Zofia, Tworzenie siępaństwa gnieźnieńskiego w kontekście europejskim, [W:] Pol ska naprzełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Po znań, listopad 2000, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 89-102. Kurnatowska Zofia, Wczesnopiastowskiegrody centralne. Podobieństwa i różnice, [w:] Gnie zno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympo zjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 9-31. Kurze Dietrich, Das Bistum Lebus zwischen Magdeburg und Gnesen, „Jahrbuch für Ber lin-Brandenburgische Kirchengeschichte” 68,2011, s. 17-49. Kuźma Artur, „Laetare Hierusalem. ” uwagi do chronologii i organizacji zjazdu gnieźnień skiego 1000 r., „Roczniki Humanistyczne” 2000, z. 2 spec., s. 265-281. Kuźmiuk-Ciekanowska Agmnieszka, Święty Wojciech wraca do Pragi - relacja Kosmasa o przeniesieniu relikwii świętego biskupa, „Historia Slavorum Occidentis” 1/1, 2012, s. 94-103. г 203
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze •-------- - —_ ,_ _ _i Labuda Adam, Czytanie Drzwi Gnieźnieńskich przekaz ijęzyk obrazu, [w:] Tropami Świę tego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeol. PTPN Wydz. Hist, i Nauk Społ.", 1.18.), Poznań 1999, s. 235-256. Labuda Gerard, Arcybiskup Henryk - Arcybiskup Bogumił - arcybiskup Bogumił-Piotr, [w:] tegoż, Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Połsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 363 -430. Labuda Gerard, Budownictwo sakrałne Gniezna i Poznania na przełomie X/XI wieku w świetle źródełpisanych, [w:] Połska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Sto warzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, red. Szczęsny Skibiński, Po znań 2001, s. 267-286. Labuda Gerard, Der „Akt von Gnesen’vomJahre 1000. Bericht über die Forschungsvorha ben und -ergebnisse, „Quaestiones medii aevi novae” 5,2000, s. 145-188. Labuda Gerard, Der „Akt von Gnesen’vomJahre 1000. Bericht über die Forschungsvorha ben und- ergebnisse, „Quaestiones medii aevi novae” 5,2000, s. 145-188. Labuda Gerard, Die Gründung der Metropolitanorganisation derpolnischen Kirche aufder Synode in Gnesen am 9. und 10. März 1000, „Acta Poloniae Historica” 84,2001, s. 5-30. Labuda Gerard, Droga życiowa Radzima-Gaudentego do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] O rzeczach minionych. Scripta rerum historicarum Annae Rutkowska-Plachcinska oblata, red. Marta Młynarska-Kaletynowa, Warszawa 2006, s. 179-190. Labuda Gerard, Dyplomacja polska
wczesnegofeudalizmu Xw. - 1306 r., [w:] Historia dy plomacji polskiej, red. Gerard Labuda, Marian Biskup, 1.1, Warszawa 1980, s. 3-217. Labuda Gerard, Gaudentius (tschech. Radim), 1. Erzbischofvon Gnesen (970-1006/12/22), [w:] Lexikon des Mittelalters, t. 4 (1989), koi. 1142. Labuda Gerard, Gdzie pisano najdawniejsze roczniki polskie?, „Roczniki Historyczne” 23, 1957, s. 79-97. Labuda Gerard, Gnesen, [w:] Lexikon des Mittelalters, t. 4 (1989), kol. 1522-1524. Labuda Gerard, Gniezno stolica wczesnopiastowskiego państwa polskiego, [w:] Gniezno i Po znań w państwiepierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum na ukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 33-60. Labuda Gerard,/^ i kiedy Kraków został stolicą Polskipiastowskiej, [w:] Studia nadpocząt kami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 294-321. Labuda Gerard, List papieża Paschalisa II do arcybiskupa polskiego z początku XII wieku, [w:] tegoż, Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Połsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 431-450. Labuda Gerard, Mieszko I, Wrocław 2002. Labuda Gerard, Mieszko II król Polski (102S-1034). Czasy przełomu w dziejach państwa polskiego („Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU”,73), Kraków 1992. 204
Bibliografia Labuda Gerard, Nad legenda; o św. Wojciechu „Tempore illo”. Analiza zródloznawcza, Stu dia Zródłoznawcze, [w:] Ecclesia Posnaniensis. Opuscula Mariano Banaszak septuagena- rio dedicata, red. Feliks Lenort, Konrad Lutyński, Poznań 1998, s. 11-31. Labuda Gerard, 0 badaniach nad zjazdem gnieźnieńskim roku 1000, „Roczniki Histo ryczne” 68,2002, s. 107-56. Labuda Gerard, O imionach książątpierwszychpolskich dynastii, [w:] tegoż, Studia nadpoczątkamipaństwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 5-82. Labuda Gerard, O rzekomym zamyśle utworzenia arcybiskupstwa w Pradze w roku 1000 próba wyjaśnienia przekazu źródłowego, [w:] W kręgu historii, historiografii i polityki, red. Alina Barszczewska-Krupa, Łódź 1997, s. 237-244. Labuda Gerard, Organizacja Kościoła w Polsce w drugiej połowie X wieku i kościelne zna czenie zjazdu gnieźnieńskiego w roku 1000, [w:] tegoż, Studia nadpoczątkamipaństwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 426-526. Labuda Gerard, Prawne i polityczne aspekty dokumentu Dagome iudex, [w:] tegoż, Studia nadpoczątkami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 240-263. Labuda Gerard, Reminiscencje Pasji św. Wojciecha z Tagernsee (około 1025) w scenachjego zywotu na Drzwiach Gnieźnieńskich (około 1180), [w:] Homines etsocietas. Czasy Pia stowiJagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześć dziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Jan Maria Piskor ski, Poznań 1997, s. 53-63. Labuda Gerard, Schinesghe: Gniezno czy Szczecin, „Przegląd Zachodni” 7/7-8, 1951, s. 586-592. Labuda Gerard, Studia nad początkami
państwa polskiego, Poznań 1946, reprint [w:] te goż, Studia nad początkami państwa polskiego, t. 1, Poznań 1987; rec. Kazimierz Ty mieniecki, „Slavia Occidentalis” 19,1948, s. 459-471; S. Zajączkowski, „Roczniki Hi storyczne” 17,1948, z. 1, s. 231-242. Labuda Gerard, Studia nadpoczątkami państwa polskiego, 1.1-2, Wydawnictwo Nauko we UAM, Poznań 1987-1988; przedruk [w:] tenże, Studia nad początkami państwa polskiego, 1.1-2, Wodzisław Śląski 2012. Labuda Gerard, Studia nadpoczątkami państwa polskiego, 1.1-3, Wodzisław Śląski 2012. Labuda Gerard, Święty Wojciech biskup-męczennik. Patron Polski, Czech i Węgier, Wro cław 2002, wyd. 2 rozszerzone 2004. Labuda Gerarad, Testament Bolesława Krzywoustego, [w:] Opuscula Casimiro Tymieniecki septuagenario dedicata, Poznań 1959, s. 171-194. Labuda Gerard, Utworzenie metropolitalnej organizacji Kościoła polskiego na synodzie w Gnieźnie w dniach 9-10 marca 1000 roku, [w:] Milenium synodu - zjazdu gnieź nieńskiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 2954; przedruk: Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 161-179 (posłowie, s. 455-461). Labuda Gerard, Uwagi o początkach organizacji Kościoła w Polsce, [w:] tegoż, Studia nad początkami państwa polskiego, Poznań 1987, s. 195-236, komentarz s. 501-505. 205
A8 Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Labuda Gerard, Zakres uprawnień władczych nad Kościołem polskim nadanych przez ce sarza Ottona III księciu Bolesławowi Chrobremu w Gnieźnie w roku 1000, „Roczniki Historyczne” 64,1998, s. 7-12; przedruk [w:] tegoż, Studia nad początkami państwa polskiego, t. 3, Wodzisław Śląski 2012, s. 443-449. Labuda Gerard, Zjazdgnieźnieński roku 1000 w oświetleniu ikonograficznym, „Kwartalnik Historyczny” 98/2,1991, s. 3-18; przedruk [w:] tegoż, Studianadpoczątkamipaństwa polskiego, t. 3, Wodzisław Śląski 2012, s. 315-330. Labuda Gerard, Zjazd gnieźnieński ijego znaczenie polityczne, [w:] tegoż, Studia nad po czątkami państwa polskiego, Poznań 1987, s. 237-319, komentarz s. 505-510. Labuda Gerard, Zjazd i synod gnieźnieński roku 1000 w nowym oświetleniu historiograficznym, [w:] Cognitionigestorum. Studia z dziejów średniowiecza dedykowane Profeso rowiJerzemu Strzelczykowi, red. Dariusz A. Sikorski, Andrzej Μ. Wyrwa, WarszawaPoznań 2006, s. 163-184. Labuda Gerard, Zjazd i synodgnieźnieński w roku 1000, „Kwartalnik Historyczny” 107/2, 2000, s. 107-122. Labuda Gerard, Znaczenie prawne i polityczne dokumentu Dagome iudex, „Studia i mate riały do dziejów Wielkopolski i Pomorza” 13/1,1979, s. 83-100. Labuda Gerard, Znaczenieprawno-polityczne dokumentu ‘Dagome iudex’, „Nasza Prze szłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 4,1948, s. 33-60. Labuda, Gerard, Aspekty polityczne i kościelne tzw. „zjazdu gnieźnieńskiego” w roku 1000, [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy
Europy, red. Henryk Samsonowicz, Kraków 2000, s. 17-33. Lalik Tadeusz, Studia średniowieczne, wybrał i posłowiem opatrzył Stanisław Trawkow- ski, Warszawa 2006. Lazenby Francis D., Ihe bronze door ofthe Gniezno Cathedral in Poland, „The Polish Re view” 11,1966, s. 10-66. Leciejewicz Lech, On the Meeting in Gniezno Poland Around A.D. 1000 in the Light of Archaeology, „Annual of medieval studies at Central European University Budapest” 1995/1996, s. 143-145. Lehr-Spławiński Tadeusz,Jeszcze raz Gniezno czy Szczecin w regeście Dagome iudex, „Slavia Occidentals” 20/2, I960, s. 95-99; przedruk [w:] tegoż, Odpiętnastu wieków. Szkice z pradziejów i dziejów kultury polskiej, Warszawa 1961, s. 82-85. Leitsch Walter, Deusdedit und die Urkunde Dagome iudex, [w:] Festgabe zur Fünfzig-Jahr- -Feier des Institutsfür Osteuropäische Geschichte und Südostforschung, red. Heinrich Fe lix Schmid („Wiener Archiv für Geschichte des Slawentums und Osteuropas”, 3), Graz 1959, s. 166-185. Likowski Henryk, Geneza święta „Translatio s. Adalberti” w Kościele polskim. Rozwiąza nie sprawy o relikwie św. Wojciecha, [w:] Święty Wojciech w polskiej tradycji historiogra- ficznej, red. Gerard Labuda, Warszawal997, s. 131-148. Ludat Herbert, Piastowie i Ottonowie. Wokół zjazdu gnieźnieńskiego, tłum. C. Jenne, „Za piski Historyczne” 65/2,2000, s. 7-30. 206
Bibliografia Łojko Jerzy, Ideafundacji katedry gnieźnieńskiej w świetle analizy heraldycznej rzeźby ar chitektonicznej, „Gniezno. Studia i materiały historyczne” 1,1984, s. 123-134. Łowmiański Henryk, Początki Polski: polityczne i społeczneprocesy kształtowania się naro du do początku wieku XIV, t. 6, cz. 1-2, Warszawa 1985. Łowmiański Henryk, Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n.e. - t. 5, War szawa 1973. Łukowski Jan, Rzekomy kodeks św. Wojciecha i tak zwane Dekretaly Pseudoizydora (Szkic bibliograficzny), „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 11, 1881, s. 415-441. Maas Walther, Geologie und Philologie als Hilfen bei der mittelalterlichen Siedlungsgeschi chte, dargestellt am Gnesener Lande, „Zeitschrift für Ostforschung” 13,1964, s. 31-55. Maciejewski Jacek, Biskupi polscy na wojnach monarchów wXIII-XIV wieku, „Res Historica”51,2021,s. 63-101.| Maciejewski Jacek, Precedencja biskupówprowincjignieźnieńskiej w Polscepiastowskiej, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 99,2003, s. 5-26. Maciejewski Jacek: Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320, Kraków 2003. Maciejowski Maciej, Przyczyny nałożenia interdyktu na ziemiepołskieprzez arcybiskupa gnieźnieńskiego Gaudentego, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury ka tolickiej w Polsce” 113, 2010, s. 237-246. Maciejowski Maciej, Zagraniczneperegrynacje biskupów Metropolii Gnieźnieńskiej na prze łomie XIIIi XIVw., „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 114, 2010, s. 65-92. Magrian Jakub, Obiekty
architektoniczne na gnieźnieńskiej Górze Lecha w świetle XVII-wiecznych źródeł historycznych, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 3,2017, s. 154-171. Makohonienko Mirosław, Historia Gniezna odczytywana ziarnami pyłku, „Studia nad dawną Polską” 3,2013, s. 183-202. Makohonienko Mirosław, Kara Michał, Koszałka Joanna, Przyrodnicza historia Gniezna — plemiennego ośrodka kultu i centrum wczesnopiastowskiego państwa polskiego Civitas Schinesghe, „Landform Analysis” 16,2011, s. 39-45. Makohonienko Mirosław, Przyrodnicza historia Gniezna, Bydgoszcz-Poznań 2000. Malec Maria, Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski, Warszawa 2003. Maleczyński Karol, Bolesław III Krzywousty, Wrocław 1975. Maleczyński Karol, Bolesław Krzywousty: zarys panowania, Kraków 1947. Maleczyński Karol, O wpływie szkoły pisarskiej leodyjskiej na dukt dokumentów łekneńskich z r. 1153, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Władysława Abrahama, Lwów 1930, 1.1, s. 367-380; przedruk [w:] tegoż, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971, s. 77-88; rec. St. Z., „Kwartalnik Historyczny” („Wiadomości Historyczne”), 44,1930, t. 2, s. 256-257. Maleczyński Karol, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971. 207
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ---- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Maleczyński Karol, Studya nad dyplomami i kancelarią Odonica i Laskonogiego 12021239, Lwów 1928. Maleczyński Karol, Uwagi nad bullą gnieźnieńską z r. 1136, „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności” 47/2,1946, s. 57-60. Maleczyński Karol, W sprawie autentyczności bulli gnieźnieńskiej z r. 1136 („Prace Wro cławskiego Towarzystwa Naukowego”, seria A, nr 2), Wrocław 1947; przedruk [w:] te goż, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971; rec. J. Mitkowski, „Roczniki Hi storyczne” 17/2,1948, s. 486-493. Maleczyński Karol, Wsprawie zjazdu gnieźnieńskiego z 1000roku, „ Śląski Kwartalnik Hi storyczny Sobótka” 21/4,1966, s. 507-540. Małecki Antoni, Studyum nad bulą Inocentego II. Z roku 1136, wydaną dla arcybisku pa gnieźnieńskiego, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 20,1894, s. 374-423. Manikowska Halina, Le culte des saints patrons de villes dans l’archidiocèse de Gniezno au bas Moyen Age, [w:] Fonctions sociales etpolitiques du culte des saints dans les sociétés de rite grec et latin au Moyen Âge et à l’époque moderne = De sociali et politico momenta cultus sanctorum medio et in recentiore aevo in hominum ritus Graeci et latini societatibus observato: Approche comparative, red. Marek Derwich, Μ. V. Dmitriev, Wrocław 1999, s. 161-181. Matla-Kozłowska Marzena, Czy Bolesław Śmiały uświetnił swoja koronacjefundacje złotego kodeksu ?, [w:] Gnieźnieńskie koronacje
królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 115-140, Matla-Kozłowska Marzena, Opowieść Kosmasa o Pięciu Braciach Męczennikach i jej po tencjalne źródła - krótki przyczynek do dyskusji, „Historia Slavorum Occidentis” 2 (7), 2014, s. 13-38. Meyer Emil, Die älteste Kathedraischule von Gnesen im Mittelalter, „Deutsche wissenscha ftliche Zeitschrift im Wartheland” 3/4,1941, s. 59-70. Męczennicy zMiędzyrzecza 1003-2003. Materiały z sympozjów 9-10.11.2001,8-9.11.2002, red. Ryszard Tomczak, Paradyż-Zielona Góra 2003. Michałowski Roman, Depozycja ciała św. Wojciecha w roku 1000. Przyczynek do dziejów Zjazdu Gnieźnieńskiego, [w:] Światpogranicza, red. Mirosław Nagielski, Sławomir Gó rzyński, Warszawa 2003, s. 45-56. Michałowski Roman, Pałace monarsze na tle geografii sakralnej pierwszej monarchii pia stowskiej. Uwagi wstępne, [w:] Świat średniowiecza. Studia ofiarowane Profesorowi Hen rykowi Samsonowiczowi, red. Agnieszka Bartoszewicz, Grzegorz Myśliwski, Jerzy Pysiak, Paweł Żmudzki, Warszawa 2010, s. 454-467. Michałowski Roman, Polen undEuropa um dasJahr 1000: Mit einem Anhang: Zur Glaub würdigkeit des Berichts von Gallus Anonymus über das Treffen in Gnesen, [w:] Der Hof tag in Quedlinburg 973. Von den historischen Würzeln zum Neuen Europa, red. And reas Ranft, Berlin 2006, s. 51-72. 208
Bibliografia Michałowski Roman, Postacie wędrowców wpiastowskiej legendzie dynastycznej (XII-XIV wiek), [w:] Monarchia - społeczeństwo - tożsamość. Studia ofiarowane Profesorowi Sła womirowi Gawłasowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Aneta Pieniądz et al., Warszawa 2019, s. 39-50. Michałowski Roman, Princepsfundator. Monarchische Stifiungen undpolitische Kultur im plastischen Polen (10.-13. Jahrhundert), [w:] Monarchische und adlige Sakralstifiungen im mittelalterlichen Polen, red. Eduard Mühle, Berlin 2013, s. 37-108. Michałowski Roman, Princepsfundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X-XIII wieku, Warszawa 1989, wyd. 2: Warszawa 1993. Michałowski Roman, Relacja Galla Anonima o Zjeździć Gnieźnieńskim - problem wiary godności, [w:] Tekst źródła - krytyka i interpretacja. Kazimierz Dolny, 17-18 paździer nika 2003 roku, red. Barbara Trelińska, Warszawa 2005, s. 55-62. Michałowski Roman, The Gniezno Summit: The Religious Premises ofthe Founding ofthe Archbishopric ofGniezno, tłum. Anna Kijak („East Central and Eastern Europe in the Middle Ages” 450-1450,38), Leiden-Boston 2016; rec. J. Strzelczyk, „Mediaevistik” 30,2017, s. 430-431. Michałowski Roman, Translacja Pięciu Braci Polskich do Gniezna. Przyczynek do dzie jów kultu relikwii w Polsce wczesnośredniowiecznej, [w:] Peregrinationes. Pielgrzym ki w kulturze dawnej Europy, red. Halina Manikowska, Hanna Zaremska, Warszawa 1995,5.171-184. Michałowski Roman, Zjazd gnieźnieński. Religijne przesłanki powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego („Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej”), Wrocław
2005; rec. Dariusz A. Sikorski, Zjazdgnieźnieński widziany z perspektywy dziejów powszechnych, „Kwartalnik Historyczny” 112/3,2005, s. 135-160; Roman Michałowski, Jeszcze raz o religijnych przesłankach powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Odpowiedź Recen zentowi, „Kwartalnik Historyczny” 112/4,2005,s. 93-115; Dariusz A. Sikorski, Ozastosowaniu analogiipowszechnodziejowych dla sprawpolskich - replika na odpowiedź Ro mana Michałowskiego, „Kwartalnik Historyczny” 113/2,2006, s. 133-150. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Genius Urbis Gnesnae, [w:] Gnieźnieńska księga tysiąc lecia, red. Aleksander W. Mikołajczak, Gniezno 2003, s. 16-67. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Gnieźnieńskie sekwencje o św. Wojciechu, Gniezno 1995. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Gniezno w łacińskiej tradycji Europy, „Życie i Myśl” 44/2,1999, s. 36-43. Mikołajczak Aleksander Wojciech, Gnieźnieńskie sekwencje o św. Wojciechu, [w:] Gnie zno. Studia i materiały historyczne, red. Jerzy Topolski, t. 4, Gniezno 1995, s. 21-62. Mikołajczyk Gabriela, Bolz Bogdan, Gnieźnieńska inskrypcja nagrobna z początku XI stu lecia, „Symbolae Philologorum Posnaniensium” 4,1979, s. 139-166. Mikołajczyk Gabriela, Bolz Bogdan, La plaque de Gniezno avec une inscription des debuts du XIe siècle, „Archaeologia Polona” 20,1982, 271-277. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Studia nad źródłami archeologicznymi („Biblio teka Fontes Archaeologici Posnanienses” 1), Poznań 1972. i------------------------------------------------------------------------------------------------------------------209
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Mikołajczyk Gabriela, Ziemia gnieźnieńska w okresie powstania Państwa Polskiego (Prze wodnik po wystawie), Poznań-Gniezno 1961. Mikołajczyk Gabriela, Żurowski Kazimierz, Rzemiosło, handel, rolnictwo, [w·.] Dzieje Gnie zna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 45-69. Mischke Wojciech, Emocje wokół Zjazdu Gnieźnieńskiego - świadectwa źródeł i spory hi storyków, [w:] Cor hominis. Wielkie namiętności w dziejach, źródłach i studiach nad przeszłością, red. Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wrocław 2007, s. 37-60. Miśkiewicz Maria, 1000 rocznica Zjazdu Gnieźnieńskiego, „Saeculum Christianum” 7/1, 2000, s. 27-33. Mitkowski Józef, Pięciu Braci Męczenników, [w:j Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny, t. 2, red. Romuald Gustaw, Poznań 1972. Mossakowski Stanisław, Drzwi gnieźnieńskie a „Kronika polska” mistrza Wincentego, [w:] Święty Wojciech wpolskiej tradycji historiograficznej, red. Gerard Labuda, Warsza wa 1997, s. 296-310. Mossakowski Stanisław, La Porte de bronze de Gniezno et la Chroniquepolonaise de maître Vincent, [w:] Polish Art Studies, t. 2. Studies in Art History, Wrocław 1980, s. 11-29. Mościcki Jerzy, Polska Popielidów, Słubice 2001. Mrozowski Przemysław, Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich Prymasów Polski, Warsza wa 2003. Mularczyk Jerzy, Tradycja koronacji królewskich Bolesława I Chrobrego i Mieszka II, Wro cław 1998. Mularczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński w 1000 r. i jego
konsekwencje dla Polski, „Studia Ślą skie” 59,2000, s. 11-26. Münch Henryk, Geneza rozplanowania miast wielkopolskichXIIIiXIVw., Kraków 1946. Muraszko Michał, Państwo Gnieźnieńskie. Wybrane zagadnienia z historii wczesnego śre dniowiecza, Gniezno 2010; rec. Leszek Wetesko, Jeszcze raz o „stołeczności” Gniezna, „Studia Europaea Gnesnensia” 3,2011, s. 361-367. Muraszko Michał, Początki kościoła pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Gnieźnie, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 120,2013, s. 25-30. Muraszko Michał, Wokółpoczątków kościoła pod wezwaniem Krzyża Świętego w Gnieźnie, „Studia Europaea Gnesnensia” 6,2012, s. 231-239. Myśliński Kazimierz, Metropolia magdeburska a utworzenie arcybiskupstwa gnieźnieńskie go w roku 1000, [w:] Religie, edukacja, kultura. Księga pamiątkowa dedykowana profe sorowi Stanisławowi Litakowi, red. Marian Surdacki, Lublin 2002, s. 17-24. Myśliński Kazimierz, Sprawa ziem połabskich w rozmowach Ottona III i Bolesława Chro brego w Gnieźnie w r. 1000, „Studia Historica Slavo-Germanic" 22,1997, s. 3-24. Nalepa Jerzy, „ Gnieździeń ”i „ Gniezno” - nazwy najstarszej stolicy Polski. Deliberacje, „ Sla via Antiqua” 46,2005, s. 63-92. Nowacki Józef, Arcybiskup gnieźnieńskiJanusz i nieznany synodprowincjonalny roku 1258, „Collectanea Theologica” 14,1933, s. 92-172. 210
Bibliografia Nowak Przemysław, Arcybiskup Polski, Splitu, Kalocsy czy Ostrzyhomia odbiorcy listu Pas chalisa II (JL 6570, WH 952)?, „Studia Źródłoznawcze” 45,2007, s. 99-100. Nowak Przemysław, Legacja Galona, biskupa-elekta Beauvais, do Polski w 1104roku i„Collectio tripartita”, „Przegląd Historyczny” 105/3, 2014, s. 425-423. Nowak Przemysław, The Manuscripts ofthe Collectio Tripartita in Poland, [w:] Bishops, Texts and the Use of Canon Law around 1100. Essays in Honour ofMartin Brett, red. Bruce C. Brasington, Kathleen G. Cushing, Aldershot-Burlington 2008, s. 91-110. OtcfissVi)^, Polnische Gniezno, „Die Welt der Slaven” 16,1971, s. 333-335. Pakulski Jan, Geneza pieczęci herbowych biskupów i arcybiskupów metropolii gnieźnieńskiej, [w:] Polska heraldyka kościelna: stan i perspektywy badań, red. Krzysztof Skupieński, Anselm Weiss, Warszawa 2004, s. 23-44. Pakulski Jan, O najstarszych, przedherbowych pieczęciach arcybiskupów gnieźnieńskich, [w:] Homines et societas. Czasy Piastów iJagiellonów. Studia historyczne ofiarowane An toniemu Gąsiorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Jan Maria Piskorski, Poznań 1997, s. 429-446. Pakulski Jan, Średniowieczne pieczęcie kapituł katedralnych metropoliignieźnieńskiej w świe tle dotychczasowych badań, [w:] Pieczęcie dawnej Rzeczypospolitej. Stan iperspektywy ba dań, red. Jan Pakulski, Zenon Piech, Jan Wroniszewski, Warszawa 2006, s. 169-196. Paprocki Bartosz, Cathalogus to iest porządne opisanie sprawy żywota arcybiskupów gnie źnieńskich, od zaczęcia wiary świętey katholickiey w
Polszczę, aż do tego czasu, krotko wierszem opisane, ά ηά światło wydane [.], Kraków 1613, wyd. 2: Kraków 1881. Pasiciel Stanisław, Rotte und Bedeutung der Stadt Gniezno in der Geschichte, [w:] Gniezno. Geschichte und Gegenwart, Speyer 1997, s. 43-68. Pasiciel Stanisław, Zespół klasztorny Franciszkanów i Klarysek w Gniźnie, Gniezno 2005; rec. I. Malawska, „Ochrona Zabytków” 4,2005, s. 117-119· Pasierb Janusz Stanisław, Św. Wojciech i Gniezno symbolamijednoczącej się Europy, Gnie zno, Gniezno 2010. Paulsen Peter, Was bedeutet die Bronzetür zu Gnesenfür die Frühgeschichte des deutschen Ostens?, „Germanien” 13,1941, s. 5-22. Pavel Krafl, Provincialnisynody hnézdenské cirkevniprovincie do zacâtku 16. Stoleti, „Pra wo Kanoniczne: Kwartalnik Prawno-Historyczny” 43/1-2,2000, s 37-78. Pawlak Ireneusz, Gnieźnieńska szkoła katedralna w Ipołowie XVIw. „Studia Gnesnensia” 5,1979-1980, s. 311-321. Pelczar Sławomir, Władysław Odonic - książę wielkopolski, wygnaniec i protektor Kościo ła (ok. 1193-1239), Kraków 2013. Pelczar Sławomir, Wojny Władysława Odonica z Władysławem Laskonogim w latach 12281231, „Średniowiecze Polskie i Powszechne” 5, 2009, s. 100-126. Petersohn Jürgen, Der Akt von Gnesen imJahre 1000 und die Errichtung des Bistums Salz-Kolberg: Zur historischen Substanz einesJubiläums, „Baltische Studien” NF, 87,2001, s. 24-35. г----------------------2II
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Piekarczyk Stanisław, Studia z dziejów miast polskich w XIII-XIV w. Rola miast w walce o zjednoczenie ziem polskich i we wcześniejszym okresie monarchii stanowej do 1370 r., Warszawa 1955. Piekosiński Franciszek, Pieczęciepolskie wieków średnich, cz. I: Dobapiastowska, przy współ udziale Edmunda Diehla, Kraków 1899; rec. W. Semkowicz, „Kwartalnik Historycz ny” 14,1900, s. 689-699. Piniński Jerzy, Brakteaty gnieźnieńskie Mieszka Starego z lat 1173-1177, „Wiadomości Numizmatyczne” 9/2,1965, s. 85-103. Piwowarczyk Andrzej, Gnezdun Civitas -SCSJohannes - Boleslav, „Biuletyn Numizma tyczny Towarzystwa Numizmatycznego” 1965, nr 5 s. 74-77. Piwowarczyk Andrzej, Legendarny egzemplarz denara Gnezdun Civitas, „Biuletyn Numi zmatyczny Towarzystwa Numizmatycznego” 38,1968, s. 709-712. Pleszczyński Andrzej, Die Sicht aufdie Geschichte der Slawen im Chronicon imperatorum et pontificum Bavaricum im Kontext damaliger stereotyper deutscher Ansichten, „Quaestiones medii aevi novae” 24, 2019, s. 193-215. Płóciennik Tomasz, Kilka uwagna temat inskrypcjignieźnieńskiej OSSA TRIUM., ^-^Ar chitektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Materiały z sesji naukowej w Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 9-11 kwietnia 2008 roku, red. To masz Janiak, Gniezno 2009, s. 661-676. Płóciennik Tomasz, L’inscription OSSA TRIUM. à la cathédrale de Gniezno, „Cahiers de civilisation médiévale” 50, 2007, s.
401-408. Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, red. Kazimierz Tymieniecki, 1.1-2, Poznań 1962. Reprint (w jednym tomie): Poznań 2002. Pokora Piotr, Pieczęcie kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, „Studia Żródłoznawcze” 49, 2011, s. 1-59. Pokora Piotr, Stan i perspektywy badań nad pieczęciami episkopatu średniowiecznej Polski, [w:] Pieczęcie w dawnej Rzeczypospolitej. Stan i perspektywy badań, red. Zenon Piech, Jan Pakulski, Jan Wroniszewski, Warszawa 2006, s. 135-167. Polaczkówna Helena, Geneza orła Piastowskiego, „Roczniki Historyczne” 6/2,1930, s. 1-11. Polak Wojciech, Wokół kwestionariusza i metod badan nad miejscem dokumentu w dzia łalności arcybiskupów gnieźnieńskich, [w:] Kultura pisma w średniowieczu. Znane pro blemy, nowe metody, red. Anna Adamska, Paweł Kras („Colloquia Mediaevalia Lublinensia”, 2), Lublin 2013, s. 139-152. Polen und Deutschland vor 1000Jahren. Die Berliner Tagung über den „Akt von Gnesen”, red. Michael Borgolte, Berlin 2002. Polkowski L, Słów kilka o księdze Ewangelii, znajdującej się w kościele metropoltalnym Gnieź nieńskim, zwanej mszałem św. Wojciecha, „Biblioteka Warszawska” 2,1876, s. 410-417. Potkowski Edward, Fiktive Biographien in den Katalogen polnischer Bischöfe desJan Dłu gosz, [w:] Fälschungen im Mittelalter. Internationaler Kongreßder Monumenta GermaniaeHistorica München, 16.-19. September 1986,1.1 („Monumenta Germaniae Schri ften” 33,1), Hannover 1988, s. 395-416. 212
Bibliografia Przybył Maciej, Mieszko III Stary, Poznań 2002. Przybył Maciej, Władysław Laskonogi, Poznań 2015. Przybył Maciej, WładysławLaskonogi: książę wielkopolski 1202-1231, Poznań 1998. Ptaśnik Jan, Dagome iudex: przyczynek krytyczny do genezy świętopietrza w Polsce, Kra ków 1911. Radzimiński Andrzej, Tysiąc lat metropolii gnieźnieńskiej. Początki chrześcijaństwa i or ganizacji kościelnej w Polsce średniowiecznej, „Sprawozdania Towarzystwa Naukowego wToruniu” 53,1999, s. 11-16. Ratajczak Tomasz, Odgrodu do zamku - XlII-wieczne rezydencjepiastowskie w Wielkopolsce, „Studia nad dawną Polską” 2,2009, s. 71-86. Rawer Karol, Polityczne znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego w r. 1000. Studium krytyczne, Lwów 1882. Rechowicz Marian, Początki szkoły katedralnej w Gnieźnie, „Roczniki Humanistyczne” 20/2,1972, s. 35-42. Riccardi Riccardo, Dąbrowski Jan, Gniezno, „Enciclopedia Italiana” 1933, s. 53-55. Rosik Stanisław, Bolesław Krzywousty, Wrocław 2013. Respond Stanisław, Pochodzenie nazwy Gniezno, [w:] Dzieje Gniezna, red. J. Topolski, Warszawa 1965, s. 70-80. Rospond Stanisław, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984. Rospond Stanisław, Toponimia czy kaliologia i ornitologia!, „Poradnik Językowy” 4 (249), 1967, s. 183-189. Rospond Stanisław, Ze studiów nad polską toponomastyką: IX. Gniezno, „Język Polski” 41,1961, s. 331-342. Rozenkranz Edwin, O gnieźnieńskich brakteatach ze św. Wojciechem z czasów Bolesława Krzywoustego, „Pomerania Antiqua” 6,1975, s. 585-596. Rozynkowski Waldemar, Wokół kanonizacji Pięciu Braci Męczenników, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów
Kościoła i kultury katolickiej w Polsce” 101,2004, s. 451-461. Rył Jadwiga, Archiwum i biblioteka w Katedrze Gnieźnieńskiej, Gniezno 1994. Rył Jadwiga, Biblioteka katedralna w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 32,1976, s. 159-248. Rył Jadwiga, Biblioteka Katedralna w Gnieźnie, „Gniezno. Studia i materiały historycz ne” 1,1984, s. 147-158. Rył Jadwiga, Biblioteka katedralna w Gnieźnie, cz. 2, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Ko ścielne” 33, 1976, s. 237-297. Rył Jadwiga, Biblioteka katedralna w Gnieźnie, cz. 3, Aneks, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 36,1978, s. 211-265. Rył Jadwiga, Katalog rękopisów biblioteki katedralnej w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 45,1982, s. 5-201. Ryłjadwiga, Katalog rękopisów Biblioteki katedralnej w Gnieźnie, Lublin 1982. 213
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Rył Jadwiga, Nieznany złoty kodeks Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia” 5,1979-1980, s. 323-327. Rył Jadwiga, Rozprawa o dziejach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia" 1,1975, s. 257-261. Rył Jadwiga, Zabytki muzyczne w księgozbiorze najstarszej w Polsce książnicy - Bibliote ce Katedralnej w Gnieźnie, [w:] Materiały załącznikowe z sympozjum muzykologiczne go, które odbyło się 23 listopada 2000 roku w Auli Seminarium Duchownego w Gnieź nie, Gniezno 2000, s. 25-32. Rył Jadwiga, Zientarski Władysław, „Zamek Chrobrego na Ostrowie przy Gnieźnie” zbio rach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, „Studia Lednickie” 2,1991, s. 361-366. Rył Jadwiga, Katalogrękopisów biblioteki katedralnej w Gnieźnie, cz. 2, „Archiwa, Biblio teki i Muzea Kościelne” 46,1983, s. 5-149. Sawicki Jakub, Arcybiskupi metropolici gnieźnieńscy, [w:] Chronologia Polska, red. Broni sław Włodarski, Warszawa 1957, s. 477-480. Sawicki Tomasz, Bulla książęca z XII wieku z grodu na Górze Lecha w Gnieźnie, „Wiado mości Numizmatyczne” 51/1,2007, s. 108-118. Sawicki Tomasz, Gnesen (Gniezno), [w:] Europas Mitte urn 1000,1.1, s. 471-474. Sawicki Tomasz, Gniezno w X wieku - na szlaku ku męczeństwu, [w:] Tropami Święte go Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeoł. PTPN Wydz. Hist, i Nauk Społ.”, 1.18), Poznań 1999, s. 111-131. Sawicki Tomasz, Hipotetyczna trasa wjazdu cesarza Ottona III do Gniezna na podstawie najnowszych badań archeologicznych, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdebu rg, red. Wojciech
Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 17-32, s. 317-348. Sawicki Tomasz, Z badan nadprzemianami topografii ifunkcji grodu książęcego na Wzgó rzu Lecha w Gnieźnie, „Slavia Antigua” 40,1999, s. 9-27. Schmidt Andrzej, Duży brakteat ze św. Wojciechem [z XII wieku] monetą arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] Gniezno. Studia i materiały historyczne, t. 4, red. Jerzy Topolski, Warszawa-Poznań 1995, s. 180-190. Schmidt Andrzej, Mennica gnieźnieńska, „Przemiany” 1,1978, s. 4. Schmidt Andrzej, Nowa interpretacja denara GNEZDVN C1YITAS, [w:] Gniezno. Studia i materiały historyczne, t. 3, red. Zygmunt Boras, Warszawa-Poznań 1990, s. 237-245. Schmidt Andrzej, Nowy egzemplarz denara „Princes Polonie” i skarby wczesnośredniowiecz ne z Gniezna i okolic, „Wiadomości Numizmatyczne” 39/1-2,1995, s. 40-44. Schneider Stanisław, Wsprawie Piasta, Rzepichy i Ziemowita, „Kwartalnik Historyczny” 21,1907, s. 591-603. Scholtz Erazm, Herb i pieczęcie, Gniezno 1993. Shepard Jonathan, Otto III, Boleslaw Chrobry and the „Happening”at Gniezno, A.D. 1000: some possible implications ofProfessor Poppe’s thesis concerning the offspring Anna Porphyrogenita, „Byzantina et Slavica Cracoviensia” 3, 2001, s. 27-48; przedruk [w:] te- 214
Bibliografia i_ " goż, Emergent Elites and Byzantium in the Balkans and East-Central Europe („Vario rum Collected Studies Series”, 953), Aidershot 2011, cz. X, s. 27-48. Siemieński Marcin, Monumenta ecclesiae metropolitanae Gnesnensis, Częstochowa 1823, wyd. 2: Poznań 1823. Sikora Franciszek, Dokumenty i kancelaria Przemyśla I oraz Bolesława Pobożnego 12391279 na tle współczesnej dyplomatyki wielkopolskiej, Wrocław 1969. Sikorski Dariusz Andrzej, Dyskusji o uprawnieniach kościelnych przekazanych przez cesa rza Ottona III ciąg dalszy. Odpowiedź na replikę Gerarda Labudy, „Czasopismo Prawno-Historyczne ” 58/1,2006, s. 255-271. Sikorski Dariusz Andrzej, Kościół w Polsce za Mieszkali Bolesława Chrobrego. Rozważa nia nadgranicami poznania historycznego, Poznań 2011. Sikorski Dariusz Andrzej, Od chrztu Mieszka do zjazdu gnieźnieńskiego, [w:] Imagines MediiAevi, red. Adam Soćko, Poznań 2016, s. 11-21. Sikorski Dariusz Andrzej, Początki Kościoła w Polsce. Wybrane problemy, Poznań 2012. Sikorski Dariusz Andrzej, Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło historycz ne dła dziejów Kościoła w Polsce), Poznań 2012. Sikorski Dariusz Andrzej, Zjazd gnieźnieński widziany z perspektywy dziejów powszech nych, „Kwartalnik Historyczny” 112/3,2005, s. 135-160. Skibiński Edward, “Ossa trium.”: interpretujemy dalej, „Studia Epigraficzne” 3, 2008, s. 101-105. Skibiński Edward, Koronacje pierwszych Piastów w najstarszych źródłach narracyjnych, [w:] Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie
konteksty, red. Jó zef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 213-234. Skibiński Szczęsny, Dawny kościół Bożogrobców pw. św. Jana Chrzciciela, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polaki, miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od29 września 1944 do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 180-182. Skomial Jakub, Jan Długosz on the Congress ofGniezno, [w:] Au-delà desfrontières: mélan ges de droit romain offerts à Witold Wołodkiewicz, t. 2, red. Maria Zabłocka, Warsza wa 2000, s. 883-894. Skwierczyński Krzysztof, „O, majestacie królewskiejpotęgi! „ - koronacja Bolesława II Szczo drego, [w:] Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. Józef Dobosz, Marzena Matla-Kozłowska, Leszek Wetesko, Gniezno 2011, s. 103-114. Skwierczyński Krzysztof, Custodia civitatis. Sakralny system ochrony miasta w Polsce wcze śniejszego średniowiecza na przykładzie siedzib biskupich, „Kwartalnik Historyczny” 103/3,1996, s. 3-51. Skwierczyński Krzysztof, La bołła di Pasquale II »Significastifrater carissime«: unafonte perła questione di San Stanislao?, „Quaestiones Medii Aevi Novae” 7,2002, s. 207-236; rec. Przemysław Nowak, „Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters” 59,2003, s. 624-625. 215
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Skwierczyński Krzysztof, Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początku XIII wieku, Wrocław 2005, wyd. 2. rozszerzone: Toruń 2016. Słownik biograficzny arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski, red. Kazimierz Śmi giel, Poznań 2002. Słupecki Leszek Paweł, Jak Bolesław Chrobry sfinansował Zjazd Gnieźnieński, w: Gospo darka ludów Morza Bałtyckiego: materiały z IVMiędzynarodowej Sesji Naukowej Dzie jów Ludów Morza Bałtyckiego, Wolin, 1-3 sierpnia 2008, t. 1: Starożytność i średnio wiecze, red. Michał Bogacki, Maciej Franz, Zbigniew Pilarczyk, Toruń 2009, s. 15-23. Smolka Stanisław, Mieszko Stary ijego wiek, Kraków 1881. Sochacki Jarosław, Koronacje królewskie Bolesława Chrobrego w 1000 i 1025 roku, „Słup skie Studia Historyczne” 9,2001, s. 259-287. Soroka Ewa, Grób św. Wojciechajako miejscepielgrzymek we wczesnym średniowieczu, „Kro nika Wielkopolska” 22/4,1994, s. 70-79. Soroka Ewa, La tombe de saint Adalbert, lieu de pèlerinages au Haut Moyen Age, „Revue d'Auvergne” 109,1995, s. 79-92. Starnawska Maria, Die Ausstellungen der Reliquien in der Kirchenprovinz Gnesen im Mit telalter, [w:] Wallfahrten in der europäischen Kultur: Tagungsband Pribram, 26. - 29. Mai2004 = Pilgrimage in European culture, red. Eva Dolezalova, Daniel Doleżal, Hart mut Kühne, Frankfurt a. Μ. 2006, s. 221-233. Starnawska Maria, MiędzyJerozolimą a Łukowem. Zakony krzyżowe na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 2006. Stiennon Jacques, La Pologne et le pays mosan au Moyen Âge. A propos d’un ouvrage sur la porte de Gniezno,
„Cahiers de civilisation médiévale” 4,1961, s. 457-474. Stopka Krzysztof, Szkoły katedralne metropoliignieźnieńskiej w średniowieczu. Studia nad kształceniem kleru polskiego w wiekach średnich, Kraków 1994; rec. Adam Fijałkowski, „Mówią Wieki” 39/4-5,1996, s. 107; Adam Fijałkowski, „Przegląd Historyczny” 87/2, 1996, s. 471-474; Andrzej Radzimiński, „Kwartalnik Historyczny” 102/3-4, 1995, s. 266-269; Artur Rodziewicz, „Studia Bałtyckie. Historia” 2,1996, s. 343-360; Ro man Pelczar, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 67,1997, s. 420-423. Stróżyk Paweł,Jeszcze opobycie biskupa Wojciecha na ziemiachpolskich w 997roku, [w:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne, red. Danuta Zydorek, Poznań 2001, s. 493-502. Stróżyk Paweł, O pieczęciach kapituły gnieźnieńskiej z wizerunkiem św. Wojciecha, „Rocz niki Historyczne” 73,2007, s. 165-185. Stróżyk Paweł, The Ducal Headgear ofArchbishops ofGniezno, [w:] Rechtsikonographie ge istlicher und weltlicher Macht, red. Andrzej Gulczyński („Signa Ivris Band”, 1.10), Hal le a. d. Saale 2012, s. 171-178. Strzelczyk Jerzy, Aufden Spuren der ältesten polnischen Nationalsagen. Die Popiel- und Piast-Sage, „Polnische Weststudien” 6/1,1987, s. 15-46. Strzelczyk Jerzy, Codex aureus von Gnesen (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. la), [w:] Euro pas Mitte um 1000, t. 3, s. 521. 216
i Bibliografia _ -_ _ _ Strzelczyk Jerzy, Das Treffen in Gnesen unddie Gründung des Erzbistums Gnesen, [w:] Eu ropas Mitte um 1000,1.1, s. 494-497 Strzelczyk Jerzy, Die Bedeutung der Gründung des Erzbistums Gnesen und die Schaffung einer kirchlichen Organisationfür die Ausformung einer „kirchlichen Kulturlandschaft”, „Siedlungsforschung, Archäologie-Geschichte-Geographie” 20, 2002 [druk: 2004], s. 41-63. Strzelczyk Jerzy, Die Umstrukturierung des Gnesener Raumes als Folge der Machtentfal tung der Plasten und der Christianisierung des Polanenstaates, [w:] Zentrum undPeripherie in der Germania Slavica. Beiträge zu Ehren von Winfried Schieb, red. Doris Bu lach, Matthias Hardt, Stuttgart 2008, s. 279-293. Strzelczyk Jerzy, Ein Treffen in Gnesen, „Archäologie in Deutschland” 2001, nr 2, s. 30-31. Strzelczyk Jerzy, Gnesen - Magdeburg - Bamberg - Rom. Frühe Kirchenbeziehungen zwi schen Polen, dem mitteldeutschen Raum und Italien, [w:] Italien - Mitteldeutschland - Polen. Geschichte und Kultur im europäischen Kontext vom 10. bis zum 18. Jahrhun dert, red. Wolfgang Huschner, Enno Bünz, Christian Lübke, Sebastian Kolditz, Leipzig 2013, s. 99-120. StrzelczykJerzy, Gniezno - stolica i metropolia w okresie wczesnego średniowiecza, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dziedzictwo średniowiecznego Gniezna. Katalog wystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 11-24. Strzelczyk Jerzy, Inne spojrzenie na Zjazdgnieźnieński i początki Kościoła polskiego, „Kro nika Wielkopolski” 2001, nr 1, s. 129-132. Strzelczyk Jerzy, Ivo
von Chartres, Collectio trium partium (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. 25), [w:] Europas Mitte um 1000, t. 3, s. 415. Strzelczyk Jerzy, Koronacje pierwszych Piastów, [w:] Gniezno - miasto królów, red. Stani sław Pasiciel, Dariusz Stryniak, Maciej Forycki, Gniezno 2012, s. 13-28. Strzelczyk Jerzy, Macierz Kościoła polskiego. Millennium archidiecezji i metropolii gnieź nieńskiej, „Życie i Myśl” 46/3,1999, s. 14-28. Strzelczyk Jerzy, Metropolia gnieźnieńska 1000 -pocz. XV w., [w:] Stolica Prymasów. Katalogwystawy zorganizowanejprzy współudziale Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Ar chiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, red. Stanisław Pasiciel, Gniezno 2010, s. 27-37. 8csz czfKftxT.y, Mieszko Pierwszy, Poznań 1992; wyd. 2 uzup.: Poznań 1999. Strzelczyk Jerzy, Milenium śmierci św. Wojciecha, „Kronika Wielkopolski” 3,1997, s. 5-27. Strzelczyk Jerzy, Missaleplenarium (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. 149), [w:] Europas Mit te um 1000, t. 3, s. 524. Strzelczyk Jerzy, Na tropie najdawniejszych polskich podań narodowych. Podanie o Popielu i Piaście, „Przegląd Zachodni” 43/5-6,1987, s. 17-43. Strzelczyk Jerzy, Naukowe pokłosie millenium zjazdu gnieźnieńskiego, „Roczniki Histo ryczne” 68,2002, s. 157-174. Strzelczyk Jerzy, Ośrodek plemienny - stolica państwa pierwszych Piastów - metropolia stolica księstwa dzielnicowego, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski, miasto św. Wojcie- 217
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze cha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od29 września 1944do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 13-25. Strzelczyk Jerzy, Otton III i zjazd gnieźnieński, [w:] Milenium synodu-zjazdu gnieźnień skiego, red. Jerzy Kłoczowski, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, s. 71-87. Strzelczyk Jerzy, Pierwsza monarchia piastowska w badaniach Gerarda Labudy, [w:] Po czątki państwa i Kościoła polskiego w badaniach Profesora Gerarda Labudy, Poznań 2011, s. 9-18. Strzelczyk Jerzy, Potęga pierwszych władców Polski, [w:] Dynastie Europy, t. 8: Piastowie. Biografie, herby, drzewa genealogiczne, Warszawa 2010, s. 6-11. Strzelczyk Jerzy, Sur la trace des légendes nationales polonaises les plus anciennes. La légen de de Popiel et de Piast, „Polish Western Affairs/La Pologne et les affaires occidenta les” 28, 1987, s. 13-41. Strzelczyk Jerzy, Sur la trace des légendes nationales polonaises les plus anciennes. La légen de de Popiel et de Piast, „Polish Western Affairs/La Pologne et les affaires occidenta les” 28/1,1987, s. 13-41. Strzelczyk Jerzy, Wędrujący duch. Czy mieszkańcy Gniezna tysiąc lat temu wiedzieli, że są Europejczykami?, „Polityka” 2000,26 lutego, s. 76-78. Strzelczyk Jerzy, Wstęp: Macierz Kościoła polskiego. Millennium archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, Gniezno 2000, s. 11-26. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński 1000 roku, [wj Gniezno i Poznań w państwie pierw szych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum
naukowym zorganizowa nym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8grudnia 1999 roku, red. Andrzej Wojtowicz, Poznań 2000, s. 77-108. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński ijego historyczne znaczenie, [w:] Gniezno na europej skim szlaku milenijnym 1997 i 2000 (Studia i materiały), red. Aleksander Wojciech Mikołajczak, Gniezno 2002, s. 47-53. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński, [w:] Gniezno, mater ecclesiarum Poloniae (Gniezno, matka Kościołów Polski). Katalog wystawy 10 marca - 30 kwietnia 2000 r„ red. Stani sław Pasiciel, Gniezno 2000, s. 21-51. Strzelczyk Jerzy, Zjazd gnieźnieński, Poznań 2000. Strzelczyk. Jerzy, Evangeliar mit irischen Glossen (Gniezno, Arch. Archidiec., Ms. 1), [w:] Eu ropas Mitte um 1000, t. 3, s. 414-415. Subera Ignacy, Synodyprowincjonalne arcybiskupów gnieźnieńskich. Wybór tekstów ze zbio ru Jana Wężyka z r. 1761, Warszawa 1981. Suchodolski Stanisław, Beware, thefraud'. On allegedfinds ofdeniers with the legend GNEZDVN CWITAS and other coinsJrom the reign ofBolesław the Brave, „Zapiski Numizmatyczne” 3-4,1999, s. 303-321. Suchodolski Stanisław, Czy moneta polska majuż tysiąc lat?, [w:] Studia nad dawną Polską: materiały z wykładów wygłoszonych w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieź nie w Gnieźnie odpaździernika 2008 do czerwca 2009 roku, red. Tomasz Sawicki, t. 2, --------------------------------------------------------------------------------------------------------- --- ----- 1 218
Bibliografia Gniezno 2009, s. 27-46; przedruk [w:] tegoż, Moneta polska i obca w średniowieczu, Warszawa 2017, s. 19-47. Suchodolski Stanisław, Gdzie, kiedy i wjakim celu Boleslaw Chrobry emitował denary z cyrylickim napisem?, [w:] Animos labor nutrit. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejo wi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Dariusz Błaszczyk, Tomasz Nowakiewicz, Maciej Trzeciecki, Warszawa 2018, s. 151-162. Suchodolski Stanisław, Mêl Gaudentius, bratrsv. Vojtëcha, vliv napolské incovnictvi?, [w:]Po stopach svatého Vojtëcha, Praha 2007, s. 131-139. Suchodolski Stanisław, Początki polskiego mennictwa w świetle nowszych badań, „Slavia Antiqua” 60,2019, s. 192-219. Suchodolski Stanisław, Spór o początki mennictwa polskiego, „Biuletyn Numizmatyczny” 4 (340), 2005, s. 5-20. Suchodolski Stanisław, The beginnings ofPolish coinage in the light ofrecent research, „Wia domości Numizmatyczne” 59/1-2, 2015, s. 67-94. Suchodolski Stanisław, Uwaga, fałszerstwo! O rzekomych znaleziskach denarów z legendą GNEZDVN CIVITAS i innych monetach z czasów Bolesława Chrobrego, [w:] tegoż, Moneta połska i obca w średniowieczu, Warszawa 2017, s. 41-58. Szałek Ewa, A Patron ofGniezno, Poland and Europe, [w:] Espace sacré, mémoire sacrée. Le culte des évêques dans leurs villes (IVè-XXè siècle); actes du colloque de Tours, 10-12juin 2010, red. Christine BousquetLabouérie, Yossi Maurey, Turnhout 2015, s. 191-202. Szczegóła Hieronim, Spotkanie Ottona III z Bolesławem Chrobrym w Iławie w 1000 roku, [w:] Szprotawski epizod Zjazdu Gnieźnieńskiego w 1000 roku, red. Hieronim Szczegó ła,
Zielona Góra-Szprotawa 2000, s. 105-126. Szczęśniak Bolesław, The imperial coronation ofGniezno in A. D. 1000, [w:] Studies in Po lish Civilization. Selected papers presented at thefirst congress ofthe Polish Institute of Arts and Sciences in America. November25-271966in New York, ed. Damian S. Wan- dycz. New York 1971, s. 23-37. Szewera Zygmunt, Szczecin czy Gniezno, „Problemy” 11/6,1955, s. 423-424. Szpakowski Zdzisław, Odnowienie archidiecezji gnieźnieńskiej w 1076 r., „Znak” 29/7-8, 1977, s. 854-873. Szymanski Józef, Sędziwój z Czechia autorem katalogu arcybiskupówgnieźnieńskich, [w.J Ars historica. Prace z dziejówpowszechnych i Polski, red. Marian Biskup et al., Poznań 1976, s. 503-512. Śmigiel Kazimierz, Gnieźnieńskie relikwie św. Wojciecha, [w:] Ecclesia Posnaniensis. Opuscula Mariano Banaszak septuagenario dedicata, red. Feliks Lenort, Konrad Lutyński, Po znań 1998, s. 39-45. Śrutwa Jan, Diecezje Pomorza Zachodniego (diecezja wolińska a później kamieńska) mię dzy związkami z Gnieznem, Magdeburgiem i bezpośrednią zależnością od Stolicy Apo stolskiej, „Szczecińskie Studia Kościelne” 1991, nr 2, s. 31-40. Święcicki Cezary K., Kultura piśmienna w Polsce średniowiecznej. X—XII wiek, Warsza wa 2010. r------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 219
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Święty Wojciech w tradycji i kulturze europejskiej, red. Kazimierz Śmigiel, Gniezno 1992. Tafiłowski Piotr, Biblioteki kapituł katedralnych w Gnieźnie i Poznaniu w XVipocz. XVI wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 102,2014, s. 25-299. Tęgowski Jan, Glossy do opracowania wykazu urzędników wielkopolskich XII-XV wieku, „Przegląd Historyczny” 85/1-2,1994, s.135-141. Tęgowski Jan, Kwestia datacji listu biskupa ołomunieckiego Roberta do arcybiskupa gnieź nieńskiego, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Pol sce” 84, 1995, s. 333-334. Tobolski Kazimierz, Die natürliche Umwelt Mittelgroßpolens zur Zeit des Aktes von Gnesen, [w:] Europas Mitte um 1000,1.1, s. 85-89. Topolski Jerzy, Wstęp, [wj Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 5-8. Trakt cesarski. Hawa - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002. Trawkowski Stanislaw, Boleslaw Chrobry i eremici, [w:] Prusy — Polska - Europa: studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych. Prace ofiarowane Profesorowi Ze nonowi Hubertowi Nowakowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. Andrzej Radzimiński, Janusz Tandecki, Toruń 1999, s. 163-171; przedruk [w:j tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Połski wcze- snopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 85-93. Trawkowski Stanislaw, Die Eremiten in Polen am Anfang des 11. Jahrhunderts, [w:] Svaty Vojtech, Cechové a Evropa:
mezinarodni sympozium usporadané Ceskou kfest'anskou akademii a Historickym ustavem Akademie véd ĆR 19.-20. listopadu 1997 vPraze, red. Dusan Trestik, Josef Żemlićka, Praha 1997, s. 167-179. Trawkowski Stanisław, In Polona apud reverendum beati Martyris Adalberti Sepulchrum. Ze studiów nad dewocją wczesnośredniowieczną, II, [w:] Cultus et cognitio. Studiazdziejów średniowiecznej kultury, red. Stefan Krzysztof Kuczyński, Warszawa 1976; prze druk [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesno- piastowskiej, Warszawa 2005, s. 74-84. Trawkowski Stanisław, Pielgrzymka Ottona III do Gniezna. Ze studiów nad dewocją wcze snośredniowieczną, [w:] Polska w świecie. Szkice z dziejów kulturypolskiej, red. Jerzy Dowiat, Warszawa 1972, s. 107-124; przedruk [w:] Święty Wojciech w polskiej tradycji historiograficznej, red. Gerard Labuda, Warszawa 1997, s. 351-366. Trawkowski Stanisław, Początki Kościoła w Polsce za panowania Mieszka I, [w:] Polska Mieszka I. W tysiąclecie śmierci twórcy państwa i Kościoła polskiego, red. Jan Maria Pi skorski, Poznań 1993, s. 51-72; przedruk [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Połski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 9-30. Trawkowski Stanisław, Wokółpoczątków arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] Ludzie, Ko ściół, wierzenia: Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowie cze - wczesna epoka nowożytna), red. Wojciech Iwańczak, Stefan K. Kuczyński, Warsza wa 2001, s. 109-123; przedruk [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski
wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005 s. 57-73. 220
Bibliografia Trzciński Tadeusz, Średniowieczne rękopisy biblioteki kapitulnej w Gnieźnie aż do począt ku wieku XVI, „Roczniki Towarzystwa Nauk Poznańskiego” 35,1909, s. 169-320. Trzciński Tadeusz, Katalog rękopisów kapituły katedralnej w Gnieźnie, Poznań 1910. Tyc Teodor, Boleslaw III Krzywousty, odnowiciel i wykonawca polskiej polityki północnej (1102-1138), Poznań 1926. Tyc Teodor, Uwagi nad Gaiłem Anonimem, [w:] tegoż, Z dziejów kultury w Polsce średnio wiecznej, Poznań 1924, s. 73-138. Tyszkiewicz Jan, Bruno ofQuerfurt and the resolutions ofthe Gniezno convention of1000. Facts and problems, „Quaestiones Medii Aevi Novae” 5,2000, s. 189-208. Tyszkiewicz Jan, Jurkowlaniec Grażyna, Zjazdgnieźnieński w 1000 roku. Utworzenie Ko ścioła i zapowiedź Królestwa Polskiego, Warszawa 2000. Uhlirz Mathilde, Otto III. 983-1002 („Jahrbücher des Deutschen Reiches unter Otto IL und Otto III.”, 1.1, ed. Karl Uhlirz, Mathilde Uhlirz), Leipzig 1954. Umiński Józef, Arcybiskup Wincent z Nialka następca Henryka zw. Kietliczem, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Władysława Abrahama, t. 2, Lwów 1931, s. 141-166. Umińskijózef, Henryk arcybiskup gnieźnieński zwany Kietłiczem (1199-1219), Lublin 1926. Urbańczyk Przemysław, Kontynentalne tło Zjazdu Gnieźnieńskiego, [w:] Ecclesia, Cultura, Potestas. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa. Księga ofiarowana Siostrze Profe sor Urszuli Borkowskiej OSU, red. Paweł Kras, Kraków 2006, s. 45-50. Urbańczyk Przemysław, „Europe”Around the Year 1000 as Seenform the Papal, Imperial and Central-European Perspectives, [w:] The European Frontier. Clashes and
Compro mises in the Middle Ages. International symposium ofthe Culture Clash or Compromi se (CCC) project and the Department ofArcheology, Lund University („Lund Studies in Medieval Archeology”, vol. 33), red. Jörn Staecker, Lund 2004, s. 35-39. Urbańczyk Przemysław, Bolesław Chrobry - łew ryczący, Toruń 2017; rec. Dariusz A. Si korski, „Roczniki Historyczne” 86,2020, s. 290-297. Urbańczyk Przemysław, Czy Gniezno byłopierwszą stolicą państwa wczesnopiastowskiego?, „Studia nad dawną Polską” 1,2008,19-26. Urbańczyk Przemysław, Mieszko Pierwszy Tajemniczy, Toruń 2012, dyskusja: Dariusz A. Si korski, Mieszko Pierwszy Tajemniczy ijeszcze bardziej tajemnicza metoda historiograficzna, „Roczniki Historyczne” 79, 2013, s. 183-203; Przemysław Urbańczyk, Furor Sikorscianus, czyli pryncypialny strażnik ortodoksji, „Roczniki Historyczne” 80, 2014, s. 267-277; Dariusz A. Sikorski,MieszkoIjużmniejtajemniczy (odpowiedźPrzemysła wowi Urbańczykowi), „Roczniki Historyczne” 80,2014, s. 277-286; rec. Grzegorz Pac, Napiszmy lepszą książkę o Mieszku I, „Kwartalnik Historyczny” 122,2015, s. 539-551. Urbańczyk Przemysław, Paliusz Gaudentego, [w:] Viae historicae. Księgajubileuszowa de dykowana Profesorowi Lechowi A. Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2001, s. 242-260. Urbańczyk Przemysław, Trudne początki Polski, Wrocław 2008, rec. Gerard Labuda, Po czątki państwa Polskiego w trudnym oświetleniu, „Roczniki Historyczne” 74, 2008, s. 209-230; Władysław Duczko, „Kwartalnik Historyczny” 117/4,2010, s. 115-121. r- - ------------------221
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Urbańczyk Przemysław, Zanim Polska została Polską, Toruń 2015. Urbańczyk Przemysław, Zjazd Gnieźnieński w polityce imperialnej Ottona III, [w:] Trakt cesarski. Iława - Gniezno - Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, 1.11), Poznań 2002, s. 17-32,49-90. Urbańczyk Stanisław, Nazwy naszych stolic, Wrocław 1965. Urbańczyk Stanisław, Żurowski Kazimierz, Wasilewski Tadeusz, Lech Kalinowski, Gnie zno, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku XII w., red. Władysław Kowalenko, Gerard Labu da, Tadeusz Lehr-Spławiński, t. 2, F-K, Wrocław 1964, s. 114-118. Vercamer Grischa, Der Akt von Gnesen - ein misslungenes Ritual oder höchste Machtdemon stration Boleslaw I. Chrobrys um 1000?, [w:] Potestas et communitas. Interdisziplinäre Beiträge zu Wesen und Darstellung von Herrschaftsverhältnissen im Mittelalter östlich der Elbe, red. Sebastian Rossignol, Aleksander Paroń, Bartłomiej Szymon Szmoniewski, Grischa Vercamer, Warszawa 2010, s. 89-110. Vetulani Adam, Gnieźnieński rękopisformularza Marino de Ebulo, „Prawo Kanoniczne” 4/1-4,1961, s. 211-222. Walczak Bogdan, Najdawniejszy zabytek naszegojęzyka powstał w Wiełkopołsce, „Przegląd Wielkopolski” 8,1994, nr 1/2, s. 29. Walicki Jan Przynależność metropolitalna biskupstwa kamieńskiego i lubuskiego na tle rywa lizacji Magdeburga i Gniezna, Lublin I960; rec. Z. Sułkowski, „Roczniki Historyczne” 28,1962, s. 195-198; Eugeniusz Buczak, „Zapiski
Koszalińskie” 1964, z. 3, s. 125-126. Warężak Jan, Mapa uposażenia arcybiskupstwagnieźnieńskiego w wiekach średnich, [w:] Pa miętnik IV. Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6-8grudnia 1925, t. 1, Lwów 1926. Warężak Jan, Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średniowieczu z uwzględ nieniem stosunków gospodarczych w XIVi XV w. (z mapą), Lwów 1929. Warnke Charlotte, Ursachen und Vorausetzungen der Schenkung Polens an den heiligen Petrus, [w:] Europa Slavica—Europa Orientalis. Festschriftfür Herbert Ludat zum 70. Geburtstag, red. Klaus-Detlev Grothusen, Klaus Zernack („Osteuropa Studien der Hochschulen des Landes Hessen. Reihe I. Giessener Abhandlungen zur Agrar- und Wirtschaftforschung des Europäische Ostens”, 100), Berlin 1980, s. 127-177. Warschauer Adolf, Geschichte der Stadt Gnesen („Zeitschrift der Historischen Gesellscha ft für die Provinz Posen”, 30), Posen 1918. Wasilewski Tadeusz, Bizantyjska symbolika zjazdu gnieźnieńskiego ijejprawno-polityczna wymowa, „Przegląd Historyczny” 57/1,1966, s. 1-14. Wasilewski Tadeusz, Couronnement de I an 1000à Gniezno et son modèle byzantin, [w.·] LEurope aux IXe-XIe siècles. Aux origines des Etats nationaux. Actes du Colloque internatio nale tenu à Varsovie et Poznań du 7 au 13 septembre, 1965, red. Tadeusz Manteuffel, Aleksander Gieysztor, Warszawa 1968, s. 461-472. 222
i Bibliografia _ Wasilewski Tadeusz, Dwa utracone roczniki: Rocznik biskupów dworu polskiego i Rocznik tyniecki (starszy), „Roczniki Historyczne” 54,1988, s. 1-61; rec. D. Treśtik, „Ćeskyćasopis historicky” 89/1,1991, s. 107-109. Wasilewski Tadeusz, Zjazd Gnieźnieński w roku 1000 ijego znaczenie polityczne i kościel ne, [W:] Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego, red. Andrzej Buko, Zygmunt Świechowski, Warszawa 2000, s. 23-34. Wasilewski Tadeusz, Zjazdgnieźnieński w roku 1000 i powstanie królestwa i metropolii ko ścielnej w Polsce, [w:] Polska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzysze nia Historyków Sztuki, Poznań, listopad2000, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 103-113. Waszczuk Kamilla, Żychliński Daniel, Prawniczak Robert, Pachulski Piotr, Czy w Gnieź nie wszyscyjeździli na łyżwach? Łyżwy z osady Targowisko w Gnieźnie - przyczynek do sposobów ich użytkowania w okresie średniowiecza, „Slavia Antiqua” 55,2014, s. 179-209. Wenskus Reinhard, Brun von Querfurt und die Stiftung des Erzbistums Gnesen, „Zeitschri ft für Ostforschung” 5/4,1956, s. 524-537. Wenta Jaroslaw, Koncepcja memoratywno-łiturgicznafunkcjonowania zapisek w tablicy pas chalnej a sprawa Rocznika Rychezy, [w:] Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej. Prace ofiarowane ProfesorowiJanuszowi Bieniakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czterdziestopięciolecie pracy naukowej, red. An drzej Radzimiński, Anna Supruniuk, Jan Wroniszewski, Toruń
1997, s. 563-571. Wetesko Leszek, Historyczne konteksty monarszych fundacji artystycznych w Wielkopolsce do początku XIII wieku, Poznań 2009. Wetesko Leszek, Jeszcze raz o „stołeczności” Gniezna, „Studia Europaea Gnesnensia” 3, 2011, s. 361-367. Wetesko Leszek, Najstarsza architektura w Gnieźnie. Głos w dyskusji, [w:] Przemyślidzi i Piastowie - twórcy i gospodarze średniowiecznych monarchii, red. Józef Dobosz, Po znań 2006, s. 194-202. Wetesko Leszek, Piastowie i ich państwo w łacińskiej Europie. Studia z dziejów kultury po litycznej X i XI wieku, Poznań 2013; rec. Dariusz Andrzej Sikorski, „Roczniki Histo ryczne” 79, 2013, s. 220-225. Wetesko Leszek, Średniowieczna katedra gnieźnieńska jako miejsce koronacyjne i wotyw ne, [w:] Gniezno mater ecclesiarum Poloniae: Katalog wystawy 10 marca -30 kwietnia 2000 roku, red. Stanislaw Pasiciel, Gniezno 2000. Wędzki Andrzej, Rozwój Gniezna wpóźnym średniowieczu (wiekXIII-XV), [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polaki, miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1944 do 31 stycznia 1995 roku, Gniezno 1995, s. 27-43. Wiesiołowski Jacek, RepertuarJurzyka,jokulatora księcia Władysława Odonica, [w:] Wiel kopolska - Polska - Europa. Studia dedykowane pamięci Alicji Karłowskiej-Kamzowej, red. Jacek Kowalski, Jacek Wiesiołowski, Poznań 2006, s. 59-67. Wiesiołowski Jacek, Średniowieczne biblioteki wielkopolskie, [w:] Średniowieczna książka rękopiśmienna jako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach 12 wrze- r 223
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze śnia - 31 października 1991 przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, red. Alicja Karłowska-Kamzowa, Leszek Wetesko, Jacek Wiesiołowski, Poznań-Gniezno 1993, s. 7-16. Wihoda Martin, Prazske arcibiskupstvi svatého Vojtécha, [w:] Kościół w monarchiach Przemyślidów i Piastów. Materiały z konferencji naukowej, Gniezno, 21-24 września 2006 roku, red. Józef Dobosz, Poznań 2009, s. 205-217. Wiszewski Przemysław, Dagome Iudex et Ote senatrix - on the place ofthe Polish ruler in the anstocratic circle ofthe Holy Roman Empire at the close ofthe tenth Century, [w:] Potestas et communitas. Interdisziplinäre Beiträge zu Wesen und Darstellung von Herrscha ftsverhältnissen im Mittelalter östlich der Elbe, red. Sebastian Rossignol, Aleksander Paroń, Bartłomiej Szymon Szmoniewski, Grischa Vercamer, Warszawa 2010, s. 111-124. Wiszewski Przemysław, Domus Bolezlai: Values and social identity in dynastic traditions of medieval Poland (с. 966-1138) („East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450-1450”, 9), Leiden 2010. Wiszewski Przemysław, Domus Bolezlai: w poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku), Wrocław 2008. Wiszewski Przemysław, HowFar Can You Go with Emotions! Ehe Gniezno Meeting ofthe Emperor Otto III and Bolesław the Brave in theyear 1000, [w:] Meetings with emotions. Human past between anthropology and history (historiography and societyfrom the 10th to the 20th century), red. Przemysław Wiszewski, Wrocław 2008, s. 77-88. Wiszewski Przemysław, Domus Bolezlai. Wposzukiwaniu tradycji
dynastycznej Piastów do ok. 1138 r., Wroclaw 2008. Witkowska Aleksandra, Przemiany XIII wieku (1198-1320), [w:] Chrześcijaństwo w Pol sce. Zarys przemian 966-1979, red. Jerzy Kłoczowski, Lublin 1992, s. 89-114. Witkowska Aleksandra, Tradycje kultu Pięciu Braci Męczenników, [w:j tejże, SanctiMiracula Peregrinationes: wybór tekstów z lat 1974-2008, Lublin 2009, s. 30-42. Witkowski Krzysztof, Władysław Odonic - książę wielkopolski (ok. 1190-1239), Kraków 2012. Wojciechowski Leszek, Symboliczne aspekty zjazdu gnieźnieńskiego, „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 2000, nr 1-2, s. 13-24. Wojciechowski Tadeusz, Szkice historyczneXI wieku, Warszawa 1925. Wojciechowski Zygmunt, Gniezno - Poznań - Kraków na tle kształtowania się państwa Piastów. (Fragment z książkipt. „Czasy Bolesława Chrobrego”), „Przegląd Zachodni” 7/7-8,1951, s. 335-358. Wojciechowski Zygmunt, Szczecin nie Gniezno, „Przegląd Zachodni” 8/3-4,1952, s. 530-535. Wojtczak Rafał, Numizmaty z Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia” 13,1999, s. 425-449. Wojtczak Rafał, Przywileje mennicze arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, stan badań, perspek tywy, „Studia Gnesnensia” 14,2000, s. 275-284. 224
Bibliografia Wolf Günther, Otto III. und Boleslav Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evangeliars, der‘Akt von Gnesenund dasfrühepolnische und ungarische Königtum, [w:] tegoż. Satu ra mediaevalis: Gesammelte Schriften, t. 2: Ottonenzeit, Heidelberg 1995, s. 553-554. Woliński Ferdynand, Sieć hydrograficzna regionu gnieźnieńskiego w wiekach średnich, „Stu dia i materiały do dziejów Wielkopolski” 14,1980, z. 1, s. 137-161. Wolnicz-Pawlowska Ewa, Nazwa Gniezno iprzymiotnignieźnieński, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum”, t. XI), Warszawa 2018, s. 57-62. Worbs Erika, Gniezno im Spiegel der deutsch-polnischen Beziehungen, [w:] Gniezno. Ge schichte und Gegenwart, Speyer 1997, s. 9-31. Worm Andrea, Das Helmarshausener Evangeliar in Gnesen. Bildprogramm und Ikono graphie, „Zeitschrift des deutschen Vereins für Kunstwissenschaft” 56/57,2002/2003, s. 49-114. Woś Jan Wladyslaw, Gli Arcivescivi di Gniezno Primati di Polonia, Firenze 1982; rec. An drzej F. Dziuba, „Studia Gnesnensia” 7,1982/1983, s. 411-412. Wspólne gniazdo. W millennium zjazdu gnieźnieńskiego, red. Aleksander Wojciech Mi kołajczak, Gniezno 2000. Wyczański Andrzej, O potrzebie nowych badan nad Bulla Gnieźnieńska z 1136 roku, [w:] O rzeczach minionych. Scripta rerum historicarum Annae Rutkowska-Plachcinska oblata, red. Marta Młynarska-Kaletynowa, Warszawa 2006, s. 337-341. Wy rozumski Jerzy, Arcybiskupignieźnieńscy XIII i XIVwieku, „Folia historica Cracovien- sia” 4/5,1997/1998, s. 49-65. Wyrwa Andrzej Marek, Najstarsze zawiązki
Wielkopolski z Europą (od drugiejpotowy X do końca XIII wieku).Zarysproblemu, [w:] Ecclesia, Cultura, Potestas. Studia z dziejów kul tury i społeczeństwa. Księga ofiarowana Siostrze Profesor Urszuli Borkowskiej OSU, red. Paweł Kras, Kraków 2006, s. 50-67. Występski Walerian, Gniezno. Pierwsza stolica Polski, miasto Świętego Wojciecha. Wysta wa w gnieźnieńskim Muzeum Początków Państwa Polskiego, „Kronika Wielkopolski” 22/4,1994, s. 184-186. Zakrzewski Stanislaw, Boleslaw Chrobry Wielki, Lwów 1925; przedruk: Kraków 2000. Zakrzewski Stanisław, Mieszko Ijako budowniczypaństwa polskiego, Warszawa 1921; prze druk: Kraków 2006. Zakrzewski Stanisław, Najdawniejsza bulla dla Polski. Spostrzeżenia nad dokumentem Da gome iudex, „Archiwum Towarzystwa Naukowego Lwowskiego, Wydział historyczno- -filozoficzny” 1,1923, s. 1-23. Zakrzewski Stanisław, Pochodzenie tzw. Missale Plenarium Katedry Gnieźnieńskiej, „ Spra wozdania Towarzystwa Naukowego w Lwowie” 2/3,1922, s. 146—148. Zakrzewski Zygmunt, Gniezno i Kalisz. Dwie mennice wielkopolskie za czasów Miesz ka III, Kraków 1927. Zakrzewski Zygmunt, Kilka stów o denarze Gnezdun Civitas, „Wiadomości Numizma tyczne” 2/1,1958, s. 1-5 i 40. 225
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Zakrzewski Zygmunt, O brakteatach z napisami hebrajskimi, cz. I-II, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne ” 1909, s. 3-5,19-21,58-60,75-77,115-116,140-142, 162-164,183-184,216-218; 1921, s. 81-98. Zakrzewski Zygmunt, O najdawniejszych monetach biskupów i arcybiskupów gnieźnień skich, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne ” 1925, s. 7-19. Zeissberg Heinrich, Uber die Zusammenkunft Kaiser Ottos III. mit Boleslaw I. von Polen zu Gnesen, „Zeitschrift für österreichische Gymnasien” 18,1867, s. 213-218. Zernack Klaus, Gnesen vor und nach tausendJahren, Ansichten, „Jahrbuch des Deutschen Polen-Instituts Darmstadt” 11,2001, s. 15-22. Zharski Eugen, Die Slavenkriege zur Zeit Ottos III und dessen Pilgerfahrt nach Gnesen. Historische Abhandlung, Jahres-bericht k.k. zweiten Ober-Gymnasiums in Lemberg für das Schuljahr 1882, s. 35-74. Ζ\Α\ήΜ\)ΜΑ., Legacja Piotra z Kapui do Czech i Polski w 1197 r., „Collectanea Theologica” 28/3-4,1957, s. 576-597. Zientarski Wladyslaw, Biblioteka Katedralna w Gnieźnie, [w:] Biblioteki Wielkopolski, Po znań 1983, s. 186-197. Zierhoffer Zofia, Gniezno, [w:] Nazwy miejscowe Polski: Historia -pochodzenie - zmiany, t. 3, red. Kazimierz Rymut, Kraków 1999, s. 193. Zierhofferowie Zofia i Karol, Nazwy miast Wielkopolski, Poznań 1987. Zydorek Danuta, Dzieje życia i męczeństwa Pięciu Braci Męczenników, [w:] Pięciu Braci Męczenników. Z dziejów religijności polskiej XI wieku, red. Danuta Zydorek, Gorzów Wielkopolski 1997, s. 61-70. Żmudzki Paweł, Spór o analizę strukturalną podań i mitów dotyczących
„Początków” Pol ski (na marginesie książekJacka Banaszkiewicza i Czesława Deptuły), „Przegląd Histo ryczny” 93,2002, s. 451-471. Żołądź-Strzelczyk Dorota, Szkoły w Wielkopołsce od średniowiecznych początków do reform Komisji Edukacji Narodowej, Poznań 2010. Żurowski Kazimierz, Gniezno, pierwsza stolica Polski, Warszawa 1964, wyd. 2 poprawia ne I966; rec. Benon Miśkiewicz, „Studia i Materiały do dziejów Wielkopolski” 9/1, 1966, s. 174-176. Żurowski Kazimierz, Kształtowanie się ośrodka miejskiego, [w:] Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965 s. 24-45. Historia sztuki Źródła Codex Aureus Gnesnensis. Commentari, komentarz Tadeusz Dobrzeniecki, Warszawa 1988. Kodeks Kuropatnicki, [w:] Monumentu Poloniae Historica III, Lwów 1878, s. 146. ------------------------------------------------------------------------------------------ ---- ------- ---- - -- 1 226
Bibliografia L Kodeks Matyldy. Księga obrzędów z kartami dedykacyjnymi, oprać. Brygida Kürbis i in., Kraków 2000. Kodeks Sędziwoja z Czechia. Kolekcja Historyczna, Kraków, sygn. L 1310; https://cyfrowe. mnk.pl/dlibra/publication/22247/edition/21956/content?ref=desc (dostęp: 23.11.2021). Kronika Galla, [w:] Monumenta Poloniae Historica II, Lwów 1872, s. 73. Missale Plenarium Bibi. Capit. Gnesnensis, Ms 149, red. Krzysztof Biegański, Jerzy Wo- ronczak, „Antiquitates Musicae in Polonia” 12, Graz-Warszawa 1970. Rocznik Traski, [w:] Monumenta Poloniae Historica II, Lwów 1872, s. 828. Opracowania Adamski Jakub, Katedra w Gnieźnie - Mater ecclesiarum Poloniae i dzieło środkowoeuro pejskiego gotyku, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dziedzictwo średniowiecznego Gniezna. Katalog wystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 131—156. Aleksandrowicz Marian, Collectio Trium Partium - Tripartia. Zbiór ustaw kanonicznych Iwona z Chartres, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 130—131, nr kat. A/XX. Aleksandrowicz Marian, Psałterz — Psałmi cum glossis interłinearis et marginałibus, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorgani zowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stani sław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 131—132, nr kat. A/XXI. Ars scribendi. O sztuce pisania w średniowiecznej Polsce. Katalog wystawy, red. Leszek Wetesko, Gniezno 2008. Bibliografia
pracprof. dr. Mariana Morelowskiego (do 1960 r.), „Biuletyn Historii Sztuki” 24/3-4,1962, s. 239-242. Biegański Krzysztof, Woronczak Jerzy, Missale Plenarium Bibie. Capita. Gnesnensis (ms. 149). Facsimile, Warszawa 1970-1972. Blaschke Kinga, Pięciu braci męczenników. Pierwsi polscy eremici i ich kult, „Folia Histori ca Cracoviensia” 22,2016, s. 59—76. Bochnak Adam, Grób biskupa Maura w krypcie św. Leonarda na Wawelu, „Rocznik Kra kowski” 30,1938, s. 239—248. Bochnak Adam, Pagaczewski Julian, Polskie rzemiosło artystyczne wieków średnich, Kra ków 1959Bogacka Katarzyna, Pastorały w Polsce XI—ХЕШ w., Marki 2004. Bogacka Katarzyna, Romańskie insygnia biskupie w Poznaniu i Gnieźnie. Zarysproblema tyki badawczej, „Teka Komisji Historii Sztuki” 10,2005, s. 149—159. Bogacka Katarzyna, Romańskie insygnia Aleksandrowicz Marian, Ewangelie z kalenda rzem - Evangeliarium cum capitulare evangeliorum de anno circula, [w:J Gniezno. Pierw sza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od г 227
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasicieł, Gniezno 1995, s. 113-114, nr kat. A/XI. Bolz Bogdan, Najstarszy kalendarz w rękopisach gnieźnieńskich MS 1 z roku około 800, „Studia Źródłoznawcze” 12,1967, s. 23-38. Bolz Bogdan, Irlandzkie zapiski marginesowe wgnieźnieńskim kodeksie MS 1, „Studia Źródłoznawcze” 17,1972, s. 51—66. Bolz Bogdan, Księga obrzędów dla króla Mieszka II (około 1025)· Düsseldorf, Universitäts bibliothek, С 91, „Studia Źródłoznawcze” 27,1983, s. 163—172. Bolz Bogdan, Tradycja tekstowa „Liber Ojficiorum” dla króla Mieszka II, „Studia Żródłoznawcze” 31,1990, s. 37-56. Bukowska Aneta, Najstarsza katedra w Poznaniu. Problemformy ijej genezy w kontekście architektury około roku 1000, Kraków 2013. Chmarzyński Gwido, EckhardJoanna, Iwanoyko Eugeniusz, Rzemiosło artystyczne, [w:] Sztu kapolska czasów średniowiecznych, red. Gwido Chmarzyński, Warszawa 1953, s. 58—62. Chmarzyński Gwido, Chłopocka Helena, Żurowski Kazimierz, Sztuka średniowiecznego Gniezna, [w:] Dzieje Gniezna, red. J. Topolski, Warszawa 1965, s. 218—239. Chronologia Polska, red. Bronisław Włodarski, Warszawa 1957. Chrzanowski Tadeusz, Sztuka w Polsce Piastów iJagiellonów. Zarys dziejów, Warszawa 1993. Chudziakowa Jadwiga, Z badań nad architekturą sakralną w Trzemesznie (z lat 19871988), „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia” 13,1992, s. 9-20. Chudziakowa Jadwiga, Romanesque churches ofMogilno, Trzemeszno and Strzelno, To ruń 2001. Cultus et cognito. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red.
Aleksander Gieysztor, Ste fan Kuczyński, Warszawa 1976. Adama Naruszewicza, Historya Narodu Polskiego, t. 2, Warszawa 1803. Cerny Pavel, Das Leben des hl. Adalbert von Prag aufBronzetür zu Gnesen, [w:] Tausend Jahre Benediktiner in den Klöstern Brenov, Braunau und Rohr, red. Johannes Hof fmann, St. Ottlien 1993, s. 157—216. Dalbor Witold, Wczesnośredniowiecznygródw Gnieźnie, „Swiatowit” 27,1955, s. 161—246. Danielewski Marcin, Dzieje polityczne we wczesnym średniowieczu, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz i in., Gniezno 2016, s. 22—50. Dąb-Kalinowska Barbara, Trzy enkolpiony kijowskie w Polsce, „Biuletyn Historii Sztuki” 38/1,1976, s. 3-10. Dobrzeniecki Tadeusz, Drzwi Gnieźnieńskie, Warszawa 1953. Dobrzeniecki Tadeusz,Joachim Leleweljako historyk sztuki w świetle badań drzwipłockich i gnieźnieńskich, „Biuletyn Historii Sztuki” 14/1,1952, s. 10-38. Dobrzeniecki Tadeusz, Królewski kielich koronacyjny z Trzemeszna (opracowanie wstępne), [w:] Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztoro wi w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, Warszawa 1991, s. 241—250. 228
Bibliografia i . . . Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956. Drzwi Gnieźnieńskie, t. 2, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1959. DuninWąsowicz Teresa, Petrus Liutuuinus mefecit. W sprawiejednego z twórców drzwi gnieźnieńskich, [w:] Cultus et cognito. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Aleksander Gieysztor, Stefan Kuczyński, Warszawa 1976, s. 129—132. Dzieje Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965. Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz i in., Gniezno 2016. Dzieje Wielkopolski, 1.1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969. Dziekoński Tadeusz, Wesołowski Kornel, Charakterystyka metaloznawczo-techniczna Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, t. 1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 124-187. Dziekoński Tadeusz, Charakterystyka technologiczna drzwignieźnieńskich, Warszawa 1963. Ewangelistarz. Zloty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016. Figaszewska Karolina Kinga, Birkenmajerów Aleksandra, „Textus etpictura II. Studia nad skryptorium i spuścizną rękopiśmienną doby średniowiecza(dopoczątku XVI wieku) ” (To ruń, 7 i 8 VI2018), „Studia Źródloznawcze” 57, 2019, s. 283—284. Francastei Pierre, La Porte de bronze de Gniezno, [w:] LArt mosan. Recueil de travaux publiésparP. Francastel. Bibliothèque Générale de l’Ecole des Hautes Etudes. Vl-esection, 21, Paris 1953, s. 203-212. Furmankiewiczówna Kazimiera, Drzwignieźnieńskie, „Sprawozdanie z czynności i posie dzenia PAU” 25/8,1920, s. 3-11.
Furmankiewiczówna Kazimiera, Laporte de bronze de la cathédrale de Gniezno, „Gazette des Beaux-Arts” 63,1921, s. 361—370. Gajur Jan, Mszał Gnieźnieński z Nideraltaich Missale Plenarium MS. 149 VetusqueAntiquissimus, „Colloquia Theologica Ottoniana” 1,2018, s. 279—300. Gardziejewski Kazimierz, Recenzja pracy Drzwi Gnieźnieńskie, pod redakcją Michała Wa lickiego, „Kwartalnik Historii, Nauki i Techniki” 2/4,1957, s. 730-732. Gierdziejewski Kazimierz, Zarys dziejów odlewnictwa Polskiego, Stalinogród [Katowice] 1954. Gierdziejewski Kazimierz, Zarys dziejów odlewnictwapolskiego, Stalinogród [Katowice] 1954. Gieysztor Aleksander, Problematyka ideologiczna drzwi gnieźnieńskich, „Kwartalnik Hi storyczny” 62,1955, s. 142—161. Gieysztor Aleksander, Laporte de bronze ά Gniezno. Document de l’histoire de Pologne au Xlle siècle, „Conferenze Accademia Polacca di Scienze e Lettere. Biblioteca di Roma” 4, Roma 1959. Gieysztor Aleksander, Drzwi Gnieźnieńskiejako wyrazpolskiej świadomości narodowej XII wieku, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 1—19. Gieysztor Aleksander, Recenzja książki Florentine Mütherich, „Studia Źródłoznawcze" 26,1981, s. 259. г 229
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Ginter Tomasz, Wątki hagiograficzne św. Wojciecha w ikonografii Drzwi Gnieźnieńskich, „Kwartalnik Historyczny” 108/4,2001, s. 17-46. Ginter Tomasz, Działalnośćfundacyjna księcia Mieszka III Starego, Kraków 2008. Gniezno Mater Ecclesiarum Poloniae. Katalog wystawy 10 marca —30 kwietnia 2000 roku. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 2000. Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995. Godlewski Zbigniew, Badania radiograficzne drzwi Gnieźnieńskich, „Przegląd Odlewnic twa” 11,1961, s. 233—240. Goldsmith Adolph, Frühmittelalterliche Bronzetüren, t. 2: Die Bronzetüren von Nowgo rod und Gnesen, Marburg an der Lahn 1932. Grzesik Ryszard, Literackie wzorce ikonografii Drzwi Gnieźnieńskich, „Studia Zródłoznaw- cze” 36,1997, s. 1-7. Gumowski Marian, Najnowsze odkrycia w Gnieźnie, „Przegląd Powszechny” 49/195,1932, s. 151-162. Hamann Richard, Das Grabmal des Heiligen Adalbert, [w:] Festgabe an Carl Hofer zum siebzigsten Geburtstag, red. Gerhard Strauss, Potsdam 1948, s. 49—52. Hensel Witold, Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, t. 2, „Źródła Wczesnodziejowe. Seria Archeologiczna” 2, Poznań 1953. Hansel Witold, Polska przed tysiącem lat, Wrocław i in. 1964. Historia sztukipolskiej, red. Tadeusz Dobrowolski, Władysław Tatarkiewicz, Kraków 1962. Hube Romuald, Dwa rękopisy średniowiecznego zbioru praw
kościelnych: gnieźnieński i kra kowski, Warszawa 1885. Jachimecki Zdzisław, Historia muzyki polskiej, Warszawa 1920. Jakubek-Raczkowska Monika, Iluminacje Kodeksu Gnieźnieńskiego na tlepóźnoottońskiej tradycji obrazowej, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 111—132. Janiak Tomasz, Gniezno - stołeczny ośrodek monarchii wczesnośredniowiecznej, [w:] Civi- tatesprincipales. Wybrane ośrodki władzy w Polsce wczesnośredniowiecznej, katalog wy stawy, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 1998, s. 17—21. Janiak Tomasz, Relikty romańskiej konfesji św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej z prze łomu XI i XII wieku (tzw. konfesja III), [w:] Gniezno w świetle ostatnich badań arche ologicznych. Nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN” 21), Poznań 2001, s. 127—162. Janiak Tomasz, Uwagi na temat ottońskiej konfesji św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej w świetle źródeł historycznych i archeologicznych (tzw. konfesjall), [w:] Trakt cesarski. Iła wa — Gniezno —Magdeburg, red. Wojciech Dzieduszycki, Maciej Przybył („Bibliothe ca Fontes Archeologici Posnanienses”, 11), Poznań 2002, s. 349—381. 230
Bibliografia 1 Janiak Tomasz, Dotychczasowe wynikiprac badawczych nad wczesnymifazami architektonicz nymi katedry w Gnieźnie, „Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski” 3,2006, s. 133—165. Janiak Tomasz, Z badań nad przestrzenią liturgiczną romańskiej katedry w Gnieźnie, [w:] Architektura romańska w Polsce, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2009, s. 129-174. Janiak Tomasz, Topografia sakralna gnieźnieńskiego zespołu grodowego w świetle odkryć na stan. 5 (IIpodgrodzie), „Slavia Antiqua” 50, 2009, s. 253—297. Janiak Tomasz, Początek gotyckiej przebudowy prezbiterium katedry w Gnieźnie w świetle danych archeologicznych, [w:] IIForum Architecturae PoloniaeMedievalis, red. Klaudia Stała, Kraków 2011, s. 381—403. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska - bazylika koronacyjna królów polskich, [w:] Gnie zno - miasto królów. Katalogwystawy, red. Stanisław Pasiciel, Dariusz Stryniak, Gnie zno 2012, s. 49-68 Janiak Tomasz, Najnowsze odkrycia reliktów architektury przedromańskiej na Górze Le cha w Gnieźnie, [w:] III Forum Architecturae Poloniae Medievalis, red. Klaudia Stała, Kraków 2013, s. 85—103. Janiak Tomasz, Zagadnienie architekturyprzedromańskiej w Gnieźnie w świetle najnowszych badań, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 10-51. Janiak Tomasz, Romańska katedra w Gnieźnie, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dzie dzictwo średniowiecznego Gniezna, katalogwystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 105-130. Janiak Tomasz, Katedra gnieźnieńska we wczesnym średniowieczu, [w:] Gniezno. Wcze snośredniowieczny zespółgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis
(„Origines Połonorum”, t. XI), red. serii Przemysław Urbańczyk, Warszawa 2018, s. 192—206. Jarzewicz Jarosław, Drzwi i relikwiarz. O ewentualnych obrazowych źródłach drzwi gnieź nieńskich, [w:] Visibilia et Invisibilia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamię ci Profesor Kingi Szczepkowskiej-Nałiwajek, red. Artur Badach, Monika Janiszewska, Monika Tarkowska, Warszawa 2009, s. 391—401. Jarzewicz Jarosław, Kościoły romańskie w Polsce, Kraków 2014. Józefowiczówna Krystyna, Sztuka w okresie wczesnoromańskim, [w:] Dzieje Wielkopolski, 1.1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969, s. 114—19 5. Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan, Leksykon zamków w Polsce, Warszawa 2003. Kalinowski Lech, Treści ideowe i estetyczne Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnień skie, t. 2, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1959, s. 7-160. Kalinowski Lech, Speculum artis. Treści dzieła sztuki Średniowiecza i Renesansu, Warsza wa 1989. Karłowska-Kamzowa Alicja, Słowo i obraz. Średniowieczna książka iluminowana na zie miach polskich. Malarstwo kodeksowe w dziejach średniowiecznej sztuki na ziemiach pol skich, [w:] Średniowieczna książka rękopiśmiennajako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach 12IX- 31X1991 przez Muzeum Początków Państwa Pol- 231
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze skiego w Gnieźnieprzy współpracy Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, red. Ali cja Karłowska-Kamzowa, Gniezno 1993, s. 17-29. Karwasińska Jadwiga, Drzwi Gnieźnieńskie a rozwój legendy o św. Wojciechu, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 20—40. Kasprzak-Miler Agnieszka, Trumny św. Wojciecha, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 3,1997, s. 4-5. Katalog wystawy starożytności i przedmiotów sztuki 1856, Warszawa 1856. Katalogzabytków sztuki w Polsce, t. 5: Województwo poznańskie, red. Teresa Ruszczyńska, Aniela Sławska, z. 3: Powiat gnieźnieński, Warszawa 1963. Katedra gnieźnieńska, 1.1, red. Aleksandra Swiechowska, Poznań—Warszawa 1970. Kępiński Zdzisław, Symbolika Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, t. 2, red. Michał Walicki, Wroclaw i in. 1959, s. 161—384. Kętrzyński Wojciech, Nota z 1287r. w gnieźnieńskim Missale Plenarium, [w:] Monumenta Poloniae Historica - Pomniki Dziejowe Polski, t. 5, Lwów 1888. Kludkiewicz Kamila, Kaiser-Friedrich-Museum w Poznaniu (1904—1919). Muzeum na niemieckiej i europejskiej prowincji, Poznań 2021. Kłysz-Hackbarth Joanna, Oprawa Złotego Kodeksu, [w:] Ewangełistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 134—136. Kohte Julius, Verzeichnis der Kunstdenkmäler der ProvinzPosen, t. 4: Die Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Bromberg, [Berlin 1897]. Kopera Feliks, Dzieje malarstwa w Polsce, t. 1: Średniowieczne malarstwo w Polsce, Kra ków 1925. Kopera Feliks, Sztuka polska od
czasów najdawniejszych do renesansu, [w:] Polska,jej dzieje i kultura od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, 1.1: Odpradziejów do roku 1572, oprać. Włodzimierz Antoniewicz, red. Stanisław Lam, Warszawabdw. [1927], s. 392-475. Kozieł Andrzej, Marian Morelowski (1884—1963), „Rocznik Historii Sztuki” 36, 2011, s. 47-56. Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi wpięć dziesięciolecie pracy naukowej, Warszawa 1991. Kurek Krzysztof, Kultura piśmiennicza w X i początkach XI wieku, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Józef Dobosz i in., Gniezno 2016, s. 85-91. Kiirbisówna Brygida, Rozwój kultury do 1038 r., [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969, s. 101—113. Kiirbisówna Brygida, Życie kulturalne po 1038 r., [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. Jerzy Topolski, Poznań 1969, s. 196—214. Kürbis Brygida, Płyta nagrobna z inskrypcją, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Mia sto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 116-119, nr kat. A/XIIL 232
Bibliografia Kürbis Brygida, Udział Gniezna w dorobku kulturalnym średniowiecznej Polski, [w:] Dzie je Gniezna, red. Jerzy Topolski, Warszawa 1965, s. 188-216. Kürbis Brygida, Studia nad Kodeksem Matyldy, „Studia Źródłoznawcze" 27,1983, s. 98. Kürbis Brygida, Studia nad Kodeksem Matyldy, cz. III: List księżnej Matyldy do Mieszka II, „Studia Źródłoznawcze” 30,1987, s. 125-148. Kürbis Brygida, Bruno z Kwerfurtu i początki kultu Pięciu Braci, [w:] Polska na przełomie Ii II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, Poznań 2001, s. 115-127. Labuda Adam Stanisław, [recenzja do artykułu Otto Lienau, Das Schiffaufder Bronzetür am Dom von Gnesen, „Zeitschrift für Ostforschung”, 1, 1952, s. 516-524], „Rocznik Gdański” 14,1955, s. 515-516. Labuda Adam Stanisław, Drzwi brązowe, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 123—126, nr kat. A/XVL Labuda Adam Stanisław, Czytanie Drzwi Gnieźnieńskich. Przekaz ijęzyk obrazu, [w:] Tro pami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN”, 18), Poznań 1999, s. 235-256. Labuda Gerard, Studia nad początkami państwa polskiego, Wrocław—Kraków 1958. Labuda Gerard, Reminescencje Pasji św. Wojciecha z Tegernsee (około 1025) w scenachjego żywotu na Drzwiach Gnieźnieńskich (około 1180), [w:] Homines et Societas. Czasy Pia stów i Jagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześć dziesiątą piątą
rocznicę urodzin, red. Tomasz Jasiński, Poznań, s. 53—63. Labuda Gerard, Uwiezieniepolskich insygniów koronacyjnych do Niemiec w 1031 r„ [w] Kul tura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi w pięć dziesięciolecie pracy naukowej, Warszawa 1991, s. 217-229. Labuda Gerard, Mieszko I, Warszawa 2002. Labuda Gerard, Święty Wojciech, biskup-męczennik, patron Polski, Czech i Węgier, Wro cław 2004. Laubitz Antoni, O początkach kościoła gnieźnieńskiego w świetle ostatnich badań wykopa liskowych, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 3/1,1934, s. 9—24. Laubitz Antoni, Prehistoryczne odkrycia na Górze Lecha i w katedrzegnieźnieńskiej, „Z Ot chłani Wieków” 10/3,1934/1935, s. 33-45. Lehner Ferdinand Jodef, Ćeska śkola mallfskâ XL véku — dll I (Korunovacnl evangelistâr króle Vratislava, receny codex Vysehradskj), Praha 1902. Lelewel Joachim, Drzwi kościelne płockie i gnieźnieńskie z lat 1133,1155, Poznań 1857. Lienau Otto, Das Schiffaufder Bronzetür am Dom von Gnesen, „Zeitschrift für Ostfor schung” 1,1952, s. 516-524. Łapiński Adam, „Wystawienie zwłok św. Wojciecha” w Drzwiach Gnieźnieńskich. Próba określenia roli sceny w programie ikonograficznym zabytku, „Biuletyn Historii Sztuki” 40/2,1978, s. 95-103. 235
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Maisel Witold, Drzwi Gnieźnieńskie z perspektywy archeologii prawniczej, „Studia Źró- dłoznawcze” 21,1976, s. 97-102. Mikołajczyk Gabriela, Wyniki badań archeologicznych w katedrzegnieźnieńskiej w 1958 r., „Sprawozdania Archeologiczne” 14,1962, s. 203—216. Mikołajczyk Gabriela, Początki Gniezna. Studia nad źródłami archeologicznymi. Warsza wa—Poznań 1972. Mikołajczyk Gabriela, Trzy najwcześniejsze obiekty kultowe na Górze Lecha w Gnieźnie w świetle źródeł archeologicznych, „Gniezno. Studia i Materiały Historyczne” 1,1984, s. 111-121. Mikołajczyk Gabriela, Bogdan Bolz, Gnieźnieńska inskrypcja nagrobna zpoczątków XIstu lecia, „Symbolae Philologorum Posnaniensium” 4,1979, s. 139-155. Morelowski Marian, Drzwi gnieźnieńskie, a rękopisy leodyjskie w Berlinie i Brukseli, „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztuki TPN w Wilnie” 1,1935, s. 407—465. Morelowski Marian, Płaskorzeźby ewangełiarza tzw. Anastazji a sztuka łeodyjsko-moznańska XII w., „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztuki TPN w Wilnie” 2,1935, s. 265-296. Morelowski Marian, Pericopae lubiński, ewangełiarz płocki i drzwi gnieźnieńskie a sztuka leodyjsko-mozańska XII wieku, „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztu ki TPN w Wilnie” 2,1935, s. 346—361. Morelowski Marian, La porte Samson à Nivelles et la Porte de bronze de la cathédrale de Gniezno (Gnesen), Pologne, [w:] Congrès de la Federation archéologique et historique de Belgique, Bruxelles 1935. Morelowski Marian, Kongres Federacji Archeologicznej i Historycznej w Namur
1938, „Biu letyn Historii Sztuki i Kultury” 6,1938, s. 1-10 (350-359). Morelowski Marian, Potwierdzenie przez prof. A. Goldschmidta tezy o leodyjskich źródłach płaskorzeźb drzwi gnieźnieńskich XII w., „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Hi storii Sztuki TPN w Wilnie” 3,1938/1939, s. 297-302. Morelowski Marian, Związki artystyczne i kulturalne między Polską a krajami położony mi między Mozą a Sekwaną odXIdo XIF wieku, Wrocław 1963. Morelowski Marian, Za studiów nad sekwencjami cysterskimi w Polsce, [w:] MusicaMedii Aevi, 1.1, red. J. Morawski, Kraków 1965, s. 69-88. Morelowski Marian, Drzwi Gnieźnieńskie, ich związki ze sztuką obcą a problem rodzimo ści, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 42—100. Miitherich Florentine, Epistoła Mathildis Suevae. Zur einer verschollenen Handschrift aus dem 11. Jahrhundert, [w:] Studien zur Buchmalerei und Goldschmiedekunst des Mitte lalters. Festschriftfür Hermann Usenet zur 60. Geburtstag, red. Karl Herrmann Use net, Frieda Dettweiler, Marburg a. d. Lahn 1967, s. 137—142. Najdawniejszy kalendarzgnieźnieński według kodeksu MSI, wyd. Bogdan Bolz, Poznań 1971. Naruszewicz Adam, Martini Broniovii TartariaeDescriptio, Kolonia 1595. 234
Bibliografia Niemiec Dariusz, Ornamentowaneposadzki w kościołach romańskich na ziemiach polskich, [w:] Architektura sakralna w początkach państwa polskiego (X—XIII wiek), red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2016, s. 198—200. Ornamenta Ecclesiae Poloniae. Skarby sztuki sakralnej wiekX-XVIII, red. nauk. Przemy sław Mrozowski, Artur Badach, Warszawa 1999. Panfil Michał F„ Skarbiec katedry w Gnieźnie, Gniezno 1990. Panfil Tomasz, Czas winnic obrzynania. Przyczynek do symboliki Drzwi Gnieźnień skich, [w:] Peregrinatio ad veritatem. Studia ofiarowane profesor Aleksandrze Witkow skiej OSUz okazji 40-leciapracy naukowej, red. Urszula Borkowska OSU i in., Lublin 2004, s. 361-372. Pasierb Janusz Stanisław, Ideologia kościelna i państwowa w ikonografii Drzwi Gnieźnień skich, „Studia Theologica Varsaviensia” 4,1966,2, s. 47-71. Pasierb Janusz Stanisław, Próba syntezy treści ideowych Drzwi Gnieźnieńskich, „Biuletyn Historii Sztuki” 30/2,1968, s. 240-242. Paulsen Peter, Was bedeutet die Bronzetür zu Gnesen für die Frühgeschichte des deutschen Osten, „Jomsburg” 5,1941, s. 43—68. Pietrusińska Maria, Katalogi bibliografia zabytków, [w:] Sztuka polska przedromańska i ro mańska do schyłku XIII wieku, red. Michał Walicki, 1.1, cz. 2, Warszawa 1971, s. 771. Pietrusiński Jerzy,Epistoła Matildnis Suevae. O zaginionej miniaturze, „Studia Zródloznawcze” 26,1981. Pietrzak Janusz, Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych prowincji wielkopoiskiej. Studium z dziejów państwowych siedzib obronnych na przełomie średniowiecza i nowożytności, Łódź 2003. Płocha Józef, Najdawniejsze dzieje
kłasztoru benedyktynów wMogiłnie, Wrocław i in. 1969. Podłacha Władysław, Historia malarstwa polskiego, cz. 1 : Malarstwo średniowieczne, Lwów brw. [po 1920]. Pohorecki Feliks, [recenzja pracy Adolfa Goldschmidta], „Roczniki Historyczne” 9,1933, s. 121-129. Polkowski Ignacy, Katedra gnieźnieńska, Gniezno 1874. Polkowski Ignacy, Słów kilka o księdze Ewangelii pisanej zlotemi literami na pergaminie, a znajdującej się w kościele metropolitalnym w Gnieźnie i zwanej powszechnie mszałem św. Wojciecha, „Biblioteka Warszawska” 2,1876, s. 410-417. Pronobis-Gajdzis Małgorzata, Jabłońska Elżbieta, Projekt konserwatorski ijego reałizacja, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangełistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 140-180. Przeździecki Aleksander, Rastawiecki Edward, Wzory sztuki średniowiecznej i z epoki od rodzenia pod koniec wieku XVII w dawnej Polsce, 1.1—3, Warszawa 1853—1869. Raczyński Edward, Wspomnienia Wielkopolski, tojest województw poznańskiego, kaliskie go i gnieźnieńskiego, t. 2, Poznań 1843. г 235
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Ratajczak Tomasz, Początki murowanych zamków w Wielkopolsce, [w:] Visibilia et invisibilia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Profesor Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek, red. Artur Banach, Monika Janiszewska, Monika Tarkowska, Warszawa 2009, s. 60-62. Ratajczak Tomasz, Odgrodu do zamku. XlII-wieczne rezydencjepiastowskie w Wielkopol sce, [w:] Studia nad dawną Polską, t. 2, red. Tomasz Sawicki, Gniezno 2009, s. 75—78. Ratajczak Tomasz, Zwiastuny gotyku w architekturze katedry gnieźnieńskiej, [w:] Super fundamenta. Księgajubileuszowa dedykowana Profesorowi Szczęsnemu Skibińskiemu, red. Tomasz Ratajczak, Jarosław Jarzewicz, Tadeusz J. Żuchowski, Adam Soćko, Po znań 2022. Regulska Grażyna, Pierścień biskupi, [w:] Ornamenta Ecclesiae Poloniae. Skarby sztuki sa kralnej wiek X—XVIII, red. nauk. Przemysław Mrozowski, Artur Badach, Warszawa 1999, s. 85. Rodzińska-Chorąży Teresa, Zespoły rezydencjonalne i kościoły centralne na ziemiach pol skich do połowy XII wieku, Kraków 2009. Rodzińska-Chorąży Teresa, Rotunda na Górze Zamkowej w Cieszynie. Badania archeologiczno-architektoniczne 1941-2017, Cieszyn-Kraków 2020. Rogoż Jarosław, Szroeder Paweł, Tomaszewska-Szewczyk Alina, Kurkiewicz Teresa, Cupa Adam, Krynicka-Szroeder Katarzyna, Badania nieniszczące ifizykochemiczne, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s.
163—180. Różycka-Bryzek Anna, Polish MedievalArt in Relation to Byzantium and Rus, [w:] Le origini e lo sviluppo della Cristianità slavo-bizantina, red. S.W. Swierkosz-Lenart, Roma 1992, s. 355-375. Rył Jadwiga, Katalog rękopisów Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 45,1982. Samek Jan, Polskie rzemiosło artystyczne. Średniowiecze, Warszawa 2000. Sawicka Joanna, Pozostałości wczesnośredniowiecznego warsztatu szkliwiącego płytki po sadzkowe z Góry Lecha w Gnieźnie, „Rocznik Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie” 1,2015, s. 66-93. Sawicka Stanisława Maria, Les principaux manuscrits a peintures de ła Bibliothèque Na tional de Varsovie, du Chateau Royal et des bibliothèques: Des Zamoyski a Varsovie, du Séminaire du Płock et du Chapitre de Gniezno, Paris 1938. Sawicki Tomasz, Badania przy kościele św. Jerzego w Gnieźnie, [w:] Gniezno w świetle ostat nich badań archeologicznych. Nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN” 21), Poznań 2001, s. 163—186. Sawicki Tomasz, Z badań nad zamkiem książęcym na Górze Lecha w Gnieźnie, [w:] Gnie zno w świetle ostatnich badań archeologicznych. Nowefakty, nowe interpretacje, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN” 21), Poznań 2001, s. 221-241. Sawicki Tomasz, Zagadnienie pozostałości architektury przedromańskiej w północnej czę ści Góry Lecha (gród książęcy) w Gnieźnie, [w:] Początki architektury monumentalnej ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---- - -- 1
236
Bibliografa w Polsce. Materiały z sesji naukowej Gniezno, 20—21 listopada 2003 roku, red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2004, s. 143-155. Sawicki Tomasz, Gniezno. Centralny ośrodek państwa wczesnopiastowskiego w świetle ba dań archeologicznych, [w:] Chrzest - św. Wojciech - Polska. Dziedzictwo średniowiecz nego Gniezna, katalog wystawy, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2016, s. 83—89. Sawicki Tomasz, Wyniki badań nieinwazyjnych i wykopaliskowych przy kościele św. Jerzego, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespólgrodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum", t. XI), Warszawa 2018, s. 147—164. Sawicki Tomasz, Relikty zamku książęcego, [w:] Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy, red. Tomasz Sawicki, Magdalena Bis („Origines Polonorum", t. XI), Warsza wa 2018s. 235-247. Semkowicz Władysław, Rocznik świętokrzyski dawny, „Rozprawy Akademii Umiejętno ści” 53, Kraków 1910. Semkowicz Władysław, Rocznik tzw. Świętokrzyski dawny, „Rozprawy Akademii Umie jętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny” 53, Kraków 1910, s. 241—293. Semkowicz Władysław, Pałeografia łacińska, Kraków 1951. Semkowicz Władysław, Pałeografia łacińska, Kraków 2011. Sikorski Dariusz A., Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło historyczne do dziejów Kościoła w Polsce), Poznań 2012. Sikorski Dariusz A„Mediewistyka ostatnich 30lat- kilka uwag, [w:] Wielka zmiana. Hi storia wobec wyzwań, Pamiętnik XXPowszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lu blinie 18—20 września 2019 roku, t. 2: Od starożytnościpo wiek XIX, red. Mariusz Ma zur, Jan Pomorski, Warszawa-Lublin
2021, s. 130-132. Sitek Masza, Problematyczna podstawa rekonstrukcji: narracja Kosmasa o zburzeniu grobu św. Wojciecha, [w:] Średniowieczna architektura sakralna w Polsce w świetle najnowszych badań. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie 13—15 listopada 2013 r., red. Tomasz Janiak, Dariusz Stryniak, Gniezno 2014, s. 67—88. Sitek Masza, Przeciągający się początek, czy artystyczny „wielki wybuch”? Pytania o opra wę kultu relikwii św. Wojciecha w Gnieźnie około roku 1000, „Modus. Prace z Historii Sztuki” 15,2015, s. 25-39. Skibiński Edward, „Ossa trium.”interpretujemy dalej, „Studia Epigraficzne” 3, 2008, s. 101-105. Skubiszewski Piotr, Badania nad sztuką romańską w latach 1945—1964, „Biuletyn Histo rii Sztuki” 27/2,1965, s. 135-154. Skubiszewski Piotr, The Iconography ofRomanesque Chalicefrom Trzemeszno, „Journal of the Warthburg and Courtauld Institutes” 34,1971, s. 40—61. Skubiszewski Piotr, Tzw. kielich św. Wojciecha -pamiątka Zjazdu Gnieźnieńskiego?, [w:] Cul tus et cognito. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Aleksander Gieysztor, Ste fan Kuczyński, Warszawa 1976, s. 521—536. 237
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Skubiszewski Piotr, Der sog. Kelch des hl. Adalbert - Ein Geschenk Ottos IL an die Kathe drale in Gniezno, [w:] Byzantinischer Kunstexport. Seine gesellschaftliche und künstlerische Bedeutungfür die Länder Mittel- und Osteuropas, red. Heinrich Leopold Nickel, Halle-Wirtemberg 1978, s. 199—217. Skubiszewski Piotr, Eine Gruppe romanischer Goldschmiedearbeiten in Polen (Trzemesz no, Czerwińsk), „Jahrbuch der Berliner Museen” 22,1980, s. 35—90. Skubiszewski Piotr, Programy obrazowe kielichów i paten romańskich, „Rocznik Historii Sztuki” 13,1981, s. 5-96. Skubiszewski Piotr, Die Bildprogramme der romanischem Kelche und Patenen, [w:] Me tallkunst von der Spätantike bis zum ausgehenden Mittelalter, Berlin 1982, s. 198—267. Skubiszewski Piotr, La porta della cattedrale di Gniezno, [w:] Le porte di bronzo dell’antichità al secolo XIII. Atti del Convegno Internazionale di Studi sul tema Trieste, porta latina sui mondi slavo egermanico, Trieste 13-18 aprile 1987, red. Salvatorino Salomi, Roma 1990, s. 247-270. Skubiszewski Piotr, Kielich agatowy tzw. św. Wojciecha, [w:] OrnamentaEcclesiaePoloniae. Skarby sztuki sakralnej wiek Χ—ΧΡΠΙ, red. nauk. Przemysław Mrozowski, Artur Ba dach, Warszawa 1999, s. 68. Skubiszewski Piotr, Katedra w Polsce około roku 1000, [w:] Polska na przełomie I i II ty siąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, listopad 2020, red. Szczę sny Skibiński, Poznań 2001, s. 139-196. Skubiszewski Piotr,Kielich tzw. „królewski”z Trzemeszna, [w:] OrnamentaEcclesiaePo loniae. Skarby sztuki
sakralnej wiek X—XTIII, red. nauk. Przemysław Mrozowski, Ar tur Badach, Warszawa 1999, s. 77-81. Skwierczyński Krzysztof, Książę czy arcybiskupfundatorem Drzwi Gnieźnieńskich?Próba nowej interpretacjipewnego motywu ikonograficznego, [w:] Granica wschodnia cywiliza cji zachodniej w średniowieczu, red. Zbigniew Dalewski, Warszawa 2014, s. 279-295. Sobieszczański Franciszek Maksymilian, Wiadomości historyczne o sztukachpięknych w daw nej Polsce, 1.1, wyd. Samuel Orgelbrand, Warszawa 1847. Sokołowski Marian, Rzeźba z kości słoniowej XI w. i najstarsze książki liturgiczne w Połsce, wyd. w Drukarni „Czasu” Fr. Kluczyńskiego i Spółki, Kraków 1896 (osobne odbicie z V tomu „Sprawozdań Komisyi do bad. hist, sztuki w Polsce”, z. IV, s. XIV-CXII). Sokołowski Marian, Ołtarz główny katedry gnieźnieńskiej, „Folia Historiae Artium” 1, 1964, s. 5-16. Sołomieniuk Michał, Biskup Wojciech Anzelm Brodziszewski ijego intuicje naukowe, [w:] Eu ropa Środkowa i Wschodniajakoprzestrzeń spotkania. Na szlakach tradycji kultury, red. Klaudiusz Święcicki, Gniezno 2012, s. 41—51. Soroka Ewa, Rekonstrukcja romańskiej katedry, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Mia sto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 119—122. 238
Bibliografia Starnawska Maria, Drzwi Gnieźnieńskie a konflikty polityczne w Polsce w ostatniej ćwierci XII, [W:] Imago narrai. Obrazjako komunikat w społeczeństwach europejskich, red. Sta nisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wrocław 2002, s. 276-290. Stiennon Jacques, La Pologne et la pays mosan au moyen âge, „Cahiers de Civilisation Mé diévale” 4,19 61, s. 457—473. Stolica Prymasów. Katalog wystawy zorganizowanej przy współudziale Muzeum Archidie cezji Gnieźnieńskiej i Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, red. Stanisław Pasiciel, Gniezno 2010. Stróżyk Paweł, Źródła ikonograficzne w badaniu źródłoznawczym na przykładzie drzwi gnieźnieńskich. Heureza i krytyka zewnętrzna, Poznań 2011. Strzelczyk Jerzy, Koronacje pierwszych Piastów, [w:] Gniezno - miasto królów, red. Stani sław Pasiciel, Dariusz Stryniak, Gniezno 2012, s. 13—20. Swarzenski Hanns, Die Regensburger Buchmalerei des X. und XI. Jahrhunderts. Studien z. Geschichte d. dt. Malerei d.frühen Mittelalters, Leipzig 1901. Swarzenski Hanns, Recent literature, chiefly periodical, on medieval minor arts, „The Art Bulletin” 24,1942, s. 287-304. Swarzenski Hanns, Monuments ofRomanesque Art. The Art ofChurch Treasures in North-Western Europe, London 1954. Swarzenski Hanns, A Chalice and the Book ofKings, [w:] DeArtibus OpusculaXL. Essays in Honour ofErwin Panofsky, red. Millard Meiss, New York 1961, s. 437—444. Szczepan Marcin, Program misjipruskiej w symbolice Drzwi Gnieźnieńskich (na marginesie pewnej koncepcji Gerarda Labudy), „Studia z Dziejów Średniowiecza” 21,2017, s. 178-199. Sztuka polska czasów średniowiecznych,
red. Gwido Chmarzyński, Warszawa 1963. Sztuka przedromańska i romańska w Polsce, red. Michał Walicki, Warszawa 1971. Szurkowska Katarzyna, Gniezno, woj. poznańskie, Stanowisko 14, „Informator Archeolo giczny. Badania rok 1987”, 1988, s. 143. Szymański Stanisław, Odkrycie w Gnieźnie, „Ochrona Zabytków” 8/3 (30), 1955, s. 211-212. Szymański Józef, Krakowski rękopis reguły akwizgrańskiej z roku około 1103, „Studia Zródłoznawcze” 11,1966, s. 39—52. Średniowieczna książka rękopiśmienna jako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowa nej w dniach 12IX -31X1991 przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieź nieprzy współpracy Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, red. Alicja Karłowska- -Kamzowa, Gniezno 1993. Świechowska Aleksandra, Świechowski Zygmunt, Konfesje św. Wojciecha, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, 1.1, Poznań-Warszawa 1970, s. 126-147. Świechowski Zygmunt, Ottońska konfesja katedry gnieźnieńskiej, „Studia Zródłoznawcze” 14,1969, s. 1-12. Świechowski Zygmunt, Nagrobki i epitafia, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, t. 1, Poznań-Warszawa 1970, s. 197—274. г 239
^^vj Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze Świechowski Zygmunt, Skarbiec, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, 1.1, Poznań-Warszawa 1970, s. 360—372. Świechowski Zygmunt, Köninin Richeza von Polen und die Beziehungen polnischer Kunst zu Köln im. 11. Jahrhundert, „Kölner Domblatt” 40, 1975, s. 27—48. Świechowski Zygmunt, Sztuka romańska w Polsce, Warszawa 1990. Świechowski Zygmunt, Architektura romańska w Polsce, Warszawa 2000. Świechowski Zygmunt, Architektura wczesnego średniowiecza w Polsce między rzeczywisto ścią afantazją, [w:] Polska na przełomie Ii II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, red. Szczęsny Skibiński, Poznań 2001, s. 249—253. Świechowski Zygmunt, Sztuka połska, 1.1: Romanizm, Warszawa 2006. Święcicki Cezary K., Kulturapiśmienna w Polsce średniowiecznejX—XII w., Warszawa 2010. Textus etpictura. Średniowieczny kodeks rękopiśmiennyjako nośnik treści, znaczeń i wartości artystycznych, red. MonikaJakubek-Raczkowska, Marta Czyżak („Studia nad skrypto rium i spuścizną rękopiśmienną średniowiecza”, 2), Toruń 2019. Tropami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Prace Komisji Archeologicznej PTPN”, 18), Poznań 1999. Trzciński Tadeusz, Katalogrękopisów biblioteki kapitulnej w Gnieźnie, Poznań 1910. Ugglas Carl af, Les émaux de Gniezno, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 3,1934/1935, s. 337-345. Urbańczyk Przemysław, Przejawy synkretyzmu w sztuce wczesnopiastowskiej, „Saeculum Christianum” 27/1,2020, s. 31—40. Vetulani Adam, Les manuscrits du décret de Gratien et les oeuvres des décretalistes dans
les Bibliothèque Polonaises, „Studia Gratiana” 1,1953, s. 353—370. Vetulani Adam, Dekret Gracjana ipierwsi dekretyści w świetle nowego źródła, Wrocław 1955. Walczak Marek, Do źródła, („Studia z Historii Sztuki Dawnej Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego i Muzeum Narodowego w Krakowie” 9), Kraków 2020. Walicki Michał, [recenzja pracy Adolfa Goldschmidta], „Biuletyn Historii Sztuki i Kul tury” 3/1,1934, s. 59-62. Walicki Michał, Dekoracja architektury ijej wystrój, [w:] Sztukapołskaprzedromańska i ro mańska do schyłku XIII wieku, red. Michał Walicki, cz. I, Warszawa 1971. Walicki Michał, Pierścień biskupi, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Woj ciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 135-136, nr kat. A/XXV. Walicki Michał, Łańcuch późnoantyczny, [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycz nia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 136, nr kat. A/XXVI. Walicki Michał, Wyposażenie artystyczne dworu i Kościoła, [w:] Sztukapołskaprzedromań ska i romańska do schyłku XIII w., red. Michał Walicki, Warszawa 1971, s. 249-303. i 240
Bibliografia L Walkowski Józef, Wspomnienia o kościele metropolitalnym w Gnieźnie ojego ołtarzach, ka plicach, pomnikach i osobach temipoprzednikami zaszczyconych na pamiątkę dziewięć- setnej rocznicyjego istnienia napisane w roku 1865, Gniezno 1876. Wetesko Leszek, Maior Polonia Sacra. Sztuka sakralna w średniowiecznej Wielkopolsce. Historia Pewnych tematów. Katalog wystawy, Gniezno 1997. Wetesko Leszek, Krzywaśń pastorału (fragment), [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 136—137, nrkat.A/XXII. Wetesko Leszek, Missale Plenarium - Ordo romanus et missale antiquissimus, [w:] Gnie zno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasi ciel, Gniezno 1995, s. 128-130, nr kat. A/XVIII. Wetesko Leszek, Discordantium Canonum Concordia (tzw. Dekrety Gracjana), [w:] Gnie zno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od 29 września 1994 do 31 stycznia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasi ciel, Gniezno 1995, s. 132, nr kat. A/XXII. Wetesko Leszek, Średniowieczna katedra gnieźnieńskajako miejsce koronacyjne i wotyw ne, [w:] Gniezno Mater Ecclesiarum Poloniae. Katalog wystawy 10 marca — 30 kwiet nia 2000 roku. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 2000, s. 79-96. Wetesko Leszek, Najstarsza architektura w Gnieźnie.
Głos w dyskusji, [w:] Przemyślidzi i Piastowie - twórcy i gospodarze średniowiecznych monarchii, red. Józef Dobosz, Po znań 2006, s. 197—199. Wetesko Leszek, Historyczne konteksty monarszych fundacji artystycznych w Wiełkopołsce do początku XIII w., Poznań 2009. Wetesko Leszek, Źródła pisane o architekturze i sztuce w państwiepierwszych Piastów, „Hi storia Slavorum Occidentis” 1(2), 2012, s. 59-71. Wetesko Leszek, Architektura i sztuka, [w:] Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski, red. Jó zef Dobosz i in., Gniezno 2016 s. 169—194. Wetesko Leszek, Blask słowa i złota, [w:] Ewangelistarz. Złoty Kodeks Gnieźnieński. Evangelistarium. Codex Aureus Gnesnensis, red. Michał Sołomieniuk, Kraków 2016, s. 44-63. Węcławowicz Tomasz, Legenda o świętym Wojciechu na Drzwiach Gnieźnieńskich przed stawiona, [w:] Środkowoeuropejskie dziedzictwo świętego Wojciecha, red. Antoni Bar- ciak, Katowice 1998, s. 279-289. Węcławowicz Tomasz, Drzwi Gnieźnieńskie. Rozważanie na temat symboliki „przejścia” i warstw znaczeniowych, [w:] Tropami Świętego Wojciecha, red. Zofia Kurnatowska („Pra ce Komisji Archeologicznej PTPN” 18), Poznań 1999, s. 257—283. Węcławowicz Tomasz, The Romanesque Bronze Doors at Gniezno Cathedral Church: Some New Remarks, „Folia Historica Cracoviensia” 23/1,2017, s. 105-118. 241
Wczesnośredniowieczne Gniezno. Stan i potrzeby badawcze -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Wiesiołowski Jacek, Średniowieczne biblioteki wielkopolskie, [w:] Średniowieczna książka rękopiśmienna jako dzieło sztuki. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach 12IX 31X1991 przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie przy współpracy Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, red. Alicja Karłowska-Kamzowa, Gnie zno 1993, s. 7-16. Wiewióra Marcin, Zespół klasztorny kanoników regularnych w Trzemesznie w świetle ba dań archeologiczno-architektonicznych, Toruń 2000. Wiliński Stanisław, Nad monogramem drzwi gnieźnieńskich, [w:] Drzwi Gnieźnieńskie, 1.1, red. Michał Walicki, Wrocław i in. 1956, s. 101—123. Włodarski Bronisław, Chronologia polska, Warszawa 1957. Woźniak Michał E, Pierścień biskupi (z topazem), [w:] Gniezno. Pierwsza stolica Polski. Miasto św. Wojciecha. Katalog wystawy zorganizowanej w dniach od29 września 1994do 31 stycz nia 1995, komisarz wystawy Stanisław Pasiciel, Gniezno 1995, s. 158, nr kat. A/XLI. Woźniak Michał F., Zlotnictwo. Sprzęty i naczynia liturgiczne w zasobach Muzeum Archi diecezji Gnieźnieńskiej, [w:] Skarbiec katedry gnieźnieńskiej, Poznań [2021]. Woźniak Michał F., Krzywaśń pastorału., [w:] Sztuka polska przedromańska i romań ska doschyłkuXIIIwieku, red. Michał Walicki, t. l,cz. 1, Warszawa 1971, s. 137-138, nr kat. A/XXIX. Zachwatowicz Jan, Rotunda Mieszka Iw Gnieźnie, „Prace Komisji Historii Sztuki PAU” 9,1945, s. 210-211. Zachwatowicz Jan, Katedra romańska,
[w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Świechowska, 1.1, Poznań—Warszawa 1970, s. 23-33. Zachwatowicz Jan, Gród gnieźnieński i pierwsze kościoły, [w:] Katedra gnieźnieńska, red. Aleksandra Swiechowska, 1.1, Poznań—Warszawa 1970, s. 11—22. Zakrzewski Stanisław, Pochodzenie tzw. Missale Płenarium katedry gnieźnieńskiej, „Spra wozdanie Towarzystwa Naukowego” 2, Lwów 1922. Program konferencji „Textus et pictura II. Studia nad skryptorium i spuścizną rękopi śmienną doby średniowiecza” Toruń 7—8.06.2018; https://www.bu.umk.pl/documents/10157/1194476/Textus+et+pictura+II+-+program+konferencji/abf6b59e-7bdb-4fcf-930a-4f212ad9d06e (dostęp: 20.05.2022). |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author2 | Kaczmarek, Lukasz Różański, Artur 1976- |
| author2_role | edt edt |
| author2_variant | l k lk a r ar |
| author_GND | (DE-588)143256637 |
| author_facet | Kaczmarek, Lukasz Różański, Artur 1976- |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049093546 |
| ctrlnum | (OCoLC)1414560201 (DE-599)BVBBV049093546 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV049093546</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20231221</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230808s2022 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788361391340</subfield><subfield code="9">978-83-61391-34-0</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788376544557</subfield><subfield code="9">978-83-7654-455-7</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1414560201</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049093546</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Wczesnośredniowieczne Gniezno</subfield><subfield code="n">Tom 1</subfield><subfield code="p">Stan i potrzeby badawcze</subfield><subfield code="c">redakcja naukowa: Łukasz Kaczmarek, Artur Różański</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gniezno ; Poznań</subfield><subfield code="b">Muzeum Początków Państwa Polskiego</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">241 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 181-[242]</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4143413-4</subfield><subfield code="a">Aufsatzsammlung</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Kaczmarek, Lukasz</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Różański, Artur</subfield><subfield code="d">1976-</subfield><subfield code="0">(DE-588)143256637</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV049093540</subfield><subfield code="g">1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20231221</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">709</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">907.2</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034355214</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4143413-4 Aufsatzsammlung gnd-content |
| genre_facet | Aufsatzsammlung |
| id | DE-604.BV049093546 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:30:29Z |
| indexdate | 2024-10-18T18:16:33Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788361391340 9788376544557 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034355214 |
| oclc_num | 1414560201 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 241 Seiten |
| psigel | BSB_NED_20231221 |
| publishDate | 2022 |
| publishDateSearch | 2022 |
| publishDateSort | 2022 |
| publisher | Muzeum Początków Państwa Polskiego |
| record_format | marc |
| spelling | Wczesnośredniowieczne Gniezno Tom 1 Stan i potrzeby badawcze redakcja naukowa: Łukasz Kaczmarek, Artur Różański Gniezno ; Poznań Muzeum Początków Państwa Polskiego 2022 241 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 181-[242] (DE-588)4143413-4 Aufsatzsammlung gnd-content Kaczmarek, Lukasz edt Różański, Artur 1976- (DE-588)143256637 edt (DE-604)BV049093540 1 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Wczesnośredniowieczne Gniezno |
| subject_GND | (DE-588)4143413-4 |
| title | Wczesnośredniowieczne Gniezno |
| title_auth | Wczesnośredniowieczne Gniezno |
| title_exact_search | Wczesnośredniowieczne Gniezno |
| title_exact_search_txtP | Wczesnośredniowieczne Gniezno |
| title_full | Wczesnośredniowieczne Gniezno Tom 1 Stan i potrzeby badawcze redakcja naukowa: Łukasz Kaczmarek, Artur Różański |
| title_fullStr | Wczesnośredniowieczne Gniezno Tom 1 Stan i potrzeby badawcze redakcja naukowa: Łukasz Kaczmarek, Artur Różański |
| title_full_unstemmed | Wczesnośredniowieczne Gniezno Tom 1 Stan i potrzeby badawcze redakcja naukowa: Łukasz Kaczmarek, Artur Różański |
| title_short | Wczesnośredniowieczne Gniezno |
| title_sort | wczesnosredniowieczne gniezno stan i potrzeby badawcze |
| topic_facet | Aufsatzsammlung |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034355214&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV049093540 |
| work_keys_str_mv | AT kaczmareklukasz wczesnosredniowiecznegnieznotom1 AT rozanskiartur wczesnosredniowiecznegnieznotom1 |