Verfügbarkeit: Współczesne migracje w Polsce

Współczesne migracje w Polsce:

Gespeichert in:

Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser:	Sakson, Andrzej 1952- (VerfasserIn)
Format:	Buch
Sprache:	Polish
Veröffentlicht:	Poznań Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2023
Schlagworte:	Geschichte 1944-2022 Einwanderung Auswanderung Internationale Migration Repatriierung Polen
Online-Zugang:	Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis
Beschreibung:	208 Seiten Illustrationen
ISBN:	9788366740785

Internformat

MARC


LEADER	00000nam a2200000 c 4500
001	BV049069253
003	DE-604
005	20231013
007	t
008	230727s2023 pl a\|\|\| \|\|\|\| 00\|\|\| pol d
020			\|a 9788366740785 \|9 978-83-66740-78-5
035			\|a (OCoLC)1392143371
035			\|a (DE-599)KXP1851426787
040			\|a DE-604 \|b ger \|e rda
041	0		\|a pol
044			\|a pl \|c XA-PL
049			\|a DE-12 \|a DE-B1595
084			\|a OST \|q DE-12 \|2 fid
100	1		\|a Sakson, Andrzej \|d 1952- \|e Verfasser \|0 (DE-588)103516271 \|4 aut
245	1	0	\|a Współczesne migracje w Polsce \|c Andrzej Sakson
264		1	\|a Poznań \|b Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu \|c 2023
300			\|a 208 Seiten \|b Illustrationen
336			\|b txt \|2 rdacontent
337			\|b n \|2 rdamedia
338			\|b nc \|2 rdacarrier
648		7	\|a Geschichte 1944-2022 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Einwanderung \|0 (DE-588)4013960-8 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Auswanderung \|0 (DE-588)4003920-1 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Internationale Migration \|0 (DE-588)4162051-3 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Repatriierung \|0 (DE-588)4177807-8 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a Polen \|0 (DE-588)4046496-9 \|2 gnd \|9 rswk-swf
689	0	0	\|a Polen \|0 (DE-588)4046496-9 \|D g
689	0	1	\|a Auswanderung \|0 (DE-588)4003920-1 \|D s
689	0	2	\|a Einwanderung \|0 (DE-588)4013960-8 \|D s
689	0	3	\|a Repatriierung \|0 (DE-588)4177807-8 \|D s
689	0	4	\|a Internationale Migration \|0 (DE-588)4162051-3 \|D s
689	0	5	\|a Geschichte 1944-2022 \|A z
689	0		\|5 DE-604
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Literaturverzeichnis
940	1		\|n oe
940	1		\|q BSB_NED_20231013
999			\|a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034331250
942	1	1	\|c 306.09 \|e 22/bsb \|f 0904 \|g 438
942	1	1	\|c 306.09 \|e 22/bsb \|f 0905 \|g 438

Datensatz im Suchindex

_version_	1804185382343933952
adam_text	Recenzenci: dr hab. prof. UAM Anita Adamczyk dr hab. prof. UWr Marcin Dębicki Zdjęcie na okładce: Andrzej Sakson Bayerische Staalbiblisthek © Copyright by Uniwersy tet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa ul. Uniwersytetu Poznańskiego 5, 61-614 Poznań, tel. 61 829 65 17 Wydawca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa ul. Uniwersytetu Poznańskiego 5, 61-614 Poznań, tek 61 829 65 17 ISBN 978-83-66740-78-5 Skład komputerowy - „MRS” 60-408 Poznań, ul. P. Zołotowa 23, teł. 61 843 09 39 Druk i oprawa - PERFEKT - Gaul i Wspólnicy sp.j., ul. Skórzewska 63, 60-185 Skórzewo Spis treści Wstęp ...................................................................................................................... 5 I. Migracje - fenomen XX i XXI wieku.............................................................. 11 1. Migracje w zglobalizowanymświecie ............................................................... 11 2. Migracje Wschód-Zachód ........................................................................ 2.1. Przyczyny nowych migracjiWschód-Zachód ..................................... 2.2. Zakres i formy migracji Wschód-Zachód............................................ 2.2.1. Migracja z byłego Związku Radzieckiego................................ 2.2.2. Kraje byłej Jugosławii .............................................................. 2.2.3. Węgry, Czechy, Słowacja, Rumunia, Bułgaria.......................... 17 18 20 23 24 25 II. Migracje z Polski .............................................................................................. 27 1. Masowa emigracja z Polski w latach osiemdziesiątych XX wieku ............ 28 1.1. Emigracja z Polski - skala zjawiska .................................................... 28 1.2. Podłoża masowej emigracji z Polski.................................................... 34 2. Migracje a rozszerzenie Unii Europejskiej.................................................. 38 2.1. Migracje a rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód........................ 41 2.2. Migracje Polaków ................................................................................ 46 2.2.1. Polscy pracownicy w Wielkiej Brytanii.................................... 46 2.2.2. Wyjazdy zarobkowe Polaków do Niemiec................................ 51 2.3. Konsekwencje wyjazdów dla polskiego rynku pracy .......................... 58 3. Wpływ kryzysu Unii Europejskiej na migracje zarobkowe Polaków (2008-2012) ........................................................................................... 65 4. Polscy migranci zarobkowi w Europie. Przyczyny, mechanizmy, konsekwencje ......................................................................................... 73 4.1. Przyczyny migracji .............................................................................. 75 4.1.1. Niskie zarobki............................................................................ 78 4.1.2. Wysokie bezrobocie wśród młodych Polaków.......................... 79 4.1.3. Praca bez etatu ......................................................................... 81 4.2. Mechanizmy i strategie życiowe migrantów zarobkowych.................. 82 4.3. Skutki migracji....................................................................................... 90 4.3.1. Pozytywne skutki migracji - perspektywa migranta i jego rodziny ...................................................................................... 91 4.3.2. Negatywne następstwa emigracji - wymiar jednostkowy i rodzinny .................................................................................. 92 4.3.3. Wymiar społeczno-gospodarczy - pozytywy........................... 94 4.3.4. Negatywne aspekty migracji w wymiarze gospodarczym i społecznym.................................................................... 96 3 5. Relacje pomiędzy imigrantami zarobkowymi z Polski a społeczeństwem przyjmującym .............................................................................................. 96 5.1. „My ” i „oni” - rozważanie teoretyczne.................................................. 97 5.2. Uwarunkowania zmian postaw społeczeństw przyjmujących wobec imigrantów zarobkowych i cudzoziemców ....................... 101 5.3. Polacy w Wielkiej Brytanii ...................................................................... 104 5.3.1. „Polskie tsunami” - lata 2004—2007 .......................................... 106 5.3.2. Narastająca „Polakofobia” - lata 2008-2015 ............................. 107 5.3.3. Brexit czyli „Polak zabiły w Marlow”-lata2016-2017........... 108 6. Wyzysk polskich imigrantów zarobkowych w Niemczech........................... 109 6.1. Łańcuch wyzysku i dyskryminacji ......................................................... 109 6.1.1. Pośrednicy w kraju pochodzenia i pobytu imigrantów zarobkowych...................................................................... 113 6.1.2. Pracodawca.................................................................................... 113 6.1.3. Środowisko pracownicze ............................................................. 114 6.2. „Zysk czy wyzysk w Niemczech?” - polscy pracownicy sezonowi ... 115 6.2.1. „Saksy u bauera” .......................................................................... 118 6.2.2. „Betrojerinki”, gospodynie domowe i sprzątaczki..................... 120 III. Migracje do Polski................................................................................................. 127 1. Sytuacja uchodźców w Polsce.......................................................................... 127 2. Migranci zarobkowi w Polsce.......................................................................... 129 3. Problemy integracji imigrantów zarobkowych z Ukrainy w Polsce............. 136 3.1. Ukraińcy, czy li „Ruscy” - lata 1991-2003 ............................................. 138 3.2. „Nasi banderowcy”-lata2004-2012 ..................................................... 139 3.3. „Niewidzialni niewolnicy?” - lata 2013-2017 ...................................... 143 4. Ukraińscy imigranci w świetle badań socjologicznych ................................ 153 5. „Oksana wraca do domu”, czyli stosunek Polaków do imigrantów zarobkowych z Ukrainy................................................................................ 161 6. Ukraińscy imigranci zarobkowi w Polsce w czasie pandemii COVID-19 i wojny rosyjsko-ukraińskiej (2020-2022)............................. 164 6.1. „Przetrwam, a potem wyjadę” - COVID-19........................................... 164 6.2. Wojenni uchodźcy na rynku pracy............................................................ 168 7. Cztery fale repatriacji Polaków ze Wschodu ................................................. 174 7.1. Wypędzenie czy repatriacja? (1944—1948)............................................. 176 7.2. Druga fala repatriacji (1956-1959).......................................................... 180 7.3. Nowi repatrianci (1997-2014)................................................................... 186 7.4. Repatrianci z Ukrainy (2014-2016) ........................................................ 192 Zakończenie...................................................................................................................... 197 Nota bibliograficzna......................................................................................................... 199 Bibliografia ......................................................................................................................... 200 4 Bibliografia Ambroziak A., Repatriacja. Łowiczanie z Kazachstanu, „Nasz Dziennik”, 8.03.2016, s. 5. Anannikowa L., Jadę umierać na Ukrainę, „Duży Format” dodatek do „Gazety Wybor czej”. 30.03.2020, s. 11. Andrusieczko R, Polacy z Mariupola chcą do Polski, „Gazeta Wyborcza”, 28.09.2015, s. 13. Badowski R., Kuszą wysokimi zarobkami, a potem wyzyskują. Jakfirmy oszukują polskie opiekunki, www.inupoland.pl, 7.06.2016. Becker J., Erdbeerpflücker, Spargelstecher, Erntehelfer. Polnische Saisonarbeiter in Deutschland-temporäre Arbeitsmigration in neuen Europa, Bielefeld 2010, s. 128-140. Bendyk E., Polak w nowych czasach, „Polityka 2007, nr 26, s. 10, 12. Bericht zur Asylenproblematik. Ausführungen des Bundesministers des Innern, „Bulletin des Bundesregierung” 1986, nr 90/29. Juli, s. 755. Berry J., A. Psychology ofImmigration, „Jurnal of Social Issnes 2011, nr 3, s. 618. Bielecki J., Polska otwiera granice, ale tylko dla Słowian, „Dziennik” z 25.07.2007, s. 7. Bielecki T., Europarlament potępił portal Wildersa, „Gazeta Wyborcza” z 16.03.2012, s. 8. Bieniecki M., Integracja imigrantów w Polsce na przykładzie Ukraińców-zarys proble mu, w: Integracja cudzoziemców w Polsce. Wybrane aspekty, pod red. M. Bienieckiego, P. Kaźmierkiewicza, B. Smotera, Warszawa 2006, s. 28-29. Bieniecki M., Kaźmierkiewicz R, Smoter B., Integracja cudzoziemców w Polsce. Iffbra ne aspekty, Warszawa 2006, s. 32-37. Biermann R., Migration aus Osteuropa und dem Maghreb, „Aus Politik und Zeitge schichte”. Beilage zur Wochenzeitung „Das Parlament” 1992, nr 9, ss. 30-31. Bilska A., Między „ tu i „ tarn”, „Polityka” 1987, nr 36. Błaszczak A., Potrzebni pracownicy zza wschodniej granicy, „Rzeczpospolita”, 12.11.2016, s. 35, B2. Błaszczak A., Ukraińcy zaciskają w Polsce pasa, „Rzeczpospolita” z 2.12.2021, s. A17. Bochniarz H., Młodzi ludzie bez perspektyw, „Gazeta Wyborcza” z 22.09.2014, s. 9. Brym R. J., The Emigration Potential of Czechoslovakia, Hungary, Lithuania, Poland and Russia: Recent Survey Results, „Migration. A European Journal of Interna tional Migration and Ethnic Relations” 1991, nr 3-4, ss. 107-118. 200 Brzeźniak M., Brak rąk do pracy na sezon, „Gazeta Wyborcza. Szczecin” z 16.06.2016, s. 1. Brzóska P., Polacy budują Zachód, Polskę buduje Wschód. Do końca 2007 r. ponad 11 tys. zagranicznych pracowników znajdzie u nas pracę, „Polska. Głos Wielko polski” z 18.10.2007, s. 19. Budnikowski T., Uchylone drzwi do niemieckiego rynku pracy, „Rzeczpospolita” z 4.09.2007, s. 8. CBOS, Stosunek Polaków do innych narodów, Warszawa 2018, s. 12. Cekiera R., Problem dużej szafy. Do Polski nie mogą wrócić. Mogą się do niej ewentual nie przeprowadzić, „Tygodnik Powszechny” z 8.01.2012, s. 3. Chmielewska L, Dobroczek G., Panuciak A., Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce - raport z badania. Badania zrealizowane w 2017 r., Departament Statystyki NBP, Warszawa 2018. Cyrus N., Gewinner und Verlierer der Wanderarbeit. Herausforderungen für eine mobi le Solidarität, w: Arbeitsunrecht, Anklagen und Alternativen, red. W. Rügemer, Münster 2009, s. 201. Czapliński P„ Dryfujemy, „Gazeta Wyborcza”, 22-23.04.2017, s. 7. Czarnecki M., Polska imigracja w Norwegii, „Gazeta Wyborcza” z 11.07.2014, s. 13. Czeladko R., Raszkowska G„ O czym marzą studenci. Rynek pracy, „Rzeczpospolita” z 22-23.09.2007, s. 1. Czerniakiewicz J., Repatriacja ludności polskiej z ZSRR 1944-1948, Warszawa 1987, s. 54. Czym rząd mógłby skusić emigrantów do powrotu, „Gazeta Wyborcza” z 3.10.2007, s. 29. Ćwiek J., Więcej pracy dla cudzoziemców, „Gazeta Wyborcza” z 31.08.2006, s. 22. Dąbrowski P., Praca przymusowa cudzoziemców w Polsce. Analiza zjawisk w wybranych grupach imigranckich, Warszawa 2014. Dębicki M„ Makaro J., Polacy wobec Ukrainy i Ukraińców w latach 2012-2014 - reflek sje na marginesie badań sondażowych, w: Sąsiedztwa III RP - Ukraina. Zagad nienia społeczne, red. M. Dębicki, J. Makaro, Wrocław 2015, s. 8-21. Dietz В., Ost-West-Migration im Kontext der EU-Erweiterung, „Aus Politik und Zeitge schichte” 2004, B. 5-6, s. 41M7. DunatB., Banderowcy z mopem, „Angora” 2017, nr 8, s. 17, 18. Duszczyk M., Dość migracyjnej paniki, „Gazeta Wyborcza” z 22.08.2006, s. 15. Duszczyk M., Polska polityka migracyjna a rynek pracy, Warszawa 2012, s. 191-193. Dyczewski L„ Polacy w Bawarii, Lublin 1993. Egea J., Drinkwater S., Garapich M., Polscy migranci w Londynie - klasa społeczna i etniczność, Centree for Research of Nationalism, Ethnicity and Multiculturalism, University of Surrey, Guildford 2006, s. 11-34. Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVIII-XX wiek), red. A. Pilch, Warszawa 1984. 201 Fijałkowski P., Samsung zatrudnia Ukraińców, „Gazeta Wyborcza. Poznań”, 2930.11.2014, s.3. Flis D., Więcej pieniędzy dla repatriantów, „Gazeta Wyborcza”, 30.09.2015, s. 2. Florczyk A., Uchodźcy w Polsce. Między humanitaryzmem a pragmatyzmem, Toruń 2003. Frelak J., Praca Ukraińców w Polsce - rekomendacje dla polityki migracyjnej, Warsza wa 2005. Gańczak F., Kto wyrwie niemieckie szparagi, „Newsweek” z 17.04.2005, s. 78-79. Głąbicka K., Przerzut migrantów do lub przez terytorium Polski, Warszawa 1999. Grzeszczak A., Piątek M., Rachunek za wojnę, „Polityka” 2022, nr 11, s. 41. Grzymała-Kozłowska A., Polacy nielegalni pracownicy w Belgii, Warszawa 2001. Grzymała-Kozłowska A., Konstruowanie „innego”. Wizerunki imigrantów w Polsce, Warszawa 2007, s. 241-245. Grzymała-Moszczyńska H., Nowicka E., Goście i gospodarze. Problem adaptacji kultu rowej w obozach dla uchodźców oraz otaczającychje społecznościach lokalnych, Kraków 1998. GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach 2004-2012, Warszawa 2013, s. 3. Hamilton D., Die Suche nach einem Kompromißfür eine internationale Ordnung, „WeltTrends. Internationale Politik und vergleichende Studien” 1993, nr 1, s. 15. Han P., Sozologie der Migration, Stuttgart 2010, s. 5-24. Han P., Theorien zur internationalen Migration, Stuttgart 2018, s. 8-61. Heffner K., Solga B., Praca w RFN i migracje polsko-niemieckie a rozwój regionalny Śląska Opolskiego, Opole 1999. Horn F., Fremdelnde Millionen. Deutschlands größte Zuwanderergruppe ist kaum in tegriert, und das seit mehr als Jahren, „Preußische Allgemeine Zeitung”, 10.03.2017, s. 3. Hönekopp E., Ursachen und Perspektiven: Ost-West-Wandergungen, w: Zuwanderungs politik der Zukunft, Bonn 1992, s. 23. Hönekopp E., Polnische Arbeitsmigranten auf dem Arbeitsmarkt in Deutschland zwei Jahre nach der Erweiterung, w: Von Polen nach Deutschland und zurück. Die Arbeitsmigration und ihre Herausforderungen für Europa, red. M. Nowicka, Bielefeld 2007, s. 47. Hut P., Warunki życia i proces adaptacji repatriantów w Polsce w latach 1992-2000, Warszawa 2002, s. 92-93. Janczewska M., Grabarczyk A., Fachowcy wyjadą do Berlina. Niemcy chcą otworzyć dla Polaków swój rynek pracy. Czy województwa zachodnie wyludnią się?, „Dzien nik” z 26.07.2007, s. 8. Jażwińska E., Łukowski W., Okólski M., Przyczyny i konsekwencje emigracji z Polski, Warszawa 1997. 202 Jendroszczyk P., Willkommen, polscy inżynierowie. Niemcy otwierają rynek dla niektó rych specjalistów, „Rzeczpospolita” z 25-26.08.2007, s. B2. Jendroszczyk P., Wyższe stawki zablokują rynek pracy. Niemiecki rząd zapowiada walkę, z tanią silą roboczą z nowych krajów Unii, „Rzeczpospolita” z 12.04.2005, s. BI. Jończy R„ Migracje zarobkowe z regionu opolskiego do Niemiec. Aspekty ekonomiczne, w: Zewnętrzne migracje zarobkowe we współczesnej Polsce. Wybrane zagadnie nia, pod red. A. Rajkiewicza, Włocławek 2000, s. 86. Jurek K., Tożsamość imigrantów z Białorusi i Ukrainy. Wchodzenie w polskie społeczeń stwo, Lublin 2016, s. 128. Kaczmarczyk P., „Potski Berlin”? - uwagi na temat najnowszych migracji Polaków do stolicy Niemiec, w: Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, pod red. E. Jaźwińskiej, M. Okólskiego, Warszawa 2001, s. 252. Kaczmarczyk P., Migracje zarobkowe Polaków w dobie przemian, Warszawa 2015. Kafsack H., Der Zug der osteuropädischen Arbeiter ist noch nicht angekommen, „Frank furter Allgemeine Zeitung” z 10.09.2005, s. 16. Wyjeżdżają na stałe? Co trzeci młody Polak pracuje za granicą, „Rzeczpospolita” z 20.09.2007, s. 5. Kalucki J., Jeśli coś tu trzyma, to rodzina. Polacy znacznie chętniej niż inne narody wy jechaliby do pracy za granicą. Ale powstrzymuje ich rozłąka z bliskimi, „Rzecz pospolita” z 16.05.2011, s. A5. Kaźmierkiewicz R, Integracja z Schengen jako wyzwanie dla polskiej polityki wizowej wobec wschodnich sąsiadów, Warszawa 2005. Kindler M., Napierała J., Migracja kobiet przypadek Polski, Warszawa 2010, s. 15-30. Klukowska К., Holendrze odczep się od Polaków, „Gazeta Wyborcza” z 28.06.2012, s. 2-4. Kłopot S., Trojanowski P., Cudzoziemcy we Wrocławiu, „Acta Universitatis Londziensis. Folia Sociologica” 2018, nr 64, s. 52. Konieczna J., Wizerunek Ukrainy, Ukraińców i stosunków polsko-ukraińskich. Raport z badań, Warszawa 2002. Korbel J., Emigracja z Polski do RFN. Wybrane problemy, Warszawa 1983. Korczyńska J., Sezonowe wyjazdy zarobkowe Polaków do Niemiec, Warszawa 2003, s. 89-97. Kościński P., Serwetryk T., Ukraińcy obawiają się wiz szengeńskich, „Rzeczpospolita” z 11.09.2007, s. 9. Kowalski J., Nie grozi nam masowy odpływ specjalistów do Niemiec, „Dziennik” z 5.11.2007, s. 2. Kowalski J., Kim są Ukraińcy pracujący w Polsce, „Rzeczpospolita” z 4.01.2017, s. A3. Kozak S., Patologia eurosieroctwa w Polsce. Skutki migracji zarobkowej dla dzieci i ich rodzin, Warszawa 2010, s. 23-25. Kozielska J„ Poakcesyjne migracje zarobkowe. Kontekst teoretyczno-empiryczny, Po znań 2014. 203 Kraszewski P., Typologia migracji, w: Migracje - Europa - Polska, red. W. J. Burszta, J. Serwański, Poznań 2003, s. 27-29. Kraszewski P., Polska emigracja zarobkowa w latach 1870-1939, Poznań 1995. Kryńska E., Okresowe emigracje zarobkowe, w: Mobilność zasobów pracy, pod red. E. Kryńskiej, Warszawa 2000, s. 222-223. Kubiak M., Siany K., Migracje, w: Encyklopedia socjologii, t. 2, Warszawa 1999, s. 243249. Kubitsky J., Psychologia migracji, Warszawa 2012, s. 34-40. Kukar S., Couses and Consequences of the Refugee Problem in Slovenia, „Migration” 1993, nr 3, ss. 71-90. Kurzępa J., Lękprzed obcością - strategia „ michy albo „palki ”,w. Migracja. Uchodźctwo. Wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie, red. D. Lalak, Warszawa 2007, s. 75-76. Kuźniar R., Spadaj globalny policjancie, „Gazeta Wyborcza” z 21-22.05.2016, s. 15. Kwilecki A., Ruchy migracyjne ludności w Polsce Ludowej. Stan i potrzeby badań, w: Z pogranicza problematyki narodowej i międzynarodowej. Studia i szkice, Warszawa 1982, s. 38-61. Larrabee F. S., Down and Out in Warsaw and Budapest. Eastern Europę and East-West Migration, „International Security” 1992, nr 16, ss. 9-10. Latuch M„ Repatriacja ludności polskiej w latach 1955-1960 na tle zewnętrznych ru chów ludnościowych, Warszawa 1994, s. 99, 100. Latuch M., Demografia społeczno-ekonomiczna, Warszawa 1985. Lee E. S., Teoria migracji, w: Modele migracji, red. A. S. Kostrowicki, Warszawa 1972, s. 13-16. Lehmann A„ Jeden ukraiński niewolnik, „Gazeta Wyborcza” z 12.09.2016, s. 8. Lemberg H., „ Ethnische Säuberung ”: Eine Mittel zur Lösung von Nationalitatenproblemen?, „Aus Politik und Zeitgeschichte”. Beilage zur Wochenzeitung „Das Parla ment” 1992, nr 46, ss. 27-38. Leśniewicz К., Ukrainiec - pracownik drugiej kategorii, „Przegląd” z 12-18.02.2018, s. 20-23. Liubakova H., Przyjechałam do Polski zabrać wam pracę, „Gazeta Wyborcza” z 1.03.2017, s. 3^1. Łazarczyk G., Coraz więcej mieszkań trafia do Ukraińców, „Gazeta Wyborcza” z 1-2.02.2020, s. 7. Łojewska J., Unijna propozycja dla uchodźców, „Rzeczpospolita” z 3.03.2022, s. A4. Maak G., Holendrzy grzeczni, ale sfrustrowani, „Gazeta Wyborcza” z 15.03.2017, s. 11. Maciejewicz P„ Pracują za granicą - czy Polska ma coś z tego?, „Gazeta Wyborcza” z28.06.2006, s. 23. Maciejewicz P„ Polskie buraki kontra niemieckie procesory. Dlaczego w porównaniu z Francuzami i Niemcami zarabiamy tak strasznie mało?, „Gazeta Wyborcza” z 9.12.2013, s. 16. 204 Maciejewicz P., Jak Dmytro mógłby zostać Polakiem, „Gazeta Wyborcza” z 19.02. 2015, s. 19. Marczuk B., Ukraińcy szturmują. Błyskawicznie rośnie fala osób ze Wschodu chcących pracować i osiedlać się w Polsce, „Rzeczpospolita” z 29.01.2015, s. 1, 7. Maryański A., Migracje w świecie, Warszawa 1984. Meier-Braun K. H., Massenansturm aus dem Osten? - Die Wanderungsbewegungen aus dem früheren Ostblock lassen sich nicht voraussagen, „Zeitschrift für Kulturaus tausch” 1992, nr 2, ss. 219-221. Mesie M., Flüchtlingstypen im Fall Kroatiens, „Migration” 1993, nr 3, ss. 46-59. Mikulska J., Zatrzaśnięte w domach, „Wysokie obcasy” dodatek do „Gazety Wyborczej” z 2.01,2022, s. 20-23. Misiak W, Nowa emigracja i wyjazdy zarobkowe zagranicą, Wrocław 1991. Miś A., Migracja zarobkowa do Wielkiej Brytanii po akcesji Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2012, s. 40-54, 65, 66. Morawski Z., Robić za uchodźcę?, „Polityka 1997, nr 38. Nazarewicz K., Krwotok, „Życie Warszawy” z 11.06.1989. Niedźwiedzki D., Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, Kraków 2010, s. 236-253. Nowicka E., Łodziński S., Uprogu otwartego świata. Poczucie polskości i nastawienia Polaków wobec cudzoziemców w latach 1989-1998, Kraków 2001. Obracht-Prondzyński C., Emigracja z Polski. Przyczyny - formy - cele - skutki, w: W kręgu problematyki kaszubsko-pomorskiej. Studia i szkice, Gdańsk-Wejhero wo 2003, s. 179-212. Okólski M., Imigranci. Przyczyny napływu, cechy demograficzno-spoleczne, funkcjono wanie w społeczeństwie polskim, Warszawa 1998. Okólski M., Współczesne europejskie migracje międzynarodowe a dynamika procesów integracyjnych, „Studia Socjologiczne” 2001, nr 1, s. 11-16. Okólski M., Najnowszy ruch wędrówkowy z Ukrainy do Polski. Charakterystyka stru mieni, cech migrantów i okoliczności pobytu w Polsce, Warszawa 1996. Osiński W, Kto wyczyści wannę. Niemcy zatrudniają tysiące gospodyń, najczęściej z Eu ropy Środkowo-Wschodniej, „Przegląd”, 27.12.2017-1.01.2018, s. 24. Oswald J., New Migration Patterns in the Former Soviet Union, „Migration” 1991, nr 3-4, ss. 23-36. Pawlicki J., Brzydka twarz Holandii, „Gazeta Wyborcza” z 9.03.2012, s. 2. Pelowski W., Na Wyspy Brytyjskie jeżdżą wyksztalciuchy, „Praca”, dodatek do „Gazety Wyborczej” z 9.07.2007, s. 1, 2. Pelowski W., Emigranci: nie wracamy, „Gazeta Wyborcza” z 4.07.2007, s. 1. PiątkowskaM., Polakchce etatu, „Gazeta Wyborcza” z 30.04.2014, s. 1. Płaskoń J., Tata przywiezie euro, „Przegląd” z 8.01.2003, s. 32. Polańska J., Pod niemieckimi łóżkami. Zapiski polskiej sprzątaczki, Warszawa 2011, s. 10, 63. 205 Popiołek A., Tani jakPolak?, „Gazeta Wyborcza” z 19.05.2014, s. 20. Popowski S„ Polska wielu kolorów. Sensowna polityka migracyjna zapobiegnie starze niu się, także rasizmowi, „Rzeczpospolita” z 28.02.2006, s. 8. Przytuła S., Migracje międzynarodowe i ekspatriacja, Warszawa 2017, s. 61. Pszczółkowska D., Fala emigrantów powoli opada, „Gazeta Wyborcza” z 22.08.2007, s. 11. Pszczółkowska D., Polacy podbijają Zieloną Wyspę, „Gazeta Wyborcza” z 31.Озl.04.2012, s. 13. Rogowska E., Ukrainiec potrzebny od zaraz, „Przegląd” 2016, nr 7, s. 7,19. Rozwadowska A., Anannikowa L., Ukraińcy potrzebni jak nigdy, „Gazeta Wyborcza” z2.12.2016, s. 10. Rozwadowska A., Wójcik R., Narodowcy straszą w Sejmie Ukraińcami, „Gazeta Wybor cza” z 18-19.03. 2017, s. 3. Rozwadowska A., Czy będzie strajk w Tesco?, „Gazeta Wyborcza” z 11-12.02.2017, s. 6. Rozwadowska A., Halo? Dlaczego pan nie płaci Ukraińcom?, „Gazeta Wyborcza” z 13.1.2017, s. 10. Rozwadowska A., Zakorkowane urzędy pracy i bierność. Ukraińcy odpuszczają sobie Polskę, „Gazeta Wyborcza” z 21-22.04.2018, s. 11. Różalski J., Polsza dla tibia. Ukraińcy zachwyceni Polską, „Duży Format”, dodatek do „Gazety Wyborczej” z 1.09.2016, s. 10-12. Rutkowska E., Na Ukraińców jesteśmy (raczej) otwarci. Najmniej tolerancyjni okazuje się jednak najmłodsi, „Dziennik Gazeta Prawna” z 12.03.2019, s. 8. Sakson A., Migracje w XXwieku, w: Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średnio wieczu, red. M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2004, s. 441-456. Sakson A., Problemy emigracji zarobkowej w Polsce, w: Transformacja w Polsce i w Niemczech Wschodnich. Próba bilansu, red. A. Sakson, Poznań 2009, s. 164-172. Sakson A., Nationale Minderheiten im heutigen Polen, „AWR Bulletin” 1994, nr 1-2, ss. 61-68. Sakson A„ Hintergründe der polnischen Massenemigration - die De-facto-Fluchtlinge aus Polen, „AWR Bulletin” 1990, nr 3, ss. 117-124. Sakson A., Die neue Wanderunsgbewegungen polnischer Arbeitskräfte. Eine Dokumen tation, „Prokla” 1991, nr 2, ss. 285-290. Sakson A., Wartości życiowe studentów Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, „Biuletyn Naukowy ART” 1986, nr 1. Sakson A., Niemcy potrzebują pracowników, „The Wall Street Journal. Polska”. Dodatek do „Dziennika” z 7.08.2007, s. 8. Sakson A., Dobrowolni niewolnicy? Wywiady z polskimi i niemieckimi związkowcami (maszynopis), Poznań 2016, s. 13. Sakson A., Polnische Migrations- und Flüchtlingspolitik -10 Jahre nach der Transfor mation (1990-2000), „AWR Bulletin” 2000, nr 3^1, s. 135-140. 206 Sakson A., Die Genfer Flüchtlingskonvention und die Flüchtlingssituation in der RepublikPolen, „AWR Bulletin 1992, nr 1, ss. 12-15. Sakson A., Polen - Land der Ost-West-Migrationen, „AWR-Bulletin” 1997, nr 4, s. 156-164. Sakson A., Polen und die Flüchtlinge, „WeltTrends 2016, nr 112, s. 10-14. Sakson A., Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945—1997, Olsztyn 1998, s. 127. Sarnecki M., Szwedzkie bajanie Trampa, „Gazeta Wyborcza” z 21.02.2017, s. 13. Skrzydlewska-Kalukin K., Nad Tamizą Polakom plącą znacznie lepiej. Niemcy muszą przebić ofertę z Wysp. Na razie nawet robotnicy sezonowi omijają ich lukiem, „Dziennik” z 26.08.2007, s. 8. Skrzydlewska-Kalukin K., Tekień K., Pól Polski bez fachowców, „Dziennik” z 28.08. 2007, s. 8. Siany K., Między przymusem a wyborem. Kontynentalne i zamorskie emigracje z krajów Europy Środkowo-Wschodniej 1939-1989, Kraków 1995, s. 31-33. Sobolak J., Kierunek Polska. A co z pracą?, „Gazeta Wyborcza” z 25.02.2022, s. 16. Specustawa dla uchodźców wojennych z Ukrainy, „Gazeta Wyborcza” z 28.03.2022, s. 7. Sporek T., Przyczyny, rodzaje i skutki migracji siły roboczej pomiędzy Polską a Niem cami na przełomie XX i XXI wieku, w: Polska-Niemcy w zjednoczonej Europie i ich ekonomiczna odpowiedzialność, pod red. W. Małachowskiego, Warszawa 2006, s. 274. Statistisches Jahrbuch für Bundesrepublik Deutschland 1981-1988, Wiesbaden 1989. Statz A., Ausmaß Ursachen und Chancen der Ost-West-Wanderungsbewegun gen in Europa, „Blätter fur deutsche und internationale Politik” 1991, nr 9, ss. 1075-1086. Stpiczyński T., Polacy w świecie, Warszawa 1992, ss. 150-153. Stola D., Rodzaje i mechanizmy migracji zarobkowej do Polski, Warszawa 1997. Stola D., Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski (1949-1989), Warszawa 2010. Stosunek do innych narodów. Komunikat z badań, CBOS, Warszawa 2016, nr 53, s. 4,6. Survey of the Implementation of Temporary Protection. Comprehensive Response to the Humanitation Crisis in Former Yugoslavia, UNHCR, 30 April 1993. Szczepański J., Sprawy ludzkie, Warszawa 1980, s. 110. Szczerek Z. (2017), Merkel już nie pocałuje Kaczyńskiego w rękę, „Gazeta Wyborcza” z 11-12.02.2017, s. 7. Szerepka L., Sytuacja demograficzna Rosji, Warszawa 2006, s. 5-31. Szymczycha D., Emigracja czy fucha za zielone, „Reporter” 1989, nr 1. Szyngiera K., Wlekły M. (2017), Wycieczka na dżihad, „Duży Format” dodatek do „Ga zety Wyborczej” z 20.02.2017, s. 21. Thomas R„ Polacy stawiają Anglię na nogi, „Gazeta Wyborcza” z 17.09.2006, s. 13. 207 Trzcielińska-Polus A., Sytuacja emigrantów i azylantów przybyłych z Polski do Republiki Federalnej Niemiec, w: Polska ludność rodzima na Śląsku w okresie Polski Lu dowej, pod red. M. Lisa, Opole 1988. Urazińska A., Lekarze z Ukrainy już pracują, „Gazeta Wyborcza” z. 2-3.04.2022, s. 8. Wagner M., Fiałkowska K., Piechowska M., Lukowski W. (red.), Niemiecki proszek do prania i „Polnische Wirtschaft”. Polscy robotnicy sezonowi w Niemczech - ob serwacje etnograficzne, Warszawa 2016, s. 188-199. Walczak B., Społeczne, edukacyjne i wychowawcze konsekwencje migracji rodziców, Warszawa 2008, s. 81-85. Walenciak R., Od Polski do Polonii, „Sztandar Młodych” z 17-19.03.1989. Walewska D., Unia Europejska. Nie wszystkich kusi bogaty Zachód, „Rzeczpospolita” z 11.08.2008, s. 7. Walker M., Niemcy otwierają się na imigrantów, „The Wall Street Journal. Polska” do datek do „Dziennika” z 28.08.2007, s. 4. Warzywoda-Kruszyńska W, Państwo niesolidarne, „Gazeta Wyborcza” z 28.08. 2007, s. 18. Weiner A., Tak daleko stąd, tak blisko - europeizacja a integracja legalnych imigran tów, uchodźców i repatriantów w Rzeczypospolitej Polskiej, w: Integracja czy dyskryminacja? Polskie wyzwania i dylematy u progu wielokulturowości, red. K. Iglicka, Warszawa 2003, s. 163. Wiatr A., Betrojerinki. Reportaże o pracy opiekuńczej i (bez) nadziei, Warszawa 2017, s. 83, 159, 165. Wieliński B. T., Niemcy dla Polaków?, „Gazeta Wyborcza” z 26.07.2007, s. 8. Wikło M., Ucieczka spod bomb, „W Sieci” z 26.01-1.02.2015, s. 39—42. Wilczak J., Niewidzialni. W Polsce pracuje ponad milion Ukrainek i Ukraińców. Legal nie i nielegalnie, „Polityka” 2016, nr 25, s. 19. Wilczyński P., Stali w tymczasowości, „Tygodnik Powszechny” z 8.01.2012, s. 5. Winnicka E., Polak śmierdzi i szeleści, „Polityka” 2012, nr 13, s. 24. Wolna H., Wysoka cena dostatku. Cienie śląskich saksów, „Trybuna” z 26.10.2007, s. 7. Woś R., Kolory wyzysku. Czy Polacy wyzyskują Ukraińców? Czy mamy u nas obozy pracy?, „Polityka”, nr 9, 28.02-6.03.2018, s. 15. Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1930-1959. Atlas ziem Polski, pod red. W. Sienkiewi cza, G. Hryciuka, Warszawa 2008, s. 99, 101. Zabłocki J., Proces adaptacji i integracji społecznej mieszkańców Braniewa w latach 1945-1964, Braniewo 1966, s. 37. Zamojski J. E., Migracje po II wojnie światowej, w: Migracje 1945-1995, Migracje i społeczeństwo, t. 3, Warszawa 1999, s. 7-20. Zatrudnienie cudzoziemców z krajów unijnych. Rozmowa z Cezarym Mizejewskim, pod sekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, „Rzeczpospolita” z 24.03.2004, s. 8. 208 Zawadzka G., Z dalekiego kraju za chlebem do Polski, „Rzeczpospolita” z 9.02.2023, s. A2. Zieliński M. A., Jeśli do Niemiec to tylko na sezon. Nie poparliśmy europejskich rynków. Nie jesteśmy na garnuszku pomocy społecznej, „Rzeczpospolita” z 28.12.2005, s. 9. Zwierz B., Polskie perły, „Wysokie obcasy”, dodatek do „Gazety Wyborczej” z 29.04.2017, s. 24, 25. Żygulski K., Repatrianci na Ziemiach Zachodnich. Studium socjologiczne, Poznań 1962, s. 164-167.
adam_txt	Recenzenci: dr hab. prof. UAM Anita Adamczyk dr hab. prof. UWr Marcin Dębicki Zdjęcie na okładce: Andrzej Sakson Bayerische Staalbiblisthek © Copyright by Uniwersy tet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa ul. Uniwersytetu Poznańskiego 5, 61-614 Poznań, tel. 61 829 65 17 Wydawca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa ul. Uniwersytetu Poznańskiego 5, 61-614 Poznań, tek 61 829 65 17 ISBN 978-83-66740-78-5 Skład komputerowy - „MRS” 60-408 Poznań, ul. P. Zołotowa 23, teł. 61 843 09 39 Druk i oprawa - PERFEKT - Gaul i Wspólnicy sp.j., ul. Skórzewska 63, 60-185 Skórzewo Spis treści Wstęp . 5 I. Migracje - fenomen XX i XXI wieku. 11 1. Migracje w zglobalizowanymświecie . 11 2. Migracje Wschód-Zachód . 2.1. Przyczyny nowych migracjiWschód-Zachód . 2.2. Zakres i formy migracji Wschód-Zachód. 2.2.1. Migracja z byłego Związku Radzieckiego. 2.2.2. Kraje byłej Jugosławii . 2.2.3. Węgry, Czechy, Słowacja, Rumunia, Bułgaria. 17 18 20 23 24 25 II. Migracje z Polski . 27 1. Masowa emigracja z Polski w latach osiemdziesiątych XX wieku . 28 1.1. Emigracja z Polski - skala zjawiska . 28 1.2. Podłoża masowej emigracji z Polski. 34 2. Migracje a rozszerzenie Unii Europejskiej. 38 2.1. Migracje a rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód. 41 2.2. Migracje Polaków . 46 2.2.1. Polscy pracownicy w Wielkiej Brytanii. 46 2.2.2. Wyjazdy zarobkowe Polaków do Niemiec. 51 2.3. Konsekwencje wyjazdów dla polskiego rynku pracy . 58 3. Wpływ kryzysu Unii Europejskiej na migracje zarobkowe Polaków (2008-2012) . 65 4. Polscy migranci zarobkowi w Europie. Przyczyny, mechanizmy, konsekwencje . 73 4.1. Przyczyny migracji . 75 4.1.1. Niskie zarobki. 78 4.1.2. Wysokie bezrobocie wśród młodych Polaków. 79 4.1.3. Praca bez etatu . 81 4.2. Mechanizmy i strategie życiowe migrantów zarobkowych. 82 4.3. Skutki migracji. 90 4.3.1. Pozytywne skutki migracji - perspektywa migranta i jego rodziny . 91 4.3.2. Negatywne następstwa emigracji - wymiar jednostkowy' i rodzinny . 92 4.3.3. Wymiar społeczno-gospodarczy - pozytywy. 94 4.3.4. Negatywne aspekty migracji w wymiarze gospodarczym i społecznym. 96 3 5. Relacje pomiędzy imigrantami zarobkowymi z Polski a społeczeństwem przyjmującym . 96 5.1. „My'” i „oni” - rozważanie teoretyczne. 97 5.2. Uwarunkowania zmian postaw społeczeństw przyjmujących wobec imigrantów zarobkowych i cudzoziemców . 101 5.3. Polacy w Wielkiej Brytanii . 104 5.3.1. „Polskie tsunami” - lata 2004—2007 . 106 5.3.2. Narastająca „Polakofobia” - lata 2008-2015 . 107 5.3.3. Brexit czyli „Polak zabiły w Marlow”-lata2016-2017. 108 6. Wyzysk polskich imigrantów zarobkowych w Niemczech. 109 6.1. Łańcuch wyzysku i dyskryminacji . 109 6.1.1. Pośrednicy w kraju pochodzenia i pobytu imigrantów zarobkowych. 113 6.1.2. Pracodawca. 113 6.1.3. Środowisko pracownicze . 114 6.2. „Zysk czy wyzysk w Niemczech?” - polscy pracownicy sezonowi . 115 6.2.1. „Saksy u bauera” . 118 6.2.2. „Betrojerinki”, gospodynie domowe i sprzątaczki. 120 III. Migracje do Polski. 127 1. Sytuacja uchodźców w Polsce. 127 2. Migranci zarobkowi w Polsce. 129 3. Problemy integracji imigrantów zarobkowych z Ukrainy w Polsce. 136 3.1. Ukraińcy, czy li „Ruscy” - lata 1991-2003 . 138 3.2. „Nasi banderowcy”-lata2004-2012 . 139 3.3. „Niewidzialni niewolnicy?” - lata 2013-2017 . 143 4. Ukraińscy imigranci w świetle badań socjologicznych . 153 5. „Oksana wraca do domu”, czyli stosunek Polaków do imigrantów zarobkowych z Ukrainy. 161 6. Ukraińscy imigranci zarobkowi w Polsce w czasie pandemii COVID-19 i wojny rosyjsko-ukraińskiej (2020-2022). 164 6.1. „Przetrwam, a potem wyjadę” - COVID-19. 164 6.2. Wojenni uchodźcy na rynku pracy. 168 7. Cztery fale repatriacji Polaków ze Wschodu . 174 7.1. Wypędzenie czy repatriacja? (1944—1948). 176 7.2. Druga fala repatriacji (1956-1959). 180 7.3. Nowi repatrianci (1997-2014). 186 7.4. Repatrianci z Ukrainy (2014-2016) . 192 Zakończenie. 197 Nota bibliograficzna. 199 Bibliografia . 200 4 Bibliografia Ambroziak A., Repatriacja. Łowiczanie z Kazachstanu, „Nasz Dziennik”, 8.03.2016, s. 5. Anannikowa L., Jadę umierać na Ukrainę, „Duży Format” dodatek do „Gazety Wybor czej”. 30.03.2020, s. 11. Andrusieczko R, Polacy z Mariupola chcą do Polski, „Gazeta Wyborcza”, 28.09.2015, s. 13. Badowski R., Kuszą wysokimi zarobkami, a potem wyzyskują. Jakfirmy oszukują polskie opiekunki, www.inupoland.pl, 7.06.2016. Becker J., Erdbeerpflücker, Spargelstecher, Erntehelfer. Polnische Saisonarbeiter in Deutschland-temporäre Arbeitsmigration in neuen Europa, Bielefeld 2010, s. 128-140. Bendyk E., Polak w nowych czasach, „Polityka" 2007, nr 26, s. 10, 12. Bericht zur Asylenproblematik. Ausführungen des Bundesministers des Innern, „Bulletin des Bundesregierung” 1986, nr 90/29. Juli, s. 755. Berry J., A. Psychology ofImmigration, „Jurnal of Social Issnes" 2011, nr 3, s. 618. Bielecki J., Polska otwiera granice, ale tylko dla Słowian, „Dziennik” z 25.07.2007, s. 7. Bielecki T., Europarlament potępił portal Wildersa, „Gazeta Wyborcza” z 16.03.2012, s. 8. Bieniecki M., Integracja imigrantów w Polsce na przykładzie Ukraińców-zarys proble mu, w: Integracja cudzoziemców w Polsce. Wybrane aspekty, pod red. M. Bienieckiego, P. Kaźmierkiewicza, B. Smotera, Warszawa 2006, s. 28-29. Bieniecki M., Kaźmierkiewicz R, Smoter B., Integracja cudzoziemców w Polsce. Iffbra ne aspekty, Warszawa 2006, s. 32-37. Biermann R., Migration aus Osteuropa und dem Maghreb, „Aus Politik und Zeitge schichte”. Beilage zur Wochenzeitung „Das Parlament” 1992, nr 9, ss. 30-31. Bilska A., Między „ tu" i „ tarn”, „Polityka” 1987, nr 36. Błaszczak A., Potrzebni pracownicy zza wschodniej granicy, „Rzeczpospolita”, 12.11.2016, s. 35, B2. Błaszczak A., Ukraińcy zaciskają w Polsce pasa, „Rzeczpospolita” z 2.12.2021, s. A17. Bochniarz H., Młodzi ludzie bez perspektyw, „Gazeta Wyborcza” z 22.09.2014, s. 9. Brym R. J., The Emigration Potential of Czechoslovakia, Hungary, Lithuania, Poland and Russia: Recent Survey Results, „Migration. A European Journal of Interna tional Migration and Ethnic Relations” 1991, nr 3-4, ss. 107-118. 200 Brzeźniak M., Brak rąk do pracy na sezon, „Gazeta Wyborcza. Szczecin” z 16.06.2016, s. 1. Brzóska P., Polacy budują Zachód, Polskę buduje Wschód. Do końca 2007 r. ponad 11 tys. zagranicznych pracowników znajdzie u nas pracę, „Polska. Głos Wielko polski” z 18.10.2007, s. 19. Budnikowski T., Uchylone drzwi do niemieckiego rynku pracy, „Rzeczpospolita” z 4.09.2007, s. 8. CBOS, Stosunek Polaków do innych narodów, Warszawa 2018, s. 12. Cekiera R., Problem dużej szafy. Do Polski nie mogą wrócić. Mogą się do niej ewentual nie przeprowadzić, „Tygodnik Powszechny” z 8.01.2012, s. 3. Chmielewska L, Dobroczek G., Panuciak A., Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce - raport z badania. Badania zrealizowane w 2017 r., Departament Statystyki NBP, Warszawa 2018. Cyrus N., Gewinner und Verlierer der Wanderarbeit. Herausforderungen für eine mobi le Solidarität, w: Arbeitsunrecht, Anklagen und Alternativen, red. W. Rügemer, Münster 2009, s. 201. Czapliński P„ Dryfujemy, „Gazeta Wyborcza”, 22-23.04.2017, s. 7. Czarnecki M., Polska imigracja w Norwegii, „Gazeta Wyborcza” z 11.07.2014, s. 13. Czeladko R., Raszkowska G„ O czym marzą studenci. Rynek pracy, „Rzeczpospolita” z 22-23.09.2007, s. 1. Czerniakiewicz J., Repatriacja ludności polskiej z ZSRR 1944-1948, Warszawa 1987, s. 54. Czym rząd mógłby skusić emigrantów do powrotu, „Gazeta Wyborcza” z 3.10.2007, s. 29. Ćwiek J., Więcej pracy dla cudzoziemców, „Gazeta Wyborcza” z 31.08.2006, s. 22. Dąbrowski P., Praca przymusowa cudzoziemców w Polsce. Analiza zjawisk w wybranych grupach imigranckich, Warszawa 2014. Dębicki M„ Makaro J., Polacy wobec Ukrainy i Ukraińców w latach 2012-2014 - reflek sje na marginesie badań sondażowych, w: Sąsiedztwa III RP - Ukraina. Zagad nienia społeczne, red. M. Dębicki, J. Makaro, Wrocław 2015, s. 8-21. Dietz В., Ost-West-Migration im Kontext der EU-Erweiterung, „Aus Politik und Zeitge schichte” 2004, B. 5-6, s. 41M7. DunatB., Banderowcy z mopem, „Angora” 2017, nr 8, s. 17, 18. Duszczyk M., Dość migracyjnej paniki, „Gazeta Wyborcza” z 22.08.2006, s. 15. Duszczyk M., Polska polityka migracyjna a rynek pracy, Warszawa 2012, s. 191-193. Dyczewski L„ Polacy w Bawarii, Lublin 1993. Egea J., Drinkwater S., Garapich M., Polscy migranci w Londynie - klasa społeczna i etniczność, Centree for Research of Nationalism, Ethnicity and Multiculturalism, University of Surrey, Guildford 2006, s. 11-34. Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVIII-XX wiek), red. A. Pilch, Warszawa 1984. 201 Fijałkowski P., Samsung zatrudnia Ukraińców, „Gazeta Wyborcza. Poznań”, 2930.11.2014, s.3. Flis D., Więcej pieniędzy dla repatriantów, „Gazeta Wyborcza”, 30.09.2015, s. 2. Florczyk A., Uchodźcy w Polsce. Między humanitaryzmem a pragmatyzmem, Toruń ' 2003. Frelak J., Praca Ukraińców w Polsce - rekomendacje dla polityki migracyjnej, Warsza wa 2005. Gańczak F., Kto wyrwie niemieckie szparagi, „Newsweek” z 17.04.2005, s. 78-79. Głąbicka K., Przerzut migrantów do lub przez terytorium Polski, Warszawa 1999. Grzeszczak A., Piątek M., Rachunek za wojnę, „Polityka” 2022, nr 11, s. 41. Grzymała-Kozłowska A., Polacy nielegalni pracownicy w Belgii, Warszawa 2001. Grzymała-Kozłowska A., Konstruowanie „innego”. Wizerunki imigrantów w Polsce, Warszawa 2007, s. 241-245. Grzymała-Moszczyńska H., Nowicka E., Goście i gospodarze. Problem adaptacji kultu rowej w obozach dla uchodźców oraz otaczającychje społecznościach lokalnych, Kraków 1998. GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach 2004-2012, Warszawa 2013, s. 3. Hamilton D., Die Suche nach einem Kompromißfür eine internationale Ordnung, „WeltTrends. Internationale Politik und vergleichende Studien” 1993, nr 1, s. 15. Han P., Sozologie der Migration, Stuttgart 2010, s. 5-24. Han P., Theorien zur internationalen Migration, Stuttgart 2018, s. 8-61. Heffner K., Solga B., Praca w RFN i migracje polsko-niemieckie a rozwój regionalny Śląska Opolskiego, Opole 1999. Horn F., Fremdelnde Millionen. Deutschlands größte Zuwanderergruppe ist kaum in tegriert, und das seit mehr als Jahren, „Preußische Allgemeine Zeitung”, 10.03.2017, s. 3. Hönekopp E., Ursachen und Perspektiven: Ost-West-Wandergungen, w: Zuwanderungs politik der Zukunft, Bonn 1992, s. 23. Hönekopp E., Polnische Arbeitsmigranten auf dem Arbeitsmarkt in Deutschland zwei Jahre nach der Erweiterung, w: Von Polen nach Deutschland und zurück. Die Arbeitsmigration und ihre Herausforderungen für Europa, red. M. Nowicka, Bielefeld 2007, s. 47. Hut P., Warunki życia i proces adaptacji repatriantów w Polsce w latach 1992-2000, Warszawa 2002, s. 92-93. Janczewska M., Grabarczyk A., Fachowcy wyjadą do Berlina. Niemcy chcą otworzyć dla Polaków swój rynek pracy. Czy województwa zachodnie wyludnią się?, „Dzien nik” z 26.07.2007, s. 8. Jażwińska E., Łukowski W., Okólski M., Przyczyny i konsekwencje emigracji z Polski, Warszawa 1997. 202 Jendroszczyk P., Willkommen, polscy inżynierowie. Niemcy otwierają rynek dla niektó rych specjalistów, „Rzeczpospolita” z 25-26.08.2007, s. B2. Jendroszczyk P., Wyższe stawki zablokują rynek pracy. Niemiecki rząd zapowiada walkę, z tanią silą roboczą z nowych krajów Unii, „Rzeczpospolita” z 12.04.2005, s. BI. Jończy R„ Migracje zarobkowe z regionu opolskiego do Niemiec. Aspekty ekonomiczne, w: Zewnętrzne migracje zarobkowe we współczesnej Polsce. Wybrane zagadnie nia, pod red. A. Rajkiewicza, Włocławek 2000, s. 86. Jurek K., Tożsamość imigrantów z Białorusi i Ukrainy. Wchodzenie w polskie społeczeń stwo, Lublin 2016, s. 128. Kaczmarczyk P., „Potski Berlin”? - uwagi na temat najnowszych migracji Polaków do stolicy Niemiec, w: Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, pod red. E. Jaźwińskiej, M. Okólskiego, Warszawa 2001, s. 252. Kaczmarczyk P., Migracje zarobkowe Polaków w dobie przemian, Warszawa 2015. Kafsack H., Der Zug der osteuropädischen Arbeiter ist noch nicht angekommen, „Frank furter Allgemeine Zeitung” z 10.09.2005, s. 16. Wyjeżdżają na stałe? Co trzeci młody Polak pracuje za granicą, „Rzeczpospolita” z 20.09.2007, s. 5. Kalucki J., Jeśli coś tu trzyma, to rodzina. Polacy znacznie chętniej niż inne narody wy jechaliby do pracy za granicą. Ale powstrzymuje ich rozłąka z bliskimi, „Rzecz pospolita” z 16.05.2011, s. A5. Kaźmierkiewicz R, Integracja z Schengen jako wyzwanie dla polskiej polityki wizowej wobec wschodnich sąsiadów, Warszawa 2005. Kindler M., Napierała J., Migracja kobiet przypadek Polski, Warszawa 2010, s. 15-30. Klukowska К., Holendrze odczep się od Polaków, „Gazeta Wyborcza” z 28.06.2012, s. 2-4. Kłopot S., Trojanowski P., Cudzoziemcy we Wrocławiu, „Acta Universitatis Londziensis. Folia Sociologica” 2018, nr 64, s. 52. Konieczna J., Wizerunek Ukrainy, Ukraińców i stosunków polsko-ukraińskich. Raport z badań, Warszawa 2002. Korbel J., Emigracja z Polski do RFN. Wybrane problemy, Warszawa 1983. Korczyńska J., Sezonowe wyjazdy zarobkowe Polaków do Niemiec, Warszawa 2003, s. 89-97. Kościński P., Serwetryk T., Ukraińcy obawiają się wiz szengeńskich, „Rzeczpospolita” z 11.09.2007, s. 9. Kowalski J., Nie grozi nam masowy odpływ specjalistów do Niemiec, „Dziennik” z 5.11.2007, s. 2. Kowalski J., Kim są Ukraińcy pracujący w Polsce, „Rzeczpospolita” z 4.01.2017, s. A3. Kozak S., Patologia eurosieroctwa w Polsce. Skutki migracji zarobkowej dla dzieci i ich rodzin, Warszawa 2010, s. 23-25. Kozielska J„ Poakcesyjne migracje zarobkowe. Kontekst teoretyczno-empiryczny, Po znań 2014. 203 Kraszewski P., Typologia migracji, w: Migracje - Europa - Polska, red. W. J. Burszta, J. Serwański, Poznań 2003, s. 27-29. Kraszewski P., Polska emigracja zarobkowa w latach 1870-1939, Poznań 1995. Kryńska E., Okresowe emigracje zarobkowe, w: Mobilność zasobów pracy, pod red. E. Kryńskiej, Warszawa 2000, s. 222-223. Kubiak M., Siany K., Migracje, w: Encyklopedia socjologii, t. 2, Warszawa 1999, s. 243249. Kubitsky J., Psychologia migracji, Warszawa 2012, s. 34-40. Kukar S., Couses and Consequences of the Refugee Problem in Slovenia, „Migration” 1993, nr 3, ss. 71-90. Kurzępa J., Lękprzed obcością - strategia „ michy "albo „palki ”,w. Migracja. Uchodźctwo. Wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie, red. D. Lalak, Warszawa 2007, s. 75-76. Kuźniar R., Spadaj globalny policjancie, „Gazeta Wyborcza” z 21-22.05.2016, s. 15. Kwilecki A., Ruchy migracyjne ludności w Polsce Ludowej. Stan i potrzeby badań, w: Z pogranicza problematyki narodowej i międzynarodowej. Studia i szkice, Warszawa 1982, s. 38-61. Larrabee F. S., Down and Out in Warsaw and Budapest. Eastern Europę and East-West Migration, „International Security” 1992, nr 16, ss. 9-10. Latuch M„ Repatriacja ludności polskiej w latach 1955-1960 na tle zewnętrznych ru chów ludnościowych, Warszawa 1994, s. 99, 100. Latuch M., Demografia społeczno-ekonomiczna, Warszawa 1985. Lee E. S., Teoria migracji, w: Modele migracji, red. A. S. Kostrowicki, Warszawa 1972, s. 13-16. Lehmann A„ Jeden ukraiński niewolnik, „Gazeta Wyborcza” z 12.09.2016, s. 8. Lemberg H., „ Ethnische Säuberung ”: Eine Mittel zur Lösung von Nationalitatenproblemen?, „Aus Politik und Zeitgeschichte”. Beilage zur Wochenzeitung „Das Parla ment” 1992, nr 46, ss. 27-38. Leśniewicz К., Ukrainiec - pracownik drugiej kategorii, „Przegląd” z 12-18.02.2018, s. 20-23. Liubakova H., Przyjechałam do Polski zabrać wam pracę, „Gazeta Wyborcza” z 1.03.2017, s. 3^1. Łazarczyk G., Coraz więcej mieszkań trafia do Ukraińców, „Gazeta Wyborcza” z 1-2.02.2020, s. 7. Łojewska J., Unijna propozycja dla uchodźców, „Rzeczpospolita” z 3.03.2022, s. A4. Maak G., Holendrzy grzeczni, ale sfrustrowani, „Gazeta Wyborcza” z 15.03.2017, s. 11. Maciejewicz P„ Pracują za granicą - czy Polska ma coś z tego?, „Gazeta Wyborcza” z28.06.2006, s. 23. Maciejewicz P„ Polskie buraki kontra niemieckie procesory. Dlaczego w porównaniu z Francuzami i Niemcami zarabiamy tak strasznie mało?, „Gazeta Wyborcza” z 9.12.2013, s. 16. 204 Maciejewicz P., Jak Dmytro mógłby zostać Polakiem, „Gazeta Wyborcza” z 19.02. 2015, s. 19. Marczuk B., Ukraińcy szturmują. Błyskawicznie rośnie fala osób ze Wschodu chcących pracować i osiedlać się w Polsce, „Rzeczpospolita” z 29.01.2015, s. 1, 7. Maryański A., Migracje w świecie, Warszawa 1984. Meier-Braun K. H., Massenansturm aus dem Osten? - Die Wanderungsbewegungen aus dem früheren Ostblock lassen sich nicht voraussagen, „Zeitschrift für Kulturaus tausch” 1992, nr 2, ss. 219-221. Mesie M., Flüchtlingstypen im Fall Kroatiens, „Migration” 1993, nr 3, ss. 46-59. Mikulska J., Zatrzaśnięte w domach, „Wysokie obcasy” dodatek do „Gazety Wyborczej” z 2.01,2022, s. 20-23. Misiak W, Nowa emigracja i wyjazdy zarobkowe zagranicą, Wrocław 1991. Miś A., Migracja zarobkowa do Wielkiej Brytanii po akcesji Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2012, s. 40-54, 65, 66. Morawski Z., Robić za uchodźcę?, „Polityka" 1997, nr 38. Nazarewicz K., Krwotok, „Życie Warszawy” z 11.06.1989. Niedźwiedzki D., Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, Kraków 2010, s. 236-253. Nowicka E., Łodziński S., Uprogu otwartego świata. Poczucie polskości i nastawienia Polaków wobec cudzoziemców w latach 1989-1998, Kraków 2001. Obracht-Prondzyński C., Emigracja z Polski. Przyczyny - formy - cele - skutki, w: W kręgu problematyki kaszubsko-pomorskiej. Studia i szkice, Gdańsk-Wejhero wo 2003, s. 179-212. Okólski M., Imigranci. Przyczyny napływu, cechy demograficzno-spoleczne, funkcjono wanie w społeczeństwie polskim, Warszawa 1998. Okólski M., Współczesne europejskie migracje międzynarodowe a dynamika procesów integracyjnych, „Studia Socjologiczne” 2001, nr 1, s. 11-16. Okólski M., Najnowszy ruch wędrówkowy z Ukrainy do Polski. Charakterystyka stru mieni, cech migrantów i okoliczności pobytu w Polsce, Warszawa 1996. Osiński W, Kto wyczyści wannę. Niemcy zatrudniają tysiące gospodyń, najczęściej z Eu ropy Środkowo-Wschodniej, „Przegląd”, 27.12.2017-1.01.2018, s. 24. Oswald J., New Migration Patterns in the Former Soviet Union, „Migration” 1991, nr 3-4, ss. 23-36. Pawlicki J., Brzydka twarz Holandii, „Gazeta Wyborcza” z 9.03.2012, s. 2. Pelowski W., Na Wyspy Brytyjskie jeżdżą wyksztalciuchy, „Praca”, dodatek do „Gazety Wyborczej” z 9.07.2007, s. 1, 2. Pelowski W., Emigranci: nie wracamy, „Gazeta Wyborcza” z 4.07.2007, s. 1. PiątkowskaM., Polakchce etatu, „Gazeta Wyborcza” z 30.04.2014, s. 1. Płaskoń J., Tata przywiezie euro, „Przegląd” z 8.01.2003, s. 32. Polańska J., Pod niemieckimi łóżkami. Zapiski polskiej sprzątaczki, Warszawa 2011, s. 10, 63. 205 Popiołek A., Tani jakPolak?, „Gazeta Wyborcza” z 19.05.2014, s. 20. Popowski S„ Polska wielu kolorów. Sensowna polityka migracyjna zapobiegnie starze niu się, także rasizmowi, „Rzeczpospolita” z 28.02.2006, s. 8. Przytuła S., Migracje międzynarodowe i ekspatriacja, Warszawa 2017, s. 61. Pszczółkowska D., Fala emigrantów powoli opada, „Gazeta Wyborcza” z 22.08.2007, s. 11. Pszczółkowska D., Polacy podbijają Zieloną Wyspę, „Gazeta Wyborcza” z 31.Озl.04.2012, s. 13. Rogowska E., Ukrainiec potrzebny od zaraz, „Przegląd” 2016, nr 7, s. 7,19. Rozwadowska A., Anannikowa L., Ukraińcy potrzebni jak nigdy, „Gazeta Wyborcza” z2.12.2016, s. 10. Rozwadowska A., Wójcik R., Narodowcy straszą w Sejmie Ukraińcami, „Gazeta Wybor cza” z 18-19.03. 2017, s. 3. Rozwadowska A., Czy będzie strajk w Tesco?, „Gazeta Wyborcza” z 11-12.02.2017, s. 6. Rozwadowska A., Halo? Dlaczego pan nie płaci Ukraińcom?, „Gazeta Wyborcza” z 13.1.2017, s. 10. Rozwadowska A., Zakorkowane urzędy pracy i bierność. Ukraińcy odpuszczają sobie Polskę, „Gazeta Wyborcza” z 21-22.04.2018, s. 11. Różalski J., Polsza dla tibia. Ukraińcy zachwyceni Polską, „Duży Format”, dodatek do „Gazety' Wyborczej” z 1.09.2016, s. 10-12. Rutkowska E., Na Ukraińców jesteśmy (raczej) otwarci. Najmniej tolerancyjni okazuje się jednak najmłodsi, „Dziennik Gazeta Prawna” z 12.03.2019, s. 8. Sakson A., Migracje w XXwieku, w: Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średnio wieczu, red. M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2004, s. 441-456. Sakson A., Problemy emigracji zarobkowej w Polsce, w: Transformacja w Polsce i w Niemczech Wschodnich. Próba bilansu, red. A. Sakson, Poznań 2009, s. 164-172. Sakson A., Nationale Minderheiten im heutigen Polen, „AWR Bulletin” 1994, nr 1-2, ss. 61-68. Sakson A„ Hintergründe der polnischen Massenemigration - die De-facto-Fluchtlinge aus Polen, „AWR Bulletin” 1990, nr 3, ss. 117-124. Sakson A., Die neue Wanderunsgbewegungen polnischer Arbeitskräfte. Eine Dokumen tation, „Prokla” 1991, nr 2, ss. 285-290. Sakson A., Wartości życiowe studentów Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, „Biuletyn Naukowy'ART” 1986, nr 1. Sakson A., Niemcy potrzebują pracowników, „The Wall Street Journal. Polska”. Dodatek do „Dziennika” z 7.08.2007, s. 8. Sakson A., Dobrowolni niewolnicy? Wywiady z polskimi i niemieckimi związkowcami (maszynopis), Poznań 2016, s. 13. Sakson A., Polnische Migrations- und Flüchtlingspolitik -10 Jahre nach der Transfor mation (1990-2000), „AWR Bulletin” 2000, nr 3^1, s. 135-140. 206 Sakson A., Die Genfer Flüchtlingskonvention und die Flüchtlingssituation in der RepublikPolen, „AWR Bulletin" 1992, nr 1, ss. 12-15. Sakson A., Polen - Land der Ost-West-Migrationen, „AWR-Bulletin” 1997, nr 4, s. 156-164. Sakson A., Polen und die Flüchtlinge, „WeltTrends" 2016, nr 112, s. 10-14. Sakson A., Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945—1997, Olsztyn 1998, s. 127. Sarnecki M., Szwedzkie bajanie Trampa, „Gazeta Wyborcza” z 21.02.2017, s. 13. Skrzydlewska-Kalukin K., Nad Tamizą Polakom plącą znacznie lepiej. Niemcy muszą przebić ofertę z Wysp. Na razie nawet robotnicy sezonowi omijają ich lukiem, „Dziennik” z 26.08.2007, s. 8. Skrzydlewska-Kalukin K., Tekień K., Pól Polski bez fachowców, „Dziennik” z 28.08. 2007, s. 8. Siany K., Między przymusem a wyborem. Kontynentalne i zamorskie emigracje z krajów Europy Środkowo-Wschodniej 1939-1989, Kraków 1995, s. 31-33. Sobolak J., Kierunek Polska. A co z pracą?, „Gazeta Wyborcza” z 25.02.2022, s. 16. Specustawa dla uchodźców wojennych z Ukrainy, „Gazeta Wyborcza” z 28.03.2022, s. 7. Sporek T., Przyczyny, rodzaje i skutki migracji siły roboczej pomiędzy Polską a Niem cami na przełomie XX i XXI wieku, w: Polska-Niemcy w zjednoczonej Europie i ich ekonomiczna odpowiedzialność, pod red. W. Małachowskiego, Warszawa 2006, s. 274. Statistisches Jahrbuch für Bundesrepublik Deutschland 1981-1988, Wiesbaden 1989. Statz A., Ausmaß Ursachen und Chancen der Ost-West-Wanderungsbewegun gen in Europa, „Blätter fur deutsche und internationale Politik” 1991, nr 9, ss. 1075-1086. Stpiczyński T., Polacy w świecie, Warszawa 1992, ss. 150-153. Stola D., Rodzaje i mechanizmy migracji zarobkowej do Polski, Warszawa 1997. Stola D., Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski (1949-1989), Warszawa 2010. Stosunek do innych narodów. Komunikat z badań, CBOS, Warszawa 2016, nr 53, s. 4,6. Survey of the Implementation of Temporary Protection. Comprehensive Response to the Humanitation Crisis in Former Yugoslavia, UNHCR, 30 April 1993. Szczepański J., Sprawy ludzkie, Warszawa 1980, s. 110. Szczerek Z. (2017), Merkel już nie pocałuje Kaczyńskiego w rękę, „Gazeta Wyborcza” z 11-12.02.2017, s. 7. Szerepka L., Sytuacja demograficzna Rosji, Warszawa 2006, s. 5-31. Szymczycha D., Emigracja czy fucha za zielone, „Reporter” 1989, nr 1. Szyngiera K., Wlekły' M. (2017), Wycieczka na dżihad, „Duży Format” dodatek do „Ga zety Wyborczej” z 20.02.2017, s. 21. Thomas R„ Polacy stawiają Anglię na nogi, „Gazeta Wyborcza” z 17.09.2006, s. 13. 207 Trzcielińska-Polus A., Sytuacja emigrantów i azylantów przybyłych z Polski do Republiki Federalnej Niemiec, w: Polska ludność rodzima na Śląsku w okresie Polski Lu dowej, pod red. M. Lisa, Opole 1988. Urazińska A., Lekarze z Ukrainy już pracują, „Gazeta Wyborcza” z. 2-3.04.2022, s. 8. Wagner M., Fiałkowska K., Piechowska M., Lukowski W. (red.), Niemiecki proszek do prania i „Polnische Wirtschaft”. Polscy robotnicy sezonowi w Niemczech - ob serwacje etnograficzne, Warszawa 2016, s. 188-199. Walczak B., Społeczne, edukacyjne i wychowawcze konsekwencje migracji rodziców, Warszawa 2008, s. 81-85. Walenciak R., Od Polski do Polonii, „Sztandar Młodych” z 17-19.03.1989. Walewska D., Unia Europejska. Nie wszystkich kusi bogaty Zachód, „Rzeczpospolita” z 11.08.2008, s. 7. Walker M., Niemcy otwierają się na imigrantów, „The Wall Street Journal. Polska” do datek do „Dziennika” z 28.08.2007, s. 4. Warzywoda-Kruszyńska W, Państwo niesolidarne, „Gazeta Wyborcza” z 28.08. 2007, s. 18. Weiner A., Tak daleko stąd, tak blisko - europeizacja a integracja legalnych imigran tów, uchodźców i repatriantów w Rzeczypospolitej Polskiej, w: Integracja czy dyskryminacja? Polskie wyzwania i dylematy u progu wielokulturowości, red. K. Iglicka, Warszawa 2003, s. 163. Wiatr A., Betrojerinki. Reportaże o pracy opiekuńczej i (bez) nadziei, Warszawa 2017, s. 83, 159, 165. Wieliński B. T., Niemcy dla Polaków?, „Gazeta Wyborcza” z 26.07.2007, s. 8. Wikło M., Ucieczka spod bomb, „W Sieci” z 26.01-1.02.2015, s. 39—42. Wilczak J., Niewidzialni. W Polsce pracuje ponad milion Ukrainek i Ukraińców. Legal nie i nielegalnie, „Polityka” 2016, nr 25, s. 19. Wilczyński P., Stali w tymczasowości, „Tygodnik Powszechny” z 8.01.2012, s. 5. Winnicka E., Polak śmierdzi i szeleści, „Polityka” 2012, nr 13, s. 24. Wolna H., Wysoka cena dostatku. Cienie śląskich saksów, „Trybuna” z 26.10.2007, s. 7. Woś R., Kolory wyzysku. Czy Polacy wyzyskują Ukraińców? Czy mamy u nas obozy pracy?, „Polityka”, nr 9, 28.02-6.03.2018, s. 15. Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1930-1959. Atlas ziem Polski, pod red. W. Sienkiewi cza, G. Hryciuka, Warszawa 2008, s. 99, 101. Zabłocki J., Proces adaptacji i integracji społecznej mieszkańców Braniewa w latach 1945-1964, Braniewo 1966, s. 37. Zamojski J. E., Migracje po II wojnie światowej, w: Migracje 1945-1995, Migracje i społeczeństwo, t. 3, Warszawa 1999, s. 7-20. Zatrudnienie cudzoziemców z krajów unijnych. Rozmowa z Cezarym Mizejewskim, pod sekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, „Rzeczpospolita” z 24.03.2004, s. 8. 208 Zawadzka G., Z dalekiego kraju za chlebem do Polski, „Rzeczpospolita” z 9.02.2023, s. A2. Zieliński M. A., Jeśli do Niemiec to tylko na sezon. Nie poparliśmy europejskich rynków. Nie jesteśmy na garnuszku pomocy społecznej, „Rzeczpospolita” z 28.12.2005, s. 9. Zwierz B., Polskie perły, „Wysokie obcasy”, dodatek do „Gazety Wyborczej” z 29.04.2017, s. 24, 25. Żygulski K., Repatrianci na Ziemiach Zachodnich. Studium socjologiczne, Poznań 1962, s. 164-167.
any_adam_object	1
any_adam_object_boolean	1
author	Sakson, Andrzej 1952-
author_GND	(DE-588)103516271
author_facet	Sakson, Andrzej 1952-
author_role	aut
author_sort	Sakson, Andrzej 1952-
author_variant	a s as
building	Verbundindex
bvnumber	BV049069253
ctrlnum	(OCoLC)1392143371 (DE-599)KXP1851426787
era	Geschichte 1944-2022 gnd
era_facet	Geschichte 1944-2022
format	Book
fullrecord	<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02303nam a2200505 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049069253</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20231013 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230727s2023 pl a\|\|\| \|\|\|\| 00\|\|\| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366740785</subfield><subfield code="9">978-83-66740-78-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1392143371</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)KXP1851426787</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B1595</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Sakson, Andrzej</subfield><subfield code="d">1952-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)103516271</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Współczesne migracje w Polsce</subfield><subfield code="c">Andrzej Sakson</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Poznań</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">208 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1944-2022</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Einwanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013960-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Auswanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4003920-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Internationale Migration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4162051-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Repatriierung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4177807-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Auswanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4003920-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Einwanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4013960-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Repatriierung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4177807-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Internationale Migration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4162051-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1944-2022</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20231013</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034331250</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0905</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection>
geographic	Polen (DE-588)4046496-9 gnd
geographic_facet	Polen
id	DE-604.BV049069253
illustrated	Illustrated
index_date	2024-07-03T22:26:36Z
indexdate	2024-07-10T09:54:21Z
institution	BVB
isbn	9788366740785
language	Polish
oai_aleph_id	oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034331250
oclc_num	1392143371
open_access_boolean
owner	DE-12 DE-B1595
owner_facet	DE-12 DE-B1595
physical	208 Seiten Illustrationen
psigel	BSB_NED_20231013
publishDate	2023
publishDateSearch	2023
publishDateSort	2023
publisher	Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
record_format	marc
spelling	Sakson, Andrzej 1952- Verfasser (DE-588)103516271 aut Współczesne migracje w Polsce Andrzej Sakson Poznań Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2023 208 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1944-2022 gnd rswk-swf Einwanderung (DE-588)4013960-8 gnd rswk-swf Auswanderung (DE-588)4003920-1 gnd rswk-swf Internationale Migration (DE-588)4162051-3 gnd rswk-swf Repatriierung (DE-588)4177807-8 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Auswanderung (DE-588)4003920-1 s Einwanderung (DE-588)4013960-8 s Repatriierung (DE-588)4177807-8 s Internationale Migration (DE-588)4162051-3 s Geschichte 1944-2022 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis
spellingShingle	Sakson, Andrzej 1952- Współczesne migracje w Polsce Einwanderung (DE-588)4013960-8 gnd Auswanderung (DE-588)4003920-1 gnd Internationale Migration (DE-588)4162051-3 gnd Repatriierung (DE-588)4177807-8 gnd
subject_GND	(DE-588)4013960-8 (DE-588)4003920-1 (DE-588)4162051-3 (DE-588)4177807-8 (DE-588)4046496-9
title	Współczesne migracje w Polsce
title_auth	Współczesne migracje w Polsce
title_exact_search	Współczesne migracje w Polsce
title_exact_search_txtP	Współczesne migracje w Polsce
title_full	Współczesne migracje w Polsce Andrzej Sakson
title_fullStr	Współczesne migracje w Polsce Andrzej Sakson
title_full_unstemmed	Współczesne migracje w Polsce Andrzej Sakson
title_short	Współczesne migracje w Polsce
title_sort	wspolczesne migracje w polsce
topic	Einwanderung (DE-588)4013960-8 gnd Auswanderung (DE-588)4003920-1 gnd Internationale Migration (DE-588)4162051-3 gnd Repatriierung (DE-588)4177807-8 gnd
topic_facet	Einwanderung Auswanderung Internationale Migration Repatriierung Polen
url	http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034331250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
work_keys_str_mv	AT saksonandrzej wspołczesnemigracjewpolsce

Verfügbarkeit

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Fernleihe Bestellen Achtung: Nicht im THWS-Bestand! Inhaltsverzeichnis

MARC

Datensatz im Suchindex

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Ähnliche Einträge