Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.):
Gespeichert in:
Hauptverfasser: | , |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Sandomierz
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz Sp. z o.o.
2023
|
Ausgabe: | Wydanie II |
Schriftenreihe: | Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu
nr 2 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Register // Sachregister Literaturverzeichnis |
Beschreibung: | 256 Seiten, [16] Seiten Bildtafeln Illustrationen 22 cm |
ISBN: | 9788383450537 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV049060875 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20230907 | ||
007 | t | ||
008 | 230721s2023 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788383450537 |9 978-83-8345-053-7 | ||
035 | |a (OCoLC)1392147747 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV049060875 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Szylar, Anna |d 1961- |e Verfasser |0 (DE-588)1018433627 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) |c Anna Szylar, ks. Piotr Tylec |
250 | |a Wydanie II | ||
264 | 1 | |a Sandomierz |b Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz Sp. z o.o. |c 2023 | |
300 | |a 256 Seiten, [16] Seiten Bildtafeln |b Illustrationen |c 22 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu |v nr 2 | |
610 | 1 | 7 | |a Moniales Ordinis Sancti Benedicti (Sandomierz) |2 dbn |
610 | 1 | 7 | |a Wyższe Seminarium Duchowne (Sandomierz) |2 dbn |
648 | 7 | |a Geschichte 1700-1950 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 7 | |a Kuchnia klasztorna |2 dbn | |
650 | 7 | |a Kuchnia polska |2 dbn | |
650 | 7 | |a Kultura stołu |2 dbn | |
650 | 7 | |a Posiłki (jedzenie) |2 dbn | |
650 | 7 | |a Seminaria duchowne |2 dbn | |
650 | 7 | |a Wyposażenie kuchni |2 dbn | |
650 | 7 | |a Zakony żeńskie |2 dbn | |
650 | 7 | |a Zwyczaje żywieniowe |2 dbn | |
650 | 0 | 7 | |a Alltag |0 (DE-588)4001307-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Priesterseminar |0 (DE-588)4197898-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Kloster |0 (DE-588)4031225-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Ernährungsgewohnheit |0 (DE-588)4136846-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Ess- und Trinksitte |0 (DE-588)4015556-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Sandomierz (woj. świętokrzyskie) |2 dbn | |
651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Sandomierz |0 (DE-588)4378952-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Sandomierz |0 (DE-588)4378952-3 |D g |
689 | 0 | 2 | |a Kloster |0 (DE-588)4031225-2 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Priesterseminar |0 (DE-588)4197898-5 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Ess- und Trinksitte |0 (DE-588)4015556-0 |D s |
689 | 0 | 5 | |a Ernährungsgewohnheit |0 (DE-588)4136846-0 |D s |
689 | 0 | 6 | |a Alltag |0 (DE-588)4001307-8 |D s |
689 | 0 | 7 | |a Geschichte 1700-1950 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Tylec, Piotr |d 1984- |e Verfasser |0 (DE-588)1231833866 |4 aut | |
830 | 0 | |a Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu |v nr 2 |w (DE-604)BV048561377 |9 2 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Sachregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20230907 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034323028 | ||
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804185368320278528 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wstęp..........................................................................................5 Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu i klasztor Benedyktynek Sandomierskich - ludzie, miejsce i tradycja................................................................. 5 Baza źródłowa......................................................................13 Układ treści.........................................................................18 Część I Przy klasztornym stole. Rzecz o kuchni benedyktynek sandomierskich (i nie tylko...) od XVIII do początku XIX wieku Prawo kanoniczne a kuchnia klasztorna.............................. 23 Organizacja kuchni klasztornej..............................................26 Miejsce konsumpcji posiłków................................................. 33 Produkty, potrawy, przetwory.................................................43 Napoje...................................................................................... 69 Posiłki zakonnic - codzienne i świąteczne........................... 76 Przepisy kulinarne benedyktynek sandomierskich............. 93 255
Część II Przy kleryckim stole. Rzecz o kuchni Seminarium Duchownego w Sandomierzu w latach 1820-1939 Stół klerycki elementem formacji do kapłaństwa.............. 109 Kwestia porannych posiłków................................................ 116 Klerycki jadłospis................................................................ 122 Zaopatrzenie seminaryjnej spiżarni................................... 134 Kwestie finansowe.................................................................164 Pomieszczenia kuchenno-gospodarcze oraz ich wyposażenie............................................................ 180 Przepisy kulinarne................................................................ 193 Wykaz skrótów..................................................................... 235 Bibliografia............................................................................236 Indeks rzeczowy.................................................................... 247 Bayerische Staatsbibliothek München 256
Indeks rzeczowy * Cukier........... 44, 50-51, 53, 62, 67-68, 87, 89, 96, 97, 100, 105, 132, 170, 230-231 cukierki.......................................... 53 kanar............................................ 104 kostki............................................ 158 kryształ ........................................ 158 „melis” ..................................53, 55 „refinat”................................... 53,55 Ciasta/desery babki/baby 49-51, 96 żółta................................................ 84 biszkopt........................... 43, 49, 83-84 z migdałami............................. 40, 52 ciasta/ciastka drożdżowe......................... 50-51,96 francuskie ..................................... 49 lekkie................................ 49-50, 96 suche.............................................. 52 kołacze ....................... 48-49 „powidlane” ................................. 49 „rodzenkowe”......................... 49, 79 lody..................................................... 132 legumina.................................... 126, 182 marcepany................................. 49, 132 mazurki.................................. 49, 79, 84 miodownik .......................................... 49 obwarzanki........................... 43-44, 49 opłatki..................................... 77, 119 pączki ..................... 44-46, 49, 94, 132 pierniki/pierniczki............... 49, 50-52, 77, 84, 101 katarzynki...................................... 84 migdałowe............................49, 100 toruńskie................... 49, 71, 84, 99 z
głogiem........................................49 placki arkuszowe................. 49, 53, 56 cukrowe.......................................... 49 placuszki z makiem....................... 79 strucle ................... 49,77-78, 119, 139 z miodem........................................49 sucharki......................... 49-51, 96, 132 torty........................................ 49, 52, 83 migdałowy...................................... 84 mleczny.......................................... 94 Dania jarskie jaja po włosku.......................... 208-209 jajecznica na mleku, na winie ... 48, 95 kasza gryczana przysmażana .............. 209 jaglana na sypko................... 46, 77 jaglana wypiekana ze słoniną .. 209 jaglana z suszonymi śliwkami i olejem........................................ 126 kluski....................... 125, 131, 190,206 kładzione..................................... 205 lane ........................................ 46, 79 * Indeks rzeczowy obejmuje nazwy produktów żywnościowych, potraw, posiłków, urzędów związanych z przetwarzaniem żywności i przygotowaniem potraw oraz nazwy pomieszczeń gospodarczych. 247
okraszone tłuszczem.................128 szwajcarskie ...............................206 tatarczane kładzione.............46, 79 z grzybami..................................... 77 z makowym mlekiem.................. 46 z mlekiem ................................... 131 z rodzynkami................................. 80 z sosem ........................................ 124 ze śliwkami.............................76 knedle z wiśniami............................. 205 kręple (placki)..................................... 77 łazanki obsypane serem..................... 130 z twarożkiem............................... 208 ze słoniną .................................... 125 makaron obsmażany z masłem 125 zapiekany ................................... 207 naleśniki ......................... 46, 76, 79, 93 bawarskie ................................... 208 nadziewane................................... 76 z kaszą i cukrem........................... 46 pierogi/pierożki.......... 76, 79, 124,129 dęte ..............................................205 leniwe .......................................... 131 z kaszą.................................. 46,204 z powidłami......................... 46, 130 z serem ................. 48, 80, 130,204 z ziemniakami i serem .............. 204 prażucha ......................... 129, 206-207 Dania mięsne auszpik z indyka - galantyna 226 baranki pieczone................................. 79 befsztyk po angielsku......................... 219 cielęcina na żółto ..........................................79 ze śliwkami..................................132
flaki............................................ 219-220 kaczka na dziko................................. 227 kapłon z kwaśną śmietaną............... 225 kiełbasy............... 59, 61,76, 118, 135, 196-197 kotlety baranie bite................................. 221 cielęce w papilotach...................223 248 kurczęta nadziewane................................. 225 po hiszpańsku............................. 224 kuropatwy z rożna z farszem .. 227-228 pasztety................... 49, 62, 83-84, 196 „pieczenina krzyżowa duszona z limonką i oliwkami”......................... 77 pieczeń ............... 76-77, 125, 128-129, 130, 193,209 cielęca.......................................... 221 wieprzowa z farszem.................. 216 wołowa ........................................ 123 wołowa duszona............... 217-218 serdelki ................................................ 62 sznycle siekacze ........................216-217 sztuka mięsa z rumianym sosem ... 217 trzęsionka ............................................ 76 udziec sarni.......................................... 61 wątróbka.............................. 61, 79, 226 wołowina - mięso rosołowe z ryżem.................................................61 zając na czarno ....................................61 „zając zapalny”............................61,78 zrazy baranie po irlandzku .............. 221 Dania rybne jesiotr pieczony na rożnie................ 215 karp na czarno.................................. 77-79 pieczony.......................................... 78 pieczony i na czarno..................... 58 po czesku
z czarnym sosem ... 212 leszcz z chrzanem i jabłkami .......... 213 lin po nelsońsku ............................... 213 sandacz po parysku................... 211-212 sum z kapustą................................... 214 szczupak duszony.......................................... 58 faszerowany ............................... 210 na biało ............................................ 7 na żółtko........................................ 58 przyprawiany gałką muszkatołową i cynamonem................................. 78 węgorz w sosie pietruszkowym ... 214
Drób gęś........... 59, 77, 82, 84,135,201,222 indyk .. 59, 80,83-84,135-135,195,226 kaczka ... 59, 77, 83-84, 135-136, 201, 222, 227 kapłon (karmny lub dworny) .. 59, 62, 78-79, 83-84, 103, 135-136, 225, 227 kura . . 59, 79-80, 82,135-136, 146,227 kurzęta .............................40, 59 prosta........................................ 59 kurczak .............................................. 196 kurczęta............... 80, 84, 115, 136, 224 Grzyby................... 59,61,63,68,77, 79, 87, 89, 157, 170,201,205, 213-214,218,230, 233 Jaja............. 29,41,44,45,48,65,76, 79-80, 83, 84, 87-88, 93, 95, 99, 118, 145-146, 168-170, 204-208,213, 216, 220,223, 225-226,230, 233 gęsie .................................................... 45 kacze............................................45, 146 kurze ............................................45, 146 Jarzyny przetworzone buraczki.............................................. 230 frykas z ogórków........................... 65, 98 groch szblasty z pomidorami .......... 234 kalafiory na biało............................... 233 kapusta faszerowana......................... 231 kartofle kotlety kartoflane z sosem ogórkowym.................................. 128 na sypko ...................................... 126 po francusku............................... 229 podsmażane................................. 217 ze słoniną .................................... 130 ziemniaczane opiekanki............ 229 marchew z grochem ......................... 231 marchewka po francusku .................231 ogórki kiszone
................................... 64, 98 w sosie rumianym....................... 232 pomidory faszerowane ..................... 233 szparagi.............................................. 232 Kasza ......... 76-77,79-80,82-83,118, 124-125, 128-129, 131, 148-151, 168, 170, 190-191, 193,202 częstochowska (kaszka) ........... 201 jaglana ................. 46,. 77, 126, 130, 148-150, 209 jęczmienna .... 130, 148-150, 201 gruba................................... 46 łamana (perłowa).... 79, 197, 199, 201 krakowska (drobna) z gryki................................. 148-150 „krupki duże” ......................46,. 126 manna „krupki małe” ....... 43,46, 77, 131 „obwarzana” ................................. 46 orkiszowa ................. 150-151,201 owsiana................................ 46, 201 pszenna ........................................ 46 tatarczana drobna/gruba (gryczana) ... 46-47, 94, 130, 131, 148-150,204,209, 220 Kawior.................................. 148 Mąka pszenna.......................... 43, 151 pytlowa..........................................43 razowa.............................. 151 tararczana ..................................43 z grochu..........................................43 żytnia.................................... 43, 151 Mięso baranina........... 60, 125, 135-136, 190, 198, 221,231 cielęcina ......... 60, 62, 78-79, 135-137, 190, 195, 201,215, 221-222, 226 na żółto, biało i szaro 61, 77 dziczyzna............................................. 60 dzik............................................... 83 sarna ........................... 61, 82-83
wieprzowina........... 60-61,77, 90, 123, 135-137, 190,197,216, 231 kiszki wieprzowe ................. 80 sadło ............................................. 61 249
słonina .. 61-62, 125, 130-131, 137, 205-207, 209,214,218, 222-223, 225-226, 230 szynka wieprzowa (szóidra) .... 61 wołowina..................... 60-62, 137, 190 łój ................... 60,62,195,220 ozory........................... 135, 226 ozory wędzone ..................... 611 Miód.................. 28,47,49,52-53,61, 72, 84, 87, 95, 160,212, 223 pitny 72 przaśny .......................................... 72 Musztarda .................... 71-72, 99, 159 Nabiał masło........... 44, 48, 50-51, 61, 76, 83, 84, 89, 93-94, 96, 98, 118, 125, 130, 143-145, 197-202, 204-216, 218-225,227-234 „młode gumotki”........................... 44 „rozenkowe”................................. 44 śmietankowe................................112 mleko................. 44-48, 50, 56, 77, 89, 93-96, 118, 121, 130-131, 143-145, 168, 200, 205-206, 208-209,216, 225,231,233 ser ... 23, 48, 78, 80, 84, 89, 125-126, 130, 143-145, 168, 204, 208 biały.................................. 29, 47 krowi........................................ 47 olenderski (holenderskie) ... 47, 83 owczy ..................................... 47 podpuszczkowy....................... 47 żółty........................................ 214 śmietana ... 47, 89, 95, 124-126, 144, 201, 202, 208, 215, 217, 225,230 Napoje herbata 55,89,121,131-132, 161-163, 184, 188, 191 kakao 53, 200 kawa 53, 55-56, 89, 132, 139, 143, 160-161, 163, 170, 183-184, 188, 191 250 martynika ............................... 55 palona perłowa ..................... 161 słodowa................................. 161 zbożowa ............................... 161 likier
pomarańczowy.................73, 100 nalewka.................................. 16, 72, 75 piwo........ 28, 40, 69-70, 132, 162-163, 170, 191,202,212, 243 angielskie ............................... 70 bawarskie ....................................132 dubeltowe ........................... 130, 163 „gramatka z żółtkiem” ................ 70 grzane (ciepłe)............... 69, 77-78, 82-83,90,.118-119 marcowe ...................................... 129 od Wołowskiego...........................70 polewka piwna .......... 117-118,. 124, 161,.163,202 proste........................ 162-163 „z ingredyencjami”....................... 70 z korzeniami............................ 69-70 „zaprawne”................................... 70 spirytus ........................................74, 105 wino............. 23,29, 40, 48, 52-53, 56, 62, 70, 73, 75, 77-80, 83, 90, 95, 100-101, 127, 132,214,217, 225, 227, 230, 233 bordo.............................................. 70 czerwone..................................... 212 francuskie .......................... 70-71,99 gdańskie ........................................ 70 kwaskowe .................................... 102 małmazja........................................ 70 mszalne.......................................... 90 muskat............................................ 70 neapolitańskie............................... 70 ordynaryjne.................................. 105 porter............................................ 163 reńskie.......................................... 163 szampańskie „piołunkowe”.........70 węgierskie.......................
70-71, 104 woda............. 29-31,39,41,44,46-47, 50, 52, 54, 58, 64, 68-69, 95, 97-98, 100-105, 160, 183-185, 195-197, 199-202, 204-210,213-214, 216-220,222, 225-227, 231-234
„kreniczna”..................................101 różana ................................... 62 „rzyczna” (z rzeki) ..................... 103 sodowa ........................................ 185 z melisy...........................................74 wódka........ 77, 90, 100-102, 104-104, 132 melisowa............................... 73-74 miętowa........................................ 163 ordynaryjna..................................163 pomarańczowa ........................... 163 prosta............................................ 163 sklepowa...................................... 163 z krwawnikiem............................. 74 Oliwki................... 63, 77, 83, 156, 226 Owoce agrest.......................................... 65,230 arbuz................................................ 156 brzoskwinie............................... 65, 157 gruszki/grusze .... 65-66, 76, 156-157 maliny.................................. 14,52,244 melon................................................. 156 jabłka/jabłonie........ 65-66, Ί6-Τ1, 156, 207,213-214, 230 jagody ........................................ 65, 156 orzechy ................................ 62,84,212 tureckie .......................................... 65 włoskie .......................................... 65 wodne............................................ 65 pigwa............................... 67-68, 97, 99 porzeczki.......................................... 230 poziomki.................................... 65, 156 śliwki/śliwy..................... 65-66, 76-78, 132, 156, 212 suszone ....................... 78, 126, 196
powidła............................. 156-157 winogrona.......................................... 157 wiśnie ............. 14,52,64-66,98,156, 205,244 Owoce cytrusowe cytryny/skórki cytrynowe......... 52, 62, 66-67, 73, 84, 99, 102, 106, 132, 156, 196,208,214, 216, 225, limonia/limonka ............ 59,66,77,102 pomarańcze/skórki pomarańczowe .. 53,73,100-102,156 Pieczywo chleb ........... 23,41,44, 51, 68, 76, 78, 82, 96, 110, 112, 118, 121, 138-139, 183, 190,202, 218, 241, biały............... 43-44,47, 84, 93, 95 czarny ........................................... 212 pszenno-razowy .......................... 140 pszenny......................................... 140 pytlowy43, 125-126, 130, 139-140 razowy......................... 131, 139, 140 szary .............................................. 77 żytni..........................................77, 84 bułki/bułeczki .. 43-45, 56, 76-77, 112, 118, 121, 130, 132, 139, 143, 197,210,216,220,223, 225-226,231,233 delikatne ........................................44 pszenne ............................... 129, 131 tarte......... 201,204,208,212-213, 220,227-228, 230, 232 „rżane” (żytnie)............................. 44 z białego chleba.......................84, 93 grzanki................. 44, 79,125-126, 197 Pomieszczeniagospodarcze kredens ............................. 26,28, 30, kuchnia ....1, 2, 12-16, 18-19, 21, 23, 26-27, 30, 33-34, 39, 43, 45, 47, 50, 53-57, 60, 63, 65-68, 75, 77-78, 80, 82, 88, 91, 101, 107, 112-113, 116, 121, 133-134, 136-137, 143-145, 147-153, 156, 158, 160-161, 167-182, 185-193,222, 242, 244-245,247-248
piekarnia............. 26-27,121, 138-143, 151,187 piwnica........... 26-28,31,93,195,186 sklep (zob. piwnica) ..................... 27-28 spiżarnia ........... 15, 19, 26-27, 30, 32, 82, 134, 142, 153, 156-157, 159-160, 162, 170, 173, 177-178, 180-182, 251
szafarnia .............................................. ЗО Posiłki kolacja .... 40, 48, 77-80, 83, 114-116, 127-132, 134, 177, 190 obiad................. 40, 44, 59, 77-80, 84, 109, 114-116, 118, 122-125, 127-131, 133-134, 177, 190, 193,222 podwieczorek ............... 40, 56, 77, 112 śniadanie.......... 40,56, 112, 116-118, 120-121, 145, 168 wieczerza................. 40-41,44,59,79, 128-131, 177 wigilia ... 46-47, 77-78, 118, 126-127, 130, 177 Przetwory galaretki 65 konfitury 40, 52, 68, 83, 156, 205 marmolada 157 ocet ... 48, 58, 125, 159, 170, 211-213, 215-217, 225 winny 67,71,99, 125, 159 prosty 125, 159 powidła 40,46, 65, 78, 130, 156-157,207 Przyprawy/bakalie/korzenie/zioła anyż..................................... 73, 84, 102 chrzan .. 58, 61-62, 125-127, 152-154, 213,219,230 cynamon ... 44, 46, 49, 53-54, 62, 67, 78, 93,99-100, 103-104, 117, 157, 203,212 figi........................................ 53, 55, 156 gałka muszkatołowa ... 49-50,53,62, 65,67, 73,78, 99,-100, 157,201, 225-226,233 głóg....................... 49-50, 67-68, 96-97 gorczyca ....................... 48,71,99,159 goździki 49, 53-54, 71, 73, 80, 99-100, 103, 157,212 imbir........................... 53-54, 157, 220 kapary........................................ 156,216 kardamon............................................ 100 252 kasztany........................................ 66, 84 kolendra.............................. 73,. 106, 157 koper (polny, ogrodowy).. 64, 98, 196, 198-199,200-201,214-215, 230, 233-234 włoski ............................ 73, 102 krwawnik....................................
74, 101 kubeba............................ 49, 53-54, 100 kwiat konwalii............................74, 106 lebioda.................................................. 62 liście bobkowe (laurowe)......... 53-54, 157,212 majeranek ........................ 157, 197,220 melisa .......................... 62, 74, 105-106 mięta............................................. 67, 99 migdały......... 40, 49-50, 52-53, 55, 62, 66, 77, 78, 84, 97, 100, 103, 126, 156, 199,212 rodzynki ... 46,49,53,55,62,77-78, 80, 83-84, 104, 156,200, 204, 207, 212 rozmaryn 66, 157 róża/dzika róża/płatki róż 14, 25, 28, 49, 52, 67, 99, 244 rukiew wodna.................................... 62 rzeżucha ............................................. 62 stokłosa........................................ 54, 58 szafran........ 46, 53-54, 62, 77, 80, 157 tatarskie ziele (tatarak) ... 54, 104-105 tymianek............................ 74,. 106, 212 wanilia................................................. 157 ziele angielskie................. 54, 157, 225 „Ptaszki” - dzikie ptactwo cietrzewie .................................... 59, 84 głuszce.......................................... 59, 84 gołębie.................................. 59, 80, 135 jarząbki........................................ 59, 84 jemiołuchy............................................ 59 kaczki dzikie................................ 59, 83 kuropatwy............. 59, 83-84, 135-136, 227-228 kwiczoły .............................................. 59 przepiórki ............................................ 59
Raki ЗО, 57, 62, 84, 148,200-201 Ryby jesiotry......................... 56, 84, 147, 215 karasie........................................... 56, 78 karaski........................................... 58, 79 karpie........ 56, 58, 77-79, 84, 147, 212 leszcze....................................... 147, 213 liny ............................................ 147,213 lwowskie...................................57, 84 łososie.................................... 56, 58, 84 minogi.................................... 56, 58, 79 okonie .......................... 56,58,78-79 piskorze................................................ 56 sardynki.............................................. 147 stokfisz ............................... 53, 58, 148 sumy ..........................................147, 214 szczupaki.. 56, 58, 77-79, 147,210-211 śledzie .. 56-58,76,78-79,126,146,230 angielskie ................................... 147 holenderskie (matiasy)............. 147 ordynaryjne (proste).......... 57, 147 szoty .............................................. 57 węgorze....................... 56, 84, 147, 214 wyzina......................................... 58, 147 Ryż ........... 43,47, 59, 61, 78, 80, 100, 126, 151-152, 200-201,209, 214, 233-234 Sól .... 29-30, 58,64, 87, 97-98, 110, 158, 170,196, 200-202, 204-205, 208-227, 229-234 morska............................................ 30 Ślimaki................................................ 62 Tłuszcze olej 41-42, 63, 77, 87, 89, 124, 126, 160, 170, 205 konopny.......................................... 63
lniany................................................ 6 makowy........................................ 160 maślany........................................ 160 migdałowy............................. 49, 199 prosty............................................ 160 oliwa 54, 63, 87, 89, 160, 170, 211, 233 de Luca.......................................... 63 genueńska .................................... 63 hiszpańska...................................... 63 nicejska........................................ 229 olenderska...................................... 63 prowansalska..................................63 Urzędy i urzędniczki/urzędnicy związani z kuchnią i wyżywieniem dziewka służebna ............................... 31 furtianka ........................................ 30,31 gęsiarka................................................ 31 konwerska............................................ 31 korzenna.............................................. 31 kredencerz............. 113, 172, 173, 174, 175, 191 kucharka............................. 31, 174, 176 kucharz......... 133, 135, 172, 173, 174, 176, 191, 193 kuchta..................... 172, 174, 176, 191 kurniczka.............................................. 31 mięsna.................................................. 31 piekarka................................................ 31 piwna.....................................................31 piwniczna ...................................... 31-32 podskarbianka......................................32 prokurator......................... 113, 131, 172 refektarka
......................................31,39 regens ................... 113, 117, 118, 120, 124, 130,133,137, 164, 166, 168, 171, 172, 175, 176, 177, 179, 186, 189, 191 serwitor mensa .... 113-114, 186-187 szafarka............................ 30, 31, 32,44 szafarz............. 134, 172, 173, 174, 191 Warzywa bób...................................................... 63 brukiew............................................ 152 buraki ............... 63, 125-126, 152-154, 196-197, 230 ćwikłowe...................................... 156 pastewne.............................. 155-156 253
cebula ................... 63-64, 98, 152-154, 195-196, 198, 204, 206,210, 212-214,216-219,221,223, 225, 227, 230-231,233 cykoria................................. 62, 63, 161 czosnek.......... 30, 63-64, 98, 152, 234 groch . . 43, 61-62, 76-77, 197,231,234 biały............................... 63, 78, groszek ............................... 195 włoski..................................... 63 zielony..................................... 63 jarmuż................................................... 63 kalafior 63-64, 153, 155-156, 196, 223 śnieżka.................................... 156 kalarepa............................ 125-126,. 152 kapusta ........... 63-64,77-78,125-126, 152-154, 205,214,217, 232 brukselka...................................... 195 brunświcka .................................. 156 duńska tergowa............................156 lipcówka........................................ 156 magdeburska................................ 156 „stulecie Ulrycha”....................... 156 karczochy ...................................... 63-64 mak............... 46-47, 63, 77, 79, 94-95 mleko makowe ........................46-47 marchew........... 63, 125-126, 152-154, 195-196, 227, 231 ogórki ... 63-65, 98, 152-154, 232-233 pasternak.............................................. 63 pietruszka ... 47, 63, 79, 95, 152-155, 196, 198, 199,212,214,219, 223, 225,227, 230-231, 233-234 pomidory........ 64, 147, 153, 198,208, 214,218, 224, 233-234 por ........................... 63,. 155, 195, 198 rzepa ...............................................63-64
rzodkiewka....................... 64,. 153, 156 sałata.................................... 63-64,215 seler.................................. 152-153,227 szparagi 63-64, 152-153, 155, 196,232 szpinak ............................. 64, 152, 195 szczaw.................................................. 62 ziemniaki... 63, 73, 118, 123, 152-155, 197-198, 204,214, 229-230 254 Zupy barszcz 48, 79-80, 124-127, 209 na mięsie......................................125 polski z rurą.......................... 196-197 z pierożkami ................................. 79 z wieprzowiną............................. 123 grochówka................................124, 197 jarzynowa ................................128, 198 kartoflanka....................... 126,130-131 zapalanka......................................198 krupnik ..............................129, 131, 199 polewka................................................ 69 goździkowa................................... 49 migdałowa ..................................... 78 piwna................... 79, 117-118, 124, 162-163,202 ze śmietaną, grzankami iserem......................... 124-125 rosół............... 46, 59, 77-80, 123, 125, 127-128, 196, 198-202,213-214, 216-217, 219-221,223,227, 231-232 dla chorego ..................................196 rumiany........................................ 195 z kapłonami............................59, 78 z kury ............................................ 80 z makaronem............................... 123 z mięsem........................................76 z perłowymi krupami .................. 46 z ryżem
.................................. 78, 80 zupa karlsbadzka..................... 201-202 zupa migdałowa ..................... 126, 199 zupa rybna............................................ 80 zupa z raków........................... 200-201 zupa ze świeżych grzybów.............. 201 żur ...................................................... 79 rybny.............................................. 79 żurek winny.......................................... 79
Bibliografia Źródła archiwalne: Archiwum Diecezjalne w Sandomierzu (archiwum nie posiada ze społów archiwalnych): Akta funduszów Seminarium Duchownego (1845-1866); Akta ogólnych urządzeń co do seminarium i nowicjatów zakonnych (1845-1869); Akta Seminarium Duchownego (1798-1844); Kronika kaplicy licealnej (1929-1939). Archiwum Główne Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokala nej w Mariówce: Franciszka Zmysłowska, Notatki do kroniki prowincji sandomier skiej (1920-1931), sygn. AGSł, GI, z. 3. Archiwum Sióstr Bernardynek w Krakowie: Roku 1762 Augusta 7 rozchodowy regestr w rynku, sygn. 99. Archiwum Sióstr Klarysek w Krakowie: Percepta i ekspensa za przełożeństwa JMc Panny Marcyanny Wa lewski, 1776, sygn. E 128; Percepta i ekspensa za przełożeństwa JMc Panny Marcyanny Wa lewski obranej 27 XI 1775 kończącego się, sygn. E 126; Raptularz percept i ekspens za przełożeństwa JMc Panny Salomei Hebdówny na piąte triannum obranej 19 września 1771, sygn. E 121. Archiwum Sióstr Klarysek w Starym Sączu: Dekret wizytacji klasztoru starosądeckiego PP. zakonnych św. Fran ciszka wystawił Kajetan Ignacy Sołtyk, biskup krakowski i książę siewierski, 1763, sygn. Rf/bs, s. 11. 236
Archiwum Sióstr Norbertanek na Zwierzyńcu: Jadłospisy, wydatki najedzenie, ubranie i czeladź, XVIII w., sygn. 146. Archiwum Sióstr Wizytek w Warszawie: Rachunki roczne 1652-1714, sygn. D 3; Księga w której piszą się rachunki roczne, tak z przyjętych jako i wydanych pieniędzy..., 1715-1770, sygn. D 4. Archiwum Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu: Księga sesji generalnych i partykularnych Seminarium Diecezjal nego Sandomierskiego (1848-1874); Księga Sesji Pedagogicznych (1874-1886); Księga protokołów Rady Pedagogicznej Seminarium Duchownego w Sandomierzu (1919-1934); Statut nadany Seminarium Duchownemu w Sandomierzu przez ks. Klemensa Bąkiewicza, biskupa nominata sandomierskiego w dniu 6 II 1841 r. Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu: Archiwum Kapituły Kolegiackiej i Katedralnej w Sandomierzu: Akta Seminarium Duchownego (1826-1866), sygn. 256. Zespół rękopisów Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu: Akta posiedzeń profesorów Seminarium Sandomierskiego poczy nając od roku 1827, sygn. SD 6; Akta Seminarium Duchownego 1843-1846, sygn. SD 11; Akta Seminarium Duchownego 1846-1863, sygn. SD 12; Akta Seminarium Duchownego w Sandomierzu (1928-1938), sygn. SD 16; Akta Seminarium Sandomierskiego z roku 1838, sygn. SD 10; Akta tyczące się korespondencji o potrzebne reparacje lokalu semi narium, sygn. SD 27; Dziennik przychodu i rozchodu funduszów Seminarium Dyecezjalnego sandomierskiego od d. 1 paźfdziernika] 1855/56 aż do 1868 r., sygn. SD 160; 237
J. Pastuszka, Moje wspomnienia sandomierskie. Wspomnienia o Seminarium Duchownym w Sandomierzu w latach 19121914/1915, sygn. G 2116/1; J. Pastuszka, Wspomnienia o sandomierskim Seminarium Duchow nym w latach 1921-1930, sygn. G 2116/2; J. Wiśniewski, Pamiętnik seminaryjski z r. 1898/1899, sygn. G 1389; Książka przyjęć do zakonu, profesji i konsekracji sióstr i ksieni w klasztorze sandomierskim oraz opisanie różnych przypadków, sygn. G 1392; Księga dochodu i rozchodu Seminarium Duchownego rz-kat w San domierzu od d. 11 lipea 1919 do 1929 r., sygn. 176; Księga dochodów i rozchodów Seminarium Duchownego w Sando mierzu od 1 września 1907 r. do [lipea 1919] w końcu księga ofia ry, sygn. SD 172; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 lutego 1878 do 1 września 1889 r., sygn. SD 164; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 wrześfnia] 1889 do 1 września 1896 r., sygn. SD 166; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 września 1895 do września 1903 r., sygn. SD 168; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 września 1903 do 31 sierpnia do 1907 r., sygn. SD 169; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od stycznia 1897 do 1901 r., sygn. SD 167; Księga rachunków od września 1868 r. do września 1876 r., sygn. SD 163; Księga sesyjna Seminarium Duchownego w Sandomierzu (11 IX 1907 ֊ 4 VI1919), sygn. SD 3; Księga sesyjna Seminarium Duchownego w Sandomierzu rozpoczę ta 9 września 1895 r. a skończona 21 czerwca 1907 r., sygn. SD 1; Pokwitowania wydane seminarium (1913-1915), sygn. SD 115; Pokwitowania wydane seminarium (1916-1917), sygn. SD 116;
Pokwitowania wydane seminarium (1918-1919), sygn. SD 117; Pokwitowania wydane seminarium (1919-1920), sygn. SD 118; Pokwitowania wydane seminarium (1921), sygn. SD 119; Pokwitowania wydane seminarium (1923), sygn. SD 120; 238
Pokwitowania wydane seminarium (1924), sygn. SD 121; Pokwitowania wydane seminarium (1925), sygn. SD 122; Pokwitowania wydane seminarium (1926), sygn. SD 123; Pokwitowania wydane seminarium (1927), sygn. SD 124; Pokwitowania wydane seminarium (1928), sygn. SD 125; Pokwitowania wydane seminarium (1938), sygn. SD 130; Pokwitowania wydane seminarium (1939), sygn. SD 131; Regestra podskarbskie konwentu sandomierskiego (1739-1754), sygn. G 866; Regestra podskarbskie pp benedyktynek 1754-1768, sygn. G 891; Regestra podskarbskie pp. benedyktynek w Sandomierzu 17951806, sygn. G 1148; Regestra podskarbskie za przełożeństwa Marianny Siemianow skiej, konwentu sandomierskiego pp. benedyktynek 1769-1794, sygn. G 889; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1839/40, sygn. SD 150; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1840/41, sygn. SD 151; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1841/42, sygn. SD 152; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1842/43, sygn. SD 153; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1843/44, sygn. SD 154; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1853/54, sygn. SD 156; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok szkolny 1838/39, sygn. SD 149; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok szkolny 1852/53, sygn. SD 155; Regestra przychodu i rozchodu
Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok szkolny 1854/55, sygn. SD 157; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego rachując od 1 kwietnia 1835 r., sygn. SD 146; 239
Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j] alnego San domierskiego z dniem 1 października poczynające się 1836 r., sygn. SD 147; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Sandomierskiego na rok szkolny 1837/38, sygn. SD 148; Regestra przychodu i rozchodu funduszów Seminarium Dyecez[j] alnego Sandomierskiego na rok szkolny 1855/56, sygn. SD 158; Regestra przychodu i rozchodu funduszów Seminarium Dyecez[j] alnego Sandomierskiego na rok szkolny 1856/57, sygn. SD 159; Reparacja klasztoru pp. Benedyktynek w Sandomierzu po zgorze niu w latach 1763-1785, sygn. G 1231; Sposoby przyrządzania leków domowych z wykazem ich treści, sygn. G 1766; Westyarnia chust od roku 1748 [1748-1864]. Spisana w r. 1763 za przełożeństwa NPJMC panny Marianny Siemianowskiej ksieni trzynastej klasztoru PP Benedyktynek w Sandomierzu, sygn. G 1311. Zespół Benedyktynek Sandomierskich: Akta ksieni B. Trzecieskiej, sygn. S 2162, Inwentarz Gór Wysokich; Akta ksieni A. Chrząstowskiej, sygn. S 2161, Kontrakty z ..., (cegły, wapna), 30 VI 1702 r.; Akta ksieni Franciszki Tarłówny, sygn. 2163, Czechów-dobra, 15 X 1752 r.; Akta ksieni Μ. Siemianowskiej, sygn. 2164, Zakupy - Wrocław, 1771; Zakupy ֊ Elbląg, 1792,1793,1796,1797; Regestr percepty i ekspensy pieniędzy wziętych na sprawunki do Gdańska lub Elbląga z klasztoru sandomierskiego, 4 julij 1793; Akta ksieni S. Dobińskiej, sygn. 2167, Klasztor - dobra, teczka 2 (1806-1818); Akta ksieni U. Kuczkowskiej, sygn. 2165, Kontrakty z rzeźnikami, 12 III 1804 r.
Źródła drukowane: Czarniecki S., Compendium ferculorum albo zebrane potraw, t. 1, opr. J. Dumanowski, Μ. Spychaj, Warszawa 2011; Ćwierczakiewicz L., 365 obiadów za pięć złotych, Warszawa 1898; Disslowa Μ., Jak gotować. Praktyczny poradnik kucharski z 1930 r., Warszawa 1988; Dzieje klasztoru sandomirskiego od roku 1615. 30 października. Spisa ne w roku 1763 za przełożeństwa P. Maryanny Siemianowski ksieni 13, tom pierwszy, opr. A. Szylar, Sandomierz 2005; Gajkowski J., Wizyta kanoniczna biskupa Sołtyka 1762 w klasztorze benedyktynek sandomierskich, „Kronika Diecezji Sandomierskiej” 2 (1909), nr4,s. 97-102; Gniewkowska A., Domowa kuchnia, Kijów 1917; Gruszecka Μ., Ilustrowany kucharz krakowski dla oszczędnych gospo dyń, Kraków 1892; Kitowicz J., Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprać. R. Pol lak, Wrocław 2003; Kochanowski J., Pieśń XI, w: Wybórpisarzów polskich. Poezja, 1.1, Jana Kochanowskiego dzieła polskie, red. T. Mostowski, Warszawa 1803, s. 68; Kutumiarz i direktorium Sióstr zakonnic Nawiedzenia Najświętszej Panny, z francuskiego na język polski przetłumaczony przez siostry tegoż zakonu i do druku podany w Warszawie 2 czerwca 1862 (według oryginału z 1682 r.), Warszawa 1862; Malanowska Z., Wilczyckie wspomnienia, Warszawa 2009; Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów i innych słodkości, a także przyrządzania wszelkich potraw, pieczenia chleba i inne se kreta gospodarskie i kuchenne, t. 2, opr. J. Dumanowski, R. Jankow ski, Warszawa 2011; Ochorowicz-Monatowa Μ., Uniwersalna książka kucharska, Warsza wa 1910; Owoczyńska A., Najnowsza kuchnia warszawska,
Warszawa 1914; Regulamin Seminarium Duchownego Rz. Katolickiego w Sandomierzu (przepisy dla alumnów), Sandomierz 1926; 241
Reguła Świętego Ojca Benedykta z łacińskiego przetłumaczona, i z reformacyją porządków chełmińskiego, toruńskiego, żarnowieckiego, nieświeskiego i inszych wszytkich w Królestwie Polskim tejże reformacyjej i Reguły S. Benedykta, które te raz są i napotym zjednoczone będą, klasztorów panieńskich, Kraków 1606; Szołdrski W., Kronika benedyktynek chełmińskich, Pelplin 1937; Szylar A., Kronika bernardynek lubelskich 1618-1885, Lublin 2009; Szylar A., Pióro żadne nie jest w stanie wyrazić jej zalet. Listy infor mujące o śmierci mniszek adresowane do opactwa benedyktynek w Śandomierzu w zbiorach Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu (1781-1897), Wrocław 2015. Opracowania: Antałek, w: Słownik Języka Polskiego, z. 1, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1898, s. 41; Bockenheim K, Przy polskim stole, Wrocław 2005; Borkowska Μ., Konstytucje norbertanek na tle prawodawstwa polskich zakonów żeńskich w epoce potrydenckiej, [w:] Sanctinoniales. Zako ny żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. A. Radzimiński, D. Karczewski, Z. Zyglewski, Bydgoszcz-Toruń 2010, s. 19-31; Borkowska Μ., Mikołaj z Mościsk i reguła tercjarek dominikańskich, „Nasza Przeszłość” 1999, t. 92, s. 137-230; Borkowska Μ., Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVIIXVIII wieku, Warszawa 1996; Borowski F., Dekret kasacyjny z roku 1819 i jego wykonanie w stosun ku do zakonów diecezji sandomierskiej, „Studia Sandomierskie” 18 (2011), nr 1, s. 7-162; Buliński Μ., Monografia miasta Sandomierza, Warszawa 1879 (re print z 2005); Chodyński S., Seminaryum
włocławskie. Szkic historyczny, Włocła wek 1904; Danilkiewicz Z., Koza Cobitis taenia Linnaeus, w: Ryby słodkowodne Polski, red. Μ. Brylińska, Warszawa 2000, s. 339-343; 242
Dziewulski J., Ilość pożywienia i posiłków oraz czas ich spożywania w klasztorach starożytnych, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 2013, t. 34, s. 269-283; Dziewulski J., Życie codzienne mnicha cenobity w Egipcie na podstawie „Reguły” św. Pachomiusza, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 2012, t. 31, s. 243-258; Gajkowski J., Benedyktynki sandomierskie, Sandomierz 1917; Gąsiorowska P., Kuchnia i infirmeria w klasztorze Klarysek krakow skich do końca XVIII wieku, w: Sanctinoniales. Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. A. Radzimiński, D. Karczewski, Z. Zyglewski, Bydgoszcz-Toruń 2010, s. 394-406; Gąsiorowska P., Życie codzienne w klasztorze klarysek krakowskich od XIII do końca XVIII wieku, Kraków 2003; Gil C., Życie codzienne karmelitanek bosych w Polsce w XVII-XIX wieku, Kraków 1997; Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, t. 3, Warszawa 1902; Grunt Μ., 100-lecie domu Zgromadzenia Sióstr Służek NMPN przy Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu, „Biuletyn Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokalanej” 40 (2008), s. 5763; Gustaw R., Klasztor i kościół św. Józefa ss. Bernardynek w Krakowie 1646-1946, Kraków 1947; Kapiszewska Μ., Desocjalizacja posiłków jako element problemów wy chowawczych, w: Wymiar przestrzenie życiowej współczesnej rodzi ny, red. G. Makiełło-Jarża, Kraków 2008, s. 67-74; Karczewski D., Dzieje klasztoru Norbertanek w Strzelnie do początku XVI wieku, Inowrocław 2001; Kotkowski S., Seminarium Duchowne w Sandomierzu w latach 18201926, oprać, i przygotowanie do druku H. Szumił, Sandomierz 2010; Kramarska-
Anyszek K., Dzieje klasztoru PP. Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu do roku 1840, „Nasza Przeszłość” 1977, t. 47, s. 5-169; Marszalska J. Μ., Odnowa i trwanie. Klasztor karmelitów bosych w Czernej w latach 1900-1945, Warszawa 2020; 243
Moulin L., Życie codzienne zakonników w średniowieczu (X-XV wiek), Warszawa 1986; Ogrodowska B., Tradycje polskiego stołu, Warszawa 2012; Pokorska B., Piwo w naszym domu, Warszawa 1990; Popularny słownik języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 2000; Przybyłowicz O., Reguła zakonna jest wozem do nieba. Realia życia w klasztorach klarysek od XIII do końca XVI w. w Małopolsce, Wielkopolsce i na Śląsku, Warszawa 2016; Przybyłowicz O., O pożywieniu zakonnic w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej. Problematyka, źródła, możliwości badawcze, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 62 (2014), nr 1, s. 3-18; Puchalski E, Seminaryum kieleckie. Rys historyczny i dokumenty, Kiel ce 1901; Rajman J., Jadłospis norbertanek zwierzynieckich z XVIII wieku, w: Sanctinoniales. Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. A. Radzimiński, D. Karczewski, Z. Zyglewski, Bydgoszcz-Toruń 2010, s. 407-411; Rajman J., Klasztor Norbertanek na Zwierzyńcu w wiekach średnich, Kraków 1993; Rajman J., O źródłach dla zagadnienia posiłków i napojów w klasztorze średniowiecznym, „Studia Historyczne” 44 (2001), nr 2, s. 183-198; Saracyn T., Działalność społeczno-religijna ks. Stefana Grelewskiego (1898-1941), „Studia Sandomierskie” 14 (2007), z. 1, s. 5-68; Stanaszek B., Nowakowski R., Słownik biograficzny księży diecezji sandomierskiej XIX-XX w., 1.1, А-G, Sandomierz 2014; Stępień U., Ksiądz Józef Rokoszny - organizator Sandomierskiego Muzeum Diecezjalnego, [w:] Ks. Józef Rokoszny (1870-1931). Życie i dzieło. Materiały z sesji, Sandomierz 19 października 2001, red.
K. Burek, Sandomierz 2003, s. 27-38; Stępień U., Sarwa A., Dom Długosza. Muzeum Diecezjalne, Sando mierz 2008; Stolarczyk T., Kryzys i reforma życia zakonnego XIV-XVI wieku i jego wpływ na dominikański klasztor łęczycki, „Folia Historica Cracoviensia” 18 (2012), s. 165-177; Szylar A., „Za róże do smażenia, wiśnie i maliny...”, czyli smaki, smaczki i inne osobliwości kuchni klasztornej w konwentach żeńskich w XVII 244
i XVIII wieku, w: Historia naturalna jedzenia. Między antykiem а XIX wiekiem, red. B. Możejko przy współpracy z E. Baryłewską-Szymańską, Gdańsk 2012, s. 265-278; Szylar A., Działalność handlowa benedyktynek sandomierskich w XVIII i na początku XIX wieku, „Studia Historyczne” 47 (2005), z. 2 (190), s. 167-189; Szylar A., Działalność oświatowa benedyktynek sandomierskich w la tach 1616-1865, Lublin 2002; Szylar A., Fundacja, uposażenie i kasata klasztoru benedyktynek w Sandomierzu (1615-1903), „Studia Sandomierskie”, t 11, 2004, z. 2, s. 7-23; Szylar A., Gospodarowanie benedyktynek sandomierskich, Tarnobrzeg 2008; Szylar A., Kasata klasztoru benedyktynek w Sandomierzu w latach 1819-1864, w: Marek Derwich, Kasaty klasztorów na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i Śląsku na tle procesów sekularyzacyjnych w Europie, 1.1: Geneza. Kasaty na ziemiach zabo rów austriackiego i rosyjskiego (Opera ad Historiam Monasticam Spectantia, curravit Marcus Derwich, Series I: Colloquia, 8/1) Wrocław 2014, s. 325-343; Szylar A., Konwent bernardynek lubelskich w świetle kroniki klasztor nej, „Nasza Przeszłość” 2008,1.110, s. 35-106; Szylar A., Kuchnia benedyktynek sandomierskich, „Zeszyty Sando mierskie” 13 (2006), nr 22, s. 32-38; Szylar A., Lecznictwo w klasztorze benedyktynek w Sandomierzu, „An nales Academiae Paedagogicae Cracoviensis, Studia Historica II (2003), s. 269-288; Szylar A., Liczba zakonnic, skład osobowy i rotacja na urzędach w klasztorze benedyktynek w Sandomierzu w latach 1615-1903, „Nasza Przeszłość” 2004,1.102, s. 287-352; Szylar A., Nekrologi mniszek
polskich z II połowy XVIII i XIX wieku zawarte w korespondencji do benedyktynek sandomierskich, „Nasza Przeszłość” 2007,1.107, s. 145-224; Szylar A., Rzecz o tym, jak benedyktynki kuchnię prowadziły..., „Nasza Przeszłość” 2005,1.103, s. 189-224; Tylec P., Bp Marian Ryx (1853-1930). Ordynariusz Sandomierski, San domierz 2020; 245
Tylec P., Wydawnictwo Diecezjalnej i Drukarnia w Sandomierzu 19192019, Sandomierz 2019; Wójcik Μ., Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej, t. 1, Po wstanie, rozwój i działalność w latach 1878-1918, Mariówka 1978; Wójcik Μ., Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej, t. 2, Rozwój i działalność w latach 1919-1978, Mariówka 2012; Wójcik W, Ks. Adam Szymański (1880-1956), „Studia Sandomierskie” 2 (1981), s. 311-338; Wójcik W, Troska o formację kapłańską w Seminarium Duchownym w Sandomierzu (1820-1970), „Kronika Diecezji Sandomierskiej” 64 (1971), nr 9,197-216; X. S. J., Dni kwartałowe, w: Encyklopedia kościelna, t. 4, red. Μ. Nowod worski, Warszawa 1874, s. 238-239. Źródła internetowe http://www.staropolska.pl/slownik/?nr=60 litera=S id=2100 (do stęp: 3 III 2020 r.); https://fr.wikipedia.org/wiki/Eau_de_m°/oC3°/oA91isse_des_Carmes_ Boyer (dostęp: 3 III 2020 r.); https://sjp.pwn.pl/sjp/preskrypcja;2572394 (dostęp: 3 III 2020 r.); https://sjp.pwn.pl/slowniki/struga%C4%87.html (dostęp: 3 III 2020 r.); Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Słownik polsz czyzny XVI wieku (edycja internetowa) http://spxvi.edu.pl/indeks/ haslo/61271, (dostęp:25 VII 2020 r.). 246
|
adam_txt |
Spis treści Wstęp.5 Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu i klasztor Benedyktynek Sandomierskich - ludzie, miejsce i tradycja. 5 Baza źródłowa.13 Układ treści.18 Część I Przy klasztornym stole. Rzecz o kuchni benedyktynek sandomierskich (i nie tylko.) od XVIII do początku XIX wieku Prawo kanoniczne a kuchnia klasztorna. 23 Organizacja kuchni klasztornej.26 Miejsce konsumpcji posiłków. 33 Produkty, potrawy, przetwory.43 Napoje. 69 Posiłki zakonnic - codzienne i świąteczne. 76 Przepisy kulinarne benedyktynek sandomierskich. 93 255
Część II Przy kleryckim stole. Rzecz o kuchni Seminarium Duchownego w Sandomierzu w latach 1820-1939 Stół klerycki elementem formacji do kapłaństwa. 109 Kwestia porannych posiłków. 116 Klerycki jadłospis. 122 Zaopatrzenie seminaryjnej spiżarni. 134 Kwestie finansowe.164 Pomieszczenia kuchenno-gospodarcze oraz ich wyposażenie. 180 Przepisy kulinarne. 193 Wykaz skrótów. 235 Bibliografia.236 Indeks rzeczowy. 247 Bayerische Staatsbibliothek München 256
Indeks rzeczowy * Cukier. 44, 50-51, 53, 62, 67-68, 87, 89, 96, 97, 100, 105, 132, 170, 230-231 cukierki. 53 kanar. 104 kostki. 158 kryształ . 158 „melis” .53, 55 „refinat”. 53,55 Ciasta/desery babki/baby 49-51, 96 żółta. 84 biszkopt. 43, 49, 83-84 z migdałami. 40, 52 ciasta/ciastka drożdżowe. 50-51,96 francuskie . 49 lekkie. 49-50, 96 suche. 52 kołacze . 48-49 „powidlane” . 49 „rodzenkowe”. 49, 79 lody. 132 legumina. 126, 182 marcepany. 49, 132 mazurki. 49, 79, 84 miodownik . 49 obwarzanki. 43-44, 49 opłatki. 77, 119 pączki . 44-46, 49, 94, 132 pierniki/pierniczki. 49, 50-52, 77, 84, 101 katarzynki. 84 migdałowe.49, 100 toruńskie. 49, 71, 84, 99 z
głogiem.49 placki arkuszowe. 49, 53, 56 cukrowe. 49 placuszki z makiem. 79 strucle . 49,77-78, 119, 139 z miodem.49 sucharki. 49-51, 96, 132 torty. 49, 52, 83 migdałowy. 84 mleczny. 94 Dania jarskie jaja po włosku. 208-209 jajecznica na mleku, na winie . 48, 95 kasza gryczana przysmażana . 209 jaglana na sypko. 46, 77 jaglana wypiekana ze słoniną . 209 jaglana z suszonymi śliwkami i olejem. 126 kluski. 125, 131, 190,206 kładzione. 205 lane . 46, 79 * Indeks rzeczowy obejmuje nazwy produktów żywnościowych, potraw, posiłków, urzędów związanych z przetwarzaniem żywności i przygotowaniem potraw oraz nazwy pomieszczeń gospodarczych. 247
okraszone tłuszczem.128 szwajcarskie .206 tatarczane kładzione.46, 79 z grzybami. 77 z makowym mlekiem. 46 z mlekiem . 131 z rodzynkami. 80 z sosem . 124 ze śliwkami.76 knedle z wiśniami. 205 kręple (placki). 77 łazanki obsypane serem. 130 z twarożkiem. 208 ze słoniną . 125 makaron obsmażany z masłem 125 zapiekany . 207 naleśniki . 46, 76, 79, 93 bawarskie . 208 nadziewane. 76 z kaszą i cukrem. 46 pierogi/pierożki. 76, 79, 124,129 dęte .205 leniwe . 131 z kaszą. 46,204 z powidłami. 46, 130 z serem . 48, 80, 130,204 z ziemniakami i serem . 204 prażucha . 129, 206-207 Dania mięsne auszpik z indyka - galantyna 226 baranki pieczone. 79 befsztyk po angielsku. 219 cielęcina na żółto .79 ze śliwkami.132
flaki. 219-220 kaczka na dziko. 227 kapłon z kwaśną śmietaną. 225 kiełbasy. 59, 61,76, 118, 135, 196-197 kotlety baranie bite. 221 cielęce w papilotach.223 248 kurczęta nadziewane. 225 po hiszpańsku. 224 kuropatwy z rożna z farszem . 227-228 pasztety. 49, 62, 83-84, 196 „pieczenina krzyżowa duszona z limonką i oliwkami”. 77 pieczeń . 76-77, 125, 128-129, 130, 193,209 cielęca. 221 wieprzowa z farszem. 216 wołowa . 123 wołowa duszona. 217-218 serdelki . 62 sznycle siekacze .216-217 sztuka mięsa z rumianym sosem . 217 trzęsionka . 76 udziec sarni. 61 wątróbka. 61, 79, 226 wołowina - mięso rosołowe z ryżem.61 zając na czarno .61 „zając zapalny”.61,78 zrazy baranie po irlandzku . 221 Dania rybne jesiotr pieczony na rożnie. 215 karp na czarno. 77-79 pieczony. 78 pieczony i na czarno. 58 po czesku
z czarnym sosem . 212 leszcz z chrzanem i jabłkami . 213 lin po nelsońsku . 213 sandacz po parysku. 211-212 sum z kapustą. 214 szczupak duszony. 58 faszerowany . 210 na biało . 7 na żółtko. 58 przyprawiany gałką muszkatołową i cynamonem. 78 węgorz w sosie pietruszkowym . 214
Drób gęś. 59, 77, 82, 84,135,201,222 indyk . 59, 80,83-84,135-135,195,226 kaczka . 59, 77, 83-84, 135-136, 201, 222, 227 kapłon (karmny lub dworny) . 59, 62, 78-79, 83-84, 103, 135-136, 225, 227 kura . . 59, 79-80, 82,135-136, 146,227 kurzęta .40, 59 prosta. 59 kurczak . 196 kurczęta. 80, 84, 115, 136, 224 Grzyby. 59,61,63,68,77, 79, 87, 89, 157, 170,201,205, 213-214,218,230, 233 Jaja. 29,41,44,45,48,65,76, 79-80, 83, 84, 87-88, 93, 95, 99, 118, 145-146, 168-170, 204-208,213, 216, 220,223, 225-226,230, 233 gęsie . 45 kacze.45, 146 kurze .45, 146 Jarzyny przetworzone buraczki. 230 frykas z ogórków. 65, 98 groch szblasty z pomidorami . 234 kalafiory na biało. 233 kapusta faszerowana. 231 kartofle kotlety kartoflane z sosem ogórkowym. 128 na sypko . 126 po francusku. 229 podsmażane. 217 ze słoniną . 130 ziemniaczane opiekanki. 229 marchew z grochem . 231 marchewka po francusku .231 ogórki kiszone
. 64, 98 w sosie rumianym. 232 pomidory faszerowane . 233 szparagi. 232 Kasza . 76-77,79-80,82-83,118, 124-125, 128-129, 131, 148-151, 168, 170, 190-191, 193,202 częstochowska (kaszka) . 201 jaglana . 46,. 77, 126, 130, 148-150, 209 jęczmienna . 130, 148-150, 201 gruba. 46 łamana (perłowa). 79, 197, 199, 201 krakowska (drobna) z gryki. 148-150 „krupki duże” .46,. 126 manna „krupki małe” . 43,46, 77, 131 „obwarzana” . 46 orkiszowa . 150-151,201 owsiana. 46, 201 pszenna . 46 tatarczana drobna/gruba (gryczana) . 46-47, 94, 130, 131, 148-150,204,209, 220 Kawior. 148 Mąka pszenna. 43, 151 pytlowa.43 razowa. 151 tararczana .43 z grochu.43 żytnia. 43, 151 Mięso baranina. 60, 125, 135-136, 190, 198, 221,231 cielęcina . 60, 62, 78-79, 135-137, 190, 195, 201,215, 221-222, 226 na żółto, biało i szaro 61, 77 dziczyzna. 60 dzik. 83 sarna . 61, 82-83
wieprzowina. 60-61,77, 90, 123, 135-137, 190,197,216, 231 kiszki wieprzowe . 80 sadło . 61 249
słonina . 61-62, 125, 130-131, 137, 205-207, 209,214,218, 222-223, 225-226, 230 szynka wieprzowa (szóidra) . 61 wołowina. 60-62, 137, 190 łój . 60,62,195,220 ozory. 135, 226 ozory wędzone . 611 Miód. 28,47,49,52-53,61, 72, 84, 87, 95, 160,212, 223 pitny 72 przaśny . 72 Musztarda . 71-72, 99, 159 Nabiał masło. 44, 48, 50-51, 61, 76, 83, 84, 89, 93-94, 96, 98, 118, 125, 130, 143-145, 197-202, 204-216, 218-225,227-234 „młode gumotki”. 44 „rozenkowe”. 44 śmietankowe.112 mleko. 44-48, 50, 56, 77, 89, 93-96, 118, 121, 130-131, 143-145, 168, 200, 205-206, 208-209,216, 225,231,233 ser . 23, 48, 78, 80, 84, 89, 125-126, 130, 143-145, 168, 204, 208 biały. 29, 47 krowi. 47 olenderski (holenderskie) . 47, 83 owczy . 47 podpuszczkowy. 47 żółty. 214 śmietana . 47, 89, 95, 124-126, 144, 201, 202, 208, 215, 217, 225,230 Napoje herbata 55,89,121,131-132, 161-163, 184, 188, 191 kakao 53, 200 kawa 53, 55-56, 89, 132, 139, 143, 160-161, 163, 170, 183-184, 188, 191 250 martynika . 55 palona perłowa . 161 słodowa. 161 zbożowa . 161 likier
pomarańczowy.73, 100 nalewka. 16, 72, 75 piwo. 28, 40, 69-70, 132, 162-163, 170, 191,202,212, 243 angielskie . 70 bawarskie .132 dubeltowe . 130, 163 „gramatka z żółtkiem” . 70 grzane (ciepłe). 69, 77-78, 82-83,90,.118-119 marcowe . 129 od Wołowskiego.70 polewka piwna . 117-118,. 124, 161,.163,202 proste. 162-163 „z ingredyencjami”. 70 z korzeniami. 69-70 „zaprawne”. 70 spirytus .74, 105 wino. 23,29, 40, 48, 52-53, 56, 62, 70, 73, 75, 77-80, 83, 90, 95, 100-101, 127, 132,214,217, 225, 227, 230, 233 bordo. 70 czerwone. 212 francuskie . 70-71,99 gdańskie . 70 kwaskowe . 102 małmazja. 70 mszalne. 90 muskat. 70 neapolitańskie. 70 ordynaryjne. 105 porter. 163 reńskie. 163 szampańskie „piołunkowe”.70 węgierskie.
70-71, 104 woda. 29-31,39,41,44,46-47, 50, 52, 54, 58, 64, 68-69, 95, 97-98, 100-105, 160, 183-185, 195-197, 199-202, 204-210,213-214, 216-220,222, 225-227, 231-234
„kreniczna”.101 różana . 62 „rzyczna” (z rzeki) . 103 sodowa . 185 z melisy.74 wódka. 77, 90, 100-102, 104-104, 132 melisowa. 73-74 miętowa. 163 ordynaryjna.163 pomarańczowa . 163 prosta. 163 sklepowa. 163 z krwawnikiem. 74 Oliwki. 63, 77, 83, 156, 226 Owoce agrest. 65,230 arbuz. 156 brzoskwinie. 65, 157 gruszki/grusze . 65-66, 76, 156-157 maliny. 14,52,244 melon. 156 jabłka/jabłonie. 65-66, Ί6-Τ1, 156, 207,213-214, 230 jagody . 65, 156 orzechy . 62,84,212 tureckie . 65 włoskie . 65 wodne. 65 pigwa. 67-68, 97, 99 porzeczki. 230 poziomki. 65, 156 śliwki/śliwy. 65-66, 76-78, 132, 156, 212 suszone . 78, 126, 196
powidła. 156-157 winogrona. 157 wiśnie . 14,52,64-66,98,156, 205,244 Owoce cytrusowe cytryny/skórki cytrynowe. 52, 62, 66-67, 73, 84, 99, 102, 106, 132, 156, 196,208,214, 216, 225, limonia/limonka . 59,66,77,102 pomarańcze/skórki pomarańczowe . 53,73,100-102,156 Pieczywo chleb . 23,41,44, 51, 68, 76, 78, 82, 96, 110, 112, 118, 121, 138-139, 183, 190,202, 218, 241, biały. 43-44,47, 84, 93, 95 czarny . 212 pszenno-razowy . 140 pszenny. 140 pytlowy43, 125-126, 130, 139-140 razowy. 131, 139, 140 szary . 77 żytni.77, 84 bułki/bułeczki . 43-45, 56, 76-77, 112, 118, 121, 130, 132, 139, 143, 197,210,216,220,223, 225-226,231,233 delikatne .44 pszenne . 129, 131 tarte. 201,204,208,212-213, 220,227-228, 230, 232 „rżane” (żytnie). 44 z białego chleba.84, 93 grzanki. 44, 79,125-126, 197 Pomieszczeniagospodarcze kredens . 26,28, 30, kuchnia .1, 2, 12-16, 18-19, 21, 23, 26-27, 30, 33-34, 39, 43, 45, 47, 50, 53-57, 60, 63, 65-68, 75, 77-78, 80, 82, 88, 91, 101, 107, 112-113, 116, 121, 133-134, 136-137, 143-145, 147-153, 156, 158, 160-161, 167-182, 185-193,222, 242, 244-245,247-248
piekarnia. 26-27,121, 138-143, 151,187 piwnica. 26-28,31,93,195,186 sklep (zob. piwnica) . 27-28 spiżarnia . 15, 19, 26-27, 30, 32, 82, 134, 142, 153, 156-157, 159-160, 162, 170, 173, 177-178, 180-182, 251
szafarnia . ЗО Posiłki kolacja . 40, 48, 77-80, 83, 114-116, 127-132, 134, 177, 190 obiad. 40, 44, 59, 77-80, 84, 109, 114-116, 118, 122-125, 127-131, 133-134, 177, 190, 193,222 podwieczorek . 40, 56, 77, 112 śniadanie. 40,56, 112, 116-118, 120-121, 145, 168 wieczerza. 40-41,44,59,79, 128-131, 177 wigilia . 46-47, 77-78, 118, 126-127, 130, 177 Przetwory galaretki 65 konfitury 40, 52, 68, 83, 156, 205 marmolada 157 ocet . 48, 58, 125, 159, 170, 211-213, 215-217, 225 winny 67,71,99, 125, 159 prosty 125, 159 powidła 40,46, 65, 78, 130, 156-157,207 Przyprawy/bakalie/korzenie/zioła anyż. 73, 84, 102 chrzan . 58, 61-62, 125-127, 152-154, 213,219,230 cynamon . 44, 46, 49, 53-54, 62, 67, 78, 93,99-100, 103-104, 117, 157, 203,212 figi. 53, 55, 156 gałka muszkatołowa . 49-50,53,62, 65,67, 73,78, 99,-100, 157,201, 225-226,233 głóg. 49-50, 67-68, 96-97 gorczyca . 48,71,99,159 goździki 49, 53-54, 71, 73, 80, 99-100, 103, 157,212 imbir. 53-54, 157, 220 kapary. 156,216 kardamon. 100 252 kasztany. 66, 84 kolendra. 73,. 106, 157 koper (polny, ogrodowy). 64, 98, 196, 198-199,200-201,214-215, 230, 233-234 włoski . 73, 102 krwawnik.
74, 101 kubeba. 49, 53-54, 100 kwiat konwalii.74, 106 lebioda. 62 liście bobkowe (laurowe). 53-54, 157,212 majeranek . 157, 197,220 melisa . 62, 74, 105-106 mięta. 67, 99 migdały. 40, 49-50, 52-53, 55, 62, 66, 77, 78, 84, 97, 100, 103, 126, 156, 199,212 rodzynki . 46,49,53,55,62,77-78, 80, 83-84, 104, 156,200, 204, 207, 212 rozmaryn 66, 157 róża/dzika róża/płatki róż 14, 25, 28, 49, 52, 67, 99, 244 rukiew wodna. 62 rzeżucha . 62 stokłosa. 54, 58 szafran. 46, 53-54, 62, 77, 80, 157 tatarskie ziele (tatarak) . 54, 104-105 tymianek. 74,. 106, 212 wanilia. 157 ziele angielskie. 54, 157, 225 „Ptaszki” - dzikie ptactwo cietrzewie . 59, 84 głuszce. 59, 84 gołębie. 59, 80, 135 jarząbki. 59, 84 jemiołuchy. 59 kaczki dzikie. 59, 83 kuropatwy. 59, 83-84, 135-136, 227-228 kwiczoły . 59 przepiórki . 59
Raki ЗО, 57, 62, 84, 148,200-201 Ryby jesiotry. 56, 84, 147, 215 karasie. 56, 78 karaski. 58, 79 karpie. 56, 58, 77-79, 84, 147, 212 leszcze. 147, 213 liny . 147,213 lwowskie.57, 84 łososie. 56, 58, 84 minogi. 56, 58, 79 okonie . 56,58,78-79 piskorze. 56 sardynki. 147 stokfisz . 53, 58, 148 sumy .147, 214 szczupaki. 56, 58, 77-79, 147,210-211 śledzie . 56-58,76,78-79,126,146,230 angielskie . 147 holenderskie (matiasy). 147 ordynaryjne (proste). 57, 147 szoty . 57 węgorze. 56, 84, 147, 214 wyzina. 58, 147 Ryż . 43,47, 59, 61, 78, 80, 100, 126, 151-152, 200-201,209, 214, 233-234 Sól . 29-30, 58,64, 87, 97-98, 110, 158, 170,196, 200-202, 204-205, 208-227, 229-234 morska. 30 Ślimaki. 62 Tłuszcze olej 41-42, 63, 77, 87, 89, 124, 126, 160, 170, 205 konopny. 63
lniany. 6 makowy. 160 maślany. 160 migdałowy. 49, 199 prosty. 160 oliwa 54, 63, 87, 89, 160, 170, 211, 233 de Luca. 63 genueńska . 63 hiszpańska. 63 nicejska. 229 olenderska. 63 prowansalska.63 Urzędy i urzędniczki/urzędnicy związani z kuchnią i wyżywieniem dziewka służebna . 31 furtianka . 30,31 gęsiarka. 31 konwerska. 31 korzenna. 31 kredencerz. 113, 172, 173, 174, 175, 191 kucharka. 31, 174, 176 kucharz. 133, 135, 172, 173, 174, 176, 191, 193 kuchta. 172, 174, 176, 191 kurniczka. 31 mięsna. 31 piekarka. 31 piwna.31 piwniczna . 31-32 podskarbianka.32 prokurator. 113, 131, 172 refektarka
.31,39 regens . 113, 117, 118, 120, 124, 130,133,137, 164, 166, 168, 171, 172, 175, 176, 177, 179, 186, 189, 191 serwitor mensa . 113-114, 186-187 szafarka. 30, 31, 32,44 szafarz. 134, 172, 173, 174, 191 Warzywa bób. 63 brukiew. 152 buraki . 63, 125-126, 152-154, 196-197, 230 ćwikłowe. 156 pastewne. 155-156 253
cebula . 63-64, 98, 152-154, 195-196, 198, 204, 206,210, 212-214,216-219,221,223, 225, 227, 230-231,233 cykoria. 62, 63, 161 czosnek. 30, 63-64, 98, 152, 234 groch . . 43, 61-62, 76-77, 197,231,234 biały. 63, 78, groszek . 195 włoski. 63 zielony. 63 jarmuż. 63 kalafior 63-64, 153, 155-156, 196, 223 śnieżka. 156 kalarepa. 125-126,. 152 kapusta . 63-64,77-78,125-126, 152-154, 205,214,217, 232 brukselka. 195 brunświcka . 156 duńska tergowa.156 lipcówka. 156 magdeburska. 156 „stulecie Ulrycha”. 156 karczochy . 63-64 mak. 46-47, 63, 77, 79, 94-95 mleko makowe .46-47 marchew. 63, 125-126, 152-154, 195-196, 227, 231 ogórki . 63-65, 98, 152-154, 232-233 pasternak. 63 pietruszka . 47, 63, 79, 95, 152-155, 196, 198, 199,212,214,219, 223, 225,227, 230-231, 233-234 pomidory. 64, 147, 153, 198,208, 214,218, 224, 233-234 por . 63,. 155, 195, 198 rzepa .63-64
rzodkiewka. 64,. 153, 156 sałata. 63-64,215 seler. 152-153,227 szparagi 63-64, 152-153, 155, 196,232 szpinak . 64, 152, 195 szczaw. 62 ziemniaki. 63, 73, 118, 123, 152-155, 197-198, 204,214, 229-230 254 Zupy barszcz 48, 79-80, 124-127, 209 na mięsie.125 polski z rurą. 196-197 z pierożkami . 79 z wieprzowiną. 123 grochówka.124, 197 jarzynowa .128, 198 kartoflanka. 126,130-131 zapalanka.198 krupnik .129, 131, 199 polewka. 69 goździkowa. 49 migdałowa . 78 piwna. 79, 117-118, 124, 162-163,202 ze śmietaną, grzankami iserem. 124-125 rosół. 46, 59, 77-80, 123, 125, 127-128, 196, 198-202,213-214, 216-217, 219-221,223,227, 231-232 dla chorego .196 rumiany. 195 z kapłonami.59, 78 z kury . 80 z makaronem. 123 z mięsem.76 z perłowymi krupami . 46 z ryżem
. 78, 80 zupa karlsbadzka. 201-202 zupa migdałowa . 126, 199 zupa rybna. 80 zupa z raków. 200-201 zupa ze świeżych grzybów. 201 żur . 79 rybny. 79 żurek winny. 79
Bibliografia Źródła archiwalne: Archiwum Diecezjalne w Sandomierzu (archiwum nie posiada ze społów archiwalnych): Akta funduszów Seminarium Duchownego (1845-1866); Akta ogólnych urządzeń co do seminarium i nowicjatów zakonnych (1845-1869); Akta Seminarium Duchownego (1798-1844); Kronika kaplicy licealnej (1929-1939). Archiwum Główne Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokala nej w Mariówce: Franciszka Zmysłowska, Notatki do kroniki prowincji sandomier skiej (1920-1931), sygn. AGSł, GI, z. 3. Archiwum Sióstr Bernardynek w Krakowie: Roku 1762 Augusta 7 rozchodowy regestr w rynku, sygn. 99. Archiwum Sióstr Klarysek w Krakowie: Percepta i ekspensa za przełożeństwa JMc Panny Marcyanny Wa lewski, 1776, sygn. E 128; Percepta i ekspensa za przełożeństwa JMc Panny Marcyanny Wa lewski obranej 27 XI 1775 kończącego się, sygn. E 126; Raptularz percept i ekspens za przełożeństwa JMc Panny Salomei Hebdówny na piąte triannum obranej 19 września 1771, sygn. E 121. Archiwum Sióstr Klarysek w Starym Sączu: Dekret wizytacji klasztoru starosądeckiego PP. zakonnych św. Fran ciszka wystawił Kajetan Ignacy Sołtyk, biskup krakowski i książę siewierski, 1763, sygn. Rf/bs, s. 11. 236
Archiwum Sióstr Norbertanek na Zwierzyńcu: Jadłospisy, wydatki najedzenie, ubranie i czeladź, XVIII w., sygn. 146. Archiwum Sióstr Wizytek w Warszawie: Rachunki roczne 1652-1714, sygn. D 3; Księga w której piszą się rachunki roczne, tak z przyjętych jako i wydanych pieniędzy., 1715-1770, sygn. D 4. Archiwum Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu: Księga sesji generalnych i partykularnych Seminarium Diecezjal nego Sandomierskiego (1848-1874); Księga Sesji Pedagogicznych (1874-1886); Księga protokołów Rady Pedagogicznej Seminarium Duchownego w Sandomierzu (1919-1934); Statut nadany Seminarium Duchownemu w Sandomierzu przez ks. Klemensa Bąkiewicza, biskupa nominata sandomierskiego w dniu 6 II 1841 r. Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu: Archiwum Kapituły Kolegiackiej i Katedralnej w Sandomierzu: Akta Seminarium Duchownego (1826-1866), sygn. 256. Zespół rękopisów Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu: Akta posiedzeń profesorów Seminarium Sandomierskiego poczy nając od roku 1827, sygn. SD 6; Akta Seminarium Duchownego 1843-1846, sygn. SD 11; Akta Seminarium Duchownego 1846-1863, sygn. SD 12; Akta Seminarium Duchownego w Sandomierzu (1928-1938), sygn. SD 16; Akta Seminarium Sandomierskiego z roku 1838, sygn. SD 10; Akta tyczące się korespondencji o potrzebne reparacje lokalu semi narium, sygn. SD 27; Dziennik przychodu i rozchodu funduszów Seminarium Dyecezjalnego sandomierskiego od d. 1 paźfdziernika] 1855/56 aż do 1868 r., sygn. SD 160; 237
J. Pastuszka, Moje wspomnienia sandomierskie. Wspomnienia o Seminarium Duchownym w Sandomierzu w latach 19121914/1915, sygn. G 2116/1; J. Pastuszka, Wspomnienia o sandomierskim Seminarium Duchow nym w latach 1921-1930, sygn. G 2116/2; J. Wiśniewski, Pamiętnik seminaryjski z r. 1898/1899, sygn. G 1389; Książka przyjęć do zakonu, profesji i konsekracji sióstr i ksieni w klasztorze sandomierskim oraz opisanie różnych przypadków, sygn. G 1392; Księga dochodu i rozchodu Seminarium Duchownego rz-kat w San domierzu od d. 11 lipea 1919 do 1929 r., sygn. 176; Księga dochodów i rozchodów Seminarium Duchownego w Sando mierzu od 1 września 1907 r. do [lipea 1919] w końcu księga ofia ry, sygn. SD 172; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 lutego 1878 do 1 września 1889 r., sygn. SD 164; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 wrześfnia] 1889 do 1 września 1896 r., sygn. SD 166; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 września 1895 do września 1903 r., sygn. SD 168; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od 1 września 1903 do 31 sierpnia do 1907 r., sygn. SD 169; Księga przychodów i rozchodów seminaryjskich od stycznia 1897 do 1901 r., sygn. SD 167; Księga rachunków od września 1868 r. do września 1876 r., sygn. SD 163; Księga sesyjna Seminarium Duchownego w Sandomierzu (11 IX 1907 ֊ 4 VI1919), sygn. SD 3; Księga sesyjna Seminarium Duchownego w Sandomierzu rozpoczę ta 9 września 1895 r. a skończona 21 czerwca 1907 r., sygn. SD 1; Pokwitowania wydane seminarium (1913-1915), sygn. SD 115; Pokwitowania wydane seminarium (1916-1917), sygn. SD 116;
Pokwitowania wydane seminarium (1918-1919), sygn. SD 117; Pokwitowania wydane seminarium (1919-1920), sygn. SD 118; Pokwitowania wydane seminarium (1921), sygn. SD 119; Pokwitowania wydane seminarium (1923), sygn. SD 120; 238
Pokwitowania wydane seminarium (1924), sygn. SD 121; Pokwitowania wydane seminarium (1925), sygn. SD 122; Pokwitowania wydane seminarium (1926), sygn. SD 123; Pokwitowania wydane seminarium (1927), sygn. SD 124; Pokwitowania wydane seminarium (1928), sygn. SD 125; Pokwitowania wydane seminarium (1938), sygn. SD 130; Pokwitowania wydane seminarium (1939), sygn. SD 131; Regestra podskarbskie konwentu sandomierskiego (1739-1754), sygn. G 866; Regestra podskarbskie pp benedyktynek 1754-1768, sygn. G 891; Regestra podskarbskie pp. benedyktynek w Sandomierzu 17951806, sygn. G 1148; Regestra podskarbskie za przełożeństwa Marianny Siemianow skiej, konwentu sandomierskiego pp. benedyktynek 1769-1794, sygn. G 889; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1839/40, sygn. SD 150; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1840/41, sygn. SD 151; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1841/42, sygn. SD 152; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1842/43, sygn. SD 153; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1843/44, sygn. SD 154; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok 1853/54, sygn. SD 156; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok szkolny 1838/39, sygn. SD 149; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok szkolny 1852/53, sygn. SD 155; Regestra przychodu i rozchodu
Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego na rok szkolny 1854/55, sygn. SD 157; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j]alnego San domierskiego rachując od 1 kwietnia 1835 r., sygn. SD 146; 239
Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Dyecez[j] alnego San domierskiego z dniem 1 października poczynające się 1836 r., sygn. SD 147; Regestra przychodu i rozchodu Seminarium Sandomierskiego na rok szkolny 1837/38, sygn. SD 148; Regestra przychodu i rozchodu funduszów Seminarium Dyecez[j] alnego Sandomierskiego na rok szkolny 1855/56, sygn. SD 158; Regestra przychodu i rozchodu funduszów Seminarium Dyecez[j] alnego Sandomierskiego na rok szkolny 1856/57, sygn. SD 159; Reparacja klasztoru pp. Benedyktynek w Sandomierzu po zgorze niu w latach 1763-1785, sygn. G 1231; Sposoby przyrządzania leków domowych z wykazem ich treści, sygn. G 1766; Westyarnia chust od roku 1748 [1748-1864]. Spisana w r. 1763 za przełożeństwa NPJMC panny Marianny Siemianowskiej ksieni trzynastej klasztoru PP Benedyktynek w Sandomierzu, sygn. G 1311. Zespół Benedyktynek Sandomierskich: Akta ksieni B. Trzecieskiej, sygn. S 2162, Inwentarz Gór Wysokich; Akta ksieni A. Chrząstowskiej, sygn. S 2161, Kontrakty z ., (cegły, wapna), 30 VI 1702 r.; Akta ksieni Franciszki Tarłówny, sygn. 2163, Czechów-dobra, 15 X 1752 r.; Akta ksieni Μ. Siemianowskiej, sygn. 2164, Zakupy - Wrocław, 1771; Zakupy ֊ Elbląg, 1792,1793,1796,1797; Regestr percepty i ekspensy pieniędzy wziętych na sprawunki do Gdańska lub Elbląga z klasztoru sandomierskiego, 4 julij 1793; Akta ksieni S. Dobińskiej, sygn. 2167, Klasztor - dobra, teczka 2 (1806-1818); Akta ksieni U. Kuczkowskiej, sygn. 2165, Kontrakty z rzeźnikami, 12 III 1804 r.
Źródła drukowane: Czarniecki S., Compendium ferculorum albo zebrane potraw, t. 1, opr. J. Dumanowski, Μ. Spychaj, Warszawa 2011; Ćwierczakiewicz L., 365 obiadów za pięć złotych, Warszawa 1898; Disslowa Μ., Jak gotować. Praktyczny poradnik kucharski z 1930 r., Warszawa 1988; Dzieje klasztoru sandomirskiego od roku 1615. 30 października. Spisa ne w roku 1763 za przełożeństwa P. Maryanny Siemianowski ksieni 13, tom pierwszy, opr. A. Szylar, Sandomierz 2005; Gajkowski J., Wizyta kanoniczna biskupa Sołtyka 1762 w klasztorze benedyktynek sandomierskich, „Kronika Diecezji Sandomierskiej” 2 (1909), nr4,s. 97-102; Gniewkowska A., Domowa kuchnia, Kijów 1917; Gruszecka Μ., Ilustrowany kucharz krakowski dla oszczędnych gospo dyń, Kraków 1892; Kitowicz J., Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprać. R. Pol lak, Wrocław 2003; Kochanowski J., Pieśń XI, w: Wybórpisarzów polskich. Poezja, 1.1, Jana Kochanowskiego dzieła polskie, red. T. Mostowski, Warszawa 1803, s. 68; Kutumiarz i direktorium Sióstr zakonnic Nawiedzenia Najświętszej Panny, z francuskiego na język polski przetłumaczony przez siostry tegoż zakonu i do druku podany w Warszawie 2 czerwca 1862 (według oryginału z 1682 r.), Warszawa 1862; Malanowska Z., Wilczyckie wspomnienia, Warszawa 2009; Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów i innych słodkości, a także przyrządzania wszelkich potraw, pieczenia chleba i inne se kreta gospodarskie i kuchenne, t. 2, opr. J. Dumanowski, R. Jankow ski, Warszawa 2011; Ochorowicz-Monatowa Μ., Uniwersalna książka kucharska, Warsza wa 1910; Owoczyńska A., Najnowsza kuchnia warszawska,
Warszawa 1914; Regulamin Seminarium Duchownego Rz. Katolickiego w Sandomierzu (przepisy dla alumnów), Sandomierz 1926; 241
Reguła Świętego Ojca Benedykta z łacińskiego przetłumaczona, i z reformacyją porządków chełmińskiego, toruńskiego, żarnowieckiego, nieświeskiego i inszych wszytkich w Królestwie Polskim tejże reformacyjej i Reguły S. Benedykta, które te raz są i napotym zjednoczone będą, klasztorów panieńskich, Kraków 1606; Szołdrski W., Kronika benedyktynek chełmińskich, Pelplin 1937; Szylar A., Kronika bernardynek lubelskich 1618-1885, Lublin 2009; Szylar A., Pióro żadne nie jest w stanie wyrazić jej zalet. Listy infor mujące o śmierci mniszek adresowane do opactwa benedyktynek w Śandomierzu w zbiorach Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu (1781-1897), Wrocław 2015. Opracowania: Antałek, w: Słownik Języka Polskiego, z. 1, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1898, s. 41; Bockenheim K, Przy polskim stole, Wrocław 2005; Borkowska Μ., Konstytucje norbertanek na tle prawodawstwa polskich zakonów żeńskich w epoce potrydenckiej, [w:] Sanctinoniales. Zako ny żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. A. Radzimiński, D. Karczewski, Z. Zyglewski, Bydgoszcz-Toruń 2010, s. 19-31; Borkowska Μ., Mikołaj z Mościsk i reguła tercjarek dominikańskich, „Nasza Przeszłość” 1999, t. 92, s. 137-230; Borkowska Μ., Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVIIXVIII wieku, Warszawa 1996; Borowski F., Dekret kasacyjny z roku 1819 i jego wykonanie w stosun ku do zakonów diecezji sandomierskiej, „Studia Sandomierskie” 18 (2011), nr 1, s. 7-162; Buliński Μ., Monografia miasta Sandomierza, Warszawa 1879 (re print z 2005); Chodyński S., Seminaryum
włocławskie. Szkic historyczny, Włocła wek 1904; Danilkiewicz Z., Koza Cobitis taenia Linnaeus, w: Ryby słodkowodne Polski, red. Μ. Brylińska, Warszawa 2000, s. 339-343; 242
Dziewulski J., Ilość pożywienia i posiłków oraz czas ich spożywania w klasztorach starożytnych, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 2013, t. 34, s. 269-283; Dziewulski J., Życie codzienne mnicha cenobity w Egipcie na podstawie „Reguły” św. Pachomiusza, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 2012, t. 31, s. 243-258; Gajkowski J., Benedyktynki sandomierskie, Sandomierz 1917; Gąsiorowska P., Kuchnia i infirmeria w klasztorze Klarysek krakow skich do końca XVIII wieku, w: Sanctinoniales. Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. A. Radzimiński, D. Karczewski, Z. Zyglewski, Bydgoszcz-Toruń 2010, s. 394-406; Gąsiorowska P., Życie codzienne w klasztorze klarysek krakowskich od XIII do końca XVIII wieku, Kraków 2003; Gil C., Życie codzienne karmelitanek bosych w Polsce w XVII-XIX wieku, Kraków 1997; Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, t. 3, Warszawa 1902; Grunt Μ., 100-lecie domu Zgromadzenia Sióstr Służek NMPN przy Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu, „Biuletyn Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokalanej” 40 (2008), s. 5763; Gustaw R., Klasztor i kościół św. Józefa ss. Bernardynek w Krakowie 1646-1946, Kraków 1947; Kapiszewska Μ., Desocjalizacja posiłków jako element problemów wy chowawczych, w: Wymiar przestrzenie życiowej współczesnej rodzi ny, red. G. Makiełło-Jarża, Kraków 2008, s. 67-74; Karczewski D., Dzieje klasztoru Norbertanek w Strzelnie do początku XVI wieku, Inowrocław 2001; Kotkowski S., Seminarium Duchowne w Sandomierzu w latach 18201926, oprać, i przygotowanie do druku H. Szumił, Sandomierz 2010; Kramarska-
Anyszek K., Dzieje klasztoru PP. Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu do roku 1840, „Nasza Przeszłość” 1977, t. 47, s. 5-169; Marszalska J. Μ., Odnowa i trwanie. Klasztor karmelitów bosych w Czernej w latach 1900-1945, Warszawa 2020; 243
Moulin L., Życie codzienne zakonników w średniowieczu (X-XV wiek), Warszawa 1986; Ogrodowska B., Tradycje polskiego stołu, Warszawa 2012; Pokorska B., Piwo w naszym domu, Warszawa 1990; Popularny słownik języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 2000; Przybyłowicz O., Reguła zakonna jest wozem do nieba. Realia życia w klasztorach klarysek od XIII do końca XVI w. w Małopolsce, Wielkopolsce i na Śląsku, Warszawa 2016; Przybyłowicz O., O pożywieniu zakonnic w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej. Problematyka, źródła, możliwości badawcze, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 62 (2014), nr 1, s. 3-18; Puchalski E, Seminaryum kieleckie. Rys historyczny i dokumenty, Kiel ce 1901; Rajman J., Jadłospis norbertanek zwierzynieckich z XVIII wieku, w: Sanctinoniales. Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. A. Radzimiński, D. Karczewski, Z. Zyglewski, Bydgoszcz-Toruń 2010, s. 407-411; Rajman J., Klasztor Norbertanek na Zwierzyńcu w wiekach średnich, Kraków 1993; Rajman J., O źródłach dla zagadnienia posiłków i napojów w klasztorze średniowiecznym, „Studia Historyczne” 44 (2001), nr 2, s. 183-198; Saracyn T., Działalność społeczno-religijna ks. Stefana Grelewskiego (1898-1941), „Studia Sandomierskie” 14 (2007), z. 1, s. 5-68; Stanaszek B., Nowakowski R., Słownik biograficzny księży diecezji sandomierskiej XIX-XX w., 1.1, А-G, Sandomierz 2014; Stępień U., Ksiądz Józef Rokoszny - organizator Sandomierskiego Muzeum Diecezjalnego, [w:] Ks. Józef Rokoszny (1870-1931). Życie i dzieło. Materiały z sesji, Sandomierz 19 października 2001, red.
K. Burek, Sandomierz 2003, s. 27-38; Stępień U., Sarwa A., Dom Długosza. Muzeum Diecezjalne, Sando mierz 2008; Stolarczyk T., Kryzys i reforma życia zakonnego XIV-XVI wieku i jego wpływ na dominikański klasztor łęczycki, „Folia Historica Cracoviensia” 18 (2012), s. 165-177; Szylar A., „Za róże do smażenia, wiśnie i maliny.”, czyli smaki, smaczki i inne osobliwości kuchni klasztornej w konwentach żeńskich w XVII 244
i XVIII wieku, w: Historia naturalna jedzenia. Między antykiem а XIX wiekiem, red. B. Możejko przy współpracy z E. Baryłewską-Szymańską, Gdańsk 2012, s. 265-278; Szylar A., Działalność handlowa benedyktynek sandomierskich w XVIII i na początku XIX wieku, „Studia Historyczne” 47 (2005), z. 2 (190), s. 167-189; Szylar A., Działalność oświatowa benedyktynek sandomierskich w la tach 1616-1865, Lublin 2002; Szylar A., Fundacja, uposażenie i kasata klasztoru benedyktynek w Sandomierzu (1615-1903), „Studia Sandomierskie”, t 11, 2004, z. 2, s. 7-23; Szylar A., Gospodarowanie benedyktynek sandomierskich, Tarnobrzeg 2008; Szylar A., Kasata klasztoru benedyktynek w Sandomierzu w latach 1819-1864, w: Marek Derwich, Kasaty klasztorów na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i Śląsku na tle procesów sekularyzacyjnych w Europie, 1.1: Geneza. Kasaty na ziemiach zabo rów austriackiego i rosyjskiego (Opera ad Historiam Monasticam Spectantia, curravit Marcus Derwich, Series I: Colloquia, 8/1) Wrocław 2014, s. 325-343; Szylar A., Konwent bernardynek lubelskich w świetle kroniki klasztor nej, „Nasza Przeszłość” 2008,1.110, s. 35-106; Szylar A., Kuchnia benedyktynek sandomierskich, „Zeszyty Sando mierskie” 13 (2006), nr 22, s. 32-38; Szylar A., Lecznictwo w klasztorze benedyktynek w Sandomierzu, „An nales Academiae Paedagogicae Cracoviensis, Studia Historica II (2003), s. 269-288; Szylar A., Liczba zakonnic, skład osobowy i rotacja na urzędach w klasztorze benedyktynek w Sandomierzu w latach 1615-1903, „Nasza Przeszłość” 2004,1.102, s. 287-352; Szylar A., Nekrologi mniszek
polskich z II połowy XVIII i XIX wieku zawarte w korespondencji do benedyktynek sandomierskich, „Nasza Przeszłość” 2007,1.107, s. 145-224; Szylar A., Rzecz o tym, jak benedyktynki kuchnię prowadziły., „Nasza Przeszłość” 2005,1.103, s. 189-224; Tylec P., Bp Marian Ryx (1853-1930). Ordynariusz Sandomierski, San domierz 2020; 245
Tylec P., Wydawnictwo Diecezjalnej i Drukarnia w Sandomierzu 19192019, Sandomierz 2019; Wójcik Μ., Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej, t. 1, Po wstanie, rozwój i działalność w latach 1878-1918, Mariówka 1978; Wójcik Μ., Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej, t. 2, Rozwój i działalność w latach 1919-1978, Mariówka 2012; Wójcik W, Ks. Adam Szymański (1880-1956), „Studia Sandomierskie” 2 (1981), s. 311-338; Wójcik W, Troska o formację kapłańską w Seminarium Duchownym w Sandomierzu (1820-1970), „Kronika Diecezji Sandomierskiej” 64 (1971), nr 9,197-216; X. S. J., Dni kwartałowe, w: Encyklopedia kościelna, t. 4, red. Μ. Nowod worski, Warszawa 1874, s. 238-239. Źródła internetowe http://www.staropolska.pl/slownik/?nr=60 litera=S id=2100 (do stęp: 3 III 2020 r.); https://fr.wikipedia.org/wiki/Eau_de_m°/oC3°/oA91isse_des_Carmes_ Boyer (dostęp: 3 III 2020 r.); https://sjp.pwn.pl/sjp/preskrypcja;2572394 (dostęp: 3 III 2020 r.); https://sjp.pwn.pl/slowniki/struga%C4%87.html (dostęp: 3 III 2020 r.); Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Słownik polsz czyzny XVI wieku (edycja internetowa) http://spxvi.edu.pl/indeks/ haslo/61271, (dostęp:25 VII 2020 r.). 246 |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Szylar, Anna 1961- Tylec, Piotr 1984- |
author_GND | (DE-588)1018433627 (DE-588)1231833866 |
author_facet | Szylar, Anna 1961- Tylec, Piotr 1984- |
author_role | aut aut |
author_sort | Szylar, Anna 1961- |
author_variant | a s as p t pt |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV049060875 |
ctrlnum | (OCoLC)1392147747 (DE-599)BVBBV049060875 |
edition | Wydanie II |
era | Geschichte 1700-1950 gnd |
era_facet | Geschichte 1700-1950 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03788nam a2200781 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV049060875</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230907 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230721s2023 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788383450537</subfield><subfield code="9">978-83-8345-053-7</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1392147747</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049060875</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Szylar, Anna</subfield><subfield code="d">1961-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1018433627</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.)</subfield><subfield code="c">Anna Szylar, ks. Piotr Tylec</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie II</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sandomierz</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz Sp. z o.o.</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">256 Seiten, [16] Seiten Bildtafeln</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">22 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu</subfield><subfield code="v">nr 2</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Moniales Ordinis Sancti Benedicti (Sandomierz)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Wyższe Seminarium Duchowne (Sandomierz)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1700-1950</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kuchnia klasztorna</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kuchnia polska</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kultura stołu</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Posiłki (jedzenie)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Seminaria duchowne</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Wyposażenie kuchni</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Zakony żeńskie</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Zwyczaje żywieniowe</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Alltag</subfield><subfield code="0">(DE-588)4001307-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Priesterseminar</subfield><subfield code="0">(DE-588)4197898-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kloster</subfield><subfield code="0">(DE-588)4031225-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Ernährungsgewohnheit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4136846-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Ess- und Trinksitte</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015556-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Sandomierz (woj. świętokrzyskie)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Sandomierz</subfield><subfield code="0">(DE-588)4378952-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Sandomierz</subfield><subfield code="0">(DE-588)4378952-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Kloster</subfield><subfield code="0">(DE-588)4031225-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Priesterseminar</subfield><subfield code="0">(DE-588)4197898-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Ess- und Trinksitte</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015556-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Ernährungsgewohnheit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4136846-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Alltag</subfield><subfield code="0">(DE-588)4001307-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1700-1950</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Tylec, Piotr</subfield><subfield code="d">1984-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1231833866</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu</subfield><subfield code="v">nr 2</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV048561377</subfield><subfield code="9">2</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Sachregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230907</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034323028</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Sandomierz (woj. świętokrzyskie) dbn Polen (DE-588)4046496-9 gnd Sandomierz (DE-588)4378952-3 gnd |
geographic_facet | Sandomierz (woj. świętokrzyskie) Polen Sandomierz |
id | DE-604.BV049060875 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T22:24:10Z |
indexdate | 2024-07-10T09:54:07Z |
institution | BVB |
isbn | 9788383450537 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034323028 |
oclc_num | 1392147747 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 256 Seiten, [16] Seiten Bildtafeln Illustrationen 22 cm |
psigel | BSB_NED_20230907 |
publishDate | 2023 |
publishDateSearch | 2023 |
publishDateSort | 2023 |
publisher | Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz Sp. z o.o. |
record_format | marc |
series | Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu |
series2 | Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu |
spelling | Szylar, Anna 1961- Verfasser (DE-588)1018433627 aut Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) Anna Szylar, ks. Piotr Tylec Wydanie II Sandomierz Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz Sp. z o.o. 2023 256 Seiten, [16] Seiten Bildtafeln Illustrationen 22 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu nr 2 Moniales Ordinis Sancti Benedicti (Sandomierz) dbn Wyższe Seminarium Duchowne (Sandomierz) dbn Geschichte 1700-1950 gnd rswk-swf Kuchnia klasztorna dbn Kuchnia polska dbn Kultura stołu dbn Posiłki (jedzenie) dbn Seminaria duchowne dbn Wyposażenie kuchni dbn Zakony żeńskie dbn Zwyczaje żywieniowe dbn Alltag (DE-588)4001307-8 gnd rswk-swf Priesterseminar (DE-588)4197898-5 gnd rswk-swf Kloster (DE-588)4031225-2 gnd rswk-swf Ernährungsgewohnheit (DE-588)4136846-0 gnd rswk-swf Ess- und Trinksitte (DE-588)4015556-0 gnd rswk-swf Sandomierz (woj. świętokrzyskie) dbn Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Sandomierz (DE-588)4378952-3 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Sandomierz (DE-588)4378952-3 g Kloster (DE-588)4031225-2 s Priesterseminar (DE-588)4197898-5 s Ess- und Trinksitte (DE-588)4015556-0 s Ernährungsgewohnheit (DE-588)4136846-0 s Alltag (DE-588)4001307-8 s Geschichte 1700-1950 z DE-604 Tylec, Piotr 1984- Verfasser (DE-588)1231833866 aut Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu nr 2 (DE-604)BV048561377 2 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Sachregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
spellingShingle | Szylar, Anna 1961- Tylec, Piotr 1984- Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) Prace Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu Moniales Ordinis Sancti Benedicti (Sandomierz) dbn Wyższe Seminarium Duchowne (Sandomierz) dbn Kuchnia klasztorna dbn Kuchnia polska dbn Kultura stołu dbn Posiłki (jedzenie) dbn Seminaria duchowne dbn Wyposażenie kuchni dbn Zakony żeńskie dbn Zwyczaje żywieniowe dbn Alltag (DE-588)4001307-8 gnd Priesterseminar (DE-588)4197898-5 gnd Kloster (DE-588)4031225-2 gnd Ernährungsgewohnheit (DE-588)4136846-0 gnd Ess- und Trinksitte (DE-588)4015556-0 gnd |
subject_GND | (DE-588)4001307-8 (DE-588)4197898-5 (DE-588)4031225-2 (DE-588)4136846-0 (DE-588)4015556-0 (DE-588)4046496-9 (DE-588)4378952-3 |
title | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) |
title_auth | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) |
title_exact_search | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) |
title_exact_search_txtP | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) |
title_full | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) Anna Szylar, ks. Piotr Tylec |
title_fullStr | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) Anna Szylar, ks. Piotr Tylec |
title_full_unstemmed | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) Anna Szylar, ks. Piotr Tylec |
title_short | Osobliwości kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach, gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach (XVIII - I poł. XX w.) |
title_sort | osobliwosci kuchni klasztornej i seminaryjnej czyli o pokarmach gotowaniu i jedzeniu w dawnych czasach xviii i pol xx w |
topic | Moniales Ordinis Sancti Benedicti (Sandomierz) dbn Wyższe Seminarium Duchowne (Sandomierz) dbn Kuchnia klasztorna dbn Kuchnia polska dbn Kultura stołu dbn Posiłki (jedzenie) dbn Seminaria duchowne dbn Wyposażenie kuchni dbn Zakony żeńskie dbn Zwyczaje żywieniowe dbn Alltag (DE-588)4001307-8 gnd Priesterseminar (DE-588)4197898-5 gnd Kloster (DE-588)4031225-2 gnd Ernährungsgewohnheit (DE-588)4136846-0 gnd Ess- und Trinksitte (DE-588)4015556-0 gnd |
topic_facet | Moniales Ordinis Sancti Benedicti (Sandomierz) Wyższe Seminarium Duchowne (Sandomierz) Kuchnia klasztorna Kuchnia polska Kultura stołu Posiłki (jedzenie) Seminaria duchowne Wyposażenie kuchni Zakony żeńskie Zwyczaje żywieniowe Alltag Priesterseminar Kloster Ernährungsgewohnheit Ess- und Trinksitte Sandomierz (woj. świętokrzyskie) Polen Sandomierz |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034323028&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV048561377 |
work_keys_str_mv | AT szylaranna osobliwoscikuchniklasztornejiseminaryjnejczyliopokarmachgotowaniuijedzeniuwdawnychczasachxviiiipołxxw AT tylecpiotr osobliwoscikuchniklasztornejiseminaryjnejczyliopokarmachgotowaniuijedzeniuwdawnychczasachxviiiipołxxw |