Między ukryciem a jawnością: esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Kraków
Wydawnictwo WAM
[2023]
|
| Schriftenreihe: | Deus Absconditus - Deus Revelatus
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract |
| Beschreibung: | 230 Seiten 24 cm |
| ISBN: | 9788327730008 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049028775 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230907 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230630s2023 |||| 00||| pol d | ||
| 015 | |a UWD 2023/11240 |2 dnb | ||
| 020 | |a 9788327730008 |9 978-83-277-3000-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1389180613 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049028775 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 100 | 1 | |a Wojtysiak, Jacek |d 1967- |e Verfasser |0 (DE-588)1048588998 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Między ukryciem a jawnością |b esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |c Jacek Wojtysiak |
| 246 | 1 | 1 | |a Between hiddenness and openness |
| 264 | 1 | |a Kraków |b Wydawnictwo WAM |c [2023] | |
| 264 | 4 | |c ©2023 | |
| 300 | |a 230 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 0 | |a Deus Absconditus - Deus Revelatus | |
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 2023 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Bóg |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Chrześcijaństwo |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Doświadczenie religijne |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Dowody na istnienie Boga |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Obecność Boga |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Poznanie |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Wiara |2 dbn | |
| 650 | 0 | 7 | |a Religionsphilosophie |0 (DE-588)4049415-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Philosophische Theologie |0 (DE-588)4207262-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Religionsphilosophie |0 (DE-588)4049415-9 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Philosophische Theologie |0 (DE-588)4207262-1 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 2023 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, PDF |z 978-83-277-3413-6 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230907 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034291521 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 200 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 100 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804185311641600000 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp.......................................................................................................... И 1. O ukryciu.............................................................................................. 15 Trzy pytania - trzy ukrycia. Dwa punkty widzenia: wierzący (ukrycie dosłowne) i niewierzący (ukrycie metaforyczne). Tematyka książki 2. Ukrycie i ateizm.................................................................................. 19 Przykłady: złoto, osoba, Bóg. Argument z „ukrycia . Cztery zarzuty cztery pytania - cztery motywy. Rozróżnienia 3. Pojedynek na argumenty................................................................. 25 Dwie wersje argumentu z „ukrycia”. Zarzuty wobec przesłanek argumentu z istnienia niewierzących. Kontrargument z istnienia wierzących. Porównanie argumentów. Niezgoda i co dalej? 4. Wielki fakt wiary - liczby ............................................................... 33 Liczbowa dysproporcja między wiarą a niewiarą. Argument z wielkiego faktu wiary. Ukryci niewierzący, czyli zarzut z nadliczenia. Wyższość niewiary, czyli zarzut z niedowartościowania. Argument poprawiony 5. Wielki fakt wiary - wyjaśnienie...................................................... 41 Naturalistyczne teorie religii. Modlitwa w lesie, czyli zarzut uproszczenia. Młot kowalski, czyli zarzut niewspółmierności. Probabilistyczna wersja argumentu. Rozrzutność, czyli zarzut nieistotności. Współmierność jako skuteczność. Paradoks naturalizacji. Trzecia droga? Argument poprawiony 6. Kręte drogi:
doskonałość.................................................................. 59 Natura i odmiany argumentacji teistycznej. Ludzie, kolczugowce i liczby. Możliwe światy. Warunki istnienia Boga. Byt bez blokera? Parodie i kontrprzykłady. Modálny argument ze zła. Spójność pojęcia Boga, jeszcze o przymiotach i istnieniu. Argument w pigułce 5
Spis treści 7. Kręte drogi: przygodność.............................................................. 75 Podobieństwa i różnice. Pytanie o mrówki, [eden kontrast i dwa warunki. Wieczna matka i wieczny truteń. Dwa pytania metafizyczne. Albo - albo. Spekulatywność i byty postulowane. Wyjątkowa ogólność i byty pierwsze. Ostateczność i dogmatyzm. Ujęcie intuicyjne. Znamiona przygodności. Koncepcje i odmiany bytu koniecznego. To jest Bóg 8. Przepaść zła....................................................................................... 93 Wielki fakt zła. Dobro z dobra. Wolna wola - pluszowa wola. Za dużo spekulacji. Na co Bogu świat? Zasada łaski kreacyjnej. Łyżka dziegciu i eschatologia. Nieokreślone prawdopodobieństwo i problem zwycięstwa. Czy Bóg jest moralnie dobry? Dobroć stwarzania. Przepaść Ockhama 9. Objawienie, świadectwo, wspólnota..............................................117 Ukrycie religijne. Monolog wyznawcy. Wiedza testymonialna. Aneks do monologu. Jeszcze o świadectwie. Czy tak postępuje Bóg? Problem wielości i skandal lokalności. „Wy macie swoją religię, a my swoją”. Konflikty i konwersje. „Szukajcie Pana, kiedy daje się znaleźć” 10. Chrześcijaństwo............................................................................. 135 Nowy monolog. Cztery prawdy. Treść, testimonium, historia. Jezus historii a Chrystus wiary. Kwadrylemat drugiego stopnia. A jednak nie. Krytyka kulturowa. Za mało dowodów. Wytrzeszcz oczu. Sub velamine. Aslan i Chrystus. Jeden fakt - różne perspektywy 11. Przeżycie
religijne................................................................................ 161 Potrzeba bliskości. Elitarne i zwyczajne doświadczenia religijne. Model Ingardena. Emocja wstępna. Postawa religijna. Przedmiot religijny. Kontemplacja. Jakość estetyczna. Jakość metafizyczna jakość religijna. „Moc ukrzyżowana” i „głęboka cisza”. Dopowiedzenia 6
Spis treści 12. Między ukryciem a jawnością...........................................................181 Dotychczasowe rezultaty. Ukrycie teoretyczne i transcendencja. Cele, poszukiwania, niewiara. Niewyraźna świadomość Boga. Ukrycie religijne i ukrycie doświadczeniowe. Wspólnota i Bóg. Projekcja a męczeństwo Zamiast zakończenia: Nadchodzący................................................. 199 Dodatek: Odczarowywanie Dennetta.............................................. 205 Muzyka i religia. Nadprzyrodzoność. Zestaw pierwszy: placebo. Zestaw drugi: antropomorfizm. Zarządcy w szponach memów? Ateizm i autyzm Bibliografia................................................................................................. 215 Indeks nazwisk....................................................................................... 225 Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology. Summary................................................................................................... 229
Bibliografia Adams R.M., Czy Bóg musi stwarzać to, co najlepsze?, tłum. Μ. Iwanicki, K. Sekuła, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglo saskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 511-524. Alston W.P., Indukcyjnyargumentzezła a ludzka sytuacja poznawcza, tłum. Μ. Iwa nicki, L. Karłowicz, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Naj nowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 95-133. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. T. Włodarczyk, oprać. E.I. Zie liński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1992. Atran S., Norenzayan A., Religion’s evolutionary landscape: Counterintuition, com mitment, compassion, communion, „Behavioral and Brain Sciences” 27 (2004), s. 713-730. Atran S., The Scientific Landscape of Religion: Evolution, Culture, and Cognition, w: Ph. Clayton (red.), The Oxford Handbook of Religion and Science, Oxford: Oxford University Press 2008, s. 407-429. Audi R., Epistemology: A Contemporary Introduction to the Theory ofKnowledge, New York-London: Routledge 2005. Beit-Hallahmi B., Atheists: A Psychological Profile, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 300-317. Bergmann Μ., Skeptical Theism and the Problem ofEvil, w: T.P. Flint, M.C. Rea (red.), The Oxford Handbook of Philosophical Theology, Oxford: Oxford University Press 2009, s. 374-399. Blackburn S., Religia a szacunek, tłum. E. Drozdowska, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia.
Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 773-790. Bockmuehl Μ., Resurrection, w: Μ. Bockmuehl (red.), The Cambridge Companion to fesus, Cambridge: Cambridge University Press 2003, s. 102-118. Cottingham J., Natura ludzka i transcendencja, tłum. Z. Gutowska, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 791-812. 215
Bibliografia Davies В., The Problem of Evil, w: Ch. Taliaferro, PJ. Griffiths (red.), Philosophy of Religion. An Anthology, Oxford: Blackwell Publishing 2003, s. 375-389. Davies B., The Reality of God and the Problem of Evil, London - New York: Conti nuum 2006. Davis S.T., Christian Philosophical Theology, Oxford: Oxford University Press 2016. De Cruz H., Divine Hiddenness and the Cognitive Science of Religion, w: A. Green, E. Stump (red.), Hidden Divinity and Religious Belief. New Perspectives, Cambridge: Cambridge University Press 2018, s. 53-68. De Cruz H., Religious Disagreement, Cambridge: Cambridge University Press 2019. Dennett D.C., Odczarowanie. Religia jako zjawisko naturalne, tłum. B. Stanosz, War szawa: PIW 2008. Dobrzeniecki Μ., Ukrytość i Wcielenie. Teistyczna odpowiedź na argument Johna L. Schellenberga za nieistnieniem Boga, Kraków: Wydawnictwo WAM 2020. Dobrzeniecki Μ., Wojtysiak J., Schellenberg’s Hiddenness Argument and its Rever sal, „Philosophia. A Global Journal of Philosophy” 50 (4), 2022, s. 1687-1705. DOI: 10.1007/S11406-021-00466-9. Draper P., Simplicity and Natural Theology, w: Μ. Bergmann, J.E. Brower (red.), Rea son and Faith: Themes from Richard Swinburne, Oxford: Oxford University Press 2016, s. 48-63. Eliade Μ., Sacrum iprofanum. O istocie religijności, tłum. R. Reszke, Warszawa: Wy dawnictwo KR 1999. Gale R.Μ., The Failure of Classical Theistic Arguments, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 86-101. Gałecki S., Mit, który stał się faktem? Chrześcijaństwo a mitologie
świata, „Veritati et Cantati” 2 (2014), s. 105-135. Garcia L., Moral Perfection, w: T.P. Flint, M.C. Rea (red.), The Oxford Handbook ofPhilosophical Theology, Oxford: Oxford University Press 2009, s. 217-238. Gelfert A., A Critical Introduction to Testimony, London: Bloomsbury 2014. Gellman J., On a New Logical Problem of Evil, „Faith and Philosophy” 30, 2015, s. 439-452. Greco J., Religious Beliefand Evidence from Testimony, w: D. Lukasiewicz, R. Pouivet (red.), The Right to Believe. Perspectives in Religious Epistemology, Frankfurt: Ontos Verlag 2012, s. 27-45. 216
Bibliografia Greco J., No-fault Atheism, w: A. Green, E. Stump (red.), Hidden Divinity and Religious Belief. New Perspectives, Cambridge: Cambridge University Press 2018, s. 109-125. Greco J., The Transmission ofKnowledge, Cambridge: Cambridge University Press 2021. Guthrie S.E., Anthropological Theories of Religion, w: Μ. Martin (red.), The Cam bridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 283-299. Gutowski P., Iwanicki Μ., Wprowadzenie, w: P. Gutowski, M. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydaw nictwo KUL 2019, s. 9-13. Gutowski P., O możliwości doświadczenia obecności Boga, w: 1. Hołówka, B. Dziobkowski (red.), Filozofia religii. Kontrowersje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2018, s. 131-149. Hick J., Soul-Making Theodicy, w: W.L. Rowe (red.), God and the Problem ofEvil, Ox ford: Blackwell Publishing 2007, s. 265-281. Hick J., Religious Pluralism, w: C. Meister, P. Copan (red.), The Routledge Companion to Philosophy ofReligion, London; NY: Routledge 2007, s. 216-225. Hołda Μ., Źródło i noc. Wprowadzenie do współczesnego absconditeizmu, Kraków: Wydawnictwo WAM 2020. HuzarekT., Tomasza z Akwinu teoria afektywnego poznania Boga oraz jej filozoficzne i teologiczne założenia, Lublin: TN KUL 2012. Howard-Snyder D., Czy Jezus był szaleńcem, złoczyńcą czy Bogiem? A może tylko się pomylił?, tłum. Μ. Iwanicki, „Roczniki Filozoficzne” 2 (61), 2013, s. 39-68. Howard-Snyder D., Green A., Hiddenness of God, w: E.N. Zalta (red.), The Stanford Encyclopedia ofPhilosophy (Fall 2022
Edition), https://plato.stanford.edu/archives/ fall2022/entries/divine-hiddenness/ [dostęp: 23.01.2023]. Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego (wrazzapendyksami), tłum. D. Misztal, T. Sieczkowski, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa 2004. Ingarden R., Przeżycie estetyczne [i przedmiot estetyczny], w: R. Ingarden, Studia z estetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 97-102. Ingarden R., Zasady epistemologicznego rozważania doświadczenia estetycznego, w: R. Ingarden, Studia z estetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 165-174. Ingarden R., Wartości artystyczne i wartości estetyczne, w: R. Ingarden, Studia z es tetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 266-287. Ingarden R., Zagadnienie systemu jakości estetycznie doniosłych, w: R. Ingarden, Studia z estetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 288-315. 217
Bibliografia Ingarden R., O poznawaniu dzieła literackiego, tłum. D. Gierulanka, Warszawa: PWN 1976. Ingarden R., O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filo zofii literatury, tłum. Μ. Turowicz, Warszawa: PWN 1988. Jacobs A., The Chronicles ofNarnia, w: R. MacSwain, Μ. Ward (red.), The Cambridge Companion to C.S. Lewis, Cambridge: Cambridge University Press 2010, s. 265-280. James W., Doświadczenia religijne. Studium natury ludzkiej, tłum. J. Hempel, Kra ków: Zakład Wydawniczy Nomos 2011. Jesus Seminar, https://www.westarinstitute.org/seminars/jesus-seminar-phase1-sayings-of-jesus oraz https://www.westarinstitute.org/seminars/jesus-seminarphase-2-deeds-of-jesus [dostęp: 23.01.2023]. Johnson D., Bering J., Hand of God, Mind of Man. Punishment and Cognition in the Evolution of Cooperation, w: J. Schloss, Μ. J. Murray (red.), The Believing Primate. Scientific, Philosophical, and Theological Reflections on the Origin of Religion, Ox ford: Oxford University Press 2009, s. 26-43. Johnson D., What are atheists for? Hypotheses on the functions of поп-belief in the evolution of religion, „Religion, Brain Behavior” 2 (1), 2012, s. 48-70. Johnson L.T., The New Testament: A Very Short Introduction, Oxford: Oxford Uni versity Press 2010. Jonkisz A., Pytania i odpowiedzi. Ujęcie teoriomnogościowe, Kraków: Wydawnictwo AIK 2020. Judycki S., Epistemologia, t. I-II, Poznań-Warszawa: Wydawnictwo „W drodze” Instytut Tomistyczny 2020. Kant I., Krytyka czystego rozumu, tłum. R. Ingarden, Kęty: Wydawnictwo ANTYK 2001. Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, tłum.
J. Gałecki, Warszawa: PWN 1984. Kant I., Religia w obrębie samego rozumu, przeł. A. Bobko, w: I. Kant, Dzieła zebrane, t. V, red. W. Włoch, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2011, s. 9-192. Kelly T., Consensus Gentium: refleksje na temat argumentu z „powszechnej zgody” za istnieniem Boga, tłum. Μ. Iwanicki, J. Jarocki, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 373-403. Kmiecikowski W., Od piękna dzieła sztuki do Absolutu. Kilka refleksji wokół jakości metafizycznych Romana Ingardena, „Przegląd Filozoficzny - Nowa Seria” 4 (29), 2020, s. 511-528. 218
Bibliografia Kreeft P., Tacelli R.K., Podstawy apologetyki chrześcijańskiej. Setki pytań, setki od powiedzi, tłum. R. Zajączkowski, Warszawa: Fundacja Prodoteo 2020. Kretzmann N., A General Problem of Creation: Why Would God Create Anything at AU?, w: S. MacDonald (red.), Being and Goodness. The Concept of God in Metaphy sics and Philosophical Theology, Ithaca - London: Cornell University Press 1991, s. 208-228. Kupś T., Filozofia religii Immanuela Kanta, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2008. Lackey J., Testimonial Knowledge, w: S. Bernecker, D. Pritchard (red.), The Rout ledge Companion to Epistemology, New York-London: Routledge 2014, s. 316-325. Langtry B., Evaluating a New Logical Argument of Evil, „Faith and Philosophy”, 2 (38), 2021, s. 229-244, doi: 10.37977/faithphil.2021.38.2.4. Lewis C.S., Bogna ławie oskarżonych, tłum. Μ. Mroszczak, Warszawa: IW Pax 1985. Lewis C.S., Cuda. Rozważania wstępne, tłum. K. Puławski, Poznań: Media Rodzi na 2010. Lewis D., On the Plurality of Worlds, Oxford: Basil Blackwell 1986. Lukasiewicz D., Teizm a twardy inkompatybilizm, „Roczniki Filozoficzne” 3 (65), 2017, s. 191-203, DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rf.2017.65.3-9. Lotz J.B., Wprowadzenie w medytację, tłum. J. Zychowicz, Kraków: Wydawnictwo WAM 1984. Μ. Martin, Atheism and Religion, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 217-232. Mordarski R., Argument z ukrytości Boga Johna L. Schellenberga, w: J.L. Schellen berg, Argument z ukrytości. Nowe wyzwanie filozofii dla wiary w Boga, tłum. R. Mor darski, Bydgoszcz:
Wydawnictwo UKW 2019, s. 9-35. Moser P„ Cognitive Idolatry and Divine Hiding, w: D. Howard-Snyder, P.K. Moser (red.), Divine Hiddenness. New Essays, Cambridge: Cambridge University Press 2002, s. 120-148. Moskal P., Filozofia religii, Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum 2020. Murphy M.C., Divine Holiness and Divine Action, Oxford: Oxford University Press 2021. Murray M.J., Scientific Explanations of Religion and the Justification of Religious Be lief, w: J. Schloss, MJ. Murray (red.), The Believing Primate. Scientific, Philosophi cal, and Theological Reflections on the Origin ofReligion, Oxford: Oxford University Press 2009, s. 168-178. 219
Bibliografia Nagasawa Y., Maximal God: A New Defence ofPerfect Being Theism, Oxford: Oxford University Press 2017. Nagasawa Y., Cuda i nauka, tłum. J. Jarocki, w: Μ. Iwanicki, J. Jarocki (red.), 27 po dróżyfilozoficznych. Przewodnik (nie tylko) Pascala, Lublin: Wydawnictwo KUL 2018, s. 38-39. https://www.academia.edu/36522828/Yujin_Nagasawa_Nauka_a_cuda lub https://filozofuj.eu/yujin-nagasawa-nauka-a-cuda/ [dostęp: 23.01.2023]. Nagel J., Knowledge: A Very Short Introduction, Oxford: Oxford University Press 2014. Odoj E., Wiara bez świadectwa? Wokół Alvina Plantingi krytyki ewidencjalizmu w epi stemologii religii, Lublin: TN KUL 2020. Oppy G., Ontological Arguments and Belief in God, Cambridge: Cambridge Univer sity Press 2007. Oppy G., Atheism and Agnosticism, Cambridge: Cambridge University Press 2018. Oppy G., Problems ofEvil, w: N.N. Trakakis (red.), The Problem ofEvil. Eight Views in Dialogue, Oxford: Oxford University Press 2018, s. 68-80. Otto R., Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych, tłum. B. Kupis, Wrocław: Thesaurus Press 1993. Pascal B., Myśli, tłum. T. Żeleński (Boy), Warszawa: De Agostini 2001. Pew Research Center’s Forum for Religion and Public Life, https://www.pewforum. org/2012/12/18/global-religious-landscape-exec/https://www.pewresearch.org/ religion/2012/12/18/global-religious-landscape-unaffiliated/[dostęp:23.01.2023]. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Częstochowa: Edycja Świętego Paw ła 2009. Piwowarczyk Μ., Jak istnieje kościół?, w: A. Świątkowska, W. Wojtyła (red.), 600 lat parafii
Zakrzew. Aspekty historyczne, kulturowe i prawne, Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Radom 2018, s. 97-115. Plantinga A., Bóg, wolność, zło, tłum. K. Gurbą, Kraków: Znak 1995. Pouivet R., Steps Towards an Epistemology ofRevelation, w: D. Lukasiewicz, R. Pouivet (red.), The Right to Believe. Perspectives in Religious Epistemology, Frankfurt: Ontos Verlag 2012, s. 47-58. Pruss A.R., Rasmussen J.L., Necessary Existence, Oxford: Oxford University Press 2018. Przanowski Μ., Uniżony Bóg w myśli św. Tomasza z Akwinu, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2018. Rahner К., Wierzę w Jezusa Chrystusa, tłum. D. Szumska, Paryż: Editiones Du Dia logue 1977. 220
Bibliografia Rahner K., Słuchacz Słowa. Ugruntowanie filozofii religii, tłum. R. Samek, Kęty: Wy dawnictwo Marek Derewiecki 2008. Rea M.C., The Hiddenness of God, Oxford: Oxford University Press 2018. Rea M.C., Hiddenness and Transcendence, w: A. Green, E. Stump (red.), Hidden Di vinity and Religious Belief. New Perspectives, Cambridge: Cambridge University Press 2018, s. 210-225. Ross J.F., Philosophical Theology, Indianapolis-Cambridge: Hackett Publishing Company 1980. Rowe W.L., Reply to Howard-Snyder and Bergmann, w: W.L. Rowe (red.), God and the Problem ofEvil, Oxford: Blackwell Publishing 2007, s. 155-158. Ruczaj S., Chrześcijaństwo i problem ukrytości. Krytyka obrony z Wcielenia, „Rocz niki Filozoficzne” 2 (70), 2022, s. 71-85. Schakel P.J., Till We Have Faces, w: R. MacSwain, Μ. Ward (red.), The Cambridge Companion to C.S. Lewis, Cambridge: Cambridge University Press 2010, s. 281-293. Shanley B.J., Tradycja tomistyczna, tłum. R. Mordarski, Kraków: Fundacja DSFT 2017. Schellenberg J.L., The Will to Imagine: A Justification of Skeptical Religion, IthacaLondon: Cornell University Press 2009. Schellenberg J.L.,A New Logical Problem ofEvil, w: J.P. McBrayer, D. Howard-Snyder (red.), The Blackwell Companion to Problem of Evil, Oxford: Wiley Blackwell 2013, s. 34-48. Schellenberg J.L., Boża ukrytość uzasadnia ateizm, tłum. M. Iwanicki, w: P. Gutow ski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filo zofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 51-66. Schellenberg J.L., Argument z ukrytości. Nowe wyzwanie filozofii dla wiary w
Boga, tłum. R. Mordarski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW 2019. [Schellenberg J.L., The Hiddenness Argument: Philosophy’s New Challenge to Belief in God, Oxford: Oxford University Press 2017]. Schellenberg J.L., A New Logical Problem of Evil Revisited, „Faith and Philosophy” 35 (4), 2018, s. 464-472. doi 10.5840/faithphil20181016112. Schellenberg J.L., Comments for My Colleagues, „Roczniki Filozoficzne” 3 (59), 2021, s. 231-249. Schloss J., Introduction, w: J. Schloss, MJ. Murray (red.), The Believing Primate. Scientific, Philosophical, and Theological Reflections on the Origin of Religion, Ox ford: Oxford University Press 2009, s. 1-25. Scruton R., The Face of God. The Gifford Lectures 2010, London: Continuum 2012. 221
Bibliografia Stępień A.B., Zagadnienie Boga w fenomenologii. (Kilka uwagwstępnych), w: A.B. Stę pień, Studia i szkice filozoficzne, է. II, Lublin: RW KUL 2001, s. 291-299. Stump E., Aquinas, London-New York: Routledge 2007. Swinburne R., The Existence of God, Oxford: Clarendon Press 2004. Swinburne R., Was Jesus God?, Oxford: Oxford University Press 2008. Swinburne R., Zmartwychwstanie Wcielonego Boga, tłum. Μ. Wójcik, Warszawa: Fundacja Prodoteo 2021. Szymołon J., Przeżycie estetyczne a przeżycie religijne. Analiza porównawcza, „Rocz niki Psychologiczne” 2,1999, s. 95-110. Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, 1.1 [28]: O Bogu (I, q. 1-13), tłum. P. Bełch, Londyn: Veritas 1975. Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 25: Bóg - człowiek, syn Maryi (III, q. 1637), tłum. S. Piotrowicz, Londyn: Veritas 1964. Św. Tomasz z Akwinu, S. Thomae de Aquino opera omnia, Corpus Thomisticum, https://www.corpusthomisticum.org/iopera.html [dostęp: 23.01.2023]. Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć: sztuka - piękno - forma - twórczość - odtwórczość - przeżycie estetyczne, Warszawa: PIW 1976. Tooley Μ., Hume a problem zła, tłum. Μ. Miłkowski, w: P. Gutowski, Μ. Iwanic ki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 213-240. Van der Leeuw G., Fenomenologia religii, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa: Książka i Wiedza 1997. Van Inwagen P., Modal Epistemology, „Philosophical Studies” 92,1998, s. 67-84. Wojtysiak ]., „Dlaczego istnieje raczej coś niż nic? . Analiza problemu w kontekście dys kusji we współczesnej
filozofii analitycznej, Lublin: TN KUL 2008. Wojtysiak ]., Spory o Jezusa z Nazaretu. Rekonstrukcja filozoficzna, „Znak” 4 (647), 2009, s. 92-106; https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6452008jacek-wojtysiakspory֊o-jezusa-z-nazaretu-rekonstrukcja-filozoficzna/[dostęp: 23.01.2023]. Wojtysiak ]., Spór o istnienie Boga. Analityczno-intuicyjny argument na rzecz teizmu, Poznań-Kraków: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze” - Ko legium Filozoficzno-Teologiczne OO. Dominikanów - Dominikańskie Studium Fi lozofii i Teologii 2012. Wojtysiak J., Wprowadzenie do teologii naturalnej, Kraków: Fundacja DSFT 2013. 222
Bibliografia Wojtysiak J., W sprawie (niejboskości nie można się pomylić. W związku z artykułem Daniela Howarda-Snydera Czy Jezus był szaleńcem, złoczyńcą czy Bogiem? A może tylko się pomylił?, „Roczniki Filozoficzne” 2 (61), 2013, s. 69-81. Wojtysiak J., Czy zwierzęta mogą być religijne?, w: A. Gut, Z. Wróblewski (red.), W po szukiwaniu osobliwości natury ludzkiej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2015, s. 155-178. Wojtysiak J., A Bigger God and the Pre-creation Situation. Some Remarks Inspired by William Hasker, „Roczniki Filozoficzne” 1 (70), 2022, s. 121-136. DOI: https://doi. org/10.18290/rf2201.8. s. 121-136. Woleński J., Komentarz, w: J. Hołówka, B. Dziobkowski (red.), Filozofia religii. Kon trowersje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2018, s. 101-105. The World Factbook, https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/world/ #people-and-society [dostęp: 23.01.2023]. Zagzebski L., Epistemic Authority: A Theory of Trust, Authority, and Autonomy in Belief, Oxford: Oxford University Press 2012. Zagzebski L., Traf religijny, tłum. J.K. Teske, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Te izm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 355-375. Zdybicka Z.J., Człowiek i religia. Zarys filozofii religii, Lublin: TN KUL 1993. Zuckerman P., Atheism. Contemporary Numbers and Patterns, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 47-65.
Indeks nazwisk Adams Robert M. 102 Alston William 107 Anzelm z Canterbury 66,73 Atran Scott 55 Audi Robert 120 Beit-Hallahmi Benjamin 37 Belch Pius 222 Bergmann Michael 108,115 Bering Jesse 51 Bernecker Sven 120 Biłgorajski Piotr 14 Blackburn Simon 47 Bobko Aleksander 128 Bockmuehl Markus 143 Brower Jeffrey E. 115 Clayton Philip 55 Copan Paul 129 Cottingham John 56 Davies Brian 108-110 Davis Stephen T. 141,143 De Cruz Helen 35,45, 213, 214 Dennett Daniel C. 13,43, 205-214 Dobrzeniecki Marek 11, 22, 26-28, 36, 149,150 Draper Paul 115 Drozdowska Elżbieta 47 Dziobkowski Bogdan 86, 214 Gale Richard Μ. 60, 67 Gałecki Jerzy 55 Gałecki Sebastian 156 Garcia Laura 109 Gelfert Axel 120,124,153 Gellman Jerome 98, 99 Gębura Błażej 14 Gierulanka Danuta 165 Greco John 120,124,128 Green Adam 22,124,186, 213 Griffiths Paul J. 109 Gurbą Krzysztof 60 Gut Arkadiusz 43 Guthrie Stewart E. 42,43 Gutowska Zofia 56 Gutowski Piotr 14, 22, 34, 47, 56, 94, 102,107,120,128, 214 Hempel Jan 164,209 Hick John 105,129 Hołda Miłosz 11,14,185 Hołówka Jacek 86, 214 Howard-Snyder Daniel 22, 27,96,140 Hume David 94,147,197 Huzarek Tomasz 162 Ingarden Roman 12, 59, 161, 163-167, 169,171-179 Inwagen Peter van 66 Iwanicki Marcin 14, 22, 34, 47, 56, 94, 102,107,120,128, 140, 197 Eliade Mircea 175 Flint Thomas P. 108 Flis Krzysztof 14 Jacobs Alan 157 James William 164,209, 214 Jarocki Jacek 34,197 225
Indeks nazwisk Johnson Dominie 51, 213 Johnson Luke T. 143 Jonkisz Adam 84 Judycki Stanisław 162,176,177,193,200 Kant Immanuel 54-56,59,126,128,129 Karłowicz Lech 107 Kelly Thomas 34 Kmiecikowski Waldemar 164 Kołodziejczyk Łukasz 14 Kreeft Peter 141 Kretzmann Norman 112 Kupis Bogdan 175 Kupś Tomasz 54 Lackey Jennifer 120 Langtry Bruce 99 Leeuw Gerardus van der 46 Lewis Clive Staples 140, 141, 152, 156, 157 Lewis David 151 Lipski Piotr 14 Lotz Johannes B. 167 Lukasiewicz Dariusz 14,128,150,185 MacDonald Scott 112 MacSwain Robert 157 Martin Michael 37,40,42, 60,167 McBrayer Justin P. 96 Meister Chad 129 Miłkowski Marcin 94 Misztal Dawid 147 Mitura Magdalena 14 Mordarski Ryszard 11, 22, 23, 25, 26, 155 Moser Paul K. 27 Moskal Piotr 162,179 Mroszczak Maria 157 Murphy MarkC. 102 Murray Michael J. 43,45, 51 226 Nagasawa Yujin 69,197 Nagel Jennifer 120 Norenzayan Ara 55 Odoj Ewa 14,122 Oppy Graham 60, 66,113 Orłowski Mariusz 14 Ośko Krzysztof 14 Otto Rudolf 175 Pascal Blaise 143,145 Piotrowicz Stanisław 149 Piwowarczyk Marek 14,164 Plantinga Alvin 60, 73, 97,122 Pouivet Roger 128,150 Pritchard Duncan 120 Prokopiuk Jerzy 46 Pruss Alexander R. 67, 68, 78 Przanowski Mateusz 149,155 Puławski Krzysztof 152 Rahner Karl 155, 159,200,201,203 Rasmussen Joshua L. 67, 68, 78 Rea Michael C. 108, 109, 128, 162, 170, 185,186 Reszke Robert 175 Ross James F. 60,66, 73 Rowe William L. 105,111 Ruczaj Stanisław 149,150 Samek Robert 201 Schakel Peter J. 157 Schellenberg John L. 13, 22, 23, 25, 26, 40, 96-100, 103, 105, 107, 129, 130, 179,186, 188,190 Schloss Jeffrey 43,45, 51 Scruton Roger 193, 194
Sekuła Karolina 102 Shanley Brian J. 155 Sieczkowski Tomasz 147 Slomka Marek 14
Indeks nazwisk Stanosz Barbara 43,205 Stępień Antoni В. 178 Stump Eleonore 124,186,188, 213 Swinburne Richard 70,115,150 Szalek Piotr 14 Szumska Danuta 159 Szymołon Jerzy 164 Świątkowska Agata 164 Tacelli Ronald K. 141 Taliaferro Charles 109 Tamas Jan 14 Tatarkiewicz Władysław 167,171 Teske Joanna K. 128 Tomasz z Akwinu 59, 60,108,112,145, 149,150,155,188,199 Tooley Michael 94 Trakakis Nick N. 113 Ward Michael 157 Wilczewska Sylwia 14 Włoch Wojciech 128 Włodarczyk Tadeusz 66 Wojtyła Wojciech 164 Wojtysiak Jacek 43, 61,103 Woleński Jan 86 Wójcik Małgorzata 150 Wróblewski Zbigniew 43 Zagzebski Linda T. 120,128 Zajączkowski Ryszard 141 Zdybicka Zofia J. 164 Zieliński Iwo E. 66 Zuckerman Phil 37, 38 Zychowicz Juliusz 219 Żeleński (Boy) Tadeusz 143
Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology Summary In this book I address the problem of the hiddenness of God. The problem consists in the fact that God’s existence is not sufficiently evident to all people (theoretical hiddenness), his revelation is not accessible and acceptable to all seekers (religious hiddenness), and his closeness is not felt by all who desire it (experiential hid denness). Believing thinkers understand God’s hiddenness (in all or one of these aspects) literally and ask why God is not more manifest to us. In contrast, some atheistic philosophers, such as John L. Schellenberg, read the term ‘God’s hidden ness’ metaphorically, in the sense of insufficient evidence as to his existence, ac tion or presence. The lack of sufficient evidence generates epistemically reliable (‘non-culpable’) nonbelief, which provides the basis for the argument for God’s nonexistence. This argument can be simply stated as follows: if God existed, then reliable nonbelievers would not exist; and since they exist, God does not exist. In my book, after making the relevant distinctions and presenting the above argument (Chapters 1-2), I attempt to reverse it (Chapters 3-5). The atheist might ask the believing philosopher: Where does reliable nonbelief come from if God (if he existed) should have wanted to avoid it? I would answer with a question: And where does (epistemically) reliable belief come from since, if God did not exist, in the world there would have been no evidence leading to belief? But the fact that reliable
belief does occur in the world is a serious indicator of God’s existence. The argument from nonbelief and the argument from belief have similar logical and dialectical structures, but the latter has a double advantage over the former. First ly, belief (faith), unlike nonbelief, is a historically universal phenomenon (hence I speak of the great fact of faith). Moreover, the theist can give several plausible explanations for nonbelief, whereas the atheist does not have a good naturalis tic theory of faith. The best theories I know of point to natural human needs to be (directly or indirectly) satisfied by theistic beliefs. I criticize these theories for overlooking the incommensurability between natural needs and religion (postu lating the supernatural). Considering religion as a tool for need fulfilment can be compared to using a sledgehammer to crack a nut. My discussion of naturalistic 229
Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion... theories of religion is further developed in my polemic against Daniel C. Dennett, where I break the spell of his ‘Breaking the spell.’ My argument from the great fact of faith, which, ultimately, is presented in the probabilistic form, does not so much refute atheism as it neutralizes the athe istic argument from (metaphorical) hiddenness. In this context, I attempt to show that the hiddenness thesis itself is not convincing. To do so, I first provide two ar guments for God’s existence and challenge main arguments against his existence (Chapters 6-8); I then argue for the plausibility of divine revelation in monotheis tic religions, particularly in Christianity (Chapters 9-10); and, finally, I show that a contemplative religious experience that brings God closer to a human being may be available to many people (Chapter 11). In each of these three steps I offer some ‘innovations.’ As for the theistic arguments, I present the ontological argument as an argument from the absence of a blocker to the existence of God (in any possible world), and the cosmological argument as an argument from the meaningfulness and the limited scope of the answers to the question, why there are contingent en tities. To the atheistic argument from evil, I respond by referring to the concept of God’s creative grace. In defending the credibility of theistic religions, I draw on the epistemology of testimonial knowledge and in defending the universal ac cessibility of Christian revelation, I advance the hypothesis of
cross-cultural in carnational texts or motifs. In the analysis of religious experience, on the other hand, I use the conceptual framework proposed by Roman Ingarden to describe aesthetic experience. In the last chapter of the book and in the conclusion, I summarize my results and elaborate on them. Namely, I develop four explanations for the hiddenness (or our impression of hiddenness) of God: God is radically transcendent, so some form of inaccessibility is inherent in his nature; God (temporarily) hides himself in view of his aims which are good for us; we make mistakes in our search for God or give up searching and choose to adopt non-religious attitudes to life; we take God’s universal, yet horizontal, presence as his hiddenness. In connection with the last explanation, I hypothesize that every human being shares in an indistinct aware ness of God and its manifestations include phenomena such as the desire for hap piness, the experience of contingency, the dominance in culture of the belief in the existence of an Ultimate Reality. All these phenomena can be elaborated in terms of Schellenberg’s ultimism, but the theistic arguments and, above all, the fruits that the existence of religions referring to a personal absolute bear in the life of human communities justify a preference for theism. In its light, our relationship to God can be understood as approaching Someone who is the ultimate principle and the highest good, but whom we cannot (immediately) identify. Regardless of the manner and the pace with which we approach him, each of us is somehow on the way towards
God. 230
Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion... My book is an independent attempt to address the issues of analytic philoso phy of religion from the perspective of the problem of God’s hiddenness. My ideas, however, have been inspired by texts by such contemporary authors (in addition to those mentioned above) as Brian Davies, Stephen T. Davis, Marek Dobrzeniecki, John Greco, Milosz Hołda, Stanislaw Judycki, C.S. Lewis, Graham Oppy, Alexander R. Pruss, Michael Rea, James F. Ross, and Roger Scruton.
|
| adam_txt |
Spis treści Wstęp. И 1. O ukryciu. 15 Trzy pytania - trzy ukrycia. Dwa punkty widzenia: wierzący (ukrycie dosłowne) i niewierzący (ukrycie metaforyczne). Tematyka książki 2. Ukrycie i ateizm. 19 Przykłady: złoto, osoba, Bóg. Argument z „ukrycia". Cztery zarzuty cztery pytania - cztery motywy. Rozróżnienia 3. Pojedynek na argumenty. 25 Dwie wersje argumentu z „ukrycia”. Zarzuty wobec przesłanek argumentu z istnienia niewierzących. Kontrargument z istnienia wierzących. Porównanie argumentów. Niezgoda i co dalej? 4. Wielki fakt wiary - liczby . 33 Liczbowa dysproporcja między wiarą a niewiarą. Argument z wielkiego faktu wiary. Ukryci niewierzący, czyli zarzut z nadliczenia. Wyższość niewiary, czyli zarzut z niedowartościowania. Argument poprawiony 5. Wielki fakt wiary - wyjaśnienie. 41 Naturalistyczne teorie religii. Modlitwa w lesie, czyli zarzut uproszczenia. Młot kowalski, czyli zarzut niewspółmierności. Probabilistyczna wersja argumentu. Rozrzutność, czyli zarzut nieistotności. Współmierność jako skuteczność. Paradoks naturalizacji. Trzecia droga? Argument poprawiony 6. Kręte drogi:
doskonałość. 59 Natura i odmiany argumentacji teistycznej. Ludzie, kolczugowce i liczby. Możliwe światy. Warunki istnienia Boga. Byt bez blokera? Parodie i kontrprzykłady. Modálny argument ze zła. Spójność pojęcia Boga, jeszcze o przymiotach i istnieniu. Argument w pigułce 5
Spis treści 7. Kręte drogi: przygodność. 75 Podobieństwa i różnice. Pytanie o mrówki, [eden kontrast i dwa warunki. Wieczna matka i wieczny truteń. Dwa pytania metafizyczne. Albo - albo. Spekulatywność i byty postulowane. Wyjątkowa ogólność i byty pierwsze. Ostateczność i dogmatyzm. Ujęcie intuicyjne. Znamiona przygodności. Koncepcje i odmiany bytu koniecznego. To jest Bóg 8. Przepaść zła. 93 Wielki fakt zła. Dobro z dobra. Wolna wola - pluszowa wola. Za dużo spekulacji. Na co Bogu świat? Zasada łaski kreacyjnej. Łyżka dziegciu i eschatologia. Nieokreślone prawdopodobieństwo i problem zwycięstwa. Czy Bóg jest moralnie dobry? Dobroć stwarzania. Przepaść Ockhama 9. Objawienie, świadectwo, wspólnota.117 Ukrycie religijne. Monolog wyznawcy. Wiedza testymonialna. Aneks do monologu. Jeszcze o świadectwie. Czy tak postępuje Bóg? Problem wielości i skandal lokalności. „Wy macie swoją religię, a my swoją”. Konflikty i konwersje. „Szukajcie Pana, kiedy daje się znaleźć” 10. Chrześcijaństwo. 135 Nowy monolog. Cztery prawdy. Treść, testimonium, historia. Jezus historii a Chrystus wiary. Kwadrylemat drugiego stopnia. A jednak nie. Krytyka kulturowa. Za mało dowodów. Wytrzeszcz oczu. Sub velamine. Aslan i Chrystus. Jeden fakt - różne perspektywy 11. Przeżycie
religijne. 161 Potrzeba bliskości. Elitarne i zwyczajne doświadczenia religijne. Model Ingardena. Emocja wstępna. Postawa religijna. Przedmiot religijny. Kontemplacja. Jakość estetyczna. Jakość metafizyczna jakość religijna. „Moc ukrzyżowana” i „głęboka cisza”. Dopowiedzenia 6
Spis treści 12. Między ukryciem a jawnością.181 Dotychczasowe rezultaty. Ukrycie teoretyczne i transcendencja. Cele, poszukiwania, niewiara. Niewyraźna świadomość Boga. Ukrycie religijne i ukrycie doświadczeniowe. Wspólnota i Bóg. Projekcja a męczeństwo Zamiast zakończenia: Nadchodzący. 199 Dodatek: Odczarowywanie Dennetta. 205 Muzyka i religia. Nadprzyrodzoność. Zestaw pierwszy: placebo. Zestaw drugi: antropomorfizm. Zarządcy w szponach memów? Ateizm i autyzm Bibliografia. 215 Indeks nazwisk. 225 Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology. Summary. 229
Bibliografia Adams R.M., Czy Bóg musi stwarzać to, co najlepsze?, tłum. Μ. Iwanicki, K. Sekuła, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglo saskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 511-524. Alston W.P., Indukcyjnyargumentzezła a ludzka sytuacja poznawcza, tłum. Μ. Iwa nicki, L. Karłowicz, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Naj nowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 95-133. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. T. Włodarczyk, oprać. E.I. Zie liński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1992. Atran S., Norenzayan A., Religion’s evolutionary landscape: Counterintuition, com mitment, compassion, communion, „Behavioral and Brain Sciences” 27 (2004), s. 713-730. Atran S., The Scientific Landscape of Religion: Evolution, Culture, and Cognition, w: Ph. Clayton (red.), The Oxford Handbook of Religion and Science, Oxford: Oxford University Press 2008, s. 407-429. Audi R., Epistemology: A Contemporary Introduction to the Theory ofKnowledge, New York-London: Routledge 2005. Beit-Hallahmi B., Atheists: A Psychological Profile, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 300-317. Bergmann Μ., Skeptical Theism and the Problem ofEvil, w: T.P. Flint, M.C. Rea (red.), The Oxford Handbook of Philosophical Theology, Oxford: Oxford University Press 2009, s. 374-399. Blackburn S., Religia a szacunek, tłum. E. Drozdowska, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia.
Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 773-790. Bockmuehl Μ., Resurrection, w: Μ. Bockmuehl (red.), The Cambridge Companion to fesus, Cambridge: Cambridge University Press 2003, s. 102-118. Cottingham J., Natura ludzka i transcendencja, tłum. Z. Gutowska, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 791-812. 215
Bibliografia Davies В., The Problem of Evil, w: Ch. Taliaferro, PJ. Griffiths (red.), Philosophy of Religion. An Anthology, Oxford: Blackwell Publishing 2003, s. 375-389. Davies B., The Reality of God and the Problem of Evil, London - New York: Conti nuum 2006. Davis S.T., Christian Philosophical Theology, Oxford: Oxford University Press 2016. De Cruz H., Divine Hiddenness and the Cognitive Science of Religion, w: A. Green, E. Stump (red.), Hidden Divinity and Religious Belief. New Perspectives, Cambridge: Cambridge University Press 2018, s. 53-68. De Cruz H., Religious Disagreement, Cambridge: Cambridge University Press 2019. Dennett D.C., Odczarowanie. Religia jako zjawisko naturalne, tłum. B. Stanosz, War szawa: PIW 2008. Dobrzeniecki Μ., Ukrytość i Wcielenie. Teistyczna odpowiedź na argument Johna L. Schellenberga za nieistnieniem Boga, Kraków: Wydawnictwo WAM 2020. Dobrzeniecki Μ., Wojtysiak J., Schellenberg’s Hiddenness Argument and its Rever sal, „Philosophia. A Global Journal of Philosophy” 50 (4), 2022, s. 1687-1705. DOI: 10.1007/S11406-021-00466-9. Draper P., Simplicity and Natural Theology, w: Μ. Bergmann, J.E. Brower (red.), Rea son and Faith: Themes from Richard Swinburne, Oxford: Oxford University Press 2016, s. 48-63. Eliade Μ., Sacrum iprofanum. O istocie religijności, tłum. R. Reszke, Warszawa: Wy dawnictwo KR 1999. Gale R.Μ., The Failure of Classical Theistic Arguments, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 86-101. Gałecki S., Mit, który stał się faktem? Chrześcijaństwo a mitologie
świata, „Veritati et Cantati” 2 (2014), s. 105-135. Garcia L., Moral Perfection, w: T.P. Flint, M.C. Rea (red.), The Oxford Handbook ofPhilosophical Theology, Oxford: Oxford University Press 2009, s. 217-238. Gelfert A., A Critical Introduction to Testimony, London: Bloomsbury 2014. Gellman J., On a New Logical Problem of Evil, „Faith and Philosophy” 30, 2015, s. 439-452. Greco J., Religious Beliefand Evidence from Testimony, w: D. Lukasiewicz, R. Pouivet (red.), The Right to Believe. Perspectives in Religious Epistemology, Frankfurt: Ontos Verlag 2012, s. 27-45. 216
Bibliografia Greco J., No-fault Atheism, w: A. Green, E. Stump (red.), Hidden Divinity and Religious Belief. New Perspectives, Cambridge: Cambridge University Press 2018, s. 109-125. Greco J., The Transmission ofKnowledge, Cambridge: Cambridge University Press 2021. Guthrie S.E., Anthropological Theories of Religion, w: Μ. Martin (red.), The Cam bridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 283-299. Gutowski P., Iwanicki Μ., Wprowadzenie, w: P. Gutowski, M. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydaw nictwo KUL 2019, s. 9-13. Gutowski P., O możliwości doświadczenia obecności Boga, w: 1. Hołówka, B. Dziobkowski (red.), Filozofia religii. Kontrowersje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2018, s. 131-149. Hick J., Soul-Making Theodicy, w: W.L. Rowe (red.), God and the Problem ofEvil, Ox ford: Blackwell Publishing 2007, s. 265-281. Hick J., Religious Pluralism, w: C. Meister, P. Copan (red.), The Routledge Companion to Philosophy ofReligion, London; NY: Routledge 2007, s. 216-225. Hołda Μ., Źródło i noc. Wprowadzenie do współczesnego absconditeizmu, Kraków: Wydawnictwo WAM 2020. HuzarekT., Tomasza z Akwinu teoria afektywnego poznania Boga oraz jej filozoficzne i teologiczne założenia, Lublin: TN KUL 2012. Howard-Snyder D., Czy Jezus był szaleńcem, złoczyńcą czy Bogiem? A może tylko się pomylił?, tłum. Μ. Iwanicki, „Roczniki Filozoficzne” 2 (61), 2013, s. 39-68. Howard-Snyder D., Green A., Hiddenness of God, w: E.N. Zalta (red.), The Stanford Encyclopedia ofPhilosophy (Fall 2022
Edition), https://plato.stanford.edu/archives/ fall2022/entries/divine-hiddenness/ [dostęp: 23.01.2023]. Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego (wrazzapendyksami), tłum. D. Misztal, T. Sieczkowski, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa 2004. Ingarden R., Przeżycie estetyczne [i przedmiot estetyczny], w: R. Ingarden, Studia z estetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 97-102. Ingarden R., Zasady epistemologicznego rozważania doświadczenia estetycznego, w: R. Ingarden, Studia z estetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 165-174. Ingarden R., Wartości artystyczne i wartości estetyczne, w: R. Ingarden, Studia z es tetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 266-287. Ingarden R., Zagadnienie systemu jakości estetycznie doniosłych, w: R. Ingarden, Studia z estetyki, t. III, Warszawa: PWN 1970, s. 288-315. 217
Bibliografia Ingarden R., O poznawaniu dzieła literackiego, tłum. D. Gierulanka, Warszawa: PWN 1976. Ingarden R., O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filo zofii literatury, tłum. Μ. Turowicz, Warszawa: PWN 1988. Jacobs A., The Chronicles ofNarnia, w: R. MacSwain, Μ. Ward (red.), The Cambridge Companion to C.S. Lewis, Cambridge: Cambridge University Press 2010, s. 265-280. James W., Doświadczenia religijne. Studium natury ludzkiej, tłum. J. Hempel, Kra ków: Zakład Wydawniczy Nomos 2011. Jesus Seminar, https://www.westarinstitute.org/seminars/jesus-seminar-phase1-sayings-of-jesus oraz https://www.westarinstitute.org/seminars/jesus-seminarphase-2-deeds-of-jesus [dostęp: 23.01.2023]. Johnson D., Bering J., Hand of God, Mind of Man. Punishment and Cognition in the Evolution of Cooperation, w: J. Schloss, Μ. J. Murray (red.), The Believing Primate. Scientific, Philosophical, and Theological Reflections on the Origin of Religion, Ox ford: Oxford University Press 2009, s. 26-43. Johnson D., What are atheists for? Hypotheses on the functions of поп-belief in the evolution of religion, „Religion, Brain Behavior” 2 (1), 2012, s. 48-70. Johnson L.T., The New Testament: A Very Short Introduction, Oxford: Oxford Uni versity Press 2010. Jonkisz A., Pytania i odpowiedzi. Ujęcie teoriomnogościowe, Kraków: Wydawnictwo AIK 2020. Judycki S., Epistemologia, t. I-II, Poznań-Warszawa: Wydawnictwo „W drodze” Instytut Tomistyczny 2020. Kant I., Krytyka czystego rozumu, tłum. R. Ingarden, Kęty: Wydawnictwo ANTYK 2001. Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, tłum.
J. Gałecki, Warszawa: PWN 1984. Kant I., Religia w obrębie samego rozumu, przeł. A. Bobko, w: I. Kant, Dzieła zebrane, t. V, red. W. Włoch, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2011, s. 9-192. Kelly T., Consensus Gentium: refleksje na temat argumentu z „powszechnej zgody” za istnieniem Boga, tłum. Μ. Iwanicki, J. Jarocki, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 373-403. Kmiecikowski W., Od piękna dzieła sztuki do Absolutu. Kilka refleksji wokół jakości metafizycznych Romana Ingardena, „Przegląd Filozoficzny - Nowa Seria” 4 (29), 2020, s. 511-528. 218
Bibliografia Kreeft P., Tacelli R.K., Podstawy apologetyki chrześcijańskiej. Setki pytań, setki od powiedzi, tłum. R. Zajączkowski, Warszawa: Fundacja Prodoteo 2020. Kretzmann N., A General Problem of Creation: Why Would God Create Anything at AU?, w: S. MacDonald (red.), Being and Goodness. The Concept of God in Metaphy sics and Philosophical Theology, Ithaca - London: Cornell University Press 1991, s. 208-228. Kupś T., Filozofia religii Immanuela Kanta, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2008. Lackey J., Testimonial Knowledge, w: S. Bernecker, D. Pritchard (red.), The Rout ledge Companion to Epistemology, New York-London: Routledge 2014, s. 316-325. Langtry B., Evaluating a New Logical Argument of Evil, „Faith and Philosophy”, 2 (38), 2021, s. 229-244, doi: 10.37977/faithphil.2021.38.2.4. Lewis C.S., Bogna ławie oskarżonych, tłum. Μ. Mroszczak, Warszawa: IW Pax 1985. Lewis C.S., Cuda. Rozważania wstępne, tłum. K. Puławski, Poznań: Media Rodzi na 2010. Lewis D., On the Plurality of Worlds, Oxford: Basil Blackwell 1986. Lukasiewicz D., Teizm a twardy inkompatybilizm, „Roczniki Filozoficzne” 3 (65), 2017, s. 191-203, DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rf.2017.65.3-9. Lotz J.B., Wprowadzenie w medytację, tłum. J. Zychowicz, Kraków: Wydawnictwo WAM 1984. Μ. Martin, Atheism and Religion, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 217-232. Mordarski R., Argument z ukrytości Boga Johna L. Schellenberga, w: J.L. Schellen berg, Argument z ukrytości. Nowe wyzwanie filozofii dla wiary w Boga, tłum. R. Mor darski, Bydgoszcz:
Wydawnictwo UKW 2019, s. 9-35. Moser P„ Cognitive Idolatry and Divine Hiding, w: D. Howard-Snyder, P.K. Moser (red.), Divine Hiddenness. New Essays, Cambridge: Cambridge University Press 2002, s. 120-148. Moskal P., Filozofia religii, Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum 2020. Murphy M.C., Divine Holiness and Divine Action, Oxford: Oxford University Press 2021. Murray M.J., Scientific Explanations of Religion and the Justification of Religious Be lief, w: J. Schloss, MJ. Murray (red.), The Believing Primate. Scientific, Philosophi cal, and Theological Reflections on the Origin ofReligion, Oxford: Oxford University Press 2009, s. 168-178. 219
Bibliografia Nagasawa Y., Maximal God: A New Defence ofPerfect Being Theism, Oxford: Oxford University Press 2017. Nagasawa Y., Cuda i nauka, tłum. J. Jarocki, w: Μ. Iwanicki, J. Jarocki (red.), 27 po dróżyfilozoficznych. Przewodnik (nie tylko) Pascala, Lublin: Wydawnictwo KUL 2018, s. 38-39. https://www.academia.edu/36522828/Yujin_Nagasawa_Nauka_a_cuda lub https://filozofuj.eu/yujin-nagasawa-nauka-a-cuda/ [dostęp: 23.01.2023]. Nagel J., Knowledge: A Very Short Introduction, Oxford: Oxford University Press 2014. Odoj E., Wiara bez świadectwa? Wokół Alvina Plantingi krytyki ewidencjalizmu w epi stemologii religii, Lublin: TN KUL 2020. Oppy G., Ontological Arguments and Belief in God, Cambridge: Cambridge Univer sity Press 2007. Oppy G., Atheism and Agnosticism, Cambridge: Cambridge University Press 2018. Oppy G., Problems ofEvil, w: N.N. Trakakis (red.), The Problem ofEvil. Eight Views in Dialogue, Oxford: Oxford University Press 2018, s. 68-80. Otto R., Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych, tłum. B. Kupis, Wrocław: Thesaurus Press 1993. Pascal B., Myśli, tłum. T. Żeleński (Boy), Warszawa: De Agostini 2001. Pew Research Center’s Forum for Religion and Public Life, https://www.pewforum. org/2012/12/18/global-religious-landscape-exec/https://www.pewresearch.org/ religion/2012/12/18/global-religious-landscape-unaffiliated/[dostęp:23.01.2023]. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Częstochowa: Edycja Świętego Paw ła 2009. Piwowarczyk Μ., Jak istnieje kościół?, w: A. Świątkowska, W. Wojtyła (red.), 600 lat parafii
Zakrzew. Aspekty historyczne, kulturowe i prawne, Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Radom 2018, s. 97-115. Plantinga A., Bóg, wolność, zło, tłum. K. Gurbą, Kraków: Znak 1995. Pouivet R., Steps Towards an Epistemology ofRevelation, w: D. Lukasiewicz, R. Pouivet (red.), The Right to Believe. Perspectives in Religious Epistemology, Frankfurt: Ontos Verlag 2012, s. 47-58. Pruss A.R., Rasmussen J.L., Necessary Existence, Oxford: Oxford University Press 2018. Przanowski Μ., Uniżony Bóg w myśli św. Tomasza z Akwinu, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2018. Rahner К., Wierzę w Jezusa Chrystusa, tłum. D. Szumska, Paryż: Editiones Du Dia logue 1977. 220
Bibliografia Rahner K., Słuchacz Słowa. Ugruntowanie filozofii religii, tłum. R. Samek, Kęty: Wy dawnictwo Marek Derewiecki 2008. Rea M.C., The Hiddenness of God, Oxford: Oxford University Press 2018. Rea M.C., Hiddenness and Transcendence, w: A. Green, E. Stump (red.), Hidden Di vinity and Religious Belief. New Perspectives, Cambridge: Cambridge University Press 2018, s. 210-225. Ross J.F., Philosophical Theology, Indianapolis-Cambridge: Hackett Publishing Company 1980. Rowe W.L., Reply to Howard-Snyder and Bergmann, w: W.L. Rowe (red.), God and the Problem ofEvil, Oxford: Blackwell Publishing 2007, s. 155-158. Ruczaj S., Chrześcijaństwo i problem ukrytości. Krytyka obrony z Wcielenia, „Rocz niki Filozoficzne” 2 (70), 2022, s. 71-85. Schakel P.J., Till We Have Faces, w: R. MacSwain, Μ. Ward (red.), The Cambridge Companion to C.S. Lewis, Cambridge: Cambridge University Press 2010, s. 281-293. Shanley B.J., Tradycja tomistyczna, tłum. R. Mordarski, Kraków: Fundacja DSFT 2017. Schellenberg J.L., The Will to Imagine: A Justification of Skeptical Religion, IthacaLondon: Cornell University Press 2009. Schellenberg J.L.,A New Logical Problem ofEvil, w: J.P. McBrayer, D. Howard-Snyder (red.), The Blackwell Companion to Problem of Evil, Oxford: Wiley Blackwell 2013, s. 34-48. Schellenberg J.L., Boża ukrytość uzasadnia ateizm, tłum. M. Iwanicki, w: P. Gutow ski, Μ. Iwanicki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filo zofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 51-66. Schellenberg J.L., Argument z ukrytości. Nowe wyzwanie filozofii dla wiary w
Boga, tłum. R. Mordarski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW 2019. [Schellenberg J.L., The Hiddenness Argument: Philosophy’s New Challenge to Belief in God, Oxford: Oxford University Press 2017]. Schellenberg J.L., A New Logical Problem of Evil Revisited, „Faith and Philosophy” 35 (4), 2018, s. 464-472. doi 10.5840/faithphil20181016112. Schellenberg J.L., Comments for My Colleagues, „Roczniki Filozoficzne” 3 (59), 2021, s. 231-249. Schloss J., Introduction, w: J. Schloss, MJ. Murray (red.), The Believing Primate. Scientific, Philosophical, and Theological Reflections on the Origin of Religion, Ox ford: Oxford University Press 2009, s. 1-25. Scruton R., The Face of God. The Gifford Lectures 2010, London: Continuum 2012. 221
Bibliografia Stępień A.B., Zagadnienie Boga w fenomenologii. (Kilka uwagwstępnych), w: A.B. Stę pień, Studia i szkice filozoficzne, է. II, Lublin: RW KUL 2001, s. 291-299. Stump E., Aquinas, London-New York: Routledge 2007. Swinburne R., The Existence of God, Oxford: Clarendon Press 2004. Swinburne R., Was Jesus God?, Oxford: Oxford University Press 2008. Swinburne R., Zmartwychwstanie Wcielonego Boga, tłum. Μ. Wójcik, Warszawa: Fundacja Prodoteo 2021. Szymołon J., Przeżycie estetyczne a przeżycie religijne. Analiza porównawcza, „Rocz niki Psychologiczne” 2,1999, s. 95-110. Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, 1.1 [28]: O Bogu (I, q. 1-13), tłum. P. Bełch, Londyn: Veritas 1975. Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 25: Bóg - człowiek, syn Maryi (III, q. 1637), tłum. S. Piotrowicz, Londyn: Veritas 1964. Św. Tomasz z Akwinu, S. Thomae de Aquino opera omnia, Corpus Thomisticum, https://www.corpusthomisticum.org/iopera.html [dostęp: 23.01.2023]. Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć: sztuka - piękno - forma - twórczość - odtwórczość - przeżycie estetyczne, Warszawa: PIW 1976. Tooley Μ., Hume a problem zła, tłum. Μ. Miłkowski, w: P. Gutowski, Μ. Iwanic ki (red.), Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 213-240. Van der Leeuw G., Fenomenologia religii, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa: Książka i Wiedza 1997. Van Inwagen P., Modal Epistemology, „Philosophical Studies” 92,1998, s. 67-84. Wojtysiak ]., „Dlaczego istnieje raczej coś niż nic?". Analiza problemu w kontekście dys kusji we współczesnej
filozofii analitycznej, Lublin: TN KUL 2008. Wojtysiak ]., Spory o Jezusa z Nazaretu. Rekonstrukcja filozoficzna, „Znak” 4 (647), 2009, s. 92-106; https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6452008jacek-wojtysiakspory֊o-jezusa-z-nazaretu-rekonstrukcja-filozoficzna/[dostęp: 23.01.2023]. Wojtysiak ]., Spór o istnienie Boga. Analityczno-intuicyjny argument na rzecz teizmu, Poznań-Kraków: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze” - Ko legium Filozoficzno-Teologiczne OO. Dominikanów - Dominikańskie Studium Fi lozofii i Teologii 2012. Wojtysiak J., Wprowadzenie do teologii naturalnej, Kraków: Fundacja DSFT 2013. 222
Bibliografia Wojtysiak J., W sprawie (niejboskości nie można się pomylić. W związku z artykułem Daniela Howarda-Snydera Czy Jezus był szaleńcem, złoczyńcą czy Bogiem? A może tylko się pomylił?, „Roczniki Filozoficzne” 2 (61), 2013, s. 69-81. Wojtysiak J., Czy zwierzęta mogą być religijne?, w: A. Gut, Z. Wróblewski (red.), W po szukiwaniu osobliwości natury ludzkiej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2015, s. 155-178. Wojtysiak J., A Bigger God and the Pre-creation Situation. Some Remarks Inspired by William Hasker, „Roczniki Filozoficzne” 1 (70), 2022, s. 121-136. DOI: https://doi. org/10.18290/rf2201.8. s. 121-136. Woleński J., Komentarz, w: J. Hołówka, B. Dziobkowski (red.), Filozofia religii. Kon trowersje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2018, s. 101-105. The World Factbook, https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/world/ #people-and-society [dostęp: 23.01.2023]. Zagzebski L., Epistemic Authority: A Theory of Trust, Authority, and Autonomy in Belief, Oxford: Oxford University Press 2012. Zagzebski L., Traf religijny, tłum. J.K. Teske, w: P. Gutowski, Μ. Iwanicki (red.), Te izm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2019, s. 355-375. Zdybicka Z.J., Człowiek i religia. Zarys filozofii religii, Lublin: TN KUL 1993. Zuckerman P., Atheism. Contemporary Numbers and Patterns, w: Μ. Martin (red.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge: Cambridge University Press 2007, s. 47-65.
Indeks nazwisk Adams Robert M. 102 Alston William 107 Anzelm z Canterbury 66,73 Atran Scott 55 Audi Robert 120 Beit-Hallahmi Benjamin 37 Belch Pius 222 Bergmann Michael 108,115 Bering Jesse 51 Bernecker Sven 120 Biłgorajski Piotr 14 Blackburn Simon 47 Bobko Aleksander 128 Bockmuehl Markus 143 Brower Jeffrey E. 115 Clayton Philip 55 Copan Paul 129 Cottingham John 56 Davies Brian 108-110 Davis Stephen T. 141,143 De Cruz Helen 35,45, 213, 214 Dennett Daniel C. 13,43, 205-214 Dobrzeniecki Marek 11, 22, 26-28, 36, 149,150 Draper Paul 115 Drozdowska Elżbieta 47 Dziobkowski Bogdan 86, 214 Gale Richard Μ. 60, 67 Gałecki Jerzy 55 Gałecki Sebastian 156 Garcia Laura 109 Gelfert Axel 120,124,153 Gellman Jerome 98, 99 Gębura Błażej 14 Gierulanka Danuta 165 Greco John 120,124,128 Green Adam 22,124,186, 213 Griffiths Paul J. 109 Gurbą Krzysztof 60 Gut Arkadiusz 43 Guthrie Stewart E. 42,43 Gutowska Zofia 56 Gutowski Piotr 14, 22, 34, 47, 56, 94, 102,107,120,128, 214 Hempel Jan 164,209 Hick John 105,129 Hołda Miłosz 11,14,185 Hołówka Jacek 86, 214 Howard-Snyder Daniel 22, 27,96,140 Hume David 94,147,197 Huzarek Tomasz 162 Ingarden Roman 12, 59, 161, 163-167, 169,171-179 Inwagen Peter van 66 Iwanicki Marcin 14, 22, 34, 47, 56, 94, 102,107,120,128, 140, 197 Eliade Mircea 175 Flint Thomas P. 108 Flis Krzysztof 14 Jacobs Alan 157 James William 164,209, 214 Jarocki Jacek 34,197 225
Indeks nazwisk Johnson Dominie 51, 213 Johnson Luke T. 143 Jonkisz Adam 84 Judycki Stanisław 162,176,177,193,200 Kant Immanuel 54-56,59,126,128,129 Karłowicz Lech 107 Kelly Thomas 34 Kmiecikowski Waldemar 164 Kołodziejczyk Łukasz 14 Kreeft Peter 141 Kretzmann Norman 112 Kupis Bogdan 175 Kupś Tomasz 54 Lackey Jennifer 120 Langtry Bruce 99 Leeuw Gerardus van der 46 Lewis Clive Staples 140, 141, 152, 156, 157 Lewis David 151 Lipski Piotr 14 Lotz Johannes B. 167 Lukasiewicz Dariusz 14,128,150,185 MacDonald Scott 112 MacSwain Robert 157 Martin Michael 37,40,42, 60,167 McBrayer Justin P. 96 Meister Chad 129 Miłkowski Marcin 94 Misztal Dawid 147 Mitura Magdalena 14 Mordarski Ryszard 11, 22, 23, 25, 26, 155 Moser Paul K. 27 Moskal Piotr 162,179 Mroszczak Maria 157 Murphy MarkC. 102 Murray Michael J. 43,45, 51 226 Nagasawa Yujin 69,197 Nagel Jennifer 120 Norenzayan Ara 55 Odoj Ewa 14,122 Oppy Graham 60, 66,113 Orłowski Mariusz 14 Ośko Krzysztof 14 Otto Rudolf 175 Pascal Blaise 143,145 Piotrowicz Stanisław 149 Piwowarczyk Marek 14,164 Plantinga Alvin 60, 73, 97,122 Pouivet Roger 128,150 Pritchard Duncan 120 Prokopiuk Jerzy 46 Pruss Alexander R. 67, 68, 78 Przanowski Mateusz 149,155 Puławski Krzysztof 152 Rahner Karl 155, 159,200,201,203 Rasmussen Joshua L. 67, 68, 78 Rea Michael C. 108, 109, 128, 162, 170, 185,186 Reszke Robert 175 Ross James F. 60,66, 73 Rowe William L. 105,111 Ruczaj Stanisław 149,150 Samek Robert 201 Schakel Peter J. 157 Schellenberg John L. 13, 22, 23, 25, 26, 40, 96-100, 103, 105, 107, 129, 130, 179,186, 188,190 Schloss Jeffrey 43,45, 51 Scruton Roger 193, 194
Sekuła Karolina 102 Shanley Brian J. 155 Sieczkowski Tomasz 147 Slomka Marek 14
Indeks nazwisk Stanosz Barbara 43,205 Stępień Antoni В. 178 Stump Eleonore 124,186,188, 213 Swinburne Richard 70,115,150 Szalek Piotr 14 Szumska Danuta 159 Szymołon Jerzy 164 Świątkowska Agata 164 Tacelli Ronald K. 141 Taliaferro Charles 109 Tamas Jan 14 Tatarkiewicz Władysław 167,171 Teske Joanna K. 128 Tomasz z Akwinu 59, 60,108,112,145, 149,150,155,188,199 Tooley Michael 94 Trakakis Nick N. 113 Ward Michael 157 Wilczewska Sylwia 14 Włoch Wojciech 128 Włodarczyk Tadeusz 66 Wojtyła Wojciech 164 Wojtysiak Jacek 43, 61,103 Woleński Jan 86 Wójcik Małgorzata 150 Wróblewski Zbigniew 43 Zagzebski Linda T. 120,128 Zajączkowski Ryszard 141 Zdybicka Zofia J. 164 Zieliński Iwo E. 66 Zuckerman Phil 37, 38 Zychowicz Juliusz 219 Żeleński (Boy) Tadeusz 143
Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology Summary In this book I address the problem of the hiddenness of God. The problem consists in the fact that God’s existence is not sufficiently evident to all people (theoretical hiddenness), his revelation is not accessible and acceptable to all seekers (religious hiddenness), and his closeness is not felt by all who desire it (experiential hid denness). Believing thinkers understand God’s hiddenness (in all or one of these aspects) literally and ask why God is not more manifest to us. In contrast, some atheistic philosophers, such as John L. Schellenberg, read the term ‘God’s hidden ness’ metaphorically, in the sense of insufficient evidence as to his existence, ac tion or presence. The lack of sufficient evidence generates epistemically reliable (‘non-culpable’) nonbelief, which provides the basis for the argument for God’s nonexistence. This argument can be simply stated as follows: if God existed, then reliable nonbelievers would not exist; and since they exist, God does not exist. In my book, after making the relevant distinctions and presenting the above argument (Chapters 1-2), I attempt to reverse it (Chapters 3-5). The atheist might ask the believing philosopher: Where does reliable nonbelief come from if God (if he existed) should have wanted to avoid it? I would answer with a question: And where does (epistemically) reliable belief come from since, if God did not exist, in the world there would have been no evidence leading to belief? But the fact that reliable
belief does occur in the world is a serious indicator of God’s existence. The argument from nonbelief and the argument from belief have similar logical and dialectical structures, but the latter has a double advantage over the former. First ly, belief (faith), unlike nonbelief, is a historically universal phenomenon (hence I speak of the great fact of faith). Moreover, the theist can give several plausible explanations for nonbelief, whereas the atheist does not have a good naturalis tic theory of faith. The best theories I know of point to natural human needs to be (directly or indirectly) satisfied by theistic beliefs. I criticize these theories for overlooking the incommensurability between natural needs and religion (postu lating the supernatural). Considering religion as a tool for need fulfilment can be compared to using a sledgehammer to crack a nut. My discussion of naturalistic 229
Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion. theories of religion is further developed in my polemic against Daniel C. Dennett, where I break the spell of his ‘Breaking the spell.’ My argument from the great fact of faith, which, ultimately, is presented in the probabilistic form, does not so much refute atheism as it neutralizes the athe istic argument from (metaphorical) hiddenness. In this context, I attempt to show that the hiddenness thesis itself is not convincing. To do so, I first provide two ar guments for God’s existence and challenge main arguments against his existence (Chapters 6-8); I then argue for the plausibility of divine revelation in monotheis tic religions, particularly in Christianity (Chapters 9-10); and, finally, I show that a contemplative religious experience that brings God closer to a human being may be available to many people (Chapter 11). In each of these three steps I offer some ‘innovations.’ As for the theistic arguments, I present the ontological argument as an argument from the absence of a blocker to the existence of God (in any possible world), and the cosmological argument as an argument from the meaningfulness and the limited scope of the answers to the question, why there are contingent en tities. To the atheistic argument from evil, I respond by referring to the concept of God’s creative grace. In defending the credibility of theistic religions, I draw on the epistemology of testimonial knowledge and in defending the universal ac cessibility of Christian revelation, I advance the hypothesis of
cross-cultural in carnational texts or motifs. In the analysis of religious experience, on the other hand, I use the conceptual framework proposed by Roman Ingarden to describe aesthetic experience. In the last chapter of the book and in the conclusion, I summarize my results and elaborate on them. Namely, I develop four explanations for the hiddenness (or our impression of hiddenness) of God: God is radically transcendent, so some form of inaccessibility is inherent in his nature; God (temporarily) hides himself in view of his aims which are good for us; we make mistakes in our search for God or give up searching and choose to adopt non-religious attitudes to life; we take God’s universal, yet horizontal, presence as his hiddenness. In connection with the last explanation, I hypothesize that every human being shares in an indistinct aware ness of God and its manifestations include phenomena such as the desire for hap piness, the experience of contingency, the dominance in culture of the belief in the existence of an Ultimate Reality. All these phenomena can be elaborated in terms of Schellenberg’s ultimism, but the theistic arguments and, above all, the fruits that the existence of religions referring to a personal absolute bear in the life of human communities justify a preference for theism. In its light, our relationship to God can be understood as approaching Someone who is the ultimate principle and the highest good, but whom we cannot (immediately) identify. Regardless of the manner and the pace with which we approach him, each of us is somehow on the way towards
God. 230
Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion. My book is an independent attempt to address the issues of analytic philoso phy of religion from the perspective of the problem of God’s hiddenness. My ideas, however, have been inspired by texts by such contemporary authors (in addition to those mentioned above) as Brian Davies, Stephen T. Davis, Marek Dobrzeniecki, John Greco, Milosz Hołda, Stanislaw Judycki, C.S. Lewis, Graham Oppy, Alexander R. Pruss, Michael Rea, James F. Ross, and Roger Scruton. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Wojtysiak, Jacek 1967- |
| author_GND | (DE-588)1048588998 |
| author_facet | Wojtysiak, Jacek 1967- |
| author_role | aut |
| author_sort | Wojtysiak, Jacek 1967- |
| author_variant | j w jw |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049028775 |
| ctrlnum | (OCoLC)1389180613 (DE-599)BVBBV049028775 |
| era | Geschichte 2023 gnd |
| era_facet | Geschichte 2023 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03169nam a2200613 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049028775</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230907 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230630s2023 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="015" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">UWD 2023/11240</subfield><subfield code="2">dnb</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788327730008</subfield><subfield code="9">978-83-277-3000-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1389180613</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049028775</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wojtysiak, Jacek</subfield><subfield code="d">1967-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1048588998</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Między ukryciem a jawnością</subfield><subfield code="b">esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology</subfield><subfield code="c">Jacek Wojtysiak</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Between hiddenness and openness</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo WAM</subfield><subfield code="c">[2023]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">©2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">230 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Deus Absconditus - Deus Revelatus</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 2023</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Bóg</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Chrześcijaństwo</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Doświadczenie religijne</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Dowody na istnienie Boga</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Obecność Boga</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Poznanie</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Wiara</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Religionsphilosophie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049415-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Philosophische Theologie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4207262-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Religionsphilosophie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049415-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Philosophische Theologie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4207262-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 2023</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, PDF</subfield><subfield code="z">978-83-277-3413-6</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230907</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034291521</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">100</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polen |
| id | DE-604.BV049028775 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:16:05Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:53:13Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788327730008 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034291521 |
| oclc_num | 1389180613 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 230 Seiten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20230907 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Wydawnictwo WAM |
| record_format | marc |
| series2 | Deus Absconditus - Deus Revelatus |
| spelling | Wojtysiak, Jacek 1967- Verfasser (DE-588)1048588998 aut Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology Jacek Wojtysiak Between hiddenness and openness Kraków Wydawnictwo WAM [2023] ©2023 230 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Deus Absconditus - Deus Revelatus Zusammenfassung in englischer Sprache Geschichte 2023 gnd rswk-swf Bóg dbn Chrześcijaństwo dbn Doświadczenie religijne dbn Dowody na istnienie Boga dbn Obecność Boga dbn Poznanie dbn Wiara dbn Religionsphilosophie (DE-588)4049415-9 gnd rswk-swf Philosophische Theologie (DE-588)4207262-1 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Religionsphilosophie (DE-588)4049415-9 s Philosophische Theologie (DE-588)4207262-1 s Geschichte 2023 z DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe, PDF 978-83-277-3413-6 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Wojtysiak, Jacek 1967- Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology Bóg dbn Chrześcijaństwo dbn Doświadczenie religijne dbn Dowody na istnienie Boga dbn Obecność Boga dbn Poznanie dbn Wiara dbn Religionsphilosophie (DE-588)4049415-9 gnd Philosophische Theologie (DE-588)4207262-1 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4049415-9 (DE-588)4207262-1 (DE-588)4046496-9 |
| title | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |
| title_alt | Between hiddenness and openness |
| title_auth | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |
| title_exact_search | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |
| title_exact_search_txtP | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |
| title_full | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology Jacek Wojtysiak |
| title_fullStr | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology Jacek Wojtysiak |
| title_full_unstemmed | Między ukryciem a jawnością esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology Jacek Wojtysiak |
| title_short | Między ukryciem a jawnością |
| title_sort | miedzy ukryciem a jawnoscia esej z filozofii religii i teologii religijnej between hiddenness and openness an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |
| title_sub | esej z filozofii religii i teologii religijnej = Between hiddenness and openness : an essay in the philosophy of religion and philosophical theology |
| topic | Bóg dbn Chrześcijaństwo dbn Doświadczenie religijne dbn Dowody na istnienie Boga dbn Obecność Boga dbn Poznanie dbn Wiara dbn Religionsphilosophie (DE-588)4049415-9 gnd Philosophische Theologie (DE-588)4207262-1 gnd |
| topic_facet | Bóg Chrześcijaństwo Doświadczenie religijne Dowody na istnienie Boga Obecność Boga Poznanie Wiara Religionsphilosophie Philosophische Theologie Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034291521&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT wojtysiakjacek miedzyukryciemajawnosciaesejzfilozofiireligiiiteologiireligijnejbetweenhiddennessandopennessanessayinthephilosophyofreligionandphilosophicaltheology AT wojtysiakjacek betweenhiddennessandopenness |