Wszędzie i zawsze ... Żydzi: obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Poznań
Wydawnictwo Naukowe UAM
2023
|
| Ausgabe: | Wydanie I. |
| Schriftenreihe: | Seria Historia / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny
nr 249 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract |
| Beschreibung: | 546 Seiten 24 cm |
| ISBN: | 9788323241546 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049022314 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230823 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230627s2023 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788323241546 |9 978-83-232-4154-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1389182398 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049022314 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Głębocki, Bohdan |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)1294104128 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Wszędzie i zawsze ... Żydzi |b obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 |c Bohdan Głębocki |
| 246 | 1 | 1 | |a Everywhere and always ... Jews |
| 250 | |a Wydanie I. | ||
| 264 | 1 | |a Poznań |b Wydawnictwo Naukowe UAM |c 2023 | |
| 300 | |a 546 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Seria Historia / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny |v nr 249 | |
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache | ||
| 610 | 2 | 7 | |a Nationaldemokratische Partei |g Polen |0 (DE-588)4212764-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1930-1939 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Żydzi / Polska / 1900-1945 |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Prasa / Polska / 1900-1945 / tematy, motywy |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Żydzi / w prasie / Polska / 1900-1945 |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Berichterstattung |0 (DE-588)4005709-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Presse |0 (DE-588)4047150-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Nationaldemokratische Partei |g Polen |0 (DE-588)4212764-6 |D b |
| 689 | 0 | 2 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Presse |0 (DE-588)4047150-0 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Berichterstattung |0 (DE-588)4005709-4 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 1930-1939 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, PDF |z 978-83-232-4155-3 |
| 810 | 2 | |a Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny |t Seria Historia |v nr 249 |w (DE-604)BV037487956 |9 249 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230823 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034285190 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 070.9 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804185300709146624 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wykaz skrótów / 7 Wstęp / 9 1. „Żydoznawstwo” / 29 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. Żydzi w dziejach powszechnych / 31 Żydzi w dziejach Polski / 45 Żydzi w ujęciu socjologicznym i etnograficznym / 79 Stereotyp Żyda / 102 2. Żydzi w życiu politycznym i społecznym / 135 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9. 2.10. Komunizm / 136 Syjonizm /148 Międzynarodowy kontekst kwestii żydowskiej / 161 Związki z masonerią / 189 Relacje Żydów z polskimi stronnictwami politycznymi / 198 2.5.1. Sanacja / 198 2.5.2. Polska Partia Socjalistyczna / 207 2.5.3. Obóz narodowy /212 2.5.4. Pozostałe ugrupowania na polskiej scenie politycznej /217 Stosunek Żydów do Kościoła katolickiego /219 Żydzi a zagadnienia obronności państwa / 230 Żydzi w dyplomacji, administracji państwowej i samorządowej /243 Zagadnienie asymilacji Żydów / 252 Relacje Żydów z państwem polskim i Polakami / 259 3. Żydzi w życiu gospodarczym / 281 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. Handel i usługi / 293 Rzemiosło i przemysł / 349 Rolnictwo / 379 Bankowość i finanse / 392 Wolne zawody / 409
б Spis treści 4. Żydzi w życiu kulturalnym / 425 4.1. Prasa / 425 4.2. Radio / 437 4.3. Sztuka / 444 4.3.1. Literatura / 445 4.3.2. Teatr / 460 4.3.3. Kino / 467 4.3.4. Muzyka / 475 4.3.5. Sztuki plastyczne / 482 4.4. Szkolnictwo / 487 4.4.1. Powszechne i średnie / 487 4.4.2. Wyższe uczelnie / 500 4.5. Sport i wypoczynek / 507 Zakończenie /517 Bibliografia / 523 Indeks osób / 533 Everywhere and always... Jews. The image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 (Summary) / 545
Bibliografia Źródła drukowane Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Sprawozdanie stenograficzne z 26 posiedzenia Sejmu z dnia 4 czerwca 1936 r. Prasa „5 Groszy” Dziennik Narodowy: przez pracę do potęgi narodu 1935. „ABC” 1930-1939. „Awangarda Państwa Narodowego 1934-1939. „Awangarda” 1930-1934. „Czuwamy” 1933-1936. „Czyn” 1938-1939. „Dziennik Cieszyński” 1930-1934. „Dziennik Wileński” 1930-1938. „Falanga” 1936-1939. „Gazeta Warszawska” 1930-1935. „Głos - dwutygodnik radykalno-narodowy” 1934-1936. „Glos Akademicki” 1931-1934. „Głos Lubelski” 1930-1939. „Głos Pruszkowa i okolic” 1934-1939. „Goniec Częstochowski” 1930-1939. „Jutro” 1936. „Kurjer Ostrowski” 1932-1933. „Kurier Poznański” 1930-1939. „Myśl Narodowa” 1930-1939. „Nowy Ład” 1935-1939. „Orlęta” 1930-1939. „Polityka Narodowa” 1938-1939.
524 Bibliografia к „Polska Narodowa” 1936-1939. „Prosto z Mostu” 1935-1939. „Rozwój” 1930-1933. „Ruch Młodych” 1935-1937. „Słowo Pomorskie” 1930-1939. „Szczerbiec” 1934. „Warszawski Dziennik Narodowy” 1935-1939. „Wszechpolak” 1937-1939. Pamiętniki i relacje Drobnik J„ Diariusz. Berlin 19.03.1932-5.08.1934, zbiory Biblioteki Narodowej w Magazynie Rę kopisów. Gruber H„ Wspomnienia i uwagi 1892-1942, Londyn 1968. Korwin-Milewski H., Siedemdziesiąt lat wspomnień (1855-1925), Poznań 1930. Rak B. E., Wspomnienia żydowskiego działacza rzemieślniczego, Warszawa 2010. Silverstein L., Tak właśnie było, Warszawa 2002. Szczygielski Z., Członkowie KPP1918-1938 w świetle badań ankietowych, Warszawa 1989. Urban Μ., Polska... Polska..., Warszawa 1998. Publicystyka Bornstein L, Rzemiosło żydowskie w Polsce, Warszawa 1936. Chełmiński B., Masoneria w Polsce współczesnej, Warszawa 1936. Dmowski R., Przewrót, (wyd. II), Częstochowa 1938. Dmowski R., Świat powojenny i Polska, (wyd. III), Częstochowa 1937. Doboszyński A., Gospodarka narodowa, (wyd. III), Piotrków Trybunalski 1937. Drobnik J„ Przed startem, Poznań 1937. Giertych J„ O wyjście z kryzysu, Warszawa 1938. Giertych J., Tragizm losów Polski, Pelplin 1937. Grabski S., Dokąd idziemy?, Lwów 1930. Howorka Μ., Walka o Wielką Polskę, Poznań 1934. Jeske-Choiński T., Poznaj Żyda!, Warszawa 1912. Kowalski S., Żydzi chrzczeni, Warszawa 1935. Krasnowski Z., Światowa polityka żydowska, Warszawa 1934. Lehr-Spławiński T., Poradnik ortograficzny. Zasady - Słownik - Skorowidz. Dostosowany do uchwał Komitetu Ortograficznego Polskiej Akademii
Umiejętności z 1936 r. zatwierdzonych przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Lwów 1936. Łoś J., Zasady ortografii polskiej i słownik ortograficzny według zasad Polskiej Akademji Umie jętności, Lwów -1928. Mariański J., Zamach, Mysłowice 2020 (reprint wydania przedwojennego). Niemojewski A., Dusza żydowska w świetle Talmudu, Warszawa 1920. Piestrzyński R., Naród w państwie, Poznań 1934. Pollner Μ., Emigracja i przewarstwowienie Żydów polskich, Warszawa 1939.
u Bibliografia 525 Rolicki H., Zmierzch Izraela, Krzeszowice 2004 (reprint wydania przedwojennego). Rybarski R., Idee przewodnie gospodarstwa Polski, Warszawa 1939. Rybarski R., Podstawy narodowego programu gospodarczego, Warszawa 1934. Rybarski R., Program gospodarczy, VIaiszAW 1937. Rybarski R., Sila i prawo, Warszawa 1936. Schipper I., Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, Warszawa 1937. Trzeciak S., Program światowejpolityki żydowskiej (konspiracja i dekonspiracja), Warszawa 1936. Urbach J., Udział Żydów w walce o niepodległość Polski, Warszawa 1938. de Vries de Heeklingen H., Izrael, jego przeszłość i przyszłość, Poznań 1938. Wasiutyński B.( Ludność żydowska w Polsce w wiekach XIX і XX. Studjum statystyczne, Warszawa 1930. Wierczak K., Grabarze Polski, Cieszyn 1937. Wildecki H., (L. Śliwiński), Niebezpieczeństwo żydowskie, (wyd. III ), Poznań 1936. Żydzi w Polsce Odrodzonej. Działalność społeczna, gospodarcza, oświatowa i kulturalna, red. A. Hafftka, I. Schipper, A. Tartakower, t. 2, Warszawa 1933. Literatura Adamczyk A., Felicjan Sławoj Składkowski i Bogusław Miedziński wobec kwestii żydowskiej w ostatnich latach Drugiej Rzeczypospolitej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, nr 66, 1999. Ajzner S., Polska a wojna domowa w Hiszpanii 1936-1939, Warszawa 1968. Andrew C., Mitriochin W, Archiwum Mitrochina I. KGB w Europie i na Zachodzie, Poznań 2009. Armatys B., Armatys L., Stradomski W., Historiafilmu polskiego, t. II: 1930-1939, Warszawa 1988. Baker Μ., The Reassessment of Haskala Ideology in the aftermath of the 1863 Polish Revolt, „Polin” 5,
1990. Berendt G., Żydzi na terenie Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920-1945, Gdańsk 1997. Bergmann O., Narodowa Demokracja wobec problematyki żydowskiej w latach 1918-1929, Poznań 1998. Black E. C., Lucien Wolfand the Making ofPoland: Paris 1919, „Polin” 2,1987. Brogan H., Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wrocław 2004. Bronsztejn S., Ludność żydowska w Polsce w okresie międzywojennym. Studium statystyczne, Wrocław 1963. Bund. 100 lat historii 1897-1997, red. Į. Hensel, F. Tych, Warszawa 2000. Cała A., Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej, Warszawa 2005. Cesarani D., Ostateczne rozwiązanie. Losy Żydów w latach 1933-1949, Warszawa 2019. Chajn L., Polskie wolnomularstwo 1920-1938, Warszawa 1984. Chojnowski A., Piłsudczycy u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, Wro cław 1986. Chojnowski A., The Jewish question in the work of the Instytut Badań Spraw Narodowościowych in Warsaw, „Polin” 4,1989. Çimek H., Komuniści, Polska, Stalin, Białystok 1990. Ciołkosz A., „Dzielnica żydowska” obozu w Jabłonnie, „Zeszyty Historyczne” 20,1971. Cohen A., Talmud, Warszawa 2002.
526 Bibliografia ε՝ Cohen N., Książki, pisarze, gazety. Żydowskie życie literackie w Warszawie w latach 1918-1942, Warszawa 2020. Cohen N., Zapominanie języka. Polszczyzna i jidysz wśród młodzieży żydowskiej w międzywo jennej Polsce, [w:] Polskie tematy i konteksty literatury żydowskiej, red. E. Prokop-Janiec, Μ. Tuszewicki, Kraków 2014. Cygański Μ., Żydzi poznańscy, pomorscy oraz śląscy wobec Polaków i Niemców pruskich w latach 1816-1939, „Studia Śląskie” 55,1997. Czubiński A., Komunistyczna Partia Polski (1918-1938). Zarys historii, Warszawa 1988. Czubiński A., Stronnictwo Demokratyczne (1937-1989). Zarys dziejów, Poznań 1998. Dark Times, Dire Decisions: Jews and Communism, red. J. Frankel, New York 2004. Dawidowicz A., Myśl polityczna Stronnictwa Narodowego 1928-1939. Wspólnota ideału czy alternacja koncepcji, Lublin 2017. Domagalska Μ., Antysemityzm dla inteligencji? Kwestia żydowska w publicystyce Adolfa Nowaczyńskiego na łamach „Myśli Narodowej’’ (1921-1934) i „Prosto z mostu” (1935-1939) (na tle porównawczym), Warszawa 2004. Drobnomieszczaństwo XIX i XX wieku, red. S. Kowalska-Glikman, 1.1, Warszawa 1984 oraz t. II, Warszawa 1988. Dzieje polityczne, kultura, biografistyka. Studia z historii XIX i XX w. Ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Dworeckiemu, red. P. Matusik, L. Trzeciakowski, Poznań 2002. Dzieje Żydów w Łodzi 1820-1944, red. S. Liszewski, W. Puś, Łódź 1991. Estetyka dyskursu nacjonalistycznego w Polsce 1926-1939, red. U. Schmid, Warszawa 2014. Faktomontaże Leona Schillera, red. A. Kuligowska-Korzeniewska, Warszawa 2015. Fuks Μ., Żydzi w Warszawie, Poznań
2010. Garncarska-Kadary B., Żydowska ludność pracująca w Polsce 1918-1939, Warszawa 2001. Gelvin J. L., Konflikt izraelsko-palestyński, Kraków 2009. Gerrits A., The Myth ofJewish Communism. A Historical Interpretation, Bruksela 2009. Grata P., Polityka podatkowa II Rzeczypospolitej. Zarys problematyki, „Roczniki Dziejów Społecz nych i Gospodarczych” 72, 2012. Grinberg D., Fenomen historiografii żydowskiej w II Rzeczypospolitej, „Studia Judaica”, R. 1:1998, nr 1. Gross N., Film żydowski w Polsce, Kraków 2002. Grott В., Dylematy polskiego nacjonalizmu. Powrót do tradycji czy przebudowa narodowego ducha, Warszawa 2014. Habielski R., Wolność czy odpowiedzialność? Prasa i polityka w II Rzeczypospolitej, Warszawa 2013. Hagen W. W, Germans, Poles and Jews. The Nationality Conflict in the Prussian East, 1772-1914, Chicago 1980. Haltof Μ., Kino polskie, Gdańsk 2002. Hass L., Ambicje, rachuby i rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928, Warszawa 1984. Hass L., Organizacje zawodowe w Polsce 1918-1939. (Informator), Warszawa 1963. Hass L., Świat wolnomularski. Konkrety. (Lata trzydzieste - lata dziewięćdziesiąte XX wieku), 1.1, Łowicz 2004. Hass L., Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII і XIX wieku, Wrocław 1982. Hass L., Zasady w godzinie próby. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1929-1941, Warszawa 1987. Haumann H., Historia Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, Warszawa 2000.
к Bibliografia 527 Heller C. S., On the Edge ofDestruction. Jews ofPoland between the Two World Wars, New York 1977. Hertz A., Obraz Žydą w świadomości Polaków, „Znak” R. 35:1983, nr 2-3. Hertz A., Żydzi w kulturze polskiej, Warszawa 2003. Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918-1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995. Jabłonowski Μ., Wobec zagrożenia wojną. Wojsko a gospodarka Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1935-1939, Warszawa 2001. Jabłoński W, Kreowanie informacji. Media relations, Warszawa 2007. Jastrzębski P., „Myśl Narodowa” 1921-1939. Studium politologiczno-prasoznawcze, Warszawa 2012. Jaworski W, Struktura i wpływy syjonistycznych organizacji politycznych w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1996. Jaworski W, Syjoniści wobec rządu polskiego w okresie międzywojennym, Sosnowiec 2002. Jendrzejewski A., Polski wywiad wojskowy w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1920-1930, Gdańsk 2013. Jeziorny D., Sprawa ochrony praw mniejszości żydowskiej w Polsce w dobie konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, z. 54,1995. Jeziorski I., Od obcości do symulakrum. Obraz Żyda w Polsce w XX wieku, Kraków 2009. Jońca K., „Noc kryształowa” i casus Herschela Grynszpana, Wrocław 1998. Kaczmarek Z., Z historii endeckiej prasy politycznej Poznania (1922-1939), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 15,1976. Kafel Μ., Prasoznawstwo. Wstęp do problematyki, Warszawa 1969. Kamińska-Szmaj L, Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1919-1923, Wrocław 1994. Kapłan E., The Jewish Radical Right: Revisionist
Zionism and Its Ideological Legacy, Madison 2005. Kargol A., Zakon Synów Przymierza. Krakowska Loża „Solidarność” 1892-1938, Warszawa 2013. Kawalec K., Narodowa Demokracja wobecfaszyzmu 1922-1939. Ze studiów nad dziejami myśli politycznej obozu narodowego, Warszawa 1989. Kawalec K., Roman Dmowski, Poznań 2016. Kawalec K., Spadkobiercy niepokornych. Dzieje polskiej myśli politycznej 1918-1939, Wrocław 2000. Kemlein S., Żydzi w Wielkim Księstwie Poznańskim 1815-1848, Poznań 2001. Kiełbasiewicz S., Obraz Żyda w historiografii polskiej okresu międzywojennego, Toruń 2005. Kieniewicz S., Powstanie Styczniowe, Warszawa 2009. Kijek K., Dzieci Modernizmu. Świadomość, kultura i socjalizacja polityczna młodzieży żydowskiej w II Rzeczypospolitej, Kraków 2020. Kłoczewski Z., Polska gospodarka wojskowa 1918-1939, Warszawa 1987. Koko E., W nadziei na zgodę. Polski ruch socjalistyczny wobec kwestii narodowościowej w Polsce (1918-1939), Gdańsk 1995. Kopstein J. S., Wittenberg J., Who Voted Communists? Reconsidering the Social Bases ofRadicalism in Interwar Poland, „Slavic Review” 62, 2003, No. 1. Kotłowski T, Historia republiki weimarskiej 1919-1933, Poznań 2004. Kotłowski T., Niemcy. Dzieje państwa i społeczeństwa 1890-1945, Kraków 2008. Krzywiec G., Połska bez Żydów. Studia z dziejów idei, wyobrażeń i praktyk antysemickich na ziemiach polskich początku XX wieku (1905-1914), Warszawa 2017. Kuciel-Frydryszak J., Słonimski. Heretyk na ambonie, Warszawa 2012. Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa 2000. Kwiatkowski Μ. J., „Tu Polskie Radio Warszawa..!, Warszawa 1980.
528 Bibliografia c՞ Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej 1918-1939. Wielki kryzys 1930-1935, Warszawa 1982. Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej 1918-1939. Lata interwencjonizmu państwowego 1936-1939, Warszawa 1989. Landau Z., Tomaszewski J., Zarys historii gospodarczej Polski 1918-1939, Warszawa 1999. Landau-Czajka A., Syn będzie Lech... Asymilacja Żydów w Polsce międzywojennej, Warszawa 2006. Laqueur W., A History ofZionism, New York 1972. Latawski P., The Dmowski-Namierfeud, 1915-1918, „Polin” 2,1987. Lisiak H., Narodowa demokracja w Wielkopolsce w latach 1918-1939, Poznań 2006. Łazor J., Brama na Bliski Wschód. Polsko-palestyńskie stosunki gospodarcze w okresie międzywo jennym, Warszawa 2016. Łossowski P., Dyplomacja Drugiej Rzeczypospolitej. Z dziejów polskiej służby zagranicznej, War szawa 1992. Łukowska Μ. A., Fabrykant łódzki we wspomnieniach robotników, Łódź 2007. Mahler R., Yehudepolín ben shte milhamot ha-olan, Tel-Aviv 1968. Maj E., Komunikowanie polityczne Narodowej Demokracji 1918-1939, Lublin 2010. Majchrowski J., Silni, zwarci, gotowi. Myślpolityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego, Warszawa 1985. Majewski P., Kolaboracja, której nie było...: Problem postaw społeczeństwa polskiego w warunkach niemieckiej okupacji 1939-1945, „Dzieje Najnowsze”, R. 36: 2004, z. 4. Makowski K. A., Siła mitu. Żydzi w Poznańskiem w dobie zaborów w piśmiennictwie historycznym, Poznań 2004. Mańko S., Polski ruch ludowy wobec Żydów (1895-1939), Warszawa 2010. Marcus J., Social and Political History of the Jews in Poland, 1919-1939,
Berlin 1983. Marczak-Oborski S., Teatr polski w latach 1918-1965, Warszawa 1985. Mendelsohn E., Żydzi Europy środkowo-wschodniej w okresie międzywojennym, Warszawa 1992. Mich W, Obcy w polskim domu. Nacjonalistyczne koncepcje rozwiązania problemu mniejszości narodowych 1918-1939, Lublin 1994. Michałek K., Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, War szawa 1999. Michalska L, Czasopisma Związku Nauczycielstwa Polskiego dla dzieci w okresie Drugiej Rzeczy pospolitej, Łódź 1994. Między rzeczywistością polityczną a światem iluzji. Rozwiązania problemu mniejszości narodowych w polskiej myśli politycznej XX wieku, red. J. Jachymek, W. Paruch, Lublin 2002. Mikos S., Działalność Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku 1920-1939, Warszawa 1971. Mikos S., Wolne Miasto Gdańsk a Liga Narodów 1920-1939, Gdańsk 1979. Miśkiewicz B., Wstęp do badań historycznych, Poznań 1976. Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa 1991. Mniejszości narodowe i wyznaniowe w siłach zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939, red. Z. Kaprus, W. Rezmer, Toruń 2001. Modras R., Kościół katolicki i antysemityzm w Polsce w latach 1933-1939, Kraków 2004. Moszyński Μ., Antysemityzm w Królestwie Polskim. Narodziny nowoczesnej ideologii antyżydow skiej (1864-1914), Poznań 2017. Nacjonalizm polski do 1939 roku. Wizje kultury polskiej i europejskiej, red. Μ. Gabryś, K. Stępnik, Lublin 2011.
Bibliografìa 529 Najnowsze dzieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1950 roku), red. J. Tomaszewski, Warszawa 1993. Nalewajko-Kulikov J., Obywatel Jidyszlandu. Rzecz o żydowskich komunistach w Polsce, Warszawa 2009. Nałęcz D., Nie szablą, lecz piórem. Batalie publicystyczne II Rzeczypospolitej, Warszawa 1993. Nałęcz D., Zawód dziennikarza w Polsce 1918-1939, Warszawa 1982. Narodowa Demokracja XIX-XX wiek. Dzieje ruchu politycznego, 1.1: Koncepcje ֊ Ludzie, red. T. Si korski, A. Wątor, Toruń 2012. Narodowa Demokracja XIX-XXI wiek. Dzieje ruchu politycznego, t. 2: Działalność, red. T. Sikorski, A. Wątor, Toruń 2012. Niewęgłowska A., Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (1928-1939), Warszawa 2011. Notkowski A., Polska prasa prowincjonalna Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Warszawa 1982. Nowicki J., Teoria ekonomii II Rzeczypospolitej, Warszawa 1988. Nowogrodzki E., Żydowska partia robotnicza BUND w Polsce 1915-1939, Warszawa 2005. Otorowski Μ., Judeopolonia na jawie i we śnie, „Midrasz” 2012, nr 5. Paczkowski A., Prasa codzienna Warszawy w latach 1918-1939, Warszawa 1983. Paczkowski A., Prasa Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939, Warszawa 1971. Paczkowski A., Prasa w kulturze politycznej Drugiej Rzeczypospolitej. Problemy i propozycje ba dawcze, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 19,1980, nr 2. Paczkowski A., Prasa żydowska w II Rzeczypospolitej, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 30, 1991, nr 2. Pałka D., Kościół katolicki wobec Żydów w Polsce międzywojennej, Kraków 2006. Paruch W., Od konsolidacji państwowej do konsolidacji narodowej. Mniejszości narodowe w myśli
politycznej obozu piłsudczykowskiego (1926-1939), Lublin 1997. Patek A., Birobidżan. Sowiecka ziemia obiecana? Żydowski Obwód Autonomiczny w ZSRR, Kra ków 1997. Pełczyński G., Karaimi polscy, Poznań 2004. Pepliński W., Oblicze społeczno-polityczne „Słowa Pomorskiego” w latach 1920-1939, Gdańsk 1978. Pepłoński A., Wojna o tajemnice. W tajnej służbie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1944, Kraków 2011. Pepłoński A., Wywiad polski na ZSRR 1921-1939, Warszawa 1996. Pilch A., Rzeczpospolita Akademicka. Studenci i polityka 1918-1933, Kraków 1997. Pilch A., Studenci Krakowa w Drugiej Rzeczypospolitej. Ich ideowe, polityczne i społeczne zaan gażowanie, Kraków 2004. Pilch A., Studencki ruch polityczny w Polsce w latach 1932-1939, Kraków 1972. Pipes D., Potęga spisku. Wpływ paranoicznego myślenia na dzieje ludzkości, Warszawa 1998. Pisarek W, Analiza zawartości prasy, Kraków 1983. Polacy - Niemcy - Żydzi w Łodzi w XIX i XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997. Poliakov L., Historia antysemityzmu. Epoka nauki, Kraków 2008. Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku, red. Μ. Dajnowicz, A. Miodowski, Białystok 2016. Polonsky A., Dzieje Żydów w Polsce i Rosji, Warszawa 2014. Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Polska myśl polityczna XIX i XX wieku, t. VIII, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1992. Popiel J., Dramat a teatr polski dwudziestolecia międzywojennego, Kraków 1995. Potkański W., Odrodzenie czynu niepodległościowego przez PPS w okresie rewolucji 1905 r, War szawa 2008. Powrót Polski na mapę Europy. Sesja naukowa poświęcona 70. rocznicy Traktatu Wersalskiego, red.
C. Bloch, Z. Zieliński, Lublin 1995.
530 Bibliografia к Prasa Narodowej Demokracji 1886-1939, red. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin 2010. Przełomy w historii. XVI powszechny zjazd historyków polskich, t. II część 2, red. K. Ruchniewicz, J. Tyszkiewicz, W. Wrzesiński, Wrocław 1999. Ratajczak J., Julian Tuwim, Poznań 1995. Rewolucja 1905-1907 w Królestwie Polskim i w Rosji, red. Μ. Przeniosła, S. Wiech, Kielce 2005. Rodak Μ., Mit a rzeczywistość. Przestępczość osób narodowości żydowskiej w II Rzeczpospolitej. Casus województwa lubelskiego, Warszawa 2012. Rola Żydów w rozwoju gospodarczym ziem polskich, red. A. Pieczewski, J. Skodlarski, Łódź 2014. Rola Żydów w rozwoju gospodarczym ziemi łódzkie. Wybrane zagadnienia, red. J. Skodlarski, Łódź 2014. Różański P., Amerykańscy Żydzi i amerykańska dyplomacja wobec kwestii żydowskiej w Polsce 1922-1939, Gdańsk 2013. Ruch zawodowy w Polsce. Zarys dziejów, t. II: 1918-1944, red. S. Kalabiński, Warszawa 1981. Rudnicki S., Falanga. Ruch narodowo-radykalny, Warszawa 2018. Rudnicki S., From Numerus clausus’ to Numerus nullus’, „Polin” 2,1987. Rudnicki S., Obóz Narodowo Radykalny. Geneza i działalność, Warszawa 1985. Rudnicki S., Równi, ale niezupełnie, Warszawa 2008. Rudnicki S., Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004. Sekretna wojna. Z dziejów kontrwywiadu IIRP, red. Z. Nawrocki, Poznań 2014. Shapira A., Historia Izraela, Warszawa 2018. Sikorski D. K., Spór o międzywojenną kulturę polsko-żydowską, Gdańsk 2011. Sitarz M. J., Z dziejów jidysz - jednego z języków żydowskich, Kraków 1992. Skupień A., Ludność żydowska w województwie poznańskim w latach 1919-1938,
Poznań 2007. Smith C. D., Palestine and the Arab-Israeli Conflict, Boston 2012. Sobczak Μ., Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej na ziemiach polskich przed I wojną światową, Wrocław 2007. Sobczak Μ., Stosunek Narodowej Demokracji do kwestii żydowskiej w Polsce w latach 1918-1939, Wrocław 1998. Stachula A., Obrona powietrzna II Rzeczypospolitej, Słupsk 2001. Stocki E., Udział lekarzy żydowskich w powstaniu poznańskim 1848 r, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1954, nr 11-12. Studia z dziejów trójjęzycznejprasy żydowskiej na ziemiach polskich (XIX-XX w.), red. J. Nalewajko-Kulikov, Warszawa 2012. Szajn Ł, Bibliografia dzienników i czasopism żydowskich wydawanych w Polsce w latach 1918-1939 w języku polskim, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1971, nr 2. Szawłowski R„ Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004. Szawłowski R., Prezesi i wiceprezesi NIK okresu II Rzeczypospolitej. Część II. Wiceprezesi, „Kontrola Państwowa” 1971, nr 2. Szawłowski R., Prezesi i wiceprezesi NIK okresu II Rzeczypospolitej, „Kontrola Państwowa” 1996, nr 5. Szczepański J., Społeczeństwo Polski w walce z najazdem bolszewickim w 1920 roku, Warszawa 2000. Szeintuch Y., Preliminary Inventory of Yiddish Dailies and Periodicals Published in Poland Between the Two World Wars, Jerusalem 1986. Szpunar J., Polityka podatkowa Polski w okresie kryzysu w latach 1929-1933, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” t. XX, 1958. Szymański J., Filmowy Poznań w II Rzeczypospolitej, Poznań 2016.
n Bibliografia 531 Śliwa Μ., Obcy czy swoi. Z dziejów poglądów na kwestię żydowską w Polsce w XIX i XX wieku, Kraków 1997. Śpiewak P., Żydokomuna. Interpretacje historyczne, Warszawa 2012. Tazbir J., Protokoły Mędrców Syjonu. Autentyk czyfalsyfikat, Warszawa 1992. The Communication ofIdeas, red. L. Bryson, New York 1948. The Jews of Poland Between Two World Wars, red. Y. Gutman, E. Mendelsohn, C. Shmeruk, Hanower 1989. Toeplitz-Cieślak E, Żukowska L, Sfinks. Wizjonerzy i skandalisti kina, Warszawa 2016. Tomaszewski J., Lwów, 22 listopada 1918, „Przegląd Historyczny” 75,1984, z. 2. Tomaszewski J., Preludium Zagłady. Wygnanie Żydów polskich z Niemiec w 1938 r, Warszawa 1998. Trębacz Z., Nie tylko Palestyna. Polskie plany emigracyjne wobec Żydów 1935-1939, Warszawa 2018. Trojański P., Żydzi w województwie krakowskim 1919-1939. Studia statystyczne nad aktywnością społeczno-zawodową, Kraków 2009. Wposzukiwaniu religii doskonałej? Konwersja a Żydzi, red. A. Jagodzińska, Wrocław 2012. Waingertner P,„Judeomasoneria” - ze stereotypu wolnomularstwa w Polsce międzywojennej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, z. 54,1995. Walicki J., Położenie Żydów polskich podczas kampanii 1920 r, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, nr 52,1995. Walicki J., Ruch syjonistyczny w Polsce w latach 1926-1930, Łódź 2005. Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczpospolitej, Wrocław 1991. Wapiński R., Roman Dmowski, (wyd. II), Lublin 1989. Wasiutyński W., Źródła niepodległości, Londyn 1977. Wasserstein В., W przededniu. Żydzi w Europie przed drugą wojną światową, Warszawa 2012. Weinberg
R., Stalin’s Forgotten Zion: Birobidzhan and the Making of a Soviet Jewish Homeland: an Illustrated History 1928-1996, Berkeley 1998. Wielokulturowość w dziedzictwie kulturowym polskich społeczności regionalnych i lokalnych, red. S. Kowalska, Poznań - Kalisz 2011. Wilczura A., Śmierć i życie pozagrobowe w żydowskich wierzeniach ludowych, „Studia Bliskow schodnie” 2010, nr 4. Wiślicki A., Wacław Wiślicki - działacz polityczny, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycz nego w Polsce” 1991, nr 2. Wodziński Μ., Chasydyzm. Wszystko co najważniejsze, Kraków 2019. Wojtak Μ., Gatunki prasowe, Lublin 2004, s. 29-38. Wokół akulturacji i asymilacji Żydów na ziemiach polskich, red. Zieliński K., Lublin 2010. Wojtowicz N., Żydowski Niezależny Zakon „Synów PrzymierzafB’nei B’rith) w Polsce podczas kampanii antymasońskiej 1938 roku, „Almanach Historyczny” 9, 2007. Wróbel A., Żydzi w Gdyni w latach 1926-1939, Toruń 2013. Wróbel P., Żydzi wielkopolscy przed I wojną światową, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Histo rycznego w Polsce”1991, nr 1. Wybitni historycy wielkopolscy, red. J. Strzelczyk, Poznań 2010. Zajíček E., Poza ekranem. Kinematografia polska 1918-1991, Warszawa 1992. Zalewska G., Sprawa emigracji żydowskiej z Polski w drugiej połowie lat trzydziestych w świetle materiałów polskiego MSZ, „Dzieje Najnowsze” 1988, nr 1. Zalewski W. J., Traktatowa ochrona mniejszości w 20-leciu niepodległości. Przyczynki, wspomnienia i uwagi, „Niepodległość” 8,1972.
532 Bibliografia ti Zawadzki P., Protokoły Mędrców Syjonu w polskiej myśli antysemickiej, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce” 1993, nr 3-4. Zdybel L., Idee spisku i teorie spiskowe w świetle analiz krytycznych i badań historycznych, Lublin 2002. Żarnowski J., Polska 1918-1939. Praca - Technika - Społeczeństwo, Warszawa 1999. Żor A., Kronenberg. Dziejefortuny, Warszawa 2011. Żydzi i Wojsko Polskie w XIX i XX wieku, red. T. Domański, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2020. Żydzi Polscy. Historie niezwykłe, red. Μ. Prokopowicz, Warszawa 2010. Żydzi w Wielkopolsce na przestrzeni wieków, red. J. Topolski, K. Modelski, Poznań 1999. Żyndul J., Kłamstwo krwi. Legenda mordu rytualnego na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Warszawa 2011. Encyklopedie, słowniki i leksykony Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, red. J. Karwat, Μ. Rezler, Poznań 2018. Polski Słownik Biograficzny, t. XI-XXXIX, Kraków - Wrocław - Warszawa 1965-2000. Polski słownik judaistyczny, 1.1-2, Warszawa 2003. Słownik Biograficzny Powstańców Wielkopolskich, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002. Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980, t. II, red. B. Berger, Warszawa 1994. Słownik literatury polskiego Oświecenia, red. T. Koskiewicz , Wrocław 1996. Stawecki P., Słownik biograficzny generałów wojska polskiego 1918-1939, Warszawa 1994. Unterman A., Encyklopedia tradycji i legend żydowskich, Warszawa 1994. Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, red. J. Tomaszewski, A. Żbikowski, Warszawa 2001.
Indeks nazw osobowych* A Achad Ha-Am zob. Ginzberg Aszer Achimeir Aba 155 Adamczyk Arkadiusz 292 Adamski Józef 418 Ader Leon 192 Agnon Samuel 49 Ajzner Seweryn 267 Aleksander, król Polski 50 Alter Abraham Mordechaj 203 Alter Mendel 113 André Lucjan 444, 483,484 Andrew Christopher 145 Andrzejewski Jerzy 26 Antoniewicz Włodzimierz 431 Appenszlak Jakub 461 Arciszewski Franciszek 252 Argus zob. Raczkowski Zygmunt Arlosoroff Chaim 151 Armatys Barbara 467-471, 474 Armatys Leszek 467-471, 474 Askenazy Szymon 77,131,492 August III, król Polski 71 Austen Antoni 514 В Bacon Gershon 203, 204 Baer Max 117 Baker Mark 59 Balfour Artur 35,159 Bałaban Majer 48, 75-77, 193 Bałucki Michał 255, 470 Banaszek Tadeusz 230-233 Banaś Franciszek 331 Barlicki Norbert 209 Barna, buntownik z Brygady im. J. Dąbrowskie go w Hiszpanii 266, 267 Bartel Kazimierz 199 Bartoszewicz Joachim 10,11 Bartoszewicz Kazimierz 29 Baruch Bernard 33,191 Baumritter Gustaw zob. Włast Andrzej Bąk Wojciech 453 Bechczyc-Rudnicka Maria 442 Bednarczuk Monika 25, 26 Bejlis Menachem Mendel 86 Berendt Grzegorz 176, 241 Berenika, księżniczka Judei, córka króla AgryppyI38 Czcionką pochyłą zaznaczono nazwiska historyków bądź innych naukowców, których prace przytaczano w niniejszej książce. Jeżeli dana osoba była bardziej znana pod przybranym nazwiskiem bądź pseudonimem, w nawiasie kwadratowym podano jej prawdziwe nazwisko. W pozostałych przypadkach w nawiasie kwadratowym zaznaczano pseudonimy.
534 Berenson Leon 497 Berezowski Zygmunt 11, 24, 36, 66,174 Bergmann Olaf16, 29, 273 Berson Otmer 214 Bielatowicz Jan 448,456,464 Bielecki Tadeusz 10,11, 208, 323,463 Bielski Marcin 71 Bierdiajew Nikolaj 144,458 Bismarck Otto von 57 Black Eugene C. 35 Bleichröder Gerson 57 Blum Léon 166,186,188,195 Blawdziwicz Stefan 368 Blotnicki Franciszek 93 Bobrzyński Michal 47 Bodo Eugeniusz 469 Boleslaw Chrobry, król Polski 50 Boleszczyc W. 410 Bonaparte Napoleon 32, 46 Borah William Edgar 34, 268 Borakowski Wladyslaw 241 Borek Pawel 233, 241 Borenstein zob. Lychnowski Henryk Borhardt Izaak Salomon 37 Borkowski Antoni 360 Bornio Aleksander 241 Bornstein Ignacy 294, 343, 351-353, 355, 357, 363, 365,404 Bornsztajn Menachem [Ślepy Maks] 110 Boruński Leon 478 Boussac Marcel 361 Braddock James 117 Brandstaetter Roman 446, 450, 451 Braun Jerzy 197,426,452 Braun Marek [prawdziwe nazwisko Braunstein Aaron] 452 Braun Mieczysław 84 Braunstein Aaron zob. Braun Marek Briares Irena 166, 262 Brogan Hugh 181 Brok Gitla 348 Broniewski Wladyslaw 455 Bronsztejn Szyja 80, 81, 488 Brumberg Abraham 210 Brzechwa Jan 450,451 Buczka Jan zob. Buczko Iwan Indeks nazw osobowych Buczko Iwan [Buczka Jan] 431 Budzyner Salomon 110 Budzyński Wacław 197 Bujak Jan 230, 248, 272 Byszycki Włodzimierz 125 C Caen Lucien 361 Cala Alina 103 Car Stanisław 206 Carr Edward H. 163 Catther Beattie 163 Celine Louis-Ferdinand 128,129 Cesarani David 173,176 Chackiewicz Władysław 13 Chajn Leon 192,194,197 Charszewski Ignacy 30, 225 Chaskielewicz Jehuda 272, 274 Chautemps Camille 166 Chełmiński Bolesław 193 Chesterton Gilbert Keith
458 Chmielnicki Bohdan 52 Chocieszyński Antoni 445, 455 Chodacki Marian 266 Chojeński Jan 71 Chojnowski Andrzej 75, 204 Chopin Fryderyk 476,477 Choudet Jakub 466 Cimek Henryk 138,146 Ciołkosz Adam 68 Codreanu Corneliu Zelea 162 Cohen Abraham 99,100 Cohen Jaakow 154 Cohen Nathan 451, 491 Crémieux Adolf 41 Cukierman Mojżesz-Chaim 418 Cuza Aleksander C. 195 Cwi Sabataj 55 Cygański Miroslaw 63 Cynalewska Urszula 352 Czang-Kaj-Szek 195 Czarnecki Stefan 71 Czechowicz Józef 448 Czernik Franciszek 252 Czerwijowski Zygmunt 34, 40,41,167 Czerwiński Jerzy 12
535 Indeks nazw osobowych Czetwertyński Seweryn 387 Czubiński Antoni 146, 219 D d’Arc Joanna 166 Dantyszek Jan 71 Dawidowicz Aneta 10,11,14,17,18, 21, 24 Dawiecki Jerzy 435 Dąbrowska Maria 448 Dąbrowski Marian 428 Dąbrowski Stefan 30, 67 Dembiński Henryk 506 Derowski Emiljan 514 Diament Józef 288 Didier Stanisław 30, 42, 55, 57-60, 72, 89, 225 Diner Dan 136 Dmowski Roman [Ignotus 41] 10, 11, 14, 26, 30-36, 38, 53, 66, 72, 80, 96, 98, 144, 145, 159-163,177,178,180,185,189, 215, 216, 254, 262, 281, 285, 291, 300, 314, 323 Doboszyński Adam 26,281,282,289,313,322, 350,356,361, 363,388, 392, 398,399,406, 407,409 Dobrowolski Rafał 11,14, 25 Dobrzyński Bernard 382 Dobrzyński Konstanty 453 Domagalska Małgorzata 16, 92,101,103 Domarad Witold 470 Dowbor Władysław 12,13 Dreyfus Alfred 33 Drobnik Jerzy 12, 26,102,126,173,175 Drohojowski Jan 89,167, 262 Drzewiecki Stefan [prawdziwe nazwisko Mendelbaum Salomon] 75 Dworak Tadeusz 454 Dworzaczek Włodzimierz (ojciec) 64, 81-83, 238, 253, 430, 502, 503 Dygasiński Adolf 454 Dymsza Adolf 463 Dziarmaga Zygmunt 13 Dzierżykraj-Stokalski Radosław 38 E Eden Anthony 260 Eger Akiwa 226 Ehrlich Alojzy 512 Einhorn Aaron 212, 343, 427 Eisenbach Izaak zob. Kalina Ignacy Eisenmenger Andreas 98 Eisner Kurt 136 Eitingon Nachum 145, 361 Eksztajn Szloma 60 Erenburg Ilja 456 F Fajans Kazimierz 505 Fajgenberg Rachela 148 Falski Marian 494 Fedorowicz Zygmunt 495 Ferdonett Paul 431 Fijałkowski Antoni 56 Fikus Feliks 329 Filochowski Wacław 30, 87, 88,149 Findeisenówna Zofia 328 Finkelstein Leo 91 Fitelberg Grzegorz 438, 442 Fleg Edmond 254 Floyar-Rajchman Henryk
227, 250, 251, 318, 337, 339 Fojgeł J. 393 Ford Aleksander 473 Ford Henry 39 Franco Francisco 162, 185, 186, 187, 263, 266 Frank Jakub 55 Frankel Jonathan 136 Frankenstein Stefan zob. Sieczkowski Stefan Frankfurter Dawid 120, 434 Freiwald Maryla 512 Frenk Azriel Natan 226 Friedrich Gustaw 173 Frycz Karol Stefan 30, 61, 62, 72 Fryd Józef 472 Fryderyk Wielki, król Prus 53 Fryderyk Wilhelm II, król Prus 53 Fuks Marian 57, 430 Fuś K. 481 G Gałczyński Konstanty Ildefons 26, 450,453 Gałuszka Józef 101, 494 Gandhi Mahatma 180 Garibaldi Giuseppe 39
536 Garncarska-Kadary Bina 295, 351, 352, 354, 355, 359, 368 Gelvin James L. 149,150 Gepner Abraham 342 Gerrits André 136 Giertych Jędrzej [Mariański J. 86] 11, 23, 26, ЗО, 42, 49, 51, 53, 55-58, 61, 72, 72, 77, 85, 89, 133, 162, 174, 194, 254, 273, 299, 326 Ginzberg Aszer [Achad Ha-Am] 43, 159, 160 Gluziński Tadeusz [Krasnowski Zbigniew 26, 38,40,89,126,188,189,500] [Rolicki Hen ryk 26,31,32,41,42,214] 12,13,26,30,41, 42, 53, 79, 90,126,127,163,188, 214, 223 Głąbiński Stanisław 65, 281, 412 Głębocki Bohdan 313 Głowacki Włodzimierz 321, 322 Gnatowski Bronisław 400 Goebbels Joseph 106, 264 Goethe Johann Wolfgang 39 Goga Oktavian 162,194,195, 321 Gold Artur 478, 480 Goldberg Szyja 309 Goldman Artur 58 Goldszmidt Henryk [Korczak Janusz] 446 Gorki Maksym 442 Gozdawa A. 388 Góral Józef 461 Górecki B. 462,495 Górecki Jan 470 Grabski Stanisław 281 Grata Paweł 305, 364 Graves Filip 45 Gravina Manfredo 163 Grębosz Antoni 380, 388 Grinberg Daniel 75 Grodek Andrzej 392 Grodyński Tadeusz 227 Gross Natan 473 Grot Zdzisław 477 Grotkowski Jan 220, 272 Grott Bogumił 11,255, 283 Gruber Henryk 227, 275 Grünbaum Icchak 148,149,153,158,160,199, 200, 201, 216, 252, 289 Grydzewski Mieczysław 497 Indeks nazw osobowych E Grynberg Jakób 418 Grynszpan Herschel 120, 278 Grzelecki Stanisław 449, 453 Grześ Bolesław 498 Grzymała-Siedlecki Adam 447, 454, 462 Gurion Ben 154 Gustloff Wilhelm 120,434 H Haber Fritz 125 Habiełski Rafał 19 Hafftka Aleksander 351 Hagen William W 63 Halama Loda 465 Halczak Bohdan 16 HaltofMarek 469 Hałaburda Kazimierz 142, 303, 364, 367, 374, 375,424 Haman, postać biblijna 38
Handelsman Marceli 219,492, 516 Hańcza Władysław 464 Hartglas Apolinary 71,180, 204,432 Hass Ludwik 166, 90,192-197, 232, 370 Haumann Heiko 54 Haydukiewicz Józef 140,497 Heller Celia S. 127,137, 254 Hemar Marian 463,478,480, 516 Henschke Alfred zob. Klabund Hertz Aleksander 103 Hertz Benedykt 439 Herzl Teodor 43,159 Heydel Adam 281 Hirsch Leon 77 Hirschorn Samuel 169,431 Hirszband Napoleon zob. Jellenta Cezary Hirszberg A. 439 Hitler Adolf 47, 106, 114, 120, 121, 124, 131, 162,163,165,167,169,173-175, 202, 223, 231,237, 256,259,264,265, 267, 270, 276, 293,400, 434,478, 505, 511, 522 Hołówko Tadeusz 203 Hore-Belisha Leslie 188 Howorka Michał 12, 26,130,190,191 Hrabyk Klaudiusz 12, 200 Huberman Bronisław 256 Hull Cordell 261
π 537 Indeks nazw osobowych I Idzikowski Edward 354 Ignotus zob. Roman Dmowski Iłaszkiewicz Witold 423 Iłłakowiczówna Kazimiera 448 Ipohorski Zygmunt 450 Irzykowski Karol 26, 454, 461 Iwan Aleksander, car bułgarski 38 Iwan IV Groźny, car Rosji 96 Iwan Szyszman, car bułgarski 38 Izrailewicz Wolf zob. Michels Władymir J Jabłonowski Marek 237 Jabłoński Dawid 223 Jabłoński Wojciech 15 Jachymek Jan 218 Jaciów Eugeniusz 387 Jaeger Ignacy 204 Jaffé Moritz 63 Jagodzińska Agnieszka 253 Jakubowski Adam 153,154 Jan III Sobieski, król Polski 50 Jan Olbracht, król Polski 50 Janicki Stanisław 30 Janiewicz Leonard 418 Jasieński Bruno 455 Jastrow Markus 56 Jastrzębski Przemysław 24 Jaworski Władysław 11 Jaworski Wojciech 148, 203, 204 Jaxa-Bykowski Ludwik 11, 256, 490,491 Jaźwiecki Kazimierz 286 Jellenta Cezary [prawdziwe nazwisko Hirszband Napoleon] 445 Jesienin Siergiej 457 Jeske-Choiński Teodor 29, 55, 96, 273 Jeziorny Dariusz 35 Jeziorski Bogusław 93 Jeziorski Ireneusz 102,103,132 Jodzewicz Jan 10,12,13 Joly Maurice 45 Jona Emanuel de 54 Jońca Karol 278 Joselewicz Berek 64,198 Józefowicz T. 451 Junosza-Stępowski Kazimierz 469, 470 Jusuf Ben 151 К Kaczmarek Zygmunt 24, 25 Kafel Mieczysław 15 Kahan Marek 427 Kahn Otto 33 Kakowski Aleksander 216 Kalenik Włodzimierz 87 Kalina Ignacy [prawdziwe nazwisko Eisenbach Izaak] 241 Kaliski Dawid 194 Kałamajski Stefan 324 Kamieniew Lew 136 Kamińska-Szmaj Irena 21 Kapellner Maurycy zob. Kaplicki Mieczysław Kaplan Eran 155,157 Kaplicki Mieczysław [prawdziwe nazwisko Ka pellner Maurycy] 249 Karbowniczek Tomasz 61 KargolAnna 191-194 Karren-Zagórski
Tamara 449 Kasztan Herszlik 65 Kawalec Krzysztof10,12,14,16,161, 284, 297 Kawałla Iwona 302, 336, 385 Kazimierz Wielki, król Polski 38,49, 50, 493 Kellerman Bernhard 456 Kemlein Sophie 62 Kenar Tomasz 12 Kessel Joseph 456 Kessler Mario 143 Kędzierski Czesław 30 Kęsik Jan 230, 231 Kiełbasiewicz Sylwester 29, 30 Kieniewicz Stefan 58, 59 Kiepura Jan 431, 472 Kijek Kamil 127, 492, 495 Kirszbraun Eliasz 204 Kirtiklis Stefan 11 Kisielewski Józef 129, 409, 458, 459, 464, 468, 471,481 Klabund [prawdziwe nazwisko Henschke Al fred] 456 Klaczko Julian 254 Kleszczyński Ignacy 312
538 Klonowie Sebastian 71 Kłoczewski Zdzisław 234 Kocwówna Zofia 276 Kohn Uszer 365 Koko Eugeniusz 207, 209, 211, 212 Kon Oskar 374 Konczyński Tadeusz 461 Koneczny Feliks 47,129,130 Konopczyński Władysław 47 Konowalec Jewhen 268 Kończal Roman 509 Kopstein Jeffrey S. 141 Korczak Janusz zob. Goldszmidt Henryk Kornecki Jan 492 Korniłow Ławr 34 Korolec Jan 13,174,175,189,208,237,368,425 Korwin-Milewski Hipolit 66 Kotarbiński Tadeusz 455 Kotiowski Tadeusz 169 Kotwicz Zbigniew 466 Kowal Stefan 336 Kowalski Kazimierz 11, 24,106, 215 Kowalski Stanisław 26, 32, 93, 226, 227 Kownacki Piotr 169-171, 267, 333, 347, 367 Kozerski Leszek 514 Kozicki Stanisław 20, 23, 30, 35, 65, 66, 163, 195, 209, 213, 254 Kozłowski Leon 307 Krajewski Stefan 474 Kramsztyk Izaak 56 Krasnowski Zbigniew zob. Gluziński Tadeusz Krassowski A. 410 Kraszewski T. 463 Kraus Adolf 192 Kretz Leopold 483 Kronenberg Leopold 58, 59 Kronicki Zygmunt 454 Kruszyński Józef 30 Krynicki Borys 418 Krysińska Aniela 453 Krzemieński Jakub 227, 250 Krzywicka Irena (z domu Goldberg) 455, 516 Krzywiec Grzegorz 29, 273 Kuciel-Frydryszak Joanna 450, 452 Kuczewski Stanisław 282 Kulak Teresa 12,16,161,284 Indeks nazw osobowych E Kuligowska-Korzeniewska Anna 460, 462 Kun Bela 136,186,191 Kuna Henryk 485 Kuncewiczowa Maria 89 Kuprin A. 429 Kurcjusz Jerzy 13 Kwasieborski Wojciech 13 Kwiatkowski Eugeniusz 331, 357 Kwiatkowski Jerzy 445,454 Kwiatkowski Maciej Józef438 L La Rocque François de 162 Landau Józef 400 Landau Zbigniew 281, 282, 289-292, 300, 301, 306, 309, 316,323, 349, 350, 355,357,363, 368, 383, 392, 399,404 Landau-Czajka Anna
21, 226, 227,255-258 Landauer Gustav 136 Laqueur Walter 149,151,152,154,155,160,180 Lasswell Harold Dwight 15 Latawski Paul 35 Leichman Szalom 270 Lelewel Joachim 49 Lester Sean 164 Leśmian Bolesław 450, 451 Lewental Salomon 458 Lewin Mojsze 303 Liebknecht Karol 191 Lilienfeld-Krzewski Karol 438 Lippmann Walter 102 Lisiak Henryk 12, 24 Liszkowski Florian 330 Litwinow Maksim 188 Loeb Salomon 33 Lubomirski Adam 386 Ludwig Emil 256,456 Lukrec Henryk 214 Luter Marcin 32 Ł Laszowski Alfred 172,453,457,466, 467 Lazor Jerzy 150, 395 Łętocha Rafał 26 Łopaciński Euzebiusz 456 Łosiński Augustyn 222
Π Indeks nazw osobowych Łukowska Maria Antonina 374, 376 Łunaczarski Anatol 191 Łychnowski Henryk [prawdziwe nazwisko Borenstein] 344 Μ Macała Jarosław 17 MacDonald Malcolm 182 Maciański Leon 101 Mahler Gustaw 477 Maj Ewa 15,17-24, 29, 47, 61, 62 Majakowski Władimir 457 Majcher-Ociesa Edyta 385 Majchrowski Jacek 258 Majewska Kazimiera 241 Majewski Piotr 450 Majmonides Mojżesz 41 Makowski Janusz 487 Makowski Krzysztof 62, 63 Makuszyński Kornel 455 Malatyński Antoni 12 Malberg Bronisław 418 Mamelok Eliasz 434 Mańko Sławomir 218 Marat Jean-Paul 32 Marchlewski Mieczysław 265, 268 Marcus Joseph 81,145, 368, 382, 392, 403 Marczak-Oborski Stanisław 463 Margolin Józef 121 Margulis Szmul 418 Mariański J. zob. Giertych Jędrzej Marks Karol 144, 207 Marshall Lewis 191 Marweg Jan 325 Marylski Antoni 29 Matełski Dariusz 275 Matłachowski Jan 11 Maurois André 456 Maxe Jean 268 Mayerbeer Giacomo 477 Mazur Eliasz 365, 379 Mączyński Czesław 67 Mecnarowski Emil 250 Meisels Dow Ber 56,198 Melcer Wanda 83 Meller Arkadiusz 222 539 Mendelbaum Salomon zob. Drzewiecki Stefan Mendelewicz Hirsz 348 Mendelsohn Ezra 199, 280, 380, 494 Mendelsohn Feliks 477 Mendelsohn Stanisław 396 Mendelsohn Szlama 396 Mendlewicz Mojżesz Aron 418 Merlo B. 408 Meyer Morris 260 Meyer Sara 39 Meyrink Gustav 456 Mich Włodzimierz 111, 119 Michalak Z. 412 Michalska Iwonna 498 Michał Wiśniowiecki, król Polski 50 Michałek Krzysztof 181 Michałowicz Mieczysław 190 Michałowski Edmund 317 Michels Władymir [prawdziwe nazwisko Izrailewicz Wolf] 241 Micińska Magdalena 61 Mickiewicz Adam 456,485 Mikos Stanisław 164, 266 Mikułowski
Andrzej 458, 473 Miller Jan Nepomucen 210 Mincberg Jakub 204 Mishkinsky Moshe 138 Miśkiewicz Benon 15 Mitriochin Wasilij 145 Modras Ronald 99 Mond Alfred 191 Mond Bernard 227, 250 Mond Henry, lord Melchett 226, 263 Montefiore Leonard 121 Moraczewski Jędrzej 383 Morawski Kazimierz Marian 30,42,47, 53, 71, 73, 77, 88, 189, 197, 276,434 Morawski Wojciech 392, 402, 408 Morek Tadeusz 513 Morgenthau Henry (senior) 33, 191 Mosdorf Jan 12, 30, 43, 47 51-53, 77, 98, 130, 198, 202, 216, 254, 255 Moskal Adam 516 Mosley Oswald 167 Moszyński Maciej 273 Mościcki Ignacy 205
540 Musiol Pawel 498 Mussolini Benito 39,106, 263 Muszyński Wojciech Jerzy 370, 373 Mützenmacher Józef [Regula Jan Alfred] 147 N Nalewajko-Kulikov Joanna 139 Nałęcz Daria 22,187 Náprstek Vojtěch 195 Narutowicz Gabriel 276 Nathan Bernard 166 Naumann Max 173 Neuding Julian 512 Niebudek Stefan 11, 239 Niedziałkowski Mieczysław 211, 248 Niemcewicz Julian Ursyn 71, 273 Niemojewski Andrzej 29, 93, 95, 96, 99 Niewęgłowska Aneta 234 Noiński Emil 58, 59 Norwid Cyprian Kamil 57 Noskowski Zygmunt 442 Notkowski Andrzej 20, 23, 24 Nowaczyński Adolf 26, 30, 39, 48, 49, 56, 62, 65, 76, 90-92, 97, 101, 105, 106, 114, 123, 125,155,156,168-170,176,180,203, 205, 220, 223,241,253, 255, 257, 264, 266,421, 432, 453,456,479 Nowak Stanisław Jerzy 156 Nowicki Józef281 Nowogródzki Emanuel 143,148 0 Offenbach Jakub 477 Okrzeja Stefan 60 Olanowicz Μ. 311 Opolski Stefan 389, 390 Ordonówna Hanka 478 Orłowski Ksawery 66 Orłowski Władysław 503 Orzechowski Stanisław 71 Orzeszkowa Eliza 458 Ossendowski Ferdynand Antoni 455 Ossowski Jerzy Stefan 450 Ostoja A. 382, 383, 386 Ostroróg Jan 71 Ośko Stanisław 498 Otorowski Michał 273 Indeks nazw osobowych 7 P Paczkowski Andrzej 18-25, 430, 438 Paderewski Ignacy 67, 261, 454 Pałka Damian 93, 228 Pangal Ion 195 Papée Kazimierz 266 Papen Franz von 169 Parandowski Jan 457 Paruch Waldemar 198, 203 Patalong Janusz 332, 392 Patek Artur 177,184,185 Pawlikowski Michał zob. Ponisz Piotr Pawłowski Stanisław 82 Pączkowski Jerzy 411 Peel William 152,180 Pepliński Wiktor 24 Pepłoński Andrzej 241 Petersburski Jerzy 478 Pfefferkorn Johannes 32 Piasecki Boleslaw 13 Piasecki
Stanisław 25, 215,441, 442 Piast, legendarny założyciel dynastii 48 Piątek Stanisław 499 Piątkowski Zdzisław 274 Piechal Marian 56 Pieńkowski Stanisław 30, 37-39, 43-45, 47, 55, 72,84,96,108,127,131,176,274,325,444, 447,476,477, 483-486, 489, 490 Pieracki Bronisław 12 Piestrzyński Ryszard 12, 26,172, 201, 291 Pilch Andrzej 500, 501, 503, 505 Piłsudski Józef 22, 67,120,198, 200,205, 206 Pipes Daniel 133 Pisarek Walery 15 Pius XI, papież 223 Plater Wiktor 387 Płachecki Marian 386 Pocin Leon de 34 Poincaré Raymond 263 Poliakov Léon 86 Poliński Jan 486,487 Polonsky Antony 177,199, 223, 430, 491 Pomirowski Leon 455 Ponisz Piotr [prawdziwe nazwisko Pawlikowski Michal] 89,224, 225,455 Popiel Jacek 460, 464 Popiel, legendarny władca 48
π 541 Indeks nazw osobowych Potocki Jerzy 268,387 Pranajtis Justyn Bonawentura 86, 89, 98, 99 Prądzyński Józef 30,159, 222 Prochownik Abraham 48 Proust Marcel 456 Prószyński Marceli 501 Prus Bolesław 454 Pruszyński Mieczysław 12,13 Prużański Dawid 474 Pryłucki Noach 150,174 Przerwa-Tetmajer Kazimierz 255 Przewóska Maria Czesława 29 Pszon Mieczysław 446 Puchalski Edward 472 Puszkin Aleksander 449 R Rabski Janusz 106,162, 215,433 Raczkowski Zygmunt [Argus] 286, 356, 387 Raczyński Edward 267 Radek Karol 60 Radziwiłł Magdalena 497 Rak Baruch Elimelech 354 Rasputin Grigorij 33 Ratajczak Józef449, 452 Rath Ernest vom 120, 278 Rathenau Walther 191 Rawski Teofil 396 Reguła Jan Alfred zob. Mützenmacher Józef Reich Leon 199 Rejs Izaak 418 Rembieliński Jan 229, 257,431,437,461 Reutt Adolf 13,136 Reutt Marian 13,118,119, 512 Reynold Gonzague de 458 Reza В. 507 Rezmer Waldemar 230, 231, 233 Ribbentrop Joachim von 278 Rippel Wilhelm 157,158 Ritterman Henryk 400 Rocco Ludwik 464 Rodak Mateusz 105, 231 Rogaczewska Krystyna 281, 283 Rogala Stefan 428 Rogalski Aleksander 76 Rohling August 98 Rolicki Henryk zob. Gluziński Tadeusz Roosevelt Franklin Delano 167,191 Rosenberg Alfred 106 Rosmarin Henryk 124,159,171, 252 Rossman Henryk 10,13 Rosting Helmer 163 Rostworowski Karol Hubert 30, 31, 445, 446, 455, 461, 462,463 Rotholc Szapsel 118-119, 512 Rotschild Maurycy 66 Rottenstreich Efraim Fiszel 174 Rotwand Andrzej 397 Różański Przemysław 261, 266 Rubinraut Herman 516 Rubinstein Artur 263,475 Rudnicki Szymon 11-14, 25, 29, 30, 41, 60, 89, 199, 202, 204, 205, 207, 214, 215, 252, 270, 275, 412,
498, 501 Rundstein Leon 512 Russell Bertrand 458 Rutkowski Jerzy 13 Ružycki J. 290 Rybarski Roman 10,23,26,30, 52,98,125,171, 179,188,190, 206, 211, 237, 252, 262-264, 281-287, 291-293, 296, 297, 299, 300, 312, 322, 330, 331, 346, 347, 353, 360,361,363, 367, 380,406,412, 424 Rydz-Śmigły Edward 199 Rykowski Wiesław 418 Rymar Stanislaw 30, 70, 82, 421,488 Rytel P. 442,477 Rzymowski Wincenty 448 S Sacha Stefan 11 Sadoveanu Mihail 194 Sadowski Tadeusz 55,148, 225, 489 Samozwaniec Magdalena 515 Sapieha Fryderyk Pawel 400 Sarfatti Margherita 39 Sawicka Hanka zob. Chana Szapiro Schall Jakub 439 Schatz Jeff135,144, 147 Schechtman Josef 154 Schiff Jacob 33,191 Schiller Leon 460 Schipa Tito [prawdziwe nazwisko Schipa Raf faele Attilio Amedeo] 478
542 Schipa Raffaele Attilio Amedeo zob. Schipa Tito Schipper Ignacy 290, 296, 317 Schlipa Tito 478 Schoeps Hans-Joachim 173 Schorr Mojżesz 191,193,197, 345 Schramm Tomasz 35, 67, 260 Schulz Bruno 453 Schwartz Esperanza 39 Schwarzbart Ignacy 199 Seyda Marian 23 Shapira Aneta 149-151,176,180,181,183,184 Sieczkowski Stefan [prawdziwe nazwisko Fran kenstein Stefan] 250 Sielezin Jan Ryszard 16 Sienkiewicz Henryk 454 Sierchuta Rafal 25 Sikorski Dariusz Konrad 456 Sikorski Jan 386 Silverstein Leokadia 270 Sila-Nowicki Wladyslaw 9 Simianowicz Aron 33 Simpson John Hope 163 Singer Izrael 263 Sitarz Magdalena Joanna 177 Skarga Piotr 71 Skirmunt Konstanty 267 Skiwski Jan Emil 455 Składkowski Sławoj 118,199, 202, 291 Skodlarski Janusz 283 Skonieczny Tadeusz 513 Skóra Wojciech 241 Skupień Anna 78 Slabińska Elżbieta 305, 306, 336 Sławek Walery 202 Słonimski Antoni 107, 178, 271,449,450, 451, 455, 457,492,497, 516 Smith Charles D. 180,183,184 Smoliński Jan 473 Sobczak Mieczysław 16, 51, 53, 61, 102, 273, 282, 284, 446 Sobieski Wacław 47, 78 Sobolewski Tadeusz 468. 469 Sokolnicki Gabriel 506 Sokołów Nachum 152,158,178, 259, 264 Sommerstein Emil 197 Sonnenschein Ludwik zob. Szmaragd Ludwik Spira Leopold 207, 255 Indeks nazw osobowych C Stachowiak Pawel 131 Stachula Adolf242 Stahl Zdzisław 10,12, 517 Stalin Józef 147 Staniszkis Witold Wincenty 13 Starzyński Stefan 200 Starża Antoni 254, 495 Staszewski Janusz 30 Staszic Stanisław 71 Stawecki Piotr 230, 231, 250 Stawiski S. A. 166, 397, 398 Stecka Maria 492 Steding D. 439 Stefan Batory, król Polski 50 Steffen Katrin 426 Stocki Edward 62
Stojanowski Karol 11, 30, 50, 51, 81, 82, 239, 240, 273, 277, 325,454, 489,490 Stokowski Jerzy 485 Stpiczyński Wojciech 297 Stradomski Wiesław 467-471, 474 Strasburger Henryk 400 Streich Stanisław 188 Strug Andrzej 194 Strzelecki Michał 103,119 Studnicki Władysław 89 Sulima Włodzimierz 514 Swierdłow Jakub 136 Swinarski Artur Maria 483 Szafrański Szymon 286, 297 Szajn Izrael 430 Szapiro Chana [Sawicka Hanka] 496 Szarzyński Marian 368 Szawlowski Ryszard 250, 251 Szczepański Janusz 68,492 Szczukowski Franciszek 325 Szczygielski Zbigniew 138 Szeintauch Yechiel 430 Szekspir William 461 Szeliga Witold 477, 478 Szembek Jan 385 Szepelski Konrad 506 Szeptycki Jerzy 484 Szmaragd Ludwik [prawdziwe nazwisko Son nenschein Ludwik] 478 Sznarbachowski Włodzimierz 13 Szpakowski Olgierd 13
11 543 Indeks nazw osobowych Szpunar Janusz 364 Szumowski Andrzej 31 Szwarc Samuel 394 Szyfman Arnold 461 Szymański Jan 474 Szymański Julian 272 Szyszczyński Jan 311, 312,428,429 Trocki Lew 34,136,147,191 Trojański Piotr 385 Trzeciak Stanisław 30, 44, 69, 89, 90, 97, 107, 229, 410 Tuwim Julian 256, 445,449, 451,455,463,465, 480, 492, 494, 516 Tymieniecki Kazimierz 284 Tytus, wódz rzymski 39 Ś Ślepy Maks zob. Bornsztajn Menachem Śliwa Michał 80 Śliwiński Leon [Wildecki H.] 26 Śpiewak Paweł 33, 34, 137-139,141, 143, 144, 147,177 Świderski Ludwik Brunon 458 Swięcich Karolina 61 Świętochowski Aleksander 26 Święty Wojciech 50, 71 U Ukniewska Maria 470 Uniłowski Zbigniew 455,497 UntermanAlan 4, 99,100 Urbach Janusz 65 Urban Marek 69, 231, 242, 512 Uricki Mojżesz 136 V Vries de Heekelingen Herman de 39, 98 T Taczanowski Jan 400 Tarnawski Władysław 30, 31 Tartakower Arie 257 Tatarczuch Stanisław 355 Taubenfeld Henryk 318 Tauber Majer 492, 493 Taylor Edward 281 Tazbir Janusz 45, 47,132 Temkin Natan 418 Tenenbaum Joseph 266 Teodora Sara, żona cara bułgarskiego 38 Thon Ozjasz 158,174,192, 207, 252, 263 Todtlaben Tadeusz 12, 13 Toeplitz-Cieślak Faustyna 467 Tokarz Grzegorz 16 Toller Ernst 136 Tomaszewski Jerzy 54, 67, 237, 278, 281-283, 288-290, 292,295, 296, 300, 301, 306, 309, 310,316, 323, 349, 350, 355, 357, 363, 368, 383, 392, 399,404, 408 Tomczyk Roman 441,442,479,481 Trajdos Mieczysław 11 Traugutt Romuald 58 Tretiakow Sergiusz 462 Treviranus Gottfried 169 Trębacz Zofia 181,182, 184 Trockenheim Jakub 114, 251, 288, 345 W Wachowska Barbara 247, 248 Wacławski Stanisław
14,19,272,274,408,433, 439, 518 Waingertner Przemysław 190 Wajngarten Jerzy 492,493 Walicki Jacek 68, 246 Wapiński Roman 33, 67, 69, 281, 341 Warburg Feliks 191 Warburg Paul 34 Warmiński Przemysław 513 Wars Henryk [prawdziwe nazwisko Warszawski Henryk] 478, 480 Warski Zdzisław 130 Warszawski Henryk zob. Wars Henryk Wasilewska Wanda 214,448 Wasilewski Zygmunt 30,220,447,449,454,464 Wasiutyński Bohdan 30,80,180,253,295, 325, 350, 360 Wasiutyński Wojciech 9, 13, 89, 213, 215,473 Wasowski Józef zob. Wassercug Józef Wassercug Józef [Wasowski Józef] 516 Wassermann Jakob 456 Wasserstein Bernard 173, 430 Wat Aleksander 516 Weinberg Robert 184 Weizmann Chaim 125,152
544 Wells Hubert George 458 Weryha-Dorowski A. 410 Wichmanowski Marcin 218 Wieczorkiewicz Antoni 214, 215 Wieliczka Zygmunt 76 Wieniawski Henryk 477 Wierczak Karol 26,166, 336 Wilczura Aleksandra 93 Wilczyński Paweł 183 Wildecki H. zob. Śliwiński Leon Wilhelm II, cesarz niemiecki 173 Wilson Thomas Woodrow 261 Winawer Bruno 455 Winiarski Bohdan 30,45 Wise Stephen 33, 259, 261, 264, 265 Wiślicki Wacław 112, 144,171, 193, 204, 214, 252, 405, 497 Wiśniewski Marian 222 Wiśniewski Michal 384 Witos Wincenty 218 Wittenberg Jason 141 Wittlin Józef 450,451,455, 516 Wittmann Ernest 512 Władysław IV, król Polski 50 Władysław Jagiełło, król Polski 71 Władziński Jan 29 Włast Andrzej [prawdziwe nazwisko Baumritter Gustaw] 478 Włodkowic Paweł 71 Wodziński Marcin 203 Wojciechowski Konstanty 330, 454 Wojciechowski Zygmunt 12, 30, 47, 52 Wojnowski Tomasz 172 Wojtkowski Andrzej 30, 70 Wolf Fryderyk 460 Wolski Z. 31, 32, 38, 54, 71 Wojtowicz Norbert 192 Wroński Henryk 223 Wróbel Agnieszka 317, 338-340, 353, 365, 378, 379 Wróbel Piotr 63,143 Wróbel Tadeusz 24 Wszebor Jan 469,470, 474 Wumser André 432 Indeks nazw osobowych Q Wynot Edward D. 218 Wysocki Adam 429 Wzulski Konstanty 273 Z Zagoriczyk Z. 466 Zajíček Edward 468, 469, 474 Zakłicki W. 506 Zalewska Gabriela 150,182 Zalewski Władysław 260 Zalewski Wojciech 12, 25 Zamenhof Ludwik 91 Zandberg, żołnierz Brygady im. J. Dąbrowskie go w Hiszpanii 266, 267 Zappola Giuseppe 47 Zawadzki Paul 43, 44,103 Zawadzki Zbigniew 147 Zbaraski Zygmunt 168,195 Zbyszewski Karol 26, 61, 236,470, 508 Zbyszewski Tytus 268 Zdybel Lech 133 Zdziarski Bolesław 57, 58
Zdziechowski Jerzy 26,281,295,296,351,388, 411 Zdzitowiecki Jerzy 12,284 Zegadłowicz Emil 448 Zieliński Konrad 257 Zieliński Tadeusz 78, 461 Zielonka Władysław 273 Zinowiew Grigorij 136 Zmorski Roman 48 Zygmunt III, król Polski 71 Zygmunt August, król Polski 71 Zygmunt Stary, król Polski 71 Ż Żabotyński Włodzimierz 60,151,154,155,158, 159 Żarnowski Janusz 467 Żeromski Stefan 461 Żukowska Izabela 467 Żuławski Józef 465 Żurnalski Jerzy 514 Żyndul Jolanta 86
Everywhere and always... Jews The image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Summary Ihe national press and journalism of the 1930s devoted great attention to Jewish issues, later re ferred to as Judeo-centrism. All texts dealing with political, social, economic and cultural issues referred to Jewish issues. In the decade preceding the period described in this paper, attempts were made to use ‘Jew ish scholars; who were considered to be specialists in Jewish affairs, in order to lend a Jewish sci entific character to discussions on the Jewish community. In the 1930s, these efforts continued, but with markedly diminished intensity. The manner in which Jews were portrayed in the Polish national press had nothing in common with scientific objectivity and methodology. Particular attention was paid to the role of the Jewish community in the history of the world and Poland, depicting its ostensibly clear and sinister influence on the non-Jewish environment. Jews were also portrayed in sociological and ethnographic terms, and all these considerations were guided by the aim of knowing the enemy as well as possible. Nationalists’ interest was piqued by the participation of Jews in political and social life. Strong links between Jews and communism were indicated, with the term “Judeo-communism” used repeatedly. Of the other political groupings active among the Jewish community, Zionist organisations were of greatest interest to the nationalists. On the rare occasions when Jews were spoken of with respect, reference was made to the
Zionists, who were building the foundations of their own statehood in Palestine. Since the Jewish community functioned in the Diaspora, the nationalists described its influence on the international arena, showing what they perceived to be an unequivocally negative impact on the political situation. Jews were also linked with Freema sonry, with the national press and journalistic texts reinforcing this stereotype. Another aspect of Jewish participation in political and social life of particular relevance to the domestic situation was the relationship with the parties on the Polish political scene. The relationship of the Jewish community with the Sanation bloc in power in the 1930s was described prudently. Descriptions of Jews’ attitude towards their own political camp were also not avoided. Because of the attach ment to Catholicism declared by most journalists and national publicists and the importance of the Catholic Church in Poland, nationalists were interested in the attitude of Jews towards this dominant religion. They emphasised the enmity with which Jews fought the influence of Cathol icism, repeatedly portraying the religion of Poles as mere superstition. Often on the pages of the nationals, the Jews’ approach to the Polish Army and issues of defence the state was written
546 Summary Π about. In the opinion of the nationalists, the Jewish minority would be a dubious element in the event of an armed conflict, and Jewish soldiers were of low combat value. The service of the few Jews employed in Polish diplomacy and state and local administration bodies received an equally negative assessment. Such attitudes, as interpreted by Polish national publicists and journalists, resulted from the dislike, and often hostility, of Jews towards Polish statehood. The Jewish community played a huge role in the economy and the popular perception was that they were associated primarily with this sphere. In the national press and in journalism, na tionalists issued extensive proclamations of the Jews’ purported harmful influence on the Polish economy. They called for Poles to take over areas hitherto dominated by the Jewish minority and thus complete the building of a modern nation. The Polish national press described the Jewish influence on Polish culture in a negative way. Although all areas of Polish culture were deemed to be imbued with a Jewish spirit, cer tain issues attracted particular attention. Nationalists were interested in Jewish influence in the media, which most strongly shaped the worldview of Poles. In the 1930s, a huge role in forming public opinion was played by the press, which in the opinion of the nationalists was dominated by Jews, who, in addition to periodicals in Yiddish and Hebrew, also published numerous titles in Polish. Jewish influence on the formation of Polish opinion was not limited to the press. In the nationalists’ view,
Jews played a significant role in Polish Radio. Cinematography was also considered to be completely dominated by Jews. The Jewish influence was seen as concerning practically every stage of film production, as well as distribution, since a significant number of cinemas were owned by Jews. According to the nationalists, film’s immense popularity made it the perfect medium to promote the Jewish spiriti For similar reasons, Jewish influence was combatted in music, especially in its entertainment form, where the promotion of values alien to Poles was also perceived. Literature, theatre and the visual arts were regarded as being dom inated by Jews. By combatting any manifestations of the “Jewish spirit” in culture, the nation alists sought to promote art that was indigenously Polish. The presence of Jewish students and Jewish teachers in Polish primary and secondary schools was consistently opposed. Nationalists feared a negative influence of young Jews on their Polish peers and called for the introduction of separate schools for both nationalities. Threats to higher education were perceived differently. Nationalists were concerned about the number of Jewish students, far exceeding the percentage of this minority group in society. The excess of Jewish students was seen as a threat that would dominate Poland’s elites in future. Jewish dominance in the so-called free professions was also opposed with particular force. Polish nationalists clearly foregrounded Jewish issues, whose significance was greatly exag gerated. The proliferation of Jewish-related publications grew with
the passage of time and was only slightly muted in the final months before the outbreak of the Second World War due to war preparations. Invariably, however, the image of the Jewish community emerging from journalis tic and press texts was unequivocally negative. Translated by Rob Pagett Bayerische StaairbiMiothek Munchen
|
| adam_txt |
Spis treści Wykaz skrótów / 7 Wstęp / 9 1. „Żydoznawstwo” / 29 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. Żydzi w dziejach powszechnych / 31 Żydzi w dziejach Polski / 45 Żydzi w ujęciu socjologicznym i etnograficznym / 79 Stereotyp Żyda / 102 2. Żydzi w życiu politycznym i społecznym / 135 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9. 2.10. Komunizm / 136 Syjonizm /148 Międzynarodowy kontekst kwestii żydowskiej / 161 Związki z masonerią / 189 Relacje Żydów z polskimi stronnictwami politycznymi / 198 2.5.1. Sanacja / 198 2.5.2. Polska Partia Socjalistyczna / 207 2.5.3. Obóz narodowy /212 2.5.4. Pozostałe ugrupowania na polskiej scenie politycznej /217 Stosunek Żydów do Kościoła katolickiego /219 Żydzi a zagadnienia obronności państwa / 230 Żydzi w dyplomacji, administracji państwowej i samorządowej /243 Zagadnienie asymilacji Żydów / 252 Relacje Żydów z państwem polskim i Polakami / 259 3. Żydzi w życiu gospodarczym / 281 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. Handel i usługi / 293 Rzemiosło i przemysł / 349 Rolnictwo / 379 Bankowość i finanse / 392 Wolne zawody / 409
б Spis treści 4. Żydzi w życiu kulturalnym / 425 4.1. Prasa / 425 4.2. Radio / 437 4.3. Sztuka / 444 4.3.1. Literatura / 445 4.3.2. Teatr / 460 4.3.3. Kino / 467 4.3.4. Muzyka / 475 4.3.5. Sztuki plastyczne / 482 4.4. Szkolnictwo / 487 4.4.1. Powszechne i średnie / 487 4.4.2. Wyższe uczelnie / 500 4.5. Sport i wypoczynek / 507 Zakończenie /517 Bibliografia / 523 Indeks osób / 533 Everywhere and always. Jews. The image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 (Summary) / 545
Bibliografia Źródła drukowane Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Sprawozdanie stenograficzne z 26 posiedzenia Sejmu z dnia 4 czerwca 1936 r. Prasa „5 Groszy” Dziennik Narodowy: przez pracę do potęgi narodu 1935. „ABC” 1930-1939. „Awangarda Państwa Narodowego" 1934-1939. „Awangarda” 1930-1934. „Czuwamy” 1933-1936. „Czyn” 1938-1939. „Dziennik Cieszyński” 1930-1934. „Dziennik Wileński” 1930-1938. „Falanga” 1936-1939. „Gazeta Warszawska” 1930-1935. „Głos - dwutygodnik radykalno-narodowy” 1934-1936. „Glos Akademicki” 1931-1934. „Głos Lubelski” 1930-1939. „Głos Pruszkowa i okolic” 1934-1939. „Goniec Częstochowski” 1930-1939. „Jutro” 1936. „Kurjer Ostrowski” 1932-1933. „Kurier Poznański” 1930-1939. „Myśl Narodowa” 1930-1939. „Nowy Ład” 1935-1939. „Orlęta” 1930-1939. „Polityka Narodowa” 1938-1939.
524 Bibliografia к „Polska Narodowa” 1936-1939. „Prosto z Mostu” 1935-1939. „Rozwój” 1930-1933. „Ruch Młodych” 1935-1937. „Słowo Pomorskie” 1930-1939. „Szczerbiec” 1934. „Warszawski Dziennik Narodowy” 1935-1939. „Wszechpolak” 1937-1939. Pamiętniki i relacje Drobnik J„ Diariusz. Berlin 19.03.1932-5.08.1934, zbiory Biblioteki Narodowej w Magazynie Rę kopisów. Gruber H„ Wspomnienia i uwagi 1892-1942, Londyn 1968. Korwin-Milewski H., Siedemdziesiąt lat wspomnień (1855-1925), Poznań 1930. Rak B. E., Wspomnienia żydowskiego działacza rzemieślniczego, Warszawa 2010. Silverstein L., Tak właśnie było, Warszawa 2002. Szczygielski Z., Członkowie KPP1918-1938 w świetle badań ankietowych, Warszawa 1989. Urban Μ., Polska. Polska., Warszawa 1998. Publicystyka Bornstein L, Rzemiosło żydowskie w Polsce, Warszawa 1936. Chełmiński B., Masoneria w Polsce współczesnej, Warszawa 1936. Dmowski R., Przewrót, (wyd. II), Częstochowa 1938. Dmowski R., Świat powojenny i Polska, (wyd. III), Częstochowa 1937. Doboszyński A., Gospodarka narodowa, (wyd. III), Piotrków Trybunalski 1937. Drobnik J„ Przed startem, Poznań 1937. Giertych J„ O wyjście z kryzysu, Warszawa 1938. Giertych J., Tragizm losów Polski, Pelplin 1937. Grabski S., Dokąd idziemy?, Lwów 1930. Howorka Μ., Walka o Wielką Polskę, Poznań 1934. Jeske-Choiński T., Poznaj Żyda!, Warszawa 1912. Kowalski S., Żydzi chrzczeni, Warszawa 1935. Krasnowski Z., Światowa polityka żydowska, Warszawa 1934. Lehr-Spławiński T., Poradnik ortograficzny. Zasady - Słownik - Skorowidz. Dostosowany do uchwał Komitetu Ortograficznego Polskiej Akademii
Umiejętności z 1936 r. zatwierdzonych przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Lwów 1936. Łoś J., Zasady ortografii polskiej i słownik ortograficzny według zasad Polskiej Akademji Umie jętności, Lwów -1928. Mariański J., Zamach, Mysłowice 2020 (reprint wydania przedwojennego). Niemojewski A., Dusza żydowska w świetle Talmudu, Warszawa 1920. Piestrzyński R., Naród w państwie, Poznań 1934. Pollner Μ., Emigracja i przewarstwowienie Żydów polskich, Warszawa 1939.
u Bibliografia 525 Rolicki H., Zmierzch Izraela, Krzeszowice 2004 (reprint wydania przedwojennego). Rybarski R., Idee przewodnie gospodarstwa Polski, Warszawa 1939. Rybarski R., Podstawy narodowego programu gospodarczego, Warszawa 1934. Rybarski R., Program gospodarczy, 'VIaiszAW 1937. Rybarski R., Sila i prawo, Warszawa 1936. Schipper I., Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, Warszawa 1937. Trzeciak S., Program światowejpolityki żydowskiej (konspiracja i dekonspiracja), Warszawa 1936. Urbach J., Udział Żydów w walce o niepodległość Polski, Warszawa 1938. de Vries de Heeklingen H., Izrael, jego przeszłość i przyszłość, Poznań 1938. Wasiutyński B.( Ludność żydowska w Polsce w wiekach XIX і XX. Studjum statystyczne, Warszawa 1930. Wierczak K., Grabarze Polski, Cieszyn 1937. Wildecki H., (L. Śliwiński), Niebezpieczeństwo żydowskie, (wyd. III ), Poznań 1936. Żydzi w Polsce Odrodzonej. Działalność społeczna, gospodarcza, oświatowa i kulturalna, red. A. Hafftka, I. Schipper, A. Tartakower, t. 2, Warszawa 1933. Literatura Adamczyk A., Felicjan Sławoj Składkowski i Bogusław Miedziński wobec kwestii żydowskiej w ostatnich latach Drugiej Rzeczypospolitej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, nr 66, 1999. Ajzner S., Polska a wojna domowa w Hiszpanii 1936-1939, Warszawa 1968. Andrew C., Mitriochin W, Archiwum Mitrochina I. KGB w Europie i na Zachodzie, Poznań 2009. Armatys B., Armatys L., Stradomski W., Historiafilmu polskiego, t. II: 1930-1939, Warszawa 1988. Baker Μ., The Reassessment of Haskala Ideology in the aftermath of the 1863 Polish Revolt, „Polin” 5,
1990. Berendt G., Żydzi na terenie Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920-1945, Gdańsk 1997. Bergmann O., Narodowa Demokracja wobec problematyki żydowskiej w latach 1918-1929, Poznań 1998. Black E. C., Lucien Wolfand the Making ofPoland: Paris 1919, „Polin” 2,1987. Brogan H., Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wrocław 2004. Bronsztejn S., Ludność żydowska w Polsce w okresie międzywojennym. Studium statystyczne, Wrocław 1963. Bund. 100 lat historii 1897-1997, red. Į. Hensel, F. Tych, Warszawa 2000. Cała A., Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej, Warszawa 2005. Cesarani D., Ostateczne rozwiązanie. Losy Żydów w latach 1933-1949, Warszawa 2019. Chajn L., Polskie wolnomularstwo 1920-1938, Warszawa 1984. Chojnowski A., Piłsudczycy u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, Wro cław 1986. Chojnowski A., The Jewish question in the work of the Instytut Badań Spraw Narodowościowych in Warsaw, „Polin” 4,1989. Çimek H., Komuniści, Polska, Stalin, Białystok 1990. Ciołkosz A., „Dzielnica żydowska” obozu w Jabłonnie, „Zeszyty Historyczne” 20,1971. Cohen A., Talmud, Warszawa 2002.
526 Bibliografia ε՝ Cohen N., Książki, pisarze, gazety. Żydowskie życie literackie w Warszawie w latach 1918-1942, Warszawa 2020. Cohen N., Zapominanie języka. Polszczyzna i jidysz wśród młodzieży żydowskiej w międzywo jennej Polsce, [w:] Polskie tematy i konteksty literatury żydowskiej, red. E. Prokop-Janiec, Μ. Tuszewicki, Kraków 2014. Cygański Μ., Żydzi poznańscy, pomorscy oraz śląscy wobec Polaków i Niemców pruskich w latach 1816-1939, „Studia Śląskie” 55,1997. Czubiński A., Komunistyczna Partia Polski (1918-1938). Zarys historii, Warszawa 1988. Czubiński A., Stronnictwo Demokratyczne (1937-1989). Zarys dziejów, Poznań 1998. Dark Times, Dire Decisions: Jews and Communism, red. J. Frankel, New York 2004. Dawidowicz A., Myśl polityczna Stronnictwa Narodowego 1928-1939. Wspólnota ideału czy alternacja koncepcji, Lublin 2017. Domagalska Μ., Antysemityzm dla inteligencji? Kwestia żydowska w publicystyce Adolfa Nowaczyńskiego na łamach „Myśli Narodowej’’ (1921-1934) i „Prosto z mostu” (1935-1939) (na tle porównawczym), Warszawa 2004. Drobnomieszczaństwo XIX i XX wieku, red. S. Kowalska-Glikman, 1.1, Warszawa 1984 oraz t. II, Warszawa 1988. Dzieje polityczne, kultura, biografistyka. Studia z historii XIX i XX w. Ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Dworeckiemu, red. P. Matusik, L. Trzeciakowski, Poznań 2002. Dzieje Żydów w Łodzi 1820-1944, red. S. Liszewski, W. Puś, Łódź 1991. Estetyka dyskursu nacjonalistycznego w Polsce 1926-1939, red. U. Schmid, Warszawa 2014. Faktomontaże Leona Schillera, red. A. Kuligowska-Korzeniewska, Warszawa 2015. Fuks Μ., Żydzi w Warszawie, Poznań
2010. Garncarska-Kadary B., Żydowska ludność pracująca w Polsce 1918-1939, Warszawa 2001. Gelvin J. L., Konflikt izraelsko-palestyński, Kraków 2009. Gerrits A., The Myth ofJewish Communism. A Historical Interpretation, Bruksela 2009. Grata P., Polityka podatkowa II Rzeczypospolitej. Zarys problematyki, „Roczniki Dziejów Społecz nych i Gospodarczych” 72, 2012. Grinberg D., Fenomen historiografii żydowskiej w II Rzeczypospolitej, „Studia Judaica”, R. 1:1998, nr 1. Gross N., Film żydowski w Polsce, Kraków 2002. Grott В., Dylematy polskiego nacjonalizmu. Powrót do tradycji czy przebudowa narodowego ducha, Warszawa 2014. Habielski R., Wolność czy odpowiedzialność? Prasa i polityka w II Rzeczypospolitej, Warszawa 2013. Hagen W. W, Germans, Poles and Jews. The Nationality Conflict in the Prussian East, 1772-1914, Chicago 1980. Haltof Μ., Kino polskie, Gdańsk 2002. Hass L., Ambicje, rachuby i rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928, Warszawa 1984. Hass L., Organizacje zawodowe w Polsce 1918-1939. (Informator), Warszawa 1963. Hass L., Świat wolnomularski. Konkrety. (Lata trzydzieste - lata dziewięćdziesiąte XX wieku), 1.1, Łowicz 2004. Hass L., Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII і XIX wieku, Wrocław 1982. Hass L., Zasady w godzinie próby. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1929-1941, Warszawa 1987. Haumann H., Historia Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, Warszawa 2000.
к Bibliografia 527 Heller C. S., On the Edge ofDestruction. Jews ofPoland between the Two World Wars, New York 1977. Hertz A., Obraz Žydą w świadomości Polaków, „Znak” R. 35:1983, nr 2-3. Hertz A., Żydzi w kulturze polskiej, Warszawa 2003. Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918-1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995. Jabłonowski Μ., Wobec zagrożenia wojną. Wojsko a gospodarka Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1935-1939, Warszawa 2001. Jabłoński W, Kreowanie informacji. Media relations, Warszawa 2007. Jastrzębski P., „Myśl Narodowa” 1921-1939. Studium politologiczno-prasoznawcze, Warszawa 2012. Jaworski W, Struktura i wpływy syjonistycznych organizacji politycznych w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1996. Jaworski W, Syjoniści wobec rządu polskiego w okresie międzywojennym, Sosnowiec 2002. Jendrzejewski A., Polski wywiad wojskowy w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1920-1930, Gdańsk 2013. Jeziorny D., Sprawa ochrony praw mniejszości żydowskiej w Polsce w dobie konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, z. 54,1995. Jeziorski I., Od obcości do symulakrum. Obraz Żyda w Polsce w XX wieku, Kraków 2009. Jońca K., „Noc kryształowa” i casus Herschela Grynszpana, Wrocław 1998. Kaczmarek Z., Z historii endeckiej prasy politycznej Poznania (1922-1939), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 15,1976. Kafel Μ., Prasoznawstwo. Wstęp do problematyki, Warszawa 1969. Kamińska-Szmaj L, Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1919-1923, Wrocław 1994. Kapłan E., The Jewish Radical Right: Revisionist
Zionism and Its Ideological Legacy, Madison 2005. Kargol A., Zakon Synów Przymierza. Krakowska Loża „Solidarność” 1892-1938, Warszawa 2013. Kawalec K., Narodowa Demokracja wobecfaszyzmu 1922-1939. Ze studiów nad dziejami myśli politycznej obozu narodowego, Warszawa 1989. Kawalec K., Roman Dmowski, Poznań 2016. Kawalec K., Spadkobiercy niepokornych. Dzieje polskiej myśli politycznej 1918-1939, Wrocław 2000. Kemlein S., Żydzi w Wielkim Księstwie Poznańskim 1815-1848, Poznań 2001. Kiełbasiewicz S., Obraz Żyda w historiografii polskiej okresu międzywojennego, Toruń 2005. Kieniewicz S., Powstanie Styczniowe, Warszawa 2009. Kijek K., Dzieci Modernizmu. Świadomość, kultura i socjalizacja polityczna młodzieży żydowskiej w II Rzeczypospolitej, Kraków 2020. Kłoczewski Z., Polska gospodarka wojskowa 1918-1939, Warszawa 1987. Koko E., W nadziei na zgodę. Polski ruch socjalistyczny wobec kwestii narodowościowej w Polsce (1918-1939), Gdańsk 1995. Kopstein J. S., Wittenberg J., Who Voted Communists? Reconsidering the Social Bases ofRadicalism in Interwar Poland, „Slavic Review” 62, 2003, No. 1. Kotłowski T, Historia republiki weimarskiej 1919-1933, Poznań 2004. Kotłowski T., Niemcy. Dzieje państwa i społeczeństwa 1890-1945, Kraków 2008. Krzywiec G., Połska bez Żydów. Studia z dziejów idei, wyobrażeń i praktyk antysemickich na ziemiach polskich początku XX wieku (1905-1914), Warszawa 2017. Kuciel-Frydryszak J., Słonimski. Heretyk na ambonie, Warszawa 2012. Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa 2000. Kwiatkowski Μ. J., „Tu Polskie Radio Warszawa.!, Warszawa 1980.
528 Bibliografia c՞ Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej 1918-1939. Wielki kryzys 1930-1935, Warszawa 1982. Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej 1918-1939. Lata interwencjonizmu państwowego 1936-1939, Warszawa 1989. Landau Z., Tomaszewski J., Zarys historii gospodarczej Polski 1918-1939, Warszawa 1999. Landau-Czajka A., Syn będzie Lech. Asymilacja Żydów w Polsce międzywojennej, Warszawa 2006. Laqueur W., A History ofZionism, New York 1972. Latawski P., The Dmowski-Namierfeud, 1915-1918, „Polin” 2,1987. Lisiak H., Narodowa demokracja w Wielkopolsce w latach 1918-1939, Poznań 2006. Łazor J., Brama na Bliski Wschód. Polsko-palestyńskie stosunki gospodarcze w okresie międzywo jennym, Warszawa 2016. Łossowski P., Dyplomacja Drugiej Rzeczypospolitej. Z dziejów polskiej służby zagranicznej, War szawa 1992. Łukowska Μ. A., Fabrykant łódzki we wspomnieniach robotników, Łódź 2007. Mahler R., Yehudepolín ben shte milhamot ha-olan, Tel-Aviv 1968. Maj E., Komunikowanie polityczne Narodowej Demokracji 1918-1939, Lublin 2010. Majchrowski J., Silni, zwarci, gotowi. Myślpolityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego, Warszawa 1985. Majewski P., Kolaboracja, której nie było.: Problem postaw społeczeństwa polskiego w warunkach niemieckiej okupacji 1939-1945, „Dzieje Najnowsze”, R. 36: 2004, z. 4. Makowski K. A., Siła mitu. Żydzi w Poznańskiem w dobie zaborów w piśmiennictwie historycznym, Poznań 2004. Mańko S., Polski ruch ludowy wobec Żydów (1895-1939), Warszawa 2010. Marcus J., Social and Political History of the Jews in Poland, 1919-1939,
Berlin 1983. Marczak-Oborski S., Teatr polski w latach 1918-1965, Warszawa 1985. Mendelsohn E., Żydzi Europy środkowo-wschodniej w okresie międzywojennym, Warszawa 1992. Mich W, Obcy w polskim domu. Nacjonalistyczne koncepcje rozwiązania problemu mniejszości narodowych 1918-1939, Lublin 1994. Michałek K., Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, War szawa 1999. Michalska L, Czasopisma Związku Nauczycielstwa Polskiego dla dzieci w okresie Drugiej Rzeczy pospolitej, Łódź 1994. Między rzeczywistością polityczną a światem iluzji. Rozwiązania problemu mniejszości narodowych w polskiej myśli politycznej XX wieku, red. J. Jachymek, W. Paruch, Lublin 2002. Mikos S., Działalność Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku 1920-1939, Warszawa 1971. Mikos S., Wolne Miasto Gdańsk a Liga Narodów 1920-1939, Gdańsk 1979. Miśkiewicz B., Wstęp do badań historycznych, Poznań 1976. Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa 1991. Mniejszości narodowe i wyznaniowe w siłach zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939, red. Z. Kaprus, W. Rezmer, Toruń 2001. Modras R., Kościół katolicki i antysemityzm w Polsce w latach 1933-1939, Kraków 2004. Moszyński Μ., Antysemityzm w Królestwie Polskim. Narodziny nowoczesnej ideologii antyżydow skiej (1864-1914), Poznań 2017. Nacjonalizm polski do 1939 roku. Wizje kultury polskiej i europejskiej, red. Μ. Gabryś, K. Stępnik, Lublin 2011.
Bibliografìa 529 Najnowsze dzieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1950 roku), red. J. Tomaszewski, Warszawa 1993. Nalewajko-Kulikov J., Obywatel Jidyszlandu. Rzecz o żydowskich komunistach w Polsce, Warszawa 2009. Nałęcz D., Nie szablą, lecz piórem. Batalie publicystyczne II Rzeczypospolitej, Warszawa 1993. Nałęcz D., Zawód dziennikarza w Polsce 1918-1939, Warszawa 1982. Narodowa Demokracja XIX-XX wiek. Dzieje ruchu politycznego, 1.1: Koncepcje ֊ Ludzie, red. T. Si korski, A. Wątor, Toruń 2012. Narodowa Demokracja XIX-XXI wiek. Dzieje ruchu politycznego, t. 2: Działalność, red. T. Sikorski, A. Wątor, Toruń 2012. Niewęgłowska A., Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (1928-1939), Warszawa 2011. Notkowski A., Polska prasa prowincjonalna Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Warszawa 1982. Nowicki J., Teoria ekonomii II Rzeczypospolitej, Warszawa 1988. Nowogrodzki E., Żydowska partia robotnicza BUND w Polsce 1915-1939, Warszawa 2005. Otorowski Μ., Judeopolonia na jawie i we śnie, „Midrasz” 2012, nr 5. Paczkowski A., Prasa codzienna Warszawy w latach 1918-1939, Warszawa 1983. Paczkowski A., Prasa Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939, Warszawa 1971. Paczkowski A., Prasa w kulturze politycznej Drugiej Rzeczypospolitej. Problemy i propozycje ba dawcze, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 19,1980, nr 2. Paczkowski A., Prasa żydowska w II Rzeczypospolitej, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 30, 1991, nr 2. Pałka D., Kościół katolicki wobec Żydów w Polsce międzywojennej, Kraków 2006. Paruch W., Od konsolidacji państwowej do konsolidacji narodowej. Mniejszości narodowe w myśli
politycznej obozu piłsudczykowskiego (1926-1939), Lublin 1997. Patek A., Birobidżan. Sowiecka ziemia obiecana? Żydowski Obwód Autonomiczny w ZSRR, Kra ków 1997. Pełczyński G., Karaimi polscy, Poznań 2004. Pepliński W., Oblicze społeczno-polityczne „Słowa Pomorskiego” w latach 1920-1939, Gdańsk 1978. Pepłoński A., Wojna o tajemnice. W tajnej służbie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1944, Kraków 2011. Pepłoński A., Wywiad polski na ZSRR 1921-1939, Warszawa 1996. Pilch A., Rzeczpospolita Akademicka. Studenci i polityka 1918-1933, Kraków 1997. Pilch A., Studenci Krakowa w Drugiej Rzeczypospolitej. Ich ideowe, polityczne i społeczne zaan gażowanie, Kraków 2004. Pilch A., Studencki ruch polityczny w Polsce w latach 1932-1939, Kraków 1972. Pipes D., Potęga spisku. Wpływ paranoicznego myślenia na dzieje ludzkości, Warszawa 1998. Pisarek W, Analiza zawartości prasy, Kraków 1983. Polacy - Niemcy - Żydzi w Łodzi w XIX i XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997. Poliakov L., Historia antysemityzmu. Epoka nauki, Kraków 2008. Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku, red. Μ. Dajnowicz, A. Miodowski, Białystok 2016. Polonsky A., Dzieje Żydów w Polsce i Rosji, Warszawa 2014. Polska - Polacy - mniejszości narodowe. Polska myśl polityczna XIX i XX wieku, t. VIII, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1992. Popiel J., Dramat a teatr polski dwudziestolecia międzywojennego, Kraków 1995. Potkański W., Odrodzenie czynu niepodległościowego przez PPS w okresie rewolucji 1905 r, War szawa 2008. Powrót Polski na mapę Europy. Sesja naukowa poświęcona 70. rocznicy Traktatu Wersalskiego, red.
C. Bloch, Z. Zieliński, Lublin 1995.
530 Bibliografia к Prasa Narodowej Demokracji 1886-1939, red. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin 2010. Przełomy w historii. XVI powszechny zjazd historyków polskich, t. II część 2, red. K. Ruchniewicz, J. Tyszkiewicz, W. Wrzesiński, Wrocław 1999. Ratajczak J., Julian Tuwim, Poznań 1995. Rewolucja 1905-1907 w Królestwie Polskim i w Rosji, red. Μ. Przeniosła, S. Wiech, Kielce 2005. Rodak Μ., Mit a rzeczywistość. Przestępczość osób narodowości żydowskiej w II Rzeczpospolitej. Casus województwa lubelskiego, Warszawa 2012. Rola Żydów w rozwoju gospodarczym ziem polskich, red. A. Pieczewski, J. Skodlarski, Łódź 2014. Rola Żydów w rozwoju gospodarczym ziemi łódzkie. Wybrane zagadnienia, red. J. Skodlarski, Łódź 2014. Różański P., Amerykańscy Żydzi i amerykańska dyplomacja wobec kwestii żydowskiej w Polsce 1922-1939, Gdańsk 2013. Ruch zawodowy w Polsce. Zarys dziejów, t. II: 1918-1944, red. S. Kalabiński, Warszawa 1981. Rudnicki S., Falanga. Ruch narodowo-radykalny, Warszawa 2018. Rudnicki S., From Numerus clausus’ to Numerus nullus’, „Polin” 2,1987. Rudnicki S., Obóz Narodowo Radykalny. Geneza i działalność, Warszawa 1985. Rudnicki S., Równi, ale niezupełnie, Warszawa 2008. Rudnicki S., Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004. Sekretna wojna. Z dziejów kontrwywiadu IIRP, red. Z. Nawrocki, Poznań 2014. Shapira A., Historia Izraela, Warszawa 2018. Sikorski D. K., Spór o międzywojenną kulturę polsko-żydowską, Gdańsk 2011. Sitarz M. J., Z dziejów jidysz - jednego z języków żydowskich, Kraków 1992. Skupień A., Ludność żydowska w województwie poznańskim w latach 1919-1938,
Poznań 2007. Smith C. D., Palestine and the Arab-Israeli Conflict, Boston 2012. Sobczak Μ., Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej na ziemiach polskich przed I wojną światową, Wrocław 2007. Sobczak Μ., Stosunek Narodowej Demokracji do kwestii żydowskiej w Polsce w latach 1918-1939, Wrocław 1998. Stachula A., Obrona powietrzna II Rzeczypospolitej, Słupsk 2001. Stocki E., Udział lekarzy żydowskich w powstaniu poznańskim 1848 r, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1954, nr 11-12. Studia z dziejów trójjęzycznejprasy żydowskiej na ziemiach polskich (XIX-XX w.), red. J. Nalewajko-Kulikov, Warszawa 2012. Szajn Ł, Bibliografia dzienników i czasopism żydowskich wydawanych w Polsce w latach 1918-1939 w języku polskim, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1971, nr 2. Szawłowski R„ Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004. Szawłowski R., Prezesi i wiceprezesi NIK okresu II Rzeczypospolitej. Część II. Wiceprezesi, „Kontrola Państwowa” 1971, nr 2. Szawłowski R., Prezesi i wiceprezesi NIK okresu II Rzeczypospolitej, „Kontrola Państwowa” 1996, nr 5. Szczepański J., Społeczeństwo Polski w walce z najazdem bolszewickim w 1920 roku, Warszawa 2000. Szeintuch Y., Preliminary Inventory of Yiddish Dailies and Periodicals Published in Poland Between the Two World Wars, Jerusalem 1986. Szpunar J., Polityka podatkowa Polski w okresie kryzysu w latach 1929-1933, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” t. XX, 1958. Szymański J., Filmowy Poznań w II Rzeczypospolitej, Poznań 2016.
n Bibliografia 531 Śliwa Μ., Obcy czy swoi. Z dziejów poglądów na kwestię żydowską w Polsce w XIX i XX wieku, Kraków 1997. Śpiewak P., Żydokomuna. Interpretacje historyczne, Warszawa 2012. Tazbir J., Protokoły Mędrców Syjonu. Autentyk czyfalsyfikat, Warszawa 1992. The Communication ofIdeas, red. L. Bryson, New York 1948. The Jews of Poland Between Two World Wars, red. Y. Gutman, E. Mendelsohn, C. Shmeruk, Hanower 1989. Toeplitz-Cieślak E, Żukowska L, Sfinks. Wizjonerzy i skandalisti kina, Warszawa 2016. Tomaszewski J., Lwów, 22 listopada 1918, „Przegląd Historyczny” 75,1984, z. 2. Tomaszewski J., Preludium Zagłady. Wygnanie Żydów polskich z Niemiec w 1938 r, Warszawa 1998. Trębacz Z., Nie tylko Palestyna. Polskie plany emigracyjne wobec Żydów 1935-1939, Warszawa 2018. Trojański P., Żydzi w województwie krakowskim 1919-1939. Studia statystyczne nad aktywnością społeczno-zawodową, Kraków 2009. Wposzukiwaniu religii doskonałej? Konwersja a Żydzi, red. A. Jagodzińska, Wrocław 2012. Waingertner P,„Judeomasoneria” - ze stereotypu wolnomularstwa w Polsce międzywojennej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, z. 54,1995. Walicki J., Położenie Żydów polskich podczas kampanii 1920 r, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, nr 52,1995. Walicki J., Ruch syjonistyczny w Polsce w latach 1926-1930, Łódź 2005. Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczpospolitej, Wrocław 1991. Wapiński R., Roman Dmowski, (wyd. II), Lublin 1989. Wasiutyński W., Źródła niepodległości, Londyn 1977. Wasserstein В., W przededniu. Żydzi w Europie przed drugą wojną światową, Warszawa 2012. Weinberg
R., Stalin’s Forgotten Zion: Birobidzhan and the Making of a Soviet Jewish Homeland: an Illustrated History 1928-1996, Berkeley 1998. Wielokulturowość w dziedzictwie kulturowym polskich społeczności regionalnych i lokalnych, red. S. Kowalska, Poznań - Kalisz 2011. Wilczura A., Śmierć i życie pozagrobowe w żydowskich wierzeniach ludowych, „Studia Bliskow schodnie” 2010, nr 4. Wiślicki A., Wacław Wiślicki - działacz polityczny, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycz nego w Polsce” 1991, nr 2. Wodziński Μ., Chasydyzm. Wszystko co najważniejsze, Kraków 2019. Wojtak Μ., Gatunki prasowe, Lublin 2004, s. 29-38. Wokół akulturacji i asymilacji Żydów na ziemiach polskich, red. Zieliński K., Lublin 2010. Wojtowicz N., Żydowski Niezależny Zakon „Synów PrzymierzafB’nei B’rith) w Polsce podczas kampanii antymasońskiej 1938 roku, „Almanach Historyczny” 9, 2007. Wróbel A., Żydzi w Gdyni w latach 1926-1939, Toruń 2013. Wróbel P., Żydzi wielkopolscy przed I wojną światową, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Histo rycznego w Polsce”1991, nr 1. Wybitni historycy wielkopolscy, red. J. Strzelczyk, Poznań 2010. Zajíček E., Poza ekranem. Kinematografia polska 1918-1991, Warszawa 1992. Zalewska G., Sprawa emigracji żydowskiej z Polski w drugiej połowie lat trzydziestych w świetle materiałów polskiego MSZ, „Dzieje Najnowsze” 1988, nr 1. Zalewski W. J., Traktatowa ochrona mniejszości w 20-leciu niepodległości. Przyczynki, wspomnienia i uwagi, „Niepodległość” 8,1972.
532 Bibliografia ti Zawadzki P., Protokoły Mędrców Syjonu w polskiej myśli antysemickiej, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce” 1993, nr 3-4. Zdybel L., Idee spisku i teorie spiskowe w świetle analiz krytycznych i badań historycznych, Lublin 2002. Żarnowski J., Polska 1918-1939. Praca - Technika - Społeczeństwo, Warszawa 1999. Żor A., Kronenberg. Dziejefortuny, Warszawa 2011. Żydzi i Wojsko Polskie w XIX i XX wieku, red. T. Domański, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2020. Żydzi Polscy. Historie niezwykłe, red. Μ. Prokopowicz, Warszawa 2010. Żydzi w Wielkopolsce na przestrzeni wieków, red. J. Topolski, K. Modelski, Poznań 1999. Żyndul J., Kłamstwo krwi. Legenda mordu rytualnego na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Warszawa 2011. Encyklopedie, słowniki i leksykony Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, red. J. Karwat, Μ. Rezler, Poznań 2018. Polski Słownik Biograficzny, t. XI-XXXIX, Kraków - Wrocław - Warszawa 1965-2000. Polski słownik judaistyczny, 1.1-2, Warszawa 2003. Słownik Biograficzny Powstańców Wielkopolskich, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002. Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980, t. II, red. B. Berger, Warszawa 1994. Słownik literatury polskiego Oświecenia, red. T. Koskiewicz , Wrocław 1996. Stawecki P., Słownik biograficzny generałów wojska polskiego 1918-1939, Warszawa 1994. Unterman A., Encyklopedia tradycji i legend żydowskich, Warszawa 1994. Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, red. J. Tomaszewski, A. Żbikowski, Warszawa 2001.
Indeks nazw osobowych* A Achad Ha-Am zob. Ginzberg Aszer Achimeir Aba 155 Adamczyk Arkadiusz 292 Adamski Józef 418 Ader Leon 192 Agnon Samuel 49 Ajzner Seweryn 267 Aleksander, król Polski 50 Alter Abraham Mordechaj 203 Alter Mendel 113 André Lucjan 444, 483,484 Andrew Christopher 145 Andrzejewski Jerzy 26 Antoniewicz Włodzimierz 431 Appenszlak Jakub 461 Arciszewski Franciszek 252 Argus zob. Raczkowski Zygmunt Arlosoroff Chaim 151 Armatys Barbara 467-471, 474 Armatys Leszek 467-471, 474 Askenazy Szymon 77,131,492 August III, król Polski 71 Austen Antoni 514 В Bacon Gershon 203, 204 Baer Max 117 Baker Mark 59 Balfour Artur 35,159 Bałaban Majer 48, 75-77, 193 Bałucki Michał 255, 470 Banaszek Tadeusz 230-233 Banaś Franciszek 331 Barlicki Norbert 209 Barna, buntownik z Brygady im. J. Dąbrowskie go w Hiszpanii 266, 267 Bartel Kazimierz 199 Bartoszewicz Joachim 10,11 Bartoszewicz Kazimierz 29 Baruch Bernard 33,191 Baumritter Gustaw zob. Włast Andrzej Bąk Wojciech 453 Bechczyc-Rudnicka Maria 442 Bednarczuk Monika 25, 26 Bejlis Menachem Mendel 86 Berendt Grzegorz 176, 241 Berenika, księżniczka Judei, córka króla AgryppyI38 Czcionką pochyłą zaznaczono nazwiska historyków bądź innych naukowców, których prace przytaczano w niniejszej książce. Jeżeli dana osoba była bardziej znana pod przybranym nazwiskiem bądź pseudonimem, w nawiasie kwadratowym podano jej prawdziwe nazwisko. W pozostałych przypadkach w nawiasie kwadratowym zaznaczano pseudonimy.
534 Berenson Leon 497 Berezowski Zygmunt 11, 24, 36, 66,174 Bergmann Olaf16, 29, 273 Berson Otmer 214 Bielatowicz Jan 448,456,464 Bielecki Tadeusz 10,11, 208, 323,463 Bielski Marcin 71 Bierdiajew Nikolaj 144,458 Bismarck Otto von 57 Black Eugene C. 35 Bleichröder Gerson 57 Blum Léon 166,186,188,195 Blawdziwicz Stefan 368 Blotnicki Franciszek 93 Bobrzyński Michal 47 Bodo Eugeniusz 469 Boleslaw Chrobry, król Polski 50 Boleszczyc W. 410 Bonaparte Napoleon 32, 46 Borah William Edgar 34, 268 Borakowski Wladyslaw 241 Borek Pawel 233, 241 Borenstein zob. Lychnowski Henryk Borhardt Izaak Salomon 37 Borkowski Antoni 360 Bornio Aleksander 241 Bornstein Ignacy 294, 343, 351-353, 355, 357, 363, 365,404 Bornsztajn Menachem [Ślepy Maks] 110 Boruński Leon 478 Boussac Marcel 361 Braddock James 117 Brandstaetter Roman 446, 450, 451 Braun Jerzy 197,426,452 Braun Marek [prawdziwe nazwisko Braunstein Aaron] 452 Braun Mieczysław 84 Braunstein Aaron zob. Braun Marek Briares Irena 166, 262 Brogan Hugh 181 Brok Gitla 348 Broniewski Wladyslaw 455 Bronsztejn Szyja 80, 81, 488 Brumberg Abraham 210 Brzechwa Jan 450,451 Buczka Jan zob. Buczko Iwan Indeks nazw osobowych Buczko Iwan [Buczka Jan] 431 Budzyner Salomon 110 Budzyński Wacław 197 Bujak Jan 230, 248, 272 Byszycki Włodzimierz 125 C Caen Lucien 361 Cala Alina 103 Car Stanisław 206 Carr Edward H. 163 Catther Beattie 163 Celine Louis-Ferdinand 128,129 Cesarani David 173,176 Chackiewicz Władysław 13 Chajn Leon 192,194,197 Charszewski Ignacy 30, 225 Chaskielewicz Jehuda 272, 274 Chautemps Camille 166 Chełmiński Bolesław 193 Chesterton Gilbert Keith
458 Chmielnicki Bohdan 52 Chocieszyński Antoni 445, 455 Chodacki Marian 266 Chojeński Jan 71 Chojnowski Andrzej 75, 204 Chopin Fryderyk 476,477 Choudet Jakub 466 Cimek Henryk 138,146 Ciołkosz Adam 68 Codreanu Corneliu Zelea 162 Cohen Abraham 99,100 Cohen Jaakow 154 Cohen Nathan 451, 491 Crémieux Adolf 41 Cukierman Mojżesz-Chaim 418 Cuza Aleksander C. 195 Cwi Sabataj 55 Cygański Miroslaw 63 Cynalewska Urszula 352 Czang-Kaj-Szek 195 Czarnecki Stefan 71 Czechowicz Józef 448 Czernik Franciszek 252 Czerwijowski Zygmunt 34, 40,41,167 Czerwiński Jerzy 12
535 Indeks nazw osobowych Czetwertyński Seweryn 387 Czubiński Antoni 146, 219 D d’Arc Joanna 166 Dantyszek Jan 71 Dawidowicz Aneta 10,11,14,17,18, 21, 24 Dawiecki Jerzy 435 Dąbrowska Maria 448 Dąbrowski Marian 428 Dąbrowski Stefan 30, 67 Dembiński Henryk 506 Derowski Emiljan 514 Diament Józef 288 Didier Stanisław 30, 42, 55, 57-60, 72, 89, 225 Diner Dan 136 Dmowski Roman [Ignotus 41] 10, 11, 14, 26, 30-36, 38, 53, 66, 72, 80, 96, 98, 144, 145, 159-163,177,178,180,185,189, 215, 216, 254, 262, 281, 285, 291, 300, 314, 323 Doboszyński Adam 26,281,282,289,313,322, 350,356,361, 363,388, 392, 398,399,406, 407,409 Dobrowolski Rafał 11,14, 25 Dobrzyński Bernard 382 Dobrzyński Konstanty 453 Domagalska Małgorzata 16, 92,101,103 Domarad Witold 470 Dowbor Władysław 12,13 Dreyfus Alfred 33 Drobnik Jerzy 12, 26,102,126,173,175 Drohojowski Jan 89,167, 262 Drzewiecki Stefan [prawdziwe nazwisko Mendelbaum Salomon] 75 Dworak Tadeusz 454 Dworzaczek Włodzimierz (ojciec) 64, 81-83, 238, 253, 430, 502, 503 Dygasiński Adolf 454 Dymsza Adolf 463 Dziarmaga Zygmunt 13 Dzierżykraj-Stokalski Radosław 38 E Eden Anthony 260 Eger Akiwa 226 Ehrlich Alojzy 512 Einhorn Aaron 212, 343, 427 Eisenbach Izaak zob. Kalina Ignacy Eisenmenger Andreas 98 Eisner Kurt 136 Eitingon Nachum 145, 361 Eksztajn Szloma 60 Erenburg Ilja 456 F Fajans Kazimierz 505 Fajgenberg Rachela 148 Falski Marian 494 Fedorowicz Zygmunt 495 Ferdonett Paul 431 Fijałkowski Antoni 56 Fikus Feliks 329 Filochowski Wacław 30, 87, 88,149 Findeisenówna Zofia 328 Finkelstein Leo 91 Fitelberg Grzegorz 438, 442 Fleg Edmond 254 Floyar-Rajchman Henryk
227, 250, 251, 318, 337, 339 Fojgeł J. 393 Ford Aleksander 473 Ford Henry 39 Franco Francisco 162, 185, 186, 187, 263, 266 Frank Jakub 55 Frankel Jonathan 136 Frankenstein Stefan zob. Sieczkowski Stefan Frankfurter Dawid 120, 434 Freiwald Maryla 512 Frenk Azriel Natan 226 Friedrich Gustaw 173 Frycz Karol Stefan 30, 61, 62, 72 Fryd Józef 472 Fryderyk Wielki, król Prus 53 Fryderyk Wilhelm II, król Prus 53 Fuks Marian 57, 430 Fuś K. 481 G Gałczyński Konstanty Ildefons 26, 450,453 Gałuszka Józef 101, 494 Gandhi Mahatma 180 Garibaldi Giuseppe 39
536 Garncarska-Kadary Bina 295, 351, 352, 354, 355, 359, 368 Gelvin James L. 149,150 Gepner Abraham 342 Gerrits André 136 Giertych Jędrzej [Mariański J. 86] 11, 23, 26, ЗО, 42, 49, 51, 53, 55-58, 61, 72, 72, 77, 85, 89, 133, 162, 174, 194, 254, 273, 299, 326 Ginzberg Aszer [Achad Ha-Am] 43, 159, 160 Gluziński Tadeusz [Krasnowski Zbigniew 26, 38,40,89,126,188,189,500] [Rolicki Hen ryk 26,31,32,41,42,214] 12,13,26,30,41, 42, 53, 79, 90,126,127,163,188, 214, 223 Głąbiński Stanisław 65, 281, 412 Głębocki Bohdan 313 Głowacki Włodzimierz 321, 322 Gnatowski Bronisław 400 Goebbels Joseph 106, 264 Goethe Johann Wolfgang 39 Goga Oktavian 162,194,195, 321 Gold Artur 478, 480 Goldberg Szyja 309 Goldman Artur 58 Goldszmidt Henryk [Korczak Janusz] 446 Gorki Maksym 442 Gozdawa A. 388 Góral Józef 461 Górecki B. 462,495 Górecki Jan 470 Grabski Stanisław 281 Grata Paweł 305, 364 Graves Filip 45 Gravina Manfredo 163 Grębosz Antoni 380, 388 Grinberg Daniel 75 Grodek Andrzej 392 Grodyński Tadeusz 227 Gross Natan 473 Grot Zdzisław 477 Grotkowski Jan 220, 272 Grott Bogumił 11,255, 283 Gruber Henryk 227, 275 Grünbaum Icchak 148,149,153,158,160,199, 200, 201, 216, 252, 289 Grydzewski Mieczysław 497 Indeks nazw osobowych E Grynberg Jakób 418 Grynszpan Herschel 120, 278 Grzelecki Stanisław 449, 453 Grześ Bolesław 498 Grzymała-Siedlecki Adam 447, 454, 462 Gurion Ben 154 Gustloff Wilhelm 120,434 H Haber Fritz 125 Habiełski Rafał 19 Hafftka Aleksander 351 Hagen William W 63 Halama Loda 465 Halczak Bohdan 16 HaltofMarek 469 Hałaburda Kazimierz 142, 303, 364, 367, 374, 375,424 Haman, postać biblijna 38
Handelsman Marceli 219,492, 516 Hańcza Władysław 464 Hartglas Apolinary 71,180, 204,432 Hass Ludwik 166, 90,192-197, 232, 370 Haumann Heiko 54 Haydukiewicz Józef 140,497 Heller Celia S. 127,137, 254 Hemar Marian 463,478,480, 516 Henschke Alfred zob. Klabund Hertz Aleksander 103 Hertz Benedykt 439 Herzl Teodor 43,159 Heydel Adam 281 Hirsch Leon 77 Hirschorn Samuel 169,431 Hirszband Napoleon zob. Jellenta Cezary Hirszberg A. 439 Hitler Adolf 47, 106, 114, 120, 121, 124, 131, 162,163,165,167,169,173-175, 202, 223, 231,237, 256,259,264,265, 267, 270, 276, 293,400, 434,478, 505, 511, 522 Hołówko Tadeusz 203 Hore-Belisha Leslie 188 Howorka Michał 12, 26,130,190,191 Hrabyk Klaudiusz 12, 200 Huberman Bronisław 256 Hull Cordell 261
π 537 Indeks nazw osobowych I Idzikowski Edward 354 Ignotus zob. Roman Dmowski Iłaszkiewicz Witold 423 Iłłakowiczówna Kazimiera 448 Ipohorski Zygmunt 450 Irzykowski Karol 26, 454, 461 Iwan Aleksander, car bułgarski 38 Iwan IV Groźny, car Rosji 96 Iwan Szyszman, car bułgarski 38 Izrailewicz Wolf zob. Michels Władymir J Jabłonowski Marek 237 Jabłoński Dawid 223 Jabłoński Wojciech 15 Jachymek Jan 218 Jaciów Eugeniusz 387 Jaeger Ignacy 204 Jaffé Moritz 63 Jagodzińska Agnieszka 253 Jakubowski Adam 153,154 Jan III Sobieski, król Polski 50 Jan Olbracht, król Polski 50 Janicki Stanisław 30 Janiewicz Leonard 418 Jasieński Bruno 455 Jastrow Markus 56 Jastrzębski Przemysław 24 Jaworski Władysław 11 Jaworski Wojciech 148, 203, 204 Jaxa-Bykowski Ludwik 11, 256, 490,491 Jaźwiecki Kazimierz 286 Jellenta Cezary [prawdziwe nazwisko Hirszband Napoleon] 445 Jesienin Siergiej 457 Jeske-Choiński Teodor 29, 55, 96, 273 Jeziorny Dariusz 35 Jeziorski Bogusław 93 Jeziorski Ireneusz 102,103,132 Jodzewicz Jan 10,12,13 Joly Maurice 45 Jona Emanuel de 54 Jońca Karol 278 Joselewicz Berek 64,198 Józefowicz T. 451 Junosza-Stępowski Kazimierz 469, 470 Jusuf Ben 151 К Kaczmarek Zygmunt 24, 25 Kafel Mieczysław 15 Kahan Marek 427 Kahn Otto 33 Kakowski Aleksander 216 Kalenik Włodzimierz 87 Kalina Ignacy [prawdziwe nazwisko Eisenbach Izaak] 241 Kaliski Dawid 194 Kałamajski Stefan 324 Kamieniew Lew 136 Kamińska-Szmaj Irena 21 Kapellner Maurycy zob. Kaplicki Mieczysław Kaplan Eran 155,157 Kaplicki Mieczysław [prawdziwe nazwisko Ka pellner Maurycy] 249 Karbowniczek Tomasz 61 KargolAnna 191-194 Karren-Zagórski
Tamara 449 Kasztan Herszlik 65 Kawalec Krzysztof10,12,14,16,161, 284, 297 Kawałla Iwona 302, 336, 385 Kazimierz Wielki, król Polski 38,49, 50, 493 Kellerman Bernhard 456 Kemlein Sophie 62 Kenar Tomasz 12 Kessel Joseph 456 Kessler Mario 143 Kędzierski Czesław 30 Kęsik Jan 230, 231 Kiełbasiewicz Sylwester 29, 30 Kieniewicz Stefan 58, 59 Kiepura Jan 431, 472 Kijek Kamil 127, 492, 495 Kirszbraun Eliasz 204 Kirtiklis Stefan 11 Kisielewski Józef 129, 409, 458, 459, 464, 468, 471,481 Klabund [prawdziwe nazwisko Henschke Al fred] 456 Klaczko Julian 254 Kleszczyński Ignacy 312
538 Klonowie Sebastian 71 Kłoczewski Zdzisław 234 Kocwówna Zofia 276 Kohn Uszer 365 Koko Eugeniusz 207, 209, 211, 212 Kon Oskar 374 Konczyński Tadeusz 461 Koneczny Feliks 47,129,130 Konopczyński Władysław 47 Konowalec Jewhen 268 Kończal Roman 509 Kopstein Jeffrey S. 141 Korczak Janusz zob. Goldszmidt Henryk Kornecki Jan 492 Korniłow Ławr 34 Korolec Jan 13,174,175,189,208,237,368,425 Korwin-Milewski Hipolit 66 Kotarbiński Tadeusz 455 Kotiowski Tadeusz 169 Kotwicz Zbigniew 466 Kowal Stefan 336 Kowalski Kazimierz 11, 24,106, 215 Kowalski Stanisław 26, 32, 93, 226, 227 Kownacki Piotr 169-171, 267, 333, 347, 367 Kozerski Leszek 514 Kozicki Stanisław 20, 23, 30, 35, 65, 66, 163, 195, 209, 213, 254 Kozłowski Leon 307 Krajewski Stefan 474 Kramsztyk Izaak 56 Krasnowski Zbigniew zob. Gluziński Tadeusz Krassowski A. 410 Kraszewski T. 463 Kraus Adolf 192 Kretz Leopold 483 Kronenberg Leopold 58, 59 Kronicki Zygmunt 454 Kruszyński Józef 30 Krynicki Borys 418 Krysińska Aniela 453 Krzemieński Jakub 227, 250 Krzywicka Irena (z domu Goldberg) 455, 516 Krzywiec Grzegorz 29, 273 Kuciel-Frydryszak Joanna 450, 452 Kuczewski Stanisław 282 Kulak Teresa 12,16,161,284 Indeks nazw osobowych E' Kuligowska-Korzeniewska Anna 460, 462 Kun Bela 136,186,191 Kuna Henryk 485 Kuncewiczowa Maria 89 Kuprin A. 429 Kurcjusz Jerzy 13 Kwasieborski Wojciech 13 Kwiatkowski Eugeniusz 331, 357 Kwiatkowski Jerzy 445,454 Kwiatkowski Maciej Józef438 L La Rocque François de 162 Landau Józef 400 Landau Zbigniew 281, 282, 289-292, 300, 301, 306, 309, 316,323, 349, 350, 355,357,363, 368, 383, 392, 399,404 Landau-Czajka Anna
21, 226, 227,255-258 Landauer Gustav 136 Laqueur Walter 149,151,152,154,155,160,180 Lasswell Harold Dwight 15 Latawski Paul 35 Leichman Szalom 270 Lelewel Joachim 49 Lester Sean 164 Leśmian Bolesław 450, 451 Lewental Salomon 458 Lewin Mojsze 303 Liebknecht Karol 191 Lilienfeld-Krzewski Karol 438 Lippmann Walter 102 Lisiak Henryk 12, 24 Liszkowski Florian 330 Litwinow Maksim 188 Loeb Salomon 33 Lubomirski Adam 386 Ludwig Emil 256,456 Lukrec Henryk 214 Luter Marcin 32 Ł Laszowski Alfred 172,453,457,466, 467 Lazor Jerzy 150, 395 Łętocha Rafał 26 Łopaciński Euzebiusz 456 Łosiński Augustyn 222
Π Indeks nazw osobowych Łukowska Maria Antonina 374, 376 Łunaczarski Anatol 191 Łychnowski Henryk [prawdziwe nazwisko Borenstein] 344 Μ Macała Jarosław 17 MacDonald Malcolm 182 Maciański Leon 101 Mahler Gustaw 477 Maj Ewa 15,17-24, 29, 47, 61, 62 Majakowski Władimir 457 Majcher-Ociesa Edyta 385 Majchrowski Jacek 258 Majewska Kazimiera 241 Majewski Piotr 450 Majmonides Mojżesz 41 Makowski Janusz 487 Makowski Krzysztof 62, 63 Makuszyński Kornel 455 Malatyński Antoni 12 Malberg Bronisław 418 Mamelok Eliasz 434 Mańko Sławomir 218 Marat Jean-Paul 32 Marchlewski Mieczysław 265, 268 Marcus Joseph 81,145, 368, 382, 392, 403 Marczak-Oborski Stanisław 463 Margolin Józef 121 Margulis Szmul 418 Mariański J. zob. Giertych Jędrzej Marks Karol 144, 207 Marshall Lewis 191 Marweg Jan 325 Marylski Antoni 29 Matełski Dariusz 275 Matłachowski Jan 11 Maurois André 456 Maxe Jean 268 Mayerbeer Giacomo 477 Mazur Eliasz 365, 379 Mączyński Czesław 67 Mecnarowski Emil 250 Meisels Dow Ber 56,198 Melcer Wanda 83 Meller Arkadiusz 222 539 Mendelbaum Salomon zob. Drzewiecki Stefan Mendelewicz Hirsz 348 Mendelsohn Ezra 199, 280, 380, 494 Mendelsohn Feliks 477 Mendelsohn Stanisław 396 Mendelsohn Szlama 396 Mendlewicz Mojżesz Aron 418 Merlo B. 408 Meyer Morris 260 Meyer Sara 39 Meyrink Gustav 456 Mich Włodzimierz 111, 119 Michalak Z. 412 Michalska Iwonna 498 Michał Wiśniowiecki, król Polski 50 Michałek Krzysztof 181 Michałowicz Mieczysław 190 Michałowski Edmund 317 Michels Władymir [prawdziwe nazwisko Izrailewicz Wolf] 241 Micińska Magdalena 61 Mickiewicz Adam 456,485 Mikos Stanisław 164, 266 Mikułowski
Andrzej 458, 473 Miller Jan Nepomucen 210 Mincberg Jakub 204 Mishkinsky Moshe 138 Miśkiewicz Benon 15 Mitriochin Wasilij 145 Modras Ronald 99 Mond Alfred 191 Mond Bernard 227, 250 Mond Henry, lord Melchett 226, 263 Montefiore Leonard 121 Moraczewski Jędrzej 383 Morawski Kazimierz Marian 30,42,47, 53, 71, 73, 77, 88, 189, 197, 276,434 Morawski Wojciech 392, 402, 408 Morek Tadeusz 513 Morgenthau Henry (senior) 33, 191 Mosdorf Jan 12, 30, 43, 47 51-53, 77, 98, 130, 198, 202, 216, 254, 255 Moskal Adam 516 Mosley Oswald 167 Moszyński Maciej 273 Mościcki Ignacy 205
540 Musiol Pawel 498 Mussolini Benito 39,106, 263 Muszyński Wojciech Jerzy 370, 373 Mützenmacher Józef [Regula Jan Alfred] 147 N Nalewajko-Kulikov Joanna 139 Nałęcz Daria 22,187 Náprstek Vojtěch 195 Narutowicz Gabriel 276 Nathan Bernard 166 Naumann Max 173 Neuding Julian 512 Niebudek Stefan 11, 239 Niedziałkowski Mieczysław 211, 248 Niemcewicz Julian Ursyn 71, 273 Niemojewski Andrzej 29, 93, 95, 96, 99 Niewęgłowska Aneta 234 Noiński Emil 58, 59 Norwid Cyprian Kamil 57 Noskowski Zygmunt 442 Notkowski Andrzej 20, 23, 24 Nowaczyński Adolf 26, 30, 39, 48, 49, 56, 62, 65, 76, 90-92, 97, 101, 105, 106, 114, 123, 125,155,156,168-170,176,180,203, 205, 220, 223,241,253, 255, 257, 264, 266,421, 432, 453,456,479 Nowak Stanisław Jerzy 156 Nowicki Józef281 Nowogródzki Emanuel 143,148 0 Offenbach Jakub 477 Okrzeja Stefan 60 Olanowicz Μ. 311 Opolski Stefan 389, 390 Ordonówna Hanka 478 Orłowski Ksawery 66 Orłowski Władysław 503 Orzechowski Stanisław 71 Orzeszkowa Eliza 458 Ossendowski Ferdynand Antoni 455 Ossowski Jerzy Stefan 450 Ostoja A. 382, 383, 386 Ostroróg Jan 71 Ośko Stanisław 498 Otorowski Michał 273 Indeks nazw osobowych 7 P Paczkowski Andrzej 18-25, 430, 438 Paderewski Ignacy 67, 261, 454 Pałka Damian 93, 228 Pangal Ion 195 Papée Kazimierz 266 Papen Franz von 169 Parandowski Jan 457 Paruch Waldemar 198, 203 Patalong Janusz 332, 392 Patek Artur 177,184,185 Pawlikowski Michał zob. Ponisz Piotr Pawłowski Stanisław 82 Pączkowski Jerzy 411 Peel William 152,180 Pepliński Wiktor 24 Pepłoński Andrzej 241 Petersburski Jerzy 478 Pfefferkorn Johannes 32 Piasecki Boleslaw 13 Piasecki
Stanisław 25, 215,441, 442 Piast, legendarny założyciel dynastii 48 Piątek Stanisław 499 Piątkowski Zdzisław 274 Piechal Marian 56 Pieńkowski Stanisław 30, 37-39, 43-45, 47, 55, 72,84,96,108,127,131,176,274,325,444, 447,476,477, 483-486, 489, 490 Pieracki Bronisław 12 Piestrzyński Ryszard 12, 26,172, 201, 291 Pilch Andrzej 500, 501, 503, 505 Piłsudski Józef 22, 67,120,198, 200,205, 206 Pipes Daniel 133 Pisarek Walery 15 Pius XI, papież 223 Plater Wiktor 387 Płachecki Marian 386 Pocin Leon de 34 Poincaré Raymond 263 Poliakov Léon 86 Poliński Jan 486,487 Polonsky Antony 177,199, 223, 430, 491 Pomirowski Leon 455 Ponisz Piotr [prawdziwe nazwisko Pawlikowski Michal] 89,224, 225,455 Popiel Jacek 460, 464 Popiel, legendarny władca 48
π 541 Indeks nazw osobowych Potocki Jerzy 268,387 Pranajtis Justyn Bonawentura 86, 89, 98, 99 Prądzyński Józef 30,159, 222 Prochownik Abraham 48 Proust Marcel 456 Prószyński Marceli 501 Prus Bolesław 454 Pruszyński Mieczysław 12,13 Prużański Dawid 474 Pryłucki Noach 150,174 Przerwa-Tetmajer Kazimierz 255 Przewóska Maria Czesława 29 Pszon Mieczysław 446 Puchalski Edward 472 Puszkin Aleksander 449 R Rabski Janusz 106,162, 215,433 Raczkowski Zygmunt [Argus] 286, 356, 387 Raczyński Edward 267 Radek Karol 60 Radziwiłł Magdalena 497 Rak Baruch Elimelech 354 Rasputin Grigorij 33 Ratajczak Józef449, 452 Rath Ernest vom 120, 278 Rathenau Walther 191 Rawski Teofil 396 Reguła Jan Alfred zob. Mützenmacher Józef Reich Leon 199 Rejs Izaak 418 Rembieliński Jan 229, 257,431,437,461 Reutt Adolf 13,136 Reutt Marian 13,118,119, 512 Reynold Gonzague de 458 Reza В. 507 Rezmer Waldemar 230, 231, 233 Ribbentrop Joachim von 278 Rippel Wilhelm 157,158 Ritterman Henryk 400 Rocco Ludwik 464 Rodak Mateusz 105, 231 Rogaczewska Krystyna 281, 283 Rogala Stefan 428 Rogalski Aleksander 76 Rohling August 98 Rolicki Henryk zob. Gluziński Tadeusz Roosevelt Franklin Delano 167,191 Rosenberg Alfred 106 Rosmarin Henryk 124,159,171, 252 Rossman Henryk 10,13 Rosting Helmer 163 Rostworowski Karol Hubert 30, 31, 445, 446, 455, 461, 462,463 Rotholc Szapsel 118-119, 512 Rotschild Maurycy 66 Rottenstreich Efraim Fiszel 174 Rotwand Andrzej 397 Różański Przemysław 261, 266 Rubinraut Herman 516 Rubinstein Artur 263,475 Rudnicki Szymon 11-14, 25, 29, 30, 41, 60, 89, 199, 202, 204, 205, 207, 214, 215, 252, 270, 275, 412,
498, 501 Rundstein Leon 512 Russell Bertrand 458 Rutkowski Jerzy 13 Ružycki J. 290 Rybarski Roman 10,23,26,30, 52,98,125,171, 179,188,190, 206, 211, 237, 252, 262-264, 281-287, 291-293, 296, 297, 299, 300, 312, 322, 330, 331, 346, 347, 353, 360,361,363, 367, 380,406,412, 424 Rydz-Śmigły Edward 199 Rykowski Wiesław 418 Rymar Stanislaw 30, 70, 82, 421,488 Rytel P. 442,477 Rzymowski Wincenty 448 S Sacha Stefan 11 Sadoveanu Mihail 194 Sadowski Tadeusz 55,148, 225, 489 Samozwaniec Magdalena 515 Sapieha Fryderyk Pawel 400 Sarfatti Margherita 39 Sawicka Hanka zob. Chana Szapiro Schall Jakub 439 Schatz Jeff135,144, 147 Schechtman Josef 154 Schiff Jacob 33,191 Schiller Leon 460 Schipa Tito [prawdziwe nazwisko Schipa Raf faele Attilio Amedeo] 478
542 Schipa Raffaele Attilio Amedeo zob. Schipa Tito Schipper Ignacy 290, 296, 317 Schlipa Tito 478 Schoeps Hans-Joachim 173 Schorr Mojżesz 191,193,197, 345 Schramm Tomasz 35, 67, 260 Schulz Bruno 453 Schwartz Esperanza 39 Schwarzbart Ignacy 199 Seyda Marian 23 Shapira Aneta 149-151,176,180,181,183,184 Sieczkowski Stefan [prawdziwe nazwisko Fran kenstein Stefan] 250 Sielezin Jan Ryszard 16 Sienkiewicz Henryk 454 Sierchuta Rafal 25 Sikorski Dariusz Konrad 456 Sikorski Jan 386 Silverstein Leokadia 270 Sila-Nowicki Wladyslaw 9 Simianowicz Aron 33 Simpson John Hope 163 Singer Izrael 263 Sitarz Magdalena Joanna 177 Skarga Piotr 71 Skirmunt Konstanty 267 Skiwski Jan Emil 455 Składkowski Sławoj 118,199, 202, 291 Skodlarski Janusz 283 Skonieczny Tadeusz 513 Skóra Wojciech 241 Skupień Anna 78 Slabińska Elżbieta 305, 306, 336 Sławek Walery 202 Słonimski Antoni 107, 178, 271,449,450, 451, 455, 457,492,497, 516 Smith Charles D. 180,183,184 Smoliński Jan 473 Sobczak Mieczysław 16, 51, 53, 61, 102, 273, 282, 284, 446 Sobieski Wacław 47, 78 Sobolewski Tadeusz 468. 469 Sokolnicki Gabriel 506 Sokołów Nachum 152,158,178, 259, 264 Sommerstein Emil 197 Sonnenschein Ludwik zob. Szmaragd Ludwik Spira Leopold 207, 255 Indeks nazw osobowych C Stachowiak Pawel 131 Stachula Adolf242 Stahl Zdzisław 10,12, 517 Stalin Józef 147 Staniszkis Witold Wincenty 13 Starzyński Stefan 200 Starża Antoni 254, 495 Staszewski Janusz 30 Staszic Stanisław 71 Stawecki Piotr 230, 231, 250 Stawiski S. A. 166, 397, 398 Stecka Maria 492 Steding D. 439 Stefan Batory, król Polski 50 Steffen Katrin 426 Stocki Edward 62
Stojanowski Karol 11, 30, 50, 51, 81, 82, 239, 240, 273, 277, 325,454, 489,490 Stokowski Jerzy 485 Stpiczyński Wojciech 297 Stradomski Wiesław 467-471, 474 Strasburger Henryk 400 Streich Stanisław 188 Strug Andrzej 194 Strzelecki Michał 103,119 Studnicki Władysław 89 Sulima Włodzimierz 514 Swierdłow Jakub 136 Swinarski Artur Maria 483 Szafrański Szymon 286, 297 Szajn Izrael 430 Szapiro Chana [Sawicka Hanka] 496 Szarzyński Marian 368 Szawlowski Ryszard 250, 251 Szczepański Janusz 68,492 Szczukowski Franciszek 325 Szczygielski Zbigniew 138 Szeintauch Yechiel 430 Szekspir William 461 Szeliga Witold 477, 478 Szembek Jan 385 Szepelski Konrad 506 Szeptycki Jerzy 484 Szmaragd Ludwik [prawdziwe nazwisko Son nenschein Ludwik] 478 Sznarbachowski Włodzimierz 13 Szpakowski Olgierd 13
11 543 Indeks nazw osobowych Szpunar Janusz 364 Szumowski Andrzej 31 Szwarc Samuel 394 Szyfman Arnold 461 Szymański Jan 474 Szymański Julian 272 Szyszczyński Jan 311, 312,428,429 Trocki Lew 34,136,147,191 Trojański Piotr 385 Trzeciak Stanisław 30, 44, 69, 89, 90, 97, 107, 229, 410 Tuwim Julian 256, 445,449, 451,455,463,465, 480, 492, 494, 516 Tymieniecki Kazimierz 284 Tytus, wódz rzymski 39 Ś Ślepy Maks zob. Bornsztajn Menachem Śliwa Michał 80 Śliwiński Leon [Wildecki H.] 26 Śpiewak Paweł 33, 34, 137-139,141, 143, 144, 147,177 Świderski Ludwik Brunon 458 Swięcich Karolina 61 Świętochowski Aleksander 26 Święty Wojciech 50, 71 U Ukniewska Maria 470 Uniłowski Zbigniew 455,497 UntermanAlan 4, 99,100 Urbach Janusz 65 Urban Marek 69, 231, 242, 512 Uricki Mojżesz 136 V Vries de Heekelingen Herman de 39, 98 T Taczanowski Jan 400 Tarnawski Władysław 30, 31 Tartakower Arie 257 Tatarczuch Stanisław 355 Taubenfeld Henryk 318 Tauber Majer 492, 493 Taylor Edward 281 Tazbir Janusz 45, 47,132 Temkin Natan 418 Tenenbaum Joseph 266 Teodora Sara, żona cara bułgarskiego 38 Thon Ozjasz 158,174,192, 207, 252, 263 Todtlaben Tadeusz 12, 13 Toeplitz-Cieślak Faustyna 467 Tokarz Grzegorz 16 Toller Ernst 136 Tomaszewski Jerzy 54, 67, 237, 278, 281-283, 288-290, 292,295, 296, 300, 301, 306, 309, 310,316, 323, 349, 350, 355, 357, 363, 368, 383, 392, 399,404, 408 Tomczyk Roman 441,442,479,481 Trajdos Mieczysław 11 Traugutt Romuald 58 Tretiakow Sergiusz 462 Treviranus Gottfried 169 Trębacz Zofia 181,182, 184 Trockenheim Jakub 114, 251, 288, 345 W Wachowska Barbara 247, 248 Wacławski Stanisław
14,19,272,274,408,433, 439, 518 Waingertner Przemysław 190 Wajngarten Jerzy 492,493 Walicki Jacek 68, 246 Wapiński Roman 33, 67, 69, 281, 341 Warburg Feliks 191 Warburg Paul 34 Warmiński Przemysław 513 Wars Henryk [prawdziwe nazwisko Warszawski Henryk] 478, 480 Warski Zdzisław 130 Warszawski Henryk zob. Wars Henryk Wasilewska Wanda 214,448 Wasilewski Zygmunt 30,220,447,449,454,464 Wasiutyński Bohdan 30,80,180,253,295, 325, 350, 360 Wasiutyński Wojciech 9, 13, 89, 213, 215,473 Wasowski Józef zob. Wassercug Józef Wassercug Józef [Wasowski Józef] 516 Wassermann Jakob 456 Wasserstein Bernard 173, 430 Wat Aleksander 516 Weinberg Robert 184 Weizmann Chaim 125,152
544 Wells Hubert George 458 Weryha-Dorowski A. 410 Wichmanowski Marcin 218 Wieczorkiewicz Antoni 214, 215 Wieliczka Zygmunt 76 Wieniawski Henryk 477 Wierczak Karol 26,166, 336 Wilczura Aleksandra 93 Wilczyński Paweł 183 Wildecki H. zob. Śliwiński Leon Wilhelm II, cesarz niemiecki 173 Wilson Thomas Woodrow 261 Winawer Bruno 455 Winiarski Bohdan 30,45 Wise Stephen 33, 259, 261, 264, 265 Wiślicki Wacław 112, 144,171, 193, 204, 214, 252, 405, 497 Wiśniewski Marian 222 Wiśniewski Michal 384 Witos Wincenty 218 Wittenberg Jason 141 Wittlin Józef 450,451,455, 516 Wittmann Ernest 512 Władysław IV, król Polski 50 Władysław Jagiełło, król Polski 71 Władziński Jan 29 Włast Andrzej [prawdziwe nazwisko Baumritter Gustaw] 478 Włodkowic Paweł 71 Wodziński Marcin 203 Wojciechowski Konstanty 330, 454 Wojciechowski Zygmunt 12, 30, 47, 52 Wojnowski Tomasz 172 Wojtkowski Andrzej 30, 70 Wolf Fryderyk 460 Wolski Z. 31, 32, 38, 54, 71 Wojtowicz Norbert 192 Wroński Henryk 223 Wróbel Agnieszka 317, 338-340, 353, 365, 378, 379 Wróbel Piotr 63,143 Wróbel Tadeusz 24 Wszebor Jan 469,470, 474 Wumser André 432 Indeks nazw osobowych Q Wynot Edward D. 218 Wysocki Adam 429 Wzulski Konstanty 273 Z Zagoriczyk Z. 466 Zajíček Edward 468, 469, 474 Zakłicki W. 506 Zalewska Gabriela 150,182 Zalewski Władysław 260 Zalewski Wojciech 12, 25 Zamenhof Ludwik 91 Zandberg, żołnierz Brygady im. J. Dąbrowskie go w Hiszpanii 266, 267 Zappola Giuseppe 47 Zawadzki Paul 43, 44,103 Zawadzki Zbigniew 147 Zbaraski Zygmunt 168,195 Zbyszewski Karol 26, 61, 236,470, 508 Zbyszewski Tytus 268 Zdybel Lech 133 Zdziarski Bolesław 57, 58
Zdziechowski Jerzy 26,281,295,296,351,388, 411 Zdzitowiecki Jerzy 12,284 Zegadłowicz Emil 448 Zieliński Konrad 257 Zieliński Tadeusz 78, 461 Zielonka Władysław 273 Zinowiew Grigorij 136 Zmorski Roman 48 Zygmunt III, król Polski 71 Zygmunt August, król Polski 71 Zygmunt Stary, król Polski 71 Ż Żabotyński Włodzimierz 60,151,154,155,158, 159 Żarnowski Janusz 467 Żeromski Stefan 461 Żukowska Izabela 467 Żuławski Józef 465 Żurnalski Jerzy 514 Żyndul Jolanta 86
Everywhere and always. Jews The image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Summary Ihe national press and journalism of the 1930s devoted great attention to Jewish issues, later re ferred to as Judeo-centrism. All texts dealing with political, social, economic and cultural issues referred to Jewish issues. In the decade preceding the period described in this paper, attempts were made to use ‘Jew ish scholars; who were considered to be specialists in Jewish affairs, in order to lend a Jewish sci entific character to discussions on the Jewish community. In the 1930s, these efforts continued, but with markedly diminished intensity. The manner in which Jews were portrayed in the Polish national press had nothing in common with scientific objectivity and methodology. Particular attention was paid to the role of the Jewish community in the history of the world and Poland, depicting its ostensibly clear and sinister influence on the non-Jewish environment. Jews were also portrayed in sociological and ethnographic terms, and all these considerations were guided by the aim of knowing the enemy as well as possible. Nationalists’ interest was piqued by the participation of Jews in political and social life. Strong links between Jews and communism were indicated, with the term “Judeo-communism” used repeatedly. Of the other political groupings active among the Jewish community, Zionist organisations were of greatest interest to the nationalists. On the rare occasions when Jews were spoken of with respect, reference was made to the
Zionists, who were building the foundations of their own statehood in Palestine. Since the Jewish community functioned in the Diaspora, the nationalists described its influence on the international arena, showing what they perceived to be an unequivocally negative impact on the political situation. Jews were also linked with Freema sonry, with the national press and journalistic texts reinforcing this stereotype. Another aspect of Jewish participation in political and social life of particular relevance to the domestic situation was the relationship with the parties on the Polish political scene. The relationship of the Jewish community with the Sanation bloc in power in the 1930s was described prudently. Descriptions of Jews’ attitude towards their own political camp were also not avoided. Because of the attach ment to Catholicism declared by most journalists and national publicists and the importance of the Catholic Church in Poland, nationalists were interested in the attitude of Jews towards this dominant religion. They emphasised the enmity with which Jews fought the influence of Cathol icism, repeatedly portraying the religion of Poles as mere superstition. Often on the pages of the nationals, the Jews’ approach to the Polish Army and issues of defence the state was written
546 Summary Π about. In the opinion of the nationalists, the Jewish minority would be a dubious element in the event of an armed conflict, and Jewish soldiers were of low combat value. The service of the few Jews employed in Polish diplomacy and state and local administration bodies received an equally negative assessment. Such attitudes, as interpreted by Polish national publicists and journalists, resulted from the dislike, and often hostility, of Jews towards Polish statehood. The Jewish community played a huge role in the economy and the popular perception was that they were associated primarily with this sphere. In the national press and in journalism, na tionalists issued extensive proclamations of the Jews’ purported harmful influence on the Polish economy. They called for Poles to take over areas hitherto dominated by the Jewish minority and thus complete the building of a modern nation. The Polish national press described the Jewish influence on Polish culture in a negative way. Although all areas of Polish culture were deemed to be imbued with a Jewish spirit, cer tain issues attracted particular attention. Nationalists were interested in Jewish influence in the media, which most strongly shaped the worldview of Poles. In the 1930s, a huge role in forming public opinion was played by the press, which in the opinion of the nationalists was dominated by Jews, who, in addition to periodicals in Yiddish and Hebrew, also published numerous titles in Polish. Jewish influence on the formation of Polish opinion was not limited to the press. In the nationalists’ view,
Jews played a significant role in Polish Radio. Cinematography was also considered to be completely dominated by Jews. The Jewish influence was seen as concerning practically every stage of film production, as well as distribution, since a significant number of cinemas were owned by Jews. According to the nationalists, film’s immense popularity made it the perfect medium to promote the 'Jewish spiriti For similar reasons, Jewish influence was combatted in music, especially in its entertainment form, where the promotion of values alien to Poles was also perceived. Literature, theatre and the visual arts were regarded as being dom inated by Jews. By combatting any manifestations of the “Jewish spirit” in culture, the nation alists sought to promote art that was indigenously Polish. The presence of Jewish students and Jewish teachers in Polish primary and secondary schools was consistently opposed. Nationalists feared a negative influence of young Jews on their Polish peers and called for the introduction of separate schools for both nationalities. Threats to higher education were perceived differently. Nationalists were concerned about the number of Jewish students, far exceeding the percentage of this minority group in society. The excess of Jewish students was seen as a threat that would dominate Poland’s elites in future. Jewish dominance in the so-called free professions was also opposed with particular force. Polish nationalists clearly foregrounded Jewish issues, whose significance was greatly exag gerated. The proliferation of Jewish-related publications grew with
the passage of time and was only slightly muted in the final months before the outbreak of the Second World War due to war preparations. Invariably, however, the image of the Jewish community emerging from journalis tic and press texts was unequivocally negative. Translated by Rob Pagett Bayerische StaairbiMiothek Munchen |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Głębocki, Bohdan ca. 20./21. Jh |
| author_GND | (DE-588)1294104128 |
| author_facet | Głębocki, Bohdan ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Głębocki, Bohdan ca. 20./21. Jh |
| author_variant | b g bg |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049022314 |
| ctrlnum | (OCoLC)1389182398 (DE-599)BVBBV049022314 |
| edition | Wydanie I. |
| era | Geschichte 1930-1939 gnd |
| era_facet | Geschichte 1930-1939 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03658nam a2200625 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV049022314</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230823 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230627s2023 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788323241546</subfield><subfield code="9">978-83-232-4154-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1389182398</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049022314</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Głębocki, Bohdan</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1294104128</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Wszędzie i zawsze ... Żydzi</subfield><subfield code="b">obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939</subfield><subfield code="c">Bohdan Głębocki</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Everywhere and always ... Jews</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Poznań</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Naukowe UAM</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">546 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Seria Historia / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny</subfield><subfield code="v">nr 249</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Nationaldemokratische Partei</subfield><subfield code="g">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4212764-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1930-1939</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Żydzi / Polska / 1900-1945</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Prasa / Polska / 1900-1945 / tematy, motywy</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Żydzi / w prasie / Polska / 1900-1945</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Berichterstattung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4005709-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Presse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047150-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Nationaldemokratische Partei</subfield><subfield code="g">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4212764-6</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Presse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047150-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Berichterstattung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4005709-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1930-1939</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, PDF</subfield><subfield code="z">978-83-232-4155-3</subfield></datafield><datafield tag="810" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny</subfield><subfield code="t">Seria Historia</subfield><subfield code="v">nr 249</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV037487956</subfield><subfield code="9">249</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230823</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034285190</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">070.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polen |
| id | DE-604.BV049022314 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:14:10Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:53:03Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788323241546 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034285190 |
| oclc_num | 1389182398 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 546 Seiten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20230823 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Wydawnictwo Naukowe UAM |
| record_format | marc |
| series2 | Seria Historia / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny |
| spelling | Głębocki, Bohdan ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)1294104128 aut Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Bohdan Głębocki Everywhere and always ... Jews Wydanie I. Poznań Wydawnictwo Naukowe UAM 2023 546 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Seria Historia / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny nr 249 Zusammenfassung in englischer Sprache Nationaldemokratische Partei Polen (DE-588)4212764-6 gnd rswk-swf Geschichte 1930-1939 gnd rswk-swf Żydzi / Polska / 1900-1945 jhpk Prasa / Polska / 1900-1945 / tematy, motywy jhpk Żydzi / w prasie / Polska / 1900-1945 jhpk Berichterstattung (DE-588)4005709-4 gnd rswk-swf Presse (DE-588)4047150-0 gnd rswk-swf Juden (DE-588)4028808-0 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Nationaldemokratische Partei Polen (DE-588)4212764-6 b Juden (DE-588)4028808-0 s Presse (DE-588)4047150-0 s Berichterstattung (DE-588)4005709-4 s Geschichte 1930-1939 z DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe, PDF 978-83-232-4155-3 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Filozoficzno-Historyczny Seria Historia nr 249 (DE-604)BV037487956 249 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Głębocki, Bohdan ca. 20./21. Jh Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Nationaldemokratische Partei Polen (DE-588)4212764-6 gnd Żydzi / Polska / 1900-1945 jhpk Prasa / Polska / 1900-1945 / tematy, motywy jhpk Żydzi / w prasie / Polska / 1900-1945 jhpk Berichterstattung (DE-588)4005709-4 gnd Presse (DE-588)4047150-0 gnd Juden (DE-588)4028808-0 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4212764-6 (DE-588)4005709-4 (DE-588)4047150-0 (DE-588)4028808-0 (DE-588)4046496-9 |
| title | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 |
| title_alt | Everywhere and always ... Jews |
| title_auth | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 |
| title_exact_search | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 |
| title_exact_search_txtP | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 |
| title_full | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Bohdan Głębocki |
| title_fullStr | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Bohdan Głębocki |
| title_full_unstemmed | Wszędzie i zawsze ... Żydzi obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 Bohdan Głębocki |
| title_short | Wszędzie i zawsze ... Żydzi |
| title_sort | wszedzie i zawsze zydzi obraz spolecznosci zydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w polsce w latach 1930 1939 everywhere and always jews the image of the jewish community in national camp press and journalism in poland from 1930 1939 |
| title_sub | obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 = Everywhere and always ... Jews : the image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 |
| topic | Nationaldemokratische Partei Polen (DE-588)4212764-6 gnd Żydzi / Polska / 1900-1945 jhpk Prasa / Polska / 1900-1945 / tematy, motywy jhpk Żydzi / w prasie / Polska / 1900-1945 jhpk Berichterstattung (DE-588)4005709-4 gnd Presse (DE-588)4047150-0 gnd Juden (DE-588)4028808-0 gnd |
| topic_facet | Nationaldemokratische Partei Polen Żydzi / Polska / 1900-1945 Prasa / Polska / 1900-1945 / tematy, motywy Żydzi / w prasie / Polska / 1900-1945 Berichterstattung Presse Juden Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034285190&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV037487956 |
| work_keys_str_mv | AT głebockibohdan wszedzieizawszezydziobrazspołecznoscizydowskiejwprasieipublicystyceobozunarodowegowpolscewlatach19301939everywhereandalwaysjewstheimageofthejewishcommunityinnationalcamppressandjournalisminpolandfrom19301939 AT głebockibohdan everywhereandalwaysjews |