Lagrowi ludzie: śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Gdynia
Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart
2022
Sztutowo Muzeum Stutthof w Sztutowie Łódź Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Literaturverzeichnis Register // Personenregister Register // Ortsregister Abstract Inhaltsverzeichnis |
| Beschreibung: | 688 Seiten Illustrationen, Faksimiles, Porträts 24 cm |
| ISBN: | 9788375918885 8375918881 9788396482624 8396482624 9788377297087 8377297086 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048993824 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230804 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 230609s2022 xx ac|| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788375918885 |9 978-83-7591-888-5 | ||
| 020 | |a 8375918881 |9 83-7591-888-1 | ||
| 020 | |a 9788396482624 |9 978-83-964826-2-4 | ||
| 020 | |a 8396482624 |9 83-964826-2-4 | ||
| 020 | |a 9788377297087 |9 978-83-7729-708-7 | ||
| 020 | |a 8377297086 |9 83-7729-708-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1389181488 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048993824 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-Re13 |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Owsiński, Marcin |d 1975- |e Verfasser |0 (DE-588)117549593X |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Lagrowi ludzie |b śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie |c Marcin Owsiński |
| 246 | 1 | 0 | |a Śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) |
| 264 | 1 | |a Gdynia |b Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart |c 2022 | |
| 264 | 1 | |a Sztutowo |b Muzeum Stutthof w Sztutowie | |
| 264 | 1 | |a Łódź |b Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński | |
| 300 | |a 688 Seiten |b Illustrationen, Faksimiles, Porträts |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache | ||
| 610 | 2 | 7 | |a Konzentrationslager Stutthof |0 (DE-588)4311349-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1945-1946 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Strafverfolgung |0 (DE-588)4057803-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalsozialistischer Verbrecher |0 (DE-588)4171231-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Kriegsverbrecherprozess |0 (DE-588)4033154-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Verbrechen gegen die Menschlichkeit |0 (DE-588)4124385-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 2 | |a Stutthof (niemiecki obóz koncentracyjny) | |
| 653 | 0 | |a Ludobójstwo niemieckie (1939-1945) | |
| 653 | 0 | |a Niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne | |
| 653 | 0 | |a Procesy załogi Stutthofu (1946-1947) | |
| 653 | 0 | |a Strażnicy obozów | |
| 653 | 0 | |a Śledztwo i dochodzenie | |
| 653 | 0 | |a Więźniowie obozów | |
| 653 | 2 | |a Polska | |
| 653 | 2 | |a Sztutowo (woj. pomorskie, pow. nowodworski, gm. Sztutowo) | |
| 653 | 0 | |a Strażnicy obozowi | |
| 653 | 0 | |a Obozy koncentracyjne / aspekt psychologiczny | |
| 653 | 0 | |a Zbrodnie wojenne / procesy / Polska / 1945-1970 | |
| 653 | 0 | |a Deportowani | |
| 653 | 2 | |a Stutthof (Polska ; obóz koncentracyjny) | |
| 653 | 4 | |a 1901-2000 | |
| 653 | 4 | |a 1939-1945 | |
| 653 | 4 | |a 1945-1989 | |
| 653 | 6 | |a Monografia | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Strafverfolgung |0 (DE-588)4057803-3 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Verbrechen gegen die Menschlichkeit |0 (DE-588)4124385-7 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Nationalsozialistischer Verbrecher |0 (DE-588)4171231-6 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Konzentrationslager Stutthof |0 (DE-588)4311349-7 |D b |
| 689 | 0 | 5 | |a Kriegsverbrecherprozess |0 (DE-588)4033154-4 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte 1945-1946 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Wydawnictwo Region |4 pbl | |
| 710 | 2 | |a Muzeum Stutthof (Sztutowo) |4 pbl | |
| 710 | 2 | |a Księży Młyn Dom Wydawniczy, Michał Koliński |4 pbl | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230628 | |
| 940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
| 942 | 1 | 1 | |c 340.09 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09044 |g 43 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034257120 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1825744103520862208 |
|---|---|
| adam_text |
Bibliografia I. Źródła archiwalne Akta USC Gminy Sztutowo Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Bydgoszczy Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Gdańska Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Ulm (Niemcy) Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Wetter (Niemcy) Dokumenty ruchu ludności Archiwum Akt Nowych w Warszawie Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych HWiOK. Okręg Gdańsk Archiwum Fundacji Generał Zawackiej w Toruniu Teczki personalne członków pomorskiej konspiracji Archiwum Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku Książka wpisów ciał do prosektorium 591
592 Į Lagrowi ludzie Archiwum Gedenkstätte und Museum Sachsenhausen Dokumentacja osobowa więźniów Materiały członków załogi SS Materiały na temat więźniów obozu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku i Warszawie Akta osobowe funkcjonariuszy UB Akta personalne więźniów Akta Prokuratora Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku w sprawie Jana Preissa Akta Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku w sprawie Jana Breita Akta sprawy karnej dotyczącej przynależności do hitlerowskich organizacji SS i Gestapo w Gdańsku, zabijania, bicia i gładzenia więźniów i jeńców wo jennych w obozie Stutthofw okresie od września 1939 r. do początku 1945 r. oraz udziału w masowych aresztowaniach Polaków w Gdańsku we wrześniu 1939 r. i konwojowaniu ich do więzienia przeciwko: Teodor Konrad Jakub Meier/Meyer, imię ojca: Traugott, ur. 6-11-1904 r. i innym, tj. oskarżonym o czyny z art. 1, 2 і 4 Dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: Władysław Tomczak/Tomczyk, imię ojca: Józef, ur. 30-01-1915 r., oskarżonemu o to, że w okresie od 1942 r. do stycznia 1945 r., będąc blokowym w obozie koncentracyjnym Stutthof za bijał i znęcał się nad więźniami będącymi pod jego nadzorem, tj. o czyny z art. 1 § 1 pkt a Dekretu PKWN z dnia 31-08-1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego w brzmie niu Dekretu
z dnia 16-02-1945 r. Akta w sprawie karnej dot. współdziałania z władzami okupacyjnymi i udział w znęcaniu się i zabijaniu osób osadzonych w obozie koncentracyjnym Stutthof przezfunkcjonariuszy tegoż obozu w okresie od września 1939 r. do stycznia 1945 r., prowadzonej przeciwko: John Pauls, imię ojca: Johann, ur. 9-08.1908 r. i innym, tj. oskarżonym o czyny z art. 1 Dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. Akta w sprawie karnej dot. znęcania się i mordowania więźniów obozu koncen tracyjnego w Stutthofie oraz działania na szkodę ludności cywilnej w czasie II wojny światowej, prowadzonej przeciwko: Józef Reiter i inni, tj. oskarżo nym o czyny z art. 1 Dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: John Pauls, imię ojca: Johann, ur. 9-02.1908 r. i innym, oskarżonym, o to, ze w okresie od września 1939 r. do stycznia 1945 r. dokonywali zabójstw oraz znęcali sięfizycznie nad więźniami
Bibliografia I obozu koncentracyjnego Stutthof, tj. o czyny art. 1 paragrafla Dekretu PKWN z dnia 31-08.1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrod niarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: Wilhelm Bogdan, imię ojca: Jan, ur. 29-12-1920 r., oskarżonego o to, że w 1940 r. w Gdańsku-Wrzeszczu będąc kucharzem obozowym bił Polaków Akta w sprawie zbrodni nazistowskich popełnionych na terenie byłego obozu kon centracyjnego Stutthof z lat 1945-46 Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce Kartoteka odtworzeniowa b. SB WUSW w Gdańsku, Elblągu, Słupsku Obóz koncentracyjny Stutthof (Konzentrationslager Stutthof) Obóz w Stutthofie, zdjęcia, korespondencja 1945-1957 Repertorium nadzoru nad sprawami śledczymi prokuratur powiatowych Wydzia łu IV Prokuratury Wojewódzkiej w Gdańsku za lata 1951-1953 Repertorium wykonania kar "W" Wydziału III Prokuratury Wojewódzkiej w Gdańsku za 1951 r. (nr 793-2022) Sąd Okręgowy w Gdańsku 1945-1950 Specjalny Sąd Karny w Gdańsku Zbiórfotografii Archiwum Instytutu Pileckiego Materiały ze zbiorów niemieckich. Dokumentacja władz Wolnego Miasta Gdańska Archiwum KZ-Gedenkstätte Neuengamme Listy transportowe więźniów Archiwum Muzeum Stutthof: Akta personalne załogi SS obozu Stutthof Archiwum Ikonograficzne Archiwum Zakładowe Muzeum Stutthof Elektroniczna baza danych więźniów Kartoteka osobowa więźniów Kolekcja Konrada Ciechanowskiego Kolekcja Marka Orskiego Kommandantur (Wydział I - Rozkazy komendanta) Księgi ewidencyjne
więźniów Księgi przyjęć i wypisów ze szpitala Księgi zgonów więźniów 593
594 I Lagrowi ludzie Listy przebywających na blokach Listy transportowe więźniów Raporty o stanie dziennym obozu Rozkazy komendanta obozu za 1942-1945 Teczki personalne więźniów Wykazy wypisywanych ze szpitala Verwaltung KL Stutthof (Wydział IV - gospodarczy) Zbiory muzealiów Zbiory specjalne Archiwum Muzeum Więzienia Pawiak w Warszawie Kartoteka więźniów Pawiaka Archiwum Narodowe USA/ National Archives and Records Administration (NARA) Konzentrationslager Stutthof Archiwum Niemieckiego Czerwonego Krzyża w Monachium Kartoteka osobowa Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Prokuratura Sądu Krajowego w Bydgoszczy Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku Gminna Rada Narodowa w Sztutowie Archiwum Państwowe w Gdańsku Akta więzienne Archiwum Państwowe w Poznaniu Spis zweryfikowanych uczestników Powstania Wielkopolskiego Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu Akta KL Buchenwald Akta personalne i fotografie więźniów Archiwum Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Maszynopis pracy doktorskiej Alfonsa Wojewskiego Archiwum Zakładowe Muzeum Stutthof
Bibliografia I 595 Archiwum Koła Stutthofw Sopocie Bundesarchiv Lichterfelde Oberreichsanwalt beim Volksgerichtshof Centralne Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej (САМО)/ Центральный архив Министерства обороны Российской Федерации (ЦАМО) Dokumentacja sprawozdawcza 2 Frontu Białoruskiego International Tracing Service/ International Center on Nazi Persecution w Bad Arolsen Dokumenty więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych II. Materiały źródłowe publikowane Adreßbuch 1929/30 der Städte Lauenburg und Leba sowie des Kreises Lauenburg i. Pom., Lauenburg: Badengoth, 1929. Adreßbuch der Städte Lauenburg und Leba sowie des Kreises Lauenburg i. Pom. 1938, Lauenburg Pom.: Badengoth, 1938. Adressbuch fur Danzig und Vororte 1928. Danziger Einwohnerbuch: mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot 1929. Danziger Einwohnerbuch 1931 mitalien eingemeindeten Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch: mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot 1933. Danziger Einwohnerbuch 1934 mit Ohra, Oliva, Zoppot und den neueingemein deten Vororten. Danziger Einwohnerbuch 1935 mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch 1936/1937 mit allen Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch 1939 mit allen Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch : mitalien eingemeindeten Vororten und Zoppot 1942. Einwohnerbuch der Danziger Landkreise 1927/28. Dziennik Ustaw RP 1944-1946,1950. Grochowina Sylwia, Kącka Katarzyna, Polityka niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim. Dokumentacja wybranych problemów, Toruń 2018. Kamiński Stanisław, Materiały do działalności
SS-Wachsturmbann „Eimann” na terenie Gdańska i Pomorza (wrzesień-grudzień 1939), „Zapiski Historyczne” 1974, tom XXXIX, z. 2, s. 77-87. Kogo szukasz? Informator dla handlu i przemysłu. Spis mieszkańców. Gdynia Gdańsk Pomorze, Wybrzeże, Gdynia 1937.
596 I Lagrowi ludzie Książka adresowa przemysłu, handlu i rzemiosła miasta Poznania 1925. Księga Adresowa Gdyni: miasta, portu i wybrzeża polskiego zpółwyspem helskim 1933. Książka adresowa miasta Bydgoszczy na rok 1933. Księga Adresowa Miasta Bydgoszczy: 1936/37. Księga adresowa miasta stołecznego Poznania na rok 1933. Księga adresowa ziem zachodniej Polski. Gdynia - Wybrzeże. Województwo Po morskie. Z informatorami Warszawa, Gdańsk, Poznań, Śląsk, Kraków 19371938, Gdynia 1938. Mapa Wielka Gdynia, skala 1:15000, 1936. Monitor Polski 1932. Niemcy w Polsce. Wybór dokumentów 1945-1950, pod red. Daniela Boćkowskiego, է. IV. Pomorze Gdańskie i Dolny Śląsk, wybór i opracowanie dokumentów Ingo Eser, Witold Stankowski, Claudia Craft, Stanisław Jankowiak, Warsza wa 2001. Postanowienia Sądu Najwyższego, 1948. III. Prasa i wydawnictwa ciągłe „Dziennik Bałtycki”, 1945-1946. „Gazeta Ludowa”, 1946. „Głos Ludu”, 1946. „Głos Wielkopolski”, 1945. „Ilustrowany Kurier Polski”, 1946. „Przekrój”, 1946. „Robotnik Pomorski”, 1946. „Wiatr od morza”, 1946. „Wici”, 1946. „Ziemia Pomorska”, 1946. „Zrzesz Kaszebsko”, 1946 „Życie Warszawy”, 1946. IV. Relacje Archiwum Muzeum Stutthof: Wspomnienia i relacje byłych więźniów (maszynopisy, t. I-XXVIII) Archiwum Programu Ostatni Świadkowie 2008-2012
Bibliografia I V. Dzienniki, pamiętniki, wspomnienia, wywiady Badziąg Kaźmierz Antoni, Był taki czas. Wspomnienia pomorskiego harcerza, Sztutowo 2016. Coradello Aldo, Co się działo w Stutthofie?, Warszawa 2011. Dolny Jan, Wspomnienia z obozu w Stutthofie i Potułicach więźnia o numerze 9889 w latach 1940-1945, Gdańsk 2020. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Stutthof. Ze wspomnień więźnia obozu koncentracyj nego, Warszawa 1946. Franki Victor E„ Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holo caustu, Warszawa 2015. Gamm Rudolf, Swastyka nad Gdańskiem, Warszawa 1960. Kępa Oksywska 1939. Relacje uczestników walk lądowych, pod red. Wacława Tyma i Andrzeja Rzepniewskiego, Gdańsk 1985. Kobiety pistolety. Opowieść jednej z ostatnich żyjących zbuntowanych kobiet z obozu Stutthof. Sanitariuszka pułku „Baszta” Maria Kowalska w rozmowie z Wiktorem Krajewskim, Warszawa 2022. Levi Primo, Czy to jest człowiek?, Kraków 2008. Mitura Wacław, Za drutami Stutthofu. Wspomnienia więźnia Stutthofu, Byd goszcz 1985. Stachurski Stanisław, Ze wspomnień prokuratora Specjalnego Sądu Karnego, [w:] Próba wspomnień. Gdańsk 1945-1946, pod red. Marii Urbanowicz, Gdynia 1968, s. 61-65. W cieniu obozu Stutthof: martyrologia więźniów w gdańskim obozie Neufahrwasser (1939-1940) i Aussenstelle Westerplatte (1939-1941). Wybór relacji i wspo mnień, wstęp i opracowanie Wojciech Turek, Gdańsk 2020. Wspomnienia byłego więźnia KL Stutthof Janusza Leleno, ur. 1927 roku, nr obo zowy 78912, „Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego” 2000, nr 13, s. 44-51. Zwarra Brunon, Gdańsk 1939. Wspomnienia
Polaków ֊ Gdańszczan, Gdańsk 2002. VI. Opracowania Adamska Jolanta, Sziling Jan, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyj nych. Transport 527 duchownych 13 grudnia 1940 roku z Sachsenhausen do Dachu, Warszawa 2007. Andrzejewski Marek, Opposition und Widerstand in Danzig 1933 bis 1939, Bonn 1994. 597
598 Į Lagrowi ludzie Anduła Kamil, Bitwa w Pradolinie Redy-Łeby. Działania bojowe sowieckich wojsk pancernych na kierunku Gdyni (6-16 marca 1945r.), „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2020, nr 4, s. 42-83. Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim wiatach 1945-1990. Obsada sta nowisk kierowniczych, wstęp i opracowanie Marcin Węgliński, Gdańsk 2010. Arendt Hannah, Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Kraków 2010. Ayaß Wolfgang, „Asoziale1’ im Nationalzosialismus, Stuttgart 1995. Baliszewski Dariusz, Kunert Andrzej Krzysztof, Ilustrowany przewodnik po Pol sce stalinowskiej 1944-1956. Tom 1:1944-1945, Warszawa 1999. Bartnicki Jerzy, Bydgoszcz w roku 1939, Bydgoszcz 1985. Batawia Stanisław, Rudolf Hoess, komendant obozu koncentracyjnego w Oświę cimiu, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce” 1951, t. VII, s. 9-58. Batawia Stanisław, Wpływ ostatniej wojny na przestępczość nieletnich, „Psycholo gia Wychowawcza” 1948, t. XIII, nr 1-2, s. 215-227. Bauer Piotr, Polak Bogusław, Armia „Poznań” w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982. Baziur Grzegorz, Armia Czerwona na Pomorzy Gdańskim 1945-1947, Warszawa 2003. Berendt Grzegorz, W Republice Weimarskiej i Trzeciej Rzeszy (1919-1945), [w:] Dzieje Lęborka, pod red. Józefa Borzyszkowskiego, Lębork-Gdańsk 2009, s. 425-554. Bernaś Franciszek, Mikulska-Bernaś Julitta, Bydgoski wrzesień, Warszawa 1988. Bieniecki Ireneusz, Służba i życie codzienne personelu Flotylli Rzecznej Marynar ki Wojennej na Polesiu w latach 1919-1939, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2018, nr 101, s. 159-173. Birt
Marcin, Dekret sierpniowy PKWN z 1944 roku jako instrument legalizacji władzy komunistycznej w Polsce, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitary zmem” 2019, t. 41, nr 4, s. 65-85. Bogacka Marta, Obozowe lata Tadeusza Pietrzykowskiego - boksera, który pię ściami wywalczył sobie życie, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2012, nr 2 (20), s. 139-166. Bogdanowicz Stanisław, Karol Maria Splett. Biskup gdański czasu wojny. Więzień specjalny PRL, Gdańsk 1995. Bolduan Tadeusz, Biskup Carl Maria Splett od mitów ku prawdzie, „Studia Pelplińskie” 1993, t. 20, s. 79-96. Borchers Roland, Zbrodnie nazistowskie w powiecie kościerskimjesienią 1939 roku, „Acta Cassubiana” 2011, nr 13, s. 153-178.
Bibliografia Į Borzyszkowski Józef, Konsekwencje wpisu na Deutsche Volksliste, [w:] Polityka germanizacyjna Trzeciej Rzeszy na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945. Materiały sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 18 listopada 2006 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2007, s. 83-93. Browning Christopher, Zwykli ludzie. 101. Policyjny Batalion Rezerwowy i „osta teczne rozwiązanie” w Polsce, Warszawa 2000. Bryja Marcin, Ledwoch Janusz, Jednostki Waffen-SS 1939-1945, Warszawa 1996. Burczyk Dariusz, Specjalny Sąd Karny i Prokuratura Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku 1945-1946, Gdańsk 2016. Bykowska Sylwia, Działalność Komisji Weryfikacyjnej w Gdańsku w latach 1945-1947 na tle sytuacji społecznej, „Rocznik Gdański” 2015-2016, t. LXXV-LXXVI, s. 167-180. Bykowska Sylwia, Rehabilitacja i weryfikacja narodowościowa ludności polskiej w województwie gdańskim po II wojnie światowej, Gdańsk 2012. Bykowska Sylwia, Zbrodnia i kara jako rytuał. Gdański proces stutthofskich zbrod niarzy, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2015, t. 23, s. 49-87. Cebulak Kazimierz, Orski Marek, Wykorzystanie niewolniczej i przymusowej siły roboczej przy pracach hydrotechnicznych w Delcie Wisły i nad Zalewem Wi ślanym w latach II wojny światowej, [w:] Od Westerplatte do Norymberg։. Druga wojna światowa we współczesnej historiografii, muzealnictwie i edu kacji, pod red. Piotra Chruścielskiego i Marcina Owsińskiego, Sztutowo 2009, s. 216-228. Chinciński Tomasz, Machcewicz Paweł, Wokół wydarzeń bydgoskich z 3-4 wrze śnia 1939 roku, [w:] Bydgoszcz 3-4 września 1939. Studia i dokumenty,
pod red. Tomasza Chincińskiego i Pawła Machcewicza, Warszawa 2008, s. 8-39. Chrzanowski Bogdan, Relacje ludności polskiej i niemieckiej na Pomorzu pod czas II wojny światowej oraz po jej zakończeniu [w:] Wymiary zmienności społecznej współczesnej Europy, pod red. Sylwii Bykowskiej, Gdańsk 2013, s. 263-296. Chrzanowski Bogdan, Gąsiorowski Andrzej, Steyer Krzysztof, Polska Podziemna na Pomorzu w latach 1939-1945, Gdańsk 2005. Chyrek Agnieszka, Niemcy, obywatele byłego Wolnego Miasta Gdańska w zało dze obozu Stutthof (1939-1945), [w:] Władze i społeczeństwo niemieckie na Pomorzu Wschodnim i Kujawach w latach okupacji niemieckiej (1939-1945), pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2005, s. 153-188. Ciechanowski Konrad, Armia „Pomorze” 1939, Warszawa 1983. Ciechanowski Konrad, Hitlerowski obóz w Gdańsku-Nowym Porcie (Zivilgefan genenlager Neufahrwasser) 1IX1939-1IV1940, ZMS 1984, nr 5, s. 49-86. 599
600 I Lagrowi ludzie Ciechanowski Konrad, Obozy internowania na Pomorzu Gdańskim od września 1939 do marca 1945 roku, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 49-78. Ciesielska Maria, Tyfus - groźny zabójca i cichy sprzymierzeniec, Warszawa 2015. Cieślak Tadeusz, Oranienburg-Sachsenhausen. Hitlerowskie obozy koncentracyj ne 1933-1945, Warszawa 1972. Cywiński Piotr Μ. A., Auschwitz. Monografia człowieka, Oświęcim 2021. Czerwiński Daniel, Obóz dla Niemców w Wejherowie - zarys zagadnienia, ZMS 2016, nr 4 (14), s. 179-191. Czerwiński Daniel, Pierwsza dekada. Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945-1956, Gdańsk 2016. Cziborra Pascal, Frauen im KZ. Möglichkeiten und Grenzen der historischen For schung am Beispiel des KZ Flossenbürg und seiner Außenlage, Bielefeld 2010. Daniluk Jan, Miasta skoszarowane. Gdańsk i Sopot jako garnizon Wehrmachtu w latach 1939-1945, Gdańsk 2019. Daniluk Jan, Niespokojne lato. Sytuacja w Gdańsku w przededniu wybuchu II woj ny światowej (czerwiec-sierpień 1939), „Argumenta Historica. Czasopismo Naukowo-Dydaktyczne” 2015, nr 2, s. 18-38. Daniluk Jan, Obóz karny SS i policji w Maćkowach pod Gdańskiem, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2011, nr 2 (18), s. 217-232. Daniluk Jan, SS w Gdańsku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2013. Dieckert Kurt, Grossmann Horst, Bój o Prusy Wschodnie. Kronika dramatu 1944-1945, Gdańsk 2011. Dimsdale Joel E., Psychologia zła. Jak Hitler omamił umysły, Warszawa 2017. Domański Henryk, Rzewuski Witold, Procesy zbrodniarzy Majdanka i stan aktu alnie prowadzonych
śledztw, „Zeszyty Majdanka” 1971, t. 5, s. 33-58. Dończyk Franciszek, Stalag XIA Altengrabow, Wrocław 1959. Drywa Danuta, Ruch transportów między KL Stutthof a innymi obozami, ZMS 1990, nr 9, s. 5-31. Drywa Danuta, Społeczeństwo niemieckie wobec więźniów żydowskich KL Stut thof i jego podobozów, [w:] Władze i społeczeństwo niemieckie na Pomorzu Wschodnim i Kujawach w latach okupacji niemieckiej (1939-1945). Materiały XIV sesji popularnonaukowej w Toruniu, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2005, s. 135-152. Drywa Danuta, Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym Stutthof (wrzesień 1939 - maj 1945), Gdańsk 2001. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Obóz koncentracyjny Stutthof, Gdynia 1966. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Police, Warszawa 1974.
Bibliografia I 601 Dyskant Józef Władysław, 19 września 1939 roku - ostatni dzień obrony Oksywia, [w:] Siły zbrojne ֊ polityka. Studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Przybyl skiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. Piotra Kurlendy, Jerzego Romanowicza, Andrzeja Rossy i Bogdana Zalewskiego, Toruń 2005, s. 91-102. Erpel Simone, Einführung, [w:] Im Gefolge der SS: Aufseherinnen des Frauen-KZ Ravensbrück. Begleitband zur Ausstellung, pod red. Simone Erpel, Berlin 1995, s. 15-38. Evans Richard J., Trzecia Rzesza u władzy, Oświęcim 2017. Evans Richard J., Wojna Trzeciej Rzeszy, Oświęcim 2017. Ferenc Ewa, Bibliografia KL Stutthof, Gdańsk 1991. Ferenc Ewa, Budowa i rozbudowa obozu koncentracyjnego Stutthof (2 września 1939-31 grudnia 1944), [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 105-115. Filip Krzysztof, Komendanci wojewódzcy Milicji Obywatelskiej w Gdańsku w la tach 1945-1949, [w:] Policja gdańska na przestrzeni wieków. Wybrane zagad nienia, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdańsk 2012, s. 157-188. Forczyk Robert, Fali Weiss. Najazd na Polskę 1939, Poznań 2020. Frankowski Marek T„ Ludzie i bestie. Socjologiczne studium mikrostruktur spo łecznych niemieckiego obozu koncentracyjnego, Warszawa 2003. Garbe Detlef, Konzentrationslager Nauengamme - Stammlager, [w:] Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager, pod red. Wolfganga Benza i Barbary Distel, Band 5, München 2007, s.313-346. Garbe Detlef, Konzentrationslager Sachsenhausen - Aussenkommados: Neuen gamme, [w:] Der Ort des
Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Kon zentrationslager, pod red. Wolfganga Benza i Barbary Distel, Band 3, Mün chen 2006, s. 233-237. Gawron Mirosław, Budowa pierwszej szkoły w Gdyni Cisowie w 1868 roku, „Ze szyty Gdyńskie” 2012, nr 7, s. 43-57. Gąsiorowski Andrzej, Geneza i początki ruchu oporu na Pomorzu Gdańskim, Gdańsk 1991. Gąsiorowski Andrzej, Niemiecka policja w Gdańsku w okresie II wojny światowej (struktury-zadania-działalność), [w:] Policja gdańska na przestrzeni wieków. Wybrane zagadnienia, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdańsk 2012, s. 91-120. Gąsiorowski Andrzej, W dniach wojny 1939 roku i okupacji niemieckiej, [w:] Dzie je gminy Wejherowo, pod red. Bogusława Brezy, Kraków 2013, s. 451-518.
602 I Lagrowi ludzie Gdynia 1939. Losy ludzi i miasta. Katalog wystawy, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdynia 2009. Gliniecki Tomasz, Panto Dymitr, Krzywy obraz wojny. Armia Czerwona w Gdań sku i Prusach w 1945 roku, Gdańsk 2019. Gliniecki Tomasz, Owsiński Marcin, Stutthof 9/0 maja 1945. Historia i pamięć, Sztutowo 2020. Gliniecki Tomasz, Walki Armii Czerwonej w delcie Wisły. Styczeń-maj 1945, Gdynia-Sztutowo 2019. Gliński Mirosław, Organizacja i obsada personalna szpitala w obozie koncentra cyjnym Stutthof, ZMS 1976, nr 1, s. 9-43. Gliński Mirosław, Organizacja obozu koncentracyjnego Stutthof (1 września 1939 - 9 maja 1945), ZMS 1979, nr 3, s. 5-230. Gliński Mirosław, Załoga obozu koncentracyjnego Stutthof (1IX1939-9 V՜ 1945). Część II, ZMS 1985, nr 6, s. 97-120. Grabowska Janina, Ewakuacja lądowa obozu centralnego, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 289-299. Grabowska Janina, Marsz Śmierci. Ewakuacja piesza więźniów KL Stutthof i jego podobozów (25 stycznia - 3 maja 1945), Gdańsk 1992. Grabowska Janina, Odpowiedzialność za zbrodnie popełnione w Stutthofie. Proce sy, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steuera, Warszawa 1988, s. 319-321. Grabowska Janina, Więźniowie. Przyczyny osadzenia w obozie. Transporty przy chodzące, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 116-129. Grabowska-Chałka Janina, Stutthof. Przewodnik - informator historyczny, Gdańsk-Sztutowo 2014. Graczyk Daria, Portret kobiety w strukturach SS-Gefolge na
przykładzie obozu Stutthof, ZMS 2014, nr 12, s. 53-88. Grot Elżbieta, Tomkiewicz Monika, „Ausrotten” - eksterminacja na terenie mia sta i powiatu 1939-1945, [w:] Pruszcz Gdański - miasto i powiat w latach II wojny światowej 1939-1945, pod red. Piotra Semkowa, Pruszcz Gdański 2018, s. 118-158. Grot Elżbieta, Gdynianie w KL Stutthof, [w:] Wysiedlenia Polaków z Gdyni w la tach 1939-1945 przez okupanta niemieckiego. Materiały z VII sesji popular nonaukowej w dniu 2.10.2014 roku, Gdynia 2014, s. 11-49. Grot Elżbieta, Ewakuacja morska więźniów KL Stutthof przez Rugię do Danii w 1945 r., Sztutowo 2015. Grot Elżbieta, Z historii rodziny Lendzionów, wybitnych działaczy Polonii Gdań skiej, ZMS 2016, nr 4 (14), s. 127-139.
Bibliografia I 603 Grunberger Richard, Historia społeczna Trzeciej Rzeszy, Warszawa 1987. Gugała Józef, Podobozy Stutthofu i obozy pracy przymusowej na obszarze powiatu elbląskiego w latach 1939-1945, „Rocznik Elbląski” 1979, t. 8, s. 180-188. Gugała Józef, Podobozy Stutthofu i obozy pracy przymusowej na terenie Elbląga w latach 1939-1945, „Rocznik Elbląski” 1976, t. 7, s. 7-21. Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie 1939-1944, pod red. Zygmunta Mań kowskiego, Lublin 1988. Husemann Friedrich, Die guten Glaubens waren. Geschichte der SS-Polizei-Division (4. SS-Polizei-Panzer-Grenadier-Division), 1.1-2, Osnabruck 1971. Hilberg Raul, Sprawcy - ofiary - świadkowie. Zagłada Żydów 1933-1945, War szawa 2007. Historia Gdańska, tom IV/2:1920-1945, pod red. Edmunda Cieślaka, Sopot 1999. Jacewicz Wiktor, Woś Jan, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskoka tolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939-1945, t. 5, Warszawa 1981. Jagodziński Józef, Bunkry na ruinach. Szkice do historii KL Stutthof- Aussenlager Politz wstęp, edycja i opracowanie tekstu Paweł Knap, Szczecin 2009. Jankowska Agata, Ciało zbrodniarza. Wizualne reprezentacje procesu i egzeku cji Arthura Greisera, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2019, t. 41, nr 2, s. 125-146. Jasiński Łukasz, Sprawiedliwość i polityka. Działalność Głównej Komisji Badania Zbrod ni Niemieckich/Hitlerowskich w Polsce 1945-1989, Gdańsk-Warszawa 2018. Jastrzębski Włodzimierz, Terror i zbrodnia. Eksterminacja ludności polskiej i ży dowskiej w rejencji bydgoskiej w latach 1939-1945, Warszawa 1974. Jastrzębski
Włodzimierz, Sziling Jan, Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdań skim 1939-1945, Gdańsk 1979. Jezierska Maria Elżbieta, Kary obozowe na podstawie dokumentów obozu koncen tracyjnego Stutthofi ZMS 1990, nr 9, s. 93-286. Jezierska Maria Elżbieta, Straceni w obozie Stutthofi ZMS 1987, nr 7, s. 79-202. Jezierska Maria Elżbieta, Transporty więźniów Fortu VII w Toruniu do Stutthofu, ZMS 1981, nr 4, s. 159-174. Jezierska Maria Elżbieta, Ucieczki z obozu koncentracyjnego Stutthofna tle doku mentów, ZMS 1992, nr 10, s. 59-212. Kaczmarek Ryszard, Polacy w armii Kajzera na frontach pierwszej wojny świato wej, Kraków 2014. Kaienburg Hermann, Das Konzentrationslager Neuengamme 1938-1945, Bonn 1997.
604 I Lagrowi ludzie Kaienburg Hermann, Sachsenhausen-Stammlager, [w:] Der Ort des Terrors. Ge schichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager, pod red. Wolfgan ga Benza i Barbary Distel, Band 3, München 2006, s. 17-72. Kaniewski Stanisław, Odpowiedzialność karna sprawców zbrodni popełnionych w Konzentrationslager Stutthof, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrod ni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej” 19971998, t. XL, s. 162-172. Kardas Mariusz, Gdynia i jej władze w latach 1926-1950. Główne problemy pol skiej administracji publicznej miasta, Gdynia 2013. Kardas Mariusz, Okupacja hitlerowska Helu. Wybrane aspekty, „Zeszyty Nauko we Akademii Marynarki Wojennej” 2011, R. LII, nr 2 (185), s. 165-186. Kershaw łan, Do piekła i z powrotem. Europa 1914-1949, Kraków 2016. Kieser Egbert, Zatoka Gdańska 1945. Dokumentacja dramatu, Gdańsk 2003. Klafkowski Alfons, Obozy koncentracyjne hitlerowskie jako zagadnienie prawa międzynarodowego, Warszawa 1969. Kłusak Miron, Zachorowalność więźniów, jej przyczyny i lecznictwo w obozie kon centracyjnym Stutthof w latach 1939-1945, ZMS 1976, nr 1, s. 47-85. Kłys Agnieszka, Informator o zasobie archiwalnym Muzeum Stutthof, Sztutowo 2010. Kłys Agnieszka, Kalendarium osadzania i oznaczeń więźniów w obozie Stutthof w latach 1939-1945, ZMS 2014, nr 2 (12), s. 89-155. Kłys Agnieszka, W czerwonym trójkącie Twe wyznanie wiary, obok w białym polu Twe imię. Numeracja i sposób oznaczania więźniów w obozie Stutthof (19391945), Sztutowo 2015. Kłys Agnieszka, Wykaz więźniów zmarłych w obozie Stutthof od stycznia do wrze
śnia 1944 roku, ZMS 2020, nr 8 (18), s. 135-266. Kłys Agnieszka, Wykaz więźniów zmarłych w obozie Stutthof w 1943 roku, ZMS 2019, nr 7 (17), s. 107-277. Kłys Agnieszka, Z Pawiaka do Polic. Więźniowie z Pawiaka z obozie koncentra cyjnym Stutthof i podobozie Police к/ Szczecina, „Niepodległość i Pamięć” 2015, nr 4 (52), s. 41-84. Kogon Eugen, Państwo SS. Organizacja i funkcjonowanie niemieckiego obozu koncentracyjnego, Zakrzewo 2017. Kopociński Krzysztof, Kopociński Zbigniew, Wojny i okupacje z perspektywy płk. dr. Kazimierza Jana Płońskiego (1901-1970), starszego ordynatora oddziału skórno-wenerycznego 9. Szpitala Okręgowego w Brześciu nad Bugiem, „Le karz wojskowy” 2019, nr 3, s. 276-283. Kopociński Krzysztof, Kopociński Zbigniew, Zarys organizacji i działalności 9. Szpitala Okręgowego w Brześciu nad Bugiem w latach 1920-1939, „Archi wum Historii Filozofii i Medycyny” 2010, nr 73, s. 46-48.
Bibliografia I 605 Kosiarz Edmund, Wyzwolenie Polski Północnej 1945, Gdynia 1967. Kosko-Hołowczyc Agnieszka, Szczęściarz z rocznika 1917, Sztutowo 2014. Kott Jan, Kropka nad i, „Przekrój”, nr 67,21-27.07.1946. Kowalski Waldemar, Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Gdańsk 2003. Knopp Guido, SS. Przestroga historii, Warszawa 2004. Kompisch Katrin, Sprawczynie, Warszawa 2012. Kubicki Mateusz, Zbrodnia w leste szpęgawskim 1939-1940, Gdańsk-Warszawa 2019. Kulczycki John J„ Strajki szkolne w Zaborze Pruskim 1901-1907, Poznań 1993. Lavern Wolfram, KZ-Aufseherinnen - Parteigängerinnen der NSDAP?, [w:] Im Gefolge der SS: Aufseherinnen des Frauen-KZ Ravensbrück. Begleitband zur Ausstellung, pod red. Simone Erpel, Berlin 1995, s. 39-47. Leszczyński Kazimierz, Działalność Einsatzgruppen Policji Bezpieczeństwa na ziemiach polskich w 1939 roku w świetle dokumentów, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce” 1971, t. 22, s. 7-290. Libich Bogdan, Niemiecka ludność Lęborka po II wojnie światowej, [w:] Historia i literatura mniejszości narodowych i grup etnicznych na Pomorzu. Materiały z sesji popularnonaukowej, Lębork, 26 marca 2003 r., Lębork 2003, s. 32-39. Liczmańska-Małek Regina, Harcerski krzyż. Opowieść o moim ojcu, Gdańsk 2015. Lieske Dagmar, Unbequeme Opfer? „Berufsverbrecher” als Häftlinge im KZ Sach senhausen, Berlin 2016. Lipiński Piotr, Bierut. Kiedy partia była bogiem, Wołowiec 2017. Lipiński Piotr, Towarzysze Niejasnego, Warszawa 2003. Lubecka Joanna, Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem
Narodowym, Kraków 2021. Lubecka Joanna, Sprawcy w rękach ofiar - sprawiedliwość czy zemsta, [w:] Jak rodzi się zło: sprawcy, wykonawcy, pomocnicy, Oświęcim 2018, s. 195-212. Ławnik - sędzia społeczny. Informator, Warszawa 2015. Machcewicz Paweł, Paczkowski Andrzej, Wina, kara, polityka. Rozliczenia ze zbrodniami II wojny światowej, Kraków 2021. Majer Tomasz, Podstawy prawne działań represyjnych wobec przedstawicieli apa ratu państwowego II Rzeczypospolitej w Polsce po II wojnie światowej, „Stu dia Prawnoustrojowe” 2019, nr 44, s. 259-275. Marszalec Janusz, Z dziejów gdańskiej bezpieki 1945-1956. Wprowadzenie do pro blematyki, Gdańsk 2016.
606 I Lagrowi ludzie Mazanowska Izabela, Eksterminacja pacjentów szpitali psychiatrycznych na Po morzu Gdańskim w 1939 roku, [w:] Rozstrzelana niepodległość. Ofiary zbrod ni pomorskiej 1939. Materiały XXIX sesji naukowej w Toruniu z 22 listopada 2019 roku, pod red. Tomasza Cerana, Toruń 2020, s. 47-58. Mazur Grzegorz, Zygmunt Kapitaniak (1905-1971), „Zeszyty Historyczno-Polityczne SD” 1986, nr 1 (48), s. 70-80. Meier Jan Sebastian, Wykonawcy wyroków śmierci w Polsce w XX wieku. Historia nieznana, Toruń 2021. Mendel Maria, Gdańskie miejsca (nie)pamięci: wiedzieć, żeby nie wiedzieć, „Rocz nik Gdański” 2015-2016, t. 75-76, s. 181-191. Męclewski Alojzy, Neugarten 27. Z dziejów gdańskiego gestapo, Warszawa 1974. Mikołajczuk Barbara, Zakroczymska Monika, Gdyńskie kapliczki, figury i krzyże, Gdynia 2011. Milewski Józef, Kociewie w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945, Warszawa 1977. Musiol Teodor, Dachau 1933-1945, Katowice 1968. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Katalog wystawy głównej, Gdańsk 2016. Neitzel Sönnke, Welzer Harald, Żołnierze. Protokoły walk, zabijania i umierania, Warszawa 2014. Niwiński Piotr, Wydział Śledczy WUBP w Gdańsku w latach 1945-1956, [w:] „Przegląd więziennictwa polskiego. Kwartalnik poświęcony zagadnieniom kryminologicznym i penitencjarnym”. Wydanie specjalne: Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku 2005, nr 46, s. 95-118. Olbracht-Prądzyński Cezary, Wejherowo w latach 1945-1995, [w:] Historia Wej herowa, pod red. Józefa Borzyszkowskiego, Wejherowo 1998, s. 403-530. Olter Gerhard, Historii epidemii tyfusu w latach 1945-1946 w
gdańskim więzieniu ciąg dalszy, [w:] „Przegląd więziennictwa polskiego. Kwartalnik poświęcony zagadnieniom kryminologicznym i penitencjarnym”. Wydanie specjalne: Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku 2005, nr 46, s. 84-91. Orski Marek, Filie obozu koncentracyjnego Stutthof1939-1945, Gdańsk 2004. Orski Marek, Filie obozu koncentracyjnego Stutthof na terenie miasta Elbląga w latach 1940-1945, Gdańsk 1992. Orski Marek, Hopeill. Filia obozu koncentracyjnego Stutthof w Nadbrzeżu, Gdańsk 1994. Orski Marek, Niewolnicza praca więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof19391945, Gdańsk 1999. Orski Marek, Ostatnie dni obozu koncentracyjnego Stutthof. Styczeń-maj 1945, Gdańsk 1998.
Bibliografia I Orski Marek, Przedsiębiorstwa SS i firmy prywatne - najemcy siły roboczej więź niów obozu koncentracyjnego Stutthofw latach 1939-1945, Gdańsk 2001. Orski Marek, Sprawiedliwość czy zemsta, „30 dni” 2001, nr 4 (30), s. 53-69. Orski Marek, Zbrodniarze z obozu koncentracyjnego Stutthofw Więzieniu Karno-Śledczym w Gdańsku w 1946. Egzekucja 4 VII 1946. Aktualny stan wiedzy, [w:] „Przegląd więziennictwa polskiego. Kwartalnik poświęcony zagadnie niom kryminologicznym i penitencjarnym”. Wydanie specjalne: Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku 2005, nr 46, s. 119-139. Orski Marek, Zbrodniarze obozu koncentracyjnego Stutthof w Więzieniu Karno-Sledczym w Gdańsku w 1946 r. Egzekucja z 4 lipea 1946 r. Aktualny stan wiedzy, ZMS 2016, nr 4 (14), s. 61-81. Orski Marek, Zbrodnie hitlerowskie w obozie koncentracyjnym Stutthof: liczba ofiar w świetle źródeł i badań: próba bilansu, „Acta Cassubiana” 2001, nr 3, s. 11-26. Orth Karin, Die Konzentrationslager-SS. Strukturelle Analysen und biographishe Studien, München 2004. Ostrihanska Zofia, Profesor Stanisław Batawia, „Archiwum Kryminologii” 1982, t. VIII-IX, s. 7-24. Owsiński Marein, Dwie godziny w listopadzie. Wizyta Heinricha Himmlera w obozie Stutthof 23 listopada 1941 roku: geneza, przebieg, konsekwencje, Sztutowo 2020. Owsiński Marcin, Filie obozu koncentracyjnego Stutthof przy gdańskich stocz niach w latach 1944-1945, [w:] Historia stoczni gdańskiej, pod red. Konra da Knocha, Jakuba Kufla, Wojciecha Polaka, Przemysława Ruchlewskiego, Magdaleny Staręgi i Andrzeja Trzeciaka, Gdańsk 2018, s. 67-88. Owsiński
Marcin, KL Stutthof w 1942 roku. Analiza rozszyfrowanej notatki bry tyjskiego wywiadu, ZMS 2015, nr 3 (13), s. 201-220. Owsiński Marcin, Naznaczeni. Owsiński Stutthof-Obozy-Sztutowo w latach 1945-1962. Dzieje gminy, gromady i miejsca pamięci, Sztutowo 2015. Owsiński Marcin, Polscy więźniowie polityczni w obozie Stutthof 1939-1945, To ruń 2001. Owsiński Marcin, Przeobrażenia pamięci - były więzień a upływający czas na przykładzie Krzysztofa Dunin-Wąsowicza, [w:] Świadkowie: między ofiarą a sprawcą zbrodni, pod red. Alicji Bartuś, Oświęcim 2017, s. 77-98. Owsiński Marcin, Sprawca w propagandzie medialnej na przykładzie pierwszego procesu stutthofskiego, [w:] Jak rodzi się zło: sprawcy, wykonawcy, pomocnicy, pod red. Alicji Bartuś, Oświęcim 2018, s. 213-244. Owsiński Marcin, Tiegenhof-Nowy Dwór w 1945 roku. Koniec i początek miasta na Żuławach, Sztutowo 2017. 607
608 I Lagrowi ludzie Panufnik Ładysław, Zarys historii wojennej 15-go Pułku Artylerii Polowej Wielko polskiej, Warszawa 1929. Perkowski Piotr, Gdańsk ֊ miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa i wa runki bytowe w latach 1945-1970, Gdańsk 2013. Pilichowski Czesław, Zbrodniarze Majdanka przed sądem, [w:] Majdanek 19411944, praca zbiorowa pod red. Tadeusza Menela, Lublin 1991, s. 423-436. Piotrowski Jacek, Dowód na polski antysemityzm czy raczej świadectwo przełomo wych czasów? (Przyczynek do stosunków polsko-żydowskich), „Dzieje Naj nowsze” 2019, nr 4, s. 255-271. Piwnicki Grzegorz, Polski wrzesień 1939 roku w Gdyni, „Zeszyty Gdyńskie” 2009, nr 4, s. 171-193. Pollack Juliusz, Jeńcy polscy w hitlerowskiej niewoli, Warszawa 1986. Przybylski Jerzy, Marynarze w walce o niepodległość Polski 1918-1920, Warszawa 1999. Puchalski Zbigniew, Wawrzyński Tadeusz, Krzyż i Medal Niepodległości, War szawa 1994. Rabij Bartłomiej, Sprawiedliwość czy hańba?, „Focus Historia. Wydanie specjal ne” 2007, nr 1, s. 41-43. Rahe Thomas, Seybold Katja, „Berufsverbrecher”, „Sicherungsverwahrte”, und „Asozile” im Koncentrationslager Bergen-Belsen, [w:j Ausgegrenzt. „Asoziale und „Kriminelle” im nationalsozialistischen Lagersystem. Beiträge zur Ge schichte der nationalsozialistichen Verfolgung im Norddeutchland, Heft 11, Bremen 2009, s. 94-103. Reina Peter, Karol Maria Splett. Biskup gdański na ławie oskarżonych, Warszawa 1994. Rojowska Elżbieta, Tomkiewicz Monika, Gdynia 1939-1945 w świetle źródeł nie mieckich i polskich. Aresztowania-egzekucje-wysiedlenia ludności cywilnej narodowości
polskiej, Gdynia 2009. Romaniuk Marek, Niemiecka lista narodowa w Bydgoszczy 1941-1945, [w:] Poli tyka germanizacyjna Trzeciej Rzeszy na Pomorzu Gdańskim w latach 19391945. Materiały sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 18 listopada 2006 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2007, s. 95-114. Ryszka Franciszek, Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i pra wa Trzeciej Rzeszy, Wrocław 1985. Rzepniewski Andrzej, Obrona Wybrzeża w 1939 roku na tle rozwoju marynarki wojennej Polski i Niemiec, Warszawa 1970.
Bibliografia I 609 Sawicki Jerzy, Walawski Bolesław, Zbiór przepisów specjalnych przeciwko zbrod niarzom hitlerowskim i zdrajcom narodu z komentarzem, Kraków 1945. Schenk Dieter, Albert Forster, gdański namiestnik Hitlera, Gdańsk 2002. Schneider Hans Joachim, Der SS-Totenkopfsturmbann Stutthof, „Dachauer Hefte” 1994, որ 10, s. 115-141. Schodzińska Joanna, Libich Bogdan, Lębork w czasach PRL i III Rzeczypospoli tej, [w:] Dzieje Lęborka, pod red. Józefa Borzyszkowskiego, Lębork-Gdańsk 2009, s. 557-802. Schodzińska Joanna, Przykucka Grażyna, Losy ewakuowanych więźniów KL Stut thof na terenie ziemi lęborskiej, „Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego” 2000, nr 13, s. 15-43. Schwartz Gudrun, SS-Aufseherinnen in nationalsozialistischen Konzentrationsla gern (1933-1945), „Dachauer Hefte” 1994, որ 10, s. 32-49. Seidler Franz W., Das Lager Danzig-Matzkau Strafvollzug in der Waffen-SS, „Da mals. Das Geschichtmagazin ” 1992, z. 4, s. 355-363. Semków Piotr, Gdańska policja w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] Policja gdańska na przestrzeni wieków. Wybrane zagadnienia, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdańsk 2012, s. 75-90. Semków Piotr, Niezwykła historia zwykłych obiektów. Gdynia, ul. Korzeniowskie go 8/10 - budynek, ludzie, wydarzenia, Gdańsk 2021. Semków Piotr, Polityka Trzeciej Rzeszy wobec ludności polskiej na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska w latach 1939-1945, Toruń 2001. Sereny Gitta, W stronę ciemności. Rozmowy z komendantem Treblinki, Warszawa 2002. Siniecki Bogdan, Dr Aleksander Witkowski, „Przegląd Lekarski - Oświęcim” 1976, nr 33, s. 220-222.
Siniecki Bogdan, Dr Stefan Mirau, „Przegląd Lekarski Oświęcim” 1975, t. 15, nr 1, s. 190-192. Siniecki Bogdan, Z historii szpitala obozowego w Stutthofie, „Przegląd Lekarski Oświęcim” 1975, t. 15, nr 1, s. 85-89. Skriebeleit Jörg, Konzentrationslager Flossenbürg - Hauptlager, [w:] Flossenbürg. Das Konzentrationslager Flossenbürg und seine Aussenlager, pod red. Wolf ganga Benza i Barbary Distel, München 2007, s. 11-60. Sławski Krzysztof, Bernard Szczęsny (1919-1993). Więzień Stutthofu, burmistrz Wejherowa, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Gdańsk 2015. Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945-2005, Gdańsk 2008. Stankowski Witold, Niemcy na Pomorzu Gdańskim i Kujawach w latach 1944/451950. Ucieczka, życie codzienne, wysiedlenie, Bydgoszcz 2000.
610 I Lagrowi ludzie Steyer Donald, Eksterminacja ludności polskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945, Gdynia 1967. Steyer Donald, Okres niepodległości i okupacja niemiecka, [w:] Ziemia Wejherowska, pod red. Józefa Węsierskiego, Gdańsk 1980, s. 147-203. Strebel Bernhard, KL Ravensbrück. Historia kompleksu obozów, Gdańsk 2018. Sywula Michał, Milicja Obywatelska w województwie gdańskim 1945-1949, Gdańsk-Warszawa 2020. Sziling Jan, Polskie organizacje konspiracyjne, [w:] Historia Torunia, t. III, ez. II. W czasach Polski odrodzonej o okupacji niemieckiej (1920-1945), pod red. Mariana Biskupa, Toruń 2006, s. 651-658. Sziłowski Jewgieni, Königsberg 1945, Warszawa 2005. Szubarczyk Piotr, Powróz na szczęście., „Biuletyn IPN” 2003, nr 7, s. 41-45. Szwentnerowa Krystyna, Zbrodnia na Via Mercatorum, Gdynia 1968. Śledziński Kacper, Tankiści. Prawdziwa historia czterech pancernych, Kraków 2014. Śliwina Wanda Jagienka, Tracz Ferdynand, Ziemia Lubartowska. Szkic monogra ficzny, ilustrowany, Lubartów 1928. Świątkowski Henryk, Zagadnienie publicznego wykonania kary śmierci, „Prze krój”, nr 77,29.09-5.10.1946, s. 11. Tejkowski Stefan, Portret i wspomnienia Mieczysława Tejkowskiego (25 paździer nika 1902-29 kwietnia 1985), ZMS 2016, nr 4 (14), s. 157-177. Trawicki Lech, Marynarze w wojnie 1920 roku, „Po wachcie” 2010, nr 2 (14), s. 1-10. Treder Jerzy, W Polsce Ludowej, [w:] Dzieje gminy Wejherowo, pod red. Bogusła wa Brezy, Kraków 2013, s. 523-680. Tuszyński Bohdan, Za cenę życia. Sport Polski Walczącej 1939-1945, Warszawa 2006. Wachsmann Klaus, KL. Historia nazistowskich obozów
koncentracyjnych, War szawa 2016. Walki o Bydgoszcz 1945. Walki, wspomnienia, relacje, pod red. Łukasza Nadolskiego, Bydgoszcz 2015. Westerplatte w 7 odsłonach. Prezentacja zabytków pierwszego etapu badań ar cheologicznych na Westerplatte, pod red. Filipa Kuczmy, Wojciecha Smóla, Karola Szejko, Gdańsk 2017. Wojciechowski Grzegorz, Ułaskawienia prezydenta Bieruta. Losy wniosków o ułaskawienie skazanych przez sądy wojskowe (1947-1952), „Archiwum Kryminologii” 1995, t. 21, s. 153-189.
Bibliografia I 611 Zaborski Marcin, Szkolenie „sędziów nowego typu” w Polsce Ludowej, „Palestra” 1998, nr 42/1-2 (481-482), s. 79-92. Zajączkowski Krzysztof, Westerplattejako miejsce pamięci 1945-1989, Warszawa 2015. Zámečník Stanislav, Dachau-Stammlager, [w:] Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager, pod red. Wolfganga Benza i Barbary Distel, Band 2, München 2005, s.233-274. Zaremba Marcin, Wielka Trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012. Zarzycki Piotr, 31 Pułk Artylerii Lekkiej, Pruszków 1996. Zawacka Elżbieta, Szkice z dziejów wojskowej służby kobiet, Toruń 1992. Zegarski Witold, Dr Witold Kopczyński, „Przegląd Lekarski Oświęcim” 1969, t. 9, nr 1, s. 201-204. Zbierzchowska Alicja, Niepamięć o egzekucji „Pohulanka” i próby jej rekonstru owania, [w:] Obóz-Muzeum, Trauma we współczesnym wystawiennictwie, pod red. Małgorzaty Fabiszak i Marcina Owsińskiego, Kraków 2013, s. 151-169. Ziembicki Sebastian, Ze studiów nad ściganiem zbrodni nazistowskich w polskim systemie prawnym, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 2009, t. 31, s. 309-326. Zomkowski Sebastian, Tramwajem przez Gdańsk, Gdańsk 2015. VII. Prace niepublikowane Chruścielski Piotr, Więźniowie z kategorii „Asozial” w KL Stutthof. Orski Marek, Wykaz członków załogi obozu koncentracyjnego Stutthof skazanych przez sądy polskie w latach 1946-1955. Pawłowski Ryszard, Nie za wszelką cenę. Tomkiewicz Monika, Lokalne procesy w sprawie Stutthofu w Polsce powojennej. VIII. Filmy Publicznie, film TVP3 Gdańsk, reż. Andrzej Ciecierski, 2017. Szubienice w
Stutthofie, wydanie specjalne Polskiej Kroniki Filmowej, reż. Alek sander Świdwiński, 1946. IX. Internet i internetowe bazy danych www.1939.pl https://5wszk.com.pl/historia-szpitala https://archiwum.instytutpileckiego.pl/
612 I Lagrowi ludzie http://auschwitz.org https://bazhum.muzhp.pl http://baedekerlodz.blogspot.com https://billiongraves.pl https://www.bpb.de/geschichte/nationalsozialismus www.ciekawostkihistoryczne.pl https://collections.arolsen-archives.org https://copernicus.gda.pl https://cyryl.poznan.pl https://www.diakoniewuppertal.de/ www.drk.de www.dws.org.pl www.dzieje.pl https://encyklopedia.pwn.pl https://etermed.pl https://filmpolski.pl http://firtelbydgoski.blogspot.com www.gdansk.pl www.gdanskstrefa.com https://gdanska.zhp.pl www.gedanopedia.pl www.geni.com http://gniewino.pl http.7/harry-progloriaetpatria.blogspot.com https://histmag.org http://historiawisly.pl https://katalog.bip.ipn.gov.pl www.konflikty.pl/historia https://kpbc.ukw.edu.pl https://kpbc.umk.pl www.lexikon-der-wehrmacht.de https://libermortuorum.pl https://magictravelsaroundtheworld.wordpress.com www.medonet.pl/ http://miasteczko.kraj.nowoczesnagmina.pl https://muzeum-niepodleglosci.p https://odznaczenia.pl https://pamiec.pl www.psychoterapia.org
Bibliografia https://www.podkowianskimagazyn.pl http://pommerndatenbank.de https://pw.ipn.gov.pl/ https://radom.adwent.pl https://rocznikgdynski.pl https://www.schleusingen.de https://seh.edu.gdansk.pl https://sip.lex.pl www.skepe.pl http://sopocianie.muzeumsopotu.pl http://spazioinwind.libero.it/coradellofamilies www.spsrp.org.pl www.ssaufseherin.fora.pl http://strefahistorii.pl www.szpital-lebork.com.pl http://teatrnn.pl/leksykon http://tekapomorska.pl www.tenhumbergreinhard.de https://www.uibk.ac.at/zeitgeschichte/zis/library/dienstgrade.html www.urologiapolska.pl www.ushmm.org www.wbc.poznan.pl www.welt.de www.wikitree.com www.wikiwand.com.pl www.zdunskieopowiesci.pl I 613
Indeks osób A Angerman Eva 120 В Bamert Clara 544 Banach Adam 448, 582 Baranowski Leon 468 Barciszewski Leon 240 Barkmann Ida (z domu Dahl) 35 Barkmann Jenny Wanda 35-36, 98-106, 115,118, 300-302, 306, 323, 335-337, 346, 354, 379, 380, 389, 403,414,422, 424,433, 435,447, 451, 453, 454, 456,459,462,469,475, 477, 478,481, 483,491, 493֊ 496, 521, 522, 525, 532, 535, 536, 563, 572, 573, 574, 577, 580, 584, 585 Barkmann Oscar 35 Barszczewski Lucjan 423,424,581 Bastgen Zenon 350, 355,423, 500, 573, 574, 581 Baszanowski Maksymilian 469,470 Batawia Stanislaw 468, 584 Becker Eduard 37 Becker Elisabeth 37,116-123,263, 264, 273, 310, 323-328, 332, 335, 379, 380,403,413, 414, 418, 422,423,450,459,475,476,478, 480,483,491,493,494,496, 520, 523, 524, 532, 535, 536, 567, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 580, 584, 585, 586 Beilhardt Adolf 30 Beilhardt Elisabeth (z d. Feller) 30, 31 Beilhardt Erna 30-32, 71-79, 99,118, 298-300, 320-323, 335, 338, 352, 354,400, 403, 410,413, 418, 450, 475, 477, 478,481, 491, 492, 493, 494, 496,497, 507, 521, 522, 523, 542, 543, 544, 545, 546, 571, 572, 574, 576, 578, 579, 580, 584, 585, 586, 587 Bergman Elisabeth 120 Beyl Edmund 32, 72 Białobrzeski Teofil 439, 582 Biegelmeyer Piotr 428, 490 Bieliński Pawel 443, 444 615
616 I Lagrowi ludzie Bierut Bolesław 515,517,518,520, 521,522,523, 524, 525 Bijos Albin 277, 465, 569, 583 Вік Józef 334 Block Franciszek 163, 164,182 Bogumił Feliks 420, 580 Bonsch vel Bensz Józef 318,319, 457, 458,572, 574, 583 Borowski Karol 424, 581 Bothe Hertha 119 Breit Jan 51, 218-239, 243, 267-269, 318, 365-370, 400, 402, 410, 411,416,417,418,422,424, 425,427, 429, 430,431,432, 433,435, 439,440, 441, 442, 443,445, 447,448,450, 451, 452, 461, 466, 467, 469,471, 472,475,477,478, 481, 501, 502,503,504, 506, 513, 519, 522, 525, 532, 535, 536, 568, 569, 572, 576, 577, 578, 580, 582, 584, 585, 592 Brzezicki Józef 472, 583 Brzozowski Mieczysław 466,467, 582, 583 Burczyk Dariusz 14 Burdak Oswald 376 Bystroń Józef 437, 581 C Cesarz Franciszek 351 Chabowska Małgorzata 454, 480, 583 Chemnitz Arno 471 Chrapkowski Zbigniew 293, 357 Ciechociński Roman 319, 321, 335, 337, 342, 354 Ciechomski Stanisław 532 Coradello Aldo 377,378, 380, 381, 405, 440,444,445,446,447, 449, 458,467,469,478, 556, 574, 577, 580, 581, 582, 583 Czeranski Maria 110,112 Czuba Adam 292, 570 Czyżewski Paweł 308, 343, 344, 355, 379,437, 573, 577, 581 Daniel Antoni 350, 355, 388, 573 Dante 102 Darmochwał Aleksander 351,363, 575 Dąb Adolf 406,474 Dehlert Aloysius 196 Derfs Anna 120 Dernowski Jan 464, 570, 583 Deyna Maksymilian 275,435,581 Diament Maria 450,496, 583 Dmoch Zbigniew 439,582 Dokendorf 116 Döring 112 Drożdżewska Bronisława 46 Drzewiecki Piotr 420, 580 Dunin-Pawłowski Mieczysław 298, 345 Dunin-Wąsowicz Krzysztof 13, 251, 471, 554, 583 Duszyński Lech 373, 376,429,430, 574, 576, 577, 579, 581 Duzdal
Aleksy 48-49, 191-203,235, 286-290, 356-360, 379, 380, 381,388, 389, 403,412,415, 424, 429,430,432, 433,441, 443,450,451,452, 456,457, 461,462,464,465, 467,469,
Indeks osób 470,472, 473,474,475,477, 478,482,483, 501,502, 504, 508, 513, 548, 549, 550, 551, 570, 571, 574, 575, 577, 579, 580, 581,582, 583, 584,585, 586, 587 Duzdal August 48 Duzdal Olga (z d. Hartwich) 48 Dzik Ferdynand 49 Dżyngis-chan 486 E Ehle Paul 67 Eimann Kurt 29, 60, 61, 62,138, 149, 161 I 617 Goebbels Josef 426, 581 Gołąbek Leokadia 265, 567, 576 Goncarzewicz 575 Górecki Edward 275,434, 435, 501, 569, 581 Górecki Jan 286 Górecki Marian 436 Grabowski Jan 278 Gransztof Julian 276 Greiser Arthur 539, 540, 558 Gronkowski Jan 351 Grynczel Kazimierz 438, 575, 582 Grześkowicz Antoni 296, 570 Guzek 227 Gwiazda Helena 376 H F Fabich 575 Pilarska Maria 454, 583 Pormela 163,182 Forst Edward 263 Forster Albert 26, 189, 426, 581 Főterek Czesław 295, 346, 433, 570, 581 Frick Wilhelm 108 G Gamm Rudolf 426,427, 581 Gawlik Maria 458,459, 583 Gąsior Władysław 424, 504, 581 Gide 573, 574 Gliksberg Jecheskiel 457 Gliksberg Jescheskiei 583 Gnis Władysław 318,319,320,464, 574, 583 Haiden (Heyden) Josef 226 Haller Józef 44 Handwerker Julian 427,428, 581 Hansen Elfriede 110,112 Hay Leon 299 Hecyk Marian 380,481 Heidi Otto 197,503 Herber Franciszek 44, 199, 347, 348, 373, 376, 379, 412, 432,466, 471, 572, 576, 577, 581 Hess Rudolf 108 Himmler Heinrich 61, 62, 63, 68, 73, 100, 108, 167, 486 Hitler Adolf 34, 63, 193, 222,444,497, 506, 563 Hoffmann Jan 374, 457, 567, 576, 578, 583 Hölzer 575 Hoppe Paul Werner 67, 98, 119
618 ļ Lagrowi ludzie I Iżycki Józef 407,483, 522 J Jabłoński Czesław 300, 352, 356, 363 Jabłoński Wincenty 266,268 JachAnna 110,112 Jackowska 575 Jasiński Wiktor 301,346 Jesionowski Marian 455, 583 К Kacówna Eugenia 424, 581 Kaczyński 227 Kalaczyńska Marta (z d. Czoske) 36, 109 Kalaczyńska Wanda, zob. Klaff Wanda Kalaczyński vel Kalden Edmund 109 Kalaczyński vel Kalden Józef 109 Kalaczyński vel Kalden Ludwik 36, 109,110,115 Kanarek Józef 582 Kaniewicz Rafał 536 Kapitaniak Zygmunt 524 Kaźmierczak Marian 269,270,286, 287,288, 359, 379,415,416,451, 464,470,473, 568, 570, 577, 583 Kędziora Franciszek 579 KlaffWanda 36,107, 109-115,281, 283-286, 301, 323, 328, 332335, 379,380,403,412,423,450, 475,476,477,480,483,491,493, 494,495,496,497, 520,522, 524, 532, 535,536, 569, 570, 571, 572, 573, 575, 580, 584, 585 Klaff Willi 110 Klawitter 78 Kleeberg Franciszek 191 Kliefort Karl 574 Klin Władysław 428,490, 581 Kniffke Anton 84 Kochańczyk Zygmunt 443,444,582 Kołakowski Edmund 145,308,343, 344, 355, 361, 379, 435, 573, 577, 581 Komorowski Bronisław 436 Koncewicz Leon 432, 581 Kondracki 50 König Walli 85, 282, 283, 330,458, 520, 569, 583 Konrad Jan 388 Konwizor Mieczysław 295 Kopczyńska Antonina 49 Kopczyński Adam 49 Kopczyński Tadeusz 49-51,182, 203-218, 269-271,286, 360365, 379, 380, 403, 415,416, 422, 428, 429, 431,432,438, 440,441, 442, 443,444,445, 448,450, 451, 453,461,464, 467, 475, 477,478,481, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 518, 522, 525, 529, 532, 535, 536, 568, 569, 573, 574, 575, 577, 580, 581, 582, 584 Kopczyński Witold 207 Korczyński Grzegorz 397 Kosakowo 217 Kostrzewa Jan
350, 358, 363,441,453, 574, 582 Kott Jan 539, 540 Kowalska Leokadia 548 KowalskaTeresa (z d. Miller) 43
Indeks osób Kowalski Kazimierz 43-45, 148-160, 164,196, 210, 294-298, 302, 306, 345-348, 353, 379, 380, 389, 403,411,412,422,423, 425, 428,430,432,433, 435, 438, 439,440,448, 450,451, 455,461,466,469, 471,472, 475,476,478,481, 482, 501, 502, 504, 508, 522, 542, 546, 547, 548, 570, 571, 572, 575, 577, 580, 581, 582, 584, 585, 586 Kowalski Waldemar 531 Kowalski Wawrzyniec 43 Kozłowska Janina 422, 581 Kozlowska Stanisława (z ď Wichłacz) 45 Kozłowski Jan 45 Kozłowski Stanisław 469, 583 Kozłowski Wacław 45-47, 161-180, 182, 185,187,211,212,214, 290-294, 348-353, 355, 357, 358, 360, 364, 365, 379, 380, 386, 388, 389,402,411, 412, 416,418,420,422,423, 424, 425, 427, 428, 429,430, 431, 432,433,434, 435, 437,438, 439, 440, 442, 443, 448,450, 451,453, 455, 461,462, 465, 466, 467, 469, 471,474,475, 476, 477, 479,480,481, 483, 498, 499, 500, 501,502, 506, 516, 522, 524, 529, 532, 535, 536, 539, 554, 563, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 577, 578, 579, 580, 582, 584, 585 Krajewski Władysław 270, 379,441, 442, 568, 577, 582 Kranz Erna 112 Krasko Wincenty 563 Į 619 Kreft Alojzy 439, 575, 582 Kreft Hilda 426,427,581 Krischewski Marta 110,112 Krüger Franz 533 Kubasiński Stefan 467, 582, 583 Kubiaczyk Wacław 274,275,434,569, 573, 581 Kuc Eugeniusz 274, 275, 569 Kühn 46 L Lechner Leopold 86 Leer Charlotte 117 Lewandowski Wacław 375, 376 Liczmański Alf 183,184 Lippert Willi 31 Löhnert 240 Ł Łabędzki Zygmunt 304 Łabuda Jerzy 433,434, 574, 581 Łada Felicjan 20,466, 583 Łodz 219 Łysakowski Rudolf 582 Μ Macha Emilie 119 Maciora Józef 380, 464,470 Majer Augustyn 388, 578 Majewski Czesław 579 Manczak
Antoni 239 Mant 49 Marciniak 574, 575 Martynow Franciszek 448, 582 Maślak Czesław 291, 292, 538
620 I Lagrowi ludzie Matuszczak Stanisław 305, 306, 317, 318,319,427, 572, 574, 581 Meyer Theodor Traugott 90, 110, 111, 118, 236, 332 Migas Wojciech 441,582 Mikulski 46 Mirau Stefan 207 Mitura Wacław 208 Mizgałajan 296 Mościcki Ignacy 40 MusolfMax 568,574,575 N Narewska 575 Neubauer Otto 131,305 Niewiadomy Sylwester 196 Nieziołowski Jan 292,465, 570, 583 Nogajski Bronisław 346, 347, 572 Nowacki Jan 292, 570 Nowakowa 549 Nowicki Alojzy 514, 526, 527, 528, 530, 531,533, 538 Nowy Staw 37 O Olejnik Stefan 295 Ölender Halina 351, 575, 577 Olsner Paulina 27 Orłowski Witold 295, 570 Orski Marek 13, 538, 541, 555 P Papke 119 Paradies 112 Paradies Anna 33 Paradies August 33, 79 Paradies Eva 33-34, 79-88,94,99, 106,115,118,201,279-283, 323, 329-332, 335, 379,380, 389,403,414,440,450,458, 475,477,478,480,483,491, 493,494,496,498, 520, 521, 522, 525, 532, 535, 536, 538, 569, 571, 572, 576, 580, 584, 585 Paradies Ursula 80,538 Paszkowicz Adam 376 Paś Władysław 466 Pauls Johann 25 Pauls John (Johann) 25-29,36, 59-70, 149, 303-306, 316-320, 335, 354, 379, 380, 381, 388, 389, 402,408,410,411,422,425, 427,428,433,434,441,444, 450,457,458,461,464,472, 475,476,477,479,484,487, 488,489, 490,491, 498, 515, 522, 524, 528, 532, 535, 536, 563, 567, 572, 574, 575, 576, 578, 579, 580, 582, 583, 584, 585 Pauls Minna (z d. Steingräber) 25 Pauly Max 35, 66, 67,131,149,152, 171,305,317 Pawłowicz Bronisława 453,454,480, 583 Pawlowski Ryszard 345, 346, 347,412, 428,429, 471, 571, 581 Penner 213 Pietrucha 268 Pinkowski Zbigniew 339, 340 Piotrowski 304 Pitroch Leon 425, 581 Plicht Johann 65,185 Plombon
Stefan 130,153,164, 210 Podgórski Stanisław 292,438,570, 582 Polewski Wacław 283, 329, 331
Indeks osób Potaschinski 254 Preiss Jakub 52 Preiss Jan 51-53,239-256,264-268, 365, 368, 369-374, 377, 386, 388, 400,402, 410, 417, 422, 423,425,428,430, 435,439, 440, 441, 444, 448, 450, 453, 457, 461, 462, 463, 469, 472, 475, 477,478,482, 483, 500, 501, 502, 504, 508, 513, 552, 567, 568, 571, 573, 574, 576, 577, 578, 579, 580, 582, 584, 587 Preiss Maria (z d. Biskupska) 52 Prusiński Leon 454, 583 Przewala Piotr 130 Przybyła Edmund 373, 576 Pstrąg Franciszek 295 R Reddig Richard 305 Reichert Klara 110,119 Reiter Ignacy 47 Reiter Józef 47-48, 144, 145, 163,164, 180-190, 209, 276-279, 344, 353-356, 364, 379, 380, 389, 402,410,411,420,423,425, 427,428, 433, 435, 437,438, 440,444, 450, 451, 455,461, 462, 465,469, 475,476, 477, 479, 500, 501, 502, 504, 516, 522, 524, 532, 535, 536, 569, 572, 573, 574, 575, 577, 580, 584 Reiter Marianna (z d. Mach) 47 Reiter Zofia (z d. Kwidzińska) 47 Rexin Paul Otto 305 Riis Ole 368,576,578 Rocha Juta 101,102 Rogalski Roman 439, 582 I 621 Rogozińska Maria 454, 583 Romanowski Władysław 309 Römmen Mathias 229, 230 Roszkowski Tomasz 297,302,306,345 Rozkwitalski Kazimierz 451,583 Różkowski Teodor 47 Rusiniakjan 296 Ruszkowski 23 Rybak Bronisław 453, 583 Rycembel Tadeusz 431,432, 581 Rzepecki Aleksander 274 Rzyszkiewicz Antoni 347, 412, 471, 472, 572 S Sadowski Henryk 439, 575, 582 Sawicka Tauba 101, 335, 336,337, 456,496, 573, 574, 583 Sawicki Jerzy 312 Sawicki Kazimierz 287,381,456,457, 570,583 Schichau 153,210, 253,583 Schönhoff Gertruda 110,112 Schröder Bernard 305 Selonke Fritz 252,482, 573, 574 Semrau Anna 567 Sikorski Augustyn 348, 359, 373,
379, 433,434, 572, 576, 577, 581 Skarżyński Stefan vel Brandwajn Hen ryk 324, 325, 328, 333 Skierski Stefan 467, 582, 583 Smal Bogdan 227 Splett Karol Maria 399, 401 Springer Julian 46 Stachurski Antoni 448, 582 Stachurski Stanisław 314, 322, 343, 363, 375, 377, 379, 380, 381, 398, 406,474,483, 522, 577, 580
622 I Lagrowi ludzie Stankiewicz Aleksander 363,439, 504, 575, 582 Starzyński Jan 433,471,472, 571, 581, 583 Stawiarski Władysław 570 Stec Konstanty 270, 379, 442, 568, 577, 582 Steinhoff Erich 89 Steinhoff Gerda 34-36,88-98,110, 119, 271-273,286, 299, 323, 325, 327-329, 332, 334, 335, 379, 380, 389,403, 413,418, 431,432,445,453,454,459, 475, 476, 477,480, 483,491, 493, 494, 496, 520, 522, 524, 532, 535, 536, 568, 569, 571, 572,574, 575, 580, 584, 585 Steyer Donald 13 Stroj ewski Leon 568 Stryszyk Ignacy 436, 581 Sugier Bolesław 422, 581 Surewicz Aleksander 323 Szczerbiński Jan 376 Szklarska Teodora 200 Szopińska Jadwiga 42,517 Szopińska Marianna (z d. Troka) 41 Szopińska Stefania 42 Szopiński Franciszek 41-43,137-148, 164, 182,185, 261,262, 306310, 342-344, 353, 354, 379, 380, 385, 386, 387, 389, 403, 411, 416, 417,424,435,437, 438, 455, 461, 462, 468,469, 475, 477, 478,481, 483,489, 501,502, 504,506,517,518, 522, 525, 532, 535, 536, 553, 573, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 583, 584, 586 Szopiński Piotr 41 Szulc Roman 272 Szwarcbart Juliusz 292,570 Szymankiewicz Kazimierz (Antoni) 531 Ś Śledź Jan 443, 444, 582 Świątkowski Henryk 526, 540 T Tabaczyński Stefan 467, 582 Tarczewski Józef 401,402,405,406, 449, 460,461,483, 484, 501, 522, 579 Tomczyk Władysław 372,402,403, 574, 576, 577, 579, 580 Trenkner Mieczysław 271 Tylewski Tadeusz 406,522 W Walczak Witold 431,581 Wallberg Gerda, zob. Steinhoff Gerda Wallberg Heinrich 34 Wallberg Johanna 34 Wallrad 305 Wanniger Leopold 305 Wartski Jakub 421,422, 581 Wegner Irena 452, 583 Wenzel Rosa 120 Wędzicki Henryk 278, 310 Węgrzynowicz
Julian 198,199, 357, 362, 363, 443, 574, 577, 579, 582 Wiechowski Kazimierz 359, 363, 379, 439, 440, 574, 577, 582 Wilhelm II 38 Winhold 272
Indeks osób Winnicki Józef 516 Witkowski Aleksander 451,583 Woiński Stanisław 274 Woj ewski Alfons 198,357,451,452, 579, 583 Wolski Wincenty 467, 582, 583 Wołkowjan 527,528 Wójcik Jan 384, 536 Wojtowicz Sebastian 376 Wroncki Franciszek 157 Z Zachariasiewicz Antoni 421 Zadrożyński Władysław 368,369, 467, 576, 578, 583 Zagórski Juliusz 376 Zamkowski Julian 407 I 623 Zdrojewski Leon 267, 457, 466 Zieliwa Alfons 272 Ziełkowska Marianna (z d. Blechacz) 38 Ziełkowski Filip 38 Ziełkowski Marian 38-41,59,126137,141,153,164, 273-277, 279, 339-342, 379, 380, 382, 385,403,409,434,458,569, 570, 573, 574, 575, 576, 577, 579, 580 Ziemens 120 Zimmermann 573, 575 Ż Żaruk Aleksander 407 Żągołłowicz Janusz 459 Żyto Józef 533
Indeks miejscowości A 371, 372, 373, 374, 375, 386, 400,403,413, 417, 423, 447, 457, 458,467, 531, 543, 552, 567,568,569,573,574,576, 578,580,586,587 Aisne 39 Altengrabow 127 Anklam 178 Auschwitz 11, 100, 130, 396, 450,457, 495,531,540,563,583 C В Barth 178 Berlin 26, 127,172,173, 221, 222, 224, 233, 426 Biała Podlaska 193, 287 Bialystok 217, 235, 442, 453 Bochum 52 Brześć nad Bugiem 49, 191, 192 Buchenwald 65,167,182,185,253,531 Bydgoszcz 46, 51, 52, 75, 83, 84, 94, 95, 97,112, 205, 218, 219, 220, 221, 222, 224, 227, 232, 235, 237, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 252, 254, 255, 264, 265, 267, 268, 269, 287, 330, 331, 365, 366, 367, 368, 369, Cedry Wielkie 85,105 Chełm 193 Chylonia 277 Cisowa 47, 188, 276, 277 Cyganek 35 D Dachau 167,225, 226,227,229,230, 436 Danzig, zob. Gdańsk Dębogórze 69,217 Dobrzyń nad Wisłą 42, 43, 138, 146 Domaczów 49 Dziemiany 41,145, 307, 310 625
626 I Lagrowi ludzie E Elbląg 64,118, 122, 130, 153, 154, 155, 200, 210, 235, 253, 254, 367, 424, 581 Erbelfeld 33 Erfurt 79 F Flossenbürg 167, 227,228, 229, 230, 235, 318 Frampol 192 G Gans 215,216,237 Gdańsk 9,12,14,15,17,18,23,25-28, 30-32, 34-37,42-45, 58-63, 66,67, 69, 70, 72, 77-81, 89, 90, 92-98,106-110,114-116,118, 120-124,128,130,140-142, 148-152,159,160,162,163, 172,181,183-185,207,209, 210,222, 229,237,241,255, 261-263,269,271,272,279, 280,283-285,290,293,294, 295,297,298,300-306, 310, 311,313,314,316, 320,322324,327, 331,333-335, 337, 341-343,345, 349-356,358, 359, 361,362,363-369, 371֊ 379, 381-384,386, 387, 389, 396-407,413,418,420-422, 424,426,431,433,439-441, 444-447,449-451,453,454, 459-461,463,466-469,471, 473, 481,483-486,489,492, 497, 507,509, 513-515,518, 522-527,529-536,538-543, 545-549,552-558,565, 567֊ 583, 585,586 Gdynia 23, 41, 42,44-48, 61, 77, 126,127,135,136,138,139, 143,146,147,161,163,166, 168,172,179-181,183,187189, 204,211,217,255, 264, 273-279, 303, 306, 307, 308, 310, 342, 343, 354, 361,373, 387, 389, 407,423-425, 428, 433-435,437,438,443, 451, 452,454,458,466,469,498, 501,518, 531,534, 569,570, 573-575, 581-583 Gniewino 85, 86, 87, 114, 330, 331 Gotenhafen, zob. Gdynia Göhren 33 Górki Zachodnie 304 Greifswald 178 Grenzdorf 59, 63, 65, 66,139, 140, 142-147, 149,150,163-167, 180-186,188-191, 276, 303, 306, 308, 343, 344, 353-356, 388,410, 411,420, 424,427, 428, 435,437, 444,481, 580, 581 Grimmen 178 Grodno 422 Grudziądz 218, 543, 544, 586 H Hamburg 223, 565 Heiligenbeil 75, 76 Hel 51, 68, 69, 203, 204, 303,427, 518, 581 Hopehill-
Reimannsfelde 200,201, 235-238,424,429,451,581,583
Indeks miejscowości I Ilmenau 79 Jastarnia 428, 439 Johannisburg 212 Juditten 96 Libau 76 Liepaja, zob. Libau Lipawa, zob. Libau Lublin 194,314,400,406,525,526 Ludwin 48, 49 Luzino 85, 105 Lwów 39, 40, 227, 299, 406 К Ł Kartuzy 110,314,436,508,534 Katyń 192 Kauen 119 Kocborowo 43, 61,122, 137, 138,146, 455,468 Kolbudy 105 Kolkowo 114 Konradstein, zob. Kocborowo Kowel 192 Königsberg, zob. Królewiec Kraków 48, 553 Krempen 237 Krępa Kaszubska, zob. Krempen Królewiec 75, 77, 95, 96, 327, 413 Kutno 193, 467 Kwidzyn 314,339,451 L Langfuhr, zob. Wrzeszcz Lauenburg, zob. Lębork Lauterbach 431 Leningrad 68 Lenino 396 Lębork 33, 69, 79-81, 87, 88,110,114, 115, 201,216,217, 237, 267, 269-271, 273, 279, 280-284, 286, 288, 290, 300, 329, 330, 357, 362, 389,416,441, 442, 443, 450,453,457, 548, 568, 569, 571, 572, 574, 576 Lapino 85 Łebno 85 Łęczyce 441 Łęczyco 453 Łomża 235, 583 Łódź 219, 220, 227, 301, 335, 450, 583 Łuck 192,314 Łuków 48, 192 Μ Maćkowy, zob. Matzkau Majdanek 396, 400, 525, 530 Mamonowo, zob. Heiligenbeil Matzkau 66 Mechelinki 127 Mellnau 546 Miasteczko Krajeńskie 39, 41 Mieścisko 45, 389, 585 Mława 95 Modlin 44 Monte Cassino 396 N Nakło 240 Nałęczów 193,194 Neuengamme 167, 223, 224, 225 Neuteich 30, 37, 116,117, 120, 263 Niestępowo 85, 105, 255 I 627
628 I Lagrowi ludzie Norymberga 398 Nowy Dwór Gdański 35, 117, 553 Nowy Dwór Mazowiecki 428 Nowy Port 35,44,61,140,141,149-152, 163,180,181,184,205-207,285, 301,420,421,426,427,581 Nowy Staw, zob. Neuteich O Obłuże 274 Obozy, zob. Sztutowo Oksywie 126, 274, 569 Oliwa 31,534 Oranienburg 67,221,222,226,231,396, 486 Oświęcim, zob. Auschwitz Otomin 455 P Pillau 77, 96, 97 Piława, zob. Pillau Pińsk 50 Płaszów 540 Płock 49, 50, 205, 206 Police, zob. Pölitz Pölitz 175-178,448,582 Pomieczyno 85 Potulice 64, 65, 428, 444, 479,489, 490, 581, 582 Poznań 39, 40, 46, 61, 539, 540, 558 Praust, zob. Pruszcz Gdański Preussisch Stargard, zob. Starogard Gdański Pröbbernau 207, 208, 209, 583 Pruszcz Gdański 75, 85, 90, 105, 110, 112, 114,119, 328, 332, 333, 424 Przebrno, zob. Pröbbernau Przodkowo 85,105 Pszczółki 423 Puck 69, 114, 216, 217,357,439 R Radogoszcz 194 Radom 48 Ravensbrück 100,234,237 Reda 136,273,274,569 Rogowo 43 Rostock 178, 290 Rumia 69 Rusocin 112,113,114 Rybno 87, 106, 114,201, 288 S Sachsenhausen 67, 68,152,153, 222-224,238, 406, 581 Schönsee 62 Schwünemünde 77 Sieradz 292 Skarszewy 139 Słupsk 69,431, 448 Słuszewo 286, 288, 290, 548 Soest 89 Sopot 44,110, 296, 303, 373, 406,426, 432,451,454, 534, 551 Stare Zaporože 192 Starogard 43, 61, 139, 140, 296 Starogard Gdański 122 Steegen 120 Stegna, zob. Steegen Stettin 175,240,290 Stutthof - passim Suhl 79 Swünemünde 77 Szczecin, zob. Stettin
Indeks miejscowości Sztokholm 440 Sztum 339, 352, 548, 586 Sztutowo 9,10,14, 421, 460, 508, 532, 549-551, 583, 586, 587 Ś Świnoujście, zob. Swünemünde T Tannenberg 42, 162 Tczew 40, 69, 263,443,453, 534 Tiegenhagen 35 Tiegenhof 66,117, 120, 121, 122 Tobruk 396 Toliszczek 105,114 Toruń 51,218,220-223,272,295, 313, 366,371,406, 569,571-573 Trewir 39 Turza 45 531, 532, 540, 543, 551, 553, 554, 587 Wągrowiec 45, 46, 165 Wejherowa 57 Wejherowo 69,201,202,204,216,237, 270,271,273,286,288-294,348, 349,351-353,356-360,362,363, 375,438,439,448,451,464,465, 469,470,472,539,549,569-572, 575, 582,583,586 Westerplatte 61,149, 204, 205, 396, 426, 427, 518 Wetter 546, 587 Wielki Klincz 42 Wiślinka 488,489 Witomino 42,146,147, 307, 309, 573 Włocławek 427 Wrzeszcz 29, 31, 34, 35, 78, 97, 110, 184, 209, 271, 272, 298, 299, 301,313, 438, 571 Wuppertal 33 Wyrzysk 38, 274 U Y Ueckermünde 178 Ulm 545, 546, 587 Ypres 42 V Z Verdun 39 Zamostne 286,288 Zamość 314 Zdułbunów 192 Zezulin 48,49 W Warnemünde 178 Warszawa 42, 49,177,193, 248, 271, 287, 373,381,396, 398, 399, 406,407, 421,439,448,457, 466,467, 471, 518, 522-525, Ż Żnin 43 Żukowo 85, 105 I 629
Summary - „Camp’s people” - is a detailed, multi- threaded and moving story regarding the first tentative of judging SS crew members and prisoner functionaries from German, nazi, concentration camp Stutthof. The first people identified as capos, guards or female supervisors were already ar rested during the war in April 1945. The investigation was conducted in Polish Gdańsk from mid 1945, whereas the the public and very media - like trial took place in Special Penal Court in Gdańsk in April and May 1946. As a result of a proceedings 11 people were senteced to death. The sentence was carried out public on the 4th of July 1946 in Gdańsk in the presence of tens of thousands of witnesses. Its implementation in this particular way became a symbolic rite of passage of Polish society from the occupation period to the time of peace and forgetting the fresh trauma of the war. The book presents the biographies of 16 people covered by the first investiga tion and the Stuttthof trial: 1 former SS-man, 6 - German female SS-supervisors and 9 former Polish inmates, who were kapos and block supervisor in the camp. The presentation is chronological and presents the successive stages of the life of the perpetrators - beginning with the pre-war period, through war experience, their stay in the camp and the reasons of choosing the evil way of behavior, then the circumstances of identification and arresting after the war, attitude towards self-guilt, the way to justify and defend themselves, up to behavior during the trial. It is estimated that from 1945 to 2022 over one hundred twenty men
and wom en were brought before any courts- whereof ca. one hundred and ten were sen tenced - among several thousand SS men, supervisors and prisoner functionar ies who worked for KL Stutthof. agrowi ludzie” L 631
632 I Lagrowi ludzie In Poland, at least 34 court trials were held (4 - group trials, 30 - individuals), and several more were conducted in Germany. The last of them took place in Hamburg in 2022. „Lagrowi ludzie” - „Camp’s people” - is a suggestive, multi- threaded story about the specific people from the Stutthof camp as well as their mental and causative evolution which occured during their presence in this German con centration camp. Furthermore this is the timeless story describing changeability and unpredictability of life. (translated by D. Ochocka, A. Michalak)
Spis treści Wstęp. 7 Rozdział 1. Zwykli ludzie . . 21 Wprowadzenie. 23 1.1. Gdański robotnik. 25 1.2. Kobiety w Wolnym Mieście Gdańsku i na niemieckim Pomorzu. 30 1.3. Obywatele RP. 37 Podsumowanie.53 Rozdział 2. W obliczu próby: wojna i obóz Stutthof (wrzesień 1939-maj 1945). 55 Obóz w świeżej pamięci - redefiniowanie emocji. 57 2.1. SS-man z Gdańska. 59 2.2. Niemki-nadzorczynie SS. 70 2.3. Polscy więźniowie funkcyjni w niemieckim kacecie. 125 Podsumowanie .256 Rozdział 3. Podejrzani: poczucie winy i strategie obrony (kwiecień 1945-kwiecień 1946). 259 Odreagowanie traumy, okoliczności rozpoznania i zatrzymania. 261 3.1. Identyfikacja i
aresztowanie. 263 3.2. Śledztwo Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku i jego podstawa prawna.310 3.3. Konfrontacja z przeszłością. 315 3.3.1. Były SS-man. 316 3.3.2. Byłe niemieckie nadzorczynie SS. 320 3.3.3. Byli polscy więźniowie funkcyjni ze Stutthofu. 338 3.4. Akt oskarżenia. 374
6 Lagrowi ludzie 3.5. Oczekiwanie na proces. 383 Podsumowanie . 389 Rozdział 4. Oskarżeni: konfrontacje ze świeżą pamięcią powojnia (kwiecień 1946-maj 1946). 393 Kontekst społeczno-polityczny w Polsce i na Pomorzu na przełomie 1945 i 1946 roku. 395 4.1. Przygotowywanie procesu i jego uwarunkowania: „Nasza Norymberga”. 398 4.2. Czynni i bierni uczestnicy rozprawy. 404 4.3. Proces stutthofski dzień po dniu. 408 4.4. Wyrok. 475 4.5. Medialny obraz ławy oskarżonych. 483 Podsumowanie . 507 Rozdział 5. Skazani i napiętnowani (czerwiec/lipiec 1946-1999.). 511 Emocjonalna bliskość własnej śmierci . 513 5.1. Prośby o łaskę. 515 5.2. Zakończenie pracy sądu i zatwierdzenie wyroków. 522 5.3. Publiczna egzekucja 4 lipca
1946. 525 5.4. Skazani na karę więzienia.542 5.5. Uniewinnieni. 548 5.6. Dokumentacja śledztwa i procesu po 1946 roku. Zapomniane źródło . 552 Podsumowanie. 555 Zakończenie. 559 Załącznik. 567 Kalendarium śledztwa i procesu stutthofskiego oraz dalsze losy sądzonych 1945-1999. 567 Wykaz skrótów. 589 Bibliografia. 591 Indeks osób. 615 Indeks miejscowości. 625 Summary. 631
Ilustracje. 633 |
| adam_txt |
Bibliografia I. Źródła archiwalne Akta USC Gminy Sztutowo Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Bydgoszczy Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Gdańska Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Ulm (Niemcy) Dokumenty ruchu ludności Akta USC Miasta Wetter (Niemcy) Dokumenty ruchu ludności Archiwum Akt Nowych w Warszawie Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych HWiOK. Okręg Gdańsk Archiwum Fundacji Generał Zawackiej w Toruniu Teczki personalne członków pomorskiej konspiracji Archiwum Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku Książka wpisów ciał do prosektorium 591
592 Į Lagrowi ludzie Archiwum Gedenkstätte und Museum Sachsenhausen Dokumentacja osobowa więźniów Materiały członków załogi SS Materiały na temat więźniów obozu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku i Warszawie Akta osobowe funkcjonariuszy UB Akta personalne więźniów Akta Prokuratora Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku w sprawie Jana Preissa Akta Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku w sprawie Jana Breita Akta sprawy karnej dotyczącej przynależności do hitlerowskich organizacji SS i Gestapo w Gdańsku, zabijania, bicia i gładzenia więźniów i jeńców wo jennych w obozie Stutthofw okresie od września 1939 r. do początku 1945 r. oraz udziału w masowych aresztowaniach Polaków w Gdańsku we wrześniu 1939 r. i konwojowaniu ich do więzienia przeciwko: Teodor Konrad Jakub Meier/Meyer, imię ojca: Traugott, ur. 6-11-1904 r. i innym, tj. oskarżonym o czyny z art. 1, 2 і 4 Dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: Władysław Tomczak/Tomczyk, imię ojca: Józef, ur. 30-01-1915 r., oskarżonemu o to, że w okresie od 1942 r. do stycznia 1945 r., będąc blokowym w obozie koncentracyjnym Stutthof za bijał i znęcał się nad więźniami będącymi pod jego nadzorem, tj. o czyny z art. 1 § 1 pkt a Dekretu PKWN z dnia 31-08-1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego w brzmie niu Dekretu
z dnia 16-02-1945 r. Akta w sprawie karnej dot. współdziałania z władzami okupacyjnymi i udział w znęcaniu się i zabijaniu osób osadzonych w obozie koncentracyjnym Stutthof przezfunkcjonariuszy tegoż obozu w okresie od września 1939 r. do stycznia 1945 r., prowadzonej przeciwko: John Pauls, imię ojca: Johann, ur. 9-08.1908 r. i innym, tj. oskarżonym o czyny z art. 1 Dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. Akta w sprawie karnej dot. znęcania się i mordowania więźniów obozu koncen tracyjnego w Stutthofie oraz działania na szkodę ludności cywilnej w czasie II wojny światowej, prowadzonej przeciwko: Józef Reiter i inni, tj. oskarżo nym o czyny z art. 1 Dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: John Pauls, imię ojca: Johann, ur. 9-02.1908 r. i innym, oskarżonym, o to, ze w okresie od września 1939 r. do stycznia 1945 r. dokonywali zabójstw oraz znęcali sięfizycznie nad więźniami
Bibliografia I obozu koncentracyjnego Stutthof, tj. o czyny art. 1 paragrafla Dekretu PKWN z dnia 31-08.1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrod niarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko: Wilhelm Bogdan, imię ojca: Jan, ur. 29-12-1920 r., oskarżonego o to, że w 1940 r. w Gdańsku-Wrzeszczu będąc kucharzem obozowym bił Polaków Akta w sprawie zbrodni nazistowskich popełnionych na terenie byłego obozu kon centracyjnego Stutthof z lat 1945-46 Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce Kartoteka odtworzeniowa b. SB WUSW w Gdańsku, Elblągu, Słupsku Obóz koncentracyjny Stutthof (Konzentrationslager Stutthof) Obóz w Stutthofie, zdjęcia, korespondencja 1945-1957 Repertorium nadzoru nad sprawami śledczymi prokuratur powiatowych Wydzia łu IV Prokuratury Wojewódzkiej w Gdańsku za lata 1951-1953 Repertorium wykonania kar "W" Wydziału III Prokuratury Wojewódzkiej w Gdańsku za 1951 r. (nr 793-2022) Sąd Okręgowy w Gdańsku 1945-1950 Specjalny Sąd Karny w Gdańsku Zbiórfotografii Archiwum Instytutu Pileckiego Materiały ze zbiorów niemieckich. Dokumentacja władz Wolnego Miasta Gdańska Archiwum KZ-Gedenkstätte Neuengamme Listy transportowe więźniów Archiwum Muzeum Stutthof: Akta personalne załogi SS obozu Stutthof Archiwum Ikonograficzne Archiwum Zakładowe Muzeum Stutthof Elektroniczna baza danych więźniów Kartoteka osobowa więźniów Kolekcja Konrada Ciechanowskiego Kolekcja Marka Orskiego Kommandantur (Wydział I - Rozkazy komendanta) Księgi ewidencyjne
więźniów Księgi przyjęć i wypisów ze szpitala Księgi zgonów więźniów 593
594 I Lagrowi ludzie Listy przebywających na blokach Listy transportowe więźniów Raporty o stanie dziennym obozu Rozkazy komendanta obozu za 1942-1945 Teczki personalne więźniów Wykazy wypisywanych ze szpitala Verwaltung KL Stutthof (Wydział IV - gospodarczy) Zbiory muzealiów Zbiory specjalne Archiwum Muzeum Więzienia Pawiak w Warszawie Kartoteka więźniów Pawiaka Archiwum Narodowe USA/ National Archives and Records Administration (NARA) Konzentrationslager Stutthof Archiwum Niemieckiego Czerwonego Krzyża w Monachium Kartoteka osobowa Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Prokuratura Sądu Krajowego w Bydgoszczy Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku Gminna Rada Narodowa w Sztutowie Archiwum Państwowe w Gdańsku Akta więzienne Archiwum Państwowe w Poznaniu Spis zweryfikowanych uczestników Powstania Wielkopolskiego Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu Akta KL Buchenwald Akta personalne i fotografie więźniów Archiwum Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Maszynopis pracy doktorskiej Alfonsa Wojewskiego Archiwum Zakładowe Muzeum Stutthof
Bibliografia I 595 Archiwum Koła Stutthofw Sopocie Bundesarchiv Lichterfelde Oberreichsanwalt beim Volksgerichtshof Centralne Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej (САМО)/ Центральный архив Министерства обороны Российской Федерации (ЦАМО) Dokumentacja sprawozdawcza 2 Frontu Białoruskiego International Tracing Service/ International Center on Nazi Persecution w Bad Arolsen Dokumenty więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych II. Materiały źródłowe publikowane Adreßbuch 1929/30 der Städte Lauenburg und Leba sowie des Kreises Lauenburg i. Pom., Lauenburg: Badengoth, 1929. Adreßbuch der Städte Lauenburg und Leba sowie des Kreises Lauenburg i. Pom. 1938, Lauenburg Pom.: Badengoth, 1938. Adressbuch fur Danzig und Vororte 1928. Danziger Einwohnerbuch: mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot 1929. Danziger Einwohnerbuch 1931 mitalien eingemeindeten Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch: mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot 1933. Danziger Einwohnerbuch 1934 mit Ohra, Oliva, Zoppot und den neueingemein deten Vororten. Danziger Einwohnerbuch 1935 mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch 1936/1937 mit allen Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch 1939 mit allen Vororten und Zoppot. Danziger Einwohnerbuch : mitalien eingemeindeten Vororten und Zoppot 1942. Einwohnerbuch der Danziger Landkreise 1927/28. Dziennik Ustaw RP 1944-1946,1950. Grochowina Sylwia, Kącka Katarzyna, Polityka niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim. Dokumentacja wybranych problemów, Toruń 2018. Kamiński Stanisław, Materiały do działalności
SS-Wachsturmbann „Eimann” na terenie Gdańska i Pomorza (wrzesień-grudzień 1939), „Zapiski Historyczne” 1974, tom XXXIX, z. 2, s. 77-87. Kogo szukasz? Informator dla handlu i przemysłu. Spis mieszkańców. Gdynia Gdańsk Pomorze, Wybrzeże, Gdynia 1937.
596 I Lagrowi ludzie Książka adresowa przemysłu, handlu i rzemiosła miasta Poznania 1925. Księga Adresowa Gdyni: miasta, portu i wybrzeża polskiego zpółwyspem helskim 1933. Książka adresowa miasta Bydgoszczy na rok 1933. Księga Adresowa Miasta Bydgoszczy: 1936/37. Księga adresowa miasta stołecznego Poznania na rok 1933. Księga adresowa ziem zachodniej Polski. Gdynia - Wybrzeże. Województwo Po morskie. Z informatorami Warszawa, Gdańsk, Poznań, Śląsk, Kraków 19371938, Gdynia 1938. Mapa Wielka Gdynia, skala 1:15000, 1936. Monitor Polski 1932. Niemcy w Polsce. Wybór dokumentów 1945-1950, pod red. Daniela Boćkowskiego, է. IV. Pomorze Gdańskie i Dolny Śląsk, wybór i opracowanie dokumentów Ingo Eser, Witold Stankowski, Claudia Craft, Stanisław Jankowiak, Warsza wa 2001. Postanowienia Sądu Najwyższego, 1948. III. Prasa i wydawnictwa ciągłe „Dziennik Bałtycki”, 1945-1946. „Gazeta Ludowa”, 1946. „Głos Ludu”, 1946. „Głos Wielkopolski”, 1945. „Ilustrowany Kurier Polski”, 1946. „Przekrój”, 1946. „Robotnik Pomorski”, 1946. „Wiatr od morza”, 1946. „Wici”, 1946. „Ziemia Pomorska”, 1946. „Zrzesz Kaszebsko”, 1946 „Życie Warszawy”, 1946. IV. Relacje Archiwum Muzeum Stutthof: Wspomnienia i relacje byłych więźniów (maszynopisy, t. I-XXVIII) Archiwum Programu Ostatni Świadkowie 2008-2012
Bibliografia I V. Dzienniki, pamiętniki, wspomnienia, wywiady Badziąg Kaźmierz Antoni, Był taki czas. Wspomnienia pomorskiego harcerza, Sztutowo 2016. Coradello Aldo, Co się działo w Stutthofie?, Warszawa 2011. Dolny Jan, Wspomnienia z obozu w Stutthofie i Potułicach więźnia o numerze 9889 w latach 1940-1945, Gdańsk 2020. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Stutthof. Ze wspomnień więźnia obozu koncentracyj nego, Warszawa 1946. Franki Victor E„ Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holo caustu, Warszawa 2015. Gamm Rudolf, Swastyka nad Gdańskiem, Warszawa 1960. Kępa Oksywska 1939. Relacje uczestników walk lądowych, pod red. Wacława Tyma i Andrzeja Rzepniewskiego, Gdańsk 1985. Kobiety pistolety. Opowieść jednej z ostatnich żyjących zbuntowanych kobiet z obozu Stutthof. Sanitariuszka pułku „Baszta” Maria Kowalska w rozmowie z Wiktorem Krajewskim, Warszawa 2022. Levi Primo, Czy to jest człowiek?, Kraków 2008. Mitura Wacław, Za drutami Stutthofu. Wspomnienia więźnia Stutthofu, Byd goszcz 1985. Stachurski Stanisław, Ze wspomnień prokuratora Specjalnego Sądu Karnego, [w:] Próba wspomnień. Gdańsk 1945-1946, pod red. Marii Urbanowicz, Gdynia 1968, s. 61-65. W cieniu obozu Stutthof: martyrologia więźniów w gdańskim obozie Neufahrwasser (1939-1940) i Aussenstelle Westerplatte (1939-1941). Wybór relacji i wspo mnień, wstęp i opracowanie Wojciech Turek, Gdańsk 2020. Wspomnienia byłego więźnia KL Stutthof Janusza Leleno, ur. 1927 roku, nr obo zowy 78912, „Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego” 2000, nr 13, s. 44-51. Zwarra Brunon, Gdańsk 1939. Wspomnienia
Polaków ֊ Gdańszczan, Gdańsk 2002. VI. Opracowania Adamska Jolanta, Sziling Jan, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyj nych. Transport 527 duchownych 13 grudnia 1940 roku z Sachsenhausen do Dachu, Warszawa 2007. Andrzejewski Marek, Opposition und Widerstand in Danzig 1933 bis 1939, Bonn 1994. 597
598 Į Lagrowi ludzie Anduła Kamil, Bitwa w Pradolinie Redy-Łeby. Działania bojowe sowieckich wojsk pancernych na kierunku Gdyni (6-16 marca 1945r.), „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2020, nr 4, s. 42-83. Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim wiatach 1945-1990. Obsada sta nowisk kierowniczych, wstęp i opracowanie Marcin Węgliński, Gdańsk 2010. Arendt Hannah, Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Kraków 2010. Ayaß Wolfgang, „Asoziale1’ im Nationalzosialismus, Stuttgart 1995. Baliszewski Dariusz, Kunert Andrzej Krzysztof, Ilustrowany przewodnik po Pol sce stalinowskiej 1944-1956. Tom 1:1944-1945, Warszawa 1999. Bartnicki Jerzy, Bydgoszcz w roku 1939, Bydgoszcz 1985. Batawia Stanisław, Rudolf Hoess, komendant obozu koncentracyjnego w Oświę cimiu, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce” 1951, t. VII, s. 9-58. Batawia Stanisław, Wpływ ostatniej wojny na przestępczość nieletnich, „Psycholo gia Wychowawcza” 1948, t. XIII, nr 1-2, s. 215-227. Bauer Piotr, Polak Bogusław, Armia „Poznań” w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982. Baziur Grzegorz, Armia Czerwona na Pomorzy Gdańskim 1945-1947, Warszawa 2003. Berendt Grzegorz, W Republice Weimarskiej i Trzeciej Rzeszy (1919-1945), [w:] Dzieje Lęborka, pod red. Józefa Borzyszkowskiego, Lębork-Gdańsk 2009, s. 425-554. Bernaś Franciszek, Mikulska-Bernaś Julitta, Bydgoski wrzesień, Warszawa 1988. Bieniecki Ireneusz, Służba i życie codzienne personelu Flotylli Rzecznej Marynar ki Wojennej na Polesiu w latach 1919-1939, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2018, nr 101, s. 159-173. Birt
Marcin, Dekret sierpniowy PKWN z 1944 roku jako instrument legalizacji władzy komunistycznej w Polsce, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitary zmem” 2019, t. 41, nr 4, s. 65-85. Bogacka Marta, Obozowe lata Tadeusza Pietrzykowskiego - boksera, który pię ściami wywalczył sobie życie, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2012, nr 2 (20), s. 139-166. Bogdanowicz Stanisław, Karol Maria Splett. Biskup gdański czasu wojny. Więzień specjalny PRL, Gdańsk 1995. Bolduan Tadeusz, Biskup Carl Maria Splett od mitów ku prawdzie, „Studia Pelplińskie” 1993, t. 20, s. 79-96. Borchers Roland, Zbrodnie nazistowskie w powiecie kościerskimjesienią 1939 roku, „Acta Cassubiana” 2011, nr 13, s. 153-178.
Bibliografia Į Borzyszkowski Józef, Konsekwencje wpisu na Deutsche Volksliste, [w:] Polityka germanizacyjna Trzeciej Rzeszy na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945. Materiały sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 18 listopada 2006 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2007, s. 83-93. Browning Christopher, Zwykli ludzie. 101. Policyjny Batalion Rezerwowy i „osta teczne rozwiązanie” w Polsce, Warszawa 2000. Bryja Marcin, Ledwoch Janusz, Jednostki Waffen-SS 1939-1945, Warszawa 1996. Burczyk Dariusz, Specjalny Sąd Karny i Prokuratura Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku 1945-1946, Gdańsk 2016. Bykowska Sylwia, Działalność Komisji Weryfikacyjnej w Gdańsku w latach 1945-1947 na tle sytuacji społecznej, „Rocznik Gdański” 2015-2016, t. LXXV-LXXVI, s. 167-180. Bykowska Sylwia, Rehabilitacja i weryfikacja narodowościowa ludności polskiej w województwie gdańskim po II wojnie światowej, Gdańsk 2012. Bykowska Sylwia, Zbrodnia i kara jako rytuał. Gdański proces stutthofskich zbrod niarzy, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2015, t. 23, s. 49-87. Cebulak Kazimierz, Orski Marek, Wykorzystanie niewolniczej i przymusowej siły roboczej przy pracach hydrotechnicznych w Delcie Wisły i nad Zalewem Wi ślanym w latach II wojny światowej, [w:] Od Westerplatte do Norymberg։. Druga wojna światowa we współczesnej historiografii, muzealnictwie i edu kacji, pod red. Piotra Chruścielskiego i Marcina Owsińskiego, Sztutowo 2009, s. 216-228. Chinciński Tomasz, Machcewicz Paweł, Wokół wydarzeń bydgoskich z 3-4 wrze śnia 1939 roku, [w:] Bydgoszcz 3-4 września 1939. Studia i dokumenty,
pod red. Tomasza Chincińskiego i Pawła Machcewicza, Warszawa 2008, s. 8-39. Chrzanowski Bogdan, Relacje ludności polskiej i niemieckiej na Pomorzu pod czas II wojny światowej oraz po jej zakończeniu [w:] Wymiary zmienności społecznej współczesnej Europy, pod red. Sylwii Bykowskiej, Gdańsk 2013, s. 263-296. Chrzanowski Bogdan, Gąsiorowski Andrzej, Steyer Krzysztof, Polska Podziemna na Pomorzu w latach 1939-1945, Gdańsk 2005. Chyrek Agnieszka, Niemcy, obywatele byłego Wolnego Miasta Gdańska w zało dze obozu Stutthof (1939-1945), [w:] Władze i społeczeństwo niemieckie na Pomorzu Wschodnim i Kujawach w latach okupacji niemieckiej (1939-1945), pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2005, s. 153-188. Ciechanowski Konrad, Armia „Pomorze” 1939, Warszawa 1983. Ciechanowski Konrad, Hitlerowski obóz w Gdańsku-Nowym Porcie (Zivilgefan genenlager Neufahrwasser) 1IX1939-1IV1940, ZMS 1984, nr 5, s. 49-86. 599
600 I Lagrowi ludzie Ciechanowski Konrad, Obozy internowania na Pomorzu Gdańskim od września 1939 do marca 1945 roku, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 49-78. Ciesielska Maria, Tyfus - groźny zabójca i cichy sprzymierzeniec, Warszawa 2015. Cieślak Tadeusz, Oranienburg-Sachsenhausen. Hitlerowskie obozy koncentracyj ne 1933-1945, Warszawa 1972. Cywiński Piotr Μ. A., Auschwitz. Monografia człowieka, Oświęcim 2021. Czerwiński Daniel, Obóz dla Niemców w Wejherowie - zarys zagadnienia, ZMS 2016, nr 4 (14), s. 179-191. Czerwiński Daniel, Pierwsza dekada. Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945-1956, Gdańsk 2016. Cziborra Pascal, Frauen im KZ. Möglichkeiten und Grenzen der historischen For schung am Beispiel des KZ Flossenbürg und seiner Außenlage, Bielefeld 2010. Daniluk Jan, Miasta skoszarowane. Gdańsk i Sopot jako garnizon Wehrmachtu w latach 1939-1945, Gdańsk 2019. Daniluk Jan, Niespokojne lato. Sytuacja w Gdańsku w przededniu wybuchu II woj ny światowej (czerwiec-sierpień 1939), „Argumenta Historica. Czasopismo Naukowo-Dydaktyczne” 2015, nr 2, s. 18-38. Daniluk Jan, Obóz karny SS i policji w Maćkowach pod Gdańskiem, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2011, nr 2 (18), s. 217-232. Daniluk Jan, SS w Gdańsku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2013. Dieckert Kurt, Grossmann Horst, Bój o Prusy Wschodnie. Kronika dramatu 1944-1945, Gdańsk 2011. Dimsdale Joel E., Psychologia zła. Jak Hitler omamił umysły, Warszawa 2017. Domański Henryk, Rzewuski Witold, Procesy zbrodniarzy Majdanka i stan aktu alnie prowadzonych
śledztw, „Zeszyty Majdanka” 1971, t. 5, s. 33-58. Dończyk Franciszek, Stalag XIA Altengrabow, Wrocław 1959. Drywa Danuta, Ruch transportów między KL Stutthof a innymi obozami, ZMS 1990, nr 9, s. 5-31. Drywa Danuta, Społeczeństwo niemieckie wobec więźniów żydowskich KL Stut thof i jego podobozów, [w:] Władze i społeczeństwo niemieckie na Pomorzu Wschodnim i Kujawach w latach okupacji niemieckiej (1939-1945). Materiały XIV sesji popularnonaukowej w Toruniu, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2005, s. 135-152. Drywa Danuta, Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym Stutthof (wrzesień 1939 - maj 1945), Gdańsk 2001. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Obóz koncentracyjny Stutthof, Gdynia 1966. Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Police, Warszawa 1974.
Bibliografia I 601 Dyskant Józef Władysław, 19 września 1939 roku - ostatni dzień obrony Oksywia, [w:] Siły zbrojne ֊ polityka. Studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Przybyl skiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. Piotra Kurlendy, Jerzego Romanowicza, Andrzeja Rossy i Bogdana Zalewskiego, Toruń 2005, s. 91-102. Erpel Simone, Einführung, [w:] Im Gefolge der SS: Aufseherinnen des Frauen-KZ Ravensbrück. Begleitband zur Ausstellung, pod red. Simone Erpel, Berlin 1995, s. 15-38. Evans Richard J., Trzecia Rzesza u władzy, Oświęcim 2017. Evans Richard J., Wojna Trzeciej Rzeszy, Oświęcim 2017. Ferenc Ewa, Bibliografia KL Stutthof, Gdańsk 1991. Ferenc Ewa, Budowa i rozbudowa obozu koncentracyjnego Stutthof (2 września 1939-31 grudnia 1944), [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 105-115. Filip Krzysztof, Komendanci wojewódzcy Milicji Obywatelskiej w Gdańsku w la tach 1945-1949, [w:] Policja gdańska na przestrzeni wieków. Wybrane zagad nienia, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdańsk 2012, s. 157-188. Forczyk Robert, Fali Weiss. Najazd na Polskę 1939, Poznań 2020. Frankowski Marek T„ Ludzie i bestie. Socjologiczne studium mikrostruktur spo łecznych niemieckiego obozu koncentracyjnego, Warszawa 2003. Garbe Detlef, Konzentrationslager Nauengamme - Stammlager, [w:] Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager, pod red. Wolfganga Benza i Barbary Distel, Band 5, München 2007, s.313-346. Garbe Detlef, Konzentrationslager Sachsenhausen - Aussenkommados: Neuen gamme, [w:] Der Ort des
Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Kon zentrationslager, pod red. Wolfganga Benza i Barbary Distel, Band 3, Mün chen 2006, s. 233-237. Gawron Mirosław, Budowa pierwszej szkoły w Gdyni Cisowie w 1868 roku, „Ze szyty Gdyńskie” 2012, nr 7, s. 43-57. Gąsiorowski Andrzej, Geneza i początki ruchu oporu na Pomorzu Gdańskim, Gdańsk 1991. Gąsiorowski Andrzej, Niemiecka policja w Gdańsku w okresie II wojny światowej (struktury-zadania-działalność), [w:] Policja gdańska na przestrzeni wieków. Wybrane zagadnienia, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdańsk 2012, s. 91-120. Gąsiorowski Andrzej, W dniach wojny 1939 roku i okupacji niemieckiej, [w:] Dzie je gminy Wejherowo, pod red. Bogusława Brezy, Kraków 2013, s. 451-518.
602 I Lagrowi ludzie Gdynia 1939. Losy ludzi i miasta. Katalog wystawy, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdynia 2009. Gliniecki Tomasz, Panto Dymitr, Krzywy obraz wojny. Armia Czerwona w Gdań sku i Prusach w 1945 roku, Gdańsk 2019. Gliniecki Tomasz, Owsiński Marcin, Stutthof 9/0 maja 1945. Historia i pamięć, Sztutowo 2020. Gliniecki Tomasz, Walki Armii Czerwonej w delcie Wisły. Styczeń-maj 1945, Gdynia-Sztutowo 2019. Gliński Mirosław, Organizacja i obsada personalna szpitala w obozie koncentra cyjnym Stutthof, ZMS 1976, nr 1, s. 9-43. Gliński Mirosław, Organizacja obozu koncentracyjnego Stutthof (1 września 1939 - 9 maja 1945), ZMS 1979, nr 3, s. 5-230. Gliński Mirosław, Załoga obozu koncentracyjnego Stutthof (1IX1939-9 V՜ 1945). Część II, ZMS 1985, nr 6, s. 97-120. Grabowska Janina, Ewakuacja lądowa obozu centralnego, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 289-299. Grabowska Janina, Marsz Śmierci. Ewakuacja piesza więźniów KL Stutthof i jego podobozów (25 stycznia - 3 maja 1945), Gdańsk 1992. Grabowska Janina, Odpowiedzialność za zbrodnie popełnione w Stutthofie. Proce sy, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steuera, Warszawa 1988, s. 319-321. Grabowska Janina, Więźniowie. Przyczyny osadzenia w obozie. Transporty przy chodzące, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, pod red. Donalda Steyera, Warszawa 1988, s. 116-129. Grabowska-Chałka Janina, Stutthof. Przewodnik - informator historyczny, Gdańsk-Sztutowo 2014. Graczyk Daria, Portret kobiety w strukturach SS-Gefolge na
przykładzie obozu Stutthof, ZMS 2014, nr 12, s. 53-88. Grot Elżbieta, Tomkiewicz Monika, „Ausrotten” - eksterminacja na terenie mia sta i powiatu 1939-1945, [w:] Pruszcz Gdański - miasto i powiat w latach II wojny światowej 1939-1945, pod red. Piotra Semkowa, Pruszcz Gdański 2018, s. 118-158. Grot Elżbieta, Gdynianie w KL Stutthof, [w:] Wysiedlenia Polaków z Gdyni w la tach 1939-1945 przez okupanta niemieckiego. Materiały z VII sesji popular nonaukowej w dniu 2.10.2014 roku, Gdynia 2014, s. 11-49. Grot Elżbieta, Ewakuacja morska więźniów KL Stutthof przez Rugię do Danii w 1945 r., Sztutowo 2015. Grot Elżbieta, Z historii rodziny Lendzionów, wybitnych działaczy Polonii Gdań skiej, ZMS 2016, nr 4 (14), s. 127-139.
Bibliografia I 603 Grunberger Richard, Historia społeczna Trzeciej Rzeszy, Warszawa 1987. Gugała Józef, Podobozy Stutthofu i obozy pracy przymusowej na obszarze powiatu elbląskiego w latach 1939-1945, „Rocznik Elbląski” 1979, t. 8, s. 180-188. Gugała Józef, Podobozy Stutthofu i obozy pracy przymusowej na terenie Elbląga w latach 1939-1945, „Rocznik Elbląski” 1976, t. 7, s. 7-21. Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie 1939-1944, pod red. Zygmunta Mań kowskiego, Lublin 1988. Husemann Friedrich, Die guten Glaubens waren. Geschichte der SS-Polizei-Division (4. SS-Polizei-Panzer-Grenadier-Division), 1.1-2, Osnabruck 1971. Hilberg Raul, Sprawcy - ofiary - świadkowie. Zagłada Żydów 1933-1945, War szawa 2007. Historia Gdańska, tom IV/2:1920-1945, pod red. Edmunda Cieślaka, Sopot 1999. Jacewicz Wiktor, Woś Jan, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskoka tolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939-1945, t. 5, Warszawa 1981. Jagodziński Józef, Bunkry na ruinach. Szkice do historii KL Stutthof- Aussenlager Politz wstęp, edycja i opracowanie tekstu Paweł Knap, Szczecin 2009. Jankowska Agata, Ciało zbrodniarza. Wizualne reprezentacje procesu i egzeku cji Arthura Greisera, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2019, t. 41, nr 2, s. 125-146. Jasiński Łukasz, Sprawiedliwość i polityka. Działalność Głównej Komisji Badania Zbrod ni Niemieckich/Hitlerowskich w Polsce 1945-1989, Gdańsk-Warszawa 2018. Jastrzębski Włodzimierz, Terror i zbrodnia. Eksterminacja ludności polskiej i ży dowskiej w rejencji bydgoskiej w latach 1939-1945, Warszawa 1974. Jastrzębski
Włodzimierz, Sziling Jan, Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdań skim 1939-1945, Gdańsk 1979. Jezierska Maria Elżbieta, Kary obozowe na podstawie dokumentów obozu koncen tracyjnego Stutthofi ZMS 1990, nr 9, s. 93-286. Jezierska Maria Elżbieta, Straceni w obozie Stutthofi ZMS 1987, nr 7, s. 79-202. Jezierska Maria Elżbieta, Transporty więźniów Fortu VII w Toruniu do Stutthofu, ZMS 1981, nr 4, s. 159-174. Jezierska Maria Elżbieta, Ucieczki z obozu koncentracyjnego Stutthofna tle doku mentów, ZMS 1992, nr 10, s. 59-212. Kaczmarek Ryszard, Polacy w armii Kajzera na frontach pierwszej wojny świato wej, Kraków 2014. Kaienburg Hermann, Das Konzentrationslager Neuengamme 1938-1945, Bonn 1997.
604 I Lagrowi ludzie Kaienburg Hermann, Sachsenhausen-Stammlager, [w:] Der Ort des Terrors. Ge schichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager, pod red. Wolfgan ga Benza i Barbary Distel, Band 3, München 2006, s. 17-72. Kaniewski Stanisław, Odpowiedzialność karna sprawców zbrodni popełnionych w Konzentrationslager Stutthof, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrod ni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej” 19971998, t. XL, s. 162-172. Kardas Mariusz, Gdynia i jej władze w latach 1926-1950. Główne problemy pol skiej administracji publicznej miasta, Gdynia 2013. Kardas Mariusz, Okupacja hitlerowska Helu. Wybrane aspekty, „Zeszyty Nauko we Akademii Marynarki Wojennej” 2011, R. LII, nr 2 (185), s. 165-186. Kershaw łan, Do piekła i z powrotem. Europa 1914-1949, Kraków 2016. Kieser Egbert, Zatoka Gdańska 1945. Dokumentacja dramatu, Gdańsk 2003. Klafkowski Alfons, Obozy koncentracyjne hitlerowskie jako zagadnienie prawa międzynarodowego, Warszawa 1969. Kłusak Miron, Zachorowalność więźniów, jej przyczyny i lecznictwo w obozie kon centracyjnym Stutthof w latach 1939-1945, ZMS 1976, nr 1, s. 47-85. Kłys Agnieszka, Informator o zasobie archiwalnym Muzeum Stutthof, Sztutowo 2010. Kłys Agnieszka, Kalendarium osadzania i oznaczeń więźniów w obozie Stutthof w latach 1939-1945, ZMS 2014, nr 2 (12), s. 89-155. Kłys Agnieszka, W czerwonym trójkącie Twe wyznanie wiary, obok w białym polu Twe imię. Numeracja i sposób oznaczania więźniów w obozie Stutthof (19391945), Sztutowo 2015. Kłys Agnieszka, Wykaz więźniów zmarłych w obozie Stutthof od stycznia do wrze
śnia 1944 roku, ZMS 2020, nr 8 (18), s. 135-266. Kłys Agnieszka, Wykaz więźniów zmarłych w obozie Stutthof w 1943 roku, ZMS 2019, nr 7 (17), s. 107-277. Kłys Agnieszka, Z Pawiaka do Polic. Więźniowie z Pawiaka z obozie koncentra cyjnym Stutthof i podobozie Police к/ Szczecina, „Niepodległość i Pamięć” 2015, nr 4 (52), s. 41-84. Kogon Eugen, Państwo SS. Organizacja i funkcjonowanie niemieckiego obozu koncentracyjnego, Zakrzewo 2017. Kopociński Krzysztof, Kopociński Zbigniew, Wojny i okupacje z perspektywy płk. dr. Kazimierza Jana Płońskiego (1901-1970), starszego ordynatora oddziału skórno-wenerycznego 9. Szpitala Okręgowego w Brześciu nad Bugiem, „Le karz wojskowy” 2019, nr 3, s. 276-283. Kopociński Krzysztof, Kopociński Zbigniew, Zarys organizacji i działalności 9. Szpitala Okręgowego w Brześciu nad Bugiem w latach 1920-1939, „Archi wum Historii Filozofii i Medycyny” 2010, nr 73, s. 46-48.
Bibliografia I 605 Kosiarz Edmund, Wyzwolenie Polski Północnej 1945, Gdynia 1967. Kosko-Hołowczyc Agnieszka, Szczęściarz z rocznika 1917, Sztutowo 2014. Kott Jan, Kropka nad i, „Przekrój”, nr 67,21-27.07.1946. Kowalski Waldemar, Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Gdańsk 2003. Knopp Guido, SS. Przestroga historii, Warszawa 2004. Kompisch Katrin, Sprawczynie, Warszawa 2012. Kubicki Mateusz, Zbrodnia w leste szpęgawskim 1939-1940, Gdańsk-Warszawa 2019. Kulczycki John J„ Strajki szkolne w Zaborze Pruskim 1901-1907, Poznań 1993. Lavern Wolfram, KZ-Aufseherinnen - Parteigängerinnen der NSDAP?, [w:] Im Gefolge der SS: Aufseherinnen des Frauen-KZ Ravensbrück. Begleitband zur Ausstellung, pod red. Simone Erpel, Berlin 1995, s. 39-47. Leszczyński Kazimierz, Działalność Einsatzgruppen Policji Bezpieczeństwa na ziemiach polskich w 1939 roku w świetle dokumentów, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce” 1971, t. 22, s. 7-290. Libich Bogdan, Niemiecka ludność Lęborka po II wojnie światowej, [w:] Historia i literatura mniejszości narodowych i grup etnicznych na Pomorzu. Materiały z sesji popularnonaukowej, Lębork, 26 marca 2003 r., Lębork 2003, s. 32-39. Liczmańska-Małek Regina, Harcerski krzyż. Opowieść o moim ojcu, Gdańsk 2015. Lieske Dagmar, Unbequeme Opfer? „Berufsverbrecher” als Häftlinge im KZ Sach senhausen, Berlin 2016. Lipiński Piotr, Bierut. Kiedy partia była bogiem, Wołowiec 2017. Lipiński Piotr, Towarzysze Niejasnego, Warszawa 2003. Lubecka Joanna, Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem
Narodowym, Kraków 2021. Lubecka Joanna, Sprawcy w rękach ofiar - sprawiedliwość czy zemsta, [w:] Jak rodzi się zło: sprawcy, wykonawcy, pomocnicy, Oświęcim 2018, s. 195-212. Ławnik - sędzia społeczny. Informator, Warszawa 2015. Machcewicz Paweł, Paczkowski Andrzej, Wina, kara, polityka. Rozliczenia ze zbrodniami II wojny światowej, Kraków 2021. Majer Tomasz, Podstawy prawne działań represyjnych wobec przedstawicieli apa ratu państwowego II Rzeczypospolitej w Polsce po II wojnie światowej, „Stu dia Prawnoustrojowe” 2019, nr 44, s. 259-275. Marszalec Janusz, Z dziejów gdańskiej bezpieki 1945-1956. Wprowadzenie do pro blematyki, Gdańsk 2016.
606 I Lagrowi ludzie Mazanowska Izabela, Eksterminacja pacjentów szpitali psychiatrycznych na Po morzu Gdańskim w 1939 roku, [w:] Rozstrzelana niepodległość. Ofiary zbrod ni pomorskiej 1939. Materiały XXIX sesji naukowej w Toruniu z 22 listopada 2019 roku, pod red. Tomasza Cerana, Toruń 2020, s. 47-58. Mazur Grzegorz, Zygmunt Kapitaniak (1905-1971), „Zeszyty Historyczno-Polityczne SD” 1986, nr 1 (48), s. 70-80. Meier Jan Sebastian, Wykonawcy wyroków śmierci w Polsce w XX wieku. Historia nieznana, Toruń 2021. Mendel Maria, Gdańskie miejsca (nie)pamięci: wiedzieć, żeby nie wiedzieć, „Rocz nik Gdański” 2015-2016, t. 75-76, s. 181-191. Męclewski Alojzy, Neugarten 27. Z dziejów gdańskiego gestapo, Warszawa 1974. Mikołajczuk Barbara, Zakroczymska Monika, Gdyńskie kapliczki, figury i krzyże, Gdynia 2011. Milewski Józef, Kociewie w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945, Warszawa 1977. Musiol Teodor, Dachau 1933-1945, Katowice 1968. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Katalog wystawy głównej, Gdańsk 2016. Neitzel Sönnke, Welzer Harald, Żołnierze. Protokoły walk, zabijania i umierania, Warszawa 2014. Niwiński Piotr, Wydział Śledczy WUBP w Gdańsku w latach 1945-1956, [w:] „Przegląd więziennictwa polskiego. Kwartalnik poświęcony zagadnieniom kryminologicznym i penitencjarnym”. Wydanie specjalne: Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku 2005, nr 46, s. 95-118. Olbracht-Prądzyński Cezary, Wejherowo w latach 1945-1995, [w:] Historia Wej herowa, pod red. Józefa Borzyszkowskiego, Wejherowo 1998, s. 403-530. Olter Gerhard, Historii epidemii tyfusu w latach 1945-1946 w
gdańskim więzieniu ciąg dalszy, [w:] „Przegląd więziennictwa polskiego. Kwartalnik poświęcony zagadnieniom kryminologicznym i penitencjarnym”. Wydanie specjalne: Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku 2005, nr 46, s. 84-91. Orski Marek, Filie obozu koncentracyjnego Stutthof1939-1945, Gdańsk 2004. Orski Marek, Filie obozu koncentracyjnego Stutthof na terenie miasta Elbląga w latach 1940-1945, Gdańsk 1992. Orski Marek, Hopeill. Filia obozu koncentracyjnego Stutthof w Nadbrzeżu, Gdańsk 1994. Orski Marek, Niewolnicza praca więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof19391945, Gdańsk 1999. Orski Marek, Ostatnie dni obozu koncentracyjnego Stutthof. Styczeń-maj 1945, Gdańsk 1998.
Bibliografia I Orski Marek, Przedsiębiorstwa SS i firmy prywatne - najemcy siły roboczej więź niów obozu koncentracyjnego Stutthofw latach 1939-1945, Gdańsk 2001. Orski Marek, Sprawiedliwość czy zemsta, „30 dni” 2001, nr 4 (30), s. 53-69. Orski Marek, Zbrodniarze z obozu koncentracyjnego Stutthofw Więzieniu Karno-Śledczym w Gdańsku w 1946. Egzekucja 4 VII 1946. Aktualny stan wiedzy, [w:] „Przegląd więziennictwa polskiego. Kwartalnik poświęcony zagadnie niom kryminologicznym i penitencjarnym”. Wydanie specjalne: Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku 2005, nr 46, s. 119-139. Orski Marek, Zbrodniarze obozu koncentracyjnego Stutthof w Więzieniu Karno-Sledczym w Gdańsku w 1946 r. Egzekucja z 4 lipea 1946 r. Aktualny stan wiedzy, ZMS 2016, nr 4 (14), s. 61-81. Orski Marek, Zbrodnie hitlerowskie w obozie koncentracyjnym Stutthof: liczba ofiar w świetle źródeł i badań: próba bilansu, „Acta Cassubiana” 2001, nr 3, s. 11-26. Orth Karin, Die Konzentrationslager-SS. Strukturelle Analysen und biographishe Studien, München 2004. Ostrihanska Zofia, Profesor Stanisław Batawia, „Archiwum Kryminologii” 1982, t. VIII-IX, s. 7-24. Owsiński Marein, Dwie godziny w listopadzie. Wizyta Heinricha Himmlera w obozie Stutthof 23 listopada 1941 roku: geneza, przebieg, konsekwencje, Sztutowo 2020. Owsiński Marcin, Filie obozu koncentracyjnego Stutthof przy gdańskich stocz niach w latach 1944-1945, [w:] Historia stoczni gdańskiej, pod red. Konra da Knocha, Jakuba Kufla, Wojciecha Polaka, Przemysława Ruchlewskiego, Magdaleny Staręgi i Andrzeja Trzeciaka, Gdańsk 2018, s. 67-88. Owsiński
Marcin, KL Stutthof w 1942 roku. Analiza rozszyfrowanej notatki bry tyjskiego wywiadu, ZMS 2015, nr 3 (13), s. 201-220. Owsiński Marcin, Naznaczeni. Owsiński Stutthof-Obozy-Sztutowo w latach 1945-1962. Dzieje gminy, gromady i miejsca pamięci, Sztutowo 2015. Owsiński Marcin, Polscy więźniowie polityczni w obozie Stutthof 1939-1945, To ruń 2001. Owsiński Marcin, Przeobrażenia pamięci - były więzień a upływający czas na przykładzie Krzysztofa Dunin-Wąsowicza, [w:] Świadkowie: między ofiarą a sprawcą zbrodni, pod red. Alicji Bartuś, Oświęcim 2017, s. 77-98. Owsiński Marcin, Sprawca w propagandzie medialnej na przykładzie pierwszego procesu stutthofskiego, [w:] Jak rodzi się zło: sprawcy, wykonawcy, pomocnicy, pod red. Alicji Bartuś, Oświęcim 2018, s. 213-244. Owsiński Marcin, Tiegenhof-Nowy Dwór w 1945 roku. Koniec i początek miasta na Żuławach, Sztutowo 2017. 607
608 I Lagrowi ludzie Panufnik Ładysław, Zarys historii wojennej 15-go Pułku Artylerii Polowej Wielko polskiej, Warszawa 1929. Perkowski Piotr, Gdańsk ֊ miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa i wa runki bytowe w latach 1945-1970, Gdańsk 2013. Pilichowski Czesław, Zbrodniarze Majdanka przed sądem, [w:] Majdanek 19411944, praca zbiorowa pod red. Tadeusza Menela, Lublin 1991, s. 423-436. Piotrowski Jacek, Dowód na polski antysemityzm czy raczej świadectwo przełomo wych czasów? (Przyczynek do stosunków polsko-żydowskich), „Dzieje Naj nowsze” 2019, nr 4, s. 255-271. Piwnicki Grzegorz, Polski wrzesień 1939 roku w Gdyni, „Zeszyty Gdyńskie” 2009, nr 4, s. 171-193. Pollack Juliusz, Jeńcy polscy w hitlerowskiej niewoli, Warszawa 1986. Przybylski Jerzy, Marynarze w walce o niepodległość Polski 1918-1920, Warszawa 1999. Puchalski Zbigniew, Wawrzyński Tadeusz, Krzyż i Medal Niepodległości, War szawa 1994. Rabij Bartłomiej, Sprawiedliwość czy hańba?, „Focus Historia. Wydanie specjal ne” 2007, nr 1, s. 41-43. Rahe Thomas, Seybold Katja, „Berufsverbrecher”, „Sicherungsverwahrte”, und „Asozile” im Koncentrationslager Bergen-Belsen, [w:j Ausgegrenzt. „Asoziale und „Kriminelle” im nationalsozialistischen Lagersystem. Beiträge zur Ge schichte der nationalsozialistichen Verfolgung im Norddeutchland, Heft 11, Bremen 2009, s. 94-103. Reina Peter, Karol Maria Splett. Biskup gdański na ławie oskarżonych, Warszawa 1994. Rojowska Elżbieta, Tomkiewicz Monika, Gdynia 1939-1945 w świetle źródeł nie mieckich i polskich. Aresztowania-egzekucje-wysiedlenia ludności cywilnej narodowości
polskiej, Gdynia 2009. Romaniuk Marek, Niemiecka lista narodowa w Bydgoszczy 1941-1945, [w:] Poli tyka germanizacyjna Trzeciej Rzeszy na Pomorzu Gdańskim w latach 19391945. Materiały sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 18 listopada 2006 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2007, s. 95-114. Ryszka Franciszek, Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i pra wa Trzeciej Rzeszy, Wrocław 1985. Rzepniewski Andrzej, Obrona Wybrzeża w 1939 roku na tle rozwoju marynarki wojennej Polski i Niemiec, Warszawa 1970.
Bibliografia I 609 Sawicki Jerzy, Walawski Bolesław, Zbiór przepisów specjalnych przeciwko zbrod niarzom hitlerowskim i zdrajcom narodu z komentarzem, Kraków 1945. Schenk Dieter, Albert Forster, gdański namiestnik Hitlera, Gdańsk 2002. Schneider Hans Joachim, Der SS-Totenkopfsturmbann Stutthof, „Dachauer Hefte” 1994, որ 10, s. 115-141. Schodzińska Joanna, Libich Bogdan, Lębork w czasach PRL i III Rzeczypospoli tej, [w:] Dzieje Lęborka, pod red. Józefa Borzyszkowskiego, Lębork-Gdańsk 2009, s. 557-802. Schodzińska Joanna, Przykucka Grażyna, Losy ewakuowanych więźniów KL Stut thof na terenie ziemi lęborskiej, „Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego” 2000, nr 13, s. 15-43. Schwartz Gudrun, SS-Aufseherinnen in nationalsozialistischen Konzentrationsla gern (1933-1945), „Dachauer Hefte” 1994, որ 10, s. 32-49. Seidler Franz W., Das Lager Danzig-Matzkau Strafvollzug in der Waffen-SS, „Da mals. Das Geschichtmagazin ” 1992, z. 4, s. 355-363. Semków Piotr, Gdańska policja w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] Policja gdańska na przestrzeni wieków. Wybrane zagadnienia, pod red. Andrzeja Gąsiorowskiego, Gdańsk 2012, s. 75-90. Semków Piotr, Niezwykła historia zwykłych obiektów. Gdynia, ul. Korzeniowskie go 8/10 - budynek, ludzie, wydarzenia, Gdańsk 2021. Semków Piotr, Polityka Trzeciej Rzeszy wobec ludności polskiej na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska w latach 1939-1945, Toruń 2001. Sereny Gitta, W stronę ciemności. Rozmowy z komendantem Treblinki, Warszawa 2002. Siniecki Bogdan, Dr Aleksander Witkowski, „Przegląd Lekarski - Oświęcim” 1976, nr 33, s. 220-222.
Siniecki Bogdan, Dr Stefan Mirau, „Przegląd Lekarski Oświęcim” 1975, t. 15, nr 1, s. 190-192. Siniecki Bogdan, Z historii szpitala obozowego w Stutthofie, „Przegląd Lekarski Oświęcim” 1975, t. 15, nr 1, s. 85-89. Skriebeleit Jörg, Konzentrationslager Flossenbürg - Hauptlager, [w:] Flossenbürg. Das Konzentrationslager Flossenbürg und seine Aussenlager, pod red. Wolf ganga Benza i Barbary Distel, München 2007, s. 11-60. Sławski Krzysztof, Bernard Szczęsny (1919-1993). Więzień Stutthofu, burmistrz Wejherowa, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Gdańsk 2015. Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945-2005, Gdańsk 2008. Stankowski Witold, Niemcy na Pomorzu Gdańskim i Kujawach w latach 1944/451950. Ucieczka, życie codzienne, wysiedlenie, Bydgoszcz 2000.
610 I Lagrowi ludzie Steyer Donald, Eksterminacja ludności polskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945, Gdynia 1967. Steyer Donald, Okres niepodległości i okupacja niemiecka, [w:] Ziemia Wejherowska, pod red. Józefa Węsierskiego, Gdańsk 1980, s. 147-203. Strebel Bernhard, KL Ravensbrück. Historia kompleksu obozów, Gdańsk 2018. Sywula Michał, Milicja Obywatelska w województwie gdańskim 1945-1949, Gdańsk-Warszawa 2020. Sziling Jan, Polskie organizacje konspiracyjne, [w:] Historia Torunia, t. III, ez. II. W czasach Polski odrodzonej o okupacji niemieckiej (1920-1945), pod red. Mariana Biskupa, Toruń 2006, s. 651-658. Sziłowski Jewgieni, Königsberg 1945, Warszawa 2005. Szubarczyk Piotr, Powróz na szczęście., „Biuletyn IPN” 2003, nr 7, s. 41-45. Szwentnerowa Krystyna, Zbrodnia na Via Mercatorum, Gdynia 1968. Śledziński Kacper, Tankiści. Prawdziwa historia czterech pancernych, Kraków 2014. Śliwina Wanda Jagienka, Tracz Ferdynand, Ziemia Lubartowska. Szkic monogra ficzny, ilustrowany, Lubartów 1928. Świątkowski Henryk, Zagadnienie publicznego wykonania kary śmierci, „Prze krój”, nr 77,29.09-5.10.1946, s. 11. Tejkowski Stefan, Portret i wspomnienia Mieczysława Tejkowskiego (25 paździer nika 1902-29 kwietnia 1985), ZMS 2016, nr 4 (14), s. 157-177. Trawicki Lech, Marynarze w wojnie 1920 roku, „Po wachcie” 2010, nr 2 (14), s. 1-10. Treder Jerzy, W Polsce Ludowej, [w:] Dzieje gminy Wejherowo, pod red. Bogusła wa Brezy, Kraków 2013, s. 523-680. Tuszyński Bohdan, Za cenę życia. Sport Polski Walczącej 1939-1945, Warszawa 2006. Wachsmann Klaus, KL. Historia nazistowskich obozów
koncentracyjnych, War szawa 2016. Walki o Bydgoszcz 1945. Walki, wspomnienia, relacje, pod red. Łukasza Nadolskiego, Bydgoszcz 2015. Westerplatte w 7 odsłonach. Prezentacja zabytków pierwszego etapu badań ar cheologicznych na Westerplatte, pod red. Filipa Kuczmy, Wojciecha Smóla, Karola Szejko, Gdańsk 2017. Wojciechowski Grzegorz, Ułaskawienia prezydenta Bieruta. Losy wniosków o ułaskawienie skazanych przez sądy wojskowe (1947-1952), „Archiwum Kryminologii” 1995, t. 21, s. 153-189.
Bibliografia I 611 Zaborski Marcin, Szkolenie „sędziów nowego typu” w Polsce Ludowej, „Palestra” 1998, nr 42/1-2 (481-482), s. 79-92. Zajączkowski Krzysztof, Westerplattejako miejsce pamięci 1945-1989, Warszawa 2015. Zámečník Stanislav, Dachau-Stammlager, [w:] Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager, pod red. Wolfganga Benza i Barbary Distel, Band 2, München 2005, s.233-274. Zaremba Marcin, Wielka Trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012. Zarzycki Piotr, 31 Pułk Artylerii Lekkiej, Pruszków 1996. Zawacka Elżbieta, Szkice z dziejów wojskowej służby kobiet, Toruń 1992. Zegarski Witold, Dr Witold Kopczyński, „Przegląd Lekarski Oświęcim” 1969, t. 9, nr 1, s. 201-204. Zbierzchowska Alicja, Niepamięć o egzekucji „Pohulanka” i próby jej rekonstru owania, [w:] Obóz-Muzeum, Trauma we współczesnym wystawiennictwie, pod red. Małgorzaty Fabiszak i Marcina Owsińskiego, Kraków 2013, s. 151-169. Ziembicki Sebastian, Ze studiów nad ściganiem zbrodni nazistowskich w polskim systemie prawnym, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 2009, t. 31, s. 309-326. Zomkowski Sebastian, Tramwajem przez Gdańsk, Gdańsk 2015. VII. Prace niepublikowane Chruścielski Piotr, Więźniowie z kategorii „Asozial” w KL Stutthof. Orski Marek, Wykaz członków załogi obozu koncentracyjnego Stutthof skazanych przez sądy polskie w latach 1946-1955. Pawłowski Ryszard, Nie za wszelką cenę. Tomkiewicz Monika, Lokalne procesy w sprawie Stutthofu w Polsce powojennej. VIII. Filmy Publicznie, film TVP3 Gdańsk, reż. Andrzej Ciecierski, 2017. Szubienice w
Stutthofie, wydanie specjalne Polskiej Kroniki Filmowej, reż. Alek sander Świdwiński, 1946. IX. Internet i internetowe bazy danych www.1939.pl https://5wszk.com.pl/historia-szpitala https://archiwum.instytutpileckiego.pl/
612 I Lagrowi ludzie http://auschwitz.org https://bazhum.muzhp.pl http://baedekerlodz.blogspot.com https://billiongraves.pl https://www.bpb.de/geschichte/nationalsozialismus www.ciekawostkihistoryczne.pl https://collections.arolsen-archives.org https://copernicus.gda.pl https://cyryl.poznan.pl https://www.diakoniewuppertal.de/ www.drk.de www.dws.org.pl www.dzieje.pl https://encyklopedia.pwn.pl https://etermed.pl https://filmpolski.pl http://firtelbydgoski.blogspot.com www.gdansk.pl www.gdanskstrefa.com https://gdanska.zhp.pl www.gedanopedia.pl www.geni.com http://gniewino.pl http.7/harry-progloriaetpatria.blogspot.com https://histmag.org http://historiawisly.pl https://katalog.bip.ipn.gov.pl www.konflikty.pl/historia https://kpbc.ukw.edu.pl https://kpbc.umk.pl www.lexikon-der-wehrmacht.de https://libermortuorum.pl https://magictravelsaroundtheworld.wordpress.com www.medonet.pl/ http://miasteczko.kraj.nowoczesnagmina.pl https://muzeum-niepodleglosci.p https://odznaczenia.pl https://pamiec.pl www.psychoterapia.org
Bibliografia https://www.podkowianskimagazyn.pl http://pommerndatenbank.de https://pw.ipn.gov.pl/ https://radom.adwent.pl https://rocznikgdynski.pl https://www.schleusingen.de https://seh.edu.gdansk.pl https://sip.lex.pl www.skepe.pl http://sopocianie.muzeumsopotu.pl http://spazioinwind.libero.it/coradellofamilies www.spsrp.org.pl www.ssaufseherin.fora.pl http://strefahistorii.pl www.szpital-lebork.com.pl http://teatrnn.pl/leksykon http://tekapomorska.pl www.tenhumbergreinhard.de https://www.uibk.ac.at/zeitgeschichte/zis/library/dienstgrade.html www.urologiapolska.pl www.ushmm.org www.wbc.poznan.pl www.welt.de www.wikitree.com www.wikiwand.com.pl www.zdunskieopowiesci.pl I 613
Indeks osób A Angerman Eva 120 В Bamert Clara 544 Banach Adam 448, 582 Baranowski Leon 468 Barciszewski Leon 240 Barkmann Ida (z domu Dahl) 35 Barkmann Jenny Wanda 35-36, 98-106, 115,118, 300-302, 306, 323, 335-337, 346, 354, 379, 380, 389, 403,414,422, 424,433, 435,447, 451, 453, 454, 456,459,462,469,475, 477, 478,481, 483,491, 493֊ 496, 521, 522, 525, 532, 535, 536, 563, 572, 573, 574, 577, 580, 584, 585 Barkmann Oscar 35 Barszczewski Lucjan 423,424,581 Bastgen Zenon 350, 355,423, 500, 573, 574, 581 Baszanowski Maksymilian 469,470 Batawia Stanislaw 468, 584 Becker Eduard 37 Becker Elisabeth 37,116-123,263, 264, 273, 310, 323-328, 332, 335, 379, 380,403,413, 414, 418, 422,423,450,459,475,476,478, 480,483,491,493,494,496, 520, 523, 524, 532, 535, 536, 567, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 580, 584, 585, 586 Beilhardt Adolf 30 Beilhardt Elisabeth (z d. Feller) 30, 31 Beilhardt Erna 30-32, 71-79, 99,118, 298-300, 320-323, 335, 338, 352, 354,400, 403, 410,413, 418, 450, 475, 477, 478,481, 491, 492, 493, 494, 496,497, 507, 521, 522, 523, 542, 543, 544, 545, 546, 571, 572, 574, 576, 578, 579, 580, 584, 585, 586, 587 Bergman Elisabeth 120 Beyl Edmund 32, 72 Białobrzeski Teofil 439, 582 Biegelmeyer Piotr 428, 490 Bieliński Pawel 443, 444 615
616 I Lagrowi ludzie Bierut Bolesław 515,517,518,520, 521,522,523, 524, 525 Bijos Albin 277, 465, 569, 583 Вік Józef 334 Block Franciszek 163, 164,182 Bogumił Feliks 420, 580 Bonsch vel Bensz Józef 318,319, 457, 458,572, 574, 583 Borowski Karol 424, 581 Bothe Hertha 119 Breit Jan 51, 218-239, 243, 267-269, 318, 365-370, 400, 402, 410, 411,416,417,418,422,424, 425,427, 429, 430,431,432, 433,435, 439,440, 441, 442, 443,445, 447,448,450, 451, 452, 461, 466, 467, 469,471, 472,475,477,478, 481, 501, 502,503,504, 506, 513, 519, 522, 525, 532, 535, 536, 568, 569, 572, 576, 577, 578, 580, 582, 584, 585, 592 Brzezicki Józef 472, 583 Brzozowski Mieczysław 466,467, 582, 583 Burczyk Dariusz 14 Burdak Oswald 376 Bystroń Józef 437, 581 C Cesarz Franciszek 351 Chabowska Małgorzata 454, 480, 583 Chemnitz Arno 471 Chrapkowski Zbigniew 293, 357 Ciechociński Roman 319, 321, 335, 337, 342, 354 Ciechomski Stanisław 532 Coradello Aldo 377,378, 380, 381, 405, 440,444,445,446,447, 449, 458,467,469,478, 556, 574, 577, 580, 581, 582, 583 Czeranski Maria 110,112 Czuba Adam 292, 570 Czyżewski Paweł 308, 343, 344, 355, 379,437, 573, 577, 581 Daniel Antoni 350, 355, 388, 573 Dante 102 Darmochwał Aleksander 351,363, 575 Dąb Adolf 406,474 Dehlert Aloysius 196 Derfs Anna 120 Dernowski Jan 464, 570, 583 Deyna Maksymilian 275,435,581 Diament Maria 450,496, 583 Dmoch Zbigniew 439,582 Dokendorf 116 Döring 112 Drożdżewska Bronisława 46 Drzewiecki Piotr 420, 580 Dunin-Pawłowski Mieczysław 298, 345 Dunin-Wąsowicz Krzysztof 13, 251, 471, 554, 583 Duszyński Lech 373, 376,429,430, 574, 576, 577, 579, 581 Duzdal
Aleksy 48-49, 191-203,235, 286-290, 356-360, 379, 380, 381,388, 389, 403,412,415, 424, 429,430,432, 433,441, 443,450,451,452, 456,457, 461,462,464,465, 467,469,
Indeks osób 470,472, 473,474,475,477, 478,482,483, 501,502, 504, 508, 513, 548, 549, 550, 551, 570, 571, 574, 575, 577, 579, 580, 581,582, 583, 584,585, 586, 587 Duzdal August 48 Duzdal Olga (z d. Hartwich) 48 Dzik Ferdynand 49 Dżyngis-chan 486 E Ehle Paul 67 Eimann Kurt 29, 60, 61, 62,138, 149, 161 I 617 Goebbels Josef 426, 581 Gołąbek Leokadia 265, 567, 576 Goncarzewicz 575 Górecki Edward 275,434, 435, 501, 569, 581 Górecki Jan 286 Górecki Marian 436 Grabowski Jan 278 Gransztof Julian 276 Greiser Arthur 539, 540, 558 Gronkowski Jan 351 Grynczel Kazimierz 438, 575, 582 Grześkowicz Antoni 296, 570 Guzek 227 Gwiazda Helena 376 H F Fabich 575 Pilarska Maria 454, 583 Pormela 163,182 Forst Edward 263 Forster Albert 26, 189, 426, 581 Főterek Czesław 295, 346, 433, 570, 581 Frick Wilhelm 108 G Gamm Rudolf 426,427, 581 Gawlik Maria 458,459, 583 Gąsior Władysław 424, 504, 581 Gide 573, 574 Gliksberg Jecheskiel 457 Gliksberg Jescheskiei 583 Gnis Władysław 318,319,320,464, 574, 583 Haiden (Heyden) Josef 226 Haller Józef 44 Handwerker Julian 427,428, 581 Hansen Elfriede 110,112 Hay Leon 299 Hecyk Marian 380,481 Heidi Otto 197,503 Herber Franciszek 44, 199, 347, 348, 373, 376, 379, 412, 432,466, 471, 572, 576, 577, 581 Hess Rudolf 108 Himmler Heinrich 61, 62, 63, 68, 73, 100, 108, 167, 486 Hitler Adolf 34, 63, 193, 222,444,497, 506, 563 Hoffmann Jan 374, 457, 567, 576, 578, 583 Hölzer 575 Hoppe Paul Werner 67, 98, 119
618 ļ Lagrowi ludzie I Iżycki Józef 407,483, 522 J Jabłoński Czesław 300, 352, 356, 363 Jabłoński Wincenty 266,268 JachAnna 110,112 Jackowska 575 Jasiński Wiktor 301,346 Jesionowski Marian 455, 583 К Kacówna Eugenia 424, 581 Kaczyński 227 Kalaczyńska Marta (z d. Czoske) 36, 109 Kalaczyńska Wanda, zob. Klaff Wanda Kalaczyński vel Kalden Edmund 109 Kalaczyński vel Kalden Józef 109 Kalaczyński vel Kalden Ludwik 36, 109,110,115 Kanarek Józef 582 Kaniewicz Rafał 536 Kapitaniak Zygmunt 524 Kaźmierczak Marian 269,270,286, 287,288, 359, 379,415,416,451, 464,470,473, 568, 570, 577, 583 Kędziora Franciszek 579 KlaffWanda 36,107, 109-115,281, 283-286, 301, 323, 328, 332335, 379,380,403,412,423,450, 475,476,477,480,483,491,493, 494,495,496,497, 520,522, 524, 532, 535,536, 569, 570, 571, 572, 573, 575, 580, 584, 585 Klaff Willi 110 Klawitter 78 Kleeberg Franciszek 191 Kliefort Karl 574 Klin Władysław 428,490, 581 Kniffke Anton 84 Kochańczyk Zygmunt 443,444,582 Kołakowski Edmund 145,308,343, 344, 355, 361, 379, 435, 573, 577, 581 Komorowski Bronisław 436 Koncewicz Leon 432, 581 Kondracki 50 König Walli 85, 282, 283, 330,458, 520, 569, 583 Konrad Jan 388 Konwizor Mieczysław 295 Kopczyńska Antonina 49 Kopczyński Adam 49 Kopczyński Tadeusz 49-51,182, 203-218, 269-271,286, 360365, 379, 380, 403, 415,416, 422, 428, 429, 431,432,438, 440,441, 442, 443,444,445, 448,450, 451, 453,461,464, 467, 475, 477,478,481, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 518, 522, 525, 529, 532, 535, 536, 568, 569, 573, 574, 575, 577, 580, 581, 582, 584 Kopczyński Witold 207 Korczyński Grzegorz 397 Kosakowo 217 Kostrzewa Jan
350, 358, 363,441,453, 574, 582 Kott Jan 539, 540 Kowalska Leokadia 548 KowalskaTeresa (z d. Miller) 43
Indeks osób Kowalski Kazimierz 43-45, 148-160, 164,196, 210, 294-298, 302, 306, 345-348, 353, 379, 380, 389, 403,411,412,422,423, 425, 428,430,432,433, 435, 438, 439,440,448, 450,451, 455,461,466,469, 471,472, 475,476,478,481, 482, 501, 502, 504, 508, 522, 542, 546, 547, 548, 570, 571, 572, 575, 577, 580, 581, 582, 584, 585, 586 Kowalski Waldemar 531 Kowalski Wawrzyniec 43 Kozłowska Janina 422, 581 Kozlowska Stanisława (z ď Wichłacz) 45 Kozłowski Jan 45 Kozłowski Stanisław 469, 583 Kozłowski Wacław 45-47, 161-180, 182, 185,187,211,212,214, 290-294, 348-353, 355, 357, 358, 360, 364, 365, 379, 380, 386, 388, 389,402,411, 412, 416,418,420,422,423, 424, 425, 427, 428, 429,430, 431, 432,433,434, 435, 437,438, 439, 440, 442, 443, 448,450, 451,453, 455, 461,462, 465, 466, 467, 469, 471,474,475, 476, 477, 479,480,481, 483, 498, 499, 500, 501,502, 506, 516, 522, 524, 529, 532, 535, 536, 539, 554, 563, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 577, 578, 579, 580, 582, 584, 585 Krajewski Władysław 270, 379,441, 442, 568, 577, 582 Kranz Erna 112 Krasko Wincenty 563 Į 619 Kreft Alojzy 439, 575, 582 Kreft Hilda 426,427,581 Krischewski Marta 110,112 Krüger Franz 533 Kubasiński Stefan 467, 582, 583 Kubiaczyk Wacław 274,275,434,569, 573, 581 Kuc Eugeniusz 274, 275, 569 Kühn 46 L Lechner Leopold 86 Leer Charlotte 117 Lewandowski Wacław 375, 376 Liczmański Alf 183,184 Lippert Willi 31 Löhnert 240 Ł Łabędzki Zygmunt 304 Łabuda Jerzy 433,434, 574, 581 Łada Felicjan 20,466, 583 Łodz 219 Łysakowski Rudolf 582 Μ Macha Emilie 119 Maciora Józef 380, 464,470 Majer Augustyn 388, 578 Majewski Czesław 579 Manczak
Antoni 239 Mant 49 Marciniak 574, 575 Martynow Franciszek 448, 582 Maślak Czesław 291, 292, 538
620 I Lagrowi ludzie Matuszczak Stanisław 305, 306, 317, 318,319,427, 572, 574, 581 Meyer Theodor Traugott 90, 110, 111, 118, 236, 332 Migas Wojciech 441,582 Mikulski 46 Mirau Stefan 207 Mitura Wacław 208 Mizgałajan 296 Mościcki Ignacy 40 MusolfMax 568,574,575 N Narewska 575 Neubauer Otto 131,305 Niewiadomy Sylwester 196 Nieziołowski Jan 292,465, 570, 583 Nogajski Bronisław 346, 347, 572 Nowacki Jan 292, 570 Nowakowa 549 Nowicki Alojzy 514, 526, 527, 528, 530, 531,533, 538 Nowy Staw 37 O Olejnik Stefan 295 Ölender Halina 351, 575, 577 Olsner Paulina 27 Orłowski Witold 295, 570 Orski Marek 13, 538, 541, 555 P Papke 119 Paradies 112 Paradies Anna 33 Paradies August 33, 79 Paradies Eva 33-34, 79-88,94,99, 106,115,118,201,279-283, 323, 329-332, 335, 379,380, 389,403,414,440,450,458, 475,477,478,480,483,491, 493,494,496,498, 520, 521, 522, 525, 532, 535, 536, 538, 569, 571, 572, 576, 580, 584, 585 Paradies Ursula 80,538 Paszkowicz Adam 376 Paś Władysław 466 Pauls Johann 25 Pauls John (Johann) 25-29,36, 59-70, 149, 303-306, 316-320, 335, 354, 379, 380, 381, 388, 389, 402,408,410,411,422,425, 427,428,433,434,441,444, 450,457,458,461,464,472, 475,476,477,479,484,487, 488,489, 490,491, 498, 515, 522, 524, 528, 532, 535, 536, 563, 567, 572, 574, 575, 576, 578, 579, 580, 582, 583, 584, 585 Pauls Minna (z d. Steingräber) 25 Pauly Max 35, 66, 67,131,149,152, 171,305,317 Pawłowicz Bronisława 453,454,480, 583 Pawlowski Ryszard 345, 346, 347,412, 428,429, 471, 571, 581 Penner 213 Pietrucha 268 Pinkowski Zbigniew 339, 340 Piotrowski 304 Pitroch Leon 425, 581 Plicht Johann 65,185 Plombon
Stefan 130,153,164, 210 Podgórski Stanisław 292,438,570, 582 Polewski Wacław 283, 329, 331
Indeks osób Potaschinski 254 Preiss Jakub 52 Preiss Jan 51-53,239-256,264-268, 365, 368, 369-374, 377, 386, 388, 400,402, 410, 417, 422, 423,425,428,430, 435,439, 440, 441, 444, 448, 450, 453, 457, 461, 462, 463, 469, 472, 475, 477,478,482, 483, 500, 501, 502, 504, 508, 513, 552, 567, 568, 571, 573, 574, 576, 577, 578, 579, 580, 582, 584, 587 Preiss Maria (z d. Biskupska) 52 Prusiński Leon 454, 583 Przewala Piotr 130 Przybyła Edmund 373, 576 Pstrąg Franciszek 295 R Reddig Richard 305 Reichert Klara 110,119 Reiter Ignacy 47 Reiter Józef 47-48, 144, 145, 163,164, 180-190, 209, 276-279, 344, 353-356, 364, 379, 380, 389, 402,410,411,420,423,425, 427,428, 433, 435, 437,438, 440,444, 450, 451, 455,461, 462, 465,469, 475,476, 477, 479, 500, 501, 502, 504, 516, 522, 524, 532, 535, 536, 569, 572, 573, 574, 575, 577, 580, 584 Reiter Marianna (z d. Mach) 47 Reiter Zofia (z d. Kwidzińska) 47 Rexin Paul Otto 305 Riis Ole 368,576,578 Rocha Juta 101,102 Rogalski Roman 439, 582 I 621 Rogozińska Maria 454, 583 Romanowski Władysław 309 Römmen Mathias 229, 230 Roszkowski Tomasz 297,302,306,345 Rozkwitalski Kazimierz 451,583 Różkowski Teodor 47 Rusiniakjan 296 Ruszkowski 23 Rybak Bronisław 453, 583 Rycembel Tadeusz 431,432, 581 Rzepecki Aleksander 274 Rzyszkiewicz Antoni 347, 412, 471, 472, 572 S Sadowski Henryk 439, 575, 582 Sawicka Tauba 101, 335, 336,337, 456,496, 573, 574, 583 Sawicki Jerzy 312 Sawicki Kazimierz 287,381,456,457, 570,583 Schichau 153,210, 253,583 Schönhoff Gertruda 110,112 Schröder Bernard 305 Selonke Fritz 252,482, 573, 574 Semrau Anna 567 Sikorski Augustyn 348, 359, 373,
379, 433,434, 572, 576, 577, 581 Skarżyński Stefan vel Brandwajn Hen ryk 324, 325, 328, 333 Skierski Stefan 467, 582, 583 Smal Bogdan 227 Splett Karol Maria 399, 401 Springer Julian 46 Stachurski Antoni 448, 582 Stachurski Stanisław 314, 322, 343, 363, 375, 377, 379, 380, 381, 398, 406,474,483, 522, 577, 580
622 I Lagrowi ludzie Stankiewicz Aleksander 363,439, 504, 575, 582 Starzyński Jan 433,471,472, 571, 581, 583 Stawiarski Władysław 570 Stec Konstanty 270, 379, 442, 568, 577, 582 Steinhoff Erich 89 Steinhoff Gerda 34-36,88-98,110, 119, 271-273,286, 299, 323, 325, 327-329, 332, 334, 335, 379, 380, 389,403, 413,418, 431,432,445,453,454,459, 475, 476, 477,480, 483,491, 493, 494, 496, 520, 522, 524, 532, 535, 536, 568, 569, 571, 572,574, 575, 580, 584, 585 Steyer Donald 13 Stroj ewski Leon 568 Stryszyk Ignacy 436, 581 Sugier Bolesław 422, 581 Surewicz Aleksander 323 Szczerbiński Jan 376 Szklarska Teodora 200 Szopińska Jadwiga 42,517 Szopińska Marianna (z d. Troka) 41 Szopińska Stefania 42 Szopiński Franciszek 41-43,137-148, 164, 182,185, 261,262, 306310, 342-344, 353, 354, 379, 380, 385, 386, 387, 389, 403, 411, 416, 417,424,435,437, 438, 455, 461, 462, 468,469, 475, 477, 478,481, 483,489, 501,502, 504,506,517,518, 522, 525, 532, 535, 536, 553, 573, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 583, 584, 586 Szopiński Piotr 41 Szulc Roman 272 Szwarcbart Juliusz 292,570 Szymankiewicz Kazimierz (Antoni) 531 Ś Śledź Jan 443, 444, 582 Świątkowski Henryk 526, 540 T Tabaczyński Stefan 467, 582 Tarczewski Józef 401,402,405,406, 449, 460,461,483, 484, 501, 522, 579 Tomczyk Władysław 372,402,403, 574, 576, 577, 579, 580 Trenkner Mieczysław 271 Tylewski Tadeusz 406,522 W Walczak Witold 431,581 Wallberg Gerda, zob. Steinhoff Gerda Wallberg Heinrich 34 Wallberg Johanna 34 Wallrad 305 Wanniger Leopold 305 Wartski Jakub 421,422, 581 Wegner Irena 452, 583 Wenzel Rosa 120 Wędzicki Henryk 278, 310 Węgrzynowicz
Julian 198,199, 357, 362, 363, 443, 574, 577, 579, 582 Wiechowski Kazimierz 359, 363, 379, 439, 440, 574, 577, 582 Wilhelm II 38 Winhold 272
Indeks osób Winnicki Józef 516 Witkowski Aleksander 451,583 Woiński Stanisław 274 Woj ewski Alfons 198,357,451,452, 579, 583 Wolski Wincenty 467, 582, 583 Wołkowjan 527,528 Wójcik Jan 384, 536 Wojtowicz Sebastian 376 Wroncki Franciszek 157 Z Zachariasiewicz Antoni 421 Zadrożyński Władysław 368,369, 467, 576, 578, 583 Zagórski Juliusz 376 Zamkowski Julian 407 I 623 Zdrojewski Leon 267, 457, 466 Zieliwa Alfons 272 Ziełkowska Marianna (z d. Blechacz) 38 Ziełkowski Filip 38 Ziełkowski Marian 38-41,59,126137,141,153,164, 273-277, 279, 339-342, 379, 380, 382, 385,403,409,434,458,569, 570, 573, 574, 575, 576, 577, 579, 580 Ziemens 120 Zimmermann 573, 575 Ż Żaruk Aleksander 407 Żągołłowicz Janusz 459 Żyto Józef 533
Indeks miejscowości A 371, 372, 373, 374, 375, 386, 400,403,413, 417, 423, 447, 457, 458,467, 531, 543, 552, 567,568,569,573,574,576, 578,580,586,587 Aisne 39 Altengrabow 127 Anklam 178 Auschwitz 11, 100, 130, 396, 450,457, 495,531,540,563,583 C В Barth 178 Berlin 26, 127,172,173, 221, 222, 224, 233, 426 Biała Podlaska 193, 287 Bialystok 217, 235, 442, 453 Bochum 52 Brześć nad Bugiem 49, 191, 192 Buchenwald 65,167,182,185,253,531 Bydgoszcz 46, 51, 52, 75, 83, 84, 94, 95, 97,112, 205, 218, 219, 220, 221, 222, 224, 227, 232, 235, 237, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 252, 254, 255, 264, 265, 267, 268, 269, 287, 330, 331, 365, 366, 367, 368, 369, Cedry Wielkie 85,105 Chełm 193 Chylonia 277 Cisowa 47, 188, 276, 277 Cyganek 35 D Dachau 167,225, 226,227,229,230, 436 Danzig, zob. Gdańsk Dębogórze 69,217 Dobrzyń nad Wisłą 42, 43, 138, 146 Domaczów 49 Dziemiany 41,145, 307, 310 625
626 I Lagrowi ludzie E Elbląg 64,118, 122, 130, 153, 154, 155, 200, 210, 235, 253, 254, 367, 424, 581 Erbelfeld 33 Erfurt 79 F Flossenbürg 167, 227,228, 229, 230, 235, 318 Frampol 192 G Gans 215,216,237 Gdańsk 9,12,14,15,17,18,23,25-28, 30-32, 34-37,42-45, 58-63, 66,67, 69, 70, 72, 77-81, 89, 90, 92-98,106-110,114-116,118, 120-124,128,130,140-142, 148-152,159,160,162,163, 172,181,183-185,207,209, 210,222, 229,237,241,255, 261-263,269,271,272,279, 280,283-285,290,293,294, 295,297,298,300-306, 310, 311,313,314,316, 320,322324,327, 331,333-335, 337, 341-343,345, 349-356,358, 359, 361,362,363-369, 371֊ 379, 381-384,386, 387, 389, 396-407,413,418,420-422, 424,426,431,433,439-441, 444-447,449-451,453,454, 459-461,463,466-469,471, 473, 481,483-486,489,492, 497, 507,509, 513-515,518, 522-527,529-536,538-543, 545-549,552-558,565, 567֊ 583, 585,586 Gdynia 23, 41, 42,44-48, 61, 77, 126,127,135,136,138,139, 143,146,147,161,163,166, 168,172,179-181,183,187189, 204,211,217,255, 264, 273-279, 303, 306, 307, 308, 310, 342, 343, 354, 361,373, 387, 389, 407,423-425, 428, 433-435,437,438,443, 451, 452,454,458,466,469,498, 501,518, 531,534, 569,570, 573-575, 581-583 Gniewino 85, 86, 87, 114, 330, 331 Gotenhafen, zob. Gdynia Göhren 33 Górki Zachodnie 304 Greifswald 178 Grenzdorf 59, 63, 65, 66,139, 140, 142-147, 149,150,163-167, 180-186,188-191, 276, 303, 306, 308, 343, 344, 353-356, 388,410, 411,420, 424,427, 428, 435,437, 444,481, 580, 581 Grimmen 178 Grodno 422 Grudziądz 218, 543, 544, 586 H Hamburg 223, 565 Heiligenbeil 75, 76 Hel 51, 68, 69, 203, 204, 303,427, 518, 581 Hopehill-
Reimannsfelde 200,201, 235-238,424,429,451,581,583
Indeks miejscowości I Ilmenau 79 Jastarnia 428, 439 Johannisburg 212 Juditten 96 Libau 76 Liepaja, zob. Libau Lipawa, zob. Libau Lublin 194,314,400,406,525,526 Ludwin 48, 49 Luzino 85, 105 Lwów 39, 40, 227, 299, 406 К Ł Kartuzy 110,314,436,508,534 Katyń 192 Kauen 119 Kocborowo 43, 61,122, 137, 138,146, 455,468 Kolbudy 105 Kolkowo 114 Konradstein, zob. Kocborowo Kowel 192 Königsberg, zob. Królewiec Kraków 48, 553 Krempen 237 Krępa Kaszubska, zob. Krempen Królewiec 75, 77, 95, 96, 327, 413 Kutno 193, 467 Kwidzyn 314,339,451 L Langfuhr, zob. Wrzeszcz Lauenburg, zob. Lębork Lauterbach 431 Leningrad 68 Lenino 396 Lębork 33, 69, 79-81, 87, 88,110,114, 115, 201,216,217, 237, 267, 269-271, 273, 279, 280-284, 286, 288, 290, 300, 329, 330, 357, 362, 389,416,441, 442, 443, 450,453,457, 548, 568, 569, 571, 572, 574, 576 Lapino 85 Łebno 85 Łęczyce 441 Łęczyco 453 Łomża 235, 583 Łódź 219, 220, 227, 301, 335, 450, 583 Łuck 192,314 Łuków 48, 192 Μ Maćkowy, zob. Matzkau Majdanek 396, 400, 525, 530 Mamonowo, zob. Heiligenbeil Matzkau 66 Mechelinki 127 Mellnau 546 Miasteczko Krajeńskie 39, 41 Mieścisko 45, 389, 585 Mława 95 Modlin 44 Monte Cassino 396 N Nakło 240 Nałęczów 193,194 Neuengamme 167, 223, 224, 225 Neuteich 30, 37, 116,117, 120, 263 Niestępowo 85, 105, 255 I 627
628 I Lagrowi ludzie Norymberga 398 Nowy Dwór Gdański 35, 117, 553 Nowy Dwór Mazowiecki 428 Nowy Port 35,44,61,140,141,149-152, 163,180,181,184,205-207,285, 301,420,421,426,427,581 Nowy Staw, zob. Neuteich O Obłuże 274 Obozy, zob. Sztutowo Oksywie 126, 274, 569 Oliwa 31,534 Oranienburg 67,221,222,226,231,396, 486 Oświęcim, zob. Auschwitz Otomin 455 P Pillau 77, 96, 97 Piława, zob. Pillau Pińsk 50 Płaszów 540 Płock 49, 50, 205, 206 Police, zob. Pölitz Pölitz 175-178,448,582 Pomieczyno 85 Potulice 64, 65, 428, 444, 479,489, 490, 581, 582 Poznań 39, 40, 46, 61, 539, 540, 558 Praust, zob. Pruszcz Gdański Preussisch Stargard, zob. Starogard Gdański Pröbbernau 207, 208, 209, 583 Pruszcz Gdański 75, 85, 90, 105, 110, 112, 114,119, 328, 332, 333, 424 Przebrno, zob. Pröbbernau Przodkowo 85,105 Pszczółki 423 Puck 69, 114, 216, 217,357,439 R Radogoszcz 194 Radom 48 Ravensbrück 100,234,237 Reda 136,273,274,569 Rogowo 43 Rostock 178, 290 Rumia 69 Rusocin 112,113,114 Rybno 87, 106, 114,201, 288 S Sachsenhausen 67, 68,152,153, 222-224,238, 406, 581 Schönsee 62 Schwünemünde 77 Sieradz 292 Skarszewy 139 Słupsk 69,431, 448 Słuszewo 286, 288, 290, 548 Soest 89 Sopot 44,110, 296, 303, 373, 406,426, 432,451,454, 534, 551 Stare Zaporože 192 Starogard 43, 61, 139, 140, 296 Starogard Gdański 122 Steegen 120 Stegna, zob. Steegen Stettin 175,240,290 Stutthof - passim Suhl 79 Swünemünde 77 Szczecin, zob. Stettin
Indeks miejscowości Sztokholm 440 Sztum 339, 352, 548, 586 Sztutowo 9,10,14, 421, 460, 508, 532, 549-551, 583, 586, 587 Ś Świnoujście, zob. Swünemünde T Tannenberg 42, 162 Tczew 40, 69, 263,443,453, 534 Tiegenhagen 35 Tiegenhof 66,117, 120, 121, 122 Tobruk 396 Toliszczek 105,114 Toruń 51,218,220-223,272,295, 313, 366,371,406, 569,571-573 Trewir 39 Turza 45 531, 532, 540, 543, 551, 553, 554, 587 Wągrowiec 45, 46, 165 Wejherowa 57 Wejherowo 69,201,202,204,216,237, 270,271,273,286,288-294,348, 349,351-353,356-360,362,363, 375,438,439,448,451,464,465, 469,470,472,539,549,569-572, 575, 582,583,586 Westerplatte 61,149, 204, 205, 396, 426, 427, 518 Wetter 546, 587 Wielki Klincz 42 Wiślinka 488,489 Witomino 42,146,147, 307, 309, 573 Włocławek 427 Wrzeszcz 29, 31, 34, 35, 78, 97, 110, 184, 209, 271, 272, 298, 299, 301,313, 438, 571 Wuppertal 33 Wyrzysk 38, 274 U Y Ueckermünde 178 Ulm 545, 546, 587 Ypres 42 V Z Verdun 39 Zamostne 286,288 Zamość 314 Zdułbunów 192 Zezulin 48,49 W Warnemünde 178 Warszawa 42, 49,177,193, 248, 271, 287, 373,381,396, 398, 399, 406,407, 421,439,448,457, 466,467, 471, 518, 522-525, Ż Żnin 43 Żukowo 85, 105 I 629
Summary - „Camp’s people” - is a detailed, multi- threaded and moving story regarding the first tentative of judging SS crew members and prisoner functionaries from German, nazi, concentration camp Stutthof. The first people identified as capos, guards or female supervisors were already ar rested during the war in April 1945. The investigation was conducted in Polish Gdańsk from mid 1945, whereas the the public and very media - like trial took place in Special Penal Court in Gdańsk in April and May 1946. As a result of a proceedings 11 people were senteced to death. The sentence was carried out public on the 4th of July 1946 in Gdańsk in the presence of tens of thousands of witnesses. Its implementation in this particular way became a symbolic rite of passage of Polish society from the occupation period to the time of peace and forgetting the fresh trauma of the war. The book presents the biographies of 16 people covered by the first investiga tion and the Stuttthof trial: 1 former SS-man, 6 - German female SS-supervisors and 9 former Polish inmates, who were kapos and block supervisor in the camp. The presentation is chronological and presents the successive stages of the life of the perpetrators - beginning with the pre-war period, through war experience, their stay in the camp and the reasons of choosing the evil way of behavior, then the circumstances of identification and arresting after the war, attitude towards self-guilt, the way to justify and defend themselves, up to behavior during the trial. It is estimated that from 1945 to 2022 over one hundred twenty men
and wom en were brought before any courts- whereof ca. one hundred and ten were sen tenced - among several thousand SS men, supervisors and prisoner functionar ies who worked for KL Stutthof. agrowi ludzie” L 631
632 I Lagrowi ludzie In Poland, at least 34 court trials were held (4 - group trials, 30 - individuals), and several more were conducted in Germany. The last of them took place in Hamburg in 2022. „Lagrowi ludzie” - „Camp’s people” - is a suggestive, multi- threaded story about the specific people from the Stutthof camp as well as their mental and causative evolution which occured during their presence in this German con centration camp. Furthermore this is the timeless story describing changeability and unpredictability of life. (translated by D. Ochocka, A. Michalak)
Spis treści Wstęp. 7 Rozdział 1. Zwykli ludzie . . 21 Wprowadzenie. 23 1.1. Gdański robotnik. 25 1.2. Kobiety w Wolnym Mieście Gdańsku i na niemieckim Pomorzu. 30 1.3. Obywatele RP. 37 Podsumowanie.53 Rozdział 2. W obliczu próby: wojna i obóz Stutthof (wrzesień 1939-maj 1945). 55 Obóz w świeżej pamięci - redefiniowanie emocji. 57 2.1. SS-man z Gdańska. 59 2.2. Niemki-nadzorczynie SS. 70 2.3. Polscy więźniowie funkcyjni w niemieckim kacecie. 125 Podsumowanie .256 Rozdział 3. Podejrzani: poczucie winy i strategie obrony (kwiecień 1945-kwiecień 1946). 259 Odreagowanie traumy, okoliczności rozpoznania i zatrzymania. 261 3.1. Identyfikacja i
aresztowanie. 263 3.2. Śledztwo Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku i jego podstawa prawna.310 3.3. Konfrontacja z przeszłością. 315 3.3.1. Były SS-man. 316 3.3.2. Byłe niemieckie nadzorczynie SS. 320 3.3.3. Byli polscy więźniowie funkcyjni ze Stutthofu. 338 3.4. Akt oskarżenia. 374
6 Lagrowi ludzie 3.5. Oczekiwanie na proces. 383 Podsumowanie . 389 Rozdział 4. Oskarżeni: konfrontacje ze świeżą pamięcią powojnia (kwiecień 1946-maj 1946). 393 Kontekst społeczno-polityczny w Polsce i na Pomorzu na przełomie 1945 i 1946 roku. 395 4.1. Przygotowywanie procesu i jego uwarunkowania: „Nasza Norymberga”. 398 4.2. Czynni i bierni uczestnicy rozprawy. 404 4.3. Proces stutthofski dzień po dniu. 408 4.4. Wyrok. 475 4.5. Medialny obraz ławy oskarżonych. 483 Podsumowanie . 507 Rozdział 5. Skazani i napiętnowani (czerwiec/lipiec 1946-1999.). 511 Emocjonalna bliskość własnej śmierci . 513 5.1. Prośby o łaskę. 515 5.2. Zakończenie pracy sądu i zatwierdzenie wyroków. 522 5.3. Publiczna egzekucja 4 lipca
1946. 525 5.4. Skazani na karę więzienia.542 5.5. Uniewinnieni. 548 5.6. Dokumentacja śledztwa i procesu po 1946 roku. Zapomniane źródło . 552 Podsumowanie. 555 Zakończenie. 559 Załącznik. 567 Kalendarium śledztwa i procesu stutthofskiego oraz dalsze losy sądzonych 1945-1999. 567 Wykaz skrótów. 589 Bibliografia. 591 Indeks osób. 615 Indeks miejscowości. 625 Summary. 631
Ilustracje. 633 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Owsiński, Marcin 1975- |
| author_GND | (DE-588)117549593X |
| author_facet | Owsiński, Marcin 1975- |
| author_role | aut |
| author_sort | Owsiński, Marcin 1975- |
| author_variant | m o mo |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048993824 |
| ctrlnum | (OCoLC)1389181488 (DE-599)BVBBV048993824 |
| era | Geschichte 1945-1946 gnd |
| era_facet | Geschichte 1945-1946 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048993824</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230804</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">230609s2022 xx ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788375918885</subfield><subfield code="9">978-83-7591-888-5</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8375918881</subfield><subfield code="9">83-7591-888-1</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788396482624</subfield><subfield code="9">978-83-964826-2-4</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8396482624</subfield><subfield code="9">83-964826-2-4</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788377297087</subfield><subfield code="9">978-83-7729-708-7</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8377297086</subfield><subfield code="9">83-7729-708-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1389181488</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048993824</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-Re13</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Owsiński, Marcin</subfield><subfield code="d">1975-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)117549593X</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Lagrowi ludzie</subfield><subfield code="b">śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie</subfield><subfield code="c">Marcin Owsiński</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946)</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gdynia</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sztutowo</subfield><subfield code="b">Muzeum Stutthof w Sztutowie</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Łódź</subfield><subfield code="b">Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">688 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Faksimiles, Porträts</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Konzentrationslager Stutthof</subfield><subfield code="0">(DE-588)4311349-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-1946</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Strafverfolgung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057803-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalsozialistischer Verbrecher</subfield><subfield code="0">(DE-588)4171231-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kriegsverbrecherprozess</subfield><subfield code="0">(DE-588)4033154-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Verbrechen gegen die Menschlichkeit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4124385-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Stutthof (niemiecki obóz koncentracyjny)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Ludobójstwo niemieckie (1939-1945)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Procesy załogi Stutthofu (1946-1947)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Strażnicy obozów</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Śledztwo i dochodzenie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Więźniowie obozów</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Sztutowo (woj. pomorskie, pow. nowodworski, gm. Sztutowo)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Strażnicy obozowi</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Obozy koncentracyjne / aspekt psychologiczny</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Zbrodnie wojenne / procesy / Polska / 1945-1970</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Deportowani</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Stutthof (Polska ; obóz koncentracyjny)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1939-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1945-1989</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Monografia</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Strafverfolgung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057803-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Verbrechen gegen die Menschlichkeit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4124385-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Nationalsozialistischer Verbrecher</subfield><subfield code="0">(DE-588)4171231-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Konzentrationslager Stutthof</subfield><subfield code="0">(DE-588)4311349-7</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Kriegsverbrecherprozess</subfield><subfield code="0">(DE-588)4033154-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte 1945-1946</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Wydawnictwo Region</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Muzeum Stutthof (Sztutowo)</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Księży Młyn Dom Wydawniczy, Michał Koliński</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230628</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">340.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034257120</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polen |
| id | DE-604.BV048993824 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:08:05Z |
| indexdate | 2025-03-05T09:00:59Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788375918885 8375918881 9788396482624 8396482624 9788377297087 8377297086 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034257120 |
| oclc_num | 1389181488 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-Re13 DE-BY-UBR DE-12 |
| owner_facet | DE-Re13 DE-BY-UBR DE-12 |
| physical | 688 Seiten Illustrationen, Faksimiles, Porträts 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20230628 DHB_BSB_FID |
| publishDate | 2022 |
| publishDateSearch | 2022 |
| publishDateSort | 2022 |
| publisher | Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart Muzeum Stutthof w Sztutowie Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński |
| record_format | marc |
| spelling | Owsiński, Marcin 1975- Verfasser (DE-588)117549593X aut Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie Marcin Owsiński Śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) Gdynia Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart 2022 Sztutowo Muzeum Stutthof w Sztutowie Łódź Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński 688 Seiten Illustrationen, Faksimiles, Porträts 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassung in englischer Sprache Konzentrationslager Stutthof (DE-588)4311349-7 gnd rswk-swf Geschichte 1945-1946 gnd rswk-swf Strafverfolgung (DE-588)4057803-3 gnd rswk-swf Nationalsozialistischer Verbrecher (DE-588)4171231-6 gnd rswk-swf Kriegsverbrecherprozess (DE-588)4033154-4 gnd rswk-swf Verbrechen gegen die Menschlichkeit (DE-588)4124385-7 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Stutthof (niemiecki obóz koncentracyjny) Ludobójstwo niemieckie (1939-1945) Niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Procesy załogi Stutthofu (1946-1947) Strażnicy obozów Śledztwo i dochodzenie Więźniowie obozów Polska Sztutowo (woj. pomorskie, pow. nowodworski, gm. Sztutowo) Strażnicy obozowi Obozy koncentracyjne / aspekt psychologiczny Zbrodnie wojenne / procesy / Polska / 1945-1970 Deportowani Stutthof (Polska ; obóz koncentracyjny) 1901-2000 1939-1945 1945-1989 Monografia Polen (DE-588)4046496-9 g Strafverfolgung (DE-588)4057803-3 s Verbrechen gegen die Menschlichkeit (DE-588)4124385-7 s Nationalsozialistischer Verbrecher (DE-588)4171231-6 s Konzentrationslager Stutthof (DE-588)4311349-7 b Kriegsverbrecherprozess (DE-588)4033154-4 s Geschichte 1945-1946 z DE-604 Wydawnictwo Region pbl Muzeum Stutthof (Sztutowo) pbl Księży Młyn Dom Wydawniczy, Michał Koliński pbl Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
| spellingShingle | Owsiński, Marcin 1975- Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie Konzentrationslager Stutthof (DE-588)4311349-7 gnd Strafverfolgung (DE-588)4057803-3 gnd Nationalsozialistischer Verbrecher (DE-588)4171231-6 gnd Kriegsverbrecherprozess (DE-588)4033154-4 gnd Verbrechen gegen die Menschlichkeit (DE-588)4124385-7 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4311349-7 (DE-588)4057803-3 (DE-588)4171231-6 (DE-588)4033154-4 (DE-588)4124385-7 (DE-588)4046496-9 |
| title | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie |
| title_alt | Śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) |
| title_auth | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie |
| title_exact_search | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie |
| title_exact_search_txtP | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie |
| title_full | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie Marcin Owsiński |
| title_fullStr | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie Marcin Owsiński |
| title_full_unstemmed | Lagrowi ludzie śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie Marcin Owsiński |
| title_short | Lagrowi ludzie |
| title_sort | lagrowi ludzie sledztwo i pierwszy proces stutthofski 1945 1946 opowiesc o przemianie |
| title_sub | śledztwo i pierwszy proces stutthofski (1945-1946) : opowieść o przemianie |
| topic | Konzentrationslager Stutthof (DE-588)4311349-7 gnd Strafverfolgung (DE-588)4057803-3 gnd Nationalsozialistischer Verbrecher (DE-588)4171231-6 gnd Kriegsverbrecherprozess (DE-588)4033154-4 gnd Verbrechen gegen die Menschlichkeit (DE-588)4124385-7 gnd |
| topic_facet | Konzentrationslager Stutthof Strafverfolgung Nationalsozialistischer Verbrecher Kriegsverbrecherprozess Verbrechen gegen die Menschlichkeit Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034257120&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT owsinskimarcin lagrowiludziesledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946opowiescoprzemianie AT wydawnictworegion lagrowiludziesledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946opowiescoprzemianie AT muzeumstutthofsztutowo lagrowiludziesledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946opowiescoprzemianie AT ksiezymłyndomwydawniczymichałkolinski lagrowiludziesledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946opowiescoprzemianie AT owsinskimarcin sledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946 AT wydawnictworegion sledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946 AT muzeumstutthofsztutowo sledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946 AT ksiezymłyndomwydawniczymichałkolinski sledztwoipierwszyprocesstutthofski19451946 |