Artefakty nauki: historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
PWN
2023
|
| Ausgabe: | Wydanie I. |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Sachregister Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 298 seiten Illustrationen 21 cm |
| ISBN: | 9788301228606 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048992358 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230623 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230607s2023 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 015 | |a UWD 2023/12684 |2 dnb | ||
| 020 | |a 9788301228606 |9 978-83-01-22860-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1385287246 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048992358 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Wyka, Ewa |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)13813135X |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Artefakty nauki |b historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów |c Ewa Wyka |
| 250 | |a Wydanie I. | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b PWN |c 2023 | |
| 300 | |a 298 seiten |b Illustrationen |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1700-2000 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Aparatura naukowo-badawcza |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Badania naukowe |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Zabytki techniki |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Zbiory muzealne |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Aparatura i przyrządy naukowe / kolekcje publiczne / Polska |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Aparatura i przyrządy naukowe / Polska / historia |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Sammlung |0 (DE-588)4128844-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Exponat |0 (DE-588)4263515-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Museum |0 (DE-588)4040795-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Wissenschaft |0 (DE-588)4066562-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Forschung |0 (DE-588)4017894-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polska |2 dbn | |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Museum |0 (DE-588)4040795-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Sammlung |0 (DE-588)4128844-0 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Exponat |0 (DE-588)4263515-9 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Forschung |0 (DE-588)4017894-8 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Wissenschaft |0 (DE-588)4066562-8 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte 1700-2000 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, EPUB, mobi |z 978-83-01-22955-9 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Sachregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230623 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034255671 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 0903 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 069 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804185249211482112 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI Część I. WPROWADZENIE 7 1. Słowo wstępne 2. Artefakt nauki jako dziedzictwo wiedzy i kultury materialnej 7 11 3. Badania inwentaryzacyjne europejskich zbiorów historycznych przyrządów naukowych po 1945 r. 17 Część II. LEKSYKON HISTORYCZNYCH PRZYRZĄDÓW NAUKOWYCH 23 Część III. MATERIALNE DZIEDZICTWO NAUKI W POLSCE 139 1. Polskie zbiory kunstkamerowe 2. Zbiory szkolne i edukacyjne, XV1II-XX w. 139 147 3. Zabytki nauki w rodzimych zbiorach muzealnych. Przegląd kolekcji 4. Historyczne instrumenty w wybranych obserwatoriach astronomicznych 5. Uwagi o naukowych zbiorach w prywatnych kolekcjach 155 220 223 Część IV CHARAKTERYSTYKA ZBIORÓW NAUKOWYCH W POLSKICH MUZEACH 227 1. 2. 3. 4. Wartość naukowa i historyczna polskiego dziedzictwa nauki Najcenniejsze artefakty nauki Ocena wartości polskiego zasobu Przyrządy polskich wytwórców 228 230 250 253 Część V ZAKOŃCZENIE 265 Bibliografia 271 Indeks instytucji 281 Indeks przyrządów 289 Indeks nazwisk 293
Bibliografia Materiały archiwalne AGAD AR XXVI, sygn. 947, Inwentarz Zamku Bialskiego w nim Kleynoty, złoto, Srebra, Skarbce, w Pokoiach obicia, różne Bogactwa, Galanterie; Przez Nas niżej wyrażonych Kommissarzów Spisane Diebus Maj, Junij, Julij, 1760. AGAD AR XXVI, sygn. 506/1, Regestr Instrumentów Matematycznych y innych z Biblio teki do Eremitorium oddanych Die 17Aug. 1760 Anno spisany. AGAD AR XXVI, 354, sygn. 63, Regestr rzeczy Kunszkamerowych które się oddały w roku teraźnieyszym 1647 Imsca. AGAD AR XXVI, 354, sygn. 64, Opisanie Rzeczy Xcia imci Kunsztkamerowych w Lubeczu dnia 20 February Ao 1647. Apotheken aus Wien: illustrierter Einrichtungskatalog des K. u.K. Hoflieferanten Hermann Steinbuch aus dem Jahr 1911, red. R Sprinzl, UND-Verlag, München 1994; wydanie oryginalne: Selbstverläge, Wien 1911. ARP, sygn. В. 3636, Autobiografia Tadeusza Przypkowskiego, maszynopis niedatowany. Radziwiłł H.E, Rzeczy ciekawe, tak Żywe, jako i różne [w:] Pisma treści gospodarczej, pedagogicznej i myśliwskiej, Biblioteka Czartoryskich, sygn. 1721II, s. 93-114. SML, mikrofilm B.28, the Dana Research Centre and Library Science Museum, London. Druki 125 lat polskiej radiologii/125 lat radiologii w Krakowie, „Galicyjska Gazeta Lekarska”, 7.12.2021, https://ggl.com.pl/125-lat-polskiej-radiologii (dostęp: 8.02.2022). Anderson R„ National Inventories of Scientific Instruments and the British Contribution, „Bulletin of the Scientific Instrument Society” 1984, nr 4. Arabas I. we współpracy z N. Michajłowną Smirnowę, U. Krasnobajewą, S.A. Kowalenko. Ocalałe z moskiewskiej pożogi. Materialne
ślady świetności przyrodniczej kolekcji księżnej Anny Jabłonowskiej, „Cenne, Bezcenne/Utracone” 2013, nr l(74)-4(77). Arabas L, Losy kolekcji księżnej Anny Jabłonowskiej na podstawie dokumentów z Archi wum Rosyjskiej Akademii Nauk w St. Petersburgu, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2009, R. 54, nr 2. Augustyn A. (red.), Stara Kopalnia w Wałbrzychu. Wyjątkowy zabytek w nowej odsłonie, Park Wielokulturowy Stara Kopalnia w Wałbrzychu, Wałbrzych 2019.
272 Bibliografia Baranowski J., Kunstkamera w zamku Radziwiłłów w Lubczu, „Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie”, red. J. Ziembiński, t. VI, Muzeum Zamkowe, Pszczyna 1990. Bellodi G., Brenni P., The „Arms of the Physicist”: Volta and Scientific Instruments [w:] F. Bevilacqua, L. Pregónese (red.), Nuova Voltiana: Studies on Volta and his Times, vol. 3, Universita degli studi di Pavia, Hoepli, Pavia, Milano 2001. Beretta Μ., Claude Langlois (1700-1756) Between the Workshop and the Laboratory: Lavoisier’s Network of Instrument Makers, „Osiris” 2014, nr 29 (1). Beretta Μ., Brenni P., The Arsenal of Eighteenth-Century Chemistry: The Laboratories ofAntoine Laurent Lavoisier (1743-1794), Brill, Leiden 2022. Bion N., Traite de la construction et des principaux usages des instrumens de mathéma tique: avec les figures nécessaires pour l’intelligence de ce traité, Paris 1752. Bończuk-DawidziukU. (red.), Wystawa jubileuszowa. Uniwersytet Wrocławski 1811-2011. Przewodnik, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2011. Borsuk A.D., Jak? Dlaczego? Po co? Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie (1875-1939). Pierwsze muzeum o charakterze technicznym w Królestwie Polskim, Stowarzyszenie Muzeów Sztuki Inżynieryjnej, http://smsi.com.pl/andrzej-damian-borsuk-jak-dlaczego-po-co-muzeum-przemyslu-i-rolnictwa-w֊warszawie-1875-1939-pierwsze֊muzeum-ocharakterze-technicznym-w/ (dostęp: 25.10.2022). Brenni P., Dumotiez Pixii: The Transformation of French Philosophical Instruments, „Bulletin of the Scientific Instrument Society” 2006, nr 89. Brzezina K„ Gabinet osobliwości Hieronima Floriana
Radziwiłła w Białej, Uniwersytet w Białymstoku, „Studia Podlaskie” 1997, t. VII. Buczek K., From the Royal Castle to School. King Stanislaw August’s Legacy and the Volhynian Gymnasium Collections, „Espacio, Tiempo y Educación” 2017, vol. 4, որ 1. Chłapowski F., Józef Rogaliński - uczony poznański czasów Oświecenia, fizyk, astronom, pedagog, Wydawnictwo Miejskie Posnania, Poznań 2007. Chłapowski E, Życie i praca księdza Józefa Rogalińskiego, odbitki: cz. 1-2, Poznań 1902-1905; „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznań” t. 28 (1901), t. 34 (1904). Chwalba A., Mecenasi i dary dla Uniwersytetu Jagiellońskiego od XIX w. do czasów współczesnych [w:] J. Pollesch, Μ. Zdanek (red.), Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius. Katalog wystawy, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014. Clifton G., Directory ofBritish Scientific Instrument Makers 1550-1851, Zwemmer in ass. with National Maritime Museum, London; Antique Collectors’ Club, Wrappingers Falls, N.Y. 1995. Daumas Μ., Les instruments scientifiques aux XVIIe et XVIIIe siècles, Presses Universita ires de France, Paris 1953.
Bibliografia 273 Daumas Μ., Scientific Instruments of the Seventeenth and Eighteenth Centuries and Their Makers, tłum, i red. Μ. Holbrook, В.Т. Batsford, London 1972. Delft D. van, Freezing Physics. Heike Kamerlingh Onnes and the Quest for Cold, Konin klijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Amsterdam 2007. Dolczewski Z., Kolekcja zegarów w zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu Oddziale Muzeum Narodowego, Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu, Klub Miłośni ków Zegarów i Zegarków, https://kmziz.pl/warto-wiedziec/poznan (dostęp: 8.07.2022). Drąg K., Kolekcja historycznych przyrządów pomiarowych, Główny Urząd Miar, https:// www.gum.gov.pl/pl/o-nas/historia/kolekcja-historycznych/402,Kolekcja-historycznych-przyrzadow-pomiarowych.html (dostęp: 12.01.2023). Dubiel K„ Przewodnik po Nysie. Tajemnice nyskiego Carolinum, 18.01.2019, https://przewodnikponysie.pl/2019/01/tajemnice-nyskiego-carolinum/ (dostęp: 3.02.2022). Dwudziestopięciolecie Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. 1875-1900, Drukar nia i Litografia Jana Cotty, Warszawa 1901. Dzięcioł A., Jakubowski T. (red.), Splendor i wiedza. Biblioteka królewska Stanisława Augu sta. Eseje, Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie Arx Regia, Warszawa 2022. Dziesięciolecie Polskiego Muzeum Szkolnego we Lwowie 1903-1913, Towarzystwo Nauczy cieli Szkół Wyższych, Lwów 1913. Dziewulski W, Historia obserwatorium astronomicznego w Wilnie (1753-1876), maszy nopis, kpbc.umk.pl/dlibra/doccontent?id=46053 (dostęp: 20.12.2021). Felismino D., Lourenęo M.C., Les cabinets de physique des rois du Portugal (XVIIF-XIX‘ siècles).
Organisation, dispersion et collections perdues, The Royal Cabinet of Physics in Portugal. Organization, dispersion and lostcollections, 1600-1900, „Artefact, Techniques, Histoire et Sciences Humaines. Musées éphémères, musées imaginaires, musées perdus” 2016, nr5. Fercowicz T, Zabytki metrologiczne. Katalog zbiorów, Muzeum Narodowe, Wrocław 2017. Forycki Μ., Założenie obserwatorium astronomicznego w Poznaniu i jego międzynaro dowe znaczenie, Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna w Łowiczu, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2002, nr 2. Franek Μ., Fromanger Μ., Fecit, Dictionnaire des fabricants français d’instruments de mesure du XVe au XIXe siècle, drugie wydanie poprawione i poszerzone, Alain Brieux Bookshop, Paris 2021. French L, Rapalski Μ., konsultacja M. Taborska, Instrumenty astronomiczne i naukowe z kolekcji Leopolda Szersznika w zbiorach Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Cieszyn 2011. Muzeum i biblioteka Leopolda Jana Szersznika [zbiory: Muzeum Śląska Cieszyń skiego, Książnica Cieszyńska], Muzeum Pamięci. Muzeum w polskiej kulturze Pamięci
in Bibliografia (do 1918 r.), muzeumpamieci.umk.pl/?page_id=62738rtype=muzeum id=674 (dostęp: 10.01.2022). Gerlach G., G. Gerlach w Warszawie. Narzędzia geodezyjne, rysunkowe, Katalog nr 53, Warszawa 1905. Ingenuity and Art. A colletion of Instruments of the Real Gabinete de Fisica, Coimbra, Lisboa 1997. Jasiuk J., Muzeum inżyniera Jackowskiego, „Przegląd Techniczny. Gazeta Inżynierska” 2005, nr 17-18. Jastrzębowski W., Kompas polski, czyli narzędzie służące za kompas powszechny, gnomograf, obserwatorjum przenośne i narzędzie do kreślenia sekcyj konicznych, wynalezione i opisane przez W Jastrzębowskiego, Warszawa 1843. Kałamajska-Saeed Μ., Zegary słoneczne Ignacego Manuvira, „Roczniki Humanistyczne” 1999, t. XLVII, z. 4, zeszyt specjalny. Karkucińska W, Anna z Sanguszków Radziwiłłowa (1676-1746). Działalność gospodarcza i mecenat, Wydawnictwo Semper, Warszawa 2000. Kenig P., Stysińska W., Muzeum Techniki i Włókiennictwa w Bielsku-Białej. Zarys dzie jów bielskiego przemysłu i przewodnik po ekspozycji włókienniczej, Muzeum Techniki i Włókiennictwa, Bielsko-Biała 2008. Kenig P., Stysińska W, Stara Fabryka. Old Factory. Alte Fabrik, Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2016. Klimka L., Saules laikrodžiai Lietuvoje, Versus aureus, Wilnius 2007. Klimka L., Kivilšienė R., Fizikos ir taikomųjų mokslų pradžia Lietuvoje, Vilniaus Pedagoginio Universiteto Leidykla, Vilnius 2005. Konarski S., Jakub Pik, PSB 1981, t. XXVI. Kondratiuk T„ Mecenat Anny z Sanguszków Radziwiłłowej (1676-1746), Muzeum Okręgowe, Biała Podlaska 1986. Kossowska-Cezak U., Osowiec Μ., Wojciech
Jastrzębowski jako klimatolog, „Przegląd Geofizyczny” 2017, t. LXII, z. 3-4. Kowalski H„ Grassmann Μ., Bukowski Μ., Slaga J., Piszczatowska Μ. (red.), Muzea uczelniane. Katalog, Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych, Warszawa 2017. Kowalski H„ Piszczatowska Μ., Bukowski Μ., Muskała Μ., Slaga J., Szaszkiewicz Μ. (red.), Treasures Houses ofPolish University Heritage, Stowarzyszenie Muzeów Uczelnia nych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020. Kowalski M.J., Warszawskie wystawy rolniczo-przemysłowe, Księży Młyn Dom Wydaw niczy, Łódź 2021.
Bibliografìa 275 Kulczycki Z., Zarys historii turystyki w Polsce, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa 1977. Kunikowski S. (red.), Józef Arentowicz, Włocławski Słownik Biograficzny WTN, t. I, Włocławek 2004, biogram za: Józef Arentowicz (historiawloclawka.pl). Kwiatkowska A., Zegary w zbiorach wilanowskich, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2000. Lourenço M.C., Royal Cabinet of Physics in Portugal and Brazil: An Exploratory Study, „Opuscula Musealia” 2011,1.19. Machlajewska I., Krzeszowska E., Eksponaty geologiczne w osiemnastowiecznym Naturalienkabinet księdza Leopolda Jana Szersznika z Cieszyna, „Przegląd Geologiczny” 2013, t. 61, nr 1. Machlajewska L, Krzeszowska E., Najstarsza publicznie udostępniona kolekcja geologiczna w Polsce. Zbiory księdza Leopolda Jana Szersznika, Muzeum Górnośląskie, Bytom 2013. Maciesza A., G. Rzączyński S. J. Pierwszy fizjograf Polski, Polskie Towarzystwo Krajo znawcze, Oddział Sandomierski, Sandomierz 1921. Maistrow L.E., Naucznyje príbory (Научные риборы), Akademia Nauk SSSR, Istituì Istorii Estestvovanija i Techniki, Moskwa 1968. MarusakA., Cezary Pawłowski (1895-1981) radiolog, konstruktor, organizator, profesor, „Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe” 2017, nr 4 (116). Matulaitytė S., Senoji Vilniaus universiteto astronomijos observatorija ir jos biblioteka, Vilniaus universiteto leidykla, Vilnius 2004. Mencfel Μ., Skarbce natury i sztuki. Prywatne gabinety osobliwości, kolekcje sztuki i naturaliów na Śląsku w wieku XVII i XVIII, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010. Monnier V, Szrek W, Zalewski J., Chaim Selig
Słonimski and His Adding Devices, „IEEE Annals of the History of Computing” 2013, vol. 35, nr 3. Morton A.Q., Wess J.A., Public Ժ Private Science. The King George III Collection, Oxford University Press, Science Museum, Oxford 1993. Orłowski B„ Swego nie znacie. Polski wkład do cywilizacji naukowo-technicznej (w zarysie), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2021. Paselk R.A., Mettler Instrument Company, Humboldt State University, [2007], https:// www2.humboldt.edu/scimus/Manufac/Mettler/Mettler.htm (dostęp: 2.12.2022). Piasecka J.E., Polskie globusy Ziemi z XIX і XX w., Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004. Pięćdziesięciolecie Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie 1875-1925, Drukarnia Wł. Łazarskiego, Warszawa 1926. Pietrzyk B., Szewczyk J. (opracowanie merytoryczne), Instrumenty i aparaty. Kata log zbiorów Muzeum Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie: instrumenty i aparaty,
276 Bibliografia opracowanie redakcyjne i korekta I. Pisiewicz, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Kraków 2016. Polskie Muzeum Szkolne we Lwowie, „Nowości Ilustrowane”, 8.11.1913, nr 45. Połuszejko G., Kozica K„ 100 globusów na stulecie Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Polskie globusy z XIX-XX wieku. Kartografowie, wydawcy, producenci, Muzeum Lubel skie w Lublinie, Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne SA w Warszawie, Lublin-Warszawa 2018. Prószyńska Z„ Zegary Stanisława Augusta, Zamek Królewski w Warszawie, Warszawa 1994. Przypkowski T., Prekursorzy gnomografu Wojciecha Jastrzębowskiego w wieku ХѴІ-ХѴІП, „Sprawozdania z czynności i posiedzeń PAU” 1949, nr 3. Przypkowski T., The Art of Sundials in Polandfrom the Thirteenth to the Nineteenth Cen tury, series Visitas in Astronomy, vol. 9, nr 1, Pergamon Press, Oxford, New York 1968. Pudlis A., Kunstkamera gabinet sztuki królewicza Władysława Zygmunta Wazy i jej antwerpskie konotacje, „Kronika Zamkowa - Roczniki” 2020, nr 7. Pyenson L., Gauvin J.-E (red.), The Art of Teaching Physics: The Eighteenth-Century Demonstration Apparatus ofJean Antoine Nollet, Septentrion, Sillery, Quebec 2002. Rąkowski G., Zamek w Lubczu, https://kresy.pl/kresopedia/turystyka/zamek-w-lubczu (dostęp: 20.05.2022). Rosset T.F. de, „By skreślić historię naszych zbiorów”. Polskie kolekcje artystyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021. Rybka E., Tadeusz Przypkowski (1905-1977), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1978, R. 23, nr 3-4. Rybka P., Adam Prażmowski (1821-1885), „Urania. Miesięcznik
Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii” 1985, R. LVI, nr 11. Ryszkiewicz A., Pamięci Tadeusza Przypkowskiego (1905-1977) [w:] Kolekcjonerzy i miłośnicy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981. Rzyska-Laube D., Narodowy gabinet osobliwości. Zbiory Wacława Mieczkowskiego (1869-1947) z Niedźwiedzia [w:] K. Kłudkiewicz, Μ. Menerei (red.), Miłośnictwo rzeczy. Studia z historii kolekcjonerstwa na ziemiach polskich w XIX wieku, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa 2014. Sawicki J„ Stracony Czas. Fragment XVI-wiecznego norymberskiego zegarka dyptykowego z Wrocławia [w:] A. Pankiewicz (red.). Nowożytny cmentarz przy kościele św. Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu (lata 1621-1670), Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii, Wrocław 2012.
Bibliografía 277 Schechner S. J., Instrumentation [w:] G.M. Montgomery, M.A, Largent (red.), Companion to the History ofAmerican Science, Wiley Blackwell, Chichester 2015. Skoczylas J., Początki muzealnictwa geologicznego na ziemiach polskich, „Przegląd Geologiczny” 2020, t. 68, nr 1. Skowron R„ Dział metrologiczny, https://pl-pl.facebook.com/MuzeumDawnegoKupiectwa (dostęp: 13.04.2022). Skrzypacz Μ., Busola kierunkowa wz. K.M. 32, www.weul918-1939.pl/busola-kierunkowa-km-wz32/ (dostęp: 8.03.2021). Sojka Z., Sojka Μ., Stała ekspozycja historyczna Wydziału Chemii UJ, „Alma Mater” 2021, nr 225. Sprawozdanie z Wystawy rolniczej i przemysłowej we Lwowie 1877 r„ [...] Zeszyt III, Przyrządy naukowe i instrumenta muzyczne. Grupa 29, opisał Jan Nepomucen Franke, nakładem Wydziału Krajowego, Lwów 1879. Spyra J., Leopold Jan Szersznik (1747-1814) prekursor muzealnictwa na Śląsku i jego dzia łania premuzealne od 1790 r„ „Cieszyńskie Studia Muzealne / Teąinsky muzejní sborník” 2003,1.1, Cieszyn. Statut Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, Druk. Zakł. Graf. E. i D-ra K. Koziańskich, Warszawa 1925. Sulerzyska T., Galerie obrazów i „gabinety sztuki Radziwiłłów w XVII w., Instytut Historii Sztuki PAN, „Biuletyn Historii Sztuki” 1961, t. XXIII, nr 2. Taborska Μ., Antique Globes in Poland, 1480-1860. A New Inventory, „Journal of the International Map Collectors’ Society” 2020, nr 161. Taborska Μ., Rzecz o zegarach słonecznych... Katalog kolekcji, t. VII, Muzeum Uniwersy tetu Jagiellońskiego, Kraków 2020. Targosz K., Symbioza nauki i sztuki w dziele Heweliusza [w:] Μ. Pelczar, J. Włodarczyk
(red.), Jan Heweliusz, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji PIB, Radom 2011. Targosz K., Uczony dwór Ludwiki Marii Gonzagi (1646-1667). Z dziejów polsko-fran cuskich stosunków naukowych, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2015. Tołysz A., Edukacyjna funkcja muzeów polskich za I Rzeczypospolitej i w epoce rozbiorów [w:] T.F. de Rosset, A. Tołysz, Μ. Wawrzak (red.), Studia o muzealnej pamięci dawnej Rzeczpospolitej do roku 1918, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2020. Tołysz A., Muzea szkolne w Królestwie Polskim - rozpoznanie problematyki, „Muzeal nictwo” 2018, t. 59.
Bibliografia 278 Tołysz A., Muzeum Pedagogiczne, muzeumpamieci.umk.pl/?page_id=6273 type= muzeum id=187 (dostęp: 13.10.2022). Tołysz A., Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej, Warszawa 1891, muzeumpamieci.umk. pl/?p=l 153, tamże literatura tematu (dostęp: 13.10.2022). Tołysz A„ Warszawa, 1875 Muzeum Rolnictwa i Przemysłu, muzeumpamieci.umk.pł (dostęp: 22.02.2021). Turner A., Nicolas Bion, Globe-maker, Instrument-maker, Author and Business-man, „Globe Studies” որ 59/60, Papers, Read at the 12th International Symposium for the Study of Globes, International Coronelli Society for the Study of Globes, Jena 2011 (2014). Tyszka A.T., Nekrologi „Kuriera Warszawskiego , է. 1: 1821-1845, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego, Warszawa 2001. Walczak S., G. Gerlach. Najstarsza polska wytwórnia sprzętu geodezyjnego, Muzeum Techniki, Warszawa 1973. Wawrzak Μ., Dary i darczyńcy muzeów Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, strona projektu: Muzeum w polskiej kulturze pamięci (umk.pl). Włodarczyk J., Linia południkowa w Wieży Matematycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1989, t. 35. Włodarczyk J., Torge R., Astronomia w dawnym Wrocławiu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Wyka E., ...ciekawym wiedzieć i widzieć skutki... czyli dzieje i znaczenie kolekcji przyrzą dów naukowych Stanisława Augusta, Księgarnia Akademicka, Kraków 2015. Wyka E., Mechanik Uniwersytetu Jagiellońskiego Władysław Antoni Grodzicki i jego skraplarki gazów, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2021, z. 1. Zaczkowski R., Oczki D., Katalog zegarów
słonecznych, red. R. Zaczkowski, Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, Jędrzejów 2013. Zięba K., Muzea uczelniane w Polsce, „Muzealnictwo” 2018, nr 59. Witryny internetowe Abby, Arithmometer Explained - Everything You Need To Know, History-Computer, 8.12.2022, http://history-computer.com/MechanicalCalculators/19thCentury/CoImar. html (dostęp: 11.01.2023). Allgeier T., Stanton Instruments LTD World Leaders in Balance Design and Weight Making between 1946-1968, [2021], http://stanton-instruments.co.uk/page2.html (dostęp: 4.02.2021). Digitaal Wetenschopshistorisch Centrum, DWC, Wetenschappelijke instrumentenma kers in de Nederlanden, Amsterdam, [2023], http://www.dwc.knaw.nl/biografie/scientific-instrument-makers/?lang=en (dostęp: 11.01.2023).
Bibliografia 279 Ekspozycje nowoczesności 1821-1929, Wystawy krajowe i tematyczne na Ziemiach Polskich w latach 1821-1929 roku a doświadczanie procesów moderniczyjnych, Narodowy Pro gram Rozwoju Humanistyki, Instytut Kultury Polskiej, Uniwersytet Warszawski, Projekt realizowany w Instytucie Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu War szawskiego w latach 2013-2016, http.7/wystawykrajowe.uw.edu.pl/ (dostęp: 25.10.2022). Formela R., Fascynujący świat kolekcjonera globusów, „Dziennik Elbląski”, 23.10.2016, https://dziennikelblaski.pl/392506,Fascynujacy-swiat-kolekcjonera-globusow.html (dostęp: 11.01.2023). Funtofilia, Bloghow to collect weighys, 6.01.2023, https://funtofil.livejournal.com/23168. html (dostęp: 22.01.2023). Gustaw Adolf Gerlach, Polacy z wyboru, www.polacyzwyboru.pl/bohaterowie/biogramy/ gustaw-adolf-gerlach (dostęp: 11.01.2023). Heather, Chaim ZeligSłonimski, History-Computer, 4.12.2022, https://history-computer. com/chaim-zelig-slonimski/ (dostęp: 11.01.2023). Losy Polaków we Lwowie. Krzysztof Szymański. Świadkowie Epoki, [br], https://www. youtube.com/watch?v=JLoai2MflHE (dostęp: 12.01.2023). Mularczyk K., Historia PZO - czyli „Polacy nie gęsi...”, cz. I, Optyczne.pl, 25.01.2010, www. optyczne.pl/160.l-artykul-Historia_PZO_-czyli __ Polacy_nie_gęsi...__ cz._I_Polskie_ Zakłady_Optyczne_-_korzenie_i_historia_do_l944_roku.html (dostęp: 13.12.2021 ) Museo Galileo, Index of Objects, [2015], https://catalogue.museogalileo.it/index/Index ObjectsInAlphabeticalOrder.html (dostęp: 11.01.2023). Museo per la Storia dell’Università di Pavia,
http://ppp.unipv.it/Museo/museo.htm (dostęp: 11.01.2023). Muzeum Łazienki Królewskie, Głaz Jastrzębowskiego, [2023], https://www.lazienkikrolewskie.pl/pl/rzezby/zegary-sloneczne/głaz (dostęp: 11.01.2023). Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, Kolekcje NMM, [2023], https://kolekcje.nmm. pl (dostęp: 11.01.2023). National Museum of American History, Scientific Insights, [2023], https://americanhistory.si.edu/treasures/scientific-insights (dostęp: 11.01.2023). Old Scientific Instruments, Mikroskop, microscope - ref. books, Historical Scientific Instruments Collection Horst Kuhn, https://www.kuhn-scientificinstruments.de (dostęp: 12.01.2023). Portal to the Heritage of Astronomy, [2023], https://www3.astronomicalheritage.net/ (dostęp: 11.01.2023). Scientific Instrument Society, Reading list, [2023], https://www.scientific-instrument-commission.org/sic-resources (dostęp: 12.01.2023). Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych, O Stowarzyszeniu, https://muzeauczelniane.pl/ o-smu/ (dostęp: 20.05.2022)
280 Bibliografia Surma R., Edward Plewiński, 21.01.2021, https://ochb.pl/?p=628 (dostęp: 11.01.2023). Sysło M.M., Machinae Calculatoriae, Edukacja Informatyczna, [2023], mmsyslo.pl/tag/ machinae-calculatoriae/ (dostęp: 11.01.2023). The Analysis and Applications of Roman Surveying Tools and Methods, The University of Akron - Surveying and Mapping Technology: Roman Surveying Team, [br], www. surveyhistory.org/university_of_akronl.htm (dostęp: 11.01.2023). Scientific Instruments Commision, G.L’E. Turner, D.J. Bryden, Classified Bibliography on the History of Scientific Instruments, April 1997, https.7/scientific-instrument-commission.org/bibliography_files/classified%20bibliography.pdf (dostęp: 11.01.2023). University of Oxford, History od Science Museum, [2023], https://www.hsm.ox.ac.uk/ database (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Obserwatorium Astronomiczne, Wydział Fizyki, Historia, [2023], www.astro.amu.edu.pl/pl/o-nas/historia/ (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Mikołąja Kopernika w Toruniu, Historia obserwatorium-w-Piwnicach, [2023], https://astro.umk.pl/instytut/historia-obserwatorium-w-piwnicach/ (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Mikołąja Kopernika w Toruniu, Muzeum Pamięci, Muzeum w polskiej kul turze pamięci (do 1918 r.). Muzea krakowskie - oś czasu, [2023], http://muzeumpamieci. umk.pł (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Mikołąja Kopernika w Toruniu, Muzeum Pamięci, Muzeum w polskiej kulturze pamięci (do 1918 r.). Warszawa, 1875 Muzeum Rolnictwa i Przemysłu, [2023], muzeumpamieci.umk.pl/?p=5695 (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet
Wrocławski, Multimedialna Baza Danych Muzeum Uniwersytetu Wrocław skiego, Kolekcje Uniwersyteckie: Astronomia, [2023], http://mbd.muzeum.uni.wroc.pl/ kolekcje-uniwersyteckie/astronomia (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Wrocławski, Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego, Wieża Matema tyczna, [2023], muzeum.uni.wroc.pl/plan-zwiedzania/wieza-matematyczna (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Wrocławski, Obserwatorium w Białkowie, https://uni.wroc.pl/obserwatorium-w-bialkowie/ [2022] (dostęp: 11.01.2023). Virtuellen Archiv von Wild Heerbrugg / Virtual Archive of Wild Heerbrugg, [2023], http://www.wild-heerbrugg.com (dostęp: 11.01.2023). Webster Signature Database, http://historydb.adlerplanetarium.org/signatures/ (dostęp: 11.01.2023). Wydział Restytucji Dóbr Kultury MDKiDN, Zegar stojący szafkowy, Sechting Johann Gottfried, Wrocław, ok. 1775 r., [2023], http://www.xn--dzieautracone-zhc.gov.pl/katalog-strat-wojennych/obiekt/?obid=27853 (dostęp: 11.01.2023).
Indeks przyrządów a Portable Aneroid Pneumothorax Appa ratus 167 abak (abacus, liczydło, suanpan, soroban, szczoty) 23,24,100, 223 aktynometr Arago-Davy 25 aktynometr 24,25 alembik (ambix) 25, 29, 240 alidada (celownica, dioptra) 26, 27,63, 105,119,129 aludei 27 amperomierz 170 anemometr (wiatromierz) 27,28,199, 262 anemometr ciśnieniowy 27, 28 anemometr Roberta Hooke’a 27 anemometr rotacyjny 28 aneroid 29, 38, 39,40, 165 aparat do destylacji 25, 29 aparat rentgenowski medyczny 223, 249, 250 aparatura do skraplania gazów (skraplarka gazów) 29 areometr (hydrometr, densymetr) 31,118, 200 areometr Richtera 31 areometr Trallesa 31 arytmometr (mechaniczny kalkulator, sumator) 33, 34,192, 223 astrolabium (astrolab, astrolabia, kątnica, astrolabium sferyczne, astrolabium kuliste i astrolabium płaskie) 26, 32, 35, 36,63,68,139,142,145,148,165,178, 181,198, 208,215,230,231,232,265 backstaff (kwadrant morski, kwadrant Johna Davisa) 37, 38 barograf 29, 38, 39,199, 203, 209 barograf bębnowy 203 barometr (ciężkomiar, barometrům) 12, 29, 38, 39,40, 127,165,179,190, 207, 208, 255, 259 barometr z termometrem 190, 208, 255 binokular 41 bolometr 25 busola 60, 83,97,192,194, 210, 211, 245 busola kierunkowa 210, 211 butelka lejdejska (butelka Kleista, bateria butelek lejdejskich) 42 camera lucida (widnia) 43, 44 camera obscura 43 cezowy zegar atomowy 208 chronometr 44,45,131, 203,221 chronometr morski 44,45, 203 cyrkiel 45,46, 164, 166,180,198,205, 233,265 cyrkiel proporcjonalny (cyrkiel podzia łowy, cyrkiel Galileusza) 46,164,180, 198, 205, 233 deklinometr (kompas deklinacyjny,
deklinatorium, magnetometr, teodolit magnetyczny) 47, 96 dioptra artyleryjska 211 dylatometr (dylatometr, pirometr dylata cyjny, pirometr drążkowy, ogniomierz) 48,49, 110,254 dynamometr (siłomierz, waga sprężynowa) 49, 50,185 działomiar artyleryjski 205, 241 ekwatorialny instrument (teleskop na montażu ekwatorialnym [paralaktycznym, równikowym], ekwatoriał) 50 elektrofor 51 elektromagnes 202 elektrometr 52,54,239 elektrometr kwadrantowy 52, 53,185, 202 elektroskop (elektrowskaz) 52, 53, 54,152, 202, 247
290 Indeks przyrządów elektroskop listkowy 202,247 elektrostatyczna maszyna (machina elek trostatyczna) 54, 55 elipsograf, parabolograf i hyperbolograf 14,15 etalon 163 eudiometr 56, 57,152 fluksometr (strumieniomierz) 170 fotometr płomieniowy 57, 58 galwanometr 53, 59, 60 gęstościomierz zbożowy (waga zbożowa, chondrometer) 61 globus 33, 150, 151, 152, 153, 164, 175, 176,178, 182, 198, 215, 224, 231, 232, 235, 236 goniometr 61, 62, 63,192 grafometr (kątomiar, graphometrum, astrolabium, goniometrum, semicircle semicircumferentor) 26,63,84,180, 186, 230, 241, 244 heliometr (Fraunhofera) 24,98, 215 heliostat 64, 65 hełm alembikowy (alembik, przekraplacz, nasadka destylacyjna) 26, 29 higrometr (wilgotnościomierz) 65, 66 horyzont sztuczny 68 hydrostatyczna waga (waga Westphala-Mohra) 67 inklinometr (klinometr) 68,69, 70 inklinometr magnetyczny (busola nachy leń) 69, 70 instrument uniwersalny 72, 73 instrumenty południkowe (instrumenty przejściowe) 71, 81 interferometr 67,71,72, 73, 89, 98 kalorymetr 73, 74 katodowa lampa 74 kątomierz 14, 62, 114,119, 124, 197, 198, 205, 208, 233, 234, 235, 241, 242, 259 kątomierz nawigacyjny 205 kimograf75, 76 klepsydra wodna majolikowa 172, 233 klinometr (pochyłościomierz, inklino metr, spadkomierz) 68, 69, 70, 76, 77, 84,145 koło Bordy (koło powtarzające, koło repetycyjne, koło refleksyjne) 79, 80, 105,126 koło holenderskie (węgielnica) 80 koło południkowe 71,72, 81, 221 koło wertykalne 71,72 kolorymetr (komparator barw) 78, 79 kometarium 81,86 komora wielodrutowa dryfowa 81 kompas 47, 59, 64, 77, 80, 82, 83, 84,85, 96,135,142, 171,
172,174, 199, 210, 212,218, 242, 256 kompas geodezyjny (circumferentor) 80, 83 kompas geologiczny 84,85 kompas górniczy 83, 84, 212, 218 kompas Jastrzębowskiego 171,172 korzec wrocławski 197, 246 kosmograficzne modele 81, 85,124 kostki Napiera (laseczki, pałeczki Napiera) 100 krokomierz (pedometr) 87, 88, 259 kwadrant 37, 52, 53, 72,88, 89, 91, 102, 104,105, 125, 129, 148,164, 185, 202, 234, 235, 237,238,244,254, 265 kwadrant astronomiczny 88, 89, 237, 238 kwadrant godzinowy (gnomoniczny) 88 lampa rentgenowska 90 lampa spektralna (rurka spektralna, rurka próżniowa, rurka Plückera) 75, 89, 90, 115 laska Jakuba („promień astronomiczny”) 91 licznik Geigera-Müllera 183 linijka do kreślenia linii równoległych (liniał równoległy) 91, 92 lunarium 86
Indeks przyrządów luneta 50, 70,71,72,92,124, 186,196, 205, 208,211,219,245,257 luneta czteroczłonowa 257 luneta trójczłonowa 186, 208, 219 luneta ziemska 205 lupa binokularowa 260 łamany instrument 72 łańcuch mierniczy 94 łokieć składany 197 machina elektrostatyczna 54,145 machina parowa 14 magnes naturalny - lodestone 95, 96 magnetometr (deklinometr) 47, 48, 69, 96 maszyna Atwooda (spadkownica Atwooda) 36, 37 maszyna do liczenia 205 miara korca warszawskiego 208, 252 mikrobarograf 39 mikrometr astronomiczny 97, 98 mikroskop 12, 41,48, 98, 99,148, 151, 152, 159, 161,174,183, 186,188,198, 204,238, 240, 260,261, 265 mikroskop optyczny 98, 99,154,161,174 mikroskop złożony 99,240 model anatomiczny 173 model kosmograficzny 81, 85,111,124 naczynie chemiczne/alchemiczne 27, 241 narzędzia kreślarskie (konograficzne) 14 niwelator 189,192,194, 196,199, 204, 218, 234, 258, 259 nokturna! 101,201,186 noniusz 26, 79, 102, 113 noposkop 162 odległościomierz rurowy z przeziernikiem 205 ogniwo elektryczne (ogniwo galwaniczne, stos Volty, suchy stos Zamboniego) 102, 103 ogniwo galwaniczne 102,121 oktant (kwadrant Hadleya) 38, 67, 91, 104,105,169, 222 opornica 106,170 pantograf 107, 186, 204, 241,244, 258 pehametr 108, 109 pelikan 241 piknometr 109,110 pirometr 48, 49, 110,111, 126, 127,254 planetarium 21,85, 86,87,111, 240 planetarium Orrery 86,111 planimetr (powierzchnik biegunowy, planimetr polarny) 112,113,126,178, 192, 204 płytki z kwarcu piezoelektrycznego 202, 247 podziałka transwersalna poprzeczna (skalówka geodezyjna) 113 polarymetr 114,118,196,197 pompa próżniowa (pompa powietrzna,
pneumatyczna) 115,116,178,183, 239 pręt mierniczy 200 przymiar calowy składany 166 przymiar składany 197 pyranometr 25 pyrheliometr 24 refraktometr 116,117,118 retorta 118 sacharymetr (cukromierz) 114,118 sekstant (kątomierz lusterkowy) 36, 38, 67,105,119,120, 166, 169, 222 sfera armilarna (astrolabium sferyczne, astrolabium pierścieniowe, astrolabon) 32, 85,237 solarymetr 25 spektrometr mas 183, 265 spektrometr Beta typu Gerholda 183 spektroskop optyczny (opis historyczny) 120 statoskop 39 stos elektryczny 121 suwak logarytmiczny 121 291
292 Indeks przyrządów tachimetr (tachymetr, dalmierz, odległownica optyczna, odległownica geodezyjna) 123,189,192 tachometr (obrotomierz) 124 teleskop 12, 50, 64,92,93, 94, 97, 98,120, 124,140, 186, 198, 203, 222, 238 teleskop Gregory’ego 12 teleskop refrakcyjny (refraktor) 92,198, 203 teleskop zwierciadlany (reflektor) 12, 93 tellurium 86,124 teodolit 26, 47, 63, 84,123, 124, 125, 126, 148, 152,164,178, 180, 189,192, 195, 199,204,206, 213, 218, 245,258, 259 termometr (ciepłomierz) 25, 66, 73,109, 111, 126, 127,128,179, 190, 207, 208, 219, 255, 257, 259, 266 termometr rtęciowy 219 torquetum (turketum, torkwetum) 128, 129,178, 232 waga 49,50, 61,67, 68,130,131, 132,161, 181,184, 197, 216,234, 257,260 waga analityczna legalizacyjna 161 waga techniczna 260 waga wodna 234 wariograf 39, 76 wariometr laboratoryjny 170 węgielnica (węgielniczka) 80,132 wiskozymetr (lepkościomierz) 133,134 zegar astronomiczny 215 zegar słoneczny 135, 136, 137,140,154, 164,172,175,176, 182, 193, 205, 208, 233,241,244, 255 zegar słoneczny Erazma Habérmela 18 zegar słoneczny pionowy okienny 208 zegar słoneczny podróżny 244 zegar słoneczny równikowy 164, 204 zegar słoneczny słupkowy 208 zegar wodny 190 zrywarka do przędzy 162
Indeks nazwisk* Abbe Ernst 117 Adams George junior 37, 67, 238,245 Adams George senior 245 Alberti Leon Battista 27 Aleksander 1147 dAlence Joachim (Joachim Dalencé) 65 Amsler Jakob 112 Anderson Robert 19 Andrews Thomas 74 Ångström Anders Knutsson 25 Apianus Petrus 129 Arago Dominique François Jean 25 Arabas Iwona 147 Archimedes 12, 67,130 Armstrong Neil 132 Arnold John 45 dArsonval Jacques-Arsène 60 Assmann Richard 66 Atwood George 36, 37 August Ernst Ferdinand 66 Auzout Adrien 97 Babinet Jacques 62 Baldwin Frank S. 34 Banaś Marcin 220 Banks Joseph 102 Baranowski Jan 255 Baranowski Jerzy 141 Baranowski Stefan 112 Beckman Arnold Orville 108 Bedini Silvio A. 17 Bennet Abraham 54 Berent Jan 259 Berent Karol 259 Berthelot Pierre Eugène 74 Berzelius Jöns Jacob 131 Bezárd Johann Ritter von 83 Bion Jean-Baptiste-Nicolas 242 Bion Nicolas 241 Bird John 98 Bismarck Otto 254 Blaeu Willem Jonszoon 236 Borda Jean-Charles de 79,105,126 Boscowitz ze Lwowa 14 Bouguer Pierre 98 Boyle Charles 86 Boyle Robert 13,115 Boyling Christian 234 Brahe Tycho 32,119, 233 Brander Georg Friedrich 125 Breguet Louis François Clément 39 Brożek Jan 101,147, 231,265 Bukowski Marek 167 Bunge Paul 131 Bunsen Robert Wilhelm 57, 73,120 Burczyk Danuta 234 Butterfield Michael 242 Bylica Marcin 128,177,231 Bystrzycki Jowin Fryderyk Alojzy 156, 255 Calikowski Roman junior 77, 207 Calikowski Roman senior 248 Callendar Hugh Longbourne 127 Canivet Jacques 237, 242,244, 254 Canton John 54 Carangeot Arnould 62 Carlisle Anthony 103 Cavendish Henry 131 Celsjusz Anders 127 Chałubiński Tytus 219, 257,266 Champion Paul 58
Chapotot Jean 242 Chapotot Louis 179, 242 Kursywą oznaczono numery stron, na których nazwiska występują wyłącznie w przypisach; nazwiska powołane w podpisach do zdjęć zostały pominięte.
294 Charpak Georges 82 Cohen Bernard 1.17 Colmar Thomas de 33, 34 Compton Arthur Holly 53 Coolidge William 90 Cornu Marie Alfred 114 Coro George 261 Couette Maurice Marie Alfred 133 Cremer Max 108 Cuthbertson John 55 Czapski Siegfried 63 Czartoryski Adam 112 Czochralski Jan 266 Danfrie Philippe senior 64 Daniell John Frederic 66,103 Davis John 37 Delambre Jean-Baptiste 79 Deluc Jean-André 39 Dewar James 249 Dickstein Samuel 150 Digges Leonard 124 Digges Thomas 125 Dollond John 93,99, 254 Dollond Peter 51,55,254 Donkin Bryan 124 Dorn Hans 128 Dou Jan Pieterszoon 80 Dreścik Jan Jakub İSİ Duboscq Jules 78,114 Dulong Pierre Louis 74 Eckhardt Anthony George 92 Edison Thomas A. 90 Eising Eise 86 Engler Carl Oswald 133 Eratostenes 12 Euklides 12 Fahrenheit Gabriel Daniel 127 Faraday Michael 13 Féry Charles 111, 127 Fiodorow Jewgraf Stiepanowicz 63 Fisher John 87 Indeks nazwisk Fizeau Armand Hippolyte Louis 73 Flamsteed John 119 Formela Ryszard 224 Fortin Jean Nicolas 39,131 Foucault Jean Bernard Léon 65 Fraunhofer Joseph von 51, 57, 93,120 Frères Richard 39 Frisius Gemma 125 Gaede Wolfgang 115 Galilei Galileo (Galileusz) 46, 92, 93,140 Gambey Henri-Prudence 47, 65,74 Gascoigne William 97 Gassner Carl 104 Gauss Johann Friedrich Carl 48, 96 Geissler Johann Heinrich Wilhelm (Geissler Heinrich) 89,109,115 Gerlach Gustaw Adolf 99,192, 205, 206, 207, 225, 257,258, 259, 268 Gilbert William 53 Godfrey Thomas 105 Goldschmidt Victor Moritz 63 Gonnella Tito 112 Gonzaga Ludwika Maria 140 Gorecki Karol 14 Gourdin Pierre 242 Gravesande Willem Jacob’s 64 Gray Stephen 54 Gregory James 12, 93
Grenier Charles J.M. 58 Grodzicki Władysław 14, 248 Groth Gustaw 258 Groth Ludwika 257 Grubb Howard 221 Guericke Otto von 54,115 Gunter Edmund 94 Gustowski Juliusz 224 Haber Fritz 108 Habermel Erasmus 233 Habsburżanka Anna 140 Hacquet Baltazar 149 Hadley John 105 Halley Edmond 86
Indeks nazwisk Hampson William 29 Harrison John 44,131 Hartnack Edmund 268 Hauksbee Francis 54,115 Hercyk Karol 261 Hermann Johannes Martin 112 Herschel John Frederick William 24 Herschel Frederick William 24,94 Heweliusz Jan 119, 140, 229, 265 Hipparch 35 Hilster Nicolas de 80 Hooke Robert 12, 13,27, 28, 38, 65, 67, 99,115 Höppler Ernst Fritz 134 Jablonowska Anna Paulina z Sapiehów 147,268 Jablonowski Jan Kajetan 147 Jamin Jules Célestin 73,118 Janiszek Andrzej 19 Jansen Zacharias 92 Janssen Jules 58 Jasiński Maciej 20 Jasiuk Jerzy 19 Jastrzębowski Wojciech 172 Jerzy III 12,67, 245 Joliot-Curie Irène 247, 265 Joliot-Curie Jean Frédéric 82, 247,265 Jungnitz Longinus Anton Lorenz 215, 222,238, 266 Kessels Johann Heinrich 221 Kirchhoff R. Gustav 57,120 Kleist Ewald Jürgen Georg von 42 Klemensiewicz Zygmunt Aleksander 108 Kluza Maciej 48, 69 Köbel Jacob 101 Kolberg Henryk 261, 268 Kolberg Juliusz 112 Kopernik Mikołaj 33,187,198 Korwin Maciej 128 Krebs Mikołaj 128 Kronik Jakób 14 Kumula Wiktor 247 Lalande Jérôme 102 Lambert Johann Heinrich 65 Lane Timothy 54 Langley Samuel Pierpont 25 Langlois Claude 242, 244 Langumir Irvin 115 Laplace Pierre Simon de 73 Laurent Léon 114 Lavoisier Antoine Laurent de 13, 57,73, 130,131,265,268 Le Chatelier Henri Louis 127 Leclanché Georges 103 Leeuwenhoek Anton van 12, 98 Leibniz Gottfried Wilhelm von 33,40 Leopold I Habsburg 214 Lennel Louis Pierre Florimont 242 Lenoir Étienne 79 Leuréchon Jean 126 Leveillé André 17 Liebig Justus von 94 Lilienfeld Juliusz 90 Lind James 28 Linde Carl Paul Gottfried von 29 Lindemann Frederic Alexander 53
Lipperhey Hans 41 Lippmann Gabriel 53, 65 l’Isle Jean Baptiste Romé de 62 Lister Joseph Jackson 99 Lordeile Jean 242 Lose Maciej 224 Lovibond Joseph Williams 79 Ludwig Carl Friedrich Wilhelm 75 Ludwik XIV 13,241 Łapczyński A. 14 Łopata Kszysztof 141, 145 Mach Ernst 73 Macy Benjamin 37 Madison Francis 17 Magier Antoni 255 Magni Walerian 140 Maistrow Leonid Efimowicz 19 Majewski Julian Adam 112 295
296 Indeks nazwisk Malus Étienne Louis 114 Mannheim Victor Mayer Amédée 122 Manuvir Ignacy 137, 247 Marum Martin van 55 Mayer Johann Tobias 79,119 Méchain Pierre François André 79 Meier Hans 131 Melick William B. 77 Mendelejew Dimitrij Iwanowicz 109 Mercator Gerard 232 Mettler Erhard 131,132 Michelson Albert Abraham 73 Mieczkowski Wacław 153 Mieszczański Kazimierz 261 Migdalski Józef 258 Mikołaj Krzysztof zw. Piorun 141 Mitscherlich Eilhard 62 Mohr Karl Friedrich 67,130 Molyneux Thomas Sir 65 Mordente Fabrizio 91 Morley Edward 73 Musschenbroek Pieter von 42,48, HO Nairne Edward 51, 239 Napier John 100, 101, 121 Nanson Jakub 196 Natanson Ludwik 267 Nemetz Johann 131 Neuhofer Josef 14 Newton Isaac 37, 57, 93, 94,122 Nicholson William 103 Nollet Jean-Antoine 43, 54, 239 Nomarski Georges (Jerzy) 99, 265 Noyers Pierre des 140 Nunes Pedro (Petrus Nonius) 102,113 Oberhauser Georges 268 Odhner Willgodt T. 34 Oertling Ludwig 131 Ogonowska Małgorzata 173 Ohm Georg Simon 52,106 Olszewski Karol 29, 30,177,247,248, 249, 266 Onnes Heike Kamerlingh 249 Oppikofer Johann 112 Ørsted Hans Christian 59 Ostwald Wilhelm Friedrich 134 Oughtred William 121 Papin Denis 115 Pascal Blaise 33, 39,140 Payne William 87 Pellet Henri 58 Perrelet Abraham-Louis 87 Petit Alexis Thérèse 74 Pik Jakub 207, 255, 256, 257, 262, 266 Plücker Julius 89,115 Poczobutt-Odlanicki Marcin 157, 265 Poggendorff Johann Christian 59 Pollio Marcus Vitruvius (Witruwiusz) 135 Polonia Franco de 129 Potocki Wincenty 140 Pouillet Claude Servais Mathias 24, 60 Prandi Pietro 65 Prażmowski Adam 268 Price Derek J. de Solla 17 Priestley
Joseph 56 Proń Stanisław 19 Przypkowski Feliks Antoni 171 Przypkowski Tadeusz 17,19,20,171 Przypkowskich rodzina 20,171,268 Ptolemeusz Klaudiusz 12, 32, 85 Pulfrich Carl 117 Radziwiłł Bogusław 145 Radziwiłł Hieronim Florian 144 Radziwiłł Janusz 141,145 Radziwiłł Karol Stanisław 142 Radziwiłł Krzysztof II141 Radziwiłł Ludwika Karolina 145 Radziwiłłowa Anna Katarzyna z Sanguszków 142 Radziwiłłów rodzina 141,142,145,147 Ramsden Jesse 51, 55,88, 98, НО, 125, 126,131,245, 254,265 Repsold Johann Adolf 98
Indeks nazwisk Reaumur René Antoine Ferchault de 127 Richardson Owen W. 90 Robertson John 122 Robinson Thomas Charles 131 Robinson Thomas Romney 28 Rogaliński Józef 151,155, 237 Romer Edmund 205,264 Romer Eugeniusz 264 Rømer Ole Christensen 71,127 Röntgen Wilhelm Conrad 90 Rosińska Grażyna 20 Rosset Tomasz E de 140 Rowley John 98 Rudolf H. 114 Rueprecht Albert 131 Rzączyński Gabriel 149 Sandeccy Maria i Marek 224 Santorio Santorio 126 Saussure Horace-Bénédict de 65 Savery Samuel Servington 98 Scheiner Christoph 107,186 Schindler Ch.C. 148 Schott Gaspar 115 Schweigger Johann Salomo Christoph 59 Sechting Johann Gottfried 215 Seebeck Thomas Johann 127 Seger Hermann August 111 Short James 94 Siemens Charles William 111,127 Sigsfeld Hans Bartsch von 66 Silbermann Johann Theobald 65 Sisson Jeremiah 125 Sisson Jonathan 125,245 Słonimski Chaim Zelig 34, 257 Smeaton John 110 Smoluchowski Marian 266 Snellius Willebrord 117 Sojka Maria 248 Sojka Zbigniew 248 Solski Stanislaw 34, 87,137 Sørensen Søren Peder Lauritz 108 Sprengl Hermann T.P. 115 Staffel Israel Abraham 14, 34, 262 Stanislaw August Poniatowski 152,156, 246 Starke Georg Christoph 112 Staszic Stanislaw 13 Steinheil Carl August von 221 Stern Abraham 34 Strutt John William 73 Struve Friedrich Georg Wilhelm 72 Strzelecki Henryk 14 Sturgeon William 60 Sulerzyska Teresa 141 Süttner Josef 32 Syslo Maciej Marek 223 Szersznik Leopold Jan (Scherschnik, Šeršnik) 147,148, 149,164, 231, 253 Szymański Krzysztof 263 Szymański Mieczysław 263, 264 Szyszkowski Bogdan 266 Śniadecki Jan 45,147 Śniadecki Jędrzej 265 Świętosławski Wojciech 74,
266 Taborska Małgorzata 81 Targosz Karolina 229 Thompson Thomas 118 Thompson William 52, 59 Thomson Joseph John 90 Tołysz Aldona 155 Töpler August Joseph Ignaz 115,116 Torricelli Evangelista 12, 39 Tremel 240 Troughton Edward 98,131 Turner Gerard ĽEstrange 19 Uhlhorn Diedrich 124 Urbanik Andrzej 223,270 Vaugondy Didier Robert de 236 Vaugondy Gilles de 153,236 Verduno Bernardus de 129 297
298 Indeks nazwisk Vernier Pierre 102,113 Vidie Lucien 39 Vieille Paul Marie Eugène 74 Vinci Leonardo da 65 Viviani Vincenzo 39 Voellnagel Emil Ludwik 258, 259 Voellnagel Gustaw 258 Voellnagel Henryk 258 Voigtlänger Johann Friedrich 41 Volta Alessandro 51, 57,102,103,104, 265 Wallace William 107 Wallenberg Melchior Ducius von 173 Waller Augustus D. 53 Watt James 122 Wedel Karl Emil 257 Wedgwood Josiah 111 Weigl Rudolf 193, 264,266 Westphal Georg Wilhelm 67, 68,130 Wetli Kaspar 112 Wheatstone Charles 106,168 Wilbik Małgorzata 185 Wilcke Johan Carl 51, 73 Winckler Johann Heinrich 55 Władysław IV Waza 140 Wojakowski Eryk 264 Wolfschmidt Gudrun 220 Wollaston William Hyde 43,44, 62, 63, 120,131 Wróblewski Zygmunt 247, 266 Wutschichowsky Leo 222 Young Thomas 72 Zaczkowski Rafał 20 Zakrzewska Maria 19 Zamboni Giuseppe 102,103 Zaręba Jan 112 Zavod William A. 167 Zeelst Adrian (Adrianus Zeelstius) 148, 231 Zernike Frits 99 Zygmunt III Waza 140 Žmurko Wawrzyniec 14 Żuk Włodzimierz 183,265 Żywek Łukasz 210 Bayerische
|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI Część I. WPROWADZENIE 7 1. Słowo wstępne 2. Artefakt nauki jako dziedzictwo wiedzy i kultury materialnej 7 11 3. Badania inwentaryzacyjne europejskich zbiorów historycznych przyrządów naukowych po 1945 r. 17 Część II. LEKSYKON HISTORYCZNYCH PRZYRZĄDÓW NAUKOWYCH 23 Część III. MATERIALNE DZIEDZICTWO NAUKI W POLSCE 139 1. Polskie zbiory kunstkamerowe 2. Zbiory szkolne i edukacyjne, XV1II-XX w. 139 147 3. Zabytki nauki w rodzimych zbiorach muzealnych. Przegląd kolekcji 4. Historyczne instrumenty w wybranych obserwatoriach astronomicznych 5. Uwagi o naukowych zbiorach w prywatnych kolekcjach 155 220 223 Część IV CHARAKTERYSTYKA ZBIORÓW NAUKOWYCH W POLSKICH MUZEACH 227 1. 2. 3. 4. Wartość naukowa i historyczna polskiego dziedzictwa nauki Najcenniejsze artefakty nauki Ocena wartości polskiego zasobu Przyrządy polskich wytwórców 228 230 250 253 Część V ZAKOŃCZENIE 265 Bibliografia 271 Indeks instytucji 281 Indeks przyrządów 289 Indeks nazwisk 293
Bibliografia Materiały archiwalne AGAD AR XXVI, sygn. 947, Inwentarz Zamku Bialskiego w nim Kleynoty, złoto, Srebra, Skarbce, w Pokoiach obicia, różne Bogactwa, Galanterie; Przez Nas niżej wyrażonych Kommissarzów Spisane Diebus Maj, Junij, Julij, 1760. AGAD AR XXVI, sygn. 506/1, Regestr Instrumentów Matematycznych y innych z Biblio teki do Eremitorium oddanych Die 17Aug. 1760 Anno spisany. AGAD AR XXVI, 354, sygn. 63, Regestr rzeczy Kunszkamerowych które się oddały w roku teraźnieyszym 1647 Imsca. AGAD AR XXVI, 354, sygn. 64, Opisanie Rzeczy Xcia imci Kunsztkamerowych w Lubeczu dnia 20 February Ao 1647. Apotheken aus Wien: illustrierter Einrichtungskatalog des K. u.K. Hoflieferanten Hermann Steinbuch aus dem Jahr 1911, red. R Sprinzl, UND-Verlag, München 1994; wydanie oryginalne: Selbstverläge, Wien 1911. ARP, sygn. В. 3636, Autobiografia Tadeusza Przypkowskiego, maszynopis niedatowany. Radziwiłł H.E, Rzeczy ciekawe, tak Żywe, jako i różne [w:] Pisma treści gospodarczej, pedagogicznej i myśliwskiej, Biblioteka Czartoryskich, sygn. 1721II, s. 93-114. SML, mikrofilm B.28, the Dana Research Centre and Library Science Museum, London. Druki 125 lat polskiej radiologii/125 lat radiologii w Krakowie, „Galicyjska Gazeta Lekarska”, 7.12.2021, https://ggl.com.pl/125-lat-polskiej-radiologii (dostęp: 8.02.2022). Anderson R„ National Inventories of Scientific Instruments and the British Contribution, „Bulletin of the Scientific Instrument Society” 1984, nr 4. Arabas I. we współpracy z N. Michajłowną Smirnowę, U. Krasnobajewą, S.A. Kowalenko. Ocalałe z moskiewskiej pożogi. Materialne
ślady świetności przyrodniczej kolekcji księżnej Anny Jabłonowskiej, „Cenne, Bezcenne/Utracone” 2013, nr l(74)-4(77). Arabas L, Losy kolekcji księżnej Anny Jabłonowskiej na podstawie dokumentów z Archi wum Rosyjskiej Akademii Nauk w St. Petersburgu, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2009, R. 54, nr 2. Augustyn A. (red.), Stara Kopalnia w Wałbrzychu. Wyjątkowy zabytek w nowej odsłonie, Park Wielokulturowy Stara Kopalnia w Wałbrzychu, Wałbrzych 2019.
272 Bibliografia Baranowski J., Kunstkamera w zamku Radziwiłłów w Lubczu, „Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie”, red. J. Ziembiński, t. VI, Muzeum Zamkowe, Pszczyna 1990. Bellodi G., Brenni P., The „Arms of the Physicist”: Volta and Scientific Instruments [w:] F. Bevilacqua, L. Pregónese (red.), Nuova Voltiana: Studies on Volta and his Times, vol. 3, Universita degli studi di Pavia, Hoepli, Pavia, Milano 2001. Beretta Μ., Claude Langlois (1700-1756) Between the Workshop and the Laboratory: Lavoisier’s Network of Instrument Makers, „Osiris” 2014, nr 29 (1). Beretta Μ., Brenni P., The Arsenal of Eighteenth-Century Chemistry: The Laboratories ofAntoine Laurent Lavoisier (1743-1794), Brill, Leiden 2022. Bion N., Traite de la construction et des principaux usages des instrumens de mathéma tique: avec les figures nécessaires pour l’intelligence de ce traité, Paris 1752. Bończuk-DawidziukU. (red.), Wystawa jubileuszowa. Uniwersytet Wrocławski 1811-2011. Przewodnik, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2011. Borsuk A.D., Jak? Dlaczego? Po co? Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie (1875-1939). Pierwsze muzeum o charakterze technicznym w Królestwie Polskim, Stowarzyszenie Muzeów Sztuki Inżynieryjnej, http://smsi.com.pl/andrzej-damian-borsuk-jak-dlaczego-po-co-muzeum-przemyslu-i-rolnictwa-w֊warszawie-1875-1939-pierwsze֊muzeum-ocharakterze-technicznym-w/ (dostęp: 25.10.2022). Brenni P., Dumotiez Pixii: The Transformation of French Philosophical Instruments, „Bulletin of the Scientific Instrument Society” 2006, nr 89. Brzezina K„ Gabinet osobliwości Hieronima Floriana
Radziwiłła w Białej, Uniwersytet w Białymstoku, „Studia Podlaskie” 1997, t. VII. Buczek K., From the Royal Castle to School. King Stanislaw August’s Legacy and the Volhynian Gymnasium Collections, „Espacio, Tiempo y Educación” 2017, vol. 4, որ 1. Chłapowski F., Józef Rogaliński - uczony poznański czasów Oświecenia, fizyk, astronom, pedagog, Wydawnictwo Miejskie Posnania, Poznań 2007. Chłapowski E, Życie i praca księdza Józefa Rogalińskiego, odbitki: cz. 1-2, Poznań 1902-1905; „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznań” t. 28 (1901), t. 34 (1904). Chwalba A., Mecenasi i dary dla Uniwersytetu Jagiellońskiego od XIX w. do czasów współczesnych [w:] J. Pollesch, Μ. Zdanek (red.), Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius. Katalog wystawy, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014. Clifton G., Directory ofBritish Scientific Instrument Makers 1550-1851, Zwemmer in ass. with National Maritime Museum, London; Antique Collectors’ Club, Wrappingers Falls, N.Y. 1995. Daumas Μ., Les instruments scientifiques aux XVIIe et XVIIIe siècles, Presses Universita ires de France, Paris 1953.
Bibliografia 273 Daumas Μ., Scientific Instruments of the Seventeenth and Eighteenth Centuries and Their Makers, tłum, i red. Μ. Holbrook, В.Т. Batsford, London 1972. Delft D. van, Freezing Physics. Heike Kamerlingh Onnes and the Quest for Cold, Konin klijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Amsterdam 2007. Dolczewski Z., Kolekcja zegarów w zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu Oddziale Muzeum Narodowego, Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu, Klub Miłośni ków Zegarów i Zegarków, https://kmziz.pl/warto-wiedziec/poznan (dostęp: 8.07.2022). Drąg K., Kolekcja historycznych przyrządów pomiarowych, Główny Urząd Miar, https:// www.gum.gov.pl/pl/o-nas/historia/kolekcja-historycznych/402,Kolekcja-historycznych-przyrzadow-pomiarowych.html (dostęp: 12.01.2023). Dubiel K„ Przewodnik po Nysie. Tajemnice nyskiego Carolinum, 18.01.2019, https://przewodnikponysie.pl/2019/01/tajemnice-nyskiego-carolinum/ (dostęp: 3.02.2022). Dwudziestopięciolecie Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. 1875-1900, Drukar nia i Litografia Jana Cotty, Warszawa 1901. Dzięcioł A., Jakubowski T. (red.), Splendor i wiedza. Biblioteka królewska Stanisława Augu sta. Eseje, Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie Arx Regia, Warszawa 2022. Dziesięciolecie Polskiego Muzeum Szkolnego we Lwowie 1903-1913, Towarzystwo Nauczy cieli Szkół Wyższych, Lwów 1913. Dziewulski W, Historia obserwatorium astronomicznego w Wilnie (1753-1876), maszy nopis, kpbc.umk.pl/dlibra/doccontent?id=46053 (dostęp: 20.12.2021). Felismino D., Lourenęo M.C., Les cabinets de physique des rois du Portugal (XVIIF-XIX‘ siècles).
Organisation, dispersion et collections perdues, The Royal Cabinet of Physics in Portugal. Organization, dispersion and lostcollections, 1600-1900, „Artefact, Techniques, Histoire et Sciences Humaines. Musées éphémères, musées imaginaires, musées perdus” 2016, nr5. Fercowicz T, Zabytki metrologiczne. Katalog zbiorów, Muzeum Narodowe, Wrocław 2017. Forycki Μ., Założenie obserwatorium astronomicznego w Poznaniu i jego międzynaro dowe znaczenie, Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna w Łowiczu, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2002, nr 2. Franek Μ., Fromanger Μ., Fecit, Dictionnaire des fabricants français d’instruments de mesure du XVe au XIXe siècle, drugie wydanie poprawione i poszerzone, Alain Brieux Bookshop, Paris 2021. French L, Rapalski Μ., konsultacja M. Taborska, Instrumenty astronomiczne i naukowe z kolekcji Leopolda Szersznika w zbiorach Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Cieszyn 2011. Muzeum i biblioteka Leopolda Jana Szersznika [zbiory: Muzeum Śląska Cieszyń skiego, Książnica Cieszyńska], Muzeum Pamięci. Muzeum w polskiej kulturze Pamięci
in Bibliografia (do 1918 r.), muzeumpamieci.umk.pl/?page_id=62738rtype=muzeum id=674 (dostęp: 10.01.2022). Gerlach G., G. Gerlach w Warszawie. Narzędzia geodezyjne, rysunkowe, Katalog nr 53, Warszawa 1905. Ingenuity and Art. A colletion of Instruments of the Real Gabinete de Fisica, Coimbra, Lisboa 1997. Jasiuk J., Muzeum inżyniera Jackowskiego, „Przegląd Techniczny. Gazeta Inżynierska” 2005, nr 17-18. Jastrzębowski W., Kompas polski, czyli narzędzie służące za kompas powszechny, gnomograf, obserwatorjum przenośne i narzędzie do kreślenia sekcyj konicznych, wynalezione i opisane przez W Jastrzębowskiego, Warszawa 1843. Kałamajska-Saeed Μ., Zegary słoneczne Ignacego Manuvira, „Roczniki Humanistyczne” 1999, t. XLVII, z. 4, zeszyt specjalny. Karkucińska W, Anna z Sanguszków Radziwiłłowa (1676-1746). Działalność gospodarcza i mecenat, Wydawnictwo Semper, Warszawa 2000. Kenig P., Stysińska W., Muzeum Techniki i Włókiennictwa w Bielsku-Białej. Zarys dzie jów bielskiego przemysłu i przewodnik po ekspozycji włókienniczej, Muzeum Techniki i Włókiennictwa, Bielsko-Biała 2008. Kenig P., Stysińska W, Stara Fabryka. Old Factory. Alte Fabrik, Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2016. Klimka L., Saules laikrodžiai Lietuvoje, Versus aureus, Wilnius 2007. Klimka L., Kivilšienė R., Fizikos ir taikomųjų mokslų pradžia Lietuvoje, Vilniaus Pedagoginio Universiteto Leidykla, Vilnius 2005. Konarski S., Jakub Pik, PSB 1981, t. XXVI. Kondratiuk T„ Mecenat Anny z Sanguszków Radziwiłłowej (1676-1746), Muzeum Okręgowe, Biała Podlaska 1986. Kossowska-Cezak U., Osowiec Μ., Wojciech
Jastrzębowski jako klimatolog, „Przegląd Geofizyczny” 2017, t. LXII, z. 3-4. Kowalski H„ Grassmann Μ., Bukowski Μ., Slaga J., Piszczatowska Μ. (red.), Muzea uczelniane. Katalog, Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych, Warszawa 2017. Kowalski H„ Piszczatowska Μ., Bukowski Μ., Muskała Μ., Slaga J., Szaszkiewicz Μ. (red.), Treasures Houses ofPolish University Heritage, Stowarzyszenie Muzeów Uczelnia nych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020. Kowalski M.J., Warszawskie wystawy rolniczo-przemysłowe, Księży Młyn Dom Wydaw niczy, Łódź 2021.
Bibliografìa 275 Kulczycki Z., Zarys historii turystyki w Polsce, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa 1977. Kunikowski S. (red.), Józef Arentowicz, Włocławski Słownik Biograficzny WTN, t. I, Włocławek 2004, biogram za: Józef Arentowicz (historiawloclawka.pl). Kwiatkowska A., Zegary w zbiorach wilanowskich, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2000. Lourenço M.C., Royal Cabinet of Physics in Portugal and Brazil: An Exploratory Study, „Opuscula Musealia” 2011,1.19. Machlajewska I., Krzeszowska E., Eksponaty geologiczne w osiemnastowiecznym Naturalienkabinet księdza Leopolda Jana Szersznika z Cieszyna, „Przegląd Geologiczny” 2013, t. 61, nr 1. Machlajewska L, Krzeszowska E., Najstarsza publicznie udostępniona kolekcja geologiczna w Polsce. Zbiory księdza Leopolda Jana Szersznika, Muzeum Górnośląskie, Bytom 2013. Maciesza A., G. Rzączyński S. J. Pierwszy fizjograf Polski, Polskie Towarzystwo Krajo znawcze, Oddział Sandomierski, Sandomierz 1921. Maistrow L.E., Naucznyje príbory (Научные риборы), Akademia Nauk SSSR, Istituì Istorii Estestvovanija i Techniki, Moskwa 1968. MarusakA., Cezary Pawłowski (1895-1981) radiolog, konstruktor, organizator, profesor, „Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe” 2017, nr 4 (116). Matulaitytė S., Senoji Vilniaus universiteto astronomijos observatorija ir jos biblioteka, Vilniaus universiteto leidykla, Vilnius 2004. Mencfel Μ., Skarbce natury i sztuki. Prywatne gabinety osobliwości, kolekcje sztuki i naturaliów na Śląsku w wieku XVII i XVIII, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010. Monnier V, Szrek W, Zalewski J., Chaim Selig
Słonimski and His Adding Devices, „IEEE Annals of the History of Computing” 2013, vol. 35, nr 3. Morton A.Q., Wess J.A., Public Ժ Private Science. The King George III Collection, Oxford University Press, Science Museum, Oxford 1993. Orłowski B„ Swego nie znacie. Polski wkład do cywilizacji naukowo-technicznej (w zarysie), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2021. Paselk R.A., Mettler Instrument Company, Humboldt State University, [2007], https:// www2.humboldt.edu/scimus/Manufac/Mettler/Mettler.htm (dostęp: 2.12.2022). Piasecka J.E., Polskie globusy Ziemi z XIX і XX w., Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004. Pięćdziesięciolecie Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie 1875-1925, Drukarnia Wł. Łazarskiego, Warszawa 1926. Pietrzyk B., Szewczyk J. (opracowanie merytoryczne), Instrumenty i aparaty. Kata log zbiorów Muzeum Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie: instrumenty i aparaty,
276 Bibliografia opracowanie redakcyjne i korekta I. Pisiewicz, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Kraków 2016. Polskie Muzeum Szkolne we Lwowie, „Nowości Ilustrowane”, 8.11.1913, nr 45. Połuszejko G., Kozica K„ 100 globusów na stulecie Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Polskie globusy z XIX-XX wieku. Kartografowie, wydawcy, producenci, Muzeum Lubel skie w Lublinie, Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne SA w Warszawie, Lublin-Warszawa 2018. Prószyńska Z„ Zegary Stanisława Augusta, Zamek Królewski w Warszawie, Warszawa 1994. Przypkowski T., Prekursorzy gnomografu Wojciecha Jastrzębowskiego w wieku ХѴІ-ХѴІП, „Sprawozdania z czynności i posiedzeń PAU” 1949, nr 3. Przypkowski T., The Art of Sundials in Polandfrom the Thirteenth to the Nineteenth Cen tury, series Visitas in Astronomy, vol. 9, nr 1, Pergamon Press, Oxford, New York 1968. Pudlis A., Kunstkamera gabinet sztuki królewicza Władysława Zygmunta Wazy i jej antwerpskie konotacje, „Kronika Zamkowa - Roczniki” 2020, nr 7. Pyenson L., Gauvin J.-E (red.), The Art of Teaching Physics: The Eighteenth-Century Demonstration Apparatus ofJean Antoine Nollet, Septentrion, Sillery, Quebec 2002. Rąkowski G., Zamek w Lubczu, https://kresy.pl/kresopedia/turystyka/zamek-w-lubczu (dostęp: 20.05.2022). Rosset T.F. de, „By skreślić historię naszych zbiorów”. Polskie kolekcje artystyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021. Rybka E., Tadeusz Przypkowski (1905-1977), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1978, R. 23, nr 3-4. Rybka P., Adam Prażmowski (1821-1885), „Urania. Miesięcznik
Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii” 1985, R. LVI, nr 11. Ryszkiewicz A., Pamięci Tadeusza Przypkowskiego (1905-1977) [w:] Kolekcjonerzy i miłośnicy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981. Rzyska-Laube D., Narodowy gabinet osobliwości. Zbiory Wacława Mieczkowskiego (1869-1947) z Niedźwiedzia [w:] K. Kłudkiewicz, Μ. Menerei (red.), Miłośnictwo rzeczy. Studia z historii kolekcjonerstwa na ziemiach polskich w XIX wieku, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa 2014. Sawicki J„ Stracony Czas. Fragment XVI-wiecznego norymberskiego zegarka dyptykowego z Wrocławia [w:] A. Pankiewicz (red.). Nowożytny cmentarz przy kościele św. Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu (lata 1621-1670), Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii, Wrocław 2012.
Bibliografía 277 Schechner S. J., Instrumentation [w:] G.M. Montgomery, M.A, Largent (red.), Companion to the History ofAmerican Science, Wiley Blackwell, Chichester 2015. Skoczylas J., Początki muzealnictwa geologicznego na ziemiach polskich, „Przegląd Geologiczny” 2020, t. 68, nr 1. Skowron R„ Dział metrologiczny, https://pl-pl.facebook.com/MuzeumDawnegoKupiectwa (dostęp: 13.04.2022). Skrzypacz Μ., Busola kierunkowa wz. K.M. 32, www.weul918-1939.pl/busola-kierunkowa-km-wz32/ (dostęp: 8.03.2021). Sojka Z., Sojka Μ., Stała ekspozycja historyczna Wydziału Chemii UJ, „Alma Mater” 2021, nr 225. Sprawozdanie z Wystawy rolniczej i przemysłowej we Lwowie 1877 r„ [.] Zeszyt III, Przyrządy naukowe i instrumenta muzyczne. Grupa 29, opisał Jan Nepomucen Franke, nakładem Wydziału Krajowego, Lwów 1879. Spyra J., Leopold Jan Szersznik (1747-1814) prekursor muzealnictwa na Śląsku i jego dzia łania premuzealne od 1790 r„ „Cieszyńskie Studia Muzealne / Teąinsky muzejní sborník” 2003,1.1, Cieszyn. Statut Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, Druk. Zakł. Graf. E. i D-ra K. Koziańskich, Warszawa 1925. Sulerzyska T., Galerie obrazów i „gabinety sztuki" Radziwiłłów w XVII w., Instytut Historii Sztuki PAN, „Biuletyn Historii Sztuki” 1961, t. XXIII, nr 2. Taborska Μ., Antique Globes in Poland, 1480-1860. A New Inventory, „Journal of the International Map Collectors’ Society” 2020, nr 161. Taborska Μ., Rzecz o zegarach słonecznych. Katalog kolekcji, t. VII, Muzeum Uniwersy tetu Jagiellońskiego, Kraków 2020. Targosz K., Symbioza nauki i sztuki w dziele Heweliusza [w:] Μ. Pelczar, J. Włodarczyk
(red.), Jan Heweliusz, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji PIB, Radom 2011. Targosz K., Uczony dwór Ludwiki Marii Gonzagi (1646-1667). Z dziejów polsko-fran cuskich stosunków naukowych, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2015. Tołysz A., Edukacyjna funkcja muzeów polskich za I Rzeczypospolitej i w epoce rozbiorów [w:] T.F. de Rosset, A. Tołysz, Μ. Wawrzak (red.), Studia o muzealnej pamięci dawnej Rzeczpospolitej do roku 1918, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2020. Tołysz A., Muzea szkolne w Królestwie Polskim - rozpoznanie problematyki, „Muzeal nictwo” 2018, t. 59.
Bibliografia 278 Tołysz A., Muzeum Pedagogiczne, muzeumpamieci.umk.pl/?page_id=6273 type= muzeum id=187 (dostęp: 13.10.2022). Tołysz A., Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej, Warszawa 1891, muzeumpamieci.umk. pl/?p=l 153, tamże literatura tematu (dostęp: 13.10.2022). Tołysz A„ Warszawa, 1875 Muzeum Rolnictwa i Przemysłu, muzeumpamieci.umk.pł (dostęp: 22.02.2021). Turner A., Nicolas Bion, Globe-maker, Instrument-maker, Author and Business-man, „Globe Studies” որ 59/60, Papers, Read at the 12th International Symposium for the Study of Globes, International Coronelli Society for the Study of Globes, Jena 2011 (2014). Tyszka A.T., Nekrologi „Kuriera Warszawskiego", է. 1: 1821-1845, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego, Warszawa 2001. Walczak S., G. Gerlach. Najstarsza polska wytwórnia sprzętu geodezyjnego, Muzeum Techniki, Warszawa 1973. Wawrzak Μ., Dary i darczyńcy muzeów Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, strona projektu: Muzeum w polskiej kulturze pamięci (umk.pl). Włodarczyk J., Linia południkowa w Wieży Matematycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1989, t. 35. Włodarczyk J., Torge R., Astronomia w dawnym Wrocławiu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Wyka E., .ciekawym wiedzieć i widzieć skutki. czyli dzieje i znaczenie kolekcji przyrzą dów naukowych Stanisława Augusta, Księgarnia Akademicka, Kraków 2015. Wyka E., Mechanik Uniwersytetu Jagiellońskiego Władysław Antoni Grodzicki i jego skraplarki gazów, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2021, z. 1. Zaczkowski R., Oczki D., Katalog zegarów
słonecznych, red. R. Zaczkowski, Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, Jędrzejów 2013. Zięba K., Muzea uczelniane w Polsce, „Muzealnictwo” 2018, nr 59. Witryny internetowe Abby, Arithmometer Explained - Everything You Need To Know, History-Computer, 8.12.2022, http://history-computer.com/MechanicalCalculators/19thCentury/CoImar. html (dostęp: 11.01.2023). Allgeier T., Stanton Instruments LTD World Leaders in Balance Design and Weight Making between 1946-1968, [2021], http://stanton-instruments.co.uk/page2.html (dostęp: 4.02.2021). Digitaal Wetenschopshistorisch Centrum, DWC, Wetenschappelijke instrumentenma kers in de Nederlanden, Amsterdam, [2023], http://www.dwc.knaw.nl/biografie/scientific-instrument-makers/?lang=en (dostęp: 11.01.2023).
Bibliografia 279 Ekspozycje nowoczesności 1821-1929, Wystawy krajowe i tematyczne na Ziemiach Polskich w latach 1821-1929 roku a doświadczanie procesów moderniczyjnych, Narodowy Pro gram Rozwoju Humanistyki, Instytut Kultury Polskiej, Uniwersytet Warszawski, Projekt realizowany w Instytucie Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu War szawskiego w latach 2013-2016, http.7/wystawykrajowe.uw.edu.pl/ (dostęp: 25.10.2022). Formela R., Fascynujący świat kolekcjonera globusów, „Dziennik Elbląski”, 23.10.2016, https://dziennikelblaski.pl/392506,Fascynujacy-swiat-kolekcjonera-globusow.html (dostęp: 11.01.2023). Funtofilia, Bloghow to collect weighys, 6.01.2023, https://funtofil.livejournal.com/23168. html (dostęp: 22.01.2023). Gustaw Adolf Gerlach, Polacy z wyboru, www.polacyzwyboru.pl/bohaterowie/biogramy/ gustaw-adolf-gerlach (dostęp: 11.01.2023). Heather, Chaim ZeligSłonimski, History-Computer, 4.12.2022, https://history-computer. com/chaim-zelig-slonimski/ (dostęp: 11.01.2023). Losy Polaków we Lwowie. Krzysztof Szymański. Świadkowie Epoki, [br], https://www. youtube.com/watch?v=JLoai2MflHE (dostęp: 12.01.2023). Mularczyk K., Historia PZO - czyli „Polacy nie gęsi.”, cz. I, Optyczne.pl, 25.01.2010, www. optyczne.pl/160.l-artykul-Historia_PZO_-czyli _ Polacy_nie_gęsi._ cz._I_Polskie_ Zakłady_Optyczne_-_korzenie_i_historia_do_l944_roku.html (dostęp: 13.12.2021 ) Museo Galileo, Index of Objects, [2015], https://catalogue.museogalileo.it/index/Index ObjectsInAlphabeticalOrder.html (dostęp: 11.01.2023). Museo per la Storia dell’Università di Pavia,
http://ppp.unipv.it/Museo/museo.htm (dostęp: 11.01.2023). Muzeum Łazienki Królewskie, Głaz Jastrzębowskiego, [2023], https://www.lazienkikrolewskie.pl/pl/rzezby/zegary-sloneczne/głaz (dostęp: 11.01.2023). Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, Kolekcje NMM, [2023], https://kolekcje.nmm. pl (dostęp: 11.01.2023). National Museum of American History, Scientific Insights, [2023], https://americanhistory.si.edu/treasures/scientific-insights (dostęp: 11.01.2023). Old Scientific Instruments, Mikroskop, microscope - ref. books, Historical Scientific Instruments Collection Horst Kuhn, https://www.kuhn-scientificinstruments.de (dostęp: 12.01.2023). Portal to the Heritage of Astronomy, [2023], https://www3.astronomicalheritage.net/ (dostęp: 11.01.2023). Scientific Instrument Society, Reading list, [2023], https://www.scientific-instrument-commission.org/sic-resources (dostęp: 12.01.2023). Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych, O Stowarzyszeniu, https://muzeauczelniane.pl/ o-smu/ (dostęp: 20.05.2022)
280 Bibliografia Surma R., Edward Plewiński, 21.01.2021, https://ochb.pl/?p=628 (dostęp: 11.01.2023). Sysło M.M., Machinae Calculatoriae, Edukacja Informatyczna, [2023], mmsyslo.pl/tag/ machinae-calculatoriae/ (dostęp: 11.01.2023). The Analysis and Applications of Roman Surveying Tools and Methods, The University of Akron - Surveying and Mapping Technology: Roman Surveying Team, [br], www. surveyhistory.org/university_of_akronl.htm (dostęp: 11.01.2023). Scientific Instruments Commision, G.L’E. Turner, D.J. Bryden, Classified Bibliography on the History of Scientific Instruments, April 1997, https.7/scientific-instrument-commission.org/bibliography_files/classified%20bibliography.pdf (dostęp: 11.01.2023). University of Oxford, History od Science Museum, [2023], https://www.hsm.ox.ac.uk/ database (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Obserwatorium Astronomiczne, Wydział Fizyki, Historia, [2023], www.astro.amu.edu.pl/pl/o-nas/historia/ (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Mikołąja Kopernika w Toruniu, Historia obserwatorium-w-Piwnicach, [2023], https://astro.umk.pl/instytut/historia-obserwatorium-w-piwnicach/ (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Mikołąja Kopernika w Toruniu, Muzeum Pamięci, Muzeum w polskiej kul turze pamięci (do 1918 r.). Muzea krakowskie - oś czasu, [2023], http://muzeumpamieci. umk.pł (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Mikołąja Kopernika w Toruniu, Muzeum Pamięci, Muzeum w polskiej kulturze pamięci (do 1918 r.). Warszawa, 1875 Muzeum Rolnictwa i Przemysłu, [2023], muzeumpamieci.umk.pl/?p=5695 (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet
Wrocławski, Multimedialna Baza Danych Muzeum Uniwersytetu Wrocław skiego, Kolekcje Uniwersyteckie: Astronomia, [2023], http://mbd.muzeum.uni.wroc.pl/ kolekcje-uniwersyteckie/astronomia (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Wrocławski, Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego, Wieża Matema tyczna, [2023], muzeum.uni.wroc.pl/plan-zwiedzania/wieza-matematyczna (dostęp: 11.01.2023). Uniwersytet Wrocławski, Obserwatorium w Białkowie, https://uni.wroc.pl/obserwatorium-w-bialkowie/ [2022] (dostęp: 11.01.2023). Virtuellen Archiv von Wild Heerbrugg / Virtual Archive of Wild Heerbrugg, [2023], http://www.wild-heerbrugg.com (dostęp: 11.01.2023). Webster Signature Database, http://historydb.adlerplanetarium.org/signatures/ (dostęp: 11.01.2023). Wydział Restytucji Dóbr Kultury MDKiDN, Zegar stojący szafkowy, Sechting Johann Gottfried, Wrocław, ok. 1775 r., [2023], http://www.xn--dzieautracone-zhc.gov.pl/katalog-strat-wojennych/obiekt/?obid=27853 (dostęp: 11.01.2023).
Indeks przyrządów a Portable Aneroid Pneumothorax Appa ratus 167 abak (abacus, liczydło, suanpan, soroban, szczoty) 23,24,100, 223 aktynometr Arago-Davy 25 aktynometr 24,25 alembik (ambix) 25, 29, 240 alidada (celownica, dioptra) 26, 27,63, 105,119,129 aludei 27 amperomierz 170 anemometr (wiatromierz) 27,28,199, 262 anemometr ciśnieniowy 27, 28 anemometr Roberta Hooke’a 27 anemometr rotacyjny 28 aneroid 29, 38, 39,40, 165 aparat do destylacji 25, 29 aparat rentgenowski medyczny 223, 249, 250 aparatura do skraplania gazów (skraplarka gazów) 29 areometr (hydrometr, densymetr) 31,118, 200 areometr Richtera 31 areometr Trallesa 31 arytmometr (mechaniczny kalkulator, sumator) 33, 34,192, 223 astrolabium (astrolab, astrolabia, kątnica, astrolabium sferyczne, astrolabium kuliste i astrolabium płaskie) 26, 32, 35, 36,63,68,139,142,145,148,165,178, 181,198, 208,215,230,231,232,265 backstaff (kwadrant morski, kwadrant Johna Davisa) 37, 38 barograf 29, 38, 39,199, 203, 209 barograf bębnowy 203 barometr (ciężkomiar, barometrům) 12, 29, 38, 39,40, 127,165,179,190, 207, 208, 255, 259 barometr z termometrem 190, 208, 255 binokular 41 bolometr 25 busola 60, 83,97,192,194, 210, 211, 245 busola kierunkowa 210, 211 butelka lejdejska (butelka Kleista, bateria butelek lejdejskich) 42 camera lucida (widnia) 43, 44 camera obscura 43 cezowy zegar atomowy 208 chronometr 44,45,131, 203,221 chronometr morski 44,45, 203 cyrkiel 45,46, 164, 166,180,198,205, 233,265 cyrkiel proporcjonalny (cyrkiel podzia łowy, cyrkiel Galileusza) 46,164,180, 198, 205, 233 deklinometr (kompas deklinacyjny,
deklinatorium, magnetometr, teodolit magnetyczny) 47, 96 dioptra artyleryjska 211 dylatometr (dylatometr, pirometr dylata cyjny, pirometr drążkowy, ogniomierz) 48,49, 110,254 dynamometr (siłomierz, waga sprężynowa) 49, 50,185 działomiar artyleryjski 205, 241 ekwatorialny instrument (teleskop na montażu ekwatorialnym [paralaktycznym, równikowym], ekwatoriał) 50 elektrofor 51 elektromagnes 202 elektrometr 52,54,239 elektrometr kwadrantowy 52, 53,185, 202 elektroskop (elektrowskaz) 52, 53, 54,152, 202, 247
290 Indeks przyrządów elektroskop listkowy 202,247 elektrostatyczna maszyna (machina elek trostatyczna) 54, 55 elipsograf, parabolograf i hyperbolograf 14,15 etalon 163 eudiometr 56, 57,152 fluksometr (strumieniomierz) 170 fotometr płomieniowy 57, 58 galwanometr 53, 59, 60 gęstościomierz zbożowy (waga zbożowa, chondrometer) 61 globus 33, 150, 151, 152, 153, 164, 175, 176,178, 182, 198, 215, 224, 231, 232, 235, 236 goniometr 61, 62, 63,192 grafometr (kątomiar, graphometrum, astrolabium, goniometrum, semicircle semicircumferentor) 26,63,84,180, 186, 230, 241, 244 heliometr (Fraunhofera) 24,98, 215 heliostat 64, 65 hełm alembikowy (alembik, przekraplacz, nasadka destylacyjna) 26, 29 higrometr (wilgotnościomierz) 65, 66 horyzont sztuczny 68 hydrostatyczna waga (waga Westphala-Mohra) 67 inklinometr (klinometr) 68,69, 70 inklinometr magnetyczny (busola nachy leń) 69, 70 instrument uniwersalny 72, 73 instrumenty południkowe (instrumenty przejściowe) 71, 81 interferometr 67,71,72, 73, 89, 98 kalorymetr 73, 74 katodowa lampa 74 kątomierz 14, 62, 114,119, 124, 197, 198, 205, 208, 233, 234, 235, 241, 242, 259 kątomierz nawigacyjny 205 kimograf75, 76 klepsydra wodna majolikowa 172, 233 klinometr (pochyłościomierz, inklino metr, spadkomierz) 68, 69, 70, 76, 77, 84,145 koło Bordy (koło powtarzające, koło repetycyjne, koło refleksyjne) 79, 80, 105,126 koło holenderskie (węgielnica) 80 koło południkowe 71,72, 81, 221 koło wertykalne 71,72 kolorymetr (komparator barw) 78, 79 kometarium 81,86 komora wielodrutowa dryfowa 81 kompas 47, 59, 64, 77, 80, 82, 83, 84,85, 96,135,142, 171,
172,174, 199, 210, 212,218, 242, 256 kompas geodezyjny (circumferentor) 80, 83 kompas geologiczny 84,85 kompas górniczy 83, 84, 212, 218 kompas Jastrzębowskiego 171,172 korzec wrocławski 197, 246 kosmograficzne modele 81, 85,124 kostki Napiera (laseczki, pałeczki Napiera) 100 krokomierz (pedometr) 87, 88, 259 kwadrant 37, 52, 53, 72,88, 89, 91, 102, 104,105, 125, 129, 148,164, 185, 202, 234, 235, 237,238,244,254, 265 kwadrant astronomiczny 88, 89, 237, 238 kwadrant godzinowy (gnomoniczny) 88 lampa rentgenowska 90 lampa spektralna (rurka spektralna, rurka próżniowa, rurka Plückera) 75, 89, 90, 115 laska Jakuba („promień astronomiczny”) 91 licznik Geigera-Müllera 183 linijka do kreślenia linii równoległych (liniał równoległy) 91, 92 lunarium 86
Indeks przyrządów luneta 50, 70,71,72,92,124, 186,196, 205, 208,211,219,245,257 luneta czteroczłonowa 257 luneta trójczłonowa 186, 208, 219 luneta ziemska 205 lupa binokularowa 260 łamany instrument 72 łańcuch mierniczy 94 łokieć składany 197 machina elektrostatyczna 54,145 machina parowa 14 magnes naturalny - lodestone 95, 96 magnetometr (deklinometr) 47, 48, 69, 96 maszyna Atwooda (spadkownica Atwooda) 36, 37 maszyna do liczenia 205 miara korca warszawskiego 208, 252 mikrobarograf 39 mikrometr astronomiczny 97, 98 mikroskop 12, 41,48, 98, 99,148, 151, 152, 159, 161,174,183, 186,188,198, 204,238, 240, 260,261, 265 mikroskop optyczny 98, 99,154,161,174 mikroskop złożony 99,240 model anatomiczny 173 model kosmograficzny 81, 85,111,124 naczynie chemiczne/alchemiczne 27, 241 narzędzia kreślarskie (konograficzne) 14 niwelator 189,192,194, 196,199, 204, 218, 234, 258, 259 nokturna! 101,201,186 noniusz 26, 79, 102, 113 noposkop 162 odległościomierz rurowy z przeziernikiem 205 ogniwo elektryczne (ogniwo galwaniczne, stos Volty, suchy stos Zamboniego) 102, 103 ogniwo galwaniczne 102,121 oktant (kwadrant Hadleya) 38, 67, 91, 104,105,169, 222 opornica 106,170 pantograf 107, 186, 204, 241,244, 258 pehametr 108, 109 pelikan 241 piknometr 109,110 pirometr 48, 49, 110,111, 126, 127,254 planetarium 21,85, 86,87,111, 240 planetarium Orrery 86,111 planimetr (powierzchnik biegunowy, planimetr polarny) 112,113,126,178, 192, 204 płytki z kwarcu piezoelektrycznego 202, 247 podziałka transwersalna poprzeczna (skalówka geodezyjna) 113 polarymetr 114,118,196,197 pompa próżniowa (pompa powietrzna,
pneumatyczna) 115,116,178,183, 239 pręt mierniczy 200 przymiar calowy składany 166 przymiar składany 197 pyranometr 25 pyrheliometr 24 refraktometr 116,117,118 retorta 118 sacharymetr (cukromierz) 114,118 sekstant (kątomierz lusterkowy) 36, 38, 67,105,119,120, 166, 169, 222 sfera armilarna (astrolabium sferyczne, astrolabium pierścieniowe, astrolabon) 32, 85,237 solarymetr 25 spektrometr mas 183, 265 spektrometr Beta typu Gerholda 183 spektroskop optyczny (opis historyczny) 120 statoskop 39 stos elektryczny 121 suwak logarytmiczny 121 291
292 Indeks przyrządów tachimetr (tachymetr, dalmierz, odległownica optyczna, odległownica geodezyjna) 123,189,192 tachometr (obrotomierz) 124 teleskop 12, 50, 64,92,93, 94, 97, 98,120, 124,140, 186, 198, 203, 222, 238 teleskop Gregory’ego 12 teleskop refrakcyjny (refraktor) 92,198, 203 teleskop zwierciadlany (reflektor) 12, 93 tellurium 86,124 teodolit 26, 47, 63, 84,123, 124, 125, 126, 148, 152,164,178, 180, 189,192, 195, 199,204,206, 213, 218, 245,258, 259 termometr (ciepłomierz) 25, 66, 73,109, 111, 126, 127,128,179, 190, 207, 208, 219, 255, 257, 259, 266 termometr rtęciowy 219 torquetum (turketum, torkwetum) 128, 129,178, 232 waga 49,50, 61,67, 68,130,131, 132,161, 181,184, 197, 216,234, 257,260 waga analityczna legalizacyjna 161 waga techniczna 260 waga wodna 234 wariograf 39, 76 wariometr laboratoryjny 170 węgielnica (węgielniczka) 80,132 wiskozymetr (lepkościomierz) 133,134 zegar astronomiczny 215 zegar słoneczny 135, 136, 137,140,154, 164,172,175,176, 182, 193, 205, 208, 233,241,244, 255 zegar słoneczny Erazma Habérmela 18 zegar słoneczny pionowy okienny 208 zegar słoneczny podróżny 244 zegar słoneczny równikowy 164, 204 zegar słoneczny słupkowy 208 zegar wodny 190 zrywarka do przędzy 162
Indeks nazwisk* Abbe Ernst 117 Adams George junior 37, 67, 238,245 Adams George senior 245 Alberti Leon Battista 27 Aleksander 1147 dAlence Joachim (Joachim Dalencé) 65 Amsler Jakob 112 Anderson Robert 19 Andrews Thomas 74 Ångström Anders Knutsson 25 Apianus Petrus 129 Arago Dominique François Jean 25 Arabas Iwona 147 Archimedes 12, 67,130 Armstrong Neil 132 Arnold John 45 dArsonval Jacques-Arsène 60 Assmann Richard 66 Atwood George 36, 37 August Ernst Ferdinand 66 Auzout Adrien 97 Babinet Jacques 62 Baldwin Frank S. 34 Banaś Marcin 220 Banks Joseph 102 Baranowski Jan 255 Baranowski Jerzy 141 Baranowski Stefan 112 Beckman Arnold Orville 108 Bedini Silvio A. 17 Bennet Abraham 54 Berent Jan 259 Berent Karol 259 Berthelot Pierre Eugène 74 Berzelius Jöns Jacob 131 Bezárd Johann Ritter von 83 Bion Jean-Baptiste-Nicolas 242 Bion Nicolas 241 Bird John 98 Bismarck Otto 254 Blaeu Willem Jonszoon 236 Borda Jean-Charles de 79,105,126 Boscowitz ze Lwowa 14 Bouguer Pierre 98 Boyle Charles 86 Boyle Robert 13,115 Boyling Christian 234 Brahe Tycho 32,119, 233 Brander Georg Friedrich 125 Breguet Louis François Clément 39 Brożek Jan 101,147, 231,265 Bukowski Marek 167 Bunge Paul 131 Bunsen Robert Wilhelm 57, 73,120 Burczyk Danuta 234 Butterfield Michael 242 Bylica Marcin 128,177,231 Bystrzycki Jowin Fryderyk Alojzy 156, 255 Calikowski Roman junior 77, 207 Calikowski Roman senior 248 Callendar Hugh Longbourne 127 Canivet Jacques 237, 242,244, 254 Canton John 54 Carangeot Arnould 62 Carlisle Anthony 103 Cavendish Henry 131 Celsjusz Anders 127 Chałubiński Tytus 219, 257,266 Champion Paul 58
Chapotot Jean 242 Chapotot Louis 179, 242 Kursywą oznaczono numery stron, na których nazwiska występują wyłącznie w przypisach; nazwiska powołane w podpisach do zdjęć zostały pominięte.
294 Charpak Georges 82 Cohen Bernard 1.17 Colmar Thomas de 33, 34 Compton Arthur Holly 53 Coolidge William 90 Cornu Marie Alfred 114 Coro George 261 Couette Maurice Marie Alfred 133 Cremer Max 108 Cuthbertson John 55 Czapski Siegfried 63 Czartoryski Adam 112 Czochralski Jan 266 Danfrie Philippe senior 64 Daniell John Frederic 66,103 Davis John 37 Delambre Jean-Baptiste 79 Deluc Jean-André 39 Dewar James 249 Dickstein Samuel 150 Digges Leonard 124 Digges Thomas 125 Dollond John 93,99, 254 Dollond Peter 51,55,254 Donkin Bryan 124 Dorn Hans 128 Dou Jan Pieterszoon 80 Dreścik Jan Jakub İSİ Duboscq Jules 78,114 Dulong Pierre Louis 74 Eckhardt Anthony George 92 Edison Thomas A. 90 Eising Eise 86 Engler Carl Oswald 133 Eratostenes 12 Euklides 12 Fahrenheit Gabriel Daniel 127 Faraday Michael 13 Féry Charles 111, 127 Fiodorow Jewgraf Stiepanowicz 63 Fisher John 87 Indeks nazwisk Fizeau Armand Hippolyte Louis 73 Flamsteed John 119 Formela Ryszard 224 Fortin Jean Nicolas 39,131 Foucault Jean Bernard Léon 65 Fraunhofer Joseph von 51, 57, 93,120 Frères Richard 39 Frisius Gemma 125 Gaede Wolfgang 115 Galilei Galileo (Galileusz) 46, 92, 93,140 Gambey Henri-Prudence 47, 65,74 Gascoigne William 97 Gassner Carl 104 Gauss Johann Friedrich Carl 48, 96 Geissler Johann Heinrich Wilhelm (Geissler Heinrich) 89,109,115 Gerlach Gustaw Adolf 99,192, 205, 206, 207, 225, 257,258, 259, 268 Gilbert William 53 Godfrey Thomas 105 Goldschmidt Victor Moritz 63 Gonnella Tito 112 Gonzaga Ludwika Maria 140 Gorecki Karol 14 Gourdin Pierre 242 Gravesande Willem Jacob’s 64 Gray Stephen 54 Gregory James 12, 93
Grenier Charles J.M. 58 Grodzicki Władysław 14, 248 Groth Gustaw 258 Groth Ludwika 257 Grubb Howard 221 Guericke Otto von 54,115 Gunter Edmund 94 Gustowski Juliusz 224 Haber Fritz 108 Habermel Erasmus 233 Habsburżanka Anna 140 Hacquet Baltazar 149 Hadley John 105 Halley Edmond 86
Indeks nazwisk Hampson William 29 Harrison John 44,131 Hartnack Edmund 268 Hauksbee Francis 54,115 Hercyk Karol 261 Hermann Johannes Martin 112 Herschel John Frederick William 24 Herschel Frederick William 24,94 Heweliusz Jan 119, 140, 229, 265 Hipparch 35 Hilster Nicolas de 80 Hooke Robert 12, 13,27, 28, 38, 65, 67, 99,115 Höppler Ernst Fritz 134 Jablonowska Anna Paulina z Sapiehów 147,268 Jablonowski Jan Kajetan 147 Jamin Jules Célestin 73,118 Janiszek Andrzej 19 Jansen Zacharias 92 Janssen Jules 58 Jasiński Maciej 20 Jasiuk Jerzy 19 Jastrzębowski Wojciech 172 Jerzy III 12,67, 245 Joliot-Curie Irène 247, 265 Joliot-Curie Jean Frédéric 82, 247,265 Jungnitz Longinus Anton Lorenz 215, 222,238, 266 Kessels Johann Heinrich 221 Kirchhoff R. Gustav 57,120 Kleist Ewald Jürgen Georg von 42 Klemensiewicz Zygmunt Aleksander 108 Kluza Maciej 48, 69 Köbel Jacob 101 Kolberg Henryk 261, 268 Kolberg Juliusz 112 Kopernik Mikołaj 33,187,198 Korwin Maciej 128 Krebs Mikołaj 128 Kronik Jakób 14 Kumula Wiktor 247 Lalande Jérôme 102 Lambert Johann Heinrich 65 Lane Timothy 54 Langley Samuel Pierpont 25 Langlois Claude 242, 244 Langumir Irvin 115 Laplace Pierre Simon de 73 Laurent Léon 114 Lavoisier Antoine Laurent de 13, 57,73, 130,131,265,268 Le Chatelier Henri Louis 127 Leclanché Georges 103 Leeuwenhoek Anton van 12, 98 Leibniz Gottfried Wilhelm von 33,40 Leopold I Habsburg 214 Lennel Louis Pierre Florimont 242 Lenoir Étienne 79 Leuréchon Jean 126 Leveillé André 17 Liebig Justus von 94 Lilienfeld Juliusz 90 Lind James 28 Linde Carl Paul Gottfried von 29 Lindemann Frederic Alexander 53
Lipperhey Hans 41 Lippmann Gabriel 53, 65 l’Isle Jean Baptiste Romé de 62 Lister Joseph Jackson 99 Lordeile Jean 242 Lose Maciej 224 Lovibond Joseph Williams 79 Ludwig Carl Friedrich Wilhelm 75 Ludwik XIV 13,241 Łapczyński A. 14 Łopata Kszysztof 141, 145 Mach Ernst 73 Macy Benjamin 37 Madison Francis 17 Magier Antoni 255 Magni Walerian 140 Maistrow Leonid Efimowicz 19 Majewski Julian Adam 112 295
296 Indeks nazwisk Malus Étienne Louis 114 Mannheim Victor Mayer Amédée 122 Manuvir Ignacy 137, 247 Marum Martin van 55 Mayer Johann Tobias 79,119 Méchain Pierre François André 79 Meier Hans 131 Melick William B. 77 Mendelejew Dimitrij Iwanowicz 109 Mercator Gerard 232 Mettler Erhard 131,132 Michelson Albert Abraham 73 Mieczkowski Wacław 153 Mieszczański Kazimierz 261 Migdalski Józef 258 Mikołaj Krzysztof zw. Piorun 141 Mitscherlich Eilhard 62 Mohr Karl Friedrich 67,130 Molyneux Thomas Sir 65 Mordente Fabrizio 91 Morley Edward 73 Musschenbroek Pieter von 42,48, HO Nairne Edward 51, 239 Napier John 100, 101, 121 Nanson Jakub 196 Natanson Ludwik 267 Nemetz Johann 131 Neuhofer Josef 14 Newton Isaac 37, 57, 93, 94,122 Nicholson William 103 Nollet Jean-Antoine 43, 54, 239 Nomarski Georges (Jerzy) 99, 265 Noyers Pierre des 140 Nunes Pedro (Petrus Nonius) 102,113 Oberhauser Georges 268 Odhner Willgodt T. 34 Oertling Ludwig 131 Ogonowska Małgorzata 173 Ohm Georg Simon 52,106 Olszewski Karol 29, 30,177,247,248, 249, 266 Onnes Heike Kamerlingh 249 Oppikofer Johann 112 Ørsted Hans Christian 59 Ostwald Wilhelm Friedrich 134 Oughtred William 121 Papin Denis 115 Pascal Blaise 33, 39,140 Payne William 87 Pellet Henri 58 Perrelet Abraham-Louis 87 Petit Alexis Thérèse 74 Pik Jakub 207, 255, 256, 257, 262, 266 Plücker Julius 89,115 Poczobutt-Odlanicki Marcin 157, 265 Poggendorff Johann Christian 59 Pollio Marcus Vitruvius (Witruwiusz) 135 Polonia Franco de 129 Potocki Wincenty 140 Pouillet Claude Servais Mathias 24, 60 Prandi Pietro 65 Prażmowski Adam 268 Price Derek J. de Solla 17 Priestley
Joseph 56 Proń Stanisław 19 Przypkowski Feliks Antoni 171 Przypkowski Tadeusz 17,19,20,171 Przypkowskich rodzina 20,171,268 Ptolemeusz Klaudiusz 12, 32, 85 Pulfrich Carl 117 Radziwiłł Bogusław 145 Radziwiłł Hieronim Florian 144 Radziwiłł Janusz 141,145 Radziwiłł Karol Stanisław 142 Radziwiłł Krzysztof II141 Radziwiłł Ludwika Karolina 145 Radziwiłłowa Anna Katarzyna z Sanguszków 142 Radziwiłłów rodzina 141,142,145,147 Ramsden Jesse 51, 55,88, 98, НО, 125, 126,131,245, 254,265 Repsold Johann Adolf 98
Indeks nazwisk Reaumur René Antoine Ferchault de 127 Richardson Owen W. 90 Robertson John 122 Robinson Thomas Charles 131 Robinson Thomas Romney 28 Rogaliński Józef 151,155, 237 Romer Edmund 205,264 Romer Eugeniusz 264 Rømer Ole Christensen 71,127 Röntgen Wilhelm Conrad 90 Rosińska Grażyna 20 Rosset Tomasz E de 140 Rowley John 98 Rudolf H. 114 Rueprecht Albert 131 Rzączyński Gabriel 149 Sandeccy Maria i Marek 224 Santorio Santorio 126 Saussure Horace-Bénédict de 65 Savery Samuel Servington 98 Scheiner Christoph 107,186 Schindler Ch.C. 148 Schott Gaspar 115 Schweigger Johann Salomo Christoph 59 Sechting Johann Gottfried 215 Seebeck Thomas Johann 127 Seger Hermann August 111 Short James 94 Siemens Charles William 111,127 Sigsfeld Hans Bartsch von 66 Silbermann Johann Theobald 65 Sisson Jeremiah 125 Sisson Jonathan 125,245 Słonimski Chaim Zelig 34, 257 Smeaton John 110 Smoluchowski Marian 266 Snellius Willebrord 117 Sojka Maria 248 Sojka Zbigniew 248 Solski Stanislaw 34, 87,137 Sørensen Søren Peder Lauritz 108 Sprengl Hermann T.P. 115 Staffel Israel Abraham 14, 34, 262 Stanislaw August Poniatowski 152,156, 246 Starke Georg Christoph 112 Staszic Stanislaw 13 Steinheil Carl August von 221 Stern Abraham 34 Strutt John William 73 Struve Friedrich Georg Wilhelm 72 Strzelecki Henryk 14 Sturgeon William 60 Sulerzyska Teresa 141 Süttner Josef 32 Syslo Maciej Marek 223 Szersznik Leopold Jan (Scherschnik, Šeršnik) 147,148, 149,164, 231, 253 Szymański Krzysztof 263 Szymański Mieczysław 263, 264 Szyszkowski Bogdan 266 Śniadecki Jan 45,147 Śniadecki Jędrzej 265 Świętosławski Wojciech 74,
266 Taborska Małgorzata 81 Targosz Karolina 229 Thompson Thomas 118 Thompson William 52, 59 Thomson Joseph John 90 Tołysz Aldona 155 Töpler August Joseph Ignaz 115,116 Torricelli Evangelista 12, 39 Tremel 240 Troughton Edward 98,131 Turner Gerard ĽEstrange 19 Uhlhorn Diedrich 124 Urbanik Andrzej 223,270 Vaugondy Didier Robert de 236 Vaugondy Gilles de 153,236 Verduno Bernardus de 129 297
298 Indeks nazwisk Vernier Pierre 102,113 Vidie Lucien 39 Vieille Paul Marie Eugène 74 Vinci Leonardo da 65 Viviani Vincenzo 39 Voellnagel Emil Ludwik 258, 259 Voellnagel Gustaw 258 Voellnagel Henryk 258 Voigtlänger Johann Friedrich 41 Volta Alessandro 51, 57,102,103,104, 265 Wallace William 107 Wallenberg Melchior Ducius von 173 Waller Augustus D. 53 Watt James 122 Wedel Karl Emil 257 Wedgwood Josiah 111 Weigl Rudolf 193, 264,266 Westphal Georg Wilhelm 67, 68,130 Wetli Kaspar 112 Wheatstone Charles 106,168 Wilbik Małgorzata 185 Wilcke Johan Carl 51, 73 Winckler Johann Heinrich 55 Władysław IV Waza 140 Wojakowski Eryk 264 Wolfschmidt Gudrun 220 Wollaston William Hyde 43,44, 62, 63, 120,131 Wróblewski Zygmunt 247, 266 Wutschichowsky Leo 222 Young Thomas 72 Zaczkowski Rafał 20 Zakrzewska Maria 19 Zamboni Giuseppe 102,103 Zaręba Jan 112 Zavod William A. 167 Zeelst Adrian (Adrianus Zeelstius) 148, 231 Zernike Frits 99 Zygmunt III Waza 140 Žmurko Wawrzyniec 14 Żuk Włodzimierz 183,265 Żywek Łukasz 210 Bayerische |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Wyka, Ewa ca. 20./21. Jh |
| author_GND | (DE-588)13813135X |
| author_facet | Wyka, Ewa ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Wyka, Ewa ca. 20./21. Jh |
| author_variant | e w ew |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048992358 |
| ctrlnum | (OCoLC)1385287246 (DE-599)BVBBV048992358 |
| edition | Wydanie I. |
| era | Geschichte 1700-2000 gnd |
| era_facet | Geschichte 1700-2000 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03379nam a2200673 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048992358</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230623 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230607s2023 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="015" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">UWD 2023/12684</subfield><subfield code="2">dnb</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788301228606</subfield><subfield code="9">978-83-01-22860-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1385287246</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048992358</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wyka, Ewa</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)13813135X</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Artefakty nauki</subfield><subfield code="b">historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów</subfield><subfield code="c">Ewa Wyka</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">PWN</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">298 seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1700-2000</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Aparatura naukowo-badawcza</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Badania naukowe</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Zabytki techniki</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Zbiory muzealne</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Aparatura i przyrządy naukowe / kolekcje publiczne / Polska</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Aparatura i przyrządy naukowe / Polska / historia</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Sammlung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4128844-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Exponat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4263515-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Museum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4040795-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Wissenschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4066562-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Forschung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4017894-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polska</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Museum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4040795-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Sammlung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4128844-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Exponat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4263515-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Forschung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4017894-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Wissenschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4066562-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte 1700-2000</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, EPUB, mobi</subfield><subfield code="z">978-83-01-22955-9</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Sachregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230623</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034255671</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0903</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">069</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polska dbn Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polska Polen |
| id | DE-604.BV048992358 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:07:38Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:52:14Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788301228606 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034255671 |
| oclc_num | 1385287246 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 298 seiten Illustrationen 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20230623 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | PWN |
| record_format | marc |
| spelling | Wyka, Ewa ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)13813135X aut Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów Ewa Wyka Wydanie I. Warszawa PWN 2023 298 seiten Illustrationen 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1700-2000 gnd rswk-swf Aparatura naukowo-badawcza dbn Badania naukowe dbn Zabytki techniki dbn Zbiory muzealne dbn Aparatura i przyrządy naukowe / kolekcje publiczne / Polska jhpk Aparatura i przyrządy naukowe / Polska / historia jhpk Sammlung (DE-588)4128844-0 gnd rswk-swf Exponat (DE-588)4263515-9 gnd rswk-swf Museum (DE-588)4040795-0 gnd rswk-swf Wissenschaft (DE-588)4066562-8 gnd rswk-swf Forschung (DE-588)4017894-8 gnd rswk-swf Polska dbn Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Museum (DE-588)4040795-0 s Sammlung (DE-588)4128844-0 s Exponat (DE-588)4263515-9 s Forschung (DE-588)4017894-8 s Wissenschaft (DE-588)4066562-8 s Geschichte 1700-2000 z DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe, EPUB, mobi 978-83-01-22955-9 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Sachregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Wyka, Ewa ca. 20./21. Jh Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów Aparatura naukowo-badawcza dbn Badania naukowe dbn Zabytki techniki dbn Zbiory muzealne dbn Aparatura i przyrządy naukowe / kolekcje publiczne / Polska jhpk Aparatura i przyrządy naukowe / Polska / historia jhpk Sammlung (DE-588)4128844-0 gnd Exponat (DE-588)4263515-9 gnd Museum (DE-588)4040795-0 gnd Wissenschaft (DE-588)4066562-8 gnd Forschung (DE-588)4017894-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4128844-0 (DE-588)4263515-9 (DE-588)4040795-0 (DE-588)4066562-8 (DE-588)4017894-8 (DE-588)4046496-9 |
| title | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów |
| title_auth | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów |
| title_exact_search | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów |
| title_exact_search_txtP | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów |
| title_full | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów Ewa Wyka |
| title_fullStr | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów Ewa Wyka |
| title_full_unstemmed | Artefakty nauki historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów Ewa Wyka |
| title_short | Artefakty nauki |
| title_sort | artefakty nauki historyczne przyrzady naukowe w zbiorach polskich muzeow |
| title_sub | historyczne przyrządy naukowe w zbiorach polskich muzeów |
| topic | Aparatura naukowo-badawcza dbn Badania naukowe dbn Zabytki techniki dbn Zbiory muzealne dbn Aparatura i przyrządy naukowe / kolekcje publiczne / Polska jhpk Aparatura i przyrządy naukowe / Polska / historia jhpk Sammlung (DE-588)4128844-0 gnd Exponat (DE-588)4263515-9 gnd Museum (DE-588)4040795-0 gnd Wissenschaft (DE-588)4066562-8 gnd Forschung (DE-588)4017894-8 gnd |
| topic_facet | Aparatura naukowo-badawcza Badania naukowe Zabytki techniki Zbiory muzealne Aparatura i przyrządy naukowe / kolekcje publiczne / Polska Aparatura i przyrządy naukowe / Polska / historia Sammlung Exponat Museum Wissenschaft Forschung Polska Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255671&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT wykaewa artefaktynaukihistoryczneprzyrzadynaukowewzbiorachpolskichmuzeow |