Polityka pro homine: wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Kraków
Wydawnictwo Unum
2021
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | 360 Seiten 23 cm |
| ISBN: | 9788376432106 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048646516 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230321 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230112s2021 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788376432106 |9 978-83-7643-210-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1362882921 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048646516 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 100 | 1 | |a Mazur, Jan |d 1955- |e Verfasser |0 (DE-588)135641853 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Polityka pro homine |b wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie |c Jan Mazur OSPPE |
| 264 | 1 | |a Kraków |b Wydawnictwo Unum |c 2021 | |
| 300 | |a 360 Seiten |c 23 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 650 | 7 | |a Etyka społeczna |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Filozofia polityczna |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Państwo |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Katolicka nauka społeczna |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Etyka polityki |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Dobro wspólne |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Staat |g Motiv |0 (DE-588)4140867-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Politische Ethik |0 (DE-588)4129503-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Katholische Soziallehre |0 (DE-588)4073315-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Politische Philosophie |0 (DE-588)4076226-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 689 | 0 | 0 | |a Staat |g Motiv |0 (DE-588)4140867-6 |D s |
| 689 | 0 | 1 | |a Politische Philosophie |0 (DE-588)4076226-9 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Politische Ethik |0 (DE-588)4129503-1 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Katholische Soziallehre |0 (DE-588)4073315-4 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe |z 978-83-7643-211-3 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230321 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034021388 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 100 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 320 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 200 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804184788780711936 |
|---|---|
| adam_text | Table of Contents Preface 1. .............................................................. 5 Society, Morality, Politics ......................................................................... 15 1.1. Man and Society ................................................................. 1.1.1. The Human Person and Its Dignity ................................................ 1.1.2. Man in Society ................................................................................... 15 15 22 1.1.3. The Category of the Common Good ............................................ 1.1.4. Helpfulness and Solidarity .............................................................. 27 33 1.2. Morality as the Liberation of Good ............................................................ 1.2.1. Post-Modernity and Morality ........................................................ 38 39 1.2.2. Moral Awareness ............................................................................. 50 1.2.3. The Moral Natural Law .................................................................... 57 1.2.4. The Ten Commandments ................................................................ 1.2.5. Ethics as a Theory of Moral Action ................................................ 59 61 1.3. The Ethical Dimension of Politics .............................................................. 1.3.1. Concerning the Understanding of Politics ..................................... 65 65 1.3.2. Principles, Values, and Virtues ........................................................ 70 1.3.2.1. The Moral and Political
Virtue of Prudence ..................... 1.3.2.2. Freedom and Its Affirmation.............................................. 71 75 1.3.2.2.1. The Pros and Cons of the Affirmation of Freedom...................................... 77 1.3.2.2.2. 1.3.2.2.3. Personal Freedom ........................................... Freedom of the Christian ............................... 82 84 1.3.2.2.4. Political Freedom ............................................. 86 .Յ.2.Յ. Righteousness and Its Perception ................................. 89 89 93 1 1.3.2.3.1. The Understanding of Righteousness .............. 1.3.2.3.2. The Contemporary Image of Righteousness .. 1.3.2.3.3. Social and Political Righteousness................... 1.3.2.3.4. Morally Just Politics 97 .......................................... 100
1.3.2.4. Love in Politics ..................................................................... 103 1 .3.2.4.1. The Mystery of Human Love ........................ 103 1 .Յ.2.4.2. Social Love .................................................... 105 1.3.2.5. Truth in Politics ................................................................... 109 .............................................. 112 1.3.2.6. Catholic Social Personalism 1.3.2.7. The Personalistic Socio-Political Order...............................119 1.3.3. The Ethics of Political Life ............................................................... 123 1.3.3.1. The Discourse on the Need for “Human” Politics ............. 124 1.3.3.2. What Is the Ethics of Politics? ............................................ 129 2. The Moral Idea of the State ....................................................................... 135 2.1. Theocratic Interpretations ........................................................................... 135 2.2. Machiavellianism .......................................................................................... 138 2.3. Franz Oppenheimer’s Ideological Conception ............................................ 140 2.4. The Concept of the Social Contract ............................................................142 2.5. In the Shadow of the Socialist Ideology ...................................................... 147 2.6. The Christian Perspective ........................................................................... 149 2.6.1. The City of God
................................................................................. 149 2.6.2. Aquinas’ Paradigm ............................................................................. 152 2.6.3. Contemporary Interpretations..........................................................157 2.7. The State as an Institution and Community................................................ 162 2.8. The Moral Dimension of State Authority.................................... 163 2.8.1. The Meaning of Authority in the State ............................................ 163 2.8.2. The Tasks of State Authority ............................................................165 2.8.3. State Law and the Morality of Citizens............................................ 166 2.9. The Problem of the Political Order in the State .. ...................................... 167 3. The Democratic Constitutional State ........................................................ 173 3.1. Democracy.................................................................................................... 174 3.1.1. The Propaedeutics of Democracy.................................................... 174 3.1.2. The Axiological Aspect ..................................................................... 180 3.1.3. The Ethical Ideal of Democracy........................................................184 3.2. Between Liberalism and Collectivism .......................................................... 189 3.3. In Light of Personalism ................................................................................. 191 3.4.
Democracy and Human Rights ................................................................... 195 3.5. Democracy and the Rule of Law ................... 201 3.6. The Democratic Welfare State ................................................................... 203 3.7. The Democratic Free State ......................................................................... 210 3.8. The Problem of Procedural Democracy ......................................................214 3.9. Mature democracy in practice..................................................................... 216
4. The Practical Implementation of the Common Good ............................... 219 4.1. The Duty to Pay Taxes ................................................................................. 222 4.1.1. Natural and Biblical Justification ..................................................... 222 4.1.2. The Problem of the Level of the Tax Burden .................................. 224 4.1.3. The Requirements of a Just Tax ..... ................................................. 226 4.1.4. The Principles of Just Taxation ....................................................... 228 4.1.5. A Progressive or Flat Tax? ...............................................................230 4.2. The Legal Protection of Human Life ............................................................232 4.2.1. The Status of the Human. Embryo .................................................... 233 4.2.2. The Question of the Legality of Abortion ...................................... 237 4.2.3. The Consequences of Abortion........................................................244 4.2.4. The “Anti-Abortion” Law in Poland .................................................. 247 4.2.5. The Catholic Church and Abortion ................................................. 251 4.2.6. The Question of In Vitro Fertilization .............................................. 260 4.2.7. The Church s Teaching on In Vitro Fertilization .............................. 266 4.2.8. The Perspective of Euthanasia ........................................................ 270 4.2.9. The Voice of the Church on the Topic of
Euthanasia ..................... 280 4.3. The Moral Aspect of the Problem of War .................................................. 286 4.3.1. The Concept of Just War ..................................................................287 4.3.2. The Duty to Prevent War................................................................. 291 4.3.3. The Logic of Necessary Defense...................................................... 293 4.3.4. The Option for Peace ....................................................................... 298 4.3.5. Can War Ever Be Ethically Justified? .............................................. 299 4.4. Controversies Concerning the Death Penalty ............................................ 304 4.4.1. Supporters and Opponents ..............................................................305 4.4.2. Hoffner’s Philosophical Theses ........................................................ 308 4.4.3. The Position of the Catholic Church ................................................ 310 4.5. The Mystery of the Human Face .............................................................. 318 5. Conducting Politics in a Christian” Way ................................................. 321 5.1. The Ethics of Political Action ...................................................................... 321 5.2. The Presence of Christians in Politics.........................................................323 5.3. The Directives of Political Engagement ...................................................... 331 5.4. The Postulate for a Common Ethos
........................................................... 334 Conclusion ............................................................................................................ 339 Bibliography ..........................................................................................................343
Spis treści Wprowadzenie .................................................................................................... 5 1. Społeczeństwo - moralność - polityka .................................................. 15 1.1. Człowiek a społeczeństwo......................................................................... 1.1.1. Osoba ludzka i jej godność .............................................................. 15 15 1.1.2. Człowiek w społeczeństwie ............................................................ 22 1.1.3. Kategoria dobra wspólnego ............................................................ 1.1.4. Pomocniczość i solidarność ............................................................ 27 33 1.2. Moralność jako wyzwalanie dobra ............................................................ 38 1.2.1. Ponowoczesność a moralność ........................................................ 39 1.2.2. Świadomość moralna ...................................................................... 50 1.2.3. Moralne prawo naturalne ................................................................ 57 1.2.4. Dekalog...................................................................... ...................... 1.2.5. Etyka jako teoria postępowania moralnego ................................... 59 61 1.3. Etyczny wymiar polityki ............................................................................. 1.3.1. Wokół rozumienia polityki .............................................................. 65 65 1.3.2. Pryncypia, wartości i cnoty
............................................................ 1.3.2.1. Moralna i polityczna cnota roztropności ........................... 70 71 1.3.2.2. Wolność i jej afirmacja........................................................ 1.3.2.2.1. Blaski i cienie afirmacji wolności ..................... 75 77 1.3.2.2.2. Wolność osobowa ............................................ 1.3.2.2.3. Wolność chrześcijanina ................................... 82 84 1.3.2.2.4. Wolność polityczna ........................................... 86 ..................................... 89 Rozumienie sprawiedliwości ............................. 89 Współczesny wizerunek sprawiedliwości ........ 93 Sprawiedliwość społeczna i polityczna ............ 97 Polityka moralnie sprawiedliwa ......................... 100 1.3.2.3. Sprawiedliwość i jej postrzeganie 1.3.2.3.1. 1.3.2.3.2. 1.3.2.3.3. 1.3.2.3.4.
1.3.2.4. Miłość w polityce ................................................................. 103 1.3.2.4.1. Misterium ludzkiej miłości ................................ 103 1.3.2.4.2. Miłość społeczna ................................................105 1.3.2.5. Prawda w polityce ............................................................... 109 1.3.2.6. Katolicki personalizm społeczny ........................................ 112 ■ 1.Յ.2.7. Personalistyczny ład społeczno-polityczny ....................... 119 1.3.3. Etyka życia politycznego ................................................................. 123 1.3.3.1. Dyskurs o potrzebie „ludzkiej” polityki .............................. 124 1.3.3.2. Czym jest etyka polityki? ................................................... 129 2. Moralna idea państwa ................................................................................ 135 2.1. Interpretacje teokratyczne .......................................................................... 135 2.2. Makiawelizm ................................................................................................138 2.3. Ideologiczne ujęcie Franza Oppenheimera ................................................140 2.4. Koncepcja umowy społecznej ..................................................................... 142 2.5. W cieniu ideologii socjalizmu ...................................................................... 147 2.6. Perspektywa chrześcijańska 2.6.1. O państwie Bożym ...................................................................... 148
............................................................................. 149 2.6.2. Paradygmat Akwinaty ....................................................................... 152 2.6.3. Interpretacje współczesne ............................................................... 157 2.7. Państwo jako instytucja i wspólnota ........................................................... 161 2.8. Moralny wymiar władzy państwowej ......................................................... 163 2.8.1. Sens władzy w państwie ................................................................. 163 2.8.2. Zadania władzy państwowej ........................................................... 165 2.8.3. Prawo państwowe a moralność obywateli ...................................... 166 2.9. Problem ładu politycznego w państwie ........................ 3. Demokratyczne państwo konstytucyjne ..................................................173 167 3.1. Demokracja .................................................................................................. 174 3.1.1. Propedeutyka demokracji ................................................................. 174 3.1.2. Aspekt aksjologiczny .........................................................................180 3.1.3. Etyczny ideał demokracji ............... 3.2. Między liberalizmem a kolektywizmem 184 ..................................................... 189 3.3. W świetle personalizmu .............................................................................. 191 3.4. Demokracja a prawa człowieka
................................................................... 195 3.5. Demokratyczne państwo prawa .................................................................201 3.6. Demokratyczne państwo socjalne 3.7. ............................................................ 203 Demokratyczne państwo wolnościowe ..................................................... 210 3.8. Problem demokracji proceduralnej ............................................................. 214 3.9. Dojrzała demokracja w praktyce .................................................................216
4. Praktyczna realizacja dobra wspólnego .................................................... 219 4.1. Kwestia obowiązku podatkowego ............................................................... 222 4.1.1. Uzasadnienie naturalne i biblijne .................................................... 222 4.1.2. Problem wysokości obciążenia podatkowego ................................ 224 4.1.3. Warunki podatku sprawiedliwego ....................................................226 4.1.4. Zasady sprawiedliwego opodatkowania .......................................... 228 4.1.5. Podatek progresywny czy liniowy? ..................................................230 4.2. Prawna ochrona ludzkiego życia ................................................................. 232 4.2.1. Status ludzkiego embrionu ............................................................... 233 4.2.2. Kwestia legalizacji aborcji ................................................................. 237 4.2.3. Konsekwencje aborcji ....................................................................... 244 4.2.4. Ustawa „antyaborcyjna” w Polsce .................................................... 247 4.2.5. Kościół katolicki wobec aborcji ....................................................... 251 4.2.6. Kwestia zapłodnienia in vitro ........................................................... 260 4.2.7. Nauczanie kościelne o in vitro ......................................................... 266 4.2.8. Perspektywa eutanazji ..................................................................... 270 4.2.9. Głos Kościoła w
sprawie eutanazji ..................................................280 4.3. Problem wojny w aspekcie moralnym ................................................ 286 4.3.1. Koncepcja wojny sprawiedliwej ........................................................287 4.3.2. Obowiązek zapobiegania wojnie ..................................................... 291 4.3.3. Logika obrony koniecznej ................................................................. 293 4.3.4. Opcja na rzecz pokoju ....................................................................... 298 4.3.5. Czy istnieje wojna etycznie usprawiedliwiona? .............................. 299 4.4. Kontrowersje wokół kary śmierci 4.4.1. ............................................................... 304 Przeciwnicy i zwolennicy ................................................................ 305 4.4.2. Filozoficzne tezy Hóffnera .............................................................. 308 4.4.3. Stanowisko Kościoła katolickiego ................................................... 310 4.5. Misterium ludzkiej twarzy ........................................................................... 318 5. Polityka uprawiana „po chrześcijańsku” ........................... 321 5.1. Etyka działania politycznego ....................................................................... 321 5.2. Obecność chrześcijan w polityce ............................................................... 323 5.3. Dyrektywy zaangażowania politycznego ....................................................331 5.4. Postulat wspólnego etosu
.......................................................................... 334 Zakończenie ..........................................................................................................339 Bibliografia ........................................................................................................... 343
Bibliografia Aborcja w ujęciu prawa, medycyny i psychologii. Materiały z konferencji naukowej 10-11 grudnia 2004, red. D. Franków, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2005. Aborcja: przyczyny, następstwa, terapia, red. B. Chazan, W. Simon, tł. referatów obco języcznych: A. Jankowiak, Z. Karpiński, Wydawnictwo Wektory, Wrocław 2009. Adhortacja apostolska „Evangelii nuntiandi” Papieża Pawła VI o ewangelizacji w świę cie współczesnym, TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 2001. Adhortacja apostolska „Familiáris consortia” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, kapłanów i wiernych całego Kościoła katolickiego o zadaniach rodziny chrześci jańskiej w świecie współczesnym, Wydział Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej w Krakowie, Kraków 1982. Andryszczak Piotr, Dobro wspólne. Zasada pomocniczości, [w:] Chrześcijanin wobec za gadnień społecznych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archi diecezji Krakowskiej, Kraków 2002, s. 27-36. Antoszewski Andrzej, Prawa i wolności obywatelskie, [w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Agencja Wydawniczo-Reklamowa ATLA 2, Wrocław 1995, s. 305-306. Anzenbacher Arno, Co oznacza „godność człowieka”?, tł. Μ. Miś, [w:] Horyzonty wycho wania w czasie przemian, red. W. Pasierbek, Μ. Gródecka, Wyższa Szkoła Filozo ficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009, s. 137-152. Aufbau und Entfaltung des gessellschaftlichen Lebens - Soziale Summa Pius XII, red. A. Utz, J. Groner, t. 1-2, Freiburg 1954; t. 3, Freiburg 1961. Augustyn św., O państwie Bożym. Przeciw poganom,
Wydawnictwo PAX, Warszawa 1977, t. 1-2. Augustyn św., Państwo Boże [De civitate Dei), [w:] Pisma Ojców Kościoła, red. J. Saj dak, t. 11 (ks. І-ѴП), Poznań 1930; t. 12 (ks. ѴІП-ХІѴ), Poznań 1934; t. 13 (ks. XV-XXII), Poznań 1937. Aumônier Nicolas, Beignier Bernard, Letellier Philippe, Eutanazja, tł. E. Burska, Insty tut Wydawniczy Pax, Warszawa 2003. Bajda Jerzy, „Humanae vitae”. Apel do władz publicznych, „Nasz Dziennik” 2008 nr 180 (3197). Bartnik Czesław, Wprowadzenie do teologii społeczno-politycznej, Standruk, Lublin 2006.
344 Polityka pro hornine Bartoszek Antoni, Opieka paliatywna jako alternatywa dla eutanazji, [w:] Eutanazja w dyskusji, red. P. Morciniec, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uni wersytetu Opolskiego, Opole 2001, s. 151-154. Bartyzel Jacek, Tolerancja, [w:] Encyklopedia „Białych Plam , 1.17, Polskie Towarzystwo Encyklopedyczne Polwen, Radom 2006, s. 158-164. Bauman Zygmunt, Etyka ponowoczesna, tl. J. Bauman, J. Tokarska-Bakir, Wydawni ctwo Naukowe PWN, Warszawa 1996. Beck Ulrich, Die Sozialmoral des eigenen Lebens. Ein Essay, [w:] Das Moralische in der Soziologie, hrsg. von G. Lüschen, Opladen-Wiesbaden 1998, s. 87-91. Beck Ulrich, Ponowne odkrycie polityki: przyczynek do teorii modernizacji refleksyjnej, [w:] Ulrich Beck, Anthony Giddens, Scott Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, tl. J. Konieczny, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 11-78. Beck Ulrich, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, tł. S. Cieśla, Wy dawnictwo Scholar, Warszawa 2002. Beck Ulrich, W szponach ryzyka (rozmowa z Jackiem Żakowskim), „Polityka” (dodatek „Niezbędnik Inteligenta”) 25 VI 2005 nr 25 (2509), s. 6. Benedykt XVI, Przemówienie do uczestników zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii „Pro Vita” i Międzynarodowego Kongresu na temat: „Embrion ludzki w okresie przedimplantacyjnym” (27 lutego 2006), „L’Osservatore Romano” wyda nie polskie 2006 nr 6-7, s. 55-56. Berger Peter L., Etyka społeczna w świecie postsocjalistycznym, tł. J. J. Franczak, A. Ko wal, „First Things. Edycja Polska” 2008 nr 6, s.
26-33. Berger Peter L., Między relatywizmem a fundamentalizmem, tł. R. Lewandowski, „W Drodze” 2007 nr 9, s. 4-20. Berlin Isaiah, Cztery eseje o wolności, tł. D. Grinberg [i in.], Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2000. Bielańska-Osuchowska Zofia, Jak zaczyna się życie człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994. Biesaga Tadeusz, Bioetyka utylitarystyczna Zbigniewa Szawarskiego, [w:] Bioetyka pol ska, red. T. Biesaga, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 2004, s. 145-164. Biesaga Tadeusz, Eutanazja - śmierć godna czy niegodna?, „Medycyna Praktyczna” 2005 nr 4. Biesaga Tadeusz, Personalizm wobec kolektywizmu i indywidualizmu, [w:] Chrześcija nin wobec zagadnień społecznych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisła wa BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2002, s. 20-26. Biesaga Tadeusz, Pojęcie osoby a zasada jakości życia we współczesnej bioetyce, [w:] Oca lić cywilizację - ocalić ludzkie życie, red. Z. Morawiec, Wydawnictwo Księży Sercanów Dehon, Kraków 2002, s. 53-63. Biskupi przestrzegają polityków, „Gość Niedzielny” 24 X 2010 nr 42. Bołoz Wojciech, Etyka chrześcijańska wobec problemów końca życia, [w:] Między życiem a śmiercią: uzależnienia, eutanazja, sytuacje graniczne, red. W. Bołoz, Μ. Ryś, Wy dawnictwo UKSW, Warszawa 2002, s. 122-134. Borowik Zbigniew, O etyce życia politycznego, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 2, s. 11-20. Borutka Tadeusz, Zasady życia społecznego, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 597-602.
Bibliografia 345 Bourbon-Busset Jacques de, Tak powiedziane życiu, tł. A. Szymanowski, Instytut Wy dawniczy PAX, Warszawa 1977. Brezinka Wolfgang, Wychowywać dzisiaj. Zarys problematyki, tł. H. Machoń, Wydaw nictwo WAM, Kraków 2007. Budzyńska Ewa, A/rodzinne ramy życia rodzinnego. Refleksje socjologa nad wartością rodziny, [w:] W poszukiwaniu sensu. O religii, moralności i społeczeństwie. Księga Pamiątkowa Ad sapientiam cordis dedykowana Księdzu Profesorowi Januszowi Ma riańskiemu na 70-lecie urodzin, red. J. Baniak, Zakład Wydawniczy Nomos, Kra ków 2010, s. 425-441. Casini Carlo, Państwo prawa, tł. K. Borowczyk, T. Styczeń, „Ethos” 1993 nr 2-3, s. 133. Casini Carlo, Pięć dowodów na istnienie człowieka, tł. R. Zajączkowski, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007. Chénon Émile, Le rôle social de l’Église, Paris 1924. Chmielewski Adam, Polityka i etyka Alasdaira Maclntyre a, [w:] A. MacIntyre, Etyka i polityka, tł. A. Chmielewski, P. Machura, Ł. Nysler, K. Liszka, D. Drałus, J. Nalichowski, A. Orzechowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 7-40. Chryssides D. George, Kaler H. John, Wprowadzenie do etyki biznesu, tł. H. Simbierowicz, Z. Wiankowska-Ładyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Chudy Wojciech, Osoba ludzka w społeczeństwie, [w:] Katolicka nauka społeczna. Pod stawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księ garnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 31-56. Codex Iuris Canonici. Kodeks prawa kanonicznego, Pallottinum, [Poznań] 1984. Compagnoni Francesco, Diritti dell’uomo, [w:] Nuovo dizionario di teologia morale, red. F.
Compagnoni, G. Piana, S. Privitera, Edizioni Paoline, Cinisello Balsamo (Milano) 1990, s. 218-112. Compagnoni Francesco, Prawa człowieka. Geneza, historia i zaangażowanie chrześci jańskie, tł. S. Bielański, Wydawnictwo WAM ֊ Księża Jezuici, Kraków 2000. Conferenza Episcopale Italiana, Evangelizzazione e testimonianza della carità (8 XII 1990), http://www.chiesacattolica.it (12 II 2011). Czachorowski Marek, Eutanazja, [w:] Encyklopedia „Białych Plam”, t. 5, Polskie Wy dawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2001, s. 313-320. Czajowski Jacek, Człowiek w nauce Jana Pawła II, Dom Polski Jana Pawła II, Rzym 1983. Czakon Tomasz, Etyka i polityka. Między moralizatorstwem a nihilizmem, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Naro dowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 93-97. Czarnecki Paweł, Dylematy etyczne współczesności, Wydawnictwo Difin, [Warszawa 2008]. Dahl Rober Alan, Demokracja i jej krytycy, tł. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Znak, Fundacja Batorego, Kraków-Warszawa 1995. De Bertolis Ottavio, Prawa i wolność: wieloznaczność i perspektywy, tł. J. Zychowicz, [w:] Horyzonty wychowania w czasie przemian, red. W. Pasierbek, Μ. Gródecka, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kra ków 2009, s. 524-539. Delson Chantal, Godność osoby ludzkiej a polityczna poprawność, tł. U. Paprocka-Piotrowska, [w:] Europa wspólnych wartości. Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu
346 Polityka pro hornine zjednoczonej Europy, red. S. Zięba, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersy tetu Lubelskiego, Lublin 2004, s. 177-182. Denzinger Heinrich, Enchiridion symbolorum, definitionani et declarationum de rebus fidei et morum, red. P. Hiinermann, Freiburg im Breisgau 1991. Diamond Larry, Is the Third Wale Over?, „Journal of Democracy” 7 (1966) nr 3. Drożdż Alojzy, Współczesne modele etyczne, „Studia Catholica Podoliae” 1 (2002) nr 1, s. 413-430. Dylus Aniela, Chrześcijańska etyka społeczna w Polsce w kontekście zmiany systemowej. Inspiracje Jana Pawła II. Wybrane zagadnienia, [w.] Nowy porządek wolności. Ety ka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Europy, red. C. Bohr, S. Raa be, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Kraków-Warszawa 2007, s. 141-159. Dylus Aniela, Polityka w perspektywie etycznej i religijnej, Wydawnictwo UKSW, War szawa 2016. Dzierżanowska-Peszko Joanna, Aborcja: przyczyny i konsekwencje, Redakcja Wydaw nictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2005 (Człowiek, Społeczeństwo, Rodzina). Dziubka Kazimierz, Społeczeństwo obywatelskie, [w:] Leksykon politologii, red. A. An toszewski, R. Herbut, Agencja Wydawniczo-Reklamowa ATLA 2, Wrocław 1995, s. 373-375. Eckmann Augustyn, Przebóstwienie człowieka w pismach wczesnochrześcijańskich, To warzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin [2003]. Eliade Milcia, Traktat o historii religii, tł. J. Wierusz Kowalski, wstęp L. Kołakowski, posłowie S. Tokarski; wyd. 2, Wydawnictwo Opus, Łódź 1993.
Encyklika „Centesimas annus” Ojca Świętego Jana Pawła II do Czcigodnych Braci w episkopacie, do kapłanów i rodzin zakonnych, do wiernych Kościoła Katolickiego i wszystkich ludzi dobrej woli w setną rocznicę encykliki „Rerum novarum”, Wydaw nictwo Duszpasterstwa Rolników, Włocławek 1991. Encyklika „Deus caritas est” Ojca Świętego Benedykta XVI do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich o miłości chrześcijańskiej, Libreria Editrice Vaticana, [Watykan] 2005. Encyklika „Evangelium vitae” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, do kapłanów i diakonów, do zakonników i zakonnic, do katolików świeckich oraz do wszystkich ludzi dobrej woli o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego, Liberia Editrice Va ticana, Watykan 1995. Encyklika „Fides et ratio” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów Kościoła Katolickie go o relacjach między wiarą a rozumem, Liberia Editrice Vaticana, Watykan 1998. Encyklika „Sollicitude rei socialis” Ojca Świętego Jana Pawła II skierowana do biskupów, kapłanów, rodzin zakonnych, synów i córek Kościoła oraz wszystkich ludzi dobrej woli z okazji dwudziestej rocznicy ogłoszenia „Populorum progressio”, Libreria Edi trice Vaticana, Watykan 1987. Encyklika „Veritatis splendor” Ojca Świętego Jana Pawła II do wszystkich biskupów Koś cioła katolickiego o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła, Pallottinum, Poznań 1993. Encyklika Papieża Pawła VI„Humanae vitae” o zasadach moralnych w dziedzinie prze kazywania życia ludzkiego, Wydawnictwo: KMW KPPW, Kraków 1968. Encykliki Ojca Świętego
Jana Pawła II, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
Bibliografia 347 Ermecke Gustav, Beiträge zur Christlichen Gesellschaftslehre, Bonifacius-Druckerei, Pa derborn 1977. Etyka i polityka, red. D. Prabucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Na rodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005. Etyka i polityka, red. E. Μ. Marciniak, T. Mołdawa, K. A. Wojtaszczyk, Oficyna Wy dawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2001. Etyka w polityce, red. G. Skąpsza, Universitas, Kraków 1996. Filipowicz Artur, Biopolityka: „biologia polityki czy „polityka życia biologicznego , „Studia Bobolanum” 2 (2010), s. 111-122. Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium (24 XI 2013), Wydawnictwo Μ, Kraków [2013]. Franciszek, Encyklika Fratelli tutti (3 X 2020), Pallottinum, Poznań 2020. Franciszek, Encyklika Laudato si’ (24 V 2015), Wydawnictwo TUM, Wrocław 2015. Franciszek, Posynodalna Adhortacja apostolska Amoris laetitia (19 III 2016), Wydaw nictwo Μ, Kraków 2016. Furger Franz, Christ und Gesellschaft. Elemente zu einer christichen Sozialethik, Imba-Verlag, Freiburg im Breisgau 1978 Galarowicz Jan, Człowiek jest osobą: podstawy antropologiifilozoficznej Karola Wojtyły, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2000. Giddens Anthony, Nowoczesność i tożsamość, „ja i społeczeństwo w epoce późnej nowo czesności, tł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. Giddens Anthony, Ryzyko, zaufanie, refleksyjność, [w:] Ulrich Beck, Anthony Giddens, Scott Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku spo łecznym nowoczesności, tł. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 235-252. Giers Joachim, Soziale
Verkündigung und soziales Ethos. Hundert Jahre kirchliche So zialverkündigung, Don-Bosco-Verlag, München 1993. Girard René, Walka papieża z relatywizmem, „Dziennik” 2009 nr 62 (dodatek „Euro pa” nr 10), s. 13-14. Gissler Mika, Berg Cynthia, Bouvier-Colle Marie-Hélène, Buekens Pierre, Methods for identifying pregnancy-associated deaths: population-based data from Finland 1987-2000, „Paediatric and Perinatal Epidemiology” 18 (2004) nr 6, s. 448-455, https://doi.Org/10.llll/j.1365-3016.2004.00591.x. Gissler Mika, Hemminki Elina, Lönnqvist Jouko, Suicides after pregnancy in Finland, 1987-94: register linkage study, BMJ 313 (1996) nr 7070, s. 1431-1434, https://doi. org/10.1136/bmj.313.7070.1431. Gocko Jerzy, Nauka społeczna Kościoła w poszukiwaniu własnej tożsamości, Towarzy stwo Naukowe Franciszka Salezego, Warszawa 2013. Gorczyca Jakub, Prawda o naturze i rozum etyczny. Nad encykliką „Veritatis splen dor , [w:] Katolicka nauka społeczna wobec problemów współczesnego świata, red. T. Homa, Μ. Majczyna, A. Porębski, Wydawnictwo WAM, Kraków 1995, s. 13-24. Grabowska Mirosława, Szawiel Tadeusz, Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Wy dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. Grünberg Karol, Adolf Hitler. Biografia, Książka i Wiedza, Warszawa 1996. Gulczyński Mariusz, Nauka o polityce. Podręcznik akademicki, Druktur, Warszawa 2Ó07.
348 Polityka pro hornine Hałaczek Bernard, Ostrowska Krystyna, Höpflinger François, Dlaczego aborcja, Wy dawnictwo ATK, Warszawa 1994. Hartman Jan, Polityka a moralność, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kra ków 2005, s. 83-91. Heinen Jacqueline, Matuchniak-Krasuska Anna, Aborcja w Polsce. Kwadratura koła, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, Warszawa 1995. Herr Theodor, Wprowadzenie do katolickiej nauki społecznej, tł. A. Morušek, Wydaw nictwo WAM, Kraków 1999. Hobbes Thomas, Lewiatan, tł. C. Znamierowski, B. Stanosz, Fundacja Aletheia, War szawa 2005. Höffner Joseph, Chrześcijańska nauka społeczna, tł. S. Pyszka, Wydawnictwo Apostol stwa Modlitwy - Księża Jezuici, Kraków [1999]. Holmes Stephen, Anatomia antyliberalizmu, tł. J. Szacki, Społeczny Instytut Wydawni czy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków-Warszawa 1998. Hołówka Jacek, Etyka w działaniu, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001 Homburg Stefan, Allgemeine Steuerlehre, Verlag Vahlen Franz GmbH, München 2015. Hook Sidney, Rządy za zgodą rządzonych, [w:] Demokracja a ideał społeczny. Wybór pism, oprać. J. Ostaszewski, Ośrodek Wydawniczy Szkoły Nauk Politycznych i Spo łecznych, Londyn 1967, s. 21-33. In vitro, http://www.pro-life.pl (22 XI2010). Jacques Maritain prekursor soborowego humanizmu. Myśl filozoficzno-teologiczna Jacquesa Maritaina, red. S. Kowalczyk, E. Balawajder, Redakcja Wydawnictw Katoli ckiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1992. Jan Paweł II, „Laborem exercens”. Powołany do pracy. Tekst i komentarz, red.
J. Krucina, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1983. Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens (14 IX 1981), [w:] Dokumenty nauki społecz nej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wy dawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 195-242. Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis (4 III 1979), [w:] Dokumenty nauki społecz nej Kościoła, cz. 2, red. Μ· Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 21-61. Jan Paweł II, List apostolski Novo millennio ineunte (612001), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie 2001 որ 2, s. 4-23. Jan Paweł II, Orędzie na XIV Światowy Dzień Pokoju Chcesz służyć sprawie pokoju szanuj wolność!, [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 171-180. Jan Paweł II, Orędzie na XXII Światowy Dzień Pokoju Poszanowanie mniejszości wa runkiem pokoju (8 XII 1988), http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Jan Paweł II, Pokój - dar Boga powierzony ludziom. Orędzie na XV Światowy Dzień Pokoju 1982, [w:] Orędzia na Światowy Dzień Pokoju papieży Pawła VI i Jana Pa wła II (1.01.1968-1.01.1983), Ośrodek Studiów i Dokumentacji Katolickiej, War szawa 1983. Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei. Jan Paweł II odpowiada na pytania Vittoria Messoriego, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lub lin 1994.
Bibliografia 349 Jan Paweł II, Przemówienie do grupy biskupów USA w czasie wizyty ad limina (2 X 1998), http://www.vatican.va/ (3 II 2011). Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu nt. Terapie podtrzymujące życie a stany wegetatywne: postępy nauki i dylematy etyczne (20 III 2004), http://www.vatican.va (3 II2011). Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury. W siedzibie UNESCO w Paryżu 2 VI 1980, [w:] tenże, Nauczanie społeczne 1980, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1984. Jan XXIII, Encyklika Mater et magistra (15 V 1961), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 219-268. Jan XXIII, Encyklika Pacem in terris (11 IV 1963), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 269-303. Jaroń Józef, Z etyką na Ty. Od egipskiego Ptahhotepa do Karola Wojtyły, Wydawnictwo Dajas, Łódź 1995. Jobiin Joseph, Eglise et la guerre, Desclée de Brouwer, Paris 1988. Jonas Hans, Das Prinzip Verantwortung: Versuch einer Ethik für die technologische Zi vilisation, Insel-Verlag, Frankfurt am Main 1979. Jurek Marek, Religia a życie publiczne. W poszukiwaniu duchowego i moralnego fun damentu demokracji, [w:] Wdzięczność i nadzieja. Kościół katolicki w Polsce na przełomie tysiącleci, red. A. Kobyliński, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2000, s. 117-130. Juros Helmut, Polityka a etyka, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 11-12, s.
21-24. Katechizm Kościoła katolickiego, Pallottinum, Poznań 1994. Katechizm Kościoła katolickiego, II wydanie poprawione, Pallottinum, [Poznań] 2002. Kaufmann Franz-Xaver, Religion und Modernität. Sozialvissenschaftliche Perspektiven, Verlag Mohr, Tübingen 1989. Kawecki Witold, Kultura polityczna jako wprowadzanie wartości do polityki, „Homo Dei” 79 (2010) nr 1 (294), s. 36-48. Kimia Piotr, Etyka przekonań jako etyka polityczna, [w:] Etyka i polityka, red. D. Prabu cka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawni cza Impuls, Kraków 2005, s. 121-128. Klose Alfred, Chrześcijaństwo i ład społeczny, tł. Z. Kowalska, Wydawnictwo Nauko we PAT, Kraków 2003. Klose Alfred, Katolicka nauka społeczna w zarysie, tł. Z. Kowalska, Wydawnictwo Die cezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 1995. Klose Alfred, Odpowiedzialność społeczna dzisiaj, tł. Z. Kowalska, Wydawnictwo Na ukowe PAT, Kraków 1999. Kojder Andrzej, Spojrzenie na przemiany ustrojowe w Polsce w latach 1989-1997, [w:] Imponderabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji, red. P. Sztompka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s. 3-32. Kondziela Joachim, Filozofia społeczna. Zagadnienia wybrane, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 1972. Kondziela Joachim, Sposoby pojmowania polityki, „Colloquim Salutis” 17 (1985), s. 85-86.
350 Polityka pro hornine Konferencja Episkopatu Włoch, Deklaracja Stato sociale ed educazione alla società (11 V 1995), [w:] http://www.vatican.va/ (3 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o eutanazji Iura et bona (5 V 1980), [w:] http:// ekai.pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja De abortu procurato (18 XI1974), [w:] http://ekai. pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Dignitas personae (12 XII 2008), [w:] http://ekai. pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis conscientia (22 III 1986), [w:] Doku menty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 369-410. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis nuntius (6 VIII 1984), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Re dakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 347-368. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania. Odpowiedzi na niektóre aktualne zagadnienia, Drukarnia Watykańska „Poliglotta”, Watykan 1987. Kongregacja Nauki Wiary, Nota doktrynalna o niektórych aspektach działalności i po stępowaniu katolików w życiu politycznym (24 XI 2002), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie 2003 nr 2, s. 49-54. Kongregacja Nauki Wiary, Odpowiedzi na pytania dotyczące sztucznego odżywiania i nawadniania (1 VIII 2007), „Gość Niedzielny” 23 IX 2007
nr 38. Kongregacja Wychowania Katolickiego, Nauczanie społeczne Kościoła w skrócie, Wy dawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1992. Kongregacja Wychowania Katolickiego, Wskazania dotyczące studiów i nauczania dok tryny społecznej Kościoła w ramach formacji kapłańskiej (30 XII 1988), „Życie Ka tolickie” 9 (1990) nr 1, s. 104-151. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.; Dz.U. z 2001 r. Nr 28, poz. 319; Dz.U. z 2006 r. Nr 200, poz. 1471; Dz.U. z 2009 r. Nr 114, poz. 946). Kopka Jolanta, Jednostka wobec moralności - subiektywna wizja przyszłości, [w:] War tości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie, red. J. Mariań ski, L. Smyczek, Wydawnictwo WAM, Polskie Wydawnictwo Socjologiczne, Kra ków 2008, s. 55-74. Koral Jarosław, Dobro wspólne, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 116. Kowalczyk Stanisław, Człowiek a społeczność. Zarys filozofii społecznej, Redakcja Wy dawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994. Kowalczyk Stanisław, Idea sprawiedliwości społecznej a myśl chrześcijańska, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1998. Kowalczyk Stanisław, Liberalizm, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagad nienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 181. Kowalczyk Stanisław, Zarys filozofii polityki, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2008.
Bibliografia 351 Kowalczyk Stanisław, Z refleksji nad człowiekiem. Człowiek - społeczność - wartość, To warzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1995. Krajska Ewa, Aborcja - moralna samowola, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 7֊8, s. 10-13. Krąpiec A. Mieczysław, Etyka jako teoria moralnego działania, [w:] Powszechna en cyklopedia filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, t. 3, Lublin 2002, s. 284-290. Krąpiec A. Mieczysław, O ludzką politykę!, Wydawnictwo Tolek, Katowice 1995. Kreeft Peter, Aborcja? - trzy punkty widzenia, Wydawnictwo Fronda, Warszawa 2007. Krucina Jan, Dobro wspólne. Teoria i jej zastosowanie, Wrocławska Księgarnia Archi diecezjalna, Wrocław 1972. Krucina Jan, Pokój społeczny - pokój głębi, TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgar ni Archidiecezjalnej, Wrocław 2001. Kupny Józef, Podstawowe zasady społeczne, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawo we zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 76-87. Kymlicka Will, Współczesna filozofia polityki. Wprowadzenie, tł. A. Pawelec, Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków-Warszawa 1998. La Chapelle Philippe de, Katolicyzm a prawa człowieka. Koncepcja historyczna i teolo giczna humanizmu zachodniego, Odnowa Limited, Londyn 1973. Leclercq Jacques, Katolicy i wolność myśli, tł. J. Prokop, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1964, s. 179-195. Leon XIII, Encyklika Graves de communi (18 11901), http://www.vatican.va (3 II 2011). Leon XIII, Encyklika Libertas praestantissimus (20 VI 1888), http://www.vatican.va (3
II2011). Leon XIII, Encyklika Rerum novarum (15 V 1891), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 41-65. List do Rodzin Ojca Świętego Jana Pawła II [Gratissimam sane], TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1994. List Kongregacji Nauki Wiary do biskupów dotyczący nowej redakcji n. 2267 Katechi zmu Kościoła Katolickiego na temat kary śmierci, https://wiez.pl/2018/08/03/list-kongregacji-nauki-wiary-do-biskupow-dotyczacy-nowej-redakcji-n-2267-katechizmu-kosciola-katolickiego-na-temat-kary-smierci/ (6 I 2021). Luckmann Thomas, Veränderungen von Religion und Moral im modernen Europa, „Ber liner Journal für Soziologie” 12 (2002) nr 3, s. 285-293. Łużyński Wiesław, Państwo pomocnicze. Nauczanie Jana Pawła II, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2001. Łysień Leszek, Osoba, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 331-332. Łysień Leszek, Prawda, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 397-403. Machiavelli Niccolò, Historie florenckie, tł. S. Widłak, B. Bielańska, Państwowe Wy dawnictwo Naukowe, Warszawa 1990. Machiavelli Niccolò, Książe, tł. C. Nanke, Vesper, Poznań 2008. Machiavelli Niccolò, O sztuce wojennej, tł. A. Szopińska, Wydawnictwo Aletheia, War szawa 2008.
352 Polityka pro hornine MacIntyre Alasdair, Etyka i polityka, tł. A. Chmielewski, P. Machura, Ł. Nysler, K. Lisz ka, D. Drałus, J. Nalichowski, A. Orzechowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Majcherek A. Janusz, Demokracja, przygodność, relatywizm, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 145-155. Majka Józef, Etyka społeczna i polityczna, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1993. Majka Józef, Filozofia społeczna, Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, Wrocław 1982. Majka Józef, Katolicka nauka społeczna, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1988. Majka Józef, Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Fundacja Jana Pawła II, Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej, Rzym 1986. Manifest z Madrytu (28IV 2009), [w:] Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowie ka, http://www.pro-life.pl/ (22 V 2009). Mann Ernst [Gert Hofmann], Die Moral der Kraft, Weimar 1920. Marcol Alojzy, Podstawy etyki politycznej, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 11-12, s. 25-28. Mari Arturo, Do zobaczenia w Raju, oprać. J. Mikołajewski, Biblioteka Gazety Wybor czej, [Warszawa] 2007. Mariański Janusz, Kościół a współczesne problemy społeczno-moralne. Kwestie wybra ne, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1992. Mariański Janusz, Moralność w kontekście społecznym, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2014. Mariański Janusz, Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010. Mariański Janusz, Sekularyzacja i desekularyzaeja w
nowoczesnym świecie, Wydawni ctwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2006. Mariański Janusz, Społeczeństwo i moralność. Studia z katolickiej nauki społecznej i so cjologii moralności, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 2008. Maritain Jacques, Człowiek i państwo, tł. A. Globler, Wydawnictwo Znak, Kraków 1993. Maritain Jacques, Humanisme intégral. Problèmes temporels et spirituels d’une nouvelle chrétienté, Fernand Aubier, Editions Montaigne, Paris 1936. Maritain Jacques, La personne et le bien commun, Desclée de Brouwer, Paris 1947. Marx Reinhard, abp, Kapitał. Mowa w obronie człowieka, tł. J. Serafin, Wydawnictwo Homo Dei, Kraków 2009. Mazur Jan, Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia w zarysie, Inicjatywa Ewangelizacyjna „Wejdźmy na Szczyt”, Kraków 2016. Mazur Jan, Na marginesie sporu o ludzkie życie, [w:] Kultura - media - społeczeństwo. Księga Jubileuszowa ku czci Ojca Profesora Leona Dyczewskiego OFMConv, red. D. Wadowski, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2007, s. 446-449. Mazur Jan, Nowy paradygmat czy streszczenie wszelkich starych błędów? (Uwagi o pró bach określenia zjawiska New Age), „Polonia Sacra” 4 (2000) nr 6, s. 147-161. Mazur Jan, Od kerygmatu do Ewangelii życia. Dzieje katolickiej myśli społecznej w zary sie, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen, Radom 2003. Mazurek J. Franciszek, Katolicka nauka społeczna - status metodologiczny i główne ob szary problemowe, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z ży-
Bibliografia 353 cia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 11-30. Mazurek J. Franciszek, Prawa człowieka, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 139-141. Mazurkiewicz Jacek, O solidarność z dzieckiem poczętym i jego matką, „Życie Katoli ckie” 9 (1990) nr 7-8, s. 25-37. Mazurkiewicz Piotr, Kościół i demokracja, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2001. Medycyna perinatalna, t. 1, red. Z. Słomko, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekar skich, Warszawa 1985. Meissner Karol, Częstość poronień, „Słowo Powszechne” 12-14IV 1991 nr 85-86. Merton Robert K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tł. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982. Messner Johannes, Das Naturrecht. Handbuch der Gesellschaftsethik, Staatsethik und Wirtschaftsethik, Verlag Duncker Humbolt, Berlin 1984. Metz Johann Baptist, Teologia polityczna, tł. A. Morušek, Wydawnictwo WAM, Kra ków 2000. Meures Franz, Un progetto interdisciplinare di antropologia cristiana, „La Civiltà Cat tolica” 138 (1987) nr 1, s. 222-236. Michel Patrick, Polityka i religia. Wielka przemiana, tł. В. Czarnomska, Zakład Wy dawniczy Nomos, Kraków 2000. Mielec Bogusław, Etyka społeczna, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pa wła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 142-146. Mielec Bogusław, Godność osoby ludzkiej, [w:] Chrześcijanin wobec zagadnień społecz nych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Kra
kowskiej, Kraków 2002, s. 14-19. Mizińska Jadwiga, Polityka jako los, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kra ków 2005, s. 29-45. Mounier Emmanuel, Co to jest personalizm oraz wybór innych prac, Społeczny Insty tut Wydawniczy Znak, Kraków 1960, s. 119-157 (tł. A. Turowiczowa), s. 163-252 (tł. A. Krasiński). Mounier Emmanuel, Manifeste au service du personalisme, Collection Esprit. Fernand Aulier, Editions Montaigne, Paris 1936. Mroczkowski Ireneusz, Współczesne interpretacje prawa naturalnego, [w:] Prawo na turalne. W poszukiwaniu fundamentu jedności europejskiej, red. J. Nagórny, Jerzy Gocko, [Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie], Lublin 2002, s. 45-61. Mróz Mirosław, Człowiek w dynamizmie cnoty. Aktualność aretologii św. Tomasza z Akwinu w świetle pytania o podstawy moralności chrześcijańskiej, Wyższe Semi narium Duchowne, Toruń 2001. Murawski Krzysztof, Państwo i społeczeństwo obywatelskie. Wybrane problemy rozwoju demokracji w Polsce 1989-1997, Wydawnictwo WAM, Kraków 1999. Muszala Andrzej, Sztuczne zapłodnienie, [w:] Encyklopedia bioetyki, red. A. Muszala, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen, Radom 2005, s. 428-435. Nancy Michels, Aborcja - przywrócić życiu sens, Wydawnictwo Credo, Katowice 2005.
354 Polityka pro hornine Nass Elmar, Państwo prawa i państwo socjalne w ujęciu chrześcijańskim, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 146-168. Nasze dziecko, red. J. Kopczyska-Sikorska, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekar skich, Warszawa 1994. Nauka Dwunastu Apostołów (Didache), [w:] Pisma Ojców Kościoła, 1.1, Poznań 1924. Nitecki Piotr, Polityka, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 371-377. Noce Augusto, Cristianità e laicità, Giuffré, Milano 1998. Noszczyk Grzegorz, Państwo, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 340-345. Nowe brzmienie nr 2267 Katechizmu Kościoła Katolickiego, http://ekai.pl/papiez-zmienil-nauczanie-kosciola-na-temat-kary-smierci (20 VI 2018). Nowicki A. Ludwik, Koncepcja człowieka J. Maritaina i Jana Pawła II, [w:] Jacques Ma ritain prekursor soborowego humanizmu. Myśl filozoficzno-teologiczna Jacquesa Maritaina, red. S. Kowalczyk, E. Balawajder, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 33-43. Nowy porządek wolności. Etyka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Euro py, red. C. Bohr, S. Raabe, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Kraków-Warszawa 2007. Nunńer-Winkler Gertrud, Edelstein Wolfgang, Moral im sozialen Kontext - Einlei tung, [w:] Moral im sozialen Kontext, hrsg. von W. Edelstein, G. Nunner-Winkler, Frankfurt am Main
2000, s. 7-31. Ocalić cywilizację - ocalić ludzkie życie, red. W. Morawiec, Wydawnictwo Księży Sercanów Dehon, Kraków 2002. Ojciec Święty Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie, Wydawnictwo AA, Kraków 2009. Okólski Marek, Zapobieganie i przerywanie ciąży w Polsce, „Studia Demograficzne” 1984 nr 2 (76). Orędzie radiowe Jego Świątobliwości Papieża Piusa XII ogłoszone dnia 1 września 1944 roku w piątą rocznicę wybuchu obecnej wojny, Wydawnictwa Dokumentów Nauki Kościoła (F. Mildner and Sons, Herbal Hill), London 1945. Organizacja Narodów Zjednoczonych. General Assembly, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka [Zgromadzenie Ogólne ONZ], Instytut Literacki, Paryż 1974 (Biblioteka „Kultury”. Dokumenty, 42). Ossowska Maria, Ethos rycerski i jego odmiany, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1886. Ossowska Maria, Wzór obywatela w ustroju demokratycznym, Zarząd Główny Towa rzystwa Uniwersytetu Robotniczego, Warszawa 1946. Ostrowicka Beata, Aborcja w świetle filozoficznych koncepcji życia, Instytut Rodziny, Kraków 1992. Otowicz Ryszard, Etyka życia. Biologiczny i teologiczny kontekst problematyki życia po czętego, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998. Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Karta Pracowników Służby Zdro wia, Wydawnictwo Michalineum, Watykan 1995.
Bibliografia 355 Papież Franciszek zmienił paragraf Katechizmu na temat kary śmierci, https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2018-08/reskrypt-karze-smierci-kongregacja-nauki-wiary-katechizm.html (6 I 2021). Paweł VI, List apostolski Octogésima adventens (14 V 1971), [w:] Dokumenty nauki spo łecznej Kościoła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wy dawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 427-448. Paweł VI, Nauczanie społeczne - przemówienia i inne dokumenty. 1974-1975, t. 2, Wy dawnictwo ODiSS, Warszawa 1975. Paweł VI, Orędzie do Konferencji Rozbrojeniowej ONZ, [w:] tenże, Nauczanie społecz ne, przemówienia i inne dokumenty. 1976-1978, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1979, t. 2. Perelman Chaim, Éthique et droit, Université de Bruxelles, Bruxelles 1990. Perelman Chaim, O sprawiedliwości, tłum. W. Bieńkowska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959. Pernoll Martin L., Benson Ralph Criswell, Benson and Pernoil’s handbook of obstetrics gynecology, McGraw-Hill, New York 2001. Piegsa Joachim, Człowiek - istota moralna, t. 3: Prawda i wierność, godność życia ludz kiego, prawo do życia i ochrona życia, płciowość jak dar i zadanie, tł. R. Bigdon, G. Wenzel, Uniwersytet Opolski Wydział Teologiczny, Opole 2000. Pieniążek Antoni, Społeczeństwo i jednostka, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1988. Pieper Josef, Grundformen sozialer Spielregeln, Knecht Verlag, Frankfurt am Main 1962. Pieper Josef, Über die Liebe, Kösel, München 1972. Pius XI, Encyklika Quadragesimo anno (15 V 1931), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1,
red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 67-101. Pius XII, Krucjata społeczna. Przemówienie wigilijne z 1942 r., tł. S. Wyszyński, Włoc ławek 1946. Pius XII, Przemówienie (13 IX 1952), http://www.vatican.va (1 II 2011). Pius XII, Przemówienie wigilijne (24 XII 1942), [w:] Dokumenty nauki społecznej Koś cioła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 181-197. Pius XII, Przemówienie wigilijne (24 XII 1944), http://www.vatican.va (1II 2011). Piwowarski Władysław, Państwo w nauczaniu społecznym Kościoła, [w:] Materiały Studium Nauki Społecznej Kościoła, Ośrodek Studiów i Dokumentacji Katolickiej, Wydział Inicjatyw Społeczno-Katolickich Stowarzyszenia PAX, Warszawa 1983, s. 59-60. Piwowarski Władysław, Podstawowe zasady życia społecznego, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 130-131. Piwowarski Władysław, Społeczne nauczanie Ojca Świętego Jana Pawła II, „Zeszyty Na ukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 27 (1984) nr 1 (105), s. 3-15. Piwowarski Władysław, Zasada pomocniczości, [w:] Słownik katolickiej nauki społecz nej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, War szawa 1993, s. 197-198. Piwowarski Władysław, Zasada solidarności, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 198-199.
356 Polityka pro hornine Piwowarski Władysław, Zasady społeczne w encyklice Jana Pawła II „Laborem exer çons , [w:] Jan Paweł II, „Laborem exerçons”. Powołany do pracy. Tekst i komentarz, red. J. Krucina, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wroc ław 1983, s. 83-105. Płoski Tadeusz, Sprawiedliwość, wojna i pokój w nauczaniu Kościoła katolickiego, „Stu dia Warmińskie” 41-42 (2004-2005), s. 339-364. Podrež Ewa, Etyka i polityka a sens ludzkiej egzystencji (pytania otwarte), [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Naro dowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 69-79. Politykà i aborcja, red. Μ. Chałubiński, Agencja Scholar, Warszawa 1994. Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, Μ. Szylko-Skoczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. Possenti Vittorio, Katolicka nauka społeczna wobec dziedzictwa Oświecenia, tł. Ł. Sku za, S. Pyszka, T. Železnik, Wydawnictwo WAM, Kraków 2000. Possenti Vittorio, Wyzwania demokracji liberalnej, tł. T. Železnik, „Społeczeństwo” 6 (1996) nr 6, s. 436. Posynodalna Adhortacja Apostolska „Christifideles laici” Ojca Świętego Jana Pawła II o powołaniu i misji świeckich w Kościele iw świecie dwadzieścia lat po Soborze Wa tykańskim II, Libreria Editrice Vaticana, Watykan 1988. Promieńska Halina, O trzech funkcjach etyki i ewolucji jej zadań, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Ofi cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 47-59. Przeor-Pastuszak Iwona, Prawa człowieka, [w:] Mała encyklopedia
wiedzy politycznej, red. Μ. Chmaj, W. Sokół, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1997, s. 231-233. Przewodnik po etyce, red. P. Singer, tł. W. J. Bober [i in.], Wydawnictwo Książka i Wie dza, Warszawa 2002. Quellen zum Friedensverstandnis der Katholischen Kirche seit Pius IX, hrsg. von Huber Mader, Herold Verlag, Wien-München 1984. Radziewicz-Winnicki Andrzej, Idea społeczeństwa obywatelskiego a stymulowanie ak tywności, wsparcia i samopomocy w środowisku lokalnym, [w:] Pomoc społeczna praca socjalna. Teoria i praktyka, t. 1, red. K. Marzec-Holka, Wydawnictwo Aka demii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2003, s. 21-35. Rajeckí Robert, Stolica Apostolska wobec rozbrojenia, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1989. Ramsey Paul, The indignity of “death with dignity”, [w:] S. E. Lammers, A. Verhey, On moral medicine. Theological perspectives in medical ethics, William B. Eerdmans Publishing Co., Grand Rapids 1998, s. 209-222. Raport Ministerstwa Zdrowia za rok 2002, www.life.net.pl (19 VI 2006). Ratzinger Joseph, Czas przemian w Europie. Miejsce Kościoła i świata, tł. Μ. Mijalska, Wydawnictwo Μ, Kraków 2001. Ratzinger Joseph, Europa Benedykta w kryzysie kultur, tł. W. Dzieża, Edycja Świętego Pawła, [Częstochowa] 2005. Ratzinger Joseph, Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, tł. S. Czerwik, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2005. Ratzinger Joseph, Wiara - prawda - tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, tł. R. Zajączkowski, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2005. Ratzinger Joseph, Wojna sprawiedliwa, „Niedziela” 2001 nr 47, s. 6.
Bibliografia 357 Rauscher Anton, O wolność i godność człowieka. Jan Paweł II i wiosna Kościoła, [w:] Służba prawdzie, wołności i życiu. Refleksje nad myślą społeczną Jana Pawła II (Im Dienste der Wahrheit, der Freiheit und des Lebens), red. E. Albińska, S. Fel, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2008, s. 119-134. Rawls John, Teoria sprawiedliwości, tł. Μ. Panufnik, A. Romaniuk, PWN, Warszawa 1994. Reardon David C., Strahan Thomas W., Thorp John Μ., Shuping Martha W., Deaths as sociated with abortion compared to childbirth: a review of new and old data and the medical and legal implications, „The Journal of Contemporary Health Law Poli cy” 20 (2004) nr 2, s. 279-327. Robbers Gerhard, Der Rechtsstaat und seine ethischen Grundlagen, Mönchengladbach 1994. Rodziński Adam, Osoba, moralność, kultura, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uni wersytetu Lubelskiego, Lublin 1989. Roos Lothar, Wolność i prawda. Spór o wartości podstawowe etyki politycznej, [w·.] Nowy porządek wolności. Etyka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Europy, red. C. Bohr, S. Raabe, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Kraków-Warszawa 2007, s. 43-54. Rosik Seweryn, Sytuacjonizm etyczny a chrześcijańska roztropność. Studium teologiczno-moralne, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań 1986. Roskin Michael G., Cord Robert L., Medeiros James A., Jones Walter S., Wprowadzenie do nauk politycznych, tl. H. Jankowska, Zysk i S-ka, Poznań 2001. Rousseau Jean-Jacques, Umowa społeczna, tł. A. Peretiatkowicz, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002.
Rousselot Pierre, Huby Joseph, Le Nouveau Testament, [w:] Christus. Manuel d’histoire des religions, réd. J. Huby, G. Beauchesne, Paris 1927. Sadowska-Snarska Cecylia, Społeczne aspekty polityki dochodowej w Polsce, [w:] Czło wiek - etyka - ekonomia, red. R. Horodeński, E. Ozorowski, Wydawnictwo WSE w Białymstoku, Białystok 2001, s. 233-242. Sartre Jean-Paul, Problem bytu i nicości. Egzystencjalizm jest humanizmem, tł. Μ. Ko walska, J. Krajewski, De Agostini, Altaya, Warszawa 2001. Sawicki Dariusz, Moralność a „in vitro”. Ocena etyczna medycznie wspomaganego po częcia człowieka, Głos Katolicki, Łomża 2002. Schmitt Carl, Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa, tł. Μ. Falkowski, Prószyń ski i S-ka, Warszawa 2008. Schmitter Philippe C., Karl Terry L., Czym jest demokracja... i czym nie jest, tł. J. Ło ziński, [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, wybór i oprać. J. Szczupaczyński, t. 1, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1995, s. 28-32. Schooyans Michel, Aborcja a polityka, tł. K. Deryło, Instytut Jana Pawła II Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1991. Seidler Grzegorz Leopold, Przedmarksowska myśl polityczna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985. Sikorski Tadeusz, Wojna, [w:] Słownik teologiczny, red. A. Zuberbier, wyd. II rozszerzo ne, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1998, s. 642-643. Singer Peter, Etyka praktyczna, tł. A. Sagan, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warsza wa 2007.
358 Polityka pro hornine Singer Peter, O życiu i śmierci: Upadek etyki tradycyjnej, tł. A, Alichniewicz, A. Szczęs na, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997. Skorowski Henryk, Moralność społeczna. Wybrane zagadnienia z etyki społecznej, go spodarczej i politycznej, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 1996. Skorowski Henryk, Prawa człowieka, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pa wła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 394-397. Smith Adam, The Wealth of Nations, Edited with an Introduction and Notes by Edwin Cannan, Random House, New York 1994. Sobolewski F. Marek, Podstawy teorii państwa, Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskie go, Kraków 1986 (Skrypty Uczelniane. Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, 549). Sobór Watykański II, Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae (7 XII 1965), [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 410-421. Sobór Watykański II, Dekret Apostolicam actuositatem (18 XI 1965), [w:] Sobór Waty kański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 377-401. Sobór Watykański II, Konstytucja pastoralna Gaudium et spes (7 XII 1965), [w:] So bór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 526-606. Solages Bruno, de, La théologie de la guerre juste, Desclée de Brouwer, Paris 1946 Sorge Bartolomeo, Wykłady z katolickiej nauki społecznej. Od Ewangelii do cywilizacji miłości, tł. Μ. Zaręba, Wydawnictwo WAM, Kraków 2001. Spaemann Robert, Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tł. J. Marecki, Oficyna Na
ukowa, Warszawa 2001. Spaemann Robert, Szczęście a życzliwość. Esej o etyce, tł. J. Merecki, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1997. Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonywania w roku 2001 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 roku, www.life.net.pl (19 VI 2006). Stolica Apostolska a rozbrojenie, „Chrześcijanin w Swiecie” 1978 nr 3-4, s. 225-226. Strom-Gottfried Kim, Ethics in Social Policy: A Primer, McGraw-Hill, New York 2007. Strzeszewski Czesław, Humanizm integralny J. Maritaina a Vaticanum II, [w:] Jacques Maritain prekursor soborowego humanizmu. Myślfilozoficzno-teologiczna Jacquesa Maritaina, red. S. Kowalczyk, E. Balawajder, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 181-190. Strzeszewski Czesław, Katolicka nauka społeczna, Wydawnictwo Katolickiego Uniwer sytetu Lubelskiego, Lublin 2003. Styczeń Tadeusz, Etyka, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, t. 3, Lublin 2002, s. 269-284. Sujka Andrzej, Początekżycialudzkiego i etyka, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 7-8, s. 14-24. Sutor Bernhard, Etyka polityczna. Ujęcie całościowe na gruncie chrześcijańskiej nauki społecznej, tł. A. Marcol, Wydawnictwo Fundacji ATK Kontrast, Warszawa 1994. Symotiuk Stefan, Polityczność limitowana „etyką” czy „kulturą ?, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Ofi cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 61-68. Szarfenberg Ryszard, Definicje, zakres i konteksty polityki społecznej, [w:] Polityka spo łeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, Μ.
Szylko-Skoczny, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 21-36.
Bibliografia 359 Szarfenberg Ryszard, Krytyka i afirmacja polityki społecznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2006. Szawiel Tadeusz, Etos, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 1, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998, s. 202-203. Szeroczyńska Małgorzata, Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie. Studium prawnoporównawcze, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2004. Szkołut Tadeusz, Spór o sens pluralizmu w kulturze i sztuce postmodernistycznej, [w:] Aksjologiczne dylematy epoki współczesnej, red. T. Szkołut, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994, s. 107-128. Szymański Łukasz, In vitro, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2009. Szymczak Wioletta, Znaczenie wartości w tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego, [w:] Społeczeństwoobywatelskie.Modeleteoretyczneipraktykaspołeczna,red.E. Balawajder, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2007, s. 27-45. Ślipko Tadeusz, Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki, Wydawnictwo WAM, Kraków 1994 (W Poszukiwaniu Prawdy, 3). Ślipko Tadeusz, Zarys etyki ogólnej, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002. Ślipko Tadeusz, Zarys etyki szczegółowej, t. 2, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1982. Tomasz z Akwinu, Dysputy problemowe o prawdzie, tł. A. Białek, red. A. Maryniarczyk, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1999. Tomasz z Akwinu, Summa contra gentiles, Torino 1905. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (Summa theologiae), tł. F. W. Bednarski, Lon don 1970. Toso Mario, Dottrina sociale della Chiesa e nuova evangelizzazione, „Aggiornamenti Sociali” 42 (1991), s. 35-45. Tribe H. Laurence, Aborcja: konfrontacja postaw,
tł. Μ. Studzińska. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1994. Troszyński Michał, Położnictwo. Ćwiczenia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warsza wa 2003. Turowski Jan, Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Towarzystwo Naukowe Katoli ckiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994. UNESCO, I diritti dell’uomo, Edizioni di Communità, Milano 1960. Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i wa runkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r. Nr 17, poz. 78). Ustawa z dnia 27 kwietnia 1956 r. o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1956 r. Nr 12, poz. 61). Verpaalen Antoine Pierre, Der Begriff des Gemeinwohls bei Thomas von Aquin. Ein Be itrag zum Problem des Personalismus, F. H. Kerle, Heidelberg, 1954 (Sammlung Politela, 6). Wagner Jan, Cywilizacja miłości, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Pi wowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 32-33. Wald Berthold, Błqd antropologiczny i jego konsekwencje we współczesnej filozofii, [w:] Błąd antropologiczny, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2003, s. 123-138. Waśkiewicz Hanna, Prawo naturalne - prawo czy norma moralna, „Roczniki Filozo ficzne” 17 (1970) z. 2.
360 Polityka pro hornine Waśko Andrzej, Autorytet kulturalny i polityczna poprawność, „Arka” 1994 nr 49 (1). Wdzięczność i nadzieja. Kościół katolicki w Polsce na przełomie tysiącleci, red. A. Koby liński, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2000. Weber Max, Polityka jako zawód i powołanie, tł. P. Engel, Μ. Wander, Niezależna Ofi cyna Wydawnicza, Warszawa 1989. Wiemeyer Joachim, Podatki jako problem etyczno-społeczny, [w:] Katolicka nauka spo łeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Księ garnia św. Jacka, Katowice 2003, s. 178-201. Willke Barbara, Willke Jack, Aborcja: pytania i odpowiedzi, tł. E. i L. Kowalewscy, Wy dawnictwo Stella-Maris, Gdańsk 1990. Willke C. Jack [i in.], Życie czy śmierć. Stare i nowe tajemnice eutanazji, tł. H. Dankiewicz, Human Life International - Europa, Gdańsk 2000. Witek Jadwiga, Żmigrodzki Zbigniew, „Polityczna poprawność” w III Rzeczypospolitej, PWE Polwen, Radom 2003. Wojtyła Karol Jan Paweł II, Nauczanie społeczne Kościoła integralną częścią Jego misji, Fundacja Jana Pawła II Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu, Rzym 1996. Wojtyła Karol, Miłość i odpowiedzialność: studium etyczne, Wydawnictwo Znak, Kra ków 1962. Wróbel Józef, Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycz nych, Wydawnictwo Księży Sercanów, Kraków 1999. Zabielski Józef, Dobra materialne w rozwoju osoby i wspólnoty ludzkiej, [w:] Człowiek etyka - ekonomia, red. R. Horodeński, E. Ozorowski, Wydawnictwo WSE w Bia łymstoku, Białystok 2001, s. 39-57. Zacher Lech W., Transformacje społeczeństw od informacji do wiedzy, C. H.
Beck, War szawa 2007. Zadroga Adam, Podatki z perspektywy katolickiej nauki społecznej, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 16 (2013), s. 159-169 Zdrowie rodziny, red. K. Bożkowa, A. Sito, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekar skich, Warszawa 1983. Zielińska Eleonora, Ciąży przerywanie, [w:] Wielka encyklopedia PWN, t. 6, Wydawni ctwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, s. 33. Zuziak Władysław, Dlaczego płacić podatki?, [w:] Chrześcijanin wobec zagadnień spo łecznych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2002, s. 118-127. Zwoliński Andrzej, Dylematy demokracji?, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010. Zwoliński Andrzej, Państwo a Europa, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2001. Zwoliński Andrzej, Wojna. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003. Železnik Tadeusz, Sprawiedliwość, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Pi wowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 171-172.
|
| adam_txt |
Table of Contents Preface 1. . 5 Society, Morality, Politics . 15 1.1. Man and Society . 1.1.1. The Human Person and Its Dignity . 1.1.2. Man in Society . 15 15 22 1.1.3. The Category of the Common Good . 1.1.4. Helpfulness and Solidarity . 27 33 1.2. Morality as the Liberation of Good . 1.2.1. Post-Modernity and Morality . 38 39 1.2.2. Moral Awareness . 50 1.2.3. The Moral Natural Law . 57 1.2.4. The Ten Commandments . 1.2.5. Ethics as a Theory of Moral Action . 59 61 1.3. The Ethical Dimension of Politics . 1.3.1. Concerning the Understanding of Politics . 65 65 1.3.2. Principles, Values, and Virtues . 70 1.3.2.1. The Moral and Political
Virtue of Prudence . 1.3.2.2. Freedom and Its Affirmation. 71 75 1.3.2.2.1. The Pros and Cons of the Affirmation of Freedom. 77 1.3.2.2.2. 1.3.2.2.3. Personal Freedom . Freedom of the Christian . 82 84 1.3.2.2.4. Political Freedom . 86 .Յ.2.Յ. Righteousness and Its Perception . 89 89 93 1 1.3.2.3.1. The Understanding of Righteousness . 1.3.2.3.2. The Contemporary Image of Righteousness . 1.3.2.3.3. Social and Political Righteousness. 1.3.2.3.4. Morally Just Politics 97 . 100
1.3.2.4. Love in Politics . 103 1 .3.2.4.1. The Mystery of Human Love . 103 1 .Յ.2.4.2. Social Love . 105 1.3.2.5. Truth in Politics . 109 . 112 1.3.2.6. Catholic Social Personalism 1.3.2.7. The Personalistic Socio-Political Order.119 1.3.3. The Ethics of Political Life . 123 1.3.3.1. The Discourse on the Need for “Human” Politics . 124 1.3.3.2. What Is the Ethics of Politics? . 129 2. The Moral Idea of the State . 135 2.1. Theocratic Interpretations . 135 2.2. Machiavellianism . 138 2.3. Franz Oppenheimer’s Ideological Conception . 140 2.4. The Concept of the Social Contract .142 2.5. In the Shadow of the Socialist Ideology . 147 2.6. The Christian Perspective . 149 2.6.1. The City of God
. 149 2.6.2. Aquinas’ Paradigm . 152 2.6.3. Contemporary Interpretations.157 2.7. The State as an Institution and Community. 162 2.8. The Moral Dimension of State Authority. 163 2.8.1. The Meaning of Authority in the State . 163 2.8.2. The Tasks of State Authority .165 2.8.3. State Law and the Morality of Citizens. 166 2.9. The Problem of the Political Order in the State . . 167 3. The Democratic Constitutional State . 173 3.1. Democracy. 174 3.1.1. The Propaedeutics of Democracy. 174 3.1.2. The Axiological Aspect . 180 3.1.3. The Ethical Ideal of Democracy.184 3.2. Between Liberalism and Collectivism . 189 3.3. In Light of Personalism . 191 3.4.
Democracy and Human Rights . 195 3.5. Democracy and the Rule of Law . 201 3.6. The Democratic Welfare State . 203 3.7. The Democratic Free State . 210 3.8. The Problem of Procedural Democracy .214 3.9. Mature democracy in practice. 216
4. The Practical Implementation of the Common Good . 219 4.1. The Duty to Pay Taxes . 222 4.1.1. Natural and Biblical Justification . 222 4.1.2. The Problem of the Level of the Tax Burden . 224 4.1.3. The Requirements of a Just Tax . . 226 4.1.4. The Principles of Just Taxation . 228 4.1.5. A Progressive or Flat Tax? .230 4.2. The Legal Protection of Human Life .232 4.2.1. The Status of the Human. Embryo . 233 4.2.2. The Question of the Legality of Abortion . 237 4.2.3. The Consequences of Abortion.244 4.2.4. The “Anti-Abortion” Law in Poland . 247 4.2.5. The Catholic Church and Abortion . 251 4.2.6. The Question of In Vitro Fertilization . 260 4.2.7. The Church's Teaching on In Vitro Fertilization . 266 4.2.8. The Perspective of Euthanasia . 270 4.2.9. The Voice of the Church on the Topic of
Euthanasia . 280 4.3. The Moral Aspect of the Problem of War . 286 4.3.1. The Concept of Just War .287 4.3.2. The Duty to Prevent War. 291 4.3.3. The Logic of Necessary Defense. 293 4.3.4. The Option for Peace . 298 4.3.5. Can War Ever Be Ethically Justified? . 299 4.4. Controversies Concerning the Death Penalty . 304 4.4.1. Supporters and Opponents .305 4.4.2. Hoffner’s Philosophical Theses . 308 4.4.3. The Position of the Catholic Church . 310 4.5. The Mystery of the Human Face . 318 5. Conducting Politics in a "Christian” Way . 321 5.1. The Ethics of Political Action . 321 5.2. The Presence of Christians in Politics.323 5.3. The Directives of Political Engagement . 331 5.4. The Postulate for a Common Ethos
. 334 Conclusion . 339 Bibliography .343
Spis treści Wprowadzenie . 5 1. Społeczeństwo - moralność - polityka . 15 1.1. Człowiek a społeczeństwo. 1.1.1. Osoba ludzka i jej godność . 15 15 1.1.2. Człowiek w społeczeństwie . 22 1.1.3. Kategoria dobra wspólnego . 1.1.4. Pomocniczość i solidarność . 27 33 1.2. Moralność jako wyzwalanie dobra . 38 1.2.1. Ponowoczesność a moralność . 39 1.2.2. Świadomość moralna . 50 1.2.3. Moralne prawo naturalne . 57 1.2.4. Dekalog. '. 1.2.5. Etyka jako teoria postępowania moralnego . 59 61 1.3. Etyczny wymiar polityki . 1.3.1. Wokół rozumienia polityki . 65 65 1.3.2. Pryncypia, wartości i cnoty
. 1.3.2.1. Moralna i polityczna cnota roztropności . 70 71 1.3.2.2. Wolność i jej afirmacja. 1.3.2.2.1. Blaski i cienie afirmacji wolności . 75 77 1.3.2.2.2. Wolność osobowa . 1.3.2.2.3. Wolność chrześcijanina . 82 84 1.3.2.2.4. Wolność polityczna . 86 . 89 Rozumienie sprawiedliwości . 89 Współczesny wizerunek sprawiedliwości . 93 Sprawiedliwość społeczna i polityczna . 97 Polityka moralnie sprawiedliwa . 100 1.3.2.3. Sprawiedliwość i jej postrzeganie 1.3.2.3.1. 1.3.2.3.2. 1.3.2.3.3. 1.3.2.3.4.
1.3.2.4. Miłość w polityce . 103 1.3.2.4.1. Misterium ludzkiej miłości . 103 1.3.2.4.2. Miłość społeczna .105 1.3.2.5. Prawda w polityce . 109 1.3.2.6. Katolicki personalizm społeczny . 112 ■ 1.Յ.2.7. Personalistyczny ład społeczno-polityczny . 119 1.3.3. Etyka życia politycznego . 123 1.3.3.1. Dyskurs o potrzebie „ludzkiej” polityki . 124 1.3.3.2. Czym jest etyka polityki? . 129 2. Moralna idea państwa . 135 2.1. Interpretacje teokratyczne . 135 2.2. Makiawelizm .138 2.3. Ideologiczne ujęcie Franza Oppenheimera .140 2.4. Koncepcja umowy społecznej . 142 2.5. W cieniu ideologii socjalizmu . 147 2.6. Perspektywa chrześcijańska 2.6.1. O państwie Bożym . 148
. 149 2.6.2. Paradygmat Akwinaty . 152 2.6.3. Interpretacje współczesne . 157 2.7. Państwo jako instytucja i wspólnota . 161 2.8. Moralny wymiar władzy państwowej . 163 2.8.1. Sens władzy w państwie . 163 2.8.2. Zadania władzy państwowej . 165 2.8.3. Prawo państwowe a moralność obywateli . 166 2.9. Problem ładu politycznego w państwie . 3. Demokratyczne państwo konstytucyjne .173 167 3.1. Demokracja . 174 3.1.1. Propedeutyka demokracji . 174 3.1.2. Aspekt aksjologiczny .180 3.1.3. Etyczny ideał demokracji . 3.2. Między liberalizmem a kolektywizmem 184 . 189 3.3. W świetle personalizmu . 191 3.4. Demokracja a prawa człowieka
. 195 3.5. Demokratyczne państwo prawa .201 3.6. Demokratyczne państwo socjalne 3.7. . 203 Demokratyczne państwo wolnościowe . 210 3.8. Problem demokracji proceduralnej . 214 3.9. Dojrzała demokracja w praktyce .216
4. Praktyczna realizacja dobra wspólnego . 219 4.1. Kwestia obowiązku podatkowego . 222 4.1.1. Uzasadnienie naturalne i biblijne . 222 4.1.2. Problem wysokości obciążenia podatkowego . 224 4.1.3. Warunki podatku sprawiedliwego .226 4.1.4. Zasady sprawiedliwego opodatkowania . 228 4.1.5. Podatek progresywny czy liniowy? .230 4.2. Prawna ochrona ludzkiego życia . 232 4.2.1. Status ludzkiego embrionu . 233 4.2.2. Kwestia legalizacji aborcji . 237 4.2.3. Konsekwencje aborcji . 244 4.2.4. Ustawa „antyaborcyjna” w Polsce . 247 4.2.5. Kościół katolicki wobec aborcji . 251 4.2.6. Kwestia zapłodnienia in vitro . 260 4.2.7. Nauczanie kościelne o in vitro . 266 4.2.8. Perspektywa eutanazji . 270 4.2.9. Głos Kościoła w
sprawie eutanazji .280 4.3. Problem wojny w aspekcie moralnym . 286 4.3.1. Koncepcja wojny sprawiedliwej .287 4.3.2. Obowiązek zapobiegania wojnie . 291 4.3.3. Logika obrony koniecznej . 293 4.3.4. Opcja na rzecz pokoju . 298 4.3.5. Czy istnieje wojna etycznie usprawiedliwiona? . 299 4.4. Kontrowersje wokół kary śmierci 4.4.1. . 304 Przeciwnicy i zwolennicy . 305 4.4.2. Filozoficzne tezy Hóffnera . 308 4.4.3. Stanowisko Kościoła katolickiego . 310 4.5. Misterium ludzkiej twarzy . 318 5. Polityka uprawiana „po chrześcijańsku” . 321 5.1. Etyka działania politycznego . 321 5.2. Obecność chrześcijan w polityce . 323 5.3. Dyrektywy zaangażowania politycznego .331 5.4. Postulat wspólnego etosu
. 334 Zakończenie .339 Bibliografia . 343
Bibliografia Aborcja w ujęciu prawa, medycyny i psychologii. Materiały z konferencji naukowej 10-11 grudnia 2004, red. D. Franków, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2005. Aborcja: przyczyny, następstwa, terapia, red. B. Chazan, W. Simon, tł. referatów obco języcznych: A. Jankowiak, Z. Karpiński, Wydawnictwo Wektory, Wrocław 2009. Adhortacja apostolska „Evangelii nuntiandi” Papieża Pawła VI o ewangelizacji w świę cie współczesnym, TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 2001. Adhortacja apostolska „Familiáris consortia” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, kapłanów i wiernych całego Kościoła katolickiego o zadaniach rodziny chrześci jańskiej w świecie współczesnym, Wydział Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej w Krakowie, Kraków 1982. Andryszczak Piotr, Dobro wspólne. Zasada pomocniczości, [w:] Chrześcijanin wobec za gadnień społecznych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archi diecezji Krakowskiej, Kraków 2002, s. 27-36. Antoszewski Andrzej, Prawa i wolności obywatelskie, [w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Agencja Wydawniczo-Reklamowa ATLA 2, Wrocław 1995, s. 305-306. Anzenbacher Arno, Co oznacza „godność człowieka”?, tł. Μ. Miś, [w:] Horyzonty wycho wania w czasie przemian, red. W. Pasierbek, Μ. Gródecka, Wyższa Szkoła Filozo ficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009, s. 137-152. Aufbau und Entfaltung des gessellschaftlichen Lebens - Soziale Summa Pius XII, red. A. Utz, J. Groner, t. 1-2, Freiburg 1954; t. 3, Freiburg 1961. Augustyn św., O państwie Bożym. Przeciw poganom,
Wydawnictwo PAX, Warszawa 1977, t. 1-2. Augustyn św., Państwo Boże [De civitate Dei), [w:] Pisma Ojców Kościoła, red. J. Saj dak, t. 11 (ks. І-ѴП), Poznań 1930; t. 12 (ks. ѴІП-ХІѴ), Poznań 1934; t. 13 (ks. XV-XXII), Poznań 1937. Aumônier Nicolas, Beignier Bernard, Letellier Philippe, Eutanazja, tł. E. Burska, Insty tut Wydawniczy Pax, Warszawa 2003. Bajda Jerzy, „Humanae vitae”. Apel do władz publicznych, „Nasz Dziennik” 2008 nr 180 (3197). Bartnik Czesław, Wprowadzenie do teologii społeczno-politycznej, Standruk, Lublin 2006.
344 Polityka pro hornine Bartoszek Antoni, Opieka paliatywna jako alternatywa dla eutanazji, [w:] Eutanazja w dyskusji, red. P. Morciniec, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uni wersytetu Opolskiego, Opole 2001, s. 151-154. Bartyzel Jacek, Tolerancja, [w:] Encyklopedia „Białych Plam", 1.17, Polskie Towarzystwo Encyklopedyczne Polwen, Radom 2006, s. 158-164. Bauman Zygmunt, Etyka ponowoczesna, tl. J. Bauman, J. Tokarska-Bakir, Wydawni ctwo Naukowe PWN, Warszawa 1996. Beck Ulrich, Die Sozialmoral des eigenen Lebens. Ein Essay, [w:] Das Moralische in der Soziologie, hrsg. von G. Lüschen, Opladen-Wiesbaden 1998, s. 87-91. Beck Ulrich, Ponowne odkrycie polityki: przyczynek do teorii modernizacji refleksyjnej, [w:] Ulrich Beck, Anthony Giddens, Scott Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, tl. J. Konieczny, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 11-78. Beck Ulrich, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, tł. S. Cieśla, Wy dawnictwo Scholar, Warszawa 2002. Beck Ulrich, W szponach ryzyka (rozmowa z Jackiem Żakowskim), „Polityka” (dodatek „Niezbędnik Inteligenta”) 25 VI 2005 nr 25 (2509), s. 6. Benedykt XVI, Przemówienie do uczestników zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii „Pro Vita” i Międzynarodowego Kongresu na temat: „Embrion ludzki w okresie przedimplantacyjnym” (27 lutego 2006), „L’Osservatore Romano” wyda nie polskie 2006 nr 6-7, s. 55-56. Berger Peter L., Etyka społeczna w świecie postsocjalistycznym, tł. J. J. Franczak, A. Ko wal, „First Things. Edycja Polska” 2008 nr 6, s.
26-33. Berger Peter L., Między relatywizmem a fundamentalizmem, tł. R. Lewandowski, „W Drodze” 2007 nr 9, s. 4-20. Berlin Isaiah, Cztery eseje o wolności, tł. D. Grinberg [i in.], Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2000. Bielańska-Osuchowska Zofia, Jak zaczyna się życie człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994. Biesaga Tadeusz, Bioetyka utylitarystyczna Zbigniewa Szawarskiego, [w:] Bioetyka pol ska, red. T. Biesaga, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 2004, s. 145-164. Biesaga Tadeusz, Eutanazja - śmierć godna czy niegodna?, „Medycyna Praktyczna” 2005 nr 4. Biesaga Tadeusz, Personalizm wobec kolektywizmu i indywidualizmu, [w:] Chrześcija nin wobec zagadnień społecznych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisła wa BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2002, s. 20-26. Biesaga Tadeusz, Pojęcie osoby a zasada jakości życia we współczesnej bioetyce, [w:] Oca lić cywilizację - ocalić ludzkie życie, red. Z. Morawiec, Wydawnictwo Księży Sercanów Dehon, Kraków 2002, s. 53-63. Biskupi przestrzegają polityków, „Gość Niedzielny” 24 X 2010 nr 42. Bołoz Wojciech, Etyka chrześcijańska wobec problemów końca życia, [w:] Między życiem a śmiercią: uzależnienia, eutanazja, sytuacje graniczne, red. W. Bołoz, Μ. Ryś, Wy dawnictwo UKSW, Warszawa 2002, s. 122-134. Borowik Zbigniew, O etyce życia politycznego, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 2, s. 11-20. Borutka Tadeusz, Zasady życia społecznego, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 597-602.
Bibliografia 345 Bourbon-Busset Jacques de, Tak powiedziane życiu, tł. A. Szymanowski, Instytut Wy dawniczy PAX, Warszawa 1977. Brezinka Wolfgang, Wychowywać dzisiaj. Zarys problematyki, tł. H. Machoń, Wydaw nictwo WAM, Kraków 2007. Budzyńska Ewa, A/rodzinne ramy życia rodzinnego. Refleksje socjologa nad wartością rodziny, [w:] W poszukiwaniu sensu. O religii, moralności i społeczeństwie. Księga Pamiątkowa Ad sapientiam cordis dedykowana Księdzu Profesorowi Januszowi Ma riańskiemu na 70-lecie urodzin, red. J. Baniak, Zakład Wydawniczy Nomos, Kra ków 2010, s. 425-441. Casini Carlo, Państwo prawa, tł. K. Borowczyk, T. Styczeń, „Ethos” 1993 nr 2-3, s. 133. Casini Carlo, Pięć dowodów na istnienie człowieka, tł. R. Zajączkowski, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007. Chénon Émile, Le rôle social de l’Église, Paris 1924. Chmielewski Adam, Polityka i etyka Alasdaira Maclntyre'a, [w:] A. MacIntyre, Etyka i polityka, tł. A. Chmielewski, P. Machura, Ł. Nysler, K. Liszka, D. Drałus, J. Nalichowski, A. Orzechowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 7-40. Chryssides D. George, Kaler H. John, Wprowadzenie do etyki biznesu, tł. H. Simbierowicz, Z. Wiankowska-Ładyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Chudy Wojciech, Osoba ludzka w społeczeństwie, [w:] Katolicka nauka społeczna. Pod stawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księ garnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 31-56. Codex Iuris Canonici. Kodeks prawa kanonicznego, Pallottinum, [Poznań] 1984. Compagnoni Francesco, Diritti dell’uomo, [w:] Nuovo dizionario di teologia morale, red. F.
Compagnoni, G. Piana, S. Privitera, Edizioni Paoline, Cinisello Balsamo (Milano) 1990, s. 218-112. Compagnoni Francesco, Prawa człowieka. Geneza, historia i zaangażowanie chrześci jańskie, tł. S. Bielański, Wydawnictwo WAM ֊ Księża Jezuici, Kraków 2000. Conferenza Episcopale Italiana, Evangelizzazione e testimonianza della carità (8 XII 1990), http://www.chiesacattolica.it (12 II 2011). Czachorowski Marek, Eutanazja, [w:] Encyklopedia „Białych Plam”, t. 5, Polskie Wy dawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2001, s. 313-320. Czajowski Jacek, Człowiek w nauce Jana Pawła II, Dom Polski Jana Pawła II, Rzym 1983. Czakon Tomasz, Etyka i polityka. Między moralizatorstwem a nihilizmem, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Naro dowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 93-97. Czarnecki Paweł, Dylematy etyczne współczesności, Wydawnictwo Difin, [Warszawa 2008]. Dahl Rober Alan, Demokracja i jej krytycy, tł. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Znak, Fundacja Batorego, Kraków-Warszawa 1995. De Bertolis Ottavio, Prawa i wolność: wieloznaczność i perspektywy, tł. J. Zychowicz, [w:] Horyzonty wychowania w czasie przemian, red. W. Pasierbek, Μ. Gródecka, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kra ków 2009, s. 524-539. Delson Chantal, Godność osoby ludzkiej a polityczna poprawność, tł. U. Paprocka-Piotrowska, [w:] Europa wspólnych wartości. Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu
346 Polityka pro hornine zjednoczonej Europy, red. S. Zięba, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersy tetu Lubelskiego, Lublin 2004, s. 177-182. Denzinger Heinrich, Enchiridion symbolorum, definitionani et declarationum de rebus fidei et morum, red. P. Hiinermann, Freiburg im Breisgau 1991. Diamond Larry, Is the Third Wale Over?, „Journal of Democracy” 7 (1966) nr 3. Drożdż Alojzy, Współczesne modele etyczne, „Studia Catholica Podoliae” 1 (2002) nr 1, s. 413-430. Dylus Aniela, Chrześcijańska etyka społeczna w Polsce w kontekście zmiany systemowej. Inspiracje Jana Pawła II. Wybrane zagadnienia, [w.] Nowy porządek wolności. Ety ka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Europy, red. C. Bohr, S. Raa be, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Kraków-Warszawa 2007, s. 141-159. Dylus Aniela, Polityka w perspektywie etycznej i religijnej, Wydawnictwo UKSW, War szawa 2016. Dzierżanowska-Peszko Joanna, Aborcja: przyczyny i konsekwencje, Redakcja Wydaw nictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2005 (Człowiek, Społeczeństwo, Rodzina). Dziubka Kazimierz, Społeczeństwo obywatelskie, [w:] Leksykon politologii, red. A. An toszewski, R. Herbut, Agencja Wydawniczo-Reklamowa ATLA 2, Wrocław 1995, s. 373-375. Eckmann Augustyn, Przebóstwienie człowieka w pismach wczesnochrześcijańskich, To warzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin [2003]. Eliade Milcia, Traktat o historii religii, tł. J. Wierusz Kowalski, wstęp L. Kołakowski, posłowie S. Tokarski; wyd. 2, Wydawnictwo Opus, Łódź 1993.
Encyklika „Centesimas annus” Ojca Świętego Jana Pawła II do Czcigodnych Braci w episkopacie, do kapłanów i rodzin zakonnych, do wiernych Kościoła Katolickiego i wszystkich ludzi dobrej woli w setną rocznicę encykliki „Rerum novarum”, Wydaw nictwo Duszpasterstwa Rolników, Włocławek 1991. Encyklika „Deus caritas est” Ojca Świętego Benedykta XVI do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich o miłości chrześcijańskiej, Libreria Editrice Vaticana, [Watykan] 2005. Encyklika „Evangelium vitae” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, do kapłanów i diakonów, do zakonników i zakonnic, do katolików świeckich oraz do wszystkich ludzi dobrej woli o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego, Liberia Editrice Va ticana, Watykan 1995. Encyklika „Fides et ratio” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów Kościoła Katolickie go o relacjach między wiarą a rozumem, Liberia Editrice Vaticana, Watykan 1998. Encyklika „Sollicitude rei socialis” Ojca Świętego Jana Pawła II skierowana do biskupów, kapłanów, rodzin zakonnych, synów i córek Kościoła oraz wszystkich ludzi dobrej woli z okazji dwudziestej rocznicy ogłoszenia „Populorum progressio”, Libreria Edi trice Vaticana, Watykan 1987. Encyklika „Veritatis splendor” Ojca Świętego Jana Pawła II do wszystkich biskupów Koś cioła katolickiego o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła, Pallottinum, Poznań 1993. Encyklika Papieża Pawła VI„Humanae vitae” o zasadach moralnych w dziedzinie prze kazywania życia ludzkiego, Wydawnictwo: KMW KPPW, Kraków 1968. Encykliki Ojca Świętego
Jana Pawła II, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
Bibliografia 347 Ermecke Gustav, Beiträge zur Christlichen Gesellschaftslehre, Bonifacius-Druckerei, Pa derborn 1977. Etyka i polityka, red. D. Prabucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Na rodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005. Etyka i polityka, red. E. Μ. Marciniak, T. Mołdawa, K. A. Wojtaszczyk, Oficyna Wy dawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2001. Etyka w polityce, red. G. Skąpsza, Universitas, Kraków 1996. Filipowicz Artur, Biopolityka: „biologia polityki" czy „polityka życia biologicznego", „Studia Bobolanum” 2 (2010), s. 111-122. Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium (24 XI 2013), Wydawnictwo Μ, Kraków [2013]. Franciszek, Encyklika Fratelli tutti (3 X 2020), Pallottinum, Poznań 2020. Franciszek, Encyklika Laudato si’ (24 V 2015), Wydawnictwo TUM, Wrocław 2015. Franciszek, Posynodalna Adhortacja apostolska Amoris laetitia (19 III 2016), Wydaw nictwo Μ, Kraków 2016. Furger Franz, Christ und Gesellschaft. Elemente zu einer christichen Sozialethik, Imba-Verlag, Freiburg im Breisgau 1978 Galarowicz Jan, Człowiek jest osobą: podstawy antropologiifilozoficznej Karola Wojtyły, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2000. Giddens Anthony, Nowoczesność i tożsamość, „ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowo czesności, tł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. Giddens Anthony, Ryzyko, zaufanie, refleksyjność, [w:] Ulrich Beck, Anthony Giddens, Scott Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku spo łecznym nowoczesności, tł. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 235-252. Giers Joachim, Soziale
Verkündigung und soziales Ethos. Hundert Jahre kirchliche So zialverkündigung, Don-Bosco-Verlag, München 1993. Girard René, Walka papieża z relatywizmem, „Dziennik” 2009 nr 62 (dodatek „Euro pa” nr 10), s. 13-14. Gissler Mika, Berg Cynthia, Bouvier-Colle Marie-Hélène, Buekens Pierre, Methods for identifying pregnancy-associated deaths: population-based data from Finland 1987-2000, „Paediatric and Perinatal Epidemiology” 18 (2004) nr 6, s. 448-455, https://doi.Org/10.llll/j.1365-3016.2004.00591.x. Gissler Mika, Hemminki Elina, Lönnqvist Jouko, Suicides after pregnancy in Finland, 1987-94: register linkage study, BMJ 313 (1996) nr 7070, s. 1431-1434, https://doi. org/10.1136/bmj.313.7070.1431. Gocko Jerzy, Nauka społeczna Kościoła w poszukiwaniu własnej tożsamości, Towarzy stwo Naukowe Franciszka Salezego, Warszawa 2013. Gorczyca Jakub, Prawda o naturze i rozum etyczny. Nad encykliką „Veritatis splen dor", [w:] Katolicka nauka społeczna wobec problemów współczesnego świata, red. T. Homa, Μ. Majczyna, A. Porębski, Wydawnictwo WAM, Kraków 1995, s. 13-24. Grabowska Mirosława, Szawiel Tadeusz, Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Wy dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. Grünberg Karol, Adolf Hitler. Biografia, Książka i Wiedza, Warszawa 1996. Gulczyński Mariusz, Nauka o polityce. Podręcznik akademicki, Druktur, Warszawa 2Ó07.
348 Polityka pro hornine Hałaczek Bernard, Ostrowska Krystyna, Höpflinger François, Dlaczego aborcja, Wy dawnictwo ATK, Warszawa 1994. Hartman Jan, Polityka a moralność, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kra ków 2005, s. 83-91. Heinen Jacqueline, Matuchniak-Krasuska Anna, Aborcja w Polsce. Kwadratura koła, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, Warszawa 1995. Herr Theodor, Wprowadzenie do katolickiej nauki społecznej, tł. A. Morušek, Wydaw nictwo WAM, Kraków 1999. Hobbes Thomas, Lewiatan, tł. C. Znamierowski, B. Stanosz, Fundacja Aletheia, War szawa 2005. Höffner Joseph, Chrześcijańska nauka społeczna, tł. S. Pyszka, Wydawnictwo Apostol stwa Modlitwy - Księża Jezuici, Kraków [1999]. Holmes Stephen, Anatomia antyliberalizmu, tł. J. Szacki, Społeczny Instytut Wydawni czy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków-Warszawa 1998. Hołówka Jacek, Etyka w działaniu, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001 Homburg Stefan, Allgemeine Steuerlehre, Verlag Vahlen Franz GmbH, München 2015. Hook Sidney, Rządy za zgodą rządzonych, [w:] Demokracja a ideał społeczny. Wybór pism, oprać. J. Ostaszewski, Ośrodek Wydawniczy Szkoły Nauk Politycznych i Spo łecznych, Londyn 1967, s. 21-33. In vitro, http://www.pro-life.pl (22 XI2010). Jacques Maritain prekursor soborowego humanizmu. Myśl filozoficzno-teologiczna Jacquesa Maritaina, red. S. Kowalczyk, E. Balawajder, Redakcja Wydawnictw Katoli ckiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1992. Jan Paweł II, „Laborem exercens”. Powołany do pracy. Tekst i komentarz, red.
J. Krucina, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1983. Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens (14 IX 1981), [w:] Dokumenty nauki społecz nej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wy dawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 195-242. Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis (4 III 1979), [w:] Dokumenty nauki społecz nej Kościoła, cz. 2, red. Μ· Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 21-61. Jan Paweł II, List apostolski Novo millennio ineunte (612001), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie 2001 որ 2, s. 4-23. Jan Paweł II, Orędzie na XIV Światowy Dzień Pokoju Chcesz służyć sprawie pokoju szanuj wolność!, [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 171-180. Jan Paweł II, Orędzie na XXII Światowy Dzień Pokoju Poszanowanie mniejszości wa runkiem pokoju (8 XII 1988), http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Jan Paweł II, Pokój - dar Boga powierzony ludziom. Orędzie na XV Światowy Dzień Pokoju 1982, [w:] Orędzia na Światowy Dzień Pokoju papieży Pawła VI i Jana Pa wła II (1.01.1968-1.01.1983), Ośrodek Studiów i Dokumentacji Katolickiej, War szawa 1983. Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei. Jan Paweł II odpowiada na pytania Vittoria Messoriego, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lub lin 1994.
Bibliografia 349 Jan Paweł II, Przemówienie do grupy biskupów USA w czasie wizyty ad limina (2 X 1998), http://www.vatican.va/ (3 II 2011). Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu nt. Terapie podtrzymujące życie a stany wegetatywne: postępy nauki i dylematy etyczne (20 III 2004), http://www.vatican.va (3 II2011). Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury. W siedzibie UNESCO w Paryżu 2 VI 1980, [w:] tenże, Nauczanie społeczne 1980, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1984. Jan XXIII, Encyklika Mater et magistra (15 V 1961), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 219-268. Jan XXIII, Encyklika Pacem in terris (11 IV 1963), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 269-303. Jaroń Józef, Z etyką na Ty. Od egipskiego Ptahhotepa do Karola Wojtyły, Wydawnictwo Dajas, Łódź 1995. Jobiin Joseph, Eglise et la guerre, Desclée de Brouwer, Paris 1988. Jonas Hans, Das Prinzip Verantwortung: Versuch einer Ethik für die technologische Zi vilisation, Insel-Verlag, Frankfurt am Main 1979. Jurek Marek, Religia a życie publiczne. W poszukiwaniu duchowego i moralnego fun damentu demokracji, [w:] Wdzięczność i nadzieja. Kościół katolicki w Polsce na przełomie tysiącleci, red. A. Kobyliński, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2000, s. 117-130. Juros Helmut, Polityka a etyka, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 11-12, s.
21-24. Katechizm Kościoła katolickiego, Pallottinum, Poznań 1994. Katechizm Kościoła katolickiego, II wydanie poprawione, Pallottinum, [Poznań] 2002. Kaufmann Franz-Xaver, Religion und Modernität. Sozialvissenschaftliche Perspektiven, Verlag Mohr, Tübingen 1989. Kawecki Witold, Kultura polityczna jako wprowadzanie wartości do polityki, „Homo Dei” 79 (2010) nr 1 (294), s. 36-48. Kimia Piotr, Etyka przekonań jako etyka polityczna, [w:] Etyka i polityka, red. D. Prabu cka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawni cza Impuls, Kraków 2005, s. 121-128. Klose Alfred, Chrześcijaństwo i ład społeczny, tł. Z. Kowalska, Wydawnictwo Nauko we PAT, Kraków 2003. Klose Alfred, Katolicka nauka społeczna w zarysie, tł. Z. Kowalska, Wydawnictwo Die cezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 1995. Klose Alfred, Odpowiedzialność społeczna dzisiaj, tł. Z. Kowalska, Wydawnictwo Na ukowe PAT, Kraków 1999. Kojder Andrzej, Spojrzenie na przemiany ustrojowe w Polsce w latach 1989-1997, [w:] Imponderabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji, red. P. Sztompka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s. 3-32. Kondziela Joachim, Filozofia społeczna. Zagadnienia wybrane, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 1972. Kondziela Joachim, Sposoby pojmowania polityki, „Colloquim Salutis” 17 (1985), s. 85-86.
350 Polityka pro hornine Konferencja Episkopatu Włoch, Deklaracja Stato sociale ed educazione alla società (11 V 1995), [w:] http://www.vatican.va/ (3 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o eutanazji Iura et bona (5 V 1980), [w:] http:// ekai.pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja De abortu procurato (18 XI1974), [w:] http://ekai. pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Dignitas personae (12 XII 2008), [w:] http://ekai. pl/biblioteka/dokumenty/ (12 II 2011). Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis conscientia (22 III 1986), [w:] Doku menty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 369-410. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis nuntius (6 VIII 1984), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Re dakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 347-368. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania. Odpowiedzi na niektóre aktualne zagadnienia, Drukarnia Watykańska „Poliglotta”, Watykan 1987. Kongregacja Nauki Wiary, Nota doktrynalna o niektórych aspektach działalności i po stępowaniu katolików w życiu politycznym (24 XI 2002), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie 2003 nr 2, s. 49-54. Kongregacja Nauki Wiary, Odpowiedzi na pytania dotyczące sztucznego odżywiania i nawadniania (1 VIII 2007), „Gość Niedzielny” 23 IX 2007
nr 38. Kongregacja Wychowania Katolickiego, Nauczanie społeczne Kościoła w skrócie, Wy dawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1992. Kongregacja Wychowania Katolickiego, Wskazania dotyczące studiów i nauczania dok tryny społecznej Kościoła w ramach formacji kapłańskiej (30 XII 1988), „Życie Ka tolickie” 9 (1990) nr 1, s. 104-151. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.; Dz.U. z 2001 r. Nr 28, poz. 319; Dz.U. z 2006 r. Nr 200, poz. 1471; Dz.U. z 2009 r. Nr 114, poz. 946). Kopka Jolanta, Jednostka wobec moralności - subiektywna wizja przyszłości, [w:] War tości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie, red. J. Mariań ski, L. Smyczek, Wydawnictwo WAM, Polskie Wydawnictwo Socjologiczne, Kra ków 2008, s. 55-74. Koral Jarosław, Dobro wspólne, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 116. Kowalczyk Stanisław, Człowiek a społeczność. Zarys filozofii społecznej, Redakcja Wy dawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994. Kowalczyk Stanisław, Idea sprawiedliwości społecznej a myśl chrześcijańska, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1998. Kowalczyk Stanisław, Liberalizm, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagad nienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 181. Kowalczyk Stanisław, Zarys filozofii polityki, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2008.
Bibliografia 351 Kowalczyk Stanisław, Z refleksji nad człowiekiem. Człowiek - społeczność - wartość, To warzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1995. Krajska Ewa, Aborcja - moralna samowola, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 7֊8, s. 10-13. Krąpiec A. Mieczysław, Etyka jako teoria moralnego działania, [w:] Powszechna en cyklopedia filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, t. 3, Lublin 2002, s. 284-290. Krąpiec A. Mieczysław, O ludzką politykę!, Wydawnictwo Tolek, Katowice 1995. Kreeft Peter, Aborcja? - trzy punkty widzenia, Wydawnictwo Fronda, Warszawa 2007. Krucina Jan, Dobro wspólne. Teoria i jej zastosowanie, Wrocławska Księgarnia Archi diecezjalna, Wrocław 1972. Krucina Jan, Pokój społeczny - pokój głębi, TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgar ni Archidiecezjalnej, Wrocław 2001. Kupny Józef, Podstawowe zasady społeczne, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawo we zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 76-87. Kymlicka Will, Współczesna filozofia polityki. Wprowadzenie, tł. A. Pawelec, Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków-Warszawa 1998. La Chapelle Philippe de, Katolicyzm a prawa człowieka. Koncepcja historyczna i teolo giczna humanizmu zachodniego, Odnowa Limited, Londyn 1973. Leclercq Jacques, Katolicy i wolność myśli, tł. J. Prokop, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1964, s. 179-195. Leon XIII, Encyklika Graves de communi (18 11901), http://www.vatican.va (3 II 2011). Leon XIII, Encyklika Libertas praestantissimus (20 VI 1888), http://www.vatican.va (3
II2011). Leon XIII, Encyklika Rerum novarum (15 V 1891), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 2, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 41-65. List do Rodzin Ojca Świętego Jana Pawła II [Gratissimam sane], TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1994. List Kongregacji Nauki Wiary do biskupów dotyczący nowej redakcji n. 2267 Katechi zmu Kościoła Katolickiego na temat kary śmierci, https://wiez.pl/2018/08/03/list-kongregacji-nauki-wiary-do-biskupow-dotyczacy-nowej-redakcji-n-2267-katechizmu-kosciola-katolickiego-na-temat-kary-smierci/ (6 I 2021). Luckmann Thomas, Veränderungen von Religion und Moral im modernen Europa, „Ber liner Journal für Soziologie” 12 (2002) nr 3, s. 285-293. Łużyński Wiesław, Państwo pomocnicze. Nauczanie Jana Pawła II, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2001. Łysień Leszek, Osoba, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 331-332. Łysień Leszek, Prawda, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 397-403. Machiavelli Niccolò, Historie florenckie, tł. S. Widłak, B. Bielańska, Państwowe Wy dawnictwo Naukowe, Warszawa 1990. Machiavelli Niccolò, Książe, tł. C. Nanke, Vesper, Poznań 2008. Machiavelli Niccolò, O sztuce wojennej, tł. A. Szopińska, Wydawnictwo Aletheia, War szawa 2008.
352 Polityka pro hornine MacIntyre Alasdair, Etyka i polityka, tł. A. Chmielewski, P. Machura, Ł. Nysler, K. Lisz ka, D. Drałus, J. Nalichowski, A. Orzechowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. Majcherek A. Janusz, Demokracja, przygodność, relatywizm, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 145-155. Majka Józef, Etyka społeczna i polityczna, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1993. Majka Józef, Filozofia społeczna, Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, Wrocław 1982. Majka Józef, Katolicka nauka społeczna, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1988. Majka Józef, Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Fundacja Jana Pawła II, Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej, Rzym 1986. Manifest z Madrytu (28IV 2009), [w:] Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowie ka, http://www.pro-life.pl/ (22 V 2009). Mann Ernst [Gert Hofmann], Die Moral der Kraft, Weimar 1920. Marcol Alojzy, Podstawy etyki politycznej, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 11-12, s. 25-28. Mari Arturo, Do zobaczenia w Raju, oprać. J. Mikołajewski, Biblioteka Gazety Wybor czej, [Warszawa] 2007. Mariański Janusz, Kościół a współczesne problemy społeczno-moralne. Kwestie wybra ne, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1992. Mariański Janusz, Moralność w kontekście społecznym, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2014. Mariański Janusz, Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010. Mariański Janusz, Sekularyzacja i desekularyzaeja w
nowoczesnym świecie, Wydawni ctwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2006. Mariański Janusz, Społeczeństwo i moralność. Studia z katolickiej nauki społecznej i so cjologii moralności, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 2008. Maritain Jacques, Człowiek i państwo, tł. A. Globler, Wydawnictwo Znak, Kraków 1993. Maritain Jacques, Humanisme intégral. Problèmes temporels et spirituels d’une nouvelle chrétienté, Fernand Aubier, Editions Montaigne, Paris 1936. Maritain Jacques, La personne et le bien commun, Desclée de Brouwer, Paris 1947. Marx Reinhard, abp, Kapitał. Mowa w obronie człowieka, tł. J. Serafin, Wydawnictwo Homo Dei, Kraków 2009. Mazur Jan, Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia w zarysie, Inicjatywa Ewangelizacyjna „Wejdźmy na Szczyt”, Kraków 2016. Mazur Jan, Na marginesie sporu o ludzkie życie, [w:] Kultura - media - społeczeństwo. Księga Jubileuszowa ku czci Ojca Profesora Leona Dyczewskiego OFMConv, red. D. Wadowski, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2007, s. 446-449. Mazur Jan, Nowy paradygmat czy streszczenie wszelkich starych błędów? (Uwagi o pró bach określenia zjawiska New Age), „Polonia Sacra” 4 (2000) nr 6, s. 147-161. Mazur Jan, Od kerygmatu do Ewangelii życia. Dzieje katolickiej myśli społecznej w zary sie, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen, Radom 2003. Mazurek J. Franciszek, Katolicka nauka społeczna - status metodologiczny i główne ob szary problemowe, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z ży-
Bibliografia 353 cia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 11-30. Mazurek J. Franciszek, Prawa człowieka, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 139-141. Mazurkiewicz Jacek, O solidarność z dzieckiem poczętym i jego matką, „Życie Katoli ckie” 9 (1990) nr 7-8, s. 25-37. Mazurkiewicz Piotr, Kościół i demokracja, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2001. Medycyna perinatalna, t. 1, red. Z. Słomko, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekar skich, Warszawa 1985. Meissner Karol, Częstość poronień, „Słowo Powszechne” 12-14IV 1991 nr 85-86. Merton Robert K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tł. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982. Messner Johannes, Das Naturrecht. Handbuch der Gesellschaftsethik, Staatsethik und Wirtschaftsethik, Verlag Duncker Humbolt, Berlin 1984. Metz Johann Baptist, Teologia polityczna, tł. A. Morušek, Wydawnictwo WAM, Kra ków 2000. Meures Franz, Un progetto interdisciplinare di antropologia cristiana, „La Civiltà Cat tolica” 138 (1987) nr 1, s. 222-236. Michel Patrick, Polityka i religia. Wielka przemiana, tł. В. Czarnomska, Zakład Wy dawniczy Nomos, Kraków 2000. Mielec Bogusław, Etyka społeczna, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pa wła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 142-146. Mielec Bogusław, Godność osoby ludzkiej, [w:] Chrześcijanin wobec zagadnień społecz nych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Kra
kowskiej, Kraków 2002, s. 14-19. Mizińska Jadwiga, Polityka jako los, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kra ków 2005, s. 29-45. Mounier Emmanuel, Co to jest personalizm oraz wybór innych prac, Społeczny Insty tut Wydawniczy Znak, Kraków 1960, s. 119-157 (tł. A. Turowiczowa), s. 163-252 (tł. A. Krasiński). Mounier Emmanuel, Manifeste au service du personalisme, Collection Esprit. Fernand Aulier, Editions Montaigne, Paris 1936. Mroczkowski Ireneusz, Współczesne interpretacje prawa naturalnego, [w:] Prawo na turalne. W poszukiwaniu fundamentu jedności europejskiej, red. J. Nagórny, Jerzy Gocko, [Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie], Lublin 2002, s. 45-61. Mróz Mirosław, Człowiek w dynamizmie cnoty. Aktualność aretologii św. Tomasza z Akwinu w świetle pytania o podstawy moralności chrześcijańskiej, Wyższe Semi narium Duchowne, Toruń 2001. Murawski Krzysztof, Państwo i społeczeństwo obywatelskie. Wybrane problemy rozwoju demokracji w Polsce 1989-1997, Wydawnictwo WAM, Kraków 1999. Muszala Andrzej, Sztuczne zapłodnienie, [w:] Encyklopedia bioetyki, red. A. Muszala, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen, Radom 2005, s. 428-435. Nancy Michels, Aborcja - przywrócić życiu sens, Wydawnictwo Credo, Katowice 2005.
354 Polityka pro hornine Nass Elmar, Państwo prawa i państwo socjalne w ujęciu chrześcijańskim, [w:] Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 146-168. Nasze dziecko, red. J. Kopczyska-Sikorska, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekar skich, Warszawa 1994. Nauka Dwunastu Apostołów (Didache), [w:] Pisma Ojców Kościoła, 1.1, Poznań 1924. Nitecki Piotr, Polityka, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 371-377. Noce Augusto, Cristianità e laicità, Giuffré, Milano 1998. Noszczyk Grzegorz, Państwo, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 340-345. Nowe brzmienie nr 2267 Katechizmu Kościoła Katolickiego, http://ekai.pl/papiez-zmienil-nauczanie-kosciola-na-temat-kary-smierci (20 VI 2018). Nowicki A. Ludwik, Koncepcja człowieka J. Maritaina i Jana Pawła II, [w:] Jacques Ma ritain prekursor soborowego humanizmu. Myśl filozoficzno-teologiczna Jacquesa Maritaina, red. S. Kowalczyk, E. Balawajder, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 33-43. Nowy porządek wolności. Etyka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Euro py, red. C. Bohr, S. Raabe, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Kraków-Warszawa 2007. Nunńer-Winkler Gertrud, Edelstein Wolfgang, Moral im sozialen Kontext - Einlei tung, [w:] Moral im sozialen Kontext, hrsg. von W. Edelstein, G. Nunner-Winkler, Frankfurt am Main
2000, s. 7-31. Ocalić cywilizację - ocalić ludzkie życie, red. W. Morawiec, Wydawnictwo Księży Sercanów Dehon, Kraków 2002. Ojciec Święty Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie, Wydawnictwo AA, Kraków 2009. Okólski Marek, Zapobieganie i przerywanie ciąży w Polsce, „Studia Demograficzne” 1984 nr 2 (76). Orędzie radiowe Jego Świątobliwości Papieża Piusa XII ogłoszone dnia 1 września 1944 roku w piątą rocznicę wybuchu obecnej wojny, Wydawnictwa Dokumentów Nauki Kościoła (F. Mildner and Sons, Herbal Hill), London 1945. Organizacja Narodów Zjednoczonych. General Assembly, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka [Zgromadzenie Ogólne ONZ], Instytut Literacki, Paryż 1974 (Biblioteka „Kultury”. Dokumenty, 42). Ossowska Maria, Ethos rycerski i jego odmiany, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1886. Ossowska Maria, Wzór obywatela w ustroju demokratycznym, Zarząd Główny Towa rzystwa Uniwersytetu Robotniczego, Warszawa 1946. Ostrowicka Beata, Aborcja w świetle filozoficznych koncepcji życia, Instytut Rodziny, Kraków 1992. Otowicz Ryszard, Etyka życia. Biologiczny i teologiczny kontekst problematyki życia po czętego, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998. Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Karta Pracowników Służby Zdro wia, Wydawnictwo Michalineum, Watykan 1995.
Bibliografia 355 Papież Franciszek zmienił paragraf Katechizmu na temat kary śmierci, https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2018-08/reskrypt-karze-smierci-kongregacja-nauki-wiary-katechizm.html (6 I 2021). Paweł VI, List apostolski Octogésima adventens (14 V 1971), [w:] Dokumenty nauki spo łecznej Kościoła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wy dawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 427-448. Paweł VI, Nauczanie społeczne - przemówienia i inne dokumenty. 1974-1975, t. 2, Wy dawnictwo ODiSS, Warszawa 1975. Paweł VI, Orędzie do Konferencji Rozbrojeniowej ONZ, [w:] tenże, Nauczanie społecz ne, przemówienia i inne dokumenty. 1976-1978, Wydawnictwo ODiSS, Warszawa 1979, t. 2. Perelman Chaim, Éthique et droit, Université de Bruxelles, Bruxelles 1990. Perelman Chaim, O sprawiedliwości, tłum. W. Bieńkowska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959. Pernoll Martin L., Benson Ralph Criswell, Benson and Pernoil’s handbook of obstetrics gynecology, McGraw-Hill, New York 2001. Piegsa Joachim, Człowiek - istota moralna, t. 3: Prawda i wierność, godność życia ludz kiego, prawo do życia i ochrona życia, płciowość jak dar i zadanie, tł. R. Bigdon, G. Wenzel, Uniwersytet Opolski Wydział Teologiczny, Opole 2000. Pieniążek Antoni, Społeczeństwo i jednostka, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1988. Pieper Josef, Grundformen sozialer Spielregeln, Knecht Verlag, Frankfurt am Main 1962. Pieper Josef, Über die Liebe, Kösel, München 1972. Pius XI, Encyklika Quadragesimo anno (15 V 1931), [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1,
red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 67-101. Pius XII, Krucjata społeczna. Przemówienie wigilijne z 1942 r., tł. S. Wyszyński, Włoc ławek 1946. Pius XII, Przemówienie (13 IX 1952), http://www.vatican.va (1 II 2011). Pius XII, Przemówienie wigilijne (24 XII 1942), [w:] Dokumenty nauki społecznej Koś cioła, cz. 1, red. Μ. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Rzym-Lublin 1987, s. 181-197. Pius XII, Przemówienie wigilijne (24 XII 1944), http://www.vatican.va (1II 2011). Piwowarski Władysław, Państwo w nauczaniu społecznym Kościoła, [w:] Materiały Studium Nauki Społecznej Kościoła, Ośrodek Studiów i Dokumentacji Katolickiej, Wydział Inicjatyw Społeczno-Katolickich Stowarzyszenia PAX, Warszawa 1983, s. 59-60. Piwowarski Władysław, Podstawowe zasady życia społecznego, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 130-131. Piwowarski Władysław, Społeczne nauczanie Ojca Świętego Jana Pawła II, „Zeszyty Na ukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 27 (1984) nr 1 (105), s. 3-15. Piwowarski Władysław, Zasada pomocniczości, [w:] Słownik katolickiej nauki społecz nej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, War szawa 1993, s. 197-198. Piwowarski Władysław, Zasada solidarności, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 198-199.
356 Polityka pro hornine Piwowarski Władysław, Zasady społeczne w encyklice Jana Pawła II „Laborem exer çons", [w:] Jan Paweł II, „Laborem exerçons”. Powołany do pracy. Tekst i komentarz, red. J. Krucina, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wroc ław 1983, s. 83-105. Płoski Tadeusz, Sprawiedliwość, wojna i pokój w nauczaniu Kościoła katolickiego, „Stu dia Warmińskie” 41-42 (2004-2005), s. 339-364. Podrež Ewa, Etyka i polityka a sens ludzkiej egzystencji (pytania otwarte), [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Naro dowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 69-79. Politykà i aborcja, red. Μ. Chałubiński, Agencja Scholar, Warszawa 1994. Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, Μ. Szylko-Skoczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. Possenti Vittorio, Katolicka nauka społeczna wobec dziedzictwa Oświecenia, tł. Ł. Sku za, S. Pyszka, T. Železnik, Wydawnictwo WAM, Kraków 2000. Possenti Vittorio, Wyzwania demokracji liberalnej, tł. T. Železnik, „Społeczeństwo” 6 (1996) nr 6, s. 436. Posynodalna Adhortacja Apostolska „Christifideles laici” Ojca Świętego Jana Pawła II o powołaniu i misji świeckich w Kościele iw świecie dwadzieścia lat po Soborze Wa tykańskim II, Libreria Editrice Vaticana, Watykan 1988. Promieńska Halina, O trzech funkcjach etyki i ewolucji jej zadań, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Ofi cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 47-59. Przeor-Pastuszak Iwona, Prawa człowieka, [w:] Mała encyklopedia
wiedzy politycznej, red. Μ. Chmaj, W. Sokół, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1997, s. 231-233. Przewodnik po etyce, red. P. Singer, tł. W. J. Bober [i in.], Wydawnictwo Książka i Wie dza, Warszawa 2002. Quellen zum Friedensverstandnis der Katholischen Kirche seit Pius IX, hrsg. von Huber Mader, Herold Verlag, Wien-München 1984. Radziewicz-Winnicki Andrzej, Idea społeczeństwa obywatelskiego a stymulowanie ak tywności, wsparcia i samopomocy w środowisku lokalnym, [w:] Pomoc społeczna praca socjalna. Teoria i praktyka, t. 1, red. K. Marzec-Holka, Wydawnictwo Aka demii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2003, s. 21-35. Rajeckí Robert, Stolica Apostolska wobec rozbrojenia, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1989. Ramsey Paul, The indignity of “death with dignity”, [w:] S. E. Lammers, A. Verhey, On moral medicine. Theological perspectives in medical ethics, William B. Eerdmans Publishing Co., Grand Rapids 1998, s. 209-222. Raport Ministerstwa Zdrowia za rok 2002, www.life.net.pl (19 VI 2006). Ratzinger Joseph, Czas przemian w Europie. Miejsce Kościoła i świata, tł. Μ. Mijalska, Wydawnictwo Μ, Kraków 2001. Ratzinger Joseph, Europa Benedykta w kryzysie kultur, tł. W. Dzieża, Edycja Świętego Pawła, [Częstochowa] 2005. Ratzinger Joseph, Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, tł. S. Czerwik, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2005. Ratzinger Joseph, Wiara - prawda - tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, tł. R. Zajączkowski, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2005. Ratzinger Joseph, Wojna sprawiedliwa, „Niedziela” 2001 nr 47, s. 6.
Bibliografia 357 Rauscher Anton, O wolność i godność człowieka. Jan Paweł II i wiosna Kościoła, [w:] Służba prawdzie, wołności i życiu. Refleksje nad myślą społeczną Jana Pawła II (Im Dienste der Wahrheit, der Freiheit und des Lebens), red. E. Albińska, S. Fel, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2008, s. 119-134. Rawls John, Teoria sprawiedliwości, tł. Μ. Panufnik, A. Romaniuk, PWN, Warszawa 1994. Reardon David C., Strahan Thomas W., Thorp John Μ., Shuping Martha W., Deaths as sociated with abortion compared to childbirth: a review of new and old data and the medical and legal implications, „The Journal of Contemporary Health Law Poli cy” 20 (2004) nr 2, s. 279-327. Robbers Gerhard, Der Rechtsstaat und seine ethischen Grundlagen, Mönchengladbach 1994. Rodziński Adam, Osoba, moralność, kultura, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uni wersytetu Lubelskiego, Lublin 1989. Roos Lothar, Wolność i prawda. Spór o wartości podstawowe etyki politycznej, [w·.] Nowy porządek wolności. Etyka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Europy, red. C. Bohr, S. Raabe, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Kraków-Warszawa 2007, s. 43-54. Rosik Seweryn, Sytuacjonizm etyczny a chrześcijańska roztropność. Studium teologiczno-moralne, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań 1986. Roskin Michael G., Cord Robert L., Medeiros James A., Jones Walter S., Wprowadzenie do nauk politycznych, tl. H. Jankowska, Zysk i S-ka, Poznań 2001. Rousseau Jean-Jacques, Umowa społeczna, tł. A. Peretiatkowicz, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002.
Rousselot Pierre, Huby Joseph, Le Nouveau Testament, [w:] Christus. Manuel d’histoire des religions, réd. J. Huby, G. Beauchesne, Paris 1927. Sadowska-Snarska Cecylia, Społeczne aspekty polityki dochodowej w Polsce, [w:] Czło wiek - etyka - ekonomia, red. R. Horodeński, E. Ozorowski, Wydawnictwo WSE w Białymstoku, Białystok 2001, s. 233-242. Sartre Jean-Paul, Problem bytu i nicości. Egzystencjalizm jest humanizmem, tł. Μ. Ko walska, J. Krajewski, De Agostini, Altaya, Warszawa 2001. Sawicki Dariusz, Moralność a „in vitro”. Ocena etyczna medycznie wspomaganego po częcia człowieka, Głos Katolicki, Łomża 2002. Schmitt Carl, Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa, tł. Μ. Falkowski, Prószyń ski i S-ka, Warszawa 2008. Schmitter Philippe C., Karl Terry L., Czym jest demokracja. i czym nie jest, tł. J. Ło ziński, [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, wybór i oprać. J. Szczupaczyński, t. 1, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1995, s. 28-32. Schooyans Michel, Aborcja a polityka, tł. K. Deryło, Instytut Jana Pawła II Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1991. Seidler Grzegorz Leopold, Przedmarksowska myśl polityczna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985. Sikorski Tadeusz, Wojna, [w:] Słownik teologiczny, red. A. Zuberbier, wyd. II rozszerzo ne, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1998, s. 642-643. Singer Peter, Etyka praktyczna, tł. A. Sagan, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warsza wa 2007.
358 Polityka pro hornine Singer Peter, O życiu i śmierci: Upadek etyki tradycyjnej, tł. A, Alichniewicz, A. Szczęs na, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997. Skorowski Henryk, Moralność społeczna. Wybrane zagadnienia z etyki społecznej, go spodarczej i politycznej, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 1996. Skorowski Henryk, Prawa człowieka, [w:] Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pa wła II, red. A. Zwoliński, PWE Polwen, Radom 2003, s. 394-397. Smith Adam, The Wealth of Nations, Edited with an Introduction and Notes by Edwin Cannan, Random House, New York 1994. Sobolewski F. Marek, Podstawy teorii państwa, Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskie go, Kraków 1986 (Skrypty Uczelniane. Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, 549). Sobór Watykański II, Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae (7 XII 1965), [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 410-421. Sobór Watykański II, Dekret Apostolicam actuositatem (18 XI 1965), [w:] Sobór Waty kański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 377-401. Sobór Watykański II, Konstytucja pastoralna Gaudium et spes (7 XII 1965), [w:] So bór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 526-606. Solages Bruno, de, La théologie de la guerre juste, Desclée de Brouwer, Paris 1946 Sorge Bartolomeo, Wykłady z katolickiej nauki społecznej. Od Ewangelii do cywilizacji miłości, tł. Μ. Zaręba, Wydawnictwo WAM, Kraków 2001. Spaemann Robert, Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tł. J. Marecki, Oficyna Na
ukowa, Warszawa 2001. Spaemann Robert, Szczęście a życzliwość. Esej o etyce, tł. J. Merecki, Redakcja Wydaw nictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1997. Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonywania w roku 2001 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 roku, www.life.net.pl (19 VI 2006). Stolica Apostolska a rozbrojenie, „Chrześcijanin w Swiecie” 1978 nr 3-4, s. 225-226. Strom-Gottfried Kim, Ethics in Social Policy: A Primer, McGraw-Hill, New York 2007. Strzeszewski Czesław, Humanizm integralny J. Maritaina a Vaticanum II, [w:] Jacques Maritain prekursor soborowego humanizmu. Myślfilozoficzno-teologiczna Jacquesa Maritaina, red. S. Kowalczyk, E. Balawajder, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 181-190. Strzeszewski Czesław, Katolicka nauka społeczna, Wydawnictwo Katolickiego Uniwer sytetu Lubelskiego, Lublin 2003. Styczeń Tadeusz, Etyka, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, t. 3, Lublin 2002, s. 269-284. Sujka Andrzej, Początekżycialudzkiego i etyka, „Życie Katolickie” 9 (1990) nr 7-8, s. 14-24. Sutor Bernhard, Etyka polityczna. Ujęcie całościowe na gruncie chrześcijańskiej nauki społecznej, tł. A. Marcol, Wydawnictwo Fundacji ATK Kontrast, Warszawa 1994. Symotiuk Stefan, Polityczność limitowana „etyką” czy „kulturą"?, [w:] Etyka i polityka, red. D. Probucka, Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej, Ofi cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005, s. 61-68. Szarfenberg Ryszard, Definicje, zakres i konteksty polityki społecznej, [w:] Polityka spo łeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, Μ.
Szylko-Skoczny, Wydaw nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 21-36.
Bibliografia 359 Szarfenberg Ryszard, Krytyka i afirmacja polityki społecznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2006. Szawiel Tadeusz, Etos, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 1, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998, s. 202-203. Szeroczyńska Małgorzata, Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie. Studium prawnoporównawcze, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2004. Szkołut Tadeusz, Spór o sens pluralizmu w kulturze i sztuce postmodernistycznej, [w:] Aksjologiczne dylematy epoki współczesnej, red. T. Szkołut, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994, s. 107-128. Szymański Łukasz, In vitro, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2009. Szymczak Wioletta, Znaczenie wartości w tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego, [w:] Społeczeństwoobywatelskie.Modeleteoretyczneipraktykaspołeczna,red.E. Balawajder, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2007, s. 27-45. Ślipko Tadeusz, Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki, Wydawnictwo WAM, Kraków 1994 (W Poszukiwaniu Prawdy, 3). Ślipko Tadeusz, Zarys etyki ogólnej, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002. Ślipko Tadeusz, Zarys etyki szczegółowej, t. 2, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1982. Tomasz z Akwinu, Dysputy problemowe o prawdzie, tł. A. Białek, red. A. Maryniarczyk, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1999. Tomasz z Akwinu, Summa contra gentiles, Torino 1905. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (Summa theologiae), tł. F. W. Bednarski, Lon don 1970. Toso Mario, Dottrina sociale della Chiesa e nuova evangelizzazione, „Aggiornamenti Sociali” 42 (1991), s. 35-45. Tribe H. Laurence, Aborcja: konfrontacja postaw,
tł. Μ. Studzińska. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1994. Troszyński Michał, Położnictwo. Ćwiczenia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warsza wa 2003. Turowski Jan, Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Towarzystwo Naukowe Katoli ckiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994. UNESCO, I diritti dell’uomo, Edizioni di Communità, Milano 1960. Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i wa runkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r. Nr 17, poz. 78). Ustawa z dnia 27 kwietnia 1956 r. o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1956 r. Nr 12, poz. 61). Verpaalen Antoine Pierre, Der Begriff des Gemeinwohls bei Thomas von Aquin. Ein Be itrag zum Problem des Personalismus, F. H. Kerle, Heidelberg, 1954 (Sammlung Politela, 6). Wagner Jan, Cywilizacja miłości, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Pi wowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 32-33. Wald Berthold, Błqd antropologiczny i jego konsekwencje we współczesnej filozofii, [w:] Błąd antropologiczny, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2003, s. 123-138. Waśkiewicz Hanna, Prawo naturalne - prawo czy norma moralna, „Roczniki Filozo ficzne” 17 (1970) z. 2.
360 Polityka pro hornine Waśko Andrzej, Autorytet kulturalny i polityczna poprawność, „Arka” 1994 nr 49 (1). Wdzięczność i nadzieja. Kościół katolicki w Polsce na przełomie tysiącleci, red. A. Koby liński, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2000. Weber Max, Polityka jako zawód i powołanie, tł. P. Engel, Μ. Wander, Niezależna Ofi cyna Wydawnicza, Warszawa 1989. Wiemeyer Joachim, Podatki jako problem etyczno-społeczny, [w:] Katolicka nauka spo łeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Księ garnia św. Jacka, Katowice 2003, s. 178-201. Willke Barbara, Willke Jack, Aborcja: pytania i odpowiedzi, tł. E. i L. Kowalewscy, Wy dawnictwo Stella-Maris, Gdańsk 1990. Willke C. Jack [i in.], Życie czy śmierć. Stare i nowe tajemnice eutanazji, tł. H. Dankiewicz, Human Life International - Europa, Gdańsk 2000. Witek Jadwiga, Żmigrodzki Zbigniew, „Polityczna poprawność” w III Rzeczypospolitej, PWE Polwen, Radom 2003. Wojtyła Karol Jan Paweł II, Nauczanie społeczne Kościoła integralną częścią Jego misji, Fundacja Jana Pawła II Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu, Rzym 1996. Wojtyła Karol, Miłość i odpowiedzialność: studium etyczne, Wydawnictwo Znak, Kra ków 1962. Wróbel Józef, Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycz nych, Wydawnictwo Księży Sercanów, Kraków 1999. Zabielski Józef, Dobra materialne w rozwoju osoby i wspólnoty ludzkiej, [w:] Człowiek etyka - ekonomia, red. R. Horodeński, E. Ozorowski, Wydawnictwo WSE w Bia łymstoku, Białystok 2001, s. 39-57. Zacher Lech W., Transformacje społeczeństw od informacji do wiedzy, C. H.
Beck, War szawa 2007. Zadroga Adam, Podatki z perspektywy katolickiej nauki społecznej, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 16 (2013), s. 159-169 Zdrowie rodziny, red. K. Bożkowa, A. Sito, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekar skich, Warszawa 1983. Zielińska Eleonora, Ciąży przerywanie, [w:] Wielka encyklopedia PWN, t. 6, Wydawni ctwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, s. 33. Zuziak Władysław, Dlaczego płacić podatki?, [w:] Chrześcijanin wobec zagadnień spo łecznych, red. P. Andryszczak, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2002, s. 118-127. Zwoliński Andrzej, Dylematy demokracji?, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010. Zwoliński Andrzej, Państwo a Europa, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2001. Zwoliński Andrzej, Wojna. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003. Železnik Tadeusz, Sprawiedliwość, [w:] Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Pi wowarski, Instytut Wydawniczy Pax, Wydawnictwo Palabra, Warszawa 1993, s. 171-172. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Mazur, Jan 1955- |
| author_GND | (DE-588)135641853 |
| author_facet | Mazur, Jan 1955- |
| author_role | aut |
| author_sort | Mazur, Jan 1955- |
| author_variant | j m jm |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048646516 |
| ctrlnum | (OCoLC)1362882921 (DE-599)BVBBV048646516 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02631nam a2200541 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048646516</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230321 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230112s2021 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788376432106</subfield><subfield code="9">978-83-7643-210-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1362882921</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048646516</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Mazur, Jan</subfield><subfield code="d">1955-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)135641853</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Polityka pro homine</subfield><subfield code="b">wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie</subfield><subfield code="c">Jan Mazur OSPPE</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Unum</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">360 Seiten</subfield><subfield code="c">23 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Etyka społeczna</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Filozofia polityczna</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Państwo</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Katolicka nauka społeczna</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Etyka polityki</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Dobro wspólne</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Staat</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4140867-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Politische Ethik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129503-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Katholische Soziallehre</subfield><subfield code="0">(DE-588)4073315-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Politische Philosophie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076226-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Staat</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4140867-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Politische Philosophie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076226-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Politische Ethik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129503-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Katholische Soziallehre</subfield><subfield code="0">(DE-588)4073315-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe</subfield><subfield code="z">978-83-7643-211-3</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230321</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034021388</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">100</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">320</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV048646516 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T21:18:30Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:44:55Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788376432106 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034021388 |
| oclc_num | 1362882921 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 360 Seiten 23 cm |
| psigel | BSB_NED_20230321 |
| publishDate | 2021 |
| publishDateSearch | 2021 |
| publishDateSort | 2021 |
| publisher | Wydawnictwo Unum |
| record_format | marc |
| spelling | Mazur, Jan 1955- Verfasser (DE-588)135641853 aut Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie Jan Mazur OSPPE Kraków Wydawnictwo Unum 2021 360 Seiten 23 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Etyka społeczna dbn Filozofia polityczna dbn Państwo dbn Katolicka nauka społeczna dbn Etyka polityki jhpk Dobro wspólne jhpk Staat Motiv (DE-588)4140867-6 gnd rswk-swf Politische Ethik (DE-588)4129503-1 gnd rswk-swf Katholische Soziallehre (DE-588)4073315-4 gnd rswk-swf Politische Philosophie (DE-588)4076226-9 gnd rswk-swf Staat Motiv (DE-588)4140867-6 s Politische Philosophie (DE-588)4076226-9 s Politische Ethik (DE-588)4129503-1 s Katholische Soziallehre (DE-588)4073315-4 s DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe 978-83-7643-211-3 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Mazur, Jan 1955- Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie Etyka społeczna dbn Filozofia polityczna dbn Państwo dbn Katolicka nauka społeczna dbn Etyka polityki jhpk Dobro wspólne jhpk Staat Motiv (DE-588)4140867-6 gnd Politische Ethik (DE-588)4129503-1 gnd Katholische Soziallehre (DE-588)4073315-4 gnd Politische Philosophie (DE-588)4076226-9 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4140867-6 (DE-588)4129503-1 (DE-588)4073315-4 (DE-588)4076226-9 |
| title | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie |
| title_auth | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie |
| title_exact_search | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie |
| title_exact_search_txtP | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie |
| title_full | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie Jan Mazur OSPPE |
| title_fullStr | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie Jan Mazur OSPPE |
| title_full_unstemmed | Polityka pro homine wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie Jan Mazur OSPPE |
| title_short | Polityka pro homine |
| title_sort | polityka pro homine wybrane kwestie z etyki zycia politycznego w zarysie |
| title_sub | wybrane kwestie z etyki życia politycznego w zarysie |
| topic | Etyka społeczna dbn Filozofia polityczna dbn Państwo dbn Katolicka nauka społeczna dbn Etyka polityki jhpk Dobro wspólne jhpk Staat Motiv (DE-588)4140867-6 gnd Politische Ethik (DE-588)4129503-1 gnd Katholische Soziallehre (DE-588)4073315-4 gnd Politische Philosophie (DE-588)4076226-9 gnd |
| topic_facet | Etyka społeczna Filozofia polityczna Państwo Katolicka nauka społeczna Etyka polityki Dobro wspólne Staat Motiv Politische Ethik Katholische Soziallehre Politische Philosophie |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034021388&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT mazurjan politykaprohominewybranekwestiezetykizyciapolitycznegowzarysie |
Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.
Inhaltsverzeichnis