Gryf, młot i cyrkiel: Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Szczecin ; Warszawa
Instytut Pamięci Narodowej
[2022]
|
Schriftenreihe: | Świat wobec Szczecina
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
Beschreibung: | Personenregister |
Beschreibung: | 206 Seiten Illustrationen, Faksimiles, Porträts 25 cm |
ISBN: | 9788382294675 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV048608937 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20230215 | ||
007 | t | ||
008 | 221213s2022 pl ac|| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788382294675 |9 978-83-8229-467-5 | ||
035 | |a (OCoLC)1355303989 | ||
035 | |a (DE-599)KXP1822522439 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
044 | |a pl |c XA-PL | ||
049 | |a DE-12 |a DE-B1595 |a DE-Re13 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
084 | |a 15.43 |2 bkl | ||
084 | |a 15.72 |2 bkl | ||
100 | 1 | |a Gańczak, Filip |d 1981- |e Verfasser |0 (DE-588)141755156 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Gryf, młot i cyrkiel |b Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |c Filip Gańczak |
246 | 1 | 1 | |a Greif, Hammer und Zirkel |
246 | 1 | 1 | |a die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
264 | 1 | |a Szczecin ; Warszawa |b Instytut Pamięci Narodowej |c [2022] | |
300 | |a 206 Seiten |b Illustrationen, Faksimiles, Porträts |c 25 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 0 | |a Świat wobec Szczecina | |
500 | |a Personenregister | ||
546 | |a Zusammenfassung in deutscher Sprache | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1970-1990 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Deutschland |g DDR |0 (DE-588)4011890-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Stettin |0 (DE-588)4057392-8 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Stettin |0 (DE-588)4057392-8 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Deutschland |g DDR |0 (DE-588)4011890-3 |D g |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1970-1990 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
710 | 2 | |a Instytut Pamięci Narodowej |b Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie |0 (DE-588)1029175098 |4 pbl | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |n DHB | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20230131 | |
940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033984342 | ||
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09048 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09047 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09048 |g 431 |
942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09047 |g 431 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804184661862121472 |
---|---|
adam_text | SPIS TREŚCI 9 27 WSTĘP CZĘŚĆ PIERWSZA WPROWADZENIE Komuniści niemieccy i NRD wobec Szczecina 1945-1970 Instytucje NRD w Szczecinie po roku 1970 Konsulat Generalny NRD Rezydentura MfS 57 CZĘŚĆ DRUGA NRD WOBEC SZCZECIŃSKICH PRZEŁOMÓW Grudzień 70 - Styczeń 71 Rewolucja Solidarności i kontrrewolucja władz Przed Sierpniem Sierpień 80 Szesnaście miesięcy dwuwładzy Stan wojenny
Stan powojenny i transformacja ustrojowa Lata beznadziei KonfLi kt w Zatoce Pomorskiej Zmiana systemu 155 ZAKOŃCZENIE 161 ZUSAMMENFASSUNG 169 BIBLIOGRAFIA 179 WYKAZ SKRÓTÓW 187 ILUSTRACJE 199 INDEKS OSOBOWY
Źródła archiwalne Archiwum Urzędu Federalnego Pełnomocnika ds. Akt Służby Bezpieczeństwa byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej (Archiv des Bundesbeauftragten für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik, BStU) - Berlin (obecnie część Archiwum Federalnego) Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego (MfS) NRD akta funkcjonariuszy (KS) Centralna Grupa ds. Anatiz i Informacji (ZAIG) Sekretariat Ministra (SdM) Wydział X (Abt. X) wydziały główne (HA) zarządy okręgowe (BV, BVfS) Archiwum Federalne (Bundesarchiv, BArch) - Berlin Komunistyczna Partia Niemiec (KPD) Ministerstwo Edukacji NRD Rada Ministrów NRD Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED) Komitet Centralny Centralne Archiwum Partyjne - Wspomnienia Archiwum Federalne - Archiwum Wojskowe (Bundesarchiv - Abteilung Militärarchiv, BA-MA) - Fryburg Bryzgowijski Ministerstwo Obrony Narodowej (MfNV) NRD Sekretariat Ministra Narodowa Armia Ludowa (NVA) NRD Sztab Główny / Zarząd Wywiadu 171
Archiwum Polityczne Urzędu Spraw Zagranicznych RFN (Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, РАДА) - Berlin Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MfAA) NRO Akta personalne Wydział Krajów Ościennych Ambasada NRD w Warszawie Konsulat Generalny NRD w Szczecinie Urzęd Spraw Zagranicznych RFN Archiwum Akt Nowych w Warszawie Komitet Centralny PZPR Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie i Szczecinie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie Departament I Protokół Dyplomatyczny 172 Archiwum Państwowe w Szczecinie Komitet Wojewódzki PZPR w Szczecinie Prasa NRD „Berliner Zeitung 1970, 1989-1990 „Neues Deutschland 1948, 1950,1955-1959, 1970-1971, 1975, 1984,1989-1990 Prasa PRL „Głos Szczeciński 1975,1980,1984,1989-1990 „Jedność 1981 „Kurier Szczeciński 1970 „Trybuna Ludu 1962
Akty prawne Konwencja konsularna między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną, podpisana w Warszawie dnia 25 X11957 r., Dz.U. 1957, nr 7, poz. 38. Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną w sprawie rozgraniczenia obszarów morskich w Zatoce Pomorskiej, podpisana w Berlinie dnia 22 maja 1989 r., Dz.U. 1989, nr43, poz. 233. Relacje w zbiorach autora Tomasz Grodzki ֊26 VII 2021 Wojciech Klukowski - 29 VII 2021 Horst Neubauer - 25 VI 2020 Maria Palieka - 11 VI 2020 Andreas Uebel ֊10 VIII 2021 Jürgen van Zwoll - 25 VI 2020 Źródła publikowane Aischmann B., DerNachbaraus Papier. Mecklenburg-Vorpommern/Pomorze Zachodnie - Eine Nachbarschaft im Spiegel der regionalen Presse, cz. 1: 7 945-1980, Szczecin-Schwerin 2012. „Hart und kompromißlos durchgreifen . Die SED contra Polen 1980/81. Geheimakten der SED-Führung über die Unterdrückung der polnischen Demokratiebewegung, red. Μ. Kubina, Μ. Wilke, współpraca R. Gutsche, Berlin 1995. Koniec pewnej epoki. Wybory parlamentarne 1989 roku w województwie szczecińskim w dokumentach, wstęp, wybór i oprać. A. Kubaj, Warszawa-Szczecin 2015. 173
Krasucki E., Przesilenie. Szczecińskie społeczeństwo i władza w styczniu i lutym 1971 r. Obraz źródłowy, Szczecin 2010. Liste du Corps Diplomatique à Varsovie, [Warszawa] 1975,1984, 1985, 1990. Polityka i dyplomacja polska wobec Niemiec, 1.1: 1945-1970, wstęp, wybór i oprać. Μ. Tomata, Warszawa 2005. Polska-NRD. Materiały i dokumenty, oprać. J. Sutek, Μ. Tomata, Warszawa 1970. PRL w oczach Stasi, cz. 1 : Dokumenty z lat 1971, 1980-1982, wybór, oprać, i tłum. W. Borodziej, J. Kochanowski, Warszawa 1995. Przed i po 13 grudnia. Państwa bloku wschodniego wobec kryzysu w PRL 1980-1982, t. 1, red. Ł. Kamiński, Warszawa 2006. Stettin/Szczecin 1945-1946. Dokumente - Erinnerungen/ Dokumenty - Wspomnienia, wybór, red., komentarz T. Białecki etai., wyd. 2, Rostock 1995. 174 Szczecin w dokumentach polskiej służby dyplomatycznej 1945-1950, wstęp, wybór i oprać. R. Techman, Szczecin 1996. Wspomnienia Wiesner E., Man nannte mich Ernst. Erlebnisse und Episoden aus der Geschichte der Arbeiterjugendbewegung, wyd. 5 popr., Bertin 1982. Zaremba P., Walka o polski Szczecin, Wrocław i in. 1986. Zaremba P., Wspomnienia Prezydenta Szczecina. Pierwszy szczeciński rok 1945, Łódź 2016. Reportaże Richter E., Eine Stadt und zehn Gesichter, Rostock 1976,
Opracowania książkowe Aischmann B., Mecklenburg-Vorpommern, die Stadt Stettin ausgenommen. Eine zeitgeschichtliche Betrachtung, Schwerin 2008. Bartnik P., MachotakJ., Kronika Szczecina 1945-2005. Z biegiem lat, z biegiem dni, Szczecin 2005. Dzieje Szczecina, t. 4: 1945-1990, red. T. Białecki, Z. Siiski, Szczecin 1998. Friszke A., Rewolucja Solidarności 1980-1981, Kraków 2014. Gańczak E, Polski nie oddamy. Władze NRD wobec wydarzeń w PRL 1980-1981, Warszawa 2017. Gasztold P., Towarzysze z betonu. Dogmatyzm w PZPR 1980-1990, Warszawa 2018. Holzer J., „Solidarność 1980-1981. Geneza i historia, Paryż 19 8 4. Jaskułowski T., Przyjaźń, której nie było. Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD wobec MSW 1974-1990, Warszawa 2014. Jaskułowski T., Szczecin. Miasto, którego nie było. Dyplomacja RFN i polskie przełomy 1970-1989, Szczecin-Warszawa 2020. Kościelny R., Wiosna wolnych Polaków. Wersja szczecińska, Warszawa 2017. Kubaj A., Nie wyrośli z marzeń. Szczecińska podziemna Solidarność, Warszawa 2011. Labrenz-Weiß H., Operativer Vorgang „Sizilien - operacyjne rozpracowywanie „Solidarności Walczącej przez SB, Stasi i KGB w świetle dokumentów wschodnioniemieckiej policji politycznej, Wrocław 2016. Machałek Μ., Szczecin 1945-1990. Moje miasto. Materiały pomocnicze do nauczania historii, Szczecin 2010. Musekamp J., Między Stettinern a Szczecinem. Metamorfozy miasta od 1945 do 2005, Poznań 2015. 175
Otschowsky В., Einvernehmen und Konflikt. Das Verhältnis zwischen der DDR und der Volksrepublik Polen i 980-1989, Osnabrück 2005. Paziewski Μ., Grudzień 1970 w Szczecinie, Szczecin 2013. Pieper Μ., Parteiauftrag: Städtepartnerschaft. Kommunalpartnerschaften zwischen Polen und der DDR und ihre Transformation nach 1989, Berlin 2020. Ruchniewicz K., Warszawa-Berlin-Bonn. Stosunki polityczne 1949-1958, Wrocław 2003. Skubisz P., Nocna rewolta. Antysowieckie zamieszki w Szczecinie 10grudnia 1956 r, Szczecin 2 0 0 9. Szczeciński Grudzień 1970. Pamiętamy!, wstęp S. Ligarski, biogramy S. Kaniewski, Szczecin 2020. Szczepańska-Dudziak A., „Szczecin czechosłowackim oknem na morza i oceany . Szczecin w stosunkach polsko-czechosłowackich 1945-1989, Szczecin-Warszawa 2021. Tebinka J., Kanada i Szczecin 1945-1990. W cieniu granicy, 176 Szczecin-Warszawa 2021. Techman R., Armia radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego wiatach 1945-1956, Poznań 2003. Tomala Μ., Patrząc na Niemcy. Od wrogości do porozumienia 1945-1991, Warszawa 1997. Wentker H., Außenpolitik in engen Grenzen. Die DDR im internationalen System 1949-1989, München 2007. Włodarczyk E., Szczecin w Polsce [w:] J.M. Piskorski, В. Wachowiak, E. Włodarczyk, Szczecin. Zarys historii, Poznań 2002. Artykuły naukowe Białecki T., Wytyczenie granicy państwowej na zachód od Szczecina i Świnoujścia w 1945 roku, „Acta Cassubiana 2006, nr8.
Gańczak F., Władze Niemieckiej Republiki Demokratycznej wobec Okrągłego Stołu i przemian w Polsce w 1989 roku, „Forum Historyczno-Społeczne 2018, nr 6. Heitmann C., Die Stettin-Frage. Die KPD, die Sowjetunion und die deutsch-polnische Grenze 1945, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung 2002, nr 1. Jackowska N., Spór graniczny PRL - NRD w Zatoce Pomorskiej, „Przegląd Zachodni 2008, пгЗ (328). Krasucki E., Bałuka i Gierek po angielsku. Film „Trzy dni w Szczecinie Lesliego Woodheada a rzeczywistość Stycznia 71 [w:] Szczecin z oddali. Piąta Konferencja Edukacyjna, ЗОXI2012 r., red. K. Rembacka, Szczecin 2014. Macholak J., Działania władz partyjnych wobec NSZZ „Solidarność Regionu Pomorze Zachodnie w latach 1980-1981 w świetle materiałów Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Szczecinie [w:] Regionalny wymiar „Solidarności 1980-1981. NSZZ„Solidarność Pomorza Zachodniego na tle kraju, red. A. Kubaj, Μ. Siedziako, Szczecin 2016. Makowski A., Nikita Chruszczów w Szczecinie. Historyczna wizyta czy historyczne okoliczności?, „Przegląd Historyczny 2014, nr2. Schwiesau H., Der Streit in der Oderbucht. Die Verhandlungen zwischen der DDR und Polen um die Seegrenze [w:] Die verschwundene Diplomatie. Beiträge zur Außenpolitik der DDR. Festschrift für Claus Montag, red. E. Crome, J. Franzke, R. Krämer, Berlin 2003. Skobelski R., „Granica pokoju PRL-NRD w latach 1949-1971, „Przegląd Zachodni 2008, nr 3 (328). ŚLepowroński T., Konflikt w Zatoce Pomorskiej (1985-1989) [w:] Przyjaźń nakazana? Stosunki między NRD i Polską w latach ?949-1990, red. B. Kerski, A. Kotula, K. Ruchniewicz, K.
Wóycicki, Wrocław 2009. 177
Ślepowroński T., Kształtowanie się obrazu Szczecina w regionalnej prasie Meklemburgii i Pomorza Przedniego wiatach 1945-1952 [w:] Szczecin z oddali. Piąta Konferencja Edukacyjna, 30X12012 r, red. K. Rembacka, Szczecin 2014. Ślepowroński T., NRD kontra PRL. Stosunek mieszkańców Pomorza Zachodniego do konfliktu w Zatoce Pomorskiej (1985-1989), „Biuletyn IPN 2005, nr 9֊10 (56-57). Tantzscher Μ., „Zaczynamy tworzyć nowe, dobre tradycje we współpracy . O kontaktach tajnych służb PRL i NRD na podstawie akt Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwa NRD [w:] Przyjaźń nakazana? Stosunki między NRD i Polską wiatach 1949-1990, red. B. Kerski, A. Kotula, K. Ruchniewicz, K. Wóycicki, Wrocław 2009. Żeglińska A., Wyszukiwanie on-line w zasobach Służby Bezpieczeństwa Państwowego byłej NRD - Stasi Unterlagen Archiv [w:] Problemy archiwalnych systemów informatycznych, red. J. Bednarek, P. Perzyna, Warszawa- 178 Łódź 2019.
Ackermann Hermann 64-66, 69,71 Aischmann Bernd 14,19, 27, 30,31,59,69,72,76 „Anton Hugin (FIM) 46 Axen Hermann 58, 59, 63, 66-68,75 Babiuch Edward 70 Batcerowicz Bolesław 152 Bałuka Edmund 74, 91, 92, 1 14, 126, 127, 191 Barcikowski Kazimierz 77, 108,111,112,192 Bartnik Paweł 13,149 Basaniec Władimir 43,125, 133 Bedna rek Jerzy 18 Białecki Tadeusz 13,14, 31 Bolz Lothar38 Borisow Iwan 64, 69 Borodziej Włodzimierz 18 „Bożena (TW) 52, 53 Brückner Willi 132 Brych Janusz 74 Burkert Wolfgang 150 Chomętowski Józef 91,92 Chruszczów Nikita 35, 37 Crome Erhard 15 Cypryniak Kazimierz 86, 90, 91 Czech Zdzisław 100 Czernienko Konstantin 133 CzyrekJózef 135 Damm Willi 91,92 Dardas Ryszard 52, 53 Dąbrowski Adam 23 Dębicki (Krzysztof) 65 DomzotArtur43 „Dr. Schreiber (IMB) 130, 133, 141 Dziechciowski Tadeusz 90, 91 Dziuba Zygmunt 47 „Edgar (OibE) 48, 49,195 Eppisch Reinhard 124 „Ewa (KO) 91 Fenrych Przemysław 94 Fiodorow Wasilij 64, 65, 69 Fischer Heinz 40 Fischer Katia 23 Fischer Oskar 69,132 Franzke Jochen 15 Friszke Andrzej 95 Fuß Christopher24 Gałecki Jan 92 Gańczak Filip 15, 34, 81,82, 85, 86, 98,100,105,146 Gasztold Przemysław 101 Gede Tadeusz 66 Gehmert Manfred.85, 86 Gerlich Inge 146 Gierek Edward 21,62, 67-70, 72,73,100,140,191 Glemp Józef 126 „Gliński (TW) 43,45, 77 Gomułka Władysław 21,67, 140 Gorbaczow Michaił 22,133, 138, 146, 197 201
Górnicki Wiesław 131 Grabski Andrzej 92, 99 Grejda 73 Grinin Władimir 133 Grodzki Tomasz 83 Grzelec Wiktor 143 Grześkowiak Andrzej 132 Grzywacz Wałdemar 132 Gutsche Reinhardt 80 Gwiazda Andrzej 89, 94,144 202 Hager Kurt 83 Hanisch Heinz 40-43, 127, 131,133, 135-141,143, 145-150, 194 „Heinz (GMS) 138 Heitmann Clemens 14, 28 „Herbert KLeinfeld (IMS) 45 Herrmann Jurgen 40 Holzer Jerzy 95 Honecker Erich 20, 59, 60, 63,67,68,76-78,80, 134,135, 146, 150,159, 166 Hummitzsch Manfred 58, 61, 64 Iffländer Horst 64 Jackowska Natalia 15,129 Jakubaszek Eugeniusz 112 Jakubzik Heinrich 46 Jan Paweł II 72, 73, 136, 137, 196 Janusiewicz Stefan 119 Jaroszewicz Piotr 67, 68, 72, 191 Jaruzelski Wojciech 21,96, 100, 102, 103,105,117, 130, 131,134,135,137, 146, 149, 197 Jasiecki Maciej 190,191 Jaskiernia Jerzy 124 Jaskułowski Tytus 13,15, 61-63,158 Jedynak Stefan 108,111 Jędrychowski Stefan 61 Jurczyk Adam 116 Jurczyk Dorota 116 Jurczyk Marian 86-88, 91-96, 103, 114, 115, 117, 122,125,126,128, 139, 141,144, 145,159, 166, 192 „Jürgen Dietrich (IMB) 47 „Jürgen Rosenberg (IMS) 47 Juszczuk Marian 91 Kaczanowski Władysław 146 Kaim Franciszek 191 „Kama (TW) 41,42,52,53 Kamiński Ireneusz Gwidon 108 Kamiński Łukasz 80 Kania Stanisław 21,100 Kaniewski Sebastian 60 „Karat (TW) 44, 45,51,53, 84, 93, 104, 105 „Kareł (TW) 1 1,52,53,92, 93, 100, 104, 109 „Karel Benda (IMS) 120 Karger Ryszard 135 Kellerhoff Sven Felix 23 Kern Paul 73
Kerski Basil 15 Kienberg Paul 84 Kirschey Walter 38 Kiszczak Czesław 140,142 Kluka Tadeusz 139,146 Klukowski Wojciech 83 Kmezik Birgit 23 Kobierzyński Lesław 11,52, 53, 92,93,100,104,105, 109 Kochanowski Jerzy 18 Kocjan Stanisław 94,103 Kolarz Stanisław 114,119 Kondas Henryk 107 Koreloch Witalij 74 Korzeniecki Sylwester 70 Kostka, płk 107 Kościelny Robert 12, 91,94 Kotula Andrzej 15 Krahn Karl 33 Krämer Raimund 15 Krammer (Heinz) 100 Krasucki Eryk 68, 70 Krenz Egon 12,123,196 Królikowski Herbert 87,117 Kryński Wojciech 197 Kuba; Artur 87,139,142, 144, 145 Kubina Michael 80 Kuchinke-Hofer Sieghard 133 Kucza Ernest 42 Kuczyński Jerzy 75 Kuiski Bolesław 134 Kuroń Jacek 89 Labrenz-Weiß Hanna 130 Langner Gotthard 46, 124-128 Lemańczyk B[ernard] 72 Ugarski Sebastian 23, 60 Limbourg Peter36 Lindner Rudi 70 Lipowski Józef 51 -53 Labus Ryszard 96 Latka Rafał 23 Lempíckí Marian 69 Luźny Ryszard 52, 53 Ma chałę к Małgorzata 13 MacholakJan 13, 87,149 Machulski Juliusz 124 Majdański Kazimierz 74, 75,126-128,151,159, 166 Major Eliasz 91 Makowski Adam 35 Maksymiczew Igor 133 Maksymow Stefan 113 Malec Stanisław 46,112,113, 140, 147, 149 Małcużyński Karol 32 Marcinkowski Mieczysław 146 Marks Karol 108 Marlow Willy 92, 99 Maziej Zbigniew 85 Mazowiecki Tadeusz 21,145, 150 Melzer-Hutfilz Marianne 23 Mewis Karl 36 MichnikAdam 142 Miedziński Paweł 23 203
Mielke Erich 49, 58,60, 61, 63,64,95,150,164 Milczanowski Andrzej 109, 138, 143 Miller Leszek 124 Miłoszewska Joanna 14 Miśkiewicz Stanisław 79, 95, 100, 102, 107, 1 10-114, 128, 130, 131, 135, 136, 146, 159, 166 Mittag Rudolf 108 Mittig Rudi 124 Modrow Hans 149 Mroczek Jarosław 91 MüllerWerner49, 50, 195 Musekamp Jan 13 204 Nadratowski Stanisław 67 Napieraj Władysław 134 Neubauer Horst 6 Nizio Stanisław 46,125,128 NowakJan 94 Olechowski Tadeusz 134, 135 Olschowsky Burkhard 15 Ołubek Eugeniusz 66 Orzechowski Marian 132 Palieka Maria 6, 39, 43, 53, 148 Parol Stanisław 128 Paziewski Michał 58, 68 Perzyna Paweł 18 „PeterSeiler (GMS) 46 Philipp Karlheinz 143 Piątkowski Stefan 74 Piecewicz Paweł 45, 53, 84 Piechota Jacek 151 Pieck Wilhelm 30 Pieper Markus 19 Piskorski Jan Μ. 13 Popiełuszko Jerzy 126 Porębski Tadeusz 124 Praetorius Werner 51 Prawda Henryk 108 Pribbenow Rudolf 44, 45 Priwalichin Michaił 73 Radziewicz Edward 136,139, 145 Rapacki Adam 38 Rawicz Zdzisław 91 Rehschuh Dietmar 33 Rembacka Katarzyna 15 Renke Marian 66 Rex Wolfgang 148,154 „Richard (IMS) 47, 48, 78, 79, 85,92,97 Richter Egon 12, 29 „Robert (OibE) 42, 48-51, 74, 85, 93, 94, 96-98, 101, 103, 105-108, 110-1 12, 114, 117-123, 195 Rogalski Stefan 115,116, 138, 145 Rosolak Józef 51,53 Rossmeisl Rudolf 58, 59, 62, 68, 70 Rotkiewicz Ryszard 151 Ruchniewicz Krzysztof 15, 31 Ruciak Marian 118,120 Rulewski Jan 94, 95,144 Rusch Ernst 27
Sachs Erhard 41,42,129, 137,148 Sadura Lucjan 145 Sajenko Konstantin 140 Schlage Herbert 40-43, 51, 74-77,87,88,90,95, 99-101,108-114, 1 19, 124-126,133 Schön (Horst) 63 Schröder Klaus-Peter 47 Schwabenthai Franz 32 Schwiesau Hermann 15, 133-135, 140, 141 Seewald Lois 46 SieberGünter76-78, 80, 83 Siedziako Michał 23, 87 Siiski Zygmunt 13 Sita-Nowicki Władysław 89 Simon Hans 47 Sindermann Horst 124 Siwak Albin 42 Skobelski Robert 30 Skubisz Paweł 34 Sobiechowski Adam 113 Sokolak Henryk 36, 63 Sokołowski Sławomir 89 Sonntag, mjr 50 Spiegel Erich 27 Spychalski Marian 35 Staake Werner 38 Stalin Józef 30, 31 Stanuch Zbigniew 126 Stebnicki Józef 129,130 „Stefan (IMB) 120 Stoph Willi 35, 67, 68 Stopyra Jan 99,151,152 Storch Dieter 11,40-43, 73, 194 Stręczyński Czesław 126 Sulik Bolesław 70 Sułek Jerzy 32 Szarykin Fiodor 73 Szczepańska-Dudziak Anna 14 Szostak Stefania 101 Szulc Władysław 90 Szumski Henryk 109,110 Szydlak Jan 70 Ślepowroński Tomasz 15, 23, 129, 130 Świderski Bogdan 101 Świrgoń Waldemar 124 Talerczyk Mariusz 83 Tałasiewicz Marek 152 Tantzscher Monika 61 Tebinka Jacek 14 Techman Ryszard 14, 32 Tejchma Józef 66-68, 70 Timm Ernst 102,146,147 Tomala Mieczysław 32, 37 Truman Harry 30 Trzciński Zenon 100 Uebel Andreas 83, 84 Ulbricht Walter20, 29, 31,59, 63,66-68 Ullmann Willy 42, 75, 76, 87 Undro Jerzy 192, 196,198 Urban Jerzy 131 Ustasiak Mieczysław 94,103, 109 205
Uścinowicz Czesław 139 206 Wachowiak Bogdan 13 „Wacław (WK) 44 WaLaszek Antoni 65, 66 Watentynowicz Anna 144 Watuszkiewicz Tadeusz 72, 92, 96, 99, 1 12 Wałęsa Lech 89, 94, 95, 115, ,122, 142, 144, 145, 150 Wądołowski Stanisław 87, 91, 93, 126-128, 139,144, 159,166 Weber Kurt 47 Wentker Hermann 30 Wernikowski Jarosław 100, 108,109,126,129 Wieczorek Jerzy 146 Wienert Edgar48, 50,108-112, 116, 119, 195 Wierzbicki Tadeusz 152 Wiesner Erich 14, 20, 27-30, 34,37,38,157,163 Wilke Manfred 80 Wituszyński Andrzej 190 Włodarczyk Edward 13 Wojtaszyn Dariusz 23 Wójcik Tadeusz 132 Wóycicki Kazimierz 15 Wycech Grażyna 52, 53 Zaczkowski Stanisław 95 Zaremba Piotr 14, 29, 30,132 Zhao Ziyang 131 Zimowski Jerzy 148 Zubiak Marian 126-128 Zwoll Jürgen van 39, 45,149 Źeglińska Anna 18 Żuków Gieorgij 29 Bayerteohe ¡ . Staatsblbboihek і Műncn®n I
|
adam_txt |
SPIS TREŚCI 9 27 WSTĘP CZĘŚĆ PIERWSZA WPROWADZENIE Komuniści niemieccy i NRD wobec Szczecina 1945-1970 Instytucje NRD w Szczecinie po roku 1970 Konsulat Generalny NRD Rezydentura MfS 57 CZĘŚĆ DRUGA NRD WOBEC SZCZECIŃSKICH PRZEŁOMÓW Grudzień '70 - Styczeń '71 Rewolucja Solidarności i kontrrewolucja władz Przed Sierpniem Sierpień '80 Szesnaście miesięcy dwuwładzy Stan wojenny
Stan powojenny i transformacja ustrojowa Lata beznadziei KonfLi kt w Zatoce Pomorskiej Zmiana systemu 155 ZAKOŃCZENIE 161 ZUSAMMENFASSUNG 169 BIBLIOGRAFIA 179 WYKAZ SKRÓTÓW 187 ILUSTRACJE 199 INDEKS OSOBOWY
Źródła archiwalne Archiwum Urzędu Federalnego Pełnomocnika ds. Akt Służby Bezpieczeństwa byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej (Archiv des Bundesbeauftragten für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik, BStU) - Berlin (obecnie część Archiwum Federalnego) Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego (MfS) NRD akta funkcjonariuszy (KS) Centralna Grupa ds. Anatiz i Informacji (ZAIG) Sekretariat Ministra (SdM) Wydział X (Abt. X) wydziały główne (HA) zarządy okręgowe (BV, BVfS) Archiwum Federalne (Bundesarchiv, BArch) - Berlin Komunistyczna Partia Niemiec (KPD) Ministerstwo Edukacji NRD Rada Ministrów NRD Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED) Komitet Centralny Centralne Archiwum Partyjne - Wspomnienia Archiwum Federalne - Archiwum Wojskowe (Bundesarchiv - Abteilung Militärarchiv, BA-MA) - Fryburg Bryzgowijski Ministerstwo Obrony Narodowej (MfNV) NRD Sekretariat Ministra Narodowa Armia Ludowa (NVA) NRD Sztab Główny / Zarząd Wywiadu 171
Archiwum Polityczne Urzędu Spraw Zagranicznych RFN (Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, РАДА) - Berlin Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MfAA) NRO Akta personalne Wydział Krajów Ościennych Ambasada NRD w Warszawie Konsulat Generalny NRD w Szczecinie Urzęd Spraw Zagranicznych RFN Archiwum Akt Nowych w Warszawie Komitet Centralny PZPR Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie i Szczecinie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie Departament I Protokół Dyplomatyczny 172 Archiwum Państwowe w Szczecinie Komitet Wojewódzki PZPR w Szczecinie Prasa NRD „Berliner Zeitung" 1970, 1989-1990 „Neues Deutschland" 1948, 1950,1955-1959, 1970-1971, 1975, 1984,1989-1990 Prasa PRL „Głos Szczeciński" 1975,1980,1984,1989-1990 „Jedność" 1981 „Kurier Szczeciński" 1970 „Trybuna Ludu" 1962
Akty prawne Konwencja konsularna między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną, podpisana w Warszawie dnia 25 X11957 r., Dz.U. 1957, nr 7, poz. 38. Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną w sprawie rozgraniczenia obszarów morskich w Zatoce Pomorskiej, podpisana w Berlinie dnia 22 maja 1989 r., Dz.U. 1989, nr43, poz. 233. Relacje w zbiorach autora Tomasz Grodzki ֊26 VII 2021 Wojciech Klukowski - 29 VII 2021 Horst Neubauer - 25 VI 2020 Maria Palieka - 11 VI 2020 Andreas Uebel ֊10 VIII 2021 Jürgen van Zwoll - 25 VI 2020 Źródła publikowane Aischmann B., DerNachbaraus Papier. Mecklenburg-Vorpommern/Pomorze Zachodnie - Eine Nachbarschaft im Spiegel der regionalen Presse, cz. 1: 7 945-1980, Szczecin-Schwerin 2012. „Hart und kompromißlos durchgreifen". Die SED contra Polen 1980/81. Geheimakten der SED-Führung über die Unterdrückung der polnischen Demokratiebewegung, red. Μ. Kubina, Μ. Wilke, współpraca R. Gutsche, Berlin 1995. Koniec pewnej epoki. Wybory parlamentarne 1989 roku w województwie szczecińskim w dokumentach, wstęp, wybór i oprać. A. Kubaj, Warszawa-Szczecin 2015. 173
Krasucki E., Przesilenie. Szczecińskie społeczeństwo i władza w styczniu i lutym 1971 r. Obraz źródłowy, Szczecin 2010. Liste du Corps Diplomatique à Varsovie, [Warszawa] 1975,1984, 1985, 1990. Polityka i dyplomacja polska wobec Niemiec, 1.1: 1945-1970, wstęp, wybór i oprać. Μ. Tomata, Warszawa 2005. Polska-NRD. Materiały i dokumenty, oprać. J. Sutek, Μ. Tomata, Warszawa 1970. PRL w oczach Stasi, cz. 1 : Dokumenty z lat 1971, 1980-1982, wybór, oprać, i tłum. W. Borodziej, J. Kochanowski, Warszawa 1995. Przed i po 13 grudnia. Państwa bloku wschodniego wobec kryzysu w PRL 1980-1982, t. 1, red. Ł. Kamiński, Warszawa 2006. Stettin/Szczecin 1945-1946. Dokumente - Erinnerungen/ Dokumenty - Wspomnienia, wybór, red., komentarz T. Białecki etai., wyd. 2, Rostock 1995. 174 Szczecin w dokumentach polskiej służby dyplomatycznej 1945-1950, wstęp, wybór i oprać. R. Techman, Szczecin 1996. Wspomnienia Wiesner E., Man nannte mich Ernst. Erlebnisse und Episoden aus der Geschichte der Arbeiterjugendbewegung, wyd. 5 popr., Bertin 1982. Zaremba P., Walka o polski Szczecin, Wrocław i in. 1986. Zaremba P., Wspomnienia Prezydenta Szczecina. Pierwszy szczeciński rok 1945, Łódź 2016. Reportaże Richter E., Eine Stadt und zehn Gesichter, Rostock 1976,
Opracowania książkowe Aischmann B., Mecklenburg-Vorpommern, die Stadt Stettin ausgenommen. Eine zeitgeschichtliche Betrachtung, Schwerin 2008. Bartnik P., MachotakJ., Kronika Szczecina 1945-2005. Z biegiem lat, z biegiem dni, Szczecin 2005. Dzieje Szczecina, t. 4: 1945-1990, red. T. Białecki, Z. Siiski, Szczecin 1998. Friszke A., Rewolucja Solidarności 1980-1981, Kraków 2014. Gańczak E, Polski nie oddamy. Władze NRD wobec wydarzeń w PRL 1980-1981, Warszawa 2017. Gasztold P., Towarzysze z betonu. Dogmatyzm w PZPR 1980-1990, Warszawa 2018. Holzer J., „Solidarność" 1980-1981. Geneza i historia, Paryż 19 8 4. Jaskułowski T., Przyjaźń, której nie było. Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD wobec MSW 1974-1990, Warszawa 2014. Jaskułowski T., Szczecin. Miasto, którego nie było. Dyplomacja RFN i polskie przełomy 1970-1989, Szczecin-Warszawa 2020. Kościelny R., Wiosna wolnych Polaków. Wersja szczecińska, Warszawa 2017. Kubaj A., Nie wyrośli z marzeń. Szczecińska podziemna Solidarność, Warszawa 2011. Labrenz-Weiß H., Operativer Vorgang „Sizilien" - operacyjne rozpracowywanie „Solidarności Walczącej" przez SB, Stasi i KGB w świetle dokumentów wschodnioniemieckiej policji politycznej, Wrocław 2016. Machałek Μ., Szczecin 1945-1990. Moje miasto. Materiały pomocnicze do nauczania historii, Szczecin 2010. Musekamp J., Między Stettinern a Szczecinem. Metamorfozy miasta od 1945 do 2005, Poznań 2015. 175
Otschowsky В., Einvernehmen und Konflikt. Das Verhältnis zwischen der DDR und der Volksrepublik Polen i 980-1989, Osnabrück 2005. Paziewski Μ., Grudzień 1970 w Szczecinie, Szczecin 2013. Pieper Μ., Parteiauftrag: Städtepartnerschaft. Kommunalpartnerschaften zwischen Polen und der DDR und ihre Transformation nach 1989, Berlin 2020. Ruchniewicz K., Warszawa-Berlin-Bonn. Stosunki polityczne 1949-1958, Wrocław 2003. Skubisz P., Nocna rewolta. Antysowieckie zamieszki w Szczecinie 10grudnia 1956 r, Szczecin 2 0 0 9. Szczeciński Grudzień 1970. Pamiętamy!, wstęp S. Ligarski, biogramy S. Kaniewski, Szczecin 2020. Szczepańska-Dudziak A., „Szczecin czechosłowackim oknem na morza i oceany". Szczecin w stosunkach polsko-czechosłowackich 1945-1989, Szczecin-Warszawa 2021. Tebinka J., Kanada i Szczecin 1945-1990. W cieniu granicy, 176 Szczecin-Warszawa 2021. Techman R., Armia radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego wiatach 1945-1956, Poznań 2003. Tomala Μ., Patrząc na Niemcy. Od wrogości do porozumienia 1945-1991, Warszawa 1997. Wentker H., Außenpolitik in engen Grenzen. Die DDR im internationalen System 1949-1989, München 2007. Włodarczyk E., Szczecin w Polsce [w:] J.M. Piskorski, В. Wachowiak, E. Włodarczyk, Szczecin. Zarys historii, Poznań 2002. Artykuły naukowe Białecki T., Wytyczenie granicy państwowej na zachód od Szczecina i Świnoujścia w 1945 roku, „Acta Cassubiana" 2006, nr8.
Gańczak F., Władze Niemieckiej Republiki Demokratycznej wobec Okrągłego Stołu i przemian w Polsce w 1989 roku, „Forum Historyczno-Społeczne" 2018, nr 6. Heitmann C., Die Stettin-Frage. Die KPD, die Sowjetunion und die deutsch-polnische Grenze 1945, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung" 2002, nr 1. Jackowska N., Spór graniczny PRL - NRD w Zatoce Pomorskiej, „Przegląd Zachodni" 2008, пгЗ (328). Krasucki E., Bałuka i Gierek po angielsku. Film „Trzy dni w Szczecinie" Lesliego Woodheada a rzeczywistość Stycznia '71 [w:] Szczecin z oddali. Piąta Konferencja Edukacyjna, ЗОXI2012 r., red. K. Rembacka, Szczecin 2014. Macholak J., Działania władz partyjnych wobec NSZZ „Solidarność" Regionu Pomorze Zachodnie w latach 1980-1981 w świetle materiałów Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Szczecinie [w:] Regionalny wymiar „Solidarności" 1980-1981. NSZZ„Solidarność" Pomorza Zachodniego na tle kraju, red. A. Kubaj, Μ. Siedziako, Szczecin 2016. Makowski A., Nikita Chruszczów w Szczecinie. Historyczna wizyta czy historyczne okoliczności?, „Przegląd Historyczny" 2014, nr2. Schwiesau H., Der Streit in der Oderbucht. Die Verhandlungen zwischen der DDR und Polen um die Seegrenze [w:] Die verschwundene Diplomatie. Beiträge zur Außenpolitik der DDR. Festschrift für Claus Montag, red. E. Crome, J. Franzke, R. Krämer, Berlin 2003. Skobelski R., „Granica pokoju" PRL-NRD w latach 1949-1971, „Przegląd Zachodni" 2008, nr 3 (328). ŚLepowroński T., Konflikt w Zatoce Pomorskiej (1985-1989) [w:] Przyjaźń nakazana? Stosunki między NRD i Polską w latach ?949-1990, red. B. Kerski, A. Kotula, K. Ruchniewicz, K.
Wóycicki, Wrocław 2009. 177
Ślepowroński T., Kształtowanie się obrazu Szczecina w regionalnej prasie Meklemburgii i Pomorza Przedniego wiatach 1945-1952 [w:] Szczecin z oddali. Piąta Konferencja Edukacyjna, 30X12012 r, red. K. Rembacka, Szczecin 2014. Ślepowroński T., NRD kontra PRL. Stosunek mieszkańców Pomorza Zachodniego do konfliktu w Zatoce Pomorskiej (1985-1989), „Biuletyn IPN" 2005, nr 9֊10 (56-57). Tantzscher Μ., „Zaczynamy tworzyć nowe, dobre tradycje we współpracy". O kontaktach tajnych służb PRL i NRD na podstawie akt Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwa NRD [w:] Przyjaźń nakazana? Stosunki między NRD i Polską wiatach 1949-1990, red. B. Kerski, A. Kotula, K. Ruchniewicz, K. Wóycicki, Wrocław 2009. Żeglińska A., Wyszukiwanie on-line w zasobach Służby Bezpieczeństwa Państwowego byłej NRD - Stasi Unterlagen Archiv [w:] Problemy archiwalnych systemów informatycznych, red. J. Bednarek, P. Perzyna, Warszawa- 178 Łódź 2019.
Ackermann Hermann 64-66, 69,71 Aischmann Bernd 14,19, 27, 30,31,59,69,72,76 „Anton Hugin" (FIM) 46 Axen Hermann 58, 59, 63, 66-68,75 Babiuch Edward 70 Batcerowicz Bolesław 152 Bałuka Edmund 74, 91, 92, 1 14, 126, 127, 191 Barcikowski Kazimierz 77, 108,111,112,192 Bartnik Paweł 13,149 Basaniec Władimir 43,125, 133 Bedna rek Jerzy 18 Białecki Tadeusz 13,14, 31 Bolz Lothar38 Borisow Iwan 64, 69 Borodziej Włodzimierz 18 „Bożena" (TW) 52, 53 Brückner Willi 132 Brych Janusz 74 Burkert Wolfgang 150 Chomętowski Józef 91,92 Chruszczów Nikita 35, 37 Crome Erhard 15 Cypryniak Kazimierz 86, 90, 91 Czech Zdzisław 100 Czernienko Konstantin 133 CzyrekJózef 135 Damm Willi 91,92 Dardas Ryszard 52, 53 Dąbrowski Adam 23 Dębicki (Krzysztof) 65 DomzotArtur43 „Dr. Schreiber" (IMB) 130, 133, 141 Dziechciowski Tadeusz 90, 91 Dziuba Zygmunt 47 „Edgar" (OibE) 48, 49,195 Eppisch Reinhard 124 „Ewa" (KO) 91 Fenrych Przemysław 94 Fiodorow Wasilij 64, 65, 69 Fischer Heinz 40 Fischer Katia 23 Fischer Oskar 69,132 Franzke Jochen 15 Friszke Andrzej 95 Fuß Christopher24 Gałecki Jan 92 Gańczak Filip 15, 34, 81,82, 85, 86, 98,100,105,146 Gasztold Przemysław 101 Gede Tadeusz 66 Gehmert Manfred.85, 86 Gerlich Inge 146 Gierek Edward 21,62, 67-70, 72,73,100,140,191 Glemp Józef 126 „Gliński" (TW) 43,45, 77 Gomułka Władysław 21,67, 140 Gorbaczow Michaił 22,133, 138, 146, 197 201
Górnicki Wiesław 131 Grabski Andrzej 92, 99 Grejda 73 Grinin Władimir 133 Grodzki Tomasz 83 Grzelec Wiktor 143 Grześkowiak Andrzej 132 Grzywacz Wałdemar 132 Gutsche Reinhardt 80 Gwiazda Andrzej 89, 94,144 202 Hager Kurt 83 Hanisch Heinz 40-43, 127, 131,133, 135-141,143, 145-150, 194 „Heinz" (GMS) 138 Heitmann Clemens 14, 28 „Herbert KLeinfeld" (IMS) 45 Herrmann Jurgen 40 Holzer Jerzy 95 Honecker Erich 20, 59, 60, 63,67,68,76-78,80, 134,135, 146, 150,159, 166 Hummitzsch Manfred 58, 61, 64 Iffländer Horst 64 Jackowska Natalia 15,129 Jakubaszek Eugeniusz 112 Jakubzik Heinrich 46 Jan Paweł II 72, 73, 136, 137, 196 Janusiewicz Stefan 119 Jaroszewicz Piotr 67, 68, 72, 191 Jaruzelski Wojciech 21,96, 100, 102, 103,105,117, 130, 131,134,135,137, 146, 149, 197 Jasiecki Maciej 190,191 Jaskiernia Jerzy 124 Jaskułowski Tytus 13,15, 61-63,158 Jedynak Stefan 108,111 Jędrychowski Stefan 61 Jurczyk Adam 116 Jurczyk Dorota 116 Jurczyk Marian 86-88, 91-96, 103, 114, 115, 117, 122,125,126,128, 139, 141,144, 145,159, 166, 192 „Jürgen Dietrich" (IMB) 47 „Jürgen Rosenberg" (IMS) 47 Juszczuk Marian 91 Kaczanowski Władysław 146 Kaim Franciszek 191 „Kama" (TW) 41,42,52,53 Kamiński Ireneusz Gwidon 108 Kamiński Łukasz 80 Kania Stanisław 21,100 Kaniewski Sebastian 60 „Karat" (TW) 44, 45,51,53, 84, 93, 104, 105 „Kareł" (TW) 1 1,52,53,92, 93, 100, 104, 109 „Karel Benda" (IMS) 120 Karger Ryszard 135 Kellerhoff Sven Felix 23 Kern Paul 73
Kerski Basil 15 Kienberg Paul 84 Kirschey Walter 38 Kiszczak Czesław 140,142 Kluka Tadeusz 139,146 Klukowski Wojciech 83 Kmezik Birgit 23 Kobierzyński Lesław 11,52, 53, 92,93,100,104,105, 109 Kochanowski Jerzy 18 Kocjan Stanisław 94,103 Kolarz Stanisław 114,119 Kondas Henryk 107 Koreloch Witalij 74 Korzeniecki Sylwester 70 Kostka, płk 107 Kościelny Robert 12, 91,94 Kotula Andrzej 15 Krahn Karl 33 Krämer Raimund 15 Krammer (Heinz) 100 Krasucki Eryk 68, 70 Krenz Egon 12,123,196 Królikowski Herbert 87,117 Kryński Wojciech 197 Kuba; Artur 87,139,142, 144, 145 Kubina Michael 80 Kuchinke-Hofer Sieghard 133 Kucza Ernest 42 Kuczyński Jerzy 75 Kuiski Bolesław 134 Kuroń Jacek 89 Labrenz-Weiß Hanna 130 Langner Gotthard 46, 124-128 Lemańczyk B[ernard] 72 Ugarski Sebastian 23, 60 Limbourg Peter36 Lindner Rudi 70 Lipowski Józef 51 -53 Labus Ryszard 96 Latka Rafał 23 Lempíckí Marian 69 Luźny Ryszard 52, 53 Ma chałę к Małgorzata 13 MacholakJan 13, 87,149 Machulski Juliusz 124 Majdański Kazimierz 74, 75,126-128,151,159, 166 Major Eliasz 91 Makowski Adam 35 Maksymiczew Igor 133 Maksymow Stefan 113 Malec Stanisław 46,112,113, 140, 147, 149 Małcużyński Karol 32 Marcinkowski Mieczysław 146 Marks Karol 108 Marlow Willy 92, 99 Maziej Zbigniew 85 Mazowiecki Tadeusz 21,145, 150 Melzer-Hutfilz Marianne 23 Mewis Karl 36 MichnikAdam 142 Miedziński Paweł 23 203
Mielke Erich 49, 58,60, 61, 63,64,95,150,164 Milczanowski Andrzej 109, 138, 143 Miller Leszek 124 Miłoszewska Joanna 14 Miśkiewicz Stanisław 79, 95, 100, 102, 107, 1 10-114, 128, 130, 131, 135, 136, 146, 159, 166 Mittag Rudolf 108 Mittig Rudi 124 Modrow Hans 149 Mroczek Jarosław 91 MüllerWerner49, 50, 195 Musekamp Jan 13 204 Nadratowski Stanisław 67 Napieraj Władysław 134 Neubauer Horst 6 Nizio Stanisław 46,125,128 NowakJan 94 Olechowski Tadeusz 134, 135 Olschowsky Burkhard 15 Ołubek Eugeniusz 66 Orzechowski Marian 132 Palieka Maria 6, 39, 43, 53, 148 Parol Stanisław 128 Paziewski Michał 58, 68 Perzyna Paweł 18 „PeterSeiler" (GMS) 46 Philipp Karlheinz 143 Piątkowski Stefan 74 Piecewicz Paweł 45, 53, 84 Piechota Jacek 151 Pieck Wilhelm 30 Pieper Markus 19 Piskorski Jan Μ. 13 Popiełuszko Jerzy 126 Porębski Tadeusz 124 Praetorius Werner 51 Prawda Henryk 108 Pribbenow Rudolf 44, 45 Priwalichin Michaił 73 Radziewicz Edward 136,139, 145 Rapacki Adam 38 Rawicz Zdzisław 91 Rehschuh Dietmar 33 Rembacka Katarzyna 15 Renke Marian 66 Rex Wolfgang 148,154 „Richard" (IMS) 47, 48, 78, 79, 85,92,97 Richter Egon 12, 29 „Robert" (OibE) 42, 48-51, 74, 85, 93, 94, 96-98, 101, 103, 105-108, 110-1 12, 114, 117-123, 195 Rogalski Stefan 115,116, 138, 145 Rosolak Józef 51,53 Rossmeisl Rudolf 58, 59, 62, 68, 70 Rotkiewicz Ryszard 151 Ruchniewicz Krzysztof 15, 31 Ruciak Marian 118,120 Rulewski Jan 94, 95,144 Rusch Ernst 27
Sachs Erhard 41,42,129, 137,148 Sadura Lucjan 145 Sajenko Konstantin 140 Schlage Herbert 40-43, 51, 74-77,87,88,90,95, 99-101,108-114, 1 19, 124-126,133 Schön (Horst) 63 Schröder Klaus-Peter 47 Schwabenthai Franz 32 Schwiesau Hermann 15, 133-135, 140, 141 Seewald Lois 46 SieberGünter76-78, 80, 83 Siedziako Michał 23, 87 Siiski Zygmunt 13 Sita-Nowicki Władysław 89 Simon Hans 47 Sindermann Horst 124 Siwak Albin 42 Skobelski Robert 30 Skubisz Paweł 34 Sobiechowski Adam 113 Sokolak Henryk 36, 63 Sokołowski Sławomir 89 Sonntag, mjr 50 Spiegel Erich 27 Spychalski Marian 35 Staake Werner 38 Stalin Józef 30, 31 Stanuch Zbigniew 126 Stebnicki Józef 129,130 „Stefan" (IMB) 120 Stoph Willi 35, 67, 68 Stopyra Jan 99,151,152 Storch Dieter 11,40-43, 73, 194 Stręczyński Czesław 126 Sulik Bolesław 70 Sułek Jerzy 32 Szarykin Fiodor 73 Szczepańska-Dudziak Anna 14 Szostak Stefania 101 Szulc Władysław 90 Szumski Henryk 109,110 Szydlak Jan 70 Ślepowroński Tomasz 15, 23, 129, 130 Świderski Bogdan 101 Świrgoń Waldemar 124 Talerczyk Mariusz 83 Tałasiewicz Marek 152 Tantzscher Monika 61 Tebinka Jacek 14 Techman Ryszard 14, 32 Tejchma Józef 66-68, 70 Timm Ernst 102,146,147 Tomala Mieczysław 32, 37 Truman Harry 30 Trzciński Zenon 100 Uebel Andreas 83, 84 Ulbricht Walter20, 29, 31,59, 63,66-68 Ullmann Willy 42, 75, 76, 87 Undro Jerzy 192, 196,198 Urban Jerzy 131 Ustasiak Mieczysław 94,103, 109 205
Uścinowicz Czesław 139 206 Wachowiak Bogdan 13 „Wacław" (WK) 44 WaLaszek Antoni 65, 66 Watentynowicz Anna 144 Watuszkiewicz Tadeusz 72, 92, 96, 99, 1 12 Wałęsa Lech 89, 94, 95, 115, ,122, 142, 144, 145, 150 Wądołowski Stanisław 87, 91, 93, 126-128, 139,144, 159,166 Weber Kurt 47 Wentker Hermann 30 Wernikowski Jarosław 100, 108,109,126,129 Wieczorek Jerzy 146 Wienert Edgar48, 50,108-112, 116, 119, 195 Wierzbicki Tadeusz 152 Wiesner Erich 14, 20, 27-30, 34,37,38,157,163 Wilke Manfred 80 Wituszyński Andrzej 190 Włodarczyk Edward 13 Wojtaszyn Dariusz 23 Wójcik Tadeusz 132 Wóycicki Kazimierz 15 Wycech Grażyna 52, 53 Zaczkowski Stanisław 95 Zaremba Piotr 14, 29, 30,132 Zhao Ziyang 131 Zimowski Jerzy 148 Zubiak Marian 126-128 Zwoll Jürgen van 39, 45,149 Źeglińska Anna 18 Żuków Gieorgij 29 Bayerteohe ¡ . Staatsblbboihek і Műncn®n I |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Gańczak, Filip 1981- |
author_GND | (DE-588)141755156 |
author_facet | Gańczak, Filip 1981- |
author_role | aut |
author_sort | Gańczak, Filip 1981- |
author_variant | f g fg |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV048608937 |
ctrlnum | (OCoLC)1355303989 (DE-599)KXP1822522439 |
era | Geschichte 1970-1990 gnd |
era_facet | Geschichte 1970-1990 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02965nam a2200601 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048608937</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230215 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">221213s2022 pl ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382294675</subfield><subfield code="9">978-83-8229-467-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1355303989</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)KXP1822522439</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B1595</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">15.43</subfield><subfield code="2">bkl</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">15.72</subfield><subfield code="2">bkl</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Gańczak, Filip</subfield><subfield code="d">1981-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)141755156</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Gryf, młot i cyrkiel</subfield><subfield code="b">Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990</subfield><subfield code="c">Filip Gańczak</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Greif, Hammer und Zirkel</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Szczecin ; Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Pamięci Narodowej</subfield><subfield code="c">[2022]</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">206 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Faksimiles, Porträts</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Świat wobec Szczecina</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in deutscher Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1970-1990</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Deutschland</subfield><subfield code="g">DDR</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011890-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Stettin</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057392-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Stettin</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057392-8</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Deutschland</subfield><subfield code="g">DDR</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011890-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1970-1990</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Pamięci Narodowej</subfield><subfield code="b">Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie</subfield><subfield code="0">(DE-588)1029175098</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230131</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033984342</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09048</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09047</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09048</subfield><subfield code="g">431</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09047</subfield><subfield code="g">431</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Deutschland DDR (DE-588)4011890-3 gnd Stettin (DE-588)4057392-8 gnd |
geographic_facet | Deutschland DDR Stettin |
id | DE-604.BV048608937 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T21:11:29Z |
indexdate | 2024-07-10T09:42:54Z |
institution | BVB |
institution_GND | (DE-588)1029175098 |
isbn | 9788382294675 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033984342 |
oclc_num | 1355303989 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-B1595 DE-Re13 DE-BY-UBR |
owner_facet | DE-12 DE-B1595 DE-Re13 DE-BY-UBR |
physical | 206 Seiten Illustrationen, Faksimiles, Porträts 25 cm |
psigel | BSB_NED_20230131 DHB_BSB_FID |
publishDate | 2022 |
publishDateSearch | 2022 |
publishDateSort | 2022 |
publisher | Instytut Pamięci Narodowej |
record_format | marc |
series2 | Świat wobec Szczecina |
spelling | Gańczak, Filip 1981- Verfasser (DE-588)141755156 aut Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 Filip Gańczak Greif, Hammer und Zirkel die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 Szczecin ; Warszawa Instytut Pamięci Narodowej [2022] 206 Seiten Illustrationen, Faksimiles, Porträts 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Świat wobec Szczecina Personenregister Zusammenfassung in deutscher Sprache Geschichte 1970-1990 gnd rswk-swf Deutschland DDR (DE-588)4011890-3 gnd rswk-swf Stettin (DE-588)4057392-8 gnd rswk-swf Stettin (DE-588)4057392-8 g Deutschland DDR (DE-588)4011890-3 g Geschichte 1970-1990 z DE-604 Instytut Pamięci Narodowej Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie (DE-588)1029175098 pbl Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
spellingShingle | Gańczak, Filip 1981- Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
subject_GND | (DE-588)4011890-3 (DE-588)4057392-8 |
title | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
title_alt | Greif, Hammer und Zirkel die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
title_auth | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
title_exact_search | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
title_exact_search_txtP | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
title_full | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 Filip Gańczak |
title_fullStr | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 Filip Gańczak |
title_full_unstemmed | Gryf, młot i cyrkiel Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 Filip Gańczak |
title_short | Gryf, młot i cyrkiel |
title_sort | gryf mlot i cyrkiel szczecin w polityce wladz nrd 1970 1990 greif hammer und zirkel die stadt szczecin stettin in der politik der ddr fuhrung 1970 1990 |
title_sub | Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990 = Greif, Hammer und Zirkel = die Stadt Szczecin (Stettin) in der Politik der DDR-Führung 1970-1990 |
topic_facet | Deutschland DDR Stettin |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033984342&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT ganczakfilip gryfmłoticyrkielszczecinwpolitycewładznrd19701990greifhammerundzirkeldiestadtszczecinstettininderpolitikderddrfuhrung19701990 AT instytutpamiecinarodowejoddziałowakomisjasciganiazbrodniprzeciwkonarodowipolskiemuwszczecinie gryfmłoticyrkielszczecinwpolitycewładznrd19701990greifhammerundzirkeldiestadtszczecinstettininderpolitikderddrfuhrung19701990 AT ganczakfilip greifhammerundzirkel AT instytutpamiecinarodowejoddziałowakomisjasciganiazbrodniprzeciwkonarodowipolskiemuwszczecinie greifhammerundzirkel AT ganczakfilip diestadtszczecinstettininderpolitikderddrfuhrung19701990 AT instytutpamiecinarodowejoddziałowakomisjasciganiazbrodniprzeciwkonarodowipolskiemuwszczecinie diestadtszczecinstettininderpolitikderddrfuhrung19701990 |