Emigracja jako doświadczenie: studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Katowice
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
2022
|
| Ausgabe: | Wydanie 1 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Abstract |
| Beschreibung: | Oznaczenie PN 4100 przejęte ze strony redakcyjnej znajdującej się na końcu książki, nie jest numerem serii Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, pełni jedynie wewnętrzną funkcję porządkową Wydawnictwa |
| Beschreibung: | 246 Seiten 24 cm |
| ISBN: | 9788322641552 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048567649 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230324 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 221117s2022 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788322641552 |9 978-83-226-4155-2 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1352876383 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048567649 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Cekiera, Rafał |d 1979- |e Verfasser |0 (DE-588)1072466589 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Emigracja jako doświadczenie |b studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego |c Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak |
| 250 | |a Wydanie 1 | ||
| 264 | 1 | |a Katowice |b Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego |c 2022 | |
| 300 | |a 246 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Oznaczenie PN 4100 przejęte ze strony redakcyjnej znajdującej się na końcu książki, nie jest numerem serii Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, pełni jedynie wewnętrzną funkcję porządkową Wydawnictwa | ||
| 546 | |a Streszczenie w języku angielskim | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 2016-2018 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 648 | 7 | |a Geschichte 2004-2016 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Integration |0 (DE-588)4027238-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Rückwanderung |0 (DE-588)4050863-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Migration |0 (DE-588)4120730-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Arbeitnehmer |0 (DE-588)4002623-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Reintegration |0 (DE-588)4247490-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Rückwanderer |0 (DE-588)4354871-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Westeuropa |0 (DE-588)4079215-8 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Woiwodschaft Schlesien |0 (DE-588)4386280-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Adaptacja społeczna | |
| 653 | 0 | |a Emigranci | |
| 653 | 0 | |a Polacy za granicą | |
| 653 | 0 | |a Praca | |
| 653 | 0 | |a Reemigracja | |
| 653 | 0 | |a Relacje międzyludzkie | |
| 653 | 0 | |a Sprawczość (psychologia) | |
| 653 | 0 | |a Wielokulturowość | |
| 653 | 2 | |a Województwo śląskie (1999- ) | |
| 653 | 0 | |a Reemigracja / Polska / Śląskie, Województwo (1999- ) | |
| 653 | 0 | |a Adaptacja społeczna / badania / Polska / 1990- | |
| 653 | 0 | |a Emigracja i imigracja / aspekt społeczny / Polska / 1990- | |
| 653 | 0 | |a Migranci zarobkowi / Polska / Śląskie, Województwo (1999- ) / postawy | |
| 653 | 2 | |a Śląskie, Województwo (Polska ; 1999- ) / emigracja i imigracja | |
| 653 | 4 | |a 2001- | |
| 653 | 6 | |a Opracowanie | |
| 653 | 6 | |a Raport z badań | |
| 689 | 0 | 0 | |a Westeuropa |0 (DE-588)4079215-8 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Arbeitnehmer |0 (DE-588)4002623-1 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Migration |0 (DE-588)4120730-0 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Integration |0 (DE-588)4027238-2 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 2004-2016 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 689 | 1 | 0 | |a Woiwodschaft Schlesien |0 (DE-588)4386280-9 |D g |
| 689 | 1 | 1 | |a Rückwanderung |0 (DE-588)4050863-8 |D s |
| 689 | 1 | 2 | |a Rückwanderer |0 (DE-588)4354871-4 |D s |
| 689 | 1 | 3 | |a Reintegration |0 (DE-588)4247490-5 |D s |
| 689 | 1 | 4 | |a Geschichte 2016-2018 |A z |
| 689 | 1 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Kijonka, Justyna |d ca. 20./21. Jh. |e Sonstige |0 (DE-588)1122375409 |4 oth | |
| 700 | 1 | |a Zak, Monica |d 1939- |e Sonstige |0 (DE-588)112070213 |4 oth | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe |z 978-83-226-4156-9 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230324 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 090511 |g 4 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 090512 |g 4 |
| 942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 090512 |g 4 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 090512 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 090511 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 090511 |g 4 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033943900 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1812717287432519680 |
|---|---|
| adam_text |
Spis treści Wstęp. 9 Rozdział 1 Migracje w ujęciu teoretycznym. 15 1.1. Problemy teorii migracji. 15 1.2. Migracje poakcesyjne - zjawisko i typologie. 18 1.3. Modele migracyjne - przyciągania i wypychania. 22 1.4. Sieci migracyjne i transnarodowość . 25 1.5. Migracje powrotne .28 Rozdział 2 Polscy reemigranci ֊ przegląd badań.36 2.1. Główne nurty i problemy w badaniach nad migracjami powrotnymi. 37 2.2. Reemigracje poakcesyjne. 40 2.3. Reemigranci w perspektywie lokalnej-przypadek województwa śląskiego . 49 2.4. Typologie migrantów poakcesyjnych. 54 2.5. Perspektywy powrotu.56 Rozdział 3 Metodologia prowadzonych badań.58 3.1. Zastosowane metody i
narzędzia badawcze . 60 3.2. Zasady doboru próby badawczej. 62 3.3. Analiza materiału badawczego i jej ograniczenia. 65 Rozdział 4 Homo Erasmus - czyli rozwojowy aspekt migracji. 68 4.1. Miejsce emigracji w biografiach respondentów. 70 4.2. Emigracyjna szkoła życia. 74 4.2.1 Lekcja języka. 75 4.2.2. Lekcja poczucia własnej wartości. 76 4.2.3. Lekcja funkcjonowania w wielokulturowym społeczeństwie. 78 4.2.4. Lekcja życzliwości i zaufania.80 4.2.5. Lekcja odmiennej temporalności. 84 4.2.6. Lekcja innej kultury organizacji. 86 4.2.7. Lekcja mobilności. 90 4.2.8. Lekcja własnej kultury. 92 4.2.9. Lekcja oikologiczna.94 4.3. Mamyfajne doświadczenie życiowe -
czyli wnioski. 96
6 Spis treści Rozdział 5 Znaczenie pracy dla emigrantów - homo oeconomicus. 100 5.1. Pieniądze są ważne, ale. 102 5.2. Odpucybuta do cwaniaka. - doświadczenie pracy na emigracji. 109 5.3. Praca w systemie wartości migrantów. 111 Rozdział 6 Sieci migracyjne — rodzina i znajomi. 117 6.1. Udział rodziny i znajomych w procesie decyzyjnym migrantów.120 6.2. W kościele dużo Polaków się spotykało. Sieci migracyjne na emigracji. 123 6.3. Fejsbuki i inne. Utrzymywanie relacji z rodziną i znajomymi w kraju pochodzenia. 130 Rozdział 7 Ludzie są różni - czyli doświadczenie wielokulturowości. 136 7.1. Wymiary identyfikowanych odmienności.138 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. Myjesteśmy tylko Polakami- czyli poczucie marginalizacji. 144 Między swemi, w obcej ziemi - czyli etniczny autoportret. 145 Różnorodność uczy ludzi - stosunek do wielokulturowości. 151 Tojest właśnie ciężkie pytanie — Polska jako kraj imigracji. 158 Każdy równy, bylefajny —
podsumowanie. 161 Rozdział 8 Poczucie sprawstwa i decyzyjności u reemigrantów. 163 8.1. To mójfilm. Poczucie sprawstwa i decyzyjności w kontekście decyzji migracyjnych. 165 8.2. Byłem wszystkim. Sytuacja zawodowa migrantów. 173 8.3. No shame, ziomeczku. Wpływ migracji na poczucie sprawstwa i decyzyjności. 178 Rozdział 9 Welcome home. Readaptacja jako wyzwanie. 182 9.1. Should 1 stay or should I go?Đecyzjs powrotne migrantów. 183 9.2. Polska, mój kraj. Powrót do kraju pochodzenia. 186 9.3. Czego mi najbardziej brakuje? Refleksje readaptacyjne migrantów. 192 Rozdział 10 Wygrani czy przegrani? Autoanaliza doświadczenia emigracyjnego podsumowanie. 210 10.1. Kto wyjechał, kto wrócił?. 211 10.1.1. Czynniki ekonomiczne - spełnieni ludzie drogi czy nienasyceni i wycofani?. 212 10.1.2. Rozwój osobisty - podejmujący wyzwania obywatele
świata?. 214 10.1.3. Edukacja - aktywni kreatorzy?.215 10.1.4. Rodzina - zaadaptowani ludzie dwóch światów?.216 10.1.5. Wyjazd - plan czy spontan?. 217 10.1.6. Jeżeli jechać, to nie indywidualnie. 218
Spis treści 7 10.2. Bilans zysków, bilans strat.219 10.2.1. Rozwój osobisty - samodzielność i nowe doświadczenia. 220 10.2.2. Język - poszerzanie granic własnego świata.221 10.2.3. Praca i finanse - rachunek musi się zgadzać. 222 10.2.4. Zycie prywatne - rodzina, ach rodzina. 224 10.3. Z tarczą czy na tarczy? . 226 Bibliografia. 228 Streszczenie. 243 Summary. 245
Bibliografia Achenbach R., 2015, Return Migration Decisions. A study on Highly Skilled Chinese inJapan, Wiesbaden Springer VS. Ambrosini J.W., Mayr K., Peri G., Radu D., 2012, The Selection ofMigrants and Returnees in Romania: Evidence and Long-Run Implications, IZA DP, No. 6664, http://ftp.iza. org/dp6664.pdf (Dostęp: 25.03.2021). Amelina A., Faist T., 2012, De-naturalizing the national in research methodologies: key con cepts oftransnational studies in migration, w: Methodologies on the Move: The Transnatio nal Turn in Empirical Migration Research, red. A. Amelina, T. Faist, Routledge. Amelina A., 2017,After the Reflexive Turn in Migration Studies: Towards the Doing Migration Approach. Working Paper Series „Gender, Diversity and Migration”, No. 13 (2017). Amelina A., 2020, After the Reflexive Turn in Migration Studies: Towards the Doing Migra tion Approach, w: „Population, Space Place”, 2021, https://onlineLbrary.wiley.com/doi/ epdf/10.1002/psp.2368 (Dostęp: 25.03.2021). Amelina A., Bilecen В., Barglowski К., Faist T., 2012, Ties that Protect: The Significance of Transnationalityfor the Distribution ofInformal Social Protection in Migrant Networks, SFB 882 Working Paper Series, No. 6. Amelina A., Faist T., Glick Schiller N., Nergiz D.D., 2012, Methodological Predicaments of Cross-Border Studies, w: Beyond Methodological Nationalism. Research Methodologies for Cross-Border Studies, red. A. Amelina, T. Faist, N. Glick Schiller, D.D. Nergiz, Routledge. Amelina A., Horvath K., 2017, Sociology ofMigration, w: The Cambridge Handbook ofSocio logy, red. K.O. Korgen, Cambridge
University Press. Amelina A., Vasilache A., 2014, Editorial: The Shadows ofEnlargement: Theorizing Mobility and Inequality in a ChangingEurope. „Migration Letters”, 11 (2). An Anthology ofMigration and Social Transformation. European Perspectives, red. A. Ameli na, K. Horvath, B. Meeus, Springer. Anacka Μ., 2010, Poakcesyjni migranci powrotni w Badaniu Aktywności Ekonomicznej Lud ności, vr.Poakcesyjnepowroty Polaków, CMRWorking Papers,No.43101,red.LGrabowska-Lusińska, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Anacka Μ., Fihel A., 2012, Selektywność emigracji i migracjipowrotnych Polaków — o procesie „wypłukiwania”, w: „Central and Eastern European Migration Review” Vol. 1, No. 1. Anacka Μ., Grabowska-Lusińska L, Matejko E., Nestorowicz J., 2010, Koncepcja moni toringu migracji powrotnych, w: Poakcesyjne powroty Polaków. CMRWorking Papers, No.43101, red. I. Grabowska-Lusińska, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Anghel R.G., Fauser Μ., Boccagni P, eds., 2019, Transnational return and social change: Hierarchies, identities and ideas, Anthem Press, London.
Bibliografia 229 Antończak-Świder К., Łobodzińska A., Nowak А., 2017, Ruch migracyjny w Małopolsce, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Polityki Regional nej Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego. Arango J., 2000, Explaining Migration: a Critical View, „International Social Science Jour nal”, vol. 52, issue 165. Archer Μ., 2007, Making our Way through the World. Human Reflexivity and Social Mobility, Cambridge: Cambridge University Press. Babbie E., 2004, Badania społeczne w praktyce, przeł. W. Betkiewicz (et al.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Babiński G., 2008, Return Migration Revisited, w: Homecoming. An Anthropology ofReturn Migrations, red. E. Nowicka, H. Firouzbakhch, NOMOS, Kraków. Bartelski A.S., 2010, Kapitał społeczny a dobrapubłiczne, w: Kapitał społeczny — interpretacje, impresje, operacjonalizacja, red. Μ. Klimonowicz, W. Bokajło, CeDeWu, Warszawa. Basch L., Glick N., Szánton Blanc C., 1994, Nations Unbound: Transnational Projects, Po stcolonial Predicaments and DeterrioriazedNation States, Routledge. Batista C., Vicente P., 2011, Do migrants improve governance at home? Evidencefrom a vo ting experiment, „World Bank Economic Review”, 25:1. Bauman Z., 2000a, Ponowoczesnośćjako źródło cierpień, Sic!, Warszawa. Bauman Z., 2000b, Globałizacja, przeł. E. Klekot, Państwowy Instytut Wydawniczy, War szawa. Beck U., 2004, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, przeł. S. Cieśla, Wy dawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Bera R., 2012, Poczucie odpowiedzialności zawodowej osób migrujących zarobkowo. Perspek tywa
pedagogiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin. Bieńkowska D., Gruszka Μ., Szymańska J., 2012, Rekomendacje, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe reemigrantów z województwa ślą skiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strate gicznego, Kraków. Bieńkowska D., Ulasiński C., Szymańska J., 2010, Kierunek Małopolska. Charakterystyka powracających i rekomendacjejak nie zmarnować ich kapitału, Centrum Doradztwa Stra tegicznego, Kraków. Bieńkowska D., Ulasiński C., Szymańska J., 2010, Trajektorie migracyjne województwa podkarpackiego, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Blicharz E., Adamska E., Mirocha A., Lasota A., Potrzeby Migrantów Powrotnych. Raport z badań prowadzonych przez Fundację Kompas w ramach projektu „Kompas na migran tów", https://api.ngo.pl/media/get/92539 (Dostęp: 25.03.2021). Bojar H., 2012, Nowapołska migracja do Niemiec w pogranicznych społecznościach łokałnych — perspektywa migrantów, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Boski R, 2010, Psychołogia migracji i akulturacji w społeczeństwie wielokulturowym,w. Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiejpo 1 maja2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Bourdieu P., 1986, Theforms ofcapital, w; Handbook of Theory and Researchfor the Sociology ofEducation, red. J.G. Richardson, Greenwood Press, New York. Bourdieu P, 2007, Szkic z teorii praktyki poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów,
Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.
230 Bibliografia Bourdieu P., Wacquant L., 1992, An Invitation to Reflexive Sociology, University of Chicago Press, Chicago. Bryk D., 2010, Reemigrantka ijej rodzina w kontekście migracji i readaptacji, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Brzozowski J., 2Ս\Ճ, Analiza wpływu powrotów z emigracji na rozwój społeczno-gospodarczy województwa śląskiego, Kraków. Brzozowski J., 2012, Analiza wpływu powrotów z emigracji na rozwój województwa ślą skiego, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe re emigrantów z województwa śląskiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Brzozowski J., Kaczmarczyk P., 2018, Ekonomiczne badania nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Brzozowski J., Majka Μ., Szymańska J., Ulasiński C., 2015, Determinanty migracjipowrot nych do Polski na poziomie regionalnym po 2004 roku, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, z. 2 (156). Cassarino J.-Р., 2004a, Theorising Return Migration: a revisited conceptual approach to return migrants, EUI Working Papers, RSCAS No. 2004/02, https://cadmus.eui.eu/bitstream/ handle/1814/2744/2004_02.pdf?sequence=3 isAllowed=y (Dostęp: 29.03.2021). Cassarino J.-Р., 2004b, Theorising Return Migration: the Conceptual Approach to Return Mi grants Revisited, w: JMS: InternationalJournal on Multicultural Societies, vol. 6, no. 2.
Castel S., Miller M.J., 2011, Migracje we współczesnym świecie, przeł. A. Gąsior-Niemiec, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Cekiera R., 2013, Między lekkością a ciężarem ֊ czyli emigrant jako człowiek pogranicza, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie”, nr 65. Cekiera R., 2014, O pułapkach emigracyjnej lekkości. Doświadczenie tymczasowości w narra cjach młodych polskich emigrantów poakcesyjnych, NOMOS, Kraków. Cekiera R., 2015, Zawodowa deprecjacja czy życiowa samorealizacja? Znaczeniepracy w stra tegiach życiowych wykształconych polskich emigrantów, „Humanizacja Pracy”, 2(280). Cekiera R., 2017a, Terroryści, tchórze i lenie - konstruowanie wizerunków uchodźców za po mocą memów internetowych, „Kultura-Media-Teologia”, nr 2 (29). Cekiera R., 2017b, Między gościnnością a misoksenią — reperkusje kryzysu migracyjnego w Pol sce, „Political Preferences”, vol. 17, http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.5725954 . Cerase F.P., 1974, Expectation and Reality: a Case Study ofReturn Migration from The Uni ted States to Southern Italy, „The International Migration Review”, Vol. 8, No. 2. Chałasiński J., 1936, Emigracjajako zjawisko społeczne, „Przegląd Socjologiczny”, t. IV, z. 3-4, https://sbc.org.pl/Content/279363/ii33338-1936-04-3_4.pdf (Dostęp: 20.02.2021). Chałupczak H., Firlit-Fesnak G., Lesińska Μ., Nowosielski Μ., 2018, Badania migracyjne w obszarze politologii i dyscyplin pokrewnych, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Chmielewska L,
2015, Transfery z tytułu pracy Polaków zagranicą w świetle badań Narodo wego Banku Polskiego, „Materiały i Studia” nr 314, Instytut Ekonomiczny, Narodowy Bank Polski, Warszawa, https://www.nbp.pl/pubhkacje/materialy_i_studia/ms314. pdf (Dostęp: 20.02.2021).
Bibliografia 231 Chodacz W.,Trzaskalski В., Ulasiński C., 2012, Prawdziwe historie śląskich reemigrantów studia przypadku, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strate gie życiowe reemigrantów z województwa śląskiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Cieślińska B., Grabowska L, Krzyżowski Ł., Łodziński S., Niedźwiedzki D., Siany K., Zielińska Μ., 2018, Socjologiczna perspektywa w badaniach nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Cymanow P., 2016, Potencjał migracji powrotnych w aspekcie możliwości rozwoju lokalnego wiejskich obszarów problemowych, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agro biznesu, Roczniki Naukowe, tom XVIII, zeszyt 2, Kraków. Cymbrowski B., Rancew-Sikora D., 2016, Od redaktorów: Dylematy etyczne i ryzyko w ba daniach terenowych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, tom XII, nr 3. Czapiński J., Panek T., red., 2009, Diagnoza społeczna 2009. Warunki ijakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa. Danilewicz W, 2010, Rodzina ponad granicami. Transnarodowe doświadczenia wspólnoty rodzinnej, Trans Humana, Białystok. Denzin N.K., 1990, Reinterpretacja metody biograficznej w socjologii: znaczenie a metoda w analizie biograficznej, przeł. N. Nowakowska, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, Μ. Ziółkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań. Dorigo G., Tobler W, 1983, Push-Pull Migration Laws, ,,Annals of the Association of
American Geographers”, 73. Drinkwater S., Eade J., Garapich Μ., 2009, Poles apart? EU enlargement and the labour market outcomes ofimmigrants in the United Kingdom, „International Migration”, 47 (1). Dustmann Ch., Fadlon I., Weiss Y., 2011, Return migration, human capital accumulation and the brain drain, Journal of Development Ekonomics”, 96 (2011). Dustmann Ch., Weiss Y., 2007, Return Migration: Theory and Empirical Evidence, Centre for Research and Analysis of Migration, Department of Economics, University Colle ge London, CReAM Discussion Paper No 02/07. Dziçglewski Μ., 2019, Powroty do (nie)znanego kraju. Strategie migrantów powrotnych, NOMOS, Kraków. Eade J., Drinkwater S., Garapich Μ., 2007, Class and ethnicity: Polish migrant workers in London, http://doc.ukdataservice.ac.uk/doc/6056/mrdoc/pdf/6056uguide.pdf (Dostęp: 29.03.2021). Eade J., Drinkwater S., Garapich Μ., 2007, Polscy migranci w Londynie — klasa i etniczność, Raport z badań dla ERSC, CRONEM, Guildford. University of Surrey. Erasmus + annual report 2019, European Union 2020, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/30af2b54-3f4d-lleb-b27b-01aa75ed71al/language-en (Dostęp: 20.03.2021). Faist T, 2000, The Volume and Dynamics ofInternational Migration and Transnational Social Spaces, Clarendon Press, Oxford. Faist T,2008, Migrants as transnational development agents: an inquiry into the newest round ofthe migration—development nexus, „Population, Space and Place”, 14(1), doi:10.1002/psp.471. Faist T, 2010, Diaspora and transnationalism: What kind ofDance partners, w: Diaspora and
Transnationalism. Concenpts, Theories and Methods, red. T. Faist, R. Bauböck, Amster dam: Amsterdam University Press.
232 Bibliografia Faist T, 2015, Grenzen überschreiten. Das Konzept Transstaatliche Räume und seine An wendungen, w: Transstaatliche Räume. Politik, Wirtschaft und Kultur in und zwischen Deutschland und der Türkei, red. T. Faist, Transcript Verlag. Fihel A., 2018, Przyczyny migracji, w; 25 wykładów o migracjach, red. Μ. Lesińska, M. Okólski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Fihel A., Tyrowicz J., Kaczmarczyk P., 2008, Migracje powrotne Polaków, Fundacja Inicja tyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa. Fihel A., Grabowska-Lusińska L, 2010, Wstęp, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers 43/101, Ośrodek Badania nad Migra cjami, Warszawa. Fihel A, 2016, Przejs'cie demograficzne, w: Transformacje. Przewodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce, red. A. Górny, P. Kaczmarczyk, Μ. Lesińska, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Flick U., 2010, Projektowanie badania jakościowego, przeł. P. Tománek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Flyvbjerg В., 2005, Pięć mitów o badaniach typu studium przypadku, „Studia Socjologiczne”, 2 (177). Fomina J., FrelakJ., 2008, Next stopski London Public Perceptions ofLabour Migration within the EU, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. FrelakJ., 2007, Dlaczego wyjechali? Czy wrócą? Wyniki sondażu internetowego, vr: Młodzież a wartości, red. L. Kolarska-Bobińska, Fundacja Instytut Praw Publicznych, Warszawa. Garapich M. P., 2010, Chłopi i żołnierze, budowłańcy i pijacy. Dominujący dyskurs migracyj ny, jego kontestacje oraz konsekwencje dla konstruowania polskiej grupy etnicznej w wielo kulturowym
Londynie, w: Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska, J. Roszak, NOMOS, Kraków. Garapich, 2019, Migracje z Polski do Wielkiej Brytanii: geneza, stan dzisiejszy, wyzwania na przyszłość, „Studia BAS”, nr 4 (60). Giddens A., 2002, Nowoczesność i tożsamość. Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczes ności, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Giddens A., 2007, Socjologia, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, War szawa. Gieorgica J.P., 2018, Polskie migracje w świetle procesów globalnych, Wydawnictwo PRESSCOM, Wrocław. Gliszczyńska X., 1983, Poczucie sprawstwa, w: Człowiekjako podmiot życia społecznego, red. X. Gliszczyńska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Główne wnioski, 2012, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Gmaj K., Małek A., 2010, Powroty Polaków po 2004 roku: wyniki badania jakościowego, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Górny A., Stola D., 2001, Akumulacja i wykorzystanie migracyjnego kapitału społecznego, w; Ludzie na huśtawce. Między peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jaźwińska, Μ. Okólski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Górny A., Kolankiewicz G., 2002, Reemigracja z Wielkiej Brytanii -poszukiwanie „nowego” czy kontynuacja „starego”?, w: Migracje powrotne Polaków. Powroty sukcesu i rozczarowa nia?, red. K. Iglicka, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Bibliografia 233 Górny A., Kaczmarczyk P„, 2003, Uwarunkowania i mechanizmy migracji zarobkowych w świetle wybranych koncepcji teoretycznych, „Prace Migracyjne”, nr 49, Instytut Studiów Społecznych, Uniwersytet Warszawski. Grabowska-Lusińska L, Okólski Μ., 2008, Migracja z Polski po 1 maja 2004:jej intensyw ność i kierunki geograficzne oraz alokacja migrantów na rynkach pracy krajów Unii Euro pejskiej, CMR Working Papers 33/91, Ośrodek Badania nad Migracjami, Warszawa. Grabowska-Lusińska L, 2010, Poakcesyjni migranci powrotni w badaniach poza statystyką publiczną, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Wor king Papers, No.43101, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Grabowska-Lusińska L, 2010, Uwagi końcowe, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers, No.43101, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Grabowska-Lusińska L, 2010, Wyjaśniająca siła ujęć teoretycznych w odniesieniu do migracji powrotnych - wybrane zagadnienia, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers, No.43101, University of Warsaw, Centre of Migra tion Research (CMR), Warszawa. Grabowska-Lusińska I., 2012, Migrantów ścieżki zawodowe bez granic, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Grabowska L, 2018, Social remittances: Channels of diffusion, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. Gruszka Μ., Majka Μ., Szymańska J., 2012, Śląska emigracja i reemigracja -
skala, charakterystyka, profil, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe reemigrantów z województwa śląskiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Grzegorek Μ., 2013, Wykształcenie a aktywność zawodowa kobiet. Przykład Unii Europej skiej, w: Kobiety i ich identyfikacje: między sferą prywatną a publiczną, red. J. Gładys-Jakubik, A. Kozłowska, OW SGH, Warszawa. Grzymała-Kozlowska A., 2001, Dynamika sieci migracyjnych: Polacy w Brukseli, w; Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jaźwińska, Μ. Okól ski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Grzymała-Kozłowska A., 2013, Zarys koncepcji społecznego zakotwiczenia. Inne spojrzenie na tożsamość, adaptację i integrację imigrantów, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3. Grzymała-Moszczyńska J., 2014, Psychologiczne aspekty powrotów z emigracji — przegląd teoretyczny, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, nr 4 (154). Gurak D.T., Cases F., 1992, Migration Networks and the Shaping of Migration Systems, vr: International Migration Systems, red. M.M. Kritz, L.L. Lim, H. Złotnik, Clarendon Press, Oxford. GUS, 2020, Informacja o rozmiarach ì kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 20042019. Haug S., 2000, Soziales Kapital und Kettenmigration. Italienische Migranten in Deutschland, Leske + Budrich, Opladen. Heffner K., Solga B., 2016, Reemigracja w wymiarze regionalnym, w: Transformacje. Prze wodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce, red. A. Górny, P. Kaczmarczyk, Μ. Lesińska, Wydawnictwo Naukowe
SCHOLAR, Warszawa.
234 Bibliografia Heffner K., Solga В., 2016, Migracje а rozwój regionów. Migracje zagraniczne jako czynnik sprawczy rozwoju regionów w Polsce, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, nr 3 (161). Heffner К., Sołdra-Gwiżdż T., 1997, Migracje powrotne na Górny Śląsk z socjologicznej perspektywy, w: Prace Migracyjne nr 9, Instytut Studiów Społecznych Uniwersytet Warszawski. Herbert Z., 2008, Wiersze zebrane, Wydawnictwo a5, Kraków. Hoffman-Novotny H.J., 1970, Migration. Ein Beitrag zu einer soziologischen Erkürung, Stuttgart, Enke. Holifield J., Is migration a uniquefield ofstudy in social sciences? A response to Levy, Pisarevskaya, and Scholten,w. „Comparative Migration Studies”, 8/2020, https.7/comparativemigrationstudies.springeropen.com/articles/10.1186/s40878-020-00192-3, (Dostęp: 29.03.2021). Hõiska A., 2016, Teorie podejmowania decyzji., w; Zarządzanie, organizacje i organizowa nie - przegląd perspektyw teoretycznych, red. K. Klincewicz, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Horolets A., 2018, Badania migracyjne o profilu antropologicznym, w: Raport o stanie ba dań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Horolets A., Lesińska Μ., Okólski Μ., red., 2018, Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa, http://igsegp. amu.edu.pl/wp-content/uploads/2019/01/Raport-o-stanie-bada%C5%84-nadmigracjami-w-Polsce-po-1989-roku.pdf (Dostęp: 20.03.2021). Hrabal В., 2005, Różowy kawaler, przeł. K. Kępka,
Świat Literacki, Izabelin. Iglicka K., 2002, Migracje powrotne w świetle najnowszych ujęć teoretycznych. Źródła infor macji ipodejścia badawcze, w; Migracjepowrotne Polaków. Powroty sukcesu i rozczarowa nia?, red. K. Iglicka, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Iglicka K., 2008, Kontrasty migracyjne Polski. Wymiar transatlantycki, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Iglicka К., 2010а, Powroty Polaków po 2004 roku, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Iglicka K., 2010b, Powroty Polaków po 2004 roku: wyniki badania ilościowego, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Iglicka К., 2010c, Wyniki badań nad migracjamipowrotnymi w świetle najnowszych ujęć teo retycznych, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Iglicka K., Ślusarczyk Μ., 2010, Powroty z migracji w polityce państwa i dyskursie medial nym, w: Poakcesyjne migracjepowrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biule tyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Inglehart R., 1977, The Silent Revolution: Changing Values and Political Systems among Western Publics, Princeton University Press, Princeton. International Labour Organization, 2015, ILO Global Estimates on Migrant Workers. Results and Methodology. Special Focus on Migration Domestic Workers, International Labour Organization, Geneva. Isański J., 2015, Migracje i transfery kapitalu społecznego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań. Janicki W, 2007, Przegląd teorii migracji ludności, „Annales UMCS”, Vol. LXII.
Bibliografia 235 Jaźwińska E., 2001, Migracja niepełna ludności Polski: zróżnicowanie międzyregionalne, w.՛ Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jaźwińska, Μ. O kolski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Kaczmarczyk P., 2005, Migracje zarobkowe Polaków W dobie przemian, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Kaczmarczyk P., 2007, Współczesne procesy migracyjne z Polski - stan wiedzy, „Przegląd Polonijny” nr 2. Kaczmarczyk P., 2008, Współczesne migracje z Polski - próba statystycznej oceny zjawiska, w: Współczesne migracje zagraniczne Polaków. Aspekty lokalne i regionalne, red. P. Kacz marczyk, Ośrodek Badań nad Migracjami UW, Warszawa. Kaczmarczyk P., Kloc-Nowak W, 2018, Teorie migracji, w: 25 wykładów o migracjach, red. Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Kaczmarczyk P., 2018, Post-accession migration and the Polish labour market: Expected and unexpected effects, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact of Migration on Poland. EU Mobility and Social Change, w: UCL, Press, London. Karolak Μ., 2015, Migranci powrotni z Wielkiej Brytanii do Polski. Przyczyny powrotów z perspektywy biograficznej, „Opuscula Sociologica”, 2 (12). Kaufmann J.-С., 2010, Wywiad rozumiejący, przeł. A. Kapciak, Oficyna Naukowa, War szawa. Kawczyńska-Butrym Z., 2009, Migracje. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersy tetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin. Kawczyńska-Butrym Z., 2010, Migracja zarobkowa i powroty kobiet, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski,
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kawczyńska-Butrym Z., 2010, Plany powtórnego wyjazdu czy deklaracjepozostania w kraju, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kawczyńska-Butrym Z., 2010, Po powrocie do kraju - ocena zmian i zachowania na ryn ku pracy, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kaźmierska K., 2014, Autobiograficzny wywiad narracyjny - kwestie etyczne i metodologicz ne w kontekście archiwizacji narracji, „Studia Socjologiczne”, 3 (214). Kersten К., 1986, Ruchliwość w Polsce po II wojnie światowej jako element przeobrażeń społecznych i kształtowania postaw, w: „Przegląd Historyczny” 77/4. King R., V)TS, A NeglectedAspect ofPopulation Geography, „Area”,Vol. 10,No. 3. King R., 1986, Return migration and regional economic development: an overview, w: Return migration and regional economic problems, red. R. King, London, Sydney, Dover, New Hampshire, CROOM HELM. Knauth F., Wrona J., 2018, There and Back Again: A simple Theory of Planned Return Mi gration, „Düsseldorf Institute for Competition Economic”, Discussion Paper no 290, Düsseldorf. Knauth F., Wrona J., 2019, There and Back Again:A Simple Theory ofPlanned Return Migration, „Düsseldorf Institute for Competition Economics”, Discussion Paper no 290, https:// www.dice.hhu.de/fileadmin/redaktion/Fakultaeten/Wirtschaftswissenschaftliche_ Fakultaet/DICE/Discussion_Paper/290_Knauth_Wrona.pdf (Dostęp: 25.03.2021).
Konecki К., 2000, Studia z metodologii badańjakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnic two Naukowe PWN, Warszawa.
236 Bibliografia Kotarbiński T., 1982, Traktat o dobrej robocie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Kowalczuk-Walędziak Μ., 2012, Poczucie sprawstwa społecznego pedagogów. Studium teoretyczno-empiryczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Kozdrowicz E., Walczak B., 2010, Rodzina migracyjna:przemiany i zagrożenia, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Ze szyty Naukowe”, nr 69. Kozielska J., 2014, Poakcesyjne migracje zarobkowe. Kontekst teoretyczno-empiryczny. Wspar cie społeczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań. Kozielska J., 2016, Zastosowanie hermeneutycznej analizy tres'ci w badaniach nad migracja mi. Znaczenie doświadczeń migracyjnych młodych polskich emigrantów zarobkowych, w: Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje ֊ Egzemplifikacje - Dylematy metodologiczne, red. Μ. Piorunek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań. Krawczyk R., 2017, Młodzi emigranci polscy pracujący w Wielkiej Brytanii. Adaptacja zawo dowa a poczucie szczęścia, Wydawnictwo DIFIN SA, Warszawa. Kriszan A., Szaniawska-Schwabe Μ., 2012, Nowa polska migracja do Niemiec w pogra nicznych społecznościach lokalnych - perspektywa niemiecka, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Krzywicki L., 1936, Przedmowa, w: Μ. Niemyska: Wychodźcy po powrocie do kraju. Reemi granci w województwie białostockim w świetle ankiety 1934 roku, Instytut Gospodarstwa Społecznego, Warszawa. Kucharek Μ., 2010,
Problematyka teoretyczna i empiryczna badań nad migracjami Polaków, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kunczer V., Lindner T., Puck J., 2019, Benefittingfrom immigration: The value of immi grants’ country knowledgeforfirm internationalization, ”Journal of International Busi ness Policy”, vol. 2, https://doi.org/10.1057/s42214-019-00034-9 . Kunuroglu F., van der Vijer E, Yagmur К., 2016, Return Migration, w. Online Readings in Psychology and Culture, International Association for Cross-Cultural Psychology, https://scholarworks.gvsu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1143 context=orpc (Dostęp: 15.03.2021). Kupiszewski Μ., (współpraca Okólski Μ.), 2018, Demograficzne aspekty badań nad migra cjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Kvale S., 2010, Prowadzenie wywiadów, przeł. Agata Dziuban, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Kvavilashvili L., Elfis J., 1996, Varieties of intentions: Some distinctions and classifications, w: Prospective memory: Theory and applications, red. M. Brandimonte, G.O. Einstein, Μ.A. McDaniel, NJ: Lawrence Erlbaum, Mahwah. Lee E.S., 1966, Theory ofMigration, „Demography”, Vol. 3, No. 1. Lesińska Μ., 2015, Migracje powrotne Polaków, Wydawnictwo Sejmowe dla Biura Analiz Sejmowych, infos nr 11(194), Warszawa. Luckmann T., 1967, The Invisible Religion: The Problem of Religion in Modern Society, Macmillan, New York. Lada A., 2012, Otwarcie rynku pracy,
polscy imigranci i integracja Polaków oczami prasy czy tanej w regionie, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Bibliografia 237 Łada A., Seges Frelak J., 2012, Wstęp, w: "Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Łada A., Segeš Frelak J., 2012, Znikająca granica -podsumowanie, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Łobodzińska A., Nowak A., 2017, Ruch migracyjny w Małopolsce, Małopolskie Obserwato rium Rozwoju Regionalnego, Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkow ski Województwa Małopolskiego, Kraków. Łobodzińska A., Nowak A., Antończak-Świder K., 2017, Ruch migracyjny w Małopolsce — migranci powrotni. Streszczenie, Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego, Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkowski Województwa Małopol skiego, Kraków. Łodziński S., 2012, Obieżysasi, „wyrwidęby” i „pańskie dziady”. Ludwik Krzywicki jako ba dacz migracji, w: Wizjoner i realista. Szkice o Ludwiku Krzywickim, red. J. Hrynkie wicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Macková L., Harmáček J., 2019, The Motivations and Reality ofReturn Migration to Arme nia, w: Central and Eastern European Migration Review Vol. 8, No. 2. Malewska К., 2013, Doskonalenie procesów decyzyjnych w organizacji, „Nauki o zarządza niu”, nr 1 (14). Markowski K., 2010, Ekonomiczne uwarunkowania emigracji kobiet, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Massey D.S., Arango J., Hugo G., Kouaouci A., Pellegrino A., Taylor J.E., 1993, Theories of International Migration: A Review and
Appraisal, „Population and Development Review”, Vol. 19, No. 3. Massey D.S., 1999, Why Does Migration Occur? a Theoretical Synthesis, w; The Handbook ofInternational Migration: The American Experience, red. Ch. Hirschman, P. Kasinitz, J. DeWind, Russel Sage Fundation, New York. Massey D.S., 2014, Challenges to surveying immigrants, w: Hard-to-surveypopulations, red. R. Tourangeau, В. Edwards, TP. Johnson, Cambridge University Press, Cambridge. Matejko E., 2010, Reintegracja poakcesyjnych migrantów powrotnych na polskim rynku pracy wyniki analizy jakościowej, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers, No. 43101, University ofWarsaw, Centre of Migra tion Research (CMR), Warszawa. Migracje zarobkowe i powrotne w Polsce oraz w województwie warmińsko-mazurskim, 2009, Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie, Warszawa. Niedźwiedzki D., 2010, Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, NOMOS, Kraków. Niedźwieńska A., 2008, Pamięć prospektywna: poznawcze podstawy realizacji zamiarów, w: Samoregulacja w poznaniu i działaniu, red. A. Niedźwieńska, Wydawnictwo Uni wersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Niewiadomska L, Chwaszcz L, 2010, Jak skutecznie zapobiegać karierze przestępczej?, Dru karnia TEKST spółka jawna Emilia Zonik i wspólnicy, Lublin. Nowicka E., 2008, Powrót do domu czy emigracja? Co się dzieje z tożsamością?, w: Tożsa mość i przynależność. O współczesnych przemianach identyfikacji kulturowych w Polsce, red. Μ. Kempny, G. Woroniecka, P. Załęcki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
238 Bibliografia Nowicka E., 2008, Introduction. The Study of Return Migrations, w: Homecoming. An Anthro pology ofReturn Migrations, red. E. Nowicka, H. Firouzbakhch, NOMOS, Kraków. Nowicka E., 2010, Migracjepowrotne:powrót do domu czy nowa migracja?, w: Drogi i roz droża, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Nowicka Μ., 2014, Migrating Skills, Skilled Migrants and Migration Skills: The Influence of Contexts on the Validation ofMigrants Skills, „Migration Letters”, 11 (2). OECD/ILO,2018, How Immigrants Contribute to Developing Countries’Economies,OECD Publishing, Paris, http://dx.doi.org/10.1787/9789264288737-en. Organiściak-Krzykowska A., Kwiatkowski E., Krajewska A., i inni, 2013, Współczesne uwarunkowania i kierunki migracji w Polsce, w: Powroty z migracji wobec sytuacji na rynku pracy w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn. Oschlies W, 1982, Exodus Poloniae? Polnische Ausreise- und Emigrationsfragen 1980-1982, Bundesinsitut fur Ostwissenschaftliche und Internationale Studien, Köln. Palenga-Möllenbeck E., 2014, Pendelmigration aus Oberschlesien. Lebensgeschichten in einer transnationalen Region Europas, Transcript Verlag, Bielefeld. Pascal B., 1996, Mys'li, przel. T. Boy-Żeleński, Pax, Warszawa. Pauli }., 2021, Return Migration, w: Handbook of Culture and Migration, red. J.H. Cohen, L Sirkeci, Edward Elgar Publishing. Pełczyński G., 2019, Losy reemigrantów z Francji w okresie PRL i III RP, „Studia Migra cyjne - Przegląd Polonijny”, 2(172), DOI: 10.4467/25444972SMPP.19.024.10850. Pędziwiatr K., 2017,
Islamophobia in Poland: National Report 2016, w: European Islamo phobia Report 2016, red. E. Bayralki, F. Hafez, SETA, Istanbul. Piore MJ., 1979, Birds ofPassage. Migrant Labor and Industrial Societies, Cambridge Uni versity Press, Cambridge. Piorunek Μ., 2016, Metoda biograficzna w badaniu karier zawodowych. Egzemplifikacja ba dawczego zamysłu. Otwarte pola eksploracji, w: Badania biograficzne i narracyjne w per spektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje — Egzemplifikacje - Dylematy metodologiczne, red. Μ. Piorunek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań. Plewko}., 2010, Sprostać migracji. Pomoc migrantom ekonomicznym z ziem polskich, Wydaw nictwo Naukowe KUL, Lublin. Plewko }., 2018, Praca i rozwój zawodowy w ocenie migrantów, w: J. Plewko, W. Szymczak, T. Adamczyk, Doświadczenie rozwoju w życiu polskich migrantów w Wielkiej Brytanii, Wydawnictwo Naukowe KUL, Lublin. Podemski K., 2010, Migranci powrotni jako „powracający do domu”, w: Drogi i rozdroża, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Polak R., 2018, Decyzyjność i proces decyzyjny w zarządzaniu, w: Zarządzanie organizacjami, red. P. Lenik, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia, Krosno. Portes A., Sensenbrenner }., 1993, Embeddedness and Immigration: Notes on the Social Deter minants do Economic Action, „American }ournal of Sociology”, Vol. 98, No. 6. Portes A., Guarnizo L.E., Landolt P., 1999, The Study of Transnationalism: Pitfalls and Promise ofan Emergent Research Field, „Ethnic and Racial Studies”, 22 (2). Powrót do domu - psychospołeczne
mechanizmy adaptacyjne migrantów powrotnych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Raport z badania jakościowego, 2010, Grupa iQŞ, Warszawa. Praszałowicz D., 2007, Dawne i nowe migracje, dawne i nowe konceptualizacje w badaniach migracyjnych, „Przegląd Polonijny”, nr 2.
Bibliografia 239 Praszałowicz D., 2012, Recenzja „Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe reemigrantów z województwa śląskiego”, „Studia Migracyjne - Prze gląd Polonijny”, nr 3. Pries L., 1999, Migration and Transnational Social Spaces, Ashgate Publishing, Fernham. Pries L., 2001, Internationale Migration, Bielefeld: transcript Verlag. Pries L., 2010, Transnationalisierung Theorie und Empirie grenzüberschreitender Vergesell schaftung, VS Verlag, Wiesbaden. Procidano M.E., 2005, Międzykulturowy pomiar wsparcia społecznego: postępy, problemy i perspektywy, w; Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, red. H. Sęk, R. Cieślak, Wydawnic two Naukowe PWN, Warszawa. Przybyszewska A., 2020, Habitus Mismatch and Suffering Experienced by Polish Migrants Working below their Qualification in Norway, „Central and Eastern European Migra tion Review”, Vol. 9, No. 2. Pszczołowski T., 1978, Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Rej Μ., 1914, Zwierciadło, 1.1., Wydawnictwo J. Czubek i J. Łoś, Kraków. Romaniszyn K., 2008, Migration Networks and Return Migration, w: Homecoming. An An thropology ofReturn Migrations, red. E. Nowicka, H. Firouzbakhch, NOMOS, Kraków. Schütz A., 2008, O wielości światów. Szkice z socjologiifenomenologicznej, NOMOS, Kraków. Seges Frelak J., 2012, Polska migracja zarobkowa do Niemiec po 2004 roku, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Segeš Frelak J., Kriszan A. (współpraca), 2012, Charakterystyka pogranicza polsko-
niemiec kiego i społeczności łokalnych objętych badaniem, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Seniorzy w województwie śląskim. Raport z badań ilościowych zrealizowanych w 2012 roku, 2012, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego, Katowice, http://rops-katowice.pl/dopobrania/2012.12_seniorzy.pdf (Dostęp 10.09.2015). Skoczyńska-Prokopowicz B., 2018, Społeczne skutki migracji zarobkowych. Napodstawie opi nii mieszkańców Podkarpacia, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów. Siany K., 2010, Reemigracje wperspektywie historycznej i demograficzno-socjologicznej (od 1918 do 1989 roku), w; Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwen cje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Siany K., Ślusarczyk Μ., 2010, Zostać czy wracać? Dylematy emigranta, w: Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Siany K., White A., Grabowska L, Kaczmarczyk P., 2018, Family relations and gender equ ality in the context ofmigration, w: The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. Sławek T., 2013, Gdzie, w: Oikologia. Nauka o domu, red. Z. Kadłubek, A. Kunce, T. Sławek, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice. Stark O., Bloom D.E., 1985, The New Economics of Labor Migration, „The American Economic Review”, Vol. 75, no. 2. Swadźba U., 2007, Czy praca jest ważna dla rybniczan?, w Praca, rodzina, obowiązki, czas wolny, czyli o stylu życia
mieszkańców Rybnika, red. U. Swadźba, Wydawnictwo Gnome, Katowice.
240 Bibliografia Swadźba U., 2016, Historyczne uwarunkowania ewolucji systemu wartości i ról społecznych śląskich kobiet, w: Od żony górnika do naukowca. 7.miana systemu wartości i ról społecz nych kobiet na terenach poprzemysłowych Górnego Śląska, U. Swadźba, Μ. Zak, Wydaw nictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Sytuacja demograficzna Polski do roku 2019. Migracje zagraniczne ludności, Główny Urząd Statystycz ny, 30.12.2020, https://stat.gov.pVobszary-tematyczne/ludnosďmigracje-zagraniczne-ludnosci/ sytuaga-demograficzna-polski֊do-roku-2019֊migracje-zagraniczne-ludnosci,16,l.html (Do stęp: 20.03.2021). Szczepaniak-Kroll A., 2017, Dawna i współczesna rola polskiego duszpasterstwa w środowi sku Polaków w Berlinie, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, z. 1 (163). Śleszyński P, Heffner K., Solga В., Wiśniewski R., 2018, Perspektywa geografii i studiów regionalnych w badaniach nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Sliz A., 2009, Wielokulturowość: iluzje czy rzeczywistość? Socjologiczne studium przypadku na przykładzie Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole. Sliz A., Szczepański M.S., 2019, Wielokulturowość: perspektywa socjologiczna, w: Współczesne teorie społeczne. W kręgu ujęć paradygmatycznych, red. A. Śliz, M.S. Szczepański, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole. Ślusarczyk Μ., 2019, Transnarodowe życie rodzin. Na przykładzie polskich migrantów w Norwegii, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków. Świątek-Młynarska P, 2019, Problemy etyczne w relacji badacza z osobami badanymi (naprzykładzie badań biograficznych z osobami starymi), „Przegląd Socjologii Jakościo wej”, 15 (4). Thomas W.I., Znaniecki F., 1976, Chłop polski w Europie i Ameryce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa. Thoreau H.D., 1999, Walden, czyli życie w leste, przeł. H. Cieplińska, Rebis, Poznań. Toruńczyk-Ruiz S., 2010, Na obczyźnie Polak Polakowi wilkiem: zanik poczucia wspólnoty i patriotyzmu? Współcześni polscy migranci w Holandii, w: Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska, J. Roszak, NOMOS, Kraków. Hard-to-survey populations, 2014, red. R. Tourangeau, B. Edwards, Т.Р. Johnson, Cambridge University Press, Cambridge. Trąbka A., Pustułka R, 2019, Bees butterflies: Polish migrants’ social anchoring, mobility and risks post-Brexit, Journal of Ethnic and Migration Studies, 46, 2020, https://www. tandfonline.com/doi/epub/10.1080/1369183X.2020.1711721?needAccess=true (Do stęp: 29.03.2021). Treibel A., 1999, Migration in modernen Gesellschaften. Soziale Folgen von Einwanderung, Gastarbeit und Flucht, Juventa Verlag Weinheim und München, München. Urry J., 2007, Spojrzenie turysty, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Urry J., 2009, Socjologia mobilności, przeł. J. Stawiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Vathi Z., 2017, Introduction: the interface between return migration and psychological wellbeing, w: Return Migration and Psychosocial Wellbeing: Discourses, Policy-Making and Outcomes
for Migrants and Their Families, red. Z. Vathi, R. King, w: Central and Eastern European Migration Review, 7(1).
Bibliografia 241 Vertovec S., 2004, Cheap calls: the socialglue ofmigrant transnationalism, „Global Networks”, 4(2). Vertovec S., 2012, Transnarodowość, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Wahba J., 2015, Return migration and development, w: International Handbook on Migration and Economic Development, red. R.E.B. Lucas, E. Elgar, Cheltenham. Waniek К., 2020, Ucieczka jako przyczyna mobilności Europejczyków. Socjolingwistycznie ugruntowana analiza procesów społecznych w relacjach autobiograficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. Walczak-Duraj D., 2015, Kontrideologia pracy jako czynnik dezintegracji społecznej, w: Pra ca - więź - integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa, red. U. Swadźba, B. Pactwa,M. Żak, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Weber Μ., 2002, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. D. La chowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. White A., 2018a, The impact of migration into Poland by non-Poles, w: A. White, L Gra bowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EUMobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018b, Culture and identity, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Sia ny, The Impact of Migration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018c, Developing an ‘inside-ouť approach: A transnational sociology of sending countries, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018d, How are countries
affected by migration? An ‘inside-out’approach to change in sending and receiving countries, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, Lon don. White A., 2018e, Lifestyles, livelihoods, networks and trust, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018f, Polish society abroad, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., Grabowska L, 2018, Literature review and theory: The impact of migration on sending countries, with particular reference to Central and Eastern Europe, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobi lity and Social Change, UCL, Press, London. White A., Grabowska L, Kaczmarczyk P., Slaný К., 2018, The impact ofmigrationfrom and to Poland since EU accession, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EUMobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., Grabowska L, 2019, Social Remittances and Social Change in Central and Eastern Europe: Embedding Migration in the Study of Society, „Central and Eastern European Migration Review”, Vol. 8, No. 1. Whitson J.A., Galinsky A.D., 2008, Lacking Control Increases Illusory Pattern Perception, „Science”, Vol. 322, issue 5898. Winiecka K., 2016, Strategia - Migracja - Adaptacja. Rodziny młodych migrantów polskich w Londynie po
przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk.
242 Bibliografia Włodarek J., Ziółkowski Μ., 1990, Teoretyczny i empiryczny status metody biograficznej w socjologii, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, Μ. Ziółkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań. Wodziński C.,2015, Odys gość. Esej o gościnności, Fundacja Terytoria Książki, Warszawa. Wojdon J., 2018, Perspektywa historii w badaniach nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Wyka A., 1993, Badacz społeczny wobec doświadczenia, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa. Zieleniewski J., 1981, Organizacja i zarządzanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak Emigracja jako doświadczenie Studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Streszczenie Kilkanaście lat po wstąpieniu Polski w szeregi UE i możliwości korzystania ze swobody prze pływów siły roboczej, migracje międzynarodowe przestały być traktowane w kategoriach zdumie wającego fenomenu, stając się raczej zwyczajnym społecznym zjawiskiem, z różnym nasileniem wy stępującym w określonym czasie i wśród poszczególnych kategorii osób. Konsekwencją tych zjawisk jest także rozwój badań migracyjnych. Wśród wielu perspektyw badawczych, niepoślednie miejsce zajmuje kwestia migracji powrotnych i konsekwencji pobytu za granicą dla jednostek i społeczności wysyłającej. Eksploracje w tym obszarze - należy podkreślić - stanowią ciągle relatywnie niewielki odsetek związanych z mobilnością analiz. Książka niniejsza jest pokłosiem projektu badawczego, prowadzonego wśród reemigrantów, którzy wyemigrowali z Polski po rozszerzeniu UE, a następnie zdecydowali się na powrót na teren województwa śląskiego. W ramach przyjętego paradygmatu socjologii rozumiejącej, wychodzącej od sprawozdawanego bezpośrednio przez samych aktorów życia społecznego doświadczenia, podstawo wym materiałem analitycznym były wywiady pogłębione prowadzone z reemigrantami. Projektując zakres badań autorzy wyszli z założenia, że migracja jest nie tylko jedną z dostępnych życiowych opcji, lecz nade wszystko procesem mającym wielorakie przyczyny i skutki, dotykającym rozmaitych obszarów życia społecznego i biografii poszczególnych jednostek. Interesujące
wydało się zatem to wszystko, co mieści się w kategorii „doświadczenia emigracji” - czyli całe spektrum potencjalnych przeobrażeń, które przynieść może ze sobą pobyt poza rodzimym środowiskiem i spotkanie z innymi regułami kulturowo-społecznymi. Podczas realizacji projektu badawczego starano się pamiętać, że zakres migracyjnych motywacji, procedur funkcjonowania na emigracji oraz reguł readaptacji po powrocie i odczuwanych skutków migracji jest niemal niewyczerpany. Wynikała z tego silna meto dologiczna wskazówka, polegająca na chęci poznania całego spektrum problemowego, które łączyć się może z pobytem na emigracji i powrotem do kraju pochodzenia. Głównym celem badawczym była identyfikacja doświadczenia pobytu na emigracji w subiek tywnym rozumieniu reemigrantów. Postanowiono sprawdzić, w jaki sposób reemigranci postrzegają czas spędzony na emigracji, poznać stosowane przez nich procedury adaptacyjne (do społeczności kraju przyjmującego) i readaptacyjne (do miejsca powrotu). W kręgu badawczych zainteresowań znalazły się także subiektywnie rozumiane korzyści i straty, łączące się z wyjazdem na emigrację, również w aspekcie rozwoju zawodowego czy rodzinnych relacji. Ważnym pytaniem badawczym była także kwestia funkcjonowania respondentów w wielokulturowym społeczeństwie i ich ocena tego doświadczenia. Zakres problemowy badań zakładał ich dużą tematyczną rozpiętość, wynikającą z metodologicznego imperatywu otwartości na relacjonowaną przez badanych reemigrantów ich osobistą perspektywę. Publikacja rozpoczyna się syntetycznym przeglądem teorii migracyjnych - od klasycznych
wersji, aż po współczesne ujęcia. Zasadniczym kluczem ich wyboru była potencjalna aplikacja do analiz polskich procesów migracyjnych po 2004 roku. Omówiona na wstępie została także kategoria migracji powrotnych oraz specyfika poakcesyjnych migracji z Polski. W drugim rozdziale zapre zentowane zostały dotychczasowe badania nad polskimi reemigrantami. Scharakteryzowane zostały w tym miejscu także lokalne konteksty zjawisk migracyjnych - szczególną uwagę skierowano w stro nę analiz obejmujących obszar województwa śląskiego. Po nakreśleniu teoretycznych ram książki i omówieniu jej szerszego analitycznego kontekstu, w trzecim rozdziale przedstawiona została metodologia projektu badawczego. Zarysowany został ich podstawowy paradygmat, którym jest podejście rozumiejące - próba jakościowej analizy zja wisk społecznych poprzez identyfikację doświadczenia, relacjonowanego przez społecznych aktorów. W części metodologicznej określone zostały także wiążące się z przyjętym badawczym instrumen-
246 Summary sensitive to various aspects of the analyzed problematic that appear during the research. For the purpose of the interviews, conducted between 2016-2018, several essential criteria were adopted for the selection of respondents. These included: emigration to an EU country after 2004; a minimum of a one-year stay in emigration; a minimum of a one-year period since returning to Poland; age falling within the range of20-65 years; and return from emigration to the Silesian Voivodeship. Based on the re-emigrants’ statements, a set of “emigration lessons” has been formulated in Chapter Four. An attempt has been made to identify the basic educational and cognitive areas of benefits resulting from staying in a different social environment. The conviction of the developmental effects of human mobility is enduring; however, their specific manifestations vary depending on the era and its characteristic problems. The next chapter is devoted to basic labor in post-accession migration. It discusses both the attitude of re-emigrants to labor and the place given to labor among other values, as well as the understanding of professional success. In relation to the perception of the function of labor, this section also characterizes the motivations of the respondents for leaving their home country. Even if economic reasons played a decisive role, the decisions to leave were usually made in discussions with loved ones. This aspect reveals one of the functions of migration networks, which are of considerable importance for the overall context of individual migration. This issue,
which is connected with social capital and migration capital, is discussed in Chapter Six. Emigration from Poland to Western countries is usually combined with a move to a community characterized by greater cultural diversity. For many migrants this is an important experience. It is often the first opportunity for close, everyday contact with representatives of other cultures or refi gions. In their interviews, re-emigrants referred to this phenomenon in various ways. They also drew extremely disparate conclusions regarding functioning in multicultural communities - for example, in the context of negative or positive attitudes to opening Poland to refugees and immigrants. We refer to this aspect of our research results in Chapter Seven. Living abroad, fhnctioning in a multicultural environment, working in an international team, and the whole conglomerate of challenges that emigration brings constitutes for many people an extremely important factor in strengthening their self-esteem and belief in their competence. Chap ter Eight of the book describes this precise sense of empowerment and decision-making of re-emigrants. Chapter Nine is devoted to the contexts and conditions of the difficult process of réadaptation. It presents the range of deficits and shortcomings perceived by the re-emigrants after their return. This part of the monograph is also devoted to an interpretation of the way of referring to the changes noticed and reported by the respondents after their return to Poland. The volume concludes with a chapter which synthesizes the achieved and reported research
results, beginning with the self-analysis of the emigration experience made by the re-emigrants. Moreover, the chapter also reintroduces and compares the typologies of migrants, formulated in the preceding chapters of the publication based on particular aspects of the emigration experience.
Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Žak Emigration as an experience A study on the example of return migrants to the Silesian province Summary A dozen or so years after Poland joined the EU and was able to benefit from the free movement of labor, international migration has ceased to be perceived as an astonishing phenomenon, beco ming rather an ordinary social phenomenon, with varying intensity occurring at different times and among different groups of people. The consequence of these phenomena is also the development of migration research. Among many research perspectives, the issue of return migration and the conse quences of staying abroad for individuals as well as the sending community takes a prominent place. Moreover, it should be emphasized at this point that studies in this area still constitute a relatively small percentage of analyses related to mobility. This monograph constitutes the result of a research project conducted among re-emigrants who emigrated from Poland after the EU expansion, and then decided to return to the Silesian Voivodeship. Within the adopted paradigm of interpretive sociology, which bases its methodology on direct repor ting of the social experience by the actors themselves, in-depth interviews conducted with re-emigrants have comprised the basic analytical material. In designing the scope of research, the authors have as sumed that migration is not only one of the available life choices, but above all a process with multiple causes and consequences. Moreover, it affects various areas of social and individual life. Therefore, what
seemed to be of interest to the scope of the research has been everything that falls under the category of “emigration experience”- that is, the whole spectrum of potential transformations that can be brought about by staying outside one’s native environment and encountering different cultural and social rules. During the implementation of the research project, an attempt was made to remember that the range of migratory motivations, the procedures of functioning while living abroad, the rules of réadaptation after returning and the effects of migration are almost inexhaustible. This has resulted in the emergence of a strong methodological clue, consisting in the desire to uncover the entire spectrum of problems that may be connected with hving abroad and returning to the country of origin. The main research goal has been to identify the experience of living in emigration in the sub jective understanding of the re-emigrants. The aim has been to study how re-emigrants perceive the time spent in emigration, to learn about their adaptation procedures (to the community of the host country) and réadaptation procedures (to the place of return). The research has also focused on subjectively perceived benefits and losses connected with emigration, also in terms of professional development or family relationships. Another important research question has been the issue of the respondents’functioning in a multicultural society and their assessment of this experience. The scope of the research assumed a wide thematic range in general, due to the methodological imperative of being open
to the personal perspective reported by the interviewed re-emigrants. The volume begins with a synthetic review of migration theories - from classical theories to con temporary approaches. The key to their selection has been their potential applicability to the analysis of Polish migration processes after 2004. Chapter One also discusses the category of return migra tion and the specificity of post-accession migrations from Poland. Chapter Two presents previous research on Polish re-emigrants, as well as the local contexts of migration, with particular attention being directed to the analyses encompassing the area of the Silesian Voivodeship. After outlining the theoretical framework of the book and discussing its broader analytical con text, Chapter Three presents the methodology of the research project. The interpretive approach is outlined as the basic paradigm of the study - an attempt at a qualitative analysis of social phenomena through the identification of experience reported by social actors. In the methodological part, the limitations of the adopted research instruments have also been defined. In designing the research, the perspective characteristic of grounded theory has been adopted, which attaches less importance to the formulation of research hypotheses. Instead, it suggests an open and flexible exploratory attitude,
246 Summary sensitive to various aspects of the analyzed problematic that appear during the research. For the purpose of the interviews, conducted between 2016-2018, several essential criteria were adopted for the selection of respondents. These included: emigration to an EU country after 2004; a minimum of a one-year stay in emigration; a minimum of a one-year period since returning to Poland; age falling within the range of 20-65 years; and return from emigration to the Silesian Voivodeship. Based on the re-emigrants’ statements, a set of “emigration lessons” has been formulated in Chapter Four. An attempt has been made to identify the basic educational and cognitive areas of benefits resulting from staying in a different social environment.The conviction of the developmental effects of human mobility is enduring; however, their specific manifestations vary depending on the era and its characteristic problems. The next chapter is devoted to basic labor in post-accession migration. It discusses both the attitude of re-emigrants to labor and the place given to labor among other values, as well as the understanding of professional success. In relation to the perception of the function of labor, this section also characterizes the motivations of the respondents for leaving their home country. Even if economic reasons played a decisive role, the decisions to leave were usually made in discussions with loved ones. This aspect reveals one of the functions of migration networks, which are of considerable importance for the overall context of individual migration. This issue,
which is connected with social capital and migration capital, is discussed in Chapter Six. Emigration from Poland to Western countries is usually combined with a move to a community characterized by greater cultural diversity. For many migrants this is an important experience. It is often the first opportunity for close, everyday contact with representatives of other cultures or reli gions. In their interviews, re-emigrants referred to this phenomenon in various ways. They also drew extremely disparate conclusions regarding functioning in multicultural communities - for example, in the context of negative or positive attitudes to opening Poland to refugees and immigrants. We refer to this aspect of our research results in Chapter Seven. Living abroad, functioning in a multicultural environment, working in an international team, and the whole conglomerate of challenges that emigration brings constitutes for many people an extremely important factor in strengthening their self-esteem and belief in their competence. Chap ter Eight of the book describes this precise sense of empowerment and decision-making of re-emi grants. Chapter Nine is devoted to the contexts and conditions of the difficult process of réadaptation. It presents the range of deficits and shortcomings perceived by the re-emigrants after their return. This part of the monograph is also devoted to an interpretation of the way of referring to the changes noticed and reported by the respondents after their return to Poland. The volume concludes with a chapter which synthesizes the achieved and reported research
results, beginning with the self-analysis of the emigration experience made by the re-emigrants. Moreover, the chapter also reintroduces and compares the typologies of migrants, formulated in the preceding chapters of the publication based on particular aspects of the emigration experience. |
| adam_txt |
Spis treści Wstęp. 9 Rozdział 1 Migracje w ujęciu teoretycznym. 15 1.1. Problemy teorii migracji. 15 1.2. Migracje poakcesyjne - zjawisko i typologie. 18 1.3. Modele migracyjne - przyciągania i wypychania. 22 1.4. Sieci migracyjne i transnarodowość . 25 1.5. Migracje powrotne .28 Rozdział 2 Polscy reemigranci ֊ przegląd badań.36 2.1. Główne nurty i problemy w badaniach nad migracjami powrotnymi. 37 2.2. Reemigracje poakcesyjne. 40 2.3. Reemigranci w perspektywie lokalnej-przypadek województwa śląskiego . 49 2.4. Typologie migrantów poakcesyjnych. 54 2.5. Perspektywy powrotu.56 Rozdział 3 Metodologia prowadzonych badań.58 3.1. Zastosowane metody i
narzędzia badawcze . 60 3.2. Zasady doboru próby badawczej. 62 3.3. Analiza materiału badawczego i jej ograniczenia. 65 Rozdział 4 Homo Erasmus - czyli rozwojowy aspekt migracji. 68 4.1. Miejsce emigracji w biografiach respondentów. 70 4.2. Emigracyjna szkoła życia. 74 4.2.1 Lekcja języka. 75 4.2.2. Lekcja poczucia własnej wartości. 76 4.2.3. Lekcja funkcjonowania w wielokulturowym społeczeństwie. 78 4.2.4. Lekcja życzliwości i zaufania.80 4.2.5. Lekcja odmiennej temporalności. 84 4.2.6. Lekcja innej kultury organizacji. 86 4.2.7. Lekcja mobilności. 90 4.2.8. Lekcja własnej kultury. 92 4.2.9. Lekcja oikologiczna.94 4.3. Mamyfajne doświadczenie życiowe -
czyli wnioski. 96
6 Spis treści Rozdział 5 Znaczenie pracy dla emigrantów - homo oeconomicus. 100 5.1. Pieniądze są ważne, ale. 102 5.2. Odpucybuta do cwaniaka. - doświadczenie pracy na emigracji. 109 5.3. Praca w systemie wartości migrantów. 111 Rozdział 6 Sieci migracyjne — rodzina i znajomi. 117 6.1. Udział rodziny i znajomych w procesie decyzyjnym migrantów.120 6.2. W kościele dużo Polaków się spotykało. Sieci migracyjne na emigracji. 123 6.3. Fejsbuki i inne. Utrzymywanie relacji z rodziną i znajomymi w kraju pochodzenia. 130 Rozdział 7 Ludzie są różni - czyli doświadczenie wielokulturowości. 136 7.1. Wymiary identyfikowanych odmienności.138 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. Myjesteśmy tylko Polakami- czyli poczucie marginalizacji. 144 Między swemi, w obcej ziemi - czyli etniczny autoportret. 145 Różnorodność uczy ludzi - stosunek do wielokulturowości. 151 Tojest właśnie ciężkie pytanie — Polska jako kraj imigracji. 158 Każdy równy, bylefajny —
podsumowanie. 161 Rozdział 8 Poczucie sprawstwa i decyzyjności u reemigrantów. 163 8.1. To mójfilm. Poczucie sprawstwa i decyzyjności w kontekście decyzji migracyjnych. 165 8.2. Byłem wszystkim. Sytuacja zawodowa migrantów. 173 8.3. No shame, ziomeczku. Wpływ migracji na poczucie sprawstwa i decyzyjności. 178 Rozdział 9 Welcome home. Readaptacja jako wyzwanie. 182 9.1. Should 1 stay or should I go?Đecyzjs powrotne migrantów. 183 9.2. Polska, mój kraj. Powrót do kraju pochodzenia. 186 9.3. Czego mi najbardziej brakuje? Refleksje readaptacyjne migrantów. 192 Rozdział 10 Wygrani czy przegrani? Autoanaliza doświadczenia emigracyjnego podsumowanie. 210 10.1. Kto wyjechał, kto wrócił?. 211 10.1.1. Czynniki ekonomiczne - spełnieni ludzie drogi czy nienasyceni i wycofani?. 212 10.1.2. Rozwój osobisty - podejmujący wyzwania obywatele
świata?. 214 10.1.3. Edukacja - aktywni kreatorzy?.215 10.1.4. Rodzina - zaadaptowani ludzie dwóch światów?.216 10.1.5. Wyjazd - plan czy spontan?. 217 10.1.6. Jeżeli jechać, to nie indywidualnie. 218
Spis treści 7 10.2. Bilans zysków, bilans strat.219 10.2.1. Rozwój osobisty - samodzielność i nowe doświadczenia. 220 10.2.2. Język - poszerzanie granic własnego świata.221 10.2.3. Praca i finanse - rachunek musi się zgadzać. 222 10.2.4. Zycie prywatne - rodzina, ach rodzina. 224 10.3. Z tarczą czy na tarczy? . 226 Bibliografia. 228 Streszczenie. 243 Summary. 245
Bibliografia Achenbach R., 2015, Return Migration Decisions. A study on Highly Skilled Chinese inJapan, Wiesbaden Springer VS. Ambrosini J.W., Mayr K., Peri G., Radu D., 2012, The Selection ofMigrants and Returnees in Romania: Evidence and Long-Run Implications, IZA DP, No. 6664, http://ftp.iza. org/dp6664.pdf (Dostęp: 25.03.2021). Amelina A., Faist T., 2012, De-naturalizing the national in research methodologies: key con cepts oftransnational studies in migration, w: Methodologies on the Move: The Transnatio nal Turn in Empirical Migration Research, red. A. Amelina, T. Faist, Routledge. Amelina A., 2017,After the Reflexive Turn in Migration Studies: Towards the Doing Migration Approach. Working Paper Series „Gender, Diversity and Migration”, No. 13 (2017). Amelina A., 2020, After the Reflexive Turn in Migration Studies: Towards the Doing Migra tion Approach, w: „Population, Space Place”, 2021, https://onlineLbrary.wiley.com/doi/ epdf/10.1002/psp.2368 (Dostęp: 25.03.2021). Amelina A., Bilecen В., Barglowski К., Faist T., 2012, Ties that Protect: The Significance of Transnationalityfor the Distribution ofInformal Social Protection in Migrant Networks, SFB 882 Working Paper Series, No. 6. Amelina A., Faist T., Glick Schiller N., Nergiz D.D., 2012, Methodological Predicaments of Cross-Border Studies, w: Beyond Methodological Nationalism. Research Methodologies for Cross-Border Studies, red. A. Amelina, T. Faist, N. Glick Schiller, D.D. Nergiz, Routledge. Amelina A., Horvath K., 2017, Sociology ofMigration, w: The Cambridge Handbook ofSocio logy, red. K.O. Korgen, Cambridge
University Press. Amelina A., Vasilache A., 2014, Editorial: The Shadows ofEnlargement: Theorizing Mobility and Inequality in a ChangingEurope. „Migration Letters”, 11 (2). An Anthology ofMigration and Social Transformation. European Perspectives, red. A. Ameli na, K. Horvath, B. Meeus, Springer. Anacka Μ., 2010, Poakcesyjni migranci powrotni w Badaniu Aktywności Ekonomicznej Lud ności, vr.Poakcesyjnepowroty Polaków, CMRWorking Papers,No.43101,red.LGrabowska-Lusińska, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Anacka Μ., Fihel A., 2012, Selektywność emigracji i migracjipowrotnych Polaków — o procesie „wypłukiwania”, w: „Central and Eastern European Migration Review” Vol. 1, No. 1. Anacka Μ., Grabowska-Lusińska L, Matejko E., Nestorowicz J., 2010, Koncepcja moni toringu migracji powrotnych, w: Poakcesyjne powroty Polaków. CMRWorking Papers, No.43101, red. I. Grabowska-Lusińska, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Anghel R.G., Fauser Μ., Boccagni P, eds., 2019, Transnational return and social change: Hierarchies, identities and ideas, Anthem Press, London.
Bibliografia 229 Antończak-Świder К., Łobodzińska A., Nowak А., 2017, Ruch migracyjny w Małopolsce, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Polityki Regional nej Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego. Arango J., 2000, Explaining Migration: a Critical View, „International Social Science Jour nal”, vol. 52, issue 165. Archer Μ., 2007, Making our Way through the World. Human Reflexivity and Social Mobility, Cambridge: Cambridge University Press. Babbie E., 2004, Badania społeczne w praktyce, przeł. W. Betkiewicz (et al.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Babiński G., 2008, Return Migration Revisited, w: Homecoming. An Anthropology ofReturn Migrations, red. E. Nowicka, H. Firouzbakhch, NOMOS, Kraków. Bartelski A.S., 2010, Kapitał społeczny a dobrapubłiczne, w: Kapitał społeczny — interpretacje, impresje, operacjonalizacja, red. Μ. Klimonowicz, W. Bokajło, CeDeWu, Warszawa. Basch L., Glick N., Szánton Blanc C., 1994, Nations Unbound: Transnational Projects, Po stcolonial Predicaments and DeterrioriazedNation States, Routledge. Batista C., Vicente P., 2011, Do migrants improve governance at home? Evidencefrom a vo ting experiment, „World Bank Economic Review”, 25:1. Bauman Z., 2000a, Ponowoczesnośćjako źródło cierpień, Sic!, Warszawa. Bauman Z., 2000b, Globałizacja, przeł. E. Klekot, Państwowy Instytut Wydawniczy, War szawa. Beck U., 2004, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, przeł. S. Cieśla, Wy dawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Bera R., 2012, Poczucie odpowiedzialności zawodowej osób migrujących zarobkowo. Perspek tywa
pedagogiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin. Bieńkowska D., Gruszka Μ., Szymańska J., 2012, Rekomendacje, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe reemigrantów z województwa ślą skiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strate gicznego, Kraków. Bieńkowska D., Ulasiński C., Szymańska J., 2010, Kierunek Małopolska. Charakterystyka powracających i rekomendacjejak nie zmarnować ich kapitału, Centrum Doradztwa Stra tegicznego, Kraków. Bieńkowska D., Ulasiński C., Szymańska J., 2010, Trajektorie migracyjne województwa podkarpackiego, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Blicharz E., Adamska E., Mirocha A., Lasota A., Potrzeby Migrantów Powrotnych. Raport z badań prowadzonych przez Fundację Kompas w ramach projektu „Kompas na migran tów", https://api.ngo.pl/media/get/92539 (Dostęp: 25.03.2021). Bojar H., 2012, Nowapołska migracja do Niemiec w pogranicznych społecznościach łokałnych — perspektywa migrantów, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Boski R, 2010, Psychołogia migracji i akulturacji w społeczeństwie wielokulturowym,w. Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiejpo 1 maja2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Bourdieu P., 1986, Theforms ofcapital, w; Handbook of Theory and Researchfor the Sociology ofEducation, red. J.G. Richardson, Greenwood Press, New York. Bourdieu P, 2007, Szkic z teorii praktyki poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów,
Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.
230 Bibliografia Bourdieu P., Wacquant L., 1992, An Invitation to Reflexive Sociology, University of Chicago Press, Chicago. Bryk D., 2010, Reemigrantka ijej rodzina w kontekście migracji i readaptacji, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Brzozowski J., 2Ս\Ճ, Analiza wpływu powrotów z emigracji na rozwój społeczno-gospodarczy województwa śląskiego, Kraków. Brzozowski J., 2012, Analiza wpływu powrotów z emigracji na rozwój województwa ślą skiego, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe re emigrantów z województwa śląskiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Brzozowski J., Kaczmarczyk P., 2018, Ekonomiczne badania nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Brzozowski J., Majka Μ., Szymańska J., Ulasiński C., 2015, Determinanty migracjipowrot nych do Polski na poziomie regionalnym po 2004 roku, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, z. 2 (156). Cassarino J.-Р., 2004a, Theorising Return Migration: a revisited conceptual approach to return migrants, EUI Working Papers, RSCAS No. 2004/02, https://cadmus.eui.eu/bitstream/ handle/1814/2744/2004_02.pdf?sequence=3 isAllowed=y (Dostęp: 29.03.2021). Cassarino J.-Р., 2004b, Theorising Return Migration: the Conceptual Approach to Return Mi grants Revisited, w: JMS: InternationalJournal on Multicultural Societies, vol. 6, no. 2.
Castel S., Miller M.J., 2011, Migracje we współczesnym świecie, przeł. A. Gąsior-Niemiec, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Cekiera R., 2013, Między lekkością a ciężarem ֊ czyli emigrant jako człowiek pogranicza, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie”, nr 65. Cekiera R., 2014, O pułapkach emigracyjnej lekkości. Doświadczenie tymczasowości w narra cjach młodych polskich emigrantów poakcesyjnych, NOMOS, Kraków. Cekiera R., 2015, Zawodowa deprecjacja czy życiowa samorealizacja? Znaczeniepracy w stra tegiach życiowych wykształconych polskich emigrantów, „Humanizacja Pracy”, 2(280). Cekiera R., 2017a, Terroryści, tchórze i lenie - konstruowanie wizerunków uchodźców za po mocą memów internetowych, „Kultura-Media-Teologia”, nr 2 (29). Cekiera R., 2017b, Między gościnnością a misoksenią — reperkusje kryzysu migracyjnego w Pol sce, „Political Preferences”, vol. 17, http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.5725954 . Cerase F.P., 1974, Expectation and Reality: a Case Study ofReturn Migration from The Uni ted States to Southern Italy, „The International Migration Review”, Vol. 8, No. 2. Chałasiński J., 1936, Emigracjajako zjawisko społeczne, „Przegląd Socjologiczny”, t. IV, z. 3-4, https://sbc.org.pl/Content/279363/ii33338-1936-04-3_4.pdf (Dostęp: 20.02.2021). Chałupczak H., Firlit-Fesnak G., Lesińska Μ., Nowosielski Μ., 2018, Badania migracyjne w obszarze politologii i dyscyplin pokrewnych, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Chmielewska L,
2015, Transfery z tytułu pracy Polaków zagranicą w świetle badań Narodo wego Banku Polskiego, „Materiały i Studia” nr 314, Instytut Ekonomiczny, Narodowy Bank Polski, Warszawa, https://www.nbp.pl/pubhkacje/materialy_i_studia/ms314. pdf (Dostęp: 20.02.2021).
Bibliografia 231 Chodacz W.,Trzaskalski В., Ulasiński C., 2012, Prawdziwe historie śląskich reemigrantów studia przypadku, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strate gie życiowe reemigrantów z województwa śląskiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Cieślińska B., Grabowska L, Krzyżowski Ł., Łodziński S., Niedźwiedzki D., Siany K., Zielińska Μ., 2018, Socjologiczna perspektywa w badaniach nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Cymanow P., 2016, Potencjał migracji powrotnych w aspekcie możliwości rozwoju lokalnego wiejskich obszarów problemowych, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agro biznesu, Roczniki Naukowe, tom XVIII, zeszyt 2, Kraków. Cymbrowski B., Rancew-Sikora D., 2016, Od redaktorów: Dylematy etyczne i ryzyko w ba daniach terenowych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, tom XII, nr 3. Czapiński J., Panek T., red., 2009, Diagnoza społeczna 2009. Warunki ijakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa. Danilewicz W, 2010, Rodzina ponad granicami. Transnarodowe doświadczenia wspólnoty rodzinnej, Trans Humana, Białystok. Denzin N.K., 1990, Reinterpretacja metody biograficznej w socjologii: znaczenie a metoda w analizie biograficznej, przeł. N. Nowakowska, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, Μ. Ziółkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań. Dorigo G., Tobler W, 1983, Push-Pull Migration Laws, ,,Annals of the Association of
American Geographers”, 73. Drinkwater S., Eade J., Garapich Μ., 2009, Poles apart? EU enlargement and the labour market outcomes ofimmigrants in the United Kingdom, „International Migration”, 47 (1). Dustmann Ch., Fadlon I., Weiss Y., 2011, Return migration, human capital accumulation and the brain drain, Journal of Development Ekonomics”, 96 (2011). Dustmann Ch., Weiss Y., 2007, Return Migration: Theory and Empirical Evidence, Centre for Research and Analysis of Migration, Department of Economics, University Colle ge London, CReAM Discussion Paper No 02/07. Dziçglewski Μ., 2019, Powroty do (nie)znanego kraju. Strategie migrantów powrotnych, NOMOS, Kraków. Eade J., Drinkwater S., Garapich Μ., 2007, Class and ethnicity: Polish migrant workers in London, http://doc.ukdataservice.ac.uk/doc/6056/mrdoc/pdf/6056uguide.pdf (Dostęp: 29.03.2021). Eade J., Drinkwater S., Garapich Μ., 2007, Polscy migranci w Londynie — klasa i etniczność, Raport z badań dla ERSC, CRONEM, Guildford. University of Surrey. Erasmus + annual report 2019, European Union 2020, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/30af2b54-3f4d-lleb-b27b-01aa75ed71al/language-en (Dostęp: 20.03.2021). Faist T, 2000, The Volume and Dynamics ofInternational Migration and Transnational Social Spaces, Clarendon Press, Oxford. Faist T,2008, Migrants as transnational development agents: an inquiry into the newest round ofthe migration—development nexus, „Population, Space and Place”, 14(1), doi:10.1002/psp.471. Faist T, 2010, Diaspora and transnationalism: What kind ofDance partners, w: Diaspora and
Transnationalism. Concenpts, Theories and Methods, red. T. Faist, R. Bauböck, Amster dam: Amsterdam University Press.
232 Bibliografia Faist T, 2015, Grenzen überschreiten. Das Konzept Transstaatliche Räume und seine An wendungen, w: Transstaatliche Räume. Politik, Wirtschaft und Kultur in und zwischen Deutschland und der Türkei, red. T. Faist, Transcript Verlag. Fihel A., 2018, Przyczyny migracji, w; 25 wykładów o migracjach, red. Μ. Lesińska, M. Okólski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Fihel A., Tyrowicz J., Kaczmarczyk P., 2008, Migracje powrotne Polaków, Fundacja Inicja tyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa. Fihel A., Grabowska-Lusińska L, 2010, Wstęp, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers 43/101, Ośrodek Badania nad Migra cjami, Warszawa. Fihel A, 2016, Przejs'cie demograficzne, w: Transformacje. Przewodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce, red. A. Górny, P. Kaczmarczyk, Μ. Lesińska, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Flick U., 2010, Projektowanie badania jakościowego, przeł. P. Tománek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Flyvbjerg В., 2005, Pięć mitów o badaniach typu studium przypadku, „Studia Socjologiczne”, 2 (177). Fomina J., FrelakJ., 2008, Next stopski London Public Perceptions ofLabour Migration within the EU, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. FrelakJ., 2007, Dlaczego wyjechali? Czy wrócą? Wyniki sondażu internetowego, vr: Młodzież a wartości, red. L. Kolarska-Bobińska, Fundacja Instytut Praw Publicznych, Warszawa. Garapich M. P., 2010, Chłopi i żołnierze, budowłańcy i pijacy. Dominujący dyskurs migracyj ny, jego kontestacje oraz konsekwencje dla konstruowania polskiej grupy etnicznej w wielo kulturowym
Londynie, w: Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska, J. Roszak, NOMOS, Kraków. Garapich, 2019, Migracje z Polski do Wielkiej Brytanii: geneza, stan dzisiejszy, wyzwania na przyszłość, „Studia BAS”, nr 4 (60). Giddens A., 2002, Nowoczesność i tożsamość. Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczes ności, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Giddens A., 2007, Socjologia, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, War szawa. Gieorgica J.P., 2018, Polskie migracje w świetle procesów globalnych, Wydawnictwo PRESSCOM, Wrocław. Gliszczyńska X., 1983, Poczucie sprawstwa, w: Człowiekjako podmiot życia społecznego, red. X. Gliszczyńska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Główne wnioski, 2012, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Gmaj K., Małek A., 2010, Powroty Polaków po 2004 roku: wyniki badania jakościowego, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Górny A., Stola D., 2001, Akumulacja i wykorzystanie migracyjnego kapitału społecznego, w; Ludzie na huśtawce. Między peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jaźwińska, Μ. Okólski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Górny A., Kolankiewicz G., 2002, Reemigracja z Wielkiej Brytanii -poszukiwanie „nowego” czy kontynuacja „starego”?, w: Migracje powrotne Polaków. Powroty sukcesu i rozczarowa nia?, red. K. Iglicka, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Bibliografia 233 Górny A., Kaczmarczyk P„, 2003, Uwarunkowania i mechanizmy migracji zarobkowych w świetle wybranych koncepcji teoretycznych, „Prace Migracyjne”, nr 49, Instytut Studiów Społecznych, Uniwersytet Warszawski. Grabowska-Lusińska L, Okólski Μ., 2008, Migracja z Polski po 1 maja 2004:jej intensyw ność i kierunki geograficzne oraz alokacja migrantów na rynkach pracy krajów Unii Euro pejskiej, CMR Working Papers 33/91, Ośrodek Badania nad Migracjami, Warszawa. Grabowska-Lusińska L, 2010, Poakcesyjni migranci powrotni w badaniach poza statystyką publiczną, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Wor king Papers, No.43101, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Grabowska-Lusińska L, 2010, Uwagi końcowe, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers, No.43101, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warszawa. Grabowska-Lusińska L, 2010, Wyjaśniająca siła ujęć teoretycznych w odniesieniu do migracji powrotnych - wybrane zagadnienia, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers, No.43101, University of Warsaw, Centre of Migra tion Research (CMR), Warszawa. Grabowska-Lusińska I., 2012, Migrantów ścieżki zawodowe bez granic, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Grabowska L, 2018, Social remittances: Channels of diffusion, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. Gruszka Μ., Majka Μ., Szymańska J., 2012, Śląska emigracja i reemigracja -
skala, charakterystyka, profil, w: Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe reemigrantów z województwa śląskiego, red. J. Szymańska, C. Ulasiński, D. Bieńkowska, Centrum Doradztwa Strategicznego, Kraków. Grzegorek Μ., 2013, Wykształcenie a aktywność zawodowa kobiet. Przykład Unii Europej skiej, w: Kobiety i ich identyfikacje: między sferą prywatną a publiczną, red. J. Gładys-Jakubik, A. Kozłowska, OW SGH, Warszawa. Grzymała-Kozlowska A., 2001, Dynamika sieci migracyjnych: Polacy w Brukseli, w; Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jaźwińska, Μ. Okól ski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Grzymała-Kozłowska A., 2013, Zarys koncepcji społecznego zakotwiczenia. Inne spojrzenie na tożsamość, adaptację i integrację imigrantów, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3. Grzymała-Moszczyńska J., 2014, Psychologiczne aspekty powrotów z emigracji — przegląd teoretyczny, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, nr 4 (154). Gurak D.T., Cases F., 1992, Migration Networks and the Shaping of Migration Systems, vr: International Migration Systems, red. M.M. Kritz, L.L. Lim, H. Złotnik, Clarendon Press, Oxford. GUS, 2020, Informacja o rozmiarach ì kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 20042019. Haug S., 2000, Soziales Kapital und Kettenmigration. Italienische Migranten in Deutschland, Leske + Budrich, Opladen. Heffner K., Solga B., 2016, Reemigracja w wymiarze regionalnym, w: Transformacje. Prze wodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce, red. A. Górny, P. Kaczmarczyk, Μ. Lesińska, Wydawnictwo Naukowe
SCHOLAR, Warszawa.
234 Bibliografia Heffner K., Solga В., 2016, Migracje а rozwój regionów. Migracje zagraniczne jako czynnik sprawczy rozwoju regionów w Polsce, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, nr 3 (161). Heffner К., Sołdra-Gwiżdż T., 1997, Migracje powrotne na Górny Śląsk z socjologicznej perspektywy, w: Prace Migracyjne nr 9, Instytut Studiów Społecznych Uniwersytet Warszawski. Herbert Z., 2008, Wiersze zebrane, Wydawnictwo a5, Kraków. Hoffman-Novotny H.J., 1970, Migration. Ein Beitrag zu einer soziologischen Erkürung, Stuttgart, Enke. Holifield J., Is migration a uniquefield ofstudy in social sciences? A response to Levy, Pisarevskaya, and Scholten,w. „Comparative Migration Studies”, 8/2020, https.7/comparativemigrationstudies.springeropen.com/articles/10.1186/s40878-020-00192-3, (Dostęp: 29.03.2021). Hõiska A., 2016, Teorie podejmowania decyzji., w; Zarządzanie, organizacje i organizowa nie - przegląd perspektyw teoretycznych, red. K. Klincewicz, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Horolets A., 2018, Badania migracyjne o profilu antropologicznym, w: Raport o stanie ba dań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Horolets A., Lesińska Μ., Okólski Μ., red., 2018, Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa, http://igsegp. amu.edu.pl/wp-content/uploads/2019/01/Raport-o-stanie-bada%C5%84-nadmigracjami-w-Polsce-po-1989-roku.pdf (Dostęp: 20.03.2021). Hrabal В., 2005, Różowy kawaler, przeł. K. Kępka,
Świat Literacki, Izabelin. Iglicka K., 2002, Migracje powrotne w świetle najnowszych ujęć teoretycznych. Źródła infor macji ipodejścia badawcze, w; Migracjepowrotne Polaków. Powroty sukcesu i rozczarowa nia?, red. K. Iglicka, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Iglicka K., 2008, Kontrasty migracyjne Polski. Wymiar transatlantycki, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Iglicka К., 2010а, Powroty Polaków po 2004 roku, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Iglicka K., 2010b, Powroty Polaków po 2004 roku: wyniki badania ilościowego, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Iglicka К., 2010c, Wyniki badań nad migracjamipowrotnymi w świetle najnowszych ujęć teo retycznych, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Iglicka K., Ślusarczyk Μ., 2010, Powroty z migracji w polityce państwa i dyskursie medial nym, w: Poakcesyjne migracjepowrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biule tyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Inglehart R., 1977, The Silent Revolution: Changing Values and Political Systems among Western Publics, Princeton University Press, Princeton. International Labour Organization, 2015, ILO Global Estimates on Migrant Workers. Results and Methodology. Special Focus on Migration Domestic Workers, International Labour Organization, Geneva. Isański J., 2015, Migracje i transfery kapitalu społecznego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań. Janicki W, 2007, Przegląd teorii migracji ludności, „Annales UMCS”, Vol. LXII.
Bibliografia 235 Jaźwińska E., 2001, Migracja niepełna ludności Polski: zróżnicowanie międzyregionalne, w.՛ Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jaźwińska, Μ. O kolski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Kaczmarczyk P., 2005, Migracje zarobkowe Polaków W dobie przemian, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Kaczmarczyk P., 2007, Współczesne procesy migracyjne z Polski - stan wiedzy, „Przegląd Polonijny” nr 2. Kaczmarczyk P., 2008, Współczesne migracje z Polski - próba statystycznej oceny zjawiska, w: Współczesne migracje zagraniczne Polaków. Aspekty lokalne i regionalne, red. P. Kacz marczyk, Ośrodek Badań nad Migracjami UW, Warszawa. Kaczmarczyk P., Kloc-Nowak W, 2018, Teorie migracji, w: 25 wykładów o migracjach, red. Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Kaczmarczyk P., 2018, Post-accession migration and the Polish labour market: Expected and unexpected effects, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact of Migration on Poland. EU Mobility and Social Change, w: UCL, Press, London. Karolak Μ., 2015, Migranci powrotni z Wielkiej Brytanii do Polski. Przyczyny powrotów z perspektywy biograficznej, „Opuscula Sociologica”, 2 (12). Kaufmann J.-С., 2010, Wywiad rozumiejący, przeł. A. Kapciak, Oficyna Naukowa, War szawa. Kawczyńska-Butrym Z., 2009, Migracje. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersy tetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin. Kawczyńska-Butrym Z., 2010, Migracja zarobkowa i powroty kobiet, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski,
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kawczyńska-Butrym Z., 2010, Plany powtórnego wyjazdu czy deklaracjepozostania w kraju, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kawczyńska-Butrym Z., 2010, Po powrocie do kraju - ocena zmian i zachowania na ryn ku pracy, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kaźmierska K., 2014, Autobiograficzny wywiad narracyjny - kwestie etyczne i metodologicz ne w kontekście archiwizacji narracji, „Studia Socjologiczne”, 3 (214). Kersten К., 1986, Ruchliwość w Polsce po II wojnie światowej jako element przeobrażeń społecznych i kształtowania postaw, w: „Przegląd Historyczny” 77/4. King R., V)TS, A NeglectedAspect ofPopulation Geography, „Area”,Vol. 10,No. 3. King R., 1986, Return migration and regional economic development: an overview, w: Return migration and regional economic problems, red. R. King, London, Sydney, Dover, New Hampshire, CROOM HELM. Knauth F., Wrona J., 2018, There and Back Again: A simple Theory of Planned Return Mi gration, „Düsseldorf Institute for Competition Economic”, Discussion Paper no 290, Düsseldorf. Knauth F., Wrona J., 2019, There and Back Again:A Simple Theory ofPlanned Return Migration, „Düsseldorf Institute for Competition Economics”, Discussion Paper no 290, https:// www.dice.hhu.de/fileadmin/redaktion/Fakultaeten/Wirtschaftswissenschaftliche_ Fakultaet/DICE/Discussion_Paper/290_Knauth_Wrona.pdf (Dostęp: 25.03.2021).
Konecki К., 2000, Studia z metodologii badańjakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnic two Naukowe PWN, Warszawa.
236 Bibliografia Kotarbiński T., 1982, Traktat o dobrej robocie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Kowalczuk-Walędziak Μ., 2012, Poczucie sprawstwa społecznego pedagogów. Studium teoretyczno-empiryczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Kozdrowicz E., Walczak B., 2010, Rodzina migracyjna:przemiany i zagrożenia, w: Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, Biuletyn RPO, „Ze szyty Naukowe”, nr 69. Kozielska J., 2014, Poakcesyjne migracje zarobkowe. Kontekst teoretyczno-empiryczny. Wspar cie społeczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań. Kozielska J., 2016, Zastosowanie hermeneutycznej analizy tres'ci w badaniach nad migracja mi. Znaczenie doświadczeń migracyjnych młodych polskich emigrantów zarobkowych, w: Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje ֊ Egzemplifikacje - Dylematy metodologiczne, red. Μ. Piorunek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań. Krawczyk R., 2017, Młodzi emigranci polscy pracujący w Wielkiej Brytanii. Adaptacja zawo dowa a poczucie szczęścia, Wydawnictwo DIFIN SA, Warszawa. Kriszan A., Szaniawska-Schwabe Μ., 2012, Nowa polska migracja do Niemiec w pogra nicznych społecznościach lokalnych - perspektywa niemiecka, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Krzywicki L., 1936, Przedmowa, w: Μ. Niemyska: Wychodźcy po powrocie do kraju. Reemi granci w województwie białostockim w świetle ankiety 1934 roku, Instytut Gospodarstwa Społecznego, Warszawa. Kucharek Μ., 2010,
Problematyka teoretyczna i empiryczna badań nad migracjami Polaków, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Kunczer V., Lindner T., Puck J., 2019, Benefittingfrom immigration: The value of immi grants’ country knowledgeforfirm internationalization, ”Journal of International Busi ness Policy”, vol. 2, https://doi.org/10.1057/s42214-019-00034-9 . Kunuroglu F., van der Vijer E, Yagmur К., 2016, Return Migration, w. Online Readings in Psychology and Culture, International Association for Cross-Cultural Psychology, https://scholarworks.gvsu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1143 context=orpc (Dostęp: 15.03.2021). Kupiszewski Μ., (współpraca Okólski Μ.), 2018, Demograficzne aspekty badań nad migra cjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Kvale S., 2010, Prowadzenie wywiadów, przeł. Agata Dziuban, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Kvavilashvili L., Elfis J., 1996, Varieties of intentions: Some distinctions and classifications, w: Prospective memory: Theory and applications, red. M. Brandimonte, G.O. Einstein, Μ.A. McDaniel, NJ: Lawrence Erlbaum, Mahwah. Lee E.S., 1966, Theory ofMigration, „Demography”, Vol. 3, No. 1. Lesińska Μ., 2015, Migracje powrotne Polaków, Wydawnictwo Sejmowe dla Biura Analiz Sejmowych, infos nr 11(194), Warszawa. Luckmann T., 1967, The Invisible Religion: The Problem of Religion in Modern Society, Macmillan, New York. Lada A., 2012, Otwarcie rynku pracy,
polscy imigranci i integracja Polaków oczami prasy czy tanej w regionie, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Bibliografia 237 Łada A., Seges Frelak J., 2012, Wstęp, w: "Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Łada A., Segeš Frelak J., 2012, Znikająca granica -podsumowanie, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Łobodzińska A., Nowak A., 2017, Ruch migracyjny w Małopolsce, Małopolskie Obserwato rium Rozwoju Regionalnego, Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkow ski Województwa Małopolskiego, Kraków. Łobodzińska A., Nowak A., Antończak-Świder K., 2017, Ruch migracyjny w Małopolsce — migranci powrotni. Streszczenie, Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego, Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkowski Województwa Małopol skiego, Kraków. Łodziński S., 2012, Obieżysasi, „wyrwidęby” i „pańskie dziady”. Ludwik Krzywicki jako ba dacz migracji, w: Wizjoner i realista. Szkice o Ludwiku Krzywickim, red. J. Hrynkie wicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Macková L., Harmáček J., 2019, The Motivations and Reality ofReturn Migration to Arme nia, w: Central and Eastern European Migration Review Vol. 8, No. 2. Malewska К., 2013, Doskonalenie procesów decyzyjnych w organizacji, „Nauki o zarządza niu”, nr 1 (14). Markowski K., 2010, Ekonomiczne uwarunkowania emigracji kobiet, w: Reemigracja kobiet z terenu województwa lubelskiego, red. K. Markowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin. Massey D.S., Arango J., Hugo G., Kouaouci A., Pellegrino A., Taylor J.E., 1993, Theories of International Migration: A Review and
Appraisal, „Population and Development Review”, Vol. 19, No. 3. Massey D.S., 1999, Why Does Migration Occur? a Theoretical Synthesis, w; The Handbook ofInternational Migration: The American Experience, red. Ch. Hirschman, P. Kasinitz, J. DeWind, Russel Sage Fundation, New York. Massey D.S., 2014, Challenges to surveying immigrants, w: Hard-to-surveypopulations, red. R. Tourangeau, В. Edwards, TP. Johnson, Cambridge University Press, Cambridge. Matejko E., 2010, Reintegracja poakcesyjnych migrantów powrotnych na polskim rynku pracy wyniki analizy jakościowej, w: Poakcesyjne powroty Polaków, red. I. Grabowska-Lusińska, CMR Working Papers, No. 43101, University ofWarsaw, Centre of Migra tion Research (CMR), Warszawa. Migracje zarobkowe i powrotne w Polsce oraz w województwie warmińsko-mazurskim, 2009, Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie, Warszawa. Niedźwiedzki D., 2010, Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, NOMOS, Kraków. Niedźwieńska A., 2008, Pamięć prospektywna: poznawcze podstawy realizacji zamiarów, w: Samoregulacja w poznaniu i działaniu, red. A. Niedźwieńska, Wydawnictwo Uni wersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Niewiadomska L, Chwaszcz L, 2010, Jak skutecznie zapobiegać karierze przestępczej?, Dru karnia TEKST spółka jawna Emilia Zonik i wspólnicy, Lublin. Nowicka E., 2008, Powrót do domu czy emigracja? Co się dzieje z tożsamością?, w: Tożsa mość i przynależność. O współczesnych przemianach identyfikacji kulturowych w Polsce, red. Μ. Kempny, G. Woroniecka, P. Załęcki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
238 Bibliografia Nowicka E., 2008, Introduction. The Study of Return Migrations, w: Homecoming. An Anthro pology ofReturn Migrations, red. E. Nowicka, H. Firouzbakhch, NOMOS, Kraków. Nowicka E., 2010, Migracjepowrotne:powrót do domu czy nowa migracja?, w: Drogi i roz droża, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Nowicka Μ., 2014, Migrating Skills, Skilled Migrants and Migration Skills: The Influence of Contexts on the Validation ofMigrants Skills, „Migration Letters”, 11 (2). OECD/ILO,2018, How Immigrants Contribute to Developing Countries’Economies,OECD Publishing, Paris, http://dx.doi.org/10.1787/9789264288737-en. Organiściak-Krzykowska A., Kwiatkowski E., Krajewska A., i inni, 2013, Współczesne uwarunkowania i kierunki migracji w Polsce, w: Powroty z migracji wobec sytuacji na rynku pracy w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn. Oschlies W, 1982, Exodus Poloniae? Polnische Ausreise- und Emigrationsfragen 1980-1982, Bundesinsitut fur Ostwissenschaftliche und Internationale Studien, Köln. Palenga-Möllenbeck E., 2014, Pendelmigration aus Oberschlesien. Lebensgeschichten in einer transnationalen Region Europas, Transcript Verlag, Bielefeld. Pascal B., 1996, Mys'li, przel. T. Boy-Żeleński, Pax, Warszawa. Pauli }., 2021, Return Migration, w: Handbook of Culture and Migration, red. J.H. Cohen, L Sirkeci, Edward Elgar Publishing. Pełczyński G., 2019, Losy reemigrantów z Francji w okresie PRL i III RP, „Studia Migra cyjne - Przegląd Polonijny”, 2(172), DOI: 10.4467/25444972SMPP.19.024.10850. Pędziwiatr K., 2017,
Islamophobia in Poland: National Report 2016, w: European Islamo phobia Report 2016, red. E. Bayralki, F. Hafez, SETA, Istanbul. Piore MJ., 1979, Birds ofPassage. Migrant Labor and Industrial Societies, Cambridge Uni versity Press, Cambridge. Piorunek Μ., 2016, Metoda biograficzna w badaniu karier zawodowych. Egzemplifikacja ba dawczego zamysłu. Otwarte pola eksploracji, w: Badania biograficzne i narracyjne w per spektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje — Egzemplifikacje - Dylematy metodologiczne, red. Μ. Piorunek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań. Plewko}., 2010, Sprostać migracji. Pomoc migrantom ekonomicznym z ziem polskich, Wydaw nictwo Naukowe KUL, Lublin. Plewko }., 2018, Praca i rozwój zawodowy w ocenie migrantów, w: J. Plewko, W. Szymczak, T. Adamczyk, Doświadczenie rozwoju w życiu polskich migrantów w Wielkiej Brytanii, Wydawnictwo Naukowe KUL, Lublin. Podemski K., 2010, Migranci powrotni jako „powracający do domu”, w: Drogi i rozdroża, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Polak R., 2018, Decyzyjność i proces decyzyjny w zarządzaniu, w: Zarządzanie organizacjami, red. P. Lenik, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia, Krosno. Portes A., Sensenbrenner }., 1993, Embeddedness and Immigration: Notes on the Social Deter minants do Economic Action, „American }ournal of Sociology”, Vol. 98, No. 6. Portes A., Guarnizo L.E., Landolt P., 1999, The Study of Transnationalism: Pitfalls and Promise ofan Emergent Research Field, „Ethnic and Racial Studies”, 22 (2). Powrót do domu - psychospołeczne
mechanizmy adaptacyjne migrantów powrotnych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Raport z badania jakościowego, 2010, Grupa iQŞ, Warszawa. Praszałowicz D., 2007, Dawne i nowe migracje, dawne i nowe konceptualizacje w badaniach migracyjnych, „Przegląd Polonijny”, nr 2.
Bibliografia 239 Praszałowicz D., 2012, Recenzja „Zaraz wracam. albo i nie. Skala powrotów, motywacje i strategie życiowe reemigrantów z województwa śląskiego”, „Studia Migracyjne - Prze gląd Polonijny”, nr 3. Pries L., 1999, Migration and Transnational Social Spaces, Ashgate Publishing, Fernham. Pries L., 2001, Internationale Migration, Bielefeld: transcript Verlag. Pries L., 2010, Transnationalisierung Theorie und Empirie grenzüberschreitender Vergesell schaftung, VS Verlag, Wiesbaden. Procidano M.E., 2005, Międzykulturowy pomiar wsparcia społecznego: postępy, problemy i perspektywy, w; Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, red. H. Sęk, R. Cieślak, Wydawnic two Naukowe PWN, Warszawa. Przybyszewska A., 2020, Habitus Mismatch and Suffering Experienced by Polish Migrants Working below their Qualification in Norway, „Central and Eastern European Migra tion Review”, Vol. 9, No. 2. Pszczołowski T., 1978, Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Rej Μ., 1914, Zwierciadło, 1.1., Wydawnictwo J. Czubek i J. Łoś, Kraków. Romaniszyn K., 2008, Migration Networks and Return Migration, w: Homecoming. An An thropology ofReturn Migrations, red. E. Nowicka, H. Firouzbakhch, NOMOS, Kraków. Schütz A., 2008, O wielości światów. Szkice z socjologiifenomenologicznej, NOMOS, Kraków. Seges Frelak J., 2012, Polska migracja zarobkowa do Niemiec po 2004 roku, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Segeš Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Segeš Frelak J., Kriszan A. (współpraca), 2012, Charakterystyka pogranicza polsko-
niemiec kiego i społeczności łokalnych objętych badaniem, w: Znikająca granica, red. A. Łada, J. Seges Frelak, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa. Seniorzy w województwie śląskim. Raport z badań ilościowych zrealizowanych w 2012 roku, 2012, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego, Katowice, http://rops-katowice.pl/dopobrania/2012.12_seniorzy.pdf (Dostęp 10.09.2015). Skoczyńska-Prokopowicz B., 2018, Społeczne skutki migracji zarobkowych. Napodstawie opi nii mieszkańców Podkarpacia, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów. Siany K., 2010, Reemigracje wperspektywie historycznej i demograficzno-socjologicznej (od 1918 do 1989 roku), w; Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwen cje, Biuletyn RPO, „Zeszyty Naukowe”, nr 69. Siany K., Ślusarczyk Μ., 2010, Zostać czy wracać? Dylematy emigranta, w: Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska,}. Roszak, NOMOS, Kraków. Siany K., White A., Grabowska L, Kaczmarczyk P., 2018, Family relations and gender equ ality in the context ofmigration, w: The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. Sławek T., 2013, Gdzie, w: Oikologia. Nauka o domu, red. Z. Kadłubek, A. Kunce, T. Sławek, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice. Stark O., Bloom D.E., 1985, The New Economics of Labor Migration, „The American Economic Review”, Vol. 75, no. 2. Swadźba U., 2007, Czy praca jest ważna dla rybniczan?, w Praca, rodzina, obowiązki, czas wolny, czyli o stylu życia
mieszkańców Rybnika, red. U. Swadźba, Wydawnictwo Gnome, Katowice.
240 Bibliografia Swadźba U., 2016, Historyczne uwarunkowania ewolucji systemu wartości i ról społecznych śląskich kobiet, w: Od żony górnika do naukowca. 7.miana systemu wartości i ról społecz nych kobiet na terenach poprzemysłowych Górnego Śląska, U. Swadźba, Μ. Zak, Wydaw nictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Sytuacja demograficzna Polski do roku 2019. Migracje zagraniczne ludności, Główny Urząd Statystycz ny, 30.12.2020, https://stat.gov.pVobszary-tematyczne/ludnosďmigracje-zagraniczne-ludnosci/ sytuaga-demograficzna-polski֊do-roku-2019֊migracje-zagraniczne-ludnosci,16,l.html (Do stęp: 20.03.2021). Szczepaniak-Kroll A., 2017, Dawna i współczesna rola polskiego duszpasterstwa w środowi sku Polaków w Berlinie, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, z. 1 (163). Śleszyński P, Heffner K., Solga В., Wiśniewski R., 2018, Perspektywa geografii i studiów regionalnych w badaniach nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Sliz A., 2009, Wielokulturowość: iluzje czy rzeczywistość? Socjologiczne studium przypadku na przykładzie Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole. Sliz A., Szczepański M.S., 2019, Wielokulturowość: perspektywa socjologiczna, w: Współczesne teorie społeczne. W kręgu ujęć paradygmatycznych, red. A. Śliz, M.S. Szczepański, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole. Ślusarczyk Μ., 2019, Transnarodowe życie rodzin. Na przykładzie polskich migrantów w Norwegii, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków. Świątek-Młynarska P, 2019, Problemy etyczne w relacji badacza z osobami badanymi (naprzykładzie badań biograficznych z osobami starymi), „Przegląd Socjologii Jakościo wej”, 15 (4). Thomas W.I., Znaniecki F., 1976, Chłop polski w Europie i Ameryce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa. Thoreau H.D., 1999, Walden, czyli życie w leste, przeł. H. Cieplińska, Rebis, Poznań. Toruńczyk-Ruiz S., 2010, Na obczyźnie Polak Polakowi wilkiem: zanik poczucia wspólnoty i patriotyzmu? Współcześni polscy migranci w Holandii, w: Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku, red. H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska, J. Roszak, NOMOS, Kraków. Hard-to-survey populations, 2014, red. R. Tourangeau, B. Edwards, Т.Р. Johnson, Cambridge University Press, Cambridge. Trąbka A., Pustułka R, 2019, Bees butterflies: Polish migrants’ social anchoring, mobility and risks post-Brexit, Journal of Ethnic and Migration Studies, 46, 2020, https://www. tandfonline.com/doi/epub/10.1080/1369183X.2020.1711721?needAccess=true (Do stęp: 29.03.2021). Treibel A., 1999, Migration in modernen Gesellschaften. Soziale Folgen von Einwanderung, Gastarbeit und Flucht, Juventa Verlag Weinheim und München, München. Urry J., 2007, Spojrzenie turysty, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Urry J., 2009, Socjologia mobilności, przeł. J. Stawiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Vathi Z., 2017, Introduction: the interface between return migration and psychological wellbeing, w: Return Migration and Psychosocial Wellbeing: Discourses, Policy-Making and Outcomes
for Migrants and Their Families, red. Z. Vathi, R. King, w: Central and Eastern European Migration Review, 7(1).
Bibliografia 241 Vertovec S., 2004, Cheap calls: the socialglue ofmigrant transnationalism, „Global Networks”, 4(2). Vertovec S., 2012, Transnarodowość, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Wahba J., 2015, Return migration and development, w: International Handbook on Migration and Economic Development, red. R.E.B. Lucas, E. Elgar, Cheltenham. Waniek К., 2020, Ucieczka jako przyczyna mobilności Europejczyków. Socjolingwistycznie ugruntowana analiza procesów społecznych w relacjach autobiograficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. Walczak-Duraj D., 2015, Kontrideologia pracy jako czynnik dezintegracji społecznej, w: Pra ca - więź - integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa, red. U. Swadźba, B. Pactwa,M. Żak, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Weber Μ., 2002, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. D. La chowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. White A., 2018a, The impact of migration into Poland by non-Poles, w: A. White, L Gra bowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EUMobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018b, Culture and identity, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Sia ny, The Impact of Migration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018c, Developing an ‘inside-ouť approach: A transnational sociology of sending countries, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018d, How are countries
affected by migration? An ‘inside-out’approach to change in sending and receiving countries, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, Lon don. White A., 2018e, Lifestyles, livelihoods, networks and trust, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., 2018f, Polish society abroad, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., Grabowska L, 2018, Literature review and theory: The impact of migration on sending countries, with particular reference to Central and Eastern Europe, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EU Mobi lity and Social Change, UCL, Press, London. White A., Grabowska L, Kaczmarczyk P., Slaný К., 2018, The impact ofmigrationfrom and to Poland since EU accession, w: A. White, I. Grabowska, P. Kaczmarczyk, K. Siany, The Impact ofMigration on Poland. EUMobility and Social Change, UCL, Press, London. White A., Grabowska L, 2019, Social Remittances and Social Change in Central and Eastern Europe: Embedding Migration in the Study of Society, „Central and Eastern European Migration Review”, Vol. 8, No. 1. Whitson J.A., Galinsky A.D., 2008, Lacking Control Increases Illusory Pattern Perception, „Science”, Vol. 322, issue 5898. Winiecka K., 2016, Strategia - Migracja - Adaptacja. Rodziny młodych migrantów polskich w Londynie po
przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk.
242 Bibliografia Włodarek J., Ziółkowski Μ., 1990, Teoretyczny i empiryczny status metody biograficznej w socjologii, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, Μ. Ziółkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań. Wodziński C.,2015, Odys gość. Esej o gościnności, Fundacja Terytoria Książki, Warszawa. Wojdon J., 2018, Perspektywa historii w badaniach nad migracjami, w: Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku, red. A. Horolets, Μ. Lesińska, Μ. Okólski, Komitet Badań nad Migracjami PAN, Warszawa. Wyka A., 1993, Badacz społeczny wobec doświadczenia, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa. Zieleniewski J., 1981, Organizacja i zarządzanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak Emigracja jako doświadczenie Studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Streszczenie Kilkanaście lat po wstąpieniu Polski w szeregi UE i możliwości korzystania ze swobody prze pływów siły roboczej, migracje międzynarodowe przestały być traktowane w kategoriach zdumie wającego fenomenu, stając się raczej zwyczajnym społecznym zjawiskiem, z różnym nasileniem wy stępującym w określonym czasie i wśród poszczególnych kategorii osób. Konsekwencją tych zjawisk jest także rozwój badań migracyjnych. Wśród wielu perspektyw badawczych, niepoślednie miejsce zajmuje kwestia migracji powrotnych i konsekwencji pobytu za granicą dla jednostek i społeczności wysyłającej. Eksploracje w tym obszarze - należy podkreślić - stanowią ciągle relatywnie niewielki odsetek związanych z mobilnością analiz. Książka niniejsza jest pokłosiem projektu badawczego, prowadzonego wśród reemigrantów, którzy wyemigrowali z Polski po rozszerzeniu UE, a następnie zdecydowali się na powrót na teren województwa śląskiego. W ramach przyjętego paradygmatu socjologii rozumiejącej, wychodzącej od sprawozdawanego bezpośrednio przez samych aktorów życia społecznego doświadczenia, podstawo wym materiałem analitycznym były wywiady pogłębione prowadzone z reemigrantami. Projektując zakres badań autorzy wyszli z założenia, że migracja jest nie tylko jedną z dostępnych życiowych opcji, lecz nade wszystko procesem mającym wielorakie przyczyny i skutki, dotykającym rozmaitych obszarów życia społecznego i biografii poszczególnych jednostek. Interesujące
wydało się zatem to wszystko, co mieści się w kategorii „doświadczenia emigracji” - czyli całe spektrum potencjalnych przeobrażeń, które przynieść może ze sobą pobyt poza rodzimym środowiskiem i spotkanie z innymi regułami kulturowo-społecznymi. Podczas realizacji projektu badawczego starano się pamiętać, że zakres migracyjnych motywacji, procedur funkcjonowania na emigracji oraz reguł readaptacji po powrocie i odczuwanych skutków migracji jest niemal niewyczerpany. Wynikała z tego silna meto dologiczna wskazówka, polegająca na chęci poznania całego spektrum problemowego, które łączyć się może z pobytem na emigracji i powrotem do kraju pochodzenia. Głównym celem badawczym była identyfikacja doświadczenia pobytu na emigracji w subiek tywnym rozumieniu reemigrantów. Postanowiono sprawdzić, w jaki sposób reemigranci postrzegają czas spędzony na emigracji, poznać stosowane przez nich procedury adaptacyjne (do społeczności kraju przyjmującego) i readaptacyjne (do miejsca powrotu). W kręgu badawczych zainteresowań znalazły się także subiektywnie rozumiane korzyści i straty, łączące się z wyjazdem na emigrację, również w aspekcie rozwoju zawodowego czy rodzinnych relacji. Ważnym pytaniem badawczym była także kwestia funkcjonowania respondentów w wielokulturowym społeczeństwie i ich ocena tego doświadczenia. Zakres problemowy badań zakładał ich dużą tematyczną rozpiętość, wynikającą z metodologicznego imperatywu otwartości na relacjonowaną przez badanych reemigrantów ich osobistą perspektywę. Publikacja rozpoczyna się syntetycznym przeglądem teorii migracyjnych - od klasycznych
wersji, aż po współczesne ujęcia. Zasadniczym kluczem ich wyboru była potencjalna aplikacja do analiz polskich procesów migracyjnych po 2004 roku. Omówiona na wstępie została także kategoria migracji powrotnych oraz specyfika poakcesyjnych migracji z Polski. W drugim rozdziale zapre zentowane zostały dotychczasowe badania nad polskimi reemigrantami. Scharakteryzowane zostały w tym miejscu także lokalne konteksty zjawisk migracyjnych - szczególną uwagę skierowano w stro nę analiz obejmujących obszar województwa śląskiego. Po nakreśleniu teoretycznych ram książki i omówieniu jej szerszego analitycznego kontekstu, w trzecim rozdziale przedstawiona została metodologia projektu badawczego. Zarysowany został ich podstawowy paradygmat, którym jest podejście rozumiejące - próba jakościowej analizy zja wisk społecznych poprzez identyfikację doświadczenia, relacjonowanego przez społecznych aktorów. W części metodologicznej określone zostały także wiążące się z przyjętym badawczym instrumen-
246 Summary sensitive to various aspects of the analyzed problematic that appear during the research. For the purpose of the interviews, conducted between 2016-2018, several essential criteria were adopted for the selection of respondents. These included: emigration to an EU country after 2004; a minimum of a one-year stay in emigration; a minimum of a one-year period since returning to Poland; age falling within the range of20-65 years; and return from emigration to the Silesian Voivodeship. Based on the re-emigrants’ statements, a set of “emigration lessons” has been formulated in Chapter Four. An attempt has been made to identify the basic educational and cognitive areas of benefits resulting from staying in a different social environment. The conviction of the developmental effects of human mobility is enduring; however, their specific manifestations vary depending on the era and its characteristic problems. The next chapter is devoted to basic labor in post-accession migration. It discusses both the attitude of re-emigrants to labor and the place given to labor among other values, as well as the understanding of professional success. In relation to the perception of the function of labor, this section also characterizes the motivations of the respondents for leaving their home country. Even if economic reasons played a decisive role, the decisions to leave were usually made in discussions with loved ones. This aspect reveals one of the functions of migration networks, which are of considerable importance for the overall context of individual migration. This issue,
which is connected with social capital and migration capital, is discussed in Chapter Six. Emigration from Poland to Western countries is usually combined with a move to a community characterized by greater cultural diversity. For many migrants this is an important experience. It is often the first opportunity for close, everyday contact with representatives of other cultures or refi gions. In their interviews, re-emigrants referred to this phenomenon in various ways. They also drew extremely disparate conclusions regarding functioning in multicultural communities - for example, in the context of negative or positive attitudes to opening Poland to refugees and immigrants. We refer to this aspect of our research results in Chapter Seven. Living abroad, fhnctioning in a multicultural environment, working in an international team, and the whole conglomerate of challenges that emigration brings constitutes for many people an extremely important factor in strengthening their self-esteem and belief in their competence. Chap ter Eight of the book describes this precise sense of empowerment and decision-making of re-emigrants. Chapter Nine is devoted to the contexts and conditions of the difficult process of réadaptation. It presents the range of deficits and shortcomings perceived by the re-emigrants after their return. This part of the monograph is also devoted to an interpretation of the way of referring to the changes noticed and reported by the respondents after their return to Poland. The volume concludes with a chapter which synthesizes the achieved and reported research
results, beginning with the self-analysis of the emigration experience made by the re-emigrants. Moreover, the chapter also reintroduces and compares the typologies of migrants, formulated in the preceding chapters of the publication based on particular aspects of the emigration experience.
Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Žak Emigration as an experience A study on the example of return migrants to the Silesian province Summary A dozen or so years after Poland joined the EU and was able to benefit from the free movement of labor, international migration has ceased to be perceived as an astonishing phenomenon, beco ming rather an ordinary social phenomenon, with varying intensity occurring at different times and among different groups of people. The consequence of these phenomena is also the development of migration research. Among many research perspectives, the issue of return migration and the conse quences of staying abroad for individuals as well as the sending community takes a prominent place. Moreover, it should be emphasized at this point that studies in this area still constitute a relatively small percentage of analyses related to mobility. This monograph constitutes the result of a research project conducted among re-emigrants who emigrated from Poland after the EU expansion, and then decided to return to the Silesian Voivodeship. Within the adopted paradigm of interpretive sociology, which bases its methodology on direct repor ting of the social experience by the actors themselves, in-depth interviews conducted with re-emigrants have comprised the basic analytical material. In designing the scope of research, the authors have as sumed that migration is not only one of the available life choices, but above all a process with multiple causes and consequences. Moreover, it affects various areas of social and individual life. Therefore, what
seemed to be of interest to the scope of the research has been everything that falls under the category of “emigration experience”- that is, the whole spectrum of potential transformations that can be brought about by staying outside one’s native environment and encountering different cultural and social rules. During the implementation of the research project, an attempt was made to remember that the range of migratory motivations, the procedures of functioning while living abroad, the rules of réadaptation after returning and the effects of migration are almost inexhaustible. This has resulted in the emergence of a strong methodological clue, consisting in the desire to uncover the entire spectrum of problems that may be connected with hving abroad and returning to the country of origin. The main research goal has been to identify the experience of living in emigration in the sub jective understanding of the re-emigrants. The aim has been to study how re-emigrants perceive the time spent in emigration, to learn about their adaptation procedures (to the community of the host country) and réadaptation procedures (to the place of return). The research has also focused on subjectively perceived benefits and losses connected with emigration, also in terms of professional development or family relationships. Another important research question has been the issue of the respondents’functioning in a multicultural society and their assessment of this experience. The scope of the research assumed a wide thematic range in general, due to the methodological imperative of being open
to the personal perspective reported by the interviewed re-emigrants. The volume begins with a synthetic review of migration theories - from classical theories to con temporary approaches. The key to their selection has been their potential applicability to the analysis of Polish migration processes after 2004. Chapter One also discusses the category of return migra tion and the specificity of post-accession migrations from Poland. Chapter Two presents previous research on Polish re-emigrants, as well as the local contexts of migration, with particular attention being directed to the analyses encompassing the area of the Silesian Voivodeship. After outlining the theoretical framework of the book and discussing its broader analytical con text, Chapter Three presents the methodology of the research project. The interpretive approach is outlined as the basic paradigm of the study - an attempt at a qualitative analysis of social phenomena through the identification of experience reported by social actors. In the methodological part, the limitations of the adopted research instruments have also been defined. In designing the research, the perspective characteristic of grounded theory has been adopted, which attaches less importance to the formulation of research hypotheses. Instead, it suggests an open and flexible exploratory attitude,
246 Summary sensitive to various aspects of the analyzed problematic that appear during the research. For the purpose of the interviews, conducted between 2016-2018, several essential criteria were adopted for the selection of respondents. These included: emigration to an EU country after 2004; a minimum of a one-year stay in emigration; a minimum of a one-year period since returning to Poland; age falling within the range of 20-65 years; and return from emigration to the Silesian Voivodeship. Based on the re-emigrants’ statements, a set of “emigration lessons” has been formulated in Chapter Four. An attempt has been made to identify the basic educational and cognitive areas of benefits resulting from staying in a different social environment.The conviction of the developmental effects of human mobility is enduring; however, their specific manifestations vary depending on the era and its characteristic problems. The next chapter is devoted to basic labor in post-accession migration. It discusses both the attitude of re-emigrants to labor and the place given to labor among other values, as well as the understanding of professional success. In relation to the perception of the function of labor, this section also characterizes the motivations of the respondents for leaving their home country. Even if economic reasons played a decisive role, the decisions to leave were usually made in discussions with loved ones. This aspect reveals one of the functions of migration networks, which are of considerable importance for the overall context of individual migration. This issue,
which is connected with social capital and migration capital, is discussed in Chapter Six. Emigration from Poland to Western countries is usually combined with a move to a community characterized by greater cultural diversity. For many migrants this is an important experience. It is often the first opportunity for close, everyday contact with representatives of other cultures or reli gions. In their interviews, re-emigrants referred to this phenomenon in various ways. They also drew extremely disparate conclusions regarding functioning in multicultural communities - for example, in the context of negative or positive attitudes to opening Poland to refugees and immigrants. We refer to this aspect of our research results in Chapter Seven. Living abroad, functioning in a multicultural environment, working in an international team, and the whole conglomerate of challenges that emigration brings constitutes for many people an extremely important factor in strengthening their self-esteem and belief in their competence. Chap ter Eight of the book describes this precise sense of empowerment and decision-making of re-emi grants. Chapter Nine is devoted to the contexts and conditions of the difficult process of réadaptation. It presents the range of deficits and shortcomings perceived by the re-emigrants after their return. This part of the monograph is also devoted to an interpretation of the way of referring to the changes noticed and reported by the respondents after their return to Poland. The volume concludes with a chapter which synthesizes the achieved and reported research
results, beginning with the self-analysis of the emigration experience made by the re-emigrants. Moreover, the chapter also reintroduces and compares the typologies of migrants, formulated in the preceding chapters of the publication based on particular aspects of the emigration experience. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Cekiera, Rafał 1979- |
| author_GND | (DE-588)1072466589 (DE-588)1122375409 (DE-588)112070213 |
| author_facet | Cekiera, Rafał 1979- |
| author_role | aut |
| author_sort | Cekiera, Rafał 1979- |
| author_variant | r c rc |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048567649 |
| ctrlnum | (OCoLC)1352876383 (DE-599)BVBBV048567649 |
| edition | Wydanie 1 |
| era | Geschichte 2016-2018 gnd Geschichte 2004-2016 gnd |
| era_facet | Geschichte 2016-2018 Geschichte 2004-2016 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048567649</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230324</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">221117s2022 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788322641552</subfield><subfield code="9">978-83-226-4155-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1352876383</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048567649</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Cekiera, Rafał</subfield><subfield code="d">1979-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1072466589</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Emigracja jako doświadczenie</subfield><subfield code="b">studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego</subfield><subfield code="c">Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie 1</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Katowice</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">246 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Oznaczenie PN 4100 przejęte ze strony redakcyjnej znajdującej się na końcu książki, nie jest numerem serii Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, pełni jedynie wewnętrzną funkcję porządkową Wydawnictwa</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Streszczenie w języku angielskim</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 2016-2018</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 2004-2016</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Integration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4027238-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rückwanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4050863-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Migration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4120730-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Arbeitnehmer</subfield><subfield code="0">(DE-588)4002623-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Reintegration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4247490-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rückwanderer</subfield><subfield code="0">(DE-588)4354871-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Westeuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079215-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Woiwodschaft Schlesien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4386280-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Adaptacja społeczna</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Emigranci</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Polacy za granicą</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Praca</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Reemigracja</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Relacje międzyludzkie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Sprawczość (psychologia)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wielokulturowość</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Województwo śląskie (1999- )</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Reemigracja / Polska / Śląskie, Województwo (1999- )</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Adaptacja społeczna / badania / Polska / 1990-</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Emigracja i imigracja / aspekt społeczny / Polska / 1990-</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Migranci zarobkowi / Polska / Śląskie, Województwo (1999- ) / postawy</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Śląskie, Województwo (Polska ; 1999- ) / emigracja i imigracja</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">2001-</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Opracowanie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Raport z badań</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Westeuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079215-8</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Arbeitnehmer</subfield><subfield code="0">(DE-588)4002623-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Migration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4120730-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Integration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4027238-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 2004-2016</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Woiwodschaft Schlesien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4386280-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Rückwanderung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4050863-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Rückwanderer</subfield><subfield code="0">(DE-588)4354871-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Reintegration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4247490-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 2016-2018</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Kijonka, Justyna</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1122375409</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zak, Monica</subfield><subfield code="d">1939-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)112070213</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe</subfield><subfield code="z">978-83-226-4156-9</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230324</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">4</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090512</subfield><subfield code="g">4</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090512</subfield><subfield code="g">4</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090512</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">4</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033943900</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Westeuropa (DE-588)4079215-8 gnd Woiwodschaft Schlesien (DE-588)4386280-9 gnd |
| geographic_facet | Westeuropa Woiwodschaft Schlesien |
| id | DE-604.BV048567649 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T21:01:16Z |
| indexdate | 2024-10-12T14:05:19Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788322641552 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033943900 |
| oclc_num | 1352876383 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 246 Seiten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20230324 |
| publishDate | 2022 |
| publishDateSearch | 2022 |
| publishDateSort | 2022 |
| publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego |
| record_format | marc |
| spelling | Cekiera, Rafał 1979- Verfasser (DE-588)1072466589 aut Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak Wydanie 1 Katowice Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2022 246 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Oznaczenie PN 4100 przejęte ze strony redakcyjnej znajdującej się na końcu książki, nie jest numerem serii Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, pełni jedynie wewnętrzną funkcję porządkową Wydawnictwa Streszczenie w języku angielskim Geschichte 2016-2018 gnd rswk-swf Geschichte 2004-2016 gnd rswk-swf Integration (DE-588)4027238-2 gnd rswk-swf Rückwanderung (DE-588)4050863-8 gnd rswk-swf Migration (DE-588)4120730-0 gnd rswk-swf Arbeitnehmer (DE-588)4002623-1 gnd rswk-swf Reintegration (DE-588)4247490-5 gnd rswk-swf Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd rswk-swf Rückwanderer (DE-588)4354871-4 gnd rswk-swf Westeuropa (DE-588)4079215-8 gnd rswk-swf Woiwodschaft Schlesien (DE-588)4386280-9 gnd rswk-swf Adaptacja społeczna Emigranci Polacy za granicą Praca Reemigracja Relacje międzyludzkie Sprawczość (psychologia) Wielokulturowość Województwo śląskie (1999- ) Reemigracja / Polska / Śląskie, Województwo (1999- ) Adaptacja społeczna / badania / Polska / 1990- Emigracja i imigracja / aspekt społeczny / Polska / 1990- Migranci zarobkowi / Polska / Śląskie, Województwo (1999- ) / postawy Śląskie, Województwo (Polska ; 1999- ) / emigracja i imigracja 2001- Opracowanie Raport z badań Westeuropa (DE-588)4079215-8 g Polen Volk (DE-588)4046497-0 s Arbeitnehmer (DE-588)4002623-1 s Migration (DE-588)4120730-0 s Integration (DE-588)4027238-2 s Geschichte 2004-2016 z DE-604 Woiwodschaft Schlesien (DE-588)4386280-9 g Rückwanderung (DE-588)4050863-8 s Rückwanderer (DE-588)4354871-4 s Reintegration (DE-588)4247490-5 s Geschichte 2016-2018 z Kijonka, Justyna ca. 20./21. Jh. Sonstige (DE-588)1122375409 oth Zak, Monica 1939- Sonstige (DE-588)112070213 oth Erscheint auch als Online-Ausgabe 978-83-226-4156-9 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Cekiera, Rafał 1979- Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Integration (DE-588)4027238-2 gnd Rückwanderung (DE-588)4050863-8 gnd Migration (DE-588)4120730-0 gnd Arbeitnehmer (DE-588)4002623-1 gnd Reintegration (DE-588)4247490-5 gnd Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Rückwanderer (DE-588)4354871-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4027238-2 (DE-588)4050863-8 (DE-588)4120730-0 (DE-588)4002623-1 (DE-588)4247490-5 (DE-588)4046497-0 (DE-588)4354871-4 (DE-588)4079215-8 (DE-588)4386280-9 |
| title | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego |
| title_auth | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego |
| title_exact_search | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego |
| title_exact_search_txtP | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego |
| title_full | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak |
| title_fullStr | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak |
| title_full_unstemmed | Emigracja jako doświadczenie studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak |
| title_short | Emigracja jako doświadczenie |
| title_sort | emigracja jako doswiadczenie studium na przykladzie migrantow powrotnych do wojewodztwa slaskiego |
| title_sub | studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego |
| topic | Integration (DE-588)4027238-2 gnd Rückwanderung (DE-588)4050863-8 gnd Migration (DE-588)4120730-0 gnd Arbeitnehmer (DE-588)4002623-1 gnd Reintegration (DE-588)4247490-5 gnd Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Rückwanderer (DE-588)4354871-4 gnd |
| topic_facet | Integration Rückwanderung Migration Arbeitnehmer Reintegration Polen Volk Rückwanderer Westeuropa Woiwodschaft Schlesien |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033943900&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT cekierarafał emigracjajakodoswiadczeniestudiumnaprzykładziemigrantowpowrotnychdowojewodztwaslaskiego AT kijonkajustyna emigracjajakodoswiadczeniestudiumnaprzykładziemigrantowpowrotnychdowojewodztwaslaskiego AT zakmonica emigracjajakodoswiadczeniestudiumnaprzykładziemigrantowpowrotnychdowojewodztwaslaskiego |