Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach: stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Weitere Verfasser: | |
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Wrocław ; Warszawa
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
2022
|
Ausgabe: | Wydanie I |
Schriftenreihe: | Źródła z Historii Wojska Polskiego
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Register // Ortsregister Register // Personenregister Literaturverzeichnis Abstract |
Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 129-132 |
Beschreibung: | 144 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm |
ISBN: | 9788382295115 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV048564963 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20230420 | ||
007 | t | ||
008 | 221116s2022 ac|| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788382295115 |9 978-83-8229-511-5 | ||
035 | |a (OCoLC)1376409877 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV048564963 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Grobicki, Jerzy |d 1891-1972 |e Verfasser |0 (DE-588)1189100444 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach |b stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł |c Erwin Gablenz ; wstęp i opracowanie Adam Szymanowicz |
250 | |a Wydanie I | ||
264 | 1 | |a Wrocław ; Warszawa |b Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |c 2022 | |
300 | |a 144 Seiten |b Illustrationen, Porträts |c 25 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 0 | |a Źródła z Historii Wojska Polskiego | |
500 | |a Literaturverzeichnis Seite 129-132 | ||
546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1921-1933 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Spionageabwehr |0 (DE-588)4182342-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Geheimdienst |0 (DE-588)4019737-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Militär |0 (DE-588)4039305-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Afghanistan |0 (DE-588)4000687-6 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Iran |0 (DE-588)4027653-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
653 | 2 | |a Placówka "Nabuchodonozor | |
653 | 0 | |a Wywiad wojskowy polski | |
653 | 2 | |a Afganistan | |
653 | 2 | |a Persja (państwo dawne) | |
653 | 2 | |a Polska | |
653 | 0 | |a Służby wywiadowcze / Polska / 1900-1945 / źródła | |
653 | 2 | |a Polska / stosunki wojskowe / 1900-1945 / źródła | |
653 | 4 | |a 1901-2000 | |
653 | 4 | |a 1918-1939 | |
653 | 6 | |a Raport | |
653 | 6 | |a Wydawnictwo źródłowe | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4135952-5 |a Quelle |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Militär |0 (DE-588)4039305-7 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geheimdienst |0 (DE-588)4019737-2 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Spionageabwehr |0 (DE-588)4182342-4 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Afghanistan |0 (DE-588)4000687-6 |D g |
689 | 0 | 5 | |a Iran |0 (DE-588)4027653-3 |D g |
689 | 0 | 6 | |a Geschichte 1921-1933 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Szymanowicz, Adam |0 (DE-588)121697604X |4 win |4 edt | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20230420 | |
942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09042 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033941082 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1806957905453252608 |
---|---|
adam_text |
SPIS TREŚCI JERZY GROBICKI (1891-1972). 9 SYTUACJA W IRANIE W LATACH DWUDZIESTYCH I TRZYDZIESTYCH . 15 WYWIAD POLSKI NA ZSRS I PLACÓWKA WYWIADOWCZA „NABUCHODONOZOR". 19 NOTA EDYTORSKA.29 REFERAT SZCZEGÓŁOWY O SYTUACJI OGÓLNEJ W PERSJI I AFGANISTANIE I O STANIE ORGANIZACJI WYWIADU POLSKIEGO W TYCH KRAJACH. STAN FAKTYCZNY I ZNANY DO DNIA 1 LISTOPADA 1933 R. 31 BIBLIOGRAFIA. 129 SUMMARY. 133 WYKAZ SKRÓTÓW.135 INDEKS MIEJSCOWOŚCI. 136 INDEKS OSÓB. 140
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Agar 85 Ahar 78 Ahwaz 78 Ak Kaleh zob. Aq Qaleh Aleksandrów 101 Aliabad 33,34,114,115 Aliabad-e Gune 33 Amsterdam 49 Aq Qaleh (Ak Kaleh) 117 Arak (Sultanbad) 82 Araplar 78 Ardabil (Ardebil) 34, 50, 51,68, 71, 78, 85, 90,114 Ardebil zob. Ardabil Aschabad zob. Aszchabad Astara 34-36, 78, 85,114 Astarabad (Asterābad, Estarabad, Gorgan Asterabad) 34, 35, 78,114,115 Astrachan 100 Aszchabad (Aschabad) 34, 35, 65, 92,100, 101,115,118 Ateny 12,113 Badachszan 65 Bagdad 26, 32, 33, 35, 36, 54, 95, 96,109, 113,123 Bajgiran 86 Baku 32, 36, 38, 46, 53, 68, 77, 95, 100, 106,112-114,117 Bamian 37 Bandar-e Anzali (Bandar֊e Pahlavi, Pah lavi, Pahlawi, Pahlevi) 33-36, 65, 81,86, 89,111, 113-115 Bandar-e Gaz (Bandar Gaz) 36, 78, 86, 87,114, 115 Bandar-e Mahszahr 33 Bandar-e Pahlavi zob. Bandar-e Anzali Bandar Gaz zob. Bandar-e Gaz Bandar Sczachpur 33 Bandar Sohach 33 Basra 98 Batumi 46, 68 Bejrut 12,26,27,48,102,113 Belasowar 117 Berlin 60, 98 Bialystok 106 Birdżand (Birjand) 31, 78 Birjand zob. Birdżand Bombaj 99 Brusa zob. Bursa Brussa zob. Bursa Buchara 56,64,65,101 Budapeszt 11 Budżnurd 115 Bukareszt 25,112 Bursa (Brusa, Brussa) 53, 60 Buszehr (Buszyr) 45, 78,119 Buszyr zob. Buszehr Chahroud 34 Chebli 34 Choj (Khoi) 80, 85 Chorasan zob. Sziraz Chorramszahr (Mohamerrah) 66,119 Chudaferin 53 Culfa (Dżulfa) 32, 46,47, 52, 68, 79, 85, 86,114, 117 Czalus (Czaluz) 34, 35 Czaluz zob. Czalus Częstochowa 100 Dangan 34 Dezful (Dizful) 33 Dilman 79, 85 Dizful zob. Dezful Duzdab zob. Zahedan Dżulfa zob. Culfa Eczmiadzyn zob. Eczmiandzin Eczmiandzin (Eczmiadzyn) 63 Erywań 52, 60,
68 Erzerum zob. Erzurum Erzurum (Erzerum) 59, 60
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Farah 36 Firuz Kuh zob. Firuzkuh Firuzkuh 34 Gilan 33, 35,42,66, 72, 91 Głębokie 101 Gombade Ghabusse zob. Gondad-e Kawus Gondad-e Kawus (Gombade Ghabusse) 90 Gorgan zob. Astarabad Hajdari 87 Hajfa 106 Hamadan 35,40, 79, 83 Handjil zob. Mandżil Herat 31, 36-38,65,74, Ti, 79, 87, 111, 118,119 Isfahan 43, 46,49, 50,62, 70, 87 Jerozolima 113 Kabul 23, 31, 32, 36-38, 64, 65, 73, 74, 77, 79, 87, 97, 111, 118,119,123 Kandahar 36, 37, 38, 65, 74, 77 Karabach 47 Karaczi 119 Kaszan (Kashan) 80, 87 Katyń 12 Kazwin (Qazvin) 16,34,49,79,89,114,115 Keredj 34 Kerman 79 Kermanschah zob. Kermanszah Kermanszah (Kermanschah, Kermãshãn) 35, 43, 50, 55,60, 70, 79, 80, 83, 87 Khoi zob. Choj Kielce 9 Kijów 100,116 Kom (Kum, Qom) 80 Konstantynopol 49 Kopenhaga 49, 54 Kowno 96 Kozielsk 12 Kraków 10, 95 Krasnowodsk (Turkmenbaszy) 38 Kum zob. Kom Kuszán 80,115 Kuszán zob. Kaszan Kuszka 38,65,77,87,118 Kutchan 34 Langarud (Langierud) 35,47 Langierud zob. Langarud Lattaquié (Latakia) 100 Legnica 10 Leningrad 99 Leodium (obecnie Liège) 95 Londyn 13, 26 Lublin 99 Luftabad 117 Lwów 19,116 Łabędź 100 Łowicz 101 Łódź 100 Mahmudabad 115 Mahommerah 80 Maku 39,80,85, 114 Mandżil (Handjil, Manjil) 34 Maraga zob. Maraghe Maraghe (Maraga) 35, 85 Maraghi 35, 51 Masar (Mazar-e Szarif, Mazar-і Szarif) 36, 37, 65,118 Mazandaran 42, 50, 54, 57, 59, 68, 70, 72, 74, 75, 91, 95, 97,100,101,107 Mazar-e Szarif zob. Masar Mazar-i Szarif zob. Masar Mehrabad 56 Mesched zob. Meszhed Meszhed (Mesched) 24, 26, 34-38, 41, 43, 44, 55, 56, 64, 65, 76, 80, 86, 88, 91, 92, 96-103,110,111,114,115, 117-119,121
Meszhed-i-Sar 81 Mijane 34, 35, 81, 85 Mińsk 101 Mohamerrah zob. Chorramszahr Moskwa 16, 20, 58,68, 77, 81,101,106, 116 137
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Mosul 35 Muchamabad 81 Nachiczewań 68,117 Nissibin 36 Nowogród Wołyński 100 Odrzywołek 9 Pabianice 100 Pahlavi zob. Bandar-e Anzali Pahlawi zob. Bandar-e Anzali Pahlevi zob. Bandar-e Anzali Paryż 25,46,47, 52, 57, 58,62, 95,106, 113,122 Paśawar zob. Peszawar Perm 99 Peshawar zob. Peszawar Peszawar (Paśawar, Peshawar) 36-38, 65, 74, 97,119 Petersburg 15, 99,104 Płońsk 11,106 Pułtusk 102 Puszkin 104 Qazvin zob. Kazwin Radom 100 Rarańcza (Ridkiwci) 10 Raszt 35, 37, 54, 55, 81, 83, 86, 89, 97 Rawanduz 35, 36 Rezaije zob. Urmia Rezejah zob. Urmia Řezej eh zob. Urmia Ridkiwci zob. Rarańcza Ruda Guzowska 97 Rudbar 81,89 Ryga 100 Sainkale 50 Sakiz 81 Salmas 61 Saloniki 113 Sancygniów 100 Sanandadż (Sandż Bułak, Sudż-Bulak) 81,85 Sandż Bułak zob. Sanandadż Sari 34,35,36,82,115 Semnan 114 Ser 86 Słupicą 95 Sofia 49 Sohrab (Sorab) 34 Sorab zob. Sohrab Stambuł 100,112,113 Sudż-Bulak zob. Sanandadż Sultanbad zob. Arak Szachsawar (Szachsewar) 35, 82 Szachsewar zob. Szachsawar Szahrud 34, 82,114 Szepetówka zob. Szepietówka Szepietówka (Szepetówka) 116 Szeryfhane 81 Sziraz (Chorasan) 41, 71, 82, 95,107 Szuchsawar 87 Tabriz zob. Tebriz Taszkient 37, 38, 101 Tebriz (Tabriz) 23, 26, 31, 32, 34-37, 42, 47, 52, 53, 54, 55, 57, 59-64, 73, 76, 79, 83, 85-89, 91,92,95,102, ПО, 111, 113-115, 117 Teheran 12,16, 22-26, 31-38,40,41,43, 44, 46-50, 52-57, 62, 64-68, 71, 73, 74, 76, 77, 80, 83, 84, 86-93, 95-104,106-108,110,112-115, 119,123 Tel Awiw 102 Termez 77, 87 Torbat-e Heydarieh (Turbet i Hajdari, Turbet i Heidari) 70,82 Torkamanczaj (Turkmenczaj) 82, 85 Tormes 65,118 Tormoz 36
Toronto 13 Trabzon (Trapezunt, Trebizond, Trebizonda) 32,35,36,113 Trapezunt zob. Trabzon Trebizonda zob. Trabzon Trebizond zob. Trabzon Troki 100 Turbet i Hajdari zob. Torbat-e Heydarieh
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Turbet i Heidari zob. Torbat-e Heydarieh Turkmenbaszy zob. Krasnowodsk Turkmenczaj zob. Torkamanczaj Tyflis (obecnie Tbilisi) 55, 57,112,113 Urmia (Rezaije, Rezejah, Rezejeh) 32, 35, 51, 53, 57, 73, 82, 85 Ustiug 99 Wagharszapat 63 Warszawa 9, 22-25,27, 29, 50, 89, 91-93, 95, 97֊99,101,102,105,107,108, 112,123 Wilków 9 Wilno 19 Włodzimierz Wołyński 101 Wola 100 Zabol 82 Zahedan (Duzdab) 32, 79 Zandżan 82, 85,114 Zielonka 102 139
INDEKS OSOB Abbas II, szach Iranu 62 Abbas I Wielki, szach Iranu 62 Abdullah Mirza Zade Lahidżani Baba 97, 107 Abrahamian Ervand 16 Absalamow Minzakir 84 Absałanow, attaché wojskowy zob. Absa lamow Minzakir Agabiekow Gieorgij, właśc. Gieorgij Artiunow 55, 84 Aksiomow 56 Alijew Mirbadajew vel Mirbad 55 Amanullah Chan, emir Afganistanu 70, 118 Ananianc (Ananikiadze, Ananiakianc, Ananiandze, Ananianiec, Oga niane, Oginiadze) 57 Ananikiadze zob. Ananianc Ansberg, Żyd 87 Antolakowie, bracia 97 Apfelbaum, kancelistka 79, 83 Arsabian, buchalter 83 Arzumianc Murzeg 83 Askerhanow (Askerchanov) 59, 60 Astafi (Astafidze, Haftassi) 57 Atabaki Touraj 15 Atatürk Mustafa Kemal 58, 72 Atkin Muriel 51 Auch Eva Maria 59, 60 Bábáján Waros (Waros Pabjan) 62 Babajew, tłumacz 83 Bahadura Esad 107 Bamberg James H. 38 Banan Makhsen-Khan 25 Baytel zob. Bojtle Bażanow Borys 67 Bekjanic Araksja K. 97 Belau Danuta 99 Belau Aniela z d. Kaczmarek 99 Belau Maksymilian 99 Belau Maksymilian Stanislaw (Belof, Bielau) 97, 99,101,104,105 Belau Wiktoria 99 Belof zob. Belau Maksymilian Stanislaw Bielau zob. Belau Maksymilian Stanislaw Blanchet Pierre 15 Bojko, urzędnik 80 Bojtle (Baytel, Bojtler), Żyd 98 Bojtler zob. Bojtle Breiter Emil 98 Brière Claire 15 Buks Hermanis 128 Butler Rohan 15 Caroll, inżynier 40 Choren 63 Cronin Stephanie 40 Czang Kaj-szek 13 Czulda Robert 15 DArcy William Knox 16,37 Datiew, II sekretarz 84 David, kapitan 46 Dąbrowski, rotmistrz 11 Denikin Anton 54 Deterding Henri 54 Domaszewicz Michal 26, 64, 74, 94,106, 108,109, 112,123 Drużyński Henryk 99 Drużyński Ryszard 99 Dubicki Tadeusz
27 Dżarkaw zob. Dżarkow Dżarkow (Dżarkaw) 57 Dżawachoff zob. Dżawachow Dżawachow (Dżawachoff), książę 54, 55 Eghghyiah Agha Fatah 71 Egiazarianc Sumbat 63 Einhorn Jakow 66, 84, 88 Erzinkian E. 61 Fijałkowska Zofia Julia z d. Zimmerman 89 Fijałkowski Leonard 89 Frank Mojżesz 96, 102, 103 Fuchs 103
INDEKS OSÓB Gablenz Erwin zob. Grobicki Jerzy Gargaritelli, general rosyjski 56 Gogol Mikołaj 9 Grabowiecki, radca 89, 99-101, 104 Grenadin E 79, 83 Grigolja, Gruzin 83 Grobicka Anna z d. Harajewicz 10,126,127 Grobicka Jadwiga z d. Grobicka 9 Grobicki Aleksander, syn Jerzego Grobickiego 10, 26,27,127 Grobicki Aleksander Maciej, ojciec Jerze go Grobickiego 9 Grobicki Jerzy (Erwin Gablenz, Ryszard Lynx, Rudolf Sommer) 10, 22-27, 29,44,45,47, 50, 51, 53-59, 62, 63, 77, 79, 89, 95-97, 99-103, 105-107,125-128 Grobicki Piotr Pawel 9 Grodniew, pomocnik torgpreda 84 Grygoriuk Pawel 99 Grzegorz Oświeciciel 61 Haim Sylvia G. 15 Hamber Lancelot George Werge (Wege) 44, 55, 56 Hamzawi Eugenia 96 Harajewicz Anna zob. Grobicka Anna Hashim Khan Mohammad 73 Helcman Jan 96 Hempel Stanislaw 22, 24, 25, 98,108,109 Hitler Adolf 48 Humpfrieth, pułkownik 44, 54 Hurewitz Jacob Coleman 37 Jarczyńska Anna 100 Jeniejew, urzędnik 102 Joleniew 39 Joliján Zachar 62 Judenicz Nikołaj 100 Kadżar Ahmad 16 Kadżar Naser ad-Din 51 Karachan Lew, właśc. Lewon Karachanian 67, 69, 77, 85, 86, 90 Karpiński Stanisław 87 Karski 95, 97, 98, 103-105 Kazimow, tłumacz 83 KedouriElie 15 Kemal Pasza 72 Ketabdji, emigrant gruziński 46 Khan Sardar Asad 40, 72 Koch Adam 21 Kołakowski Piotr 21,26 Komisarenko, buchalter 83 Kopysto-Kopystyński Aleksander 101 Kopystyńska Antonina 101 Kopystyńska Wiera 101 Kopystyński 101 Kordzik Eugeniusz 92, 93 Kozaczuk Władysław 19 Kozicka Waleria z d. Łaszczycz 101 Kozicki Feliks 101 Kozicki Stanisław 101,105 Kozłowski 98 Krakow Maks 83 Krasnowolska Anna 12 Kraśniańska Anna 97-99,103, 104
Kuśnierz Robert 21 Imedzadze, wicekonsul sowiecki w Tebrizie 79, 83, 88 Ineichen Markus 47 Islenieff zob. Isleniew W. Isleniew W. (Islenieff) 47, 52-54, 60 Ispekandiarow 59, 60 Iszchanian E. 62, 63 Iwanow, attaché wojskowy 84 Landmann Tomasz 22 Lebiediew, dyrektor banku 83 Lewin 102 Lindenblatt Kurt 48,49 Listowski Antoni 11 Lwow, doradca prawny 84 Lynx Ryszard zob. Grobicki Jerzy Jamsolski, agent bolszewicki 102 Janczak Bartosz 13 Jarcew, konsul 80 Łańska Anna 98,100,103 Łodziński Stanisław 98,100,104 Lukin, sekretarz poselstwa 84 141
INDEKS OSÓB Majewska 101 Majewski Marcin 9, 10,13, 27 Majzner Robert 9,11, 20 Makaroff zob. Makarow Makarow (Makaroff) 51 Makarow Andriej 88 Maksimow-Lisogubow 84 Mangytowie, dynastia 56 Marjan Dominik 99 Melik-Aslanov (Tejmur bek Melik-Asla now?, Chudadat Aga ogly) 60 Melik-Aslanow Tejmur bek zob. Melik-Aslanov Melikianc Awakim 63 Melikrustamian, lekarz 51 Mełkumian Chaczyk 63 Meszeticz, pułkownik 55 Miakinkow 83 Michelmann, dyrektor banku 84 Miedwiediew, urzędnik 102 Mielczarska Berta 106 Mielczarska Izabela 106 Mielczarski Abraham 106 Mielczarski Aleksander 106 Mielczarski Falk Hirsz 106-108,122 Mikeladze Grigorij (Miketadze) 56 Miketadze zob. Mikeladze Grigorij Mikołaj I 54 Mikołaj II 54 Mirbadajew, generał 44 Mirbadalew Alijew (Mirbad) 55 Mirzayev Rasim 59, 60 Mishin W. 77 Misiuk Andrzej 19 Mołotow Wiaczesław 22 Muhammad Nadir Szah 73 Muradow Sultan bey zob. Sułtanów Suł tan Bek RafijewMusa 60 Resulzade Mehmed Emin 53, 57, 59, 60 Rezun Miron 67 Ribbentrop Joachim 22 Rizajew, tłumacz w konsulacie sowieckim w Tebrizie 79 Roman Łukasz 21 Romanowski Sergiusz 55 Rozwadowski Tadeusz 11 Nabytowicz 99 Nabytowicz z d. Oszczepalska 99 Nałęcz Daria 27 Nawrocki Bolesław 23,100 Nesterenko Wasyli 100 Neszed Bey 50,122 Niedwiedko Stanislaw zob. Niedźwiecki Stanislaw Sadykow Mamed (Mahmed) 59, 60 Said Mir Muhammed Alim Chan 56 Sakarow, towaroznawca 83 Schak Rudolf 54 Sedlaček, przedstawiciel fabryk czeskich 49 Seifert Jerzy Rudolf (Jerzy Rudolf Seyfert, Jerzy Rudolf Seyffert) 96, 97,100 Seifert Leokadia z d. Ufniarska 97 142 Niedźwiecki Stanisław (Stanisław Nie dwiedko) 95
Niemytow, główny kasjer 83 Niezbrzycki Jerzy 22, 27 Olkiewicz Elżbieta z d. Fijałkowska 89, 99,100,104 Olkiewicz Stanisław 89 Olson William J. 15 Orłowski Stanisław 26 Orski Wiktor 112 Pabjan Warns zob. Bábáján Warns Paczkowska Ilona 15,16 Pahlawi Reza 12,16,17, 40, 52, 69, 70 Pastuchow Siergiej 84 Pawłowska Helena 102 Pawłowski Eugeniusz 97, 98,103 Pełczyński Tadeusz 19 Pepłoński Andrzej 19,21,22,27 Pietrow, agent biuropersa 79, 83 Piłsudski Józef 12, 25, 53, 58 Pławiński 98 Popow 83 Poznański Jan 99 Pruszyński Stanisław 11 Puk, agent 97,101,104 Pybus Gilbert Douglas 45
INDEKS OSÓB Seifert Rudolf, ojciec Jerzego Rudolfa Seiferta 97 Sepahdar-Azam 16 Seyfert Jerzy Rudolf zob. Seifert Jerzy Rudolf Seyffert Jerzy Rudolf zob. Seifert Jerzy Rudolf Sękorski Alojzy 100 Siuzow 55 Skotniccy, rodzina 106 Skotnicka Ewa 106 Skotnicki Herman Jakob 97,106-109,122 Skrabatun Katarzyna 101 Skrabatun Mikołaj 101 Skrabatun Stefan 101 Sommer Rudolf zob. Grobicki Jerzy Soporkin 97 Stalin Józef 57, 58 Sterngluss 84 Stirling Tessa 27 Stolz Aniela z d. Blacher 96 Stolz Gustaw 96 Stolz Jan 96,100 Stratulewicz 97 Strzelecka Zofia 102 Strzelecki Henryk 102 Strzelecki Władysław 89, 97,100,102,104 Suchcitz Andrzej 27 Sultanow Sułtan bey zob. Sułtanów Sułtan Bek Sultan-Sultanoff Bek zob. Sułtanów Sułtan Bek Sułtanów Hosrow 53, 59, 60 Sułtanów Iskander 53, 60 Sułtanowowie, bracia 60 Sułtanowowie, rodzina 39 Sułtanów Sułtan Bek (Sultan bey Mura dow, Sultan bey Sultanow, Sultan-Sultanoff Bek) 47,53,59,60,83 Suworow, buchalter 83 Syczow 83 Szachpasanian, lekarz 51 Szarkej 83 Szatyrian Maksym 63 Szlenkoer Cezary 95,107 Szostak M.L., sekretarz poselstwa 77, 84 Sztucki, przyjaciel Mojżesza Franka 96 Szymanowicz Adam 59 Szymkowicz Lejba Elżbieta z d. Stupińska 105 Szymkowicz Mustafa 105 Szymkowicz R. 105 Świderski Stanisław Zygmunt 100, 107 Tangían Nerses Mežik 63 Tarkowski 47 Tebinka Jacek 27 Tejmurtasz Abdul Hussein (Teymourtash Abdolhossein), właśc. Abd al-Hussein Tejmurtasz 67,72,88,105-108 Telatycki Mikołaj 26 Teller zob. Toller-Pomorski Thomas 84 Toller-Pomorski, kapitan 47, 52, 54, 60 Turkio, lekarz 103 Turkja 56 Tuwe Emilia 96 Tuwim Julian 98 Ve, oficer Intelligence
Service 52 Vogel, zastępca dyrektora banku 48 Walaszczyk Krzysztof 48,51 Wątorska, żona Jana Stolza 96 Węglińska Stanisława 95 Węgliński Stefan 95,96,102,105, 107 Węgliński Wacław 95 Wiens Erich 98 Wiesiołow, buchalter 83 Winogrodzki Grzegorz 21 Władek zob. Strzelecki Władysław 102 Włodarkiewicz Wojciech 21 Wołkowicz A.G., wicekonsul sowiecki w Tebrizie 79, 83 Wood, kapitan 47, 54 Woodward Ernest L. 15 Wroński Stanisław 22 Wróblewski Kazimierz 101 Wyszczelski Lech 19 Xiężopolski Adam 25, 95 143
INDEKS OSÓB Yurdatapan Arda 59 Żebrowski Włodzimierz 95 Zade Hassan 107 Zade Sartib 84 Zaleski August 13 Zapłatyński Kazimierz 56,103, 105, 108 Агаев Семен 16 Алиев Салех 67 Володарский Михаил 75 Домантович Алексей 51 Ziemiański Zygmunt 100 Zudin, urzędnik 80 Косоговский Владимир 52 Żebrowska Józefa z d. Mianowska 95 Żebrowska Maria z d. Jurkiewicz 95 Żebrowski Stanisław 95 Мамедова Нина 80 Санаи Мехди 80 Bayerische Staatsbibliothek München 144
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie Akta personalne Kolekcja akt z archiwów rosyjskich (grupa zespołów) Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) z lat 1921-1939 Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie Źródła drukowane Я Rzeczpospolita wobec ruchu prometejskiego, red. P. Libera, Warszawa 2013. Documents on British Foreign Policy 1919-1939, t. 4, London 1952. Dziennik Personalny 1920,1924. Hurewitz J.C., The Middle East and North Africa in World Politics. A Documentary Record, t. 2, New Haven - London 1979. Polska dyplomacja wojskowa 1918-1945, է. 4: Personel wojskowych placówek dy plomatycznych, Warszawa 2015. Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1934 r., [Warszawa 1934]. Współdziałanie rządu polskiego z emigracyjnymi organizacjami antyradzieckimi w latach 1918-1938, oprać. S. Wroński, „Z Dziejów Stosunków Polsko-Radzieckich. Studia i Materiały” 1968, t. 3. Pamiętniki i wspomnienia Bażanow B., Byłem sekretarzem Stalina, Warszawa 1985. Агабеков Г„ Г.П.У. Записки чекиста, Берлин 1930. Агабеков Г., ЧК за работой, Берлин 1931. 129
BIBLIOGRAFIA Opracowania Abrahamian E., A History ofModern Iran, Cambridge 2008. Auch E.M., Mirzayev R., Muslimisch-aserbaidschanische Eliten der Region Kara bach zwischen Modernisierung und politischen Umbrüchen (1850-1940), Baku 2017. Bamberg J.H., The History of the British Petroleum Company, t. 2: The Anglo-Iranian Years, 1928-1954, Cambridge 1982. Brière C., Blanchet P., Iran. La révolution au nom de Dieu, Paris 1979. Cronin S., Riza Shah and the Disintegration ofBakhtiyari Power in Iran, 1921-1934, „Iranian Studies” 2000, որ 3-4. Cronin S„ Tribal Politics in Iran. Rural Conflict and the New State, 1921-1941, London 2007. Czulda R., Iran 1925-2014. Od Pahlawich do Raohaniego, Warszawa 2014. Historia Iranu, red. A. Krasnowolska, Wroclaw 2010. Ineichen Μ., Die Schwedischen Offiziere in Persien (1911-1916). Friedensengel, Weltgendarmen oder Handelsagenten einer Kleinmacht im ausgehenden Zeitalter der Imperialismus?, Bern 2002. Janczak B„ General bryg. Jerzy Grobicki (1891-1972) ֊ niepokorny kawalerzysta ocalony od zagłady katyńskiej, „Łambinowicki Rocznik Muzealny” 2014. Kołakowski P, Czas próby. Polski wywiad wojskowy wobec groźby wybuchu wojny w 1939 roku, Warszawa 2012. Kołakowski P., Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku, „Dzieje Najnowsze” 2017, nr 2. KozaczukW, Bitwa o tajemnice. Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918-1939, Warszawa 1999. Kruszyński Μ., Wywiad polski na terenie ZSRR (1921-1939). Wybrane zagadnienia [w:] Studia nad wywiadem Polski w XX wieku, 1.1, red. W. Skóra, P.
Skubisz, Szczecin 2016. Krzak A., Czerwoni Azefowie. Afera „MOCR-Trust” 1922-1927, Warszawa 2 010. Kuśnierz R., Afera Rana ֊ wpadka polskiego wywiadu w ZSRS w 1936 r., „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2011. Landmann T„ Ruch prometejski jako defensywny element polityki bezpieczeństwa IIRP w latach 1926-1932, „Wschodnioznawstwo” 2020. Majewski Μ., Niespokojna dusza. Gen. bryg. Jerzy Grobicki (1891-1972) [w:] Si vis pacem, para bellum. Bezpieczeństwo i polityka Polski. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu, red. R. Majzner, Częstochowa-Włocławek 2013. Majzner R., Attachaty wojskowe Drugiej Rzeczypospolitej 1919-1945. Strukturalno-organizacyjne aspekty funkcjonowania, Częstochowa 2014.
BIBLIOGRAFIA Majzner R„ Wpływ relacji polsko-radzieckich na organizację i funkcjonowanie Attachatu Wojskowego przy Poselstwie/Ambasadzie RP w Moskwie (1921-1939) [w:] Stosunki polityczne, wojskowe i gospodarcze Rzeczypospolitej Polskiej i Związku Ra dzieckiego w okresie międzywojennym, red. J. Gmitruk, W. Włodarkiewicz, Warszawa-Siedlce 2012. Misiuk A., Służby specjalne II Rzeczypospolitej, Warszawa 1998. Olson W.J., The Genesis of the Anglo-Persian Agreement of 1919 [w:] Towards a Modern Iran, red. E. Kedouri, S.G. Haim, London 1984. Paczkowska L, Cesarstwo Iranu. Keszware Szaheuszari-je Iran, Warszawa 1977. Paduszek K., Zajrzeć do mózgu Lenina. Wywiad II Rzeczypospolitej a postrewolucyjna Rosja, Łomianki 2016. Pepłoński A., Kontrwywiad II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002. Pepłoński A., Wojna o tajemnice. W tajnej służbie Drugiej Rzeczypospolitej 1918֊ 1944, Warszawa 2011. Pepłoński A., Wywiad polski na ZSRR 1921-1939, Warszawa 1996. Pepłoński A., Suchcitz A., Tebinka J., Współpraca wywiadowcza w drugiej poło wie lat trzydziestych XX w. [w:] Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej, 1.1: Ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej, red. T. Dubicki, D. Nałęcz, T. Stirling, Warszawa 2004. Rezun Μ., The Soviet Union and Iran. Soviet Policy in Iran from the Beginnings of the Pahlavi Dynasty until the Soviet Invasion in 1941, Geneve 1981. Roman Ł., Winogrodzki G., Służby specjalne w systemie bezpieczeństwa państwa, Józefów 2016. Skóra W, Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej. Organizacja, kadry i dzia łalność, Toruń 2006. Szymanowicz A.,
Yurdatapan A., Intelligence Cooperation between the Second Republic of Poland and the Republic of Turkey, cz. 1: The 1920s., „Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki” 2017, nr 1. Świerczek Μ., „MOCR- Trust”. Polski wywiad wojskowy a sowiecka operacja dez- informacyjna (1921-1927), Radomsko 2019. Walaszczyk K., Środkowy Wschód w latach II wojny światowej. Relacje i działania polskich placówek dyplomatycznych i konsularnych w Iranie, Iraku i Afganistanie, Toruń 2012. Wyszczelski L., Sztab Generalny (Główny) WP w latach 1921-1939 [w:] 85 lat Sztabu Generalnego Wojska Polskiego 1918-2003. Konferencja naukowa, WarszawaRembertów 2003. 131
BIBLIOGRAFIA Агаев С., Иран: внешняя политика и проблемы независимости 1925-1941 гг., Москва 1971. Алиев С., История Ирана. XX век, Москва 2004. Володарский Μ., Советы и их южные соседи Иран и Афганистан (1917-1933), Лондон 1985. Домантович А., Воспоминание о пребывании первой Русской военной миссии в Персии, „Русская Старина” 1908, որ 2-4. Иран: исльам власть, red. Н. Мамедова, Μ. Санаи, Москва 2001. Косоговский В., Очерк развития персидской казачьей бригады, „Новый Восток” 1923, ks. 4. Магомедоглы А., История Ирана. XX век, Москва 2001. Źródła internetowe Atabaki T., Persia/Iran [w:] 1914-1918. International Encyclopedia ofthe First World War, https://encyclopedia.1914-1918-online.net/home , dostęp 111 2020 r. Atkin Μ., Cossack Brigade, http://www.iranicaonline.org, dostęp 2 XI2018 r. Mishin W., Thefirstjoint venture, „Oil of Russia” 2004, nr 2, http://www.oilru.com, dostęp 2 XI2018 r. Ulatowski Ł., Niezbrzycki - wybrane aspekty biografii wywiadowczej kierownika Referatu „Wschód”, www.historycy.org, dostęp 28 XII 2019 r. Wielka Genealogia Minakowskiego: Jadwiga Grobicka, http://www.sejm-wielki.pl, dostęp 171 2021 r.
SUMMARY From the beginning of the 1920s, Polish military intelligence began establishing in telligence posts in countries bordering the USSR, which for most of the existence of the Second Polish Republic posed the greatest threat to the Polish state. These posts existed along the entire land border of the Soviet Union, starting with Finland and ending with Manchuria, which was subordinate to the Japanese. These were limitrofic posts. Their task was to investigate the possibility of conducting intelligence activities against the USSR from this area, as well as to prepare intelligence networks in the event of a war with this country. In the early 1930s, Polish intelligence also established several intelligence posts in the Middle East. One of the first intelligence posts, code-named “Nabuchodonozor”, was most probably established in May 1932 in the capital of Iran ֊ Tehran. Iran was quite important for the activities of the Polish intelligence due to the fact that to the south it bordered the Soviet republics in the Caucasus and Soviet Turkmenistan. Col. Jerzy Grobicki became the head of this post. It was an extraordinary character. He was born in 1891 in Warsaw. He was expelled twice from gymnasium for taking part in anti-Russian demonstrations. His parents transferred him to a school in Leg nica, from where he escaped at the age of 15 and entered the service in the French Foreign Legion. However, he deserted from the Legion after about a year and returned to Poland, where he continued his education. At that time, as a Serbian partisan, he fought against the Turks in
Macedonia. After passing his secondary school-leaving exams, he was admitted to the Austrian Teresian Military Academy in Wiener Neu stadt, despite having Russian citizenship. As an officer in the Austro-Hungarian army, he participated in the First World War. In 1918, he joined the Polish Army, and then took part in the Polish-Bolshevik war. For his bravery and courage during World War I and in the war with the Bolsheviks, he was awarded the highest Austro-Hungarian and Polish decorations. He served in the Polish Army until March 1932, when in an atmosphere of scandal, as an opponent of the rule of Marshal Józef Pilsudski, he was removed from the army. The case was publicized, which was to confuse the Soviet intelligence. Soon, Col. Grobicki found employment with the Polish Telegraphic Agency, which was a cover for his intelligence activities, and left for Tehran. He also started trading activity there, which allowed him to move around the country without arousing suspicion and facilitate establishing new contacts. Colonel Grobicki set up a headquarters in Tehran, and then field offices, and or ganized a communication system between them. He relied heavily on the local Polish
SUMMARY community in his intelligence work. The “Nabuchodonozor” post existed until the beginning of 1937, when its intelligence activities ran out. A detailed report on the general situation in Persia and Afghanistan and the state of the organization of Polish intelligence in these countries was written by Col. Jerzy Grobicki for the needs of intelligence activities in this part of the world. It presents not only the political, economic and social aspects of the countries described, but also the intelligence activity of the Soviet Union and Great Britain. |
adam_txt |
SPIS TREŚCI JERZY GROBICKI (1891-1972). 9 SYTUACJA W IRANIE W LATACH DWUDZIESTYCH I TRZYDZIESTYCH . 15 WYWIAD POLSKI NA ZSRS I PLACÓWKA WYWIADOWCZA „NABUCHODONOZOR". 19 NOTA EDYTORSKA.29 REFERAT SZCZEGÓŁOWY O SYTUACJI OGÓLNEJ W PERSJI I AFGANISTANIE I O STANIE ORGANIZACJI WYWIADU POLSKIEGO W TYCH KRAJACH. STAN FAKTYCZNY I ZNANY DO DNIA 1 LISTOPADA 1933 R. 31 BIBLIOGRAFIA. 129 SUMMARY. 133 WYKAZ SKRÓTÓW.135 INDEKS MIEJSCOWOŚCI. 136 INDEKS OSÓB. 140
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Agar 85 Ahar 78 Ahwaz 78 Ak Kaleh zob. Aq Qaleh Aleksandrów 101 Aliabad 33,34,114,115 Aliabad-e Gune 33 Amsterdam 49 Aq Qaleh (Ak Kaleh) 117 Arak (Sultanbad) 82 Araplar 78 Ardabil (Ardebil) 34, 50, 51,68, 71, 78, 85, 90,114 Ardebil zob. Ardabil Aschabad zob. Aszchabad Astara 34-36, 78, 85,114 Astarabad (Asterābad, Estarabad, Gorgan Asterabad) 34, 35, 78,114,115 Astrachan 100 Aszchabad (Aschabad) 34, 35, 65, 92,100, 101,115,118 Ateny 12,113 Badachszan 65 Bagdad 26, 32, 33, 35, 36, 54, 95, 96,109, 113,123 Bajgiran 86 Baku 32, 36, 38, 46, 53, 68, 77, 95, 100, 106,112-114,117 Bamian 37 Bandar-e Anzali (Bandar֊e Pahlavi, Pah lavi, Pahlawi, Pahlevi) 33-36, 65, 81,86, 89,111, 113-115 Bandar-e Gaz (Bandar Gaz) 36, 78, 86, 87,114, 115 Bandar-e Mahszahr 33 Bandar-e Pahlavi zob. Bandar-e Anzali Bandar Gaz zob. Bandar-e Gaz Bandar Sczachpur 33 Bandar Sohach 33 Basra 98 Batumi 46, 68 Bejrut 12,26,27,48,102,113 Belasowar 117 Berlin 60, 98 Bialystok 106 Birdżand (Birjand) 31, 78 Birjand zob. Birdżand Bombaj 99 Brusa zob. Bursa Brussa zob. Bursa Buchara 56,64,65,101 Budapeszt 11 Budżnurd 115 Bukareszt 25,112 Bursa (Brusa, Brussa) 53, 60 Buszehr (Buszyr) 45, 78,119 Buszyr zob. Buszehr Chahroud 34 Chebli 34 Choj (Khoi) 80, 85 Chorasan zob. Sziraz Chorramszahr (Mohamerrah) 66,119 Chudaferin 53 Culfa (Dżulfa) 32, 46,47, 52, 68, 79, 85, 86,114, 117 Czalus (Czaluz) 34, 35 Czaluz zob. Czalus Częstochowa 100 Dangan 34 Dezful (Dizful) 33 Dilman 79, 85 Dizful zob. Dezful Duzdab zob. Zahedan Dżulfa zob. Culfa Eczmiadzyn zob. Eczmiandzin Eczmiandzin (Eczmiadzyn) 63 Erywań 52, 60,
68 Erzerum zob. Erzurum Erzurum (Erzerum) 59, 60
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Farah 36 Firuz Kuh zob. Firuzkuh Firuzkuh 34 Gilan 33, 35,42,66, 72, 91 Głębokie 101 Gombade Ghabusse zob. Gondad-e Kawus Gondad-e Kawus (Gombade Ghabusse) 90 Gorgan zob. Astarabad Hajdari 87 Hajfa 106 Hamadan 35,40, 79, 83 Handjil zob. Mandżil Herat 31, 36-38,65,74, Ti, 79, 87, 111, 118,119 Isfahan 43, 46,49, 50,62, 70, 87 Jerozolima 113 Kabul 23, 31, 32, 36-38, 64, 65, 73, 74, 77, 79, 87, 97, 111, 118,119,123 Kandahar 36, 37, 38, 65, 74, 77 Karabach 47 Karaczi 119 Kaszan (Kashan) 80, 87 Katyń 12 Kazwin (Qazvin) 16,34,49,79,89,114,115 Keredj 34 Kerman 79 Kermanschah zob. Kermanszah Kermanszah (Kermanschah, Kermãshãn) 35, 43, 50, 55,60, 70, 79, 80, 83, 87 Khoi zob. Choj Kielce 9 Kijów 100,116 Kom (Kum, Qom) 80 Konstantynopol 49 Kopenhaga 49, 54 Kowno 96 Kozielsk 12 Kraków 10, 95 Krasnowodsk (Turkmenbaszy) 38 Kum zob. Kom Kuszán 80,115 Kuszán zob. Kaszan Kuszka 38,65,77,87,118 Kutchan 34 Langarud (Langierud) 35,47 Langierud zob. Langarud Lattaquié (Latakia) 100 Legnica 10 Leningrad 99 Leodium (obecnie Liège) 95 Londyn 13, 26 Lublin 99 Luftabad 117 Lwów 19,116 Łabędź 100 Łowicz 101 Łódź 100 Mahmudabad 115 Mahommerah 80 Maku 39,80,85, 114 Mandżil (Handjil, Manjil) 34 Maraga zob. Maraghe Maraghe (Maraga) 35, 85 Maraghi 35, 51 Masar (Mazar-e Szarif, Mazar-і Szarif) 36, 37, 65,118 Mazandaran 42, 50, 54, 57, 59, 68, 70, 72, 74, 75, 91, 95, 97,100,101,107 Mazar-e Szarif zob. Masar Mazar-i Szarif zob. Masar Mehrabad 56 Mesched zob. Meszhed Meszhed (Mesched) 24, 26, 34-38, 41, 43, 44, 55, 56, 64, 65, 76, 80, 86, 88, 91, 92, 96-103,110,111,114,115, 117-119,121
Meszhed-i-Sar 81 Mijane 34, 35, 81, 85 Mińsk 101 Mohamerrah zob. Chorramszahr Moskwa 16, 20, 58,68, 77, 81,101,106, 116 137
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Mosul 35 Muchamabad 81 Nachiczewań 68,117 Nissibin 36 Nowogród Wołyński 100 Odrzywołek 9 Pabianice 100 Pahlavi zob. Bandar-e Anzali Pahlawi zob. Bandar-e Anzali Pahlevi zob. Bandar-e Anzali Paryż 25,46,47, 52, 57, 58,62, 95,106, 113,122 Paśawar zob. Peszawar Perm 99 Peshawar zob. Peszawar Peszawar (Paśawar, Peshawar) 36-38, 65, 74, 97,119 Petersburg 15, 99,104 Płońsk 11,106 Pułtusk 102 Puszkin 104 Qazvin zob. Kazwin Radom 100 Rarańcza (Ridkiwci) 10 Raszt 35, 37, 54, 55, 81, 83, 86, 89, 97 Rawanduz 35, 36 Rezaije zob. Urmia Rezejah zob. Urmia Řezej eh zob. Urmia Ridkiwci zob. Rarańcza Ruda Guzowska 97 Rudbar 81,89 Ryga 100 Sainkale 50 Sakiz 81 Salmas 61 Saloniki 113 Sancygniów 100 Sanandadż (Sandż Bułak, Sudż-Bulak) 81,85 Sandż Bułak zob. Sanandadż Sari 34,35,36,82,115 Semnan 114 Ser 86 Słupicą 95 Sofia 49 Sohrab (Sorab) 34 Sorab zob. Sohrab Stambuł 100,112,113 Sudż-Bulak zob. Sanandadż Sultanbad zob. Arak Szachsawar (Szachsewar) 35, 82 Szachsewar zob. Szachsawar Szahrud 34, 82,114 Szepetówka zob. Szepietówka Szepietówka (Szepetówka) 116 Szeryfhane 81 Sziraz (Chorasan) 41, 71, 82, 95,107 Szuchsawar 87 Tabriz zob. Tebriz Taszkient 37, 38, 101 Tebriz (Tabriz) 23, 26, 31, 32, 34-37, 42, 47, 52, 53, 54, 55, 57, 59-64, 73, 76, 79, 83, 85-89, 91,92,95,102, ПО, 111, 113-115, 117 Teheran 12,16, 22-26, 31-38,40,41,43, 44, 46-50, 52-57, 62, 64-68, 71, 73, 74, 76, 77, 80, 83, 84, 86-93, 95-104,106-108,110,112-115, 119,123 Tel Awiw 102 Termez 77, 87 Torbat-e Heydarieh (Turbet i Hajdari, Turbet i Heidari) 70,82 Torkamanczaj (Turkmenczaj) 82, 85 Tormes 65,118 Tormoz 36
Toronto 13 Trabzon (Trapezunt, Trebizond, Trebizonda) 32,35,36,113 Trapezunt zob. Trabzon Trebizonda zob. Trabzon Trebizond zob. Trabzon Troki 100 Turbet i Hajdari zob. Torbat-e Heydarieh
INDEKS MIEJSCOWOŚCI Turbet i Heidari zob. Torbat-e Heydarieh Turkmenbaszy zob. Krasnowodsk Turkmenczaj zob. Torkamanczaj Tyflis (obecnie Tbilisi) 55, 57,112,113 Urmia (Rezaije, Rezejah, Rezejeh) 32, 35, 51, 53, 57, 73, 82, 85 Ustiug 99 Wagharszapat 63 Warszawa 9, 22-25,27, 29, 50, 89, 91-93, 95, 97֊99,101,102,105,107,108, 112,123 Wilków 9 Wilno 19 Włodzimierz Wołyński 101 Wola 100 Zabol 82 Zahedan (Duzdab) 32, 79 Zandżan 82, 85,114 Zielonka 102 139
INDEKS OSOB Abbas II, szach Iranu 62 Abbas I Wielki, szach Iranu 62 Abdullah Mirza Zade Lahidżani Baba 97, 107 Abrahamian Ervand 16 Absalamow Minzakir 84 Absałanow, attaché wojskowy zob. Absa lamow Minzakir Agabiekow Gieorgij, właśc. Gieorgij Artiunow 55, 84 Aksiomow 56 Alijew Mirbadajew vel Mirbad 55 Amanullah Chan, emir Afganistanu 70, 118 Ananianc (Ananikiadze, Ananiakianc, Ananiandze, Ananianiec, Oga niane, Oginiadze) 57 Ananikiadze zob. Ananianc Ansberg, Żyd 87 Antolakowie, bracia 97 Apfelbaum, kancelistka 79, 83 Arsabian, buchalter 83 Arzumianc Murzeg 83 Askerhanow (Askerchanov) 59, 60 Astafi (Astafidze, Haftassi) 57 Atabaki Touraj 15 Atatürk Mustafa Kemal 58, 72 Atkin Muriel 51 Auch Eva Maria 59, 60 Bábáján Waros (Waros Pabjan) 62 Babajew, tłumacz 83 Bahadura Esad 107 Bamberg James H. 38 Banan Makhsen-Khan 25 Baytel zob. Bojtle Bażanow Borys 67 Bekjanic Araksja K. 97 Belau Danuta 99 Belau Aniela z d. Kaczmarek 99 Belau Maksymilian 99 Belau Maksymilian Stanislaw (Belof, Bielau) 97, 99,101,104,105 Belau Wiktoria 99 Belof zob. Belau Maksymilian Stanislaw Bielau zob. Belau Maksymilian Stanislaw Blanchet Pierre 15 Bojko, urzędnik 80 Bojtle (Baytel, Bojtler), Żyd 98 Bojtler zob. Bojtle Breiter Emil 98 Brière Claire 15 Buks Hermanis 128 Butler Rohan 15 Caroll, inżynier 40 Choren 63 Cronin Stephanie 40 Czang Kaj-szek 13 Czulda Robert 15 DArcy William Knox 16,37 Datiew, II sekretarz 84 David, kapitan 46 Dąbrowski, rotmistrz 11 Denikin Anton 54 Deterding Henri 54 Domaszewicz Michal 26, 64, 74, 94,106, 108,109, 112,123 Drużyński Henryk 99 Drużyński Ryszard 99 Dubicki Tadeusz
27 Dżarkaw zob. Dżarkow Dżarkow (Dżarkaw) 57 Dżawachoff zob. Dżawachow Dżawachow (Dżawachoff), książę 54, 55 Eghghyiah Agha Fatah 71 Egiazarianc Sumbat 63 Einhorn Jakow 66, 84, 88 Erzinkian E. 61 Fijałkowska Zofia Julia z d. Zimmerman 89 Fijałkowski Leonard 89 Frank Mojżesz 96, 102, 103 Fuchs 103
INDEKS OSÓB Gablenz Erwin zob. Grobicki Jerzy Gargaritelli, general rosyjski 56 Gogol Mikołaj 9 Grabowiecki, radca 89, 99-101, 104 Grenadin E 79, 83 Grigolja, Gruzin 83 Grobicka Anna z d. Harajewicz 10,126,127 Grobicka Jadwiga z d. Grobicka 9 Grobicki Aleksander, syn Jerzego Grobickiego 10, 26,27,127 Grobicki Aleksander Maciej, ojciec Jerze go Grobickiego 9 Grobicki Jerzy (Erwin Gablenz, Ryszard Lynx, Rudolf Sommer) 10, 22-27, 29,44,45,47, 50, 51, 53-59, 62, 63, 77, 79, 89, 95-97, 99-103, 105-107,125-128 Grobicki Piotr Pawel 9 Grodniew, pomocnik torgpreda 84 Grygoriuk Pawel 99 Grzegorz Oświeciciel 61 Haim Sylvia G. 15 Hamber Lancelot George Werge (Wege) 44, 55, 56 Hamzawi Eugenia 96 Harajewicz Anna zob. Grobicka Anna Hashim Khan Mohammad 73 Helcman Jan 96 Hempel Stanislaw 22, 24, 25, 98,108,109 Hitler Adolf 48 Humpfrieth, pułkownik 44, 54 Hurewitz Jacob Coleman 37 Jarczyńska Anna 100 Jeniejew, urzędnik 102 Joleniew 39 Joliján Zachar 62 Judenicz Nikołaj 100 Kadżar Ahmad 16 Kadżar Naser ad-Din 51 Karachan Lew, właśc. Lewon Karachanian 67, 69, 77, 85, 86, 90 Karpiński Stanisław 87 Karski 95, 97, 98, 103-105 Kazimow, tłumacz 83 KedouriElie 15 Kemal Pasza 72 Ketabdji, emigrant gruziński 46 Khan Sardar Asad 40, 72 Koch Adam 21 Kołakowski Piotr 21,26 Komisarenko, buchalter 83 Kopysto-Kopystyński Aleksander 101 Kopystyńska Antonina 101 Kopystyńska Wiera 101 Kopystyński 101 Kordzik Eugeniusz 92, 93 Kozaczuk Władysław 19 Kozicka Waleria z d. Łaszczycz 101 Kozicki Feliks 101 Kozicki Stanisław 101,105 Kozłowski 98 Krakow Maks 83 Krasnowolska Anna 12 Kraśniańska Anna 97-99,103, 104
Kuśnierz Robert 21 Imedzadze, wicekonsul sowiecki w Tebrizie 79, 83, 88 Ineichen Markus 47 Islenieff zob. Isleniew W. Isleniew W. (Islenieff) 47, 52-54, 60 Ispekandiarow 59, 60 Iszchanian E. 62, 63 Iwanow, attaché wojskowy 84 Landmann Tomasz 22 Lebiediew, dyrektor banku 83 Lewin 102 Lindenblatt Kurt 48,49 Listowski Antoni 11 Lwow, doradca prawny 84 Lynx Ryszard zob. Grobicki Jerzy Jamsolski, agent bolszewicki 102 Janczak Bartosz 13 Jarcew, konsul 80 Łańska Anna 98,100,103 Łodziński Stanisław 98,100,104 Lukin, sekretarz poselstwa 84 141
INDEKS OSÓB Majewska 101 Majewski Marcin 9, 10,13, 27 Majzner Robert 9,11, 20 Makaroff zob. Makarow Makarow (Makaroff) 51 Makarow Andriej 88 Maksimow-Lisogubow 84 Mangytowie, dynastia 56 Marjan Dominik 99 Melik-Aslanov (Tejmur bek Melik-Asla now?, Chudadat Aga ogly) 60 Melik-Aslanow Tejmur bek zob. Melik-Aslanov Melikianc Awakim 63 Melikrustamian, lekarz 51 Mełkumian Chaczyk 63 Meszeticz, pułkownik 55 Miakinkow 83 Michelmann, dyrektor banku 84 Miedwiediew, urzędnik 102 Mielczarska Berta 106 Mielczarska Izabela 106 Mielczarski Abraham 106 Mielczarski Aleksander 106 Mielczarski Falk Hirsz 106-108,122 Mikeladze Grigorij (Miketadze) 56 Miketadze zob. Mikeladze Grigorij Mikołaj I 54 Mikołaj II 54 Mirbadajew, generał 44 Mirbadalew Alijew (Mirbad) 55 Mirzayev Rasim 59, 60 Mishin W. 77 Misiuk Andrzej 19 Mołotow Wiaczesław 22 Muhammad Nadir Szah 73 Muradow Sultan bey zob. Sułtanów Suł tan Bek RafijewMusa 60 Resulzade Mehmed Emin 53, 57, 59, 60 Rezun Miron 67 Ribbentrop Joachim 22 Rizajew, tłumacz w konsulacie sowieckim w Tebrizie 79 Roman Łukasz 21 Romanowski Sergiusz 55 Rozwadowski Tadeusz 11 Nabytowicz 99 Nabytowicz z d. Oszczepalska 99 Nałęcz Daria 27 Nawrocki Bolesław 23,100 Nesterenko Wasyli 100 Neszed Bey 50,122 Niedwiedko Stanislaw zob. Niedźwiecki Stanislaw Sadykow Mamed (Mahmed) 59, 60 Said Mir Muhammed Alim Chan 56 Sakarow, towaroznawca 83 Schak Rudolf 54 Sedlaček, przedstawiciel fabryk czeskich 49 Seifert Jerzy Rudolf (Jerzy Rudolf Seyfert, Jerzy Rudolf Seyffert) 96, 97,100 Seifert Leokadia z d. Ufniarska 97 142 Niedźwiecki Stanisław (Stanisław Nie dwiedko) 95
Niemytow, główny kasjer 83 Niezbrzycki Jerzy 22, 27 Olkiewicz Elżbieta z d. Fijałkowska 89, 99,100,104 Olkiewicz Stanisław 89 Olson William J. 15 Orłowski Stanisław 26 Orski Wiktor 112 Pabjan Warns zob. Bábáján Warns Paczkowska Ilona 15,16 Pahlawi Reza 12,16,17, 40, 52, 69, 70 Pastuchow Siergiej 84 Pawłowska Helena 102 Pawłowski Eugeniusz 97, 98,103 Pełczyński Tadeusz 19 Pepłoński Andrzej 19,21,22,27 Pietrow, agent biuropersa 79, 83 Piłsudski Józef 12, 25, 53, 58 Pławiński 98 Popow 83 Poznański Jan 99 Pruszyński Stanisław 11 Puk, agent 97,101,104 Pybus Gilbert Douglas 45
INDEKS OSÓB Seifert Rudolf, ojciec Jerzego Rudolfa Seiferta 97 Sepahdar-Azam 16 Seyfert Jerzy Rudolf zob. Seifert Jerzy Rudolf Seyffert Jerzy Rudolf zob. Seifert Jerzy Rudolf Sękorski Alojzy 100 Siuzow 55 Skotniccy, rodzina 106 Skotnicka Ewa 106 Skotnicki Herman Jakob 97,106-109,122 Skrabatun Katarzyna 101 Skrabatun Mikołaj 101 Skrabatun Stefan 101 Sommer Rudolf zob. Grobicki Jerzy Soporkin 97 Stalin Józef 57, 58 Sterngluss 84 Stirling Tessa 27 Stolz Aniela z d. Blacher 96 Stolz Gustaw 96 Stolz Jan 96,100 Stratulewicz 97 Strzelecka Zofia 102 Strzelecki Henryk 102 Strzelecki Władysław 89, 97,100,102,104 Suchcitz Andrzej 27 Sultanow Sułtan bey zob. Sułtanów Sułtan Bek Sultan-Sultanoff Bek zob. Sułtanów Sułtan Bek Sułtanów Hosrow 53, 59, 60 Sułtanów Iskander 53, 60 Sułtanowowie, bracia 60 Sułtanowowie, rodzina 39 Sułtanów Sułtan Bek (Sultan bey Mura dow, Sultan bey Sultanow, Sultan-Sultanoff Bek) 47,53,59,60,83 Suworow, buchalter 83 Syczow 83 Szachpasanian, lekarz 51 Szarkej 83 Szatyrian Maksym 63 Szlenkoer Cezary 95,107 Szostak M.L., sekretarz poselstwa 77, 84 Sztucki, przyjaciel Mojżesza Franka 96 Szymanowicz Adam 59 Szymkowicz Lejba Elżbieta z d. Stupińska 105 Szymkowicz Mustafa 105 Szymkowicz R. 105 Świderski Stanisław Zygmunt 100, 107 Tangían Nerses Mežik 63 Tarkowski 47 Tebinka Jacek 27 Tejmurtasz Abdul Hussein (Teymourtash Abdolhossein), właśc. Abd al-Hussein Tejmurtasz 67,72,88,105-108 Telatycki Mikołaj 26 Teller zob. Toller-Pomorski Thomas 84 Toller-Pomorski, kapitan 47, 52, 54, 60 Turkio, lekarz 103 Turkja 56 Tuwe Emilia 96 Tuwim Julian 98 Ve, oficer Intelligence
Service 52 Vogel, zastępca dyrektora banku 48 Walaszczyk Krzysztof 48,51 Wątorska, żona Jana Stolza 96 Węglińska Stanisława 95 Węgliński Stefan 95,96,102,105, 107 Węgliński Wacław 95 Wiens Erich 98 Wiesiołow, buchalter 83 Winogrodzki Grzegorz 21 Władek zob. Strzelecki Władysław 102 Włodarkiewicz Wojciech 21 Wołkowicz A.G., wicekonsul sowiecki w Tebrizie 79, 83 Wood, kapitan 47, 54 Woodward Ernest L. 15 Wroński Stanisław 22 Wróblewski Kazimierz 101 Wyszczelski Lech 19 Xiężopolski Adam 25, 95 143
INDEKS OSÓB Yurdatapan Arda 59 Żebrowski Włodzimierz 95 Zade Hassan 107 Zade Sartib 84 Zaleski August 13 Zapłatyński Kazimierz 56,103, 105, 108 Агаев Семен 16 Алиев Салех 67 Володарский Михаил 75 Домантович Алексей 51 Ziemiański Zygmunt 100 Zudin, urzędnik 80 Косоговский Владимир 52 Żebrowska Józefa z d. Mianowska 95 Żebrowska Maria z d. Jurkiewicz 95 Żebrowski Stanisław 95 Мамедова Нина 80 Санаи Мехди 80 Bayerische Staatsbibliothek München 144
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie Akta personalne Kolekcja akt z archiwów rosyjskich (grupa zespołów) Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) z lat 1921-1939 Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie Źródła drukowane Я Rzeczpospolita wobec ruchu prometejskiego, red. P. Libera, Warszawa 2013. Documents on British Foreign Policy 1919-1939, t. 4, London 1952. Dziennik Personalny 1920,1924. Hurewitz J.C., The Middle East and North Africa in World Politics. A Documentary Record, t. 2, New Haven - London 1979. Polska dyplomacja wojskowa 1918-1945, է. 4: Personel wojskowych placówek dy plomatycznych, Warszawa 2015. Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1934 r., [Warszawa 1934]. Współdziałanie rządu polskiego z emigracyjnymi organizacjami antyradzieckimi w latach 1918-1938, oprać. S. Wroński, „Z Dziejów Stosunków Polsko-Radzieckich. Studia i Materiały” 1968, t. 3. Pamiętniki i wspomnienia Bażanow B., Byłem sekretarzem Stalina, Warszawa 1985. Агабеков Г„ Г.П.У. Записки чекиста, Берлин 1930. Агабеков Г., ЧК за работой, Берлин 1931. 129
BIBLIOGRAFIA Opracowania Abrahamian E., A History ofModern Iran, Cambridge 2008. Auch E.M., Mirzayev R., Muslimisch-aserbaidschanische Eliten der Region Kara bach zwischen Modernisierung und politischen Umbrüchen (1850-1940), Baku 2017. Bamberg J.H., The History of the British Petroleum Company, t. 2: The Anglo-Iranian Years, 1928-1954, Cambridge 1982. Brière C., Blanchet P., Iran. La révolution au nom de Dieu, Paris 1979. Cronin S., Riza Shah and the Disintegration ofBakhtiyari Power in Iran, 1921-1934, „Iranian Studies” 2000, որ 3-4. Cronin S„ Tribal Politics in Iran. Rural Conflict and the New State, 1921-1941, London 2007. Czulda R., Iran 1925-2014. Od Pahlawich do Raohaniego, Warszawa 2014. Historia Iranu, red. A. Krasnowolska, Wroclaw 2010. Ineichen Μ., Die Schwedischen Offiziere in Persien (1911-1916). Friedensengel, Weltgendarmen oder Handelsagenten einer Kleinmacht im ausgehenden Zeitalter der Imperialismus?, Bern 2002. Janczak B„ General bryg. Jerzy Grobicki (1891-1972) ֊ niepokorny kawalerzysta ocalony od zagłady katyńskiej, „Łambinowicki Rocznik Muzealny” 2014. Kołakowski P, Czas próby. Polski wywiad wojskowy wobec groźby wybuchu wojny w 1939 roku, Warszawa 2012. Kołakowski P., Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku, „Dzieje Najnowsze” 2017, nr 2. KozaczukW, Bitwa o tajemnice. Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918-1939, Warszawa 1999. Kruszyński Μ., Wywiad polski na terenie ZSRR (1921-1939). Wybrane zagadnienia [w:] Studia nad wywiadem Polski w XX wieku, 1.1, red. W. Skóra, P.
Skubisz, Szczecin 2016. Krzak A., Czerwoni Azefowie. Afera „MOCR-Trust” 1922-1927, Warszawa 2 010. Kuśnierz R., Afera Rana ֊ wpadka polskiego wywiadu w ZSRS w 1936 r., „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2011. Landmann T„ Ruch prometejski jako defensywny element polityki bezpieczeństwa IIRP w latach 1926-1932, „Wschodnioznawstwo” 2020. Majewski Μ., Niespokojna dusza. Gen. bryg. Jerzy Grobicki (1891-1972) [w:] Si vis pacem, para bellum. Bezpieczeństwo i polityka Polski. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu, red. R. Majzner, Częstochowa-Włocławek 2013. Majzner R., Attachaty wojskowe Drugiej Rzeczypospolitej 1919-1945. Strukturalno-organizacyjne aspekty funkcjonowania, Częstochowa 2014.
BIBLIOGRAFIA Majzner R„ Wpływ relacji polsko-radzieckich na organizację i funkcjonowanie Attachatu Wojskowego przy Poselstwie/Ambasadzie RP w Moskwie (1921-1939) [w:] Stosunki polityczne, wojskowe i gospodarcze Rzeczypospolitej Polskiej i Związku Ra dzieckiego w okresie międzywojennym, red. J. Gmitruk, W. Włodarkiewicz, Warszawa-Siedlce 2012. Misiuk A., Służby specjalne II Rzeczypospolitej, Warszawa 1998. Olson W.J., The Genesis of the Anglo-Persian Agreement of 1919 [w:] Towards a Modern Iran, red. E. Kedouri, S.G. Haim, London 1984. Paczkowska L, Cesarstwo Iranu. Keszware Szaheuszari-je Iran, Warszawa 1977. Paduszek K., Zajrzeć do mózgu Lenina. Wywiad II Rzeczypospolitej a postrewolucyjna Rosja, Łomianki 2016. Pepłoński A., Kontrwywiad II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002. Pepłoński A., Wojna o tajemnice. W tajnej służbie Drugiej Rzeczypospolitej 1918֊ 1944, Warszawa 2011. Pepłoński A., Wywiad polski na ZSRR 1921-1939, Warszawa 1996. Pepłoński A., Suchcitz A., Tebinka J., Współpraca wywiadowcza w drugiej poło wie lat trzydziestych XX w. [w:] Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej, 1.1: Ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej, red. T. Dubicki, D. Nałęcz, T. Stirling, Warszawa 2004. Rezun Μ., The Soviet Union and Iran. Soviet Policy in Iran from the Beginnings of the Pahlavi Dynasty until the Soviet Invasion in 1941, Geneve 1981. Roman Ł., Winogrodzki G., Służby specjalne w systemie bezpieczeństwa państwa, Józefów 2016. Skóra W, Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej. Organizacja, kadry i dzia łalność, Toruń 2006. Szymanowicz A.,
Yurdatapan A., Intelligence Cooperation between the Second Republic of Poland and the Republic of Turkey, cz. 1: The 1920s., „Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki” 2017, nr 1. Świerczek Μ., „MOCR- Trust”. Polski wywiad wojskowy a sowiecka operacja dez- informacyjna (1921-1927), Radomsko 2019. Walaszczyk K., Środkowy Wschód w latach II wojny światowej. Relacje i działania polskich placówek dyplomatycznych i konsularnych w Iranie, Iraku i Afganistanie, Toruń 2012. Wyszczelski L., Sztab Generalny (Główny) WP w latach 1921-1939 [w:] 85 lat Sztabu Generalnego Wojska Polskiego 1918-2003. Konferencja naukowa, WarszawaRembertów 2003. 131
BIBLIOGRAFIA Агаев С., Иран: внешняя политика и проблемы независимости 1925-1941 гг., Москва 1971. Алиев С., История Ирана. XX век, Москва 2004. Володарский Μ., Советы и их южные соседи Иран и Афганистан (1917-1933), Лондон 1985. Домантович А., Воспоминание о пребывании первой Русской военной миссии в Персии, „Русская Старина” 1908, որ 2-4. Иран: исльам власть, red. Н. Мамедова, Μ. Санаи, Москва 2001. Косоговский В., Очерк развития персидской казачьей бригады, „Новый Восток” 1923, ks. 4. Магомедоглы А., История Ирана. XX век, Москва 2001. Źródła internetowe Atabaki T., Persia/Iran [w:] 1914-1918. International Encyclopedia ofthe First World War, https://encyclopedia.1914-1918-online.net/home , dostęp 111 2020 r. Atkin Μ., Cossack Brigade, http://www.iranicaonline.org, dostęp 2 XI2018 r. Mishin W., Thefirstjoint venture, „Oil of Russia” 2004, nr 2, http://www.oilru.com, dostęp 2 XI2018 r. Ulatowski Ł., Niezbrzycki - wybrane aspekty biografii wywiadowczej kierownika Referatu „Wschód”, www.historycy.org, dostęp 28 XII 2019 r. Wielka Genealogia Minakowskiego: Jadwiga Grobicka, http://www.sejm-wielki.pl, dostęp 171 2021 r.
SUMMARY From the beginning of the 1920s, Polish military intelligence began establishing in telligence posts in countries bordering the USSR, which for most of the existence of the Second Polish Republic posed the greatest threat to the Polish state. These posts existed along the entire land border of the Soviet Union, starting with Finland and ending with Manchuria, which was subordinate to the Japanese. These were limitrofic posts. Their task was to investigate the possibility of conducting intelligence activities against the USSR from this area, as well as to prepare intelligence networks in the event of a war with this country. In the early 1930s, Polish intelligence also established several intelligence posts in the Middle East. One of the first intelligence posts, code-named “Nabuchodonozor”, was most probably established in May 1932 in the capital of Iran ֊ Tehran. Iran was quite important for the activities of the Polish intelligence due to the fact that to the south it bordered the Soviet republics in the Caucasus and Soviet Turkmenistan. Col. Jerzy Grobicki became the head of this post. It was an extraordinary character. He was born in 1891 in Warsaw. He was expelled twice from gymnasium for taking part in anti-Russian demonstrations. His parents transferred him to a school in Leg nica, from where he escaped at the age of 15 and entered the service in the French Foreign Legion. However, he deserted from the Legion after about a year and returned to Poland, where he continued his education. At that time, as a Serbian partisan, he fought against the Turks in
Macedonia. After passing his secondary school-leaving exams, he was admitted to the Austrian Teresian Military Academy in Wiener Neu stadt, despite having Russian citizenship. As an officer in the Austro-Hungarian army, he participated in the First World War. In 1918, he joined the Polish Army, and then took part in the Polish-Bolshevik war. For his bravery and courage during World War I and in the war with the Bolsheviks, he was awarded the highest Austro-Hungarian and Polish decorations. He served in the Polish Army until March 1932, when in an atmosphere of scandal, as an opponent of the rule of Marshal Józef Pilsudski, he was removed from the army. The case was publicized, which was to confuse the Soviet intelligence. Soon, Col. Grobicki found employment with the Polish Telegraphic Agency, which was a cover for his intelligence activities, and left for Tehran. He also started trading activity there, which allowed him to move around the country without arousing suspicion and facilitate establishing new contacts. Colonel Grobicki set up a headquarters in Tehran, and then field offices, and or ganized a communication system between them. He relied heavily on the local Polish
SUMMARY community in his intelligence work. The “Nabuchodonozor” post existed until the beginning of 1937, when its intelligence activities ran out. A detailed report on the general situation in Persia and Afghanistan and the state of the organization of Polish intelligence in these countries was written by Col. Jerzy Grobicki for the needs of intelligence activities in this part of the world. It presents not only the political, economic and social aspects of the countries described, but also the intelligence activity of the Soviet Union and Great Britain. |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Grobicki, Jerzy 1891-1972 |
author2 | Szymanowicz, Adam |
author2_role | edt |
author2_variant | a s as |
author_GND | (DE-588)1189100444 (DE-588)121697604X |
author_facet | Grobicki, Jerzy 1891-1972 Szymanowicz, Adam |
author_role | aut |
author_sort | Grobicki, Jerzy 1891-1972 |
author_variant | j g jg |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV048564963 |
ctrlnum | (OCoLC)1376409877 (DE-599)BVBBV048564963 |
edition | Wydanie I |
era | Geschichte 1921-1933 gnd |
era_facet | Geschichte 1921-1933 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048564963</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230420</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">221116s2022 ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382295115</subfield><subfield code="9">978-83-8229-511-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1376409877</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048564963</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Grobicki, Jerzy</subfield><subfield code="d">1891-1972</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1189100444</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach</subfield><subfield code="b">stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł</subfield><subfield code="c">Erwin Gablenz ; wstęp i opracowanie Adam Szymanowicz</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wrocław ; Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">144 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Źródła z Historii Wojska Polskiego</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 129-132</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1921-1933</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Spionageabwehr</subfield><subfield code="0">(DE-588)4182342-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Geheimdienst</subfield><subfield code="0">(DE-588)4019737-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Militär</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039305-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Afghanistan</subfield><subfield code="0">(DE-588)4000687-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Iran</subfield><subfield code="0">(DE-588)4027653-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Placówka "Nabuchodonozor</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wywiad wojskowy polski</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Afganistan</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Persja (państwo dawne)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Służby wywiadowcze / Polska / 1900-1945 / źródła</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska / stosunki wojskowe / 1900-1945 / źródła</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1918-1939</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Raport</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Wydawnictwo źródłowe</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4135952-5</subfield><subfield code="a">Quelle</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Militär</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039305-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geheimdienst</subfield><subfield code="0">(DE-588)4019737-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Spionageabwehr</subfield><subfield code="0">(DE-588)4182342-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Afghanistan</subfield><subfield code="0">(DE-588)4000687-6</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Iran</subfield><subfield code="0">(DE-588)4027653-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte 1921-1933</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Szymanowicz, Adam</subfield><subfield code="0">(DE-588)121697604X</subfield><subfield code="4">win</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230420</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09042</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033941082</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4135952-5 Quelle gnd-content |
genre_facet | Quelle |
geographic | Afghanistan (DE-588)4000687-6 gnd Iran (DE-588)4027653-3 gnd Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
geographic_facet | Afghanistan Iran Polen |
id | DE-604.BV048564963 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T21:01:04Z |
indexdate | 2024-08-10T00:22:24Z |
institution | BVB |
isbn | 9788382295115 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033941082 |
oclc_num | 1376409877 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 144 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm |
psigel | BSB_NED_20230420 |
publishDate | 2022 |
publishDateSearch | 2022 |
publishDateSort | 2022 |
publisher | Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
record_format | marc |
series2 | Źródła z Historii Wojska Polskiego |
spelling | Grobicki, Jerzy 1891-1972 Verfasser (DE-588)1189100444 aut Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł Erwin Gablenz ; wstęp i opracowanie Adam Szymanowicz Wydanie I Wrocław ; Warszawa Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 2022 144 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Źródła z Historii Wojska Polskiego Literaturverzeichnis Seite 129-132 Englische Zusammenfassung Geschichte 1921-1933 gnd rswk-swf Spionageabwehr (DE-588)4182342-4 gnd rswk-swf Geheimdienst (DE-588)4019737-2 gnd rswk-swf Militär (DE-588)4039305-7 gnd rswk-swf Afghanistan (DE-588)4000687-6 gnd rswk-swf Iran (DE-588)4027653-3 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Placówka "Nabuchodonozor Wywiad wojskowy polski Afganistan Persja (państwo dawne) Polska Służby wywiadowcze / Polska / 1900-1945 / źródła Polska / stosunki wojskowe / 1900-1945 / źródła 1901-2000 1918-1939 Raport Wydawnictwo źródłowe (DE-588)4135952-5 Quelle gnd-content Polen (DE-588)4046496-9 g Militär (DE-588)4039305-7 s Geheimdienst (DE-588)4019737-2 s Spionageabwehr (DE-588)4182342-4 s Afghanistan (DE-588)4000687-6 g Iran (DE-588)4027653-3 g Geschichte 1921-1933 z DE-604 Szymanowicz, Adam (DE-588)121697604X win edt Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
spellingShingle | Grobicki, Jerzy 1891-1972 Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł Spionageabwehr (DE-588)4182342-4 gnd Geheimdienst (DE-588)4019737-2 gnd Militär (DE-588)4039305-7 gnd |
subject_GND | (DE-588)4182342-4 (DE-588)4019737-2 (DE-588)4039305-7 (DE-588)4000687-6 (DE-588)4027653-3 (DE-588)4046496-9 (DE-588)4135952-5 |
title | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł |
title_auth | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł |
title_exact_search | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł |
title_exact_search_txtP | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł |
title_full | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł Erwin Gablenz ; wstęp i opracowanie Adam Szymanowicz |
title_fullStr | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł Erwin Gablenz ; wstęp i opracowanie Adam Szymanowicz |
title_full_unstemmed | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł Erwin Gablenz ; wstęp i opracowanie Adam Szymanowicz |
title_short | Referat szczegółowy o sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach |
title_sort | referat szczegolowy o sytuacji ogolnej w persji i afganistanie i o stanie organizacji wywiadu polskiego w tych krajach stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r wybor zrodel |
title_sub | stan faktyczny i znany do dnia 1 listopada 1933 r. : wybór źródeł |
topic | Spionageabwehr (DE-588)4182342-4 gnd Geheimdienst (DE-588)4019737-2 gnd Militär (DE-588)4039305-7 gnd |
topic_facet | Spionageabwehr Geheimdienst Militär Afghanistan Iran Polen Quelle |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033941082&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT grobickijerzy referatszczegołowyosytuacjiogolnejwpersjiiafganistanieiostanieorganizacjiwywiadupolskiegowtychkrajachstanfaktycznyiznanydodnia1listopada1933rwyborzrodeł AT szymanowiczadam referatszczegołowyosytuacjiogolnejwpersjiiafganistanieiostanieorganizacjiwywiadupolskiegowtychkrajachstanfaktycznyiznanydodnia1listopada1933rwyborzrodeł |