Droga do Wrocławia: życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Pamięci Narodowej
2022
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 418-[448] |
| Beschreibung: | 463 Seiten, 25 ungezählte Seiten Bildtafeln Illustrationen, Porträts |
| ISBN: | 9788382294965 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048490724 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230418 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 220928s2022 ac|| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788382294965 |9 978-83-8229-496-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1349549213 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048490724 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-B1595 |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Mutor, Marek |e Verfasser |0 (DE-588)1271831740 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Droga do Wrocławia |b życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 |c Marek Mutor ; Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Pamięci Narodowej |c 2022 | |
| 300 | |a 463 Seiten, 25 ungezählte Seiten Bildtafeln |b Illustrationen, Porträts | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 418-[448] | ||
| 600 | 1 | 7 | |a Kominek, Bolesław |d 1903-1974 |0 (DE-588)13967344X |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1903-1956 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4006804-3 |a Biografie |y 1903-1974 |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Kominek, Bolesław |d 1903-1974 |0 (DE-588)13967344X |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Geschichte 1903-1956 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230418 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033868206 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804184451098345472 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp........................................................................................... 9 Droga do Wrocławia. Dlaczego taki tytuł?................................. Podstawa źródłowa.................................................................... Literatura przedmiotu................................................................ Struktura rozprawy.................................................................... Badania nad życiem i działalnością Bolesława Kominka po 1956 r........................................................................................ 9 12 24 36 38 Rozdziali. Z Radlina do Katowic przez Rybnik, Kraków i Paryż (1903-1931)....................................................................... 44 Radlińskie początki. Dom rodzinny i pierwsze lata życia.... 44 Dorastanie w czasach burzy. Edukacja szkolna i losy w okresie I wojny światowej, plebiscytu i powstań śląskich... 52 Wybór drogi życiowej. Śląskie seminarium i studia w Krakowie 67 Paryż. Okres studiów w Instytucie Katolickim (1927-1930) ... 77 Znowu na Śląsku. Powrót do diecezji i praktyka w parafii św. Jana i Pawła........................................................................... 84 5
DROGA DO WROCŁAWIA Rozdział 2. Sekretarz bp. Stanisława Adamskiego ds. Akcji Katolickiej (1931-1939).................................................................. 86 W służbie Akcji Katolickiej. Organizator struktur Akcji Katolickiej w diecezji katowickiej................................... 86 O wyrabianie atmosfery dla katolickiej akcji społecznej. Publicystyka przedwojenna ks. Bolesława Kominka.............. 128 Wokół spraw Akcji Katolickiej .............................................. 128 Książka i kino w służbie ewangelizacji ............................. 133 Kryzys gospodarczy i zagadnienia społeczne....................... 135 Okres pracy u boku bp. Stanisława Adamskiego i jego znaczenie........................................................................... 145 Rozdział3. W czasie II wojny światowej (1939-1945)................. 149 Ucieczka i powrót. Pierwsze dni okupacji niemieckiej na Śląsku (wrzesień-październik 1939 r.)............................... 149 Ratować, co tylko możliwe. Od października 1939 r. do wysiedlenia biskupów katowickich 28 lutego 1941 r......... 156 Bez biskupa. Rola ks. Bolesława Kominka w strukturach kurii katowickiej (28 lutego 1941 - 27 stycznia 1945 r.).......... 181 W ukryciu. Działalność konspiracyjna w okresie okupacji niemieckiej na Śląsku................................................................ 194 Tajna akcja pomocowa ........................................................ 195 Współpraca z polską tajną administracją cywilną............ 208 Kapelan (dziekan okręgu) Armii Krajowej?......................... 215 Unikanie
aresztowania.......................................................... 226 Ku nowym czasom. Ostatnie miesiące pracy w Katowicach .. 228 Rozdział 4. W Opolu (1945-1951)................................................ 234 Po nawałnicy. Sytuacja kościelna na Śląsku po zakończeniu działań wojennych. Specjalne uprawnienia kard. Augusta Hlonda........................................................................................... 234 6
SPIS TREŚCI Do Opola. Okoliczności ustanowienia ks. Bolesława Kominka administratorem apostolskim Śląska Opolskiego i objęcie jurysdykcji kościelnej.................................................................... 245 Organizacja życia kościelnego. Struktura administracji apostolskiej, kuria i jej agendy, parafie......................................256 Między młotem a kowadłem. Kwestia narodowościowa i akcja weryfikacyjna.................................................................. 261 Zdobyć ludność dla Polski .................................................. 261 Sprawy językowe.................................................................... 267 Interwencje administratora apostolskiego w okresie akcji weryfikacyjnej................................................................ 270 Przeciwdziałanie wysiedleniom kapłanów........................... 272 Reakcje władz komunistycznych .......................................... 276 Reakcje niemieckich kręgów kościelnych........................... 282 Podsumowanie ...................................................................... 285 „Mozaika na Opolszczyźnie”. Wobec problemu integracji społecznej na Opolszczyźnie w pierwszych latach po wojnie....................................................................................... 286 Wielkie budowanie. Wyzwania duszpasterskie, akcja wydawnicza, akcja charytatywna, odbudowa ........................... 298 Jakie duszpasterstwo? Wobec wyzwań duszpasterskich Kościoła w Polsce w okresie powojennym. Działalność w Komisji Duszpasterskiej Episkopatu
Polski....................... 312 W nowej rzeczywistości. Administrator apostolski Śląska Opolskiego w dobie utrwalania władzy komunistycznej .... 317 Ostatnie miesiące. Od tzw. porozumienia z 14 kwietnia 1950 r. do usunięcia administratorów apostolskich 26 stycznia 1951 r..........................................................................338 Rozdział 5. Wygnanie (1951-19 5 6).............................................. 347 Internowanie................................................................................. 347 Ponownie w Krakowie .............................................................. 351 7
Bibliografìa ŹRÓDŁA ARCHIWALNE Archiwum Akt Nowych Urząd do spraw Wyznań Archiwum Archidiecezji Katowickiej Akta personalne ks. Bolesława Kominka Akta rzeczowe Kancelaria Biskupa Adamskiego Spuścizna Bolesława Kominka Archiwum Archidiecezji Krakowskiej Akta personalne ks. Bolesława Kominka Indeksy i dzienniki podawcze kurii za lata 1951-1956 Archiwum Diecezjalne w Opolu Kuria Opolska, Korespondencja z władzami państwowywmi Kuria Opolska, Okólniki Kuria Opolska, Własność kościelna na Ziemiach Zachodnich, własność koś cielna a reforma rolna Ordynariusze Opolscy, Ks. Bolesław Kominek Relacje Opole, Episkopat Relacje Opole, Stolica Apostolska: korespondencja, quinquennalia, „Annuario Pontificio” 418
Archiwum Instytutu Katolickiego w Paryżu Annuaire de ¡’Institute Catholique de Paris (1928/1929,1929/1930,1930/1931) [Bp Alfred] Baudrillart et la Pologne (avant 1939) Inscriptions des étudiants. Faculté de Philosophie 1919-1931 Programy zajęć fakultetu filozofii lata 1927/28-1930/31 Résultats des examens 1923-1932 BIBLIOGRAFIA Ustanowienie Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrodawiu Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu Archiwum Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” we Wrodawiu Archiwum kard. Bolesława Kominka Archiwum Państwowego Instytutu Naukowego ֊ Instytutu Śląskiego w Opolu Spuścizna po Alojzym Targu Archiwum Państwowe w Katowicach Powiatowy Inspektorat Szkolny Rybnik II 1903-1922 Archiwum Państwowe w Opolu Polski Czerwony Krzyż, Pełnomocnik na Oddział w Opolu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Nysie Prezydium Urzędu Powiatowego w Nysie Archiwum Parafii św. Marii Magdaleny w Radlinie Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego Księgi immatrykulacyjne Wydziału Teologicznego, karty przebiegu stu diów Senat Akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego 1849-1939 Wydział Teologiczny UJ 1850-1954 419
DROGA DO WROCŁAWIA Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu Dział Rękopisów PUBLIKACJE BOLESŁAWA KOMINKA K. [B. Kominek], Na kolana!, „Głos Misji Wewnętrznej” 1932. Kominek B., Akcja Katolicka w parafii, „Gazeta Kościelna” 1935. Kominek B., Apostolstwo świeckich w parafii, Poznań 1935. Kominek B., Chrystus Król (szkic kazania), „Ruch Katolicki” 1931. Kominek B., Eucharystia w życiujednostki i rodziny, „Ruch Katolicki” 1938, nr 7. Kominek B., Jak rodziła się Polska na Śląsku, „Przewodnik Katolicki” 1968. Kominek B., Jak żyje diecezja, „Kalendarz Ligi Katolickiej” 1936. Kominek B., Kościół po Soborze, Wrocław 1969. Kominek B., Kryzys gospodarczy w świetle encykliki „Rerum Novarum”, „Gość Niedzielny” 1931 nr 19. Kominek B., La philosophie de R. Eucken à la lumière du Thomisme, mps wAICP. Kominek В., Lekcja z fizyki, „Dzwonek Maryi” 1935, nr 6. Kominek B., Misja Wewnętrzna na tle obecnych czasów. Wykład wygłoszony na akademii Misji Wewnętrznej w Królewskiej Hucie dnia 15 października 1933 r., „Głos Misji Wewnętrznej” 1933. Kominek B., Na światowej wystawie prasy katolickiej w Watykanie, „Ruch Ka tolicki” 1936, nr 34. Kominek B., Nad pięknym modrym Dunajem. Wrażenia z Kongresu Euchary stycznego, „Gość Niedzielny” 1938, nr 24. Kominek B., Niepotrzebna irytacja, „Prosto z Mostu” 1936, nr 21. Kominek В., O nowym statucie słów kilka, „Dzwonek Maryi” 1935. Kominek В., O wyrabianie atmosfery dla katolickiej akcji społecznej, „Ruch Katolicki” 1938, nr 4. Kominek B., Ojciec narodów, „Gość Niedzielny” 1948, nr 11. Kominek B., Opolszczyzna woła o kapłanów. Odezwa Administratora
Apostol skiego Śląska Opolskiego w sprawie powołań kapłańskich, „Gość Niedzielny” 1948, nr 15. Kominek B., Oremus... Pierwszy asystent kościelny Akcji Katolickiej na Śląsku J.E. Ks. Biskup Dr Teofil Bromboszcz, „Akcja Katolicka na Śląsku” 1937, nr 1-2. 420
Kominek В., Polski Synod, Katowice 1939. Kominek B., Pomiędzy formą a formalistyką. Artykuł dyskusyjny, „Ruch Ka tolicki” 1938. Kominek B., Pozdrowienie dla rodzin, „Gość Niedzielny” 1948, nr 2. BIBLIOGRAFIA Kominek В., Po ofiarnej siejbie - radosne żniwo!, „Gość Niedzielny” 1947, nr 21. Kominek B., Po raz pierwszy w dziejach Polski, „Colloquium Salutis” 1973, որ 5. Kominek B., Pozdrowienie pasterskie, Opole 1947. Kominek B., Prawda i poezja, „Prosto z Mostu” 1936, nr 14. Kominek B., Przykazanie miłości bliźniego u podstaw Akcji Katolickiej, „Ruch Katolicki” 1931, nr 1. Kominek B., Przystępujemy do realizacji nowego hasła. Kilka uwag zasadniczych, „Ruch Katolicki” 1937, nr 9-10. Kominek B., Rozwój i charakter pracy Kongregacji Mariańskich na terenie naszej diecezji, „Dzwonek Maryi” 1935, nr 4. Kominek B., Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej, „Gość Niedzielny” 1933, nr 47. Kominek B., Środki służące do uświęcenia sodalistek, „Dzwonek Maryi” 1936, nr 9. Kominek B., „ Unio Apostolica” Stowarzyszenie katolików świeckich, „Wiadomo ści Urzędowe Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego” 1947, nr 12. Kominek B., Utraciliśmy Ojca i Przyjaciela, „Gość Niedzielny” 1948, nr 47. Kominek B., W służbie Ziem Zachodnich, z teki pośmiertnej wybrał i przygo tował do druku ks. խո Krucina, Wrocław 1977. Kominek B., Wobec kryzysu gospodarczego, „Ruch Katolicki” 1931. Kominek B. Z życia organizacyjnego Kongregacji, „Dzwonek Maryi” 1934, nr 5. Kozielski B. [właśc. B. Kominek], Mozaika na Opolszczyźnie, „Tygodnik Po wszechny”, 28 VII 1946. Ks. dr К. [B. Kominek], O niektórych trudnościach w
Akcji Katolickiej. Uwagi dla Zarządów PAK i kierownictw Oddziałów, „Ruch Katolicki” 1935. Ks. К. [B. Kominek], Oświata i wychowanie, „Głos Niedzielny” 1930, nr 34. Radliński J. [B. Kominek], Główne grzechy systemów faszystowskich [cykl arty kułów] „Gość Niedzielny” 1946, nry 5-13. X. dr B.K. [B. Kominek], Kolportaż książki w Domu Bożym, Katowice 1933. Relacje historii mówionej AOPiP, AHM, Ks. Jan Krucina, nagranie z 16 VII 2008 r. 421
DROGA DO WROCŁAWIA AOPiP, AHM, Dorota Simonides (z domu Badura), nagranie z 24II 2015 r. AOPiP, AHM, Ks. Józef Strugarek, nagranie z 12 IX 2008 r. AOPiP, AHM, Ks. Alojzy Swoboda, nagranie z 12 IX 2008 r. Źródła drukowane Actes et documents du Saint-Siège relatifs à la période de la Seconde Guerre Mon diale, t1-11, Città del Vaticano 1970. Aparat bezpieczeństwa w latach 1944-1956. Taktyka, strategia, metody, cz. 1: Lata 1945-1947, oprać. A. Paczkowski, Warszawa 1994. Gawlina J., Wspomnienia, wstęp S. Wesoły, oprać. J. Myszor, Katowice 2004. Hanich A., Ksiądz Bolesław Kominek. Wspomnienia i dokumenty pastoralne pierwszego administratora apostolskiego Śląska Opolskiego (1945-1951), Opole 2012. Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948, oprać. J. Myszor, J. Konieczny, Katowice 2003. Listy Pasterskie Episkopatu Polski 1945-1974, Parisl975. Protokoły posiedzeń Komitetu dla Spraw Kraju, cz. 1: 1939-1941, oprać, i red. W. Grabowski, Warszawa 2008. Protokoły z posiedzeń Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, 1.1: Paździer nik 1939 - czerwiec 1940, red. Μ. Zgórniak, oprać. W. Rojek, współpraca A. Suchcitz, Kraków 1994. Raina P., Kardynał Wyszyński, 1.1: Droga na stolicę prymasowską, Warszawa 1993. Raina P., Kardynał Wyszyński, t 2: Losy więzienne, Warszawa 1993. Raina P., Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów, 11: 1945-1959, Poznań 1994. Raina P., Stefan kardynał Wyszyński -prymas Polski, t. 3, Londyn 1988. Wilczyński L., Działalność Diecezjalnych Instytutów Akcji Katolickiej w Polsce w latach 1930-1939 na podstawie materiałów
Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, Toruń 2003. Wyszyński S., Pro memoria, 1.1:1948-1952, oprać. P. Skibiński, Warszawa 2017. Wyszyński S., Pro memoria, t. 2: 1953, oprać. E.K. Czaczkowska, Warszawa 2017. Wyszyński S., Pro memoria, t 3: 1953-1956, oprać. I. Czarcińska, A. Gałka, Warszawa 2018. 422
Żaryn J., Kościół w Polsce w latach przełomu (1953-1958). Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej, Warszawa 2000. Żaryn J., Stolica Apostolska wobec Polski i Polaków w latach 1944-1958 w świetle BIBLIOGRAFIA Wyszyński S., Zapiski więzienne, Paryż 1982. Żaryn J., Komunikaty Konferencji Episkopatu Polski 1945-2000, Poznań 2006. materiałów ambasady RP przy Watykanie, Warszawa 1998. Czasopisma i biuletyny urzędowe „Amtsblatt für das Bistum Kattowitz” (1943) „Annuario Pontificio (1945-1957) „Bulletin l’Institut Catholique de Paris” (1930) „Dzwonek Maryi” (1934-1937) „Elenchus” (archidiecezja krakowska) (1952) „Front Katolicki” (dodatek do „Gościa Niedzielnego”) (1935-1937) „Gazeta Kościelna” (1935) „Gazeta Robotnicza” (1945) „Głos Misji Wewnętrznej” (1932-1933) „Gość Niedzielny” (1930-1939,1945-1948) „Kalendarz Katolicki Śląska Opolskiego” (1947) „Kalendarz Ligi Katolickiej” (1936) „Katolik” (1913,1918-1921) „Kuryer Śląski” (1913,1918-1921) „Prosto z Mostu” (1936) „Rocznik Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego” (1947) „Ruch Katolicki” (1931-1939) „Słowo Powszechne” (1951) „Trybuna Robotnicza” (1945-1951) „Tygodnik Powszechny” (1946-1956,1974) „Wiadomości Diecezjalne” (katowickie) (1931-1947) „Wiadomości Kościelne” (organ Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska) (1951) „Wiadomości Statystyczne” (1932) „Wiadomości Urzędowe Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego” (1945-1951) „Wrodawskie Wiadomości Kościelne” (1957) 423
DROGA DO WROCŁAWIA Opracowania Abramski J., Ulice Katowic, Zawiercie 2000. Adamski S., Nasz stosunek do państwa. Przyczynki do programu katolickiego na Śląsku, Katowice 1934. Adamski S., Pogląd na rozwój sprawy narodowościowej w województwie śląskim w czasie okupacji niemieckiej, Katowice 1946. Akcja Katolicka na Śląsku. Powstanie, rozwój, działalność, Katowice 1938. Balicki T., Karol Maria Splett ֊ biskup Wolnego Miasta Gdańska, „Saeculum Christianům” 2005, nr 1. Bączek P., Duchowni niezłomni, „Biuletyn Informacyjny AK” 2014, nr 2. Bednorz H., Biskup Adamski, jak go przez 30 lat widziałem, „Wiadomości Diecezjalne” (katowickie) 1968, nr 1-2. Bednorz Z., Lata krecie i orłowe, Warszawa 1987. Bender R., Geneza i rozwój Akcji Katolickiej w Polsce (1919-1953) [w:] Misja Kościoła w świecie -Akcja Katolicka dzisiaj, red. I. Dec, Wrocław 1995. Bensch T., List pasterski o zwalczaniu pijaństwa, „Warmińskie Wiadomości Diecezjalne” 1947, nr 1. Berlińska D., Oswajanie wielokulturowości [w:] Śląsk Opolski. Dziedzictwo i współczesność, red. D. Simonides, Opole 2005. Biały F., Niemieckie ochotnicze formacje zbrojne na Śląsku w latach 1918-1923, Katowice 1976. Biegun K., Arcypasterz Polski wygnańczej. Biskup Polowy WP ks. Józef Feliks Gawlina, Warszawa 1993. Biskup Μ., Ksiądz biskup Paweł Latusek. Jego praca w archidiecezji wrocławskiej [w:] Ludzie wrocławskiego Kościoła po U wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrocław 2005. Biskup Stanisław Adamski. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945, red. J. Myszor, Katowice 1994.
Błaszczak-Wacławik Μ., Błasiak W., Nawrocki T., Górny Śląsk. Szczególny przypadek kulturowy, Warszawa 1990. Bobkówna C., Wawrzyńczyk Wilhelm [w:] Księga pamiątkowa Państwowego Gimnazjum i Liceum w Rybniku 1922-1947, Rybnik 1947. Bochnak W, Wielki Pasterz Dolnego Śląska Bolesław Kardynał Kominek. Re fleksje w 35. rocznicę śmierci metropolity wrocławskiego Bolesława Kardynała Kominka, Wrocław 2008. 424
1941-1945, „Zaranie Śląskie” 1969, z. 3. Bogaczewicz S., Działania resortu bezpieczeństwa wobec ks. kard. Bolesława Ko minka w latach 1945-1974. Zarys zagadnienia [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Ku charski, G. Strauchold, Wrocław 2009. BIBLIOGRAFIA Boda-Krężel Z., Niemiecka lista narodowościowa na Górnym Śląsku w latach Bogdanowicz S., Edmund Nowicki. Biskup gdański, Gdańsk 1998. Bogdanowicz S., Karol Maria Antoni Splett, biskup gdański czasu wojny, więzień specjalny PRL, Gdańsk 1995. Bogaczewicz S., Ustanowienie ks. Kazimierza Lagosza wikariuszem kapitulnym i działania aparatu bezpieczeństwa wobec kurii wrocławskiej w latach 19511956 [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, red. A. Dziurok, Warszawa 2009. Bross S., Akga Katolicka a Polska, Poznań 1929. Brzezinka Z., Ks. kardynał Bolesław Kominek, śląski patriarcha, „Wiadomości Archidiecezjalne” (katowickie) 1994, nr 9. Brzezinka Z., Życie i działalnośćks. dra Bolesława Kominka w latach 1903-1945, praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. dr. Jerzego Myszora, Katowice 1989, mps w Bibliotece WTUŠ w Katowicach. Buchała R., W służbie narodowi. Kardynał Bolesław Kominek (1903-1974), „Chrześcijanin w Świecie” 1980, nr 89. Cimała B., Wydarzenia z lat 1919-1921 na Ziemi Rybnickiej [w:] Powstań cy rybniccy. Materiały konferencji zorganizowanej w Rybniku w dniu 24 kwietnia 2001 r. w 80. rocznicę III powstania śląskiego, red. Z. Kapała, Rybnik 2001. Civardı L, Podręcznik Akcji Katolickiej, cz. 1, tłum. A. Kicińska, Poznań 1935. Codogni P., Rok
1956, Warszawa 2006. Czaczkowska E.K., Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków 2013. Czapliński K., Bolesław kardynał Kominek, „Więź” 1974, nr 7. Czapliński Μ., Dzieje Śląska od 1806 do 1945 roku [w:] Μ. Czapliński, E. Ka szuba, G. Wąs, R. Żerelik, Historia Śląska, Wrodaw 2002. Czerwensky Μ., Schlesien in weiter Ferne. Erinnerungen eines vertriebenen Priesters an seine Heimat, Dülmen 1987. Czubiński A., Druga wojna światowa, cz. 1-2, Poznań 1999. Czubiński A., Historia drugiej wojny światowej 1939-1945, Poznań 2006. 425
DROGA DO WROCŁAWIA Davies N., Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo, tłum. E. Tabakowska, Kraków 2008. Dec L, Kard. Bolesław Kominek (1903-1974) - w trzydziestą rocznicę śmierci [w:] Ludzie wrocławskiego Kościoła po II wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrocław 2005. Dei virtus. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku, red. A. Dziurok, Μ. Niedurny, Katowice 2004. Die Rolle von Kardinal A. Hlond 1945, „Heimatbrief der Katholiken aus dem Erzbistum Breslau” 1977, nr 3. Dhigajczyk F., Historia parafii św. Jana i Pawła Katowice-Dąb, mps w Bibliotece WTUŚ w Katowicach. Dola K., Kościół katolicki na Opolszczyźnie w latach 1945-1965, „Nasza Prze szłość” 1965, nr 22. Dolny Śląsk. Monografia historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2006. Drechsler A., Odpowiedzialni za miłość. Opolska Caritas w latach 1945-2005, Opole 2007. Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus , red. W. Kucharski, Wrodaw 2013. Drozd J., Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w archidiecezji wrocławskiej [w:] Millennium polskie. Walka o rząd dusz, Warszawa 2002. Drozdowski Μ.Μ., Etos obywatelski ks. kardynała Augusta Hlonda - bpa śląskiego i Prymasa Polski, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 1997,1.17. Druga wojna światowa. Osądy, bilanse, refleksje, red. Z. Mańkowski, Lublin 1996. Duda J., 60 spotkanie z
cyklu „Wieliczka - wieliczanie” pt. „Ku pamięci księ dza Władysława de Rosenburg Grohsa (1910-1977), proboszcza i dziekana w Wieliczce - w 25. rocznicę śmierci”, „Biblioteczka Wielicka” 2003, z. 5. Dudek A., Kościół katolicki w Polsce w 1956 roku [w:] Polska 1956-próba nowego spojrzenia. Materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii PAN, Polskie Towarzystwo Historyczne i Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie w dn. 21-22 października 1996 r., red. Μ. Głowiński et al.. Warszawa 1997 („Polska 1944/45-1989”, t. 3). 426
Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, Londyn 1990. Dworzak E., Pochodzenie terytorialne ludności wiejskiej osiedlonej na Opol- szczyźnie w pierwszych latach po II wojnie światowej, „Śląsk Opolski” 2000, nr 3. BIBLIOGRAFIA Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2006. Dworzak E., Rozmieszczenie ludności kresowej na terenie województwa opolskie go [w:] Powojenne losy inteligencji kresowej, red. E. Trela-Mazur, Opole 2007. Dyduch J., Powstanie, struktura i działalność Akcji Katolickiej w dokumentach Kościoła [w:] Wczoraj - dziś -jutro Akcji Katolickiej, red. T. Borutka, Kra ków 1994. Dziełak A., Gdyby nie kardynał Kominek, nie byłoby Jana Pawła II. Wspomnienie o Bolesławie Kominku i „Orędziu biskupów polskich do biskupów niemieckich”, oprać. P. Sroka, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej” 2011,1.1. Dziurok A., Za mało niemieccy, za mało polscy, „Biuletyn IPN” 2001, nr 9. Dziwoki J., Akcja Katolicka w diecezji katowickiej, „Śląskie Studia Historyczno- -Teologiczne” 1992-1993, nr 25/26. Dziwoki J., Aspekt misyjny Akcji Katolickiej w diecezji katowickiej (1925-1939) [w:] Kościół Śląski wspólnotą misyjną, red. nauk. W. Swiątkiewicz, ƒ. Wy- cisło, Katowice 1995. Dziwoki, Pilawa Karol [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, 1.1, red. J. Myszor, Warszawa 2002. Dzwonkowski R., Kościół katolicki a Jałta-zasięg problematyki [w.] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. Μ.Μ. Drozdowski, Warszawa 1996. Encyklopedia powstań śląskich, red. F. Hawranek, Opole 1982.
Encyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku, https://silesia.edu.pl/ index.php/Strona_g%C5%82%C3%B3wna. Eucken R., Wielcy myśliciele i ich poglądy na życie. Zagadnienia życia ludz kości w rozwoju dziejowym od Platona do naszych czasów, Lwów-Poznań 1925. Fertacz S., Internowanie i wywóz mieszkańców Górnego Śląska do Związku Radzieckiego w 1945 r. [w:] Śląsko-zagłębiowskie konfrontacje historyczne (XIX-XX wiek), red. M.W. Wanatowicz, Katowice 1999. Fijałkowska B., Partia wobec religii i Kościoła w PRL, 1.1: 1944-1955, Olsztyn 1999; t 2, cz. 1: 1956-1963, Olsztyn 2000. 427
DROGA DO WROCŁAWIA Frazik W, Musiał F., Szpytma Μ., Twarze krakowskiej bezpieki. Obsada stano wisk kierowniczych Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w Kra kowie. Informator personalny, Kraków 2006. Friszke A., 1956 [w:] Centrum władzy w Polsce 1948-1970, red. A. Paczkowski, Warszawa 2003. Gach P., Instytut Katolicki w Paryżu. Historia i teraźniejszość, Lublin 1976. Gacka J., Parafia Radlin, Radlin 1967, mps w Bibliotece WTUŠ w Katowicach. Gajewski J., Ks. Zygmunt Kaczyński. Kapłan i polityk, Lublin 2013. Gałuszka Μ., Wincenty Spaltenstein (1888-1958) [w:] Chorzowski słownik bio graficzny, red. J. Modrzynski, Chorzów 1997. Gawor J., Czasopisma diecezji katowickiej, „Nasza Przeszłość” 1975, nr 44. Gawryszewski A., Ludność Polski w XX wieku, Warszawa 2005. Glimos-Nadgórska A., Szkolnictwo powszechne w województwie śląskim i Zagłę biu Dąbrowskim w okresie międzywojennym [w:] Sląsko-zagłębiowskie konfron tacje historyczne (XIX-XXwiek), red. M.W. Wanatowicz, Katowice 1999. Gościniak A., Rybnik miasto i powiat, Rybnik 2012. Górny Śląsk i Górnoślązacy w II wojnie światowej, red. W. Wrzesiński, Bytom 1997. Grabowski W, Delegatura Rządu Rzeczypospolitej na Kraj, Warszawa 1995. Grabowski W., Departament Oświaty i Kultury Delegatury Rządu na Kraj, „Niepodległość i Pamięć” 2010, nr 31. Grabowski W., Polska Tajna Administracja Cywilna 1940-1945, Warszawa 2003. Grajewski A., Kościół katolicki na Górnym Śląsku wobec mniejszości niemieckiej w Dwudziestoleciu, „Więź” 1986, nr 9. Grajewski A., Twój Gość, Katowice 2008. Grajewski A., Umieram z czystym sumieniem, „Gość
Niedzielny” 2013, nr 17, https://www.gosc.pl/doc/1530622.Umieram-z-czystym-sumieniem. Grajewski A., Wygnanie. Diecezja katowicka w czasach stalinowskich, Katowice 2002. Greiner P., Polski ruch młodzieżowy w województwie śląskim w latach 1922-193 9, Warszawa 1993. Gryz R., Biskup kielecki Czesław Kaczmarek w starciu z komunistycznym totali taryzmem (1945-1963), „Kieleckie Studia Teologiczne” 2005, nr 4. Gwóźdź H., Kwestia jurysdykcji kanonicznej w diecezji katowickiej w latach 1939-1945, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1985, nr 18. 428
1946, Opole 2008. Hanich A., Dekanaty i parafie Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego w latach 1945-1946, Opole 2009. Hanich A., Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w okresie przejścia z pań BIBLIOGRAFIA HanichA., Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 1945- stwowości niemieckiej do polskiej (1945-1946) [w:] Kościół Opolski w PRL, red. Μ. Worbs, Opole 2007. Hanich A., Ksiądz infułat Bolesław Kominek, pierwszy administrator apostolski Śląska Opolskiego (1945-1951), Opole 2012. HanichA., Likwidacja „stanu tymczasowości administracji kościelnej” na Śląsku Opolskim przez władze komunistyczne w 1951 r„ „Śląsk Opolski” 2003, nr 2. Hanich A., Powstanie, rozwój i stabilizacja struktury diecezjalnej Kościoła kato lickiego na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej [w:] Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrocław 2013. Hanich A., Wprowadzeniejęzyka polskiego do duszpasterstwa na Śląsku Opolskim w 1945r., „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 2008, t. 28. Hanich A., Wywłaszczenie, konfiskaty mienia i inne formy represji wobec Koś cioła katolickiego na Śląsku Opolskim przez władzę komunistyczną w latach 1945-1964 [w:] Komunistyczny aparat represji i życie społeczne Opolszczyzny w latach 1945-1989. Studia i materiały, red. K. Jasiak, Opole 2012. Heska-Kwaśniewicz K., Ks. dr E. Szramek - życie i działalność (zarys) [w:] Ks. dr Emil Szramek. Działalność i dzieła. Materiały posesyjne,
red. J. Malicki, J. Śliwiok, Katowice 1994. Heska-Kwaśniewicz K., „Ludu śląski, obudź się!”. Wspomnienie o arcybiskupie Bolesławie Kominku i pisarzu Kazimierzu Gołbie, „Gość Niedzielny” 1983, nr 43. Historia Kościoła w Polsce, t. 2: 1764-1945, cz. 2: 1918-1945, red. B. Kumor, Z. Obertyński, Poznań-Warszawa 1979. Hlond A., Dzieła, 1.1: Nauczanie 1897-1948, red. J. Konieczny, Toruń 2003. Hlond A., O życie katolickie na Śląsku. List pasterski z dnia 1 marca 1924 r., Katowice 1924. Hlond A., Odezwa na Tydzień Miłosierdzia, „Głos Katolicki” (Poznań), 1 X 1945, nr 25. 429
DROGA DO WROCŁAWIA Hojka P., Wodzisław - czas nadchodzących zmian. Pomiędzy Niemcami a Polską 1914-1922 [w:] Górny Śląsk na zakręcie historii, red. D. Keller, „Zeszyty Rybnickie” 2011, nr 13. Holona E., Adamczyk B., Radlin - wypisy do dziejów, Radlin 2012. Hryciuk G., Przesiedlenia Polaków z Kresów Wschodnich II RP 1944-1946 [w:] Ziemie Zachodnie - historia i perspektywy, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2011. Hytrek-Hryciuk J., „Rosjanie nadchodzą!”. Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948, Wrocław 2013. Isakowicz-Zaleski T., Księża wobec bezpieki na przykładzie archidiecezji kra kowskiej, Kraków 2007. Izdebski Z., Niemiecka lista narodowościowa na Górnym Śląsku, Katowice-Wroc- ław 1946. Jałta. Szkice i polemiki, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1996. Janaczek S., Biskup polskiego Śląska. Kardynał Bolesław Kominek, „Tygodnik Polski” 1984, nr 11. Jaworska K., Abp Bolesław Kominek wobec węzłowych problemów w relacjach pań- stwo-Kościołna Dolnym Śląsku (1959-1964), „Słowo Powszechne” 2008, nr 1. Jaworska K., Działalność Komisji Episkopatu Polski do spraw Ziem Zachodnich i Północnych na rzecz zmiany statusu administracji kościelnej na terytorium przyłączonym do Polski po II wojnie światowej [w:] Droga do stabilizacji pol skiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 4Ό. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrocław 2013. Jaworska K., Katolicki Instytut Naukowy (1957-1958). Geneza i działalność, „Perspectiva. Legnickie Studia
Teologiczno-Historyczne” 2011, nr 2. Jaworska K., Memoriał ordynariusza wrocławskiego abp. Bolesława Kominka do papieża Pawła VI (Wrocław, 26 kwietnia 1971 roku), „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2012, nr 1. Jaworska K., Relacje między państwem a Kościołem katolickim w (archi)diecezji wrocławskiej w latach 1956-1974, Legnica 2009. Jaworska K., Relacje pomiędzy państwem a Kościołem katolickim na Ziemiach Zachodnich (1957-1960) w ocenie bp. Bolesława Kominka i Władysława Go mułki, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2007, nrl. 430
w 1963 r., „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2006, nr 2. Jaworska K., Sprzeciw władz państwowych wobec planowanego przez biskupa Bolesława Kominka powierzenia parafii Krzeszów Zgromadzeniu Księży Sercanów, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” BIBLIOGRAFIA Jaworska К., Sprawa odmowy wydania paszportu dla abp. Bolesława Kominka 2008, nr 2. Jaworska K., Zabór pałacu arcybiskupiego we Wrocławiu jako przykład represji państwa wobec kardynała Bolesława Kominka, „Perspectiva. Legnickie Stu dia Teologiczno-Historyczne” 2009, nr 1. Jeżyna K., Akcja Katolicka w II Rzeczypospolitej, Lublin 1996. Kaczor P., Władysław Grohs de Rosenberg „Feliks Skarga (1910-1977), http:// www.akgrot.wieliczka.eu/index.php?id=103 . Karol Miarka a odrodzenie narodowe Śląska. Materiały z konferencji naukowej w 160. rocznicę urodzin i 100. rocznicę zgonu Karola Miarki, red. J. Glensk, S. Sochacka, Opole 1987. Kaszuba E., Dzieje Śląska po 1945 roku [w:] Μ. Czapliński, E. Kaszuba, G. Wąs, R. Żerelik, Historia Śląska, Wrocław 2002. Kawalec K., Wizje ustroju w polskiej mysli politycznej lat 1918-1939. Ze studiów nad dziejami polskiej myśli politycznej, Wrocław 1995. Kempa W, Okręg Śląski Armii Krajowej, 1.1, Siemianowice Śląskie 2016. Kerski B., KyciaT., Żurek R., „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie . Orędzie biskupów polskich i odpowiedź niemieckiego episkopatu z 1965 roku. Geneza - kontekst - spuścizna, Olsztyn 2006. Kersten К., Jałta w polskiej perspektywie, Londyn-Warszawa 1989. Kersten К., Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Paryż 1986. Kersten К.,
Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej, Wrocław 1974. Kredos J., Nominacja pierwszego biskupa katowickiego ks. Augusta Hlonda, „Wiadomości Diecezjalne” 1985, nr 4. Kisielewski J., Ziemia gromadzi prochy, Poznań 1938. Kisielewski S„ Wspominając arcybiskupa..., „Nowe Życie” 1984, nr 4—5. Klich A., Kardynał Bolesław Kominek, „Gazeta Wyborcza”, 12 III 2004, https:// wyborcza.pl/magazyn/1,124059,1963688.html?disableRedirects=true. Kmak-Pamirska A., Zmienność pamięci. Biskup Carl Maria Splett w polskiej i niemieckiej pamięci historycznej, Warszawa 2017. 431
DROGA DO WROCŁAWIA Knapczyk S., Rozwój i organizacja polskich klasztorów urszulańskich 1857-1980, Kraków 1980, http://www.osu.pl/uploadfiles/materialy/knapczyk_roz- woj_organizacja_polskich_klasztorow_urszulanskich.pdf. Koltan E., Zgromadzenie Sióstr Maryi Niepokalanej w Polsce i w Niemczech w latach 1945-1970, Wrocław 2016. Kopiczko A., Kościół warmiński a polityka wyznaniowa po II wojnie światowej, Olsztyn 1996. Kopiec J., Dzieje Kościoła katolickiego na Śląsku Opolskim, Opole 1991. Kopiec J., Kardynał Bolesław Kominek jako administrator apostolski w Opolu w latach 1945-1951 [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - pre kursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Kopiec J., Materiały historyczne w biuletynie urzędowym diecezji opolskiej w latach 1945-1982, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 1984, nr 48. Kopiec J., Pobyt i rola ks. biskupa Bolesława Kominka w Opolu w latach 1945-1951 [w:] Ksiądz kardynał Bolesław Kominek, twórca chrześcijańskich struktur życia społecznego. W 80-lecie powstania diecezji katowickiej, red. R. Brom, J. Sliwiok, Katowice 2005. Kopiec J., Polityka ludowego państwa wobec Kościoła katolickiego na Śląsku Opol skim w latach 1945-1972 [w:] Społeczeństwo - Państwo - Kościół (1945-2000), red. A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj, Szczecin 2000. Kopiec J., Schematyzmy diecezji opolskiej z lat 1947-1974, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 1992, nr 61. Kopiec J., Starania ks. Bolesława Kominka o powołanie seminarium duchownego dla Śląska Opolskiego [w:] Wyższe Seminarium Duchowne w Nysie-Opolu
1949-1999. Księga jubileuszowa, red. K. Dola, J. Waloszek, Opole 2000. Kopiec J., W poszukiwaniu obiektywnej oceny rządów ks. Bolesława Kominka na Śląsku Opolskim [w:] Maius ас Divinus. Księga Jubileuszowa na 80-lecie urodzin ks. Jana Kruciny, red. W. Irek, H. Schambeck, Wrocław 2009. Kopiec ƒ., Wydawnictwa religijne na Śląsku Opolskim po 1945 r. [w:] Kultura literacka na Śląsku Opolskim w pierwszych latach po wojnie, Opole 1989. Kopiec J., Wysiedlenie duchowieństwa katolickiego z Opolszczyzny w 1954 r. [w:] Represje wobec Kościoła katolickiego na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie 1945-1989, red. S. Bogaczewicz, S. Krzyżanowska, Wrodaw 2004. Korboński S., Polskie Państwo Podziemne 1939-1945, Wrocław 1987. 432
Katowice-Kraków 2008. KotłowskiT., Historia Republiki Weimarskiej 1919-1933, Poznań 2004. Krasowski K., Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa: postulaty, realizacja, Warszawa-Poznań 1992. BIBLIOGRAFIA Kościół i Prymas Stefan Wyszyński 1956-1966, red. A. Dziurok, W.J. Wysocki, Krawczyk Μ., Organy państwowo-partyjne odpowiedzialne za wytyczanie i re alizowanie polityki wyznaniowej PRL, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach” 2011, nr 89. Krucina J., Droga do integracji narodowej i społecznej [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Krucina J., Dwa światy kardynała Kominka, „Gość Niedzielny” 1994, nr 44. Krucina J., Horyzont Europy [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Krucina J., Kard. B. Kominek widziany z Radlina, „Wiadomości Diecezjalne” 1994, nr 9. Krucina J., Kard. Bolesław Kominek ֊w dwudziestą rocznicę śmierci, „Colloqu ium Salutis. Wrodawskie Studia Teologiczne” 1993, nr 25. Krucina J., Kard. Kominek-rządca archidiecezji wrocławskiej [w:] Ludzie wroc ławskiego Kościoła po II wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrodaw 2005. Krucina J., Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemie ckiego [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek-prekursorpojedna nia polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Krucina J., Kardynał Kominek - Pasterz dobry [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina,
Wrocław 2005. Krucina J., Przywoływał nowe czasy. W 20. rocznicę śmierci kardynała Kominka (1903-1974), „Nowe Życie” 1994, nr 3. Krucina J., Rządca w Opolu i Wrocławiu [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bo lesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Krukowski K., Nacjonalizacja i rewindykacja nieruchomości osób prawnych Kościoła katolickiego na terenie województwa opolskiego w latach 1945-2013, praca doktorska napisana pod kierunkiem dr. hab. Dariusza Walencika, prof. UO, w Zakładzie Prawa Konstytucyjnego i Wyznaniowego UO, Opole 2014. 433
DROGA DO WROCŁAWIA Krzyżanowski L., Kościół katolicki wobec kwestii narodowościowej na Górnym Śląsku w latach 1922-1939 [w:] Miejsce i rola Górnego Śląska w drugiej Rze czypospolitej, red. Μ. Wanatowicz, Bytom-Katowice 1995. Krzyżanowski L, Ks. kardynał Bolesław Kominek jako organizator Akcji Ka tolickiej w diecezji śląskiej [w:] Ksiądz kardynał Bolesław Kominek, twórca chrześcijańskich struktur życia społecznego. W 80-lecie powstania diecezji katowickiej, red. R. Brom, J. Śliwiok, Katowice 2005. Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Majchrowski, K. Stepan, G. Ma zur, Warszawa 1994. Kubacki K., Czy władze komunistyczne planowały usunąć administratorów apostolskich z Ziem Zachodnich i Północnychjuż latem 1950 roku ? Hipoteza wcześniejszego terminu akcji „B”, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiel lońskiego Prace Historyczne” 2017,1 144, z. 4. Kubina T., Akcja Katolicka a akcja społeczna, Poznań-Warszawa-Wilno-Lwów 1930. Kucharczak T., 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Rybniku, Rybnik 1997. Kucharski W., Komuniści i Watykan. Polityka komunistycznej Polski wobec Stolicy Apostolskiej 1945-1974, Warszawa 2019. Kucharski W., Stabilizacja polskiego Kościoła na Ziemiach Zachodnich i Północ nych w świetle raportów polskich dyplomatów w Rzymie z lat 1945-1972 [w:] Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrodaw 2013. Kucharski W, Ziemie Zachodnie w piśmiennictwie kardynała
Bolesława Ko minka [w:] Ziemie Zachodnie - historia i perspektywy, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2011. Kudera J., Dziennikarstwo polskie na Śląsku, zarys historyczny, Bytom 1912. Kugelmann R., Psychologia i katolicyzm. Historia relacji, tłum. Μ. Chojnacki, Kraków 2013. Kurkiewicz Μ., Plutecka Μ., Kościół wobec okupantów i Polskiego Państwa Podziemnego [w:] W matni. Kościół na ziemiach polskich w latach II wojny światowej, Warszawa 2010. Kwiatek J., Obowiązek szkolny na Górnym Śląsku w latach 1763-1918, „Studia Śląskie” 1978, t. 34. 434
1902/1903-1907-1908, „Studia Śląskie” 1979, t. 3 5. Kwiecień G., Maksymilian Basista - patron rybnickich księgarzy (1883-1967) [w:] Kroniki Rybnickie, Rybnik 1983. Lassez F., L’enseignement du père Yves de La Brière et la philosophie du droit BIBLIOGRAFIA Kwiatek J., Stosunki językowe w szkole ludowej na Górnym Śląsku w latach international dans l’entre-deux-guerres, Paris 1996. Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomor dowani, więzieni, wygnani, red. J. Myszor, 1.1-3, Warszawa 2002-2006. Lewandowski J., Wojciech Korfanty, Katowice 2009. Libura L, Maksymilian Basista rybnicki księgarz i społecznik (1883-1967), „Ze szyty Rybnickie” 1991, nr 2. Libura L, Z dziejów domowych powiatu. Gawęda o ziemi rybnickiej, Opole 1984. Linek B., „Odniemczanie” województwa śląskiego w latach 1945-1950 w świetle materiałów wojewódzkich, Opole 1997. Linek B., Polityka antyniemiecka na Górnym Śląsku w latach 1945-1950, Opole 2000. Linek B., Przedpoczdamskie wysiedlenia ludności niemieckiej z Górnego Śląska, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1999, nr 2. Lis Μ., Górny Śląsk. Zarys dziejów do połowy XX wieku, Opole 2001. Lis Μ., Ludność rodzima na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej (1945-1993), Opole 1993. Machay F., Rozwiązanie sprawy społecznej w ramach Akcji Katolickiej, Poznań 1931. Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, 1.1-2, Warszawa 1970. Madajczyk P., Na drodze do pojednania. Wokół Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku, Warszawa 1994. Madajczyk P., Przyłączenie Śląska Opolskiego do Polski 1945-1948, Warszawa
1996. Majka J., Akcja Katolicka w Polsce w XX-leciu międzywojennym [w:] Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Majka J., Człowiek, jakiegośmy znali [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Małecki A.R., 65. rocznica tajnego nauczania UJ, „Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2007, cz. 1, nr 91; cz. 2, nr 92. 435
DROGA DO WROCŁAWIA Mandziuk J., Arcybiskup Bolesław Kominek z Wrocławia - autor listu biskupów polskich do niemieckich, „Saeculum Christianům” 2005, nr 2. Mandziuk J., Historia Kościoła katolickiego na Śląsku, t 3: Czasy nowożytne, cz. 3: (od 1887 do 1914), Warszawa 2013; t 4: Czasy najnowsze, cz. 1: (od 1945 do 1956), Warszawa 2014. Mandziuk ƒ., Słownik księży pisarzy archidiecezji wrocławskiej 1945-1992, War szawa 1997. Marczak T., Granica zachodnia w polskiej polityce zagranicznej w latach 19451950 [w:] W stronę Odry i Bałtyku. Wybór źródeł (1795-1950), t 4: Od Poczdamu do Zgorzelca (1945-1950), red. T. Marczak, W. Wrzesiński, Wrocław-Warszawa 1991. Marek R., Kościół rzymskokatolicki wobec Ziem Zachodnich i Północnych, War szawa 1976. Markowski Μ., Ks. Konstanty Μ. Sylwetka uczonego i profesora Wszechnicy Jagiellońskiej, „Informator. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy” 1998, nr 17. Maron F., Dr Alojzy Targ. Szkic biograficzny i bibliografia prac, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1974, nr 7. Matusak P., Pawłowski E., Rawski T, Druga wojna światowa 1939-1945; 1.1-2, Siedlce 2003. Mazurek J., Kraj a emigracja, Warszawa 2006. Micewski A., Kościół-państwo, Warszawa 1994. Micewski A., Stefan Kardynał Wyszyński, Paris 1982. Miedziński J., Śląski patriarcha, „Katolik” 1984, nr 10. Miejsce i rola Górnego Śląska w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Μ. Wanatowicz, Bytom-Katowice 1995. Miler T, Sylwetki rybnickich inspektorów Armii Krajowej [w:] Armia Krajowa i konspiracja Polaków na Ziemi Rybnickiej w latach 1942-1947, red. A. Dziu rek, Rybnik 2004. Misztal J.,
Weryfikacja narodowościowa na Śląsku Opolskim 1945-1950, Opole 1984. Mokrosz J., Aleksander Zawadzki - działacz komunistyczny i wojewoda śląski (1945-1948), Katowice-Warszawa 2017. Morawiec E., MaritainJacques [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. Μ.A. Krą- piec i zespół, http://www.ptta.pl/pef/index.php?id=glowna lang=pl . 436
i kulturze krajów Europy Zachodniej, red. K. Kwaśniewski, L. Trzeciakow ski, Poznań 1981. Mroczek A., Czego mogą bractwa dokonać w pracy. Akcja Katolicka na wsi, Kraków 1926. BIBLIOGRAFIA Morawska E., Kominek Bolesław (1903-1974), kardynał [w:] Polacy w historii Musialik W., Administracja Apostolska Śląska Opolskiego [w:] Województwo śląskie 1945-1950. Zarys dziejów politycznych, red. A. Dziurok, R. Kacz marek, Katowice 2007. Musialik W., Górnoślązacy w parlamentach II Rzeczypospolitej (1919-1939), Opole 2004. Musialik W., Michał Tadeusz Grażyński (1890-1965). Biografia polityczna, Opole 1989. Musialik W., Orędownik pojednania - ks. August Hlond (1881-1948) wobec Polaków i Niemców [w:] Śląsk w myśli politycznej i działalności Polaków i Niemców w XX wieku, red. D. Kisielewicz, L. Rubisz, Opole 2001. Musialik, Skorupa Jan [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, t1, red. J. Myszor, Warszawa 2002. Musia! F., Lasota Μ., Kościół zraniony. Proces księdza Lelity i sprawa kurii krakowskiej, Kraków 2003. Muszyńska E., Rekonesans badawczy materiałów dotyczących Górnego Śląska w zbiorach Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej „Archiwum i Muzeum Po morskiej Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Kobiet”, „Szkice Archiwalno- -Historyczne” 2013, nr 10. Mutor Μ., Autobiografia czy apokryf? O jednym źródle do badania życia i dzia łalności kard. Bolesława Kominka [w:] Wrocław - Śląsk - Polska - pomiędzy Zachodem a Wschodem. Księga dedykowana prof. Grzegorzowi Straucholdowi w 60. rocznicę urodzin, red. W. Kucharski, J. Nowosielska-
Sobel, Wrocław 2018. Mutor Μ., Działalność wrocławskiego biskupa Bolesława Kominka w Rzymie w latach 1960-1972 [w:] Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrodaw 2013. Mutor Μ., Grzechy główne systemów faszystowskich. Nieznana publicystyka Bolesława Kominka, „Nowe Życie”, grudzień 2018. 437
DROGA DO WROCŁAWIA Mutor Μ., Katolicki Instytut Naukowy we Wrocławiu 1957-1958 (1959) [w:] Nauka w powojennym Wrocławiu 1945-2015. W 70. rocznicę powstania polskiego środowiska naukowego we Wrocławiu, red. W. Kucharski, K. Bock-Matuszyk, G. Strauchold, Wrocław 2015. Mutor Μ., List tysiąclecia [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Mutor Μ., Stan badań nad biografią Bolesława Kominka [w;] Kardynał Bole sław Kominek - biskup, wizjoner, dyplomata, red. W. Kucharski, R. Łatka, Wrocław 2020. Myszor J., Akcja Katolicka wczoraj [w:] Pójdź za mną. Materiały na I Kongres Akcji Katolickiej Archidiecezji Katowickiej 20-21 listopada 2004, oprać. J. Kar- mański, R. Tomala, S. Noga, Katowice 2004. Myszor J., Duchowni śląscy w Wehrmachcie 1940-1945 [w:] Wojskowa służba śląskich duchownych w latach 1918-1980, red. Z. Kapała, J. Myszor, Kato wice 1999. Myszor J., Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999. Myszor J., Listy ks. Józefa Czempiela z obozów koncentracyjnych Mauthausen- -Gusen i Dachau (1940-1942). Edycja tekstów źródłowych i komentarz, „Ślą skie Studia Historyczno-Teologiczne” 1992-1993, nr 25-26. Myszor J., Posługa pasterska biskupa S. Adamskiego w okresie okupacji hitlerow skiej 1939-1945 [w:] Biskup Stanisław Adamski. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945, red. J. Myszor, Katowice 1994. Myszor J., Sodalicja Mariańska [w:] Bóg, człowiek, świat, red. A. Konopczyna, I. Mierzwa, Katowice 1989. Myszor J., Stosunki Kościół ֊państwo okupacyjne w diecezji katowickiej 1939֊
1945, Katowice 2010. Myszor J., Sylwetka polityczna biskupa Stanisława Adamskiego w latach 19451952, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1994-1995, nr 27-28. Myszor J., Wpływ Kościoła katolickiego na postawy społeczeństwa na Górnym Śląsku w okresie okupacji hitlerowskiej [w:] Górny Śląsk i Górnoślązacy w II wojnie światowej, red. W. Wrzesiński, Bytom 1997. Negwer J., Geschichte des Breslauer Domkapitels im Rahmen der Diözesangeschi chte vom Beginn des 19. Jahrhunderts bis zum Ende des Zweiten Weltkrieges, Hildesheim 1964. 438
Niparko R., Akcja Katolicka [w:] Encyklopedia katolicka, red. M. Krąpiec, 1.1, Lublin 1973. Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Wrocław 1992. BIBLIOGRAFIA Niekrasz J., Z dziejów AK na Śląsku, Warszawa 1985. Nitecki P., Włocławskie dzieje ks. Stefana Wyszyńskiego 1917-1946, Wrocław 2008. Nitedd P., Krucina ƒ., Kościół byłjego pasją, „Nowe Życie” 1984, nr 4-5. Nitecki P., Krucina J., Kościół był jego pasją [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Noszczak B., Okoliczności uwolnienia kardynała Stefana Wyszyńskiego z interno wania w Komańczy (październik 1956 r.), „Studia Prymasowskie” 2007, nr 1. Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953-1956, War szawa 2008. Obłąk J., Kopiczko A., Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010. Od Poczdamu do Zgorzelca (1945-1950), red. T. Marczak, W. Wrzesiński, Wrocław-Warszawa 1991. Odziemkowski J., Kościół polski wobec rzeczywistości pojałtańskiej [w:] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1996. Olszar H., Z ziemi rybnickiej - ks. Bolesław Kominek [w:] Vobis Episcopus Vobiscum Christianus. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Arcybiskupowi Damianowi Zimoniowi, Katowice 2004. Olszewski D., Polska kultura religijna na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1996. Osękowski C., Społeczeństwo Polski Zachodniej i Północnej w latach 1945-1956. Procesy integracji i dezintegracji, Zielona Góra 1994. Pacer R., 70 lat rybnickiego
gimnazjum, „Nowiny” 1992, nr 40. Palica Μ., Adwokaci międzywojennego Rybnika, „Palestra 2016, nr 1-2. Palka A., Ksiądz Józef Kania kapelan partyzantów, Brzęczkowice 2007. Paluchowski W., Usowicz A., Michalski Konstanty Józef[w.] Misjonarze św. Win centego à Paulo w Polsce. Biografie, red. J. Dukała, Kraków 2001. Paszkowski Z., Wspomnienia po śmierci ks. kard. B. Kominka, „Sodalis Polo nia” 1974, nr 4. 439
DROGA DO WROCŁAWIA Pater J., Biskupi na Ziemiach Zachodnich i Północnych jako wikariusze gene ralni Prymasa Wyszyńskiego [w:] Stefan kardynał Wyszyński wobec Ziem Zachodnich i Północnych oraz stosunków polsko-niemieckich. W 100-lecie urodzin Prymasa Tysiąclecia, red. T. Dzwonkowski, C. Osękowski, War- szawa-Poznań-Zielona Góra 2001. Pater J., Kominek Bolesław [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX і XX wieku, red. Μ. Pater, Katowice 1996. Pater ƒ., Ksiądz infułat dr Karol Milikjako rządca archidiecezji wrocławskiej w latach 1945-1951, Wrocław 2012. Pater J., Rola kard. Bolesława Kominka w przygotowaniu „Orędzia biskupów pol skich do biskupów niemieckich”, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 2007, nr 1. Pater J., Siódmy kardynał wrocławski, „Nowe Życie” 1985, nr 10. Pater J., Władze PRL wobec ordynariusza wrocławskiego kard. Bolesława Ko minka w latach 1956-1974 [w:] Represje wobec Kościoła na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie 1945-1989. Studia i materiały, red. S. Bogaczewicz, S. Krzy żanowska, Wrocław 2004. Pater J., Współpracownicy kardynała Bolesława Kominka [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek ֊ prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Pawlaczek S., Bibliografia prac ks. kardynała Bolesława Kominka [w:] Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Perzanowski Z., Opactwo benedyktyńskie w Lubiniu. Studia nadfundacją i rozwojem uposażenia w średniowieczu, Wrocław-Warszawa- Kraków-Gdańsk 1978. Piersiakowa E., Radlin jak Nikisz, „Śląsk” 2010, nr
5. Pietrzak J., Działalność kard. Augusta Hlonda jako wysłannika papieskiego na Ziemiach Odzyskanych w 1945 r., „Nasza Przeszłość” 1974, nr 42. Pietrzak}., Pełnia prymasostwa. Ostatnie lata prymasa Polski radykała Augusta Hlonda (1945-1948), 1.1-2, Poznań 2009. Pius X, II fermo proposito, encyklika z 11 czerwca 1905 r. Pius XI, Quadragesimo anno, encyklika z 15 maja 1931 r. Pius XII, Laetamur admodum, encyklika z 1 listopada 1956 r. Poczet biskupów warmińskich, red. S. Achremczyk, Olsztyn 2008. Podgórska T., Stowarzyszenie patriotyczno-religijne Eleusis w latach 1902-1914, Lublin 1999. 440
Poglądy filozoficzne Konstantego Michalskiego. Materiały pokonferencyjne, red. C. Głombik, Katowice 1999. Pojednanie i polityka. Polsko-niemieckie inicjatywy pojednania w latach sześć dziesiątych XX wieku a polityka odprężenia, red. F. Boll, W.J. Wysocki, BIBLIOGRAFIA Podlewski S., Wierni Bogu i Ojczyźnie, Warszawa 1985. K. Ziemer, współpraca T. Roth, Warszawa 2010. Polska 1956 ֊próba nowego spojrzenia. Materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii PAN, Polskie Towarzystwo Historyczne i Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie w dn. 21-22 października 1996 r., red. Μ. Głowiński et al., Warszawa 1997 („Polska 1944/45-1989”, t. 3). Ponczek Μ., Z działalności „Sokołów”górnośląskich w okresie I wojny światowej oraz powstań śląskich i plebiscytu [w:] Kulturafizyczna, cz. 1, red. J. Rodzie- wicz-Gruhn, E. Małolepszy, Częstochowa 1997. Popiołek K., Śląskie dzieje, Warszawa 1981. Porwoł P., Osiedla robotnicze w Radlinie i Pszowie, Wodzisław Śląski 2005. Przemoc i dzień powszedni w okupowanej Polsce, red. T. Chinciński, Gdańsk 2001. Przesiedlenie ludności polskiej z Kresów Wschodnich do Polski 1944—1947, red. S. Ciesielski, Warszawa 2000. Przewłocki [., Historiografia polska o III Powstaniu Śląskim, „Sobótka” 1972 r, nr 1. Rajpert A., [recenzja], „Z dziejów AK na Śląsku”, J. Niekrasz, Warszawa 1985, „Palestra” wrzesień 1986, nr 30. Rak R., Biskup Adamski a Volkslista (W odpowiedzi p. Józefowi Garlińskiemu z Londynu), „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1985, nr 18. Rak R., Biskup Stanisław Adamski i tzw. Niemiecka Volkslista,jej uwarunkowania
przedokupacyjne i okoliczności pookupacyjne [w:] Biskup Stanisław Adamski. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945, red. J. Myszor, Katowice 1994. Rogali J., Krieg, Vertreibung und Neuanfang. Die Entwicklung Schlesiens und das Schicksal sejner Bewohner von 1939-1995 [w:] Schlesien und die Schlesier, red. J. Bahlcke, t. 7, München 1996. Rogowska B., Bolesław Kominek jako „obiekt zainteresowania Służby Bezpie czeństwa w latach 1956-1974 [w:] Między Lwowem a Wrocławiem. Księga jubileuszowa profesora Krystyna Matwijowskiego, red. B. Rok, J. Maron, Wrocław 2006. 441
DROGA DO WROCŁAWIA Prymas Tysiąclecia w słowie pisanym. Bibliografia życia, twórczości i posługi kardynała Stefana Wyszyńskiego 1921-1917, red. M.P. Romaniuk, Warszawa 2018, t. 2. Romaniuk M.P., Życie, twórczość i posługa Prymasa Tysiąclecia, 1.1:1901-1956, Warszawa 1994. Roszkowski W, Cień Jałty, Warszawa 2004. Ryszkiewicz Μ., Mowa ezopowa w felietonach Kisiela, „Pamiętnik Literacki” 2002, z. 1. Rzewiczok U., Dzieje Dębu (1299-1999). Monografia historyczna dzielnicy Katowic, Katowice 1999. Sabisch A., Dokumente zu den Reisen des Kattowitzer Bischofs Adamski im oberschlesischen Teil des Erzbistums Breslau im Mai und Juni 1945. Schittko R., Zadania misji wewnętrznej w świetle miesięcznika „Głos Misji We wnętrznej”, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1982,1.15. Scholz F., Zwischen Staatsräson und Evangelium. Kardinal Hlond und die Tragö die der ostdeutschen Diözesen, Tatsachen, Hintergründe, Anfragen, Frankfurt a. Main 1988. Serwatka T., Kardynał Bolesław Kominek 1903-1974. Duszpasterz i polityk. Zarys biograficzny, Wrocław 2013. Sieniatycki Μ., Dogmatyka katolicka. Podręcznik szkolny, Kraków 1930. Sikorski J., Dążenie władz do kasacji stanu tymczasowości administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski ze szczególnym uwzględnieniem ordynariatu gorzowskiego, „Studia Zachodnie” 2005, t 8. Simonides D., Szczęście w garści. Zfamiloka w szeroki świat, Opole 2014. Sitek A., Organizacja i kierunki działalności Kurii Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego w latach 1945-1956, Wrocław 1986. Sitek A., Porwali go z miejsca i wyrzucili (Łk4, 29). Trzy
wypędzenia, Opole 2004. Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. Μ. Pater, Katowice 1996. Słownik polskich teologów katolickich, t 5,16, red. L. Grzebień, Warszawa 1983. Sobczyk Μ., Problem narodowości polskiej na Górnym Śląsku w latach II wojny światowej, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne ” 1985, nr 18. Sroka L, Policyjny spis ludności w rejencji katowickiej, „Zaranie Śląskie” 1969, z. 3. Sroka P„ Kardynał Bolesław Kominek i „Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich w oczach wrocławskich kleryków [w:] Wokół Orędzia. Kardynał 442
Starczewski Μ., Generał brygady dr Zygmunt Walter-Janke (1907-1990), Cho rzów 2007. Stasiński P., Czasopiśmiennicze gatunki literackie [w:] Słownik literatury polskiej BIBLIOGRAFIA Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Ku charski, G. Strauchold, Wrocław 2009. XX wieku, red. A. Brodzka et al., Wrocław 1993. Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej w Polsce oraz regulaminy, Poznań 1930. Statuty Stowarzyszeń Akcji Katolickiej, Poznań 1934. Stopniak E, Kard. A. Hlond w ocenie zachodnioniemieckiego moralisty, „Col lectanea Theologica” 1990, nr 60 (1), s. 151-155. Strauchold G., Kardynał Bolesław Kominek w trzech kulturach [w:] Wokół Orę dzia. Kardynał Bolesław Kominek -prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Strauchold G., Ordynariusz wrocławski kard. Bolesław Kominek w polu zainte resowań służb państwowych, „Dolny Śląsk” 2005, nr 11. Strauchold G., Polska ludność rodzima ziem zachodnich i północnych. Opinie nie tylko publiczne lat 1944-1948, Olsztyn 1995. Strauchold G., Wokół 25-tej rocznicy polskiej administracji kościelnej na ziemiach zachodnich i północnych. Kardynał B. Kominek w polu zainteresowań służb państwowych [w:] Ludzie wrocławskiego Kościoła po II wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrocław 2005. Stróżyna K., Ordynariusz wrocławski kard. Bolesław Kominek w materiałach aparatu bezpieczeństwa [w:] Zakony żeńskie w PRL. Studia i materiały do historii najnowszej żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce, red. A. Mirek, Lublin
2008. Strzeszewski C., Sytuacja katolicyzmu społecznego na ziemiach polskich w przed dzień odzyskania niepodległości [w:] Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrodaw 1974. Studium Katolickie w Katowicach, „Wiadomości Diecezjalne” (katowickie) 1938. Susui J., Uroczystości pogrzebowe [w:] Dei virtus. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Swastek J., Bolesław Kominek - początek wygnania [w:] Słowo nieskowane. Księga jubileuszowa dla ks. Jana Kruciny, red. A. Nowicki, J. Tyrawa, Wrocław 1995. 443
DROGA DO WROCŁAWIA Swastek J., Kardynał dr Bolesław Kominekjako rządca archidiecezji wrocławskiej (1956-1974) [w:] Tysiącletnie dziedzictwo kulturowe diecezji wrocławskiej, red. A. Barciak, Katowice 2000. Swastek J., Pasterz naprawdę wielki. Z życia i działalności arcypasterskiej ks. kard, dra Bolesława Kominka w latach 1956-1974, „Dolny Śląsk” 1996, nr 2. Swastek ƒ., Pasterz opatrznościowy, „Nowe Życie” 2003, nr 12. Swastek J., Rządcy archidiecezji wrocławskiej w latach 1945-1995, Wrocław 1998. Swastek J., Troska arcybiskupa metropolity wrocławskiego kardynała dr. Bolesława Kominka o pojednanie polsko-niemieckie [w:] Kościół katolicki na Dolnym Śląsku w powojennym 50-leciu, red. I. Dec, K. Matwijowski, Wrodaw 1996. Swoboda A., Życie i działalność pastoralna kardynała dr. Bolesława Kominka (1903-1974), praca licencjacka napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Józefa Swastka, Wrocław 2004, mps w Bibliotece PWT. Szczepański J., Weterani powstań narodowych w Zakładzie św. Kazimierza w Paryżu, Warszawa 2011. Szczęśniak A.L, Plan zagłady Słowian. Generalplan Ost, Radom 2001. Szefer A., W 30-lecie najazdu hitlerowskiego na Polskę, „Zaranie Śląskie” 1969, nr 2, z. 3. Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. ƒ. Krucina, Wrocław 2005. Szramek E., Śląsk jako problem socjologiczny. Próba analizy, Katowice 1934. Szymański A., Ks. bp dr Franciszek Jop - prawodawca i organizator diecezji opolskiej, Opole 2007. Śląsko-zagłębiowskie konfrontacje historyczne (XIX-XX wiek), red. Μ. W. Wanatowicz, Katowice 1999. Targ A., Tajny pełnomocnik ds. kościelnych na Opolszczyźnie [w:]
Dei virtus. Kar dynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrodaw 1974. Thum G., Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, Wrocław 2008. Tomczyk D., Przymusowa ewakuacja i żywiołowa ucieczka ludności ze Śląska na początku 1945 r. [w:] Polska ludność rodzima na Śląsku w okresie Polski Ludowej, cz. 3: Materiały z badań w 1989 r. nad przeobrażeniami społecznymi i narodowymi na Śląsku, red. Μ. Lis, z. 1, Opole 1990. Tomczyk D., Wyzwolenie Śląska Opolskiego w 1945 roku, „Studia Śląskie” 1975, t. 27. Torańska T, Oni, Londyn 1985. 444
Dąbrowskim w okresie międzywojennym [w:] Śląsko-zagłębiowskie kon frontacje historyczne (ХІХ-ХХ wiek), red. Μ. W. Wanatowicz, Katowice 1999. Trela-Mazur E., Pochodzenie terytorialne ludności osiedlonej w Opolu w latach BIBLIOGRAFIA Trąba Μ., Liga Katolicka i Akcja Katolicka na Górnym Śląsku oraz w Zagłębiu 1945-1950 w świetle dokumentów zachowanych w Archiwum Państwowym w Opolu, „Opolski Rocznik Muzealny” 2004,1.15. Traszka W., Preludium do 75-lecia, „Gazeta Rybnicka” 1991, nr 39. Trzcielińska-Polus A., Kominek Bolesław [w:] Leksykon duchowieństwa repre sjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, 1.1, red. J. Myszor, Warszawa 2002. Tudor Jones W., An Interpretation ofRudolfEucken’s Philosophy, London 1912. Urban T., Deutsche in Polen. Geschichte und Gegenwart einer Minderheit, Mün chen 1994. Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Verdier J., Mały podręcznik zagadnień współczesnych, tłum. B. Kominek, Ka towice 1938. Walter-Janke Z., W Armii Krajowej na Śląsku, Katowice 1986. Wanatowicz Μ., Historia społeczno-polityczna Górnego Śląska i Śląska Cieszyń skiego w latach 1918-1945, Katowice 1994. Wardzyńska Μ., Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Pol sce. Intelligenzaktion, Warszawa 2009. Warzecha B., Działania wojenne na Górnym Śląsku w 1945 roku [w:] Wojewódz two śląskie 1945-1950, red. A. Dziurek, R. Kaczmarek, Katowice 2007. Wczoraj - dziś-jutro Akcji Katolickiej, red. T. Borutka, Kraków 1994. Wiik S., Kard. August Hlond jako organizator życia kościelnego po II wjnie
światowej. Nadzwyczajne uprawnienia papieskie dla prymasa Polski (8 VII 1945) [w:] Prymas Polski kard. August Hlond wobec wielkich konfliktów epo ki: drugiej wojny światowej i zimnej wojny, red. L. Kuk, S. Zimniak, Rzym 2012. Wiik S., Nadzwyczajne uprawnienia Prymasa Polski kard. Augusta Hlonda, „Studia Prymasowskie” 2011, nr 5. Wiik S., Rys biograficzny kardynała Augusta Hlonda [w:] Prymas Polski August Kardynał Hlond, red. P. Wieczorek, Katowice 1992. 445
DROGA DO WROCŁAWIA Wiik S., Ustanowienie polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych jako konsekwencja postanowień jałtańskich [w:] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. Μ.Μ. Drozdowski, Warszawa 1996. Włodkowski R., Usunięcie administratorów apostolskich w 1951 rokujako przy kład polityki państwa wobec Kościoła na Ziemiach Zachodnich [w:] Państwo, Kościół, Europa-nowe wyzwania, red. Μ. Drzonek, J. Mieczkowski, K. Ko walczyk, Szczecin 1999. Wojtyła K., Kardynał Bolesław Kominek - widziany z Krakowa [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Wojtyła K., Kardynał Bolesław Kominek widziany z Krakowa [w:] Karol Wojtyła -Jan Paweł II. Do Wrocławia przybywałem wiele razy. Kazania, wykłady i słowa pozostawione mieszkańcom Dolnego Śląska, red. G. Sokołowski, Wrocław 2008. Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko- ■niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Wolny J., Ostatnie lata działalności kościelnej Adama Stefana Sapiehy [w:] Księga Sapieżyńska, red. J. Wolny, R.M. Zawadzki, Kraków 1986, t. 2. Wójcik S., Katechizacja w warunkach systemu totalitarnego. Na przykładzie Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska w latach 1945-1961, Wrocław 1995. Wrona ƒ., Wybory w 1947 r. Ordynacja, przebieg i konsekwencje dziejowe [w:] Koniecjałtańskich złudzeń. Sfałszowane wybory -1911947. Materiały z kon ferencji pod ww. tytułem zorganizowanej przez Oddział IPN w Krakowie, Wydział Historyczny UJ, Muzeum Okręgowe w Tarnowie Oddział w Wierz chosławicach oraz Towarzystwo
Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa, odbytej w Krakowie w 60. rocznicę wyborów (19 I 2007), red. Μ. Wenklar, Kraków 2007. Wrzesiński W., Wyznaczniki tożsamości regionu śląskiego na gruncie nauki polskiej [w:] Śląsk - etniczno-kulturowa wspólnota i różnorodność, red. B. Bazielich, Wrocław 1995. Wyglenda ƒ., Plebiscyt i powstania śląskie, Opole 1966. Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski, red. W. Sien kiewicz, G. Hryciuk, Warszawa 2008. Wyszyński S., Główne typy Akcji Katolickiej za granicą, Lublin 1931. Wyszyński S., Kazanie wygłoszone na pogrzebie ks. kardynała Bolesława Komin ka, „Tygodnik Powszechny”, 24 III 1974, nr 12. 446
w archikatedrze wrocławskiej 14 marca 1974 [w:] Dei virtus. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne 1924-2004, red. J. Kupny, Katowice 2004. BIBLIOGRAFIA Wyszyński S., Nad trumną kardynała Bolesława Kominka. Mowa pogrzebowa Z życia i publicznej działalności biskupa Stanisława Adamskiego, do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył A. Gulczyński, Poznań 2000. Zamiatała D., Caritas. Działalność i likwidacja organizacji 1945-1950, Lublin 2000. Zamiatała D., Pirożyński Marian [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, 1.1, red. J. My- szor, Warszawa 2002. Zdaniewicz W., Akcja Katolicka [w:] Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939, Warszawa 1981. Zieliński W., Polska i niemiecka propaganda plebiscytowa na Górnym Śląsku, Wrocław 1972. Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2007, Poznań 2009. Ziemia rybnicko-wodzisławska, red. J. Ligęza, Katowice 1970. Żaryn J., Aresztowanie prymasa Polski ֊ okoliczności, przebieg, konsekwencje (1953-1956), „Studia Prymasowskie” 2007, nr 1. Żaryn ƒ., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003. Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945-1950), Warszawa 1997. Żaryn J., Kościół w PRL, Warszawa 2004. Żaryn J., Stolica Apostolska wobec konferencji jałtańskiej a prawa polskie do suwe renności [w:] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1996. Żebrok F., Dzieje Śląskiego Seminarium Duchownego. Narodziny i pierwsze lata, „Nasza Przeszłość” 1975, nr 44.
Żurek J., Ruch księży patriotów w województwie katowickim 1949-1956, War szawa-Katowice 2009. Żurek R., Bolesław Kominek - autor orędzia pojednania biskupów polskich [w:] Pojednanie i polityka. Polsko-niemieckie inicjatywy pojednania w latach sześć dziesiątych XX wieku a polityka odprężenia, red. F. Boll, W.J. Wysocki, K. Ziemer, współpraca T. Roth, Warszawa 2010. 447
DROGA DO WROCŁAWIA Żurek R., Kościół rzymskokatolicki w Polsce wobec Ziem Zachodnich i Północnych 1945-1948, Szczecin-Warszawa-Wrocław 2015. ŹRÓDŁA I PUBLIKACJE INTERNETOWE http://arch.ipn.gov.pl/ftp/pdf/twarze.opolskiej.bezpieki.pdf http: //mission- catholique-polonaise.pl /pmk https://nazwiska-polskie.pl/Kominek http://lol.hostersi.pl/newpage/viewpage.php?page_id=l http://phps.muzeumslaskie.pl/powstancy.php?opcja=2 slowo=Radlin naz wisko=true miej scowosc=true http: //pka.bj .uj .edu.pl/ P KA/index.php ? scr=indeksy tl=eucken oifset=l f ile=0656-0100.jpg#menu http: //www.catholic-hierarchy.org/ http://www.dws-xip.pl/PW/formacje/pw2020.html http: //www.uj .edu.pl http: //www.vatican.va
Indeks osób Abramski Jerzy 127 Bahlcke Joachim 237 Achremczyk Stanisław 388 Balcerak Józef 218 Adamczyk Błażej 44, 50-54, 65 Balicki Tadeusz 244 Adamczyk Rudolf, 169,179,181,282 Banach Michał 258, 395 Adamecki Józef 218 Baran Jan 355, 357 Adamski Stanisław 13,28, 36, 37,76, Baraniak Antoni 366 78,79,86,87,94,95,99-104,106- Barciak Antoni 40 116,120,122,123,125-127, 138, Barda Franciszek 38, 389 144-148, 150-156,159,161-165, Baronówna Gertruda 106,127 167-175, 177-181, 183, 184, 186, Bartocha, denunciator Gestapo 187,190-193,195,197,198, 202, 224 206, 208, 214, 215, 219, 231, 232, Basista Maksymilian 59, 60, 64 235-237, 242, 243, 245, 247-249, Baudrillart Alfred 78, 79 257, 258, 260, 275, 278, 279, 282, Baziak Eugeniusz 311, 342, 354, 355, 286, 294, 300-302, 308, 311, 316, 357, 365, 366, 371, 374, 375, 386 317, 319, 323, 324, 329, 330, 337, Bazielich Barbara 50 342, 365, 366, 372, 392, 403-407 „Bazyl”, informator 353, 378 Adamski Walery 101 Bączek Piotr 223 Affa Elżbieta 212 Bednorz Filip 365, 372 Affa Ludwik 212 Bednorz Herbert 99, 232, 359, 365, Archutowski Józef 71-73 366, 372 Augustin Karl 58 Bednorz Zbyszko 165, 215 Badura Dorota zob. Simonides Dorota Bender Ryszard 34, 88 449
DROGA DO WROCŁAWIA Benedykt XV (właśc. Giacomo della Chiesa) 68 Bensch Teodor 299, 347, 366, 382, 384, 386-388, 394 Bock-Matuszyk Katarzyna 39 Boda-Krężel Zofia 166,169 Bogaczewicz Stanisław 31, 32, 39, 317, 318, 346, 348, 371, 396 Berlińska Danuta 289 Bogdanowicz Stanisław 244, 388 Bernacki Lucjan 366 Bohm, rodzina 204 Berthard Alicja 192 Bojdoł Paweł 45, 46, 54, 55, 57, 64 Bertram Adolf 68, 69, 90, 163, 177, „Bolesław Kozielski” zob. Kominek 178,181, 206, 236, 237, 243 Białas Rudolf 53 Bolesław Jan Boll Friedhelm 9 Biały 60 Bormann Martin 181 Biały Franciszek 61 Borutka Tadeusz 88 Bida Antoni 341, 371, 375, 376 Bożek Arka (Arkadiusz) 170 Białas Rudolf 53, 58 Brachmański Roman 58 Biegun Kazimierz 98, 378 Broda Bolesława 200-202, 233 Bieniek Juliusz 153, 156, 157, 159, Brodzka Alina 321 161, 167, 168, 173, 179-181, 186, 190,192, 227, 231, 249, 253, 311, 365, 366, 372, 408 Brom Rudolph 28 Bromboszcz Teofil 70,107,111-114, 146 Bieniek Karol 176,192, 205 Bross Stanisław 88, 95,146 Bieńkowski Władysław 391, 392 Broyjan 196 Bierut Bolesław 318, 349, 3 51, 36 5, Bruntálská Katarzyna 45 368, 371, 384 Bilczewski Kazimierz 396 Brystygier Julia 361 Brzezinka Zdzisław 22, 25, 27, 46, Biskup Marian 342 48-50, 55, 56, 58, 66, 87, 106, Bismarck Otto von 49 126-128, 147, 153, 164, 176, 190, Bleske Johannes 244 193,194, 202-205, 207, 213, 221, Błasiak Wojciech 50 225 Błaszczak-Wacławik Mirosława 50 Brzycki Wit 366, 373 „Błażejewicz”, informator 344 Buchała Rudolf 25 Bniński Adolf 95,138,147, 209, 210, Bystrzonowski Antoni 72, 73 213-215, 405 Bytomski Jerzy 158 Bobkówna Cecylia 220 Bochnak
Władysław 39 450 Chachlica Edward 365
Dalbor Edmund 92, 93 Davies Norman 149 zob. Pius VII Chiesa Giacomo della zob. Benedykt De Gasperi Alcide 400 Dec Ignacy 32, 34, 40 XV Chinciński Tomasz 149 Dembek Bernard 147 Chmielewska Felicja 112 Demiańczuk Jarosław 319 Chociszewski Józef 51 Dębiński, inż. 203 Chojnacki Marek 81 Dlopolski Karol 395, 396 Choromański Zygmunt 324, 325, Dlopolski Wiesław 304 Długajczyk Franciszek 85 334, 337, 341, 390 Dobrowolski Franciszek 200, 201, Christoph Józef 114 221, 363 Chruszczów Nikita 390 Chrzanowski Ignacy 72, 73, 403 „Doksa”, informator 354 Chudzik Stefan 351 Dola Kazimierz 30, 276 Cichy Ryszard 105-107 Domagała, br. 181 Ciesielski Stanisław 288 Domieńczak Jarosław 290 Cimała Bogdan 58, 60, 65 Drechsler Arnold 305 Civardı Ludwik 91,131,133 Drozd Józef 39 Codogni Paulina 11, 390 Drozdowski Marian Marek 69, 234 Cortesi Filippo 165,178 Drzonek Maciej 339 Cyrankiewicz Józef 391 Duda Jadwiga 221 Czaczkowska Ewa K. 35, 377 Dudała Halina 42 Czapliński Kazimierz 25 Dudek Antoni 35, 254, 255, 322, Czapliński Marek 33, 47, 50, 56, 64, 332, 335, 342, 347, 349, 364-368, 384, 391-394 150,195, 229, 230 Czartoryski Stanisław (informator Dudek B. 371 Dukała Jan 73 „Kos”) 353-357 Czempiel Józef 175 Dutkiewicz Rafał 43 Czernecki Józef 105,106,119 Dworzak Elżbieta 289 Czerwensky Max 283, 284 Dwucet Józef 151 „Czesław”, informator 380, 385 Czubin Franciszek 218 Czubiński Antoni 149 NDEKS OSÓB Chiaramonti Barnaba Gregorio 363, 378, Dyduch Jan 89 Dyllus, ks. 102 Dymek Walenty 95, 311, 317, 350, 359, 369, 388, 394 451
DROGA DO WROCŁAWIA Dziełak Andrzej 410 Dziurok Adam 11, 31,195, 220, 229, 348 Dziwoki Julia 28, 34, 96, 97, 99,103, 106,113,156, 224 Gawlina Józef 23, 98-100,102,103, 109,136, 213, 243, 378 Gawryszewski Andrzej 53, 92,133 Gąska Walter 218 Geyser Joseph 74 Dzwonkowski Roman 234 Glensk Joachim 51 Dzwonkowski Tadeusz 30 Glensk Teodor 112, 210 Glimos-Nadgórska Anna 122 „Ek”, informator 276, 295 „Gliwicki” zob. Sikora Ignacy Eucken Rudolf Christoph 74, 80 Głombik Czesław 73 Głowiński Michał 11 „F”, informator 395 Godlewski Michał 72-73 Falter 136 Godziek Antoni 181 „Feliks Skarga” zob. Grohs de Ro Gomułka Władysław („Wiesław”) senburg Władysław 391, 392 Ferche Joseph 236, 250 Göring Hermann 282 Fertacz Sylwester 229 Gościniak Alexander 67 Fijałek Jan Nepomucen 72 Grabowski Waldemar 23, 34,210,211 Fijałkowska Barbara 11, 35 Grajewski Andrzej 28, 35, 42, 102, Fitzner Otto 156 Florek Stanisław 370 „Fogel” zob, Skorobohaty-Jakubowski Jan 105,106,124,150,186,188, 218, 222, 223, 342, 373 Grażyński Michał 87,103,110,122,150 Gregor Alfred 272 Frazik Wojciech 370, 376 Greiner Piotr 96 Friszke Andrzej 11, 390 Griffin Bernard 311 Fulman Marian L. 72 Grochowski Julian 251 Grohs de Rosenburg Władysław Gach Piotr 78 Gacka Jan 45, 48, 55-57, 64, 65, 75 „Grom”, informator 336 Gadomski Zbigniew 367 Grün, rodzina 204 Gajewski Ryszard 366 Gryz Ryszard 35,254, 255, 322, 332, Galen Klemens August von 192 Gałuszka Marian 112 Gasparri Pietro 94 452 („Feliks Skarga”) 221, 222, 225 335, 342, 347, 349, 364-368, 384, 391-393 Grzebień Ludwik 32, 76, 405
Irek Waldemar 285 Gulczyński Andrzej 405 Isakowicz-Zaleski Tadeusz 355,356 Gürtler Joachim Antoni 223 Izdebski Zygmunt 169 Gwóźdź Hilary, 113-115,162, 170, 176,179,184-187 „Jacek Radliński” zob. Kominek NDEKS OSÓB Grzelak Władysław 72,73 Bolesław Jan Hajda Jan 259 Jaczyńska Agnieszka 324 „Hajducki” zob. Korol Józef Jan Paweł II (właśc. Karol Wojtyła) Hałupka Marcin Tomasz 293 Hanich Andrzej 18, 20, 22, 28, 29, 24, 25, 353, 378, 379, 401, 412 Janaczek Stanisław 25 32, 42, 230, 240, 244, 248, 250, Janischowski Georg 187 252, 253, 255-257, 259-261, 263, „Janke” zob. Walter Zygmunt 265, 267-270, 278, 283,285, 289, Jankowski Zygmunt 190-192 290, 292-296, 299-302, 305, 308, Janota Gertruda 193, 205 309, 312-314, 321, 322, 333, 335, Januszewska, wychowawczyni 53 336, 343-345, 349 Januszewski, nauczyciel 53 Hawranek Franciszek 64 Jasiak Ksawery 30 Hencke Karl 53 Jasiński, ks. 362, 372, 373 Henke, rektor 57 „Jaskółka”, informator 336 Herbst, nauczyciel 53 Jaworska Kazimiera 38, 39, 382, Heska-Kwaśniewicz Krystyna 26,174 389, 390 Himmler Heinrich 166 Jelito Józef 180,187 Hitler Adolf 150,192, 282, 321 Jesionek Mieczysław 218 Hlond August 10, 23, 31, 36, 37, 69- Jeżyna Krzysztof 34, 88-90, 92, 94, 71, 75, 76, 94, 95, 97, 98,100,111, 136 112, 136,147, 148, 213, 238-248, Jones William Tudor 80 250, 255,256, 275, 283-285, 302, Jop Franciszek 374, 375, 377, 379, 305, 310-312, 317, 322, 323, 328, 348, 404, 406 386, 389, 395 Jurkowski, nauczyciel 59 Hohenzollernowie 61 Hojka Paweł 65, 201 „K.” zob. Kominek Bolesław Jan Holona Eryk 44, 50-54, 65 Kacerzowie 227 Hryciuk Grzegorz 262, 287
Kaczmarczyk Józef 71-75 Hytrek-Hryciuk Joanna 230, 263 Kaczmarczyk Karol OFM 276 453
DROGA DO WROCŁAWIA Kaczmarek Czesław 147, 148, 311, 342, 359, 366, 390 Kaczmarek Ryszard 31 381, 388 Kaczor Piotr 222 Klich Aleksandra 26 Kaczyński Zygmunt 125,169, 366 Kliszko Zenon 391 Kakowski Aleksander 93, 94 Kłosok Izydor 57 Kaleta Wilhelm 218 Kłosoka Jan 128 Kalfas Tomasz 218 Kmak-Pamirska Aleksandra 244 Kallenbach Józef 72 Knapczyk Scholastyka 379 Kania Józef 218, 222 Kobierzycki Emil 258, 291, 346, 348, Kapała Zbigniew 58,196 361, 395 Kapica Jan 68, 69, 97 Koch, rodzina 204 Karmański Jerzy 88 Kocyłowski Jozafat 94 Kasperlik Wilhelm 84,100,106,109, 127,148,151 Kasprzyk Kazimierz 370 Koczar Piotr 220 Koczar Stanisław 220 Kojzar Ludwik 218 Kaszuba Elżbieta 33, 230, 287 Kokoszka Feliks 396 Kawalec Krzysztof 92 Kokot Maria 126 Kawecki Arkadiusz 30 Kołosek Jan 57 Keller Dawid 65 Koltan Edyta 380 Keller Maximilian 243 Kominek Alojzy 27,196 Kempa Wojciech 34, 218 Kominek Anna, zam. Swoboda 49,52 Kerski Basil 9, 400 Kominek August 49, 52,196 Kersten Krystyna 235, 288 Kominek Bolesław Jan („Jacek Rad Kędzierski Jan 342 liński”, „Bolesław Kozielski”, „X Kędzior Jan 210 dr B.K.”, „Ks. K”, „K.”, „Ks. dr K.”) Kicińska A. 91 passim Kiedos Józef 69 Kominek Elżbieta 49, 52 Kiernik Władysław 248, 255, 275 Kominek Franciszek (daleki stryj) 57 Kisielewicz Danuta 28 Kominek Franciszek (ojciec) Kisielewski Józef 176 Kisielewski Stefan 25 Kita Zygmunt 371 Kitta Paweł 315 454 Klembt Herman 271 Klepacz Michał 329, 360, 369, 379, 44, 48-49, 51, 52, 54, 56, 57, 60, 66 Kominek Jan (brat) 22,27,49, 50, 52, 58,128,194,196, 204, 221 Kominek Jan (stryj) 67
Kowalik Michał 365 Kominek Józef (wuj) 48 Kowalówka Henryk („Topola”) 217 Kominek Katarzyna, z Kozielskich Kowalska Helena 192, 205 44, 46, 48, 49, 51, 52, 57 Kowalski B. 317 Kominek Maria, zam. Duda 49, 52 Kozak Pelagia 271 Kominek Matylda 49, 52,128,155, Kozielscy 48, 49, 65 196, 201, 202 Kominek Wilhelm 49, 52,128,196 Kozielska Katarzyna zob. Kominek Katarzyna Komorowski Krzysztof 218 Kozielski Franciszek 60 Konieczny Alojzy 294 Kozłowski Leon 122 Konieczny Jan 23 „Kra”, informator 394 König Franz 189,408 Kramer Joseph 236 Konopczyna Anna 87 Krasowski Krzysztof 34,92-94,137,138 Kopiczko Andrzej 388 Krawczyk Michał 339 Kopiec Jan 23, 24, 28, 30, 253, 260, Krąpiec Mieczysław A. 82, 88 285, 301, 302, 346, 348, 380 Król Leon 370 Kopp Georg 45, 55 Królik Paweł 188-190,193, 202 Korboński Stefan 209 Krucina Jan 17,19, 22, 24-26, 32, 39, Korfantowa Elżbieta 102 41, 50-52, 54, 83, 85,194,410,411 Korfanty Wojciech 62,63,102,151,404 Krukowski Krzysztof 308 Korol Józef („Hajducki”) 216, 217 Kruszyński Józef 72, 403 Korzonkiewicz Jan 103,106 Krzaczyński Władysław 310 „Kos”, informator zob. Czartoryski Krząkała Henryk 78,117 Stanisław Kossak-Główczewski Jan 84 Krząkała Teodor 128,160,162,163, 178,180,197 „Kostowski”, informator 224 Krzyżanowska Sylwia 39 Kosyrczyk Klemens 24, 25, 47-50, Krzyżanowski Lech 27,84,87,99,103, 55 , 57, 60, 68, 72-75, 81, 83-85, 128,133,146,153,194, 227, 353, 358, 378, 379 INDEKS OSÓB Kominek Józef (brat) 49, 52,128 136,145 „Ks. dr K.” zob. Kominek Bolesław Jan Kot Stanisław 171 „Ks. K” zob. Kominek Bolesław Jan Kotłowski Tadeusz 61 Kubacki Karol 340
Kowalczyk Krzysztof 30, 339 Kubaj Artur 30 Kowalczyk Maksymilian 218 Kubalok Franciszek 223 455
DROGA DO WROCŁAWIA Kubina Teodor 88, 94,137 Latocha Alfons 218 Kubis Alfons 258 Latusek Paweł 202, 205, 258, 270, Kubis Józef 180 271, 274, 277, 336-338, 342-344, Kubis Ryszard 280 350, 363, 396, 409 Kubolakowie 227 Kucharczak Tadeusz 59, 67 Lejtanówna (Lejtan-Pietrek) Regina 106,127 Kucharski T. 325 Lelito Józef 365, 366, 373 Kucharski Wojciech 9,18,26, 31, 35, Leon XIII (właśc. Vincenzo Gioac 39, 41, 341, 384, 401 chino Pecci) 89 Kudera Jan 51 Lewandowicz Jerzy 210 Kugelmann Robert 81 Lewandowski 136 Kuk Leszek 240 Lewandowski Jan 102 Kulpe Oswald 74 Lewek Michał 151,175 Kumor Bolesław 34 Lewin, ks. 372 Kunze Hilde 272 Libura Innocenty 59, 60, 64 Kupny Józef 70 Ligęza Józef 45 Kure Mikołaj 338 Ligoń Stanisław 155 Kurek, łącznik 193, 205 „Liktarz”, informator 370 Kurkiewicz Michał 170 Lindworsky Jan 74 Kuźniewski Ignacy 192 Linek Bernard 263,264,267, 283, 284 Kwaśniewski Krzysztof 32 Lipiński Fryderyk 197 Kwiatek Jolanta 52, 54 Lis Michał 50, 253, 263 Kwiecień Celestyn 59 Lisiecki Arkadiusz 69,75-79, 81, 84, Kwoczek Jan 271 Kwoczek Paweł 395 Kycia Tomasz 9 87, 99, 249 Liszka Józef 25 Lizur Wilhelm 162 Lohn Władysław 70 La Brière Yves de 82, 403 Lorek Jan 311 Lagosz Kazimierz 348, 385, 396 Luchawiec Stanisław 280 Lamon, członek sodalicji 175 Lutosławski Wincenty 59 Lasota Marek 366 Lutostański Karol 143 Lassez Frédéric 82 „Luty”, informator 355, 370 Lata Anna 22, 27,106,129,159,190, 193,194, 201, 202, 204, 221 456 Ładoś Aleksander 171 Łanin Grzegorz 376
Marschall Werner 240, 250 Łatka Rafał 26 Maslinski Stanisław 70, 76, 77, 81, „Μ.Μ.”, informator 224, 326 Mateja Karol 175 Macha Jan Franciszek 222, 223, Mathea Karol 114 87, 212 225, 226 Matusak Piotr 149 Machay Ferdynand 88, 89 Matwijowski Krystyn 32, 40 Machill Paweł 270 Mayer, rodzina 204 „Maciej” zob. Zagórowski Paweł Mazur Franciszek 337, 390 Madajczyk Czesław 34,149,172 Mazur Grzegorz 100 Madajczyk Piotr 9, 263,400 Mazurek Jerzy 67 Maglione Luigi 151, 154, 162,163, Mencel Antoni 344, 345 165,178,179, 208 Miarka Karol 51 Majchrowski Jacek 100 Micewski Andrzej 342, 392 Majka Józef 24, 88-90, 95 Michalski Konstanty 72-74, 77, 403 Malhomme Leon 155 Mieczkowski Janusz 339 Malicki Jan 174 Miedziński Ziemowit 25 Małecki Andrzej R. 73 Mierzwa Irena 87 Małolepszy Eligiusz 60 Mikołajczyk Stanisław 112, 310 Mamzer Tomasz 203 Miler Tomasz 220 Mandrysz Alicja 192 Milik Karol 10, 35, 36,107, 249, 250, Mandziuk Józef 19, 32-34, 39, 58, 69,81,129,267, 314, 320, 399,405 260, 302, 316, 347, 350, 351, 359, 366, 382, 384, 387, 409 Mańkowski Zygmunt 149 Mindszenty József 392 „Marcin” zob. Targ Alojzy Mirek Agata 40 Marcinowski Józef 396 Misiejuk Dariusz 39 Marczak Tadeusz 235 Misztal Jan 264 Marek Ryszard 382, 383, 386 Mochera Jan 345 Maritain Jacques 81, 82, 403 Modrzynski Janusz 112 Markowski Mieczysław 73 Mokrosz Janusz 229 Marlewski Franciszek 95 Montini Giovanni Battista Marmaggi Francesco 104 INDEKS OSÓB Łaszewski Stefan 404 zob. Paweł VI Maroń Franciszek 75, 211 Morawiec Edmund 82 Maroń Jerzy 40 Morawska Elżbieta 32 457
DROGA DO WROCŁAWIA Morawski Stanisław 174, 205, 206 Mościcki Ignacy 122 Nowicki Edmund 347, 348,359, 366, 382, 387, 388, 394 Motyka Roman 210 Noworyta Mieczysław 353, 357, 374 Mroczek Andrzej 94 Nowosielska-Sobel Joanna 18 Münzer, dyrektor szkoły 59 Musialik Wanda 31,69,87,102,258, 344 Obere Aleksander 338, 396 Obertyński Zdzisław 34 Musiał Filip 366, 370, 376 Obłąk Jan 388 Muszyńska Ewelina 224 Oborski Piotr 367 Mutor Marek 18, 26, 39, 321,400,401 Odziemkowski Janusz 235 Myszor Jerzy 22, 23, 28, 31, 33, 34, Ogno-Serra Jan Baptysta 68 76, 87, 88, 96, 99, 103, 150-152, Olszar Henryk 25 156,158-160,162,163,165,168, Olszewski Daniel 91 169, 171-173, 175, 178-180, 183, „Opolski”, informator 278, 283, 396 184,187,188,195-198, 203, 206, Orsenigo Cesare 37,151, 154, 162- 215, 218-220, 226, 227, 230, 237 165, 177-179, 182, 184, 185, 189, 208, 407 Nadolski, mjr 232 Orzeł Ludwik 258 Nathan Joseph 250, 275 Osękowski Czesław 30, 253, 298 Nawrocki Tomasz 50 Otawa Emil 67 Negwer Joseph 237 Niedurny Marcin 229 Pacelli Eugenio zob. Pius XII Niedźbała Franciszek 236, 348 Pacer Ryszard 59, 66 Niekrasz Juliusz 194, 218, 221, 225 Paczkowski Andrzej 11, 322 Niemczykowa Teresa 112 Palica Michał 212 Niparko Romuald 88 Paliwoda Wojciech 395 Nitecki Piotr 10, 25, 32-34, 41, 82, Palka Anna 222 382, 389, 411 Papée Kazimierz 15, 23, 369, 382 Noga Stanisław 88 Peszkowski Zdzisław 25 Noszczak Bartłomiej 12, 35,380, 392 Pater Józef 10, 25, 28, 30, 32, 35, 36, Nowak Franciszek 395 39, 42, 126, 242, 250, 258, 342, Nowak Μ. 192 350, 351, 383, 384, 396 Nowicki Andrzej 19 458 Paluchowski Wojciech 73 Nitschke
Józef 271 Pater Mieczysław 32, 33
Montini) 399—402 „Paweł Polak”, informator 190, 213 Pius XII (właśc. Eugenio Pacelli) 238, 241, 255, 327, 328, 381, 392, 409 Pawlaczek Stanisław 19, 25 Plawetzki Jerzy von 45 Pawlak Edward 218 Plutecka Monika 170 Pawliszkiewicz Ignacy 396 Pochopień Jan 366, 373 Pawlus Alojzy 218 Podgórska Teresa 59 Pawłowski Edward 149 Podlewski Stanisław 221 Pecci Vincenzo Gioacchino zob. Pohl Johann 53 Leon XIII Poleszak Sławomir 324 Perliński, kierownik apteki 205 Ponczek Mirosław 60 Perzanowski Zbigniew 349 Popiołek Kazimierz 64, 210 Pęckowski Michał 71, 72 Porwoł Paweł 44 Piasecki Bolesław 364 Poszwiński Adam 404 Piech 60 Preussauer, redaktor 251 Piekałkiewicz Jan 209 Proksch Heinrich 179 Pientka Walenty 212-215, 310 Prus 60 Piersiakowa Elżbieta 44 Prus Konstanty 175,176 Pieszek, ks. 363 Przewłocki Jan 78 Pietrzak Jerzy 10, 30, 31, 237, 238, Przybyła Franciszek 75 240, 241, 243, 246, 247, 249, 283, Przybyszewski Bolesław 374 312, 322, 328, 387 Pucher Paweł 187 Pilawa Karol 222-224, 326 INDEKS OSÓB Paweł VI (właśc. Giovanni Battista Pytel Grzegorz 364 Pilich Marian 87 Piłsudski Józef 122 Rabe Karol 271 Piontek Ferdinand, 243, 249, 274, Raczkiewicz Władysław 209 276 Pirożyński Marian 145 Pius VII (właśc. Barnaba Gregorio Chiaramonti) 93 Pius X (właśc. Giuseppe Melchiorre Sarto) 89,91 Pius XI (właśc. Achille Ratti) 68, 69, 76, 88, 90,137, 404 Radoszewski Tadeusz 324, 325 Raina Peter 23, 238, 275, 310, 332, 339, 342, 347, 349, 368, 384, 395 Rajpert Andrzej 221 Rak Romuald 169,170 Rasiak Jerzy 411 Ratajski Cyryl 209 Ratti Achille zob. Pius XI 459
DROGA DO WROCŁAWIA Rawski Tadeusz 149 Salbert Wilhelm 75,159,186 Reginek Tomasz 151 Saloni Tadeusz 155 Renik Józef 265 Sapieha Adam 75, 94, 241, 242, 260, Riedel Albert 162 Riedel Wojciech 202 Rigaux Maurice 132 311, 352-356, 370, 371, 383 Sarto Giuseppe Melchiorre zob. Pius X Robota Władysław 203 Schaffer Wojciech 42 Rodziewicz-Gruhn Joanna 60 Schambeck Herbert 285 Rogali Joachim 237 Scheler Max 74 Rogowska Barbara 39 Schittko Reinhard 115 Roguszczak Franciszek 100 Schmidt Jan 304 Rojek Wojciech 171 Scholz Franz 240 Rok Bogdan 40 Schubert Józef 187 Roland-Gosselin Bernard 82 Schuman Robert 400 „Roman”, informator 378, 379 Serwatka Tomasz 32 Romaniuk Marian P. 91, 368 Sevin Jacques 133 „Rosa”, informator 355, 357 Seyda Marian 171 Rospond Stanisław 356, 357, 365, 366, 374, 375 Roszkowski Wojciech 234 Roth Thomas 9 Seyda Władysław 404 Siemienik Alojzy 98, 99, 107, 115, 116,125,176 Sieniatycki Maciej 71, 72 Rother Josef 53 Sienkiewicz Witold 262 Rowecki Stefan 216 Sikora Ignacy („Teodor”, „Gliwicki”) Rozdosz Klara 193, 205 100, 210, 211, 213 Różański 60 Sikora J. 396 Rubczyński Witold 72 Sikora Juliusz 339 Rubisz Lech 28 Sikora Z. 224 Ruta Jan 46, 57, 64 Sikorski J. 339 Rymer Józef 62, 404 Sikorski Władysław 170, 209 Ryszkiewicz Mirosław 321 Simonides Dorota, z d. Badura 22, Rzewiczok Urszula 85 Rzychoń Anna 224 289, 358, 359, 361, 362, 373, 410 Sitek Alojzy 31, 237, 258, 346 Siwiec Stefan 66 Sabisch Alfred 237, 268 460 Skibiński Paweł 23
(„Fogel”) 209 Strauchold Grzegorz 9,27, 31, 39-41, 49, 232, 298 Skorupa Jan 344 Stroński Stanisław 171 Skrzypczyk, ks. 212 Strugarek Józef 22, 389, 397 SkudrzykEmil 201 Strzeszewski Czesław 91 Skupin Karol 180 Strzyz Franz zob. Strzyż Franciszek Sławińska Halina 338 Strzyż Franciszek (Franz Strzyz) Sławiński Marian 106,109,110,119, 158,159 150, 161, 162,164, 179-184, 187, 188, 226 Sławiński Stefan 249 Styra Franciszek 218 Snowacki Antoni 59, 64 Suchcitz Andrzej 171 Sobczyk Michal 167 Suchy Leonard 175 Sochacka Stanisława 51 Susuł Jacek 399 Sokołowski Grzegorz 26 Swastek Józef 19, 25, 31, 32, 40 Sosnkowski Kazimierz 170, 216 Swoboda Alojzy 18, 19, 22, 26, 27, Sosnowski Piotr 127 Spaltenstein (Szpakowski) Wincenty 40, 42, 47, 49-51, 60, 66, 81, 352, 382, 410, 413 („Węgliński”) 102,112,113,117, Szczepański Jerzy 83 210, 213 Szczęśniak Andrzej L. 154 Splett Carl 244 Szczęch Stanisław 145 Sroka Irena 166,168 Szefer Andrzej 155 Sroka Piotr 39, 410 Szeptycki Andrzej 94 Stadnikiewicz Tadeusz 136 Szpaltowski Wincenty zob. Spalten Stalin Józef 229, 254, 287, 368 INDEKS OSÖB Skorobohaty-Jakubowski Jan stein Wincenty Szpytma Mateusz 370, 376 Stanisława, s. 205 Szramek Emil 50,155,173-176 Staniszewski Zygmunt 338 Szwajnoch Stefan 113,161 Starczewski Mieczysław 218 Szymański Andrzej 386 Stark Tadeusz 98 Szymczyk B. 350 Starzec Konrad 395 Szymeczek Fryderyk 218 Stasiński Piotr 321 Szymonek Franciszek 365 Stepan Kamil 100 Szymura, jeniec wojenny 270 Steuer Antoni 75 Stopniak Franciszek 240 Śladecka Magdalena 324 461
DROGA DO WROCŁAWIA Śliwiok Józef 28,174 Ujazdowski Kazimierz Μ. 42 Šniehota Franciszek 110,112 Ulbrich, ks. 275 Swiątkiewicz Wojciech 28 Urban Thomas 283, 284 Urban Wincenty 25 T.J., ks. 372 Urbanek Kurt 63 Tabakowska Elżbieta 149 Usowicz Aleksander 73 Tardini Domenico 238,240, 333, 381 Targ Alojzy („Marcin”) 14, 25, 59, Verdier Jean 138 154, 164,175, 176,194,195,197- Villeneuve-Bargemont Alban de 139 199, 203, 205, 207, 210-215, 218, Villot Jean-Marie 82, 402 222, 223 Tatarczyk, łącznik 192 „Wacek”, informator 370 „Teodor” zob. Sikora Ignacy Wajntraub, kpt 338 „Teodor”, informator 192 Walencik Dariusz 308 Thum Gregor 230 Waloszek Joachim 30 Tkocz Maksymilian 251-253 Walter (Walter-Janke) Zygmunt Tomak Wojciech 389 („Janke”) 217,218,222,225 Tomala Romuald 88 Wanatowicz Maria Wanda 28, Tomalowa, z Ligoty 199 Tomasz z Akwinu, św. 80 Tomczyk Damian 229, 263 Wardzyńska Maria 73,112 „Topola” zob. Kowalówka Henryk Warzecha Bartłomiej 229 Torańska Teresa 391 Wawrzyniak Piotr 404 Trąba Mariusz 28, 96, 99,116 Wawrzyńczyk Wilhelm 220 Trela-Mazur Elżbieta 289 Wąs Gabriela 33, 230 Trombala Franciszek 175 Weber Ignacy 190,192, 205 Troszka Wacław 67 Wenklar Michał 322 Trzaska-Sokołowski Konstanty 309, Wesoły Szczepan 23 310 Trzcielińska-Polus Aleksandra 31 Trzeciakowski Lech 32 Trzmieliński Mieczysław 360, 370, 371, 374, 376 Tyrawa Jan 19 462 87 Wardziłanka Maria 112 Wetmański Leon 94 „Węgliński” zob. Spaltenstein Wincenty Wicher Władysław 72 Wichuła Jacek 200 Wichuła Zbigniew 200
Wyciślik, ks. 212 Wieczorek Paweł 69 Wyglenda Jan 64 „Wiesław” zob, Gomułka Władysław Wysocki Wiesław Jan 9,12 Wiktor Jan 247 Wyszyński Stefan 10,11, 23, 25, 26, Wilczewski Stanisław 119,124 82, 87, 91, 94,126, 242, 329, 333, Wilczyński Leszek 22, 23, 88, 101, 339, 340, 344, 348, 349, 351, 360, 102,109,111,117,118 366-369, 371, 372, 377, 380, 381, Wilczyński Tomasz 386 384, 385, 387, 388, 391, 392, 394, Wilhelm II Hohenzollern 61 395, 401, 402, 409, 411 INDEKS OSÓB Wichułowie 200 Wiik Stanisław 30, 31, 69, 234, 238, 240 Winken Heinrich 163,164,178,182 „X dr B.K.” zob. Kominek Bolesław Jan Witkowski Marcin 191 Włodkowski Robert 339, 348 Zachłod Józef 338 Wnuk Rafał 324 ZacholdAnna 53 Wojnowski Franciszek 342 Zagórowski Paweł („Maciej”) 217 Wojtyła Karol zob. Jan Paweł II Zakrzewski Tadeusz 329 Wolny Jerzy 354 Zaleski August 171,172 Wolski Władysław 330,337 Worbs Marcin 29 Załuczkowski Tadeusz 348 Wosnitza Franz zob. Woźnica Fran Zawadzki Aleksander 229, 231, 252, ciszek Woźnica Franciszek (Franz Wos Zamiatała Dominik 304, 335 254, 257, 273, 281, 282, 308, 319, 325, 326 nitza) 105, 106, 150, 159-162, Zawadzki Roman Μ. 354 179,183-189,193, 202, 204, 226, „Zawadzki”, informator 336 227, 231, 407 Zdaniewicz Witold 88, 91-96, Wójcik Stefan 348 Wrona Janusz 322 145 Zgórniak Marian 171 Wronka Andrzej 347, 382 Wrożyna Alojzy 220 Zieliński Władysław 64 Wrzesiński Wojciech 28, 33, 50,235 Ziemer Klaus 9 Wycisk Maria 338 Ziemieniuk Władysław 370 Wycisk Wadaw 258, 268 Ziętek Jerzy 231, 270, 326 Wycisło Janusz 28 Zimmer, nauczyciel 53 Zieliński Zygmunt 35 463
DROGA DO WROCŁAWIA Zimniak Stanisław 240 Zaryn Jan 23, 30, 35, 235, 308, 327- Zink Wojciech 348 330, 332, 333, 335-337, 339, 342, Zmarzły Ernest 251 347-349, 364, 366-369, 376, 382, Zych Władysław 209 Zygmanowski Marian 395 „Zygmunt” informator 396 384, 385, 391, 392, 394 Żebrok Franciszek 70 Zerelik Rościsław 33, 230 Żurek Jacek 365 „Żaglewski”, informator 348, 379, 385 Żurek Robert 9, 30, 31,237,238,250, 272, 283, 284, 400
|
| adam_txt |
Spis treści Wstęp. 9 Droga do Wrocławia. Dlaczego taki tytuł?. Podstawa źródłowa. Literatura przedmiotu. Struktura rozprawy. Badania nad życiem i działalnością Bolesława Kominka po 1956 r. 9 12 24 36 38 Rozdziali. Z Radlina do Katowic przez Rybnik, Kraków i Paryż (1903-1931). 44 Radlińskie początki. Dom rodzinny i pierwsze lata życia. 44 Dorastanie w czasach burzy. Edukacja szkolna i losy w okresie I wojny światowej, plebiscytu i powstań śląskich. 52 Wybór drogi życiowej. Śląskie seminarium i studia w Krakowie 67 Paryż. Okres studiów w Instytucie Katolickim (1927-1930) . 77 Znowu na Śląsku. Powrót do diecezji i praktyka w parafii św. Jana i Pawła. 84 5
DROGA DO WROCŁAWIA Rozdział 2. Sekretarz bp. Stanisława Adamskiego ds. Akcji Katolickiej (1931-1939). 86 W służbie Akcji Katolickiej. Organizator struktur Akcji Katolickiej w diecezji katowickiej. 86 O wyrabianie atmosfery dla katolickiej akcji społecznej. Publicystyka przedwojenna ks. Bolesława Kominka. 128 Wokół spraw Akcji Katolickiej . 128 Książka i kino w służbie ewangelizacji . 133 Kryzys gospodarczy i zagadnienia społeczne. 135 Okres pracy u boku bp. Stanisława Adamskiego i jego znaczenie. 145 Rozdział3. W czasie II wojny światowej (1939-1945). 149 Ucieczka i powrót. Pierwsze dni okupacji niemieckiej na Śląsku (wrzesień-październik 1939 r.). 149 Ratować, co tylko możliwe. Od października 1939 r. do wysiedlenia biskupów katowickich 28 lutego 1941 r. 156 Bez biskupa. Rola ks. Bolesława Kominka w strukturach kurii katowickiej (28 lutego 1941 - 27 stycznia 1945 r.). 181 W ukryciu. Działalność konspiracyjna w okresie okupacji niemieckiej na Śląsku. 194 Tajna akcja pomocowa . 195 Współpraca z polską tajną administracją cywilną. 208 Kapelan (dziekan okręgu) Armii Krajowej?. 215 Unikanie
aresztowania. 226 Ku nowym czasom. Ostatnie miesiące pracy w Katowicach . 228 Rozdział 4. W Opolu (1945-1951). 234 Po nawałnicy. Sytuacja kościelna na Śląsku po zakończeniu działań wojennych. Specjalne uprawnienia kard. Augusta Hlonda. 234 6
SPIS TREŚCI Do Opola. Okoliczności ustanowienia ks. Bolesława Kominka administratorem apostolskim Śląska Opolskiego i objęcie jurysdykcji kościelnej. 245 Organizacja życia kościelnego. Struktura administracji apostolskiej, kuria i jej agendy, parafie.256 Między młotem a kowadłem. Kwestia narodowościowa i akcja weryfikacyjna. 261 Zdobyć ludność dla Polski . 261 Sprawy językowe. 267 Interwencje administratora apostolskiego w okresie akcji weryfikacyjnej. 270 Przeciwdziałanie wysiedleniom kapłanów. 272 Reakcje władz komunistycznych . 276 Reakcje niemieckich kręgów kościelnych. 282 Podsumowanie . 285 „Mozaika na Opolszczyźnie”. Wobec problemu integracji społecznej na Opolszczyźnie w pierwszych latach po wojnie. 286 Wielkie budowanie. Wyzwania duszpasterskie, akcja wydawnicza, akcja charytatywna, odbudowa . 298 Jakie duszpasterstwo? Wobec wyzwań duszpasterskich Kościoła w Polsce w okresie powojennym. Działalność w Komisji Duszpasterskiej Episkopatu
Polski. 312 W nowej rzeczywistości. Administrator apostolski Śląska Opolskiego w dobie utrwalania władzy komunistycznej . 317 Ostatnie miesiące. Od tzw. porozumienia z 14 kwietnia 1950 r. do usunięcia administratorów apostolskich 26 stycznia 1951 r.338 Rozdział 5. Wygnanie (1951-19 5 6). 347 Internowanie. 347 Ponownie w Krakowie . 351 7
Bibliografìa ŹRÓDŁA ARCHIWALNE Archiwum Akt Nowych Urząd do spraw Wyznań Archiwum Archidiecezji Katowickiej Akta personalne ks. Bolesława Kominka Akta rzeczowe Kancelaria Biskupa Adamskiego Spuścizna Bolesława Kominka Archiwum Archidiecezji Krakowskiej Akta personalne ks. Bolesława Kominka Indeksy i dzienniki podawcze kurii za lata 1951-1956 Archiwum Diecezjalne w Opolu Kuria Opolska, Korespondencja z władzami państwowywmi Kuria Opolska, Okólniki Kuria Opolska, Własność kościelna na Ziemiach Zachodnich, własność koś cielna a reforma rolna Ordynariusze Opolscy, Ks. Bolesław Kominek Relacje Opole, Episkopat Relacje Opole, Stolica Apostolska: korespondencja, quinquennalia, „Annuario Pontificio” 418
Archiwum Instytutu Katolickiego w Paryżu Annuaire de ¡’Institute Catholique de Paris (1928/1929,1929/1930,1930/1931) [Bp Alfred] Baudrillart et la Pologne (avant 1939) Inscriptions des étudiants. Faculté de Philosophie 1919-1931 Programy zajęć fakultetu filozofii lata 1927/28-1930/31 Résultats des examens 1923-1932 BIBLIOGRAFIA Ustanowienie Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrodawiu Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu Archiwum Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” we Wrodawiu Archiwum kard. Bolesława Kominka Archiwum Państwowego Instytutu Naukowego ֊ Instytutu Śląskiego w Opolu Spuścizna po Alojzym Targu Archiwum Państwowe w Katowicach Powiatowy Inspektorat Szkolny Rybnik II 1903-1922 Archiwum Państwowe w Opolu Polski Czerwony Krzyż, Pełnomocnik na Oddział w Opolu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Nysie Prezydium Urzędu Powiatowego w Nysie Archiwum Parafii św. Marii Magdaleny w Radlinie Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego Księgi immatrykulacyjne Wydziału Teologicznego, karty przebiegu stu diów Senat Akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego 1849-1939 Wydział Teologiczny UJ 1850-1954 419
DROGA DO WROCŁAWIA Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu Dział Rękopisów PUBLIKACJE BOLESŁAWA KOMINKA K. [B. Kominek], Na kolana!, „Głos Misji Wewnętrznej” 1932. Kominek B., Akcja Katolicka w parafii, „Gazeta Kościelna” 1935. Kominek B., Apostolstwo świeckich w parafii, Poznań 1935. Kominek B., Chrystus Król (szkic kazania), „Ruch Katolicki” 1931. Kominek B., Eucharystia w życiujednostki i rodziny, „Ruch Katolicki” 1938, nr 7. Kominek B., Jak rodziła się Polska na Śląsku, „Przewodnik Katolicki” 1968. Kominek B., Jak żyje diecezja, „Kalendarz Ligi Katolickiej” 1936. Kominek B., Kościół po Soborze, Wrocław 1969. Kominek B., Kryzys gospodarczy w świetle encykliki „Rerum Novarum”, „Gość Niedzielny” 1931 nr 19. Kominek B., La philosophie de R. Eucken à la lumière du Thomisme, mps wAICP. Kominek В., Lekcja z fizyki, „Dzwonek Maryi” 1935, nr 6. Kominek B., Misja Wewnętrzna na tle obecnych czasów. Wykład wygłoszony na akademii Misji Wewnętrznej w Królewskiej Hucie dnia 15 października 1933 r., „Głos Misji Wewnętrznej” 1933. Kominek B., Na światowej wystawie prasy katolickiej w Watykanie, „Ruch Ka tolicki” 1936, nr 34. Kominek B., Nad pięknym modrym Dunajem. Wrażenia z Kongresu Euchary stycznego, „Gość Niedzielny” 1938, nr 24. Kominek B., Niepotrzebna irytacja, „Prosto z Mostu” 1936, nr 21. Kominek В., O nowym statucie słów kilka, „Dzwonek Maryi” 1935. Kominek В., O wyrabianie atmosfery dla katolickiej akcji społecznej, „Ruch Katolicki” 1938, nr 4. Kominek B., Ojciec narodów, „Gość Niedzielny” 1948, nr 11. Kominek B., Opolszczyzna woła o kapłanów. Odezwa Administratora
Apostol skiego Śląska Opolskiego w sprawie powołań kapłańskich, „Gość Niedzielny” 1948, nr 15. Kominek B., Oremus. Pierwszy asystent kościelny Akcji Katolickiej na Śląsku J.E. Ks. Biskup Dr Teofil Bromboszcz, „Akcja Katolicka na Śląsku” 1937, nr 1-2. 420
Kominek В., Polski Synod, Katowice 1939. Kominek B., Pomiędzy formą a formalistyką. Artykuł dyskusyjny, „Ruch Ka tolicki” 1938. Kominek B., Pozdrowienie dla rodzin, „Gość Niedzielny” 1948, nr 2. BIBLIOGRAFIA Kominek В., Po ofiarnej siejbie - radosne żniwo!, „Gość Niedzielny” 1947, nr 21. Kominek B., Po raz pierwszy w dziejach Polski, „Colloquium Salutis” 1973, որ 5. Kominek B., Pozdrowienie pasterskie, Opole 1947. Kominek B., Prawda i poezja, „Prosto z Mostu” 1936, nr 14. Kominek B., Przykazanie miłości bliźniego u podstaw Akcji Katolickiej, „Ruch Katolicki” 1931, nr 1. Kominek B., Przystępujemy do realizacji nowego hasła. Kilka uwag zasadniczych, „Ruch Katolicki” 1937, nr 9-10. Kominek B., Rozwój i charakter pracy Kongregacji Mariańskich na terenie naszej diecezji, „Dzwonek Maryi” 1935, nr 4. Kominek B., Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej, „Gość Niedzielny” 1933, nr 47. Kominek B., Środki służące do uświęcenia sodalistek, „Dzwonek Maryi” 1936, nr 9. Kominek B., „ Unio Apostolica” Stowarzyszenie katolików świeckich, „Wiadomo ści Urzędowe Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego” 1947, nr 12. Kominek B., Utraciliśmy Ojca i Przyjaciela, „Gość Niedzielny” 1948, nr 47. Kominek B., W służbie Ziem Zachodnich, z teki pośmiertnej wybrał i przygo tował do druku ks. խո Krucina, Wrocław 1977. Kominek B., Wobec kryzysu gospodarczego, „Ruch Katolicki” 1931. Kominek B. Z życia organizacyjnego Kongregacji, „Dzwonek Maryi” 1934, nr 5. Kozielski B. [właśc. B. Kominek], Mozaika na Opolszczyźnie, „Tygodnik Po wszechny”, 28 VII 1946. Ks. dr К. [B. Kominek], O niektórych trudnościach w
Akcji Katolickiej. Uwagi dla Zarządów PAK i kierownictw Oddziałów, „Ruch Katolicki” 1935. Ks. К. [B. Kominek], Oświata i wychowanie, „Głos Niedzielny” 1930, nr 34. Radliński J. [B. Kominek], Główne grzechy systemów faszystowskich [cykl arty kułów] „Gość Niedzielny” 1946, nry 5-13. X. dr B.K. [B. Kominek], Kolportaż książki w Domu Bożym, Katowice 1933. Relacje historii mówionej AOPiP, AHM, Ks. Jan Krucina, nagranie z 16 VII 2008 r. 421
DROGA DO WROCŁAWIA AOPiP, AHM, Dorota Simonides (z domu Badura), nagranie z 24II 2015 r. AOPiP, AHM, Ks. Józef Strugarek, nagranie z 12 IX 2008 r. AOPiP, AHM, Ks. Alojzy Swoboda, nagranie z 12 IX 2008 r. Źródła drukowane Actes et documents du Saint-Siège relatifs à la période de la Seconde Guerre Mon diale, t1-11, Città del Vaticano 1970. Aparat bezpieczeństwa w latach 1944-1956. Taktyka, strategia, metody, cz. 1: Lata 1945-1947, oprać. A. Paczkowski, Warszawa 1994. Gawlina J., Wspomnienia, wstęp S. Wesoły, oprać. J. Myszor, Katowice 2004. Hanich A., Ksiądz Bolesław Kominek. Wspomnienia i dokumenty pastoralne pierwszego administratora apostolskiego Śląska Opolskiego (1945-1951), Opole 2012. Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948, oprać. J. Myszor, J. Konieczny, Katowice 2003. Listy Pasterskie Episkopatu Polski 1945-1974, Parisl975. Protokoły posiedzeń Komitetu dla Spraw Kraju, cz. 1: 1939-1941, oprać, i red. W. Grabowski, Warszawa 2008. Protokoły z posiedzeń Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, 1.1: Paździer nik 1939 - czerwiec 1940, red. Μ. Zgórniak, oprać. W. Rojek, współpraca A. Suchcitz, Kraków 1994. Raina P., Kardynał Wyszyński, 1.1: Droga na stolicę prymasowską, Warszawa 1993. Raina P., Kardynał Wyszyński, t 2: Losy więzienne, Warszawa 1993. Raina P., Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów, 11: 1945-1959, Poznań 1994. Raina P., Stefan kardynał Wyszyński -prymas Polski, t. 3, Londyn 1988. Wilczyński L., Działalność Diecezjalnych Instytutów Akcji Katolickiej w Polsce w latach 1930-1939 na podstawie materiałów
Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, Toruń 2003. Wyszyński S., Pro memoria, 1.1:1948-1952, oprać. P. Skibiński, Warszawa 2017. Wyszyński S., Pro memoria, t. 2: 1953, oprać. E.K. Czaczkowska, Warszawa 2017. Wyszyński S., Pro memoria, t 3: 1953-1956, oprać. I. Czarcińska, A. Gałka, Warszawa 2018. 422
Żaryn J., Kościół w Polsce w latach przełomu (1953-1958). Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej, Warszawa 2000. Żaryn J., Stolica Apostolska wobec Polski i Polaków w latach 1944-1958 w świetle BIBLIOGRAFIA Wyszyński S., Zapiski więzienne, Paryż 1982. Żaryn J., Komunikaty Konferencji Episkopatu Polski 1945-2000, Poznań 2006. materiałów ambasady RP przy Watykanie, Warszawa 1998. Czasopisma i biuletyny urzędowe „Amtsblatt für das Bistum Kattowitz” (1943) „Annuario Pontificio" (1945-1957) „Bulletin l’Institut Catholique de Paris” (1930) „Dzwonek Maryi” (1934-1937) „Elenchus” (archidiecezja krakowska) (1952) „Front Katolicki” (dodatek do „Gościa Niedzielnego”) (1935-1937) „Gazeta Kościelna” (1935) „Gazeta Robotnicza” (1945) „Głos Misji Wewnętrznej” (1932-1933) „Gość Niedzielny” (1930-1939,1945-1948) „Kalendarz Katolicki Śląska Opolskiego” (1947) „Kalendarz Ligi Katolickiej” (1936) „Katolik” (1913,1918-1921) „Kuryer Śląski” (1913,1918-1921) „Prosto z Mostu” (1936) „Rocznik Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego” (1947) „Ruch Katolicki” (1931-1939) „Słowo Powszechne” (1951) „Trybuna Robotnicza” (1945-1951) „Tygodnik Powszechny” (1946-1956,1974) „Wiadomości Diecezjalne” (katowickie) (1931-1947) „Wiadomości Kościelne” (organ Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska) (1951) „Wiadomości Statystyczne” (1932) „Wiadomości Urzędowe Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego” (1945-1951) „Wrodawskie Wiadomości Kościelne” (1957) 423
DROGA DO WROCŁAWIA Opracowania Abramski J., Ulice Katowic, Zawiercie 2000. Adamski S., Nasz stosunek do państwa. Przyczynki do programu katolickiego na Śląsku, Katowice 1934. Adamski S., Pogląd na rozwój sprawy narodowościowej w województwie śląskim w czasie okupacji niemieckiej, Katowice 1946. Akcja Katolicka na Śląsku. Powstanie, rozwój, działalność, Katowice 1938. Balicki T., Karol Maria Splett ֊ biskup Wolnego Miasta Gdańska, „Saeculum Christianům” 2005, nr 1. Bączek P., Duchowni niezłomni, „Biuletyn Informacyjny AK” 2014, nr 2. Bednorz H., Biskup Adamski, jak go przez 30 lat widziałem, „Wiadomości Diecezjalne” (katowickie) 1968, nr 1-2. Bednorz Z., Lata krecie i orłowe, Warszawa 1987. Bender R., Geneza i rozwój Akcji Katolickiej w Polsce (1919-1953) [w:] Misja Kościoła w świecie -Akcja Katolicka dzisiaj, red. I. Dec, Wrocław 1995. Bensch T., List pasterski o zwalczaniu pijaństwa, „Warmińskie Wiadomości Diecezjalne” 1947, nr 1. Berlińska D., Oswajanie wielokulturowości [w:] Śląsk Opolski. Dziedzictwo i współczesność, red. D. Simonides, Opole 2005. Biały F., Niemieckie ochotnicze formacje zbrojne na Śląsku w latach 1918-1923, Katowice 1976. Biegun K., Arcypasterz Polski wygnańczej. Biskup Polowy WP ks. Józef Feliks Gawlina, Warszawa 1993. Biskup Μ., Ksiądz biskup Paweł Latusek. Jego praca w archidiecezji wrocławskiej [w:] Ludzie wrocławskiego Kościoła po U wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrocław 2005. Biskup Stanisław Adamski. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945, red. J. Myszor, Katowice 1994.
Błaszczak-Wacławik Μ., Błasiak W., Nawrocki T., Górny Śląsk. Szczególny przypadek kulturowy, Warszawa 1990. Bobkówna C., Wawrzyńczyk Wilhelm [w:] Księga pamiątkowa Państwowego Gimnazjum i Liceum w Rybniku 1922-1947, Rybnik 1947. Bochnak W, Wielki Pasterz Dolnego Śląska Bolesław Kardynał Kominek. Re fleksje w 35. rocznicę śmierci metropolity wrocławskiego Bolesława Kardynała Kominka, Wrocław 2008. 424
1941-1945, „Zaranie Śląskie” 1969, z. 3. Bogaczewicz S., Działania resortu bezpieczeństwa wobec ks. kard. Bolesława Ko minka w latach 1945-1974. Zarys zagadnienia [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Ku charski, G. Strauchold, Wrocław 2009. BIBLIOGRAFIA Boda-Krężel Z., Niemiecka lista narodowościowa na Górnym Śląsku w latach Bogdanowicz S., Edmund Nowicki. Biskup gdański, Gdańsk 1998. Bogdanowicz S., Karol Maria Antoni Splett, biskup gdański czasu wojny, więzień specjalny PRL, Gdańsk 1995. Bogaczewicz S., Ustanowienie ks. Kazimierza Lagosza wikariuszem kapitulnym i działania aparatu bezpieczeństwa wobec kurii wrocławskiej w latach 19511956 [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, red. A. Dziurok, Warszawa 2009. Bross S., Akga Katolicka a Polska, Poznań 1929. Brzezinka Z., Ks. kardynał Bolesław Kominek, śląski patriarcha, „Wiadomości Archidiecezjalne” (katowickie) 1994, nr 9. Brzezinka Z., Życie i działalnośćks. dra Bolesława Kominka w latach 1903-1945, praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. dr. Jerzego Myszora, Katowice 1989, mps w Bibliotece WTUŠ w Katowicach. Buchała R., W służbie narodowi. Kardynał Bolesław Kominek (1903-1974), „Chrześcijanin w Świecie” 1980, nr 89. Cimała B., Wydarzenia z lat 1919-1921 na Ziemi Rybnickiej [w:] Powstań cy rybniccy. Materiały konferencji zorganizowanej w Rybniku w dniu 24 kwietnia 2001 r. w 80. rocznicę III powstania śląskiego, red. Z. Kapała, Rybnik 2001. Civardı L, Podręcznik Akcji Katolickiej, cz. 1, tłum. A. Kicińska, Poznań 1935. Codogni P., Rok
1956, Warszawa 2006. Czaczkowska E.K., Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków 2013. Czapliński K., Bolesław kardynał Kominek, „Więź” 1974, nr 7. Czapliński Μ., Dzieje Śląska od 1806 do 1945 roku [w:] Μ. Czapliński, E. Ka szuba, G. Wąs, R. Żerelik, Historia Śląska, Wrodaw 2002. Czerwensky Μ., Schlesien in weiter Ferne. Erinnerungen eines vertriebenen Priesters an seine Heimat, Dülmen 1987. Czubiński A., Druga wojna światowa, cz. 1-2, Poznań 1999. Czubiński A., Historia drugiej wojny światowej 1939-1945, Poznań 2006. 425
DROGA DO WROCŁAWIA Davies N., Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo, tłum. E. Tabakowska, Kraków 2008. Dec L, Kard. Bolesław Kominek (1903-1974) - w trzydziestą rocznicę śmierci [w:] Ludzie wrocławskiego Kościoła po II wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrocław 2005. Dei virtus. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku, red. A. Dziurok, Μ. Niedurny, Katowice 2004. Die Rolle von Kardinal A. Hlond 1945, „Heimatbrief der Katholiken aus dem Erzbistum Breslau” 1977, nr 3. Dhigajczyk F., Historia parafii św. Jana i Pawła Katowice-Dąb, mps w Bibliotece WTUŚ w Katowicach. Dola K., Kościół katolicki na Opolszczyźnie w latach 1945-1965, „Nasza Prze szłość” 1965, nr 22. Dolny Śląsk. Monografia historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2006. Drechsler A., Odpowiedzialni za miłość. Opolska Caritas w latach 1945-2005, Opole 2007. Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus", red. W. Kucharski, Wrodaw 2013. Drozd J., Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w archidiecezji wrocławskiej [w:] Millennium polskie. Walka o rząd dusz, Warszawa 2002. Drozdowski Μ.Μ., Etos obywatelski ks. kardynała Augusta Hlonda - bpa śląskiego i Prymasa Polski, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 1997,1.17. Druga wojna światowa. Osądy, bilanse, refleksje, red. Z. Mańkowski, Lublin 1996. Duda J., 60 spotkanie z
cyklu „Wieliczka - wieliczanie” pt. „Ku pamięci księ dza Władysława de Rosenburg Grohsa (1910-1977), proboszcza i dziekana w Wieliczce - w 25. rocznicę śmierci”, „Biblioteczka Wielicka” 2003, z. 5. Dudek A., Kościół katolicki w Polsce w 1956 roku [w:] Polska 1956-próba nowego spojrzenia. Materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii PAN, Polskie Towarzystwo Historyczne i Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie w dn. 21-22 października 1996 r., red. Μ. Głowiński et al. Warszawa 1997 („Polska 1944/45-1989”, t. 3). 426
Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, Londyn 1990. Dworzak E., Pochodzenie terytorialne ludności wiejskiej osiedlonej na Opol- szczyźnie w pierwszych latach po II wojnie światowej, „Śląsk Opolski” 2000, nr 3. BIBLIOGRAFIA Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2006. Dworzak E., Rozmieszczenie ludności kresowej na terenie województwa opolskie go [w:] Powojenne losy inteligencji kresowej, red. E. Trela-Mazur, Opole 2007. Dyduch J., Powstanie, struktura i działalność Akcji Katolickiej w dokumentach Kościoła [w:] Wczoraj - dziś -jutro Akcji Katolickiej, red. T. Borutka, Kra ków 1994. Dziełak A., Gdyby nie kardynał Kominek, nie byłoby Jana Pawła II. Wspomnienie o Bolesławie Kominku i „Orędziu biskupów polskich do biskupów niemieckich”, oprać. P. Sroka, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej” 2011,1.1. Dziurok A., Za mało niemieccy, za mało polscy, „Biuletyn IPN” 2001, nr 9. Dziwoki J., Akcja Katolicka w diecezji katowickiej, „Śląskie Studia Historyczno- -Teologiczne” 1992-1993, nr 25/26. Dziwoki J., Aspekt misyjny Akcji Katolickiej w diecezji katowickiej (1925-1939) [w:] Kościół Śląski wspólnotą misyjną, red. nauk. W. Swiątkiewicz, ƒ. Wy- cisło, Katowice 1995. Dziwoki, Pilawa Karol [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, 1.1, red. J. Myszor, Warszawa 2002. Dzwonkowski R., Kościół katolicki a Jałta-zasięg problematyki [w.] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. Μ.Μ. Drozdowski, Warszawa 1996. Encyklopedia powstań śląskich, red. F. Hawranek, Opole 1982.
Encyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku, https://silesia.edu.pl/ index.php/Strona_g%C5%82%C3%B3wna. Eucken R., Wielcy myśliciele i ich poglądy na życie. Zagadnienia życia ludz kości w rozwoju dziejowym od Platona do naszych czasów, Lwów-Poznań 1925. Fertacz S., Internowanie i wywóz mieszkańców Górnego Śląska do Związku Radzieckiego w 1945 r. [w:] Śląsko-zagłębiowskie konfrontacje historyczne (XIX-XX wiek), red. M.W. Wanatowicz, Katowice 1999. Fijałkowska B., Partia wobec religii i Kościoła w PRL, 1.1: 1944-1955, Olsztyn 1999; t 2, cz. 1: 1956-1963, Olsztyn 2000. 427
DROGA DO WROCŁAWIA Frazik W, Musiał F., Szpytma Μ., Twarze krakowskiej bezpieki. Obsada stano wisk kierowniczych Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w Kra kowie. Informator personalny, Kraków 2006. Friszke A., 1956 [w:] Centrum władzy w Polsce 1948-1970, red. A. Paczkowski, Warszawa 2003. Gach P., Instytut Katolicki w Paryżu. Historia i teraźniejszość, Lublin 1976. Gacka J., Parafia Radlin, Radlin 1967, mps w Bibliotece WTUŠ w Katowicach. Gajewski J., Ks. Zygmunt Kaczyński. Kapłan i polityk, Lublin 2013. Gałuszka Μ., Wincenty Spaltenstein (1888-1958) [w:] Chorzowski słownik bio graficzny, red. J. Modrzynski, Chorzów 1997. Gawor J., Czasopisma diecezji katowickiej, „Nasza Przeszłość” 1975, nr 44. Gawryszewski A., Ludność Polski w XX wieku, Warszawa 2005. Glimos-Nadgórska A., Szkolnictwo powszechne w województwie śląskim i Zagłę biu Dąbrowskim w okresie międzywojennym [w:] Sląsko-zagłębiowskie konfron tacje historyczne (XIX-XXwiek), red. M.W. Wanatowicz, Katowice 1999. Gościniak A., Rybnik miasto i powiat, Rybnik 2012. Górny Śląsk i Górnoślązacy w II wojnie światowej, red. W. Wrzesiński, Bytom 1997. Grabowski W, Delegatura Rządu Rzeczypospolitej na Kraj, Warszawa 1995. Grabowski W., Departament Oświaty i Kultury Delegatury Rządu na Kraj, „Niepodległość i Pamięć” 2010, nr 31. Grabowski W., Polska Tajna Administracja Cywilna 1940-1945, Warszawa 2003. Grajewski A., Kościół katolicki na Górnym Śląsku wobec mniejszości niemieckiej w Dwudziestoleciu, „Więź” 1986, nr 9. Grajewski A., Twój Gość, Katowice 2008. Grajewski A., Umieram z czystym sumieniem, „Gość
Niedzielny” 2013, nr 17, https://www.gosc.pl/doc/1530622.Umieram-z-czystym-sumieniem. Grajewski A., Wygnanie. Diecezja katowicka w czasach stalinowskich, Katowice 2002. Greiner P., Polski ruch młodzieżowy w województwie śląskim w latach 1922-193 9, Warszawa 1993. Gryz R., Biskup kielecki Czesław Kaczmarek w starciu z komunistycznym totali taryzmem (1945-1963), „Kieleckie Studia Teologiczne” 2005, nr 4. Gwóźdź H., Kwestia jurysdykcji kanonicznej w diecezji katowickiej w latach 1939-1945, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1985, nr 18. 428
1946, Opole 2008. Hanich A., Dekanaty i parafie Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego w latach 1945-1946, Opole 2009. Hanich A., Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w okresie przejścia z pań BIBLIOGRAFIA HanichA., Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 1945- stwowości niemieckiej do polskiej (1945-1946) [w:] Kościół Opolski w PRL, red. Μ. Worbs, Opole 2007. Hanich A., Ksiądz infułat Bolesław Kominek, pierwszy administrator apostolski Śląska Opolskiego (1945-1951), Opole 2012. HanichA., Likwidacja „stanu tymczasowości administracji kościelnej” na Śląsku Opolskim przez władze komunistyczne w 1951 r„ „Śląsk Opolski” 2003, nr 2. Hanich A., Powstanie, rozwój i stabilizacja struktury diecezjalnej Kościoła kato lickiego na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej [w:] Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrocław 2013. Hanich A., Wprowadzeniejęzyka polskiego do duszpasterstwa na Śląsku Opolskim w 1945r., „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 2008, t. 28. Hanich A., Wywłaszczenie, konfiskaty mienia i inne formy represji wobec Koś cioła katolickiego na Śląsku Opolskim przez władzę komunistyczną w latach 1945-1964 [w:] Komunistyczny aparat represji i życie społeczne Opolszczyzny w latach 1945-1989. Studia i materiały, red. K. Jasiak, Opole 2012. Heska-Kwaśniewicz K., Ks. dr E. Szramek - życie i działalność (zarys) [w:] Ks. dr Emil Szramek. Działalność i dzieła. Materiały posesyjne,
red. J. Malicki, J. Śliwiok, Katowice 1994. Heska-Kwaśniewicz K., „Ludu śląski, obudź się!”. Wspomnienie o arcybiskupie Bolesławie Kominku i pisarzu Kazimierzu Gołbie, „Gość Niedzielny” 1983, nr 43. Historia Kościoła w Polsce, t. 2: 1764-1945, cz. 2: 1918-1945, red. B. Kumor, Z. Obertyński, Poznań-Warszawa 1979. Hlond A., Dzieła, 1.1: Nauczanie 1897-1948, red. J. Konieczny, Toruń 2003. Hlond A., O życie katolickie na Śląsku. List pasterski z dnia 1 marca 1924 r., Katowice 1924. Hlond A., Odezwa na Tydzień Miłosierdzia, „Głos Katolicki” (Poznań), 1 X 1945, nr 25. 429
DROGA DO WROCŁAWIA Hojka P., Wodzisław - czas nadchodzących zmian. Pomiędzy Niemcami a Polską 1914-1922 [w:] Górny Śląsk na zakręcie historii, red. D. Keller, „Zeszyty Rybnickie” 2011, nr 13. Holona E., Adamczyk B., Radlin - wypisy do dziejów, Radlin 2012. Hryciuk G., Przesiedlenia Polaków z Kresów Wschodnich II RP 1944-1946 [w:] Ziemie Zachodnie - historia i perspektywy, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2011. Hytrek-Hryciuk J., „Rosjanie nadchodzą!”. Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948, Wrocław 2013. Isakowicz-Zaleski T., Księża wobec bezpieki na przykładzie archidiecezji kra kowskiej, Kraków 2007. Izdebski Z., Niemiecka lista narodowościowa na Górnym Śląsku, Katowice-Wroc- ław 1946. Jałta. Szkice i polemiki, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1996. Janaczek S., Biskup polskiego Śląska. Kardynał Bolesław Kominek, „Tygodnik Polski” 1984, nr 11. Jaworska K., Abp Bolesław Kominek wobec węzłowych problemów w relacjach pań- stwo-Kościołna Dolnym Śląsku (1959-1964), „Słowo Powszechne” 2008, nr 1. Jaworska K., Działalność Komisji Episkopatu Polski do spraw Ziem Zachodnich i Północnych na rzecz zmiany statusu administracji kościelnej na terytorium przyłączonym do Polski po II wojnie światowej [w:] Droga do stabilizacji pol skiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 4Ό. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrocław 2013. Jaworska K., Katolicki Instytut Naukowy (1957-1958). Geneza i działalność, „Perspectiva. Legnickie Studia
Teologiczno-Historyczne” 2011, nr 2. Jaworska K., Memoriał ordynariusza wrocławskiego abp. Bolesława Kominka do papieża Pawła VI (Wrocław, 26 kwietnia 1971 roku), „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2012, nr 1. Jaworska K., Relacje między państwem a Kościołem katolickim w (archi)diecezji wrocławskiej w latach 1956-1974, Legnica 2009. Jaworska K., Relacje pomiędzy państwem a Kościołem katolickim na Ziemiach Zachodnich (1957-1960) w ocenie bp. Bolesława Kominka i Władysława Go mułki, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2007, nrl. 430
w 1963 r., „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2006, nr 2. Jaworska K., Sprzeciw władz państwowych wobec planowanego przez biskupa Bolesława Kominka powierzenia parafii Krzeszów Zgromadzeniu Księży Sercanów, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” BIBLIOGRAFIA Jaworska К., Sprawa odmowy wydania paszportu dla abp. Bolesława Kominka 2008, nr 2. Jaworska K., Zabór pałacu arcybiskupiego we Wrocławiu jako przykład represji państwa wobec kardynała Bolesława Kominka, „Perspectiva. Legnickie Stu dia Teologiczno-Historyczne” 2009, nr 1. Jeżyna K., Akcja Katolicka w II Rzeczypospolitej, Lublin 1996. Kaczor P., Władysław Grohs de Rosenberg „Feliks Skarga" (1910-1977), http:// www.akgrot.wieliczka.eu/index.php?id=103 . Karol Miarka a odrodzenie narodowe Śląska. Materiały z konferencji naukowej w 160. rocznicę urodzin i 100. rocznicę zgonu Karola Miarki, red. J. Glensk, S. Sochacka, Opole 1987. Kaszuba E., Dzieje Śląska po 1945 roku [w:] Μ. Czapliński, E. Kaszuba, G. Wąs, R. Żerelik, Historia Śląska, Wrocław 2002. Kawalec K., Wizje ustroju w polskiej mysli politycznej lat 1918-1939. Ze studiów nad dziejami polskiej myśli politycznej, Wrocław 1995. Kempa W, Okręg Śląski Armii Krajowej, 1.1, Siemianowice Śląskie 2016. Kerski B., KyciaT., Żurek R., „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie". Orędzie biskupów polskich i odpowiedź niemieckiego episkopatu z 1965 roku. Geneza - kontekst - spuścizna, Olsztyn 2006. Kersten К., Jałta w polskiej perspektywie, Londyn-Warszawa 1989. Kersten К., Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Paryż 1986. Kersten К.,
Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej, Wrocław 1974. Kredos J., Nominacja pierwszego biskupa katowickiego ks. Augusta Hlonda, „Wiadomości Diecezjalne” 1985, nr 4. Kisielewski J., Ziemia gromadzi prochy, Poznań 1938. Kisielewski S„ Wspominając arcybiskupa., „Nowe Życie” 1984, nr 4—5. Klich A., Kardynał Bolesław Kominek, „Gazeta Wyborcza”, 12 III 2004, https:// wyborcza.pl/magazyn/1,124059,1963688.html?disableRedirects=true. Kmak-Pamirska A., Zmienność pamięci. Biskup Carl Maria Splett w polskiej i niemieckiej pamięci historycznej, Warszawa 2017. 431
DROGA DO WROCŁAWIA Knapczyk S., Rozwój i organizacja polskich klasztorów urszulańskich 1857-1980, Kraków 1980, http://www.osu.pl/uploadfiles/materialy/knapczyk_roz- woj_organizacja_polskich_klasztorow_urszulanskich.pdf. Koltan E., Zgromadzenie Sióstr Maryi Niepokalanej w Polsce i w Niemczech w latach 1945-1970, Wrocław 2016. Kopiczko A., Kościół warmiński a polityka wyznaniowa po II wojnie światowej, Olsztyn 1996. Kopiec J., Dzieje Kościoła katolickiego na Śląsku Opolskim, Opole 1991. Kopiec J., Kardynał Bolesław Kominek jako administrator apostolski w Opolu w latach 1945-1951 [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - pre kursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Kopiec J., Materiały historyczne w biuletynie urzędowym diecezji opolskiej w latach 1945-1982, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 1984, nr 48. Kopiec J., Pobyt i rola ks. biskupa Bolesława Kominka w Opolu w latach 1945-1951 [w:] Ksiądz kardynał Bolesław Kominek, twórca chrześcijańskich struktur życia społecznego. W 80-lecie powstania diecezji katowickiej, red. R. Brom, J. Sliwiok, Katowice 2005. Kopiec J., Polityka ludowego państwa wobec Kościoła katolickiego na Śląsku Opol skim w latach 1945-1972 [w:] Społeczeństwo - Państwo - Kościół (1945-2000), red. A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj, Szczecin 2000. Kopiec J., Schematyzmy diecezji opolskiej z lat 1947-1974, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne" 1992, nr 61. Kopiec J., Starania ks. Bolesława Kominka o powołanie seminarium duchownego dla Śląska Opolskiego [w:] Wyższe Seminarium Duchowne w Nysie-Opolu
1949-1999. Księga jubileuszowa, red. K. Dola, J. Waloszek, Opole 2000. Kopiec J., W poszukiwaniu obiektywnej oceny rządów ks. Bolesława Kominka na Śląsku Opolskim [w:] Maius ас Divinus. Księga Jubileuszowa na 80-lecie urodzin ks. Jana Kruciny, red. W. Irek, H. Schambeck, Wrocław 2009. Kopiec ƒ., Wydawnictwa religijne na Śląsku Opolskim po 1945 r. [w:] Kultura literacka na Śląsku Opolskim w pierwszych latach po wojnie, Opole 1989. Kopiec J., Wysiedlenie duchowieństwa katolickiego z Opolszczyzny w 1954 r. [w:] Represje wobec Kościoła katolickiego na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie 1945-1989, red. S. Bogaczewicz, S. Krzyżanowska, Wrodaw 2004. Korboński S., Polskie Państwo Podziemne 1939-1945, Wrocław 1987. 432
Katowice-Kraków 2008. KotłowskiT., Historia Republiki Weimarskiej 1919-1933, Poznań 2004. Krasowski K., Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa: postulaty, realizacja, Warszawa-Poznań 1992. BIBLIOGRAFIA Kościół i Prymas Stefan Wyszyński 1956-1966, red. A. Dziurok, W.J. Wysocki, Krawczyk Μ., Organy państwowo-partyjne odpowiedzialne za wytyczanie i re alizowanie polityki wyznaniowej PRL, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach” 2011, nr 89. Krucina J., Droga do integracji narodowej i społecznej [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Krucina J., Dwa światy kardynała Kominka, „Gość Niedzielny” 1994, nr 44. Krucina J., Horyzont Europy [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Krucina J., Kard. B. Kominek widziany z Radlina, „Wiadomości Diecezjalne” 1994, nr 9. Krucina J., Kard. Bolesław Kominek ֊w dwudziestą rocznicę śmierci, „Colloqu ium Salutis. Wrodawskie Studia Teologiczne” 1993, nr 25. Krucina J., Kard. Kominek-rządca archidiecezji wrocławskiej [w:] Ludzie wroc ławskiego Kościoła po II wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrodaw 2005. Krucina J., Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemie ckiego [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek-prekursorpojedna nia polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Krucina J., Kardynał Kominek - Pasterz dobry [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina,
Wrocław 2005. Krucina J., Przywoływał nowe czasy. W 20. rocznicę śmierci kardynała Kominka (1903-1974), „Nowe Życie” 1994, nr 3. Krucina J., Rządca w Opolu i Wrocławiu [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bo lesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Krukowski K., Nacjonalizacja i rewindykacja nieruchomości osób prawnych Kościoła katolickiego na terenie województwa opolskiego w latach 1945-2013, praca doktorska napisana pod kierunkiem dr. hab. Dariusza Walencika, prof. UO, w Zakładzie Prawa Konstytucyjnego i Wyznaniowego UO, Opole 2014. 433
DROGA DO WROCŁAWIA Krzyżanowski L., Kościół katolicki wobec kwestii narodowościowej na Górnym Śląsku w latach 1922-1939 [w:] Miejsce i rola Górnego Śląska w drugiej Rze czypospolitej, red. Μ. Wanatowicz, Bytom-Katowice 1995. Krzyżanowski L, Ks. kardynał Bolesław Kominek jako organizator Akcji Ka tolickiej w diecezji śląskiej [w:] Ksiądz kardynał Bolesław Kominek, twórca chrześcijańskich struktur życia społecznego. W 80-lecie powstania diecezji katowickiej, red. R. Brom, J. Śliwiok, Katowice 2005. Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Majchrowski, K. Stepan, G. Ma zur, Warszawa 1994. Kubacki K., Czy władze komunistyczne planowały usunąć administratorów apostolskich z Ziem Zachodnich i Północnychjuż latem 1950 roku ? Hipoteza wcześniejszego terminu akcji „B”, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiel lońskiego Prace Historyczne” 2017,1 144, z. 4. Kubina T., Akcja Katolicka a akcja społeczna, Poznań-Warszawa-Wilno-Lwów 1930. Kucharczak T., 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Rybniku, Rybnik 1997. Kucharski W., Komuniści i Watykan. Polityka komunistycznej Polski wobec Stolicy Apostolskiej 1945-1974, Warszawa 2019. Kucharski W., Stabilizacja polskiego Kościoła na Ziemiach Zachodnich i Północ nych w świetle raportów polskich dyplomatów w Rzymie z lat 1945-1972 [w:] Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrodaw 2013. Kucharski W, Ziemie Zachodnie w piśmiennictwie kardynała
Bolesława Ko minka [w:] Ziemie Zachodnie - historia i perspektywy, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2011. Kudera J., Dziennikarstwo polskie na Śląsku, zarys historyczny, Bytom 1912. Kugelmann R., Psychologia i katolicyzm. Historia relacji, tłum. Μ. Chojnacki, Kraków 2013. Kurkiewicz Μ., Plutecka Μ., Kościół wobec okupantów i Polskiego Państwa Podziemnego [w:] W matni. Kościół na ziemiach polskich w latach II wojny światowej, Warszawa 2010. Kwiatek J., Obowiązek szkolny na Górnym Śląsku w latach 1763-1918, „Studia Śląskie” 1978, t. 34. 434
1902/1903-1907-1908, „Studia Śląskie” 1979, t. 3 5. Kwiecień G., Maksymilian Basista - patron rybnickich księgarzy (1883-1967) [w:] Kroniki Rybnickie, Rybnik 1983. Lassez F., L’enseignement du père Yves de La Brière et la philosophie du droit BIBLIOGRAFIA Kwiatek J., Stosunki językowe w szkole ludowej na Górnym Śląsku w latach international dans l’entre-deux-guerres, Paris 1996. Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomor dowani, więzieni, wygnani, red. J. Myszor, 1.1-3, Warszawa 2002-2006. Lewandowski J., Wojciech Korfanty, Katowice 2009. Libura L, Maksymilian Basista rybnicki księgarz i społecznik (1883-1967), „Ze szyty Rybnickie” 1991, nr 2. Libura L, Z dziejów domowych powiatu. Gawęda o ziemi rybnickiej, Opole 1984. Linek B., „Odniemczanie” województwa śląskiego w latach 1945-1950 w świetle materiałów wojewódzkich, Opole 1997. Linek B., Polityka antyniemiecka na Górnym Śląsku w latach 1945-1950, Opole 2000. Linek B., Przedpoczdamskie wysiedlenia ludności niemieckiej z Górnego Śląska, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1999, nr 2. Lis Μ., Górny Śląsk. Zarys dziejów do połowy XX wieku, Opole 2001. Lis Μ., Ludność rodzima na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej (1945-1993), Opole 1993. Machay F., Rozwiązanie sprawy społecznej w ramach Akcji Katolickiej, Poznań 1931. Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, 1.1-2, Warszawa 1970. Madajczyk P., Na drodze do pojednania. Wokół Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku, Warszawa 1994. Madajczyk P., Przyłączenie Śląska Opolskiego do Polski 1945-1948, Warszawa
1996. Majka J., Akcja Katolicka w Polsce w XX-leciu międzywojennym [w:] Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Majka J., Człowiek, jakiegośmy znali [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Małecki A.R., 65. rocznica tajnego nauczania UJ, „Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2007, cz. 1, nr 91; cz. 2, nr 92. 435
DROGA DO WROCŁAWIA Mandziuk J., Arcybiskup Bolesław Kominek z Wrocławia - autor listu biskupów polskich do niemieckich, „Saeculum Christianům” 2005, nr 2. Mandziuk J., Historia Kościoła katolickiego na Śląsku, t 3: Czasy nowożytne, cz. 3: (od 1887 do 1914), Warszawa 2013; t 4: Czasy najnowsze, cz. 1: (od 1945 do 1956), Warszawa 2014. Mandziuk ƒ., Słownik księży pisarzy archidiecezji wrocławskiej 1945-1992, War szawa 1997. Marczak T., Granica zachodnia w polskiej polityce zagranicznej w latach 19451950 [w:] W stronę Odry i Bałtyku. Wybór źródeł (1795-1950), t 4: Od Poczdamu do Zgorzelca (1945-1950), red. T. Marczak, W. Wrzesiński, Wrocław-Warszawa 1991. Marek R., Kościół rzymskokatolicki wobec Ziem Zachodnich i Północnych, War szawa 1976. Markowski Μ., Ks. Konstanty Μ. Sylwetka uczonego i profesora Wszechnicy Jagiellońskiej, „Informator. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy” 1998, nr 17. Maron F., Dr Alojzy Targ. Szkic biograficzny i bibliografia prac, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1974, nr 7. Matusak P., Pawłowski E., Rawski T, Druga wojna światowa 1939-1945; 1.1-2, Siedlce 2003. Mazurek J., Kraj a emigracja, Warszawa 2006. Micewski A., Kościół-państwo, Warszawa 1994. Micewski A., Stefan Kardynał Wyszyński, Paris 1982. Miedziński J., Śląski patriarcha, „Katolik” 1984, nr 10. Miejsce i rola Górnego Śląska w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Μ. Wanatowicz, Bytom-Katowice 1995. Miler T, Sylwetki rybnickich inspektorów Armii Krajowej [w:] Armia Krajowa i konspiracja Polaków na Ziemi Rybnickiej w latach 1942-1947, red. A. Dziu rek, Rybnik 2004. Misztal J.,
Weryfikacja narodowościowa na Śląsku Opolskim 1945-1950, Opole 1984. Mokrosz J., Aleksander Zawadzki - działacz komunistyczny i wojewoda śląski (1945-1948), Katowice-Warszawa 2017. Morawiec E., MaritainJacques [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. Μ.A. Krą- piec i zespół, http://www.ptta.pl/pef/index.php?id=glowna lang=pl . 436
i kulturze krajów Europy Zachodniej, red. K. Kwaśniewski, L. Trzeciakow ski, Poznań 1981. Mroczek A., Czego mogą bractwa dokonać w pracy. Akcja Katolicka na wsi, Kraków 1926. BIBLIOGRAFIA Morawska E., Kominek Bolesław (1903-1974), kardynał [w:] Polacy w historii Musialik W., Administracja Apostolska Śląska Opolskiego [w:] Województwo śląskie 1945-1950. Zarys dziejów politycznych, red. A. Dziurok, R. Kacz marek, Katowice 2007. Musialik W., Górnoślązacy w parlamentach II Rzeczypospolitej (1919-1939), Opole 2004. Musialik W., Michał Tadeusz Grażyński (1890-1965). Biografia polityczna, Opole 1989. Musialik W., Orędownik pojednania - ks. August Hlond (1881-1948) wobec Polaków i Niemców [w:] Śląsk w myśli politycznej i działalności Polaków i Niemców w XX wieku, red. D. Kisielewicz, L. Rubisz, Opole 2001. Musialik, Skorupa Jan [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, t1, red. J. Myszor, Warszawa 2002. Musia! F., Lasota Μ., Kościół zraniony. Proces księdza Lelity i sprawa kurii krakowskiej, Kraków 2003. Muszyńska E., Rekonesans badawczy materiałów dotyczących Górnego Śląska w zbiorach Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej „Archiwum i Muzeum Po morskiej Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Kobiet”, „Szkice Archiwalno- -Historyczne” 2013, nr 10. Mutor Μ., Autobiografia czy apokryf? O jednym źródle do badania życia i dzia łalności kard. Bolesława Kominka [w:] Wrocław - Śląsk - Polska - pomiędzy Zachodem a Wschodem. Księga dedykowana prof. Grzegorzowi Straucholdowi w 60. rocznicę urodzin, red. W. Kucharski, J. Nowosielska-
Sobel, Wrocław 2018. Mutor Μ., Działalność wrocławskiego biskupa Bolesława Kominka w Rzymie w latach 1960-1972 [w:] Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus”, red. W. Kucharski, Wrodaw 2013. Mutor Μ., Grzechy główne systemów faszystowskich. Nieznana publicystyka Bolesława Kominka, „Nowe Życie”, grudzień 2018. 437
DROGA DO WROCŁAWIA Mutor Μ., Katolicki Instytut Naukowy we Wrocławiu 1957-1958 (1959) [w:] Nauka w powojennym Wrocławiu 1945-2015. W 70. rocznicę powstania polskiego środowiska naukowego we Wrocławiu, red. W. Kucharski, K. Bock-Matuszyk, G. Strauchold, Wrocław 2015. Mutor Μ., List tysiąclecia [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Mutor Μ., Stan badań nad biografią Bolesława Kominka [w;] Kardynał Bole sław Kominek - biskup, wizjoner, dyplomata, red. W. Kucharski, R. Łatka, Wrocław 2020. Myszor J., Akcja Katolicka wczoraj [w:] Pójdź za mną. Materiały na I Kongres Akcji Katolickiej Archidiecezji Katowickiej 20-21 listopada 2004, oprać. J. Kar- mański, R. Tomala, S. Noga, Katowice 2004. Myszor J., Duchowni śląscy w Wehrmachcie 1940-1945 [w:] Wojskowa służba śląskich duchownych w latach 1918-1980, red. Z. Kapała, J. Myszor, Kato wice 1999. Myszor J., Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999. Myszor J., Listy ks. Józefa Czempiela z obozów koncentracyjnych Mauthausen- -Gusen i Dachau (1940-1942). Edycja tekstów źródłowych i komentarz, „Ślą skie Studia Historyczno-Teologiczne” 1992-1993, nr 25-26. Myszor J., Posługa pasterska biskupa S. Adamskiego w okresie okupacji hitlerow skiej 1939-1945 [w:] Biskup Stanisław Adamski. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945, red. J. Myszor, Katowice 1994. Myszor J., Sodalicja Mariańska [w:] Bóg, człowiek, świat, red. A. Konopczyna, I. Mierzwa, Katowice 1989. Myszor J., Stosunki Kościół ֊państwo okupacyjne w diecezji katowickiej 1939֊
1945, Katowice 2010. Myszor J., Sylwetka polityczna biskupa Stanisława Adamskiego w latach 19451952, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1994-1995, nr 27-28. Myszor J., Wpływ Kościoła katolickiego na postawy społeczeństwa na Górnym Śląsku w okresie okupacji hitlerowskiej [w:] Górny Śląsk i Górnoślązacy w II wojnie światowej, red. W. Wrzesiński, Bytom 1997. Negwer J., Geschichte des Breslauer Domkapitels im Rahmen der Diözesangeschi chte vom Beginn des 19. Jahrhunderts bis zum Ende des Zweiten Weltkrieges, Hildesheim 1964. 438
Niparko R., Akcja Katolicka [w:] Encyklopedia katolicka, red. M. Krąpiec, 1.1, Lublin 1973. Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Wrocław 1992. BIBLIOGRAFIA Niekrasz J., Z dziejów AK na Śląsku, Warszawa 1985. Nitecki P., Włocławskie dzieje ks. Stefana Wyszyńskiego 1917-1946, Wrocław 2008. Nitedd P., Krucina ƒ., Kościół byłjego pasją, „Nowe Życie” 1984, nr 4-5. Nitecki P., Krucina J., Kościół był jego pasją [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Noszczak B., Okoliczności uwolnienia kardynała Stefana Wyszyńskiego z interno wania w Komańczy (październik 1956 r.), „Studia Prymasowskie” 2007, nr 1. Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953-1956, War szawa 2008. Obłąk J., Kopiczko A., Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010. Od Poczdamu do Zgorzelca (1945-1950), red. T. Marczak, W. Wrzesiński, Wrocław-Warszawa 1991. Odziemkowski J., Kościół polski wobec rzeczywistości pojałtańskiej [w:] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1996. Olszar H., Z ziemi rybnickiej - ks. Bolesław Kominek [w:] Vobis Episcopus Vobiscum Christianus. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Arcybiskupowi Damianowi Zimoniowi, Katowice 2004. Olszewski D., Polska kultura religijna na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1996. Osękowski C., Społeczeństwo Polski Zachodniej i Północnej w latach 1945-1956. Procesy integracji i dezintegracji, Zielona Góra 1994. Pacer R., 70 lat rybnickiego
gimnazjum, „Nowiny” 1992, nr 40. Palica Μ., Adwokaci międzywojennego Rybnika, „Palestra" 2016, nr 1-2. Palka A., Ksiądz Józef Kania kapelan partyzantów, Brzęczkowice 2007. Paluchowski W., Usowicz A., Michalski Konstanty Józef[w.] Misjonarze św. Win centego à Paulo w Polsce. Biografie, red. J. Dukała, Kraków 2001. Paszkowski Z., Wspomnienia po śmierci ks. kard. B. Kominka, „Sodalis Polo nia” 1974, nr 4. 439
DROGA DO WROCŁAWIA Pater J., Biskupi na Ziemiach Zachodnich i Północnych jako wikariusze gene ralni Prymasa Wyszyńskiego [w:] Stefan kardynał Wyszyński wobec Ziem Zachodnich i Północnych oraz stosunków polsko-niemieckich. W 100-lecie urodzin Prymasa Tysiąclecia, red. T. Dzwonkowski, C. Osękowski, War- szawa-Poznań-Zielona Góra 2001. Pater J., Kominek Bolesław [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX і XX wieku, red. Μ. Pater, Katowice 1996. Pater ƒ., Ksiądz infułat dr Karol Milikjako rządca archidiecezji wrocławskiej w latach 1945-1951, Wrocław 2012. Pater J., Rola kard. Bolesława Kominka w przygotowaniu „Orędzia biskupów pol skich do biskupów niemieckich”, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 2007, nr 1. Pater J., Siódmy kardynał wrocławski, „Nowe Życie” 1985, nr 10. Pater J., Władze PRL wobec ordynariusza wrocławskiego kard. Bolesława Ko minka w latach 1956-1974 [w:] Represje wobec Kościoła na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie 1945-1989. Studia i materiały, red. S. Bogaczewicz, S. Krzy żanowska, Wrocław 2004. Pater J., Współpracownicy kardynała Bolesława Kominka [w:] Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek ֊ prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Pawlaczek S., Bibliografia prac ks. kardynała Bolesława Kominka [w:] Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Perzanowski Z., Opactwo benedyktyńskie w Lubiniu. Studia nadfundacją i rozwojem uposażenia w średniowieczu, Wrocław-Warszawa- Kraków-Gdańsk 1978. Piersiakowa E., Radlin jak Nikisz, „Śląsk” 2010, nr
5. Pietrzak J., Działalność kard. Augusta Hlonda jako wysłannika papieskiego na Ziemiach Odzyskanych w 1945 r., „Nasza Przeszłość” 1974, nr 42. Pietrzak}., Pełnia prymasostwa. Ostatnie lata prymasa Polski radykała Augusta Hlonda (1945-1948), 1.1-2, Poznań 2009. Pius X, II fermo proposito, encyklika z 11 czerwca 1905 r. Pius XI, Quadragesimo anno, encyklika z 15 maja 1931 r. Pius XII, Laetamur admodum, encyklika z 1 listopada 1956 r. Poczet biskupów warmińskich, red. S. Achremczyk, Olsztyn 2008. Podgórska T., Stowarzyszenie patriotyczno-religijne Eleusis w latach 1902-1914, Lublin 1999. 440
Poglądy filozoficzne Konstantego Michalskiego. Materiały pokonferencyjne, red. C. Głombik, Katowice 1999. Pojednanie i polityka. Polsko-niemieckie inicjatywy pojednania w latach sześć dziesiątych XX wieku a polityka odprężenia, red. F. Boll, W.J. Wysocki, BIBLIOGRAFIA Podlewski S., Wierni Bogu i Ojczyźnie, Warszawa 1985. K. Ziemer, współpraca T. Roth, Warszawa 2010. Polska 1956 ֊próba nowego spojrzenia. Materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii PAN, Polskie Towarzystwo Historyczne i Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie w dn. 21-22 października 1996 r., red. Μ. Głowiński et al., Warszawa 1997 („Polska 1944/45-1989”, t. 3). Ponczek Μ., Z działalności „Sokołów”górnośląskich w okresie I wojny światowej oraz powstań śląskich i plebiscytu [w:] Kulturafizyczna, cz. 1, red. J. Rodzie- wicz-Gruhn, E. Małolepszy, Częstochowa 1997. Popiołek K., Śląskie dzieje, Warszawa 1981. Porwoł P., Osiedla robotnicze w Radlinie i Pszowie, Wodzisław Śląski 2005. Przemoc i dzień powszedni w okupowanej Polsce, red. T. Chinciński, Gdańsk 2001. Przesiedlenie ludności polskiej z Kresów Wschodnich do Polski 1944—1947, red. S. Ciesielski, Warszawa 2000. Przewłocki [., Historiografia polska o III Powstaniu Śląskim, „Sobótka” 1972 r, nr 1. Rajpert A., [recenzja], „Z dziejów AK na Śląsku”, J. Niekrasz, Warszawa 1985, „Palestra” wrzesień 1986, nr 30. Rak R., Biskup Adamski a Volkslista (W odpowiedzi p. Józefowi Garlińskiemu z Londynu), „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1985, nr 18. Rak R., Biskup Stanisław Adamski i tzw. Niemiecka Volkslista,jej uwarunkowania
przedokupacyjne i okoliczności pookupacyjne [w:] Biskup Stanisław Adamski. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945, red. J. Myszor, Katowice 1994. Rogali J., Krieg, Vertreibung und Neuanfang. Die Entwicklung Schlesiens und das Schicksal sejner Bewohner von 1939-1995 [w:] Schlesien und die Schlesier, red. J. Bahlcke, t. 7, München 1996. Rogowska B., Bolesław Kominek jako „obiekt" zainteresowania Służby Bezpie czeństwa w latach 1956-1974 [w:] Między Lwowem a Wrocławiem. Księga jubileuszowa profesora Krystyna Matwijowskiego, red. B. Rok, J. Maron, Wrocław 2006. 441
DROGA DO WROCŁAWIA Prymas Tysiąclecia w słowie pisanym. Bibliografia życia, twórczości i posługi kardynała Stefana Wyszyńskiego 1921-1917, red. M.P. Romaniuk, Warszawa 2018, t. 2. Romaniuk M.P., Życie, twórczość i posługa Prymasa Tysiąclecia, 1.1:1901-1956, Warszawa 1994. Roszkowski W, Cień Jałty, Warszawa 2004. Ryszkiewicz Μ., Mowa ezopowa w felietonach Kisiela, „Pamiętnik Literacki” 2002, z. 1. Rzewiczok U., Dzieje Dębu (1299-1999). Monografia historyczna dzielnicy Katowic, Katowice 1999. Sabisch A., Dokumente zu den Reisen des Kattowitzer Bischofs Adamski im oberschlesischen Teil des Erzbistums Breslau im Mai und Juni 1945. Schittko R., Zadania misji wewnętrznej w świetle miesięcznika „Głos Misji We wnętrznej”, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1982,1.15. Scholz F., Zwischen Staatsräson und Evangelium. Kardinal Hlond und die Tragö die der ostdeutschen Diözesen, Tatsachen, Hintergründe, Anfragen, Frankfurt a. Main 1988. Serwatka T., Kardynał Bolesław Kominek 1903-1974. Duszpasterz i polityk. Zarys biograficzny, Wrocław 2013. Sieniatycki Μ., Dogmatyka katolicka. Podręcznik szkolny, Kraków 1930. Sikorski J., Dążenie władz do kasacji stanu tymczasowości administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski ze szczególnym uwzględnieniem ordynariatu gorzowskiego, „Studia Zachodnie” 2005, t 8. Simonides D., Szczęście w garści. Zfamiloka w szeroki świat, Opole 2014. Sitek A., Organizacja i kierunki działalności Kurii Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego w latach 1945-1956, Wrocław 1986. Sitek A., Porwali go z miejsca i wyrzucili (Łk4, 29). Trzy
wypędzenia, Opole 2004. Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. Μ. Pater, Katowice 1996. Słownik polskich teologów katolickich, t 5,16, red. L. Grzebień, Warszawa 1983. Sobczyk Μ., Problem narodowości polskiej na Górnym Śląsku w latach II wojny światowej, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne ” 1985, nr 18. Sroka L, Policyjny spis ludności w rejencji katowickiej, „Zaranie Śląskie” 1969, z. 3. Sroka P„ Kardynał Bolesław Kominek i „Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich" w oczach wrocławskich kleryków [w:] Wokół Orędzia. Kardynał 442
Starczewski Μ., Generał brygady dr Zygmunt Walter-Janke (1907-1990), Cho rzów 2007. Stasiński P., Czasopiśmiennicze gatunki literackie [w:] Słownik literatury polskiej BIBLIOGRAFIA Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Ku charski, G. Strauchold, Wrocław 2009. XX wieku, red. A. Brodzka et al., Wrocław 1993. Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej w Polsce oraz regulaminy, Poznań 1930. Statuty Stowarzyszeń Akcji Katolickiej, Poznań 1934. Stopniak E, Kard. A. Hlond w ocenie zachodnioniemieckiego moralisty, „Col lectanea Theologica” 1990, nr 60 (1), s. 151-155. Strauchold G., Kardynał Bolesław Kominek w trzech kulturach [w:] Wokół Orę dzia. Kardynał Bolesław Kominek -prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Strauchold G., Ordynariusz wrocławski kard. Bolesław Kominek w polu zainte resowań służb państwowych, „Dolny Śląsk” 2005, nr 11. Strauchold G., Polska ludność rodzima ziem zachodnich i północnych. Opinie nie tylko publiczne lat 1944-1948, Olsztyn 1995. Strauchold G., Wokół 25-tej rocznicy polskiej administracji kościelnej na ziemiach zachodnich i północnych. Kardynał B. Kominek w polu zainteresowań służb państwowych [w:] Ludzie wrocławskiego Kościoła po II wojnie światowej. W 30-lecie śmierci kard. Bolesława Kominka, red. I. Dec, K. Matwijowski, J. Pater, Wrocław 2005. Stróżyna K., Ordynariusz wrocławski kard. Bolesław Kominek w materiałach aparatu bezpieczeństwa [w:] Zakony żeńskie w PRL. Studia i materiały do historii najnowszej żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce, red. A. Mirek, Lublin
2008. Strzeszewski C., Sytuacja katolicyzmu społecznego na ziemiach polskich w przed dzień odzyskania niepodległości [w:] Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrodaw 1974. Studium Katolickie w Katowicach, „Wiadomości Diecezjalne” (katowickie) 1938. Susui J., Uroczystości pogrzebowe [w:] Dei virtus. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Swastek J., Bolesław Kominek - początek wygnania [w:] Słowo nieskowane. Księga jubileuszowa dla ks. Jana Kruciny, red. A. Nowicki, J. Tyrawa, Wrocław 1995. 443
DROGA DO WROCŁAWIA Swastek J., Kardynał dr Bolesław Kominekjako rządca archidiecezji wrocławskiej (1956-1974) [w:] Tysiącletnie dziedzictwo kulturowe diecezji wrocławskiej, red. A. Barciak, Katowice 2000. Swastek J., Pasterz naprawdę wielki. Z życia i działalności arcypasterskiej ks. kard, dra Bolesława Kominka w latach 1956-1974, „Dolny Śląsk” 1996, nr 2. Swastek ƒ., Pasterz opatrznościowy, „Nowe Życie” 2003, nr 12. Swastek J., Rządcy archidiecezji wrocławskiej w latach 1945-1995, Wrocław 1998. Swastek J., Troska arcybiskupa metropolity wrocławskiego kardynała dr. Bolesława Kominka o pojednanie polsko-niemieckie [w:] Kościół katolicki na Dolnym Śląsku w powojennym 50-leciu, red. I. Dec, K. Matwijowski, Wrodaw 1996. Swoboda A., Życie i działalność pastoralna kardynała dr. Bolesława Kominka (1903-1974), praca licencjacka napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Józefa Swastka, Wrocław 2004, mps w Bibliotece PWT. Szczepański J., Weterani powstań narodowych w Zakładzie św. Kazimierza w Paryżu, Warszawa 2011. Szczęśniak A.L, Plan zagłady Słowian. Generalplan Ost, Radom 2001. Szefer A., W 30-lecie najazdu hitlerowskiego na Polskę, „Zaranie Śląskie” 1969, nr 2, z. 3. Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. ƒ. Krucina, Wrocław 2005. Szramek E., Śląsk jako problem socjologiczny. Próba analizy, Katowice 1934. Szymański A., Ks. bp dr Franciszek Jop - prawodawca i organizator diecezji opolskiej, Opole 2007. Śląsko-zagłębiowskie konfrontacje historyczne (XIX-XX wiek), red. Μ. W. Wanatowicz, Katowice 1999. Targ A., Tajny pełnomocnik ds. kościelnych na Opolszczyźnie [w:]
Dei virtus. Kar dynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrodaw 1974. Thum G., Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, Wrocław 2008. Tomczyk D., Przymusowa ewakuacja i żywiołowa ucieczka ludności ze Śląska na początku 1945 r. [w:] Polska ludność rodzima na Śląsku w okresie Polski Ludowej, cz. 3: Materiały z badań w 1989 r. nad przeobrażeniami społecznymi i narodowymi na Śląsku, red. Μ. Lis, z. 1, Opole 1990. Tomczyk D., Wyzwolenie Śląska Opolskiego w 1945 roku, „Studia Śląskie” 1975, t. 27. Torańska T, Oni, Londyn 1985. 444
Dąbrowskim w okresie międzywojennym [w:] Śląsko-zagłębiowskie kon frontacje historyczne (ХІХ-ХХ wiek), red. Μ. W. Wanatowicz, Katowice 1999. Trela-Mazur E., Pochodzenie terytorialne ludności osiedlonej w Opolu w latach BIBLIOGRAFIA Trąba Μ., Liga Katolicka i Akcja Katolicka na Górnym Śląsku oraz w Zagłębiu 1945-1950 w świetle dokumentów zachowanych w Archiwum Państwowym w Opolu, „Opolski Rocznik Muzealny” 2004,1.15. Traszka W., Preludium do 75-lecia, „Gazeta Rybnicka” 1991, nr 39. Trzcielińska-Polus A., Kominek Bolesław [w:] Leksykon duchowieństwa repre sjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, 1.1, red. J. Myszor, Warszawa 2002. Tudor Jones W., An Interpretation ofRudolfEucken’s Philosophy, London 1912. Urban T., Deutsche in Polen. Geschichte und Gegenwart einer Minderheit, Mün chen 1994. Verbum Crucis. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Verdier J., Mały podręcznik zagadnień współczesnych, tłum. B. Kominek, Ka towice 1938. Walter-Janke Z., W Armii Krajowej na Śląsku, Katowice 1986. Wanatowicz Μ., Historia społeczno-polityczna Górnego Śląska i Śląska Cieszyń skiego w latach 1918-1945, Katowice 1994. Wardzyńska Μ., Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Pol sce. Intelligenzaktion, Warszawa 2009. Warzecha B., Działania wojenne na Górnym Śląsku w 1945 roku [w:] Wojewódz two śląskie 1945-1950, red. A. Dziurek, R. Kaczmarek, Katowice 2007. Wczoraj - dziś-jutro Akcji Katolickiej, red. T. Borutka, Kraków 1994. Wiik S., Kard. August Hlond jako organizator życia kościelnego po II wjnie
światowej. Nadzwyczajne uprawnienia papieskie dla prymasa Polski (8 VII 1945) [w:] Prymas Polski kard. August Hlond wobec wielkich konfliktów epo ki: drugiej wojny światowej i zimnej wojny, red. L. Kuk, S. Zimniak, Rzym 2012. Wiik S., Nadzwyczajne uprawnienia Prymasa Polski kard. Augusta Hlonda, „Studia Prymasowskie” 2011, nr 5. Wiik S., Rys biograficzny kardynała Augusta Hlonda [w:] Prymas Polski August Kardynał Hlond, red. P. Wieczorek, Katowice 1992. 445
DROGA DO WROCŁAWIA Wiik S., Ustanowienie polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych jako konsekwencja postanowień jałtańskich [w:] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. Μ.Μ. Drozdowski, Warszawa 1996. Włodkowski R., Usunięcie administratorów apostolskich w 1951 rokujako przy kład polityki państwa wobec Kościoła na Ziemiach Zachodnich [w:] Państwo, Kościół, Europa-nowe wyzwania, red. Μ. Drzonek, J. Mieczkowski, K. Ko walczyk, Szczecin 1999. Wojtyła K., Kardynał Bolesław Kominek - widziany z Krakowa [w:] Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. J. Krucina, Wrocław 2005. Wojtyła K., Kardynał Bolesław Kominek widziany z Krakowa [w:] Karol Wojtyła -Jan Paweł II. Do Wrocławia przybywałem wiele razy. Kazania, wykłady i słowa pozostawione mieszkańcom Dolnego Śląska, red. G. Sokołowski, Wrocław 2008. Wokół Orędzia. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko- ■niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław 2009. Wolny J., Ostatnie lata działalności kościelnej Adama Stefana Sapiehy [w:] Księga Sapieżyńska, red. J. Wolny, R.M. Zawadzki, Kraków 1986, t. 2. Wójcik S., Katechizacja w warunkach systemu totalitarnego. Na przykładzie Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska w latach 1945-1961, Wrocław 1995. Wrona ƒ., Wybory w 1947 r. Ordynacja, przebieg i konsekwencje dziejowe [w:] Koniecjałtańskich złudzeń. Sfałszowane wybory -1911947. Materiały z kon ferencji pod ww. tytułem zorganizowanej przez Oddział IPN w Krakowie, Wydział Historyczny UJ, Muzeum Okręgowe w Tarnowie Oddział w Wierz chosławicach oraz Towarzystwo
Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa, odbytej w Krakowie w 60. rocznicę wyborów (19 I 2007), red. Μ. Wenklar, Kraków 2007. Wrzesiński W., Wyznaczniki tożsamości regionu śląskiego na gruncie nauki polskiej [w:] Śląsk - etniczno-kulturowa wspólnota i różnorodność, red. B. Bazielich, Wrocław 1995. Wyglenda ƒ., Plebiscyt i powstania śląskie, Opole 1966. Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski, red. W. Sien kiewicz, G. Hryciuk, Warszawa 2008. Wyszyński S., Główne typy Akcji Katolickiej za granicą, Lublin 1931. Wyszyński S., Kazanie wygłoszone na pogrzebie ks. kardynała Bolesława Komin ka, „Tygodnik Powszechny”, 24 III 1974, nr 12. 446
w archikatedrze wrocławskiej 14 marca 1974 [w:] Dei virtus. Kardynałowi Bolesławowi Kominkowi w hołdzie, red. J. Krucina, Wrocław 1974. Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne 1924-2004, red. J. Kupny, Katowice 2004. BIBLIOGRAFIA Wyszyński S., Nad trumną kardynała Bolesława Kominka. Mowa pogrzebowa Z życia i publicznej działalności biskupa Stanisława Adamskiego, do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył A. Gulczyński, Poznań 2000. Zamiatała D., Caritas. Działalność i likwidacja organizacji 1945-1950, Lublin 2000. Zamiatała D., Pirożyński Marian [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani, 1.1, red. J. My- szor, Warszawa 2002. Zdaniewicz W., Akcja Katolicka [w:] Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939, Warszawa 1981. Zieliński W., Polska i niemiecka propaganda plebiscytowa na Górnym Śląsku, Wrocław 1972. Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2007, Poznań 2009. Ziemia rybnicko-wodzisławska, red. J. Ligęza, Katowice 1970. Żaryn J., Aresztowanie prymasa Polski ֊ okoliczności, przebieg, konsekwencje (1953-1956), „Studia Prymasowskie” 2007, nr 1. Żaryn ƒ., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003. Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945-1950), Warszawa 1997. Żaryn J., Kościół w PRL, Warszawa 2004. Żaryn J., Stolica Apostolska wobec konferencji jałtańskiej a prawa polskie do suwe renności [w:] Jałta. Szkice i polemiki. Zbiór studiów, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1996. Żebrok F., Dzieje Śląskiego Seminarium Duchownego. Narodziny i pierwsze lata, „Nasza Przeszłość” 1975, nr 44.
Żurek J., Ruch księży patriotów w województwie katowickim 1949-1956, War szawa-Katowice 2009. Żurek R., Bolesław Kominek - autor orędzia pojednania biskupów polskich [w:] Pojednanie i polityka. Polsko-niemieckie inicjatywy pojednania w latach sześć dziesiątych XX wieku a polityka odprężenia, red. F. Boll, W.J. Wysocki, K. Ziemer, współpraca T. Roth, Warszawa 2010. 447
DROGA DO WROCŁAWIA Żurek R., Kościół rzymskokatolicki w Polsce wobec Ziem Zachodnich i Północnych 1945-1948, Szczecin-Warszawa-Wrocław 2015. ŹRÓDŁA I PUBLIKACJE INTERNETOWE http://arch.ipn.gov.pl/ftp/pdf/twarze.opolskiej.bezpieki.pdf http: //mission- catholique-polonaise.pl /pmk https://nazwiska-polskie.pl/Kominek http://lol.hostersi.pl/newpage/viewpage.php?page_id=l http://phps.muzeumslaskie.pl/powstancy.php?opcja=2 slowo=Radlin naz wisko=true miej scowosc=true http: //pka.bj .uj .edu.pl/ P KA/index.php ? scr=indeksy tl=eucken oifset=l f ile=0656-0100.jpg#menu http: //www.catholic-hierarchy.org/ http://www.dws-xip.pl/PW/formacje/pw2020.html http: //www.uj .edu.pl http: //www.vatican.va
Indeks osób Abramski Jerzy 127 Bahlcke Joachim 237 Achremczyk Stanisław 388 Balcerak Józef 218 Adamczyk Błażej 44, 50-54, 65 Balicki Tadeusz 244 Adamczyk Rudolf, 169,179,181,282 Banach Michał 258, 395 Adamecki Józef 218 Baran Jan 355, 357 Adamski Stanisław 13,28, 36, 37,76, Baraniak Antoni 366 78,79,86,87,94,95,99-104,106- Barciak Antoni 40 116,120,122,123,125-127, 138, Barda Franciszek 38, 389 144-148, 150-156,159,161-165, Baronówna Gertruda 106,127 167-175, 177-181, 183, 184, 186, Bartocha, denunciator Gestapo 187,190-193,195,197,198, 202, 224 206, 208, 214, 215, 219, 231, 232, Basista Maksymilian 59, 60, 64 235-237, 242, 243, 245, 247-249, Baudrillart Alfred 78, 79 257, 258, 260, 275, 278, 279, 282, Baziak Eugeniusz 311, 342, 354, 355, 286, 294, 300-302, 308, 311, 316, 357, 365, 366, 371, 374, 375, 386 317, 319, 323, 324, 329, 330, 337, Bazielich Barbara 50 342, 365, 366, 372, 392, 403-407 „Bazyl”, informator 353, 378 Adamski Walery 101 Bączek Piotr 223 Affa Elżbieta 212 Bednorz Filip 365, 372 Affa Ludwik 212 Bednorz Herbert 99, 232, 359, 365, Archutowski Józef 71-73 366, 372 Augustin Karl 58 Bednorz Zbyszko 165, 215 Badura Dorota zob. Simonides Dorota Bender Ryszard 34, 88 449
DROGA DO WROCŁAWIA Benedykt XV (właśc. Giacomo della Chiesa) 68 Bensch Teodor 299, 347, 366, 382, 384, 386-388, 394 Bock-Matuszyk Katarzyna 39 Boda-Krężel Zofia 166,169 Bogaczewicz Stanisław 31, 32, 39, 317, 318, 346, 348, 371, 396 Berlińska Danuta 289 Bogdanowicz Stanisław 244, 388 Bernacki Lucjan 366 Bohm, rodzina 204 Berthard Alicja 192 Bojdoł Paweł 45, 46, 54, 55, 57, 64 Bertram Adolf 68, 69, 90, 163, 177, „Bolesław Kozielski” zob. Kominek 178,181, 206, 236, 237, 243 Białas Rudolf 53 Bolesław Jan Boll Friedhelm 9 Biały 60 Bormann Martin 181 Biały Franciszek 61 Borutka Tadeusz 88 Bida Antoni 341, 371, 375, 376 Bożek Arka (Arkadiusz) 170 Białas Rudolf 53, 58 Brachmański Roman 58 Biegun Kazimierz 98, 378 Broda Bolesława 200-202, 233 Bieniek Juliusz 153, 156, 157, 159, Brodzka Alina 321 161, 167, 168, 173, 179-181, 186, 190,192, 227, 231, 249, 253, 311, 365, 366, 372, 408 Brom Rudolph 28 Bromboszcz Teofil 70,107,111-114, 146 Bieniek Karol 176,192, 205 Bross Stanisław 88, 95,146 Bieńkowski Władysław 391, 392 Broyjan 196 Bierut Bolesław 318, 349, 3 51, 36 5, Bruntálská Katarzyna 45 368, 371, 384 Bilczewski Kazimierz 396 Brystygier Julia 361 Brzezinka Zdzisław 22, 25, 27, 46, Biskup Marian 342 48-50, 55, 56, 58, 66, 87, 106, Bismarck Otto von 49 126-128, 147, 153, 164, 176, 190, Bleske Johannes 244 193,194, 202-205, 207, 213, 221, Błasiak Wojciech 50 225 Błaszczak-Wacławik Mirosława 50 Brzycki Wit 366, 373 „Błażejewicz”, informator 344 Buchała Rudolf 25 Bniński Adolf 95,138,147, 209, 210, Bystrzonowski Antoni 72, 73 213-215, 405 Bytomski Jerzy 158 Bobkówna Cecylia 220 Bochnak
Władysław 39 450 Chachlica Edward 365
Dalbor Edmund 92, 93 Davies Norman 149 zob. Pius VII Chiesa Giacomo della zob. Benedykt De Gasperi Alcide 400 Dec Ignacy 32, 34, 40 XV Chinciński Tomasz 149 Dembek Bernard 147 Chmielewska Felicja 112 Demiańczuk Jarosław 319 Chociszewski Józef 51 Dębiński, inż. 203 Chojnacki Marek 81 Dlopolski Karol 395, 396 Choromański Zygmunt 324, 325, Dlopolski Wiesław 304 Długajczyk Franciszek 85 334, 337, 341, 390 Dobrowolski Franciszek 200, 201, Christoph Józef 114 221, 363 Chruszczów Nikita 390 Chrzanowski Ignacy 72, 73, 403 „Doksa”, informator 354 Chudzik Stefan 351 Dola Kazimierz 30, 276 Cichy Ryszard 105-107 Domagała, br. 181 Ciesielski Stanisław 288 Domieńczak Jarosław 290 Cimała Bogdan 58, 60, 65 Drechsler Arnold 305 Civardı Ludwik 91,131,133 Drozd Józef 39 Codogni Paulina 11, 390 Drozdowski Marian Marek 69, 234 Cortesi Filippo 165,178 Drzonek Maciej 339 Cyrankiewicz Józef 391 Duda Jadwiga 221 Czaczkowska Ewa K. 35, 377 Dudała Halina 42 Czapliński Kazimierz 25 Dudek Antoni 35, 254, 255, 322, Czapliński Marek 33, 47, 50, 56, 64, 332, 335, 342, 347, 349, 364-368, 384, 391-394 150,195, 229, 230 Czartoryski Stanisław (informator Dudek B. 371 Dukała Jan 73 „Kos”) 353-357 Czempiel Józef 175 Dutkiewicz Rafał 43 Czernecki Józef 105,106,119 Dworzak Elżbieta 289 Czerwensky Max 283, 284 Dwucet Józef 151 „Czesław”, informator 380, 385 Czubin Franciszek 218 Czubiński Antoni 149 NDEKS OSÓB Chiaramonti Barnaba Gregorio 363, 378, Dyduch Jan 89 Dyllus, ks. 102 Dymek Walenty 95, 311, 317, 350, 359, 369, 388, 394 451
DROGA DO WROCŁAWIA Dziełak Andrzej 410 Dziurok Adam 11, 31,195, 220, 229, 348 Dziwoki Julia 28, 34, 96, 97, 99,103, 106,113,156, 224 Gawlina Józef 23, 98-100,102,103, 109,136, 213, 243, 378 Gawryszewski Andrzej 53, 92,133 Gąska Walter 218 Geyser Joseph 74 Dzwonkowski Roman 234 Glensk Joachim 51 Dzwonkowski Tadeusz 30 Glensk Teodor 112, 210 Glimos-Nadgórska Anna 122 „Ek”, informator 276, 295 „Gliwicki” zob. Sikora Ignacy Eucken Rudolf Christoph 74, 80 Głombik Czesław 73 Głowiński Michał 11 „F”, informator 395 Godlewski Michał 72-73 Falter 136 Godziek Antoni 181 „Feliks Skarga” zob. Grohs de Ro Gomułka Władysław („Wiesław”) senburg Władysław 391, 392 Ferche Joseph 236, 250 Göring Hermann 282 Fertacz Sylwester 229 Gościniak Alexander 67 Fijałek Jan Nepomucen 72 Grabowski Waldemar 23, 34,210,211 Fijałkowska Barbara 11, 35 Grajewski Andrzej 28, 35, 42, 102, Fitzner Otto 156 Florek Stanisław 370 „Fogel” zob, Skorobohaty-Jakubowski Jan 105,106,124,150,186,188, 218, 222, 223, 342, 373 Grażyński Michał 87,103,110,122,150 Gregor Alfred 272 Frazik Wojciech 370, 376 Greiner Piotr 96 Friszke Andrzej 11, 390 Griffin Bernard 311 Fulman Marian L. 72 Grochowski Julian 251 Grohs de Rosenburg Władysław Gach Piotr 78 Gacka Jan 45, 48, 55-57, 64, 65, 75 „Grom”, informator 336 Gadomski Zbigniew 367 Grün, rodzina 204 Gajewski Ryszard 366 Gryz Ryszard 35,254, 255, 322, 332, Galen Klemens August von 192 Gałuszka Marian 112 Gasparri Pietro 94 452 („Feliks Skarga”) 221, 222, 225 335, 342, 347, 349, 364-368, 384, 391-393 Grzebień Ludwik 32, 76, 405
Irek Waldemar 285 Gulczyński Andrzej 405 Isakowicz-Zaleski Tadeusz 355,356 Gürtler Joachim Antoni 223 Izdebski Zygmunt 169 Gwóźdź Hilary, 113-115,162, 170, 176,179,184-187 „Jacek Radliński” zob. Kominek NDEKS OSÓB Grzelak Władysław 72,73 Bolesław Jan Hajda Jan 259 Jaczyńska Agnieszka 324 „Hajducki” zob. Korol Józef Jan Paweł II (właśc. Karol Wojtyła) Hałupka Marcin Tomasz 293 Hanich Andrzej 18, 20, 22, 28, 29, 24, 25, 353, 378, 379, 401, 412 Janaczek Stanisław 25 32, 42, 230, 240, 244, 248, 250, Janischowski Georg 187 252, 253, 255-257, 259-261, 263, „Janke” zob. Walter Zygmunt 265, 267-270, 278, 283,285, 289, Jankowski Zygmunt 190-192 290, 292-296, 299-302, 305, 308, Janota Gertruda 193, 205 309, 312-314, 321, 322, 333, 335, Januszewska, wychowawczyni 53 336, 343-345, 349 Januszewski, nauczyciel 53 Hawranek Franciszek 64 Jasiak Ksawery 30 Hencke Karl 53 Jasiński, ks. 362, 372, 373 Henke, rektor 57 „Jaskółka”, informator 336 Herbst, nauczyciel 53 Jaworska Kazimiera 38, 39, 382, Heska-Kwaśniewicz Krystyna 26,174 389, 390 Himmler Heinrich 166 Jelito Józef 180,187 Hitler Adolf 150,192, 282, 321 Jesionek Mieczysław 218 Hlond August 10, 23, 31, 36, 37, 69- Jeżyna Krzysztof 34, 88-90, 92, 94, 71, 75, 76, 94, 95, 97, 98,100,111, 136 112, 136,147, 148, 213, 238-248, Jones William Tudor 80 250, 255,256, 275, 283-285, 302, Jop Franciszek 374, 375, 377, 379, 305, 310-312, 317, 322, 323, 328, 348, 404, 406 386, 389, 395 Jurkowski, nauczyciel 59 Hohenzollernowie 61 Hojka Paweł 65, 201 „K.” zob. Kominek Bolesław Jan Holona Eryk 44, 50-54, 65 Kacerzowie 227 Hryciuk Grzegorz 262, 287
Kaczmarczyk Józef 71-75 Hytrek-Hryciuk Joanna 230, 263 Kaczmarczyk Karol OFM 276 453
DROGA DO WROCŁAWIA Kaczmarek Czesław 147, 148, 311, 342, 359, 366, 390 Kaczmarek Ryszard 31 381, 388 Kaczor Piotr 222 Klich Aleksandra 26 Kaczyński Zygmunt 125,169, 366 Kliszko Zenon 391 Kakowski Aleksander 93, 94 Kłosok Izydor 57 Kaleta Wilhelm 218 Kłosoka Jan 128 Kalfas Tomasz 218 Kmak-Pamirska Aleksandra 244 Kallenbach Józef 72 Knapczyk Scholastyka 379 Kania Józef 218, 222 Kobierzycki Emil 258, 291, 346, 348, Kapała Zbigniew 58,196 361, 395 Kapica Jan 68, 69, 97 Koch, rodzina 204 Karmański Jerzy 88 Kocyłowski Jozafat 94 Kasperlik Wilhelm 84,100,106,109, 127,148,151 Kasprzyk Kazimierz 370 Koczar Piotr 220 Koczar Stanisław 220 Kojzar Ludwik 218 Kaszuba Elżbieta 33, 230, 287 Kokoszka Feliks 396 Kawalec Krzysztof 92 Kokot Maria 126 Kawecki Arkadiusz 30 Kołosek Jan 57 Keller Dawid 65 Koltan Edyta 380 Keller Maximilian 243 Kominek Alojzy 27,196 Kempa Wojciech 34, 218 Kominek Anna, zam. Swoboda 49,52 Kerski Basil 9, 400 Kominek August 49, 52,196 Kersten Krystyna 235, 288 Kominek Bolesław Jan („Jacek Rad Kędzierski Jan 342 liński”, „Bolesław Kozielski”, „X Kędzior Jan 210 dr B.K.”, „Ks. K”, „K.”, „Ks. dr K.”) Kicińska A. 91 passim Kiedos Józef 69 Kominek Elżbieta 49, 52 Kiernik Władysław 248, 255, 275 Kominek Franciszek (daleki stryj) 57 Kisielewicz Danuta 28 Kominek Franciszek (ojciec) Kisielewski Józef 176 Kisielewski Stefan 25 Kita Zygmunt 371 Kitta Paweł 315 454 Klembt Herman 271 Klepacz Michał 329, 360, 369, 379, 44, 48-49, 51, 52, 54, 56, 57, 60, 66 Kominek Jan (brat) 22,27,49, 50, 52, 58,128,194,196, 204, 221 Kominek Jan (stryj) 67
Kowalik Michał 365 Kominek Józef (wuj) 48 Kowalówka Henryk („Topola”) 217 Kominek Katarzyna, z Kozielskich Kowalska Helena 192, 205 44, 46, 48, 49, 51, 52, 57 Kowalski B. 317 Kominek Maria, zam. Duda 49, 52 Kozak Pelagia 271 Kominek Matylda 49, 52,128,155, Kozielscy 48, 49, 65 196, 201, 202 Kominek Wilhelm 49, 52,128,196 Kozielska Katarzyna zob. Kominek Katarzyna Komorowski Krzysztof 218 Kozielski Franciszek 60 Konieczny Alojzy 294 Kozłowski Leon 122 Konieczny Jan 23 „Kra”, informator 394 König Franz 189,408 Kramer Joseph 236 Konopczyna Anna 87 Krasowski Krzysztof 34,92-94,137,138 Kopiczko Andrzej 388 Krawczyk Michał 339 Kopiec Jan 23, 24, 28, 30, 253, 260, Krąpiec Mieczysław A. 82, 88 285, 301, 302, 346, 348, 380 Król Leon 370 Kopp Georg 45, 55 Królik Paweł 188-190,193, 202 Korboński Stefan 209 Krucina Jan 17,19, 22, 24-26, 32, 39, Korfantowa Elżbieta 102 41, 50-52, 54, 83, 85,194,410,411 Korfanty Wojciech 62,63,102,151,404 Krukowski Krzysztof 308 Korol Józef („Hajducki”) 216, 217 Kruszyński Józef 72, 403 Korzonkiewicz Jan 103,106 Krzaczyński Władysław 310 „Kos”, informator zob. Czartoryski Krząkała Henryk 78,117 Stanisław Kossak-Główczewski Jan 84 Krząkała Teodor 128,160,162,163, 178,180,197 „Kostowski”, informator 224 Krzyżanowska Sylwia 39 Kosyrczyk Klemens 24, 25, 47-50, Krzyżanowski Lech 27,84,87,99,103, 55 , 57, 60, 68, 72-75, 81, 83-85, 128,133,146,153,194, 227, 353, 358, 378, 379 INDEKS OSÓB Kominek Józef (brat) 49, 52,128 136,145 „Ks. dr K.” zob. Kominek Bolesław Jan Kot Stanisław 171 „Ks. K” zob. Kominek Bolesław Jan Kotłowski Tadeusz 61 Kubacki Karol 340
Kowalczyk Krzysztof 30, 339 Kubaj Artur 30 Kowalczyk Maksymilian 218 Kubalok Franciszek 223 455
DROGA DO WROCŁAWIA Kubina Teodor 88, 94,137 Latocha Alfons 218 Kubis Alfons 258 Latusek Paweł 202, 205, 258, 270, Kubis Józef 180 271, 274, 277, 336-338, 342-344, Kubis Ryszard 280 350, 363, 396, 409 Kubolakowie 227 Kucharczak Tadeusz 59, 67 Lejtanówna (Lejtan-Pietrek) Regina 106,127 Kucharski T. 325 Lelito Józef 365, 366, 373 Kucharski Wojciech 9,18,26, 31, 35, Leon XIII (właśc. Vincenzo Gioac 39, 41, 341, 384, 401 chino Pecci) 89 Kudera Jan 51 Lewandowicz Jerzy 210 Kugelmann Robert 81 Lewandowski 136 Kuk Leszek 240 Lewandowski Jan 102 Kulpe Oswald 74 Lewek Michał 151,175 Kumor Bolesław 34 Lewin, ks. 372 Kunze Hilde 272 Libura Innocenty 59, 60, 64 Kupny Józef 70 Ligęza Józef 45 Kure Mikołaj 338 Ligoń Stanisław 155 Kurek, łącznik 193, 205 „Liktarz”, informator 370 Kurkiewicz Michał 170 Lindworsky Jan 74 Kuźniewski Ignacy 192 Linek Bernard 263,264,267, 283, 284 Kwaśniewski Krzysztof 32 Lipiński Fryderyk 197 Kwiatek Jolanta 52, 54 Lis Michał 50, 253, 263 Kwiecień Celestyn 59 Lisiecki Arkadiusz 69,75-79, 81, 84, Kwoczek Jan 271 Kwoczek Paweł 395 Kycia Tomasz 9 87, 99, 249 Liszka Józef 25 Lizur Wilhelm 162 Lohn Władysław 70 La Brière Yves de 82, 403 Lorek Jan 311 Lagosz Kazimierz 348, 385, 396 Luchawiec Stanisław 280 Lamon, członek sodalicji 175 Lutosławski Wincenty 59 Lasota Marek 366 Lutostański Karol 143 Lassez Frédéric 82 „Luty”, informator 355, 370 Lata Anna 22, 27,106,129,159,190, 193,194, 201, 202, 204, 221 456 Ładoś Aleksander 171 Łanin Grzegorz 376
Marschall Werner 240, 250 Łatka Rafał 26 Maslinski Stanisław 70, 76, 77, 81, „Μ.Μ.”, informator 224, 326 Mateja Karol 175 Macha Jan Franciszek 222, 223, Mathea Karol 114 87, 212 225, 226 Matusak Piotr 149 Machay Ferdynand 88, 89 Matwijowski Krystyn 32, 40 Machill Paweł 270 Mayer, rodzina 204 „Maciej” zob. Zagórowski Paweł Mazur Franciszek 337, 390 Madajczyk Czesław 34,149,172 Mazur Grzegorz 100 Madajczyk Piotr 9, 263,400 Mazurek Jerzy 67 Maglione Luigi 151, 154, 162,163, Mencel Antoni 344, 345 165,178,179, 208 Miarka Karol 51 Majchrowski Jacek 100 Micewski Andrzej 342, 392 Majka Józef 24, 88-90, 95 Michalski Konstanty 72-74, 77, 403 Malhomme Leon 155 Mieczkowski Janusz 339 Malicki Jan 174 Miedziński Ziemowit 25 Małecki Andrzej R. 73 Mierzwa Irena 87 Małolepszy Eligiusz 60 Mikołajczyk Stanisław 112, 310 Mamzer Tomasz 203 Miler Tomasz 220 Mandrysz Alicja 192 Milik Karol 10, 35, 36,107, 249, 250, Mandziuk Józef 19, 32-34, 39, 58, 69,81,129,267, 314, 320, 399,405 260, 302, 316, 347, 350, 351, 359, 366, 382, 384, 387, 409 Mańkowski Zygmunt 149 Mindszenty József 392 „Marcin” zob. Targ Alojzy Mirek Agata 40 Marcinowski Józef 396 Misiejuk Dariusz 39 Marczak Tadeusz 235 Misztal Jan 264 Marek Ryszard 382, 383, 386 Mochera Jan 345 Maritain Jacques 81, 82, 403 Modrzynski Janusz 112 Markowski Mieczysław 73 Mokrosz Janusz 229 Marlewski Franciszek 95 Montini Giovanni Battista Marmaggi Francesco 104 INDEKS OSÓB Łaszewski Stefan 404 zob. Paweł VI Maroń Franciszek 75, 211 Morawiec Edmund 82 Maroń Jerzy 40 Morawska Elżbieta 32 457
DROGA DO WROCŁAWIA Morawski Stanisław 174, 205, 206 Mościcki Ignacy 122 Nowicki Edmund 347, 348,359, 366, 382, 387, 388, 394 Motyka Roman 210 Noworyta Mieczysław 353, 357, 374 Mroczek Andrzej 94 Nowosielska-Sobel Joanna 18 Münzer, dyrektor szkoły 59 Musialik Wanda 31,69,87,102,258, 344 Obere Aleksander 338, 396 Obertyński Zdzisław 34 Musiał Filip 366, 370, 376 Obłąk Jan 388 Muszyńska Ewelina 224 Oborski Piotr 367 Mutor Marek 18, 26, 39, 321,400,401 Odziemkowski Janusz 235 Myszor Jerzy 22, 23, 28, 31, 33, 34, Ogno-Serra Jan Baptysta 68 76, 87, 88, 96, 99, 103, 150-152, Olszar Henryk 25 156,158-160,162,163,165,168, Olszewski Daniel 91 169, 171-173, 175, 178-180, 183, „Opolski”, informator 278, 283, 396 184,187,188,195-198, 203, 206, Orsenigo Cesare 37,151, 154, 162- 215, 218-220, 226, 227, 230, 237 165, 177-179, 182, 184, 185, 189, 208, 407 Nadolski, mjr 232 Orzeł Ludwik 258 Nathan Joseph 250, 275 Osękowski Czesław 30, 253, 298 Nawrocki Tomasz 50 Otawa Emil 67 Negwer Joseph 237 Niedurny Marcin 229 Pacelli Eugenio zob. Pius XII Niedźbała Franciszek 236, 348 Pacer Ryszard 59, 66 Niekrasz Juliusz 194, 218, 221, 225 Paczkowski Andrzej 11, 322 Niemczykowa Teresa 112 Palica Michał 212 Niparko Romuald 88 Paliwoda Wojciech 395 Nitecki Piotr 10, 25, 32-34, 41, 82, Palka Anna 222 382, 389, 411 Papée Kazimierz 15, 23, 369, 382 Noga Stanisław 88 Peszkowski Zdzisław 25 Noszczak Bartłomiej 12, 35,380, 392 Pater Józef 10, 25, 28, 30, 32, 35, 36, Nowak Franciszek 395 39, 42, 126, 242, 250, 258, 342, Nowak Μ. 192 350, 351, 383, 384, 396 Nowicki Andrzej 19 458 Paluchowski Wojciech 73 Nitschke
Józef 271 Pater Mieczysław 32, 33
Montini) 399—402 „Paweł Polak”, informator 190, 213 Pius XII (właśc. Eugenio Pacelli) 238, 241, 255, 327, 328, 381, 392, 409 Pawlaczek Stanisław 19, 25 Plawetzki Jerzy von 45 Pawlak Edward 218 Plutecka Monika 170 Pawliszkiewicz Ignacy 396 Pochopień Jan 366, 373 Pawlus Alojzy 218 Podgórska Teresa 59 Pawłowski Edward 149 Podlewski Stanisław 221 Pecci Vincenzo Gioacchino zob. Pohl Johann 53 Leon XIII Poleszak Sławomir 324 Perliński, kierownik apteki 205 Ponczek Mirosław 60 Perzanowski Zbigniew 349 Popiołek Kazimierz 64, 210 Pęckowski Michał 71, 72 Porwoł Paweł 44 Piasecki Bolesław 364 Poszwiński Adam 404 Piech 60 Preussauer, redaktor 251 Piekałkiewicz Jan 209 Proksch Heinrich 179 Pientka Walenty 212-215, 310 Prus 60 Piersiakowa Elżbieta 44 Prus Konstanty 175,176 Pieszek, ks. 363 Przewłocki Jan 78 Pietrzak Jerzy 10, 30, 31, 237, 238, Przybyła Franciszek 75 240, 241, 243, 246, 247, 249, 283, Przybyszewski Bolesław 374 312, 322, 328, 387 Pucher Paweł 187 Pilawa Karol 222-224, 326 INDEKS OSÓB Paweł VI (właśc. Giovanni Battista Pytel Grzegorz 364 Pilich Marian 87 Piłsudski Józef 122 Rabe Karol 271 Piontek Ferdinand, 243, 249, 274, Raczkiewicz Władysław 209 276 Pirożyński Marian 145 Pius VII (właśc. Barnaba Gregorio Chiaramonti) 93 Pius X (właśc. Giuseppe Melchiorre Sarto) 89,91 Pius XI (właśc. Achille Ratti) 68, 69, 76, 88, 90,137, 404 Radoszewski Tadeusz 324, 325 Raina Peter 23, 238, 275, 310, 332, 339, 342, 347, 349, 368, 384, 395 Rajpert Andrzej 221 Rak Romuald 169,170 Rasiak Jerzy 411 Ratajski Cyryl 209 Ratti Achille zob. Pius XI 459
DROGA DO WROCŁAWIA Rawski Tadeusz 149 Salbert Wilhelm 75,159,186 Reginek Tomasz 151 Saloni Tadeusz 155 Renik Józef 265 Sapieha Adam 75, 94, 241, 242, 260, Riedel Albert 162 Riedel Wojciech 202 Rigaux Maurice 132 311, 352-356, 370, 371, 383 Sarto Giuseppe Melchiorre zob. Pius X Robota Władysław 203 Schaffer Wojciech 42 Rodziewicz-Gruhn Joanna 60 Schambeck Herbert 285 Rogali Joachim 237 Scheler Max 74 Rogowska Barbara 39 Schittko Reinhard 115 Roguszczak Franciszek 100 Schmidt Jan 304 Rojek Wojciech 171 Scholz Franz 240 Rok Bogdan 40 Schubert Józef 187 Roland-Gosselin Bernard 82 Schuman Robert 400 „Roman”, informator 378, 379 Serwatka Tomasz 32 Romaniuk Marian P. 91, 368 Sevin Jacques 133 „Rosa”, informator 355, 357 Seyda Marian 171 Rospond Stanisław 356, 357, 365, 366, 374, 375 Roszkowski Wojciech 234 Roth Thomas 9 Seyda Władysław 404 Siemienik Alojzy 98, 99, 107, 115, 116,125,176 Sieniatycki Maciej 71, 72 Rother Josef 53 Sienkiewicz Witold 262 Rowecki Stefan 216 Sikora Ignacy („Teodor”, „Gliwicki”) Rozdosz Klara 193, 205 100, 210, 211, 213 Różański 60 Sikora J. 396 Rubczyński Witold 72 Sikora Juliusz 339 Rubisz Lech 28 Sikora Z. 224 Ruta Jan 46, 57, 64 Sikorski J. 339 Rymer Józef 62, 404 Sikorski Władysław 170, 209 Ryszkiewicz Mirosław 321 Simonides Dorota, z d. Badura 22, Rzewiczok Urszula 85 Rzychoń Anna 224 289, 358, 359, 361, 362, 373, 410 Sitek Alojzy 31, 237, 258, 346 Siwiec Stefan 66 Sabisch Alfred 237, 268 460 Skibiński Paweł 23
(„Fogel”) 209 Strauchold Grzegorz 9,27, 31, 39-41, 49, 232, 298 Skorupa Jan 344 Stroński Stanisław 171 Skrzypczyk, ks. 212 Strugarek Józef 22, 389, 397 SkudrzykEmil 201 Strzeszewski Czesław 91 Skupin Karol 180 Strzyz Franz zob. Strzyż Franciszek Sławińska Halina 338 Strzyż Franciszek (Franz Strzyz) Sławiński Marian 106,109,110,119, 158,159 150, 161, 162,164, 179-184, 187, 188, 226 Sławiński Stefan 249 Styra Franciszek 218 Snowacki Antoni 59, 64 Suchcitz Andrzej 171 Sobczyk Michal 167 Suchy Leonard 175 Sochacka Stanisława 51 Susuł Jacek 399 Sokołowski Grzegorz 26 Swastek Józef 19, 25, 31, 32, 40 Sosnkowski Kazimierz 170, 216 Swoboda Alojzy 18, 19, 22, 26, 27, Sosnowski Piotr 127 Spaltenstein (Szpakowski) Wincenty 40, 42, 47, 49-51, 60, 66, 81, 352, 382, 410, 413 („Węgliński”) 102,112,113,117, Szczepański Jerzy 83 210, 213 Szczęśniak Andrzej L. 154 Splett Carl 244 Szczęch Stanisław 145 Sroka Irena 166,168 Szefer Andrzej 155 Sroka Piotr 39, 410 Szeptycki Andrzej 94 Stadnikiewicz Tadeusz 136 Szpaltowski Wincenty zob. Spalten Stalin Józef 229, 254, 287, 368 INDEKS OSÖB Skorobohaty-Jakubowski Jan stein Wincenty Szpytma Mateusz 370, 376 Stanisława, s. 205 Szramek Emil 50,155,173-176 Staniszewski Zygmunt 338 Szwajnoch Stefan 113,161 Starczewski Mieczysław 218 Szymański Andrzej 386 Stark Tadeusz 98 Szymczyk B. 350 Starzec Konrad 395 Szymeczek Fryderyk 218 Stasiński Piotr 321 Szymonek Franciszek 365 Stepan Kamil 100 Szymura, jeniec wojenny 270 Steuer Antoni 75 Stopniak Franciszek 240 Śladecka Magdalena 324 461
DROGA DO WROCŁAWIA Śliwiok Józef 28,174 Ujazdowski Kazimierz Μ. 42 Šniehota Franciszek 110,112 Ulbrich, ks. 275 Swiątkiewicz Wojciech 28 Urban Thomas 283, 284 Urban Wincenty 25 T.J., ks. 372 Urbanek Kurt 63 Tabakowska Elżbieta 149 Usowicz Aleksander 73 Tardini Domenico 238,240, 333, 381 Targ Alojzy („Marcin”) 14, 25, 59, Verdier Jean 138 154, 164,175, 176,194,195,197- Villeneuve-Bargemont Alban de 139 199, 203, 205, 207, 210-215, 218, Villot Jean-Marie 82, 402 222, 223 Tatarczyk, łącznik 192 „Wacek”, informator 370 „Teodor” zob. Sikora Ignacy Wajntraub, kpt 338 „Teodor”, informator 192 Walencik Dariusz 308 Thum Gregor 230 Waloszek Joachim 30 Tkocz Maksymilian 251-253 Walter (Walter-Janke) Zygmunt Tomak Wojciech 389 („Janke”) 217,218,222,225 Tomala Romuald 88 Wanatowicz Maria Wanda 28, Tomalowa, z Ligoty 199 Tomasz z Akwinu, św. 80 Tomczyk Damian 229, 263 Wardzyńska Maria 73,112 „Topola” zob. Kowalówka Henryk Warzecha Bartłomiej 229 Torańska Teresa 391 Wawrzyniak Piotr 404 Trąba Mariusz 28, 96, 99,116 Wawrzyńczyk Wilhelm 220 Trela-Mazur Elżbieta 289 Wąs Gabriela 33, 230 Trombala Franciszek 175 Weber Ignacy 190,192, 205 Troszka Wacław 67 Wenklar Michał 322 Trzaska-Sokołowski Konstanty 309, Wesoły Szczepan 23 310 Trzcielińska-Polus Aleksandra 31 Trzeciakowski Lech 32 Trzmieliński Mieczysław 360, 370, 371, 374, 376 Tyrawa Jan 19 462 87 Wardziłanka Maria 112 Wetmański Leon 94 „Węgliński” zob. Spaltenstein Wincenty Wicher Władysław 72 Wichuła Jacek 200 Wichuła Zbigniew 200
Wyciślik, ks. 212 Wieczorek Paweł 69 Wyglenda Jan 64 „Wiesław” zob, Gomułka Władysław Wysocki Wiesław Jan 9,12 Wiktor Jan 247 Wyszyński Stefan 10,11, 23, 25, 26, Wilczewski Stanisław 119,124 82, 87, 91, 94,126, 242, 329, 333, Wilczyński Leszek 22, 23, 88, 101, 339, 340, 344, 348, 349, 351, 360, 102,109,111,117,118 366-369, 371, 372, 377, 380, 381, Wilczyński Tomasz 386 384, 385, 387, 388, 391, 392, 394, Wilhelm II Hohenzollern 61 395, 401, 402, 409, 411 INDEKS OSÓB Wichułowie 200 Wiik Stanisław 30, 31, 69, 234, 238, 240 Winken Heinrich 163,164,178,182 „X dr B.K.” zob. Kominek Bolesław Jan Witkowski Marcin 191 Włodkowski Robert 339, 348 Zachłod Józef 338 Wnuk Rafał 324 ZacholdAnna 53 Wojnowski Franciszek 342 Zagórowski Paweł („Maciej”) 217 Wojtyła Karol zob. Jan Paweł II Zakrzewski Tadeusz 329 Wolny Jerzy 354 Zaleski August 171,172 Wolski Władysław 330,337 Worbs Marcin 29 Załuczkowski Tadeusz 348 Wosnitza Franz zob. Woźnica Fran Zawadzki Aleksander 229, 231, 252, ciszek Woźnica Franciszek (Franz Wos Zamiatała Dominik 304, 335 254, 257, 273, 281, 282, 308, 319, 325, 326 nitza) 105, 106, 150, 159-162, Zawadzki Roman Μ. 354 179,183-189,193, 202, 204, 226, „Zawadzki”, informator 336 227, 231, 407 Zdaniewicz Witold 88, 91-96, Wójcik Stefan 348 Wrona Janusz 322 145 Zgórniak Marian 171 Wronka Andrzej 347, 382 Wrożyna Alojzy 220 Zieliński Władysław 64 Wrzesiński Wojciech 28, 33, 50,235 Ziemer Klaus 9 Wycisk Maria 338 Ziemieniuk Władysław 370 Wycisk Wadaw 258, 268 Ziętek Jerzy 231, 270, 326 Wycisło Janusz 28 Zimmer, nauczyciel 53 Zieliński Zygmunt 35 463
DROGA DO WROCŁAWIA Zimniak Stanisław 240 Zaryn Jan 23, 30, 35, 235, 308, 327- Zink Wojciech 348 330, 332, 333, 335-337, 339, 342, Zmarzły Ernest 251 347-349, 364, 366-369, 376, 382, Zych Władysław 209 Zygmanowski Marian 395 „Zygmunt” informator 396 384, 385, 391, 392, 394 Żebrok Franciszek 70 Zerelik Rościsław 33, 230 Żurek Jacek 365 „Żaglewski”, informator 348, 379, 385 Żurek Robert 9, 30, 31,237,238,250, 272, 283, 284, 400 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Mutor, Marek |
| author_GND | (DE-588)1271831740 |
| author_facet | Mutor, Marek |
| author_role | aut |
| author_sort | Mutor, Marek |
| author_variant | m m mm |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048490724 |
| ctrlnum | (OCoLC)1349549213 (DE-599)BVBBV048490724 |
| era | Geschichte 1903-1956 gnd |
| era_facet | Geschichte 1903-1956 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02310nam a2200421 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048490724</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230418 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220928s2022 ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382294965</subfield><subfield code="9">978-83-8229-496-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1349549213</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048490724</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-B1595</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Mutor, Marek</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1271831740</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Droga do Wrocławia</subfield><subfield code="b">życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956</subfield><subfield code="c">Marek Mutor ; Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Pamięci Narodowej</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">463 Seiten, 25 ungezählte Seiten Bildtafeln</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 418-[448]</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Kominek, Bolesław</subfield><subfield code="d">1903-1974</subfield><subfield code="0">(DE-588)13967344X</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1903-1956</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4006804-3</subfield><subfield code="a">Biografie</subfield><subfield code="y">1903-1974</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Kominek, Bolesław</subfield><subfield code="d">1903-1974</subfield><subfield code="0">(DE-588)13967344X</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Geschichte 1903-1956</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230418</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033868206</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4006804-3 Biografie 1903-1974 gnd-content |
| genre_facet | Biografie 1903-1974 |
| id | DE-604.BV048490724 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T20:41:44Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:39:33Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788382294965 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033868206 |
| oclc_num | 1349549213 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-B1595 DE-12 |
| owner_facet | DE-B1595 DE-12 |
| physical | 463 Seiten, 25 ungezählte Seiten Bildtafeln Illustrationen, Porträts |
| psigel | BSB_NED_20230418 |
| publishDate | 2022 |
| publishDateSearch | 2022 |
| publishDateSort | 2022 |
| publisher | Instytut Pamięci Narodowej |
| record_format | marc |
| spelling | Mutor, Marek Verfasser (DE-588)1271831740 aut Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 Marek Mutor ; Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu Warszawa Instytut Pamięci Narodowej 2022 463 Seiten, 25 ungezählte Seiten Bildtafeln Illustrationen, Porträts txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 418-[448] Kominek, Bolesław 1903-1974 (DE-588)13967344X gnd rswk-swf Geschichte 1903-1956 gnd rswk-swf (DE-588)4006804-3 Biografie 1903-1974 gnd-content Kominek, Bolesław 1903-1974 (DE-588)13967344X p Geschichte 1903-1956 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Mutor, Marek Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 Kominek, Bolesław 1903-1974 (DE-588)13967344X gnd |
| subject_GND | (DE-588)13967344X (DE-588)4006804-3 |
| title | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 |
| title_auth | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 |
| title_exact_search | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 |
| title_exact_search_txtP | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 |
| title_full | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 Marek Mutor ; Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu |
| title_fullStr | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 Marek Mutor ; Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu |
| title_full_unstemmed | Droga do Wrocławia życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 Marek Mutor ; Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu |
| title_short | Droga do Wrocławia |
| title_sort | droga do wroclawia zycie i dzialalnosc ks boleslawa kominka w latach 1903 1956 |
| title_sub | życie i działalność ks. Bolesława Kominka w latach 1903-1956 |
| topic | Kominek, Bolesław 1903-1974 (DE-588)13967344X gnd |
| topic_facet | Kominek, Bolesław 1903-1974 Biografie 1903-1974 |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033868206&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT mutormarek drogadowrocławiazycieidziałalnoscksbolesławakominkawlatach19031956 |