Cenzorskie lekcje literatury: studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Łódź
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
2022
|
Ausgabe: | Wydanie I. |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract |
Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite [273]-281 |
Beschreibung: | 294 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm |
ISBN: | 9788382208009 9788382208016 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV048397309 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20221121 | ||
007 | t | ||
008 | 220808s2022 ac|| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788382208009 |9 978-83-8220-800-9 | ||
020 | |a 9788382208016 |9 978-83-8220-801-6 | ||
035 | |a (OCoLC)1344267593 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV048397309 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 |a DE-11 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
084 | |a KP 5440 |0 (DE-625)81366: |2 rvk | ||
100 | 1 | |a Woźniak-Łabieniec, Marzena |d 1969- |e Verfasser |0 (DE-588)1264873425 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Cenzorskie lekcje literatury |b studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |c Marzena Woźniak-Łabieniec |
246 | 1 | 1 | |a Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
250 | |a Wydanie I. | ||
264 | 1 | |a Łódź |b Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |c 2022 | |
300 | |a 294 Seiten |b Illustrationen, Porträts |c 25 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
500 | |a Literaturverzeichnis Seite [273]-281 | ||
546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1945-1989 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Zensur |0 (DE-588)4067601-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
653 | 1 | |a Miłosz, Czesław / (1911-2004) | |
653 | 1 | |a Nowakowski, Marek / (1935-2014) | |
653 | 1 | |a Parnicki, Teodor / (1908-1988) | |
653 | 1 | |a Różewicz, Tadeusz / (1921-2014) | |
653 | 1 | |a Rymkiewicz, Jarosław Marek / (1935-2022) | |
653 | 2 | |a Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk | |
653 | 0 | |a Autocenzura | |
653 | 0 | |a Cenzura | |
653 | 0 | |a Czasopismo literackie | |
653 | 0 | |a Literatura polska | |
653 | 0 | |a Życie literackie | |
653 | 2 | |a Polska | |
653 | 4 | |a 1901-2000 | |
653 | 4 | |a 1945-1989 | |
653 | 6 | |a Opracowanie | |
689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Zensur |0 (DE-588)4067601-8 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1945-1989 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20221121 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033775936 | ||
942 | 1 | 1 | |c 070.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 809 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804184292743446528 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wstęp 1. Założenia badawcze i metodologia 2. Materiał archiwalny 9 11 14 I. Cenzura - „szara eminencja” życia literackiego 1. Ochrona autorytetu władzy w początkach Polski Ludowej 1.1. Kult wodza - „komunistyczny kalendarz liturgiczny 1.2. Na niższych szczeblach hierarchii 2. Cenzura w czasie odwilży jako temat tabu 17 17 18 26 29 II. Wobec czasopism - „Nowiny Literackie” w dokumentach GUKPPiW 1. „Pióro na mustrze”, czyli cenzorskie lekcje literatury 1.1. O realizm bez cenzury 1.2. Egzystencjalizm ocenzurowany 1.3. W cieniu Borejszy 1.4. Zaraz po wojnie 2. Modelowanie przeszłości, czyli cenzorskie lekcje historii 2.1. „Pora złożyć broń”. Cenzura wobec amnestii 2.2. Niecenzuralne święto Trzeciego Maja 2.3. Ochrona wizerunku ZSRR - „obrońcy pokoju 2.4. PPS w niełasce władz 2.5. Kłopotliwe zsyłki 2.6. Reportaż pod czujnym okiem cenzora 2.7. Sterowany obraz reformy rolnej 3. Życie pośmiertne „Wiadomości Literackich”. „Nowiny” a „Wiadomości” londyńskie Grydzewskiego 3.1. „Falsyfikat” czy spadkobierca? 3.2. Artykuł Wyszomirskiego ,,Nowiny” o „Wiadomościach 3.3. W zwierciadle cenzury - podsumowanie 39 42 43 50 57 60 64 64 69 72 74 77 80 84 III. Wobec pisarzy 1. Jawne i ukryte w cenzurze ֊ Opadły liście z drzew Tadeusza Różewicza 1.1. „Szakali węch” Różewicza - optyka cenzorska 1.2. „Obsesyjny upór” pamięci - recepcja oficjalna 88 90 94 97 101 101 103 109
2. Proza ocenzurowana. Trampolina Marka Nowakowskiego w dokumentach GUKPPiW i w recepcji oficjalnej 2.1. Trampolina w GUKPPiW 2.2. Autocenzura krytyki literackiej Łaskawa muza cenzury. Wobec powieści historycznych i szkiców literackich Teodora Parnickiego 3.1. W duchu odwilży 3.1.1. Pod skrzydłami PAX-u - Srebrne orły i Aecjusz ostatni Rzymianin 3.1.2. Odwilżowy fenomen: krajowa recepcja emigracyjnego wydania - Koniec „Zgody Narodów 3.2. „Kwestia żydowskości przewija się przez książkę - casus Nowej Baśni 3.3. „Napisana bardzo trudnym językiem - Twarz księżyca 3.4. „Niezwykle interesujący rebus”, czyli jak Andrzej Kijowski „wspiera” cenzora ֊ Tylko Beatrycze 3.5. Poza powieściowym „kanonem” ֊ / u możnych dziwny 3.6. „Może budzić kontrowersje” - Koła na piasku 3.7. „Ogranicza krąg odbiorców” - Inne życie Kleopatry 3.8. „Książka [...] nie należy do czytelnych” - Muza dalekich podróży 3.9. „Tematyka [...] filozoficzno-polityczno-mistyczna” - Tożsamość 3.10. Puszkin ocenzurowany - Szkice literackie Jarosław Marek Rymkiewicz - Klasyk w Urzędzie Kontroli 4.1. „Proszę więc wybaczyć, że wybrałem Pana...” - ocenzurowany patronat Miłosza w świetle korespondencji 4.2. „Tu ci Ezopa ostrożność doradzę ֊ strategia poety 4.3. Dwie komedie zamiast trzech - Patrz Kościuszko i narodowy bigos 4.4. Niewygodny Osip Mandelsztam i zapomniany biogram 4.5. Romantyzm w esejach - ingerencje w dygresje 4.6. Wielki Książę i stan wojenny 4.7. Poza cenzurą - poza krajem i w drugim obiegu Rekonstrukcja noblisty. Czesław Miłosz w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1980-1981 na tle praktyk cenzorskich
przełomu solidarnościowego 5.1. Od milczenia do Nobla 5.2. Od października do grudnia. Pierwsza fala entuzjazmu 5.2.1. Dyskusje wokół Ustawy 5.2.2. Jawnie o cenzurze 5.2.3. Czekały na druk 5.2.4. Echa ze świata 5.2.5. Głosy badaczy i polemika Kisiela 5.3. Od stycznia do czerwca. W „karnawale” Solidarności 117 120 126 129 129 132 134 140 147 151 154 156 158 161 164 168 173 173 178 181 187 191 194 200 203 203 207 207 208 211 215 222 225
5.3.1. 5.3.2. 5.3.3. 5.3.4. 5.4. 5.4.1. 5.4.2. Ocenzurowana mowa noblowska Konstruowanie wieszcza ֊ wobec rocznicy Grudnia 70 Poezja w ogniu negocjacji Ze struny na strunę ֊ antologia subiektywna Na „kamiennym łonie ojczyzny . Miłosz w Polsce Wizyta w cieniu śmierci Niedosyt i wierzganie „Pegaza” 225 228 240 244 252 253 257 Zakończenie 265 Nota bibliograficzna 271 Bibliografìa 273 Indeks nazwisk 283 Summary 293 Censorship’s literature lessons O autorce 295
Bibliografia ŹRÓDŁA CYTOWANE AAN, GUKPPiW, sygn. 1 AAN, GUKPPiW, sygn. 2 AAN, GUKPPiW, sygn. 129 AAN, GUKPPiW, sygn. 248 AAN, GUKPPiW, sygn. 1024 AAN, GUKPPiW, sygn. 1267 AAN, GUKPPiW, sygn. 1295 AAN, GUKPPiW, sygn. 1440 AAN, GUKPPiW, sygn. 1443 AAN, GUKPPiW, sygn. 1449 AAN, GUKPPiW, sygn. 2009 AAN, GUKPPiW, sygn. 2075 AAN, GUKPPiW, sygn. 2392 AAN, GUKPPiW, sygn. 2441 AAN, GUKPPiW, sygn. 2960 AAN, GUKPPiW, sygn. 2987 AAN, GUKPPiW, sygn. 2996 AAN, GUKPPiW, sygn. 3020 AAN, GUKPPiW, sygn. 3026 AAN, GUKPPiW, sygn. 3233 AAN, GUKPPiW, sygn. 3436 AAN, GUKPPiW, sygn. 3446 AAN, GUKPPiW, sygn. 3471 AAN, GUKPPiW, sygn. 3511 AAN, GUKPPiW, sygn. 3570 AAN, GUKPPiW, sygn. 3582 AAN, GUKPPiW, sygn. 3603 AAN, GUKPPiW, sygn. 3632 AAN, GUKPPiW, sygn. 3640 AAN, GUKPPiW, sygn. 3835 AAN, GUKPPiW, sygn. 3839 AAN, GUKPPiW, sygn. 3887 AAN, GUKPPiW, sygn. 3888 AAN, GUKPPiW, sygn. 3929 AAN, GUKPPiW, sygn. 3940 AAN, GUKPPiW, sygn. 4018 AAN, GUKPPiW, sygn. 4300
274 Bibliografia AAN, GUKPPiW, sygn. 4308 AAN, КС PZPR, sygn. 237/XIX-53 AAN, КС PZPR, sygn. 237/XIX-219 Archiwum Jarosława Iwaszkiewicza w Stawisku, teczki nr 362/16 i teczka nr 622/274 Czesław Miłosz Papers, Beinecke Library, Box 6, folder 132 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 14, folder 257 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 14, folder 258 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 23, folder 384 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 52, folder 753 Archiwum Państwowe w Poznaniu, zespół WUKPPiW, sygn. 14 Archiwum Państwowe w Łodzi, zespół: Wydawnictwo Łódzkie, sygn. 127 Dziennik Ustaw 1981 nr 20 poz. 99 Cyfrowe roczniki „Tygodnika Powszechnego” z lat 1945-2005 dostępne na płytach CD-ROM wraz z materiałami z archiwum cenzury, Rzeszów 2006. Cytowane czasopisma „Dziennik Polski” „Kamena” „Kierunki” „Kronika” „Kultura” (Warszawa) „Kuźnica” „Nowa Kultura” „Nowa Szkoła” „Nowe Książki” „Nowiny Literackie” „Nurt” „Odra” „Odrodzenie” „Pamiętnik Literacki” „Przegląd Kulturalny” „Słowo Powszechne” „Sztandar Młodych” „Trybuna Ludu” „Twórczość” „Tygodnik Powszechny” „Tygodnik Warszawski” „Warszawa” „Wiadomości londyńskie” „Wiatraki” „Współczesność”
Bibliografia 275 „Życie i Myśl” „Życie Literackie” „Życie Warszawy” Literatura 1984. Literatura i kultura schyłkowego PRL-u, red. K. Budrowska, W. Gardocki, E. Jurkowska, Warszawa 2015. Agapkina T„ Rosyjskie kontakty Jarosława Iwaszkiewicza w latach 1945-1959. (Na podstawie materiałów z archiwów), przeł. R. Papieski, „Strony” 2011, nr 2. Autor, tekst, cenzura. Prace na Kongres Slawistów w Krakowie, red. J. Pelc, Μ. Prejs, Warszawa 1998. Bagiński K., Cenzura w Polsce, Warszawa 1981. Bartelski L., Nad rocznikami „Nowin Literackich”, „Twórczość” 2000, nr 2. Bates J., Cenzura w epoce stalinowskiej, „Teksty Drugie” 2002, nr 1-2. Biełaszko Μ., „Tygodnik Warszawski” i jego środowisko (1945-1948), „Biuletyn Insty tutu Pamięci Narodowej” 2007, nr 4 (75). Bikont A., Szczęsna J., Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu, Warszawa 2006. Biuletyn Informacyjno-Instrukcyjny. Wybór dokumentów z 1955 roku, red. K. Bu drowska, Μ. Budnik, W. Gardocki, Białystok 2018. Budrowska K., Literatura i pisarze wobec cenzury PRL 1948-1958, Białystok 2009. Budrowska K., Studia i szkice o cenzurze w Polsce Ludowej w latach 40.150. XX wie ku, Białystok 2014. Budrowska K., Zatrzymane przez cenzurę. Inedita z połowy XX wieku, Warszawa 2013. Buryła S., Rozrachunki z wojną, Warszawa 1917. Buryła S., Tadeusz Różewicz i Tadeusz Borowski. Początki powojennej prozy polskiej o Zagładzie, [w:] Niepokoje. Twórczość Tadeusza Różewicza wobec Zagłady, War szawa 2014. Buryła S., Wojna i okolice, Warszawa 2018. Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r., posł. Z. Żmigrodzki,
Wrocław 2002, s. 28. Cenzura w PRL. Relacje historyków, oprać. Z. Romek, Warszawa 2000. Cenzura wobec literatury w Polsce Ludowej [numer monograficzny: „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2013, nr 1 (19), red. B. Bogołębska, Μ. Woźniak-Łabieniec], Cenzuro wróć? Mechanizmy ograniczania wolności słowa w Polsce po 1990 roku, red. Z. Romek, K. Kamińska-Chełmniak, Warszawa 2018. Chruślińska L, Była raz Kultura... rozmowy z Zofią Hertz, wstęp Cz. Miłosz, Lublin 2003. Chwin S„ Wallenrodyzm w państwie Bieruta - trzy spojrzenia. Wallenrodyzm czy Ketman?, [w:] tegoż, Literatura i zdrada. Od Konrada Wallenroda do Małej Apo kalipsy, Kraków 1993.
276 Bibliografia Ciećwierz Μ., Polityka prasowa 1944-1948, Warszawa 1989. Cieślak R., Widzenie Różewicza, Warszawa 2013. Czarna księga cenzury PRL, 1.1-2, Aneks, Londyn 1977-1978. Czasopisma społeczno-kulturalne w okresie PRL, red. U. Jakubowska, Warszawa 2011. Czesław Miłosz w wydawnictwach Instytutu Literackiego w Paryżu. Bibliografia, Warszawa 2007. Czesław Miłosz. Materiały z sesji naukowej, Kraków, 9-12 czerwca 1981, red. W. P. Szymański, Warszawa-Kraków 1987. Danilewicz-Zielińska Μ., Szkice o literaturze emigracyjnej, Wrocław 1999. Dąbrowicz E., Cenzura na gruzach. Szkice o literackich świadectwach życia w PRL-u, Białystok 2017. Dorosz B., „Poza cenzurą” na cenzurowanym, „Teksty Drugie” 1996, nr 1. Dramat i teatr w dokumentach GUKPPiW, red. K. Budrowska, Μ. Budnik, K. Kościewicz, Białystok 2017. Drewnowski T„ Cenzura PRL a współczesne edytorstwo, „Teksty Drugie” 1997, nr 6. Drewnowski T., Walka o oddech, Warszawa 1990. Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, Londyn 1990. Dunin J., Kluczny L, Biblioteki naukowe wobec cenzury, „Przegląd Biblioteczny” 2001, z. 4. Engelgarda J., Jak Rymkiewicz cenzurę PRL „przechytrzył”, https://konserwatyzm.pl/ јак-rymkiewicz-cenzure-prl-przechytrzyl/ fdostęp: 29.10.2021]. Fik Μ., Cenzor jako współautor, [w:] Literatura i władza, red. i słowo wstępne E. Sarnowska-Temeriusz, Warszawa 1996. Fik Μ., Jak oczyszczano biblioteki, „Puls” 1993, nr 5-6. Fik Μ., Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944-1981, Londyn 1989. Fiut A., Z Miłoszem, Sejny 2011. Friszke A., Przystosowanie i opór. Studia z dziejów PRL, Warszawa
2007. Gardocki W, Cenzura wobec literatury polskiej w latach osiemdziesiątych XX wieku, Warszawa 2009. Gawliński S., Polityczne obowiązki. Odmiany powojennej prozy politycznej w latach 1945-1975, Kraków 1993. Giedroyć J., Parnicki T., Listy 1946-1968, cz. 1, oprać., wstęp i przypisy A. Dobrowol ski, Warszawa 2014. Głowiński Μ., Próba opisu tekstu krytycznego, [w:] Badania nad krytyką literacką. Seria 2, red. Μ. Głowiński, K. Dybciak, Wrocław 1984. Głowiński Μ., Rytuał i demagogia. Trzynaście szkiców o literaturze zdegradowanej, Warszawa 1992. Główny Urząd Kontroli Prasy 1945-1949. Dokumenty do dziejów PRL, Zeszyt 6, red. D. Nałęcz, Warszawa 1994. Gogol B„ „Fabryka fałszywych tekstów”. Z działalności Wojewódzkiego Urzędu Kon troli Prasy, Publikacji i Widowisk w Gdańsku w latach 1945-1958, Warszawa 2012.
Bibliografìa 277 Gontarczyk P„ 10 dzielnych ludzi, Poznań 2010. Gorczyńska R. [Czarnecka EJ, Wokół „sprawy Miłosza”, [wj Podróżny świata. Roz mowy z Czesławem Miłoszem. Komentarze, Kraków 1992. Gosk H., IV kręgu „Kuźnicy”. Dyskusje krytycznoliterackie lat 1945-1948, Warszawa 1985. Granice wolności słowa, red. Μ. Bukowska-Schielmann, Gdańsk 1999. Granice wolności słowa: materiały konferencji naukowej Kielce 4-5 maja 1995, red. G. Miernik, Kielce-Warszawa 1993. Grydzewski Μ., Iwaszkiewicz ƒ., Listy 1922-1967, Warszawa 1997. Grzesiak-Witek D„ Wokół literackiej nagrody Nobla dla Czesława Miłosza, Sando mierz-Stalowa Wola 2008. Habielski R.։ Niezłomni, nieprzejednani. Emigracyjne „Wiadomości” i ich krąg 19401981, Warszawa 1991. Habielski R., Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2009. Hobot J., Gra z cenzurą w poezji Nowej Fali (1968-1976), Kraków 2000. Iwaszkiewicz ƒ., Dzienniki 1911-1955, oprać, i przyp. A i R. Papiescy, wstęp A. Gronczewski, Warszawa 2007. Iwaszkiewicz J., Dzienniki 1956-1963, oprać, i przypisy A. i R. Papiescy, R. Roma niuk, wstęp A. Gronczewski, Warszawa 2010. Iwaszkiewicz J„ Jeleńska T., Jelenski K„ Korespondencja, oprać, i przypisy R. Roma niuk, Warszawa 2008. Janion Μ., Odnawianie znaczeń, Warszawa 1980. Jarosiński Z., Literatura lat 1945-1975, Warszawa 1997. Kamińska J„ Bibliografia publikacji podziemnych w Polsce: 13 XII1981 - VI1986, Paryż 1988. Kamińska-Chełmniak K., Cenzura w Polsce 1944-1960. Organizacja - kadry - me tody pracy, Warszawa 2019. Kamińska-Chełminiak K., „Mieć dwie twarze, podwójne życie”. O cenzurze w Dzien
nikach Stefana Kisielewskiego, [w:] Cenzura w PRL. Analiza zjawiska, red. Z. Ro mek, K. Kamińska-Chełminiak, Warszawa 2017. Kandziora J., Szymańska Z., Bez cenzury 1976-1989. Bibliografia, Warszawa 1999. Kaniecki P.։ Cenzura a powieści Parnickiego [materiały źródłowe z AAN w Warsza wie], „Śląskie Studia Polonistyczne” 2011, nr 1, s. 207-222. Kisielewski S„ Abecadło Kisiela, Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1990. Kościewicz K., Preparowanie dziedzictwa: pisma Kraszewskiego, Sienkiewicza, Że romskiego i innych autorów pod cenzorskim nadzorem (1945-1955), Białystok 2019. Kosiński K„ Wiwisekcja powszedniości. Studium wczesnej twórczości Marka Nowa kowskiego, Warszawa 2014. Kloc A., Cenzura wobec tematu II wojny światowej i podziemia powojennego w litera turze polskiej 1956-1958, Warszawa 2018.
278 Bibliografia Kondek S.A., Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999. Kopka B., Majchrzak G., Operacja „Poeta”. Służba Bezpieczeństwa na tropach Czesła wa Miłosza, red. i posłowie G. Musidlak, Lublin 2007. Korczyńska-Derkacz Μ., Książki szkodliwe politycznie, czyli akcja „oczyszczania” księ gozbiorów bibliotek szkolnych, pedagogicznych i publicznych w latach 1947-1956, [w:] Niewygodne dla władzy. Zbiór studiów, red. D. Degen, J. Gzella, Toruń 2010. Kozicka D., Krytyk w PRL-u. O kilku problemach w badaniach nad krytyką powojen ną, [w:] PRL - świat (niejprzedstawiony, red. A. Czyżak, J. Galant, Μ. Jaworski, Poznań 2010. Koźniewski K., Historia co tydzień. Szkice o tygodnikach społeczno-kulturalnych 1944-1950, Warszawa 1977. Krasucki E., Międzynarodowy komunista. Jerzy Borejsza - biografia polityczna, War szawa 2009. Krasucki E., Wieszcz i Naczelnik. Czesław Miłosz wobec „solidarnościowego” karnawa łu (1980/81), „Pogranicza. Szczeciński Dwumiesięcznik Kulturalny” 2011, nr 1 [90]. Lam A„ Kolumbowie i współcześni. Antologia poezji polskiej po roku 1939, Warszawa 1972. Literatura w granicach prawa (XIX - XX w.), red. E. Dąbrowicz, Μ. Lula, Warszawa 2013. Łapiński Z., Jak współżyć z socrealizmem. Szkice nie na temat, Londyn 1988. Łapiński Z., Między polityką a metafizyką. O poezji Czesława Miłosza, [w:] Poznawa nie Miłosza 2, cl. 1 (1980-1998), red. A. Fiut, Kraków 2000. Łódź w latach 1956-57, red L. Próchniak, J. Wróbel, Warszawa 2006. Lukasiewicz)., Wiersze w gazetach 1945-1949, Wrocław 1992. Lukasiewicz J., Zagłoba w
piekle, Warszawa 1965. Maciejewski J„ Cenzura w Polsce w latach 1957-1980 i sposoby jej omijania przez pisarzy, „Napis” XV 2009. Mazur Μ., Propaganda komunistyczna wobec Armii Krajowej w latach 1943-1955, „Dzieje Najnowsze” 2015, nr 1. Mazur D., Realizm socpaxowski, Bydgoszcz 2013. Mielczarek T., Od „Nowej Kultury” do „Polityki”. Tygodniki społeczno-kulturalne i społeczno-polityczne PRL, Kielce 2003. Miłosz Cz., Rozmowy polskie 1979-1998, Kraków 2006. Miłosz Cz., Rozmowy zagraniczne 1979-2003, przeł. Μ. Zawadzka, Kraków 2013. Miłosz Cz., Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945-1950, przyp. A. Fiut, K. Kasperek, Kraków 2007. Miłosz Cz., Fiut A„ Czesława Miłosza autoportret przekorny, Kraków 1988. MojsakK., Cenzura wobec prozy „nowoczesnej” 1956-1965, Warszawa 2016. Myśliński J„ Mikrofon ¡polityka. Z dziejów radiofonii polskiej 1944-1960, Warszawa 1990. Nałkowska Z., Dzienniki 1945-1954, cz. I, oprać., wstęp i komentarz H. Kirchner, Warszawa 2000.
Bibliografia 279 Nawrocki W., Oczyszczanie księgozbiorów. Przyczynek do dziejów polityki kultural nej, „Życie Literackie” 1981, nr 49. Niewygodne dla władzy. Ograniczenie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, red. D. Degen, J. Gzella, Toruń 2010. „Nikt z krytyków w tym stopniu, co Pan, nie wniknął w «istotny sens»”. Listy Teodora i Eleonory Parnickich do Jacka Łukasiewicza, oprać. P. Gorliński-Kucik, „Pamięt nik Literacki” 2015, z. 4. Nowakowski Μ., Pióro. Autobiografia literacka, Warszawa 2012. Nycz R., Literatura polska w cieniu cenzury, „Teksty Drugie” 1998, nr 3. Olejniczak)., Czytając Miłosza, Katowice 2011. Olejniczak ƒ., Miłosz. Autobiografia. Cztery eseje, Warszawa 2013. Osęka P„ Mydlenie oczu. Przypadki propagandy w Polsce, Kraków 2010. Osęka P., Rytuały stalinizmu. Oficjalne święta i uroczystości rocznicowe w Polsce 1944-1956, Warszawa 2007. Ostatni romantyk sceny polskiej. Wspomnienia o Leonie Schillerze, wybór, oprać. J. Timoszewicz, Kraków 1990. Parnicki T, Ja, Eurypides. Wywiady, wypowiedzi i autokomentarze z lat 1957-1988, wstęp T. Markiewka, oprać. P. Gorliński-Kucik, T. Markiewka, Katowice 2020. Pawelec D., Debiuty i powroty. Czytanie w czas przełomu, Katowice 1998. Pawlicki A., Kompletna szarość. Cenzura w latach 1965-1972. Instytucja i ludzie, Warszawa 2001. Październik ’56. Odwilż i przełom w życiu literackim i kulturalnym Polski. Materiały ogólnopolskiej sesji naukowej, Rzeszów 23-25 września 1996 roku, red. A. Kula wik, Rzeszów 1996. Październik 1956 w literaturze i filmie, red. Μ. Zawodniak, P. Zwierzchowski, Byd goszcz 2010.
Peisert Μ., Reakcja polskiej prasy na wiadomość o otrzymaniu przez Czesława Miło sza literackiej Nagrody Nobla, [w:] Czesław Miłosz: tradice - současnost - recep ce : materiály z mezinárodni vědecké konference uskutečněné v Ostravě ve dnech 16.-17. října 2008 u příležitosti 50. výročí výtisku Rodné Evropy Czesława Miłosze, Ostrava 2009. Perkowski P„ Cenzura jako źródło cierpień: powieści Tadeusza Konwickiego w obliczu kontroli słowa, Gdańsk 2004. Perkowski P„ Działalność Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w latach siedemdziesiątych (maszynopis rozprawy doktorskiej, Gdańsk 2005). Pietrzkiewicz L, Rogoż Μ., Prewencyjne ingerencje cenzorskie w „Tygodniku Po wszechnym” na przełomie lat 40. i 50., „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2011, 1.14, z. 1-2. Pisarze z Krupniczej. Informator biobibliograficzny, red. W. Kania, Kraków 2001. Piśmiennictwo - systemy kontroli - obiegi alternatywne, red. J. Kostecki, A. Brodzka, t. 2, Warszawa 1992.
280 Bibliografia Polityczność literatury. Polityczność literaturoznawstwa. Gramatyka sprzeciwu, red. J. Olejniczak, R. Knapek, Μ. Szumna, Katowice 2012. Polska Bibliografia Literacka. Polski słownik biograficzny. T. 35, z. 3, Warszawa-Kraków 1994. Przybylski R„ To jest klasycyzm, Warszawa 1978. Przybylski R., Uwagi o poezji Mandelsztama, [w:] O. Mandelsztam, Poezje, Warsza wa 1971. Przybylski R., Wdzięczny gość Boga (Esej o poezji Osipa Mandelsztama), Paryż 1980. Pszczoła, kwiat, chmura, orzeł. Rozmowa z Jerzym Harasymowiczem (rozm. Teresa Krzemień), „Kultura” 1976, nr 11. Ptasińska-Wójcik Μ., Z dziejów biblioteki „Kultury”. 1946-1966, Warszawa 2006. Radzikowska Z„ Z historii walki o wolność słowa w Polsce. Cenzura PRL w latach 1981-1987, Kraków 1990. Rafalska Μ., „Nowiny Literackie”. Próba monografii. Warszawa 1981 (praca niepubli kowana), mpis, Bibi. Narodowa. Romek Z., Metody pracy cenzury w PRL, [w:] Dziennikarze władzy, władza dzien nikarzom. Aparat represji wobec środowiska dziennikarskiego 1945-1990, red. T. Wolsza, S. Ligarski, Warszawa 2010. Różewicz T„ Różne oblicza cenzury, „Odra” 1989, nr 4. Ryszkiewicz Μ., Felietony Kisiela w okowach cenzury PRL, [w:] Poetyka i pragmatyka gatunków dziennikarskich, red. W. Furman, Rzeszów 1999. Sąd orzekł..., Paryż 1972. Skórzyński J., Odwilż w cenzurze, „Krytyka” 1991, nr 34/35. Skwarnicki Μ., Mój Miłosz, Kraków 2004. Sławiński J„ Próby teoretycznoliterackie, Kraków 2000. Słomkowska A., Prasa w PRL. Szkice historyczne, Warszawa 1980. Słownik realizmu socjalistycznego, red. Z. Łapiński, W. Tomasik, Kraków 2004. Smulski ƒ.,
Jak niewyrażalne staje się wyrażalne? Ojęzyku ezopowym w prozie polskiej lat pięćdziesiątych, [w:] Literatura wobec niewyrażalnego, red. W. Bolecki, E. Kuźma, Warszawa 1998. Smulski J., Opolskiej socrealistycznej krytyce (i samokrytyce) literackiej, „Teksty Dru gie” 2000, nr 1-2. Smulski J., „Przedodwilżowe” dyskusje o literaturze dwudziestolecia, O pierwszych syntezach współczesnej literatury polskiej, [w:] tegoż, Przewietrzyć zatęchłą atmo sferę uniwersytetów, Toruń 2009. Socrealizm : fabuły, komunikaty, ikony, red. K. Stępnik, Μ. Piechota, Lublin 2006. Szaruga L„ Wobec totalitaryzmu. Kostium kościelny w prozie polskiej. Wobec cenzury, Szczecin 1994. Szczepański J. J., Kadencja, Kraków 1989. Sztuka czytania między wierszami. Cenzura w komunikacji literackiej w Polsce w la tach 1965-1989, red. K. Budrowska, Μ. Kotowska-Krachel, Warszawa 2016.
Bibliografia 281 Śmigielski T., Między Wilnem a Łodzią. Życie i twórczość Jerzego Wyszomirskiego (1897-1955), Wysokie Mazowieckie 2006. Święch J., Literatura polska w latach II wojny światowej, Warszawa 2005. Tarka K., Mackiewicz i inni. Wywiad PRL wobec emigrantów, Łomianki 2007. Tomasik W., Aparat bezpieczeństwa w literaturze polskiej okresu socrealizmu, „Pa miętnik Literacki” 1994, z. 3. Tomasik W, Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie „propa gandy monumentalnej”, Wrocław 1999. Tomasik W, Okolice socrealizmu, Bydgoszcz 2009. Trznadel J., Hańba domowa, Lublin 1990. Tubielewicz-Mattson D., Polska socrealistyczna krytyka literacka jako narzędzie wła dzy, Uppsala 1997. Walicki A., Zniewolony umysł po latach, Warszawa 1993. Waligura J„ Proza Tadeusza Różewicza, Collegium Columbinum, Kraków 2006. Wbrew sobie: rozmowy z Tadeuszem Różewiczem, Wrocław 2011. Wegner J., Czasopiśmiennictwo literackie lat 1944-1948, Warszawa 1971. „Wiadomości” i okolice. Szkice i wspomnienia, red. i oprać. Μ. Supruniuk, Toruń 1995. Wielka księga cenzury PRL w dokumentach, wstęp, T. Strzyżewski, wprowadzenie Z. Romek, Warszawa 2015. Wiśniewska-Grabarczyk A., „Czytelnik” ocenzurowany. Literatura w kryptotekstach - recenzjach cenzorskich okresu stalinizmu, Warszawa 2018. Wołowiec G., Nowocześni w PRL: Przyboś i Sandauer, Wrocław 1999. Woźniak-Łabieniec Μ., Obecny nieobecny. Krajowa recepcja Czesława Miłosza w kry tyce literackiej lat pięćdziesiątych w świetle dokumentów cenzury, Łódź 2012. Woźniakowski K„ Między ubezwłasnowolnieniem a opozycją. Związek Literatów Polskich w
latach 1949-1959, Kraków 1990. Wójciak Μ., Muza pamięci - o twórczości Osipa Mandelsztama w Polsce. W siedem dziesiątą rocznicę śmierci poety, „Pamiętnik Literacki” 2009, nr 2. Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom 5,6,7, oprać, zespół pod red. ƒ. Czachowskiej i A. Szałagan, Warszawa 1997. (+ Tom 10, Warszawa 2007). Zapisy cenzury zlat 1948-1955, red. i wstęp D. Jarosz, „Regiony” 1996, nr 3. Zawodniak Μ., Teraźniejszość i przeszłość. Studia o życiu literackim socrealizmu, Bydgoszcz 2007. Ziętara P., Emigracja wobec Października. Postawy polskich środowisk emigracyjnych wobec liberalizacji w PRL w latach 1955-1957, Warszawa 2001. Zimand R., Trzydzieści lat temu ipóźniej, [w:] Miłosz, Tynianow, Zinowiew, Warszawa 1982. Znam Miłosza od dni mojej młodości... Z prof. Janem Kottem rozmawia Anna Frajlich, „Pogranicza. Szczeciński Dwumiesięcznik Kulturalny” 2011, nr l[90], Zebrowski Μ., Rozgłośnia spec, znaczenia (Wypisy z propagandy PRL), „Zeszyty Hi storyczne” 2002, z. 142.
Indeks nazwisk Abramowski Edward 249 Afanasjew Jerzy 229 Agapkina Tamara 40 Ajnenkiel Eugeniusz 70 Andrzejewski Jerzy 34, 60,61, 249 Arciszewski Tomasz Stefan 76 Asnyk Adam 96 Bagiński Krzysztof 275 Baliński Stanisław 88, 94, 96, 234 Barańczak Stanisław 166, 224, 235, 250 Barbusse Henri 106,107 Bartelski Lesław Marian 39,40,41,42, 50, 59, 60, 275 Bartoszewski Władysław 221, 234, 255 Bates John 275 Bażanska (cenzor) 125 Bednarczuk Wincenty 49 Benedyktowicz Zbigniew 189 Berberyusz Ewa 224 Bergson Henri 160 Berman Jakub 115 Bębenek Stanisław 192 Białoszewski Miron 224 de Błasi Pierre-Marc 268, 269 Biełaszko Mirosław 92, 275 Bieńkowski Zbigniew 49-52, 54,116 Biernacki Jerzy 166 Bierut Bolesław 25, 59, 71, 84,166, 275 BikontAnna 275 Billip Witold 153 Bishop Elizabeth 216 Błażejowska Joanna 200, 205 Błeszyński Kazimierz 75 Błoński Jan 204, 209, 212, 223,250, Bobkowski Andrzej 94 Bocheński Jacek 207 Bocheński Tomasz 185 Bogołębska Barbara 275 Boguszewska Helena 40 Boguta Grzegorz 205 Bohdanowicz Anna 21 Bolecki Włodzimierz 280 Bolesław Jan 238 Borejsza Jerzy 26, 27, 51, 57-60, 71, 93, 97 Borowski Tadeusz 59,60,102,106, 110, 275 Bortnowskiej Haliny 224 Borwicz Michał Μ. 76 Boukołowski Henryk 242 Boy-Żeleński Tadeusz 73 Brandys Kazimierz 61,191,192, 249 Braun Andrzej 32, 33,110 Brodsky Josip 216 Brodzka Alina 279 Broniarek Zygmunt 235, 236 Broniewski Władysław 190 Brończyk Kazimierz 148 Brykalski (cenzor) 81 Bryll Ernest 182 Brzozowski Stanisław 249, 252 Buczkowski Marian 29 Budnik Magdalena 104,202,275,276 Budrowska Kamila 10,14, 30, 32, 61, 102-104, 116,120121,131, 139, 267, 268,
271, 275, 276, 281, 285 Bujak Zbigniew 201 Bukowska-Schielmann Miłosława 277
284 Indeks nazwisk Burczyn Maria 121 Burek (cenzor) 49 Burek Tomasz 149,150,151 Buryła Sławomir 16,102, 114, 271, 275 Caldwell Erskine 54 Camus Albert 52, 54 Cat Mackiewicz Stanisław 97, 267, 281 Cazeneuve Jean 17 Centek Barbara 11 de Chardin Teilhard 160 Chodakowski Andrzej 223 Chojecki Mirosław 205 Chrobry Bolesław 140 Chruszczów Nikita 23,265 Chruślińska Izabela 275 Chwin Krystyna 232 Chwin Stefan 232, 275 Ciećwierz Mieczysław 24, 47, 62, 276 Cieplak Piotr 183 Cieślak Robert 110,276 Ciszewska-Pawłowska Wanda 11 Conrad Joseph 48, 95 Cranksh Edward 95 Csató Edward 42,46,48,49, 54, 59-66, 70, 71, 99 Cybulski Zbigniew 229 Cyrankiewicz Józef 84 Czachowska Jadwiga 78, 281 Czapski Józef 227, 228, 249 Czarnecka Ewa 252,277 Czechowicz Józef 173 Czermak Filip 50 Czermakowa Izabela 49, 50, 77 Czermińska Małgorzata 167 Czerwińska Elżbieta 194 Czeszko Bohdan 126,128 Czyżak Agnieszka 278 Dancygier Józef 47 Danielak Janusz 113 Danilewicz-Zielińska Maria 91 Dantyszekjan 81 Dąbrowicz Elżbieta 14, 267, 276, 278 Dąbrowska Maria 48 Dedecius Karl 252 Degen Dorota 11,278 Dębowski Edward 191 Dmowski Roman 57, 225 Dobosz-Kinaszewska Henryka 232 Dobraczyński Jan 60,131 Dobrowolski Andrzej 131, 276 Dobrowolski Stanisław Ryszard 84, 89 Dobrzyńska Ewa 82, 83 Dolecki Zbigniew 160 Dorosz Beata 276 Dostojewski Fiodor 171 Drawicz Andrzej 128 Drewnowski Tadeusz 101,102, 268-270, 276 Drozdowski Bohdan 179 Dubravka Ugreśić 216 Dudek Antoni 276 Dudziński Andrzej 88 Dunin Janusz 276 Dybciak Krzysztof 12, 90, 91, 204, 218, 235,276 Dygat Stanisław 40 Dymek-Karpińska Małgorzata 261 Dymna Anna 250 Edelman Marek
201 Eleuter (pseud. Iwaszkiewicz Jarosław) 49, 50, 53-55 Eliot Thomas Stearns 51 Engelgard Jan 194, 276 Estreicher Karol 253 Fadiejew Aleksander 51 Fajer (censor) 83 Feuerbach Ludwig 159,160 Figlewski (cenzor) 76
Indeks nazwisk Fik Marta 59, 84,102,208, 276 Filler Witold 219 Fiut Aleksander 204, 218, 223, 260-262,276, 278 Flaszen Ludwik 30, 31, 265 Flaubert Gustaw 269 Florczak Zbigniew 36, 37 Fopa Ireneusz 42, 64 Frajlich Anna 206, 281 Franaszek Andrzej 206 Fredro Aleksander 191,192 Freud Zygmunt 107 Frisch Max 216 Friszke Andrzej 276 Furman Wojciech 280 Galant Jan 278 Gałczyński Konstanty Ildefons 20,265 Gardocki Wiktor 104,205,268,275, 276 Gawliński Stanisław 276 Gide Andre 52 Giedroyć Jerzy 131,135,139,140,174, 193, 203, 246, 266, 267 Gluziński Tomasz 228 Głowiński Michał 12,17-19,111,112, 276 van Gogh Vincent 80 Gogol Bogusław 11, 66,171, 276 Gombrowicz Witold 94, 98,181,182, 191, 248, 249,252 Gomułka Władysław 24,25 Gondowiczjan 166 Gontarczyk Piotr 179,181,277 Gorczyńska Renata 252, 277 Gorliński-Kucik Piotr 130,146, 279 Gosk Hanna 39,43, 52, 61,277 Gosłowska Jadwiga 56 Goszczyński Seweryn 191 Góra Jan ks. 224 Górski Ryszard 223 Granas Roman 142 285 Grechuta Marek 9 Greń Zygmunt 135-137 Grochola Wiesława 205 Gronczewski Andrzej 79, 277 Grydzewski Mieczysław 15, 88, 90-93, 99, 271, 277, 283 Grzesiak-Witek Danuta 206, 277 Gzella Jacek 11,278,279 Habielski Rafał 89, 90, 97,277 Haldane John Burdon Sanderson 73 Harasymowicz Jerzy Tadeusz 182-184, 280 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 114 Hemingway Ernest 54 Herbert Zbigniew 234,250 Herling-Grudziński Gustaw 91,94, 131,207, 249 Hertz Benedykt 70 Hertz Paweł 212 Hitler Adolf 27 Hłasko Marek 118,119,139, 248 Hobot Joanna 277 Hochfeld Julian 75, 89 Hozjusz Stanisław 81 Hrehorowicz Danuta 166 Iwaniuk Wacław 207 Iwaszkiewicz Jarosław 15,
39-41, 49-51, 54, 56, 58-60, 52, 62, 79, 88, 89-93, 98, 271, 274, 275,277,283 Jachimowicz Marian 180 Jagiełło Leokadia 188 Jakubowska Urszula 113, 276 Jamroziak Wojciech 166,167 Jan Paweł II (Karol Wojtyła) 215, 221, 233,248,253 Janion Maria 182, 277 Jarosiński Zbigniew 102, 277 Jasienica Paweł 133,135,136
286 Indeks nazwisk Jasiewicz (cenzor) 47, 53 Jasiński Andrzej 112 Jastrun Mieczysław 26, 88 Jaszuński Grzegorz 42 Jawień Andrzej (właśc. Wojtyła Karol) 253 Jaworski Marcin 127, 128, 268 Jeleńska Teresa 277 Jelenski Konstanty 242, 243, 249, 252 Jędrzejewicz Jerzy 94 Jurkowska Elżbieta 275 Kafka Franz 51 Kalicki Włodzimierz (cenzor) 120,123 Kałużyński Zygmunt 51, 52, 260 Kamieńska Anna 116 Kamińska Józefa 277 Kamińska-Chełmniak Kamila 11,135, 139, 202, 215, 275, 277 Kandziora Jerzy 227,277 Kania Waldemar 279 Kaniecki Przemysław 129,144,145, 162,277 Karczewska Wanda 50 Karpiński Wojciech 204, 212, 217, 218, 220, 242, 243, 248-250 Karpowska (cenzor) 24 Karpowski (cenzor) 24 Karst Roman 79 Kasperek Kamil 278 Katajew Walenty 94 Kazimierska (cenzor) 154 Kierkegaard Soren 51 Kiersi Jerzy 63 Kijowski Andrzej 110,111,151-153, 212 Kirchner Hanna 44,278 Kisielewski Stefan (Kisiel) 27,29,43, 211, 214, 215, 217, 221, 222, 224, 225, 235,243, 247,254,277 Klaczko Julian 249 Kloc Agnieszka 102,115,227 Klucznylgor 276 Knapek Ryszard 280 Kobiela Bogumił 229 Kochanowski Jan 234 Kołakowski Leszek 207 Kondek Stanisław Adam 278 Konwicki Tadeusz 31,113,116, 249, 267, 279 Kopernik Mikołaj 10, 82 Kopka Bogusław 257, 278 Korczyńska-Derkacz Małgorzata 278 Kormanowa Żanna 26 Kosiński Krzysztof 118,119, 277 Kossak Zofia 267 Kostecki Janusz 279 Kościewicz Katarzyna 276,277 Kościński Wiktor 58 Kot Stanisław 24 Kotowska-Kachel Maria 268,281 Kott Jan 48, 55, 75, 206, 281 Kowalczyk (cenzor) 46,47, 63 Kowalczyk Andrzej Stanisław 197 Kowalczyk Jadwiga Barbara 230 Kowalski (cenzor) 27,60, 64, 65 Kozicka Dorota
278 Kozłowski Krzysztof 147,214-216 Koźniewski Kazimierz 39, 50, 54, 90, 278 Kragen Wanda 80-82 Krall Hanna 234 Krasicki Ignacy 81, 235 Krasiński Zygmunt 249 Krasoń Patrycja 14,16 Krasowski Jerzy 181,182 Krasucki Eryk 27, 51, 57, 58, 60, 206, 278 Kraszewski Józef Ignacy 277 Krauze Antoni 119 Krąpiec Mieczysław 254 Królik (cenzor) 139
Indeks nazwisk Kromer Marcin 81 Król Jan Aleksander 47,49 Kruczkowski Leon 26, 55,109 Kruszyński Zbigniew 227,228 Krygier Alfred 74, 75 Krzemień Teresa 182,184, 280 Krzywicka Irena 54 Kubacki Wacław 63 Kubiak Zygmunt 215 Kudliński Tadeusz 220 Kulak Damian 177 Kulawik Adam 279 Kuraś Józef 66 Kuryluk Karol 74 Kuthan Eugeniusz 78 Kuźma Erazm 280 Kwiatek Filip 268 Kwiatkowski Jerzy 223 Lachman Magdalena 16 Lalak Mirosław 119 Lam Andrzej 178, 244-246, 278 Lancberg (cenzor) 46, 59 Lechoń Jan 88 Lednicki Wacław 170 Lem Stanisław 30, 31,139, 267 Lewi Salomona Ha 145 Lewin Leopold 78, 79 Lichniak Zygmunt 132,136,139,168 Ligarski Sebastian 280 Lis Renata 194 Lula Marcin 14, 278 Łapiński Zdzisław 278-280 Lukasiewicz Jacek 146,155,157,164, 278, 279 Mach Wilhelm 115,116 Maciąg Włodzimierz 128,136,137,157 Maciejewski Janusz 30, 214, 278 Maj Bronisław 250 287 Majchrzak Grzegorz 257, 278 Maksimow Włodzimierz 188 Malak Tadeusz 250 Malraux Andre 51 Małcużyński Karol 73, 74 Mamon Bronisław 212,213, 250 Mandalian Andrzej 188 Mandelsztam Nadzieżda 188 Mandelsztam Osip 187-191, 280 Marchlewska Zofia 39 Markiewicz Henryk 109,115 Markiewka Tomasz 130,279 Marks Karol 34,149,166, 218,242, 266 Markuszewicz Barbara 146 Marquez Gabriel García 216 Marszałek Adam 267 Matuszewski Ryszard 115 Mazur Daria 133, 278 Mazur Mariusz 69, 278 Melkowski Stefan 128 Merton Thomas 248 Meyer Krzysztof 49 Michalski Leon 84 Michałowska Danuta 220 Michnik Adam 201, 205 Mickiewicz Adam 78, 95,170,176, 191,193 Mielczarek Tomasz 278 Miernik Grzegorz 277 Mieszkowska Blanka 185 Międzyrzecki Artur 180 Mikołajczyk Stanisław 24,
25, 96, 97 Miller Jan Nepomucen 51, 78, 79 Miłosz Czesław 12-14,16,48,49,62, 91,98,99,136,173-181,191, 203-235, 237, 238, 240-242, 244-246, 248-250, 252-258, 260-263, 266, 267, 271, 275-281, 284, 285 Minkiewicz Janusz 23, 27
288 Indeks nazwisk Moczulski Leszek Aleksander 9 Mojsak Kajetan 120,139,140,142, 267, 278 Morawiec Elżbieta 245 Morstin Ludwik Hieronim 75 Mrożek Sławomir 120,267 Muradeli Wano 49 Musia! Stanisław SJ, ks. 65,90, 229, 230 Musidlak Grzegorz 257, 278 Muszyńska Krystyna 258 Myśliński Jerzy 278 Najder Zdzisław 212 Nałęcz Daria 41, 115,276 Nałkowska Zofia 40, 43,44, 267, 278 Natanson Wojciech 44,45 Nawrocki Grzegorz 205 Nienaski Krzysztof (właśc. W.A. Zbyszewski) 96 Nowak Jeziorański Jan 249 Nowakowski Marek 13,16,117-122, 124-127, 266, 271, 277, 283 Nowakowski Tadeusz 125 Nycz Ryszard 279 Obrazcow Siergiej Władymirowicz 73,74 Olbrychski Daniel 233 Olejniczak Józef 16, 279, 280 Olszewski Jan 255 Orwell Georg 247 Osęka Piotr 18,19,69, 70,279 Osóbka-Morawski Edward 24, 65,160 Otwinowski Stefan 75 Ożóg Jan Bolesław 238-240 Paluchnowski Andrzej 219 Panecki (cenzor) 64 Papaj (cenzor) 59 Papieski Robert 40, 275 Parandowski Jan 54, 75 Parnicka Eleonora 279 Parnicki Teodor 13,14,16,129-137, 139, 140, 142-169, 171, 172, 266, 271,276, 277,279, 284 Pasternak Leon 23 Paukszta Eugeniusz 36 Pawelec Dariusz 269, 279 Pawlicki Aleksanader 11,147,214, 279 Paz Octavio 216 Peisert Maria 206, 279 Pelc Janusz 275 Penderecki Krzysztof 233 Perkowski Piotr 267, 279 Pędziński Zbigniew 113,114 Piasecki Bolesław 27, 57,133,276 Piechota Magdalena 280 Pietryk Edmund 189 Pietrzkiewicz Iwona 207, 279 Podemska Maria 122 Podhorská-Okołow Stefania 45,149 Polkowski Andrzej 160 Ponge Francis 216 Popławski Alfred 202 Porter Cole 23 Prejs Marek 275 Prochniak Leszek 278 Prus Maciej 244 Prussak Maria 268 Pruszyński
Ksawery 30,131 Przyboś Julian 34, 35, 75,95,101, 209, 266,281 Przybylski Ryszard 187,188, 265, 280 Pstrowski Wincenty 28 Ptasińska-Wójcik Małgorzata 280 Ptaszyński Radosław 267 Puszkin Aleksander 168-172 Putrament Jerzy 49,190, 238 Pytel Grzegorz 276 Radzikowska Zofia 280 Radziwiłowicz Jerzy 250
Indeks nazwisk Rafalska Małgorzata 39, 42, 88, 95, 280 Rakowski Mieczysław 214 Rassalski Stefan 40 Remarque Erich Maria 113 Rogoż Michał 207, 279 Romaniuk Radosław 277 Romek Zbigniew 11, 188,202, 275, 277,280 Różewicz Tadeusz 13-15,101-116, 266, 271, 275, 276, 280, 281, 283 Rudnicki Adolf 62,110, 235 Russell Bertrand 72, 73 Rymkiewicz Aleksander 219 Rymkiewicz Ewa 178 Rymkiewicz Jarosław Marek 16, 173-185, 187-194, 197-202, 266, 271, 284, 285 Rymkiewicz Władysław 173, 174 Ryszkiewicz Mirosław 280 de Sade Donatien Alphonse François 51 Sadkowski Wacław 163, 166 Sadzik Józef 208,241,262 Sandauer Artur 52,281 Sarnowska-Temeriusz Elżbieta 102,276 Sartre Jean Paul 50-54 Schiller Leon 42, 54-56,279 de Senancour Étienne Pivert 51 Shakespeare William 55 Sienkiewicz Henryk 82,155, 255, 277 Sikirycki Igor 189-191 Sikorski Tadeusz 267 Sikorski Władysław 96, 253 Skierski Kazimierz Zenon 61 Skórzyński Jan 280 Skwarczyński Zdzisław 173 Skwarnicki Marek 212, 218, 219, 221, 260, 261, 280 Sławińska Irena 223, 226 Sławiński Janusz 14, 280 289 Słojewski Jan Zbigniew 153 Słomkowska Alina 24, 39, 280 Słonimski Antoni 88,89, 91,97, 234 Słowacki Juliusz 42, 783, 103,111, 162, 170,191,192 Smulski Jerzy 109, 280 Sobol Justyn 202 Sobolewski Tadeusz 246, 247 Sokorski Włodzimierz 79 Sopuchacz Kazimierz 229 Spasowicz Włodzimierz 170 Stachura Edward 189 Stalin Józef (właśc. Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili) 18,19, 23, 28, 49, 74, 115, 173, 176, 187 Stalinski Tomasz (właśc. Kisielewski Stefan) 211 Starzyński Stefan 74 Stawar Andrzej 56 Stempowski Jerzy 90, 220,262 Stępnik Krzysztof 280 Stomma Stanisław
212 Strasser Wilhelm 120,126 Strug Andrzej 75, 76 Strumph-Wojtkiewicz Stanisław 76 Strzelecka Jolanta 220, 242, 253 Strzyżewski Tomasz 118,188, 280 Stuhr Jerzy 250 Sulikowski Andrzej 218, 248 Supervieil Jules 42 Supruniuk Mirosław 89,91, 281 Susuł Jacek 222,232-234 Syga Teofil 55 Szałagan Alicja 78, 281 Szaruga Leszek 118-120,126,280 Szarzyńska-Rewska Hanna 139 Szczepański Jan Jozef 235, 238, 255, 280 Szczepański Maciej 219 Szczęsna Joanna 275 Szostakowicz Dymitr 49
290 Indeks nazwisk Szostkiewicz Adam 201 Szpotański Janusz 127,128 Szujski Jozef 249 Szumna Małgorzata 280 Szyma Tadeusz 209,222, 227, 230, 242, 247, 252, 260 Szymańska Zyta 227, 277 Szymański Wiesław Paweł 276 Śmigielski Tomasz 94, 281 Święch Jerzy 131, 281 Swirszczyńska Anna 244 Taborski Bolesław 212 Tarka Krzysztof 97, 281 Terlecki Tymon 131,252 Timoszewicz Jerzy 55-56,279 Tischner Jozef 231, 232, 242 Toeplitz Krzysztof Teodor 247 Tołwiński Stanisław 98 Tomasik Wojciech 112, 280, 281 Tranströmer Tomas 216 Trela Jerzy 250 Tretiak Józef 170 Trocki Lew 187 Truchanowski Kazimierz 268 Trznadel Jacek 173,174, 202, 281 Tse-tungMao 187 Tubielewicz Mattsson Dorota 43,61,281 Turgieniew Iwan 171 Turowicz Jerzy 63,216,237,255,257, 262 Tuwim Julian 88, 91,174, 234 Twardowski Jan ks. 241, 248 Tyrmand Leopold 202,221, 247, 267 Tyszkiewicz Barbara 267 Usijewicz Helena 79 Valery Paul 45 Veillon Charles 218 Wajda Andrzej 233, 246,255, 260 Walentynowicz Anna 234 Walicki Andrzej 281 Waligóra Janusz 102 Wańkowicz Melchior 42,97 Wasilewski Andrzej 236 Wasita Ryszard 118 Ważyk Adam 35,40,115 Wegner Jacek 39,160,281 Weintraub Wiktor 92, 93 Wierzbicki Piotr 219,246,247 Wierzyński Kazimierz 88, 94-96,191 Wilmański Jerzy 17 Wiszniewski Wojciech 246 Wiśniewska-Grabarczyk Anna 281 Witkiewicz Stanisław Ignacy 248 Wojaczk Rafał 248 Wojna Ryszard 66, 68, 82, 83 Wojnowicz Włodzimierz 188 Wojtyga Lesław Jan 28 Wojtyła Karol 234,253 Wolsza Tadeusz 280 Wołowiec Grzegorz 281 Woźniak Maciej 119 Woźniak-Łabieniec Marzena 14,120, 136,174,175,204,213, 267, 271, 275,281, 285 Woźniakowski Jacek 235,255,257
Woźniakowski Krzysztof 281 Wójciak Monika 191, 281 Wrobel Janusz 278 Wyka Kazimierz 62, 75,180 Wyszomirski Jerzy 94-97, 281 Wyszyński Stefan 253-255 Zabłudowski Tadeusz 65 Zagajewski Adam 216, 244 Zagórski Jerzy 234 Zajączkowski Andrzej 223 Zajączkowski Stanisław 250
Indeks nazwisk Zaleski Marek 223, 241 Zalewski Witold 84, 86, 87, 238 Załęski Grzegorz 88 Załuski Andrzej Stanisław biskup 81 Zawadzka Maria 278 Zawieyski Jerzy 267 Zawistowska (cenzor) 124,125 Zawodniak Mariusz 279, 281 Zbyszewski Wacław Alfred 97 Zdziechowski Marian 170 Zieliński Adrian 210 Ziętara Piotr 281 Zimand Roman 31, 32, 265, 281 Zweig Arnold 107 Zweig Stefan 107 Zwierzchowski Piotr 279 Żebrowski Edward 252 Żebrowski Marek 281 Żeromski Stefan 233, 277 Żmigrodzki Zbigniew 130, 275 Żółkiewski Stefan 26, 88 Żuławski Juliusz 55, 212 Żylińska Jadwiga 137,139 291
Censorship’s literature lessons Studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Summary The studies which form the body of this collection have been developed over nearly a decade. Their goal: to discuss how censorship operated in the Polish People’s Republic, a system that utilised the state-controlled party-dependent Chief Con trol Bureau for Press, Publications and Performances (Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk - GUKPPiW) to monitor and influence writers and the shape of their works. Most of the studies have applied the method of archival research reviewing documents left by the Control Bureau now held by the Archive of Modern Records (Archiwum Akt Nowych) in Warsaw and by select State Ar chives, and confronting them with published texts. In the first part, which is an introduction into censorship mechanisms, I have discussed how the Control Bureau subliminally shaped the image of the reality, consolidating the new order (protecting the image of the governing party) without anyone noticing, and how it covered its traces even during the thaw period. The second part consists of an extensive study devoted to the Nowiny Literackie journal edited by Iwaszkiewicz. The weekly’s two years of existence offer an excellent re cord of how the functioning of literature changed within the period of 1947-1948. It clearly shows how politics (or history) unfolding before one’s eyes gradually yet emphatically increased its influence on the literary journal. The final chapter of the second part discusses the post-WWII relations between friends from
the Skamander literary group Jarosław Iwaszkiewicz and Mieczysław Grydzewski, the latter being the editor of the London-based Wiadomości. The third part, the longest one, contains five studies of how five individual writ ers were censored, indicating the different extents of the censorship efforts and the reasons for specific interventions. In the case of Tadeusz Różewicz, I have traced the censorship reception and the public reception of his initial poetic collection Opadły liście z drzew. I applied a similar structure to the second chapter in this part, this time devoted to the novel Trampolina by Marek Nowakowski. In both cases I have focussed on a single original volume and reconstruct the story of its publication and reception. The third chapter is devised somewhat differently: we
294 Summary discuss censor reviews of subsequent collections of Teodor Parnicki’s prose in the context of his émigré biography, which was inconvenient for the governing party. The fourth chapter offers a chronological study of the interventions into the works by Jarosław Marek Rymkiewicz, from minor “corrections” to the classicism pro gramme due to his inspiration with Milosz to more major ones, resulting from his particular use of the Romantic paradigm. The final chapter in this part is devoted to Czeslaw Milosz. This time the focus is placed on the subsequent issues of the Tygodnik Powszechny, from its 1980 September issue, prior the Nobel Prize an nouncement, to the July issue the following year, which contains the last ripples made by Milosz’ visit in Poland. My selection of the studies was a result of, on the one hand, the fragmenta tion of the GUKPPiW archives and, on the other, my intention to present interest ing and sometimes surprising mechanisms of how censorship in Poland worked, mechanisms which become evident only when examined from up close. Bayerische Staatebibitoihek München
|
adam_txt |
Spis treści Wstęp 1. Założenia badawcze i metodologia 2. Materiał archiwalny 9 11 14 I. Cenzura - „szara eminencja” życia literackiego 1. Ochrona autorytetu władzy w początkach Polski Ludowej 1.1. Kult wodza - „komunistyczny kalendarz liturgiczny" 1.2. Na niższych szczeblach hierarchii 2. Cenzura w czasie odwilży jako temat tabu 17 17 18 26 29 II. Wobec czasopism - „Nowiny Literackie” w dokumentach GUKPPiW 1. „Pióro na mustrze”, czyli cenzorskie lekcje literatury 1.1. O realizm bez cenzury 1.2. Egzystencjalizm ocenzurowany 1.3. W cieniu Borejszy 1.4. Zaraz po wojnie 2. Modelowanie przeszłości, czyli cenzorskie lekcje historii 2.1. „Pora złożyć broń”. Cenzura wobec amnestii 2.2. Niecenzuralne święto Trzeciego Maja 2.3. Ochrona wizerunku ZSRR - „obrońcy" pokoju 2.4. PPS w niełasce władz 2.5. Kłopotliwe zsyłki 2.6. Reportaż pod czujnym okiem cenzora 2.7. Sterowany obraz reformy rolnej 3. Życie pośmiertne „Wiadomości Literackich”. „Nowiny” a „Wiadomości” londyńskie Grydzewskiego 3.1. „Falsyfikat” czy spadkobierca? 3.2. Artykuł Wyszomirskiego ,,Nowiny” o „Wiadomościach" 3.3. W zwierciadle cenzury - podsumowanie 39 42 43 50 57 60 64 64 69 72 74 77 80 84 III. Wobec pisarzy 1. Jawne i ukryte w cenzurze ֊ Opadły liście z drzew Tadeusza Różewicza 1.1. „Szakali węch” Różewicza - optyka cenzorska 1.2. „Obsesyjny upór” pamięci - recepcja oficjalna 88 90 94 97 101 101 103 109
2. Proza ocenzurowana. Trampolina Marka Nowakowskiego w dokumentach GUKPPiW i w recepcji oficjalnej 2.1. Trampolina w GUKPPiW 2.2. Autocenzura krytyki literackiej Łaskawa muza cenzury. Wobec powieści historycznych i szkiców literackich Teodora Parnickiego 3.1. W duchu odwilży 3.1.1. Pod skrzydłami PAX-u - Srebrne orły i Aecjusz ostatni Rzymianin 3.1.2. Odwilżowy fenomen: krajowa recepcja emigracyjnego wydania - Koniec „Zgody Narodów" 3.2. „Kwestia żydowskości przewija się przez książkę" - casus Nowej Baśni 3.3. „Napisana bardzo trudnym językiem" - Twarz księżyca 3.4. „Niezwykle interesujący rebus”, czyli jak Andrzej Kijowski „wspiera” cenzora ֊ Tylko Beatrycze 3.5. Poza powieściowym „kanonem” ֊ / u możnych dziwny 3.6. „Może budzić kontrowersje” - Koła na piasku 3.7. „Ogranicza krąg odbiorców” - Inne życie Kleopatry 3.8. „Książka [.] nie należy do czytelnych” - Muza dalekich podróży 3.9. „Tematyka [.] filozoficzno-polityczno-mistyczna” - Tożsamość 3.10. Puszkin ocenzurowany - Szkice literackie Jarosław Marek Rymkiewicz - Klasyk w Urzędzie Kontroli 4.1. „Proszę więc wybaczyć, że wybrałem Pana.” - ocenzurowany patronat Miłosza w świetle korespondencji 4.2. „Tu ci Ezopa ostrożność doradzę" ֊ strategia poety 4.3. Dwie komedie zamiast trzech - Patrz Kościuszko i narodowy bigos 4.4. Niewygodny Osip Mandelsztam i zapomniany biogram 4.5. Romantyzm w esejach - ingerencje w dygresje 4.6. Wielki Książę i stan wojenny 4.7. Poza cenzurą - poza krajem i w drugim obiegu Rekonstrukcja noblisty. Czesław Miłosz w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1980-1981 na tle praktyk cenzorskich
przełomu solidarnościowego 5.1. Od milczenia do Nobla 5.2. Od października do grudnia. Pierwsza fala entuzjazmu 5.2.1. Dyskusje wokół Ustawy 5.2.2. Jawnie o cenzurze 5.2.3. Czekały na druk 5.2.4. Echa ze świata 5.2.5. Głosy badaczy i polemika Kisiela 5.3. Od stycznia do czerwca. W „karnawale” Solidarności 117 120 126 129 129 132 134 140 147 151 154 156 158 161 164 168 173 173 178 181 187 191 194 200 203 203 207 207 208 211 215 222 225
5.3.1. 5.3.2. 5.3.3. 5.3.4. 5.4. 5.4.1. 5.4.2. Ocenzurowana mowa noblowska Konstruowanie wieszcza ֊ wobec rocznicy Grudnia '70 Poezja w ogniu negocjacji Ze struny na strunę ֊ antologia subiektywna Na „kamiennym łonie ojczyzny". Miłosz w Polsce Wizyta w cieniu śmierci Niedosyt i wierzganie „Pegaza” 225 228 240 244 252 253 257 Zakończenie 265 Nota bibliograficzna 271 Bibliografìa 273 Indeks nazwisk 283 Summary 293 Censorship’s literature lessons O autorce 295
Bibliografia ŹRÓDŁA CYTOWANE AAN, GUKPPiW, sygn. 1 AAN, GUKPPiW, sygn. 2 AAN, GUKPPiW, sygn. 129 AAN, GUKPPiW, sygn. 248 AAN, GUKPPiW, sygn. 1024 AAN, GUKPPiW, sygn. 1267 AAN, GUKPPiW, sygn. 1295 AAN, GUKPPiW, sygn. 1440 AAN, GUKPPiW, sygn. 1443 AAN, GUKPPiW, sygn. 1449 AAN, GUKPPiW, sygn. 2009 AAN, GUKPPiW, sygn. 2075 AAN, GUKPPiW, sygn. 2392 AAN, GUKPPiW, sygn. 2441 AAN, GUKPPiW, sygn. 2960 AAN, GUKPPiW, sygn. 2987 AAN, GUKPPiW, sygn. 2996 AAN, GUKPPiW, sygn. 3020 AAN, GUKPPiW, sygn. 3026 AAN, GUKPPiW, sygn. 3233 AAN, GUKPPiW, sygn. 3436 AAN, GUKPPiW, sygn. 3446 AAN, GUKPPiW, sygn. 3471 AAN, GUKPPiW, sygn. 3511 AAN, GUKPPiW, sygn. 3570 AAN, GUKPPiW, sygn. 3582 AAN, GUKPPiW, sygn. 3603 AAN, GUKPPiW, sygn. 3632 AAN, GUKPPiW, sygn. 3640 AAN, GUKPPiW, sygn. 3835 AAN, GUKPPiW, sygn. 3839 AAN, GUKPPiW, sygn. 3887 AAN, GUKPPiW, sygn. 3888 AAN, GUKPPiW, sygn. 3929 AAN, GUKPPiW, sygn. 3940 AAN, GUKPPiW, sygn. 4018 AAN, GUKPPiW, sygn. 4300
274 Bibliografia AAN, GUKPPiW, sygn. 4308 AAN, КС PZPR, sygn. 237/XIX-53 AAN, КС PZPR, sygn. 237/XIX-219 Archiwum Jarosława Iwaszkiewicza w Stawisku, teczki nr 362/16 i teczka nr 622/274 Czesław Miłosz Papers, Beinecke Library, Box 6, folder 132 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 14, folder 257 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 14, folder 258 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 23, folder 384 Czeslaw Milosz Papers, Beinecke Library, Box 52, folder 753 Archiwum Państwowe w Poznaniu, zespół WUKPPiW, sygn. 14 Archiwum Państwowe w Łodzi, zespół: Wydawnictwo Łódzkie, sygn. 127 Dziennik Ustaw 1981 nr 20 poz. 99 Cyfrowe roczniki „Tygodnika Powszechnego” z lat 1945-2005 dostępne na płytach CD-ROM wraz z materiałami z archiwum cenzury, Rzeszów 2006. Cytowane czasopisma „Dziennik Polski” „Kamena” „Kierunki” „Kronika” „Kultura” (Warszawa) „Kuźnica” „Nowa Kultura” „Nowa Szkoła” „Nowe Książki” „Nowiny Literackie” „Nurt” „Odra” „Odrodzenie” „Pamiętnik Literacki” „Przegląd Kulturalny” „Słowo Powszechne” „Sztandar Młodych” „Trybuna Ludu” „Twórczość” „Tygodnik Powszechny” „Tygodnik Warszawski” „Warszawa” „Wiadomości londyńskie” „Wiatraki” „Współczesność”
Bibliografia 275 „Życie i Myśl” „Życie Literackie” „Życie Warszawy” Literatura 1984. Literatura i kultura schyłkowego PRL-u, red. K. Budrowska, W. Gardocki, E. Jurkowska, Warszawa 2015. Agapkina T„ Rosyjskie kontakty Jarosława Iwaszkiewicza w latach 1945-1959. (Na podstawie materiałów z archiwów), przeł. R. Papieski, „Strony” 2011, nr 2. Autor, tekst, cenzura. Prace na Kongres Slawistów w Krakowie, red. J. Pelc, Μ. Prejs, Warszawa 1998. Bagiński K., Cenzura w Polsce, Warszawa 1981. Bartelski L., Nad rocznikami „Nowin Literackich”, „Twórczość” 2000, nr 2. Bates J., Cenzura w epoce stalinowskiej, „Teksty Drugie” 2002, nr 1-2. Biełaszko Μ., „Tygodnik Warszawski” i jego środowisko (1945-1948), „Biuletyn Insty tutu Pamięci Narodowej” 2007, nr 4 (75). Bikont A., Szczęsna J., Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu, Warszawa 2006. Biuletyn Informacyjno-Instrukcyjny. Wybór dokumentów z 1955 roku, red. K. Bu drowska, Μ. Budnik, W. Gardocki, Białystok 2018. Budrowska K., Literatura i pisarze wobec cenzury PRL 1948-1958, Białystok 2009. Budrowska K., Studia i szkice o cenzurze w Polsce Ludowej w latach 40.150. XX wie ku, Białystok 2014. Budrowska K., Zatrzymane przez cenzurę. Inedita z połowy XX wieku, Warszawa 2013. Buryła S., Rozrachunki z wojną, Warszawa 1917. Buryła S., Tadeusz Różewicz i Tadeusz Borowski. Początki powojennej prozy polskiej o Zagładzie, [w:] Niepokoje. Twórczość Tadeusza Różewicza wobec Zagłady, War szawa 2014. Buryła S., Wojna i okolice, Warszawa 2018. Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r., posł. Z. Żmigrodzki,
Wrocław 2002, s. 28. Cenzura w PRL. Relacje historyków, oprać. Z. Romek, Warszawa 2000. Cenzura wobec literatury w Polsce Ludowej [numer monograficzny: „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2013, nr 1 (19), red. B. Bogołębska, Μ. Woźniak-Łabieniec], Cenzuro wróć? Mechanizmy ograniczania wolności słowa w Polsce po 1990 roku, red. Z. Romek, K. Kamińska-Chełmniak, Warszawa 2018. Chruślińska L, Była raz Kultura. rozmowy z Zofią Hertz, wstęp Cz. Miłosz, Lublin 2003. Chwin S„ Wallenrodyzm w państwie Bieruta - trzy spojrzenia. Wallenrodyzm czy Ketman?, [w:] tegoż, Literatura i zdrada. Od Konrada Wallenroda do Małej Apo kalipsy, Kraków 1993.
276 Bibliografia Ciećwierz Μ., Polityka prasowa 1944-1948, Warszawa 1989. Cieślak R., Widzenie Różewicza, Warszawa 2013. Czarna księga cenzury PRL, 1.1-2, Aneks, Londyn 1977-1978. Czasopisma społeczno-kulturalne w okresie PRL, red. U. Jakubowska, Warszawa 2011. Czesław Miłosz w wydawnictwach Instytutu Literackiego w Paryżu. Bibliografia, Warszawa 2007. Czesław Miłosz. Materiały z sesji naukowej, Kraków, 9-12 czerwca 1981, red. W. P. Szymański, Warszawa-Kraków 1987. Danilewicz-Zielińska Μ., Szkice o literaturze emigracyjnej, Wrocław 1999. Dąbrowicz E., Cenzura na gruzach. Szkice o literackich świadectwach życia w PRL-u, Białystok 2017. Dorosz B., „Poza cenzurą” na cenzurowanym, „Teksty Drugie” 1996, nr 1. Dramat i teatr w dokumentach GUKPPiW, red. K. Budrowska, Μ. Budnik, K. Kościewicz, Białystok 2017. Drewnowski T„ Cenzura PRL a współczesne edytorstwo, „Teksty Drugie” 1997, nr 6. Drewnowski T., Walka o oddech, Warszawa 1990. Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, Londyn 1990. Dunin J., Kluczny L, Biblioteki naukowe wobec cenzury, „Przegląd Biblioteczny” 2001, z. 4. Engelgarda J., Jak Rymkiewicz cenzurę PRL „przechytrzył”, https://konserwatyzm.pl/ јак-rymkiewicz-cenzure-prl-przechytrzyl/ fdostęp: 29.10.2021]. Fik Μ., Cenzor jako współautor, [w:] Literatura i władza, red. i słowo wstępne E. Sarnowska-Temeriusz, Warszawa 1996. Fik Μ., Jak oczyszczano biblioteki, „Puls” 1993, nr 5-6. Fik Μ., Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944-1981, Londyn 1989. Fiut A., Z Miłoszem, Sejny 2011. Friszke A., Przystosowanie i opór. Studia z dziejów PRL, Warszawa
2007. Gardocki W, Cenzura wobec literatury polskiej w latach osiemdziesiątych XX wieku, Warszawa 2009. Gawliński S., Polityczne obowiązki. Odmiany powojennej prozy politycznej w latach 1945-1975, Kraków 1993. Giedroyć J., Parnicki T., Listy 1946-1968, cz. 1, oprać., wstęp i przypisy A. Dobrowol ski, Warszawa 2014. Głowiński Μ., Próba opisu tekstu krytycznego, [w:] Badania nad krytyką literacką. Seria 2, red. Μ. Głowiński, K. Dybciak, Wrocław 1984. Głowiński Μ., Rytuał i demagogia. Trzynaście szkiców o literaturze zdegradowanej, Warszawa 1992. Główny Urząd Kontroli Prasy 1945-1949. Dokumenty do dziejów PRL, Zeszyt 6, red. D. Nałęcz, Warszawa 1994. Gogol B„ „Fabryka fałszywych tekstów”. Z działalności Wojewódzkiego Urzędu Kon troli Prasy, Publikacji i Widowisk w Gdańsku w latach 1945-1958, Warszawa 2012.
Bibliografìa 277 Gontarczyk P„ 10 dzielnych ludzi, Poznań 2010. Gorczyńska R. [Czarnecka EJ, Wokół „sprawy Miłosza”, [wj Podróżny świata. Roz mowy z Czesławem Miłoszem. Komentarze, Kraków 1992. Gosk H., IV kręgu „Kuźnicy”. Dyskusje krytycznoliterackie lat 1945-1948, Warszawa 1985. Granice wolności słowa, red. Μ. Bukowska-Schielmann, Gdańsk 1999. Granice wolności słowa: materiały konferencji naukowej Kielce 4-5 maja 1995, red. G. Miernik, Kielce-Warszawa 1993. Grydzewski Μ., Iwaszkiewicz ƒ., Listy 1922-1967, Warszawa 1997. Grzesiak-Witek D„ Wokół literackiej nagrody Nobla dla Czesława Miłosza, Sando mierz-Stalowa Wola 2008. Habielski R.։ Niezłomni, nieprzejednani. Emigracyjne „Wiadomości” i ich krąg 19401981, Warszawa 1991. Habielski R., Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2009. Hobot J., Gra z cenzurą w poezji Nowej Fali (1968-1976), Kraków 2000. Iwaszkiewicz ƒ., Dzienniki 1911-1955, oprać, i przyp. A i R. Papiescy, wstęp A. Gronczewski, Warszawa 2007. Iwaszkiewicz J., Dzienniki 1956-1963, oprać, i przypisy A. i R. Papiescy, R. Roma niuk, wstęp A. Gronczewski, Warszawa 2010. Iwaszkiewicz J„ Jeleńska T., Jelenski K„ Korespondencja, oprać, i przypisy R. Roma niuk, Warszawa 2008. Janion Μ., Odnawianie znaczeń, Warszawa 1980. Jarosiński Z., Literatura lat 1945-1975, Warszawa 1997. Kamińska J„ Bibliografia publikacji podziemnych w Polsce: 13 XII1981 - VI1986, Paryż 1988. Kamińska-Chełmniak K., Cenzura w Polsce 1944-1960. Organizacja - kadry - me tody pracy, Warszawa 2019. Kamińska-Chełminiak K., „Mieć dwie twarze, podwójne życie”. O cenzurze w Dzien
nikach Stefana Kisielewskiego, [w:] Cenzura w PRL. Analiza zjawiska, red. Z. Ro mek, K. Kamińska-Chełminiak, Warszawa 2017. Kandziora J., Szymańska Z., Bez cenzury 1976-1989. Bibliografia, Warszawa 1999. Kaniecki P.։ Cenzura a powieści Parnickiego [materiały źródłowe z AAN w Warsza wie], „Śląskie Studia Polonistyczne” 2011, nr 1, s. 207-222. Kisielewski S„ Abecadło Kisiela, Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1990. Kościewicz K., Preparowanie dziedzictwa: pisma Kraszewskiego, Sienkiewicza, Że romskiego i innych autorów pod cenzorskim nadzorem (1945-1955), Białystok 2019. Kosiński K„ Wiwisekcja powszedniości. Studium wczesnej twórczości Marka Nowa kowskiego, Warszawa 2014. Kloc A., Cenzura wobec tematu II wojny światowej i podziemia powojennego w litera turze polskiej 1956-1958, Warszawa 2018.
278 Bibliografia Kondek S.A., Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999. Kopka B., Majchrzak G., Operacja „Poeta”. Służba Bezpieczeństwa na tropach Czesła wa Miłosza, red. i posłowie G. Musidlak, Lublin 2007. Korczyńska-Derkacz Μ., Książki szkodliwe politycznie, czyli akcja „oczyszczania” księ gozbiorów bibliotek szkolnych, pedagogicznych i publicznych w latach 1947-1956, [w:] Niewygodne dla władzy. Zbiór studiów, red. D. Degen, J. Gzella, Toruń 2010. Kozicka D., Krytyk w PRL-u. O kilku problemach w badaniach nad krytyką powojen ną, [w:] PRL - świat (niejprzedstawiony, red. A. Czyżak, J. Galant, Μ. Jaworski, Poznań 2010. Koźniewski K., Historia co tydzień. Szkice o tygodnikach społeczno-kulturalnych 1944-1950, Warszawa 1977. Krasucki E., Międzynarodowy komunista. Jerzy Borejsza - biografia polityczna, War szawa 2009. Krasucki E., Wieszcz i Naczelnik. Czesław Miłosz wobec „solidarnościowego” karnawa łu (1980/81), „Pogranicza. Szczeciński Dwumiesięcznik Kulturalny” 2011, nr 1 [90]. Lam A„ Kolumbowie i współcześni. Antologia poezji polskiej po roku 1939, Warszawa 1972. Literatura w granicach prawa (XIX - XX w.), red. E. Dąbrowicz, Μ. Lula, Warszawa 2013. Łapiński Z., Jak współżyć z socrealizmem. Szkice nie na temat, Londyn 1988. Łapiński Z., Między polityką a metafizyką. O poezji Czesława Miłosza, [w:] Poznawa nie Miłosza 2, cl. 1 (1980-1998), red. A. Fiut, Kraków 2000. Łódź w latach 1956-57, red L. Próchniak, J. Wróbel, Warszawa 2006. Lukasiewicz)., Wiersze w gazetach 1945-1949, Wrocław 1992. Lukasiewicz J., Zagłoba w
piekle, Warszawa 1965. Maciejewski J„ Cenzura w Polsce w latach 1957-1980 i sposoby jej omijania przez pisarzy, „Napis” XV 2009. Mazur Μ., Propaganda komunistyczna wobec Armii Krajowej w latach 1943-1955, „Dzieje Najnowsze” 2015, nr 1. Mazur D., Realizm socpaxowski, Bydgoszcz 2013. Mielczarek T., Od „Nowej Kultury” do „Polityki”. Tygodniki społeczno-kulturalne i społeczno-polityczne PRL, Kielce 2003. Miłosz Cz., Rozmowy polskie 1979-1998, Kraków 2006. Miłosz Cz., Rozmowy zagraniczne 1979-2003, przeł. Μ. Zawadzka, Kraków 2013. Miłosz Cz., Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945-1950, przyp. A. Fiut, K. Kasperek, Kraków 2007. Miłosz Cz., Fiut A„ Czesława Miłosza autoportret przekorny, Kraków 1988. MojsakK., Cenzura wobec prozy „nowoczesnej” 1956-1965, Warszawa 2016. Myśliński J„ Mikrofon ¡polityka. Z dziejów radiofonii polskiej 1944-1960, Warszawa 1990. Nałkowska Z., Dzienniki 1945-1954, cz. I, oprać., wstęp i komentarz H. Kirchner, Warszawa 2000.
Bibliografia 279 Nawrocki W., Oczyszczanie księgozbiorów. Przyczynek do dziejów polityki kultural nej, „Życie Literackie” 1981, nr 49. Niewygodne dla władzy. Ograniczenie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, red. D. Degen, J. Gzella, Toruń 2010. „Nikt z krytyków w tym stopniu, co Pan, nie wniknął w «istotny sens»”. Listy Teodora i Eleonory Parnickich do Jacka Łukasiewicza, oprać. P. Gorliński-Kucik, „Pamięt nik Literacki” 2015, z. 4. Nowakowski Μ., Pióro. Autobiografia literacka, Warszawa 2012. Nycz R., Literatura polska w cieniu cenzury, „Teksty Drugie” 1998, nr 3. Olejniczak)., Czytając Miłosza, Katowice 2011. Olejniczak ƒ., Miłosz. Autobiografia. Cztery eseje, Warszawa 2013. Osęka P„ Mydlenie oczu. Przypadki propagandy w Polsce, Kraków 2010. Osęka P., Rytuały stalinizmu. Oficjalne święta i uroczystości rocznicowe w Polsce 1944-1956, Warszawa 2007. Ostatni romantyk sceny polskiej. Wspomnienia o Leonie Schillerze, wybór, oprać. J. Timoszewicz, Kraków 1990. Parnicki T, Ja, Eurypides. Wywiady, wypowiedzi i autokomentarze z lat 1957-1988, wstęp T. Markiewka, oprać. P. Gorliński-Kucik, T. Markiewka, Katowice 2020. Pawelec D., Debiuty i powroty. Czytanie w czas przełomu, Katowice 1998. Pawlicki A., Kompletna szarość. Cenzura w latach 1965-1972. Instytucja i ludzie, Warszawa 2001. Październik ’56. Odwilż i przełom w życiu literackim i kulturalnym Polski. Materiały ogólnopolskiej sesji naukowej, Rzeszów 23-25 września 1996 roku, red. A. Kula wik, Rzeszów 1996. Październik 1956 w literaturze i filmie, red. Μ. Zawodniak, P. Zwierzchowski, Byd goszcz 2010.
Peisert Μ., Reakcja polskiej prasy na wiadomość o otrzymaniu przez Czesława Miło sza literackiej Nagrody Nobla, [w:] Czesław Miłosz: tradice - současnost - recep ce : materiály z mezinárodni vědecké konference uskutečněné v Ostravě ve dnech 16.-17. října 2008 u příležitosti 50. výročí výtisku Rodné Evropy Czesława Miłosze, Ostrava 2009. Perkowski P„ Cenzura jako źródło cierpień: powieści Tadeusza Konwickiego w obliczu kontroli słowa, Gdańsk 2004. Perkowski P„ Działalność Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w latach siedemdziesiątych (maszynopis rozprawy doktorskiej, Gdańsk 2005). Pietrzkiewicz L, Rogoż Μ., Prewencyjne ingerencje cenzorskie w „Tygodniku Po wszechnym” na przełomie lat 40. i 50., „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2011, 1.14, z. 1-2. Pisarze z Krupniczej. Informator biobibliograficzny, red. W. Kania, Kraków 2001. Piśmiennictwo - systemy kontroli - obiegi alternatywne, red. J. Kostecki, A. Brodzka, t. 2, Warszawa 1992.
280 Bibliografia Polityczność literatury. Polityczność literaturoznawstwa. Gramatyka sprzeciwu, red. J. Olejniczak, R. Knapek, Μ. Szumna, Katowice 2012. Polska Bibliografia Literacka. Polski słownik biograficzny. T. 35, z. 3, Warszawa-Kraków 1994. Przybylski R„ To jest klasycyzm, Warszawa 1978. Przybylski R., Uwagi o poezji Mandelsztama, [w:] O. Mandelsztam, Poezje, Warsza wa 1971. Przybylski R., Wdzięczny gość Boga (Esej o poezji Osipa Mandelsztama), Paryż 1980. Pszczoła, kwiat, chmura, orzeł. Rozmowa z Jerzym Harasymowiczem (rozm. Teresa Krzemień), „Kultura” 1976, nr 11. Ptasińska-Wójcik Μ., Z dziejów biblioteki „Kultury”. 1946-1966, Warszawa 2006. Radzikowska Z„ Z historii walki o wolność słowa w Polsce. Cenzura PRL w latach 1981-1987, Kraków 1990. Rafalska Μ., „Nowiny Literackie”. Próba monografii. Warszawa 1981 (praca niepubli kowana), mpis, Bibi. Narodowa. Romek Z., Metody pracy cenzury w PRL, [w:] Dziennikarze władzy, władza dzien nikarzom. Aparat represji wobec środowiska dziennikarskiego 1945-1990, red. T. Wolsza, S. Ligarski, Warszawa 2010. Różewicz T„ Różne oblicza cenzury, „Odra” 1989, nr 4. Ryszkiewicz Μ., Felietony Kisiela w okowach cenzury PRL, [w:] Poetyka i pragmatyka gatunków dziennikarskich, red. W. Furman, Rzeszów 1999. Sąd orzekł., Paryż 1972. Skórzyński J., Odwilż w cenzurze, „Krytyka” 1991, nr 34/35. Skwarnicki Μ., Mój Miłosz, Kraków 2004. Sławiński J„ Próby teoretycznoliterackie, Kraków 2000. Słomkowska A., Prasa w PRL. Szkice historyczne, Warszawa 1980. Słownik realizmu socjalistycznego, red. Z. Łapiński, W. Tomasik, Kraków 2004. Smulski ƒ.,
Jak niewyrażalne staje się wyrażalne? Ojęzyku ezopowym w prozie polskiej lat pięćdziesiątych, [w:] Literatura wobec niewyrażalnego, red. W. Bolecki, E. Kuźma, Warszawa 1998. Smulski J., Opolskiej socrealistycznej krytyce (i samokrytyce) literackiej, „Teksty Dru gie” 2000, nr 1-2. Smulski J., „Przedodwilżowe” dyskusje o literaturze dwudziestolecia, O pierwszych syntezach współczesnej literatury polskiej, [w:] tegoż, Przewietrzyć zatęchłą atmo sferę uniwersytetów, Toruń 2009. Socrealizm : fabuły, komunikaty, ikony, red. K. Stępnik, Μ. Piechota, Lublin 2006. Szaruga L„ Wobec totalitaryzmu. Kostium kościelny w prozie polskiej. Wobec cenzury, Szczecin 1994. Szczepański J. J., Kadencja, Kraków 1989. Sztuka czytania między wierszami. Cenzura w komunikacji literackiej w Polsce w la tach 1965-1989, red. K. Budrowska, Μ. Kotowska-Krachel, Warszawa 2016.
Bibliografia 281 Śmigielski T., Między Wilnem a Łodzią. Życie i twórczość Jerzego Wyszomirskiego (1897-1955), Wysokie Mazowieckie 2006. Święch J., Literatura polska w latach II wojny światowej, Warszawa 2005. Tarka K., Mackiewicz i inni. Wywiad PRL wobec emigrantów, Łomianki 2007. Tomasik W., Aparat bezpieczeństwa w literaturze polskiej okresu socrealizmu, „Pa miętnik Literacki” 1994, z. 3. Tomasik W, Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie „propa gandy monumentalnej”, Wrocław 1999. Tomasik W, Okolice socrealizmu, Bydgoszcz 2009. Trznadel J., Hańba domowa, Lublin 1990. Tubielewicz-Mattson D., Polska socrealistyczna krytyka literacka jako narzędzie wła dzy, Uppsala 1997. Walicki A., Zniewolony umysł po latach, Warszawa 1993. Waligura J„ Proza Tadeusza Różewicza, Collegium Columbinum, Kraków 2006. Wbrew sobie: rozmowy z Tadeuszem Różewiczem, Wrocław 2011. Wegner J., Czasopiśmiennictwo literackie lat 1944-1948, Warszawa 1971. „Wiadomości” i okolice. Szkice i wspomnienia, red. i oprać. Μ. Supruniuk, Toruń 1995. Wielka księga cenzury PRL w dokumentach, wstęp, T. Strzyżewski, wprowadzenie Z. Romek, Warszawa 2015. Wiśniewska-Grabarczyk A., „Czytelnik” ocenzurowany. Literatura w kryptotekstach - recenzjach cenzorskich okresu stalinizmu, Warszawa 2018. Wołowiec G., Nowocześni w PRL: Przyboś i Sandauer, Wrocław 1999. Woźniak-Łabieniec Μ., Obecny nieobecny. Krajowa recepcja Czesława Miłosza w kry tyce literackiej lat pięćdziesiątych w świetle dokumentów cenzury, Łódź 2012. Woźniakowski K„ Między ubezwłasnowolnieniem a opozycją. Związek Literatów Polskich w
latach 1949-1959, Kraków 1990. Wójciak Μ., Muza pamięci - o twórczości Osipa Mandelsztama w Polsce. W siedem dziesiątą rocznicę śmierci poety, „Pamiętnik Literacki” 2009, nr 2. Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom 5,6,7, oprać, zespół pod red. ƒ. Czachowskiej i A. Szałagan, Warszawa 1997. (+ Tom 10, Warszawa 2007). Zapisy cenzury zlat 1948-1955, red. i wstęp D. Jarosz, „Regiony” 1996, nr 3. Zawodniak Μ., Teraźniejszość i przeszłość. Studia o życiu literackim socrealizmu, Bydgoszcz 2007. Ziętara P., Emigracja wobec Października. Postawy polskich środowisk emigracyjnych wobec liberalizacji w PRL w latach 1955-1957, Warszawa 2001. Zimand R., Trzydzieści lat temu ipóźniej, [w:] Miłosz, Tynianow, Zinowiew, Warszawa 1982. Znam Miłosza od dni mojej młodości. Z prof. Janem Kottem rozmawia Anna Frajlich, „Pogranicza. Szczeciński Dwumiesięcznik Kulturalny” 2011, nr l[90], Zebrowski Μ., Rozgłośnia spec, znaczenia (Wypisy z propagandy PRL), „Zeszyty Hi storyczne” 2002, z. 142.
Indeks nazwisk Abramowski Edward 249 Afanasjew Jerzy 229 Agapkina Tamara 40 Ajnenkiel Eugeniusz 70 Andrzejewski Jerzy 34, 60,61, 249 Arciszewski Tomasz Stefan 76 Asnyk Adam 96 Bagiński Krzysztof 275 Baliński Stanisław 88, 94, 96, 234 Barańczak Stanisław 166, 224, 235, 250 Barbusse Henri 106,107 Bartelski Lesław Marian 39,40,41,42, 50, 59, 60, 275 Bartoszewski Władysław 221, 234, 255 Bates John 275 Bażanska (cenzor) 125 Bednarczuk Wincenty 49 Benedyktowicz Zbigniew 189 Berberyusz Ewa 224 Bergson Henri 160 Berman Jakub 115 Bębenek Stanisław 192 Białoszewski Miron 224 de Błasi Pierre-Marc 268, 269 Biełaszko Mirosław 92, 275 Bieńkowski Zbigniew 49-52, 54,116 Biernacki Jerzy 166 Bierut Bolesław 25, 59, 71, 84,166, 275 BikontAnna 275 Billip Witold 153 Bishop Elizabeth 216 Błażejowska Joanna 200, 205 Błeszyński Kazimierz 75 Błoński Jan 204, 209, 212, 223,250, Bobkowski Andrzej 94 Bocheński Jacek 207 Bocheński Tomasz 185 Bogołębska Barbara 275 Boguszewska Helena 40 Boguta Grzegorz 205 Bohdanowicz Anna 21 Bolecki Włodzimierz 280 Bolesław Jan 238 Borejsza Jerzy 26, 27, 51, 57-60, 71, 93, 97 Borowski Tadeusz 59,60,102,106, 110, 275 Bortnowskiej Haliny 224 Borwicz Michał Μ. 76 Boukołowski Henryk 242 Boy-Żeleński Tadeusz 73 Brandys Kazimierz 61,191,192, 249 Braun Andrzej 32, 33,110 Brodsky Josip 216 Brodzka Alina 279 Broniarek Zygmunt 235, 236 Broniewski Władysław 190 Brończyk Kazimierz 148 Brykalski (cenzor) 81 Bryll Ernest 182 Brzozowski Stanisław 249, 252 Buczkowski Marian 29 Budnik Magdalena 104,202,275,276 Budrowska Kamila 10,14, 30, 32, 61, 102-104, 116,120121,131, 139, 267, 268,
271, 275, 276, 281, 285 Bujak Zbigniew 201 Bukowska-Schielmann Miłosława 277
284 Indeks nazwisk Burczyn Maria 121 Burek (cenzor) 49 Burek Tomasz 149,150,151 Buryła Sławomir 16,102, 114, 271, 275 Caldwell Erskine 54 Camus Albert 52, 54 Cat Mackiewicz Stanisław 97, 267, 281 Cazeneuve Jean 17 Centek Barbara 11 de Chardin Teilhard 160 Chodakowski Andrzej 223 Chojecki Mirosław 205 Chrobry Bolesław 140 Chruszczów Nikita 23,265 Chruślińska Izabela 275 Chwin Krystyna 232 Chwin Stefan 232, 275 Ciećwierz Mieczysław 24, 47, 62, 276 Cieplak Piotr 183 Cieślak Robert 110,276 Ciszewska-Pawłowska Wanda 11 Conrad Joseph 48, 95 Cranksh Edward 95 Csató Edward 42,46,48,49, 54, 59-66, 70, 71, 99 Cybulski Zbigniew 229 Cyrankiewicz Józef 84 Czachowska Jadwiga 78, 281 Czapski Józef 227, 228, 249 Czarnecka Ewa 252,277 Czechowicz Józef 173 Czermak Filip 50 Czermakowa Izabela 49, 50, 77 Czermińska Małgorzata 167 Czerwińska Elżbieta 194 Czeszko Bohdan 126,128 Czyżak Agnieszka 278 Dancygier Józef 47 Danielak Janusz 113 Danilewicz-Zielińska Maria 91 Dantyszekjan 81 Dąbrowicz Elżbieta 14, 267, 276, 278 Dąbrowska Maria 48 Dedecius Karl 252 Degen Dorota 11,278 Dębowski Edward 191 Dmowski Roman 57, 225 Dobosz-Kinaszewska Henryka 232 Dobraczyński Jan 60,131 Dobrowolski Andrzej 131, 276 Dobrowolski Stanisław Ryszard 84, 89 Dobrzyńska Ewa 82, 83 Dolecki Zbigniew 160 Dorosz Beata 276 Dostojewski Fiodor 171 Drawicz Andrzej 128 Drewnowski Tadeusz 101,102, 268-270, 276 Drozdowski Bohdan 179 Dubravka Ugreśić 216 Dudek Antoni 276 Dudziński Andrzej 88 Dunin Janusz 276 Dybciak Krzysztof 12, 90, 91, 204, 218, 235,276 Dygat Stanisław 40 Dymek-Karpińska Małgorzata 261 Dymna Anna 250 Edelman Marek
201 Eleuter (pseud. Iwaszkiewicz Jarosław) 49, 50, 53-55 Eliot Thomas Stearns 51 Engelgard Jan 194, 276 Estreicher Karol 253 Fadiejew Aleksander 51 Fajer (censor) 83 Feuerbach Ludwig 159,160 Figlewski (cenzor) 76
Indeks nazwisk Fik Marta 59, 84,102,208, 276 Filler Witold 219 Fiut Aleksander 204, 218, 223, 260-262,276, 278 Flaszen Ludwik 30, 31, 265 Flaubert Gustaw 269 Florczak Zbigniew 36, 37 Fopa Ireneusz 42, 64 Frajlich Anna 206, 281 Franaszek Andrzej 206 Fredro Aleksander 191,192 Freud Zygmunt 107 Frisch Max 216 Friszke Andrzej 276 Furman Wojciech 280 Galant Jan 278 Gałczyński Konstanty Ildefons 20,265 Gardocki Wiktor 104,205,268,275, 276 Gawliński Stanisław 276 Gide Andre 52 Giedroyć Jerzy 131,135,139,140,174, 193, 203, 246, 266, 267 Gluziński Tomasz 228 Głowiński Michał 12,17-19,111,112, 276 van Gogh Vincent 80 Gogol Bogusław 11, 66,171, 276 Gombrowicz Witold 94, 98,181,182, 191, 248, 249,252 Gomułka Władysław 24,25 Gondowiczjan 166 Gontarczyk Piotr 179,181,277 Gorczyńska Renata 252, 277 Gorliński-Kucik Piotr 130,146, 279 Gosk Hanna 39,43, 52, 61,277 Gosłowska Jadwiga 56 Goszczyński Seweryn 191 Góra Jan ks. 224 Górski Ryszard 223 Granas Roman 142 285 Grechuta Marek 9 Greń Zygmunt 135-137 Grochola Wiesława 205 Gronczewski Andrzej 79, 277 Grydzewski Mieczysław 15, 88, 90-93, 99, 271, 277, 283 Grzesiak-Witek Danuta 206, 277 Gzella Jacek 11,278,279 Habielski Rafał 89, 90, 97,277 Haldane John Burdon Sanderson 73 Harasymowicz Jerzy Tadeusz 182-184, 280 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 114 Hemingway Ernest 54 Herbert Zbigniew 234,250 Herling-Grudziński Gustaw 91,94, 131,207, 249 Hertz Benedykt 70 Hertz Paweł 212 Hitler Adolf 27 Hłasko Marek 118,119,139, 248 Hobot Joanna 277 Hochfeld Julian 75, 89 Hozjusz Stanisław 81 Hrehorowicz Danuta 166 Iwaniuk Wacław 207 Iwaszkiewicz Jarosław 15,
39-41, 49-51, 54, 56, 58-60, 52, 62, 79, 88, 89-93, 98, 271, 274, 275,277,283 Jachimowicz Marian 180 Jagiełło Leokadia 188 Jakubowska Urszula 113, 276 Jamroziak Wojciech 166,167 Jan Paweł II (Karol Wojtyła) 215, 221, 233,248,253 Janion Maria 182, 277 Jarosiński Zbigniew 102, 277 Jasienica Paweł 133,135,136
286 Indeks nazwisk Jasiewicz (cenzor) 47, 53 Jasiński Andrzej 112 Jastrun Mieczysław 26, 88 Jaszuński Grzegorz 42 Jawień Andrzej (właśc. Wojtyła Karol) 253 Jaworski Marcin 127, 128, 268 Jeleńska Teresa 277 Jelenski Konstanty 242, 243, 249, 252 Jędrzejewicz Jerzy 94 Jurkowska Elżbieta 275 Kafka Franz 51 Kalicki Włodzimierz (cenzor) 120,123 Kałużyński Zygmunt 51, 52, 260 Kamieńska Anna 116 Kamińska Józefa 277 Kamińska-Chełmniak Kamila 11,135, 139, 202, 215, 275, 277 Kandziora Jerzy 227,277 Kania Waldemar 279 Kaniecki Przemysław 129,144,145, 162,277 Karczewska Wanda 50 Karpiński Wojciech 204, 212, 217, 218, 220, 242, 243, 248-250 Karpowska (cenzor) 24 Karpowski (cenzor) 24 Karst Roman 79 Kasperek Kamil 278 Katajew Walenty 94 Kazimierska (cenzor) 154 Kierkegaard Soren 51 Kiersi Jerzy 63 Kijowski Andrzej 110,111,151-153, 212 Kirchner Hanna 44,278 Kisielewski Stefan (Kisiel) 27,29,43, 211, 214, 215, 217, 221, 222, 224, 225, 235,243, 247,254,277 Klaczko Julian 249 Kloc Agnieszka 102,115,227 Klucznylgor 276 Knapek Ryszard 280 Kobiela Bogumił 229 Kochanowski Jan 234 Kołakowski Leszek 207 Kondek Stanisław Adam 278 Konwicki Tadeusz 31,113,116, 249, 267, 279 Kopernik Mikołaj 10, 82 Kopka Bogusław 257, 278 Korczyńska-Derkacz Małgorzata 278 Kormanowa Żanna 26 Kosiński Krzysztof 118,119, 277 Kossak Zofia 267 Kostecki Janusz 279 Kościewicz Katarzyna 276,277 Kościński Wiktor 58 Kot Stanisław 24 Kotowska-Kachel Maria 268,281 Kott Jan 48, 55, 75, 206, 281 Kowalczyk (cenzor) 46,47, 63 Kowalczyk Andrzej Stanisław 197 Kowalczyk Jadwiga Barbara 230 Kowalski (cenzor) 27,60, 64, 65 Kozicka Dorota
278 Kozłowski Krzysztof 147,214-216 Koźniewski Kazimierz 39, 50, 54, 90, 278 Kragen Wanda 80-82 Krall Hanna 234 Krasicki Ignacy 81, 235 Krasiński Zygmunt 249 Krasoń Patrycja 14,16 Krasowski Jerzy 181,182 Krasucki Eryk 27, 51, 57, 58, 60, 206, 278 Kraszewski Józef Ignacy 277 Krauze Antoni 119 Krąpiec Mieczysław 254 Królik (cenzor) 139
Indeks nazwisk Kromer Marcin 81 Król Jan Aleksander 47,49 Kruczkowski Leon 26, 55,109 Kruszyński Zbigniew 227,228 Krygier Alfred 74, 75 Krzemień Teresa 182,184, 280 Krzywicka Irena 54 Kubacki Wacław 63 Kubiak Zygmunt 215 Kudliński Tadeusz 220 Kulak Damian 177 Kulawik Adam 279 Kuraś Józef 66 Kuryluk Karol 74 Kuthan Eugeniusz 78 Kuźma Erazm 280 Kwiatek Filip 268 Kwiatkowski Jerzy 223 Lachman Magdalena 16 Lalak Mirosław 119 Lam Andrzej 178, 244-246, 278 Lancberg (cenzor) 46, 59 Lechoń Jan 88 Lednicki Wacław 170 Lem Stanisław 30, 31,139, 267 Lewi Salomona Ha 145 Lewin Leopold 78, 79 Lichniak Zygmunt 132,136,139,168 Ligarski Sebastian 280 Lis Renata 194 Lula Marcin 14, 278 Łapiński Zdzisław 278-280 Lukasiewicz Jacek 146,155,157,164, 278, 279 Mach Wilhelm 115,116 Maciąg Włodzimierz 128,136,137,157 Maciejewski Janusz 30, 214, 278 Maj Bronisław 250 287 Majchrzak Grzegorz 257, 278 Maksimow Włodzimierz 188 Malak Tadeusz 250 Malraux Andre 51 Małcużyński Karol 73, 74 Mamon Bronisław 212,213, 250 Mandalian Andrzej 188 Mandelsztam Nadzieżda 188 Mandelsztam Osip 187-191, 280 Marchlewska Zofia 39 Markiewicz Henryk 109,115 Markiewka Tomasz 130,279 Marks Karol 34,149,166, 218,242, 266 Markuszewicz Barbara 146 Marquez Gabriel García 216 Marszałek Adam 267 Matuszewski Ryszard 115 Mazur Daria 133, 278 Mazur Mariusz 69, 278 Melkowski Stefan 128 Merton Thomas 248 Meyer Krzysztof 49 Michalski Leon 84 Michałowska Danuta 220 Michnik Adam 201, 205 Mickiewicz Adam 78, 95,170,176, 191,193 Mielczarek Tomasz 278 Miernik Grzegorz 277 Mieszkowska Blanka 185 Międzyrzecki Artur 180 Mikołajczyk Stanisław 24,
25, 96, 97 Miller Jan Nepomucen 51, 78, 79 Miłosz Czesław 12-14,16,48,49,62, 91,98,99,136,173-181,191, 203-235, 237, 238, 240-242, 244-246, 248-250, 252-258, 260-263, 266, 267, 271, 275-281, 284, 285 Minkiewicz Janusz 23, 27
288 Indeks nazwisk Moczulski Leszek Aleksander 9 Mojsak Kajetan 120,139,140,142, 267, 278 Morawiec Elżbieta 245 Morstin Ludwik Hieronim 75 Mrożek Sławomir 120,267 Muradeli Wano 49 Musia! Stanisław SJ, ks. 65,90, 229, 230 Musidlak Grzegorz 257, 278 Muszyńska Krystyna 258 Myśliński Jerzy 278 Najder Zdzisław 212 Nałęcz Daria 41, 115,276 Nałkowska Zofia 40, 43,44, 267, 278 Natanson Wojciech 44,45 Nawrocki Grzegorz 205 Nienaski Krzysztof (właśc. W.A. Zbyszewski) 96 Nowak Jeziorański Jan 249 Nowakowski Marek 13,16,117-122, 124-127, 266, 271, 277, 283 Nowakowski Tadeusz 125 Nycz Ryszard 279 Obrazcow Siergiej Władymirowicz 73,74 Olbrychski Daniel 233 Olejniczak Józef 16, 279, 280 Olszewski Jan 255 Orwell Georg 247 Osęka Piotr 18,19,69, 70,279 Osóbka-Morawski Edward 24, 65,160 Otwinowski Stefan 75 Ożóg Jan Bolesław 238-240 Paluchnowski Andrzej 219 Panecki (cenzor) 64 Papaj (cenzor) 59 Papieski Robert 40, 275 Parandowski Jan 54, 75 Parnicka Eleonora 279 Parnicki Teodor 13,14,16,129-137, 139, 140, 142-169, 171, 172, 266, 271,276, 277,279, 284 Pasternak Leon 23 Paukszta Eugeniusz 36 Pawelec Dariusz 269, 279 Pawlicki Aleksanader 11,147,214, 279 Paz Octavio 216 Peisert Maria 206, 279 Pelc Janusz 275 Penderecki Krzysztof 233 Perkowski Piotr 267, 279 Pędziński Zbigniew 113,114 Piasecki Bolesław 27, 57,133,276 Piechota Magdalena 280 Pietryk Edmund 189 Pietrzkiewicz Iwona 207, 279 Podemska Maria 122 Podhorská-Okołow Stefania 45,149 Polkowski Andrzej 160 Ponge Francis 216 Popławski Alfred 202 Porter Cole 23 Prejs Marek 275 Prochniak Leszek 278 Prus Maciej 244 Prussak Maria 268 Pruszyński
Ksawery 30,131 Przyboś Julian 34, 35, 75,95,101, 209, 266,281 Przybylski Ryszard 187,188, 265, 280 Pstrowski Wincenty 28 Ptasińska-Wójcik Małgorzata 280 Ptaszyński Radosław 267 Puszkin Aleksander 168-172 Putrament Jerzy 49,190, 238 Pytel Grzegorz 276 Radzikowska Zofia 280 Radziwiłowicz Jerzy 250
Indeks nazwisk Rafalska Małgorzata 39, 42, 88, 95, 280 Rakowski Mieczysław 214 Rassalski Stefan 40 Remarque Erich Maria 113 Rogoż Michał 207, 279 Romaniuk Radosław 277 Romek Zbigniew 11, 188,202, 275, 277,280 Różewicz Tadeusz 13-15,101-116, 266, 271, 275, 276, 280, 281, 283 Rudnicki Adolf 62,110, 235 Russell Bertrand 72, 73 Rymkiewicz Aleksander 219 Rymkiewicz Ewa 178 Rymkiewicz Jarosław Marek 16, 173-185, 187-194, 197-202, 266, 271, 284, 285 Rymkiewicz Władysław 173, 174 Ryszkiewicz Mirosław 280 de Sade Donatien Alphonse François 51 Sadkowski Wacław 163, 166 Sadzik Józef 208,241,262 Sandauer Artur 52,281 Sarnowska-Temeriusz Elżbieta 102,276 Sartre Jean Paul 50-54 Schiller Leon 42, 54-56,279 de Senancour Étienne Pivert 51 Shakespeare William 55 Sienkiewicz Henryk 82,155, 255, 277 Sikirycki Igor 189-191 Sikorski Tadeusz 267 Sikorski Władysław 96, 253 Skierski Kazimierz Zenon 61 Skórzyński Jan 280 Skwarczyński Zdzisław 173 Skwarnicki Marek 212, 218, 219, 221, 260, 261, 280 Sławińska Irena 223, 226 Sławiński Janusz 14, 280 289 Słojewski Jan Zbigniew 153 Słomkowska Alina 24, 39, 280 Słonimski Antoni 88,89, 91,97, 234 Słowacki Juliusz 42, 783, 103,111, 162, 170,191,192 Smulski Jerzy 109, 280 Sobol Justyn 202 Sobolewski Tadeusz 246, 247 Sokorski Włodzimierz 79 Sopuchacz Kazimierz 229 Spasowicz Włodzimierz 170 Stachura Edward 189 Stalin Józef (właśc. Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili) 18,19, 23, 28, 49, 74, 115, 173, 176, 187 Stalinski Tomasz (właśc. Kisielewski Stefan) 211 Starzyński Stefan 74 Stawar Andrzej 56 Stempowski Jerzy 90, 220,262 Stępnik Krzysztof 280 Stomma Stanisław
212 Strasser Wilhelm 120,126 Strug Andrzej 75, 76 Strumph-Wojtkiewicz Stanisław 76 Strzelecka Jolanta 220, 242, 253 Strzyżewski Tomasz 118,188, 280 Stuhr Jerzy 250 Sulikowski Andrzej 218, 248 Supervieil Jules 42 Supruniuk Mirosław 89,91, 281 Susuł Jacek 222,232-234 Syga Teofil 55 Szałagan Alicja 78, 281 Szaruga Leszek 118-120,126,280 Szarzyńska-Rewska Hanna 139 Szczepański Jan Jozef 235, 238, 255, 280 Szczepański Maciej 219 Szczęsna Joanna 275 Szostakowicz Dymitr 49
290 Indeks nazwisk Szostkiewicz Adam 201 Szpotański Janusz 127,128 Szujski Jozef 249 Szumna Małgorzata 280 Szyma Tadeusz 209,222, 227, 230, 242, 247, 252, 260 Szymańska Zyta 227, 277 Szymański Wiesław Paweł 276 Śmigielski Tomasz 94, 281 Święch Jerzy 131, 281 Swirszczyńska Anna 244 Taborski Bolesław 212 Tarka Krzysztof 97, 281 Terlecki Tymon 131,252 Timoszewicz Jerzy 55-56,279 Tischner Jozef 231, 232, 242 Toeplitz Krzysztof Teodor 247 Tołwiński Stanisław 98 Tomasik Wojciech 112, 280, 281 Tranströmer Tomas 216 Trela Jerzy 250 Tretiak Józef 170 Trocki Lew 187 Truchanowski Kazimierz 268 Trznadel Jacek 173,174, 202, 281 Tse-tungMao 187 Tubielewicz Mattsson Dorota 43,61,281 Turgieniew Iwan 171 Turowicz Jerzy 63,216,237,255,257, 262 Tuwim Julian 88, 91,174, 234 Twardowski Jan ks. 241, 248 Tyrmand Leopold 202,221, 247, 267 Tyszkiewicz Barbara 267 Usijewicz Helena 79 Valery Paul 45 Veillon Charles 218 Wajda Andrzej 233, 246,255, 260 Walentynowicz Anna 234 Walicki Andrzej 281 Waligóra Janusz 102 Wańkowicz Melchior 42,97 Wasilewski Andrzej 236 Wasita Ryszard 118 Ważyk Adam 35,40,115 Wegner Jacek 39,160,281 Weintraub Wiktor 92, 93 Wierzbicki Piotr 219,246,247 Wierzyński Kazimierz 88, 94-96,191 Wilmański Jerzy 17 Wiszniewski Wojciech 246 Wiśniewska-Grabarczyk Anna 281 Witkiewicz Stanisław Ignacy 248 Wojaczk Rafał 248 Wojna Ryszard 66, 68, 82, 83 Wojnowicz Włodzimierz 188 Wojtyga Lesław Jan 28 Wojtyła Karol 234,253 Wolsza Tadeusz 280 Wołowiec Grzegorz 281 Woźniak Maciej 119 Woźniak-Łabieniec Marzena 14,120, 136,174,175,204,213, 267, 271, 275,281, 285 Woźniakowski Jacek 235,255,257
Woźniakowski Krzysztof 281 Wójciak Monika 191, 281 Wrobel Janusz 278 Wyka Kazimierz 62, 75,180 Wyszomirski Jerzy 94-97, 281 Wyszyński Stefan 253-255 Zabłudowski Tadeusz 65 Zagajewski Adam 216, 244 Zagórski Jerzy 234 Zajączkowski Andrzej 223 Zajączkowski Stanisław 250
Indeks nazwisk Zaleski Marek 223, 241 Zalewski Witold 84, 86, 87, 238 Załęski Grzegorz 88 Załuski Andrzej Stanisław biskup 81 Zawadzka Maria 278 Zawieyski Jerzy 267 Zawistowska (cenzor) 124,125 Zawodniak Mariusz 279, 281 Zbyszewski Wacław Alfred 97 Zdziechowski Marian 170 Zieliński Adrian 210 Ziętara Piotr 281 Zimand Roman 31, 32, 265, 281 Zweig Arnold 107 Zweig Stefan 107 Zwierzchowski Piotr 279 Żebrowski Edward 252 Żebrowski Marek 281 Żeromski Stefan 233, 277 Żmigrodzki Zbigniew 130, 275 Żółkiewski Stefan 26, 88 Żuławski Juliusz 55, 212 Żylińska Jadwiga 137,139 291
Censorship’s literature lessons Studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Summary The studies which form the body of this collection have been developed over nearly a decade. Their goal: to discuss how censorship operated in the Polish People’s Republic, a system that utilised the state-controlled party-dependent Chief Con trol Bureau for Press, Publications and Performances (Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk - GUKPPiW) to monitor and influence writers and the shape of their works. Most of the studies have applied the method of archival research reviewing documents left by the Control Bureau now held by the Archive of Modern Records (Archiwum Akt Nowych) in Warsaw and by select State Ar chives, and confronting them with published texts. In the first part, which is an introduction into censorship mechanisms, I have discussed how the Control Bureau subliminally shaped the image of the reality, consolidating the new order (protecting the image of the governing party) without anyone noticing, and how it covered its traces even during the thaw period. The second part consists of an extensive study devoted to the Nowiny Literackie journal edited by Iwaszkiewicz. The weekly’s two years of existence offer an excellent re cord of how the functioning of literature changed within the period of 1947-1948. It clearly shows how politics (or history) unfolding before one’s eyes gradually yet emphatically increased its influence on the literary journal. The final chapter of the second part discusses the post-WWII relations between friends from
the Skamander literary group Jarosław Iwaszkiewicz and Mieczysław Grydzewski, the latter being the editor of the London-based Wiadomości. The third part, the longest one, contains five studies of how five individual writ ers were censored, indicating the different extents of the censorship efforts and the reasons for specific interventions. In the case of Tadeusz Różewicz, I have traced the censorship reception and the public reception of his initial poetic collection Opadły liście z drzew. I applied a similar structure to the second chapter in this part, this time devoted to the novel Trampolina by Marek Nowakowski. In both cases I have focussed on a single original volume and reconstruct the story of its publication and reception. The third chapter is devised somewhat differently: we
294 Summary discuss censor reviews of subsequent collections of Teodor Parnicki’s prose in the context of his émigré biography, which was inconvenient for the governing party. The fourth chapter offers a chronological study of the interventions into the works by Jarosław Marek Rymkiewicz, from minor “corrections” to the classicism pro gramme due to his inspiration with Milosz to more major ones, resulting from his particular use of the Romantic paradigm. The final chapter in this part is devoted to Czeslaw Milosz. This time the focus is placed on the subsequent issues of the Tygodnik Powszechny, from its 1980 September issue, prior the Nobel Prize an nouncement, to the July issue the following year, which contains the last ripples made by Milosz’ visit in Poland. My selection of the studies was a result of, on the one hand, the fragmenta tion of the GUKPPiW archives and, on the other, my intention to present interest ing and sometimes surprising mechanisms of how censorship in Poland worked, mechanisms which become evident only when examined from up close. Bayerische Staatebibitoihek München |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Woźniak-Łabieniec, Marzena 1969- |
author_GND | (DE-588)1264873425 |
author_facet | Woźniak-Łabieniec, Marzena 1969- |
author_role | aut |
author_sort | Woźniak-Łabieniec, Marzena 1969- |
author_variant | m w ł mwł |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV048397309 |
classification_rvk | KP 5440 |
ctrlnum | (OCoLC)1344267593 (DE-599)BVBBV048397309 |
discipline | Slavistik |
discipline_str_mv | Slavistik |
edition | Wydanie I. |
era | Geschichte 1945-1989 gnd |
era_facet | Geschichte 1945-1989 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03543nam a2200709 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048397309</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20221121 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220808s2022 ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382208009</subfield><subfield code="9">978-83-8220-800-9</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382208016</subfield><subfield code="9">978-83-8220-801-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1344267593</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048397309</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">KP 5440</subfield><subfield code="0">(DE-625)81366:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Woźniak-Łabieniec, Marzena</subfield><subfield code="d">1969-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1264873425</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Cenzorskie lekcje literatury</subfield><subfield code="b">studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945</subfield><subfield code="c">Marzena Woźniak-Łabieniec</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Łódź</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">294 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite [273]-281</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-1989</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zensur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4067601-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Miłosz, Czesław / (1911-2004)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Nowakowski, Marek / (1935-2014)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Parnicki, Teodor / (1908-1988)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Różewicz, Tadeusz / (1921-2014)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Rymkiewicz, Jarosław Marek / (1935-2022)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Autocenzura</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Cenzura</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Czasopismo literackie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Literatura polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Życie literackie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1945-1989</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Opracowanie</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Zensur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4067601-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1945-1989</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20221121</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033775936</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">070.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">809</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
geographic_facet | Polen |
id | DE-604.BV048397309 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T20:22:11Z |
indexdate | 2024-07-10T09:37:02Z |
institution | BVB |
isbn | 9788382208009 9788382208016 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033775936 |
oclc_num | 1344267593 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-11 |
owner_facet | DE-12 DE-11 |
physical | 294 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm |
psigel | BSB_NED_20221121 |
publishDate | 2022 |
publishDateSearch | 2022 |
publishDateSort | 2022 |
publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
record_format | marc |
spelling | Woźniak-Łabieniec, Marzena 1969- Verfasser (DE-588)1264873425 aut Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Marzena Woźniak-Łabieniec Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Wydanie I. Łódź Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2022 294 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite [273]-281 Englische Zusammenfassung Geschichte 1945-1989 gnd rswk-swf Zensur (DE-588)4067601-8 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Miłosz, Czesław / (1911-2004) Nowakowski, Marek / (1935-2014) Parnicki, Teodor / (1908-1988) Różewicz, Tadeusz / (1921-2014) Rymkiewicz, Jarosław Marek / (1935-2022) Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk Autocenzura Cenzura Czasopismo literackie Literatura polska Życie literackie Polska 1901-2000 1945-1989 Opracowanie Polen (DE-588)4046496-9 g Zensur (DE-588)4067601-8 s Geschichte 1945-1989 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
spellingShingle | Woźniak-Łabieniec, Marzena 1969- Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Zensur (DE-588)4067601-8 gnd |
subject_GND | (DE-588)4067601-8 (DE-588)4046496-9 |
title | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
title_alt | Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
title_auth | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
title_exact_search | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
title_exact_search_txtP | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
title_full | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Marzena Woźniak-Łabieniec |
title_fullStr | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Marzena Woźniak-Łabieniec |
title_full_unstemmed | Cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 Marzena Woźniak-Łabieniec |
title_short | Cenzorskie lekcje literatury |
title_sort | cenzorskie lekcje literatury studia o systemowej kontroli slowa w polsce po 1945 roku censorship s literature lessons studies into the systemic control of language in poland from 1945 |
title_sub | studia o systemowej kontroli słowa w Polsce po 1945 roku = Censorship's literature lessons: studies into the systemic control of language in Poland from 1945 |
topic | Zensur (DE-588)4067601-8 gnd |
topic_facet | Zensur Polen |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033775936&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT wozniakłabieniecmarzena cenzorskielekcjeliteraturystudiaosystemowejkontrolisłowawpolscepo1945rokucensorshipsliteraturelessonsstudiesintothesystemiccontroloflanguageinpolandfrom1945 AT wozniakłabieniecmarzena censorshipsliteraturelessonsstudiesintothesystemiccontroloflanguageinpolandfrom1945 |