Verfügbarkeit: Early medieval settlement in the Chełm Land

Early medieval settlement in the Chełm Land: = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej

Gespeichert in:

Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser:	Dzieńkowski, Tomasz (VerfasserIn)
Weitere Verfasser:	Wołoszyn, Marcin 1970- (HerausgeberIn)
Format:	Abschlussarbeit Buch
Sprache:	English Polish
Veröffentlicht:	Leipzig Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa 2021 [Leipzig] Leipziger Universitätsverlag Warszawa Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Rzeszów Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego Lublin Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Schriftenreihe:	U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej tom 7
Schlagworte:	Geschichte 400-1300 Ausgrabung Siedlung Mittelalterliche Archäologie Chełm > Region Osadnictwo Słowianie Stanowiska archeologiczne Średniowiecze Wędrówki ludów (4-6 w.) Zabytki archeologiczne Ziemia chełmska Osadnictwo człowieka / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie Obrzędy i ceremonie pogrzebowe średniowieczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie Stanowiska archeologiczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / rozprawy akademickie 501-600 601-700 701-800 801-900 901-1000 1001-1100 Rozprawa doktorska Katalog Hochschulschrift
Online-Zugang:	Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis
Beschreibung:	Literaturverzeichnis: Seite 617-684 Die vorliegende Veröffentlichung ist die erweiterte Fassung der Dissertation von 2011 am Institut für Archäologie und Ethnologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Warschau
Beschreibung:	720 Seiten Karten, Illustrationen 31 cm
ISBN:	9783960234371 9788366463486 9788379969548

Internformat

MARC


LEADER	00000nam a2200000 cb4500
001	BV048382646
003	DE-604
005	20240404
007	t
008	220729s2021 gw a\|\|\| cm\|\| 00\|\|\| eng d
020			\|a 9783960234371 \|9 978-3-96023-437-1
020			\|a 9788366463486 \|9 978-83-66463-48-6
020			\|a 9788379969548 \|9 978-83-7996-954-8
035			\|a (OCoLC)1319429194
035			\|a (DE-599)KXP1802126015
040			\|a DE-604 \|b ger \|e rda
041	0		\|a eng \|a pol
044			\|a gw \|c XA-DE-SN \|a pl \|c XA-PL \|a ru \|c XA-RU
049			\|a DE-12
084			\|a OST \|q DE-12 \|2 fid
100	1		\|a Dzieńkowski, Tomasz \|e Verfasser \|0 (DE-588)1289293716 \|4 aut
245	1	0	\|a Early medieval settlement in the Chełm Land \|b = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej \|c Tomasz Dzieńkowski ; Herausgeber des Bandes: Marcin Wołoszyn
246	1	3	\|a Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
246	1	1	\|a Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
264		1	\|a Leipzig \|b Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa \|c 2021
264		1	\|a [Leipzig] \|b Leipziger Universitätsverlag
264		1	\|a Warszawa \|b Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
264		1	\|a Rzeszów \|b Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego
264		1	\|a Lublin \|b Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
264		3	\|a Kraków \|b Poligrafie Salezjańska
300			\|a 720 Seiten \|b Karten, Illustrationen \|c 31 cm
336			\|b txt \|2 rdacontent
337			\|b n \|2 rdamedia
338			\|b nc \|2 rdacarrier
490	1		\|a U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej \|v tom 7
500			\|a Literaturverzeichnis: Seite 617-684
500			\|a Die vorliegende Veröffentlichung ist die erweiterte Fassung der Dissertation von 2011 am Institut für Archäologie und Ethnologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Warschau
502			\|b Dissertation \|c Polish Academy of Sciences Warsaw \|d 2011
546			\|a Text auf Polnisch und Englisch
648		7	\|a Geschichte 400-1300 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Ausgrabung \|0 (DE-588)4129464-6 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Siedlung \|0 (DE-588)4054858-2 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Mittelalterliche Archäologie \|0 (DE-588)4138633-4 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a Chełm \|z Region \|0 (DE-588)4470711-3 \|2 gnd \|9 rswk-swf
653		0	\|a Osadnictwo
653		0	\|a Słowianie
653		0	\|a Stanowiska archeologiczne
653		0	\|a Średniowiecze
653		0	\|a Wędrówki ludów (4-6 w.)
653		0	\|a Zabytki archeologiczne
653		2	\|a Ziemia chełmska
653		0	\|a Osadnictwo człowieka / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie
653		0	\|a Obrzędy i ceremonie pogrzebowe średniowieczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie
653		0	\|a Stanowiska archeologiczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / rozprawy akademickie
653		4	\|a 501-600
653		4	\|a 601-700
653		4	\|a 701-800
653		4	\|a 801-900
653		4	\|a 901-1000
653		4	\|a 1001-1100
653		6	\|a Rozprawa doktorska
655		7	\|0 (DE-588)4163417-2 \|a Katalog \|2 gnd-content
655		7	\|0 (DE-588)4113937-9 \|a Hochschulschrift \|2 gnd-content
689	0	0	\|a Chełm \|z Region \|0 (DE-588)4470711-3 \|D g
689	0	1	\|a Siedlung \|0 (DE-588)4054858-2 \|D s
689	0	2	\|a Ausgrabung \|0 (DE-588)4129464-6 \|D s
689	0	3	\|a Mittelalterliche Archäologie \|0 (DE-588)4138633-4 \|D s
689	0	4	\|a Geschichte 400-1300 \|A z
689	0		\|5 DE-604
700	1		\|a Wołoszyn, Marcin \|d 1970- \|0 (DE-588)1070224960 \|4 edt
710	2		\|a Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des Östlichen Europa (GWZO) \|0 (DE-588)1135144311 \|4 isb
710	2		\|a Instytut Archeologii i Etnologii (Warschau) \|0 (DE-588)1224263-9 \|4 isb
710	2		\|a Uniwersytet Rzeszowski \|b Instytut Archeologii \|0 (DE-588)16057222-8 \|4 isb
710	2		\|a Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie \|b Instytut Archeologii \|0 (DE-588)3059073-5 \|4 isb
830		0	\|a U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej \|v tom 7 \|w (DE-604)BV041063946 \|9 7
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Literaturverzeichnis
940	1		\|n oe
940	1		\|q BSB_NED_20221116
942	1	1	\|c 930.1 \|e 22/bsb \|f 09021 \|g 438
942	1	1	\|c 930.1 \|e 22/bsb \|f 09022 \|g 438
942	1	1	\|c 930.1 \|e 22/bsb \|f 09015 \|g 438
943	1		\|a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033761469

Datensatz im Suchindex

_version_	1806957661964468224
adam_text	CONTENTS Andrzej Buko Early Medieval Settlement in the Chełm Land - some general remarks. 17 Marcin Wołoszyn The Middle Ages in the Chełm Land ֊ introductory remarks. 21 * PURPOSE, CHRONOLOGICAL AND GEOGRAPHICAL SCOPE OF RESEARCH. 29 TRIBAL AND STATE AFFILIATION OF LANDS BETWEEN THE VISTULA, WIEPRZ AND BUG RIVERS IN HISTORIOGRAPHY. 31 III. OVERVIEW OF PAST ARCHAEOLOGICAL RESEARCH. 37 III . 1. The beginning: 17th century. 37 III.2. 19th century. 37 III.3. On the threshold of the 20th century. 38 ІП.4. The Interwar Period (1918-1939). 38 III.5. The Post-War Period (1945-1989). 39 ПІ.6. Modern times (1989-2019). 45 IV. NATURAL ENVIRONMENT. 49 IV . 1. Geology. 49 IV2. Relief. 50 IV .3. Soils. 51 IV. .4. Climate.51 IV . 5. Vegetation. 51 IV. .6. Hydrology. 52 IV. .7. The natural environment of the Chełm Land in the Middle Ages: geoarchaeological research. 53 V CHRONOLOGY.54 VI . Stratigraphy. 55 V .2. Pottery. 55 V .3. Metal and other objects. 56 V .4. Absolute dating. 57 VI . PRE-STATE PERIOD SETTLEMENT. 58 V I. 1. Settlements. 58 V I. 1.1. Sources. 58 V I. 1.2. Settlement location,size and layout. 59 V I. 1.3. Dwellings. 61 ѴІ.І.З.а. Pithouses. 61 V I. 1.3 .b.Tub-shaped pits and surface-built dwellings. 62 V I.1.3.C. Pits with a so-called passageway. 63 V I. 1.3 .d. Pits on an irregular plan. 63 V I. 1.3.e. Pits on an obscure plan. 63 I. II. VL 1.4. Utility features. 63 VI. 1.5. Chronology. 64 VI.2. Hill-forts. 65 VI.2.1. Sources. 65 VI.2.2. Description. 66 V I.2.2.a.Location. 66 V I.2.2.b. Hill-fort plans and number of ramparts. 67 V I.2.2.C.Area. 68 V I.2.2.d. Ramparts and moats. 68 V I.2.2.e.Gateways. 71 V I.2.2.f. Buildings and pits. 71 V I.2.2.g. Settlement context. 72 VI .2.3. Chronology. 73 VI .2.4. Territorial distribution of strongholds as a research question. 73 VIL CREMATION BURIAL RITE. 74 VILL Sources. 74 VII .2. Burial mound construction. 75 VII .2.1. Preparing the sub-base. 75 VII .2.2. The mound. 76 VII .2.3. Barrow ditches and pits. 76 VII .2.4. Shallow surrounding ditches. 76 VII .2.5. Hearths. 76 VII .2.6. Timber structures. 77 VII .2.7. Stone structures. 78 VII .2.8. Buried pits. 78 VII .3. Burial types and the cremation layer. 79 VII .4. Grave inventories. 81 VIL 5. Chronology. 82 VIII . EARLY STATE PERIOD SETTLEMENT.82 VIII. 1. Settlements.82 VIII. 1.1. Sources.82 VIII. 1.2. Settlement location. 83 VIII. 1.3. Building types.83 VIII. 1.3.a. Dwelling features and structures. 83 ѴШ.І.З.Ь. Utilitypits.84 VIII.1.3.C. Crafts and production features. 85 VIII. 1.4. Chronology. 85 VIII.2. Fortified places, defended ecclesiastical sites and high status residences. 86 VIII.2.1. Sources. 86 VIII.2.2. Location. 87 VIII.2.3. Description. 87 VIII.2.3.a. Form and size. 87 VIII.2.3.b. Ramparts and moats. 89 VIII.2.4. Chronology. 90 VIII.2.5. Sites documented in the written sources. 91 V III.3. Early medieval settlement complexes. 91 V III.3.1. Chełm - a principal place. 91 V III.3.1 .a. Research, past and present. 92 V III.3. Lb. Development of the settlement complex.94 V III.3.l.c. Settlement prior to 13th c.94 V III.3.l.d. Ducal stronghold. 95 ѴПІ.З.І.е. Chronology. 101 VIII.3.1 .f. Fortified complex in Chełm - motte castle. European and local context.104 VIII.3.l.g. Bishop’s residence, Mother of God church and other ecclesiastical buildings . 110 VIII.3.1 .h. Burial site of the Romanovichi and the stronghold cemetery. 113 VIII.3. Li. Hinterland. 114 VIII.3. 1 .j. Suburb settlement. 114 ѴІІІ.З.І.к. Inhumation cemeteries in the suburb settlement. 116 VIII.3.1.1. Suburb settlement (site 144).117 VIII.3.l.m. Excavated materials.119 VIII.3.l.n. Chronology.123 VIII.3.l.o. Settlement and inhumation cemetery on Kredowa Góra (Chalk Mount) and its ties to the settlement complex in Chełm. 123 VIII.3.2. The hinterland at Chełm-Bieławin.124 VIII.3.3. Defended ecclesiastical complex at Stołpie.126 VIII.3.3.a. Research, past and present. 126 VIII.3.3.b. Construction and use of the complex. Problem of its origins (phase la [?]). 126 VIII.3.3.c. Tower and earth-and-timber motte (phase 1). 127 VIII.3.3.d. Rebuilding the complex and altering of its function (phase 2). 128 VIII.3.3.e. Destruction and subsequent intermittent use (phase 3, 4). 130 VIII.3.3.f. Settlement context. 130 VIII.3.3.g. Function, chronology and founders. 130 VIII.3.4. The stone structure at Podgórze-Spas.131 IX. INHUMATION CEMETERIES. 132 X. EARLY MEDIEVAL SETTLEMENT IN THE CHEŁM LAND IN THE LIGHT OF CURRENT RESEARCH. 134 X.l. Pre-State Period settlement. 134 X.2. Early State Period settlement. 139 XI. CLOSING REMARKS. 143 XII. CATALOGUE . 147 XIII. TABLES. 389 XIV FIGURES. 395 XV. BIBLIOGRAPHY.617 XVI. INDEX (CONCORDANCE) OF GEOGRAPHIC AND HISTORICAL NAMES (Monika Maziarczuk).685 SPIS TREŚCI Andrzej Buko Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej - uwagi ogólne.19 Marcin Wołoszyn Wieki średnie na ziemi chełmskiej - kilka uwag wstępnych. 25 * CEL PRACY I JEJ ZAKRES CHRONOLOGICZNO-PRZESTRZENNY. 209 PRZYNALEŻNOŚĆ PLEMIENNA I PAŃSTWOWA MIĘDZYRZECZA WISŁY, WIEPRZA I BUGU W HISTORIOGRAFII. 211 III. STAN BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH. 216 IILI. Początki: XVII w. 216 III.2. Wiek XIX. 216 Ш.З. U progu XX w. 217 III.4. Okres międzywojenny (1918-1939). 218 III.5. Okres powojenny (1945-1989).219 III.6. Czasy najnowsze (1989-2019). 224 IV. ŚRODOWISKO NATURALNE. 228 IV. . 1. Budowa geologiczna.229 IV. .2. Rzeźba terenu.229 IV3. Gleby. 230 IV4. Klimat. 231 IV. . 5. Szata roślinna.231 IV. .6. Stosunki wodne.231 IV. .7. Środowisko naturalne ziemi chełmskiej w średniowieczu: badania geoarcheologiczne. 232 V. PODSTAWY DATOWANIA. 234 V. . 1. Stratygrafia.234 V. .2. Ceramika naczyniowa.234 V. .3. Przedmioty metalowe i z innych surowców.235 V. .4. Datowania absolutne.237 VI . OSADNICTWO OKRESU PRZEDPAŃSTWOWEGO. 238 VI . 1. Osady. 238 V I. 1.1. Źródła. 238 V I. 1.2. Położenie, wielkość i rozplanowanie osad. 238 V I. 1.3. Obiekty mieszkalne. 240 V I. 1.3.a. Półziemianki. 240 V I. 1,3.b. Jamy wannowate i domostwa naziemne. 241 V I. 1.3 .c. Jamy z tzw. korytarzem. 242 V I. 1.3 .d. Jamy nieregularne w planie. 242 V I. 1.3.e. Jamy nieokreślone w planie.243 I. II. I. 1.4. Obiekty gospodarcze. 243 I. 1.5. Chronologia. 244 V I.2. Grody. 244 VI.2.1. Źródła. 244 VI.2.2. Charakterystyka grodzisk. 245 VI.2.2.a. Położenie.245 VI.2.2.b. Plan i liczba wałów. 246 VI.2.2.C. Wielkość.247 VI.2.2.d. Konstrukcje wałów i fos. 247 VI.2.2.e. Bramy. 250 VI.2.2.f. Zabudowa. 250 VI.2.2.g. Kontekst osadniczy.251 VI .2.3. Chronologia. 252 VI .2.4. Organizacja grodowo-terytorialna jako problem badawczy. 252 VII . CIAŁOPALNY OBRZĄDEK POGRZEBOWY. 253 VILI . Źródła.253 VII .2. Budowa kurhanu. 254 V II.2.1. Przygotowanie podłoża.254 V II.2.2. Kopiec. 255 V II.2.3. Rowy i jamy przykurhanowe. 255 V II.2.4. Rowki dookolne. 255 V II.2.5. Paleniska.255 V II.2.6. Konstrukcje drewniane. 256 V II.2.7. Konstrukcje kamienne. 257 V II.2.8. Jamy podkurhanowe . 257 VII .3. Typy pochówków i warstwa ciałopalenia.258 VII .4. Inwentarze grobowe. 260 VII .5. Chronologia. 260 VIII . OSADNICTWO OKRESU WCZESNOPAŃSTWOWEGO.261 VIILI. Osady. 261 VIII. 1.1. Źródła. 261 VIII. 1.2. Położenie. 262 VIII. 1.3. Formy budownictwa. 262 VIIL 1.3.a. Obiekty mieszkalne.262 VIIL 1.3.b. Jamy gospodarcze. 264 VIIL 1.3.C. Obiekty rzemieślniczo-produkcyjne. 264 VIII. 1.4. Chronologia. 264 VIII.2. Założenia obronne, sakralno-obronne i reprezentacyjne. 265 ѴПІ.2.1. Źródła. 265 VIII.2.2. Położenie. 265 V III.2.3. Charakterystyka założeń. 266 VIII.2.3.a. Forma i wielkość. 266 VIII.2.3.b. Umocnienia. 268 V III.2.4. Chronologia. 268 V III.2.5. Stanowiska znane ze źródeł pisanych. 269 VIII.3. Wczesnośredniowieczne zespoły osadnicze. 270 V III.3.1. Chełm - ośrodek „stołeczny”. 270 ѴІІІ.З.І.а. Stan badań. 270 ѴІІІ.3.1 .b. Rozwój zespołu osadniczego. 272 ѴІІІ.3.1 ,c. Osadnictwo przed XIII w.273 ѴІІІ.3.1 .d. Gród książęcy. 273 V V Chronologia założenia. 279 Gród chełmski jako obiekt typu motte՛,kontekst europejski i regionalny. 282 Siedziba biskupa i cerkiew Bogarodzicy oraz pozostałe budowle sakralne. 288 Nekropola Romanowiczów i cmentarzgrodowy. 291 Zaplecze grodu książęcego. 291 Podgrodzie. 292 Cmentarze szkieletowe na podgrodziu. 294 Osada przygrodowa (stan. 144). 295 Materiały ruchome z badań zespołu. 297 Chronologia ośrodka. 300 Osada i cmentarz szkieletowy z Kredowej Góry i ich związki z chełmskim zespołem osadniczym. 301 ѴШ.3.2. Zaplecze osadnicze w Chełmie-Bieławinie. 301 VIII.3.3. Zespół sakralno-militarny w Stołpiu. 303 ѴІІІ.З.З.а. Stan badań.303 ѴІІІ.З.З.Ь. Budowa i użytkowanie zespołu. Problem początków (faza la [?]). 304 ѴІІІ.З.З.С. Wieża i kamienno-ziemny gródek (faza 1). 305 VIII.3.3.d. Przebudowa i zmiana funkcji zespołu (faza 2). 306 ѴІІІ.З.З.е. Destrukcja i okresowe użytkowanie (faza 3, 4).307 VIII.3.3.f. Kontekst osadniczy. 308 VIII.3.3.g. Funkcja i chronologia oraz fundatorzy.308 ѴІІІ.3.4. Kamienna budowla w Podgórzu-Spasie. 309 IX. CMENTARZYSKA SZKIELETOWE.310 X. WCZESNOŚREDNIOWIECZNE OSADNICTWO ZIEMI CHEŁMSKIEJ W ŚWIETLE PRZEPROWADZONYCH BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH. 312 Х.1. Osadnictwo okresu przedpaństwowego. 312 Х.2. Osadnictwo okresu wczesnopaństwowego. 317 XI. UWAGI KOŃCOWE. 321 XII. KATALOG.325 XIII. TABELE. 389 XIV RYCINY. 395 XV BIBLIOGRAFIA. 617 *** VIII.3.1 .e. VIII.3.1.f. VIII.3.1 .g. ѴПІ.З.1 .h. ѴШ.3.1.І. VIII.3.1.j. VIII.3.1 .k. ѴПІ.3.1.1. VIII.3.1 .m. VIII.3.1 .n. VIII.3.1 .o. XVI. INDEKS (KONKORDANCJA) NAZW GEOGRAFICZNYCH I HISTORYCZNYCH (Monika Maziarczuk). 685 Bibliography / Bibliografia BIBLIOGRAPHY / BIBLIOGRAFIA Abbreviations / Skróty Annales UMCS APŚ AZP FROA IA ІАіЕ PAN LMA MiSROA MZCH PMA PAN SA SzP s. n. UAM UJ UMCS UMK UR UW WKWL wuoz Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Archeologia Polski Środkowowschodniej, Lublin (UMCS). Archeologiczne Zdjęcie Polski (Archaeological Survey of Poland). Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego (Foundation of the Rzeszów Archaeological Center). Informator Archeologiczny, Warszawa (Ośrodek Dokumentacji Zabytków). Instytut Archeologii i Etnologii PAN (Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences). Lubelskie Materiały Archeologiczne, Lublin (UMCS). Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Rzeszów (Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie). Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie (Wiktor Ambroziewicz Museum of the Chełm Land, in Chełm). Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie (State Archaeological Museum in Warsaw). Polska Akademia Nauk (Polish Academy of Sciences). Sprawozdania Archeologiczne, Kraków (ІАіЕ PAN). Skarby z Przeszłości, Lublin (WUOZ w Lublinie). sine nomine. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Adam Mickiewicz University in Poznań). Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (Jagiellonian University in Cracow). Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Maria Curie-Skłodowska University in Lublin). Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (Nicolaus Copernicus University in Toruń). Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie (University of Rzeszów). Uniwersytet Warszawski w Warszawie (University of Warsaw). Wiadomości Konserwatorskie Województwa Lubelskiego, Lublin (Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie). Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków (Voivodeship Monuments Conservation Office). 617 Rozdział / Chapter XV Written sources and early maps / Źródła pisane i dawne mapy Carte 1808 Chronica I Chronica II Chronica III Cosmas I Cosmas II Cosmas III DAI I DAI II Descripția civitatum Długosz I Długosz II LK I LK II Mapa WIG Opisanie. Phoenix I 618 Carte von West-Gallizien welche [.] in den Jahren von 1801 bis 1804 unter Direction [.] Anton Mayer von Heldensfeld [.] aufgenommen worden. Gezeichnet, und gestochen von Hieronimus Benedictí, [Wien] 1808. Drawn and engraved by: Benedictí, Hieronimus (1756-1809); Mayer von Heldensfeld Anton (1777-1844), PAN Biblioteka Kórnicka, sygn. АП 048 ; domena publiczna, https :// www.wbc.poznan.pl/dlibra/show-ontent/publication/edition/479982?id=479982 (accessed on: 11.02.2020). Chronica Galiciano- Voliniana (Chronica Romanoviciana). Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczów), D. Dąbrowski, A. Jusupovié (eds.), Monumenta Poloniae Historica. S.N. IL 16, Kraków-Warszawa (Instytut Historii PAN/Polska Akademia Umiejętności) 2017. The Hypatian Codex II, The Galician-Volynian Chronicle, G.A. Perfecky (ed.), Harvard Series in Ukrainian Studies 16, München (Fink) 1973. Kronika halicko-wołyńska: kronika Romanowiczów, D. Dąbrowski, A. Jusupović (eds.), Kraków-Warszawa (Avalon) 2017. Cosmae Pragensis Chronica Boemorum, B. Bretholz (ed.), Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Germanicarum, N.S. 2, Berlin (Weidmannsche Buchhandlung) 1955. The Chronicle of the Czechs, by Cosmas of Prague, L. Wolverton (ed.), Medieval Texts in Translation, Washington (The Catholic University of America Press) 2009. Kosmasa Kronika Czechów, Μ. Wojciechowska (ed.), Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe) 1968. Constantine Porphyrogenitus, De administrando imperio, G. Moravcsik, R.J.H. Jenkins (eds.), Corpus Fontium Históriáé Byzantinae 1, Washington (Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies Trustees for Harvard University) 1967. Konstantyn Porfirogeneta, [in:] A. Brzóstkowska, W. Swoboda (eds.), Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian, Seria grecka, Warszawa (Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy) 1995, vol. III, Pisarze z V-Х wieku, p. 426-477. Descriptio civitatum (Geographus Bavarus). Erłduterungen und Edition, [in:] E. Herrmann, Slawisch-Germanische Beziehungen im südostdeutschen Raum von der Spätantike bis zum Ungarnsturm. Mit Quellenbuch mit Erläuterungen, München 1965, Veröffentlichungen des Collegium Carolinum, 17, p. 212-221. Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, Books 1, 2, J. Dąbrowski et al. (eds.), Warszawa 1961 (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, Books 3, 4, Z. Kozłowska-Budkowa et al. (eds.), Warszawa 1969 (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Latopis kijowski 1118-1158, E. Goranin (ed.), Acta Universitatis Wratislaviensis 1679. Slavica Wratislaviensia 86, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego) 1995. Latopis kijowski 1159-1198, E. Goranin (ed.), Acta Universitatis Wratislaviensis 840. Slavica Wratislaviensia 40, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego) 1988. Mapa Chełm 1:100 000, Warszawa (Wojskowy Instytut Geograficzny) 1931. Opisanie Statystyczno-Historyczne Dóbr Ordynacyi Zamoyskiej przez Mikołaja Stworzyńskiego Archiwistę 1834 Roku, rękopis w Bibliotece Narodowej w Warszawie, Biblioteka Ordynacji Zamoyskich w Warszawie, rękopis 1815 https://polona.pFitem/opisaniestatystyczno-historyczne-dobr-ordynacyi-zamoyskiej -przez-mikolaj astworzynskiego, NTU5OTY4Mzk/8/#info: metadata public domain: accesseden: 12.02.2021. Susza Jakub, Phoenix Tertiato Redivivus albo Obraz Starożytny Chełmski Panny y Matki Przenajświętszej sławą cudownych swoich dzieł, potrzecie ożyły pracą, Zamość Bibliography / Bibliografia Phoenix II PSRLII PVL I PVL II PVL III ZDM 1684 (text copied from the original by Father Canon Marceli Mrozek, Chełm, August 20, 1974; typescript in the MZCH). Phoenix tertiato redivivus albo Obraz starożytny chełmski, Panny Matki Przenaswietszey, sławą cudownych swoich dzieł potrzecie ożyły, Pracą Jaśnie Przewiel: I.M.X. lakúba Suszy Episkopa Chełmskiego y Bełskiego, Archimandrity Zydiczyńskiego Z dozwoleniem Urzędu należytego, Roku Μ. DC. LXXX. IV. Na świat wydany w Drukami Akademicy Zamoyskiey (edition in Polish and Latin). Ипатеевская летопись, A.A. Шахматов (ed.), Полное собрание русских летописей, Санкт-Петербург (Типография Μ. А. Александрова) 1908, vol. II. Лаврентьевская летопись, Полное собрание русских летописей, Москва (Языки русской культуры) 2001, vol. I. The Russian Primary Chronicle. Laurentian Text, S.H. Cross, O.P. Sherbowitz-Wetzor (ed.), Cambridge Massachusetts (The Medieval Academy of America) 1953. Powieść minionych lat, F. Sielicki (ed.), Wrocław-Warszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN) 1968. Zbiór dokumentów małopolskich, S. Kuraś, I. Sułkowska-Kuraś (eds.), WrocławWarszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN) 1969, vol. IV, Dokumenty z lat 1211-1400. Studies / Opracowania Aarts В. 1996 Aarts B. 2007 Abiamowicz R. 2018 Abraham W. 1962 Abramowicz A. 1959 Abramowicz A. 1991 Early castles of the Meuse-Rhine Border Region and Some Parallels in Western Europe c. 1000: a comparative approach, [in:] P. Cumiw et al., Actes du colloque international tenu à Abergavenny, Wales (Royaume-Uni), du 29 août au 3 septembre 1994, ChâteauGaillard: études de castellologie médiévale 17, Caen (Centre de recherches archéologiques et historiques anciennes et médiévales/Université de Caen), p. 11-23. Motte-and-bailey castles of Europe: some aspects concerning their origin and evolution, Virtus. Jaarboek voor Adelsgeschiedenis 14, p. 37-56. Analiza archeozoologiczna kości z kurhanów w Guciowie, stan. 6, pow. zamojski, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 291-292. Organizacja Kościoła w Połsce do połowy XII wieku, Poznań (Pallotinum), (reprint Wodzisław Śląski [Wydawnictwo Templům] 2009). Ceramika z Czermna nadHuczwą, Archeologia Polski 4, p. 149-185. Historia archeologii polskiej: XIX i XX wiek, Warszawa-Łódź (Instytut Historii Kultury Materialnej PAN). Abramowicz A. 1992 Historia archeologii polskiej: początki, Acta Archaeologica Lodziensia 36, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe). Aleksandrovich V. = Aleksandrovič = Александрович В. 2001 Холмська ікона Богородиці, Історичні та культурологічні студії 1, Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича HAH України). Altmann J. 1982 Neueste Forschungen der Burg der Königin in Óbuda, Acta Archaeologica 34, p. 221-233. Antipov I.V. = Антипов И.В. 2000 Древнерусская архитектура второй половины XIII - первой трети XIV в.՛, каталог памятников, Санкт-Петербург (Санкт-Петербургский государственный университет). 619 Rozdział / Chapter XV Antoniewicz W. 1928 Arszyński Μ. 1995 Atlas. 1986 Auch Μ. 2004 Auch Μ. 2009 Auch Μ. 2017 Auch Μ. 2018 Archeologia Polski: zarys czasów przedhistorycznych i wczesnodziejowych ziem Polski, Warszawa (Trzaska, Evert, Michalski). Budownictwo warowne Zakonu Krzyżackiego w Prusach (1230-1454), Toruń (Wydawnictwo UMK). Atlas historyczny świata, J. Wolski (ed.), Warszawa-Wrocław (Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych). Wczesnośredniowieczna ceramika szkliwiona z Chełma, woj. lubelskie, Archeologia Polski 59:1-2, p. 49-94. Wczesnośredniowieczna ceramika ze Stołpia, gm. Chełm, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 136-161. The early medieval settlement complex at Czermno in the light ofresultsfrom past research (up to 2010). Pottery finds = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Ceramika naczyniowa, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 2:3, Kraków-Leipzig-RzeszówWarszawa (Leibniz-Institute fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/ Instytut Archeologii UR/IAiE PAN). Przemiany w produkcji garncarskiej na terenie kompleksu osadniczego w Czermnie we wczesnym średniowieczu, [in:] T. Nowakiewicz, Μ. Trzeciecki, D. Błaszczyk (eds.), Animos labor nutrit: studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 191-206. Auch Μ. 2019 Ceramika z Wysokiej Górki, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 295-324. Auch Μ., Dzieńkowski T., Golub S., Trzeciecki Μ. 2006 Wczesnośredniowieczny Chełm i Stołpie, [in:] W. Chudziak, S. Moździoch (eds.), Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce: 15 lat później, Toruń-WrocławWarszawa (Wydawnictwo Naukowe UMK/IAiE PAN), p. 429-442. Auch Μ., Skrzyńska-Jankowska K. 2004 Szkliwione płytki posadzkowe z Góry Zamkowej w Drohiczynie, [in:] Z. Kobyliński (ed.), Hereditatem cognoscere: studia i szkice dedykowane Profesor Marii Miśkiewicz, Warszawa (PMA), p. 229-246. Auch Μ., Trzeciecki Μ. 2021 The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the light ofresults from past research (1952-1955). Pottery finds = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952-1955). Ceramika naczyniowa, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 8, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Leibniz-Institut fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/Instytut Archeologii UR/IAiE PAN). Aulikh V.V. = Aulich = Ауліх В.В. 1972 Зимнівське городище (слов’янська пам’ятка VI-VII н.е. в Західній Волині), Київ (Наукова думка). Balcer В., Machnik J., Sitek J. (eds.) 2002 Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАіЕ PAN). Baliński Μ., Lipiński T. 1885 Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana, Warszawa (nakł. i druk S. Orgelbranda Synów). 620 Bibliography / Bibliografia Bałaga К. 2002 Bałaga K. 2004 Bałaga К. 2007 Przemiany szaty roślinnej Roztocza Tomaszowskiego w ostatnich 12000 lat, [in:] B. Balcer, J. Machnik, J. Sitek (eds.), Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАіЕ PAN), p. 223-230. Changes ofvegetation in Lake Perespilno environs (Lublin Polesie) in the Late Glacial and Holocene, Acta Palaeobotanica 44:2, p. 147-166. Transformation ofLake Ecosystem into Peat Bog and Vegetation History Based on Durne Bagno Mire (Lublin Polesie, E Poland), Geochronometria 29, p. 23-43. DOI: https://doi. org/10.2478/vl 0003 -007-0033-y. Bałaga К. 2009 Przemiany szaty roślinnej okolic Stolpia w ostatnim tysiącleciu w świetle analizy palinologicznej, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 25-27. Bałaga K., Dobrowolski R., Harasimiuk Μ., Rodzik J. 1996 Problemy genezy i ewolucji zbiorników jeziorno-torfowiskowych Pojezierza ŁęczyńskoWlodawskiego a warunki ich funkcjonowania, [in:] S. Radwan (ed.), Funkcjonowanie ekosystemów wodno-blotnych w obszarach chronionych Polesia, Lublin (Wydawnictwo UMCS),p. 9-16. Banach D. 1995 Pomogli Muzeum, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1990 roku, 5, p. 56-97. Banasiewicz E. = Banasiewicz-Szykuła E. 1998 Badania wykopaliskowe na grodzisku w Jurowie, woj. zamojskie, APS 3, p. 171-174. Banasiewicz-Szykuła E. 2019 Jurów, gm. Jarczów, pow. tomaszowski: grodzisko, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Grody Lubelszczyzny od XI do XIV wieku, SzP 20, Lublin, p. 219-232. Banasiewicz-Szykuła E., Golub I., Koman W., Stachyra A., Wetoszka B. 2007 Sprawozdanie z działalności w zakresie ochrony zabytków archeologicznych na terenie woj. lubelskiego w 2006 roku, WKWL 9, p. 7-50. Banasiewicz-Szykuła E., Golub I., Mączka G., Koman W., Zieniuk P. 2011 Sprawozdanie z działalności w zakresie ochrony zabytków archeologicznych w województwie lubelskim w 2010 r., WKWL 13, p. 7-70. Banasiewicz E. = Banasiewicz-Szykuła E. (ed.) 1990 Grodziska i zamczyska Zamojszczyzny, Zamość (Wojewódzki Ośrodek ArcheologicznoKonserwatorski) . Banasiewicz-Szykuła E. (ed.) 2009 Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin. Banasiewicz-Szykuła E. (ed.) 2018 Grody z okresu plemiennego na Lubelszczyźnie, SzP 19, Lublin. Baran O. = Баран O. 2005а Ранньомодерна книжна традиція про Холм XI століття, Ruthenica 4, p. 98-114. Baran О. = Баран О. 2005b Датування заснування міста Холма в Галицько-Волинському літописі, Україна в Центрально-Східній Європі (з найдавніших часів до кінця XVIII ст.), 5, p. 428-433. Barański М.К. 2008 Dynastia Piastów w Polsce, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN). Bargiel B. 1989 Bibliografia archeologii Lubelszczyzny (Polski środkowo-wschodniej) za lata 1971-1985, LMA 2, p. 59-149. 621 Rozdział ! Chapter XV Bargiel В., Zakościelna А. 1988 Kamienny surowiec budowlany na ziemi chełmskiej w średniowieczu, [in:] Труды V Международного конгресса археологов-славистов, Киев, 18-25 сентября, 1985 г., Киев (Наукова думка), vol. II, part З, Π.П. Толочко (ed.), Жизнь и быт средневекового города, р. 20-21. Bartnicki Μ. 2005 Polityka zagraniczna księcia Daniela Halickiego w latach 1217-1264, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Bednarek R., Prusinkiewicz Z. 1997 Geografia gleb, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN). Bednarski D., Niedźwiadek R. 2020 Μaszó w Górny, gm. Rudnik: dokumentacja z sondażowych badań archeologicznych cmentarzyska kurhanowego, stanowisko 85-85/22-5, Lublin (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Bender W., Kierzkowska E., Kierzkowski K., Bronicka-Rauhutowa J. 1957 Badania w Gródku Nadbużnym wpow. hrubieszowskim, SA 3, p. 169-189. Beresford G. 1987 Goltho: the development of an early medieval manor c 850-1150, English Heritage. Archaeological Report 4, London (Historic Buildings and Monuments Commission for England). Bevz Μ., Lukoms’ky Yu., Bevz V., Petryk V. = Bewz Μ., Łukomśkyj J., Bewz W., Petryk W. = Bevz Μ., Lukoms’ky Yu., Bevz V., Petryk V. = Бевз Μ., Лукомський Ю., Бевз В, Петрик В. 2016 Analiza architektoniczna cerkwi katedralnej = Архітектурний аналіз кафедральної церкви, [in:] Buko, Golub (eds.) 2016, p. 69-120. Bienia M. 1998 Grodziska wczesnośredniowieczne istniejące i domniemane па terenie dzisiejszego województwa bialskopodlaskiego, Biała Podlaska (Muzeum Okręgowe). Bienia Μ. 2004 Okopy Nowe, stan. 23. gm. Dorohusk, woj. lubelskie (AZP 79-93, stan.119): opracowanie naukowe archeologicznych badań wykopaliskowych wyprzedzających budowę obwodnicy w miejscowości Okopy przeprowadzonych w dniach 25 sierpnia- 6 września 2004 roku, Biała Podlaska, vol. I-II (typescript in the archive of the MZCH). Bienia Μ. 2019a Turów, gm. Kąkolewnica, pow. radzyński. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 329-332. Bienia M. 2019b Strzyżew, gm. Łuków, pow. łukowski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 323-328. Bienia M. 2019c Dołhołęka, gm. Międzyrzec Podlaski, pow. bialski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 143-146. Bienia Μ., Martyniuk-Drobysz A. 2004 Okopy Nowe, stan. 22, gm. Dorohusk, woj. lubelskie (AZP 79-93, stan. 118). Opracowanie naukowe archeologicznych badań wykopaliskowych wyprzedzających budowę obwodnicy w miejscowości Okopy Nowe przeprowadzonych w dniach 10 sierpnia - 7 września 2004 roku, Biała Podlaska (typescript in the archive of the MZCH), part 1,2. Bieńkowska К. 2005 Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Surażu, woj. podlaskie, Podlaskie Zeszyty Archeologiczne l,p. 121-166. Biermann F. 2006 Sypniewo: ein frühmittelalterlicher Burg-Siedlungskomplex in Nordmasowien = Sypniewo: wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy na północnym Mazowszu, Archeologia 622 Bibliography / Bibliografia Mazowsza i Podlasia. Stadia i Materiały 4, Warszawa (ІАіЕ PAN), part 1, Befunde, Funde und kulturhistorische Bewertung = Obiekty, zabytki i ich interpretacja historyczna. Biermann F. 2012 Land, Elite and Exploitation in Early Medieval Western Slavic Territory, Revue beige de philologie et d’histoire (Histoire Médiévale, Moderne et Contemporaine = Middeleeuwse, Moderne en Hedendaagse Geschiedenis) 90:2, p. 413-428. DOI: https://doi.org/10.3406/ rbph.2012.8331. Biermann F. 2015 The small Early Medieval lowland ringforts in Northern Masovia and their counterparts in the northern West-Slavic territory, [in:] Μ. Krasna-Korycińska, Μ. Żurek (eds.), Grody średniowiecznego Mazowsza: księga poświęconapamięci Marka Dulinicza, Archaeologica Hereditas 4, Warszawa (ІАіЕ PAN/Instytat Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego), p. 39-49. Biermann F. 2016 North-Western Slavic strongholds of the 8th-10th centuries AD, [in:] N. Christie, H. Herold (eds.), Fortified settlements in early medieval Europe: defended communities of the 8th10th centuries, Oxford (Oxbow Books), p. 85-94. Biermann F., Kieseler A., Nowakowski D. 2008 Neue Forschungen am Burgwall Kleinitz (Klenica, pow. zielonogórski), Niederschlesien, Polen: ein Vorbericht, Ethnographisch-Archäologische Zeitschrift 49:1, p. 67-98. Biermann F., Kieseler A., Nowakowski D. 2011 Od ogniska do zniszczenia pożarem. Grodzisko w Klenicy, gm. Bojadła, w świetle wyników nowych badań wykopaliskowych, [in:] A. Jaszewska, A. Michalak (eds.), Ogień - żywioł ujarzmiony i nieujarzmiony: VI Polsko-Niemieckie Spotkania Archeologiczne, Garbicz, 5-6 czerwca 2008, Biblioteka Archeologii Środkowego Nadodrza 4, Zielona Góra (Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich. Oddział Lubuski), p. 329-348. Bisson T.N. 1994 The „FeudalRevolution ”, Past and Present 142:1, p. 6-42. Blombergowa M.M. 1988 Polscy członkowie rosyjskich towarzystw archeologicznych 1839-1914, Acta Archaeologica Lodziensia 35, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe), p. 7-143. Błachowska K. 2017 Cherven ’ Towns: “gold apple’” of archaeology - “Gordian knot” of historiography: the region ’s history up to 1340 in the perspective ofPolish, Russian and Ukrainian historians, 18,h-20th century = Grody Czerwieńskie: „złote jabłko archeologii” - „węzeł gordyjski” historiografii: dzieje regionu do roku 1340 w ujęciu historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, XVIII-XXw., [in:] Μ. Wołoszyn (ed.), From Cherven ’ Towns to Curzon Line: the lands on the Middle Bug during the Middle Ages and the historiographic perspective on the formation of Poland’s eastern border, 18th-21st centuries = Od Grodów Czerwieńskich do linii Curzona; dzieje środkowego Pobuża w wiekach średnich oraz postrzeganie formowania się wschodniej granicy Polski w historiografii XVIII-XXI w., U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 3:2, Kraków-Leipzig-RzeszówWarszawa (Leibniz-Institut fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/IAiE PAN/Instytat Archeologii UR), vol. II, p. 17-594. Bocheńska A., Mrozowski P. (eds.) 2017 Początki murowanych zamków w Polsce do połowy XIV w., Colloquia Castrensia 1, Warszawa (Arx Regia/Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie). Bogucki Μ. 2005 Znaleziska monet zarejestrowane w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN, część 1, Wiadomości Numizmatyczne 49:1, p. 104-108. 623 Rozdział / Chapter XV Bondarenko H., Syluk A. 2003 Historyczne tradycje badań krajoznawczych Wołynia od lat 40-tych XIX wieku do lat 40tych XX wieku, Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne 1, p. 167-182. Borsuk A., Mazurek W., Ruszkowska U. 2006 Sprawozdanie z realizacji programu poszukiwania reliktów murów miejskich w Chełmie, ul. Pocztowa 31-33, Lubelska 7-9, Uściługska 43, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Boruch P. 1985 Krasnystaw, woj. chełmskie. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku Zamek w 1984 r, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Boruch P. 1986 Krasnystaw, woj. chełmskie. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku Zamek w 1985 roku, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Borusiewicz W. 1985 Budownictwo murowane w Polsce, Warszawa-Kraków (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Boüard Μ. 1973 De Г aula au donjon: les fouilles de la motte de La Chapelle, à Doué-la-Fontaine (Xe-XIe siècle), Archéologie médiévale 3-4, p. 5-110. DOI: https://doi.org/10.3406/arcme.1973.1260. Bownik G. 1971 Kukawka, pow. Chełm, IA. Badania 1970, p. 179. Brather S. 2012 Pagan or Christian ? Earły medieval gravefurnishings in Central Europe, [in:] Μ. Salamon, Μ. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar, Μ. Hardt, M.P. Kruk, A. Sulikowska-Gąska (eds.), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe: Archaeological and Historical Evidence, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 1:2, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR), vol. I, p. 333-350. Brather S. 2017 Grubenhäuser zwischen Ost und West. Kennzeichen, Verbreitung und Funktion, [in:] R. Aatzbach, P. Cassitti, H. Kenzler, L. Löw (eds.), Archäologie, Mittelalter, Neuzeit, Zukunft: Festschrift für Ingolf Ericsson, Bamberger Schriften zur Archäologie des Mittelalters und der Neuzeit 6, Bonn (Dr. R. Habelt GmBH), p. 31-40. Bronicka-Rauhut J. 1998 Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Czersku, Warszawa (ІАІЕ PAN). Bronicki A. 1993 AZP obszaru 77-90, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A. 1996 Haliczany ֊ kurhan. Dokumentacja z badań wykopaliskowych, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Bronicki A. 1997 Kurhan kultury trzcinieckiej (?) w miejscowości Haliczany, woj. chełmskie, APŚ 2, p. 56-59. Bronicki A. 1999 Dokumentacja nadzoru archeologicznego nad wykopem budowlanym w Chełmie przy ul. J. Młodowskiej 4, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A. 2001 Chełm, ul. S. Czarnieckiego: nadzór archeologiczny nad wykopami instalacji oświetleniowej, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A. 2002 Depułtycze Królewskie, stan. 8, gm. Chełm, pow. Chełm: dokumentacja z archeologicznych badań wykopaliskowych stanowiska kurhanowego. Sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). 624 Bibliography / Bibliografia Bronicki A. 2003 Bronicki A. 2004 Bronicki A. 2005 Bronicki A. 2006 Bronicki A. 2007 Bronicki A. 2011 Depułtycze Królewskie, stan. 8, gm. Chełm, pow. chełmski: dokumentacja z archeologicznych badań wykopaliskowych wczesnośredniowiecznego stanowiska kurhanowego. Sezon 2003, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Kol. Depułtycze Królewskie, stan. 8, gm. Chełm, pow. chełmski: dokumentacja z archeo logicznych badań wykopaliskowych wczesnośredniowiecznego stanowiska kurhanowego: sezon 2004, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Chełm - wschodnie obrzeże Górki Katedrałnej: dokumentacja z nadzoru archeologicznego nad budową wykopu ciepłowniczego (od ul. 1 Pułku Szwoleżerów do ul. I Armii Wojska Polskiego), Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Historia, stan i charakterystyka zbiorów archeologicznych Muzeum Chełmskiego (od schyłku XIXdo końca XX wieku), Rocznik Chełmski 10, p. 279-306. Kurhan wczesnośredniowieczny w Kolonii Depułtycze Krółewskie, pow. chełmski, stan. 8, APŚ 9, p. 117-136. Wczesnośredniowieczny kopiec w Kolonii Depułtycze Królewskie, stan. 8, pow. chełmski, woj. lubelskie jako przykład hipotetycznego pochówku nakuhanowego, [in:] S. Cygan, Μ. Glinianowicz, P.N. Kotowicz (eds.), ,,In silvis, campis et. urbe՜'՛, średniowieczny obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim, Collectio Archaeologica Ressoviensis 14, Rzeszów-Sanok (Mittel), p. 129-144. Bronicki A. 2014 Chełm, stan. 144, ul. Czarnieckiego 8: osada przygrodowa, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A., Iżycka W. 2008 Luźne znaleziska zabytków archeologicznych z Obniżenia Dubienki w posiadaniu Muzeum Chełmskiego i z kolekcji pozamuzealnych, [in:] J. Libera (ed.), Pradziejowe i wczesno średniowieczne materiały z Obniżenia Dubienki, Lubelskie Materiały Archeologiczne 16, Lublin (Instytut Archeologii UMCS), p. 171-223. Bronicki A., Samocki L. 1999 Wytyczne archeologiczne do projektu urbanistyczno-architektonicznego zagospodarowania placu Łuczkowskiego w Chełmie (w ramach realizacji programu „Starówka”), Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Bronicki A., Michalik Μ., Wołoszyn M. 2003 Kolejny, tzw. staromadziarski zabytek z Małopolski, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 211-238. Bronicki A., Mazurek W. 1994 Wstępne wyniki badań kurhanu wczesnośredniowiecznego w Koczowie, gm. Kamień, woj. chełmskie, Sprawozdania z posiedzeń komisji naukowych PAN. Oddział w Krakowie 36:12 (styczeń-grudzień 1992), p. 8-10. Bronicki A., Mazurek W. 1997 Koczów, st. 1, gm. Chełm, woj. chełmskie, IA. Badania 1992, p. 72. Brykowska Μ. 2002 Studia nad wschodnim zasięgiem architektury ceglanej, [in:] Μ. Arszyński, Μ. Mierzwiński (eds.), Cegła w architekturze środkowo-wschodniej Europy: historia-metody badańkonserwacja: materiały z sesji zorganizowanej w dniach 4-11 września 1996 roku w Muzeum Zamkowym w Malborku, Malbork (Muzeum Zamkowe), p. 30-42. 625 Rozdział / Chapter XV Brzezińska-Wójcik T., Bartoszewski S. 2004 Roztocze jako region geograficzny, [in:] Μ. Flaga, P. Mroczek (eds.), Stan i zmiany środowiska geograficznego wybranych regionów wschodniej Polski, Lublin (Wydawnictwo UMCS), vol. II, p. 79-90. Brzostowicz Μ. 2018 Problematyka zachodnioslowiańskich grodów plemiennych w świetle badań archeologicznych w dorzeczu dolnej Parsęty, Slavia Antiqua 59, p. 97-119. DOI: https:// doi.org/10.14746/sa.2018.59.4. Buczek К. 193 8 Pierwsze biskupstwa polskie, Kwartalnik Historyczny 52, p. 169-209. Budziszewski J., Jarosz P., Libera J., Szczepanek A., Włodarczak P. 2016 Badania wykopaliskowe kurhanów na stanowisku 3 w Bialce, pow. krasnostawski, [in:] P. Jarosz, J. Libera, P. Włodarczak (eds.), Schyłek neolitu na Wyżynie Lubelskiej, Kraków (IAİEPAN), p. 359-380. Buko A. 1998 Początki Sandomierza, Warszawa (ІАІЕ PAN/Instytut Archeologii UW). Buko A. 2000 Małopolska „czeska” i Małopolska „polanska”, [in:] H. Samsonowicz (ed.), Ziemie polskie w X wieku i ich miejsce w tworzeniu nowej mapy Europy, Kraków (Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”), p. 143-168. Buko A. 2003 Ziemia sandomierska w początkach państwa polskiego, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK), p. 121-150. Buko A. 2004a Ziemia chełmska w początkach państwa polskiego: problematyka badawcza, [in:] J. Libera, A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecze: księga jubileuszowa na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gurby, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 309-323. Buko A. 2004b Nowe i zapomniane: społeczności lokalne wobec innowacji (na przykładzie wybranych odkryć z okresu wczesnego średniowiecza ze wschodniej Małopolski), [in:] S. Moździoch (ed.·), Wędrówki rzeczy i idei w średniowieczu, Spotkania Bytomskie 5, Wrocław (ІАіЕ PAN), p. 217-240. Buko A. 2005a Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej, Warszawa (Wydawnictwo Trio). Buko A. 2005b Monumentalna zabudowa Góry Katedralnej w Chełmie we wczesnym średniowieczu, Archaeologia Historica Polona 15:1, p. 69-83. Buko А. 2006 Archeologia wczesnośredniowieczna Polski Środkowowschodniej: nowe wyniki i wyzwania badawcze, [in:] W. Chudziak, S. Moździoch (eds.), Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce: 15 lat później, Toruń-Wrocław-Warszawa (Wydawnictwo Naukowe UMK/ ІАіЕ PAN), p. 329-350. Buko A. (ed.) 2007 Stradów: wczesnośredniowieczny zespół osadniczy, Polskie Badania Archeologiczne 36, Kraków (ІАіЕ PAN), vol. I. Buko A. 2009 Zespół wieżowy w Stołpiu w świetle wyników najnowszych badań, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 319-346. Buko A. (ed.) 2009 Zespół wieżowy w Stołpiu: badania 2003-2005, Warszawa (ІАіЕ PAN). 626 Bibliography / Bibliografia Buko A. 2014a Buko A. 2014b Buko A. 2016 Buko A. 2019 Fortified medieval sites in central Europe: construction techniques, functions, regional differentiation, [in:] A. Landi (ed.), Mura di legno, mura di terra, mura di pietra: fortificazioni nel Mediterraneo antico, Scienze dell Antichità 19:2/3, Roma (Sapienza Università di Roma. Dipartimento di Archeologia), p. 651-667. Średniowieczne kamienne wieże ziemi chełmskiej, Przegląd Archeologiczny 62, p. 125-146. Źródłapisane i archeologia: przykład Góry Katedralnej w Chełmie, Kwartalnik Historyczny 123:2, p. 221-246. Złożone epizody dziejów rezydencji królewskiej na Górze Katedralnej w Chełmie: próba podsumowania wyników badań interdyscyplinarnych, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 379-398. Buko A. (ed.) 2019 Średniowieczny zespól rezydencjonalny na Górze Katedralnej w Chełmie, Warszawa (ІАіЕ PAN). Buko A., Golub S. (eds.) 2016 Od cerkwi katedralnej króla Daniela Romanowicza do bazyliki pw. Narodzenia NMP w Chełmie: wyniki badań interdyscyplinarnych sezonu 2013-2014, Chełm (MZCH). Buko A., Dobrowolski R., Dzieńkowski T., Golub S., Petryk W., Rodzińska-Chorąży T. 2014 A palatium or a residential complex? Recent research into the northern part of Gòra Katedralna (Wysoka Górka) in Chełm, SA 66, p. 395-448. Buko A., Dzieńkowski T. 2008 Osadnictwo wczesnośredniowieczne polsko-ruskiego pogranicza: grodzisko w Busównie w świetle nowszych badań archeologicznych, SA 60, p. 325-367. Buko A., Dzieńkowski T., Golub S. 2006 Ziemia chełmska w kontekście budowy państwowości polskiej i ruskiej: analiza badań Busówna i Czułczyc, Chełm-Warszawa (typescript in the archive of the ІАіЕ PAN, Warszawa). Buko A., Dzieńkowski T., Golub S. 2017 Badania archeologiczne wschodniej części wczesnośredniowiecznej osady przygrodowej w Chełmie, Rocznik Chełmski 21, p. 7-24. Buko A., Dzieńkowski T., Golub S., Kruk M.P., Michalik Μ., Musin A., Rafalska-Łasocha A., Wołoszyn Μ. 2021 Diptych wing with the Twelve Great Feasts cycle discovered during excavations in Chełm (eastern Poland), Byzantinische Zeitschrift 114:1, p. 111-138. Buko A., Dzieńkowski T., Kusiak J. 2008 Próba datowania ceramiki wczesnośredniowiecznej metodą termoluminescencji: przykład badań zespołu grodowego w Busównie, Archeologia Polski 53:1, p. 25-49. Bukowska A. 2019 Opis reliktów architektury: część południowa Wysokiej Górki, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 153-172. Buraczyński J., Wojtanowicz J. 1979 Typy rzeźby południowo-wschodniej części Wyżyny Lubelskiej, Annales UMCS. Sec. В 34, p. 159-169. Busko C., Piekalski J. 1994 Relikty średniowiecznej pracowni metalurgicznej przy ul. Malarskiej 27/29 we Wrocławiu, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 35, p. 401-410. Cercha S. 1912 Gdzie znajdowały się Grody Czerwieńskie? Litwa i Ruś. Miesięcznik ilustrowany, poświęcony kulturze, dziejom, krajoznawstwu i ludoznawstwu 3:1, p. 21-40. Cercha S. 1913 Chełmszczyzna - ziemia „Grodów Czerwieńskich”, Świat Słowiański 9:1, p. 261-271. 627 Rozdział / Chapter XV Cerkiew. 2001 Cerkiew - wielka tajemnica: sztuka cerkiewna od XI wieku do 1917 roku ze zbiorów polskich. Katalog wystawy zorganizowanej przez Muzeum Zamek Górków w Szamotułach i Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, kwiecień-sierpień 2001, D. Stryniak (ed.), Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego). Chałubińska A., Wilgat T. 1954 Podział fizjograficzny województwa łubelskiego, [in:] Przewodnik V Ogólnopolskiego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Lublin (Oddział Lubelskiego Polskiego Towarzystwa Geograficznego), p. 3-44. Chiżniakow A., Żelichowski A. 1974 Zarys tektoniki obszaru lubelsko-lwowskiego, Kwartalnik Geologiczny 18:4, p. 707-719. Choroščev A.S. see Khoroshchev A.S. Chorowska Μ. 2002 Zamekjako rezydencja książęca na Dolnym Śląsku w XIII w. na tle zachodnioeuropejskim, [in:] Μ. Antoniewicz (ed.), Zamki i przestrzeń społeczna w Europie Środkowej i Wschodniej, Warszawa (Instytut Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie/Polskie Towarzystwo Heraldyczne), p. 182-208. Christie N., Herold H. 2016 Introduction. Defining and Understanding Defened Settlements in Early Medieval Europe: Structures, Roles, Landscapes and Communities, [in:] N. Christie, H. Herold (eds.), Fortified Settlements in Early Medieval Europe: Defended Communities of the 8th-10th Centuries, Oxford (Oxbow Books), p. XIX-XXVIII. Chruscevič see Khrustsevich G. Chudziak W. 1988 Z badań nad konstrukcją zrębową na Niżu Polskim we wczesnym średniowieczu, Slavia Antiqua 31, p. 183-198. Chudziak W. 2014 Z badań nad funkcją małych i średnich warowni na obszarze Pomorza, [in:] K. Chrzan, K. Czapla, S. Moździoch (eds.), Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy: społeczeństwo, gospodarka, ideologia, Wrocław-Głogów (ІАіЕ PAN/Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie), p. 43-59. Chudziak W., Stawska V. 2006 Wyposażenie grobów: biżuteria, [in:] Chudziak (ed.) 2006, p. 62-64. Chudziak W. (ed.) 2004 Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie: studiaprzyrodniczo-archeołogiczne, Mons Sancii Laurentii 2, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK). Chudziak W. (ed.) 2006 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1), Mons Sancii Laurentii 3, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK). Chudziak W. (ed.) 2008 Człowiek i środowisko przyrodnicze we wczesnym średniowieczu w świetłe badań interdyscypłinarnych, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK). Chudzik D. 2014 Chrześcijańska architektura sakralna Rusi Halickiej i Wołyńskiej (do końca panowania Daniela Romanowicza), Collectio Archaeologica Ressoviensis 27, Rzeszów (FROA/ Instytut Archeologii UR). Chudzik D. 2018 Wybrane aspekty wczesnośredniowiecznego osadnictwa Równiny Łukowskiej i Wysoczyzny Siedleckiej, Światowit 13-14 (54-55) (2015-2016), p. 107-132. Chudzińska B., Wołoszyn Μ. 2019 Ozdoby - części stroju - dewocjonalia, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 235-246. 628 Bibliography / Bibliografia Cichomski J. 1979a Cichomski J. 1979b Cichomski J. 1979c Cichomski J. 1979d Cichomski J. 1980 Cichomski J. 1984 Cygan S. 2006 Cynkałowski A. 1961 Czarnecki W. 2003 Czarnecki W. 2007 Czernicki K. 1936 Horodysko, gm. Leśniowice, woj. Chełm: grodzisko, Lublin (typescript in the MZCH, archive). Busieniec, gm. Białopole, woj. Chełm: dokumentacja z badań weryfikacyjno-sondażowych wykonanych na zlecenie WKZ w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Busówno, gm. Wierzbica, woj. Chełm. Grodzisko: dokumentacja z badań weryfikacyjnosondażowych wykonanych na zlecenie WKZ w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Pawłów, gm. Pawłów, woj. Chełm. Grodzisko: dokumentacja z badań weryfikacyjnosondażowych wykonana na złecenie WKZ w Lublinie, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Wczesnośredniowieczne osadnictwo obronne na terenie województwa chełmskiego, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm), vol. I-II. Stężyca, st. 1, gm. Krasnystaw, woj. Chełm; dokumentacja z badań weryfikacyjnosondażowych na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Wczesnosłowiańskie półziemianki kwadratowe na terenie Połski, Czech, Słowacji, wschodnich Niemiec i dolnej Austrii, Collectio Archaeologica Ressoviensis 3, Rzeszów (Instytut Archeologii UR/Mittel). Materiały do pradziejów Wołynia i Polesia Wołyńskiego, J. Kostrzewski (ed.), Warszawa (Polskie Towarzystwo Archeologiczne). Osadnictwo terytorium chełmskiego od końca X do połowy XIV wieku w świetle badań archeologicznych i toponomastycznych, Rocznik Chełmski 9, p. 7-38. Kształtowanie podstaw terytorialnych Ziemi Chełmskiej w średniowieczu i jej obraz naturalny, Rocznik Chełmski 11, p. 11-32. Chełm: przeszłość i pamiątki, Chełm (Wydział Powiatowy i Zarząd Miejski w Chełmie; reprint: Chełm [Wojewódzka Biblioteka Publiczna], 1992). Czopek B. 1988 Nazwy miejscowe dawnej ziemi chełmskiej i bełskiej (w granicach dzisiejszego państwa polskiego), Prace Instytutu Języka Polskiego 67, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN). Ćwik W., Reder J. 1961 Rozwój administracyjno-terytorialny Ziemi Chełmskiej, [in:] J. Willaume (ed.), Ziemia chełmska՝, materiały z sesji naukowej historyków odbytej w Chełmie 21 czerwca 1959 r., Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 9-34. Ćwik W., Reder J. 1977 Lubelszczyzna, dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie). Davison B.K. 1967 The origins of the castle in England, Archaeological Journal 124, p. 202-211. 629 Rozdział / Chapter XV Davison В.К. 1969 Dąbrowska E. 1973 Dąbrowski D. 2009 Dąbrowski D. 2010 Dąbrowski D. 2011 Dąbrowski D. 2012 Dąbrowski D. 2013 Dąbrowski D. 2016 Early earthwork castles: a new model, Chateau Gaillard: études de castello logie médiévale З, p. 37-47. Wielkie grody dorzecza górnej Wisły: ze studiów nad rozwojem organizacji terytorialnoplemiennej w VII-Х wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Źródła pisane do dziejów wieży w Stołpiu, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 29-59. Miejsca pochówków Mścisławowiczów (ХІІ-ХІІІ w.), [in:] J. Wenta, P. Oliński (eds.), In memoriam honoremque Casimiri Jasiński, Publikacje Centrum Mediewistycznego Wydziału Nauk Historycznych UMK 2, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK), p. 7994. Dzieje Chełmszczyzny w świetle informacji latopisów (lata 1170-1218), Rocznik Chełmski 15, p. 69-84. Daniel Romanowicz, król Rusi (ok. 1201-1264): biografia polityczna, Monografie Pracowni Badań nad Dziejami Rusi 1, Kraków (Avalon). Źródła pisane do dziejów Góry Katedralnej w Chełmie, Toruń (typescript in the archive of the ІАІЕ PAN, Warszawa). Król Rusi Daniel Romanowicz: o ruskiej rodzinie książęcej, społeczeństwie i kulturze wXIII w., Monografie Pracowni Badań nad Dziejami Rusi 4, Kraków (Avalon). Dąbrowski D. 2019 Źródła pisane do dziejów Góry Katedralnej w Chełmie, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 15-54. Dąbrowski D., Słobodian W., Wojtowycz L. 2016 Analiza źródeł pisanych, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 33-68. Dembińska Μ. 1954 Grody Czerwieńskie w r. 1953, Wiadomości Archeologiczne 20, p. 94. Dobosz J., Strzelczyk J., Matla Μ. (eds.) 2016 Chrystianizacja „Młodszej Europy”, Poznań (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza). Dobrowolski R. 1998 Strukturalne uwarunkowania rozwoju współczesnej rzeźby krasowej na międzyrzeczu środkowego Wieprza i Bugu, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Dobrowolski R. 2008a Charakterystyka geologiczno-morfologiczna oraz hydrologiczna otoczenia stanowiska archeologicznego Busówno nr 1 (gmina Wierzbica, powiat Chełm): sprawozdanie z prac wykonanych w roku 2008, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Dobrowolski R. 2008b Charakterystyka geologiczno-morfologiczna oraz hydrologiczna otoczenia stanowiska archeologicznego Czułczyce nr 2 (gmina Sawin, pow. Chełm, woj. lubelskie): sprawozdanie z prac wykonanych w roku 2008, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Dobrowolski R. 2009 Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego okolic Stołpia, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 15-24. 630 Bibliography / Bibliografia Dobrowolski R. 2016 Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego doliny rzeki Horodyski, [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 11-18. Dobrowolski R. 2019 Góra Katedralna w Chełmie w świetle wyników badań środowiskowych, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 55-68. Dobrowolski R., Pidek A., Golub S., Dzieńkowski T. 2010 Environmental changes and human impact on Holocene evolution of the Horodyska River valley (Lublin Upland, East Poland), Geochronometria 35, p. 35-47. Dobrowolski R., Dzieńkowski T., Pidek I.A., Michczyńska D.J., Łojek J., Kulesza P. 2015 Naturalne i antropogeniczne zmiany warunków środowiska we wczesnym średniowieczu w rejonie Chełma w zapisie osadów biogenicznych stanowiska Bezedná, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 46 (20122015), p. 35-53. Dobrowolski R., Kulesza P., Łojek J., Pidek I.A., 2015 Origin and evolution of the Bezedná lake-mire complex in the Lublin area (East Poland): a case study from permafrost lakes in karstie regions, Journal of Paleolimnology 53, p. 191-213. Dobrowolski R., Rodzik J., Mroczek P., Zagórski P., Balaga К., Haj das I. 2016 The early medieval settlement complex at Czermno: the environmental conditions, [in:] Florek, Wołoszyn (eds.) 2016, vol. I, p. 119-140. Dobrowolski R., Rodzik J., Mroczek P., Zagórski P., Balaga К., Wołoszyn Μ., Dzieńkowski T., Hajdas I., Fedorowicz S. 2018 Environmental conditions ofsettlement in the vicinity ofthe mediaeval capital ofthe Cherven Towns (Czermno site, Hrubieszów Basin, Eastern Poland), Quaternary International 493, p. 258-273. Dobrowolski R., Terpilowski S. (eds.) 2004 Stan i zmiany środowiska geograficznego wybranych regionów wschodniej Polski, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Dołęga Chodakowski Z. 1837 Do Jerzego Samuela Bandtkiego, Pamiętnik Naukowy 3, p. 19-22. Dołęga Chodakowski Z. 1967 O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, J. Maślanka (ed.), Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Donat P. 1975 Bemerkungen zur Entwicklung des slawischen Hausbaues im mittleren und südöstlichen Europa, Balcanoslavica 4, p. 113-125. Drewko Μ. 1921 Sprawozdanie z działalności Państwowego Urzędu Konserwatorskiego na okręg lubelski, Wiadomości Archeologiczne 6, p. 180-184. Drewko Μ. 1923 Sprawozdanie z działalności państwowego konserwatora zabytków przedhistorycznych na okręg lubelski za r 1922, Wiadomości Archeologiczne 8:1, p. 100-102. Drewko Μ. 1924 Sprawozdanie państwowego konserwatora zabytków przedhistorycznych lubelskiego za rok 1923, Wiadomości Archeologiczne 9, p. 354. okręgu Drewko Μ. 1953 Wczesnośredniowieczne kurhany ciałopalne we wsi Lipsko, pow. Zamość, Sprawozdania PMA 5:3-4, p. 36-41. Drewko Μ. 1954 Wielki kurhan wczesnośredniowiecznego cmentarzyska we wsi Lipsko, pow. Zamość, Wiadomości Archeologiczne 20, p. 307-309. 631 Rozdział / Chapter XV Drewko Μ. 1956 Drewko M. 1957 Drewniak M. 2015 Dulinicz M. 1994 Dulinicz M. 1999 Dulinicz M. 2000a Dulinicz M. 2000b Dulinicz M. 2001 Dulinicz M. 2003 Dulinicz M. 2005 Prace wykopaliskowe na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym we wsi Lipsko, pow. Zamość, SA 2, p. 82-84. Sprawozdanie z badań przeprowadzonych w 1955 roku na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym we wsi Lipsko, pow. zamojski, SA 3, p. 165-168. Badania archeologiczne osady wczesnośredniowiecznej na stanowisku 41 w Horodysku z 1967 roku, Studia i Materiały Lubelskie 8, p. 7-34. Problem datowania grodzisk typu Tornow i grupy Tornow-Klenica, Archeologia Polski 39, p. 31-49. Archeologia o Mazowszu w okresie powstania Państwa Polskiego, Archeologia Polski 44:1-2, p. 93-116. Badania grodzisk mazowieckich, [in:] A. Buko, Z. Swiechowski (eds.), Osadnictwo i architektura w dobie zjazdu gnieźnieńskiego, Warszawa (Zakład Wydawniczy Letter Quality), p. 145-158. Miejsca, które rodzą władzę (najstarsze grody słowiańskie na wschód od Wisły), [in:] S. Moździoch (ed.), Człowiek, sacrum, środowisko: miejsca kultu we wczesnym średniowieczu, Spotkania Bytomskie 4, Wrocław (ІАіЕ PAN), p. 85-99. Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodnie: studium archeologiczne, Warszawa (ІАіЕ PAN). Mazowsze we wczesnym średniowieczu: jego związki z „państwem gnieźnieńskim ”, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK), p. 89-119. Najstarsza faza osadnictwa słowiańskiego w północnej części Europy Środkowej, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 513-526. Dulinicz Μ., Dzieńkowski T., Gołub S. 2013 Horodysko bei Chełm (Ostpolen): eine frühslawische Siedlung mit 14C- und Termolumineszenz-Datierung, [in:] Μ. Dulinicz, S. Moździoch (eds.), The early Slavic settlement of Central Europe in the light ofnew dating evidence, Interdisciplinary Medieval Studies 3, Wrocław (ІАіЕ PAN/Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego), p. 2340. Dulinicz Μ., Moszczyński W.A. 1998 Wczesnośredniowieczne osady w Miszewku Strzałkowskim i Wykowie, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Osadnictwo pradziejowe i wczesnośredniowieczne w dorzeczu Słupianki pod Płockiem, Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i Materiały 1, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 21-27. Dulinicz Μ., Żukowski R. 2005 Grodzisko w Huszłewie, pow. Łosice, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Probłemy przeszłości Mazowsza i Podlasia, Archeologia Mazowsza i Podlasia, Studia i Materiały 3, Warszawa (ІАІЕ PAN), p. 263-306. Dyba Yu. = Диба Ю. 2000 Етноконфесійна приналежність ротонд X-XIII cm. українсько-польського та українськоугорського порубіжжя, Народознавчі зошити 2 (32), р. 222-227. 632 Bibliography / Bibliografia Dyba Yu. = Диба Ю. 2001 Дві маловідомі ротонди княжої доби, Записки Наукового товариства імені Шевченка 241. Праці Комісії архітектури та містобудування, р. 248-274. Dyba Yu. =Диба Ю. 2003 Kaplica па wieży w Stołpiu і jej wołyńskie analogie = Каплиця на вежі в Столп ’ ï та її волинські аналоги, [in:] К. Mart (ed.), Do piękna nadprzyrodzonego: sesja naukowa na temat rozwoju dawnych diecezji chełmskich, kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego, grekokatolickiego, 1, Chełm (MZCH/Chełmskie Towarzystwo Regionalne), p. 36-51. Dyba Yu., Petryk V. = Диба Ю., Петрик В. 2010 Еволюція планування Львова княжої доби, Галицька брама 10 (190), р. 13-16. Dygo Μ. 2013 Czy istniał feudalizm w Europie Środkowo-wschodniej w średniowieczu?, Kwartalnik Historyczny 120:4, p. 667-717. DOI: http://dx.doi.Org/10.12775/KH.2013.120.4.01 . Dzieduszycka B. 1977 Ze studiów nad wczesnośredniowiecznymi technikami budownictwa obronnego: umoc nienia wczesnośredniowiecznego Kaszowa w województwie wrocławskim, Slavia Antiqua 24, p. 73-118. Dzieduszycka В., Dzieduszycki W. 1998 Metałurgiczne zaplecze wczesnośredniowiecznego grodu w Kaszowie koło Miłicza, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanum i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 221235. Dzieńkowski T. 1998a Pierwszy etap badań wykopaliskowych XVI-wiecznej synagogi w Chełmie, ul. Krzywa 37 (stan. 160), APŚ 3, p. 217-220. Dzieńkowski T. 1998b Czwarty sezon badań przy kamiennej wieży w Stołpiu, stan. 1, APS 3, p. 251-253. Dzieńkowski T. 1999a Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm-Górka, stan. 1, sezon 1999, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 1999b Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. S. Czarnieckiego 8, stan. 144/ ID/I, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2000 Chełm, ul. Mickiewicza 41: dokumentacja z nadzorów i ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych w sezonie 2006, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2001 Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. 1 Pułku Szwoleżerów 1, stanowisko 144, sezon 2000, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2002a Chełm, ul. Lubelska 5-7: dokumentacja z archeologicznych badań, sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2002b Górka Chełmska we wczesnym średniowieczu, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne: o początkach i historii Chełma, SzP 4, Lublin, p. 73-84. Dzieńkowski T. 2002c Uhrusk, gm. Woła Uhruska, woj. Lubelskie: dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych, stanowisko 18 (we wcześniejszych opracowaniach nr 22). Sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 633 Rozdział / Chapter XV Dzieńkowski T. 2002d Dzieńkowski T. 2004a Dzieńkowski T. 2004b Dzieńkowski T. 2006 Dzieńkowski T. 2007 Dzieńkowski T. 2008a Dzieńkowski T. 2008b Dzieńkowski T. 2008c Dzieńkowski T. 2009а Dzieńkowski T. 2009b Dzieńkowski T. 2009c Dzieńkowski T. 2011 Dzieńkowski T. 2012 634 Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych i nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Krzywa i Uściługska, sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Chełm, uł. Krzywa (od ul. Szkolnej do ul. Μ. Kopernika) : dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych i nadzorów archeologicznych. Sezon 2004, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Chełm, ul. 1 Pułku Szwoleżerów 1: dokumentacja z nadzorów archeologicznych przy skarpie południowo-wschodniej. Sezon 2004, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Poleskie pogranicze kulturowe w XI-XIII wieku, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne na Polesiu Lubelskim, SzP 8, Lublin, p. 119-134. Badania archeologiczne wczesnośredniowiecznego „grodziska schronieniowego” na „Bagnie Staw” w Tarnowie, pow. chełmski, stan. 1, APS 9, p. 79-95. Grodzisko w Busównie, gm. Wierzbica, pow. Chełmski, woj. lubelskie. Stanowisko 1, AZP 77-88/2. Badania ratownicze archeologiczne 2008, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Chełm, uł. J. Młodowskiej 12a: dokumentacja z ratowniczych przedinwestycyjnych badań archeologicznych, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Uwagi i propozycje па temat badań archeologicznych nad wybranymi zagadnieniami z okresu wczesnego średniowiecza na Lubelszczyźnie, APS 10, p. 139-143. Kilka uwag o wczesnośredniowiecznej ceramice naczyniowej z terenu Chełma, [in:] H. Taras, A. Zakościelna (eds.), Hereditas praeteriti: additamenta archaeołogica et historica dedicata Іоаппі Gurbą octogésimo anno nascenđi, Lublin (Instytut Archeologii UMCS), p. 371-378. Plemienne i wczesnopaństwowe grody międzyrzecza Wieprza i Bugu. Zarys problematyki, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 35-52. Stanowisko 1: analiza stratygraficzna i opis obiektów nieruchomych, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 63-96. Stan badań archeologicznych nadwczesnośredniowiecznymi cmentarzyskami szkieletowymi ziemi chełmskiej, [in:] S. Cygan, Μ. Glinianowicz, P.N. Kotowicz (eds.), ,Jn silvis, campis et. urbe”: średniowieczny obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim, Collectio Archaeołogica Ressoviensis 14, Rzeszów-Sanok (Mittel), p. 113-129. Das mittelalterliche Chełm im Lichte archäologischer Quellen = Średniowieczny ośrodek chełmski w świetle źródeł archeologicznych, [in:] A. Rozwałka (ed.), Archaeology in a town, a town in archaeoloy: selected issue of archaeological research of historical town = Archeologia w mieście, miasto w archeologii: wybrane zagadnienia badań archeologicznych w miastach historycznych, Analecta Archaeołogica Ressoviensia 7, p. 371-433. Bibliography / Bibliografia Dzieńkowski T. 2013a Dzieńkowski T. 2013b Dzieńkowski T. 2014 Dzieńkowski T. 2015 Dzieńkowski T. 2016a Dzieńkowski T. 2016b Dzieńkowski T. 2017 Dzieńkowski T. 2018a Dzieńkowski T. 2018b Dzieńkowski T. 2019a Dzieńkowski T. 2019b Dzieńkowski T. 2019c Dzieńkowski T. 2019d Dzieńkowski T. 2020 Chełm, ul. J. Młodowskiej. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych przy odbudowie i rewaloryzacji murów ogrodzeniowych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Przykłady średniowiecznych dewocjonaliów z terenu podgrodzia i osady w Chełmie, Rocznik Chełmski 17, p. 307-312. Stan, potrzeby i perspektywy badań archeologicznych nad wczesnym średniowieczem ziemi chełmskiej, MİSROA35, p. 151-170. Pomiędzy Wschodem a Zachodem: zespół architektoniczny w Stołpiu, [in:] E. BanasiewiczSzykuła (ed.), Zamki Lubełszczyzny w źródłach archeologicznych, SzP 16, Lublin, p. 5570. Osadnictwo słowiańskie [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 224-282. Ostroga żelazna z zaczepami haczykowatymi zagiętymi do wnętrza z wczesnośrednio wiecznego grodziska w Tarnowie, pow. Chełm, [in:] B. Chudzińska, Μ. Wojenka, Μ. Wołoszyn (eds.), Od Bachorza do Światowida ze Zbrucza: tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źródłoznawczym՛. księga jubileuszowa Profesora Michała Parczewskiego, Kraków-Rzeszów (Wydawnictwo UR), p. 313-321. Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe i późnośredniowieczna osada wiejska, [in:] A. Hyrchała (ed.), Wielokulturowe stanowisko 3 w Czerniczynie w świetle badań archeologicznych w latach 1981-1985, Hrubieszów (Muzeum im. ks. S. Staszica), p. 94190. Średniowieczna architektura murowana na pograniczu polsko-ruskim w rejonie Chełma: uwagi archeologa, [in:] B. Niezabitowska-Wiśniewska, P. Łuczkiewicz, S. Sadowski, Μ. Stasiak-Cyran, Μ. Erdrich (eds.), Studia Barbarica: Profesorowi Andrzejowi Kokowskiemu w 65. rocznicę urodzin, Lublin (Wydawnictwo UMCS), vol. II, p. 470-481. Wczesnośredniowieczny Chełm: powstanie i rozwój ośrodka, [in:] T. Nowakiewicz, Μ. Trzeciecki, D. Błaszczyk (eds.), Animos łabor nutrit: studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 170-180. Busówno, gm. Wierzbica, pow. chełmski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 95-99. Horodysko, gm. Leśniowice, pow. chełmski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 205-208. Bończa, gm. Kraśniczyn, pow. krasnostawsk: grodzisko (w starszej literaturze Kukawka), [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 82-85. Chronologia i związki przestrzenne chełmskiej rezydencji, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 121-128. Grody i gródki na pograniczu polsko-ruskim w X-XIV w.; drewniana zabudowa, infra struktura i fortyfikacje, [in:] Μ. Stasiak-Cyran (ed.). Relikty średniowiecznej drewnianej zabudowy wzgórza zamkowego w Lublinie: badania interdyscyplinarne i konserwacja, Lublin (Muzeum Narodowe), p. 29-56. 635 Rozdział / Chapter XV Dzieńkowski T. (ed.) 2016 Horodysko: od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza. Badania 2004-2005, Lublin (Instytut Archeologii UMCS). Dzieńkowski T., Borsuk A. 2003 Chełm-Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1: dokumentacja z nadzorów archeologicznych przeprowadzonych na południowym stoku wzgórza, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Buko A., Gołub S. 2004 Kolonia Nowosiółki, Henrysin, Podgórze, gm. Chełm, woj. lubelskie, 2004 rok. Dokumentacja z archeologicznych badań powierzchniowych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Buko A., Goíub S. 2017 Badania archeologiczne wschodniej części wczesnośredniowiecznej osady przygrodowej w Chełmie, Rocznik Chełmski 21, p. 7-24. Dzieńkowski T., Dobrowolski R. 2015 Wczesnośredniowieczne osadnictwo zachodniej części Ziemi Chełmskiej: uwarunkowania środowiskowe lokałizacji osad, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etno graficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 46 (2012-2015), p. 55-70. Dzieńkowski T., Gołub I. 1999 Wyniki badań w 1998 roku w Chełmie-Bieławinie (stan. 7 i 10), APŚ 4, p. 176-180. Dzieńkowski T., Gołub S. 1999a Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych oraz nadzorów archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku 160 (1F/VIII) przy ul. Krzywej 37 w Chełmie w sezonach 1997-1998, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 1999b Dokumentacja z nadzorów i badań archeologicznych ratowniczych w Chełmie na ul. Pocztowej 50, stan. 171, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 1999c Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Lubelska 8, 8A, stanowisko 142, sezon 1999, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000a Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych na stanowisku 143, Chełm, PI. E. Łuczkowskiego 17, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000b Dokumentacja z ratowniczych prac wykopałiskowych przeprowadzonych w Chełmie przy ul. Pijarskiej 5- 7 na stanowisku 170 w sezonie 1999/2000, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000c Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych, Chełm-Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000d Wyniki badań archeologicznych cmentarzyska szkieletowego przeprowadzonych w Chełmie na Płacu E. Łuczkowskiego 17 na stanowisku 143, APS 5, p. 126-129. Dzieńkowski T., Gołub S. 2001a Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych, Chełm-Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2001b Dokumentacja z badań archeologicznych. Chełm, Wysoka Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1, sezon 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 636 Bibliography / Bibliografia Dzieńkowski T., Golub S. 2001c Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych i nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Lubelska: sezon 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2001d Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych. Chełm, ul. Uściługska: sezon 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2001e Dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych. Uhrusk, gm. Wola Uhruska, woj. lubelskie. Stanowisko 22, sezon 2000-2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2003a Chełm, Płac E. Łączkowskiego. Dokumentacja z ratowniczych badań wykopałiskowych i nadzorów archeologicznych, sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2003b Chełm, ul. Lubelska 7. Dokumentacja z badań archeologicznych, sezon 2003, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2005 Horodysko, gm. Leśniowice, pow. Chełm, woj. lubelskie. Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku 13/71 w sezonach 2004 i 2005, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007a Krasnystaw, ul. J. Piłsudskiego 3, 5. Stanowisko 101: dokumentacja z nadzorów archeologicznych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007b Krasnystaw, ul. J. Piłsudskiego 5, stan. 101, AZP 83-87/92. Ratownicze badania archeologiczne zabudowy i umocnień obronnych Krasnegostawu w obrębie zespołu pojezuickiego: opracowanie wyników badań, sezon 2007, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007c Wstępne wyniki badań archeologicznych na wczesnośredniowiecznej osadzie z IX-XI wieku w Horodysku, stan. 13, woj. lubelskie, [in:] P.N. Kotowicz (ed.), Seminarium Trepczańskie, Sanok (Muzeum Historyczne), p. 19-26. Dzieńkowski T., Golub S. 2007d Chełm, ul. Pocztowa 54. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Dokumentacja z nadzorów i badań ratowniczych archeologicznych, sezon 2005-2006, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007e Nowy Folwark, gm. Leśniowice, pow. Chełm, woj. lubelskie. Stanowisko 5, AZP 83-90/83. Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych z interdyscyplinarnymi badaniami nadrekonstrukcjąpierwotnego środowiska „horodyskiego kompleksu osadniczego”, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2008 Chełm, ul. J. Młodowskiej 12a. Dokumentacja z ratowniczych przedinwestycyjnych badań archeologicznych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S., Mazur A. 1996 Chełm-Górka, stanowisko 1. Dokumentacja z nadzorów archeologicznych wykopów pod instalacje elektryczne, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 637 Rozdział / Chapter XV Dzieńkowski T., Golub S., Kutyłowska I., Mazur A., Szeremeta H. 1996 Stolpie, gm. Chełm, stanowisko 1. Dokumentacja z badań wykopaliskowych i nadzorów konserwatorskich przy zabytkowej wieży kamiennej, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Kuśnierz J. 2018 Archaeological excavations of the rampart of the Gródek upon the Bug River stronghold in 1952-1954, [in:] Wołoszyn (ed.) 2018, p. 267-308. Dzieńkowski T., Maziarczuk M. 2005 Chełm, ul. Partyzantów i Zamojska. Dokumentacja z nadzorów archeologicznych przeprowa dzonych w sezonie 2005, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Petryk V. 2019 Stratygrafia Wysokiej Górki w świetle badań wykopaliskowych z lat 2010-2018, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 95-120. Dzieńkowski T., Wołoszyn Μ. 2009 Stołpie, stan. 1, badania 2003-2004. Zabytki wydzielone, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 119-135. Dzieńkowski T., Wołoszyn Μ. 2018 Grody „plemienne ” (VIII-Xw.)iz okresu przełomu X/XI wieku ze wschodniej Lubelszczyzny, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2018, p. 175-236. Dzieńkowski T., Wołoszyn Μ., Florkiewicz I., Dobrowolski R., Rodzik J., Hajdas I., Krąpiec Μ. 2020 Digging the history: absolute chronology of the settlement complex at Czermno-Cherven ’ (eastern Poland): research status and perspectives, SA 72:2, p. 409-466. Dzik Μ. 2015 Przemiany zwyczajów pogrzebowych w międzyrzeczu Bugu i górnej Narwi (XI-XV w.), Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR/PMA/Muzeum Podlaskie /Oficyna Wydawnicza „Zimowit”), vol. I-II. Everson P. 1990 The problem of Goltho, Medieval Settlement Research Group, Manchester. Annual Report 5 (University of Manchester. Department of History), p. 9-14. Pajer Μ., Fołtyn E.M., Fołtyn E. 2006 Dorzecze górnej Odry między Ostrawicą i Rudą w starszych wiekach średnich: przyczynek do regionalnych badań osadniczych naprzykładzie wybranych stanowisk archeologicznych, [in:] J. Gancarski (ed.), Wczesne średniowiecze w Karpatach polskich, Krosno (Muzeum Podkarpackie), p. 673-728. Fałiński J.B., Ber A., Kobyliński Z., Szymański W., Kwiatkowska-Falińska A.J. 2005 Haćki: zespół przyrodniczo-archeologiczny na Równinie Bielskiej, Białowieża-Warszawa (ІАІЕ PAN). Fedorowicz S. 2016 Aneks I. Wyniki datowań termoluminescencyjnych (TL), [in:] Buko, Golub (eds.) 2016, p. 297-300. Fedorowicz S. 2019 Aneks III: datowania próbek cegieł z północnej części zespołu rezydencjonalnego na Górze Katedralnej w Chełmie, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 403-406. Feld I. 2014 Burgen im österreichisch-ungarischen Grenzraum im 12. und 13. Jahrhundert, [in:] P. Ettel, A.-M. Flambart Héricher, K.O’Conor (eds.), Chateau et frontière: actes du colloque international d'Aabenraa (Danemark, 24-31 août 2012), Chateau Gaillard: études de castellologie médiévale 26, Turnhout (Brepols), p. 167-176. Felgenhauer-Schmiedt S. 2007 Hausberge im niederösterreichischen Weinviertel, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 163-180. 638 Bibliography / Bibliografia Felgenhauer-Schmiedt S., Csendes P., Eibner A. (eds.) 2007 Motte ֊ Turmhügelburg - Hausberg. Zum europäischen Forschungsstand eines mittelalterlichen Burgentypus, Beiträge zur Mittelalterarchäologie in Österreich 23, Vienna (Österreichischen Gesellschaft für Mittelalterarchäologie). Fitula Μ. 2003 Wczesnośredniowieczne bransolety szklane ze stanowiska Chelm-Bieławin, Warszawa (typescript in the MZCH, archive). Fitula M. 2008 Średniowieczne bransolety szklane ze stanowiska Chelm-Bieławin, APS 10, p. 145-162. Flambard Héricher A.-M. 2002 Fortifications de terre et résidences en Normandie (XF-XITF siècles), [in:] P. Ettel, A.-M. Flambard Héricher, T.E. McNeil (eds.), Actes du colloque international de Gwatt (Suisse) 2-10 septembre 2000, Château Gaillard: études de castellologie médiévale 20, Caen (Publications du Crahm), p. 87-100. Flambard Héricher A.-M. 2004 Fonctions et répartition de l’espace dans la basse-cour d’une fortification de frontière: Bretoncelles (Orne), [in:] P. Ettel, A.-M Flambard Héricher, T.E. McNeil (eds.), Actes du colloque international de Maynooth (Irlande) 23-30 août 2002, Château Gaillard: études de castellologie médiévale 21, Caen (Publications du Crahm), p. 79-97. Florek Μ. 2000 Ochrona zabytków archeologicznych w Polsce Środkowowschodniej, APS 5, p. 276-285. Florek Μ. 2003 Grodzisko w Zdziechowicach koło Zaklikowa, Z otchłani wieków 58, p. 84-87. Florek Μ. 2005 Sandomierski ośrodek grodowo-miejski w średniowieczu: przemiany przestrzenne i funk cjonalne, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe Semper). Florek Μ. 2009a Topografia plemienna międzyrzecza Wieprza i Bugu na przełomie I i II tysiąclecia i zagadnienia „ Grodów Czerwieńskich ” w świetle źródeł pisanych i archeologicznych, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 23-34. Florek Μ. 2009b Obrządek pogrzebowy w międzyrzeczu Wieprza i Bugu we wczesnym średniowieczu, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 53-72. Florek Μ. 2018 Grody plemienne południowej Lubelszczyzny, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2018, p. 71124. Florek Μ. 2019 Lublin — Wzgórze Zamkowe: gród kasztelański, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 258269. Florek Μ., Wołoszyn Μ. (eds.) 2016 The early medieval settlement complex at Czermno in the light of results from past research (up to 2010). Material evidence = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Podstawy źródłowe, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 2, Kraków, Leipzig-RzeszówWarszawa (Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR), vol. I-II. Florek Μ., Ścibior J. 1997 Cmentarzysko kurhanowe w lasku kleczanowskim (stanowisko 6), [in:] A. Buko (ed.), Kleczanów: badania rozpoznawcze 1989-1992, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 245-300. 639 Rozdział / Chapter XV Fokt К. 2004 Zagadka plemion znad Bugu, Sanu, Dniestru i Styru, Przegląd Historyczny 95:4, p. 441-456. Franklin S., Shepard J. 1996 The emergence ofRus: 700-1200, Longman History of Russia 1, London (Longman). Gajewski L. 1983 Wczesnośredniowieczna ostroga o zaczepach haczykowato zagiętych do wnętrza z miejscowości Mokre, woj. Zamość, Slavia Antiqua 29, p. 297-299. Gajewski L., Gurbą J. 1961 Pierwsze badania archeologiczne w Chełmie, [in:] J. Willaume (ed.), Ziemia chełmska: materiały z sesji naukowej historyków odbytej w Chełmie 21 czerwca 1959 r., Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 153-154. Gajewski L., Gurbą J. 1977 Z najnowszych badań nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem Lubełszczyzny, Annales UMCS. Sec. F 32, p. 47-61. Gajewski L., Kutyłowski A. 1981 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań terenowych Zakładu Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w Lublinie w 1981 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 13-14. Gajewski L., Kutyłowski A. 1982 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań terenowych Zakładu Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w 1982 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 14-15. Gajewski L., Kutyłowski A. 1983 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań terenowych Zakładu Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w 1983 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 22-23. Gardawski A. 1964 Archeologia na Lubełszczyźnie w XX-leciu Polski Ludowej, Z otchłani wieków 30, p. 8084. Gardawski A. 1970 Chodlik, Polskie Towarzystwo Archeologiczne. Biblioteka Archeologiczna 21, WrocławWarszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), part 1, Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy. Gavrituchin see Gavritukhin I.O. Gavritukhin I.O. = Gavrituchin = Гавритухин И.О. 2005 Комплексы пражской культуры с датирующими вещами, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 403-461. Gawrysiak L. 2004 Województwo łubełskie, mapa, Lublin (Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS). Gądzikiewicz Μ. 1956 Sprawozdanie tymczasowe z badań prowadzonych w 1954 r. na stanowisku 2 (podgrodzie) w Gródku Nadbużnym, pow. Hrubieszów, SA 2, p. 69-74. Gąssowski J. 1953 Konferencja w sprawie Grodów Czerwieńskich w Hrubieszowie, Sprawozdania PMA, 5:1, p. 99-103. Gąssowski J., Kempisty A. 1973 Przewodnik archeologiczny po Polsce, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Gerbachevsky F. = Gerbačevskij = Гербачевский Ф. 1892 Русские древности и памятники православияХолмско-Подляшской Руси (Люблинской и Седлецкой губернии), Варшава (Типография С. Оргельбранда Сыновей), р. 26-30. 640 Bibliography / Bibliografia Gerevich L. 1971 The art ofBuda and Pest in the Middle Ages, Budapest (Akadémiai Kiadó). Gil A. 1999 Prawosławna eparchia chełmska do 1596 roku, Archiwum chełmskie 3, Lublin, Chełm (Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska). Gil A. 2001 Monastery prawosławnej eparchii chełmskiej od XIII do końca XVI wieku, [in:] A. Mironowicz, U. Pawluczuk, P. Chomik (eds.), Zycie monastyczne w Rzeczypospolitej, Białystok (Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku), p. 57-73. Gil A. 2005 Katalog monasterów prawosławnej eparchii chełmskiej do końca XVI wieku, Ruthenica 4, p. 85-97. Gil A. 2006 Phoenix redivivas Jakuba Suszy jako źródło do dziejów Chełma i ziemi chełmskiej, Studia Archiwalne 2, p. 189-197. Gil A. 2008 Z tradycji Kościoła Wschodniego między Wieprzem a Bugiem, [in:] J. Libera (ed.), Słowianie wschodni w dorzeczu Wieprza i Bugu: historia, kultura, religia, Łęczna (Starostwo Powiatowe), p. 69-76. Gilewska S. 1991 Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy, [in:] L. Starkel (ed.), Geografia Polski: środowisko przyrodnicze, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN), p. 13-22. Ginalski J. 2000 Enkolpiony z grodziska „Horodyszcze” w Trepczy koło Sanoka, Acta Archaeologica Carpathica 35, p. 211-262. Godłowski K. 2000 Pierwotne siedziby Słowian: wybór pism, Μ. Parczewski (ed.), Kraków (Instytut Archeo logii UJ). Golovko see Holovko О.В. Golub S. 1982 AZP obszaru 79-87, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S. 1984 Chełm-Bieławin, stan. 1, IA. Badania 1983, p. 190-191. Golub S. 1985a Chełm-Bieławin, stan. 1, IA. Badania 1984, p. 120-121. Golub S. 1985b Wołczyny, gm. Włodawa, woj. chełmskie, stanowisko 1 (typescript in the archive of the MZCH). Golub S. 1986 Badania na stanowisku 1 w Wołczynach, gm. Włodawa, Informator o badaniach w woje wództwie chełmskim w 1985 roku, 1, p. 4-5. Golub S. 1991 Wierzchowiny, gm. Siennica Różana, woj. chełmskie, stan. 11, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Golub S. 1992 Badania ratownicze osady wczesnośredniowiecznej w Wierzchowinach, stan. 11, gm. Siennica Różana, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1991 rok, 4,p. 9-13. Golub S. 1994a Badania konserwatorskie na terenie wczesnośredniowiecznego gródka w ChełmieBieławinie, stan. 1(2), woj. Chełm, [in:] S. Bienia (ed.) Najważniejsze odkrycia 641 Rozdział / Chapter XV archeologiczne w Polsce środkowowschodniej w 1993, Biała Podlaska (Państwowa Służba Ochrony Zabytków), p. 119-120. Gołub S. 1994b Gołub S. 1996a Gołub S. 1996b Gołub S. 1996c Gołub S. 1997a Gołub S. 1997b Gołub S. 1997c Gołub S. 1997d Gołub S. 1997e Gołub S. 1997f Gołub S. 1998a Gołub S. 1998b Gołub S. 1999 Gołub S. 2000 Golub S. 2006 Golub S. 2008a 642 Chełm, ul. Szkolna/Krzywa, stanowisko 99. Dokumentacja z nadzoru konserwatorskiego i ratowniczych badań wykopaliskowych, marzec-lipiec 1994, Chełm (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Badania stanowisk z okresu wczesnego średniowiecza w Chełmie, APŚ 1, p. 127-128. Wyniki badań i nadzorów w Krasnymstawie, APS 1, p. 123-125. Nadzory archeologiczne na Górze Katedralnej w Chełmie, stan. 1, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1992-1993 roku, 7, p. 65-67. Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich w rejonie Chełma-Bieławina, stan. 1(2), [in:] J. Gurbą, A. Kokowski (eds.), Kultura przeworska: materiały z międzynarodowej konferencji w Lublinie, 21-23 wrzesień 1992 r., Lubelskie Materiały Archeologiczne 8. Kultura przeworska 3, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 151-162. Pozostałości osadnictwa z okresu wczesnego średniowiecza w centrum miasta Chełma, [in:] S. Gołub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic: materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1XII1995 r, Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 83-94. Badania zespołu pojezuickiego oraz nadzory archeologiczne w Krasnymstawie, APS 2, p. 180-182. Trzeci sezon badań przy wieży kamiennej w Stołpiu, woj. chełmskie, APS 2, p. 153-156. Drugi sezon badań osady wczesnośredniowiecznej w Chełmie, ul. S. Czarnieckiego 8, stan. 144, APŚ 2,p. 159-161. Badania archeologiczne chełmskich studni zabytkowych, Rocznik Chełmski 3, p. 369-381. AZP obszaru 80-90, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Trzeci sezon badań stanowiska 19A w Chełmie, ut. Krzywa 32/34, APŚ 3, p. 221-223. AZP obszaru 79-90, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dokumentacja z archeologicznych nadzorów. Chełm, ul. Podwalna, Reformacka, Strażacka, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Ziemia chełmska w kontekście budowy państwowości polskiej i ruskiej. Czułczyce, gm. Sawin, stanowisko 2, Chełm-Warszawa (typescript in the archive of the ІАіЕ PAN, Warszawa). Cmentarzysko i osada w Czułczycach, gm. Sawin, woj. Lubelskie, stanowisko 2: badania ratownicze archeologiczne 2007-2008, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bibliography / Bibliografia Golub S. 2008b Golub S. 2009a Golub S. 2009b Golub S. 2009c Golub S. 2014 Golub S. 2016a Golub S. 2016b Golub S. 2016c Gołub S. 2016d Gołub S. 2019a Zmiany w kulturze materialnej na ziemi chełmskiej w XII i XIII wieku w dobieRomanowiczów, [in:] J. Libera (ed.), Słowianie wschodni w dorzeczu Wieprza i Bugu: historia, kułtura, religia, Łęczna (Starostwo Powiatowe), p. 47-52. Archeologiczne badania osadnictwa w rejonie kościoła parafialnego w Podgórzu-Spasie, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 298-305. Badania weryfikacyjne na obszarach 1 i 3 (za szkołą), [in:] Buko (ed.) 2009, p. 290-297. Analiza stratygraficzna i opis obiektów w najbliższym otoczeniu zespołu wieżowego: badania fosy, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 108-118. Chełm, ul. Wspólna 25, stanowisko 144: wstępna dokumentacja z badań archeologicznych wykopu pod rozbudowę domu, sezon 2014, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Badania powierzchniowe w dolinie rzeki Horodyski, [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 285-300. Groby z okresu wczesnego średniowiecza, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 149-153. Polsko-ukraiński projekt badań cerkwi katedralnej z XIII wieku: wyniki badań z 2015 roku, Rocznik Chełmski 20, p. 373-386. Analiza stratygraficzna warstw i obiektów z charakterystyką wybranych materiałów zabytkowych, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 121-148. Stołpie, gm. Chełm, zespół wieżowy: wyniki badań i nowe odkrycia, [in:] BanasiewiczSzykuła (ed.) 2019, p. 303-322. Gołub S. 2019b Zabytki ruchome: ogólna charakterystyka grup znalezisk, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 227234. Gołub S., Betiuk-Mazur A., Dzieńkowski T., Filip W., Kutyłowska I., Maciejewski Μ., Rudnik S. 1998 Dokumentacja z badań archeologiczno-konserwatorskich, Krasnystaw, ul. Piłsudskiego 5, stanowisko 101, odcinki 53-63: skrzydło wschodnie zespołu pojezuickiego, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Borowska В. 2019 Zagadkowy epizod z dziejów nowożytnych: grób mężczyzny po północnej stronie kulminacji, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 129-132. Gołub S., Dzieńkowski T. 1997a Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w Chełmie przy ul. S. Czarnieckiego 8 na stanowisku 144 w sezonie 1997, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 1997b Dokumentacja z badań wykopaliskowych. Stołpie, gm. Chełm, stan. 1, sezon 1997, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 1998 Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych. Chełm, ul. S. Czarnieckiego 8, stanowisko 144 (ID/I), sezon 1998, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 643 Rozdział / Chapter XV Golub S., Dzieńkowski T. 1999 Dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych przeprowadzonych na stanowisku 144 w Chełmie przy ul. S. Czarnieckiego 8 oraz 1 Pułku Szwoleżerów 1, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 2000 Dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych. Chełm, ul. 1 Pułku Szwoleżerów 1, stanowisko 144, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 2002 Osada przygrodowa z czasów księcia Daniela Romanowicza w Chełmie, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne: o początkach i historii Chełma, SzP 4, Lublin, p. 57-72. Golub S., Dzieńkowski T., Jarszak I. 1997 Chełm, ul. Μ. Kopernika 5/7, stan. 148: dokumentacja z nadzorów i badań wykopaliskowych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T., Mazur-Betiuk A. 1998 Krasnystaw, Plac Zamkowy 1: dokumentacja z badań ratowniczych i nadzorów archeologicznych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Hupalo W. 2016 Obrządek pogrzebowy, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 149-178. Golub S., Ruszkowska U., Dzieńkowski T. 1996 Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Lubelska 56, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Górska I., Paderewska L., Pyrgala J., Szymański W., Gajewski L., Okulicz Ł. 1976 Grodziska Mazowsza i Podlasia (w granicach dawnego województwa warszawskiego), Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Instytut Historii Kultury Materialnej PAN). Górski J. 2018 Cmentarzysko kurhanowe na stanowisku 6 w Guciowie: zagadnienia wstępne, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 7-23. Górski J., Tyniec A. 2018 Katalog kurhanów, nasypów i obiektów zarejestrowanych/odkrytych w trakcie badań wykopaliskowych na stan. 6 w Guciowie, pow. Zamość w latach 1959-1965, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 53-66. Górski J., Tyniec A. (eds.) 2018 Fenomen miejsca. Nekropola kurhanowa z neolitu, epoki brązu i wczesnego średniowiecza w Guciowie, pow. zamojski, Kraków (Muzeum Archeologiczne). Górny W. 2001 Ikona i jej desakralizacja (niektóre aspekty detalizacji i komercjalizacji sztuki cerkiewnej), [in:] Cerkiew., p. 87-99. Grochecki K. 2013 Głos w sprawie lokalizacji latopisowego grodziska Szczekarzew: reinterpretacja źródeł, Nestor 2013 1(23), p. 28-33; www.nestor-kransystaw.eu (accessed on: 2.02.2021). Grochecki K. 2016 Lokalizacja latopisowego Szczekarzowa, Zapiski Krasnostawskie 4, p. 7-22. Grochecki K. 2019 Grody Lubelszczyzny w źródłach pisanych: zestawienie tabelaryczne, [in:] BanasiewiczSzykuła (ed.) 2019, p. 47-67. Gródek-Kciuk E. 1989 Enkolpiony znalezione na terenie Polski: próba klasyfikacji i datowania, Przegląd Archeologiczny 36, p. 97-134. Gruševs’kyj see Hrushevsky M. 644 Bibliography / Bibliografia Gruszka A. 2001 Ziemia chełmska w polityce wschodniej Kazimierza Wielkiego, Rocznik Chełmski 7, p. 31 -46. Grządka P. 2005 W sprawie lokalizacji grodziska w Krasnymstawie, APS 7, p. 259-261. Gupalo see Hupalo V.D. Gupieniec A. 1958 Znaleziska, Wiadomości Numizmatyczne 2:1, p. 30. Gurbą J. 1953 Wirkowice, pow. Zamość, Z otchłani wieków 22, p. 238 Gurbą J. 1968 Z problematyki osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Wyżynie Lubelskiej, Annales UMCS. Sec. F. 20, p. 45-58, Gurbą J. 1971 25 lat badań archeologicznych na Lubelszczyźnie w Polsce Ludowej, Studia i Materiały Lubelskie 5, p. 7-51. Gurbą J. 1976 Grodziska Lubelszczyzny (material propagandowo-szkoleniowy PTTK), Lublin (PTTK Regionalna Pracownia Krajoznawcza). Gurbą J. 1977 Ikona z Czermna, Biuletyn Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego 15, p. 21-23. Gurbą J. 1978 Starożytne i wczesnośredniowieczne osadnictwo Lubelszczyzny (Przeobrażenia środo wiska naturalnego), [in:] R. Królikowski (ed.), Z zagadnień kultury ludowej, Rocznik Muzeum Wsi Lubelskiej 1, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 7-35. Gurbą J. 1980/81 Kamienna ikonka z wyobrażeniem Chrystusa z Czermna-Czerwienia, Annales UMCS. Sec. F, 35/36, p. 25-29. Gurbą J. 1983 Uwarunkowania środowiskowe osadnictwa społeczeństw wczesnośredniowiecznych na przykładzie Lubelszczyzny, [in:] J.K. Kozłowski, S.K. Kozłowski (eds.), Człowiek i środowisko w pradziejach, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe), p. 322326. Gurbą J. 1984 Problematyka Grodów Czerwieńskich, Rocznik Tomaszowski 1 (1981), p. 11-15. Gurbą J. 1988 Ośrodek osadniczy Czermna (Czerwienia) w świetle najnowszych badań archeologicznych, Rocznik Przemyski 24/25, p. 303-305. Gurbą J. 1995 Archeologia Ziemi Chełmskiej, Rocznik Chełmski 1, p. 319-327. Gurbą J. 2000 Ochrona zabytków archeologicznych województw lubelskiego i wołyńskiego - VI okręg konserwatorski lubelski w latach 1920-1928, [in:] J. Feduszka (ed.), Zamojszczyzna i Wołyń w minionym tysiącleciu: historia, kultura, sztuka: konferencja naukowa, Zamość (Muzeum Zamojskie w Zamościu), p. 159-162. Gurbą J. 2003 Stan poznaniapółnocno-wschodniej części Małopolski w 30 latpo ukazaniu się „Archeologii Małopolski wczesnośredniowiecznej ” Andrzeja Żakiego, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 383-391. Gurbą J. 2004 Górne Pobuże w I tysiącleciu po Chrystusie, [in:] Μ. Mądzik, A. Witusik (eds.), Na pograniczu kultur, języków i tradycji, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 9-28. 645 Rozdział / Chapter XV Gurbą J. 2008 Profesor Wiktor Zin (1925-2007): wspomnienie o jego lubelskich związkach, APŚ 10, p. 349-350. Gurbą J., Banaszkiewicz E., Florek Μ., Golub S., Rozwałka A. 1995 Formowanie się wczesnośredniowiecznego osadnictwa Polski środkowowschodniej, Annales UMCS. Sec. F 50, p. 67-76. Gurbą J., Kutyłowska I. 1970 Sprawozdanie z badań wczesnośredniowiecznego grodziska w Chełmie Lubelskim, SA 22, p. 231-241. Gurbą J., Orłowski R. 1956 Mikołaj Stworzyński, nieznany inwentaryzator grodzisk południowej Lubelszczyzny z początków XIX w., Wiadomości Archeologiczne 23, p. 66-71. Gurbą J., Zakościclna A. 1991 Badania ratownicze na terenie gminy Łopiennik Górny w województwie chełmskim, Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1991 roku, p. 3-17. Gutjahr Ch., Tiefengraber G. 2007 130 Jahre Motten- und Hausbergforschung in der Steiermark, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 189-208. Hachulska-Ledwos R. 1971 Wczesnośredniowieczna osada w Nowej Hucie-Mogile, Materiały Archeologiczne Nowej Huty3,p. 7-210. Hachulska-Ledwos R. 1985 Próba periodyzacji ceramiki wczesnosłowiańskiej w rejonie Nowej Huty, Archeologia Polski 30:1, p. 113-159. Harasimiuk Μ. 1974 Zagadnienie genezy wzgórz wyspowych w południowej części Pagórów Chełmskich, Annales UMCS. Sec. В 29:2, p. 19-46. Hardt Μ. 2016 Warlords bei den frühen Slawen?, [in:] F. Biermann, Th. Kersting, A. Klammt (eds.), Die frühen Slawen - von der Expansion zu gentes und nationes, Beiträge zur Ur- und Frühgeschichte Mitteleuropas 81:1, Langenweissbach (Beier and Beran), vol. I, p. 53-60. Havryljuk S. = Gavryljuk = Hawryluk = Гаврилюк C. 2002 Історичне пам’яткознавство Волині, Холмщини і Шдляшгия (XIX-початок XX cm.), Луцьк (Вежа). Havryljuk S. = Gavryljuk = Hawryluk = Гаврилюк C. 2004 Badania zabytków architektonicznych Chełmszczyzny przez P Pokryszkina na początku XXw., Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne 2, p. 189-196. Havryljuk S. = Gavryljuk = Hawryluk = Гаврилюк C. 2005 Badania nad starożytnościami z terenu Chełmszczyzny w drugiej połowie XIX i na początku XXwieku, Res Historica 21, p. 41-55. Hawryluk see Havryljuk S. Heine H.-W. 2007 Burgen vom Typ Motte und Turmburgen in Niedersachsen und angrenzenden Landschaften, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 61-84. Hensel Z., Pawlicka E. 2004 Analiza składu chemicznego przedmiotów zabytkowych. Nr 135 70,00. Chełm, enkolpion, wyk. 6, warstwa 55, Warszawa (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Herold H. 2012 Fortified Settlements ofthe 9th and 10th Centuries AD in Central Europe: Structure, Function and Symbolism, Medieval Archaeology 56, p. 60-84. DOI: https://doi.org/10.1179/007660 9712Z.0000000003. 646 Bibliography / Bibliografia Higham R. 2016 Shell-keeps revisited: the bailey on the motte?, Castle Studies Group, www.castlesstudiesgroup.org.uk (accessed on: 10.12.2016). Higham R., Barker P. 1992 Timber Castles, London (Batsford). Hilczerówna Z. = Kurnatowska Z. 1956 Ostrogi polskie z Х-ХПІ wieku, Prace Komisji Archeologiczne. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydział Historii i Nauk Społecznych 2:2, Poznań (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Hinz H. 1981 Motte und Donjon. Zur Frühgeschichte der mittelalterlichen Adelsburg, Zeitschrift für Archäologie des Mittelalters. Beiheft 1 (Rheinland-Verlag), Köln. Hoczyk-Siwkowa S. 1978 Chronologia ceramiki wczesnośredniowiecznej (VI-IX w.) z Lublina, Slavia Antiqua 25, p. 189-223. Hoczyk-Siwkowa S. 1979 Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych na wzgórzu zamkowym w Szczebrzeszynie w latach 1978-1979, Lublin (typrscript in the archive of the WUOZ. Branches Office in Zamość). Hoczyk-Siwkowa S. 1980 Szczebrzeszyn, woj. zamojskie, IA. Badania 1979, p. 191. Hoczyk-Siwkowa S. 1981 Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych na wzgórzu zamkowym w Szczebrzeszynie w roku 1981, Lublin (typrscript in the archive of the WUOZ. Branches Office in Zamość). Hoczyk-Siwkowa S. 1984 Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych w Bialce k/Krasnegostawu w roku 1984 przez ekspedycje Katedry Archeologii Polski UMCS, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branches Office in Chełm). Hoczyk-Siwkowa S. 1988 Typologia grodzisk wczesnośredniowiecznych między Wisłą i Bugiem (VII-Х w.), [in:] G. Labuda, S. Tabaczyński (eds.), Studia nad etnogenezą Słowian i kulturą Europy wczesnośredniowiecznej, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), vol. II, p. 4754. Hoczyk-Siwkowa S. 1996 Stan badań osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu (VIXw.),APŚ l,p. 261-265. Hoczyk-Siwkowa S. 1999 Małopolska północno-wschodnia, w VI-X wieku: struktury osadnicze, Lublin (Wydawnic two UMCS). Hoczyk-Siwkowa S. 2006 Kotlina Chodelska we wcześniejszym średniowieczu: studium archeologiczno-osadnicze, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Holovko O.B. = Golovko = Головко О.Б. 1988 Древняя Русъ и Польша в политических взаимоотношениях X- первой трети XIII вв., Киев (Наукова Думка). Holovko О.В. = Golovko = Головко О.Б. 2006 Корона Данила Галицького: Волинь i Галичина в державно-політичному розвитку Центрально-Східної Європи раннього та класичного середньовіччя, Киев (Стилос). Hope-Taylor В. 1952 The Excavation of a Motte atAbinger in Surrey, Archaeological Journal 107, p. 15-43. 647 Rozdział / Chapter XV Hrushevsky M. = Gruševs’kyj = Грушевський M. 1901 Хронольогія подій галицько-волинської літописи, Записки Наукового товариства ім. Шевченка 41, р. 1-72. Hrushevsky M. = Gruševs’kyj = Грушевський M. 1991 История України-Руси, Київ ( Наукова думка), vol. Լ До початку XI віка. Hrushevsky M. = Gruševs’kyj = Грушевський M. 1992 История України-Руси, Kyiv (reprint of the issue: Львів 1905), vol. II, XI-XIII вік. Hunicz А. 1984 Studia z archeologii średniowiecznego Lublina, Warszawa (Wydawnictwo PKZ). Hupalo V.D. = Gupalo = Гупало В.Д. 2006 Берестянські курганні могильники кінця Х-ХП cm., Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича НАНУ). Hupalo V.D. = Gupalo = Гупало В.Д. 2014 Звенигород і Звенигородська земля у ХІ-ХШ століттях (соціоісторична рекон струкція), Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича HAH України). loannisjan see lonnisyan O.M. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 1981 О раннем этапе развития галицкого зодчества, Краткие сообщения Института истории материальной культуры 164, s. 35-42. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 1994 Храмы-ротонды в Древней Руси, [in:] А. Баталов, А. Лидов (eds.), Иерусалим в русской культуре, Москва (Наука), р. 100-147. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 1996 Польско-русская и венгнрско-русскя граница в ХІ-ХШ веках и их отображение в развитии средневековой архитектуы, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 157-178. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 2005 О jednym z małopolskich warsztatów budowlanych czasów romańskich (próba rekon strukcji i charakterystykijego twórczości), [in:] J. Gadomski, A. Małkiewicz, T. RodzińskaChorąży, A. Włodarek (eds.), Lapides viventes: zaginiony Kraków wieków średnich: księga dedykowana Profesor Klementynie Żurowskiej, Kraków (Wydawnictwo UJ), p. 269-276. Jablonowski А. 1903 Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Warszawa (Główny skład u Gebethnera i Wolffa), voi. VII, Ziemie ruskie. Ruś Czerwona, part 2. Jahn А. 1956 Wyżyna Lubelska: rzeźba i czwartorzęd, Prace Geograficzne 7, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Janeczek А. 1993 System grodowo-terytorialny Rusi halickiej w źródłach późnego średniowiecza, [in:] S. Moździoch (ed.), Lokalne ośrodki władzy państwowej w ХІ-ХП wieku w Europie Środkowo-Wschodniej, Spotkania Bytomskie 1, Wrocław (ІАіЕ PAN) 2016, p. 143-158. Janeczek А. 2016 The landscape of the region around Cherven ’-Czermno in the Late Medieval and the Early Modern Period =Krajobraz okolic Czerwienia-Czermna w późnym średniowieczu i wczesnej nowożytności, [in:] Florek, Wołoszyn (eds.) 2016, vol. I, p. 141-194. Janeczek А. 2017 The Territorial Organization in Western Rus ’ between High and Late Middle Ages = Organizacja terytorialna zachodnich ziem Rusipomiędzy pełnym a późnym średniowieczem, [in:] Wołoszyn (ed.) 2017, p. 107-157. Janeczek А. 2018 648 The landscape of the region around Gródek (former stronghold Volhyn ) on early maps = Krajobraz okolic Gródka (dawnego grodu Wołyń) w świetle dawnych map, [in:] Wołoszyn (ed.)2018,p. 169-213. Bibliography / Bibliografia Janeczek А. 2019 Early urban communes under German law in Halyč-Volhynian Rus’ (the thirteenth to the mid-fourteenth century), Acta Poloniae Historica 119, p. 61-82. DOI: http://dx.doi. org/10.12775/APH.2019.119.04. Janowski А. 2015 Groby komorowe w Europie Środkowo-Wschodniej: problemy wybrane, Szczecin (ІАіЕ PAN). Janssen H.L. 1990 The archaeology of the medieval castle in the Netherlands: results and prospects forfuture research, [in:] J.C. Besteman, J.M. Bos, H.A. Heidinga (eds.), Medieval archaeology in the Netherlands: studies presented to H.H. van Regieren Altena, Studies in Prae-en Protohistorie 4, Assen-Maastricht (Van Gorcum/Universiteit van Amsterdam Albert Egges van Giffen Instituut voor Prae- en Protohistorie), p. 219-264. Jaskanis D. 2008 Swięck: wczesnośredniowieczny zespól osadniczy na północno-wschodnim Mazowszu, Warszawa (Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich. Oddział w Warszawie/ Muzeum Podlaskie). Jaskanis D. (ed.) 1996 Archeologiczne Zdjęcie Polski - metody i doświadczenia: próba oceny, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków. Seria В 95, Warszawa (Ośrodek Dokumentacji Zabytków). Jastrzębski S. 1983 AZP obszaru 83-92, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Jastrzębski S. 1988 Badania weryfikacyjne na grodziskach w Ewopolu, woj. Lublin i Dolhołęce, woj. Biała Podłaska, SA 40, p. 271-290. Jończyk L. 2013 Zapinkipodkowiaste w kontekście europejskich anałogii, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 41-51. Jusupovié A. 2014 „Богу же изволившю Данилъ созда градъ Холмъ”: geneza Chełma i jego biskupstwa, [in:] A. Gil, A. Wawryniuk, H. Bazhenova (eds.), Daniel Romanowicz i jego czasy, Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej 6, Lublin (Instytut Europy ŚrodkowoWschodniej), p. 11-26. Jusupovié A. 2016 Miasto stołeczne Daniela Romanowicza: dzieje Chełma do połowy XIV wieku, [in:] A. Gil, Μ. Kalinowski, I. Skoczylas (eds.), Przywrócona pamięci. Ikona Matki Boskiej Chełmskiej: ikonografia - kult - kontekst społeczny, Lublin-Lwów (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła П/Ukraiński Uniwersytet Katolicki), p. 61-186. Jusupovié A. 2017 „Червень и ины грады” or „гроды Червенъскыя”! History of the domain of Cherven’ in the written record (9th-13th cc.) = „Червень и ины грады” czy też „гроды Червенъскыя”? Dzieje ziemi czerwieńskiej w źródłach pisanych (IX-XIIIw.), [in:] Wołoszyn (ed.) 2017, p. 31-105. Kaczanowski К. 1974 Anałiza antropologiczna wczesnośredniowiecznych pochówków ciałopalnych z Guciowa, pow. Zamość, SA26, p. 183-185. Kaczanowski Р., Parczewski M. (eds.) 2005 Archeologia o początkach Słowian: materiały z konferencji, Kraków, 19-21 listopada 2001, Kraków (Instytut Archeologii UJ). Kaczmarek Μ. 2019 Andrzejów, gm. Urszulin, pow. wlodawski: grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 70-81. 649 Rozdział / Chapter XV Kajzer L. 1998 Kajzer L. 2016 Kalaga J. 2006 Kalaga J. 2013a Kalaga J. 2013b Kalaga J. 2013c Kalaga J. 2013d Kalaga J. 2013e Kalaga J. 2014 Kalaga J. 2019 Kalaga J. (ed.) 2013 Kamińska J. 1966 Kamińska J. 1968 Kara Μ. 2009 Kardaras G. 2018 Pomiędzy faktami krajobrazowymi a źródłami historycznymi, czyli o tzw. grodziskach stożkowatych na Niżu Polskim, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanam i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 429-439. Preludium na gród, zamek i klasztor: exemplum Polski Centralnej, Archaeologia Historica Polona 24, p. 7-26. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AHP.2016.001 . Ciałopalny obrządek pogrzebowy w międzyrzeczu Liwca, Bugu i Krzny we wczesnym średniowieczu, Warszawa (Instytut Archeologii UW). Położenie i morfologia grodziska, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 14-16. Historia i stan badań, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 17-23. Zabudowa podgrodzia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 24-28. Początek i etapy rozwoju podgrodzia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 190-192. Zajęcia mieszkańców podgrodzia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 176-184. Co pozostało z wykopalisk na grodzisku w Sąsiadce, woj. lubelskie: problemy badawcze po pięćdziesięciu czterech latach od ich zakończenia, [in:] K. Chrzan, K. Czapla, S. Moździoch (eds.), Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy Środkowej: społeczeństwo, gospodarka, ideołogia, Wrocław-Głogów (ІАІЕ PAN/Ośrodek Badań Nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza/Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie), p. 335-353. Sąsiadka, gm. Sułów, pow. zamojski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 288-302. Sutiejsk: gród pogranicza polsko-ruskiego w X-XIII wieku: studium interdyscyplinarne, Warszawa-Pękowice (Instytut Archeologii UW). Grodziska stożkowate śladem posiadłości rycerskich XIII-XIV wieku, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 13, p. 4378. Siedlątków: obronna siedziba rycerska z XIV wieku, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 15, p. 15-87. Najstarsze państwo Piastów: rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne, Poznań (ІАІЕ PAN). Sclaveni and Antes: some notes on the peculiarities between them, Slavia Orientalis 67:3, p. 377-393. Karger М.К. = Каргер М.К. 1958 Древний Киев, Москва-Ленинград (Издательство Академи наук СССР), vol. I. Karolak T. 2001 Elementy staroruskie w kulturze materialnej wczesnośredniowiecznego Chełma, Rocznik Chełmski 7, p. 9-30. 650 Bibliography / Bibliografia Karolak T. 2002 Elementy wschodnie w kulturze wczesnośredniowiecznego Chełma, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Kasiborski A., Stasiak Μ. 1990 Badania architektoniczne dawnej cerkwi Przeobrażenia Pańskiego we wsi Spas (obecnie Podgórze) województwo chełmskie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Kasiborski A., Stasiak Μ. 1993 Podgórze (Spas) - kościół pod wezwaniem Zbawiciela, prezbiterium: badania architektoniczne i warstw malarskich, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Khoroshchev A.S. = Choroščev = Хорошев A.S. 1997 Замки, ключи и замочные принадлежности, [in:] Kolchin, Makarova (eds.), p. 14-17. Khrustsevich G. = Chruscevič = Хрусцевич Г. 1885 Белавинская и столпъенская башни под Холмом, Памятники русской старины в западных губерниях, издаваемые с высочайшего соизволения П.Н. Батюшковым, [Альбом], Санкт-Петербург (Министр внутренней деятельности], voi. VII, Холмская Русь (Люблинская и Седлецкая губ., Варшавского Генерал-Губернаторства) , р. 45-62. Kiełboń Cz. 2002 Cerkiew unickap.w. św. Mikołaja w Chełmie, Chełm (MZCH). Kirpichnikov A.M. = Kirpičnikov = Кирпичников A.M. 1966 Древнерусское оружие, Археология СССР. Свод Археологических Источников E 1-36, Москва-Ленинград (Наука), part 2, Копья, сулицы, боевые топоры, булавы, кистени ІХ-ХШ вв.). Kirpičnikov see Kirpichnikov A.M. Kittel P. 2005 Uwarunkowania środowiskowe łokalizacji osadnictwa na Pojezierzu Kaszubskim i w pół nocnej części Borów Tucholskich, Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego 4, Łódź (Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego). Kloss A. 1972 Horodysko, IA. Badania 1971, p. 175-176. Kłoczowski J. 1958 Zarys historii rozwoju przestrzennego miasta Chełma, Roczniki Humanistyczne 6:5, p. 193-221. Kłoczowski J., Smulikowska E. 1954 Studium historyczno-urbanistyczne do planu zagospodarowania przestrzennego miasta, Lublin (typescript in the MZCH, archive). Kobyliński Z. 1988 Struktury osadnicze na ziemiach polskich u schyłku starożytności i w początkach wczesnego średniowiecza, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk). Kobyliński Z. (ed.) 2017 Katalog grodzisk Warmii i Mazur, Warszawa (Instytut Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego/Fundacja Res Publica Multiethica), vol. I-II. Kokosiński M. 1996 Dzieje muzealnictwa chełmskiego, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s.n.), p. 351-360. Kokowski A. 1980 AZP obszaru 76-91, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Kokowski A. 2004 Lubelskie znaleziska w raportach Carskiej Komisji Archeologicznej, [in:] J. Libera, A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecze: księga jubileuszowa 651 Rozdział / Chapter XV na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gurby, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 407-411. Kokowska E., Kokowski A. = Kokowscy E., A. 1987 Osadnictwo wczesnośredniowieczne w mikroregionie pomiędzy Huczwą, Bugiem i Bukową na tle osadnictwa grupy masłomęckiej z młodszego okresu rzymskiego, Zamość (Wojewódzki Ośrodek Archeologiczno-Konserwatorski). Kolberg O. 1964 Chełmskie, Dzieła wszystkie 33, Wrocław, Kraków-[Warszawa] (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza/Polskie Wydawnictwo Muzyczne), part 1 (photo-offset reissue from the first edition: Kraków 1890); file:///C:/Users/48607/Desktop/Kolberg_ChelmskieJL33.pdf; accessed on: 12.01.2020. Kolein see Kolchin B.A. Kolchin B.A. = Kolein = Колчин Б.А. 1959 Железообрабатыващее ремесло Новгорода Великого, [in:] А.В. Арциховский, Б.А. Колчин (ed), Труды Новгородской архелогической экспедиции, Материалы и исследования по археологии СССР 65, Москва (Издательство АН СССР), р. 78-93. Kolchin В.А. = Kolein = Колчин Б.А. (ed.) 1985 Древняя Русъ: город, замок, село, Археология СССР, Москва (Наука). Kolchin В.А., Makarova T.I = Kolein, Makarova = Колчин Б.А., Макарова Т.И. (eds.) 1997 Древняя Русъ: быт и культура, Археология СССР, Москва (Наука). Kolyzin А.М. = Колызин А.М. 2004 Средневековые ключи и замки из московского Кремля (по данным археологических исследований), Российская археология 2004:4, р. 13 5-142. Kołodziejski S. 1985 Les éperons à molette du territoire de la Petite Pologne au Moyen Age, [in:] A. Kokowski (ed.), Memoires archéologiques, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 161-179. Kóčka-Krenz H. 1993 Biżuteria północno-zachodnio-słowiańska we wczesnym średniowieczu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Archeologia, nr 40, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM). Koman W. 1986 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe w Mokrem, stan. 1, gm. Zamość, Sprawozdania z badań terenowych w województwie zamojskim w 1986 roku, p. 30-34. Koman W. 1987 Sprawozdanie z badań na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym w Mokrem, stan. 1, gm. Zamość, Sprawozdania z badań terenowych w województwie zamojskim w 1987 roku, p. 30-36. Koman W. 1988 Mokre, gm. Zamość, woj. Zamojskie, stanowisko 1, IA. Badania 1987, p. 163-164. Koman W. 1991 Badania ratownicze na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym, stan. 1, gm. Zamość w latach 1981-1987, Prace i Materiały Zamojskie 3, p. 154-189. Koman W. 1997 AZP obszaru 84-92, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Koman W. 2002 Wstępne wyniki sondażowych badań wykopaliskowych w Kotlince Bliżowa i w dolinie rzeki Wieprz na odcinku pomiędzy miejscowościami Hutki Namule - Guciów na Roztoczu Tomaszowskim, [in] B. Balcer, J. Machnik, J. Sitek (eds.), Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАІЕ PAN), p. 165-207. Koman W. 2006 Pradzieje i historia Szczebrzeszyna w świetle badań i nadzorów archeologicznych, WKWL 8, p. 219-228. 652 Bibliography / Bibliografia Komech A.I. = Komeč = Комеч А.И. 1987 Древнерусское зодчество концаХ- началаХІІ в. : византийское наследие и становление самостоятельной традиции, Москва (Наука). Komeč see Komech A.I. Kondracki J. 2000 Geografia regionalna Polski, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN). Korallov F.V. = Кораллов Ф.В. 1911 Церковно-археологический музей при Холмском православном Свято-Богородицком братстве: опыт краткого очерка истории Музея в связи с сведениями об архео логической науке вообще и с указанием того, что особенно важного и интересного можно увидеть в Холмском церковно- археологическом музее при Братстве [Холм: Типо-литография Вайнштейнов]. Korallov F.V. = Кораллов Ф.В. 1913 О раскопках на Холмской соборной горе (место кремля Данила Галицкаго) в 1912 году, Холмский народный календарь на 1913 год, Е.В. Ливотов (ред.), р. 168-169. Korduba М.М. 1933 Stosunki polsko- ukraińskie w wieku Х-ХШ, Sprawy Narodowościowe. Czasopismo poświęcone badaniu spraw narodowościowych (Wydawnictwo Instytutu Badań Spraw Narodowościowych), 7/6 (listopad-grudzień), p. 754-758. Korzuchina, Peskova see Korzukhina G.F., Peskova A.A. Korzukhina G.F., Peskova A.A. = Korzuchina, Peskova = Корзухина Г.Ф., Пескова A.A. 2003 Древнерусские энколпионы: кресты-реликварии ХІ-ХІІІ вв., Труды Института истории материальной культуры РАН 7, Санкт-Петербург (Петербургское Востоковедение). Koshovyi О.Р. = Košovyj = Кошовий О.П. 1988 Будівельна кераміка України, Київ (Наукова думка). Košovyj see Koshovyi О.Р. Kostrzewski J. 1960 Obrządek pogrzebowy plemion polskich i Słowian północno-zachodnich, Poznań (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Kotljar see Kotlyar N.F. Kotlyar N.F. = Koltjar = Котляр Н.Ф. 1985 Формирование территории и возникновение городов Галицко-Волынской Руси IXXIII веков., Киев (Наукова думка). Kotowicz P.N. 2005 Stan i potrzeby badań nad wczesnośredniowiecznym ciałopałnym obrządkiem pogrze bowym na terenie województwa lubelskiego, APS 7, p. 156-172. Kotowicz P.N. 2006а Uwagi o znaleziskach kiścieni wczesnośredniowiecznych na obszarze Polski, Acta Militaria Mediaevalia 2, p. 51-66. Kotowicz P.N. 2006b Przemiany w uzbrojeniu plemiennym i wczesnopaństwowym (VI-poł. XIII w.) w polskiej części dawnych księstw ruskich - wybrane przykłady, [in:] Л.Є. Дещинський (ed.), Матеріали Другої Міжнародної наукової конференції “Збройні сили України: історія та сучасність” (секції з історії військової справи, озброєння Збройних сил від давніх часів до завершення Української національної революції 1917-1921 рр.), Держава та Армія, Вісник Національного Університету „Львівська Політехніка” 571, Львів (Видавництво Національного Університету „Львівська Політехніка), р. 18-47. Kotowicz P.N. 2013 Broń і oporządzenie jeździeckie, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 62-75. 653 Rozdział / Chapter XV Kotowicz P.N. 2014 Kotowicz P.N. 2018 Kowalczyk E. 1987 Kowalczyk E. 2000 Kowalczyk J. 1954 Kowaliszyn S. 1921 Topory wczesnośredniowieczne z ziem polskich: katalog źródeł, Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR7Muzeum Historyczne w Sanoku). Early medieval axes from the territory of Poland, Kraków (Polska Akademia Umiejętności). Systemy obronne walów podłużnych we wczesnym średniowieczu na ziemiach polskich, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Momenty geograficzne państwa Bolesława Chrobrego: na styku historii i archeologii, Kwartalnik Historyczny 107:2, p. 41-76. Badania archeologiczne na stan. 2 w Gródku Nadbużnym, pow. Hrubieszów, w latach 1952-1954 (typescript in the archive of the Instytut Archeologii UMCS, Lublin ). W sprawie osady przedhistorycznej i tzw. „ Wałów ” znajdujących się w okolicy między wsiami Skibice i Gliniska (wpow. hrubieszowskim), Wiadomości Archeologiczne 6, p. 135136. Koval’ V.Yu. = Коваль В.Ю. 2007 О древнерусских амулетах-змеевиках, Краткие сообщения Института археологии РАН 221, Москва (Наука), р. 54-63. Kozak-Zychman W., Gurbą J. 2003 Pochówek dziecka ze szczątkami stroju z cmentarzyska przy podgrodziu w Czermnie Kolonii, pow. tomaszowski, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średniowieczu, Lublin-Warszawa (ІАіЕ PAN/Wydawnictwo UMCS), p. 245-248. Kozak-Zychman W., Gurbą J. (eds.) 2006 Rola i znaczenie nauk pomocniczych archeologii, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Koziejowski W. 1975 Romański charakter stylowy architektury wieży na Zamku w Lublinie, Roczniki Humanistyczne 23: 5, p. 103-112. Krasnodębski D. 2000 Podlasie na przełomie І і II millenium w świetle wyników najnowszych badań archeologicznych, [in:] A. Buko, Z. Swiechowski (eds.), Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie zjazdu gnieźnieńskiego, Warszawa (Zakład Wydawniczy Letter Quality), p. 179-190. Krasny P. 1997 O najdawniejszych badaniach archeologicznych w Polsce: wykopaliska w Chełmie w 1640 roku, Historyka 27, p. 109-114. Krąpiec Μ. 2004 Analiza dendrologiczna i bezwzględne datowanie prób zwęglonego drewna ze Stołpia, stan. 1, Kraków (typescript in the archive of the ІАіЕ PAN, Kraków). Krąpiec M. 2005 Analiza dendrochronologiczna próbki ze stanowiska w Busównie, Kraków (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kruk M.P., Sulikowska-Gąska A., Wołoszyn Μ. 2006 Sacralia Ruthenica: dzieła staroruskie bądź z Rusią związane z metalu i kamienia w Muzeum Narodowym w Krakowie i w Muzeum Narodowym w Warszawie, Warszawa (Muzeum Narodowe w Warszawie/PMA). Krzywicka V. Lokalizacja Czerwienia i Grodów Czerwieńskich, Region Lubelski 5-7 (1991-1993), p. 1996 9-17. 654 Bibliography / Bibliografia Kubica E. = Kubica-Kabacińska E. 1996 Katalog zabytków wczesnośredniowiecznej architektury monumentalnej Małopolski, Rusi Halickiej i Wołynia, MiSROA 17, p. 131-189. Kubica-Kabacińska E. = Kubica E. 2004 Problem istnienia w Małopolsce architektury monumentalnej pochodzącej z X wieku (stan badań), [in:] T. Janiak, D. Stryniak (eds.), Początki architektury monumentalnej w Polsce: materiały z sesji naukowej. Gniezno, 20-21 listopada 2003 roku, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego), p. 283-292. Kubica-Kabacińska E. = Kubica E. 2010 Problemy genezy i chronologii wczesnośredniowiecznych budowli przemyskich, [in:] E. Sosnowska (ed.), Przemyśl wczesnośredniowieczny, Origines Polonorum 3, Warszawa (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej/Wydawnictwo UW), p. 301-320. Kučinko Μ. = Кучинко M.M. 2003 Cmentarzyska X-XIV w. na zachodnim Wołyniu, Chełmszczyźnie i Podlasiu, ZamojskoWołyńskie Zeszyty Muzealne 1, Zamość, p. 61-72. Kuczyński S.M. 1962 Wschodnia granica państwa polskiego w X wieku, [in:] G. Labuda, K. Tymieniecki (eds.), Początki państwa polskiego: księga tysiąclecia, Poznań (Państwowe Wydawnictwo), vol. I, Organizacja polityczna, p. 233-252. Kuczyński S.M. 1965 O wyprawie Włodzimierza I ku Lachom na podstawie wzmianki z r. 981 w Opowieści lat doczesnych, [in:] S.M. Kuczyński (ed.), Studia z dziejów Europy Wschodniej X-XVII w., Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe), p. 33-118. Kulakov V.I. = Кулаков В.И. 1990 Древности пруссов ѴІ-ХШ вв, Археология СССР. Свод археологических источников Г 1-9, Москва (Наука). Kunz А. 1937 Szkic do projektu wodociągu miasta Chełma, Lwów (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kurnatowska Z. 1967 Dorzecze górnej i środkowej Obry od VI do początków XI wieku, Wrocław-WarszawaKraków (Instytut Historii Kultury Materialnej PAN). Kurnatowska Z. 1973 Główne momenty w rozwoju wczesnośredniowiecznego garncarstwa polskiego, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 21:3, p. 435-447. Kurnatowska Z. 2002 Początki Polski, Mała Biblioteka PTPN, 9, Poznań (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk). Kurnatowska Z. 2003 Proces formowania się „państwa gnieźnieńskiego”, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo UMK), p. 33-50. Kusiak J. 2006 Wyniki datowania metodą TL próbek ceramiki ze stanowiska Czułczyce, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kusiak J. 2007 Datowanie metodą termoluminescencyjną ceramiki ze stan. I w Tarnowie, pow. chełmski, APŚ 9, p. 97-98. Kusiak J. 2008 Wyniki datowania metodą TL próbek ceramiki ze stanowiska Horodysko, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). 655 Rozdział / Chapter XV Kusiak J., Łanczont Μ., Dzieńkowski T., Rychter Μ. 2009 Nowe możliwości zastosowania metody datowania termoluminescencyjnego w badaniach archeologicznych, [in:] Μ. Fudziński, H. Paner (eds.), Aktualne problemy epoki kamienia na Pomorzu, Gdańsk (Muzeum Archeologiczne), p. 201-206. Kuśnierz J. 2003 Historia i stan badań latopisowych grodów Czerwień i Wołyń oraz ich okolic, ZamojskoWołyńskie Zeszyty Muzealne 1, p. 9-26. Kuśnierz J. 2009 Znaleziska wczesnośredniowiecznych militariów w międzyrzeczu Wisły i Bugu jako materialne ślady konfliktów zbrojnych na pograniczu polsko-ruskim, [in:] E. BanasiewiczSzykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 139-166. Kuśnierz J. 2018 Organisation and the course of the research on the early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the years 1952-1955 = Organizacja i przebieg badań wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Gródku nad Bugiem w latach 19521955, [in:] Wołoszyn (ed.) 2018, p. 251-266. Kuśnierz J., Łysiak D., Urbański A. 2000 Dokumentacja ratowniczych badań archeologicznych w Guciowie, stan. 10, gm. Zwierzyniec w 1999 r, Zamość (typescript in the archive of the Muzeum Zamojskie, Zamość). Kuśnierz J., Urbański A. 1997 Dokumentacja ratowniczych badań archeologicznych w Guciowie, stan. 9, gm. Zwierzyniec w 1997 roku, Zamość (typescript in the archive of the Muzeum Zamojskie, Zamość). Kuśnierz J., Urbański A. 1998 Obiekt mieszkalny z początków wczesnego średniowiecza w Zubowicach, stan. 35, pow. Zamość, Archeoslavica 3, p. 149-156. Kuśnierz J., Urbański A. 2007 Ratowniczo-sondażowe badania archeologiczne w obrębie wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Guciowie, gm. Zwierzyniec, pow. Zamość, [in:] P.N. Kotowicz (ed.), Seminarium Trepczańskie, Sanok (Muzeum Historyczne), p. 37-42. Kuśnierz J., Urbański A. 2008 Badania archeologiczne w obrębie wczesnośredniowiecznego kompleksu w Guciowie na Roztoczu (pow. Zamość, woj. lubelskie), Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині 12, р. 304-315. Kutrzebianka А. 1935 Sąciaska, gród z polsko-ruskiego pogranicza, Wiadomości Archeologiczne 13, p. 101107. Kutyłowska I. 1966 Dziennik badań wykopaliskowych. Chełm 9-24.09.1966 (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kutyłowska I. 1980 Badania archeologiczno-architektoniczne zespołu średniowiecznego w Stołpiu-Nowosiółkach, woj. Chełmskie, Lublin (typescript of the doctoral dissertation in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Kutyłowska I. 1981 Zabytkowy zespół warowno-kultowy w Stołpiu, woj. chełmskie, Zeszyt Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Chełmie 2, Chełm (Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków), part 1 (Tekst). Kutyłowska I. 1982 Zabytkowy zespół z wczesnego średniowiecza w Stołpiu, woj. chełmskie, Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego 24. Humanistyka 1, p. 43-51. 656 Bibliography / Bibliografia Kutylowska I. 1983 Kutyłowska I. 1989 Kutyłowska I. 1990 Kutyłowska I. 1992 Kutyłowska I. 1996 Kutyłowska I. 1997a Kutyłowska I. 1997b Kutyłowska I. 1997c Kutyłowska I. 1999 Zabytkowy zespół warowno-kultowy w Stołpiu, woj. chełmskie, Zeszyt Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Chełmie 2, Chełm (Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków), part 2 (Ilustracje). Wczesnośredniowieczna warownia kultowa w Stołpiu: związki z bizantyńskimi romańskim kręgiem kulturowym, [in:] R. Łużny (ed.), Chrześcijański Wschód a kultura polska, Lublin (Katolicki Uniwersytet Lubelski), p. 365-375. Rozwój Lublina w VI-XIV wieku na tle urbanizacji Międzyrzecza środkowej Wisły i Bugu, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Gdzie znajdowały się Grody Czerwieńskie?, Kamena. Kwartalnik Kresowy 1992:3-4 (936937), p. 30-33. Castrum w Szczebrzeszynie koło Zamościa, Archeologia Historica Polona 3, p. 191-192. Wczesnośredniowieczne baptysterium w Stołpiu koło Chełma, [in:] S. Golub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okołic: materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII1995 r., Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 19-38. Nowe dane o budowlach wieżowych tzw. „wołyńskiego typu ” koło Chełma i na pograniczu polsko-ruskim, [in:] Gołub (ed.) 1997, p. 59-71. Średniowieczne osadnictwo grodowe na międzyrzeczu Wisły i środkowego Bugu, [in:] B.B. Седов (ed.), Труды VI Международного Конгресса славянской археологии (Новгород, 26-31 августа 1996 г.), Москва (Российская академия наук. Институт археологии), vol. I, Проблемы славянской археологии, р. 118-129. Szczebrzeski gród i okręg grodowy w ziemi chełmskiej, [in:] P. Krasny (ed.), Ars vêtus et nova: sztuka dawnej ziemi chełmskiej i województwa bełskiego, Kraków (Instytut Historii Sztuki UJ), vol. I, p. 1-13. Kutyłowska I. 2011 Zapomniany, wczesnośredniowieczny klasztor w Stołpiu na Lubelszczyźnie, MiSROA 32, p. 189-213. Kutyłowska I., Jarszak-Gołub I. 2000 Konstrukcje wałów wczesnośredniowiecznych grodzisk Lubelszczyzny, [in:] L. Kajzer (ed.), Archaeologia et historia: księga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor Romanie Barnycz-Gupieńcowej, Łódź (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego), p. 214-223. Kutyłowska I., Ruszkowska U. 1994 Sprawozdanie z badań ratowniczych w Chełmie, ul. Lubelska 14/18, [in:] Μ. Bienia (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczne w Polsce Środkowowschodniej w 1993 roku, Biała Podlaska (Państwowa Służba Ochrony Zabytków. Oddział w Białej Podlaskiej), p. 116118. Kutyłowski A. 1970 Pobołowice, pow. Chełm Lubelski, IA. Badania 1969, p. 294. Kutyłowski A. 1975 Ochrona zabytków archeologicznych na Lubelszczyźnie, [in:] XXX lat archeologicznych prac badawczych i konserwatorskich w Lublinie: sesja organizowana przez UMCS przy współudziale Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie: streszczenie referatów, Lublin (Instytut Historii Wydziału Humanistycznego UMCS), p. 16-21. 657 Rozdział / Chapter XV Kutyłowski A. 1982 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie. Stanowisko 1, IA. Badania rok 1981, p. 120. Kutyłowski A. 1983 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie. Stanowisko 1, IA. Badania rok 1982, p. 210-213. Kutyłowski A. 1984 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie. Stanowisko 1, IA. Badania rok 1983, p. 167-168. Labuda G. 1988 Studia nad początkami państwa polskiego, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM), vol. II. Labuda G. 1996 Narodziny polsko-ukraińskiej granicy etnicznej: w polskiej historiografii, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 9-17. Labuda G. 2003a Stan dyskusji nad dokumentem Dagome iudex i państwem Schinesghe, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo UMK), p. 9-18. Labuda G. 2003b Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna: antologia tekstów źródłowych, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk). Labuda G. 2008 Mieszko II. Król Polski (1025-1034): czasy przełomu w dziejach państwapolskiego, Poznań (Wydawnictwo Poznańskie). Labuda G. 2009 Mieszko I, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo). Lasota-Moskalewska A. 1991 Ekspertyza szczątków zwierzęcych ze stanowiska 11, Wierzchowiny, gm. Siennica Różana, Warszawa (typescript in the archive in the MZCH). Leciejewicz L. 2006 Średniowieczne miasta polskie i archeologiczne metody ich badania, [in:] Μ. Rębkowski, S. Moździoch (eds.), Opera selecta: z dziejów kultury średniowiecznej Polski i Europy, Wrocław (ІАІЕ PAN), p. 135-146. Leciejewicz L. 2010 Słowianie Zachodni: z dziejów tworzenia się średniowiecznej Europy, Wodzisław Śląski (Wydawnictwo Templům). Lerue A. 1859 Album lubelskie, rysował z natury i opisał A. Lerue, Warszawa (A. Pecq et Comp.) vol. IV, tabi. 15 (Chełm i wieża w Bieławinie - Wieża w Stołpiu - Zamek w Sielcu ֊ Kościół w Spasie ֊ Pomnik Chańskich w Uchaniach - Kościół w Tarnogórze). Lewicki T. 1947 Ze studiów nad toponomastyką Rusi w dziełe geografa arabskiego al-Idrisi’ego (XII w.): Sutaska-Sąsiadka, Sprawozdania z czynności i posiedzeń PAU 48:10, p. 144-147. LisP. 2009 Żmijowiska: na skrzyżowaniu szlaków kulturowych, [in:] H. Taras, A. Zakościelna (eds.), Hereditas praeteriti: additamenta archaeologica et historia dedicata loanni Gurbą octogésimo anno nascendi, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 407-414. Liwoch R. 2003 Stan badań nadgrodziskami wczesnośredniowiecznymi i zpoczątkówpóźnego średniowiecza na zachodniej Ukrainie (obwody: iwano-frankowski, lwowski i tarnopolski), MiSROA 24, p. 213-297. Livotov E. = Ливотов E. 1904 Кирилло-Мефодиевская церковь в городе Холме, Холмский народный календарь на 1905 год, р. 123-125. Lübke Ch. 2004 Das östliche Europa, München (Siedler Verlag). 658 Bibliography / Bibliografia Lukoms’ky Yu. = Lukoms’kyi = Łukomskyi = Лукомський Ю. 2000 Планувальні та конструктивні особливості хрестовобаневих церков давнього Галича, Вісник Національного університету «Львівська політехніка». Архітектура 410, р. 225-231. Lukoms’ky Yu. = Lukoms’kyi = Łukomskyi = Лукомський Ю. 2019 Opis reliktów architektury: część północna Wysokiej Górki, [in:] Buko 2019 (ed.), p. 173-180. Lysenko P.F. = Лысенко П.Ф. 1974 Города Туровской земли, Минск (Академия Наук Беларуси. Институт истории). Łowmiański Н. 1953 Problematyka historyczna Grodów Czerwieńskich w związku z planem zespołowych badań polsko-radzieckich, Kwartalnik Historyczny 60, p. 58-167. Łowmiański H. 1963 Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e., Warszawa (Państwowe Wydaw nictwo Naukowe), vol. II. Łowmiański H. 1967 Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e., Warszawa (Państwowe Wydaw nictwo Naukowe), vol. III. Łowmiański H. 1973 Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e., Warszawa (Państwowe Wydaw nictwo Naukowe), vol. V. Łuczkiewicz P. (ed.) 2020 Landschaft und Siedlungen: archäologische Studien zur vorrömischen Eisenzeit und älteren Kaiserzeit im Mittel- und Südost-Europa, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Łukomskyi J. see Lukoms’ky Yu. Machnik J. 1959 Archeologiczne badania powierzchniowe w południowej Lubelszczyźnie w 1957 r, SA 7, p. 63-72. Machnik J. 1961 Badania archeologiczne w Roztoczu Lubelskim, SA 12, p. 89-101. Makarova T.I. = Макарова Т.И. 1967 Поливная посуда: из истории керамического импорта и производства Древней Руси, Археология СССР. Свод археологических источников Е1-38, Москва-Ленинград (Наука). Makarova Т.І. = Макарова Т.И. 1986 Черневое дело древней Руси, Москва (Наука). Makarova T.I., Rosenfeldt R.L. = Макарова Т.И., Розенфельдт Р.Л. 1997 Поливная керамика, [in:] Kolchin, Makarova (eds.) 1997, p. 28-30. Makarski W. 1996 Pogranicze polsko-ruskie do połowy wieku XIV. Studium językowo-etniczne, Lublin (Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego). Makohonienko Μ. 2014 Środowisko przyrodnicze i gospodarka w otoczeniu średniowiecznego grodu w Łęczycy w świetle analizy palinologicznej, [in:] R. Grygiel, T. Jurek (eds.), Początki Łęczycy, Łódź (Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne), vol. I, 1, Archeologia środowiskowa średniowiecznej Łęczycy: przyroda, gospodarka, społeczeństwo, p. 95-190. Malevskaja-Malevič see Malevskaya-Malevich Malevskaya-Malevich M.V. = Malevskaja-Malevič = Малевская-Малевич М.В. 1969 К вопросу о керамике Галицкой земли ХП-ХШ вв., Краткие сообщения Института истории материальной культуры 120, р. 3-14. Malevskaya-Malevich M.V. = Malevskaja-Malevič = Малевская-Малевич М.В. 1971 К вопросу о локальных вариантах керамики западнорусских земелъ ХП-ХШ вв., Краткие сообщения Института истории материальной культуры 125, р. 27-34. 659 Rozdział / Chapter XV Malevskaya-Malevich M.V. = Malevskaja-Malevič = Малевская-Малевич М.В. 2005 Керамика западнорусских городов Х-ХШ вв= Southwest Russian towns ceramic of 10։h-13th centuries, Санкт-Петербург (Издательство Санкт-Петербургского института истории РАН “Нестор-История”). Małachowska S. 2003 Wyroby z żelaza i obróbka tego metalu na terenie grodu w Dawidgródku nad Horyniem (Białoruś), Wiadomości Archeologiczne 56 (2002-2003), p. 431-450. Marciniak-Kajzer A. 2011 Średniowieczny dwór rycerski w Polsce: wizerunek archeologiczny, Łódź (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego). Marciniak-Kajzer A. 2018 Gródki stożkowate czy zamki typu motte, Archaeologia Historica Polona 26, p. 59-70. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AHP.2018.004 . Marczak E. 2013 Grzywny grotopodobne, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 52-61. Marshall P. 2007 The Motte in Great Britain: a Summary, [in:] Felgenhauer-Schmiedt et al. (eds.), p. 21 -28. Maruszczak H. 1972 Wyżyny lubelsko-wolyńskie, [in:] Μ. Klimaszewski (ed.), Geomorfologia Polski, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe), vol. I, Polska Południowa: góry i wyżyny, p. 340383. Maruszczak H. 1974 Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny w czasach prahistorycznych, [in:] T. Mencel (ed.), Dzieje Lubelszczyzny, Lublin (Lubelskie Towarzystwo Naukowe), vol. I, p. 23-68. Maruszczak H. 1978 Geologiczno-morfologiczne warunki rozwoju i zagadnienie ochrony krajobrazu miasta Chełma, Przegląd Geograficzny 50:3, p. 413-427. Maruszczak H. 1988 Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych, [in:] L. Starkel (ed.), Przemiany środowiska geograficznego Polski, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN), p. 109-135. Maruszczak H. 1997 Wczesnośredniowieczne grodzisko w Guciowie na Roztoczu: wnioski z analizy jego topografii i warunków fizjograficznych regionu, APS 2, p. 227-236. Maruszczak H. 1998 Geologiczne i geomorfologiczne warunki występowania archeologicznych obiektów na terenie województwa zamojskiego: grodzisko Skibice w gminie Grabowiec w województwie zamojskim, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Maruszczak H. 1999 Warunki posadowienia oraz koncepcja i technika budowy wałów obronnych wczesnośredniowiecznego grodziska w Guciowie, pow. Zamość, w świetle analizy ich przekroju geologicznego, APS 4, p. 144-147. Maruszczak H. 2001 Grodzisko w Skibicach na Wzniesieniu Grabowieckim (Polska SE) w świetle badań geologiczno-geomorfologicznych i analizy położenia geograficznego, APS 6, p. 244-254. Maruszczak H. 2002 Osobliwości stosunkówfizjograficznych Roztocza i ich znaczenie dla działalności człowieka w pradziejach i we wczesnym średniowieczu, [in:] B. Balcer, J. Machnik, J. Sitek (eds.), Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАІЕ PAN), p. 207-222. Maruszczak H., Michalczyk Z. (eds.) 2004 Geograficzneproblemy pogranicza Europy Zachodniej i Wschodniej, Lublin (Wydawnictwo UMCS). 660 Bibliography / Bibliografia Matla M. 2016 Od plemienia do państwa: początki władztwa Przemyślidów w źródłach i historiografii. Konsensus czy potrzeba nowej dyskusji? [in:] H. Kóčka-Krenz, M. Matla, Μ. Danielewski (eds.), Tradycje i nowoczesność: początki państwa połskiego na tle środkowoeuropejskim w badaniach interdyscyplinarnych, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM), p. 93-128. Matla Μ. 2018 The Expansion of the Přemyslids and the Piasts between the late tenth century and the 1030s, and the possibilities for control over areas and the role ofstrongholds [in:] P. Kouřil, R. Procházka (eds.), Moravian and Silesian strongholds of the tenth and eleventh centuries in the context of Central Europe, Brno (The Czech Academy of Sciences, Institute of Archaeology, Brno), p. 25-40. Matla-Kozlowska Μ. 2008 Pierwsi Przemyślidzi i ich państwo (odXdo połowy XI wieku): ekspansja terytoriałna ijej polityczne uwarunkowania, Poznańskie Studia Historyczne 19, Poznań (Wydawnictwo Poznańskie). Matyaszewski Μ. 1985 Białka, stanowisko nr 2, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie, Lublin (typescript in the MZCH, archive). Maziarczuk M. 2019 Cmentarz szkieletowy przy zachodniej bramie zespołu katedralnego w Chełmie, ulica Lubelska 2, Rocznik Chełmski 23, p. 9-20. Maziarczuk Μ., Golub S. 2007 Podgórze, gm. Chełm, woj. lubelskie, stanowisko 1. Dokumentacja z sondażowych badań archeologicznych przeprowadzonych w sezonie 2003, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Maziarz A. 2008 Wyniki badań archeologicznych prowadzonych w roku 1966 w miejscowościach Husynne i Turka, pow. chełmski [in:] J. Libera (ed.), Pradziejowe i wczesnośredniowieczne materiały z Obniżenia Dubienki, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 171-223. Mazurek W. 1990 Wczesnośredniowieczna ceramika z Woli Siennickiej, stanowisko 9, woj. chełmskie, LMA 3,p. 91-102. Mazurek W. 1995 Osada wczesnośredniowieczna w Woli Siennickiej, stan. 9, gm. Siennica Różana, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1990 roku, 5, p. 21-46. Mazurek W. 1996 Wyniki badań kurhanu wczesnośredniowiecznego w Koczowie, stan. 1, gm. Kamień, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1992-1993 roku, 7, p. 35-46. Mazurek W. 1997 Wyniki badań i nadzorów archeologicznych w Chełmie w 1995 i 1996 roku przy ul. Lubelskiej 11-13, APŚ 2, p. 167-173. Mazurek W. 1998 Chełm, ul. Μ. Kopernika 20: wyniki archeologicznych nadzorów wykopów pod instalacje: C.O., deszczową, elektroenergetyczną sanitarną wodociągową oraz wykopów pod fundamenty garaży, ogrodzenia i przybudówkę w miejscu dawnej kawiarni ,,Kosmos” przy adaptowanym dla potrzeb Banku Depozytowo-Kredytowego S.A. O/Chełm dawnym budynku Spółdzielczego Domu Handlowego, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazurek W. 1999 Wyniki archeologicznych nadzorów wykopów pod kabel energetyczny w Chełmie od stacji Trafo K-64 przy ul. Lubelskiej 8 do stacji K-10 przy ul. Pocztowej 50 w sezonie 1999, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 661 Rozdział / Chapter XV Mazurek W. 2005 Mazurek W. 2006 Mazurek W. 2010 Mazurek T. 2005 Wyniki archeologicznych badań wykopaliskowych na wczesnośredniowiecznym zespole osadniczym w Kulczynie-Kolonii, stan. 8, AZP 74-88/21 w 2005 roku, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Słowiańskie początki, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne na Polesiu Lubelskim, SzP 8, Lublin, p.105-118. Sprawozdanie z przedinwestycyjnych badań wykopaliskowych na terenie przygrodowej wczesnośredniowiecznej w Kulczynie Kolonii, stan. 8, AZP 74-88/21 w roku 2010, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Wyniki badań ratowniczych na osadzie z okresu wczesnośredniowiecznego i staropolskiego w Leszczanach Kolonii, stan. 1, pow. Chełm w latach 2000-2001, APS 7, p. 139-146. Mazurek W., Mazurek T. 1994 Wyniki badań sondażowych na stan. 9 w Woli Siennickiej, gm. Siennica Różana, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1987-1988 roku, 5, p. 43-44. Mazurek T., Mazurek W. 1998 Wyniki badań ratowniczych na stanowisku z okresu rzymskiego i wczesnego średniowiecza w Wytycznie, stan. 27, woj. chełmskie, APS 3, p. 134-140. Mazurek T., Mazurek W. 2001 Leszczany Kolonia, stan. 1, gm. Żmudź, pow. Chełm, woj. Lubelskie: archeologiczne badania ratownicze w roku 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazurek T., Mazurek W. 2005 Archeologiczne nadzory prac ziemnych przy realizacji monitoringu miasta Chełma, woj. lubelskie, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazurek T., Mazurek W. 2019 Chełm-Bieławin: ruiny kamiennej wieży, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 100-112. Mazurek T., Mazurek W., Ruszkowska U. 1997 Relikty umocnień wczesnośredniowiecznego podgrodzia w Chełmie, [in:] S. Gołub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic: materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII1995 r., Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 115-134. Mazurek W., Rejniewicz Ł. 2000 Leszczany Kolonia, stan. 1, gm. Żmudź, pow. Chełm, woj. Lubelskie: archeologiczne badania ratownicze w roku 2000, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazuryk J., Panyszko S., Ostapiuk O. 1998 Badania archeologiczne latopisowego Uhrowieska, APS 3, p. 175-182. Mazuryk J., Ostapiuk O. 2003 Archeologiczne badania latopisowego Uhrowieska na Wołyniu, Žarnoj sko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne 1, (Muzeum Zamojskie w Zamościu), p. 45-60. Mączka G. 2018 Katalog grodzisk plemiennych Lubelszczyzny, [in:] Bansiewicz-Szykuła (ed.), p. 237-268. Medvedev A.F. = Медведев А.Ф. 1966 Ручное метательное оружие лук и стрелы, самострел ѴШ-ХІѴ вв, Археология СССР. Свод Археологических Источников Е1-36, Москва (Наука). Michalak А. 2006 Wpływy wschodnie czy południowe? Z badań nad pochodzeniem buław średniowiecznych na ziemiach polskich, [in:] Л.Є. Дещинський (ed.), Матеріали Другої Міжнародної наукової конференції “Збройні сили України: історія та сучасність ” (секції з історії 662 Bibliography / Bibliografia військової справи, озброєння Збройних сил від давніх часів до завершення Української національної революції 1917-1921 рр.), Держава та Армія, Вісник Національного Університету „Львівська Політехніка” 571, Львів (Видавництво Національного Університету „Львівська Політехніка) р. 48-74. Michalczyk Z., Wilgat T. 1998 Stosunki wodne Lubelszczyzny, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Miechowicz Ł. 2017 Nieznany wał podłużny w Kotlinie Chodelskiej: przyczynek do studiów nad obroną stałą oraz granicami we wczesnym średnowieczu, [in:] Μ. Dzik, G. Śnieżko (eds.), Fines testis temporum: studia ofiarowane Profesor Elżbiecie Kowalczyk-Heyman w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, Rzeszów (Instytut Archeologii UR/Instytut Archeologii UW/Polskie Towarzystwo Historyczne/Towarzystwo Miłośników Historii/Wydział Historyczny UW/FROA), p. 265-278. Miechowicz Ł. 2018 Wczesnośredniowieczne grody w Kotlinie Chodelskiej, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2018, p. 25-70. Miechowicz Ł. 2021 „Palą siebie w ogniu gdy umrze im król lub wódz ֊ i palą również jego wierzchowce”. Wczesnośredniowieczny pochówek ciałopalny ze szczątkami konia z Chodlika, pow. opolski, woj. lubelskie, Slavia Antiqua 62, p. 147-169. DOI: 10.14746/sa.2021.62.7. Miśkiewicz Μ. 2003 W okresie wczesnego średniowiecza, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Północna Lubel szczyzna: odpradziejów po okres nowożytny, SzP 5, Lublin, p. 73-118. Mis’ka R. = Міська P. 2003 Оборонні споруди Галицько- Волинського княжества XIII cm., [in:] Король Данило Романович і його місце в українській історії: матеріали Міжнародної наукової конференції (Львів, 29-30 листопада 2001 р.), Львів (BMC), р. 225-235. Mitrus E. 1984 Białka, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie. Stanowiska 1 i 2, IA. Badania 1983, p. 143-144. Mitrus E. 1985a Białka, stanowisko nr 1, gmina Krasnystaw, woj. Chełmskie: wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe z neolitycznym i wczesnobrązowym materiałem na złożu wtórnym, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Mitrus E. 1985b Białka, stanowisko որ 3, gmina Krasnystaw, woj. Chełmskie: późnoneolityczne i wczesno średniowieczne cmentarzysko kurhanowe. Dokumentacja z badań prowadzonych w ramach inwentaryzacji kurhanów na złecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mitrus E. 1993 Kurhan kultury ceramiki sznurowej na stan. 3 w Białce, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie, SA45,p. 99-111. Mitrus E. 1998 Wyniki badań archeologicznych w Deszkowicach, stan. 1, woj. zamojskie, APŚ 3, p. 197202. Mitrus E., Okupny B. 1984 Wstępna inwentaryzacja kurhanów na obszarze województwa chełmskiego, Lublin (typescript in the MZCH, archive), part 1, 2. Mocja see Motsya O.P. Motsya O.P. = Mocja = Моця О.П. 1990 Погребальные памятники южнорусских земелъ ІХ-ХШ вв., Киев (Наукова думка). Motsya O.P. = Mocja = Моця О.П. 1993 Населення південнорусъких земелъ ІХ-ХШ ст. (за матеріалами некрополів), Київ (Наукова думка). 663 Rozdział / Chapter XV Motsya O.P. = Mocja = Mo ця О.П. 1996 Південно-західні кордони Київської Русі за матеріалами поховальних пам ’яток, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 91-96. Mohytyč see Mohytych Mohytych I. = Mohytyč = Могитич L 2001 Старовинні церкви України VII-XIVcm., [in:] J. Gancarski (ed.), Początki chrześcijaństwa w Małopolsce, Dzieje Podkarpacia 5, Krosno (Muzeum Podkarpackie), p. 301-328. Mohytych LR., Mohytych R.L = Mohytyč, Mohytyč = Могитич I.P., Могитич P.I. 1990 Особливості техніки мурування і архітектурних форм Галицько-Волинського зодчества (X-XIVcm.), Археологія 1990:4, р. 56-68. Moldenhawer К. 1956 Analiza ziaren z wykopalisk w Gródku Nadbużnym wpow. Hrubieszowskim, SA 2, p. 75-77. Moździoch S. 1990 Organizacja gospodarcza państwa wczesnopiastowskiego na Śląsku: studium archeologiczne. Prace Komisji Archeologicznej PAN (Wrocław) 8, Wrocław- WarszawaKraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Moździoch S. 1991 Wczesnomiejskie zespoły osadnicze na Śląsku w XI-XII wieku, [in:] L. Leciejewicz (ed.), Miasto zachodniosłowiańskie w XI-XII wieku: społeczeństwo - kultura, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), p. 85-102. Moździoch S. 1997 Problemy badań nad początkami miast i wsią wczesnośredniowieczną w Polsce, Slavia Antiqua 38, p. 39-61. Moździoch S. 1999 Miejsca centralne Polski wczesnopiastowskiej: organizacja przestrzeni we wczesnym średniowieczujako źródło poznania systemu społeczno-gospodarczego, [in:] S. Moździoch (ed.), Centrum i zaplecze we wczesnośredniowiecznej Europie Środkowej, Spotkania Bytomskie 3, Wrocław (Werk), p. 21-51. Müller- Wille Μ. 1966 Mittelalterliche Burghügel („Motten") im nördlichen Rheinland, Beiheft der Bonner Jahrbücher 16, Köln-Graz (Böhlau). Musianowicz K. 1949 Kabłączki skroniowe: próba typologii i chronologii, Swiatowit 20 (1948-1949), p. 115232. Musianowicz K. 1969 Drohiczyn we wczesnym średniowieczu, Materiały Wczesnośredniowieczne 6, p. 7-235. Musin A.E. = Мусин A.E. 2002 Христианизация Новгородской земли в ІХ-ХІѴвв. ; погребальный обряд и христианские древности, Российская Акадения Наук, Институт Истории Материальной Культуры. Труды 5, Санкт-Петербург (Петербургское Востоковедение). Musin А.Е., Wołoszyn M. 2017 The birth of a myth: the first identification of Cherven’ and descriptions of the hillfort at Czermno and its hinterland in 19‘h century accounts = Narodziny mitu: pierwsza identyfikacja grodu Czerwień, opis grodziska w Czermnie ijego zaplecza w relacjach z XIX w., [in:] Wołoszyn (ed.) 2017, vol. I, p. 401-442. Myśliński K. 1996 Król Władysław Jagiełło ֊ inicjator lokacji miasta Chełma, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 293-302. Nadolski A. 1954 Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku, Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis 3, Łódź (Zakład im. Ossolińskich). 664 Bibliography / Bibliografia Nadolski A. (ed.) 1985 Plemięta: średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej, Warszawa-Poznań-Toruń (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Natkański K. 1997 Studnia na Górce Katedralnej w Chełmie, Rocznik Chełmski 3, p. 383-392. Natkański K. 2000 Początki kultu na Górce Chełmskiej, Eastern Review 4, p. 411-423. Nawrocki T. 1967 Sprawozdanie z rozpoznania wiertniczego łochów podziemnych na terenie Starówki chełmskiej, Kraków (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Nawrocki T. 1968 Sprawozdanie z prac geołogiczno-wiertniczych wykonanych na terenie Góry Chełmskiej, Kraków (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Niedźwiedź J. 1997 AZP obszaru 85-91, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Niedźwiedź J. 2001 Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych w Czerniejewie, stan. 11, gm. Serniki, Zamość (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Niedźwiadek R. 1996 Skibice, stanowisko nr 1 (AZP 85-91), gm. Grabowiec, woj. zamojskie. Fotografie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Niedźwiadek A., Niedźwiadek R., Rozwałka A. 1996 Skibice, stanowisko որ 1 (AZP 85-91), gm. Grabowiec, woj. Zamojskie: opracowanie wyników badań wykopaliskowych w sezonie 1996, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Niedźwiadek A., Niedźwiadek R., Rozwałka A. 1997 Sprawozdanie z sondażowych badań wykopaliskowych i odwiertów archeologicznych na stanowisku nr 1 w Skibicach, woj. zamojskie, APS 2, p. 142-148. Niedźwiadek R., Rejniewicz Ł., Rozwałka A. 2003 Dokumentacja z archeologicznych badań weryfikacyjnych stanowiska nr 8/8 grodziska w Dorohuczy, gm. Trawniki, Lublin (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Nikolaeva, Nedošivina see Nikolaeva T.V., Nedoshivina N.H. Nikolaeva T.V., Nedoshivina N.H. = Nikolaeva, Nedošivina = Николаева T.B., Недошивина Н.Г. 1997 Предметы христианского культа, [in:] Kolchin, Makarova (eds.) 1997, p. 166-178. Nikol’skaja see Nikol’skaya T.N. Nikol’skaya T.N. = Nikol’skaja = Никольская Т.Н. 1987 Городище Слободка, ХП-ХШ вв: к истории древнерусского градостроительства в Земле вятичей, Москва (Наука). Nogaj-Chachaj J. 2002 Środowisko przyrodnicze okolic Chełma, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne: o historii i początkach Chełma, SzP 4, Lublin, p. 5-12. Nosek S. 1957 Materiały do badań nad historią starożytną i wczesnośredniowieczną międzyrzecza Wisły i Bugu, Annales UMCS. Sec. F 6, p. 7-502. Nowakowski A. 1972 Górne Pobuże w wiekach VIII-ΧΙ. Zagadnienia kultury, Acta Archaeologica Lodziensia 21, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe), p. 7-156. Nowakowski D. 2017 Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne, Wrocław (ІАІЕ PAN). 665 Rozdział / Chapter XV Nowakowski W. 2003 Zapinka podkowiasta i bransoleta mankietowa z Tyłkowa: problem ciągłości kulturowej pomiędzy okresem wpływów rzymskich a późnym okresem wędrówek ludów na Pojezierzu Mazurskim, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średniowieczu, Warszawa, Lublin (ІАіЕ PAN/Wydawnictwo UMCS), p. 141-146. Oczko P. 2014 Kościół łęczycki we wczesnym średniowieczu - studium z historii sztuki, [in:] R. Grygiel, T. Jurek (eds.), Początki Łęczycy, Łódź (Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne), vol. III, W kręgu historii i historii sztuki, p. 197-302. Olczak J. 1968 Wytwórczość szklarska na terenie Polski we wczesnym średniowieczu: studium archeologiczno-technologiczne, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej 35. Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu 8, Wrocław-Warszawa-Kraków (Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Wydawnictwo PAN). Olechnowicz W. 1897 Poszukiwania archeologiczne w guberni lubelskiej, Materiały AntropologicznoArcheologiczne i Etnograficzne 2, p. 51-52. Olejarz A. 2011 Wczesnośredniowieczne zapinki podkowiaste z ziem polskich: uwagi na temat chronologii, rozprzestrzeniania się i genezy, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 53, p. 231-258. Oniszczuk A., Prusicka-Kolcon E., Sabaciński Μ., Niemirka A. 2013 Sprawozdanie z prac inwentaryzacyjnych, prowadzonych na cmentarzysku kurhanowym w m. Maszów Górny w dniach 25-26 lipea oraz 20-22 sierpnia 2013 r, przez pracowników Narodowego Instytutu Dziedzictwa (wraz z wynikami pomiarów) (Narodowy Instytut Dziedzictwa), Warszawa (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Orda N. 1882/1883 Album widoków Polski przedstawiających miejsca historyczne odpoczątku Chrześcijaństwa w tym kraju oraz stare ruiny zamków obronnych w guberniach Warszawskiej, Kaliskiej, Piotrkowskiej, Kieleckiej, Lubelskiej, Płockiej, Suwalskiej i Łomżyńskiej zrysowane z natury przez Napoleona Ordę, seria 8, tabi. 232, Warszawa (Zakład Artystyczno-Litograficzny Maxymiljana Fajansa), public domain https://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/publication/768/ edition/947/content; accessed on: 12.02.2020. Ovsyannikov O.V., Peskova A.A. = Ovsjannikov, Peskova = Овсянников O.B., Пескова A.A. 1982 Замки и ключи из раскопок Изяславля, Краткие сообщения Института истории материальной культуры 171, р. 93-99. Panic А., Paszkiewicz В. 2019 Monety na Wysokiej Górce: ekonomia, kult czy polityka? [in:] Buko (ed.) 2019, p. 273-294. Panyshko S. = Panyszko = Панишко C. 2011 Стіжкові городища Волині, Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині, вин. 15, р. 329-337. Panyshko S. = Panyszko = Панишко C. 2012 Городища ‘‘motte and bailey ”як першілицарські двори Волині, Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині, вип. 16, р. 2015-215. Panova T.D. = Панова Т.Д. 2004 Царство смерти: погребальный обряд средневековой PycuXI-XVI веков, Москва (Государ ственный историко-культурный музей-заповедник,Москва. Кремль”, „Радуница”). Parczewski Μ. 1988а Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce: krytyka i datowanie źródeł, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). 666 Bibliography / Bibliografia Parczewski M. 1988b Parczewski Μ. 1991 Parczewski Μ. 1997 Parczewski Μ. 1998 Parczewski Μ. 2003a Parczewski Μ. 2003b Parczewski Μ. 2005 Najstarsza faza kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Rozprawy habilitacyjne UJ, Nr 141, Kraków (Wydawnictwo UJ). Początki kształtowania się polsko-ruskiej rubieży etnicznej w Karpatach: źródła rozpadu Słowiańszczyzny na odłam wschodni i zachodni, Kraków (Instytut Archeologii UJ). Trzynasty sezon badań wykopaliskowych w Bachorzu na stanowisku 16, MiSROA 18, p. 195-210. Nowe materiały wczesnosłowiańskie z Polski południowo-wschodniej, Archeoslavica 3, p. 133-145. Problem Lędzian a kształtowanie się polsko-ruskiej rubieży etnicznej, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cumpertinentiis, Toruń (Wydawnictwo UMK), p. 151-165. Wczesnosłowiańskie odkrycia w Bachorzu, pow. Rzeszów, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Zakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 191-209. Podstawy lokalizacji pierwotnych siedzib Słowian, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 65-78. Parczewski Μ. 2007 Problem Lędzian a kształtowanie się polsko-ruskiej rubieży etnicznej = Das Problem der Lendzanem und die Bildung der polnisch-altrussischen ethnischen Grenze, [in:] Μ. Dębiec, Μ. Wołoszyn (eds.), U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej: pogranicze polsko-ukraińskie w perspektywie badań archeologicznych = Frühzeit Ostmitteleuropas: Das polnisch ukrainische Grenzgebiet aus archäologischer Perspektive, Collectio Archaeologica Ressoviensis 5, Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR), p. 161-176. Parczewski Μ., Czopek S. (eds.) 1996 Początki sąsiedztwa: pogranicze etniczne polsko-rusko-słowackie w średniowieczu: materiały z konferencji - Rzeszów 9-11. V. 1995, Rzeszów (Muzeum Okręgowe). Paszkiewicz H. 1998 Powstanie narodu ruskiego, Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU 87, Kraków (Polska Akademia Umiejętności). Pawlikowa B. 1974 Węgle drzewne z wczesnośredniowiecznych kurhanów ciałopalnych w Guciowie, pow. Zamość i Kornatce, pow. Myślenice, SA 26, p. 171-185. Pawłowska A. 1997 Diecezja chełmska rzymskokatolicka 1359-180 7, Rocznik Chełmski 3, p. 65-80. Pękalski Μ. 1952 Przypuszczalne ślady prehistorycznych grodzisk w południowej Lubelszczyźnie, Z otchłani wieków 21, p. 16-19. Persowski F. 1962 Studia nad pograniczem polsko-ruskim w X-X1 w., Wrocław (Polskie Towarzystwo Historyczne/Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN). Petryk V.M. = Петрик B.M. 1993 До проблеми формування Галицької архітектурної школи, [in:] Галицько-Волинська держава: передумови виникнення, історія, культура, традиції. Львів,1993, Тези доповідей міжнародної конференції. Галич, 19-20 серпня 1993 р., Львів (Національна академія наук України; Інститут українознавства імені І. Крип’якевича [Львів]), р. 66-68. 667 Rozdział / Chapter XV Petryk V.M. = Петрик В.М. 2003 Містобудівельна діяльність князя Данила Галицького, [in:] Король Данило Романович і його місце в українській історії: матеріали Міжнародної наукової конференції (Львів, 29-30 листопада 2001 р.), Львів (BMC), р. 119-127. Pianowski Z. 1994 „Sedes regni principales” Wawel i inne rezydencje piastowskie do połowy XIII wieku na tle europejskim, Architektura, Monografia 178, Kraków (Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki). Piaskowski J. 1960 Technika gdańskiego hutnictwa i kowalstwa żelaznego X-XIV w. na podstawie badań metaloznawczych, Prace Komisji Archeologicznej 2. Gdańsk Wczesnośredniowieczny 2, Gdańsk (Gdańskie Towarzystwo Naukowe). Piaskowski J. 1970 O wytapianiu żelaza w ogniskach dymarskich na ziemiach polskich, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 18:1, p. 37-52. Piaskowski J. 1986 Wczesnosłowiańska technologia żelaza na terenie Małopolski, Acta Archaeologica Carpathica 25, p. 149-177. PidekA.I. 2016 Rekonstrukcja zmian szaty roślinnej w dolinie rzeki Horodyski na podstawie analizy palinologicznej, [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 19-24. Piekalski J. 1998 Uwagi o problemie definicji miasta średniowiecznego: struktury wczesnomiejskie i późno średniowieczny model osadnictwa miejskiego, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanum i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 349-356. Piekalski J. 1999 OdKolonii do Krakowa: przemiana topografii wczesnych miast, Monografie Archeologiczne 4, Wrocław (Katedra Archeologii. Uniwersytet Wrocławski). Piętkowski P. 2017 Rzeki pomorskie w świetle źródeł historycznych i archeologicznych do końca XII wieku, Wrocław (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego/Wydawnictwo Chronicon). Piotrowska P., Piotrowski Μ. 2010 Średniowieczne depozyty, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Skarby Lubelszczyzny, SzP 11, Lublin, p. 73-112. Piotrowski Μ. 2005 Słowianie na Roztoczu w okresie wczesnego średniowiecza, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła, B. Gosik-Tytuła, A. Stachyra (eds.), Archeologia Roztocza: krajobraz przyrodniczokulturowy, SzP 7, Lublin, p. 103-118. Piotrowski Μ. 2009 Niektóre problemy w badaniach nad pograniczem polsko-ruskim we wczesnym średniowieczu, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 73-82. Piotrowski Μ., Kępka Μ., Żuchowska Μ. 2009 Wybrane wczesnośredniowieczne zabytki archeologiczne z pogranicza polsko-ruskiego na Lubelszczyźnie, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 83-138. Piotrowski Μ., Wiśniewski T. 2006 Wstępne wyniki badań wykopaliskowych na wielokulturowym stan. 4 w Husynnem- Kolonii, powiat hrubieszowski, w roku 2005, APS 8, p. 153-171. 668 Bibliography / Bibliografia Pluska I. 2009 800 lat cegielnictwa na ziemiach polskich: rozwój historyczny w aspekcie techno logicznym i estetycznym = 800 years of brickmaking in Poland: historic development in its technological and aesthetic aspects, Wiadomości Konserwatorskie 26, p. 26-54. Podwińska Z. 1971 Zmianyform osadnictwa wiejskiego na ziemiach polskich we wcześniejszym średniowieczu. Źreb, wieś, opole, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Wydawnictwo PAN). Poisson J.-M. 2007 Mottes castrales et autres fortifications médiévales de terre et de bois: état de la question en France, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 47-60. Poleska P., Bober J. 1996 Wczesnosłowiańska półziemianka ze stanowiska 5B (Wyciąże) w Krakowie-Nowej Hucie, Materiały Archeologiczne Nowej Huty 19, p. 101-127. Poleski J. 1992 Podstawy i metody datowania okresu wczesnośredniowiecznego w Małopolsce, Prace Archeologiczne 52, Kraków (Wydawnictwo UJ). Poleski J. 2000 Chronologia i periodyzacja wczesnego średniowiecza w Polsce: osiągnięcia i porażki, [in:] Μ. Kobusiewicz, S. Kurnatowski (eds.), Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu, Poznań (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk), p. 423-432. Poleski J. 2003 Palisady jako elementy konstrukcyjne wałów wczesnośredniowiecznych grodów z terenu Małopołski, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Połonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Źakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 239-261. Poleski J. 2004 Wczesnośredniowieczne grody w dorzeczu Dunajca, Kraków (Księgarnia Akademicka). Poleski J. 2013 Małopolska w VI-X wieku: studium archeologiczne, Kraków (Historia lagellonica). Pomarański R. 1988 Stołpie, woj. Chełmskie: sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych, lipiec 1988 rok (na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie), Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Poppe A. 1958 Gród Wołyń: z zagadnień osadnictwa wczesnośredniowiecznego na pograniczu polskoruskim, Studia Wczesnośredniowieczne 4, p. 227-300. Potkański К. 1903 Przywilej z 1086 roku, Kwartalnik historyczny 17, p. 1-28. Powierski J. 1992 Kryzys rządów Bolesława Śmiałego: polityka i jej odzwierciedlenie w literaturze średniowiecznej, Gdańsk (Marpress). Prior S. 2004 Winning strategies? An archaeological study of Norman castles in the landscapes of Somerset, Monmouthshire and Co. Meath, 1066-1186 (doctoral dissertation in: Explore Bristol Research, http://research-information. bristol.ac.uk; accessed on: 10.08.2019). Priščepa, Nikolčenko = Pryščepa, Nikol’čenko see Pryshchepa B.A., Nikol’chenko Yu.M. Pryshchepa B.A., Nikol’chenko Yu.M. = Pryščepa, Nikol’čenko = Прищепа Б.А., Нікольченко Ю.М. 1996 Літописний Дорогобуж в період Київської Русі: до історії населення Західної Волині в Х-ХШ століттях, Рівне (Державне ред.-вид. придприємство). Procházka R. 1990 Charakteristika opevňovacích konstrukcí předvelkomoravských a velkomoravských hradišt ’na Morave, [in:] J. Poulík, V. Nekuda (eds.), Pravěké a slovanské osídlení Moravy: 669 Rozdział / Chapter XV sborník к. 80. narozeninám Jozefa Poułika, Brno (Muzejní a vlastivědná společnost v Brně/ Archeologický ústav Československé akademie věd v Brně), p. 287-306. Prusicka-Kolcon E. 2007 Weryfikacja rozpoznania wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego: cmentarzyska kurhanowego stan. 1 w Lipsku Polesiu, gm. Zamość i grodziska w Feliksówce, gm. Adamów, Zamość-Lublin (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Radwański К. 1968 Wczesnośredniowieczna ceramika krakowska i zagadnienia jej chronologii, Materiały Archeologiczne 9, p. 5-89. Rajewski Z. 1955 O metodzie terenowych badań wczesnośredniowiecznych wiejskich zespołów osadniczych, Wiadomości Archeologiczne 22:2, p. 117-145. Rajewski Z. 1956 Sprawozdanie z badań na Grodach Czerwieńskich w 1954 r., SA 2, p. 49-53. Rappoport P.A. = Раппопорт П.А. 1952 Волынские башни, [in:] Материалы и исследования по археологии древнерусских городов, Материалы и исследования по археологии СССР 31, Москва (Академия наук СССР), vol. II, Крепостные сооружения Древней Руси, р. 202-223. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1954 Холм, Советсая Археология 20, р. 313-323. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1956 Очерки по историирусского военного зодчества Х-ХШ вв., Материалы и исследования по археологии СССР 52, Москва (Академия наук СССР), р. 135-137. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1962 Оборонительные сооружения Западной Волыни ХШ-ХІѴ вв., Swiatowit 24, р. 619627. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1967 Военное зодчество западнорусских земель Х-ХІѴ вв., Материалы и исследования по археологии СССР 140, Ленинград (Наука), р. 104-146. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1975 Древнерусское жилище, Археология СССР. Свод археологических источников. Е1-32 2, Москва (Наука). Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1989 О времени появлення брускового кирпича на Руси, Советсая Археология 1989:4, р. 207-211. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1993 Древнерусская архитектура (The Old Russian Architecture), Санкт-Петербург (Стройиздат), p. 109-113. Ratajczyk W. 1997 Badania archeologiczne w Podgórzu, gmina Chełm, [in:] S. Golub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic. Materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII 1995 r, Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 53-58. Ratyč see Ratych A.A. Ratych A.A. = Ratyč = Ратич A.A. 1974 К вопросу о княжеских дворцах в стольных городах Галицкой Руси ХІ-ХІѴ вв., [in:] А.Н. Кирпичников, П.А. Раппопорт (eds.), Культура Средневековой Руси, Ленинград (Наука), р. 188-191. Rauhut L. 1956а Sprawozdanie z badań w 1954 roku nad konstrukcją wału grodowego w Gródku Nadbużnym, SA 2, p. 65-68. 670 Bibliography / Bibliografia Rauhut L. 1956b Rauhut L. 1957 Średniowieczne cmentarzysko szkieletowe na stanowisku IA w Gródku Nadbużnym, SA 2, p. 78-81. Studia i materiały do historii starożytnego i wczesnośredniowiecznego hutnictwa żelaza w Polsce, Studia z dziejów górnictwa i hutnictwa 1, Warszawa (Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN), p. 183-293. Rauhut L. (rev.) 1960a Zofia Wartołowska, Gród Czerwieński Sutiejsk na pograniczu polsko-ruskim, „Swiatowit”, t. 22: 1958, S. 137, spis rycin i tablic, indeks alfabetyczny, spis treści, streszczenie wjęzyku fran cuskim, rycin w tekście 57 (75) + 10 tablic poza tekstem, Archeologia Polski 5:1, p. 165-173. Rauhut L. 1960b Wczesnośredniowieczne materiały z terenów Ukrainy w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, Materiały Wczesnośredniowieczne 5, p. 231-260. Reder J. 2005 Główne cechy środowiska przyrodniczego Roztocza i ich ewolucja, [in:] E. BanasiewiczSzykuła (ed.), Archeologia Roztocza. Krajobraz przyrodniczo-kulturowy, SzP 7, Lublin, p. 5-20. Reder J. 2006a Środowisko przyrodnicze Polesia Lubelskiego, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne na Polesiu Lubelskim, SzP 8, Lublin, p. 5-20. Reder J. 2006b Znaczenie informacji geograficznej w badaniach archeologicznych, [in:] W. KozakZychman, J. Gurbą (eds.), Rola i znaczenie nauk pomocniczych archeologii, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 101-120. Reder J. 2007 Środowiskowe uwarunkowania rozwoju osadnictwa i gospodarki społeczności pradziejowych południowo-wschodniej Lubelszczyzny, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pradzieje południowo- wschodniej Lubelszczyzny, SzP 9, Lublin, p. 5-22. Reder J. 2009 Środowisko geograficzne, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 5-22. Reder J., Demczuk P. 2019 Krajobraz średniowiecznej Lubelszczyzny, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 5-34. Rejniewicz Ł. 1985 Białka, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie. Stanowiska 5 i 7, IA. Badania 1984, p. 118. Rejniewicz Ł. 1986 Białka, stanowisko 7, gm. Krasnystaw woj. Chełmskie: wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Rejniewicz Ł. 2002 Chełm, Plac E. Buczkowskiego: badania archeologiczne Ratusza i kamienicy W. Węglińskiego, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne o początkach i historii Chełma, SzP 4, Lublin, p. 105-118. Rejniewicz Ł., Natkański K. 2001 Sprawozdanie z badań archeologicznych w zachodniej części Placu E. Łuczkowskiego w Chełmie (stan, nr 4), grudzień 2001, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Rembarz M.L. 2001 Materiał faunistyczny ze stanowiska nr 144 w Chełmie, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Reyen P.E. van 1979 Middeleeuwse kastelen in Nederland, Haarlem (Fibula-van Dishoeck). 671 Rozdział / Chapter XV Reyman-Walczak В., Ilisch P., Malarczyk D., Nowakiewicz T., Woźniak M. 2013 Frühmittelalterliche Münzfunde aus Kleinpolen, Frühmittelalterliche Münzfunde aus Polen 4, Warszawa (Institut für Archäologie und Ethnologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften/Numismatische Kommission der Länder in der Bundesrepublik Deutschland), p. 19-222. Riali N. 2003 The new castles of Henry de Blois as bishop of Winchester: the case against Farnham, Surrey, Medieval Archaeology 47, p. 115-129. Robak Z. 2018 Carolingian or not? An Analysis of the Fitting from Haliczany in the Context of other Early Medieval Finds from Selected Areas of the Western Slavic Territories, Slovenská Archeológia 66:1, p. 49-105. Rodzik J., Dobrowolski R., Mroczek P., Pidek I. A., Zagórski P., Haj das I. 2018 The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River: the environmental conditions, [in:] Wołoszyn (ed.) 2018, p. 139-168. Rodzińska-Chorąży T. 2009a Zespoły rezydencjalne i kościoły centralne na ziemiach polskich do połowy XII wieku, Kraków (Wydawnictwo UJ). Rodzińska-Chorąży T. 2009b Anałiza materiału badawczego, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 213-246. Rodzińska-Chorąży T. 2009c Wieża w Stołpiu w kontekście materiału porównawczego, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 247-259. Rodzińska-Chorąży T. 2009d Podsumowanie, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 260-263. Rodzińska-Chorąży T. 2019 Interpretacja form i funkcji obiektów architektonicznych w świetle analiz materiału porównawczego, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 195-224. Rodzińska-Chorąży T., Dzieńkowski T. 2017 Rezydencja książęca z XIII w. w Chełmie: badania archeołogiczno-architektoniczne najstarszej fazy, [in:] Bocheńska, Mrozowski (eds.) 2017, p. 257-278. Rogozińska-Goszczyńska R. 1961 Sprawozdanie z badań kurhanów trzcinieckich w Guciowie, pow. Zamość, SA 13, p. 45-50. Rogozińska-Goszczyńska R. 1965 Sprawozdanie z badań kurhanów trzcinieckich w Guciowie, pow. Zamość, w sezonie wykopaliskowym 1963, SA 17, p. 93-98. Rogozińska-Goszczyńska R. 1966 Sprawozdanie z badań kurhanów trzcinieckich w Guciowie, pow. Zamość, w sezonie wykopaliskowym 1964, SA 18, p. 51-55. Rogoziński J. 2001 Wczesnośredniowieczna ceramika naczyniowa z wybranych obiektów stanowiska 144 w Chełmie (badania 1999 roku), Rocznik Chełmski 7, p. 323-340. Rosenfeľdt P.L. = Rosenfeldt = Розенфельдт Р.Л. 1953 Русские замки домонгольского времени, Краткие сообщения Института истории материальной культуры 49, р. 32-38. Rosenfeľdt P.L. = Розенфельдт Р.Л. 1997 Керамика, [in:] Kolchin, Makarova (eds.) 1997, p. 22-27. Rowley T. 2016 An archaeological study of the Bayeux Tapestry: the landscapes, buildings and places, Barnsley (Pen and Sword Archaeology). Rozwałka A. 1997 Lubelskie wzgórze staromiejskie w procesie formowania średniowiecznego miasta, Lublin (Instytut Archeologii UMCS). 672 Bibliography / Bibliografia Rozwałka A. 1999 Rozwałka A. 2003 Sieć osadnicza w archidiakonacie lubelskim w średniowieczu: studium archeołogicznohistoryczne, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Nowy obraz sieci osadniczej Lubelszczyzny (w granicach średniowiecznego archidiakonatu lubelskiego) w okresie XI-XIII w. w świetle badań archeologicznych i historycznych, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 393-416. Rozwałka A. 2015 Cylindryczna wieża na Wzgórzu Zamkowym w Lublinie w świetle źródeł archeologicznych i architektonicznych, MiSROA 36, p. 217-230. Rozwałka A., Niedźwiadek R., Stasiak Μ. 2006 Lublin wczesnośredniowieczny: studium rozwoju przestrzennego, Origines Polonorum 1, Warszawa (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej). Rozhko Μ. = Roźko = Рожко Μ. 2003 Оборонне будівництво Данила Галицького, [in:] Король Данило Романович і його місце в українській історії: матеріали Міжнародної наукової конференції (Львів, 2930 листопада 2001 р.), Львів (BMC), р. 180-189. Rožko see Rozhko M. Różański A. 2004 Ecclesiae laicorum w Wielkopolsce: przykład Giecza, [in:] T. Janiak, D. Stryniak (eds.), Początki architektury monumentalnej w Polsce: materiały z sesji naukowej. Gniezno, 2021 listopada 2003 roku, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego), p. 333-348. Rudnik S. 1996 Rozwój przestrzenny Chełma: tendencje historyczne i perspektywy, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 215-244. Rudnik S. 1997 Wyniki badań architektonicznych kościoła w Podgórzu, gm. Chełm, [in:] S. Gołub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic. Materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII1995 r., Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 39-52. Rudyka N. 2017 Kołty jako element sztuki jubilerskiej dawnej Rusi. Stan i perspektywy badań, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 65:3, p. 353-370. Ruszkowska U. 1975 Osadnictwo Ziemi Chełmskiej we wczesnym średniowieczu, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Ruszkowska U. 1978 Majdan Nowy, gm. Wojsławice, IA. Badania 1977, p. 179-181. Ruszkowska U. 1979 Majdan Nowy, gm. Wojsławice, IA. Badania 1978, 179-180. Ruszkowska U. 1990 Ze studiów na wczesnośredniowiecznym rejonem osadniczym w Chełmie-Bieławinie, LMA 3,p. 55-89. Ruszkowska U. 1992 Sprawozdanie z badań ratowniczych w Chełmie, ul. Lubelska 14-18, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1991 roku, 6, p. 13-16. Ruszkowska U. 1993 Średniowieczny zespół osadniczy z wieżą murowaną w Chełmie-Bieławinie, Chełm (typescript in the possession of U. Ruszkowska). 673 Rozdział / Chapter XV Ruszkowska U. 1994 Ruszkowska U. 1996а Ruszkowska U. 1996b Ruszkowska U. 1999 Ruszkowska U. 2000 Ruszkowska U. 2008 Ruszkowska U. 2011 Ruszkowska U. 2013 Ruszkowska U. 2016 Badania na stan. 11/12 і 13 w Uhrusku, gm. Wola Uhruska, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1987-1988 roku, 8, p. 45-49. Późnośredniowieczna wieża murowana w Chełmie-Bieławinie, [in:] R. Szczygieł (eds.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 245-264. Wyniki badań ratowniczych w Chełmie, ul. Lubelska 14-20, stanowisko 19 w 1993 i 1994 r, APŚ l,p. 133-140. Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, Park na Górce, stanowisko 1: wschodni i północny stok Górki, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Czy na Górce Chełmskiej znajdowało się miejsce kultu pogańskiego?, Eastern Review 4, p. 405-410. Z dziejów osadnictwa w Podgórzu-Spasie koło Stołpia, powiat i gmina Chełm, Rocznik Chełmski 12, p. 25-58. Wczesnośredniowieczne grodzisko w Majdanie Nowym, pow. Chełm, Rocznik Chełmski 15, p. 7-68. Nadzory archeologiczne na Górze Katedralnej w Chełmie w 1983/1984 r., Chełm (typescript in the possession of U. Ruszkowska). Cmentarzysko szkieletowe na Górze Katedralnej w Chełmie, Chełm (typescript in the possession of U. Ruszkowska). Ruszkowska U., Jarszak I. 1997 Nadzory archeologiczne w Chełmie, ul. Lubelska 54, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Ruszkowska U., Mazurek T. 2002 Dokumentacja z nadzorów archeologicznych przy kaplicy św. Mikołaja i dawnego seminarium unickiego, Chełm (typescript in the archive of of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Rybak B. 2012 Środowiskowe uwarunkowania rozwoju wczesnośredniowiecznego grodziska w Kaniem (Pagóry Chełmskie), Lublin (typescript of the master thesis in the Wydział Nauki o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS). Rybakov B.A. = Рубаков Б.А. 1948 Ремесло Древней Руси, Москва (Издательство Академии наук СССР). Šalkovský Р. 2006 Dom а dedina stredného Podunajska vo včasnom stredoveku, [in:] J. Zabojnik (ed.), Aevum Medium: zborník na počesťJozefa Hoška, Studia archaeologica et mediaevalia 8, Bratislava (Univerzita Komenského. Filozofická fakulta), p. 107-128. Sčapova see Shchapova J.L. Shchapova J.L. = Ščapova = Щапова Ю.Л. 1972 Стекло Киевской Руси, Москва (Издательство МГУ). Shakhmatov А.А. = Sachmatov = Шахматов А.А. 2002 История русского летописания, Санкт-Петербург (Отделения русского языка и словесности, Императорская Академия наук), vol. I, Повесть временных лет и 674 Bibliography / Bibliografìa древнейшие русские летописные своды, part 1, Разыскания о древнейших русских летописных сводах. Schad’n Н.Р. 1953 Die Hausberge und verwandten Wehranlagen in Niederösterreich: ein Beitrag zur Geschichte des mittelalterlichen Befestigungswesens und seiner Entwicklung vom Ringwall bis zur Mauerburg und Stadtumwehrung, Prähistorische Forschungen, 3, Horn (Berger). Schulze-Dörrlamm M. 2005 Der Karolingische Gürtelbeschlag von Haliczany, Kreis Chelm, Woiw. Lublin, Acta Archaeologica Carpathica 40, p. 129-143. Skibiński S. 1951 Pradzieje Chełma, Kamena 28/7, p. 9. Skibiński S. Majdan Nowy, pow. Chełm, Z otchłani wieków 24, p. 328-329. 1958 Skibinski S. Zapomniane wykopaliska w Chełmie, Z otchłani wieków 25, p. 302-304. 1959 Skibiński S. 1959-1960 Grób wczesnośredniowieczny na Kredowej Górze w Chełmie, Wiadomości Archeologiczne 26, p. 303-304. Skibinski S. Zabytki archeołogiczne powiatu chełmskiego, [in:] J. Willaume (ed.), Ziemia Chełmska: 1961a materiały z sesji naukowej historyków odbytej w Chełmie 21 czerwca 1959 r, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 140-152. Skibinski S. Grodzisko wczesnośredniowieczne „Horodysko” w Kaniach-Lipówkach, pow. Chełm, 1961b Wiadomości Archeologiczne 27, p. 316. Skibinski S. Grodzisko wczesnośredniowieczne „ Wały ” w Tarnowie-Karczunku, pow. Chełm, 1964a Wiadomości Archeologiczne 30, p. 500-502. Skibinski S. Wczesnośredniowieczne grodzisko „Horodyszcze” w Sajczycach-Czułczyeach Małych, 1964b pow. Chełm, Wiadomości Archeologiczne 30, p. 499-500. Skibiński S. Wczesnośredniowieczne grodzisko „Szwedzkie Okopy” w Kaniach- Krowicy, pow. Chełm, 1964c Wiadomości Archeologiczne 30, p. 493-494. Skibiński S. Zabytki powiatu chełmskiego, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). 1964d Skibiński S. Nowe znaleziska monet z powiatu Chełm Lubelski, Wiadomości Numizmatyczne 11:1, p. 1967 DO. Skibinski S. Relacje i przekazy ustne o skarbach ziemi chełmskiej, Wiadomości Numizmatyczne 13:1, 1969 p. 24-29. Skibiński S. Cmentarzyska kurhanowe w Czułczycach, pow. Chełm Lubelski, Wiadomości 1970a Archeologiczne 35:2, p. 266. Skibiński S. Obiekty archeologiczne z terenu powiatu Chełm w opisach archiwalnych, Wiadomości 1970b Archeologiczne 35:1, p. 103-118. Skibiński S. Osada wczesnośredniowieczna w Czułczycach, pow. Chełm Lubelski, Wiadomości 1970c Archeologiczne 35:2, p. 258-261. 675 Rozdział ! Chapter XV Skrzypek J. 1962 Studia nad pierwotnym pograniczem polsko-ruskim w rejonie Wołynia i Grodów Czerwieńskich, Warszawa (PWN). Skrzyńska-Jankowska K. 2000 Ceramika z osady południowo-zachodniej w Horodyszczu, gm. Wisznice, woj. lubelskie (stanowisko 3, wykop I), Studia i Materiały Archeologiczne 10, p. 169-188. Skrzyńska-Jankowska K. 2006 Wczesnośredniowieczne pogranicze polsko-ruskie w dorzeczu środkowego Bugu: główne probłemy badawcze, [in:] H. Karwowska, A. Andrzejewski (eds.), Stan badań archeologicznych na pograniczu polsko-białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne, Białystok (Muzeum Podlaskie), p. 51-62. Skrzyńska K. 2019 „Nieznane” grodzisko w Dzięciołach, pow. łosicki: perspektywy badawcze, Wiadomości Archeologiczne 70, p. 261-270. Słownik geograficzny 1880-1914 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski (eds.), Warszawa (nakładem F. Sulimierskiego i W. Walewskiego, Druk „Wieku”), vol. Ι-XV, http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/; accessed on: 21.01.2020. Smorąg Różycka Μ. 1999 Sztuka cerkiewna Rusi halicko-wołyńskiej: artystyczna symfonia tradycji bizantyńskoruskiej i romańskiej, [in:] A. Betlej, P. Krasny (eds.), Sztuka kresów wschodnich 4, Kraków (Instytut Historii Sztuki UJ), 7-32. Sobczuk E. 2000 Rozwój przestrzenny Krasnegostawu w świetle źródeł pisanych oraz badań i nadzorów archeologicznych, APS 5, p. 137-145. Sosnowska E. (ed.) 2010 Przemyśl wczesnośredniowieczny, Origines Polonorum 3, Warszawa (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej/IAiE PAN/Wydawnictwa UW). Stacewicz Μ. 2005 Analiza osteologiczna zwierzęcych szczątków kostnych z Chełma lubelskiego (ul. Czarnieckiego 8, stanowisko 144 oraz ul. Krzywa 37, stanowisko 160), I i II, Warszawa (typescript of the master thesis in the Instytut Archeologii UW, Warszawa). Stańa C. 1998 Polsképrvky v raně středověké na Moravě, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanam i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 273-287. Stańczyk D. 1996 Pogranicze polsko-ruskie odcinka nadbużańskiego w świetle źródeł ruskich XII-XIV wieku i w historiografii, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 205-214. Starkel L. 1977 Paleogeografia holocenu, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Stawska V. 2006 Formy jam grobowych i układ pochówków, [in:] Chudziak (ed.) 2006, p. 49-60. Stefański J. 1996 Historia kultu obrazu Matki Boskiej Chełmskiej (w zarysie), [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 277-292. Strzelczyk J. 2009 Zapomniane narody Europy, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Strzyż P. 2005 Ruskie buławy „gwiaździste” z terenu Małopolski, Acta Militaria Mediaevalia 1, p. 107114. 676 Bibliography / Bibliografia Strzyż P. 2006 Uzbrojenie we wczesnośredniowiecznej Małopolsce, Acta Archaeologica Lodziensia 52, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe). Strzyż P. 2019 Militaria z badań na Wysokiej Górce, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 247-272. Stupnicka E., Baranowski T., Bender W. 2006 Wpływ czynników klimatycznych na procesy osadnicze w dolinach rzek środkowej Polski w okresie rzymskim i we wczesnym średniowieczu, Archeologia Polski 51:1-2, p. 93-120. Suchodolski S. 2012 Pierwszafala monet zachodnioeuropejskich w X wieku na Mazowszu i w Polsce Środkowej, [in] S. Suchodolski, Numizmatyka średniowieczna. Moneta źródłem archeologicznym, historycznym i ikonograficznym, Warszawa (Wydawnictwo Trio), p. 177-188. Supryn Μ., Hunicz A. 1970 Inwentaryzacja stanowisk archeologicznych powiatu chełmskiego, Lublin, vol. I (typescript in the archive of the MZCH). Szczepanek A. 2018 Analiza antropologiczna szczątków ludzkich z kurhanów w Guciowie, pow. zamojski, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 283-289. Szczepkowska-Naliwajek K. 1996 Relikwiarze średniowiecznej Europy od IV do początku XVI wieku: geneza, treść, styl i techniki wykonania, Warszawa (Fundacja Akademii Teologii Katolickiej). Szczygieł R. 1993 Etapy lokalizacji miast nadbużańskich w XIV-XVwieku: jedna czy dwie lokacje Chełma na prawie niemieckim?, [in:] J. Chrobaczyński, A. Jureczka, Μ. Śliwa (eds.), Ojczyzna bliższa i dalsza: studia ofiarowane Feliksowi Kirykowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków (Secesja), p. 125-130. Szczygieł R. 1996 Miasto w późnym średniowieczu: lokacja na prawie niemieckim, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 27-50. Szczygieł R. 2019 Dzieje Chełma w XIII wieku, [in:] I. Rolska (ed.), W kręgu ikony Matki Boskiej Chełmskiej, Lublin (Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II), p. 11-24. Szmoniewski B. 2016 Early-Slavic culture, [in:] P. Urbańczyk, M. Trzeciecki (eds.), The past societies: Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages, Warszawa (The Institute of Archaeology and Ethnology. Polish Academy of Sciences), vol. V, 500 AD1000 AD, p. 21-63. Szymański W. 1967 Szeligi pod Płockiem na początku wczesnego średniowiecza: zespół osadniczy z VI-VII w., Wrocław-Warszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN). Szymański W. 1979 Awarzy, [in:] W. Szymański, E. Dąbrowska (eds.), Awarzy, Węgrzy, Kultura Europy Średniowiecznej 5, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Szymański W. 1996 Wkład Katedry Archeologii UMCS w poznanie starszych faz wczesnego średniowiecza (VI1 poł. Xw.j, APŚ 1, p. 255-259. Szymański W. 2000 Trudne problemy w poznawaniu starszych faz wczesnego średniowiecza na ziemiach polskich, [in;] Μ. Kobusiewicz, S. Kurnatowski (eds.), Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu, Poznań (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk), p. 353-379. 677 Rozdział / Chapter XV Szymański W. 2004 Dom żywych - dom umarłych w kulturze Słowian wczesnego średniowiecza, [in:] J. Libera, A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecz: księga jubileuszowa na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gurby, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 301-308. Ślusarski Z. 1969 Horodysko, IA. Badania 1968, p. 242-243. Taras H. = Wróbel H. 1986 AZP obszaru 75-88, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Taras H. = Wróbel H. 1989 Cmentarzysko kurhanowe w Wielkopolu, stan. 5, woj. chełmskie, Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1989 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 34-37. Taras H. ֊ Wróbel H. 1990 Cmentarzysko kurhanowe w Wielkopolu, na stan. 5, gm. Urszulin, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1989 roku, 4, p. 11-13. Taras H. = Wróbel H. 1993 Wielkopole, gm. Urszulin, woj. chełmskie, st. 5, AZP 75-88/42, IA. Badania 1989, p. 77-78. Thompson Μ. W. 1960 Recent Excavations in the Keep of Farnham Castle, Surrey, Medieval Archaeology 4, p. 81-94. Tereszczuk D. 2002 Wczesnośredniowieczne uzbrojenie na Lubelszczyźnie (VIII-XIII w.), Lublin (typescript of the master thesis in the archive of the Instytut Archeologii UMCS). Ters’kyj see Ters’kyy S.V. Ters’kyy S.V. = Ters’kyj = Терський C.B. 2002 Археологія доби Галицько-Волинської держави: здобутки Волинської археологічної експедиції Львівського історичного музею за 15 років діяльності (1986-2000): каталог виставки, Львів (Інститут українознавства HAH України). Ters’kyy S.V. = Ters’kyj = Терський C.B. 2006 ЛучеськХ-ХѴcm., Львів ( Вид-во Національного університету “Львівська політехніка”. Ters’kyy S.V. = Ters’kyj = Терський C.B. 2010 Княже місто Володимир, Львів (Вид-во Національного університету “Львівська політехніка”). Tietz В. 2017 Upadek grodów wschodniej części strefy Tornow-Klenica a proces budowy władztwa Piastów na terenie Wielkopołski, [in:] W. Drelicharz, D. Jasiak, J. Poleski (eds.), Spór o początki państwa polskiego: historiografia, tradycja, mit, propaganda, Kraków (Historia lagellonica), p. 99-117. Tkačev see Tkachev M.A. Tkachev M.A. = Tkačev = Ткачев M. 1987 Замки Белоруссии, Минск (Полымя). Tkačoū see Tkachou M. Tkachou M. = Tkačoū = Ткачоў M. 1978 Абарончыя збудаванні заходніх зямелъ Беларусі XIII-XVIII стст., Мінск (Навука i тэхніка). Tomaszewski Z. 1955 Badania cegły jako metoda pomocnicza przy datowaniu obiektów architektonicznych, Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej 11. Budownictwo 4, p. 31-52. Tonkiel T. 2004 678 Ceramika naczyniowa zjamy gruszkowatej ze stanowiska 144 (ob. 77) i ul. Krzywej (ob. 8) z Chełma, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Bibliography / Bibliografia Trzeciecki M. 2016 Ceramika płocka między XI a XIX wiekiem: studium archeologiczne. Warszawa (Wydawnictwo ІАіЕ PAN). Trzeciecki Μ. 2018 Grody „plemienne” i „wczesnopaństwowe” na Mazowszu (IX-XI w.): stan badań, problematyka i możliwości interpretacji, Historia Slavorum Occidentis 2018:2(17), p. 4267. Turski R., Uziak S., Zawadzki S. 1993 Gleby, [in:] R. Turski, S. Uziak (eds.), Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 1-106. Tyniec A. 2018 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe w Guciowie, stan. 6, pow. zamojski, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 191-233. Urbańczyk P. 2008a Władza i polityka we wczesnym średniowieczu, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego). Urbańczyk P. 2008b Trudne początki Polski, Monografie FNP, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego). Urbańczyk P. 2012 Stratygrafia, [in:] S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska (eds.), Przeszłość społeczna: próba konceptualizacji, Poznań (Wydawnictwo Poznańskie), p. 429-450. Urbańczyk P. (ed.) 1997 Origins of Central Europe, Warsaw (Scientific Society of Polish Archaeologists/Institute of Archaeology and Ethology Polish Academy of Sciences). Urbańczyk P., Trzeciecki Μ. (eds.) 2016 The past societies: Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages, Warsaw (The Institute of Archaeology and Ethnology. Polish Academy of Sciences), vol. V, 5: 500 AD-1000 AD. Urbański A. 1986 AZP obszaru 89-87, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Urbański A. 2000 Nowe datowania grodziska w Czermnie nadHuczwą, [in:] A. Buko, Z. Swiechowski (eds.), Osadnictwo i architektura w dobie zjazdu gnieźnieńskiego, Warszawa (Zakład Wydawniczy Letter Quality), p. 239-244. Urbański A., Banasiewicz E. 1990 AZP obszaru 90-87, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Vojtovič see Voytovych Voytovych L. = Vojtovyč = Vojtovič = Войтович Л. 2015 Галич у політичному житті Європи XI-XIVстоліть, Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича HAH України). Wajda S. 2013 Zabytki szklane i szkliwione, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 93-103. Walanus A., Goslar T. 2004 Wyznaczanie wieku metodą 14C dla archeologów, Rzeszów (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego). Walicki Μ. 1931 Sprawa inwentaryzacji zabytków w dobie Królestwa Polskiego (1827-1962), Biblioteka Zakładu Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej 3, Warszawa (Wydawnictwo Zakładu Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej), 679 Rozdział / Chapter XV p. 162. Public domain: https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/walickil931/0005; accssed on: 06.02.2020. Warchoł S. 1995 W sprawie nazw: „ Ziemia Chełmska, Chełmskie, Chelmszczyzna ”, Rocznik Chełmski 1, p. 9-18. Wartołowska Z. 1947 Nowe odkrycie na grodzie czerwieńskim Sutiejsk, Sprawozdania Towarzystwa Nau kowego Warszawskiego. Wydział II, 60, Warszawa (Towarzystwo Naukowe Warszawskie), p. 36-38. Wartołowska Z. 1958 Gród czerwieński Sutiejsk na pograniczu połsko-ruskim, Warszawa (Wydawnictwo UW). Wasilewski T. 1976 Dulębowie - Lędzianie - Chorwaci: z zagadnień osadnictwa plemiennego i stosunków politycznych na Bugiem, Sanem i Wisłą w X wieku, Przegląd Historyczny 67, p. 181-194. Wąsik B. 2017 Wybrane zagadnienia z zakresu cegiełnictwa w późnośredniowiecznych Prusach, Archaeologia Historica Polona 25, p. 37-58. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AHP.2017.002. Waszkiewicz J. 1980 Materiały archeologiczne znad środkowego Wieprza, Lublin (typescript of the master thesis in the archive of the Instytut Archeologii UMCS). Wąsowicz T. 1961 Uwagi w sprawie osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Lubelszczyźnie, Archeologia Polski 6:2, p. 203-253. Wenska I. 2015 Sacrifices among the Slavs: between archaeological evidence and 19th centuryfolklore, [in:] L. Gardeła, A. Půlpánová-Reszczyňska (eds.), Rituals in the Past, Analecta Archaeologica Ressoviensia 10, p. 271 -294. Wichrowski Z. 2008 Batorz, st. 12, pow. Janów Lubelski: archeologiczne badania przedinwestycyjne w związku z budową ośrodka sportów zimowych (stok narciarski), Kraśnik (typescript in the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office, archive). Wieczerza G. 2001 Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmskiej w świetle badań archeologicznych, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Wilke G. 2002 Średniowieczne wieże w miastach Toskanii zasiedlane okresowo, Archaeologica Historica Polona 12, p. 31-46. Wiśniewski T. 2012 Dokumentacja z wykopaliskowych ratowniczych badań archeologicznych na trasie rozbudowy drogi wojewódzkiej nr 849, Zamość-Jacnia- Wola Obszańska od km 9+111 do km 24+100, na odcinku Lipsko-Kaczórki, w km od 10+400 do 10+800, w obrębie stanowiska archeologicznego nr 8 (AZP 39/90-87), w miejscowości Lipsko-Polesie, gm. Zamość, pow. Zamojski, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Włodarski В. 1966 Polska i Ruś 1194-1340, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Wojenka Μ. 2006 Wielkość i rozplanowanie umocnień wczesnośredniowiecznych grodzisk słowiańskich okresu plemiennego ziemi polskich, [in:] J. Gancarski (ed.), Wczesne średniowiecze w Karpatach Polskich, Krosno (Muzeum Podkarpackie), p. 271-302. Wołoszyn E., Mazurek W. 1988 AZP obszaru 81-86, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 680 Bibliography / Bibliografia Wołoszyn M. 2000 Wołoszyn Μ. 2001 Wołoszyn Μ. 2003 Wołoszyn Μ. 2005 Wołoszyn M. 2007 Wołoszyn M. 2013a Wołoszyn M. 2013b Wołoszyn M. 2013c Wołoszyn Μ. 2017 Wołoszyn Μ. 2020 Bizantyńskie i ruskie zabytki o charakterze sakralnym z Polski: wybrane przykłady, [in:] S. Moździoch (ed.), Człowiek, sacrum, środowisko: miejsca kultu we wczesnym średniowieczu, Spotkania Bytomskie 4, Wrocław (ІАіЕ PAN), p. 247-249. Archeologiczne zabytki sakralne pochodzenia wschodniego w Polsce od X do połowy XIII wieku (wybraneprzykłady), [in:] Cerkiew., p. 25-45. Zabytki pochodzenia rusko-bizantyńskiego we wschodniej Małopolsce w okresie Х-ХІІІ wieku, Kraków (typescript of the doctoral dissertation in the possession of Μ. Wołoszyn), vol. I-VII. Monety bizantyńskie z VI-VII w. w Polsce na tle środkowoeuropejskim, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 637-682. Między Gnieznem, Krakowem a Kijowem. Archeologia o wczesnośredniowiecznych relacjach polsko-ruskich i formowaniu polsko-ruskiego pogranicza = Zwischen Gnesen, Krakau und Kiev. Archäologie überfrühmittellaterliche polnisch-altrussische Beziehungen und die Gestaltung des polnisch-altrussischen Grenzgebietes, [in:] Μ. Dębiec, Μ. Wołoszyn (eds.), U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej : pogranicze polsko-ukraińskie w perspektywie badań archeologicznych = Frühzeit Ostmitteleuropas: das polnisch ukrainische Grenzgebiet aus archäologischer Perspektive, Collectio Archaeologica Ressoviensis 5, Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR), p. 177-206. Ołowiane pieczęcie, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 84-86. Dewocjonalia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 87-92. Grody Czerwieńskie i problem wschodniej granicy monarchii pierwszych Piastów. Stan i perspektywy badań, [in:] T. Sawicki (ed.), Studia nad DawnąPolską 3, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie), p. 87-118. Zaraz po wojnie: z historii badań nad pograniczem polsko-ruskim w latach 1945-1956 (ze szczególnym uwzględnieniem Grodów Czerwieńskich), Przegląd Archeologiczny 65, p. 199-224. Wie betreibt man Archäologie in einem Land, in dem es nur um „warmes Wasser aus dem Wasserhahn “ geht? Zur frühgeschichtlichen Archäologie in Polen nach der Wende, [in:] J. Drauschke, R. Prien (eds.), Quo Vadis Frühgeschichtliche Archäologie?, Studien zu Spätantike und Frühmittelalter 9, Hamburg (Dr. Kovač), p. 200-283. Wołoszyn M. (ed.) 2017 From Cherven’ Towns to Curzon Line. The lands on the Middle Bug during the Middle Ages and the historiographic perspective on the formation ofPoland’s eastern border, 18th21st centuries = Od Grodów Czerwieńskich do linii Curzona. Dzieje środkowego Pobuża w wiekach średnich orazpostrzeganieformowania się wschodniej granicy Polski w historiografii XVIII-XXI w., U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 3,12, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR), vol. I-II. Wołoszyn Μ. (ed.) 2018 The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the light of results from past research (1952-1955). Material evidence = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952-1955). 681 Rozdział / Chapter XV Podstawy źródłowe, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 4, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Leibniz-Institut fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR). Wołoszyn Μ., Florkiewicz I., Dzieńkowski T., Sadowski S., Nosek E.M., Stępiński J. 2016 Cherven before Cherven Towns. Some remarks on the history of the Cherven Towns area (eastern Poland) till the end of 10th century, [in:] A. Bollók, G. Csiky, T. Vida (eds.), Zwischen Byzanz und der Steppe: archäologische und historische Studien. Festschrift für Csánad Bálint zum 70, Budapest (Institute of Archaeology Research Centre for the Humanities Hungarian Academy of Sciences), p. 689-716. Wołoszyn Μ., Dzieńkowski T., Kuźniarska К., Nosek E.M., Stępiński J., Florkiewicz I., Włodarczak P. 2018 Dying and dating: a burial in the rampart of the stronghold in Czermno-Cherven’ and its significance for the chronology of the Cherven ’ Towns, [in:] J. Drauschke, E. Kislinger, K. Kühtreiber, T. Kühtreiber, G. Scharrer-Liška, T. Vida (eds.), Lebenswelten zwischen Archäologie und Geschichte: Festschrift für Falko Daim zu seinem 65, Geburtstag, Monographien des RGZM 150, Mainz (Verlag des Römisch-Germanischen Zentralmuseums), vol. I, p. 459-480. Woś A. 1995 Zarys klimatu Polski, Poznań (UAM). Woźny Μ. 2010 Włodzimierz Demetrykiewicz (1859-193 7): pierwszy prehistoryk z Krakowa, Materiały Archeologiczne 38, p. 175-192. Wróbel H. see Taras H. XXX lat. 1975 XXX lat archeologicznych prac badawczych i konserwatorskich w Lublinie: sesja organizowana przez UMCS przy współudziale Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie: streszczenie referatów, Lublin (Instytut Historii Wydziału Humanistycznego UMCS), p. 16-21. Zadora-Rio E., Buko A., Dzieńkowski T. 2009 Analiza przestrzenna rozrzutu ceramiki i porównanie z wynikami AZP, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 310-318. Zagórski P. 2009 Wykorzystanie analizy przestrzennych danych cyfrowych (GPS/GIS) dla potrzeb badań archeologicznych na przykładzie stanowiska w Stołpiu, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 97-101. Zahaj kiewicz Μ. 1996 Kościół łaciński w Chełmie w okresie przedrozbiorowym, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 265-276. Zakościelna A., Gurbą J. 1993 Obiekt mieszkalny z początków wczesnego średniowiecza ze stanowiska 28 w Swierszczowie Kolonii, woj. zamojskie, Archeoslavica 2, p. 7-24. Zbierski A. 1959 Wczesnośredniowieczne materiały archeologiczne z Czermna nad Huczwą, Archeologia Polski 4, p. 105-148. Ziarkowski D. 2013 Inwentaryzacja zabytków Królestwa Polskiego a system ochrony dziedzictwa kulturowego w Rosji w pierwszej połowie XIX wieku, Sztuka Europy Wschodniej = Искусство Восточной Европы = Art of Eastern Europe 1, p. 193-205. Zielonka Μ. 2013 Ceramika, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 138-149. Zięba J. 2005 Dzieje jednego obrazu: opowieść o Cudownej Ikonie Matki Boskiej Chełmskiej, Lublin (Wydawnictwo Muzyczne POLIHYMNIA). 682 Bibliography / Bibliografia Zimmer В. 1974 Miasto Chełm: zarys historyczny, Warszawa-Kraków (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Zimmer В. 1993 Miasta ziemi chełmskiej odXIIIdopoł. XIXw. w zarysie, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie). Zin W., Grabski W. 1967а Fazy rozwoju przestrzennego miasta Chełma, Sprawozdania z posiedzeń komisji PAN. Oddział w Krakowie 10:2 (lipiec-grudzień 1966), p. 720-725. Zin W., Grabski W. 1967b Wyniki badań architektonicznych nad wczesnośredniowiecznym Chełmem, Sprawozdania z posiedzeń komisji PAN. Oddział w Krakowie 10:2 (lipiec-grudzień 1966), p. 725-729. Zin W., Grabski W. 1968 Trzy wczesnośredniowieczne baszty chełmskie, Sprawozdania z posiedzeń komisji naukowych PAN. Oddział w Krakowie 11:2 (lipiec-grudzień 1967), p. 850-851. Zoll-Adamikowa H. 1966 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkiełetowe Małopołski, Prace Komisji Archeologicznej 11, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN), part 1, Źródła. Zoll-Adamikowa H. 1971 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkiełetowe Małopołski, Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN), part 2, Anałiza. Zoll-Adamikowa H. 1974 Wyniki wstępnych badań wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego w Guciowie, pow. Zamość, SA 26, p. 115-169. Zoll-Adamikowa H. 1975 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopałne Słowian na terenie Polski, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), part 1, Źródła. Zoll-Adamikowa H. 1979 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), part 2, Analiza. Wnioski. Zoll-Adamikowa H. 1996 Wczesnośredniowieczny obrządek pogrzebowy a zróżnicowanie etniczne na pograniczu polsko-ruskim, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 81-90. Zoll-Adamikowa H. 1997 Wczesnośredniowiecznepółziemianki z korytarzykiem z grodziska w Stradowie, Archeologia Polski 42, p. 161-172. Zygmański Μ. 1996 Kształtowanie siępołsko-ruskiej rubieży etnicznej w świetłe Historii Ukrainy-Rusi Mychajły Hruszewskiego, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 37-40. Żak J. 1971 Zausznice o kabłąku owiniętym spirałowatym drucikiem we wczesnośredniowiecznej Połsce, Archeologia Polski 16, p. 517-523. Żak J., Maćkowiak-Kotkowska L. 1988 Studia nad uzbrojeniem środkowoeuropejskim VI-Xwieku: zachodniobałtyjskie i słowiańskie ostrogi o zaczepach haczykowato zagiętych do wnętrza, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM). Żaki A. 1974 Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej, Prace Komisji Archeologicznej PAN (Kraków) 13, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN). Żelichowski A. 1984 Zarys budowy geologicznej, [in:] S. Kozłowski (ed.), Surowce mineralne środkowo wschodniej Polski, Warszawa (Wydawnictwo Geologiczne), p. 9-37. 683 Rozdział / Chapter XV Żołędziowski К. 2013 Zabytki ze srebra, stopów miedzi i cyny, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 76-83. Żurowski T. 1954 Ochrona zabytków archeologicznych Lubelszczyzny, Ochrona Zabytków 7, p. 277-278. Żurowski T. 1957 Chełm Lubelski, Z otchłani wieków 23, p. 159-161. Internet sources I Źródła internetowe www.atlasgrodzisk.pl http://chodlik.edu.pl http ://www.pma.pl/nowe/wspolpraca/19-LIPSKO.php Address of the Author / Adres Autora Dr. Tomasz Dzieńkowski Institute of Archaeology Maria Curie Skłodowska University in Lublin Maria Curie-Skłodowska Sq. 4 20-031 Lublin POLAND e-mail : dzienkowskitomek@poczta. onet.pl tomasz.dzienkowski@poczta.umcs.lublin.pl 684 dr Tomasz Dzieńkowski Instytut Archeologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie PI. Marii Curie-Skłodowskiej 4 20-031 Lublin POLSKA e-mail : dzienkowskitomek@poczta. onet.pl tomasz.dzienkowski@poczta.umcs.lublin.pl
adam_txt	CONTENTS Andrzej Buko Early Medieval Settlement in the Chełm Land - some general remarks. 17 Marcin Wołoszyn The Middle Ages in the Chełm Land ֊ introductory remarks. 21 * PURPOSE, CHRONOLOGICAL AND GEOGRAPHICAL SCOPE OF RESEARCH. 29 TRIBAL AND STATE AFFILIATION OF LANDS BETWEEN THE VISTULA, WIEPRZ AND BUG RIVERS IN HISTORIOGRAPHY. 31 III. OVERVIEW OF PAST ARCHAEOLOGICAL RESEARCH. 37 III . 1. The beginning: 17th century. 37 III.2. 19th century. 37 III.3. On the threshold of the 20th century. 38 ІП.4. The Interwar Period (1918-1939). 38 III.5. The Post-War Period (1945-1989). 39 ПІ.6. Modern times (1989-2019). 45 IV. NATURAL ENVIRONMENT. 49 IV . 1. Geology. 49 IV2. Relief. 50 IV .3. Soils. 51 IV. .4. Climate.51 IV . 5. Vegetation. 51 IV. .6. Hydrology. 52 IV. .7. The natural environment of the Chełm Land in the Middle Ages: geoarchaeological research. 53 V CHRONOLOGY.54 VI . Stratigraphy. 55 V .2. Pottery. 55 V .3. Metal and other objects. 56 V .4. Absolute dating. 57 VI . PRE-STATE PERIOD SETTLEMENT. 58 V I. 1. Settlements. 58 V I. 1.1. Sources. 58 V I. 1.2. Settlement location,size and layout. 59 V I. 1.3. Dwellings. 61 ѴІ.І.З.а. Pithouses. 61 V I. 1.3 .b.Tub-shaped pits and surface-built dwellings. 62 V I.1.3.C. Pits with a so-called passageway. 63 V I. 1.3 .d. Pits on an irregular plan. 63 V I. 1.3.e. Pits on an obscure plan. 63 I. II. VL 1.4. Utility features. 63 VI. 1.5. Chronology. 64 VI.2. Hill-forts. 65 VI.2.1. Sources. 65 VI.2.2. Description. 66 V I.2.2.a.Location. 66 V I.2.2.b. Hill-fort plans and number of ramparts. 67 V I.2.2.C.Area. 68 V I.2.2.d. Ramparts and moats. 68 V I.2.2.e.Gateways. 71 V I.2.2.f. Buildings and pits. 71 V I.2.2.g. Settlement context. 72 VI .2.3. Chronology. 73 VI .2.4. Territorial distribution of strongholds as a research question. 73 VIL CREMATION BURIAL RITE. 74 VILL Sources. 74 VII .2. Burial mound construction. 75 VII .2.1. Preparing the sub-base. 75 VII .2.2. The mound. 76 VII .2.3. Barrow ditches and pits. 76 VII .2.4. Shallow surrounding ditches. 76 VII .2.5. Hearths. 76 VII .2.6. Timber structures. 77 VII .2.7. Stone structures. 78 VII .2.8. Buried pits. 78 VII .3. Burial types and the cremation layer. 79 VII .4. Grave inventories. 81 VIL 5. Chronology. 82 VIII . EARLY STATE PERIOD SETTLEMENT.82 VIII. 1. Settlements.82 VIII. 1.1. Sources.82 VIII. 1.2. Settlement location. 83 VIII. 1.3. Building types.83 VIII. 1.3.a. Dwelling features and structures. 83 ѴШ.І.З.Ь. Utilitypits.84 VIII.1.3.C. Crafts and production features. 85 VIII. 1.4. Chronology. 85 VIII.2. Fortified places, defended ecclesiastical sites and high status residences. 86 VIII.2.1. Sources. 86 VIII.2.2. Location. 87 VIII.2.3. Description. 87 VIII.2.3.a. Form and size. 87 VIII.2.3.b. Ramparts and moats. 89 VIII.2.4. Chronology. 90 VIII.2.5. Sites documented in the written sources. 91 V III.3. Early medieval settlement complexes. 91 V III.3.1. Chełm - a principal place. 91 V III.3.1 .a. Research, past and present. 92 V III.3. Lb. Development of the settlement complex.94 V III.3.l.c. Settlement prior to 13th c.94 V III.3.l.d. Ducal stronghold. 95 ѴПІ.З.І.е. Chronology. 101 VIII.3.1 .f. Fortified complex in Chełm - motte castle. European and local context.104 VIII.3.l.g. Bishop’s residence, Mother of God church and other ecclesiastical buildings . 110 VIII.3.1 .h. Burial site of the Romanovichi and the stronghold cemetery. 113 VIII.3. Li. Hinterland. 114 VIII.3. 1 .j. Suburb settlement. 114 ѴІІІ.З.І.к. Inhumation cemeteries in the suburb settlement. 116 VIII.3.1.1. Suburb settlement (site 144).117 VIII.3.l.m. Excavated materials.119 VIII.3.l.n. Chronology.123 VIII.3.l.o. Settlement and inhumation cemetery on Kredowa Góra (Chalk Mount) and its ties to the settlement complex in Chełm. 123 VIII.3.2. The hinterland at Chełm-Bieławin.124 VIII.3.3. Defended ecclesiastical complex at Stołpie.126 VIII.3.3.a. Research, past and present. 126 VIII.3.3.b. Construction and use of the complex. Problem of its origins (phase la [?]). 126 VIII.3.3.c. Tower and earth-and-timber motte (phase 1). 127 VIII.3.3.d. Rebuilding the complex and altering of its function (phase 2). 128 VIII.3.3.e. Destruction and subsequent intermittent use (phase 3, 4). 130 VIII.3.3.f. Settlement context. 130 VIII.3.3.g. Function, chronology and founders. 130 VIII.3.4. The stone structure at Podgórze-Spas.131 IX. INHUMATION CEMETERIES. 132 X. EARLY MEDIEVAL SETTLEMENT IN THE CHEŁM LAND IN THE LIGHT OF CURRENT RESEARCH. 134 X.l. Pre-State Period settlement. 134 X.2. Early State Period settlement. 139 XI. CLOSING REMARKS. 143 XII. CATALOGUE . 147 XIII. TABLES. 389 XIV FIGURES. 395 XV. BIBLIOGRAPHY.617 XVI. INDEX (CONCORDANCE) OF GEOGRAPHIC AND HISTORICAL NAMES (Monika Maziarczuk).685 SPIS TREŚCI Andrzej Buko Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej - uwagi ogólne.19 Marcin Wołoszyn Wieki średnie na ziemi chełmskiej - kilka uwag wstępnych. 25 * CEL PRACY I JEJ ZAKRES CHRONOLOGICZNO-PRZESTRZENNY. 209 PRZYNALEŻNOŚĆ PLEMIENNA I PAŃSTWOWA MIĘDZYRZECZA WISŁY, WIEPRZA I BUGU W HISTORIOGRAFII. 211 III. STAN BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH. 216 IILI. Początki: XVII w. 216 III.2. Wiek XIX. 216 Ш.З. U progu XX w. 217 III.4. Okres międzywojenny (1918-1939). 218 III.5. Okres powojenny (1945-1989).219 III.6. Czasy najnowsze (1989-2019). 224 IV. ŚRODOWISKO NATURALNE. 228 IV. . 1. Budowa geologiczna.229 IV. .2. Rzeźba terenu.229 IV3. Gleby. 230 IV4. Klimat. 231 IV. . 5. Szata roślinna.231 IV. .6. Stosunki wodne.231 IV. .7. Środowisko naturalne ziemi chełmskiej w średniowieczu: badania geoarcheologiczne. 232 V. PODSTAWY DATOWANIA. 234 V. . 1. Stratygrafia.234 V. .2. Ceramika naczyniowa.234 V. .3. Przedmioty metalowe i z innych surowców.235 V. .4. Datowania absolutne.237 VI . OSADNICTWO OKRESU PRZEDPAŃSTWOWEGO. 238 VI . 1. Osady. 238 V I. 1.1. Źródła. 238 V I. 1.2. Położenie, wielkość i rozplanowanie osad. 238 V I. 1.3. Obiekty mieszkalne. 240 V I. 1.3.a. Półziemianki. 240 V I. 1,3.b. Jamy wannowate i domostwa naziemne. 241 V I. 1.3 .c. Jamy z tzw. korytarzem. 242 V I. 1.3 .d. Jamy nieregularne w planie. 242 V I. 1.3.e. Jamy nieokreślone w planie.243 I. II. I. 1.4. Obiekty gospodarcze. 243 I. 1.5. Chronologia. 244 V I.2. Grody. 244 VI.2.1. Źródła. 244 VI.2.2. Charakterystyka grodzisk. 245 VI.2.2.a. Położenie.245 VI.2.2.b. Plan i liczba wałów. 246 VI.2.2.C. Wielkość.247 VI.2.2.d. Konstrukcje wałów i fos. 247 VI.2.2.e. Bramy. 250 VI.2.2.f. Zabudowa. 250 VI.2.2.g. Kontekst osadniczy.251 VI .2.3. Chronologia. 252 VI .2.4. Organizacja grodowo-terytorialna jako problem badawczy. 252 VII . CIAŁOPALNY OBRZĄDEK POGRZEBOWY. 253 VILI . Źródła.253 VII .2. Budowa kurhanu. 254 V II.2.1. Przygotowanie podłoża.254 V II.2.2. Kopiec. 255 V II.2.3. Rowy i jamy przykurhanowe. 255 V II.2.4. Rowki dookolne. 255 V II.2.5. Paleniska.255 V II.2.6. Konstrukcje drewniane. 256 V II.2.7. Konstrukcje kamienne. 257 V II.2.8. Jamy podkurhanowe . 257 VII .3. Typy pochówków i warstwa ciałopalenia.258 VII .4. Inwentarze grobowe. 260 VII .5. Chronologia. 260 VIII . OSADNICTWO OKRESU WCZESNOPAŃSTWOWEGO.261 VIILI. Osady. 261 VIII. 1.1. Źródła. 261 VIII. 1.2. Położenie. 262 VIII. 1.3. Formy budownictwa. 262 VIIL 1.3.a. Obiekty mieszkalne.262 VIIL 1.3.b. Jamy gospodarcze. 264 VIIL 1.3.C. Obiekty rzemieślniczo-produkcyjne. 264 VIII. 1.4. Chronologia. 264 VIII.2. Założenia obronne, sakralno-obronne i reprezentacyjne. 265 ѴПІ.2.1. Źródła. 265 VIII.2.2. Położenie. 265 V III.2.3. Charakterystyka założeń. 266 VIII.2.3.a. Forma i wielkość. 266 VIII.2.3.b. Umocnienia. 268 V III.2.4. Chronologia. 268 V III.2.5. Stanowiska znane ze źródeł pisanych. 269 VIII.3. Wczesnośredniowieczne zespoły osadnicze. 270 V III.3.1. Chełm - ośrodek „stołeczny”. 270 ѴІІІ.З.І.а. Stan badań. 270 ѴІІІ.3.1 .b. Rozwój zespołu osadniczego. 272 ѴІІІ.3.1 ,c. Osadnictwo przed XIII w.273 ѴІІІ.3.1 .d. Gród książęcy. 273 V V Chronologia założenia. 279 Gród chełmski jako obiekt typu motte՛,kontekst europejski i regionalny. 282 Siedziba biskupa i cerkiew Bogarodzicy oraz pozostałe budowle sakralne. 288 Nekropola Romanowiczów i cmentarzgrodowy. 291 Zaplecze grodu książęcego. 291 Podgrodzie. 292 Cmentarze szkieletowe na podgrodziu. 294 Osada przygrodowa (stan. 144). 295 Materiały ruchome z badań zespołu. 297 Chronologia ośrodka. 300 Osada i cmentarz szkieletowy z Kredowej Góry i ich związki z chełmskim zespołem osadniczym. 301 ѴШ.3.2. Zaplecze osadnicze w Chełmie-Bieławinie. 301 VIII.3.3. Zespół sakralno-militarny w Stołpiu. 303 ѴІІІ.З.З.а. Stan badań.303 ѴІІІ.З.З.Ь. Budowa i użytkowanie zespołu. Problem początków (faza la [?]). 304 ѴІІІ.З.З.С. Wieża i kamienno-ziemny gródek (faza 1). 305 VIII.3.3.d. Przebudowa i zmiana funkcji zespołu (faza 2). 306 ѴІІІ.З.З.е. Destrukcja i okresowe użytkowanie (faza 3, 4).307 VIII.3.3.f. Kontekst osadniczy. 308 VIII.3.3.g. Funkcja i chronologia oraz fundatorzy.308 ѴІІІ.3.4. Kamienna budowla w Podgórzu-Spasie. 309 IX. CMENTARZYSKA SZKIELETOWE.310 X. WCZESNOŚREDNIOWIECZNE OSADNICTWO ZIEMI CHEŁMSKIEJ W ŚWIETLE PRZEPROWADZONYCH BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH. 312 Х.1. Osadnictwo okresu przedpaństwowego. 312 Х.2. Osadnictwo okresu wczesnopaństwowego. 317 XI. UWAGI KOŃCOWE. 321 XII. KATALOG.325 XIII. TABELE. 389 XIV RYCINY. 395 XV BIBLIOGRAFIA. 617 *** VIII.3.1 .e. VIII.3.1.f. VIII.3.1 .g. ѴПІ.З.1 .h. ѴШ.3.1.І. VIII.3.1.j. VIII.3.1 .k. ѴПІ.3.1.1. VIII.3.1 .m. VIII.3.1 .n. VIII.3.1 .o. XVI. INDEKS (KONKORDANCJA) NAZW GEOGRAFICZNYCH I HISTORYCZNYCH (Monika Maziarczuk). 685 Bibliography / Bibliografia BIBLIOGRAPHY / BIBLIOGRAFIA Abbreviations / Skróty Annales UMCS APŚ AZP FROA IA ІАіЕ PAN LMA MiSROA MZCH PMA PAN SA SzP s. n. UAM UJ UMCS UMK UR UW WKWL wuoz Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Archeologia Polski Środkowowschodniej, Lublin (UMCS). Archeologiczne Zdjęcie Polski (Archaeological Survey of Poland). Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego (Foundation of the Rzeszów Archaeological Center). Informator Archeologiczny, Warszawa (Ośrodek Dokumentacji Zabytków). Instytut Archeologii i Etnologii PAN (Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences). Lubelskie Materiały Archeologiczne, Lublin (UMCS). Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Rzeszów (Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie). Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie (Wiktor Ambroziewicz Museum of the Chełm Land, in Chełm). Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie (State Archaeological Museum in Warsaw). Polska Akademia Nauk (Polish Academy of Sciences). Sprawozdania Archeologiczne, Kraków (ІАіЕ PAN). Skarby z Przeszłości, Lublin (WUOZ w Lublinie). sine nomine. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Adam Mickiewicz University in Poznań). Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (Jagiellonian University in Cracow). Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Maria Curie-Skłodowska University in Lublin). Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (Nicolaus Copernicus University in Toruń). Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie (University of Rzeszów). Uniwersytet Warszawski w Warszawie (University of Warsaw). Wiadomości Konserwatorskie Województwa Lubelskiego, Lublin (Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie). Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków (Voivodeship Monuments Conservation Office). 617 Rozdział / Chapter XV Written sources and early maps / Źródła pisane i dawne mapy Carte 1808 Chronica I Chronica II Chronica III Cosmas I Cosmas II Cosmas III DAI I DAI II Descripția civitatum Długosz I Długosz II LK I LK II Mapa WIG Opisanie. Phoenix I 618 Carte von West-Gallizien welche [.] in den Jahren von 1801 bis 1804 unter Direction [.] Anton Mayer von Heldensfeld [.] aufgenommen worden. Gezeichnet, und gestochen von Hieronimus Benedictí, [Wien] 1808. Drawn and engraved by: Benedictí, Hieronimus (1756-1809); Mayer von Heldensfeld Anton (1777-1844), PAN Biblioteka Kórnicka, sygn. АП 048 ; domena publiczna, https :// www.wbc.poznan.pl/dlibra/show-ontent/publication/edition/479982?id=479982 (accessed on: 11.02.2020). Chronica Galiciano- Voliniana (Chronica Romanoviciana). Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczów), D. Dąbrowski, A. Jusupovié (eds.), Monumenta Poloniae Historica. S.N. IL 16, Kraków-Warszawa (Instytut Historii PAN/Polska Akademia Umiejętności) 2017. The Hypatian Codex II, The Galician-Volynian Chronicle, G.A. Perfecky (ed.), Harvard Series in Ukrainian Studies 16, München (Fink) 1973. Kronika halicko-wołyńska: kronika Romanowiczów, D. Dąbrowski, A. Jusupović (eds.), Kraków-Warszawa (Avalon) 2017. Cosmae Pragensis Chronica Boemorum, B. Bretholz (ed.), Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Germanicarum, N.S. 2, Berlin (Weidmannsche Buchhandlung) 1955. The Chronicle of the Czechs, by Cosmas of Prague, L. Wolverton (ed.), Medieval Texts in Translation, Washington (The Catholic University of America Press) 2009. Kosmasa Kronika Czechów, Μ. Wojciechowska (ed.), Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe) 1968. Constantine Porphyrogenitus, De administrando imperio, G. Moravcsik, R.J.H. Jenkins (eds.), Corpus Fontium Históriáé Byzantinae 1, Washington (Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies Trustees for Harvard University) 1967. Konstantyn Porfirogeneta, [in:] A. Brzóstkowska, W. Swoboda (eds.), Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian, Seria grecka, Warszawa (Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy) 1995, vol. III, Pisarze z V-Х wieku, p. 426-477. Descriptio civitatum (Geographus Bavarus). Erłduterungen und Edition, [in:] E. Herrmann, Slawisch-Germanische Beziehungen im südostdeutschen Raum von der Spätantike bis zum Ungarnsturm. Mit Quellenbuch mit Erläuterungen, München 1965, Veröffentlichungen des Collegium Carolinum, 17, p. 212-221. Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, Books 1, 2, J. Dąbrowski et al. (eds.), Warszawa 1961 (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, Books 3, 4, Z. Kozłowska-Budkowa et al. (eds.), Warszawa 1969 (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Latopis kijowski 1118-1158, E. Goranin (ed.), Acta Universitatis Wratislaviensis 1679. Slavica Wratislaviensia 86, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego) 1995. Latopis kijowski 1159-1198, E. Goranin (ed.), Acta Universitatis Wratislaviensis 840. Slavica Wratislaviensia 40, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego) 1988. Mapa Chełm 1:100 000, Warszawa (Wojskowy Instytut Geograficzny) 1931. Opisanie Statystyczno-Historyczne Dóbr Ordynacyi Zamoyskiej przez Mikołaja Stworzyńskiego Archiwistę 1834 Roku, rękopis w Bibliotece Narodowej w Warszawie, Biblioteka Ordynacji Zamoyskich w Warszawie, rękopis 1815 https://polona.pFitem/opisaniestatystyczno-historyczne-dobr-ordynacyi-zamoyskiej -przez-mikolaj astworzynskiego, NTU5OTY4Mzk/8/#info: metadata public domain: accesseden: 12.02.2021. Susza Jakub, Phoenix Tertiato Redivivus albo Obraz Starożytny Chełmski Panny y Matki Przenajświętszej sławą cudownych swoich dzieł, potrzecie ożyły pracą, Zamość Bibliography / Bibliografia Phoenix II PSRLII PVL I PVL II PVL III ZDM 1684 (text copied from the original by Father Canon Marceli Mrozek, Chełm, August 20, 1974; typescript in the MZCH). Phoenix tertiato redivivus albo Obraz starożytny chełmski, Panny Matki Przenaswietszey, sławą cudownych swoich dzieł potrzecie ożyły, Pracą Jaśnie Przewiel: I.M.X. lakúba Suszy Episkopa Chełmskiego y Bełskiego, Archimandrity Zydiczyńskiego Z dozwoleniem Urzędu należytego, Roku Μ. DC. LXXX. IV. Na świat wydany w Drukami Akademicy Zamoyskiey (edition in Polish and Latin). Ипатеевская летопись, A.A. Шахматов (ed.), Полное собрание русских летописей, Санкт-Петербург (Типография Μ. А. Александрова) 1908, vol. II. Лаврентьевская летопись, Полное собрание русских летописей, Москва (Языки русской культуры) 2001, vol. I. The Russian Primary Chronicle. Laurentian Text, S.H. Cross, O.P. Sherbowitz-Wetzor (ed.), Cambridge Massachusetts (The Medieval Academy of America) 1953. Powieść minionych lat, F. Sielicki (ed.), Wrocław-Warszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN) 1968. Zbiór dokumentów małopolskich, S. Kuraś, I. Sułkowska-Kuraś (eds.), WrocławWarszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN) 1969, vol. IV, Dokumenty z lat 1211-1400. Studies / Opracowania Aarts В. 1996 Aarts B. 2007 Abiamowicz R. 2018 Abraham W. 1962 Abramowicz A. 1959 Abramowicz A. 1991 Early castles of the Meuse-Rhine Border Region and Some Parallels in Western Europe c. 1000: a comparative approach, [in:] P. Cumiw et al., Actes du colloque international tenu à Abergavenny, Wales (Royaume-Uni), du 29 août au 3 septembre 1994, ChâteauGaillard: études de castellologie médiévale 17, Caen (Centre de recherches archéologiques et historiques anciennes et médiévales/Université de Caen), p. 11-23. Motte-and-bailey castles of Europe: some aspects concerning their origin and evolution, Virtus. Jaarboek voor Adelsgeschiedenis 14, p. 37-56. Analiza archeozoologiczna kości z kurhanów w Guciowie, stan. 6, pow. zamojski, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 291-292. Organizacja Kościoła w Połsce do połowy XII wieku, Poznań (Pallotinum), (reprint Wodzisław Śląski [Wydawnictwo Templům] 2009). Ceramika z Czermna nadHuczwą, Archeologia Polski 4, p. 149-185. Historia archeologii polskiej: XIX i XX wiek, Warszawa-Łódź (Instytut Historii Kultury Materialnej PAN). Abramowicz A. 1992 Historia archeologii polskiej: początki, Acta Archaeologica Lodziensia 36, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe). Aleksandrovich V. = Aleksandrovič = Александрович В. 2001 Холмська ікона Богородиці, Історичні та культурологічні студії 1, Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича HAH України). Altmann J. 1982 Neueste Forschungen der Burg der Königin in Óbuda, Acta Archaeologica 34, p. 221-233. Antipov I.V. = Антипов И.В. 2000 Древнерусская архитектура второй половины XIII - первой трети XIV в.՛, каталог памятников, Санкт-Петербург (Санкт-Петербургский государственный университет). 619 Rozdział / Chapter XV Antoniewicz W. 1928 Arszyński Μ. 1995 Atlas. 1986 Auch Μ. 2004 Auch Μ. 2009 Auch Μ. 2017 Auch Μ. 2018 Archeologia Polski: zarys czasów przedhistorycznych i wczesnodziejowych ziem Polski, Warszawa (Trzaska, Evert, Michalski). Budownictwo warowne Zakonu Krzyżackiego w Prusach (1230-1454), Toruń (Wydawnictwo UMK). Atlas historyczny świata, J. Wolski (ed.), Warszawa-Wrocław (Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych). Wczesnośredniowieczna ceramika szkliwiona z Chełma, woj. lubelskie, Archeologia Polski 59:1-2, p. 49-94. Wczesnośredniowieczna ceramika ze Stołpia, gm. Chełm, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 136-161. The early medieval settlement complex at Czermno in the light ofresultsfrom past research (up to 2010). Pottery finds = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Ceramika naczyniowa, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 2:3, Kraków-Leipzig-RzeszówWarszawa (Leibniz-Institute fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/ Instytut Archeologii UR/IAiE PAN). Przemiany w produkcji garncarskiej na terenie kompleksu osadniczego w Czermnie we wczesnym średniowieczu, [in:] T. Nowakiewicz, Μ. Trzeciecki, D. Błaszczyk (eds.), Animos labor nutrit: studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 191-206. Auch Μ. 2019 Ceramika z Wysokiej Górki, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 295-324. Auch Μ., Dzieńkowski T., Golub S., Trzeciecki Μ. 2006 Wczesnośredniowieczny Chełm i Stołpie, [in:] W. Chudziak, S. Moździoch (eds.), Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce: 15 lat później, Toruń-WrocławWarszawa (Wydawnictwo Naukowe UMK/IAiE PAN), p. 429-442. Auch Μ., Skrzyńska-Jankowska K. 2004 Szkliwione płytki posadzkowe z Góry Zamkowej w Drohiczynie, [in:] Z. Kobyliński (ed.), Hereditatem cognoscere: studia i szkice dedykowane Profesor Marii Miśkiewicz, Warszawa (PMA), p. 229-246. Auch Μ., Trzeciecki Μ. 2021 The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the light ofresults from past research (1952-1955). Pottery finds = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952-1955). Ceramika naczyniowa, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 8, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Leibniz-Institut fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/Instytut Archeologii UR/IAiE PAN). Aulikh V.V. = Aulich = Ауліх В.В. 1972 Зимнівське городище (слов’янська пам’ятка VI-VII н.е. в Західній Волині), Київ (Наукова думка). Balcer В., Machnik J., Sitek J. (eds.) 2002 Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАіЕ PAN). Baliński Μ., Lipiński T. 1885 Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana, Warszawa (nakł. i druk S. Orgelbranda Synów). 620 Bibliography / Bibliografia Bałaga К. 2002 Bałaga K. 2004 Bałaga К. 2007 Przemiany szaty roślinnej Roztocza Tomaszowskiego w ostatnich 12000 lat, [in:] B. Balcer, J. Machnik, J. Sitek (eds.), Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАіЕ PAN), p. 223-230. Changes ofvegetation in Lake Perespilno environs (Lublin Polesie) in the Late Glacial and Holocene, Acta Palaeobotanica 44:2, p. 147-166. Transformation ofLake Ecosystem into Peat Bog and Vegetation History Based on Durne Bagno Mire (Lublin Polesie, E Poland), Geochronometria 29, p. 23-43. DOI: https://doi. org/10.2478/vl 0003 -007-0033-y. Bałaga К. 2009 Przemiany szaty roślinnej okolic Stolpia w ostatnim tysiącleciu w świetle analizy palinologicznej, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 25-27. Bałaga K., Dobrowolski R., Harasimiuk Μ., Rodzik J. 1996 Problemy genezy i ewolucji zbiorników jeziorno-torfowiskowych Pojezierza ŁęczyńskoWlodawskiego a warunki ich funkcjonowania, [in:] S. Radwan (ed.), Funkcjonowanie ekosystemów wodno-blotnych w obszarach chronionych Polesia, Lublin (Wydawnictwo UMCS),p. 9-16. Banach D. 1995 Pomogli Muzeum, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1990 roku, 5, p. 56-97. Banasiewicz E. = Banasiewicz-Szykuła E. 1998 Badania wykopaliskowe na grodzisku w Jurowie, woj. zamojskie, APS 3, p. 171-174. Banasiewicz-Szykuła E. 2019 Jurów, gm. Jarczów, pow. tomaszowski: grodzisko, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Grody Lubelszczyzny od XI do XIV wieku, SzP 20, Lublin, p. 219-232. Banasiewicz-Szykuła E., Golub I., Koman W., Stachyra A., Wetoszka B. 2007 Sprawozdanie z działalności w zakresie ochrony zabytków archeologicznych na terenie woj. lubelskiego w 2006 roku, WKWL 9, p. 7-50. Banasiewicz-Szykuła E., Golub I., Mączka G., Koman W., Zieniuk P. 2011 Sprawozdanie z działalności w zakresie ochrony zabytków archeologicznych w województwie lubelskim w 2010 r., WKWL 13, p. 7-70. Banasiewicz E. = Banasiewicz-Szykuła E. (ed.) 1990 Grodziska i zamczyska Zamojszczyzny, Zamość (Wojewódzki Ośrodek ArcheologicznoKonserwatorski) . Banasiewicz-Szykuła E. (ed.) 2009 Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin. Banasiewicz-Szykuła E. (ed.) 2018 Grody z okresu plemiennego na Lubelszczyźnie, SzP 19, Lublin. Baran O. = Баран O. 2005а Ранньомодерна книжна традиція про Холм XI століття, Ruthenica 4, p. 98-114. Baran О. = Баран О. 2005b Датування заснування міста Холма в Галицько-Волинському літописі, Україна в Центрально-Східній Європі (з найдавніших часів до кінця XVIII ст.), 5, p. 428-433. Barański М.К. 2008 Dynastia Piastów w Polsce, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN). Bargiel B. 1989 Bibliografia archeologii Lubelszczyzny (Polski środkowo-wschodniej) za lata 1971-1985, LMA 2, p. 59-149. 621 Rozdział ! Chapter XV Bargiel В., Zakościelna А. 1988 Kamienny surowiec budowlany na ziemi chełmskiej w średniowieczu, [in:] Труды V Международного конгресса археологов-славистов, Киев, 18-25 сентября, 1985 г., Киев (Наукова думка), vol. II, part З, Π.П. Толочко (ed.), Жизнь и быт средневекового города, р. 20-21. Bartnicki Μ. 2005 Polityka zagraniczna księcia Daniela Halickiego w latach 1217-1264, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Bednarek R., Prusinkiewicz Z. 1997 Geografia gleb, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN). Bednarski D., Niedźwiadek R. 2020 Μaszó w Górny, gm. Rudnik: dokumentacja z sondażowych badań archeologicznych cmentarzyska kurhanowego, stanowisko 85-85/22-5, Lublin (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Bender W., Kierzkowska E., Kierzkowski K., Bronicka-Rauhutowa J. 1957 Badania w Gródku Nadbużnym wpow. hrubieszowskim, SA 3, p. 169-189. Beresford G. 1987 Goltho: the development of an early medieval manor c 850-1150, English Heritage. Archaeological Report 4, London (Historic Buildings and Monuments Commission for England). Bevz Μ., Lukoms’ky Yu., Bevz V., Petryk V. = Bewz Μ., Łukomśkyj J., Bewz W., Petryk W. = Bevz Μ., Lukoms’ky Yu., Bevz V., Petryk V. = Бевз Μ., Лукомський Ю., Бевз В, Петрик В. 2016 Analiza architektoniczna cerkwi katedralnej = Архітектурний аналіз кафедральної церкви, [in:] Buko, Golub (eds.) 2016, p. 69-120. Bienia M. 1998 Grodziska wczesnośredniowieczne istniejące i domniemane па terenie dzisiejszego województwa bialskopodlaskiego, Biała Podlaska (Muzeum Okręgowe). Bienia Μ. 2004 Okopy Nowe, stan. 23. gm. Dorohusk, woj. lubelskie (AZP 79-93, stan.119): opracowanie naukowe archeologicznych badań wykopaliskowych wyprzedzających budowę obwodnicy w miejscowości Okopy przeprowadzonych w dniach 25 sierpnia- 6 września 2004 roku, Biała Podlaska, vol. I-II (typescript in the archive of the MZCH). Bienia Μ. 2019a Turów, gm. Kąkolewnica, pow. radzyński. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 329-332. Bienia M. 2019b Strzyżew, gm. Łuków, pow. łukowski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 323-328. Bienia M. 2019c Dołhołęka, gm. Międzyrzec Podlaski, pow. bialski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 143-146. Bienia Μ., Martyniuk-Drobysz A. 2004 Okopy Nowe, stan. 22, gm. Dorohusk, woj. lubelskie (AZP 79-93, stan. 118). Opracowanie naukowe archeologicznych badań wykopaliskowych wyprzedzających budowę obwodnicy w miejscowości Okopy Nowe przeprowadzonych w dniach 10 sierpnia - 7 września 2004 roku, Biała Podlaska (typescript in the archive of the MZCH), part 1,2. Bieńkowska К. 2005 Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Surażu, woj. podlaskie, Podlaskie Zeszyty Archeologiczne l,p. 121-166. Biermann F. 2006 Sypniewo: ein frühmittelalterlicher Burg-Siedlungskomplex in Nordmasowien = Sypniewo: wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy na północnym Mazowszu, Archeologia 622 Bibliography / Bibliografia Mazowsza i Podlasia. Stadia i Materiały 4, Warszawa (ІАіЕ PAN), part 1, Befunde, Funde und kulturhistorische Bewertung = Obiekty, zabytki i ich interpretacja historyczna. Biermann F. 2012 Land, Elite and Exploitation in Early Medieval Western Slavic Territory, Revue beige de philologie et d’histoire (Histoire Médiévale, Moderne et Contemporaine = Middeleeuwse, Moderne en Hedendaagse Geschiedenis) 90:2, p. 413-428. DOI: https://doi.org/10.3406/ rbph.2012.8331. Biermann F. 2015 The small Early Medieval lowland ringforts in Northern Masovia and their counterparts in the northern West-Slavic territory, [in:] Μ. Krasna-Korycińska, Μ. Żurek (eds.), Grody średniowiecznego Mazowsza: księga poświęconapamięci Marka Dulinicza, Archaeologica Hereditas 4, Warszawa (ІАіЕ PAN/Instytat Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego), p. 39-49. Biermann F. 2016 North-Western Slavic strongholds of the 8th-10th centuries AD, [in:] N. Christie, H. Herold (eds.), Fortified settlements in early medieval Europe: defended communities of the 8th10th centuries, Oxford (Oxbow Books), p. 85-94. Biermann F., Kieseler A., Nowakowski D. 2008 Neue Forschungen am Burgwall Kleinitz (Klenica, pow. zielonogórski), Niederschlesien, Polen: ein Vorbericht, Ethnographisch-Archäologische Zeitschrift 49:1, p. 67-98. Biermann F., Kieseler A., Nowakowski D. 2011 Od ogniska do zniszczenia pożarem. Grodzisko w Klenicy, gm. Bojadła, w świetle wyników nowych badań wykopaliskowych, [in:] A. Jaszewska, A. Michalak (eds.), Ogień - żywioł ujarzmiony i nieujarzmiony: VI Polsko-Niemieckie Spotkania Archeologiczne, Garbicz, 5-6 czerwca 2008, Biblioteka Archeologii Środkowego Nadodrza 4, Zielona Góra (Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich. Oddział Lubuski), p. 329-348. Bisson T.N. 1994 The „FeudalRevolution ”, Past and Present 142:1, p. 6-42. Blombergowa M.M. 1988 Polscy członkowie rosyjskich towarzystw archeologicznych 1839-1914, Acta Archaeologica Lodziensia 35, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe), p. 7-143. Błachowska K. 2017 Cherven ’ Towns: “gold apple’” of archaeology - “Gordian knot” of historiography: the region ’s history up to 1340 in the perspective ofPolish, Russian and Ukrainian historians, 18,h-20th century = Grody Czerwieńskie: „złote jabłko archeologii” - „węzeł gordyjski” historiografii: dzieje regionu do roku 1340 w ujęciu historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, XVIII-XXw., [in:] Μ. Wołoszyn (ed.), From Cherven ’ Towns to Curzon Line: the lands on the Middle Bug during the Middle Ages and the historiographic perspective on the formation of Poland’s eastern border, 18th-21st centuries = Od Grodów Czerwieńskich do linii Curzona; dzieje środkowego Pobuża w wiekach średnich oraz postrzeganie formowania się wschodniej granicy Polski w historiografii XVIII-XXI w., U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 3:2, Kraków-Leipzig-RzeszówWarszawa (Leibniz-Institut fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/IAiE PAN/Instytat Archeologii UR), vol. II, p. 17-594. Bocheńska A., Mrozowski P. (eds.) 2017 Początki murowanych zamków w Polsce do połowy XIV w., Colloquia Castrensia 1, Warszawa (Arx Regia/Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie). Bogucki Μ. 2005 Znaleziska monet zarejestrowane w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN, część 1, Wiadomości Numizmatyczne 49:1, p. 104-108. 623 Rozdział / Chapter XV Bondarenko H., Syluk A. 2003 Historyczne tradycje badań krajoznawczych Wołynia od lat 40-tych XIX wieku do lat 40tych XX wieku, Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne 1, p. 167-182. Borsuk A., Mazurek W., Ruszkowska U. 2006 Sprawozdanie z realizacji programu poszukiwania reliktów murów miejskich w Chełmie, ul. Pocztowa 31-33, Lubelska 7-9, Uściługska 43, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Boruch P. 1985 Krasnystaw, woj. chełmskie. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku Zamek w 1984 r, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Boruch P. 1986 Krasnystaw, woj. chełmskie. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku Zamek w 1985 roku, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Borusiewicz W. 1985 Budownictwo murowane w Polsce, Warszawa-Kraków (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Boüard Μ. 1973 De Г aula au donjon: les fouilles de la motte de La Chapelle, à Doué-la-Fontaine (Xe-XIe siècle), Archéologie médiévale 3-4, p. 5-110. DOI: https://doi.org/10.3406/arcme.1973.1260. Bownik G. 1971 Kukawka, pow. Chełm, IA. Badania 1970, p. 179. Brather S. 2012 Pagan or Christian ? Earły medieval gravefurnishings in Central Europe, [in:] Μ. Salamon, Μ. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar, Μ. Hardt, M.P. Kruk, A. Sulikowska-Gąska (eds.), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe: Archaeological and Historical Evidence, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 1:2, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR), vol. I, p. 333-350. Brather S. 2017 Grubenhäuser zwischen Ost und West. Kennzeichen, Verbreitung und Funktion, [in:] R. Aatzbach, P. Cassitti, H. Kenzler, L. Löw (eds.), Archäologie, Mittelalter, Neuzeit, Zukunft: Festschrift für Ingolf Ericsson, Bamberger Schriften zur Archäologie des Mittelalters und der Neuzeit 6, Bonn (Dr. R. Habelt GmBH), p. 31-40. Bronicka-Rauhut J. 1998 Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Czersku, Warszawa (ІАІЕ PAN). Bronicki A. 1993 AZP obszaru 77-90, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A. 1996 Haliczany ֊ kurhan. Dokumentacja z badań wykopaliskowych, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Bronicki A. 1997 Kurhan kultury trzcinieckiej (?) w miejscowości Haliczany, woj. chełmskie, APŚ 2, p. 56-59. Bronicki A. 1999 Dokumentacja nadzoru archeologicznego nad wykopem budowlanym w Chełmie przy ul. J. Młodowskiej 4, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A. 2001 Chełm, ul. S. Czarnieckiego: nadzór archeologiczny nad wykopami instalacji oświetleniowej, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A. 2002 Depułtycze Królewskie, stan. 8, gm. Chełm, pow. Chełm: dokumentacja z archeologicznych badań wykopaliskowych stanowiska kurhanowego. Sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). 624 Bibliography / Bibliografia Bronicki A. 2003 Bronicki A. 2004 Bronicki A. 2005 Bronicki A. 2006 Bronicki A. 2007 Bronicki A. 2011 Depułtycze Królewskie, stan. 8, gm. Chełm, pow. chełmski: dokumentacja z archeologicznych badań wykopaliskowych wczesnośredniowiecznego stanowiska kurhanowego. Sezon 2003, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Kol. Depułtycze Królewskie, stan. 8, gm. Chełm, pow. chełmski: dokumentacja z archeo logicznych badań wykopaliskowych wczesnośredniowiecznego stanowiska kurhanowego: sezon 2004, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Chełm - wschodnie obrzeże Górki Katedrałnej: dokumentacja z nadzoru archeologicznego nad budową wykopu ciepłowniczego (od ul. 1 Pułku Szwoleżerów do ul. I Armii Wojska Polskiego), Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Historia, stan i charakterystyka zbiorów archeologicznych Muzeum Chełmskiego (od schyłku XIXdo końca XX wieku), Rocznik Chełmski 10, p. 279-306. Kurhan wczesnośredniowieczny w Kolonii Depułtycze Krółewskie, pow. chełmski, stan. 8, APŚ 9, p. 117-136. Wczesnośredniowieczny kopiec w Kolonii Depułtycze Królewskie, stan. 8, pow. chełmski, woj. lubelskie jako przykład hipotetycznego pochówku nakuhanowego, [in:] S. Cygan, Μ. Glinianowicz, P.N. Kotowicz (eds.), ,,In silvis, campis et. urbe՜'՛, średniowieczny obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim, Collectio Archaeologica Ressoviensis 14, Rzeszów-Sanok (Mittel), p. 129-144. Bronicki A. 2014 Chełm, stan. 144, ul. Czarnieckiego 8: osada przygrodowa, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bronicki A., Iżycka W. 2008 Luźne znaleziska zabytków archeologicznych z Obniżenia Dubienki w posiadaniu Muzeum Chełmskiego i z kolekcji pozamuzealnych, [in:] J. Libera (ed.), Pradziejowe i wczesno średniowieczne materiały z Obniżenia Dubienki, Lubelskie Materiały Archeologiczne 16, Lublin (Instytut Archeologii UMCS), p. 171-223. Bronicki A., Samocki L. 1999 Wytyczne archeologiczne do projektu urbanistyczno-architektonicznego zagospodarowania placu Łuczkowskiego w Chełmie (w ramach realizacji programu „Starówka”), Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Bronicki A., Michalik Μ., Wołoszyn M. 2003 Kolejny, tzw. staromadziarski zabytek z Małopolski, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 211-238. Bronicki A., Mazurek W. 1994 Wstępne wyniki badań kurhanu wczesnośredniowiecznego w Koczowie, gm. Kamień, woj. chełmskie, Sprawozdania z posiedzeń komisji naukowych PAN. Oddział w Krakowie 36:12 (styczeń-grudzień 1992), p. 8-10. Bronicki A., Mazurek W. 1997 Koczów, st. 1, gm. Chełm, woj. chełmskie, IA. Badania 1992, p. 72. Brykowska Μ. 2002 Studia nad wschodnim zasięgiem architektury ceglanej, [in:] Μ. Arszyński, Μ. Mierzwiński (eds.), Cegła w architekturze środkowo-wschodniej Europy: historia-metody badańkonserwacja: materiały z sesji zorganizowanej w dniach 4-11 września 1996 roku w Muzeum Zamkowym w Malborku, Malbork (Muzeum Zamkowe), p. 30-42. 625 Rozdział / Chapter XV Brzezińska-Wójcik T., Bartoszewski S. 2004 Roztocze jako region geograficzny, [in:] Μ. Flaga, P. Mroczek (eds.), Stan i zmiany środowiska geograficznego wybranych regionów wschodniej Polski, Lublin (Wydawnictwo UMCS), vol. II, p. 79-90. Brzostowicz Μ. 2018 Problematyka zachodnioslowiańskich grodów plemiennych w świetle badań archeologicznych w dorzeczu dolnej Parsęty, Slavia Antiqua 59, p. 97-119. DOI: https:// doi.org/10.14746/sa.2018.59.4. Buczek К. 193 8 Pierwsze biskupstwa polskie, Kwartalnik Historyczny 52, p. 169-209. Budziszewski J., Jarosz P., Libera J., Szczepanek A., Włodarczak P. 2016 Badania wykopaliskowe kurhanów na stanowisku 3 w Bialce, pow. krasnostawski, [in:] P. Jarosz, J. Libera, P. Włodarczak (eds.), Schyłek neolitu na Wyżynie Lubelskiej, Kraków (IAİEPAN), p. 359-380. Buko A. 1998 Początki Sandomierza, Warszawa (ІАІЕ PAN/Instytut Archeologii UW). Buko A. 2000 Małopolska „czeska” i Małopolska „polanska”, [in:] H. Samsonowicz (ed.), Ziemie polskie w X wieku i ich miejsce w tworzeniu nowej mapy Europy, Kraków (Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”), p. 143-168. Buko A. 2003 Ziemia sandomierska w początkach państwa polskiego, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK), p. 121-150. Buko A. 2004a Ziemia chełmska w początkach państwa polskiego: problematyka badawcza, [in:] J. Libera, A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecze: księga jubileuszowa na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gurby, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 309-323. Buko A. 2004b Nowe i zapomniane: społeczności lokalne wobec innowacji (na przykładzie wybranych odkryć z okresu wczesnego średniowiecza ze wschodniej Małopolski), [in:] S. Moździoch (ed.·), Wędrówki rzeczy i idei w średniowieczu, Spotkania Bytomskie 5, Wrocław (ІАіЕ PAN), p. 217-240. Buko A. 2005a Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej, Warszawa (Wydawnictwo Trio). Buko A. 2005b Monumentalna zabudowa Góry Katedralnej w Chełmie we wczesnym średniowieczu, Archaeologia Historica Polona 15:1, p. 69-83. Buko А. 2006 Archeologia wczesnośredniowieczna Polski Środkowowschodniej: nowe wyniki i wyzwania badawcze, [in:] W. Chudziak, S. Moździoch (eds.), Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce: 15 lat później, Toruń-Wrocław-Warszawa (Wydawnictwo Naukowe UMK/ ІАіЕ PAN), p. 329-350. Buko A. (ed.) 2007 Stradów: wczesnośredniowieczny zespół osadniczy, Polskie Badania Archeologiczne 36, Kraków (ІАіЕ PAN), vol. I. Buko A. 2009 Zespół wieżowy w Stołpiu w świetle wyników najnowszych badań, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 319-346. Buko A. (ed.) 2009 Zespół wieżowy w Stołpiu: badania 2003-2005, Warszawa (ІАіЕ PAN). 626 Bibliography / Bibliografia Buko A. 2014a Buko A. 2014b Buko A. 2016 Buko A. 2019 Fortified medieval sites in central Europe: construction techniques, functions, regional differentiation, [in:] A. Landi (ed.), Mura di legno, mura di terra, mura di pietra: fortificazioni nel Mediterraneo antico, Scienze dell Antichità 19:2/3, Roma (Sapienza Università di Roma. Dipartimento di Archeologia), p. 651-667. Średniowieczne kamienne wieże ziemi chełmskiej, Przegląd Archeologiczny 62, p. 125-146. Źródłapisane i archeologia: przykład Góry Katedralnej w Chełmie, Kwartalnik Historyczny 123:2, p. 221-246. Złożone epizody dziejów rezydencji królewskiej na Górze Katedralnej w Chełmie: próba podsumowania wyników badań interdyscyplinarnych, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 379-398. Buko A. (ed.) 2019 Średniowieczny zespól rezydencjonalny na Górze Katedralnej w Chełmie, Warszawa (ІАіЕ PAN). Buko A., Golub S. (eds.) 2016 Od cerkwi katedralnej króla Daniela Romanowicza do bazyliki pw. Narodzenia NMP w Chełmie: wyniki badań interdyscyplinarnych sezonu 2013-2014, Chełm (MZCH). Buko A., Dobrowolski R., Dzieńkowski T., Golub S., Petryk W., Rodzińska-Chorąży T. 2014 A palatium or a residential complex? Recent research into the northern part of Gòra Katedralna (Wysoka Górka) in Chełm, SA 66, p. 395-448. Buko A., Dzieńkowski T. 2008 Osadnictwo wczesnośredniowieczne polsko-ruskiego pogranicza: grodzisko w Busównie w świetle nowszych badań archeologicznych, SA 60, p. 325-367. Buko A., Dzieńkowski T., Golub S. 2006 Ziemia chełmska w kontekście budowy państwowości polskiej i ruskiej: analiza badań Busówna i Czułczyc, Chełm-Warszawa (typescript in the archive of the ІАіЕ PAN, Warszawa). Buko A., Dzieńkowski T., Golub S. 2017 Badania archeologiczne wschodniej części wczesnośredniowiecznej osady przygrodowej w Chełmie, Rocznik Chełmski 21, p. 7-24. Buko A., Dzieńkowski T., Golub S., Kruk M.P., Michalik Μ., Musin A., Rafalska-Łasocha A., Wołoszyn Μ. 2021 Diptych wing with the Twelve Great Feasts cycle discovered during excavations in Chełm (eastern Poland), Byzantinische Zeitschrift 114:1, p. 111-138. Buko A., Dzieńkowski T., Kusiak J. 2008 Próba datowania ceramiki wczesnośredniowiecznej metodą termoluminescencji: przykład badań zespołu grodowego w Busównie, Archeologia Polski 53:1, p. 25-49. Bukowska A. 2019 Opis reliktów architektury: część południowa Wysokiej Górki, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 153-172. Buraczyński J., Wojtanowicz J. 1979 Typy rzeźby południowo-wschodniej części Wyżyny Lubelskiej, Annales UMCS. Sec. В 34, p. 159-169. Busko C., Piekalski J. 1994 Relikty średniowiecznej pracowni metalurgicznej przy ul. Malarskiej 27/29 we Wrocławiu, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 35, p. 401-410. Cercha S. 1912 Gdzie znajdowały się Grody Czerwieńskie? Litwa i Ruś. Miesięcznik ilustrowany, poświęcony kulturze, dziejom, krajoznawstwu i ludoznawstwu 3:1, p. 21-40. Cercha S. 1913 Chełmszczyzna - ziemia „Grodów Czerwieńskich”, Świat Słowiański 9:1, p. 261-271. 627 Rozdział / Chapter XV Cerkiew. 2001 Cerkiew - wielka tajemnica: sztuka cerkiewna od XI wieku do 1917 roku ze zbiorów polskich. Katalog wystawy zorganizowanej przez Muzeum Zamek Górków w Szamotułach i Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, kwiecień-sierpień 2001, D. Stryniak (ed.), Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego). Chałubińska A., Wilgat T. 1954 Podział fizjograficzny województwa łubelskiego, [in:] Przewodnik V Ogólnopolskiego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Lublin (Oddział Lubelskiego Polskiego Towarzystwa Geograficznego), p. 3-44. Chiżniakow A., Żelichowski A. 1974 Zarys tektoniki obszaru lubelsko-lwowskiego, Kwartalnik Geologiczny 18:4, p. 707-719. Choroščev A.S. see Khoroshchev A.S. Chorowska Μ. 2002 Zamekjako rezydencja książęca na Dolnym Śląsku w XIII w. na tle zachodnioeuropejskim, [in:] Μ. Antoniewicz (ed.), Zamki i przestrzeń społeczna w Europie Środkowej i Wschodniej, Warszawa (Instytut Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie/Polskie Towarzystwo Heraldyczne), p. 182-208. Christie N., Herold H. 2016 Introduction. Defining and Understanding Defened Settlements in Early Medieval Europe: Structures, Roles, Landscapes and Communities, [in:] N. Christie, H. Herold (eds.), Fortified Settlements in Early Medieval Europe: Defended Communities of the 8th-10th Centuries, Oxford (Oxbow Books), p. XIX-XXVIII. Chruscevič see Khrustsevich G. Chudziak W. 1988 Z badań nad konstrukcją zrębową na Niżu Polskim we wczesnym średniowieczu, Slavia Antiqua 31, p. 183-198. Chudziak W. 2014 Z badań nad funkcją małych i średnich warowni na obszarze Pomorza, [in:] K. Chrzan, K. Czapla, S. Moździoch (eds.), Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy: społeczeństwo, gospodarka, ideologia, Wrocław-Głogów (ІАіЕ PAN/Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie), p. 43-59. Chudziak W., Stawska V. 2006 Wyposażenie grobów: biżuteria, [in:] Chudziak (ed.) 2006, p. 62-64. Chudziak W. (ed.) 2004 Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie: studiaprzyrodniczo-archeołogiczne, Mons Sancii Laurentii 2, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK). Chudziak W. (ed.) 2006 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1), Mons Sancii Laurentii 3, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK). Chudziak W. (ed.) 2008 Człowiek i środowisko przyrodnicze we wczesnym średniowieczu w świetłe badań interdyscypłinarnych, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK). Chudzik D. 2014 Chrześcijańska architektura sakralna Rusi Halickiej i Wołyńskiej (do końca panowania Daniela Romanowicza), Collectio Archaeologica Ressoviensis 27, Rzeszów (FROA/ Instytut Archeologii UR). Chudzik D. 2018 Wybrane aspekty wczesnośredniowiecznego osadnictwa Równiny Łukowskiej i Wysoczyzny Siedleckiej, Światowit 13-14 (54-55) (2015-2016), p. 107-132. Chudzińska B., Wołoszyn Μ. 2019 Ozdoby - części stroju - dewocjonalia, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 235-246. 628 Bibliography / Bibliografia Cichomski J. 1979a Cichomski J. 1979b Cichomski J. 1979c Cichomski J. 1979d Cichomski J. 1980 Cichomski J. 1984 Cygan S. 2006 Cynkałowski A. 1961 Czarnecki W. 2003 Czarnecki W. 2007 Czernicki K. 1936 Horodysko, gm. Leśniowice, woj. Chełm: grodzisko, Lublin (typescript in the MZCH, archive). Busieniec, gm. Białopole, woj. Chełm: dokumentacja z badań weryfikacyjno-sondażowych wykonanych na zlecenie WKZ w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Busówno, gm. Wierzbica, woj. Chełm. Grodzisko: dokumentacja z badań weryfikacyjnosondażowych wykonanych na zlecenie WKZ w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Pawłów, gm. Pawłów, woj. Chełm. Grodzisko: dokumentacja z badań weryfikacyjnosondażowych wykonana na złecenie WKZ w Lublinie, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Wczesnośredniowieczne osadnictwo obronne na terenie województwa chełmskiego, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm), vol. I-II. Stężyca, st. 1, gm. Krasnystaw, woj. Chełm; dokumentacja z badań weryfikacyjnosondażowych na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Wczesnosłowiańskie półziemianki kwadratowe na terenie Połski, Czech, Słowacji, wschodnich Niemiec i dolnej Austrii, Collectio Archaeologica Ressoviensis 3, Rzeszów (Instytut Archeologii UR/Mittel). Materiały do pradziejów Wołynia i Polesia Wołyńskiego, J. Kostrzewski (ed.), Warszawa (Polskie Towarzystwo Archeologiczne). Osadnictwo terytorium chełmskiego od końca X do połowy XIV wieku w świetle badań archeologicznych i toponomastycznych, Rocznik Chełmski 9, p. 7-38. Kształtowanie podstaw terytorialnych Ziemi Chełmskiej w średniowieczu i jej obraz naturalny, Rocznik Chełmski 11, p. 11-32. Chełm: przeszłość i pamiątki, Chełm (Wydział Powiatowy i Zarząd Miejski w Chełmie; reprint: Chełm [Wojewódzka Biblioteka Publiczna], 1992). Czopek B. 1988 Nazwy miejscowe dawnej ziemi chełmskiej i bełskiej (w granicach dzisiejszego państwa polskiego), Prace Instytutu Języka Polskiego 67, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN). Ćwik W., Reder J. 1961 Rozwój administracyjno-terytorialny Ziemi Chełmskiej, [in:] J. Willaume (ed.), Ziemia chełmska՝, materiały z sesji naukowej historyków odbytej w Chełmie 21 czerwca 1959 r., Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 9-34. Ćwik W., Reder J. 1977 Lubelszczyzna, dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie). Davison B.K. 1967 The origins of the castle in England, Archaeological Journal 124, p. 202-211. 629 Rozdział / Chapter XV Davison В.К. 1969 Dąbrowska E. 1973 Dąbrowski D. 2009 Dąbrowski D. 2010 Dąbrowski D. 2011 Dąbrowski D. 2012 Dąbrowski D. 2013 Dąbrowski D. 2016 Early earthwork castles: a new model, Chateau Gaillard: études de castello logie médiévale З, p. 37-47. Wielkie grody dorzecza górnej Wisły: ze studiów nad rozwojem organizacji terytorialnoplemiennej w VII-Х wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Źródła pisane do dziejów wieży w Stołpiu, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 29-59. Miejsca pochówków Mścisławowiczów (ХІІ-ХІІІ w.), [in:] J. Wenta, P. Oliński (eds.), In memoriam honoremque Casimiri Jasiński, Publikacje Centrum Mediewistycznego Wydziału Nauk Historycznych UMK 2, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK), p. 7994. Dzieje Chełmszczyzny w świetle informacji latopisów (lata 1170-1218), Rocznik Chełmski 15, p. 69-84. Daniel Romanowicz, król Rusi (ok. 1201-1264): biografia polityczna, Monografie Pracowni Badań nad Dziejami Rusi 1, Kraków (Avalon). Źródła pisane do dziejów Góry Katedralnej w Chełmie, Toruń (typescript in the archive of the ІАІЕ PAN, Warszawa). Król Rusi Daniel Romanowicz: o ruskiej rodzinie książęcej, społeczeństwie i kulturze wXIII w., Monografie Pracowni Badań nad Dziejami Rusi 4, Kraków (Avalon). Dąbrowski D. 2019 Źródła pisane do dziejów Góry Katedralnej w Chełmie, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 15-54. Dąbrowski D., Słobodian W., Wojtowycz L. 2016 Analiza źródeł pisanych, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 33-68. Dembińska Μ. 1954 Grody Czerwieńskie w r. 1953, Wiadomości Archeologiczne 20, p. 94. Dobosz J., Strzelczyk J., Matla Μ. (eds.) 2016 Chrystianizacja „Młodszej Europy”, Poznań (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza). Dobrowolski R. 1998 Strukturalne uwarunkowania rozwoju współczesnej rzeźby krasowej na międzyrzeczu środkowego Wieprza i Bugu, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Dobrowolski R. 2008a Charakterystyka geologiczno-morfologiczna oraz hydrologiczna otoczenia stanowiska archeologicznego Busówno nr 1 (gmina Wierzbica, powiat Chełm): sprawozdanie z prac wykonanych w roku 2008, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Dobrowolski R. 2008b Charakterystyka geologiczno-morfologiczna oraz hydrologiczna otoczenia stanowiska archeologicznego Czułczyce nr 2 (gmina Sawin, pow. Chełm, woj. lubelskie): sprawozdanie z prac wykonanych w roku 2008, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Dobrowolski R. 2009 Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego okolic Stołpia, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 15-24. 630 Bibliography / Bibliografia Dobrowolski R. 2016 Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego doliny rzeki Horodyski, [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 11-18. Dobrowolski R. 2019 Góra Katedralna w Chełmie w świetle wyników badań środowiskowych, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 55-68. Dobrowolski R., Pidek A., Golub S., Dzieńkowski T. 2010 Environmental changes and human impact on Holocene evolution of the Horodyska River valley (Lublin Upland, East Poland), Geochronometria 35, p. 35-47. Dobrowolski R., Dzieńkowski T., Pidek I.A., Michczyńska D.J., Łojek J., Kulesza P. 2015 Naturalne i antropogeniczne zmiany warunków środowiska we wczesnym średniowieczu w rejonie Chełma w zapisie osadów biogenicznych stanowiska Bezedná, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 46 (20122015), p. 35-53. Dobrowolski R., Kulesza P., Łojek J., Pidek I.A., 2015 Origin and evolution of the Bezedná lake-mire complex in the Lublin area (East Poland): a case study from permafrost lakes in karstie regions, Journal of Paleolimnology 53, p. 191-213. Dobrowolski R., Rodzik J., Mroczek P., Zagórski P., Balaga К., Haj das I. 2016 The early medieval settlement complex at Czermno: the environmental conditions, [in:] Florek, Wołoszyn (eds.) 2016, vol. I, p. 119-140. Dobrowolski R., Rodzik J., Mroczek P., Zagórski P., Balaga К., Wołoszyn Μ., Dzieńkowski T., Hajdas I., Fedorowicz S. 2018 Environmental conditions ofsettlement in the vicinity ofthe mediaeval capital ofthe Cherven Towns (Czermno site, Hrubieszów Basin, Eastern Poland), Quaternary International 493, p. 258-273. Dobrowolski R., Terpilowski S. (eds.) 2004 Stan i zmiany środowiska geograficznego wybranych regionów wschodniej Polski, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Dołęga Chodakowski Z. 1837 Do Jerzego Samuela Bandtkiego, Pamiętnik Naukowy 3, p. 19-22. Dołęga Chodakowski Z. 1967 O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, J. Maślanka (ed.), Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Donat P. 1975 Bemerkungen zur Entwicklung des slawischen Hausbaues im mittleren und südöstlichen Europa, Balcanoslavica 4, p. 113-125. Drewko Μ. 1921 Sprawozdanie z działalności Państwowego Urzędu Konserwatorskiego na okręg lubelski, Wiadomości Archeologiczne 6, p. 180-184. Drewko Μ. 1923 Sprawozdanie z działalności państwowego konserwatora zabytków przedhistorycznych na okręg lubelski za r 1922, Wiadomości Archeologiczne 8:1, p. 100-102. Drewko Μ. 1924 Sprawozdanie państwowego konserwatora zabytków przedhistorycznych lubelskiego za rok 1923, Wiadomości Archeologiczne 9, p. 354. okręgu Drewko Μ. 1953 Wczesnośredniowieczne kurhany ciałopalne we wsi Lipsko, pow. Zamość, Sprawozdania PMA 5:3-4, p. 36-41. Drewko Μ. 1954 Wielki kurhan wczesnośredniowiecznego cmentarzyska we wsi Lipsko, pow. Zamość, Wiadomości Archeologiczne 20, p. 307-309. 631 Rozdział / Chapter XV Drewko Μ. 1956 Drewko M. 1957 Drewniak M. 2015 Dulinicz M. 1994 Dulinicz M. 1999 Dulinicz M. 2000a Dulinicz M. 2000b Dulinicz M. 2001 Dulinicz M. 2003 Dulinicz M. 2005 Prace wykopaliskowe na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym we wsi Lipsko, pow. Zamość, SA 2, p. 82-84. Sprawozdanie z badań przeprowadzonych w 1955 roku na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym we wsi Lipsko, pow. zamojski, SA 3, p. 165-168. Badania archeologiczne osady wczesnośredniowiecznej na stanowisku 41 w Horodysku z 1967 roku, Studia i Materiały Lubelskie 8, p. 7-34. Problem datowania grodzisk typu Tornow i grupy Tornow-Klenica, Archeologia Polski 39, p. 31-49. Archeologia o Mazowszu w okresie powstania Państwa Polskiego, Archeologia Polski 44:1-2, p. 93-116. Badania grodzisk mazowieckich, [in:] A. Buko, Z. Swiechowski (eds.), Osadnictwo i architektura w dobie zjazdu gnieźnieńskiego, Warszawa (Zakład Wydawniczy Letter Quality), p. 145-158. Miejsca, które rodzą władzę (najstarsze grody słowiańskie na wschód od Wisły), [in:] S. Moździoch (ed.), Człowiek, sacrum, środowisko: miejsca kultu we wczesnym średniowieczu, Spotkania Bytomskie 4, Wrocław (ІАіЕ PAN), p. 85-99. Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodnie: studium archeologiczne, Warszawa (ІАіЕ PAN). Mazowsze we wczesnym średniowieczu: jego związki z „państwem gnieźnieńskim ”, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo Naukowe UMK), p. 89-119. Najstarsza faza osadnictwa słowiańskiego w północnej części Europy Środkowej, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 513-526. Dulinicz Μ., Dzieńkowski T., Gołub S. 2013 Horodysko bei Chełm (Ostpolen): eine frühslawische Siedlung mit 14C- und Termolumineszenz-Datierung, [in:] Μ. Dulinicz, S. Moździoch (eds.), The early Slavic settlement of Central Europe in the light ofnew dating evidence, Interdisciplinary Medieval Studies 3, Wrocław (ІАіЕ PAN/Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego), p. 2340. Dulinicz Μ., Moszczyński W.A. 1998 Wczesnośredniowieczne osady w Miszewku Strzałkowskim i Wykowie, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Osadnictwo pradziejowe i wczesnośredniowieczne w dorzeczu Słupianki pod Płockiem, Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i Materiały 1, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 21-27. Dulinicz Μ., Żukowski R. 2005 Grodzisko w Huszłewie, pow. Łosice, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Probłemy przeszłości Mazowsza i Podlasia, Archeologia Mazowsza i Podlasia, Studia i Materiały 3, Warszawa (ІАІЕ PAN), p. 263-306. Dyba Yu. = Диба Ю. 2000 Етноконфесійна приналежність ротонд X-XIII cm. українсько-польського та українськоугорського порубіжжя, Народознавчі зошити 2 (32), р. 222-227. 632 Bibliography / Bibliografia Dyba Yu. = Диба Ю. 2001 Дві маловідомі ротонди княжої доби, Записки Наукового товариства імені Шевченка 241. Праці Комісії архітектури та містобудування, р. 248-274. Dyba Yu. =Диба Ю. 2003 Kaplica па wieży w Stołpiu і jej wołyńskie analogie = Каплиця на вежі в Столп ’ ï та її волинські аналоги, [in:] К. Mart (ed.), Do piękna nadprzyrodzonego: sesja naukowa na temat rozwoju dawnych diecezji chełmskich, kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego, grekokatolickiego, 1, Chełm (MZCH/Chełmskie Towarzystwo Regionalne), p. 36-51. Dyba Yu., Petryk V. = Диба Ю., Петрик В. 2010 Еволюція планування Львова княжої доби, Галицька брама 10 (190), р. 13-16. Dygo Μ. 2013 Czy istniał feudalizm w Europie Środkowo-wschodniej w średniowieczu?, Kwartalnik Historyczny 120:4, p. 667-717. DOI: http://dx.doi.Org/10.12775/KH.2013.120.4.01 . Dzieduszycka B. 1977 Ze studiów nad wczesnośredniowiecznymi technikami budownictwa obronnego: umoc nienia wczesnośredniowiecznego Kaszowa w województwie wrocławskim, Slavia Antiqua 24, p. 73-118. Dzieduszycka В., Dzieduszycki W. 1998 Metałurgiczne zaplecze wczesnośredniowiecznego grodu w Kaszowie koło Miłicza, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanum i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 221235. Dzieńkowski T. 1998a Pierwszy etap badań wykopaliskowych XVI-wiecznej synagogi w Chełmie, ul. Krzywa 37 (stan. 160), APŚ 3, p. 217-220. Dzieńkowski T. 1998b Czwarty sezon badań przy kamiennej wieży w Stołpiu, stan. 1, APS 3, p. 251-253. Dzieńkowski T. 1999a Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm-Górka, stan. 1, sezon 1999, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 1999b Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. S. Czarnieckiego 8, stan. 144/ ID/I, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2000 Chełm, ul. Mickiewicza 41: dokumentacja z nadzorów i ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych w sezonie 2006, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2001 Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. 1 Pułku Szwoleżerów 1, stanowisko 144, sezon 2000, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2002a Chełm, ul. Lubelska 5-7: dokumentacja z archeologicznych badań, sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T. 2002b Górka Chełmska we wczesnym średniowieczu, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne: o początkach i historii Chełma, SzP 4, Lublin, p. 73-84. Dzieńkowski T. 2002c Uhrusk, gm. Woła Uhruska, woj. Lubelskie: dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych, stanowisko 18 (we wcześniejszych opracowaniach nr 22). Sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 633 Rozdział / Chapter XV Dzieńkowski T. 2002d Dzieńkowski T. 2004a Dzieńkowski T. 2004b Dzieńkowski T. 2006 Dzieńkowski T. 2007 Dzieńkowski T. 2008a Dzieńkowski T. 2008b Dzieńkowski T. 2008c Dzieńkowski T. 2009а Dzieńkowski T. 2009b Dzieńkowski T. 2009c Dzieńkowski T. 2011 Dzieńkowski T. 2012 634 Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych i nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Krzywa i Uściługska, sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Chełm, uł. Krzywa (od ul. Szkolnej do ul. Μ. Kopernika) : dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych i nadzorów archeologicznych. Sezon 2004, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Chełm, ul. 1 Pułku Szwoleżerów 1: dokumentacja z nadzorów archeologicznych przy skarpie południowo-wschodniej. Sezon 2004, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Poleskie pogranicze kulturowe w XI-XIII wieku, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne na Polesiu Lubelskim, SzP 8, Lublin, p. 119-134. Badania archeologiczne wczesnośredniowiecznego „grodziska schronieniowego” na „Bagnie Staw” w Tarnowie, pow. chełmski, stan. 1, APS 9, p. 79-95. Grodzisko w Busównie, gm. Wierzbica, pow. Chełmski, woj. lubelskie. Stanowisko 1, AZP 77-88/2. Badania ratownicze archeologiczne 2008, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Chełm, uł. J. Młodowskiej 12a: dokumentacja z ratowniczych przedinwestycyjnych badań archeologicznych, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Uwagi i propozycje па temat badań archeologicznych nad wybranymi zagadnieniami z okresu wczesnego średniowiecza na Lubelszczyźnie, APS 10, p. 139-143. Kilka uwag o wczesnośredniowiecznej ceramice naczyniowej z terenu Chełma, [in:] H. Taras, A. Zakościelna (eds.), Hereditas praeteriti: additamenta archaeołogica et historica dedicata Іоаппі Gurbą octogésimo anno nascenđi, Lublin (Instytut Archeologii UMCS), p. 371-378. Plemienne i wczesnopaństwowe grody międzyrzecza Wieprza i Bugu. Zarys problematyki, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 35-52. Stanowisko 1: analiza stratygraficzna i opis obiektów nieruchomych, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 63-96. Stan badań archeologicznych nadwczesnośredniowiecznymi cmentarzyskami szkieletowymi ziemi chełmskiej, [in:] S. Cygan, Μ. Glinianowicz, P.N. Kotowicz (eds.), ,Jn silvis, campis et. urbe”: średniowieczny obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim, Collectio Archaeołogica Ressoviensis 14, Rzeszów-Sanok (Mittel), p. 113-129. Das mittelalterliche Chełm im Lichte archäologischer Quellen = Średniowieczny ośrodek chełmski w świetle źródeł archeologicznych, [in:] A. Rozwałka (ed.), Archaeology in a town, a town in archaeoloy: selected issue of archaeological research of historical town = Archeologia w mieście, miasto w archeologii: wybrane zagadnienia badań archeologicznych w miastach historycznych, Analecta Archaeołogica Ressoviensia 7, p. 371-433. Bibliography / Bibliografia Dzieńkowski T. 2013a Dzieńkowski T. 2013b Dzieńkowski T. 2014 Dzieńkowski T. 2015 Dzieńkowski T. 2016a Dzieńkowski T. 2016b Dzieńkowski T. 2017 Dzieńkowski T. 2018a Dzieńkowski T. 2018b Dzieńkowski T. 2019a Dzieńkowski T. 2019b Dzieńkowski T. 2019c Dzieńkowski T. 2019d Dzieńkowski T. 2020 Chełm, ul. J. Młodowskiej. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych przy odbudowie i rewaloryzacji murów ogrodzeniowych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Przykłady średniowiecznych dewocjonaliów z terenu podgrodzia i osady w Chełmie, Rocznik Chełmski 17, p. 307-312. Stan, potrzeby i perspektywy badań archeologicznych nad wczesnym średniowieczem ziemi chełmskiej, MİSROA35, p. 151-170. Pomiędzy Wschodem a Zachodem: zespół architektoniczny w Stołpiu, [in:] E. BanasiewiczSzykuła (ed.), Zamki Lubełszczyzny w źródłach archeologicznych, SzP 16, Lublin, p. 5570. Osadnictwo słowiańskie [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 224-282. Ostroga żelazna z zaczepami haczykowatymi zagiętymi do wnętrza z wczesnośrednio wiecznego grodziska w Tarnowie, pow. Chełm, [in:] B. Chudzińska, Μ. Wojenka, Μ. Wołoszyn (eds.), Od Bachorza do Światowida ze Zbrucza: tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źródłoznawczym՛. księga jubileuszowa Profesora Michała Parczewskiego, Kraków-Rzeszów (Wydawnictwo UR), p. 313-321. Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe i późnośredniowieczna osada wiejska, [in:] A. Hyrchała (ed.), Wielokulturowe stanowisko 3 w Czerniczynie w świetle badań archeologicznych w latach 1981-1985, Hrubieszów (Muzeum im. ks. S. Staszica), p. 94190. Średniowieczna architektura murowana na pograniczu polsko-ruskim w rejonie Chełma: uwagi archeologa, [in:] B. Niezabitowska-Wiśniewska, P. Łuczkiewicz, S. Sadowski, Μ. Stasiak-Cyran, Μ. Erdrich (eds.), Studia Barbarica: Profesorowi Andrzejowi Kokowskiemu w 65. rocznicę urodzin, Lublin (Wydawnictwo UMCS), vol. II, p. 470-481. Wczesnośredniowieczny Chełm: powstanie i rozwój ośrodka, [in:] T. Nowakiewicz, Μ. Trzeciecki, D. Błaszczyk (eds.), Animos łabor nutrit: studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 170-180. Busówno, gm. Wierzbica, pow. chełmski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 95-99. Horodysko, gm. Leśniowice, pow. chełmski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 205-208. Bończa, gm. Kraśniczyn, pow. krasnostawsk: grodzisko (w starszej literaturze Kukawka), [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 82-85. Chronologia i związki przestrzenne chełmskiej rezydencji, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 121-128. Grody i gródki na pograniczu polsko-ruskim w X-XIV w.; drewniana zabudowa, infra struktura i fortyfikacje, [in:] Μ. Stasiak-Cyran (ed.). Relikty średniowiecznej drewnianej zabudowy wzgórza zamkowego w Lublinie: badania interdyscyplinarne i konserwacja, Lublin (Muzeum Narodowe), p. 29-56. 635 Rozdział / Chapter XV Dzieńkowski T. (ed.) 2016 Horodysko: od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza. Badania 2004-2005, Lublin (Instytut Archeologii UMCS). Dzieńkowski T., Borsuk A. 2003 Chełm-Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1: dokumentacja z nadzorów archeologicznych przeprowadzonych na południowym stoku wzgórza, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Buko A., Gołub S. 2004 Kolonia Nowosiółki, Henrysin, Podgórze, gm. Chełm, woj. lubelskie, 2004 rok. Dokumentacja z archeologicznych badań powierzchniowych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Buko A., Goíub S. 2017 Badania archeologiczne wschodniej części wczesnośredniowiecznej osady przygrodowej w Chełmie, Rocznik Chełmski 21, p. 7-24. Dzieńkowski T., Dobrowolski R. 2015 Wczesnośredniowieczne osadnictwo zachodniej części Ziemi Chełmskiej: uwarunkowania środowiskowe lokałizacji osad, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etno graficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 46 (2012-2015), p. 55-70. Dzieńkowski T., Gołub I. 1999 Wyniki badań w 1998 roku w Chełmie-Bieławinie (stan. 7 i 10), APŚ 4, p. 176-180. Dzieńkowski T., Gołub S. 1999a Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych oraz nadzorów archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku 160 (1F/VIII) przy ul. Krzywej 37 w Chełmie w sezonach 1997-1998, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 1999b Dokumentacja z nadzorów i badań archeologicznych ratowniczych w Chełmie na ul. Pocztowej 50, stan. 171, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 1999c Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Lubelska 8, 8A, stanowisko 142, sezon 1999, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000a Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych na stanowisku 143, Chełm, PI. E. Łuczkowskiego 17, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000b Dokumentacja z ratowniczych prac wykopałiskowych przeprowadzonych w Chełmie przy ul. Pijarskiej 5- 7 na stanowisku 170 w sezonie 1999/2000, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000c Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych, Chełm-Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2000d Wyniki badań archeologicznych cmentarzyska szkieletowego przeprowadzonych w Chełmie na Płacu E. Łuczkowskiego 17 na stanowisku 143, APS 5, p. 126-129. Dzieńkowski T., Gołub S. 2001a Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych, Chełm-Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Gołub S. 2001b Dokumentacja z badań archeologicznych. Chełm, Wysoka Górka, ul. Lubelska 2, stanowisko 1, sezon 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 636 Bibliography / Bibliografia Dzieńkowski T., Golub S. 2001c Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych i nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Lubelska: sezon 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2001d Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych. Chełm, ul. Uściługska: sezon 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2001e Dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych. Uhrusk, gm. Wola Uhruska, woj. lubelskie. Stanowisko 22, sezon 2000-2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2003a Chełm, Płac E. Łączkowskiego. Dokumentacja z ratowniczych badań wykopałiskowych i nadzorów archeologicznych, sezon 2002, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2003b Chełm, ul. Lubelska 7. Dokumentacja z badań archeologicznych, sezon 2003, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2005 Horodysko, gm. Leśniowice, pow. Chełm, woj. lubelskie. Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku 13/71 w sezonach 2004 i 2005, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007a Krasnystaw, ul. J. Piłsudskiego 3, 5. Stanowisko 101: dokumentacja z nadzorów archeologicznych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007b Krasnystaw, ul. J. Piłsudskiego 5, stan. 101, AZP 83-87/92. Ratownicze badania archeologiczne zabudowy i umocnień obronnych Krasnegostawu w obrębie zespołu pojezuickiego: opracowanie wyników badań, sezon 2007, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007c Wstępne wyniki badań archeologicznych na wczesnośredniowiecznej osadzie z IX-XI wieku w Horodysku, stan. 13, woj. lubelskie, [in:] P.N. Kotowicz (ed.), Seminarium Trepczańskie, Sanok (Muzeum Historyczne), p. 19-26. Dzieńkowski T., Golub S. 2007d Chełm, ul. Pocztowa 54. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Dokumentacja z nadzorów i badań ratowniczych archeologicznych, sezon 2005-2006, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2007e Nowy Folwark, gm. Leśniowice, pow. Chełm, woj. lubelskie. Stanowisko 5, AZP 83-90/83. Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych z interdyscyplinarnymi badaniami nadrekonstrukcjąpierwotnego środowiska „horodyskiego kompleksu osadniczego”, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S. 2008 Chełm, ul. J. Młodowskiej 12a. Dokumentacja z ratowniczych przedinwestycyjnych badań archeologicznych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Golub S., Mazur A. 1996 Chełm-Górka, stanowisko 1. Dokumentacja z nadzorów archeologicznych wykopów pod instalacje elektryczne, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 637 Rozdział / Chapter XV Dzieńkowski T., Golub S., Kutyłowska I., Mazur A., Szeremeta H. 1996 Stolpie, gm. Chełm, stanowisko 1. Dokumentacja z badań wykopaliskowych i nadzorów konserwatorskich przy zabytkowej wieży kamiennej, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Kuśnierz J. 2018 Archaeological excavations of the rampart of the Gródek upon the Bug River stronghold in 1952-1954, [in:] Wołoszyn (ed.) 2018, p. 267-308. Dzieńkowski T., Maziarczuk M. 2005 Chełm, ul. Partyzantów i Zamojska. Dokumentacja z nadzorów archeologicznych przeprowa dzonych w sezonie 2005, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dzieńkowski T., Petryk V. 2019 Stratygrafia Wysokiej Górki w świetle badań wykopaliskowych z lat 2010-2018, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 95-120. Dzieńkowski T., Wołoszyn Μ. 2009 Stołpie, stan. 1, badania 2003-2004. Zabytki wydzielone, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 119-135. Dzieńkowski T., Wołoszyn Μ. 2018 Grody „plemienne ” (VIII-Xw.)iz okresu przełomu X/XI wieku ze wschodniej Lubelszczyzny, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2018, p. 175-236. Dzieńkowski T., Wołoszyn Μ., Florkiewicz I., Dobrowolski R., Rodzik J., Hajdas I., Krąpiec Μ. 2020 Digging the history: absolute chronology of the settlement complex at Czermno-Cherven ’ (eastern Poland): research status and perspectives, SA 72:2, p. 409-466. Dzik Μ. 2015 Przemiany zwyczajów pogrzebowych w międzyrzeczu Bugu i górnej Narwi (XI-XV w.), Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR/PMA/Muzeum Podlaskie /Oficyna Wydawnicza „Zimowit”), vol. I-II. Everson P. 1990 The problem of Goltho, Medieval Settlement Research Group, Manchester. Annual Report 5 (University of Manchester. Department of History), p. 9-14. Pajer Μ., Fołtyn E.M., Fołtyn E. 2006 Dorzecze górnej Odry między Ostrawicą i Rudą w starszych wiekach średnich: przyczynek do regionalnych badań osadniczych naprzykładzie wybranych stanowisk archeologicznych, [in:] J. Gancarski (ed.), Wczesne średniowiecze w Karpatach polskich, Krosno (Muzeum Podkarpackie), p. 673-728. Fałiński J.B., Ber A., Kobyliński Z., Szymański W., Kwiatkowska-Falińska A.J. 2005 Haćki: zespół przyrodniczo-archeologiczny na Równinie Bielskiej, Białowieża-Warszawa (ІАІЕ PAN). Fedorowicz S. 2016 Aneks I. Wyniki datowań termoluminescencyjnych (TL), [in:] Buko, Golub (eds.) 2016, p. 297-300. Fedorowicz S. 2019 Aneks III: datowania próbek cegieł z północnej części zespołu rezydencjonalnego na Górze Katedralnej w Chełmie, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 403-406. Feld I. 2014 Burgen im österreichisch-ungarischen Grenzraum im 12. und 13. Jahrhundert, [in:] P. Ettel, A.-M. Flambart Héricher, K.O’Conor (eds.), Chateau et frontière: actes du colloque international d'Aabenraa (Danemark, 24-31 août 2012), Chateau Gaillard: études de castellologie médiévale 26, Turnhout (Brepols), p. 167-176. Felgenhauer-Schmiedt S. 2007 Hausberge im niederösterreichischen Weinviertel, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 163-180. 638 Bibliography / Bibliografia Felgenhauer-Schmiedt S., Csendes P., Eibner A. (eds.) 2007 Motte ֊ Turmhügelburg - Hausberg. Zum europäischen Forschungsstand eines mittelalterlichen Burgentypus, Beiträge zur Mittelalterarchäologie in Österreich 23, Vienna (Österreichischen Gesellschaft für Mittelalterarchäologie). Fitula Μ. 2003 Wczesnośredniowieczne bransolety szklane ze stanowiska Chelm-Bieławin, Warszawa (typescript in the MZCH, archive). Fitula M. 2008 Średniowieczne bransolety szklane ze stanowiska Chelm-Bieławin, APS 10, p. 145-162. Flambard Héricher A.-M. 2002 Fortifications de terre et résidences en Normandie (XF-XITF siècles), [in:] P. Ettel, A.-M. Flambard Héricher, T.E. McNeil (eds.), Actes du colloque international de Gwatt (Suisse) 2-10 septembre 2000, Château Gaillard: études de castellologie médiévale 20, Caen (Publications du Crahm), p. 87-100. Flambard Héricher A.-M. 2004 Fonctions et répartition de l’espace dans la basse-cour d’une fortification de frontière: Bretoncelles (Orne), [in:] P. Ettel, A.-M Flambard Héricher, T.E. McNeil (eds.), Actes du colloque international de Maynooth (Irlande) 23-30 août 2002, Château Gaillard: études de castellologie médiévale 21, Caen (Publications du Crahm), p. 79-97. Florek Μ. 2000 Ochrona zabytków archeologicznych w Polsce Środkowowschodniej, APS 5, p. 276-285. Florek Μ. 2003 Grodzisko w Zdziechowicach koło Zaklikowa, Z otchłani wieków 58, p. 84-87. Florek Μ. 2005 Sandomierski ośrodek grodowo-miejski w średniowieczu: przemiany przestrzenne i funk cjonalne, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe Semper). Florek Μ. 2009a Topografia plemienna międzyrzecza Wieprza i Bugu na przełomie I i II tysiąclecia i zagadnienia „ Grodów Czerwieńskich ” w świetle źródeł pisanych i archeologicznych, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 23-34. Florek Μ. 2009b Obrządek pogrzebowy w międzyrzeczu Wieprza i Bugu we wczesnym średniowieczu, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 53-72. Florek Μ. 2018 Grody plemienne południowej Lubelszczyzny, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2018, p. 71124. Florek Μ. 2019 Lublin — Wzgórze Zamkowe: gród kasztelański, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 258269. Florek Μ., Wołoszyn Μ. (eds.) 2016 The early medieval settlement complex at Czermno in the light of results from past research (up to 2010). Material evidence = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Podstawy źródłowe, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 2, Kraków, Leipzig-RzeszówWarszawa (Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR), vol. I-II. Florek Μ., Ścibior J. 1997 Cmentarzysko kurhanowe w lasku kleczanowskim (stanowisko 6), [in:] A. Buko (ed.), Kleczanów: badania rozpoznawcze 1989-1992, Warszawa (ІАіЕ PAN), p. 245-300. 639 Rozdział / Chapter XV Fokt К. 2004 Zagadka plemion znad Bugu, Sanu, Dniestru i Styru, Przegląd Historyczny 95:4, p. 441-456. Franklin S., Shepard J. 1996 The emergence ofRus: 700-1200, Longman History of Russia 1, London (Longman). Gajewski L. 1983 Wczesnośredniowieczna ostroga o zaczepach haczykowato zagiętych do wnętrza z miejscowości Mokre, woj. Zamość, Slavia Antiqua 29, p. 297-299. Gajewski L., Gurbą J. 1961 Pierwsze badania archeologiczne w Chełmie, [in:] J. Willaume (ed.), Ziemia chełmska: materiały z sesji naukowej historyków odbytej w Chełmie 21 czerwca 1959 r., Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 153-154. Gajewski L., Gurbą J. 1977 Z najnowszych badań nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem Lubełszczyzny, Annales UMCS. Sec. F 32, p. 47-61. Gajewski L., Kutyłowski A. 1981 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań terenowych Zakładu Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w Lublinie w 1981 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 13-14. Gajewski L., Kutyłowski A. 1982 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań terenowych Zakładu Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w 1982 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 14-15. Gajewski L., Kutyłowski A. 1983 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań terenowych Zakładu Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w 1983 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 22-23. Gardawski A. 1964 Archeologia na Lubełszczyźnie w XX-leciu Polski Ludowej, Z otchłani wieków 30, p. 8084. Gardawski A. 1970 Chodlik, Polskie Towarzystwo Archeologiczne. Biblioteka Archeologiczna 21, WrocławWarszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), part 1, Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy. Gavrituchin see Gavritukhin I.O. Gavritukhin I.O. = Gavrituchin = Гавритухин И.О. 2005 Комплексы пражской культуры с датирующими вещами, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 403-461. Gawrysiak L. 2004 Województwo łubełskie, mapa, Lublin (Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS). Gądzikiewicz Μ. 1956 Sprawozdanie tymczasowe z badań prowadzonych w 1954 r. na stanowisku 2 (podgrodzie) w Gródku Nadbużnym, pow. Hrubieszów, SA 2, p. 69-74. Gąssowski J. 1953 Konferencja w sprawie Grodów Czerwieńskich w Hrubieszowie, Sprawozdania PMA, 5:1, p. 99-103. Gąssowski J., Kempisty A. 1973 Przewodnik archeologiczny po Polsce, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Gerbachevsky F. = Gerbačevskij = Гербачевский Ф. 1892 Русские древности и памятники православияХолмско-Подляшской Руси (Люблинской и Седлецкой губернии), Варшава (Типография С. Оргельбранда Сыновей), р. 26-30. 640 Bibliography / Bibliografia Gerevich L. 1971 The art ofBuda and Pest in the Middle Ages, Budapest (Akadémiai Kiadó). Gil A. 1999 Prawosławna eparchia chełmska do 1596 roku, Archiwum chełmskie 3, Lublin, Chełm (Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska). Gil A. 2001 Monastery prawosławnej eparchii chełmskiej od XIII do końca XVI wieku, [in:] A. Mironowicz, U. Pawluczuk, P. Chomik (eds.), Zycie monastyczne w Rzeczypospolitej, Białystok (Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku), p. 57-73. Gil A. 2005 Katalog monasterów prawosławnej eparchii chełmskiej do końca XVI wieku, Ruthenica 4, p. 85-97. Gil A. 2006 Phoenix redivivas Jakuba Suszy jako źródło do dziejów Chełma i ziemi chełmskiej, Studia Archiwalne 2, p. 189-197. Gil A. 2008 Z tradycji Kościoła Wschodniego między Wieprzem a Bugiem, [in:] J. Libera (ed.), Słowianie wschodni w dorzeczu Wieprza i Bugu: historia, kultura, religia, Łęczna (Starostwo Powiatowe), p. 69-76. Gilewska S. 1991 Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy, [in:] L. Starkel (ed.), Geografia Polski: środowisko przyrodnicze, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN), p. 13-22. Ginalski J. 2000 Enkolpiony z grodziska „Horodyszcze” w Trepczy koło Sanoka, Acta Archaeologica Carpathica 35, p. 211-262. Godłowski K. 2000 Pierwotne siedziby Słowian: wybór pism, Μ. Parczewski (ed.), Kraków (Instytut Archeo logii UJ). Golovko see Holovko О.В. Golub S. 1982 AZP obszaru 79-87, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S. 1984 Chełm-Bieławin, stan. 1, IA. Badania 1983, p. 190-191. Golub S. 1985a Chełm-Bieławin, stan. 1, IA. Badania 1984, p. 120-121. Golub S. 1985b Wołczyny, gm. Włodawa, woj. chełmskie, stanowisko 1 (typescript in the archive of the MZCH). Golub S. 1986 Badania na stanowisku 1 w Wołczynach, gm. Włodawa, Informator o badaniach w woje wództwie chełmskim w 1985 roku, 1, p. 4-5. Golub S. 1991 Wierzchowiny, gm. Siennica Różana, woj. chełmskie, stan. 11, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). Golub S. 1992 Badania ratownicze osady wczesnośredniowiecznej w Wierzchowinach, stan. 11, gm. Siennica Różana, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1991 rok, 4,p. 9-13. Golub S. 1994a Badania konserwatorskie na terenie wczesnośredniowiecznego gródka w ChełmieBieławinie, stan. 1(2), woj. Chełm, [in:] S. Bienia (ed.) Najważniejsze odkrycia 641 Rozdział / Chapter XV archeologiczne w Polsce środkowowschodniej w 1993, Biała Podlaska (Państwowa Służba Ochrony Zabytków), p. 119-120. Gołub S. 1994b Gołub S. 1996a Gołub S. 1996b Gołub S. 1996c Gołub S. 1997a Gołub S. 1997b Gołub S. 1997c Gołub S. 1997d Gołub S. 1997e Gołub S. 1997f Gołub S. 1998a Gołub S. 1998b Gołub S. 1999 Gołub S. 2000 Golub S. 2006 Golub S. 2008a 642 Chełm, ul. Szkolna/Krzywa, stanowisko 99. Dokumentacja z nadzoru konserwatorskiego i ratowniczych badań wykopaliskowych, marzec-lipiec 1994, Chełm (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Badania stanowisk z okresu wczesnego średniowiecza w Chełmie, APŚ 1, p. 127-128. Wyniki badań i nadzorów w Krasnymstawie, APS 1, p. 123-125. Nadzory archeologiczne na Górze Katedralnej w Chełmie, stan. 1, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1992-1993 roku, 7, p. 65-67. Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich w rejonie Chełma-Bieławina, stan. 1(2), [in:] J. Gurbą, A. Kokowski (eds.), Kultura przeworska: materiały z międzynarodowej konferencji w Lublinie, 21-23 wrzesień 1992 r., Lubelskie Materiały Archeologiczne 8. Kultura przeworska 3, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 151-162. Pozostałości osadnictwa z okresu wczesnego średniowiecza w centrum miasta Chełma, [in:] S. Gołub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic: materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1XII1995 r, Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 83-94. Badania zespołu pojezuickiego oraz nadzory archeologiczne w Krasnymstawie, APS 2, p. 180-182. Trzeci sezon badań przy wieży kamiennej w Stołpiu, woj. chełmskie, APS 2, p. 153-156. Drugi sezon badań osady wczesnośredniowiecznej w Chełmie, ul. S. Czarnieckiego 8, stan. 144, APŚ 2,p. 159-161. Badania archeologiczne chełmskich studni zabytkowych, Rocznik Chełmski 3, p. 369-381. AZP obszaru 80-90, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Trzeci sezon badań stanowiska 19A w Chełmie, ut. Krzywa 32/34, APŚ 3, p. 221-223. AZP obszaru 79-90, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Dokumentacja z archeologicznych nadzorów. Chełm, ul. Podwalna, Reformacka, Strażacka, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Ziemia chełmska w kontekście budowy państwowości polskiej i ruskiej. Czułczyce, gm. Sawin, stanowisko 2, Chełm-Warszawa (typescript in the archive of the ІАіЕ PAN, Warszawa). Cmentarzysko i osada w Czułczycach, gm. Sawin, woj. Lubelskie, stanowisko 2: badania ratownicze archeologiczne 2007-2008, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Bibliography / Bibliografia Golub S. 2008b Golub S. 2009a Golub S. 2009b Golub S. 2009c Golub S. 2014 Golub S. 2016a Golub S. 2016b Golub S. 2016c Gołub S. 2016d Gołub S. 2019a Zmiany w kulturze materialnej na ziemi chełmskiej w XII i XIII wieku w dobieRomanowiczów, [in:] J. Libera (ed.), Słowianie wschodni w dorzeczu Wieprza i Bugu: historia, kułtura, religia, Łęczna (Starostwo Powiatowe), p. 47-52. Archeologiczne badania osadnictwa w rejonie kościoła parafialnego w Podgórzu-Spasie, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 298-305. Badania weryfikacyjne na obszarach 1 i 3 (za szkołą), [in:] Buko (ed.) 2009, p. 290-297. Analiza stratygraficzna i opis obiektów w najbliższym otoczeniu zespołu wieżowego: badania fosy, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 108-118. Chełm, ul. Wspólna 25, stanowisko 144: wstępna dokumentacja z badań archeologicznych wykopu pod rozbudowę domu, sezon 2014, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Badania powierzchniowe w dolinie rzeki Horodyski, [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 285-300. Groby z okresu wczesnego średniowiecza, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 149-153. Polsko-ukraiński projekt badań cerkwi katedralnej z XIII wieku: wyniki badań z 2015 roku, Rocznik Chełmski 20, p. 373-386. Analiza stratygraficzna warstw i obiektów z charakterystyką wybranych materiałów zabytkowych, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 121-148. Stołpie, gm. Chełm, zespół wieżowy: wyniki badań i nowe odkrycia, [in:] BanasiewiczSzykuła (ed.) 2019, p. 303-322. Gołub S. 2019b Zabytki ruchome: ogólna charakterystyka grup znalezisk, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 227234. Gołub S., Betiuk-Mazur A., Dzieńkowski T., Filip W., Kutyłowska I., Maciejewski Μ., Rudnik S. 1998 Dokumentacja z badań archeologiczno-konserwatorskich, Krasnystaw, ul. Piłsudskiego 5, stanowisko 101, odcinki 53-63: skrzydło wschodnie zespołu pojezuickiego, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Borowska В. 2019 Zagadkowy epizod z dziejów nowożytnych: grób mężczyzny po północnej stronie kulminacji, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 129-132. Gołub S., Dzieńkowski T. 1997a Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w Chełmie przy ul. S. Czarnieckiego 8 na stanowisku 144 w sezonie 1997, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 1997b Dokumentacja z badań wykopaliskowych. Stołpie, gm. Chełm, stan. 1, sezon 1997, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 1998 Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych. Chełm, ul. S. Czarnieckiego 8, stanowisko 144 (ID/I), sezon 1998, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 643 Rozdział / Chapter XV Golub S., Dzieńkowski T. 1999 Dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych przeprowadzonych na stanowisku 144 w Chełmie przy ul. S. Czarnieckiego 8 oraz 1 Pułku Szwoleżerów 1, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 2000 Dokumentacja z ratowniczych prac wykopaliskowych. Chełm, ul. 1 Pułku Szwoleżerów 1, stanowisko 144, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T. 2002 Osada przygrodowa z czasów księcia Daniela Romanowicza w Chełmie, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne: o początkach i historii Chełma, SzP 4, Lublin, p. 57-72. Golub S., Dzieńkowski T., Jarszak I. 1997 Chełm, ul. Μ. Kopernika 5/7, stan. 148: dokumentacja z nadzorów i badań wykopaliskowych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Dzieńkowski T., Mazur-Betiuk A. 1998 Krasnystaw, Plac Zamkowy 1: dokumentacja z badań ratowniczych i nadzorów archeologicznych, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Golub S., Hupalo W. 2016 Obrządek pogrzebowy, [in:] Buko, Gołub (eds.) 2016, p. 149-178. Golub S., Ruszkowska U., Dzieńkowski T. 1996 Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, ul. Lubelska 56, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Górska I., Paderewska L., Pyrgala J., Szymański W., Gajewski L., Okulicz Ł. 1976 Grodziska Mazowsza i Podlasia (w granicach dawnego województwa warszawskiego), Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Instytut Historii Kultury Materialnej PAN). Górski J. 2018 Cmentarzysko kurhanowe na stanowisku 6 w Guciowie: zagadnienia wstępne, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 7-23. Górski J., Tyniec A. 2018 Katalog kurhanów, nasypów i obiektów zarejestrowanych/odkrytych w trakcie badań wykopaliskowych na stan. 6 w Guciowie, pow. Zamość w latach 1959-1965, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 53-66. Górski J., Tyniec A. (eds.) 2018 Fenomen miejsca. Nekropola kurhanowa z neolitu, epoki brązu i wczesnego średniowiecza w Guciowie, pow. zamojski, Kraków (Muzeum Archeologiczne). Górny W. 2001 Ikona i jej desakralizacja (niektóre aspekty detalizacji i komercjalizacji sztuki cerkiewnej), [in:] Cerkiew., p. 87-99. Grochecki K. 2013 Głos w sprawie lokalizacji latopisowego grodziska Szczekarzew: reinterpretacja źródeł, Nestor 2013 1(23), p. 28-33; www.nestor-kransystaw.eu (accessed on: 2.02.2021). Grochecki K. 2016 Lokalizacja latopisowego Szczekarzowa, Zapiski Krasnostawskie 4, p. 7-22. Grochecki K. 2019 Grody Lubelszczyzny w źródłach pisanych: zestawienie tabelaryczne, [in:] BanasiewiczSzykuła (ed.) 2019, p. 47-67. Gródek-Kciuk E. 1989 Enkolpiony znalezione na terenie Polski: próba klasyfikacji i datowania, Przegląd Archeologiczny 36, p. 97-134. Gruševs’kyj see Hrushevsky M. 644 Bibliography / Bibliografia Gruszka A. 2001 Ziemia chełmska w polityce wschodniej Kazimierza Wielkiego, Rocznik Chełmski 7, p. 31 -46. Grządka P. 2005 W sprawie lokalizacji grodziska w Krasnymstawie, APS 7, p. 259-261. Gupalo see Hupalo V.D. Gupieniec A. 1958 Znaleziska, Wiadomości Numizmatyczne 2:1, p. 30. Gurbą J. 1953 Wirkowice, pow. Zamość, Z otchłani wieków 22, p. 238 Gurbą J. 1968 Z problematyki osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Wyżynie Lubelskiej, Annales UMCS. Sec. F. 20, p. 45-58, Gurbą J. 1971 25 lat badań archeologicznych na Lubelszczyźnie w Polsce Ludowej, Studia i Materiały Lubelskie 5, p. 7-51. Gurbą J. 1976 Grodziska Lubelszczyzny (material propagandowo-szkoleniowy PTTK), Lublin (PTTK Regionalna Pracownia Krajoznawcza). Gurbą J. 1977 Ikona z Czermna, Biuletyn Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego 15, p. 21-23. Gurbą J. 1978 Starożytne i wczesnośredniowieczne osadnictwo Lubelszczyzny (Przeobrażenia środo wiska naturalnego), [in:] R. Królikowski (ed.), Z zagadnień kultury ludowej, Rocznik Muzeum Wsi Lubelskiej 1, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 7-35. Gurbą J. 1980/81 Kamienna ikonka z wyobrażeniem Chrystusa z Czermna-Czerwienia, Annales UMCS. Sec. F, 35/36, p. 25-29. Gurbą J. 1983 Uwarunkowania środowiskowe osadnictwa społeczeństw wczesnośredniowiecznych na przykładzie Lubelszczyzny, [in:] J.K. Kozłowski, S.K. Kozłowski (eds.), Człowiek i środowisko w pradziejach, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe), p. 322326. Gurbą J. 1984 Problematyka Grodów Czerwieńskich, Rocznik Tomaszowski 1 (1981), p. 11-15. Gurbą J. 1988 Ośrodek osadniczy Czermna (Czerwienia) w świetle najnowszych badań archeologicznych, Rocznik Przemyski 24/25, p. 303-305. Gurbą J. 1995 Archeologia Ziemi Chełmskiej, Rocznik Chełmski 1, p. 319-327. Gurbą J. 2000 Ochrona zabytków archeologicznych województw lubelskiego i wołyńskiego - VI okręg konserwatorski lubelski w latach 1920-1928, [in:] J. Feduszka (ed.), Zamojszczyzna i Wołyń w minionym tysiącleciu: historia, kultura, sztuka: konferencja naukowa, Zamość (Muzeum Zamojskie w Zamościu), p. 159-162. Gurbą J. 2003 Stan poznaniapółnocno-wschodniej części Małopolski w 30 latpo ukazaniu się „Archeologii Małopolski wczesnośredniowiecznej ” Andrzeja Żakiego, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 383-391. Gurbą J. 2004 Górne Pobuże w I tysiącleciu po Chrystusie, [in:] Μ. Mądzik, A. Witusik (eds.), Na pograniczu kultur, języków i tradycji, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 9-28. 645 Rozdział / Chapter XV Gurbą J. 2008 Profesor Wiktor Zin (1925-2007): wspomnienie o jego lubelskich związkach, APŚ 10, p. 349-350. Gurbą J., Banaszkiewicz E., Florek Μ., Golub S., Rozwałka A. 1995 Formowanie się wczesnośredniowiecznego osadnictwa Polski środkowowschodniej, Annales UMCS. Sec. F 50, p. 67-76. Gurbą J., Kutyłowska I. 1970 Sprawozdanie z badań wczesnośredniowiecznego grodziska w Chełmie Lubelskim, SA 22, p. 231-241. Gurbą J., Orłowski R. 1956 Mikołaj Stworzyński, nieznany inwentaryzator grodzisk południowej Lubelszczyzny z początków XIX w., Wiadomości Archeologiczne 23, p. 66-71. Gurbą J., Zakościclna A. 1991 Badania ratownicze na terenie gminy Łopiennik Górny w województwie chełmskim, Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1991 roku, p. 3-17. Gutjahr Ch., Tiefengraber G. 2007 130 Jahre Motten- und Hausbergforschung in der Steiermark, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 189-208. Hachulska-Ledwos R. 1971 Wczesnośredniowieczna osada w Nowej Hucie-Mogile, Materiały Archeologiczne Nowej Huty3,p. 7-210. Hachulska-Ledwos R. 1985 Próba periodyzacji ceramiki wczesnosłowiańskiej w rejonie Nowej Huty, Archeologia Polski 30:1, p. 113-159. Harasimiuk Μ. 1974 Zagadnienie genezy wzgórz wyspowych w południowej części Pagórów Chełmskich, Annales UMCS. Sec. В 29:2, p. 19-46. Hardt Μ. 2016 Warlords bei den frühen Slawen?, [in:] F. Biermann, Th. Kersting, A. Klammt (eds.), Die frühen Slawen - von der Expansion zu gentes und nationes, Beiträge zur Ur- und Frühgeschichte Mitteleuropas 81:1, Langenweissbach (Beier and Beran), vol. I, p. 53-60. Havryljuk S. = Gavryljuk = Hawryluk = Гаврилюк C. 2002 Історичне пам’яткознавство Волині, Холмщини і Шдляшгия (XIX-початок XX cm.), Луцьк (Вежа). Havryljuk S. = Gavryljuk = Hawryluk = Гаврилюк C. 2004 Badania zabytków architektonicznych Chełmszczyzny przez P Pokryszkina na początku XXw., Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne 2, p. 189-196. Havryljuk S. = Gavryljuk = Hawryluk = Гаврилюк C. 2005 Badania nad starożytnościami z terenu Chełmszczyzny w drugiej połowie XIX i na początku XXwieku, Res Historica 21, p. 41-55. Hawryluk see Havryljuk S. Heine H.-W. 2007 Burgen vom Typ Motte und Turmburgen in Niedersachsen und angrenzenden Landschaften, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 61-84. Hensel Z., Pawlicka E. 2004 Analiza składu chemicznego przedmiotów zabytkowych. Nr 135 70,00. Chełm, enkolpion, wyk. 6, warstwa 55, Warszawa (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Herold H. 2012 Fortified Settlements ofthe 9th and 10th Centuries AD in Central Europe: Structure, Function and Symbolism, Medieval Archaeology 56, p. 60-84. DOI: https://doi.org/10.1179/007660 9712Z.0000000003. 646 Bibliography / Bibliografia Higham R. 2016 Shell-keeps revisited: the bailey on the motte?, Castle Studies Group, www.castlesstudiesgroup.org.uk (accessed on: 10.12.2016). Higham R., Barker P. 1992 Timber Castles, London (Batsford). Hilczerówna Z. = Kurnatowska Z. 1956 Ostrogi polskie z Х-ХПІ wieku, Prace Komisji Archeologiczne. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydział Historii i Nauk Społecznych 2:2, Poznań (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Hinz H. 1981 Motte und Donjon. Zur Frühgeschichte der mittelalterlichen Adelsburg, Zeitschrift für Archäologie des Mittelalters. Beiheft 1 (Rheinland-Verlag), Köln. Hoczyk-Siwkowa S. 1978 Chronologia ceramiki wczesnośredniowiecznej (VI-IX w.) z Lublina, Slavia Antiqua 25, p. 189-223. Hoczyk-Siwkowa S. 1979 Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych na wzgórzu zamkowym w Szczebrzeszynie w latach 1978-1979, Lublin (typrscript in the archive of the WUOZ. Branches Office in Zamość). Hoczyk-Siwkowa S. 1980 Szczebrzeszyn, woj. zamojskie, IA. Badania 1979, p. 191. Hoczyk-Siwkowa S. 1981 Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych na wzgórzu zamkowym w Szczebrzeszynie w roku 1981, Lublin (typrscript in the archive of the WUOZ. Branches Office in Zamość). Hoczyk-Siwkowa S. 1984 Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych w Bialce k/Krasnegostawu w roku 1984 przez ekspedycje Katedry Archeologii Polski UMCS, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branches Office in Chełm). Hoczyk-Siwkowa S. 1988 Typologia grodzisk wczesnośredniowiecznych między Wisłą i Bugiem (VII-Х w.), [in:] G. Labuda, S. Tabaczyński (eds.), Studia nad etnogenezą Słowian i kulturą Europy wczesnośredniowiecznej, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), vol. II, p. 4754. Hoczyk-Siwkowa S. 1996 Stan badań osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu (VIXw.),APŚ l,p. 261-265. Hoczyk-Siwkowa S. 1999 Małopolska północno-wschodnia, w VI-X wieku: struktury osadnicze, Lublin (Wydawnic two UMCS). Hoczyk-Siwkowa S. 2006 Kotlina Chodelska we wcześniejszym średniowieczu: studium archeologiczno-osadnicze, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Holovko O.B. = Golovko = Головко О.Б. 1988 Древняя Русъ и Польша в политических взаимоотношениях X- первой трети XIII вв., Киев (Наукова Думка). Holovko О.В. = Golovko = Головко О.Б. 2006 Корона Данила Галицького: Волинь i Галичина в державно-політичному розвитку Центрально-Східної Європи раннього та класичного середньовіччя, Киев (Стилос). Hope-Taylor В. 1952 The Excavation of a Motte atAbinger in Surrey, Archaeological Journal 107, p. 15-43. 647 Rozdział / Chapter XV Hrushevsky M. = Gruševs’kyj = Грушевський M. 1901 Хронольогія подій галицько-волинської літописи, Записки Наукового товариства ім. Шевченка 41, р. 1-72. Hrushevsky M. = Gruševs’kyj = Грушевський M. 1991 История України-Руси, Київ ( Наукова думка), vol. Լ До початку XI віка. Hrushevsky M. = Gruševs’kyj = Грушевський M. 1992 История України-Руси, Kyiv (reprint of the issue: Львів 1905), vol. II, XI-XIII вік. Hunicz А. 1984 Studia z archeologii średniowiecznego Lublina, Warszawa (Wydawnictwo PKZ). Hupalo V.D. = Gupalo = Гупало В.Д. 2006 Берестянські курганні могильники кінця Х-ХП cm., Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича НАНУ). Hupalo V.D. = Gupalo = Гупало В.Д. 2014 Звенигород і Звенигородська земля у ХІ-ХШ століттях (соціоісторична рекон струкція), Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича HAH України). loannisjan see lonnisyan O.M. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 1981 О раннем этапе развития галицкого зодчества, Краткие сообщения Института истории материальной культуры 164, s. 35-42. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 1994 Храмы-ротонды в Древней Руси, [in:] А. Баталов, А. Лидов (eds.), Иерусалим в русской культуре, Москва (Наука), р. 100-147. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 1996 Польско-русская и венгнрско-русскя граница в ХІ-ХШ веках и их отображение в развитии средневековой архитектуы, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 157-178. lonnisyan O.M. = loannisjan = Иоаннисян O.M. 2005 О jednym z małopolskich warsztatów budowlanych czasów romańskich (próba rekon strukcji i charakterystykijego twórczości), [in:] J. Gadomski, A. Małkiewicz, T. RodzińskaChorąży, A. Włodarek (eds.), Lapides viventes: zaginiony Kraków wieków średnich: księga dedykowana Profesor Klementynie Żurowskiej, Kraków (Wydawnictwo UJ), p. 269-276. Jablonowski А. 1903 Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Warszawa (Główny skład u Gebethnera i Wolffa), voi. VII, Ziemie ruskie. Ruś Czerwona, part 2. Jahn А. 1956 Wyżyna Lubelska: rzeźba i czwartorzęd, Prace Geograficzne 7, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Janeczek А. 1993 System grodowo-terytorialny Rusi halickiej w źródłach późnego średniowiecza, [in:] S. Moździoch (ed.), Lokalne ośrodki władzy państwowej w ХІ-ХП wieku w Europie Środkowo-Wschodniej, Spotkania Bytomskie 1, Wrocław (ІАіЕ PAN) 2016, p. 143-158. Janeczek А. 2016 The landscape of the region around Cherven ’-Czermno in the Late Medieval and the Early Modern Period =Krajobraz okolic Czerwienia-Czermna w późnym średniowieczu i wczesnej nowożytności, [in:] Florek, Wołoszyn (eds.) 2016, vol. I, p. 141-194. Janeczek А. 2017 The Territorial Organization in Western Rus ’ between High and Late Middle Ages = Organizacja terytorialna zachodnich ziem Rusipomiędzy pełnym a późnym średniowieczem, [in:] Wołoszyn (ed.) 2017, p. 107-157. Janeczek А. 2018 648 The landscape of the region around Gródek (former stronghold Volhyn ) on early maps = Krajobraz okolic Gródka (dawnego grodu Wołyń) w świetle dawnych map, [in:] Wołoszyn (ed.)2018,p. 169-213. Bibliography / Bibliografia Janeczek А. 2019 Early urban communes under German law in Halyč-Volhynian Rus’ (the thirteenth to the mid-fourteenth century), Acta Poloniae Historica 119, p. 61-82. DOI: http://dx.doi. org/10.12775/APH.2019.119.04. Janowski А. 2015 Groby komorowe w Europie Środkowo-Wschodniej: problemy wybrane, Szczecin (ІАіЕ PAN). Janssen H.L. 1990 The archaeology of the medieval castle in the Netherlands: results and prospects forfuture research, [in:] J.C. Besteman, J.M. Bos, H.A. Heidinga (eds.), Medieval archaeology in the Netherlands: studies presented to H.H. van Regieren Altena, Studies in Prae-en Protohistorie 4, Assen-Maastricht (Van Gorcum/Universiteit van Amsterdam Albert Egges van Giffen Instituut voor Prae- en Protohistorie), p. 219-264. Jaskanis D. 2008 Swięck: wczesnośredniowieczny zespól osadniczy na północno-wschodnim Mazowszu, Warszawa (Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich. Oddział w Warszawie/ Muzeum Podlaskie). Jaskanis D. (ed.) 1996 Archeologiczne Zdjęcie Polski - metody i doświadczenia: próba oceny, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków. Seria В 95, Warszawa (Ośrodek Dokumentacji Zabytków). Jastrzębski S. 1983 AZP obszaru 83-92, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Jastrzębski S. 1988 Badania weryfikacyjne na grodziskach w Ewopolu, woj. Lublin i Dolhołęce, woj. Biała Podłaska, SA 40, p. 271-290. Jończyk L. 2013 Zapinkipodkowiaste w kontekście europejskich anałogii, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 41-51. Jusupovié A. 2014 „Богу же изволившю Данилъ созда градъ Холмъ”: geneza Chełma i jego biskupstwa, [in:] A. Gil, A. Wawryniuk, H. Bazhenova (eds.), Daniel Romanowicz i jego czasy, Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej 6, Lublin (Instytut Europy ŚrodkowoWschodniej), p. 11-26. Jusupovié A. 2016 Miasto stołeczne Daniela Romanowicza: dzieje Chełma do połowy XIV wieku, [in:] A. Gil, Μ. Kalinowski, I. Skoczylas (eds.), Przywrócona pamięci. Ikona Matki Boskiej Chełmskiej: ikonografia - kult - kontekst społeczny, Lublin-Lwów (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła П/Ukraiński Uniwersytet Katolicki), p. 61-186. Jusupovié A. 2017 „Червень и ины грады” or „гроды Червенъскыя”! History of the domain of Cherven’ in the written record (9th-13th cc.) = „Червень и ины грады” czy też „гроды Червенъскыя”? Dzieje ziemi czerwieńskiej w źródłach pisanych (IX-XIIIw.), [in:] Wołoszyn (ed.) 2017, p. 31-105. Kaczanowski К. 1974 Anałiza antropologiczna wczesnośredniowiecznych pochówków ciałopalnych z Guciowa, pow. Zamość, SA26, p. 183-185. Kaczanowski Р., Parczewski M. (eds.) 2005 Archeologia o początkach Słowian: materiały z konferencji, Kraków, 19-21 listopada 2001, Kraków (Instytut Archeologii UJ). Kaczmarek Μ. 2019 Andrzejów, gm. Urszulin, pow. wlodawski: grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 70-81. 649 Rozdział / Chapter XV Kajzer L. 1998 Kajzer L. 2016 Kalaga J. 2006 Kalaga J. 2013a Kalaga J. 2013b Kalaga J. 2013c Kalaga J. 2013d Kalaga J. 2013e Kalaga J. 2014 Kalaga J. 2019 Kalaga J. (ed.) 2013 Kamińska J. 1966 Kamińska J. 1968 Kara Μ. 2009 Kardaras G. 2018 Pomiędzy faktami krajobrazowymi a źródłami historycznymi, czyli o tzw. grodziskach stożkowatych na Niżu Polskim, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanam i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 429-439. Preludium na gród, zamek i klasztor: exemplum Polski Centralnej, Archaeologia Historica Polona 24, p. 7-26. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AHP.2016.001 . Ciałopalny obrządek pogrzebowy w międzyrzeczu Liwca, Bugu i Krzny we wczesnym średniowieczu, Warszawa (Instytut Archeologii UW). Położenie i morfologia grodziska, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 14-16. Historia i stan badań, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 17-23. Zabudowa podgrodzia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 24-28. Początek i etapy rozwoju podgrodzia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 190-192. Zajęcia mieszkańców podgrodzia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 176-184. Co pozostało z wykopalisk na grodzisku w Sąsiadce, woj. lubelskie: problemy badawcze po pięćdziesięciu czterech latach od ich zakończenia, [in:] K. Chrzan, K. Czapla, S. Moździoch (eds.), Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy Środkowej: społeczeństwo, gospodarka, ideołogia, Wrocław-Głogów (ІАІЕ PAN/Ośrodek Badań Nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza/Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie), p. 335-353. Sąsiadka, gm. Sułów, pow. zamojski. Grodzisko, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 288-302. Sutiejsk: gród pogranicza polsko-ruskiego w X-XIII wieku: studium interdyscyplinarne, Warszawa-Pękowice (Instytut Archeologii UW). Grodziska stożkowate śladem posiadłości rycerskich XIII-XIV wieku, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 13, p. 4378. Siedlątków: obronna siedziba rycerska z XIV wieku, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 15, p. 15-87. Najstarsze państwo Piastów: rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne, Poznań (ІАІЕ PAN). Sclaveni and Antes: some notes on the peculiarities between them, Slavia Orientalis 67:3, p. 377-393. Karger М.К. = Каргер М.К. 1958 Древний Киев, Москва-Ленинград (Издательство Академи наук СССР), vol. I. Karolak T. 2001 Elementy staroruskie w kulturze materialnej wczesnośredniowiecznego Chełma, Rocznik Chełmski 7, p. 9-30. 650 Bibliography / Bibliografia Karolak T. 2002 Elementy wschodnie w kulturze wczesnośredniowiecznego Chełma, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Kasiborski A., Stasiak Μ. 1990 Badania architektoniczne dawnej cerkwi Przeobrażenia Pańskiego we wsi Spas (obecnie Podgórze) województwo chełmskie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Kasiborski A., Stasiak Μ. 1993 Podgórze (Spas) - kościół pod wezwaniem Zbawiciela, prezbiterium: badania architektoniczne i warstw malarskich, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Khoroshchev A.S. = Choroščev = Хорошев A.S. 1997 Замки, ключи и замочные принадлежности, [in:] Kolchin, Makarova (eds.), p. 14-17. Khrustsevich G. = Chruscevič = Хрусцевич Г. 1885 Белавинская и столпъенская башни под Холмом, Памятники русской старины в западных губерниях, издаваемые с высочайшего соизволения П.Н. Батюшковым, [Альбом], Санкт-Петербург (Министр внутренней деятельности], voi. VII, Холмская Русь (Люблинская и Седлецкая губ., Варшавского Генерал-Губернаторства) , р. 45-62. Kiełboń Cz. 2002 Cerkiew unickap.w. św. Mikołaja w Chełmie, Chełm (MZCH). Kirpichnikov A.M. = Kirpičnikov = Кирпичников A.M. 1966 Древнерусское оружие, Археология СССР. Свод Археологических Источников E 1-36, Москва-Ленинград (Наука), part 2, Копья, сулицы, боевые топоры, булавы, кистени ІХ-ХШ вв.). Kirpičnikov see Kirpichnikov A.M. Kittel P. 2005 Uwarunkowania środowiskowe łokalizacji osadnictwa na Pojezierzu Kaszubskim i w pół nocnej części Borów Tucholskich, Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego 4, Łódź (Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego). Kloss A. 1972 Horodysko, IA. Badania 1971, p. 175-176. Kłoczowski J. 1958 Zarys historii rozwoju przestrzennego miasta Chełma, Roczniki Humanistyczne 6:5, p. 193-221. Kłoczowski J., Smulikowska E. 1954 Studium historyczno-urbanistyczne do planu zagospodarowania przestrzennego miasta, Lublin (typescript in the MZCH, archive). Kobyliński Z. 1988 Struktury osadnicze na ziemiach polskich u schyłku starożytności i w początkach wczesnego średniowiecza, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk). Kobyliński Z. (ed.) 2017 Katalog grodzisk Warmii i Mazur, Warszawa (Instytut Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego/Fundacja Res Publica Multiethica), vol. I-II. Kokosiński M. 1996 Dzieje muzealnictwa chełmskiego, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s.n.), p. 351-360. Kokowski A. 1980 AZP obszaru 76-91, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Kokowski A. 2004 Lubelskie znaleziska w raportach Carskiej Komisji Archeologicznej, [in:] J. Libera, A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecze: księga jubileuszowa 651 Rozdział / Chapter XV na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gurby, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 407-411. Kokowska E., Kokowski A. = Kokowscy E., A. 1987 Osadnictwo wczesnośredniowieczne w mikroregionie pomiędzy Huczwą, Bugiem i Bukową na tle osadnictwa grupy masłomęckiej z młodszego okresu rzymskiego, Zamość (Wojewódzki Ośrodek Archeologiczno-Konserwatorski). Kolberg O. 1964 Chełmskie, Dzieła wszystkie 33, Wrocław, Kraków-[Warszawa] (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza/Polskie Wydawnictwo Muzyczne), part 1 (photo-offset reissue from the first edition: Kraków 1890); file:///C:/Users/48607/Desktop/Kolberg_ChelmskieJL33.pdf; accessed on: 12.01.2020. Kolein see Kolchin B.A. Kolchin B.A. = Kolein = Колчин Б.А. 1959 Железообрабатыващее ремесло Новгорода Великого, [in:] А.В. Арциховский, Б.А. Колчин (ed), Труды Новгородской архелогической экспедиции, Материалы и исследования по археологии СССР 65, Москва (Издательство АН СССР), р. 78-93. Kolchin В.А. = Kolein = Колчин Б.А. (ed.) 1985 Древняя Русъ: город, замок, село, Археология СССР, Москва (Наука). Kolchin В.А., Makarova T.I = Kolein, Makarova = Колчин Б.А., Макарова Т.И. (eds.) 1997 Древняя Русъ: быт и культура, Археология СССР, Москва (Наука). Kolyzin А.М. = Колызин А.М. 2004 Средневековые ключи и замки из московского Кремля (по данным археологических исследований), Российская археология 2004:4, р. 13 5-142. Kołodziejski S. 1985 Les éperons à molette du territoire de la Petite Pologne au Moyen Age, [in:] A. Kokowski (ed.), Memoires archéologiques, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 161-179. Kóčka-Krenz H. 1993 Biżuteria północno-zachodnio-słowiańska we wczesnym średniowieczu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Archeologia, nr 40, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM). Koman W. 1986 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe w Mokrem, stan. 1, gm. Zamość, Sprawozdania z badań terenowych w województwie zamojskim w 1986 roku, p. 30-34. Koman W. 1987 Sprawozdanie z badań na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym w Mokrem, stan. 1, gm. Zamość, Sprawozdania z badań terenowych w województwie zamojskim w 1987 roku, p. 30-36. Koman W. 1988 Mokre, gm. Zamość, woj. Zamojskie, stanowisko 1, IA. Badania 1987, p. 163-164. Koman W. 1991 Badania ratownicze na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku kurhanowym, stan. 1, gm. Zamość w latach 1981-1987, Prace i Materiały Zamojskie 3, p. 154-189. Koman W. 1997 AZP obszaru 84-92, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Koman W. 2002 Wstępne wyniki sondażowych badań wykopaliskowych w Kotlince Bliżowa i w dolinie rzeki Wieprz na odcinku pomiędzy miejscowościami Hutki Namule - Guciów na Roztoczu Tomaszowskim, [in] B. Balcer, J. Machnik, J. Sitek (eds.), Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАІЕ PAN), p. 165-207. Koman W. 2006 Pradzieje i historia Szczebrzeszyna w świetle badań i nadzorów archeologicznych, WKWL 8, p. 219-228. 652 Bibliography / Bibliografia Komech A.I. = Komeč = Комеч А.И. 1987 Древнерусское зодчество концаХ- началаХІІ в. : византийское наследие и становление самостоятельной традиции, Москва (Наука). Komeč see Komech A.I. Kondracki J. 2000 Geografia regionalna Polski, Warszawa (Wydawnictwo Naukowe PWN). Korallov F.V. = Кораллов Ф.В. 1911 Церковно-археологический музей при Холмском православном Свято-Богородицком братстве: опыт краткого очерка истории Музея в связи с сведениями об архео логической науке вообще и с указанием того, что особенно важного и интересного можно увидеть в Холмском церковно- археологическом музее при Братстве [Холм: Типо-литография Вайнштейнов]. Korallov F.V. = Кораллов Ф.В. 1913 О раскопках на Холмской соборной горе (место кремля Данила Галицкаго) в 1912 году, Холмский народный календарь на 1913 год, Е.В. Ливотов (ред.), р. 168-169. Korduba М.М. 1933 Stosunki polsko- ukraińskie w wieku Х-ХШ, Sprawy Narodowościowe. Czasopismo poświęcone badaniu spraw narodowościowych (Wydawnictwo Instytutu Badań Spraw Narodowościowych), 7/6 (listopad-grudzień), p. 754-758. Korzuchina, Peskova see Korzukhina G.F., Peskova A.A. Korzukhina G.F., Peskova A.A. = Korzuchina, Peskova = Корзухина Г.Ф., Пескова A.A. 2003 Древнерусские энколпионы: кресты-реликварии ХІ-ХІІІ вв., Труды Института истории материальной культуры РАН 7, Санкт-Петербург (Петербургское Востоковедение). Koshovyi О.Р. = Košovyj = Кошовий О.П. 1988 Будівельна кераміка України, Київ (Наукова думка). Košovyj see Koshovyi О.Р. Kostrzewski J. 1960 Obrządek pogrzebowy plemion polskich i Słowian północno-zachodnich, Poznań (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Kotljar see Kotlyar N.F. Kotlyar N.F. = Koltjar = Котляр Н.Ф. 1985 Формирование территории и возникновение городов Галицко-Волынской Руси IXXIII веков., Киев (Наукова думка). Kotowicz P.N. 2005 Stan i potrzeby badań nad wczesnośredniowiecznym ciałopałnym obrządkiem pogrze bowym na terenie województwa lubelskiego, APS 7, p. 156-172. Kotowicz P.N. 2006а Uwagi o znaleziskach kiścieni wczesnośredniowiecznych na obszarze Polski, Acta Militaria Mediaevalia 2, p. 51-66. Kotowicz P.N. 2006b Przemiany w uzbrojeniu plemiennym i wczesnopaństwowym (VI-poł. XIII w.) w polskiej części dawnych księstw ruskich - wybrane przykłady, [in:] Л.Є. Дещинський (ed.), Матеріали Другої Міжнародної наукової конференції “Збройні сили України: історія та сучасність” (секції з історії військової справи, озброєння Збройних сил від давніх часів до завершення Української національної революції 1917-1921 рр.), Держава та Армія, Вісник Національного Університету „Львівська Політехніка” 571, Львів (Видавництво Національного Університету „Львівська Політехніка), р. 18-47. Kotowicz P.N. 2013 Broń і oporządzenie jeździeckie, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 62-75. 653 Rozdział / Chapter XV Kotowicz P.N. 2014 Kotowicz P.N. 2018 Kowalczyk E. 1987 Kowalczyk E. 2000 Kowalczyk J. 1954 Kowaliszyn S. 1921 Topory wczesnośredniowieczne z ziem polskich: katalog źródeł, Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR7Muzeum Historyczne w Sanoku). Early medieval axes from the territory of Poland, Kraków (Polska Akademia Umiejętności). Systemy obronne walów podłużnych we wczesnym średniowieczu na ziemiach polskich, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Momenty geograficzne państwa Bolesława Chrobrego: na styku historii i archeologii, Kwartalnik Historyczny 107:2, p. 41-76. Badania archeologiczne na stan. 2 w Gródku Nadbużnym, pow. Hrubieszów, w latach 1952-1954 (typescript in the archive of the Instytut Archeologii UMCS, Lublin ). W sprawie osady przedhistorycznej i tzw. „ Wałów ” znajdujących się w okolicy między wsiami Skibice i Gliniska (wpow. hrubieszowskim), Wiadomości Archeologiczne 6, p. 135136. Koval’ V.Yu. = Коваль В.Ю. 2007 О древнерусских амулетах-змеевиках, Краткие сообщения Института археологии РАН 221, Москва (Наука), р. 54-63. Kozak-Zychman W., Gurbą J. 2003 Pochówek dziecka ze szczątkami stroju z cmentarzyska przy podgrodziu w Czermnie Kolonii, pow. tomaszowski, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średniowieczu, Lublin-Warszawa (ІАіЕ PAN/Wydawnictwo UMCS), p. 245-248. Kozak-Zychman W., Gurbą J. (eds.) 2006 Rola i znaczenie nauk pomocniczych archeologii, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Koziejowski W. 1975 Romański charakter stylowy architektury wieży na Zamku w Lublinie, Roczniki Humanistyczne 23: 5, p. 103-112. Krasnodębski D. 2000 Podlasie na przełomie І і II millenium w świetle wyników najnowszych badań archeologicznych, [in:] A. Buko, Z. Swiechowski (eds.), Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie zjazdu gnieźnieńskiego, Warszawa (Zakład Wydawniczy Letter Quality), p. 179-190. Krasny P. 1997 O najdawniejszych badaniach archeologicznych w Polsce: wykopaliska w Chełmie w 1640 roku, Historyka 27, p. 109-114. Krąpiec Μ. 2004 Analiza dendrologiczna i bezwzględne datowanie prób zwęglonego drewna ze Stołpia, stan. 1, Kraków (typescript in the archive of the ІАіЕ PAN, Kraków). Krąpiec M. 2005 Analiza dendrochronologiczna próbki ze stanowiska w Busównie, Kraków (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kruk M.P., Sulikowska-Gąska A., Wołoszyn Μ. 2006 Sacralia Ruthenica: dzieła staroruskie bądź z Rusią związane z metalu i kamienia w Muzeum Narodowym w Krakowie i w Muzeum Narodowym w Warszawie, Warszawa (Muzeum Narodowe w Warszawie/PMA). Krzywicka V. Lokalizacja Czerwienia i Grodów Czerwieńskich, Region Lubelski 5-7 (1991-1993), p. 1996 9-17. 654 Bibliography / Bibliografia Kubica E. = Kubica-Kabacińska E. 1996 Katalog zabytków wczesnośredniowiecznej architektury monumentalnej Małopolski, Rusi Halickiej i Wołynia, MiSROA 17, p. 131-189. Kubica-Kabacińska E. = Kubica E. 2004 Problem istnienia w Małopolsce architektury monumentalnej pochodzącej z X wieku (stan badań), [in:] T. Janiak, D. Stryniak (eds.), Początki architektury monumentalnej w Polsce: materiały z sesji naukowej. Gniezno, 20-21 listopada 2003 roku, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego), p. 283-292. Kubica-Kabacińska E. = Kubica E. 2010 Problemy genezy i chronologii wczesnośredniowiecznych budowli przemyskich, [in:] E. Sosnowska (ed.), Przemyśl wczesnośredniowieczny, Origines Polonorum 3, Warszawa (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej/Wydawnictwo UW), p. 301-320. Kučinko Μ. = Кучинко M.M. 2003 Cmentarzyska X-XIV w. na zachodnim Wołyniu, Chełmszczyźnie i Podlasiu, ZamojskoWołyńskie Zeszyty Muzealne 1, Zamość, p. 61-72. Kuczyński S.M. 1962 Wschodnia granica państwa polskiego w X wieku, [in:] G. Labuda, K. Tymieniecki (eds.), Początki państwa polskiego: księga tysiąclecia, Poznań (Państwowe Wydawnictwo), vol. I, Organizacja polityczna, p. 233-252. Kuczyński S.M. 1965 O wyprawie Włodzimierza I ku Lachom na podstawie wzmianki z r. 981 w Opowieści lat doczesnych, [in:] S.M. Kuczyński (ed.), Studia z dziejów Europy Wschodniej X-XVII w., Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe), p. 33-118. Kulakov V.I. = Кулаков В.И. 1990 Древности пруссов ѴІ-ХШ вв, Археология СССР. Свод археологических источников Г 1-9, Москва (Наука). Kunz А. 1937 Szkic do projektu wodociągu miasta Chełma, Lwów (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kurnatowska Z. 1967 Dorzecze górnej i środkowej Obry od VI do początków XI wieku, Wrocław-WarszawaKraków (Instytut Historii Kultury Materialnej PAN). Kurnatowska Z. 1973 Główne momenty w rozwoju wczesnośredniowiecznego garncarstwa polskiego, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 21:3, p. 435-447. Kurnatowska Z. 2002 Początki Polski, Mała Biblioteka PTPN, 9, Poznań (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk). Kurnatowska Z. 2003 Proces formowania się „państwa gnieźnieńskiego”, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo UMK), p. 33-50. Kusiak J. 2006 Wyniki datowania metodą TL próbek ceramiki ze stanowiska Czułczyce, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kusiak J. 2007 Datowanie metodą termoluminescencyjną ceramiki ze stan. I w Tarnowie, pow. chełmski, APŚ 9, p. 97-98. Kusiak J. 2008 Wyniki datowania metodą TL próbek ceramiki ze stanowiska Horodysko, Lublin (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). 655 Rozdział / Chapter XV Kusiak J., Łanczont Μ., Dzieńkowski T., Rychter Μ. 2009 Nowe możliwości zastosowania metody datowania termoluminescencyjnego w badaniach archeologicznych, [in:] Μ. Fudziński, H. Paner (eds.), Aktualne problemy epoki kamienia na Pomorzu, Gdańsk (Muzeum Archeologiczne), p. 201-206. Kuśnierz J. 2003 Historia i stan badań latopisowych grodów Czerwień i Wołyń oraz ich okolic, ZamojskoWołyńskie Zeszyty Muzealne 1, p. 9-26. Kuśnierz J. 2009 Znaleziska wczesnośredniowiecznych militariów w międzyrzeczu Wisły i Bugu jako materialne ślady konfliktów zbrojnych na pograniczu polsko-ruskim, [in:] E. BanasiewiczSzykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 139-166. Kuśnierz J. 2018 Organisation and the course of the research on the early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the years 1952-1955 = Organizacja i przebieg badań wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Gródku nad Bugiem w latach 19521955, [in:] Wołoszyn (ed.) 2018, p. 251-266. Kuśnierz J., Łysiak D., Urbański A. 2000 Dokumentacja ratowniczych badań archeologicznych w Guciowie, stan. 10, gm. Zwierzyniec w 1999 r, Zamość (typescript in the archive of the Muzeum Zamojskie, Zamość). Kuśnierz J., Urbański A. 1997 Dokumentacja ratowniczych badań archeologicznych w Guciowie, stan. 9, gm. Zwierzyniec w 1997 roku, Zamość (typescript in the archive of the Muzeum Zamojskie, Zamość). Kuśnierz J., Urbański A. 1998 Obiekt mieszkalny z początków wczesnego średniowiecza w Zubowicach, stan. 35, pow. Zamość, Archeoslavica 3, p. 149-156. Kuśnierz J., Urbański A. 2007 Ratowniczo-sondażowe badania archeologiczne w obrębie wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Guciowie, gm. Zwierzyniec, pow. Zamość, [in:] P.N. Kotowicz (ed.), Seminarium Trepczańskie, Sanok (Muzeum Historyczne), p. 37-42. Kuśnierz J., Urbański A. 2008 Badania archeologiczne w obrębie wczesnośredniowiecznego kompleksu w Guciowie na Roztoczu (pow. Zamość, woj. lubelskie), Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині 12, р. 304-315. Kutrzebianka А. 1935 Sąciaska, gród z polsko-ruskiego pogranicza, Wiadomości Archeologiczne 13, p. 101107. Kutyłowska I. 1966 Dziennik badań wykopaliskowych. Chełm 9-24.09.1966 (typescript in the archaeological company „Usługi Archeologiczne”, Chełm). Kutyłowska I. 1980 Badania archeologiczno-architektoniczne zespołu średniowiecznego w Stołpiu-Nowosiółkach, woj. Chełmskie, Lublin (typescript of the doctoral dissertation in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Kutyłowska I. 1981 Zabytkowy zespół warowno-kultowy w Stołpiu, woj. chełmskie, Zeszyt Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Chełmie 2, Chełm (Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków), part 1 (Tekst). Kutyłowska I. 1982 Zabytkowy zespół z wczesnego średniowiecza w Stołpiu, woj. chełmskie, Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego 24. Humanistyka 1, p. 43-51. 656 Bibliography / Bibliografia Kutylowska I. 1983 Kutyłowska I. 1989 Kutyłowska I. 1990 Kutyłowska I. 1992 Kutyłowska I. 1996 Kutyłowska I. 1997a Kutyłowska I. 1997b Kutyłowska I. 1997c Kutyłowska I. 1999 Zabytkowy zespół warowno-kultowy w Stołpiu, woj. chełmskie, Zeszyt Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Chełmie 2, Chełm (Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków), part 2 (Ilustracje). Wczesnośredniowieczna warownia kultowa w Stołpiu: związki z bizantyńskimi romańskim kręgiem kulturowym, [in:] R. Łużny (ed.), Chrześcijański Wschód a kultura polska, Lublin (Katolicki Uniwersytet Lubelski), p. 365-375. Rozwój Lublina w VI-XIV wieku na tle urbanizacji Międzyrzecza środkowej Wisły i Bugu, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Gdzie znajdowały się Grody Czerwieńskie?, Kamena. Kwartalnik Kresowy 1992:3-4 (936937), p. 30-33. Castrum w Szczebrzeszynie koło Zamościa, Archeologia Historica Polona 3, p. 191-192. Wczesnośredniowieczne baptysterium w Stołpiu koło Chełma, [in:] S. Golub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okołic: materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII1995 r., Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 19-38. Nowe dane o budowlach wieżowych tzw. „wołyńskiego typu ” koło Chełma i na pograniczu polsko-ruskim, [in:] Gołub (ed.) 1997, p. 59-71. Średniowieczne osadnictwo grodowe na międzyrzeczu Wisły i środkowego Bugu, [in:] B.B. Седов (ed.), Труды VI Международного Конгресса славянской археологии (Новгород, 26-31 августа 1996 г.), Москва (Российская академия наук. Институт археологии), vol. I, Проблемы славянской археологии, р. 118-129. Szczebrzeski gród i okręg grodowy w ziemi chełmskiej, [in:] P. Krasny (ed.), Ars vêtus et nova: sztuka dawnej ziemi chełmskiej i województwa bełskiego, Kraków (Instytut Historii Sztuki UJ), vol. I, p. 1-13. Kutyłowska I. 2011 Zapomniany, wczesnośredniowieczny klasztor w Stołpiu na Lubelszczyźnie, MiSROA 32, p. 189-213. Kutyłowska I., Jarszak-Gołub I. 2000 Konstrukcje wałów wczesnośredniowiecznych grodzisk Lubelszczyzny, [in:] L. Kajzer (ed.), Archaeologia et historia: księga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor Romanie Barnycz-Gupieńcowej, Łódź (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego), p. 214-223. Kutyłowska I., Ruszkowska U. 1994 Sprawozdanie z badań ratowniczych w Chełmie, ul. Lubelska 14/18, [in:] Μ. Bienia (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczne w Polsce Środkowowschodniej w 1993 roku, Biała Podlaska (Państwowa Służba Ochrony Zabytków. Oddział w Białej Podlaskiej), p. 116118. Kutyłowski A. 1970 Pobołowice, pow. Chełm Lubelski, IA. Badania 1969, p. 294. Kutyłowski A. 1975 Ochrona zabytków archeologicznych na Lubelszczyźnie, [in:] XXX lat archeologicznych prac badawczych i konserwatorskich w Lublinie: sesja organizowana przez UMCS przy współudziale Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie: streszczenie referatów, Lublin (Instytut Historii Wydziału Humanistycznego UMCS), p. 16-21. 657 Rozdział / Chapter XV Kutyłowski A. 1982 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie. Stanowisko 1, IA. Badania rok 1981, p. 120. Kutyłowski A. 1983 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie. Stanowisko 1, IA. Badania rok 1982, p. 210-213. Kutyłowski A. 1984 Mokre, gm. Zamość, woj. zamojskie. Stanowisko 1, IA. Badania rok 1983, p. 167-168. Labuda G. 1988 Studia nad początkami państwa polskiego, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM), vol. II. Labuda G. 1996 Narodziny polsko-ukraińskiej granicy etnicznej: w polskiej historiografii, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 9-17. Labuda G. 2003a Stan dyskusji nad dokumentem Dagome iudex i państwem Schinesghe, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cum pertinentiis, Toruń (Wydawnictwo UMK), p. 9-18. Labuda G. 2003b Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna: antologia tekstów źródłowych, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk). Labuda G. 2008 Mieszko II. Król Polski (1025-1034): czasy przełomu w dziejach państwapolskiego, Poznań (Wydawnictwo Poznańskie). Labuda G. 2009 Mieszko I, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo). Lasota-Moskalewska A. 1991 Ekspertyza szczątków zwierzęcych ze stanowiska 11, Wierzchowiny, gm. Siennica Różana, Warszawa (typescript in the archive in the MZCH). Leciejewicz L. 2006 Średniowieczne miasta polskie i archeologiczne metody ich badania, [in:] Μ. Rębkowski, S. Moździoch (eds.), Opera selecta: z dziejów kultury średniowiecznej Polski i Europy, Wrocław (ІАІЕ PAN), p. 135-146. Leciejewicz L. 2010 Słowianie Zachodni: z dziejów tworzenia się średniowiecznej Europy, Wodzisław Śląski (Wydawnictwo Templům). Lerue A. 1859 Album lubelskie, rysował z natury i opisał A. Lerue, Warszawa (A. Pecq et Comp.) vol. IV, tabi. 15 (Chełm i wieża w Bieławinie - Wieża w Stołpiu - Zamek w Sielcu ֊ Kościół w Spasie ֊ Pomnik Chańskich w Uchaniach - Kościół w Tarnogórze). Lewicki T. 1947 Ze studiów nad toponomastyką Rusi w dziełe geografa arabskiego al-Idrisi’ego (XII w.): Sutaska-Sąsiadka, Sprawozdania z czynności i posiedzeń PAU 48:10, p. 144-147. LisP. 2009 Żmijowiska: na skrzyżowaniu szlaków kulturowych, [in:] H. Taras, A. Zakościelna (eds.), Hereditas praeteriti: additamenta archaeologica et historia dedicata loanni Gurbą octogésimo anno nascendi, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 407-414. Liwoch R. 2003 Stan badań nadgrodziskami wczesnośredniowiecznymi i zpoczątkówpóźnego średniowiecza na zachodniej Ukrainie (obwody: iwano-frankowski, lwowski i tarnopolski), MiSROA 24, p. 213-297. Livotov E. = Ливотов E. 1904 Кирилло-Мефодиевская церковь в городе Холме, Холмский народный календарь на 1905 год, р. 123-125. Lübke Ch. 2004 Das östliche Europa, München (Siedler Verlag). 658 Bibliography / Bibliografia Lukoms’ky Yu. = Lukoms’kyi = Łukomskyi = Лукомський Ю. 2000 Планувальні та конструктивні особливості хрестовобаневих церков давнього Галича, Вісник Національного університету «Львівська політехніка». Архітектура 410, р. 225-231. Lukoms’ky Yu. = Lukoms’kyi = Łukomskyi = Лукомський Ю. 2019 Opis reliktów architektury: część północna Wysokiej Górki, [in:] Buko 2019 (ed.), p. 173-180. Lysenko P.F. = Лысенко П.Ф. 1974 Города Туровской земли, Минск (Академия Наук Беларуси. Институт истории). Łowmiański Н. 1953 Problematyka historyczna Grodów Czerwieńskich w związku z planem zespołowych badań polsko-radzieckich, Kwartalnik Historyczny 60, p. 58-167. Łowmiański H. 1963 Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e., Warszawa (Państwowe Wydaw nictwo Naukowe), vol. II. Łowmiański H. 1967 Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e., Warszawa (Państwowe Wydaw nictwo Naukowe), vol. III. Łowmiański H. 1973 Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e., Warszawa (Państwowe Wydaw nictwo Naukowe), vol. V. Łuczkiewicz P. (ed.) 2020 Landschaft und Siedlungen: archäologische Studien zur vorrömischen Eisenzeit und älteren Kaiserzeit im Mittel- und Südost-Europa, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Łukomskyi J. see Lukoms’ky Yu. Machnik J. 1959 Archeologiczne badania powierzchniowe w południowej Lubelszczyźnie w 1957 r, SA 7, p. 63-72. Machnik J. 1961 Badania archeologiczne w Roztoczu Lubelskim, SA 12, p. 89-101. Makarova T.I. = Макарова Т.И. 1967 Поливная посуда: из истории керамического импорта и производства Древней Руси, Археология СССР. Свод археологических источников Е1-38, Москва-Ленинград (Наука). Makarova Т.І. = Макарова Т.И. 1986 Черневое дело древней Руси, Москва (Наука). Makarova T.I., Rosenfeldt R.L. = Макарова Т.И., Розенфельдт Р.Л. 1997 Поливная керамика, [in:] Kolchin, Makarova (eds.) 1997, p. 28-30. Makarski W. 1996 Pogranicze polsko-ruskie do połowy wieku XIV. Studium językowo-etniczne, Lublin (Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego). Makohonienko Μ. 2014 Środowisko przyrodnicze i gospodarka w otoczeniu średniowiecznego grodu w Łęczycy w świetle analizy palinologicznej, [in:] R. Grygiel, T. Jurek (eds.), Początki Łęczycy, Łódź (Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne), vol. I, 1, Archeologia środowiskowa średniowiecznej Łęczycy: przyroda, gospodarka, społeczeństwo, p. 95-190. Malevskaja-Malevič see Malevskaya-Malevich Malevskaya-Malevich M.V. = Malevskaja-Malevič = Малевская-Малевич М.В. 1969 К вопросу о керамике Галицкой земли ХП-ХШ вв., Краткие сообщения Института истории материальной культуры 120, р. 3-14. Malevskaya-Malevich M.V. = Malevskaja-Malevič = Малевская-Малевич М.В. 1971 К вопросу о локальных вариантах керамики западнорусских земелъ ХП-ХШ вв., Краткие сообщения Института истории материальной культуры 125, р. 27-34. 659 Rozdział / Chapter XV Malevskaya-Malevich M.V. = Malevskaja-Malevič = Малевская-Малевич М.В. 2005 Керамика западнорусских городов Х-ХШ вв= Southwest Russian towns ceramic of 10։h-13th centuries, Санкт-Петербург (Издательство Санкт-Петербургского института истории РАН “Нестор-История”). Małachowska S. 2003 Wyroby z żelaza i obróbka tego metalu na terenie grodu w Dawidgródku nad Horyniem (Białoruś), Wiadomości Archeologiczne 56 (2002-2003), p. 431-450. Marciniak-Kajzer A. 2011 Średniowieczny dwór rycerski w Polsce: wizerunek archeologiczny, Łódź (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego). Marciniak-Kajzer A. 2018 Gródki stożkowate czy zamki typu motte, Archaeologia Historica Polona 26, p. 59-70. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AHP.2018.004 . Marczak E. 2013 Grzywny grotopodobne, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 52-61. Marshall P. 2007 The Motte in Great Britain: a Summary, [in:] Felgenhauer-Schmiedt et al. (eds.), p. 21 -28. Maruszczak H. 1972 Wyżyny lubelsko-wolyńskie, [in:] Μ. Klimaszewski (ed.), Geomorfologia Polski, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe), vol. I, Polska Południowa: góry i wyżyny, p. 340383. Maruszczak H. 1974 Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny w czasach prahistorycznych, [in:] T. Mencel (ed.), Dzieje Lubelszczyzny, Lublin (Lubelskie Towarzystwo Naukowe), vol. I, p. 23-68. Maruszczak H. 1978 Geologiczno-morfologiczne warunki rozwoju i zagadnienie ochrony krajobrazu miasta Chełma, Przegląd Geograficzny 50:3, p. 413-427. Maruszczak H. 1988 Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych, [in:] L. Starkel (ed.), Przemiany środowiska geograficznego Polski, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN), p. 109-135. Maruszczak H. 1997 Wczesnośredniowieczne grodzisko w Guciowie na Roztoczu: wnioski z analizy jego topografii i warunków fizjograficznych regionu, APS 2, p. 227-236. Maruszczak H. 1998 Geologiczne i geomorfologiczne warunki występowania archeologicznych obiektów na terenie województwa zamojskiego: grodzisko Skibice w gminie Grabowiec w województwie zamojskim, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Maruszczak H. 1999 Warunki posadowienia oraz koncepcja i technika budowy wałów obronnych wczesnośredniowiecznego grodziska w Guciowie, pow. Zamość, w świetle analizy ich przekroju geologicznego, APS 4, p. 144-147. Maruszczak H. 2001 Grodzisko w Skibicach na Wzniesieniu Grabowieckim (Polska SE) w świetle badań geologiczno-geomorfologicznych i analizy położenia geograficznego, APS 6, p. 244-254. Maruszczak H. 2002 Osobliwości stosunkówfizjograficznych Roztocza i ich znaczenie dla działalności człowieka w pradziejach i we wczesnym średniowieczu, [in:] B. Balcer, J. Machnik, J. Sitek (eds.), Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej, Kraków (ІАІЕ PAN), p. 207-222. Maruszczak H., Michalczyk Z. (eds.) 2004 Geograficzneproblemy pogranicza Europy Zachodniej i Wschodniej, Lublin (Wydawnictwo UMCS). 660 Bibliography / Bibliografia Matla M. 2016 Od plemienia do państwa: początki władztwa Przemyślidów w źródłach i historiografii. Konsensus czy potrzeba nowej dyskusji? [in:] H. Kóčka-Krenz, M. Matla, Μ. Danielewski (eds.), Tradycje i nowoczesność: początki państwa połskiego na tle środkowoeuropejskim w badaniach interdyscyplinarnych, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM), p. 93-128. Matla Μ. 2018 The Expansion of the Přemyslids and the Piasts between the late tenth century and the 1030s, and the possibilities for control over areas and the role ofstrongholds [in:] P. Kouřil, R. Procházka (eds.), Moravian and Silesian strongholds of the tenth and eleventh centuries in the context of Central Europe, Brno (The Czech Academy of Sciences, Institute of Archaeology, Brno), p. 25-40. Matla-Kozlowska Μ. 2008 Pierwsi Przemyślidzi i ich państwo (odXdo połowy XI wieku): ekspansja terytoriałna ijej polityczne uwarunkowania, Poznańskie Studia Historyczne 19, Poznań (Wydawnictwo Poznańskie). Matyaszewski Μ. 1985 Białka, stanowisko nr 2, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie, Lublin (typescript in the MZCH, archive). Maziarczuk M. 2019 Cmentarz szkieletowy przy zachodniej bramie zespołu katedralnego w Chełmie, ulica Lubelska 2, Rocznik Chełmski 23, p. 9-20. Maziarczuk Μ., Golub S. 2007 Podgórze, gm. Chełm, woj. lubelskie, stanowisko 1. Dokumentacja z sondażowych badań archeologicznych przeprowadzonych w sezonie 2003, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Maziarz A. 2008 Wyniki badań archeologicznych prowadzonych w roku 1966 w miejscowościach Husynne i Turka, pow. chełmski [in:] J. Libera (ed.), Pradziejowe i wczesnośredniowieczne materiały z Obniżenia Dubienki, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 171-223. Mazurek W. 1990 Wczesnośredniowieczna ceramika z Woli Siennickiej, stanowisko 9, woj. chełmskie, LMA 3,p. 91-102. Mazurek W. 1995 Osada wczesnośredniowieczna w Woli Siennickiej, stan. 9, gm. Siennica Różana, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1990 roku, 5, p. 21-46. Mazurek W. 1996 Wyniki badań kurhanu wczesnośredniowiecznego w Koczowie, stan. 1, gm. Kamień, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1992-1993 roku, 7, p. 35-46. Mazurek W. 1997 Wyniki badań i nadzorów archeologicznych w Chełmie w 1995 i 1996 roku przy ul. Lubelskiej 11-13, APŚ 2, p. 167-173. Mazurek W. 1998 Chełm, ul. Μ. Kopernika 20: wyniki archeologicznych nadzorów wykopów pod instalacje: C.O., deszczową, elektroenergetyczną sanitarną wodociągową oraz wykopów pod fundamenty garaży, ogrodzenia i przybudówkę w miejscu dawnej kawiarni ,,Kosmos” przy adaptowanym dla potrzeb Banku Depozytowo-Kredytowego S.A. O/Chełm dawnym budynku Spółdzielczego Domu Handlowego, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazurek W. 1999 Wyniki archeologicznych nadzorów wykopów pod kabel energetyczny w Chełmie od stacji Trafo K-64 przy ul. Lubelskiej 8 do stacji K-10 przy ul. Pocztowej 50 w sezonie 1999, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 661 Rozdział / Chapter XV Mazurek W. 2005 Mazurek W. 2006 Mazurek W. 2010 Mazurek T. 2005 Wyniki archeologicznych badań wykopaliskowych na wczesnośredniowiecznym zespole osadniczym w Kulczynie-Kolonii, stan. 8, AZP 74-88/21 w 2005 roku, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Słowiańskie początki, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne na Polesiu Lubelskim, SzP 8, Lublin, p.105-118. Sprawozdanie z przedinwestycyjnych badań wykopaliskowych na terenie przygrodowej wczesnośredniowiecznej w Kulczynie Kolonii, stan. 8, AZP 74-88/21 w roku 2010, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Wyniki badań ratowniczych na osadzie z okresu wczesnośredniowiecznego i staropolskiego w Leszczanach Kolonii, stan. 1, pow. Chełm w latach 2000-2001, APS 7, p. 139-146. Mazurek W., Mazurek T. 1994 Wyniki badań sondażowych na stan. 9 w Woli Siennickiej, gm. Siennica Różana, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1987-1988 roku, 5, p. 43-44. Mazurek T., Mazurek W. 1998 Wyniki badań ratowniczych na stanowisku z okresu rzymskiego i wczesnego średniowiecza w Wytycznie, stan. 27, woj. chełmskie, APS 3, p. 134-140. Mazurek T., Mazurek W. 2001 Leszczany Kolonia, stan. 1, gm. Żmudź, pow. Chełm, woj. Lubelskie: archeologiczne badania ratownicze w roku 2001, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazurek T., Mazurek W. 2005 Archeologiczne nadzory prac ziemnych przy realizacji monitoringu miasta Chełma, woj. lubelskie, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazurek T., Mazurek W. 2019 Chełm-Bieławin: ruiny kamiennej wieży, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 100-112. Mazurek T., Mazurek W., Ruszkowska U. 1997 Relikty umocnień wczesnośredniowiecznego podgrodzia w Chełmie, [in:] S. Gołub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic: materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII1995 r., Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 115-134. Mazurek W., Rejniewicz Ł. 2000 Leszczany Kolonia, stan. 1, gm. Żmudź, pow. Chełm, woj. Lubelskie: archeologiczne badania ratownicze w roku 2000, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mazuryk J., Panyszko S., Ostapiuk O. 1998 Badania archeologiczne latopisowego Uhrowieska, APS 3, p. 175-182. Mazuryk J., Ostapiuk O. 2003 Archeologiczne badania latopisowego Uhrowieska na Wołyniu, Žarnoj sko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne 1, (Muzeum Zamojskie w Zamościu), p. 45-60. Mączka G. 2018 Katalog grodzisk plemiennych Lubelszczyzny, [in:] Bansiewicz-Szykuła (ed.), p. 237-268. Medvedev A.F. = Медведев А.Ф. 1966 Ручное метательное оружие лук и стрелы, самострел ѴШ-ХІѴ вв, Археология СССР. Свод Археологических Источников Е1-36, Москва (Наука). Michalak А. 2006 Wpływy wschodnie czy południowe? Z badań nad pochodzeniem buław średniowiecznych na ziemiach polskich, [in:] Л.Є. Дещинський (ed.), Матеріали Другої Міжнародної наукової конференції “Збройні сили України: історія та сучасність ” (секції з історії 662 Bibliography / Bibliografia військової справи, озброєння Збройних сил від давніх часів до завершення Української національної революції 1917-1921 рр.), Держава та Армія, Вісник Національного Університету „Львівська Політехніка” 571, Львів (Видавництво Національного Університету „Львівська Політехніка) р. 48-74. Michalczyk Z., Wilgat T. 1998 Stosunki wodne Lubelszczyzny, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Miechowicz Ł. 2017 Nieznany wał podłużny w Kotlinie Chodelskiej: przyczynek do studiów nad obroną stałą oraz granicami we wczesnym średnowieczu, [in:] Μ. Dzik, G. Śnieżko (eds.), Fines testis temporum: studia ofiarowane Profesor Elżbiecie Kowalczyk-Heyman w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, Rzeszów (Instytut Archeologii UR/Instytut Archeologii UW/Polskie Towarzystwo Historyczne/Towarzystwo Miłośników Historii/Wydział Historyczny UW/FROA), p. 265-278. Miechowicz Ł. 2018 Wczesnośredniowieczne grody w Kotlinie Chodelskiej, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2018, p. 25-70. Miechowicz Ł. 2021 „Palą siebie w ogniu gdy umrze im król lub wódz ֊ i palą również jego wierzchowce”. Wczesnośredniowieczny pochówek ciałopalny ze szczątkami konia z Chodlika, pow. opolski, woj. lubelskie, Slavia Antiqua 62, p. 147-169. DOI: 10.14746/sa.2021.62.7. Miśkiewicz Μ. 2003 W okresie wczesnego średniowiecza, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Północna Lubel szczyzna: odpradziejów po okres nowożytny, SzP 5, Lublin, p. 73-118. Mis’ka R. = Міська P. 2003 Оборонні споруди Галицько- Волинського княжества XIII cm., [in:] Король Данило Романович і його місце в українській історії: матеріали Міжнародної наукової конференції (Львів, 29-30 листопада 2001 р.), Львів (BMC), р. 225-235. Mitrus E. 1984 Białka, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie. Stanowiska 1 i 2, IA. Badania 1983, p. 143-144. Mitrus E. 1985a Białka, stanowisko nr 1, gmina Krasnystaw, woj. Chełmskie: wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe z neolitycznym i wczesnobrązowym materiałem na złożu wtórnym, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Mitrus E. 1985b Białka, stanowisko որ 3, gmina Krasnystaw, woj. Chełmskie: późnoneolityczne i wczesno średniowieczne cmentarzysko kurhanowe. Dokumentacja z badań prowadzonych w ramach inwentaryzacji kurhanów na złecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Mitrus E. 1993 Kurhan kultury ceramiki sznurowej na stan. 3 w Białce, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie, SA45,p. 99-111. Mitrus E. 1998 Wyniki badań archeologicznych w Deszkowicach, stan. 1, woj. zamojskie, APŚ 3, p. 197202. Mitrus E., Okupny B. 1984 Wstępna inwentaryzacja kurhanów na obszarze województwa chełmskiego, Lublin (typescript in the MZCH, archive), part 1, 2. Mocja see Motsya O.P. Motsya O.P. = Mocja = Моця О.П. 1990 Погребальные памятники южнорусских земелъ ІХ-ХШ вв., Киев (Наукова думка). Motsya O.P. = Mocja = Моця О.П. 1993 Населення південнорусъких земелъ ІХ-ХШ ст. (за матеріалами некрополів), Київ (Наукова думка). 663 Rozdział / Chapter XV Motsya O.P. = Mocja = Mo ця О.П. 1996 Південно-західні кордони Київської Русі за матеріалами поховальних пам ’яток, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 91-96. Mohytyč see Mohytych Mohytych I. = Mohytyč = Могитич L 2001 Старовинні церкви України VII-XIVcm., [in:] J. Gancarski (ed.), Początki chrześcijaństwa w Małopolsce, Dzieje Podkarpacia 5, Krosno (Muzeum Podkarpackie), p. 301-328. Mohytych LR., Mohytych R.L = Mohytyč, Mohytyč = Могитич I.P., Могитич P.I. 1990 Особливості техніки мурування і архітектурних форм Галицько-Волинського зодчества (X-XIVcm.), Археологія 1990:4, р. 56-68. Moldenhawer К. 1956 Analiza ziaren z wykopalisk w Gródku Nadbużnym wpow. Hrubieszowskim, SA 2, p. 75-77. Moździoch S. 1990 Organizacja gospodarcza państwa wczesnopiastowskiego na Śląsku: studium archeologiczne. Prace Komisji Archeologicznej PAN (Wrocław) 8, Wrocław- WarszawaKraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Moździoch S. 1991 Wczesnomiejskie zespoły osadnicze na Śląsku w XI-XII wieku, [in:] L. Leciejewicz (ed.), Miasto zachodniosłowiańskie w XI-XII wieku: społeczeństwo - kultura, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), p. 85-102. Moździoch S. 1997 Problemy badań nad początkami miast i wsią wczesnośredniowieczną w Polsce, Slavia Antiqua 38, p. 39-61. Moździoch S. 1999 Miejsca centralne Polski wczesnopiastowskiej: organizacja przestrzeni we wczesnym średniowieczujako źródło poznania systemu społeczno-gospodarczego, [in:] S. Moździoch (ed.), Centrum i zaplecze we wczesnośredniowiecznej Europie Środkowej, Spotkania Bytomskie 3, Wrocław (Werk), p. 21-51. Müller- Wille Μ. 1966 Mittelalterliche Burghügel („Motten") im nördlichen Rheinland, Beiheft der Bonner Jahrbücher 16, Köln-Graz (Böhlau). Musianowicz K. 1949 Kabłączki skroniowe: próba typologii i chronologii, Swiatowit 20 (1948-1949), p. 115232. Musianowicz K. 1969 Drohiczyn we wczesnym średniowieczu, Materiały Wczesnośredniowieczne 6, p. 7-235. Musin A.E. = Мусин A.E. 2002 Христианизация Новгородской земли в ІХ-ХІѴвв. ; погребальный обряд и христианские древности, Российская Акадения Наук, Институт Истории Материальной Культуры. Труды 5, Санкт-Петербург (Петербургское Востоковедение). Musin А.Е., Wołoszyn M. 2017 The birth of a myth: the first identification of Cherven’ and descriptions of the hillfort at Czermno and its hinterland in 19‘h century accounts = Narodziny mitu: pierwsza identyfikacja grodu Czerwień, opis grodziska w Czermnie ijego zaplecza w relacjach z XIX w., [in:] Wołoszyn (ed.) 2017, vol. I, p. 401-442. Myśliński K. 1996 Król Władysław Jagiełło ֊ inicjator lokacji miasta Chełma, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 293-302. Nadolski A. 1954 Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku, Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis 3, Łódź (Zakład im. Ossolińskich). 664 Bibliography / Bibliografia Nadolski A. (ed.) 1985 Plemięta: średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej, Warszawa-Poznań-Toruń (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Natkański K. 1997 Studnia na Górce Katedralnej w Chełmie, Rocznik Chełmski 3, p. 383-392. Natkański K. 2000 Początki kultu na Górce Chełmskiej, Eastern Review 4, p. 411-423. Nawrocki T. 1967 Sprawozdanie z rozpoznania wiertniczego łochów podziemnych na terenie Starówki chełmskiej, Kraków (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Nawrocki T. 1968 Sprawozdanie z prac geołogiczno-wiertniczych wykonanych na terenie Góry Chełmskiej, Kraków (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Niedźwiedź J. 1997 AZP obszaru 85-91, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Niedźwiedź J. 2001 Dokumentacja z ratowniczych badań archeologicznych w Czerniejewie, stan. 11, gm. Serniki, Zamość (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Niedźwiadek R. 1996 Skibice, stanowisko nr 1 (AZP 85-91), gm. Grabowiec, woj. zamojskie. Fotografie, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Niedźwiadek A., Niedźwiadek R., Rozwałka A. 1996 Skibice, stanowisko որ 1 (AZP 85-91), gm. Grabowiec, woj. Zamojskie: opracowanie wyników badań wykopaliskowych w sezonie 1996, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Niedźwiadek A., Niedźwiadek R., Rozwałka A. 1997 Sprawozdanie z sondażowych badań wykopaliskowych i odwiertów archeologicznych na stanowisku nr 1 w Skibicach, woj. zamojskie, APS 2, p. 142-148. Niedźwiadek R., Rejniewicz Ł., Rozwałka A. 2003 Dokumentacja z archeologicznych badań weryfikacyjnych stanowiska nr 8/8 grodziska w Dorohuczy, gm. Trawniki, Lublin (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Nikolaeva, Nedošivina see Nikolaeva T.V., Nedoshivina N.H. Nikolaeva T.V., Nedoshivina N.H. = Nikolaeva, Nedošivina = Николаева T.B., Недошивина Н.Г. 1997 Предметы христианского культа, [in:] Kolchin, Makarova (eds.) 1997, p. 166-178. Nikol’skaja see Nikol’skaya T.N. Nikol’skaya T.N. = Nikol’skaja = Никольская Т.Н. 1987 Городище Слободка, ХП-ХШ вв: к истории древнерусского градостроительства в Земле вятичей, Москва (Наука). Nogaj-Chachaj J. 2002 Środowisko przyrodnicze okolic Chełma, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne: o historii i początkach Chełma, SzP 4, Lublin, p. 5-12. Nosek S. 1957 Materiały do badań nad historią starożytną i wczesnośredniowieczną międzyrzecza Wisły i Bugu, Annales UMCS. Sec. F 6, p. 7-502. Nowakowski A. 1972 Górne Pobuże w wiekach VIII-ΧΙ. Zagadnienia kultury, Acta Archaeologica Lodziensia 21, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe), p. 7-156. Nowakowski D. 2017 Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne, Wrocław (ІАІЕ PAN). 665 Rozdział / Chapter XV Nowakowski W. 2003 Zapinka podkowiasta i bransoleta mankietowa z Tyłkowa: problem ciągłości kulturowej pomiędzy okresem wpływów rzymskich a późnym okresem wędrówek ludów na Pojezierzu Mazurskim, [in:] Μ. Dulinicz (ed.), Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średniowieczu, Warszawa, Lublin (ІАіЕ PAN/Wydawnictwo UMCS), p. 141-146. Oczko P. 2014 Kościół łęczycki we wczesnym średniowieczu - studium z historii sztuki, [in:] R. Grygiel, T. Jurek (eds.), Początki Łęczycy, Łódź (Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne), vol. III, W kręgu historii i historii sztuki, p. 197-302. Olczak J. 1968 Wytwórczość szklarska na terenie Polski we wczesnym średniowieczu: studium archeologiczno-technologiczne, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej 35. Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu 8, Wrocław-Warszawa-Kraków (Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Wydawnictwo PAN). Olechnowicz W. 1897 Poszukiwania archeologiczne w guberni lubelskiej, Materiały AntropologicznoArcheologiczne i Etnograficzne 2, p. 51-52. Olejarz A. 2011 Wczesnośredniowieczne zapinki podkowiaste z ziem polskich: uwagi na temat chronologii, rozprzestrzeniania się i genezy, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 53, p. 231-258. Oniszczuk A., Prusicka-Kolcon E., Sabaciński Μ., Niemirka A. 2013 Sprawozdanie z prac inwentaryzacyjnych, prowadzonych na cmentarzysku kurhanowym w m. Maszów Górny w dniach 25-26 lipea oraz 20-22 sierpnia 2013 r, przez pracowników Narodowego Instytutu Dziedzictwa (wraz z wynikami pomiarów) (Narodowy Instytut Dziedzictwa), Warszawa (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Orda N. 1882/1883 Album widoków Polski przedstawiających miejsca historyczne odpoczątku Chrześcijaństwa w tym kraju oraz stare ruiny zamków obronnych w guberniach Warszawskiej, Kaliskiej, Piotrkowskiej, Kieleckiej, Lubelskiej, Płockiej, Suwalskiej i Łomżyńskiej zrysowane z natury przez Napoleona Ordę, seria 8, tabi. 232, Warszawa (Zakład Artystyczno-Litograficzny Maxymiljana Fajansa), public domain https://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/publication/768/ edition/947/content; accessed on: 12.02.2020. Ovsyannikov O.V., Peskova A.A. = Ovsjannikov, Peskova = Овсянников O.B., Пескова A.A. 1982 Замки и ключи из раскопок Изяславля, Краткие сообщения Института истории материальной культуры 171, р. 93-99. Panic А., Paszkiewicz В. 2019 Monety na Wysokiej Górce: ekonomia, kult czy polityka? [in:] Buko (ed.) 2019, p. 273-294. Panyshko S. = Panyszko = Панишко C. 2011 Стіжкові городища Волині, Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині, вин. 15, р. 329-337. Panyshko S. = Panyszko = Панишко C. 2012 Городища ‘‘motte and bailey ”як першілицарські двори Волині, Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині, вип. 16, р. 2015-215. Panova T.D. = Панова Т.Д. 2004 Царство смерти: погребальный обряд средневековой PycuXI-XVI веков, Москва (Государ ственный историко-культурный музей-заповедник,Москва. Кремль”, „Радуница”). Parczewski Μ. 1988а Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce: krytyka i datowanie źródeł, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). 666 Bibliography / Bibliografia Parczewski M. 1988b Parczewski Μ. 1991 Parczewski Μ. 1997 Parczewski Μ. 1998 Parczewski Μ. 2003a Parczewski Μ. 2003b Parczewski Μ. 2005 Najstarsza faza kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Rozprawy habilitacyjne UJ, Nr 141, Kraków (Wydawnictwo UJ). Początki kształtowania się polsko-ruskiej rubieży etnicznej w Karpatach: źródła rozpadu Słowiańszczyzny na odłam wschodni i zachodni, Kraków (Instytut Archeologii UJ). Trzynasty sezon badań wykopaliskowych w Bachorzu na stanowisku 16, MiSROA 18, p. 195-210. Nowe materiały wczesnosłowiańskie z Polski południowo-wschodniej, Archeoslavica 3, p. 133-145. Problem Lędzian a kształtowanie się polsko-ruskiej rubieży etnicznej, [in:] W. Chudziak (ed.), Civitas Schinesghe cumpertinentiis, Toruń (Wydawnictwo UMK), p. 151-165. Wczesnosłowiańskie odkrycia w Bachorzu, pow. Rzeszów, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Zakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 191-209. Podstawy lokalizacji pierwotnych siedzib Słowian, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 65-78. Parczewski Μ. 2007 Problem Lędzian a kształtowanie się polsko-ruskiej rubieży etnicznej = Das Problem der Lendzanem und die Bildung der polnisch-altrussischen ethnischen Grenze, [in:] Μ. Dębiec, Μ. Wołoszyn (eds.), U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej: pogranicze polsko-ukraińskie w perspektywie badań archeologicznych = Frühzeit Ostmitteleuropas: Das polnisch ukrainische Grenzgebiet aus archäologischer Perspektive, Collectio Archaeologica Ressoviensis 5, Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR), p. 161-176. Parczewski Μ., Czopek S. (eds.) 1996 Początki sąsiedztwa: pogranicze etniczne polsko-rusko-słowackie w średniowieczu: materiały z konferencji - Rzeszów 9-11. V. 1995, Rzeszów (Muzeum Okręgowe). Paszkiewicz H. 1998 Powstanie narodu ruskiego, Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU 87, Kraków (Polska Akademia Umiejętności). Pawlikowa B. 1974 Węgle drzewne z wczesnośredniowiecznych kurhanów ciałopalnych w Guciowie, pow. Zamość i Kornatce, pow. Myślenice, SA 26, p. 171-185. Pawłowska A. 1997 Diecezja chełmska rzymskokatolicka 1359-180 7, Rocznik Chełmski 3, p. 65-80. Pękalski Μ. 1952 Przypuszczalne ślady prehistorycznych grodzisk w południowej Lubelszczyźnie, Z otchłani wieków 21, p. 16-19. Persowski F. 1962 Studia nad pograniczem polsko-ruskim w X-X1 w., Wrocław (Polskie Towarzystwo Historyczne/Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN). Petryk V.M. = Петрик B.M. 1993 До проблеми формування Галицької архітектурної школи, [in:] Галицько-Волинська держава: передумови виникнення, історія, культура, традиції. Львів,1993, Тези доповідей міжнародної конференції. Галич, 19-20 серпня 1993 р., Львів (Національна академія наук України; Інститут українознавства імені І. Крип’якевича [Львів]), р. 66-68. 667 Rozdział / Chapter XV Petryk V.M. = Петрик В.М. 2003 Містобудівельна діяльність князя Данила Галицького, [in:] Король Данило Романович і його місце в українській історії: матеріали Міжнародної наукової конференції (Львів, 29-30 листопада 2001 р.), Львів (BMC), р. 119-127. Pianowski Z. 1994 „Sedes regni principales” Wawel i inne rezydencje piastowskie do połowy XIII wieku na tle europejskim, Architektura, Monografia 178, Kraków (Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki). Piaskowski J. 1960 Technika gdańskiego hutnictwa i kowalstwa żelaznego X-XIV w. na podstawie badań metaloznawczych, Prace Komisji Archeologicznej 2. Gdańsk Wczesnośredniowieczny 2, Gdańsk (Gdańskie Towarzystwo Naukowe). Piaskowski J. 1970 O wytapianiu żelaza w ogniskach dymarskich na ziemiach polskich, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 18:1, p. 37-52. Piaskowski J. 1986 Wczesnosłowiańska technologia żelaza na terenie Małopolski, Acta Archaeologica Carpathica 25, p. 149-177. PidekA.I. 2016 Rekonstrukcja zmian szaty roślinnej w dolinie rzeki Horodyski na podstawie analizy palinologicznej, [in:] Dzieńkowski (ed.) 2016, p. 19-24. Piekalski J. 1998 Uwagi o problemie definicji miasta średniowiecznego: struktury wczesnomiejskie i późno średniowieczny model osadnictwa miejskiego, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanum i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 349-356. Piekalski J. 1999 OdKolonii do Krakowa: przemiana topografii wczesnych miast, Monografie Archeologiczne 4, Wrocław (Katedra Archeologii. Uniwersytet Wrocławski). Piętkowski P. 2017 Rzeki pomorskie w świetle źródeł historycznych i archeologicznych do końca XII wieku, Wrocław (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego/Wydawnictwo Chronicon). Piotrowska P., Piotrowski Μ. 2010 Średniowieczne depozyty, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Skarby Lubelszczyzny, SzP 11, Lublin, p. 73-112. Piotrowski Μ. 2005 Słowianie na Roztoczu w okresie wczesnego średniowiecza, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła, B. Gosik-Tytuła, A. Stachyra (eds.), Archeologia Roztocza: krajobraz przyrodniczokulturowy, SzP 7, Lublin, p. 103-118. Piotrowski Μ. 2009 Niektóre problemy w badaniach nad pograniczem polsko-ruskim we wczesnym średniowieczu, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 73-82. Piotrowski Μ., Kępka Μ., Żuchowska Μ. 2009 Wybrane wczesnośredniowieczne zabytki archeologiczne z pogranicza polsko-ruskiego na Lubelszczyźnie, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 83-138. Piotrowski Μ., Wiśniewski T. 2006 Wstępne wyniki badań wykopaliskowych na wielokulturowym stan. 4 w Husynnem- Kolonii, powiat hrubieszowski, w roku 2005, APS 8, p. 153-171. 668 Bibliography / Bibliografia Pluska I. 2009 800 lat cegielnictwa na ziemiach polskich: rozwój historyczny w aspekcie techno logicznym i estetycznym = 800 years of brickmaking in Poland: historic development in its technological and aesthetic aspects, Wiadomości Konserwatorskie 26, p. 26-54. Podwińska Z. 1971 Zmianyform osadnictwa wiejskiego na ziemiach polskich we wcześniejszym średniowieczu. Źreb, wieś, opole, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Wydawnictwo PAN). Poisson J.-M. 2007 Mottes castrales et autres fortifications médiévales de terre et de bois: état de la question en France, [in:] Felgenhauer-Schmiedt, Csendes, Eibner (eds.) 2007, p. 47-60. Poleska P., Bober J. 1996 Wczesnosłowiańska półziemianka ze stanowiska 5B (Wyciąże) w Krakowie-Nowej Hucie, Materiały Archeologiczne Nowej Huty 19, p. 101-127. Poleski J. 1992 Podstawy i metody datowania okresu wczesnośredniowiecznego w Małopolsce, Prace Archeologiczne 52, Kraków (Wydawnictwo UJ). Poleski J. 2000 Chronologia i periodyzacja wczesnego średniowiecza w Polsce: osiągnięcia i porażki, [in:] Μ. Kobusiewicz, S. Kurnatowski (eds.), Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu, Poznań (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk), p. 423-432. Poleski J. 2003 Palisady jako elementy konstrukcyjne wałów wczesnośredniowiecznych grodów z terenu Małopołski, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Połonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Źakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 239-261. Poleski J. 2004 Wczesnośredniowieczne grody w dorzeczu Dunajca, Kraków (Księgarnia Akademicka). Poleski J. 2013 Małopolska w VI-X wieku: studium archeologiczne, Kraków (Historia lagellonica). Pomarański R. 1988 Stołpie, woj. Chełmskie: sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych, lipiec 1988 rok (na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie), Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Poppe A. 1958 Gród Wołyń: z zagadnień osadnictwa wczesnośredniowiecznego na pograniczu polskoruskim, Studia Wczesnośredniowieczne 4, p. 227-300. Potkański К. 1903 Przywilej z 1086 roku, Kwartalnik historyczny 17, p. 1-28. Powierski J. 1992 Kryzys rządów Bolesława Śmiałego: polityka i jej odzwierciedlenie w literaturze średniowiecznej, Gdańsk (Marpress). Prior S. 2004 Winning strategies? An archaeological study of Norman castles in the landscapes of Somerset, Monmouthshire and Co. Meath, 1066-1186 (doctoral dissertation in: Explore Bristol Research, http://research-information. bristol.ac.uk; accessed on: 10.08.2019). Priščepa, Nikolčenko = Pryščepa, Nikol’čenko see Pryshchepa B.A., Nikol’chenko Yu.M. Pryshchepa B.A., Nikol’chenko Yu.M. = Pryščepa, Nikol’čenko = Прищепа Б.А., Нікольченко Ю.М. 1996 Літописний Дорогобуж в період Київської Русі: до історії населення Західної Волині в Х-ХШ століттях, Рівне (Державне ред.-вид. придприємство). Procházka R. 1990 Charakteristika opevňovacích konstrukcí předvelkomoravských a velkomoravských hradišt ’na Morave, [in:] J. Poulík, V. Nekuda (eds.), Pravěké a slovanské osídlení Moravy: 669 Rozdział / Chapter XV sborník к. 80. narozeninám Jozefa Poułika, Brno (Muzejní a vlastivědná společnost v Brně/ Archeologický ústav Československé akademie věd v Brně), p. 287-306. Prusicka-Kolcon E. 2007 Weryfikacja rozpoznania wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego: cmentarzyska kurhanowego stan. 1 w Lipsku Polesiu, gm. Zamość i grodziska w Feliksówce, gm. Adamów, Zamość-Lublin (typescript in the archive of the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office). Radwański К. 1968 Wczesnośredniowieczna ceramika krakowska i zagadnienia jej chronologii, Materiały Archeologiczne 9, p. 5-89. Rajewski Z. 1955 O metodzie terenowych badań wczesnośredniowiecznych wiejskich zespołów osadniczych, Wiadomości Archeologiczne 22:2, p. 117-145. Rajewski Z. 1956 Sprawozdanie z badań na Grodach Czerwieńskich w 1954 r., SA 2, p. 49-53. Rappoport P.A. = Раппопорт П.А. 1952 Волынские башни, [in:] Материалы и исследования по археологии древнерусских городов, Материалы и исследования по археологии СССР 31, Москва (Академия наук СССР), vol. II, Крепостные сооружения Древней Руси, р. 202-223. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1954 Холм, Советсая Археология 20, р. 313-323. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1956 Очерки по историирусского военного зодчества Х-ХШ вв., Материалы и исследования по археологии СССР 52, Москва (Академия наук СССР), р. 135-137. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1962 Оборонительные сооружения Западной Волыни ХШ-ХІѴ вв., Swiatowit 24, р. 619627. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1967 Военное зодчество западнорусских земель Х-ХІѴ вв., Материалы и исследования по археологии СССР 140, Ленинград (Наука), р. 104-146. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1975 Древнерусское жилище, Археология СССР. Свод археологических источников. Е1-32 2, Москва (Наука). Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1989 О времени появлення брускового кирпича на Руси, Советсая Археология 1989:4, р. 207-211. Rappoport Р.А. = Раппопорт П.А. 1993 Древнерусская архитектура (The Old Russian Architecture), Санкт-Петербург (Стройиздат), p. 109-113. Ratajczyk W. 1997 Badania archeologiczne w Podgórzu, gmina Chełm, [in:] S. Golub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic. Materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII 1995 r, Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 53-58. Ratyč see Ratych A.A. Ratych A.A. = Ratyč = Ратич A.A. 1974 К вопросу о княжеских дворцах в стольных городах Галицкой Руси ХІ-ХІѴ вв., [in:] А.Н. Кирпичников, П.А. Раппопорт (eds.), Культура Средневековой Руси, Ленинград (Наука), р. 188-191. Rauhut L. 1956а Sprawozdanie z badań w 1954 roku nad konstrukcją wału grodowego w Gródku Nadbużnym, SA 2, p. 65-68. 670 Bibliography / Bibliografia Rauhut L. 1956b Rauhut L. 1957 Średniowieczne cmentarzysko szkieletowe na stanowisku IA w Gródku Nadbużnym, SA 2, p. 78-81. Studia i materiały do historii starożytnego i wczesnośredniowiecznego hutnictwa żelaza w Polsce, Studia z dziejów górnictwa i hutnictwa 1, Warszawa (Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN), p. 183-293. Rauhut L. (rev.) 1960a Zofia Wartołowska, Gród Czerwieński Sutiejsk na pograniczu polsko-ruskim, „Swiatowit”, t. 22: 1958, S. 137, spis rycin i tablic, indeks alfabetyczny, spis treści, streszczenie wjęzyku fran cuskim, rycin w tekście 57 (75) + 10 tablic poza tekstem, Archeologia Polski 5:1, p. 165-173. Rauhut L. 1960b Wczesnośredniowieczne materiały z terenów Ukrainy w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, Materiały Wczesnośredniowieczne 5, p. 231-260. Reder J. 2005 Główne cechy środowiska przyrodniczego Roztocza i ich ewolucja, [in:] E. BanasiewiczSzykuła (ed.), Archeologia Roztocza. Krajobraz przyrodniczo-kulturowy, SzP 7, Lublin, p. 5-20. Reder J. 2006a Środowisko przyrodnicze Polesia Lubelskiego, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne na Polesiu Lubelskim, SzP 8, Lublin, p. 5-20. Reder J. 2006b Znaczenie informacji geograficznej w badaniach archeologicznych, [in:] W. KozakZychman, J. Gurbą (eds.), Rola i znaczenie nauk pomocniczych archeologii, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 101-120. Reder J. 2007 Środowiskowe uwarunkowania rozwoju osadnictwa i gospodarki społeczności pradziejowych południowo-wschodniej Lubelszczyzny, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pradzieje południowo- wschodniej Lubelszczyzny, SzP 9, Lublin, p. 5-22. Reder J. 2009 Środowisko geograficzne, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Pogranicze polsko-ruskie we wczesnym średniowieczu na Lubelszczyźnie, SzP 10, Lublin, p. 5-22. Reder J., Demczuk P. 2019 Krajobraz średniowiecznej Lubelszczyzny, [in:] Banasiewicz-Szykuła (ed.) 2019, p. 5-34. Rejniewicz Ł. 1985 Białka, gm. Krasnystaw, woj. chełmskie. Stanowiska 5 i 7, IA. Badania 1984, p. 118. Rejniewicz Ł. 1986 Białka, stanowisko 7, gm. Krasnystaw woj. Chełmskie: wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe, Lublin (typescript in the archive of the MZCH). Rejniewicz Ł. 2002 Chełm, Plac E. Buczkowskiego: badania archeologiczne Ratusza i kamienicy W. Węglińskiego, [in:] E. Banasiewicz-Szykuła (ed.), Badania archeologiczne o początkach i historii Chełma, SzP 4, Lublin, p. 105-118. Rejniewicz Ł., Natkański K. 2001 Sprawozdanie z badań archeologicznych w zachodniej części Placu E. Łuczkowskiego w Chełmie (stan, nr 4), grudzień 2001, Chełm (typescript of the WUOZ. Branch Office in Chełm, archive). Rembarz M.L. 2001 Materiał faunistyczny ze stanowiska nr 144 w Chełmie, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Reyen P.E. van 1979 Middeleeuwse kastelen in Nederland, Haarlem (Fibula-van Dishoeck). 671 Rozdział / Chapter XV Reyman-Walczak В., Ilisch P., Malarczyk D., Nowakiewicz T., Woźniak M. 2013 Frühmittelalterliche Münzfunde aus Kleinpolen, Frühmittelalterliche Münzfunde aus Polen 4, Warszawa (Institut für Archäologie und Ethnologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften/Numismatische Kommission der Länder in der Bundesrepublik Deutschland), p. 19-222. Riali N. 2003 The new castles of Henry de Blois as bishop of Winchester: the case against Farnham, Surrey, Medieval Archaeology 47, p. 115-129. Robak Z. 2018 Carolingian or not? An Analysis of the Fitting from Haliczany in the Context of other Early Medieval Finds from Selected Areas of the Western Slavic Territories, Slovenská Archeológia 66:1, p. 49-105. Rodzik J., Dobrowolski R., Mroczek P., Pidek I. A., Zagórski P., Haj das I. 2018 The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River: the environmental conditions, [in:] Wołoszyn (ed.) 2018, p. 139-168. Rodzińska-Chorąży T. 2009a Zespoły rezydencjalne i kościoły centralne na ziemiach polskich do połowy XII wieku, Kraków (Wydawnictwo UJ). Rodzińska-Chorąży T. 2009b Anałiza materiału badawczego, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 213-246. Rodzińska-Chorąży T. 2009c Wieża w Stołpiu w kontekście materiału porównawczego, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 247-259. Rodzińska-Chorąży T. 2009d Podsumowanie, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 260-263. Rodzińska-Chorąży T. 2019 Interpretacja form i funkcji obiektów architektonicznych w świetle analiz materiału porównawczego, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 195-224. Rodzińska-Chorąży T., Dzieńkowski T. 2017 Rezydencja książęca z XIII w. w Chełmie: badania archeołogiczno-architektoniczne najstarszej fazy, [in:] Bocheńska, Mrozowski (eds.) 2017, p. 257-278. Rogozińska-Goszczyńska R. 1961 Sprawozdanie z badań kurhanów trzcinieckich w Guciowie, pow. Zamość, SA 13, p. 45-50. Rogozińska-Goszczyńska R. 1965 Sprawozdanie z badań kurhanów trzcinieckich w Guciowie, pow. Zamość, w sezonie wykopaliskowym 1963, SA 17, p. 93-98. Rogozińska-Goszczyńska R. 1966 Sprawozdanie z badań kurhanów trzcinieckich w Guciowie, pow. Zamość, w sezonie wykopaliskowym 1964, SA 18, p. 51-55. Rogoziński J. 2001 Wczesnośredniowieczna ceramika naczyniowa z wybranych obiektów stanowiska 144 w Chełmie (badania 1999 roku), Rocznik Chełmski 7, p. 323-340. Rosenfeľdt P.L. = Rosenfeldt = Розенфельдт Р.Л. 1953 Русские замки домонгольского времени, Краткие сообщения Института истории материальной культуры 49, р. 32-38. Rosenfeľdt P.L. = Розенфельдт Р.Л. 1997 Керамика, [in:] Kolchin, Makarova (eds.) 1997, p. 22-27. Rowley T. 2016 An archaeological study of the Bayeux Tapestry: the landscapes, buildings and places, Barnsley (Pen and Sword Archaeology). Rozwałka A. 1997 Lubelskie wzgórze staromiejskie w procesie formowania średniowiecznego miasta, Lublin (Instytut Archeologii UMCS). 672 Bibliography / Bibliografia Rozwałka A. 1999 Rozwałka A. 2003 Sieć osadnicza w archidiakonacie lubelskim w średniowieczu: studium archeołogicznohistoryczne, Lublin (Wydawnictwo UMCS). Nowy obraz sieci osadniczej Lubelszczyzny (w granicach średniowiecznego archidiakonatu lubelskiego) w okresie XI-XIII w. w świetle badań archeologicznych i historycznych, [in:] Z. Woźniak, J. Gancarski (eds.), Polonia minor medii aevi: studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, Rzeszów (Mittel), p. 393-416. Rozwałka A. 2015 Cylindryczna wieża na Wzgórzu Zamkowym w Lublinie w świetle źródeł archeologicznych i architektonicznych, MiSROA 36, p. 217-230. Rozwałka A., Niedźwiadek R., Stasiak Μ. 2006 Lublin wczesnośredniowieczny: studium rozwoju przestrzennego, Origines Polonorum 1, Warszawa (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej). Rozhko Μ. = Roźko = Рожко Μ. 2003 Оборонне будівництво Данила Галицького, [in:] Король Данило Романович і його місце в українській історії: матеріали Міжнародної наукової конференції (Львів, 2930 листопада 2001 р.), Львів (BMC), р. 180-189. Rožko see Rozhko M. Różański A. 2004 Ecclesiae laicorum w Wielkopolsce: przykład Giecza, [in:] T. Janiak, D. Stryniak (eds.), Początki architektury monumentalnej w Polsce: materiały z sesji naukowej. Gniezno, 2021 listopada 2003 roku, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego), p. 333-348. Rudnik S. 1996 Rozwój przestrzenny Chełma: tendencje historyczne i perspektywy, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 215-244. Rudnik S. 1997 Wyniki badań architektonicznych kościoła w Podgórzu, gm. Chełm, [in:] S. Gołub (ed.), Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic. Materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII1995 r., Chełm (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie), p. 39-52. Rudyka N. 2017 Kołty jako element sztuki jubilerskiej dawnej Rusi. Stan i perspektywy badań, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 65:3, p. 353-370. Ruszkowska U. 1975 Osadnictwo Ziemi Chełmskiej we wczesnym średniowieczu, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Ruszkowska U. 1978 Majdan Nowy, gm. Wojsławice, IA. Badania 1977, p. 179-181. Ruszkowska U. 1979 Majdan Nowy, gm. Wojsławice, IA. Badania 1978, 179-180. Ruszkowska U. 1990 Ze studiów na wczesnośredniowiecznym rejonem osadniczym w Chełmie-Bieławinie, LMA 3,p. 55-89. Ruszkowska U. 1992 Sprawozdanie z badań ratowniczych w Chełmie, ul. Lubelska 14-18, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1991 roku, 6, p. 13-16. Ruszkowska U. 1993 Średniowieczny zespół osadniczy z wieżą murowaną w Chełmie-Bieławinie, Chełm (typescript in the possession of U. Ruszkowska). 673 Rozdział / Chapter XV Ruszkowska U. 1994 Ruszkowska U. 1996а Ruszkowska U. 1996b Ruszkowska U. 1999 Ruszkowska U. 2000 Ruszkowska U. 2008 Ruszkowska U. 2011 Ruszkowska U. 2013 Ruszkowska U. 2016 Badania na stan. 11/12 і 13 w Uhrusku, gm. Wola Uhruska, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1987-1988 roku, 8, p. 45-49. Późnośredniowieczna wieża murowana w Chełmie-Bieławinie, [in:] R. Szczygieł (eds.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 245-264. Wyniki badań ratowniczych w Chełmie, ul. Lubelska 14-20, stanowisko 19 w 1993 i 1994 r, APŚ l,p. 133-140. Dokumentacja z nadzorów archeologicznych. Chełm, Park na Górce, stanowisko 1: wschodni i północny stok Górki, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Czy na Górce Chełmskiej znajdowało się miejsce kultu pogańskiego?, Eastern Review 4, p. 405-410. Z dziejów osadnictwa w Podgórzu-Spasie koło Stołpia, powiat i gmina Chełm, Rocznik Chełmski 12, p. 25-58. Wczesnośredniowieczne grodzisko w Majdanie Nowym, pow. Chełm, Rocznik Chełmski 15, p. 7-68. Nadzory archeologiczne na Górze Katedralnej w Chełmie w 1983/1984 r., Chełm (typescript in the possession of U. Ruszkowska). Cmentarzysko szkieletowe na Górze Katedralnej w Chełmie, Chełm (typescript in the possession of U. Ruszkowska). Ruszkowska U., Jarszak I. 1997 Nadzory archeologiczne w Chełmie, ul. Lubelska 54, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Ruszkowska U., Mazurek T. 2002 Dokumentacja z nadzorów archeologicznych przy kaplicy św. Mikołaja i dawnego seminarium unickiego, Chełm (typescript in the archive of of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Rybak B. 2012 Środowiskowe uwarunkowania rozwoju wczesnośredniowiecznego grodziska w Kaniem (Pagóry Chełmskie), Lublin (typescript of the master thesis in the Wydział Nauki o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS). Rybakov B.A. = Рубаков Б.А. 1948 Ремесло Древней Руси, Москва (Издательство Академии наук СССР). Šalkovský Р. 2006 Dom а dedina stredného Podunajska vo včasnom stredoveku, [in:] J. Zabojnik (ed.), Aevum Medium: zborník na počesťJozefa Hoška, Studia archaeologica et mediaevalia 8, Bratislava (Univerzita Komenského. Filozofická fakulta), p. 107-128. Sčapova see Shchapova J.L. Shchapova J.L. = Ščapova = Щапова Ю.Л. 1972 Стекло Киевской Руси, Москва (Издательство МГУ). Shakhmatov А.А. = Sachmatov = Шахматов А.А. 2002 История русского летописания, Санкт-Петербург (Отделения русского языка и словесности, Императорская Академия наук), vol. I, Повесть временных лет и 674 Bibliography / Bibliografìa древнейшие русские летописные своды, part 1, Разыскания о древнейших русских летописных сводах. Schad’n Н.Р. 1953 Die Hausberge und verwandten Wehranlagen in Niederösterreich: ein Beitrag zur Geschichte des mittelalterlichen Befestigungswesens und seiner Entwicklung vom Ringwall bis zur Mauerburg und Stadtumwehrung, Prähistorische Forschungen, 3, Horn (Berger). Schulze-Dörrlamm M. 2005 Der Karolingische Gürtelbeschlag von Haliczany, Kreis Chelm, Woiw. Lublin, Acta Archaeologica Carpathica 40, p. 129-143. Skibiński S. 1951 Pradzieje Chełma, Kamena 28/7, p. 9. Skibiński S. Majdan Nowy, pow. Chełm, Z otchłani wieków 24, p. 328-329. 1958 Skibinski S. Zapomniane wykopaliska w Chełmie, Z otchłani wieków 25, p. 302-304. 1959 Skibiński S. 1959-1960 Grób wczesnośredniowieczny na Kredowej Górze w Chełmie, Wiadomości Archeologiczne 26, p. 303-304. Skibinski S. Zabytki archeołogiczne powiatu chełmskiego, [in:] J. Willaume (ed.), Ziemia Chełmska: 1961a materiały z sesji naukowej historyków odbytej w Chełmie 21 czerwca 1959 r, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie), p. 140-152. Skibinski S. Grodzisko wczesnośredniowieczne „Horodysko” w Kaniach-Lipówkach, pow. Chełm, 1961b Wiadomości Archeologiczne 27, p. 316. Skibinski S. Grodzisko wczesnośredniowieczne „ Wały ” w Tarnowie-Karczunku, pow. Chełm, 1964a Wiadomości Archeologiczne 30, p. 500-502. Skibinski S. Wczesnośredniowieczne grodzisko „Horodyszcze” w Sajczycach-Czułczyeach Małych, 1964b pow. Chełm, Wiadomości Archeologiczne 30, p. 499-500. Skibiński S. Wczesnośredniowieczne grodzisko „Szwedzkie Okopy” w Kaniach- Krowicy, pow. Chełm, 1964c Wiadomości Archeologiczne 30, p. 493-494. Skibiński S. Zabytki powiatu chełmskiego, Chełm (typescript in the archive of the MZCH). 1964d Skibiński S. Nowe znaleziska monet z powiatu Chełm Lubelski, Wiadomości Numizmatyczne 11:1, p. 1967 DO. Skibinski S. Relacje i przekazy ustne o skarbach ziemi chełmskiej, Wiadomości Numizmatyczne 13:1, 1969 p. 24-29. Skibiński S. Cmentarzyska kurhanowe w Czułczycach, pow. Chełm Lubelski, Wiadomości 1970a Archeologiczne 35:2, p. 266. Skibiński S. Obiekty archeologiczne z terenu powiatu Chełm w opisach archiwalnych, Wiadomości 1970b Archeologiczne 35:1, p. 103-118. Skibiński S. Osada wczesnośredniowieczna w Czułczycach, pow. Chełm Lubelski, Wiadomości 1970c Archeologiczne 35:2, p. 258-261. 675 Rozdział ! Chapter XV Skrzypek J. 1962 Studia nad pierwotnym pograniczem polsko-ruskim w rejonie Wołynia i Grodów Czerwieńskich, Warszawa (PWN). Skrzyńska-Jankowska K. 2000 Ceramika z osady południowo-zachodniej w Horodyszczu, gm. Wisznice, woj. lubelskie (stanowisko 3, wykop I), Studia i Materiały Archeologiczne 10, p. 169-188. Skrzyńska-Jankowska K. 2006 Wczesnośredniowieczne pogranicze polsko-ruskie w dorzeczu środkowego Bugu: główne probłemy badawcze, [in:] H. Karwowska, A. Andrzejewski (eds.), Stan badań archeologicznych na pograniczu polsko-białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne, Białystok (Muzeum Podlaskie), p. 51-62. Skrzyńska K. 2019 „Nieznane” grodzisko w Dzięciołach, pow. łosicki: perspektywy badawcze, Wiadomości Archeologiczne 70, p. 261-270. Słownik geograficzny 1880-1914 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski (eds.), Warszawa (nakładem F. Sulimierskiego i W. Walewskiego, Druk „Wieku”), vol. Ι-XV, http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/; accessed on: 21.01.2020. Smorąg Różycka Μ. 1999 Sztuka cerkiewna Rusi halicko-wołyńskiej: artystyczna symfonia tradycji bizantyńskoruskiej i romańskiej, [in:] A. Betlej, P. Krasny (eds.), Sztuka kresów wschodnich 4, Kraków (Instytut Historii Sztuki UJ), 7-32. Sobczuk E. 2000 Rozwój przestrzenny Krasnegostawu w świetle źródeł pisanych oraz badań i nadzorów archeologicznych, APS 5, p. 137-145. Sosnowska E. (ed.) 2010 Przemyśl wczesnośredniowieczny, Origines Polonorum 3, Warszawa (Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej/IAiE PAN/Wydawnictwa UW). Stacewicz Μ. 2005 Analiza osteologiczna zwierzęcych szczątków kostnych z Chełma lubelskiego (ul. Czarnieckiego 8, stanowisko 144 oraz ul. Krzywa 37, stanowisko 160), I i II, Warszawa (typescript of the master thesis in the Instytut Archeologii UW, Warszawa). Stańa C. 1998 Polsképrvky v raně středověké na Moravě, [in:] H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński (eds.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich: profanam i sacrum, Poznań (Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk), p. 273-287. Stańczyk D. 1996 Pogranicze polsko-ruskie odcinka nadbużańskiego w świetle źródeł ruskich XII-XIV wieku i w historiografii, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 205-214. Starkel L. 1977 Paleogeografia holocenu, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Stawska V. 2006 Formy jam grobowych i układ pochówków, [in:] Chudziak (ed.) 2006, p. 49-60. Stefański J. 1996 Historia kultu obrazu Matki Boskiej Chełmskiej (w zarysie), [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 277-292. Strzelczyk J. 2009 Zapomniane narody Europy, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Strzyż P. 2005 Ruskie buławy „gwiaździste” z terenu Małopolski, Acta Militaria Mediaevalia 1, p. 107114. 676 Bibliography / Bibliografia Strzyż P. 2006 Uzbrojenie we wczesnośredniowiecznej Małopolsce, Acta Archaeologica Lodziensia 52, Łódź (Łódzkie Towarzystwo Naukowe). Strzyż P. 2019 Militaria z badań na Wysokiej Górce, [in:] Buko (ed.) 2019, p. 247-272. Stupnicka E., Baranowski T., Bender W. 2006 Wpływ czynników klimatycznych na procesy osadnicze w dolinach rzek środkowej Polski w okresie rzymskim i we wczesnym średniowieczu, Archeologia Polski 51:1-2, p. 93-120. Suchodolski S. 2012 Pierwszafala monet zachodnioeuropejskich w X wieku na Mazowszu i w Polsce Środkowej, [in] S. Suchodolski, Numizmatyka średniowieczna. Moneta źródłem archeologicznym, historycznym i ikonograficznym, Warszawa (Wydawnictwo Trio), p. 177-188. Supryn Μ., Hunicz A. 1970 Inwentaryzacja stanowisk archeologicznych powiatu chełmskiego, Lublin, vol. I (typescript in the archive of the MZCH). Szczepanek A. 2018 Analiza antropologiczna szczątków ludzkich z kurhanów w Guciowie, pow. zamojski, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 283-289. Szczepkowska-Naliwajek K. 1996 Relikwiarze średniowiecznej Europy od IV do początku XVI wieku: geneza, treść, styl i techniki wykonania, Warszawa (Fundacja Akademii Teologii Katolickiej). Szczygieł R. 1993 Etapy lokalizacji miast nadbużańskich w XIV-XVwieku: jedna czy dwie lokacje Chełma na prawie niemieckim?, [in:] J. Chrobaczyński, A. Jureczka, Μ. Śliwa (eds.), Ojczyzna bliższa i dalsza: studia ofiarowane Feliksowi Kirykowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków (Secesja), p. 125-130. Szczygieł R. 1996 Miasto w późnym średniowieczu: lokacja na prawie niemieckim, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 27-50. Szczygieł R. 2019 Dzieje Chełma w XIII wieku, [in:] I. Rolska (ed.), W kręgu ikony Matki Boskiej Chełmskiej, Lublin (Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II), p. 11-24. Szmoniewski B. 2016 Early-Slavic culture, [in:] P. Urbańczyk, M. Trzeciecki (eds.), The past societies: Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages, Warszawa (The Institute of Archaeology and Ethnology. Polish Academy of Sciences), vol. V, 500 AD1000 AD, p. 21-63. Szymański W. 1967 Szeligi pod Płockiem na początku wczesnego średniowiecza: zespół osadniczy z VI-VII w., Wrocław-Warszawa-Kraków (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN). Szymański W. 1979 Awarzy, [in:] W. Szymański, E. Dąbrowska (eds.), Awarzy, Węgrzy, Kultura Europy Średniowiecznej 5, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Szymański W. 1996 Wkład Katedry Archeologii UMCS w poznanie starszych faz wczesnego średniowiecza (VI1 poł. Xw.j, APŚ 1, p. 255-259. Szymański W. 2000 Trudne problemy w poznawaniu starszych faz wczesnego średniowiecza na ziemiach polskich, [in;] Μ. Kobusiewicz, S. Kurnatowski (eds.), Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu, Poznań (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk), p. 353-379. 677 Rozdział / Chapter XV Szymański W. 2004 Dom żywych - dom umarłych w kulturze Słowian wczesnego średniowiecza, [in:] J. Libera, A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecz: księga jubileuszowa na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gurby, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 301-308. Ślusarski Z. 1969 Horodysko, IA. Badania 1968, p. 242-243. Taras H. = Wróbel H. 1986 AZP obszaru 75-88, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). Taras H. = Wróbel H. 1989 Cmentarzysko kurhanowe w Wielkopolu, stan. 5, woj. chełmskie, Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1989 roku, Lublin (Zakład Archeologii UMCS), p. 34-37. Taras H. ֊ Wróbel H. 1990 Cmentarzysko kurhanowe w Wielkopolu, na stan. 5, gm. Urszulin, Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1989 roku, 4, p. 11-13. Taras H. = Wróbel H. 1993 Wielkopole, gm. Urszulin, woj. chełmskie, st. 5, AZP 75-88/42, IA. Badania 1989, p. 77-78. Thompson Μ. W. 1960 Recent Excavations in the Keep of Farnham Castle, Surrey, Medieval Archaeology 4, p. 81-94. Tereszczuk D. 2002 Wczesnośredniowieczne uzbrojenie na Lubelszczyźnie (VIII-XIII w.), Lublin (typescript of the master thesis in the archive of the Instytut Archeologii UMCS). Ters’kyj see Ters’kyy S.V. Ters’kyy S.V. = Ters’kyj = Терський C.B. 2002 Археологія доби Галицько-Волинської держави: здобутки Волинської археологічної експедиції Львівського історичного музею за 15 років діяльності (1986-2000): каталог виставки, Львів (Інститут українознавства HAH України). Ters’kyy S.V. = Ters’kyj = Терський C.B. 2006 ЛучеськХ-ХѴcm., Львів ( Вид-во Національного університету “Львівська політехніка”. Ters’kyy S.V. = Ters’kyj = Терський C.B. 2010 Княже місто Володимир, Львів (Вид-во Національного університету “Львівська політехніка”). Tietz В. 2017 Upadek grodów wschodniej części strefy Tornow-Klenica a proces budowy władztwa Piastów na terenie Wielkopołski, [in:] W. Drelicharz, D. Jasiak, J. Poleski (eds.), Spór o początki państwa polskiego: historiografia, tradycja, mit, propaganda, Kraków (Historia lagellonica), p. 99-117. Tkačev see Tkachev M.A. Tkachev M.A. = Tkačev = Ткачев M. 1987 Замки Белоруссии, Минск (Полымя). Tkačoū see Tkachou M. Tkachou M. = Tkačoū = Ткачоў M. 1978 Абарончыя збудаванні заходніх зямелъ Беларусі XIII-XVIII стст., Мінск (Навука i тэхніка). Tomaszewski Z. 1955 Badania cegły jako metoda pomocnicza przy datowaniu obiektów architektonicznych, Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej 11. Budownictwo 4, p. 31-52. Tonkiel T. 2004 678 Ceramika naczyniowa zjamy gruszkowatej ze stanowiska 144 (ob. 77) i ul. Krzywej (ob. 8) z Chełma, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Bibliography / Bibliografia Trzeciecki M. 2016 Ceramika płocka między XI a XIX wiekiem: studium archeologiczne. Warszawa (Wydawnictwo ІАіЕ PAN). Trzeciecki Μ. 2018 Grody „plemienne” i „wczesnopaństwowe” na Mazowszu (IX-XI w.): stan badań, problematyka i możliwości interpretacji, Historia Slavorum Occidentis 2018:2(17), p. 4267. Turski R., Uziak S., Zawadzki S. 1993 Gleby, [in:] R. Turski, S. Uziak (eds.), Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny, Lublin (Wydawnictwo UMCS), p. 1-106. Tyniec A. 2018 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe w Guciowie, stan. 6, pow. zamojski, [in:] Górski, Tyniec (eds.) 2018, p. 191-233. Urbańczyk P. 2008a Władza i polityka we wczesnym średniowieczu, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego). Urbańczyk P. 2008b Trudne początki Polski, Monografie FNP, Wrocław (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego). Urbańczyk P. 2012 Stratygrafia, [in:] S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska (eds.), Przeszłość społeczna: próba konceptualizacji, Poznań (Wydawnictwo Poznańskie), p. 429-450. Urbańczyk P. (ed.) 1997 Origins of Central Europe, Warsaw (Scientific Society of Polish Archaeologists/Institute of Archaeology and Ethology Polish Academy of Sciences). Urbańczyk P., Trzeciecki Μ. (eds.) 2016 The past societies: Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages, Warsaw (The Institute of Archaeology and Ethnology. Polish Academy of Sciences), vol. V, 5: 500 AD-1000 AD. Urbański A. 1986 AZP obszaru 89-87, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Urbański A. 2000 Nowe datowania grodziska w Czermnie nadHuczwą, [in:] A. Buko, Z. Swiechowski (eds.), Osadnictwo i architektura w dobie zjazdu gnieźnieńskiego, Warszawa (Zakład Wydawniczy Letter Quality), p. 239-244. Urbański A., Banasiewicz E. 1990 AZP obszaru 90-87, Zamość (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Vojtovič see Voytovych Voytovych L. = Vojtovyč = Vojtovič = Войтович Л. 2015 Галич у політичному житті Європи XI-XIVстоліть, Львів (Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича HAH України). Wajda S. 2013 Zabytki szklane i szkliwione, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 93-103. Walanus A., Goslar T. 2004 Wyznaczanie wieku metodą 14C dla archeologów, Rzeszów (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego). Walicki Μ. 1931 Sprawa inwentaryzacji zabytków w dobie Królestwa Polskiego (1827-1962), Biblioteka Zakładu Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej 3, Warszawa (Wydawnictwo Zakładu Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej), 679 Rozdział / Chapter XV p. 162. Public domain: https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/walickil931/0005; accssed on: 06.02.2020. Warchoł S. 1995 W sprawie nazw: „ Ziemia Chełmska, Chełmskie, Chelmszczyzna ”, Rocznik Chełmski 1, p. 9-18. Wartołowska Z. 1947 Nowe odkrycie na grodzie czerwieńskim Sutiejsk, Sprawozdania Towarzystwa Nau kowego Warszawskiego. Wydział II, 60, Warszawa (Towarzystwo Naukowe Warszawskie), p. 36-38. Wartołowska Z. 1958 Gród czerwieński Sutiejsk na pograniczu połsko-ruskim, Warszawa (Wydawnictwo UW). Wasilewski T. 1976 Dulębowie - Lędzianie - Chorwaci: z zagadnień osadnictwa plemiennego i stosunków politycznych na Bugiem, Sanem i Wisłą w X wieku, Przegląd Historyczny 67, p. 181-194. Wąsik B. 2017 Wybrane zagadnienia z zakresu cegiełnictwa w późnośredniowiecznych Prusach, Archaeologia Historica Polona 25, p. 37-58. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AHP.2017.002. Waszkiewicz J. 1980 Materiały archeologiczne znad środkowego Wieprza, Lublin (typescript of the master thesis in the archive of the Instytut Archeologii UMCS). Wąsowicz T. 1961 Uwagi w sprawie osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Lubelszczyźnie, Archeologia Polski 6:2, p. 203-253. Wenska I. 2015 Sacrifices among the Slavs: between archaeological evidence and 19th centuryfolklore, [in:] L. Gardeła, A. Půlpánová-Reszczyňska (eds.), Rituals in the Past, Analecta Archaeologica Ressoviensia 10, p. 271 -294. Wichrowski Z. 2008 Batorz, st. 12, pow. Janów Lubelski: archeologiczne badania przedinwestycyjne w związku z budową ośrodka sportów zimowych (stok narciarski), Kraśnik (typescript in the Lublin Voivodeship Monuments Conservation Office, archive). Wieczerza G. 2001 Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmskiej w świetle badań archeologicznych, Warszawa (typescript of the master thesis in the archive of the MZCH). Wilke G. 2002 Średniowieczne wieże w miastach Toskanii zasiedlane okresowo, Archaeologica Historica Polona 12, p. 31-46. Wiśniewski T. 2012 Dokumentacja z wykopaliskowych ratowniczych badań archeologicznych na trasie rozbudowy drogi wojewódzkiej nr 849, Zamość-Jacnia- Wola Obszańska od km 9+111 do km 24+100, na odcinku Lipsko-Kaczórki, w km od 10+400 do 10+800, w obrębie stanowiska archeologicznego nr 8 (AZP 39/90-87), w miejscowości Lipsko-Polesie, gm. Zamość, pow. Zamojski, Lublin (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Zamość). Włodarski В. 1966 Polska i Ruś 1194-1340, Warszawa (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Wojenka Μ. 2006 Wielkość i rozplanowanie umocnień wczesnośredniowiecznych grodzisk słowiańskich okresu plemiennego ziemi polskich, [in:] J. Gancarski (ed.), Wczesne średniowiecze w Karpatach Polskich, Krosno (Muzeum Podkarpackie), p. 271-302. Wołoszyn E., Mazurek W. 1988 AZP obszaru 81-86, Chełm (typescript in the archive of the WUOZ. Branch Office in Chełm). 680 Bibliography / Bibliografia Wołoszyn M. 2000 Wołoszyn Μ. 2001 Wołoszyn Μ. 2003 Wołoszyn Μ. 2005 Wołoszyn M. 2007 Wołoszyn M. 2013a Wołoszyn M. 2013b Wołoszyn M. 2013c Wołoszyn Μ. 2017 Wołoszyn Μ. 2020 Bizantyńskie i ruskie zabytki o charakterze sakralnym z Polski: wybrane przykłady, [in:] S. Moździoch (ed.), Człowiek, sacrum, środowisko: miejsca kultu we wczesnym średniowieczu, Spotkania Bytomskie 4, Wrocław (ІАіЕ PAN), p. 247-249. Archeologiczne zabytki sakralne pochodzenia wschodniego w Polsce od X do połowy XIII wieku (wybraneprzykłady), [in:] Cerkiew., p. 25-45. Zabytki pochodzenia rusko-bizantyńskiego we wschodniej Małopolsce w okresie Х-ХІІІ wieku, Kraków (typescript of the doctoral dissertation in the possession of Μ. Wołoszyn), vol. I-VII. Monety bizantyńskie z VI-VII w. w Polsce na tle środkowoeuropejskim, [in:] Kaczanowski, Parczewski (eds.) 2005, p. 637-682. Między Gnieznem, Krakowem a Kijowem. Archeologia o wczesnośredniowiecznych relacjach polsko-ruskich i formowaniu polsko-ruskiego pogranicza = Zwischen Gnesen, Krakau und Kiev. Archäologie überfrühmittellaterliche polnisch-altrussische Beziehungen und die Gestaltung des polnisch-altrussischen Grenzgebietes, [in:] Μ. Dębiec, Μ. Wołoszyn (eds.), U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej : pogranicze polsko-ukraińskie w perspektywie badań archeologicznych = Frühzeit Ostmitteleuropas: das polnisch ukrainische Grenzgebiet aus archäologischer Perspektive, Collectio Archaeologica Ressoviensis 5, Rzeszów (FROA/Instytut Archeologii UR), p. 177-206. Ołowiane pieczęcie, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 84-86. Dewocjonalia, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 87-92. Grody Czerwieńskie i problem wschodniej granicy monarchii pierwszych Piastów. Stan i perspektywy badań, [in:] T. Sawicki (ed.), Studia nad DawnąPolską 3, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie), p. 87-118. Zaraz po wojnie: z historii badań nad pograniczem polsko-ruskim w latach 1945-1956 (ze szczególnym uwzględnieniem Grodów Czerwieńskich), Przegląd Archeologiczny 65, p. 199-224. Wie betreibt man Archäologie in einem Land, in dem es nur um „warmes Wasser aus dem Wasserhahn “ geht? Zur frühgeschichtlichen Archäologie in Polen nach der Wende, [in:] J. Drauschke, R. Prien (eds.), Quo Vadis Frühgeschichtliche Archäologie?, Studien zu Spätantike und Frühmittelalter 9, Hamburg (Dr. Kovač), p. 200-283. Wołoszyn M. (ed.) 2017 From Cherven’ Towns to Curzon Line. The lands on the Middle Bug during the Middle Ages and the historiographic perspective on the formation ofPoland’s eastern border, 18th21st centuries = Od Grodów Czerwieńskich do linii Curzona. Dzieje środkowego Pobuża w wiekach średnich orazpostrzeganieformowania się wschodniej granicy Polski w historiografii XVIII-XXI w., U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 3,12, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR), vol. I-II. Wołoszyn Μ. (ed.) 2018 The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the light of results from past research (1952-1955). Material evidence = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952-1955). 681 Rozdział / Chapter XV Podstawy źródłowe, U Źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 4, Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa (Leibniz-Institut fur Geschichte und Kultur des östlichen Europa [GWZO]/IAiE PAN/Instytut Archeologii UR). Wołoszyn Μ., Florkiewicz I., Dzieńkowski T., Sadowski S., Nosek E.M., Stępiński J. 2016 Cherven before Cherven Towns. Some remarks on the history of the Cherven Towns area (eastern Poland) till the end of 10th century, [in:] A. Bollók, G. Csiky, T. Vida (eds.), Zwischen Byzanz und der Steppe: archäologische und historische Studien. Festschrift für Csánad Bálint zum 70, Budapest (Institute of Archaeology Research Centre for the Humanities Hungarian Academy of Sciences), p. 689-716. Wołoszyn Μ., Dzieńkowski T., Kuźniarska К., Nosek E.M., Stępiński J., Florkiewicz I., Włodarczak P. 2018 Dying and dating: a burial in the rampart of the stronghold in Czermno-Cherven’ and its significance for the chronology of the Cherven ’ Towns, [in:] J. Drauschke, E. Kislinger, K. Kühtreiber, T. Kühtreiber, G. Scharrer-Liška, T. Vida (eds.), Lebenswelten zwischen Archäologie und Geschichte: Festschrift für Falko Daim zu seinem 65, Geburtstag, Monographien des RGZM 150, Mainz (Verlag des Römisch-Germanischen Zentralmuseums), vol. I, p. 459-480. Woś A. 1995 Zarys klimatu Polski, Poznań (UAM). Woźny Μ. 2010 Włodzimierz Demetrykiewicz (1859-193 7): pierwszy prehistoryk z Krakowa, Materiały Archeologiczne 38, p. 175-192. Wróbel H. see Taras H. XXX lat. 1975 XXX lat archeologicznych prac badawczych i konserwatorskich w Lublinie: sesja organizowana przez UMCS przy współudziale Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie: streszczenie referatów, Lublin (Instytut Historii Wydziału Humanistycznego UMCS), p. 16-21. Zadora-Rio E., Buko A., Dzieńkowski T. 2009 Analiza przestrzenna rozrzutu ceramiki i porównanie z wynikami AZP, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 310-318. Zagórski P. 2009 Wykorzystanie analizy przestrzennych danych cyfrowych (GPS/GIS) dla potrzeb badań archeologicznych na przykładzie stanowiska w Stołpiu, [in:] Buko (ed.) 2009, p. 97-101. Zahaj kiewicz Μ. 1996 Kościół łaciński w Chełmie w okresie przedrozbiorowym, [in:] R. Szczygieł (ed.), Chełm i chełmskie w dziejach, Chełm (s. n.), p. 265-276. Zakościelna A., Gurbą J. 1993 Obiekt mieszkalny z początków wczesnego średniowiecza ze stanowiska 28 w Swierszczowie Kolonii, woj. zamojskie, Archeoslavica 2, p. 7-24. Zbierski A. 1959 Wczesnośredniowieczne materiały archeologiczne z Czermna nad Huczwą, Archeologia Polski 4, p. 105-148. Ziarkowski D. 2013 Inwentaryzacja zabytków Królestwa Polskiego a system ochrony dziedzictwa kulturowego w Rosji w pierwszej połowie XIX wieku, Sztuka Europy Wschodniej = Искусство Восточной Европы = Art of Eastern Europe 1, p. 193-205. Zielonka Μ. 2013 Ceramika, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 138-149. Zięba J. 2005 Dzieje jednego obrazu: opowieść o Cudownej Ikonie Matki Boskiej Chełmskiej, Lublin (Wydawnictwo Muzyczne POLIHYMNIA). 682 Bibliography / Bibliografia Zimmer В. 1974 Miasto Chełm: zarys historyczny, Warszawa-Kraków (Państwowe Wydawnictwo Naukowe). Zimmer В. 1993 Miasta ziemi chełmskiej odXIIIdopoł. XIXw. w zarysie, Lublin (Wydawnictwo Lubelskie). Zin W., Grabski W. 1967а Fazy rozwoju przestrzennego miasta Chełma, Sprawozdania z posiedzeń komisji PAN. Oddział w Krakowie 10:2 (lipiec-grudzień 1966), p. 720-725. Zin W., Grabski W. 1967b Wyniki badań architektonicznych nad wczesnośredniowiecznym Chełmem, Sprawozdania z posiedzeń komisji PAN. Oddział w Krakowie 10:2 (lipiec-grudzień 1966), p. 725-729. Zin W., Grabski W. 1968 Trzy wczesnośredniowieczne baszty chełmskie, Sprawozdania z posiedzeń komisji naukowych PAN. Oddział w Krakowie 11:2 (lipiec-grudzień 1967), p. 850-851. Zoll-Adamikowa H. 1966 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkiełetowe Małopołski, Prace Komisji Archeologicznej 11, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN), part 1, Źródła. Zoll-Adamikowa H. 1971 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkiełetowe Małopołski, Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk (Zakład Narodowy im. Ossolińskich ֊ Wydawnictwo PAN), part 2, Anałiza. Zoll-Adamikowa H. 1974 Wyniki wstępnych badań wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego w Guciowie, pow. Zamość, SA 26, p. 115-169. Zoll-Adamikowa H. 1975 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopałne Słowian na terenie Polski, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), part 1, Źródła. Zoll-Adamikowa H. 1979 Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), part 2, Analiza. Wnioski. Zoll-Adamikowa H. 1996 Wczesnośredniowieczny obrządek pogrzebowy a zróżnicowanie etniczne na pograniczu polsko-ruskim, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 81-90. Zoll-Adamikowa H. 1997 Wczesnośredniowiecznepółziemianki z korytarzykiem z grodziska w Stradowie, Archeologia Polski 42, p. 161-172. Zygmański Μ. 1996 Kształtowanie siępołsko-ruskiej rubieży etnicznej w świetłe Historii Ukrainy-Rusi Mychajły Hruszewskiego, [in:] Parczewski, Czopek (eds.) 1996, p. 37-40. Żak J. 1971 Zausznice o kabłąku owiniętym spirałowatym drucikiem we wczesnośredniowiecznej Połsce, Archeologia Polski 16, p. 517-523. Żak J., Maćkowiak-Kotkowska L. 1988 Studia nad uzbrojeniem środkowoeuropejskim VI-Xwieku: zachodniobałtyjskie i słowiańskie ostrogi o zaczepach haczykowato zagiętych do wnętrza, Poznań (Wydawnictwo Naukowe UAM). Żaki A. 1974 Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej, Prace Komisji Archeologicznej PAN (Kraków) 13, Wrocław (Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN). Żelichowski A. 1984 Zarys budowy geologicznej, [in:] S. Kozłowski (ed.), Surowce mineralne środkowo wschodniej Polski, Warszawa (Wydawnictwo Geologiczne), p. 9-37. 683 Rozdział / Chapter XV Żołędziowski К. 2013 Zabytki ze srebra, stopów miedzi i cyny, [in:] Kalaga (ed.) 2013, p. 76-83. Żurowski T. 1954 Ochrona zabytków archeologicznych Lubelszczyzny, Ochrona Zabytków 7, p. 277-278. Żurowski T. 1957 Chełm Lubelski, Z otchłani wieków 23, p. 159-161. Internet sources I Źródła internetowe www.atlasgrodzisk.pl http://chodlik.edu.pl http ://www.pma.pl/nowe/wspolpraca/19-LIPSKO.php Address of the Author / Adres Autora Dr. Tomasz Dzieńkowski Institute of Archaeology Maria Curie Skłodowska University in Lublin Maria Curie-Skłodowska Sq. 4 20-031 Lublin POLAND e-mail : dzienkowskitomek@poczta. onet.pl tomasz.dzienkowski@poczta.umcs.lublin.pl 684 dr Tomasz Dzieńkowski Instytut Archeologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie PI. Marii Curie-Skłodowskiej 4 20-031 Lublin POLSKA e-mail : dzienkowskitomek@poczta. onet.pl tomasz.dzienkowski@poczta.umcs.lublin.pl
any_adam_object	1
any_adam_object_boolean	1
author	Dzieńkowski, Tomasz
author2	Wołoszyn, Marcin 1970-
author2_role	edt
author2_variant	m w mw
author_GND	(DE-588)1289293716 (DE-588)1070224960
author_facet	Dzieńkowski, Tomasz Wołoszyn, Marcin 1970-
author_role	aut
author_sort	Dzieńkowski, Tomasz
author_variant	t d td
building	Verbundindex
bvnumber	BV048382646
ctrlnum	(OCoLC)1319429194 (DE-599)KXP1802126015
era	Geschichte 400-1300 gnd
era_facet	Geschichte 400-1300
format	Thesis Book
fullrecord	<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV048382646</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240404</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220729s2021 gw a\|\|\| cm\|\| 00\|\|\| eng d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9783960234371</subfield><subfield code="9">978-3-96023-437-1</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366463486</subfield><subfield code="9">978-83-66463-48-6</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788379969548</subfield><subfield code="9">978-83-7996-954-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1319429194</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)KXP1802126015</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">eng</subfield><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">XA-DE-SN</subfield><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield><subfield code="a">ru</subfield><subfield code="c">XA-RU</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Dzieńkowski, Tomasz</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1289293716</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Early medieval settlement in the Chełm Land</subfield><subfield code="b">= Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej</subfield><subfield code="c">Tomasz Dzieńkowski ; Herausgeber des Bandes: Marcin Wołoszyn</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Leipzig</subfield><subfield code="b">Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">[Leipzig]</subfield><subfield code="b">Leipziger Universitätsverlag</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Rzeszów</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Lublin</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="3"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Poligrafie Salezjańska</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">720 Seiten</subfield><subfield code="b">Karten, Illustrationen</subfield><subfield code="c">31 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej</subfield><subfield code="v">tom 7</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis: Seite 617-684</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Die vorliegende Veröffentlichung ist die erweiterte Fassung der Dissertation von 2011 am Institut für Archäologie und Ethnologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Warschau</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">Dissertation</subfield><subfield code="c">Polish Academy of Sciences Warsaw</subfield><subfield code="d">2011</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Text auf Polnisch und Englisch</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 400-1300</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Ausgrabung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129464-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Siedlung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4054858-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Mittelalterliche Archäologie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4138633-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Chełm</subfield><subfield code="z">Region</subfield><subfield code="0">(DE-588)4470711-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Osadnictwo</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Słowianie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Stanowiska archeologiczne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Średniowiecze</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wędrówki ludów (4-6 w.)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Zabytki archeologiczne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Ziemia chełmska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Osadnictwo człowieka / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Obrzędy i ceremonie pogrzebowe średniowieczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Stanowiska archeologiczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / rozprawy akademickie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">501-600</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">601-700</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">701-800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">801-900</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">901-1000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1001-1100</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Rozprawa doktorska</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4163417-2</subfield><subfield code="a">Katalog</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Chełm</subfield><subfield code="z">Region</subfield><subfield code="0">(DE-588)4470711-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Siedlung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4054858-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Ausgrabung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129464-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Mittelalterliche Archäologie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4138633-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 400-1300</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wołoszyn, Marcin</subfield><subfield code="d">1970-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1070224960</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des Östlichen Europa (GWZO)</subfield><subfield code="0">(DE-588)1135144311</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Archeologii i Etnologii (Warschau)</subfield><subfield code="0">(DE-588)1224263-9</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Uniwersytet Rzeszowski</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii</subfield><subfield code="0">(DE-588)16057222-8</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii</subfield><subfield code="0">(DE-588)3059073-5</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej</subfield><subfield code="v">tom 7</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV041063946</subfield><subfield code="9">7</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20221116</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09022</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09015</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033761469</subfield></datafield></record></collection>
genre	(DE-588)4163417-2 Katalog gnd-content (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content
genre_facet	Katalog Hochschulschrift
geographic	Chełm Region (DE-588)4470711-3 gnd
geographic_facet	Chełm Region
id	DE-604.BV048382646
illustrated	Illustrated
index_date	2024-07-03T20:19:22Z
indexdate	2024-08-10T00:18:32Z
institution	BVB
institution_GND	(DE-588)1135144311 (DE-588)1224263-9 (DE-588)16057222-8 (DE-588)3059073-5
isbn	9783960234371 9788366463486 9788379969548
language	English Polish
oai_aleph_id	oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033761469
oclc_num	1319429194
open_access_boolean
owner	DE-12
owner_facet	DE-12
physical	720 Seiten Karten, Illustrationen 31 cm
psigel	BSB_NED_20221116
publishDate	2021
publishDateSearch	2021
publishDateSort	2021
publisher	Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa Leipziger Universitätsverlag Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
record_format	marc
series	U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej
series2	U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej
spelling	Dzieńkowski, Tomasz Verfasser (DE-588)1289293716 aut Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej Tomasz Dzieńkowski ; Herausgeber des Bandes: Marcin Wołoszyn Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej Leipzig Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa 2021 [Leipzig] Leipziger Universitätsverlag Warszawa Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Rzeszów Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego Lublin Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Kraków Poligrafie Salezjańska 720 Seiten Karten, Illustrationen 31 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej tom 7 Literaturverzeichnis: Seite 617-684 Die vorliegende Veröffentlichung ist die erweiterte Fassung der Dissertation von 2011 am Institut für Archäologie und Ethnologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Warschau Dissertation Polish Academy of Sciences Warsaw 2011 Text auf Polnisch und Englisch Geschichte 400-1300 gnd rswk-swf Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd rswk-swf Siedlung (DE-588)4054858-2 gnd rswk-swf Mittelalterliche Archäologie (DE-588)4138633-4 gnd rswk-swf Chełm Region (DE-588)4470711-3 gnd rswk-swf Osadnictwo Słowianie Stanowiska archeologiczne Średniowiecze Wędrówki ludów (4-6 w.) Zabytki archeologiczne Ziemia chełmska Osadnictwo człowieka / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie Obrzędy i ceremonie pogrzebowe średniowieczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / średniowiecze / rozprawy akademickie Stanowiska archeologiczne / Polska / Chełmno (województwo kujawsko-pomorskie ; region) / rozprawy akademickie 501-600 601-700 701-800 801-900 901-1000 1001-1100 Rozprawa doktorska (DE-588)4163417-2 Katalog gnd-content (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Chełm Region (DE-588)4470711-3 g Siedlung (DE-588)4054858-2 s Ausgrabung (DE-588)4129464-6 s Mittelalterliche Archäologie (DE-588)4138633-4 s Geschichte 400-1300 z DE-604 Wołoszyn, Marcin 1970- (DE-588)1070224960 edt Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des Östlichen Europa (GWZO) (DE-588)1135144311 isb Instytut Archeologii i Etnologii (Warschau) (DE-588)1224263-9 isb Uniwersytet Rzeszowski Instytut Archeologii (DE-588)16057222-8 isb Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Instytut Archeologii (DE-588)3059073-5 isb U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej tom 7 (DE-604)BV041063946 7 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis
spellingShingle	Dzieńkowski, Tomasz Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd Siedlung (DE-588)4054858-2 gnd Mittelalterliche Archäologie (DE-588)4138633-4 gnd
subject_GND	(DE-588)4129464-6 (DE-588)4054858-2 (DE-588)4138633-4 (DE-588)4470711-3 (DE-588)4163417-2 (DE-588)4113937-9
title	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
title_alt	Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
title_auth	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
title_exact_search	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
title_exact_search_txtP	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
title_full	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej Tomasz Dzieńkowski ; Herausgeber des Bandes: Marcin Wołoszyn
title_fullStr	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej Tomasz Dzieńkowski ; Herausgeber des Bandes: Marcin Wołoszyn
title_full_unstemmed	Early medieval settlement in the Chełm Land = Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej Tomasz Dzieńkowski ; Herausgeber des Bandes: Marcin Wołoszyn
title_short	Early medieval settlement in the Chełm Land
title_sort	early medieval settlement in the chelm land wczesnosredniowieczne osadnictwo ziemi chelmskiej
title_sub	= Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej
topic	Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd Siedlung (DE-588)4054858-2 gnd Mittelalterliche Archäologie (DE-588)4138633-4 gnd
topic_facet	Ausgrabung Siedlung Mittelalterliche Archäologie Chełm Region Katalog Hochschulschrift
url	http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033761469&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
volume_link	(DE-604)BV041063946
work_keys_str_mv	AT dzienkowskitomasz earlymedievalsettlementinthechełmlandwczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT wołoszynmarcin earlymedievalsettlementinthechełmlandwczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT leibnizinstitutfurgeschichteundkulturdesostlicheneuropagwzo earlymedievalsettlementinthechełmlandwczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT instytutarcheologiiietnologiiwarschau earlymedievalsettlementinthechełmlandwczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT uniwersytetrzeszowskiinstytutarcheologii earlymedievalsettlementinthechełmlandwczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT uniwersytetmariicurieskłodowskiejwlublinieinstytutarcheologii earlymedievalsettlementinthechełmlandwczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT dzienkowskitomasz wczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT wołoszynmarcin wczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT leibnizinstitutfurgeschichteundkulturdesostlicheneuropagwzo wczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT instytutarcheologiiietnologiiwarschau wczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT uniwersytetrzeszowskiinstytutarcheologii wczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej AT uniwersytetmariicurieskłodowskiejwlublinieinstytutarcheologii wczesnosredniowieczneosadnictwoziemichełmskiej

Verfügbarkeit

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Fernleihe Bestellen Achtung: Nicht im THWS-Bestand! Inhaltsverzeichnis
Inhaltsverzeichnis

MARC

Datensatz im Suchindex

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Ähnliche Einträge