O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas: gegonota kai epanektimēseis 1 tomos prōtos Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Weitere Verfasser: | |
| Format: | Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Athēna
Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs
2021
|
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Gemischte Register |
| Beschreibung: | 538 Seiten Karten |
| ISBN: | 9789602507841 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048372896 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 220721s2021 xx |||| |||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9789602507841 |9 978-960-250-784-1 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1337135066 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048372896 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos |d 1943-2013 |e Verfasser |0 (DE-588)122968778 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas |b gegonota kai epanektimēseis |n 1 |p tomos prōtos |p Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918 |c Nikos Petsalēs-Diomēdēs ; epistēmonikē epimeleia Iōannēs D. Stephanidēs |
| 264 | 1 | |a Athēna |b Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs |c 2021 | |
| 300 | |a 538 Seiten |b Karten | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 505 | 8 | |a Bibliografie S. 495-512 und Index S. 517-538 | |
| 700 | 1 | |a Stephanidēs, Giannēs D. |d ca. 20./21. Jh. |0 (DE-588)129377961 |4 edt | |
| 710 | 2 | |a Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs |0 (DE-588)5012413-4 |4 isb | |
| 773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV048372886 |g 1 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033751916 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1816352193942388736 |
|---|---|
| adam_text |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ. ւշ Σημείωμα τον ’Ιωάννη Δ. Στεφανίδη, επιστημονικόν επιμελητή της έκδοσης. 13
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ. 2ΐ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 27 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΛΕΜΟ 1. 2. 3. 4. 5. Ή Ελλάδα,
ό έλληνισμός, ή Μεγάλη ’Ιδέα καί ό Βενιζέλος . Ό Βενιζέλος καί οί νέες βάσεις τής έλληνοβρετανικής φιλίας . Οί Βαλκανικοί Πόλεμοι. Ό αλβανικός κυκεώνας καί το ζήτημα τής Βορείου ’Ηπείρου . Τα νησιά του Αιγαίου, ή νέα
ελληνοτουρκική κρίση καί ό αγώνας γιά ναυτική υπεροπλία. 8շ 4і 52 6ο 6g ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ A' Το ελληνικό δίλημμα καί ο ’Εθνικός Διχασμός, 1914-1915 . . . . 97 6. Ή έκρηξη του πολέμου καί ή επώαση του ’Εθνικού
Διχασμού . . gg 7. Ή σέρβική συνθήκη καί το ελληνικό δίλημμα. in 8. Οί νέες προτάσεις τής Άντάντ και το «πραξικόπημα» του Μεταξα, Ίανουάριος-Μάρτιος 1915. 123 9. Ή εκστρατεία των Δαρδανελίων, ή
πρώτη παραίτηση του Βενιζέλου καί ή έκρηξη του ’Εθνικού Διχασμού, Μάρτιος 1915. 138 10. Ή άμφίσημη
έξωτερική πολιτική τής κυβέρνησης Γούναρη . 150 11. Ή περιττή κρίση τοΰ ’Απριλίου, ή ασθένεια του βασιλέως, ή εκλογική δικαίωση τοΰ Βενιζέλου καί ή συνταγματική έκτροπη Γούναρη . . 167 12. Ή ανώμαλη παρένθεση Βενιζέλου: οί διπλωματικοί ελιγμοί του, οί ενέργειες του βασιλέως καί ή ελληνική γερμανοφιλία 175 13. Το άνοιγμά του μακεδονικού μετώπου, ή συνωμοσία γιά τή δεύτερη παραίτηση Βενιζέλου καί ή έδραίωση τοΰ Έθνικοΰ Διχασμού . . igg 9
Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ KAI H ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (τ. A') B' 'Η πολιτική της Αντάντ έναντι της διχασμένης 'Ελλάδας, 1915-1916 227 14. Ή εύτελιστική ούδετερότητα των κυβερνήσεων Σκουλούδη καί οί ανώ μαλες έλληνο βουλγαρικές σχέσεις.229 15. Ή έπονείδιστη
παράδοση του Ρούπελ καί ή ματαιοπονία του ακα τάλληλου ισορροπιστή Ζαΐμη.242 16. Ή πορεία του Βενιζέλου προς την επανάσταση καί οί νέες πιέσεις τής
Άντάντ. 259 17. Ό κρίσιμος Σεπτέμβριος του 1916 καί ή Ελλάδα των δύο κυβερνή σεων . 269 18. Ή ανίσχυρη
κυβέρνηση Καλογερόπουλου καί ή εύθύνη του Στρέιτ για την έδραίωση του Διχασμού. 283 Γ' II πορεία προς τη ρήξη και την έξοδο τής Ελλάδας στον πόλεμο,
1916-1917. 29ι 19. Τά πρώτα βήματα του βενιζελικοΰ κινήματος καί ή ύποτέλεια τής κυβέρνησης Λάμπρου. 293 20. Ή αθέτηση τής συμφωνίας
βασιλέως - Μπεναζέ καί ή μάχη των ’Αθηνών.3°° 21. Ό καταστροφικός για το βασιλικό καθεστώς απόηχος τών «Νοεμβρια νών»
. з25 22. Ή πορεία τού βασιλέως προς τηνανατροπή του. 337 23. Ή αποστολή Διομήδη στο Παρίσι καί το Λονδίνο καί οί οικονομικές δυσχέρειες τής
προσωρινήςκυβέρνησης.347 24. 'Η πολιτική τής ’Ιταλίας έναντι τής διχασμένης Ελλάδας καί ή Συμφωνίατοϋ 'Αγίου ’Ιωάννη τής Μωριέννης, Ίανουάριος-Άπρίλιος 1917 362 25. Το μελλοντικό πολίτευμα τής Ελλάδας καί οί συντηρητικές αγκυλώ σεις τού
Βενιζέλου. 377 26. 'Η αποστολή Ζοννάρ καί ή έκθρόνιση τού Κωνσταντίνου. 3θθ 27. Τά έπακόλουθα τής αποστολής Ζοννάρ καί ή έπιφανειακή ενοποίηση τής
Ελλάδας.4Ο4 28. Οί ύλικες δυσκολίες τού νέου καθεστώτος καί το ταξίδι τού Βενιζέλου για την αντιμετώπισή τους. 4Σ5 Δ' 7« τελευταία στάδια του πολέμου καί ή
διαμόρφωση τών ελληνικών βλέψεων. 433 29. Οί απεγνωσμένες έκκλήσεις τού έξόριστου Κωνσταντίνου προς το Βερολίνο, 1917-1918.435 ΙΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 30. Tò βορειοηπειρωτικο ζήτημα καί oí έλληνοϊταλικές σχέσεις από τά μέσα του 1916 ως τό τέλος του 1917. 445 31. Οί νέοι πολεμικοί στόχοι των Συμμάχων καί οί βαλκάνιοι σύμμαχοι των Κεντρικών Δυνάμεων, 1917-1918. 459 32. Οί σχέσεις τής ’Ιταλίας μέ την Ελλάδα και μέ τούς Συμμάχους το 1918. 474 33. Ή συνθηκολόγηση τής Βουλγαρίας καί οί ελληνικές βλέψεις στο τέλος του Μεγάλου Πολέμου. 4^3 ΠΗΓΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.495 ΧΑΡΤΗΣ.5ϊ3 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ. 5ϊ7
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ I. ΑΡΧΕΙΑ 1. ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΑ A. ’Αρχείο 'Υπουργείου Εξωτερικών Ελλάδας, ’Αθήνα Γενική αλληλογραφία A' (πολιτικής) διεύθυνσης Βασικότερες οί παρακάτω ένοτητες: 1. ’Αρχείο Προσωρινής Κυβερνήσεως Θεσσαλονίκης Α/ΙΠ: Ο’ικονομικαι δυσχέρειαι τής προσωρινής κυβερνήσεως (6.10.191625.5.1917)
А/ѴП: Δυσκολίαι χρησιμοποιήσεως δυνάμεων υπό τής προσωρινής κυβερνήσεως λόγω των δαπανών (8.10.1916-10.6.1917), Δυσχέρειαι εφοδιασμού των στρα τιωτικών και ναυτικών δυνάμεων τής προσωρινής κυβερνήσεως, Προετοιμασίαι εκθρσνίσεως δυναστείας εν Έλλάδι: ’Αποστολή Διομήδους εις Παρισίους και Λονδίνο
А/Vi: Καθεστωτική μεταβολή εν Έλλάδι: ’Αποστολή Ζωννάρ καί εκθρόνισις βασιλέως Κωνσταντίνου (15.3-15.6.1917), Διπλωματικοί διαπραγματεύσεις προς έπίτευξιν τής άναγνωρίσεως τής προσωρινής κυβερνήσεως υπό των Συμμά χων (29.9.1916-10.6.1917) καί ’Έλεγχος, αποστολή Ζωννάρ, εκθρόνισις Κων σταντίνου,
άρσις ελέγχου και αποκλεισμού (21.4 -12.7.1917) 2. Α/4: Πόλεμος, Ειρήνη, ’Επαναστάσεις, Ουδετερότητα 3. Α/5: Πολιτική δραστηριότητα, νέα, γενικά ύπομνήματα. Κατά κανόνα όχι πάντα τηρούμενο: Α/5Π-Γαλλία, A/5111-Ίταλία, Α/5ΥΙ-Τουρκία, Α/5ΥΙΙ-Ρωσία, A/ 5ΥΙΠ-Ήνωμένες Πολιτείες, Α/5Χ-Σερβία καί Α/5ΧΠ-
Βουλγαρία Β. ’Αρχείο 'Υπουργείου ’Εξωτερικών Μεγάλης Βρετανίας [FO], ’Εθνικά ’Αρχεία, Kew, Richmond Foreign Office Correspondence (’Αλληλογραφία Υπουργείου Εξωτερικών) FO 371/3140 ως 3160 ֊ Βαλκάνια, 1918 FO 371/3563 ως 3608 - Βαλκάνια, 1919 FO 373 - Peace Conference Handbooks FO 374 - Peace
Conference Acts FO 406/40-41 - Confidential Prints, Eastern Affairs, 1918-1919 FO 421/297 - Confidential Prints,
South-Eastern Affairs, 1919 FO 608 - British Peace Delegation: 495
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 28-30 ’Αλβανία, 30 Βαλκάνια, 31-33 Βουλγαρία, 33 Κέρκυρα, Κύπρος, 34 Κρήτη, Δωδεκάνησα, 37-38 Ελλάδα, 38-40 ’Ιταλία, 44 Μακεδονία, 45 Βό ρειος ’Ήπειρος, 47 ’Αντιπροσωπείες, 48 Ρόδος, 52-54 Θράκη, 82 ’Ανακωχή, 83 Μικρά Άσία, 86 Διασυμμαχικές Επιτροπές, 87 Κωνσταντινούπολη, 88-92
Ελλάδα, 93-94 ’Ιταλία, 103-104 Σμύρνη, 108-118 Τουρκία, 224-225 Οικονο μικά, 265 καί 269 Στρατιωτικά FO 800 - Προσωπικά ’Αρχεία: 149-158 Lord Curzon, 199-217 Arthur Balfour, 243 Sir Eyre Crowe (το προ σωπικό άρχεϊο τού Κρόου φυλάσσεται στην Bodleian Library τής ’Οξφόρδης), 329 διαφόρων Cabinet
Papers (’Αρχείο Υπουργικόν Συμβουλίου) CAB 1 Miscellaneous Records CAB 21 Cabinet Registered Files CAB 23 Cabinet Office (minutes and conclusions) CAB 24 Cabinet Memoranda (GT and CP series) CAB 25 Supreme War Council CAB 29 International Conferences (F): P (Peace) Series, WCP (War Cabinet Paris)
Series, Μ (War Cabinet Memor anda) Series, IC (Allied War Cabinet Conferences) Series Ή κατηγορία CAB 29 περιέχει επίσης τά πρακτικά των συζητήσεων τού Συμβουλίου των επικεφαλής των κυβερνήσεων (Τεσσάρων), των ύπουργών ’Εξωτερικών καί των επικεφαλής των αντιπροσωπειών τών Μεγάλων Δυνάμε ων. Αύτά
ωστόσο είναι δημοσιευμένα στά ακόλουθα έργα: Paul Mantoux, Les Délibérations du Conseil des Quatre, Παρίσι 1955, Documents on British For eign Policy, 1919-1939, First Series I (1947) καί II (1948), καί Papers Relating to the Foreign Relations of the United States of America, 1919, Paris Peace
Conference, III-IX. Γ. ’Αρχείο γαλλικού 'Υπουργείου ’Εξωτερικών [МАЕ], Παρίσι Γενική αλληλογραφία 1. Série
Europe, 1918-1929 Sous-série Albanie dossiers 10-13, 26-29,46-47 Balkans 4-5 Bulgarie 36-39 Grèce 65, 70-71 Italie 77-79 2. Série Levant, 1918-1929 Sous-série Turquie, dossiers 81-88, 105-106 (Chypre), 201-202, 208-212 3. Série Paix Sous-séries A 1000, 1025, 1096 και 1154. Oí σειρές αύτες είναι πολύ ελλιπείς, 490
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ γιατί το μεγαλύτερο μέρος τους κατεστράφη κατά τη μεταφορά του αρχείου στο Βερολίνο το 1940. Δ. Άρχεϊο ’Αλέξανδρου Διομήδη καί Λεωνίδα Παρασκευόπουλου [ΑΔΠ], στην κα τοχή του συγγραφέα E. 'Ιστορικά ’Αρχεία Μουσείου Μπενάκη [ΙΑΜΜ], Κηφισιά 1. Άρχεϊο ’Ελευθερίου Βενιζέλου 2.
Άρχεϊο Άθου Ρωμανού 3. Άρχεϊο Αναστασίου Γ. Κεραμειανίδη 4. Άρχεϊο ’Ελευθερίου Βενιζέλου, κατάλοιπα Μαρίκας Βενιζέλου 5. Άρχεϊο Σοφοκλή Βενιζέλου, 226 6. Άρχεϊο Γεωργίου Βεντήρη ΣΤ. Ελληνικό Λογοτεχνικό καί 'Ιστορικό Άρχεϊο (ΕΛΙΑ/MIET), ’Αθήνα 1. Άρχεϊο Γεωργίου Στρέιτ 2. Άρχεϊο Γεωργίου Μ. Μελά,
ανέκδοτο ημερολόγιο 3. Άρχεϊο ’Ελευθερίου Βενιζέλου 4. Άρχεϊο Νικόλαου Άποστολόπουλου 5. Άρχεϊο Άνδρέα Μιχαλακόπουλου 6. Άρχεϊο ’Ιωάννη Κουντουριώτη 5. Άρχεϊο Σπυρίδωνος Σίμου Ζ. Άρχεϊο David Lloyd George, Beaverbrook Library, Λονδίνο Η. Άρχεϊο Sir John Stavridi, Saint Anthony’s College, ’Οξφόρδη Θ.
Άρχεϊο Sidney Sonnino, University Microfilms, Ann Arbor, Michigan, καί Bodleian Library, ’Οξφόρδη (Microfilms of the Papers of Baron Sidney Sonnino, MSS film 874927 [54 ταινίες]) 2. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ 1. Documents on British Foreign Policy, 1919-1939, έπιμ. E.
L. Woodward/R. Butler, First Series, Λονδίνο, His/Her Majesty’s Stationery Office, 1947-1963. Vol. I: Proceedings of the Supreme Council of the Principal Allied and Associated Powers, 1 July - 15 Oct. 1919. Vol. II: Conclusion of the above Proceedings, 16 Oct. 1919-10 Jan. 1920. Vol. IV: The
Question of the Adriatic, 28 June - 12 Dec. 1919, και Conversations and Correspondence concerning Turkish Affairs
before the First Conference in London, 25 June 1919 - 12 Feb. 1920. 497
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Vol. VII: The First Conference of London, 12 Feb. - 11 April 1920. Vol. VIII: International Conferences on High Policy, 1920. Ειδικότερα: Proceed ings of the Conference of San Remo, 18-26 April 1920, Proceedings of the Second Conference of Hythe, 20 June 1920, Proceedings of
the First Conference of Bou logne, 20-21 June 1920, καί Proceedings ofthe Conference ofSpa, 5-16 July 1920. Vol. XII: European, including Russian, Questions, January 1920-April 1921. Vol. XIII: Turkey, 12 Feb. - 31 Dec. 1920. 2. Papers Relating to the Foreign Relations of the United States
ofAmerica, έπιμ. US Department of State, 1919: The Paris Peace Conference, 13 τόμοι, Ούάσινγκτον, 1942-47. 3.1 documenti diplomatici italiani, Ministero degli Affari Esteri, Ρώμη Serie V, 1914-1918, 11 τόμοι, 2 Αύγουστου 1914 - 3 Νοεμβρίου 1918, Ρώμη, Libreria dello Stato, 1954-1988, καί Serie VI,
1918-1922, vol. I, 4 novembre 1918 - 17 gennaio 1919, vol. II, 18 gennaio - 23 marzo 1919, καί vol. Ili, 24 marzo - 22 giugno 1919, Ρώμη, Libreria dello Stato, 1955, 1980 καί 2008, αντίστοιχα. 4. Documents diplomatiques français, Série 1914-1919, ύπο τή διεύθυνση του καθη γητή J.-С. Montant, 4
τόμοι, 3 août 1914 - 31 déc. 1915, καί ιδίως Série 1920-1932, ύπο τή διεύθυνση του καθηγητή Christian Baechler, τ. 1: 10.1 - 18.5.1920 (1997), τ. 2: 19.5 - 23.9.1920 (1999), τ. 3: 24.9.1920 - 25.1.1921 (2002), καί τ. 6: Annexes 1920-1921 (2008), Βέρνη/Βερολίνο/Φραγκφούρτη/Νέα Ύόρκη/’Οξφόρδη/Βιέν
νη, Peter Lang AG. 5. Recueil des Actes de la Conférence, IV, C, 5, Commission chargée d’étudier les questions
territoriales intéressant la Grèce, Παρίσι, Imprimerie nationale, 1923. 6. Journal Officiel de la République Française, Chambre des Députés, Débats Parle mentaires, Comités Secrets, (a) 16-22 ’Ιουνίου 1916 (δημοσιευμένο 24-30 ’Οκτω βρίου 1919), (β) 28 Νοεμβρίου 1916 - 7 Δεκεμβρίου 1917 (δημοσιευμένο 10-20 Νοεμβρίου 1920) καί (γ) 25-29 ’Ιανουάριου 1917 (δημοσιευμένο 13 Μαΐου 1925). 7. Georges Boussenot, «Le drame du 1er décembre 1916», Revue d’histoire de la guerre mondiale (Ίαν. 1938), σ. 1-36 (το πλήρες κείμενο των εύρημάτων τής ναυ τικής έπιτροπής τής γαλλικής Βουλής, 28 Σεπτεμβρίου 1918, δημοσιευμένο από τον πρόεδρό της). 8. Conférence de la Paix, 1919-1920, Recueil des Actes de la Conférence, Partie IV. Commissions de la Conférence (Procès verbaux, rapports et documents), C. Ques tions territoriales, 5. Commission chargée d’étudier les questions territoriales inté ressant la Grèce, Παρίσι, Imprimerie nationale, 1923. 9. Paul Mantoux, Les délibérations du Conseil des Quatre, 24 mars -28 juin 1919, 2 τόμοι, Παρίσι 1955. 10. H. D. Miller, My Diary at the Conference of Paris, Νέα 'Τόρκη 1928, 21 τόμοι, τυπωμένοι ιδιωτικά. 11. Ρωσικά διπλωματικά έγγραφα, 1915-1917, μέ εισαγωγή E. A. Άντάμοφ, μτφρ. 49й
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σταύρος Πηλείδης, έφ. Σκριπ (’Αθήνα), 9 Νοεμβρίου 1924 - 10 ’Ιουνίου 1925. 12. Ελληνική Λευκή Βίβλος: Διπλωματικά έγγραφα 1913-1917, ’Αθήνα 1917, καί στά αγγλικά, The Greek White Book, Diplomatic Documents 1913-1917, μτφρ. Theo dore P. Ion / Carroll N. Brown, Oxford University
Press (American Branch, for the American-Hellenic Society), 1918. 13. Ελληνική Λευκή Βίβλος: Διπλωματικά έγγραφα 1913-1917. Συμπλήρωμα, ’Αθήνα 1917, καί στα αγγλικά, The Greek White Book, Supplementary Diplomatic Documents, 1913-1917, μτφρ. Theodore P. Ion/Carroll N. Brown, Oxford University Press
(American Branch, for the American-Hellenic Society), 1919. 14. E. K. Venizelos, La Grèce devant le Congrès de la Paix, Παρίσι 1919. Oí χειρόγραφες σημειώσεις του Βενιζέλου βρίσκονται στο ΙΑΜΜ, ’Αρχείο A. Ρωμα νού, 443, φάκ. 1919/Β. 15. E. Κ. Βενιζέλος, «'Ημερολόγιο καί επιστολές στον Ρέπουλη,
1918-1920», Τα χυδρόμος 788-802 (2 Μαΐου-22 Αύγ. 1969). Το ημερολόγιο δημοσιεύθηκε το 1979 στά Χανιά άπό την 'Ιστορική Λαογραφική καί ’Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, μέ εισαγωγή του ’Εμμανουήλ Γ. Πρωτοψάλτη καί τίτλο: ’Ελευθερίου E Βενιζέλου ιδιόγραφον ήμερολόγισν. 16. Τα κείμενα του ’Ελευθερίου
Βενιζέλου. Ή ζωντανή ιστορία τής δραματικής περιόδου τοΰ έθνους, 1909-1935, έπιμ. Στέφανος I. Στεφάνου, 4 τόμοι, A': 19091914, Β': 1915-1920, Γ': 1921-1929, Δ': 1930-1936 (χωρίς ευρετήριο), ’Αθήνα, Λέσχη Φιλελευθέρων, 1981-1984. 17. 'Ο ’Ελευθέριος Βενιζέλος καί ή κατάστασις τής ’Ελλάδος. Άγνωστα καί
ανέκδοτα έγγραφα των έτων 1920-1922 και 1934-1936, έπιμ. Φαίδων Μπουμπουλίδης, ’Αθήνα, Λέσχη Φιλελευθέρων,
2000 (χωρίς ευρετήριο). 18. Ελευθέριος Βενιζέλος, Τρεις αγορεύσεις, πρόλογος Βύρων Θ. Θεοδωρόπουλος, ’Αθήνα 2000. II. ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΙΣ ΠΗΓΕΣ 1. ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ Άλεξανδρής, ’Απόστολος, Πολιτικοί αναμνήσεις, Πάτρα 1947. Άργυρόπουλος, Περικλής Άλ., ’Απομνημονεύματα, ’Αθήνα 1970. Aldrovandi Marescotti, Luigi, Guerra diplomatica, ricordi e frammenti di diario (1914-1919), Μιλάνο, Mondadori, 1936. ----- Nuovi ricordi e frammenti di diario perfar seguito a guerra diplomatica (19141919), Μιλάνο, Mondadori, 1938. Βακάς, Δημήτριος, 'Ο Βενιζέλος πολεμικός ηγέτης. 'Ιστορικοί σελίδες άπό τήν δημιουργίαν τής Μεγάλης 'Ελλάδος, ’Αθήνα, Σαλίβερος, 1950. Βενιζέλου, "Ελενα, Στή σκιά του Βενιζέλου, έπιμ. Εύη Μελά, ’Αθήνα, Ώκεανίδα, 2002. 499
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [Βενιζέλος, Ελευθέριος / ’Ιωάννης Μεταξάς], Ή ιστορία τον εθνικόν διχασμού, κατά την άρθρογραφία του ’Ελευθερίου Βενιζέλου καί του Ίωάννσυ Μεταξύ, Θεσσαλονίκη, Εκδοτικός Οίκος Κυρομάνος, 1994 (καί ανατυπώσεις). Βουρλούμης, Παναγής, Αυτοβιογραφία, ’Αθήνα 2000. Bissolati, Leonida,
La politica estera dell’Italia dal 1897 al 1920. Scritti e discorsi, Μιλάνο, Garzanti, 1923. Bosdari, Alessandro de, Delle guerre balcaniche, della grande guerra e di alcuni fatti precedenti ad esse, Μιλάνο, Mondadori, 1928. Bujac, Colonel [J. L. E.], Les campagnes de l’Armée hellénique, 1918-1922,
Παρίσι, Charles-Lavauzelle, 1930. Γέραγας, Κωνσταντίνος, ’Αναμνήσεις έκ Θράκης, 1920-1922, ’Αθήνα 1926. Γονατάς, Στυλιανός, ’Απομνημονεύματα εκ του στρατιωτικόν καί πολίτικου δημο σίου βίου του από τον 1897 μέχρι του 1957, ’Αθήνα 1958. Callwell, Sir Charles Edward, Field Marshal Sir Henry Wilson,
Bart. G.C.B., D.S.O.: His Life and Diaries, 2 τόμοι, Νέα 'Υόρκη, Cassell, 1927. Cambon, Paul, Correspondance, 1870-1940, 3 τόμοι, Παρίσι, B. Grasset, 1940-1946. Caracciolo, Mario, L’intervento della Grecia nella guerra mondiale e l’opera della diplomazia alleata, Ρώμη, P. Maglione e C. Strini, 1925.
Churchill, Winston S., The World Crisis: The Aftermath, 1918-1929, Λονδίνο, But terworth, 1929. ----- Companion Volumes, έπιμ. Martin Gilbert, τ. III, μέρος 1: August 1914 - April 1915, μέρος 2: May 1915 - December 1916, καίτ. IV, μέρος 1: January 1917 -June 1919, μέρος 2: July 1919 - March 1921,
Λονδίνο, Heinemann, 1972 καί 1977. Crespi, Silvio, Alla difesa d’Italia in guerra e a Versailles.
Diario 1917-1919, Μι λάνο, Mondadori, 1937. Δαγκλής, Παναγιώτης, Στρατηγού Π. Γ. Ααγκλή αναμνήσεις, έγγραφα, αλληλο γραφία, το άρχεΐον του, έπιμ. Ξ. Λευκοπαρίδης, 2 τόμοι, ’Αθήνα 1965. Δέλτα, Πηνελόπη Σ., ’Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος, ’Ημερολόγιο, αναμνήσεις, μαρτυ ρίες, αλληλογραφία, έπιμ. Π. A. Ζάννας, ’Αθήνα, Ερμής, 1978. Διομήδης, ’Αλέξανδρος N., Τά οικονομικά τής ’Ελλάδος προ καί μετά την Ιην Νοεμβρίου 1920, ’Αθήνα 1922. Δούσμανης, Βίκτωρ, Ίστορικαι σελίδαι τάς οποίας εξησα, ’Αθήνα, Δημητράκος, 1946. Δραγούμης, ’Ίων, Φύλλα ’Ημερολογίου, τ. ΣΤ': 1918-1920, έπιμ. Θεόδωρος Ν. Σωτηρόπουλος, ’Αθήνα, Ερμής, 1987. Dartige du Fournet, Louis, Souvenirs de guerre d’un amiral, 1914-1916, Παρίσι, Plon-Nourrit et Cie, 1920. David, Robert, Le drame ignoré de l’Armée d’Orient, Παρίσι, Plon, 1927. Descoins, Henri, «Six mois d’histoire de l’Albanie, novembre 1916 - mai 1917», Revue d’histoire de la guerre mondiale 7/4 (Όκτ. 1929), σ. 318-342, καί 8/1 (Ίαν. 1930), σ. 17-43. 500
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [’2?^ε«Θερία], «Ό φάκελλος του διχασμού», έφ. ’Ελευθερία, 4 Μαρτίου - 22 Σε πτεμβρίου 1962 (ανώνυμη σειρά άρθρων, βασισμένων σέ έρευνα του Βάσου Μαθιόπουλου). [Ελευθερία), «Το κίνημα της Θεσσαλονίκης», έφ. ’Ελευθερία, 23 Σεπτεμβρίου 23 Νοεμβρίου 1962 (ανώνυμη σειρά άρθρων,
βασισμένων σέ έρευνα του Βάσου Μαθιόπουλου). Ζαβιτζιάνος, Κωνσταντίνος Γ., Aí αναμνήσεις τον εκ τής ιστορικής διαφωνίας βασιλεως Κωνσταντίνου και ’Ελευθερίου Βενιζέλου όπως την εζησε (1914֊ 1922), 2 τόμοι, ’Αθήνα 1946 καί 1947. Falkenhausen, Ernst von, Die Erdrosselung Griechenlands,
Βερολίνο/Βιέννη, Ull stein Co., 1918. Hankey, Maurice, Diplomacy by Conference: Studies in Public Affairs, 1920-1946, Λονδίνο, E. Benn, 1946. ----- The Supreme Command, 1914-1918, 2 τόμοι, Λονδίνο, Allen and Unwin, 1961. ----- The Supreme Control at the Paris Peace Conference, 1919, Λονδίνο, Allen
and Unwin, 1963. Hibben, Paxton, Constantine I and the Greek People, Νέα 'Υόρκη, The Century, 1920. House, Edward Μ., The Intimate Papers of Colonel House, 4 τόμοι, έπιμ. Charles Seymour, Βοστώνη, Houghton-Mifflin, 1926-1928. (Ό τέταρτος τόμος αφορά το τέλος του πολέμου καί το Συνέδριο τής Ειρήνης.)
House, Edward M. / Charles Seymour, What Really Happened at Paris: The Story of the Peace Conference, 1918-1919, Νέα 'Υόρκη, Charles Scribner’s Sons, 1921. Jeffrey, Keith, The Military Correspondence of Field Marshal Sir Henry Wilson, 1918-1922, Λονδίνο, The Bodley Head, 1985. Κονδύλης, Γεώργιος, «Ό
δρόμος προς την καταστροφήν», ’Ημερήσιος Τύπος, 20 Φεβρουάριου - 4 Μαρτίου 1930. Kableshkov, Iliya, Πολεμικές
αναμνήσεις, 1915-1916, στα βουλγαρικά, δημοσιευ μένες στα ελληνικά μέ τίτλο «Aí αποκαλύψεις του βουλγάρου στρατιωτικού ακολούθου έν Άθήναις κατά τα έτη 1915-1916», Φωνή του Ααοϋ, 29 Μαΐου 28 Ίουλ. 1932. Laroche, Jules Alfred, Au Quai d’Orsay avec Briand et Poincaré, 1913-1926, Πα ρίσι, Hachette, 1957. Lloyd George, David, The Truth about the Peace Treaties, Λονδίνο, Victor Gollancz, 2 τόμοι, 1938. ----- War Memoirs, Λονδίνο, Ivor Nicolson / Watson, 6 τόμοι, 1933-1936. Luke, Sir Harry, Cities and Men: An Autobiography, 3 τόμοι, Λονδίνο, Geoffrey Bles, 1953-1956, τ. II: Aegean, Cyprus, Turkey, Transcaucasia and Palestine, 19141924. Μαζαράκης-Αίνιάν, ’Αλέξανδρος, ’Απομνημονεύματα, ’Αθήνα 1948. Μεταξάς, ’Ιωάννης, Τό προσωπικό του ημερολόγιο, κυρίως τ. 2 (έπιμ. Χρ. Χρηστί501
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ δης), ’Αθήνα, [’Ίκαρος], 1952, τ. 3 (έπιμ. Παν. Μ. Σιφναϊος), ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1964, καί τ. 4 (έπιμ. Φαίδων Βρανάς [= Χρ. Χρηστίδης]), ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1960. Mackenzie, Compton, Greek Memories, Λονδίνο, Cassell, 1939. ----- Aegean Memories, Λονδίνο, Chatto and Windus, 1940.
Melas, George Μ., Ex-King Constantine and the War, Αη'ώώο, Hutchinson, 1920, καί ελληνικά: "Ο Κωνσταντίνος. Αναμνήσεις πρώην γραμματέως τον, Λονδίνο, έκ των τυπογραφείων τής Εσπερίας, 1920 (ελληνικές έπανεκδόσεις, ’Αθήνα, ’Αρχιπέλαγος, 1999, και Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 2000, μέ πρόλογο
’Όθωνα Τσουνάκου κα'ι Παύλου Πετρίδη, αντίστοιχα). Nicolson, Harold, Peacemaking, 1919, Νέα 'Τόρκη, Grosset Dunlap, 1965 (α' έκδ.: Λονδίνο, Constable, 1933). ----- Curzon: The Last Phase, 1919-1925, Λονδίνο, Constable, 1934. Πάγκαλος, Θεόδωρος, Αρχεΐον Θεοδώραν Πάγκαλου, τ. I: 1918-1925, ’Αθήνα,
Κέδρος, 1973. Παπαγεωργόπουλος, Κυριάκος, Μνήμες πολέμου καί ειρήνης, 2 τόμοι, ’Αθήνα, Δήλος, 1995. Παπούλας, ’Αναστάσιος, 11 αγωνία ενός έθνους, ’Αθήνα 1928. Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας I., Αναμνήσεις 1896-1920, 2 τόμοι, ’Αθήνα, Τύποις Πυρσού Α.Ε., 1933-1934. Πετρακόπουλος, Θεόδωρος Π., Ή ζωή μου.
"Οσα είδα, δσα έμαθα, όσα έπραξα, ’Αθήνα 1961. Πλατσούκας, Σταμάτης, "Εξη ταξείδια επί τής 'Έλλης μέ τον Βενιζέλο, ’Αθήνα, Τύποις Π. A. Διαλησμα, 1944. Poincaré, Raymond, Histoire politique. Chroniques de quinzaine, 4 τόμοι, Παρίσι, Plon-Nourrit et Cie, 1920-1922. ----- Au service de la France. Neuf
années de souvenirs, Παρίσι, Plon, 1933. Puaux, René, Constantinople et la question d'Orient, Παρίσι 1920.
----- Ainsi partit Venizélos, Παρίσι 1923. Ροΰσσος, Νικόλαος, «Ό Βενιζέλος, ό άνθρωπος, ο ηγέτης, ό μαχητής», σειρά 70 άρθρων, ’Ελευθερία, 5 Δεκεμβρίου 1954 - 27 Φεβρουάριου 1955. Ribot, Alexandre, Journal et correspondance inédite, 1914-1922, Παρίσι, Plon, 1936. Σπυρίδωνος, Γεώργιος, Πόλεμος καί ελευθερία. Ή μικρασιατική ’Ελλάδα όπως την είδα, ’Αθήνα 1957. Στεφανοπούλου, ’Αλεξάνδρα, Κωνσταντίνος - Πάολα, 100 ερωτικές επιστολές, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Λιβάνη, 2011. Στρέιτ, Γεώργιος, Ήμερολόγιον - Αρχεΐον, έπιμ. Παναγιώτης Πιπινέλης, 3 τόμοι, ’Αθήνα 1964, 1965 καί 1966, αντίστοιχα. Salvemini, Gaetano, Carteggio, 1914-1920, Μπάρι, Laterza, 1984. Sarrail, Maurice, Mon commandement en Orient, 1916-1918, Παρίσι, Flammarion, 1920. 5O2
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Seymour, Charles, Letters from the Paris Peace Conference, έπιμ. Harold B. Whiteman, Jr., Νιού Χέιβεν, Yale University Press, 1965. Sforza, conte Carlo, Costruttori e distruttori, Ρώμη, Luigi Donatello, 1945. Sonnino, Sidney, Diario 1866-1922, 3 τόμοι, Μπάρι, Laterza, 1972.
----- Carteggio 1914-1916, Μπάρι, Laterza, 1974. ----- Carteggio 1916-1922, Μπάρι, Laterza, 1975. Stevenson, Frances, D. Lloyd George: A Diary by Frances Stevenson, έπιμ. A. J. P. Taylor, Λονδίνο 1971. Τασούδης, Γ. Ν., Βιογραφικαι αναμνήσεις τον αρχιεπίσκοπον ’Αθηνών Χρνσάνθον τον άπο Τραπεζονντος,
1881-1949, 2 τόμοι, ’Αθήνα, Φ. Κωνσταντινίδης Κ. Μιχαλάς Ο.Ε., 1970. Τρικούπης, Νικόλαος Θ., Διοίκησις μεγάλων μονάδων εν πολεμώ, 1918-1922, ’Αθή να, Τύποις A. Διαλησμα, 1935. Τσαγγαρίδης, ’Ιωάννης Χρ., Το ημερολόγιο ενός στρατηγόν. Σελίδες νεοελληνικής ιστορίας, έπιμ. Κ. Δαφνής, ’Αθήνα, Εστία,
1987. Thomson, Basil Η., The Allied Secret Service in Greece, Λονδίνο, Hutchinson and Co., 1931 (καί ελληνικά: Οι μνστικες υπηρεσίες των Σνμμάχων στην Ελλάδα, μτφρ., σχόλια καί επίλογος Κ. Μπαρμπής, ’Αθήνα, Λογοθέτης, χ.χ.). Vaka, Demetra (Mrs Kenneth Brown), In the Heart of German Intrigue, Βοστώνη
/ Νέα 'Τόρκη, Houghton Mifflin, 1918. Valti, Luc, Mon ami le roi. La vérité sur Constantin de Grèce, Παρίσι, Les Editions de France, 1938. Vansittart, Robert Gilbert, Baron, The Mist Procession: The Autobiography of Lord Vansittart, Λονδίνο, Hutchinson, 1958. Χουρμούζιος, Χρ. Σ., Tá κατά την 18ην
καί 19ην Νοέμβριον 1916 και επέκεινα, Λονδίνο, Έκ των Τυπογραφείων τής «Εσπερίας», 1919. 2. ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ
ΔΙΑΤΡΙΒΕΣ Karagiannis, Alex., «Greece’s Quest for Empire at the Paris Peace Conference, 1919-1920: The Diplomacy of Illusions», Ph.D, Indiana University, 1981. Mourélos, Yannis G., «La mission Jonnart et la déposition de Constantin 1er de Grèce, Juin 1917», Thèse de doctorat, Université de Paris, 1978. Portolos, Dimitris G., «Greek Foreign Policy from September 1916 to October 1918», Ph.D., London University, 1974. Rizopoulos, Nicholas X., «Greece at the Paris Peace Conference, 1919. Venizelos and the Greek Territorial Problem: From the Armistice to Versailles (November 1918 - June 1919)», Ph.D., Yale University, 1963. Solomonidis, Victoria, «Greece in Asia Minor: The Greek Administration of the Vilayet of Aidin, 1919-1922», Ph.D., London University, 1984. 5°3
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 3. ΑΡΘΡΑ Άλεξανδρής, ’Αλέξης, «'Η ανάπτυξη τοϋ εθνικού πνεύματος των Ελλήνων τού Πόντου, 1918-1922. Ελληνική εξωτερική πολιτική καί τουρκική αντίδραση», στο Βερέμης / Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετηματα γύρω από τον Βενιζελο και την εποχή τον, σ. 427-474. Άλλαμανή, Έφη/Κρίστα
Παναγιωτοπούλου, «'Η συμμαχική εντολή για την κατά ληψη τής Σμύρνης καί ή δραστηριοποίηση τής ελληνικής ηγεσίας (Συμπλήρωμα στο 'Ημερολόγιο τοϋ E. Βενιζέλου, 6-19 Μαΐου 1919)», στο Βερέμης/Δημητρα κόπουλος (έπιμ.), Μελετηματα γύρω από τον Βενιζέλο καί την εποχή του, σ. 119172. Augris, Etienne,
«Korçë dans la grande guerre. Le sud-est albanais sous adminis tration française (1916-1920)», Balkanologie 4/2 (Δεκ. 2000), σ. 3-15. Bourdon, G., «The Italians in the Ottoman Empire», American Hellenic Society, τ. 11 (1920). Buzanski, Peter Μ., «The interallied investigation of the Greek invasion
of Smyrna, 1919», The Historian 25/3 (Μάιος 1963), σ. 325-343. Γαρδίκα-Κατσιαδάκη, Ελένη, «Βενιζέλος και Τσώρτσιλ. Οί βάσεις τής άγγλοελληνικής συνεννόησης, 1912/1913», στο Βερέμης/Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετηματα γύρω από τον Βενιζελο καί την εποχή του, σ. 87-100. Γιαννουλόπουλος, ’Ιωάννης
[Γιάννης], «Οί εκλογές τής 1ης Νοεμβρίου 1920, καί ή έπάνοδος τοϋ Κωνσταντίνου», 'Ιστορία τον 'Ελληνικού Έθνους, τ. IE', ’Αθήνα, ’Εκδοτική ’Αθηνών, 1978, σ. 146-172. ----- «’Από τίς Σέβρες στή Αωζάννη», στο Βερέμης/Νικολακόπουλος (έπιμ.), 'Ο Ελευθέριος Βενιζέλος καί ή εποχή τον. Dyer, Gwyn, «The
Turkish Armistice of 1918», Middle Eastern Studies 8/2 καί 3 (1972), σ. 143-178 καί 313-348. ----- «The origins
of the Nationalist Group of Officers in Turkey, 1908-1918», Journal of Contemporary History 8/4 (Όκτ. 1973), σ. 121-164. Edgar, William, «Οί έκκαθαρίσεις τοϋ 1917. 'Η σημασία τους για το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα τοϋ Βενιζέλου», στο Βερέμης/Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζελο καί την εποχή τον, σ. 519-550. Helmreich, Paul C., «Italy and the Anglo-French repudiation of the 1917 St. Jean de Maurienne Agreement», The Journal of Modern History 48/ Supplement 2 (Ίούν. 1976), σ. 99-139. Κανελλόπουλος, Παναγιώτης, λήμμα «Γούναρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. ’Εκδοτική ’Αθηνών, ’Αθήνα 1985, τ. 3, σ. 194-196. Κόντης, Βασίλης, «Ό Βενιζέλος καί το ’Αλβανικό Πρόβλημα στις αρχές τοϋ 1920», Συμπόσιο για τον 'Ελευθέριο Βενιζέλο. Πρακτικά. Αμφιθέατρο Λεω νίδα Ζέρβα, 3, 4 καί 5 Δεκεμβρίου 1986, ’Αθήνα, ΕΛΙΑ/Μουσείο Μπενάκη, 1988. 5Ο4
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κούκουνας, Δημοσθένης, «'Τπόθεση Δραγούμη. Τα ένοχα μυστικά των πρωταγω νιστών», Τότε 46 (Άπρ. 2008), σ. 20-29. Kondis, Basil, «The Albanian Question at the beginning of 1920 and the GreekAlbanian Protocol of Kapestitsa (May 28th, 1920)», Balkan Studies 20/2 (1979), σ. 393-427.
Kostiaeff, F., «L’intervention des puissances étrangères en Russie méridionale et dans les régions du Caucase et du Turkestan de 1918 à 1920», Les Alliés contre la Russie, avant, pendant et après la guerre mondiale, πρόλογος Victor Marguerite, Παρίσι 1926. Leon [Leontaritis], George B., «Greece and
the Albanian Question at the outbreak of the First World War», Balkan Studies 11/1 (1970), σ. 61-80. ----- «King Constantine’s policy in exile and the Central Powers, 1917-1918», στο Essays in memory of Basil Laourdas, Θεσσαλονίκη, IMXA, 1975, σ. 495-536. Λοΰλος, Κωνσταντίνος, «Γερμανική πολιτική
καί ελληνική “ούδετερότητα”», ’Ελευθεροτυπία ! "Ιστορικά, 16.11.2000, σ. 28-33. Μαυρογορδάτος, Γιώργος Θ., «'Η σύγκρουση Βενιζέλου-Κωνσταντίνου», στο Βε ρέμης /Νικολακόπουλος (έπιμ.), "Ο ’Ελευθέριος Βενιζέλος και ή εποχή του. Macfie, A. L., «The British decision regarding the future of
Constantinople (No vember 1918 - January 1920)», Historical Journal 18/2 (1975), σ. 391-400. Mourelos, Yiannis G., «The 1914 persecutions and the first attempt at an exchange of minorities between Greece and Turkey», Balkan Studies 26/2 (1985), σ. 389413. Οικονόμου, Νίκος, «Oí δύο γενικές έκλογές
του 1915. Μια ίχνηλάτηση τής πρώιμης έκλογικής γεωγραφίας του βενιζελισμου», στο Βερέμης / Γουλιμή (έπιμ.), ’Ελευ
θέριος Βενιζέλος. Κοινωνία-οίκονομία-πολιτική στην εποχή του, σ. 367-385. Πετσάλης-Διομήδης, Θανάσης, «Ό Ελευθέριος Βενιζέλος σήμερα, καθώς μπαίνει στήν ιστορία», Τετράδια «Ευθύνης» 2 (1976), ’Αφιέρωμα «Ό ’Ελευθέριος Βενιζελος σήμερα, σαράντα χρόνια από το θάνατό του». Πικρός, Γιάννης Π., «Ό Βενιζέλος και το κυπριακό ζήτημα», στο Βερέμης/Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή τον, σ. 173-308. Πλουμίδης, Σπόρος Γ., «Οί Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913. Προσλήψεις, αποτί μηση, μνήμη», στο ’Ωρες ελευθερίας. Βαλκανικοί πόλεμοι, εκατό χρόνια, ’Αθή να, "Η Καθημερινή, 2012, τ. 2, σ. 15-35. Πόρτολος, Δημήτρης, «Γράμματα από τήν εξορία. Σκέψεις καί ενέργειες του Βε νιζέλου καί τών συνεργατών του μετά τήν έκλογική ήττα», στο Βερέμης/ Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο καί τήν εποχή του, σ. 653-700. Petsalis-Diomidis, Ν., «Difficulties encountered by the Provisional Government of Salónica in financing its military expenditure», Greece and Great Britain during World War I, Πρακτικά συμποσίου, IMXA, Θεσσαλονίκη 1985, σ. 99-130. 5°5
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Popescu, Stefan, εισαγωγικό κείμενο στη μελέτη με τίτλο L’Albanie dans la poli tique étrangère de la France, 1919 - juin 1940, «Grigore Grafencu», Study Center for the History of International Relations (www.centrulgrafencu.ro), 2008, οπού καί βιβλιογραφία επί του θέματος
(τελευταία πρόσβαση 1.12.2008). Posey, John Phillip, «David Hunter Miller as an informal diplomat: The Fiume Question at the Paris Peace Conference, 1919», Southern Quarterly 5/3 (1 Άπρ. 1967), σ. 251-272. Σκαμπαρδώνης, Γρηγ. I. I Νικ. Δ. Σχίζας, «Ή ασθένεια κα'ι ό θάνατος τοΰ βασιλέως Κωνσταντίνου,
1915-1922», Δέλτος, περιοδικό ιστορίας της ελληνικής ια τρικής 9 (1999), σ. 24-32. Σολομωνίδου, Βικτωρία Γ., «Βενιζέλος-Στεργιάδης, μύθος και πραγματικότητα», στο Βερέμης/Γουλιμη (έπιμ.), ’Ελευθέριος Βενιζέλος. Κοινωνία-οίκονομία-πολιτική στην εποχή του, 1989, σ. 475-536. Στεφανίδης, ’Ιωάννης, «TÒ
ζήτημα των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου στις παραμονές του A' Παγκοσμίου Πολέμου. Το ελληνικό διπλωματικό δίλημμα», Βαλκανικά Σύμμεικτα 12-13 (2001-2002), σ. 111-141. ----- «Ό ’Εθνικός Διχασμός, A'. 'Η έκρηξη τοΰ A' Παγκοσμίου Πολέμου», στο Βερέμης/Νικολακόπουλος (έπιμ.), Ό ’Ελευθέριος
Βενιζέλος κα'ι ή εποχή του, σ. 139-148. 4. ΒΙΒΛΙΑ-ΜΕΛΕΤΕΣ ’Αθάνατος, Κωνσταντίνος, «"Οταν έσπαράσσετο ή Ελλάς., 1914-1920, επί τή βά σει όλων των επισήμων καί αγνώστων έμπιστευτικών εγγράφων, ληφθέντων άπό τό 'Τπουργεΐον των ’Εξωτερικών», σειρά άρθρων, 'Ημερήσιος Τύπος, 19.5.1929 11.5.1930.
’Αλεξάτος, Γεράσιμος, Οι 'Έλληνες τοΰ Γκαίρλιτς, 1916-1919, Θεσσαλονίκη, ’Αφοί Κυριακίδη, 2010. Alastos, Doros,
Venizelos: Patriot, Statesman, Revolutionary, Λονδίνο, Percy Lund Humphries, 1942. Albrecht-Carrié, René, Italy at the Paris Peace Conference, Χάμντεν Κοννέκτικατ, Archon Books, 1966 (α' έκδ.: Νέα 'Τόρκη, Columbia University Press, 1938). Anderson, M. S., The Eastern Question, 1774-1923: A Study in International Rela tions, Λονδίνο, MacMillan, 1966. Βαΐδης, Θωμάς Άθ., ’Ελευθέριος Βενιζέλος. Μελέτη πολιτικής ιστορίας κα'ι κρι τικής, ’Αθήνα, έκδοση τής έφ. Πατρίς, 1934. Βεντήρης, Γεώργιος, 'Η Ελλάς τοΰ 1910-1920, 2 τόμοι, ’Αθήνα 1931 (β' έκδ., ’Ίκαρος, 1970 καί 1987՜ οί παραπομπές τοϋ συγγραφέα στην α' έκδ.). Βερέμης, Θ. / Γ. Γουλιμη (έπιμ.), ’Ελευθέριος Βενιζέλος. Κοινωνία-οίκονομίαπολιτική στην εποχή του, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις «Γνώση», 1989. 5θ6
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βερέμης, Θάνος / Όδυσσέας Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή τον, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Φιλιππότη, 1980. Βερέμης, Θ. / Ήλ. Νικολακόπουλος (έπιμ.), Ό ’Ελευθέριος Βενιζέλος καί ή εποχή τον, ’Αθήνα, Τα Νέα / Ελληνικά Γράμματα, 2005. Baker, Ray
Stannard, Woodrow Wilson and World Settlement: Written from His Unpublished and Personal Material, 3 τόμοι, Νέα 'Τόρκη, Doubleday, Page Co, 1922 (άνατύπ. Kessinger Publishing, 2007). Beaverbrook, Lord, The Decline and Fall of Lloyd George - and Great Was the Fall Thereof, Λονδίνο 1963. Burgwyn, H.
James, The Legend of the Mutilated Victory: Italy, the Great War, and the Paris Peace Conference, 1913-1919, Ούέστπορτ, Κοννέκτικατ, Greenwood Press, 1993. Γαρδίκα, Κατερίνα, Προστασία και εγγυήσεις. Στάδια και μύθοι τής ελληνικής εθνικής ολοκλήρωσης (1821-1920), Θεσσαλονίκη, Βάνιας, 1999.
Γατόπουλος, Δημήτριος, Ανδρέας Μιχαλακόπονλος, πρωθυπουργός, στενός συνερ γάτης του ’Ελευθερίου Βενιζέλου, ’Αθήνα, χ.έ., 1947. Γενικό ’Επιτελείο Στρατού/Διεύθυνση 'Ιστορίας Στρατού, ’Επίτομη ιστορία των βαλκανικών πολέμων, 1912-1913, ’Αθήνα 1987. ----- Ή ’Ελλάς καί ό πόλεμος εις τά Βαλκάνια,
1914-1918, ’Αθήνα 1958. ----- Ή συμμετοχή τής ’Ελλάδος εις τον πόλεμον, 1918, ’Αθήνα 1961. ----- Τό ελληνικόν έκστρατευτικόν σώμα εις Μεσημβρινήν Ρωσίαν, Δεκέμβριος 1918 - Μάρτιος 1919, ’Αθήνα 1955. ----- Ό ελληνικός στρατός είς την Σμύρνην, Μάιος 1919 - Μάιος 1920, ’Αθήνα 1957. ----- ’Επιχειρήσεις
Φιλαδελφείας-Προύσης-Ούσάκ, Ίούνιος-Νοέμβριος 1920, ’Αθήνα 1957. ----- ’Επίτομος ιστορία εκστρατείας Μικρας ’Ασίας,
1919-1922, ’Αθήνα 1967 (καί 2002). ----- ’Επιχειρήσεις είς Θράκην, 1919-1923, ’Αθήνα 1969. Γκίκας, ’Ιωάννης E., Ό Μουσολίνι καί ή ’Ελλάδα, ’Αθήνα, Εστία, 1982. Γρηγοριάδης, Φοίβος Ν., Διχασμός - Μικρά Ασία, 1909-1930. ’Ιστορία μιας ει κοσαετίας, 2 τόμοι, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Κεδρηνός, 1971. Callwell, Sir Charles Edward, Field Marshal Sir Henry Wilson, Bart., G.C.B., D.S.O., His Life and Diaries, 2 τόμοι, Νέα 'Τόρκη, C. Scribner’s Sons, 1927. Campbell, John / Philip Sherrard, Modern Greece, Λονδίνο, Ernest Benn, 1968. Cosmin, S. P. [= S. P. Phocas-Cosmetatos], Diplomatie et presse dans l’affaire grecque, 1914-1916, Παρίσι, Société mutuelle d’édition, 1921. ----- L’Entente et la Grèce pendant la grande guerre, 2 τόμοι, Παρίσι, Société mutuelle d’édition, 1926. ----- Dossiers secrets de la Triple Entente. Grèce, 1914-1922, Παρίσι, Nouvelles Editions Latines, 1970. 5°7
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Crowe, Sybil I Edward Corp, Our Ablest Public Servant: Sir Eyre Crowe, 1864-1925, Μπρώντον Ντέβον, Merlin Books, 1993. Curato, Federico, La Conferenza della pace, 1919-1920, 2 τόμοι, Μιλάνο, Istituto per gli studi di politica internationale, 1942. Curtright, Lynn H.։ Muddle,
Indecision and Setback: British Policy and the Balkan States, August 1914 to the Inception of the Dardanelles Campaign, Θεσσαλονίκη, Institute for Balkan Studies, 1986. Δάφνης, Γρηγόριος, Η 'Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων, 1923-1940, 2 τόμοι, ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1954-1955. ----- Σοφοκλής "EL Βενιξέλος,
1894-1964, ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1970. Davenport, Guiles, Zaharoff, High Priest of War, Βοστώνη, Lothrop, Lee and Shep ard Co., 1934. Dontas, Domna, Greece and Turkey: The Regime of the Straits, Lemnos and Samothrace, ’Αθήνα, Eleftheroudakis, 1987. Driault, E. I Μ. Lhéritier, Histoire diplomatique de la
Grèce de 1821 à nos jours, 5 τόμοι, Παρίσι, Presses Universitaires de France, 1925-1928. Ένεπεκίδης, Πολύχρονης, Ή δόξα και 6 διχασμός. Τα μυστικά αρχεία της Βιέννης, 1908-1918, ’Αθήνα 1962, έπανέκδ. Ζαχαρόπουλος, 1992. Evans, Lawrence, United States Policy and the Partition of Turkey, Βαλτιμόρη,
The Johns Hopkins Press,1965. Ζακυθηνός, Διονύσιος, Πολίτικη ιστορία της νεωτέρας 'Ελλάδος, ’Αθήνα, Εστία, 1965. Ζαλοκώστας Χρηστός, Αλέξανδρος (Βασιλεύς), ’Αθήνα, «’Άλφα», I. Μ. Σκαζίκη, 1952. Frangulis, Antoine F., La Grèce. Son statut international, son histoire diplomatique, 2 τόμοι, Παρίσι
1934. Fry, Michael G., Lloyd George and Foreign Policy, 2 τόμοι, Μόντρεαλ, McGillQueen’s University Press, 1977.
Gelfand, Lawrence E., The Inquiry: American Preparations for Peace, 1917-1919, Νιού Χέιβεν, Yale University Press, (α' έκδ. 1963), 1976. Genov, G. P., Bulgaria and the Treaty of Neuilly, Σόφια, Dánov, 1935. Hall, Richard C., The Balkan Wars, 1912-1913: Prelude to the First World War, Λονδίνο / Νέα 'Τόρκη, Taylor Francis/Routledge, 2000. Helmreich, Paul C., From Paris to Sèvres: The Partition ofthe Ottoman Empire at the Peace Conference of 1919-1920, Κολάμπους, Ohio State University Press, 1974. Hering, Gunnar, Ta πολιτικά κόμματα στην 'Ελλάδα, 1821-1936, μτφρ. Θ. Παρασκευόπουλος, ’Αθήνα, MIET, 2004, β' έκδ. 2006 (άνατύπ. 2008) (α' γερμ. έκδ.: Die politische Parteien in Griechenland, 1821-1936, Μόναχο, Oldenbourg, 1992). Issawi, Charles, «Introduction», στο D. Gondikas / C. Issawi (έπιμ.), Ottoman Greeks in the Age of Nationalism, Πρίνστον, Darwin Press, 1999. Καμπάνης, Άριστος, «'Η ελληνική κρίσις, 1913-1922. ’Από τής βασιλοκτονίας εις 5ο8
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ την έκθρόνισιν, ίστορικαί αναμνήσεις δημοσιογράφου», σε 83 συνέχειες, Η Πρωία, 18.12.1927 ֊ 17.3.1928 (σέ τέσσερα μέρη: Εισαγωγή 18.12.1927 - 1.1. 1928, Β' μέρος 4.1 - 15.1.1928, Γ μέρος 17.1 - 11.2.1928, Δ' μέρος 15.2 - 17.3. 1928). ----- Εις κρανίου τόπον, τό χρονικόν της
ελληνικής κρίσεως, ό Βενιζέλος καί ή μικρασιατική περιπέτεια, σέ 29 συνέχειες, ’Π Πρωΐα, 22.4. - 21.5.1928. ----- Ό Δημήτριος Γονναρης και ή ελληνική κρίσις των ετών 1908-1922, ’Αθήνα, Πυρσός, 1946. Κορδάτος, Γιάνης Κ., ’Ιστορία τής νεότερης ’Ελλάδας, τ. E', ’Αθήνα, ’Εκδόσεις «20ός Αιώνας», 1958
[=1959]. Κόρμαλης, ’Αθανάσιος Λ., Ή εκτέλεση τον ’Ίωνος Δραγούμη στον τύπο τής επο χής, ’Αθήνα, Πελασγός, 1994. Κυριακίδης, ’Επαμεινώνδας Κ., ’Ιστορία του συγχρόνου ’Ελληνισμού, από τής ίδρύσεως του Βασιλείου τής ’Ελλάδος μέχρι των ημερών μας, ’Αθήνα, Έκ τής Βασιλικής Τυπογραφίας Ν. Γ. Ίγγλέση,
1892. Kitsikis, Dimitri, Propagande et pressions en politique internationale. La Grèce et ses revendications à la Conférence de la paix (1919-1920), Παρίσι, Presses universi taires de France, 1963. Λεονταρίτης, Г. B., Το ελληνικό σοσιαλιστικό κίνημα κατά τόν Πρώτο Παγκόσμιό Πόλεμο, ’Αθήνα, Εξάντας,
1978 (πρωτότυπη έκδ.: George В. Leon, The Greek Socialist Movement and the First World War: The Road to Unity, Boulder, East European Quarterly, 1976). ----- Ή ’Ελλάδα στόν Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, 1917-1918, μτφρ. Βασίλης Οίκονομίδης, ’Αθήνα, MIET, 2000 (πρωτότυπη έκδοση: Greece and the First World
War: from Neutrality to Intervention, 1917-1918, Boulder, East European Monographs, 1990). Lamouche, Léon,
Quinze ans d’histoire balkanique, 1904-1918, Παρίσι, Payot, 1928. Lederer, Ivo J., Yugoslavia at the Paris Peace Conference: A Study in FrontierMaking, Νιού Χέιβεν, Yale University Press, 1963. Lees-Milne, J., Harold Nicolson, a Biography, τ. I, 1886-1929, Λονδίνο, Hamish Hamilton Ltd, 1987. Leon [= Leontaritis], George B., Greece and the Great Powers, 1914-1917, Θεσσα λονίκη, Institute for Balkan Studies, 1974. Llewellyn Smith, Michael, Ionian Vision: Greece in Asia Minor, 1919-1922, Λονδίνο, Allen Lane, 1973, και ελληνικά: Tó όραμα τής ’Ιωνίας. Ή ’Ελλάδα στή Μικρά ’Ασία, 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη, ’Αθήνα, MIET, α' έκδ. 2002, 2004. Lloyd George, William, My Brother and I, Λονδίνο, Eyre and Spottiwoode, 1958. Μάλαινος, ’Επαμεινώνδας L, ’Ιστορία τών ξενικών επεμβάσεων, 7 τόμοι, ’Αθήνα, χ.έ., 1955-1963. ----- Τής κατά Σπ. Μαρκεζίνην Βιογραφίας του Έλ. Βενιζέλου συμπλήρωσις και έλεγχος, ’Αθήνα, χ.έ., 1965. 5°9
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μάλλωσης, ’Ιωάννης Π., Πολίτικη ιστορία τον Δημητρίου Π. Γονναρη, τ. A': 1902-1920, ’Αθήνα, Νέα ’Εποχή, 1926. Μαμάκης, Άχιλλεύς, «Ό άγνωστος Βενιζέλος», σέ 350 συνέχειες, ’Έθνος, 22.3. 1948 - 1.5.1949. Μανωλικάκης, Γιάννης, Ελευθέριος Βενιζέλος, ή άγνωστη ζωή τον, ’Αθήνα, ’Εκ
δόσεις «Γνώση», 1985. Μαρκεζίνης, Σπ. Β., Πολιτική ιστορία τής νεωτέρας Ελλάδος, 1828-1964, τ. 3: Ή μεγάλη έξόρμησις, 1909-1922, τ. 4: Ή νέα εποχή, 1922-1964, ’Αθήνα, Πάπυρος, 1966 καί 1968. ----- Πολιτική ιστορία τής νεωτέρας Ελλάδος: Ή σύγχρονος Ελλάς, τ. 1: Ή με γάλη εθνική κρίσις, 1920-1922,
’Αθήνα, Πάπυρος, 1973. Μόστρας, Βασίλειος, 'Π μικρασιατική έπιχείρησις, ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1969. Μπεναρόγια, ’Αβραάμ, Η πρώτη σταδιοδρομία τού ελληνικού προλεταριάτου, ’Αθήνα, Όλκός, 1975. Maceas, Léon, Ainsi parla Venizelos., études de politique extérieure grecque, Πα ρίσι, Plon-Nourrit, 1916.
----- L’Hellénisme de l’Asie Mineure. Son histoire, sa puissance, son sort, Παρίσι, Berger-Levrault, 1919. ----- La question gréco-albanaise, Παρίσι, Berger-Levrault, 1921. Maisel, Ephraim, The Foreign Office and Foreign Policy, 1919-1926, Μπράιτον, Sussex University Press, 1994. Martens, F. de,
Traité de droit international, 3 τόμοι, Παρίσι, A. Chevalier-Maresq, 1883-1887. Marston, Frank S., The Peace Conference of 1919: Organization and Procedure, Νέα 'Τόρκη, AMS Press, 1978 (α' έκδ.: ’Οξφόρδη, Oxford University Press, 1944). Massis, Henri / Edouard, Helsey, La trahison de Constantin,
Παρίσι, Nouvelle librairie nationale, 1920. Mavrogordatos, George Th., Stillborn Republic: Social Coalitions and
Party Strate gies in Greece, 1922-1936, Μπέρκλυ / Λος Άντζελες / Λονδίνο, University of California Press, 1983. Mitrakos, Alexandros S., France in Greece during World War I: A Study in the Politics of Power, Νέα 'Τόρκη, Columbia University Press, 1982. Mourélos, Yiannis N., L’intervention de la Grèce dans la grande guerre, 1916-1917, ’Αθήνα, Institut français d’Athènes, 1983. Murray, Colonel A. Μ., Northern Epirus in 1913, Λονδίνο, The Anglo-Hellenic League, 1914. Νικολακόπουλος, Ήλίας, «Των έκλογών τά πάθη. Ψηφίδες τής ελληνικής έκλογικής ιστορίας τοΰ 20ου αιώνα», ’Αθήνα, TÒ Βήμα ! Βιβλιοθήκη, 2012. Οικονόμου, ’Αλέξανδρος A., Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, 1859-1922. "Ενας άνθρω πος και μια εποχή, ’Αθήνα, Τύποις Μ. Φραγκούλη, 1972. Παληός, Σ. (ψευδώνυμο;), «Τρεις μεγάλαι πολίτικα! δίκαι. A. 'Η απόπειρα των Sm
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Τσερέπη καί Κυριακή, Β. Ή συνωμοσία τοΰ ’Ιουλίου 1920, Γ. 'Η ύπόθεσις Δραγούμη, καί (Δ.) Τά Νοεμβριανά», 55 συνέχειες, 'Έθνος, 21.2 - 26.4.1955. Παυλίδης, Ελευθέριος Δ., Πως καί διατί έματαιώθη ή Δημοκρατία τον Πόντου, ’Αθήνα, Τύποις Νικ. Άπατσίδη, 1956. Πετσάλης-Διομήδης,
Νίκος, 'Π Ελλάδα των δυο κυβερνήσεων, 1916-1917, ’Αθήνα, Φιλιππότης, 1988. Πιπινέλης Παναγιώτης, Περισσότερον φως. Ή εθνική μας πολίτικη κατά τον Πρώτον Παγκόσμιον Πόλεμον, ’Αθήνα, χ.έ., 1961. Pallis, A. A., Greece ’s Anatolian Venture, and After: A Survey of the Diplomatic and Political Aspects of
the Greek Expedition to Asia Minor (1915-1922), Λονδίνο, Methuen Co. Ltd., 1937. Papadakis, B. P., Histoire diplomatique de la Question Nord-Epirote (1912-1957), [Θεσσαλονίκη], 'Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου τοΰ Α'ίμου, άρ. 21, 1958. Pearson, Owen, Albania in the Twentieth Century. A History, τ. I:
Albania and King Zog, Independence, Republic and Monarchy, 1908-1939, Λονδίνο, I. B. Tauris, 2004. Pentzopoulos, Dimitri, The Balkan Exchange of Minorities and its Impact upon Greece, Παρίσι/Χάγη, Mouton and Co, 1962. Phocas-Cosmetatos, S. P. βλ. S. Cosmin Platykas, Panayotis D., La Grèce pendant la
guerre de 1914 à 1918, étude de politique extérieure, Βέρνη, F. Wyss, 1918. Ρόδάς, Μιχαήλ Λ., Ή Ελλάδα στη Μικρόν 'Ασία (1918-1922), ’Αθήνα, Τυπογρα φεία Κλεισιούνη, 1950. Recouly, Raymond, M. Jonnart en Grèce et l’abdication de Constantin, Παρίσι, PlonNourrit et Cle, 1918. Roskill, Stephen,
Hankey: Man of Secrets, τ. 1:1877-1918, τ. 2:1919-1931, Λονδίνο, Collins, 1970 καί 1972. Σακελλαρόπουλος,
Κωνσταντίνος Μ., Η σκιά της Δέσεως: Ιστορία μιας κατα στροφής, β' έκδ. μετά προσθηκών, ’Αθήνα, ’Αετός, 1954. Σαρίπολος, Νικόλαος Ν., Ελληνικόν συνταγματικόν δίκαιον, τ. 2: Σύστημα συν ταγματικόν δικαίου και γενικού δημοσίου δικαίου, ’Αθήνα, Τυπογραφείου τής Β. Αύλής A. Ραφτάνη, 1912. Σβολόπουλος, Κωνσταντίνος Δ., Ή απόφαση γιά την επέκταση τής ελληνικής κυριαρχίας στη Μικρά ’Ασία, ’Añftia, ’Ίκαρος ’Εκδοτική Εταιρία, 2009. Σκοπετέα, "Ελλη, Τό «πρότυπο βασίλειο» καί ή Μεγάλη ’Ιδέα. ”Οψεις τοΰ εθνικού προβλήματος στην Ελλάδα, 1830-1880, ’Αθήνα, Πολύτυπο, 1988. Σταματοπουλος, Κώστας, Τατόι, περιήγηση στον χρόνο καί τον χώρο, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Καπόν, 2011. Σταυρίδης, ’Ελευθέριος, Τά παρασκήνια τοΰ ΚΚΕ από τής ίδρύσεώς του μέχρι του 1950, ’Αθήνα, ’Ελεύθερη Σκέψις, 1988. Στεφάνου, Στέφανος I., Δαρδανέλλια 1915, ’Αθήνα, Λέσχη Φιλελευθέρων, 1987. 5і 1
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Shaw, Stanford J., From Empire to Republic: The Turkish War ofNational Liberation, 1918-1923, 5 τόμοι, ’Άγκυρα, Türk Tarih Kurumu Basımevi (Turkish History Society Publications), 2000. Skendi, Stavro, The Albanian National Awakening, 1878-1912, Νιού Τζέρζυ, Prin ceton
University Press, 1967. Smith, Elaine D., Turkey. Origins of the Kemalist Movement and the Government of the Grand National Assembly, 1919-1923, Ούάσινγκτον, Judd Detweiler, 1959. Spector, S. D., Roumania at the Peace Conference, Νέα 'Υόρκη, Bookman Associ ates, 1962. Suarez, Georges, Briand. Sa
vie, son oeuvre, avec son journal et de nombreux docu ments inédits, Παρίσι, Plon, 1938. Τασολάμπρος, Λ. (ψευδώνυμο του Φρίξου Λαμπρίδη), Πολιτικά σφάλματα, 5 Μάρ τιον-15 ’Απριλίου 1950, ’Αθήνα, χ.έ., 1950. Temperley, Η. W. V., A History of the Peace Conference of Paris, 6 τόμοι, Λονδίνο, Henry
Frowde, 1920-1924. Toscano, Mario, Il Patto di Londra. Storia diplomatica delľintervento italiano, 1914-1915, Μπολόνια, Nicola Zanichelli, 1934. ----- Gli accordi di San Giovanni di Mariana, Μιλάνο, Giuffrè, 1936. Toynbee, Arnold J., The Western Question in Greece and Turkey, β' έκδ., Λονδίνο,
Constable, 1923. Varė, Daniele, Laughing Diplomat, Λονδίνο, John Murray, 1938. Waley, S. D., Edwin Montagu: A Memoir and an Account of his Visits to India, Βομβάη, Asia Publishing House, 1964. Χαρατσής, Στυλιανός I., Ή πρώτη επέμβαση. Ή άγνωστη δράση του Πολεμικού Ναυτικοΰ στην Μεσημβρινή Ρωσία,
1918-1920, ’Αθήνα, Ναυτικό Μουσείο τής Ελλάδος, 1997. Χατζιώτης, K. X., Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης, 1891-1979,
’Αθήνα, "Ιδρυμα Μποδοσάκη, 2005. Μητροπολίτης Χρύσανθος, Ή ’Εκκλησία της Τραπεζονντος, ’Αθήνα, χ.έ., 1933. δ«
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 334, 337, 339, 342, 343, 346, 347, 352, 361, 367, 375, 383, 385, 388-390, 392, 398, 401, 405, 407-410, 413, 415, 419, 420, 427, 428, 446, 447, 451-453, 475, 490 Αθηναϊκή Λέσχη 428 ’Αθηνών φρουρά 322, 315, 329 σημ. 12 Ανάκτορα ('Ηρώδου τοΰ Αττι κού) 169 σημ. 8,212,317,318,322, 335, 401
Άρδηττός 317 Γαλλική ’Αρχαιολογική Σχολή 260 Γερμανική Αρχαιολογική Σχολή 193 Ζάππειο 297, 314, 317-319, 329 σημ. 12 Θησείο 318 Τέρας Όδοΰ πυριτιδοποιείο 317 κατάληψη άπό τούς Συμμάχους 343 κυβέρνηση/κράτος Αθηνών 259,270, 276, 295, 304, 312, 323, 325, 326, 328, 332, 333, 337, 338, 350, 353, 354,
358, 366, 373, 381, 387-389, 394,404,405,407,411,438՛ βλ. καί Κωνσταντίνος A' Λόφος Νυμφών 317 Λόφος Φιλοπάππου 317 Μεγάλη Βρετανία, ξενοδοχείο 409, 410 Πεδίον τοΰ "Αρεως 329 Πλατεία Ελευθερίας 297 Πλατεία Όμονοίας 297, 329 Πλατεία Συντάγματος 297 Πνύκα 317 Πολύγωνο 329 Ρούφ, στρατώνας 317, 315
Άβέρωφ, είίδρομο 89, 169 σημ. 8, 289 Άβετσάνα, Καμίλλο Ρομάνο (Camillo Romano Avezzana) 475,476, 477,479, 481 ’Αγγλία βλ. Βρετανία 'Αγία Πετρούπολη (Πέτρογκραντ) 130, 252, 253, 348, 353, 374, 393, 467 "Αγιο ’Όρος 355, 484՜ βλ. καί ’Άθως "Αγιοι Σαράντα 76, 78, 446 "Αγιοι Τόποι 293 "Αγιος Ευστράτιος
82 “Αγιος ’Ιωάννης τής Μεδούης (Σένγκιν) 72 "Αγιος ’Ιωάννης τής Μωριέννης 372 σημ. 29 Διάσκεψη 371, 373 Συνθήκη 159 σημ. 26, 352, 360, 362, 374-376, 382, 389, 391, 473, 446447, 479-481 "Αγιος Ναούμ, μοναστήρι ’Οχρίδας 75 Αγίου Στεφάνου, Συνθήκη 41 Άδαμίδης, ’Ιωάννης 418 ’Άδανα 369, 370, 371, 374,
368, 370 ’Αδραμύττιο / κόλπος Άδραμυττίου 127 σημ. 11, 375 Άδριανούπολη 67, 470, 479 σαντζάκι 85 Άδριατική 34,
54, 56, 62, 69, 73, 76, 125, 159, 183, 363, 365, 448, 450, 451, 474 Άδριατικό Ζήτημα 34, 450, 477, 491 Αθάνατος, Κώστας 395 ’Αθήνα 79 σημ. 16,106,115,173,183,188 σημ. 37, 194, 201, 202, 208, 231, 232, 240,244 σημ. 7,254,262,263,265,269, 271, 274-277, 281, 282, 285, 296, 297, 390, 303, 305, 311-316, 322, 325, 328, 5։7
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Στάδιο 318 συμμαχικός βομβαρδισμός (18.11.1916) 318 βλ. καί Βουλγαροτουρκική Συνθήκη ’Αθηνών Νοεμβριανά "Αθως 453՛ βλ. καί "Αγιο "Ορος Αίάκειο Κορσικής 407 Αιγαίο πέλαγος 49, 56, 62, 65, 101, 119, 222 νησιά Αιγαίου 41, 49, 56, 68, 82-93, 112, 132, 134, 145, 248, 327, 491 νησιά A. Αιγαίου
83, 87 νησιά BA Αιγαίου 50, 53, 88, 93 νησιά Β. Αιγαίου 75, 77, 82, 142, 157, 184 Αίγινήτης, Δημήτριος 250, 251, 258 Αίγυπτος 41, 170 Άιδινίου βιλαέτι 85,155,222,365,368,478 Αίνος 157 Αίνου-Μηδείας γραμμή 63,121,122,183, 294, 470 ’Ακαρνανία 425 "Ακρα 293 ’Ακροκεραύνια ορη 69 ’Αλβανία / ’Αλβανοί 41,
60, 69-81, 125, 151, 157, 159, 160 σημ. 28, 181, 182, 184, 238, 284, 391, 446, 448, 449, 450, 452, 453, 456, 451, 476-479 Αλβανική Δημοκρατία τής Κορυτσάς 449, 450 ’Αλβανική εθνοσυνέλευση, πρώτη 73 Αύτόνομη ’Αλβανία (Shkiperia Vetqeveritare) 449, 450 Διεθνής ’Επιτροπή ’Ελέγχου 74, 80 ’Εθνικός
’Αλβανικός Σύνδεσμος 70 έξαεθνής έπιτροπή χάραξης αλβανι κών συνόρων 75 ’Ιταλική ’Αλβανική ’Επιτροπή 70 κεντρική ’Αλβανία 121 νότια ’Αλβανία 454, 470՜ βλ καί Βό ρειος "Ηπειρος κήρυξη ανεξαρτησίας στό ’Αργυρόκα στρο βλ ’Αργυρόκαστρο ’Αλβανικό Ζήτημα 71, 72 ’Αλεξάνδρα, τσαρίνα τής Ρωσίας 253
’Αλεξάνδρα, βασίλισσα τής ’Αγγλίας, βα σιλομήτωρ 390 Άλεξανδρέττα 293 ’Αλεξανδρής, ’Απόστολος 348, 363, 364, 445, 457 ’Αλέξανδρος A', βασιλιάς των Ελλή νων 36, 401, 408, 428, 437, 438 πρίγκιπας 392, 395, 398, 400, 435 ’Αλεξανδρούπολη βλ. Δεδέαγατς ’Αλεξάτος, Γεράσιμος 439 'Αλιάκμονας, ποταμός 208
"Αλπεις, Δειναρικές 69 ’Ανατολή 438՜ βλ καί Στρατιά ’Ανατολής Άνατολία 125, 369, 371՛ βλ. καί Μικρά ’Ασία՜
Τουρκία ’Ανατολικό Ζήτημα 132,151,268 σημ. 25, 466, 481, 491, 492՜ βλ καί Τουρκία ανατολικό μέτωπο βλ. Πόλεμοι: A' Παγ κόσμιος Άνδρέας, πρίγκιπας τής Ελλάδας καί τής Δανίας 252- 254,329 σημ.12,377,378 Άνοτώ, Γκαμπριελ (Gabriel Hanotaux) 47 σημ. 7 Άντάντ/Τριπλή Συνεννόηση/ Σύμμαχοι (’Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) (Triple Entente) 27, ЗО, 36, 52, 63, 64, 66, 74, 81, 82, 90, 92, 100-134 passim, 138 σημ. 1,141,143,145,150-155,157-160, 163-166, 168, 170, 173-178, 180, 182, 183, 185, 186, 191, 195, 197, 200, 202, 203, 205-207, 210, 212, 215-220, 224, 230-235, 237, 238-250, 253-260, 262274, 276, 278-284, 286-290, 293-297, 299-310, 312-314, 316-320, 322, 323, 325-328, 330-335, 337, 339-346, 348, 349, 351, 354-356, 364, 366, 367, 369, 370, 374, 378, 379-385, 388, 390, 391, 393, 396-398, 400, 404, 406, 407, 409, 411-418, 420-427, 430-432, 436, 438, 440-442, 443 σημ. 18, 445, 450-455, 458-459,460 σημ. 2,461-465,467,468, 5 і®
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 470, 474, 475, 479-481, 483-486, 488490, 493 απόβαση στη Θεσσαλονίκη 214 πρεσβευτές 213, 329 σημ. 12 συμμαχική επιτροπή στρατιωτικού ελέγχου 323, 416 «άντεπαναστατικά σώματα» 339, 472 Άξιός, ποταμός 65, 128, 256 Απαλού, όρμος 365 Άπείρανθος Νάξου / Άπεραθίτες 327 Αραβία/αραβικές χώρες/
Άραβες 34, 52, 123, 459 Άραχθου-’Άρτας, παλαιά συνοριακή γραμμή 452 Άρβανιτόπουλος, Κωνσταντίνος 21 Αργοστόλι 54, 55, 56, 57, 218 Αργυρόκαστρο 69, 70, 71, 76, 77, 78, 80, 278, 450, 478 Συνέδριο, Διακήρυξη του Αργυρόκα στρου 78, 451 Άργυρόπουλος, Περικλής A. 248 σημ. 17, 393, 395, 396, 400, 412, 448
Άρίνιστα βλ. Πωγωνιανής τρίγωνο Αρμενία/ Αρμένιοι 372, 411, 459, 485 γενοκτονία 411 Άρράς 398 Άρτάκη (χερσόνησος) 127 σημ. 11 Άσκουιθ, ΧέρμπερτΧένρυ (Herbert Henry Asquith) 325 Αστυπάλαια 363, 476 Άτατούρκ βλ. Κεμάλ Άτατούρκ, Μουσταφά Ατλαντικός 474 Ατρόμητος, ατμόπλοιο 277 Αττάλεια 341, 481 επαρχία
159 κόλπος 127 σημ. 11 σαντζάκι 367 Αττική 454 Αύλώνας 69, 71, 72, 73, 121, 159, 363, 365, 451, 452, 475, 476, 478 Αύστρία/ Αύστριακοί 62, 64, 66, 69, 70, 72-75, 77-80, 91, 100, 119, 121, 124, 128, 129, 177, 180, 183, 195, 200, 203, 230, 234, 238, 265, 370-372, 448-450, 468, 474, 475 Αύστροουγγαρία
90, 106, 119, 151, 156՜ βλ. καί Κεντρικές Δυνάμεις Άφών Καραχισάρ 127 σημ. 11 Αφρική, Βόρεια 41, 261 Βαγδάτη 371 Βαθύ Σάμου 278 Βαλκάνια/Βαλκανική χερσόνησος 57, 62, 71, 74, 75,84, 85, 88, 100, 101,103, 109, 113,114, 124, 200, 204, 240, 242, 263, 273, 278, 303, 325, 333, 339, 352, 353, 356, 362,
390, 411, 425, 426, 437, 438, 440, 441, 459, 461, 465-467, 472, 473, 475, 476, 479, 489, 490, 491
βαλκανικό μέτωπο 348, 411, 472 Βαλντέκ-Ρουσσώ, Πιέρ (Pierre WaldeckRousseau) 393 Βαλτική θάλασσα 468 Βασίλειος, μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως 78 βασιλόφρονες, βασιλικοί, φιλοβασιλικοί 265, 271, 325, 402, 412, 415, 418, 425427,432,435,439,442 σημ. 17' βλ. καί ΆΟτμα.: κυβέρνηση/κράτος Αθηνών Βέλγιο 239,455 Βελιγράδι 107, 120-121 Βενέδικτος IE', πάπας 419 Βένετο, μέτωπο του 419 Βενιζέλου-Τιττόνι, Συμφωνία 373 Βεντήρης, Γεώργιος 25, 48, 51, 116-118, 135, 144-146, 171, 188, 189, 199, 201, 209, 210, 213, 214, 257, 264, 270, 274, 283, 308, 311, 313, 321, 324 σημ. 60, 334, 344 Βεράτιο βλ. Μπεράτι Βέρνη 439 Βερντέν, μάχη 242 Βερντύ ντύ Βερνουά, Γιούλιους φόν (Julius von Verdy du Vernois) 103 Βέροια 305 5՚9
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Βερολίνο 68, 83, 92, 108, 104, 194, 312, 328, 334, 339, 331, 410, 442 Συνέδριο του Βερολίνου (1878) 41, 69 Βερσαλλίες ’Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο Βερ σαλλιών (1.12.1917) βλ. Γαλλία Συμμαχική Διάσκεψη Βερσαλλιών (11 ’Ιουλίου 1918) 472, 464 Βεσσαραβία 466 Βιέννη 72, 194, 312, 339, 410 Βίλα
Σαν Τζοβάννι 401 Βιττόριο Έμανουέλε Γ', βασιλιάς της ’Ιταλίας 457 Βιτώλια βλ. Μοναστήρι Βλάχος, Σπυρίδων, μητροπολίτης Ίωαννίνων 447 Βοδενά 238 Βοϊούσα 159 Βόλος 340 Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα 28,29,31,34, 69-81, 119, 445, 477, 491 Βόρειος ’Ήπειρος 34, 41, 68, 73-75, 77, 79, 80, 83, 121, 151, 157, 159,
169-170, 284, 329 σημ. 14, 363, 365, 391, 414, 441-442, 448, 451, 457, 458, 474-479, 484, 486, 492 αύτονομία 80, 81, 121 προσωρινή κυβέρνηση Αύτόνομης ’Ηπείρου 78 Βοσνία 125,466,475 Βόσπορος 61 Βουκουρέστι 65, 66, 69, 92, 93, 114, 118, 120, 124, 256, 325 Συνέδριο του Βουκουρεστίου 74,75,83 Συνθήκη
του Βουκουρεστίου (1913) 48, 49, 66, 67, 68, 86, 87, 100, 106, 306, 465, 466, 489 Βουλγαρία/Βούλγαροι 22, 30, 41, 60-63, 65-67, 77,89-91, 93, 100,101,105-109, 111-115, 118-121, 124-126, 128, 129, 132, 134, 140, 143, 150-154, 156, 161187 passim, 188 σημ. 37,190,195-197, 199, 201-204, 206-208, 210,
211, 216, 520 217, 219, 222, 229, 233-236, 238, 242244, 248, 249, 250, 256-258, 262, 263, 268-272, 274-276, 281, 283, 285, 286, 293, 295, 302, 303, 308, 309, 312, 326, 331, 402, 403, 410, 416, 428, 436, 437, 439-442, 443 σημ. 18, 448, 453, 461, 462, 464-474, 479, 483-486, 488-491, 494· βλ καί
Βουλγαροτουρκική Συν θήκη՜ Σερβοβουλγαρική Συνθήκη Βουλγαροτουρκική Συνθήκη ’Αθηνών (1913) 100 Βουρλούμης,
Παναγής 428 Βουτσινάς, Γεώργιος 418 Βρεταν ία ( ’Αγγλία) / Βρετανοί 33,34,35, 41, 52, 54-56, 58, 59, 66, 72, 74, 75, 80, 84, 85, 91, 92, 100, 102-104, 107, 111, 112, 114, 116, 117, 119, 123-125, 128, 130-132, 138, 141, 144, 152, 156, 159, 161, 165, 185, 186, 194, 202, 204-208, 210, 214, 218, 230-232, 234, 236, 238, 240, 244-246, 249, 252, 253, 256, 258, 259, 261, 262, 264, 266, 268, 272, 278, 281, 284, 285, 287-289, 293, 294, 297, 298, 307, 309, 312, 317, 327, 328, 333, 339-344, 347, 351-354, 356-360, 362, 363, 367-372, 374-376, 380, 381, 383392, 394, 396, 399, 402, 406, 407, 411414, 418-421, 423, 425, 426, 429, 441, 446, 453, 455, 456, 460-468, 470, 472474, 479-493 passim βρετανικές προξενικές καί λιμενικές αρχές στη Θεσσαλονίκη 295 βρετανικές ύπηρεσίες πληροφο ριών 261, 319 βρετανική ναυτική αποστολή στήν Ελλάδα 429 ’Εκτελεστική Επιτροπή Σιτάρκειας 417 Ναυαρχείο 54, 360, 416 βλ και Άντάντ՜ Λονδίνο Βυρώνεια βλ Χατζή-Μπεϊλίκ Γαίκ, Έρνστ (Ernst Jäckh) 438
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Γαλατάς 229 Γαλικία 411 Γαλλία/Γάλλοι 32, 34, 36, 41, 52, 55, 56, 58, 66, 68, 72, 74, 75, 80, 81, 91, 100104, 107, 111-114, 119, 123-125, 128, 130,132,138 σημ. 1,144,151,152,155, 159, 165, 185, 186, 194, 202, 204, 205, 207, 208, 214, 230, 232, 234, 236, 238240,245,246,258-266,268,269 σημ.
1, 276, 278, 281, 283, 284, 285, 287-289, 293, 294, 296-299, 302, 303, 305, 307, 312, 313, 317, 318, 320, 322, 323, 327, 328, 333, 338, 339, 341-345, 347-363, 366-368, 370, 371, 372, 374-376, 378, 382-385, 387, 389, 391-394, 396, 397, 399, 401, 402, 405-408, 411-413, 415, 416, 418, 419, 421,
424-426, 429, 441, 445-450, 453-456, 458, 460-462, 464, 466-468, 472-474, 479, 480, 482, 483, 485, 487, 489, 490, 492, 493 ’Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο στις Βερσαλλίες (1.12.1917) 422 γαλλικές προξενικές καί λιμενικές αρχές στη Θεσσαλονίκη 295 γαλλικές ύπηρεσίες πληροφοριών στην Ελλάδα 319 ßk καί
Παρίσι Γενεύη 439 σημ. 12 Γενικό Επιτελείο Στρατού 114,120,126, 129, 131, 135-143 passim, 160, 180, 186, 187, 192 σημ. 45, 193, 203, 219, 220, 236, 242, 251, 255, 266, 270, 297, 311, 312, 319, 327, 330, 338 Γεννάδης, στρατηγός, διοικητής 7ης με ραρχίας 270 Γεννάδιος, ’Ιωάννης 53 σημ. 1, 117, 126,
204, 219, 285, 347, 351, 357, 36!, 464, 468, 472, 486 Γέρα 278 Γερμανία / Γερμανοί 30,41,55,56,66, 72, 74, 77, 79-81, 84, 85, 91, 93, 100-103, 105-107, 109-111, 114, 117, 118, 124, 128-131 passim, 134, 135, 138 σημ. 1, 521 139, 141-143, 151, 156, 169, 171, 174181, 183, 184, 186, 190, 193, 194-197,
199, 200, 203, 206, 208, 211, 212, 214, 216, 203, 230, 232-235, 238, 240-242, 244 σημ. 7,245,246,248,251,252,257
260, 262-264, 266, 269-271, 273, 274, 284, 286, 289, 293, 301-303, 310, 312, 316, 319, 323, 325-327, 330, 331, 334, 335, 338, 339, 344, 349, 353, 402, 414, 421, 425-428, 436, 437, 438-455, 460 σημ. 2, 461, 465-470, 492 Γενικό ’Επιτελείο Στρατού 331, 426, 438 γερμανικές ύπηρεσίες προπαγάνδας καί κατασκοπείας στην Ελλάδα 261 'Υπουργείου ’Εξωτερικών άρχεϊα 436 Γερμανός, μητροπολίτης Κορυτσας 78 Γερμανός E', οικουμενικός πατριάρχης 438 Γερμεντζί, Θεμιστοκλής (ή Γερμενλής) 79,449 Γευγελής-Δοϊράνης, θύλακας 128, 182, 183, 184, 219, 284 Γεώργιος, πρίγκιπας τής Ελλάδας καί τής Δανίας 253 Γεώργιος A', βασιλιάς τής Ελλάδας 63, 147, 172, 191, 264, 377, 394 Γεώργιος Β' (πρίγκιπας καί μετέπειτα) βασιλιάς τής Ελλάδας 31,52,99,140, 152, 153, 155, 158, 160, 161, 164, 253, 267, 272, 284, 306, 339, 343, 377, 378, 380-382, 392, 394, 398, 400, 401 Γεώργιος E', βασιλιάς τής ’Αγγλίας 253, 326 Πιαβονζ Σονλτάν Σελίμ, καταδρομικό (πρώην Gäben) 91 Γιάγκο, Γκότλημπ φόν (Gottlieb von Jagow) 195,217,238,271 Γιαννακίτσας, ’Ιωάννης 215, 216, 221, 223, 243, Γκαίρλιτς Σιλεσίας 197, 437, 438, 439, 440, 441, 443 σημ. 18
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Γκαλ'ιπ Κεμαλί, μπέης 86 Γκέρτσε (Μαυροβούνιο) 71 Γκιγεμέν, Ζάν (Jean Guillemin) 205,207, 213, 230, 231, 233, 239, 240, 242, 243, 246, 248, 249, 255, 259, 260, 262, 263, 268, 276, 284, 285, 298, 303, 305, 306, 307, 319, 342, 347 Γκιγιωμά, Λουί (Louis Guillaumat) 470 Γκλύξμπουργκ
(Glücksburg), δυναστεία 286, 345, 349, 377, 383-388 passim, 393, 397, 402 σημ. 38 Γκράνβιλ, Τζώρτζ Λοϋσον-Γκόρ (George Leveson-Gower Granville) 342, 343, 347, 355, 381, 418, 428, 423, 462, 463, 471, 475-478 passim, 485, 487 Γκρέυ, ’Έντουαρντ (Edward Grey, πρώτος υποκόμης Grey of Fallodon) 55,58,75,
83, 84, 112, 117, 124, 125 σημ. 6, 126, 130, 131, 136, 151, 173, 174, 205-207, 213, 218 σημ. 62, 244, 278, 285, 294, 303, 328, 368 Γκωσέ, Ντομινίκ Μαρί (Dominique Marie Gauchet) 416 Γουδί, κίνημα 264 Γουλιέλμος, αύτοκράτορας τής Πρωσίας (Κάιζερ) 66,68,72, 74,81,85,86,107, 109, 110, 116, 117, 129,
133, 134, 141143, 172, 178, 180-182, 184, 190-192, 194-196, 211, 213, 217, 237, 238, 268, 271, 320, 334, 335, 346, 402, 403, 426, 438, 440-443 Γουλιελμος του Βήντ, πρίγκιπας τής ’Αλβανίας 80, 81 Γούναρης, Δημήτριος 30,63,102,146-167 passim, (173), 194, 209, 215, 216, 219, 222-224, 229, 237, 243,
246, 250-252, 261, 265, 280, 287, 294, 311, 316, 326, 330, 335, 342, 344, 398, 399, 414' βλ. καί Κόμμα Έθνικοφρόνων κυβέρνηση Γούναρη 150-153,160 σημ. 28, 166-171 passim, 174, 182, 203, 2Ò6 522 Γράμματα, περ. ’Αλεξάνδρειας 48 Γρηγοριανό ημερολόγιο 23, 24 Δαγκλής, Παναγιώτης 199, 275, 277, 278, 280՛
βλ. καί Τριανδρία Δαλματία 125, 159 Δαρδανέλ(λ)ια / Ελλήσποντος 51, 53, 56, 61, 83, 87-89, 91, 113-116, 119, 151,
438, 459, 461, 463, 482, 486, 491 εκστρατεία κατά των Δαρδανελίων 129,130,131,132,133,136 σημ. 33, 138, 140, 141, 142, 144, 152, 153, 204, 205, 448 Δάφνης, Γρηγόριος 142 σημ. 11 Δεδέαγατς/Ντεντέ-Άγάτς 183,365, 479 Δεδηλωμένη 146, 148 Δέλβινο 76,81 καζάς 69 σημ. 1 Δέλλιος, ’Ιωάννης 175 Δέφνερ, Μιχαήλ (Joseph Michael Definer) 193 Δηλιγιάννης, Θεόδωρος (99) Δημητρακόπουλος, Νικόλαος 63, 273, 274, 287, 311, 330, 345, 398, 399 Διαμαντίδης, Δημήτριος 277, 280, 281, 288 Διασυμμαχική Οικονομική ’Επιτροπή ’Αθήνας (Φεβρουάριος 1918) 423 Διεθνής Επιτροπή ’Ελέγχου βλ. ’Αλβα νία Διεθνής οικονομικός ελεγχος στήν Ελ λάδα (1898) 420 Διομήδη, Ελένη 419 σημ. 16,420 σημ. 20 Διομήδης, ’Αλέξανδρος 21, 64, 254, 255, 347-360 passim, 379-389 passim, 419 σημ. 16, 420-424 passim, 429 Διομολογήσεις 410 Διχασμός, ’Εθνικός 21,29,51,64,99-110, 138, 142 σημ. 11, 148, 180, 198, 199, 219, 221, 224, 225, 258 σημ. 57, 259, 274, 283, 286, 296, 308, 321, 362, 395, 400, 410, 443, 447
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Δοβρουτσά 121, 465, 470 Δοϊράνη, λίμνη 65, 235՜ βλ. και Γευγελής-Δοϊράνης, θύλακας Δονούσα 91 Δούναβης, ποταμός 112 Δούσμανης, Βίκτωρ 60, 102, 104, 110, 131, 139, 140, 143, 144, 160, 161, 171, 185, 187, 199, 203, 208, 224, 235, 236, 246, 255, 256, 273, 313, 327, 330, 335, 355 Δραγούμης,
"Ιων 46, 47, 130, 407 Δραγούμης, Στέφανος 142,143,145, 215, 219, 265, 280, 311, 330, 398 Δράμα 127, 128, 235, 238, 256, 263, 270, 271, 461, 466, 470 Δυαδική Μοναρχία βλ. Αύστροουγγαρία Δυρράχιο 72, 73, 80, 238 δυτικό μέτωπο βλ. πόλεμοι: A' Παγ κόσμιος Δωδεκάνησα 34, 53, 67, 74, 77, 82, 83, 123,
157, 159, 170, 181, 184, 239, 284, 341,363,365,475-486 passim, 491,492 Δωδεκανησιακό Ζήτημα 82, 83, 477 Εβραίοι 170, 411 'Έβρος, ποταμός 67, 183, 222 ’Εγγύς ’Ανατολή 28, 152, 356, 370, 373, 441, 460 σημ. 2, 462, 491, 493 Έγρί Παλάνκα-Όχρίδος γραμμή 67 "Εδεσσα 111 ’Εθνική "Αμυνα 264, 265, 271, 272,
279, 281, 295, 302, 328, 355, 357 σημ. 31 προσωρινή κυβέρνηση Θεσσαλονί κης 21, 325, 329, 333, 347, 348, 349, 350, 352, 356-366 passim, 378, 379, 381, 382, 388-391 passim, 407, 408, 410, 448, 463 στρατός 271, 304, 305, 395, 406, 410 ’Εθνική Εταιρεία 44 ’Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος 195, 358, 429, 430
Εθνικός ’Αλβανικός Σύνδεσμος βλ. ’Αλ βανία Εθνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα 194 Ειδικό Γραφείο Πληροφοριών’Ανατολικής Μεσογείου 261 Έλβασάν 70 Ελβετία 188 σημ. 37, 418, 427, 432, 436, 439, 442, 469 ’Ελευσίνα 266 Ελλάδα, Μεγάλη 28, 119, 137, 341, 349, 387, 414, 444 Ελλάδα, Νέα 248,388 Ελλάδα, Παλαιά 86,
248, 281, 282, 303, 323, 324, 325, 326, 339, 341, 344, 345, 353, 388, 389, 415, 426, 453, 456 "Ελλη,
καταδρομικό 32, 33 Ελληνικός στρατός A' Σώμα Στρατού 298, 314, 315, 442 σημ. 18 Β' Σώμα Στρατού 406, 442 σημ. 18 Γ' Σώμα Στρατού 406 Δ' Σώμα Στρατού 197, 253, 264, 269, 437, 438 E' Σώμα Στρατού 339 6η μεραρχία 271’ 7η μεραρχία 270՜ 11η μεραρχία 265 Έλληνοϊταλική Συμφωνία (’Ιούλιος 1919) 28 Ελλήσποντος βλ. Δαρδανέλ(λ)ια Έλλιοτ, Φράνσις (Sir Francis Elliot) 118, 120-124 passim, 130, 131, 140, 155, 156, 207, 208, 210, 213, 214, 218, 219, 231, 248, 249, 255, 258 σημ. 57, 263, 268, 273, 274, 286, 298, 303, 306, 316, 340-342, 345, 346, 392-394, 396, 400, 418, 435 ’Εμπειρικός, Λεωνίδας 417, 427, 428 ’Εμπειρικού, αδελφοί 277 'Εμπρός, εφ. 64, 428, 452, 490 Έντού, Ζοζέφ (Joseph Eydoux) 52 Ένωσις Ελλήνων ’Εφοπλιστών 417 Έξαδάκτυλος, ’Αθανάσιος 330 επισιτιστικό ζήτημα 31, 348, 415, 416, 417, 419, 425, 427, 428, 457 ’Επίστρατοι 194, 269, 296, 297, 309, 310 523
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ σημ. 24, 312, 315, 318, 319, 329, 329, 336, 339, 342, 355, 412, 427 Επτάνησα 75 ’Ερζεγοβίνη 125, 466, 475 "Ερμος, ποταμός 222 Έρσέκα 194, 339 Έρσκιν, Ούίλλιαμ (William Erskine) 92 σημ. 22 Έσάντ Τοπτάνι, πασάς 238, 449 ΈσκΙ Σεχίρ 127 σημ. 11 ’Εσπερία, ατμόπλοιο 277, 278, 279, 348 ’Εστία,
έφ. ’Αθήνας 118 Ευξεινος Πόντος βλ. Μαύρη Θάλασσα Έφημερίς της Κυβερνήσεως 401 Έφημερις της Προσωρινής Κυβερνήσεως του Βασιλείου τής ’Ελλάδος 277 401, 404-409, 411-414, 435, 452, 453, 447 Ζορμπάς, Νικόλαος 377 σημ. 1 Ζόφρ, Ζοζέφ (Joseph Joffre) 204, 234, 242, 256, 367, 375 Ζυμβρακάκης, ’Εμμανουήλ
(Παμίκος) 265, 279, 418 Ζυρίχη 439, 440 Ζωγράφος, Γεώργιος 78, 80, 154, 158, 160, 162, 163, 167, 171, 209, 287 Ζώρζ, ’Αλφόνς (Alphonse Georges) 409 Ζώρζ-Πικό, Φρανσουά (François Georges-Picot) 293 НПА/ ’Αμερικανοί 41, 69, 101, 195, 328, 333,338 σημ. 3,342,355,362,380,419, 421, 429, 461, 467, 468,
469, 470, 472, 480, 481, 488, 489, 493, 494 αμερικανική πρεσβεία στή Σόφια 472' State Department 494 "Ηπειρος 41, 50, 60, 69, 79, 86, 87, 105, 235, 242, 248, 268, 272, 279, 296, 329, 339, 331, 341, 366, 365, 411, 414, 445, 446, 447, 450-459 passim՜ βλ. καί Βό ρειος "Ηπειρος Ζαβιτζιάνος,
Κωνσταντίνος 147, 165, 175 Ζαΐμης, ’Αλέξανδρος 92, 102, 143, 145147, 215, 216, 218, 219, 221, 223, 224, 229, 242, 249, 250, 254, 255, 257, 258, 262, 264-270, 274, 275, 281, 284, 294, 311, 326, 327, 330, 345, 346, 377, 388, 392, 393, 395-398, 400, 404-409, 412, 447, 451, 452 Ζάκυνθος 327, 355 Eastern
Telegraph Co. 320 Ζαλοκώστας, Εύγένιος 289, 311, 338 σημ. 3 Ζάντερς, Λίμαν φόν (Liman von Sanders) 86 Ζάουερμπρουχ,
Φέρντιναντ (Ferdinand Sauerbruch) 440 σημ. 14 Ζαχαρίου, Βασίλειος βλ. Μπάζιλ Ζαχάροφ Ζαχάροφ, Μπάζιλ (Basil Zaharoff) 351, 352 σημ. 14 Ζέκοφ, Νικόλα 235, 236, 312 Ζενέν, Λεόν (Léon Génin) 279, 356, 361, 425 Ζοννάρ, Σάρλ (Charles Jonnart) 337, 360, 382, 384, 385, 388, 390, 392-398, 400, Θάσος 82,271,466 Θεόκλητος A', αρχιεπίσκοπος 329 Θεοτόκης, Γεώργιος 63, (99), 142, 143, 147 σημ. 26, 148, 176, 200, 206, 209, 211, 213, 215, 216, 219, 221 Θεοτόκης, ’Ιωάννης (Τζών) 188 σημ. 37, 209, 322) Θεοτόκης, Κωνσταντίνος Μ. 348, 363, 445 Θεοτόκης, Νικόλαος 107, 188 σημ. 37, 191, 194, 195, 217, 238, 271, 322, 331, 334, 436, 437, 439, 442, 443 Θεσσαλία 41, 59 σημ. 17, 298, 301, 302, 305, 312, 327, 329, 339, 354, 355, 384, 388-391, 397, 413, 416, 447, 450, 454, 456 Θεσσαλονίκη 53,57, 58,60,62,63,64, 77, 524
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 87, 101, 120, 129, 134, 181, 186, 193, 204, 205, 207, 214, 216, 217, 230-234, 239,240,243,244 σημ. 7,248,251,261, 265, 272, 274, 276, 278, 279, 280, 295, 296, 298, 300, 301, 304, 305, 316, 327, 330, 332, 347, 349, 354, 355, 363, 366, 367, 381, 383, 392, 393, 395, 396, 406, 407, 425, 426,
429, 448, 452, 461, 470, 471, 475, 488 προσωρινή κυβέρνηση Θεσσαλονίκης βλ. ’Εθνική ’Άμυνα Θήβα 298 Θουκυδίδης 22, 45 Θράκη 33,41,50,60,62,63,65,85,86,90, 112, 119, 151, 158, 173, 335, 365, 460, 462, 484, 492, 494՜ ανατολική 36, 51, 67, 85, 121, 183, 411, 461, 470’ δυτική 51, 65, 218, 284, 461, 486,
487 Θρακικό Ζήτημα 28, 29, 31, 119, 491 Ίβάνοφ, Νικόλα 65 "Ιδρυμα Μελετών τής Χερσονήσου τοΰ Αίμου 21 ’Ιθάκη 334, 355 ’Ικαρία 82 ’Ικόνιο 368, 371 ’Ίμβρος 77, 82, 83, 238, 239, 466, 482, 483 Ίμπεριάλι ντί Φρανκαβίλλα, Γκουλιέλμο (Guglielmo Imperiali di Francavilla) 294, 368, 369, 370, 457 ’Ινδία
52,461 ’Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής 21 Ίονέσκο, Τάκε (Take Ionesco) 287 σημ. 13 Ίονική Τράπεζα 358 Ίόνιο/νησιά Ίονίου 41,218,327 Ίουλιανό ημερολόγιο 23, 24 Ίπέκ 67 ’Ιράκ 293 ’Ισθμός Κορίνθου 33, 240, 390, 397 ’Ισμαήλ Κεμάλ, μπέης 71, 72 Ίστρία 159 ’Ιταλία / ’Ιταλοί 32, 34, 36, 50,
53, 66, 6870, 72, 73-77, 79, 80-83, 119, 123, 125,150, 151, 155, 158-160, 163-165, 170, 173, 186, 193, 207, 245, 246, 259, 262, 268, 272, 278, 285, 294, 296, 303, 317, 318, 328, 329, 333, 339, 341, 342, 349, 351-353, 355, 360, 362-376, 389, 391, 411, 414, 422, 426, 440, 445, 446, 448-458, 460, 462,
463, 466, 473-483, 491-493 ιταλικές προξενικές αρχές στή Θεσ σαλονίκη 295 Consulta Nazionale 74, 362,
363, 364 σημ. 10,366-368,373,419,451,447 σημ. 10, 476, 477, 479 βλ. καί Έλληνοϊταλική Συμφωνία ’Ιταλική ’Αλβανική Επιτροπή βλ. ’Αλβα νία ’Ιτέα 367,397 ’Ιωάννινα 62, 70, 73, 76, 82, 105,144, 194, 339, 414, 446-448, 451-453, 455, 456 ’Ιωνία 123 Καβάλα 65, 66, 111, 124, 125, 127, 128, 140, 157, 161, 164, 165, 167, 168, 173, 174, 179, 235, 256, 264, 269, 270, 273, 274, 280, 283, 286, 308, 309, 321, 365, 439, 461, 464, 465, 466, 470, 489 Καθημερινή, έφ. 269 σημ. 1 Κακλαμάνος, Δημήτριος 73,348,486,487 Καλαμάς, ποταμός 446 Καλαμπάκα 194, 339 Κάλλας (Καλογεροπούλου), Μαρία 21 Καλλάρης, Κωνσταντίνος 314, 316, 317 σημ. 44 Καλλίπολη (χερσόνησος) 87, 88, 89, 115, 131, 143, 205 Καλογερόπουλος, Νικόλαος 274, 278, 279, 283, 288, 311, 330, 345, 398 Καλυβάκια βλ. Πωγωνιανής τρίγωνο Καμπάνης, Άριστος 30, 280, 290, 310, 315, 337 Καμπλέσκοφ, Ίλία 30, 192 σημ. 45, 206, 525
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 216,217,229 σημ. 1,235,236,239,241, 264, 312 Καμπόν, Ζύλ (Jules Cambon) 304, 348, 359, 392 Κάμπον, Πώλ (Pierre Paul Cambon) 359, 361, 369 Κανακάρης-Ροϋφος, Λουκάς 175, 180 Κανελλόπουλος, Παναγιώτης 164 Καντόρνα, Λουίτζι (Luigi Cadorna) 455 Καπορέττο, μάχη 422, 456-458, 440, 474, 483 Κέρ,
Μάρκ (Mark Kerr) 87, 115, 116, 118 Καραπάνος, ’Αλέξανδρος 78, 283, 286, 288 Καρατσόλο ντί Φερολέτο, Μάριο (Mario Caracciolo di Feroleto) ЗО, 319, 425 Καρδίτσα 401 Κάρο, Γκέοργκ (Georg Karo) 191, 193 Καρολίδης, Παύλος 46 Κάρολος A', αύτοκράτορας της Αύστροουγγαρίας 331, 370 Κάρολος A', βασιλιάς της
Ρουμανίας 66 Καστελόριζο 77, 83, 239, 484 Καστόλντι (Castoldi) 24 Καστοριά 76 Καστριώτης, Γεώργιος βλ. Σκεντέρμπεης Κατερίνη 105, 238, 301, 304, 305, 445 Κατεχάκης, Γεώργιος 45, 46 Κατσόρι, Ντόμ Νικόλ (Dom Nikoli Каçorri) 73 Καύκασος 468 Κβάντ-Βύκραντ-’Ίσνυ, "Отто φόν (Otto von Quadt-Wykradt-Isny)
82, 85, 93, 100, 106-108, 112, 134, 191 Κεμάλ, ’Ισμαήλ 73, 80 Κεμάλ Άτατούρκ, Μουσταφά 31, 33, 35, 36 Κεντρικές Αύτοκρατορίες βλ. Κεντρικές Δυνάμεις Κεντρικές Δυνάμεις /Κεντρικές Αύτοκρατορίες 52, 82, 90, 100, 104, 105, 107, 111, 112, 114, 121, 122, 124, 171, 174, 526 177, 184, 200, 204, 210, 216,
236, 238, 240, 241, 244, 251, 271, 279, 285, 287, 299, 303, 310, 313, 410, 413, 436, 438, 440, 441, 442, 459, 466, 479’ βλ. καί Αυστροουγγαρία· Βουλγαρία" Γερμα νία՛ ’Οθωμανική Αύτοκρατορία Κερατσίνι (βάση) 289,348,393,395,396, 404, 416 Κέρζον, Τζώρτζ Ναθάνιελ (George Nathaniel Curzon) 460, 461
Κέρκυρα 76, 85, 86, 238-240, 313, 380, 400, 455, 474 Άχίλλειον 85՛ Πρωτόκολλο Κέρκυρας (Μάιος 1914) 80, 81,
365 Κετίγνη (Τσέτινιε Μαυροβούνιου) 475 Κέυνς, Τζών Μέυναρντ (John Maynard Keynes) 421 Κεφαλονιά 334, 355 Κιλικία 293 Κίλκίς, θωρηκτό 289 Κιουτάχεια 375 Κιουτσούκ Ντερμπέντ 67 Κίτσενερ, Όράτιος Χέρμπερτ (Horatio Herbert Kitchener) 115,125,231,232, 233 Κλάδος, λοχαγός 271 Κλεμανσώ, Ζώρζ (Georges Clemenceau) 348, 353, 359, 382, 418, 420, 422, 424, 463, 470, 472, 488, 489, 492 Κλοτζ, Λουι Λυσιεν (Louis Lucien Klotz) 420, 422 Κόδρα 79 Κοινωνία των ’Εθνών 461 Κομιτάτο για 'Ένωση καί Πρόοδο βλ. Νεότουρκοι Κόμμα Έθνικοφρόνων 148,237, 251՛ βλ. καί Γούναρης, Δημήτριος Κομοτηνή 365 Κονδύλης, Γεώργιος 220, 272 Κόνιτσα 76, 448, 458 Κοντούλης, ’Αλέξανδρος 79 Κοπεγχάγη 470
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Κόππολα, Φραντσέσκο (Coppola, Fran cesco) 364 Κόραμπ, όρος 69 Κόρινθος 326 Κορομηλάς, Λάμπρος 50, 75, 123, 345, 346, 363, 451 Κορυτσά 33, 71, 72, 76, 78, 79, 448, 449, 450, 474, 476, 477 καζάς 69 σημ. 1, 75, 77 ’Αλβανική Δημοκρατία τής Κορυτσας / Αυτόνομη ’Αλβανία βλ. ’Αλβανία Κοσέν,
Ντενύ (Denys Cochin) 231, 232, 348 Κοσσυφοπέδιο 67-72 passim Κουντουριώτης, Παύλος 89, 215, 274, 275, 277, 278, 280, 416՛ βλ. καί Τριαν δρία Κούρδοι 485 Κουτούβαλη, Κάκια 393 Κουτσόβλαχοι 447, 451 Κραϊνιτσεάνου, Κονσταντίν (Constantin Crainiceanu) 203, 206 Κράκανθορπ, Ντέυρελ (Dayrell Crack
anthorpe) 415, 416 Κρέσνα 65, 101 Κρέσπι, Σίλβιο Μπενίνιο (Silvio Benigno Crespi) 32 Κρήτη 41, 45, 53, 67, 79, 152, 276, 277, 378, 380, 474 Kp ίβολακ 232 Κυανή ’Ακτή 419 Κύθηρα 334 Κύλμαν, Ρίχαρντ φον (Richard von Kühl mann) 439, 441 Κυπριακό Ζήτημα 28 Κύπρος 41, 54-57,123,132,157,170,218, 219,
222, 268, 284, 467, 482, 487, 488, 491, 486 Κυρηναϊκή χερσόνησος 67, 482 Κωλέττης, ’Ιωάννης 26, 43 Κωλωνιάτες (καζάς) 69 σημ. 1 Κωμπού, Ζάν (Jean Cauboue) 334, 337, 340, 344 Κωνσταντινούπολη 36, 45, 46, 50, 51, 53, 61, 85, 88, 91, 113, 119, 132, 134, 139141, 144, 151, 268, 352, 353, 367, 368, 410,
440, 461, 463, 466, 485, 491 Χρυσή Πύλη 45 Κωνστάντζα 69 Κώς 482 Λά Κρότσε, Τζοβάννι (Giovanni La Croce) 341 Λακάζ, Μαρί-Ζάν-Λυσιέν (Marie-JeanLucien Lacaze) 276, 285 σημ. 7, 302, 303, 316, 348, 416 Λαμία 49, 298 Λαμπράκης, Δημήτριος 22 Λάμπρος, Σπυρίδων 289, 297, 305-307, 311, 319, 321, 326, 327,
337, 339, 345, 346, 388, 398, 446, 447 κυβέρνηση Λάμπρου 293, 296 Λάνσινγκ, Ρόμπερτ Φ. (Robert F. Lan sing) 469
σημ. 22 Λάρισ(σ)α 240, 288, 296, 335, 339, 340, 367, 397, 400 Λβόφ, Γκεόργκι 374 Λέγκ, Ζώρζ (Georges Leygues) 353, 359, 382 Λεονταρίτης, Γιώργος Β. 24,376 σημ. 40, 414, 417,418, 429,442, 447,485,492 Λέσβος 82, 84, 91, 170, 239, 263, 278 Λεσκοβίκι 76 καζάς 69 σημ. 1 Λήμνος 82, 9J, 111, 152, 205, 238, 239 Λήμνος, θωρηκτό 289 Λιβαδειά 298 Λίβανος 293 Λιβύη/Λίβυοι 74, 474 Λονγκάρε, Λέλιο Μπονίν (Lelio Bonin Longare) 457 Λονδίνο 58, 59 σημ. 17, 62, 87, 132, 252, 253, 294, 323, 325, 346-350, 352-354, 357, 358, 361, 371, 379, 382, 388, 390, 391, 417-424, 429, 445, 450, 457, 462, 463, 468-470, 480, 483, 486, 487 δ2?
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Γαλλοβρετανική Διάσκεψη Κορυφής (Λονδίνο, 29.5.1916) 389, 392 Πρωτόκολλο Λονδίνου (29.07.1912) 74 Συμφωνία του Λονδίνου (26.04.1915) 159, 165, 294, 367, 369, 449, 463, 477, 479 Συνέδριο του Λονδίνου (1912-1913) 82, 181, 229, 238, 443 σημ. 20 Συνθήκη Ειρήνης του Λονδίνου (30.5.1913) 63, 66,
67, 74, 76 Λουδοβίκος του Μπάττενμπεργκ (Louis of Battenberg [Mountbatten]) 56 Λουκέρνη, λίμνη 432, 442 Λουλος, Κωνσταντίνος 190 Λουξεμβούργο 239 Λόυντ Τζώρτζ, Ντέιβιντ (David Lloyd George) 36, 53-59, 118, 125, 151, 154, 155, 204, 218, 279, 295, 325, 328, 332, 333, 347, 352-354, 358, 361, 368,
371373, 375, 382, 391, 396 σημ. 22, 412, 420, 421, 426, 454, 455, 459, 462-465, 468, 471, 472, 488, 490-492 Λούντεντορφ, Έριχ (Erich Friedrich Wilhelm Ludendorff) 331, 441 Λωζάννης, Συνθήκη τής 35, 82 Μαίανδρος, ποταμός 222 Μάισνερ, Κάρλ (Karl Meissner) 193 Μάισνερ-Καργαδούρη, τυπογραφείο 193 σημ.
39 Μακεδονία 30, 41, 50, 60, 62, 63, 65, 67, 69, 77, 79, 85-87, 121, 125, 128, 151, 170, 182, 185, 195, 197, 199, 204, 205, 207, 208, 232-234, 236, 239, 241, 242, 244, 248, 250, 251, 256, 259, 261-266, 273, 276, 280, 286, 306, 310, 319, 331, 332, 335, 339, 353, 360, 366, 372, 374, 375, 378, 388,
390, 391, 402, 411, 413, 416, 420, 425, 426, 428, 431, 436, 438, 441, 442, 461, 472, 475, 479, 483, 484, 485, 487 ανατολική 157,179,185,256,270,272, 528 284, 403, 437, 440, 441, 453, 462, 464, 465, 468, 471, 472, 484, 485, 486, 488, 489 δυτική 279 κεντρική 279 Μακεδονικός ’Αγώνας 345 σέρβική 465
συμμαχική στρατιά τής Μακεδονίας 448 Μακεδονικό Ζήτημα 489 Μακένζι, Κόμπτον (Compton Mackenzie) ЗО, 192, 193,
246, 248, 261, 263, 279, 316, 321, 340-342, 347 ΜακΜίλλαν, Μάργκαρετ (Margaret Mac Millan) 24 Μακντόνο, Τζώρτζ (George Macdonogh) 371, 471 Μαλίκ, λίμνη 76 Μαλίνοφ, Άλεξάνταρ 470 Μαλισσόρι 71 Μάλλετ, Λούις (Louis Mallet) 369 Μαμάκης, Άχιλλέας 30 Μάνδρα 'Έβρου 67 Μάξιμος, Δημήτριος 161, 287, 297, 358 Μαρζερί, Πιέρ Ζακέν ντε (Pierre Jacquin de Margerie) 348 Μαρκεζίνης, Σπυρίδων 142 σημ. 10, 188 σημ. 37 Μαρμαρά, θάλασσα του 121 Μάρνη, μάχη του 204 Μάρριοτ, Τζών (John Marriott) 47 σημ. 6 Μάρρυ, A. Μ. (A. Μ. Murray) 76 Μάστερμαν, Τσάρλς (Charles Masterman) 53 Μαύρη Θάλασσα 119, 183 Μαυροβούνιο 60, 61, 67, 70, 72, 80, 159, 452, 466, 477 Μαυρογορδάτος, Γεώργιος 148, 295 Μαυρομιχάλης, Κυριακούλης 143 Μεγάλη ’Ιδέα 28, 41-51, 66, 88, 144, 341 Μελά, Εΰη 364 σημ. 11 Μελά, οικογένεια 79 σημ. 16 Μελάς, Γεώργιος Μ. 30, 79 σημ. 16, 84,
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 479, 481, 484-488, 492, 493 δυτική Μακεδονία 50, 123 κουρδικά εδάφη 293 Μικρασιατική Καταστροφή 21 Μικρασιατικό Ζήτημα 28, 29, 31, 119, 294, 460, 479, 491 Μιλάνο 363 Μιλιοϋκοφ, Πάβελ 465 Μίλνερ, "Αλφρεντ (Alfred Milner) 459 Μιντιλί, καταδρομικό (πρώην Breslau) 91 Μίρμπαχ-Χάρφ, Βίλχελμ φόν
(Wilhelm von Mirbach-Harff) 130,181,183,184, 188, 191-193, 195, 199, 211, 243, 244 σημ. 7, 256, 265, 270 Μιχαέλις, Γκέοργκ φόν (Georg von Mi chaelis) 437 Μιχαλακόπουλος, Άνδρέας 64 Μοναστήρι (Βιτώλια) 60, 61, 63, 65, 72, 101, 125, 170, 181, 182, 184, 219, 232, 235, 238, 246, 312, 334, 353, 446
Μόναχο 90, 91, 106 Μονταίνιος 23 Μορώ, Φρεντερίκ (Frédéric Moreau) 239 Μοσούλη 42 Μοϋδρος, ναυτική βάση 152, 480 Μούτιους, Γκέρχαρτ φόν (Gerhard von Mutius) 84 Μπάλουτζιτς, Ζίβοζιν 120, 219, 230, 344 Μπαλτατζής, Γεώργιος 213 Μπάλφουρ, ’Άρθουρ (Arthur Balfour) 351, 369, 370, 459, 464, 465, 466, 471,
472, 480 Μπάξτον, Νόελ (Noel Buxton) 124, 125 Μπάξτον, Τσάρλς (Charles Buxton) 124 Μπαρρέρ, Καμίγ (Camille Barrère) 370, 373, 391, 445 Μπάρροουζ, Ρόναλντ (Ronald Burrows) 299, 391 Μπαρτού, Λουί (Louis Barthou) 354, 359, 382, 420 Μπάσσεβιτς, Ρουντολφ Γκραφ φον (Ru dolf Graf von Bassewitz) 191
126,128,129,136,138,139,142 σημ. 8, 144, 149, 158, 168, 169, 171, 176, 178, 188, 189 σημ. 37, 191, 194, 196, 197 σημ. 58,215,218,224,229 σημ. 1,231234, 237, 249, 272, 278, 279, 330, 409 Μελάς, Παύλος 79 σημ. 16 Μελισσόπετρα βλ. Πωγωνιανής τρίγωνο Μελούνα 27, 105 Μερκάτης, ’Αλέξανδρος 125 σημ. 6,
186, 288, 316, 317 Μερκούρης, Γεώργιος 194 Μερκούρης, Σπυρίδων 194 Μερσίνα 368-371 passim, 374 Μεσανατολικό
Ζήτημα 34, 481 Μέση ’Ανατολή 52, 356, 372, 460 σημ. 2, 469, 479, 491, 493 Μεσόγειος 56, 159, 352, 367, 370, 456 ’Ανατολική Μεσόγειος 28, 54, 56, 73, 170, 193, 320, 356, 365, 441, 454 Μεσολόγγι 355 Μεσοποταμία 293,352,372,459,466,481 Μεσσήνη ’Ιταλίας 402, 414 Μεταξάς, ’Ιωάννης 60, 61, 64, 87-89, 92, 101-104, 110, 115, 120, 123, 126, 127, 129,131,133-137,138 σημ. 1,139,140, 141, 161, 163, 171, 187, 194, 195, 203, 205, 212, 216, 217, 224, 235-237, 239, 243, 246, 247, 251, 255, 256, 273, 288, 297, 313, 315, 318, 322, 323, 326, 327, 330, 335, 336, 339, 342, 378, 399, 412, 444 Μέτσοβο 194, 339 Μεχμέντ, σουλτάνος 71 Μήλιος, Σπυρίδων (Σπυρομήλιος) 73 Μητράκος, ’Αλέξανδρος 25,262,263,267, 296 σημ. 10, 333 Μικρά ’Ασία 29,36,41,45,46 σημ. 4,49, 50, 51, 73, 75, 84, 85, 88, 89, 100, 105, 119, 123-126, 128, 130, 132, 134, 144, 150, 154, 156, 157, 160, 165, 173, 181, 222, 261, 278, 284, 293, 296, 312, 335, 341, 342, 355, 362, 364-369, 371-375, 391, 411, 438, 460, 462-464, 473, 478, 529
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Μπριάν, Άριστίντ (Aristide Briand) 151, 152, 155, 162, 173, 214, 231, 232, 239, 240, 244, 248 σημ. 20, 249, 253, 267, 268, 272, 276, 284, 294-296, 298, 300, 302-309, 314, 315, 318, 322, 323, 328, 332, 333, 339, 342, 349, 350, 353, 361, 366, 368, 370, 380 Μπυλο, Βίκκο φον (Vicco von Bülow)
192 Μυτιλήνη βλ. Λέσβος Μωάμεθ E' Ρεσάντ, σουλτάνος 438 Μπεναζέ, Πώλ (Paul Bénazet) 300-311, 314, 317, 340 Μπενάκη, οικογένεια 168 Μπενάκης, ’Εμμανουήλ 233, 321 Μπένσης, Βλαδίμηρος 60 Μπεράτι/Βεράτιο 121, 157 Μπέργκουιν, Τζέιμς X. (James Η. Burgwyn) 451,452,456 Μπιλλύ, Ρομπέρ ντε (Robert de Billy)
342, 343, 347, 462, 463, 471, 476, 477 Μπλίς, Τάσκερ (Tasker Bliss) 472 Μποζέλλι, Πάολο (Paolo Boselli) 362, 371, 419, 451 μπολσεβίκοι/μπολσεβικισμός 375, 460, 463, 467, 468, 480, 492 Μπομπόλοφ, Χρίστοβιτς Ζ. 470, 471 Μπόναρ Λώ, ’Άντριου (Andrew Bonar Law) 328,421 Μποννιέ, Φερνάν (Fernand Bonnier)
425, 428 Μποργκέζε, Λίβιο (Livio Borghese) 480 Μποσντάρι, ’Αλεσσάντρο ντε (Alessandro de Bosdari) ЗО, 65, 73-75, 80, 82, 121, 150, 152, 168, 174, 186 σημ. 28, 201, 213, 214, 224, 229, 230, 242, 244, 245, 258 σημ. 57, 272, 297, 307, 319, 320, 322, 323, 327, 328, 329 σημ. 14, 333, 344, 345, 392, 393,
396, 446, 447, 451453, 456, 458, 475 Μπουκοβίνα 466 Μπουλόν-σύρ-Μερ 298, 303, 309 Διάσκεψη συμμαχική τής (20.10.1916) 356 Μποϋσε-Χάντενχάουζεν, Χίλμαρ φον ντεμ (Hilmar von dem Bussche-Haddenhausen) 437 Μπουσκιέ, Λεόν (Léon Bousquier) 298, 314 Μπρακέ, Πώλ (Paul Braquet) 165, 205, 231, 418, 425
Μπράλος, δρος 367, 397 Μπρατιάνου, Ίον (Ion Bratianu) 120, 124 Μπρέστ-Λιτόφσκ, Συνθήκη 468, 469,468
Ναμπόκοφ, Κονσταντίν Ντμιτρίεβιτς 369 Ναούμ, ’Αλέξανδρος 202 Ναύπακτος 355 Νέα ’Έφεσος, κόλπος (Scalanova) 369 Νεγροπόντης, Μιλτιάδης 427 Νεϊγύ, Συνθήκη του 22 Νεότουρκοι/Κομιτάτο γιά 'Ένωση καί Πρόοδο 60, 68, 70, 105, 119, 411 Νέστος, ποταμός 222 Νησιωτικό Ζήτημα 28, 31 Νικόλαος A' του Μαυροβούνιου 71 Νικόλαος B', τσάρος τής Ρωσίας 253, 326, 338, 353 Νικόλαος, πρίγκιπας τής Ελλάδας καί τής Δανίας 153, 252, 253, 407-409 Νίκολσον, Χάρολντ (Harold Nicolson) 356, 464 Νίξον, Φ. N. (F. N. Nixon) 423 Νίς 125 Νοβιπαζάρ 67 Νοεμβριανά 261, 290, 299 σημ. 22, 300, 308, 313, 320, 321, 325, 329, 338, 340, 347, 348, 363, 369, 379, 424, 438, 445, 447 σημ. 10 Νουβολάρι, Ντομένικο (Domenico Nuvo lari) 446, 447 Νταβίντ, Ρομπέρ (Robert David) 396,406 Ντάρμπυ, λόρδος 388 Νταρτίζ ντύ Φουρνέ, Λουί (Louis Dartige du Fournet) 231 σημ. 7,267, 276,289, 290,296,297,300-319 passim, 322,348 53°
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ντε Μαρτίνο (De Martino) 24 Ντεβίλ, Γκαμπριέλ Πιέρ (Gabriel Pierre Deville) 120,156 Ντέικιν, Ντάγκλας (Douglas Dakin) 21 Ντεκουέν, ΆνρΙ (Descoins, Henri) 448, 449, 450 Ντελκασσέ, Τεοφίλ (Théophile Deleassé) 56, 151, 160-162, 173 Ντεμίντοφ, Έλιμ 91, 92, 120, 156, 196 σημ. 58, 207, 245, 268,
296, 298, 393, 396, 452 Ντέφνερ, Γιόζεφ Μίχαελ (Joseph Michael Definer) βλ. Δέφνερ Ντίμπρα 67, 73 Ντόρν 192 Ντριώ, Έντουάρ (Edouard Driault) 47 σημ. 6, 260 Ντρόππερς, Γκάρρετ (Garrett Droppers) 325 ’Οχρίδα, λίμνη 69, 75, 76, 159 ’Οχρίδα, επαρχία 125, 181 Πάγκαλος, Θεόδωρος 279 Παινλεβέ, Πώλ (Paul
Painlevé) 353,355, 359, 360, 388, 382, 420 Παλαιστίνη 372, 388, 411, 459, 481 Παλεολόγκ, Μωρίς (Maurice Paléologue) 253 Πάλλης, Κωνσταντίνος 312, 319 Πά-ντέ-Καλα'ι 398 Παπαδήμας, λοχαγός 271 Παπανδρέου, Γεώργιος Παπούλας, ’Αναστάσιος 313, 315, 318, 339, 406 Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας 21, 45, 46 σημ.
4 Πάργα 452 Πάργας, Στέφανος 48 Παρίσι 83, 103, 115, 189, 252, 253, 256, 269 σημ. 1,281,285,300,303,314,343, 347, 348, 350, 352, 354, 357, 360, 361, 375, 379, 388, 390, 392, 411, 418-421, 423, 424, 429, 445, 454, 457, 462, 463, 470, 479, 480, 483, 490, 492՛ βλ. καί Συνέδριο τής Ειρήνης Παρισίων
Γαλλοβρετανική Διάσκεψη (Παρίσι, 9.12.1915) 234 Γαλλοβρετανική Διάσκεψη Κορυφής (4-5.5.1916) 360,385,388,389,391 Διάσκεψη των Παρισίων (15/16.11. 1916) 309 σημ. 22 Διάσκεψη των Παρισίων (4-5.5.1917) 385 Συμμαχική Διάσκεψη των Παρισίων (25-26.7.1917) 454 Συνέδριο των Παρισίων (1919) 22, 27, 32 σημ.
2՜ βλ. και Συνέδριο τής Ειρήνης Παρισίων Πασάροφ, Γκεόργκι 173, 176-179, 183, 187-190,197,199 σημ.
2,201,203,236, 256 «έπεισόδιο Πασάροφ» 188 σημ. 35 Ξάνθη 365 ’Οθωμανική Αύτοκρατορία/Τουρκία 34, 41,49, 56, 70, 71,78,82-84,89-93,100, 104, 107, 109, 112- 119 passim, 124126, 131, 145, 152, 154, 155, 174, 183, 184, 195, 196, 234, 341, 367, 368, 369, 370, 372-374, 410, 411, 416, 436, 438, 440,459-469 passim, 479-486, 490-493 βλ. και Βουλγαροτουρκική Συνθήκη ’Αθηνών ’Όθων A', βασιλεύς τής Ελλάδας 170 Οικουμενικό Πατριαρχείο 411 Όρλάντο, Βιττόριο Έμανουέλε (Vittorio Emanuele Orlando) 419,457,464,479 Όρτάκιοϊ 67 “Οσκαρ, πρίγκιπας τής Πρωσίας 192 Ούάσινγκτον 370 Ούίλσον, Γούντροου (Woodrow Wilson) 333, 370, 421, 463, 469, 470, 488, 493, 494 Ούκρανία 35, 468, 469, 489 Ούσάκ 31 53і
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ελληνοτουρκικός του 1897 99, 145 Ρωσοτουρκικός (1877-1878) 41, 69 Πολίτης, ’Ιωάννης 33 σημ. 4 Πολίτης, Νικόλαος Σωκράτης 68, 90, 92, 121, 128, 152, 156, 165 σημ. 46, 172, 187, 207, 210, 230, 260, 267, 276, 279, 305 σημ. 12, 347, 357, 358, 361, 362, 380, 381, 382, 404, 427, 455 σημ. 32,
464, 468, 476, 477, 486 Πολωνία 468 Πομπηία 32 Ποντιακό Ζήτημα 28, 31 Πόρτολος, Δημήτρης 343 Ποσειδωνία Κορινθίας 33 Ποσειδώνιο, ξενοδοχείο Σπετσών 277 Πότσνταμ 68, 194 Πουενκαρέ, Ραιμόν (Raymond Poincaré) 68,163,253, ЗОЇ, 349,372 σημ. 29,420 Πρέβεζα 452 Πρεμετή 76 καζάς 69 σημ. 1 πρεσβείες
αμερικανική ’Αθήνας 428 βουλγαρική ’Αθήνας (οδός Σίνα) 262 βρετανική ’Αθήνας 319 γαλλική ’Αθήνας 262, 267, 269, 316 γερμανική ’Αθήνας (οδός Κηφισίας) 191, 206, 438 ελληνική 'Αγίας Πετρούπολης 202 ελληνική Βέρνης 188 σημ. 37, 320 ελληνική Βερολίνου (Wilhelmstrasse) 42 σημ. 9, 183, 188 σημ. 37, 211
σημ. 40,217,437,438,439,440,443 ελληνική Βιέννης 202 ελληνική Παρισίων 188 σημ. 37, 347 ελληνική Ρώμης 88 σημ. 37, 347 ιταλική ’Αθήνας 319 Πρέσπα, λίμνη περιοχή 65, 69, 76, 238 Πρίζρεν 67 "Ενωση του Πρίζρεν 69 Πρίλαπος (Πρίλεπ) 470 Πρίστινα 71 Προκλέτιγιε, όρος 69 Πάσιτς, Νικόλα 106 Πάτρα 240, 326
Πατρίς, εφ. 378 Παύλος A' (πρίγκιπας καί μετεπειτα) βασιλιάς τής Ελλάδας 90, 392 Παυσίλυπον (Νάπολη) 32 Πειραιάς 91, 290, 296, 303, 312, 397, 428 ναυτικός αποκλεισμός 397, 398 Πελοπόννησος 298, 301, 304, 307, 323, 326, 334, 337, 339, 390, 397, 399, 402, 406, 425 Πέραμα 290’ 'Αγίου Γεωργίου πυροβο
λείο 290 Περαντωνάκης, Σταμάτης 21 Περσικός κόλπος 466 Πέσιτς, Πέταρ 64 Πέτρινο, ορος 69 Πέτρος, πρίγκιπας τής
Ελλάδας καί τής Δανίας 350 Πιάβε, μέτωπο του 457 Πικό βλ. Ζώρζ-Πικό, Φρανσουά Πίνδος 447,451 Πιπινέλης, Παναγιώτης 101 Πισόν, Στεφέν (Stéphen Pichon) 424,464, 468,489 Πλαστήρας, Νικόλαος 304 Πλατσούκας, Σταμάτης 32, 33 Πλές, Συμφωνία του 183 Πόγραδετς 194, 339 πόλεμοι Βαλκανικοί (1912-1913) 27,47,60-68, 87, 90, 99 A' Βαλκανικός 53, 71, 82, 377 Β' Βαλκανικός 57, 74, 83, 101 A' Παγκόσμιος 46 σημ. 4, 50, 81, 85, 86, 93, 99, 100, 101, 108, 111-113, 115, 116, 118, 261, 338 σημ. 3, 352, 366 καί passim ανατολικό μέτωπο 175, 352, 431, 425, 440 δυτικό μέτωπο 331, 352, 353, 420, 425,441,442,459,465,468,470, 474 532
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ρόμπερτσον, Ούίλλιαμ (William Robert son) 465 Ρόντ, Ρέννελ (Rodd, Rennell) 389, 391, 445, 458 Ρουμανία 66, 91, 106, 113, 114, 120, 121, 124, 126-128, 130, 154, 174, 203, 204, 235, 247, 250, 251, 256, 257, 263-265, 286, 303, 338, 352, 425, 441, 466-468 βλ. και Βουκουρέστι Ροϋπελ 179, 242,
243, 248, 259, 286, 309, 311, 321 Ρωμανός, ’Άθως 68, 131, 135, 138, 152, 158, 160, 161, 164, 170, 189, 240, 255, 281, 285, 288, 289, 304, 314, 347, 348, 357, 359, 361, 362, 379, 380, 383, 384, 392, 396, 411, 412, 424, 454-456, 464, 468, 489 Ρώμη 238, 332, 345, 348, 363, 368, 369, 419, 445, 457, 458,
463, 470, 472, 489 Συμμαχική Διάσκεψη τής Ρώμης (6.1.1917) 333, 348, 445 Συνέδριο των Συμμάχων στή Ρώμη (’Ιανουάριος 1917) 363 Ρωσ(σ)ία, Ρώσοι 41, 51, 52, 56, 61, 6466, 74, 91, 100-102, 111, 113, 114, 119, 123-125, 130, 132, 141, 144, 151, 155, 159, 165, 173, 175, 183 σημ. 21, 186, 205, 218, 246,
252, 259, 268, 284, 293, 294, 296, 303, 333, 342, 348, 352, 355, 357, 366-369, 372-375, 380, 383, 399, 411, 414, 422, 425, 440, 453, 460, 461, 467, 468, 473, 480, 481, 493 ’Οκτωβριανή ’Επανάσταση 383, 384 ρωσική επανάσταση του Μαρτίου 1917 459,465 σοβιετική Ρωσία 414 Προποντίδα 89 Προσφυγικό Ζήτημα
31 Πρωσία 101, 192 σημ. 45, 260 Πωγωνιανής, τρίγωνο 76, 412, 453-457 Πώπ, Γεώργιος 150, 165 Ραιδεστός 121 Ρακτιβάν, Κωνσταντίνος 275, 378, 409 Ράλλης, Δημήτριος 142, 143, 147 σημ. 26, 206, 209, 215, 219, 220, 265, 311, 330, 398 Ραντοσλάβοφ, Βασίλ Χρίστοφ 188 σημ. 37, 202, 206, 217, 235, 243, 311,
467, 470 Ράτισλω, Άλμπερτ Τσάρλς (Albert Charles Wratislaw) 265 σημ. 16 Ρεκλύ, Ζάκ Έλιζε (Jacques
Elisée Re clus) 49 Ρεκουλύ, Ραιμόν (Raymond Recouly) 392 σημ. 12 Ρενιώ, Σάρλ (Charles Regnault) 272, 409 Ρέντης, Κωνσταντίνος 404, 405, 407, 413 Ρέπουλης, ’Εμμανουήλ 48, 64, 118, 185, 201, 348, 395, 404, 409, 418, 424 σημ. 30 Ρικώ, Λουί (Louis Ricaud) 248, 260, 261 Ριμπό, ’Αλεξάντρ (Alexandre Ribot) 300, 342, 353, 358, 359, 361, 366, 370-373, 382, 384, 388, 389, 392-394, 396, 397, 411, 413, 454, 455 Ροδόπη 222 Ρόδος 365,457,476,482 Ρόζενμπεργκ, Φρέντερικ Χάνς φόν (Fre deric Hans von Rosenberg) 437, 442 Ρόκ, Πιέρ Ώγκύστ (Pierre Auguste Ro ques) 303 Ροκφέιγ, Μαξιμιλιεν Άνρί ντε (Maximi lien Henri de Roquefeuil) 192, 231, 248, 260-262, 266, 267, 269, 276, 284, 285 σημ. 7, 316, 321, 347 Ρόμπεργκ, Γκίσμπερτ φόν (Gisbert von Romberg) 439 Σαζόνοφ, Σεργκέι 130, 173 Σαίν-Ζάν ντε Μωριέν βλ. "Αγιος ’Ιωάν νης τής Μωριέννης Σαίν-Μόριτς 402 Σαΐντ Χαλίμ πασάς 90 Σαλαμίνα 290,307,342,408 533
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Φρήντριχ φόν (Karl Adolf Friedrich von Schenck zu Schweinsberg) 192, 193, 266 Σερβία 60-67, 72, 73, 80,89-91,100, Юб108, 111-114, 121, 119, 120, 123-128, 151, 159, 169, 170, 174, 176-183, 185188, 190, 199-202, 204-208, 211-216, 218, 219, 230, 232, 234, 235, 238-240, 256, 259, 295, 365,
425, 449, 466-468, 470, 475, 477, 479, 488' βλ και Έλληνοσερβική Συνθήκη՜ Σερβοβουλγα ρική Συνθήκη Σερβία 301 Σερβοβουλγαρική Συνθήκη (1912) 63 Σερζάν, Σάρλ (Charles Sergent) 418 Σερπιέρης, Φερδινάνδος 300 Σέρρες 61, 235, 238, 270, 365, 410, 418, 461, 466, 470 μεραρχία Σερρών 271, 272, Σέσιλ,
Ρόμπερτ (Robert Cecil) 471, 472 Σίλασσυ, Γιούλιους φόν (Julius Szilassy, βαρόνος von Szilas und Pilis) 230 Σιλεσία 438 Σίμος, Σπυρίδων 173, 378 Σίξτος τών Βουρβόνων-Πάρμας, πρίγκι πας (Sixte de Bourbon-Parme) 370 Σκάρδος, δρος βλ. Σάρ Πλανίνα Σκεντέρμπεης 73 Σκόδρα 67, 70, 452 Σκόπελος 334, 355
Σκόπια 71 Σκουλούδης, Στέφανος 146,215,224,229, 230, 232, 233, 236, 237, 240, 243-246, 248, 249, 260, 262, 275, 311, 330, 337, 398, 400 κυβερνήσεις Σκουλούδη 229, 234 Σκουμπουρδής, Κωνσταντίνος N. 280,281 Σμύρνη 32, 33, 36, 50, 51, 86, 124, 125, 130, 151, 156, 269, 294, 365, 368-371, 373-375, 463,
478-481, 491, 492 καζάς 371 σαντζάκι 371 Σοννίνο, Σίντνεϋ Κοσταντίνο (Sidney Σαλάντρα, Άντόνιο (Antonio Salandra) 362 Σαμοθράκη 82 Σαμονάρ, Μαρσέλ (Marcel Chamonard) 276, 282 Σάμος 82,84,91 Σαν Ρέμο 33 Σαν Τζουλιάνο, Άντονίνο Πατερνό Καστέλλο μαρκήσιος ντί (Antonino Pa terno Castello marchese di
San Giu liano) 73, 74, 80, 82 Σαντιγύ, Συνέδριο των Γενικών Επιτε λείων στο (6 Δεκεμβρίου 1915) 234 Σανσώρ,
Μωρίς (Maurice Champsaur) 260, 276 Σαράγεβο 81 Σάρ Πλανίνα (Σκάρδος), δρος 69 Σαράντα ’Εκκλησίες, σαντζάκι 85 Σαρανταπόρου, κοιλάδα 458 Σαρί Σαμπάν βλ. Χρυσούπολη Σαρ(ρ)άιγ, Μωρίς (Maurice Sarrail) 231, 234, 239, 240, 242-245, 248, 256, 265, 272, 278, 279, 295, 300, 303-305, 323, 327, 328, 331-334, 337, 339, 342, 352, 366, 388-390, 394, 400, 425, 429, 446, 448, 449՜ βλ. καί Στρατιά ’Ανατολής Σαρωνικός κόλπος 285 Σάσων (Σαζάν), νησίδα 75, 80, 159, 363, 365 Σάυκς, Μάρκ (Mark Sykes) 293 Σάυκς-Πικό, Συμφωνία (9.05.1916) 293, 294, 368, 481, 490 Σβάινιτς, Βόλφγκανγκ φάν (Wolfgang von Schweinitz) 194, 245 Σεβκέτ Τουργούτ, πασάς 70, 71 Σεβρών, Συνθήκη τών (1920) 27, 30, 31, 34, 51, 158, 364, 375 Σεναρκλένς-Γκρανσύ, ’Αλεξάντερ φόν (Alexander von Senarclens-Grancy) 192, 193 Σένγκιν βλ. "Αγιος ’Ιωάννης τής Μεδούης Σένκ τσού Σβάινσμπεργκ, Κάρλ "Αντολφ 534
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Costantino Sonnino) 32,160,224,262, 294, 322, 328, 329, 332, 333, 349, 362376 passim, 389, 391, 392, 414, 419, 445-447, 450-458 passim, 473, 474, 477, 479, 480, 481, 493 Σούδα 279,442 Σουσόν, Βίλχελμ (Wilhelm Souchon) 91 Σόφια 69, 104, 235, 312, 410, 489 Σοφία, βασίλισσα τής Ελλάδας 68,
72, 105, 117, 141, 142, 144, 169, 169, 188 σημ. 37, 190-192, 196, 204, 206, 213, 286, 287, 313, 320-338 passim, 346, 401, 414, 435, 438, 442 Σπυρίδων, μητροπολίτης Βελλας καί Κονίτσης 78 Στάροβο, καζάς 69 σημ. 1, 75 Σταυρίδης, ’Ιωάννης (Sir John Stavridi) 52, 53, 54, 57, 58, 125, 154, 351, 352, 396
σημ. 22 Στενά βλ. Δαρ8οίνέλ(λ)ια Στεργιάδης, ’Αριστείδης 456, 458 Στερεά Ελλάδα 297, 355 Στρατηγός, Ξενοφών 102, 297, 298, 313, 330, 335 Στρατιά ’Ανατολής 235, 239, 260, 284, 295, 300, 303, 328, 340, 355, 360, 367, 382, 412, 425, 446՜ βλ. καί Σαρράιγ, Μωρίς Στρατιωτικός Σύνδεσμος 60, 377 σημ. 1
Στρατός, Άνδρέας 364 σημ. 11 Στρατός, Νικόλαος 64,153,160,162,213, 287, 364 σημ. 11, 398, 399, 435, 484 Στρειτ, Γεώργιος 30, 68 σημ. 15, 85, 9093, 102-112, 114-118, 126, 129, 132, 133,134,138 σημ. 1,140,141,143,148, 149, 153-155, 157, 161-164, 168, 171, 173-177, 179-184, 186, 188 σημ. 35, 189, 191,
194, 199, 200, 203, 205, 206, 208, 209, 211, 212, 215, 218, 223, 224, 229 σημ. 1,237,246,247,249,250-252, 254-258, 264, 267, 269, 273, 274, 279281, 283, 285-289, 297, 298, 301, 305, 306, 308, 313, 316, 318 σημ. 45, 322, 326-328, 332, 335-338, 378, 400, 414, 435-438, 443 Στρειτ, Στέφανος 209
Στρυμόνας, ποταμός 66, 243, 488 Στύλος, ακρωτήριο 72, 75, 76, 159 Συμβούλια του Στέμματος 106, 139, 140, 142,
144-146, 209, 31!, 305, 330, 334, 335, 337, 398 Σύμμαχοι βλ. Άντάντ Συνέδριο τής Ειρήνης Παρισίων (19191920) 22, 28, 29, 34, 51, 79, 105, 130, 158, 216, 301, 304, 306, 364, 376, 379, 405, 413, 442, 443 σημ. 20, 457, 460, 464, 481, 486, 487, 489, 491, 492 Συνεννόησις, Τριπλή βλ. Άντάντ Συρία 123, 293, 294, 371, 459, 481, 488 Σύρος 327,347 Σφακτηζία, βασιλική θαλαμηγός 401 Σφόρτσα, Κάρλο (Carlo Sforza) 446, 474 Σχολή Λοχαγών 140 Ταλαάτ πασάς 92 Τάραντας 32, 458 σημ. 42 Τατόι 172, 177, 179, 182, 185, 187, 189, 199, 20!, 203, 205, 208, 210, 215, 245, 254, 273, 300, 400 Τένεδος 77,82,83,152,238,239,466,482, 484 Τεπελένι 76 καζάς 69 σημ. 1 Τεργέστη 370 Τερεσένκο, Μιχαήλ 374, 394, 414 Τεσκιλάτ-ι-Μαχσούσα 411՛ βλ. καί Νεότουρκοι Τζαβίντ πασάς 70 Τζάκοβο 67 Τζέλλικοου, Τζών (John Jellicoe) 367 Τζιμπουτί 372 σημ. 29 Τζολίττι, Τζοβάννι (Giovanni Giolitti) 73 Τήνος 169 σημ. 8 Τίρανα 70 Τιττόνι, Τομμάζο (Tommaso Tittoni) 32, 481 535
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Τόμσον, Μπάζιλ Χόουμ (Basil Home Thomson) 115 σημ. 9, 269 σημ. 1 Τουέιτς, Ούίλλιαμ (William Thwaites) 478 Τρανσυλβανία 466 Τρεντίνο 159 Τριανδρία (Βενιζέλος, Κουντουριώτης, Δαγκλής) 278, 325 Τριανταφυλλάκος, Νικόλαος 171 Τρικούπης, Χαρίλαος (99), 222, 229 Τρικούπης, Νικόλαος 265 Τρίπολη
309 Τριπολίτιδα 482 Τρότσκι, Λέον 467 Τσαλδάρης, Παναγής 146 Τσαμουριά 76, 447, 451 Τσατάλτζας γραμμή 62 Τσέλλος, ’Αθανάσιος 289 Τσέπου, μονή 80 Τσέρνα 235 Τσεσμές Χίου 278 Τσέτες 411 Τσίμμερμαν, Άρτουρ (Arthur Zimmer mann) 331 Τσιριμώκος, ’Ιωάννης 277 Τσόντας, Γεώργιος 339 σημ. 7 Τσώρτσιλ,
Ούίνστον (Winston Church ill) 53 σημ. 3, 54-58, 115, 116, 218 Τυνησία 372 σημ. 29 Τύρρελ, Ούίλλιαμ (William Tyrrell) 459 Τώλμποτ, Τζέραλντ (Gerald Talbot) 248 'Υπουργείο Εξωτερικών Ελλάδας (οδός Φιλελλήνων) 21, 93, 118, 131, 187, 245, 357 σημ. 31 'Υπουργείο ’Επισιτισμού καί Αύταρκείας 428
'Υπουργείο ’Εσωτερικών Ελλάδας 406 'Υπουργείο Ναυτικού Ελλάδας 281 'Υπουργείο Οικονομικών Βρετανίας (Θη σαυροφυλάκιο) 353,357,358, 421,423 'Υπουργείο Οικονομικών Γαλλίας 358 'Υπουργείο Στρατιωτικών Γαλλίας (place de la Concorde) 424 'Υπουργείο Στρατιωτικών Ελλάδας 135, 281, 315, 317 σημ. 44
'Υψηλάντη, Βέρα Θεόδωρου 194 'Υψηλή Πύλη βλ. ’Οθωμανική Αύτοκρατορία Φαιά Πέτρα Σερρών 272 Φάληρο 169 σημ. 8, 244, 258, 276 Φάλκενχάουζεν, Έρνστ φόν (Alexander Ernst von Falkenhausen) ЗО, 165, 187 σημ. 33,191-194,204,206,229 σημ. 1, 236, 244 σημ. 8, 246, 251, 255, 273, 288-290, 312, 327, 330, 335,
339, 440 Φάλκενχάυν, Έριχ φόν (Erich von Falk enhayn) 238 Φάρσαλα 401 Φερδινάνδος A', τσάρος τής Βουλγαρίας 179, 187, 188
σημ. 37, 189, 438, 466 Φερρέρο, Τζασίντο (Giacinto Ferrero) 446, 450, 451 Φικιώρης, ’Ιωάννης 279 Φιλανδία 468 Φιλελεύθεροι / Κόμμα Φιλελευθέρων 30, 99, 149, 168, 170, 172, 175, 180, 198, 215, 216, 220, 221, 223, 224, 234, 237, 250, 254, 262, 263, 275, 276, 281, 395, 409, 410, 417 Φιλελλήνων, οδός βλ. 'Υπουργείο ’Εξω τερικών Ελλάδας Φιλιάτες 446 Φιλιππούπολη 183 "Υδρα 258 'Υπουργείο ’Εξωτερικών Βρετανίας (For eign Office) 21,112,151,218 σημ. 62, 219, 231, 244, 245, 253, 278, 293, 303, 326, 328, 351, 356, 358, 372, 373, 381, 391, 392, 396 σημ. 22, 415, 428, 432, 459,460 σημ. 2,464,466,470,471,472, 477, 480, 487, 489, 491 'Υπουργείο ’Εξωτερικών Γαλλίας (Quai d’Orsay) 25, 15!, 161, 188 σημ. 37, 304, 418, 448, 449, 492 53Ó
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Φιλοντόρ, Νικόλαε (Nikolae Fiiodor) 84, 287, 443 σημ. 20 Φινέκα, ακρωτήριο 127 σημ. 11 Φλότο, Χάνς φόν (Hans von Flotow) 82 Φλωρεντίας γραμμή 76, 77, 80, 453, 454, 476 Φλωρεντίας, Πρωτόκολλο (17.12.1913) 69 σημ. 1, 76-78, 81 Φλώρινα 256, 280, 489 Φόουκστοουν 370 Φός, Φερντινάν (Ferdinand
Foch) 367 Φούρνε βλ. Νταρτίζ ντύ Φούρνε Φραγκιάς, Ζ. 269 σημ. 1 Φραγκίσκος Φερδινάνδος, αρχιδούκας Αυστρίας 81 Φραγκίσκος-Ίωσήφ, αύτοκράτορας τής Αύστροουγγαρίας 331 Φρανσέ ντ’ Έσπερέ, Λουί (Louis Fran chet d’Espérey) 124, 204, 470 Φτελιάς όρμος 76 Χάγης, Συνέδριο/Συνθήκη τής 230 Χάιφα 293 Χαλάνδρι
315 Χαλίλ μπέης 92 Χαλκιδική 60, 239 Χανιά 276,277,280,304 Χάνκυ, Μώρις (Maurice Hankey) 218, 371, 390 Χάους, Έντουαρντ Μ. (Edward Μ. House) 421, 422, 426 Χάρντινγκ, Τσάρλς (Charles Hardinge) 272, 351, 459, 470, 467, 491 Χασάν μπέης 71 Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Νίκος 21 Χατζή-Μπεϊλίκ (Βυρώνεια) 65 σημ.
11 Χατζιδάκις, Γεώργιος N. 22 Χατζόπουλος, ’Ιωάννης 270, 271, 322, 329 σημ. 12 Χάυδ (’Αγγλία) 34 Χειμάρρα 73, 76-78, 81, 159, 478 καζάς 69 σημ. 1 Χέρινγκ, Γκούνναρ (Gunnar Hering) 25 Χίμπεν, Πάξτον Πάττισον (Paxton Patti son Hibben) 239, 286, 287, 318 σημ. 45, 326 Χίντενμπουργκ, Πάουλ φόν (Paul von
Hindenburg) 331, 334, 335, 338 Χίος 82,84,91,263,278 Χομπίτης, ’Αναστάσιος 59 σημ. 17 Χόφμαν, ’Άλφρεντ (Alfred Hoff mann) 192, 193 Χρηστίδης, Χριστόφορος 88 σημ. 11 Χριστοδούλου, Νικόλαος 271, 272, 279 Χρυσούπολη 128 Ψαρά 82 Έυττάλεια 290 Ψύχας, Π. Γ. 120 Ώρωπός 401 Armstrong, βρετανική βιομηχανία
όπλων 351 σημ. 14 Commission Internationale de Ravitaille ment 417 Consulta Nazionale βλ. ’Ιταλία
Crillon, ξενοδοχείο (Παρίσι) 420 Banque de France 418 Breslau, καταδρομικό 91, 107, 119 Bruix, θωρηκτό 397 Drang nach Osten 466 Eastern Telegraph Co. (Ζάκυνθος) 320 Carlton, ξενοδοχείο (Λονδίνο) 352 σημ. 14 537
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ’Εξωτερικών Γαλλίας Foreign Office βλ. 'Υπουργείο Έξωτερικώ Βρετανίας Scalanova βλ. Νέα ’Έφεσος, κόλπος Shkiperia Vetqeveritare βλ. ’Αλβανία: Αυτόνομη ’Αλβανία Siegfried, γραμμή 331 Stavridi, John βλ. Σταυρίδης, ’Ιωάννης Gäben, καταδρομικό 91, 107, 119, Kriegsakademie (Βερολίνο) 101, 102 Krupp, γερμανική βιομηχανία οπλών 192 Union Hellénique Γενεύης 439 σημ. 12 L’Echo de Grèce, έφ. 439 σημ. 12 Le Petit Parisien, έφ. 421 Le Temps, έφ. Παρισιού 377 Vickers, βρετανική βιομηχανία όπλων 351, 352 σημ. 14; Magna Grecia 32 Marienbad, γερμανικό έμπορικό πλοίο 266 War Cabinet 372, 373, 375, 390, 432 War Council 459, 460 War Office 25, 351, 360, 372, 373, 459, 470, 478 Whitehall 341, 414 Wilhelmstrasse βλ. πρεσβείες: ελληνική πρεσβεία Βερολίνου Patrie, γαλλικό πολεμικό πλοίο 23 Posillipo βλ. Παυσίλυπον Provence, φρεγάτα 300 Quai d’Orsay βλ. 'Υπουργείο 538 Bayerische StaatsbćAch ; Μ Յոր« |
| adam_txt |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ. ւշ Σημείωμα τον ’Ιωάννη Δ. Στεφανίδη, επιστημονικόν επιμελητή της έκδοσης. 13
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ. 2ΐ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 27 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΛΕΜΟ 1. 2. 3. 4. 5. Ή Ελλάδα,
ό έλληνισμός, ή Μεγάλη ’Ιδέα καί ό Βενιζέλος . Ό Βενιζέλος καί οί νέες βάσεις τής έλληνοβρετανικής φιλίας . Οί Βαλκανικοί Πόλεμοι. Ό αλβανικός κυκεώνας καί το ζήτημα τής Βορείου ’Ηπείρου . Τα νησιά του Αιγαίου, ή νέα
ελληνοτουρκική κρίση καί ό αγώνας γιά ναυτική υπεροπλία. 8շ 4і 52 6ο 6g ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ A' Το ελληνικό δίλημμα καί ο ’Εθνικός Διχασμός, 1914-1915 . . . . 97 6. Ή έκρηξη του πολέμου καί ή επώαση του ’Εθνικού
Διχασμού . . gg 7. Ή σέρβική συνθήκη καί το ελληνικό δίλημμα. in 8. Οί νέες προτάσεις τής Άντάντ και το «πραξικόπημα» του Μεταξα, Ίανουάριος-Μάρτιος 1915. 123 9. Ή εκστρατεία των Δαρδανελίων, ή
πρώτη παραίτηση του Βενιζέλου καί ή έκρηξη του ’Εθνικού Διχασμού, Μάρτιος 1915. 138 10. Ή άμφίσημη
έξωτερική πολιτική τής κυβέρνησης Γούναρη . 150 11. Ή περιττή κρίση τοΰ ’Απριλίου, ή ασθένεια του βασιλέως, ή εκλογική δικαίωση τοΰ Βενιζέλου καί ή συνταγματική έκτροπη Γούναρη . . 167 12. Ή ανώμαλη παρένθεση Βενιζέλου: οί διπλωματικοί ελιγμοί του, οί ενέργειες του βασιλέως καί ή ελληνική γερμανοφιλία 175 13. Το άνοιγμά του μακεδονικού μετώπου, ή συνωμοσία γιά τή δεύτερη παραίτηση Βενιζέλου καί ή έδραίωση τοΰ Έθνικοΰ Διχασμού . . igg 9
Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ KAI H ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (τ. A') B' 'Η πολιτική της Αντάντ έναντι της διχασμένης 'Ελλάδας, 1915-1916 227 14. Ή εύτελιστική ούδετερότητα των κυβερνήσεων Σκουλούδη καί οί ανώ μαλες έλληνο βουλγαρικές σχέσεις.229 15. Ή έπονείδιστη
παράδοση του Ρούπελ καί ή ματαιοπονία του ακα τάλληλου ισορροπιστή Ζαΐμη.242 16. Ή πορεία του Βενιζέλου προς την επανάσταση καί οί νέες πιέσεις τής
Άντάντ. 259 17. Ό κρίσιμος Σεπτέμβριος του 1916 καί ή Ελλάδα των δύο κυβερνή σεων . 269 18. Ή ανίσχυρη
κυβέρνηση Καλογερόπουλου καί ή εύθύνη του Στρέιτ για την έδραίωση του Διχασμού. 283 Γ' II πορεία προς τη ρήξη και την έξοδο τής Ελλάδας στον πόλεμο,
1916-1917. 29ι 19. Τά πρώτα βήματα του βενιζελικοΰ κινήματος καί ή ύποτέλεια τής κυβέρνησης Λάμπρου. 293 20. Ή αθέτηση τής συμφωνίας
βασιλέως - Μπεναζέ καί ή μάχη των ’Αθηνών.3°° 21. Ό καταστροφικός για το βασιλικό καθεστώς απόηχος τών «Νοεμβρια νών»
. з25 22. Ή πορεία τού βασιλέως προς τηνανατροπή του. 337 23. Ή αποστολή Διομήδη στο Παρίσι καί το Λονδίνο καί οί οικονομικές δυσχέρειες τής
προσωρινήςκυβέρνησης.347 24. 'Η πολιτική τής ’Ιταλίας έναντι τής διχασμένης Ελλάδας καί ή Συμφωνίατοϋ 'Αγίου ’Ιωάννη τής Μωριέννης, Ίανουάριος-Άπρίλιος 1917 362 25. Το μελλοντικό πολίτευμα τής Ελλάδας καί οί συντηρητικές αγκυλώ σεις τού
Βενιζέλου. 377 26. 'Η αποστολή Ζοννάρ καί ή έκθρόνιση τού Κωνσταντίνου. 3θθ 27. Τά έπακόλουθα τής αποστολής Ζοννάρ καί ή έπιφανειακή ενοποίηση τής
Ελλάδας.4Ο4 28. Οί ύλικες δυσκολίες τού νέου καθεστώτος καί το ταξίδι τού Βενιζέλου για την αντιμετώπισή τους. 4Σ5 Δ' 7« τελευταία στάδια του πολέμου καί ή
διαμόρφωση τών ελληνικών βλέψεων. 433 29. Οί απεγνωσμένες έκκλήσεις τού έξόριστου Κωνσταντίνου προς το Βερολίνο, 1917-1918.435 ΙΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 30. Tò βορειοηπειρωτικο ζήτημα καί oí έλληνοϊταλικές σχέσεις από τά μέσα του 1916 ως τό τέλος του 1917. 445 31. Οί νέοι πολεμικοί στόχοι των Συμμάχων καί οί βαλκάνιοι σύμμαχοι των Κεντρικών Δυνάμεων, 1917-1918. 459 32. Οί σχέσεις τής ’Ιταλίας μέ την Ελλάδα και μέ τούς Συμμάχους το 1918. 474 33. Ή συνθηκολόγηση τής Βουλγαρίας καί οί ελληνικές βλέψεις στο τέλος του Μεγάλου Πολέμου. 4^3 ΠΗΓΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.495 ΧΑΡΤΗΣ.5ϊ3 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ. 5ϊ7
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ I. ΑΡΧΕΙΑ 1. ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΑ A. ’Αρχείο 'Υπουργείου Εξωτερικών Ελλάδας, ’Αθήνα Γενική αλληλογραφία A' (πολιτικής) διεύθυνσης Βασικότερες οί παρακάτω ένοτητες: 1. ’Αρχείο Προσωρινής Κυβερνήσεως Θεσσαλονίκης Α/ΙΠ: Ο’ικονομικαι δυσχέρειαι τής προσωρινής κυβερνήσεως (6.10.191625.5.1917)
А/ѴП: Δυσκολίαι χρησιμοποιήσεως δυνάμεων υπό τής προσωρινής κυβερνήσεως λόγω των δαπανών (8.10.1916-10.6.1917), Δυσχέρειαι εφοδιασμού των στρα τιωτικών και ναυτικών δυνάμεων τής προσωρινής κυβερνήσεως, Προετοιμασίαι εκθρσνίσεως δυναστείας εν Έλλάδι: ’Αποστολή Διομήδους εις Παρισίους και Λονδίνο
А/Vi: Καθεστωτική μεταβολή εν Έλλάδι: ’Αποστολή Ζωννάρ καί εκθρόνισις βασιλέως Κωνσταντίνου (15.3-15.6.1917), Διπλωματικοί διαπραγματεύσεις προς έπίτευξιν τής άναγνωρίσεως τής προσωρινής κυβερνήσεως υπό των Συμμά χων (29.9.1916-10.6.1917) καί ’Έλεγχος, αποστολή Ζωννάρ, εκθρόνισις Κων σταντίνου,
άρσις ελέγχου και αποκλεισμού (21.4 -12.7.1917) 2. Α/4: Πόλεμος, Ειρήνη, ’Επαναστάσεις, Ουδετερότητα 3. Α/5: Πολιτική δραστηριότητα, νέα, γενικά ύπομνήματα. Κατά κανόνα όχι πάντα τηρούμενο: Α/5Π-Γαλλία, A/5111-Ίταλία, Α/5ΥΙ-Τουρκία, Α/5ΥΙΙ-Ρωσία, A/ 5ΥΙΠ-Ήνωμένες Πολιτείες, Α/5Χ-Σερβία καί Α/5ΧΠ-
Βουλγαρία Β. ’Αρχείο 'Υπουργείου ’Εξωτερικών Μεγάλης Βρετανίας [FO], ’Εθνικά ’Αρχεία, Kew, Richmond Foreign Office Correspondence (’Αλληλογραφία Υπουργείου Εξωτερικών) FO 371/3140 ως 3160 ֊ Βαλκάνια, 1918 FO 371/3563 ως 3608 - Βαλκάνια, 1919 FO 373 - Peace Conference Handbooks FO 374 - Peace
Conference Acts FO 406/40-41 - Confidential Prints, Eastern Affairs, 1918-1919 FO 421/297 - Confidential Prints,
South-Eastern Affairs, 1919 FO 608 - British Peace Delegation: 495
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 28-30 ’Αλβανία, 30 Βαλκάνια, 31-33 Βουλγαρία, 33 Κέρκυρα, Κύπρος, 34 Κρήτη, Δωδεκάνησα, 37-38 Ελλάδα, 38-40 ’Ιταλία, 44 Μακεδονία, 45 Βό ρειος ’Ήπειρος, 47 ’Αντιπροσωπείες, 48 Ρόδος, 52-54 Θράκη, 82 ’Ανακωχή, 83 Μικρά Άσία, 86 Διασυμμαχικές Επιτροπές, 87 Κωνσταντινούπολη, 88-92
Ελλάδα, 93-94 ’Ιταλία, 103-104 Σμύρνη, 108-118 Τουρκία, 224-225 Οικονο μικά, 265 καί 269 Στρατιωτικά FO 800 - Προσωπικά ’Αρχεία: 149-158 Lord Curzon, 199-217 Arthur Balfour, 243 Sir Eyre Crowe (το προ σωπικό άρχεϊο τού Κρόου φυλάσσεται στην Bodleian Library τής ’Οξφόρδης), 329 διαφόρων Cabinet
Papers (’Αρχείο Υπουργικόν Συμβουλίου) CAB 1 Miscellaneous Records CAB 21 Cabinet Registered Files CAB 23 Cabinet Office (minutes and conclusions) CAB 24 Cabinet Memoranda (GT and CP series) CAB 25 Supreme War Council CAB 29 International Conferences (F): P (Peace) Series, WCP (War Cabinet Paris)
Series, Μ (War Cabinet Memor anda) Series, IC (Allied War Cabinet Conferences) Series Ή κατηγορία CAB 29 περιέχει επίσης τά πρακτικά των συζητήσεων τού Συμβουλίου των επικεφαλής των κυβερνήσεων (Τεσσάρων), των ύπουργών ’Εξωτερικών καί των επικεφαλής των αντιπροσωπειών τών Μεγάλων Δυνάμε ων. Αύτά
ωστόσο είναι δημοσιευμένα στά ακόλουθα έργα: Paul Mantoux, Les Délibérations du Conseil des Quatre, Παρίσι 1955, Documents on British For eign Policy, 1919-1939, First Series I (1947) καί II (1948), καί Papers Relating to the Foreign Relations of the United States of America, 1919, Paris Peace
Conference, III-IX. Γ. ’Αρχείο γαλλικού 'Υπουργείου ’Εξωτερικών [МАЕ], Παρίσι Γενική αλληλογραφία 1. Série
Europe, 1918-1929 Sous-série Albanie dossiers 10-13, 26-29,46-47 Balkans 4-5 Bulgarie 36-39 Grèce 65, 70-71 Italie 77-79 2. Série Levant, 1918-1929 Sous-série Turquie, dossiers 81-88, 105-106 (Chypre), 201-202, 208-212 3. Série Paix Sous-séries A 1000, 1025, 1096 και 1154. Oí σειρές αύτες είναι πολύ ελλιπείς, 490
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ γιατί το μεγαλύτερο μέρος τους κατεστράφη κατά τη μεταφορά του αρχείου στο Βερολίνο το 1940. Δ. Άρχεϊο ’Αλέξανδρου Διομήδη καί Λεωνίδα Παρασκευόπουλου [ΑΔΠ], στην κα τοχή του συγγραφέα E. 'Ιστορικά ’Αρχεία Μουσείου Μπενάκη [ΙΑΜΜ], Κηφισιά 1. Άρχεϊο ’Ελευθερίου Βενιζέλου 2.
Άρχεϊο Άθου Ρωμανού 3. Άρχεϊο Αναστασίου Γ. Κεραμειανίδη 4. Άρχεϊο ’Ελευθερίου Βενιζέλου, κατάλοιπα Μαρίκας Βενιζέλου 5. Άρχεϊο Σοφοκλή Βενιζέλου, 226 6. Άρχεϊο Γεωργίου Βεντήρη ΣΤ. Ελληνικό Λογοτεχνικό καί 'Ιστορικό Άρχεϊο (ΕΛΙΑ/MIET), ’Αθήνα 1. Άρχεϊο Γεωργίου Στρέιτ 2. Άρχεϊο Γεωργίου Μ. Μελά,
ανέκδοτο ημερολόγιο 3. Άρχεϊο ’Ελευθερίου Βενιζέλου 4. Άρχεϊο Νικόλαου Άποστολόπουλου 5. Άρχεϊο Άνδρέα Μιχαλακόπουλου 6. Άρχεϊο ’Ιωάννη Κουντουριώτη 5. Άρχεϊο Σπυρίδωνος Σίμου Ζ. Άρχεϊο David Lloyd George, Beaverbrook Library, Λονδίνο Η. Άρχεϊο Sir John Stavridi, Saint Anthony’s College, ’Οξφόρδη Θ.
Άρχεϊο Sidney Sonnino, University Microfilms, Ann Arbor, Michigan, καί Bodleian Library, ’Οξφόρδη (Microfilms of the Papers of Baron Sidney Sonnino, MSS film 874927 [54 ταινίες]) 2. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ 1. Documents on British Foreign Policy, 1919-1939, έπιμ. E.
L. Woodward/R. Butler, First Series, Λονδίνο, His/Her Majesty’s Stationery Office, 1947-1963. Vol. I: Proceedings of the Supreme Council of the Principal Allied and Associated Powers, 1 July - 15 Oct. 1919. Vol. II: Conclusion of the above Proceedings, 16 Oct. 1919-10 Jan. 1920. Vol. IV: The
Question of the Adriatic, 28 June - 12 Dec. 1919, και Conversations and Correspondence concerning Turkish Affairs
before the First Conference in London, 25 June 1919 - 12 Feb. 1920. 497
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Vol. VII: The First Conference of London, 12 Feb. - 11 April 1920. Vol. VIII: International Conferences on High Policy, 1920. Ειδικότερα: Proceed ings of the Conference of San Remo, 18-26 April 1920, Proceedings of the Second Conference of Hythe, 20 June 1920, Proceedings of
the First Conference of Bou logne, 20-21 June 1920, καί Proceedings ofthe Conference ofSpa, 5-16 July 1920. Vol. XII: European, including Russian, Questions, January 1920-April 1921. Vol. XIII: Turkey, 12 Feb. - 31 Dec. 1920. 2. Papers Relating to the Foreign Relations of the United States
ofAmerica, έπιμ. US Department of State, 1919: The Paris Peace Conference, 13 τόμοι, Ούάσινγκτον, 1942-47. 3.1 documenti diplomatici italiani, Ministero degli Affari Esteri, Ρώμη Serie V, 1914-1918, 11 τόμοι, 2 Αύγουστου 1914 - 3 Νοεμβρίου 1918, Ρώμη, Libreria dello Stato, 1954-1988, καί Serie VI,
1918-1922, vol. I, 4 novembre 1918 - 17 gennaio 1919, vol. II, 18 gennaio - 23 marzo 1919, καί vol. Ili, 24 marzo - 22 giugno 1919, Ρώμη, Libreria dello Stato, 1955, 1980 καί 2008, αντίστοιχα. 4. Documents diplomatiques français, Série 1914-1919, ύπο τή διεύθυνση του καθη γητή J.-С. Montant, 4
τόμοι, 3 août 1914 - 31 déc. 1915, καί ιδίως Série 1920-1932, ύπο τή διεύθυνση του καθηγητή Christian Baechler, τ. 1: 10.1 - 18.5.1920 (1997), τ. 2: 19.5 - 23.9.1920 (1999), τ. 3: 24.9.1920 - 25.1.1921 (2002), καί τ. 6: Annexes 1920-1921 (2008), Βέρνη/Βερολίνο/Φραγκφούρτη/Νέα Ύόρκη/’Οξφόρδη/Βιέν
νη, Peter Lang AG. 5. Recueil des Actes de la Conférence, IV, C, 5, Commission chargée d’étudier les questions
territoriales intéressant la Grèce, Παρίσι, Imprimerie nationale, 1923. 6. Journal Officiel de la République Française, Chambre des Députés, Débats Parle mentaires, Comités Secrets, (a) 16-22 ’Ιουνίου 1916 (δημοσιευμένο 24-30 ’Οκτω βρίου 1919), (β) 28 Νοεμβρίου 1916 - 7 Δεκεμβρίου 1917 (δημοσιευμένο 10-20 Νοεμβρίου 1920) καί (γ) 25-29 ’Ιανουάριου 1917 (δημοσιευμένο 13 Μαΐου 1925). 7. Georges Boussenot, «Le drame du 1er décembre 1916», Revue d’histoire de la guerre mondiale (Ίαν. 1938), σ. 1-36 (το πλήρες κείμενο των εύρημάτων τής ναυ τικής έπιτροπής τής γαλλικής Βουλής, 28 Σεπτεμβρίου 1918, δημοσιευμένο από τον πρόεδρό της). 8. Conférence de la Paix, 1919-1920, Recueil des Actes de la Conférence, Partie IV. Commissions de la Conférence (Procès verbaux, rapports et documents), C. Ques tions territoriales, 5. Commission chargée d’étudier les questions territoriales inté ressant la Grèce, Παρίσι, Imprimerie nationale, 1923. 9. Paul Mantoux, Les délibérations du Conseil des Quatre, 24 mars -28 juin 1919, 2 τόμοι, Παρίσι 1955. 10. H. D. Miller, My Diary at the Conference of Paris, Νέα 'Τόρκη 1928, 21 τόμοι, τυπωμένοι ιδιωτικά. 11. Ρωσικά διπλωματικά έγγραφα, 1915-1917, μέ εισαγωγή E. A. Άντάμοφ, μτφρ. 49й
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σταύρος Πηλείδης, έφ. Σκριπ (’Αθήνα), 9 Νοεμβρίου 1924 - 10 ’Ιουνίου 1925. 12. Ελληνική Λευκή Βίβλος: Διπλωματικά έγγραφα 1913-1917, ’Αθήνα 1917, καί στά αγγλικά, The Greek White Book, Diplomatic Documents 1913-1917, μτφρ. Theo dore P. Ion / Carroll N. Brown, Oxford University
Press (American Branch, for the American-Hellenic Society), 1918. 13. Ελληνική Λευκή Βίβλος: Διπλωματικά έγγραφα 1913-1917. Συμπλήρωμα, ’Αθήνα 1917, καί στα αγγλικά, The Greek White Book, Supplementary Diplomatic Documents, 1913-1917, μτφρ. Theodore P. Ion/Carroll N. Brown, Oxford University Press
(American Branch, for the American-Hellenic Society), 1919. 14. E. K. Venizelos, La Grèce devant le Congrès de la Paix, Παρίσι 1919. Oí χειρόγραφες σημειώσεις του Βενιζέλου βρίσκονται στο ΙΑΜΜ, ’Αρχείο A. Ρωμα νού, 443, φάκ. 1919/Β. 15. E. Κ. Βενιζέλος, «'Ημερολόγιο καί επιστολές στον Ρέπουλη,
1918-1920», Τα χυδρόμος 788-802 (2 Μαΐου-22 Αύγ. 1969). Το ημερολόγιο δημοσιεύθηκε το 1979 στά Χανιά άπό την 'Ιστορική Λαογραφική καί ’Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, μέ εισαγωγή του ’Εμμανουήλ Γ. Πρωτοψάλτη καί τίτλο: ’Ελευθερίου E Βενιζέλου ιδιόγραφον ήμερολόγισν. 16. Τα κείμενα του ’Ελευθερίου
Βενιζέλου. Ή ζωντανή ιστορία τής δραματικής περιόδου τοΰ έθνους, 1909-1935, έπιμ. Στέφανος I. Στεφάνου, 4 τόμοι, A': 19091914, Β': 1915-1920, Γ': 1921-1929, Δ': 1930-1936 (χωρίς ευρετήριο), ’Αθήνα, Λέσχη Φιλελευθέρων, 1981-1984. 17. 'Ο ’Ελευθέριος Βενιζέλος καί ή κατάστασις τής ’Ελλάδος. Άγνωστα καί
ανέκδοτα έγγραφα των έτων 1920-1922 και 1934-1936, έπιμ. Φαίδων Μπουμπουλίδης, ’Αθήνα, Λέσχη Φιλελευθέρων,
2000 (χωρίς ευρετήριο). 18. Ελευθέριος Βενιζέλος, Τρεις αγορεύσεις, πρόλογος Βύρων Θ. Θεοδωρόπουλος, ’Αθήνα 2000. II. ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΙΣ ΠΗΓΕΣ 1. ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ Άλεξανδρής, ’Απόστολος, Πολιτικοί αναμνήσεις, Πάτρα 1947. Άργυρόπουλος, Περικλής Άλ., ’Απομνημονεύματα, ’Αθήνα 1970. Aldrovandi Marescotti, Luigi, Guerra diplomatica, ricordi e frammenti di diario (1914-1919), Μιλάνο, Mondadori, 1936. ----- Nuovi ricordi e frammenti di diario perfar seguito a guerra diplomatica (19141919), Μιλάνο, Mondadori, 1938. Βακάς, Δημήτριος, 'Ο Βενιζέλος πολεμικός ηγέτης. 'Ιστορικοί σελίδες άπό τήν δημιουργίαν τής Μεγάλης 'Ελλάδος, ’Αθήνα, Σαλίβερος, 1950. Βενιζέλου, "Ελενα, Στή σκιά του Βενιζέλου, έπιμ. Εύη Μελά, ’Αθήνα, Ώκεανίδα, 2002. 499
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [Βενιζέλος, Ελευθέριος / ’Ιωάννης Μεταξάς], Ή ιστορία τον εθνικόν διχασμού, κατά την άρθρογραφία του ’Ελευθερίου Βενιζέλου καί του Ίωάννσυ Μεταξύ, Θεσσαλονίκη, Εκδοτικός Οίκος Κυρομάνος, 1994 (καί ανατυπώσεις). Βουρλούμης, Παναγής, Αυτοβιογραφία, ’Αθήνα 2000. Bissolati, Leonida,
La politica estera dell’Italia dal 1897 al 1920. Scritti e discorsi, Μιλάνο, Garzanti, 1923. Bosdari, Alessandro de, Delle guerre balcaniche, della grande guerra e di alcuni fatti precedenti ad esse, Μιλάνο, Mondadori, 1928. Bujac, Colonel [J. L. E.], Les campagnes de l’Armée hellénique, 1918-1922,
Παρίσι, Charles-Lavauzelle, 1930. Γέραγας, Κωνσταντίνος, ’Αναμνήσεις έκ Θράκης, 1920-1922, ’Αθήνα 1926. Γονατάς, Στυλιανός, ’Απομνημονεύματα εκ του στρατιωτικόν καί πολίτικου δημο σίου βίου του από τον 1897 μέχρι του 1957, ’Αθήνα 1958. Callwell, Sir Charles Edward, Field Marshal Sir Henry Wilson,
Bart. G.C.B., D.S.O.: His Life and Diaries, 2 τόμοι, Νέα 'Υόρκη, Cassell, 1927. Cambon, Paul, Correspondance, 1870-1940, 3 τόμοι, Παρίσι, B. Grasset, 1940-1946. Caracciolo, Mario, L’intervento della Grecia nella guerra mondiale e l’opera della diplomazia alleata, Ρώμη, P. Maglione e C. Strini, 1925.
Churchill, Winston S., The World Crisis: The Aftermath, 1918-1929, Λονδίνο, But terworth, 1929. ----- Companion Volumes, έπιμ. Martin Gilbert, τ. III, μέρος 1: August 1914 - April 1915, μέρος 2: May 1915 - December 1916, καίτ. IV, μέρος 1: January 1917 -June 1919, μέρος 2: July 1919 - March 1921,
Λονδίνο, Heinemann, 1972 καί 1977. Crespi, Silvio, Alla difesa d’Italia in guerra e a Versailles.
Diario 1917-1919, Μι λάνο, Mondadori, 1937. Δαγκλής, Παναγιώτης, Στρατηγού Π. Γ. Ααγκλή αναμνήσεις, έγγραφα, αλληλο γραφία, το άρχεΐον του, έπιμ. Ξ. Λευκοπαρίδης, 2 τόμοι, ’Αθήνα 1965. Δέλτα, Πηνελόπη Σ., ’Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος, ’Ημερολόγιο, αναμνήσεις, μαρτυ ρίες, αλληλογραφία, έπιμ. Π. A. Ζάννας, ’Αθήνα, Ερμής, 1978. Διομήδης, ’Αλέξανδρος N., Τά οικονομικά τής ’Ελλάδος προ καί μετά την Ιην Νοεμβρίου 1920, ’Αθήνα 1922. Δούσμανης, Βίκτωρ, Ίστορικαι σελίδαι τάς οποίας εξησα, ’Αθήνα, Δημητράκος, 1946. Δραγούμης, ’Ίων, Φύλλα ’Ημερολογίου, τ. ΣΤ': 1918-1920, έπιμ. Θεόδωρος Ν. Σωτηρόπουλος, ’Αθήνα, Ερμής, 1987. Dartige du Fournet, Louis, Souvenirs de guerre d’un amiral, 1914-1916, Παρίσι, Plon-Nourrit et Cie, 1920. David, Robert, Le drame ignoré de l’Armée d’Orient, Παρίσι, Plon, 1927. Descoins, Henri, «Six mois d’histoire de l’Albanie, novembre 1916 - mai 1917», Revue d’histoire de la guerre mondiale 7/4 (Όκτ. 1929), σ. 318-342, καί 8/1 (Ίαν. 1930), σ. 17-43. 500
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [’2?^ε«Θερία], «Ό φάκελλος του διχασμού», έφ. ’Ελευθερία, 4 Μαρτίου - 22 Σε πτεμβρίου 1962 (ανώνυμη σειρά άρθρων, βασισμένων σέ έρευνα του Βάσου Μαθιόπουλου). [Ελευθερία), «Το κίνημα της Θεσσαλονίκης», έφ. ’Ελευθερία, 23 Σεπτεμβρίου 23 Νοεμβρίου 1962 (ανώνυμη σειρά άρθρων,
βασισμένων σέ έρευνα του Βάσου Μαθιόπουλου). Ζαβιτζιάνος, Κωνσταντίνος Γ., Aí αναμνήσεις τον εκ τής ιστορικής διαφωνίας βασιλεως Κωνσταντίνου και ’Ελευθερίου Βενιζέλου όπως την εζησε (1914֊ 1922), 2 τόμοι, ’Αθήνα 1946 καί 1947. Falkenhausen, Ernst von, Die Erdrosselung Griechenlands,
Βερολίνο/Βιέννη, Ull stein Co., 1918. Hankey, Maurice, Diplomacy by Conference: Studies in Public Affairs, 1920-1946, Λονδίνο, E. Benn, 1946. ----- The Supreme Command, 1914-1918, 2 τόμοι, Λονδίνο, Allen and Unwin, 1961. ----- The Supreme Control at the Paris Peace Conference, 1919, Λονδίνο, Allen
and Unwin, 1963. Hibben, Paxton, Constantine I and the Greek People, Νέα 'Υόρκη, The Century, 1920. House, Edward Μ., The Intimate Papers of Colonel House, 4 τόμοι, έπιμ. Charles Seymour, Βοστώνη, Houghton-Mifflin, 1926-1928. (Ό τέταρτος τόμος αφορά το τέλος του πολέμου καί το Συνέδριο τής Ειρήνης.)
House, Edward M. / Charles Seymour, What Really Happened at Paris: The Story of the Peace Conference, 1918-1919, Νέα 'Υόρκη, Charles Scribner’s Sons, 1921. Jeffrey, Keith, The Military Correspondence of Field Marshal Sir Henry Wilson, 1918-1922, Λονδίνο, The Bodley Head, 1985. Κονδύλης, Γεώργιος, «Ό
δρόμος προς την καταστροφήν», ’Ημερήσιος Τύπος, 20 Φεβρουάριου - 4 Μαρτίου 1930. Kableshkov, Iliya, Πολεμικές
αναμνήσεις, 1915-1916, στα βουλγαρικά, δημοσιευ μένες στα ελληνικά μέ τίτλο «Aí αποκαλύψεις του βουλγάρου στρατιωτικού ακολούθου έν Άθήναις κατά τα έτη 1915-1916», Φωνή του Ααοϋ, 29 Μαΐου 28 Ίουλ. 1932. Laroche, Jules Alfred, Au Quai d’Orsay avec Briand et Poincaré, 1913-1926, Πα ρίσι, Hachette, 1957. Lloyd George, David, The Truth about the Peace Treaties, Λονδίνο, Victor Gollancz, 2 τόμοι, 1938. ----- War Memoirs, Λονδίνο, Ivor Nicolson / Watson, 6 τόμοι, 1933-1936. Luke, Sir Harry, Cities and Men: An Autobiography, 3 τόμοι, Λονδίνο, Geoffrey Bles, 1953-1956, τ. II: Aegean, Cyprus, Turkey, Transcaucasia and Palestine, 19141924. Μαζαράκης-Αίνιάν, ’Αλέξανδρος, ’Απομνημονεύματα, ’Αθήνα 1948. Μεταξάς, ’Ιωάννης, Τό προσωπικό του ημερολόγιο, κυρίως τ. 2 (έπιμ. Χρ. Χρηστί501
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ δης), ’Αθήνα, [’Ίκαρος], 1952, τ. 3 (έπιμ. Παν. Μ. Σιφναϊος), ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1964, καί τ. 4 (έπιμ. Φαίδων Βρανάς [= Χρ. Χρηστίδης]), ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1960. Mackenzie, Compton, Greek Memories, Λονδίνο, Cassell, 1939. ----- Aegean Memories, Λονδίνο, Chatto and Windus, 1940.
Melas, George Μ., Ex-King Constantine and the War, Αη'ώώο, Hutchinson, 1920, καί ελληνικά: "Ο Κωνσταντίνος. Αναμνήσεις πρώην γραμματέως τον, Λονδίνο, έκ των τυπογραφείων τής Εσπερίας, 1920 (ελληνικές έπανεκδόσεις, ’Αθήνα, ’Αρχιπέλαγος, 1999, και Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 2000, μέ πρόλογο
’Όθωνα Τσουνάκου κα'ι Παύλου Πετρίδη, αντίστοιχα). Nicolson, Harold, Peacemaking, 1919, Νέα 'Τόρκη, Grosset Dunlap, 1965 (α' έκδ.: Λονδίνο, Constable, 1933). ----- Curzon: The Last Phase, 1919-1925, Λονδίνο, Constable, 1934. Πάγκαλος, Θεόδωρος, Αρχεΐον Θεοδώραν Πάγκαλου, τ. I: 1918-1925, ’Αθήνα,
Κέδρος, 1973. Παπαγεωργόπουλος, Κυριάκος, Μνήμες πολέμου καί ειρήνης, 2 τόμοι, ’Αθήνα, Δήλος, 1995. Παπούλας, ’Αναστάσιος, 11 αγωνία ενός έθνους, ’Αθήνα 1928. Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας I., Αναμνήσεις 1896-1920, 2 τόμοι, ’Αθήνα, Τύποις Πυρσού Α.Ε., 1933-1934. Πετρακόπουλος, Θεόδωρος Π., Ή ζωή μου.
"Οσα είδα, δσα έμαθα, όσα έπραξα, ’Αθήνα 1961. Πλατσούκας, Σταμάτης, "Εξη ταξείδια επί τής 'Έλλης μέ τον Βενιζέλο, ’Αθήνα, Τύποις Π. A. Διαλησμα, 1944. Poincaré, Raymond, Histoire politique. Chroniques de quinzaine, 4 τόμοι, Παρίσι, Plon-Nourrit et Cie, 1920-1922. ----- Au service de la France. Neuf
années de souvenirs, Παρίσι, Plon, 1933. Puaux, René, Constantinople et la question d'Orient, Παρίσι 1920.
----- Ainsi partit Venizélos, Παρίσι 1923. Ροΰσσος, Νικόλαος, «Ό Βενιζέλος, ό άνθρωπος, ο ηγέτης, ό μαχητής», σειρά 70 άρθρων, ’Ελευθερία, 5 Δεκεμβρίου 1954 - 27 Φεβρουάριου 1955. Ribot, Alexandre, Journal et correspondance inédite, 1914-1922, Παρίσι, Plon, 1936. Σπυρίδωνος, Γεώργιος, Πόλεμος καί ελευθερία. Ή μικρασιατική ’Ελλάδα όπως την είδα, ’Αθήνα 1957. Στεφανοπούλου, ’Αλεξάνδρα, Κωνσταντίνος - Πάολα, 100 ερωτικές επιστολές, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Λιβάνη, 2011. Στρέιτ, Γεώργιος, Ήμερολόγιον - Αρχεΐον, έπιμ. Παναγιώτης Πιπινέλης, 3 τόμοι, ’Αθήνα 1964, 1965 καί 1966, αντίστοιχα. Salvemini, Gaetano, Carteggio, 1914-1920, Μπάρι, Laterza, 1984. Sarrail, Maurice, Mon commandement en Orient, 1916-1918, Παρίσι, Flammarion, 1920. 5O2
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Seymour, Charles, Letters from the Paris Peace Conference, έπιμ. Harold B. Whiteman, Jr., Νιού Χέιβεν, Yale University Press, 1965. Sforza, conte Carlo, Costruttori e distruttori, Ρώμη, Luigi Donatello, 1945. Sonnino, Sidney, Diario 1866-1922, 3 τόμοι, Μπάρι, Laterza, 1972.
----- Carteggio 1914-1916, Μπάρι, Laterza, 1974. ----- Carteggio 1916-1922, Μπάρι, Laterza, 1975. Stevenson, Frances, D. Lloyd George: A Diary by Frances Stevenson, έπιμ. A. J. P. Taylor, Λονδίνο 1971. Τασούδης, Γ. Ν., Βιογραφικαι αναμνήσεις τον αρχιεπίσκοπον ’Αθηνών Χρνσάνθον τον άπο Τραπεζονντος,
1881-1949, 2 τόμοι, ’Αθήνα, Φ. Κωνσταντινίδης Κ. Μιχαλάς Ο.Ε., 1970. Τρικούπης, Νικόλαος Θ., Διοίκησις μεγάλων μονάδων εν πολεμώ, 1918-1922, ’Αθή να, Τύποις A. Διαλησμα, 1935. Τσαγγαρίδης, ’Ιωάννης Χρ., Το ημερολόγιο ενός στρατηγόν. Σελίδες νεοελληνικής ιστορίας, έπιμ. Κ. Δαφνής, ’Αθήνα, Εστία,
1987. Thomson, Basil Η., The Allied Secret Service in Greece, Λονδίνο, Hutchinson and Co., 1931 (καί ελληνικά: Οι μνστικες υπηρεσίες των Σνμμάχων στην Ελλάδα, μτφρ., σχόλια καί επίλογος Κ. Μπαρμπής, ’Αθήνα, Λογοθέτης, χ.χ.). Vaka, Demetra (Mrs Kenneth Brown), In the Heart of German Intrigue, Βοστώνη
/ Νέα 'Τόρκη, Houghton Mifflin, 1918. Valti, Luc, Mon ami le roi. La vérité sur Constantin de Grèce, Παρίσι, Les Editions de France, 1938. Vansittart, Robert Gilbert, Baron, The Mist Procession: The Autobiography of Lord Vansittart, Λονδίνο, Hutchinson, 1958. Χουρμούζιος, Χρ. Σ., Tá κατά την 18ην
καί 19ην Νοέμβριον 1916 και επέκεινα, Λονδίνο, Έκ των Τυπογραφείων τής «Εσπερίας», 1919. 2. ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ
ΔΙΑΤΡΙΒΕΣ Karagiannis, Alex., «Greece’s Quest for Empire at the Paris Peace Conference, 1919-1920: The Diplomacy of Illusions», Ph.D, Indiana University, 1981. Mourélos, Yannis G., «La mission Jonnart et la déposition de Constantin 1er de Grèce, Juin 1917», Thèse de doctorat, Université de Paris, 1978. Portolos, Dimitris G., «Greek Foreign Policy from September 1916 to October 1918», Ph.D., London University, 1974. Rizopoulos, Nicholas X., «Greece at the Paris Peace Conference, 1919. Venizelos and the Greek Territorial Problem: From the Armistice to Versailles (November 1918 - June 1919)», Ph.D., Yale University, 1963. Solomonidis, Victoria, «Greece in Asia Minor: The Greek Administration of the Vilayet of Aidin, 1919-1922», Ph.D., London University, 1984. 5°3
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 3. ΑΡΘΡΑ Άλεξανδρής, ’Αλέξης, «'Η ανάπτυξη τοϋ εθνικού πνεύματος των Ελλήνων τού Πόντου, 1918-1922. Ελληνική εξωτερική πολιτική καί τουρκική αντίδραση», στο Βερέμης / Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετηματα γύρω από τον Βενιζελο και την εποχή τον, σ. 427-474. Άλλαμανή, Έφη/Κρίστα
Παναγιωτοπούλου, «'Η συμμαχική εντολή για την κατά ληψη τής Σμύρνης καί ή δραστηριοποίηση τής ελληνικής ηγεσίας (Συμπλήρωμα στο 'Ημερολόγιο τοϋ E. Βενιζέλου, 6-19 Μαΐου 1919)», στο Βερέμης/Δημητρα κόπουλος (έπιμ.), Μελετηματα γύρω από τον Βενιζέλο καί την εποχή του, σ. 119172. Augris, Etienne,
«Korçë dans la grande guerre. Le sud-est albanais sous adminis tration française (1916-1920)», Balkanologie 4/2 (Δεκ. 2000), σ. 3-15. Bourdon, G., «The Italians in the Ottoman Empire», American Hellenic Society, τ. 11 (1920). Buzanski, Peter Μ., «The interallied investigation of the Greek invasion
of Smyrna, 1919», The Historian 25/3 (Μάιος 1963), σ. 325-343. Γαρδίκα-Κατσιαδάκη, Ελένη, «Βενιζέλος και Τσώρτσιλ. Οί βάσεις τής άγγλοελληνικής συνεννόησης, 1912/1913», στο Βερέμης/Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετηματα γύρω από τον Βενιζελο καί την εποχή του, σ. 87-100. Γιαννουλόπουλος, ’Ιωάννης
[Γιάννης], «Οί εκλογές τής 1ης Νοεμβρίου 1920, καί ή έπάνοδος τοϋ Κωνσταντίνου», 'Ιστορία τον 'Ελληνικού Έθνους, τ. IE', ’Αθήνα, ’Εκδοτική ’Αθηνών, 1978, σ. 146-172. ----- «’Από τίς Σέβρες στή Αωζάννη», στο Βερέμης/Νικολακόπουλος (έπιμ.), 'Ο Ελευθέριος Βενιζέλος καί ή εποχή τον. Dyer, Gwyn, «The
Turkish Armistice of 1918», Middle Eastern Studies 8/2 καί 3 (1972), σ. 143-178 καί 313-348. ----- «The origins
of the Nationalist Group of Officers in Turkey, 1908-1918», Journal of Contemporary History 8/4 (Όκτ. 1973), σ. 121-164. Edgar, William, «Οί έκκαθαρίσεις τοϋ 1917. 'Η σημασία τους για το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα τοϋ Βενιζέλου», στο Βερέμης/Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζελο καί την εποχή τον, σ. 519-550. Helmreich, Paul C., «Italy and the Anglo-French repudiation of the 1917 St. Jean de Maurienne Agreement», The Journal of Modern History 48/ Supplement 2 (Ίούν. 1976), σ. 99-139. Κανελλόπουλος, Παναγιώτης, λήμμα «Γούναρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. ’Εκδοτική ’Αθηνών, ’Αθήνα 1985, τ. 3, σ. 194-196. Κόντης, Βασίλης, «Ό Βενιζέλος καί το ’Αλβανικό Πρόβλημα στις αρχές τοϋ 1920», Συμπόσιο για τον 'Ελευθέριο Βενιζέλο. Πρακτικά. Αμφιθέατρο Λεω νίδα Ζέρβα, 3, 4 καί 5 Δεκεμβρίου 1986, ’Αθήνα, ΕΛΙΑ/Μουσείο Μπενάκη, 1988. 5Ο4
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κούκουνας, Δημοσθένης, «'Τπόθεση Δραγούμη. Τα ένοχα μυστικά των πρωταγω νιστών», Τότε 46 (Άπρ. 2008), σ. 20-29. Kondis, Basil, «The Albanian Question at the beginning of 1920 and the GreekAlbanian Protocol of Kapestitsa (May 28th, 1920)», Balkan Studies 20/2 (1979), σ. 393-427.
Kostiaeff, F., «L’intervention des puissances étrangères en Russie méridionale et dans les régions du Caucase et du Turkestan de 1918 à 1920», Les Alliés contre la Russie, avant, pendant et après la guerre mondiale, πρόλογος Victor Marguerite, Παρίσι 1926. Leon [Leontaritis], George B., «Greece and
the Albanian Question at the outbreak of the First World War», Balkan Studies 11/1 (1970), σ. 61-80. ----- «King Constantine’s policy in exile and the Central Powers, 1917-1918», στο Essays in memory of Basil Laourdas, Θεσσαλονίκη, IMXA, 1975, σ. 495-536. Λοΰλος, Κωνσταντίνος, «Γερμανική πολιτική
καί ελληνική “ούδετερότητα”», ’Ελευθεροτυπία ! "Ιστορικά, 16.11.2000, σ. 28-33. Μαυρογορδάτος, Γιώργος Θ., «'Η σύγκρουση Βενιζέλου-Κωνσταντίνου», στο Βε ρέμης /Νικολακόπουλος (έπιμ.), "Ο ’Ελευθέριος Βενιζέλος και ή εποχή του. Macfie, A. L., «The British decision regarding the future of
Constantinople (No vember 1918 - January 1920)», Historical Journal 18/2 (1975), σ. 391-400. Mourelos, Yiannis G., «The 1914 persecutions and the first attempt at an exchange of minorities between Greece and Turkey», Balkan Studies 26/2 (1985), σ. 389413. Οικονόμου, Νίκος, «Oí δύο γενικές έκλογές
του 1915. Μια ίχνηλάτηση τής πρώιμης έκλογικής γεωγραφίας του βενιζελισμου», στο Βερέμης / Γουλιμή (έπιμ.), ’Ελευ
θέριος Βενιζέλος. Κοινωνία-οίκονομία-πολιτική στην εποχή του, σ. 367-385. Πετσάλης-Διομήδης, Θανάσης, «Ό Ελευθέριος Βενιζέλος σήμερα, καθώς μπαίνει στήν ιστορία», Τετράδια «Ευθύνης» 2 (1976), ’Αφιέρωμα «Ό ’Ελευθέριος Βενιζελος σήμερα, σαράντα χρόνια από το θάνατό του». Πικρός, Γιάννης Π., «Ό Βενιζέλος και το κυπριακό ζήτημα», στο Βερέμης/Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή τον, σ. 173-308. Πλουμίδης, Σπόρος Γ., «Οί Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913. Προσλήψεις, αποτί μηση, μνήμη», στο ’Ωρες ελευθερίας. Βαλκανικοί πόλεμοι, εκατό χρόνια, ’Αθή να, "Η Καθημερινή, 2012, τ. 2, σ. 15-35. Πόρτολος, Δημήτρης, «Γράμματα από τήν εξορία. Σκέψεις καί ενέργειες του Βε νιζέλου καί τών συνεργατών του μετά τήν έκλογική ήττα», στο Βερέμης/ Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο καί τήν εποχή του, σ. 653-700. Petsalis-Diomidis, Ν., «Difficulties encountered by the Provisional Government of Salónica in financing its military expenditure», Greece and Great Britain during World War I, Πρακτικά συμποσίου, IMXA, Θεσσαλονίκη 1985, σ. 99-130. 5°5
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Popescu, Stefan, εισαγωγικό κείμενο στη μελέτη με τίτλο L’Albanie dans la poli tique étrangère de la France, 1919 - juin 1940, «Grigore Grafencu», Study Center for the History of International Relations (www.centrulgrafencu.ro), 2008, οπού καί βιβλιογραφία επί του θέματος
(τελευταία πρόσβαση 1.12.2008). Posey, John Phillip, «David Hunter Miller as an informal diplomat: The Fiume Question at the Paris Peace Conference, 1919», Southern Quarterly 5/3 (1 Άπρ. 1967), σ. 251-272. Σκαμπαρδώνης, Γρηγ. I. I Νικ. Δ. Σχίζας, «Ή ασθένεια κα'ι ό θάνατος τοΰ βασιλέως Κωνσταντίνου,
1915-1922», Δέλτος, περιοδικό ιστορίας της ελληνικής ια τρικής 9 (1999), σ. 24-32. Σολομωνίδου, Βικτωρία Γ., «Βενιζέλος-Στεργιάδης, μύθος και πραγματικότητα», στο Βερέμης/Γουλιμη (έπιμ.), ’Ελευθέριος Βενιζέλος. Κοινωνία-οίκονομία-πολιτική στην εποχή του, 1989, σ. 475-536. Στεφανίδης, ’Ιωάννης, «TÒ
ζήτημα των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου στις παραμονές του A' Παγκοσμίου Πολέμου. Το ελληνικό διπλωματικό δίλημμα», Βαλκανικά Σύμμεικτα 12-13 (2001-2002), σ. 111-141. ----- «Ό ’Εθνικός Διχασμός, A'. 'Η έκρηξη τοΰ A' Παγκοσμίου Πολέμου», στο Βερέμης/Νικολακόπουλος (έπιμ.), Ό ’Ελευθέριος
Βενιζέλος κα'ι ή εποχή του, σ. 139-148. 4. ΒΙΒΛΙΑ-ΜΕΛΕΤΕΣ ’Αθάνατος, Κωνσταντίνος, «"Οταν έσπαράσσετο ή Ελλάς., 1914-1920, επί τή βά σει όλων των επισήμων καί αγνώστων έμπιστευτικών εγγράφων, ληφθέντων άπό τό 'Τπουργεΐον των ’Εξωτερικών», σειρά άρθρων, 'Ημερήσιος Τύπος, 19.5.1929 11.5.1930.
’Αλεξάτος, Γεράσιμος, Οι 'Έλληνες τοΰ Γκαίρλιτς, 1916-1919, Θεσσαλονίκη, ’Αφοί Κυριακίδη, 2010. Alastos, Doros,
Venizelos: Patriot, Statesman, Revolutionary, Λονδίνο, Percy Lund Humphries, 1942. Albrecht-Carrié, René, Italy at the Paris Peace Conference, Χάμντεν Κοννέκτικατ, Archon Books, 1966 (α' έκδ.: Νέα 'Τόρκη, Columbia University Press, 1938). Anderson, M. S., The Eastern Question, 1774-1923: A Study in International Rela tions, Λονδίνο, MacMillan, 1966. Βαΐδης, Θωμάς Άθ., ’Ελευθέριος Βενιζέλος. Μελέτη πολιτικής ιστορίας κα'ι κρι τικής, ’Αθήνα, έκδοση τής έφ. Πατρίς, 1934. Βεντήρης, Γεώργιος, 'Η Ελλάς τοΰ 1910-1920, 2 τόμοι, ’Αθήνα 1931 (β' έκδ., ’Ίκαρος, 1970 καί 1987՜ οί παραπομπές τοϋ συγγραφέα στην α' έκδ.). Βερέμης, Θ. / Γ. Γουλιμη (έπιμ.), ’Ελευθέριος Βενιζέλος. Κοινωνία-οίκονομίαπολιτική στην εποχή του, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις «Γνώση», 1989. 5θ6
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βερέμης, Θάνος / Όδυσσέας Δημητρακόπουλος (έπιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή τον, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Φιλιππότη, 1980. Βερέμης, Θ. / Ήλ. Νικολακόπουλος (έπιμ.), Ό ’Ελευθέριος Βενιζέλος καί ή εποχή τον, ’Αθήνα, Τα Νέα / Ελληνικά Γράμματα, 2005. Baker, Ray
Stannard, Woodrow Wilson and World Settlement: Written from His Unpublished and Personal Material, 3 τόμοι, Νέα 'Τόρκη, Doubleday, Page Co, 1922 (άνατύπ. Kessinger Publishing, 2007). Beaverbrook, Lord, The Decline and Fall of Lloyd George - and Great Was the Fall Thereof, Λονδίνο 1963. Burgwyn, H.
James, The Legend of the Mutilated Victory: Italy, the Great War, and the Paris Peace Conference, 1913-1919, Ούέστπορτ, Κοννέκτικατ, Greenwood Press, 1993. Γαρδίκα, Κατερίνα, Προστασία και εγγυήσεις. Στάδια και μύθοι τής ελληνικής εθνικής ολοκλήρωσης (1821-1920), Θεσσαλονίκη, Βάνιας, 1999.
Γατόπουλος, Δημήτριος, Ανδρέας Μιχαλακόπονλος, πρωθυπουργός, στενός συνερ γάτης του ’Ελευθερίου Βενιζέλου, ’Αθήνα, χ.έ., 1947. Γενικό ’Επιτελείο Στρατού/Διεύθυνση 'Ιστορίας Στρατού, ’Επίτομη ιστορία των βαλκανικών πολέμων, 1912-1913, ’Αθήνα 1987. ----- Ή ’Ελλάς καί ό πόλεμος εις τά Βαλκάνια,
1914-1918, ’Αθήνα 1958. ----- Ή συμμετοχή τής ’Ελλάδος εις τον πόλεμον, 1918, ’Αθήνα 1961. ----- Τό ελληνικόν έκστρατευτικόν σώμα εις Μεσημβρινήν Ρωσίαν, Δεκέμβριος 1918 - Μάρτιος 1919, ’Αθήνα 1955. ----- Ό ελληνικός στρατός είς την Σμύρνην, Μάιος 1919 - Μάιος 1920, ’Αθήνα 1957. ----- ’Επιχειρήσεις
Φιλαδελφείας-Προύσης-Ούσάκ, Ίούνιος-Νοέμβριος 1920, ’Αθήνα 1957. ----- ’Επίτομος ιστορία εκστρατείας Μικρας ’Ασίας,
1919-1922, ’Αθήνα 1967 (καί 2002). ----- ’Επιχειρήσεις είς Θράκην, 1919-1923, ’Αθήνα 1969. Γκίκας, ’Ιωάννης E., Ό Μουσολίνι καί ή ’Ελλάδα, ’Αθήνα, Εστία, 1982. Γρηγοριάδης, Φοίβος Ν., Διχασμός - Μικρά Ασία, 1909-1930. ’Ιστορία μιας ει κοσαετίας, 2 τόμοι, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Κεδρηνός, 1971. Callwell, Sir Charles Edward, Field Marshal Sir Henry Wilson, Bart., G.C.B., D.S.O., His Life and Diaries, 2 τόμοι, Νέα 'Τόρκη, C. Scribner’s Sons, 1927. Campbell, John / Philip Sherrard, Modern Greece, Λονδίνο, Ernest Benn, 1968. Cosmin, S. P. [= S. P. Phocas-Cosmetatos], Diplomatie et presse dans l’affaire grecque, 1914-1916, Παρίσι, Société mutuelle d’édition, 1921. ----- L’Entente et la Grèce pendant la grande guerre, 2 τόμοι, Παρίσι, Société mutuelle d’édition, 1926. ----- Dossiers secrets de la Triple Entente. Grèce, 1914-1922, Παρίσι, Nouvelles Editions Latines, 1970. 5°7
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Crowe, Sybil I Edward Corp, Our Ablest Public Servant: Sir Eyre Crowe, 1864-1925, Μπρώντον Ντέβον, Merlin Books, 1993. Curato, Federico, La Conferenza della pace, 1919-1920, 2 τόμοι, Μιλάνο, Istituto per gli studi di politica internationale, 1942. Curtright, Lynn H.։ Muddle,
Indecision and Setback: British Policy and the Balkan States, August 1914 to the Inception of the Dardanelles Campaign, Θεσσαλονίκη, Institute for Balkan Studies, 1986. Δάφνης, Γρηγόριος, Η 'Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων, 1923-1940, 2 τόμοι, ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1954-1955. ----- Σοφοκλής "EL Βενιξέλος,
1894-1964, ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1970. Davenport, Guiles, Zaharoff, High Priest of War, Βοστώνη, Lothrop, Lee and Shep ard Co., 1934. Dontas, Domna, Greece and Turkey: The Regime of the Straits, Lemnos and Samothrace, ’Αθήνα, Eleftheroudakis, 1987. Driault, E. I Μ. Lhéritier, Histoire diplomatique de la
Grèce de 1821 à nos jours, 5 τόμοι, Παρίσι, Presses Universitaires de France, 1925-1928. Ένεπεκίδης, Πολύχρονης, Ή δόξα και 6 διχασμός. Τα μυστικά αρχεία της Βιέννης, 1908-1918, ’Αθήνα 1962, έπανέκδ. Ζαχαρόπουλος, 1992. Evans, Lawrence, United States Policy and the Partition of Turkey, Βαλτιμόρη,
The Johns Hopkins Press,1965. Ζακυθηνός, Διονύσιος, Πολίτικη ιστορία της νεωτέρας 'Ελλάδος, ’Αθήνα, Εστία, 1965. Ζαλοκώστας Χρηστός, Αλέξανδρος (Βασιλεύς), ’Αθήνα, «’Άλφα», I. Μ. Σκαζίκη, 1952. Frangulis, Antoine F., La Grèce. Son statut international, son histoire diplomatique, 2 τόμοι, Παρίσι
1934. Fry, Michael G., Lloyd George and Foreign Policy, 2 τόμοι, Μόντρεαλ, McGillQueen’s University Press, 1977.
Gelfand, Lawrence E., The Inquiry: American Preparations for Peace, 1917-1919, Νιού Χέιβεν, Yale University Press, (α' έκδ. 1963), 1976. Genov, G. P., Bulgaria and the Treaty of Neuilly, Σόφια, Dánov, 1935. Hall, Richard C., The Balkan Wars, 1912-1913: Prelude to the First World War, Λονδίνο / Νέα 'Τόρκη, Taylor Francis/Routledge, 2000. Helmreich, Paul C., From Paris to Sèvres: The Partition ofthe Ottoman Empire at the Peace Conference of 1919-1920, Κολάμπους, Ohio State University Press, 1974. Hering, Gunnar, Ta πολιτικά κόμματα στην 'Ελλάδα, 1821-1936, μτφρ. Θ. Παρασκευόπουλος, ’Αθήνα, MIET, 2004, β' έκδ. 2006 (άνατύπ. 2008) (α' γερμ. έκδ.: Die politische Parteien in Griechenland, 1821-1936, Μόναχο, Oldenbourg, 1992). Issawi, Charles, «Introduction», στο D. Gondikas / C. Issawi (έπιμ.), Ottoman Greeks in the Age of Nationalism, Πρίνστον, Darwin Press, 1999. Καμπάνης, Άριστος, «'Η ελληνική κρίσις, 1913-1922. ’Από τής βασιλοκτονίας εις 5ο8
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ την έκθρόνισιν, ίστορικαί αναμνήσεις δημοσιογράφου», σε 83 συνέχειες, Η Πρωία, 18.12.1927 ֊ 17.3.1928 (σέ τέσσερα μέρη: Εισαγωγή 18.12.1927 - 1.1. 1928, Β' μέρος 4.1 - 15.1.1928, Γ μέρος 17.1 - 11.2.1928, Δ' μέρος 15.2 - 17.3. 1928). ----- Εις κρανίου τόπον, τό χρονικόν της
ελληνικής κρίσεως, ό Βενιζέλος καί ή μικρασιατική περιπέτεια, σέ 29 συνέχειες, ’Π Πρωΐα, 22.4. - 21.5.1928. ----- Ό Δημήτριος Γονναρης και ή ελληνική κρίσις των ετών 1908-1922, ’Αθήνα, Πυρσός, 1946. Κορδάτος, Γιάνης Κ., ’Ιστορία τής νεότερης ’Ελλάδας, τ. E', ’Αθήνα, ’Εκδόσεις «20ός Αιώνας», 1958
[=1959]. Κόρμαλης, ’Αθανάσιος Λ., Ή εκτέλεση τον ’Ίωνος Δραγούμη στον τύπο τής επο χής, ’Αθήνα, Πελασγός, 1994. Κυριακίδης, ’Επαμεινώνδας Κ., ’Ιστορία του συγχρόνου ’Ελληνισμού, από τής ίδρύσεως του Βασιλείου τής ’Ελλάδος μέχρι των ημερών μας, ’Αθήνα, Έκ τής Βασιλικής Τυπογραφίας Ν. Γ. Ίγγλέση,
1892. Kitsikis, Dimitri, Propagande et pressions en politique internationale. La Grèce et ses revendications à la Conférence de la paix (1919-1920), Παρίσι, Presses universi taires de France, 1963. Λεονταρίτης, Г. B., Το ελληνικό σοσιαλιστικό κίνημα κατά τόν Πρώτο Παγκόσμιό Πόλεμο, ’Αθήνα, Εξάντας,
1978 (πρωτότυπη έκδ.: George В. Leon, The Greek Socialist Movement and the First World War: The Road to Unity, Boulder, East European Quarterly, 1976). ----- Ή ’Ελλάδα στόν Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, 1917-1918, μτφρ. Βασίλης Οίκονομίδης, ’Αθήνα, MIET, 2000 (πρωτότυπη έκδοση: Greece and the First World
War: from Neutrality to Intervention, 1917-1918, Boulder, East European Monographs, 1990). Lamouche, Léon,
Quinze ans d’histoire balkanique, 1904-1918, Παρίσι, Payot, 1928. Lederer, Ivo J., Yugoslavia at the Paris Peace Conference: A Study in FrontierMaking, Νιού Χέιβεν, Yale University Press, 1963. Lees-Milne, J., Harold Nicolson, a Biography, τ. I, 1886-1929, Λονδίνο, Hamish Hamilton Ltd, 1987. Leon [= Leontaritis], George B., Greece and the Great Powers, 1914-1917, Θεσσα λονίκη, Institute for Balkan Studies, 1974. Llewellyn Smith, Michael, Ionian Vision: Greece in Asia Minor, 1919-1922, Λονδίνο, Allen Lane, 1973, και ελληνικά: Tó όραμα τής ’Ιωνίας. Ή ’Ελλάδα στή Μικρά ’Ασία, 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη, ’Αθήνα, MIET, α' έκδ. 2002, 2004. Lloyd George, William, My Brother and I, Λονδίνο, Eyre and Spottiwoode, 1958. Μάλαινος, ’Επαμεινώνδας L, ’Ιστορία τών ξενικών επεμβάσεων, 7 τόμοι, ’Αθήνα, χ.έ., 1955-1963. ----- Τής κατά Σπ. Μαρκεζίνην Βιογραφίας του Έλ. Βενιζέλου συμπλήρωσις και έλεγχος, ’Αθήνα, χ.έ., 1965. 5°9
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μάλλωσης, ’Ιωάννης Π., Πολίτικη ιστορία τον Δημητρίου Π. Γονναρη, τ. A': 1902-1920, ’Αθήνα, Νέα ’Εποχή, 1926. Μαμάκης, Άχιλλεύς, «Ό άγνωστος Βενιζέλος», σέ 350 συνέχειες, ’Έθνος, 22.3. 1948 - 1.5.1949. Μανωλικάκης, Γιάννης, Ελευθέριος Βενιζέλος, ή άγνωστη ζωή τον, ’Αθήνα, ’Εκ
δόσεις «Γνώση», 1985. Μαρκεζίνης, Σπ. Β., Πολιτική ιστορία τής νεωτέρας Ελλάδος, 1828-1964, τ. 3: Ή μεγάλη έξόρμησις, 1909-1922, τ. 4: Ή νέα εποχή, 1922-1964, ’Αθήνα, Πάπυρος, 1966 καί 1968. ----- Πολιτική ιστορία τής νεωτέρας Ελλάδος: Ή σύγχρονος Ελλάς, τ. 1: Ή με γάλη εθνική κρίσις, 1920-1922,
’Αθήνα, Πάπυρος, 1973. Μόστρας, Βασίλειος, 'Π μικρασιατική έπιχείρησις, ’Αθήνα, ’Ίκαρος, 1969. Μπεναρόγια, ’Αβραάμ, Η πρώτη σταδιοδρομία τού ελληνικού προλεταριάτου, ’Αθήνα, Όλκός, 1975. Maceas, Léon, Ainsi parla Venizelos., études de politique extérieure grecque, Πα ρίσι, Plon-Nourrit, 1916.
----- L’Hellénisme de l’Asie Mineure. Son histoire, sa puissance, son sort, Παρίσι, Berger-Levrault, 1919. ----- La question gréco-albanaise, Παρίσι, Berger-Levrault, 1921. Maisel, Ephraim, The Foreign Office and Foreign Policy, 1919-1926, Μπράιτον, Sussex University Press, 1994. Martens, F. de,
Traité de droit international, 3 τόμοι, Παρίσι, A. Chevalier-Maresq, 1883-1887. Marston, Frank S., The Peace Conference of 1919: Organization and Procedure, Νέα 'Τόρκη, AMS Press, 1978 (α' έκδ.: ’Οξφόρδη, Oxford University Press, 1944). Massis, Henri / Edouard, Helsey, La trahison de Constantin,
Παρίσι, Nouvelle librairie nationale, 1920. Mavrogordatos, George Th., Stillborn Republic: Social Coalitions and
Party Strate gies in Greece, 1922-1936, Μπέρκλυ / Λος Άντζελες / Λονδίνο, University of California Press, 1983. Mitrakos, Alexandros S., France in Greece during World War I: A Study in the Politics of Power, Νέα 'Τόρκη, Columbia University Press, 1982. Mourélos, Yiannis N., L’intervention de la Grèce dans la grande guerre, 1916-1917, ’Αθήνα, Institut français d’Athènes, 1983. Murray, Colonel A. Μ., Northern Epirus in 1913, Λονδίνο, The Anglo-Hellenic League, 1914. Νικολακόπουλος, Ήλίας, «Των έκλογών τά πάθη. Ψηφίδες τής ελληνικής έκλογικής ιστορίας τοΰ 20ου αιώνα», ’Αθήνα, TÒ Βήμα ! Βιβλιοθήκη, 2012. Οικονόμου, ’Αλέξανδρος A., Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, 1859-1922. "Ενας άνθρω πος και μια εποχή, ’Αθήνα, Τύποις Μ. Φραγκούλη, 1972. Παληός, Σ. (ψευδώνυμο;), «Τρεις μεγάλαι πολίτικα! δίκαι. A. 'Η απόπειρα των Sm
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Τσερέπη καί Κυριακή, Β. Ή συνωμοσία τοΰ ’Ιουλίου 1920, Γ. 'Η ύπόθεσις Δραγούμη, καί (Δ.) Τά Νοεμβριανά», 55 συνέχειες, 'Έθνος, 21.2 - 26.4.1955. Παυλίδης, Ελευθέριος Δ., Πως καί διατί έματαιώθη ή Δημοκρατία τον Πόντου, ’Αθήνα, Τύποις Νικ. Άπατσίδη, 1956. Πετσάλης-Διομήδης,
Νίκος, 'Π Ελλάδα των δυο κυβερνήσεων, 1916-1917, ’Αθήνα, Φιλιππότης, 1988. Πιπινέλης Παναγιώτης, Περισσότερον φως. Ή εθνική μας πολίτικη κατά τον Πρώτον Παγκόσμιον Πόλεμον, ’Αθήνα, χ.έ., 1961. Pallis, A. A., Greece ’s Anatolian Venture, and After: A Survey of the Diplomatic and Political Aspects of
the Greek Expedition to Asia Minor (1915-1922), Λονδίνο, Methuen Co. Ltd., 1937. Papadakis, B. P., Histoire diplomatique de la Question Nord-Epirote (1912-1957), [Θεσσαλονίκη], 'Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου τοΰ Α'ίμου, άρ. 21, 1958. Pearson, Owen, Albania in the Twentieth Century. A History, τ. I:
Albania and King Zog, Independence, Republic and Monarchy, 1908-1939, Λονδίνο, I. B. Tauris, 2004. Pentzopoulos, Dimitri, The Balkan Exchange of Minorities and its Impact upon Greece, Παρίσι/Χάγη, Mouton and Co, 1962. Phocas-Cosmetatos, S. P. βλ. S. Cosmin Platykas, Panayotis D., La Grèce pendant la
guerre de 1914 à 1918, étude de politique extérieure, Βέρνη, F. Wyss, 1918. Ρόδάς, Μιχαήλ Λ., Ή Ελλάδα στη Μικρόν 'Ασία (1918-1922), ’Αθήνα, Τυπογρα φεία Κλεισιούνη, 1950. Recouly, Raymond, M. Jonnart en Grèce et l’abdication de Constantin, Παρίσι, PlonNourrit et Cle, 1918. Roskill, Stephen,
Hankey: Man of Secrets, τ. 1:1877-1918, τ. 2:1919-1931, Λονδίνο, Collins, 1970 καί 1972. Σακελλαρόπουλος,
Κωνσταντίνος Μ., Η σκιά της Δέσεως: Ιστορία μιας κατα στροφής, β' έκδ. μετά προσθηκών, ’Αθήνα, ’Αετός, 1954. Σαρίπολος, Νικόλαος Ν., Ελληνικόν συνταγματικόν δίκαιον, τ. 2: Σύστημα συν ταγματικόν δικαίου και γενικού δημοσίου δικαίου, ’Αθήνα, Τυπογραφείου τής Β. Αύλής A. Ραφτάνη, 1912. Σβολόπουλος, Κωνσταντίνος Δ., Ή απόφαση γιά την επέκταση τής ελληνικής κυριαρχίας στη Μικρά ’Ασία, ’Añftia, ’Ίκαρος ’Εκδοτική Εταιρία, 2009. Σκοπετέα, "Ελλη, Τό «πρότυπο βασίλειο» καί ή Μεγάλη ’Ιδέα. ”Οψεις τοΰ εθνικού προβλήματος στην Ελλάδα, 1830-1880, ’Αθήνα, Πολύτυπο, 1988. Σταματοπουλος, Κώστας, Τατόι, περιήγηση στον χρόνο καί τον χώρο, ’Αθήνα, ’Εκδόσεις Καπόν, 2011. Σταυρίδης, ’Ελευθέριος, Τά παρασκήνια τοΰ ΚΚΕ από τής ίδρύσεώς του μέχρι του 1950, ’Αθήνα, ’Ελεύθερη Σκέψις, 1988. Στεφάνου, Στέφανος I., Δαρδανέλλια 1915, ’Αθήνα, Λέσχη Φιλελευθέρων, 1987. 5і 1
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Shaw, Stanford J., From Empire to Republic: The Turkish War ofNational Liberation, 1918-1923, 5 τόμοι, ’Άγκυρα, Türk Tarih Kurumu Basımevi (Turkish History Society Publications), 2000. Skendi, Stavro, The Albanian National Awakening, 1878-1912, Νιού Τζέρζυ, Prin ceton
University Press, 1967. Smith, Elaine D., Turkey. Origins of the Kemalist Movement and the Government of the Grand National Assembly, 1919-1923, Ούάσινγκτον, Judd Detweiler, 1959. Spector, S. D., Roumania at the Peace Conference, Νέα 'Υόρκη, Bookman Associ ates, 1962. Suarez, Georges, Briand. Sa
vie, son oeuvre, avec son journal et de nombreux docu ments inédits, Παρίσι, Plon, 1938. Τασολάμπρος, Λ. (ψευδώνυμο του Φρίξου Λαμπρίδη), Πολιτικά σφάλματα, 5 Μάρ τιον-15 ’Απριλίου 1950, ’Αθήνα, χ.έ., 1950. Temperley, Η. W. V., A History of the Peace Conference of Paris, 6 τόμοι, Λονδίνο, Henry
Frowde, 1920-1924. Toscano, Mario, Il Patto di Londra. Storia diplomatica delľintervento italiano, 1914-1915, Μπολόνια, Nicola Zanichelli, 1934. ----- Gli accordi di San Giovanni di Mariana, Μιλάνο, Giuffrè, 1936. Toynbee, Arnold J., The Western Question in Greece and Turkey, β' έκδ., Λονδίνο,
Constable, 1923. Varė, Daniele, Laughing Diplomat, Λονδίνο, John Murray, 1938. Waley, S. D., Edwin Montagu: A Memoir and an Account of his Visits to India, Βομβάη, Asia Publishing House, 1964. Χαρατσής, Στυλιανός I., Ή πρώτη επέμβαση. Ή άγνωστη δράση του Πολεμικού Ναυτικοΰ στην Μεσημβρινή Ρωσία,
1918-1920, ’Αθήνα, Ναυτικό Μουσείο τής Ελλάδος, 1997. Χατζιώτης, K. X., Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης, 1891-1979,
’Αθήνα, "Ιδρυμα Μποδοσάκη, 2005. Μητροπολίτης Χρύσανθος, Ή ’Εκκλησία της Τραπεζονντος, ’Αθήνα, χ.έ., 1933. δ«
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 334, 337, 339, 342, 343, 346, 347, 352, 361, 367, 375, 383, 385, 388-390, 392, 398, 401, 405, 407-410, 413, 415, 419, 420, 427, 428, 446, 447, 451-453, 475, 490 Αθηναϊκή Λέσχη 428 ’Αθηνών φρουρά 322, 315, 329 σημ. 12 Ανάκτορα ('Ηρώδου τοΰ Αττι κού) 169 σημ. 8,212,317,318,322, 335, 401
Άρδηττός 317 Γαλλική ’Αρχαιολογική Σχολή 260 Γερμανική Αρχαιολογική Σχολή 193 Ζάππειο 297, 314, 317-319, 329 σημ. 12 Θησείο 318 Τέρας Όδοΰ πυριτιδοποιείο 317 κατάληψη άπό τούς Συμμάχους 343 κυβέρνηση/κράτος Αθηνών 259,270, 276, 295, 304, 312, 323, 325, 326, 328, 332, 333, 337, 338, 350, 353, 354,
358, 366, 373, 381, 387-389, 394,404,405,407,411,438՛ βλ. καί Κωνσταντίνος A' Λόφος Νυμφών 317 Λόφος Φιλοπάππου 317 Μεγάλη Βρετανία, ξενοδοχείο 409, 410 Πεδίον τοΰ "Αρεως 329 Πλατεία Ελευθερίας 297 Πλατεία Όμονοίας 297, 329 Πλατεία Συντάγματος 297 Πνύκα 317 Πολύγωνο 329 Ρούφ, στρατώνας 317, 315
Άβέρωφ, είίδρομο 89, 169 σημ. 8, 289 Άβετσάνα, Καμίλλο Ρομάνο (Camillo Romano Avezzana) 475,476, 477,479, 481 ’Αγγλία βλ. Βρετανία 'Αγία Πετρούπολη (Πέτρογκραντ) 130, 252, 253, 348, 353, 374, 393, 467 "Αγιο ’Όρος 355, 484՜ βλ. καί ’Άθως "Αγιοι Σαράντα 76, 78, 446 "Αγιοι Τόποι 293 "Αγιος Ευστράτιος
82 “Αγιος ’Ιωάννης τής Μεδούης (Σένγκιν) 72 "Αγιος ’Ιωάννης τής Μωριέννης 372 σημ. 29 Διάσκεψη 371, 373 Συνθήκη 159 σημ. 26, 352, 360, 362, 374-376, 382, 389, 391, 473, 446447, 479-481 "Αγιος Ναούμ, μοναστήρι ’Οχρίδας 75 Αγίου Στεφάνου, Συνθήκη 41 Άδαμίδης, ’Ιωάννης 418 ’Άδανα 369, 370, 371, 374,
368, 370 ’Αδραμύττιο / κόλπος Άδραμυττίου 127 σημ. 11, 375 Άδριανούπολη 67, 470, 479 σαντζάκι 85 Άδριατική 34,
54, 56, 62, 69, 73, 76, 125, 159, 183, 363, 365, 448, 450, 451, 474 Άδριατικό Ζήτημα 34, 450, 477, 491 Αθάνατος, Κώστας 395 ’Αθήνα 79 σημ. 16,106,115,173,183,188 σημ. 37, 194, 201, 202, 208, 231, 232, 240,244 σημ. 7,254,262,263,265,269, 271, 274-277, 281, 282, 285, 296, 297, 390, 303, 305, 311-316, 322, 325, 328, 5։7
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Στάδιο 318 συμμαχικός βομβαρδισμός (18.11.1916) 318 βλ. καί Βουλγαροτουρκική Συνθήκη ’Αθηνών Νοεμβριανά "Αθως 453՛ βλ. καί "Αγιο "Ορος Αίάκειο Κορσικής 407 Αιγαίο πέλαγος 49, 56, 62, 65, 101, 119, 222 νησιά Αιγαίου 41, 49, 56, 68, 82-93, 112, 132, 134, 145, 248, 327, 491 νησιά A. Αιγαίου
83, 87 νησιά BA Αιγαίου 50, 53, 88, 93 νησιά Β. Αιγαίου 75, 77, 82, 142, 157, 184 Αίγινήτης, Δημήτριος 250, 251, 258 Αίγυπτος 41, 170 Άιδινίου βιλαέτι 85,155,222,365,368,478 Αίνος 157 Αίνου-Μηδείας γραμμή 63,121,122,183, 294, 470 ’Ακαρνανία 425 "Ακρα 293 ’Ακροκεραύνια ορη 69 ’Αλβανία / ’Αλβανοί 41,
60, 69-81, 125, 151, 157, 159, 160 σημ. 28, 181, 182, 184, 238, 284, 391, 446, 448, 449, 450, 452, 453, 456, 451, 476-479 Αλβανική Δημοκρατία τής Κορυτσάς 449, 450 ’Αλβανική εθνοσυνέλευση, πρώτη 73 Αύτόνομη ’Αλβανία (Shkiperia Vetqeveritare) 449, 450 Διεθνής ’Επιτροπή ’Ελέγχου 74, 80 ’Εθνικός
’Αλβανικός Σύνδεσμος 70 έξαεθνής έπιτροπή χάραξης αλβανι κών συνόρων 75 ’Ιταλική ’Αλβανική ’Επιτροπή 70 κεντρική ’Αλβανία 121 νότια ’Αλβανία 454, 470՜ βλ καί Βό ρειος "Ηπειρος κήρυξη ανεξαρτησίας στό ’Αργυρόκα στρο βλ ’Αργυρόκαστρο ’Αλβανικό Ζήτημα 71, 72 ’Αλεξάνδρα, τσαρίνα τής Ρωσίας 253
’Αλεξάνδρα, βασίλισσα τής ’Αγγλίας, βα σιλομήτωρ 390 Άλεξανδρέττα 293 ’Αλεξανδρής, ’Απόστολος 348, 363, 364, 445, 457 ’Αλέξανδρος A', βασιλιάς των Ελλή νων 36, 401, 408, 428, 437, 438 πρίγκιπας 392, 395, 398, 400, 435 ’Αλεξανδρούπολη βλ. Δεδέαγατς ’Αλεξάτος, Γεράσιμος 439 'Αλιάκμονας, ποταμός 208
"Αλπεις, Δειναρικές 69 ’Ανατολή 438՜ βλ καί Στρατιά ’Ανατολής Άνατολία 125, 369, 371՛ βλ. καί Μικρά ’Ασία՜
Τουρκία ’Ανατολικό Ζήτημα 132,151,268 σημ. 25, 466, 481, 491, 492՜ βλ καί Τουρκία ανατολικό μέτωπο βλ. Πόλεμοι: A' Παγ κόσμιος Άνδρέας, πρίγκιπας τής Ελλάδας καί τής Δανίας 252- 254,329 σημ.12,377,378 Άνοτώ, Γκαμπριελ (Gabriel Hanotaux) 47 σημ. 7 Άντάντ/Τριπλή Συνεννόηση/ Σύμμαχοι (’Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) (Triple Entente) 27, ЗО, 36, 52, 63, 64, 66, 74, 81, 82, 90, 92, 100-134 passim, 138 σημ. 1,141,143,145,150-155,157-160, 163-166, 168, 170, 173-178, 180, 182, 183, 185, 186, 191, 195, 197, 200, 202, 203, 205-207, 210, 212, 215-220, 224, 230-235, 237, 238-250, 253-260, 262274, 276, 278-284, 286-290, 293-297, 299-310, 312-314, 316-320, 322, 323, 325-328, 330-335, 337, 339-346, 348, 349, 351, 354-356, 364, 366, 367, 369, 370, 374, 378, 379-385, 388, 390, 391, 393, 396-398, 400, 404, 406, 407, 409, 411-418, 420-427, 430-432, 436, 438, 440-442, 443 σημ. 18, 445, 450-455, 458-459,460 σημ. 2,461-465,467,468, 5 і®
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 470, 474, 475, 479-481, 483-486, 488490, 493 απόβαση στη Θεσσαλονίκη 214 πρεσβευτές 213, 329 σημ. 12 συμμαχική επιτροπή στρατιωτικού ελέγχου 323, 416 «άντεπαναστατικά σώματα» 339, 472 Άξιός, ποταμός 65, 128, 256 Απαλού, όρμος 365 Άπείρανθος Νάξου / Άπεραθίτες 327 Αραβία/αραβικές χώρες/
Άραβες 34, 52, 123, 459 Άραχθου-’Άρτας, παλαιά συνοριακή γραμμή 452 Άρβανιτόπουλος, Κωνσταντίνος 21 Αργοστόλι 54, 55, 56, 57, 218 Αργυρόκαστρο 69, 70, 71, 76, 77, 78, 80, 278, 450, 478 Συνέδριο, Διακήρυξη του Αργυρόκα στρου 78, 451 Άργυρόπουλος, Περικλής A. 248 σημ. 17, 393, 395, 396, 400, 412, 448
Άρίνιστα βλ. Πωγωνιανής τρίγωνο Αρμενία/ Αρμένιοι 372, 411, 459, 485 γενοκτονία 411 Άρράς 398 Άρτάκη (χερσόνησος) 127 σημ. 11 Άσκουιθ, ΧέρμπερτΧένρυ (Herbert Henry Asquith) 325 Αστυπάλαια 363, 476 Άτατούρκ βλ. Κεμάλ Άτατούρκ, Μουσταφά Ατλαντικός 474 Ατρόμητος, ατμόπλοιο 277 Αττάλεια 341, 481 επαρχία
159 κόλπος 127 σημ. 11 σαντζάκι 367 Αττική 454 Αύλώνας 69, 71, 72, 73, 121, 159, 363, 365, 451, 452, 475, 476, 478 Αύστρία/ Αύστριακοί 62, 64, 66, 69, 70, 72-75, 77-80, 91, 100, 119, 121, 124, 128, 129, 177, 180, 183, 195, 200, 203, 230, 234, 238, 265, 370-372, 448-450, 468, 474, 475 Αύστροουγγαρία
90, 106, 119, 151, 156՜ βλ. καί Κεντρικές Δυνάμεις Άφών Καραχισάρ 127 σημ. 11 Αφρική, Βόρεια 41, 261 Βαγδάτη 371 Βαθύ Σάμου 278 Βαλκάνια/Βαλκανική χερσόνησος 57, 62, 71, 74, 75,84, 85, 88, 100, 101,103, 109, 113,114, 124, 200, 204, 240, 242, 263, 273, 278, 303, 325, 333, 339, 352, 353, 356, 362,
390, 411, 425, 426, 437, 438, 440, 441, 459, 461, 465-467, 472, 473, 475, 476, 479, 489, 490, 491
βαλκανικό μέτωπο 348, 411, 472 Βαλντέκ-Ρουσσώ, Πιέρ (Pierre WaldeckRousseau) 393 Βαλτική θάλασσα 468 Βασίλειος, μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως 78 βασιλόφρονες, βασιλικοί, φιλοβασιλικοί 265, 271, 325, 402, 412, 415, 418, 425427,432,435,439,442 σημ. 17' βλ. καί ΆΟτμα.: κυβέρνηση/κράτος Αθηνών Βέλγιο 239,455 Βελιγράδι 107, 120-121 Βενέδικτος IE', πάπας 419 Βένετο, μέτωπο του 419 Βενιζέλου-Τιττόνι, Συμφωνία 373 Βεντήρης, Γεώργιος 25, 48, 51, 116-118, 135, 144-146, 171, 188, 189, 199, 201, 209, 210, 213, 214, 257, 264, 270, 274, 283, 308, 311, 313, 321, 324 σημ. 60, 334, 344 Βεράτιο βλ. Μπεράτι Βέρνη 439 Βερντέν, μάχη 242 Βερντύ ντύ Βερνουά, Γιούλιους φόν (Julius von Verdy du Vernois) 103 Βέροια 305 5՚9
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Βερολίνο 68, 83, 92, 108, 104, 194, 312, 328, 334, 339, 331, 410, 442 Συνέδριο του Βερολίνου (1878) 41, 69 Βερσαλλίες ’Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο Βερ σαλλιών (1.12.1917) βλ. Γαλλία Συμμαχική Διάσκεψη Βερσαλλιών (11 ’Ιουλίου 1918) 472, 464 Βεσσαραβία 466 Βιέννη 72, 194, 312, 339, 410 Βίλα
Σαν Τζοβάννι 401 Βιττόριο Έμανουέλε Γ', βασιλιάς της ’Ιταλίας 457 Βιτώλια βλ. Μοναστήρι Βλάχος, Σπυρίδων, μητροπολίτης Ίωαννίνων 447 Βοδενά 238 Βοϊούσα 159 Βόλος 340 Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα 28,29,31,34, 69-81, 119, 445, 477, 491 Βόρειος ’Ήπειρος 34, 41, 68, 73-75, 77, 79, 80, 83, 121, 151, 157, 159,
169-170, 284, 329 σημ. 14, 363, 365, 391, 414, 441-442, 448, 451, 457, 458, 474-479, 484, 486, 492 αύτονομία 80, 81, 121 προσωρινή κυβέρνηση Αύτόνομης ’Ηπείρου 78 Βοσνία 125,466,475 Βόσπορος 61 Βουκουρέστι 65, 66, 69, 92, 93, 114, 118, 120, 124, 256, 325 Συνέδριο του Βουκουρεστίου 74,75,83 Συνθήκη
του Βουκουρεστίου (1913) 48, 49, 66, 67, 68, 86, 87, 100, 106, 306, 465, 466, 489 Βουλγαρία/Βούλγαροι 22, 30, 41, 60-63, 65-67, 77,89-91, 93, 100,101,105-109, 111-115, 118-121, 124-126, 128, 129, 132, 134, 140, 143, 150-154, 156, 161187 passim, 188 σημ. 37,190,195-197, 199, 201-204, 206-208, 210,
211, 216, 520 217, 219, 222, 229, 233-236, 238, 242244, 248, 249, 250, 256-258, 262, 263, 268-272, 274-276, 281, 283, 285, 286, 293, 295, 302, 303, 308, 309, 312, 326, 331, 402, 403, 410, 416, 428, 436, 437, 439-442, 443 σημ. 18, 448, 453, 461, 462, 464-474, 479, 483-486, 488-491, 494· βλ καί
Βουλγαροτουρκική Συν θήκη՜ Σερβοβουλγαρική Συνθήκη Βουλγαροτουρκική Συνθήκη ’Αθηνών (1913) 100 Βουρλούμης,
Παναγής 428 Βουτσινάς, Γεώργιος 418 Βρεταν ία ( ’Αγγλία) / Βρετανοί 33,34,35, 41, 52, 54-56, 58, 59, 66, 72, 74, 75, 80, 84, 85, 91, 92, 100, 102-104, 107, 111, 112, 114, 116, 117, 119, 123-125, 128, 130-132, 138, 141, 144, 152, 156, 159, 161, 165, 185, 186, 194, 202, 204-208, 210, 214, 218, 230-232, 234, 236, 238, 240, 244-246, 249, 252, 253, 256, 258, 259, 261, 262, 264, 266, 268, 272, 278, 281, 284, 285, 287-289, 293, 294, 297, 298, 307, 309, 312, 317, 327, 328, 333, 339-344, 347, 351-354, 356-360, 362, 363, 367-372, 374-376, 380, 381, 383392, 394, 396, 399, 402, 406, 407, 411414, 418-421, 423, 425, 426, 429, 441, 446, 453, 455, 456, 460-468, 470, 472474, 479-493 passim βρετανικές προξενικές καί λιμενικές αρχές στη Θεσσαλονίκη 295 βρετανικές ύπηρεσίες πληροφο ριών 261, 319 βρετανική ναυτική αποστολή στήν Ελλάδα 429 ’Εκτελεστική Επιτροπή Σιτάρκειας 417 Ναυαρχείο 54, 360, 416 βλ και Άντάντ՜ Λονδίνο Βυρώνεια βλ Χατζή-Μπεϊλίκ Γαίκ, Έρνστ (Ernst Jäckh) 438
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Γαλατάς 229 Γαλικία 411 Γαλλία/Γάλλοι 32, 34, 36, 41, 52, 55, 56, 58, 66, 68, 72, 74, 75, 80, 81, 91, 100104, 107, 111-114, 119, 123-125, 128, 130,132,138 σημ. 1,144,151,152,155, 159, 165, 185, 186, 194, 202, 204, 205, 207, 208, 214, 230, 232, 234, 236, 238240,245,246,258-266,268,269 σημ.
1, 276, 278, 281, 283, 284, 285, 287-289, 293, 294, 296-299, 302, 303, 305, 307, 312, 313, 317, 318, 320, 322, 323, 327, 328, 333, 338, 339, 341-345, 347-363, 366-368, 370, 371, 372, 374-376, 378, 382-385, 387, 389, 391-394, 396, 397, 399, 401, 402, 405-408, 411-413, 415, 416, 418, 419, 421,
424-426, 429, 441, 445-450, 453-456, 458, 460-462, 464, 466-468, 472-474, 479, 480, 482, 483, 485, 487, 489, 490, 492, 493 ’Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο στις Βερσαλλίες (1.12.1917) 422 γαλλικές προξενικές καί λιμενικές αρχές στη Θεσσαλονίκη 295 γαλλικές ύπηρεσίες πληροφοριών στην Ελλάδα 319 ßk καί
Παρίσι Γενεύη 439 σημ. 12 Γενικό Επιτελείο Στρατού 114,120,126, 129, 131, 135-143 passim, 160, 180, 186, 187, 192 σημ. 45, 193, 203, 219, 220, 236, 242, 251, 255, 266, 270, 297, 311, 312, 319, 327, 330, 338 Γεννάδης, στρατηγός, διοικητής 7ης με ραρχίας 270 Γεννάδιος, ’Ιωάννης 53 σημ. 1, 117, 126,
204, 219, 285, 347, 351, 357, 36!, 464, 468, 472, 486 Γέρα 278 Γερμανία / Γερμανοί 30,41,55,56,66, 72, 74, 77, 79-81, 84, 85, 91, 93, 100-103, 105-107, 109-111, 114, 117, 118, 124, 128-131 passim, 134, 135, 138 σημ. 1, 521 139, 141-143, 151, 156, 169, 171, 174181, 183, 184, 186, 190, 193, 194-197,
199, 200, 203, 206, 208, 211, 212, 214, 216, 203, 230, 232-235, 238, 240-242, 244 σημ. 7,245,246,248,251,252,257
260, 262-264, 266, 269-271, 273, 274, 284, 286, 289, 293, 301-303, 310, 312, 316, 319, 323, 325-327, 330, 331, 334, 335, 338, 339, 344, 349, 353, 402, 414, 421, 425-428, 436, 437, 438-455, 460 σημ. 2, 461, 465-470, 492 Γενικό ’Επιτελείο Στρατού 331, 426, 438 γερμανικές ύπηρεσίες προπαγάνδας καί κατασκοπείας στην Ελλάδα 261 'Υπουργείου ’Εξωτερικών άρχεϊα 436 Γερμανός, μητροπολίτης Κορυτσας 78 Γερμανός E', οικουμενικός πατριάρχης 438 Γερμεντζί, Θεμιστοκλής (ή Γερμενλής) 79,449 Γευγελής-Δοϊράνης, θύλακας 128, 182, 183, 184, 219, 284 Γεώργιος, πρίγκιπας τής Ελλάδας καί τής Δανίας 253 Γεώργιος A', βασιλιάς τής Ελλάδας 63, 147, 172, 191, 264, 377, 394 Γεώργιος Β' (πρίγκιπας καί μετέπειτα) βασιλιάς τής Ελλάδας 31,52,99,140, 152, 153, 155, 158, 160, 161, 164, 253, 267, 272, 284, 306, 339, 343, 377, 378, 380-382, 392, 394, 398, 400, 401 Γεώργιος E', βασιλιάς τής ’Αγγλίας 253, 326 Πιαβονζ Σονλτάν Σελίμ, καταδρομικό (πρώην Gäben) 91 Γιάγκο, Γκότλημπ φόν (Gottlieb von Jagow) 195,217,238,271 Γιαννακίτσας, ’Ιωάννης 215, 216, 221, 223, 243, Γκαίρλιτς Σιλεσίας 197, 437, 438, 439, 440, 441, 443 σημ. 18
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Γκαλ'ιπ Κεμαλί, μπέης 86 Γκέρτσε (Μαυροβούνιο) 71 Γκιγεμέν, Ζάν (Jean Guillemin) 205,207, 213, 230, 231, 233, 239, 240, 242, 243, 246, 248, 249, 255, 259, 260, 262, 263, 268, 276, 284, 285, 298, 303, 305, 306, 307, 319, 342, 347 Γκιγιωμά, Λουί (Louis Guillaumat) 470 Γκλύξμπουργκ
(Glücksburg), δυναστεία 286, 345, 349, 377, 383-388 passim, 393, 397, 402 σημ. 38 Γκράνβιλ, Τζώρτζ Λοϋσον-Γκόρ (George Leveson-Gower Granville) 342, 343, 347, 355, 381, 418, 428, 423, 462, 463, 471, 475-478 passim, 485, 487 Γκρέυ, ’Έντουαρντ (Edward Grey, πρώτος υποκόμης Grey of Fallodon) 55,58,75,
83, 84, 112, 117, 124, 125 σημ. 6, 126, 130, 131, 136, 151, 173, 174, 205-207, 213, 218 σημ. 62, 244, 278, 285, 294, 303, 328, 368 Γκωσέ, Ντομινίκ Μαρί (Dominique Marie Gauchet) 416 Γουδί, κίνημα 264 Γουλιέλμος, αύτοκράτορας τής Πρωσίας (Κάιζερ) 66,68,72, 74,81,85,86,107, 109, 110, 116, 117, 129,
133, 134, 141143, 172, 178, 180-182, 184, 190-192, 194-196, 211, 213, 217, 237, 238, 268, 271, 320, 334, 335, 346, 402, 403, 426, 438, 440-443 Γουλιελμος του Βήντ, πρίγκιπας τής ’Αλβανίας 80, 81 Γούναρης, Δημήτριος 30,63,102,146-167 passim, (173), 194, 209, 215, 216, 219, 222-224, 229, 237, 243,
246, 250-252, 261, 265, 280, 287, 294, 311, 316, 326, 330, 335, 342, 344, 398, 399, 414' βλ. καί Κόμμα Έθνικοφρόνων κυβέρνηση Γούναρη 150-153,160 σημ. 28, 166-171 passim, 174, 182, 203, 2Ò6 522 Γράμματα, περ. ’Αλεξάνδρειας 48 Γρηγοριανό ημερολόγιο 23, 24 Δαγκλής, Παναγιώτης 199, 275, 277, 278, 280՛
βλ. καί Τριανδρία Δαλματία 125, 159 Δαρδανέλ(λ)ια / Ελλήσποντος 51, 53, 56, 61, 83, 87-89, 91, 113-116, 119, 151,
438, 459, 461, 463, 482, 486, 491 εκστρατεία κατά των Δαρδανελίων 129,130,131,132,133,136 σημ. 33, 138, 140, 141, 142, 144, 152, 153, 204, 205, 448 Δάφνης, Γρηγόριος 142 σημ. 11 Δεδέαγατς/Ντεντέ-Άγάτς 183,365, 479 Δεδηλωμένη 146, 148 Δέλβινο 76,81 καζάς 69 σημ. 1 Δέλλιος, ’Ιωάννης 175 Δέφνερ, Μιχαήλ (Joseph Michael Definer) 193 Δηλιγιάννης, Θεόδωρος (99) Δημητρακόπουλος, Νικόλαος 63, 273, 274, 287, 311, 330, 345, 398, 399 Διαμαντίδης, Δημήτριος 277, 280, 281, 288 Διασυμμαχική Οικονομική ’Επιτροπή ’Αθήνας (Φεβρουάριος 1918) 423 Διεθνής Επιτροπή ’Ελέγχου βλ. ’Αλβα νία Διεθνής οικονομικός ελεγχος στήν Ελ λάδα (1898) 420 Διομήδη, Ελένη 419 σημ. 16,420 σημ. 20 Διομήδης, ’Αλέξανδρος 21, 64, 254, 255, 347-360 passim, 379-389 passim, 419 σημ. 16, 420-424 passim, 429 Διομολογήσεις 410 Διχασμός, ’Εθνικός 21,29,51,64,99-110, 138, 142 σημ. 11, 148, 180, 198, 199, 219, 221, 224, 225, 258 σημ. 57, 259, 274, 283, 286, 296, 308, 321, 362, 395, 400, 410, 443, 447
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Δοβρουτσά 121, 465, 470 Δοϊράνη, λίμνη 65, 235՜ βλ. και Γευγελής-Δοϊράνης, θύλακας Δονούσα 91 Δούναβης, ποταμός 112 Δούσμανης, Βίκτωρ 60, 102, 104, 110, 131, 139, 140, 143, 144, 160, 161, 171, 185, 187, 199, 203, 208, 224, 235, 236, 246, 255, 256, 273, 313, 327, 330, 335, 355 Δραγούμης,
"Ιων 46, 47, 130, 407 Δραγούμης, Στέφανος 142,143,145, 215, 219, 265, 280, 311, 330, 398 Δράμα 127, 128, 235, 238, 256, 263, 270, 271, 461, 466, 470 Δυαδική Μοναρχία βλ. Αύστροουγγαρία Δυρράχιο 72, 73, 80, 238 δυτικό μέτωπο βλ. πόλεμοι: A' Παγ κόσμιος Δωδεκάνησα 34, 53, 67, 74, 77, 82, 83, 123,
157, 159, 170, 181, 184, 239, 284, 341,363,365,475-486 passim, 491,492 Δωδεκανησιακό Ζήτημα 82, 83, 477 Εβραίοι 170, 411 'Έβρος, ποταμός 67, 183, 222 ’Εγγύς ’Ανατολή 28, 152, 356, 370, 373, 441, 460 σημ. 2, 462, 491, 493 Έγρί Παλάνκα-Όχρίδος γραμμή 67 "Εδεσσα 111 ’Εθνική "Αμυνα 264, 265, 271, 272,
279, 281, 295, 302, 328, 355, 357 σημ. 31 προσωρινή κυβέρνηση Θεσσαλονί κης 21, 325, 329, 333, 347, 348, 349, 350, 352, 356-366 passim, 378, 379, 381, 382, 388-391 passim, 407, 408, 410, 448, 463 στρατός 271, 304, 305, 395, 406, 410 ’Εθνική Εταιρεία 44 ’Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος 195, 358, 429, 430
Εθνικός ’Αλβανικός Σύνδεσμος βλ. ’Αλ βανία Εθνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα 194 Ειδικό Γραφείο Πληροφοριών’Ανατολικής Μεσογείου 261 Έλβασάν 70 Ελβετία 188 σημ. 37, 418, 427, 432, 436, 439, 442, 469 ’Ελευσίνα 266 Ελλάδα, Μεγάλη 28, 119, 137, 341, 349, 387, 414, 444 Ελλάδα, Νέα 248,388 Ελλάδα, Παλαιά 86,
248, 281, 282, 303, 323, 324, 325, 326, 339, 341, 344, 345, 353, 388, 389, 415, 426, 453, 456 "Ελλη,
καταδρομικό 32, 33 Ελληνικός στρατός A' Σώμα Στρατού 298, 314, 315, 442 σημ. 18 Β' Σώμα Στρατού 406, 442 σημ. 18 Γ' Σώμα Στρατού 406 Δ' Σώμα Στρατού 197, 253, 264, 269, 437, 438 E' Σώμα Στρατού 339 6η μεραρχία 271’ 7η μεραρχία 270՜ 11η μεραρχία 265 Έλληνοϊταλική Συμφωνία (’Ιούλιος 1919) 28 Ελλήσποντος βλ. Δαρδανέλ(λ)ια Έλλιοτ, Φράνσις (Sir Francis Elliot) 118, 120-124 passim, 130, 131, 140, 155, 156, 207, 208, 210, 213, 214, 218, 219, 231, 248, 249, 255, 258 σημ. 57, 263, 268, 273, 274, 286, 298, 303, 306, 316, 340-342, 345, 346, 392-394, 396, 400, 418, 435 ’Εμπειρικός, Λεωνίδας 417, 427, 428 ’Εμπειρικού, αδελφοί 277 'Εμπρός, εφ. 64, 428, 452, 490 Έντού, Ζοζέφ (Joseph Eydoux) 52 Ένωσις Ελλήνων ’Εφοπλιστών 417 Έξαδάκτυλος, ’Αθανάσιος 330 επισιτιστικό ζήτημα 31, 348, 415, 416, 417, 419, 425, 427, 428, 457 ’Επίστρατοι 194, 269, 296, 297, 309, 310 523
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ σημ. 24, 312, 315, 318, 319, 329, 329, 336, 339, 342, 355, 412, 427 Επτάνησα 75 ’Ερζεγοβίνη 125, 466, 475 "Ερμος, ποταμός 222 Έρσέκα 194, 339 Έρσκιν, Ούίλλιαμ (William Erskine) 92 σημ. 22 Έσάντ Τοπτάνι, πασάς 238, 449 ΈσκΙ Σεχίρ 127 σημ. 11 ’Εσπερία, ατμόπλοιο 277, 278, 279, 348 ’Εστία,
έφ. ’Αθήνας 118 Ευξεινος Πόντος βλ. Μαύρη Θάλασσα Έφημερίς της Κυβερνήσεως 401 Έφημερις της Προσωρινής Κυβερνήσεως του Βασιλείου τής ’Ελλάδος 277 401, 404-409, 411-414, 435, 452, 453, 447 Ζορμπάς, Νικόλαος 377 σημ. 1 Ζόφρ, Ζοζέφ (Joseph Joffre) 204, 234, 242, 256, 367, 375 Ζυμβρακάκης, ’Εμμανουήλ
(Παμίκος) 265, 279, 418 Ζυρίχη 439, 440 Ζωγράφος, Γεώργιος 78, 80, 154, 158, 160, 162, 163, 167, 171, 209, 287 Ζώρζ, ’Αλφόνς (Alphonse Georges) 409 Ζώρζ-Πικό, Φρανσουά (François Georges-Picot) 293 НПА/ ’Αμερικανοί 41, 69, 101, 195, 328, 333,338 σημ. 3,342,355,362,380,419, 421, 429, 461, 467, 468,
469, 470, 472, 480, 481, 488, 489, 493, 494 αμερικανική πρεσβεία στή Σόφια 472' State Department 494 "Ηπειρος 41, 50, 60, 69, 79, 86, 87, 105, 235, 242, 248, 268, 272, 279, 296, 329, 339, 331, 341, 366, 365, 411, 414, 445, 446, 447, 450-459 passim՜ βλ. καί Βό ρειος "Ηπειρος Ζαβιτζιάνος,
Κωνσταντίνος 147, 165, 175 Ζαΐμης, ’Αλέξανδρος 92, 102, 143, 145147, 215, 216, 218, 219, 221, 223, 224, 229, 242, 249, 250, 254, 255, 257, 258, 262, 264-270, 274, 275, 281, 284, 294, 311, 326, 327, 330, 345, 346, 377, 388, 392, 393, 395-398, 400, 404-409, 412, 447, 451, 452 Ζάκυνθος 327, 355 Eastern
Telegraph Co. 320 Ζαλοκώστας, Εύγένιος 289, 311, 338 σημ. 3 Ζάντερς, Λίμαν φόν (Liman von Sanders) 86 Ζάουερμπρουχ,
Φέρντιναντ (Ferdinand Sauerbruch) 440 σημ. 14 Ζαχαρίου, Βασίλειος βλ. Μπάζιλ Ζαχάροφ Ζαχάροφ, Μπάζιλ (Basil Zaharoff) 351, 352 σημ. 14 Ζέκοφ, Νικόλα 235, 236, 312 Ζενέν, Λεόν (Léon Génin) 279, 356, 361, 425 Ζοννάρ, Σάρλ (Charles Jonnart) 337, 360, 382, 384, 385, 388, 390, 392-398, 400, Θάσος 82,271,466 Θεόκλητος A', αρχιεπίσκοπος 329 Θεοτόκης, Γεώργιος 63, (99), 142, 143, 147 σημ. 26, 148, 176, 200, 206, 209, 211, 213, 215, 216, 219, 221 Θεοτόκης, ’Ιωάννης (Τζών) 188 σημ. 37, 209, 322) Θεοτόκης, Κωνσταντίνος Μ. 348, 363, 445 Θεοτόκης, Νικόλαος 107, 188 σημ. 37, 191, 194, 195, 217, 238, 271, 322, 331, 334, 436, 437, 439, 442, 443 Θεσσαλία 41, 59 σημ. 17, 298, 301, 302, 305, 312, 327, 329, 339, 354, 355, 384, 388-391, 397, 413, 416, 447, 450, 454, 456 Θεσσαλονίκη 53,57, 58,60,62,63,64, 77, 524
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 87, 101, 120, 129, 134, 181, 186, 193, 204, 205, 207, 214, 216, 217, 230-234, 239,240,243,244 σημ. 7,248,251,261, 265, 272, 274, 276, 278, 279, 280, 295, 296, 298, 300, 301, 304, 305, 316, 327, 330, 332, 347, 349, 354, 355, 363, 366, 367, 381, 383, 392, 393, 395, 396, 406, 407, 425, 426,
429, 448, 452, 461, 470, 471, 475, 488 προσωρινή κυβέρνηση Θεσσαλονίκης βλ. ’Εθνική ’Άμυνα Θήβα 298 Θουκυδίδης 22, 45 Θράκη 33,41,50,60,62,63,65,85,86,90, 112, 119, 151, 158, 173, 335, 365, 460, 462, 484, 492, 494՜ ανατολική 36, 51, 67, 85, 121, 183, 411, 461, 470’ δυτική 51, 65, 218, 284, 461, 486,
487 Θρακικό Ζήτημα 28, 29, 31, 119, 491 Ίβάνοφ, Νικόλα 65 "Ιδρυμα Μελετών τής Χερσονήσου τοΰ Αίμου 21 ’Ιθάκη 334, 355 ’Ικαρία 82 ’Ικόνιο 368, 371 ’Ίμβρος 77, 82, 83, 238, 239, 466, 482, 483 Ίμπεριάλι ντί Φρανκαβίλλα, Γκουλιέλμο (Guglielmo Imperiali di Francavilla) 294, 368, 369, 370, 457 ’Ινδία
52,461 ’Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής 21 Ίονέσκο, Τάκε (Take Ionesco) 287 σημ. 13 Ίονική Τράπεζα 358 Ίόνιο/νησιά Ίονίου 41,218,327 Ίουλιανό ημερολόγιο 23, 24 Ίπέκ 67 ’Ιράκ 293 ’Ισθμός Κορίνθου 33, 240, 390, 397 ’Ισμαήλ Κεμάλ, μπέης 71, 72 Ίστρία 159 ’Ιταλία / ’Ιταλοί 32, 34, 36, 50,
53, 66, 6870, 72, 73-77, 79, 80-83, 119, 123, 125,150, 151, 155, 158-160, 163-165, 170, 173, 186, 193, 207, 245, 246, 259, 262, 268, 272, 278, 285, 294, 296, 303, 317, 318, 328, 329, 333, 339, 341, 342, 349, 351-353, 355, 360, 362-376, 389, 391, 411, 414, 422, 426, 440, 445, 446, 448-458, 460, 462,
463, 466, 473-483, 491-493 ιταλικές προξενικές αρχές στή Θεσ σαλονίκη 295 Consulta Nazionale 74, 362,
363, 364 σημ. 10,366-368,373,419,451,447 σημ. 10, 476, 477, 479 βλ. καί Έλληνοϊταλική Συμφωνία ’Ιταλική ’Αλβανική Επιτροπή βλ. ’Αλβα νία ’Ιτέα 367,397 ’Ιωάννινα 62, 70, 73, 76, 82, 105,144, 194, 339, 414, 446-448, 451-453, 455, 456 ’Ιωνία 123 Καβάλα 65, 66, 111, 124, 125, 127, 128, 140, 157, 161, 164, 165, 167, 168, 173, 174, 179, 235, 256, 264, 269, 270, 273, 274, 280, 283, 286, 308, 309, 321, 365, 439, 461, 464, 465, 466, 470, 489 Καθημερινή, έφ. 269 σημ. 1 Κακλαμάνος, Δημήτριος 73,348,486,487 Καλαμάς, ποταμός 446 Καλαμπάκα 194, 339 Κάλλας (Καλογεροπούλου), Μαρία 21 Καλλάρης, Κωνσταντίνος 314, 316, 317 σημ. 44 Καλλίπολη (χερσόνησος) 87, 88, 89, 115, 131, 143, 205 Καλογερόπουλος, Νικόλαος 274, 278, 279, 283, 288, 311, 330, 345, 398 Καλυβάκια βλ. Πωγωνιανής τρίγωνο Καμπάνης, Άριστος 30, 280, 290, 310, 315, 337 Καμπλέσκοφ, Ίλία 30, 192 σημ. 45, 206, 525
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 216,217,229 σημ. 1,235,236,239,241, 264, 312 Καμπόν, Ζύλ (Jules Cambon) 304, 348, 359, 392 Κάμπον, Πώλ (Pierre Paul Cambon) 359, 361, 369 Κανακάρης-Ροϋφος, Λουκάς 175, 180 Κανελλόπουλος, Παναγιώτης 164 Καντόρνα, Λουίτζι (Luigi Cadorna) 455 Καπορέττο, μάχη 422, 456-458, 440, 474, 483 Κέρ,
Μάρκ (Mark Kerr) 87, 115, 116, 118 Καραπάνος, ’Αλέξανδρος 78, 283, 286, 288 Καρατσόλο ντί Φερολέτο, Μάριο (Mario Caracciolo di Feroleto) ЗО, 319, 425 Καρδίτσα 401 Κάρο, Γκέοργκ (Georg Karo) 191, 193 Καρολίδης, Παύλος 46 Κάρολος A', αύτοκράτορας της Αύστροουγγαρίας 331, 370 Κάρολος A', βασιλιάς της
Ρουμανίας 66 Καστελόριζο 77, 83, 239, 484 Καστόλντι (Castoldi) 24 Καστοριά 76 Καστριώτης, Γεώργιος βλ. Σκεντέρμπεης Κατερίνη 105, 238, 301, 304, 305, 445 Κατεχάκης, Γεώργιος 45, 46 Κατσόρι, Ντόμ Νικόλ (Dom Nikoli Каçorri) 73 Καύκασος 468 Κβάντ-Βύκραντ-’Ίσνυ, "Отто φόν (Otto von Quadt-Wykradt-Isny)
82, 85, 93, 100, 106-108, 112, 134, 191 Κεμάλ, ’Ισμαήλ 73, 80 Κεμάλ Άτατούρκ, Μουσταφά 31, 33, 35, 36 Κεντρικές Αύτοκρατορίες βλ. Κεντρικές Δυνάμεις Κεντρικές Δυνάμεις /Κεντρικές Αύτοκρατορίες 52, 82, 90, 100, 104, 105, 107, 111, 112, 114, 121, 122, 124, 171, 174, 526 177, 184, 200, 204, 210, 216,
236, 238, 240, 241, 244, 251, 271, 279, 285, 287, 299, 303, 310, 313, 410, 413, 436, 438, 440, 441, 442, 459, 466, 479’ βλ. καί Αυστροουγγαρία· Βουλγαρία" Γερμα νία՛ ’Οθωμανική Αύτοκρατορία Κερατσίνι (βάση) 289,348,393,395,396, 404, 416 Κέρζον, Τζώρτζ Ναθάνιελ (George Nathaniel Curzon) 460, 461
Κέρκυρα 76, 85, 86, 238-240, 313, 380, 400, 455, 474 Άχίλλειον 85՛ Πρωτόκολλο Κέρκυρας (Μάιος 1914) 80, 81,
365 Κετίγνη (Τσέτινιε Μαυροβούνιου) 475 Κέυνς, Τζών Μέυναρντ (John Maynard Keynes) 421 Κεφαλονιά 334, 355 Κιλικία 293 Κίλκίς, θωρηκτό 289 Κιουτάχεια 375 Κιουτσούκ Ντερμπέντ 67 Κίτσενερ, Όράτιος Χέρμπερτ (Horatio Herbert Kitchener) 115,125,231,232, 233 Κλάδος, λοχαγός 271 Κλεμανσώ, Ζώρζ (Georges Clemenceau) 348, 353, 359, 382, 418, 420, 422, 424, 463, 470, 472, 488, 489, 492 Κλοτζ, Λουι Λυσιεν (Louis Lucien Klotz) 420, 422 Κόδρα 79 Κοινωνία των ’Εθνών 461 Κομιτάτο για 'Ένωση καί Πρόοδο βλ. Νεότουρκοι Κόμμα Έθνικοφρόνων 148,237, 251՛ βλ. καί Γούναρης, Δημήτριος Κομοτηνή 365 Κονδύλης, Γεώργιος 220, 272 Κόνιτσα 76, 448, 458 Κοντούλης, ’Αλέξανδρος 79 Κοπεγχάγη 470
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Κόππολα, Φραντσέσκο (Coppola, Fran cesco) 364 Κόραμπ, όρος 69 Κόρινθος 326 Κορομηλάς, Λάμπρος 50, 75, 123, 345, 346, 363, 451 Κορυτσά 33, 71, 72, 76, 78, 79, 448, 449, 450, 474, 476, 477 καζάς 69 σημ. 1, 75, 77 ’Αλβανική Δημοκρατία τής Κορυτσας / Αυτόνομη ’Αλβανία βλ. ’Αλβανία Κοσέν,
Ντενύ (Denys Cochin) 231, 232, 348 Κοσσυφοπέδιο 67-72 passim Κουντουριώτης, Παύλος 89, 215, 274, 275, 277, 278, 280, 416՛ βλ. καί Τριαν δρία Κούρδοι 485 Κουτούβαλη, Κάκια 393 Κουτσόβλαχοι 447, 451 Κραϊνιτσεάνου, Κονσταντίν (Constantin Crainiceanu) 203, 206 Κράκανθορπ, Ντέυρελ (Dayrell Crack
anthorpe) 415, 416 Κρέσνα 65, 101 Κρέσπι, Σίλβιο Μπενίνιο (Silvio Benigno Crespi) 32 Κρήτη 41, 45, 53, 67, 79, 152, 276, 277, 378, 380, 474 Kp ίβολακ 232 Κυανή ’Ακτή 419 Κύθηρα 334 Κύλμαν, Ρίχαρντ φον (Richard von Kühl mann) 439, 441 Κυπριακό Ζήτημα 28 Κύπρος 41, 54-57,123,132,157,170,218, 219,
222, 268, 284, 467, 482, 487, 488, 491, 486 Κυρηναϊκή χερσόνησος 67, 482 Κωλέττης, ’Ιωάννης 26, 43 Κωλωνιάτες (καζάς) 69 σημ. 1 Κωμπού, Ζάν (Jean Cauboue) 334, 337, 340, 344 Κωνσταντινούπολη 36, 45, 46, 50, 51, 53, 61, 85, 88, 91, 113, 119, 132, 134, 139141, 144, 151, 268, 352, 353, 367, 368, 410,
440, 461, 463, 466, 485, 491 Χρυσή Πύλη 45 Κωνστάντζα 69 Κώς 482 Λά Κρότσε, Τζοβάννι (Giovanni La Croce) 341 Λακάζ, Μαρί-Ζάν-Λυσιέν (Marie-JeanLucien Lacaze) 276, 285 σημ. 7, 302, 303, 316, 348, 416 Λαμία 49, 298 Λαμπράκης, Δημήτριος 22 Λάμπρος, Σπυρίδων 289, 297, 305-307, 311, 319, 321, 326, 327,
337, 339, 345, 346, 388, 398, 446, 447 κυβέρνηση Λάμπρου 293, 296 Λάνσινγκ, Ρόμπερτ Φ. (Robert F. Lan sing) 469
σημ. 22 Λάρισ(σ)α 240, 288, 296, 335, 339, 340, 367, 397, 400 Λβόφ, Γκεόργκι 374 Λέγκ, Ζώρζ (Georges Leygues) 353, 359, 382 Λεονταρίτης, Γιώργος Β. 24,376 σημ. 40, 414, 417,418, 429,442, 447,485,492 Λέσβος 82, 84, 91, 170, 239, 263, 278 Λεσκοβίκι 76 καζάς 69 σημ. 1 Λήμνος 82, 9J, 111, 152, 205, 238, 239 Λήμνος, θωρηκτό 289 Λιβαδειά 298 Λίβανος 293 Λιβύη/Λίβυοι 74, 474 Λονγκάρε, Λέλιο Μπονίν (Lelio Bonin Longare) 457 Λονδίνο 58, 59 σημ. 17, 62, 87, 132, 252, 253, 294, 323, 325, 346-350, 352-354, 357, 358, 361, 371, 379, 382, 388, 390, 391, 417-424, 429, 445, 450, 457, 462, 463, 468-470, 480, 483, 486, 487 δ2?
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Γαλλοβρετανική Διάσκεψη Κορυφής (Λονδίνο, 29.5.1916) 389, 392 Πρωτόκολλο Λονδίνου (29.07.1912) 74 Συμφωνία του Λονδίνου (26.04.1915) 159, 165, 294, 367, 369, 449, 463, 477, 479 Συνέδριο του Λονδίνου (1912-1913) 82, 181, 229, 238, 443 σημ. 20 Συνθήκη Ειρήνης του Λονδίνου (30.5.1913) 63, 66,
67, 74, 76 Λουδοβίκος του Μπάττενμπεργκ (Louis of Battenberg [Mountbatten]) 56 Λουκέρνη, λίμνη 432, 442 Λουλος, Κωνσταντίνος 190 Λουξεμβούργο 239 Λόυντ Τζώρτζ, Ντέιβιντ (David Lloyd George) 36, 53-59, 118, 125, 151, 154, 155, 204, 218, 279, 295, 325, 328, 332, 333, 347, 352-354, 358, 361, 368,
371373, 375, 382, 391, 396 σημ. 22, 412, 420, 421, 426, 454, 455, 459, 462-465, 468, 471, 472, 488, 490-492 Λούντεντορφ, Έριχ (Erich Friedrich Wilhelm Ludendorff) 331, 441 Λωζάννης, Συνθήκη τής 35, 82 Μαίανδρος, ποταμός 222 Μάισνερ, Κάρλ (Karl Meissner) 193 Μάισνερ-Καργαδούρη, τυπογραφείο 193 σημ.
39 Μακεδονία 30, 41, 50, 60, 62, 63, 65, 67, 69, 77, 79, 85-87, 121, 125, 128, 151, 170, 182, 185, 195, 197, 199, 204, 205, 207, 208, 232-234, 236, 239, 241, 242, 244, 248, 250, 251, 256, 259, 261-266, 273, 276, 280, 286, 306, 310, 319, 331, 332, 335, 339, 353, 360, 366, 372, 374, 375, 378, 388,
390, 391, 402, 411, 413, 416, 420, 425, 426, 428, 431, 436, 438, 441, 442, 461, 472, 475, 479, 483, 484, 485, 487 ανατολική 157,179,185,256,270,272, 528 284, 403, 437, 440, 441, 453, 462, 464, 465, 468, 471, 472, 484, 485, 486, 488, 489 δυτική 279 κεντρική 279 Μακεδονικός ’Αγώνας 345 σέρβική 465
συμμαχική στρατιά τής Μακεδονίας 448 Μακεδονικό Ζήτημα 489 Μακένζι, Κόμπτον (Compton Mackenzie) ЗО, 192, 193,
246, 248, 261, 263, 279, 316, 321, 340-342, 347 ΜακΜίλλαν, Μάργκαρετ (Margaret Mac Millan) 24 Μακντόνο, Τζώρτζ (George Macdonogh) 371, 471 Μαλίκ, λίμνη 76 Μαλίνοφ, Άλεξάνταρ 470 Μαλισσόρι 71 Μάλλετ, Λούις (Louis Mallet) 369 Μαμάκης, Άχιλλέας 30 Μάνδρα 'Έβρου 67 Μάξιμος, Δημήτριος 161, 287, 297, 358 Μαρζερί, Πιέρ Ζακέν ντε (Pierre Jacquin de Margerie) 348 Μαρκεζίνης, Σπυρίδων 142 σημ. 10, 188 σημ. 37 Μαρμαρά, θάλασσα του 121 Μάρνη, μάχη του 204 Μάρριοτ, Τζών (John Marriott) 47 σημ. 6 Μάρρυ, A. Μ. (A. Μ. Murray) 76 Μάστερμαν, Τσάρλς (Charles Masterman) 53 Μαύρη Θάλασσα 119, 183 Μαυροβούνιο 60, 61, 67, 70, 72, 80, 159, 452, 466, 477 Μαυρογορδάτος, Γεώργιος 148, 295 Μαυρομιχάλης, Κυριακούλης 143 Μεγάλη ’Ιδέα 28, 41-51, 66, 88, 144, 341 Μελά, Εΰη 364 σημ. 11 Μελά, οικογένεια 79 σημ. 16 Μελάς, Γεώργιος Μ. 30, 79 σημ. 16, 84,
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 479, 481, 484-488, 492, 493 δυτική Μακεδονία 50, 123 κουρδικά εδάφη 293 Μικρασιατική Καταστροφή 21 Μικρασιατικό Ζήτημα 28, 29, 31, 119, 294, 460, 479, 491 Μιλάνο 363 Μιλιοϋκοφ, Πάβελ 465 Μίλνερ, "Αλφρεντ (Alfred Milner) 459 Μιντιλί, καταδρομικό (πρώην Breslau) 91 Μίρμπαχ-Χάρφ, Βίλχελμ φόν
(Wilhelm von Mirbach-Harff) 130,181,183,184, 188, 191-193, 195, 199, 211, 243, 244 σημ. 7, 256, 265, 270 Μιχαέλις, Γκέοργκ φόν (Georg von Mi chaelis) 437 Μιχαλακόπουλος, Άνδρέας 64 Μοναστήρι (Βιτώλια) 60, 61, 63, 65, 72, 101, 125, 170, 181, 182, 184, 219, 232, 235, 238, 246, 312, 334, 353, 446
Μόναχο 90, 91, 106 Μονταίνιος 23 Μορώ, Φρεντερίκ (Frédéric Moreau) 239 Μοσούλη 42 Μοϋδρος, ναυτική βάση 152, 480 Μούτιους, Γκέρχαρτ φόν (Gerhard von Mutius) 84 Μπάλουτζιτς, Ζίβοζιν 120, 219, 230, 344 Μπαλτατζής, Γεώργιος 213 Μπάλφουρ, ’Άρθουρ (Arthur Balfour) 351, 369, 370, 459, 464, 465, 466, 471,
472, 480 Μπάξτον, Νόελ (Noel Buxton) 124, 125 Μπάξτον, Τσάρλς (Charles Buxton) 124 Μπαρρέρ, Καμίγ (Camille Barrère) 370, 373, 391, 445 Μπάρροουζ, Ρόναλντ (Ronald Burrows) 299, 391 Μπαρτού, Λουί (Louis Barthou) 354, 359, 382, 420 Μπάσσεβιτς, Ρουντολφ Γκραφ φον (Ru dolf Graf von Bassewitz) 191
126,128,129,136,138,139,142 σημ. 8, 144, 149, 158, 168, 169, 171, 176, 178, 188, 189 σημ. 37, 191, 194, 196, 197 σημ. 58,215,218,224,229 σημ. 1,231234, 237, 249, 272, 278, 279, 330, 409 Μελάς, Παύλος 79 σημ. 16 Μελισσόπετρα βλ. Πωγωνιανής τρίγωνο Μελούνα 27, 105 Μερκάτης, ’Αλέξανδρος 125 σημ. 6,
186, 288, 316, 317 Μερκούρης, Γεώργιος 194 Μερκούρης, Σπυρίδων 194 Μερσίνα 368-371 passim, 374 Μεσανατολικό
Ζήτημα 34, 481 Μέση ’Ανατολή 52, 356, 372, 460 σημ. 2, 469, 479, 491, 493 Μεσόγειος 56, 159, 352, 367, 370, 456 ’Ανατολική Μεσόγειος 28, 54, 56, 73, 170, 193, 320, 356, 365, 441, 454 Μεσολόγγι 355 Μεσοποταμία 293,352,372,459,466,481 Μεσσήνη ’Ιταλίας 402, 414 Μεταξάς, ’Ιωάννης 60, 61, 64, 87-89, 92, 101-104, 110, 115, 120, 123, 126, 127, 129,131,133-137,138 σημ. 1,139,140, 141, 161, 163, 171, 187, 194, 195, 203, 205, 212, 216, 217, 224, 235-237, 239, 243, 246, 247, 251, 255, 256, 273, 288, 297, 313, 315, 318, 322, 323, 326, 327, 330, 335, 336, 339, 342, 378, 399, 412, 444 Μέτσοβο 194, 339 Μεχμέντ, σουλτάνος 71 Μήλιος, Σπυρίδων (Σπυρομήλιος) 73 Μητράκος, ’Αλέξανδρος 25,262,263,267, 296 σημ. 10, 333 Μικρά ’Ασία 29,36,41,45,46 σημ. 4,49, 50, 51, 73, 75, 84, 85, 88, 89, 100, 105, 119, 123-126, 128, 130, 132, 134, 144, 150, 154, 156, 157, 160, 165, 173, 181, 222, 261, 278, 284, 293, 296, 312, 335, 341, 342, 355, 362, 364-369, 371-375, 391, 411, 438, 460, 462-464, 473, 478, 529
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Μπριάν, Άριστίντ (Aristide Briand) 151, 152, 155, 162, 173, 214, 231, 232, 239, 240, 244, 248 σημ. 20, 249, 253, 267, 268, 272, 276, 284, 294-296, 298, 300, 302-309, 314, 315, 318, 322, 323, 328, 332, 333, 339, 342, 349, 350, 353, 361, 366, 368, 370, 380 Μπυλο, Βίκκο φον (Vicco von Bülow)
192 Μυτιλήνη βλ. Λέσβος Μωάμεθ E' Ρεσάντ, σουλτάνος 438 Μπεναζέ, Πώλ (Paul Bénazet) 300-311, 314, 317, 340 Μπενάκη, οικογένεια 168 Μπενάκης, ’Εμμανουήλ 233, 321 Μπένσης, Βλαδίμηρος 60 Μπεράτι/Βεράτιο 121, 157 Μπέργκουιν, Τζέιμς X. (James Η. Burgwyn) 451,452,456 Μπιλλύ, Ρομπέρ ντε (Robert de Billy)
342, 343, 347, 462, 463, 471, 476, 477 Μπλίς, Τάσκερ (Tasker Bliss) 472 Μποζέλλι, Πάολο (Paolo Boselli) 362, 371, 419, 451 μπολσεβίκοι/μπολσεβικισμός 375, 460, 463, 467, 468, 480, 492 Μπομπόλοφ, Χρίστοβιτς Ζ. 470, 471 Μπόναρ Λώ, ’Άντριου (Andrew Bonar Law) 328,421 Μποννιέ, Φερνάν (Fernand Bonnier)
425, 428 Μποργκέζε, Λίβιο (Livio Borghese) 480 Μποσντάρι, ’Αλεσσάντρο ντε (Alessandro de Bosdari) ЗО, 65, 73-75, 80, 82, 121, 150, 152, 168, 174, 186 σημ. 28, 201, 213, 214, 224, 229, 230, 242, 244, 245, 258 σημ. 57, 272, 297, 307, 319, 320, 322, 323, 327, 328, 329 σημ. 14, 333, 344, 345, 392, 393,
396, 446, 447, 451453, 456, 458, 475 Μπουκοβίνα 466 Μπουλόν-σύρ-Μερ 298, 303, 309 Διάσκεψη συμμαχική τής (20.10.1916) 356 Μποϋσε-Χάντενχάουζεν, Χίλμαρ φον ντεμ (Hilmar von dem Bussche-Haddenhausen) 437 Μπουσκιέ, Λεόν (Léon Bousquier) 298, 314 Μπρακέ, Πώλ (Paul Braquet) 165, 205, 231, 418, 425
Μπράλος, δρος 367, 397 Μπρατιάνου, Ίον (Ion Bratianu) 120, 124 Μπρέστ-Λιτόφσκ, Συνθήκη 468, 469,468
Ναμπόκοφ, Κονσταντίν Ντμιτρίεβιτς 369 Ναούμ, ’Αλέξανδρος 202 Ναύπακτος 355 Νέα ’Έφεσος, κόλπος (Scalanova) 369 Νεγροπόντης, Μιλτιάδης 427 Νεϊγύ, Συνθήκη του 22 Νεότουρκοι/Κομιτάτο γιά 'Ένωση καί Πρόοδο 60, 68, 70, 105, 119, 411 Νέστος, ποταμός 222 Νησιωτικό Ζήτημα 28, 31 Νικόλαος A' του Μαυροβούνιου 71 Νικόλαος B', τσάρος τής Ρωσίας 253, 326, 338, 353 Νικόλαος, πρίγκιπας τής Ελλάδας καί τής Δανίας 153, 252, 253, 407-409 Νίκολσον, Χάρολντ (Harold Nicolson) 356, 464 Νίξον, Φ. N. (F. N. Nixon) 423 Νίς 125 Νοβιπαζάρ 67 Νοεμβριανά 261, 290, 299 σημ. 22, 300, 308, 313, 320, 321, 325, 329, 338, 340, 347, 348, 363, 369, 379, 424, 438, 445, 447 σημ. 10 Νουβολάρι, Ντομένικο (Domenico Nuvo lari) 446, 447 Νταβίντ, Ρομπέρ (Robert David) 396,406 Ντάρμπυ, λόρδος 388 Νταρτίζ ντύ Φουρνέ, Λουί (Louis Dartige du Fournet) 231 σημ. 7,267, 276,289, 290,296,297,300-319 passim, 322,348 53°
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ντε Μαρτίνο (De Martino) 24 Ντεβίλ, Γκαμπριέλ Πιέρ (Gabriel Pierre Deville) 120,156 Ντέικιν, Ντάγκλας (Douglas Dakin) 21 Ντεκουέν, ΆνρΙ (Descoins, Henri) 448, 449, 450 Ντελκασσέ, Τεοφίλ (Théophile Deleassé) 56, 151, 160-162, 173 Ντεμίντοφ, Έλιμ 91, 92, 120, 156, 196 σημ. 58, 207, 245, 268,
296, 298, 393, 396, 452 Ντέφνερ, Γιόζεφ Μίχαελ (Joseph Michael Definer) βλ. Δέφνερ Ντίμπρα 67, 73 Ντόρν 192 Ντριώ, Έντουάρ (Edouard Driault) 47 σημ. 6, 260 Ντρόππερς, Γκάρρετ (Garrett Droppers) 325 ’Οχρίδα, λίμνη 69, 75, 76, 159 ’Οχρίδα, επαρχία 125, 181 Πάγκαλος, Θεόδωρος 279 Παινλεβέ, Πώλ (Paul
Painlevé) 353,355, 359, 360, 388, 382, 420 Παλαιστίνη 372, 388, 411, 459, 481 Παλεολόγκ, Μωρίς (Maurice Paléologue) 253 Πάλλης, Κωνσταντίνος 312, 319 Πά-ντέ-Καλα'ι 398 Παπαδήμας, λοχαγός 271 Παπανδρέου, Γεώργιος Παπούλας, ’Αναστάσιος 313, 315, 318, 339, 406 Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας 21, 45, 46 σημ.
4 Πάργα 452 Πάργας, Στέφανος 48 Παρίσι 83, 103, 115, 189, 252, 253, 256, 269 σημ. 1,281,285,300,303,314,343, 347, 348, 350, 352, 354, 357, 360, 361, 375, 379, 388, 390, 392, 411, 418-421, 423, 424, 429, 445, 454, 457, 462, 463, 470, 479, 480, 483, 490, 492՛ βλ. καί Συνέδριο τής Ειρήνης Παρισίων
Γαλλοβρετανική Διάσκεψη (Παρίσι, 9.12.1915) 234 Γαλλοβρετανική Διάσκεψη Κορυφής (4-5.5.1916) 360,385,388,389,391 Διάσκεψη των Παρισίων (15/16.11. 1916) 309 σημ. 22 Διάσκεψη των Παρισίων (4-5.5.1917) 385 Συμμαχική Διάσκεψη των Παρισίων (25-26.7.1917) 454 Συνέδριο των Παρισίων (1919) 22, 27, 32 σημ.
2՜ βλ. και Συνέδριο τής Ειρήνης Παρισίων Πασάροφ, Γκεόργκι 173, 176-179, 183, 187-190,197,199 σημ.
2,201,203,236, 256 «έπεισόδιο Πασάροφ» 188 σημ. 35 Ξάνθη 365 ’Οθωμανική Αύτοκρατορία/Τουρκία 34, 41,49, 56, 70, 71,78,82-84,89-93,100, 104, 107, 109, 112- 119 passim, 124126, 131, 145, 152, 154, 155, 174, 183, 184, 195, 196, 234, 341, 367, 368, 369, 370, 372-374, 410, 411, 416, 436, 438, 440,459-469 passim, 479-486, 490-493 βλ. και Βουλγαροτουρκική Συνθήκη ’Αθηνών ’Όθων A', βασιλεύς τής Ελλάδας 170 Οικουμενικό Πατριαρχείο 411 Όρλάντο, Βιττόριο Έμανουέλε (Vittorio Emanuele Orlando) 419,457,464,479 Όρτάκιοϊ 67 “Οσκαρ, πρίγκιπας τής Πρωσίας 192 Ούάσινγκτον 370 Ούίλσον, Γούντροου (Woodrow Wilson) 333, 370, 421, 463, 469, 470, 488, 493, 494 Ούκρανία 35, 468, 469, 489 Ούσάκ 31 53і
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ελληνοτουρκικός του 1897 99, 145 Ρωσοτουρκικός (1877-1878) 41, 69 Πολίτης, ’Ιωάννης 33 σημ. 4 Πολίτης, Νικόλαος Σωκράτης 68, 90, 92, 121, 128, 152, 156, 165 σημ. 46, 172, 187, 207, 210, 230, 260, 267, 276, 279, 305 σημ. 12, 347, 357, 358, 361, 362, 380, 381, 382, 404, 427, 455 σημ. 32,
464, 468, 476, 477, 486 Πολωνία 468 Πομπηία 32 Ποντιακό Ζήτημα 28, 31 Πόρτολος, Δημήτρης 343 Ποσειδωνία Κορινθίας 33 Ποσειδώνιο, ξενοδοχείο Σπετσών 277 Πότσνταμ 68, 194 Πουενκαρέ, Ραιμόν (Raymond Poincaré) 68,163,253, ЗОЇ, 349,372 σημ. 29,420 Πρέβεζα 452 Πρεμετή 76 καζάς 69 σημ. 1 πρεσβείες
αμερικανική ’Αθήνας 428 βουλγαρική ’Αθήνας (οδός Σίνα) 262 βρετανική ’Αθήνας 319 γαλλική ’Αθήνας 262, 267, 269, 316 γερμανική ’Αθήνας (οδός Κηφισίας) 191, 206, 438 ελληνική 'Αγίας Πετρούπολης 202 ελληνική Βέρνης 188 σημ. 37, 320 ελληνική Βερολίνου (Wilhelmstrasse) 42 σημ. 9, 183, 188 σημ. 37, 211
σημ. 40,217,437,438,439,440,443 ελληνική Βιέννης 202 ελληνική Παρισίων 188 σημ. 37, 347 ελληνική Ρώμης 88 σημ. 37, 347 ιταλική ’Αθήνας 319 Πρέσπα, λίμνη περιοχή 65, 69, 76, 238 Πρίζρεν 67 "Ενωση του Πρίζρεν 69 Πρίλαπος (Πρίλεπ) 470 Πρίστινα 71 Προκλέτιγιε, όρος 69 Πάσιτς, Νικόλα 106 Πάτρα 240, 326
Πατρίς, εφ. 378 Παύλος A' (πρίγκιπας καί μετεπειτα) βασιλιάς τής Ελλάδας 90, 392 Παυσίλυπον (Νάπολη) 32 Πειραιάς 91, 290, 296, 303, 312, 397, 428 ναυτικός αποκλεισμός 397, 398 Πελοπόννησος 298, 301, 304, 307, 323, 326, 334, 337, 339, 390, 397, 399, 402, 406, 425 Πέραμα 290’ 'Αγίου Γεωργίου πυροβο
λείο 290 Περαντωνάκης, Σταμάτης 21 Περσικός κόλπος 466 Πέσιτς, Πέταρ 64 Πέτρινο, ορος 69 Πέτρος, πρίγκιπας τής
Ελλάδας καί τής Δανίας 350 Πιάβε, μέτωπο του 457 Πικό βλ. Ζώρζ-Πικό, Φρανσουά Πίνδος 447,451 Πιπινέλης, Παναγιώτης 101 Πισόν, Στεφέν (Stéphen Pichon) 424,464, 468,489 Πλαστήρας, Νικόλαος 304 Πλατσούκας, Σταμάτης 32, 33 Πλές, Συμφωνία του 183 Πόγραδετς 194, 339 πόλεμοι Βαλκανικοί (1912-1913) 27,47,60-68, 87, 90, 99 A' Βαλκανικός 53, 71, 82, 377 Β' Βαλκανικός 57, 74, 83, 101 A' Παγκόσμιος 46 σημ. 4, 50, 81, 85, 86, 93, 99, 100, 101, 108, 111-113, 115, 116, 118, 261, 338 σημ. 3, 352, 366 καί passim ανατολικό μέτωπο 175, 352, 431, 425, 440 δυτικό μέτωπο 331, 352, 353, 420, 425,441,442,459,465,468,470, 474 532
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ρόμπερτσον, Ούίλλιαμ (William Robert son) 465 Ρόντ, Ρέννελ (Rodd, Rennell) 389, 391, 445, 458 Ρουμανία 66, 91, 106, 113, 114, 120, 121, 124, 126-128, 130, 154, 174, 203, 204, 235, 247, 250, 251, 256, 257, 263-265, 286, 303, 338, 352, 425, 441, 466-468 βλ. και Βουκουρέστι Ροϋπελ 179, 242,
243, 248, 259, 286, 309, 311, 321 Ρωμανός, ’Άθως 68, 131, 135, 138, 152, 158, 160, 161, 164, 170, 189, 240, 255, 281, 285, 288, 289, 304, 314, 347, 348, 357, 359, 361, 362, 379, 380, 383, 384, 392, 396, 411, 412, 424, 454-456, 464, 468, 489 Ρώμη 238, 332, 345, 348, 363, 368, 369, 419, 445, 457, 458,
463, 470, 472, 489 Συμμαχική Διάσκεψη τής Ρώμης (6.1.1917) 333, 348, 445 Συνέδριο των Συμμάχων στή Ρώμη (’Ιανουάριος 1917) 363 Ρωσ(σ)ία, Ρώσοι 41, 51, 52, 56, 61, 6466, 74, 91, 100-102, 111, 113, 114, 119, 123-125, 130, 132, 141, 144, 151, 155, 159, 165, 173, 175, 183 σημ. 21, 186, 205, 218, 246,
252, 259, 268, 284, 293, 294, 296, 303, 333, 342, 348, 352, 355, 357, 366-369, 372-375, 380, 383, 399, 411, 414, 422, 425, 440, 453, 460, 461, 467, 468, 473, 480, 481, 493 ’Οκτωβριανή ’Επανάσταση 383, 384 ρωσική επανάσταση του Μαρτίου 1917 459,465 σοβιετική Ρωσία 414 Προποντίδα 89 Προσφυγικό Ζήτημα
31 Πρωσία 101, 192 σημ. 45, 260 Πωγωνιανής, τρίγωνο 76, 412, 453-457 Πώπ, Γεώργιος 150, 165 Ραιδεστός 121 Ρακτιβάν, Κωνσταντίνος 275, 378, 409 Ράλλης, Δημήτριος 142, 143, 147 σημ. 26, 206, 209, 215, 219, 220, 265, 311, 330, 398 Ραντοσλάβοφ, Βασίλ Χρίστοφ 188 σημ. 37, 202, 206, 217, 235, 243, 311,
467, 470 Ράτισλω, Άλμπερτ Τσάρλς (Albert Charles Wratislaw) 265 σημ. 16 Ρεκλύ, Ζάκ Έλιζε (Jacques
Elisée Re clus) 49 Ρεκουλύ, Ραιμόν (Raymond Recouly) 392 σημ. 12 Ρενιώ, Σάρλ (Charles Regnault) 272, 409 Ρέντης, Κωνσταντίνος 404, 405, 407, 413 Ρέπουλης, ’Εμμανουήλ 48, 64, 118, 185, 201, 348, 395, 404, 409, 418, 424 σημ. 30 Ρικώ, Λουί (Louis Ricaud) 248, 260, 261 Ριμπό, ’Αλεξάντρ (Alexandre Ribot) 300, 342, 353, 358, 359, 361, 366, 370-373, 382, 384, 388, 389, 392-394, 396, 397, 411, 413, 454, 455 Ροδόπη 222 Ρόδος 365,457,476,482 Ρόζενμπεργκ, Φρέντερικ Χάνς φόν (Fre deric Hans von Rosenberg) 437, 442 Ρόκ, Πιέρ Ώγκύστ (Pierre Auguste Ro ques) 303 Ροκφέιγ, Μαξιμιλιεν Άνρί ντε (Maximi lien Henri de Roquefeuil) 192, 231, 248, 260-262, 266, 267, 269, 276, 284, 285 σημ. 7, 316, 321, 347 Ρόμπεργκ, Γκίσμπερτ φόν (Gisbert von Romberg) 439 Σαζόνοφ, Σεργκέι 130, 173 Σαίν-Ζάν ντε Μωριέν βλ. "Αγιος ’Ιωάν νης τής Μωριέννης Σαίν-Μόριτς 402 Σαΐντ Χαλίμ πασάς 90 Σαλαμίνα 290,307,342,408 533
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Φρήντριχ φόν (Karl Adolf Friedrich von Schenck zu Schweinsberg) 192, 193, 266 Σερβία 60-67, 72, 73, 80,89-91,100, Юб108, 111-114, 121, 119, 120, 123-128, 151, 159, 169, 170, 174, 176-183, 185188, 190, 199-202, 204-208, 211-216, 218, 219, 230, 232, 234, 235, 238-240, 256, 259, 295, 365,
425, 449, 466-468, 470, 475, 477, 479, 488' βλ και Έλληνοσερβική Συνθήκη՜ Σερβοβουλγα ρική Συνθήκη Σερβία 301 Σερβοβουλγαρική Συνθήκη (1912) 63 Σερζάν, Σάρλ (Charles Sergent) 418 Σερπιέρης, Φερδινάνδος 300 Σέρρες 61, 235, 238, 270, 365, 410, 418, 461, 466, 470 μεραρχία Σερρών 271, 272, Σέσιλ,
Ρόμπερτ (Robert Cecil) 471, 472 Σίλασσυ, Γιούλιους φόν (Julius Szilassy, βαρόνος von Szilas und Pilis) 230 Σιλεσία 438 Σίμος, Σπυρίδων 173, 378 Σίξτος τών Βουρβόνων-Πάρμας, πρίγκι πας (Sixte de Bourbon-Parme) 370 Σκάρδος, δρος βλ. Σάρ Πλανίνα Σκεντέρμπεης 73 Σκόδρα 67, 70, 452 Σκόπελος 334, 355
Σκόπια 71 Σκουλούδης, Στέφανος 146,215,224,229, 230, 232, 233, 236, 237, 240, 243-246, 248, 249, 260, 262, 275, 311, 330, 337, 398, 400 κυβερνήσεις Σκουλούδη 229, 234 Σκουμπουρδής, Κωνσταντίνος N. 280,281 Σμύρνη 32, 33, 36, 50, 51, 86, 124, 125, 130, 151, 156, 269, 294, 365, 368-371, 373-375, 463,
478-481, 491, 492 καζάς 371 σαντζάκι 371 Σοννίνο, Σίντνεϋ Κοσταντίνο (Sidney Σαλάντρα, Άντόνιο (Antonio Salandra) 362 Σαμοθράκη 82 Σαμονάρ, Μαρσέλ (Marcel Chamonard) 276, 282 Σάμος 82,84,91 Σαν Ρέμο 33 Σαν Τζουλιάνο, Άντονίνο Πατερνό Καστέλλο μαρκήσιος ντί (Antonino Pa terno Castello marchese di
San Giu liano) 73, 74, 80, 82 Σαντιγύ, Συνέδριο των Γενικών Επιτε λείων στο (6 Δεκεμβρίου 1915) 234 Σανσώρ,
Μωρίς (Maurice Champsaur) 260, 276 Σαράγεβο 81 Σάρ Πλανίνα (Σκάρδος), δρος 69 Σαράντα ’Εκκλησίες, σαντζάκι 85 Σαρανταπόρου, κοιλάδα 458 Σαρί Σαμπάν βλ. Χρυσούπολη Σαρ(ρ)άιγ, Μωρίς (Maurice Sarrail) 231, 234, 239, 240, 242-245, 248, 256, 265, 272, 278, 279, 295, 300, 303-305, 323, 327, 328, 331-334, 337, 339, 342, 352, 366, 388-390, 394, 400, 425, 429, 446, 448, 449՜ βλ. καί Στρατιά ’Ανατολής Σαρωνικός κόλπος 285 Σάσων (Σαζάν), νησίδα 75, 80, 159, 363, 365 Σάυκς, Μάρκ (Mark Sykes) 293 Σάυκς-Πικό, Συμφωνία (9.05.1916) 293, 294, 368, 481, 490 Σβάινιτς, Βόλφγκανγκ φάν (Wolfgang von Schweinitz) 194, 245 Σεβκέτ Τουργούτ, πασάς 70, 71 Σεβρών, Συνθήκη τών (1920) 27, 30, 31, 34, 51, 158, 364, 375 Σεναρκλένς-Γκρανσύ, ’Αλεξάντερ φόν (Alexander von Senarclens-Grancy) 192, 193 Σένγκιν βλ. "Αγιος ’Ιωάννης τής Μεδούης Σένκ τσού Σβάινσμπεργκ, Κάρλ "Αντολφ 534
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Costantino Sonnino) 32,160,224,262, 294, 322, 328, 329, 332, 333, 349, 362376 passim, 389, 391, 392, 414, 419, 445-447, 450-458 passim, 473, 474, 477, 479, 480, 481, 493 Σούδα 279,442 Σουσόν, Βίλχελμ (Wilhelm Souchon) 91 Σόφια 69, 104, 235, 312, 410, 489 Σοφία, βασίλισσα τής Ελλάδας 68,
72, 105, 117, 141, 142, 144, 169, 169, 188 σημ. 37, 190-192, 196, 204, 206, 213, 286, 287, 313, 320-338 passim, 346, 401, 414, 435, 438, 442 Σπυρίδων, μητροπολίτης Βελλας καί Κονίτσης 78 Στάροβο, καζάς 69 σημ. 1, 75 Σταυρίδης, ’Ιωάννης (Sir John Stavridi) 52, 53, 54, 57, 58, 125, 154, 351, 352, 396
σημ. 22 Στενά βλ. Δαρ8οίνέλ(λ)ια Στεργιάδης, ’Αριστείδης 456, 458 Στερεά Ελλάδα 297, 355 Στρατηγός, Ξενοφών 102, 297, 298, 313, 330, 335 Στρατιά ’Ανατολής 235, 239, 260, 284, 295, 300, 303, 328, 340, 355, 360, 367, 382, 412, 425, 446՜ βλ. καί Σαρράιγ, Μωρίς Στρατιωτικός Σύνδεσμος 60, 377 σημ. 1
Στρατός, Άνδρέας 364 σημ. 11 Στρατός, Νικόλαος 64,153,160,162,213, 287, 364 σημ. 11, 398, 399, 435, 484 Στρειτ, Γεώργιος 30, 68 σημ. 15, 85, 9093, 102-112, 114-118, 126, 129, 132, 133,134,138 σημ. 1,140,141,143,148, 149, 153-155, 157, 161-164, 168, 171, 173-177, 179-184, 186, 188 σημ. 35, 189, 191,
194, 199, 200, 203, 205, 206, 208, 209, 211, 212, 215, 218, 223, 224, 229 σημ. 1,237,246,247,249,250-252, 254-258, 264, 267, 269, 273, 274, 279281, 283, 285-289, 297, 298, 301, 305, 306, 308, 313, 316, 318 σημ. 45, 322, 326-328, 332, 335-338, 378, 400, 414, 435-438, 443 Στρειτ, Στέφανος 209
Στρυμόνας, ποταμός 66, 243, 488 Στύλος, ακρωτήριο 72, 75, 76, 159 Συμβούλια του Στέμματος 106, 139, 140, 142,
144-146, 209, 31!, 305, 330, 334, 335, 337, 398 Σύμμαχοι βλ. Άντάντ Συνέδριο τής Ειρήνης Παρισίων (19191920) 22, 28, 29, 34, 51, 79, 105, 130, 158, 216, 301, 304, 306, 364, 376, 379, 405, 413, 442, 443 σημ. 20, 457, 460, 464, 481, 486, 487, 489, 491, 492 Συνεννόησις, Τριπλή βλ. Άντάντ Συρία 123, 293, 294, 371, 459, 481, 488 Σύρος 327,347 Σφακτηζία, βασιλική θαλαμηγός 401 Σφόρτσα, Κάρλο (Carlo Sforza) 446, 474 Σχολή Λοχαγών 140 Ταλαάτ πασάς 92 Τάραντας 32, 458 σημ. 42 Τατόι 172, 177, 179, 182, 185, 187, 189, 199, 20!, 203, 205, 208, 210, 215, 245, 254, 273, 300, 400 Τένεδος 77,82,83,152,238,239,466,482, 484 Τεπελένι 76 καζάς 69 σημ. 1 Τεργέστη 370 Τερεσένκο, Μιχαήλ 374, 394, 414 Τεσκιλάτ-ι-Μαχσούσα 411՛ βλ. καί Νεότουρκοι Τζαβίντ πασάς 70 Τζάκοβο 67 Τζέλλικοου, Τζών (John Jellicoe) 367 Τζιμπουτί 372 σημ. 29 Τζολίττι, Τζοβάννι (Giovanni Giolitti) 73 Τήνος 169 σημ. 8 Τίρανα 70 Τιττόνι, Τομμάζο (Tommaso Tittoni) 32, 481 535
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Τόμσον, Μπάζιλ Χόουμ (Basil Home Thomson) 115 σημ. 9, 269 σημ. 1 Τουέιτς, Ούίλλιαμ (William Thwaites) 478 Τρανσυλβανία 466 Τρεντίνο 159 Τριανδρία (Βενιζέλος, Κουντουριώτης, Δαγκλής) 278, 325 Τριανταφυλλάκος, Νικόλαος 171 Τρικούπης, Χαρίλαος (99), 222, 229 Τρικούπης, Νικόλαος 265 Τρίπολη
309 Τριπολίτιδα 482 Τρότσκι, Λέον 467 Τσαλδάρης, Παναγής 146 Τσαμουριά 76, 447, 451 Τσατάλτζας γραμμή 62 Τσέλλος, ’Αθανάσιος 289 Τσέπου, μονή 80 Τσέρνα 235 Τσεσμές Χίου 278 Τσέτες 411 Τσίμμερμαν, Άρτουρ (Arthur Zimmer mann) 331 Τσιριμώκος, ’Ιωάννης 277 Τσόντας, Γεώργιος 339 σημ. 7 Τσώρτσιλ,
Ούίνστον (Winston Church ill) 53 σημ. 3, 54-58, 115, 116, 218 Τυνησία 372 σημ. 29 Τύρρελ, Ούίλλιαμ (William Tyrrell) 459 Τώλμποτ, Τζέραλντ (Gerald Talbot) 248 'Υπουργείο Εξωτερικών Ελλάδας (οδός Φιλελλήνων) 21, 93, 118, 131, 187, 245, 357 σημ. 31 'Υπουργείο ’Επισιτισμού καί Αύταρκείας 428
'Υπουργείο ’Εσωτερικών Ελλάδας 406 'Υπουργείο Ναυτικού Ελλάδας 281 'Υπουργείο Οικονομικών Βρετανίας (Θη σαυροφυλάκιο) 353,357,358, 421,423 'Υπουργείο Οικονομικών Γαλλίας 358 'Υπουργείο Στρατιωτικών Γαλλίας (place de la Concorde) 424 'Υπουργείο Στρατιωτικών Ελλάδας 135, 281, 315, 317 σημ. 44
'Υψηλάντη, Βέρα Θεόδωρου 194 'Υψηλή Πύλη βλ. ’Οθωμανική Αύτοκρατορία Φαιά Πέτρα Σερρών 272 Φάληρο 169 σημ. 8, 244, 258, 276 Φάλκενχάουζεν, Έρνστ φόν (Alexander Ernst von Falkenhausen) ЗО, 165, 187 σημ. 33,191-194,204,206,229 σημ. 1, 236, 244 σημ. 8, 246, 251, 255, 273, 288-290, 312, 327, 330, 335,
339, 440 Φάλκενχάυν, Έριχ φόν (Erich von Falk enhayn) 238 Φάρσαλα 401 Φερδινάνδος A', τσάρος τής Βουλγαρίας 179, 187, 188
σημ. 37, 189, 438, 466 Φερρέρο, Τζασίντο (Giacinto Ferrero) 446, 450, 451 Φικιώρης, ’Ιωάννης 279 Φιλανδία 468 Φιλελεύθεροι / Κόμμα Φιλελευθέρων 30, 99, 149, 168, 170, 172, 175, 180, 198, 215, 216, 220, 221, 223, 224, 234, 237, 250, 254, 262, 263, 275, 276, 281, 395, 409, 410, 417 Φιλελλήνων, οδός βλ. 'Υπουργείο ’Εξω τερικών Ελλάδας Φιλιάτες 446 Φιλιππούπολη 183 "Υδρα 258 'Υπουργείο ’Εξωτερικών Βρετανίας (For eign Office) 21,112,151,218 σημ. 62, 219, 231, 244, 245, 253, 278, 293, 303, 326, 328, 351, 356, 358, 372, 373, 381, 391, 392, 396 σημ. 22, 415, 428, 432, 459,460 σημ. 2,464,466,470,471,472, 477, 480, 487, 489, 491 'Υπουργείο ’Εξωτερικών Γαλλίας (Quai d’Orsay) 25, 15!, 161, 188 σημ. 37, 304, 418, 448, 449, 492 53Ó
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Φιλοντόρ, Νικόλαε (Nikolae Fiiodor) 84, 287, 443 σημ. 20 Φινέκα, ακρωτήριο 127 σημ. 11 Φλότο, Χάνς φόν (Hans von Flotow) 82 Φλωρεντίας γραμμή 76, 77, 80, 453, 454, 476 Φλωρεντίας, Πρωτόκολλο (17.12.1913) 69 σημ. 1, 76-78, 81 Φλώρινα 256, 280, 489 Φόουκστοουν 370 Φός, Φερντινάν (Ferdinand
Foch) 367 Φούρνε βλ. Νταρτίζ ντύ Φούρνε Φραγκιάς, Ζ. 269 σημ. 1 Φραγκίσκος Φερδινάνδος, αρχιδούκας Αυστρίας 81 Φραγκίσκος-Ίωσήφ, αύτοκράτορας τής Αύστροουγγαρίας 331 Φρανσέ ντ’ Έσπερέ, Λουί (Louis Fran chet d’Espérey) 124, 204, 470 Φτελιάς όρμος 76 Χάγης, Συνέδριο/Συνθήκη τής 230 Χάιφα 293 Χαλάνδρι
315 Χαλίλ μπέης 92 Χαλκιδική 60, 239 Χανιά 276,277,280,304 Χάνκυ, Μώρις (Maurice Hankey) 218, 371, 390 Χάους, Έντουαρντ Μ. (Edward Μ. House) 421, 422, 426 Χάρντινγκ, Τσάρλς (Charles Hardinge) 272, 351, 459, 470, 467, 491 Χασάν μπέης 71 Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Νίκος 21 Χατζή-Μπεϊλίκ (Βυρώνεια) 65 σημ.
11 Χατζιδάκις, Γεώργιος N. 22 Χατζόπουλος, ’Ιωάννης 270, 271, 322, 329 σημ. 12 Χάυδ (’Αγγλία) 34 Χειμάρρα 73, 76-78, 81, 159, 478 καζάς 69 σημ. 1 Χέρινγκ, Γκούνναρ (Gunnar Hering) 25 Χίμπεν, Πάξτον Πάττισον (Paxton Patti son Hibben) 239, 286, 287, 318 σημ. 45, 326 Χίντενμπουργκ, Πάουλ φόν (Paul von
Hindenburg) 331, 334, 335, 338 Χίος 82,84,91,263,278 Χομπίτης, ’Αναστάσιος 59 σημ. 17 Χόφμαν, ’Άλφρεντ (Alfred Hoff mann) 192, 193 Χρηστίδης, Χριστόφορος 88 σημ. 11 Χριστοδούλου, Νικόλαος 271, 272, 279 Χρυσούπολη 128 Ψαρά 82 Έυττάλεια 290 Ψύχας, Π. Γ. 120 Ώρωπός 401 Armstrong, βρετανική βιομηχανία
όπλων 351 σημ. 14 Commission Internationale de Ravitaille ment 417 Consulta Nazionale βλ. ’Ιταλία
Crillon, ξενοδοχείο (Παρίσι) 420 Banque de France 418 Breslau, καταδρομικό 91, 107, 119 Bruix, θωρηκτό 397 Drang nach Osten 466 Eastern Telegraph Co. (Ζάκυνθος) 320 Carlton, ξενοδοχείο (Λονδίνο) 352 σημ. 14 537
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ’Εξωτερικών Γαλλίας Foreign Office βλ. 'Υπουργείο Έξωτερικώ Βρετανίας Scalanova βλ. Νέα ’Έφεσος, κόλπος Shkiperia Vetqeveritare βλ. ’Αλβανία: Αυτόνομη ’Αλβανία Siegfried, γραμμή 331 Stavridi, John βλ. Σταυρίδης, ’Ιωάννης Gäben, καταδρομικό 91, 107, 119, Kriegsakademie (Βερολίνο) 101, 102 Krupp, γερμανική βιομηχανία οπλών 192 Union Hellénique Γενεύης 439 σημ. 12 L’Echo de Grèce, έφ. 439 σημ. 12 Le Petit Parisien, έφ. 421 Le Temps, έφ. Παρισιού 377 Vickers, βρετανική βιομηχανία όπλων 351, 352 σημ. 14; Magna Grecia 32 Marienbad, γερμανικό έμπορικό πλοίο 266 War Cabinet 372, 373, 375, 390, 432 War Council 459, 460 War Office 25, 351, 360, 372, 373, 459, 470, 478 Whitehall 341, 414 Wilhelmstrasse βλ. πρεσβείες: ελληνική πρεσβεία Βερολίνου Patrie, γαλλικό πολεμικό πλοίο 23 Posillipo βλ. Παυσίλυπον Provence, φρεγάτα 300 Quai d’Orsay βλ. 'Υπουργείο 538 Bayerische StaatsbćAch ; Μ Յոր« |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos 1943-2013 |
| author2 | Stephanidēs, Giannēs D. ca. 20./21. Jh |
| author2_role | edt |
| author2_variant | g d s gd gds |
| author_GND | (DE-588)122968778 (DE-588)129377961 |
| author_facet | Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos 1943-2013 Stephanidēs, Giannēs D. ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos 1943-2013 |
| author_variant | n p d npd |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048372896 |
| contents | Bibliografie S. 495-512 und Index S. 517-538 |
| ctrlnum | (OCoLC)1337135066 (DE-599)BVBBV048372896 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV048372896</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">220721s2021 xx |||| |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789602507841</subfield><subfield code="9">978-960-250-784-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1337135066</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048372896</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos</subfield><subfield code="d">1943-2013</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)122968778</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas</subfield><subfield code="b">gegonota kai epanektimēseis</subfield><subfield code="n">1</subfield><subfield code="p">tomos prōtos</subfield><subfield code="p">Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918</subfield><subfield code="c">Nikos Petsalēs-Diomēdēs ; epistēmonikē epimeleia Iōannēs D. Stephanidēs</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Athēna</subfield><subfield code="b">Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">538 Seiten</subfield><subfield code="b">Karten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 495-512 und Index S. 517-538</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Stephanidēs, Giannēs D.</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="0">(DE-588)129377961</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs</subfield><subfield code="0">(DE-588)5012413-4</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV048372886</subfield><subfield code="g">1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033751916</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV048372896 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T20:16:33Z |
| indexdate | 2024-11-21T17:00:36Z |
| institution | BVB |
| institution_GND | (DE-588)5012413-4 |
| isbn | 9789602507841 |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033751916 |
| oclc_num | 1337135066 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 538 Seiten Karten |
| publishDate | 2021 |
| publishDateSearch | 2021 |
| publishDateSort | 2021 |
| publisher | Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs |
| record_format | marc |
| spelling | Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos 1943-2013 Verfasser (DE-588)122968778 aut O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis 1 tomos prōtos Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918 Nikos Petsalēs-Diomēdēs ; epistēmonikē epimeleia Iōannēs D. Stephanidēs Athēna Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs 2021 538 Seiten Karten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Bibliografie S. 495-512 und Index S. 517-538 Stephanidēs, Giannēs D. ca. 20./21. Jh. (DE-588)129377961 edt Morphōtiko Idryma Ethnikēs Trapezēs (DE-588)5012413-4 isb (DE-604)BV048372886 1 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register |
| spellingShingle | Petsalēs-Diomēdēs, Nikolaos 1943-2013 O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis Bibliografie S. 495-512 und Index S. 517-538 |
| title | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis |
| title_auth | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis |
| title_exact_search | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis |
| title_exact_search_txtP | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis |
| title_full | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis 1 tomos prōtos Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918 Nikos Petsalēs-Diomēdēs ; epistēmonikē epimeleia Iōannēs D. Stephanidēs |
| title_fullStr | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis 1 tomos prōtos Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918 Nikos Petsalēs-Diomēdēs ; epistēmonikē epimeleia Iōannēs D. Stephanidēs |
| title_full_unstemmed | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas gegonota kai epanektimēseis 1 tomos prōtos Diplasiasmos, dchasmos, diekdikēseis 1912-1918 Nikos Petsalēs-Diomēdēs ; epistēmonikē epimeleia Iōannēs D. Stephanidēs |
| title_short | O Benizelos kai ē proklēsē tēs Megalēs Elladas |
| title_sort | o benizelos kai e proklese tes megales elladas gegonota kai epanektimeseis tomos protos diplasiasmos dchasmos diekdikeseis 1912 1918 |
| title_sub | gegonota kai epanektimēseis |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033751916&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV048372886 |
| work_keys_str_mv | AT petsalesdiomedesnikolaos obenizeloskaieproklesetesmegaleselladasgegonotakaiepanektimeseis1 AT stephanidesgiannesd obenizeloskaieproklesetesmegaleselladasgegonotakaiepanektimeseis1 AT morphotikoidrymaethnikestrapezes obenizeloskaieproklesetesmegaleselladasgegonotakaiepanektimeseis1 |