Flagrante bello: wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792)
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Łódź
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
2021
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Register // Ortsregister Abstract |
| Beschreibung: | 305 Seiten Illustrationen 25 cm |
| ISBN: | 9788382207125 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048302886 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20221021 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 220628s2021 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788382207125 |9 978-83-8220-712-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1334026916 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048302886 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Karkocha, Małgorzata |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)1160732167 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Flagrante bello |b wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) |c Małgorzata Karkocha |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Łódź |b Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |c 2021 | |
| 300 | |a 305 Seiten |b Illustrationen |c 25 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache: Flagrante bello. Russko-Turkish war in Warsaw Press (1787-1792) | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in französischer Sprache: Flagrante bello. La guerre russo-turque dans les informations parues dans la presse de Varsovie (1787-1792) | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1787-1792 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Russisch-Türkischer Krieg |g 1787-1792 |0 (DE-588)4468464-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Rezeption |0 (DE-588)4049716-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Presse |0 (DE-588)4047150-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Warschau |0 (DE-588)4079048-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Russisch-Türkischer Krieg |g 1787-1792 |0 (DE-588)4468464-2 |D s |
| 689 | 0 | 1 | |a Warschau |0 (DE-588)4079048-4 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Presse |0 (DE-588)4047150-0 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Rezeption |0 (DE-588)4049716-1 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1787-1792 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, PDF |z 978-83-8220-713-2 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20221021 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033682631 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09033 |g 471 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09033 |g 561 |
| 942 | 1 | 1 | |c 070.9 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804184146336022528 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI Wykaz skrótów...................................................................................... Spis ilustracji i map............................................................................... Wstęp...................................................................................................... 7 9 11 1. Stan badań...................................................................................... 2. Prasa warszawska........................................................................... Sposób pozyskiwania materiału do gazet............................. Komentarz redakcyjny........................................................... Wielka wojna wschodnia w prasie warszawskiej.................. Stosunek redakcji do kwestii wschodniej............................... 3. Uwagi i podziękowania................................................................. 13 16 18 24 28 29 34 Rozdział I Rok 1787: pierwsza kampania.............................................................. 37 1. Początek wojny.............................................................................. 2. Działania w rejonie Limanu Dniepru i na Kubaniu.................... 3. Próby mediacji............................................................................... 39 49 54 Rozdział II Działania wojenne 1788 roku............................................................... 59 1. Przystąpienie Austrii do wojny..................................................... 2. Walki na morzu............................................................................ 3. Kampania letnio-
jesienna............................................................ 4. Szturm na Oczaków...................................................................... 61 70 77 90
6 ļ FLAGRANTE BELLO Rozdział III Kampania 1789 roku...................................................................................... 101 1. Wojna czy pokój?................................................................................... 103 2. Pierwsze potyczki i starcia................................................................. 110 3. Fokszany................................................................................................ 115 4. Bitwa nad Rymnikiem........................................................................ 119 5. Upadek Belgradu.................................................................................. 123 6. Dalsze postępy sprzymierzonych w Serbii i na Wołoszczyźnie ... 129 7. Działania na morzach.......................................................................... 135 Rozdział IV Rok 1790.......................................................................................................... 153 1. Negocjacje pokojowe. Prusko-turecki sojusz wojskowy............... 155 2. Przygotowania zbrojne........................................................................ 161 3. Układ w Reichenbachu. Zawieszenie broni między Austrią i Turcją 166 4. Próby narzucenia Rosji formuły status quo.................................... 173 5. Kampania austriacka........................................................................... 175 6. Kampania rosyjska............................................................................... 181 7.
Izmaił.................................................................................................... 188 Rozdział V Ostatni rok wojny.......................................................................................... 197 1. Negocjacje w Szystowie. Pokój między Austrią a Turcją............. 199 2. Kryzys oczakowski............................................................................... 214 3. Klęski armii i floty tureckiej............................................................... 223 4. Pokój w Jassach.......................................................................................... Zakończenie................................................................................................... 229 239 Aneksy.................................................................................................................. 247 Bibliografia.......................................................................................................... 259 Indeks osobowy.................................................................................................. 281 Indeks nazw geograficznych....................................................................... 293 Summary............................................................................................................. 299 Résumé................................................................................................................. 303
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie Archiwum Roskie. Akta Osobisto-Rodzinne i Majątkowo-Prawne 180, sygn. CXXXII/76; sygn. CXXXIV/131. Archiwum Publiczne Potockich nr 227. Źródła drukowane [Cobbett W.], The Parliamentary history of England from the earliest period to the year 1803, vol. XXIX (From the twenty-second od March 1771 to the thirteenth of December 1792), London 1817. [Herman LI.], Žurnal kampanii po Kavkazskoj linii pokojnogo Generala ot infanterii i Kavalera Ivana Ivanoviča Germana 1790 goda ot 22 Sentâbrâ po 30 čislo, „Otečestvennye Zapiski” 1825, t. XXIV, № 66, s. 352-382. [Potemkin G. A.], Memoirs of the life of Prince Potemkin, field-marshall and com mander-in-chief of the Russian army, grand admiral of the fleets, knight of the principal orders of Prussia, Sweden, and Poland, and of all the orders of Rus sia etc. Comprehending original anecdotes of Catharine the Second, and of the Russian court, London 1812. Actes autentiques des conventions préliminaires conclues à Reichenbach, Entre Sa Majesté le Roi d Hongrie et de Bohême, et les Cours Médiatrices, La Haye 1791. Anthing E, History of the campaigns of Count Alexander Suworow Rymnikski, field-marshal-general in the service ofHis Imperial Majesty, the Emperor of all the Russias: with a preliminary sketch of his private life and character, vol. II, London 1799.
260 I FLAGRANTE BELLO Declaration Fait à Reichenbach le 27 Juillet 1790. Copie D’une instruction de la proper main du Roi, au Comte de Hertzberg, en date de Schoenwalde du 25 Juillet 1790. Reserve Que Messieurs les Ministres des Cours de Londres et de La Haye ont lue et remise à la conférence du 25 Juillet 1790, Mons [b.r.w.]. English Historical Documents, 1714-1783, eds D.B. Horn, Μ. Ransome, vol. X, London 1957. Erläuterter Plan von der berühmten Schlacht bei Martinjestie in der Wallachey: in welcher unter den Befehlen sr. Durchlaucht des Herzogs Friedrich Josias von Sachsenkoburg, k.k. Generals der Kavallerie (nunmehrigen Feldmar schalls,) und des militärischen Theresienordens Großkreuz, der Großvezier mit 100 000 seiner besten Truppen am 22. Sept. 1789 entscheidend geschlagen wurde, Prag 1789. Histoire abrégée des traités de paix entre les puissances de l’Europe depuis la paix de Westphalie par C.G. de Koch. Ouvrage entièrement refondu, augmenté et continué jasquau congrès de Vienne et aux traités de Paris de 1815 par F. Schoell, t. XIV, [Paris 1818]. Kaunitz, Philipp Cobenzl und Spielmann. Ihr Briefwechsel 1779-1792, Hrsg. H. Schlitter, Wien 1899. Księga pamiętnicza majora A. Ptaszyńskiego 1769-1793, oprać. A.J. [Rolle], Kraków 1881. Lev Nikolaevič Engel’gardt (10.11.1766 - 4X1.1836), [w:] Russkie memuary. Izbrannye stranicy. XVIII vek, red. E.M. Kostrova, Moskva 1988, s. 205-[308]. The Parliamentary Register; Or, History of the Proceedings and Debates of the House of Commons [...], vol. XXXI, London 1792. Polnoe sobranie zakonov’ Rossijskoj Imperii, t. XIX
(1775-1780), Sankt-Peter burg 1830. Polnoe sobranie zakonov’ Rossijskoj Imperii, t. XXI (1781-1783), Sankt-Peterburg 1830. Recueil d’actes internationux de l’Empire Ottoman, ed. G. Noradounghian, 1.1 (1300-1789), Paris 1897. Recueil d’actes internationux de l’Empire Ottoman, ed. G. Noradounghian, t. II (1789-1856), Paris 1900. Recueil de traités de la Porte Ottoman avec les puissances étrangères depuis 1536, ed. I. de Testa, t. IX, Paris 1898. Taubmann E, Vita e fatti eroici Barone Gedeone di Laudon, tradotta la prima volta dal tedesco, parte 1, Fridenze 1790.
Bibliografia ļ 261 Traité de Reichenbach ou actes autentiques conventions préliminaires conclues à Reichenbach, Sur les Affaires générales de l’Europe, suivi Des Traités du 9 janvier et 10 Décembre 1790. Avec Des Notes et Obfervations d’un Publicste impartial, propres à diriger les differens Négociateurs et Intéreffctés; le tout appuyé fur des autorités, qui conduifent à prédire l’avenir, Bruxelles 1791. Treaties Between Turkey and Foreign Powers, 1535-1855, London 1855. Zapiski grafa Rožera Dama, „Starina i novizna: Istoričeskij sborník” 1914, kn. XVIII, s. 1-100. Prasa „Gazeta Narodowa i Obca” 1791-1792. „Gazeta Warszawska” 1787-1792. „Korespondent Warszawski” 1792. „Pamiętnik Historyczno-Polityczny” [„Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”] 1787-1792. „The Gemtlemans Magazin” 1789. Opracowania A.G., Štakeľberg’, fon, Otton-Magnus’, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XXIII (Sebanov’-Sûtc’), izd. Imperatorskogo Russkim’ Istoričeskim’ Obsestvom’, S.-Peterburg’ 1911, s. 394-395. Ágoston G., Masters B., Encyclopedia of the Ottoman Empire, New York 2009. Aksan V.H., Wojny Osmanów 1700-1870. Oblężone imperium, Oświęcim 2019. Aleksandrovic N.K., German, Ivan Ivanovic, [w:] Russkij biografičeskij slo var, t. V (Gerberskij-Gogenloe), izd. Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obšestva, Moskva 1916, s. 45-48. Aleksandrowska E., Świtkowski Piotr, [w:] Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny, t. IV (S-T), koordynacja całości R. Loth, Warszawa 2003, s. 232-233. Alexander J.T., Catherine the Great. Life and
Legend, New York 1989. Anderson R.C., Naval Wars in the Levant, 1559-1853, Princeton 1952. Andrusiewicz A., Katarzyna Wielka. Prawda i mit, Warszawa 2012.
262 Į FLAGRANTE BELLO Angaľť-Bernburg’-Šaumburgskij, princ, Viktor -Amadej, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. II (Aleksinskij-Bestužev’-Rúmin), izd. pod nablúdeniem’ predsedatelá Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obšestva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1900, s. 108. Anusik Z., Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, Łódź 2000. Anusik Z., France in Sweden’s Foreign Policy in the Era of Gustav IIFs Reign (1771-1792), Łódź 2016. Anusik Z., O szwedzki alians. Karta z dziejów stosunków politycznych pomiędzy Sztokholmem a Warszawą w dobie Sejmu Czteroletniego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1996, z. 57, s. 100. Anusik Z., Rzeczpospolita wobec Rosji w ostatniej fazie obrad Sejmu Wielkiego (1791-1792), „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, nr 2, s. 71-118. https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.02.03 Anusik Z., The Commonwealth of Poland towards Russia in the final stage of the Great Diet (1791-1792), „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, որ З, s. 71-115. https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.03.03 Arikan S., Ebubekir Râtib Efendi, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. X, İstanbul 1994, s. 277-278. Ars G.L., Rossijskaâ flotiliâ Lambrosa Kaconisana Sredizemnommore: popytka osvobozdeniâ Grecii (1788-1792), [w:] Rossiâ i borba Gredi za osvoboždenie: ot Ekateriny II do Nikolaâ I, Moskva 2013, s. 73-96. Artamonova I., Elmpt’, fon, logan -Martyn (Ivan Karnovic), [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XXIV (Sapov-Ūšnevskij), izd. Imperatorskim Russkim Istoričeskim Obšestvom, S.-Peterburg’ 1912, s.
218-219. Askenazy S., Książę Józef Poniatowski 1763-1813, wyd. 7, Warszawa 1974. Askenazy S., Przymierze polsko-pruskie, wyd. 2, Warszawa 1901. Astapenko Μ., Levčenko V, Budet pomnit’ vsâ Rossia, Moskva 1986. B.T., Denicov’, Adpian Kapnovuc, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. VI (Dabelov-Dâd’kovskij), izd. pod nablúdeniem ’ predsedatelá Imperators kago Russkago Istoričeskago Obšestva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1905, s. 236-238. Bağçeci Y., İngiltere Başbakanı Genç William Pitt ve Özi Krizi, „Tarihin Peşinde” 2014, sa. 12, s. 359-379. Bailleu P., Lucchesini, Girolamo Marchese, [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. XIX (von Littrow-Lysura), Leipzig 1884, s. 345-351.
Bibliografia ļ 263 Bajkov’, Vasilij Sergeevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, է. II (AleksinskijBestuzev -Rumin ), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1900, s. 421. Bartoszewicz J., Gazeta księdza Łuskiny, [w:] J. Bartoszewicz, Znakomici mężowie polscy w XVIII wieku, 1.1, Warszawa 1855, s. 261-330. Bartoszewicz J., Karol de Nassau, [w:] J. Bartoszewicz, Znakomici mężowie pol scy w XVIII wieku, 1.1, Warszawa 1855, s. 207-260. Beales D., Joseph II, vol. II (Against the World, 1780-1790), Cambridge 2009. Beermann Μ., Zeitung zwischen Profit und Politik. Der Courier du Bas-Rhin (1767-1810), Leipzig 1996. Benedikt H., Als Belgien österreichisch war, Wien 1960. Beskrovnyj L.G., Russkaâ armid i flot v XVIII veke (Očerki), Moskva 1958. Beydilli К., 1790 Osmanh-Prusya İttifakı (Meydana Gelişi-Tahlili-Tatbiki), İstanbul 1984. Beydilli K., Yaş Antlaşması, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XLIII, İstanbul 2013, s. 343-347. Beydilli K„ Yûsuf Paşa, Koca, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XLIV, İstanbul 2013, s. 23-25. Beydilli K., Ziştovi Antlaşması, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XLIV, İstanbul 2013, s. 467-472. Bezborodko, graf lia Andreevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. II (Aleksinskij-Bestužev -Rumin), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ imperators kago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.֊Peterburg’ 1900, s. 641-643. Bibliographie deutschsprachiger Periodika aus dem östlichen Europa, Teil I (Zei tungen und Zeitschriften),
erstellt und bearbeitet von A. Weber, [b.m.] 2013. Bielecki R., Książę Józef Poniatowski, Warszawa 1974. Bilim C., Mustafa Rasih Paşa’nin Rusya Sefaretnaamesi, „Osmanii Tarihi Araş tırma ve Uygulama Merkezi Dergisi” 1996, sa. 7, s. 15-36. Bindoff S.T., British diplomatic representatives, 1789-1852, London 1934. Black J., British Foreign Policy in an Age ofRevolutions, 1783-1793, New York 1994, s. 260-263. Blondy A., Guglielmo Lorenzi, corsaire cap corsin, grand amiral moscovite, [w:] La Corse, La Méditerranée et la Russie, Ajaccio 2014, s. 29-48. Blow Williams J., British Commercial Policy and Trade Expansion, 1750-1850, Oxford 1972.
264 FLAGRANTE BELLO Bobrovskij P.O., Kubanskij egerskij korpus’ 1786-1796gg., S.-Peterburg 1893. Bogdanovič Μ., Russkaâ armia v veke imperatricy Ekateriny II, S.-Peter burg 1873. Bonnard A„ Le Prince de Ligne, Liège 1965. Bourke R., Empire and Revolution: lhe Political Life of Edmund Burke, 1st ed., Princeton 2015. Bronza В., The Habsburg Monarchy and the Projects for Division of the Otto man Balkans, 1771-1788, [w:] Empires and Peninsulas: Southeastern Europe Between Karlowitz and the Peace of Adrianople, 1699-1829, eds P. Mitev, I. Parvev, M. Baramova, V. Racheva, Berlin 2010, s. 51-62. Buchholtz A., Die Vossische Zeitung. Geschichtliche Rückblicke auf drei Jahrhun derte, Berlin 1904. Butei P., L’économie française au XVIIP siècle, Paris 1993. Čebotarev A.M., Značenie gazety «Sankt-Peterburgskie vedomosti» v informacionno-prosvetiteľnoj deâtel’nosti XVIII veka v Rossit, „Vestnik ŪžnoUraľskogo gosudarstvennogo universiteta” 2006, № 17 (72), s. 123-126. Cegielski T., Absolutyzm w Prusach i w Austrii, [w:] Europa i świat w epoce oświeconego absolutyzmu, red. ƒ. Staszewski, Warszawa 1991, s. 270-325. Cegielski T., Józefinizm, [w:] Austria-Polska. Z dziejów sąsiedztwa, red. W. Leitsch, Μ. Wawrykowa, Warszawa-Wiedeń 1989, s. 41-72. Ciesielski S., Rosja-Czeczenia. Dwa stulecia konfliktu, Wrocław 2003. Creasy E.S., History of the Ottoman Turks: from the beginning of their empire to the present time, chiefly founded on Von Hammer, vol. II, London 1856. Czartoryski A. К., Słowniczek wyrazów przyjętych do mowy polskiej ze wschod nich języków, „Czasopism Naukowy Księgozbioru
Publicznego imienia Os solińskich” [Lwów] 1828, R. I, z. 2, s. 80-99. D.S., Apraksin’, Stepan Stepanovič, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. II (Aleksinskij-Bestužev’-Rumin), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1900, s. 240-241. Danilov S.Û., Glavnye morskie sraženia ot trier do avianoscev, Moskva 2013. Davis W. W, Joseph II: An Imperial Reformer for the Austrian Netherlands, The Hague 1974. Davison R.H., ‘Russian Skill and Turkish Imbecility’: The Treaty of Kuchuk Kainardji Reconsidered, „Slavic Review” 1976, vol. XXXV, No. 3, s. 463-483. Dąbrowski Μ., Dzieje założenia państwa belgijskiego, Kraków 1910.
Bibliografia ļ 265 Deane Ph., Cole W. A., British Economie Growth, 1688-1959. Trends and Struc ture, 2nd ed., Cambridge 1967. Demel J„ Historia Rumunii, Wroclaw 1970. Dihm J., Niemcewicz jako polityk i publicysta w czasie Sejmu Czteroletniego, Kraków 1928. Djuvara N., între Orient și Occident. Țările române la începutul epocii moderne, Bucharest 1995. Docenko V.D., Morskie bitvy Rossii XVIII-XX vekov, wyd. 3 uzup., Sankt-Peterburg 2002. Družinina E.I, Kúčuk-Kajnardžijskij mir 1774 goda (ego podgotovka i zaklučenie), Moskva 1955. Duffy Ch., Russia’s Military Way to the West: Origins and Nature of Russian Military Power, 1700-1800, London 1981. Duffy Ch., Wojna oblężnicza 1660-1789. Twierdze w epoce Vaubana i Fryderyka Wielkiego, Oświęcim 2017. Dumont-Wilden L., La Vie de Charles-Joseph de Ligne, prince de l’Europe fran çaise, Paris 1927. Earle P., Corsairs of Malta and Barbary, London 1970. El’nickij A., Potemkin, graf Pavel’ Sergeevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XIV (Plavilsikov’-Primo), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1905, s. 673-682. Elčaninov A.G., Aleksandr Vasil’evie Suvorov, [w:] Istoria russkoj armii, t. I (Ot zarozdeniâ Rusi do vojny 1812 g.), Sankt-Peterburg 2003, s. 350-359. Eldem E., French Trade and Commercial Policy in the Levant in the Eighteenth-Cen tury, „Oriente Moderno. Nuova serie” 1999, Anno LXXIX, no. 1, s. 27-47. Eliseeva O., Grigorij Potemkin, izd. 3, Moskva 2016. Emecen E, Hasan Paşa, Kethüdâ, [w:] H. Nuhoğlu, Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar
Ansiklopedisi, C. I, İstanbul 1999, s. 544. Evans E.J., William Pitt the Younger, London 1999. Fejtő Е, Józef II. Habsburg rewolucjonista, Warszawa 1993. Figiel G., Europejska polityka Williama Pitta Młodszego (1788-1806), Lublin 2013. Findley C.V., Ebu Bekir Ratib’s Vienna Embassy Narrative: Discovering Austria or Propagandizingfor Reform in Istanbul?, „Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes” 1995, Bd. LXXXV, s. 41-80. Fredriksen J.C., Jones, John Paul (1747-1792), [w:] Naval Warfare: An Inter national Encyclopedia, ed. S.C. Tucker, vol. II (H-Q), Santa Barbara 2002, s. 558-559.
266 FLAGRANTE BELLO Ganičev V., Ušakov, Moskva 1990. Gejsman’ P., Dybovskoj A., Kamenskij, graf Mihaiľ Fedotovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. VIII (Ibak-Klučarev), izd. pod nablûdeniern predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obšestva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1897, s. 412-423. Ghermani D., Mavrogheni, Nicolae (Nikolaus), [w:] Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas, Bd. III (L-P), Hrsg. Μ. Bernath, München 1979, s. 124-125. Gibier D.M., International Military Alliances, 1648-2008, vol. I, Washington 2009. Giełżyński W., Prasa warszawska 1661-1914, Warszawa 1962. Gladkij A.I., Razvedyvatel’naâ deáteľnosť M.I. Kutuzova pod Izmailom, [w:] M.L Golenišev-Kutuzov. Materiały naučnojkonferencii, posvâsennoj pamāti polkovodca, Sankt-Peterburg 1993. Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, 1.1, Warszawa 1900. Göçek F.M., East Encounters West: France and the Ottoman Empire in the Eigh teenth Century, New York 1987. Godunov V.I., Korolev A.N., Istoria З-go Ulanskogo Smolenskogo Imperatora Aleksandra Ill-go polka 1708-1908 g., cz. 1, Libava 1908. Goriaczko A., „Gazeta Narodowa i Obca”, Wrocław 1953. Göyünç N., Hüseyin Paşa, Küçük, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XIX, İstanbul 1999, s. 6-8. Gozdawa-Gołębiowski J., Wojny morskie 1775-1851, Warszawa 2001. Grenaud P, Le Charmant Prince de Ligne: prince de l’Europe, Paris 1999. Grinevetsky S.R., Zonn LS., Zhiltsov S.S., Kosarev A.N., Kostianoy A.G., The Black Sea Encyclopedia, Berlin-Heidelberg 2015. Grochmalski P., Czeczenia. Rys prawdziwy, Wrocław 1999. Gümüş Ş.Ö.,
1787-1792 Osmanh-Rus Savaşı’nda Akdeniz’ deki Rus korsanliği, „Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi” 2016, C. IX, sa. 44, s. 470-483. Gyalókay J., Šabac vára 1787-88-ban, „Hadtörténelmi Közlemények” [Buda pest] 1924, t. XXV, s. 207-219. H.M.C., Keith, Sir Robert Murray (1730-1795), [w:] Dictionary of National Biography, ed. S. Lee, vol. XXX (Johnes-Kenneth), New York-London 1892, s. 329-330. H.M.S., Ewart, Joseph, [w:] Dictionary of National Biography, vol. XVIII (Esdale-Finan), New York-London 1889, s. 90-91. Hannings B„ American Revolutionary War Leaders: A Biographical Dictionary, Jefferson, NC-London 2009.
Bibliografia j 267 Hartmann S., Moellendorf, Wichard, [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. XVII (Melander-Moller), Berlin 1994, s. 629. Hengerer Μ., The Funerals of the Habsburg Emperors in the Eighteenth Century, [w:] Monarchy and Religion: the Transformation of Royal Culture in Eigh teenth-Century Europe, ed. Μ. Schaich, Oxford 2007, s. 367-394. Hirtenfeld J., Der Militär-Maria-Theresien-Orden und seine Mitglieder: Nach authentischen quellin bearbeitet, Bd. I-II, Wien 1857. Historia prasy polskiej, red. J. Łojek, ez. 1 (Prasa polska w latach 1661-1864), Warszawa 1976. Hochedlinger Μ., Austria s wars of emergence. War, State and Society in the Habsburg Monarchy, 1683-1797, London-New York 2013. Hohlova E., A.V. Suvorov. Lûbimyjpolkovodec naroda, Moskva 2017. Holmes G„ Szechi D„ The Age of Oligarchy. Pre-industrial Britain, 1722-1783, London-New York 1993. Hombek D., Dzieje prasy polskiej. Wiek XVIII (do 1795 r.), Kielce 2016. Homola L, Piotr Świtkowski i jego Pamiętnik Historyczno-Polityczny, „Zeszyty Naukowe UJ. Historia” 1958, z. 3, s. 119-161. Homola-Dzikowska L, Pamiętnik Historyczno-Polityczny Piotra Świtkowskiego 1782-1792, Kraków 1960. Horn D.B., British diplomatic representatives, 1689-1789, London 1932. İlgürel Μ., Vâsif Ahmed Efendi, [w:] Türkiye Diyanet Vakft İslâm Ansiklopedisi, C. XLII, İstanbul 2012, s. 535-537. İlker Z.S., Sancaktaroğlu İ., Polat Μ., Kaptan-ı Derya Cezayirli Gazi Hasan Pasq, Ankara 1989. İnalcık H., Quataert D., Dzieje gospodarcze i społeczne imperium Osmańskiego 1300-1914, Kraków 2008. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do
połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław 1953. İşipek A.R., Cezayirli Gazi Hasan Paşa, Istanbul 2009. Ivčenko L„ Kutuzov, Moskva 2012. Janik Μ., Gazetki pisane w roku 1789 ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kiel cach, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach” 1993, t. XVII, s. 45-74. Jany C., Armia Fryderyka Wielkiego. Od zakończenia wojny siedmioletniej do śmierci Fryderyka Wilhelma II, Oświęcim 2018. Kalinka W, Sejm Czteroletni, t. I-II, Warszawa 1991.
268 FLAGRANTE BELLO Karamuk G., Ahmed Azmi Efendis Gesandtschaftsbericht als Zeugnis des osmani schen Machtverfalls und der beginnenden Reformära unter Selim III, Frank furt 1975. Karkocha Μ., „Gazeta Warszawska” o wielkiej wojnie wschodniej (kampania 1789 roku), „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, nr 2, s. 155-177. https://doi.org/10.18778/1644-857Х. 17.02.06 Karkocha Μ., ‘Gazeta Warszawska’ on the Russo-Turkish War (the 1789 cam paign), „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, որ 3, s. 157-180. https://d0i.0rg/l 0.18778/1644-857Х. 17.03.06 Karkocha Μ., Działania na morzach w czasie wielkiej wojny wschodniej (17871792) w świetle relacji „Gazety Warszawskiej” i „Pamiętnika Historyczno-Politycznego”, [w:] Oblicza wojny, t. I (Armia kontra natura), red. W. Jamo, J. Kita, Łódź 2020, s. 91-105. http://dx.doi.org/10.18778/8220-055-3.07 Karkocha Μ., Kongres pokojowy w Szystowie (1790-1791) na łamach prasy war szawskiej, [w:] Władza i polityka w czasach nowożytnych. Dyplomacja i spra wy wewnętrzne, red. Z. Anusik, Μ. Karkocha, Łódź 2020, s. 199-211. Karkocha Μ., Oblężenie i szturm Oczakowa (17 XII1788) w relacjach prasy war szawskiej, [w:] Twierdze osiemnastowiecznej Europy. Studia z dziejów nowo żytnej sztuki wojskowej, t. III, red. Μ. Trąbski, Częstochowa 2020, s. 129-143. Karkocha Μ., Obraz Francji w dobie rewolucji na łamach prasy warszawskiej z lat 1789-1794, Łódź 2011. Karkocha Μ., Ostatnia faza wojny rosyjsko-tureckiej (1790-1792) na łamach „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”, [w:] Najjaśniejsza Rzeczypospolita. Studia ofiarowane
Profesorowi Andrzejowi Stroynowskiemu, red. Μ. Durbas, Częstochowa 2019, s. 767-782. Karkocha Μ., Początek wojny rosyjsko-tureckiej w świetle doniesień „Gazety Warszawskiej” księdza Łuskiny (1787-1788), [w:] Ab Occidente referunt... „Zachód’ doby nowożytnej w badaniach historyków polskich, red. Μ. Markie wicz, K. Kuras, oprać. R. Niedziela, Kraków 2018, s. 87-109. Karkocha Μ., The Russo-Turkish war (the campaign of 1789) in the light of re ports from „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”, „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, որ 3, s. 41-69. https://doi.org/10. 18778/1644-857Х.16.03.02 Karkocha Μ., Wojna rosyjsko-turecka (kampania 1789 roku) w świetle donie sień „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego ”, „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, nr 2, s. 43-70. https://doi.org/10.18778/1644-857Х.16.02.02 Karkocha Μ., Wojna rosyjsko-turecka na łamach „Pamiętnika Historyczno- Politycznego” (1787-1788), [w:] Sic erat in votis. Europa i świat w czasach
Bibliografia ļ 269 nowożytnych. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. Μ. Karkocha, P. Robak, Łódź 2017, s. 311-342. Karpiński A., W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, spo łeczno-ekonomiczne i polityczne, Warszawa 2000. Kersnovskij A.A., Istoria russkoj armii, 1.1 (Ot Narvy do Pariza 1700-1814 gg.), Moskva 1992. Kieniewicz S., Witkowski Μ., Niemcewicz (Ursyn Niemcewicz) Julian, [w:] Pol ski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 771-780. King Ch., Dzieje Morza Czarnego, Warszawa 2006. Kinâpina N.S., Bliev M.M., Degoev V. V., Kavkaz i Srednââ Aziâ vo vnešnejpoli tike Rossit: vtoraà polovina XVIII - 80-е gody XIX v., Moskva 1984. Kirval L., The era of “Ghazi Hasan Pasha of Algiers (1713-1790) and its after math: The last visionary ottoman Grand Admiral (Grand Vizier), [w:] Sea power, Technology and Trade, Studies in Turkish Maritime History, eds D. Couto, E Günergün, Μ. Pia Pedani, Istanbul 2014, s. 173-181. Koçak Z., 1787-1792 Osmanli Rus Savaşında Değişen Dengeler ve Yaş Antlaşması, „Tarih İncelemeleri Dergisi” 2017, C. XXXII, sa. 2, s. 459-490. https://doi. org/10.18513/egetid.376803 Koçak Z., Son Osmanh-Avusturya Mücadelesinde Değişen Dengeler ve Ziştovi Antlaşması, „Gazi Akademik Bakış” 2018, C. XI, sa. 22, s. 261-289. https:// doi.org/10.19060/gav.437817 Kočergin Μ., Platov, graf Matvej Ivanovic’, [w:] Russkij biografičeskij slovar’, t. XIV, (Plavil’sikov’-Primo), izd. pod nablûdenierh predsedatelâ
Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A. A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1905, s. 21-35. Kocój H., Misja posła pruskiego Lucchesiniego w Warszawie grudzień 1791 - sier pień 1792, „Przegląd Nauk Historycznych” 2006, R. V, nr 1 (9), s. 291-322. Kolasa W.M., Kierunki badań nad prasą polską XVIII stulecia, „Zeszyty Praso znawcze” 2012, R. LV, nr 1-2 (209-210), s. 77-99. Konopczyński W, Branicki Franciszek Ksawery, [w:] Polski słownik biograficzny, t. II, Kraków 1936, s. 398-401. Konopczyński W, Polska a Turcja 1683-1792, Kraków-Warszawa 2013. Kosiarz E., Bitwy morskie, wyd. 4 popr. i uzup., Warszawa 1994. Kunisch J., Laud(h)on, Ernst Gideon Frhr., [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. XIII (Laven-Keller), Berlin 1982, s. 700-702.
270 ļ FLAGRANTE BELLO La „Gazette d’Amsterdam”: Miroir de l’Europe au XVIIIe siècle, sous la direction de P. Rétat, Oxford 2001. Langford P., A Polite and Commercial People: England 1727-1783, Oxford 1992. Lázár B., Turkish Captives in Hungary during Austria’s Last Turkish War (1788-91), „Hungarian Historical Review” 2015, vol. IV, No. 2, s. 418-444. Lecano, Boris’ Borisovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, է. X (Labzina-Lâsenko), izd. Imperatorskim’ Russkim’ Istoričeskim’ Obšestvorn, S.-Peterburg’ 1914, s. 363. Lieven A., Chechenya. Tombstone of Russian Power, London 1998. Lock F.P., Edmund Burke, vol. I (1730-1784), 1st ed., Oxford 1999. Lock F.P., Edmund Burke, vol. II (1784-1797), 1st ed., Oxford 2006. Lopatin V, Suvorov, Moskva 2012. Lord R.H., Drugi rozbiór Polski, wyd. 2, Warszawa 1984. Lucchesini Girolamo, [w:] Encyclopaedia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information, 11th ed., ed. H. Chisholm, vol. XVII (Lord Chamberlain-Mecklenburg), New York 1911, s. 95-96. Lăptos J., Historia Belgii, Wroclaw 1994. Łojek J., „Gazeta Warszawska” księdza Łuskiny 1774-1793, Warszawa 1959. Łojek J., Don Kichot XVIII-wiecznej prasy polskiej (Stefan Luskina), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1991, t. XXX, z. 3-4, s. 17-25. Łojek ƒ., Dziennikarze i prasa w Warszawie w XVIII wieku. Warszawa 1960. Łojek J., Pisma wybrane. Wiek XVIII, cz. 1 (Polityka zagraniczna Sejmu Wielkie go), wybór, oprać, i wstęp Μ. Komat, Kraków 2019. Łojek J., Polityczna rola prasy polskiej 1661-1831, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1980, nr 2, s. 7-13. Łojek J.,
Prasa dawnej Rzeczypospolitej, [w:] ƒ. Łojek, J. Myśliński, W Władyka, Dzieje prasy polskiej, wyd. 1, Warszawa 1988, s. 14-25. Łojek ƒ. (ree.), Armela Bułówna, Katalog gazet pisanych z XVIII wieku w zbio rach Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Wstęp napisali Armela Bułówna i Józef Szczepaniec, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Osso lińskich, Wrocław 1969, ss. 478, ilustr. 32, „Rocznik Historii Czasopiśmien nictwa Polskiego” 1970, t. IX, z. 4, s. 595-600. Łossowska L, Piotr Świtkowski (1744-1793), [w:] Pisarze polskiego Oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Z. Goliński, t. II, Warszawa 1994, s. 305-319. Łossowska-Zaporowska L, „Korespondent Warszawski” w latach 1792-1796. (Zarys monograficzny), Warszawa 1969. Madariaga I. de, Russia in the Age of Catherine the Great, London 1981.
Bibliografia ļ 271 Majkov’ P., Bulgakov’, Åkov Ivanovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. III (Betankur-Bâkster), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1908, s. 468-473. Majkov’ P., Ribop’er’, Ivan Stepanovič, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XVI (Rejtern-Roľcberg), izd. Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obsesiva, S.-Peterburg’ 1913, s. 179-180. Majkov’ P., Rumâncov, graf Petr Aleksandrovi?, [w:] Russkij biografičeskij slo var, t. XVII (Romanova-Râsovskij), izd. Russkim’ Istoričeskim’ Obšestvom’, Petrograd’ 1918, s. 521-573. Maksimowicz K., Poezja wobec wojny rosyjsko-tureckiej (1787-1792), „Napis” 2001, seria VII, s. 379-396. Malleson G.B., Loudon: A Sketch of the Military Life of Gideon Ernest, Freiherr Von Loudon, Sometimes Generalissimo of the Austrian Forces, London 1884, s. 223-226. Mansel Ph., The Prince of Europe: The Life of Charles-Joseph de Ligne, 1735-1814, London 2003. Martynov A.G., Istoria 12-go Dragunskogo Starodubskogo polka, Sankt-Peterburg [1908]. Maslovskij S.D., Repnin, knaz’ Nikolaj Vasil’evic, [w:] Russkij biografičeskij slo var’, t. XVI (Rejtern-Rol’cberg), izd. Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obsesiva, S.-Peterburg’ 1913, s. 388-389. Massie R.K., Katarzyna Wielka. Portret kobiety, Kraków 2012. Mayer M.Z., The Price for Austria’s Security: Part I - Joseph II, the Russian Alli ance, and the Ottoman War, 1787-1789, „International History Review” 2004, vol. XXVI, No. 2, s. 257-299. Mayer M.Z., The Price for Austria’s Security: Part II ֊ Leopold II, the
Prus sian Threat, and the Peace of Sistova, 1790-1791, „The International History Review” 2004, vol. XXVI, No. 3, s. 473-514. McKay D., Scott H.M., The Rise of the Great Power, 1648-1815, London-New York 1983. Menchinger E.L., The First of the Modern Ottomans. The Intellectual History of Ahmed Vasif, Cambridge 2017. Mihajlov O., Kutuzov, 1.1, Moskva 2018. Mihajlovič N., Russkie portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), 1.1, S.-Peterburg 1905. Mihajlovič N., Russkie portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), і. II, S.-Peterburg 1906.
272 ļ FLAGRANTE BELLO Mihajiovič N., Russkìe portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), t. IV, vyp. 3, S.-Peterburg 1908. Mihajiovič N., Russkie portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), t. V, S.-Peterburg 1909. Mikaberidze A., The Russian Officer Corps of the Revolutionary and Napoleonic Wars, 1792-1815, New York 2005. Mischevca V., Legăturile domnului fanariot Alexandru Ypsilanti cu Imperiul Habsburgic în ultimul sfert al secolului al XVIII-lea, „Revista de Istorie a Mol dovei” 2015, nr. 4 (104), s. 62-80. Miskewka W., Książę Konstatyn Ipsilanti w kontekście kwestii wschodniej: o nie których aspektach działalności dyplomatycznej na przełomie wieku XVIII i XIX, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2014, t. X, s. 199-218. Mitchell L., Charles James Fox, Oxford 1992. Montefiore S.S., Katarzyna Wielka i Potiomkin. Cesarski romans, Warszawa 2013. Montefiore S.S., Potiomkin, książę książąt, Warszawa 2000. Morawski W, Szawłowska S., Wojny rosyjsko-tureckie od XVII do XX wieku, Warszawa 2006. Morison S.E., John Paul Jones: A Sailors Biography, Annapolis 1989. N.C., Krečetnikov, Mihail’ Nikitic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, է. IX (KnappeKúheľbeker), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A. A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1903, s. 430-432. The New Encyclopaedia Britannica, vol. X (Reti-Solovets), Chicago 1998. Nicolle D., Armies of the Ottoman Empire 1775-1820, 1st ed., London 1998, Men-At-Arms, No 314. Oesterreichisches Militär-Konversations-Lexikon. Unter
Mitwirkung mehrerer Offiziere der k.k. Armee, redigirt und hrsg. von J. Hirtenfeld, Bd. II (D-G), Wien 1852. Oesterreichisches Militär-Konversations-Lexikon. Unter Mitwirkung mehrerer Offi ziere der k.k. Armee, redigirt und hrsg. von ƒ. Hirtenfeld, Bd. III (H-Kulm), Wien 1852. Olszewski P., Polityka Rosji wobec Kaukazu w okresie panowania Katarzyny II (1762-1796), „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” 2008, t. IX, s. 43-59. Onalp E., La Cronica de Ahmet VasifEfendi, Primier Embajador Turco en la Cor te Española (1787-1788), „Osmanli Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi” 1999, C. X, s. 175-191. Orlov N.A., Šturm Izmailu Suvorovym v 1790 godu, S.-Peterburg 1890. Pappas N.Ch., Greeks in Russian Military Service in the Late 18th and Early 19th Centuries, Thessaloniki 1991.
Bibliografia ļ 273 Paszyn Μ., Reformy józefińskie w świetle relacji prasy polskiej okresu stanisła wowskiego, Łódź 2015. Paszyn Μ., Rewolucja brabancka w latach 1789-1790 w świetle relacji „Gazety Warszawskiej” i „Pamiętnika Politycznego i Historycznego”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2001, z. 70, s. [61]-81. Pek’, fon’, Ivan Grigor’evic (Reck), [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XVI (Rej tem-Roi’cberg), izd. Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obsesiva, S.-Peterburg’ 1913, s. 45. Penelea Filitti G., Cronici de familie. Moruzi: din satul Moruzanda - în scaunele domnești de la București și Iași, „Magazin Istoric”, Martie 1997, s. 59-63. Petrov A.N., Palen’, fon’-der’, graf Petr Alekseevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XIII (Pavel, prepodobnyj ֊ Petr [Hejka]), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1902, s. 138-139. Petrov A.N., Vtoraâ tureckaâ vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II, 1787-1791 g., 1.1 (1787-1789), S.-Peterburg’ 1880. Petrov A.N., Vtoraâ tureckaâ vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II, 1787-1791 g., t. II (1789-1791), S.-Peterburg’ 1880. Petrusevskij A., Generalissimus knâz’ Suvorov, t. I-III, S.-Peterburg 1884. Pogosskij A. F., Aleksandr Vasil’evie Suvorov, generalissimus russkih vojsk. Ego žizn ipobedy, S.-Peterburg 1914. Popkin J.D., News and Politics in the Age of Revolution: Jean Luzac’s “Gazette de Leyde”, Ithaca 1989. Poradowski ƒ., Kilka słów o Multanach (Mołdawii); napisane dla dzierżawców dóbr ziemskich, „Tygodnik Rolniczo-
Przemysłowy” 1846, R. IX, nr 23, s. 183-186. Poten В. von, Moellendorff, Wichard von, [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. XXII (Mirus-v. Münchhausen), Leipzig 1885, s. 120-121. Prâhin Û.D., Lambros Kaconis v istorii Grecii i Rossit, Sankt-Petersburg 2004. Prusy w okresie monarchii absolutnej (1701-1806), red. B. Wachowiak, Poznań 2010. Quinot R., Charles-Joseph de Ligne, prince wallon et européen, Gilly 1973. Regt [W.M.C.], Reede Arend Willem, baron van, [w:] Nieuw Nederlandsch Bio grafisch Woordenboek, red. P.C. Molhuysen, P.J. Blok, Deel 3, Leiden 1914, s. 1001-1002. Reid L., Charles James Fox: A Man for the People, Columbia 1969. Reiswitz J.A. von, Diez, Heinrich Friedrich v., [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. III (Bürklein-Ditmar), Berlin 1957, s. 712-713. Repertorium der diplomatischen Vertreter aller Länder, Bd. III (1764-1815), Hrsg. O.E Winter, Graz-Köln 1965.
274 FLAGRANTE BELLO Robak P„ Angielski handel zewnętrzny (i kolonialny) w dobie wojny o imperium (1740-1765), „Przegląd Nauk Historycznych” 2016, R. XV, nr 1, s. 43-84. http://dx.doi.org/10.18778/1644-857X.15.01.02 Rogoziński J., The Wordsworth Dictionary of Pirates, Ware 1997. Roider K. A., Baron Thugut and Austria’s response to the French Revolution, Prin ceton 1987. Rossijskij Μ., Dolgorukov, kņaz’ Ūrij Vladimirovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. VI (Dabelov’-Dâd’kovskij), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A. A. Polovcova, S.-Peterburg 1905, s. 570-573. Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, wyd. 6, Warszawa 1998. Ryniewicz Z„ Leksykon bitew świata, Warszawa 2008. Saricaoğlu F., Hasan Paşa, Şerif, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XVI, İstanbul 1997, s. 340-341. Saricaoğlu E, Sultan I. Abdülhamid (1774-1789), İstanbul 2001. Schlitter H., Spielmann, [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Hrsg, der His torischen Commission bei der königlichen Akademie der Wissenschaften, Bd. XXXV (Spalatin-Steinmar), Leipzig 1893, s. 168-171. Schlosser EC., History of the Eighteenth Century and of the Nineteenth Till the Overthrow of the French Empire with Particular Reference to Mental Cultiva tion and Progress, vol. VI, London 1844. Sée H., L’évolution commerciale et industrielle de la France sous l’ancien régime, Paris 1925. Seeley J.R., The Life and Times of Stein, Or, Germany and Prussia in the Napole onic Age, vol. I (1757-1807), Cambridge 2013. Serczyk W. A., Katarzyna II carowa Rosji, Wroclaw
1989. Shaw S.J., Between Old and New: The Ottoman Empire under Sultan Selim III, 1789-1807, Cambridge, Mass. 1971. Shaw S.J., The Nizam-ι Cedid Army of Sultan Selim III, 1789-1807, „Oriens” 1965/1966, vol. XVIII/XIX, s. 168-184. Shaw SJ„ The Origins of Ottoman Military Reform: The Nizam-ι Cedid Army of Sultan Selim III, „Journal of Modern History” 1965, vol. XXXVII, No. 3, s. 291-306. Sicking L., Islands, Pirates, Privateers and the Ottoman Empire in the Early Mo dern Mediterranean, [w:] Seapower, Technology and Trade, Studies in Turk ish Maritime History, eds D. Couto, E Günergün, Μ. Pia Pedani, Istan bul 2014, s. 239-252.
Bibliografia ļ 275 Sidorowicz D., Artykuły z niemieckiego miesięcznika „Historisches Portefeuille” (1782-1788) w przekładach polskich na łamach czasopism Piotra Świtkowskiego, „Czasopismo Zakładu Narodowego Imienia Ossolińskich” 2001, z. 12, s. 19-33. Šišov A., Orden Svâtogo Georgiâ «Za službu i hrabrost’». Vsë о samoj početnoj nagrade Rossijskoj Imperii, Moskva 2013. Skałkowski A., Przełom w dziejach Europy Wschodniej (1788-1795), [w:] Wiel ka historia powszechna, t. VI (Od wielkiej rewolucji do wojny światowej), cz. 1 (1789-1848), red. J. Dąbrowski, O. Halecki, M. Kukiel, S. Lam, Warsza wa 1936, s. 171-219. Skowronek J., Książę Józef Poniatowski, Wrocław 1986. Skowronek J., Mostowski Tadeusz Antoni, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 73-78. Smiley W, ‘After being so long Prisoners, they will not return to Slavery in Russia”: An Aegean Network of Violence between Empires and Identities, „Osmanii Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies” 2014, vol. XLIV, s. 221-234. Smiley W, The Rules of War on the Ottoman Frontiers: an Overview of Mili tary Captivity, 1699-1829, [w:] Empires and Peninsulas: Southeastern Europe between Karlowitz and the Peace of Adrianople, eds P. Mitev, I. Parvev, Μ. Baramova, V. Racheva, Berlin 2010, s. 63-71. Sorel A., Kwestia wschodnia w XVIII wieku. Pierwszy podział Pokki i traktat kainardżyjski, Warszawa 1981. Srogosz T., Choroby i śmierć żołnierzy armii koronnej i litewskiej w XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2016, t. LXIV, z. 2, s. 187-196. Stone D.R., A Military History of Russia: From Ivan
the Terrible to the War in Chechnya, Westport, CT-London 2006. Szczepaniec J., Luskina Stefan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVIII, Wro cław 1973, s. 577-579. Szczepaniec J., Monopol prasowy Stefana Łuskiny w Koronie w latach 1773-1793, „Ze Skarbca Kultury” 1961, z. 13, s. 5-99. Szenic S., Bratanek ostatniego króla, Warszawa 1983. T.S., Whitworth, Charles, earl Whitworth, [w:] Dictionary of National Bio graphy, ed. S. Lee, vol. LXI (Whichcord-Williams), London 1900, s. 163-166. Tekelti, Petr Abramovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XX (SuvorovaTkačev), izd. Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva, S.-Peter burg’ 1912, s. 440-443. Topaktaş H., Osmańsko-polskie stosunki dyplomatyczne. Poselstwo Franciszka Piotra Potockiego do Stambułu (1788-1793), Kraków 2017.
276 FLAGRANTE BELLO Troyat H., Katarzyna Wielka. Nienasycona żądza życia i władzy, Warszawa 2006. Uçman A., III. Selim’in Viyana Elçisi Ebubekir Râtib Efendinin Nemçe Sefâretnâmesi, [w:] Nizam-ı Kadirn den Nizam֊t Cedid’e III. Selim ve Dönemi / Selim III and His Era from Ancien Regime to New Order, Istanbul 2010, s. 625-638. Ugniewski P., Między absolutyzmem a jakobinizmem. „Gazeta Lejdejska” o Fran cji i Polsce 1788-1794, Warszawa 1998. Vasdravellis J.K., Klephts, Armateles and Pirates in Macedonia During the Rule of the Turks, 1627-1821, Thessaloniki 1975. Vianu A., Mișcarea national-eliberatoare și Nicolae Mavrogheni (1787-1790), „Studii” 1956, Anul IX, որ. 5, s. 45-62. Voennaâ ènciklopediâ, red. V. F. Novickov, t. I [A (metka anglijskogo Llojda) - Alžir iá piráty], Sankt-Peterburg 1911. Voennaâ ènciklopediâ, red. V.F. Novickov, t. VII [Voinskie načal’niki uezdnyeGimnastika voennaâ], Sankt-Peterburg 1912. Voennaâ ènciklopediâ, red. VF. Novickov, t. VIII [Gimry-Dvigateli sudovye], Sankt-Peterburg 1912. Voennaâ ènciklopediâ, red. VF. Novickov, t. XV [Lintulaks-Minnyj otrâd Baltijskogo flota], Sankt-Peterburg 1914. Volkov S.V., Generalitet Rossijskoj Imperii: ėnciklopedičeskij slovar generalov i admiralov ot Petra I do Nikolaâ II, 1.1 (A-K), Moskva 2010. Volkov S. V, Generalitet Rossijskoj Imperii: ėnciklopedičeskij slovar generalov i admiralov ot Petra I do Nikolaâ II, t. II (L֊A), Moskva 2010. Volkov V. A., Voronin V.E., Gorskij V. V, Voennaâ istoria Rossit s drevnejših vre men do konca XIX veka, Moskva 2012. Vvedenskij R.M., Malandin V.V., Kolesnikova E.A., Talina
G.V., Artamonov G.A., Komissarenko A.I., Istoria Rossit XVII-XVIII vv., Moskva 2008. W.P.C. [William Prideaux Courtney], Fawkener, Sir Everard, [w:] Dictionary of National Biography, vol. XVIII (Esdale-Finan), New York-London 1889, s. 262-264. W. W. [Warwick William Wroth], Bruce, Thomas, [w:] Dictionary of National Biography, ed. L. Stephen, vol. VII (Brown-Burthogge), New-York-London 1886, s. 130-131. Wawrykowa Μ., Dzieje Niemiec 1648-1789, Warszawa 1976. Wawrykowa Μ., Dzieje Niemiec 1789-1871, Warszawa 1980. Wereszycka EL, jabłonowski Stanisław Paweł h. Prus III (1762-1822), [w:] Polski słownik biograficzny, t. X, Wrocław-Warszawa 1962-1964, s. 239-241.
Bibliografia ļ 277 Wereszycki H., Historia Austrii, Wrocław 1986. Wieczorkiewicz P.P., Historia wojen morskich. Wiek żagla, 1.1, Warszawa 1995. Wołoszyński R. W, Nassau-Siegen (książę Nassau Siegen) Karol Henryk, [w:] Pol ski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 591-595. Wójcik Z., Dzieje Rosji 1533-1801, Warszawa 1971. Wurzbach C. von, Biographisches Lexicon des kaiserthums Oesterreich, enthal tend die lebensskizzen der denkwürdigen personen, welche seit 1750 in den österreichischen kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben, Teil I֊LX, Wien 1856-1891. Yeşil E, Aydinlanma Caginda Bir Osmanli Katibi Ebubekir Râtib Efendi (17501799), Ist ed., Istanbul 2011. Yeşil F., Melek Mehmed Pasza, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XXIII, 3. basım, Ankara 2019, s. 244-245. Yeşil E, Nizâm-ı Cedid Ordusunda Talim Ve Terbiye (1790-1807), „Tarih Dergisi” 2010, C. II, sa. 52, s. 27-85. Zakharova I.M., Anton Konstantinovič Psaro, „Voprosy istorii” 2015, № 11, s. 19-33. Zaiončkovskij A., Saltykov, graf Ivan Petrovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XVIII (Sabaneev -Smyslov ), izd. pod nablûdeniern predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1904, s. 76-79. Zedlitz-Neukirch L. von, Pantheon des Preussischen Heeres, Berlin 1835. Zolotarev V.A., Kozlov LA., Tri stoletiä Rossijskogo flota, t. III (XVIII vv.), Sankt-Peterburg 2003. Netografia http://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/history/more.htm?id= 11882726@cms Article (dostęp: 5 I 2020). Amelicheva Μ.V, The Russian Residency in
Constantinople, 1700-1774: Rus sian-Ottoman Diplomatic Encounters, [niepubl. rozprawa doktorska obro niona w Uniwersytecie Georgetown], Washington, D.C. 2016 (maszynopis), https://repository.library.georgetown.edu/bitstream/handle/10822/1041841/ Amelicheva_georgetown_0076D_l 3417.pdf ?sequence=l isAllowed=y (dostęp: 20 XI 2020). Amore D., Napoli, San Pietroburgo e il Mediterraneo, 1777-1861, [niepubl. roz prawa doktorska obroniona na Uniwersytecie Neapolitańskim im. Fryde-
278 FLAGRANTE BELLO ryka II], 2017 (maszynopis), http://www.fedoa.unina.it/12121/l/Amore_ Dario_30.pdf (dostęp: 2 VII 2020). Bolotina N., Potemkin, Moskva 2014, https://www.e-reading.club/chapter.php/ 1035392/30/Bolotina_-_Potemkin.html (dostęp: 5 I 2020). Clarke D., Officers of the Anhalt Duchies who Fought in the French Revolutio nary and Napoleonic Wars, 1789-1815, The Napoleon Series, June 2017, https://www.academia.edu/34436725/Officers_of_the_Anhalt_Duchies_who_ Fought_in_the_French_Revolutionary_and_Napoleonic_Wars_1789-1815 (dostęp: 3 X 2019). Gibson L., Diplomacy and Cultural Exchange: Ebubekir Ratib Efendi’s Mission to Vienna, 1792, https://www.google.pl/url?sa=t rct=j q= esrc=s source= web cd=l ved=2ahUKEwi254Cl26XiAhXi-ioKHf91DVoQFjAAegQIAh AC url=https%3A%2F%2Fmymarshallplan.squarespace.com%2Fs%2F Gibson.pdf usg=AOvVaw2PNTkgldtGwxZBVL5KRuZs (dostęp: 20 I 2021). Kurtuluş Y., The Legal Regime of the Turkish Straits: Regulation of the Montreux Convention and its Importance on the International Relations after the Con flict of Ukraine, [niepubl. rozprawa doktoraka obroniona w Uniwersytecie Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem], Frankfurt am Main 2019 (maszynopis), http.7/publikationen.ub.uni֊frankfurt.de/frontdoor/ index/index/docId/50470 (dostęp: 20 XI 2020). Mayer Μ. Z., Joseph II and the Campaign Against the Ottoman Turks, [niepubl. praca magisterska obroniona na Uniwersytecie McGilla w Kanadzie], Mon treal 1997 (maszynopis), https://www.repository.cam.ac.uk/handle/1810/ 272116 (dostęp: 20 III 2019). Morkva V, Russia’s Policy of Rapprochement
with the Ottoman Empire in the Era of the French Revolutionary and Napoleonic Wars, 1792-1806, [nie publ. rozprawa doktorska obroniona na Uniwersytecie w Ankarze], Anka ra 2010 (maszynopis), https://core.ac.uk/download/pdf/52925456.pdf (dostęp: 20 II 2021). Potto V., Kavkazskaâ vojna, 1.1 (Ot drevnejših vremen do Ermolova), Moskva 2006, https://www.e-reading.club/chapter.php/101 3400/ 14/Potto_-_Kavkazskaya_voyna._Tom_l._Ot_drevneyshih_vremen_do_Ermolova.html (dostęp: 30 VIII 2019). Schumann A., Berliner Presse und Französische Revolution. Das Spektrum der Meinungen unter preußischer Zensur 1789-1806, [niepubl. rozprawa doktorska obroniona w Technische Universität Berlin, Fakultät I - Geisteswissenschaf ten], Berlin 2001 (maszynopis), https://depositonce.tu-berlin.de/handle/ 11303/713 (dostęp: 10 XI 2020).
Bibliografia ļ 279 Üstün К., The New Order and Its Enemies: Opposition to Military Reform in the Ottoman Empire, 1789-1807, [niepubl. rozprawa doktorska], Columbia Uni versity, 2013 (maszynopis), https://academiccommons.columbia.edu/doi/ 10.7916/D80Z79P1 (dostęp: 20 VIII 2020). Yeşil E, Ebubekir Ratib Efendi, [w:] Encyclopaedia of Islam, THREE, ed. K. Fleet et al., https:/1referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam3/ebubekir-ratib-efendi-COM_26125?s.num=l (dostęp: 18 V 2019).
INDEKS OSOBOWY W indeksie zawarto nazwiska, kryptonimy i pseudonimy występujące zarówno w tek ście, jak i adnotacjach oraz podpisach do ilustracji. Kursywą wyróżniono nazwiska autorów przywoływanych opracowań. A A.G. (krypt.) 48,261 Abda Pasza, seraskier turecki 125 Abdülhamid I, sułtan turecki (1774-1789) 39, 45,108,113,274 Abdullah Berrî Efendi, turecki reis efendi, nego cjował traktaty pokojowe w Szystowie i Jassach 201,209,233,252 Ágoston Gábor 39,108, 261 Ahmed Pasza, seraskier turecki 224 Aidos Mehmed Pasza, seraskier turecki 192 Aksan Virginia H. 48,64, 85-86,124,191,261 Aleksander Mavrocordatow II, hospodar Mołda wii (1785-1786) 42 Aleksandrovil’ N.K. 187,261 Aleksandrowska Elżbieta 17, 261 Aleksiano Panagioti (Panaioti Pawłowicz), kontr admirał, Grek w służbie rosyjskiej 72-73 AlexanderJohn T. 52,133,194,261 Amelicheva Mariya Vladimirovna 39, 277 Amore Dario 136,278 Amud Molla, mufti 155 Anderson Roger Charles 50-53,72-73,75-76,261 Andrusiewicz Andrzej44,49, 52,63,76,91,9899,118, 122,133,191,236,261 Anhalt-Bernburg-Schaumburg-Hoym Viktor Amadeus książę von, generał lejtnant w armii rosyjskiej 93, 95,99 Anthing Frederic 52, 71, 73, 86, 118, 121-122, 191,259 Anusik Zbigniew 14, 35,109,157, 216, 242, 262, 268 Apraksin Stiepan Stiepanowicz (Apraksin’ Stepan’ Stepanovič’) hrabia, rosyjski generał major 74, 94,264 Arikan Sema 212, 262 Ars Grigorij Lwowicz 136,262 Artamonov German Anatoliewicz 189, 276 Artamonova I. 48, 262 Askenazy Szymon 68,159,262 Astapenko Mihail 97,132,191,262 Audzugure Ismail Mitchosza 186 Auersperg Karl hrabia von (zm. 1789), austriacki
pułkownik 117 Auersperg Karl hrabia von (zm. 1822), austriacki generał major 177 Azmi Said Efendi (Azmi Ahmed Efendi), dyplo mata turecki, ambasador w Berlinie (17911792) 207, 267 В B.T. (krypt.) 94, 262 Bağçeci Yahya 215, 217, 220, 262 Baht Girej, chan krymski (1789-1792) 224 Bailleu Paul 167, 262 Bajkow Wasilij Siergiejewicz (Bajkov’ Vasilij Serg’eevič’), pułkownik w armii rosyjskiej 92, 95 BaramovaMaria 41, 235, 264, 275 BartoszewiczJulian 18, 71, 263 Batal Pasza, osmański seraskier 134, 185—186, 226 Bauer, rosyjski pułkownik 98-99 Beales Derek 6Հ-67, 83, 88-89, 106, 110, 160, 164, 263
282 ļ FLAGRANTE BELLO Beaumillon de, francuski pułkownik w armii rosyjskiej 192 Bechard Johann von, austriacki generał 67 Beermann Matthias 20, 2бЗ Benedikt Heinrich 159,263 Bernath Mathias 115, 266 Beskrovnyj Lubomir Grigor’evič 49, 51-52, 63, 72, 74-75, 78, 98, 105, 118, 121, 135, 174, 182-184,186,191, 225, 228, 263 Bey, austriacki porucznik 175 BeydilU Kemal 43, 157, 160, 172-173, 199, 201-202, 205-207, 210-211, 230, 233-234, 236, 263 Bezborodko Aleksandr Andriejewicz hrabia, rosyjski tajny konsyliarz 232-233, 237, 242, 252, Bezborodko Ilja Andriejewicz (Bezborodko Il’â Andreevič’) hrabia, rosyjski generał major 192, 263 Bielecki Robert 68, 263 Bilim Cahit 238, 2бЗ BindoffStanley Thomas 221, 263 BlackJeremy 168, 263 Bitev Mark Maksimovič 186,227, 269 Blok Petrus Johannes 168, 273 Blondy Alain 181,263 Blow WilliamsJudith 219,263 Bobrovskij Pavel Osipovič 134,264 Bogdanovič Modest Ivanovič 48-49, 64, 98-99, 118,122,193-194,236,264 Bolianinow, kapitan rosyjskiej fregaty „Aleksan der” 49 Bolotina Natalia 97,278 Bonnard Abel 68, 264 Bourke Richard 218, 264 Branicki Franciszek Ksawery, hetman wielki ko ronny 74, 269 Brentano Georg Josef baron von, dyplomata nie miecki w służbie Francji, potem Szwecji, spe cjalny wysłannik Gustawa III do Stambułu (1789-1791) 158 Bronza Boro 41,264 Browne Johann Georg hrabia von, austriacki ge nerał artylerii i komendant Belgradu 88, 128, 178 Buchholtz Arend 20, 264 Bułhakow Jakow Iwanowicz (Bulgakov’ Âkov’ Ivanovič’), rosyjski dyplomata, poseł w Stambule 42-45, 57,156,271 Bułówna Armela 33, 270 Burke Edmund, brytyjski myśliciel i polityk,
po seł do Izby Gmin, wybitny mówca 218, 220, 264, 270 Butei Paul 219, 264 C Casanova G. Francesco, włoski malarz i grawer 10, 139 Cebotarev Anatolij Mihajlovič20, 264 Cegielski Tadeusz 162-163, 264 Cezayirli Gazi Hasan Pasza, osmański mąż stanu, kapudan pasza (wielki admirał) i wielki wezyr (XII 1789 - III 1790) 46, 51, 62, 70, 72-73, 75-76,104,108,123,132,135,155,162, 267 Chevalier, pułkownik, maltański korsarz w służ bie rosyjskiej 51 Chisholm Hugh 168, 270 Choiseul-Gouffier Marie-Gabriel-Florent-Augu ste hrabia de, francuski dyplomata, ambasador w Stambule (1784-1792) 44, 55,108 Chruszczów, brygadier rosyjski 93 Ciesielski Stanislaw 226, 264 Clarke Daniel 93, 278 Clerfayt de Croix François-Sébastien-Charles-Joseph hrabia de, austriacki general 124, 179 Cobbett William 218, 220,259 Cobenzl Philipp (Johann Philip) hrabia von, au striacki polityk 167, 260 Cole W.A. 219, 265 Colloredo-Mannsfeld Franz de Paul Gundaccar książę von, austriacki polityk 213 Courtney William Prideaux 220,276 Couto Dejanirah 46,136,162,269, 274 Creasy Edward Shepherd 97,182,191, 220, 225, 236, 264 Cyceron Marek Tulliusz, pisarz, mówca i polityk rzymski 218 Czartoryski Adam Kazimierz, książę 62, 264 D D.S. (krypt.) 94,264 Dama Rožer zob. Damas Roger de Damas Roger de, francuski ochotnik w służbie rosyjskiej 14, 48, 71-73, 75-76, 86, 94, 97, 133, 261 Danilov Sergej Ūlievič75,183-184,228, 264 Davis Walter W. 159,163,264 Davison Roderic H. 39, 264
Indeks osobowy DąbrowskiJan 40,275 Dąbrowski Marian 159, 264 Deane Phyllis Mary 219, 265 Degoev Vladimir Vladimirovič 186, 227,269 DemelJuliusz 212,265 Demostenes, grecki mówca i polityk 218 Denisów Andrian Karnowicz (Denisov’ Adrian’ Karnovič’), rosyjski generał major 94 Derfelden Otto Wilhelm Christoforowicz, ro syjski generał lej tnant 112-113 Derwisz Pasza (zw. Derwisz Mehmed Pasza albo Osman Derwisz Pasza lub Osman Pa sza), osmański dowódca, seraskier „trzytulny” 116-117 Diez (Dietz) Heinrich Friedrich von, dyplomata pruski, ambasador w Stambule 159-160, 273 DihmJan 17,265 Dimich von Papilla Paul, austriacki generał ma jor 79 Djuvara Neagu 201,265 Docenko Witalij D. (Docenko Vitālij Dmitrievič) 75,181,183-184, 228,265 Dolgorukow Jurij Władimirowicz (Dolgorukov Urij Vladimirovic ) książę, rosyjski generał 74 Dołgorukow Wasilij Wasiljewicz (Dolgorukov Vasilij Vasiľevič) książę, rosyjski generał 93, 95 Dołgorukow-Krymski Wasilij Michajlowicz książę, rosyjski generał 99 Druzinina Elena loasáfovna 39, 2б5 Duffy Christopher 91-92,98,127,191, 265 Dumont-Wilden Louis 68, 265 Durbas Malgorzata 14, 268 Durka, udzielny książę kaukaski 186 Dybovskoj Λ. 100,266 Dziaster Gey, pasza (gubernator) Aleppo 158 Dziur Oglu Pasza, seraskier turecki 224 E Earle Peter 136,265 Ebubekir Râtib Efendi (Abū Bakr Rātib Efen di), dyplomata osmański, tymczasowy amba sador w Wiedniu (1791-1792) 212-213, 262, 276-279 Eiseid Abdullah Birrî zob. Abdullah Berri Efendi El’nickij A. 75,265 Elčaninov Andrej Georgievic 49, 52, 118, 121, 191,265 Eldem Edhem 55,265 Elgin Bruce Thomas hrabia, brytyjski
dyplomata, poseł nadzwyczajny w Wiedniu 216, 220 I 283 Eliseeva Olga 44,51-53,65,71-73,75-76,85-86, 97-98, 105,119,122,132, 157,162, 179,182, 184,191,194, 220,230,233,265 EImpt Johann Martin hrabia von (El mpť logan’-Martyn’ fon’), generał major w armii rosyj skiej 48 Elżbieta Wilhelmina Luiza Wirtemberska, księż niczka wirtemberska, arcyksiężna austriacka 114 EmecenFeridun 115,265 Engelhardt Lew Mikołajowicz (Èngel’gardt Lev Nikolaevič), rosyjski generał major 48-49, 52, 100, 113,119, 185,233,260 Esterházy Galántha Franz hrabia von, nadzwy czajny poseł węgierski 201,204-205, 207 Evans EricJ. 265 Ewart Joseph, brytyjski dyplomata, poseł w Sztok holmie (1788-1791) 168,220, 266 F Fabris, austriacki pułkownik 68 Fabris Michael von, austriacki feldmarszałek lejtnant 65,79, 86-87 Fawkener Everard Sir, brytyjski dyplomata 220, 276 Fawkener (Fawkner) William Augustus, brytyjski dyplomata wysiany z misją specjalną do Peters burga (1791), syn poprzedniego 26, 220-223 Fawkner zob. Fawkener (Fawkner) William Au gustus Fejtő François 48, 63, 65, 83, 105, 107, НО, 128, 164, 265 Feyzi Süleyman Efendi, turecki reis effendi (1779-1781 і 1787) 43, 62 Figiel Grzegorz 215,220,265 Findley Carter К 213,265 Fischer, rosyjski dowódca 93 Fleet Kate 213,279 Fox Charles James, brytyjski arystokrata i polityk, przywódca partii wigów 218, 220, 272-273 Franciszek 11 Habsburg (niem. Franz II Joseph Karl), arcyksiążę, później król Czech i Wę gier (1792-1835) oraz pierwszy cesarz Austrii (1804-1835)67,114,124,130 Fredriksen John C. 72,265 Fryderyk August Hanowerski, książę Wielkiej Brytanii i
Irlandii 217 Fryderyk Wielki (Fryderyk II Wielki, niem. Frie drich II von Hohenzollern), król Prus (17401786) 91,127,191,265,267
284 j FLAGRANTE BELLO Fryderyk Wilhelm, książę, syn Karola Wilhelma Ferdynanda, księcia Brunszwiku 163 Fryderyk Wilhelmil (niem. Friedrich Wilhelmil von Hohenzollern), król Prus (1786-1797) 159-160,163,166-169,174,207,215-216,267 G Ganiczew Walerij (Ganičev V.) 51, 71, 75, 181, 183-184,228,266 Gazzinelli Anton, austriacki feldmrszałek 79 Gejsman P. 100, 266 GhermaniDionise 115, 266 Gibier Douglas Μ. 160, 266 Gibson Lela 213, 278 Giejking Christofor Iwanowicz (Gejkin Hristo for Ivanovič; niem. Christoph Heinrich Heyking), pruski i rosyjski wojskowy, general lejtnant 94, 99 Gielżyński Witold 18,266 Gloger Zygmunt 62,266 Gladkij (Gladkij) A.I. 189,266 Göfek Fatma Muge 207, 266 Godlewski Stanisław Francewicz (Godlevskij Stanislav Francevič), pułkownik w wojsku ro syjskim 97 Godunov Vladimir Ivanovič 98,132,191,266 Goleniszczew-Kutuzow Michaił Iłłarionowicz, rosyjski generał porucznik 15,64,86,189,191, 193-194, 223-225, 238, 241, 266-267, 271 Golicyn Dmitrij Michajłowicz książę, rosyjski dy plomata, ambasador w Wiedniu (1761-1792) 90-91 Golicyn Siergiej Fiodorowicz (Golicyn Sergej Fedorovič) książę, rosyjski generał lejtnant 48, 94, 99, 223-224 Galiński Zbigniew 17, 270 Goltz Leopold Heinrich hrabia von der, dyplomata pruski, poseł w Petersburgu (1789-1794) 221 Goriaczko Anna YJ, 22-23,25,33,266 Goricz Iwan Piotrowicz (Wielki) (Gorič Ivan Petrovič [Boľšoj]), brygadier rosyjski 93, 97 Gorskij VV. 189, 276 GöyüncNejat 108, 266 Gozdawa-GolțbiowskiJan 50-52,72-73,75-76, 132,136, 181-184,187,189,191,228, 266 Grenaud Pierre 68, 266 Grenville William Wyndham lord, brytyjski dy
plomata i polityk 220 Grinevetsky Sergei R. 136, 266 Grochmalski Piotr 226, 266 Gudowicz Iwan Wasiliewicz, general rosyjski, zdobywca Hadżibeju (1789) i Anapy (1791) 186,226 Gümüş Şenay Özdemir 136, 266 Günergün Feza 46,136,162,269,274 Gurowski Jan Nepomucen hrabia, pułkownik w wojsku rosyjskim 231 Gustaw III, król Szwecji (1771-1792) 158,215216,242 GyalókayJeno 68,266 H H.M.C. (krypt.) 201,266 H.M.S. (krypt.) 168, 266 Hadik von Futak Andreas hrabia, austriacki feld marszałek 67, 106-107, 110,123-134 Hadżi Bekir Aga, przełożony odźwiernych 155 Haeften (Haften) Reinier baron van, holender ski dyplomata 201, 209 Hagy Solitary, seraskier turecki 111 Hailes Daniel, brytyjski dyplomata, poseł w War szawie (1788-1791) 23 Hajnäcskeö Siegbert Vécsey baron von, austriacki generał major 81 Halecki Oskar 40, 275 Hannings Bud72, 266 Hartmann Stefan 167,1( 1 Hasan Pasza Cenaze (także Meyyit lub Kethüda), turecki wielki wezyr (VI-XII1789) 115, 122, 265 Hasan Pasza Şerif (także Seyyid, Çelebizâde), turecki wielki wezyr (III 1790 - II 1791) 161, 178,183,195-196, 274 Heidenstam Gerhard Johann von, dyplomata szwedzki, poseł w Stambule (1779-1791) 158 Heinrich XIV książę Reuss zu Plauen, austriacki dyplomata, ambasador w Berlinie 167 Henckel von Donnersmarck Viktor Amadeus hrabia, pruski generał lejtnant 163 Hengerer Mark 164,267 Herakliusz II, władca połączonych królestw gru zińskich (Kartlii i Kachetii) 41,43 Herbert-Rathkeal Peter Philipp baron von, ce sarski internuncjusz 27, 44, 57, 156, 201, 203-205, 207-209, 213 Herman Iwan Iwanowicz (German Ivan Ivano vič; niem. Johann Hermann
von Fersen), ro syjski kartograf pochodzenia saskiego, służył
Indeks osobowy w armii imperatorowej w radze generał majora 14,185-186,259 Hertzberg Ewald Friedrich hrabia von, pruski po lityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1768-1791) 159-160,163,167-168,170,260 HirtenfeldJeronim 16, 66-67, 78-82, 84, 88, 111, 116,124,128,130,176-177,180,267,272 Hochedlinger Michael64-66,124,170,202,267 Hohenlohe-Kirchberg Friedrich Wilhelm książę von, austriacki feldmarszałek porucznik 107, 131, 178 Hohlova Ekaterina 52,121,191, 267 Holmes Geoffrey S. 219,267 Holyński, porucznik lejbgwardii rosyjskiej 192 Hombek Danuta 18, 22-23,267 Homola Irena zob. Homola-Dzikowska Irena Homola-Dzikowska Irena 17,22, 267 Hood Samuel Sir, admirał brytyjski 215 Horn David Bayne 219, 221, 260, 267 Hüseyin Pasza, turecki komendant Oczakowa 91,98 Hüseyin Pasza Küçük, osmański mąż stanu i kapudan pasza (wielki admirał) 108, 135, 182, 184, 227,237,266 I Ibrahim İsmet Bej, sędzia armii (tur. ordu kadısı), negocjował traktaty pokojowe w Szystowie ijassach 201,209,233,252 İbrahim Nasir Pasza, dowódca turecki 68 İlgürel Mucteba 55, 267 İlker Zeki S. 46, 267 İnalcık Halil 219,267 Ipsilanti (Ypsilanti) Aleksander, hospodar Wołosz czyzny (1774-1782 і 1796-1797) oraz Mołdawii (1786-1788) 68 Ipsilanti (Ypsilanti) Konstantyn, syn poprzednie go, późniejszych hospodar Mołdawii (17991801) i Wołoszczyzny (1802-1806) 68, 272 İşipek Ali Rıza 46, 267 Ivčenko Lidia Leonidovna 86-87, 97, 189, 191, 194, 225,267 Iwanow Michaił Matwiejewicz (Ivanov Mihail Matveevič), malarz rosyjski 10, 151 J Jabłonowski Stanisław Paweł książę, poseł polski w Berlinie 168,277 Jacuński, pułkownik w
wojsku rosyjskim 192 | 285 Janik Maciej 33,267 Jany Curt 159,163,174, 267 Jarno Witold 14, 268 Jerzy III Hanowerski, król Wielkiej Brytanii i Irlandii (1760-1820), elektor Hanoweru (1760-1814) 170,217 Jones John Paul, szkocki żeglarz, kontradmirał rosyjskiej Floty Czarnomorskiej 72-73, 265, 272 Józef II Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki (1765-1790) 15, 29, 44, 47-49, 56-57, 6365, 67, 77, 80-84, 88-89, 99, 105-107, 110, 118, 122, 124, 127, 130-131, 156, 159-160, 162-164, 171,263-265, 271, 278 Jurgenz, rosyjski pułkownik 95 К Kachowski Michaił Wasiliewicz (Kahovskij Mi hail Vasiľevič) hrabia, rosyjski generał 232 Kalinka Walerian 15,49, 52,63-65,68, 83-85, 89-90, 97, 105, 108-109, 114, 118, 122, 127, 130-133,157,159-160,163,170-171,191,267 Kamenski (Kamensky) Michaił Fiedotowicz (Ka menskij Mihail’ Fedotovič), rosyjski general 48, 100 Kapłan Girej, brat chana krymskiego 192 Kara Mustafa Pasza, turecki dowódca 131, 176 Kara Osman Oğlu Pasza, turecki dowódca 103 Karaczay de Vályeszáka (Karaiczay de Wallje Szaka) Andreas hrabia, austriacki general 111, 116-117,120,179 Karamuk Gümeç 207, 268 Karkocha Malgorzata 13-14, 25, 27, 30-31, 45, 62, 69, 72, 76-77, 81, 83-85, 87, 89, 91, 104, 106, 124, 126, 164, 176, 179, 192, 196, 200, 211, 231-232, 249,252, 254-255,268-269 Karol Wilhelm Ferdynand, książę Brunszwiku 163 Katarzyna (Ekaterina) II, cesarzowa Rosji (17621796) 13,15,29,40-45,47-48,50-54,56-57, 63-64,71-73,75-76,86,90-91,97-99,105, 108, 118-119, 122, 133, 136, 157-158, 162, 168, 173-174, 180, 185-187, 189, 191, 193֊ 195, 201, 212, 215-218, 220-223, 225-226, 230-232, 236-237,
241-242, 244-245, 261-262, 264,270-274, 276 Karsonis (Cazzioni, Katsones, Kachioni) Lam bros, Grek w służbie rosyjskiej, kapitan floty kaperskiej 135-136, 181-182
286 I FLAGRANTE BELLO Kaunitz Wenzel Anton książę von, austriacki polityk i dyplomata 167, 213, 260 Keith Robert Murray Sir, brytyjski general, polityk i dyplomata, nadzwyczajny wysłannik w Wied niu (1772-1792) 201, 209,266 Kepiro Samuel von, austriacki pułkownik 116 Kersnovskij Anton Antonovič49, 52, 64, 91, 98, 113,118-119,121-122,132-133,186,225,269 Kieniewicz Stefan 17, 269 Kienmayer Michael baron von, austriacki major 116 Kinâpina Nina Stepanovna 186, 227, 269 King Charles 73,269 Kinsky von Wchinitz und Tettau Joseph hrabia, austriacki generał kawalerii 88 KirvalLevent46,162, 269 Kita Jarosław 14, 268 Klebeck Wilhelm baron, austriacki generał ma jor 128 Koçak Zülfiye 4Ï, 157, 170, 199, 201-203, 206207,209-211, 216,221-222, 233-234, 269 Kočergin Μ. 92, 269 Koch Christophe-Guillaume 209,260 Kocój Henryk 168, 269 Kolasa Wladyslaw Marek 33, 2б9 Kolesnikova Elena Aleksandrovna 189,276 Komissarenko Arkādij Ivanovic 189, 276 Konopczyński Wladyslaw 74, 160, 269 Konstanty Pawłowicz Romanow, wielki książę rosyjski 40 Komat Marek 41,159,215,270 Korolev Anatolij Nikolaevič98,132,191, 266 Korsakow Nikolaj Iwanowicz, rosyjski inżynier wojskowy, pułkownik, główny budowniczy twierdzy Chersoń 73 Kosarev Aleksey N. 136, 266 Kosiarz EdmundlS, 183-184,229, 269 Kostianoy Andrey G. 136,266 Kostkiewiczowa Teresa 17, 270 Kostrova E.M. 48,100,113,185, 233, 260 Kozlov Ivan Aleksandrovit 50-51, 75, 183-184, 228,277 Kreczetnikow Michaił Nikiticz (Kreéetnikov’ Mihail’ Nikitič’), rosyjski generał porucz nik 133 Kukiel Marian 40, 275 Kunisch Johannes 84,269 Kuras Katarzyna 14, 268 Kurtuluş Yücel
39,278 Kutuzov Mihail Illarionovič zob. Goleniszczew-Kutuzow Michaił Iłłarionowicz L Lacy (Lascy) Joseph Franz Moritz hrabia von, austriacki polityk i feldmarszałek 65, 67, 87, 106 Lafitte-Clavè André-Joseph (Lafitte AndréJoseph de), oficer francuski, inżynier wojsko wy 69, 91 Lam Stanisław 40,275 Langford Paul 219, 270 Lattermann, austriacki major 82 Laudon (Loudon) Gedeon Ernst baron von, au striacki feldmarszałek 84, 88-89, 107, 110, 113-114, 124, 126-127, 129-131, 164, NO NI, 177, 260 Lázár Balázs 68, 84,209, 270 Lebrecht Karl Georg, nadworny medalier 193 Lee Sidney 201,221, 266, 275 Leitsch Walter 164, 264 Leopold II Habsburg-Lotaryński, cesarz rzymsko-niemiecki (1790-1792) 15,163-171,175, 199, 201-202, 205, 209, 211, 213, 216, 220, 241,244,271 Lepszy Kazimierz 34,267 Levčenko Vladimir 97,132,191, 262 Lezzano Borys Borysowicz (Lecano Boris’ Borisovié’), Włoch w służbie rosyjskiej, brygadier 224, 270 Liechtenstein Karl Borromäus Joseph książę von, austriacki feldmarszałek 78 Lieven Anatol 226, 270 Ligne Charles-Joseph książę de (niem. Karl Jo seph Fürst von Ligne), dyplomata i wojskowy w służbie Austrii, znany pamiętnikarz 68, 74, 178, 264-266, 271, 273 Ligne Charles-Joseph-Antoine de, austriacki puł kownik w armii rosyjskiej, syn poprzedniego 192-193 Liptay (Liptai, Lipthay) Anton von, austriacki porucznik 176 Lock Frederick Peter 218,270 Lord Robert Howard 157, 163-165, 167, 170, 173-174,177,195,215-216,220,222,270 Lorenzi Guglielmo, maltański korsarz w służbie rosyjskiej 181, 227, 263
Indeks osobowy Löschenkohl Johannes Hieronymus, austriacki grawer i rysownik 9-10,125, 148,150 Loth Roman 17,261 Lucchesini Girolamo margrabia, pruski dyplomata pochodzenia włoskiego, ambasador w Warsza wie (1789-1792) 23, 167-168, 199-201, 209, 211,262,269-270 Ludwik XVI, król Francji (1774-1791) 55 Luzac Jean, holenderski prawnik i dziennikarz, redaktor tzw. „Gazety Lejdejskiej” 20, 273 Lwow Andriej Lawrentiewicz (Lvov Andrej Lavrenťevič), rosyjski pułkownik 192 Ł ŁaptosJózef159,270 Łaszkariow (Laskarow, Laskarew) Siergiej Lazarewicz, rosyjski wojskowy i dyplomata gruziń skiego pochodzenia 157,232 Łojek Jerzy 17-18, 22-24, 28, 33, 40, 159, 174, 215, 217,220,223, 267,270 Łopatin Wiaczesław (Lopatin Vâêeslav) 15,50-52, 71-73,76,98-99,105,108,118-119,121-122, 132-133,157,162,185-186,189,191,194,270 Lossowska Irena zob. Łossowska-Zaporowska Irena Łossowska-Zaporowska Irena 17-18, 22, 25, 33, 270 Luskina Stefan ks„ jezuita, wydawca i redaktor „Gazety Warszawskiej” 14, 17-18, 22-26, 28-30,42, 47, 51, 53, 56, 62-64, 66-68, 70, 73,75-76,82-83,87-90,94,97,104,106-107, 109, 119, 122, 124, 130, 134, 156-161, 166, 169-170, 172, 177, 185-186, 188-189, 191, 193-194, 196, 202, 208, 226, 228, 232, 234, 236,245, 263, 268,270, 275 Μ M.K. (krypt.) zob. Karkocha Małgorzata Machiavelli Niccolò di Bernardo dei, włoski filo zof, pisarz, historyk i dyplomata 164 Madariaga Isabel de 41, 50, 76, 85, 118, 122, 132-133, 157, 159, 182, 191, 217, 220, 222, 225, 230,270 Mahmud Pasza, gubernator Albanii 46, 56 Majkov’P. 42,47,271 Maksimowicz Krystyna 271 Małandin Vladimir Vladimirovič 189, 276
Malinowski Karol ks., jezuita, wydawca i redaktor „Korespondenta Warszawskiego” 17 Į 287 Malleson George Bruce 114,127, 271 Manói Bey (Emanuel Giani-Ruset), hospo dar Wołoszczyzny (1770-1771) i Mołdawii (1788-1789) 85 Mansel Philip 68, 271 Markiewicz Mariusz 14, 268 Martynov Aleksej Grigor evič43, 49, 69, 78, 84, 113,118,121, 125,271 Maslovskij S.D. 74,271 Massaros, austriacki pułkownik 117 Massie Robert Kinloch 97,133, 271 Masters Bruce Alan 39,108, 261 Matjoszowski, rosyjski major 120 Maurojeni zob. Mavrogheni Mikołaj Mavrogheni Mikołaj, hospodar Wołoszczyzny (1786-1790) 27,115,118-120,179, 196,212, 266,276 Mayer Matthew Z. 15,49, 65,67,69, 80-82, 89, 91, 105-106, 108, 118, 121, 127, 129-131, 163, 170, 172, 177, 179-180, 202-204, 206, 271,278 McKay Derek 195,220,271 Mecheł Christian von, szwajcarski grawer i ry sownik 9—10,96, 146 Mehmed, aga janczarów 62 Mehmed Arnaut Pasza, dowódca turecki 225 Mehmed Накку Bej, dyplomata turecki 234 Mehmed (Mahomet) Dürrî Efendi, osmański se kretarz skarbu (tur. ruznamęe-i evvel) i reforma tor, negocjował traktaty pokojowe w Szystowie ijassach 201,209, 233,252 Mehmed Pasza, dowódca turecki, komendant Maczyna 223 Mehmed Râșid Efendi, turecki reis effendi (1786-1787, 1792-1794, 1797-1798) 62 Melek Mehmed Pasza, turecki wielki wezyr (V 1792 ֊ X 1794) 237, 277 Meller George, rosyjski pułkownik 97 Meller Karl, rosyjski major artylerii 97 Meller-Zakomelski (Müller- lub Móller-Zakomelski) Johann (ros. Ivan Ivanovič Meller-Zakomeľskij), rosyjski general artylerii 92,185 Menchinger Ethan L. 201, 271 Meyendorff (najpewniej Kasimir Iwanowicz)
baron, rosyjski brygadier 93 Mihajlov Oleg (A, 86, 189, 191, 194, 223, 225, 271 MihajlovičNikolajai, 71-72, 93-94, 157, 192193, 224,232, 271-272
288 ļ FLAGRANTE BELLO Mikaberidze Alexander 16, 72, 92, 94, 100, 112,185,192,226,232,272 Mikołaj (Nikolai) I Romanow, car rosyjski (1825-1855) 136, 262 Mikołaj (Nikolai) II Romanow, car rosyjski (1894-1917) 16, 48, 71,112,181,224, 276 Miskewka Wlad (Mischevca Vlad) 68, 272 Mitchell Leslie 218, 272 Mitev Plamen 41, 235, 264, 275 Mittrowski Joseph Antoine hrabia, austriacki feldmarszałek lejtnant 65,79 Molhuysen Philipp Christiaan 168, 273 Möllendorf (Möllendoríf, Moellendorff) Wichard Joachim Heinrich von, pruski generał lejtnant 163, 167, 174, 216 Moñino у Redondo José, hrabia Floridablanca, hiszpański minister spraw zagranicznych 55 Montefiore Simon Sebag 15, 51-53, 64, 71-73, 75-76, 86, 97-99, 118, 122, 133, 157, 160, 162, 185-187, 189, 191, 194-195, 215, 220, 225,230, 232, 272 Morawski Wojciech 16, 272 Mordwinow Nikołaj Semenowicz, dowódca ro syjskiej marynarki i mąż stanu, jeden z organi zatorów Floty Czarnomorskiej 50, 53,71-72 Morison Samuel Eliotll, 272 Morkva Valeriy 238,278 Moruši zob. Moruzi Aleksander Moruzi Aleksander, syn hospodara mołdawskiego, dragoman Porty, późniejszy władca Mołdawii i Wołoszczyzny 27, 200-201, 212, 233-234 Mostowski Tadeusz Antoni, publicysta i polityk, współwydawca „Gazety Narodowej i Obcej” 17,275 Mustafa (Mehmed) Râșid Efendi, ambasador w Petersburgu (1793-1794) 238 Mustafa Pasza, turecki dowódca, syn konemdanta Anapy Batal Paszy 226 Muraso zob. Moruzi Aleksander MyślińskiJerzy 18, 270 N N. C. (krypt.) 133,272 Nassau-Siegen Karl Heinrich książę von, admi rał i dyplomata w służbie rosyjskiej 71-72, 74,217,263,277 Nelson Horatio,
brytyjski admirał 228 Niedziela Rafał 14, 268 Niemcewicz Julian Ursyn, powies ciopisarz, pu blicysta i działacz polityczny, współwydawca „Gazety Narodowej i Obcej” 17, 265, 269 Noradounghian Gabriel 40, 109, 160, 209, 234, 260 Novickov VF. 72,92,276 Nuhoğlu Hidayet 115, 265 О Obreskow Aleksiej Michajlowicz, rosyjski dy plomata, rezydent w Stambule (1751-1768) 39 Olszewski Paweł 186, 226,272 Önalp Ertugrul 55,272 Orlov Nikolaj Aleksandrovit 191,272 Orlow Aleksiej Grigorjewicz hrabia, rosyjski generał 99 Osborne Francis Godolphin, książę Leeds, bry tyjski polityk, minister spraw zagranicznych w rządzie Williama Pitta Młodszego 220 Osman Pasza, turecki wojskowy, gubernator Bel gradu 124, 126 Ostermann Iwan Andriejewicz hrabia, rosyjski polityk i dyplomata 221, 242 P Palen Pietr Aleksiejewicz (Palen’ Petr’ Alekseevič’; niem. Peter Ludwig von der Pahlen) hrabia, ro syjski polityk i wojskowy 92,94,99,273 Pangali Zygmunt, austriacki tłumacz (dragoman) 200 Panin Piotr Iwanowicz hrabia, rosyjski generał 99 Pappas Nicholas Charles 182, 272 Parvev Ivan 41, 235, 264,275 Paszyn Maciej 159,163,273 Paweł, carewicz (Paweł I Romanow) 231 Peharnik-Hotkovich Daniel baron, austriacki generał major 180 Pellegrini Karl Clemens hrabia, austriacki gene rał artylerii 124 Penelea Filitti Georgeta 201, 273 Petrov Andrej Nikolaevič 15, 41, 43, 52-56, 64, 72-73,75-76,78,83,85,92,97-98,105,113, 118, 121-122, 127, 132-134, 180, 183-185, 187,191-192, 223-226, 228, 273 Pia Pedani Maria 46,136,162,269, 274 Pietruszewski Aleksander (PetruševskijAleksandr) 15,44, 48-53, 72-73, 75, 98, 113, 116,
118119,121-122, 179, 189-191,194,273
Indeks osobowy Piotr (Petr) I Wielki Romanow, car Rosji (16821725) 16,48,71,112,181,224, 276 Pitt William Młodszy, brytyjski polityk, premier (1783-1801 i 1804-1806) 195,215,217-220, 262, 265 Płatów Matwiej Iwanowicz (Platov’ Matvej Iva novič’) hrabia, rosyjski pułkownik 92 Pogosskij Aleksandr Fomió 118,121, 191,273 Polat Muzaffer 46, 267 Poloveov Aleksandr Aleksandrovit 42,74-75,78, 92,100,133,192,262-266,269,271-274,277 Poniatowski Józef książę, bratanek polskiego mo narchy 67-68,262-263, 275 Popkin Jeremy D. 19,273 ParadowskiJózef85, 273 Poten Bernhard von 167,273 Potiomkin Grigorij Aleksandrowicz (Potemkin Grigorij Aleksandrovich), książę taurydzki, ro syjski polityk i wojskowy, głównodowodzący w wojnie z Turcją (1787-1792) 15, 34, 40, 42, 44, 51-53,64-65,71-76,85-86,91,97-100, 105, 112, 118, 122, 132-133, 157, 160, 162, 181, 183-187, 189-191, 193-195, 215, 220, 225-226, 229-232, 259, 265,272, 278 Potiomkin Paweł Siergiejewicz (Potemkin Pavel’ Sergeevič’) hrabia, rosyjski generał, odznaczył się w czasie szturmu Izmaiła 74-75, 99, 265 Potocki Franciszek Piotr, poseł nadzwyczaj ny i minister pełnomocny Rzeczypospolitej w Stambule (1788-1791), następnie ambasa dor (1791-1792) 108,155,202,276 Potto Vasilij Aleksandrovit 54, 226, 278 Prahin Ûrij Dmitrievič 136, 273 Pratt Charles, hrabia Camden, brytyjski prawnik, sędzia i polityk 220 Psaro Antonio (Psaro Anton Konstantinovič), ro syjski wojskowy i dyplomata pochodzenia grec kiego, dowodzi! częścią sił morskich na Morzu Śródziemnymi Archipelagu 162,181-182,277 Ptaszyński Andrzej 85, 260 Q Quataert Donald 219, 267
Quinot Raymond 68,273 R Raeheva Vania 41,235,264,275 Ransome Mary 219, 260 Râtib Efendi, sekretarz janczarów 234 Į 289 Reede Arend Willem baron van, holenderski wojskowy i dyplomata 168, 273 Regt WM.C. 168, 273 Reid Loren 218, 273 ReiswitzJohann Albreeht von 159, 273 Rek Iwan Grigorjewicz fon (Rek’ Ivan’ Grigor’evič’ fon’; niem. Johann von Reck), rosyjski general major 50, 273 Repnin Nikolaj Wasilewicz (Repnin’ Nikolaj Vasiľevič’) książę, rosyjski general i dyplomata 74, 86, 92, 99, 105, 132, 152, 181, 189-190, 194, 225, 229-231, 234, 271 Rétat Pierre 19, 270 Ribas, rosyjski pułkownik 224, 231 Ribas y Bayons José de (Ribas JosifMihajlovič de), hiszpański oficer w służbie rosyjskiej, generał major 72, 183-185, 187, 190-191, 223-224, 232, 234, 252 Ribopier Iwan Stiepanowicz (Ribop’er’ Ivan’ Ste panovič’), brigadier rosyjski, poległ podczas szturmu Izmailą 192, 271 Richelieu Armand-Emmanuel du Plessis de, książę de Fronsac, francuski polityk i wojsko wy, ochotnik w armii rosyjskiej 192 Richelieu Louis-François-Armand du Plessis książę de, marszałek Francji 192 Robak Piotr 14,35,219, 269,274 Roderique Jean Ignace, wydawca „Gazette de Cologne” 20 RogozińskiJan 181,274 RoiderKarlA. 156,274 Rolle AntoniJózef 85, 260 Rosen Władimir Iwanowicz (Rozen’ Vladimir’ Ivanovič) baron, rosyjski generał lejtnant 186-187 Rossijskij Μ. 74,274 Rostworowski Emanuel40-41,274 Rouvroy Johann Theodor baron von, austriacki generał artylerii 67, 114, 124 Rumiancew-Zadunajski Piotr Aleksandrowicz (Rumâncov’ Petr’ Aleksandrovič’) hrabia, rosyj ski feldmarszałek 47-49,63,78,87,99,105,192 Rybow,
rosyjski brigadier 76 Ryniewitz Zygmunt73,75, 183-184,274 s Sachsen-Coburg-Saalfeld Friedrich Josias książę von, austriacki generał 65,78—79, 84-85, 87, 89,107,111,115-120,122,131,148,164-165, 172,176,178,179
290 I FLAGRANTE BELLO Said Ali, Algierczyk, oficer floty osmańskiej 228 Said Bej, turecki dowódca, pasza „trzytulny” 184 Şakul Kahraman 39,108 Saltykow Iwan Pietrowicz (Saltykov Ivan Petrovič) hrabia, rosyjski general 48,78, 84,277 Samojlow Aleksandr Nikołajewicz (Samojlov Aleksandr Nikolaevič) hrabia, rosyjski polityk i generał, siostrzeniec Grigorija Potiomkiną 93,97,99,194,232,234,237-238,252 Sancaktaroğlu İlkim 46, 2б7 Saricaoğlu Fikret 39,161,274 Schaich Michael 164, 267 Schlitter Hanns 167,260,274 Schlosser Friedrich Christoph 118, 121-122, 274 Schoell Frederic 209,260 Schumann Axel 20, 278 Schiitz Carl, niemiecki malarz i grafik 9 Scott Hamish M. 195, 220,271 Sée Henri Eugene 219, 274 SeeleyJohn Robert 80,274 Seid Ibrahim İsmet Bej zob. Ibrahim İsmet Bej Selim III, sultan turecki (1789-1807) 15, 108, 115,123,155,159,161-162,195,205-207,209, 213-214, 223, 236-237,268,274,276 Serczyk Władysław Andrzej 43-44, 52, 191, 236, 274 Severin de zob. Sewerin Ivan Ivanovič Sewerin Ivan Ivanovič, rosyjski dyplomata, gene ralny konsul w księstwach naddunajskich 27 Shaw StanfordJ. 15,108,237,274 SickingLouis 136, 274 Sidorowicz Dorota 20, 275 Šišov Aleksej 99,275 Skałkowski Adam 40-41, 275 Skorodumow Gawriił Iwanowicz, rosyjski grawer i akwarelista 9, 233 SkowronekJerzy 17, 68, 83,90,275 Smiley Will 235,275 SorelAlbert 39, 206,275 Spielmann Anton baron von, austriacki urzędnik, tajny konsyliarz cesarski 167, 260, 274 Splény de Miháldy Gabriel baron, austriacki generał 84 Srogosz Tadeusz 35, 106, 275 Stackelberg Otto Magnus von, rosyjski dyploma ta, poseł nadzwyczajny i minister
pełnomocny w Warszawie (1772-1790), następnie ambasa dor w Szwecji (1790-1793) 48 Stanisław August Poniatowski, król polski (17641795) 23-24, 29, 242 Staszewski Jacek 163, 264 Stein Friedrich Ludwig baron von, austriacki dowódca 80, 274 Stephen Leslie 216, 276 Stone David R. 49, 87, 119, 121-122, 189, 225, 275 Stroynowski Andrzej 14,268 Suchodolski January, malarz batalista i oficer polskiej armii 10, 147 Sukow, rosyjski oficer, dowódca batalionu grena dierów 93 Suțu Michał, hospodar Wołoszczyzny (17831786,1791-1792 i 1801-1802) oraz Mołdawii (1792-1795)212 Suworow Aleksandr Wasiljewicz (Suvorov Alek sandr Vasiľevič), generał rosyjski 15, 44, 4953,71-73,86,99,113,115-118,121,157,179, 191, 193-194, 201, 224, 241, 244, 259, 265, 267,270,273 Szahin (Şahin) Girej, ostatni chan Chanatu Krym skiego 40 Szawłowska Sylwia 16, 272 SzczepaniecJózef 17,33, 270,275 Szechi Daniel HLiGl Szejk Mansur (właśc. Al-Imam al-Mansur al-Mutawakkil Ala Allah), czeczeński przywód ca wojskowy i religijny, organizator ruchu narodowowyzwoleńczego górali Północnego Kaukazu (1785-1791) 53, 226 Szenic Stanisław 68, 83, 275 Szymański Stanisław, jezuita, pisarz i publicysta, redaktor „Gazety Narodowej i Obcej” 17 ś Switkowski Piotr ks., jezuita, wydawca i redaktor „Pamiętnika Historyczno-Politycznego ” 17,20, 22, 31-32, 43, 45-47, 54, 56, 62-65, 69, 77, 80-81, 85-86, 89-91, 98, 110,112-113, 119, 122, 126-127, 129, 135, 162, 164-166, 170, 172, 174-175, 178-179, 181, 184, 187-188, 203, 210, 223,230, 234, 261, 267, 270,275 T T.S. (krypt.) 221,275 Talina Galina Valer’evna 189, 276 Tamar, rosyjski polityk i
wojskowy, dowódca floty na Archipelagu 27
Indeks osobowy Tarack, konsyliarz legacji pruskiej 200 Taubmann Ferdinand (von Krsowitz) 114, 118, 121,127,260 Tekelli (Tökelli) Piotr Abramowicz, rosyjski general, dowodził oddziałami na Kaukazie i Kubaniu 48, 53-54, 275 Testa Bartholomäus, austriacki tłumacz (drago man) i dyplomata 211 Testa Ignatz von 210, 260 Ihugut Franz Maria baron von, austriacki dy plomata i polityk 156, 274 Tomiotti de Fabris hrabia di Cassano Domenico, generał w armii austriackiej 130 Topaktaę Hacer 108-109, 155, 158, 160, 170, 202,207, 233, 276 Trattnern Johann Thomas von, austriacki dru karz dworski i wydawca 9-10, 134, 137-138, 140-145 Trąbski Maciej 14, 268 Tronchin Dubreuil Jean, założyciel i wydawca „Gazette d’Amsterdam” 19 Troyat Henri 98, 276 Tucker Spencer C. 72,265 Turczaninow, rosyjski general 94 U Uçman Abdullah 213,276 Ugniewski Piotr 15, 20, 23, 35,276 Usedom Adolph Detlef von, pruski general lejtnant163 Üstün Kadir 237,279 Uszakow Fiodor Fiodorowicz (Fëdor Ušakov), rosyjski kontradmirał, dowódca Floty Czar nomorskiej 15, 51, 71, 181-184, 227-229, 241, 266 V VasdravellisJohn K. 136, 276 Vâsıf Efendi Ahmed, osmański mąż stanu, histo ryk i pisarz, poseł w Madrycie (1787-1788) 55, 201,267, 271-272 Vauban Sébastien le Prestre markiz de, francuski inżynier wojskowy 91,127,191,265 Vianu Alexandru 115, 276 Vins Joseph Nicolaus baron de, austriacki feld marszałek 65-66, 106 Volkov Vladimir A. 189,276 Voronin VE. 189,276 ļ 291 Voss Christian Friedrich, niemiecki drukarz i księ garz, wydawca „Vossische Zeitung” 20 Vvedensij Rostislav Mihajlovič 189, 276 W WP. C. (krypt.) zob. Courtney
William Prideaux W. W. (krypt.) zob. Wroth Warwick William Wachowiak Bogdan 159,273 Wallis Christoph baron von, austriacki generał artylerii, później feldmarszałek oraz gubernator Belgradu i Serbii 128,178,180 Wartensleben Wilhelm Ludwik Gustavhrabia von, austriacki general, dowódca wojsk w Banacie 65,79-82, 107,129 Wawrykowa Maria 159, 163-165, 168, 264, 276 Weber Albert 20,263 Wenkheim Franz Xaver baron, austriacki gene rał 82 Wereszycka Helena 168,277 Wereszycki Henryk 162, 277 Westphal, rosyjski general 194 Weyssenhoff Józef, polityk i publicysta, poseł inflancki, współwydawca „Gazety Narodowej i Obcej” 17 Whitworth Charles, 1. hrabia Whitworth, bry tyjski dyplomata, poseł w Warszawie (17851787) 221, 275 Wieczorkiewicz Paweł Piotr 51,72-73,75, 135136,182-184, 228,277 Winter Otto Friedrich 16, 168,207,273 Witkowski Michał 17, 269 Władyka Wiesław 18, 270 Wójcik Zbigniew 40-41, 277 Wojnowicz Marek Iwanowicz hrabia, rosyjski kontradmirał, dowódca Floty Sewastopolskiej 51,75-76,135,181,227 Wolkoński Nikołaj Siergiejewicz (Volkonskij Nikołaj Sergeevič) książę, rosyjski brygadier (1787), następnie generał major (1789) 94 Wolkoński Siergiej Abramowicz (Volkonskij Sergej Abrammovič) książę, rosyjski generał major, poległ podczas zdobywania Oczakowa 93,95 Wolkow Siergiej (Volkov Sergej Vladimirovič) 16, 48,50,71-72,74-75,78,91-94,97,112,133, 181-182, 185,192, 224,226, 232, 276 Wołoszyński Ryszard W. 71, 277
292 FLAGRANTE BELLO Woroncow Siemion Romanowicz hrabia, ro syjski dyplomata, ambasador w Londynie (1784-1806) 220 Wroth Warwick William 216,276 Württemberg Karl Friedrich książę von, ofi cer w armii rosyjskiej, szwagier carewicza Pawia 231 Wurzbach Constantin von 16, 44, 66-67, 7882, 84, 87-88, 107, 111, 116, 124, 128, 131, 156,176, 180,277 Y Yeşil Fatih 212, 237,277,279 Yusuf (Yûsuf) Pasza Koca, turecki wielki wezyr (I 1786 - V 1789 i II 1791 - V 1792) 43, 61, 70,79,81-82,88,104,111,113,115,162,196, 204,214, 225-226,237,252,263 Z Zaiončkovskij A. 78, 277 Zakharova Irina Μ. 182,277 Zedlitz-Neukirch Leopold von 221,277 Zhiltsov Sergei S. 136, 266 Zolotarev Vladimir Antonovi! 50-51, 75, 183184, 228, 277 Zonn Igor S. 136, 266 Zubow Platon Aleksandrowicz, rosyjski wojskowy i polityk, faworyt Katarzyny II 242 Zubow Walerian Aleksandrowicz, rosyjski woj skowy, brat poprzedniego 193
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH W indeksie wymieniono nazwy geograficzne pojawiające się zarówno w tekście, jak i adnotacjach. A В Åbo 158 Abukir 228 Achaltzik (Achiska) 255 Adjud 116 Adrianopol 41, 70, 88, 161, 178, 194, 235, 275 Adriatyckie Morze 62, 65, 79, 135, 182, 196, 227 Adriatyk zob. Adriatyckie Morze Agram (Zagrzeb) 106 Ainali-Kawak 40,234 Akerman (ob. Białogród nad Dniestrem), twier dza 132,155,174, 184,229,235, 254 Albania 46, 56,194 Aleksandria 227 Algier 214, 228,256 Allion Góra 130,177 Amsterdam 19 Anapa 186, 207,226-227 Andro, wyspa 182 Anglia zob. Wielka Brytania Anhalt 93,278 Argentiera 227 Attyka 182 Austria 13,29,40,44-45,47, 55-57, 61, 63, 67, 90,105,159-160,162-173,175,180,199,201, 203, 205-208, 210-211, 213, 230, 241-242, 244, 264-265,277 Azja Mniejsza 69, 103,214 Azja Środkowa 186, 227, 269 Azowskie Morze 231 Babadag 224 Bacău 111 Bałkany 40-41, 183 Bałtyckie Morze 13,108, 215-217, 223 Bałtyk zob. Bałtyckie Morze Banat 29-30,66,78-80,82-83,86,88-89,113, 115, 107, 110, 123, 125, 129, 169, 196 Banat Temeszwarski 65 Banja Luka, twierdza 79,103,114 Bârlad 113,115,118, 194 Bela Crkva 110 Belgia 156, 159, 163, 168,270 Belgrad, twierdza 9, 56, 61, 65, 67, 69-70, 77, 88,103,107,123-129,155,157,168-169,172, 177,211,244 Bendery, twierdza 9-10,45, 57, 61, 63, 78, 100, 103,105,113,132-134,149,155-156,158,185, 189, 192, 229, 235, 254 Berbir zob. Gradyska turecka Berezań, wyspa 76,135, 184 Berlin 107,156,160,166-169,205,207,217,220 Besarabia 57, 63, 70, 85, 104-105, 107, 113, 132-133, 159, 168, 235, 254 Białoruś 40, 184 Birmingham 219 Boh, rzeka 74, 86, 173, 221,
229,241 Bosfor, cieśnina 51, 53,227-228 Bracław 63 Brailów (Braiła) 178 Braiła (Brăila), forteca 119, 173, 194, 221, 223-224
294 I FLAGRANTE BELLO Brno 125,128, 148-150, 152 Bukar-Karlowego (?) 79 Bukareszt 87, 131, 156, 176, 183, 200, 206, 211 Bukowina 47, 65, 79,206,208, 249 Bulgaria 40, 178, 199-200, 214, 227 Büyükdere (Bujukdere) 25, 70,185 c Călimănești 116 Carogród (Konstantynopol) 27, 29, 104, 107 Carskoje-Sieło 26 Chersoń 41, 45, 49-51, 70, 75, 98, 232 Chocim 10, 45, 61, 70, 78, 85, 87, 90, 107, 146, 157,168,170,189,206,208,212,229,237,250 Chorwacja 34,65-66,78,107,110-113,157,165, 169, 180,206, 210-212 Cuzcukbable, wieś 186 Czarne Morze 10, 25-26,44,46, 51, 53, 56, 62, 70-71,73,95,99,104,135-136,162,164,173174, 182, 184, 188, 203, 215, 227, 241, 244, 266,269 Czechy 67, 163-165, 177, 170 Czeczenia 226, 264, 266 Czerna, rzeka 206,210-211 Czerniowitz 79 Czerovliani 78 Czettin (Cetinje), zamek 10,150,180, 210 Dunaju delta 75, 184, 189 Dziurdziewo (Giurgiu) 172,178-179,199 E Egejskie Morze 136, 182 Egipt 46, 56 Emine, przylądek 228 Erzerum 103 Europa 14, 18-20, 31, 54, 56, 68, 90, 104, 161162,164,170,209,218-219,222,230-231,234, 260-261, 263-268, 270-271 Europa Południowo-Wschodnia 41, 115, 235, 264, 266, 275 Europa Wschodnia 40, 195,275 Europa Zachodnia 23, 219 F Faraoni 111 Fidonisi, wyspa 75 Fiume 79 Fokszany (Focșani) 13, 115-119,122, 131, 244 Francja 13, 18, 20, 40, 45-45, 54-57, 109, 157159, 192,216,219, 262, 268, 276 Frankfurt nad Menem (Frankfurt am Main) 21, 39-40, 165, 278 Frusineștie 178 Futak 67, 77 D G Dacja 40 Dalmacja 65, 67 Dania 215-216 Dardanele, cieśnina 57 Dedina Góra (Wracz) 126 Dicalu Hontili 111 Dniepr, rzeka 50, 95, 174 Dniepru Liman 49-50,70-71, 74,95,135, 143, 183,
243 Dniestr, rzeka 78, 93, 132, 173-174, 216, 220222, 229,235, 241, 254, 258 Dobrozello 31 Dörnbach 87 Dreśnik (Drežnik) 10,66, 89, 210 Dubica (ob. Bosanska Dubica) 9-10,66,68,78, 84, 89, 107, 144 Dunaj, rzeka 9-10,61,63,70,78-82,85,88-89, 113,115,119,124-126,130,132-133,145,151, 159,164,169,172-173,175-176,178-179,183, 187, 190, 194, 199-200, 203, 205, 210, 223225, 229, 235, 258 Galicja47, 65, 159-160, 163-165,168,170-171 Galacz (Gałacz) 226 Gałacz (Galați) 104,113,119,164,187,190,194, 224,229-230, 234 Gandawa 19 Gangura 100 Gdańsk 159, 168, 174 Geldria Wschodna 205 Genua 22, 56, 89, 165 Gradistie 10,140 Gradyska austriacka (Stara Gradyska) 79,112, 114 Gradyska turecka (Berbir) 10,66, 84,103,114, 126, 140-141 Grecja właściwa 40 Gruzja (Georgia) 41-43,45,230, 235 H Hadżibej (Chadżibej), port 132,183-184 Haemus zob. Stara Płanina Haga 169, 205,220
Indeks nazw geograficznych Hamburg 20 Hanau 21 Hermannstadt 21 Hiszpania 56-57,158-159, 166, 195 Holandia 18, 89, 158, 167-170, 175, 199, 201, 214-215,244 Hubertsburg 167 I Ilok 47 Imireta 260 Imperium Osmańskie zob. Turcja Imperium Rosyjskie zob. Moskwa (Rosja) Inflanty 99, 174,215 Isakcza (Isaccea) 187,194 Ismaiłowo 30 Izaccia (Isakcza) 187 Izmael (Izmaił) 254 Izmail (Izmail), twierdza 10, 23, 61, 108, 133, 151,183-184,187-189,191-196,214,235-236, 244, 254, 266,272 J Jaskinia Weteranów (Peștera Veterani) 10, SO81, 145 Jassy 23,27-29,68,84-85,89,112,156-157,173, 181,194,229-234,236,241,245,252-253,258 Jekaterynosław41,162 Jenikale, twierdza 134 К Kachetia 41 Kaliakra, przylądek 51, İTİ, 229 Kamieniec Podolski 63, 78 Karánseben (Caransebeș) 87, 100 Karłowice 41,235,264, 275 Karniol 171 Kartalinia 235,255 Kartlia41 Kaspijskie Morze 231 Katarynogród 134 Kaukaz 41, 48-49, 53, 186-187, 226-227, 230, 269, 272 Kauszany (Căușeni) 132 Kerczeńska Cieśnina 183 Kiea (Kea), wyspa 136, 182 Kilia, forteca 133,185, 189, 194, 235,254 Kinburn, twierdza 10,30,42,49-51,53,63,70, 98,138-139,143,230 | 295 Kithira (Cerigo), wyspa 182 Kliwia 18 Kładowa (Kladova), zamek 78, 130, 176,178 Kobkoi 42 Konstantynopol 32, 40, 57, 61, 103, 135-136, 158,172, 182, 184, 190, 194, 214, 223,235 Kozłów (Eupatoria), port 71 Kraina, powiat 130 Krajowa 131 Kroacja (Chorwacja) 34, 79,106,113, 205,210 Kronsztadt 217 Królestwo Neapolu 166,174 Królewiec 174 Krym 27,40-46,48-50,53,56-57,63,69-71,98, 100,104,107-108,134,136,157-158,160,173, 182, 195, 227, 234-235, 241, 253, 255 Krymski Półwysep 63 Kryngumejlor (Kryngu-
Mejlor), ufortyfiko wany las 120-121 Krzemieńczuk 63 Księstwo Magdeburga 174 Kubań (Kuban), kraina 9, 40, 48-49, 54, 63, 134,137,157,173,185,207,226,235-236,243 Kubań (Kuban), rzeka 53,186-187, 253, 255 Küczük Kajnardża 39,43-44, 234 Kula 66 Kuncefany Półwysep 223 Kurlandia 174 L La Spezia, port 56 Leeds 219-220 Liguryjskie Morze 182 Lika, powiat 110 Likański szlak 110 Linz 89 Londyn 26, 156, 167, 205, 220 Lugoj 83, 87 Μ Macedonia 40, 136, 194, ТЊ Maczyn (Macin) 10, 13, 152,207,223-226 Madryt 55, 107 Manchester 219 Mărășești 116 Marchia Brandenburska 174 Marta, rzeka 186 Mărtinești 121, 178 Măximeni 112-113
296 FLAGRANTE BELLO Mehadia 79, 81-82, 87, ПО, 129 Mikołajów 231 Mingrelia 230 Mohylew 40 Mołdawia 40, 63, 68, 84, 86, 107, 115, 119, 157, 159,168,201,203,208,212,231,234-235,273 Montenegro 249 Montreux 39, 278 Morawy 163-164, 170, 177 Moskwa (Rosja) 13,33,39,43,45-46,54-56,61, 63, 69, 157, 161-162, 170, 181, 195, 214, 218, 223, 230,234, 252, 257 Mozdok 134 Multany (Mołdawia) 22, 27, 31, 42, 69-70, 78, 84,111,176,208,212,229,249-250,254,273 Maltańska Ziemia 89 Muntenia 113 N Narwa 49, 64, 113, 186, 225,269 Neapol (Królestwo Neapolu) 56 Niderlandy Austriackie 89,159, 165, 169-171 Niemcy 80, 89,176, 274 Nikopolis 179, 200 Nissa (Nisz) 211 Nootka, zatoka 195 Norwich 219 Novi (ob. Novi Grad), forteca 84, 89, 107,126 Nowa Rosja 63 Noworosyjsk, port 227 Nowy Jiczyn (Nový Jičín) 170 О Oczaków, twierdza 9-10, 13-14, 27,42-43,45, 48-50, 53, 57, 63, 69, 71-76, 86-87, 89-91, 97-100,104-105,107-108,112,132,135,139, 143,147,157-159,173-174,183,195,216,218, 221-222, 229, 235,244, 268 Odessa 132 Oitos, szlak 82, 86 Orszowa Nowa, forteca 145, 176-178, 210-211 Orszowa (Orsowa) Stara, twierdza 10, 66, 79, 127, 129-131, 140, 169, 172, 205-206, 210211,250 P Palanka, zamek 132 Palanka Bersa, twierdza 82 Paryż 22,49, 64, 113, 156, 186,225,269 Peloponez 252 Persja 56 Petersburg 23,26-27,44,52,55,74,99,105,112, 147, 151, 162, 165, 174, 193-195, 212, 216217, 220, 222-223, 226, 229, 231-233, 238, 242-243 Peterwaradyn (Petrovaradin) 79,124 Piława 174 Polska 160, 264,269 Połock, prowincja 186 Porcseny 131 Portsmouth 215 Požarevac 129 Praga 21,165 Preszburg 89, 165 Prusy 23, 40, 46, 80, 158-160,
162-175, 177178, 195, 199-201, 207, 214, 216-218, 221֊ 222,241, 244,264, 273-274 Prut, rzeka 119 Psicza, rzeka 186 Putna, rzeka 116-117 R Racues (Rakues) 258 Raja 85, 89, 208, 212, 250 Reichenbach (Dzierżoniów) 28,166-171, 174175, 178, 181, 199, 203, 244, 259-261 Rewel (Tallinn) 174, 217 Rodos, wyspa 227 Roermond 205 Roman 89 Rudszuk (Ruszczuk) 200 Rumelia 62, 75 Ruszczuk (Ruse) 178, 199 Ruś 49, 118, 191,265 Ruś Biała 133,174 Ryga 174, 215 Rymna, rzeka 119 Rymnik, rzeka 10, 119-122, 148, 155, 244 Rzeczypospolita 14, 16, 18, 23, 29, 33, 40, 48, 106, 159, 164, 167-168, 195, 202, 241-243, 246, 268-270 s Sabacz (Šabac), twierdza 10,67-68,77,89,107, 142, 266 Sabrées 89 Salesch 89 Salkutsa 100
Indeks nazw geograficznych Sawa, rzeka 10,67,77,79,90,112,114,125-126, 142, 169, 205 Schönwald 163 Semendria (Smederevo) 125, 129 Sémiin (Zemun) 77, 79 Seret, rzeka 116,119,183 Serwia (Serbia) 31, 34, 69, 123, 249 Sewastopol 41, 51, 75, 182, 229, 241 Siedmiogród 47,65,78-79,82,86-87,110-112, 115,118, 131,165, 173, 178 Silistra 70, 113,194,206 Simnica 200 Slatyna 82 Sofia 70,178 Stambulski Kanał 25-26, 228, 230 Stambuł 25, 39,41-46, 55, 62, 69, 76, 108, 133, 155, 158-159, 174, 184-185, 202, 206-208, 211-213,222,227,229,237-238,243,251,276 Stara Pianina, łańcuch górski 164-165 Sterniza, region 210 Sturlitz (Sturlich), region 210 Sudżuk Kale, twierdza 226-227 Sulina, wyspa 187 Synopa 99,182 Syrmia (Srem) 65,115 Szlisselsburg, twierdza 226 Sztokholm 22,108-109, 157,216,262 Szumią (Szumen) 196, 204, 213, 226 Szwecja 13, 29, 109, 155, 157-158, 215, 241 Szystow (Szistow, Szystów, Swisztow, Czystów) 14-15, 28, 163, 199-202, 204, 206-207, 212, 226,233-234,241,245, 249, 268, 271 Ś Śląsk 163,167 Śląsk Górny 170 Śródziemne Morze 46,56-57,70,108,136,164, 181,231 Świętego Jerzego forteca 134 T Tamań, wyspa 53 Tamań (Półwysep Tamański) 40,234-235,253 Tauryda 40, 74, 86, 156, 232 Tendra, mierzeja 183-185 Timok, rzeka 176 Tino, wyspa 182 Toruń 159,168 Toskania 164-164 ļ 297 Tracja 40 Transylwania zob. Siedmiogród Triest 27, 67, 79 Tripolis (Trypolis) 214, 256 Trotuş, rzeka 116 Tulcza 187, 189, 194, 224 Tunis 214, 256 Turcja 15, 27, 29, 31, 40-47, 53-57, 61-62, 6465, 69, 99, 104, 107-109, 122, 156-166, 168170, 172-175, 180-181, 194-196, 199-203, 205-215, 217-219, 221-223, 227-230, 232,
234-237, 241-242, 244-245, 249-250, 252, 254-256, 258, 267, 269 Turnu (ob. Turnu Măgurele), forteca Tyflis (Tiflis, Tbilisi) 235,255 Tyrgokukula (Tyrgo-Kukula), wieś 120 Tyrol 171 U Ujpalanka (ob. Bačka Palanka) 125 Ukraina 29,47-48,278 Una, rzeka 90, 169, 205,210 V Vacup (?) 79 Valli Muliri 111 Värälä 157 Vrbas, rzeka 114 Vršac ПО W Warna 51, 63, 73, 132, 194, 214,229 Warszawa 7,17-18,22-23,48,157,167-168,242, 244-245, 259, 262, 269-270 Weiskirchen 81 Wenecja 56-57, 107, 165 Wersal 18,107 Węgry 90, 106, 156, 171, 176, 201 Widyń (Vidin) 70,77, 81-82,88, 115, 130, 161, 164-165, 176-179, 206 Wiedeń 22,30,67,87,90,99,106,108,122,124, 127-128,131,156,159,164-167,169,171,200, 205,212,216, 243 Wielka Brytania 18, 26, 45-46, 56-57, 158, 166-170,174-175,195-196,199,201,214-215, 217-222, 244,259, 267,270 Wielkopolska 159 Wihacz (Bihacz) 212 Włochy 18, 164,176,220
298 ļ FLAGRANTE BELLO Wołosza (Wołoszczyzna) 34, 254 Wołoszczyzna 27, 34, 40, 42, 48, 70, 78-79, 87, 104,107,110-111,113,118,129,131,156-157, 159,165,168,173,176,178,199-201,203,206, 208, 211-212, 244, 249-250 Wracz 126 Wrocław 167 Wysoka Porta (Porta, Porta Ottomańska) zob. Turcja Y Yedikule (Twierdza Siedmiu Wież) 44, 57 Z Zemlin (Zemun) 124 Zemun 67, 77, 80, 82, 88, 110, 124 Zengg (Senj) 79 Zjednoczone Prowincje zob. Holandia Zvornik68,131
Flagrante bello. La guerre russo-turque dans les informations parues dans la presse de Varsovie (1787-1792) Résumé ’ouvrage présente l’image de la guerre russo-turque des années 1787-1792 dans la presse de Varsovie, en langue polonaise, de la même époque. L’auteure a surtout voulu montrer ce qu’un lecteur moyen pouvait apprendre sur le conflit mentionné ci-avant, en lisant certains jour naux choisis. Les césures chronologiques sont déterminées de manière parfaitement univoque. La césure du début est la déclaration de guerre à la Russie par le sultan turc en août 1787, et celle de la fin la signature du traité de paix de Jassy au début de janvier 1792. L’auteure a puisé les informations dans des périodiques publiés en langue polonaise, à Varsovie, dans les années 1787-1792. C’étaient notamment « Gazeta Warszawska », « Pamiętnik Historyczno-Polityczny » et « Gazeta Narodowa i Obca ». L’introduction est consacrée à l’histoire de la presse varsovienne et à la présentation des titres de presse précités. C’est également là que nous trouverons un aperçu sur l’état de la recherche sur l’histoire de la guerre russo-turque. Le livre est problématique et de nature chrono logique. Outre l’introduction il comprend cinq chapitres, la conclusion, les annexes et les index. Les chapitres de fond ont été classés par ordre chronologique. Dans cha cun d’entre eux, l’auteure a présenté les informations de presse concernant les années consécutives de la guerre. Il faut souligner le fait que, depuis l’éclatement de la guerre, les rédacteurs des journaux publiés à Varsovie sui vaient avec un
grand intérêt les agissements des deux parties au conflit. Ils informaient systématiquement et presque en temps réel, non seulement sur le déroulement des opérations militaires, mais aussi sur les initiatives diplo matiques ou d’autres événements liés à la guerre, ayant lieu à Istanbul, Saint L
304 ļ FLAGRANTE BELLO... Pétersbourg et Vienne. Un lecteur de la presse varsovienne disposait donc d’une information relativement complète et - ce qui est encore plus impor tant - fiable, sur l’évolution de ce conflit armé. Il convient de noter que la grande majorité des communiqués de presse arrivant du théâtre de la guerre russo-turque correspondaient à l’état réel et ont trouvé leur confirmation dans d’autres sources. Sans aucun doute, dans la presse varsovienne, les questions le mieux do cumentées ont été celles de nature militaire. Les journaux publiés dans la ca pitale de la Pologne informaient de manière détaillée sur le déroulement des actions entreprises par les deux armées. Ils fournissaient les rapports sur les batailles navales et terrestres les plus importantes, mais ne négligeaient pas d’informer leurs lecteurs des affrontements et des accrochages de moindre importance. Un lecteur polonais pouvait également suivre les progrès des opérations de siège. Il était aussi informé des mouvements de troupes et de tous les problèmes liés à l’entretien, l’approvisionnement et l’héberge ment des soldats combattant lors de cette guerre. Les informations sur les effectifs des deux armées, sur leur équipement et celles sur les frais de leur entretien n’étaient pas non plus négligeables. Il est à noter que la presse var sovienne informait minutieusement ses lecteurs de toutes les initiatives de nature diplomatique. Il faut aussi tenir compte de l’attitude des éditeurs de journaux varsoviens à l’égard des parties participant à la guerre russo-turque. Visiblement, les
journaux directement ou indirectement liés au camp des réformes de la Grande Diète sympathisaient avec la Turquie. Il s’agit de « Pamiętnik Historyczno-Polityczny » et de « Gazeta Narodowa i Obca ». De l’autre côté, « Gazeta Warszawska » a adopté une position contraire. Son rédacteur, l’abbé Stefan Luskina, a pris une position prorusse, dès le début du conflit. Il importe de dire tout de suite que les sympathies des éditeurs n’ont pas eu une grande influence sur le contenu des informations publiées dans les périodiques qui nous intéressent. Généralement, les journaux varsoviens informaient équitablement leurs lecteurs de tous les événements ayant lieu au théâtre de la guerre sur le littoral de la mer Noire. S’il y avait des erreurs ou des déformations, elles étaient dues à l’inexactitude de la source de l’in formation et non à la mauvaise volonté d’un tel ou tel rédacteur. Pour conclure, ajoutons que l’analyse de la presse varsovienne des années 1787-1792 fournit une image intéressante du problème étudié, car les pé riodiques paraissant à Varsovie publiaient vraiement beaucoup d’informa tions détaillées, liées directement ou indirectement à la guerre russo-turque.
Résumé I 305 En lisant ces articles, un lecteur polonais pouvait assez facilement se faire une opinion sur la grande guerre menée près des frontières de la Pologne. Il convient toutefois de préciser que l’image du conflit, présentée dans cette dissertation, quoique parfaitement conforme à l’état réel, n’est toutefois qu’une image hypothétique, fonctionnant ici et maintenant grâce au fait d’avoir rassemblé les informations dispersées qui probablement n’ont jamais été mises ensemble. Il en est ainsi parce que son obtention demanderait un très grand effort et beaucoup d’engagement de la part du lecteur. Il ne peut cependant pas être exclu qu’en Pologne de la fin du XVIIIe siècle il y avait des gens disposant d’un tel savoir sur la guerre russo-turque.
|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów. Spis ilustracji i map. Wstęp. 7 9 11 1. Stan badań. 2. Prasa warszawska. Sposób pozyskiwania materiału do gazet. Komentarz redakcyjny. Wielka wojna wschodnia w prasie warszawskiej. Stosunek redakcji do kwestii wschodniej. 3. Uwagi i podziękowania. 13 16 18 24 28 29 34 Rozdział I Rok 1787: pierwsza kampania. 37 1. Początek wojny. 2. Działania w rejonie Limanu Dniepru i na Kubaniu. 3. Próby mediacji. 39 49 54 Rozdział II Działania wojenne 1788 roku. 59 1. Przystąpienie Austrii do wojny. 2. Walki na morzu. 3. Kampania letnio-
jesienna. 4. Szturm na Oczaków. 61 70 77 90
6 ļ FLAGRANTE BELLO Rozdział III Kampania 1789 roku. 101 1. Wojna czy pokój?. 103 2. Pierwsze potyczki i starcia. 110 3. Fokszany. 115 4. Bitwa nad Rymnikiem. 119 5. Upadek Belgradu. 123 6. Dalsze postępy sprzymierzonych w Serbii i na Wołoszczyźnie . 129 7. Działania na morzach. 135 Rozdział IV Rok 1790. 153 1. Negocjacje pokojowe. Prusko-turecki sojusz wojskowy. 155 2. Przygotowania zbrojne. 161 3. Układ w Reichenbachu. Zawieszenie broni między Austrią i Turcją 166 4. Próby narzucenia Rosji formuły status quo. 173 5. Kampania austriacka. 175 6. Kampania rosyjska. 181 7.
Izmaił. 188 Rozdział V Ostatni rok wojny. 197 1. Negocjacje w Szystowie. Pokój między Austrią a Turcją. 199 2. Kryzys oczakowski. 214 3. Klęski armii i floty tureckiej. 223 4. Pokój w Jassach. Zakończenie. 229 239 Aneksy. 247 Bibliografia. 259 Indeks osobowy. 281 Indeks nazw geograficznych. 293 Summary. 299 Résumé. 303
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie Archiwum Roskie. Akta Osobisto-Rodzinne i Majątkowo-Prawne 180, sygn. CXXXII/76; sygn. CXXXIV/131. Archiwum Publiczne Potockich nr 227. Źródła drukowane [Cobbett W.], The Parliamentary history of England from the earliest period to the year 1803, vol. XXIX (From the twenty-second od March 1771 to the thirteenth of December 1792), London 1817. [Herman LI.], Žurnal kampanii po Kavkazskoj linii pokojnogo Generala ot infanterii i Kavalera Ivana Ivanoviča Germana 1790 goda ot 22 Sentâbrâ po 30 čislo, „Otečestvennye Zapiski” 1825, t. XXIV, № 66, s. 352-382. [Potemkin G. A.], Memoirs of the life of Prince Potemkin, field-marshall and com mander-in-chief of the Russian army, grand admiral of the fleets, knight of the principal orders of Prussia, Sweden, and Poland, and of all the orders of Rus sia etc. Comprehending original anecdotes of Catharine the Second, and of the Russian court, London 1812. Actes autentiques des conventions préliminaires conclues à Reichenbach, Entre Sa Majesté le Roi d'Hongrie et de Bohême, et les Cours Médiatrices, La Haye 1791. Anthing E, History of the campaigns of Count Alexander Suworow Rymnikski, field-marshal-general in the service ofHis Imperial Majesty, the Emperor of all the Russias: with a preliminary sketch of his private life and character, vol. II, London 1799.
260 I FLAGRANTE BELLO Declaration Fait à Reichenbach le 27 Juillet 1790. Copie D’une instruction de la proper main du Roi, au Comte de Hertzberg, en date de Schoenwalde du 25 Juillet 1790. Reserve Que Messieurs les Ministres des Cours de Londres et de La Haye ont lue et remise à la conférence du 25 Juillet 1790, Mons [b.r.w.]. English Historical Documents, 1714-1783, eds D.B. Horn, Μ. Ransome, vol. X, London 1957. Erläuterter Plan von der berühmten Schlacht bei Martinjestie in der Wallachey: in welcher unter den Befehlen sr. Durchlaucht des Herzogs Friedrich Josias von Sachsenkoburg, k.k. Generals der Kavallerie (nunmehrigen Feldmar schalls,) und des militärischen Theresienordens Großkreuz, der Großvezier mit 100 000 seiner besten Truppen am 22. Sept. 1789 entscheidend geschlagen wurde, Prag 1789. Histoire abrégée des traités de paix entre les puissances de l’Europe depuis la paix de Westphalie par C.G. de Koch. Ouvrage entièrement refondu, augmenté et continué jasquau congrès de Vienne et aux traités de Paris de 1815 par F. Schoell, t. XIV, [Paris 1818]. Kaunitz, Philipp Cobenzl und Spielmann. Ihr Briefwechsel 1779-1792, Hrsg. H. Schlitter, Wien 1899. Księga pamiętnicza majora A. Ptaszyńskiego 1769-1793, oprać. A.J. [Rolle], Kraków 1881. Lev Nikolaevič Engel’gardt (10.11.1766 - 4X1.1836), [w:] Russkie memuary. Izbrannye stranicy. XVIII vek, red. E.M. Kostrova, Moskva 1988, s. 205-[308]. The Parliamentary Register; Or, History of the Proceedings and Debates of the House of Commons [.], vol. XXXI, London 1792. Polnoe sobranie zakonov’ Rossijskoj Imperii, t. XIX
(1775-1780), Sankt-Peter burg 1830. Polnoe sobranie zakonov’ Rossijskoj Imperii, t. XXI (1781-1783), Sankt-Peterburg 1830. Recueil d’actes internationux de l’Empire Ottoman, ed. G. Noradounghian, 1.1 (1300-1789), Paris 1897. Recueil d’actes internationux de l’Empire Ottoman, ed. G. Noradounghian, t. II (1789-1856), Paris 1900. Recueil de traités de la Porte Ottoman avec les puissances étrangères depuis 1536, ed. I. de Testa, t. IX, Paris 1898. Taubmann E, Vita e fatti eroici Barone Gedeone di Laudon, tradotta la prima volta dal tedesco, parte 1, Fridenze 1790.
Bibliografia ļ 261 Traité de Reichenbach ou actes autentiques conventions préliminaires conclues à Reichenbach, Sur les Affaires générales de l’Europe, suivi Des Traités du 9 janvier et 10 Décembre 1790. Avec Des Notes et Obfervations d’un Publicste impartial, propres à diriger les differens Négociateurs et Intéreffctés; le tout appuyé fur des autorités, qui conduifent à prédire l’avenir, Bruxelles 1791. Treaties Between Turkey and Foreign Powers, 1535-1855, London 1855. Zapiski grafa Rožera Dama, „Starina i novizna: Istoričeskij sborník” 1914, kn. XVIII, s. 1-100. Prasa „Gazeta Narodowa i Obca” 1791-1792. „Gazeta Warszawska” 1787-1792. „Korespondent Warszawski” 1792. „Pamiętnik Historyczno-Polityczny” [„Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”] 1787-1792. „The Gemtlemans Magazin” 1789. Opracowania A.G., Štakeľberg’, fon, Otton-Magnus’, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XXIII (Sebanov’-Sûtc’), izd. Imperatorskogo Russkim’ Istoričeskim’ Obsestvom’, S.-Peterburg’ 1911, s. 394-395. Ágoston G., Masters B., Encyclopedia of the Ottoman Empire, New York 2009. Aksan V.H., Wojny Osmanów 1700-1870. Oblężone imperium, Oświęcim 2019. Aleksandrovic N.K., German, Ivan Ivanovic, [w:] Russkij biografičeskij slo var, t. V (Gerberskij-Gogenloe), izd. Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obšestva, Moskva 1916, s. 45-48. Aleksandrowska E., Świtkowski Piotr, [w:] Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny, t. IV (S-T), koordynacja całości R. Loth, Warszawa 2003, s. 232-233. Alexander J.T., Catherine the Great. Life and
Legend, New York 1989. Anderson R.C., Naval Wars in the Levant, 1559-1853, Princeton 1952. Andrusiewicz A., Katarzyna Wielka. Prawda i mit, Warszawa 2012.
262 Į FLAGRANTE BELLO Angaľť-Bernburg’-Šaumburgskij, princ, Viktor -Amadej, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. II (Aleksinskij-Bestužev’-Rúmin), izd. pod nablúdeniem’ predsedatelá Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obšestva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1900, s. 108. Anusik Z., Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, Łódź 2000. Anusik Z., France in Sweden’s Foreign Policy in the Era of Gustav IIFs Reign (1771-1792), Łódź 2016. Anusik Z., O szwedzki alians. Karta z dziejów stosunków politycznych pomiędzy Sztokholmem a Warszawą w dobie Sejmu Czteroletniego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1996, z. 57, s. 100. Anusik Z., Rzeczpospolita wobec Rosji w ostatniej fazie obrad Sejmu Wielkiego (1791-1792), „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, nr 2, s. 71-118. https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.02.03 Anusik Z., The Commonwealth of Poland towards Russia in the final stage of the Great Diet (1791-1792), „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, որ З, s. 71-115. https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.03.03 Arikan S., Ebubekir Râtib Efendi, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. X, İstanbul 1994, s. 277-278. Ars G.L., Rossijskaâ flotiliâ Lambrosa Kaconisana Sredizemnommore: popytka osvobozdeniâ Grecii (1788-1792), [w:] Rossiâ i borba Gredi za osvoboždenie: ot Ekateriny II do Nikolaâ I, Moskva 2013, s. 73-96. Artamonova I., Elmpt’, fon, logan -Martyn (Ivan Karnovic), [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XXIV (Sapov-Ūšnevskij), izd. Imperatorskim Russkim Istoričeskim Obšestvom, S.-Peterburg’ 1912, s.
218-219. Askenazy S., Książę Józef Poniatowski 1763-1813, wyd. 7, Warszawa 1974. Askenazy S., Przymierze polsko-pruskie, wyd. 2, Warszawa 1901. Astapenko Μ., Levčenko V, Budet pomnit’ vsâ Rossia, Moskva 1986. B.T., Denicov’, Adpian Kapnovuc, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. VI (Dabelov-Dâd’kovskij), izd. pod nablúdeniem ’ predsedatelá Imperators kago Russkago Istoričeskago Obšestva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1905, s. 236-238. Bağçeci Y., İngiltere Başbakanı Genç William Pitt ve Özi Krizi, „Tarihin Peşinde” 2014, sa. 12, s. 359-379. Bailleu P., Lucchesini, Girolamo Marchese, [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. XIX (von Littrow-Lysura), Leipzig 1884, s. 345-351.
Bibliografia ļ 263 Bajkov’, Vasilij Sergeevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, է. II (AleksinskijBestuzev -Rumin"), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1900, s. 421. Bartoszewicz J., Gazeta księdza Łuskiny, [w:] J. Bartoszewicz, Znakomici mężowie polscy w XVIII wieku, 1.1, Warszawa 1855, s. 261-330. Bartoszewicz J., Karol de Nassau, [w:] J. Bartoszewicz, Znakomici mężowie pol scy w XVIII wieku, 1.1, Warszawa 1855, s. 207-260. Beales D., Joseph II, vol. II (Against the World, 1780-1790), Cambridge 2009. Beermann Μ., Zeitung zwischen Profit und Politik. Der Courier du Bas-Rhin (1767-1810), Leipzig 1996. Benedikt H., Als Belgien österreichisch war, Wien 1960. Beskrovnyj L.G., Russkaâ armid i flot v XVIII veke (Očerki), Moskva 1958. Beydilli К., 1790 Osmanh-Prusya İttifakı (Meydana Gelişi-Tahlili-Tatbiki), İstanbul 1984. Beydilli K., Yaş Antlaşması, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XLIII, İstanbul 2013, s. 343-347. Beydilli K„ Yûsuf Paşa, Koca, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XLIV, İstanbul 2013, s. 23-25. Beydilli K., Ziştovi Antlaşması, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XLIV, İstanbul 2013, s. 467-472. Bezborodko, graf lia Andreevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. II (Aleksinskij-Bestužev -Rumin), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ imperators kago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.֊Peterburg’ 1900, s. 641-643. Bibliographie deutschsprachiger Periodika aus dem östlichen Europa, Teil I (Zei tungen und Zeitschriften),
erstellt und bearbeitet von A. Weber, [b.m.] 2013. Bielecki R., Książę Józef Poniatowski, Warszawa 1974. Bilim C., Mustafa Rasih Paşa’nin Rusya Sefaretnaamesi, „Osmanii Tarihi Araş tırma ve Uygulama Merkezi Dergisi” 1996, sa. 7, s. 15-36. Bindoff S.T., British diplomatic representatives, 1789-1852, London 1934. Black J., British Foreign Policy in an Age ofRevolutions, 1783-1793, New York 1994, s. 260-263. Blondy A., Guglielmo Lorenzi, corsaire cap corsin, grand amiral moscovite, [w:] La Corse, La Méditerranée et la Russie, Ajaccio 2014, s. 29-48. Blow Williams J., British Commercial Policy and Trade Expansion, 1750-1850, Oxford 1972.
264 FLAGRANTE BELLO Bobrovskij P.O., Kubanskij egerskij korpus’ 1786-1796gg., S.-Peterburg 1893. Bogdanovič Μ., Russkaâ armia v veke imperatricy Ekateriny II, S.-Peter burg 1873. Bonnard A„ Le Prince de Ligne, Liège 1965. Bourke R., Empire and Revolution: lhe Political Life of Edmund Burke, 1st ed., Princeton 2015. Bronza В., The Habsburg Monarchy and the Projects for Division of the Otto man Balkans, 1771-1788, [w:] Empires and Peninsulas: Southeastern Europe Between Karlowitz and the Peace of Adrianople, 1699-1829, eds P. Mitev, I. Parvev, M. Baramova, V. Racheva, Berlin 2010, s. 51-62. Buchholtz A., Die Vossische Zeitung. Geschichtliche Rückblicke auf drei Jahrhun derte, Berlin 1904. Butei P., L’économie française au XVIIP siècle, Paris 1993. Čebotarev A.M., Značenie gazety «Sankt-Peterburgskie vedomosti» v informacionno-prosvetiteľnoj deâtel’nosti XVIII veka v Rossit, „Vestnik ŪžnoUraľskogo gosudarstvennogo universiteta” 2006, № 17 (72), s. 123-126. Cegielski T., Absolutyzm w Prusach i w Austrii, [w:] Europa i świat w epoce oświeconego absolutyzmu, red. ƒ. Staszewski, Warszawa 1991, s. 270-325. Cegielski T., Józefinizm, [w:] Austria-Polska. Z dziejów sąsiedztwa, red. W. Leitsch, Μ. Wawrykowa, Warszawa-Wiedeń 1989, s. 41-72. Ciesielski S., Rosja-Czeczenia. Dwa stulecia konfliktu, Wrocław 2003. Creasy E.S., History of the Ottoman Turks: from the beginning of their empire to the present time, chiefly founded on Von Hammer, vol. II, London 1856. Czartoryski A. К., Słowniczek wyrazów przyjętych do mowy polskiej ze wschod nich języków, „Czasopism Naukowy Księgozbioru
Publicznego imienia Os solińskich” [Lwów] 1828, R. I, z. 2, s. 80-99. D.S., Apraksin’, Stepan Stepanovič, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. II (Aleksinskij-Bestužev’-Rumin), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1900, s. 240-241. Danilov S.Û., Glavnye morskie sraženia ot trier do avianoscev, Moskva 2013. Davis W. W, Joseph II: An Imperial Reformer for the Austrian Netherlands, The Hague 1974. Davison R.H., ‘Russian Skill and Turkish Imbecility’: The Treaty of Kuchuk Kainardji Reconsidered, „Slavic Review” 1976, vol. XXXV, No. 3, s. 463-483. Dąbrowski Μ., Dzieje założenia państwa belgijskiego, Kraków 1910.
Bibliografia ļ 265 Deane Ph., Cole W. A., British Economie Growth, 1688-1959. Trends and Struc ture, 2nd ed., Cambridge 1967. Demel J„ Historia Rumunii, Wroclaw 1970. Dihm J., Niemcewicz jako polityk i publicysta w czasie Sejmu Czteroletniego, Kraków 1928. Djuvara N., între Orient și Occident. Țările române la începutul epocii moderne, Bucharest 1995. Docenko V.D., Morskie bitvy Rossii XVIII-XX vekov, wyd. 3 uzup., Sankt-Peterburg 2002. Družinina E.I, Kúčuk-Kajnardžijskij mir 1774 goda (ego podgotovka i zaklučenie), Moskva 1955. Duffy Ch., Russia’s Military Way to the West: Origins and Nature of Russian Military Power, 1700-1800, London 1981. Duffy Ch., Wojna oblężnicza 1660-1789. Twierdze w epoce Vaubana i Fryderyka Wielkiego, Oświęcim 2017. Dumont-Wilden L., La Vie de Charles-Joseph de Ligne, prince de l’Europe fran çaise, Paris 1927. Earle P., Corsairs of Malta and Barbary, London 1970. El’nickij A., Potemkin, graf Pavel’ Sergeevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XIV (Plavilsikov’-Primo), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1905, s. 673-682. Elčaninov A.G., Aleksandr Vasil’evie Suvorov, [w:] Istoria russkoj armii, t. I (Ot zarozdeniâ Rusi do vojny 1812 g.), Sankt-Peterburg 2003, s. 350-359. Eldem E., French Trade and Commercial Policy in the Levant in the Eighteenth-Cen tury, „Oriente Moderno. Nuova serie” 1999, Anno LXXIX, no. 1, s. 27-47. Eliseeva O., Grigorij Potemkin, izd. 3, Moskva 2016. Emecen E, Hasan Paşa, Kethüdâ, [w:] H. Nuhoğlu, Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar
Ansiklopedisi, C. I, İstanbul 1999, s. 544. Evans E.J., William Pitt the Younger, London 1999. Fejtő Е, Józef II. Habsburg rewolucjonista, Warszawa 1993. Figiel G., Europejska polityka Williama Pitta Młodszego (1788-1806), Lublin 2013. Findley C.V., Ebu Bekir Ratib’s Vienna Embassy Narrative: Discovering Austria or Propagandizingfor Reform in Istanbul?, „Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes” 1995, Bd. LXXXV, s. 41-80. Fredriksen J.C., Jones, John Paul (1747-1792), [w:] Naval Warfare: An Inter national Encyclopedia, ed. S.C. Tucker, vol. II (H-Q), Santa Barbara 2002, s. 558-559.
266 FLAGRANTE BELLO Ganičev V., Ušakov, Moskva 1990. Gejsman’ P., Dybovskoj A., Kamenskij, graf Mihaiľ Fedotovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. VIII (Ibak-Klučarev), izd. pod nablûdeniern predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obšestva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1897, s. 412-423. Ghermani D., Mavrogheni, Nicolae (Nikolaus), [w:] Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas, Bd. III (L-P), Hrsg. Μ. Bernath, München 1979, s. 124-125. Gibier D.M., International Military Alliances, 1648-2008, vol. I, Washington 2009. Giełżyński W., Prasa warszawska 1661-1914, Warszawa 1962. Gladkij A.I., Razvedyvatel’naâ deáteľnosť M.I. Kutuzova pod Izmailom, [w:] M.L Golenišev-Kutuzov. Materiały naučnojkonferencii, posvâsennoj pamāti polkovodca, Sankt-Peterburg 1993. Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, 1.1, Warszawa 1900. Göçek F.M., East Encounters West: France and the Ottoman Empire in the Eigh teenth Century, New York 1987. Godunov V.I., Korolev A.N., Istoria З-go Ulanskogo Smolenskogo Imperatora Aleksandra Ill-go polka 1708-1908 g., cz. 1, Libava 1908. Goriaczko A., „Gazeta Narodowa i Obca”, Wrocław 1953. Göyünç N., Hüseyin Paşa, Küçük, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XIX, İstanbul 1999, s. 6-8. Gozdawa-Gołębiowski J., Wojny morskie 1775-1851, Warszawa 2001. Grenaud P, Le Charmant Prince de Ligne: prince de l’Europe, Paris 1999. Grinevetsky S.R., Zonn LS., Zhiltsov S.S., Kosarev A.N., Kostianoy A.G., The Black Sea Encyclopedia, Berlin-Heidelberg 2015. Grochmalski P., Czeczenia. Rys prawdziwy, Wrocław 1999. Gümüş Ş.Ö.,
1787-1792 Osmanh-Rus Savaşı’nda Akdeniz’ deki Rus korsanliği, „Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi” 2016, C. IX, sa. 44, s. 470-483. Gyalókay J., Šabac vára 1787-88-ban, „Hadtörténelmi Közlemények” [Buda pest] 1924, t. XXV, s. 207-219. H.M.C., Keith, Sir Robert Murray (1730-1795), [w:] Dictionary of National Biography, ed. S. Lee, vol. XXX (Johnes-Kenneth), New York-London 1892, s. 329-330. H.M.S., Ewart, Joseph, [w:] Dictionary of National Biography, vol. XVIII (Esdale-Finan), New York-London 1889, s. 90-91. Hannings B„ American Revolutionary War Leaders: A Biographical Dictionary, Jefferson, NC-London 2009.
Bibliografia j 267 Hartmann S., Moellendorf, Wichard, [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. XVII (Melander-Moller), Berlin 1994, s. 629. Hengerer Μ., The Funerals of the Habsburg Emperors in the Eighteenth Century, [w:] Monarchy and Religion: the Transformation of Royal Culture in Eigh teenth-Century Europe, ed. Μ. Schaich, Oxford 2007, s. 367-394. Hirtenfeld J., Der Militär-Maria-Theresien-Orden und seine Mitglieder: Nach authentischen quellin bearbeitet, Bd. I-II, Wien 1857. Historia prasy polskiej, red. J. Łojek, ez. 1 (Prasa polska w latach 1661-1864), Warszawa 1976. Hochedlinger Μ., Austria's wars of emergence. War, State and Society in the Habsburg Monarchy, 1683-1797, London-New York 2013. Hohlova E., A.V. Suvorov. Lûbimyjpolkovodec naroda, Moskva 2017. Holmes G„ Szechi D„ The Age of Oligarchy. Pre-industrial Britain, 1722-1783, London-New York 1993. Hombek D., Dzieje prasy polskiej. Wiek XVIII (do 1795 r.), Kielce 2016. Homola L, Piotr Świtkowski i jego Pamiętnik Historyczno-Polityczny, „Zeszyty Naukowe UJ. Historia” 1958, z. 3, s. 119-161. Homola-Dzikowska L, Pamiętnik Historyczno-Polityczny Piotra Świtkowskiego 1782-1792, Kraków 1960. Horn D.B., British diplomatic representatives, 1689-1789, London 1932. İlgürel Μ., Vâsif Ahmed Efendi, [w:] Türkiye Diyanet Vakft İslâm Ansiklopedisi, C. XLII, İstanbul 2012, s. 535-537. İlker Z.S., Sancaktaroğlu İ., Polat Μ., Kaptan-ı Derya Cezayirli Gazi Hasan Pasq, Ankara 1989. İnalcık H., Quataert D., Dzieje gospodarcze i społeczne imperium Osmańskiego 1300-1914, Kraków 2008. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do
połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław 1953. İşipek A.R., Cezayirli Gazi Hasan Paşa, Istanbul 2009. Ivčenko L„ Kutuzov, Moskva 2012. Janik Μ., Gazetki pisane w roku 1789 ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kiel cach, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach” 1993, t. XVII, s. 45-74. Jany C., Armia Fryderyka Wielkiego. Od zakończenia wojny siedmioletniej do śmierci Fryderyka Wilhelma II, Oświęcim 2018. Kalinka W, Sejm Czteroletni, t. I-II, Warszawa 1991.
268 FLAGRANTE BELLO Karamuk G., Ahmed Azmi Efendis Gesandtschaftsbericht als Zeugnis des osmani schen Machtverfalls und der beginnenden Reformära unter Selim III, Frank furt 1975. Karkocha Μ., „Gazeta Warszawska” o wielkiej wojnie wschodniej (kampania 1789 roku), „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, nr 2, s. 155-177. https://doi.org/10.18778/1644-857Х. 17.02.06 Karkocha Μ., ‘Gazeta Warszawska’ on the Russo-Turkish War (the 1789 cam paign), „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, որ 3, s. 157-180. https://d0i.0rg/l 0.18778/1644-857Х. 17.03.06 Karkocha Μ., Działania na morzach w czasie wielkiej wojny wschodniej (17871792) w świetle relacji „Gazety Warszawskiej” i „Pamiętnika Historyczno-Politycznego”, [w:] Oblicza wojny, t. I (Armia kontra natura), red. W. Jamo, J. Kita, Łódź 2020, s. 91-105. http://dx.doi.org/10.18778/8220-055-3.07 Karkocha Μ., Kongres pokojowy w Szystowie (1790-1791) na łamach prasy war szawskiej, [w:] Władza i polityka w czasach nowożytnych. Dyplomacja i spra wy wewnętrzne, red. Z. Anusik, Μ. Karkocha, Łódź 2020, s. 199-211. Karkocha Μ., Oblężenie i szturm Oczakowa (17 XII1788) w relacjach prasy war szawskiej, [w:] Twierdze osiemnastowiecznej Europy. Studia z dziejów nowo żytnej sztuki wojskowej, t. III, red. Μ. Trąbski, Częstochowa 2020, s. 129-143. Karkocha Μ., Obraz Francji w dobie rewolucji na łamach prasy warszawskiej z lat 1789-1794, Łódź 2011. Karkocha Μ., Ostatnia faza wojny rosyjsko-tureckiej (1790-1792) na łamach „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”, [w:] Najjaśniejsza Rzeczypospolita. Studia ofiarowane
Profesorowi Andrzejowi Stroynowskiemu, red. Μ. Durbas, Częstochowa 2019, s. 767-782. Karkocha Μ., Początek wojny rosyjsko-tureckiej w świetle doniesień „Gazety Warszawskiej” księdza Łuskiny (1787-1788), [w:] Ab Occidente referunt. „Zachód’ doby nowożytnej w badaniach historyków polskich, red. Μ. Markie wicz, K. Kuras, oprać. R. Niedziela, Kraków 2018, s. 87-109. Karkocha Μ., The Russo-Turkish war (the campaign of 1789) in the light of re ports from „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”, „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, որ 3, s. 41-69. https://doi.org/10. 18778/1644-857Х.16.03.02 Karkocha Μ., Wojna rosyjsko-turecka (kampania 1789 roku) w świetle donie sień „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego ”, „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, nr 2, s. 43-70. https://doi.org/10.18778/1644-857Х.16.02.02 Karkocha Μ., Wojna rosyjsko-turecka na łamach „Pamiętnika Historyczno- Politycznego” (1787-1788), [w:] Sic erat in votis. Europa i świat w czasach
Bibliografia ļ 269 nowożytnych. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. Μ. Karkocha, P. Robak, Łódź 2017, s. 311-342. Karpiński A., W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, spo łeczno-ekonomiczne i polityczne, Warszawa 2000. Kersnovskij A.A., Istoria russkoj armii, 1.1 (Ot Narvy do Pariza 1700-1814 gg.), Moskva 1992. Kieniewicz S., Witkowski Μ., Niemcewicz (Ursyn Niemcewicz) Julian, [w:] Pol ski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 771-780. King Ch., Dzieje Morza Czarnego, Warszawa 2006. Kinâpina N.S., Bliev M.M., Degoev V. V., Kavkaz i Srednââ Aziâ vo vnešnejpoli tike Rossit: vtoraà polovina XVIII - 80-е gody XIX v., Moskva 1984. Kirval L., The era of “Ghazi Hasan Pasha of Algiers" (1713-1790) and its after math: The last visionary ottoman Grand Admiral (Grand Vizier), [w:] Sea power, Technology and Trade, Studies in Turkish Maritime History, eds D. Couto, E Günergün, Μ. Pia Pedani, Istanbul 2014, s. 173-181. Koçak Z., 1787-1792 Osmanli Rus Savaşında Değişen Dengeler ve Yaş Antlaşması, „Tarih İncelemeleri Dergisi” 2017, C. XXXII, sa. 2, s. 459-490. https://doi. org/10.18513/egetid.376803 Koçak Z., Son Osmanh-Avusturya Mücadelesinde Değişen Dengeler ve Ziştovi Antlaşması, „Gazi Akademik Bakış” 2018, C. XI, sa. 22, s. 261-289. https:// doi.org/10.19060/gav.437817 Kočergin Μ., Platov, graf Matvej Ivanovic’, [w:] Russkij biografičeskij slovar’, t. XIV, (Plavil’sikov’-Primo), izd. pod nablûdenierh predsedatelâ
Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A. A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1905, s. 21-35. Kocój H., Misja posła pruskiego Lucchesiniego w Warszawie grudzień 1791 - sier pień 1792, „Przegląd Nauk Historycznych” 2006, R. V, nr 1 (9), s. 291-322. Kolasa W.M., Kierunki badań nad prasą polską XVIII stulecia, „Zeszyty Praso znawcze” 2012, R. LV, nr 1-2 (209-210), s. 77-99. Konopczyński W, Branicki Franciszek Ksawery, [w:] Polski słownik biograficzny, t. II, Kraków 1936, s. 398-401. Konopczyński W, Polska a Turcja 1683-1792, Kraków-Warszawa 2013. Kosiarz E., Bitwy morskie, wyd. 4 popr. i uzup., Warszawa 1994. Kunisch J., Laud(h)on, Ernst Gideon Frhr., [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. XIII (Laven-Keller), Berlin 1982, s. 700-702.
270 ļ FLAGRANTE BELLO La „Gazette d’Amsterdam”: Miroir de l’Europe au XVIIIe siècle, sous la direction de P. Rétat, Oxford 2001. Langford P., A Polite and Commercial People: England 1727-1783, Oxford 1992. Lázár B., Turkish Captives in Hungary during Austria’s Last Turkish War (1788-91), „Hungarian Historical Review” 2015, vol. IV, No. 2, s. 418-444. Lecano, Boris’ Borisovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, է. X (Labzina-Lâsenko), izd. Imperatorskim’ Russkim’ Istoričeskim’ Obšestvorn, S.-Peterburg’ 1914, s. 363. Lieven A., Chechenya. Tombstone of Russian Power, London 1998. Lock F.P., Edmund Burke, vol. I (1730-1784), 1st ed., Oxford 1999. Lock F.P., Edmund Burke, vol. II (1784-1797), 1st ed., Oxford 2006. Lopatin V, Suvorov, Moskva 2012. Lord R.H., Drugi rozbiór Polski, wyd. 2, Warszawa 1984. Lucchesini Girolamo, [w:] Encyclopaedia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information, 11th ed., ed. H. Chisholm, vol. XVII (Lord Chamberlain-Mecklenburg), New York 1911, s. 95-96. Lăptos J., Historia Belgii, Wroclaw 1994. Łojek J., „Gazeta Warszawska” księdza Łuskiny 1774-1793, Warszawa 1959. Łojek J., Don Kichot XVIII-wiecznej prasy polskiej (Stefan Luskina), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1991, t. XXX, z. 3-4, s. 17-25. Łojek ƒ., Dziennikarze i prasa w Warszawie w XVIII wieku. Warszawa 1960. Łojek J., Pisma wybrane. Wiek XVIII, cz. 1 (Polityka zagraniczna Sejmu Wielkie go), wybór, oprać, i wstęp Μ. Komat, Kraków 2019. Łojek J., Polityczna rola prasy polskiej 1661-1831, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1980, nr 2, s. 7-13. Łojek J.,
Prasa dawnej Rzeczypospolitej, [w:] ƒ. Łojek, J. Myśliński, W Władyka, Dzieje prasy polskiej, wyd. 1, Warszawa 1988, s. 14-25. Łojek ƒ. (ree.), Armela Bułówna, Katalog gazet pisanych z XVIII wieku w zbio rach Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Wstęp napisali Armela Bułówna i Józef Szczepaniec, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Osso lińskich, Wrocław 1969, ss. 478, ilustr. 32, „Rocznik Historii Czasopiśmien nictwa Polskiego” 1970, t. IX, z. 4, s. 595-600. Łossowska L, Piotr Świtkowski (1744-1793), [w:] Pisarze polskiego Oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Z. Goliński, t. II, Warszawa 1994, s. 305-319. Łossowska-Zaporowska L, „Korespondent Warszawski” w latach 1792-1796. (Zarys monograficzny), Warszawa 1969. Madariaga I. de, Russia in the Age of Catherine the Great, London 1981.
Bibliografia ļ 271 Majkov’ P., Bulgakov’, Åkov Ivanovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. III (Betankur-Bâkster), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1908, s. 468-473. Majkov’ P., Ribop’er’, Ivan Stepanovič, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XVI (Rejtern-Roľcberg), izd. Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obsesiva, S.-Peterburg’ 1913, s. 179-180. Majkov’ P., Rumâncov, graf Petr Aleksandrovi?, [w:] Russkij biografičeskij slo var, t. XVII (Romanova-Râsovskij), izd. Russkim’ Istoričeskim’ Obšestvom’, Petrograd’ 1918, s. 521-573. Maksimowicz K., Poezja wobec wojny rosyjsko-tureckiej (1787-1792), „Napis” 2001, seria VII, s. 379-396. Malleson G.B., Loudon: A Sketch of the Military Life of Gideon Ernest, Freiherr Von Loudon, Sometimes Generalissimo of the Austrian Forces, London 1884, s. 223-226. Mansel Ph., The Prince of Europe: The Life of Charles-Joseph de Ligne, 1735-1814, London 2003. Martynov A.G., Istoria 12-go Dragunskogo Starodubskogo polka, Sankt-Peterburg [1908]. Maslovskij S.D., Repnin, knaz’ Nikolaj Vasil’evic, [w:] Russkij biografičeskij slo var’, t. XVI (Rejtern-Rol’cberg), izd. Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obsesiva, S.-Peterburg’ 1913, s. 388-389. Massie R.K., Katarzyna Wielka. Portret kobiety, Kraków 2012. Mayer M.Z., The Price for Austria’s Security: Part I - Joseph II, the Russian Alli ance, and the Ottoman War, 1787-1789, „International History Review” 2004, vol. XXVI, No. 2, s. 257-299. Mayer M.Z., The Price for Austria’s Security: Part II ֊ Leopold II, the
Prus sian Threat, and the Peace of Sistova, 1790-1791, „The International History Review” 2004, vol. XXVI, No. 3, s. 473-514. McKay D., Scott H.M., The Rise of the Great Power, 1648-1815, London-New York 1983. Menchinger E.L., The First of the Modern Ottomans. The Intellectual History of Ahmed Vasif, Cambridge 2017. Mihajlov O., Kutuzov, 1.1, Moskva 2018. Mihajlovič N., Russkie portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), 1.1, S.-Peterburg 1905. Mihajlovič N., Russkie portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), і. II, S.-Peterburg 1906.
272 ļ FLAGRANTE BELLO Mihajiovič N., Russkìe portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), t. IV, vyp. 3, S.-Peterburg 1908. Mihajiovič N., Russkie portrety XVIII і XIX stoletij (= Portraits russes des XVIIIe et XIXe siècles), t. V, S.-Peterburg 1909. Mikaberidze A., The Russian Officer Corps of the Revolutionary and Napoleonic Wars, 1792-1815, New York 2005. Mischevca V., Legăturile domnului fanariot Alexandru Ypsilanti cu Imperiul Habsburgic în ultimul sfert al secolului al XVIII-lea, „Revista de Istorie a Mol dovei” 2015, nr. 4 (104), s. 62-80. Miskewka W., Książę Konstatyn Ipsilanti w kontekście kwestii wschodniej: o nie których aspektach działalności dyplomatycznej na przełomie wieku XVIII i XIX, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2014, t. X, s. 199-218. Mitchell L., Charles James Fox, Oxford 1992. Montefiore S.S., Katarzyna Wielka i Potiomkin. Cesarski romans, Warszawa 2013. Montefiore S.S., Potiomkin, książę książąt, Warszawa 2000. Morawski W, Szawłowska S., Wojny rosyjsko-tureckie od XVII do XX wieku, Warszawa 2006. Morison S.E., John Paul Jones: A Sailors Biography, Annapolis 1989. N.C., Krečetnikov, Mihail’ Nikitic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, է. IX (KnappeKúheľbeker), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A. A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1903, s. 430-432. The New Encyclopaedia Britannica, vol. X (Reti-Solovets), Chicago 1998. Nicolle D., Armies of the Ottoman Empire 1775-1820, 1st ed., London 1998, Men-At-Arms, No 314. Oesterreichisches Militär-Konversations-Lexikon. Unter
Mitwirkung mehrerer Offiziere der k.k. Armee, redigirt und hrsg. von J. Hirtenfeld, Bd. II (D-G), Wien 1852. Oesterreichisches Militär-Konversations-Lexikon. Unter Mitwirkung mehrerer Offi ziere der k.k. Armee, redigirt und hrsg. von ƒ. Hirtenfeld, Bd. III (H-Kulm), Wien 1852. Olszewski P., Polityka Rosji wobec Kaukazu w okresie panowania Katarzyny II (1762-1796), „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” 2008, t. IX, s. 43-59. Onalp E., La Cronica de Ahmet VasifEfendi, Primier Embajador Turco en la Cor te Española (1787-1788), „Osmanli Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi” 1999, C. X, s. 175-191. Orlov N.A., Šturm Izmailu Suvorovym v 1790 godu, S.-Peterburg 1890. Pappas N.Ch., Greeks in Russian Military Service in the Late 18th and Early 19th Centuries, Thessaloniki 1991.
Bibliografia ļ 273 Paszyn Μ., Reformy józefińskie w świetle relacji prasy polskiej okresu stanisła wowskiego, Łódź 2015. Paszyn Μ., Rewolucja brabancka w latach 1789-1790 w świetle relacji „Gazety Warszawskiej” i „Pamiętnika Politycznego i Historycznego”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2001, z. 70, s. [61]-81. Pek’, fon’, Ivan Grigor’evic (Reck), [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XVI (Rej tem-Roi’cberg), izd. Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obsesiva, S.-Peterburg’ 1913, s. 45. Penelea Filitti G., Cronici de familie. Moruzi: din satul Moruzanda - în scaunele domnești de la București și Iași, „Magazin Istoric”, Martie 1997, s. 59-63. Petrov A.N., Palen’, fon’-der’, graf Petr Alekseevic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XIII (Pavel, prepodobnyj ֊ Petr [Hejka]), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1902, s. 138-139. Petrov A.N., Vtoraâ tureckaâ vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II, 1787-1791 g., 1.1 (1787-1789), S.-Peterburg’ 1880. Petrov A.N., Vtoraâ tureckaâ vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II, 1787-1791 g., t. II (1789-1791), S.-Peterburg’ 1880. Petrusevskij A., Generalissimus knâz’ Suvorov, t. I-III, S.-Peterburg 1884. Pogosskij A. F., Aleksandr Vasil’evie Suvorov, generalissimus russkih vojsk. Ego žizn ipobedy, S.-Peterburg 1914. Popkin J.D., News and Politics in the Age of Revolution: Jean Luzac’s “Gazette de Leyde”, Ithaca 1989. Poradowski ƒ., Kilka słów o Multanach (Mołdawii); napisane dla dzierżawców dóbr ziemskich, „Tygodnik Rolniczo-
Przemysłowy” 1846, R. IX, nr 23, s. 183-186. Poten В. von, Moellendorff, Wichard von, [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. XXII (Mirus-v. Münchhausen), Leipzig 1885, s. 120-121. Prâhin Û.D., Lambros Kaconis v istorii Grecii i Rossit, Sankt-Petersburg 2004. Prusy w okresie monarchii absolutnej (1701-1806), red. B. Wachowiak, Poznań 2010. Quinot R., Charles-Joseph de Ligne, prince wallon et européen, Gilly 1973. Regt [W.M.C.], Reede Arend Willem, baron van, [w:] Nieuw Nederlandsch Bio grafisch Woordenboek, red. P.C. Molhuysen, P.J. Blok, Deel 3, Leiden 1914, s. 1001-1002. Reid L., Charles James Fox: A Man for the People, Columbia 1969. Reiswitz J.A. von, Diez, Heinrich Friedrich v., [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. III (Bürklein-Ditmar), Berlin 1957, s. 712-713. Repertorium der diplomatischen Vertreter aller Länder, Bd. III (1764-1815), Hrsg. O.E Winter, Graz-Köln 1965.
274 FLAGRANTE BELLO Robak P„ Angielski handel zewnętrzny (i kolonialny) w dobie wojny o imperium (1740-1765), „Przegląd Nauk Historycznych” 2016, R. XV, nr 1, s. 43-84. http://dx.doi.org/10.18778/1644-857X.15.01.02 Rogoziński J., The Wordsworth Dictionary of Pirates, Ware 1997. Roider K. A., Baron Thugut and Austria’s response to the French Revolution, Prin ceton 1987. Rossijskij Μ., Dolgorukov, kņaz’ Ūrij Vladimirovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. VI (Dabelov’-Dâd’kovskij), izd. pod nablûdeniem’ predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A. A. Polovcova, S.-Peterburg 1905, s. 570-573. Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, wyd. 6, Warszawa 1998. Ryniewicz Z„ Leksykon bitew świata, Warszawa 2008. Saricaoğlu F., Hasan Paşa, Şerif, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XVI, İstanbul 1997, s. 340-341. Saricaoğlu E, Sultan I. Abdülhamid (1774-1789), İstanbul 2001. Schlitter H., Spielmann, [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Hrsg, der His torischen Commission bei der königlichen Akademie der Wissenschaften, Bd. XXXV (Spalatin-Steinmar), Leipzig 1893, s. 168-171. Schlosser EC., History of the Eighteenth Century and of the Nineteenth Till the Overthrow of the French Empire with Particular Reference to Mental Cultiva tion and Progress, vol. VI, London 1844. Sée H., L’évolution commerciale et industrielle de la France sous l’ancien régime, Paris 1925. Seeley J.R., The Life and Times of Stein, Or, Germany and Prussia in the Napole onic Age, vol. I (1757-1807), Cambridge 2013. Serczyk W. A., Katarzyna II carowa Rosji, Wroclaw
1989. Shaw S.J., Between Old and New: The Ottoman Empire under Sultan Selim III, 1789-1807, Cambridge, Mass. 1971. Shaw S.J., The Nizam-ι Cedid Army of Sultan Selim III, 1789-1807, „Oriens” 1965/1966, vol. XVIII/XIX, s. 168-184. Shaw SJ„ The Origins of Ottoman Military Reform: The Nizam-ι Cedid Army of Sultan Selim III, „Journal of Modern History” 1965, vol. XXXVII, No. 3, s. 291-306. Sicking L., Islands, Pirates, Privateers and the Ottoman Empire in the Early Mo dern Mediterranean, [w:] Seapower, Technology and Trade, Studies in Turk ish Maritime History, eds D. Couto, E Günergün, Μ. Pia Pedani, Istan bul 2014, s. 239-252.
Bibliografia ļ 275 Sidorowicz D., Artykuły z niemieckiego miesięcznika „Historisches Portefeuille” (1782-1788) w przekładach polskich na łamach czasopism Piotra Świtkowskiego, „Czasopismo Zakładu Narodowego Imienia Ossolińskich” 2001, z. 12, s. 19-33. Šišov A., Orden Svâtogo Georgiâ «Za službu i hrabrost’». Vsë о samoj početnoj nagrade Rossijskoj Imperii, Moskva 2013. Skałkowski A., Przełom w dziejach Europy Wschodniej (1788-1795), [w:] Wiel ka historia powszechna, t. VI (Od wielkiej rewolucji do wojny światowej), cz. 1 (1789-1848), red. J. Dąbrowski, O. Halecki, M. Kukiel, S. Lam, Warsza wa 1936, s. 171-219. Skowronek J., Książę Józef Poniatowski, Wrocław 1986. Skowronek J., Mostowski Tadeusz Antoni, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 73-78. Smiley W, ‘After being so long Prisoners, they will not return to Slavery in Russia”: An Aegean Network of Violence between Empires and Identities, „Osmanii Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies” 2014, vol. XLIV, s. 221-234. Smiley W, The Rules of War on the Ottoman Frontiers: an Overview of Mili tary Captivity, 1699-1829, [w:] Empires and Peninsulas: Southeastern Europe between Karlowitz and the Peace of Adrianople, eds P. Mitev, I. Parvev, Μ. Baramova, V. Racheva, Berlin 2010, s. 63-71. Sorel A., Kwestia wschodnia w XVIII wieku. Pierwszy podział Pokki i traktat kainardżyjski, Warszawa 1981. Srogosz T., Choroby i śmierć żołnierzy armii koronnej i litewskiej w XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2016, t. LXIV, z. 2, s. 187-196. Stone D.R., A Military History of Russia: From Ivan
the Terrible to the War in Chechnya, Westport, CT-London 2006. Szczepaniec J., Luskina Stefan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVIII, Wro cław 1973, s. 577-579. Szczepaniec J., Monopol prasowy Stefana Łuskiny w Koronie w latach 1773-1793, „Ze Skarbca Kultury” 1961, z. 13, s. 5-99. Szenic S., Bratanek ostatniego króla, Warszawa 1983. T.S., Whitworth, Charles, earl Whitworth, [w:] Dictionary of National Bio graphy, ed. S. Lee, vol. LXI (Whichcord-Williams), London 1900, s. 163-166. Tekelti, Petr Abramovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XX (SuvorovaTkačev), izd. Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva, S.-Peter burg’ 1912, s. 440-443. Topaktaş H., Osmańsko-polskie stosunki dyplomatyczne. Poselstwo Franciszka Piotra Potockiego do Stambułu (1788-1793), Kraków 2017.
276 FLAGRANTE BELLO Troyat H., Katarzyna Wielka. Nienasycona żądza życia i władzy, Warszawa 2006. Uçman A., III. Selim’in Viyana Elçisi Ebubekir Râtib Efendinin Nemçe Sefâretnâmesi, [w:] Nizam-ı Kadirn den Nizam֊t Cedid’e III. Selim ve Dönemi / Selim III and His Era from Ancien Regime to New Order, Istanbul 2010, s. 625-638. Ugniewski P., Między absolutyzmem a jakobinizmem. „Gazeta Lejdejska” o Fran cji i Polsce 1788-1794, Warszawa 1998. Vasdravellis J.K., Klephts, Armateles and Pirates in Macedonia During the Rule of the Turks, 1627-1821, Thessaloniki 1975. Vianu A., Mișcarea national-eliberatoare și Nicolae Mavrogheni (1787-1790), „Studii” 1956, Anul IX, որ. 5, s. 45-62. Voennaâ ènciklopediâ, red. V. F. Novickov, t. I [A (metka anglijskogo Llojda) - Alžir iá piráty], Sankt-Peterburg 1911. Voennaâ ènciklopediâ, red. V.F. Novickov, t. VII [Voinskie načal’niki uezdnyeGimnastika voennaâ], Sankt-Peterburg 1912. Voennaâ ènciklopediâ, red. VF. Novickov, t. VIII [Gimry-Dvigateli sudovye], Sankt-Peterburg 1912. Voennaâ ènciklopediâ, red. VF. Novickov, t. XV [Lintulaks-Minnyj otrâd Baltijskogo flota], Sankt-Peterburg 1914. Volkov S.V., Generalitet Rossijskoj Imperii: ėnciklopedičeskij slovar generalov i admiralov ot Petra I do Nikolaâ II, 1.1 (A-K), Moskva 2010. Volkov S. V, Generalitet Rossijskoj Imperii: ėnciklopedičeskij slovar generalov i admiralov ot Petra I do Nikolaâ II, t. II (L֊A), Moskva 2010. Volkov V. A., Voronin V.E., Gorskij V. V, Voennaâ istoria Rossit s drevnejših vre men do konca XIX veka, Moskva 2012. Vvedenskij R.M., Malandin V.V., Kolesnikova E.A., Talina
G.V., Artamonov G.A., Komissarenko A.I., Istoria Rossit XVII-XVIII vv., Moskva 2008. W.P.C. [William Prideaux Courtney], Fawkener, Sir Everard, [w:] Dictionary of National Biography, vol. XVIII (Esdale-Finan), New York-London 1889, s. 262-264. W. W. [Warwick William Wroth], Bruce, Thomas, [w:] Dictionary of National Biography, ed. L. Stephen, vol. VII (Brown-Burthogge), New-York-London 1886, s. 130-131. Wawrykowa Μ., Dzieje Niemiec 1648-1789, Warszawa 1976. Wawrykowa Μ., Dzieje Niemiec 1789-1871, Warszawa 1980. Wereszycka EL, jabłonowski Stanisław Paweł h. Prus III (1762-1822), [w:] Polski słownik biograficzny, t. X, Wrocław-Warszawa 1962-1964, s. 239-241.
Bibliografia ļ 277 Wereszycki H., Historia Austrii, Wrocław 1986. Wieczorkiewicz P.P., Historia wojen morskich. Wiek żagla, 1.1, Warszawa 1995. Wołoszyński R. W, Nassau-Siegen (książę Nassau Siegen) Karol Henryk, [w:] Pol ski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977, s. 591-595. Wójcik Z., Dzieje Rosji 1533-1801, Warszawa 1971. Wurzbach C. von, Biographisches Lexicon des kaiserthums Oesterreich, enthal tend die lebensskizzen der denkwürdigen personen, welche seit 1750 in den österreichischen kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben, Teil I֊LX, Wien 1856-1891. Yeşil E, Aydinlanma Caginda Bir Osmanli Katibi Ebubekir Râtib Efendi (17501799), Ist ed., Istanbul 2011. Yeşil F., Melek Mehmed Pasza, [w:] Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XXIII, 3. basım, Ankara 2019, s. 244-245. Yeşil E, Nizâm-ı Cedid Ordusunda Talim Ve Terbiye (1790-1807), „Tarih Dergisi” 2010, C. II, sa. 52, s. 27-85. Zakharova I.M., Anton Konstantinovič Psaro, „Voprosy istorii” 2015, № 11, s. 19-33. Zaiončkovskij A., Saltykov, graf Ivan Petrovic, [w:] Russkij biografičeskij slovar, t. XVIII (Sabaneev -Smyslov ), izd. pod nablûdeniern predsedatelâ Imperatorskago Russkago Istoričeskago Obsesiva A.A. Polovcova, S.-Peterburg’ 1904, s. 76-79. Zedlitz-Neukirch L. von, Pantheon des Preussischen Heeres, Berlin 1835. Zolotarev V.A., Kozlov LA., Tri stoletiä Rossijskogo flota, t. III (XVIII vv.), Sankt-Peterburg 2003. Netografia http://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/history/more.htm?id= 11882726@cms Article (dostęp: 5 I 2020). Amelicheva Μ.V, The Russian Residency in
Constantinople, 1700-1774: Rus sian-Ottoman Diplomatic Encounters, [niepubl. rozprawa doktorska obro niona w Uniwersytecie Georgetown], Washington, D.C. 2016 (maszynopis), https://repository.library.georgetown.edu/bitstream/handle/10822/1041841/ Amelicheva_georgetown_0076D_l 3417.pdf ?sequence=l isAllowed=y (dostęp: 20 XI 2020). Amore D., Napoli, San Pietroburgo e il Mediterraneo, 1777-1861, [niepubl. roz prawa doktorska obroniona na Uniwersytecie Neapolitańskim im. Fryde-
278 FLAGRANTE BELLO ryka II], 2017 (maszynopis), http://www.fedoa.unina.it/12121/l/Amore_ Dario_30.pdf (dostęp: 2 VII 2020). Bolotina N., Potemkin, Moskva 2014, https://www.e-reading.club/chapter.php/ 1035392/30/Bolotina_-_Potemkin.html (dostęp: 5 I 2020). Clarke D., Officers of the Anhalt Duchies who Fought in the French Revolutio nary and Napoleonic Wars, 1789-1815, The Napoleon Series, June 2017, https://www.academia.edu/34436725/Officers_of_the_Anhalt_Duchies_who_ Fought_in_the_French_Revolutionary_and_Napoleonic_Wars_1789-1815 (dostęp: 3 X 2019). Gibson L., Diplomacy and Cultural Exchange: Ebubekir Ratib Efendi’s Mission to Vienna, 1792, https://www.google.pl/url?sa=t rct=j q= esrc=s source= web cd=l ved=2ahUKEwi254Cl26XiAhXi-ioKHf91DVoQFjAAegQIAh AC url=https%3A%2F%2Fmymarshallplan.squarespace.com%2Fs%2F Gibson.pdf usg=AOvVaw2PNTkgldtGwxZBVL5KRuZs (dostęp: 20 I 2021). Kurtuluş Y., The Legal Regime of the Turkish Straits: Regulation of the Montreux Convention and its Importance on the International Relations after the Con flict of Ukraine, [niepubl. rozprawa doktoraka obroniona w Uniwersytecie Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem], Frankfurt am Main 2019 (maszynopis), http.7/publikationen.ub.uni֊frankfurt.de/frontdoor/ index/index/docId/50470 (dostęp: 20 XI 2020). Mayer Μ. Z., Joseph II and the Campaign Against the Ottoman Turks, [niepubl. praca magisterska obroniona na Uniwersytecie McGilla w Kanadzie], Mon treal 1997 (maszynopis), https://www.repository.cam.ac.uk/handle/1810/ 272116 (dostęp: 20 III 2019). Morkva V, Russia’s Policy of Rapprochement
with the Ottoman Empire in the Era of the French Revolutionary and Napoleonic Wars, 1792-1806, [nie publ. rozprawa doktorska obroniona na Uniwersytecie w Ankarze], Anka ra 2010 (maszynopis), https://core.ac.uk/download/pdf/52925456.pdf (dostęp: 20 II 2021). Potto V., Kavkazskaâ vojna, 1.1 (Ot drevnejših vremen do Ermolova), Moskva 2006, https://www.e-reading.club/chapter.php/101 3400/ 14/Potto_-_Kavkazskaya_voyna._Tom_l._Ot_drevneyshih_vremen_do_Ermolova.html (dostęp: 30 VIII 2019). Schumann A., Berliner Presse und Französische Revolution. Das Spektrum der Meinungen unter preußischer Zensur 1789-1806, [niepubl. rozprawa doktorska obroniona w Technische Universität Berlin, Fakultät I - Geisteswissenschaf ten], Berlin 2001 (maszynopis), https://depositonce.tu-berlin.de/handle/ 11303/713 (dostęp: 10 XI 2020).
Bibliografia ļ 279 Üstün К., The New Order and Its Enemies: Opposition to Military Reform in the Ottoman Empire, 1789-1807, [niepubl. rozprawa doktorska], Columbia Uni versity, 2013 (maszynopis), https://academiccommons.columbia.edu/doi/ 10.7916/D80Z79P1 (dostęp: 20 VIII 2020). Yeşil E, Ebubekir Ratib Efendi, [w:] Encyclopaedia of Islam, THREE, ed. K. Fleet et al., https:/1referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam3/ebubekir-ratib-efendi-COM_26125?s.num=l (dostęp: 18 V 2019).
INDEKS OSOBOWY W indeksie zawarto nazwiska, kryptonimy i pseudonimy występujące zarówno w tek ście, jak i adnotacjach oraz podpisach do ilustracji. Kursywą wyróżniono nazwiska autorów przywoływanych opracowań. A A.G. (krypt.) 48,261 Abda Pasza, seraskier turecki 125 Abdülhamid I, sułtan turecki (1774-1789) 39, 45,108,113,274 Abdullah Berrî Efendi, turecki reis efendi, nego cjował traktaty pokojowe w Szystowie i Jassach 201,209,233,252 Ágoston Gábor 39,108, 261 Ahmed Pasza, seraskier turecki 224 Aidos Mehmed Pasza, seraskier turecki 192 Aksan Virginia H. 48,64, 85-86,124,191,261 Aleksander Mavrocordatow II, hospodar Mołda wii (1785-1786) 42 Aleksandrovil’ N.K. 187,261 Aleksandrowska Elżbieta 17, 261 Aleksiano Panagioti (Panaioti Pawłowicz), kontr admirał, Grek w służbie rosyjskiej 72-73 AlexanderJohn T. 52,133,194,261 Amelicheva Mariya Vladimirovna 39, 277 Amore Dario 136,278 Amud Molla, mufti 155 Anderson Roger Charles 50-53,72-73,75-76,261 Andrusiewicz Andrzej44,49, 52,63,76,91,9899,118, 122,133,191,236,261 Anhalt-Bernburg-Schaumburg-Hoym Viktor Amadeus książę von, generał lejtnant w armii rosyjskiej 93, 95,99 Anthing Frederic 52, 71, 73, 86, 118, 121-122, 191,259 Anusik Zbigniew 14, 35,109,157, 216, 242, 262, 268 Apraksin Stiepan Stiepanowicz (Apraksin’ Stepan’ Stepanovič’) hrabia, rosyjski generał major 74, 94,264 Arikan Sema 212, 262 Ars Grigorij Lwowicz 136,262 Artamonov German Anatoliewicz 189, 276 Artamonova I. 48, 262 Askenazy Szymon 68,159,262 Astapenko Mihail 97,132,191,262 Audzugure Ismail Mitchosza 186 Auersperg Karl hrabia von (zm. 1789), austriacki
pułkownik 117 Auersperg Karl hrabia von (zm. 1822), austriacki generał major 177 Azmi Said Efendi (Azmi Ahmed Efendi), dyplo mata turecki, ambasador w Berlinie (17911792) 207, 267 В B.T. (krypt.) 94, 262 Bağçeci Yahya 215, 217, 220, 262 Baht Girej, chan krymski (1789-1792) 224 Bailleu Paul 167, 262 Bajkow Wasilij Siergiejewicz (Bajkov’ Vasilij Serg’eevič’), pułkownik w armii rosyjskiej 92, 95 BaramovaMaria 41, 235, 264, 275 BartoszewiczJulian 18, 71, 263 Batal Pasza, osmański seraskier 134, 185—186, 226 Bauer, rosyjski pułkownik 98-99 Beales Derek 6Հ-67, 83, 88-89, 106, 110, 160, 164, 263
282 ļ FLAGRANTE BELLO Beaumillon de, francuski pułkownik w armii rosyjskiej 192 Bechard Johann von, austriacki generał 67 Beermann Matthias 20, 2бЗ Benedikt Heinrich 159,263 Bernath Mathias 115, 266 Beskrovnyj Lubomir Grigor’evič 49, 51-52, 63, 72, 74-75, 78, 98, 105, 118, 121, 135, 174, 182-184,186,191, 225, 228, 263 Bey, austriacki porucznik 175 BeydilU Kemal 43, 157, 160, 172-173, 199, 201-202, 205-207, 210-211, 230, 233-234, 236, 263 Bezborodko Aleksandr Andriejewicz hrabia, rosyjski tajny konsyliarz 232-233, 237, 242, 252, Bezborodko Ilja Andriejewicz (Bezborodko Il’â Andreevič’) hrabia, rosyjski generał major 192, 263 Bielecki Robert 68, 263 Bilim Cahit 238, 2бЗ BindoffStanley Thomas 221, 263 BlackJeremy 168, 263 Bitev Mark Maksimovič 186,227, 269 Blok Petrus Johannes 168, 273 Blondy Alain 181,263 Blow WilliamsJudith 219,263 Bobrovskij Pavel Osipovič 134,264 Bogdanovič Modest Ivanovič 48-49, 64, 98-99, 118,122,193-194,236,264 Bolianinow, kapitan rosyjskiej fregaty „Aleksan der” 49 Bolotina Natalia 97,278 Bonnard Abel 68, 264 Bourke Richard 218, 264 Branicki Franciszek Ksawery, hetman wielki ko ronny 74, 269 Brentano Georg Josef baron von, dyplomata nie miecki w służbie Francji, potem Szwecji, spe cjalny wysłannik Gustawa III do Stambułu (1789-1791) 158 Bronza Boro 41,264 Browne Johann Georg hrabia von, austriacki ge nerał artylerii i komendant Belgradu 88, 128, 178 Buchholtz Arend 20, 264 Bułhakow Jakow Iwanowicz (Bulgakov’ Âkov’ Ivanovič’), rosyjski dyplomata, poseł w Stambule 42-45, 57,156,271 Bułówna Armela 33, 270 Burke Edmund, brytyjski myśliciel i polityk,
po seł do Izby Gmin, wybitny mówca 218, 220, 264, 270 Butei Paul 219, 264 C Casanova G. Francesco, włoski malarz i grawer 10, 139 Cebotarev Anatolij Mihajlovič20, 264 Cegielski Tadeusz 162-163, 264 Cezayirli Gazi Hasan Pasza, osmański mąż stanu, kapudan pasza (wielki admirał) i wielki wezyr (XII 1789 - III 1790) 46, 51, 62, 70, 72-73, 75-76,104,108,123,132,135,155,162, 267 Chevalier, pułkownik, maltański korsarz w służ bie rosyjskiej 51 Chisholm Hugh 168, 270 Choiseul-Gouffier Marie-Gabriel-Florent-Augu ste hrabia de, francuski dyplomata, ambasador w Stambule (1784-1792) 44, 55,108 Chruszczów, brygadier rosyjski 93 Ciesielski Stanislaw 226, 264 Clarke Daniel 93, 278 Clerfayt de Croix François-Sébastien-Charles-Joseph hrabia de, austriacki general 124, 179 Cobbett William 218, 220,259 Cobenzl Philipp (Johann Philip) hrabia von, au striacki polityk 167, 260 Cole W.A. 219, 265 Colloredo-Mannsfeld Franz de Paul Gundaccar książę von, austriacki polityk 213 Courtney William Prideaux 220,276 Couto Dejanirah 46,136,162,269, 274 Creasy Edward Shepherd 97,182,191, 220, 225, 236, 264 Cyceron Marek Tulliusz, pisarz, mówca i polityk rzymski 218 Czartoryski Adam Kazimierz, książę 62, 264 D D.S. (krypt.) 94,264 Dama Rožer zob. Damas Roger de Damas Roger de, francuski ochotnik w służbie rosyjskiej 14, 48, 71-73, 75-76, 86, 94, 97, 133, 261 Danilov Sergej Ūlievič75,183-184,228, 264 Davis Walter W. 159,163,264 Davison Roderic H. 39, 264
Indeks osobowy DąbrowskiJan 40,275 Dąbrowski Marian 159, 264 Deane Phyllis Mary 219, 265 Degoev Vladimir Vladimirovič 186, 227,269 DemelJuliusz 212,265 Demostenes, grecki mówca i polityk 218 Denisów Andrian Karnowicz (Denisov’ Adrian’ Karnovič’), rosyjski generał major 94 Derfelden Otto Wilhelm Christoforowicz, ro syjski generał lej tnant 112-113 Derwisz Pasza (zw. Derwisz Mehmed Pasza albo Osman Derwisz Pasza lub Osman Pa sza), osmański dowódca, seraskier „trzytulny” 116-117 Diez (Dietz) Heinrich Friedrich von, dyplomata pruski, ambasador w Stambule 159-160, 273 DihmJan 17,265 Dimich von Papilla Paul, austriacki generał ma jor 79 Djuvara Neagu 201,265 Docenko Witalij D. (Docenko Vitālij Dmitrievič) 75,181,183-184, 228,265 Dolgorukow Jurij Władimirowicz (Dolgorukov Urij Vladimirovic ) książę, rosyjski generał 74 Dołgorukow Wasilij Wasiljewicz (Dolgorukov Vasilij Vasiľevič) książę, rosyjski generał 93, 95 Dołgorukow-Krymski Wasilij Michajlowicz książę, rosyjski generał 99 Druzinina Elena loasáfovna 39, 2б5 Duffy Christopher 91-92,98,127,191, 265 Dumont-Wilden Louis 68, 265 Durbas Malgorzata 14, 268 Durka, udzielny książę kaukaski 186 Dybovskoj Λ. 100,266 Dziaster Gey, pasza (gubernator) Aleppo 158 Dziur Oglu Pasza, seraskier turecki 224 E Earle Peter 136,265 Ebubekir Râtib Efendi (Abū Bakr Rātib Efen di), dyplomata osmański, tymczasowy amba sador w Wiedniu (1791-1792) 212-213, 262, 276-279 Eiseid Abdullah Birrî zob. Abdullah Berri Efendi El’nickij A. 75,265 Elčaninov Andrej Georgievic 49, 52, 118, 121, 191,265 Eldem Edhem 55,265 Elgin Bruce Thomas hrabia, brytyjski
dyplomata, poseł nadzwyczajny w Wiedniu 216, 220 I 283 Eliseeva Olga 44,51-53,65,71-73,75-76,85-86, 97-98, 105,119,122,132, 157,162, 179,182, 184,191,194, 220,230,233,265 EImpt Johann Martin hrabia von (El mpť logan’-Martyn’ fon’), generał major w armii rosyj skiej 48 Elżbieta Wilhelmina Luiza Wirtemberska, księż niczka wirtemberska, arcyksiężna austriacka 114 EmecenFeridun 115,265 Engelhardt Lew Mikołajowicz (Èngel’gardt Lev Nikolaevič), rosyjski generał major 48-49, 52, 100, 113,119, 185,233,260 Esterházy Galántha Franz hrabia von, nadzwy czajny poseł węgierski 201,204-205, 207 Evans EricJ. 265 Ewart Joseph, brytyjski dyplomata, poseł w Sztok holmie (1788-1791) 168,220, 266 F Fabris, austriacki pułkownik 68 Fabris Michael von, austriacki feldmarszałek lejtnant 65,79, 86-87 Fawkener Everard Sir, brytyjski dyplomata 220, 276 Fawkener (Fawkner) William Augustus, brytyjski dyplomata wysiany z misją specjalną do Peters burga (1791), syn poprzedniego 26, 220-223 Fawkner zob. Fawkener (Fawkner) William Au gustus Fejtő François 48, 63, 65, 83, 105, 107, НО, 128, 164, 265 Feyzi Süleyman Efendi, turecki reis effendi (1779-1781 і 1787) 43, 62 Figiel Grzegorz 215,220,265 Findley Carter К 213,265 Fischer, rosyjski dowódca 93 Fleet Kate 213,279 Fox Charles James, brytyjski arystokrata i polityk, przywódca partii wigów 218, 220, 272-273 Franciszek 11 Habsburg (niem. Franz II Joseph Karl), arcyksiążę, później król Czech i Wę gier (1792-1835) oraz pierwszy cesarz Austrii (1804-1835)67,114,124,130 Fredriksen John C. 72,265 Fryderyk August Hanowerski, książę Wielkiej Brytanii i
Irlandii 217 Fryderyk Wielki (Fryderyk II Wielki, niem. Frie drich II von Hohenzollern), król Prus (17401786) 91,127,191,265,267
284 j FLAGRANTE BELLO Fryderyk Wilhelm, książę, syn Karola Wilhelma Ferdynanda, księcia Brunszwiku 163 Fryderyk Wilhelmil (niem. Friedrich Wilhelmil von Hohenzollern), król Prus (1786-1797) 159-160,163,166-169,174,207,215-216,267 G Ganiczew Walerij (Ganičev V.) 51, 71, 75, 181, 183-184,228,266 Gazzinelli Anton, austriacki feldmrszałek 79 Gejsman P. 100, 266 GhermaniDionise 115, 266 Gibier Douglas Μ. 160, 266 Gibson Lela 213, 278 Giejking Christofor Iwanowicz (Gejkin Hristo for Ivanovič; niem. Christoph Heinrich Heyking), pruski i rosyjski wojskowy, general lejtnant 94, 99 Gielżyński Witold 18,266 Gloger Zygmunt 62,266 Gladkij (Gladkij) A.I. 189,266 Göfek Fatma Muge 207, 266 Godlewski Stanisław Francewicz (Godlevskij Stanislav Francevič), pułkownik w wojsku ro syjskim 97 Godunov Vladimir Ivanovič 98,132,191,266 Goleniszczew-Kutuzow Michaił Iłłarionowicz, rosyjski generał porucznik 15,64,86,189,191, 193-194, 223-225, 238, 241, 266-267, 271 Golicyn Dmitrij Michajłowicz książę, rosyjski dy plomata, ambasador w Wiedniu (1761-1792) 90-91 Golicyn Siergiej Fiodorowicz (Golicyn Sergej Fedorovič) książę, rosyjski generał lejtnant 48, 94, 99, 223-224 Galiński Zbigniew 17, 270 Goltz Leopold Heinrich hrabia von der, dyplomata pruski, poseł w Petersburgu (1789-1794) 221 Goriaczko Anna YJ, 22-23,25,33,266 Goricz Iwan Piotrowicz (Wielki) (Gorič Ivan Petrovič [Boľšoj]), brygadier rosyjski 93, 97 Gorskij VV. 189, 276 GöyüncNejat 108, 266 Gozdawa-GolțbiowskiJan 50-52,72-73,75-76, 132,136, 181-184,187,189,191,228, 266 Grenaud Pierre 68, 266 Grenville William Wyndham lord, brytyjski dy
plomata i polityk 220 Grinevetsky Sergei R. 136, 266 Grochmalski Piotr 226, 266 Gudowicz Iwan Wasiliewicz, general rosyjski, zdobywca Hadżibeju (1789) i Anapy (1791) 186,226 Gümüş Şenay Özdemir 136, 266 Günergün Feza 46,136,162,269,274 Gurowski Jan Nepomucen hrabia, pułkownik w wojsku rosyjskim 231 Gustaw III, król Szwecji (1771-1792) 158,215216,242 GyalókayJeno 68,266 H H.M.C. (krypt.) 201,266 H.M.S. (krypt.) 168, 266 Hadik von Futak Andreas hrabia, austriacki feld marszałek 67, 106-107, 110,123-134 Hadżi Bekir Aga, przełożony odźwiernych 155 Haeften (Haften) Reinier baron van, holender ski dyplomata 201, 209 Hagy Solitary, seraskier turecki 111 Hailes Daniel, brytyjski dyplomata, poseł w War szawie (1788-1791) 23 Hajnäcskeö Siegbert Vécsey baron von, austriacki generał major 81 Halecki Oskar 40, 275 Hannings Bud72, 266 Hartmann Stefan 167,1( 1 Hasan Pasza Cenaze (także Meyyit lub Kethüda), turecki wielki wezyr (VI-XII1789) 115, 122, 265 Hasan Pasza Şerif (także Seyyid, Çelebizâde), turecki wielki wezyr (III 1790 - II 1791) 161, 178,183,195-196, 274 Heidenstam Gerhard Johann von, dyplomata szwedzki, poseł w Stambule (1779-1791) 158 Heinrich XIV książę Reuss zu Plauen, austriacki dyplomata, ambasador w Berlinie 167 Henckel von Donnersmarck Viktor Amadeus hrabia, pruski generał lejtnant 163 Hengerer Mark 164,267 Herakliusz II, władca połączonych królestw gru zińskich (Kartlii i Kachetii) 41,43 Herbert-Rathkeal Peter Philipp baron von, ce sarski internuncjusz 27, 44, 57, 156, 201, 203-205, 207-209, 213 Herman Iwan Iwanowicz (German Ivan Ivano vič; niem. Johann Hermann
von Fersen), ro syjski kartograf pochodzenia saskiego, służył
Indeks osobowy w armii imperatorowej w radze generał majora 14,185-186,259 Hertzberg Ewald Friedrich hrabia von, pruski po lityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1768-1791) 159-160,163,167-168,170,260 HirtenfeldJeronim 16, 66-67, 78-82, 84, 88, 111, 116,124,128,130,176-177,180,267,272 Hochedlinger Michael64-66,124,170,202,267 Hohenlohe-Kirchberg Friedrich Wilhelm książę von, austriacki feldmarszałek porucznik 107, 131, 178 Hohlova Ekaterina 52,121,191, 267 Holmes Geoffrey S. 219,267 Holyński, porucznik lejbgwardii rosyjskiej 192 Hombek Danuta 18, 22-23,267 Homola Irena zob. Homola-Dzikowska Irena Homola-Dzikowska Irena 17,22, 267 Hood Samuel Sir, admirał brytyjski 215 Horn David Bayne 219, 221, 260, 267 Hüseyin Pasza, turecki komendant Oczakowa 91,98 Hüseyin Pasza Küçük, osmański mąż stanu i kapudan pasza (wielki admirał) 108, 135, 182, 184, 227,237,266 I Ibrahim İsmet Bej, sędzia armii (tur. ordu kadısı), negocjował traktaty pokojowe w Szystowie ijassach 201,209,233,252 İbrahim Nasir Pasza, dowódca turecki 68 İlgürel Mucteba 55, 267 İlker Zeki S. 46, 267 İnalcık Halil 219,267 Ipsilanti (Ypsilanti) Aleksander, hospodar Wołosz czyzny (1774-1782 і 1796-1797) oraz Mołdawii (1786-1788) 68 Ipsilanti (Ypsilanti) Konstantyn, syn poprzednie go, późniejszych hospodar Mołdawii (17991801) i Wołoszczyzny (1802-1806) 68, 272 İşipek Ali Rıza 46, 267 Ivčenko Lidia Leonidovna 86-87, 97, 189, 191, 194, 225,267 Iwanow Michaił Matwiejewicz (Ivanov Mihail Matveevič), malarz rosyjski 10, 151 J Jabłonowski Stanisław Paweł książę, poseł polski w Berlinie 168,277 Jacuński, pułkownik w
wojsku rosyjskim 192 | 285 Janik Maciej 33,267 Jany Curt 159,163,174, 267 Jarno Witold 14, 268 Jerzy III Hanowerski, król Wielkiej Brytanii i Irlandii (1760-1820), elektor Hanoweru (1760-1814) 170,217 Jones John Paul, szkocki żeglarz, kontradmirał rosyjskiej Floty Czarnomorskiej 72-73, 265, 272 Józef II Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki (1765-1790) 15, 29, 44, 47-49, 56-57, 6365, 67, 77, 80-84, 88-89, 99, 105-107, 110, 118, 122, 124, 127, 130-131, 156, 159-160, 162-164, 171,263-265, 271, 278 Jurgenz, rosyjski pułkownik 95 К Kachowski Michaił Wasiliewicz (Kahovskij Mi hail Vasiľevič) hrabia, rosyjski generał 232 Kalinka Walerian 15,49, 52,63-65,68, 83-85, 89-90, 97, 105, 108-109, 114, 118, 122, 127, 130-133,157,159-160,163,170-171,191,267 Kamenski (Kamensky) Michaił Fiedotowicz (Ka menskij Mihail’ Fedotovič), rosyjski general 48, 100 Kapłan Girej, brat chana krymskiego 192 Kara Mustafa Pasza, turecki dowódca 131, 176 Kara Osman Oğlu Pasza, turecki dowódca 103 Karaczay de Vályeszáka (Karaiczay de Wallje Szaka) Andreas hrabia, austriacki general 111, 116-117,120,179 Karamuk Gümeç 207, 268 Karkocha Malgorzata 13-14, 25, 27, 30-31, 45, 62, 69, 72, 76-77, 81, 83-85, 87, 89, 91, 104, 106, 124, 126, 164, 176, 179, 192, 196, 200, 211, 231-232, 249,252, 254-255,268-269 Karol Wilhelm Ferdynand, książę Brunszwiku 163 Katarzyna (Ekaterina) II, cesarzowa Rosji (17621796) 13,15,29,40-45,47-48,50-54,56-57, 63-64,71-73,75-76,86,90-91,97-99,105, 108, 118-119, 122, 133, 136, 157-158, 162, 168, 173-174, 180, 185-187, 189, 191, 193֊ 195, 201, 212, 215-218, 220-223, 225-226, 230-232, 236-237,
241-242, 244-245, 261-262, 264,270-274, 276 Karsonis (Cazzioni, Katsones, Kachioni) Lam bros, Grek w służbie rosyjskiej, kapitan floty kaperskiej 135-136, 181-182
286 I FLAGRANTE BELLO Kaunitz Wenzel Anton książę von, austriacki polityk i dyplomata 167, 213, 260 Keith Robert Murray Sir, brytyjski general, polityk i dyplomata, nadzwyczajny wysłannik w Wied niu (1772-1792) 201, 209,266 Kepiro Samuel von, austriacki pułkownik 116 Kersnovskij Anton Antonovič49, 52, 64, 91, 98, 113,118-119,121-122,132-133,186,225,269 Kieniewicz Stefan 17, 269 Kienmayer Michael baron von, austriacki major 116 Kinâpina Nina Stepanovna 186, 227, 269 King Charles 73,269 Kinsky von Wchinitz und Tettau Joseph hrabia, austriacki generał kawalerii 88 KirvalLevent46,162, 269 Kita Jarosław 14, 268 Klebeck Wilhelm baron, austriacki generał ma jor 128 Koçak Zülfiye 4Ï, 157, 170, 199, 201-203, 206207,209-211, 216,221-222, 233-234, 269 Kočergin Μ. 92, 269 Koch Christophe-Guillaume 209,260 Kocój Henryk 168, 269 Kolasa Wladyslaw Marek 33, 2б9 Kolesnikova Elena Aleksandrovna 189,276 Komissarenko Arkādij Ivanovic 189, 276 Konopczyński Wladyslaw 74, 160, 269 Konstanty Pawłowicz Romanow, wielki książę rosyjski 40 Komat Marek 41,159,215,270 Korolev Anatolij Nikolaevič98,132,191, 266 Korsakow Nikolaj Iwanowicz, rosyjski inżynier wojskowy, pułkownik, główny budowniczy twierdzy Chersoń 73 Kosarev Aleksey N. 136, 266 Kosiarz EdmundlS, 183-184,229, 269 Kostianoy Andrey G. 136,266 Kostkiewiczowa Teresa 17, 270 Kostrova E.M. 48,100,113,185, 233, 260 Kozlov Ivan Aleksandrovit 50-51, 75, 183-184, 228,277 Kreczetnikow Michaił Nikiticz (Kreéetnikov’ Mihail’ Nikitič’), rosyjski generał porucz nik 133 Kukiel Marian 40, 275 Kunisch Johannes 84,269 Kuras Katarzyna 14, 268 Kurtuluş Yücel
39,278 Kutuzov Mihail Illarionovič zob. Goleniszczew-Kutuzow Michaił Iłłarionowicz L Lacy (Lascy) Joseph Franz Moritz hrabia von, austriacki polityk i feldmarszałek 65, 67, 87, 106 Lafitte-Clavè André-Joseph (Lafitte AndréJoseph de), oficer francuski, inżynier wojsko wy 69, 91 Lam Stanisław 40,275 Langford Paul 219, 270 Lattermann, austriacki major 82 Laudon (Loudon) Gedeon Ernst baron von, au striacki feldmarszałek 84, 88-89, 107, 110, 113-114, 124, 126-127, 129-131, 164, NO NI, 177, 260 Lázár Balázs 68, 84,209, 270 Lebrecht Karl Georg, nadworny medalier 193 Lee Sidney 201,221, 266, 275 Leitsch Walter 164, 264 Leopold II Habsburg-Lotaryński, cesarz rzymsko-niemiecki (1790-1792) 15,163-171,175, 199, 201-202, 205, 209, 211, 213, 216, 220, 241,244,271 Lepszy Kazimierz 34,267 Levčenko Vladimir 97,132,191, 262 Lezzano Borys Borysowicz (Lecano Boris’ Borisovié’), Włoch w służbie rosyjskiej, brygadier 224, 270 Liechtenstein Karl Borromäus Joseph książę von, austriacki feldmarszałek 78 Lieven Anatol 226, 270 Ligne Charles-Joseph książę de (niem. Karl Jo seph Fürst von Ligne), dyplomata i wojskowy w służbie Austrii, znany pamiętnikarz 68, 74, 178, 264-266, 271, 273 Ligne Charles-Joseph-Antoine de, austriacki puł kownik w armii rosyjskiej, syn poprzedniego 192-193 Liptay (Liptai, Lipthay) Anton von, austriacki porucznik 176 Lock Frederick Peter 218,270 Lord Robert Howard 157, 163-165, 167, 170, 173-174,177,195,215-216,220,222,270 Lorenzi Guglielmo, maltański korsarz w służbie rosyjskiej 181, 227, 263
Indeks osobowy Löschenkohl Johannes Hieronymus, austriacki grawer i rysownik 9-10,125, 148,150 Loth Roman 17,261 Lucchesini Girolamo margrabia, pruski dyplomata pochodzenia włoskiego, ambasador w Warsza wie (1789-1792) 23, 167-168, 199-201, 209, 211,262,269-270 Ludwik XVI, król Francji (1774-1791) 55 Luzac Jean, holenderski prawnik i dziennikarz, redaktor tzw. „Gazety Lejdejskiej” 20, 273 Lwow Andriej Lawrentiewicz (Lvov Andrej Lavrenťevič), rosyjski pułkownik 192 Ł ŁaptosJózef159,270 Łaszkariow (Laskarow, Laskarew) Siergiej Lazarewicz, rosyjski wojskowy i dyplomata gruziń skiego pochodzenia 157,232 Łojek Jerzy 17-18, 22-24, 28, 33, 40, 159, 174, 215, 217,220,223, 267,270 Łopatin Wiaczesław (Lopatin Vâêeslav) 15,50-52, 71-73,76,98-99,105,108,118-119,121-122, 132-133,157,162,185-186,189,191,194,270 Lossowska Irena zob. Łossowska-Zaporowska Irena Łossowska-Zaporowska Irena 17-18, 22, 25, 33, 270 Luskina Stefan ks„ jezuita, wydawca i redaktor „Gazety Warszawskiej” 14, 17-18, 22-26, 28-30,42, 47, 51, 53, 56, 62-64, 66-68, 70, 73,75-76,82-83,87-90,94,97,104,106-107, 109, 119, 122, 124, 130, 134, 156-161, 166, 169-170, 172, 177, 185-186, 188-189, 191, 193-194, 196, 202, 208, 226, 228, 232, 234, 236,245, 263, 268,270, 275 Μ M.K. (krypt.) zob. Karkocha Małgorzata Machiavelli Niccolò di Bernardo dei, włoski filo zof, pisarz, historyk i dyplomata 164 Madariaga Isabel de 41, 50, 76, 85, 118, 122, 132-133, 157, 159, 182, 191, 217, 220, 222, 225, 230,270 Mahmud Pasza, gubernator Albanii 46, 56 Majkov’P. 42,47,271 Maksimowicz Krystyna 271 Małandin Vladimir Vladimirovič 189, 276
Malinowski Karol ks., jezuita, wydawca i redaktor „Korespondenta Warszawskiego” 17 Į 287 Malleson George Bruce 114,127, 271 Manói Bey (Emanuel Giani-Ruset), hospo dar Wołoszczyzny (1770-1771) i Mołdawii (1788-1789) 85 Mansel Philip 68, 271 Markiewicz Mariusz 14, 268 Martynov Aleksej Grigor'evič43, 49, 69, 78, 84, 113,118,121, 125,271 Maslovskij S.D. 74,271 Massaros, austriacki pułkownik 117 Massie Robert Kinloch 97,133, 271 Masters Bruce Alan 39,108, 261 Matjoszowski, rosyjski major 120 Maurojeni zob. Mavrogheni Mikołaj Mavrogheni Mikołaj, hospodar Wołoszczyzny (1786-1790) 27,115,118-120,179, 196,212, 266,276 Mayer Matthew Z. 15,49, 65,67,69, 80-82, 89, 91, 105-106, 108, 118, 121, 127, 129-131, 163, 170, 172, 177, 179-180, 202-204, 206, 271,278 McKay Derek 195,220,271 Mecheł Christian von, szwajcarski grawer i ry sownik 9—10,96, 146 Mehmed, aga janczarów 62 Mehmed Arnaut Pasza, dowódca turecki 225 Mehmed Накку Bej, dyplomata turecki 234 Mehmed (Mahomet) Dürrî Efendi, osmański se kretarz skarbu (tur. ruznamęe-i evvel) i reforma tor, negocjował traktaty pokojowe w Szystowie ijassach 201,209, 233,252 Mehmed Pasza, dowódca turecki, komendant Maczyna 223 Mehmed Râșid Efendi, turecki reis effendi (1786-1787, 1792-1794, 1797-1798) 62 Melek Mehmed Pasza, turecki wielki wezyr (V 1792 ֊ X 1794) 237, 277 Meller George, rosyjski pułkownik 97 Meller Karl, rosyjski major artylerii 97 Meller-Zakomelski (Müller- lub Móller-Zakomelski) Johann (ros. Ivan Ivanovič Meller-Zakomeľskij), rosyjski general artylerii 92,185 Menchinger Ethan L. 201, 271 Meyendorff (najpewniej Kasimir Iwanowicz)
baron, rosyjski brygadier 93 Mihajlov Oleg (A, 86, 189, 191, 194, 223, 225, 271 MihajlovičNikolajai, 71-72, 93-94, 157, 192193, 224,232, 271-272
288 ļ FLAGRANTE BELLO Mikaberidze Alexander 16, 72, 92, 94, 100, 112,185,192,226,232,272 Mikołaj (Nikolai) I Romanow, car rosyjski (1825-1855) 136, 262 Mikołaj (Nikolai) II Romanow, car rosyjski (1894-1917) 16, 48, 71,112,181,224, 276 Miskewka Wlad (Mischevca Vlad) 68, 272 Mitchell Leslie 218, 272 Mitev Plamen 41, 235, 264, 275 Mittrowski Joseph Antoine hrabia, austriacki feldmarszałek lejtnant 65,79 Molhuysen Philipp Christiaan 168, 273 Möllendorf (Möllendoríf, Moellendorff) Wichard Joachim Heinrich von, pruski generał lejtnant 163, 167, 174, 216 Moñino у Redondo José, hrabia Floridablanca, hiszpański minister spraw zagranicznych 55 Montefiore Simon Sebag 15, 51-53, 64, 71-73, 75-76, 86, 97-99, 118, 122, 133, 157, 160, 162, 185-187, 189, 191, 194-195, 215, 220, 225,230, 232, 272 Morawski Wojciech 16, 272 Mordwinow Nikołaj Semenowicz, dowódca ro syjskiej marynarki i mąż stanu, jeden z organi zatorów Floty Czarnomorskiej 50, 53,71-72 Morison Samuel Eliotll, 272 Morkva Valeriy 238,278 Moruši zob. Moruzi Aleksander Moruzi Aleksander, syn hospodara mołdawskiego, dragoman Porty, późniejszy władca Mołdawii i Wołoszczyzny 27, 200-201, 212, 233-234 Mostowski Tadeusz Antoni, publicysta i polityk, współwydawca „Gazety Narodowej i Obcej” 17,275 Mustafa (Mehmed) Râșid Efendi, ambasador w Petersburgu (1793-1794) 238 Mustafa Pasza, turecki dowódca, syn konemdanta Anapy Batal Paszy 226 Muraso zob. Moruzi Aleksander MyślińskiJerzy 18, 270 N N. C. (krypt.) 133,272 Nassau-Siegen Karl Heinrich książę von, admi rał i dyplomata w służbie rosyjskiej 71-72, 74,217,263,277 Nelson Horatio,
brytyjski admirał 228 Niedziela Rafał 14, 268 Niemcewicz Julian Ursyn, powies'ciopisarz, pu blicysta i działacz polityczny, współwydawca „Gazety Narodowej i Obcej” 17, 265, 269 Noradounghian Gabriel 40, 109, 160, 209, 234, 260 Novickov VF. 72,92,276 Nuhoğlu Hidayet 115, 265 О Obreskow Aleksiej Michajlowicz, rosyjski dy plomata, rezydent w Stambule (1751-1768) 39 Olszewski Paweł 186, 226,272 Önalp Ertugrul 55,272 Orlov Nikolaj Aleksandrovit 191,272 Orlow Aleksiej Grigorjewicz hrabia, rosyjski generał 99 Osborne Francis Godolphin, książę Leeds, bry tyjski polityk, minister spraw zagranicznych w rządzie Williama Pitta Młodszego 220 Osman Pasza, turecki wojskowy, gubernator Bel gradu 124, 126 Ostermann Iwan Andriejewicz hrabia, rosyjski polityk i dyplomata 221, 242 P Palen Pietr Aleksiejewicz (Palen’ Petr’ Alekseevič’; niem. Peter Ludwig von der Pahlen) hrabia, ro syjski polityk i wojskowy 92,94,99,273 Pangali Zygmunt, austriacki tłumacz (dragoman) 200 Panin Piotr Iwanowicz hrabia, rosyjski generał 99 Pappas Nicholas Charles 182, 272 Parvev Ivan 41, 235, 264,275 Paszyn Maciej 159,163,273 Paweł, carewicz (Paweł I Romanow) 231 Peharnik-Hotkovich Daniel baron, austriacki generał major 180 Pellegrini Karl Clemens hrabia, austriacki gene rał artylerii 124 Penelea Filitti Georgeta 201, 273 Petrov Andrej Nikolaevič 15, 41, 43, 52-56, 64, 72-73,75-76,78,83,85,92,97-98,105,113, 118, 121-122, 127, 132-134, 180, 183-185, 187,191-192, 223-226, 228, 273 Pia Pedani Maria 46,136,162,269, 274 Pietruszewski Aleksander (PetruševskijAleksandr) 15,44, 48-53, 72-73, 75, 98, 113, 116,
118119,121-122, 179, 189-191,194,273
Indeks osobowy Piotr (Petr) I Wielki Romanow, car Rosji (16821725) 16,48,71,112,181,224, 276 Pitt William Młodszy, brytyjski polityk, premier (1783-1801 i 1804-1806) 195,215,217-220, 262, 265 Płatów Matwiej Iwanowicz (Platov’ Matvej Iva novič’) hrabia, rosyjski pułkownik 92 Pogosskij Aleksandr Fomió 118,121, 191,273 Polat Muzaffer 46, 267 Poloveov Aleksandr Aleksandrovit 42,74-75,78, 92,100,133,192,262-266,269,271-274,277 Poniatowski Józef książę, bratanek polskiego mo narchy 67-68,262-263, 275 Popkin Jeremy D. 19,273 ParadowskiJózef85, 273 Poten Bernhard von 167,273 Potiomkin Grigorij Aleksandrowicz (Potemkin Grigorij Aleksandrovich), książę taurydzki, ro syjski polityk i wojskowy, głównodowodzący w wojnie z Turcją (1787-1792) 15, 34, 40, 42, 44, 51-53,64-65,71-76,85-86,91,97-100, 105, 112, 118, 122, 132-133, 157, 160, 162, 181, 183-187, 189-191, 193-195, 215, 220, 225-226, 229-232, 259, 265,272, 278 Potiomkin Paweł Siergiejewicz (Potemkin Pavel’ Sergeevič’) hrabia, rosyjski generał, odznaczył się w czasie szturmu Izmaiła 74-75, 99, 265 Potocki Franciszek Piotr, poseł nadzwyczaj ny i minister pełnomocny Rzeczypospolitej w Stambule (1788-1791), następnie ambasa dor (1791-1792) 108,155,202,276 Potto Vasilij Aleksandrovit 54, 226, 278 Prahin Ûrij Dmitrievič 136, 273 Pratt Charles, hrabia Camden, brytyjski prawnik, sędzia i polityk 220 Psaro Antonio (Psaro Anton Konstantinovič), ro syjski wojskowy i dyplomata pochodzenia grec kiego, dowodzi! częścią sił morskich na Morzu Śródziemnymi Archipelagu 162,181-182,277 Ptaszyński Andrzej 85, 260 Q Quataert Donald 219, 267
Quinot Raymond 68,273 R Raeheva Vania 41,235,264,275 Ransome Mary 219, 260 Râtib Efendi, sekretarz janczarów 234 Į 289 Reede Arend Willem baron van, holenderski wojskowy i dyplomata 168, 273 Regt WM.C. 168, 273 Reid Loren 218, 273 ReiswitzJohann Albreeht von 159, 273 Rek Iwan Grigorjewicz fon (Rek’ Ivan’ Grigor’evič’ fon’; niem. Johann von Reck), rosyjski general major 50, 273 Repnin Nikolaj Wasilewicz (Repnin’ Nikolaj Vasiľevič’) książę, rosyjski general i dyplomata 74, 86, 92, 99, 105, 132, 152, 181, 189-190, 194, 225, 229-231, 234, 271 Rétat Pierre 19, 270 Ribas, rosyjski pułkownik 224, 231 Ribas y Bayons José de (Ribas JosifMihajlovič de), hiszpański oficer w służbie rosyjskiej, generał major 72, 183-185, 187, 190-191, 223-224, 232, 234, 252 Ribopier Iwan Stiepanowicz (Ribop’er’ Ivan’ Ste panovič’), brigadier rosyjski, poległ podczas szturmu Izmailą 192, 271 Richelieu Armand-Emmanuel du Plessis de, książę de Fronsac, francuski polityk i wojsko wy, ochotnik w armii rosyjskiej 192 Richelieu Louis-François-Armand du Plessis książę de, marszałek Francji 192 Robak Piotr 14,35,219, 269,274 Roderique Jean Ignace, wydawca „Gazette de Cologne” 20 RogozińskiJan 181,274 RoiderKarlA. 156,274 Rolle AntoniJózef 85, 260 Rosen Władimir Iwanowicz (Rozen’ Vladimir’ Ivanovič) baron, rosyjski generał lejtnant 186-187 Rossijskij Μ. 74,274 Rostworowski Emanuel40-41,274 Rouvroy Johann Theodor baron von, austriacki generał artylerii 67, 114, 124 Rumiancew-Zadunajski Piotr Aleksandrowicz (Rumâncov’ Petr’ Aleksandrovič’) hrabia, rosyj ski feldmarszałek 47-49,63,78,87,99,105,192 Rybow,
rosyjski brigadier 76 Ryniewitz Zygmunt73,75, 183-184,274 s Sachsen-Coburg-Saalfeld Friedrich Josias książę von, austriacki generał 65,78—79, 84-85, 87, 89,107,111,115-120,122,131,148,164-165, 172,176,178,179
290 I FLAGRANTE BELLO Said Ali, Algierczyk, oficer floty osmańskiej 228 Said Bej, turecki dowódca, pasza „trzytulny” 184 Şakul Kahraman 39,108 Saltykow Iwan Pietrowicz (Saltykov Ivan Petrovič) hrabia, rosyjski general 48,78, 84,277 Samojlow Aleksandr Nikołajewicz (Samojlov Aleksandr Nikolaevič) hrabia, rosyjski polityk i generał, siostrzeniec Grigorija Potiomkiną 93,97,99,194,232,234,237-238,252 Sancaktaroğlu İlkim 46, 2б7 Saricaoğlu Fikret 39,161,274 Schaich Michael 164, 267 Schlitter Hanns 167,260,274 Schlosser Friedrich Christoph 118, 121-122, 274 Schoell Frederic 209,260 Schumann Axel 20, 278 Schiitz Carl, niemiecki malarz i grafik 9 Scott Hamish M. 195, 220,271 Sée Henri Eugene 219, 274 SeeleyJohn Robert 80,274 Seid Ibrahim İsmet Bej zob. Ibrahim İsmet Bej Selim III, sultan turecki (1789-1807) 15, 108, 115,123,155,159,161-162,195,205-207,209, 213-214, 223, 236-237,268,274,276 Serczyk Władysław Andrzej 43-44, 52, 191, 236, 274 Severin de zob. Sewerin Ivan Ivanovič Sewerin Ivan Ivanovič, rosyjski dyplomata, gene ralny konsul w księstwach naddunajskich 27 Shaw StanfordJ. 15,108,237,274 SickingLouis 136, 274 Sidorowicz Dorota 20, 275 Šišov Aleksej 99,275 Skałkowski Adam 40-41, 275 Skorodumow Gawriił Iwanowicz, rosyjski grawer i akwarelista 9, 233 SkowronekJerzy 17, 68, 83,90,275 Smiley Will 235,275 SorelAlbert 39, 206,275 Spielmann Anton baron von, austriacki urzędnik, tajny konsyliarz cesarski 167, 260, 274 Splény de Miháldy Gabriel baron, austriacki generał 84 Srogosz Tadeusz 35, 106, 275 Stackelberg Otto Magnus von, rosyjski dyploma ta, poseł nadzwyczajny i minister
pełnomocny w Warszawie (1772-1790), następnie ambasa dor w Szwecji (1790-1793) 48 Stanisław August Poniatowski, król polski (17641795) 23-24, 29, 242 Staszewski Jacek 163, 264 Stein Friedrich Ludwig baron von, austriacki dowódca 80, 274 Stephen Leslie 216, 276 Stone David R. 49, 87, 119, 121-122, 189, 225, 275 Stroynowski Andrzej 14,268 Suchodolski January, malarz batalista i oficer polskiej armii 10, 147 Sukow, rosyjski oficer, dowódca batalionu grena dierów 93 Suțu Michał, hospodar Wołoszczyzny (17831786,1791-1792 i 1801-1802) oraz Mołdawii (1792-1795)212 Suworow Aleksandr Wasiljewicz (Suvorov Alek sandr Vasiľevič), generał rosyjski 15, 44, 4953,71-73,86,99,113,115-118,121,157,179, 191, 193-194, 201, 224, 241, 244, 259, 265, 267,270,273 Szahin (Şahin) Girej, ostatni chan Chanatu Krym skiego 40 Szawłowska Sylwia 16, 272 SzczepaniecJózef'17,33, 270,275 Szechi Daniel HLiGl Szejk Mansur (właśc. Al-Imam al-Mansur al-Mutawakkil Ala Allah), czeczeński przywód ca wojskowy i religijny, organizator ruchu narodowowyzwoleńczego górali Północnego Kaukazu (1785-1791) 53, 226 Szenic Stanisław 68, 83, 275 Szymański Stanisław, jezuita, pisarz i publicysta, redaktor „Gazety Narodowej i Obcej” 17 ś Switkowski Piotr ks., jezuita, wydawca i redaktor „Pamiętnika Historyczno-Politycznego ” 17,20, 22, 31-32, 43, 45-47, 54, 56, 62-65, 69, 77, 80-81, 85-86, 89-91, 98, 110,112-113, 119, 122, 126-127, 129, 135, 162, 164-166, 170, 172, 174-175, 178-179, 181, 184, 187-188, 203, 210, 223,230, 234, 261, 267, 270,275 T T.S. (krypt.) 221,275 Talina Galina Valer’evna 189, 276 Tamar, rosyjski polityk i
wojskowy, dowódca floty na Archipelagu 27
Indeks osobowy Tarack, konsyliarz legacji pruskiej 200 Taubmann Ferdinand (von Krsowitz) 114, 118, 121,127,260 Tekelli (Tökelli) Piotr Abramowicz, rosyjski general, dowodził oddziałami na Kaukazie i Kubaniu 48, 53-54, 275 Testa Bartholomäus, austriacki tłumacz (drago man) i dyplomata 211 Testa Ignatz von 210, 260 Ihugut Franz Maria baron von, austriacki dy plomata i polityk 156, 274 Tomiotti de Fabris hrabia di Cassano Domenico, generał w armii austriackiej 130 Topaktaę Hacer 108-109, 155, 158, 160, 170, 202,207, 233, 276 Trattnern Johann Thomas von, austriacki dru karz dworski i wydawca 9-10, 134, 137-138, 140-145 Trąbski Maciej 14, 268 Tronchin Dubreuil Jean, założyciel i wydawca „Gazette d’Amsterdam” 19 Troyat Henri 98, 276 Tucker Spencer C. 72,265 Turczaninow, rosyjski general 94 U Uçman Abdullah 213,276 Ugniewski Piotr 15, 20, 23, 35,276 Usedom Adolph Detlef von, pruski general lejtnant163 Üstün Kadir 237,279 Uszakow Fiodor Fiodorowicz (Fëdor Ušakov), rosyjski kontradmirał, dowódca Floty Czar nomorskiej 15, 51, 71, 181-184, 227-229, 241, 266 V VasdravellisJohn K. 136, 276 Vâsıf Efendi Ahmed, osmański mąż stanu, histo ryk i pisarz, poseł w Madrycie (1787-1788) 55, 201,267, 271-272 Vauban Sébastien le Prestre markiz de, francuski inżynier wojskowy 91,127,191,265 Vianu Alexandru 115, 276 Vins Joseph Nicolaus baron de, austriacki feld marszałek 65-66, 106 Volkov Vladimir A. 189,276 Voronin VE. 189,276 ļ 291 Voss Christian Friedrich, niemiecki drukarz i księ garz, wydawca „Vossische Zeitung” 20 Vvedensij Rostislav Mihajlovič 189, 276 W WP. C. (krypt.) zob. Courtney
William Prideaux W. W. (krypt.) zob. Wroth Warwick William Wachowiak Bogdan 159,273 Wallis Christoph baron von, austriacki generał artylerii, później feldmarszałek oraz gubernator Belgradu i Serbii 128,178,180 Wartensleben Wilhelm Ludwik Gustavhrabia von, austriacki general, dowódca wojsk w Banacie 65,79-82, 107,129 Wawrykowa Maria 159, 163-165, 168, 264, 276 Weber Albert 20,263 Wenkheim Franz Xaver baron, austriacki gene rał 82 Wereszycka Helena 168,277 Wereszycki Henryk 162, 277 Westphal, rosyjski general 194 Weyssenhoff Józef, polityk i publicysta, poseł inflancki, współwydawca „Gazety Narodowej i Obcej” 17 Whitworth Charles, 1. hrabia Whitworth, bry tyjski dyplomata, poseł w Warszawie (17851787) 221, 275 Wieczorkiewicz Paweł Piotr 51,72-73,75, 135136,182-184, 228,277 Winter Otto Friedrich 16, 168,207,273 Witkowski Michał 17, 269 Władyka Wiesław 18, 270 Wójcik Zbigniew 40-41, 277 Wojnowicz Marek Iwanowicz hrabia, rosyjski kontradmirał, dowódca Floty Sewastopolskiej 51,75-76,135,181,227 Wolkoński Nikołaj Siergiejewicz (Volkonskij Nikołaj Sergeevič) książę, rosyjski brygadier (1787), następnie generał major (1789) 94 Wolkoński Siergiej Abramowicz (Volkonskij Sergej Abrammovič) książę, rosyjski generał major, poległ podczas zdobywania Oczakowa 93,95 Wolkow Siergiej (Volkov Sergej Vladimirovič) 16, 48,50,71-72,74-75,78,91-94,97,112,133, 181-182, 185,192, 224,226, 232, 276 Wołoszyński Ryszard W. 71, 277
292 FLAGRANTE BELLO Woroncow Siemion Romanowicz hrabia, ro syjski dyplomata, ambasador w Londynie (1784-1806) 220 Wroth Warwick William 216,276 Württemberg Karl Friedrich książę von, ofi cer w armii rosyjskiej, szwagier carewicza Pawia 231 Wurzbach Constantin von 16, 44, 66-67, 7882, 84, 87-88, 107, 111, 116, 124, 128, 131, 156,176, 180,277 Y Yeşil Fatih 212, 237,277,279 Yusuf (Yûsuf) Pasza Koca, turecki wielki wezyr (I 1786 - V 1789 i II 1791 - V 1792) 43, 61, 70,79,81-82,88,104,111,113,115,162,196, 204,214, 225-226,237,252,263 Z Zaiončkovskij A. 78, 277 Zakharova Irina Μ. 182,277 Zedlitz-Neukirch Leopold von 221,277 Zhiltsov Sergei S. 136, 266 Zolotarev Vladimir Antonovi! 50-51, 75, 183184, 228, 277 Zonn Igor S. 136, 266 Zubow Platon Aleksandrowicz, rosyjski wojskowy i polityk, faworyt Katarzyny II 242 Zubow Walerian Aleksandrowicz, rosyjski woj skowy, brat poprzedniego 193
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH W indeksie wymieniono nazwy geograficzne pojawiające się zarówno w tekście, jak i adnotacjach. A В Åbo 158 Abukir 228 Achaltzik (Achiska) 255 Adjud 116 Adrianopol 41, 70, 88, 161, 178, 194, 235, 275 Adriatyckie Morze 62, 65, 79, 135, 182, 196, 227 Adriatyk zob. Adriatyckie Morze Agram (Zagrzeb) 106 Ainali-Kawak 40,234 Akerman (ob. Białogród nad Dniestrem), twier dza 132,155,174, 184,229,235, 254 Albania 46, 56,194 Aleksandria 227 Algier 214, 228,256 Allion Góra 130,177 Amsterdam 19 Anapa 186, 207,226-227 Andro, wyspa 182 Anglia zob. Wielka Brytania Anhalt 93,278 Argentiera 227 Attyka 182 Austria 13,29,40,44-45,47, 55-57, 61, 63, 67, 90,105,159-160,162-173,175,180,199,201, 203, 205-208, 210-211, 213, 230, 241-242, 244, 264-265,277 Azja Mniejsza 69, 103,214 Azja Środkowa 186, 227, 269 Azowskie Morze 231 Babadag 224 Bacău 111 Bałkany 40-41, 183 Bałtyckie Morze 13,108, 215-217, 223 Bałtyk zob. Bałtyckie Morze Banat 29-30,66,78-80,82-83,86,88-89,113, 115, 107, 110, 123, 125, 129, 169, 196 Banat Temeszwarski 65 Banja Luka, twierdza 79,103,114 Bârlad 113,115,118, 194 Bela Crkva 110 Belgia 156, 159, 163, 168,270 Belgrad, twierdza 9, 56, 61, 65, 67, 69-70, 77, 88,103,107,123-129,155,157,168-169,172, 177,211,244 Bendery, twierdza 9-10,45, 57, 61, 63, 78, 100, 103,105,113,132-134,149,155-156,158,185, 189, 192, 229, 235, 254 Berbir zob. Gradyska turecka Berezań, wyspa 76,135, 184 Berlin 107,156,160,166-169,205,207,217,220 Besarabia 57, 63, 70, 85, 104-105, 107, 113, 132-133, 159, 168, 235, 254 Białoruś 40, 184 Birmingham 219 Boh, rzeka 74, 86, 173, 221,
229,241 Bosfor, cieśnina 51, 53,227-228 Bracław 63 Brailów (Braiła) 178 Braiła (Brăila), forteca 119, 173, 194, 221, 223-224
294 I FLAGRANTE BELLO Brno 125,128, 148-150, 152 Bukar-Karlowego (?) 79 Bukareszt 87, 131, 156, 176, 183, 200, 206, 211 Bukowina 47, 65, 79,206,208, 249 Bulgaria 40, 178, 199-200, 214, 227 Büyükdere (Bujukdere) 25, 70,185 c Călimănești 116 Carogród (Konstantynopol) 27, 29, 104, 107 Carskoje-Sieło 26 Chersoń 41, 45, 49-51, 70, 75, 98, 232 Chocim 10, 45, 61, 70, 78, 85, 87, 90, 107, 146, 157,168,170,189,206,208,212,229,237,250 Chorwacja 34,65-66,78,107,110-113,157,165, 169, 180,206, 210-212 Cuzcukbable, wieś 186 Czarne Morze 10, 25-26,44,46, 51, 53, 56, 62, 70-71,73,95,99,104,135-136,162,164,173174, 182, 184, 188, 203, 215, 227, 241, 244, 266,269 Czechy 67, 163-165, 177, 170 Czeczenia 226, 264, 266 Czerna, rzeka 206,210-211 Czerniowitz 79 Czerovliani 78 Czettin (Cetinje), zamek 10,150,180, 210 Dunaju delta 75, 184, 189 Dziurdziewo (Giurgiu) 172,178-179,199 E Egejskie Morze 136, 182 Egipt 46, 56 Emine, przylądek 228 Erzerum 103 Europa 14, 18-20, 31, 54, 56, 68, 90, 104, 161162,164,170,209,218-219,222,230-231,234, 260-261, 263-268, 270-271 Europa Południowo-Wschodnia 41, 115, 235, 264, 266, 275 Europa Wschodnia 40, 195,275 Europa Zachodnia 23, 219 F Faraoni 111 Fidonisi, wyspa 75 Fiume 79 Fokszany (Focșani) 13, 115-119,122, 131, 244 Francja 13, 18, 20, 40, 45-45, 54-57, 109, 157159, 192,216,219, 262, 268, 276 Frankfurt nad Menem (Frankfurt am Main) 21, 39-40, 165, 278 Frusineștie 178 Futak 67, 77 D G Dacja 40 Dalmacja 65, 67 Dania 215-216 Dardanele, cieśnina 57 Dedina Góra (Wracz) 126 Dicalu Hontili 111 Dniepr, rzeka 50, 95, 174 Dniepru Liman 49-50,70-71, 74,95,135, 143, 183,
243 Dniestr, rzeka 78, 93, 132, 173-174, 216, 220222, 229,235, 241, 254, 258 Dobrozello 31 Dörnbach 87 Dreśnik (Drežnik) 10,66, 89, 210 Dubica (ob. Bosanska Dubica) 9-10,66,68,78, 84, 89, 107, 144 Dunaj, rzeka 9-10,61,63,70,78-82,85,88-89, 113,115,119,124-126,130,132-133,145,151, 159,164,169,172-173,175-176,178-179,183, 187, 190, 194, 199-200, 203, 205, 210, 223225, 229, 235, 258 Galicja47, 65, 159-160, 163-165,168,170-171 Galacz (Gałacz) 226 Gałacz (Galați) 104,113,119,164,187,190,194, 224,229-230, 234 Gandawa 19 Gangura 100 Gdańsk 159, 168, 174 Geldria Wschodna 205 Genua 22, 56, 89, 165 Gradistie 10,140 Gradyska austriacka (Stara Gradyska) 79,112, 114 Gradyska turecka (Berbir) 10,66, 84,103,114, 126, 140-141 Grecja właściwa 40 Gruzja (Georgia) 41-43,45,230, 235 H Hadżibej (Chadżibej), port 132,183-184 Haemus zob. Stara Płanina Haga 169, 205,220
Indeks nazw geograficznych Hamburg 20 Hanau 21 Hermannstadt 21 Hiszpania 56-57,158-159, 166, 195 Holandia 18, 89, 158, 167-170, 175, 199, 201, 214-215,244 Hubertsburg 167 I Ilok 47 Imireta 260 Imperium Osmańskie zob. Turcja Imperium Rosyjskie zob. Moskwa (Rosja) Inflanty 99, 174,215 Isakcza (Isaccea) 187,194 Ismaiłowo 30 Izaccia (Isakcza) 187 Izmael (Izmaił) 254 Izmail (Izmail), twierdza 10, 23, 61, 108, 133, 151,183-184,187-189,191-196,214,235-236, 244, 254, 266,272 J Jaskinia Weteranów (Peștera Veterani) 10, SO81, 145 Jassy 23,27-29,68,84-85,89,112,156-157,173, 181,194,229-234,236,241,245,252-253,258 Jekaterynosław41,162 Jenikale, twierdza 134 К Kachetia 41 Kaliakra, przylądek 51, İTİ, 229 Kamieniec Podolski 63, 78 Karánseben (Caransebeș) 87, 100 Karłowice 41,235,264, 275 Karniol 171 Kartalinia 235,255 Kartlia41 Kaspijskie Morze 231 Katarynogród 134 Kaukaz 41, 48-49, 53, 186-187, 226-227, 230, 269, 272 Kauszany (Căușeni) 132 Kerczeńska Cieśnina 183 Kiea (Kea), wyspa 136, 182 Kilia, forteca 133,185, 189, 194, 235,254 Kinburn, twierdza 10,30,42,49-51,53,63,70, 98,138-139,143,230 | 295 Kithira (Cerigo), wyspa 182 Kliwia 18 Kładowa (Kladova), zamek 78, 130, 176,178 Kobkoi 42 Konstantynopol 32, 40, 57, 61, 103, 135-136, 158,172, 182, 184, 190, 194, 214, 223,235 Kozłów (Eupatoria), port 71 Kraina, powiat 130 Krajowa 131 Kroacja (Chorwacja) 34, 79,106,113, 205,210 Kronsztadt 217 Królestwo Neapolu 166,174 Królewiec 174 Krym 27,40-46,48-50,53,56-57,63,69-71,98, 100,104,107-108,134,136,157-158,160,173, 182, 195, 227, 234-235, 241, 253, 255 Krymski Półwysep 63 Kryngumejlor (Kryngu-
Mejlor), ufortyfiko wany las 120-121 Krzemieńczuk 63 Księstwo Magdeburga 174 Kubań (Kuban), kraina 9, 40, 48-49, 54, 63, 134,137,157,173,185,207,226,235-236,243 Kubań (Kuban), rzeka 53,186-187, 253, 255 Küczük Kajnardża 39,43-44, 234 Kula 66 Kuncefany Półwysep 223 Kurlandia 174 L La Spezia, port 56 Leeds 219-220 Liguryjskie Morze 182 Lika, powiat 110 Likański szlak 110 Linz 89 Londyn 26, 156, 167, 205, 220 Lugoj 83, 87 Μ Macedonia 40, 136, 194, ТЊ Maczyn (Macin) 10, 13, 152,207,223-226 Madryt 55, 107 Manchester 219 Mărășești 116 Marchia Brandenburska 174 Marta, rzeka 186 Mărtinești 121, 178 Măximeni 112-113
296 FLAGRANTE BELLO Mehadia 79, 81-82, 87, ПО, 129 Mikołajów 231 Mingrelia 230 Mohylew 40 Mołdawia 40, 63, 68, 84, 86, 107, 115, 119, 157, 159,168,201,203,208,212,231,234-235,273 Montenegro 249 Montreux 39, 278 Morawy 163-164, 170, 177 Moskwa (Rosja) 13,33,39,43,45-46,54-56,61, 63, 69, 157, 161-162, 170, 181, 195, 214, 218, 223, 230,234, 252, 257 Mozdok 134 Multany (Mołdawia) 22, 27, 31, 42, 69-70, 78, 84,111,176,208,212,229,249-250,254,273 Maltańska Ziemia 89 Muntenia 113 N Narwa 49, 64, 113, 186, 225,269 Neapol (Królestwo Neapolu) 56 Niderlandy Austriackie 89,159, 165, 169-171 Niemcy 80, 89,176, 274 Nikopolis 179, 200 Nissa (Nisz) 211 Nootka, zatoka 195 Norwich 219 Novi (ob. Novi Grad), forteca 84, 89, 107,126 Nowa Rosja 63 Noworosyjsk, port 227 Nowy Jiczyn (Nový Jičín) 170 О Oczaków, twierdza 9-10, 13-14, 27,42-43,45, 48-50, 53, 57, 63, 69, 71-76, 86-87, 89-91, 97-100,104-105,107-108,112,132,135,139, 143,147,157-159,173-174,183,195,216,218, 221-222, 229, 235,244, 268 Odessa 132 Oitos, szlak 82, 86 Orszowa Nowa, forteca 145, 176-178, 210-211 Orszowa (Orsowa) Stara, twierdza 10, 66, 79, 127, 129-131, 140, 169, 172, 205-206, 210211,250 P Palanka, zamek 132 Palanka Bersa, twierdza 82 Paryż 22,49, 64, 113, 156, 186,225,269 Peloponez 252 Persja 56 Petersburg 23,26-27,44,52,55,74,99,105,112, 147, 151, 162, 165, 174, 193-195, 212, 216217, 220, 222-223, 226, 229, 231-233, 238, 242-243 Peterwaradyn (Petrovaradin) 79,124 Piława 174 Polska 160, 264,269 Połock, prowincja 186 Porcseny 131 Portsmouth 215 Požarevac 129 Praga 21,165 Preszburg 89, 165 Prusy 23, 40, 46, 80, 158-160,
162-175, 177178, 195, 199-201, 207, 214, 216-218, 221֊ 222,241, 244,264, 273-274 Prut, rzeka 119 Psicza, rzeka 186 Putna, rzeka 116-117 R Racues (Rakues) 258 Raja 85, 89, 208, 212, 250 Reichenbach (Dzierżoniów) 28,166-171, 174175, 178, 181, 199, 203, 244, 259-261 Rewel (Tallinn) 174, 217 Rodos, wyspa 227 Roermond 205 Roman 89 Rudszuk (Ruszczuk) 200 Rumelia 62, 75 Ruszczuk (Ruse) 178, 199 Ruś 49, 118, 191,265 Ruś Biała 133,174 Ryga 174, 215 Rymna, rzeka 119 Rymnik, rzeka 10, 119-122, 148, 155, 244 Rzeczypospolita 14, 16, 18, 23, 29, 33, 40, 48, 106, 159, 164, 167-168, 195, 202, 241-243, 246, 268-270 s Sabacz (Šabac), twierdza 10,67-68,77,89,107, 142, 266 Sabrées 89 Salesch 89 Salkutsa 100
Indeks nazw geograficznych Sawa, rzeka 10,67,77,79,90,112,114,125-126, 142, 169, 205 Schönwald 163 Semendria (Smederevo) 125, 129 Sémiin (Zemun) 77, 79 Seret, rzeka 116,119,183 Serwia (Serbia) 31, 34, 69, 123, 249 Sewastopol 41, 51, 75, 182, 229, 241 Siedmiogród 47,65,78-79,82,86-87,110-112, 115,118, 131,165, 173, 178 Silistra 70, 113,194,206 Simnica 200 Slatyna 82 Sofia 70,178 Stambulski Kanał 25-26, 228, 230 Stambuł 25, 39,41-46, 55, 62, 69, 76, 108, 133, 155, 158-159, 174, 184-185, 202, 206-208, 211-213,222,227,229,237-238,243,251,276 Stara Pianina, łańcuch górski 164-165 Sterniza, region 210 Sturlitz (Sturlich), region 210 Sudżuk Kale, twierdza 226-227 Sulina, wyspa 187 Synopa 99,182 Syrmia (Srem) 65,115 Szlisselsburg, twierdza 226 Sztokholm 22,108-109, 157,216,262 Szumią (Szumen) 196, 204, 213, 226 Szwecja 13, 29, 109, 155, 157-158, 215, 241 Szystow (Szistow, Szystów, Swisztow, Czystów) 14-15, 28, 163, 199-202, 204, 206-207, 212, 226,233-234,241,245, 249, 268, 271 Ś Śląsk 163,167 Śląsk Górny 170 Śródziemne Morze 46,56-57,70,108,136,164, 181,231 Świętego Jerzego forteca 134 T Tamań, wyspa 53 Tamań (Półwysep Tamański) 40,234-235,253 Tauryda 40, 74, 86, 156, 232 Tendra, mierzeja 183-185 Timok, rzeka 176 Tino, wyspa 182 Toruń 159,168 Toskania 164-164 ļ 297 Tracja 40 Transylwania zob. Siedmiogród Triest 27, 67, 79 Tripolis (Trypolis) 214, 256 Trotuş, rzeka 116 Tulcza 187, 189, 194, 224 Tunis 214, 256 Turcja 15, 27, 29, 31, 40-47, 53-57, 61-62, 6465, 69, 99, 104, 107-109, 122, 156-166, 168170, 172-175, 180-181, 194-196, 199-203, 205-215, 217-219, 221-223, 227-230, 232,
234-237, 241-242, 244-245, 249-250, 252, 254-256, 258, 267, 269 Turnu (ob. Turnu Măgurele), forteca Tyflis (Tiflis, Tbilisi) 235,255 Tyrgokukula (Tyrgo-Kukula), wieś 120 Tyrol 171 U Ujpalanka (ob. Bačka Palanka) 125 Ukraina 29,47-48,278 Una, rzeka 90, 169, 205,210 V Vacup (?) 79 Valli Muliri 111 Värälä 157 Vrbas, rzeka 114 Vršac ПО W Warna 51, 63, 73, 132, 194, 214,229 Warszawa 7,17-18,22-23,48,157,167-168,242, 244-245, 259, 262, 269-270 Weiskirchen 81 Wenecja 56-57, 107, 165 Wersal 18,107 Węgry 90, 106, 156, 171, 176, 201 Widyń (Vidin) 70,77, 81-82,88, 115, 130, 161, 164-165, 176-179, 206 Wiedeń 22,30,67,87,90,99,106,108,122,124, 127-128,131,156,159,164-167,169,171,200, 205,212,216, 243 Wielka Brytania 18, 26, 45-46, 56-57, 158, 166-170,174-175,195-196,199,201,214-215, 217-222, 244,259, 267,270 Wielkopolska 159 Wihacz (Bihacz) 212 Włochy 18, 164,176,220
298 ļ FLAGRANTE BELLO Wołosza (Wołoszczyzna) 34, 254 Wołoszczyzna 27, 34, 40, 42, 48, 70, 78-79, 87, 104,107,110-111,113,118,129,131,156-157, 159,165,168,173,176,178,199-201,203,206, 208, 211-212, 244, 249-250 Wracz 126 Wrocław 167 Wysoka Porta (Porta, Porta Ottomańska) zob. Turcja Y Yedikule (Twierdza Siedmiu Wież) 44, 57 Z Zemlin (Zemun) 124 Zemun 67, 77, 80, 82, 88, 110, 124 Zengg (Senj) 79 Zjednoczone Prowincje zob. Holandia Zvornik68,131
Flagrante bello. La guerre russo-turque dans les informations parues dans la presse de Varsovie (1787-1792) Résumé ’ouvrage présente l’image de la guerre russo-turque des années 1787-1792 dans la presse de Varsovie, en langue polonaise, de la même époque. L’auteure a surtout voulu montrer ce qu’un lecteur moyen pouvait apprendre sur le conflit mentionné ci-avant, en lisant certains jour naux choisis. Les césures chronologiques sont déterminées de manière parfaitement univoque. La césure du début est la déclaration de guerre à la Russie par le sultan turc en août 1787, et celle de la fin la signature du traité de paix de Jassy au début de janvier 1792. L’auteure a puisé les informations dans des périodiques publiés en langue polonaise, à Varsovie, dans les années 1787-1792. C’étaient notamment « Gazeta Warszawska », « Pamiętnik Historyczno-Polityczny » et « Gazeta Narodowa i Obca ». L’introduction est consacrée à l’histoire de la presse varsovienne et à la présentation des titres de presse précités. C’est également là que nous trouverons un aperçu sur l’état de la recherche sur l’histoire de la guerre russo-turque. Le livre est problématique et de nature chrono logique. Outre l’introduction il comprend cinq chapitres, la conclusion, les annexes et les index. Les chapitres de fond ont été classés par ordre chronologique. Dans cha cun d’entre eux, l’auteure a présenté les informations de presse concernant les années consécutives de la guerre. Il faut souligner le fait que, depuis l’éclatement de la guerre, les rédacteurs des journaux publiés à Varsovie sui vaient avec un
grand intérêt les agissements des deux parties au conflit. Ils informaient systématiquement et presque en temps réel, non seulement sur le déroulement des opérations militaires, mais aussi sur les initiatives diplo matiques ou d’autres événements liés à la guerre, ayant lieu à Istanbul, Saint L
304 ļ FLAGRANTE BELLO. Pétersbourg et Vienne. Un lecteur de la presse varsovienne disposait donc d’une information relativement complète et - ce qui est encore plus impor tant - fiable, sur l’évolution de ce conflit armé. Il convient de noter que la grande majorité des communiqués de presse arrivant du théâtre de la guerre russo-turque correspondaient à l’état réel et ont trouvé leur confirmation dans d’autres sources. Sans aucun doute, dans la presse varsovienne, les questions le mieux do cumentées ont été celles de nature militaire. Les journaux publiés dans la ca pitale de la Pologne informaient de manière détaillée sur le déroulement des actions entreprises par les deux armées. Ils fournissaient les rapports sur les batailles navales et terrestres les plus importantes, mais ne négligeaient pas d’informer leurs lecteurs des affrontements et des accrochages de moindre importance. Un lecteur polonais pouvait également suivre les progrès des opérations de siège. Il était aussi informé des mouvements de troupes et de tous les problèmes liés à l’entretien, l’approvisionnement et l’héberge ment des soldats combattant lors de cette guerre. Les informations sur les effectifs des deux armées, sur leur équipement et celles sur les frais de leur entretien n’étaient pas non plus négligeables. Il est à noter que la presse var sovienne informait minutieusement ses lecteurs de toutes les initiatives de nature diplomatique. Il faut aussi tenir compte de l’attitude des éditeurs de journaux varsoviens à l’égard des parties participant à la guerre russo-turque. Visiblement, les
journaux directement ou indirectement liés au camp des réformes de la Grande Diète sympathisaient avec la Turquie. Il s’agit de « Pamiętnik Historyczno-Polityczny » et de « Gazeta Narodowa i Obca ». De l’autre côté, « Gazeta Warszawska » a adopté une position contraire. Son rédacteur, l’abbé Stefan Luskina, a pris une position prorusse, dès le début du conflit. Il importe de dire tout de suite que les sympathies des éditeurs n’ont pas eu une grande influence sur le contenu des informations publiées dans les périodiques qui nous intéressent. Généralement, les journaux varsoviens informaient équitablement leurs lecteurs de tous les événements ayant lieu au théâtre de la guerre sur le littoral de la mer Noire. S’il y avait des erreurs ou des déformations, elles étaient dues à l’inexactitude de la source de l’in formation et non à la mauvaise volonté d’un tel ou tel rédacteur. Pour conclure, ajoutons que l’analyse de la presse varsovienne des années 1787-1792 fournit une image intéressante du problème étudié, car les pé riodiques paraissant à Varsovie publiaient vraiement beaucoup d’informa tions détaillées, liées directement ou indirectement à la guerre russo-turque.
Résumé I 305 En lisant ces articles, un lecteur polonais pouvait assez facilement se faire une opinion sur la grande guerre menée près des frontières de la Pologne. Il convient toutefois de préciser que l’image du conflit, présentée dans cette dissertation, quoique parfaitement conforme à l’état réel, n’est toutefois qu’une image hypothétique, fonctionnant ici et maintenant grâce au fait d’avoir rassemblé les informations dispersées qui probablement n’ont jamais été mises ensemble. Il en est ainsi parce que son obtention demanderait un très grand effort et beaucoup d’engagement de la part du lecteur. Il ne peut cependant pas être exclu qu’en Pologne de la fin du XVIIIe siècle il y avait des gens disposant d’un tel savoir sur la guerre russo-turque. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Karkocha, Małgorzata ca. 20./21. Jh |
| author_GND | (DE-588)1160732167 |
| author_facet | Karkocha, Małgorzata ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Karkocha, Małgorzata ca. 20./21. Jh |
| author_variant | m k mk |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048302886 |
| ctrlnum | (OCoLC)1334026916 (DE-599)BVBBV048302886 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1787-1792 gnd |
| era_facet | Geschichte 1787-1792 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03470nam a2200565 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048302886</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20221021 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220628s2021 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382207125</subfield><subfield code="9">978-83-8220-712-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1334026916</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048302886</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Karkocha, Małgorzata</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1160732167</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Flagrante bello</subfield><subfield code="b">wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792)</subfield><subfield code="c">Małgorzata Karkocha</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Łódź</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">305 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache: Flagrante bello. Russko-Turkish war in Warsaw Press (1787-1792)</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in französischer Sprache: Flagrante bello. La guerre russo-turque dans les informations parues dans la presse de Varsovie (1787-1792)</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1787-1792</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Russisch-Türkischer Krieg</subfield><subfield code="g">1787-1792</subfield><subfield code="0">(DE-588)4468464-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rezeption</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049716-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Presse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047150-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Warschau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079048-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Russisch-Türkischer Krieg</subfield><subfield code="g">1787-1792</subfield><subfield code="0">(DE-588)4468464-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Warschau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079048-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Presse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047150-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Rezeption</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049716-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1787-1792</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, PDF</subfield><subfield code="z">978-83-8220-713-2</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20221021</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033682631</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">471</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">561</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">070.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Warschau (DE-588)4079048-4 gnd |
| geographic_facet | Warschau |
| id | DE-604.BV048302886 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T20:07:06Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:34:42Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788382207125 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033682631 |
| oclc_num | 1334026916 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 305 Seiten Illustrationen 25 cm |
| psigel | BSB_NED_20221021 |
| publishDate | 2021 |
| publishDateSearch | 2021 |
| publishDateSort | 2021 |
| publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
| record_format | marc |
| spelling | Karkocha, Małgorzata ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)1160732167 aut Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) Małgorzata Karkocha Wydanie I Łódź Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2021 305 Seiten Illustrationen 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassung in englischer Sprache: Flagrante bello. Russko-Turkish war in Warsaw Press (1787-1792) Zusammenfassung in französischer Sprache: Flagrante bello. La guerre russo-turque dans les informations parues dans la presse de Varsovie (1787-1792) Geschichte 1787-1792 gnd rswk-swf Russisch-Türkischer Krieg 1787-1792 (DE-588)4468464-2 gnd rswk-swf Rezeption (DE-588)4049716-1 gnd rswk-swf Presse (DE-588)4047150-0 gnd rswk-swf Warschau (DE-588)4079048-4 gnd rswk-swf Russisch-Türkischer Krieg 1787-1792 (DE-588)4468464-2 s Warschau (DE-588)4079048-4 g Presse (DE-588)4047150-0 s Rezeption (DE-588)4049716-1 s Geschichte 1787-1792 z DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe, PDF 978-83-8220-713-2 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Karkocha, Małgorzata ca. 20./21. Jh Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) Russisch-Türkischer Krieg 1787-1792 (DE-588)4468464-2 gnd Rezeption (DE-588)4049716-1 gnd Presse (DE-588)4047150-0 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4468464-2 (DE-588)4049716-1 (DE-588)4047150-0 (DE-588)4079048-4 |
| title | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) |
| title_auth | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) |
| title_exact_search | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) |
| title_exact_search_txtP | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) |
| title_full | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) Małgorzata Karkocha |
| title_fullStr | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) Małgorzata Karkocha |
| title_full_unstemmed | Flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) Małgorzata Karkocha |
| title_short | Flagrante bello |
| title_sort | flagrante bello wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej 1787 1792 |
| title_sub | wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787-1792) |
| topic | Russisch-Türkischer Krieg 1787-1792 (DE-588)4468464-2 gnd Rezeption (DE-588)4049716-1 gnd Presse (DE-588)4047150-0 gnd |
| topic_facet | Russisch-Türkischer Krieg 1787-1792 Rezeption Presse Warschau |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033682631&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT karkochamałgorzata flagrantebellowielkawojnawschodniawrelacjachprasywarszawskiej17871792 |