Pogranicza: miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity
Gespeichert in:
| Weitere Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Lublin
Wydawnictwo Werset
2020
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract |
| Beschreibung: | 181 Seiten Illustrationen, Porträts, Karten 24 cm |
| ISBN: | 9788365713759 8365713756 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047907167 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220916 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 220331s2020 xx ac|| |||| 01||| pol d | ||
| 020 | |a 9788365713759 |9 978-83-65713-75-9 | ||
| 020 | |a 8365713756 |9 83-65713-75-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1310252360 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047907167 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Pogranicza |b miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity |c redakcja: Leszek Wojciechowski |
| 246 | 1 | 3 | |a Borderlands : town - village - religiosity |
| 246 | 1 | 1 | |a Borderlands : town - village - religiosity |
| 264 | 1 | |a Lublin |b Wydawnictwo Werset |c 2020 | |
| 300 | |a 181 Seiten |b Illustrationen, Porträts, Karten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassungen auf Englisch, Polnisch, Slowakisch und teils Ungarisch | ||
| 600 | 1 | 7 | |a Sułowski, Zygmunt |d 1920-1995 |0 (DE-588)11916034X |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Grenzgebiet |0 (DE-588)4021993-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Multikulturelle Gesellschaft |0 (DE-588)4214151-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Slowakei |0 (DE-588)4055297-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Litauen |0 (DE-588)4074266-0 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Ungarn |0 (DE-588)4078541-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Regiony przygraniczne | |
| 653 | 0 | |a Wielokulturowość | |
| 653 | 2 | |a Polska | |
| 653 | 2 | |a Słowacja | |
| 653 | 2 | |a Węgry | |
| 653 | 1 | |a Sułowski, Zygmunt / (1920-1995) / księgi pamiątkowe | |
| 653 | 0 | |a Regiony przygraniczne / Europa Środkowa / miscellanea | |
| 653 | 0 | |a Regiony przygraniczne / Europa Wschodnia / miscellanea | |
| 653 | 4 | |a 1201-1300 | |
| 653 | 4 | |a 1301-1400 | |
| 653 | 4 | |a 1401-1500 | |
| 653 | 4 | |a 1501-1600 | |
| 653 | 4 | |a 1601-1700 | |
| 653 | 4 | |a 1701-1800 | |
| 653 | 4 | |a 1801-1900 | |
| 653 | 4 | |a 1901-2000 | |
| 653 | 6 | |a Praca zbiorowa | |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4016928-5 |a Festschrift |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Slowakei |0 (DE-588)4055297-4 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Ungarn |0 (DE-588)4078541-5 |D g |
| 689 | 0 | 3 | |a Litauen |0 (DE-588)4074266-0 |D g |
| 689 | 0 | 4 | |a Grenzgebiet |0 (DE-588)4021993-8 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Multikulturelle Gesellschaft |0 (DE-588)4214151-5 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 689 | 1 | 0 | |a Sułowski, Zygmunt |d 1920-1995 |0 (DE-588)11916034X |D p |
| 689 | 1 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Wojciechowski, Leszek |0 (DE-588)1254634452 |4 edt | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220916 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |g 4373 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |g 439 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033289008 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1820596101141495808 |
|---|---|
| adam_text |
Spis treści Leszek Wojciechowski Wprowadzenie (Leszek Wojciechowski) Introduction 9 Adam Panasiuk On the border of Lithuania and the Crown. The town and its owner: Sławatycze in the light of economical inventories/revisions (17љ-18љ centuries) against the background of selected Polish towns Na pograniczu Litwy i Korony. Miasto i jego właściciel: Sławatycze w świetle inwentarzy/rewizji (XVII-XVIII w.) na tle wybranych miast Rzeczypospolitej 15 Jan Ptak Pogańscy sąsiedzi jako narzędzie wojny i zbrodni w Polsce do końca XIII w. w polskich narracjach średniowiecznych Pagan Neighbours as Instruments of War and Crime in Poland until the End of the 13th Century in Polish Medieval Narratives 43 Marcin Piotrowski Zamek w Lipsku koło Narola. Dawne i najnowsze badania Castle in Lipsko near Narol. Older and recent studies. 59 Matej Tatarka The contacts between Carthusian monastery in Lechnica and Poland (14th-16th century) Związki między klasztorem kartuzów w Lechnicy a Polską (XIV-XVI w.) Spojenie medzi kartuziánskym kláštorom v Lechnici a Poľskom (14.-16. storočie) . 91
Tomáš Pastucha Population migration based on the oldest town book of Ružomberok (1527-1701) Migracja mieszczan na podstawie najstarszej księgi miejskiej Ružomberka (1527-1701) Migrácia obyvateľstva na základe najstaršej mestskej knihy Ružomberka (1527-1701). 107 Wiesław M. Pawłowski Pieniądz zastępczy jako narzędzie propagandy na Górnym Śląsku w latach 1920-1922 Emergency money as a propaganda tool in Upper Silesia from 1920 to 1922 . 123 Veronika Illés Transcarpathia: unity in diversity (1918-1989) Zakarpacie: jedność w różnorodności (1918-1989) Kárpátalja: egység a sokszínűségben (1918-1989). 145 Péter Bedők Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 Węgierskie starania asymilacyjne w Muraköz (Međimurje) między 1861 i 1918 rokiem Magyar asszimilációs kísérletek a Muraközben 1861 és 1918 között. 161
Bibliography: Archival sources Nadbiskupski Arhiv u Zagrebu, Kanonske Vizitacije Arhiđakonat Bekšin, Protokoli Broj 86/XVII (without number). NAZ Schematismus cleri Archi-Diocesis Zagrabiensis 1910, p. 80-90; 284-301. Other sources Zalai Közlöny, 1920. 09. 22., որ 190 (59), p. 3. Domorodci! Medjimurci! Suženjstvu je našemu kraj! Izložba povodom 100. obljetnice od cjepljenja Međimurja od mađarske države, author of the catalogue: A. Šesták, Čako vec 2019. Studies A magyar korona országaiban az 1881. év elején végrehajtott népszámlálás főbb eredményei megyék és községek szerint részletezve, Second volume, Budapest 1882. Bartolić, Z., Toponim Međimorje, „Sjevernohrvatske teme", 5 (1998), p. 281-307. Bartolić Z., Luka Purić Međimursko pitanje i hrvatski narodni pokret Međimurskih Hrvata, Zagreb 2001. Bauk, F. Dr., Povijest školstva i prosvjete u Međimurju, Čakovec 1992. Bėdok P., Dualizmuskori magyar asszimilációs törekvések a Muraközben, „Történeti Föl drajzi Közlemények" 6 (2018), fase. 1, p. 98-110. Bíró L., A jugoszláv állam 1918-1939, Budapest 2010. Bunjac, B., Pregled Povijesti Međimurja, Čakovec 2003. Degré A., 19. századi kísérlet Magyar egyházi közigazgatás bevezetésére a Muraköz ben, „Levéltári szemle", 22 (1972), fase. 2, p. 14-24. Feletar, D., Legrad, Čakovec 1971. Gönczi F., Muraköz és Népe, Budapest 1895 (Reprint edition in 2014; In Croatian: Međimurje: ljudi, vjerovanja, običaji, Čakovec 1995). Gulyás J., Adalékok a dualizmuskori magyarosítás történetéhez a Muraközben, „Századok" 102 (1968), fase. 3M, p. 603-609. Grgič S., Accepting the Border, Choosing the
Border: The Strigava and Razkrižje Micro-region in the First Half of the 20th Century, „Prispevki za novejšo zgodovino", 57 (2017), fase. 3, p. 26-43. Haller J., Légrád története, Eszék 1912. Holub ƒ., Zala megye története a középkorban, first volume, Zalaegerszeg 1929. Puzak L, A plébániai krónikákban lejegyzett élet a Muraközben 1914-1920 [in:] Pomur je 1914-1920, Mura mente 1914-1920, ed. B. Bunjac Čakovec-Csáktornya 2011, p. 132-141. Horvat R., Paviest Međimurja, Second edition (Original book: Povijest Medjimurja, Va raždin 1907), Zagreb 1944. Kalšan V., Iz vjerskog života Međimurje, Čakovec 2003. Kalšan V., Međimurska povijest, Čakovec 2006. Kalšan V., Muraköz történelme, Csáktornya 2014. Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 177®
Kann R.A., Zdenek V.D., The Peoples of the Eastern Habsburg Lands, 1526-1918, Wa shington 1984. Kapun V., Međimurje 1918, Čakovec 1982. Kemény G., Iratok a nemzetiségi kérdés történetéhez Magyarországon a dualizmus korában, Second volume 1892-1900, Budapest 1956. Kiss Gy. Cs., Understanding Central Europe: Nations and Stereotypes, Budapest 2013. Kiss Gy. Cs., Lekcja Europy Środkowej. Eseje i szkice, Kraków 2009. Magyar Statisztikai Közlemények. A magyar szent korona országainak 1910. évi népszámlálá sa. First part, A népesség főbb adatai, 42th volume, Budapest 1912. Novak L, Istina u Međimurju, Zagreb 1907. Požgan J., Stridóvár plébánia a 19. század végétől a 20. század 20-as éveinek kezdetéig, [in:] Pomurje 1914-1920, Mura mente 1914-1920, ed. B. Bunjac, Čakovec-Csáktornya 2011. Sarnyai Cs. Μ., Politikai és/vagy egyházkormányzati konfliktus ? Megjegyzések a Muraköz zágrábi egyházmegyétől való elcsatolásának 1848-as történetéhez, „Magyar Egyháztör téneti Vázlatok", 20 (2008), fase. 1-2, p. 131-143. Sokcsevits D., Horvátország a 7. századtól napjainkig, Budapest 2011. Statistički ljetopis Republike Hrvatske (Statistical Yearbook of the Republic of Croatia) 2018. Varga Sz., Leónidász a végeken Zrínyi Miklós (1058-1566), Pécs-Budapest 2016. Végh F., Society in the Duty of Defence: The Muraköz as a Peculiar Border Region in the Early Modern times, [in:] Specimina Nova Pars Prima Sectio Mediaevalis VIII, ed. G. Barabás, G. Kiss, Pécs 2015, p. 191-195. Végh F., Egy különleges határrégió (A Muraköz a 17. században), [in:] A horvát-magyar együttélés fordulópontjai. Intézmények,
társadalom, gazdaság, kultúra, ed. P. Fodor, D. Sokcsevits, Budapest 2015, p. 522-528. Végh F., Négy ország határvidékén: a Muraköz a 17. században. Történeti áttekintés, [in:] Határok fölött. Tanulmányok a költő, katona, államférfi Zrínyi Miklósról, ed. S. Bene, P. Fodor, G. Hausner, J. Padányi, Budapest 2017, p. 261-276. Végh F., A Hungarian-Croatian Aristocrat from a new Perspective. Military Career of Péter ZrínyilPetar Zrinski (1621-1671), [in:] Specimina Nova Pars Prima Sectio Mediaevalis X, ed. G. Kiss, G. Barabás, Pécs 2019, p. 137-158. Zakar P., A magyar szabadságharc vértanúja: Gasparich Kilit, [in:] A ferences lelkiség hatá sa az újkori Közép-Európa történetére és kultúrájára 1., ed. S. Őze, N.S. Medgyesy, Piliscsaba-Budapest 2005 (PPKE BTK-METEM), p. 340-353. Zrínyi K., Csáktornya monográfiája, Csáktornya 1905 (Reprint edition: Monografija Grada Čakovca, Čakovec, 2005). Žganec, V., Hrvatske pučke popijevke iz Međimurja, Zagreb 1916. ^178 PÉTER BEDĎK
Streszczenie Węgierskie starania asymilacyjne w Muraköz (Međimurje) między 1861 i 1918 rokiem Medjumurje (węg. Muraköz, chorw. Međimurje) to obszar graniczny między rzekami Drawą i Murą, będący obecnie najbardziej wysuniętym na północ komitatem Chorwacji. Chociaż teraz Medjumurje obejmuje terytorium 730 km2 (historycznie 880 km2), to jego gęstość zaludnienia zawsze była wysoka; w owym regionie znajduje się dużo uprawnych ziem we wschodniej części i winnic w zachodniej. Węgry i Chorwację od 1102 do 1918 roku łączyła unia personalna - była to więc wyjątkowo długo funkcjonująca wspólnota państw, a Medjumurje, począwszy od średniowiecza, jednoznacznie należało do węgier skiego komitatu Zala, mimo iż zwierzchność kościelną sprawowało biskupstwo w Za grzebiu. Taka sytuacja wpłynęła na ukonstytuowanie się podwójnego zwierzchnictwa w Medjumurju: księża kończyli seminarium w Zagrzebiu, ale urzędnikami byli Węgrzy. Medjumurje na przestrzeni wieków pełniło ważną funkcję pośrednika pomiędzy oboma krajami unii. Większość lokalnych mieszkańców stanowili Chorwaci, których odsetek za wsze był większy niż 90%. Węgrzy należeli do mniejszości, w XVI-XVII wieku byli to głów nie żołnierze i hajducy. Między 1546 i 1671 rokiem słynna rodzina Zrinskich posiadała tam majątek Čakoveca, który odgrywał ważną strategiczną rolę w walce z Turkami. Wyznanie ewangelickie szybko rozprzestrzeniało się w Medjumurju w drugiej połowie XVI wieku, niemniej katolicyzm pozostawał bardzo silny na tym obszarze na przestrzeni epok. W XIX i pierwszej połowie XX wieku problem przynależności państwowej regionu
wpływał negatywnie na stosunki pomiędzy Chorwatami i Węgrami. W wieku XIX było to jednym z powodów nieprzejednanych konfliktów pomiędzy węgierskim i chorwackim ru chem narodowym. W1793 roku György Festetics na zebraniu komitatu Zala zaproponował przyłączenie Medjumurja do biskupstwa Szombathely oraz wspierał wprowadzenie języka węgierskiego w miejscowych szkołach i wybieranie węgierskich notariuszów w lokalnych miastach i wsiach. Aczkolwiek w 1848 roku - podczas powstania węgierskiego - chorwacki ban Josip Jelačič przyłączył Medjumurje do Chorwacji, takiż status quo utrzymywał się do 1860 roku. Na początku następnego roku wywiązała się rozmowa między cesarzem i wę gierską elitą polityczną. Dzięki temu procesowi Medjumurje znowu zostało przyłączone do Węgier i komitatu Zala. Od 1868 do 1918 roku węgierska administracja próbowała asymilować językowo lokalnych Chorwatów za pomocą różnych metod. Jedną z najważniejszych było upaństwowienie szkół wyznaniowych. Założony państwowe liceum pedagogiczne w 1879 roku, co zapewniało miejsce pracy węgierskim nauczycielom na pograniczach ta kich jak Medjumurje, Prekmurje i Sławonia. Ponadto nagradzano nauczycieli i studentów, którzy najlepiej opanowali język węgierski. Działalność inteligencji poprzez stowarzysze nia i fundacje również wpływała na upodobnienia Chorwatów i rozpowszechnianie języka węgierskiego w komitacie. Węgrzy próbował oddzielić charakterystyczny dla Medjumurjae dialekt od oficjalnego języka chorwackiego. Od 1887 roku nazwy miejscowości były ma dziaryzowane, a węgierskie władze i prasa wpływały na kształtowanie się
pamięci zbioro wej mieszkańców. Nikola VII Zrinski (1620-1664) i MárkGasparics Kilit (1810-1853) zostali utożsamieni z Węgrami wbrew ich chorwackiemu pochodzeniu. Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 179®
Niemniej były również takie asymilacyjne metody, które nie urzeczywistniły się. Nie udawały się próby oddzielenia Medjumurja od arcybiskupstwa zagrzebskiego i przyłą czenie go do biskupstwa szombathelyskiego. Nasunęła się myśl, że przyspieszyłoby to asymilację językową, zwłaszcza jeśli chorwaccy rolnicy przebywaliby w węgierskich okoli cach, w międzyczasie węgierscy pracownicy sezonowi pracowaliby w Medjumurju. Pomi mo wysiłków węgierskiej administracji państwowej próby szerzenia języka węgierskiego w rzeczywistości odniosły niewielki sukces jedynie w Čakovcu, centrum regionu. W 1918 roku sytuacja w Medjumurju była bardzo chaotyczna, pod koniec pierwszej wojny światowej dezerterzy grabili obszar, mieszkańcy wygnali węgierskich notariuszy z miast i wsi. Po wprowadzeniu stanu wyjątkowego i zamordowaniu ponad stu mieszkań ców przez węgierskie władze, w dzień Bożego Narodzenia 1918 roku uzbrojeni chorwaccy ochotnicy zdobyli Čakovec i Medjumurje. Region trudno było zintegrować w ramach Kró lestwa Jugosławii, mimo przeważającej w nim ludności chorwackiej między 1922 i 1929 rokiem Medjumurje przynależało do obwodu mariborskiego (Słowenia). W latach 1941 i 1945 Medjumurje znowu stało się częścią Węgier, wówczas po raz kolejny zostały za stosowane metody asymilacyjne, na przykład madziaryzacja lokalnych szkół, próba od dzielenia Medjumurja od arcybiskupstwa zagrzebskiego itd. Chociaż lokalna społeczność żydowska wspierała przyłączenie Medjumurja do Węgier, to władze węgierskie wszczęły wobec niej działania deportacyjne. Węgierskie asymilacyjne dążenia w czasie dualizmu i II
wojny światowej w Medjumur ju spowodowały konflikty i niesnaski pomiędzy węgierskimi władzami a lokalnymi Chor watami, a postawy antywęgierskie stały się ważnym elementem tożsamości lokalnej. Összefoglaló Magyar asszimilációs kísérletek a Muraközben 1861 és 1918 között A Muraköz (Međimurje) 1918-ig Magyarországhoz, azon belül is Zala vármegyéhez tartozott (kivéve 1848 és 1861 között), azonban egyházigazgatási szempontból a zágrábi püspökség (1852-től zágrábi érsekség) részét képezte. Muraköz lakossága több mint 90 százalékban horvát anyanyelvű volt, miközben a magyarok - akik többségében hivatalnokok, tanárok voltak ֊ kevesebb, mint az itteni összlakosság 5 százalékát képezték. Az 1848-1849-es forradalom és szabadságharc folyamán Josip Jelačič horvát bán a Muraközt Horvátországhoz csatolta, amely csak 1861-ben került vissza Magyarországhoz. A magyar hatóságok számos módszert alkalmaztak, hogy nyelvileg asszimilálják a muraközi horvátokat. Ezek közé tartozott a felekezeti iskolák államosítása, a magyar nyelv bevezetése a helyi iskolákba. 1879-ben nyitotta meg a kapuit a Csáktornyái állami tanítóképző intézet, amely a magyar nyelv oktatását és a határrégiók (Muraköz, Muravidék, Szlavónia) magyar tanárokkal való ellátását kívánta előmozdítani. Ezen túlmenően megjutalmaztákazokat a tanárokat és diákokat, akik kiemelkedően teljesítettek a magyar nyelv elsajátításában, miközben az értelmiségi csoportok egyesületeken és alapítványokon keresztül próbálták támogatni az asszimilációs folyamatokat. Ugyancsak történtek kísérletek a muraközi nyelvjárás hivatalos horvát nyelvtől való
eltávolítására. Ezen túlmenően a muraközi hely-, és településneveket magyarosították és a magyar ^180 PÉTER BEDÖK
orgánumok Zrínyi VII Miklós és Gasparich Márk Kilit kultuszának felülreprezentálásával próbálták a helyiek kollektív emlékezetét formálni, példaként állítva őket a helyiek elé. Mindazonáltal történtek sikertelen kísérletek is. Nem valósult meg a zágrábi érsekségtől való egyházigazgatási elcsatolás. Ugyancsak nem valósult meg a parasztok kicserélésének ötlete sem. A helyi alsópapság képviselte a legnagyobb ellenállást a magyar asszimilációs törekvésekkel szemben. Számos pap tevékenyen részt vett a horvát nyelv és kultúra ápolásában. Összességében elmondhatjuk, hogy az asszimilációs törekvések sikertelenek voltak a központot, Csáktornyát kivéve. Az 1918-as év második felében katasztrofális állapotok uralkodtak Muraközben, 1918. december 24-én vonultak be a horvát önkéntes csapatok Muraközbe és a terület a Jugoszláv Királyság része lett. 1941 és 1945 között a Muraköz újra Magyarország része lett. A dualizmus kori, és a második világháborús magyar asszimilációs törekvésekkel szembeni ellenállás a helyi horvát identitás fontos részévé vált. Keywords: Ethnie Conflicts, Assimilation attempts, Border Studies, Croatian-Hungarian Relations Słowa kluczowe: różnice etniczne, próby asymilacyjne, studia nad pograniczem, stosunki chorwacko-węgierskie Kulcsszavak: Etnikai feszültségek, asszimilációs kísérletek, Border Studies, horvát-magyar kapcsolatok Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 181® |
| adam_txt |
Spis treści Leszek Wojciechowski Wprowadzenie (Leszek Wojciechowski) Introduction 9 Adam Panasiuk On the border of Lithuania and the Crown. The town and its owner: Sławatycze in the light of economical inventories/revisions (17љ-18љ centuries) against the background of selected Polish towns Na pograniczu Litwy i Korony. Miasto i jego właściciel: Sławatycze w świetle inwentarzy/rewizji (XVII-XVIII w.) na tle wybranych miast Rzeczypospolitej 15 Jan Ptak Pogańscy sąsiedzi jako narzędzie wojny i zbrodni w Polsce do końca XIII w. w polskich narracjach średniowiecznych Pagan Neighbours as Instruments of War and Crime in Poland until the End of the 13th Century in Polish Medieval Narratives 43 Marcin Piotrowski Zamek w Lipsku koło Narola. Dawne i najnowsze badania Castle in Lipsko near Narol. Older and recent studies. 59 Matej Tatarka The contacts between Carthusian monastery in Lechnica and Poland (14th-16th century) Związki między klasztorem kartuzów w Lechnicy a Polską (XIV-XVI w.) Spojenie medzi kartuziánskym kláštorom v Lechnici a Poľskom (14.-16. storočie) . 91
Tomáš Pastucha Population migration based on the oldest town book of Ružomberok (1527-1701) Migracja mieszczan na podstawie najstarszej księgi miejskiej Ružomberka (1527-1701) Migrácia obyvateľstva na základe najstaršej mestskej knihy Ružomberka (1527-1701). 107 Wiesław M. Pawłowski Pieniądz zastępczy jako narzędzie propagandy na Górnym Śląsku w latach 1920-1922 Emergency money as a propaganda tool in Upper Silesia from 1920 to 1922 . 123 Veronika Illés Transcarpathia: unity in diversity (1918-1989) Zakarpacie: jedność w różnorodności (1918-1989) Kárpátalja: egység a sokszínűségben (1918-1989). 145 Péter Bedők Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 Węgierskie starania asymilacyjne w Muraköz (Međimurje) między 1861 i 1918 rokiem Magyar asszimilációs kísérletek a Muraközben 1861 és 1918 között. 161
Bibliography: Archival sources Nadbiskupski Arhiv u Zagrebu, Kanonske Vizitacije Arhiđakonat Bekšin, Protokoli Broj 86/XVII (without number). NAZ Schematismus cleri Archi-Diocesis Zagrabiensis 1910, p. 80-90; 284-301. Other sources Zalai Közlöny, 1920. 09. 22., որ 190 (59), p. 3. Domorodci! Medjimurci! Suženjstvu je našemu kraj! Izložba povodom 100. obljetnice od cjepljenja Međimurja od mađarske države, author of the catalogue: A. Šesták, Čako vec 2019. Studies A magyar korona országaiban az 1881. év elején végrehajtott népszámlálás főbb eredményei megyék és községek szerint részletezve, Second volume, Budapest 1882. Bartolić, Z., Toponim Međimorje, „Sjevernohrvatske teme", 5 (1998), p. 281-307. Bartolić Z., Luka Purić Međimursko pitanje i hrvatski narodni pokret Međimurskih Hrvata, Zagreb 2001. Bauk, F. Dr., Povijest školstva i prosvjete u Međimurju, Čakovec 1992. Bėdok P., Dualizmuskori magyar asszimilációs törekvések a Muraközben, „Történeti Föl drajzi Közlemények" 6 (2018), fase. 1, p. 98-110. Bíró L., A jugoszláv állam 1918-1939, Budapest 2010. Bunjac, B., Pregled Povijesti Međimurja, Čakovec 2003. Degré A., 19. századi kísérlet Magyar egyházi közigazgatás bevezetésére a Muraköz ben, „Levéltári szemle", 22 (1972), fase. 2, p. 14-24. Feletar, D., Legrad, Čakovec 1971. Gönczi F., Muraköz és Népe, Budapest 1895 (Reprint edition in 2014; In Croatian: Međimurje: ljudi, vjerovanja, običaji, Čakovec 1995). Gulyás J., Adalékok a dualizmuskori magyarosítás történetéhez a Muraközben, „Századok" 102 (1968), fase. 3M, p. 603-609. Grgič S., Accepting the Border, Choosing the
Border: The Strigava and Razkrižje Micro-region in the First Half of the 20th Century, „Prispevki za novejšo zgodovino", 57 (2017), fase. 3, p. 26-43. Haller J., Légrád története, Eszék 1912. Holub ƒ., Zala megye története a középkorban, first volume, Zalaegerszeg 1929. Puzak L, A plébániai krónikákban lejegyzett élet a Muraközben 1914-1920 [in:] Pomur je 1914-1920, Mura mente 1914-1920, ed. B. Bunjac Čakovec-Csáktornya 2011, p. 132-141. Horvat R., Paviest Međimurja, Second edition (Original book: Povijest Medjimurja, Va raždin 1907), Zagreb 1944. Kalšan V., Iz vjerskog života Međimurje, Čakovec 2003. Kalšan V., Međimurska povijest, Čakovec 2006. Kalšan V., Muraköz történelme, Csáktornya 2014. Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 177®
Kann R.A., Zdenek V.D., The Peoples of the Eastern Habsburg Lands, 1526-1918, Wa shington 1984. Kapun V., Međimurje 1918, Čakovec 1982. Kemény G., Iratok a nemzetiségi kérdés történetéhez Magyarországon a dualizmus korában, Second volume 1892-1900, Budapest 1956. Kiss Gy. Cs., Understanding Central Europe: Nations and Stereotypes, Budapest 2013. Kiss Gy. Cs., Lekcja Europy Środkowej. Eseje i szkice, Kraków 2009. Magyar Statisztikai Közlemények. A magyar szent korona országainak 1910. évi népszámlálá sa. First part, A népesség főbb adatai, 42th volume, Budapest 1912. Novak L, Istina u Međimurju, Zagreb 1907. Požgan J., Stridóvár plébánia a 19. század végétől a 20. század 20-as éveinek kezdetéig, [in:] Pomurje 1914-1920, Mura mente 1914-1920, ed. B. Bunjac, Čakovec-Csáktornya 2011. Sarnyai Cs. Μ., Politikai és/vagy egyházkormányzati konfliktus ? Megjegyzések a Muraköz zágrábi egyházmegyétől való elcsatolásának 1848-as történetéhez, „Magyar Egyháztör téneti Vázlatok", 20 (2008), fase. 1-2, p. 131-143. Sokcsevits D., Horvátország a 7. századtól napjainkig, Budapest 2011. Statistički ljetopis Republike Hrvatske (Statistical Yearbook of the Republic of Croatia) 2018. Varga Sz., Leónidász a végeken Zrínyi Miklós (1058-1566), Pécs-Budapest 2016. Végh F., Society in the Duty of Defence: The Muraköz as a Peculiar Border Region in the Early Modern times, [in:] Specimina Nova Pars Prima Sectio Mediaevalis VIII, ed. G. Barabás, G. Kiss, Pécs 2015, p. 191-195. Végh F., Egy különleges határrégió (A Muraköz a 17. században), [in:] A horvát-magyar együttélés fordulópontjai. Intézmények,
társadalom, gazdaság, kultúra, ed. P. Fodor, D. Sokcsevits, Budapest 2015, p. 522-528. Végh F., Négy ország határvidékén: a Muraköz a 17. században. Történeti áttekintés, [in:] Határok fölött. Tanulmányok a költő, katona, államférfi Zrínyi Miklósról, ed. S. Bene, P. Fodor, G. Hausner, J. Padányi, Budapest 2017, p. 261-276. Végh F., A Hungarian-Croatian Aristocrat from a new Perspective. Military Career of Péter ZrínyilPetar Zrinski (1621-1671), [in:] Specimina Nova Pars Prima Sectio Mediaevalis X, ed. G. Kiss, G. Barabás, Pécs 2019, p. 137-158. Zakar P., A magyar szabadságharc vértanúja: Gasparich Kilit, [in:] A ferences lelkiség hatá sa az újkori Közép-Európa történetére és kultúrájára 1., ed. S. Őze, N.S. Medgyesy, Piliscsaba-Budapest 2005 (PPKE BTK-METEM), p. 340-353. Zrínyi K., Csáktornya monográfiája, Csáktornya 1905 (Reprint edition: Monografija Grada Čakovca, Čakovec, 2005). Žganec, V., Hrvatske pučke popijevke iz Međimurja, Zagreb 1916. ^178 PÉTER BEDĎK
Streszczenie Węgierskie starania asymilacyjne w Muraköz (Međimurje) między 1861 i 1918 rokiem Medjumurje (węg. Muraköz, chorw. Međimurje) to obszar graniczny między rzekami Drawą i Murą, będący obecnie najbardziej wysuniętym na północ komitatem Chorwacji. Chociaż teraz Medjumurje obejmuje terytorium 730 km2 (historycznie 880 km2), to jego gęstość zaludnienia zawsze była wysoka; w owym regionie znajduje się dużo uprawnych ziem we wschodniej części i winnic w zachodniej. Węgry i Chorwację od 1102 do 1918 roku łączyła unia personalna - była to więc wyjątkowo długo funkcjonująca wspólnota państw, a Medjumurje, począwszy od średniowiecza, jednoznacznie należało do węgier skiego komitatu Zala, mimo iż zwierzchność kościelną sprawowało biskupstwo w Za grzebiu. Taka sytuacja wpłynęła na ukonstytuowanie się podwójnego zwierzchnictwa w Medjumurju: księża kończyli seminarium w Zagrzebiu, ale urzędnikami byli Węgrzy. Medjumurje na przestrzeni wieków pełniło ważną funkcję pośrednika pomiędzy oboma krajami unii. Większość lokalnych mieszkańców stanowili Chorwaci, których odsetek za wsze był większy niż 90%. Węgrzy należeli do mniejszości, w XVI-XVII wieku byli to głów nie żołnierze i hajducy. Między 1546 i 1671 rokiem słynna rodzina Zrinskich posiadała tam majątek Čakoveca, który odgrywał ważną strategiczną rolę w walce z Turkami. Wyznanie ewangelickie szybko rozprzestrzeniało się w Medjumurju w drugiej połowie XVI wieku, niemniej katolicyzm pozostawał bardzo silny na tym obszarze na przestrzeni epok. W XIX i pierwszej połowie XX wieku problem przynależności państwowej regionu
wpływał negatywnie na stosunki pomiędzy Chorwatami i Węgrami. W wieku XIX było to jednym z powodów nieprzejednanych konfliktów pomiędzy węgierskim i chorwackim ru chem narodowym. W1793 roku György Festetics na zebraniu komitatu Zala zaproponował przyłączenie Medjumurja do biskupstwa Szombathely oraz wspierał wprowadzenie języka węgierskiego w miejscowych szkołach i wybieranie węgierskich notariuszów w lokalnych miastach i wsiach. Aczkolwiek w 1848 roku - podczas powstania węgierskiego - chorwacki ban Josip Jelačič przyłączył Medjumurje do Chorwacji, takiż status quo utrzymywał się do 1860 roku. Na początku następnego roku wywiązała się rozmowa między cesarzem i wę gierską elitą polityczną. Dzięki temu procesowi Medjumurje znowu zostało przyłączone do Węgier i komitatu Zala. Od 1868 do 1918 roku węgierska administracja próbowała asymilować językowo lokalnych Chorwatów za pomocą różnych metod. Jedną z najważniejszych było upaństwowienie szkół wyznaniowych. Założony państwowe liceum pedagogiczne w 1879 roku, co zapewniało miejsce pracy węgierskim nauczycielom na pograniczach ta kich jak Medjumurje, Prekmurje i Sławonia. Ponadto nagradzano nauczycieli i studentów, którzy najlepiej opanowali język węgierski. Działalność inteligencji poprzez stowarzysze nia i fundacje również wpływała na upodobnienia Chorwatów i rozpowszechnianie języka węgierskiego w komitacie. Węgrzy próbował oddzielić charakterystyczny dla Medjumurjae dialekt od oficjalnego języka chorwackiego. Od 1887 roku nazwy miejscowości były ma dziaryzowane, a węgierskie władze i prasa wpływały na kształtowanie się
pamięci zbioro wej mieszkańców. Nikola VII Zrinski (1620-1664) i MárkGasparics Kilit (1810-1853) zostali utożsamieni z Węgrami wbrew ich chorwackiemu pochodzeniu. Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 179®
Niemniej były również takie asymilacyjne metody, które nie urzeczywistniły się. Nie udawały się próby oddzielenia Medjumurja od arcybiskupstwa zagrzebskiego i przyłą czenie go do biskupstwa szombathelyskiego. Nasunęła się myśl, że przyspieszyłoby to asymilację językową, zwłaszcza jeśli chorwaccy rolnicy przebywaliby w węgierskich okoli cach, w międzyczasie węgierscy pracownicy sezonowi pracowaliby w Medjumurju. Pomi mo wysiłków węgierskiej administracji państwowej próby szerzenia języka węgierskiego w rzeczywistości odniosły niewielki sukces jedynie w Čakovcu, centrum regionu. W 1918 roku sytuacja w Medjumurju była bardzo chaotyczna, pod koniec pierwszej wojny światowej dezerterzy grabili obszar, mieszkańcy wygnali węgierskich notariuszy z miast i wsi. Po wprowadzeniu stanu wyjątkowego i zamordowaniu ponad stu mieszkań ców przez węgierskie władze, w dzień Bożego Narodzenia 1918 roku uzbrojeni chorwaccy ochotnicy zdobyli Čakovec i Medjumurje. Region trudno było zintegrować w ramach Kró lestwa Jugosławii, mimo przeważającej w nim ludności chorwackiej między 1922 i 1929 rokiem Medjumurje przynależało do obwodu mariborskiego (Słowenia). W latach 1941 i 1945 Medjumurje znowu stało się częścią Węgier, wówczas po raz kolejny zostały za stosowane metody asymilacyjne, na przykład madziaryzacja lokalnych szkół, próba od dzielenia Medjumurja od arcybiskupstwa zagrzebskiego itd. Chociaż lokalna społeczność żydowska wspierała przyłączenie Medjumurja do Węgier, to władze węgierskie wszczęły wobec niej działania deportacyjne. Węgierskie asymilacyjne dążenia w czasie dualizmu i II
wojny światowej w Medjumur ju spowodowały konflikty i niesnaski pomiędzy węgierskimi władzami a lokalnymi Chor watami, a postawy antywęgierskie stały się ważnym elementem tożsamości lokalnej. Összefoglaló Magyar asszimilációs kísérletek a Muraközben 1861 és 1918 között A Muraköz (Međimurje) 1918-ig Magyarországhoz, azon belül is Zala vármegyéhez tartozott (kivéve 1848 és 1861 között), azonban egyházigazgatási szempontból a zágrábi püspökség (1852-től zágrábi érsekség) részét képezte. Muraköz lakossága több mint 90 százalékban horvát anyanyelvű volt, miközben a magyarok - akik többségében hivatalnokok, tanárok voltak ֊ kevesebb, mint az itteni összlakosság 5 százalékát képezték. Az 1848-1849-es forradalom és szabadságharc folyamán Josip Jelačič horvát bán a Muraközt Horvátországhoz csatolta, amely csak 1861-ben került vissza Magyarországhoz. A magyar hatóságok számos módszert alkalmaztak, hogy nyelvileg asszimilálják a muraközi horvátokat. Ezek közé tartozott a felekezeti iskolák államosítása, a magyar nyelv bevezetése a helyi iskolákba. 1879-ben nyitotta meg a kapuit a Csáktornyái állami tanítóképző intézet, amely a magyar nyelv oktatását és a határrégiók (Muraköz, Muravidék, Szlavónia) magyar tanárokkal való ellátását kívánta előmozdítani. Ezen túlmenően megjutalmaztákazokat a tanárokat és diákokat, akik kiemelkedően teljesítettek a magyar nyelv elsajátításában, miközben az értelmiségi csoportok egyesületeken és alapítványokon keresztül próbálták támogatni az asszimilációs folyamatokat. Ugyancsak történtek kísérletek a muraközi nyelvjárás hivatalos horvát nyelvtől való
eltávolítására. Ezen túlmenően a muraközi hely-, és településneveket magyarosították és a magyar ^180 PÉTER BEDÖK
orgánumok Zrínyi VII Miklós és Gasparich Márk Kilit kultuszának felülreprezentálásával próbálták a helyiek kollektív emlékezetét formálni, példaként állítva őket a helyiek elé. Mindazonáltal történtek sikertelen kísérletek is. Nem valósult meg a zágrábi érsekségtől való egyházigazgatási elcsatolás. Ugyancsak nem valósult meg a parasztok kicserélésének ötlete sem. A helyi alsópapság képviselte a legnagyobb ellenállást a magyar asszimilációs törekvésekkel szemben. Számos pap tevékenyen részt vett a horvát nyelv és kultúra ápolásában. Összességében elmondhatjuk, hogy az asszimilációs törekvések sikertelenek voltak a központot, Csáktornyát kivéve. Az 1918-as év második felében katasztrofális állapotok uralkodtak Muraközben, 1918. december 24-én vonultak be a horvát önkéntes csapatok Muraközbe és a terület a Jugoszláv Királyság része lett. 1941 és 1945 között a Muraköz újra Magyarország része lett. A dualizmus kori, és a második világháborús magyar asszimilációs törekvésekkel szembeni ellenállás a helyi horvát identitás fontos részévé vált. Keywords: Ethnie Conflicts, Assimilation attempts, Border Studies, Croatian-Hungarian Relations Słowa kluczowe: różnice etniczne, próby asymilacyjne, studia nad pograniczem, stosunki chorwacko-węgierskie Kulcsszavak: Etnikai feszültségek, asszimilációs kísérletek, Border Studies, horvát-magyar kapcsolatok Hungarian assimilation attempts in Muraköz (Međimurje) between 1861 and 1918 181® |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author2 | Wojciechowski, Leszek |
| author2_role | edt |
| author2_variant | l w lw |
| author_GND | (DE-588)1254634452 |
| author_facet | Wojciechowski, Leszek |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047907167 |
| ctrlnum | (OCoLC)1310252360 (DE-599)BVBBV047907167 |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047907167</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220916</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">220331s2020 xx ac|| |||| 01||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788365713759</subfield><subfield code="9">978-83-65713-75-9</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8365713756</subfield><subfield code="9">83-65713-75-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1310252360</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047907167</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Pogranicza</subfield><subfield code="b">miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity</subfield><subfield code="c">redakcja: Leszek Wojciechowski</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Borderlands : town - village - religiosity</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Borderlands : town - village - religiosity</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Lublin</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Werset</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">181 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts, Karten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassungen auf Englisch, Polnisch, Slowakisch und teils Ungarisch</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Sułowski, Zygmunt</subfield><subfield code="d">1920-1995</subfield><subfield code="0">(DE-588)11916034X</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grenzgebiet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021993-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Multikulturelle Gesellschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4214151-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Slowakei</subfield><subfield code="0">(DE-588)4055297-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Litauen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074266-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ungarn</subfield><subfield code="0">(DE-588)4078541-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Regiony przygraniczne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wielokulturowość</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Słowacja</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Węgry</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sułowski, Zygmunt / (1920-1995) / księgi pamiątkowe</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Regiony przygraniczne / Europa Środkowa / miscellanea</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Regiony przygraniczne / Europa Wschodnia / miscellanea</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1201-1300</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1301-1400</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1401-1500</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1501-1600</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1601-1700</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1701-1800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1801-1900</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Praca zbiorowa</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4016928-5</subfield><subfield code="a">Festschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Slowakei</subfield><subfield code="0">(DE-588)4055297-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Ungarn</subfield><subfield code="0">(DE-588)4078541-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Litauen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074266-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Grenzgebiet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021993-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Multikulturelle Gesellschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4214151-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Sułowski, Zygmunt</subfield><subfield code="d">1920-1995</subfield><subfield code="0">(DE-588)11916034X</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wojciechowski, Leszek</subfield><subfield code="0">(DE-588)1254634452</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220916</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">4373</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">439</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033289008</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4016928-5 Festschrift gnd-content |
| genre_facet | Festschrift |
| geographic | Slowakei (DE-588)4055297-4 gnd Litauen (DE-588)4074266-0 gnd Ungarn (DE-588)4078541-5 gnd Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Slowakei Litauen Ungarn Polen |
| id | DE-604.BV047907167 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T19:30:14Z |
| indexdate | 2025-01-07T13:15:41Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788365713759 8365713756 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033289008 |
| oclc_num | 1310252360 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 181 Seiten Illustrationen, Porträts, Karten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20220916 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Wydawnictwo Werset |
| record_format | marc |
| spelling | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity redakcja: Leszek Wojciechowski Borderlands : town - village - religiosity Lublin Wydawnictwo Werset 2020 181 Seiten Illustrationen, Porträts, Karten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassungen auf Englisch, Polnisch, Slowakisch und teils Ungarisch Sułowski, Zygmunt 1920-1995 (DE-588)11916034X gnd rswk-swf Geschichte gnd rswk-swf Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd rswk-swf Multikulturelle Gesellschaft (DE-588)4214151-5 gnd rswk-swf Slowakei (DE-588)4055297-4 gnd rswk-swf Litauen (DE-588)4074266-0 gnd rswk-swf Ungarn (DE-588)4078541-5 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Regiony przygraniczne Wielokulturowość Polska Słowacja Węgry Sułowski, Zygmunt / (1920-1995) / księgi pamiątkowe Regiony przygraniczne / Europa Środkowa / miscellanea Regiony przygraniczne / Europa Wschodnia / miscellanea 1201-1300 1301-1400 1401-1500 1501-1600 1601-1700 1701-1800 1801-1900 1901-2000 Praca zbiorowa (DE-588)4016928-5 Festschrift gnd-content Polen (DE-588)4046496-9 g Slowakei (DE-588)4055297-4 g Ungarn (DE-588)4078541-5 g Litauen (DE-588)4074266-0 g Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 s Multikulturelle Gesellschaft (DE-588)4214151-5 s Geschichte z DE-604 Sułowski, Zygmunt 1920-1995 (DE-588)11916034X p Wojciechowski, Leszek (DE-588)1254634452 edt Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity Sułowski, Zygmunt 1920-1995 (DE-588)11916034X gnd Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd Multikulturelle Gesellschaft (DE-588)4214151-5 gnd |
| subject_GND | (DE-588)11916034X (DE-588)4021993-8 (DE-588)4214151-5 (DE-588)4055297-4 (DE-588)4074266-0 (DE-588)4078541-5 (DE-588)4046496-9 (DE-588)4016928-5 |
| title | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity |
| title_alt | Borderlands : town - village - religiosity |
| title_auth | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity |
| title_exact_search | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity |
| title_exact_search_txtP | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity |
| title_full | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity redakcja: Leszek Wojciechowski |
| title_fullStr | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity redakcja: Leszek Wojciechowski |
| title_full_unstemmed | Pogranicza miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity redakcja: Leszek Wojciechowski |
| title_short | Pogranicza |
| title_sort | pogranicza miasto wies religijnosc borderlands town village religiosity |
| title_sub | miasto - wieś - religijność = Borderlands : town - village - religiosity |
| topic | Sułowski, Zygmunt 1920-1995 (DE-588)11916034X gnd Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd Multikulturelle Gesellschaft (DE-588)4214151-5 gnd |
| topic_facet | Sułowski, Zygmunt 1920-1995 Grenzgebiet Multikulturelle Gesellschaft Slowakei Litauen Ungarn Polen Festschrift |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033289008&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT wojciechowskileszek pograniczamiastowiesreligijnoscborderlandstownvillagereligiosity AT wojciechowskileszek borderlandstownvillagereligiosity |