Jedwabne 10 VII 1941: rekonstrukcja mordu
Gespeichert in:
| Format: | Buch |
|---|---|
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Veritatis Splendor
2021
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 338 Seiten Illustrationen 21 cm |
| ISBN: | 9788367135009 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047829516 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220824 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 220210s2021 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788367135009 |9 978-83-671350-0-9 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1296341922 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047829516 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-B1595 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Jedwabne 10 VII 1941 |b rekonstrukcja mordu |c Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Veritatis Splendor |c 2021 | |
| 300 | |a 338 Seiten |b Illustrationen |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 610 | 1 | 7 | |a SS. |2 dbn |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1941 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Ekshumacja |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Niemcy (naród) |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Pogrom w Jedwabnem (1941) |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Polacy |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Śledztwo i dochodzenie |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Żydzi |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Jedwabne, Zbrodnia (1941) |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Żydzi / Polska / 1900-1945 / prześladowania |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Antysemityzm / Polska / Jedwabne / 1900-1945 |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Antisemitismus |0 (DE-588)4002333-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Pogrom |0 (DE-588)4137649-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Jedwabne (woj. podlaskie, pow. łomżyński, gm. Jedwabne) |2 dbn | |
| 651 | 7 | |a Jedwabne (Polska) / 1939-1945 (Wojna i okupacja) |2 jhpk | |
| 651 | 7 | |a Jedwabne |0 (DE-588)4647622-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Jedwabne |0 (DE-588)4647622-2 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Pogrom |0 (DE-588)4137649-3 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Polen |g Volk |0 (DE-588)4046497-0 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Antisemitismus |0 (DE-588)4002333-3 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 1941 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Sommer, Tomasz |d 1972- |e Sonstige |0 (DE-588)106506652X |4 oth | |
| 700 | 1 | |a Chodakiewicz, Marek Jan |d 1962- |e Sonstige |0 (DE-588)128430885 |4 oth | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220824 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033212786 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804183376969596928 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI Wprowadzenie................................................................................................................7 Część I Metodologia...................................................................................................................9 1. Zasada główna........................................................................................................... 9 2. Zbrodnia w Jedwabnem - krótka historia sporu naukowego, politycznego i publicystycznego................................................................................................. 12 3. Akta śledztwa IPN jako zasadnicze źródło badawcze w sprawie Jedwabnego.... 17 3.1. Uzasadnienie do postanowienia o umorzeniu śledztwa IPN w sprawie Jedwabnego: status prawny vs status naukowy.................................................... 20 3.2. Status naukowy uzasadnienia do postanowienia o umorzeniu śledztwa prowadzonego przez prok. Ignatiewa............................................................ 24 3.3. Krytyka metodologii analizy procesów i zeznań przedsądowych w sprawie zbrodni w Jedwabnem zawartej w uzasadnieniu do postanowienia o umorzeniu śledztwa prowadzonego przez prok. Ignatiewa.....................26 4. Sowieckie podstawy prawne polskiego sądownictwa w latach 40. i 50. XX w............................................................................................................... 29 5. Aparat terroru dla podbitej Polski jako konstrukt sowiecki................................... 38 6. SS-Eisatzgruppen: zaginione w
akcji........................................................................ 50 7. Teoria oceny wiarygodności świadków i ich relacji w kontekście śledztwa IPN. 53 8. Strukturyzacja sytuacji społecznej: przypadek zbrodni w Jedwabnem a uniwersalne mechanizmy przemocy.......................................................... 61 8.1. Case study: struktura działania represyjnego armii izraelskiej podczas intifady w 1988 r........................................................................................................... 62 9. Case study: ewolucja sądowej odpowiedzialności sprawców pośrednich w Izraelu.......................................................................................................... 67 10. Case study: prok. Ignatiew jako obiekt wpływu okoliczności zewnętrznych .... 72 5
10.1. Prok. Ignatiew pod naciskiem decyzji polityków.............................................. 72 10.2. Nadzór dziennikarski nad prok. Ignatiewem...................................................... 83 11. Ekshumacja w prawie judaistycznym: teoria i praktyka....................................... 88 11.1. Ekshumować czy nie? - różne odpowiedzi judaizmu....................................... 90 12. Nauka o zbrodni w Jedwabnem.............................................................................. 92 13. Głębokie przyczyny klęski badań nad zbrodnią w Jedwabnem............................ 106 Część II Rekonstrukcja przebiegu zbrodni.............................................................................. 113 1. Błędy interpretacje i metodologiczne w dotychczasowych rekonstrukcjach przebiegu zbrodni............................................................................................. 113 2. Kompletność materiału dowodowego........................................................................116 3. Co mówią nam o zbrodni dowody archeologiczne.................................................. 118 4. Ocena wiarygodności i użyteczności relacji............................................................. 122 5. Źródła hipotezy o „zbrodni polskich sąsiadów na żydowskich sąsiadach”........... 192 6. Rekonstrukcja zbrodni w oparciu o relacje, które można uznać za prawdopodobne........................................................................................... 193 7. Preludium: zbieranie Żydów na Rynku w
Jedwabnem............................................ 194 8. Obalenie pomnika Lenina.......................................................................................... 257 9. Egzekucja „młodszych mężczyzn”........................................................................... 267 10. Egzekucja pozostałych Żydów................................................................................270 11. Po zbrodni.................................................................................................................. 305 12. Incydenty towarzyszące zbrodni: fakty i interpretacje..........................................308 Konkluzja badawcza.................................................................................................... 314 Wykaz skrótów................................................................................................................. 318 Bibliografia ..................................................................................................................... 319 Indeks nazwisk................................................................................................................. 335 6
BIBLIOGRAFIA ARCHIWA Akta główne śledztwa w sprawie spalenia osób narodowości żydowskiej w dniu 10.07.1941 r. w Jedwabiłem, podejrzewanych o przestępstwo z art. 1 pkt 1 Dekr. z 31. 08. 1944 r., Instytut Pamięci Narodowej Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku, Sygn.: S 1 /ОО/Zn, tom 1 - 38, Białystok 2000 - 2015, 1 - 7418 kart. ARTYKUŁY ANGLOJĘZYCZNE Bryk A., The Struggles for Poland, in: Polin. A Journal of Polish-Jewish Studies, vol. 4: Basil Blackwell for the Institute for Polish-Jewish Studies, Oxford 1989. Chodakiewicz Μ. J., Ordinary Terror. Communist and Nazi Occupation Policies. Jedwabne 1939-1949, in: Glaukopis, no 1 (2003). Chodakiewicz Μ. J., The Dialectics of Pain. The Interrogation Methods of the Communist Secret Police in Poland, 1944-1955, in: Glaukopis, no 2/3 (2004 - 2005). Deák I., Heroes and Victims, The New York Review of Books, 31 maja 2001. Deffenbacher K. A., Bornstein B. H., Penrod S. D., Kiernan E., McGorty E., A Meta-analytic review of the effects of high stress on eyewitness memory, in: Law and Human Behavior, no. 6 (October 2004), vol. 28. Engel D., Scholarship on the Marigins. A New Anthology about Jews in the Warsaw District under Nazi Occupation, in: Tad Vashem Studies, no. 1 (2009), vol. 37. Engel ’s D.,Entryfor “Holocaust”, in: The YIVO Encyclopedia ofJews in Eastern Europe, ed. G. D. Hundert, Yale University Press, New Haven and London 2008, vol. 1. Geller R. Μ. S., Exhuming the Dead, in: Responsa of The CJLS [The Committee on Jewish Law and Standards of the Rabbinical Assembly], 1991 - 2000 (1996).
Gessen Μ., Historians Under Attackfor Exploring Poland’s Role in The Holocaust, in: New Yorker, 26 marca 2021. Grabowski J., The Holocaust as a Polish Problem, in: Poland and Polin. New Interpretations in Polish-Jewish Studies. Collection of papers delivered at the Princeton Polish-Jewish studies workshop, April 2015. Gringauz S., Some Methodological Problems in the Study of the Ghetto, in: Jewish Social Studies, no. 1 (January 1950), vol. 12. Gross J. T.,A Response in: Slavic Review, no. 3. (Autumn 2002) vol. 61. Gross J. T., Jedwabne, in: The YIVO Encyclopedia ofJews in Eastern Europe, vol. 1. 319
Hastorf A. H. III, Cantril H., They Saw a Game. A Case Study, w: The Journal ofAbnormal and Social Psychology, 49 (1) (1954). Lindsay R. C. L., Semmler C., Weber N., Brewer N., Lindsay M. R., How Variations in Distance Affect Eyewitness Reports and Identification Accuracy, in: Law and Human Behavior, no. 6 (March 2008), vol. 32. Loftus E. F., Pickrell J. E., The formation offalse memories, in: Psychiatric Annals, no. 12 (1995), vol. 25. Matthäus J., What About the ‘Ordinary Men ’? The German Order Police and the Holocaust in the Occupied Soviet Union, in: Holocaust and Genocide Studies, vol. 10, no. 2 McCloskey Μ., Zaragoza M. S., Misleading postevent information and memory for events: arguments and evidence against memory impairment hypotheses, in: Journal ofExperimental Psychology, 114 (I) (April 1985). Michlic J., The Soviet Occupation ofPoland 1939-41, and the Stereotype ofthe Anti-Polish and Pro-Soviet Jew, Jewish Social Studies, no. 3 (2007), vol. 13. Otgaar H., Howe M. L., Merckelbach H., Muris P., Who is the better eyewitness? Sometimes adults but at other times children, in: Current Directions in Psychological Science, no. 5 (October 2018), vol. 27. Paterson H. Μ. Kemp R. L, Со-witnesses talk. A survey of eyewitness discussion, in: Psychology, Crime Law, no. 2 (2006), vol. 12. Peršak К., Jedwabne before the Court. Polands Justice and the Jedwabne Massacre-Investigations and Court Proceedings 1947-1974, in: East European Politics Societies, no 3 (lipiec 2011), vol. 25. Polack J. A.,Xhuming Their Neighbors. A Halakhic Inquiry, in: Tradition, vol. 35/4 (2001). Rossino
A. B., Polish, Neighbours ” and German Invaders. Anti-Jewish Violence in the Bialystok District during the Opening Weeks of Operation Barbarossa, in: Polin Studies in Polish Jewry, vol. 16: Focusing on Jewish Popular Culture in Poland and its Afterlife, The Littman Library ofJewish Civilization, Oxford and Portland, Oregon 2003. Roszkowski W., After “Neighbours ”. Seeking Universal Standards, in: Slavic Review, no 3 (Autumn 2002), vol. 61. Russell N. J. Ch., Milgram ’s obedience to authority experiments. Origins and early evolution, in: British Journal ofSocial Psychology, vol. 50 (2011). Russell N. J. Ch., Stanley Milgrams Obedience to Authority “Relationship” Condition. Some Methodological and Theoretical Implications, in: Social Science, no. 2 (2014), vol. 3. Russell N. J. Ch., Stanley Milgrams Obedience to Authority Experiments. Towards an Understanding of their Relevance in Explaining Aspects of the Nazi Holocaust, Victoria University of Wellington, in: PhD Thesis (2009). Schudrich Μ., Jewish Law and Exhumation, Killing Sites. Research and Remembrance, ed. International Holocaust Remembrance Alliance, Metropol Verlag, Berlin 2015. Stola D., A Monument of Words (On the mass killing in Jedwabne and J. T. Gross ‘ book „Neighbors”), in: Yad Vashem Studies, vol. 30 (2002). 320
Stola D., Jedwabne. How Was II Possible?, in: Polish Sociological Review, no 1 (137) (2002). Struve KI., Rites ofViolence? The Pogroms ofSummer 1941, in: Polin. Studies in Polish Jewry, vol. 24: Jews and their neighbours in Eastern Europe since 1750, ed. by I. Bartai, A. Polonsky, S. Ury, The Littman Library of Jewish Civilization, Oxford and Portland, OR 2012. Sułek A., A Sociologist Looks at Neighbors, in: Polish Sociological Review, no 1 (137) (2002). Wells G. L., What do we know about eyewitness identification?, in: American Psychologist, no. 5 (June 1993). Wierzbicki Μ., Western Belarus in September 1939. Revisiting Polish-Jewish Relations, in: Shared History, Divided Memory. Jews and Others in Soviet-Occupied Poland 1939-1941, ed. by E. Barkan, E. A. Cole, K. Struve, Leipziger Universitätsverlag, Leipzig 2007. Wróbel P., Foreshadowing the Holocaust. The Wars of 1914-1921 and Anti-Jewish Violence in Central and Eastern Europe, in: Legacies ofViolence. Eastern Europe s First World War, ed. J. Böhler, W. Borodziej, J. von Puttkamer, Oldenbourg, München 2014. ARTYKUŁY, DEPESZE, PRZEMÓWIENIA POLSKOJĘZYCZNE Białous A., Agent Gestapo inspirował pogromy w 1941 r. w okolicach Łomży i Szczuczyna: Niemcy płacili i za pogromy, i za denuncjację polskich żołnierzy, w: Nasz Dziennik, z dnia 11-12 lipea 2009. Białous A., IPNsprawdza, kim byli zabójcy, w: Nasz Dziennik z dn. 9 marca 2012. Chodakiewicz Μ. J., Ekshumacja natychmiast!, w: Do Rzeczy, z dn. 18-24 marca 2019. Darewicz K., Nie zamierzamy niczego ukrywać. Leon Kieres, prezes IPN, mówi o wizycie w US, Rzeczpospolita, z dn. 17
lutego 2001 r. Erenfeicht L., MG 42 wielki sukces szybkiej szprycy, w: Strzał 10 (66) październik 2008. Konopacki S., Bóg umarł w Jedwabnem, w: Tygiel Kultury, nr 7 - 9 (67 - 69) (2001). Milewski J. J., Zagłada Żydów w Wąsoszu w świetle sprawy karnej Mariana Rydzewskiego, w: Biuletyn Historii Pogranicza, nr 3 (2002). Minister Kaczyński wstrzymał decyzję o ekshumacji w Jedwabnem, Depesza IAR z dn. 20. 05. 2001 r„ g. 13:49. Musiał B., Tezy dotyczące pogromu w Jedwabnem. Uwagi krytyczne do książki Sąsiedzi autorstwa Jana Tomasza Grossa, w: Dzieje Najnowsze, nr 3 (2001). Nowakowski T., Karabin maszynowy MG-42 ijego następcy, w: Nowa Technika Wojskowa, nr 5 (1993). Nowakowski T., MG-42 ijego następcy (II), w: Nowa Technika Wojskowa nr 6 (1993). Nowakowski T., MG-42 ijego następcy, w: Nowa Technika Wojskowa nr 1 (1993). 321
Peršak К., Ekshumacja, której (prawie) nie było. Prace archeologiczno-ekshumacyjne w Jedwabnem w 2001 r. i ich wyniki, w: Zagłada Żydów. Studia i Materiały 14 (2018). Peršak К., Wydmuszka. Lektura krytyczna Miast śmierci Mirosława Tryczyka, w: Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 12 (2016). Połska szlachetność i polska hańba. Zprezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim rozmawiają ks. Adam Boniecki i KrzysztofBurnetko, w: Tygodnik Powszechny, nr 15/2001. Przemówienie prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego podczas uroczystości w Jedwabnem, 10 lipea 2001 r, w: Depesza PAP. Rabin Schudrich o wstrzymaniu ekshumacji w Jedwabnem, Depesza LAR z dn. 21.05.2001 r„ g. 10:41. Rossino A. B., Polscy Sąsiedzi i niemieccy najeźdźcy. Kontekstualizacja przemocy antyżydowskiej w okręgu białostockim podczas tygodni otwarcia operacji Barbarossa Polin, w: Studia wjęzyku polskim, tom 16 (2003). Ryszard Tyndorf, Ocaleni. Żydzi po masakrze w Jedwabnem, w: Glaukopis, nr 1 (2003). StolaD., Pomnik ze słów, w: Rzeczpospolita, z dn. 1 czerwca 2001. Sułek A., Sąsiedzi - zwykła recenzja, Więź, nr 12 (2001). Tokarska-Bakir J., Proces Tadeusza Maja. Z dziejów oddziału AL „Świt” na Kielecczyźnie, w: Zagłada Żydów. Studia i materiały, z. 7 (2011). Tyndorf R., Ocałeni. Żydzi po masakrze w Jedwabnem - uzupełnienie, w: Glaukopis, nr 5-6 (2006). Urban T., Poszukiwany Hermann Schaper, Rzeczpospolita nr 204 z dn. 1 września 2001 roku. Urynowicz Μ., w: Kwartalnik Historii Żydów, nr 1 (2015). Wiczyński Z., Znakowanie niemieckich nabojów kal. 7, 92mm w latach 1888-1945, w: Militaria Pomorskie nr 1. Wierzbicki Μ., Niewyjaśnione
pogromy, w: Kwartalnik Historyczny, vol. 121, nr 2 (2014). Zebrowski L., Jedwabne, w: Encyklopedia Białych Plam, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2002, t. 8. CZASOPISMA NAUKOWE ANGLOJĘZYCZNE American Psychologist, The professional journal of the American Psychological Association, American Psychological Association, Washington, APA 1993. British Journal of Social Psychology, British Psychological Society, British Psychological Society, Leicester England 2011. 322
Current Directions in Psychological Science. Journal of the American Pschological Society, Cambridge University Press, Cambridge 2018. East European Politics Societies, University of California Press, Berkeley, CA 2011. Holocaust and Genocide Studies. United States Holocaust Memorial Museum, Oxford University Press, Oxford, UK 1996. Jedwabne, Żydokomuna and Totalitarianism. The Holocaust in the East. Local Perpetrators and Soviet Responses, red. Μ. David-Fox, P. Holquist, A. Μ. Martin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh (PA) 2014. Jewish Social Studies. A quarterly devoted to contemporary and national aspects of Jewish life, New York 1950 - 2007. Journal of Experimental Psychology, American Psychological Association, Washington, D.C. 1985. Law and Human Behavior. American Psychology Law Society, Washington, D.C. 2004,2008. Legacies of Violence. Eastern Europe’s First World War, ed. J. Böhler, W. Borodziej, J. von Puttkamer, Oldenbourg, München 2014. PhD Thesis, Pretoria University of Wellington, Wellington 2009. Poland and Polin. New Interpretations in Polish-Jewish Studies, red. I. Grudzinska-Gross, Peter Lang, Frankfurt am Main 2016. Polin. A Journal ofPolish-Jewish Studies, Oxford 1989. Polin. Studies in Polish Jewry, Oxford, Portland, Oregon 2003. Polish Sociological Review, ed. К. Zagórski, Polish Socjological Association, Warsaw 2002. Polish-Jewish Studies, red. Grzegorz Berendt, Instytut Pamięci Narodowej — Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2015. Psychiatrie Annals, Charles B. Slack, Thorofare, NJ 1995. Psychology, Crime Law.
European Association of Psychology and Law, issuing body, Harwood Academic Publishers Amsterdam 2006. Slavic Review. American Association for the Advancement of Slavic Studies, Seattle, Wash. 2002. Social Science, ed. A. Leroy, Pi Gamma Mu, Winfield, Kan. 2014. Tajne Oblicze. Dokumenty GL-AL i PPR 1942 - 1945, red. M. J. Chodakiewicz, P. Gontarczyk, L. Żebrowski, 3 vols., Burchard Edition, Warsawa 1997 - 1999. The Journal ofAbnormal and Social Psychology, The American Psychological Association, Washington 1954. The New York Review ofBooks, A. W Ellsworth, New York 2001. Tradition. Periodicals, Rabbinical Council of America, Human Sciences Press, etc. New York 2001. 323
Understanding and Teaching the Holocaust, red. Laura Hilton, Avinoam Patt, University of Wisconsin Press, Madison, WI2020. Yad Vashem Studies. Yad Vashem Martyrs’ and Heroes’ Remembrance Authority; ed. L. Rothkirchen, International Institute for Holocaust Research, Yad Vashem, YVMHRA, Jerusalem 2002. CZASOPISMA NAUKOWE POLSKOJĘZYCZNE Biuletyn Historii Pogranicza. Pismo Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Białymstoku, red. W. Śleszyński, Nr 3, Białymstok 2002. Demokratyczny Przegląd Prawniczy. Centralne czasopismo prawnicze poświęcone praktyce i wykładni prawa oraz służbie wymiaru sprawiedliwości, Ministerstwo Sprawiedliwości, War szawa 1945 -1950. Dzieje Najnowsze. Kwartalnik poświęcony historii XX wieku., Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2001. Gazety Wojenne. Unikalna kolekcja z II wojny światowej, P.O. Polska, Warszawa 1998 2000. Glaukopis. Pismo społeczno-historyczne, red. S. Bojemski, Stowarzyszenie na Rzecz Swobód Obywatelskich, Warszawa 2003. II wojna światowa. Encyklopedia uzbrojenia, przekł. T. Blechman, Wydawnictwo Muza, Warszawa 2000. Kwartalnik Historii Żydów, Żydowski Instytut Historyczny - Instytut Naukowo-Badawczy, Warszawa 2015. Kwartalnik Historyczny Instytut Historii PAN, nr 2 (2014), rocznik CXXI, Wydawnictwo naukowe Semper, Warszawa 2014. Militaria Pomorskie. Rocznik Muzeum Tradycji Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Muzeum Tradycji POW, nr 1 (2000), Muzeum Tradycji Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Bydgoszcz 2000. Nowa Technika Wojskowa, red. C. Szoszkiewicz, Wydawnictwo Magnum X, Warszawa 1993. Państwo i
Prawo. Organ Zrzeszenia Prawników Demokratów w Polsce, Zrzeszenie Prawni ków Demokratów, Łódź 1946. Strzał. Magazyn o broni, Wydawnictwo Magnum-X,Warszawa 2008. Tygiel Kultury. Czasopismo, Fundacja Anima, Łódź 2001. Zagłada Żydów. Studia i Materiały. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, Warszawa 2011 - 2016. 324
MONOGRAFIE ANGLOJĘZYCZNE Allison W. T., My Lai. An American Atrocity in the Vietnam War, Johns Hopkins University Press, Baltimore (MD) 2012. Andreski S., Military Organization and Society, Routledge Paul Kegan, Ltd., London 1954. Andreski S., Parasitism and Subversion. The Case ofLatin America, Pantheon Books, New York 1967. Andreski S., Social Sciences as Sorcery, St. Martin’s Press, New York 1972. Andreski S., The African Predicament. A Study in Pathology of Modernisation, Atherton Press, New York 1968. Ansky S., The Enemy at His Pleasure. A Journey Through the Jewish Pale of Settlement During World War J, ed. and transi. J. Neugroschel, Metropolitan Books, Henry Holt and Company, New York 2002. Arendt H., Eichmann in Jerusalem. A Report on the Banality ofEvil, Penguin Books, New York 1977. Baginski Μ., Jedwabne Massacre, Patria, Chicago, 2014. Baker J. L., Baker J., Yedwabne. History and Memorial Book Yedwabner Societies in Israel and the United States ofAmerica, Jerusalem and New York 1980. Bikont A., The Crime and the Silence, Windmill Books, London 2016. Bieterfun payn un umkum. [Pages ofpain and death.] Matériáin էտս der geshikhte fun yidishn hurbm, Yidisher visnshaftlekher institut. Yivo Committee in Melbourne, Melbourne 1949. Breitman R., The Architect of Genocide. Himmler and the Final Solution, The Bodley Head, London 1991. Browning Ch. R., Collected Memories. Holocaust History and Postwar Testimonies, University of Wisconsin Press, Madison, WI2003. Browning Ch. R., Ordinary Men. Reserve Police Battalion 101 and the Final Solution in Poland, Aaron Asher, New
York 1992. Browning Ch. R., Remembering Survival. Inside a Nazi Slave-Labor Camp, W.W: Norton Company, New York 2010. Burrow }.,A History ofHistories. Epics, Chronicles, Romances and Inquiriesfrom Herodotus and Thucydides to the Twentieth Century, Alfred A. Knopf, New York 2008. Cargas H. J., Voices from the Holocaust, The University Press of Kentucky, Lexington 1993. Chodakiewicz Μ. J., After the Holocaust. Polish-Jewish Conflict in the Wake of World War II, East European Monographs, Boulder (CO) 2003. Chodakiewicz Μ. J., Between Nazis and Soviets. Occupation Politics in Poland 1939-1947, Lexington Books, Lanham, MD 2004. 325
Chodakiewicz M. J., The Massacre in Jedwabne July 10 1941. Before, During, and After, Columbia University Press and East European Monographs, New York and Boulder (CO) 2005. Conroy J., Unspeakable Acts, Ordinary People. The Dynamics of Torture. An Examination of the Practice of Torture in Three Democracies, University of California Press, Berkeley, Eos Angeles (CA) and London 2000. Dumitru D., An Analysis of Soviet Postwar Investigation and Trial Documents and Their Relevance for Holocaust Studies, The Holocaust in the East. Local Perpetrators and Soviet Responses, ed. Μ. David-Fox, P. Holquist, A. Μ. Martin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh, PA 2014. Encyclopaedia ofJewish Communities Poland, vol. 4: Warsaw and Its Region, ed. A. Wein, Pinkas hakehillot Polin, Yad Vashem, Jerusalem 1989. Encyclopedia of Camps and Ghettos 1933-1945, ed. Μ. Dean, Indiana University Press, in association with the United States Memorial Museum, Bloomington and Indianapolis 2012. Engerman D. C., Know Your Enemy. The Rise and Fall ofAmerica ’s Soviet Experts, Oxford University Press, New York 2009. Finder G. N., Final Chapter. Portraying the Exhumation and Reburial of Polish Jewish Holocaust Victims in the Pages of Yizkor Books. Human Remains and Identification. Mass Violence, Genocide and the ‘Forensic Turn’, ed. É. Anstett, J.-M. Dreyfus, Manchester University Press, Manchester 2015. Genova L., Remember. The Science ofMemory and the Art ofForgetting, Harmony Books, New York 2021. Goldhagen D. J., Hitler’s Willing Executioners. Ordinary Germans and the Holocaust, Alfred A. Knopf, New
York, 1996. Gross J. T., Revolution from Abroad. The Soviet Conquest ofPoland’s Western Ukraine and Western Belorussia, Princeton University Press, Princeton, NJ 1990. Heidler Μ., Deutsche Fertigungskennzeichen bis 1945. German secret ornament codes until 1945, Bad Ems VS Medien 2016. Holcman H., “My Sisters Tell. ” Book of Kehilat Ostrolenka. Yizkor Book of the Jewish Community of Ostrolenka, ed. Y. Ivri, I. Yotzei, Ostrolenka in Israel, Tel Aviv 2009. Jones H., My Lai. Vietnam 1968 and the Descent into Darkness, Oxford University Press, New York 2017. Keegan J., History of Warfare, Alfred A. Knopf, New York 1993. Keegan J., Intelligence in War. Knowledge of the Enemyfrom Napoleon to Al-Qaeda, Alfred A. Knopf, New York 2003. Kennedy H., The Great Arab Conquests. How the Spread of Islam Changed the World, DaCapo Press, New York 2008. Koneczny E, The Laws ofHistory, Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, Komorów 2013. 326
Kopstein J. S., Wittenberg J., Intimate Violence. Anti-Jewish Pogroms on the Eve of the Holocaust, Cornell University Press, Ithaca (NY), London 2018. Kornbluth A., The August Trials. The Holocaust and Postwar Justice in Poland, Harvard University Press, Cambridge, MA 2021. Korot ayara ahat. Megilat ha-shigshug ve-ha-hurban shel kehilat Söpötkin, ed. A. Manor (Menschinsky), Söpötkin Society, Tel Aviv 1960. Longerich P„ Holocaust. The Nazi Persecution and Murder of the Jews, Oxford University Press, Oxford and New York 2010. Lower W., Anti-Jewish Violence in Western Ukraine, Summer 1941. Varied Histories and Explanations, in: The Holocaust in Ukraine. New Sources and Perspectives. Conference Presentations, Center For Advanced Holocaust Studies, United States Holocaust Memorial Museum, Washington D.C. 2013. Lukacs J., Historical Consciousness. The Remembered Past, Transaction Publishers. New Brunswick, NJ, and London 2009. Maik Μ., Deliverance. The Diary of Michael Maik. A True Story, Keterpress Enterprises, Kedumim, Israel 2004. Majik Μ., Khurbn Sokoli, in: Sefer zikaron li-kedoshei Sokoli. Sokoler yisker-bukh, red. Mosheh Grosman, Former Residents of Sokoły, Tel Aviv 1962. Marwell D. G., Mengele. Unmasking the “Angel ofDeath , W.W. Norton Company, toe., New York 2020. Milgram S., Obedience to Authority. An Experimental View, Harper and Row, New York 1974. Miller S. C., Benevolent Assimilation. The American Conquest ofthe Philippines 1899-1903, Yale University Press, New Haven and London 1982. Narkonsky E. (Khonya), The Campaign Against the War Criminals, in: Sefer zikaron
Baranovițsh: The Baranovich Memorial Book. A Trilogy, transi, as Baranovich. The Trilogy, Jacob Solomon Berger, Mahwah, NJ, 2012, Part III, ed. Y. Posner and C. Bint, The Struggle to Stay Alive by the Jews of Baranovich, Arieli Press, 1992. Oakeshott Μ., On History and Other Essays, Liberty Fund, Indianopolis IN 1999. Peters E., Torture, Expanded Edition, University of Pennsylvania Press, Philadelphia (PA) 1999. Pluckrose H., Lindsey J., Cynical Theories. How Activist Scholarship Made Everything About Race, Gender, and Identity - and Why This Harms Everybody, Pitchstone Publishing, Durnham (NC) 2020. Porat D., Bitter Reckoning. Israel Tries Holocaust Survivors as Nazi Collaborators, Harvard University Press, Cambridge, MA 2019. Radzilowski J., The Neo-Stalinist Discourse in Polish Historical Studies in the United States, Golden Harvest or Hearts of Gold? Studies on the Wartime Fate of Poles and Jews, Leopolis Press, Washington, DC 2012. 327
Radzilowski J., The Neo-Stalinist Discourse in Polish Historical Studies in the United States, Golden Harvest or Hearts of Gold. Studies on the Wartime Fate of Poles and Jews, Leopolis Press, Washington (DC) 2012. Reich D., Who We Are and How We Got Here. Ancient DNA and the New Science of the Human Past, Pantheon Books, New York 2018. Russell E. Lord of Liverpool, The Scourge of the Swastika. A Short History of Nazi War Crimes, Cassell and Philosophical Library, London and New York 1954. Sachar H. Μ., A History of Israel. From the Rise of Zionism to Our Time, 2nd ed., A. A. Knopf, New York 1996. Sefer Lomoz. Lomoz Societies in Israel and the United States, ed. Y. Alperovitz, S. Apellbaum, Tel Aviv 1994. Shore Μ., Conversing with Ghosts. Jedwabne, Żydokomuna, and Totalitarianism, in: The Holocaust in the East. Local Perpetrators and Soviet Responses, ed. Μ. David-Fox, P. Holquist, A. Μ. Martin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh (PA) 2014. Snyder T., Black Earth. The Holocaust as History and Warning, Tim Duggan Books, New York 2015. Struve K., Tremors in the Shatterzone of Empires. Easter Galicia in Summer 1941, in: Shatterzone of Emipres. Coexistence and Violence in the German, Habsburg, Russian, and Ottoman Borderlands, ed. Bartov and Weitz, Indiana University Press, Bloomington (IN) 2013. The Einsatzgruppen Reports. Selections from the Dispatches of the Nazi Death Squads’ Campaign Against the Jews, July 1941-1943, eds. Y. Arad, S. Krakowski, S. Spector, Holocaust Library, New York 1989. The Future ofthe European Past, ed. H. Kramer, R. Kimball, Ivan R. Dee,
Chicago, IL 1997. The Neighbors Respond. The Controversy Over the Jedwabne Massacre in Poland, ed. A. Polonsky, J. B. Michlic, Princeton University Press, Princeton, NJ and Oxford 2004. The Varieties ofHistory. From Voltaire to the Present, ed. F. Stern, Vintage Books, University Press, New York 1973. Thou Shalt Not Kill. Poles on Jedwabne, red. W. Brand, Więź, Warszawa 2001. Toynbee A. J., A Study ofHistory, 10 vols., abridged in 2 vols, by D.C. Somervell, Oxford 1957. Understanding and Teaching the Holocaust, red. Laura Hilton, Avinoam Patt, University of Wisconsin Press, Madison, WI2020. Weiner A., Making Sense of War. The Second World War and the Fate of the Bolshevik Revolution, Princeton University Press, Princeton, NJ 2001. Windschuttle К., The Killing of History. How Literary Critics and Social Theorists are Murdering Our Past Encounter Books, San Francisco 1996. Windschuttle К., The Killing of History. How Literary Critics and Social Theorists are Murdering Our Past, Encounter Books, San Francisco 1996. 328
Zissman H., The Warriors. My Life As a Jewish Soviet Partisan, Syracuse University Press, Syracuse, NY 2005. MONOGRAFIE POLSKOJĘZYCZNE Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, Tom 11944—1956, red. K. Szwagrzyk, IPN, Warszawa 2005. Arendt H., Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Znak, Kraków 1987. Bikont A., My z Jedwabnego, Wydawnictwo Czarne, Warszawa 2012. Broń strzelecka XX wieku. Ilustrowana encyklopedia, red. L. Erenfeicht, C. Philip, Wydawnictwo Espadon, Warszawal995. Cena „Strachu”. Gross w oczach historyków, red. R. Jankowski, Fronda, Warszawa 2008. Chodakiewicz Μ. J., Mord w Jedwabnem, 10 lipea 1941. Prolog, Przebieg, Pokłosie, Wydawnictwo Wingert, Kraków 2012. Chodakiewicz Μ. J., Po Zagładzie. Stosunkipolsko-żydowskie, 1944-1947, IPN, Warszawa 2008. Chodakiewicz Μ. J., Polacy i Żydzi, 1918-1955. Współistnienie, Zagłada, Komunizm, Fron da, Warszawa 2000. Conroy J., Tortury. Ofiary, prześladowcy, świadkowie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2014. Encyklopedia II wojny światowej, red. K. Sobczak, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975. Encyklopedia uzbrojenia. II wojna światowa, przekł. T. Blechman, Wydawnictwo Muza, War szawa 2000. Ford R., Historia broni maszynowej od roku 1860 do czasów współczesnych, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1999. Gieroń R., Półmrok. Procesy karne w sprawie przestępstw okupacyjnych popełnionych przez chłopów wobec Żydów w województwie krakowskim, IPN, Kraków 2020. Gross J. T„ Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Fundacja Pogranicze, Sejny 2000. Hogg L, Rob A., Broń
strzelecka. Przewodnik encyklopedyczny, Poznań 2000. Identyfikacja amunicji, cz. I Amunicja wojskowa. Niemcy 1888-1945, red. L. Erenfeicht, Warszawa 1992. Jedwabne. Historia prawdziwa. Zbrodnia z 10 lipea 1941 r. Tom I, Tom II, Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz, Ewa Stankiewicz, Warszawa 2021 Jedwabne. Spór historyków wokół książki Jana T. Grossa „Sąsiedzi”, red. R. Jankowski, Fronda, Warszawa 2002. 329
Królikiewicz T., Bagnety, Bellona, Warszawa 1998. Marciniak E. ks., Jedwabne w oczach świadków, Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, Włocławek 2001. Mędykowski W., W cieniu gigantów. Pogromy 1941 r. w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej. Kontekst historyczny, społeczny i kulturalny, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2012. Nowak J. R., Sto kłamstw J. T. Grossa o Jedwabnem i żydowskich sąsiadach, Wydawnictwo von boroviecky, Warszawa 2001. Piątek P., Przestępcze wymuszenie zeznań w postępowaniach przygotowawczych prowadzonych przez organy bezpieczeństwa publicznego w latach 1944-1956. Studium kryminologiczno-prawne, Katowice, IPN, Warszawa 2018. Porter D., II Wojna Światowa. Tajne Bronie Hitlera 1933-1945. Fakty. Liczby i dane statystyczne, Poznań 2010. Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. B. Engelking, J. Leociak, D. Libionka, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007. Roger F., Historia broni maszynowej od roku 1860 do czasów współczesnych, Warszawa 1999. Russel of Liverpool Lord, Pod biczem swastyki, Czytelnik, Warszawa 1963. Sobczak K., Encyklopedia II wojny światowej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975. Sommer T., Operacja Antypolska NKWD 1937 - 1938. Geneza i przebieg ludobójstwa popełnionego na Polakach w Związku Sowieckim, Muzeum II Wojny Światowej, Gdańsk 2020. Stypułkowski Z., Zaproszenie do Moskwy, Editions Spotkania, Warszawa 1991. Torecki S., 7000 słów o broni i balistyce, Warszawa 1982. TryczykM., Miasta śmierci. Sąsiedzkie pogromy Żydów, Wydawnictwo RM, Warszawa 2015. Weissberg-Cybulski
A., Wielka Czystka, Instytut Literacki, Paryż 1967. Wierzbicki Μ., Polacy i Żydzi w zaborze sowieckim. Stosunki polsko-żydowskie na ziemiach północno-wschodnich II RPpod okupacją sowiecką (1939-1941), Fronda, Warszawa 2001. Wokół Jedwabnego, t. I Studia, t. II Dokumenty, red. P. Machcewicz i K. Peršak, IPN, Warszawa 2002. Wyszyński A., Teoria dowodów sądowych w prawie radzieckim, Książka i Wiedza, Warszawa 1949. Złote serca czy złote żniwa. Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów, red. M. J. Chodakiewicz, W. J. Muszyński, The Facto, Warszawa 2011. Żbikowski A., U genezy Jedwabnego. Żydzi na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej. Wrzesień 1939-lipiec 1941, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2006. 330
STRONY INTERNETOWE Baker J. L., Baker J. L. , Yedwabne. History and Memorial Book, Yedwabner Societies in Israel and the United States of America, Jerusalem and New York, 1980, s. 88 - 89, 101, https://www.jewishgen.org/yizkor/jedwabne/Yedwabne.html Breitowitz R. Y., The Desecration of Graves in Eretz Yisrael. The Struggle to Honor the Dead and Preserve Our Historical Legacy, b.d. [2010?] https://www.jlaw.com/Articles/heritage.html Chodakiewicz Μ. J., Ekshumacja natychmiast!, w: Do Rzeczy, z dn. 18-24 marca 2019, s. 54-56, https://www.dorzeczy.pl/tygodnik/97199/ekshumacja-natychmiast.html Chodakiewicz M. J., Research before Conclusion. The Problems ofShock Therapy in Jedwabne, luty 2001, https://www.iwp.edU/wp-content/uploads/2002/01/MJ-Chodakiewicz-Shock-TherapyJedwabne-Feb-2001.pdf; andwww.kpk.org/KPK/toronto/jedwabne_febl6.pdf Chodakiewicz Μ. J., The Dialectics of Pain: The Interrogation Methods of the Communist Secret Police in Poland, 1944-1955, w: Glaukopis, nr 2/3 (2004-2005), s. 99 - 144, http:// www.projectinposterum.org/docs/chodakiewicz 1 .htm Chodakiewicz Μ., Odgłosy naukowe Jedwabnego, w: Do Rzeczy, z dn. 4 kwietnia 2021, https:// dorzeczy.pl/tylko-na-dorzeczy/178346/cyberonuca-odglosy-naukowe-jedwabnego.html Comey J. B., Why 1 require FBI agents to visit the Holocaust Museum, in: The Washington Post, z dn. 16 April 2015, https://www.washingtonpost.com/opinions/the-scariest-lesson-ofthe-holocaust/2015/04/16/ffa8e23c-e468-l Ie4-905f-cc896d379a32_story.html Comey J., United States Holocaust Memorial Museum in Washington ad. Some Were Neighbors,
https://www.tvp.info/19775452/james-comey-zaluje-ze-powiazalem-polske-z-niemcami-szeffbi-wciaz-jednak-nie-przeprasza, dostęp 20 grudnia 2020 r. Deffenbacher A., Bornstein В. H., Penrod S. D., Kiernan E., McGorty E., A Meta-analytic review of the effects of high stress on eyewitness memory, in: Law and Human Behavior, no. 6 (October 2004), vol. 28, s. 687-706, https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent. cgi?article= 1181 context=psychfacpub Dookoła Rzeszy. II wojna światowa z niemieckiej perspektywy, środa 20 lutego 2019 rok, w: https://www.dookolarzeszy.pl/2019/02/mg-42-zastrzyk-na-rzezaczke-hergesellt.html Encyclopaedia ofJewish Communities Poland, vol. 4: Warsaw and Its Region, http://hashkedim. com/lomza https://www.rabbinicalassembly.org/sites/default/files/public/halakhah/teshuvot/19912000/ geller_exhuming.pdf Gessen Μ., The Historians Under Attack for Exploring Poland’s Role in the Holocaust, The New Yorker, 26 marca 2021, https://www.newyorker.com/news/our-columnists/thehistorians-under-attack-for-exploring-polands-role-in-the-holocaust Górniewicz vel Górnewicz J., Nazi ‘liquidator’ ofJewish Ghetto in Baranowicz Sentenced to Death in Poland, Jewish Telegraphic Agency, 8 czerwca 1947, https://www.jta.org/1947/06/08/ archive/nazi-liouidator-of-jewish-ghetto-in-baranowicz-sentenced-to-death-in-poland 331
Górniewicz vel Górnewicz J., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SOWr), (Sygn. GK 298), 1947-1949, SOWR 67, part I and II, United States Holocaust Memorial Museum Archives, https://collections.ushmm.org/findingaids/RG-. 15.178M_01_fhd_pl_en.pdf http://www.israelburials.com https://archive.org/details/africanpredicameOOOOandr https://archive.org/details/militaryorganizaOOOOandr https://collections.ushmm.org/oh_findingaids/RG-50.030.0318_trs_en.pdf Baker J. L., Baker J., Yedwabne. History and Memorial Book Yedwabner Societies in Israel and the United States of America, Jerusalem and New York 1980, s. 88 - 89, 101 - 103, https://www.jewishgen.org/yizkor/jedwabne/Yedwabne.html https://ipn.gov.p1/pl/sledztwa/sledztwa/oddzialowa-komisja-w-bi/31527, Sledztwazakonczone-wydaniem-postanowienia-o-umorzeniu.html?search=58946321119109, dostęp 10 grudnia 2020 r. https://opoka.org.p1/biblioteka/W/WE/glemp/jedwabne_04032001.html dostęp z dn. 20.12.2020 r. https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/soldiers-of-the-german-army-armed-witha-mg-34-41-machine-news-photo/141558975, dostęp z dn. 07.12.2020 r. https://www.innocenceproject.org https://www.psychologicalscience.org/teaching/myth-eyewitness-testimony-is-the-bestkind-of-evidence.html https://www.tvp.info/19775452/james-comey-zaluje-ze-powiazalem-polske-z-niemcamiszef-fbi-wciaz-jednak-nie-przeprasza, dostęp 20 grudnia 2020 r. Lamm Μ., The Grave in Judaism, bd., http://www.chabad.org/library/article_cdo/ aid/281579/jewish/The-Grave.htm Narkonsky E. (Khonya), The Campaign Against the War Criminals, in: Sefer zikaron Baranovițsh: The Baranovich
Memorial Book: A Trilogy, transi, as Baranovich. The Trilogy, Jacob Solomon Berger, Mahwah, NJ, 2012, Part III: red. Y. Posner and C. Bint, The Struggle to Stay Alive by the Jews of Baranovich, Arieli Press, 1992, s. 57-73, http://zelva.org/PDF%20 Folder/BaranMB03_NoCopy.pdf Nekrologia hebrajskiej księgi Jedwabnego, www.jewishgen.org/yizkor/jedwabne/yed075.html Oznaczenia łusek naboju broni strzeleckiej Niemcy, https://dobroni.pl/artykul/oznaczenialusek-naboju/56608 1 Pogrom w Jedwabnem, https://pl.wikipedia.org/wiki/Pogrom_w_Jedwabnem Polack J. A., Xhuming Their Neighbors. A Halakhic Inquiry, in: Tradition, vol. 35/4 (2001), http://traditionarchive.org/news/originals/Volume%2035/No.%204/Exhuming%20 Their%20Neighbors.pdf Remains ofpersons ofthe Jewishfaith may be disinterred a yearfrom the date ofburial, http:// israel.usembassy.gov/disposition.html. Stan na 28 czerwca 2017 r., potem wpis usunięto. 332
Russell N. J. Ch., Stanley Milgram’s Obedience to Authority Experiments. Towards an Understanding of their Relevance in Explaining Aspects of the Nazi Holocaust, Victoria University of Wellington, in PhD Thesis (2009), s. 1 - 302, https://researcharchive.vuw. ac.nz/xmlui/bitstream/handle/10063/1091/thesis.pdf?sequence=l Schudrich Μ., Jewish Law and Exhumation, Killing Sites. Research and Remembrance, s. 79 - 84, https://www.holocaustremembrance.com/sites/defau]Vfiles/ihra_publication_killmg_sites_web_l.pdf Sefer Lomaz. Lomaz Societies in Israel and the United States, ed. Yi.k Alperovitz, S. Apellbaum, Tel Aviv 1994, s. 60 ֊ 63 (English section), translated as The Lomaz Book, https://www.jewishgen.org/yizkor/lomazy/lomazy.html Söpötkin, In Memory of the Jewish Community, www.jewishgen.org/yizkor/spotskin/ Szczuczyn History, Virtual Shtetl, Musuem of the History of Polish Jews POLIN, https:// sztetl.org.pl/en/towns/s/1066-szczuczyn/99-history/138115-history-of-community The Trial ofa Nazi Murderer ofLyakhovichi Jews - „ Bloody Yosef’. N Report on the trial of the murderer destroyer of a series of Jewish communities in the Baranovici area, including Lyakhovici, and about his trial in Wroclaw, Poland in 1947, as reported in news papers and letters, 1949,” ed. A. Narkunski, Z, Mukasai, transi, by Wilfred „Bill” Kay, Shtetl Links (2008), https://kehilalinks.jewishgen.org/lyakhovichi/holocaust3.htm The Washington Post, 16 kwietnia 2015, https://www.washingtonpost.com/opinions/the-scanestlesson-of-the-holocaust/2015/04/16/ffa8e23c-e468-11e4-905f-cc896d379a32_story.html Transkrypcja
wywiadu przeprowadzonego przez Wacława Kujbidę, redaktora TV Niezależna Polonia z Hieronimą Wilczewską, https://www.youtube.com/watch?v=sajQZyiGP7Y, dostęp z dnia 25.04.2021 r. Umow H., Interview by Jakub Rajchman, Legnica, lipiec 2004, http://www.centropa.org/ biography/henryk-umow ŹRÓDŁA PRAWA POLSKIEGO Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Polska. Urząd Rady Ministrów. Biuro Prawne 1952 -1989, Prezydium Rady Ministrów - Biuro Prac Ustawodawczych, Warszawa 1952 -1989. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Rządowe Centrum Legislacji, Warszawa 2012. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Polska. Rada Ministrów. Prezydium. Biuro Prac Ustawodawczych, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 1919 - 1952. Kodeks cywilny, red. G. Lemka, Stan prawny na dzień 29 sierpnia 1990 r., Kancelaria Prawnicza „Lex”, Gdańsk 1990. Kodeks karny. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. wraz z przepisami wprowadzającymi, oprać. Μ. Gęsicki, Wydawnictwo Difin, Warszawa 1997. Kodeks postępowania karnego, Wydawnictwo Buk, Białystok 2009. 333
ZBIORY DOKUMENTÓW W JĘZYKU POLSKIM Protokół zprzeprowadzonej ekshumacji zwłok Żydów ze wsi Rzezawa (powiat Bochnia), 10 sierpnia 1946 r., Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, sygn. 301/2351. Tajne Oblicze. Dokumenty GL-AL i PPR, tom I - III, red. Μ. J. Chodakiewicz, P.
Gontarczyk, L. Żebrowski, Burchard Edition, Warszawa 1997 ֊ 1999. Zbiory Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Największy w Polsce zbiór dokumentów dotyczących historii Żydów polskich w XX wieku., https://www.jhi.pl/ zbiory; https://www.jhi.pl/zbiory/archiwum ZBIORY DOKUMENTÓW
ANGLOJĘZYCZNYCH Responsa of The CJLS, by Rabbinical Assembly, Committee on Jewish Law and Standards, Rabbinical Assembly, New York 1985. The Holocaust in Ukraine. New Sources and Perspectives. Conference Presentations, Center For Advanced Holocaust Studies, United States Holocaust Memorial Museum,
Washington D.C. 2013. The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, ed. G. D. Hundert, Yale University Press, New Haven and London 2008. ZBIORY DOKUMENTÓW ROSYJSKOJĘZYCZNYCH Процесс антисоветского троцкистского центра (23-30 января 1937 года). С предисловием Николая Старикова Власова, Серия:
Николай Стариков рекомендует прочитать, Юпитер, 2015. Сборник законодательных и нормативных актов о репрессиях и реабилитации жертв политических репрессий: 2 ч., Под ред. Г.Ф. Весновской. ГУИПП „Курск“, Курск, 1999. Судебный отчет по делу антисоветского право-троцкистского блока. С предисловием
Николая Старикова, Серия: Николай Стариков рекомендует прочитать, Юпитер, 2014. Эхо Большого террора: Сб. док. в 3 т. Т.
1. Партийные собрания и оперативные совещания сотрудников Управлений НКВД УССР (ноябрь 1938 г.-ноябрь 1939 г.) / Сост. В. Васильев, Л. Виола, Р. Подкур. - Μ.: Пробел-2000,2017. Эхо Большого террора: Сб. док. в 3 т. Т. 2. Документы из архивных уголовных дел на сотрудников органов НКВД УССР, осуждённых за нарушения социалистической законности (октябрь 1938 г.-июнь 1943 г.). Кн. 1. НКВД Молдавской АССР, Дорожно-транспортный отдел ГУГБ НКВД Северо-Донецкой железной дороги, УНКВД поЖитомирской области и УНКВД по Одесской области / Сост. С. Кокин, Дж. Россман. - Μ.: Пробел-2000,2018. Эхо Большого террора: Сб. док. в 3 т. Т. 3. Чекисты Сталина в тисках „социалистической законности“. Эго-документы 1938-1941 гг. / Сост. А. Савин, А. Тепляков, Μ. Юнге, Пробел-2000, Moskwa 2018. 334
INDEKS NAZWISK A Aleksandrowicz Malcew Iwan 37 Altenloh Wilhelm 252,255 Arendt Hannah 68 Atlasowicz Mosze 159 Auscaler Gustaw 152 В Bardoń Karol 144, 204, 205, 208, 209, 210,211,217,223,256, 257 Barenblat Hirsch (Henryk) 69 Bednarski 147 Ben-Mosze 64, 65 Bierzoborodow Michail 39, 40 Bikont Anna 74, 79, 83, 84, 85, 86, 87, 88 Birkner Wolfgang 50,51 Blumertowa 227 Boniecki Adam 76 Bonifer Adolf 50 Borawska 220 Boruszczak Abram 134, 135, 136, 139 Breitowitz Yitzchok 91,92 Browlecz 127 Browning Christopher 56, 102, 104, 105 Burak 227 Burnetko Krzysztof 76 Buzek Jerzy 79, 82, 114 C Całka 137, 138 Chodakiewicz Marek Jan 14, 15, 28, 50, 58, 63, 89, 92, 94, 100, 105, 109 Chrzanowski Józef 144 D Dąbrowski Władysław 206, 219, 220 Danowski 153 Danowski Stanislaw 153 Darewicz Krzysztof 73 Dariusz Stola 14, 83 Dawydow Siergiej 39 Deák István 14, 15 Dean Martin 94 Demianiuk John 103 Diewicszi (Diewiszi) 129 Dumitru Diana 41 DutlefHans 294 E Eichmann Adolf 68 Engel David 96, 97, 100, 109, 111, 112 Engels Erich 50 Ezriah Jaffa 158 F Fajga 132 Fieldorf August Emil 152 Filipkowski Piotr 136 Finder Gabriel 91 Finkiel-Zdrojewicz Henryk 186 Finkiel-Zdrojewicz Małgorzata 187, 189 G Gąsiewska Natalia 237,274 Gelawicki Awigdor 132 Gessen Masha 14, 93 Geva vel Pecynowicz Jakob 154 Gieroń Roman 42 Glemp Józef 77, 78, 82 Godlewska Helena 274 Goldberg 233 Goldhagen Daniel Jonah 99 Gołębiewski Władysław 236 Gontarczyk Piotr 14,105 Górska Felcia 220, 223, 239, 297 Górski 147 Górski Roman 145, 185, 198, 217, 220 Grądowski Eliasz 134,136,139,140, 210 335
Grądowski Józef 117, 136, 231, 309 Grądzki Walenty 207 Gringauz Samuel 56, 58 Gritzmacher Luby 70 Gross Jan Tomasz 12, 14, 15, 28, 45, 46, 49, 50, 51, 66, 88, 89, 93, 94, 95, 96, 100, 101, 102, 103, 104, 109, 112, 114, 119, 123, 139, 149, 157, 158, 160, 188, 189, 192, 193,211,315 Groźny Iwan 103 H Hamdan Howary 65 Hartmann Geoffrey 56 Himmler Heinrich 51,105 Hitler Adolf 90, 294 Hoffman Jaim 127 I Ignatiew Radosław J. 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20,21,22, 23,24, 25, 26, 27, 28, 29, 47, 48, 49, 50, 53, 55, 59, 60, 61, 62, 66, 67, 70,71,72, 74, 76, 79, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 93, 113, 114, 115, 116, 119, 121, 122, 123, 138, 139, 140, 143, 147, 148, 149, 151, 152, 154, 184, 185, 187, 188, 189, 191, 193, 194, 195, 196, 197, 199, 200, 201, 203, 204, 208, 209,210,211, 212,214,215,216, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 231,233, 235, 236, 237, 239, 240, 241, 242, 243, 246, 248, 249, 250, 251,257, 258, 261, 262, 263, 264, 265, 267, 268, 269, 271, 272, 273, 277, 278, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 295, 296, 297, 298, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 336 310,311,313,315,316,317, 317,318 J Janko Rominsky 127 Jaroszewski 208 Jewdochimienko Gieorgij 39 Jezus Chrystus 99,100 К Kac Jakub 124 Kaczyński Lech 15, 79, 81, 82, 90, 92, 114 Kalinowska Bronisława 146 Kalinowski 145 Kalinowski Eugeniusz 144, 257 Karolak Marian 38, 144, 204, 205, 206, 207, 209,210,211,212,213, 217,219, 221,240, 243,258 Karwowski Antoni 137 Kębliński Józef 231, 245, 246, 247, 248 Kennedy Hugh 9, 10 Kieres Leon 24, 73, 74, 79, 82 Klaus 254 Kobczański 133 Kobrzyniecki 145
Kochaw Awigdor 117, 123, 131, 132, 133, 134, 154, 158, 160, 193,317 Kola Andrzej 19,90,118 Konopka Józef 191 Kopstein Jeffrey S. 101 Kornbluth Andrew 26, 44, 45 Kosacki 236, 265 Kosiński Jerzy 187 Kossacki 137 Kotowski Zygmunt 230, 231 Kowalczuk Nikołaj 39 Kowalczukowa 230 Kozłowscy 276 Kozłowski 141 Krystowczyk Henryk 38 Kubrzyniecki 261,262 Kubrzyński-Kubran Jack Jan 117
Kulesza Witold 84,192 Kwaśniewski Aleksander 74, 76, 77, 82,114 L Laiin Serafim 39 Langbein Hermann 56 Laskowscy 232 Laudański 145 Laudańskiego Zygmunta 202 Laudański Jerzy 201, 209, 256, 268 Laudański Jurek 219,257 Laudański Kazimierz 147 Laudański Zygmunt 37, 205, 210, 219, 228,240,241,243 Lenin Włodzimierz 19 Leszczyński Anatol 186 Lewinowicz Zelman i Eikat 231 Lindsey James 106, 109 Lipieniak 276 Lipiński Czesław 145,206,218,257 Łojewska Klara 286 Łojewski 185 Łojewski Aleksander 286 Łojewski Franciszek 144 Łojewski Władysław 286 Longerich Paul 102 Longerich Peter 105, 106 Μ Machcewicz Paweł 14, 96 Maisels Batii 160 Małyszko Witold 191 Marko-Merom Silvia 159 Marwell David 55 Meir Jehuda 64 Mengele Josef 55, 56 Michałowscy 233 Michlic Joanna 14, 95, 96, 98, 99, 100 Michnik Stefan 84 Miciura Wladyslaw 144,219 Mieczkowski Czesław 216,235,291 Mierzejewski Czesław 291 Milgram Stanley 67, 68, 71 Mocarska 117 Mocarski 229 MocarskiJan 196,258 Monkiewicz Waldemar 281,317 Mroczkowska 220 Mroczkowski Aleksander 198 Mucharski 299 Musia! Bogdan 14 Muszyński Wojciech Jerzy 28, 109 N NechamaOrian 155 Neumark Icek 230 Neve Monson 158 Niebrzydowski Antoni 38, 144, 185, 205,221,222 Niebrzydowski Jerzy 144, 226 Nowak Jerzy Robert 12,14 О Olszewicze 160 Olszewicz Mosze 160 Olszewski 205 Olszewski Boleslaw 237, 265, 279 Olszewski Dariusz 17 P Paczkowski Andrzej 40, 192 Peršak Krzysztof 14,23 Piątek Przemysław 42, 43 Pluckrose Helen 106,109 Polack Joseph A. 89 Polonsky Antony 14,95,96,100 R Rabin Icchak 64 Radziłowski John 28, 109 Ramotowski 220 Ramotowski Aleksander 227 Ramotowski Boleslaw
143, 206, 221 Remy Steven 100 337
Rogalski Boleslaw 144 Romiński 128 Rossino Alexander В. 50 Rybicka Natalia 206 Szajna Chaja 132 Szejn Marusia 208 Szelawa Stanisław 124 Szmulek 137 S T Sadowski Franciszek 236 Sadowski Zygmunt 236 Schaper Herman 50, 118 Schudrich Michael 15, 79, 80, 81, 92 Seliwanowski Nikolaj 39 Sheni Elchanan 155 Shore Marei 44,45, 112 Sielawa 124 Sielawa Józef 206 Siemionów 39 Sierow Iwan 39 Śleszyński Bronisław 49, 135, 145,212, 216,219, 230, 278,280, 288, 302, 306 Śliwecki Eugeniusz 207 Snyder Timothy 98, 100, 112 Sobuta 144, 145, 153, 207, 211, 212, 219, 221,258, 259, 260 Sobuta Józef 152, 153, 202, 211, 213, 221,259, 260 Sokołowska Julianna 255, 257 Sokołowski Julian 153 Sokołowski Stanisław 259 Sommer Tomasz 148 Sroszko Chaim 154, 156, 157, 190 Stahlecker Franz Walter 52 Stefański Tadeusz 274 Stękowiak 276 StreibelKarl 105 Strumiłowscy 263 Struve Kai 99, 100, 102 Stryjakowska Jehudit Jakubi 159 Strzelczyk Czesław 153,207 Strzembosz Tomasz 14 Sułek Antoni 15 Szafenberg 189 Tarnaccy bracia 157 Tarnacki 146, 150, 218, 219 Tarnacki Feliks 146,219 Tarnacki Jerzy 146 Torżeków 202 Trzaska 292 Tuchaczewski Michaił 45 Tyndorf Ryszard 94, 95 338 W Wasersztejn Szmul 27, 48, 49, 114, 117, 122, 123, 124, 125, 130, 134, 137, 138, 139, 140, 151, 154, 156, 157, 158, 160, 185, 187, 188, 192, 193,315,316,317 Wasilewski 145 Wasilewski Józef 144 Weiner Amir 98 Wierzbicki Marek 102 Wilczewska Hieronima 123,245,281, 312 Windschuttle Keith 9, 106 Wiśniewski Jan 197 Wittenberg Jason 101 Wyrzykowscy 137, 138 Z Zawadzki Roman 149 Zdenek Zofka 56 Zimmerman 280 Żukowska Alina 206 Żyluk Józef 146, 150 Żyluk
Marian 143,151
|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI Wprowadzenie.7 Część I Metodologia.9 1. Zasada główna. 9 2. Zbrodnia w Jedwabnem - krótka historia sporu naukowego, politycznego i publicystycznego. 12 3. Akta śledztwa IPN jako zasadnicze źródło badawcze w sprawie Jedwabnego. 17 3.1. Uzasadnienie do postanowienia o umorzeniu śledztwa IPN w sprawie Jedwabnego: status prawny vs status naukowy. 20 3.2. Status naukowy uzasadnienia do postanowienia o umorzeniu śledztwa prowadzonego przez prok. Ignatiewa. 24 3.3. Krytyka metodologii analizy procesów i zeznań przedsądowych w sprawie zbrodni w Jedwabnem zawartej w uzasadnieniu do postanowienia o umorzeniu śledztwa prowadzonego przez prok. Ignatiewa.26 4. Sowieckie podstawy prawne polskiego sądownictwa w latach 40. i 50. XX w. 29 5. Aparat terroru dla podbitej Polski jako konstrukt sowiecki. 38 6. SS-Eisatzgruppen: zaginione w
akcji. 50 7. Teoria oceny wiarygodności świadków i ich relacji w kontekście śledztwa IPN. 53 8. Strukturyzacja sytuacji społecznej: przypadek zbrodni w Jedwabnem a uniwersalne mechanizmy przemocy. 61 8.1. Case study: struktura działania represyjnego armii izraelskiej podczas intifady w 1988 r. 62 9. Case study: ewolucja sądowej odpowiedzialności sprawców pośrednich w Izraelu. 67 10. Case study: prok. Ignatiew jako obiekt wpływu okoliczności zewnętrznych . 72 5
10.1. Prok. Ignatiew pod naciskiem decyzji polityków. 72 10.2. Nadzór dziennikarski nad prok. Ignatiewem. 83 11. Ekshumacja w prawie judaistycznym: teoria i praktyka. 88 11.1. Ekshumować czy nie? - różne odpowiedzi judaizmu. 90 12. Nauka o zbrodni w Jedwabnem. 92 13. Głębokie przyczyny klęski badań nad zbrodnią w Jedwabnem. 106 Część II Rekonstrukcja przebiegu zbrodni. 113 1. Błędy interpretacje i metodologiczne w dotychczasowych rekonstrukcjach przebiegu zbrodni. 113 2. Kompletność materiału dowodowego.116 3. Co mówią nam o zbrodni dowody archeologiczne. 118 4. Ocena wiarygodności i użyteczności relacji. 122 5. Źródła hipotezy o „zbrodni polskich sąsiadów na żydowskich sąsiadach”. 192 6. Rekonstrukcja zbrodni w oparciu o relacje, które można uznać za prawdopodobne. 193 7. Preludium: zbieranie Żydów na Rynku w
Jedwabnem. 194 8. Obalenie pomnika Lenina. 257 9. Egzekucja „młodszych mężczyzn”. 267 10. Egzekucja pozostałych Żydów.270 11. Po zbrodni. 305 12. Incydenty towarzyszące zbrodni: fakty i interpretacje.308 Konkluzja badawcza. 314 Wykaz skrótów. 318 Bibliografia . 319 Indeks nazwisk. 335 6
BIBLIOGRAFIA ARCHIWA Akta główne śledztwa w sprawie spalenia osób narodowości żydowskiej w dniu 10.07.1941 r. w Jedwabiłem, podejrzewanych o przestępstwo z art. 1 pkt 1 Dekr. z 31. 08. 1944 r., Instytut Pamięci Narodowej Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku, Sygn.: S 1 /ОО/Zn, tom 1 - 38, Białystok 2000 - 2015, 1 - 7418 kart. ARTYKUŁY ANGLOJĘZYCZNE Bryk A., The Struggles for Poland, in: Polin. A Journal of Polish-Jewish Studies, vol. 4: Basil Blackwell for the Institute for Polish-Jewish Studies, Oxford 1989. Chodakiewicz Μ. J., Ordinary Terror. Communist and Nazi Occupation Policies. Jedwabne 1939-1949, in: Glaukopis, no 1 (2003). Chodakiewicz Μ. J., The Dialectics of Pain. The Interrogation Methods of the Communist Secret Police in Poland, 1944-1955, in: Glaukopis, no 2/3 (2004 - 2005). Deák I., Heroes and Victims, The New York Review of Books, 31 maja 2001. Deffenbacher K. A., Bornstein B. H., Penrod S. D., Kiernan E., McGorty E., A Meta-analytic review of the effects of high stress on eyewitness memory, in: Law and Human Behavior, no. 6 (October 2004), vol. 28. Engel D., Scholarship on the Marigins. A New Anthology about Jews in the Warsaw District under Nazi Occupation, in: Tad Vashem Studies, no. 1 (2009), vol. 37. Engel ’s D.,Entryfor “Holocaust”, in: The YIVO Encyclopedia ofJews in Eastern Europe, ed. G. D. Hundert, Yale University Press, New Haven and London 2008, vol. 1. Geller R. Μ. S., Exhuming the Dead, in: Responsa of The CJLS [The Committee on Jewish Law and Standards of the Rabbinical Assembly], 1991 - 2000 (1996).
Gessen Μ., Historians Under Attackfor Exploring Poland’s Role in The Holocaust, in: New Yorker, 26 marca 2021. Grabowski J., The Holocaust as a Polish Problem, in: Poland and Polin. New Interpretations in Polish-Jewish Studies. Collection of papers delivered at the Princeton Polish-Jewish studies workshop, April 2015. Gringauz S., Some Methodological Problems in the Study of the Ghetto, in: Jewish Social Studies, no. 1 (January 1950), vol. 12. Gross J. T.,A Response in: Slavic Review, no. 3. (Autumn 2002) vol. 61. Gross J. T., Jedwabne, in: The YIVO Encyclopedia ofJews in Eastern Europe, vol. 1. 319
Hastorf A. H. III, Cantril H., They Saw a Game. A Case Study, w: The Journal ofAbnormal and Social Psychology, 49 (1) (1954). Lindsay R. C. L., Semmler C., Weber N., Brewer N., Lindsay M. R., How Variations in Distance Affect Eyewitness Reports and Identification Accuracy, in: Law and Human Behavior, no. 6 (March 2008), vol. 32. Loftus E. F., Pickrell J. E., The formation offalse memories, in: Psychiatric Annals, no. 12 (1995), vol. 25. Matthäus J., What About the ‘Ordinary Men ’? The German Order Police and the Holocaust in the Occupied Soviet Union, in: Holocaust and Genocide Studies, vol. 10, no. 2 McCloskey Μ., Zaragoza M. S., Misleading postevent information and memory for events: arguments and evidence against memory impairment hypotheses, in: Journal ofExperimental Psychology, 114 (I) (April 1985). Michlic J., The Soviet Occupation ofPoland 1939-41, and the Stereotype ofthe Anti-Polish and Pro-Soviet Jew, Jewish Social Studies, no. 3 (2007), vol. 13. Otgaar H., Howe M. L., Merckelbach H., Muris P., Who is the better eyewitness? Sometimes adults but at other times children, in: Current Directions in Psychological Science, no. 5 (October 2018), vol. 27. Paterson H. Μ. Kemp R. L, Со-witnesses talk. A survey of eyewitness discussion, in: Psychology, Crime Law, no. 2 (2006), vol. 12. Peršak К., Jedwabne before the Court. Polands Justice and the Jedwabne Massacre-Investigations and Court Proceedings 1947-1974, in: East European Politics Societies, no 3 (lipiec 2011), vol. 25. Polack J. A.,Xhuming Their Neighbors. A Halakhic Inquiry, in: Tradition, vol. 35/4 (2001). Rossino
A. B., Polish, "Neighbours ” and German Invaders. Anti-Jewish Violence in the Bialystok District during the Opening Weeks of Operation Barbarossa, in: Polin Studies in Polish Jewry, vol. 16: Focusing on Jewish Popular Culture in Poland and its Afterlife, The Littman Library ofJewish Civilization, Oxford and Portland, Oregon 2003. Roszkowski W., After “Neighbours ”. Seeking Universal Standards, in: Slavic Review, no 3 (Autumn 2002), vol. 61. Russell N. J. Ch., Milgram ’s obedience to authority experiments. Origins and early evolution, in: British Journal ofSocial Psychology, vol. 50 (2011). Russell N. J. Ch., Stanley Milgrams Obedience to Authority “Relationship” Condition. Some Methodological and Theoretical Implications, in: Social Science, no. 2 (2014), vol. 3. Russell N. J. Ch., Stanley Milgrams Obedience to Authority Experiments. Towards an Understanding of their Relevance in Explaining Aspects of the Nazi Holocaust, Victoria University of Wellington, in: PhD Thesis (2009). Schudrich Μ., Jewish Law and Exhumation, Killing Sites. Research and Remembrance, ed. International Holocaust Remembrance Alliance, Metropol Verlag, Berlin 2015. Stola D., A Monument of Words (On the mass killing in Jedwabne and J. T. Gross ‘ book „Neighbors”), in: Yad Vashem Studies, vol. 30 (2002). 320
Stola D., Jedwabne. How Was II Possible?, in: Polish Sociological Review, no 1 (137) (2002). Struve KI., Rites ofViolence? The Pogroms ofSummer 1941, in: Polin. Studies in Polish Jewry, vol. 24: Jews and their neighbours in Eastern Europe since 1750, ed. by I. Bartai, A. Polonsky, S. Ury, The Littman Library of Jewish Civilization, Oxford and Portland, OR 2012. Sułek A., A Sociologist Looks at Neighbors, in: Polish Sociological Review, no 1 (137) (2002). Wells G. L., What do we know about eyewitness identification?, in: American Psychologist, no. 5 (June 1993). Wierzbicki Μ., Western Belarus in September 1939. Revisiting Polish-Jewish Relations, in: Shared History, Divided Memory. Jews and Others in Soviet-Occupied Poland 1939-1941, ed. by E. Barkan, E. A. Cole, K. Struve, Leipziger Universitätsverlag, Leipzig 2007. Wróbel P., Foreshadowing the Holocaust. The Wars of 1914-1921 and Anti-Jewish Violence in Central and Eastern Europe, in: Legacies ofViolence. Eastern Europe s First World War, ed. J. Böhler, W. Borodziej, J. von Puttkamer, Oldenbourg, München 2014. ARTYKUŁY, DEPESZE, PRZEMÓWIENIA POLSKOJĘZYCZNE Białous A., Agent Gestapo inspirował pogromy w 1941 r. w okolicach Łomży i Szczuczyna: Niemcy płacili i za pogromy, i za denuncjację polskich żołnierzy, w: Nasz Dziennik, z dnia 11-12 lipea 2009. Białous A., IPNsprawdza, kim byli zabójcy, w: Nasz Dziennik z dn. 9 marca 2012. Chodakiewicz Μ. J., Ekshumacja natychmiast!, w: Do Rzeczy, z dn. 18-24 marca 2019. Darewicz K., Nie zamierzamy niczego ukrywać. Leon Kieres, prezes IPN, mówi o wizycie w US, Rzeczpospolita, z dn. 17
lutego 2001 r. Erenfeicht L., MG 42 wielki sukces szybkiej szprycy, w: Strzał 10 (66) październik 2008. Konopacki S., Bóg umarł w Jedwabnem, w: Tygiel Kultury, nr 7 - 9 (67 - 69) (2001). Milewski J. J., Zagłada Żydów w Wąsoszu w świetle sprawy karnej Mariana Rydzewskiego, w: Biuletyn Historii Pogranicza, nr 3 (2002). Minister Kaczyński wstrzymał decyzję o ekshumacji w Jedwabnem, Depesza IAR z dn. 20. 05. 2001 r„ g. 13:49. Musiał B., Tezy dotyczące pogromu w Jedwabnem. Uwagi krytyczne do książki Sąsiedzi autorstwa Jana Tomasza Grossa, w: Dzieje Najnowsze, nr 3 (2001). Nowakowski T., Karabin maszynowy MG-42 ijego następcy, w: Nowa Technika Wojskowa, nr 5 (1993). Nowakowski T., MG-42 ijego następcy (II), w: Nowa Technika Wojskowa nr 6 (1993). Nowakowski T., MG-42 ijego następcy, w: Nowa Technika Wojskowa nr 1 (1993). 321
Peršak К., Ekshumacja, której (prawie) nie było. Prace archeologiczno-ekshumacyjne w Jedwabnem w 2001 r. i ich wyniki, w: Zagłada Żydów. Studia i Materiały 14 (2018). Peršak К., Wydmuszka. Lektura krytyczna Miast śmierci Mirosława Tryczyka, w: Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 12 (2016). Połska szlachetność i polska hańba. Zprezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim rozmawiają ks. Adam Boniecki i KrzysztofBurnetko, w: Tygodnik Powszechny, nr 15/2001. Przemówienie prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego podczas uroczystości w Jedwabnem, 10 lipea 2001 r, w: Depesza PAP. Rabin Schudrich o wstrzymaniu ekshumacji w Jedwabnem, Depesza LAR z dn. 21.05.2001 r„ g. 10:41. Rossino A. B., Polscy Sąsiedzi i niemieccy najeźdźcy. Kontekstualizacja przemocy antyżydowskiej w okręgu białostockim podczas tygodni otwarcia operacji Barbarossa Polin, w: Studia wjęzyku polskim, tom 16 (2003). Ryszard Tyndorf, Ocaleni. Żydzi po masakrze w Jedwabnem, w: Glaukopis, nr 1 (2003). StolaD., Pomnik ze słów, w: Rzeczpospolita, z dn. 1 czerwca 2001. Sułek A., Sąsiedzi - zwykła recenzja, Więź, nr 12 (2001). Tokarska-Bakir J., Proces Tadeusza Maja. Z dziejów oddziału AL „Świt” na Kielecczyźnie, w: Zagłada Żydów. Studia i materiały, z. 7 (2011). Tyndorf R., Ocałeni. Żydzi po masakrze w Jedwabnem - uzupełnienie, w: Glaukopis, nr 5-6 (2006). Urban T., Poszukiwany Hermann Schaper, Rzeczpospolita nr 204 z dn. 1 września 2001 roku. Urynowicz Μ., w: Kwartalnik Historii Żydów, nr 1 (2015). Wiczyński Z., Znakowanie niemieckich nabojów kal. 7, 92mm w latach 1888-1945, w: Militaria Pomorskie nr 1. Wierzbicki Μ., Niewyjaśnione
pogromy, w: Kwartalnik Historyczny, vol. 121, nr 2 (2014). Zebrowski L., Jedwabne, w: Encyklopedia Białych Plam, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2002, t. 8. CZASOPISMA NAUKOWE ANGLOJĘZYCZNE American Psychologist, The professional journal of the American Psychological Association, American Psychological Association, Washington, APA 1993. British Journal of Social Psychology, British Psychological Society, British Psychological Society, Leicester England 2011. 322
Current Directions in Psychological Science. Journal of the American Pschological Society, Cambridge University Press, Cambridge 2018. East European Politics Societies, University of California Press, Berkeley, CA 2011. Holocaust and Genocide Studies. United States Holocaust Memorial Museum, Oxford University Press, Oxford, UK 1996. Jedwabne, Żydokomuna and Totalitarianism. The Holocaust in the East. Local Perpetrators and Soviet Responses, red. Μ. David-Fox, P. Holquist, A. Μ. Martin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh (PA) 2014. Jewish Social Studies. A quarterly devoted to contemporary and national aspects of Jewish life, New York 1950 - 2007. Journal of Experimental Psychology, American Psychological Association, Washington, D.C. 1985. Law and Human Behavior. American Psychology Law Society, Washington, D.C. 2004,2008. Legacies of Violence. Eastern Europe’s First World War, ed. J. Böhler, W. Borodziej, J. von Puttkamer, Oldenbourg, München 2014. PhD Thesis, Pretoria University of Wellington, Wellington 2009. Poland and Polin. New Interpretations in Polish-Jewish Studies, red. I. Grudzinska-Gross, Peter Lang, Frankfurt am Main 2016. Polin. A Journal ofPolish-Jewish Studies, Oxford 1989. Polin. Studies in Polish Jewry, Oxford, Portland, Oregon 2003. Polish Sociological Review, ed. К. Zagórski, Polish Socjological Association, Warsaw 2002. Polish-Jewish Studies, red. Grzegorz Berendt, Instytut Pamięci Narodowej — Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2015. Psychiatrie Annals, Charles B. Slack, Thorofare, NJ 1995. Psychology, Crime Law.
European Association of Psychology and Law, issuing body, Harwood Academic Publishers Amsterdam 2006. Slavic Review. American Association for the Advancement of Slavic Studies, Seattle, Wash. 2002. Social Science, ed. A. Leroy, Pi Gamma Mu, Winfield, Kan. 2014. Tajne Oblicze. Dokumenty GL-AL i PPR 1942 - 1945, red. M. J. Chodakiewicz, P. Gontarczyk, L. Żebrowski, 3 vols., Burchard Edition, Warsawa 1997 - 1999. The Journal ofAbnormal and Social Psychology, The American Psychological Association, Washington 1954. The New York Review ofBooks, A. W Ellsworth, New York 2001. Tradition. Periodicals, Rabbinical Council of America, Human Sciences Press, etc. New York 2001. 323
Understanding and Teaching the Holocaust, red. Laura Hilton, Avinoam Patt, University of Wisconsin Press, Madison, WI2020. Yad Vashem Studies. Yad Vashem Martyrs’ and Heroes’ Remembrance Authority; ed. L. Rothkirchen, International Institute for Holocaust Research, Yad Vashem, YVMHRA, Jerusalem 2002. CZASOPISMA NAUKOWE POLSKOJĘZYCZNE Biuletyn Historii Pogranicza. Pismo Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Białymstoku, red. W. Śleszyński, Nr 3, Białymstok 2002. Demokratyczny Przegląd Prawniczy. Centralne czasopismo prawnicze poświęcone praktyce i wykładni prawa oraz służbie wymiaru sprawiedliwości, Ministerstwo Sprawiedliwości, War szawa 1945 -1950. Dzieje Najnowsze. Kwartalnik poświęcony historii XX wieku., Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2001. Gazety Wojenne. Unikalna kolekcja z II wojny światowej, P.O. Polska, Warszawa 1998 2000. Glaukopis. Pismo społeczno-historyczne, red. S. Bojemski, Stowarzyszenie na Rzecz Swobód Obywatelskich, Warszawa 2003. II wojna światowa. Encyklopedia uzbrojenia, przekł. T. Blechman, Wydawnictwo Muza, Warszawa 2000. Kwartalnik Historii Żydów, Żydowski Instytut Historyczny - Instytut Naukowo-Badawczy, Warszawa 2015. Kwartalnik Historyczny Instytut Historii PAN, nr 2 (2014), rocznik CXXI, Wydawnictwo naukowe Semper, Warszawa 2014. Militaria Pomorskie. Rocznik Muzeum Tradycji Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Muzeum Tradycji POW, nr 1 (2000), Muzeum Tradycji Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Bydgoszcz 2000. Nowa Technika Wojskowa, red. C. Szoszkiewicz, Wydawnictwo Magnum X, Warszawa 1993. Państwo i
Prawo. Organ Zrzeszenia Prawników Demokratów w Polsce, Zrzeszenie Prawni ków Demokratów, Łódź 1946. Strzał. Magazyn o broni, Wydawnictwo Magnum-X,Warszawa 2008. Tygiel Kultury. Czasopismo, Fundacja Anima, Łódź 2001. Zagłada Żydów. Studia i Materiały. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, Warszawa 2011 - 2016. 324
MONOGRAFIE ANGLOJĘZYCZNE Allison W. T., My Lai. An American Atrocity in the Vietnam War, Johns Hopkins University Press, Baltimore (MD) 2012. Andreski S., Military Organization and Society, Routledge Paul Kegan, Ltd., London 1954. Andreski S., Parasitism and Subversion. The Case ofLatin America, Pantheon Books, New York 1967. Andreski S., Social Sciences as Sorcery, St. Martin’s Press, New York 1972. Andreski S., The African Predicament. A Study in Pathology of Modernisation, Atherton Press, New York 1968. Ansky S., The Enemy at His Pleasure. A Journey Through the Jewish Pale of Settlement During World War J, ed. and transi. J. Neugroschel, Metropolitan Books, Henry Holt and Company, New York 2002. Arendt H., Eichmann in Jerusalem. A Report on the Banality ofEvil, Penguin Books, New York 1977. Baginski Μ., Jedwabne Massacre, Patria, Chicago, 2014. Baker J. L., Baker J., Yedwabne. History and Memorial Book Yedwabner Societies in Israel and the United States ofAmerica, Jerusalem and New York 1980. Bikont A., The Crime and the Silence, Windmill Books, London 2016. Bieterfun payn un umkum. [Pages ofpain and death.] Matériáin էտս der geshikhte fun yidishn hurbm, Yidisher visnshaftlekher institut. Yivo Committee in Melbourne, Melbourne 1949. Breitman R., The Architect of Genocide. Himmler and the Final Solution, The Bodley Head, London 1991. Browning Ch. R., Collected Memories. Holocaust History and Postwar Testimonies, University of Wisconsin Press, Madison, WI2003. Browning Ch. R., Ordinary Men. Reserve Police Battalion 101 and the Final Solution in Poland, Aaron Asher, New
York 1992. Browning Ch. R., Remembering Survival. Inside a Nazi Slave-Labor Camp, W.W: Norton Company, New York 2010. Burrow }.,A History ofHistories. Epics, Chronicles, Romances and Inquiriesfrom Herodotus and Thucydides to the Twentieth Century, Alfred A. Knopf, New York 2008. Cargas H. J., Voices from the Holocaust, The University Press of Kentucky, Lexington 1993. Chodakiewicz Μ. J., After the Holocaust. Polish-Jewish Conflict in the Wake of World War II, East European Monographs, Boulder (CO) 2003. Chodakiewicz Μ. J., Between Nazis and Soviets. Occupation Politics in Poland 1939-1947, Lexington Books, Lanham, MD 2004. 325
Chodakiewicz M. J., The Massacre in Jedwabne July 10 1941. Before, During, and After, Columbia University Press and East European Monographs, New York and Boulder (CO) 2005. Conroy J., Unspeakable Acts, Ordinary People. The Dynamics of Torture. An Examination of the Practice of Torture in Three Democracies, University of California Press, Berkeley, Eos Angeles (CA) and London 2000. Dumitru D., An Analysis of Soviet Postwar Investigation and Trial Documents and Their Relevance for Holocaust Studies, The Holocaust in the East. Local Perpetrators and Soviet Responses, ed. Μ. David-Fox, P. Holquist, A. Μ. Martin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh, PA 2014. Encyclopaedia ofJewish Communities Poland, vol. 4: Warsaw and Its Region, ed. A. Wein, Pinkas hakehillot Polin, Yad Vashem, Jerusalem 1989. Encyclopedia of Camps and Ghettos 1933-1945, ed. Μ. Dean, Indiana University Press, in association with the United States Memorial Museum, Bloomington and Indianapolis 2012. Engerman D. C., Know Your Enemy. The Rise and Fall ofAmerica ’s Soviet Experts, Oxford University Press, New York 2009. Finder G. N., Final Chapter. Portraying the Exhumation and Reburial of Polish Jewish Holocaust Victims in the Pages of Yizkor Books. Human Remains and Identification. Mass Violence, Genocide and the ‘Forensic Turn’, ed. É. Anstett, J.-M. Dreyfus, Manchester University Press, Manchester 2015. Genova L., Remember. The Science ofMemory and the Art ofForgetting, Harmony Books, New York 2021. Goldhagen D. J., Hitler’s Willing Executioners. Ordinary Germans and the Holocaust, Alfred A. Knopf, New
York, 1996. Gross J. T., Revolution from Abroad. The Soviet Conquest ofPoland’s Western Ukraine and Western Belorussia, Princeton University Press, Princeton, NJ 1990. Heidler Μ., Deutsche Fertigungskennzeichen bis 1945. German secret ornament codes until 1945, Bad Ems VS Medien 2016. Holcman H., “My Sisters Tell. ” Book of Kehilat Ostrolenka. Yizkor Book of the Jewish Community of Ostrolenka, ed. Y. Ivri, I. Yotzei, Ostrolenka in Israel, Tel Aviv 2009. Jones H., My Lai. Vietnam 1968 and the Descent into Darkness, Oxford University Press, New York 2017. Keegan J., History of Warfare, Alfred A. Knopf, New York 1993. Keegan J., Intelligence in War. Knowledge of the Enemyfrom Napoleon to Al-Qaeda, Alfred A. Knopf, New York 2003. Kennedy H., The Great Arab Conquests. How the Spread of Islam Changed the World, DaCapo Press, New York 2008. Koneczny E, The Laws ofHistory, Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, Komorów 2013. 326
Kopstein J. S., Wittenberg J., Intimate Violence. Anti-Jewish Pogroms on the Eve of the Holocaust, Cornell University Press, Ithaca (NY), London 2018. Kornbluth A., The August Trials. The Holocaust and Postwar Justice in Poland, Harvard University Press, Cambridge, MA 2021. Korot ayara ahat. Megilat ha-shigshug ve-ha-hurban shel kehilat Söpötkin, ed. A. Manor (Menschinsky), Söpötkin Society, Tel Aviv 1960. Longerich P„ Holocaust. The Nazi Persecution and Murder of the Jews, Oxford University Press, Oxford and New York 2010. Lower W., Anti-Jewish Violence in Western Ukraine, Summer 1941. Varied Histories and Explanations, in: The Holocaust in Ukraine. New Sources and Perspectives. Conference Presentations, Center For Advanced Holocaust Studies, United States Holocaust Memorial Museum, Washington D.C. 2013. Lukacs J., Historical Consciousness. The Remembered Past, Transaction Publishers. New Brunswick, NJ, and London 2009. Maik Μ., Deliverance. The Diary of Michael Maik. A True Story, Keterpress Enterprises, Kedumim, Israel 2004. Majik Μ., Khurbn Sokoli, in: Sefer zikaron li-kedoshei Sokoli. Sokoler yisker-bukh, red. Mosheh Grosman, Former Residents of Sokoły, Tel Aviv 1962. Marwell D. G., Mengele. Unmasking the “Angel ofDeath ", W.W. Norton Company, toe., New York 2020. Milgram S., Obedience to Authority. An Experimental View, Harper and Row, New York 1974. Miller S. C., Benevolent Assimilation. The American Conquest ofthe Philippines 1899-1903, Yale University Press, New Haven and London 1982. Narkonsky E. (Khonya), The Campaign Against the War Criminals, in: Sefer zikaron
Baranovițsh: The Baranovich Memorial Book. A Trilogy, transi, as Baranovich. The Trilogy, Jacob Solomon Berger, Mahwah, NJ, 2012, Part III, ed. Y. Posner and C. Bint, The Struggle to Stay Alive by the Jews of Baranovich, Arieli Press, 1992. Oakeshott Μ., On History and Other Essays, Liberty Fund, Indianopolis IN 1999. Peters E., Torture, Expanded Edition, University of Pennsylvania Press, Philadelphia (PA) 1999. Pluckrose H., Lindsey J., Cynical Theories. How Activist Scholarship Made Everything About Race, Gender, and Identity - and Why This Harms Everybody, Pitchstone Publishing, Durnham (NC) 2020. Porat D., Bitter Reckoning. Israel Tries Holocaust Survivors as Nazi Collaborators, Harvard University Press, Cambridge, MA 2019. Radzilowski J., The Neo-Stalinist Discourse in Polish Historical Studies in the United States, Golden Harvest or Hearts of Gold? Studies on the Wartime Fate of Poles and Jews, Leopolis Press, Washington, DC 2012. 327
Radzilowski J., The Neo-Stalinist Discourse in Polish Historical Studies in the United States, Golden Harvest or Hearts of Gold. Studies on the Wartime Fate of Poles and Jews, Leopolis Press, Washington (DC) 2012. Reich D., Who We Are and How We Got Here. Ancient DNA and the New Science of the Human Past, Pantheon Books, New York 2018. Russell E. Lord of Liverpool, The Scourge of the Swastika. A Short History of Nazi War Crimes, Cassell and Philosophical Library, London and New York 1954. Sachar H. Μ., A History of Israel. From the Rise of Zionism to Our Time, 2nd ed., A. A. Knopf, New York 1996. Sefer Lomoz. Lomoz Societies in Israel and the United States, ed. Y. Alperovitz, S. Apellbaum, Tel Aviv 1994. Shore Μ., Conversing with Ghosts. Jedwabne, Żydokomuna, and Totalitarianism, in: The Holocaust in the East. Local Perpetrators and Soviet Responses, ed. Μ. David-Fox, P. Holquist, A. Μ. Martin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh (PA) 2014. Snyder T., Black Earth. The Holocaust as History and Warning, Tim Duggan Books, New York 2015. Struve K., Tremors in the Shatterzone of Empires. Easter Galicia in Summer 1941, in: Shatterzone of Emipres. Coexistence and Violence in the German, Habsburg, Russian, and Ottoman Borderlands, ed. Bartov and Weitz, Indiana University Press, Bloomington (IN) 2013. The Einsatzgruppen Reports. Selections from the Dispatches of the Nazi Death Squads’ Campaign Against the Jews, July 1941-1943, eds. Y. Arad, S. Krakowski, S. Spector, Holocaust Library, New York 1989. The Future ofthe European Past, ed. H. Kramer, R. Kimball, Ivan R. Dee,
Chicago, IL 1997. The Neighbors Respond. The Controversy Over the Jedwabne Massacre in Poland, ed. A. Polonsky, J. B. Michlic, Princeton University Press, Princeton, NJ and Oxford 2004. The Varieties ofHistory. From Voltaire to the Present, ed. F. Stern, Vintage Books, University Press, New York 1973. Thou Shalt Not Kill. Poles on Jedwabne, red. W. Brand, Więź, Warszawa 2001. Toynbee A. J., A Study ofHistory, 10 vols., abridged in 2 vols, by D.C. Somervell, Oxford 1957. Understanding and Teaching the Holocaust, red. Laura Hilton, Avinoam Patt, University of Wisconsin Press, Madison, WI2020. Weiner A., Making Sense of War. The Second World War and the Fate of the Bolshevik Revolution, Princeton University Press, Princeton, NJ 2001. Windschuttle К., The Killing of History. How Literary Critics and Social Theorists are Murdering Our Past Encounter Books, San Francisco 1996. Windschuttle К., The Killing of History. How Literary Critics and Social Theorists are Murdering Our Past, Encounter Books, San Francisco 1996. 328
Zissman H., The Warriors. My Life As a Jewish Soviet Partisan, Syracuse University Press, Syracuse, NY 2005. MONOGRAFIE POLSKOJĘZYCZNE Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, Tom 11944—1956, red. K. Szwagrzyk, IPN, Warszawa 2005. Arendt H., Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Znak, Kraków 1987. Bikont A., My z Jedwabnego, Wydawnictwo Czarne, Warszawa 2012. Broń strzelecka XX wieku. Ilustrowana encyklopedia, red. L. Erenfeicht, C. Philip, Wydawnictwo Espadon, Warszawal995. Cena „Strachu”. Gross w oczach historyków, red. R. Jankowski, Fronda, Warszawa 2008. Chodakiewicz Μ. J., Mord w Jedwabnem, 10 lipea 1941. Prolog, Przebieg, Pokłosie, Wydawnictwo Wingert, Kraków 2012. Chodakiewicz Μ. J., Po Zagładzie. Stosunkipolsko-żydowskie, 1944-1947, IPN, Warszawa 2008. Chodakiewicz Μ. J., Polacy i Żydzi, 1918-1955. Współistnienie, Zagłada, Komunizm, Fron da, Warszawa 2000. Conroy J., Tortury. Ofiary, prześladowcy, świadkowie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2014. Encyklopedia II wojny światowej, red. K. Sobczak, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975. Encyklopedia uzbrojenia. II wojna światowa, przekł. T. Blechman, Wydawnictwo Muza, War szawa 2000. Ford R., Historia broni maszynowej od roku 1860 do czasów współczesnych, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1999. Gieroń R., Półmrok. Procesy karne w sprawie przestępstw okupacyjnych popełnionych przez chłopów wobec Żydów w województwie krakowskim, IPN, Kraków 2020. Gross J. T„ Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Fundacja Pogranicze, Sejny 2000. Hogg L, Rob A., Broń
strzelecka. Przewodnik encyklopedyczny, Poznań 2000. Identyfikacja amunicji, cz. I Amunicja wojskowa. Niemcy 1888-1945, red. L. Erenfeicht, Warszawa 1992. Jedwabne. Historia prawdziwa. Zbrodnia z 10 lipea 1941 r. Tom I, Tom II, Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz, Ewa Stankiewicz, Warszawa 2021 Jedwabne. Spór historyków wokół książki Jana T. Grossa „Sąsiedzi”, red. R. Jankowski, Fronda, Warszawa 2002. 329
Królikiewicz T., Bagnety, Bellona, Warszawa 1998. Marciniak E. ks., Jedwabne w oczach świadków, Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, Włocławek 2001. Mędykowski W., W cieniu gigantów. Pogromy 1941 r. w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej. Kontekst historyczny, społeczny i kulturalny, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2012. Nowak J. R., Sto kłamstw J. T. Grossa o Jedwabnem i żydowskich sąsiadach, Wydawnictwo von boroviecky, Warszawa 2001. Piątek P., Przestępcze wymuszenie zeznań w postępowaniach przygotowawczych prowadzonych przez organy bezpieczeństwa publicznego w latach 1944-1956. Studium kryminologiczno-prawne, Katowice, IPN, Warszawa 2018. Porter D., II Wojna Światowa. Tajne Bronie Hitlera 1933-1945. Fakty. Liczby i dane statystyczne, Poznań 2010. Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. B. Engelking, J. Leociak, D. Libionka, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007. Roger F., Historia broni maszynowej od roku 1860 do czasów współczesnych, Warszawa 1999. Russel of Liverpool Lord, Pod biczem swastyki, Czytelnik, Warszawa 1963. Sobczak K., Encyklopedia II wojny światowej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975. Sommer T., Operacja Antypolska NKWD 1937 - 1938. Geneza i przebieg ludobójstwa popełnionego na Polakach w Związku Sowieckim, Muzeum II Wojny Światowej, Gdańsk 2020. Stypułkowski Z., Zaproszenie do Moskwy, Editions Spotkania, Warszawa 1991. Torecki S., 7000 słów o broni i balistyce, Warszawa 1982. TryczykM., Miasta śmierci. Sąsiedzkie pogromy Żydów, Wydawnictwo RM, Warszawa 2015. Weissberg-Cybulski
A., Wielka Czystka, Instytut Literacki, Paryż 1967. Wierzbicki Μ., Polacy i Żydzi w zaborze sowieckim. Stosunki polsko-żydowskie na ziemiach północno-wschodnich II RPpod okupacją sowiecką (1939-1941), Fronda, Warszawa 2001. Wokół Jedwabnego, t. I Studia, t. II Dokumenty, red. P. Machcewicz i K. Peršak, IPN, Warszawa 2002. Wyszyński A., Teoria dowodów sądowych w prawie radzieckim, Książka i Wiedza, Warszawa 1949. Złote serca czy złote żniwa. Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów, red. M. J. Chodakiewicz, W. J. Muszyński, The Facto, Warszawa 2011. Żbikowski A., U genezy Jedwabnego. Żydzi na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej. Wrzesień 1939-lipiec 1941, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2006. 330
STRONY INTERNETOWE Baker J. L., Baker J. L. , Yedwabne. History and Memorial Book, Yedwabner Societies in Israel and the United States of America, Jerusalem and New York, 1980, s. 88 - 89, 101, https://www.jewishgen.org/yizkor/jedwabne/Yedwabne.html Breitowitz R. Y., The Desecration of Graves in Eretz Yisrael. The Struggle to Honor the Dead and Preserve Our Historical Legacy, b.d. [2010?] https://www.jlaw.com/Articles/heritage.html Chodakiewicz Μ. J., Ekshumacja natychmiast!, w: Do Rzeczy, z dn. 18-24 marca 2019, s. 54-56, https://www.dorzeczy.pl/tygodnik/97199/ekshumacja-natychmiast.html Chodakiewicz M. J., Research before Conclusion. The Problems ofShock Therapy in Jedwabne, luty 2001, https://www.iwp.edU/wp-content/uploads/2002/01/MJ-Chodakiewicz-Shock-TherapyJedwabne-Feb-2001.pdf; andwww.kpk.org/KPK/toronto/jedwabne_febl6.pdf Chodakiewicz Μ. J., The Dialectics of Pain: The Interrogation Methods of the Communist Secret Police in Poland, 1944-1955, w: Glaukopis, nr 2/3 (2004-2005), s. 99 - 144, http:// www.projectinposterum.org/docs/chodakiewicz 1 .htm Chodakiewicz Μ., Odgłosy naukowe Jedwabnego, w: Do Rzeczy, z dn. 4 kwietnia 2021, https:// dorzeczy.pl/tylko-na-dorzeczy/178346/cyberonuca-odglosy-naukowe-jedwabnego.html Comey J. B., Why 1 require FBI agents to visit the Holocaust Museum, in: The Washington Post, z dn. 16 April 2015, https://www.washingtonpost.com/opinions/the-scariest-lesson-ofthe-holocaust/2015/04/16/ffa8e23c-e468-l Ie4-905f-cc896d379a32_story.html Comey J., United States Holocaust Memorial Museum in Washington ad. Some Were Neighbors,
https://www.tvp.info/19775452/james-comey-zaluje-ze-powiazalem-polske-z-niemcami-szeffbi-wciaz-jednak-nie-przeprasza, dostęp 20 grudnia 2020 r. Deffenbacher A., Bornstein В. H., Penrod S. D., Kiernan E., McGorty E., A Meta-analytic review of the effects of high stress on eyewitness memory, in: Law and Human Behavior, no. 6 (October 2004), vol. 28, s. 687-706, https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent. cgi?article= 1181 context=psychfacpub Dookoła Rzeszy. II wojna światowa z niemieckiej perspektywy, środa 20 lutego 2019 rok, w: https://www.dookolarzeszy.pl/2019/02/mg-42-zastrzyk-na-rzezaczke-hergesellt.html Encyclopaedia ofJewish Communities Poland, vol. 4: Warsaw and Its Region, http://hashkedim. com/lomza https://www.rabbinicalassembly.org/sites/default/files/public/halakhah/teshuvot/19912000/ geller_exhuming.pdf Gessen Μ., The Historians Under Attack for Exploring Poland’s Role in the Holocaust, The New Yorker, 26 marca 2021, https://www.newyorker.com/news/our-columnists/thehistorians-under-attack-for-exploring-polands-role-in-the-holocaust Górniewicz vel Górnewicz J., Nazi ‘liquidator’ ofJewish Ghetto in Baranowicz Sentenced to Death in Poland, Jewish Telegraphic Agency, 8 czerwca 1947, https://www.jta.org/1947/06/08/ archive/nazi-liouidator-of-jewish-ghetto-in-baranowicz-sentenced-to-death-in-poland 331
Górniewicz vel Górnewicz J., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SOWr), (Sygn. GK 298), 1947-1949, SOWR 67, part I and II, United States Holocaust Memorial Museum Archives, https://collections.ushmm.org/findingaids/RG-. 15.178M_01_fhd_pl_en.pdf http://www.israelburials.com https://archive.org/details/africanpredicameOOOOandr https://archive.org/details/militaryorganizaOOOOandr https://collections.ushmm.org/oh_findingaids/RG-50.030.0318_trs_en.pdf Baker J. L., Baker J., Yedwabne. History and Memorial Book Yedwabner Societies in Israel and the United States of America, Jerusalem and New York 1980, s. 88 - 89, 101 - 103, https://www.jewishgen.org/yizkor/jedwabne/Yedwabne.html https://ipn.gov.p1/pl/sledztwa/sledztwa/oddzialowa-komisja-w-bi/31527, Sledztwazakonczone-wydaniem-postanowienia-o-umorzeniu.html?search=58946321119109, dostęp 10 grudnia 2020 r. https://opoka.org.p1/biblioteka/W/WE/glemp/jedwabne_04032001.html dostęp z dn. 20.12.2020 r. https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/soldiers-of-the-german-army-armed-witha-mg-34-41-machine-news-photo/141558975, dostęp z dn. 07.12.2020 r. https://www.innocenceproject.org https://www.psychologicalscience.org/teaching/myth-eyewitness-testimony-is-the-bestkind-of-evidence.html https://www.tvp.info/19775452/james-comey-zaluje-ze-powiazalem-polske-z-niemcamiszef-fbi-wciaz-jednak-nie-przeprasza, dostęp 20 grudnia 2020 r. Lamm Μ., The Grave in Judaism, bd., http://www.chabad.org/library/article_cdo/ aid/281579/jewish/The-Grave.htm Narkonsky E. (Khonya), The Campaign Against the War Criminals, in: Sefer zikaron Baranovițsh: The Baranovich
Memorial Book: A Trilogy, transi, as Baranovich. The Trilogy, Jacob Solomon Berger, Mahwah, NJ, 2012, Part III: red. Y. Posner and C. Bint, The Struggle to Stay Alive by the Jews of Baranovich, Arieli Press, 1992, s. 57-73, http://zelva.org/PDF%20 Folder/BaranMB03_NoCopy.pdf Nekrologia hebrajskiej księgi Jedwabnego, www.jewishgen.org/yizkor/jedwabne/yed075.html Oznaczenia łusek naboju broni strzeleckiej Niemcy, https://dobroni.pl/artykul/oznaczenialusek-naboju/56608 1 Pogrom w Jedwabnem, https://pl.wikipedia.org/wiki/Pogrom_w_Jedwabnem Polack J. A., Xhuming Their Neighbors. A Halakhic Inquiry, in: Tradition, vol. 35/4 (2001), http://traditionarchive.org/news/originals/Volume%2035/No.%204/Exhuming%20 Their%20Neighbors.pdf Remains ofpersons ofthe Jewishfaith may be disinterred a yearfrom the date ofburial, http:// israel.usembassy.gov/disposition.html. Stan na 28 czerwca 2017 r., potem wpis usunięto. 332
Russell N. J. Ch., Stanley Milgram’s Obedience to Authority Experiments. Towards an Understanding of their Relevance in Explaining Aspects of the Nazi Holocaust, Victoria University of Wellington, in PhD Thesis (2009), s. 1 - 302, https://researcharchive.vuw. ac.nz/xmlui/bitstream/handle/10063/1091/thesis.pdf?sequence=l Schudrich Μ., Jewish Law and Exhumation, Killing Sites. Research and Remembrance, s. 79 - 84, https://www.holocaustremembrance.com/sites/defau]Vfiles/ihra_publication_killmg_sites_web_l.pdf Sefer Lomaz. Lomaz Societies in Israel and the United States, ed. Yi.k Alperovitz, S. Apellbaum, Tel Aviv 1994, s. 60 ֊ 63 (English section), translated as The Lomaz Book, https://www.jewishgen.org/yizkor/lomazy/lomazy.html Söpötkin, In Memory of the Jewish Community, www.jewishgen.org/yizkor/spotskin/ Szczuczyn History, Virtual Shtetl, Musuem of the History of Polish Jews POLIN, https:// sztetl.org.pl/en/towns/s/1066-szczuczyn/99-history/138115-history-of-community The Trial ofa Nazi Murderer ofLyakhovichi Jews - „ Bloody Yosef’. N Report on the trial of the murderer destroyer of a series of Jewish communities in the Baranovici area, including Lyakhovici, and about his trial in Wroclaw, Poland in 1947, as reported in news papers and letters, 1949,” ed. A. Narkunski, Z, Mukasai, transi, by Wilfred „Bill” Kay, Shtetl Links (2008), https://kehilalinks.jewishgen.org/lyakhovichi/holocaust3.htm The Washington Post, 16 kwietnia 2015, https://www.washingtonpost.com/opinions/the-scanestlesson-of-the-holocaust/2015/04/16/ffa8e23c-e468-11e4-905f-cc896d379a32_story.html Transkrypcja
wywiadu przeprowadzonego przez Wacława Kujbidę, redaktora TV Niezależna Polonia z Hieronimą Wilczewską, https://www.youtube.com/watch?v=sajQZyiGP7Y, dostęp z dnia 25.04.2021 r. Umow H., Interview by Jakub Rajchman, Legnica, lipiec 2004, http://www.centropa.org/ biography/henryk-umow ŹRÓDŁA PRAWA POLSKIEGO Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Polska. Urząd Rady Ministrów. Biuro Prawne 1952 -1989, Prezydium Rady Ministrów - Biuro Prac Ustawodawczych, Warszawa 1952 -1989. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Rządowe Centrum Legislacji, Warszawa 2012. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Polska. Rada Ministrów. Prezydium. Biuro Prac Ustawodawczych, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 1919 - 1952. Kodeks cywilny, red. G. Lemka, Stan prawny na dzień 29 sierpnia 1990 r., Kancelaria Prawnicza „Lex”, Gdańsk 1990. Kodeks karny. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. wraz z przepisami wprowadzającymi, oprać. Μ. Gęsicki, Wydawnictwo Difin, Warszawa 1997. Kodeks postępowania karnego, Wydawnictwo Buk, Białystok 2009. 333
ZBIORY DOKUMENTÓW W JĘZYKU POLSKIM Protokół zprzeprowadzonej ekshumacji zwłok Żydów ze wsi Rzezawa (powiat Bochnia), 10 sierpnia 1946 r., Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, sygn. 301/2351. Tajne Oblicze. Dokumenty GL-AL i PPR, tom I - III, red. Μ. J. Chodakiewicz, P.
Gontarczyk, L. Żebrowski, Burchard Edition, Warszawa 1997 ֊ 1999. Zbiory Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Największy w Polsce zbiór dokumentów dotyczących historii Żydów polskich w XX wieku., https://www.jhi.pl/ zbiory; https://www.jhi.pl/zbiory/archiwum ZBIORY DOKUMENTÓW
ANGLOJĘZYCZNYCH Responsa of The CJLS, by Rabbinical Assembly, Committee on Jewish Law and Standards, Rabbinical Assembly, New York 1985. The Holocaust in Ukraine. New Sources and Perspectives. Conference Presentations, Center For Advanced Holocaust Studies, United States Holocaust Memorial Museum,
Washington D.C. 2013. The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, ed. G. D. Hundert, Yale University Press, New Haven and London 2008. ZBIORY DOKUMENTÓW ROSYJSKOJĘZYCZNYCH Процесс антисоветского троцкистского центра (23-30 января 1937 года). С предисловием Николая Старикова Власова, Серия:
Николай Стариков рекомендует прочитать, Юпитер, 2015. Сборник законодательных и нормативных актов о репрессиях и реабилитации жертв политических репрессий: 2 ч., Под ред. Г.Ф. Весновской. ГУИПП „Курск“, Курск, 1999. Судебный отчет по делу антисоветского право-троцкистского блока. С предисловием
Николая Старикова, Серия: Николай Стариков рекомендует прочитать, Юпитер, 2014. Эхо Большого террора: Сб. док. в 3 т. Т.
1. Партийные собрания и оперативные совещания сотрудников Управлений НКВД УССР (ноябрь 1938 г.-ноябрь 1939 г.) / Сост. В. Васильев, Л. Виола, Р. Подкур. - Μ.: Пробел-2000,2017. Эхо Большого террора: Сб. док. в 3 т. Т. 2. Документы из архивных уголовных дел на сотрудников органов НКВД УССР, осуждённых за нарушения социалистической законности (октябрь 1938 г.-июнь 1943 г.). Кн. 1. НКВД Молдавской АССР, Дорожно-транспортный отдел ГУГБ НКВД Северо-Донецкой железной дороги, УНКВД поЖитомирской области и УНКВД по Одесской области / Сост. С. Кокин, Дж. Россман. - Μ.: Пробел-2000,2018. Эхо Большого террора: Сб. док. в 3 т. Т. 3. Чекисты Сталина в тисках „социалистической законности“. Эго-документы 1938-1941 гг. / Сост. А. Савин, А. Тепляков, Μ. Юнге, Пробел-2000, Moskwa 2018. 334
INDEKS NAZWISK A Aleksandrowicz Malcew Iwan 37 Altenloh Wilhelm 252,255 Arendt Hannah 68 Atlasowicz Mosze 159 Auscaler Gustaw 152 В Bardoń Karol 144, 204, 205, 208, 209, 210,211,217,223,256, 257 Barenblat Hirsch (Henryk) 69 Bednarski 147 Ben-Mosze 64, 65 Bierzoborodow Michail 39, 40 Bikont Anna 74, 79, 83, 84, 85, 86, 87, 88 Birkner Wolfgang 50,51 Blumertowa 227 Boniecki Adam 76 Bonifer Adolf 50 Borawska 220 Boruszczak Abram 134, 135, 136, 139 Breitowitz Yitzchok 91,92 Browlecz 127 Browning Christopher 56, 102, 104, 105 Burak 227 Burnetko Krzysztof 76 Buzek Jerzy 79, 82, 114 C Całka 137, 138 Chodakiewicz Marek Jan 14, 15, 28, 50, 58, 63, 89, 92, 94, 100, 105, 109 Chrzanowski Józef 144 D Dąbrowski Władysław 206, 219, 220 Danowski 153 Danowski Stanislaw 153 Darewicz Krzysztof 73 Dariusz Stola 14, 83 Dawydow Siergiej 39 Deák István 14, 15 Dean Martin 94 Demianiuk John 103 Diewicszi (Diewiszi) 129 Dumitru Diana 41 DutlefHans 294 E Eichmann Adolf 68 Engel David 96, 97, 100, 109, 111, 112 Engels Erich 50 Ezriah Jaffa 158 F Fajga 132 Fieldorf August Emil 152 Filipkowski Piotr 136 Finder Gabriel 91 Finkiel-Zdrojewicz Henryk 186 Finkiel-Zdrojewicz Małgorzata 187, 189 G Gąsiewska Natalia 237,274 Gelawicki Awigdor 132 Gessen Masha 14, 93 Geva vel Pecynowicz Jakob 154 Gieroń Roman 42 Glemp Józef 77, 78, 82 Godlewska Helena 274 Goldberg 233 Goldhagen Daniel Jonah 99 Gołębiewski Władysław 236 Gontarczyk Piotr 14,105 Górska Felcia 220, 223, 239, 297 Górski 147 Górski Roman 145, 185, 198, 217, 220 Grądowski Eliasz 134,136,139,140, 210 335
Grądowski Józef 117, 136, 231, 309 Grądzki Walenty 207 Gringauz Samuel 56, 58 Gritzmacher Luby 70 Gross Jan Tomasz 12, 14, 15, 28, 45, 46, 49, 50, 51, 66, 88, 89, 93, 94, 95, 96, 100, 101, 102, 103, 104, 109, 112, 114, 119, 123, 139, 149, 157, 158, 160, 188, 189, 192, 193,211,315 Groźny Iwan 103 H Hamdan Howary 65 Hartmann Geoffrey 56 Himmler Heinrich 51,105 Hitler Adolf 90, 294 Hoffman Jaim 127 I Ignatiew Radosław J. 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20,21,22, 23,24, 25, 26, 27, 28, 29, 47, 48, 49, 50, 53, 55, 59, 60, 61, 62, 66, 67, 70,71,72, 74, 76, 79, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 93, 113, 114, 115, 116, 119, 121, 122, 123, 138, 139, 140, 143, 147, 148, 149, 151, 152, 154, 184, 185, 187, 188, 189, 191, 193, 194, 195, 196, 197, 199, 200, 201, 203, 204, 208, 209,210,211, 212,214,215,216, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 231,233, 235, 236, 237, 239, 240, 241, 242, 243, 246, 248, 249, 250, 251,257, 258, 261, 262, 263, 264, 265, 267, 268, 269, 271, 272, 273, 277, 278, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 295, 296, 297, 298, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 336 310,311,313,315,316,317, 317,318 J Janko Rominsky 127 Jaroszewski 208 Jewdochimienko Gieorgij 39 Jezus Chrystus 99,100 К Kac Jakub 124 Kaczyński Lech 15, 79, 81, 82, 90, 92, 114 Kalinowska Bronisława 146 Kalinowski 145 Kalinowski Eugeniusz 144, 257 Karolak Marian 38, 144, 204, 205, 206, 207, 209,210,211,212,213, 217,219, 221,240, 243,258 Karwowski Antoni 137 Kębliński Józef 231, 245, 246, 247, 248 Kennedy Hugh 9, 10 Kieres Leon 24, 73, 74, 79, 82 Klaus 254 Kobczański 133 Kobrzyniecki 145
Kochaw Awigdor 117, 123, 131, 132, 133, 134, 154, 158, 160, 193,317 Kola Andrzej 19,90,118 Konopka Józef 191 Kopstein Jeffrey S. 101 Kornbluth Andrew 26, 44, 45 Kosacki 236, 265 Kosiński Jerzy 187 Kossacki 137 Kotowski Zygmunt 230, 231 Kowalczuk Nikołaj 39 Kowalczukowa 230 Kozłowscy 276 Kozłowski 141 Krystowczyk Henryk 38 Kubrzyniecki 261,262 Kubrzyński-Kubran Jack Jan 117
Kulesza Witold 84,192 Kwaśniewski Aleksander 74, 76, 77, 82,114 L Laiin Serafim 39 Langbein Hermann 56 Laskowscy 232 Laudański 145 Laudańskiego Zygmunta 202 Laudański Jerzy 201, 209, 256, 268 Laudański Jurek 219,257 Laudański Kazimierz 147 Laudański Zygmunt 37, 205, 210, 219, 228,240,241,243 Lenin Włodzimierz 19 Leszczyński Anatol 186 Lewinowicz Zelman i Eikat 231 Lindsey James 106, 109 Lipieniak 276 Lipiński Czesław 145,206,218,257 Łojewska Klara 286 Łojewski 185 Łojewski Aleksander 286 Łojewski Franciszek 144 Łojewski Władysław 286 Longerich Paul 102 Longerich Peter 105, 106 Μ Machcewicz Paweł 14, 96 Maisels Batii 160 Małyszko Witold 191 Marko-Merom Silvia 159 Marwell David 55 Meir Jehuda 64 Mengele Josef 55, 56 Michałowscy 233 Michlic Joanna 14, 95, 96, 98, 99, 100 Michnik Stefan 84 Miciura Wladyslaw 144,219 Mieczkowski Czesław 216,235,291 Mierzejewski Czesław 291 Milgram Stanley 67, 68, 71 Mocarska 117 Mocarski 229 MocarskiJan 196,258 Monkiewicz Waldemar 281,317 Mroczkowska 220 Mroczkowski Aleksander 198 Mucharski 299 Musia! Bogdan 14 Muszyński Wojciech Jerzy 28, 109 N NechamaOrian 155 Neumark Icek 230 Neve Monson 158 Niebrzydowski Antoni 38, 144, 185, 205,221,222 Niebrzydowski Jerzy 144, 226 Nowak Jerzy Robert 12,14 О Olszewicze 160 Olszewicz Mosze 160 Olszewski 205 Olszewski Boleslaw 237, 265, 279 Olszewski Dariusz 17 P Paczkowski Andrzej 40, 192 Peršak Krzysztof 14,23 Piątek Przemysław 42, 43 Pluckrose Helen 106,109 Polack Joseph A. 89 Polonsky Antony 14,95,96,100 R Rabin Icchak 64 Radziłowski John 28, 109 Ramotowski 220 Ramotowski Aleksander 227 Ramotowski Boleslaw
143, 206, 221 Remy Steven 100 337
Rogalski Boleslaw 144 Romiński 128 Rossino Alexander В. 50 Rybicka Natalia 206 Szajna Chaja 132 Szejn Marusia 208 Szelawa Stanisław 124 Szmulek 137 S T Sadowski Franciszek 236 Sadowski Zygmunt 236 Schaper Herman 50, 118 Schudrich Michael 15, 79, 80, 81, 92 Seliwanowski Nikolaj 39 Sheni Elchanan 155 Shore Marei 44,45, 112 Sielawa 124 Sielawa Józef 206 Siemionów 39 Sierow Iwan 39 Śleszyński Bronisław 49, 135, 145,212, 216,219, 230, 278,280, 288, 302, 306 Śliwecki Eugeniusz 207 Snyder Timothy 98, 100, 112 Sobuta 144, 145, 153, 207, 211, 212, 219, 221,258, 259, 260 Sobuta Józef 152, 153, 202, 211, 213, 221,259, 260 Sokołowska Julianna 255, 257 Sokołowski Julian 153 Sokołowski Stanisław 259 Sommer Tomasz 148 Sroszko Chaim 154, 156, 157, 190 Stahlecker Franz Walter 52 Stefański Tadeusz 274 Stękowiak 276 StreibelKarl 105 Strumiłowscy 263 Struve Kai 99, 100, 102 Stryjakowska Jehudit Jakubi 159 Strzelczyk Czesław 153,207 Strzembosz Tomasz 14 Sułek Antoni 15 Szafenberg 189 Tarnaccy bracia 157 Tarnacki 146, 150, 218, 219 Tarnacki Feliks 146,219 Tarnacki Jerzy 146 Torżeków 202 Trzaska 292 Tuchaczewski Michaił 45 Tyndorf Ryszard 94, 95 338 W Wasersztejn Szmul 27, 48, 49, 114, 117, 122, 123, 124, 125, 130, 134, 137, 138, 139, 140, 151, 154, 156, 157, 158, 160, 185, 187, 188, 192, 193,315,316,317 Wasilewski 145 Wasilewski Józef 144 Weiner Amir 98 Wierzbicki Marek 102 Wilczewska Hieronima 123,245,281, 312 Windschuttle Keith 9, 106 Wiśniewski Jan 197 Wittenberg Jason 101 Wyrzykowscy 137, 138 Z Zawadzki Roman 149 Zdenek Zofka 56 Zimmerman 280 Żukowska Alina 206 Żyluk Józef 146, 150 Żyluk
Marian 143,151 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author_GND | (DE-588)106506652X (DE-588)128430885 |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047829516 |
| ctrlnum | (OCoLC)1296341922 (DE-599)BVBBV047829516 |
| era | Geschichte 1941 gnd |
| era_facet | Geschichte 1941 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03127nam a2200661 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047829516</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220824 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220210s2021 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788367135009</subfield><subfield code="9">978-83-671350-0-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1296341922</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047829516</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B1595</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Jedwabne 10 VII 1941</subfield><subfield code="b">rekonstrukcja mordu</subfield><subfield code="c">Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Veritatis Splendor</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">338 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">SS.</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1941</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ekshumacja</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Niemcy (naród)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Pogrom w Jedwabnem (1941)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polacy</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Śledztwo i dochodzenie</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Żydzi</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Jedwabne, Zbrodnia (1941)</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Żydzi / Polska / 1900-1945 / prześladowania</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Antysemityzm / Polska / Jedwabne / 1900-1945</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Antisemitismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4002333-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Pogrom</subfield><subfield code="0">(DE-588)4137649-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Jedwabne (woj. podlaskie, pow. łomżyński, gm. Jedwabne)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Jedwabne (Polska) / 1939-1945 (Wojna i okupacja)</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Jedwabne</subfield><subfield code="0">(DE-588)4647622-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Jedwabne</subfield><subfield code="0">(DE-588)4647622-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Pogrom</subfield><subfield code="0">(DE-588)4137649-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Antisemitismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4002333-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1941</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Sommer, Tomasz</subfield><subfield code="d">1972-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)106506652X</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Chodakiewicz, Marek Jan</subfield><subfield code="d">1962-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)128430885</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220824</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033212786</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Jedwabne (woj. podlaskie, pow. łomżyński, gm. Jedwabne) dbn Jedwabne (Polska) / 1939-1945 (Wojna i okupacja) jhpk Jedwabne (DE-588)4647622-2 gnd |
| geographic_facet | Jedwabne (woj. podlaskie, pow. łomżyński, gm. Jedwabne) Jedwabne (Polska) / 1939-1945 (Wojna i okupacja) Jedwabne |
| id | DE-604.BV047829516 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T19:08:56Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:22:28Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788367135009 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033212786 |
| oclc_num | 1296341922 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-B1595 |
| owner_facet | DE-12 DE-B1595 |
| physical | 338 Seiten Illustrationen 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20220824 |
| publishDate | 2021 |
| publishDateSearch | 2021 |
| publishDateSort | 2021 |
| publisher | Veritatis Splendor |
| record_format | marc |
| spelling | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz Warszawa Veritatis Splendor 2021 338 Seiten Illustrationen 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier SS. dbn Geschichte 1941 gnd rswk-swf Ekshumacja dbn Niemcy (naród) dbn Pogrom w Jedwabnem (1941) dbn Polacy dbn Śledztwo i dochodzenie dbn Żydzi dbn Jedwabne, Zbrodnia (1941) jhpk Żydzi / Polska / 1900-1945 / prześladowania jhpk Antysemityzm / Polska / Jedwabne / 1900-1945 jhpk Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd rswk-swf Juden (DE-588)4028808-0 gnd rswk-swf Antisemitismus (DE-588)4002333-3 gnd rswk-swf Pogrom (DE-588)4137649-3 gnd rswk-swf Jedwabne (woj. podlaskie, pow. łomżyński, gm. Jedwabne) dbn Jedwabne (Polska) / 1939-1945 (Wojna i okupacja) jhpk Jedwabne (DE-588)4647622-2 gnd rswk-swf Jedwabne (DE-588)4647622-2 g Pogrom (DE-588)4137649-3 s Juden (DE-588)4028808-0 s Polen Volk (DE-588)4046497-0 s Antisemitismus (DE-588)4002333-3 s Geschichte 1941 z DE-604 Sommer, Tomasz 1972- Sonstige (DE-588)106506652X oth Chodakiewicz, Marek Jan 1962- Sonstige (DE-588)128430885 oth Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu SS. dbn Ekshumacja dbn Niemcy (naród) dbn Pogrom w Jedwabnem (1941) dbn Polacy dbn Śledztwo i dochodzenie dbn Żydzi dbn Jedwabne, Zbrodnia (1941) jhpk Żydzi / Polska / 1900-1945 / prześladowania jhpk Antysemityzm / Polska / Jedwabne / 1900-1945 jhpk Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Juden (DE-588)4028808-0 gnd Antisemitismus (DE-588)4002333-3 gnd Pogrom (DE-588)4137649-3 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4046497-0 (DE-588)4028808-0 (DE-588)4002333-3 (DE-588)4137649-3 (DE-588)4647622-2 |
| title | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu |
| title_auth | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu |
| title_exact_search | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu |
| title_exact_search_txtP | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu |
| title_full | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz |
| title_fullStr | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz |
| title_full_unstemmed | Jedwabne 10 VII 1941 rekonstrukcja mordu Tomasz Sommer, Marek Jan Chodakiewicz |
| title_short | Jedwabne 10 VII 1941 |
| title_sort | jedwabne 10 vii 1941 rekonstrukcja mordu |
| title_sub | rekonstrukcja mordu |
| topic | SS. dbn Ekshumacja dbn Niemcy (naród) dbn Pogrom w Jedwabnem (1941) dbn Polacy dbn Śledztwo i dochodzenie dbn Żydzi dbn Jedwabne, Zbrodnia (1941) jhpk Żydzi / Polska / 1900-1945 / prześladowania jhpk Antysemityzm / Polska / Jedwabne / 1900-1945 jhpk Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd Juden (DE-588)4028808-0 gnd Antisemitismus (DE-588)4002333-3 gnd Pogrom (DE-588)4137649-3 gnd |
| topic_facet | SS. Ekshumacja Niemcy (naród) Pogrom w Jedwabnem (1941) Polacy Śledztwo i dochodzenie Żydzi Jedwabne, Zbrodnia (1941) Żydzi / Polska / 1900-1945 / prześladowania Antysemityzm / Polska / Jedwabne / 1900-1945 Polen Volk Juden Antisemitismus Pogrom Jedwabne (woj. podlaskie, pow. łomżyński, gm. Jedwabne) Jedwabne (Polska) / 1939-1945 (Wojna i okupacja) Jedwabne |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033212786&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT sommertomasz jedwabne10vii1941rekonstrukcjamordu AT chodakiewiczmarekjan jedwabne10vii1941rekonstrukcjamordu |