Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit:
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Abschlussarbeit Buch |
| Sprache: | Albanian |
| Veröffentlicht: |
Kërçovë
Offset Print
2021
Shkup |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Abstract Abstract Abstract Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | 200 Seiten |
| ISBN: | 9786084950028 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047818654 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220214 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 220208s2021 m||| 00||| alb d | ||
| 020 | |a 9786084950028 |9 978-608-4950-02-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1296323048 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047818654 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a alb | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Adili-Çeliku, Luljeta |d 1980- |e Verfasser |0 (DE-588)1251331343 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit |c Luljeta Adili-Çeliku |
| 264 | 1 | |a Kërçovë |b Offset Print |c 2021 | |
| 264 | 1 | |a Shkup | |
| 300 | |a 200 Seiten | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 502 | |b Dissertation |c Universiteti Shën Qirili dhe Metodi në Shkup |d 2014 | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in albanischer, englischer und mazedonischer Sprache | ||
| 600 | 1 | 7 | |a Frashëri, Naim |d 1846-1900 |0 (DE-588)119557126 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 600 | 0 | 7 | |a Asdreni |d 1872-1947 |0 (DE-588)138920834 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 600 | 1 | 7 | |a Poradeci, Lasgush |d 1899-1987 |0 (DE-588)119253321 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Lyrik |0 (DE-588)4036774-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Wortbildung |0 (DE-588)4066957-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Albanisch |0 (DE-588)4112482-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Neologismus |0 (DE-588)4041605-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Frashëri, Naim |d 1846-1900 |0 (DE-588)119557126 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Asdreni |d 1872-1947 |0 (DE-588)138920834 |D p |
| 689 | 0 | 2 | |a Poradeci, Lasgush |d 1899-1987 |0 (DE-588)119253321 |D p |
| 689 | 0 | 3 | |a Wortbildung |0 (DE-588)4066957-9 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Neologismus |0 (DE-588)4041605-7 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Albanisch |0 (DE-588)4112482-0 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Lyrik |0 (DE-588)4036774-5 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220208 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033202003 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 809 |e 22/bsb |f 0904 |g 4965 |
| 942 | 1 | 1 | |c 809 |e 22/bsb |f 09034 |g 4965 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804183360271024128 |
|---|---|
| adam_text | Përmbledhje Nuk ka asgjë rastësore në përzgjedhjen tonë: Naimi-AsdreniLasgushi. Është kjo një triadë letrare-gjuhësore, një urë triharkëshe e shenjtë që lidh brigjet e dy periudhave të mëdha të letërsisë shqipe. Është dora e zgjatur e Năimit drejt Asdrenit dhe e këtij e ftmdit drejt Lasgushit, është porosia e bartur nga njëri te tj etri, kumti që duke kaluar hapësirat dhe kohërat і sjellin kombit dhe gjuhës këta emra. Kjo treshe madhështore është një diademë vezulluese në majën e së cilës rrëzëllen gjuha shqipe. Duke studiuar veprat poetike të tre shkrimtarëve më të rëndësishëm të traditës, kemi pasur kënaqësinë e rrallë të ritakohemi me poezitë e lexuara në femijëri dhe të mësuara në studíme, të cilat, të para nga këndvështrimi gjuhësor na bënë të ndiejmë rëndesën që do kenë pasur Naimi dhe shokët e tij teksa moren mundin të ngj allin shqipen dhe ta vënë atë në poezi dhe në libra, duke shkruar e bardhë mbi të zezë shqip. Në gjysmëterrin në të cilin ndodhej shqipja, është qiriri і Năimit që ndezi varg qirinjtë e gjithë të tjerëve pas dhe që të gjithë së bashku ndritën rrugën që mori shqipja njëherë e përgjithmonë drejt pasurimit dhe përparimit. Nga leximi dhe studimi i veprave të poetëve tanë pamë qilarët e errët dhe plot lagështi ku u ruajt gjuha, pamë poetët shpinëkërrusur që ecnin për ta nxjerrë atë në dritë, pamë orët e pafiind të kaluara mbi ballin e djersitur të gjuhës, pamë flijimin dita-ditës mes dhimbjeve dhe sëmundjeve kronike, pamë atë që e dinim vetëm nga librai: se gjuhën e bëjnë poetët! Duke prekur nga afer këtë masë hyjnore të përbërë nga përzieija e gjuhës
me poezinë, morëm vesh sa ngjeshur janë lidhur njëra me tjetrën, dhe 176
puna e rëndë që na u desh për ť і ndarë nga njëra-tjetra. Por do të gënjenim nëse nuk themi se njě pune e tille na ka dhënë kaq shumë kënaqësi. Ishte ecje nëpër rrugën e krijimit të fjalëve, ishte si një qëndrim і zgjatur në ngrehinat dhe kantierët e gjuhës. Të mahnitur рашё veglat e vjetra dhe të reja të renditura aty, disa prej tyre të mbuluara me ndryshk, e ca prej tyre fare të reja që vringëllinin në dritë të qiririt. Pamë fytyrën e zbehur nga tuberkulozi të Năimit, pamë rropamën jetësore të Asdrenit dhe kokëkrisjen e ëmbël të Lasgushit. lu rnorëm fjalët nga veprat e tyre dhe і shtrimë njëra pas tjetrës, mu si në krevatin e ekzaminimit te mjeku, i analizuam, і copëtuam në pjesët e tyre përbërëse. Pamë ç’nuk pamë dhe dūke і ndarë nga magjia e vargut ku rrinin bashkë і futëm në sisteme, і matëm, t çmblodhëm dhe і mblodhëm prapë sipas fjalës formuese. Ashtu të ndara na u duk vetja se jemi në një morg të ftohtë dhe të akûllt. Ndoshta kjo është prurja jonë në fakt: ndarja e fjalëve të këtyre poetëve në pjesët e tyre përbërëse. Duke bërë punën e mjekut ligjor, ne pamë se shumë na e kanë ruajtur gjuhën nga vdekja shkrimtarët e traditës dūke e ndërtuar nga elementet natyrore të saj dhe duke shmangur transplantēt e huaja. Më poshtë në mënyrë të shkurtër është sqaruar metoda e punës së këtij punimi. Të gjitha fjalët jo të parme, fjalët e prejardhura, të përbëra apo te pëmgjitura të vjela nga veprat e tre autoreve janë marrë nga këto vepra: të Nairn Frashërit përmbledhja me poezi Vepra letrare I, të Asdrenit dy veprat e te tij: Rreze dielli dhe Psalme murgu, dhe të Lasgushit Ylli
i zemrës. Është e logjikshme dhe kronologjikisht korrekte që të parat janë fjalët e Năimit dhe vepra e tij, për të vazhdar me Asdrenin dhe për ta përfiinduar me fjalët e Lasgushit. 177
Pas hyijes, ku jepen disa të dhëna të përgjithshme për gjuhën e autorëve në studim dhe disave të dhëna për historikun e formimit të ijalëve në gjuhën shqipe janë analizuar fjalët e prejardhura me parashtesim. Së pari është sqaruar për parashtesat veç e veç, paraqitjen e tyre në kategori të ndryshme të fjalëve dhe funksionin e tyre që luan nga momenti që bëhen pjesë përbërëse e asaj fjale. Gjithashtu, janë shkruar të gjitha ijalët e hasúra me parashtesat e ndryshme te të tre autoret. Fjalët janë analizuar sečila veç e veç,si p.sh.: çkëmbej (krh. foljen shkëmbej), parashtesa plus fjala qe është lidhur me ketë parashtesë, çfarë kategorie gramatikom ka qenë fjala përpara se lidhet me parashtesën. Gjithashtu për disa fjalë të prejardhura jenë dhenë vargjet se ku konkretisht janë gjetur. Në kapituliin e radhës është vazhduar me prapashtesat dhe funksionin e tyre ne fjalën e re. Gjithashtu është shkruar edhe për çdo prapashtese, historikun e tyre, prejardhjen dhe funksionin e tyre gjatë lidhjes në fjali. Është marrë në shqyrtim paraqitja e saj në kategori të ndryshme, funksioni që luan në fjalën e formuar. Është treguar kategoria gramatikom e fjalës së krijuar dhe me cilën fjalë është lidhur dhe çfarë kategorie ka qenë para se futet në ketë lloj fjale, si p.sh.: thellim (krh. foljen thelloj + im), për të vazhdar me llojet tjera të fjalëve jo të parme të hasúra në veprat e lartpërmendura. Nyjëzimi, ose vënia e nyjës së përparëme përpara foljeve dhe kalimi і tyre në kategorine e mbiemrave, të cilāt në gjuhën shqipe përbëjnë një tip të veçantë janë fjalët e rradhës të analizuara.
Është filluar me mbiemrat, që janë formuar nga pjesoret e foljeve te Naimi për të vazhduar rradhën e caktuar më pare në punim. Kapitulli IV përmban fjalët e përbëra. Këtu janë të futura të gjitha llojet e kompozimeve, përbërjes që janë hasur në poezitë e autoreve. Janë 178
ndarë në grupe- grape llojet e kompozimeve, çfarë kategorish gramatikore janë lidhur, si p.sh.: emri lidhet dhe me një emër, emri і lidhur nje mbiemër apo ndonjë përemër e kështu me radhë. Mënyra e analizēs ka qene e njëjte te të tre autoret. Për te vazhduar pastaj me llojin tjetër të krijimit të fjalëve të reja , me përngjitjen. Ky lloj krijimi fjalësh sikur u ka shkuar përdore shumë autoreve tanë, e sidomos Lasgushit і cili і ka më specifike ato. Fjalët e pëmgjitura janë analizuar duke treguar se eiles kategorie gramatikore i takon Çala e re e krijuar, a është ndajfolje, lidhëz, pjesëz apo pasthirrmë. Konversioni ose kalimi i mbiemrit në emër gjithashtu ka zënë një kapituli në këtë punim. Kjo është një mënyrë tjetër, përvç atyre që u përmendën më lartë për krijimin e fjalëve të reja. Duke kaluar në një pjesë tjetër të ligjëratës, fjala e formuar me këtë mënyrë ndërron edhe paradigmen e saj ( fiton një paradigme të re), ose e humb atë krejtësisht ( kur një pjesë e ndryshueshme e ligjëratës kalon në një pjesë të pandryshueshme). Kështu me radhë janë rradhitura të gjitha fjalët e emërzuara dhe është treguar nga ka ardhë ajo fjalë ose në këtë rast cili mbiemër është emërzuar, te githa këto të gjëtura te gjuha e poezisë së autorëve në studim. Mënyrat e përziera është kapitulli і radhës. Është kapipitulli më і shkutrër і studimit, në të cilin janë të radhitura krij imet përziera, me parashtesim dhe prapashtesim njëkohësisht, me njyjëzim dhe parashtesim, e kështu me radhë. Për qëllime thjesht didaktike dhe për një sistematizim më të të piote, tërësia e foljeve të gjetura janë
ndarë në një kapituli më vete. Natyrisht, kemi mundur t i fiitim te parashtesat apo prapashtesat përkatëse, megjithatë nuk u hoq dore prej idesë fillestare. Duke pare numrin tejet të madh të foljeve të përdorara, ndonëse mund të duket si një devijim nga metodologjia bazë e 179
punimit, ngelemi të mendimit se kjo ndarje është megjithatë шё përmbledhëse. Foljet janë të ndara në bazë të zgjedhimeve, dhe ndoshta tani është momenti të përmendim se në këto vepra nuk janë gjetur folje të prejardhura të zgjedhimit të tretë, megjithatë janë në numër të shumtë foljet e zgjedhimeve të tjera, sidomos ato të zgjedhimit të pare që janë dominuese. Duke iu referuar gramatikës së sotme të shqipes, çdo bashkësi zgjedhimi është ndarë në nënbashkësi, pra nënndarje të mëtejme, si p.s.: ndarazi janë foljet me -oj,me -zoj, -toj,-roj etj. 180
Резиме Нема ништо случајно во нашиот избор на авторите, Наим, Асдрен, Љасгуш. Ова е една книжевна-јазична тријада, еден свет мост со три свода кој ги поврзува бреговите од два големи периода на албанската книжевност. Подадената рака на Наим кон Асдрен и на Асдрен кон Љасгуш, е порака пренесена од
еден на друг, вест која преминувајќи ги просторот и времињата овие именки им ги носи на нацијата и јазикот. Оваа величествена тројка е блескава дијадема на чиј врв сј ae албанскиот јазик. Истражувајќи ги делата на тројцата најбитни писатели на традицијата, имавме ретко задоволство да се сретнеме со
прочитаните поезии од детството и кои ги проучувавме понатаму. Тие од јазична гледна точка ни ja покажаа важноста на Наим и неговите другари за да го оживеат албанскиот јазик и да го постават него во поезија и книги, напишани црно-бело на албански. Во полутемницата во која се наоѓал албанскиот, е
свеќата на Наим која ги запали сите свеќи на другите што следеле и потоа сите заедно го осветлија патот на албанскиот јазик еднаш за секогаш кон збогатување и унапредување. Преку читањето и истражувањето на делата на нашите поети ги видовме темните, влажните подруми каде се чувал јазикот, ги видовме
поетите со свиткан грб кои чекорат за да го извадат на светло, ги видовме бескрајните поминати часови врз испотеното чело на јазикот, го видовме жртвувањето од ден на ден преку болките и хроничните болести, го видовме тоа што го знаевме само од книгите дека јазикот го создаваат поетите! 181
Допирајќи ja од блиску оваа божествена маса составена од мешавината на јазикот и поезијата, разбравме колку тесно се поврзани еден со друг, и ja разбравме тешката работа што ни беше потребна за да ги разделиме еден од друг. Но, ќе излажевме ако не кажеме дека таквата работа ни даде толкаво големо
задоволство. Toa беше од на патот на создавањето на зборовше, беше продолжен престој во зградите и градилиштето на јазикот. Воодушевени го видовме старото и новото орудие наредени таму, некой од нив покриени со ’pra, а некой од нив сосема нови кои cjaeja под светлото на свеќата. Го видовме бледиот
лик од туберкулоза на Наим, го видовме мачниот живот на Асдрен и слатката тврдоглавост на Љасгуш. Ги земавме зборовите од нивните дела и ги поставивме еден по друг, ги анализиравме и ги поделивме на сите нивни составни делови. Видовме и што не видовме и одделувајќи ги од магијата на стихот каде беа
заедно ги поставивме во системи, ги меревме, ги разделивме и ги собравме според зборообразувачката основа. Така поделени ни се чинеше дека се наоѓаме во мртовечница ладна како лед. Во суштина, можеби, ова е нашиот придонес во поделбата на зборовите на овие автори во нивни составни делови.
Извршувајќи ja работата на хирургот, ние видовме колку многу го имаат сочувано јазикот од смртта овие писатели на традицијата изградувајќи го од неговите природни елементи и одбегнувајќи ги странските зборови. Подолу накратко е објаснета методологијата на ова истражување. Сите зборови, изведени,
сложени или полусложени зборови од тројцата автори се собрани од овие дела: кај Наим збирка поезии Vepra letrare I,
кај Асдрен две негови дела Rreze dielli и Psalme murgu, кај Љасгуш Ylli i zemrës. Логично е и хронолошки е точно првин да бидат 182
зборовите на Наим и неговите дела, за да се продолжи со Асдрен и да заврши со зборовите на Љасгуш. По воведот, каде се даваат општи податоци за јазикот на авторите кои се објект на анализа и некой податоци за историјата на образување на зборовите се анализирани изведените зборови со префиксација.
Прво се објаснети префиксите, нивното претставување во различни категории на зборови и нивната функција од моментот кога стануваат дел на тој збор. Исто така, се дадени сите зборови образувани со различни префикси кои се најдени кај тројцата автори. Зборовите ce анализирани секој посебно како на
пример: çkëmbej (сп. глагол shkëïiibej), префикс плус зборОт на кого е додаден овој префикс. Исто така, за некой од овие зборови се дадени и стиховите во кои се сретнати. Во другото поглавје се објаснети суфиксите и нивната функција во новиот збор. Исто така за секој суфикс е дадена нивната
историја, нивното потекло и нивната функција во текот на поврзувањето на реченицата. Разгледано е неговото претставување во различни категории и каква функција игра во новосоздадениот збор. Покажана е граматичката категорија на новосоздадениот збор и со кој збор е поврзан и во која категорија спаѓал
пред да влезе во овој вид на збор на пример: thellim (сп. глагол thelloj + im), за да продолжиме со другите вида на изведени зборови кои ги сретнавме во горенаведените дела. Членот, или претпозитивниот член додаден на глаголите и нивниот премии во категорија на придавките, кој во албанскиот јазик
претставуваат посебен вид зборови кои исто така беа анализирани од нас. Почнавме со придавките образувани од
глаголскиот партицип кај Наим , потоа кај Асдрен и потоа кај Љасгуш. 183
IV поглавје ги содржи сложените зборови. Овде влегуваат сите вида на композиции кои ги сретнавме во поезиите на нашите автори. Поделени се на групи ֊ видови на композиции, какви граматички категории се поврзани, како на пример: именка се поврзува со именка, именка се поврзува со придавка или заменка
итн. Методологијата на анализата била иста кај тројцата автори. Понатаму се продолжува со другиот вид на создавање нови зборови, сраснување. Овој вид на создавање нови зборови од нашите автори е многу чест, особено кај Љасгуш кај кој тие ce поспецифични. Полусложенките, зборовите добиени со
сраснување, се анализирани покажувајќи во која граматичка категорија спаѓа новосоздадениот збор, дали е прилог, сврзник, партикула или извик. Конверзијата или супстантивизацијата на придавките зафаќа посебно поглавје во ова истражување. Овој е посебен начин, покрај горенаведените, за образуваше на
новите зборови. Преминувајќи од една зборовна група во друга, новосоздадениот збор ja менува и парадигмата (добива нова парадигма), или целосно ja губи (кога една менлива зборовна група преминува во неменлива зборовна група). Тука се дадени сите супстантивизирани зборови и е покажано од каде
потекнува или во овој случај која придавка е супстантивизирана. Дадени се сите зборови најдени во јазикот на поезијата на авторите кои се предмет на нашето истражување. Измешан начин е друго поглавје. Ова поглавје е најкраткото поглавје во нашето истражување, во кое се дадени сите измешани
образувања, со суфиксација и префиксација истовремено, со член и префиксација итн. 184
За прости дидактички цели и за поцелосна систематизација, целината на пронајдените глаголи е посебно поглавје. Нормално дека сме можеле да ги вметнеме кај префиксите или суфиксите, меѓутоа не се откажавме од почетната идеја. Имајќи го предвид енормниот број на употребените глаголи, иако може да изгледа како девијација од основната методологија на истражувањето, нашето мислење е дека оваа поделба е потребна и содржајна. Глаголите се поделени врз основа на конјугацијата, а можеби сега е момент да кажеме дека во овие дела не се најдени изведени глаголи од трета конјугација, меѓутоа се многубројни глаголите од другите конјугации, особено тие од прва конјугација, кои ce доминантни. Врз основа на граматиката на албанскиот јазик, секоја конјугација е поделена на подгрупи, или потподелби како на пример: посебно се глаголите со -oj,me -zoj, -toj,-roj и др. 185
Summary There has nothing been randomly chosen in our selection: NaimAsdren-Lasgush. It is a literary triad, a sacred triple-arch bridge that brings together two of the greatest eras of the Albanian literature. It is Naim’s stretched arm towards Asdren and the latter’s towards Lagush; it is the transmitted message from the first to the last, the meaning that these three names give to our nation and language. This great triad is a radiant diadem on whose summit the Albanian language sparkles. By studying the works of these three most important authors of tradition, we have had the pleasure of rejoining with the read poems in our childhood and later learnt at university, which, seen from the linguistic viewpoint, makes us feel the heft that Naim and his friends would have while striving for reliving the Albanian language and inserting it in poetry and prose. Being in the darkness, the Albanian language was lit up by Naim’s candles, which then lit up the candles of all of his successors, and so all of them together enlightened the road towards enrichment and progress that the Albanian language took. By reading and studying the works of our poets, we could see the dark and wet cellars where our language was kept; we could also see our back-bent poets who used to struggle with so many obstacles only to make our language see the light; we could see the endless hours spent on the sweated forehead of our language; we could see the sacrifice, day by day, among pains and chronic illnesses; we could see what we only knew from the books: that poets make the language! 186
By being able to watch this divine mass of mixture of language and poetry closely,· we could understand how close they were attached to one another, and the hard work was to separate them from one another. However, we would not tell the truth if we do not admit that though hard, this work gave us great pleasure, too. It was a walk along the path of word creation; it was like an extended stay in the facilities and yards of the language. Amazed, we could see the old and new tools placed there, some of which were covered in stain, and the others were new, glittering under the candle light. We could see Naim’s faded face from tuberculosis, Asdreni’s life hullabaloo and Lasgushi’s sweet audacity. We got the words from their works and laid them down, one after the other, just like the patient on the doctor’s bed; we analyzed them, we divided them into their consisting parts. We saw a lot and by dividing them from the magic of the verse they were in, we placed them into systems, we measured them, we scattered them and then we gathered them again based on the formation word. As they were separated, we felt as if we were in a cold morgue. Perhaps this is our input in this case: the separation of these poets’ words into their consisting parts. By doing the coroner’s job, we could see how much the writers of tradition had contributed in keeping the language alive, by building it up from its own natural elements and avoiding as much as possible the usage of foreign transplants. Below you can see a brief explanation of the research method used in this dissertation. All of the non-front
words, derivative words, compound words or complex words have been taken from the works of the three authors, as follows: Naim Frashëri’s collection of poems Literary Work I, Asdreni’s two works, Rreze Dielli and Psalme Murgu, and Lasgushi’s Ylli і zemrës. It is 187
logical as well as chronologically correct to place Naim’s work first, and then proceed with Asdreni’s and Lasgushi’s ones. After the introduction where some general data about the authors in question as well as data about the history of word formation in Albanian have been given, the derivative words with prefixes have been analyzed. First, we have discussed about prefixes separately, their placement in different categories of words and the function they have from the moment of becoming integral part of the respective word. Also, all the words with different prefixes noticed in the works of the above-mentioned authors have been recorded. The words have been analyzed separately. E.g. çkëmbej (regional: verb exchange), i.e. the prefix plus the word connected to it, the grammatical category of the word before merging with the prefix, etc. For some of the derivative words, the verses they appear exactly have also been given. The following chapter deals with prefixes and their function in the new words. We have also discussed for every prefix, its history, origin and function while arranged in the sentence. Their emergence in different categories, their function in the newly formed words, etc. have also been dealt with. The grammatical category of the created word, the grammatical category of the previous word, the connection between them have all been analyzed and discussed. E.g. deepening (thellim) (reg. verb deepen + ing (thelloj + im), to go on with other types of non-frontal words noticed in the above-mentioned works. Articulation or placement of frontal articles before
verbs and their transition in the category of adjectives, which comprise a special type in Albanian, has been analyzed. We have started with adjectives formed by 188
verb participles in Naim’s work to proceed with the other authors mentioned in this paper. The next chapter is comprised of compound words. All of the compositions noticed in the authors’ works have been placed here. They have been divided into groups and sub-groups depending on various different factors. E.g., a noun linked to another noun, a noun linked to an adjective or pronoun, etc. The mode of analysis was the same in the three authors. We then proceed with the other type of word formation, which is composition (attachment). This type of word formation seems to have been the authors’ favorite one; especially Lasgush’s in whose works they appear as more specific. They have been analyzed in that way to see which grammatical category they belong to, are they adverbs, connectors, particles or interjections. Conversion or transition of adjectives into nouns is another chapter of this paper. This is another method of word formation. By moving to another part of speech, the created word changes its paradigm too (gets a new paradigm) or even loses it all (when a changeable part of speech transforms into an unchangeable one). These words have been taken from the works of the authors mentioned above. The following chapter deals with mixed methods. It is a shorter chapter of the study in which mixed creations have been placed. This means creations with prefixes and suffixes simultaneously, articles and prefixes, etc. For merely didactic aims and better systematization, the entirety of identified verbs has been put in a separate chapter. Of course, we could have placed them in
the section of prefixes or suffixes, but we decided to stick to the initial idea. Having in mind the great number of used verbs, though it 189
may seem as a deviation from the basic methodology of the study, we still consider that this division is more overwhelming. Verbs have been divided based on their conjugation, and maybe it is now the time to mention that derivative verbs of the third conjugation have not been identified in these works; however, the number of verbs of other conjugations is great, especially those of the first conjugation which dominate above others. By referring to the modem grammar of the Albanian language, every conjugation group is divided into subgroups. This means that verbs with -oj, -zoj, -toj, -roj, etc. have been dealt with separately. 190
Literatura e shfrytëzuar: Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Drejtshkrimi і gjuhës shqipe. Tirane, 1973 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Fjalori drejtshkrimor і gjuhës shqipe. Tirane, 1976 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Fjalori і gjuhës shqipe. Tirane, 2004 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Gramatika e gjuhës shqipe I. Tirane, 1995 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Gramatika e gjuhës shqipe IL Tirane, 1995 Asdreni. Rreze djelli. Prishtinë: Rilindja, 1971 Asdreni. Psalime murgu. Prishtinë: Rilindja, 1971 Çabej, Eqrem. Studíme gjuhësore III, Prishtinë: Rilindja 1977 Frashëri, Naim. Vepra I. Prishtine: Faik Konica 2000 Hysa, Enver. Formimi i emrave në gjuhën shqipe. Tirane: A.Sh.Sh., 2004 Islamaj, Shefkije. Çështje të sinonimisë në gjuhën shqipe. Prishtinë: Instituti Albanologjik і Prishtinës, 1985 Islamaj, Shefkije. Gjuha e Jakov Xoxës. Prishtinë: Instituti Albanologjik і Prishtinës, 2000 195
Kasneci, Miranda. Fjalëformimi në veprat e gjergj Fishtësh. Prishtinë: Instituti Albanologjik і Prishtinës, 2000 Kostallari, Androkli. Pjetër Bogdani dhe gjuha letrare shqipe. Tiranë 1998 Krifca, Mirlinda. Dialog те poezinë e Lasgushit. Shkup: Vatra, 2000 Kuteli, M., Poeti Lasgush Forade ci, 1937 Kuteli, M., Poetika e Lasgush Poradecit, në “Përpjekja shqiptare”, 9Ъ Lafe, Emil. Fjaloripër pastërtinë e gjuhës shqipe, Tiranë, AShSh, 1998 Latifi-Xhanari, Lindita. МЫ mënyrën e jjalëformimit në veprën e Kadaresë Lyons John. Semantics. Cambridge University Press, 1977 Lloshi, Xhevat. Stilistika dhe pragmatika. Tiranë: Toena, 1999 Mulaku, Ragip. Parashtesat e prapashtesat në gjuhën shqipe në shkrimet e vjetra. Prishtinë: 1998 Poradeci, Lasgush. Ylli і zemrës. Prishtinë: Rilindja, 1990 Poradeci, Lasgush. Vepral. Tiranë: Onufri, 1999 Poradeci, Lasgush. Veprali. Tiranë: Onufri, 1999 Qosja, Rexhep. Historia e letërsisë shqipe I. Tiranë: Toena, 2000 Qosja, Rexhep. Historia e letërsisë shqipe II. Tiranë: Toena, 2000 Qosja, Rexhep. Historia e letërsisë shqipe III. Tiranë: Toena, 2000 Qosja, Rexhep. Asdreni, jeta dhe vepra. Tiranë: Toena, 2002 Qosja, Rexhep. Porosia e Madhe.Tiranë : Toena, 2000 196
Qosja, R., Vallet poetike të Lasgush Poradecit, në “Jeta e re”, 1967, 2 Sotiri, Natasha. Fjalori і gjuhës së Ismail Kadaresë. Tiranë: Medaur, 2007 Современа настава матерѣегјезика. Сарајево, 1965 Studíme mbi leksïkun dhe mbi formimin e jjalëve në gjuhës shqipe. Tiranë: Institūti і Gjuhësisë dhe і Letërsisë, 1972 Shkurtaj, Xhovalin. Pesha e fjalës shqipe. Tiranë: UFO Press, 2009 Thomai, Jani. Leksikologjia e gjuhës shqipe. Prishtinë, 1978 Thomai, Jani. Leksikologjia e gjuhës shqipe. Tiranë: Botimet Dudaj, 2005 Thomai, Jani. Leksiku dialektor e krahinor në shqipen e sotme. Tiranë: AShSh, 2001 Thomai, Jani. Prejardhja semantike ne gjuhën shqipe. Tirane, Botimet Dudaj Thomai, Jani. Teksti dhe gjuha. Tiranë: Botimet Dudaj, 1992 Thomai, Jani. Veçoritë leksiko-semantike të ndajfoljeve me prapashtesa në gjuhën shqipe. Tiranë: AShSh, 2004. Xhuvani, Aleksandër dhe Eqrem Çabej. Prapashtesat në gjuhën shqipe. Tiranë, 1962 Zymberi, Abdullah e të tjerë. Gramatika e gjuhës së sotme shqipe( morfologjia). Prishtinë 197
Per autoren Doc.dr. Luljeta Adili-Çeliku është e lindur në vitin 1980 në fshatin Haranjell të Kërçovës. Shkollën fillore e kreu në fshatin Sërbicë, kurse të mesmen në Kërçovë. Studimet i kreu pranë Katedres së Gjuhës dhe Letërsisë Shqiptare në Fakultetin Filologjik në Universitetin “Shën. Qirili dhe Metodi” në Shkup. Në vitin 2008 mbron temën e magjistraturës me tituli “Veçoritë leksiko-semantike dhe stilistike të fjalëve të reja dhe të ringjallura në veprat e Ismail Kadaresë”. Titullin doktor і shkencave filologjike e mori në vitin 2014 me tezën e doktoraturës ”Fjalëformimi në poezinë e Nairn Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit”. Menjëherë pasi mbaron fakultetin, në vitin 2003, punësohet si asistente e re në Universitetin e Evropës Juglindore në Tetovē. Gjatë 15 viteve karriere në këtë universitet ka qenë pjesë e Katedres së Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe dhe ka mbajtur disa lëndë, si: Sintaksa e gjuhës shqipe, Gjuhë shqipe me kulturë shkrimi, Gjuhë shqipe për qëllime profesionale, Gjuhë shqipe për fillestarë etj. Gjithashtu, ka qenë e angazhuar edhe në shkallën e masterit dhe ka mbajtur lëndët, si: Fonetike eksperimentale, Etnolinguistikë, Stilistike dhe pragmatike etj. Ka qenë anëtare komisioni e mbi 15 temave të masterit dhe vazhdon të jetë. Është shumë aktive në konferenca ndrëkombëtare, kombëtare dhe rajonale të cilat mbahen brenda dhe jashtë vendit. Ka publikuar më shumë se 30 punirne për fjalëformimin dhe për çështje të ndryshme të gjuhës shqipe. Në nëntor të vitit 2019 kalon në Universitetin “Shën. Qirili dhe Metodi” në Shkup në Katedrën e Gjuhës dhe Letërsisë
Shqiptare dhe merr thirrjen akademike docente. Është e angazhuar në mbajtjen e lëndëve, si: Gjuhë shqipe bashkëkohore, Analizē kontrastive, Teoria e përkthimit. 198
Krijimi і terminologjisë së re dhe pasurimi i leksikut, stabilizimi і ortografisë dhe i formavę gramatikore, si dhe afrimi i vaŕianteve të dialekteve gjuhësore janë disa nga śhume kontributet e tre shkrimtarëve në fjalë. Autorja shpalos edhe zhvillimin historik të fjalëformimit në gjuhën shqipe, duke rikonfirmuar se periudha e Rilindjes qe një nder periudhat më të rëndësishme të shqiptarëve, me ndikim të veçantë në zhvillimin e letërsisë dhe gjuhës shqipe. Mirushe Hoxha „Fjalëformimi në poezinë e Nairn Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Pořadech” i autores dr. Luljeta Adili Çeliku është një studim origjinal, në të cilin përmes vënies përballë të modeleve të fjalëformimit të shprehura në vargjet e tre poetëve të spikatur, dëshmohet se procesi і zgj erimit të leksikut të gjuhës shqipe duke krijuar fjalë të reja nga elementet ekzistuese, është mjaft prodhimtar. Vaibona Toska 199
|
| adam_txt |
Përmbledhje Nuk ka asgjë rastësore në përzgjedhjen tonë: Naimi-AsdreniLasgushi. Është kjo një triadë letrare-gjuhësore, një urë triharkëshe e shenjtë që lidh brigjet e dy periudhave të mëdha të letërsisë shqipe. Është dora e zgjatur e Năimit drejt Asdrenit dhe e këtij e ftmdit drejt Lasgushit, është porosia e bartur nga njëri te tj etri, kumti që duke kaluar hapësirat dhe kohërat і sjellin kombit dhe gjuhës këta emra. Kjo treshe madhështore është një diademë vezulluese në majën e së cilës rrëzëllen gjuha shqipe. Duke studiuar veprat poetike të tre shkrimtarëve më të rëndësishëm të traditës, kemi pasur kënaqësinë e rrallë të ritakohemi me poezitë e lexuara në femijëri dhe të mësuara në studíme, të cilat, të para nga këndvështrimi gjuhësor na bënë të ndiejmë rëndesën që do kenë pasur Naimi dhe shokët e tij teksa moren mundin të ngj allin shqipen dhe ta vënë atë në poezi dhe në libra, duke shkruar e bardhë mbi të zezë shqip. Në gjysmëterrin në të cilin ndodhej shqipja, është qiriri і Năimit që ndezi varg qirinjtë e gjithë të tjerëve pas dhe që të gjithë së bashku ndritën rrugën që mori shqipja njëherë e përgjithmonë drejt pasurimit dhe përparimit. Nga leximi dhe studimi i veprave të poetëve tanë pamë qilarët e errët dhe plot lagështi ku u ruajt gjuha, pamë poetët shpinëkërrusur që ecnin për ta nxjerrë atë në dritë, pamë orët e pafiind të kaluara mbi ballin e djersitur të gjuhës, pamë flijimin dita-ditës mes dhimbjeve dhe sëmundjeve kronike, pamë atë që e dinim vetëm nga librai: se gjuhën e bëjnë poetët! Duke prekur nga afer këtë masë hyjnore të përbërë nga përzieija e gjuhës
me poezinë, morëm vesh sa ngjeshur janë lidhur njëra me tjetrën, dhe 176
puna e rëndë që na u desh për ť і ndarë nga njëra-tjetra. Por do të gënjenim nëse nuk themi se njě pune e tille na ka dhënë kaq shumë kënaqësi. Ishte ecje nëpër rrugën e krijimit të fjalëve, ishte si një qëndrim і zgjatur në ngrehinat dhe kantierët e gjuhës. Të mahnitur рашё veglat e vjetra dhe të reja të renditura aty, disa prej tyre të mbuluara me ndryshk, e ca prej tyre fare të reja që vringëllinin në dritë të qiririt. Pamë fytyrën e zbehur nga tuberkulozi të Năimit, pamë rropamën jetësore të Asdrenit dhe kokëkrisjen e ëmbël të Lasgushit. lu rnorëm fjalët nga veprat e tyre dhe і shtrimë njëra pas tjetrës, mu si në krevatin e ekzaminimit te mjeku, i analizuam, і copëtuam në pjesët e tyre përbërëse. Pamë ç’nuk pamë dhe dūke і ndarë nga magjia e vargut ku rrinin bashkë і futëm në sisteme, і matëm, t çmblodhëm dhe і mblodhëm prapë sipas fjalës formuese. Ashtu të ndara na u duk vetja se jemi në një morg të ftohtë dhe të akûllt. Ndoshta kjo është prurja jonë në fakt: ndarja e fjalëve të këtyre poetëve në pjesët e tyre përbërëse. Duke bërë punën e mjekut ligjor, ne pamë se shumë na e kanë ruajtur gjuhën nga vdekja shkrimtarët e traditës dūke e ndërtuar nga elementet natyrore të saj dhe duke shmangur transplantēt e huaja. Më poshtë në mënyrë të shkurtër është sqaruar metoda e punës së këtij punimi. Të gjitha fjalët jo të parme, fjalët e prejardhura, të përbëra apo te pëmgjitura të vjela nga veprat e tre autoreve janë marrë nga këto vepra: të Nairn Frashërit përmbledhja me poezi Vepra letrare I, të Asdrenit dy veprat e te tij: Rreze dielli dhe Psalme murgu, dhe të Lasgushit Ylli
i zemrës. Është e logjikshme dhe kronologjikisht korrekte që të parat janë fjalët e Năimit dhe vepra e tij, për të vazhdar me Asdrenin dhe për ta përfiinduar me fjalët e Lasgushit. 177
Pas hyijes, ku jepen disa të dhëna të përgjithshme për gjuhën e autorëve në studim dhe disave të dhëna për historikun e formimit të ijalëve në gjuhën shqipe janë analizuar fjalët e prejardhura me parashtesim. Së pari është sqaruar për parashtesat veç e veç, paraqitjen e tyre në kategori të ndryshme të fjalëve dhe funksionin e tyre që luan nga momenti që bëhen pjesë përbërëse e asaj fjale. Gjithashtu, janë shkruar të gjitha ijalët e hasúra me parashtesat e ndryshme te të tre autoret. Fjalët janë analizuar sečila veç e veç,si p.sh.: çkëmbej (krh. foljen shkëmbej), parashtesa plus fjala qe është lidhur me ketë parashtesë, çfarë kategorie gramatikom ka qenë fjala përpara se lidhet me parashtesën. Gjithashtu për disa fjalë të prejardhura jenë dhenë vargjet se ku konkretisht janë gjetur. Në kapituliin e radhës është vazhduar me prapashtesat dhe funksionin e tyre ne fjalën e re. Gjithashtu është shkruar edhe për çdo prapashtese, historikun e tyre, prejardhjen dhe funksionin e tyre gjatë lidhjes në fjali. Është marrë në shqyrtim paraqitja e saj në kategori të ndryshme, funksioni që luan në fjalën e formuar. Është treguar kategoria gramatikom e fjalës së krijuar dhe me cilën fjalë është lidhur dhe çfarë kategorie ka qenë para se futet në ketë lloj fjale, si p.sh.: thellim (krh. foljen thelloj + im), për të vazhdar me llojet tjera të fjalëve jo të parme të hasúra në veprat e lartpërmendura. Nyjëzimi, ose vënia e nyjës së përparëme përpara foljeve dhe kalimi і tyre në kategorine e mbiemrave, të cilāt në gjuhën shqipe përbëjnë një tip të veçantë janë fjalët e rradhës të analizuara.
Është filluar me mbiemrat, që janë formuar nga pjesoret e foljeve te Naimi për të vazhduar rradhën e caktuar më pare në punim. Kapitulli IV përmban fjalët e përbëra. Këtu janë të futura të gjitha llojet e kompozimeve, përbërjes që janë hasur në poezitë e autoreve. Janë 178
ndarë në grupe- grape llojet e kompozimeve, çfarë kategorish gramatikore janë lidhur, si p.sh.: emri lidhet dhe me një emër, emri і lidhur nje mbiemër apo ndonjë përemër e kështu me radhë. Mënyra e analizēs ka qene e njëjte te të tre autoret. Për te vazhduar pastaj me llojin tjetër të krijimit të fjalëve të reja , me përngjitjen. Ky lloj krijimi fjalësh sikur u ka shkuar përdore shumë autoreve tanë, e sidomos Lasgushit і cili і ka më specifike ato. Fjalët e pëmgjitura janë analizuar duke treguar se eiles kategorie gramatikore i takon Çala e re e krijuar, a është ndajfolje, lidhëz, pjesëz apo pasthirrmë. Konversioni ose kalimi i mbiemrit në emër gjithashtu ka zënë një kapituli në këtë punim. Kjo është një mënyrë tjetër, përvç atyre që u përmendën më lartë për krijimin e fjalëve të reja. Duke kaluar në një pjesë tjetër të ligjëratës, fjala e formuar me këtë mënyrë ndërron edhe paradigmen e saj ( fiton një paradigme të re), ose e humb atë krejtësisht ( kur një pjesë e ndryshueshme e ligjëratës kalon në një pjesë të pandryshueshme). Kështu me radhë janë rradhitura të gjitha fjalët e emërzuara dhe është treguar nga ka ardhë ajo fjalë ose në këtë rast cili mbiemër është emërzuar, te githa këto të gjëtura te gjuha e poezisë së autorëve në studim. Mënyrat e përziera është kapitulli і radhës. Është kapipitulli më і shkutrër і studimit, në të cilin janë të radhitura krij imet përziera, me parashtesim dhe prapashtesim njëkohësisht, me njyjëzim dhe parashtesim, e kështu me radhë. Për qëllime thjesht didaktike dhe për një sistematizim më të të piote, tërësia e foljeve të gjetura janë
ndarë në një kapituli më vete. Natyrisht, kemi mundur t'i fiitim te parashtesat apo prapashtesat përkatëse, megjithatë nuk u hoq dore prej idesë fillestare. Duke pare numrin tejet të madh të foljeve të përdorara, ndonëse mund të duket si një devijim nga metodologjia bazë e 179
punimit, ngelemi të mendimit se kjo ndarje është megjithatë шё përmbledhëse. Foljet janë të ndara në bazë të zgjedhimeve, dhe ndoshta tani është momenti të përmendim se në këto vepra nuk janë gjetur folje të prejardhura të zgjedhimit të tretë, megjithatë janë në numër të shumtë foljet e zgjedhimeve të tjera, sidomos ato të zgjedhimit të pare që janë dominuese. Duke iu referuar gramatikës së sotme të shqipes, çdo bashkësi zgjedhimi është ndarë në nënbashkësi, pra nënndarje të mëtejme, si p.s.: ndarazi janë foljet me -oj,me -zoj, -toj,-roj etj. 180
Резиме Нема ништо случајно во нашиот избор на авторите, Наим, Асдрен, Љасгуш. Ова е една книжевна-јазична тријада, еден свет мост со три свода кој ги поврзува бреговите од два големи периода на албанската книжевност. Подадената рака на Наим кон Асдрен и на Асдрен кон Љасгуш, е порака пренесена од
еден на друг, вест која преминувајќи ги просторот и времињата овие именки им ги носи на нацијата и јазикот. Оваа величествена тројка е блескава дијадема на чиј врв сј ae албанскиот јазик. Истражувајќи ги делата на тројцата најбитни писатели на традицијата, имавме ретко задоволство да се сретнеме со
прочитаните поезии од детството и кои ги проучувавме понатаму. Тие од јазична гледна точка ни ja покажаа важноста на Наим и неговите другари за да го оживеат албанскиот јазик и да го постават него во поезија и книги, напишани црно-бело на албански. Во полутемницата во која се наоѓал албанскиот, е
свеќата на Наим која ги запали сите свеќи на другите што следеле и потоа сите заедно го осветлија патот на албанскиот јазик еднаш за секогаш кон збогатување и унапредување. Преку читањето и истражувањето на делата на нашите поети ги видовме темните, влажните подруми каде се чувал јазикот, ги видовме
поетите со свиткан грб кои чекорат за да го извадат на светло, ги видовме бескрајните поминати часови врз испотеното чело на јазикот, го видовме жртвувањето од ден на ден преку болките и хроничните болести, го видовме тоа што го знаевме само од книгите дека јазикот го создаваат поетите! 181
Допирајќи ja од блиску оваа божествена маса составена од мешавината на јазикот и поезијата, разбравме колку тесно се поврзани еден со друг, и ja разбравме тешката работа што ни беше потребна за да ги разделиме еден од друг. Но, ќе излажевме ако не кажеме дека таквата работа ни даде толкаво големо
задоволство. Toa беше од на патот на создавањето на зборовше, беше продолжен престој во зградите и градилиштето на јазикот. Воодушевени го видовме старото и новото орудие наредени таму, некой од нив покриени со ’pra, а некой од нив сосема нови кои cjaeja под светлото на свеќата. Го видовме бледиот
лик од туберкулоза на Наим, го видовме мачниот живот на Асдрен и слатката тврдоглавост на Љасгуш. Ги земавме зборовите од нивните дела и ги поставивме еден по друг, ги анализиравме и ги поделивме на сите нивни составни делови. Видовме и што не видовме и одделувајќи ги од магијата на стихот каде беа
заедно ги поставивме во системи, ги меревме, ги разделивме и ги собравме според зборообразувачката основа. Така поделени ни се чинеше дека се наоѓаме во мртовечница ладна како лед. Во суштина, можеби, ова е нашиот придонес во поделбата на зборовите на овие автори во нивни составни делови.
Извршувајќи ja работата на хирургот, ние видовме колку многу го имаат сочувано јазикот од смртта овие писатели на традицијата изградувајќи го од неговите природни елементи и одбегнувајќи ги странските зборови. Подолу накратко е објаснета методологијата на ова истражување. Сите зборови, изведени,
сложени или полусложени зборови од тројцата автори се собрани од овие дела: кај Наим збирка поезии Vepra letrare I,
кај Асдрен две негови дела Rreze dielli и Psalme murgu, кај Љасгуш Ylli i zemrës. Логично е и хронолошки е точно првин да бидат 182
зборовите на Наим и неговите дела, за да се продолжи со Асдрен и да заврши со зборовите на Љасгуш. По воведот, каде се даваат општи податоци за јазикот на авторите кои се објект на анализа и некой податоци за историјата на образување на зборовите се анализирани изведените зборови со префиксација.
Прво се објаснети префиксите, нивното претставување во различни категории на зборови и нивната функција од моментот кога стануваат дел на тој збор. Исто така, се дадени сите зборови образувани со различни префикси кои се најдени кај тројцата автори. Зборовите ce анализирани секој посебно како на
пример: çkëmbej (сп. глагол shkëïiibej), префикс плус зборОт на кого е додаден овој префикс. Исто така, за некой од овие зборови се дадени и стиховите во кои се сретнати. Во другото поглавје се објаснети суфиксите и нивната функција во новиот збор. Исто така за секој суфикс е дадена нивната
историја, нивното потекло и нивната функција во текот на поврзувањето на реченицата. Разгледано е неговото претставување во различни категории и каква функција игра во новосоздадениот збор. Покажана е граматичката категорија на новосоздадениот збор и со кој збор е поврзан и во која категорија спаѓал
пред да влезе во овој вид на збор на пример: thellim (сп. глагол thelloj + im), за да продолжиме со другите вида на изведени зборови кои ги сретнавме во горенаведените дела. Членот, или претпозитивниот член додаден на глаголите и нивниот премии во категорија на придавките, кој во албанскиот јазик
претставуваат посебен вид зборови кои исто така беа анализирани од нас. Почнавме со придавките образувани од
глаголскиот партицип кај Наим , потоа кај Асдрен и потоа кај Љасгуш. 183
IV поглавје ги содржи сложените зборови. Овде влегуваат сите вида на композиции кои ги сретнавме во поезиите на нашите автори. Поделени се на групи ֊ видови на композиции, какви граматички категории се поврзани, како на пример: именка се поврзува со именка, именка се поврзува со придавка или заменка
итн. Методологијата на анализата била иста кај тројцата автори. Понатаму се продолжува со другиот вид на создавање нови зборови, сраснување. Овој вид на создавање нови зборови од нашите автори е многу чест, особено кај Љасгуш кај кој тие ce поспецифични. Полусложенките, зборовите добиени со
сраснување, се анализирани покажувајќи во која граматичка категорија спаѓа новосоздадениот збор, дали е прилог, сврзник, партикула или извик. Конверзијата или супстантивизацијата на придавките зафаќа посебно поглавје во ова истражување. Овој е посебен начин, покрај горенаведените, за образуваше на
новите зборови. Преминувајќи од една зборовна група во друга, новосоздадениот збор ja менува и парадигмата (добива нова парадигма), или целосно ja губи (кога една менлива зборовна група преминува во неменлива зборовна група). Тука се дадени сите супстантивизирани зборови и е покажано од каде
потекнува или во овој случај која придавка е супстантивизирана. Дадени се сите зборови најдени во јазикот на поезијата на авторите кои се предмет на нашето истражување. Измешан начин е друго поглавје. Ова поглавје е најкраткото поглавје во нашето истражување, во кое се дадени сите измешани
образувања, со суфиксација и префиксација истовремено, со член и префиксација итн. 184
За прости дидактички цели и за поцелосна систематизација, целината на пронајдените глаголи е посебно поглавје. Нормално дека сме можеле да ги вметнеме кај префиксите или суфиксите, меѓутоа не се откажавме од почетната идеја. Имајќи го предвид енормниот број на употребените глаголи, иако може да изгледа како девијација од основната методологија на истражувањето, нашето мислење е дека оваа поделба е потребна и содржајна. Глаголите се поделени врз основа на конјугацијата, а можеби сега е момент да кажеме дека во овие дела не се најдени изведени глаголи од трета конјугација, меѓутоа се многубројни глаголите од другите конјугации, особено тие од прва конјугација, кои ce доминантни. Врз основа на граматиката на албанскиот јазик, секоја конјугација е поделена на подгрупи, или потподелби како на пример: посебно се глаголите со -oj,me -zoj, -toj,-roj и др. 185
Summary There has nothing been randomly chosen in our selection: NaimAsdren-Lasgush. It is a literary triad, a sacred triple-arch bridge that brings together two of the greatest eras of the Albanian literature. It is Naim’s stretched arm towards Asdren and the latter’s towards Lagush; it is the transmitted message from the first to the last, the meaning that these three names give to our nation and language. This great triad is a radiant diadem on whose summit the Albanian language sparkles. By studying the works of these three most important authors of tradition, we have had the pleasure of rejoining with the read poems in our childhood and later learnt at university, which, seen from the linguistic viewpoint, makes us feel the heft that Naim and his friends would have while striving for reliving the Albanian language and inserting it in poetry and prose. Being in the darkness, the Albanian language was lit up by Naim’s candles, which then lit up the candles of all of his successors, and so all of them together enlightened the road towards enrichment and progress that the Albanian language took. By reading and studying the works of our poets, we could see the dark and wet cellars where our language was kept; we could also see our back-bent poets who used to struggle with so many obstacles only to make our language see the light; we could see the endless hours spent on the sweated forehead of our language; we could see the sacrifice, day by day, among pains and chronic illnesses; we could see what we only knew from the books: that poets make the language! 186
By being able to watch this divine mass of mixture of language and poetry closely,· we could understand how close they were attached to one another, and the hard work was to separate them from one another. However, we would not tell the truth if we do not admit that though hard, this work gave us great pleasure, too. It was a walk along the path of word creation; it was like an extended stay in the facilities and yards of the language. Amazed, we could see the old and new tools placed there, some of which were covered in stain, and the others were new, glittering under the candle light. We could see Naim’s faded face from tuberculosis, Asdreni’s life hullabaloo and Lasgushi’s sweet audacity. We got the words from their works and laid them down, one after the other, just like the patient on the doctor’s bed; we analyzed them, we divided them into their consisting parts. We saw a lot and by dividing them from the magic of the verse they were in, we placed them into systems, we measured them, we scattered them and then we gathered them again based on the formation word. As they were separated, we felt as if we were in a cold morgue. Perhaps this is our input in this case: the separation of these poets’ words into their consisting parts. By doing the coroner’s job, we could see how much the writers of tradition had contributed in keeping the language alive, by building it up from its own natural elements and avoiding as much as possible the usage of foreign transplants. Below you can see a brief explanation of the research method used in this dissertation. All of the non-front
words, derivative words, compound words or complex words have been taken from the works of the three authors, as follows: Naim Frashëri’s collection of poems Literary Work I, Asdreni’s two works, Rreze Dielli and Psalme Murgu, and Lasgushi’s Ylli і zemrës. It is 187
logical as well as chronologically correct to place Naim’s work first, and then proceed with Asdreni’s and Lasgushi’s ones. After the introduction where some general data about the authors in question as well as data about the history of word formation in Albanian have been given, the derivative words with prefixes have been analyzed. First, we have discussed about prefixes separately, their placement in different categories of words and the function they have from the moment of becoming integral part of the respective word. Also, all the words with different prefixes noticed in the works of the above-mentioned authors have been recorded. The words have been analyzed separately. E.g. çkëmbej (regional: verb exchange), i.e. the prefix plus the word connected to it, the grammatical category of the word before merging with the prefix, etc. For some of the derivative words, the verses they appear exactly have also been given. The following chapter deals with prefixes and their function in the new words. We have also discussed for every prefix, its history, origin and function while arranged in the sentence. Their emergence in different categories, their function in the newly formed words, etc. have also been dealt with. The grammatical category of the created word, the grammatical category of the previous word, the connection between them have all been analyzed and discussed. E.g. deepening (thellim) (reg. verb deepen + ing (thelloj + im), to go on with other types of non-frontal words noticed in the above-mentioned works. Articulation or placement of frontal articles before
verbs and their transition in the category of adjectives, which comprise a special type in Albanian, has been analyzed. We have started with adjectives formed by 188
verb participles in Naim’s work to proceed with the other authors mentioned in this paper. The next chapter is comprised of compound words. All of the compositions noticed in the authors’ works have been placed here. They have been divided into groups and sub-groups depending on various different factors. E.g., a noun linked to another noun, a noun linked to an adjective or pronoun, etc. The mode of analysis was the same in the three authors. We then proceed with the other type of word formation, which is composition (attachment). This type of word formation seems to have been the authors’ favorite one; especially Lasgush’s in whose works they appear as more specific. They have been analyzed in that way to see which grammatical category they belong to, are they adverbs, connectors, particles or interjections. Conversion or transition of adjectives into nouns is another chapter of this paper. This is another method of word formation. By moving to another part of speech, the created word changes its paradigm too (gets a new paradigm) or even loses it all (when a changeable part of speech transforms into an unchangeable one). These words have been taken from the works of the authors mentioned above. The following chapter deals with mixed methods. It is a shorter chapter of the study in which mixed creations have been placed. This means creations with prefixes and suffixes simultaneously, articles and prefixes, etc. For merely didactic aims and better systematization, the entirety of identified verbs has been put in a separate chapter. Of course, we could have placed them in
the section of prefixes or suffixes, but we decided to stick to the initial idea. Having in mind the great number of used verbs, though it 189
may seem as a deviation from the basic methodology of the study, we still consider that this division is more overwhelming. Verbs have been divided based on their conjugation, and maybe it is now the time to mention that derivative verbs of the third conjugation have not been identified in these works; however, the number of verbs of other conjugations is great, especially those of the first conjugation which dominate above others. By referring to the modem grammar of the Albanian language, every conjugation group is divided into subgroups. This means that verbs with -oj, -zoj, -toj, -roj, etc. have been dealt with separately. 190
Literatura e shfrytëzuar: Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Drejtshkrimi і gjuhës shqipe. Tirane, 1973 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Fjalori drejtshkrimor і gjuhës shqipe. Tirane, 1976 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Fjalori і gjuhës shqipe. Tirane, 2004 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Gramatika e gjuhës shqipe I. Tirane, 1995 Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Gramatika e gjuhës shqipe IL Tirane, 1995 Asdreni. Rreze djelli. Prishtinë: Rilindja, 1971 Asdreni. Psalime murgu. Prishtinë: Rilindja, 1971 Çabej, Eqrem. Studíme gjuhësore III, Prishtinë: Rilindja 1977 Frashëri, Naim. Vepra I. Prishtine: Faik Konica 2000 Hysa, Enver. Formimi i emrave në gjuhën shqipe. Tirane: A.Sh.Sh., 2004 Islamaj, Shefkije. Çështje të sinonimisë në gjuhën shqipe. Prishtinë: Instituti Albanologjik і Prishtinës, 1985 Islamaj, Shefkije. Gjuha e Jakov Xoxës. Prishtinë: Instituti Albanologjik і Prishtinës, 2000 195
Kasneci, Miranda. Fjalëformimi në veprat e gjergj Fishtësh. Prishtinë: Instituti Albanologjik і Prishtinës, 2000 Kostallari, Androkli. Pjetër Bogdani dhe gjuha letrare shqipe. Tiranë 1998 Krifca, Mirlinda. Dialog те poezinë e Lasgushit. Shkup: Vatra, 2000 Kuteli, M., Poeti Lasgush Forade ci, 1937 Kuteli, M., Poetika e Lasgush Poradecit, në “Përpjekja shqiptare”,\9Ъ Lafe, Emil. Fjaloripër pastërtinë e gjuhës shqipe, Tiranë, AShSh, 1998 Latifi-Xhanari, Lindita. МЫ mënyrën e jjalëformimit në veprën e Kadaresë Lyons John. Semantics. Cambridge University Press, 1977 Lloshi, Xhevat. Stilistika dhe pragmatika. Tiranë: Toena, 1999 Mulaku, Ragip. Parashtesat e prapashtesat në gjuhën shqipe në shkrimet e vjetra. Prishtinë: 1998 Poradeci, Lasgush. Ylli і zemrës. Prishtinë: Rilindja, 1990 Poradeci, Lasgush. Vepral. Tiranë: Onufri, 1999 Poradeci, Lasgush. Veprali. Tiranë: Onufri, 1999 Qosja, Rexhep. Historia e letërsisë shqipe I. Tiranë: Toena, 2000 Qosja, Rexhep. Historia e letërsisë shqipe II. Tiranë: Toena, 2000 Qosja, Rexhep. Historia e letërsisë shqipe III. Tiranë: Toena, 2000 Qosja, Rexhep. Asdreni, jeta dhe vepra. Tiranë: Toena, 2002 Qosja, Rexhep. Porosia e Madhe.Tiranë : Toena, 2000 196
Qosja, R., Vallet poetike të Lasgush Poradecit, në “Jeta e re”, 1967, 2 Sotiri, Natasha. Fjalori і gjuhës së Ismail Kadaresë. Tiranë: Medaur, 2007 Современа настава матерѣегјезика. Сарајево, 1965 Studíme mbi leksïkun dhe mbi formimin e jjalëve në gjuhës shqipe. Tiranë: Institūti і Gjuhësisë dhe і Letërsisë, 1972 Shkurtaj, Xhovalin. Pesha e fjalës shqipe. Tiranë: UFO Press, 2009 Thomai, Jani. Leksikologjia e gjuhës shqipe. Prishtinë, 1978 Thomai, Jani. Leksikologjia e gjuhës shqipe. Tiranë: Botimet Dudaj, 2005 Thomai, Jani. Leksiku dialektor e krahinor në shqipen e sotme. Tiranë: AShSh, 2001 Thomai, Jani. Prejardhja semantike ne gjuhën shqipe. Tirane, Botimet Dudaj Thomai, Jani. Teksti dhe gjuha. Tiranë: Botimet Dudaj, 1992 Thomai, Jani. Veçoritë leksiko-semantike të ndajfoljeve me prapashtesa në gjuhën shqipe. Tiranë: AShSh, 2004. Xhuvani, Aleksandër dhe Eqrem Çabej. Prapashtesat në gjuhën shqipe. Tiranë, 1962 Zymberi, Abdullah e të tjerë. Gramatika e gjuhës së sotme shqipe( morfologjia). Prishtinë 197
Per autoren Doc.dr. Luljeta Adili-Çeliku është e lindur në vitin 1980 në fshatin Haranjell të Kërçovës. Shkollën fillore e kreu në fshatin Sërbicë, kurse të mesmen në Kërçovë. Studimet i kreu pranë Katedres së Gjuhës dhe Letërsisë Shqiptare në Fakultetin Filologjik në Universitetin “Shën. Qirili dhe Metodi” në Shkup. Në vitin 2008 mbron temën e magjistraturës me tituli “Veçoritë leksiko-semantike dhe stilistike të fjalëve të reja dhe të ringjallura në veprat e Ismail Kadaresë”. Titullin doktor і shkencave filologjike e mori në vitin 2014 me tezën e doktoraturës ”Fjalëformimi në poezinë e Nairn Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit”. Menjëherë pasi mbaron fakultetin, në vitin 2003, punësohet si asistente e re në Universitetin e Evropës Juglindore në Tetovē. Gjatë 15 viteve karriere në këtë universitet ka qenë pjesë e Katedres së Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe dhe ka mbajtur disa lëndë, si: Sintaksa e gjuhës shqipe, Gjuhë shqipe me kulturë shkrimi, Gjuhë shqipe për qëllime profesionale, Gjuhë shqipe për fillestarë etj. Gjithashtu, ka qenë e angazhuar edhe në shkallën e masterit dhe ka mbajtur lëndët, si: Fonetike eksperimentale, Etnolinguistikë, Stilistike dhe pragmatike etj. Ka qenë anëtare komisioni e mbi 15 temave të masterit dhe vazhdon të jetë. Është shumë aktive në konferenca ndrëkombëtare, kombëtare dhe rajonale të cilat mbahen brenda dhe jashtë vendit. Ka publikuar më shumë se 30 punirne për fjalëformimin dhe për çështje të ndryshme të gjuhës shqipe. Në nëntor të vitit 2019 kalon në Universitetin “Shën. Qirili dhe Metodi” në Shkup në Katedrën e Gjuhës dhe Letërsisë
Shqiptare dhe merr thirrjen akademike docente. Është e angazhuar në mbajtjen e lëndëve, si: Gjuhë shqipe bashkëkohore, Analizē kontrastive, Teoria e përkthimit. 198
Krijimi і terminologjisë së re dhe pasurimi i leksikut, stabilizimi і ortografisë dhe i formavę gramatikore, si dhe afrimi i vaŕianteve të dialekteve gjuhësore janë disa nga śhume kontributet e tre shkrimtarëve në fjalë. Autorja shpalos edhe zhvillimin historik të fjalëformimit në gjuhën shqipe, duke rikonfirmuar se periudha e Rilindjes qe një nder periudhat më të rëndësishme të shqiptarëve, me ndikim të veçantë në zhvillimin e letërsisë dhe gjuhës shqipe. Mirushe Hoxha „Fjalëformimi në poezinë e Nairn Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Pořadech” i autores dr. Luljeta Adili Çeliku është një studim origjinal, në të cilin përmes vënies përballë të modeleve të fjalëformimit të shprehura në vargjet e tre poetëve të spikatur, dëshmohet se procesi і zgj erimit të leksikut të gjuhës shqipe duke krijuar fjalë të reja nga elementet ekzistuese, është mjaft prodhimtar. Vaibona Toska 199 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Adili-Çeliku, Luljeta 1980- |
| author_GND | (DE-588)1251331343 |
| author_facet | Adili-Çeliku, Luljeta 1980- |
| author_role | aut |
| author_sort | Adili-Çeliku, Luljeta 1980- |
| author_variant | l a ç laç |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047818654 |
| ctrlnum | (OCoLC)1296323048 (DE-599)BVBBV047818654 |
| format | Thesis Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03183nam a2200589 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047818654</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220214 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220208s2021 m||| 00||| alb d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9786084950028</subfield><subfield code="9">978-608-4950-02-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1296323048</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047818654</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">alb</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Adili-Çeliku, Luljeta</subfield><subfield code="d">1980-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1251331343</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit</subfield><subfield code="c">Luljeta Adili-Çeliku</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kërçovë</subfield><subfield code="b">Offset Print</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Shkup</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">200 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">Dissertation</subfield><subfield code="c">Universiteti Shën Qirili dhe Metodi në Shkup</subfield><subfield code="d">2014</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in albanischer, englischer und mazedonischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Frashëri, Naim</subfield><subfield code="d">1846-1900</subfield><subfield code="0">(DE-588)119557126</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Asdreni</subfield><subfield code="d">1872-1947</subfield><subfield code="0">(DE-588)138920834</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Poradeci, Lasgush</subfield><subfield code="d">1899-1987</subfield><subfield code="0">(DE-588)119253321</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lyrik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4036774-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Wortbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4066957-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Albanisch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4112482-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Neologismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041605-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Frashëri, Naim</subfield><subfield code="d">1846-1900</subfield><subfield code="0">(DE-588)119557126</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Asdreni</subfield><subfield code="d">1872-1947</subfield><subfield code="0">(DE-588)138920834</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Poradeci, Lasgush</subfield><subfield code="d">1899-1987</subfield><subfield code="0">(DE-588)119253321</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Wortbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4066957-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Neologismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041605-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Albanisch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4112482-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Lyrik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4036774-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220208</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033202003</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">809</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">4965</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">809</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">4965</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
| genre_facet | Hochschulschrift |
| id | DE-604.BV047818654 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T19:07:39Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:22:12Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9786084950028 |
| language | Albanian |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033202003 |
| oclc_num | 1296323048 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 200 Seiten |
| psigel | BSB_NED_20220208 |
| publishDate | 2021 |
| publishDateSearch | 2021 |
| publishDateSort | 2021 |
| publisher | Offset Print |
| record_format | marc |
| spelling | Adili-Çeliku, Luljeta 1980- Verfasser (DE-588)1251331343 aut Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit Luljeta Adili-Çeliku Kërçovë Offset Print 2021 Shkup 200 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Dissertation Universiteti Shën Qirili dhe Metodi në Shkup 2014 Zusammenfassung in albanischer, englischer und mazedonischer Sprache Frashëri, Naim 1846-1900 (DE-588)119557126 gnd rswk-swf Asdreni 1872-1947 (DE-588)138920834 gnd rswk-swf Poradeci, Lasgush 1899-1987 (DE-588)119253321 gnd rswk-swf Lyrik (DE-588)4036774-5 gnd rswk-swf Wortbildung (DE-588)4066957-9 gnd rswk-swf Albanisch (DE-588)4112482-0 gnd rswk-swf Neologismus (DE-588)4041605-7 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Frashëri, Naim 1846-1900 (DE-588)119557126 p Asdreni 1872-1947 (DE-588)138920834 p Poradeci, Lasgush 1899-1987 (DE-588)119253321 p Wortbildung (DE-588)4066957-9 s Neologismus (DE-588)4041605-7 s Albanisch (DE-588)4112482-0 s Lyrik (DE-588)4036774-5 s DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Adili-Çeliku, Luljeta 1980- Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit Frashëri, Naim 1846-1900 (DE-588)119557126 gnd Asdreni 1872-1947 (DE-588)138920834 gnd Poradeci, Lasgush 1899-1987 (DE-588)119253321 gnd Lyrik (DE-588)4036774-5 gnd Wortbildung (DE-588)4066957-9 gnd Albanisch (DE-588)4112482-0 gnd Neologismus (DE-588)4041605-7 gnd |
| subject_GND | (DE-588)119557126 (DE-588)138920834 (DE-588)119253321 (DE-588)4036774-5 (DE-588)4066957-9 (DE-588)4112482-0 (DE-588)4041605-7 (DE-588)4113937-9 |
| title | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit |
| title_auth | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit |
| title_exact_search | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit |
| title_exact_search_txtP | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit |
| title_full | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit Luljeta Adili-Çeliku |
| title_fullStr | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit Luljeta Adili-Çeliku |
| title_full_unstemmed | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit Luljeta Adili-Çeliku |
| title_short | Fjalëformimi në poezinë e Naim Frashërit, Asdrenit dhe Lasgush Poradecit |
| title_sort | fjaleformimi ne poezine e naim frasherit asdrenit dhe lasgush poradecit |
| topic | Frashëri, Naim 1846-1900 (DE-588)119557126 gnd Asdreni 1872-1947 (DE-588)138920834 gnd Poradeci, Lasgush 1899-1987 (DE-588)119253321 gnd Lyrik (DE-588)4036774-5 gnd Wortbildung (DE-588)4066957-9 gnd Albanisch (DE-588)4112482-0 gnd Neologismus (DE-588)4041605-7 gnd |
| topic_facet | Frashëri, Naim 1846-1900 Asdreni 1872-1947 Poradeci, Lasgush 1899-1987 Lyrik Wortbildung Albanisch Neologismus Hochschulschrift |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033202003&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT adilicelikululjeta fjaleformiminepoezineenaimfrasheritasdrenitdhelasgushporadecit |