Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.):
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Bydgoszcz
Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
2021
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 240 Seiten Illustrationen 21 cm |
| ISBN: | 9788380184466 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047691372 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220805 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 220119s2021 xx a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788380184466 |9 978-83-8018-446-6 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1294792806 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047691372 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-B220 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Nowakowski, Tomasz |d 1950- |e Verfasser |0 (DE-588)1218706422 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) |c Tomasz Nowakowski |
| 264 | 1 | |a Bydgoszcz |b Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego |c 2021 | |
| 300 | |a 240 Seiten |b Illustrationen |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 611 | 2 | 7 | |a Kultur 2000 |0 (DE-588)1091740658 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 476-750 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Geistesleben |0 (DE-588)4274490-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Europa |0 (DE-588)4015701-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Cywilizacja średniowieczna | |
| 689 | 0 | 0 | |a Europa |0 (DE-588)4015701-5 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Geistesleben |0 (DE-588)4274490-8 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Geschichte 476-750 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 689 | 1 | 0 | |a Europa |0 (DE-588)4015701-5 |D g |
| 689 | 1 | 1 | |a Kultur 2000 |0 (DE-588)1091740658 |D f |
| 689 | 1 | 2 | |a Geschichte 476-750 |A z |
| 689 | 1 | |5 DE-604 | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe |z 978-83-8018-447-3 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220805 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306 |e 22/bsb |f 09021 |g 437 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306 |e 22/bsb |f 09021 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306 |e 22/bsb |f 09021 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033075372 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1818873882817331200 |
|---|---|
| adam_text |
SPIS TREŚCI Wstęp . 7 Rozdział I Upadek łacińskiej cywilizacji śródziemnomorskiej . 37 Rozdział II Pośrednicy wiedzy i literatury starożytnej .51 Rozdział III Ośrodki kultury na Zachodzie w epoce przedkarolińskiej . 71 Rozdział IV Bizancjum i jego oddziaływanie na Europę łacińską. 93 Rozdział V Umysłowość ludów zwanych barbarzyńskimi - Celtowie, Germanie i Słowianie . 113 Rozdział VI Literatura, nauka i sztuka wieków ciemnych .143 Rozdział VII Wiara i życie religijne. 159 Rozdział VIII Myśl i kultura polityczna w epoce przedkarolińskiej . 177 Rozdział IX Wyobrażenia o świecie, umysłowość i mentalność . 193 Zakończenie - co pozostało z kultury wczesnośredniowiecznej? . 203 Bibliografia . 211 Indeks osób . 229
BIBLIOGRAFIA Ma służyć tylko orientacji w olbrzymiej literaturze i ułatwić pogłębienie zrozumienia podstawowych zagadnień. Obejmuje więc jedynie wybra ne pozycje w języku polskim i obcych. Z wydań źródeł zamieszczono jedynie te, które są tłumaczone na język polski i z których zaczerpnięto cytaty. Autor chciał uniknąć przytaczania długich list tytułów z wiel kich wydawnictw źródłowych, takich jak np. Monumenta Germaniae Historica. Słowniki i encyklopedie specjalistyczne Encyclopedia of Monasticism, ed. W.M. Johnston, C. Kleinhenz, Lon don - New York 2015 (wyd. 2) Encyklopedia Katolicka, Lublin 1973 i lata następne (skrót: EK) Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. O. Jurewicz, Warszawa 2002 Lexikon des Mittelalters, Bd. 1-5, München - Zurich 1980-1981 ' Lexikon Literatur des Mittelalters, Bd. 1: Themen und Gattugen, Bd. 2: Autoren und Werke, Verlag J.B. Metzler, Stuttgart - Weimar 2002 Rajman J., Encyklopedia średniowiecza, Kraków 2006 Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 1-8, Wrocław 1961-1996 (skrót: SSS) Słownik prasłowiański, oprać, zespół Instytutu Słowianoznawstwa PAN, red. F. Sławski, t. 1-8, Warszawa 1974-2001 Strony internetowe https://www.documentacatholicaomnia.eu https://www.dmgh.de https://plato.stanford.edu Źródła Anglia, Szkocja, Irlandia. Teksty źródłowe do historii Kościoła i patrystyki, wyd. A. Bober, Lublin 1991 Antologia patrystyczna, oprać. A. Bober, Kraków 1965
212 TOMASZ NOWAKOWSKI Apokryfy Nowego Testamentu, Ewangelie apokryficzne, cz. 1-2, red. Μ. Starowieyski, Kraków 2003 Artermidor z Daldis, Rozważania o snach, czyli Oneirokrytyka, tłum. I. Żółtowska, Warszawa 1995 Święty Ambroży, Obowiązki duchownych, tłum. K. Abgarowicz, War szawa 1967 Święty Augustyn, De doctrina Christiana. O nauce chrześcijańskiej, przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył J. Sulowski, Warszawa 1989 Święty Augustyn, Państwo Boże, tłum. W. Kubicki, wstęp J. Salij, Kęty 2002 Święty Augustyn, Sprostowania, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1979 Święty Augustyn, O wolnej woli, tłum. A. Trombala, w: Święty Augu styn, Dialogifilozoficzne, Kraków 1999, s. 493-649 Święty Augustyn, O życiu szczęśliwym, tłum. A. Świderkówna, Kraków 2006 Święty Augustyn, Wyznania, tłum. Z. Kubiak, Warszawa 1992 Beda Czcigodny, Dzieje Kościoła Anglów, tłum. I. Salamonowicz-Górska, Warszawa 2020 Beda Czcigodny, Komentarz do Listu Jakuba, tłum. D. Sztuk, Warszawa 2013 Beda Czcigodny, Natura wszechświata. Czas i jego rodzaje. Rachuba czasu, tłum, zbiorowe, Lublin 2015 Beda Wielebny, Historia ludów Anglii, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015 Święty Benedykt z Nursji, Reguła, w: Święty Grzegorz Wielki, Diałogi, księga druga, tłum. A. Świderkówna, Tyniec - Kraków 1994 Boecjusz Anicjusz Maniliusz Sewerynus, O pocieszeniu jakie daje filo zofia, tłum. G. Kurylewicz, Μ. Antczak, Kęty 2006 Boecjusz Anicjusz Maniliusz Sewerynus, Traktaty teologiczne, tłum. R. Bielak, A. Kijewska, Kęty 2001 Cezaiy z Arles, Kazania do ludu, tłum. S. Ryznar, J. Pochwat, Kraków 2011 Dokumenty Soborów Powszechnych,
red. A. Baron, H. Pietras, t. 1—4, Kraków 2001-2004
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 213 Edda poetycka, tłum. A. Załuska-Stromberk, Wrocław 1986 (Biblioteka Narodowa, Seria II, Nr 214) Eriugena, Periphyseon, tłum. A. Kijewska, t. I-IV, Kęty 2009-2012 Eugipiusz, Żywot św. Seweryna. Reguła, przekład i oprać. K. Obrycki, Tyniec, Kraków 1996 Eugipiusz, Dzieła, tłum. K. Obiycki, Warszawa 1985 Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1990 Greckie i łacińskie źródła do najstarszych dziejów Słowian, przekład i oprać. Μ. Plezia, Poznań - Kraków 1952 Grzegorz Wielki, Dialogi, tłum. W. Szołdrski (Pisma Starochrześcijań skich Pisarzy 2), Warszawa 1969 Grzegorz Wielki, Dialogi, Księga druga, tłum. A. Swiderkówna, Tyniec 1994 Grzegorz Wielki, Homilie na Ewangelie, tłum. W. Szołdrski, Warszawa 1969 Grzegorz Wielki, Księga reguły pasterskiej, tłum. E. Szwarcenberg -Czerny, Tyniec 2003 Grzegorz Wielki, Listy, t. 14, tłum. J. Czuj, Warszawa 1954-1955 Grzegorz z Tours, Historie. Historia Franków, tłum. K. Liman, T. Richter, wstęp, oprać., komentarz D.A. Sikorski, Tyniec - Kraków 2002 Święty Hieronim, Żywoty mnichów Pawła, Hilariona i Malchusa, tłum. B. Degórski, Tyniec - Kraków 1995 Instytucje Justyniana, tłum. C. Kunderewicz, Warszawa 1986 Jan Chryzostom, Mowy przeciwko judaizantom i Żydom, Przeciwko Żydom i Hellenom, tłum. J. Huk, Kraków 2007 Jan z Biklar, Kronika Jana z Biklar, tłum. S. Grabowski, „Warszawskie Studia Teologiczne”, 1995, nr 8, s. 107-125 Liber pontificalis I-XCVI, usque ad annum 772, oprać. Μ. Ożóg, H. Pietras, tłum. P. Szewczyk, Μ. Jesiotr, Kraków 2014 Maksym Wyznawca, Antologia życia
wewnętrznego; Dialog o życiu we wnętrznym; Księga miłości; Księga oświeconych; Wykład Modlitwy Pańskiej; List o miłości, tłum. A. Warkotsch, Poznań 1981
214 TOMASZ NOWAKOWSKI Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008 Muza łacińska. Antologia poezji wczesnochrześcijańskiej i średnio wiecznej (Ш ХІѴ/ХѴ w.), oprać. Μ. Starowieyski, Wrocław - War szawa - Kraków 2007 (Biblioteka Narodowa, Seria II, Nr 255) Ojcowie Kościoła łacińscy. Teksty o Matce Bożej, tłum. W. Kania, Nie pokalanów 1981 Orozjusz, Historia przeciw poganom, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015 Święty Patryk, Pisma i najstarsze żywoty, tlum. К. Panuś, A. Strzelecka, oprać. J. Strzelczyk, Tyniec ֊ Kraków 2003 Paweł Diakon, Historia rzymska. Historia Longobardów, tłum. I. Le wandowski, Warszawa 1995 Pliniusz, Historia naturalna (wybór), przekład, komentarz, wstęp i oprać. I. i T. Zawadzcy, L. Hajdukiewicz, dodatek: L. Hajdukiewicz, Pliniusz w Europie, Wrocław - Kraków 1961 (wyd. II w 2 to mach Warszawa 2004) Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna, tłum. A. Konarek, Warszawa 1998 Prokopiusz z Cezarei, Historia wojen, tłum. D. Bródka, t. 12, Kraków 2013 Prokopiusz z Cezarei, O budowlach, tłum. P.Ł. Grotowski, Kraków 2006 Proklos, Elementy teologii, tłum. R. Sawa, wstęp i red. Μ. Dzielska, Warszawa 2002 Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne, t. 1-2, tłum. Μ. Dziel ska, Kraków 1997-1999 Rahner H., Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. Μ. Radożycka, tłum, tekstów greckich i łacińskich J. Radożycki, Warszawa 1986 Seduliusz, Opera omnia. Dzieła wszystkie, przekład, wstęp i komentarz H. Wojtowicz, Lublin 1999 Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, wstęp E. Wipszycka, komentarz A.
Ziółkowski, Warszawa 1986 Sturlason Snorri, Edda, przekład, komentarz, red. H. Pietruszczak, Zgo rzelec 2017
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 215 Sulpicjusz Sewer, Pisma o św. Marcinie z Tours. Żywot, listy, dialogi, oprać. Μ. Starowieyski, tłum. P.J. Nowak, Kraków 1995 Sydoniusz Apolinary, Listy i wiersze, tłum. Μ. Brożek, Kraków 2004 Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian, seria grecka, z. 2: pisarze z V~Xw., wyd. A. Brzóstkowska, W. Swoboda, Wrocław 1989 Wiktor z Wity, Dzieje prześladowań Kościoła w Afryce, tłum. J. Czuj, Poznań 1930 Wiktor z Wity, Historia prześładowań wandalskich w Afryce, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015 Tacitus Publius Cornelius, Germania, tłum. T. Płóciennik, Poznań 2017 Täin czyli uprowadzenie stad z Cuailgne, tłum. E. Bryll, Μ. Goraj, War szawa 1983 Teodoret biskup Суш, Dzieje miłości bożej. Historia mnichów syryj skich, tłum. K. Augustyniak, Kraków - Tyniec 1994 Teodoret z Суш, Leczenie chorób hełlenizmu, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1981 Teofilakt Simokatta, Historia powszechna, tłum. A. Kotłowska, Ł. Ró życki, Poznań 2016 Zwolski E., Kasjodor i Jordanes. Historia gocka czyli scytyjska Europa, Lublin 1984 (z tłumaczeniem Jordanesa, O pochodzeniu i czynach Gotów) Żegluga Świętego Brendana opata (Navigația sancii Brendam abbatis), tłum. I. Lewandowski, oprać. J. Strzelczyk, Poznań 1992 Literatura A Companion to Intellectual History, ed. R. Whatmore, B. Young, John Wiley Sons, Chichester 2016 Alföldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu, tłum. A. Gierlińska, Poznań 2003 Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościo ła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990 Angenendt A., Geschichte der Religiosität im
Mittelalter, Primus Verlag, Darmstadt 1997 Arcangeli A., Cultural History. A Concise Introduction, New York 2012
216 TOMASZ NOWAKOWSKI Ariès Ph., Człowiek i śmierć, tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1992 Aumann J., Zarys historii duchowości, tłum. J. Machniak, Kielce 1993 Bagby Ph., Kultura i historia. Prolegomena do porównawczego bada nia cywilizacji, tłum. J. Jedlicki, Warszawa 1975 Banniard Μ., Geneza kultury europejskiej, V-VIII wiek, tłum. A. Kuryś, Warszawa 1995 Banniard Μ., Wczesne średniowiecze na Zachodzie, tłum. A. Kuryś, Warszawa 1998 Barnes H.E., An Intellectual and Cultural History ofthe Western World, New York 1965 Barnes H.E. (wspólnie z H. Davidem), The History of Western Civiliza tion, t. 1-2, 1935 Baszkiewicz J., Myśl polityczna wieków średnich, Poznań 1998 (wyd. 2) Baszkiewicz J., Państwo suwerenne w feudalnej doktrynie, Warszawa 1964 Bednarek S., Pojmowanie kultury i jej historii we współczesnych synte zach dziejów kultury polskie'}, Wrocław 1995 Berschin W, Grecko-łacińskie średniowiecze. Od Hieronima do Miko łaja z Kuzy, przełożył i przygotował K. Liman, Gniezno 2003 Borawska T., Górski K., Umysłowość średniowiecza, Warszawa 1993 Braudel E, Gramatyka cywilizacji, tłum. H. Igalson-Tygielska, Warsza wa 2006 Bravo В., Wipszycka-Bravo E., Losy antycznej literatury, w: Słownik pisarzy antycznych, red. A. Swiderkówna, Warszawa 1982, s. 13-27 Breisach E., Historiography. Ancient, Medieval and Modern, Chicago - London 2007 Brown P., Gibbon ’s Views on Culture and Society in the Fifth and Sixth Centuries, „Daedalus”, 1976, nr 105 Brown P, Świat późnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, tłum. A. Podzielna, Warszawa 1991 Brown P., Kult świętych. Narodziny i rola w
chrześcijaństwie łacińskim, tłum. J. Partyka, Kraków 2007 Browning R., Justynian i Teodora, tłum. Μ. Boduszyńska-Borowikowa, Warszawa 1977 Burckhardt J., Kultura Odrodzenia we Włoszech, tłum . Μ. Kreczowska,
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 217 Warszawa 1991 Burke P., Historia i teoria społeczna, Warszawa - Kraków 2000 Burke P., Historia kulturowa. Wprowadzenie, tłum. J. Hunia, Kraków 2012 Cantor N.F., The Civilization of the Middle Ages, wyd. poprawione Harper Collins, New York 1993 (wyd. I ֊ 1965) Chadwick H., Kościół w epoce wczesnego chrześcijaństwa, tłum. A. Wypustek, Warszawa 2004 Chélini J., Dzieje rełigijności w Europie Zachodniej w średniowieczu, tłum. I. Wyrzykowska, Μ. Wyrzykowska, Warszawa 1996 Dopierała K., Księga papieży, Poznań 2019 The Cambridge History ofMedievai Political Thought, c. 350-c. 1450, ed. J.H. Burns, Cambridge University Press 1991 Clark F., The „ Gregorian” Dialogues and the Origins Benedictine Mo nasticism, Brill, Leiden - Boston 2003 Clark F., The Pseudo-Gregorian Dialogues, t. 1-2, Brill, Leiden 1987 Clark J.G., The Benedictines in the Middle Ages, Woodbridge 2014 Claude D., Geschichte der Westgoten, Verlag W. Kohlhammer, Stuttgart 1970 Collins R., Europa wczesnośredniowieczna 300-1000, tłum. T. Szafrań ski, Warszawa 1996 Collins R., Hiszpania w czasach Wizygotów 409-711, tłum. J. Lang, Warszawa 2007 Constable G., Letters and Letter Collections, Turnhout 1976 Curta F., Eastern Europe in the Middle Ages (500-1300), t. 1-2, Leiden -Boston 2019 Curta F., Southeastern Europe in the Middle Ages, 500-1250, Cambrid ge 2006 Curtius E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, tłum. i oprać. A. Borowski, Kraków 1997 Cytowska Μ., Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, autorzy chrześcijańscy, Warszawa 1994 Czarnowski S., Kult
bohaterów ijego społeczne podłoże. Święty Patryk, bohater narodowy Irlandii, w: tenże, Dzieła, t. 4, tłum. A. Glinczanka, Warszawa 1956
218 TOMASZ NOWAKOWSKI Czarnowski S., Kultura, Kraków 2019 (wyd. I polskie - 1938) Dáithi ó Hógáin, Celtowie. Dzieje, tłum. Μ. Zwoliński, Warszawa 2009 Dales R.C., The Intellectual Life of Western Europe in the Middle Ages, Brill, Leyden 1995 (wyd. 3) Danielou J., Marrou H.I., Historia Kościoła, է. 1, Warszawa 1986 Dawson Ch., Religia i kultura, tłum. J.W Zielińska, Warszawa 1959 Dąbrówka A., Teatr i sacrum w średniowieczu. Religia - cywilizacja estetyka, Wrocław 2001 Długosz D., Barbarzyńcy w północnej Italii, Warszawa 2011 Dowiat J., Pogański obraz świata a przyczyny chrystianizacji Słowian, w: Wieki średnie - Medium aevum. Prace ofiarowane Tadeuszowi Manteufflowi, Warszawa 1962 Drączkowski F., Patrologia, Pelplin ֊ Lublin 1999 (wyd. 2) Dreger W, Pierwowzory historyczne Króla Artura od czasów najwcze śniejszych do czasów Galfreda z Monmouth, „Studia Zródłoznawcze”, 1983, nr 27, s. 113-145 Dumézil В., Chrześcijańskie korzenie Europy. Konwersja i wolność w kró lestwach barbarzyńskich od Vdo VIII wieku, tłum. P. Rak, Kęty 2008 Dumézil G., Bogowie Germanów. Szkice o kształtowaniu się religii skandynawskiej, tłum. A. Gronowska, Warszawa 2006 Dunn Μ., The Emergence of Monasticism. From the Desert Fathers to the Early Middle Ages, Blackwell Publishers, Oxford 2003 Eco U., Szaleństwo katalogowania, tłum. T. Kwiecień, Poznań 2009 Egeler Μ., Celtic Influences in Germanic Religion. A Survey, Herbert Utz Verlag, München 2013 Eliade Μ., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1-3, tłum. S. Tokarski, A. Kuryś, Warszawa 1988-1995 Eliade Μ., Traktat o historii religii, tłum. S.
Tokarski, wstęp L. Koła kowski, Łódź 1993 Evans G.R., Filozofia i teologia w Średniowieczu, tłum. J. Kiełbasa, Kraków 1996 Exploring Cultural History. Essays in Honour of Peter Burke, red. M. Calaresu, F. De Vivo, J.-P. Rubies, Burlington 2010 Faber G., Merowingowie i Karolingowie, tłum. Z. Jaworski, Warszawa 1994
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 219 Fouracre P., The Age of Charles Martel, New York 2013 (wyd. 2) Fried J., Das Mittelalter. Geschichte und Kultur, München 2009 (wyd. 3) Fumagalli Μ., Brocchieri В., Intelektualista, w. Człowiek średniowie cza, red. J. Le Goff, tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1996 (wyd. 1) Gąssowski J., Kultura pradziejowa na ziemiach Polski. Zarys, Warsza wa 1985 Gąssowski J., Mitologia Celtów, Warszawa 1987 Génicot L., Powstaje nowy świat. Studium o kulturze i cywilizacji wie ków średnich, tłum. J.S. Łoś, Warszawa 1964 (napodstawie 3 wyda nia francuskiego, I wydanie 1950) Geremek B., Słowiańskie nazwy miesięcy: między folklorem a historią, w: Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. komitet, Warszawa 1976 Gibbon E., Zmierzch cesarstwa rzymskiego, tłum. Z. Kierszys, Warsza wa 1975 Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 1982 Gieysztor A., Mitołogia Słowian, oprać. A. Pieniądz, wstęp K. Modze lewski, posłowie L.P. Słupecki, Warszawa 2020 (wyd. 3) Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, tłum. S. Zalewski, Warszawa 1987 Głombik Cz., Zur Geschichte der Begriffe „Kultur ” und „ Civilisation ” im humanistischen Schrijftum Polens, „Archiv für Kulturgeschichte” Bd. 75, 1993, H. 1, s. 91-111 Goffart W, Rome ’s Fall and After, The Hambledon Press, London Ronceverte 1989 Gołąb Z., O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, tłum. Μ. Wojtyła-Świerzowska, Kraków 2004 Grabner-Haider A., Maier J., Prenner K., Kulturgeschichte des frühen Mittelalters, Göttingen 2010 Grabski A.F., Gramatyka
cywilizacji Fernanda Braudela. Historia cy wilizacji w perspektywie globalnej, w: Rozmyślania o cywilizacji, red. J. Baradziej, J. Goćkowski, Kraków 1997 Grabski A.F., Karl Lamprecht i polski „spór o metodę”, w: tenże, Kształty historii, Łódź 1985
220 TOMASZ NOWAKOWSKI Grant E., Średniowieczne podstawy nauki nowożytnej w kontekście re ligijnym, instytucjonalnym oraz intelektualnym, tłum. T. Szafrański, Warszawa [b.r.w.] Green A., Cultural History, Palgrave Macmillan, New York - Basin gstoke 2008 Guriewicz A., Jednostka w dziejach Europy (średniowiecze), tłum. Z. Dobrzyniecki, Gdańsk - Warszawa 2002 Guriewicz A., Kategorie kultury średniowiecznej, tłum. J. Dancygier, Warszawa 1976 Guriewicz A., Problemy średniowiecznej kultury ludowej, tłum. Z. Do brzyniecki, Warszawa 1987 Guryn A., Kultura duchowa, w: Italia, red. E. Tabaczyńska, Wrocław Warszawa - Kraków - Gdańsk 1980 Handbook of Medieval Culture. Fundamental Aspects and Conditions ofthe European Middle Ages, red. A. Classen, Vol. 1—3, Berlin — Bo ston 2015 Haussig El.W, Historia kultury bizantyńskiej, tłum. T. Zabłudowski, Warszawa 1969 Heather P., Upadek cesarstwa rzymskiego, tłum. J. Szczepański, Poznań 2006 Heather P., Imperia i barbarzyńcy. Migracje i narodziny Europy, tłum. J. Szczepański, Poznań 2012 Heather P., Odrodzenie Rzymu. Cesarze i papieże: bój o władzę nad chrześcijaństwem, tłum. J. Szczepański, Poznań 2018 Hen Y., Roman Barbarians. The Royal Court and Culture in the Early Medieval West, Palgrave Macmillan, Basingstoke ֊ New York 2007 Henderson G., Wczesne Średniowiecze, tłum. P. Paszkiewicz, Warszawa 1987 Herrin J., Bizancjum. Niezwykłe dziedzictwo średniowiecznego impe rium, tłum. N. Radomski, Poznań 2020 Herrin J., The Formation of Christendom, Princeton University Press, Princeton 1989 Historia chrześcijaństwa, t. 4: Biskupi, mnisi i cesarze
610-1054, red. G. Dagron, P. Riche, A. Vauches, Warszawa 1999 History of Humanity, Vol. IV: From the Seventh to the Sixteenth Cen tury, red. M.A. Al-Bakhit, L. Bazin, S. Μ. Cissoko, współred. M.S.
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 221 Asimov, A. Gieysztor, I. Habib, Y. Karayannopoulos, J. Litvak King, P. Schmidt, Routledge 1996 Huizinga J., Homo ludens. Zabawajako źródło kultury, tłum. Μ. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa 1967 (wyd. 2 - 1985) Iggers G.G., Wang Q.E., Mukherjee S., A Global History of Historio graphy, London ֊ New York 2017 (wyd. 2) Jakobson R., Linguistic Evidence in Comparative Mythology, w: tenże, Selected Writings, t. VIL Contributions to Comparative Mythology. Studies in Linguistics and Philology, 1972-1982, ed. by S. Rudy, Berlin - New York - Amsterdam 1985 Jakobson R., The Slavic God ѴеІе5ъ and his Indo-European Cognates, w: tenże, Selected Writings, t. VII, s. 33—48 (pierwodruk 1969) Jankowiak Μ., Bizancjum a kryzysy sukcesyjne w cesarstwie zachodniorzymskim w ostatnich latach jego istnienia (465-474), w: Chrze ścijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, t. 3, red. T. Derda, E. Wipszycka, Kraków 2000 Jarzyńska K., Eposy świata. U źródeł kultur, Warszawa - Bielsko-Biała 2011 Kasperski R., Reges et gentes. Studia nad dyskursem legitymizującym władzę nad wspólnotami wyobrażonymi oraz strategiami ich kon struowania we wczesnym średniowieczu (VI-VII) w.), Warszawa 2017 Kelley D.R, Granice historii. Badanie przeszłości w XX wieku, War szawa 2005 Ker WP., Wczesne średniowiecze. Zarys historii literatury, tłum. T. Rybowski, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1987 Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zacho du, Warszawa 2003 Koneczny E, O wielości cywilizacji, Kraków 1935 Kształtowanie średniowiecza
(Wielka historia świata, t. 4), red. Μ. Sa lamon, autorzy: A. Bieniek, K. Kościelniak, Μ. Salamon, K. Stopka, A. Waśko, Kraków 2005 Kultura opactwa Sankt Gallen, wybór i oprać. W. Vogler, Kraków 1999 Kumor B., Historia Kościoła, t. 1: Starożytność chrześcijańska, t. 2: Wczesne średniowiecze chrześcijańskie, Lublin 2001
222 TOMASZ NOWAKOWSKI Labuda G., Słowianie, Goci, Hunowie, w: tenże. Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny zachodniej, t. 2, Poznań 1964 Labuda G., Rozważania nad teorią i historią kultury i cywilizacji, Po znań 2008 Labuda G., Rozwój metod dziejopisarskich od starożytności do współ czesności, cz. I: Do schyłkuXIXwieku, cz. II: WiekXX, Poznań 2003, 2010 Leciejewicz L., Słowianie Zachodni. Z dziejów tworzenia się średnio wiecznej Europy, Wrocław 1989 Leciejewicz L., Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywili zacji europejskiej, Wrocław 2000 Leclercq J. OSB, Chrystus w oczach średniowiecznych mnichów, tłum, s. Μ. Borkowska, Tyniec - Kraków 2001 Leclercq J. OSB, Miłość nauki a pragnienie Boga, tłum. S. Μ. Borkow ska, Tyniec - Kraków 1997 Le Goff J., Intełigencja w wiekach średnich, tłum. E. Bąkowska, War szawa 1966 Le Goff J., Kułtura średniowiecznej Europy, tłum. H. Szumańska-Grossowa, Warszawa 1970 (wyd. 2), Gdańsk - Warszawa 2002 (wyd. 3) Le Goff J., Świat średniowiecznej wyobraźni, tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1997 Legowicz J., Historia filozofii średniowiecznej Europy Zachodniej, Warszawa 1986 Lelewel J., O historii, jej rozgałęzieniu i naukach związek z nią mają cych, w: Dzieła, t. II: Pisma metodologiczne, cz. 1, oprać. N. Assorodobraj, Warszawa 1964 Lelewel J., Wykład dziejów powszechnych, t. 1, Wrocław 1850 Lewis C.S., Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średnio wiecznej i renesansowej, tłum. W. Ostrowski, Kraków 1995 Lipoński W, Dzieje kultury europejskiej. Średniowiecze, Warszawa 2020 Łowmiański H., Początki Polski. Z dziejów Słowian w
I tysiącleciu n.e., t. 1-6, Warszawa 1963-1986 Łowmiański H., Religia Słowian i jej upadek, Warszawa 1979 Łowmiański H., Rodzime i obce elementy w religii Germanów według danych Tacyta, w: Cultus et cognitio, Warszawa 1976
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 223 Łowmiański H., Zagadnienie politeizmu słowiańskiego, „Przegląd Hi storyczny”, T. LXXV: 1984, z. 4, s. 655-693 Maier В., Die Religion der Germanen. Götter, Mythen, Weltbild, Beck, München 2003 Manteuffel T., Kultura Europy średniowiecznej, Warszawa 1974 Markale J., Wercyngetoryks, tłum. H. Olędzka, Warszawa 1988 Markus R.A., Grzegorz Wielki, tłum. P. Nehring, Warszawa 2003 Mączyńska Μ., Światło z popiołu. Wędrówki ludów w Europie w IV i V wieku, Warszawa 2013 (wyd. poprawione i uaktualnione) Medieval Hagiography. An Anthology, ed. T. Head, Routledge, New York - London 2001 Mierzwa E., Historia historiografii, t. 1: Starożytność, średniowiecze, Toruń 2002 Milis L.J.R., Anielscy mnisi i ziemscy ludzie. Monastycyzm i jego zna czenie w społeczeństwie średniowiecznym, tłum . J. Piątkowska, Kra ków 1996 Modzelewski K., Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004 Modzelewski K., Społeczeństwo i gospodarka, w: Itałia, red. E. Tabaczyńska, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1980 Moszyński K., Kułtura łudowa Słowian, t. 1-2, Warszawa 1967 Mühle E., Słowianie. Rzeczywistość i fikcja współnoty, VI-XV wiek, tłum. J. Janicka, Warszawa 2020 The New Cambridge Medieval History, vol. 1, ed. Ρ. Fouracre, Cambrid ge University Press 2005 Oakley F., The Medieval Experience. Foundations of Western Cultural Singulatity, Univ, of Toronto, Toronto 1988 Oczkowa В., Etnogeneza Słowian. Historia badań, „Kultura Słowian”, T. XV: 2019, s. 65-84 Ong W., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. J. Japola, Lublin 1992 Ostrogorski G., Dzieje Bizancjum,
tłum, pod red. H. Evert- Kappesowej, Warszawa 1968 Pelikan J., Rozwój teologii średniowiecznej (600-1300), tłum. J. Pociej, Kraków 2009
224 TOMASZ NOWAKOWSKI Piekarczyk S., Dylematy ontologicznychprzesłanek nauk historycznych, w: Cultus et cognitio, s. 427^34 Piekarczyk S., Mitologia germańska, Warszawa 1979 Powell T.G.E., Celtowie, przedmowa S. Piggott, tłum. P. Taracha, War szawa 1999 Prinz E, Niemcy. Narodziny państwa, Celtowie, Rzymianie, Germanie, tłum. D. Fałkowska, Warszawa 2007 Prioreschi P., A History of Medicine, է. V: Medieval Medicine, Omaha 2003 Reynolds L.D., Wilson N.G., Skrybowie i uczeni. O tym, w jaki spo sób antyczne teksty literackie przetrwały do naszych czasów, tłum. P. Majewski, Warszawa 2008 Riché P., Edukacja i kultura w Europie Zachodniej (ѴІ-ѴШ w.), tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1995 Rosen-Przeworska J., Religie Celtów, Warszawa 1971 Rudwin Μ., Diabeł w legendzie i literaturze, tłum. J. Ilg, Kraków 1999 Russell B.J., Medieval Civilization, 2005 (wyd. 1 - New York 1968) Schmitt J.C., Duchy. Żywi i umarli w społeczeństwie średniowiecznym, tłum. A.W. Labuda, Gdańsk - Warszawa 2002 Seppelt F.K., Löffler К., Dzieje papieży. Odpoczątków Kościoła do cza sów dzisiejszych, t. 1, tłum. J. Kozolubski, Warszawa 1995 (reprint) Serczyk J., 25 wieków historii. Historycy i ich dzieła, Toruń 1994 Serejski M.H., Początki i dzieje słów „kultura” i „cywilizacja” w Pol sce, w: tenże, Przeszłość a teraźniejszość. Szkice i studia historiograficzne, Wrocław - Warszawa - Kraków 1965 Sikorski D.A., O długim trwaniu pewnej teorii — idea trypartycji u lu dów indoeuropejskich Georges ’a Dumézila w świetle krytyki, „Slavia Antiqua”, T. 53: 2012, s. 105-130 Sikorski D.A., Religie dawnych Słowian,
Przewodnik dla zdezoriento wanych, Poznań 2018 Simek R„ Götter und Kulte der Germanen, München 2021 (wyd. 5) Simon Μ., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I-IV w., tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1992 Skinner P., Health and Medicine in Early Medieval Southern Italy, Leiden - New York - Köln 1997
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 225 Smith Europa po Rzymie. Historia kulturowa lat 500-1000. Nowe ujęcie, tłum. A. Czwojdrak, Kraków 2008 Spychała D., Przemiany religijne i kulturowe w zachodnich prowincjach Cesarstwa Rzymskiego od roku 306 do śmierci św. Augustyna, t. 1-2, Bydgoszcz 2016 Spychała D., Cesarze rzymscy a arianizm. Od Konstantyna Wielkiego do Teodozjusza Wielkiego (312-395), Poznań 2007 (Xenia Poznaniensia, voi. VII) Strzelczyk J., Goci. Rzeczywistość i legenda, Poznań 2015 (wyd. 2 po prawione i uzupełnione) Strzelczyk J., Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, Poznań 2008 (wyd. 2) Strzelczyk J., Klucz do poznania nieba. Z dziejów myśli racjonalistycz nej w średniowieczu, Gdańsk 2003 Strzelczyk J., Longobardowie. Ostatni z wielkiej wędrówki ludów V-VIII wiek, Warszawa 2014 Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 2007 Strzelczyk J., Pióro w wątłych dłoniach. O twórczości kobiet w dawnych wiekach, t. 1: Początki (Od Safony do Hroswity), Warszawa 2007, Warszawa 2009 Strzelczyk J., Słowianie i Germanie w Niemczech Środkowych we wcze snym średniowieczu, Poznań 1976 Strzelczyk J., Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 2005 (wyd. 2) Swieżawski S., Kultura umysłowa wieków średnich, Lublin 1949 Szafrański W, Pradzieje rełigii w Polsce, Warszawa 1979 Szafrański W., Prahistoria religii na ziemiach polskich, Wrocław ֊ War szawa 1987 Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2012 (wyd. rozszerzone) Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2010 Świat Bizancjum, t. 1: Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, reá. C.
Morrison, tłum. A. Graboń, Kraków 2007 Świat Bizancjum, t. 2: Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204, red. J.-C. Cheynet, tłum. A. Graboń, Kraków 2011
226 TOMASZ NOWAKOWSKI Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1: Filozofia starożytna i średnio wieczna, Warszawa 1981 (wyd. 9) Taylor H.O., The Medieval Mind. A History of the Development of Thought and Emotion of the Middle Ages, The Long Press 2013 The Long Morning of Medieval Europe. New Directions in Early Medieval Studies, ed. J.R. Davis, Μ. McCormick, Aidershot - Bur lington 2008 Toynbee A., A Study ofHistory, t. 1-12, London 1962-1964 Toynbee A., Studium historii, skrót dokonany przez D.C. Somervella, tłum. J. Marzęcki, Warszawa 2000 Toynbee A., O stosunku historyka do religii, tłum. J. Marzęcki, Kęty 2007 Tyszkiewicz J., O księżycu na niebie, w: Ludzie - Kościół - Wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średnio wiecze - wczesna epoka nowożytna), red. komitet, Warszawa 2001 Ullmann W, A History of Political Thought. The Middle Ages, Harmondsworth, Penguin Books 1975 Urbańczyk P., Władza i polityka we wczesnym średniowieczu, Wrocław 2000 Urbańczyk S., Dawni Słowianie. Wiara i kult, Wrocław 1991 Vauchez A., Święty, w: Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa - Gdańsk 1996 Vries J. de, Keltische Religion. Die Religion der Menscheit, Stuttgart 1961 Waddell H., Średniowiecze wagantów, tłum. Z. Wrzeszcz, Warszawa 1960 Watts E., City and School in Late Antique Athens and Alexandria, Uni versity of California Press, Berkeley - Los Angeles - London 2008 Wiseman J.A., Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagad nienia, tłum. A. Wojtasik, Kraków 2009 Wolfram H., Germanie, tłum. R. Darda, Kraków
1996 Wolfram H., Historia Gotów, tłum. R. Darda-Staab, I. Dębek, K. Berger, Warszawa - Gdańsk 2003 Wood L, Królestwa Merowingów. Władza, społeczeństwo, kultura, 450-751, tłum. Μ. Wiik, Warszawa 2012
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 227 Zając J., Die keltischen Elemente in der Religion Noricum in der Zeit frühen römischen Kaiserreiches (I-III Jh. u.Z.f „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, Historia XIII, Toruń 1979 Zakrzewski К., Dzieje Bizancjum, [Warszawa 1938] Zakrzewski K., Rewolucja Odoakra, Kraków 1933 Zakrzewski K., U schyłku świata antycznego, Warszawa 1964 Zientara B., Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej, Warszawa 1985
Indeks osób (nie obejmuje przypisów i bibliografii) А Ambroży z Autpert, św. - 161 Abel (bibi.) ֊69 Ambroży z Mediolanu, św. - 54, 5657, 59, 76, 82, 91, 147, 168, 171, 180, 185 Abraham (bibi.) ֊ 103 Adam (bibi.) - 65, 74 Ammianus Marcellinus ֊104 Anastazjusz I, cesarz bizantyński 63,99, 181 Adam z Bremy - 125 Adamnan z Ну, św. ֊151 Aecjusz Flawiusz Anastazy Bibliotekarz (Anastazy III), antypapież- 104-105 (Flavius Aetius) - 40^1 Aecjusz z Amidy - 105 Andrzej Apostoł, św. - 72, 75, 78,108 Anna, św. ֊151 Aelius Lampridius ֊79 Agaton, papież, św. - 182 Agilulf, król Longobardów - 79 Agnieszka Rzymianka, św. - 72 Agobard z Lyonu, abp - 190 Ahura Mazda (mit.) ֊134 Aistulf, król Longobardów - 109 Akacjusz, patriarcha Konstantynopola ֊99 Alan z Lille ֊ 60 Alaryk I, król Wizygotów ֊ 58 Alaryk II, król Wizygotów - 79, 190 Aldhelm, opat ֊ 148-149 Aleksander III Macedoński (Wielki), król Macedonii - 54, 58 Aleksander z Tralles - 105 Aleksy Wyznawca, św. - 73, 105 Alfons VI Mężny, król Kastylii i Galicii - 46 Leonu, Amalasunta, królowa Ostrogotów - 61 Amand z Maastricht, św. - 150, 154 Antemiusz z Tralles ֊ 107 Anthimus ֊ 54 Antoni Wielki, św. - 80-82, 104, 171 Aper- 119 Apollin (mit.) - 117 Aprunkulus, bp ֊ 65 Apulejusz z Madaury - 116 Arator ֊58 Ariusz-97, 128 Arkadiusz (Flavius Arcadius), cesarz bizantyński - 180 Arnulf (Arnold) z Metzu, św. ֊150 Artemidor z Daldis/Efezu - 66-67 Artur, król (leg.) - 40, 120 Arystoteles - 52, 59, 61, 96 Aspar, wódz - 186 Atanazy Wielki, św. ֊ 80-81, 104 Attyla-40-41, 181 Augustyn z Canterbury, św. - 46, 76, 89, 207
230 TOMASZ NOWAKOWSKI Augustyn z Hippony, św. - 40, 45, 55-59, 61-62, 74, 82, 85, 90, 147, 156, 159-161, 166, 168, 171, 178-179, 185, 195-196, 199-200, 206-207 Autaris, król Longobardów - 79 Auzoniusz (Decimus Ausonius Magnus) - 83 Awianus (Flavius Avianus) - 54 Awit (Awitus), św. - 65 Awitus (Flavius Eparchius Avitus), cesarz rzymski — 65, 79 В Babrios - 54 Bachtin Michail - 17 Bagby Philip - 18, 30 Bakchus, św. -109 Balder (Baldur; mit.) - 126 Banniard Michel - 8 Barnes Harry E. - 16 Bazyli Wielki, św. - 85,105-106,207 Bazyli I Macedończyk, cesarz bizantyński - 101 Beda Czcigodny - 106, 146-147, 149, 151, 157, 184, 200, 205, 207 Belenus (Belinus; mit.) — 117 Belizariusz (Flavius Belisarius) - 40, 104, 180 Benedykt Biscop (Biscop Baducing), św. - 84, 89 Benedykt z Nursji, św. - 84-86, 88, 143, 162, 170,207 Beowulf (mit.) - 123, 157 Berschin Walter - 111 Bierstedt Robert - 24 Blandyna z Lyonu, św. — 170 Boecjusz (Anicius Manlius Severinus Boethius) - 59-61, 160, 200,207 Bolesław I Chrobry, król Polski -138 Bonifacy (Winfiyd), św. - 47, 88, 125, 127, 149, 161, 169, 207 Borawska Teresa - 21 Bourdieu Pierre - 17 Boz (Boż), król Antów - 191-192 Bran (lit.) -120 Braudel Fernand - 19, 29 Brendan Żeglarz, św. - 151-152 Brückner Aleksander -135 Brunhilda, królowa Austrazji ֊ 125, 185-186 Bruno z Kwerfurtu, św. - 134 Brygida z Kildare, św. - 87 Büchler Karl-21 Buckie Henry Thomas - 13 Bujak Franciszek - 21 Burckhardt Jacob -13, 15, 201 Burgundio z Pizy - 103 Burke Peter ֊17-18 C Cantor Norman F. — 22 Cedmon (Cædmon) z Whitby - 157 Cernunnos (mit.) - 118 Cezary z Arles, św. - 84,
169-170 Chalcydiusz — 67 Charibert I, król Franków - 78 Chariton, św. - 80 Childebert I, król Franków - 185 Childeryk I, król Franków - 122 Chilperyk I, król Franków - 78, 148 Chlodwig I, król Franków - 45, 122, 150, 153, 184, 187, 189-190, 208
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Chlotar I Stary, król Franków - 89,148 231 Dionizy, św. - 79 Chlotar II, król Franków - 158, 191 Dionizy Mały - 66, 207 Chors (mit.) - 134 Dioskur I, patriarcha Aleksandrii — 98 Chosroes I, król Partii - 42 Chosroes II, król Armenii - 42 Długosz Jan- 130, 133, 136 Dobrowolski Kazimierz ֊21 Collins Roger - 46 Donar (mit.)֊ 126 Comgal z Bangor, św. - 87 Drythelm - 149 Coulanges Numa Denys Fustel de - 12 Cūchulainn (leg.) - 120 Dumézil Georges ֊114, 126 Cuthbert z Lindisfarne, św. - 147 Cyceron (Marcus Tullius Cicero) 51-52,55,66 E Egeria, pątniczka - 172 Cyprian z Kartaginy, św. ֊ 57-58,198 Eliade Mircea - 114 Cyryl z Aleksandrii, patriarcha Aleksandrii, św. ֊ 98, 108 Elias Norbert - 17 Cyryl ze Scytopolis - 104 Cyryl-Konstantyn, św. -171 D Dagobert I, król Franków - 79, 158, 168 Dales Richard C. - 22 Damazy I, papież, św. - 76, 165 Damian, św. - 72 Daniel Słupnik, św. - 80 Dante Alighieri -148 Dares Frygijczyk - 68 Dawid (bibi.) ֊ 182 Dażbóg (Dadźbóg; mit.) - 135-136 Delumeau Jean - 174 Demetriusz z Tesaloniki, św. - 171 Diktys (mit.) ֊ 67 Diodor Sycylijski - 115, 120 Dioklecjan (Gaius Aurelius Valerius Diocletianus), cesarz rzymski — 119, 172 Efrem Syryjczyk, św. - 96, 147 Eligiusz z Noyon, św. ֊ 150, 158 Eliusz Donat ֊ 63 Eloqius, św. - 88 Emmeram z Ratyzbony, św. - 88 Ennodiusz z Pawii, św. - 55, 65 Epifaniusz, patriarcha Konstantynopola -182 Epifaniusz Scholastyk - 62 Epona (mit.) - 116, 121 Esus (mit.)֊ 117 Ethelbert, król Wessexu - 185 Etzel (lit.) -41 Euches - 83 Eufemiusz, patriarcha Konstantynopola - 99 Eugeniusz II (III), św.
- 91 Eugipiusz- 150 Eulalia z Méridy, św. - 157 Euryk, król Wizygotów — 79, 189 Eutropiusz ֊61 Eutyches, archimandryta — 65, 73, 98
232 TOMASZ NOWAKOWSKI Euzebiusz z Cezarei - 55, 58, 62, 75, 103, 144, 179 Ewa (bibi.) ֊ 65 Ezechiel (bibi.) ֊ 76 F Fafhir (leg.) - 123 Farbauti (mit.) - 126 Faust z Riez, św. — 57 Febai (lit.) - 120 Feliks III, papież, św. - 76, 181 Feliks z Noli, św. - 83, 172 Filologia (lit.) - 63 Filozofia (lit.) - 60, 160 Finían z Clonard, św. - 87, 89 Flawian, patriarcha Konstantynopola, św. - 73-74, 98 Focjusz I Wielki, patriarcha Konstantynopola, św. - 101-102, 105, 110, 180 Fokas, cesarz bizantyjski - 42 Fokas, św. - 169, 171 Fortuna (lit.)-60 Foucault Michel - 17 Fredegar- 153 Frey (Freyr; mit.) - 126-127 Freyja (mit.) - 126 Fried Johannes - 22 Friedell Egon - 14 Frig (Freja; mit.) - 126 Fronon, św. - 108 Fulgencjusz (Fabiusz Planejades) - 64 Fulgencjusz z Ruspe, św. ֊ 57, 64, 90 Furzeusz (Fursa), św. - 149-150 G Gabiusz Apiusz ֊ 54 Gajusz Juliusz Cezar (Gaius Iulius Caesar)-115-119 Galen (Claudius Galenus) - 105 Gall (Gaweł), św. - 88 Gall Anonim - 60 Gargilius Martialis - 53 Gelazjusz (Gelazy) I, papież, św. 76, 181-182, 207 Génicot Leopold - 19 Gennadiusz z Marsylii - 64, 146 Genowefa z Paryża, św. - 149 Genzeryk (Gejzeryk), król Wandalów i Alanów - 40, 208 Gerard z Cremony - 61 German z Paryża, św. - 83 Gerwazy, św. - 171 Gieysztor Aleksander ֊135 Gildas Mędrzec, św. - 156 Goethe Johann Wolfgang - 3 Górski Karol - 21 Grabner-Haider Anton - 23 Grendel (mit.) -157 Grimoald I Starszy, majordom Austrazji - 45 Grzegorz I Wielki, papież, św. - 72,75, 79, 143-146, 162-163, 165-168, 170,172,181,185,196,199,207 Grzegorz II, papież, św. ֊ 100, 180 Grzegorz III, papież, św. - 127 Grzegorz
z Tours (właśc. Jerzy Florentyn) - 27, 65, 78, 110, 150, 152, 154, 169, 173, 184, 186 Guizot François - 12 Gulweig (Heid; mit.) - 125-126
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Gundobad, krój Burgundów - 41, 189-190 233 Honoriusz (Flavius Honorius), cesarz rzymski - 179 Guriewicz Aron - 17,201 Honoriusz I, papież - 76, 100 H Horacy (Quintus Horatius Flaccus) — 79 Hadrian, mnich - 89, 107 Hormizdas, papież, św. ֊ 66, 76, 99 Hamlet (lit.) ֊158 Huizinga Johan - 14, 17 Hegel Georg Friedrich Wilhelm ֊ 11-12,30 Huneryk, król Wandalów - 155 Hunt Lynn - 17 Hektor (mit.) -148 Hydatius (Idatius), bp - 91 Helena (Flavia Iulia Helena), cesarzowa rzymska, św. - 72, 164, 172 Henryk II Święty, święty cesarz rzymski - 134 I Ibas z Edessy ֊ 99 Ignacy I, patriarcha Konastantynopola Herakliusz, cesarz bizantyjski - 42, 99, 102, 108, 182, 208 Herbst Stanisław - 25 Herder Johann Gottfried - 10-11 Hermas - 68 -180 Igor Światosławowicz, książę Nowogrodu Siewierskiego ֊ 134-135 Ildefons z Toledo, św. - 91 Indra (mit.) - 126 Hermiasz Sozomen (Sozomenos) 103 Irena, cesarzowa bizantyńska - 101 Herod Wielki, król Judei - 147, 164 Izajasz (bibi.) - 76 Herodot z Halikarnasu - 106 Izolda, żona Tristana (leg.) - 121 Hieronim ze Strydonu, św. - 55, 58, 63-64, 74-75, 81-82, 91, 103, 117, 146-147, 156, 160, 198, 207 Izolda Jasnowłosa (leg.) - 120-121 Izyda (mit.) - 160 Hilarion z Gazy, św. - 81 Hilaiy z Arles, św. - 57, 84 Hilary z Poitiers, św. - 54 Hildebrand (lit.) - 123 Hinkmar z Reims - 150 Hiob (bibi.)-143, 147, 198 Hipokrates z Kos - 105 Homer-68-69, 106 Honorat z Arles, św. - 83 Innocenty I, papież, św. - 75 Izydor z Miletu ֊ 107 Izydor z Sewilli, św. - 86, 91, 106, 145-147, 185, 199-200, 205 J Jakub, patriarcha (bibi.) - 107 Jakub
Większy Apostoł, św. - 151 Jakub Baradaj - 99 Jan Apostoł, św. - 72, 164, 168, 173, 178, 207
234 TOMASZ NOWAKOWSKI Jan Chryzostom, św. -180 Junius Bassus, prefekt - 72 Jan Chrzciciel, św. - 72, 108, 164 Jupiter (mit.) - 84 Jan VII Gramatyk, patriarcha Konstantynopola — 101 Jan Kasjan, św. - 74, 83, 85 Justyn I (Flavius lustinus), cesarz bizantyński - 99 Jan Klimaks, św. - 106 Jan Malalas (Jan z Antiochii) - 104 Jan Moschos - 105 Jan Szkot Eriugena - 195 Jan z Biclar- 155 Jan z Damaszku, św. - 102-103, 105, 182 Jan z Réomé, św. - 150 Jeremiasz (bibi.) - 156 Jezus Chrystus (relig.) - 62, 64, 66, 68-69, 73-74, 81, 89, 96, 98-101, 109, 145, 151, 161, 163, 165, 167, 169, 172-173, 178, 182, 205 Justyn II (Flavius lustinus Iunior Augustus), cesarz bizantyński — 108 Justynian I Wielki (Flavius Petrus Sabbatius lustinianus), cesarz bizantyjski - 8, 61-62, 78, 81, 94-95, 97, 99, 101, 104, 107-108, 177, 180, 182-183,208 Justynian II Rhinotmetos (lustinianus), cesarz bizantyjski 42, 100 Juwenalis z Akwinum (Decimus lunius luvenalis) - 116 Juwenkus (Gaius Vettius Aquilinus Juvencus) - 58, 64 Joachim, św. -151 Jonasz z Suzy - 150 Jordanes-47, 62, 104, 191 Jowisz (mit.)-117, 126, 145 Józef z Arymatei (bibi.) - 68, 151 Judasz Iskariota- 151 Julia (lit.) - 158 Julian Apostata (Flavius Claudius lubanus), cesarz rzymski - 42, 95, 171 К Kadłubek Wincenty, bp - 60, 138, 149 Karol Młot, władca Franków - 208 Karol Wielki, król Franków i Longobardów, św. cesarz rzymski ֊47, 77, 109, 127 Karolingowie (Pepinidzi), dynastia frankijska - 9, 44,46, 150 Julian z Eklanum, bp - 56 Kasjodor (Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus) - 61-62, 79, 103 Julian z Halikarnasu, bp - 96 Katarzyna
Aleksandiyjska, św. ֊ 81 Julian z Toledo, św. - 91, 195 Katon Starszy (Marek Katon) ֊ 54, 63 Juliusz II (Giuliano della Rovere), papież - 72 Juliusz Afrykańczyk — 58 Juliusz Nepos (Iulius Nepos), cesarz rzymski ֊41 Porcjusz Kazimierz II Sprawiedliwy, książę zwierzchni Polski - 138 Ker William Paton - 8 Kilian z Würzburga, św. - 88
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Klaudián Klaudiusz - 52, 179 Klaudián Mamert z Vienne - 57 Klemens I, papież, św. ֊ 72,169, 171 Kolumb Krzysztof - 8 Kolumba z Hy (Starszy), św. - 87-89 Kolumban Młodszy, św. - 79, 88, 150, 207 Kolumella (Lucius lunius Moderatus Kolumella) - 53 Koneczny Feliks - 16 Konstancja, św. - 73 Konstancjusz II (Flavius Iulius Constantius), cesarz rzymski - 42, 61,95, 98, 108 Konstans II (Constans Pogonatus), cesarz bizantyński - 78, 100, 110, 180, 182 Konstantyn, papież - 100 Konstantyn I Wielki (Gaius Flavius Valerius Constantinus), cesarz rzymski - 72-73, 97, 103, 108, 163, 167-168, 172, 179-180, 198 Konstantyn IV, cesarz bizantyński ֊ 100 Konstantyn V Kopronim, cesarz bizantyński -100 Konstantyn VII Porfirogeneta, cesarz bizantyński - 105, 137 Kosma, św. - 72 Kwiatkowski Stefan - 35 Kwintylian (Marcus Fabius Quintilianus) - 51 L Labuda Gerard - 26,29 Ladurie Emmanuel Le Roy — 17 Lamprecht Karl - 14-15,201 Lancelot (leg.) - 120 235 Landolfus Sagax - 61 Laufey (mit.) - 126 Le Goff Jacques - 19, 29, 159, 199 Leander z Sewilli, św. ֊91 Leciejewicz Lech - 139 Legowicz Jan - 147 Lelewel Joachim ֊ 12,26 Leo z Narbonny - 79 Leon I Makelles (Flavius Valerius Leo Augustus), cesarz bizantyński - 186 Leon I Wielki, papież, św. - 40, 73-76, 181 Leon II, papież, św. - 182 Leon III Izauryjczyk, cesarz bizantyński - 100, 102 Leon V Armeńczyk, cesarz bizantyński - 101 Leon VI Filozof, cesarz bizantyński -180 Leowigild, król Wizygotów ֊ 79 Liberiusz, papież - 75 Licyniusz (Flavius Galerius Valerius Licinianus Licinius), cesarz rzymski - 179 Lipoński Wojciech
- 22 Liutprand, król Longobardów - 109 Loki (mit.) - 126 Lord Albert - 18 Lot Ferdinand - 8 Lucjusz Septymiusz - 67 Lug (Lugos; mit.) - 116 Lukan (Marcus Annaeus Lucanus) 52, 117-118 Lukrecjusz (Titus Lucretius Carus) — 52
236 TOMASZ NOWAKOWSKI Ł Łada (mit.) — 136 Mars (mit.)-117, 126, 136 Mateusz Apostoł, św. - 69, 73, 163 Łempicki Zygmunt - 22 Matróny (mit.) - 116 Łukasz Apostoł, św. - 108 Maurycjusz (Flavius Mauricius Tiberius Augustus), cesarz bizantyjski - 42, 108 M Macaulay Thomas Babington - 13 Macedoniusz II, patriarcha Konstantynopola - 99 McNeill William H. - 16 Medard z Noyon, św. - 89 Medb (leg.) ֊ 120 Mahomet (Muhammad) - 42, 81, 208 Medzamir, poseł słowiański - 192 Maier Johann - 23 Menander Protektor - 192 Makrobiusz (Ambrozjusz Teodozjusz) - 66-67 Merkury (mit.) ֊ 63, 116, 125 Maksencjusz (Marcus Aurelius Valerius Maxentius), cesarz rzymski - 103 Maksym Wyznawca, św. — 102 Maksymian z Rawenny, św. - 78 Malchus, św. - 81 Marcelin, św. - 72 Menas z Egiptu, św. - 172 Merlin (leg.) - 120 Merowingowie, dynastia frankijska 148, 158, 188 Metody z Tesaloniki, św. - 171 Michał III Metystes, cesarz bizantyński ֊ 180 Michał Archanioł (relig.) - 78,164 Marcellus Empiryk - 53 Milton John —148 Marcin z Bragi, św. - 66, 161, 184 Minerwa (mit.) - 116 Marcin z Tours, św. - 58, 82-84, 148, 150, 169, 172 Minucjusz Feliks ((Marcus Minucius Felix)-57, 116 Marcin I, papież, św. - 102, 180, 182 Mir, król -184 Marcjan (Flavius Marcianus Augustus), cesarz bizantyński — 98 Mojżesz (bibi.) - 81 Marcjan Kapella - 63, 207 Marek, król Kornwalii (leg.) - 121 Monteskiusz (właśc. Charles Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu) -10 Marek Apostoł, św. - 108, 147 Mokosz (mit.) -135-136 Maria Dziewica/Matka Boża (relig.) - 64, 81, 98, 101, 103, 108, 151, 164, 171 Morann (lit.) - 183 Mariusz z
Aventicum, św. - 91 N Mariusz Wiktoryn (Gaius Marius Victorinus)-61 Nal (mit.) - 126 Moszyński Kazimierz ֊135 N arses ֊61
237 HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Neron (Nero Claudius Caesar Drusus Germaniens), cesarz rzymski 164, 178 Nertha (Nerthus; mit.) - 126 Nestoriusz ֊ 96, 98, 108 Nikodem, św. - 68 Nikomachos z Gerazy - 60 Njord (mit.) ֊ 126 Nowacjan, antypapież - 72 Patryk, św. -46, 55, 84, 87, 119-120, 167, 188, 207 Paulin z Mediolanu - 59 Paulin z Noli, św. - 83-84, 172 Paulin z Yorku, bp - 89 Paweł Apostoł, św. - 58, 68, 72, 108, 164-165, 199 Paweł Diakon - 38, 61-62, 79, 125 Paweł Orozjusz - 58, 144 Paweł z Eginy ֊ 105 O Paweł z Teb, św. - 81 Oakley Francis - 22 Odoaker, król Italii - 41, 77, 208 Pedaniusz Dioskurides Dioskurydes) - 53 Odr (Odhr; mit.) - 126 Pelagiusz (mnich) - 56 Odyn (mit.) - 125-127 Oktawian August (Gaius Iulius Caesar Octavianus), cesarz rzymski - 53, 61 Pepin Krótki, król Franków - 109 Omar (Umar ibn al-Chattab), kalif 43 Ong Walter - 19 Orestes-41 (Pedanius Perperuna (Duduia, Dziedziela; mit.) ֊133 Perroy Édouard - 117 Persjusz (Aulus Persius Flaccus) - 52 Perun (mit.) - 133, 136, 139 Piekarczyk Stanisław ֊124 Orybazjusz- 105 Piotr Apostoł, św. ֊ 58, 72-73, 75, 81, 88-89, 108, 164-165, 172 Orygenes ֊ 99 Piotr, diakon (lit.) - 143 Osman (Usman ibn Affan), kalif — 43 Pirenne Henri - 7, 43 Oswald, król Northumbrii, św. - 184 Pirmin, św. - 88, 161 Otmar, św. - 88 Platon - 51-52, 60, 67, 78, 96 Owidiusz (Publiusz Owidiusz Nazo) -52 Pliniusz Starszy (Gaius Secundus) — 52—53, 146 Plinius Plotyn - 52, 59 P Plutarch z Cheronei - 106, 116 Pachomiusz Starszy, św. - 80—81 Polemius Silvius - 54 Polikarp ze Smyrny, św. — 169 Pollion (Marek Witruwiusz Pollion) -53
Poncjusz z Kartaginy, św. - 58 Palladiusz - 53 Pantaleon, opat -102 Parsifal (Ieg.) - 120 Paszkowski Jan — З
238 TOMASZ NOWAKOWSKI Poncjusz Piłat - 68 Porfiriusz - 59, 171 Porowit (mit.) -136 Posydiusz z Kalamy, św. - 59 Potyոստ z Lyonu, św. -170 Prenner Karl ֊ 23 Proba - 69 Proklos (Diadoch) ֊ 61, 96 Proklos, patriarcha Konstantynopola ֊ 108 Prokopiusz z Cezarei - 47, 103 104, 108, 133, 139 Prosper z Akwitanii, św. - 74-75, 91 Protazy, św. - 171 Prudencjusz (Aurelius Prudentius Clemens) - 57 Pryscjan z Cezarei - 63 Pseudo-Dionizy Aeropagita - 103, 195 Pseudo-Mateusz ֊151 Pseudo-Mauiycy -138 Pseudo-Metody — 167 Ptaśnik Jan ֊21 Ptolemeusz (Claudius Ptolemaeus) 197 Pudenejana, św. - 72 R Radegunda z Turyngii, św. ֊ 148 Raedwald, król Anglii Wschodniej 122 Rambaud Alfred N. - 21 Rekkared I, król Wizygotów ֊ 79, 185 Remigiusz z Reims, św. ֊ 150 Rgieł(miL)- 135 Riche Pierre ֊121 Romeo (lit.) ֊158 Romulus Augustulus (Flavius Romulus Augustus), cesarz rzymski ֊ 8, 41, 71 Rotari, król Longobardów — 189-191 Rufin z Akwilei - 103, 144, 156 Rujewit (mit.) —136 Rupert z Salzburga, św. - 88 Russell Jeffrey Burton — 22 Rycymer - 41 S Saba Got, św. — 128 Saba Jerozolimski, św. ֊ 104 Sabeliusz - 65 Sabina, św. - 72 Salomon (bibi.) ֊198 Salwian z Marsylii - 84 Samon-48, 154 Samson z Walii, św. ֊ 88 Sasanidzi, dynastia perska - 42 Schlegel Friedrich von ֊ 11 Scyld (lit.) - 123 Scypion Afrykański Starszy (Publiusz Korneliusz Scypion) -149 Sebastian, św. - 72, 83 Secundus, bp ֊ 79 Seduliusz - 64 Sekstus Aureliusz Wiktor — 61 Sekwan, św. ֊117 Seneka Młodszy (Lucius Annaeus Seneca Minor) — 52, 66 Senmurw (Simorg; mit.) - 135 Serapis (mit.) - 39, 160
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 239 Sergiusz, św. -109 Ś Sergiusz I (Sergios), patriarcha - 99 Swiderkówna Alina - 85 Sergiusz I, papież, św. ֊ 100, 180 Swiętowit (Swiatowit; mit.) ֊ 136 Serwiusz (Maurus Servius Honoratas) -67 T Seweryn z Noricum, św. - 150 Shakespeare William -158 Tacyt (Publius Cornelius Tacitus) 123-127, 183 Siem (mit.) - 135 Taranis (mit.) - 117-118 Siemargl (Simargl; mit.) - 135 Tarazjusz, patriarcha Konstantynopola - 101 Sikorski Dariusz A. - 135 Taylor Henry Osborn - 21-22 Skadi (mit.) -126 Temistiusz (Temistios) - 95, 179 Slaw (leg.) ֊131 Teodahad, król Ostrogotów ֊78 Smith Julia M.H. - 23 Teoderyk I (Teodoryk), Wizygotów ֊ 40 Sokrates Scholastyk - 103 Solinus (Gaius Iulius Solinus) - 53, 151 Spengler Oswald -15 Stacjusz (Publiusz Stacjusz) - 52 król Teodolinda, królowa Longobardów ֊79 Teodor Stadyta, św. ֊ 106 Papiniusz Stefan II (III), papież - 109 Steinhausen Georg ֊ 14 Strabon- 115 Strzybóg (mit.) ֊ 134 Stadiusz (Flavius Stadius) - 106 Sturmiusz z Fuldy (Sturm), św. - 88 Sulpicjusz Sewer - 58-59, 83 Teodor z Mopsusestii - 99 Teodor z Tarsu, św. ֊ 89, 107 Teodora, żona cesarza Justyniana I, cesarzowa bizantyńska - 104 Teodora, żona cesarza Teofila, cesarzowa bizantyńska ֊101 Teodoret z Cyru - 99, 103 Teodoryk II, król Wizygotów - 79, 184 Szczepan, św. — 73, 108, 164 Teodoryk Wielki, król Ostrogotów ֊ 38, 59, 61-62, 77-78, 128, 181, 186-187, 208 Teodozjusz I Wielki (Flavius Theodosius), cesarz rzymski - 3839, 97, 177, 179, 190 Teodozjusz II (Flavius Theodosius), cesarz bizantyński ֊ 95, 102, 108 Teofanes Wyznawca, św. - 104 Szymon Słupnik,
św. - 80 Teofil, cesarz bizantyński ֊101 Swaróg (Swarożyc; mit.) - 133, 139 Swieżawski Stefan - 22 Sydoniusz Apolinary, bp ֊ 65, 79, 184 Sykstus III, papież, św. - 83 Sylweriusz, papież, św. - 180 Szapur II, król Persji - 42
240 TOMASZ NOWAKOWSKI Terencjusz (Publius Terentius Afer) ֊52 Tertulian (Quintus Septimius Florens Tertullianus) - 57, 116-117, 195 Teutates (mit.) ֊117 Thietmar z Merseburga ֊ 134, 136, 138 Thompson Edward ֊ 17 Wenancjusz Fortunat (Venantius Honorius Clementianus Fortunatas) ֊ 148,207 Wenus (mit.) — 126 Wergiliusz (Publiusz Wergiliusz Maro) ֊52, 64, 67, 69, 156 Wielka Macierz (Bogini Matka, mit.) - 160 Wigiliusz, papież - 99, 180, 182 Tomasz Apostol, św. ֊ 68 Wiktor z Tonnenny - 155 Tor (Thor; mit.) ֊ 126-127 Wiktor z Wity ֊ 155 Totyla, król Ostrogotów - 78 Willibald, pątnik - 172 Toynbee Arnold - 15-16 Trajan (Marcus Ulpius Traianus), cesarz rzymski ֊ 169 Willibrord, św. - 47, 88 Wincenty z Beauvais - 152 Tristan (leg.) - 120-121 Wincenty z Lerynu, św. ֊57 Tymoteusz Apostoł, św. - 108 Winitar (Witimir), król Ostrogotów - 191 Tyr (mit.) ֊ 124, 126 Witalian, papież, św. - 182 Witalis, św. - 78 V Włodzimierz I Wielki, książę Rusi Kijowskiej - 133-135 Valeriusz, opat - 55 Wodan (mit.) - 125-126, 189 W Walens (Flavius Valens), rzymski - 95, 98 cesarz Wolter (Voltaire; właśc. FrançoisMarie Arouet) -10 Wulfila (Ulfilas), bp - 128 Walentynian III (Flavius Placidius Valentinianus), cesarz rzymski 41,71,74, 181 Z Wamba, król Wizygotów ֊ 91 Zachariasz, papież - 47 Waruna (mit.) - 126, 134 Zachariasz, św. — 108 Wawrzyniec, św. ֊ 72 Zenon Izauryjczyk (Flavius Zeno Augustus), cesarz bizantyński ֊ 96,98 Wedast z Arras, św. ֊ 150 Wulkan (mit.) ֊116 Zosimos - 103 Wegecjusz (Publius Flavius Vegetius Renatus) - 53 Zygfryd (Sygurt; leg.) ֊ 123 Weles (Wolos; mit.) - 133 Zygmunt I, król
Burgundów, św. - 45 |
| adam_txt |
SPIS TREŚCI Wstęp . 7 Rozdział I Upadek łacińskiej cywilizacji śródziemnomorskiej . 37 Rozdział II Pośrednicy wiedzy i literatury starożytnej .51 Rozdział III Ośrodki kultury na Zachodzie w epoce przedkarolińskiej . 71 Rozdział IV Bizancjum i jego oddziaływanie na Europę łacińską. 93 Rozdział V Umysłowość ludów zwanych barbarzyńskimi - Celtowie, Germanie i Słowianie . 113 Rozdział VI Literatura, nauka i sztuka wieków ciemnych .143 Rozdział VII Wiara i życie religijne. 159 Rozdział VIII Myśl i kultura polityczna w epoce przedkarolińskiej . 177 Rozdział IX Wyobrażenia o świecie, umysłowość i mentalność . 193 Zakończenie - co pozostało z kultury wczesnośredniowiecznej? . 203 Bibliografia . 211 Indeks osób . 229
BIBLIOGRAFIA Ma służyć tylko orientacji w olbrzymiej literaturze i ułatwić pogłębienie zrozumienia podstawowych zagadnień. Obejmuje więc jedynie wybra ne pozycje w języku polskim i obcych. Z wydań źródeł zamieszczono jedynie te, które są tłumaczone na język polski i z których zaczerpnięto cytaty. Autor chciał uniknąć przytaczania długich list tytułów z wiel kich wydawnictw źródłowych, takich jak np. Monumenta Germaniae Historica. Słowniki i encyklopedie specjalistyczne Encyclopedia of Monasticism, ed. W.M. Johnston, C. Kleinhenz, Lon don - New York 2015 (wyd. 2) Encyklopedia Katolicka, Lublin 1973 i lata następne (skrót: EK) Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. O. Jurewicz, Warszawa 2002 Lexikon des Mittelalters, Bd. 1-5, München - Zurich 1980-1981 ' Lexikon Literatur des Mittelalters, Bd. 1: Themen und Gattugen, Bd. 2: Autoren und Werke, Verlag J.B. Metzler, Stuttgart - Weimar 2002 Rajman J., Encyklopedia średniowiecza, Kraków 2006 Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 1-8, Wrocław 1961-1996 (skrót: SSS) Słownik prasłowiański, oprać, zespół Instytutu Słowianoznawstwa PAN, red. F. Sławski, t. 1-8, Warszawa 1974-2001 Strony internetowe https://www.documentacatholicaomnia.eu https://www.dmgh.de https://plato.stanford.edu Źródła Anglia, Szkocja, Irlandia. Teksty źródłowe do historii Kościoła i patrystyki, wyd. A. Bober, Lublin 1991 Antologia patrystyczna, oprać. A. Bober, Kraków 1965
212 TOMASZ NOWAKOWSKI Apokryfy Nowego Testamentu, Ewangelie apokryficzne, cz. 1-2, red. Μ. Starowieyski, Kraków 2003 Artermidor z Daldis, Rozważania o snach, czyli Oneirokrytyka, tłum. I. Żółtowska, Warszawa 1995 Święty Ambroży, Obowiązki duchownych, tłum. K. Abgarowicz, War szawa 1967 Święty Augustyn, De doctrina Christiana. O nauce chrześcijańskiej, przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył J. Sulowski, Warszawa 1989 Święty Augustyn, Państwo Boże, tłum. W. Kubicki, wstęp J. Salij, Kęty 2002 Święty Augustyn, Sprostowania, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1979 Święty Augustyn, O wolnej woli, tłum. A. Trombala, w: Święty Augu styn, Dialogifilozoficzne, Kraków 1999, s. 493-649 Święty Augustyn, O życiu szczęśliwym, tłum. A. Świderkówna, Kraków 2006 Święty Augustyn, Wyznania, tłum. Z. Kubiak, Warszawa 1992 Beda Czcigodny, Dzieje Kościoła Anglów, tłum. I. Salamonowicz-Górska, Warszawa 2020 Beda Czcigodny, Komentarz do Listu Jakuba, tłum. D. Sztuk, Warszawa 2013 Beda Czcigodny, Natura wszechświata. Czas i jego rodzaje. Rachuba czasu, tłum, zbiorowe, Lublin 2015 Beda Wielebny, Historia ludów Anglii, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015 Święty Benedykt z Nursji, Reguła, w: Święty Grzegorz Wielki, Diałogi, księga druga, tłum. A. Świderkówna, Tyniec - Kraków 1994 Boecjusz Anicjusz Maniliusz Sewerynus, O pocieszeniu jakie daje filo zofia, tłum. G. Kurylewicz, Μ. Antczak, Kęty 2006 Boecjusz Anicjusz Maniliusz Sewerynus, Traktaty teologiczne, tłum. R. Bielak, A. Kijewska, Kęty 2001 Cezaiy z Arles, Kazania do ludu, tłum. S. Ryznar, J. Pochwat, Kraków 2011 Dokumenty Soborów Powszechnych,
red. A. Baron, H. Pietras, t. 1—4, Kraków 2001-2004
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 213 Edda poetycka, tłum. A. Załuska-Stromberk, Wrocław 1986 (Biblioteka Narodowa, Seria II, Nr 214) Eriugena, Periphyseon, tłum. A. Kijewska, t. I-IV, Kęty 2009-2012 Eugipiusz, Żywot św. Seweryna. Reguła, przekład i oprać. K. Obrycki, Tyniec, Kraków 1996 Eugipiusz, Dzieła, tłum. K. Obiycki, Warszawa 1985 Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1990 Greckie i łacińskie źródła do najstarszych dziejów Słowian, przekład i oprać. Μ. Plezia, Poznań - Kraków 1952 Grzegorz Wielki, Dialogi, tłum. W. Szołdrski (Pisma Starochrześcijań skich Pisarzy 2), Warszawa 1969 Grzegorz Wielki, Dialogi, Księga druga, tłum. A. Swiderkówna, Tyniec 1994 Grzegorz Wielki, Homilie na Ewangelie, tłum. W. Szołdrski, Warszawa 1969 Grzegorz Wielki, Księga reguły pasterskiej, tłum. E. Szwarcenberg -Czerny, Tyniec 2003 Grzegorz Wielki, Listy, t. 14, tłum. J. Czuj, Warszawa 1954-1955 Grzegorz z Tours, Historie. Historia Franków, tłum. K. Liman, T. Richter, wstęp, oprać., komentarz D.A. Sikorski, Tyniec - Kraków 2002 Święty Hieronim, Żywoty mnichów Pawła, Hilariona i Malchusa, tłum. B. Degórski, Tyniec - Kraków 1995 Instytucje Justyniana, tłum. C. Kunderewicz, Warszawa 1986 Jan Chryzostom, Mowy przeciwko judaizantom i Żydom, Przeciwko Żydom i Hellenom, tłum. J. Huk, Kraków 2007 Jan z Biklar, Kronika Jana z Biklar, tłum. S. Grabowski, „Warszawskie Studia Teologiczne”, 1995, nr 8, s. 107-125 Liber pontificalis I-XCVI, usque ad annum 772, oprać. Μ. Ożóg, H. Pietras, tłum. P. Szewczyk, Μ. Jesiotr, Kraków 2014 Maksym Wyznawca, Antologia życia
wewnętrznego; Dialog o życiu we wnętrznym; Księga miłości; Księga oświeconych; Wykład Modlitwy Pańskiej; List o miłości, tłum. A. Warkotsch, Poznań 1981
214 TOMASZ NOWAKOWSKI Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008 Muza łacińska. Antologia poezji wczesnochrześcijańskiej i średnio wiecznej (Ш ХІѴ/ХѴ w.), oprać. Μ. Starowieyski, Wrocław - War szawa - Kraków 2007 (Biblioteka Narodowa, Seria II, Nr 255) Ojcowie Kościoła łacińscy. Teksty o Matce Bożej, tłum. W. Kania, Nie pokalanów 1981 Orozjusz, Historia przeciw poganom, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015 Święty Patryk, Pisma i najstarsze żywoty, tlum. К. Panuś, A. Strzelecka, oprać. J. Strzelczyk, Tyniec ֊ Kraków 2003 Paweł Diakon, Historia rzymska. Historia Longobardów, tłum. I. Le wandowski, Warszawa 1995 Pliniusz, Historia naturalna (wybór), przekład, komentarz, wstęp i oprać. I. i T. Zawadzcy, L. Hajdukiewicz, dodatek: L. Hajdukiewicz, Pliniusz w Europie, Wrocław - Kraków 1961 (wyd. II w 2 to mach Warszawa 2004) Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna, tłum. A. Konarek, Warszawa 1998 Prokopiusz z Cezarei, Historia wojen, tłum. D. Bródka, t. 12, Kraków 2013 Prokopiusz z Cezarei, O budowlach, tłum. P.Ł. Grotowski, Kraków 2006 Proklos, Elementy teologii, tłum. R. Sawa, wstęp i red. Μ. Dzielska, Warszawa 2002 Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne, t. 1-2, tłum. Μ. Dziel ska, Kraków 1997-1999 Rahner H., Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. Μ. Radożycka, tłum, tekstów greckich i łacińskich J. Radożycki, Warszawa 1986 Seduliusz, Opera omnia. Dzieła wszystkie, przekład, wstęp i komentarz H. Wojtowicz, Lublin 1999 Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, wstęp E. Wipszycka, komentarz A.
Ziółkowski, Warszawa 1986 Sturlason Snorri, Edda, przekład, komentarz, red. H. Pietruszczak, Zgo rzelec 2017
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 215 Sulpicjusz Sewer, Pisma o św. Marcinie z Tours. Żywot, listy, dialogi, oprać. Μ. Starowieyski, tłum. P.J. Nowak, Kraków 1995 Sydoniusz Apolinary, Listy i wiersze, tłum. Μ. Brożek, Kraków 2004 Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian, seria grecka, z. 2: pisarze z V~Xw., wyd. A. Brzóstkowska, W. Swoboda, Wrocław 1989 Wiktor z Wity, Dzieje prześladowań Kościoła w Afryce, tłum. J. Czuj, Poznań 1930 Wiktor z Wity, Historia prześładowań wandalskich w Afryce, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015 Tacitus Publius Cornelius, Germania, tłum. T. Płóciennik, Poznań 2017 Täin czyli uprowadzenie stad z Cuailgne, tłum. E. Bryll, Μ. Goraj, War szawa 1983 Teodoret biskup Суш, Dzieje miłości bożej. Historia mnichów syryj skich, tłum. K. Augustyniak, Kraków - Tyniec 1994 Teodoret z Суш, Leczenie chorób hełlenizmu, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1981 Teofilakt Simokatta, Historia powszechna, tłum. A. Kotłowska, Ł. Ró życki, Poznań 2016 Zwolski E., Kasjodor i Jordanes. Historia gocka czyli scytyjska Europa, Lublin 1984 (z tłumaczeniem Jordanesa, O pochodzeniu i czynach Gotów) Żegluga Świętego Brendana opata (Navigația sancii Brendam abbatis), tłum. I. Lewandowski, oprać. J. Strzelczyk, Poznań 1992 Literatura A Companion to Intellectual History, ed. R. Whatmore, B. Young, John Wiley Sons, Chichester 2016 Alföldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu, tłum. A. Gierlińska, Poznań 2003 Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościo ła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990 Angenendt A., Geschichte der Religiosität im
Mittelalter, Primus Verlag, Darmstadt 1997 Arcangeli A., Cultural History. A Concise Introduction, New York 2012
216 TOMASZ NOWAKOWSKI Ariès Ph., Człowiek i śmierć, tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1992 Aumann J., Zarys historii duchowości, tłum. J. Machniak, Kielce 1993 Bagby Ph., Kultura i historia. Prolegomena do porównawczego bada nia cywilizacji, tłum. J. Jedlicki, Warszawa 1975 Banniard Μ., Geneza kultury europejskiej, V-VIII wiek, tłum. A. Kuryś, Warszawa 1995 Banniard Μ., Wczesne średniowiecze na Zachodzie, tłum. A. Kuryś, Warszawa 1998 Barnes H.E., An Intellectual and Cultural History ofthe Western World, New York 1965 Barnes H.E. (wspólnie z H. Davidem), The History of Western Civiliza tion, t. 1-2, 1935 Baszkiewicz J., Myśl polityczna wieków średnich, Poznań 1998 (wyd. 2) Baszkiewicz J., Państwo suwerenne w feudalnej doktrynie, Warszawa 1964 Bednarek S., Pojmowanie kultury i jej historii we współczesnych synte zach dziejów kultury polskie'}, Wrocław 1995 Berschin W, Grecko-łacińskie średniowiecze. Od Hieronima do Miko łaja z Kuzy, przełożył i przygotował K. Liman, Gniezno 2003 Borawska T., Górski K., Umysłowość średniowiecza, Warszawa 1993 Braudel E, Gramatyka cywilizacji, tłum. H. Igalson-Tygielska, Warsza wa 2006 Bravo В., Wipszycka-Bravo E., Losy antycznej literatury, w: Słownik pisarzy antycznych, red. A. Swiderkówna, Warszawa 1982, s. 13-27 Breisach E., Historiography. Ancient, Medieval and Modern, Chicago - London 2007 Brown P., Gibbon ’s Views on Culture and Society in the Fifth and Sixth Centuries, „Daedalus”, 1976, nr 105 Brown P, Świat późnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, tłum. A. Podzielna, Warszawa 1991 Brown P., Kult świętych. Narodziny i rola w
chrześcijaństwie łacińskim, tłum. J. Partyka, Kraków 2007 Browning R., Justynian i Teodora, tłum. Μ. Boduszyńska-Borowikowa, Warszawa 1977 Burckhardt J., Kultura Odrodzenia we Włoszech, tłum . Μ. Kreczowska,
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 217 Warszawa 1991 Burke P., Historia i teoria społeczna, Warszawa - Kraków 2000 Burke P., Historia kulturowa. Wprowadzenie, tłum. J. Hunia, Kraków 2012 Cantor N.F., The Civilization of the Middle Ages, wyd. poprawione Harper Collins, New York 1993 (wyd. I ֊ 1965) Chadwick H., Kościół w epoce wczesnego chrześcijaństwa, tłum. A. Wypustek, Warszawa 2004 Chélini J., Dzieje rełigijności w Europie Zachodniej w średniowieczu, tłum. I. Wyrzykowska, Μ. Wyrzykowska, Warszawa 1996 Dopierała K., Księga papieży, Poznań 2019 The Cambridge History ofMedievai Political Thought, c. 350-c. 1450, ed. J.H. Burns, Cambridge University Press 1991 Clark F., The „ Gregorian” Dialogues and the Origins Benedictine Mo nasticism, Brill, Leiden - Boston 2003 Clark F., The Pseudo-Gregorian Dialogues, t. 1-2, Brill, Leiden 1987 Clark J.G., The Benedictines in the Middle Ages, Woodbridge 2014 Claude D., Geschichte der Westgoten, Verlag W. Kohlhammer, Stuttgart 1970 Collins R., Europa wczesnośredniowieczna 300-1000, tłum. T. Szafrań ski, Warszawa 1996 Collins R., Hiszpania w czasach Wizygotów 409-711, tłum. J. Lang, Warszawa 2007 Constable G., Letters and Letter Collections, Turnhout 1976 Curta F., Eastern Europe in the Middle Ages (500-1300), t. 1-2, Leiden -Boston 2019 Curta F., Southeastern Europe in the Middle Ages, 500-1250, Cambrid ge 2006 Curtius E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, tłum. i oprać. A. Borowski, Kraków 1997 Cytowska Μ., Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, autorzy chrześcijańscy, Warszawa 1994 Czarnowski S., Kult
bohaterów ijego społeczne podłoże. Święty Patryk, bohater narodowy Irlandii, w: tenże, Dzieła, t. 4, tłum. A. Glinczanka, Warszawa 1956
218 TOMASZ NOWAKOWSKI Czarnowski S., Kultura, Kraków 2019 (wyd. I polskie - 1938) Dáithi ó Hógáin, Celtowie. Dzieje, tłum. Μ. Zwoliński, Warszawa 2009 Dales R.C., The Intellectual Life of Western Europe in the Middle Ages, Brill, Leyden 1995 (wyd. 3) Danielou J., Marrou H.I., Historia Kościoła, է. 1, Warszawa 1986 Dawson Ch., Religia i kultura, tłum. J.W Zielińska, Warszawa 1959 Dąbrówka A., Teatr i sacrum w średniowieczu. Religia - cywilizacja estetyka, Wrocław 2001 Długosz D., Barbarzyńcy w północnej Italii, Warszawa 2011 Dowiat J., Pogański obraz świata a przyczyny chrystianizacji Słowian, w: Wieki średnie - Medium aevum. Prace ofiarowane Tadeuszowi Manteufflowi, Warszawa 1962 Drączkowski F., Patrologia, Pelplin ֊ Lublin 1999 (wyd. 2) Dreger W, Pierwowzory historyczne Króla Artura od czasów najwcze śniejszych do czasów Galfreda z Monmouth, „Studia Zródłoznawcze”, 1983, nr 27, s. 113-145 Dumézil В., Chrześcijańskie korzenie Europy. Konwersja i wolność w kró lestwach barbarzyńskich od Vdo VIII wieku, tłum. P. Rak, Kęty 2008 Dumézil G., Bogowie Germanów. Szkice o kształtowaniu się religii skandynawskiej, tłum. A. Gronowska, Warszawa 2006 Dunn Μ., The Emergence of Monasticism. From the Desert Fathers to the Early Middle Ages, Blackwell Publishers, Oxford 2003 Eco U., Szaleństwo katalogowania, tłum. T. Kwiecień, Poznań 2009 Egeler Μ., Celtic Influences in Germanic Religion. A Survey, Herbert Utz Verlag, München 2013 Eliade Μ., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1-3, tłum. S. Tokarski, A. Kuryś, Warszawa 1988-1995 Eliade Μ., Traktat o historii religii, tłum. S.
Tokarski, wstęp L. Koła kowski, Łódź 1993 Evans G.R., Filozofia i teologia w Średniowieczu, tłum. J. Kiełbasa, Kraków 1996 Exploring Cultural History. Essays in Honour of Peter Burke, red. M. Calaresu, F. De Vivo, J.-P. Rubies, Burlington 2010 Faber G., Merowingowie i Karolingowie, tłum. Z. Jaworski, Warszawa 1994
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 219 Fouracre P., The Age of Charles Martel, New York 2013 (wyd. 2) Fried J., Das Mittelalter. Geschichte und Kultur, München 2009 (wyd. 3) Fumagalli Μ., Brocchieri В., Intelektualista, w. Człowiek średniowie cza, red. J. Le Goff, tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1996 (wyd. 1) Gąssowski J., Kultura pradziejowa na ziemiach Polski. Zarys, Warsza wa 1985 Gąssowski J., Mitologia Celtów, Warszawa 1987 Génicot L., Powstaje nowy świat. Studium o kulturze i cywilizacji wie ków średnich, tłum. J.S. Łoś, Warszawa 1964 (napodstawie 3 wyda nia francuskiego, I wydanie 1950) Geremek B., Słowiańskie nazwy miesięcy: między folklorem a historią, w: Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. komitet, Warszawa 1976 Gibbon E., Zmierzch cesarstwa rzymskiego, tłum. Z. Kierszys, Warsza wa 1975 Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 1982 Gieysztor A., Mitołogia Słowian, oprać. A. Pieniądz, wstęp K. Modze lewski, posłowie L.P. Słupecki, Warszawa 2020 (wyd. 3) Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, tłum. S. Zalewski, Warszawa 1987 Głombik Cz., Zur Geschichte der Begriffe „Kultur ” und „ Civilisation ” im humanistischen Schrijftum Polens, „Archiv für Kulturgeschichte” Bd. 75, 1993, H. 1, s. 91-111 Goffart W, Rome ’s Fall and After, The Hambledon Press, London Ronceverte 1989 Gołąb Z., O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, tłum. Μ. Wojtyła-Świerzowska, Kraków 2004 Grabner-Haider A., Maier J., Prenner K., Kulturgeschichte des frühen Mittelalters, Göttingen 2010 Grabski A.F., Gramatyka
cywilizacji Fernanda Braudela. Historia cy wilizacji w perspektywie globalnej, w: Rozmyślania o cywilizacji, red. J. Baradziej, J. Goćkowski, Kraków 1997 Grabski A.F., Karl Lamprecht i polski „spór o metodę”, w: tenże, Kształty historii, Łódź 1985
220 TOMASZ NOWAKOWSKI Grant E., Średniowieczne podstawy nauki nowożytnej w kontekście re ligijnym, instytucjonalnym oraz intelektualnym, tłum. T. Szafrański, Warszawa [b.r.w.] Green A., Cultural History, Palgrave Macmillan, New York - Basin gstoke 2008 Guriewicz A., Jednostka w dziejach Europy (średniowiecze), tłum. Z. Dobrzyniecki, Gdańsk - Warszawa 2002 Guriewicz A., Kategorie kultury średniowiecznej, tłum. J. Dancygier, Warszawa 1976 Guriewicz A., Problemy średniowiecznej kultury ludowej, tłum. Z. Do brzyniecki, Warszawa 1987 Guryn A., Kultura duchowa, w: Italia, red. E. Tabaczyńska, Wrocław Warszawa - Kraków - Gdańsk 1980 Handbook of Medieval Culture. Fundamental Aspects and Conditions ofthe European Middle Ages, red. A. Classen, Vol. 1—3, Berlin — Bo ston 2015 Haussig El.W, Historia kultury bizantyńskiej, tłum. T. Zabłudowski, Warszawa 1969 Heather P., Upadek cesarstwa rzymskiego, tłum. J. Szczepański, Poznań 2006 Heather P., Imperia i barbarzyńcy. Migracje i narodziny Europy, tłum. J. Szczepański, Poznań 2012 Heather P., Odrodzenie Rzymu. Cesarze i papieże: bój o władzę nad chrześcijaństwem, tłum. J. Szczepański, Poznań 2018 Hen Y., Roman Barbarians. The Royal Court and Culture in the Early Medieval West, Palgrave Macmillan, Basingstoke ֊ New York 2007 Henderson G., Wczesne Średniowiecze, tłum. P. Paszkiewicz, Warszawa 1987 Herrin J., Bizancjum. Niezwykłe dziedzictwo średniowiecznego impe rium, tłum. N. Radomski, Poznań 2020 Herrin J., The Formation of Christendom, Princeton University Press, Princeton 1989 Historia chrześcijaństwa, t. 4: Biskupi, mnisi i cesarze
610-1054, red. G. Dagron, P. Riche, A. Vauches, Warszawa 1999 History of Humanity, Vol. IV: From the Seventh to the Sixteenth Cen tury, red. M.A. Al-Bakhit, L. Bazin, S. Μ. Cissoko, współred. M.S.
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 221 Asimov, A. Gieysztor, I. Habib, Y. Karayannopoulos, J. Litvak King, P. Schmidt, Routledge 1996 Huizinga J., Homo ludens. Zabawajako źródło kultury, tłum. Μ. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa 1967 (wyd. 2 - 1985) Iggers G.G., Wang Q.E., Mukherjee S., A Global History of Historio graphy, London ֊ New York 2017 (wyd. 2) Jakobson R., Linguistic Evidence in Comparative Mythology, w: tenże, Selected Writings, t. VIL Contributions to Comparative Mythology. Studies in Linguistics and Philology, 1972-1982, ed. by S. Rudy, Berlin - New York - Amsterdam 1985 Jakobson R., The Slavic God ѴеІе5ъ and his Indo-European Cognates, w: tenże, Selected Writings, t. VII, s. 33—48 (pierwodruk 1969) Jankowiak Μ., Bizancjum a kryzysy sukcesyjne w cesarstwie zachodniorzymskim w ostatnich latach jego istnienia (465-474), w: Chrze ścijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, t. 3, red. T. Derda, E. Wipszycka, Kraków 2000 Jarzyńska K., Eposy świata. U źródeł kultur, Warszawa - Bielsko-Biała 2011 Kasperski R., Reges et gentes. Studia nad dyskursem legitymizującym władzę nad wspólnotami wyobrażonymi oraz strategiami ich kon struowania we wczesnym średniowieczu (VI-VII) w.), Warszawa 2017 Kelley D.R, Granice historii. Badanie przeszłości w XX wieku, War szawa 2005 Ker WP., Wczesne średniowiecze. Zarys historii literatury, tłum. T. Rybowski, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1987 Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zacho du, Warszawa 2003 Koneczny E, O wielości cywilizacji, Kraków 1935 Kształtowanie średniowiecza
(Wielka historia świata, t. 4), red. Μ. Sa lamon, autorzy: A. Bieniek, K. Kościelniak, Μ. Salamon, K. Stopka, A. Waśko, Kraków 2005 Kultura opactwa Sankt Gallen, wybór i oprać. W. Vogler, Kraków 1999 Kumor B., Historia Kościoła, t. 1: Starożytność chrześcijańska, t. 2: Wczesne średniowiecze chrześcijańskie, Lublin 2001
222 TOMASZ NOWAKOWSKI Labuda G., Słowianie, Goci, Hunowie, w: tenże. Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny zachodniej, t. 2, Poznań 1964 Labuda G., Rozważania nad teorią i historią kultury i cywilizacji, Po znań 2008 Labuda G., Rozwój metod dziejopisarskich od starożytności do współ czesności, cz. I: Do schyłkuXIXwieku, cz. II: WiekXX, Poznań 2003, 2010 Leciejewicz L., Słowianie Zachodni. Z dziejów tworzenia się średnio wiecznej Europy, Wrocław 1989 Leciejewicz L., Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywili zacji europejskiej, Wrocław 2000 Leclercq J. OSB, Chrystus w oczach średniowiecznych mnichów, tłum, s. Μ. Borkowska, Tyniec - Kraków 2001 Leclercq J. OSB, Miłość nauki a pragnienie Boga, tłum. S. Μ. Borkow ska, Tyniec - Kraków 1997 Le Goff J., Intełigencja w wiekach średnich, tłum. E. Bąkowska, War szawa 1966 Le Goff J., Kułtura średniowiecznej Europy, tłum. H. Szumańska-Grossowa, Warszawa 1970 (wyd. 2), Gdańsk - Warszawa 2002 (wyd. 3) Le Goff J., Świat średniowiecznej wyobraźni, tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1997 Legowicz J., Historia filozofii średniowiecznej Europy Zachodniej, Warszawa 1986 Lelewel J., O historii, jej rozgałęzieniu i naukach związek z nią mają cych, w: Dzieła, t. II: Pisma metodologiczne, cz. 1, oprać. N. Assorodobraj, Warszawa 1964 Lelewel J., Wykład dziejów powszechnych, t. 1, Wrocław 1850 Lewis C.S., Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średnio wiecznej i renesansowej, tłum. W. Ostrowski, Kraków 1995 Lipoński W, Dzieje kultury europejskiej. Średniowiecze, Warszawa 2020 Łowmiański H., Początki Polski. Z dziejów Słowian w
I tysiącleciu n.e., t. 1-6, Warszawa 1963-1986 Łowmiański H., Religia Słowian i jej upadek, Warszawa 1979 Łowmiański H., Rodzime i obce elementy w religii Germanów według danych Tacyta, w: Cultus et cognitio, Warszawa 1976
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 223 Łowmiański H., Zagadnienie politeizmu słowiańskiego, „Przegląd Hi storyczny”, T. LXXV: 1984, z. 4, s. 655-693 Maier В., Die Religion der Germanen. Götter, Mythen, Weltbild, Beck, München 2003 Manteuffel T., Kultura Europy średniowiecznej, Warszawa 1974 Markale J., Wercyngetoryks, tłum. H. Olędzka, Warszawa 1988 Markus R.A., Grzegorz Wielki, tłum. P. Nehring, Warszawa 2003 Mączyńska Μ., Światło z popiołu. Wędrówki ludów w Europie w IV i V wieku, Warszawa 2013 (wyd. poprawione i uaktualnione) Medieval Hagiography. An Anthology, ed. T. Head, Routledge, New York - London 2001 Mierzwa E., Historia historiografii, t. 1: Starożytność, średniowiecze, Toruń 2002 Milis L.J.R., Anielscy mnisi i ziemscy ludzie. Monastycyzm i jego zna czenie w społeczeństwie średniowiecznym, tłum . J. Piątkowska, Kra ków 1996 Modzelewski K., Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004 Modzelewski K., Społeczeństwo i gospodarka, w: Itałia, red. E. Tabaczyńska, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1980 Moszyński K., Kułtura łudowa Słowian, t. 1-2, Warszawa 1967 Mühle E., Słowianie. Rzeczywistość i fikcja współnoty, VI-XV wiek, tłum. J. Janicka, Warszawa 2020 The New Cambridge Medieval History, vol. 1, ed. Ρ. Fouracre, Cambrid ge University Press 2005 Oakley F., The Medieval Experience. Foundations of Western Cultural Singulatity, Univ, of Toronto, Toronto 1988 Oczkowa В., Etnogeneza Słowian. Historia badań, „Kultura Słowian”, T. XV: 2019, s. 65-84 Ong W., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. J. Japola, Lublin 1992 Ostrogorski G., Dzieje Bizancjum,
tłum, pod red. H. Evert- Kappesowej, Warszawa 1968 Pelikan J., Rozwój teologii średniowiecznej (600-1300), tłum. J. Pociej, Kraków 2009
224 TOMASZ NOWAKOWSKI Piekarczyk S., Dylematy ontologicznychprzesłanek nauk historycznych, w: Cultus et cognitio, s. 427^34 Piekarczyk S., Mitologia germańska, Warszawa 1979 Powell T.G.E., Celtowie, przedmowa S. Piggott, tłum. P. Taracha, War szawa 1999 Prinz E, Niemcy. Narodziny państwa, Celtowie, Rzymianie, Germanie, tłum. D. Fałkowska, Warszawa 2007 Prioreschi P., A History of Medicine, է. V: Medieval Medicine, Omaha 2003 Reynolds L.D., Wilson N.G., Skrybowie i uczeni. O tym, w jaki spo sób antyczne teksty literackie przetrwały do naszych czasów, tłum. P. Majewski, Warszawa 2008 Riché P., Edukacja i kultura w Europie Zachodniej (ѴІ-ѴШ w.), tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1995 Rosen-Przeworska J., Religie Celtów, Warszawa 1971 Rudwin Μ., Diabeł w legendzie i literaturze, tłum. J. Ilg, Kraków 1999 Russell B.J., Medieval Civilization, 2005 (wyd. 1 - New York 1968) Schmitt J.C., Duchy. Żywi i umarli w społeczeństwie średniowiecznym, tłum. A.W. Labuda, Gdańsk - Warszawa 2002 Seppelt F.K., Löffler К., Dzieje papieży. Odpoczątków Kościoła do cza sów dzisiejszych, t. 1, tłum. J. Kozolubski, Warszawa 1995 (reprint) Serczyk J., 25 wieków historii. Historycy i ich dzieła, Toruń 1994 Serejski M.H., Początki i dzieje słów „kultura” i „cywilizacja” w Pol sce, w: tenże, Przeszłość a teraźniejszość. Szkice i studia historiograficzne, Wrocław - Warszawa - Kraków 1965 Sikorski D.A., O długim trwaniu pewnej teorii — idea trypartycji u lu dów indoeuropejskich Georges ’a Dumézila w świetle krytyki, „Slavia Antiqua”, T. 53: 2012, s. 105-130 Sikorski D.A., Religie dawnych Słowian,
Przewodnik dla zdezoriento wanych, Poznań 2018 Simek R„ Götter und Kulte der Germanen, München 2021 (wyd. 5) Simon Μ., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I-IV w., tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1992 Skinner P., Health and Medicine in Early Medieval Southern Italy, Leiden - New York - Köln 1997
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 225 Smith Europa po Rzymie. Historia kulturowa lat 500-1000. Nowe ujęcie, tłum. A. Czwojdrak, Kraków 2008 Spychała D., Przemiany religijne i kulturowe w zachodnich prowincjach Cesarstwa Rzymskiego od roku 306 do śmierci św. Augustyna, t. 1-2, Bydgoszcz 2016 Spychała D., Cesarze rzymscy a arianizm. Od Konstantyna Wielkiego do Teodozjusza Wielkiego (312-395), Poznań 2007 (Xenia Poznaniensia, voi. VII) Strzelczyk J., Goci. Rzeczywistość i legenda, Poznań 2015 (wyd. 2 po prawione i uzupełnione) Strzelczyk J., Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, Poznań 2008 (wyd. 2) Strzelczyk J., Klucz do poznania nieba. Z dziejów myśli racjonalistycz nej w średniowieczu, Gdańsk 2003 Strzelczyk J., Longobardowie. Ostatni z wielkiej wędrówki ludów V-VIII wiek, Warszawa 2014 Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 2007 Strzelczyk J., Pióro w wątłych dłoniach. O twórczości kobiet w dawnych wiekach, t. 1: Początki (Od Safony do Hroswity), Warszawa 2007, Warszawa 2009 Strzelczyk J., Słowianie i Germanie w Niemczech Środkowych we wcze snym średniowieczu, Poznań 1976 Strzelczyk J., Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 2005 (wyd. 2) Swieżawski S., Kultura umysłowa wieków średnich, Lublin 1949 Szafrański W, Pradzieje rełigii w Polsce, Warszawa 1979 Szafrański W., Prahistoria religii na ziemiach polskich, Wrocław ֊ War szawa 1987 Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2012 (wyd. rozszerzone) Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2010 Świat Bizancjum, t. 1: Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, reá. C.
Morrison, tłum. A. Graboń, Kraków 2007 Świat Bizancjum, t. 2: Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204, red. J.-C. Cheynet, tłum. A. Graboń, Kraków 2011
226 TOMASZ NOWAKOWSKI Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1: Filozofia starożytna i średnio wieczna, Warszawa 1981 (wyd. 9) Taylor H.O., The Medieval Mind. A History of the Development of Thought and Emotion of the Middle Ages, The Long Press 2013 The Long Morning of Medieval Europe. New Directions in Early Medieval Studies, ed. J.R. Davis, Μ. McCormick, Aidershot - Bur lington 2008 Toynbee A., A Study ofHistory, t. 1-12, London 1962-1964 Toynbee A., Studium historii, skrót dokonany przez D.C. Somervella, tłum. J. Marzęcki, Warszawa 2000 Toynbee A., O stosunku historyka do religii, tłum. J. Marzęcki, Kęty 2007 Tyszkiewicz J., O księżycu na niebie, w: Ludzie - Kościół - Wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średnio wiecze - wczesna epoka nowożytna), red. komitet, Warszawa 2001 Ullmann W, A History of Political Thought. The Middle Ages, Harmondsworth, Penguin Books 1975 Urbańczyk P., Władza i polityka we wczesnym średniowieczu, Wrocław 2000 Urbańczyk S., Dawni Słowianie. Wiara i kult, Wrocław 1991 Vauchez A., Święty, w: Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa - Gdańsk 1996 Vries J. de, Keltische Religion. Die Religion der Menscheit, Stuttgart 1961 Waddell H., Średniowiecze wagantów, tłum. Z. Wrzeszcz, Warszawa 1960 Watts E., City and School in Late Antique Athens and Alexandria, Uni versity of California Press, Berkeley - Los Angeles - London 2008 Wiseman J.A., Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagad nienia, tłum. A. Wojtasik, Kraków 2009 Wolfram H., Germanie, tłum. R. Darda, Kraków
1996 Wolfram H., Historia Gotów, tłum. R. Darda-Staab, I. Dębek, K. Berger, Warszawa - Gdańsk 2003 Wood L, Królestwa Merowingów. Władza, społeczeństwo, kultura, 450-751, tłum. Μ. Wiik, Warszawa 2012
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 227 Zając J., Die keltischen Elemente in der Religion Noricum in der Zeit frühen römischen Kaiserreiches (I-III Jh. u.Z.f „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, Historia XIII, Toruń 1979 Zakrzewski К., Dzieje Bizancjum, [Warszawa 1938] Zakrzewski K., Rewolucja Odoakra, Kraków 1933 Zakrzewski K., U schyłku świata antycznego, Warszawa 1964 Zientara B., Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej, Warszawa 1985
Indeks osób (nie obejmuje przypisów i bibliografii) А Ambroży z Autpert, św. - 161 Abel (bibi.) ֊69 Ambroży z Mediolanu, św. - 54, 5657, 59, 76, 82, 91, 147, 168, 171, 180, 185 Abraham (bibi.) ֊ 103 Adam (bibi.) - 65, 74 Ammianus Marcellinus ֊104 Anastazjusz I, cesarz bizantyński 63,99, 181 Adam z Bremy - 125 Adamnan z Ну, św. ֊151 Aecjusz Flawiusz Anastazy Bibliotekarz (Anastazy III), antypapież- 104-105 (Flavius Aetius) - 40^1 Aecjusz z Amidy - 105 Andrzej Apostoł, św. - 72, 75, 78,108 Anna, św. ֊151 Aelius Lampridius ֊79 Agaton, papież, św. - 182 Agilulf, król Longobardów - 79 Agnieszka Rzymianka, św. - 72 Agobard z Lyonu, abp - 190 Ahura Mazda (mit.) ֊134 Aistulf, król Longobardów - 109 Akacjusz, patriarcha Konstantynopola ֊99 Alan z Lille ֊ 60 Alaryk I, król Wizygotów ֊ 58 Alaryk II, król Wizygotów - 79, 190 Aldhelm, opat ֊ 148-149 Aleksander III Macedoński (Wielki), król Macedonii - 54, 58 Aleksander z Tralles - 105 Aleksy Wyznawca, św. - 73, 105 Alfons VI Mężny, król Kastylii i Galicii - 46 Leonu, Amalasunta, królowa Ostrogotów - 61 Amand z Maastricht, św. - 150, 154 Antemiusz z Tralles ֊ 107 Anthimus ֊ 54 Antoni Wielki, św. - 80-82, 104, 171 Aper- 119 Apollin (mit.) - 117 Aprunkulus, bp ֊ 65 Apulejusz z Madaury - 116 Arator ֊58 Ariusz-97, 128 Arkadiusz (Flavius Arcadius), cesarz bizantyński - 180 Arnulf (Arnold) z Metzu, św. ֊150 Artemidor z Daldis/Efezu - 66-67 Artur, król (leg.) - 40, 120 Arystoteles - 52, 59, 61, 96 Aspar, wódz - 186 Atanazy Wielki, św. ֊ 80-81, 104 Attyla-40-41, 181 Augustyn z Canterbury, św. - 46, 76, 89, 207
230 TOMASZ NOWAKOWSKI Augustyn z Hippony, św. - 40, 45, 55-59, 61-62, 74, 82, 85, 90, 147, 156, 159-161, 166, 168, 171, 178-179, 185, 195-196, 199-200, 206-207 Autaris, król Longobardów - 79 Auzoniusz (Decimus Ausonius Magnus) - 83 Awianus (Flavius Avianus) - 54 Awit (Awitus), św. - 65 Awitus (Flavius Eparchius Avitus), cesarz rzymski — 65, 79 В Babrios - 54 Bachtin Michail - 17 Bagby Philip - 18, 30 Bakchus, św. -109 Balder (Baldur; mit.) - 126 Banniard Michel - 8 Barnes Harry E. - 16 Bazyli Wielki, św. - 85,105-106,207 Bazyli I Macedończyk, cesarz bizantyński - 101 Beda Czcigodny - 106, 146-147, 149, 151, 157, 184, 200, 205, 207 Belenus (Belinus; mit.) — 117 Belizariusz (Flavius Belisarius) - 40, 104, 180 Benedykt Biscop (Biscop Baducing), św. - 84, 89 Benedykt z Nursji, św. - 84-86, 88, 143, 162, 170,207 Beowulf (mit.) - 123, 157 Berschin Walter - 111 Bierstedt Robert - 24 Blandyna z Lyonu, św. — 170 Boecjusz (Anicius Manlius Severinus Boethius) - 59-61, 160, 200,207 Bolesław I Chrobry, król Polski -138 Bonifacy (Winfiyd), św. - 47, 88, 125, 127, 149, 161, 169, 207 Borawska Teresa - 21 Bourdieu Pierre - 17 Boz (Boż), król Antów - 191-192 Bran (lit.) -120 Braudel Fernand - 19, 29 Brendan Żeglarz, św. - 151-152 Brückner Aleksander -135 Brunhilda, królowa Austrazji ֊ 125, 185-186 Bruno z Kwerfurtu, św. - 134 Brygida z Kildare, św. - 87 Büchler Karl-21 Buckie Henry Thomas - 13 Bujak Franciszek - 21 Burckhardt Jacob -13, 15, 201 Burgundio z Pizy - 103 Burke Peter ֊17-18 C Cantor Norman F. — 22 Cedmon (Cædmon) z Whitby - 157 Cernunnos (mit.) - 118 Cezary z Arles, św. - 84,
169-170 Chalcydiusz — 67 Charibert I, król Franków - 78 Chariton, św. - 80 Childebert I, król Franków - 185 Childeryk I, król Franków - 122 Chilperyk I, król Franków - 78, 148 Chlodwig I, król Franków - 45, 122, 150, 153, 184, 187, 189-190, 208
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Chlotar I Stary, król Franków - 89,148 231 Dionizy, św. - 79 Chlotar II, król Franków - 158, 191 Dionizy Mały - 66, 207 Chors (mit.) - 134 Dioskur I, patriarcha Aleksandrii — 98 Chosroes I, król Partii - 42 Chosroes II, król Armenii - 42 Długosz Jan- 130, 133, 136 Dobrowolski Kazimierz ֊21 Collins Roger - 46 Donar (mit.)֊ 126 Comgal z Bangor, św. - 87 Drythelm - 149 Coulanges Numa Denys Fustel de - 12 Cūchulainn (leg.) - 120 Dumézil Georges ֊114, 126 Cuthbert z Lindisfarne, św. - 147 Cyceron (Marcus Tullius Cicero) 51-52,55,66 E Egeria, pątniczka - 172 Cyprian z Kartaginy, św. ֊ 57-58,198 Eliade Mircea - 114 Cyryl z Aleksandrii, patriarcha Aleksandrii, św. ֊ 98, 108 Elias Norbert - 17 Cyryl ze Scytopolis - 104 Cyryl-Konstantyn, św. -171 D Dagobert I, król Franków - 79, 158, 168 Dales Richard C. - 22 Damazy I, papież, św. - 76, 165 Damian, św. - 72 Daniel Słupnik, św. - 80 Dante Alighieri -148 Dares Frygijczyk - 68 Dawid (bibi.) ֊ 182 Dażbóg (Dadźbóg; mit.) - 135-136 Delumeau Jean - 174 Demetriusz z Tesaloniki, św. - 171 Diktys (mit.) ֊ 67 Diodor Sycylijski - 115, 120 Dioklecjan (Gaius Aurelius Valerius Diocletianus), cesarz rzymski — 119, 172 Efrem Syryjczyk, św. - 96, 147 Eligiusz z Noyon, św. ֊ 150, 158 Eliusz Donat ֊ 63 Eloqius, św. - 88 Emmeram z Ratyzbony, św. - 88 Ennodiusz z Pawii, św. - 55, 65 Epifaniusz, patriarcha Konstantynopola -182 Epifaniusz Scholastyk - 62 Epona (mit.) - 116, 121 Esus (mit.)֊ 117 Ethelbert, król Wessexu - 185 Etzel (lit.) -41 Euches - 83 Eufemiusz, patriarcha Konstantynopola - 99 Eugeniusz II (III), św.
- 91 Eugipiusz- 150 Eulalia z Méridy, św. - 157 Euryk, król Wizygotów — 79, 189 Eutropiusz ֊61 Eutyches, archimandryta — 65, 73, 98
232 TOMASZ NOWAKOWSKI Euzebiusz z Cezarei - 55, 58, 62, 75, 103, 144, 179 Ewa (bibi.) ֊ 65 Ezechiel (bibi.) ֊ 76 F Fafhir (leg.) - 123 Farbauti (mit.) - 126 Faust z Riez, św. — 57 Febai (lit.) - 120 Feliks III, papież, św. - 76, 181 Feliks z Noli, św. - 83, 172 Filologia (lit.) - 63 Filozofia (lit.) - 60, 160 Finían z Clonard, św. - 87, 89 Flawian, patriarcha Konstantynopola, św. - 73-74, 98 Focjusz I Wielki, patriarcha Konstantynopola, św. - 101-102, 105, 110, 180 Fokas, cesarz bizantyjski - 42 Fokas, św. - 169, 171 Fortuna (lit.)-60 Foucault Michel - 17 Fredegar- 153 Frey (Freyr; mit.) - 126-127 Freyja (mit.) - 126 Fried Johannes - 22 Friedell Egon - 14 Frig (Freja; mit.) - 126 Fronon, św. - 108 Fulgencjusz (Fabiusz Planejades) - 64 Fulgencjusz z Ruspe, św. ֊ 57, 64, 90 Furzeusz (Fursa), św. - 149-150 G Gabiusz Apiusz ֊ 54 Gajusz Juliusz Cezar (Gaius Iulius Caesar)-115-119 Galen (Claudius Galenus) - 105 Gall (Gaweł), św. - 88 Gall Anonim - 60 Gargilius Martialis - 53 Gelazjusz (Gelazy) I, papież, św. 76, 181-182, 207 Génicot Leopold - 19 Gennadiusz z Marsylii - 64, 146 Genowefa z Paryża, św. - 149 Genzeryk (Gejzeryk), król Wandalów i Alanów - 40, 208 Gerard z Cremony - 61 German z Paryża, św. - 83 Gerwazy, św. - 171 Gieysztor Aleksander ֊135 Gildas Mędrzec, św. - 156 Goethe Johann Wolfgang - 3 Górski Karol - 21 Grabner-Haider Anton - 23 Grendel (mit.) -157 Grimoald I Starszy, majordom Austrazji - 45 Grzegorz I Wielki, papież, św. - 72,75, 79, 143-146, 162-163, 165-168, 170,172,181,185,196,199,207 Grzegorz II, papież, św. ֊ 100, 180 Grzegorz III, papież, św. - 127 Grzegorz
z Tours (właśc. Jerzy Florentyn) - 27, 65, 78, 110, 150, 152, 154, 169, 173, 184, 186 Guizot François - 12 Gulweig (Heid; mit.) - 125-126
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Gundobad, krój Burgundów - 41, 189-190 233 Honoriusz (Flavius Honorius), cesarz rzymski - 179 Guriewicz Aron - 17,201 Honoriusz I, papież - 76, 100 H Horacy (Quintus Horatius Flaccus) — 79 Hadrian, mnich - 89, 107 Hormizdas, papież, św. ֊ 66, 76, 99 Hamlet (lit.) ֊158 Huizinga Johan - 14, 17 Hegel Georg Friedrich Wilhelm ֊ 11-12,30 Huneryk, król Wandalów - 155 Hunt Lynn - 17 Hektor (mit.) -148 Hydatius (Idatius), bp - 91 Helena (Flavia Iulia Helena), cesarzowa rzymska, św. - 72, 164, 172 Henryk II Święty, święty cesarz rzymski - 134 I Ibas z Edessy ֊ 99 Ignacy I, patriarcha Konastantynopola Herakliusz, cesarz bizantyjski - 42, 99, 102, 108, 182, 208 Herbst Stanisław - 25 Herder Johann Gottfried - 10-11 Hermas - 68 -180 Igor Światosławowicz, książę Nowogrodu Siewierskiego ֊ 134-135 Ildefons z Toledo, św. - 91 Indra (mit.) - 126 Hermiasz Sozomen (Sozomenos) 103 Irena, cesarzowa bizantyńska - 101 Herod Wielki, król Judei - 147, 164 Izajasz (bibi.) - 76 Herodot z Halikarnasu - 106 Izolda, żona Tristana (leg.) - 121 Hieronim ze Strydonu, św. - 55, 58, 63-64, 74-75, 81-82, 91, 103, 117, 146-147, 156, 160, 198, 207 Izolda Jasnowłosa (leg.) - 120-121 Izyda (mit.) - 160 Hilarion z Gazy, św. - 81 Hilaiy z Arles, św. - 57, 84 Hilary z Poitiers, św. - 54 Hildebrand (lit.) - 123 Hinkmar z Reims - 150 Hiob (bibi.)-143, 147, 198 Hipokrates z Kos - 105 Homer-68-69, 106 Honorat z Arles, św. - 83 Innocenty I, papież, św. - 75 Izydor z Miletu ֊ 107 Izydor z Sewilli, św. - 86, 91, 106, 145-147, 185, 199-200, 205 J Jakub, patriarcha (bibi.) - 107 Jakub
Większy Apostoł, św. - 151 Jakub Baradaj - 99 Jan Apostoł, św. - 72, 164, 168, 173, 178, 207
234 TOMASZ NOWAKOWSKI Jan Chryzostom, św. -180 Junius Bassus, prefekt - 72 Jan Chrzciciel, św. - 72, 108, 164 Jupiter (mit.) - 84 Jan VII Gramatyk, patriarcha Konstantynopola — 101 Jan Kasjan, św. - 74, 83, 85 Justyn I (Flavius lustinus), cesarz bizantyński - 99 Jan Klimaks, św. - 106 Jan Malalas (Jan z Antiochii) - 104 Jan Moschos - 105 Jan Szkot Eriugena - 195 Jan z Biclar- 155 Jan z Damaszku, św. - 102-103, 105, 182 Jan z Réomé, św. - 150 Jeremiasz (bibi.) - 156 Jezus Chrystus (relig.) - 62, 64, 66, 68-69, 73-74, 81, 89, 96, 98-101, 109, 145, 151, 161, 163, 165, 167, 169, 172-173, 178, 182, 205 Justyn II (Flavius lustinus Iunior Augustus), cesarz bizantyński — 108 Justynian I Wielki (Flavius Petrus Sabbatius lustinianus), cesarz bizantyjski - 8, 61-62, 78, 81, 94-95, 97, 99, 101, 104, 107-108, 177, 180, 182-183,208 Justynian II Rhinotmetos (lustinianus), cesarz bizantyjski 42, 100 Juwenalis z Akwinum (Decimus lunius luvenalis) - 116 Juwenkus (Gaius Vettius Aquilinus Juvencus) - 58, 64 Joachim, św. -151 Jonasz z Suzy - 150 Jordanes-47, 62, 104, 191 Jowisz (mit.)-117, 126, 145 Józef z Arymatei (bibi.) - 68, 151 Judasz Iskariota- 151 Julia (lit.) - 158 Julian Apostata (Flavius Claudius lubanus), cesarz rzymski - 42, 95, 171 К Kadłubek Wincenty, bp - 60, 138, 149 Karol Młot, władca Franków - 208 Karol Wielki, król Franków i Longobardów, św. cesarz rzymski ֊47, 77, 109, 127 Karolingowie (Pepinidzi), dynastia frankijska - 9, 44,46, 150 Julian z Eklanum, bp - 56 Kasjodor (Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus) - 61-62, 79, 103 Julian z Halikarnasu, bp - 96 Katarzyna
Aleksandiyjska, św. ֊ 81 Julian z Toledo, św. - 91, 195 Katon Starszy (Marek Katon) ֊ 54, 63 Juliusz II (Giuliano della Rovere), papież - 72 Juliusz Afrykańczyk — 58 Juliusz Nepos (Iulius Nepos), cesarz rzymski ֊41 Porcjusz Kazimierz II Sprawiedliwy, książę zwierzchni Polski - 138 Ker William Paton - 8 Kilian z Würzburga, św. - 88
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Klaudián Klaudiusz - 52, 179 Klaudián Mamert z Vienne - 57 Klemens I, papież, św. ֊ 72,169, 171 Kolumb Krzysztof - 8 Kolumba z Hy (Starszy), św. - 87-89 Kolumban Młodszy, św. - 79, 88, 150, 207 Kolumella (Lucius lunius Moderatus Kolumella) - 53 Koneczny Feliks - 16 Konstancja, św. - 73 Konstancjusz II (Flavius Iulius Constantius), cesarz rzymski - 42, 61,95, 98, 108 Konstans II (Constans Pogonatus), cesarz bizantyński - 78, 100, 110, 180, 182 Konstantyn, papież - 100 Konstantyn I Wielki (Gaius Flavius Valerius Constantinus), cesarz rzymski - 72-73, 97, 103, 108, 163, 167-168, 172, 179-180, 198 Konstantyn IV, cesarz bizantyński ֊ 100 Konstantyn V Kopronim, cesarz bizantyński -100 Konstantyn VII Porfirogeneta, cesarz bizantyński - 105, 137 Kosma, św. - 72 Kwiatkowski Stefan - 35 Kwintylian (Marcus Fabius Quintilianus) - 51 L Labuda Gerard - 26,29 Ladurie Emmanuel Le Roy — 17 Lamprecht Karl - 14-15,201 Lancelot (leg.) - 120 235 Landolfus Sagax - 61 Laufey (mit.) - 126 Le Goff Jacques - 19, 29, 159, 199 Leander z Sewilli, św. ֊91 Leciejewicz Lech - 139 Legowicz Jan - 147 Lelewel Joachim ֊ 12,26 Leo z Narbonny - 79 Leon I Makelles (Flavius Valerius Leo Augustus), cesarz bizantyński - 186 Leon I Wielki, papież, św. - 40, 73-76, 181 Leon II, papież, św. - 182 Leon III Izauryjczyk, cesarz bizantyński - 100, 102 Leon V Armeńczyk, cesarz bizantyński - 101 Leon VI Filozof, cesarz bizantyński -180 Leowigild, król Wizygotów ֊ 79 Liberiusz, papież - 75 Licyniusz (Flavius Galerius Valerius Licinianus Licinius), cesarz rzymski - 179 Lipoński Wojciech
- 22 Liutprand, król Longobardów - 109 Loki (mit.) - 126 Lord Albert - 18 Lot Ferdinand - 8 Lucjusz Septymiusz - 67 Lug (Lugos; mit.) - 116 Lukan (Marcus Annaeus Lucanus) 52, 117-118 Lukrecjusz (Titus Lucretius Carus) — 52
236 TOMASZ NOWAKOWSKI Ł Łada (mit.) — 136 Mars (mit.)-117, 126, 136 Mateusz Apostoł, św. - 69, 73, 163 Łempicki Zygmunt - 22 Matróny (mit.) - 116 Łukasz Apostoł, św. - 108 Maurycjusz (Flavius Mauricius Tiberius Augustus), cesarz bizantyjski - 42, 108 M Macaulay Thomas Babington - 13 Macedoniusz II, patriarcha Konstantynopola - 99 McNeill William H. - 16 Medard z Noyon, św. - 89 Medb (leg.) ֊ 120 Mahomet (Muhammad) - 42, 81, 208 Medzamir, poseł słowiański - 192 Maier Johann - 23 Menander Protektor - 192 Makrobiusz (Ambrozjusz Teodozjusz) - 66-67 Merkury (mit.) ֊ 63, 116, 125 Maksencjusz (Marcus Aurelius Valerius Maxentius), cesarz rzymski - 103 Maksym Wyznawca, św. — 102 Maksymian z Rawenny, św. - 78 Malchus, św. - 81 Marcelin, św. - 72 Menas z Egiptu, św. - 172 Merlin (leg.) - 120 Merowingowie, dynastia frankijska 148, 158, 188 Metody z Tesaloniki, św. - 171 Michał III Metystes, cesarz bizantyński ֊ 180 Michał Archanioł (relig.) - 78,164 Marcellus Empiryk - 53 Milton John —148 Marcin z Bragi, św. - 66, 161, 184 Minerwa (mit.) - 116 Marcin z Tours, św. - 58, 82-84, 148, 150, 169, 172 Minucjusz Feliks ((Marcus Minucius Felix)-57, 116 Marcin I, papież, św. - 102, 180, 182 Mir, król -184 Marcjan (Flavius Marcianus Augustus), cesarz bizantyński — 98 Mojżesz (bibi.) - 81 Marcjan Kapella - 63, 207 Marek, król Kornwalii (leg.) - 121 Monteskiusz (właśc. Charles Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu) -10 Marek Apostoł, św. - 108, 147 Mokosz (mit.) -135-136 Maria Dziewica/Matka Boża (relig.) - 64, 81, 98, 101, 103, 108, 151, 164, 171 Morann (lit.) - 183 Mariusz z
Aventicum, św. - 91 N Mariusz Wiktoryn (Gaius Marius Victorinus)-61 Nal (mit.) - 126 Moszyński Kazimierz ֊135 N arses ֊61
237 HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. Neron (Nero Claudius Caesar Drusus Germaniens), cesarz rzymski 164, 178 Nertha (Nerthus; mit.) - 126 Nestoriusz ֊ 96, 98, 108 Nikodem, św. - 68 Nikomachos z Gerazy - 60 Njord (mit.) ֊ 126 Nowacjan, antypapież - 72 Patryk, św. -46, 55, 84, 87, 119-120, 167, 188, 207 Paulin z Mediolanu - 59 Paulin z Noli, św. - 83-84, 172 Paulin z Yorku, bp - 89 Paweł Apostoł, św. - 58, 68, 72, 108, 164-165, 199 Paweł Diakon - 38, 61-62, 79, 125 Paweł Orozjusz - 58, 144 Paweł z Eginy ֊ 105 O Paweł z Teb, św. - 81 Oakley Francis - 22 Odoaker, król Italii - 41, 77, 208 Pedaniusz Dioskurides Dioskurydes) - 53 Odr (Odhr; mit.) - 126 Pelagiusz (mnich) - 56 Odyn (mit.) - 125-127 Oktawian August (Gaius Iulius Caesar Octavianus), cesarz rzymski - 53, 61 Pepin Krótki, król Franków - 109 Omar (Umar ibn al-Chattab), kalif 43 Ong Walter - 19 Orestes-41 (Pedanius Perperuna (Duduia, Dziedziela; mit.) ֊133 Perroy Édouard - 117 Persjusz (Aulus Persius Flaccus) - 52 Perun (mit.) - 133, 136, 139 Piekarczyk Stanisław ֊124 Orybazjusz- 105 Piotr Apostoł, św. ֊ 58, 72-73, 75, 81, 88-89, 108, 164-165, 172 Orygenes ֊ 99 Piotr, diakon (lit.) - 143 Osman (Usman ibn Affan), kalif — 43 Pirenne Henri - 7, 43 Oswald, król Northumbrii, św. - 184 Pirmin, św. - 88, 161 Otmar, św. - 88 Platon - 51-52, 60, 67, 78, 96 Owidiusz (Publiusz Owidiusz Nazo) -52 Pliniusz Starszy (Gaius Secundus) — 52—53, 146 Plinius Plotyn - 52, 59 P Plutarch z Cheronei - 106, 116 Pachomiusz Starszy, św. - 80—81 Polemius Silvius - 54 Polikarp ze Smyrny, św. — 169 Pollion (Marek Witruwiusz Pollion) -53
Poncjusz z Kartaginy, św. - 58 Palladiusz - 53 Pantaleon, opat -102 Parsifal (Ieg.) - 120 Paszkowski Jan — З
238 TOMASZ NOWAKOWSKI Poncjusz Piłat - 68 Porfiriusz - 59, 171 Porowit (mit.) -136 Posydiusz z Kalamy, św. - 59 Potyոստ z Lyonu, św. -170 Prenner Karl ֊ 23 Proba - 69 Proklos (Diadoch) ֊ 61, 96 Proklos, patriarcha Konstantynopola ֊ 108 Prokopiusz z Cezarei - 47, 103 104, 108, 133, 139 Prosper z Akwitanii, św. - 74-75, 91 Protazy, św. - 171 Prudencjusz (Aurelius Prudentius Clemens) - 57 Pryscjan z Cezarei - 63 Pseudo-Dionizy Aeropagita - 103, 195 Pseudo-Mateusz ֊151 Pseudo-Mauiycy -138 Pseudo-Metody — 167 Ptaśnik Jan ֊21 Ptolemeusz (Claudius Ptolemaeus) 197 Pudenejana, św. - 72 R Radegunda z Turyngii, św. ֊ 148 Raedwald, król Anglii Wschodniej 122 Rambaud Alfred N. - 21 Rekkared I, król Wizygotów ֊ 79, 185 Remigiusz z Reims, św. ֊ 150 Rgieł(miL)- 135 Riche Pierre ֊121 Romeo (lit.) ֊158 Romulus Augustulus (Flavius Romulus Augustus), cesarz rzymski ֊ 8, 41, 71 Rotari, król Longobardów — 189-191 Rufin z Akwilei - 103, 144, 156 Rujewit (mit.) —136 Rupert z Salzburga, św. - 88 Russell Jeffrey Burton — 22 Rycymer - 41 S Saba Got, św. — 128 Saba Jerozolimski, św. ֊ 104 Sabeliusz - 65 Sabina, św. - 72 Salomon (bibi.) ֊198 Salwian z Marsylii - 84 Samon-48, 154 Samson z Walii, św. ֊ 88 Sasanidzi, dynastia perska - 42 Schlegel Friedrich von ֊ 11 Scyld (lit.) - 123 Scypion Afrykański Starszy (Publiusz Korneliusz Scypion) -149 Sebastian, św. - 72, 83 Secundus, bp ֊ 79 Seduliusz - 64 Sekstus Aureliusz Wiktor — 61 Sekwan, św. ֊117 Seneka Młodszy (Lucius Annaeus Seneca Minor) — 52, 66 Senmurw (Simorg; mit.) - 135 Serapis (mit.) - 39, 160
HISTORIA KULTURY UMYSŁOWEJ W EUROPIE. 239 Sergiusz, św. -109 Ś Sergiusz I (Sergios), patriarcha - 99 Swiderkówna Alina - 85 Sergiusz I, papież, św. ֊ 100, 180 Swiętowit (Swiatowit; mit.) ֊ 136 Serwiusz (Maurus Servius Honoratas) -67 T Seweryn z Noricum, św. - 150 Shakespeare William -158 Tacyt (Publius Cornelius Tacitus) 123-127, 183 Siem (mit.) - 135 Taranis (mit.) - 117-118 Siemargl (Simargl; mit.) - 135 Tarazjusz, patriarcha Konstantynopola - 101 Sikorski Dariusz A. - 135 Taylor Henry Osborn - 21-22 Skadi (mit.) -126 Temistiusz (Temistios) - 95, 179 Slaw (leg.) ֊131 Teodahad, król Ostrogotów ֊78 Smith Julia M.H. - 23 Teoderyk I (Teodoryk), Wizygotów ֊ 40 Sokrates Scholastyk - 103 Solinus (Gaius Iulius Solinus) - 53, 151 Spengler Oswald -15 Stacjusz (Publiusz Stacjusz) - 52 król Teodolinda, królowa Longobardów ֊79 Teodor Stadyta, św. ֊ 106 Papiniusz Stefan II (III), papież - 109 Steinhausen Georg ֊ 14 Strabon- 115 Strzybóg (mit.) ֊ 134 Stadiusz (Flavius Stadius) - 106 Sturmiusz z Fuldy (Sturm), św. - 88 Sulpicjusz Sewer - 58-59, 83 Teodor z Mopsusestii - 99 Teodor z Tarsu, św. ֊ 89, 107 Teodora, żona cesarza Justyniana I, cesarzowa bizantyńska - 104 Teodora, żona cesarza Teofila, cesarzowa bizantyńska ֊101 Teodoret z Cyru - 99, 103 Teodoryk II, król Wizygotów - 79, 184 Szczepan, św. — 73, 108, 164 Teodoryk Wielki, król Ostrogotów ֊ 38, 59, 61-62, 77-78, 128, 181, 186-187, 208 Teodozjusz I Wielki (Flavius Theodosius), cesarz rzymski - 3839, 97, 177, 179, 190 Teodozjusz II (Flavius Theodosius), cesarz bizantyński ֊ 95, 102, 108 Teofanes Wyznawca, św. - 104 Szymon Słupnik,
św. - 80 Teofil, cesarz bizantyński ֊101 Swaróg (Swarożyc; mit.) - 133, 139 Swieżawski Stefan - 22 Sydoniusz Apolinary, bp ֊ 65, 79, 184 Sykstus III, papież, św. - 83 Sylweriusz, papież, św. - 180 Szapur II, król Persji - 42
240 TOMASZ NOWAKOWSKI Terencjusz (Publius Terentius Afer) ֊52 Tertulian (Quintus Septimius Florens Tertullianus) - 57, 116-117, 195 Teutates (mit.) ֊117 Thietmar z Merseburga ֊ 134, 136, 138 Thompson Edward ֊ 17 Wenancjusz Fortunat (Venantius Honorius Clementianus Fortunatas) ֊ 148,207 Wenus (mit.) — 126 Wergiliusz (Publiusz Wergiliusz Maro) ֊52, 64, 67, 69, 156 Wielka Macierz (Bogini Matka, mit.) - 160 Wigiliusz, papież - 99, 180, 182 Tomasz Apostol, św. ֊ 68 Wiktor z Tonnenny - 155 Tor (Thor; mit.) ֊ 126-127 Wiktor z Wity ֊ 155 Totyla, król Ostrogotów - 78 Willibald, pątnik - 172 Toynbee Arnold - 15-16 Trajan (Marcus Ulpius Traianus), cesarz rzymski ֊ 169 Willibrord, św. - 47, 88 Wincenty z Beauvais - 152 Tristan (leg.) - 120-121 Wincenty z Lerynu, św. ֊57 Tymoteusz Apostoł, św. - 108 Winitar (Witimir), król Ostrogotów - 191 Tyr (mit.) ֊ 124, 126 Witalian, papież, św. - 182 Witalis, św. - 78 V Włodzimierz I Wielki, książę Rusi Kijowskiej - 133-135 Valeriusz, opat - 55 Wodan (mit.) - 125-126, 189 W Walens (Flavius Valens), rzymski - 95, 98 cesarz Wolter (Voltaire; właśc. FrançoisMarie Arouet) -10 Wulfila (Ulfilas), bp - 128 Walentynian III (Flavius Placidius Valentinianus), cesarz rzymski 41,71,74, 181 Z Wamba, król Wizygotów ֊ 91 Zachariasz, papież - 47 Waruna (mit.) - 126, 134 Zachariasz, św. — 108 Wawrzyniec, św. ֊ 72 Zenon Izauryjczyk (Flavius Zeno Augustus), cesarz bizantyński ֊ 96,98 Wedast z Arras, św. ֊ 150 Wulkan (mit.) ֊116 Zosimos - 103 Wegecjusz (Publius Flavius Vegetius Renatus) - 53 Zygfryd (Sygurt; leg.) ֊ 123 Weles (Wolos; mit.) - 133 Zygmunt I, król
Burgundów, św. - 45 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Nowakowski, Tomasz 1950- |
| author_GND | (DE-588)1218706422 |
| author_facet | Nowakowski, Tomasz 1950- |
| author_role | aut |
| author_sort | Nowakowski, Tomasz 1950- |
| author_variant | t n tn |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047691372 |
| ctrlnum | (OCoLC)1294792806 (DE-599)BVBBV047691372 |
| era | Geschichte 476-750 gnd |
| era_facet | Geschichte 476-750 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047691372</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220805</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">220119s2021 xx a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788380184466</subfield><subfield code="9">978-83-8018-446-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1294792806</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047691372</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B220</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Nowakowski, Tomasz</subfield><subfield code="d">1950-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1218706422</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.)</subfield><subfield code="c">Tomasz Nowakowski</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Bydgoszcz</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">240 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="611" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Kultur 2000</subfield><subfield code="0">(DE-588)1091740658</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 476-750</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Geistesleben</subfield><subfield code="0">(DE-588)4274490-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Europa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015701-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Cywilizacja średniowieczna</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Europa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015701-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Geistesleben</subfield><subfield code="0">(DE-588)4274490-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 476-750</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Europa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015701-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Kultur 2000</subfield><subfield code="0">(DE-588)1091740658</subfield><subfield code="D">f</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 476-750</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe</subfield><subfield code="z">978-83-8018-447-3</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220805</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">437</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033075372</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Europa (DE-588)4015701-5 gnd |
| geographic_facet | Europa |
| id | DE-604.BV047691372 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T18:57:21Z |
| indexdate | 2024-12-19T13:01:46Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788380184466 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033075372 |
| oclc_num | 1294792806 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-B220 |
| owner_facet | DE-12 DE-B220 |
| physical | 240 Seiten Illustrationen 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20220805 |
| publishDate | 2021 |
| publishDateSearch | 2021 |
| publishDateSort | 2021 |
| publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego |
| record_format | marc |
| spelling | Nowakowski, Tomasz 1950- Verfasser (DE-588)1218706422 aut Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) Tomasz Nowakowski Bydgoszcz Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 2021 240 Seiten Illustrationen 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Kultur 2000 (DE-588)1091740658 gnd rswk-swf Geschichte 476-750 gnd rswk-swf Geistesleben (DE-588)4274490-8 gnd rswk-swf Europa (DE-588)4015701-5 gnd rswk-swf Cywilizacja średniowieczna Europa (DE-588)4015701-5 g Geistesleben (DE-588)4274490-8 s Geschichte 476-750 z DE-604 Kultur 2000 (DE-588)1091740658 f Erscheint auch als Online-Ausgabe 978-83-8018-447-3 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Nowakowski, Tomasz 1950- Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) Kultur 2000 (DE-588)1091740658 gnd Geistesleben (DE-588)4274490-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)1091740658 (DE-588)4274490-8 (DE-588)4015701-5 |
| title | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) |
| title_auth | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) |
| title_exact_search | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) |
| title_exact_search_txtP | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) |
| title_full | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) Tomasz Nowakowski |
| title_fullStr | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) Tomasz Nowakowski |
| title_full_unstemmed | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) Tomasz Nowakowski |
| title_short | Historia kultury umysłowej w Europie wczesnego średniowiecza (476 - ok. 750 r.) |
| title_sort | historia kultury umyslowej w europie wczesnego sredniowiecza 476 ok 750 r |
| topic | Kultur 2000 (DE-588)1091740658 gnd Geistesleben (DE-588)4274490-8 gnd |
| topic_facet | Kultur 2000 Geistesleben Europa |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033075372&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT nowakowskitomasz historiakulturyumysłowejweuropiewczesnegosredniowiecza476ok750r |