Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku: = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Białystok
Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy
2021
|
Schriftenreihe: | Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej
tom 11 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract |
Beschreibung: | Enthält 25 Tabellen Literaturverzeichnis Seite 187-206 |
Beschreibung: | 227 Seiten Illustrationen, Diagramme 25 cm |
ISBN: | 9788364103483 8364103482 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV047451675 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220623 | ||
007 | t | ||
008 | 210902s2021 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788364103483 |9 978-83-64103-48-3 | ||
020 | |a 8364103482 |9 83-64103-48-2 | ||
035 | |a (OCoLC)1268179603 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV047451675 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Łozowski, Piotr |e Verfasser |0 (DE-588)1175427160 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku |b = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |c Piotr Łozowski |
246 | 1 | 1 | |a The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
264 | 1 | |a Białystok |b Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy |c 2021 | |
300 | |a 227 Seiten |b Illustrationen, Diagramme |c 25 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej |v tom 11 | |
490 | 1 | |a Dissertationes / Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy |v tom 30 | |
500 | |a Enthält 25 Tabellen | ||
500 | |a Literaturverzeichnis Seite 187-206 | ||
546 | |a Zusammenfassung auf Englisch | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1427-1527 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Bevölkerungsstruktur |0 (DE-588)4246600-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Familienstruktur |0 (DE-588)4274900-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Familie |0 (DE-588)4016397-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Warschau |0 (DE-588)4079048-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
653 | 0 | |a Rodzina / Polska / Warszawa / 15 w | |
653 | 0 | |a Rodzina / Polska / Warszawa / 16 w | |
689 | 0 | 0 | |a Warschau |0 (DE-588)4079048-4 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Bevölkerungsstruktur |0 (DE-588)4246600-3 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Familie |0 (DE-588)4016397-0 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Familienstruktur |0 (DE-588)4274900-1 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1427-1527 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
810 | 2 | |a Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy |t Dissertationes |v tom 30 |w (DE-604)BV042380575 |9 30 | |
830 | 0 | |a Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej |v tom 11 |w (DE-604)BV040904805 |9 11 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20211206 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032853659 | ||
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09031 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 304.609 |e 22/bsb |f 09031 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09024 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 304.609 |e 22/bsb |f 09024 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804182751145885696 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wstęp...................................................................................................................... 9 Cel, przedmiot i zakres pracy................................................................................. 9 Źródła..................................................................................................................... 13 Literatura................................................................................................................ 22 Rozdział 1. Czynniki kształtujące rodzinę w mieście................................ 35 Rozdział 2. Struktury demograficzne rodzinymiejskiej 59 .......................... 2.1. Wielkość rodziny i liczba dzieci...................................................................... 60 2.2. Zastępowalność pokoleń................................................................................. 68 2.3. Kompozycja wspólnot rodzinnych................................................................ 72 2.4. Struktura majątkowa rodzin........................................................................... 75 2.4.1. Nierówności majątkowe......................................................................... 82 Rozdział 3. Czas trwania aktywności zawodowej....................................... 93 3.1. Stara Warszawa............................................................................................... 96 3.1.1. Rzemieślnicy........................................................................................... 98 3.1.2.
Kupcy...................................................................................................... 104 3.2. Nowa Warszawa............................................................................................... 109 3.2.1. Rzemieślnicy........................................................................................... 110 3.2.2. Kupcy...................................................................................................... 118 Rozdział 4. Struktury antroponimiczne......................................................... 125 4.1. Stara Warszawa............................................................................................... 130 4.1.1. Mężczyźni.............................................................................................. 132 4.1.2. Kobiety................................................................................................... 141 4.2. Nowa Warszawa............................................................................................... 148 4.2.1. Mężczyźni............................................................................................. 149 4.2.2. Kobiety................................................................................................... 155
Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku 8 4.3. Warszawa na tle innych miast.................................................................................. 158 4.3.1. Stara a Nowa Warszawa..................................................................................... 159 4.3.2. Tło porównawcze............................................................................................... 163 Zakończenie.......................................................................................................................... 175 Aneksy........................................................................................................... 181 Bibliografia................................................................................................. 187 ................................................................................................. 207 Wykaz skrótów...................................................................................................................... 215 Spis tabel........................................................................................................ 219 Spis wykresów...................................................................................................................... 221 .................................................................................................... 223 Indeks osób Summary
Bibliografia Źródła Rękopiśmienne: Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie Stara Warszawa 527 (1453-1472), 528 (1497-1511), 529 (1511-1524), 530 (1524-1535) Nowa Warszawa 1 (1477-1545), 133 (1487-1465) Warszawa Ekonomiczne 1223 Zbiór Dokumentów Pergaminowych, sygn. 1539 Drukowane: Album civium Leopoliensium. Rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie 1388-1783, 1.1, wyd. A. Janeczek, Poznań-Warszawa 2005. Jarzębski A., Gościniec albo krótkie opisanie Warszawy, oprać. W. Tomkiewicz, Warszawa 1974. Katalog testamentów mieszczan warszawskich od XV do końca XVII wieku, oprać. A. Barto szewicz, A. Karpiński, K. Warda, Warszawa 2010. Księga ławnicza miasta Nowej Warszawy, 1.1:1416-1485, wyd. A. Wolff, Wrocław 1960. Księga radziecka miasta Starej Warszawy, t. 1: (1447-1527), wyd. A. Wolff, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963. Księga skarbowa Janusza II księcia mazowieckiego z lat 1477-1490, wyd. J. Senkowski, KHKM 7,1959, 3 - zeszyt dodatkowy. Księgi ławnicze miasta Starej Warszawy z XV w., t. 1: Księga nr 525 z lat 1427-1453, wyd. S. Ehrenkreutz, Warszawa 1916. Metryka Koronna nr 8, oprać. A. Salina, I. Stembrowicz [wersja zdigitalizowana http://www. agad.gov.pl/MK_3/MK8_Salina_Stembrowicz.pdf]. Źródła do dziejów Warszawy: rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510-1770, wyd. A. Berdecka, Warszawa 1963. Źródła do dziejów Warszawy: rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510-1770. Indeksy, oprać. J. Rutkowska, Warszawa 1965.
188 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Literatura Alfani G., Wealth, Inequalities and Population Dynamics in Early Modern Northern Italy, JIH 40, 2010,4, s. 513-549. Alfani G., Gourdon V., Spiritual Kinship and Godparenthood: an Introduction, [w:] Spiritual Kinship in Europe, 1500-1900, red. G. Alfani, V. Gourdon, Basingstoke 2012, s. 1-43. Aries Ph., Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, tł. Μ. Ochab, Gdańsk 1995. Atlas demograficzny Polski, red. D. Rogalińska, D. Szałtys, Warszawa 2017. Bailey Μ., Demographic Decline in Late Medieval England: Some Thoughts on Recent Rese arch, EHR 49, 1996, 1, s. 1-19. Barański M.K., Imiona rycerstwa małopolskiego w XIII w., [w:] O rzeczach minionych: scripta rerum historicarum Annæ Rutkowska-Płachcińska oblata, red. Μ. Młynarska-Kaletynowa, J. Kruppć, Warszawa 2006, s. 21-29. Barg L, Demograficzny rozwój Polanicy od połowy XIV do początku XX wieku, ŚKHS 25, 1970, 3, s. 349-372. Bartoszewicz A., Czas w małych miastach. Studium z dziejów kultury umysłowej późno średniowiecznej Polski, Warszawa-Pułtusk 2003. Bartoszewicz A., Kobieta w małym mieście późnego średniowiecza (w świetle ksiąg miejskich Sieradza, Szadka, Warty i Łodzi), RŁ 43,1996, s. 37-52. Bartoszewicz A., Kobieta w mieście polskim późnego średniowiecza, [w:] Gospodarka, społe czeństwo, kultura w dziejach nowożytnych. Studia ofiarowane Pani Profesor Marii Boguc kiej, red. A. Karpiński, E. Opaliński, T. Wiślicz, Warszawa 2010, s. 171-182. Bartoszewicz A., Miasto czy wieś? Małe miasta polskie w późnym średniowieczu, PH 99,2008,
1, s. 121-136. Bartoszewicz A., Mieszczanie „litterati” w polskim mieście późnego średniowiecza, KH 106, 1999, 4, s. 3-19. Bartoszewicz A., Piśmienność mieszczańska w późnośredniowiecznej Polsce, Warszawa 2012. Bartoszewicz A., Warta. Społeczeństwo miasta w II połowie XV i na początku XVI wieku, Warszawa 1997. Baruch Μ., Boryczkowie. Dzieje rodu patrycjuszowskiego Starej Warszawy, Warszawa 1914. Baruch Μ., Ród Fukierów, Warszawa 1922. Belzyt L, Kraków i Praga około 1600 roku: porównanie topograficznych i demograficznych aspektów struktury społecznej i etnicznej dwóch metropolii Europy Środkowo-Wschodniej, Toruń 1999. Belzyt L., Kupcy i rzemieślnicy z Norymberg։ w większych miastach polskich w okresie od XIV do XVII wieku, SZ, 2004, 7, s. 89-102. Benedictow O., The Black Death 1346-1355. The Complete History, Woodbridge 2004. Berdecka A., Wielkość i parcelacja gruntów miast zakładanych w latach 1333-1370 w Małopolsce, KHKM 24, 1976,4, s. 553-566. Berdecka A., Zajazdy i hotele w dawnej Warszawie (XVI-XVIII w.), RW 14,1976, s. 147-157. Bibliografia polskiej demografii historycznej po 1945 roku, oprać. P. Łozowski, [w:] Struktu ry..., s. 157-389. Biskup Μ., Handel wiślany w latach 1454-1466, RDSG 14,1952, s. 165-202. Biskup Μ., Z problematyki handlu polsko-gdańskiego drugiej połowy XV wieku, PH 45, 1954, 2-3, s. 390-407.
Bibliografia 189 Blusiewicz K., Obuwie warszawskie w XIV-XVII wieku. Przemiany w technice szewskiej, [w:] Wytwórczość w Polsce średniowiecznej i nowożytnej, red. J. Chudziakowa, A. So snowska, Toruń 2009, s. 121-139. Bogucka Μ., Miasta Europy środkowej w XIV-XVII w. Problemy rozwoju, RDSG 42, 1981, s. 5-24. Bogucka Μ., Mieszczaństwo Warszawy w XVI i w pierwszej połowie XVII w., [w:] Społeczeń stwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski, Warszawa 1977, s. 393-421. Bogucka Μ., Rodzina w polskim mieście XVI-XVII wieku: wprowadzenie w problematykę, PH 74, 1983, 3, s. 495-507. Bogucka Μ., Rzemiosło warszawskie w latach 1526-1720. Ogólny zarys rozwoju, [w:] Z dzie jów rzemiosła warszawskiego, red. B. Grochulska, W. Pruss, Warszawa 1983, s. 95-125. Bogucka Μ., Zycie codzienne w Gdańsku: wiek XVI-XVII, Warszawa 1967. Bogucka Μ., Kwiatkowska M.I., Kwiatkowski Μ., Tomkiewicz W, Zahorski A., Warszawa w latach 1526-1795, Warszawa 1984 („Dzieje Warszawy”, t. 2). Bogucka Μ., Samsonowicz H„ Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wro cław 1986. Borowski S., Próba odtworzenia struktur społecznych i procesów demograficznych na Warmii u schyłku XVII w. na przykładzie Dobrego Miasta i okolicy, PDP 8,1975, s. 125-197. Bortkiewicz F., Prawo bliższości w świetle małopolskich ksiąg sądowych wiejskich, CPH 24, 1972,2, s. 67-106. Brea-Martinez G., Pujadas-Mora J.M., Estimating Long-Term Socioeconomic Inequality in So uthern Europe: The Barcelona Area, 1481-1880, EREH 23, 2019,4, s. 1-24. Broda Μ., Lekarze w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w XIV-XV wieku,
Kraków 2013. Brzeziński W, Matka i dzieci w prawie i praktyce sądowej w Wielkopolsce w 2. połowie XIV i początkach XV wieku, [w:] Partnerka, matka, opiekunka. Status kobiety w starożytności i średniowieczu, red. J. Jundziłł, Bydgoszcz 1999, s. 297-315. Brzeziński W, Wdowieństwo i powtórne zamążpójście kobiet wśród możniejszej szlachty pol skiej późnego średniowiecza, RH 75, 2009, s. 105-122. Buczek K., Rachunki świętopietrza jako podstawa badań nad zaludnieniem Polski XIV wieku, [w:] Mediaevalia. W 50 rocznicę pracy naukowej Jana Dąbrowskiego, red. J. Garbacik, Warszawa 1960, s. 77-102. Burr Litchfield R., Demographic Characteristics of Florentine Patrician Families, Sixteenth to Nineteenth centuries, JEH 29, 1969, 2, s. 191-205. Bystroń J.S., Księga imion w Polsce używanych, Warszawa 1938. Campbell B.M., Nature as Historical Protagonist: Environment and Society in Pre-industrial England, EHR 63,2010,2, s. 281-314. Campbell B.M., The Great Transition. Climate, Disease and Society in the Late-Medieval World, Cambridge 2013. Chronologia polska, red. В. Włodarski, Warszawa 2007. Chudoba T., Warszawski rynek zbożowy w XVI wieku, RW 6,1967, s. 15-47. Chudoba T., Z zagadnień handlu wiślanego Warszawy w XVI wieku, PH 50,1959,2,s.297-321. Clark G., Pożegnanie z jałmużną. Krótka historia gospodarcza świata, tł. J. Lang, Poznań 2014. Clark G., Hamilton G., Survival of the Richest: The Malthusian Mechanism in Pre-Industrial England, JEH 66,2006,3, s. 707-736. Comba R., Méthodes, bilan provisoire et perspectives des recherches en cours sur les villes Piémontaises auxXIVe et XVe
siècles, ADH, 1982,1, s. 21-31.
igo Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Cornwall J., English Population in the Early Sixteenth Century, EHR 23,1970,1, s. 32-44. Croix A., Nantes et le Pays Nantais au XVIe siede. Etude démographique, Paris 1974. Czacharowski A., Ze studiów nad strukturą społeczną mieszczaństwa toruńskiego na przeło mie XIV-XV w., AUNC. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Historia, 9,1973, s. 89-97. Czaja R., Miasta i mieszczaństwo na ziemiach polskich na przełomie XIII/XV w., [w:] Pol ska około roku 1300. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. W. Fałkowski, Warszawa 2003, s. 57-72. Czaja R., Socjotopografia miasta Elbląga w średniowieczu, Toruń 1992. Czaja R., Społeczna mobilność jako paradygmat badań nad patrycjatem i grupami kierowni czymi w średniowieczu, [w:] Elita władzy miasta Krakowa..., s. 9-21. Czaja R., Troska o stan sanitarny w miastach pruskich w XIV i XV w., KHKM 53, 2005, 3-4, s. 345-347. Czaja R., Ze studiów nad kształtowaniem się grup rządzących w miastach nadbałtyckich w średniowieczu, RDSG 64, 2004, s. 85-106. Czaja R., Dygo Μ., Gawlas S., Myśliwski G., Ożóg K., Ziemie polskie wobec Zachodu. Studia nad rozwojem średniowiecznej Europy, red. S. Gawlas, Warszawa 2006. Czas, przestrzeń, praca w dawnych miastach, red. A. Wyrobisz, Μ. Tymowski, Warszawa 1991. Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tl. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa-Gdańsk 1996. Człowiek w społeczeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997. Czystość i brud: higiena nowożytna (ХѴ-ХѴІП w.), red. W. Korpalska, W. Ślusarczyk, Byd goszcz 2015. Czystość i brud: higiena w
średniowieczu, red. W. Korpalska, W. Ślusarczyk, Bydgoszcz 2014. Delimata Μ., Dziecko w Polsce średniowiecznej, Poznań 2004. Delimata Μ., Potomstwo nieślubne i nieprawe (proles illegitima) w Polsce średniowiecznej, [w:] Dziecko w rodzinie i społeczeństwie, t. 1: Starożytność-średniowiecze, red. J. fundziłł, D. Żołądź-Strzelczyk, Bydgoszcz 2002, s. 243-258. Dembińska Μ., Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej, Wrocław 1963. Dembińska Μ., Przetwórstwo zbożowe w Polsce średniowiecznej (X-XIV wiek), Wrocław 1973. Diefendorf B.B., Widowhood and Remarriage in Sixteenth-Century Paris, JFH 7, 1982, 4, s. 379-395. Dobrowolski P.T., Wilska Μ., Pożywienie, [w:] Kultura Polski..., s. 51-57. Drabina J., Miasta śląskie w średniowieczu, Katowice 1987. Drabina J., Zycie codzienne w miastach śląskich w XIV i XV wieku, Opole 1991. Dul A., Życie towarzyskie dziewiętnastowiecznej wiejskiej parafii. Analiza sieci społecznych, PDP 39, 2017, s. 167-208. Dupâquier J., Genealogia i demografia historyczna, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjo logiczny” 43, 1981, 4, s. 313-322. Dworzaczek W, Przenikanie szlachty do stanu mieszczańskiego w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku, PH 47, 1956, 4, s. 656-684. Dyer A., Decline and Growth in English Towns, 1400-1640, Basingstoke 1991. Dyer A., Urban Decline in England, 1377-1525, [w:] Towns in Decline AD 100-1600, red. T.R. Slater, Aidershot 2000, s. 266-288. Dygo Μ., Czy w Polsce późnośredniowiecznej był kryzys gospodarczy?, PH 80, 1989, 4, s. 752-764.
Bibliografia 191 Dygo Μ., Pochodzenie mieszczaństwa m. Starej Warszawy w latach 1508-1528, RW 16,1981, s. 59-80. Elita władzy miasta Krakowa i jej związki z miastami Europy w średniowieczu i epoce nowo żytnej (do połowy XVII wieku). Zbiór studiów, red. Z. Noga, Kraków 2011. Emigh R.J., Land Tenure, Household Structure, and Age at Marriage in Fifteenth-Century Tuscany, JIH 27,1997,4, s. 613-635. Fastnacht A., Ludność miasta Leska w XV i XVI wieku, RZNO 4,1953, s. 77-115. Fauve-Chamoux A., Rodzina a gospodarstwo w Europie przedprzemysłowej (XVI-XVIII wiek), SP 5, 1995, s. 133-148. Fertig Ch., Rural Society and Social Networks in Nineteenth-Century Westphalia: The Role of Godparenting in Social Mobility, JIH 39, 2009,4, s. 497-522. Flandrin J.L., Historia rodziny, tl. A. Kurys, Warszawa 1998. Fleming P., Family and Household in Medieval England, Hampshire 2001. Fossier R., Ludzie średniowiecza, tł. A. Czupa, Kraków 2009. Froch W., Kobylińska-Szymańska Μ., Klęski moru w Lublinie w XVI i XVII wieku w świetle ksiąg miejskich, AHM 40, 1977, 4, s. 383-395. Gardawski A., Kruppe J., Późnośredniowieczne naczynia kuchenne i stołowe, [w:] Szkice sta romiejskie..., s. 123-138. Gąsiorowski A., Ludność napływowa w strukturze społecznej późnośredniowiecznego Pozna nia, SMDWP 11, 1975,2, s. 11-25. Genealogia. Rola związków rodzinnych i rodowych w życiu publicznym w Polsce średniowiecz nej na tle porównawczym, red. A. Radzimiński, J. Wroniszewski, Toruń 1996. Genealogia - stan i perspektywy badań nad społeczeństwem Polski średniowiecznej na tle po równawczym, red. J. Pakulski, J.
Wroniszewski, Toruń 2003. Gierszewski S., Obywatele miast Polski przedrozbiorowej. Studium źródłoznawcze, Warszawa 1973. Gies J., Gies F., Życie w średniowiecznym mieście, tł. J. Janik, Kraków 2018. Gieysztor A., Społeczeństwo Warszawy w średniowieczu i w dawnej Rzeczypospolitej, [w:] Spo łeczeństwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski, Warszawa 1977, s. 11-26. Gieysztorowa L, Inkorporacja Mazowsza do Korony, NPł 22,1977, 2, s. 31-34. Gieysztorowa L, Żle i dobrze o ludziach Mazowsza XVI-XVII w., NPł 10,1965, 3-4, s. 5-13. Gilewska-Dubis J., Warunki zdrowotne, choroby i medycyna w średniowiecznym Wrocławiu, MW 9,2002, 1-2, s. 111-145. Gilewska-Dubis J., Życie codzienne mieszczan wrocławskich w dobie średniowiecza, Wrocław 2000. Goliński Μ., Podstawy gospodarcze mieszczaństwa wrocławskiego w XIII wieku, Wrocław 1991. Goliński Μ., Socjotopografia późnośredniowiecznego Wrocławia (przestrzeń - podatnicy rzemiosło), Wrocław 1997. Goliński Μ., Topografia zawodowa Starego Miasta we Wrocławiu w XIII w., ŚKHS 45, 1990, 3, s. 257-276. Goliński Μ., Wokół socjotopografii późnośredniowiecznej Świdnicy. Cz. 1-2, Wrocław 2000-2003. Goliński Μ., Wokół społecznych uwarunkowań obrotu nieruchomościami w późnośrednio wiecznych miastach śląskich, [w:] Obrót nieruchomościami..., s. 27-43.
192 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Górski K., W sprawie statystyk narodowościowych w późnym średniowieczu, PZ 10,1954,7-8, s. 445-454. Grabowski J., Ustrój i organizacja władz Starej i Nowej Warszawy w epoce książąt mazowiec kich (XIV-XVI wiek), RW 36, 2008, s. 61-80. Granasztói G., The Hungarian Bourgeois Family in the Late Middle Ages, AHASH ЗО, 1984, 3-4, s. 257-320. Grążawski К., Życie codzienne na ziemi chełmińskiej i dobrzyńskiej w średniowieczu, Włocła wek 2003. Gromski J., Kultura sanitarna Warszawy do końca ХѴШ w., Warszawa 1977. Grubb J.S., Provincial Families of the Renaissance. Private and Public Life in the Veneto, Bal timore 1996. Guzowski P., Chłopi i pieniądze na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych, Kraków 2008. Guzowski P., Demografia rodziny szlacheckiej w świetle najnowszych badań genealogicznych, PDP 30,201 l,s. 7-13. Guzowski P., Demograficzne uwarunkowania funkcjonowania rodziny chłopskiej na przełomie średniowiecza i nowożytności, [w:] Rodzina, gospodarstwo..., s. 79-95. Guzowski P., Geneza europejskiego modelu małżeństwa na przełomie średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych z perspektywy historii Polski, PDP 31, 2012, s. 7-41. Guzowski P., Kryzys gospodarczy późnego średniowiecza czy kryzys historiografii?, RDSG 68, 2008, s. 173-193. Guzowski P., Kryzys gospodarczy późnego średniowiecza w najnowszej historiografii angiel skiej, [w:] Przegląd badań nad historią gospodarczą w XXI wieku, red. R. Matera, A. Pieczewski, Łódź 2011, s. 235-246. Guzowski P., Starość w życiu kmieci polskich przełomu średniowiecza
i czasów nowożytnych, KHKM 58, 2010, 1, s. 101-110. Guzowski P., Kuklo C., Poniat R., O metodach pomiaru natężenia epidemii i zaraz w preindustrialnej Europie w demografii historycznej, [w:] Epidemie w dziejach Europy. Konsekwen cje społeczne, gospodarcze i kulturowe, red. K. Polek, Ł. Sroka, Kraków 2016, s. 119-144. Guzowski P., Poniat R., Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia miast w Króle stwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku, PDP 37, 2015, 2, s. 77-93. Guzzi-Heeb S., Kinship, Ritual Kinship and Political Milieus in an Alpine Valley in 19th Cen tury, HF 14, 2009, 1, s. 107-123. Hamberger К., Grange C., Houseman Μ., Momon Ch., Scanningfor Patterns ofRelationship: analyzing kinship and marriage networks with Puck 2.0, HF 19, 2014,4, s. 564-596. Harańczyk A., Rozwój społeczno-gospodarczy miast w Polsce, Kraków 1987. Harc L., Strój i wyposażenie domów mieszczan wrocławskich w świetle XV-wiecznych ksiąg miej skich Wrocławia, [w:] Mieszczaństwo wrocławskie, red. H. Okólska, Wrocław 2003, s. 15-19. Haverkamp A., Społeczeństwo miasta Trewiru w późnym średniowieczu, KHKM 30, 1982, 2, s. 181-200. Heck R., Stosunki społeczne i narodowościowe Strzelina w drugiej połowie XIV wieku (w świetle nieznanego spisu podatkowego z roku 1371 ), ŚKHS 19,1964,1-2, s. 171-194. Hemperek P., Sprawy małżeńskie w oficjalacie okręgowym w Lublinie w XV w., RTK 17,1970, 5, s. 27-44. Herlihy D., The Making of the Medieval Family: Symmetry, Structure, and Sentiment, JFH 8, 1983,2, s. 116-130.
Bibliografia 193 Herlihy D., Medieval Households, Cambridge (Massachusetts)-London 1985. Herlihy D., Population, Plague and Social Change in Rural Pistoia, 1201-1430, EHR 18,1965, 2, s. 225-244. Herlihy D„ Tuscan Names, 1200-1530, RQ 41, 1988,4, s. 561-582. Herlihy D., Klapisch-Zuber Ch., Tuscans and Their Families. A Study of the Florentine Catasto of1427, New Haven-London 1985. Historia kultury materialnej Polski w zarysie, t. 2: Od XIII do XV wieku, red. A. Rutkowska-Płachcińska, Wrocław 1978. Homines et Societas. Czasy Piastów i Jagiellonów, red. T. Jasiński, T. Jurek, J.M. Piskorski, Po znań 1997. Honeyman К., Goodman J., Women’s Work, Gender Conflict, and Labour Markets in Europe, 1500-1900, EHR 44, 1991, s. 608-628. Household and Family in Past Time, wyd. P. Laslett, R. Wall, Cambridge 1977. Howell M.C., The Marriage Exchange. Property, Social Place, and Gender in Cities of the Low Countries, 1300-1550, Chicago-London 1998. Inkorporacja Mazowsza do Korony Polskiej. Bibliografia, oprać. J. Cotelnic, K. Szustka, War szawa 2001. Iwańczak W, Mieszczanie kreacją diabła? „Trzy stany społeczne a problem miasta w średnio wieczu, PH 70,1989, 1, s. 17-39. Izydorczyk A., Rodzina chłopska w Małopolsce w XV-XVI wieku, [w:] Społeczeństwo staropol skie, t. 3, red. A. Wyczański, Warszawa 1983, s. 7-27. Jacobsen G., Womens Work and Women’s Role: Ideology and Reality in Danish Urban Society, 1300-1500, SEHR 31, 1983, 1, s. 3-20. Jankowski J., Historia medycyny średniowiecznej w Polsce, Wrocław 1988. Jasiński T., Dom rodzinny Mikołaja Kopernika. Przyczynek do studiów nad
socjotopografią późnośredniowiecznego miasta, KH 92,1985,4, s. 861-884. Jelicz A., Życie codzienne w średniowiecznym Krakowie, Warszawa 1966. Jerszyńska B., Procesy wzrastania i rozwoju oraz ich uwarunkowania w średniowiecznych po pulacjach ludzkich, Poznań 2004. Jirková P., Jihlavské testamenty na přelomu 16.-17. století: prameny pro dějiny rodinných struk tur, historickou demografii a sociotopografii, SAP 60,2010,1, s. 3-239. Jońca K., Dzieje gospodarcze Polski do 1939 roku, Wrocław 2001. Jonker M.A., Estimation of Life Expectancy in the Middle Ages, JRSSSA 166, 2003, 1, s. 105-117. Jóźwiak W, Tworzenie się grup rządzących w Bydgoszczy do połowy XV stulecia, „Klio” 3, 2003, 3, s. 3-27. Jurek T., Poznań i jego mieszkańcy w XIII i XIV wieku, [w:] Miasto w perspektywie onomastyki i historii, red. I. Sarnowska-Giefing, Μ. Graf, Poznań 2010, s. 527-545. Kaczor D., Utrzymywanie czystości w wielkich miastach Prus Królewskich XVI-XVIII wieku. Studium z dziejów kultury sanitarnej w mieście nowożytnym, Gdańsk 2014. Karczewska J., Higiena publiczna w czasach zarazy. Miejskie przepisy sanitarne na okoliczność epidemii wXV-XVIII wieku, [w:] Czystość i brud: higiena..., s. 275-284. Kardasz C., Przestrzeń, społeczeństwo i gospodarka późnośredniowiecznego Pucka w świetle źródeł pisanych, [w:] Puck. Kultura materialna małego miasta w późnym średniowieczu, red. Μ. Starski, Warszawa 2017, s. 71-90. Kardys P., Zaopatrzenie średniowiecznych miast polskich w wodę, WH 42, 1999,2, s. 75-79.
194 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Karpiński A., Biedota miejska wobec zaraz i innych klęsk żywiołowych w Warszawie w latach 1526-1655, RW 7,1966, s. 81-121. Karpiński A., Kobieta w mieście polskim w drugiej połowie XVI i XVII wieku, Warszawa 1995. Karpiński A., Pauperes. O mieszkańcach Warszawy XVI i XVII wieku, Warszawa 1983. Karpiński A., Pożary w miastach Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa ekono miczne, społeczne i kulturowe. Katalog, Warszawa 2020. Karpiński A., W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypo spolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i po lityczne, Warszawa 2000. Kazimierski J., Urbanizacja Mazowsza z uwzględnieniem miast podwarszawskich, WM 2, 1998, s. 37-51. Keckowa A., Zaopatrzenie Mazowsza w sól od XII do początku XVI wieku, KHKM 28,1981, 4, s. 469-479. Kermode J., Medieval Merchants. York, Beverley and Hull in the Later Middle Ages, Cambrid ge 1998. Kermode J., Sentiment and Survival: Family and Friends in Late Medieval English Towns, JFH 24, 1999, 1, s. 5-18. Kędelski Μ., Paradysz J., Demografia, Poznań 2006. Kiełbik J., Miasta warmińskie w latach 1466-1772. Samorząd, społeczeństwo, gospodarka, Olsztyn 2007. Kiersnowski R., Zycie codzienne na Śląsku w wiekach średnich, Warszawa 1977. Kiryk F., Mieszkańcy średniowiecznego Przeworska, SH 42,1999, 4, s. 487-503. Kiryk E, Rajman ƒ., Miasta ziemi siewierskiej, [w:] Siewierz, Czeladź, Koziegłowy: studia i materiały z dziejów Siewierza i księstwa siewierskiego, red. F. Kiryk, Katowice 1994,
s. 297-379. Klapisch Ch., Household and Family in Tuscany in 1427, [w:] Household and Family..., s. 268-281. Klapisch Ch., Kataster florencki i kwantyfikacja. Parę metod analizy statystycznej stosowanej do źródła średniowiecznego, [w:] Historia i nowoczesność. Problemy unowocześnienia me todologii i warsztatu badawczego historyka, red. J. Leskiewiczowa, S. Kowalska-Glikman, Wrocław 1974, s. 219-235. Klapisch-Zuber Ch., Kobieta i rodzina, [w:] Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tl. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa-Gdańsk 1996, s. 355-387. Klimecka G., Chory i choroba, [w:] Kultura Polski..., s. 57-64. Klonder A., W kwestii mieszczańskich standardów ochędóstwa w XVI-XVIII wieku. Propozy cja badawcza, [w:] Czystość i brud: higiena w średniowieczu..., s. 27-38. Knap A., Elita władzy w Warcie w XV-XVI wieku, PH 84,1993, 3, s. 375-388. Koczerska Μ., Geneza, znaczenie i program dalszych badań nad kobietą i rodziną w średnio wieczu i nowożytności, [w:] Kobieta i rodzina..., s. 7-17. Koczerska Μ., Rodzina szlachecka w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 1975. Koczorowska-Pielińska E., Liczebność i specjalizacja rzemiosła w Starej i Nowej Warszawie w latach 1417-1526, RW 11,1972, s. 5-22. Koczorowska-Pielińska E., Paśnicy i szewcy w Starej i Nowej Warszawie w latach 1416-1526, RW 14, 1976, s. 83-113. Koczorowska-Pielińska E., Przyjęcia do prawa miejskiego miasta Nowej Warszawy w latach 1477-1525, WW 9,1969, s. 261-295.
Bibliografia 195 Koczorowska-Pielińska E., Rzemiosło Starej i Nowej Warszawy do 1525 r., [w:] Z dziejów rze miosła..., s. 28-94. [Koczorowska-]Pielińska E., Rzemiosło warszawskie w XV wieku, RW 7,1966, s. 80-83. Koczorowska-Pielińska E., Struktura gospodarczo-społeczna Nowej Warszawy w XV wieku, PH 49, 1958, 2, s. 297-310. Koczorowska-Pielińska E., Warszawskie rzemiosło artystyczne i budowlane w XV w., Warsza wa 1959. Kołacz-Chmiel Μ., Mulier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej późnośrednio wiecznej Małopolski, Lublin 2018. Konarski K., Warszawa w pierwszym jej stołecznym okresie, Warszawa 1970. Kopczyński Μ., Metodologiczne rozterki - biologiczny standard życia. Klucz do poznania prze szłości czy pogoń za chimerą?, [w:] Człowiek w średniowieczu. Między biologią a historią, red. A. Szymczakowa, Łódź 2009, s. 65-78. Kopczyński Μ., Podstawy statystyki. Podręcznik dla humanistów, Warszawa 2005. Kopczyński Μ., Rodzina i gospodarstwo domowe w czasach wczesnonowożytnych w świetle badań historyków anglosaskich, [w:] Z dziejów Europy wczesnonowożytnej, red. J. Wijaczka, Kielce 1997, s. 23-50. Kowaleski Μ., Medieval People in Town and Country: New Perspectivesfrom Demography and Bioarcheology, „Speculum” 89, 2014, 3, s. 573-600. Kozak A., Pleszew w późnym średniowieczu i u progu epoki nowożytnej (koniec XIV-początek XVI wieku), Poznań 2020. Krause J., The Medieval Household: Large or Small?, EHR 9,1957, 3, s. 420-432. Krawiec A., Seksualność w średniowiecznej Polsce, Poznań 2000. Królik L., Szpital św. Ducha w Warszawie od XV do XVIII wieku. Zarys dziejów, STV
22,1984, 2, s. 93-115. Krzywdziński R., Ścieki i latryny średniowiecznego oraz nowożytnego Gdańska w świetle źró deł archeologicznych, KHKM 53,2005, 3-4, s. 279-291. Książkiewicz A., Sprawy małżeńskie w konsystorzu lwowskim w późnym średniowieczu, NP 109, 2008, s. 287-302. Kuchowicz Z„ Z badań nad stanem biologicznym społeczeństwa polskiego od schyłku XVI do końca XVIII wieku, Łódź 1972. Kuklo C., Badania nad demografią rodzin w mieście doby preindustrialnej, [w:] Struktury demograficzne..., s. 51-78. Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009. Kuklo C., Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej, Białystok 1998. Kuklo C., Małżeństwo, dzieci i rodzina w miastach i miasteczkach Korony w XVI-XVIII w., PH 103, 2012,4, s. 697-731. Kuklo C., O imiennictwie chrzestnym dzieci nieślubnych z południowych przedmieść Starej Warszawy w XVII w., [w:] Staropolski ogląd świata. Nulla dies sine linea. Księga jubile uszowa dedykowana profesorowi Bogdanowi Rokowi w 70. rocznicę urodzin, red. E. Kościk, E Wolański, R. Żerelik, Toruń 2017, s. 187-203. Kuklo C., Rodzina i gospodarstwo domowe w Europie pre- i industrialnej w historiografii ostat niego ćwierćwiecza, [w:] Rodzina, gospodarstwo..., s. 9-30. Kuklo C., Rodzina w osiemnastowiecznej Warszawie, Białystok 1991.
іўб Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Kuklo C., Wielkość i struktura gospodarstwa domowego w Polsce wczesnonowożytnej. Próba charakterystyki, [w:] Cała historia to dzieje ludzi... Studia z historii społecznej ofiarowane profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80-tą rocznicę urodzin i 55-lecie pracy nauko wej, red. C. Kuklo, P. Guzowski, Białystok 2004, s. 167-181. Kultura Polski średniowiecznej Х-ХІІІ w., red. J. Dowiat, B. Geremek, T. Lalik, S. Trawkowski, Warszawa 1985. Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997. Kultura średniowiecznego Śląska i Czech: miasto, red. K. Wachowski, Wrocław 1995. Kwiatkowska B., Mieszkańcy średniowiecznego Wrocławia. Ocena warunków życia i stanu zdrowia w ujęciu antropologicznym, Wrocław 2005. Lalik T., Funkcje miast i miasteczek w Polsce późnego średniowiecza, KHKM 23, 1975, 4, s. 551-565. Lalik T., Struktura miasta późnośredniowiecznego. Jej geneza i zmiany, KH 82, 1975, 4, s. 776-794. Laslett P., Mean Household Size in England Since the Sixteenth Century, [w:] Household and Family..., s. 125-158. Lasota C., Łużyniecka E., O murowanych domach mieszczan w późnośredniowiecznej Legnicy, [w:] CMtas villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, red. C. Busko, Wrocław-Praha 2002, s. 151-158. Lech M.J., Cursores et postiliones. Łączność w Polsce w Х-ХѴШ w. Historia społeczna, War szawa 2002. Lenard E., Elita społeczna ziem krakowskiej i sandomierskiej w pierwszej połowie XIII wieku. Próba analizy statystycznej, SŽ 23,1978, s. 53-63. Lesiński B., Stanowisko kobiety w polskim
prawie ziemskim do połowy XV wieku, Wrocław 1956. Lesiński B., Ustanowienie opiekuna w drodze licytacji w polskim prawie ziemskim (XV-XVI w.), CPH37, 1985,2, s. 139-152. Leszczyński J., Stosunki społeczno-gospodarcze w Kopernikach i okolicy w okresie późnego średniowiecza i początków czasów nowożytnych, KO 19,1973,1-2, s. 55-60. Leverotti E, Popolazione, familie, insediamento: le Sei Miglia lucchesi nel XIV e XV secolo, Pisa 1992. Lindert P.H., Williamson J.G., Inequality in the Very Long Run: Malthus, Kuznets, and Ohlin, „Cliometrica” 11,2017, 3, s. 289-295. Lorenc J., Mrozowski K., Imigracja do Starej Warszawy u schyłku średniowiecza ֊ tylko mobil ność czy już przedsiębiorczość?, [w:] Z dziejów Warszawy..., s. 25-51. Ładogórski T., Studia nad zaludnieniem Polski XIV wieku, Wrocław 1958. Łozowski P, Demografia rodziny mieszczańskiej w Starej Warszawie w pierwszej połowie XV wieku, PDP 34, 2014, s. 7-24. Łozowski P., Kredyt i dom. Rynki obrotu pieniężnego i nieruchomościami w Warszawie okresu XV i początków XVI wieku, Białystok 2020. Łozowski P, O pożytkach z kwantyfikacji w badaniach nad średniowiecznymi testamentami, RDSG 72, 2012, s. 227-236. Łozowski P., Rynek nieruchomości w Starej Warszawie w latach 1427-1453, „Klio” 39, 2016, 4, s. 47-76. Łozowski P., Stan badań nad kobietami w miastach późnośredniowiecznych na ziemiach pol skich, PDP 37,2015, 1, s. 71-91.
Bibliografia 197 Łukomski Z., Księgi chełmżyńskiego sądu ławniczego w XVI w. jako źródło do badań stosun ków obyczajowych, gospodarczych i narodowych miasta, Toruń 1935. Łysiak Μ., Miejsce dziecka w strukturach prawnych średniowiecznego Torunia, CPH 49,1997, 1-2, s. 235-239. Maciakowska Z., Z badań nad gospodarką wodną w Głównym Mieście w Gdańsku do począt ku XV w., KHKM 53, 2005, 3-4, s. 331-341. Malec Μ., Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków 2001. Malec Μ., Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994. Maleczyńska E., Społeczeństwo polskie pierwszej połowy XV wieku wobec zagadnień zachod nich. Studia nad dynastyczną polityką Jagiellonów, Wrocław 1947. Maleczyńska E., Ze studiów nad ideologią drobnego mieszczaństwa w Polsce XV i początków XVI wieku, PH 48, 1957, 3, s. 436-459. Maleczyńska E., Ze studiów nad tworzeniem się inteligencji miejskiej w późnym średniowieczu, ORP 12, 1967, s. 5-28. Maliniak J., Kobieta w hierarchii urzędniczej średniowiecznego miasta (na przykładzie pisarki miejskiej), ŚKHS 54, 1999, 4, s. 535-538. Malinowski Μ., Little Divergence Revisited: Polish Weighted Real Wages in a European Per spective, 1500-1800, EREH 20, 2016, 3, s. 1-23. Malinowski Μ., Zanden J.L. van, Income and its Distribution in Preindustrial Poland, „Cliometrica” 11, 2017, 3, s. 375-404. Malowist Μ., Wschód a Zachód Europy w XIII-XVI wieku. Konfrontacja struktur społeczno-gospodarczych. Warszawa 2006. Manikowska H., Pomierny-Wąsińska A., Główne nurty badań nad przestrzenią miasta średniowiecznego, KHKM 63, 2015, 2, s. 189-199. Marciniak-Kajzer A.,
Rzeczy ludzi średniowiecza. W domu, Łódź 2020. Marcinkowski Μ., „Miejsca sekretne” w Elblągu od XIII do XIX wieku w świetle wykopalisk, KHKM 53, 2005, 3-4, s. 313-318. Mączak A., Ceny, płace i koszty utrzymania w Europie Środkowej. W poszukiwaniu nowych źródeł dla dziejów XVI wieku, PH 64,1973,4, s. 741-769. Mączak A., Społeczeństwo polskie epoki renesansu, CŚ 14,1975, 2, s. 6-22. Miasta i prawo miejskie w rozwoju historycznym. Materiały VI Konferencji Historyków Pań stwa i Prawa, Lądek Zdrój, 9-11 września 2002 r, red. P. Jurek, Wrocław 2003. Między zacofaniem a modernizacją. Społeczno-gospodarcze problemy ziem polskich na prze strzeni wieków, red. E. Kościk, T. Głowiński, Wrocław 2009. Mika M.J., Studia nad patrycjatem poznańskim w wiekach średnich, Poznań 1937. Mikołajczak E., Mieszczaństwo Inowrocławia w średniowieczu (wybrane zagadnienia), cz. 1, ZK11, 1995, s. 35-52. Mikołajczak E., Mieszczaństwo Inowrocławia w średniowieczu (wybrane zagadnienia), cz. 2: zajęcia mieszkańców, ZK 12, 1997, s. 81-99. Mikulski K., Czego jeszcze nie wiemy o pochodzeniu Mikołaja Kopernika?, wykład online w cy klu „Spotkania z Mistrzami” wygłoszony 5.11.2020. Zapis wykładu dostępny na stronie in ternetowej https://historia.uwb.edu.pl/2020/ll/spotkania-z-mistrzami-wyklad-on-line/ . Mikulski K., Elity władzy wielkich miast pruskich w ΧΙΠ-XVIII wieku, [w:] Genealogia..., s. 311-328.
igg Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Mikulski K., Kondycja demograficzna rodziny mieszczańskiej w Toruniu XVI-XVII wieku (na przykładzie genealogii Neisserów), [w:] Kobieta i rodzina w średniowieczu i na progu cza sów nowożytnych, red. Z.H. Nowak, A. Radzimiński, Toruń 1998, s. 115-142. Mikulski K., Kryterium imionowe w badaniach nad genealogią patrycjatu toruńskiego w XIVXVI w. na przykładzie rodziny Hitfeldów, [w:] Venerabiles nobiles et honesti..., s. 307-318. Mikulski K., Polskie badania nad genealogią i elitami miejskimi w średniowieczu, [w:] Gene alogia - stan i perspektywy..., s. 149-156. Mikulski K., Przestrzenny i społeczny rozwój Torunia do końca XVIII wieku, RT 25, 1998, s. 19-27. Mikulski K., Przestrzeń i społeczeństwo Torunia od końca XIV do początku XVIII wieku, To ruń 1999. Mikulski K., Struktura etniczna mieszkańców i status społeczny ludności pochodzenia polskie go w Toruniu od копсаХІѴ do połowy XVII wieku, RH 63,1997, s. 111-129. Mikulski K., Kopiński K., Rodzina Pape - kupcy i bankierzy Torunia w średniowiecznej Euro pie, PNH 5,2006, 1, s. 21-39. Miller J., Urban Societies in East-Central Europe, 1500-1700, Aidershot 2008. Minois G., Historia starości: od antyku do renesansu, tł. K. Marczewska, Gdańsk 1995. Mokoša Μ., Kobieta w najstarszej księdze miejskiej Szczecina 1305-1352, [w:] Kobieta w kul turze średniowiecznej Europy, red. A. Gąsiorowski, Poznań 1995, s. 71-78. Morawski Z., „Intra muros”. Zarys problematyki cmentarza miejskiego w średniowieczu, [w:] Czas, przestrzeń, praca..., s. 93-99. Możejko B., Rozrachunek
z życiem doczesnym. Gdańskie testamenty mieszczańskie z XV i po czątku XVI wieku, Gdańsk-Sopot 2010. Możejko B., Zarazy w średniowiecznym Gdańsku, [w:] Dżuma, ospa, cholera. W trzechsetną rocznicę wielkiej epidemii w Gdańsku i ziemiach Rzeczypospolitej w latach 1708-1711, red. E. Kizik, Gdańsk 2012, s. 43-61. Mrozowski K., Mieszkańcy przedmieść Starej Warszawy u schyłku średniowiecza (1500-1526), [w:] Coram iudicio. Studia z dziejów kultury prawnej w miastach późnośredniowiecznej Polski, red. A. Bartoszewicz, Warszawa 2013, s. 85-108. Mrozowski K„ Przestrzeń i obywatele Starej Warszawy od schyłku XV wieku do 1569 roku, Warszawa 2020. Münch H., Lokacja Starej i Nowej Warszawy. Szkic historyczno-urbanistyczny, RW 12, 1974, s. 5-36. Myśliwski G., Człowiek średniowiecza wobec czasu i przestrzeni (Mazowsze od XII do poł. XVI wieku), Warszawa 1999. Myśliwski G., Starość i długowieczność w Polsce do połowy XVI w. na tle porównawczym, KHKM 49, 2001, 3, s. 169-198. Myśliwski G., Starość nie radość. O ludziach sędziwych w średniowiecznej Polsce, MW 41, 1998, 9, s. 11-14. Myśliwski G., Wrocław w przestrzeni gospodarczej Europy (XIII-XV wiek). Centrum czy pe ryferie?, Wrocław 2009. Niewiński A., Przestrzeń kościelna w topografii średniowiecznego Krakowa. Próba syntezy, Lu blin 2004. Noga Z., Geografia imigracji do krakowskiej elity władzy w średniowieczu i epoce nowożytnej: (dopołowy XVII wieku), [w:] Elita władzy miasta Krakowa..., s. 23-32. Noga Z., Krakowska Rada Miejska w XVI wieku: studium o elicie władzy, Kraków 2003.
Bibliografia 199 Noga Z., Municipal Liberties and the Pursuit of Power in the Polish Cities in the Middle Ages and Early Modern Times - a Historiographical Overview, [w:] Urban Liberties and Citi zenship from the Middle Ages to Today, red. Μ. Pauly, A. Lee, Trier 2015, s. 163-170. Noga Z., Polacy, Niemcy i Włosi w nowożytnym Krakowie, RKr 80, 2014, s. 5-12. Noga Z., Zróżnicowania etniczne i wyznaniowe mieszczaństwa krakowskiego w XVI wieku, [w:] Etniczne, kulturowe i religijne pogranicza Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. K. Mikulski, A. Zielińska-Nowicka, Toruń 2005, s. 121-128. Nowak T., Z badań nad karierami Łęczycan w XIV і XV wieku - ustalenia i propozycje iden tyfikacyjne, RŁ 50, 2003, s. 71-79. Oliński P., Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu czasów nowożytnych (Chełmno, Toruń, Elbląg, Gdańsk, Królewiec, Braniewo), Toruń 2008. Pacuski K., Możnowładztwo i rycerstwo ziemi gostynińskiej w XIV і XV wieku, Warszawa 2009. Pažyra S., Geneza i rozwój miast mazowieckich, Warszawa 1959. Pažyra S., Studia z dziejów miast na Mazowszu od XIII do początków XX wieku, Lwów 1939. Pelc J., Ceny w Krakowie w latach 1369-1600, Lwów 1935. Piechocińska J., Kultura życia codziennego Kłodzka w świetle księgi miejskiej z lat 1499-1526, ŚKHS 24,1969, 3, s. 315-330. Piekalski J., Przemiany topografii miast Europy Środkowej wXII-XIII wieku. Aktualne proble my badawcze, [w:] Civitas Cholbergensis. Transformacja kulturowa w strefie nadbałtyckiej wXIII w., red. L. Leciejewicz, Μ. Rębkowski, Kołobrzeg 2005, s. 73-82. Piekalski J., Przyczynek do
kwestii spożycia i dystrybucji mięsa w średniowiecznym Wrocławiu, KHKM 39, 1991, 2, s. 139-152. Piekalski J., Rozwój mieszkalnej funkcji domu mieszczańskiego w Europie Środkowej ХІІ-ХІІІ wieku, AHP 13, 2003, s. 167-183. Piekalski J., Stan czystości średniowiecznych miast Europy Środkowej. Zarys problemu z punk tu widzenia archeologa, KHKM 53,2005, 3-4, s. 271-277. Piekalski J., Wczesne domy mieszczan w Europie Środkowej. Geneza, funkcja, forma, Wrocław 2004. Piekarski L., Zarys dziejów wodociągów miejskich w Polsce przedrozbiorowej, Warszawa 1932. Pilecka E., Średniowieczne Dwory Artusa w Prusach. Świadectwo kształtowania się nowej świadomości mieszczańskiej, Toruń 2005. Pobóg-Lenartowicz A., „Bóg nie kocha miast?” Miasto w średniowiecznej myśli filozoficzno-teologicznej (zarys problemu), [w:] Miasto czyni wolnym. 790 lat lokacji Opola (ok. 12172007), red. A. Pobóg-Lenartowicz, Opole 2008, s. 11-21. Pobóg-Lenartowicz A., Udział kobiet w życiu gospodarczym średniowiecznego Śląska (na przykładzie klasztoru kanoników regularnych NMP na Piasku we Wrocławiu), ZNUO, z. 33: Historia, 1996, s. 5-16. Podgórska-Klawe Z., Szpitale warszawskie 1388-1945, Warszawa 1975. Polak Z., Średniowieczne i nowożytne urządzenia sanitarne odsłonięte w trakcie badań ar cheologicznych prowadzonych przy ulicy Powrożniczej w Gdańsku w latach 2002-2004, KHKM 53, 2005, 3-4, s. 293-303. Polska około roku 1400. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. W. Fałkowski, Warszawa 2001. Postan Μ., The Medieval Economy and Society: An Economic History of Britain 1100-1500, Cambridge 1972. Postan Μ., Medieval Trade
and Finance, Cambridge 1973.
200 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Przybylski A., Ulice i mosty Warszawy, Warszawa 1936. Ptaśnik J., Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, wyd. 1, Kraków 1934; wyd. 2, Warszawa 1949. Pustoła-Kozłowska E., Źródła, studnie, wodociągi w Warszawie do roku 1886, „Mazowsze” 9, 2001, 14, s. 51-60. Rabinowicz Μ., Życie codzienne w ruskim i rosyjskim mieście feudalnym, tł. W. Dłuski, War szawa 1985. Rajman J., Kraków. Zespół osadniczy, proces lokacji, mieszczanie do roku 1333, Kraków 2004. Razi Z., Life, Marriage and Death in a Medieval Parish. Economy, Society and Demography in Halesowen 1270-1400, Cambridge 1980. Rheubottom D., Age, Marriage and Politics in Fifteenth-Century Ragusa, New York 2000. Rigby S.H., Urban Population in Late Medieval England: the Evidence of the Lay Subsidies, EHR 63, 2010,2, s. 393-417. Ringelblum E., Żydzi w Warszawie. Cz. 1: Od czasów najdawniejszych do ostatniego wygnania w r. 1527, Warszawa 1932. Rodzina, gospodarstwo domowe i pokrewieństwo na ziemiach polskich w perspektywie histo rycznej ֊ ciągłość czy zmiana?, red. C. Kuklo, Warszawa 2012. Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demogra ficzne, społeczne i gospodarcze, red. C. Kuklo, Warszawa 2008. Roman S., Stanowisko majątkowe wdowy w średniowiecznym prawie polskim, CPH 5, 1953, s. 80-108. Rosłanowski T., Czy istniał średniowieczny patrycjat miejski?, PH 50,1959,2, s. 350-363. Rosset E., Trwanie życia ludzkiego, Wrocław 1979. Rudnicka-Fira E., Imiennictwo krakowian od XVI do XVIII wieku na tle historii i kultury, Kraków
2013. Ruffini G., Social Networks in Byzantine Egypt, New York 2011. Russell J.C., British Medieval Population, Albuquerque 1948. Russocki S., Etapy lokacji miejskich na Mazowszu wXIV-XV wieku, PH 55,1964,2, s. 189֊ 197. Rutkowska-Płachcińska A., Materialne warunki bytu ubogich w miastach późnośredniowiecz nych na zachodzie Europy, Wrocław 1988. Rutkowska-Płachcińska A., Mieszkanie, higiena, [w:] Historia kultury..., s. 326-346. Rutkowska-Płachcińska A., Pożywienie, napoje, [w:] Historia kultury..., s. 247-279. Rutkowska-Płachcińska A., Z dziejów kultury późnośredniowiecznej: imiona mieszczańskie w południowej Francji w XIII i XIV wieku, PH 72,1981,2, s. 239-267. Sałański Μ., Rzemieślnicy, kupcy, kramarze. Przyczynek do rozwoju Warszawy i przedsiębior czości jej mieszkańców od XIV w. doIpołowyXVI w., [w:] Z dziejów Warszawy..., s. 9-25. Samsonowicz H., Badania nad kapitałem mieszczańskim Gdańska w II połowie XV wieku, Warszawa 1960. Samsonowicz H., Dobre i złe dzielnice małych miast w Polsce w XV-XV1 w., [w:] Miasto, region, społeczeństwo. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Wyrobiszowi w sześć dziesiątą rocznicę Jego urodzin, red. E. Dubas-Urwanowicz, J. Urwanowicz, Białystok 1992, s. 31-36. Samsonowicz H., Elita władzy w małych miastach Polski w późnym średniowieczu, [w:] Gene alogia - kręgi zawodowe i grupy interesu w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Wroniszewski, Toruń 1989, s. 145-159. Samsonowicz H., Forma pracy kupca hanzeatyckiego w XIV-XV w.: z dziejów techniki wymia ny towarowo-pieniężnej, KHKM 12,1964, 2, s. 235-278.
Bibliografia 201 Samsonowicz H., Geografia powiązań rodzinnych patrycjatu gdańskiego w średniowieczu, [w:] Venerabiles nobiles et honesti..., s. 319-325. Samsonowicz H., Gospodarcze podstawy patrycjatu gdańskiego w XV w., KH 66, 1959, s. 760-779. Samsonowicz H., Gospodarka i społeczeństwo (ХПІ-początek XVI w.), [w:] Dzieje Mazowsza do 1526, red. A. Gieysztor, H. Samsonowicz, Warszawa 1994, s. 249-293. Samsonowicz H., Gospodarka średniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej, [w:] Historia Europy Środkowo-Wschodniej, t. 2, red. J. Kłoczowski, Lublin 2000, s. 21-31. Samsonowicz H., Handel Litwy z Zachodem w XV wieku, PH 90,1999, 4, s. 453-458. Samsonowicz H., Handel zagraniczny Gdańska w drugiej połowie XV wieku (rejonizacja handlu na podstawie ksiąg cła palowego), PH 47,1956,2, s. 283-352. Samsonowicz H., Kobiety w miastach późnego średniowiecza, [w:] Polska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej, red. J. Dowiat i in., Warszawa 1972, s. 158-168. Samsonowicz H., Małe miasto w środkowej Europie późnego średniowiecza. Próba modelu, RDSG 50,1989, s. 31-44. Samsonowicz H., Późne średniowiecze miast nadbałtyckich. Studia nad dziejami Hanzy nad Bałtykiem w XIV-XV w., Warszawa 1968. Samsonowicz H., Przemiany osi drożnych w Polsce późnego średniowiecza, PH 64, 1973, 4, s. 697-716. Samsonowicz H., Relacje międzystanowe w Polsce XV wieku, [w:] Społeczeństwo Polski śre dniowiecznej, t. 2, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1982, s. 244-265. Samsonowicz H., Struktura majątkowa mieszkańców Przemyśla w drugiej połowie XV w., AUMCS, Sec. F: Historia, 45, 1990, s. 265-275. Samsonowicz H.,
Średniowieczne księgi sądowe małych miast w Polsce, [w:] Homines et Socie tas..., s. 477-484. Samsonowicz H., Uwagi nad średniowiecznym patrycjatem miejskim w Europie, PH 49,1958, 3, s. 574-584. Samsonowicz H., Warszawa jako węzeł komunikacyjny w dawnej Polsce, KW 9, 1978, 3, s. 5-12. Samsonowicz H., Warszawa w handlu średniowiecznym, [w:] Warszawa średniowieczna..., s. 9-31. Samsonowicz H., Warunki życia w miastach Prus Królewskich wXV-XVI wieku, ZH 31,1966, 3, s. 145-168. Samsonowicz H., Wiejskość osad miejskich w późnym średniowieczu, [w:] Civitas villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, red. C. Busko, Wrocław-Praha 2002, s. 13-16. Samsonowicz H., Wieki XIV-XV: społeczeństwo postulowane, społeczeństwo rzeczywiste, [w:] Człowiek w społeczeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997, s. 135-138. Samsonowicz H., Z dziejów demografii nowożytnego Mazowsza: ruchy ludności w XVI-XVII wieku, [w:] Gospodarka, ludzie, władza. Studia historyczne ofiarowane Juliuszowi Łu kaszewiczowi w 75 rocznicę urodzin, red. Μ. Kopczyński, A. Mączak, Warszawa 1998, s. 79-85. Samsonowicz H., Zagadnienia demografii historycznej regionu Hanzy w XPV-XV wieku, ZH 28, 1963,4, s. 523-554. Samsonowicz H., Życie miasta średniowiecznego, Poznań 2006.
202 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Senkowski J., Skarbowość Mazowsza od końca XIV do 1526 roku, Warszawa 1965. Sędek Μ., Czy uprawnienia majątkowe kobiet w Starej Warszawie odpowiadały zasadom pra wa chełmińskiego, [w:] Warszawa średniowieczna, z. 1, red. A. Gieysztor, Warszawa 1972, s. 135-147. Sędek Μ., Instytucje i praktyka prawa chełmińskiego w Warszawie w XV wieku, [w:] Warsza wa średniowieczna..., s. 227-237. Sędek Μ., O wzajemnym stosunku prawa ziemskiego i miejskiego na Mazowszu w XV i XVI w., RM 5,1974, s. 115-132. Sieciechowiczowa L, Życie codzienne w renesansowym Poznaniu, Warszawa 1974. Sieradzan W, Sąsiedztwo mazowiecko-krzyżackie w okresie przemian politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1411-1466, Toruń 1999. Sierocka-Pośpiech Μ., Limage démographique de la famille en Vieille Varsovie au déclin du XVle et XVIIe siècles, [w:] Les modelés familiaux en Europe aux XVIe-XVIIIe siècles, red. C. Kuklo, Białystok 1992, s. 95-101. Sierocka-Pośpiech Μ., „Rynek małżeński” w Starej Warszawie w XVII wieku na podstawie rejestracji ślubów parafii św. Jana, [w:] Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, t. 3, red. I.M. Dacka-Górzyńska, A. Karpiński, Warszawa 2011, s. 211-225. Skierska I., Święta „kobiece” w polskim średniowiecznym ustawodawstwie synodalnym, [w:] Kobieta w kulturze średniowiecznej Europy, red. A. Gąsiorowski, Poznań 1995, s. 79-88. Słoń Μ., Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie, Wrocław 2010. Słoń Μ., Szpital a starość w późnośredniowiecznym Wrocławiu, RGSG 59,1999, s. 13-32. Słoń Μ., Tu było Nowe
Miasto - ślady dawnej odrębności, KHKM 63,2015, 2, s. 219-224. Słownik historyczno-geograficzny ziemi warszawskiej w średniowieczu, oprać. A. Wolff, K. Pacuski. Warszawa 2013. Sobociński W, Udzielenie pełnomocnictwa jako czynność prawna jednostronna w pojęciach średniowiecznego prawa polskiego, CPE 33,1945, s. 99-106. Soitan A., Bornbachowie i ich kamienica, AM 4,2003, s. 167-196. SowinaU., Kobieta w przestrzeni miejskiej w Polsce późnego średniowiecza i początków nowożytności. Niektóre problemy badawcze, [w:] XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Pamiętnik, t. 3, cz. 4, Wrocław 1999, s. 263-276. Sowina U., Sieradz: układ przestrzenny i społeczeństwo miasta w XV-XVI w., WarszawaSieradz 1991. Sowina U., Wdowy i sieroty w świetle prawa w miastach Korony w późnym średniowieczu i wczesnej nowożytności, [w:] Od narodzin do wieku dojrzałego. Dzieci i młodzież w Pol sce, cz. 1: Od średniowiecza do wieku XVIII, red. Μ. Dąbrowska, A. Klonder, Warszawa 2002, s. 15-27. Sowina U., Woda i ludzie w mieście późnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym. Ziemie polskie z Europą w tle, Warszawa 2009. Sowina U., Zanieczyszczenie wód w miastach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, KHKM 53, 2005, 3-4, s. 319-330. Społeczeństwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski, Warszawa 1977. Starczynowska K., „Pomiędzy nadzieją a trwogą”. Życie codzienne w czasie ucieczek przed epidemiami w Rzeczypospolitej od połowy XVI do początku XVIII wieku, [w:] Wśród córek Eskulapa. Szkice z dziejów medycyny i higieny w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, cz. 2, red. A. Karpiński, Warszawa 2015, s.
9-92.
Bibliografia 203 Stesłowicz W., Cechy krakowskie w okresie powstania i wzrostu, KH 6,1892, s. 277-333. Struktury demograficzne rodziny na ziemiach polskich do połowy XX wieku. Przegląd badań i problemów, red. P. Guzowski, C. Kuklo, Białystok 2014. Strzelecka J., O nazwach osobowych w „Księdze ławniczej miasta Nowej Warszawy” z lat 1416-1485, SFPS 25, 1999, s. 109-121. Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu, 1.1-2, red. Μ. Bogucka, A. Czacharowski, Toruń 1996. Suproniuk ƒ., Miejskie służby porządkowe a społeczeństwo w Polsce XIV-XVI w., PH 90,1999, 2, s. 117-130. Suproniuk ƒ., Policja miejska i przepisy policyjne w Polsce XIII-XVI w., RDSG 66, 2006, s. 25-88. Sussman N„ Income Inequality in Paris in the Heyday of the Commercial Revolution, DEGIT, 2006, https://econpapers.repec.org/paper/degconpap/c011_5f043.htm. Sympozjum poświęcone problemowi sieci miejskiej na ziemiach polskich w ΧΙΠ-XVII wieku, KHKM 28, 1980, 3, s. 325-445. Szacherska S.M., Wójtowie dziedziczni Starej Warszawy w XV i XVI wieku, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 1, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1981, s. 291-346. Szacherska S.M., Żywot kupca. Uzupełnienia do „Genealogii” Baryczków, [w:] Warszawa XVI-XVII wieku, z. 2, red. A. Wawrzyńczyk, A. Soitan, Warszawa 1974, s. 11-46. Szaniawska W, Mieszkańcy Warszawy w latach 1525-1655, RW 7,1966, s. 118-142. Szkice nowomiejskie, red. O. Puciaty, H. Szwankowska, E. Szwankowski, S. Żaryn, Warszawa 1961. Szkice staromiejskie, red. O. Puciaty, H. Szwankowska, E. Szwankowski, S. Żaryn, Warszawa 1955. Szołtysek Μ., Rethinking East-Central
Europe: Family Systems and Co-Residence in the Polish-Lithuanian Commonwealth, Bern 2015. Szulowska W, Antroponimia warszawian w XVII wieku, AUPCSL 5, 2010, s. 243-252. Szulowska W, Dawna antroponimia Mazowsza (XV-XVII w.), Olsztyn 2004. Szulowska W, Pochodzenie i sposób identyfikacji mieszczan Warszawy w XVI wieku, [w:] Onimizacja i apelatywizacja, red. Z. Abramowicz, E. Bogdanowicz, Białystok 2006, s. 613-619. Szymczakowa A., Stan badań nad rodziną szlachecką późnego średniowiecza, [w:] Genealo gia - stan i perspektywy..., s. 75-93. Sławski T, Studia nad ludnością Biecza w wiekach XIV-XVII, MSH 1, 1958, 3-4, s. 21-66. Tandecki ƒ., Pozazawodowe źródła dochodów mieszkańców miast pruskich w średniowieczu, [w:] Miasta, ludzie, instytucje, znaki. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Bożenie Wyrozumskiej w 75. rocznicę urodzin, red. Z. Piech, Kraków 2008, s. 161-171. Tandecki ƒ., Struktury administracyjne i społeczne oraz formy życia w wielkich miastach Prus Krzyżackich i Królewskich w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych, Toruń 2001. Tandecki J., Średniowieczne księgi wielkich miast pruskich jako źródła historyczne i zabytki kultury mieszczańskiej (organizacja władz, zachowane archiwalia, działalność kancelarii), Warszawa-Toruń 1990. Tazbir J., Stosunek do dziecka w okresie staropolskim, [w:] Rodzina -jejfunkcje przystosowaw cze i ochronne, red. E. Hałoń, Warszawa 1995, s. 153-166. Thrupp S.L., The Problem ofReplacement-Rates in Late Medieval English Population, EHR 18, 1965, l,s. 101-119. Turrel D., Bourg-en-Bresse au 16e siècle. Les homes et la ville, Paris 1986.
204 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Tymieniecki K., Procesy twórcze formowania się społeczeństwa polskiego w wiekach średnich, Warszawa 1921. Tymieniecki K., Szlachta - mieszczanie w Wielkopolsce XV w. (1400-1475), Warszawa 1937. Tymieniecki K„ Z dziejów miast i mieszczaństwa w późnośredniowiecznej Wielkopolsce, wstęp i dobór tekstów Z. Wielgosz, Poznań 2007. Tyszka P., Obraz przestrzeni miejskiej Krakowa XIV-XV wieku w świadomości jego mieszkań ców, Lublin 2001. Tyszkiewicz J., Człowiek w środowisku geograficznym Polski średniowiecznej. Związki i uwa runkowania przyrodniczo-kulturowe, Warszawa 1981. Tyszkiewicz J., Czynniki kształtujące zdrowie w Polsce ХШ-ХѴ w. Cz. 2, KHKM 25, 1977, 2, s. 183-196. Tyszkiewicz Լ Kilka uwag o rodzinie w Polsce na początku ХШ wieku, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 6, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1994, s. 111-120. Tyszkiewicz J., Ludzie i przyroda w Polsce średniowiecznej, Warszawa 1983. Tyszkiewicz ƒ., Średniowieczne miasto polskie jako środowisko ekologiczne, [w:] Czas, prze strzeń, praca..., s. 37-46. Tyszkiewicz J., Środowisko życia człowieka w Polsce średniowiecznej, [w:] Człowiek w społe czeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997, s. 159-171. Tyszkiewicz J„ Widy-Tyszkiewicz E., Czynniki kształtujące zdrowie w Polsce XHI-XV w. Cz. 1, KHKM 24, 1976,2, s. 205-215. Tyszkiewicz J., Widy-Tyszkiewicz E., Zdrowie i choroba w Polsce XIII-XV w., KHKM 24, 1976, 1, s. 55-75. Ulicki B., Pożary dawnej Warszawy. Materiały do ochrony przeciwpożarowej (1261-1795), Warszawa 2021.
Urbaniak Μ., Rejestracja chrztów w późnośredniowiecznej Florencji. Analiza źródeł prywat nych i publicznych, RDSG 64, 2004, s. 135-170. Venerabiles nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej. Prace ofiarowane profesorowi Januszowi Bieniakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czter dziestopięciolecie pracy naukowej, red. A. Radzimiński, A. Supruniuk, J. Wroniszewski, Tormi 1997. Vetulani A., Nowe źródła do historii staropolskiego prawa małżeńskiego, CPH 4, 1952, s. 126-163. Vielrose E., Ludność Polski odX do XVIII wieku, KHKM 5,1957, s. 3-49. Vigarello G., Czystość i brud. Higiena ciała od średniowiecza do XX wieku, tł. B. Szwarcman-Czarnota, Warszawa 1996. Wagner K„ Did Large Cities Exist in the 17th century Polish-Lithuanian Commonwealth? A Definition Attempt, CC 23,2017,1, s. 139-150. Wagner K„ Mieszczanie i podatki. Nierówności majątkowe w wybranych miastach Korony w XVII wieku, Warszawa 2020. Walawender A., Kronika klęsk elementarnych w Polsce i krajach sąsiednich 1450-1586, cz. 1-2, Lwów 1935. Walawender A., Obrona przed zarazami w Polsce na przełomie wieków średnich, AHM 20, 1957, 1-2, s. 17-34. Warszawa. Jej dzieje i kultura, red. A. Gieysztor, J. Durko, Warszawa 1980. Warszawa średniowieczna, г. 2, red. A. Gieysztor, Warszawa 1975. Warszawa w dziejach Polski, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1998.
Bibliografia 205 Waszak S., Dzietność rodziny mieszczańskiej i ruch naturalny ludności miasta Poznania w koń cu XVI i wXVII wieku, RDSG 16,1954, s. 316-380. Waszak S„ Ludność i zabudowa mieszkaniowa miasta Poznania w XVI i XVII w., PZ 9,1953, 9-Ю, s. 64-136. Węgrzynek H., Czy w 1483 r. książę mazowiecki Bolesław V wygnał Żydów z Warszawy? Moż liwości interpretacji dokumentów miejskich, [w:] Causa creandi. O pragmatyce źródła hi storycznego, red. S. Rosik, P. Wiszewski, Wrocław 2005, s. 513-517. Węgrzynek H., Żydzi w Warszawie przed XIX wiekiem, [w:] Żydzi Warszawy. Materiały kon ferencji w 100. rocznicę urodzin Emanuela Ringelbluma (21 listopada 1900 ֊ 7 marca 1944), red. E. Bergman, O. Zienkiewicz, Warszawa 2000, s. 27-40. Wicherkiewiczowa Μ., Rynek poznański i jego patrycjat, Kraków 1999. Widawski J., Średniowieczny dom miejski w Warszawie, KAU 30,1985, 2, s. 135-149. Widawski J., Warszawski dom mieszkalny w średniowieczu, Warszawa 1985. Wiesiołowski J., Miasto w przestrzeni społecznej późnego średniowiecza, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 3, red. S. K. Kuczyński, Warszawa 1985, s. 305-386. Wiesiołowski J., Socjotopografia późnośredniowiecznego Poznania, Poznań 1997. Wiesiołowski I, Szlachta w mieście, przemieszczenia i migracje szlachty między wsią a mia stem w Polsce XV wieku, SMDWP 14, 1980,1, s. 47-75. Wiesiołowski J., Życie codzienne ludności. Kultura materialna, [w:] Dzieje Poznania, t. 1: Do roku 1793, red. J. Topolski, Warszawa-Poznań 1988, s. 285-309. Winiarz A., Polskie prawo dziedziczenia kobiet w wiekach średnich, Lwów 1897. Winiarz A.,
Polskie prawo majątkowe - małżeńskie w wiekach średnich, Kraków 1899. Wiśniewska H., Nazywanie niewiast w przemyskich księgach ławniczych pierwszej połowy XV wieku, RP 35,1999, 3, s. 3-9. Wiśniewski Z., Przykłady form zagospodarowania posesji miasta lokacyjnego na Starym Mie ście w Głogowie, ŚSA 33,1992, s. 183-216. Wojciechowska B., „Opurgowaniu w ziołach, prochach i w korzeniu”, czyli o lekach i ich dozo waniu w Polsce XV i XVI wieku, [w:] Człowiek i przyroda w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym, red. K. Bracha, W. Iwańczak, Warszawa 2000, s. 195-205. Wolff A., Skład rady i ławy miasta Starej Warszawy w latach 1381-1527, RW 6,1967, s. 5-14. Wolff A., Studia nad urzędnikami mazowieckimi 1370-1526, Wrocław 1962. Wolff A., Warszawa za panowania książąt mazowieckich, KW 19,1988, s. 111-118. Wójcik Μ., Chwile strachu i trwogi. Klęski żywiołowe, konflikty zbrojne i tumulty w średnio wiecznym Wrocławiu, Racibórz 2008. Wyczański A., Rodzina w Europie XVI-XVIII wieku, [w:] Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, cz. 1, red. A. Mączak, Warszawa 1991, s. 10-38. Wyczański A., Studia nad konsumpcją żywności w Polsce w XVI i pierwszej połowie XVII w., Warszawa 1969. Wyczański A., Szlachcic wobec miasta w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku, [w:] Aetas media, aetas moderna. Studia ofiarowane profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w sie demdziesiątą rocznicę urodzin, red. H. Manikowska, A. Bartoszewicz, W. Fałkowski, War szawa 2000, s. 140-146. Wyczański A., Uwarstwienie społeczne w Polsce XVI wieku, Wrocław 1977. Wyrobisz A., Rodzina w mieście doby
przedprzemysłowej a życie gospodarcze. Przegląd badań i problemów, PH 77,1986, 2, s. 305-330. Wyrobisz A., Rola miast prywatnych w Polsce w XVI i XVII wieku, PH 65,1974,1, s. 19-46.
20б Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Wyrobisz A., Szkło w Polsce od XIV do XVII w., Wrocław 1968. Wyrozumski J., Czy późnośredniowieczny kryzys feudalizmu dotknął Polskę?, [w:] Homines et Societas..., s. 103-113. Wysocki J., Organizacja kościelna Warszawy w XIV i XV w., SW 21,1975,2, s. 239-250. Z dziejów rzemiosła warszawskiego, red. B. Grocholska, W. Pruss, Warszawa 1983. Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wagner, Warszawa 2013. Zanden J.L. van, Tracing the Beginning of the Kuznets Curve: Western Europe during the Early Modern Period, EHR 48, 1995,4, s. 643-664. Zaremska H., Miasto: struktury społeczne i styl życia, [w:] Kultura Polski..., s. 189-238. Zaremska H., Warunki mieszkalne, [w:] Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997, s. 19-32. Zaremska H., Żydzi w średniowiecznej Polsce. Gmina krakowska, Warszawa 2011. Zawisza A., Kobieta w kulturze i obyczajach Polski XV wieku, KS 3,1959,2, s. 118-146. Zdrenka J., Główne, Stare i Młode miasto Gdańsk i ich patrycjat w latach 1342-1525, Toruń 1992. Zdrójkowski Z., Prawo chełmińskie oraz jego rola w dziejach polskiej jurysdykcji i myśli praw niczej (na siedemsetpięćdziesięciolecie przywileju chełmińskiego), „Palestra” 21, 1977, 12, s. 15-23. Zdrójkowski Z., Zarys dziejów prawa chełmińskiego (1233-1862). Studium z okazji siedemsetpięćdziesięciolecia wydania przywileju chełmińskiego oraz lokacji miast Chełmna i To runia, Toruń 1983. Zielińska-Melkowska K., Zagadnienie proweniencji elit mieszczańskich w ziemiach: chełmiń skiej, lubawskiej i michałowskiej
wXIIIіXIVwieku, [w:] Genealogia..., s. 281-308. Zientara B., Źródła i geneza „prawa niemieckiego (ius Teutonicum) na tle ruchu osadniczego w Europie zachodniej i środkowej w ХІ-ХІІ w., PH 69,1978, 1, s. 47-74. Żabiński Z., Systemy pieniężne na ziemiach polskich, Wrocław 1981. Żaryn S„ Kamienica warszawska w XV і XVI wieku, KAU 8,1963, 2, s. 103-125. Żołądź-Strzelczyk D., Pielęgnacja i karmienie niemowląt w Polsce średniowiecznej, [w:] Nihil superfluum esse. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, red. J. Strzelczyk, J. Dobosz, Poznań 2000, s. 349-366. Żurek D., Przestrzeń i społeczeństwo Chrzanowa średniowiecznego i nowożytnego, Kraków 2015. Żurek Μ., Małżeńska przeszkoda niemocy płciowej w praktyce sądów duchownych diecezji krakowskiej w wieku XV, ZNUJ, Zesz. Prawnicze, 2004,11-12, s. 195-210. Żyromski Μ., Rodzina jako podstawowa mikrostruktura społeczna w średniowiecznej Polsce, RSR 10, 1998, s. 145-157.
Indeks osób Abramowicz Zofia 31 Ada, pasierbica Mikołaja Lewki 144 Adam, syn Swirczonisa 144 Albert, krawiec 144 Albert, syn miecznika Michała 137 Alfani Guido 30, 85, 86,127 Andrzej, aptekarz 45 Andrzej, doktor (?) 114 Anna, księżna mazowiecka 103 Anna, siostra Doroty, Jana i Michała 153 Anna, św. 128 Antoni z Nowej Warszawy 153 Antoni, św. 167 Aries Philippe ЗО, 43,44 August II Mocny, król polski 41 Bailey Mark 29, 67 Barański Marek Kazimierz 32, 126, 127, 164, 168,177 Bartłomiej, wikary 45 Bartłomiejowa Anna 158 Bartoszewicz Agnieszka 14-16, 25, 32, 59, 65, 170, 171, 174 Baruch Maksymilian 131 Barycz Henryk 59 Baryczka Melchior 137 Baryczka Mikołaj 107,114, 137 Baryczka Piotr 137 Baryczka Serafin 137 Baryczkowie, rodzina 102,137 Baszczyna Katarzyna 116, 117 Baszta Marcin 116,117 Bąk Maciej 116 Belzyt Leszek 70 Benedictow Ole Jørgen 30,48 Benesz Jan 101, 107, 108 Benesz Klemens 106, 107 Benesz Marcin 107 Beneszowie, rodzina 78 Beyer Mikołaj 45 Biała Stachna 157 Biały Jan 157 Biały Stanisław 157 Biszorek Grzegorz 106 Błażej z Wartemberga 106 Bogdanowicz Elżbieta 31 Bogdasz Jan 122 Bogucka Maria 11-13,17,18,24,25, 35-37, 57, 61, 63, 87 Bolesław V, książę płocki i warszawski 109, 117 Bornbachowie, rodzina 78 Boroda Krzysztof 33 Borowski Stanisław 65 Bracha Krzysztof 48 Brea-Martinez Gabriel 30, 86 Broda Michalina 44 Brzuszko Stanisław 115 Burgholczer Baltazar 102 Burhard, prasoł 108 Burr Litchfield Robert 29, 56, 81 Bystroń Jan Stanisław31,125,165,167,170, 171, 173 Bywalec Agnieszka 28 Campbell Bruce Μ. 9, 67 Chawłowski Paweł 45 Chmiel Zbigniew 26
208 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Chmielowska Agata 27 Choroszenko z Grodna 100 Chudoba Tadeusz 11 Clark Gregory 10, 19, 29, 67, 69, 78, 81, 82 Comba Rinaldo 28, 67 Cornwall Julian 29, 67 Croix Alain 66 Crossa Laurencjusz 122 Grossowie, rodzina 78,102 Czaja Roman 23-25, 27, 38, 39, 59, 65, 72, 74, 82 Czukta Albert 112 Czupa Aneta 30 Dacka-Górzyńska Iwona Μ. 54 Dąbrowska Maria 19 Delimata Małgorzata 58 Dembińska Maria 45 Diefendorf Barbara B. 57 Długi Piotr 116 Długosz Jan 51 Dobkonis Maciej 145 Dobkonis Weronika 145 Dobrowolski Paweł 27 Dominik, bratanek Mikołaja Sikory 112 Dominik, rzeźnik 120,121 Dorota, siostra Anny, Jana i Michała 153 Dorota, siostra Barbary Rozynek 158 Dorota, żona krawca Piotra 138 Drozdowska Krystyna 137 Drozdowski Tobiasz 137 Dul Aleksandra 178 Dupâquier Jacques 17 Dyer Alan 29, 67 Dygo Marian 70 Edlinger Andrzej 103,108 Egidiusz, syn miecznika Michała 137 Ehrenkreutz Stefan 15 Emigh Rebecca Jean 28, 54, 56 Erndtel Chrystian Henryk 41 Ewa, córka Swirczonisa 144 Falka Elżbieta 153 Falka Maciej 153 Falkowicz Maciej z Bielawy 153 Fauve-Chamoux Antoinette 67 Felicja, córka krawca Alberta 144 Fertig Christine 178 Filipowicz Mikołaj 145 Filipowicz Petronella 145 Filipowiczowie, rodzina 100,102 Fioł Anna 120 Fioł Grzegorz 107, 114, 118-121 Fioł Zofia 120 Fiołowie, rodzina 79 Fischerowie, rodzina 78 Flandrin Jean-Louis 30,43,44 Fossier Robert 30,42, 45,48, 56,68 Franciszek ze Starej Warszawy 155 Froehlich Jan 106, 122 Froyn, kupiec 101 Gardawski Aleksander 46 Gauda Stanisław 154 Gawara Jan 145 Gawara Regina 145 Gąsiorowski
Antoni 32, 171 Gdańska Magdalena 145 Gdański Maciej 101, 145 Gemsza Albert 154 Gemsza Wit 154 Geremek Bronisław 27 Gęba Katarzyna 145 Gęba Maciej 145 Gęba Róża 145 Gierszewski Stanisław 25, 70, 71 Gieysztor Aleksander 11, 188, 130, 131 Glazer Hincza 100, 106 Goose Nigel 67 Gourdon Vincent 127 Gówienko Jan 114 Gówienko Maciej 113, 114, 120 Grabska Małgorzata 145 Grabski Andrzej 145 Graf Magdalena 31 Granasztói György 30, 66 Granek Mikołaj 144 Grange Cyril 178 Greta, żona kaletnika Szymona 102 Grochulska Barbara 25 Gromski Jerzy 25, 39-42,44
Indeks osób Grubb James S. 17, 28, 54, 56, 61, 67, 169, 170 Grzegorz, miecznik 116 Grzegorz, złotnik 101 Grzegorz, złotnik i ławnik 101 Gutman, syn krawca Piotra i Doroty 138 Guzowski Piotr 14,17,22-24,33,49,53-55, 58-61,64, 69, 71, 72, 81, 82,91, 95, 97 Guzzi-Heeb Sandro 178 Hafciarz Jan 104 Hafciarz Mikołaj 117 Hafciarzowa Anna 122 Hajnal John 91 Hamberger Klaus 178 Hamilton Gollian 29, 67, 69, 81, 82 Herlihy David 22, 28, 32, 48, 54, 56, 57, 67, 72, 127,128, 167-169, 173 Hipokrates 49 Hitfeldowie, rodzina 127 Houseman Michael 178 Howell Martha C. 16,29, ЗО, 61 Hujma Jakub 116 Iwańczak Wojciech 48 Izydorczyk Anna 14,22, 24, 25, 71 Jachna 116 Jadwiga, siostra Barbary Rozynek 158 Jagiellonowie, dynastia 129 Jagli J. 27 Jakub, św. 167 Jakub, kotlarz 101,113 Jakub, piwowar 115 Jakub, przewoźnik 116 Jakun de Voragine 160 Jan, auritextor 106 Jan, brat Anny, Doroty i Michała 153 Jan, cieśla 100 Jan, krawiec 106 Jan, ławnik 100 Jan, zdun 111 Janeczek Andrzej 70 Jankowski Jerzy 26,41,42,44,48, 51 Janusz I Starszy, książę mazowiecki 42 Janusz II, książę mazowiecki 108,117 209 Janusz III, książę mazowiecki 11 Jarzębski Adam 40,43 Jasiński Tomasz 14 Jelicz Antonina 42,45 Jemiołek Barbara 158 JemiołekJan 158 Jemiołek Zofia 158 Jezus Chrystus 128 Jirkova Pavla 30, 66 Jonas, Žyd 114 Jonker Marianne A. 20, 55 Josman, Žyd 103 Julianna, córka kuśnierza Laurencjusza 144 Jurek Tomasz 14, 31, 168 Kaczor Dariusz 38, 39 Kalpeter Piotr 108 Karcz Katarzyna z Grochowa 18 Karcz Maciej 18 Karcz Paweł 18 Karcz Piotr z Grochowa 18 Karczewska Joanna 28,44 Kardasz Czesław 16, 24 Karpiński Andrzej 15,
26, 27, 42-44, 46, 48-51, 54 Katarzyna, siostra Barbary Rozynek 158 Katarzyna, św. 167 Katarzyna, żona Marka z Warszawy 137 Kazanowski Adam 43 Kazimierski Józef 11 Kazub Andrzej 108, 109 Kazub Mikołaj 100 Kazubowie, rodzina 78,100, 102 Kermode Jenny 29, 82,104 Keyser Erich 66 Kędelski Mieczysław 68 Kieniewicz Stefan 36 Kiryk Feliks 59 Kizik Edmund 27 Klapisch-Zuber Christiane 16, 28, 38, 48, 54, 56-58, 61,66-68, 72, 81 Klara Mikołaj 116-118 Klekot Jan 106 Klimecka Grażyna 27, 53, 95 Klonder Andrzej 19,28, 42, 43, 48 Klonyczajan 116,117
210 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Kobiałka Albert 137 Kobiałka Marcjan 137 Kobiałka Mikołaj 137 Koczerska Maria 14, 22, 24, 25, 59 Koczorowska-Pielińska Ewa 11, 12, 25, 36, 42, 55, 64,98, 148 Komorowski Marek 108 Kopczyński Michał 84 Korczak Jan 112 Korczącowic Jan 112 Korpalska Walentyna Krystyna 27, 28 Kościk Elżbieta 126 Kowaleski Maryanne 29, 95 Kowalska Anna Bogumiła 27 Kozak Adam 24, 32, 65,165,171, 174 Koziaszyj Jan 121 Krause John 29, 72 Krupa Maciej 122 Kruppé Jerzy 32, 46 Krzywdziński Robert 27 Kuczyński Stefan Krzysztof 130 Kuklo Cezary 12, 14, 17, 19, 23, 24, 28, 33, 36, 48, 49, 54-59, 61, 63, 66, 68, 70, 93, 94, 126, 128, 161 Kuryś Agnieszka 30 Kwiatkowska Maria Irena 36 Kwiatkowski Marek 36 Lacheta Elżbieta 144 Lacheta Klara 144 Lacheta Stanisław 144 Landeckerowie, rodzina 78 Lang Jacek 10 Laslett Peter 16, 29, 68 Laurencjusz Ezechiel 137 Laurencjusz z Piaseczna 158 Laurencjusz, kuśnierz 137, 144 Laurencjusz, rzeźnik 106, 120 Le Goff Jacques 28 Leffka Mikołaj 104 Leverotti Franca 28, 72 Lewko Mikołaj 144 Liedke Marzena 33 Lindert Peter H. 84 Litwanus Jan 106 Liwski Dominik 121 Loczywodajan 118, 119 Lorenc Jakub 26, 71 Loszka Anna 107 Łozowska Alina 34 Łozowska Marta 34 Łozowski Piotr 12, 16, 18, 23, 24, 26, 37, 55, 61,79,80,98,103,113,119,122,147,152 Łozowski Ryszard 34 Łysiak Marian 59, 65 Maciakowska Zofia 27 Maciej, czapnik 12, 153 Maciej, lutifigulus 111 Maciej, syn Wenczesława i Stanyethy 153 McIntosh Marjorie Keniston 67 Maczuda Maciej 44 Malec Maria 30, 125, 126,128, 161,174 Malinowski Mikołaj 30, 79, 80,87, 88 Malsztyn
Grzegorz 121 Malek Gabriel 105 Małek Jakub 105 Małgorzata, żona miecznika Michala 137 Malodobry Andrzej 104,108,137 Małodobry Krystyn 137 Małodobrzy, rodzina 78 Marcin, rymarz 118 Marciniak-Kajzer Anna 28,41,44,46,47 Marcinkowski Mirosław 27 Marek z Tarczyna 158 Marek z Warszawy 137 Marek, syn Wenczesława i Stanyethy 153 Markowicz Gaweł (Gallus) 137 Marta, córka miecznika Michała 137 Mateusz z Wilna 138 Mączak Antoni 24 Melczer Stachna 147 Melczer Stefan 147 Michał z Nowej Warszawy, brat Anny, Do roty i Jana 153 Michał, miecznik 137 Michał, stolarz 112 Michał, złotnik 122 Michałowski Roman 26 Mięsko Stanisław 107 Mikołaj ze wsi Dobrzyszewo 117
Indeks osób Mikołaj, medicus 45 Mikołaj, piwowar 115 Mikołaj, rymarz 147 Mikołaj, rymarz ojciec 101 Mikołaj, rymarz syn 102 Mikołaj, ślusarz 118 Mikołaj, tkacz 117 Mikołaj, woźnica 153 Mikołaj, wójt Nowej Warszawy 116 Mikulski Krzysztof24,32,33,66,127,131,162 Milczek (Wilczek?) Piotr 112,113 Miller Jaroslav 71 Mithura z Przasnysza 111 Mjąknina Maciej 18 Mjąknina Małgorzata 18 Mjąknina Stanisław 18 Młynarska-Kaletynowa Marta 32 Mnich Michał 137 Mnich Wolfgang 137 Mojsik Tomasz 33 Mokoša Małgorzata 32,170-172 Momon Christian 178 Możejko Beata 27, 51 Mrozowski Krzysztof 25,26, 70, 71 Münch Henryk 11,130 Muskała Magdalena 34 Muskała Rafał 34 Nerka Mikołaj 108,109 Nestelberger Jan 102 Neysser Maciej 145 Neysser Marcin 45 Neysser Poliksena 145 Neysserowie (Neisserowie), rodzina 65,66,78 Noga Zdzisław 32 Nowak Andrzej 106 Nowak Zenon Hubert 24 Ochab Maryna 30 Orłowski Marcin 117 Pacuski Kazimierz 164,166,172 Paradysz Jan 68 Paweł, aptekarz 44 Paweł, kaletnik 119 Paweł, krawiec 104 Paweł, tokarz 105 Pažyra Stanisław 11 Pelc Julian 79 Perdowie, rodzina 79 Piastowie, dynastia 11,129 Piekalski Jerzy 27 Piekarski Ludwik 39 Pielgrzym Andrzej 104, 106 Pieniążek Michał 106 Pieniek Grzegorz 122 Pierdołekjan 106 Piotr, aptekarz i ławnik 44,103 Piotr, krawiec 104,138 Piotr, kuśnierz 154 Piotr, malarz 103 Piotr, malarz i ławnik 104 Piskorski Jan Maria 14 Pitka Andrzej 106,122 Pitka Stanisław 119 Polak Zbigniew 27 Polek Krzysztof 49 Pomianowie, rodzina 78 Poniat Radosław 33,49, 60 Postan Michael 11 Potyra 119 Prokundorff Jan 122 Proszona Agnieszka 158 Proszony Jan 154,158 Proszony Michał 154
Proszony Rusłan 154,158 Protasz Grzegorz 118 Pruss Witold 25 Prześnicki Mikołaj 120 Puciaty Olgierd 26 Pujadas-Mora Joanna Maria 30, 86 Pustola Jan 153 Pustola Maciej 153 Pustola Piotr 153 Pustola Walenty 153 Püstolina Dorota 153 Pustolowie, rodzina 153 Rachmeister Ludwik 104 Raczek Jan 113 Radożycka-Paoletti Maria 28 Radzimiński Andrzej 24, 32 211
212 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Rajman Jerzy 59 Razi Zvi 14, 29, 72 Rheubottom David 29 Stanisław, brat Małgorzaty Grabskiej 145 Stanisław, kuśnierz 114,115 Rigby Stephen H. 29, 67 Stanisław, postrzygacz 119 Rogalińska Dominika 70 Rokitka Maciej 106 Stanisław, rymarz 102 Stanisław ze Szczepanowa, św. 129,135 Stanisław, syn krawca Piotra i Doroty 138 Stanisław, syn Wenczesława i Stanyethy 152 Rola Marcin 105-107, 120,122 Rozynek Albert 158 Stanyetha, żona Wenczesława z Połikowa 153 Rozynek Barbara 158 Starczynowska Klaudia 49 Róża, córka Potyry 119 Starski Michał 24 Stembrowicz Inga 15 Stesłowicz Władysław 46, 56 Strzelecka Joanna 31, 149, 151,155 Strzesz Bernard 154, 155 Strzesz Stanisław 154,155 Strzeszowie, rodzina 79 Stumbrigk Piotr 122 Supruniuk Anna 32 Sussman Nathan 85 Ruczka Katarzyna 136 Ruczki Laurencjusz 136 Ruczki Sykstus 136 Rudnicka-Fira Elżbieta 31, 126, 128, 129, 165, 166, 170, 171,173, 174 Rudnik Andrzej 119 Ruffini Giovanni R. 178 Russek Józef 106 Russell Josiah Cox 29, 72 Rutkowska-Płachcińska Anna 32, 45, 162, 167-169 Rybalt Mikołaj 116 Rzepka Jan 117 Rzepka Marek 117 Salina Anna 15 Samsonowicz Henryk 11-14, 18, 23, 25, 27, 30, 35, 37, 38, 57, 59, 65, 66, 70, 81, 87, 130, 131, 178 Sarnowska-Giefing Irena 31 Serafin ze Starej Warszawy 120 Sędek Marek 18 Suszcza Maciej 147 Swirczonis 144 Swoboda Paweł 33 Swochna, siostra Małgorzaty Grabskiej 145 Szacherska Stella Maria 130,144 Szaleb Marcin 18 Szałtys Dorota 70 Szaniawska Wanda 25, 36, 38, 70 Szarlej Franciszek 18 Szarlej Wawrzyniec 18 Szczepko Maciej 119 Szeliga Jan 106
Szenko Mikołaj 18 Sieciechowiczowa Lucyna 42 Szepiot Jan 107 Sierocka-Pośpiech Maria 54, 56, 57, 66, 70 Sikora Mikołaj 112 Szewjołek Albert 116 Szewjołek Jan 107 Skierska Izabela 172 Skórka Jan 114, 115, 154 Slater Terry R. 29 Szlak Andrzej 152 Szlak Filip 152 Szołtysek Mikołaj 91 Słaby Maciej 115, 116 Słoń Marek 36 Szop Maciej 116 Snellenberg Henryk 102 Sósnak Mikołaj 154 Szulowska Wanda 31,165,166,173 Szwankowska Hanna 26 Sowina Urszula 18,27, 33, 37,39-41, 59, 93 Sroka Łukasz 49 Szwankowski Eugeniusz 26 Szwarcman-Czarnota Bella 30 Szymon, kaletnik 102 Szyszczycz Maciej 121 Stachna, córka rymarza Mikołaja 147 Stanisław z Załubic, krawiec 118 Szop Jakub 116
Indeks osób Scibor 120 Ślusarczyk Wojciech 27, 28 Świętosław zw. Cleynsmend, ślusarz 138 Świętosław, szwagier Magdaleny Gdańskiej 145 Tankowa, wdowa 116 Tarnowski Stanisław 45 Teofil, ławnik 101 Thehors (Czechor?) Bartłomiej 18 Thrupp Sylvia L. 29, 69 Tomasz z Akwinu, św. 128 Tomasz z Wilna, kowal 108 Tomasz, rybak 18 Tomkiewicz Władysław 36, 40 Topolski Jerzy 45 Trzpiolka Jan 122 Trzpiolka Laurencjusz 122 Tszcza Kacper 154 Tszcza Katarzyna 154 Turrel Denis 53,54, 56, 66 Tworek Florian 101 Tyburcjusz z Piaseczna 158 Tymowski Michał 26 Tyszkiewicz Jan 26,41,46-48, 53, 54 Ulicki Bogusław 27, 43 Urszula, siostra Barbary Rozynek 158 Vigarello Georges ЗО, 38,42,47, 48 Wacław II, król polski i czeski 129 Wagner Katarzyna 26, 30,43, 84, 86, 88 Walawander Antoni 27,43, 51 Walczak Wojciech 33 Warda Katarzyna 15 Waszak Stanisław 23, 53, 54, 65, 72, 74, 95 Wenczesław z Polikowa 153 Węglorz Jakub 28 Widawski Jarosław 25, 37 Widy-Tyszkiewicz Ewa 26,41,46-48, 54 Wiesiołowski Jacek 23,31,37,45,59,65, 78, 126,165,169-171, 173,174 Wilczakowa Elżbieta 122 Wilczkowie, rodzina 78 213 Wiik Hanusz 144 Wiik Jan 42 Wiik Judyta, żona Mikołaja Granka 144 Wiik Kacper 113 Wiik Marcin 112 Wiik Piotr 105, 121 Wilkowie, rodzina 101 Williamson Jeffrey G. 84 Wilska Małgorzata 27 Witchenfelt Konrad 102,106 Wlazlowa Dorota 116 Wlazło Mikołaj 104 Wlodiczka Jan 103 Włodarski Bronisław 161 Wojciech Sławnikowic, św. 128,129 Wojciechowska Beata 48 Wolański Filip 126 Wolff Adam 15, 100,102,104,164 Wossa Jan 112 Wroniszewski Józef 32 Wyczański Andrzej 14, 24, 54, 57, 58 Wylcz Albert 112 Wyrobisz Andrzej 9,24,26,47,
60 Wyszegrodzki Jankoni 138 Wyszegrodzki Klemens 138 Wyszegrodzki Mystko 138 Yang J. 67 Zahorski Andrzej 36 Zambroch Mikołaj młodszy 107,118,120-122 Zambroch Mikołaj starszy 120,121 Zambrochowie, rodzina 79 Zanden Jan Luiten van ЗО, 83, 85-88 Zansz Jan 121 Zanzowa Dorota 117 Zaremska Hanna 27,44 Zdrenka Joachim 23, 55, 57, 81,104 Zywotek Marta 158 Zywotkowie, rodzina 158 Żabiński Zbigniew 79 Żaryn Stanisław 25,26, 37 Żerelik Rościsław 126 Żurek Dorota 24, 59, 65
Summary The family in Old and New Warsaw IN THE 15TH AND EARLY ібТН CENTURIES For centuries, a family has been the basic unit making the foundation of the social structures of towns and villages. In the pre-industrial times, it was also a unit of production and played the primary role in the economic system. All the activities taken by families, combined with external factors, shaped the socio-economic life of particular towns, at the same time strong ly influencing other families functioning in the same system. Therefore, the demographic condition of families was naturally affected by the effects of all the processes occurring in the society at the time. Given these mutual rela tionships, the aim of this work is to explore as broadly as possible the demo graphic condition of townspeople’s families in the late medieval period. It will allow us to better understand, not only the forms of family life, but the system of economic structures as well. Regarding the pre-industrial period, we also need to remember the aspect of migration, without which the urban population would not have been able to grow. Demographics is the key to learn the foundations, opportunities and limitations of development of the society and economy. The core of this study is the analyses of statistical material, necessary to determine the basic demographic indices, especially those that show the number of children surviving up to adolescence, the level of replacement rate, and the size of families. It provides quite a detailed image of the demo graphic condition of urban families and enabled us to
identify the limits of their developmental capabilities. Determining the correlation between fam ily size and wealth made it possible to verify the basic Malthusian thesis, as suming that more children were able to survive in the wealthier classes than in the poorer ones. In addition, a lot of attention was given to the issue of
224 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku duration of professional activity, also with consideration of peoples occupa tion and financial status. On the one hand, that duration was directly deter mined by the persons lifespan, and on the other hand, it critically affected the family’s financial security and the length of marriage, which, in turn, was associated with the time of procreation and the number of conceptions and births. Further, this index also determined the durability of economic structures, issues connected with inheritance of goods or legal regulations concerning the custody of orphans. The demographic part was preceded by an outline of environmental conditions in late medieval towns and the threats to human life and health they caused. The work also discusses the subject of urban anthroponymie customs, which also gave us insight into citizens’ mentality, provided a catalog of most and least often used names, showed whether people followed or contested fashions, and showed the in fluence of Christianity on giving up the Slavic naming tradition. The research presented in this book was done on the basis of statistical material found in town records (records of the board of magistrates and the council, wills and transactions made with the princes’ courts) of Warsaw Old and New Town from the years 1416-1527. The late medieval period is commonly regarded as the moment of beginning of dynamic econom ic development of the future capital city of Poland and its inclusion in the growing network of international trade. The Old Town had
approximately 4,000-5,000 residents, and the New Town, from 500 (in the early 15th cen tury) to almost 2,000 at the turn of the following century, which means that Warsaw was a middle-sized double town as compared to towns of Central and Eastern Europe. The aim of this demographic research was to fill the huge gap in the Polish medieval historiography, in which - unlike in Western Europe - still there is no work analyzing the basic demographic parameters of an urban family based on solid statistical data. The collected material made it possi ble to reconstruct 523 families from Warsaw Old and New Town. The con ducted calculations showed that families from the lower class were able to sustain 1 child until adolescence. In families with medium income it was on average 2 children, and in the town elites, 4 children. Studying the rela tionship between the family size and financial status showed a close corre lation between children’s survival rate and their parents’ wealth as well as their lifespan and duration of marriage. Taking into consideration a whole town, it was on average 2.3 children in the Old Town and 2.0 in the New
Summary 225 Town. These values agree with the findings of other researchers concerning, not only late medieval towns of Northern, Western, and Southern Europe, but also Polish towns in the 16-18th centuries. Comparing the obtained re sults with studies focusing on peasants and nobility showed that urban fam ilies also had the worst demographic condition: between a town family and a peasant family there was a 1-child difference, while between townspeople and nobility, the difference was 2 children. That comparison proved that the town environment was undergoing little changes in the medieval peri od and the early modern period and it constantly limited the demographic development of families, which found it hard to sustain more than 2-3 chil dren who survived until adulthood. The basic replacement rate was also computed, showing that there was on average one adult son per one father, which directly proved close relationship between the development of town population and immigration (in the elites it was 2 sons per one father). The amount of material available in town records enabled us to attempt to analyze the average duration of economic activity of residents of Warsaw Old and New Town in the 15th century and early 16th century. As a result of studying the activities of more than a thousand people in the Old and 460 persons in the New Town, it was found that the average time of eco nomic activity reflected in town records was 13.5 and 14.7 years in the Old and New Town, respectively, and the median was 11 years in both towns. Assuming that people usually engaged in
more serious financial activities (real estate transactions, loans, property protestations etc.) after becoming independent and establishing their own households, i.e., at least in their 20s, we can see clear analogies to paleodemographic studies informing of the death of males at the age of 35-44. There were also similarities between the two parts of Warsaw in the proportions between the successive time frames of activities expressed in relative numbers: 80% findings referred to people below 20 years, 4% was the group 31-40 years, and only 1% of activities in Old Town and 2.6% in New Town were taken by people present longer than 40 years. Clear similarities were observed in the circle of craftsmen, active on average for 14-15 years, and merchants, usually active about two decades. In addition, separating and analyzing in detail the context of ac tivity of townspeople with the longest period of activity confirmed its close correlation with the level of affluence. In the case of craftsmen from both towns, the most active were the representatives of the leather industry and goldsmiths from the Old Town. Town records include many proofs of their
22б Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku presence on the loan market, owning real property, trade activities, servic es involving granting citizenship to migrating masters or serving various official functions in local government institutions, although the latter was not so common. However, the group that was active for the longest time, 37 years on average in both towns, was the merchants elite, whose members did not only hold the leading official positions (councillors, town mayors, commune heads) but also had assets whose amounts sometimes exceeded the value of several dozen wooden houses from the Old Town. Most of them owned a few residential buildings, including a brick house adjacent to the market square, gardens in the suburbs, malt houses, breweries, granaries, or arable lands. They took an active part in loan transactions, depositing or taking from the market large sums of money, and thus developing the towns economy with their investments. The demonstrated correlation between affluence and lifespan directly confirms our previous demographic findings. Shorter activity of the poorer classes and the high mortality of children resulted in having only one live descendant. The middle classes, professionally active for 10-15 years, were able to sustain from 2 to 3 children until adolescence, whereas wealthier ones and the elite, active even for 40 years, had families with at least 4 chil dren. The research also showed that in both parts of Warsaw the vast major ity of parents had died before their oldest child got married. The situation was
different in the case of parents from wealthier classes, who could free ly carry out their marital and property plans regarding their children. The demographic condition of elites enabled them to build several-generation families which held power at least for several decades. The last chapter of the work is devoted to the study of anthroponym ie structures in Warsaw Old and New Town. For that purpose, the given names of 662 sons and 445 daughters in the Old Town and 167 sons and 128 daughters in New Town were determined. The analyses revealed that when choosing names for their children, the townspeople followed a specif ic fashion. Although the catalog of names used in the Old Town was quite extensive, including about 70 names, just few of them were used most com monly, accounting for 50-75% of all the names given to children. The most popular male name was Jan (17%), followed by Stanislaw (10-14%), Mikołaj (8-10%) and Maciej (8-14%). What is important, these four names were given to half of the entire population of sons, and 3/4 male descendants were given one of 13 names in Old Town and 8 in New Town, which was
Summary 227 1/5 and 1/3 all the recorded anthroponyms, respectively. The same refers to names given to daughters: the most popular one was Dorota (15-18%), Anna (17-20%) and Katarzyna (16-20%), followed by Barbara (9-10%) and Małgorzata (9-13%). The first three of these names were used to call half the daughters in both towns, and 3/4 of all the daughters bore just six different names. The same phenomenon was observed in other Polish and Europe an towns. The male names were most often taken from the New Testament (40-50%), early Christian tradition (22%) and medieval tradition (23-27%), and least often, from the Old Testament (4-10%). It has also been found that the Slavic onomastic tradition was marginalized in favor of Christian names. The only ones that remained were Stanisław and Wojciech, related to the veneration of st. Stanislaus (Stanisław) of Szczepanów and st. Adalbert (Wojciech) of Prague, popular in Poland. The available research shows that this change may have occurred in the late 13th century or in the beginning of the 14th century at the latest. An attempt to associate names with the fi nancial status of families did not provide any evidence for different naming fashions in different social classes. Both the poor and the rich ones used the same catalog of names. The only difference in the wealthy families was that they usually chose a rare name (e.g., Egidiusz, Leonard, Klara or Petronella) for one of their three or four children. But in general, within the century under consideration, the naming trend did not undergo any major changes. Translated by Anna
Artemiuk
|
adam_txt |
Spis treści Wstęp. 9 Cel, przedmiot i zakres pracy. 9 Źródła. 13 Literatura. 22 Rozdział 1. Czynniki kształtujące rodzinę w mieście. 35 Rozdział 2. Struktury demograficzne rodzinymiejskiej 59 . 2.1. Wielkość rodziny i liczba dzieci. 60 2.2. Zastępowalność pokoleń. 68 2.3. Kompozycja wspólnot rodzinnych. 72 2.4. Struktura majątkowa rodzin. 75 2.4.1. Nierówności majątkowe. 82 Rozdział 3. Czas trwania aktywności zawodowej. 93 3.1. Stara Warszawa. 96 3.1.1. Rzemieślnicy. 98 3.1.2.
Kupcy. 104 3.2. Nowa Warszawa. 109 3.2.1. Rzemieślnicy. 110 3.2.2. Kupcy. 118 Rozdział 4. Struktury antroponimiczne. 125 4.1. Stara Warszawa. 130 4.1.1. Mężczyźni. 132 4.1.2. Kobiety. 141 4.2. Nowa Warszawa. 148 4.2.1. Mężczyźni. 149 4.2.2. Kobiety. 155
Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku 8 4.3. Warszawa na tle innych miast. 158 4.3.1. Stara a Nowa Warszawa. 159 4.3.2. Tło porównawcze. 163 Zakończenie. 175 Aneksy. 181 Bibliografia. 187 . 207 Wykaz skrótów. 215 Spis tabel. 219 Spis wykresów. 221 . 223 Indeks osób Summary
Bibliografia Źródła Rękopiśmienne: Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie Stara Warszawa 527 (1453-1472), 528 (1497-1511), 529 (1511-1524), 530 (1524-1535) Nowa Warszawa 1 (1477-1545), 133 (1487-1465) Warszawa Ekonomiczne 1223 Zbiór Dokumentów Pergaminowych, sygn. 1539 Drukowane: Album civium Leopoliensium. Rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie 1388-1783, 1.1, wyd. A. Janeczek, Poznań-Warszawa 2005. Jarzębski A., Gościniec albo krótkie opisanie Warszawy, oprać. W. Tomkiewicz, Warszawa 1974. Katalog testamentów mieszczan warszawskich od XV do końca XVII wieku, oprać. A. Barto szewicz, A. Karpiński, K. Warda, Warszawa 2010. Księga ławnicza miasta Nowej Warszawy, 1.1:1416-1485, wyd. A. Wolff, Wrocław 1960. Księga radziecka miasta Starej Warszawy, t. 1: (1447-1527), wyd. A. Wolff, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963. Księga skarbowa Janusza II księcia mazowieckiego z lat 1477-1490, wyd. J. Senkowski, KHKM 7,1959, 3 - zeszyt dodatkowy. Księgi ławnicze miasta Starej Warszawy z XV w., t. 1: Księga nr 525 z lat 1427-1453, wyd. S. Ehrenkreutz, Warszawa 1916. Metryka Koronna nr 8, oprać. A. Salina, I. Stembrowicz [wersja zdigitalizowana http://www. agad.gov.pl/MK_3/MK8_Salina_Stembrowicz.pdf]. Źródła do dziejów Warszawy: rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510-1770, wyd. A. Berdecka, Warszawa 1963. Źródła do dziejów Warszawy: rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510-1770. Indeksy, oprać. J. Rutkowska, Warszawa 1965.
188 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Literatura Alfani G., Wealth, Inequalities and Population Dynamics in Early Modern Northern Italy, JIH 40, 2010,4, s. 513-549. Alfani G., Gourdon V., Spiritual Kinship and Godparenthood: an Introduction, [w:] Spiritual Kinship in Europe, 1500-1900, red. G. Alfani, V. Gourdon, Basingstoke 2012, s. 1-43. Aries Ph., Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, tł. Μ. Ochab, Gdańsk 1995. Atlas demograficzny Polski, red. D. Rogalińska, D. Szałtys, Warszawa 2017. Bailey Μ., Demographic Decline in Late Medieval England: Some Thoughts on Recent Rese arch, EHR 49, 1996, 1, s. 1-19. Barański M.K., Imiona rycerstwa małopolskiego w XIII w., [w:] O rzeczach minionych: scripta rerum historicarum Annæ Rutkowska-Płachcińska oblata, red. Μ. Młynarska-Kaletynowa, J. Kruppć, Warszawa 2006, s. 21-29. Barg L, Demograficzny rozwój Polanicy od połowy XIV do początku XX wieku, ŚKHS 25, 1970, 3, s. 349-372. Bartoszewicz A., Czas w małych miastach. Studium z dziejów kultury umysłowej późno średniowiecznej Polski, Warszawa-Pułtusk 2003. Bartoszewicz A., Kobieta w małym mieście późnego średniowiecza (w świetle ksiąg miejskich Sieradza, Szadka, Warty i Łodzi), RŁ 43,1996, s. 37-52. Bartoszewicz A., Kobieta w mieście polskim późnego średniowiecza, [w:] Gospodarka, społe czeństwo, kultura w dziejach nowożytnych. Studia ofiarowane Pani Profesor Marii Boguc kiej, red. A. Karpiński, E. Opaliński, T. Wiślicz, Warszawa 2010, s. 171-182. Bartoszewicz A., Miasto czy wieś? Małe miasta polskie w późnym średniowieczu, PH 99,2008,
1, s. 121-136. Bartoszewicz A., Mieszczanie „litterati” w polskim mieście późnego średniowiecza, KH 106, 1999, 4, s. 3-19. Bartoszewicz A., Piśmienność mieszczańska w późnośredniowiecznej Polsce, Warszawa 2012. Bartoszewicz A., Warta. Społeczeństwo miasta w II połowie XV i na początku XVI wieku, Warszawa 1997. Baruch Μ., Boryczkowie. Dzieje rodu patrycjuszowskiego Starej Warszawy, Warszawa 1914. Baruch Μ., Ród Fukierów, Warszawa 1922. Belzyt L, Kraków i Praga około 1600 roku: porównanie topograficznych i demograficznych aspektów struktury społecznej i etnicznej dwóch metropolii Europy Środkowo-Wschodniej, Toruń 1999. Belzyt L., Kupcy i rzemieślnicy z Norymberg։ w większych miastach polskich w okresie od XIV do XVII wieku, SZ, 2004, 7, s. 89-102. Benedictow O., The Black Death 1346-1355. The Complete History, Woodbridge 2004. Berdecka A., Wielkość i parcelacja gruntów miast zakładanych w latach 1333-1370 w Małopolsce, KHKM 24, 1976,4, s. 553-566. Berdecka A., Zajazdy i hotele w dawnej Warszawie (XVI-XVIII w.), RW 14,1976, s. 147-157. Bibliografia polskiej demografii historycznej po 1945 roku, oprać. P. Łozowski, [w:] Struktu ry., s. 157-389. Biskup Μ., Handel wiślany w latach 1454-1466, RDSG 14,1952, s. 165-202. Biskup Μ., Z problematyki handlu polsko-gdańskiego drugiej połowy XV wieku, PH 45, 1954, 2-3, s. 390-407.
Bibliografia 189 Blusiewicz K., Obuwie warszawskie w XIV-XVII wieku. Przemiany w technice szewskiej, [w:] Wytwórczość w Polsce średniowiecznej i nowożytnej, red. J. Chudziakowa, A. So snowska, Toruń 2009, s. 121-139. Bogucka Μ., Miasta Europy środkowej w XIV-XVII w. Problemy rozwoju, RDSG 42, 1981, s. 5-24. Bogucka Μ., Mieszczaństwo Warszawy w XVI i w pierwszej połowie XVII w., [w:] Społeczeń stwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski, Warszawa 1977, s. 393-421. Bogucka Μ., Rodzina w polskim mieście XVI-XVII wieku: wprowadzenie w problematykę, PH 74, 1983, 3, s. 495-507. Bogucka Μ., Rzemiosło warszawskie w latach 1526-1720. Ogólny zarys rozwoju, [w:] Z dzie jów rzemiosła warszawskiego, red. B. Grochulska, W. Pruss, Warszawa 1983, s. 95-125. Bogucka Μ., Zycie codzienne w Gdańsku: wiek XVI-XVII, Warszawa 1967. Bogucka Μ., Kwiatkowska M.I., Kwiatkowski Μ., Tomkiewicz W, Zahorski A., Warszawa w latach 1526-1795, Warszawa 1984 („Dzieje Warszawy”, t. 2). Bogucka Μ., Samsonowicz H„ Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wro cław 1986. Borowski S., Próba odtworzenia struktur społecznych i procesów demograficznych na Warmii u schyłku XVII w. na przykładzie Dobrego Miasta i okolicy, PDP 8,1975, s. 125-197. Bortkiewicz F., Prawo bliższości w świetle małopolskich ksiąg sądowych wiejskich, CPH 24, 1972,2, s. 67-106. Brea-Martinez G., Pujadas-Mora J.M., Estimating Long-Term Socioeconomic Inequality in So uthern Europe: The Barcelona Area, 1481-1880, EREH 23, 2019,4, s. 1-24. Broda Μ., Lekarze w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w XIV-XV wieku,
Kraków 2013. Brzeziński W, Matka i dzieci w prawie i praktyce sądowej w Wielkopolsce w 2. połowie XIV i początkach XV wieku, [w:] Partnerka, matka, opiekunka. Status kobiety w starożytności i średniowieczu, red. J. Jundziłł, Bydgoszcz 1999, s. 297-315. Brzeziński W, Wdowieństwo i powtórne zamążpójście kobiet wśród możniejszej szlachty pol skiej późnego średniowiecza, RH 75, 2009, s. 105-122. Buczek K., Rachunki świętopietrza jako podstawa badań nad zaludnieniem Polski XIV wieku, [w:] Mediaevalia. W 50 rocznicę pracy naukowej Jana Dąbrowskiego, red. J. Garbacik, Warszawa 1960, s. 77-102. Burr Litchfield R., Demographic Characteristics of Florentine Patrician Families, Sixteenth to Nineteenth centuries, JEH 29, 1969, 2, s. 191-205. Bystroń J.S., Księga imion w Polsce używanych, Warszawa 1938. Campbell B.M., Nature as Historical Protagonist: Environment and Society in Pre-industrial England, EHR 63,2010,2, s. 281-314. Campbell B.M., The Great Transition. Climate, Disease and Society in the Late-Medieval World, Cambridge 2013. Chronologia polska, red. В. Włodarski, Warszawa 2007. Chudoba T., Warszawski rynek zbożowy w XVI wieku, RW 6,1967, s. 15-47. Chudoba T., Z zagadnień handlu wiślanego Warszawy w XVI wieku, PH 50,1959,2,s.297-321. Clark G., Pożegnanie z jałmużną. Krótka historia gospodarcza świata, tł. J. Lang, Poznań 2014. Clark G., Hamilton G., Survival of the Richest: The Malthusian Mechanism in Pre-Industrial England, JEH 66,2006,3, s. 707-736. Comba R., Méthodes, bilan provisoire et perspectives des recherches en cours sur les villes Piémontaises auxXIVe et XVe
siècles, ADH, 1982,1, s. 21-31.
igo Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Cornwall J., English Population in the Early Sixteenth Century, EHR 23,1970,1, s. 32-44. Croix A., Nantes et le Pays Nantais au XVIe siede. Etude démographique, Paris 1974. Czacharowski A., Ze studiów nad strukturą społeczną mieszczaństwa toruńskiego na przeło mie XIV-XV w., AUNC. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Historia, 9,1973, s. 89-97. Czaja R., Miasta i mieszczaństwo na ziemiach polskich na przełomie XIII/XV w., [w:] Pol ska około roku 1300. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. W. Fałkowski, Warszawa 2003, s. 57-72. Czaja R., Socjotopografia miasta Elbląga w średniowieczu, Toruń 1992. Czaja R., Społeczna mobilność jako paradygmat badań nad patrycjatem i grupami kierowni czymi w średniowieczu, [w:] Elita władzy miasta Krakowa., s. 9-21. Czaja R., Troska o stan sanitarny w miastach pruskich w XIV i XV w., KHKM 53, 2005, 3-4, s. 345-347. Czaja R., Ze studiów nad kształtowaniem się grup rządzących w miastach nadbałtyckich w średniowieczu, RDSG 64, 2004, s. 85-106. Czaja R., Dygo Μ., Gawlas S., Myśliwski G., Ożóg K., Ziemie polskie wobec Zachodu. Studia nad rozwojem średniowiecznej Europy, red. S. Gawlas, Warszawa 2006. Czas, przestrzeń, praca w dawnych miastach, red. A. Wyrobisz, Μ. Tymowski, Warszawa 1991. Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tl. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa-Gdańsk 1996. Człowiek w społeczeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997. Czystość i brud: higiena nowożytna (ХѴ-ХѴІП w.), red. W. Korpalska, W. Ślusarczyk, Byd goszcz 2015. Czystość i brud: higiena w
średniowieczu, red. W. Korpalska, W. Ślusarczyk, Bydgoszcz 2014. Delimata Μ., Dziecko w Polsce średniowiecznej, Poznań 2004. Delimata Μ., Potomstwo nieślubne i nieprawe (proles illegitima) w Polsce średniowiecznej, [w:] Dziecko w rodzinie i społeczeństwie, t. 1: Starożytność-średniowiecze, red. J. fundziłł, D. Żołądź-Strzelczyk, Bydgoszcz 2002, s. 243-258. Dembińska Μ., Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej, Wrocław 1963. Dembińska Μ., Przetwórstwo zbożowe w Polsce średniowiecznej (X-XIV wiek), Wrocław 1973. Diefendorf B.B., Widowhood and Remarriage in Sixteenth-Century Paris, JFH 7, 1982, 4, s. 379-395. Dobrowolski P.T., Wilska Μ., Pożywienie, [w:] Kultura Polski., s. 51-57. Drabina J., Miasta śląskie w średniowieczu, Katowice 1987. Drabina J., Zycie codzienne w miastach śląskich w XIV i XV wieku, Opole 1991. Dul A., Życie towarzyskie dziewiętnastowiecznej wiejskiej parafii. Analiza sieci społecznych, PDP 39, 2017, s. 167-208. Dupâquier J., Genealogia i demografia historyczna, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjo logiczny” 43, 1981, 4, s. 313-322. Dworzaczek W, Przenikanie szlachty do stanu mieszczańskiego w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku, PH 47, 1956, 4, s. 656-684. Dyer A., Decline and Growth in English Towns, 1400-1640, Basingstoke 1991. Dyer A., Urban Decline in England, 1377-1525, [w:] Towns in Decline AD 100-1600, red. T.R. Slater, Aidershot 2000, s. 266-288. Dygo Μ., Czy w Polsce późnośredniowiecznej był kryzys gospodarczy?, PH 80, 1989, 4, s. 752-764.
Bibliografia 191 Dygo Μ., Pochodzenie mieszczaństwa m. Starej Warszawy w latach 1508-1528, RW 16,1981, s. 59-80. Elita władzy miasta Krakowa i jej związki z miastami Europy w średniowieczu i epoce nowo żytnej (do połowy XVII wieku). Zbiór studiów, red. Z. Noga, Kraków 2011. Emigh R.J., Land Tenure, Household Structure, and Age at Marriage in Fifteenth-Century Tuscany, JIH 27,1997,4, s. 613-635. Fastnacht A., Ludność miasta Leska w XV i XVI wieku, RZNO 4,1953, s. 77-115. Fauve-Chamoux A., Rodzina a gospodarstwo w Europie przedprzemysłowej (XVI-XVIII wiek), SP 5, 1995, s. 133-148. Fertig Ch., Rural Society and Social Networks in Nineteenth-Century Westphalia: The Role of Godparenting in Social Mobility, JIH 39, 2009,4, s. 497-522. Flandrin J.L., Historia rodziny, tl. A. Kurys, Warszawa 1998. Fleming P., Family and Household in Medieval England, Hampshire 2001. Fossier R., Ludzie średniowiecza, tł. A. Czupa, Kraków 2009. Froch W., Kobylińska-Szymańska Μ., Klęski moru w Lublinie w XVI i XVII wieku w świetle ksiąg miejskich, AHM 40, 1977, 4, s. 383-395. Gardawski A., Kruppe J., Późnośredniowieczne naczynia kuchenne i stołowe, [w:] Szkice sta romiejskie., s. 123-138. Gąsiorowski A., Ludność napływowa w strukturze społecznej późnośredniowiecznego Pozna nia, SMDWP 11, 1975,2, s. 11-25. Genealogia. Rola związków rodzinnych i rodowych w życiu publicznym w Polsce średniowiecz nej na tle porównawczym, red. A. Radzimiński, J. Wroniszewski, Toruń 1996. Genealogia - stan i perspektywy badań nad społeczeństwem Polski średniowiecznej na tle po równawczym, red. J. Pakulski, J.
Wroniszewski, Toruń 2003. Gierszewski S., Obywatele miast Polski przedrozbiorowej. Studium źródłoznawcze, Warszawa 1973. Gies J., Gies F., Życie w średniowiecznym mieście, tł. J. Janik, Kraków 2018. Gieysztor A., Społeczeństwo Warszawy w średniowieczu i w dawnej Rzeczypospolitej, [w:] Spo łeczeństwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski, Warszawa 1977, s. 11-26. Gieysztorowa L, Inkorporacja Mazowsza do Korony, NPł 22,1977, 2, s. 31-34. Gieysztorowa L, Żle i dobrze o ludziach Mazowsza XVI-XVII w., NPł 10,1965, 3-4, s. 5-13. Gilewska-Dubis J., Warunki zdrowotne, choroby i medycyna w średniowiecznym Wrocławiu, MW 9,2002, 1-2, s. 111-145. Gilewska-Dubis J., Życie codzienne mieszczan wrocławskich w dobie średniowiecza, Wrocław 2000. Goliński Μ., Podstawy gospodarcze mieszczaństwa wrocławskiego w XIII wieku, Wrocław 1991. Goliński Μ., Socjotopografia późnośredniowiecznego Wrocławia (przestrzeń - podatnicy rzemiosło), Wrocław 1997. Goliński Μ., Topografia zawodowa Starego Miasta we Wrocławiu w XIII w., ŚKHS 45, 1990, 3, s. 257-276. Goliński Μ., Wokół socjotopografii późnośredniowiecznej Świdnicy. Cz. 1-2, Wrocław 2000-2003. Goliński Μ., Wokół społecznych uwarunkowań obrotu nieruchomościami w późnośrednio wiecznych miastach śląskich, [w:] Obrót nieruchomościami., s. 27-43.
192 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Górski K., W sprawie statystyk narodowościowych w późnym średniowieczu, PZ 10,1954,7-8, s. 445-454. Grabowski J., Ustrój i organizacja władz Starej i Nowej Warszawy w epoce książąt mazowiec kich (XIV-XVI wiek), RW 36, 2008, s. 61-80. Granasztói G., The Hungarian Bourgeois Family in the Late Middle Ages, AHASH ЗО, 1984, 3-4, s. 257-320. Grążawski К., Życie codzienne na ziemi chełmińskiej i dobrzyńskiej w średniowieczu, Włocła wek 2003. Gromski J., Kultura sanitarna Warszawy do końca ХѴШ w., Warszawa 1977. Grubb J.S., Provincial Families of the Renaissance. Private and Public Life in the Veneto, Bal timore 1996. Guzowski P., Chłopi i pieniądze na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych, Kraków 2008. Guzowski P., Demografia rodziny szlacheckiej w świetle najnowszych badań genealogicznych, PDP 30,201 l,s. 7-13. Guzowski P., Demograficzne uwarunkowania funkcjonowania rodziny chłopskiej na przełomie średniowiecza i nowożytności, [w:] Rodzina, gospodarstwo., s. 79-95. Guzowski P., Geneza europejskiego modelu małżeństwa na przełomie średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych z perspektywy historii Polski, PDP 31, 2012, s. 7-41. Guzowski P., Kryzys gospodarczy późnego średniowiecza czy kryzys historiografii?, RDSG 68, 2008, s. 173-193. Guzowski P., Kryzys gospodarczy późnego średniowiecza w najnowszej historiografii angiel skiej, [w:] Przegląd badań nad historią gospodarczą w XXI wieku, red. R. Matera, A. Pieczewski, Łódź 2011, s. 235-246. Guzowski P., Starość w życiu kmieci polskich przełomu średniowiecza
i czasów nowożytnych, KHKM 58, 2010, 1, s. 101-110. Guzowski P., Kuklo C., Poniat R., O metodach pomiaru natężenia epidemii i zaraz w preindustrialnej Europie w demografii historycznej, [w:] Epidemie w dziejach Europy. Konsekwen cje społeczne, gospodarcze i kulturowe, red. K. Polek, Ł. Sroka, Kraków 2016, s. 119-144. Guzowski P., Poniat R., Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia miast w Króle stwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku, PDP 37, 2015, 2, s. 77-93. Guzzi-Heeb S., Kinship, Ritual Kinship and Political Milieus in an Alpine Valley in 19th Cen tury, HF 14, 2009, 1, s. 107-123. Hamberger К., Grange C., Houseman Μ., Momon Ch., Scanningfor Patterns ofRelationship: analyzing kinship and marriage networks with Puck 2.0, HF 19, 2014,4, s. 564-596. Harańczyk A., Rozwój społeczno-gospodarczy miast w Polsce, Kraków 1987. Harc L., Strój i wyposażenie domów mieszczan wrocławskich w świetle XV-wiecznych ksiąg miej skich Wrocławia, [w:] Mieszczaństwo wrocławskie, red. H. Okólska, Wrocław 2003, s. 15-19. Haverkamp A., Społeczeństwo miasta Trewiru w późnym średniowieczu, KHKM 30, 1982, 2, s. 181-200. Heck R., Stosunki społeczne i narodowościowe Strzelina w drugiej połowie XIV wieku (w świetle nieznanego spisu podatkowego z roku 1371 ), ŚKHS 19,1964,1-2, s. 171-194. Hemperek P., Sprawy małżeńskie w oficjalacie okręgowym w Lublinie w XV w., RTK 17,1970, 5, s. 27-44. Herlihy D., The Making of the Medieval Family: Symmetry, Structure, and Sentiment, JFH 8, 1983,2, s. 116-130.
Bibliografia 193 Herlihy D., Medieval Households, Cambridge (Massachusetts)-London 1985. Herlihy D., Population, Plague and Social Change in Rural Pistoia, 1201-1430, EHR 18,1965, 2, s. 225-244. Herlihy D„ Tuscan Names, 1200-1530, RQ 41, 1988,4, s. 561-582. Herlihy D., Klapisch-Zuber Ch., Tuscans and Their Families. A Study of the Florentine Catasto of1427, New Haven-London 1985. Historia kultury materialnej Polski w zarysie, t. 2: Od XIII do XV wieku, red. A. Rutkowska-Płachcińska, Wrocław 1978. Homines et Societas. Czasy Piastów i Jagiellonów, red. T. Jasiński, T. Jurek, J.M. Piskorski, Po znań 1997. Honeyman К., Goodman J., Women’s Work, Gender Conflict, and Labour Markets in Europe, 1500-1900, EHR 44, 1991, s. 608-628. Household and Family in Past Time, wyd. P. Laslett, R. Wall, Cambridge 1977. Howell M.C., The Marriage Exchange. Property, Social Place, and Gender in Cities of the Low Countries, 1300-1550, Chicago-London 1998. Inkorporacja Mazowsza do Korony Polskiej. Bibliografia, oprać. J. Cotelnic, K. Szustka, War szawa 2001. Iwańczak W, Mieszczanie kreacją diabła? „Trzy stany" społeczne a problem miasta w średnio wieczu, PH 70,1989, 1, s. 17-39. Izydorczyk A., Rodzina chłopska w Małopolsce w XV-XVI wieku, [w:] Społeczeństwo staropol skie, t. 3, red. A. Wyczański, Warszawa 1983, s. 7-27. Jacobsen G., Womens Work and Women’s Role: Ideology and Reality in Danish Urban Society, 1300-1500, SEHR 31, 1983, 1, s. 3-20. Jankowski J., Historia medycyny średniowiecznej w Polsce, Wrocław 1988. Jasiński T., Dom rodzinny Mikołaja Kopernika. Przyczynek do studiów nad
socjotopografią późnośredniowiecznego miasta, KH 92,1985,4, s. 861-884. Jelicz A., Życie codzienne w średniowiecznym Krakowie, Warszawa 1966. Jerszyńska B., Procesy wzrastania i rozwoju oraz ich uwarunkowania w średniowiecznych po pulacjach ludzkich, Poznań 2004. Jirková P., Jihlavské testamenty na přelomu 16.-17. století: prameny pro dějiny rodinných struk tur, historickou demografii a sociotopografii, SAP 60,2010,1, s. 3-239. Jońca K., Dzieje gospodarcze Polski do 1939 roku, Wrocław 2001. Jonker M.A., Estimation of Life Expectancy in the Middle Ages, JRSSSA 166, 2003, 1, s. 105-117. Jóźwiak W, Tworzenie się grup rządzących w Bydgoszczy do połowy XV stulecia, „Klio” 3, 2003, 3, s. 3-27. Jurek T., Poznań i jego mieszkańcy w XIII i XIV wieku, [w:] Miasto w perspektywie onomastyki i historii, red. I. Sarnowska-Giefing, Μ. Graf, Poznań 2010, s. 527-545. Kaczor D., Utrzymywanie czystości w wielkich miastach Prus Królewskich XVI-XVIII wieku. Studium z dziejów kultury sanitarnej w mieście nowożytnym, Gdańsk 2014. Karczewska J., Higiena publiczna w czasach zarazy. Miejskie przepisy sanitarne na okoliczność epidemii wXV-XVIII wieku, [w:] Czystość i brud: higiena., s. 275-284. Kardasz C., Przestrzeń, społeczeństwo i gospodarka późnośredniowiecznego Pucka w świetle źródeł pisanych, [w:] Puck. Kultura materialna małego miasta w późnym średniowieczu, red. Μ. Starski, Warszawa 2017, s. 71-90. Kardys P., Zaopatrzenie średniowiecznych miast polskich w wodę, WH 42, 1999,2, s. 75-79.
194 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Karpiński A., Biedota miejska wobec zaraz i innych klęsk żywiołowych w Warszawie w latach 1526-1655, RW 7,1966, s. 81-121. Karpiński A., Kobieta w mieście polskim w drugiej połowie XVI i XVII wieku, Warszawa 1995. Karpiński A., Pauperes. O mieszkańcach Warszawy XVI i XVII wieku, Warszawa 1983. Karpiński A., Pożary w miastach Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa ekono miczne, społeczne i kulturowe. Katalog, Warszawa 2020. Karpiński A., W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypo spolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i po lityczne, Warszawa 2000. Kazimierski J., Urbanizacja Mazowsza z uwzględnieniem miast podwarszawskich, WM 2, 1998, s. 37-51. Keckowa A., Zaopatrzenie Mazowsza w sól od XII do początku XVI wieku, KHKM 28,1981, 4, s. 469-479. Kermode J., Medieval Merchants. York, Beverley and Hull in the Later Middle Ages, Cambrid ge 1998. Kermode J., Sentiment and Survival: Family and Friends in Late Medieval English Towns, JFH 24, 1999, 1, s. 5-18. Kędelski Μ., Paradysz J., Demografia, Poznań 2006. Kiełbik J., Miasta warmińskie w latach 1466-1772. Samorząd, społeczeństwo, gospodarka, Olsztyn 2007. Kiersnowski R., Zycie codzienne na Śląsku w wiekach średnich, Warszawa 1977. Kiryk F., Mieszkańcy średniowiecznego Przeworska, SH 42,1999, 4, s. 487-503. Kiryk E, Rajman ƒ., Miasta ziemi siewierskiej, [w:] Siewierz, Czeladź, Koziegłowy: studia i materiały z dziejów Siewierza i księstwa siewierskiego, red. F. Kiryk, Katowice 1994,
s. 297-379. Klapisch Ch., Household and Family in Tuscany in 1427, [w:] Household and Family., s. 268-281. Klapisch Ch., Kataster florencki i kwantyfikacja. Parę metod analizy statystycznej stosowanej do źródła średniowiecznego, [w:] Historia i nowoczesność. Problemy unowocześnienia me todologii i warsztatu badawczego historyka, red. J. Leskiewiczowa, S. Kowalska-Glikman, Wrocław 1974, s. 219-235. Klapisch-Zuber Ch., Kobieta i rodzina, [w:] Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tl. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa-Gdańsk 1996, s. 355-387. Klimecka G., Chory i choroba, [w:] Kultura Polski., s. 57-64. Klonder A., W kwestii mieszczańskich standardów ochędóstwa w XVI-XVIII wieku. Propozy cja badawcza, [w:] Czystość i brud: higiena w średniowieczu., s. 27-38. Knap A., Elita władzy w Warcie w XV-XVI wieku, PH 84,1993, 3, s. 375-388. Koczerska Μ., Geneza, znaczenie i program dalszych badań nad kobietą i rodziną w średnio wieczu i nowożytności, [w:] Kobieta i rodzina., s. 7-17. Koczerska Μ., Rodzina szlachecka w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 1975. Koczorowska-Pielińska E., Liczebność i specjalizacja rzemiosła w Starej i Nowej Warszawie w latach 1417-1526, RW 11,1972, s. 5-22. Koczorowska-Pielińska E., Paśnicy i szewcy w Starej i Nowej Warszawie w latach 1416-1526, RW 14, 1976, s. 83-113. Koczorowska-Pielińska E., Przyjęcia do prawa miejskiego miasta Nowej Warszawy w latach 1477-1525, WW 9,1969, s. 261-295.
Bibliografia 195 Koczorowska-Pielińska E., Rzemiosło Starej i Nowej Warszawy do 1525 r., [w:] Z dziejów rze miosła., s. 28-94. [Koczorowska-]Pielińska E., Rzemiosło warszawskie w XV wieku, RW 7,1966, s. 80-83. Koczorowska-Pielińska E., Struktura gospodarczo-społeczna Nowej Warszawy w XV wieku, PH 49, 1958, 2, s. 297-310. Koczorowska-Pielińska E., Warszawskie rzemiosło artystyczne i budowlane w XV w., Warsza wa 1959. Kołacz-Chmiel Μ., Mulier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej późnośrednio wiecznej Małopolski, Lublin 2018. Konarski K., Warszawa w pierwszym jej stołecznym okresie, Warszawa 1970. Kopczyński Μ., Metodologiczne rozterki - biologiczny standard życia. Klucz do poznania prze szłości czy pogoń za chimerą?, [w:] Człowiek w średniowieczu. Między biologią a historią, red. A. Szymczakowa, Łódź 2009, s. 65-78. Kopczyński Μ., Podstawy statystyki. Podręcznik dla humanistów, Warszawa 2005. Kopczyński Μ., Rodzina i gospodarstwo domowe w czasach wczesnonowożytnych w świetle badań historyków anglosaskich, [w:] Z dziejów Europy wczesnonowożytnej, red. J. Wijaczka, Kielce 1997, s. 23-50. Kowaleski Μ., Medieval People in Town and Country: New Perspectivesfrom Demography and Bioarcheology, „Speculum” 89, 2014, 3, s. 573-600. Kozak A., Pleszew w późnym średniowieczu i u progu epoki nowożytnej (koniec XIV-początek XVI wieku), Poznań 2020. Krause J., The Medieval Household: Large or Small?, EHR 9,1957, 3, s. 420-432. Krawiec A., Seksualność w średniowiecznej Polsce, Poznań 2000. Królik L., Szpital św. Ducha w Warszawie od XV do XVIII wieku. Zarys dziejów, STV
22,1984, 2, s. 93-115. Krzywdziński R., Ścieki i latryny średniowiecznego oraz nowożytnego Gdańska w świetle źró deł archeologicznych, KHKM 53,2005, 3-4, s. 279-291. Książkiewicz A., Sprawy małżeńskie w konsystorzu lwowskim w późnym średniowieczu, NP 109, 2008, s. 287-302. Kuchowicz Z„ Z badań nad stanem biologicznym społeczeństwa polskiego od schyłku XVI do końca XVIII wieku, Łódź 1972. Kuklo C., Badania nad demografią rodzin w mieście doby preindustrialnej, [w:] Struktury demograficzne., s. 51-78. Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009. Kuklo C., Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej, Białystok 1998. Kuklo C., Małżeństwo, dzieci i rodzina w miastach i miasteczkach Korony w XVI-XVIII w., PH 103, 2012,4, s. 697-731. Kuklo C., O imiennictwie chrzestnym dzieci nieślubnych z południowych przedmieść Starej Warszawy w XVII w., [w:] Staropolski ogląd świata. Nulla dies sine linea. Księga jubile uszowa dedykowana profesorowi Bogdanowi Rokowi w 70. rocznicę urodzin, red. E. Kościk, E Wolański, R. Żerelik, Toruń 2017, s. 187-203. Kuklo C., Rodzina i gospodarstwo domowe w Europie pre- i industrialnej w historiografii ostat niego ćwierćwiecza, [w:] Rodzina, gospodarstwo., s. 9-30. Kuklo C., Rodzina w osiemnastowiecznej Warszawie, Białystok 1991.
іўб Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Kuklo C., Wielkość i struktura gospodarstwa domowego w Polsce wczesnonowożytnej. Próba charakterystyki, [w:] Cała historia to dzieje ludzi. Studia z historii społecznej ofiarowane profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80-tą rocznicę urodzin i 55-lecie pracy nauko wej, red. C. Kuklo, P. Guzowski, Białystok 2004, s. 167-181. Kultura Polski średniowiecznej Х-ХІІІ w., red. J. Dowiat, B. Geremek, T. Lalik, S. Trawkowski, Warszawa 1985. Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997. Kultura średniowiecznego Śląska i Czech: miasto, red. K. Wachowski, Wrocław 1995. Kwiatkowska B., Mieszkańcy średniowiecznego Wrocławia. Ocena warunków życia i stanu zdrowia w ujęciu antropologicznym, Wrocław 2005. Lalik T., Funkcje miast i miasteczek w Polsce późnego średniowiecza, KHKM 23, 1975, 4, s. 551-565. Lalik T., Struktura miasta późnośredniowiecznego. Jej geneza i zmiany, KH 82, 1975, 4, s. 776-794. Laslett P., Mean Household Size in England Since the Sixteenth Century, [w:] Household and Family., s. 125-158. Lasota C., Łużyniecka E., O murowanych domach mieszczan w późnośredniowiecznej Legnicy, [w:] CMtas villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, red. C. Busko, Wrocław-Praha 2002, s. 151-158. Lech M.J., Cursores et postiliones. Łączność w Polsce w Х-ХѴШ w. Historia społeczna, War szawa 2002. Lenard E., Elita społeczna ziem krakowskiej i sandomierskiej w pierwszej połowie XIII wieku. Próba analizy statystycznej, SŽ 23,1978, s. 53-63. Lesiński B., Stanowisko kobiety w polskim
prawie ziemskim do połowy XV wieku, Wrocław 1956. Lesiński B., Ustanowienie opiekuna w drodze licytacji w polskim prawie ziemskim (XV-XVI w.), CPH37, 1985,2, s. 139-152. Leszczyński J., Stosunki społeczno-gospodarcze w Kopernikach i okolicy w okresie późnego średniowiecza i początków czasów nowożytnych, KO 19,1973,1-2, s. 55-60. Leverotti E, Popolazione, familie, insediamento: le Sei Miglia lucchesi nel XIV e XV secolo, Pisa 1992. Lindert P.H., Williamson J.G., Inequality in the Very Long Run: Malthus, Kuznets, and Ohlin, „Cliometrica” 11,2017, 3, s. 289-295. Lorenc J., Mrozowski K., Imigracja do Starej Warszawy u schyłku średniowiecza ֊ tylko mobil ność czy już przedsiębiorczość?, [w:] Z dziejów Warszawy., s. 25-51. Ładogórski T., Studia nad zaludnieniem Polski XIV wieku, Wrocław 1958. Łozowski P, Demografia rodziny mieszczańskiej w Starej Warszawie w pierwszej połowie XV wieku, PDP 34, 2014, s. 7-24. Łozowski P., Kredyt i dom. Rynki obrotu pieniężnego i nieruchomościami w Warszawie okresu XV i początków XVI wieku, Białystok 2020. Łozowski P, O pożytkach z kwantyfikacji w badaniach nad średniowiecznymi testamentami, RDSG 72, 2012, s. 227-236. Łozowski P., Rynek nieruchomości w Starej Warszawie w latach 1427-1453, „Klio” 39, 2016, 4, s. 47-76. Łozowski P., Stan badań nad kobietami w miastach późnośredniowiecznych na ziemiach pol skich, PDP 37,2015, 1, s. 71-91.
Bibliografia 197 Łukomski Z., Księgi chełmżyńskiego sądu ławniczego w XVI w. jako źródło do badań stosun ków obyczajowych, gospodarczych i narodowych miasta, Toruń 1935. Łysiak Μ., Miejsce dziecka w strukturach prawnych średniowiecznego Torunia, CPH 49,1997, 1-2, s. 235-239. Maciakowska Z., Z badań nad gospodarką wodną w Głównym Mieście w Gdańsku do począt ku XV w., KHKM 53, 2005, 3-4, s. 331-341. Malec Μ., Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków 2001. Malec Μ., Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994. Maleczyńska E., Społeczeństwo polskie pierwszej połowy XV wieku wobec zagadnień zachod nich. Studia nad dynastyczną polityką Jagiellonów, Wrocław 1947. Maleczyńska E., Ze studiów nad ideologią drobnego mieszczaństwa w Polsce XV i początków XVI wieku, PH 48, 1957, 3, s. 436-459. Maleczyńska E., Ze studiów nad tworzeniem się inteligencji miejskiej w późnym średniowieczu, ORP 12, 1967, s. 5-28. Maliniak J., Kobieta w hierarchii urzędniczej średniowiecznego miasta (na przykładzie pisarki miejskiej), ŚKHS 54, 1999, 4, s. 535-538. Malinowski Μ., Little Divergence Revisited: Polish Weighted Real Wages in a European Per spective, 1500-1800, EREH 20, 2016, 3, s. 1-23. Malinowski Μ., Zanden J.L. van, Income and its Distribution in Preindustrial Poland, „Cliometrica” 11, 2017, 3, s. 375-404. Malowist Μ., Wschód a Zachód Europy w XIII-XVI wieku. Konfrontacja struktur społeczno-gospodarczych. Warszawa 2006. Manikowska H., Pomierny-Wąsińska A., Główne nurty badań nad przestrzenią miasta średniowiecznego, KHKM 63, 2015, 2, s. 189-199. Marciniak-Kajzer A.,
Rzeczy ludzi średniowiecza. W domu, Łódź 2020. Marcinkowski Μ., „Miejsca sekretne” w Elblągu od XIII do XIX wieku w świetle wykopalisk, KHKM 53, 2005, 3-4, s. 313-318. Mączak A., Ceny, płace i koszty utrzymania w Europie Środkowej. W poszukiwaniu nowych źródeł dla dziejów XVI wieku, PH 64,1973,4, s. 741-769. Mączak A., Społeczeństwo polskie epoki renesansu, CŚ 14,1975, 2, s. 6-22. Miasta i prawo miejskie w rozwoju historycznym. Materiały VI Konferencji Historyków Pań stwa i Prawa, Lądek Zdrój, 9-11 września 2002 r, red. P. Jurek, Wrocław 2003. Między zacofaniem a modernizacją. Społeczno-gospodarcze problemy ziem polskich na prze strzeni wieków, red. E. Kościk, T. Głowiński, Wrocław 2009. Mika M.J., Studia nad patrycjatem poznańskim w wiekach średnich, Poznań 1937. Mikołajczak E., Mieszczaństwo Inowrocławia w średniowieczu (wybrane zagadnienia), cz. 1, ZK11, 1995, s. 35-52. Mikołajczak E., Mieszczaństwo Inowrocławia w średniowieczu (wybrane zagadnienia), cz. 2: zajęcia mieszkańców, ZK 12, 1997, s. 81-99. Mikulski K., Czego jeszcze nie wiemy o pochodzeniu Mikołaja Kopernika?, wykład online w cy klu „Spotkania z Mistrzami” wygłoszony 5.11.2020. Zapis wykładu dostępny na stronie in ternetowej https://historia.uwb.edu.pl/2020/ll/spotkania-z-mistrzami-wyklad-on-line/ . Mikulski K., Elity władzy wielkich miast pruskich w ΧΙΠ-XVIII wieku, [w:] Genealogia., s. 311-328.
igg Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Mikulski K., Kondycja demograficzna rodziny mieszczańskiej w Toruniu XVI-XVII wieku (na przykładzie genealogii Neisserów), [w:] Kobieta i rodzina w średniowieczu i na progu cza sów nowożytnych, red. Z.H. Nowak, A. Radzimiński, Toruń 1998, s. 115-142. Mikulski K., Kryterium imionowe w badaniach nad genealogią patrycjatu toruńskiego w XIVXVI w. na przykładzie rodziny Hitfeldów, [w:] Venerabiles nobiles et honesti., s. 307-318. Mikulski K., Polskie badania nad genealogią i elitami miejskimi w średniowieczu, [w:] Gene alogia - stan i perspektywy., s. 149-156. Mikulski K., Przestrzenny i społeczny rozwój Torunia do końca XVIII wieku, RT 25, 1998, s. 19-27. Mikulski K., Przestrzeń i społeczeństwo Torunia od końca XIV do początku XVIII wieku, To ruń 1999. Mikulski K., Struktura etniczna mieszkańców i status społeczny ludności pochodzenia polskie go w Toruniu od копсаХІѴ do połowy XVII wieku, RH 63,1997, s. 111-129. Mikulski K., Kopiński K., Rodzina Pape - kupcy i bankierzy Torunia w średniowiecznej Euro pie, PNH 5,2006, 1, s. 21-39. Miller J., Urban Societies in East-Central Europe, 1500-1700, Aidershot 2008. Minois G., Historia starości: od antyku do renesansu, tł. K. Marczewska, Gdańsk 1995. Mokoša Μ., Kobieta w najstarszej księdze miejskiej Szczecina 1305-1352, [w:] Kobieta w kul turze średniowiecznej Europy, red. A. Gąsiorowski, Poznań 1995, s. 71-78. Morawski Z., „Intra muros”. Zarys problematyki cmentarza miejskiego w średniowieczu, [w:] Czas, przestrzeń, praca., s. 93-99. Możejko B., Rozrachunek
z życiem doczesnym. Gdańskie testamenty mieszczańskie z XV i po czątku XVI wieku, Gdańsk-Sopot 2010. Możejko B., Zarazy w średniowiecznym Gdańsku, [w:] Dżuma, ospa, cholera. W trzechsetną rocznicę wielkiej epidemii w Gdańsku i ziemiach Rzeczypospolitej w latach 1708-1711, red. E. Kizik, Gdańsk 2012, s. 43-61. Mrozowski K., Mieszkańcy przedmieść Starej Warszawy u schyłku średniowiecza (1500-1526), [w:] Coram iudicio. Studia z dziejów kultury prawnej w miastach późnośredniowiecznej Polski, red. A. Bartoszewicz, Warszawa 2013, s. 85-108. Mrozowski K„ Przestrzeń i obywatele Starej Warszawy od schyłku XV wieku do 1569 roku, Warszawa 2020. Münch H., Lokacja Starej i Nowej Warszawy. Szkic historyczno-urbanistyczny, RW 12, 1974, s. 5-36. Myśliwski G., Człowiek średniowiecza wobec czasu i przestrzeni (Mazowsze od XII do poł. XVI wieku), Warszawa 1999. Myśliwski G., Starość i długowieczność w Polsce do połowy XVI w. na tle porównawczym, KHKM 49, 2001, 3, s. 169-198. Myśliwski G., Starość nie radość. O ludziach sędziwych w średniowiecznej Polsce, MW 41, 1998, 9, s. 11-14. Myśliwski G., Wrocław w przestrzeni gospodarczej Europy (XIII-XV wiek). Centrum czy pe ryferie?, Wrocław 2009. Niewiński A., Przestrzeń kościelna w topografii średniowiecznego Krakowa. Próba syntezy, Lu blin 2004. Noga Z., Geografia imigracji do krakowskiej elity władzy w średniowieczu i epoce nowożytnej: (dopołowy XVII wieku), [w:] Elita władzy miasta Krakowa., s. 23-32. Noga Z., Krakowska Rada Miejska w XVI wieku: studium o elicie władzy, Kraków 2003.
Bibliografia 199 Noga Z., Municipal Liberties and the Pursuit of Power in the Polish Cities in the Middle Ages and Early Modern Times - a Historiographical Overview, [w:] Urban Liberties and Citi zenship from the Middle Ages to Today, red. Μ. Pauly, A. Lee, Trier 2015, s. 163-170. Noga Z., Polacy, Niemcy i Włosi w nowożytnym Krakowie, RKr 80, 2014, s. 5-12. Noga Z., Zróżnicowania etniczne i wyznaniowe mieszczaństwa krakowskiego w XVI wieku, [w:] Etniczne, kulturowe i religijne pogranicza Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. K. Mikulski, A. Zielińska-Nowicka, Toruń 2005, s. 121-128. Nowak T., Z badań nad karierami Łęczycan w XIV і XV wieku - ustalenia i propozycje iden tyfikacyjne, RŁ 50, 2003, s. 71-79. Oliński P., Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu czasów nowożytnych (Chełmno, Toruń, Elbląg, Gdańsk, Królewiec, Braniewo), Toruń 2008. Pacuski K., Możnowładztwo i rycerstwo ziemi gostynińskiej w XIV і XV wieku, Warszawa 2009. Pažyra S., Geneza i rozwój miast mazowieckich, Warszawa 1959. Pažyra S., Studia z dziejów miast na Mazowszu od XIII do początków XX wieku, Lwów 1939. Pelc J., Ceny w Krakowie w latach 1369-1600, Lwów 1935. Piechocińska J., Kultura życia codziennego Kłodzka w świetle księgi miejskiej z lat 1499-1526, ŚKHS 24,1969, 3, s. 315-330. Piekalski J., Przemiany topografii miast Europy Środkowej wXII-XIII wieku. Aktualne proble my badawcze, [w:] Civitas Cholbergensis. Transformacja kulturowa w strefie nadbałtyckiej wXIII w., red. L. Leciejewicz, Μ. Rębkowski, Kołobrzeg 2005, s. 73-82. Piekalski J., Przyczynek do
kwestii spożycia i dystrybucji mięsa w średniowiecznym Wrocławiu, KHKM 39, 1991, 2, s. 139-152. Piekalski J., Rozwój mieszkalnej funkcji domu mieszczańskiego w Europie Środkowej ХІІ-ХІІІ wieku, AHP 13, 2003, s. 167-183. Piekalski J., Stan czystości średniowiecznych miast Europy Środkowej. Zarys problemu z punk tu widzenia archeologa, KHKM 53,2005, 3-4, s. 271-277. Piekalski J., Wczesne domy mieszczan w Europie Środkowej. Geneza, funkcja, forma, Wrocław 2004. Piekarski L., Zarys dziejów wodociągów miejskich w Polsce przedrozbiorowej, Warszawa 1932. Pilecka E., Średniowieczne Dwory Artusa w Prusach. Świadectwo kształtowania się nowej świadomości mieszczańskiej, Toruń 2005. Pobóg-Lenartowicz A., „Bóg nie kocha miast?” Miasto w średniowiecznej myśli filozoficzno-teologicznej (zarys problemu), [w:] Miasto czyni wolnym. 790 lat lokacji Opola (ok. 12172007), red. A. Pobóg-Lenartowicz, Opole 2008, s. 11-21. Pobóg-Lenartowicz A., Udział kobiet w życiu gospodarczym średniowiecznego Śląska (na przykładzie klasztoru kanoników regularnych NMP na Piasku we Wrocławiu), ZNUO, z. 33: Historia, 1996, s. 5-16. Podgórska-Klawe Z., Szpitale warszawskie 1388-1945, Warszawa 1975. Polak Z., Średniowieczne i nowożytne urządzenia sanitarne odsłonięte w trakcie badań ar cheologicznych prowadzonych przy ulicy Powrożniczej w Gdańsku w latach 2002-2004, KHKM 53, 2005, 3-4, s. 293-303. Polska około roku 1400. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. W. Fałkowski, Warszawa 2001. Postan Μ., The Medieval Economy and Society: An Economic History of Britain 1100-1500, Cambridge 1972. Postan Μ., Medieval Trade
and Finance, Cambridge 1973.
200 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Przybylski A., Ulice i mosty Warszawy, Warszawa 1936. Ptaśnik J., Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, wyd. 1, Kraków 1934; wyd. 2, Warszawa 1949. Pustoła-Kozłowska E., Źródła, studnie, wodociągi w Warszawie do roku 1886, „Mazowsze” 9, 2001, 14, s. 51-60. Rabinowicz Μ., Życie codzienne w ruskim i rosyjskim mieście feudalnym, tł. W. Dłuski, War szawa 1985. Rajman J., Kraków. Zespół osadniczy, proces lokacji, mieszczanie do roku 1333, Kraków 2004. Razi Z., Life, Marriage and Death in a Medieval Parish. Economy, Society and Demography in Halesowen 1270-1400, Cambridge 1980. Rheubottom D., Age, Marriage and Politics in Fifteenth-Century Ragusa, New York 2000. Rigby S.H., Urban Population in Late Medieval England: the Evidence of the Lay Subsidies, EHR 63, 2010,2, s. 393-417. Ringelblum E., Żydzi w Warszawie. Cz. 1: Od czasów najdawniejszych do ostatniego wygnania w r. 1527, Warszawa 1932. Rodzina, gospodarstwo domowe i pokrewieństwo na ziemiach polskich w perspektywie histo rycznej ֊ ciągłość czy zmiana?, red. C. Kuklo, Warszawa 2012. Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demogra ficzne, społeczne i gospodarcze, red. C. Kuklo, Warszawa 2008. Roman S., Stanowisko majątkowe wdowy w średniowiecznym prawie polskim, CPH 5, 1953, s. 80-108. Rosłanowski T., Czy istniał średniowieczny patrycjat miejski?, PH 50,1959,2, s. 350-363. Rosset E., Trwanie życia ludzkiego, Wrocław 1979. Rudnicka-Fira E., Imiennictwo krakowian od XVI do XVIII wieku na tle historii i kultury, Kraków
2013. Ruffini G., Social Networks in Byzantine Egypt, New York 2011. Russell J.C., British Medieval Population, Albuquerque 1948. Russocki S., Etapy lokacji miejskich na Mazowszu wXIV-XV wieku, PH 55,1964,2, s. 189֊ 197. Rutkowska-Płachcińska A., Materialne warunki bytu ubogich w miastach późnośredniowiecz nych na zachodzie Europy, Wrocław 1988. Rutkowska-Płachcińska A., Mieszkanie, higiena, [w:] Historia kultury., s. 326-346. Rutkowska-Płachcińska A., Pożywienie, napoje, [w:] Historia kultury., s. 247-279. Rutkowska-Płachcińska A., Z dziejów kultury późnośredniowiecznej: imiona mieszczańskie w południowej Francji w XIII i XIV wieku, PH 72,1981,2, s. 239-267. Sałański Μ., Rzemieślnicy, kupcy, kramarze. Przyczynek do rozwoju Warszawy i przedsiębior czości jej mieszkańców od XIV w. doIpołowyXVI w., [w:] Z dziejów Warszawy., s. 9-25. Samsonowicz H., Badania nad kapitałem mieszczańskim Gdańska w II połowie XV wieku, Warszawa 1960. Samsonowicz H., Dobre i złe dzielnice małych miast w Polsce w XV-XV1 w., [w:] Miasto, region, społeczeństwo. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Wyrobiszowi w sześć dziesiątą rocznicę Jego urodzin, red. E. Dubas-Urwanowicz, J. Urwanowicz, Białystok 1992, s. 31-36. Samsonowicz H., Elita władzy w małych miastach Polski w późnym średniowieczu, [w:] Gene alogia - kręgi zawodowe i grupy interesu w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Wroniszewski, Toruń 1989, s. 145-159. Samsonowicz H., Forma pracy kupca hanzeatyckiego w XIV-XV w.: z dziejów techniki wymia ny towarowo-pieniężnej, KHKM 12,1964, 2, s. 235-278.
Bibliografia 201 Samsonowicz H., Geografia powiązań rodzinnych patrycjatu gdańskiego w średniowieczu, [w:] Venerabiles nobiles et honesti., s. 319-325. Samsonowicz H., Gospodarcze podstawy patrycjatu gdańskiego w XV w., KH 66, 1959, s. 760-779. Samsonowicz H., Gospodarka i społeczeństwo (ХПІ-początek XVI w.), [w:] Dzieje Mazowsza do 1526, red. A. Gieysztor, H. Samsonowicz, Warszawa 1994, s. 249-293. Samsonowicz H., Gospodarka średniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej, [w:] Historia Europy Środkowo-Wschodniej, t. 2, red. J. Kłoczowski, Lublin 2000, s. 21-31. Samsonowicz H., Handel Litwy z Zachodem w XV wieku, PH 90,1999, 4, s. 453-458. Samsonowicz H., Handel zagraniczny Gdańska w drugiej połowie XV wieku (rejonizacja handlu na podstawie ksiąg cła palowego), PH 47,1956,2, s. 283-352. Samsonowicz H., Kobiety w miastach późnego średniowiecza, [w:] Polska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej, red. J. Dowiat i in., Warszawa 1972, s. 158-168. Samsonowicz H., Małe miasto w środkowej Europie późnego średniowiecza. Próba modelu, RDSG 50,1989, s. 31-44. Samsonowicz H., Późne średniowiecze miast nadbałtyckich. Studia nad dziejami Hanzy nad Bałtykiem w XIV-XV w., Warszawa 1968. Samsonowicz H., Przemiany osi drożnych w Polsce późnego średniowiecza, PH 64, 1973, 4, s. 697-716. Samsonowicz H., Relacje międzystanowe w Polsce XV wieku, [w:] Społeczeństwo Polski śre dniowiecznej, t. 2, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1982, s. 244-265. Samsonowicz H., Struktura majątkowa mieszkańców Przemyśla w drugiej połowie XV w., AUMCS, Sec. F: Historia, 45, 1990, s. 265-275. Samsonowicz H.,
Średniowieczne księgi sądowe małych miast w Polsce, [w:] Homines et Socie tas., s. 477-484. Samsonowicz H., Uwagi nad średniowiecznym patrycjatem miejskim w Europie, PH 49,1958, 3, s. 574-584. Samsonowicz H., Warszawa jako węzeł komunikacyjny w dawnej Polsce, KW 9, 1978, 3, s. 5-12. Samsonowicz H., Warszawa w handlu średniowiecznym, [w:] Warszawa średniowieczna., s. 9-31. Samsonowicz H., Warunki życia w miastach Prus Królewskich wXV-XVI wieku, ZH 31,1966, 3, s. 145-168. Samsonowicz H., Wiejskość osad miejskich w późnym średniowieczu, [w:] Civitas villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, red. C. Busko, Wrocław-Praha 2002, s. 13-16. Samsonowicz H., Wieki XIV-XV: społeczeństwo postulowane, społeczeństwo rzeczywiste, [w:] Człowiek w społeczeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997, s. 135-138. Samsonowicz H., Z dziejów demografii nowożytnego Mazowsza: ruchy ludności w XVI-XVII wieku, [w:] Gospodarka, ludzie, władza. Studia historyczne ofiarowane Juliuszowi Łu kaszewiczowi w 75 rocznicę urodzin, red. Μ. Kopczyński, A. Mączak, Warszawa 1998, s. 79-85. Samsonowicz H., Zagadnienia demografii historycznej regionu Hanzy w XPV-XV wieku, ZH 28, 1963,4, s. 523-554. Samsonowicz H., Życie miasta średniowiecznego, Poznań 2006.
202 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Senkowski J., Skarbowość Mazowsza od końca XIV do 1526 roku, Warszawa 1965. Sędek Μ., Czy uprawnienia majątkowe kobiet w Starej Warszawie odpowiadały zasadom pra wa chełmińskiego, [w:] Warszawa średniowieczna, z. 1, red. A. Gieysztor, Warszawa 1972, s. 135-147. Sędek Μ., Instytucje i praktyka prawa chełmińskiego w Warszawie w XV wieku, [w:] Warsza wa średniowieczna., s. 227-237. Sędek Μ., O wzajemnym stosunku prawa ziemskiego i miejskiego na Mazowszu w XV i XVI w., RM 5,1974, s. 115-132. Sieciechowiczowa L, Życie codzienne w renesansowym Poznaniu, Warszawa 1974. Sieradzan W, Sąsiedztwo mazowiecko-krzyżackie w okresie przemian politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1411-1466, Toruń 1999. Sierocka-Pośpiech Μ., Limage démographique de la famille en Vieille Varsovie au déclin du XVle et XVIIe siècles, [w:] Les modelés familiaux en Europe aux XVIe-XVIIIe siècles, red. C. Kuklo, Białystok 1992, s. 95-101. Sierocka-Pośpiech Μ., „Rynek małżeński” w Starej Warszawie w XVII wieku na podstawie rejestracji ślubów parafii św. Jana, [w:] Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, t. 3, red. I.M. Dacka-Górzyńska, A. Karpiński, Warszawa 2011, s. 211-225. Skierska I., Święta „kobiece” w polskim średniowiecznym ustawodawstwie synodalnym, [w:] Kobieta w kulturze średniowiecznej Europy, red. A. Gąsiorowski, Poznań 1995, s. 79-88. Słoń Μ., Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie, Wrocław 2010. Słoń Μ., Szpital a starość w późnośredniowiecznym Wrocławiu, RGSG 59,1999, s. 13-32. Słoń Μ., Tu było Nowe
Miasto - ślady dawnej odrębności, KHKM 63,2015, 2, s. 219-224. Słownik historyczno-geograficzny ziemi warszawskiej w średniowieczu, oprać. A. Wolff, K. Pacuski. Warszawa 2013. Sobociński W, Udzielenie pełnomocnictwa jako czynność prawna jednostronna w pojęciach średniowiecznego prawa polskiego, CPE 33,1945, s. 99-106. Soitan A., Bornbachowie i ich kamienica, AM 4,2003, s. 167-196. SowinaU., Kobieta w przestrzeni miejskiej w Polsce późnego średniowiecza i początków nowożytności. Niektóre problemy badawcze, [w:] XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Pamiętnik, t. 3, cz. 4, Wrocław 1999, s. 263-276. Sowina U., Sieradz: układ przestrzenny i społeczeństwo miasta w XV-XVI w., WarszawaSieradz 1991. Sowina U., Wdowy i sieroty w świetle prawa w miastach Korony w późnym średniowieczu i wczesnej nowożytności, [w:] Od narodzin do wieku dojrzałego. Dzieci i młodzież w Pol sce, cz. 1: Od średniowiecza do wieku XVIII, red. Μ. Dąbrowska, A. Klonder, Warszawa 2002, s. 15-27. Sowina U., Woda i ludzie w mieście późnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym. Ziemie polskie z Europą w tle, Warszawa 2009. Sowina U., Zanieczyszczenie wód w miastach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, KHKM 53, 2005, 3-4, s. 319-330. Społeczeństwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski, Warszawa 1977. Starczynowska K., „Pomiędzy nadzieją a trwogą”. Życie codzienne w czasie ucieczek przed epidemiami w Rzeczypospolitej od połowy XVI do początku XVIII wieku, [w:] Wśród córek Eskulapa. Szkice z dziejów medycyny i higieny w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, cz. 2, red. A. Karpiński, Warszawa 2015, s.
9-92.
Bibliografia 203 Stesłowicz W., Cechy krakowskie w okresie powstania i wzrostu, KH 6,1892, s. 277-333. Struktury demograficzne rodziny na ziemiach polskich do połowy XX wieku. Przegląd badań i problemów, red. P. Guzowski, C. Kuklo, Białystok 2014. Strzelecka J., O nazwach osobowych w „Księdze ławniczej miasta Nowej Warszawy” z lat 1416-1485, SFPS 25, 1999, s. 109-121. Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu, 1.1-2, red. Μ. Bogucka, A. Czacharowski, Toruń 1996. Suproniuk ƒ., Miejskie służby porządkowe a społeczeństwo w Polsce XIV-XVI w., PH 90,1999, 2, s. 117-130. Suproniuk ƒ., Policja miejska i przepisy policyjne w Polsce XIII-XVI w., RDSG 66, 2006, s. 25-88. Sussman N„ Income Inequality in Paris in the Heyday of the Commercial Revolution, DEGIT, 2006, https://econpapers.repec.org/paper/degconpap/c011_5f043.htm. Sympozjum poświęcone problemowi sieci miejskiej na ziemiach polskich w ΧΙΠ-XVII wieku, KHKM 28, 1980, 3, s. 325-445. Szacherska S.M., Wójtowie dziedziczni Starej Warszawy w XV i XVI wieku, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 1, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1981, s. 291-346. Szacherska S.M., Żywot kupca. Uzupełnienia do „Genealogii” Baryczków, [w:] Warszawa XVI-XVII wieku, z. 2, red. A. Wawrzyńczyk, A. Soitan, Warszawa 1974, s. 11-46. Szaniawska W, Mieszkańcy Warszawy w latach 1525-1655, RW 7,1966, s. 118-142. Szkice nowomiejskie, red. O. Puciaty, H. Szwankowska, E. Szwankowski, S. Żaryn, Warszawa 1961. Szkice staromiejskie, red. O. Puciaty, H. Szwankowska, E. Szwankowski, S. Żaryn, Warszawa 1955. Szołtysek Μ., Rethinking East-Central
Europe: Family Systems and Co-Residence in the Polish-Lithuanian Commonwealth, Bern 2015. Szulowska W, Antroponimia warszawian w XVII wieku, AUPCSL 5, 2010, s. 243-252. Szulowska W, Dawna antroponimia Mazowsza (XV-XVII w.), Olsztyn 2004. Szulowska W, Pochodzenie i sposób identyfikacji mieszczan Warszawy w XVI wieku, [w:] Onimizacja i apelatywizacja, red. Z. Abramowicz, E. Bogdanowicz, Białystok 2006, s. 613-619. Szymczakowa A., Stan badań nad rodziną szlachecką późnego średniowiecza, [w:] Genealo gia - stan i perspektywy., s. 75-93. Sławski T, Studia nad ludnością Biecza w wiekach XIV-XVII, MSH 1, 1958, 3-4, s. 21-66. Tandecki ƒ., Pozazawodowe źródła dochodów mieszkańców miast pruskich w średniowieczu, [w:] Miasta, ludzie, instytucje, znaki. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Bożenie Wyrozumskiej w 75. rocznicę urodzin, red. Z. Piech, Kraków 2008, s. 161-171. Tandecki ƒ., Struktury administracyjne i społeczne oraz formy życia w wielkich miastach Prus Krzyżackich i Królewskich w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych, Toruń 2001. Tandecki J., Średniowieczne księgi wielkich miast pruskich jako źródła historyczne i zabytki kultury mieszczańskiej (organizacja władz, zachowane archiwalia, działalność kancelarii), Warszawa-Toruń 1990. Tazbir J., Stosunek do dziecka w okresie staropolskim, [w:] Rodzina -jejfunkcje przystosowaw cze i ochronne, red. E. Hałoń, Warszawa 1995, s. 153-166. Thrupp S.L., The Problem ofReplacement-Rates in Late Medieval English Population, EHR 18, 1965, l,s. 101-119. Turrel D., Bourg-en-Bresse au 16e siècle. Les homes et la ville, Paris 1986.
204 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Tymieniecki K., Procesy twórcze formowania się społeczeństwa polskiego w wiekach średnich, Warszawa 1921. Tymieniecki K., Szlachta - mieszczanie w Wielkopolsce XV w. (1400-1475), Warszawa 1937. Tymieniecki K„ Z dziejów miast i mieszczaństwa w późnośredniowiecznej Wielkopolsce, wstęp i dobór tekstów Z. Wielgosz, Poznań 2007. Tyszka P., Obraz przestrzeni miejskiej Krakowa XIV-XV wieku w świadomości jego mieszkań ców, Lublin 2001. Tyszkiewicz J., Człowiek w środowisku geograficznym Polski średniowiecznej. Związki i uwa runkowania przyrodniczo-kulturowe, Warszawa 1981. Tyszkiewicz J., Czynniki kształtujące zdrowie w Polsce ХШ-ХѴ w. Cz. 2, KHKM 25, 1977, 2, s. 183-196. Tyszkiewicz Լ Kilka uwag o rodzinie w Polsce na początku ХШ wieku, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 6, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1994, s. 111-120. Tyszkiewicz J., Ludzie i przyroda w Polsce średniowiecznej, Warszawa 1983. Tyszkiewicz ƒ., Średniowieczne miasto polskie jako środowisko ekologiczne, [w:] Czas, prze strzeń, praca., s. 37-46. Tyszkiewicz J., Środowisko życia człowieka w Polsce średniowiecznej, [w:] Człowiek w społe czeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997, s. 159-171. Tyszkiewicz J„ Widy-Tyszkiewicz E., Czynniki kształtujące zdrowie w Polsce XHI-XV w. Cz. 1, KHKM 24, 1976,2, s. 205-215. Tyszkiewicz J., Widy-Tyszkiewicz E., Zdrowie i choroba w Polsce XIII-XV w., KHKM 24, 1976, 1, s. 55-75. Ulicki B., Pożary dawnej Warszawy. Materiały do ochrony przeciwpożarowej (1261-1795), Warszawa 2021.
Urbaniak Μ., Rejestracja chrztów w późnośredniowiecznej Florencji. Analiza źródeł prywat nych i publicznych, RDSG 64, 2004, s. 135-170. Venerabiles nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej. Prace ofiarowane profesorowi Januszowi Bieniakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czter dziestopięciolecie pracy naukowej, red. A. Radzimiński, A. Supruniuk, J. Wroniszewski, Tormi 1997. Vetulani A., Nowe źródła do historii staropolskiego prawa małżeńskiego, CPH 4, 1952, s. 126-163. Vielrose E., Ludność Polski odX do XVIII wieku, KHKM 5,1957, s. 3-49. Vigarello G., Czystość i brud. Higiena ciała od średniowiecza do XX wieku, tł. B. Szwarcman-Czarnota, Warszawa 1996. Wagner K„ Did Large Cities Exist in the 17th century Polish-Lithuanian Commonwealth? A Definition Attempt, CC 23,2017,1, s. 139-150. Wagner K„ Mieszczanie i podatki. Nierówności majątkowe w wybranych miastach Korony w XVII wieku, Warszawa 2020. Walawender A., Kronika klęsk elementarnych w Polsce i krajach sąsiednich 1450-1586, cz. 1-2, Lwów 1935. Walawender A., Obrona przed zarazami w Polsce na przełomie wieków średnich, AHM 20, 1957, 1-2, s. 17-34. Warszawa. Jej dzieje i kultura, red. A. Gieysztor, J. Durko, Warszawa 1980. Warszawa średniowieczna, г. 2, red. A. Gieysztor, Warszawa 1975. Warszawa w dziejach Polski, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1998.
Bibliografia 205 Waszak S., Dzietność rodziny mieszczańskiej i ruch naturalny ludności miasta Poznania w koń cu XVI i wXVII wieku, RDSG 16,1954, s. 316-380. Waszak S„ Ludność i zabudowa mieszkaniowa miasta Poznania w XVI i XVII w., PZ 9,1953, 9-Ю, s. 64-136. Węgrzynek H., Czy w 1483 r. książę mazowiecki Bolesław V wygnał Żydów z Warszawy? Moż liwości interpretacji dokumentów miejskich, [w:] Causa creandi. O pragmatyce źródła hi storycznego, red. S. Rosik, P. Wiszewski, Wrocław 2005, s. 513-517. Węgrzynek H., Żydzi w Warszawie przed XIX wiekiem, [w:] Żydzi Warszawy. Materiały kon ferencji w 100. rocznicę urodzin Emanuela Ringelbluma (21 listopada 1900 ֊ 7 marca 1944), red. E. Bergman, O. Zienkiewicz, Warszawa 2000, s. 27-40. Wicherkiewiczowa Μ., Rynek poznański i jego patrycjat, Kraków 1999. Widawski J., Średniowieczny dom miejski w Warszawie, KAU 30,1985, 2, s. 135-149. Widawski J., Warszawski dom mieszkalny w średniowieczu, Warszawa 1985. Wiesiołowski J., Miasto w przestrzeni społecznej późnego średniowiecza, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 3, red. S. K. Kuczyński, Warszawa 1985, s. 305-386. Wiesiołowski J., Socjotopografia późnośredniowiecznego Poznania, Poznań 1997. Wiesiołowski I, Szlachta w mieście, przemieszczenia i migracje szlachty między wsią a mia stem w Polsce XV wieku, SMDWP 14, 1980,1, s. 47-75. Wiesiołowski J., Życie codzienne ludności. Kultura materialna, [w:] Dzieje Poznania, t. 1: Do roku 1793, red. J. Topolski, Warszawa-Poznań 1988, s. 285-309. Winiarz A., Polskie prawo dziedziczenia kobiet w wiekach średnich, Lwów 1897. Winiarz A.,
Polskie prawo majątkowe - małżeńskie w wiekach średnich, Kraków 1899. Wiśniewska H., Nazywanie niewiast w przemyskich księgach ławniczych pierwszej połowy XV wieku, RP 35,1999, 3, s. 3-9. Wiśniewski Z., Przykłady form zagospodarowania posesji miasta lokacyjnego na Starym Mie ście w Głogowie, ŚSA 33,1992, s. 183-216. Wojciechowska B., „Opurgowaniu w ziołach, prochach i w korzeniu”, czyli o lekach i ich dozo waniu w Polsce XV i XVI wieku, [w:] Człowiek i przyroda w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym, red. K. Bracha, W. Iwańczak, Warszawa 2000, s. 195-205. Wolff A., Skład rady i ławy miasta Starej Warszawy w latach 1381-1527, RW 6,1967, s. 5-14. Wolff A., Studia nad urzędnikami mazowieckimi 1370-1526, Wrocław 1962. Wolff A., Warszawa za panowania książąt mazowieckich, KW 19,1988, s. 111-118. Wójcik Μ., Chwile strachu i trwogi. Klęski żywiołowe, konflikty zbrojne i tumulty w średnio wiecznym Wrocławiu, Racibórz 2008. Wyczański A., Rodzina w Europie XVI-XVIII wieku, [w:] Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, cz. 1, red. A. Mączak, Warszawa 1991, s. 10-38. Wyczański A., Studia nad konsumpcją żywności w Polsce w XVI i pierwszej połowie XVII w., Warszawa 1969. Wyczański A., Szlachcic wobec miasta w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku, [w:] Aetas media, aetas moderna. Studia ofiarowane profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w sie demdziesiątą rocznicę urodzin, red. H. Manikowska, A. Bartoszewicz, W. Fałkowski, War szawa 2000, s. 140-146. Wyczański A., Uwarstwienie społeczne w Polsce XVI wieku, Wrocław 1977. Wyrobisz A., Rodzina w mieście doby
przedprzemysłowej a życie gospodarcze. Przegląd badań i problemów, PH 77,1986, 2, s. 305-330. Wyrobisz A., Rola miast prywatnych w Polsce w XVI i XVII wieku, PH 65,1974,1, s. 19-46.
20б Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Wyrobisz A., Szkło w Polsce od XIV do XVII w., Wrocław 1968. Wyrozumski J., Czy późnośredniowieczny kryzys feudalizmu dotknął Polskę?, [w:] Homines et Societas., s. 103-113. Wysocki J., Organizacja kościelna Warszawy w XIV i XV w., SW 21,1975,2, s. 239-250. Z dziejów rzemiosła warszawskiego, red. B. Grocholska, W. Pruss, Warszawa 1983. Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wagner, Warszawa 2013. Zanden J.L. van, Tracing the Beginning of the Kuznets Curve: Western Europe during the Early Modern Period, EHR 48, 1995,4, s. 643-664. Zaremska H., Miasto: struktury społeczne i styl życia, [w:] Kultura Polski., s. 189-238. Zaremska H., Warunki mieszkalne, [w:] Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997, s. 19-32. Zaremska H., Żydzi w średniowiecznej Polsce. Gmina krakowska, Warszawa 2011. Zawisza A., Kobieta w kulturze i obyczajach Polski XV wieku, KS 3,1959,2, s. 118-146. Zdrenka J., Główne, Stare i Młode miasto Gdańsk i ich patrycjat w latach 1342-1525, Toruń 1992. Zdrójkowski Z., Prawo chełmińskie oraz jego rola w dziejach polskiej jurysdykcji i myśli praw niczej (na siedemsetpięćdziesięciolecie przywileju chełmińskiego), „Palestra” 21, 1977, 12, s. 15-23. Zdrójkowski Z., Zarys dziejów prawa chełmińskiego (1233-1862). Studium z okazji siedemsetpięćdziesięciolecia wydania przywileju chełmińskiego oraz lokacji miast Chełmna i To runia, Toruń 1983. Zielińska-Melkowska K., Zagadnienie proweniencji elit mieszczańskich w ziemiach: chełmiń skiej, lubawskiej i michałowskiej
wXIIIіXIVwieku, [w:] Genealogia., s. 281-308. Zientara B., Źródła i geneza „prawa niemieckiego" (ius Teutonicum) na tle ruchu osadniczego w Europie zachodniej i środkowej w ХІ-ХІІ w., PH 69,1978, 1, s. 47-74. Żabiński Z., Systemy pieniężne na ziemiach polskich, Wrocław 1981. Żaryn S„ Kamienica warszawska w XV і XVI wieku, KAU 8,1963, 2, s. 103-125. Żołądź-Strzelczyk D., Pielęgnacja i karmienie niemowląt w Polsce średniowiecznej, [w:] Nihil superfluum esse. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, red. J. Strzelczyk, J. Dobosz, Poznań 2000, s. 349-366. Żurek D., Przestrzeń i społeczeństwo Chrzanowa średniowiecznego i nowożytnego, Kraków 2015. Żurek Μ., Małżeńska przeszkoda niemocy płciowej w praktyce sądów duchownych diecezji krakowskiej w wieku XV, ZNUJ, Zesz. Prawnicze, 2004,11-12, s. 195-210. Żyromski Μ., Rodzina jako podstawowa mikrostruktura społeczna w średniowiecznej Polsce, RSR 10, 1998, s. 145-157.
Indeks osób Abramowicz Zofia 31 Ada, pasierbica Mikołaja Lewki 144 Adam, syn Swirczonisa 144 Albert, krawiec 144 Albert, syn miecznika Michała 137 Alfani Guido 30, 85, 86,127 Andrzej, aptekarz 45 Andrzej, doktor (?) 114 Anna, księżna mazowiecka 103 Anna, siostra Doroty, Jana i Michała 153 Anna, św. 128 Antoni z Nowej Warszawy 153 Antoni, św. 167 Aries Philippe ЗО, 43,44 August II Mocny, król polski 41 Bailey Mark 29, 67 Barański Marek Kazimierz 32, 126, 127, 164, 168,177 Bartłomiej, wikary 45 Bartłomiejowa Anna 158 Bartoszewicz Agnieszka 14-16, 25, 32, 59, 65, 170, 171, 174 Baruch Maksymilian 131 Barycz Henryk 59 Baryczka Melchior 137 Baryczka Mikołaj 107,114, 137 Baryczka Piotr 137 Baryczka Serafin 137 Baryczkowie, rodzina 102,137 Baszczyna Katarzyna 116, 117 Baszta Marcin 116,117 Bąk Maciej 116 Belzyt Leszek 70 Benedictow Ole Jørgen 30,48 Benesz Jan 101, 107, 108 Benesz Klemens 106, 107 Benesz Marcin 107 Beneszowie, rodzina 78 Beyer Mikołaj 45 Biała Stachna 157 Biały Jan 157 Biały Stanisław 157 Biszorek Grzegorz 106 Błażej z Wartemberga 106 Bogdanowicz Elżbieta 31 Bogdasz Jan 122 Bogucka Maria 11-13,17,18,24,25, 35-37, 57, 61, 63, 87 Bolesław V, książę płocki i warszawski 109, 117 Bornbachowie, rodzina 78 Boroda Krzysztof 33 Borowski Stanisław 65 Bracha Krzysztof 48 Brea-Martinez Gabriel 30, 86 Broda Michalina 44 Brzuszko Stanisław 115 Burgholczer Baltazar 102 Burhard, prasoł 108 Burr Litchfield Robert 29, 56, 81 Bystroń Jan Stanisław31,125,165,167,170, 171, 173 Bywalec Agnieszka 28 Campbell Bruce Μ. 9, 67 Chawłowski Paweł 45 Chmiel Zbigniew 26
208 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Chmielowska Agata 27 Choroszenko z Grodna 100 Chudoba Tadeusz 11 Clark Gregory 10, 19, 29, 67, 69, 78, 81, 82 Comba Rinaldo 28, 67 Cornwall Julian 29, 67 Croix Alain 66 Crossa Laurencjusz 122 Grossowie, rodzina 78,102 Czaja Roman 23-25, 27, 38, 39, 59, 65, 72, 74, 82 Czukta Albert 112 Czupa Aneta 30 Dacka-Górzyńska Iwona Μ. 54 Dąbrowska Maria 19 Delimata Małgorzata 58 Dembińska Maria 45 Diefendorf Barbara B. 57 Długi Piotr 116 Długosz Jan 51 Dobkonis Maciej 145 Dobkonis Weronika 145 Dobrowolski Paweł 27 Dominik, bratanek Mikołaja Sikory 112 Dominik, rzeźnik 120,121 Dorota, siostra Anny, Jana i Michała 153 Dorota, siostra Barbary Rozynek 158 Dorota, żona krawca Piotra 138 Drozdowska Krystyna 137 Drozdowski Tobiasz 137 Dul Aleksandra 178 Dupâquier Jacques 17 Dyer Alan 29, 67 Dygo Marian 70 Edlinger Andrzej 103,108 Egidiusz, syn miecznika Michała 137 Ehrenkreutz Stefan 15 Emigh Rebecca Jean 28, 54, 56 Erndtel Chrystian Henryk 41 Ewa, córka Swirczonisa 144 Falka Elżbieta 153 Falka Maciej 153 Falkowicz Maciej z Bielawy 153 Fauve-Chamoux Antoinette 67 Felicja, córka krawca Alberta 144 Fertig Christine 178 Filipowicz Mikołaj 145 Filipowicz Petronella 145 Filipowiczowie, rodzina 100,102 Fioł Anna 120 Fioł Grzegorz 107, 114, 118-121 Fioł Zofia 120 Fiołowie, rodzina 79 Fischerowie, rodzina 78 Flandrin Jean-Louis 30,43,44 Fossier Robert 30,42, 45,48, 56,68 Franciszek ze Starej Warszawy 155 Froehlich Jan 106, 122 Froyn, kupiec 101 Gardawski Aleksander 46 Gauda Stanisław 154 Gawara Jan 145 Gawara Regina 145 Gąsiorowski
Antoni 32, 171 Gdańska Magdalena 145 Gdański Maciej 101, 145 Gemsza Albert 154 Gemsza Wit 154 Geremek Bronisław 27 Gęba Katarzyna 145 Gęba Maciej 145 Gęba Róża 145 Gierszewski Stanisław 25, 70, 71 Gieysztor Aleksander 11, 188, 130, 131 Glazer Hincza 100, 106 Goose Nigel 67 Gourdon Vincent 127 Gówienko Jan 114 Gówienko Maciej 113, 114, 120 Grabska Małgorzata 145 Grabski Andrzej 145 Graf Magdalena 31 Granasztói György 30, 66 Granek Mikołaj 144 Grange Cyril 178 Greta, żona kaletnika Szymona 102 Grochulska Barbara 25 Gromski Jerzy 25, 39-42,44
Indeks osób Grubb James S. 17, 28, 54, 56, 61, 67, 169, 170 Grzegorz, miecznik 116 Grzegorz, złotnik 101 Grzegorz, złotnik i ławnik 101 Gutman, syn krawca Piotra i Doroty 138 Guzowski Piotr 14,17,22-24,33,49,53-55, 58-61,64, 69, 71, 72, 81, 82,91, 95, 97 Guzzi-Heeb Sandro 178 Hafciarz Jan 104 Hafciarz Mikołaj 117 Hafciarzowa Anna 122 Hajnal John 91 Hamberger Klaus 178 Hamilton Gollian 29, 67, 69, 81, 82 Herlihy David 22, 28, 32, 48, 54, 56, 57, 67, 72, 127,128, 167-169, 173 Hipokrates 49 Hitfeldowie, rodzina 127 Houseman Michael 178 Howell Martha C. 16,29, ЗО, 61 Hujma Jakub 116 Iwańczak Wojciech 48 Izydorczyk Anna 14,22, 24, 25, 71 Jachna 116 Jadwiga, siostra Barbary Rozynek 158 Jagiellonowie, dynastia 129 Jagli J. 27 Jakub, św. 167 Jakub, kotlarz 101,113 Jakub, piwowar 115 Jakub, przewoźnik 116 Jakun de Voragine 160 Jan, auritextor 106 Jan, brat Anny, Doroty i Michała 153 Jan, cieśla 100 Jan, krawiec 106 Jan, ławnik 100 Jan, zdun 111 Janeczek Andrzej 70 Jankowski Jerzy 26,41,42,44,48, 51 Janusz I Starszy, książę mazowiecki 42 Janusz II, książę mazowiecki 108,117 209 Janusz III, książę mazowiecki 11 Jarzębski Adam 40,43 Jasiński Tomasz 14 Jelicz Antonina 42,45 Jemiołek Barbara 158 JemiołekJan 158 Jemiołek Zofia 158 Jezus Chrystus 128 Jirkova Pavla 30, 66 Jonas, Žyd 114 Jonker Marianne A. 20, 55 Josman, Žyd 103 Julianna, córka kuśnierza Laurencjusza 144 Jurek Tomasz 14, 31, 168 Kaczor Dariusz 38, 39 Kalpeter Piotr 108 Karcz Katarzyna z Grochowa 18 Karcz Maciej 18 Karcz Paweł 18 Karcz Piotr z Grochowa 18 Karczewska Joanna 28,44 Kardasz Czesław 16, 24 Karpiński Andrzej 15,
26, 27, 42-44, 46, 48-51, 54 Katarzyna, siostra Barbary Rozynek 158 Katarzyna, św. 167 Katarzyna, żona Marka z Warszawy 137 Kazanowski Adam 43 Kazimierski Józef 11 Kazub Andrzej 108, 109 Kazub Mikołaj 100 Kazubowie, rodzina 78,100, 102 Kermode Jenny 29, 82,104 Keyser Erich 66 Kędelski Mieczysław 68 Kieniewicz Stefan 36 Kiryk Feliks 59 Kizik Edmund 27 Klapisch-Zuber Christiane 16, 28, 38, 48, 54, 56-58, 61,66-68, 72, 81 Klara Mikołaj 116-118 Klekot Jan 106 Klimecka Grażyna 27, 53, 95 Klonder Andrzej 19,28, 42, 43, 48 Klonyczajan 116,117
210 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Kobiałka Albert 137 Kobiałka Marcjan 137 Kobiałka Mikołaj 137 Koczerska Maria 14, 22, 24, 25, 59 Koczorowska-Pielińska Ewa 11, 12, 25, 36, 42, 55, 64,98, 148 Komorowski Marek 108 Kopczyński Michał 84 Korczak Jan 112 Korczącowic Jan 112 Korpalska Walentyna Krystyna 27, 28 Kościk Elżbieta 126 Kowaleski Maryanne 29, 95 Kowalska Anna Bogumiła 27 Kozak Adam 24, 32, 65,165,171, 174 Koziaszyj Jan 121 Krause John 29, 72 Krupa Maciej 122 Kruppé Jerzy 32, 46 Krzywdziński Robert 27 Kuczyński Stefan Krzysztof 130 Kuklo Cezary 12, 14, 17, 19, 23, 24, 28, 33, 36, 48, 49, 54-59, 61, 63, 66, 68, 70, 93, 94, 126, 128, 161 Kuryś Agnieszka 30 Kwiatkowska Maria Irena 36 Kwiatkowski Marek 36 Lacheta Elżbieta 144 Lacheta Klara 144 Lacheta Stanisław 144 Landeckerowie, rodzina 78 Lang Jacek 10 Laslett Peter 16, 29, 68 Laurencjusz Ezechiel 137 Laurencjusz z Piaseczna 158 Laurencjusz, kuśnierz 137, 144 Laurencjusz, rzeźnik 106, 120 Le Goff Jacques 28 Leffka Mikołaj 104 Leverotti Franca 28, 72 Lewko Mikołaj 144 Liedke Marzena 33 Lindert Peter H. 84 Litwanus Jan 106 Liwski Dominik 121 Loczywodajan 118, 119 Lorenc Jakub 26, 71 Loszka Anna 107 Łozowska Alina 34 Łozowska Marta 34 Łozowski Piotr 12, 16, 18, 23, 24, 26, 37, 55, 61,79,80,98,103,113,119,122,147,152 Łozowski Ryszard 34 Łysiak Marian 59, 65 Maciakowska Zofia 27 Maciej, czapnik 12, 153 Maciej, lutifigulus 111 Maciej, syn Wenczesława i Stanyethy 153 McIntosh Marjorie Keniston 67 Maczuda Maciej 44 Malec Maria 30, 125, 126,128, 161,174 Malinowski Mikołaj 30, 79, 80,87, 88 Malsztyn
Grzegorz 121 Malek Gabriel 105 Małek Jakub 105 Małgorzata, żona miecznika Michala 137 Malodobry Andrzej 104,108,137 Małodobry Krystyn 137 Małodobrzy, rodzina 78 Marcin, rymarz 118 Marciniak-Kajzer Anna 28,41,44,46,47 Marcinkowski Mirosław 27 Marek z Tarczyna 158 Marek z Warszawy 137 Marek, syn Wenczesława i Stanyethy 153 Markowicz Gaweł (Gallus) 137 Marta, córka miecznika Michała 137 Mateusz z Wilna 138 Mączak Antoni 24 Melczer Stachna 147 Melczer Stefan 147 Michał z Nowej Warszawy, brat Anny, Do roty i Jana 153 Michał, miecznik 137 Michał, stolarz 112 Michał, złotnik 122 Michałowski Roman 26 Mięsko Stanisław 107 Mikołaj ze wsi Dobrzyszewo 117
Indeks osób Mikołaj, medicus 45 Mikołaj, piwowar 115 Mikołaj, rymarz 147 Mikołaj, rymarz ojciec 101 Mikołaj, rymarz syn 102 Mikołaj, ślusarz 118 Mikołaj, tkacz 117 Mikołaj, woźnica 153 Mikołaj, wójt Nowej Warszawy 116 Mikulski Krzysztof24,32,33,66,127,131,162 Milczek (Wilczek?) Piotr 112,113 Miller Jaroslav 71 Mithura z Przasnysza 111 Mjąknina Maciej 18 Mjąknina Małgorzata 18 Mjąknina Stanisław 18 Młynarska-Kaletynowa Marta 32 Mnich Michał 137 Mnich Wolfgang 137 Mojsik Tomasz 33 Mokoša Małgorzata 32,170-172 Momon Christian 178 Możejko Beata 27, 51 Mrozowski Krzysztof 25,26, 70, 71 Münch Henryk 11,130 Muskała Magdalena 34 Muskała Rafał 34 Nerka Mikołaj 108,109 Nestelberger Jan 102 Neysser Maciej 145 Neysser Marcin 45 Neysser Poliksena 145 Neysserowie (Neisserowie), rodzina 65,66,78 Noga Zdzisław 32 Nowak Andrzej 106 Nowak Zenon Hubert 24 Ochab Maryna 30 Orłowski Marcin 117 Pacuski Kazimierz 164,166,172 Paradysz Jan 68 Paweł, aptekarz 44 Paweł, kaletnik 119 Paweł, krawiec 104 Paweł, tokarz 105 Pažyra Stanisław 11 Pelc Julian 79 Perdowie, rodzina 79 Piastowie, dynastia 11,129 Piekalski Jerzy 27 Piekarski Ludwik 39 Pielgrzym Andrzej 104, 106 Pieniążek Michał 106 Pieniek Grzegorz 122 Pierdołekjan 106 Piotr, aptekarz i ławnik 44,103 Piotr, krawiec 104,138 Piotr, kuśnierz 154 Piotr, malarz 103 Piotr, malarz i ławnik 104 Piskorski Jan Maria 14 Pitka Andrzej 106,122 Pitka Stanisław 119 Polak Zbigniew 27 Polek Krzysztof 49 Pomianowie, rodzina 78 Poniat Radosław 33,49, 60 Postan Michael 11 Potyra 119 Prokundorff Jan 122 Proszona Agnieszka 158 Proszony Jan 154,158 Proszony Michał 154
Proszony Rusłan 154,158 Protasz Grzegorz 118 Pruss Witold 25 Prześnicki Mikołaj 120 Puciaty Olgierd 26 Pujadas-Mora Joanna Maria 30, 86 Pustola Jan 153 Pustola Maciej 153 Pustola Piotr 153 Pustola Walenty 153 Püstolina Dorota 153 Pustolowie, rodzina 153 Rachmeister Ludwik 104 Raczek Jan 113 Radożycka-Paoletti Maria 28 Radzimiński Andrzej 24, 32 211
212 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku Rajman Jerzy 59 Razi Zvi 14, 29, 72 Rheubottom David 29 Stanisław, brat Małgorzaty Grabskiej 145 Stanisław, kuśnierz 114,115 Rigby Stephen H. 29, 67 Stanisław, postrzygacz 119 Rogalińska Dominika 70 Rokitka Maciej 106 Stanisław, rymarz 102 Stanisław ze Szczepanowa, św. 129,135 Stanisław, syn krawca Piotra i Doroty 138 Stanisław, syn Wenczesława i Stanyethy 152 Rola Marcin 105-107, 120,122 Rozynek Albert 158 Stanyetha, żona Wenczesława z Połikowa 153 Rozynek Barbara 158 Starczynowska Klaudia 49 Róża, córka Potyry 119 Starski Michał 24 Stembrowicz Inga 15 Stesłowicz Władysław 46, 56 Strzelecka Joanna 31, 149, 151,155 Strzesz Bernard 154, 155 Strzesz Stanisław 154,155 Strzeszowie, rodzina 79 Stumbrigk Piotr 122 Supruniuk Anna 32 Sussman Nathan 85 Ruczka Katarzyna 136 Ruczki Laurencjusz 136 Ruczki Sykstus 136 Rudnicka-Fira Elżbieta 31, 126, 128, 129, 165, 166, 170, 171,173, 174 Rudnik Andrzej 119 Ruffini Giovanni R. 178 Russek Józef 106 Russell Josiah Cox 29, 72 Rutkowska-Płachcińska Anna 32, 45, 162, 167-169 Rybalt Mikołaj 116 Rzepka Jan 117 Rzepka Marek 117 Salina Anna 15 Samsonowicz Henryk 11-14, 18, 23, 25, 27, 30, 35, 37, 38, 57, 59, 65, 66, 70, 81, 87, 130, 131, 178 Sarnowska-Giefing Irena 31 Serafin ze Starej Warszawy 120 Sędek Marek 18 Suszcza Maciej 147 Swirczonis 144 Swoboda Paweł 33 Swochna, siostra Małgorzaty Grabskiej 145 Szacherska Stella Maria 130,144 Szaleb Marcin 18 Szałtys Dorota 70 Szaniawska Wanda 25, 36, 38, 70 Szarlej Franciszek 18 Szarlej Wawrzyniec 18 Szczepko Maciej 119 Szeliga Jan 106
Szenko Mikołaj 18 Sieciechowiczowa Lucyna 42 Szepiot Jan 107 Sierocka-Pośpiech Maria 54, 56, 57, 66, 70 Sikora Mikołaj 112 Szewjołek Albert 116 Szewjołek Jan 107 Skierska Izabela 172 Skórka Jan 114, 115, 154 Slater Terry R. 29 Szlak Andrzej 152 Szlak Filip 152 Szołtysek Mikołaj 91 Słaby Maciej 115, 116 Słoń Marek 36 Szop Maciej 116 Snellenberg Henryk 102 Sósnak Mikołaj 154 Szulowska Wanda 31,165,166,173 Szwankowska Hanna 26 Sowina Urszula 18,27, 33, 37,39-41, 59, 93 Sroka Łukasz 49 Szwankowski Eugeniusz 26 Szwarcman-Czarnota Bella 30 Szymon, kaletnik 102 Szyszczycz Maciej 121 Stachna, córka rymarza Mikołaja 147 Stanisław z Załubic, krawiec 118 Szop Jakub 116
Indeks osób Scibor 120 Ślusarczyk Wojciech 27, 28 Świętosław zw. Cleynsmend, ślusarz 138 Świętosław, szwagier Magdaleny Gdańskiej 145 Tankowa, wdowa 116 Tarnowski Stanisław 45 Teofil, ławnik 101 Thehors (Czechor?) Bartłomiej 18 Thrupp Sylvia L. 29, 69 Tomasz z Akwinu, św. 128 Tomasz z Wilna, kowal 108 Tomasz, rybak 18 Tomkiewicz Władysław 36, 40 Topolski Jerzy 45 Trzpiolka Jan 122 Trzpiolka Laurencjusz 122 Tszcza Kacper 154 Tszcza Katarzyna 154 Turrel Denis 53,54, 56, 66 Tworek Florian 101 Tyburcjusz z Piaseczna 158 Tymowski Michał 26 Tyszkiewicz Jan 26,41,46-48, 53, 54 Ulicki Bogusław 27, 43 Urszula, siostra Barbary Rozynek 158 Vigarello Georges ЗО, 38,42,47, 48 Wacław II, król polski i czeski 129 Wagner Katarzyna 26, 30,43, 84, 86, 88 Walawander Antoni 27,43, 51 Walczak Wojciech 33 Warda Katarzyna 15 Waszak Stanisław 23, 53, 54, 65, 72, 74, 95 Wenczesław z Polikowa 153 Węglorz Jakub 28 Widawski Jarosław 25, 37 Widy-Tyszkiewicz Ewa 26,41,46-48, 54 Wiesiołowski Jacek 23,31,37,45,59,65, 78, 126,165,169-171, 173,174 Wilczakowa Elżbieta 122 Wilczkowie, rodzina 78 213 Wiik Hanusz 144 Wiik Jan 42 Wiik Judyta, żona Mikołaja Granka 144 Wiik Kacper 113 Wiik Marcin 112 Wiik Piotr 105, 121 Wilkowie, rodzina 101 Williamson Jeffrey G. 84 Wilska Małgorzata 27 Witchenfelt Konrad 102,106 Wlazlowa Dorota 116 Wlazło Mikołaj 104 Wlodiczka Jan 103 Włodarski Bronisław 161 Wojciech Sławnikowic, św. 128,129 Wojciechowska Beata 48 Wolański Filip 126 Wolff Adam 15, 100,102,104,164 Wossa Jan 112 Wroniszewski Józef 32 Wyczański Andrzej 14, 24, 54, 57, 58 Wylcz Albert 112 Wyrobisz Andrzej 9,24,26,47,
60 Wyszegrodzki Jankoni 138 Wyszegrodzki Klemens 138 Wyszegrodzki Mystko 138 Yang J. 67 Zahorski Andrzej 36 Zambroch Mikołaj młodszy 107,118,120-122 Zambroch Mikołaj starszy 120,121 Zambrochowie, rodzina 79 Zanden Jan Luiten van ЗО, 83, 85-88 Zansz Jan 121 Zanzowa Dorota 117 Zaremska Hanna 27,44 Zdrenka Joachim 23, 55, 57, 81,104 Zywotek Marta 158 Zywotkowie, rodzina 158 Żabiński Zbigniew 79 Żaryn Stanisław 25,26, 37 Żerelik Rościsław 126 Żurek Dorota 24, 59, 65
Summary The family in Old and New Warsaw IN THE 15TH AND EARLY ібТН CENTURIES For centuries, a family has been the basic unit making the foundation of the social structures of towns and villages. In the pre-industrial times, it was also a unit of production and played the primary role in the economic system. All the activities taken by families, combined with external factors, shaped the socio-economic life of particular towns, at the same time strong ly influencing other families functioning in the same system. Therefore, the demographic condition of families was naturally affected by the effects of all the processes occurring in the society at the time. Given these mutual rela tionships, the aim of this work is to explore as broadly as possible the demo graphic condition of townspeople’s families in the late medieval period. It will allow us to better understand, not only the forms of family life, but the system of economic structures as well. Regarding the pre-industrial period, we also need to remember the aspect of migration, without which the urban population would not have been able to grow. Demographics is the key to learn the foundations, opportunities and limitations of development of the society and economy. The core of this study is the analyses of statistical material, necessary to determine the basic demographic indices, especially those that show the number of children surviving up to adolescence, the level of replacement rate, and the size of families. It provides quite a detailed image of the demo graphic condition of urban families and enabled us to
identify the limits of their developmental capabilities. Determining the correlation between fam ily size and wealth made it possible to verify the basic Malthusian thesis, as suming that more children were able to survive in the wealthier classes than in the poorer ones. In addition, a lot of attention was given to the issue of
224 Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku duration of professional activity, also with consideration of peoples occupa tion and financial status. On the one hand, that duration was directly deter mined by the persons lifespan, and on the other hand, it critically affected the family’s financial security and the length of marriage, which, in turn, was associated with the time of procreation and the number of conceptions and births. Further, this index also determined the durability of economic structures, issues connected with inheritance of goods or legal regulations concerning the custody of orphans. The demographic part was preceded by an outline of environmental conditions in late medieval towns and the threats to human life and health they caused. The work also discusses the subject of urban anthroponymie customs, which also gave us insight into citizens’ mentality, provided a catalog of most and least often used names, showed whether people followed or contested fashions, and showed the in fluence of Christianity on giving up the Slavic naming tradition. The research presented in this book was done on the basis of statistical material found in town records (records of the board of magistrates and the council, wills and transactions made with the princes’ courts) of Warsaw Old and New Town from the years 1416-1527. The late medieval period is commonly regarded as the moment of beginning of dynamic econom ic development of the future capital city of Poland and its inclusion in the growing network of international trade. The Old Town had
approximately 4,000-5,000 residents, and the New Town, from 500 (in the early 15th cen tury) to almost 2,000 at the turn of the following century, which means that Warsaw was a middle-sized double town as compared to towns of Central and Eastern Europe. The aim of this demographic research was to fill the huge gap in the Polish medieval historiography, in which - unlike in Western Europe - still there is no work analyzing the basic demographic parameters of an urban family based on solid statistical data. The collected material made it possi ble to reconstruct 523 families from Warsaw Old and New Town. The con ducted calculations showed that families from the lower class were able to sustain 1 child until adolescence. In families with medium income it was on average 2 children, and in the town elites, 4 children. Studying the rela tionship between the family size and financial status showed a close corre lation between children’s survival rate and their parents’ wealth as well as their lifespan and duration of marriage. Taking into consideration a whole town, it was on average 2.3 children in the Old Town and 2.0 in the New
Summary 225 Town. These values agree with the findings of other researchers concerning, not only late medieval towns of Northern, Western, and Southern Europe, but also Polish towns in the 16-18th centuries. Comparing the obtained re sults with studies focusing on peasants and nobility showed that urban fam ilies also had the worst demographic condition: between a town family and a peasant family there was a 1-child difference, while between townspeople and nobility, the difference was 2 children. That comparison proved that the town environment was undergoing little changes in the medieval peri od and the early modern period and it constantly limited the demographic development of families, which found it hard to sustain more than 2-3 chil dren who survived until adulthood. The basic replacement rate was also computed, showing that there was on average one adult son per one father, which directly proved close relationship between the development of town population and immigration (in the elites it was 2 sons per one father). The amount of material available in town records enabled us to attempt to analyze the average duration of economic activity of residents of Warsaw Old and New Town in the 15th century and early 16th century. As a result of studying the activities of more than a thousand people in the Old and 460 persons in the New Town, it was found that the average time of eco nomic activity reflected in town records was 13.5 and 14.7 years in the Old and New Town, respectively, and the median was 11 years in both towns. Assuming that people usually engaged in
more serious financial activities (real estate transactions, loans, property protestations etc.) after becoming independent and establishing their own households, i.e., at least in their 20s, we can see clear analogies to paleodemographic studies informing of the death of males at the age of 35-44. There were also similarities between the two parts of Warsaw in the proportions between the successive time frames of activities expressed in relative numbers: 80% findings referred to people below 20 years, 4% was the group 31-40 years, and only 1% of activities in Old Town and 2.6% in New Town were taken by people present longer than 40 years. Clear similarities were observed in the circle of craftsmen, active on average for 14-15 years, and merchants, usually active about two decades. In addition, separating and analyzing in detail the context of ac tivity of townspeople with the longest period of activity confirmed its close correlation with the level of affluence. In the case of craftsmen from both towns, the most active were the representatives of the leather industry and goldsmiths from the Old Town. Town records include many proofs of their
22б Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku presence on the loan market, owning real property, trade activities, servic es involving granting citizenship to migrating masters or serving various official functions in local government institutions, although the latter was not so common. However, the group that was active for the longest time, 37 years on average in both towns, was the merchants elite, whose members did not only hold the leading official positions (councillors, town mayors, commune heads) but also had assets whose amounts sometimes exceeded the value of several dozen wooden houses from the Old Town. Most of them owned a few residential buildings, including a brick house adjacent to the market square, gardens in the suburbs, malt houses, breweries, granaries, or arable lands. They took an active part in loan transactions, depositing or taking from the market large sums of money, and thus developing the towns economy with their investments. The demonstrated correlation between affluence and lifespan directly confirms our previous demographic findings. Shorter activity of the poorer classes and the high mortality of children resulted in having only one live descendant. The middle classes, professionally active for 10-15 years, were able to sustain from 2 to 3 children until adolescence, whereas wealthier ones and the elite, active even for 40 years, had families with at least 4 chil dren. The research also showed that in both parts of Warsaw the vast major ity of parents had died before their oldest child got married. The situation was
different in the case of parents from wealthier classes, who could free ly carry out their marital and property plans regarding their children. The demographic condition of elites enabled them to build several-generation families which held power at least for several decades. The last chapter of the work is devoted to the study of anthroponym ie structures in Warsaw Old and New Town. For that purpose, the given names of 662 sons and 445 daughters in the Old Town and 167 sons and 128 daughters in New Town were determined. The analyses revealed that when choosing names for their children, the townspeople followed a specif ic fashion. Although the catalog of names used in the Old Town was quite extensive, including about 70 names, just few of them were used most com monly, accounting for 50-75% of all the names given to children. The most popular male name was Jan (17%), followed by Stanislaw (10-14%), Mikołaj (8-10%) and Maciej (8-14%). What is important, these four names were given to half of the entire population of sons, and 3/4 male descendants were given one of 13 names in Old Town and 8 in New Town, which was
Summary 227 1/5 and 1/3 all the recorded anthroponyms, respectively. The same refers to names given to daughters: the most popular one was Dorota (15-18%), Anna (17-20%) and Katarzyna (16-20%), followed by Barbara (9-10%) and Małgorzata (9-13%). The first three of these names were used to call half the daughters in both towns, and 3/4 of all the daughters bore just six different names. The same phenomenon was observed in other Polish and Europe an towns. The male names were most often taken from the New Testament (40-50%), early Christian tradition (22%) and medieval tradition (23-27%), and least often, from the Old Testament (4-10%). It has also been found that the Slavic onomastic tradition was marginalized in favor of Christian names. The only ones that remained were Stanisław and Wojciech, related to the veneration of st. Stanislaus (Stanisław) of Szczepanów and st. Adalbert (Wojciech) of Prague, popular in Poland. The available research shows that this change may have occurred in the late 13th century or in the beginning of the 14th century at the latest. An attempt to associate names with the fi nancial status of families did not provide any evidence for different naming fashions in different social classes. Both the poor and the rich ones used the same catalog of names. The only difference in the wealthy families was that they usually chose a rare name (e.g., Egidiusz, Leonard, Klara or Petronella) for one of their three or four children. But in general, within the century under consideration, the naming trend did not undergo any major changes. Translated by Anna
Artemiuk |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Łozowski, Piotr |
author_GND | (DE-588)1175427160 |
author_facet | Łozowski, Piotr |
author_role | aut |
author_sort | Łozowski, Piotr |
author_variant | p ł pł |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV047451675 |
ctrlnum | (OCoLC)1268179603 (DE-599)BVBBV047451675 |
era | Geschichte 1427-1527 gnd |
era_facet | Geschichte 1427-1527 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03757nam a2200649 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV047451675</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220623 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">210902s2021 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788364103483</subfield><subfield code="9">978-83-64103-48-3</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8364103482</subfield><subfield code="9">83-64103-48-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1268179603</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047451675</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Łozowski, Piotr</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1175427160</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku</subfield><subfield code="b">= The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries</subfield><subfield code="c">Piotr Łozowski</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Białystok</subfield><subfield code="b">Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy</subfield><subfield code="c">2021</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">227 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Diagramme</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej</subfield><subfield code="v">tom 11</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Dissertationes / Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy</subfield><subfield code="v">tom 30</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Enthält 25 Tabellen</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 187-206</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung auf Englisch</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1427-1527</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Bevölkerungsstruktur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4246600-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Familienstruktur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4274900-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Familie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4016397-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Warschau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079048-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Rodzina / Polska / Warszawa / 15 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Rodzina / Polska / Warszawa / 16 w</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Warschau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079048-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Bevölkerungsstruktur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4246600-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Familie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4016397-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Familienstruktur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4274900-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1427-1527</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="810" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy</subfield><subfield code="t">Dissertationes</subfield><subfield code="v">tom 30</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV042380575</subfield><subfield code="9">30</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej</subfield><subfield code="v">tom 11</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV040904805</subfield><subfield code="9">11</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211206</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032853659</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09031</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">304.609</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09031</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">304.609</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Warschau (DE-588)4079048-4 gnd |
geographic_facet | Warschau |
id | DE-604.BV047451675 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T18:03:29Z |
indexdate | 2024-07-10T09:12:31Z |
institution | BVB |
isbn | 9788364103483 8364103482 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032853659 |
oclc_num | 1268179603 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
physical | 227 Seiten Illustrationen, Diagramme 25 cm |
psigel | BSB_NED_20211206 |
publishDate | 2021 |
publishDateSearch | 2021 |
publishDateSort | 2021 |
publisher | Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy |
record_format | marc |
series | Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej |
series2 | Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej Dissertationes / Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy |
spelling | Łozowski, Piotr Verfasser (DE-588)1175427160 aut Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries Piotr Łozowski The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries Białystok Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy 2021 227 Seiten Illustrationen, Diagramme 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej tom 11 Dissertationes / Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy tom 30 Enthält 25 Tabellen Literaturverzeichnis Seite 187-206 Zusammenfassung auf Englisch Geschichte 1427-1527 gnd rswk-swf Bevölkerungsstruktur (DE-588)4246600-3 gnd rswk-swf Familienstruktur (DE-588)4274900-1 gnd rswk-swf Familie (DE-588)4016397-0 gnd rswk-swf Warschau (DE-588)4079048-4 gnd rswk-swf Rodzina / Polska / Warszawa / 15 w Rodzina / Polska / Warszawa / 16 w Warschau (DE-588)4079048-4 g Bevölkerungsstruktur (DE-588)4246600-3 s Familie (DE-588)4016397-0 s Familienstruktur (DE-588)4274900-1 s Geschichte 1427-1527 z DE-604 Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy Dissertationes tom 30 (DE-604)BV042380575 30 Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej tom 11 (DE-604)BV040904805 11 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
spellingShingle | Łozowski, Piotr Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries Prace Centrum Badań Struktur Demograficznych i Gospodarczych Przednowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej Bevölkerungsstruktur (DE-588)4246600-3 gnd Familienstruktur (DE-588)4274900-1 gnd Familie (DE-588)4016397-0 gnd |
subject_GND | (DE-588)4246600-3 (DE-588)4274900-1 (DE-588)4016397-0 (DE-588)4079048-4 |
title | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
title_alt | The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
title_auth | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
title_exact_search | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
title_exact_search_txtP | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
title_full | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries Piotr Łozowski |
title_fullStr | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries Piotr Łozowski |
title_full_unstemmed | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries Piotr Łozowski |
title_short | Rodzina w Starej i Nowej Warszawie w XV i początkach XVI wieku |
title_sort | rodzina w starej i nowej warszawie w xv i poczatkach xvi wieku the family in old and new warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
title_sub | = The family in old and new Warsaw in the 15th and the early 16th centuries |
topic | Bevölkerungsstruktur (DE-588)4246600-3 gnd Familienstruktur (DE-588)4274900-1 gnd Familie (DE-588)4016397-0 gnd |
topic_facet | Bevölkerungsstruktur Familienstruktur Familie Warschau |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032853659&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV042380575 (DE-604)BV040904805 |
work_keys_str_mv | AT łozowskipiotr rodzinawstarejinowejwarszawiewxvipoczatkachxviwiekuthefamilyinoldandnewwarsawinthe15thandtheearly16thcenturies AT łozowskipiotr thefamilyinoldandnewwarsawinthe15thandtheearly16thcenturies |