1821: ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Athēna
Alexandreia
2020
|
| Ausgabe: | Prōtē ekdosē |
| Schriftenreihe: | Neoterē kai synchronē istoria
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | 245 Seiten 24 cm |
| ISBN: | 9789602219041 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047312943 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20231212 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 210607s2020 |||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9789602219041 |9 978-960-221-904-1 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1256423406 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047312943 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-188 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a FD 1010 |0 (DE-625)30165: |2 rvk | ||
| 100 | 1 | |6 880-01 |a Mēlios, Giannēs G. |d 1952- |e Verfasser |0 (DE-588)130536938 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a 1821 |b ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea |c Giannēs Mēlios |
| 250 | |6 880-02 |a Prōtē ekdosē | ||
| 264 | 1 | |6 880-03 |a Athēna |b Alexandreia |c 2020 | |
| 300 | |a 245 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 0 | |a Neoterē kai synchronē istoria | |
| 505 | 8 | |a Bibliografie S. 231-245 | |
| 546 | |b In griechischer Schrift | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1821-1922 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Großgriechische Idee |0 (DE-588)4234124-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalismus |0 (DE-588)4041300-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Griechischer Unabhängigkeitskrieg |0 (DE-588)4158172-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 2 | |a Grecja / 1821-1829 (Wojna o niepodległość) | |
| 688 | 7 | |a Griechenland, 19. Jhdt. - Rezeption |0 (DE-2581)TH000005515 |2 gbd | |
| 688 | 7 | |a Nationalismus |0 (DE-2581)TH000006751 |2 gbd | |
| 689 | 0 | 0 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Griechischer Unabhängigkeitskrieg |0 (DE-588)4158172-6 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Großgriechische Idee |0 (DE-588)4234124-3 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Nationalismus |0 (DE-588)4041300-7 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 1821-1922 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 880 | 1 | |6 100-01/(S |a Μηλιός, Γιάννης |a ut | |
| 880 | |6 250-02/(S |a Πρώτη έκδοσε | ||
| 880 | 1 | |6 264-03/(S |a Αθήνα |b Αλεξ΄νδρεια |c 2020 | |
| 940 | 1 | |f griech | |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n gbd | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20210624 | |
| 940 | 1 | |q gbd_4_2201 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09041 |g 495 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09034 |g 495 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032715837 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1808862395861303296 |
|---|---|
| adam_text |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ. 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 13 ΜΕΡΟΣ I ļ ΤΟ ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ Η
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1 I Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΟΛΔΑΒΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΒΛΑΧΙΑ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ. 1.1. 25 Οι Προκηρύξεις του Αλέξανδρου Υψηλάντη: Η Ελλάς στη Σερβία και τη Βουλγαρία. 25
1.2. Εξέλιξη και αποτυχία του εγχειρήματος σε Μολδαβία και Βλαχία. 29 1.3. Ερωτήματα προς διερεύνηση: Το έθνος, το κράτος, τα όρια της διεκδικούμενης επικράτειας. 34 2 I Η «ΕΛΛΑΔΑ» ΤΟΥ 1821: ΠΡΩΤΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ. 36 2.1. Τα όρια της «Ελλάδας», από τον Ρήγα Φεραίο στο 1821. 36 2.2. Προσλήψεις του θεωρούμενου «πολυεθνικού» στοιχείου της Επανάστασης από την εθνική
ιστοριογραφία. 40 Οι γλώσσες, η «καταγωγή», και το «σχέδιο των Φιλικών». 44 3 I ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΘΝΟΣ. ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ. 50 2.3. 3.1. Η παραδοσιακή εθνοκεντρική
προσέγγιση. 50 3.2. Η «αντικειμενική» προσέγγιση. 52 3.3. Η «υποκειμενική»
προσέγγιση. 54 3.4. Η προτεραιότητα του πολιτικού στοιχείου: Το έθνος ως απαίτηση στο (για) κράτος και ως κρατικά θεσμοθετημένη «λαϊκή βούληση». 60 Το έθνος του κεφαλαίου. Επιπλέον σημεία μιας θεωρίας του έθνους. 63 3.5.
4 I ΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΕΘΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ. 68 4.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις για τη γένεση του ελληνικού έθνους. 68 4.2. Σημειώσεις
για τη δομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 70 4.3. Η γλώσσα και η «καθολικευτική ερμηνευτική» του εθνικισμού. 75 4.4. Το Χρονικό του Γαλαξειδίου, ή μια προεθνική «ρωμαίικη» ιστορική αφήγηση για την περίοδο
981-1703. 79 4.5. 4.4.1. «Χριστιανομάχοι άνθρωποι, Μπολγάροι λεγόμενοι, εχαλάσασι τους Χριστιανούς» . 4.4.2. «Και με την χάρι του Θεού, τους εξωλοθρεύσασι και εξεσκλαβώθηκε
το γένος». 4.4.3. «Ο Κυρ Εμμανουήλ, δαιμονισμένο πνεύμα». 4.4.4. «Ο Ιζάρ μπέης επήγε στο Σάλονα, και ελυπηθήκασι πολλά οι Γαλαξειδιώταις, γιατί ήτανε ένας καλός άνθρωπος».
4.4.5. Ένοπλες συγκρούσεις: «και εσηκώσασι οι Ρωμαίοι άρματα στους Τούρκους». 4.4.6. Η τοπική ρωμαίικη-ορθόδοξη ταυτότητα. Δύο συμβάντα με μη εθνικά
χαρακτηριστικά. 83 87 88 4.6. 4.5.1. Τα
«Ορλωφικά». 4.5.2. Η «Επτάνησος Πολιτεία». Η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η γένεση του ελληνικού έθνους. 88 90 91 80 80 81 82 4.6.1.
Διάχυση των χρηματοπαραγωγικών και καπιταλιστικών σχέσεων και επιτάχυνση του γλωσσικούεξελληνισμού. 92 4.6.2. Κυριαρχία των ελληνόφωνων καπιταλιστών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στα τέλη του 18ου αιώνα. Η εξάπλωσή τους στην κεντρική Ευρώπη και τη
Ρωσία. 95 4.6.3. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση: Η εθνική πολιτικοποίηση. 100 4.6.4. Ο εθνικισμός ως κοινωνικοπολιτική τομή και αλλαγή ιστορικής φάσης της
κοινωνίας. 103 ΜΕΡΟΣ II I Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ 5 I ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ. Η ΝΙΚΗΦΟΡΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1821-1824). 107 5.1. Συντάγματα και θεσμοί.
Συγκρότηση ενός αστικού κράτους. 107 5.2. Άρχοντες, πολιτικοί και στρατιωτικά σώματα. Η πολιτική αναβάθμιση των λαϊκών μαζών. 112 5.3. Πολιτικές τάσεις και εμφύλιοι
πόλεμοι. 119 5.4. Σχετικά με τους ταξικούς ανταγωνισμούς στο εσωτερικό των δυνάμεων της Επανάστασης. 124
6 I Η ΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΝ «ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ» ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΡΕΠΟΥΜΠΛΙΚΑΝΙΣΜΟΥ (1825-1833). 129 6.1. Η δυσμενής εξέλιξη του πολέμου. 129
6.2. Διεθνοπολιχικοί συσχετισμοί και διπλωματική αναγνώριση του ελληνικού κράτους. 130 6.3. 6.2.1. Το Συνέδριο της Βερόνας, προάγγελος αλλαγών στην εξωτερική πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων . 130 6.2.2. Τα εξωτερικά δάνεια και η
διεθνοπολιτική σημασία τους: προεξόφληση της βιωσιμότητας της Ελλάδος . 133 6.2.3. Από το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης (1826) στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827) και στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830). 135 Εσωτερικές συγκρούσεις, αδιέξοδα και το τέλος του
συνταγματικού ρεπουμπλικανισμού. 139 6.3.1. Η επιβεβαίωση του συνταγματικού-αντιπροσωπευτικού πλαισίου πριν την «προσωρινή» αναστολή του. 6.3.2. Πολιτικά κόμματα, συγκρούσεις, πολιτική αστάθεια: από τον
συνταγματισμό στον βοναπαρτισμό. 6.3.3. Τα κόμματα, η κοινωνική δυναμική και ο φόβος των μαζών. 7 I Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΝΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ. 7.1.
7.2. 7.3. 7.4. 139 145 152 157 Η Επανάσταση και το κράτος της ως σημείο μη επιστροφής στη διαδικασία εμπέδωσης των
καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων. 157 Το κεφάλαιο ως σχέση: Μανουφακτούρα, ναυτιλία, εμπόριο και χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες. 159 Αγροτική παραγωγή, σχέσεις ιδιοκτησίας στην ύπαιθρο και οι «εθνικές
γαίες». 163 Επιβιώσεις και αντιστάσεις του «παλιού καθεστώτος». 169 ΜΕΡΟΣ III I Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΩΣ «ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ» ΚΑΙ ΩΣ «ΠΑΡΟΝ» 8 I ΕΛΛΗΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ «ΑΝΑΤΟΛΗΣ». ΤΟ «ΟΡΑΜΑ» ΚΑΙ Η
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. 177 8.1. 177 Μερική ανασκόπηση. 8.2. Η Μεγάλη Ιδέα της
Επανάστασης. 179 8.3. Οι Έλληνες και οι ελληνόφωνοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 183 188 8.4. Η οικονομική διάσταση της Μεγάλης Ιδέας. 8.5. Συρρίκνωση και
«σταθερές» της Μεγάλης Ιδέας μετά την ανάπτυξη των βαλκανικών εθνικισμών. 193 8.6. Μετά τη Μεγάλη Ιδέα: «Τομή μέσα στη συνέχεια». 199
9 I TO 1821 ΩΣ «ΠΑΡΟΝ». ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ. 203 9.1. Εισαγωγικά: σχετικά με τις ιδεολογικές χρήσεις της ιστορίας. 203 9.2. Η παράδοση της «συνέχειας του
ελληνισμού» και οι μετασχηματισμοί της κατά τον 19ο αιώνα. 204 9.3. Η ιδεολογία της «εθνικής συνέχειας» ως υποτίμηση της Επανάστασης και ως αυτοαναίρεση. 208 9.4. «Εθνική συνέχεια» και
ρατσισμός. 211 9.5. Ιστορικές προσεγγίσεις στο πλαίσιο της Αριστερός (1907-1946): Από τις απόπειρες επιστημονικής ανάλυσης για την τεκμηρίωση της σοσιαλιστικής στρατηγικής στις ιδεολογικές χρήσεις της ιστορίας. 214
9.6. 9.5.1. Ο Γεώργιος Σκληρός (1907-1919) και ο Γιάνης Κορδάτος (1924) . 9.5.2. Υπαγωγή της ιστορικής ανάλυσης στις ιδεολογικές «προτεραιότητες» της συγκυρίας: Ο Γ. Ζέβγος και η πολεμική του προς τον Γ. Κορδάτο. 9.5.3. Η 4η έκδοση (1946) του Η
κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάαεως του 1821 ως ιδεολογική χρήση της ιστορίας. Η ιστορία ενώνει το έθνος;. 214 219 222 225 9.6.1. «Ιστορική συνέχεια»
και «λαϊκή αντίσταση». 225 9.6.2. Από τα «παραδοσιακά» στα «εκσυγχρονιστικά» αφηγήματα .
227 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ, 231
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αγριαντώνη, Χριστίνα (1986), Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τραπέζης. Αγριαντώνη, Χριστίνα (2006), «Βιομηχανία», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα:
Αλεξάνδρεια, 219-251. Αλτουσέρ, Λουί (1987), «Σημείωση σχετικά με τους Ιδεολογικούς Μηχανισμούς του Κρά τους», Θέσεις 21: 37-49. Αμπού, Εντμόν (1968), Ο βασιλεύς των ορέων, Αθήνα: Γαλαξίας. Ανδρεάδης, Ανδρέας Μ. (1904), Ιστορία των εθνικών δανείων, εν Αθήναις: Εστία. Ανδρεάδης, Ανδρέας Μ. (1925),
Μαθήματα δημοσίας οικονομίας. Εθνικά δάνεια και ελληνική δημόσια οικονομία. Μέρος A'. Από της Επαναατάαεως μέχρι της πτωχεύοεως (1821-1893), Εν Αθήναις: Εκδοτικός Οίκος Δ. Ν. Τζάκα, Σ. Δελαγραμμάτικα Σια. Ανδρέου, Α.Ι. (1934), «Εμπόριον», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I’ (Ελλάς), Αθή να:
Πυρσός, 147-154. Ανδρέου, Αποστολής (1987), «Ιδιωτική εκπαίδευση. Προσανατολισμός, διάρκειες και τομές. (Ιστορική προσέγγιση)», Θέσεις 20: 95-134. Άνθιμος Μακαριώτατος Πατριάρχης της αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ (1798), Διδασκαλία Πατρι κή, http://đigitaUib.auth.gr/recorđ/126122?ln=el (ανακτήθηκε
22/8/2020). Ανωνύμου του Έλληνος (1977 [1806]), Ελληνική Νομαρχία, Αθήνα: Κάλβος. Αξελός, Λουκάς (2006), Ρήγας Βελεστινλής. Σταθμοί και όρια στην διαμόρφωση της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης στην Ελλάδα, Αθήνα: Στοχαστής. Αργυρούδης, Δ. I. (1934), «Καλλιέργεια του καπνού», στο Μεγάλη ελληνική
εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 87-91. Αρς, Γκρεγκόρι Λ. (2011), Η Φιλική Εταιρεία στη Ρωσία. Ο
απελευθερωτικός αγώνας του ελ ληνικού λαού στις αρχές του 19ου αιώνα και οι ελληνορωσικές σχέσεις, Αθήνα: Παπασωτηρίου. Ασδραχάς, Σπόρος (1978), Μηχανισμοί της αγροτικής οικονομίας στην Τουρκοκρατία (ΙΕ'-ΙΣΤ αι.), Αθήνα: Θεμέλιο. Ασδραχάς, Σπόρος (1982), Ελληνική οικονομία και κοινωνία Ш' και ΙΘ' αιώνες, Αθήνα: Ερμής. Ασδραχάς, Σπόρος I. (1993), «Οι “πρωτόγονοι της εξέγερσης”», στο του ιδίου, Σχόλια, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 173-186. Επανέκδοση στο Σπόρος I. Ασδραχάς (2019), Πρωτόγονη επανά σταση. Αρματολοί και κλέφτες, 18ος-19ος αι., Πάτρα: εκδόσεις Ελληνικού Ανοιχτού Πανε πιστημίου, 3-16.
232 1821 I ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ Ασδραχάς, Σπόρος I. (2019), Πρωτόγονη επανάσταση. Αρματολοί και κλέφτες, 18ος-19ος eri., Πάτρα: εκδόσεις Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Ασπρέας, Γεώργιος Κ. (1930), Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος 1821-1928. Τελευταία
τριακονταετία, εν Αθήναις. Anderson, Benedict (1997), Φαντασιακές κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού, Αθήνα: Νεφέλη. Arendt, Hannah (1993), «The Nation», στο Essays in Understanding 1930-1954. Formation, Exile and Totalitarianism, Νέα Υόρκη: Schocken Books, 206-211.
Aretov, Nikolay (2014), «The starting point of Bulgaria in national mythology», Slavia Meridionalis 14: 165-188. Βαγενάς, Θάνος και Ευρυδίκη Δημητρακοπούλου (1949), Αμερικανοί φιλέλληνες εθελοντές στο Εικοσιένα, Αθήνα. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1966), Η πορεία του γένους, Αθήνα: Οι Εκδόσεις των
Φίλων. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1974), Ιστορία του νέου ελληνισμού À': Αρχές και διαμόρφωσή του, Αθήνα: Αντ. Σταμούλης. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1980), Ιστορία του νέου ελληνισμού: Η μεγάλη Ελληνική Επα νάσταση (1821-1829) - Οι προϋποθέσεις και οι βάσεις της (1813-1822), Θεσσαλονίκη:
Ηρόδοτος. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1998), Νέα ελληνική ιστορία 1204-1985, 15η έκδ., Θεσσαλο νίκη: Βάνιας. Βερέμης, Θάνος (2006), «Ριζοσπαστισμός και κλεφταρματολισμός», Η Καθημερινή, 9/4. Βερέμης, Θάνος, Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος και Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης (2018), 1821, η δημι ουργία ενός έθνους-
κράτους, Αθήνα: Μεταίχμιο. Βερναρδάκης, Αθανάσιος N. (1990 [1885]), Περί του εν Ελλάδι εμπορίου, Αθήνα: Βιβλιοπω λείο
Διονυσίου Νότη Καραβία. Βερναρδάκης, Νικόλαος (1962 [1875]), Καποδίατριας και Όθων, Αθήνα: Γαλαξίας. Βόγλη, Ελπίδα Κ. (2007), «Έλληνες το γένος». Η ιθαγένεια και η ταυτότητα στο εθνικό κράτος των Ελλήνων (1821-1844), Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Βουρνάς, Τάσος (1956), Το ελληνικό 1848,
Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις. Βουρνάς, Τάσος (1989) (εισαγωγή-επιλογή κειμένων-σχολιασμός), Η Γαλλική Επανάσταση και η Ελλάδα. Ιδεολογικές απηχήσεις του γαλλικού 1789 στον ελληνικό και το βαλκανικό χώρο, Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Balibar, Etienne (1988), «Έρευνες πάνω στον εθνικισμό και το
ρατσισμό», Θέσεις 25: 71-83. Bauer, Otto (1907), Die Nationalitätenfrage und die Sozialdemokratie, https://www.marxists. org/deutsch/archiv/bauer/1907/nationalítaet/index.html (ανακτήθηκε 22/8/2020). Bauer, Otto (2000), The Question of Nationalities and Social Democracy, Μινεάπολις: University
Minnesota Press. Bernstein, Eduard (1895), Kommunistische und demokratisch-sozialistische Strömungen während der englischen Revolution, Στουτγάρδη: J.H.W. Dietz. Bernstein, Eduard (1980 [1895]), Cromwell and Communism: Socialism and Democracy in the Great English Revolution, Λονδίνο: Spokesman
Books. Γαβριηλίδης, Άκης (2005), «Ο διαφοριστικός ρατσισμός του Νίκου Σβορώνου», Θέσεις 91: 15-31.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 233 Γερβίνος, Γεώργιος (1865), Ιστορία της Επαναστάσεως και αναγεννήσεως της Ελλάδος, τόμ. B', Αθήνησι. Γιοχάλας, Π. Τίτος (2006), Ύδρα - Λησμονημένη γλώσσα, 2 τόμοι, Αθήνα: Πατάκης. Γιοχάλας, Π. Τίτος (2011), Η αρβανιτιά στο Μόριά, Αθήνα: Πατάκης. Γκοντλιέ, Μωρίς (1973), «Ο όρος
ασιατικός τρόπος παραγωγής και τα μαρξιστικά σχήματα εξέλιξης των κοινωνιών», εισαγωγή-μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης, περιοδικό Δύο, Παράρ τημα, 2-47. Γκρεγκορόβιους, Φερντινάντ (1994 [1889]), Μεσαιωνική ιστορία των Αθηνών, τόμ. Γ', Αθήνα: Κριτική. Clair, William St (2008), That Greece Might Still Be
Free. The Philhellenes in the War of Independence, Καίμπριτζ: Open Book Publishers. Cotovanu, Lidia (2018), «Οι πολλαπλές αναπαραστάσεις των Ρωμαίων/Γραικών στις Παρα δουνάβιες Ηγεμονίες: η μαρτυρία του Ματθαίου Μυραίων (αρχές 17ου αιώνα)», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός,
Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 431-447. Cox, Oliver Cromwell (1959), Caste, Class and Race: A Study in Social Dynamics, Νέα Υόρκη: Monthly Review Press. Δασκαλάκης, Απόστολος В. (1961-1962), «Η έναρξις του αγώνος της ελευθερίας. Θρύλος και πραγματικότης»,
Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθη νών, περίοδος B', τόμ. IB', 9-138. Δασκαλάκης, Απόστολος Β. (1979), Ο Αδαμάντιος Κοραής και η ελευθερία των Ελλήνων, Αθήναι: Βογιανάκης. Δασκαλάκης, Χ.Ε. (1934α), «Νεώτεροι χρόνοι», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. Γ
(Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 575-601. Δασκαλάκης, Χ.Ε. (1934β), «Αλύτρωτος ελληνισμός», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. Γ
(Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 757-758. Δαφνής, Γρηγόριος (1961), Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα 1821-1961, Αθήνα: Γαλαξίας. Δημαράς, Κ.Θ. (1989), Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Αθήνα: Ερμής. Δημαράς, Κ.Θ. (1992), Ιστορικά φροντίαματα, A'. Ο Διαφωτισμός και το κορύφωμά του, Αθήνα: Πορεία. Δημαράς, Κ.Θ. (1994),
Ελληνικός ρωμαντισμός, Αθήνα: Ερμής. Δημητρόπουλος, Δημήτρης (2014), «Παναγιώτης Καρατζάς: Η βιογραφία ενός αγωνιστή του 1821. Από την πρόσληψη στην ανάπλαση», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρο νης Κοινωνικής
Ιστορίας - Η Αυγή, 59-69. Δημητρόπουλος, Δημήτρης και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.) (2014), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή. Δημούλης, Δημήτρης (2000), «Λαός, έθνος και πολίτες στην ελληνική συνταγματική ιστορία του 19ου αιώνα», Θέσεις 72:
35-89. Detrez, Raymond (1997), Historical Dictionary of Bulgaria, Λάνχαμ, Μέρυλαντ: The Scarecrow Press. Detrez, Raymond (2014), «Τι είδους μανία είναι η γραικομανία;», στο Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Τα Βαλκάνια: Εκσυγχρονισμός, ταυτότητες, ιδέες. Συλλογή κειμένων προς τιμήν της καθηγήτριας
Νάντιας Ντάνοβα, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 399-410.
234 1821 ļ ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ Εκσυγχρονισμός και βιομηχανική επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα (1980) (περιέχονται άρθρα των Grothusen, Da Silva, Gross, Petrosian, Sugar, Todorova, Georgescu, Todorov, Stoianovic, Unco, Milic, Παναγιωτόπουλος, Genw, Dumont,
Kazarkova, Sanders), Αθήνα: Θεμέλιο. Ελεφάντης, Άγγελος (1976), Η επαγγελία της αδύνατης επανάστασης, Αθήνα: Ολκός. Ευαγγελίδης, Τρύφων (1933), «Σάββας Φωκιανός», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. KA', Αθήνα: Πυρσός, 405. Ευαγγελίδης, Τρύφων (1934), «Τουρκοκρατία - Ελληνική Επανάστασις», στο
Μεγάλη ελληνι κή εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 560-575. Ευελπίδης, Χρ. (1934), «Γεωργική οικονομία», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 73-79. Ευθύμιος [Πενταγιώτης] ιερομόναχος (1996), Το Χρονικό του Γαλαξειδίου, Αθήνα: Δημιουργία. Engels,
Friedrich (1977), «Die auswärtige Politik des russischen Zarentums», στο MarxEngels-Werke, τόμ. KB', 11-59, Βερολίνο (Οστ): Dietz Verlag, 11-48. Evered, Emine Ö. (2012), Empire and Education under the Ottomans. Politics, Reform, and Resistance from the Tanzimat to the Young Turks, Λονδίνο: I.B.
Tauris. Ζέβγος, Γιάννης (1933α), «Ο “μαρξιστής” Г. Κορδάτος ιστορικός της μπουρζουαζίας», Κομ μουνιστική Επιθεώρηση 20 (15/10/1933): 19-24. Ζέβγος, Γιάννης (1933β), «Ο Γ. Κορδάτος σαν ιστορικός της επανάστασης του 1821», Κομμου νιστική Επιθεώρηση 21 (1/11/1933): 26-34. Ζέβγος, Γιάννης (1935), «Η
επανάσταση του 1821. Ο χαραχτήρας, οι κινητήριες δυνάμεις και τα προβλήματα της», Νέοι Πρωτοπόροι 3 (Μάρτης): 82-85.
Ζέβγος, Γιάννης (1936), «1821 και ξένες δυνάμεις», Ριζοσπάστης 25/3. Αναδημοσίευση: Ο Ρίζος της Δευτέρας, 24/3/1947. http://anasintaxi.blogspot.tom/2008/03/1821.html (ανακτή θηκε 22/8/2020). Ζέβγος, Γιάννης (1943), «Προς την ολοκλήρωση του Εικοσιένα», Κομμουνιστική Επιθεώρηση 12 (Απρίλης). Ζέβγος,
Γιάννης (1945), Σύντομη μελέτη της νεοελληνικής ιστορίας, Αθήνα: Τα νέα βιβλία. Ζελεπός, Ιωάννης (2018), «Μετεμορφώθη γαρ και έγινεν ο Ελληνισμός Χριστιανισμός. Έλ ληνες, Ελληνικόν γένος, και Ελληνισμός στον θρησκευτικό λόγο κατά τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης (τέλη 18ου αι. έως 1821)»,
στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 345-359. Ζιούτος, Γεώργιος Δ. (2009), Το διεθνές εργοττικό κίνημα στον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, Αθήνα: Στοχαστής. Geib, Gustav (χ.χ.έ.), Παρουσίαση της κατάστασης του
δικαίου στην Ελλάδα στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και ως τον ερχομό του βασιλιά Όθωνα του A', Αθήνα: Γκοβόστης. Geib, Gustav (1835), Darstellung des Rechtszustandes in Griechenland während der türkischen Herrschaft u. bis zur Ankunft des Königs Otto I, Χαϊδελβέργη: C. F. Winter. Gluzman, Renard και
Gerassimos Pagratis (2019), «Tracking Venice’s maritime traffic in the first age of globalization: A geospatial analysis», στο Maritime Networks as a Factor in European Integration: Selection of Essays, Φλωρεντία: Firenze University Press, 135153. Godelier, Maurice (1964), «La notion de “mode de
production asiatique” et le schéma marxiste
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 235 d’évolution des sociétés», στο Centre d’études et de recherches Marxistes (CERM), Sur le mode de production asiatique, Παρίσι: Edition Sociales. Ηλιου, Φίλιππος (1974), «Τύφλωσον Κύριε τον λαόν σου. Οι προεπαναστατικές κρίσεις και ο Ν. Σ. Πίκκολος», Ερανιστής 11: 580-626. Ηλιου,
Φίλιππος (1978), «Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Νεωτεριστικές προκλήσεις και παραδο σιακές αντιστάσεις», Δελτίο της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτιομού και Γενικής Παιδείας, Αθήνα: Σχολή Μωραΐτη. Ηλιου, Φίλιππος (2014), «Η ιδεολογική χρήση της ιστορίας», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης
Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή, 15-28. Heinrich, Michael (2018), Karl Marx und die Geburt der modernen Gesellschaft. Biographie und Werkentwicklung, Erster Band, 1818-1841, Βερολίνο: Schmetterling Verlag. Heinrich,
Michael (2019), Karl Marx and the Birth of Modern Society. The Life of Marx and the Development ofHis Work, ѴЫ. Γ: 1818-1841, Νέα Υόρκη: Monthly Review Press. Hering, Gunnar (2004), Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Hobsbawm, Eric J. (1992), Η εποχή
των επαναστάσεων 1789-1848, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυ μα Εθνικής Τραπέζης. Hobsbawm, Eric J. (1994), Έθνη και εθνικισμός από το 1780 μέχρι σήμερα. Πρόγραμμα, μύθος, πραγματικότητα, Αθήνα: Καρδαμίτσα. Hobsbawm, Eric J. (2004), «Εισαγωγή: Επινοώντας παραδόσεις», στο Eric J. Hobsbawm και Terrence Ranger
(επιμ.), Η επινόηση της παράδοσης, Αθήνα: Θεμέλιο, 9-24. Hobsbawm, Eric J. και Terrence Ranger (επιμ.),
(2004), Η επινόηση της παράδοσης, Αθήνα: Θεμέλιο. Θεοδωρακόπουλος, Ιωάννης N. (1972), Το Εικοσιένα και ο σύγχρονος ελληνισμός, Αθήνα: Οι Εκδόσεις των Φίλων. Θεοτοκάς, Νίκος και Νίκος Κοταρίδης (2014), «Προσλήψεις των κλεφτών από την μαρξιστική ιστοριογραφία», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης
Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας ֊ Η Αυγή, 45-57. Ιγγλέση, Αγγελική (2004), Βορειοελλαδίτες έμποροι στο τέλος της Τουρκοκρατίας. Ο Σταύρος Ιωάννου, Αθήνα: Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος. Ιναλτζίκ, Χαλίλ (1995),
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η κλασική εποχή, 1300-1600, Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Ιόββα, Ιβάν (1986), ΟιΔεκεμβριστές του Νότου και το ελληνικό απελευθερωτικό κίνημα, Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή. İnalcık, Halil (1967), «Capital formation in the Ottoman Empire», Journal of Economic History 29: 97-140. Inalcik,
Halil (1978), The Ottoman Empire: Conquest, Organization and Economy. Collected Studies, Λονδίνο: Variorum Reprints. Inalcik, Halil (1993), «State, Sovereignty and Law during the Reign of Süleyman», στο Halil Inalcik και Cemal Kafadar (επιμ.), Süleyman the Second and his Time, Ισταμπούλ: The Isis
Press, 61-92.
236 18211 ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ İnalcık, Halil (1994), An Economic and Social History of the Ottoman Empire. Volume 1:13001600, Καίμπριτζ: Cambridge University Press. İnalcık, Halil και Cemal Kafadar (επιμ.) (1993), Süleyman the Second and his Time, Ισταμπούλ: The Isis
Press. Καμπούρογλου, Παντολέων (1985 [1883]), lampia του Πειραιώς από του 1833-1882 έτους: Γενική κατάατασις, κίνησις εμπορίου, ναυτιλία, βιομηχανία, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυ σίου Νότη Καραβία. Καμπούρογλους, Δημήτριος Γρ. (1934), «Δημόσιος και ιδιωτικός βίος επί Τουρκοκρατίας», στο Μεγάλη
ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 801-808. Κανελλόπουλος, Παναγιώτης (1982), «Έλληνες και Βούλγαροι», στο Νικολάι Τοντόρωφ, Η βαλκανική διάσταση της Επανάστασης του 1821 (η περίπτωση των Βουλγάρων). Ένας κατά λογος των αγωνιστών στη Μολδοβλαχία (Αρχεία Οδησσού), Αθήνα:
Gutenberg, 9-62. Καραγιάννης, Γιώργος (24/1/2016), «Ο αλβανικός μεγαλοϊδεατισμός και το ζήτημα των Τσάμηδων ( Ε՛)», https://www.imerodromos.gr/tsamiko-5/ (ανακτήθηκε 22/8/2020). Καρακατσούλη, Άννα (2016), «Μαχητές της ελευθερίας» και 1821. Η Ελληνική Επανάσταση στη διεθνική της διάσταση, Αθήνα:
Πεδίο. Καρδάσης, Βασίλης Α. (1987), Σύρος, σταυροδρόμι της Ανατολικής Μεσογείου (1832-1857), Αθήνα: Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Καρδάσης, Βασίλης (1993), «Ελληνική εμπορική ναυτιλία 1858-1914», στο Επιστημονικό συμπόσιο στη μνήμη του Νίκου Σβορώνου (30 και 31 Μαρτίου 1990), Αθήνα: Εταιρεία
Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 215-242. Καρδάσης, Βασίλης (1998), Έλληνες ομογενείς στη Νότια
Ρωσία, 1775-1861, Αθήνα: Αλεξάν δρεια. Καρούζου, Ευαγγελία (2006), «Θεσμικό πλαίσιο και αγροτική οικονομία», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 175-218. Κατρή, Χριστίνα (2007), «Ξαναδιαβάζοντας τον Φελίξ Μπωζούρ.
Προβιομηχανικός καπιταλι σμός και μορφές διαμεσολάβησης της κεφαλαιακής σχέσης», Θέσεις 98:119-132. Κατσιαρδή-Hering, Ολγα, Αναστασία Παπαδιά-Λάλα, Κατερίνα Νικολάου και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.) (2018), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυ τότητες, Αθήνα: Ευρασία.
Κατσούλης, Γιώργης, Μάριος Νικολινάκος και Βασίλης Φίλιας (1985), Οικονομική ιστορία της νεώτερης Ελλάδας από το 1453 μέχρι το 1830, τόμ. A', Αθήνα: Παπαζήσης. Κιτρομηλίδης, Πασχάλης (1990), Η Γαλλική Επανάσταση και η Νοτιοανατολική Ευρώπη, Αθή να: Διάττων. Κιτρομηλίδης, Πασχάλης (1996),
Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. ΚΚΕ (1968), Επίσημα κείμενα, τόμ. Δ', Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις. Κόκκινος, Διονύσιος Α. (1956), Η Ελληνική Επανάστασις, τόμ. 1, Αθήναι: Μέλισσα. Κολιόπουλος, Γιάννης (1988), Ληστές. Η κεντρική Ελλάδα στα μέσα του 19ου
αιώνα, Αθήνα: Ερμής. Κάλλιας, Αριστείδης (1997), Οι Αρβανίτες και η καταγωγή των Ελλήνων. Ιστορική, λαογραφική, πολιτιστική, γλωσσολογική επισκόπηση, Αθήνα: Θάμυρις. Κολοκοτρώνης, Θεόδωρος (1846), Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836, Αθήνησιν: Τύποις Χ.Ν. Φιλαδελφέως.
Κονόμος, Ντίνος (1973), Μυστικές εταιρείες στα χρόνια της Εθνεγερσίας, Αθήναι.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 237 Κοραής, Αδαμάντιος (1798), «Αδελφική διδασκαλία προς τους ευρισκόμενους κατά πάσαν την οθωμανικήν επικράτειαν γραικούς», http://digital.lib.auth.gr/record/56228?ln=el (ανακτή θηκε 22/8/2020). Κοραής, Αδαμάντιος (1805), Τι πρέπει να κάμωαιν οι Γραικοί εις τας παρούσας περιστάσεις:
Διά λογος δύο Γραικών κατοίκων της Βενετίας όταν ήκουσον τας λαμπρός νίκας του Αυτοκράτορος Ναπολέοντος, Εις την Βενετίαν: Εκ της Τυπογραφίας Χρύσιππού του Κριτοβούλου. Κοραής, Αδαμάντιος (1819), Στοχασμοί Κρίτωνος, εν Παρισίοις: εκ της Τυπογραφίας Φιρμίνου Διδότου. Κορδάτος, I. Κ. (1927 [1924]): Η
κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, Αθήναι: Γ.Ι. Βασιλείου. Κορδάτος, Γιάννης (1957), Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας, τόμ. B', Αθήνα: «20ός αιώνας». Κορδάτος, Γιάννης (1958): Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, τόμ. E', 1900-1924, Αθήνα: «20ός αιώνας». Κορδάτος, Γιάνης (1972 [1946]), Η
κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, Αθήνα: Επικαιρότητα. Κορδάτος, Γιάνης (1983 [1945]), Ο Ρήγας Φεραίος και η Βαλκανική Ομοσπονδία, Αθήνα: Επικαιρότητα. Κοταρίδης, Νίκος Γ. (1993), Παραδοσιακή επανάσταση και Εικοσιένα, Αθήνα: Πλέθρον. Κοταρίδης, Νίκος (2017), Περί της
επαναστάσεως των λεγομένων Ελλήνων. Η μαρτυρία του Ιερομόναχου Γερασίμου (1836), Πάτρα: Opportuna. Κουμπουρλής, Γιάννης (2018), «Εθνική ταυτότητα, εθνικός χαρακτήρας και εθνικό αφήγημα: Ζητήματα ερμηνείας της ιστορίας του ελληνικού έθνους κατά τη μετάβαση από τον Διαφω τισμό στον ιστορισμό», στο
Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα:
Ευρασία, 615-631. Κοφινάς, Γ.Ν. (1934), «Ιστορία των δημοσίων οικονομικών A'. Από της επαναστάσεως του 1821 μέχρι της αφίξεως του κυβερνήτου Καποδίστρια», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαί δεια, τόμ. Γ (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 351-354. Κρεμμυδάς, Βασίλης (1980), Συγκυρία και εμπόριο στην
προεπαναστατική Πελοπόννησο, 17931821, Αθήνα: Θεμέλιο. Κρεμμυδάς, Βασίλης (1992), «Υποδοχή των ευρωπαϊκών ιδεών από τον ελληνισμό στο τέλος της τουρκοκρατίας», Θέσεις 42: 27-32. Κρεμμυδάς, Βασίλης (2016α), Η ελληνική επανάσταση του 1821 - Τεκμήρια, αναψηλαφήσεις, ερμηνείες, Αθήνα: Gutenberg.
Κρεμμυδάς, Βασίλης (2016β), «Ελληνική Επανάσταση του 1821: ο πόλεμος και η νίκη της νεωτερικότητας», συνέντευξη στον Στρατή Μπουρνάζο, https://enthemata.wordpress.com/2016/03/26/vkrem/ (ανακτήθηκε 22/8/2020). Κρεμμυδάς, Βασίλης (2018), «Ο Βασίλης Κρεμμυδάς καταρρίπτει έναν έναν τους μύθους του 1821
κι όχι μόνο το κρυφό σχολειό», συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο, https:// www.lifo.gr/articles/book_articles/93091/o-vasilis-kremmydas-katarriptei-enan-enantoys-mythoys-toy-1821-ki-oxi-mono-to-kryfo-sxoleio (ανακτήθηκε 22/8/2020). Κριμπάς, Β.Δ. (1934), «Αμπελουργία», στο Μεγάλη ελληνική
εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 93-95. Κυριακόπουλος, Ηλίας Γ. (1929), «Βερώνης Συνέδριον», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. Z’, Αθήνα: Πυρσός, 154-155. Κωστής, Κώστας (2006), «Δημόσια οικονομικά», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής
οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 293-335.
238 1821 ļ ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ТЛЕ A Κωστής, Κώστας (2013), «Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας». Η διαμόρφωση του νεοελλη νικού κράτους 18ος-21ος αιώνας, Αθήνα: Πόλις. Κωστής, Κώστας και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.) (2006), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο
αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Kautsky, Karl (2009 [1907/1908]), «Nationality and internationality», Part I, μτφρ. Ben Lewis, Critique 37(3): 371-389, Αύγουστος. Kautsky, Karl (2010 [1907/1908), «Nationality and intemationality», Part II, μτφρ. Ben Lewis, Critique 38(1): 143-163, Φεβρουάριος.
Kalkandjieva, Daniela (2005), «The higher theological education of Bulgarian Orthodox Clergy (19th-20th centuries)», στο Studia Universtitatis Petru Maior, Historia 5 (Târgu Mureş), 229-242. Koder, Johannes (2018), «‘Ρωμαϊστί. Παρατηρήσεις για τη γλωσσική romanitas των Βυζα ντινών», στο Όλγα
Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 73-85. Kyrtatas, Dimitris (2011), «Slavery and economy in the Greek world», στο Bradley Keith και Paul Cartledge (επιμ.), The Cambridge World History of Slavery, Καίμπριτζ: Cambridge
University Press, 91-111. Λαδογιάννη, Γεωργία (1989), To περιοδικό «Ιδέα» (1933-1934). Παρέμβαση στην κοινωνική κρίση και την αισθητική αναζήτηση, διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Λεβί, Μισέλ (1993), Το εθνικό ζήτημα από τον Μαρξ μέχρι σήμερα, Αθήνα: Στάχυ. Λένιν, Βλαντιμίρ I. (1977),
Άπαντα, τόμ. 2 και 38, Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή. Λεονταρίτης, Γεώργιος (1996), Ελληνική εμπορική ναυτιλία (1453-1850), Αθήνα:
Εταιρεία Με λέτης Νέου Ελληνισμού - Μνήμων. Λιάκος, Αντώνης (1986), Η ιταλική ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα, Αθήνα: Θεμέλιο. Λιάκος, Αντώνης (2005), Πώς στοχάστηκαν το έθνος αυτοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο; Αθήνα: Πόλις. Λουκάς, Ιωάννης (1998), Θαλάσσια ισχύς και ελληνικό κράτος. (Ο στόλος της
Μεγάλης Ιδέας), Αθήνα: Επικοινωνίες Α.Ε. Λούκος, Χρήστος (1988), Η αντιπολίτευση κατά του κυβερνήτη Ιω. Καποδίστρια, 1828-1931, Αθήνα: Θεμέλιο. Λούκος, Χρήστος (1994), «Οι “τύχες” του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου στη νεοελληνική συ νείδηση», στο Η Επανάσταση του 1821. Μελέτες στη μνήμη της Δέσποινας
Θεμελή-Κατηφόρη, Αθήνα: Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού, 93-106. Λούκος, Χρήστος (2014), «Ο “κοινωνικός” Καποδίστριας. Η αποκατάστασή του στις αριστε ρές συνειδήσεις», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης
Κοινωνικής Ιστορίας ֊ Η Αυγή, 83-95. Λυμπεράτος, Ανδρέας (2018), «Ρωμηοί, Έλληνες και Γκαγκαούζοι στη Βουλγαρία του 19ου αιώνα: ανασημασιοδότηση, ταξινόμηση, αυτο-κατανόηση», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία,
417-429. Lane, Frederic C. (2007), Βενετία η θαλασσοκράτειρα. Ναυτιλία-Εμπόριο-Οικονομία, Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Lowry, Heath W. (1993), «Süleymân’s formative years», στο Halil İnalcık και Cemal Kafadar (επιμ.), Süleyman the Second and his Time, Ισταμπούλ: The Isis Press, 21-36.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 239 Μάγιερ, Ιωάννης (1858), Ελληνικά Χρονικά «Μεσολογγίου», τόμ. Α' (1824), τόμ. Β' (18251826), Αθήναι: X. Σπανός και Ν. Νίκας. Μακρυγιάννης, Γιάννης (2011), Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη. Το πλήρες κείμενο, με ταγραφή από το πρωτότυπο του Γιάννη Βλαχογιάννη, επεξεργασμένη από τον
καθηγητή Γιάννη Καζάζη, https://www.imlagada.gr/UsersFiles/admin/documents/Downloads/l_ Makrigianni_opt.pdf (ανακτήθηκε 22/8/2020). Μάμουκας, Ανδρέας Ζ. (1839), Τα κατά την Αναγέννησιν της Ελλάδος. Ήτοι συλλογή των κατά την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων
πρά ξεων, από του 1821 μέχρι τέλους του 1832, εν Πειραιεί: εκ της του Ηλία Χριστοφίδου Τυπογραφίας, τόμοι A', B’, ΣΤ'. Μαντέλ, Ερνέστ (1975), Γένεση και εξέλιξη των οικονομικών θεωριών του Καρλ Μαρξ, Αθήνα: Ζαχαρόπουλος. Μάξιμος, Σεραφείμ (1973), Η αυγή του ελληνικού καπιταλισμού. Τουρκοκρατία
1685-1789, Αθήνα: Στοχαστής. Μάξιμος, Σεραφείμ (1975): Κοινοβούλιο ή δικτατορία; Αθήνα: Στοχαστής. Μάξιμος, Σεραφείμ (1976), Το ελληνικό εμπορικό ναυτικό κατά τον XVII αιώνα, Αθήνα: Στο χαστής. Μάξιμος, Σεραφείμ (1982): «Μερικά προβλήματα από την εξέλιξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα», στο
Σπάρτακος, Μηνιαίο περιοδικό της μαρξιοτικής-λενινιστικής θεωρίας και πράξης. Αριστερή αντιπολίτευση του ΚΚΕ. Κείμενα του 1928, 10-12 και 89-91. Μάουρερ, Γκέοργκ Λούντβιχ (1976 [1835]), Ο ελληνικός λαός, Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Μαρξ, Καρλ (1978α), Το Κεφάλαιο. Κριτική της πολιτικής οικονομίας, τόμ. 1,
Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή. Μαρξ, Καρλ (1978β), Το Κεφάλαιο. Κριτική της πολιτικής οικονομίας, τόμ. 3, Αθήνα: Σύγχρονη
Εποχή. Μαρξ, Καρλ (1986), Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Αθήνα: Θεμέλιο. Μαρξ, Καρλ (1990), Βασικές γραμμές της κριτικής της πολιτικής οικονομίας, τόμ. 2, Αθήνα: Στοχαστής. Μαστραντώνης, Τάκης και Γιάννης Μηλιάς (1983), «Η θεωρία της Αριστερός για την εξάρτη ση του ελληνικού καπιταλισμού:
όρια και συνέπειες», Θέσεις 2: 31-43. Ματάλας, Παρασκευάς (2002), Έθνος και ορθοδοξία. Οι περιπέτειες μιας σχέσης. Από το «Ελλαδικό» στο Βουλγαρικό σχίσμα, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Μαυρογιάννης, Γεράσιμος Ε. (1889), Ιστορία των Ιονίων Νήσων, αρχομένη τω 1897 και λήγου σα τω 1815,
2 τόμοι, εν Αθήναις: Τυπογραφείον «Παλιγγενεσία». Μηλιάς, Γιάννης (1990), «Τρόποι παραγωγής και κοινωνικές σχέσεις στην ύπαιθρο (19ος και 20ός αιώνας)», Επιστημονική Σκέψη 47: 43-52. Μηλιάς, Γιάννης (1992), «Μια παρατήρηση για την εγγενή “τάση ολοκληρωτισμού” του (κάθε) έθνους. (Με αφορμή την
Προκήρυξη του Α. Υψηλάντη)», Θέσεις 42: 37-41. Μηλιάς, Γιάννης (1993), «Η υπανάπτυξη της θεωρίας ως απολογητική», Θέσεις 45: 39-64. Μηλιός, Γιάννης (1997), Τρόποι παραγωγής και μαρξιστική ανάλυση, Αθήνα: Ελληνικά Γράμ ματα. Μηλιός, Γιάννης (2000), Ο ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός. Από τον
επεκτατισμό στην καπι ταλιστική ανάπτυξη, Αθήνα: Κριτική. Μηλιός, Γιάννης (2017), Ο «σοβιετικός μαρξισμός» και οι Έλληνες στοχαστές, Αθήνα: Ελληνι κά Γράμματα. Μηλιός, Γιάννης (2020), Βενετία: Μια συνάντηση που στέριωσε απρόβλεπτα. Πραγματεία για τον καπιταλισμό και τη διαδικασία γένεσής του,
Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
240 1821 I ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ Μηλιάς, Γιάννης και Θάνος Μικρούτσικος (2018), Στην υπηρεσία του έθνους. Ζητήματα ιδεολο γίας και αισθητικής στην ελληνική μουσική, Αθήνα: Εφημερίδα ίων Συντακτών. Μοσκώφ, Κωστής (1979), Εισαγωγικά στην ιστορία του κινήματος της
εργατικής τάξης. Η δι αμόρφωση της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης στην Ελλάδα, Θεσσαλονίκη: Ιδιωτική έκδοση. Μοσχοβάκης, Ν.Γ. (1882), Το εν Ελλάδι Δημόσιον Δίκαιον επί Τουρκοκρατίας, διατριβή επί Υφηγεσία, Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου Χ.Ν. Φιλαδελφέως. Μουταφτσίεβα, Βέρα (1990), Αγροτικές
σχέσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (15ος-16ος αι.), Αθήνα: Πορεία. Μπαλιμπάρ, Ετιέν και Ιμμανουέλ Βαλλερστάιν (1991), Φυλή, έθνος, τάξη. Οι διφορούμενες ταυτότητες, Αθήνα: Ο Πολίτης. Μπαμπανάσης, Στέργιος (1985), Ιδιομορφίες της ανάπτυξης στη Νότια Ευρώπη, Αθήνα: Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών.
Μπουρόπουλος, Α.Ν. (1931), «Ληστεία», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. ΙΣΤ' Αθήνα: Πυρσός, 74-76. Μπωζούρ, Φελίξ (1974), Πίνακας του εμπορίου της Ελλάδος στην Τουρκοκρατία (1787-1797), Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Maleševię, Siniša (2019), Grounded Nationalisms. A Sociological Analysis, Καίμπριτζ:
Cambridge University Press. Marmora, Leopoldo (1988), «Οι δύο λειτουργίες της εθνικής ιδεολογίας: εσωτερική συνοχή και οριοθέτηση προς τα έξω», Θέσεις 25: 21-28. Mattone, Eric (2009), «Pushkin, Alexander (1799-1837)», στο Eric Matrone (επιμ.), Encyclo pedia of Blacks in European History and
Culture, 431-432. Marx, Karl (1973), «Marx an Engels in Manchester», στο Marx-Engels-Werke (MEW), τόμ. 32, 42-583. Marx, Karl
(1984), «Mazzinis neues Manifest», στο Marx-Engels-Werke (MEW), τόμ. 12, 579583. McGowan, Bruce (1981), Economic Life in Ottoman Europe: Taxation, Trade and the Struggle for Land, 1600-1800, Οξφόρδη: Oxford University Press. Mosse, George L. (1993), Confronting the Nation. Jewish and Western
Nationalism, Ανόβερο και Λονδίνο: Brandeis University Press. Mouritsen, Henrik (2009), «Modem nations and ancient models. Greece and Italy compared», στο Roderick Beaton και David Ricks (επιμ.), The Making of Modern Greece: Nationalism, Romanticism, and the Uses of the Past (1797-1896), Λονδίνο:
Ashgate, 43-49. Νέγρης, Θεόδωρος (1824), «Ανάπτυξις του νόμου της Επιδαύρου», Εφημερίς Αθηνών, 22/11/1824. Παρατίθεται στο Ελένη Σ. Στόικου, Όψεις του εθνοφυλετισμού των Ορθοδό ξων Αράβων από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μεταπτυχιακή
Διπλωματική Εργασία, Τομέας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, 109-110. Νούτσος, Παναγιώτης (1982), Ελληνική Νομαρχία. Συμβολή στην έρευνα των πηγών της, Αθήνα-Γιάννινα: Δωδώνη. Νούτσος, Παναγιώτης (1999), «Νεοελληνικός Διαφωτισμός: Προς τη συγκρότηση μορφών “Γνωσιοανθρωπολογίας”», στο Αστέριος
Αργυρίου, Κωνσταντίνος Α. Δημάδης και Ανα στασία Δανάη Λαζαρίδου (επιμ.), Ο ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση 1453-1981, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 371-380.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 241 Ξιφαράς, Δημήτρης (1992), Δημοσιονομική πολιτική και οικονομική ανάπτυξη. Κράτος και οι κονομία στην Ελλάδα, 1828-1862, Διπλωματική εργασία στο Τμήμα Ιστορίας της Φιλοσο φικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα. Ξιφαράς, Δημήτρης (1993α), «Η “ακατάλυτη συνέχεια” του
ελληνισμού: Ορισμένες επίκαιρες σκέψεις περί “εθνικής ιστορίας”», Μέρος A’, Θέσεις 42: 57-79. Ξιφαράς, Δημήτρης (1993β), «Η “ακατάλυτη συνέχεια” του ελληνισμού: Ορισμένες επίκαιρες σκέψεις περί “εθνικής ιστορίας”», Μέρος B’, Θέσεις 43: 25-46. Ξιφαράς, Δημήτρης (1995), «Η ελληνική εθνικιστική
ιδεολογία στο Μεσοπόλεμο: Όψεις δια μόρφωσης της εθνικής ιδέας», Μέρος A’, Θέσεις 53: 69-88. Ξιφαράς, Δημήτρης (1996), «Η ελληνική εθνικιστική ιδεολογία στο Μεσοπόλεμο: Όψεις δια μόρφωσης της εθνικής θεωρίας», Μέρος B', Θέσεις 54: 61-86. O’Meara, Patrick (2003), The Decembrist Pavel Pestei Russia
’s First Republican, Houndmills: Palgrave-McMillan. Παπαγεωργίου, Στέφανος Π. (2004), Από το γένος στο έθνος. Η θεμελίωση του ελληνικού κρά τους (1821-1862), Αθήνα: Παπαζήσης. Παναγιωτίδης, Σταύρος (2014), «Ο στρατηγός Μακρυγιάννης και η ελληνική Αριστερά. Μια περίπτωση συμβολικής αναδρομικής
οικειοποίησης», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή, 71-81. Παναγιωτόπουλος, Βασίλης (1980), «Η βιομηχανική επανάσταση και η Ελλάδα, 1832-1871», στο Εκσυγχρονισμός και βιομηχανική
επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα, Θεμέλιο, 216-235. Παπαδάκης, Β.Π. (1934), «Πολιτικά κόμματα», στο Μεγάλη ελληνική
εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 850-859. Παπαδιά-Λάλα, Αναστασία (1984), «Η Σμύρνη κατά τα ορλωφικά (1770): Εσωτερικές συ γκρούσεις και ευρωπαϊκή παρέμβαση», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, τόμ. 5, 133-185. Παπαδιά-Λάλα, Αναστασία (2018), «Οι Greci στον ελληνοβενετικό κόσμο
(13ος-18ος αι.). Ο λόγος των πολλαπλών εξουσιών», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 165-180. Παπαδοπούλου, Θεοδώρα (2018), «Τα ονόματα Ρωμαίος, Έλλην, Γραικός κατά τους μέσους βυζαντινούς χρόνους», στο Όλγα
Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 87-101. Παπάζογλου, Κ.Β. (1933), «Ναυτικόν», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. KA', Αθή να: Πυρσός, 291-297. Παπαθανασόπουλος, Κωνσταντίνος (1983), Ελληνική εμπορική ναυτιλία
(1833-1856). Εξέλιξη και αναπροσαρμογή, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Παπαναστασίου, Αλέξανδρος (1992), Ο εθνικισμός. Κοινωνιολογική μελέτη, Αθήνα: Δημιουργία. Παπαρρηγόπουλος, Κωνσταντίνος (1899), Τα διδακτικώτερα πορίσματα της Ιστορίας του ελλη νικού έθνους, εν Αθήναις: εκ του
τυπογραφείου των καταστημάτων Σπυριδ. Κουσουλίνου. Παπαρρηγόπουλος, Κωνσταντίνος (1971), Ιστορία του ελληνικού έθνους, τόμοι ΙΔ' και IE’, Αθήνα: Γαλαξίας. Παπουλίδης, Κωνσταντίνος (1989), Γρηγόριος Γ. Μαρασλής (1831-1907), Αθήνα: Ίδρυμα Με λετών Χερσονήσου του Αίμου. Παρασκευόπουλος, Γεώργιος Π.
(1896), Η Μεγάλη Ελλάς. Ανά την Ρωσσίαν, Ρουμανίαν, Βουλ-
242 18211 ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ yetpíav, Σερβίαν, Μαυροβούνιον, Τουρκίαν, Σάμον, Κρήτην, Κύπρον, Αίγυπτον και Παλαι στίνην, Αθήναι: εκ του τυπογραφείου της Κορίννης. Πασχάλης, Δ.Π. (1933), «Ύδρα - Ιστορία», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. ΚΓ', 589-590.
Πατρώνης, Βασίλης (2015), Ελληνική οικονομική ιστορία. Οικονομία, κοινωνία και κράτος στην Ελλάδα (18ος-20ός αιώνας), Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληντκών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Πετμεζάς, Σωκράτης (2006), «Αγροτική οικονομία», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.),
στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελλη νικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 103-152. Πετρίδης, Παύλος Β. (1990), Πολιτικοί και συνταγματικοί θεσμοί στη νεώτερη Ελλάδα (18211843), Αθήνα: University Studio Press. Πλατής, Βασίλειος Αθ. (2008), Ιστορική
γεωγραφία και εθνικές διεκδικήσεις των Ελλήνων τον 19ο αιώνα, Θεσσαλονίκη: Διδακτορική διατριβή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, Τομέας Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Πλουμίδης, Σπυρίδων Γ. (2018), «Της μεγάλης ταύτης ιδέας. Οι αφετηρίες της ελληνικής εθνι κής
ιδεολογίας», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλ λογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 555-570. Πολυζωίδης, Αναστάσιος (1971), Ανέκδοτα κείμενα από την «Απόλλωνα», Ύδρα 1831, Αθήνα: Κουλτούρα Πουκεβίλ, Φραγκίσκος (1996 [1824]), Ιστορία της Ελληνικής
Επαναστάαεως, Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Πουλαντζάς, Νίκος (1975), Πολιτική εξουσία και κοινωνικές τάξεις, Αθήνα: Θεμέλιο.
Πουλαντζάς, Νίκος (1982), Το κράτος, η εξουσία, ο σοσιαλισμός, Αθήνα: Θεμέλιο. Πουλαντζάς, Νίκος (2006), Φασισμός και δικτατορία, Αθήνα: Θεμέλιο. Πουλιόπουλος, Παντελής (1972), Δημοκρατική ή σοσιαλιστική επανάσταση στην Ελλάδα; Αθή να: νέοι στόχοι. Πρακτικά. Η της Τρίτης Σεπτεμβρίου εν Αθήναις
Εθνική Συνέλευσις, Εν Αθήναις: Εκ του Βασι λικού Τυπογραφείου. «Philhellenism in England (1821-1827)», The Siavonic and East European Review, τόμ. 14, αρ. 41 (Ιανουάριος 1936): 363-371. Ρήγας [Φεραίος] (1996α), Νέα πολιτική διοίκηαις των κατοίκων της Ρούμελης, της μικρός Ασί ας, των μεσογείων
νήσων, και της Βλαχομπογδανίας, στο Εμμανουήλ Σ. Στάθης, Το Σύ νταγμα και ο Θούριος του Ρήγα. Το αρχικό και το τελικό κείμενο. Κριτική έκδοση, Αθήνα: Αρμός, 183-224. Ρήγας [Φεραίος] (1996β), Θούριος, ήτοι ορμητικός πατριωτικός ύμνος πρώτος, εις τον ήχον. Μια προσταγή μεγάλη, στο Εμμανουήλ Σ.
Στάθης, Το Σύνταγμα και ο Θούριος του Ρήγα. Το αρχικό καί το τελικό κείμενο. Κριτική έκδοση, Αθήνα: Αρμός, 279-298. Ροτζώκος, Νίκος Β. (1997), Επανάσταση και εμφύλιος στο Εικοσιένα, Αθήνα: Πλέθρον/Δοκιμές. Reinhold, Karl Dr. (1855), Πελασγικά. Noctes Pelasgicae: Dialectos Graeciae Pelasgicas. Δι
άλεκτος του στόλου, Typis Sophoclis Garbola, Athenis. https://books.google.gr/books?id=Z VZKAAAAcAAI pg=PA3 source=gbs_toc_r cad=3#v=onepage q f=false (ανακτή θηκε 22/8/2020). Roudometof, Victor (1998), «From Rum Millet to Greek nation: Enlightenment, secularization, and national identity in
Ottoman Balkan Society, 1453-1821», Journal of Modern Greek Studies, Volume 16:11-48.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 243 Rubin, Alfred P. (1988), The Law of Piracy, Newport, Rhode Island: Naval War College Press. Rubin, Isaac I. (1994), Ιστορία οικονομικών θεωριών, Αθήνα: Κριτική. Σάθας, Κωνσταντίνος (1869), Τουρκοκρατούμενη Ελλάς. Ιστορικόν δοκίμιον περί των προς αποτίναξιν του οθωμανικού ζυγού
επαναστάσεων του ελληνικού έθνους (1453-1821), Αθήνησι: Εκ της Τυπογραφίας των τέκνων Ανδρέου Κορόμηλά. Σάθας, Κωνσταντίνος (1986 [1885]), Έλληνες στρατιώται εν τη Δύσει και αναγέννησις της ελλη νικής τακτικής, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία. Σακελλαρίου, Μιχαήλ Β. (1978 [1939]), Η
Πελοπόννησος κατά την δεύτερον Τουρκοκρατίαν (1715-1821), Αθήνα: Ερμής. Σακελλαρόπουλος, Θεόδωρος Δ. (1991), Θεσμικός μετασχηματισμός και οικονομική ανάπτυξη. Κράτος και οικονομία στην Ελλάδα 1830-1922, Αθήνα: Εξάντας. Σακελλαροπούλου, Κατερίνα (2017), «Τα Συντάγματα του Αγώνα: Το δίκαιο της
ελευθερί ας», εισήγηση στην εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, στις 26/4/2017, το Ινστιτούτο για τη Δικαιοσύνη και την Ανάπτυξη και το Ινστιτούτο Ν. Σβορώνος, με θέμα «Τα Συντάγματα του Αγώνα (1821-1832)», 109-117, http://www.publiclawjoumal.eom/docs/6/2017_2_2_ sakellaropoulou.pdf (ανακτήθηκε
22/8/2020). Σβορώνος, Ν.Ι. (1934), «Πληθυσμός και κάτοικοι», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 223-236. Σβορώνος, Νίκος (1995), Η μέθοδος της ιστορίας, Αθήνα: Άγρα. Σβορώνος, Νίκος (2004), Το ελληνικό έθνος ֊ Γένεση και διαμόρφωση του νέου ελληνισμού, Αθήνα: Πόλις.
Σβώλος, Αλέξανδρος (1972), Τα ελληνικά Συντάγματα 1822-1952, Αθήνα: Στοχαστής. Σκαρπέτης, Βασίλειος (1934), «Ναυτιλία», στο
Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελ λάς), Αθήνα: Πυρσός, 200-205. Σκληρός, Γεώργιος (1977 [1908]), Έργα, Αθήνα: Επικαιρότητα. Σκοπετέα, Ελένη (1988), Το πρότυπο βααάειο και η Μεγάλη Ιδέα, Αθήνα: Πολύτυπο. Σπάρτακος, Μηνιαίο περιοδικό της μαρξιστικής-λενινιστικής θεωρίας και πράξης, τεύχη
του 1928 (1982), Αθήνα: Ουτοπία. Στάθης, Εμμανουήλ Σ. (1996), Το Σύνταγμα και ο Θούριος του Ρήγα. Το αρχικό και το τελικό κείμενο. Κριτική έκδοση, Αθήνα: Αρμός. Στάθης, Παναγιώτης (2014), «Το Εικοσιένα στην αριστερή ιστοριογραφία του 20ού αιώνα», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης
(επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή, 29-43. Στάλιν, Ιωσήφ Β. (1952), «Ο μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα», στο του ίδιου Άπαντα, τόμ. 2, 327-412, Εκδοτικό της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Στασινόπουλος, Μιχαήλ Δ. (1970), «Η περί της
παιδείας μέριμνα του αγωνιζομένου έθνους και το πρώτον Πανεπιστήμιον», Νέα Εστία, Αφιέρωμα στο Εικοσιένα, Χριστούγεννα. Σταυρίδη-Πατρικίου, Ρένα (επιμ.) (1976), Δημοτικισμός και κοινωνικό πρόβλημα, Αθήνα: Ερμής. Σταυρόπουλος, Θεόδωρος (1979), Ιστορική ανάλυση του αγροτικού ζητήματος στην Ελλάδα, 2
τόμοι, Αθήνα: Νέα Σύνορα. Στόικου, Ελένη Σ. (2008), Όψεις του εθνοφυλετισμού των Ορθοδόξων Αράβων από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Τομέας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας. Συγγρός, Ανδρέας (1908),
Απομνημονεύματα, τόμ. Γ', εν Αθήναις: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. Σύνταγμα της Επτανήοου Πολιτείας του 1803,
http://www.infokerkyra.gr/protaseis/2-uncategorised/187-syntagma-tis-eptanisou-politeias-tou-1803.html (ανακτήθηκε 17/8/2020). Συνταγμότιον Νομικόν περί ευταξίας και του καθήκοντος έκαστου των κριτηρίων και των οφφι-
244 18211 ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ κίων του πριντζιπάτου της Βλαχίας (1780), https://anemi.lib.uoc.gr/metadata (ανακτήθηκε 17/8/2020). Schwarz-Sochol, Jenny (1958), «Ρ.Ι. Pestei. The Beginnings of Jacobin Thought in Russia», International Review of Social History 3 (1):
71-96. Shelley, Percy Bysshe (1874), «Hellas», στο The Poetical Works of Percy Bysshe Shelley, επιμ. Mrs. Shelley, Λονδίνο: Edward Moxon, Son Co, 166-180. Stavrianos, L.S. (1958), The Balkans since 1453, Νέα Υόρκη: Rinehart Company Inc. Ste. Croix, G.E.M., de (1984), «Class in Marx’s conception of
history, ancient and modern», New Left Review 146: 92-111. Ste. Croix, G.E.M., de (2004), Athenian Democratic Origins and other Essays, Οξφόρδη: Oxford University Press. Stoianovich, Traían (1979), «Ο καταχτητής Ορθόδοξος Βαλκάνιος έμπορος», στο Σπ. Ασδραχάς (εισαγωγή-επιλογή κειμένων), Η οικονομική
δομή των Βαλκανικών χωρών (15ος-19ος αι.), Αθήνα: Μέλισσα, 287-331. Stoianovich, Traían (1980), «Αγρότες και γαιοκτήμονες των Βαλκανίων και οθωμανικό κρά τος: οικογενειακή οικονομία, οικονομία αγοράς και εκσυγχρονισμός», στο Εκουγχρονισμός και βιομηχανική επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα,
Αθήνα: Θεμέλιο. Stoianovich, Traían (1992), Balkan Worlds. The First and Last Europe, Λονδίνο: Routledge. Sugar, Peter F. (1994), Η Νοτιοανατολική Ευρώπη κάτω από την οθωμανική κυριαρχία (13541804), 2 τόμοι, Αθήνα: Σμίλη. Τιρς, Φρειδερίκος (1972 [1833]), Η Ελλάδα του Καποδίστρια. Η παρούσα κατάσταση
της Ελλά δος (1828-1833) και τα μέσα για να επιτευχθεί η ανοικοδόμησή της, 2 τόμοι, Αθήνα: Αφοί Τολίδη.
Τοντόροφ, Νικολάι (1986), Η βαλκανική πόλη. 16ος-19ος αιώνας, 2 τόμοι, Αθήνα: Θεμέλιο. Τοντόρωφ, Νικολάι (1982), Η βαλκανική διάσταση της Επανάστασης του 1821 (η περίπτωση των Βουλγάρων). Ένας κατάλογος των αγωνιστών στη Μολδοβλαχία (Αρχεία Οδησσού), Αθήνα: Gutenberg. Τρικούπης, Σπυρίδων (1993
[I860]), Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, τόμ. 1, Αθήνα: Νέα Σύνορα. Τσάτσος, Κωνσταντίνος (1933), «Η θέση της ιδεοκρατίας στον κοινωνικό αγώνα», Ιδέα I (6) (Ιούνιος): 360-366. Τσέστων, Κάρολος (1980 [1887]), Η Ελλάς τω 1887, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία. Τσοκόπουλος, Βάσιας (1984),
Πειραιάς, 1835-1870. Εισαγωγή στην ιστορία του ελληνικού Μάνταεστερ, Αθήνα: Καστανιώτης. Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος (1977), Εξάρτηση και αναπαραγωγή. Ο κοινωνικός ρόλος των εκ παιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα, Αθήνα: Θεμέλιο. Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος (1981), Κοινωνική ανάπτυξη και κράτος. Η
συγκρότηση του δημόσιου χώρου στην Ελλάδα, Αθήνα: Θεμέλιο. Tairako, Tomonaga (2016), «A turning point in Marx’s theory on pre-capitalist societies. Marx’s excerpt notebooks on Maurer in MEGA IV/18», Hitotsubashi Journal of Social Studies 47(1): 1-10. Toynbee, Arnold J. (1922), The Western Question
in Greece and Turkey. A Study in the Contact of Civilisations, Λονδίνο: Constable and Company Ltd. Toynbee, Arnold (1992), Οι Έλληνες και οι κληρονομιές τους, Αθήνα: Καρδαμίτσας.
245 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Vasiliev, Alexander A. (1954), Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 324-1453, Αθήνα: Μπεργάδη. Υψηλάντης, Αλέξανδρος (1821α), «Άνδρες Γραπτοί, όσοι ευρίσκεσθε εις Μολδαβίαν και Βλαχίαν!»· «Αδελφοί της Εταιρείας των Φιλικών», https://karavaki.files.wordpress. com/2012/02/ypsilantis-
prokl.pdf (ανακτήθηκε 14/8/2020). Υψηλάντης, Αλέξανδρος (1821β), «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος», https://www.sansimera.gr/articles/898 (ανακτήθηκε 14/8/2020). Φιλήμων, Ιωάννης (1834), Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρίας, Εν Ναυπλία: Εκ της τυπογραφίας Θ. Κονταξή και Ν. Λουλάκη. Φιλήμων,
Ιωάννης (1859), Δοκίμιον ιστορικόν περί της ελληνικής Επαναστάσεως, τόμ. 1, Αθήναι: Τύποις Π. Σούτσα και Α. Κτενά. Φιλιοπούλου, Μαρία (2019), «Ο φυλετισμός ως συνεκτικό στοιχείο του ελληνικού εθνικισμού κατά τον 19ο αιώνα. Ο ρόλος του Πανεπιστημίου», Θέσεις 148: 101-116. Φιλίππου, Φίλιππος (2015),
«Νικόλαος Γαλάτης, προδότης ή πατριώτης; », seisaxthia.wordpress. com/2015/03/26/νικόλαος-γαλάτης-προδότης-ή-πατριώτη/ (ανακτήθηκε 22/8/2020). Φίνλεϋ, Γεώργιος (2008), Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τόμ. 1, Αθήνα: Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.
Φωτεινός, Ηλίας (1846), Οι άθλοι της εν Βλαχία Επαναστάσεως το 1821 έτος, εν Λειψία της Σακσονίας. Χάου, Σάμουελ Γκρίντλεϋ (1997), Ιστορική σκιαγραφία της Ελληνικής Επανάστασης, Αθήνα: Εκάτη. Χαρλαύτη, Τζελίνα (1993), «Εμπόριο και ναυτιλία τον 19ο αιώνα. Το επιχειρηματικό δίκτυο των Ελλήνων της
διασποράς. Η “χιώτικη” περίοδος, 1830-1860», Μνήμων 15: 69-127. Χαρλαύτη, Τζελίνα (2006), «Ναυτιλία», στο Κώστας
Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 421-462. Χαρλαύτη, Τζελίνα (2013α), «Η ναυτιλία των Ελλήνων ως μοχλός ενοποίησης των αγορών. Η μεθοδολογία», στο Τζελίνα Χαρλαύτη και Κατερίνα Παπακωνσταντίνου (επιμ.), Η ναυ τιλία των
Ελλήνων 1700-1821. Ο αιώνας της ακμής πριν την επανάσταση, Αθήνα: Κέδρος, 39-90. Χαρλαύτη, Τζελίνα (2013β), «Η εισβολή της ναυτιλίας των Γραικών στο μεγάλο εμπόριο της Μεσογείου, 1714-1815», στο Τζελίνα Χαρλαύτη και Κατερίνα Παπακωνσταντίνου (επιμ.), Η ναυτιλία των Ελλήνων 1700-1821. Ο αιώνας της
ακμής πριν την επανάσταση, Αθήνα: Κέδρος, 224-282. Χιακόν Αρχείον, τόμ. πρώτος (1924), Εκδίδεται επιμελεία Ιωάννου Βλαχογιάννη, Εν Αθήναις: Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου. Χομπσμπάουμ, Έρικ (1975), Οι ληστές, Αθήνα: Βέργος. Χουμανίδης, Λάζαρος Θ. (1990), Οικονομική ιστορία της Ελλάδος, τόμ. Β': Από της
Τουρκο κρατίας μέχρι του έτους 1935, Αθήνα: Παπαζήσης. Ψαλιδόπουλος, Μιχάλης (2014), Ιστορία της Τράπεζας της Ελλάδος, 1936-2008, Αθήνα: Τρά πεζα της Ελλάδος. Ψύλλας, Γεώργιος (1974), Απομνημονεύματα του βίου μου, Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών, Γραφείον Δημοσιευμάτων. Bayerische Staatsbibliothek München |
| adam_txt |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ. 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 13 ΜΕΡΟΣ I ļ ΤΟ ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ Η
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1 I Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΟΛΔΑΒΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΒΛΑΧΙΑ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ. 1.1. 25 Οι Προκηρύξεις του Αλέξανδρου Υψηλάντη: Η Ελλάς στη Σερβία και τη Βουλγαρία. 25
1.2. Εξέλιξη και αποτυχία του εγχειρήματος σε Μολδαβία και Βλαχία. 29 1.3. Ερωτήματα προς διερεύνηση: Το έθνος, το κράτος, τα όρια της διεκδικούμενης επικράτειας. 34 2 I Η «ΕΛΛΑΔΑ» ΤΟΥ 1821: ΠΡΩΤΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ. 36 2.1. Τα όρια της «Ελλάδας», από τον Ρήγα Φεραίο στο 1821. 36 2.2. Προσλήψεις του θεωρούμενου «πολυεθνικού» στοιχείου της Επανάστασης από την εθνική
ιστοριογραφία. 40 Οι γλώσσες, η «καταγωγή», και το «σχέδιο των Φιλικών». 44 3 I ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΘΝΟΣ. ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ. 50 2.3. 3.1. Η παραδοσιακή εθνοκεντρική
προσέγγιση. 50 3.2. Η «αντικειμενική» προσέγγιση. 52 3.3. Η «υποκειμενική»
προσέγγιση. 54 3.4. Η προτεραιότητα του πολιτικού στοιχείου: Το έθνος ως απαίτηση στο (για) κράτος και ως κρατικά θεσμοθετημένη «λαϊκή βούληση». 60 Το έθνος του κεφαλαίου. Επιπλέον σημεία μιας θεωρίας του έθνους. 63 3.5.
4 I ΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΕΘΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ. 68 4.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις για τη γένεση του ελληνικού έθνους. 68 4.2. Σημειώσεις
για τη δομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 70 4.3. Η γλώσσα και η «καθολικευτική ερμηνευτική» του εθνικισμού. 75 4.4. Το Χρονικό του Γαλαξειδίου, ή μια προεθνική «ρωμαίικη» ιστορική αφήγηση για την περίοδο
981-1703. 79 4.5. 4.4.1. «Χριστιανομάχοι άνθρωποι, Μπολγάροι λεγόμενοι, εχαλάσασι τους Χριστιανούς» . 4.4.2. «Και με την χάρι του Θεού, τους εξωλοθρεύσασι και εξεσκλαβώθηκε
το γένος». 4.4.3. «Ο Κυρ Εμμανουήλ, δαιμονισμένο πνεύμα». 4.4.4. «Ο Ιζάρ μπέης επήγε στο Σάλονα, και ελυπηθήκασι πολλά οι Γαλαξειδιώταις, γιατί ήτανε ένας καλός άνθρωπος».
4.4.5. Ένοπλες συγκρούσεις: «και εσηκώσασι οι Ρωμαίοι άρματα στους Τούρκους». 4.4.6. Η τοπική ρωμαίικη-ορθόδοξη ταυτότητα. Δύο συμβάντα με μη εθνικά
χαρακτηριστικά. 83 87 88 4.6. 4.5.1. Τα
«Ορλωφικά». 4.5.2. Η «Επτάνησος Πολιτεία». Η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η γένεση του ελληνικού έθνους. 88 90 91 80 80 81 82 4.6.1.
Διάχυση των χρηματοπαραγωγικών και καπιταλιστικών σχέσεων και επιτάχυνση του γλωσσικούεξελληνισμού. 92 4.6.2. Κυριαρχία των ελληνόφωνων καπιταλιστών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στα τέλη του 18ου αιώνα. Η εξάπλωσή τους στην κεντρική Ευρώπη και τη
Ρωσία. 95 4.6.3. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση: Η εθνική πολιτικοποίηση. 100 4.6.4. Ο εθνικισμός ως κοινωνικοπολιτική τομή και αλλαγή ιστορικής φάσης της
κοινωνίας. 103 ΜΕΡΟΣ II I Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ 5 I ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ. Η ΝΙΚΗΦΟΡΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1821-1824). 107 5.1. Συντάγματα και θεσμοί.
Συγκρότηση ενός αστικού κράτους. 107 5.2. Άρχοντες, πολιτικοί και στρατιωτικά σώματα. Η πολιτική αναβάθμιση των λαϊκών μαζών. 112 5.3. Πολιτικές τάσεις και εμφύλιοι
πόλεμοι. 119 5.4. Σχετικά με τους ταξικούς ανταγωνισμούς στο εσωτερικό των δυνάμεων της Επανάστασης. 124
6 I Η ΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΝ «ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ» ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΡΕΠΟΥΜΠΛΙΚΑΝΙΣΜΟΥ (1825-1833). 129 6.1. Η δυσμενής εξέλιξη του πολέμου. 129
6.2. Διεθνοπολιχικοί συσχετισμοί και διπλωματική αναγνώριση του ελληνικού κράτους. 130 6.3. 6.2.1. Το Συνέδριο της Βερόνας, προάγγελος αλλαγών στην εξωτερική πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων . 130 6.2.2. Τα εξωτερικά δάνεια και η
διεθνοπολιτική σημασία τους: προεξόφληση της βιωσιμότητας της Ελλάδος . 133 6.2.3. Από το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης (1826) στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827) και στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830). 135 Εσωτερικές συγκρούσεις, αδιέξοδα και το τέλος του
συνταγματικού ρεπουμπλικανισμού. 139 6.3.1. Η επιβεβαίωση του συνταγματικού-αντιπροσωπευτικού πλαισίου πριν την «προσωρινή» αναστολή του. 6.3.2. Πολιτικά κόμματα, συγκρούσεις, πολιτική αστάθεια: από τον
συνταγματισμό στον βοναπαρτισμό. 6.3.3. Τα κόμματα, η κοινωνική δυναμική και ο φόβος των μαζών. 7 I Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΝΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ. 7.1.
7.2. 7.3. 7.4. 139 145 152 157 Η Επανάσταση και το κράτος της ως σημείο μη επιστροφής στη διαδικασία εμπέδωσης των
καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων. 157 Το κεφάλαιο ως σχέση: Μανουφακτούρα, ναυτιλία, εμπόριο και χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες. 159 Αγροτική παραγωγή, σχέσεις ιδιοκτησίας στην ύπαιθρο και οι «εθνικές
γαίες». 163 Επιβιώσεις και αντιστάσεις του «παλιού καθεστώτος». 169 ΜΕΡΟΣ III I Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΩΣ «ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ» ΚΑΙ ΩΣ «ΠΑΡΟΝ» 8 I ΕΛΛΗΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ «ΑΝΑΤΟΛΗΣ». ΤΟ «ΟΡΑΜΑ» ΚΑΙ Η
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. 177 8.1. 177 Μερική ανασκόπηση. 8.2. Η Μεγάλη Ιδέα της
Επανάστασης. 179 8.3. Οι Έλληνες και οι ελληνόφωνοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 183 188 8.4. Η οικονομική διάσταση της Μεγάλης Ιδέας. 8.5. Συρρίκνωση και
«σταθερές» της Μεγάλης Ιδέας μετά την ανάπτυξη των βαλκανικών εθνικισμών. 193 8.6. Μετά τη Μεγάλη Ιδέα: «Τομή μέσα στη συνέχεια». 199
9 I TO 1821 ΩΣ «ΠΑΡΟΝ». ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ. 203 9.1. Εισαγωγικά: σχετικά με τις ιδεολογικές χρήσεις της ιστορίας. 203 9.2. Η παράδοση της «συνέχειας του
ελληνισμού» και οι μετασχηματισμοί της κατά τον 19ο αιώνα. 204 9.3. Η ιδεολογία της «εθνικής συνέχειας» ως υποτίμηση της Επανάστασης και ως αυτοαναίρεση. 208 9.4. «Εθνική συνέχεια» και
ρατσισμός. 211 9.5. Ιστορικές προσεγγίσεις στο πλαίσιο της Αριστερός (1907-1946): Από τις απόπειρες επιστημονικής ανάλυσης για την τεκμηρίωση της σοσιαλιστικής στρατηγικής στις ιδεολογικές χρήσεις της ιστορίας. 214
9.6. 9.5.1. Ο Γεώργιος Σκληρός (1907-1919) και ο Γιάνης Κορδάτος (1924) . 9.5.2. Υπαγωγή της ιστορικής ανάλυσης στις ιδεολογικές «προτεραιότητες» της συγκυρίας: Ο Γ. Ζέβγος και η πολεμική του προς τον Γ. Κορδάτο. 9.5.3. Η 4η έκδοση (1946) του Η
κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάαεως του 1821 ως ιδεολογική χρήση της ιστορίας. Η ιστορία ενώνει το έθνος;. 214 219 222 225 9.6.1. «Ιστορική συνέχεια»
και «λαϊκή αντίσταση». 225 9.6.2. Από τα «παραδοσιακά» στα «εκσυγχρονιστικά» αφηγήματα .
227 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ, 231
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αγριαντώνη, Χριστίνα (1986), Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τραπέζης. Αγριαντώνη, Χριστίνα (2006), «Βιομηχανία», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα:
Αλεξάνδρεια, 219-251. Αλτουσέρ, Λουί (1987), «Σημείωση σχετικά με τους Ιδεολογικούς Μηχανισμούς του Κρά τους», Θέσεις 21: 37-49. Αμπού, Εντμόν (1968), Ο βασιλεύς των ορέων, Αθήνα: Γαλαξίας. Ανδρεάδης, Ανδρέας Μ. (1904), Ιστορία των εθνικών δανείων, εν Αθήναις: Εστία. Ανδρεάδης, Ανδρέας Μ. (1925),
Μαθήματα δημοσίας οικονομίας. Εθνικά δάνεια και ελληνική δημόσια οικονομία. Μέρος A'. Από της Επαναατάαεως μέχρι της πτωχεύοεως (1821-1893), Εν Αθήναις: Εκδοτικός Οίκος Δ. Ν. Τζάκα, Σ. Δελαγραμμάτικα Σια. Ανδρέου, Α.Ι. (1934), «Εμπόριον», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I’ (Ελλάς), Αθή να:
Πυρσός, 147-154. Ανδρέου, Αποστολής (1987), «Ιδιωτική εκπαίδευση. Προσανατολισμός, διάρκειες και τομές. (Ιστορική προσέγγιση)», Θέσεις 20: 95-134. Άνθιμος Μακαριώτατος Πατριάρχης της αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ (1798), Διδασκαλία Πατρι κή, http://đigitaUib.auth.gr/recorđ/126122?ln=el (ανακτήθηκε
22/8/2020). Ανωνύμου του Έλληνος (1977 [1806]), Ελληνική Νομαρχία, Αθήνα: Κάλβος. Αξελός, Λουκάς (2006), Ρήγας Βελεστινλής. Σταθμοί και όρια στην διαμόρφωση της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης στην Ελλάδα, Αθήνα: Στοχαστής. Αργυρούδης, Δ. I. (1934), «Καλλιέργεια του καπνού», στο Μεγάλη ελληνική
εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 87-91. Αρς, Γκρεγκόρι Λ. (2011), Η Φιλική Εταιρεία στη Ρωσία. Ο
απελευθερωτικός αγώνας του ελ ληνικού λαού στις αρχές του 19ου αιώνα και οι ελληνορωσικές σχέσεις, Αθήνα: Παπασωτηρίου. Ασδραχάς, Σπόρος (1978), Μηχανισμοί της αγροτικής οικονομίας στην Τουρκοκρατία (ΙΕ'-ΙΣΤ αι.), Αθήνα: Θεμέλιο. Ασδραχάς, Σπόρος (1982), Ελληνική οικονομία και κοινωνία Ш' και ΙΘ' αιώνες, Αθήνα: Ερμής. Ασδραχάς, Σπόρος I. (1993), «Οι “πρωτόγονοι της εξέγερσης”», στο του ιδίου, Σχόλια, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 173-186. Επανέκδοση στο Σπόρος I. Ασδραχάς (2019), Πρωτόγονη επανά σταση. Αρματολοί και κλέφτες, 18ος-19ος αι., Πάτρα: εκδόσεις Ελληνικού Ανοιχτού Πανε πιστημίου, 3-16.
232 1821 I ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ Ασδραχάς, Σπόρος I. (2019), Πρωτόγονη επανάσταση. Αρματολοί και κλέφτες, 18ος-19ος eri., Πάτρα: εκδόσεις Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Ασπρέας, Γεώργιος Κ. (1930), Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος 1821-1928. Τελευταία
τριακονταετία, εν Αθήναις. Anderson, Benedict (1997), Φαντασιακές κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού, Αθήνα: Νεφέλη. Arendt, Hannah (1993), «The Nation», στο Essays in Understanding 1930-1954. Formation, Exile and Totalitarianism, Νέα Υόρκη: Schocken Books, 206-211.
Aretov, Nikolay (2014), «The starting point of Bulgaria in national mythology», Slavia Meridionalis 14: 165-188. Βαγενάς, Θάνος και Ευρυδίκη Δημητρακοπούλου (1949), Αμερικανοί φιλέλληνες εθελοντές στο Εικοσιένα, Αθήνα. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1966), Η πορεία του γένους, Αθήνα: Οι Εκδόσεις των
Φίλων. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1974), Ιστορία του νέου ελληνισμού À': Αρχές και διαμόρφωσή του, Αθήνα: Αντ. Σταμούλης. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1980), Ιστορία του νέου ελληνισμού: Η μεγάλη Ελληνική Επα νάσταση (1821-1829) - Οι προϋποθέσεις και οι βάσεις της (1813-1822), Θεσσαλονίκη:
Ηρόδοτος. Βακαλόπουλος, Απόστολος Ε. (1998), Νέα ελληνική ιστορία 1204-1985, 15η έκδ., Θεσσαλο νίκη: Βάνιας. Βερέμης, Θάνος (2006), «Ριζοσπαστισμός και κλεφταρματολισμός», Η Καθημερινή, 9/4. Βερέμης, Θάνος, Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος και Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης (2018), 1821, η δημι ουργία ενός έθνους-
κράτους, Αθήνα: Μεταίχμιο. Βερναρδάκης, Αθανάσιος N. (1990 [1885]), Περί του εν Ελλάδι εμπορίου, Αθήνα: Βιβλιοπω λείο
Διονυσίου Νότη Καραβία. Βερναρδάκης, Νικόλαος (1962 [1875]), Καποδίατριας και Όθων, Αθήνα: Γαλαξίας. Βόγλη, Ελπίδα Κ. (2007), «Έλληνες το γένος». Η ιθαγένεια και η ταυτότητα στο εθνικό κράτος των Ελλήνων (1821-1844), Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Βουρνάς, Τάσος (1956), Το ελληνικό 1848,
Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις. Βουρνάς, Τάσος (1989) (εισαγωγή-επιλογή κειμένων-σχολιασμός), Η Γαλλική Επανάσταση και η Ελλάδα. Ιδεολογικές απηχήσεις του γαλλικού 1789 στον ελληνικό και το βαλκανικό χώρο, Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Balibar, Etienne (1988), «Έρευνες πάνω στον εθνικισμό και το
ρατσισμό», Θέσεις 25: 71-83. Bauer, Otto (1907), Die Nationalitätenfrage und die Sozialdemokratie, https://www.marxists. org/deutsch/archiv/bauer/1907/nationalítaet/index.html (ανακτήθηκε 22/8/2020). Bauer, Otto (2000), The Question of Nationalities and Social Democracy, Μινεάπολις: University
Minnesota Press. Bernstein, Eduard (1895), Kommunistische und demokratisch-sozialistische Strömungen während der englischen Revolution, Στουτγάρδη: J.H.W. Dietz. Bernstein, Eduard (1980 [1895]), Cromwell and Communism: Socialism and Democracy in the Great English Revolution, Λονδίνο: Spokesman
Books. Γαβριηλίδης, Άκης (2005), «Ο διαφοριστικός ρατσισμός του Νίκου Σβορώνου», Θέσεις 91: 15-31.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 233 Γερβίνος, Γεώργιος (1865), Ιστορία της Επαναστάσεως και αναγεννήσεως της Ελλάδος, τόμ. B', Αθήνησι. Γιοχάλας, Π. Τίτος (2006), Ύδρα - Λησμονημένη γλώσσα, 2 τόμοι, Αθήνα: Πατάκης. Γιοχάλας, Π. Τίτος (2011), Η αρβανιτιά στο Μόριά, Αθήνα: Πατάκης. Γκοντλιέ, Μωρίς (1973), «Ο όρος
ασιατικός τρόπος παραγωγής και τα μαρξιστικά σχήματα εξέλιξης των κοινωνιών», εισαγωγή-μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης, περιοδικό Δύο, Παράρ τημα, 2-47. Γκρεγκορόβιους, Φερντινάντ (1994 [1889]), Μεσαιωνική ιστορία των Αθηνών, τόμ. Γ', Αθήνα: Κριτική. Clair, William St (2008), That Greece Might Still Be
Free. The Philhellenes in the War of Independence, Καίμπριτζ: Open Book Publishers. Cotovanu, Lidia (2018), «Οι πολλαπλές αναπαραστάσεις των Ρωμαίων/Γραικών στις Παρα δουνάβιες Ηγεμονίες: η μαρτυρία του Ματθαίου Μυραίων (αρχές 17ου αιώνα)», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός,
Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 431-447. Cox, Oliver Cromwell (1959), Caste, Class and Race: A Study in Social Dynamics, Νέα Υόρκη: Monthly Review Press. Δασκαλάκης, Απόστολος В. (1961-1962), «Η έναρξις του αγώνος της ελευθερίας. Θρύλος και πραγματικότης»,
Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθη νών, περίοδος B', τόμ. IB', 9-138. Δασκαλάκης, Απόστολος Β. (1979), Ο Αδαμάντιος Κοραής και η ελευθερία των Ελλήνων, Αθήναι: Βογιανάκης. Δασκαλάκης, Χ.Ε. (1934α), «Νεώτεροι χρόνοι», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. Γ
(Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 575-601. Δασκαλάκης, Χ.Ε. (1934β), «Αλύτρωτος ελληνισμός», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. Γ
(Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 757-758. Δαφνής, Γρηγόριος (1961), Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα 1821-1961, Αθήνα: Γαλαξίας. Δημαράς, Κ.Θ. (1989), Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Αθήνα: Ερμής. Δημαράς, Κ.Θ. (1992), Ιστορικά φροντίαματα, A'. Ο Διαφωτισμός και το κορύφωμά του, Αθήνα: Πορεία. Δημαράς, Κ.Θ. (1994),
Ελληνικός ρωμαντισμός, Αθήνα: Ερμής. Δημητρόπουλος, Δημήτρης (2014), «Παναγιώτης Καρατζάς: Η βιογραφία ενός αγωνιστή του 1821. Από την πρόσληψη στην ανάπλαση», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρο νης Κοινωνικής
Ιστορίας - Η Αυγή, 59-69. Δημητρόπουλος, Δημήτρης και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.) (2014), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή. Δημούλης, Δημήτρης (2000), «Λαός, έθνος και πολίτες στην ελληνική συνταγματική ιστορία του 19ου αιώνα», Θέσεις 72:
35-89. Detrez, Raymond (1997), Historical Dictionary of Bulgaria, Λάνχαμ, Μέρυλαντ: The Scarecrow Press. Detrez, Raymond (2014), «Τι είδους μανία είναι η γραικομανία;», στο Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Τα Βαλκάνια: Εκσυγχρονισμός, ταυτότητες, ιδέες. Συλλογή κειμένων προς τιμήν της καθηγήτριας
Νάντιας Ντάνοβα, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 399-410.
234 1821 ļ ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ Εκσυγχρονισμός και βιομηχανική επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα (1980) (περιέχονται άρθρα των Grothusen, Da Silva, Gross, Petrosian, Sugar, Todorova, Georgescu, Todorov, Stoianovic, Unco, Milic, Παναγιωτόπουλος, Genw, Dumont,
Kazarkova, Sanders), Αθήνα: Θεμέλιο. Ελεφάντης, Άγγελος (1976), Η επαγγελία της αδύνατης επανάστασης, Αθήνα: Ολκός. Ευαγγελίδης, Τρύφων (1933), «Σάββας Φωκιανός», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. KA', Αθήνα: Πυρσός, 405. Ευαγγελίδης, Τρύφων (1934), «Τουρκοκρατία - Ελληνική Επανάστασις», στο
Μεγάλη ελληνι κή εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 560-575. Ευελπίδης, Χρ. (1934), «Γεωργική οικονομία», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 73-79. Ευθύμιος [Πενταγιώτης] ιερομόναχος (1996), Το Χρονικό του Γαλαξειδίου, Αθήνα: Δημιουργία. Engels,
Friedrich (1977), «Die auswärtige Politik des russischen Zarentums», στο MarxEngels-Werke, τόμ. KB', 11-59, Βερολίνο (Οστ): Dietz Verlag, 11-48. Evered, Emine Ö. (2012), Empire and Education under the Ottomans. Politics, Reform, and Resistance from the Tanzimat to the Young Turks, Λονδίνο: I.B.
Tauris. Ζέβγος, Γιάννης (1933α), «Ο “μαρξιστής” Г. Κορδάτος ιστορικός της μπουρζουαζίας», Κομ μουνιστική Επιθεώρηση 20 (15/10/1933): 19-24. Ζέβγος, Γιάννης (1933β), «Ο Γ. Κορδάτος σαν ιστορικός της επανάστασης του 1821», Κομμου νιστική Επιθεώρηση 21 (1/11/1933): 26-34. Ζέβγος, Γιάννης (1935), «Η
επανάσταση του 1821. Ο χαραχτήρας, οι κινητήριες δυνάμεις και τα προβλήματα της», Νέοι Πρωτοπόροι 3 (Μάρτης): 82-85.
Ζέβγος, Γιάννης (1936), «1821 και ξένες δυνάμεις», Ριζοσπάστης 25/3. Αναδημοσίευση: Ο Ρίζος της Δευτέρας, 24/3/1947. http://anasintaxi.blogspot.tom/2008/03/1821.html (ανακτή θηκε 22/8/2020). Ζέβγος, Γιάννης (1943), «Προς την ολοκλήρωση του Εικοσιένα», Κομμουνιστική Επιθεώρηση 12 (Απρίλης). Ζέβγος,
Γιάννης (1945), Σύντομη μελέτη της νεοελληνικής ιστορίας, Αθήνα: Τα νέα βιβλία. Ζελεπός, Ιωάννης (2018), «Μετεμορφώθη γαρ και έγινεν ο Ελληνισμός Χριστιανισμός. Έλ ληνες, Ελληνικόν γένος, και Ελληνισμός στον θρησκευτικό λόγο κατά τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης (τέλη 18ου αι. έως 1821)»,
στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 345-359. Ζιούτος, Γεώργιος Δ. (2009), Το διεθνές εργοττικό κίνημα στον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, Αθήνα: Στοχαστής. Geib, Gustav (χ.χ.έ.), Παρουσίαση της κατάστασης του
δικαίου στην Ελλάδα στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και ως τον ερχομό του βασιλιά Όθωνα του A', Αθήνα: Γκοβόστης. Geib, Gustav (1835), Darstellung des Rechtszustandes in Griechenland während der türkischen Herrschaft u. bis zur Ankunft des Königs Otto I, Χαϊδελβέργη: C. F. Winter. Gluzman, Renard και
Gerassimos Pagratis (2019), «Tracking Venice’s maritime traffic in the first age of globalization: A geospatial analysis», στο Maritime Networks as a Factor in European Integration: Selection of Essays, Φλωρεντία: Firenze University Press, 135153. Godelier, Maurice (1964), «La notion de “mode de
production asiatique” et le schéma marxiste
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 235 d’évolution des sociétés», στο Centre d’études et de recherches Marxistes (CERM), Sur le mode de production asiatique, Παρίσι: Edition Sociales. Ηλιου, Φίλιππος (1974), «Τύφλωσον Κύριε τον λαόν σου. Οι προεπαναστατικές κρίσεις και ο Ν. Σ. Πίκκολος», Ερανιστής 11: 580-626. Ηλιου,
Φίλιππος (1978), «Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Νεωτεριστικές προκλήσεις και παραδο σιακές αντιστάσεις», Δελτίο της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτιομού και Γενικής Παιδείας, Αθήνα: Σχολή Μωραΐτη. Ηλιου, Φίλιππος (2014), «Η ιδεολογική χρήση της ιστορίας», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης
Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή, 15-28. Heinrich, Michael (2018), Karl Marx und die Geburt der modernen Gesellschaft. Biographie und Werkentwicklung, Erster Band, 1818-1841, Βερολίνο: Schmetterling Verlag. Heinrich,
Michael (2019), Karl Marx and the Birth of Modern Society. The Life of Marx and the Development ofHis Work, ѴЫ. Γ: 1818-1841, Νέα Υόρκη: Monthly Review Press. Hering, Gunnar (2004), Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Hobsbawm, Eric J. (1992), Η εποχή
των επαναστάσεων 1789-1848, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυ μα Εθνικής Τραπέζης. Hobsbawm, Eric J. (1994), Έθνη και εθνικισμός από το 1780 μέχρι σήμερα. Πρόγραμμα, μύθος, πραγματικότητα, Αθήνα: Καρδαμίτσα. Hobsbawm, Eric J. (2004), «Εισαγωγή: Επινοώντας παραδόσεις», στο Eric J. Hobsbawm και Terrence Ranger
(επιμ.), Η επινόηση της παράδοσης, Αθήνα: Θεμέλιο, 9-24. Hobsbawm, Eric J. και Terrence Ranger (επιμ.),
(2004), Η επινόηση της παράδοσης, Αθήνα: Θεμέλιο. Θεοδωρακόπουλος, Ιωάννης N. (1972), Το Εικοσιένα και ο σύγχρονος ελληνισμός, Αθήνα: Οι Εκδόσεις των Φίλων. Θεοτοκάς, Νίκος και Νίκος Κοταρίδης (2014), «Προσλήψεις των κλεφτών από την μαρξιστική ιστοριογραφία», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης
Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας ֊ Η Αυγή, 45-57. Ιγγλέση, Αγγελική (2004), Βορειοελλαδίτες έμποροι στο τέλος της Τουρκοκρατίας. Ο Σταύρος Ιωάννου, Αθήνα: Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος. Ιναλτζίκ, Χαλίλ (1995),
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η κλασική εποχή, 1300-1600, Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Ιόββα, Ιβάν (1986), ΟιΔεκεμβριστές του Νότου και το ελληνικό απελευθερωτικό κίνημα, Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή. İnalcık, Halil (1967), «Capital formation in the Ottoman Empire», Journal of Economic History 29: 97-140. Inalcik,
Halil (1978), The Ottoman Empire: Conquest, Organization and Economy. Collected Studies, Λονδίνο: Variorum Reprints. Inalcik, Halil (1993), «State, Sovereignty and Law during the Reign of Süleyman», στο Halil Inalcik και Cemal Kafadar (επιμ.), Süleyman the Second and his Time, Ισταμπούλ: The Isis
Press, 61-92.
236 18211 ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ İnalcık, Halil (1994), An Economic and Social History of the Ottoman Empire. Volume 1:13001600, Καίμπριτζ: Cambridge University Press. İnalcık, Halil και Cemal Kafadar (επιμ.) (1993), Süleyman the Second and his Time, Ισταμπούλ: The Isis
Press. Καμπούρογλου, Παντολέων (1985 [1883]), lampia του Πειραιώς από του 1833-1882 έτους: Γενική κατάατασις, κίνησις εμπορίου, ναυτιλία, βιομηχανία, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυ σίου Νότη Καραβία. Καμπούρογλους, Δημήτριος Γρ. (1934), «Δημόσιος και ιδιωτικός βίος επί Τουρκοκρατίας», στο Μεγάλη
ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 801-808. Κανελλόπουλος, Παναγιώτης (1982), «Έλληνες και Βούλγαροι», στο Νικολάι Τοντόρωφ, Η βαλκανική διάσταση της Επανάστασης του 1821 (η περίπτωση των Βουλγάρων). Ένας κατά λογος των αγωνιστών στη Μολδοβλαχία (Αρχεία Οδησσού), Αθήνα:
Gutenberg, 9-62. Καραγιάννης, Γιώργος (24/1/2016), «Ο αλβανικός μεγαλοϊδεατισμός και το ζήτημα των Τσάμηδων ( Ε՛)», https://www.imerodromos.gr/tsamiko-5/ (ανακτήθηκε 22/8/2020). Καρακατσούλη, Άννα (2016), «Μαχητές της ελευθερίας» και 1821. Η Ελληνική Επανάσταση στη διεθνική της διάσταση, Αθήνα:
Πεδίο. Καρδάσης, Βασίλης Α. (1987), Σύρος, σταυροδρόμι της Ανατολικής Μεσογείου (1832-1857), Αθήνα: Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Καρδάσης, Βασίλης (1993), «Ελληνική εμπορική ναυτιλία 1858-1914», στο Επιστημονικό συμπόσιο στη μνήμη του Νίκου Σβορώνου (30 και 31 Μαρτίου 1990), Αθήνα: Εταιρεία
Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 215-242. Καρδάσης, Βασίλης (1998), Έλληνες ομογενείς στη Νότια
Ρωσία, 1775-1861, Αθήνα: Αλεξάν δρεια. Καρούζου, Ευαγγελία (2006), «Θεσμικό πλαίσιο και αγροτική οικονομία», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 175-218. Κατρή, Χριστίνα (2007), «Ξαναδιαβάζοντας τον Φελίξ Μπωζούρ.
Προβιομηχανικός καπιταλι σμός και μορφές διαμεσολάβησης της κεφαλαιακής σχέσης», Θέσεις 98:119-132. Κατσιαρδή-Hering, Ολγα, Αναστασία Παπαδιά-Λάλα, Κατερίνα Νικολάου και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.) (2018), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυ τότητες, Αθήνα: Ευρασία.
Κατσούλης, Γιώργης, Μάριος Νικολινάκος και Βασίλης Φίλιας (1985), Οικονομική ιστορία της νεώτερης Ελλάδας από το 1453 μέχρι το 1830, τόμ. A', Αθήνα: Παπαζήσης. Κιτρομηλίδης, Πασχάλης (1990), Η Γαλλική Επανάσταση και η Νοτιοανατολική Ευρώπη, Αθή να: Διάττων. Κιτρομηλίδης, Πασχάλης (1996),
Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. ΚΚΕ (1968), Επίσημα κείμενα, τόμ. Δ', Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις. Κόκκινος, Διονύσιος Α. (1956), Η Ελληνική Επανάστασις, τόμ. 1, Αθήναι: Μέλισσα. Κολιόπουλος, Γιάννης (1988), Ληστές. Η κεντρική Ελλάδα στα μέσα του 19ου
αιώνα, Αθήνα: Ερμής. Κάλλιας, Αριστείδης (1997), Οι Αρβανίτες και η καταγωγή των Ελλήνων. Ιστορική, λαογραφική, πολιτιστική, γλωσσολογική επισκόπηση, Αθήνα: Θάμυρις. Κολοκοτρώνης, Θεόδωρος (1846), Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836, Αθήνησιν: Τύποις Χ.Ν. Φιλαδελφέως.
Κονόμος, Ντίνος (1973), Μυστικές εταιρείες στα χρόνια της Εθνεγερσίας, Αθήναι.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 237 Κοραής, Αδαμάντιος (1798), «Αδελφική διδασκαλία προς τους ευρισκόμενους κατά πάσαν την οθωμανικήν επικράτειαν γραικούς», http://digital.lib.auth.gr/record/56228?ln=el (ανακτή θηκε 22/8/2020). Κοραής, Αδαμάντιος (1805), Τι πρέπει να κάμωαιν οι Γραικοί εις τας παρούσας περιστάσεις:
Διά λογος δύο Γραικών κατοίκων της Βενετίας όταν ήκουσον τας λαμπρός νίκας του Αυτοκράτορος Ναπολέοντος, Εις την Βενετίαν: Εκ της Τυπογραφίας Χρύσιππού του Κριτοβούλου. Κοραής, Αδαμάντιος (1819), Στοχασμοί Κρίτωνος, εν Παρισίοις: εκ της Τυπογραφίας Φιρμίνου Διδότου. Κορδάτος, I. Κ. (1927 [1924]): Η
κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, Αθήναι: Γ.Ι. Βασιλείου. Κορδάτος, Γιάννης (1957), Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας, τόμ. B', Αθήνα: «20ός αιώνας». Κορδάτος, Γιάννης (1958): Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, τόμ. E', 1900-1924, Αθήνα: «20ός αιώνας». Κορδάτος, Γιάνης (1972 [1946]), Η
κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, Αθήνα: Επικαιρότητα. Κορδάτος, Γιάνης (1983 [1945]), Ο Ρήγας Φεραίος και η Βαλκανική Ομοσπονδία, Αθήνα: Επικαιρότητα. Κοταρίδης, Νίκος Γ. (1993), Παραδοσιακή επανάσταση και Εικοσιένα, Αθήνα: Πλέθρον. Κοταρίδης, Νίκος (2017), Περί της
επαναστάσεως των λεγομένων Ελλήνων. Η μαρτυρία του Ιερομόναχου Γερασίμου (1836), Πάτρα: Opportuna. Κουμπουρλής, Γιάννης (2018), «Εθνική ταυτότητα, εθνικός χαρακτήρας και εθνικό αφήγημα: Ζητήματα ερμηνείας της ιστορίας του ελληνικού έθνους κατά τη μετάβαση από τον Διαφω τισμό στον ιστορισμό», στο
Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα:
Ευρασία, 615-631. Κοφινάς, Γ.Ν. (1934), «Ιστορία των δημοσίων οικονομικών A'. Από της επαναστάσεως του 1821 μέχρι της αφίξεως του κυβερνήτου Καποδίστρια», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαί δεια, τόμ. Γ (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 351-354. Κρεμμυδάς, Βασίλης (1980), Συγκυρία και εμπόριο στην
προεπαναστατική Πελοπόννησο, 17931821, Αθήνα: Θεμέλιο. Κρεμμυδάς, Βασίλης (1992), «Υποδοχή των ευρωπαϊκών ιδεών από τον ελληνισμό στο τέλος της τουρκοκρατίας», Θέσεις 42: 27-32. Κρεμμυδάς, Βασίλης (2016α), Η ελληνική επανάσταση του 1821 - Τεκμήρια, αναψηλαφήσεις, ερμηνείες, Αθήνα: Gutenberg.
Κρεμμυδάς, Βασίλης (2016β), «Ελληνική Επανάσταση του 1821: ο πόλεμος και η νίκη της νεωτερικότητας», συνέντευξη στον Στρατή Μπουρνάζο, https://enthemata.wordpress.com/2016/03/26/vkrem/ (ανακτήθηκε 22/8/2020). Κρεμμυδάς, Βασίλης (2018), «Ο Βασίλης Κρεμμυδάς καταρρίπτει έναν έναν τους μύθους του 1821
κι όχι μόνο το κρυφό σχολειό», συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο, https:// www.lifo.gr/articles/book_articles/93091/o-vasilis-kremmydas-katarriptei-enan-enantoys-mythoys-toy-1821-ki-oxi-mono-to-kryfo-sxoleio (ανακτήθηκε 22/8/2020). Κριμπάς, Β.Δ. (1934), «Αμπελουργία», στο Μεγάλη ελληνική
εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 93-95. Κυριακόπουλος, Ηλίας Γ. (1929), «Βερώνης Συνέδριον», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. Z’, Αθήνα: Πυρσός, 154-155. Κωστής, Κώστας (2006), «Δημόσια οικονομικά», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής
οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 293-335.
238 1821 ļ ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ТЛЕ A Κωστής, Κώστας (2013), «Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας». Η διαμόρφωση του νεοελλη νικού κράτους 18ος-21ος αιώνας, Αθήνα: Πόλις. Κωστής, Κώστας και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.) (2006), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο
αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Kautsky, Karl (2009 [1907/1908]), «Nationality and internationality», Part I, μτφρ. Ben Lewis, Critique 37(3): 371-389, Αύγουστος. Kautsky, Karl (2010 [1907/1908), «Nationality and intemationality», Part II, μτφρ. Ben Lewis, Critique 38(1): 143-163, Φεβρουάριος.
Kalkandjieva, Daniela (2005), «The higher theological education of Bulgarian Orthodox Clergy (19th-20th centuries)», στο Studia Universtitatis Petru Maior, Historia 5 (Târgu Mureş), 229-242. Koder, Johannes (2018), «‘Ρωμαϊστί. Παρατηρήσεις για τη γλωσσική romanitas των Βυζα ντινών», στο Όλγα
Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 73-85. Kyrtatas, Dimitris (2011), «Slavery and economy in the Greek world», στο Bradley Keith και Paul Cartledge (επιμ.), The Cambridge World History of Slavery, Καίμπριτζ: Cambridge
University Press, 91-111. Λαδογιάννη, Γεωργία (1989), To περιοδικό «Ιδέα» (1933-1934). Παρέμβαση στην κοινωνική κρίση και την αισθητική αναζήτηση, διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Λεβί, Μισέλ (1993), Το εθνικό ζήτημα από τον Μαρξ μέχρι σήμερα, Αθήνα: Στάχυ. Λένιν, Βλαντιμίρ I. (1977),
Άπαντα, τόμ. 2 και 38, Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή. Λεονταρίτης, Γεώργιος (1996), Ελληνική εμπορική ναυτιλία (1453-1850), Αθήνα:
Εταιρεία Με λέτης Νέου Ελληνισμού - Μνήμων. Λιάκος, Αντώνης (1986), Η ιταλική ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα, Αθήνα: Θεμέλιο. Λιάκος, Αντώνης (2005), Πώς στοχάστηκαν το έθνος αυτοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο; Αθήνα: Πόλις. Λουκάς, Ιωάννης (1998), Θαλάσσια ισχύς και ελληνικό κράτος. (Ο στόλος της
Μεγάλης Ιδέας), Αθήνα: Επικοινωνίες Α.Ε. Λούκος, Χρήστος (1988), Η αντιπολίτευση κατά του κυβερνήτη Ιω. Καποδίστρια, 1828-1931, Αθήνα: Θεμέλιο. Λούκος, Χρήστος (1994), «Οι “τύχες” του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου στη νεοελληνική συ νείδηση», στο Η Επανάσταση του 1821. Μελέτες στη μνήμη της Δέσποινας
Θεμελή-Κατηφόρη, Αθήνα: Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού, 93-106. Λούκος, Χρήστος (2014), «Ο “κοινωνικός” Καποδίστριας. Η αποκατάστασή του στις αριστε ρές συνειδήσεις», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης
Κοινωνικής Ιστορίας ֊ Η Αυγή, 83-95. Λυμπεράτος, Ανδρέας (2018), «Ρωμηοί, Έλληνες και Γκαγκαούζοι στη Βουλγαρία του 19ου αιώνα: ανασημασιοδότηση, ταξινόμηση, αυτο-κατανόηση», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία,
417-429. Lane, Frederic C. (2007), Βενετία η θαλασσοκράτειρα. Ναυτιλία-Εμπόριο-Οικονομία, Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Lowry, Heath W. (1993), «Süleymân’s formative years», στο Halil İnalcık και Cemal Kafadar (επιμ.), Süleyman the Second and his Time, Ισταμπούλ: The Isis Press, 21-36.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 239 Μάγιερ, Ιωάννης (1858), Ελληνικά Χρονικά «Μεσολογγίου», τόμ. Α' (1824), τόμ. Β' (18251826), Αθήναι: X. Σπανός και Ν. Νίκας. Μακρυγιάννης, Γιάννης (2011), Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη. Το πλήρες κείμενο, με ταγραφή από το πρωτότυπο του Γιάννη Βλαχογιάννη, επεξεργασμένη από τον
καθηγητή Γιάννη Καζάζη, https://www.imlagada.gr/UsersFiles/admin/documents/Downloads/l_ Makrigianni_opt.pdf (ανακτήθηκε 22/8/2020). Μάμουκας, Ανδρέας Ζ. (1839), Τα κατά την Αναγέννησιν της Ελλάδος. Ήτοι συλλογή των κατά την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων
πρά ξεων, από του 1821 μέχρι τέλους του 1832, εν Πειραιεί: εκ της του Ηλία Χριστοφίδου Τυπογραφίας, τόμοι A', B’, ΣΤ'. Μαντέλ, Ερνέστ (1975), Γένεση και εξέλιξη των οικονομικών θεωριών του Καρλ Μαρξ, Αθήνα: Ζαχαρόπουλος. Μάξιμος, Σεραφείμ (1973), Η αυγή του ελληνικού καπιταλισμού. Τουρκοκρατία
1685-1789, Αθήνα: Στοχαστής. Μάξιμος, Σεραφείμ (1975): Κοινοβούλιο ή δικτατορία; Αθήνα: Στοχαστής. Μάξιμος, Σεραφείμ (1976), Το ελληνικό εμπορικό ναυτικό κατά τον XVII αιώνα, Αθήνα: Στο χαστής. Μάξιμος, Σεραφείμ (1982): «Μερικά προβλήματα από την εξέλιξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα», στο
Σπάρτακος, Μηνιαίο περιοδικό της μαρξιοτικής-λενινιστικής θεωρίας και πράξης. Αριστερή αντιπολίτευση του ΚΚΕ. Κείμενα του 1928, 10-12 και 89-91. Μάουρερ, Γκέοργκ Λούντβιχ (1976 [1835]), Ο ελληνικός λαός, Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Μαρξ, Καρλ (1978α), Το Κεφάλαιο. Κριτική της πολιτικής οικονομίας, τόμ. 1,
Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή. Μαρξ, Καρλ (1978β), Το Κεφάλαιο. Κριτική της πολιτικής οικονομίας, τόμ. 3, Αθήνα: Σύγχρονη
Εποχή. Μαρξ, Καρλ (1986), Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Αθήνα: Θεμέλιο. Μαρξ, Καρλ (1990), Βασικές γραμμές της κριτικής της πολιτικής οικονομίας, τόμ. 2, Αθήνα: Στοχαστής. Μαστραντώνης, Τάκης και Γιάννης Μηλιάς (1983), «Η θεωρία της Αριστερός για την εξάρτη ση του ελληνικού καπιταλισμού:
όρια και συνέπειες», Θέσεις 2: 31-43. Ματάλας, Παρασκευάς (2002), Έθνος και ορθοδοξία. Οι περιπέτειες μιας σχέσης. Από το «Ελλαδικό» στο Βουλγαρικό σχίσμα, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Μαυρογιάννης, Γεράσιμος Ε. (1889), Ιστορία των Ιονίων Νήσων, αρχομένη τω 1897 και λήγου σα τω 1815,
2 τόμοι, εν Αθήναις: Τυπογραφείον «Παλιγγενεσία». Μηλιάς, Γιάννης (1990), «Τρόποι παραγωγής και κοινωνικές σχέσεις στην ύπαιθρο (19ος και 20ός αιώνας)», Επιστημονική Σκέψη 47: 43-52. Μηλιάς, Γιάννης (1992), «Μια παρατήρηση για την εγγενή “τάση ολοκληρωτισμού” του (κάθε) έθνους. (Με αφορμή την
Προκήρυξη του Α. Υψηλάντη)», Θέσεις 42: 37-41. Μηλιάς, Γιάννης (1993), «Η υπανάπτυξη της θεωρίας ως απολογητική», Θέσεις 45: 39-64. Μηλιός, Γιάννης (1997), Τρόποι παραγωγής και μαρξιστική ανάλυση, Αθήνα: Ελληνικά Γράμ ματα. Μηλιός, Γιάννης (2000), Ο ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός. Από τον
επεκτατισμό στην καπι ταλιστική ανάπτυξη, Αθήνα: Κριτική. Μηλιός, Γιάννης (2017), Ο «σοβιετικός μαρξισμός» και οι Έλληνες στοχαστές, Αθήνα: Ελληνι κά Γράμματα. Μηλιός, Γιάννης (2020), Βενετία: Μια συνάντηση που στέριωσε απρόβλεπτα. Πραγματεία για τον καπιταλισμό και τη διαδικασία γένεσής του,
Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
240 1821 I ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ Μηλιάς, Γιάννης και Θάνος Μικρούτσικος (2018), Στην υπηρεσία του έθνους. Ζητήματα ιδεολο γίας και αισθητικής στην ελληνική μουσική, Αθήνα: Εφημερίδα ίων Συντακτών. Μοσκώφ, Κωστής (1979), Εισαγωγικά στην ιστορία του κινήματος της
εργατικής τάξης. Η δι αμόρφωση της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης στην Ελλάδα, Θεσσαλονίκη: Ιδιωτική έκδοση. Μοσχοβάκης, Ν.Γ. (1882), Το εν Ελλάδι Δημόσιον Δίκαιον επί Τουρκοκρατίας, διατριβή επί Υφηγεσία, Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου Χ.Ν. Φιλαδελφέως. Μουταφτσίεβα, Βέρα (1990), Αγροτικές
σχέσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (15ος-16ος αι.), Αθήνα: Πορεία. Μπαλιμπάρ, Ετιέν και Ιμμανουέλ Βαλλερστάιν (1991), Φυλή, έθνος, τάξη. Οι διφορούμενες ταυτότητες, Αθήνα: Ο Πολίτης. Μπαμπανάσης, Στέργιος (1985), Ιδιομορφίες της ανάπτυξης στη Νότια Ευρώπη, Αθήνα: Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών.
Μπουρόπουλος, Α.Ν. (1931), «Ληστεία», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. ΙΣΤ' Αθήνα: Πυρσός, 74-76. Μπωζούρ, Φελίξ (1974), Πίνακας του εμπορίου της Ελλάδος στην Τουρκοκρατία (1787-1797), Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Maleševię, Siniša (2019), Grounded Nationalisms. A Sociological Analysis, Καίμπριτζ:
Cambridge University Press. Marmora, Leopoldo (1988), «Οι δύο λειτουργίες της εθνικής ιδεολογίας: εσωτερική συνοχή και οριοθέτηση προς τα έξω», Θέσεις 25: 21-28. Mattone, Eric (2009), «Pushkin, Alexander (1799-1837)», στο Eric Matrone (επιμ.), Encyclo pedia of Blacks in European History and
Culture, 431-432. Marx, Karl (1973), «Marx an Engels in Manchester», στο Marx-Engels-Werke (MEW), τόμ. 32, 42-583. Marx, Karl
(1984), «Mazzinis neues Manifest», στο Marx-Engels-Werke (MEW), τόμ. 12, 579583. McGowan, Bruce (1981), Economic Life in Ottoman Europe: Taxation, Trade and the Struggle for Land, 1600-1800, Οξφόρδη: Oxford University Press. Mosse, George L. (1993), Confronting the Nation. Jewish and Western
Nationalism, Ανόβερο και Λονδίνο: Brandeis University Press. Mouritsen, Henrik (2009), «Modem nations and ancient models. Greece and Italy compared», στο Roderick Beaton και David Ricks (επιμ.), The Making of Modern Greece: Nationalism, Romanticism, and the Uses of the Past (1797-1896), Λονδίνο:
Ashgate, 43-49. Νέγρης, Θεόδωρος (1824), «Ανάπτυξις του νόμου της Επιδαύρου», Εφημερίς Αθηνών, 22/11/1824. Παρατίθεται στο Ελένη Σ. Στόικου, Όψεις του εθνοφυλετισμού των Ορθοδό ξων Αράβων από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μεταπτυχιακή
Διπλωματική Εργασία, Τομέας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, 109-110. Νούτσος, Παναγιώτης (1982), Ελληνική Νομαρχία. Συμβολή στην έρευνα των πηγών της, Αθήνα-Γιάννινα: Δωδώνη. Νούτσος, Παναγιώτης (1999), «Νεοελληνικός Διαφωτισμός: Προς τη συγκρότηση μορφών “Γνωσιοανθρωπολογίας”», στο Αστέριος
Αργυρίου, Κωνσταντίνος Α. Δημάδης και Ανα στασία Δανάη Λαζαρίδου (επιμ.), Ο ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση 1453-1981, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 371-380.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 241 Ξιφαράς, Δημήτρης (1992), Δημοσιονομική πολιτική και οικονομική ανάπτυξη. Κράτος και οι κονομία στην Ελλάδα, 1828-1862, Διπλωματική εργασία στο Τμήμα Ιστορίας της Φιλοσο φικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα. Ξιφαράς, Δημήτρης (1993α), «Η “ακατάλυτη συνέχεια” του
ελληνισμού: Ορισμένες επίκαιρες σκέψεις περί “εθνικής ιστορίας”», Μέρος A’, Θέσεις 42: 57-79. Ξιφαράς, Δημήτρης (1993β), «Η “ακατάλυτη συνέχεια” του ελληνισμού: Ορισμένες επίκαιρες σκέψεις περί “εθνικής ιστορίας”», Μέρος B’, Θέσεις 43: 25-46. Ξιφαράς, Δημήτρης (1995), «Η ελληνική εθνικιστική
ιδεολογία στο Μεσοπόλεμο: Όψεις δια μόρφωσης της εθνικής ιδέας», Μέρος A’, Θέσεις 53: 69-88. Ξιφαράς, Δημήτρης (1996), «Η ελληνική εθνικιστική ιδεολογία στο Μεσοπόλεμο: Όψεις δια μόρφωσης της εθνικής θεωρίας», Μέρος B', Θέσεις 54: 61-86. O’Meara, Patrick (2003), The Decembrist Pavel Pestei Russia
’s First Republican, Houndmills: Palgrave-McMillan. Παπαγεωργίου, Στέφανος Π. (2004), Από το γένος στο έθνος. Η θεμελίωση του ελληνικού κρά τους (1821-1862), Αθήνα: Παπαζήσης. Παναγιωτίδης, Σταύρος (2014), «Ο στρατηγός Μακρυγιάννης και η ελληνική Αριστερά. Μια περίπτωση συμβολικής αναδρομικής
οικειοποίησης», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης (επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή, 71-81. Παναγιωτόπουλος, Βασίλης (1980), «Η βιομηχανική επανάσταση και η Ελλάδα, 1832-1871», στο Εκσυγχρονισμός και βιομηχανική
επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα, Θεμέλιο, 216-235. Παπαδάκης, Β.Π. (1934), «Πολιτικά κόμματα», στο Μεγάλη ελληνική
εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 850-859. Παπαδιά-Λάλα, Αναστασία (1984), «Η Σμύρνη κατά τα ορλωφικά (1770): Εσωτερικές συ γκρούσεις και ευρωπαϊκή παρέμβαση», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, τόμ. 5, 133-185. Παπαδιά-Λάλα, Αναστασία (2018), «Οι Greci στον ελληνοβενετικό κόσμο
(13ος-18ος αι.). Ο λόγος των πολλαπλών εξουσιών», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 165-180. Παπαδοπούλου, Θεοδώρα (2018), «Τα ονόματα Ρωμαίος, Έλλην, Γραικός κατά τους μέσους βυζαντινούς χρόνους», στο Όλγα
Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλλογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 87-101. Παπάζογλου, Κ.Β. (1933), «Ναυτικόν», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. KA', Αθή να: Πυρσός, 291-297. Παπαθανασόπουλος, Κωνσταντίνος (1983), Ελληνική εμπορική ναυτιλία
(1833-1856). Εξέλιξη και αναπροσαρμογή, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Παπαναστασίου, Αλέξανδρος (1992), Ο εθνικισμός. Κοινωνιολογική μελέτη, Αθήνα: Δημιουργία. Παπαρρηγόπουλος, Κωνσταντίνος (1899), Τα διδακτικώτερα πορίσματα της Ιστορίας του ελλη νικού έθνους, εν Αθήναις: εκ του
τυπογραφείου των καταστημάτων Σπυριδ. Κουσουλίνου. Παπαρρηγόπουλος, Κωνσταντίνος (1971), Ιστορία του ελληνικού έθνους, τόμοι ΙΔ' και IE’, Αθήνα: Γαλαξίας. Παπουλίδης, Κωνσταντίνος (1989), Γρηγόριος Γ. Μαρασλής (1831-1907), Αθήνα: Ίδρυμα Με λετών Χερσονήσου του Αίμου. Παρασκευόπουλος, Γεώργιος Π.
(1896), Η Μεγάλη Ελλάς. Ανά την Ρωσσίαν, Ρουμανίαν, Βουλ-
242 18211 ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ yetpíav, Σερβίαν, Μαυροβούνιον, Τουρκίαν, Σάμον, Κρήτην, Κύπρον, Αίγυπτον και Παλαι στίνην, Αθήναι: εκ του τυπογραφείου της Κορίννης. Πασχάλης, Δ.Π. (1933), «Ύδρα - Ιστορία», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. ΚΓ', 589-590.
Πατρώνης, Βασίλης (2015), Ελληνική οικονομική ιστορία. Οικονομία, κοινωνία και κράτος στην Ελλάδα (18ος-20ός αιώνας), Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληντκών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Πετμεζάς, Σωκράτης (2006), «Αγροτική οικονομία», στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.),
στο Κώστας Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελλη νικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 103-152. Πετρίδης, Παύλος Β. (1990), Πολιτικοί και συνταγματικοί θεσμοί στη νεώτερη Ελλάδα (18211843), Αθήνα: University Studio Press. Πλατής, Βασίλειος Αθ. (2008), Ιστορική
γεωγραφία και εθνικές διεκδικήσεις των Ελλήνων τον 19ο αιώνα, Θεσσαλονίκη: Διδακτορική διατριβή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, Τομέας Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Πλουμίδης, Σπυρίδων Γ. (2018), «Της μεγάλης ταύτης ιδέας. Οι αφετηρίες της ελληνικής εθνι κής
ιδεολογίας», στο Όλγα Κατσιαρδή-Hering κ.ά. (επιμ.), Έλλην, Ρωμηός, Γραικός. Συλ λογικοί προσδιορισμοί και ταυτότητες, Αθήνα: Ευρασία, 555-570. Πολυζωίδης, Αναστάσιος (1971), Ανέκδοτα κείμενα από την «Απόλλωνα», Ύδρα 1831, Αθήνα: Κουλτούρα Πουκεβίλ, Φραγκίσκος (1996 [1824]), Ιστορία της Ελληνικής
Επαναστάαεως, Αθήνα: Αφοί Τολίδη. Πουλαντζάς, Νίκος (1975), Πολιτική εξουσία και κοινωνικές τάξεις, Αθήνα: Θεμέλιο.
Πουλαντζάς, Νίκος (1982), Το κράτος, η εξουσία, ο σοσιαλισμός, Αθήνα: Θεμέλιο. Πουλαντζάς, Νίκος (2006), Φασισμός και δικτατορία, Αθήνα: Θεμέλιο. Πουλιόπουλος, Παντελής (1972), Δημοκρατική ή σοσιαλιστική επανάσταση στην Ελλάδα; Αθή να: νέοι στόχοι. Πρακτικά. Η της Τρίτης Σεπτεμβρίου εν Αθήναις
Εθνική Συνέλευσις, Εν Αθήναις: Εκ του Βασι λικού Τυπογραφείου. «Philhellenism in England (1821-1827)», The Siavonic and East European Review, τόμ. 14, αρ. 41 (Ιανουάριος 1936): 363-371. Ρήγας [Φεραίος] (1996α), Νέα πολιτική διοίκηαις των κατοίκων της Ρούμελης, της μικρός Ασί ας, των μεσογείων
νήσων, και της Βλαχομπογδανίας, στο Εμμανουήλ Σ. Στάθης, Το Σύ νταγμα και ο Θούριος του Ρήγα. Το αρχικό και το τελικό κείμενο. Κριτική έκδοση, Αθήνα: Αρμός, 183-224. Ρήγας [Φεραίος] (1996β), Θούριος, ήτοι ορμητικός πατριωτικός ύμνος πρώτος, εις τον ήχον. Μια προσταγή μεγάλη, στο Εμμανουήλ Σ.
Στάθης, Το Σύνταγμα και ο Θούριος του Ρήγα. Το αρχικό καί το τελικό κείμενο. Κριτική έκδοση, Αθήνα: Αρμός, 279-298. Ροτζώκος, Νίκος Β. (1997), Επανάσταση και εμφύλιος στο Εικοσιένα, Αθήνα: Πλέθρον/Δοκιμές. Reinhold, Karl Dr. (1855), Πελασγικά. Noctes Pelasgicae: Dialectos Graeciae Pelasgicas. Δι
άλεκτος του στόλου, Typis Sophoclis Garbola, Athenis. https://books.google.gr/books?id=Z VZKAAAAcAAI pg=PA3 source=gbs_toc_r cad=3#v=onepage q f=false (ανακτή θηκε 22/8/2020). Roudometof, Victor (1998), «From Rum Millet to Greek nation: Enlightenment, secularization, and national identity in
Ottoman Balkan Society, 1453-1821», Journal of Modern Greek Studies, Volume 16:11-48.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 243 Rubin, Alfred P. (1988), The Law of Piracy, Newport, Rhode Island: Naval War College Press. Rubin, Isaac I. (1994), Ιστορία οικονομικών θεωριών, Αθήνα: Κριτική. Σάθας, Κωνσταντίνος (1869), Τουρκοκρατούμενη Ελλάς. Ιστορικόν δοκίμιον περί των προς αποτίναξιν του οθωμανικού ζυγού
επαναστάσεων του ελληνικού έθνους (1453-1821), Αθήνησι: Εκ της Τυπογραφίας των τέκνων Ανδρέου Κορόμηλά. Σάθας, Κωνσταντίνος (1986 [1885]), Έλληνες στρατιώται εν τη Δύσει και αναγέννησις της ελλη νικής τακτικής, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία. Σακελλαρίου, Μιχαήλ Β. (1978 [1939]), Η
Πελοπόννησος κατά την δεύτερον Τουρκοκρατίαν (1715-1821), Αθήνα: Ερμής. Σακελλαρόπουλος, Θεόδωρος Δ. (1991), Θεσμικός μετασχηματισμός και οικονομική ανάπτυξη. Κράτος και οικονομία στην Ελλάδα 1830-1922, Αθήνα: Εξάντας. Σακελλαροπούλου, Κατερίνα (2017), «Τα Συντάγματα του Αγώνα: Το δίκαιο της
ελευθερί ας», εισήγηση στην εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, στις 26/4/2017, το Ινστιτούτο για τη Δικαιοσύνη και την Ανάπτυξη και το Ινστιτούτο Ν. Σβορώνος, με θέμα «Τα Συντάγματα του Αγώνα (1821-1832)», 109-117, http://www.publiclawjoumal.eom/docs/6/2017_2_2_ sakellaropoulou.pdf (ανακτήθηκε
22/8/2020). Σβορώνος, Ν.Ι. (1934), «Πληθυσμός και κάτοικοι», στο Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελλάς), Αθήνα: Πυρσός, 223-236. Σβορώνος, Νίκος (1995), Η μέθοδος της ιστορίας, Αθήνα: Άγρα. Σβορώνος, Νίκος (2004), Το ελληνικό έθνος ֊ Γένεση και διαμόρφωση του νέου ελληνισμού, Αθήνα: Πόλις.
Σβώλος, Αλέξανδρος (1972), Τα ελληνικά Συντάγματα 1822-1952, Αθήνα: Στοχαστής. Σκαρπέτης, Βασίλειος (1934), «Ναυτιλία», στο
Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, τόμ. I' (Ελ λάς), Αθήνα: Πυρσός, 200-205. Σκληρός, Γεώργιος (1977 [1908]), Έργα, Αθήνα: Επικαιρότητα. Σκοπετέα, Ελένη (1988), Το πρότυπο βααάειο και η Μεγάλη Ιδέα, Αθήνα: Πολύτυπο. Σπάρτακος, Μηνιαίο περιοδικό της μαρξιστικής-λενινιστικής θεωρίας και πράξης, τεύχη
του 1928 (1982), Αθήνα: Ουτοπία. Στάθης, Εμμανουήλ Σ. (1996), Το Σύνταγμα και ο Θούριος του Ρήγα. Το αρχικό και το τελικό κείμενο. Κριτική έκδοση, Αθήνα: Αρμός. Στάθης, Παναγιώτης (2014), «Το Εικοσιένα στην αριστερή ιστοριογραφία του 20ού αιώνα», στο Δημήτρης Δημητρόπουλος και Βαγγέλης Καραμανωλάκης
(επιμ.), Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά, Αθήνα: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - Η Αυγή, 29-43. Στάλιν, Ιωσήφ Β. (1952), «Ο μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα», στο του ίδιου Άπαντα, τόμ. 2, 327-412, Εκδοτικό της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Στασινόπουλος, Μιχαήλ Δ. (1970), «Η περί της
παιδείας μέριμνα του αγωνιζομένου έθνους και το πρώτον Πανεπιστήμιον», Νέα Εστία, Αφιέρωμα στο Εικοσιένα, Χριστούγεννα. Σταυρίδη-Πατρικίου, Ρένα (επιμ.) (1976), Δημοτικισμός και κοινωνικό πρόβλημα, Αθήνα: Ερμής. Σταυρόπουλος, Θεόδωρος (1979), Ιστορική ανάλυση του αγροτικού ζητήματος στην Ελλάδα, 2
τόμοι, Αθήνα: Νέα Σύνορα. Στόικου, Ελένη Σ. (2008), Όψεις του εθνοφυλετισμού των Ορθοδόξων Αράβων από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Τομέας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας. Συγγρός, Ανδρέας (1908),
Απομνημονεύματα, τόμ. Γ', εν Αθήναις: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. Σύνταγμα της Επτανήοου Πολιτείας του 1803,
http://www.infokerkyra.gr/protaseis/2-uncategorised/187-syntagma-tis-eptanisou-politeias-tou-1803.html (ανακτήθηκε 17/8/2020). Συνταγμότιον Νομικόν περί ευταξίας και του καθήκοντος έκαστου των κριτηρίων και των οφφι-
244 18211 ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ TO ΕΘΝΟΣ, TO ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ κίων του πριντζιπάτου της Βλαχίας (1780), https://anemi.lib.uoc.gr/metadata (ανακτήθηκε 17/8/2020). Schwarz-Sochol, Jenny (1958), «Ρ.Ι. Pestei. The Beginnings of Jacobin Thought in Russia», International Review of Social History 3 (1):
71-96. Shelley, Percy Bysshe (1874), «Hellas», στο The Poetical Works of Percy Bysshe Shelley, επιμ. Mrs. Shelley, Λονδίνο: Edward Moxon, Son Co, 166-180. Stavrianos, L.S. (1958), The Balkans since 1453, Νέα Υόρκη: Rinehart Company Inc. Ste. Croix, G.E.M., de (1984), «Class in Marx’s conception of
history, ancient and modern», New Left Review 146: 92-111. Ste. Croix, G.E.M., de (2004), Athenian Democratic Origins and other Essays, Οξφόρδη: Oxford University Press. Stoianovich, Traían (1979), «Ο καταχτητής Ορθόδοξος Βαλκάνιος έμπορος», στο Σπ. Ασδραχάς (εισαγωγή-επιλογή κειμένων), Η οικονομική
δομή των Βαλκανικών χωρών (15ος-19ος αι.), Αθήνα: Μέλισσα, 287-331. Stoianovich, Traían (1980), «Αγρότες και γαιοκτήμονες των Βαλκανίων και οθωμανικό κρά τος: οικογενειακή οικονομία, οικονομία αγοράς και εκσυγχρονισμός», στο Εκουγχρονισμός και βιομηχανική επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα,
Αθήνα: Θεμέλιο. Stoianovich, Traían (1992), Balkan Worlds. The First and Last Europe, Λονδίνο: Routledge. Sugar, Peter F. (1994), Η Νοτιοανατολική Ευρώπη κάτω από την οθωμανική κυριαρχία (13541804), 2 τόμοι, Αθήνα: Σμίλη. Τιρς, Φρειδερίκος (1972 [1833]), Η Ελλάδα του Καποδίστρια. Η παρούσα κατάσταση
της Ελλά δος (1828-1833) και τα μέσα για να επιτευχθεί η ανοικοδόμησή της, 2 τόμοι, Αθήνα: Αφοί Τολίδη.
Τοντόροφ, Νικολάι (1986), Η βαλκανική πόλη. 16ος-19ος αιώνας, 2 τόμοι, Αθήνα: Θεμέλιο. Τοντόρωφ, Νικολάι (1982), Η βαλκανική διάσταση της Επανάστασης του 1821 (η περίπτωση των Βουλγάρων). Ένας κατάλογος των αγωνιστών στη Μολδοβλαχία (Αρχεία Οδησσού), Αθήνα: Gutenberg. Τρικούπης, Σπυρίδων (1993
[I860]), Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, τόμ. 1, Αθήνα: Νέα Σύνορα. Τσάτσος, Κωνσταντίνος (1933), «Η θέση της ιδεοκρατίας στον κοινωνικό αγώνα», Ιδέα I (6) (Ιούνιος): 360-366. Τσέστων, Κάρολος (1980 [1887]), Η Ελλάς τω 1887, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία. Τσοκόπουλος, Βάσιας (1984),
Πειραιάς, 1835-1870. Εισαγωγή στην ιστορία του ελληνικού Μάνταεστερ, Αθήνα: Καστανιώτης. Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος (1977), Εξάρτηση και αναπαραγωγή. Ο κοινωνικός ρόλος των εκ παιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα, Αθήνα: Θεμέλιο. Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος (1981), Κοινωνική ανάπτυξη και κράτος. Η
συγκρότηση του δημόσιου χώρου στην Ελλάδα, Αθήνα: Θεμέλιο. Tairako, Tomonaga (2016), «A turning point in Marx’s theory on pre-capitalist societies. Marx’s excerpt notebooks on Maurer in MEGA IV/18», Hitotsubashi Journal of Social Studies 47(1): 1-10. Toynbee, Arnold J. (1922), The Western Question
in Greece and Turkey. A Study in the Contact of Civilisations, Λονδίνο: Constable and Company Ltd. Toynbee, Arnold (1992), Οι Έλληνες και οι κληρονομιές τους, Αθήνα: Καρδαμίτσας.
245 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Vasiliev, Alexander A. (1954), Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 324-1453, Αθήνα: Μπεργάδη. Υψηλάντης, Αλέξανδρος (1821α), «Άνδρες Γραπτοί, όσοι ευρίσκεσθε εις Μολδαβίαν και Βλαχίαν!»· «Αδελφοί της Εταιρείας των Φιλικών», https://karavaki.files.wordpress. com/2012/02/ypsilantis-
prokl.pdf (ανακτήθηκε 14/8/2020). Υψηλάντης, Αλέξανδρος (1821β), «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος», https://www.sansimera.gr/articles/898 (ανακτήθηκε 14/8/2020). Φιλήμων, Ιωάννης (1834), Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρίας, Εν Ναυπλία: Εκ της τυπογραφίας Θ. Κονταξή και Ν. Λουλάκη. Φιλήμων,
Ιωάννης (1859), Δοκίμιον ιστορικόν περί της ελληνικής Επαναστάσεως, τόμ. 1, Αθήναι: Τύποις Π. Σούτσα και Α. Κτενά. Φιλιοπούλου, Μαρία (2019), «Ο φυλετισμός ως συνεκτικό στοιχείο του ελληνικού εθνικισμού κατά τον 19ο αιώνα. Ο ρόλος του Πανεπιστημίου», Θέσεις 148: 101-116. Φιλίππου, Φίλιππος (2015),
«Νικόλαος Γαλάτης, προδότης ή πατριώτης; », seisaxthia.wordpress. com/2015/03/26/νικόλαος-γαλάτης-προδότης-ή-πατριώτη/ (ανακτήθηκε 22/8/2020). Φίνλεϋ, Γεώργιος (2008), Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τόμ. 1, Αθήνα: Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.
Φωτεινός, Ηλίας (1846), Οι άθλοι της εν Βλαχία Επαναστάσεως το 1821 έτος, εν Λειψία της Σακσονίας. Χάου, Σάμουελ Γκρίντλεϋ (1997), Ιστορική σκιαγραφία της Ελληνικής Επανάστασης, Αθήνα: Εκάτη. Χαρλαύτη, Τζελίνα (1993), «Εμπόριο και ναυτιλία τον 19ο αιώνα. Το επιχειρηματικό δίκτυο των Ελλήνων της
διασποράς. Η “χιώτικη” περίοδος, 1830-1860», Μνήμων 15: 69-127. Χαρλαύτη, Τζελίνα (2006), «Ναυτιλία», στο Κώστας
Κωστής και Σωκράτης Πετμεζάς (επιμ.), Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τον 19ο αιώνα, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 421-462. Χαρλαύτη, Τζελίνα (2013α), «Η ναυτιλία των Ελλήνων ως μοχλός ενοποίησης των αγορών. Η μεθοδολογία», στο Τζελίνα Χαρλαύτη και Κατερίνα Παπακωνσταντίνου (επιμ.), Η ναυ τιλία των
Ελλήνων 1700-1821. Ο αιώνας της ακμής πριν την επανάσταση, Αθήνα: Κέδρος, 39-90. Χαρλαύτη, Τζελίνα (2013β), «Η εισβολή της ναυτιλίας των Γραικών στο μεγάλο εμπόριο της Μεσογείου, 1714-1815», στο Τζελίνα Χαρλαύτη και Κατερίνα Παπακωνσταντίνου (επιμ.), Η ναυτιλία των Ελλήνων 1700-1821. Ο αιώνας της
ακμής πριν την επανάσταση, Αθήνα: Κέδρος, 224-282. Χιακόν Αρχείον, τόμ. πρώτος (1924), Εκδίδεται επιμελεία Ιωάννου Βλαχογιάννη, Εν Αθήναις: Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου. Χομπσμπάουμ, Έρικ (1975), Οι ληστές, Αθήνα: Βέργος. Χουμανίδης, Λάζαρος Θ. (1990), Οικονομική ιστορία της Ελλάδος, τόμ. Β': Από της
Τουρκο κρατίας μέχρι του έτους 1935, Αθήνα: Παπαζήσης. Ψαλιδόπουλος, Μιχάλης (2014), Ιστορία της Τράπεζας της Ελλάδος, 1936-2008, Αθήνα: Τρά πεζα της Ελλάδος. Ψύλλας, Γεώργιος (1974), Απομνημονεύματα του βίου μου, Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών, Γραφείον Δημοσιευμάτων. Bayerische Staatsbibliothek München |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Mēlios, Giannēs G. 1952- |
| author_GND | (DE-588)130536938 |
| author_facet | Mēlios, Giannēs G. 1952- |
| author_role | aut |
| author_sort | Mēlios, Giannēs G. 1952- |
| author_variant | g g m gg ggm |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047312943 |
| classification_rvk | FD 1010 |
| contents | Bibliografie S. 231-245 |
| ctrlnum | (OCoLC)1256423406 (DE-599)BVBBV047312943 |
| discipline | Philologie / Byzantinistik / Neulatein |
| discipline_str_mv | Philologie / Byzantinistik / Neulatein |
| edition | Prōtē ekdosē |
| era | Geschichte 1821-1922 gnd |
| era_facet | Geschichte 1821-1922 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047312943</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20231212</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">210607s2020 |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789602219041</subfield><subfield code="9">978-960-221-904-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1256423406</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047312943</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">FD 1010</subfield><subfield code="0">(DE-625)30165:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="6">880-01</subfield><subfield code="a">Mēlios, Giannēs G.</subfield><subfield code="d">1952-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)130536938</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">1821</subfield><subfield code="b">ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea</subfield><subfield code="c">Giannēs Mēlios</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="6">880-02</subfield><subfield code="a">Prōtē ekdosē</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="6">880-03</subfield><subfield code="a">Athēna</subfield><subfield code="b">Alexandreia</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">245 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Neoterē kai synchronē istoria</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 231-245</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1821-1922</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Großgriechische Idee</subfield><subfield code="0">(DE-588)4234124-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041300-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Griechischer Unabhängigkeitskrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4158172-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Grecja / 1821-1829 (Wojna o niepodległość)</subfield></datafield><datafield tag="688" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Griechenland, 19. Jhdt. - Rezeption</subfield><subfield code="0">(DE-2581)TH000005515</subfield><subfield code="2">gbd</subfield></datafield><datafield tag="688" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Nationalismus</subfield><subfield code="0">(DE-2581)TH000006751</subfield><subfield code="2">gbd</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Griechischer Unabhängigkeitskrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4158172-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Großgriechische Idee</subfield><subfield code="0">(DE-588)4234124-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Nationalismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041300-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1821-1922</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="880" ind1="1" ind2=" "><subfield code="6">100-01/(S</subfield><subfield code="a">Μηλιός, Γιάννης</subfield><subfield code="a">ut</subfield></datafield><datafield tag="880" ind1=" " ind2=" "><subfield code="6">250-02/(S</subfield><subfield code="a">Πρώτη έκδοσε</subfield></datafield><datafield tag="880" ind1=" " ind2="1"><subfield code="6">264-03/(S</subfield><subfield code="a">Αθήνα</subfield><subfield code="b">Αλεξ΄νδρεια</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="f">griech</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">gbd</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210624</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_4_2201</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032715837</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd |
| geographic_facet | Griechenland |
| id | DE-604.BV047312943 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T17:26:36Z |
| indexdate | 2024-08-31T00:53:28Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9789602219041 |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032715837 |
| oclc_num | 1256423406 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-188 |
| owner_facet | DE-12 DE-188 |
| physical | 245 Seiten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20210624 gbd_4_2201 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Alexandreia |
| record_format | marc |
| series2 | Neoterē kai synchronē istoria |
| spelling | 880-01 Mēlios, Giannēs G. 1952- Verfasser (DE-588)130536938 aut 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea Giannēs Mēlios 880-02 Prōtē ekdosē 880-03 Athēna Alexandreia 2020 245 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Neoterē kai synchronē istoria Bibliografie S. 231-245 In griechischer Schrift Geschichte 1821-1922 gnd rswk-swf Großgriechische Idee (DE-588)4234124-3 gnd rswk-swf Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd rswk-swf Nationalismus (DE-588)4041300-7 gnd rswk-swf Griechischer Unabhängigkeitskrieg (DE-588)4158172-6 gnd rswk-swf Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd rswk-swf Grecja / 1821-1829 (Wojna o niepodległość) Griechenland, 19. Jhdt. - Rezeption (DE-2581)TH000005515 gbd Nationalismus (DE-2581)TH000006751 gbd Griechenland (DE-588)4022047-3 g Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 s Griechischer Unabhängigkeitskrieg (DE-588)4158172-6 s Großgriechische Idee (DE-588)4234124-3 s Nationalismus (DE-588)4041300-7 s Geschichte 1821-1922 z DE-604 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis 100-01/(S Μηλιός, Γιάννης ut 250-02/(S Πρώτη έκδοσε 264-03/(S Αθήνα Αλεξ΄νδρεια 2020 |
| spellingShingle | Mēlios, Giannēs G. 1952- 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea Bibliografie S. 231-245 Großgriechische Idee (DE-588)4234124-3 gnd Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd Nationalismus (DE-588)4041300-7 gnd Griechischer Unabhängigkeitskrieg (DE-588)4158172-6 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4234124-3 (DE-588)4041282-9 (DE-588)4041300-7 (DE-588)4158172-6 (DE-588)4022047-3 |
| title | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea |
| title_auth | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea |
| title_exact_search | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea |
| title_exact_search_txtP | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea |
| title_full | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea Giannēs Mēlios |
| title_fullStr | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea Giannēs Mēlios |
| title_full_unstemmed | 1821 ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea Giannēs Mēlios |
| title_short | 1821 |
| title_sort | 1821 ichnelatontas to ethnos to kratos kai te megale idea |
| title_sub | ichnēlatōntas to ethnos, to kratos kai tē megalē idea |
| topic | Großgriechische Idee (DE-588)4234124-3 gnd Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd Nationalismus (DE-588)4041300-7 gnd Griechischer Unabhängigkeitskrieg (DE-588)4158172-6 gnd |
| topic_facet | Großgriechische Idee Nationalbewusstsein Nationalismus Griechischer Unabhängigkeitskrieg Griechenland |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032715837&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT meliosgiannesg 1821ichnelatontastoethnostokratoskaitemegaleidea |