Verfügbarkeit: Proletariusze modlitwy ?

Proletariusze modlitwy ?: drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie

Gespeichert in:

Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser:	Wółkiewicz, Ewa (VerfasserIn)
Format:	Buch
Sprache:	Polish
Veröffentlicht:	Warszawa Instytut Archeologii i Etnologii PAN 2020
Schlagworte:	Katholische Kirche Geschichte 1200-1600 Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze) Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze Klerus Mittelalter Nysa
Online-Zugang:	Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis
Beschreibung:	612 Seiten 25 cm
ISBN:	9788366463325

Internformat

MARC


LEADER	00000nam a2200000 c 4500
001	BV047295208
003	DE-604
005	20220512
007	t
008	210525s2020 \|\|\|\| 00\|\|\| pol d
020			\|a 9788366463325 \|9 978-83-66463-32-5
035			\|a (OCoLC)1256407647
035			\|a (DE-599)BVBBV047295208
040			\|a DE-604 \|b ger \|e rda
041	0		\|a pol
049			\|a DE-12
084			\|a OST \|q DE-12 \|2 fid
100	1		\|a Wółkiewicz, Ewa \|e Verfasser \|0 (DE-588)1125378832 \|4 aut
245	1	0	\|a Proletariusze modlitwy ? \|b drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie \|c Ewa Wółkiewicz
264		1	\|a Warszawa \|b Instytut Archeologii i Etnologii PAN \|c 2020
300			\|a 612 Seiten \|c 25 cm
336			\|b txt \|2 rdacontent
337			\|b n \|2 rdamedia
338			\|b nc \|2 rdacarrier
610	2	7	\|a Katholische Kirche \|0 (DE-588)2009545-4 \|2 gnd \|9 rswk-swf
648		7	\|a Geschichte 1200-1600 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650		7	\|a Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze) \|2 jhpk
650		7	\|a Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze \|2 jhpk
650	0	7	\|a Klerus \|0 (DE-588)4031147-8 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Mittelalter \|0 (DE-588)4129108-6 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a Nysa \|0 (DE-588)5058474-1 \|2 gnd \|9 rswk-swf
689	0	0	\|a Nysa \|0 (DE-588)5058474-1 \|D g
689	0	1	\|a Katholische Kirche \|0 (DE-588)2009545-4 \|D b
689	0	2	\|a Klerus \|0 (DE-588)4031147-8 \|D s
689	0	3	\|a Mittelalter \|0 (DE-588)4129108-6 \|D s
689	0	4	\|a Geschichte 1200-1600 \|A z
689	0		\|5 DE-604
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Literaturverzeichnis
940	1		\|n oe
940	1		\|q BSB_NED_20220512
999			\|a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032698476
942	1	1	\|c 200.9 \|e 22/bsb \|f 09023 \|g 438
942	1	1	\|c 200.9 \|e 22/bsb \|f 09022 \|g 438
942	1	1	\|c 200.9 \|e 22/bsb \|f 09024 \|g 438

Datensatz im Suchindex

_version_	1804182471046070272
adam_text	Spis treści WSTĘP ...................................................................................................................... i Problemy terminologiczne ............................................................................................................... n 18 4 Konstrukcja pracy .................................................................................................. 21 Stan badań 3 Źródła INSTYTUCJE KOŚCIELNE I BENEFICJA - LICZEBNOŚĆ DUCHOWNYCH W NYSIE II 8 ...................................................................................................................... շ I ...................................................................................... 7 ............................................. GRUPY KLERU W NYSIE - CHARAKTERYSTYKA ......................... 1 Plebani 25 43 43 1.1 Droga do prebendy ........................................................................................... 43 1.2 Pochodzenie terytorialne i społeczne 46 1.3 Wykształcenie 2 Altaryści 47 .................................................................................................................... 2.1 Uprawnienia i obowiązki 49 ................................................................................. 50 2.2 Formalne objęcie prebendy .............................................................................. 56 ........................................................................................ 65 2.3 Podstawy majątkowe 2.4 Pochodzenie terytorialne i społeczne ............................................................. 86 ................................................................................................. 102 2.6 Kumulacja beneficjów .................................................................................... 106 2.5 Wykształcenie 3 Kaznodzieje 4 Kapelani ............................................................................................................ 110 .................................................................................................................. 117 ............................................................................................................. 122 5 Wikariusze 6 Mansjonarze ................................................................................................... 125 7 Służba kościelna ..................................................................................................... 129 7.1 Zakrystianie i dzwonnicy ............................................................................... 129 ......................................................................................................... ΐ3θ 7.2 Organiści III IV WARUNKI BYTOWE NIŻSZEGO KLERU ............................................ 1 Domy ...................................................................................................................... 137 2 Wyposażenie 149 .......................................................................................................... PIŚMIENNOŚĆ I KSIĘGOZBIORY ........................................................... 1 Księgozbiory ........................................................................................................... V 133 157 157 2 Piśmiennictwo pragmatyczne - korespondencja ................................................ 167 3 Działalność w notariacie 171 ....................................................................................... NIŻSZY KLER WOBEC IDEI REFORMACYJNYCH 177 ANEKSY 1 Wykazy duchownych ............................................................................................. 2 Biogramy plebanów nyskich w układzie chronologicznym ............................... 3 Duchowni, którym błędnie przypisano objęcie parafii w Nysie ........................ 5 Biogramy niższego duchowieństwa w Nysie w układzie alfabetycznym 7 Nieskuteczne prowizje apostolskie na nyskie altarie WYKAZ SKRÓTÓW ........... 236 ......................... 579 ................................ ....................................................................................... WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 188 225 228 4 Nieskuteczne prowizje papieskie na parafię św. Jakuba w Nysie 6 Duchowni, którym błędnie przypisano objęcie altarii w Nysie 183 ......................................................... 580 585 587 587 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ i Źródła rękopiśmienne ARCHIWUM ARCHIDIECEZJALNE WE WROCŁAWIU Dokumenty o sygnaturach literowych Dokumenty w układzie chronologicznym Dokumenty kolegiaty NMP w Głogowie Dokumenty parafii św. Mikołaja w Głogowie Dokumenty parafii w Namysłowie Dokumenty parafii w Paczkowie Dokumenty precentury św. Mikołaja w Świdnicy Dokumenty parafii w Świdnicy Dokumenty kolegiaty św. Krzyża we Wrocławiu Dokumenty archiwum parafialnego w Nysie Dokumenty cechu rzeźników w Nysie Dokumenty wikariuszy katedralnych lAle II bi, II b 2, II b 3, II b 4, II b 5, II b 122 ARCHIWUM PAŃSTWOWE WE WROCŁAWIU Akta miasta Wrocławia Akta miasta Świdnicy Zbiór Klosego Dokumenty miasta Świdnicy Dokumenty miasta Wrocławia Rep. Ib, 3,4d, 4f, 31,55,57,58,63-68,72,76,83,88,89,91,96,102,103,107,111,116,125,127,135 Rep. 132і - Depozyt m. Chojnowa, Dzierżoniowa, Góry, Lwówka Śląskiego, Strzelina, Środy Śląskiej, Złotoryi 588 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ ARCHIWUM PAŃSTWOWE W OPOLU Akta miasta Głuchołaz Akta miasta Grodkowa Akta miasta Namysłowa Akta miasta Nysy Cechy miasta Nysy Akta miasta Otmuchowa Akta miasta Paczkowa Zbiór Kastnera ARCHIWUM PAŃSTWOWE W JELENIEJ GÓRZE Akta miasta Bolesławca ARCHIWUM PAŃSTWOWE W LEGNICY Akta miasta Chojnowa Akta miasta Legnicy NÁRODNÍ ARCHIV V PRAZE Archivy českých zrušených klášterů za Josefa II. (AZK-L), nr 1875,1876,1877 Archiv provincialátu a konventů františkánů v Praze (ŘF) Řád Maltézský (ŘF) Písemnosti konventu P. Marie (v Růžích) v Nise, nr 3056-3063. ZEMSKÝ ARCHIV V OPAVĚ Slezský stavovský archiv v Opavě Jesuité v Nise Velkostatek Kobyla Pozůstalost Matyasa Kasperlika STÁTNÍ OKRESNÍ ARCHIV V JESENÍKU Archiv fary Vidnava Archiv města Vidnava GEHEIMES STAATSARCHIV PREUSSISCHER KULTURBESITZ, BERLIN XVII HA, ПГ 493,1320 589 BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA WE WROCŁAWIU IF 352,1F 444,1F 445,1F 446,1F 450,1F 485, IV F 214,1Q 246,1Q 247,1Q 173,1Q 346, IV Q143 MUZEUM DAWNEGO KUPIECTWA W ŚWIDNICY Kopiarz parafii śś. Wacława i Stanisława w Świdnicy 2 Źródła drukowane Acta Capituli Wratislaviensis: 1500-1562. Die Sitzungsprotokolle des Breslauer Domkapitels in der ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts, bearb. v. A. Sabisch, 1.1/1 (1500-1513), 1/2 (1514-1516), II/l (1517-1535), II/2 (1536-1562), Köln 1972-1976. Acta graduum academicorum Gymnasii Patavini, է. 3, ab anno 1461 ad annum 1470, a cura di G. Pengo, Padova 1992. Acta nationis Germanicae Vniversitatis Bononensis, ed. E. Friedländer, C. Malagola, Bėralini 1887. Album seu matricula facultatis juridicae Universitatis Pragensis ab anno Christi 1372 ad an num 1418, w: Monumenta Historica Universitatis Carolo-Ferdinandeae Pragensis, t. II, p. 1, Pragae 1834. Annalistische Nachlese. Fortsetzung 1449-1500, bearb. v. A. Schulz, C. Grünhagen, ZfGS, 9, 1868, s. 378-388. Archiv pražské metropolitní kapituly, t. II, Katalog listin a listů z let 1420-1561, Praha 1986, ed. J. Eršil, J. Pražák, Praha 1986. Aufzeichnungen des Breslauer Domherrn Stanislaus Sauer (t 1535) über den BischofJohannes Turzo (1506-1520). Ein Beitrag zur Vorgeschichte der Reformation in Schlesien, hg. v. H. Hoffmann, K. Engelbert, AfSK, 14,1956, s. 105-140. Aufzeichnungen des Breslauer Domherrn Stanislaus Sauer (t 1535) über die Bischöfe Rudolfvon Rüdesheim und Johann Roth. Ein Beitrag zur Vorgeschichte der Reformation in Schlesien, hg. v. H. Hoffmann, AfSK, 13,1955, s. 82-137. Borgeni К., Rocznik głogowski do roku 1493 (Annales Glogovienses bis z. J. 1493), tł. i oprać. W. Mrozowicz, Głogów 2013. Bullarium Poloniae, ed. I. Sułkowska-Kuraś et S. Kuraś, vol. 1-7, Romae-Lublini 1982-2006. Chronik Michael Steinbergs, ed. T. Schönborn, w: Schweidnitzer Chronisten des XVI. Jahr hunderts, hg. v. A. Schimmelpfennig, (SRS, 11), Breslau 1878. Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae, 1.15, ed. В. Bretholz, Brünn 1902. Codex diplomaticus Lusatiae Superioris. Sammlung der Urkunden für das Margrafthum Ober lausitz, t. 3, hg. v. R. Jecht, Görlitz 1910. Codex Diplomaticus Warmiensis, t. 3, hg. v. C. P. Woelky, Braunsberg 1874. 590 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Concilia Poloniae, 1.10, Synody diecezji wrocławskiej i ich statuty, ed. J. Sawicki, Wrocław 1963. Concilium Basiliense. Die Concordate des Zwölferausschusses 1437. Die Concilsprotokolle Jakob Hüglins 1438-1439, է. 6, hg. v. G. Beckmann, Basel 1926. Cronica monasteri։ canonicorum regularium (S. Augustini) in Glacz, ed. W. Mrozowicz, Vratislaviae 2003. Das Bakkalarenregister der Artistenfakultät der Universität Erfurt 1392-1521. Registrum baccalariorum de facultate arcium universitatis studii Erffordensis existencium, hg. v. R. C. Schwinges, K. Wriedt, Jena 1995. Das Formelbuch des Domherrn Arnolds von Protzan, hg. v. W. Wattenbach, (CDS 5), Breslau 1862. Das Inventarium der Bartholomäuskrypta an der Kreuzkirche zu Breslau im 15. Jahrhundert, ed. A. Knoblich, ZfGS, 8,1867, s. 461-464. Das Soldbuch des Deutschen Ordens 1410/1411, cz. 2, Indices mit personengeschichtlichen Kom mentaren, bearb. v. S. Ekdahl, (Veröffentlichungen aus den Archiven Preussischer Kulturbesitz, 23/2), Köln 2010. Das Totenbuch der Altaristenbruderschaft von Maria Magdalena zu Breslau, ca. 1454-1524, bearb. v. E Gottschalk, AfSK, 6,1941, s. 127-185. Die Akten der theologischen Fakultät der Universität Wien (1396-1508), hg. v. P. Uiblein, 1.1, Wien 1978. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens, Die Kreise Grünberg und Freystadt, hg. v. K. Wutke (CDS 24), Breslau 1908. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis Jauer, hg. v. E. Graber (CDS 35), Breslau 1930. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis Neisse, hg. v. E. Graber, (CDS 36), Breslau 1933. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis Neustadt, hg. v. E. Graber (CDS 33), Breslau 1928. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis und Stadt Glogau, hg. v. K. Wutke (CDS 28), Breslau 1915. Die Matrikel der Universität Leipzig, 1.1, hg. v. G. Erler, (Codex diplomaticus Saxoniae Regiae, 16), Leipzig 1897. Die Matrikel der Universität Wien, 1.1-2 (1377-1518), Graz 1954-1967. Die Matrikel der Wiener Rechtswissenschaftlichen Fakultät - Matricula Facultatis Juristarum Studii Wiennensis, 1.1 (1402-1442), bearb. v. J. Seidl, Wien - München 2011. Die Rotamanualien des Basler Konzils, ed. H. J. Gilomen, Tübingen 1998. Die Stiftungen des Elisabet-Gymnasiums, 1.1 (1293-1500), hg. v. W. Rudkowski, Breslau 1899. Diplomata Nissensia antiquiora, bearb. v. A. Kastner, Jahresbericht des Neisser Gymnasiums, 1852, s. 1-30. Geschichtsquellen der Grafschaft Glatz, t. 2, Urkunden und Regesten zur Geschichte der Graf schaft Glatz 1400-1500, hg. v. E Volkmer, W. Hohaus, Habelschwerdt 1888. Inscrizioni delle Chiese e d altri edificii di Roma dal secolo XI fino ai giorni nostri, t. 3, rac. V. Forcella, Roma 1873. 591 Jedin H., Ein Verzeichnis der Altarpfründen in Schweidnitz von 1522/23, AfSK, 2,1938, s. 83-100. Jedin H., Was kostete im Jahre 1488 ein Begräbnis?, AfSK, 4,1939, s. 288-290. Jujeczka S., Trzy źródła do dziejów kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 2000. Knapek E., Rachunki kolegium wikariuszy wieczystych katedry krakowskiej z lat 1493-1495 i 1497-1498, Studia Źródłoznawcze, 52, 2014, s. 113-148. Kocowski B., Katalog inkunabułów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, 1.1-2, Wrocław 1959-1960. König A., Das Kalendarium des Breslauer Kreuzstiftes verbunden mit einem Cisioianus, ZfGS, 7,1866, s. 303-343. Koszyk Sz., Dokumenty pergaminowe Archiwum Miejskiego w Opolu, Sobótka, 5,1950, s. 91-125. Kowalski M. D„ Rationes Iacobini de Rubeis, collectons in Regno Poloniae (1426-1434): ra chunki Giacomina Rossiego, papieskiego kolektora generalnego w Polsce, z lat 1426-1434, Studia Źródłoznawcze, 49, 2011, s. 61-96. Księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z XV wieku, wyd. A. Gąsiorowski, Kraków 2000. Liber confraternitatis B. Marie de Anima Theutonicorum de Urbe, w: Necrologi e libri affini della Provincia Romana, v. 2, Necrologi della città di Roma, a cura di R Egidi, (Fonti per la storia d’Italia, XLV), Roma 1914, s. 3-105. Liber decanorum facultatis philosophicae Universitatis Pragensis ab anno Christi 1367 usque ad annum 1585, pars I (1367-1419), w: Monumenta Historica Universitatis Carolo-Ferdinandeae Pragensis, 1.1, p. 1, Pragae 1834. Liber fraternitatis S. Spiritus et S. Marie in Saxia de Urbe, w: Necrologi e libri affini della Pro vincia Romana, v. 2, Necrologi della città di Roma, a cura di P. Egidi, (Fonti per la storia d’italia, XLV), Roma 1914, s. 113-446. Listinář Těšínská. Codex diplomaticus ducatus Tessinensis, 1.1, cz. 2, ed. E. Němec, Český Těšín 1958. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508,1.1-2, oprać. A. Gąsiorowski, I. Skierska, T. Jurek, Kraków 2004. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1509-1551, oprać. A. Gąsiorowski, I. Skierska, T. Ju rek, Kraków 2010. Monumenta Poloniae Vaticana, t. IX, Liber receptorum et expensarum Petri Stephani (1373-1375), wyd. S. Szczur, Kraków 1994; t. X, Akta kamery apostolskiej, cz. IV, Annaty z Królestwa Polskiego w XV wieku (1421-1503), wyd. M. D. Kowalski, Kraków 2002. Monumenta Vaticana res gestas Bohémicas illustrantia, t. IV, Acta Gregorii XL (1370-1378), ed. К. Stloukal, Pragae 1949-1953; t. V, Acta Urbani VI et Bonifatii IX. (1378-1404), ed. K. Krofta, Pragae 1903-1905; t. VI, Acta Inocenții VII., Gregorii XII., Alexandrii V, Johannis XXIII. Nec non acta concilii Constantiensis (1404-1417). Acta Clementis VIL et Benedictí XIII. (1378-1417) ed. J. Eršil, (Acta summorum pontificum res gestas Bohé micas aevi praehussitici et hussitici illustrantia, 1-2), Pragae 1980; t. VII, Acta Martini V. (1417-1431), pars 1 (1417-1422), ed. J. Eršil, Pragae 1995; pars 2 (1423-1431), ed. J. Eršil, (Acta summorum pontificum res gestas Bohémicas aevi praehussitici et hussitici illu strantia, 3-4), Pragae 1998. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 592 Najstarsza ksițga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z łat 1402-1541, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, Warszawa 2011. Neisser Urkunden im Diözesanarchiv zu Breslau, hg. v. Μ. Unterlauff, Bericht der wissenscha ftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 33,1904/1906, s. 78-112; 34,1906/1908, s. 1-30. Nekrolog kapituły św. Mikołaja w Otmuchowie, oprać. E. Wółkiewicz (w druku). Památná kniha olomoucká (kodex Václava z Jihlavy) z let 1430-1492,1528, ed. L. Spáčilová, V. Spáčil, Olomouc 2004. Pedewitz J. F. A., Historia ecclesiastica ecclesiae parochialis S. Jacobi Nissae, Bericht der wis senschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 31,1900/2, s. 77-129; 32,1902/1904, s. 1-74. Pol N„ Jahrbücher der Stadt Breslau, t. 3, Breslau 1819. Quellen zur Geschichte des Neisser Bistumlandes aufGrund der drei ältesten Neisser Lagerbücher, hg. v. K. Engelbert, Würzburg 1964. Regesta privilegiorum Ordinis S. Mariae Theutonicorum, ed. E. Joachim, Göttingen 1948. Regesten zur schlesischen Geschichte, 1.1-3, hg. v. C. Grünhagen, (CDS 7), Breslau 1875-1886, t. 4-6, hg.v. C. Grünhagen, K. Wutke, (CDS 16,18, 22), Breslau 1892-1903, t. 7, hg. v. K. Wutke, (CDS 29), Breslau 1923, t. 8, hg. v. K. Wutke, E. Randt, (CDS 30), Breslau 1930. Regesty dokumentówprzechowywanych na Górnym Śląsku, 1.1 (do 1400 roku), red. A. Barciak, K. Müller, Wroclaw 2004; t. 2 (1401-1450), red. A. Barciak, K. Müller, Opava 2011; t. З (1451-1475), red. A. Barciak, К. Müller, Katowice 2017. Regesty Śląskie, 1.1-5, red. W. Korta, Wrocław 1975-1992. Regesty wybranych dokumentów z XIII-XVI wieku dotyczących kościoła parafialnego św. Marii Magdaleny we Wrocławiu, oprać. S. Jujeczka, w: Śródmiejska katedra. Kościół Marii Mag daleny w dziejach i kulturze Wrocławia, red. B. Czechowicz, Wrocław 2010, s. 525-628. Repertorium Germanicum. Verzeichnis der in den päpstlichen Registern und Kameralakten vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Reiches, seiner Diözesen und Territorien vom Beginn des Schismas bis zur Reformation, 1.1, Clemens VII. von Avignon, 1378-1394, bearb. v. E. Göller, Berlin 1916; t. 2, Urban VI., Bonifaz IX., Innocenz VII. und Gregor XIL, 1378-1415, bearb. v. G. Tellenbach, Berlin 1933/1961; t. 3, Alexander V, Johannes XXIII, und Konstanzer Konzil, 1409-1417, bearb. v. U. Kühne, Berlin 1935; t. 4, Martin V, 1417-1431, bearb. v. K. A. Fink, Berlin 1943/1958; t. 5, Eugen IV, 1431-1447, bearb. v. H. Diener, B. Schwarz, Tübingen 2004-2005; t. 6, Nicolaus V, 1447-1455, bearb. V. J. E Abert, W. Deeters, Tübingen 1985-1989; t. 7, Calixt III., 1455-1458, bearb. v. E. Pitz, Tübingen 1989; t. 8, Pius II., 1458-1464, bearb. v. D. Brosius, U. Scheschkewitz, Tübingen 1993; t. 9, Paul II., 1464-1471, bearb. v. H. Höing, H. Leerhoft, Μ. Reimann, Tübingen 2000; 1.10, Sixtus IV., 1471-1484, bearb. v. U. Schwarz i in., Berlin 2018. Repertorium Poenitentiariae Germanicum. Verzeichnis der in den Supplikenregistern der Pönitentiarie vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Reiches, seiner Diözesen und Territorien vom Beginn des Schismas bis zur Reformation, 1.1-11, bearb. v. L. Schmugge, Tübingen 1998 - Berlin 2018. Schlesische Nekrologien. Nekrologium von Kamenz, Nekrologium von Heinrichau, hg. v. W. Watg tenbach, ZfGS, 4,1862, s. 2-337. Schlesisches Urkundenbuch, 1.1, bearb. v. H. Appelt, t. 2-6, bearb. v. W. Irgang, Köln 1963-1998. 593 Schuppe E, Katalog der Bibliothek der katholischen Stadtpfarrei zu Neisse, Neisse 1865. Soudní akta konsistoře pražské, 1.1 (1373-1379); է. II (1380-1387), ed. E Tadra, Praha 1893. Spis osób dopuszczonych do wykładów i do katedry na wydziale teologii Uniwersytetu Kra kowskiego w XV w., wyd. Μ. Markowski, w: Materiały i studia Zakładu Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej, t. 4, seria A, Materiały do historiifilozofii średniowiecznej w Polsce, Warszawa 1965, s. 127-275. Stanislaus Sauers Hirschberger Pfarrbuch von 1521, bearb. v. H. Hoffmann Breslau 1939. Stein B„ Descripția tocius Silesie et civitatis vratislaviensis, hg. v. H. Markgraf, (SRS, 17), Breslau 1902. Translado collega Othmuchouiensis in antiquam Nissam, w: J. Heyne, Dokumentirte Geschichte des Bistums und Hochstiftes Breslau, t. 2, Breslau 1864, Aneks V, s. 931-935. Urban W., Katalog dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu, cz. 1, Dokumenty oznaczone sygnaturami alfabetycznymi, Roma 1970. Urban W, Wykaz regestów dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu, cz. 2, Dokumenty w układzie chronologicznym, Warszawa 1970. Urban W, Wykaz regestów dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu. Regesty dokumentów parafii miejskiej w Nysie, Rocznik Teologiczny Śląska Opolskiego, 2,1970, s. 371-397; Dokumenty cechu rzeźników w Nysie, Rocznik Teologiczny Śląska Opolskiego, 2,1970, s. 398-401. Urkundenbuch der Kustodien Goldberg und Breslau, w: Monumenta Germaniae Franciscana, hg. v. Ch. Reisch, Düsseldorf 1917. Urkundenbuch der Stadt Liegnitz und ihres Weichbildes bis zum Jahre 1455, ed. E W. Schirrma cher, Liegnitz 1866. Urkunden der Klöster Rauden und Himmelwitz, der Dominicaner und Dominicanerinnen in der Stadt Ratibor, hg. v. W. Wattenbach, (CDS 2), Breslau 1859. Urkunden der Stadt Brieg bis zum Jahre 1550, hg. v. C. Grünhagen, (CDS 9), Breslau 1870. Urkunden der Stadt Löwenberg, hg. v. H. Wesemann, Löwenberg 1885. Urkunden des Klosters Kamenz, hg. v. P. Pfotenhauer, (CDS 10), Breslau 1881. Urkundensammlung zur Geschichte des Ursprungs der Städte und der Einführung und Verbre itung deutscher Kolonisten und Rechte in Schlesien und der Oberlausitz, hg. v. G. A. Tzschoppe, G. A. Stenzel, Hamburg 1832. Urkunden und Regesten zur Geschichte und Genealogie der Familie von Mosch, bearb. H. v. Mosch, 1.1 (1245-1400), München 1986, t. 2 (1401-1500), München 1990. Visitationsberichte der Diözese Breslau, 1.1, Archidiakonat Breslau, ed. J. Jungnitz, Breslau 1902. Wojciechowski L., Najstarsze klasztory paulinów w Polsce. Fundacja - uposażenie - rozwój do około 1430 roku, Studia Claromontana, 11,1991, (Aneksy), s. 197-213. Život Arnošta z Pardubic podle Valentina Krautwalda, ed. Z. Hledíkova, J. Zachová, Pardubice 1997. 594 3 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Opracowania Achremczyk S., Marchwiński R., Przeracki J., Poczet biskupów warmińskich, Olsztyn 1994. Adamska-Heś D., Heś R., Lutomiapod Świdnicą nekropolią rodu Atze czy Betschau?, w: Imago narrat. Obrazjako komunikat w społeczeństwach europejskich, red. S. Rosik, P. Wiszewski, AUWr, No 2478, Historia CLXI, Wrocław 2002, s. 381-391. Adamski J., Gotycka architektura sakralna na Śląsku w latach 1200-1420. Główne kierunki rozwoju, Kraków 2017. Arend S„ Kleriker aufPfründensuche. Aspekte lokaler Pfründenbesetzung in der Diözese Kons tanz im 15. Jahrhundert, w: Pfarreien im Mittelalter, Deutschland, Polen, Tschechien und Ungarn im Vergleich, hg. v. N. Kruppa, Göttingen 2007, s. 537-550. Arend S., Mir habent ietz den nun und zwungisten priester infierzitt iaren. Zur Mobilität des Pfarrklerus im Bistum Konstanz, Zeitschrift für die Geschichte Oberrheins, 152, 2004, s. 189-200. Bada Μ., Niektorí intelektuáli v Bratislave v 16. storočí, w: Město a intelektuálové od středověku do roku 1848, ed. O. Fejtová, V. Ledvinka, J. Pešek, Documenta Pragensia, XXVII, 2008, s. 653-678. Bartoszewicz A., Piśmienność mieszczańska w średniowiecznej Polsce, Warszawa 2012. Barycz H., Krautwald (także Crautwald) Walenty, PSB, t. XV, Wrocław 1970, s. 245-246. Barycz H., Między Krakowem a Nysą w dobie odrodzenia, w: idem, Śląsk w polskiej kulturze umysłowej, Katowice 1979, s. 192-214. Bauch G., Aktenstücke zur Geschichte des Breslauer Schulwesens im XVI. Jahrhundert, Breslau 1898. Bauch G., Beiträge zur Literaturgeschichte des schlesischen Humanismus, I, ZfGS, 26,1892, s. 213-248; II, ZfGS 30,1896, s. 127-164; III, ZfGS, 31,1897, s. 123-164; IV, ZfGS, 32,1898, s. 49-104; V, ZfGS, 37,1903, s. 120-168; VI, ZfGS, 38, 1904, s. 292-342; VII, ZfGS, 39, 1905, s. 156-198; VIII, ZfGS, 40,1906, s. 140-184. Bauch G., Biographische Beiträge zur Schulgeschichte des XVI. Jahrhunderts, Sonderabdruck aus den Mitteilungen der Gesellschaft für deutsche Erziehung und Schulgeschichte, 5,1895, s. 1-26. Bauch G„ Deutsche Scholaren in Krakau in derZeit der Renaissance 1460 bis 1520, Jahresbericht der schlesischen Gesellschaft für Vaterländische Cultur, 78,1901, s. 2-76. Bauch G., Geschichte des Breslauer Schulwesens vor der Reformation, (CDS 25), Breslau 1904. Bauch G., In Erfurt als Artisten promovierte Schlesier (1450-1521), ZfGS, 40,1906, s. 325-332. Bauch G., Laurentius Corvinus, der Breslauer Stadtschreiber und Humanist. Sein Leben und seine Schriften, ZfGS, 17,1883, s. 230-302. Bauch G., Schlesien und die Universität Krakau im XV. und XVI. Jahrhundert, ZfGS, 41,1907, s. 99-180. Bauch G., Zu Krautwald, Wütiger und Schleupner, Correspondenzblatt des Vereins für Ge schichte der evangelischen Kirche Schlesiens, 9,1904, s. 143-145. 595 Becker R., Der Breslauer BischofJohannes Roth (1426-1506) als instaurator veterum und bene factor ecclesiae suae. Eine Variation zum Thema des Humanistenbischofs, Römische Quara talschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte, 96, 2001, s. 100-123. Bernhofen G., Das Kollegiatstift zu Brieg in seiner persönlichen Zusammensetzung von den Anfängen bis zur Säkularisation (1534), Berlin 1939. Bilska-Ciećwierz Μ., Statuty wikariuszy kolegiaty wiślickiej z 1442 roku, RH, 72,2006, s. 115-126. Biskup R., Inwentarz pośmiertny oficjała i kanonika sambijskiego Andrzeja Brachwagena z 1517 roku, KHKM, 58, 2010, s. 231-236. Biskup R., Pisarze i notariusze biskupów sambijskich w XV i XVI wieku (do 1525 roku): uwagi o pochodzeniu, wykształceniu i karierze, w: Kancelaria wielkich mistrzów i polska kan celaria królewska w XV wieku, red. J. Trupinda, Malbork 2006, s. 13-35. Blažek C., J. Siebmacherś grosses und allgemeines Wappenbuch, t. 6, ez. 8, Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien, cz. 1-3, Nürnberg 1887-1894. Boetticher W. v., Der Adel des Görlitzer Weichbildes um die Wende des 14. und 15. Jahrhun derts, Görlitz 1927. Borawska T„ Sorbom Henryk, w: Słownik biograficzny kapituły warmińskiej, red. J. Guzowski, Olsztyn 1996, s. 230-231. Borawska T., Tungen Mikołaj, w: Słownik biograficzny kapituły warmińskiej, red. ƒ. Guzowski, Olsztyn 1996, s. 257-258. Borchard К., Die geistlichen Institutionen der Stadt Rothenburg ob der Tauber, 1.1-2, Neustadt/Aisch 1988. Braun A., Der Klerus des Bistums Konstanz im Ausgang des Mittelalters, (Vorreformations geschichtliche Forschungen, 14), Münster 1938. Bretschneider R, Die Grabsteine der Bartholomäuskrypta und des Kreuzkirchhofes zu Breslau, AfSK, 6,1941, s. 99-126. Bretschneider R, Gregorius Helentreuer, AfSK, 2,1939, s. 84-90. Bretschneider R, Zum Grabstein des Heinrich Eichelborn, genannt Clodebog t2 April 1460, aus der Breslauer Batholomäuskrypta, Der Oberschlesier, 16,1934, s. 505-506. Bukowski W., Nos autem gloriari oportet in Cruce Domini. Średniowieczne statuty prebendarzy Kaplicy Świętokrzyskiej w katedrze krakowskiej z lat około 1473-1509 (1562), w. Felix indiget amicis. Studia z dziejów kultury duchowej i intelektualnej średniowiecza ofiarowane Profesorowi Krzysztofowi Ożogowi, red. W. Świeboda, Μ. Zdanek, Kraków 2016, s. 129-164. Bukowski W., Płóciennik T„ Skolimowska A., Wstęp, w: Korespondencja żupnika krakowskiego Mikołaja Serafina z lat 1437-1459, Kraków 2006, s. V-LIV. Bünz E., Bistumsfinanzen und Klerusbesteuerung als Problem der vorreformatorischen Kir che: Das Subsidium caritativum im Erzbistum Mainz, w: Staatsfinanzen - Staatsver schuldung - Staatsbankrotte in der europäischen Staaten- und Rechtsgeschichte, hg. v. G. Lingelbach, Weimar 2000, s. 67-86. Bünz E., Buchbesitz von Pfarrern im ausgehenden Mittelalter (15. undfrühes 16. Jahrhundert), w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 295-333. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 59б Bünz E., Das Buch in den Händen von Geistlichen. Beobachtungen zum kirchlichen und klerikalen Buchbesitz (12.-16. Jahrhundert), w: Buch und Reformation. Beiträge zur Buch- und Bibliotheksgeschichte Mitteldeutschlands im 16. Jahrhundert, hg. v. idem, T. Fuchs, S. Rhein, (Schriften der Stiftung Luthergedenkstärren Sachsen-Anhalt, 16), Leipzig 2014, s. 68-39. Bünz E., Der niedere Klerus im spätmittelalterlichen Thüringen: Studien zu Kirchenverfassung, Klerusbesteuerung, Pfarrgeistlichkeit und Pfründenmarkt im thüringischen Teil des Erz bistums Mainz, Jena 1999 (mps). Bünz E., Die mittelalterliche Pfarrei. Ausgewählte Studien zum 13.-16. Jahrhundert, (Spätä mittelalter, Humanismus, Reformation. Studies in the Late Middle Ages, Humanism and Reformation, 96), Tübingen 2017. Bünz E., Die mittelalterliche Pfarrei in Deutschland. Neue Forschungstendenzen und -ergebnisse, w. Pfarreien im Mittelalter, Deutschland, Polen, Tschechien und Ungarn im Vergleich, hg. v. N. Kruppa, Göttingen 2007, s. 27-66. Bünz E., Die mittelalterliche Pfarrei in Franken. Zu Stand, Problemen und Aufgaben der lan desgeschichtlichen Atlasarbeit in Bayern, Zeitschrift für bayerische Landesgeschichte, 68, 2005, s. 51-74. Bünz E., Die spätmittelalterliche Pfarrei als Forschungsgegenstand und Forschungsaufgabe, w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 3-76. Bünz E., Kurie und Region. Pfarrei und Niederklerus im Spiegel der vatikanischen Register überlieferung des 15. Jahrhunderts, w: Friedensnobelpreis und historische Grundlagen forschung: Ludwig Quidde und die Erschließung der kúriaién Registerüberlieferung, hg. v. Μ. Matheus, Berlin 2012, s. 205-232. Bünz E., „Neun Teufel, die den Pfarrer quälen”. Zum Alltag in den mittelalterlichen Pfarreien der Oberlausitz, w: Stätten und Stationen religiösen Wirkens. Studien zur Kirchenge schichte der zweisprachigen Oberlausitz, hg. v. L.-A. Danneberg, D. Scholze (Schriften des Sorbischen Instituts, 48), Göttingen 2003, s. 19-56. Bünz E., „nichts dann muhe, arbeit, eilend und durftigkeit“. Über die Lage der Pfarrgeistlich keit im Bistum Würzburg zur Zeit der Reformation, w: Kirche und Glaube ֊ Politik und Kultur in Franken. Festgabe für Klaus Wittstadt, hg. v. W. Weiß, Würzburger Diözesanü geschichtsblätter, 62/63, 2001, s. 327-360. Bünz E., Pfarreien und Pfarrgemeinden im spätmittehiterlichen Deutschland, w: Pfarreien in der Vormoderne. Identität und Kultur im Niederkirchenwesen Europas, hg. v. Μ. C. Ferrari, B. Kümin, Wiesbaden 2017, s. 25-59. Bünz E., Pfarrei - Vikarien - Prädikaturen. Zur Entwicklung der Seelsorgestrukturen im Spät mittelalter, w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 234-257. Bünz E., Probleme der Pfarrgeistlichkeit im Erzbistum Mainz: Auskünfte der Pönitentiarieregister des 15. Jahrhundert, w: Kirchlicher und religiöser Alltag im Spätmittelalter, hg. v. A. Meyer, (Schriften zur südwestdeutschen Landesgeschichte, 69), Ostfildern 2010, s. 137-155. Bünz E., Stift Haug in Würzburg. Untersuchungen zur Geschichte eines fränkischen Kollegi- atstiftes im Mittelalter, 1.1-2, Göttingen 1998. 597 Bünz E., Thüringens Pfarrgeistlichkeit vor der Reformation, Historisches Jahrbuch, 124, 2004, s. 45-75. Bünz E., Vikariestiftungen verändern den Kirchenraum. Zum Wandel spätmittelalterlicher Pfarrkirchen im deutschsprachigen Gebiet, w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 3-76. Burbianka Μ., Śląski bibliofil St. Sauer, wychowanek Uniwersytetu Krakowskiego, Roczniki Biblioteczne, 8,1964, s. 33-78. Burda A., Untersuchungen zur mittelalterlichen Schulgeschichte im Bistum Breslau, Breslau 1916. Campenhausen Μ. Freiherr von, Der Klerus der Reichsstadt Esslingen 1321-1531. Das Verhältnis des Rates zu den Geistlichen von der Kapellenordnung bis zur Reformation, Esslingen 1999. Cetwiński Μ., Arnost w śląskiej tradycji historiograficznej, w: Arnošt z Pardubic (1297-1364). Osobnost - okruh - dědictví. Postać - środowisko - dziedzictwo, red. L. Bobková, R. Gładkiewicz, R Võrel, Wrocław 2005, s. 115-123. Cetwiński Μ., Rycerstwo śląskie do końca XIII w., 1.1, Pochodzenie-gospodarka -polityka, t. 2, Biogramy i rodowody, Wrocław 1980-1982. Chorowska Μ., Średniowieczna kamienica mieszczańska we Wrocławiu, Wrocław 1994. Chorowska Μ., Lasota Cz., Upowszechnienie się mieszkalnej zabudowy murowanej w śre dniowiecznych miastach na Śląsku w kontekście stanu badań i potrzeb badawczych, w: Dom w mieście średniowiecznym i nowożytnym, red. C. Busko, Wrocław 2004, s. 33-49. Classen W, Das Erzbistum Köln, 1.1 Archidiakonat von Xanten (Germania Sacra, 3), Berlin 1938. Clemenz B., Geschichte des schlesischen Bildungswesens im Mittelalter, Liegnitz 1927. Cossar R., Clerical Households in Late Medieval Italy, Cambridge 2017. Curzel E., I canonici e il Capitolo della cattedrale di Trento dalXII al XV secolo, Bologna 2001. Czaja R., Deutscher Orden und Stadtklerus in Preussen im Mittelalter, w: Ritterorden und Kirche im Mittelalter, hg. v. Z. H. Nowak, (Ordines Militares, 9), s. 81-96. Czechowicz В., Nagrobkipóźnogotyckie na Śląsku, Wrocław 2003. Czyżak Μ., Legat książkowy archidiakona Mikołaja Kickiego dla katedry gnieźnieńskiej. Przyczy nek do kultury intelektualnej duchowieństwa wielkopohkiego w pierwszej połowie XV wieku, Ecclesia, 5,2010, s. 7-27. Czyżak Μ., Michał Koza, syn Andrzeja z Domasławia, pleban w Słupcy w latach 1439-1447. Wypisy z akt oficjalatu gnieźnieńskiego, Ecclesia, 7,2012, s. 7-21. Czyżak Μ., Mikołaj Grosman (ok. 1380-1442), pleban w Waliszewie, ductor laborum ecclesiae sanctae Trinitatis w Gnieźnie. Przyczynek do średniowiecznej biografistyki, Ecclesia, 4, 2009, s. 47-69. Czyżak Μ., Notariusze kapituły gnieźnieńskiej w Ipołowie XV wieku, Ecclesia, 1,2003, s. 7-34. Czyżak Μ., Volens de bonis et rebus suis sibi a Deo collatis anime sue providere. Testamenty kanoników i wikariuszy gnieźnieńskich w pierwszej połowie XV wieku, RH, 76, 2010, s. 103-140. Dembiński R, Altaría rodziny Beme w kościele parafialnym Św. Marii Magdaleny w Poznaniu w XV wieku, w: Homines et Societas. Czasy Piastów i Jagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. T. Jasiński, T. Jurek, J. Μ. Piskorski, Toruń 1997, s. 503-512. 598 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Diederich A., Stift St. Florin zu Koblenz, Göttingen 1967. Długokęcki W., Z dziejów duchowieństwa na zamku malborskim w końcu XIV - pierwszej połowie XV wieku, w: Wieża klesza i domek dzwonnika na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje i konserwacja, Malbork 2016, s. 15-24. Dola K., Der Breslauer Diözesanklerus im Mittelalter, w: Geschichte des christlichen Lebens im schlesischen Raum, hg. v. J. Köhler, R. Bendel, 1.1, Münster 2002, s. 393-420. Dola К., Dzieje Kościoła na Śląsku, ez. 1, Średniowiecze, Opole 1996. Dola K., Konfraternie kapłańskie w diecezji wrocławskiej u schyłku średniowiecza, STHŚlOp, 9,1982, s. 205-218. Dola K., XV-wieczne synody diecezji wrocławskiej o życiu i posłudze kleru, STHŚlOp, 4,1974, s. 85-106. Dola K., Problemy kościelno-duszpasterskie w diecezji wrocławskiej w XV w., Sobótka, 41, 1986, s. 250-274. Dola K., Wrocławska kapituła katedralna w XV wieku. Ustrój - skład osobowy - działalność, Lublin 1983. Dörner G., Kirche, Klerus und kirchliches Leben in Zürich vor der Brunschen Revolution (1336) bis zur Reformation (1523), Würzburg 1996. Drabina J., Mikołaj z Gliwic - średniowieczny protektor studiującej młodzieży, Rocznik Mu zeum w Gliwicach, 3,1987, s. 33-41. Drabina J., Wrocławska kapituła katedralna i jej stosunek do politycznych wydarzeń lat 1453-1471, Śląskie Studia Teologiczno-Historyczne, 2,1970, s. 183-204. Dziatzko K., Ein älteres lateinisches Gedicht auf die Hinrichtung des Herzogs Nikolaus von Oppeln (1497), ZfGS, 20,1886, s. 255-259. ElbelP., Testament olomouckého probošta Pavla z Prahy (t 1441). Obraz materiální a duchovní kultury preláta husitské doby, Časopis Matice Moravské, 123, 2004, s. 3-46. Endriss A., Die religiös-kirchlichen Verhältnisse in der Reichsstadt Wimpfen vor der Reforma tion, Stuttgart 1967. Engelbert K., Die Angaben Barthel Steins über die kirchlichen Verhältnisse in Breslau zu Beginn des 16. Jahrhunderts, AfSK, 2,1937, s. 73-82. Engelbert K., Geschichte der Stadt Wansen und der Wansener Haltes, Ohlau 1927. Engelbert K., Kaspar von Logau: Bischof von Breslau (1562-1574), cz. 1, Ein Beitrag zur schlesichen Reformationsgeschichte, (DQ, 28), Breslau 1926. Feineis D. Μ., Der Ablauf der Besetzung einer Pfarrei im Erzbistum Mainz im 15. Jahrhundert, Würzburger Diözesangeschichtsblätter, 61,1999, s. 59-66. Fijalek J., Życie i obyczaje kleru w Polsce średniowiecznej, wyd. 2, Kraków 2002. Frenz T, Die Gründung des Abbreviatorenkollegs durch Pius IL und Sixtus IV, w: Miscellanea in onore di Monsignor Martino Giusti, 1.1, Città del Vaticano 1978, s. 297-329. Frenz T, Zur Problem der Reduzierung der Zahl der päpstlichen Kanzleischreiber nach dem Konzil von Konstanz, w: Grundwissenschaften und Geschichte. Festschriftfür Peter Acht, Kallmünz 1976, s. 256-273. Funcke E, Das Bistum Lebus bis zum Anfang der Hohenzollernherrschaft in der Mark Branden burg, Jahrbuch für brandenburgische Kirchengeschichte, 16,1918, s. 1-36. 599 Gąsiorowski A., Bylina i inni. Dziekani Wydziału Sztuk krakowskiego uniwersytetu w XVw., w: Ludzie - Kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze - wczesna epoka nowożytna). Warszawa 2001, s. 523-537. Geiger R., Die Reichsstadt Ulm vor der Reformation. Städtisches und kirchliches Leben am Ausgang des Mittelalters, Ulm 1971. Gerlic H., Altarie i altarzyści gliwickiego kościoła Wszystkich Świętych, Zeszyty Gliwickie, 30, 2002, s. 117-150. Gerlic H„ Duchowieństwo kolegiaty głogowskiej w 1491 roku, STHŠlOp, 16,1996, s. 251-287. Gerlic H., Fundacje na rzecz ziębickiego kościoła farnego w średniowieczu, w: Ziębice - miasto św. Jerzego. Dzieje i kultura dawnej stolicy książęcej, red. B. Czechowicz, Wrocław 2010, s. 133-160. Gerlic H., Kapituła głogowska w dobie piastowskiej i jagiellońskiej (1120-1526), Gliwice 1993. Gerlic H., Między kolegiatą a kościołem parafialnym. Kręgi duchowieństwa w Głogowie, w: Glogovia maior. Wielki Głogów między blaskiem dziejów i cieniem ruin, red. B. Czecho wicz i Μ. Konopnicka, Głogów 2010, s. 233-264. Gerlic H., Plebani gliwiccy: Henryk Wengil, Mikołaj Senkewicz i Michał, Rocznik Muzeum w Gliwicach, 20, 2006, s. 11-17. Gerlic H., Jujeczka S., Altarie i altarzyści w kościele św. Marii Magdaleny we Wrocławiu, w: Śródmiejska katedra. Kościół św. Marii Magdaleny w dziejach i kulturze Wrocławia, red. B. Czechowicz, Wrocław 2010, s. 189-342. Goliński Μ., Przy wrocławskim Rynku. Rekonstrukcja dziejów własności posesji, cz. 1 (1345-1420), cz. 2 (1421-1500), Wrocław 2011-2015. Goliński Μ., Socjotopografia późnośredniowiecznego Wrocławia (przestrzeń - podatnicy rzemiosło), AUWr, No 2010, Historia 84, Wrocław 1997. Gottschalk J„ Oberschlesier aufden Universitäten des Mittelalters, Beiträge zur Heimatkunde Oberschlesiens, 2,1934, s. 37-78. Graewe J., Neisser Burgersöhne aufDeutschlands Universitäten, Jahresbericht des Kunst- und Altertumsvereins Neisse, 36,1932, s. 27-41. Graf S., Das Niederkirchenwesen der Reichsstadt Goslar im Mittelalter, (Quellen und Studien zur Geschichte des Bistums Hildesheim, 5), Hannover 1998. GrafT., Papst Urban VI. Untersuchungen über die römische Kurie während seines Pontifikates (1378-1389), Berlin 1916. Gramsch R., Erfurter Juristen im Spätmittelalter. Die Karrieremuster und Tätigkeitsfelder einer gelehrten Elite des 14. und 15. Jahrhunderts, Leiden 2003. Grünewald J., Beiträge zur schlesischen Presbyterologie im 16. und 17. Jahrhundert, w. Beiträge zur schlesischen Kirchengeschichte. Gedenkschriftfür Kurt Engelbert, hg. v. B. Stasiewski, Köln 1969, s. 321-294. Gwizdałówna J., Domy wikariuszy na Wawelu, Studia Waweliana, 9/10,2000/2001, s. 107-128. Halbsguth J., Beiträge zur Sozial- und Wirtschaftsgeschichte der Stadt Jauer, Breslau 1936. Harc L., Strój i wyposażenie domów mieszczan wrocławskich w świetle XV-wiecznych ksiąg miej skich Wrocławia, w: Mieszczaństwo wrocławskie, red. H. Okólska, Wrocław 2003, s. 15-19. боо WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Hartmann E, Geschichte der Stadt Münsterberg in Schlesien von ihrer Gründung bis zur Gegenwart, Münsterberg 1907. Haugwitz E., Die Geschichte der Familie von Haugwitz. Nach den Urkunden und Regesten aus den Archiven von Dresden, Naumburg, Breslau, Prag, Brünn und Wien, 1.1, Leipzig 1910. Heepe J., Altarpfründen an den Pfarrkirchen der Stadt Braunschweig, Jahrbuch des Geschichts vereins für das Herzogtum Braunschweig, 12,1913, s. 1-68. Heinig Р.-J., Kaiser Friedrich III. (1400-1493). Hof, Regierung und Politik, 1.1-3, Köln 1997. Herzog J., Vorreformatorische Kirche und Reformation in Torgau, (Schriften des Torgauer Geschichtsvereins, 10), Markkleeberg 2016. Heyne J., Der Kreuzherr mit dem rothen Stern Johannes Rüster, Prior des Hauses zu St. Matthias zu Breslau und Stadtpfarrer zu Neumarkt, Schlesisches Kirchenblatt, 15,1849, s. 66-67, 81-84. Heyne J., Dokumentirte Geschichte des Bistums und Hochstiftes Breslau, 1.1-3, Breslau 1860-1868. Hlaváček L, Zum Urkunden- und Geschäftsgut der Pfarreien und ihrer Pfarrherren im vor hussitischen Böhmen. Zur Frage des Umfangs und der Zusammensetzung der damaligen Pfarrarchive, w: Grundwissenschaft und Geschichte. Festschriftfür Peter Acht, Kallmünz 1976, s. 242-255. Hoffmann H., Die Katholische Pfarrkirche in Schweidnitz, Schweidnitz 1930. Hoffmann H., Schlesische Kirchenbüchereien, AfSK, 4,1939, s. 91-124. Honemann V., Pfarrerbibliotheken und Pfarrbibliotheken im Deutschen Reich von den An fängen bis zum Ende des 14. Jahrhunderts, Wolfenbütteier Notizen zur Buchgeschichte, 39, 2014, s. 49-63. Höroldt D., Das Stift St. Cassius zu Bonn von den Anfängen der Kirche bis zum Jahre 1580 (Bonner Geschichtsblätter, 11), Bonn 1957. Hrdina J., Jak klerik k benefíciu přišel. Uváděni duchovních к nižším obročím ve střední Ev ropě 14.-15. století, w: Rituály, ceremonie a festivity ve střední Evropě 14. a 15. století, ed. Μ. Nodi, (Colloquia mediaevalia Pragensia, 12), Praha 2009, s. 347-364. Hrdina J., Multa neccessario vobiscum tractaré habeo et expecto vos cum auca... Koresponde nce nižších duchovních v katolických Čechách husitského věku, w: Memoria viva. Studia historyczne poświęcone pamięci Izabeli Skierskiej (1967-2014), red. G. Rutkowska, A. Gąsiorowski, Poznań 2015, s. 549-556. Hrdina J., O kloubuku, klericích a patronovi. Netradičníforma prezentace plebana кfarnímu beneficiu pražské diecéze na počátku 15. století, w: Církevní topografie a farní sít pražské církevníprovincie v pozdním středověku, ed. B. Zlínská, J. Hrdina, (Colloquia mediaevalia Pragensia, 8), Praha 2007, s. 199-207. Jadatz H., Die Reformation in Meißen, Monumenta Misnensia, 8, 2007/08, s. 135-151. Johag H., Die Beziehungen zwischen Klerus und Bürgerschaft in Köln zwischen 1250 und 1350, Bonn 1977. JóźwiakS., Trupinda J., Wieża klesza i jej mieszkańcy,.w: Wieża klesza i domek dzwonnika na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje i konserwacja, Malbork 2016, s. 9-13. Jujeczka S., Duchowni średniowiecznej Legnicy. Studium prozopograficzne nad klerem diece zjalnym, Legnica 2006. бої Jujeczka S., Kartuzja Passionis Christi pod Legnici} 1423-1548, ez. 2, Szkice Legnickie, 25, 2004, s. 86-132. Jungnitz J., Beiträge zur mittelalterlichen Statistik des Bisthums Breslau, ZfGS, 33,1899, s. 385-402. Jungnitz J., Die Breslauer Weihbischöfe, Breslau 1914. Jungnitz J„ Die Grabstätte des Nikolaus Gramis, ZfGS, 34,1900, s. 403-404. Jurek T., Obce rycerstwo na Śląsku do połowy XIV wieku, Poznań 1996. Kaczmarek R., Witkowski J., Gotyckie epitafia obrazowe na Śląsku, cz. II, Zarys katalogu, w: Sztuki plastyczne na średniowiecznym Śląsku. Studia i materiały, t. III, Wrocław 1990. Kahleyß J., Die Bürger von Zwickau und ihre Kirche: kirchliche Institutionen und städtische Frömmigkeit im späten Mittelalter, (Schriften zur sächsischen Geschichte und Volks kunde, 45), Leipzig 2013. Kaliszuk J., Skarbce pamięci - księgozbiory kościelne, w: Przeszłość i jej instytucjonalne repo zytoria, 1.1, red. J. Banaszkiewicz, Warszawa 2018, s. 419-445. Kastner A., Chronik der Parochie und Čurātie Altstadt Neisse, Schlesisches Kirchenblatt, 28, 1862, s. 613. Kastner A., Der Neisser Geschichts-Freund oder Geschichte des Fürstenthums und der Stadt Neisse in einzelnen Abhandlungen, 1.1, Geschichte und Beschreibung der Pfarrkirche des heil. Jacobus zu Neisse, Neisse 1848. Kastner A., Geschichte des Pfarrgymnasiums bei der Pfarrkirche zum heiligen Jacobus in Neisse, (Archiv für die Geschichte des Bistums Breslau, t. 4), Neisse 1866. Kastner A., Neisser Pfarrer, Schlesisches Kirchenblatt, 28,1862, s. 312. Katz E., Mittelalterliche Altarpfründen der Diözese Bremen im Gebiet westlich der Elbe, Bre misches Jahrbuch, 30,1926, s. 1-160. Kießling R., Bürgerliche Gesellschaft und Kirche in Augsburg im Spätmittelalter. Ein Beitrag zur Strukturanalyse der oberdeutschen Reichsstadt, Augsburg 1971. Kirche im Dorf: ihre Bedeutungfür die kulturelle Entwicklung der ländlichen Gesellschaft im „Preußenland“; 13.-18. Jahrhundert. Ausstellung des Geheimen Staatsarchivs Preußischer Kulturbesitz in Zusammenarbeit mit der Kunstbibliothek der Staatlichen Museen zu Berlin, Preußischer Kulturbesitz, ed. U. Reuter, Berlin 2002. Klerus, Kirche und Frömmigkeit im spätmittelalterlichen Bistum Eichstätt. Ausgewählte Aufsätze von E X. Buchner, hg. v. E. Bünz i K. W. Littger, St. Ottilien 1997. Kloch В., Raciborskie duchowieństwo w świetle źródeł do końca XIV wieku (Duchowieństwo parafialne i kolegiackie), w: Tysiącletnie dziedzictwo kulturowe diecezji wrocławskiej, red. A. Barciak, Katowice 2000, s. 109-120. Klosterberg В., Zur Ehre Gottes und zum Wohl der Familie - Kölner Testamente von Laien und Klerikern im Spätmittelalter, Köln 1995. Kłoczowski J., Kler katolicki w Polsce średniowiecznej. Problem pochodzenia i dróg awansu, KH, 88,1981, s. 923-938. Knoblich A., Die Bibliothek und Verlassenschaft des Dom-Altaristen Theodor Keyll, gest, zu Breslau 1504, ZfGS, 10,1870, s. 384-394. 6О2 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Knoblich A., Die Grabstein-Aufschriften in der Bartholomäuskrypta der Breslauer Kreuzkirche u. A., ZfGS, 6,1865, s. 383-389. Knoblich A., Knothe A., Die Inkorporationsbücher der Breslauer Bischöfe von 1431-1569, ZfGS, 6,1865, s. 380-382. Knothe H., Geschichte des oberlausitzer Adels und seiner Güter vom XIII. bis gegen Ende des XVI. Jahrhunderts, Leipzig 1879. Koch B., Räte aufdeutschen Reichsversammlungen. Zur Entwicklung der politischen Funktions elite im 15. Jahrhundert, Frankfurt/M 1999. Kocowski B., Prognostyk wrocławski na rok 1502, Roczniki Biblioteczne, 14,1970, s. 97-111. Koczerska Μ., Inwentarze majątku ruchomego duchowieństwa krakowskiego w XV wieku, KHKM, 2003, s. 201-210. Koczerska Μ., Prawo patronatu w Polsce późnego średniowiecza i jego wpływ na kulturę pisma społeczeństwa świeckiego, w: Sacri cánones servandi sunt. lus canonicum et status ecclesiae saeculis XIII-XV, ed. P. Krafl, Praha 2008, s. 224-234. Koczerska Μ., Testament kanonika tarnowskiego i plebana Wszystkich Świętych w Krakowie, w: Ludzie ֊ kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środ kowej (średniowiecze - wczesna epoka nowożytna), red. W. Iwańczak, S. K. Kuczyński, Warszawa 2001, s. 237-254. Komorowski W., Średniowieczne domy krakowskie (od lokacji miasta do połowy XVII wieku). Kamienice, pałace miejskie i rezydencje kanonicze. Trwałość gotyckiego modelu w nowożytności, Kraków 2014. Konarska-Zimnicka S., „Nie szata zdobi człowieka . Polskie statuty synodalne w walce o skrom ność ubioru duchownych, w: Ecclesia semper reformanda. Kryzysy i reformy średnio wiecznego Kościoła, red. T. Gałuszka i in., Kraków 2013, s. 443-464. Könighaus W., Die Zisterzienserabtei Leubus in Schlesien von ihrer Gründung bis zum Ende des 15. Jahrhunderts, (Deutsches Historisches Institut Warschau Quellen und Studien, 15), Wiesbaden 2004. Könighaus W., Wroclaw a dobra „martwej ręki . Uwagi o dobrach ¿prawach zamiejscowych instytucji kościelnych w obrębie średniowiecznego Wrocławia, ze szczególnym uwzględ nieniem zakonu cystersów, Sobótka, 61, 2006, s. 85-94. Kopiec J., Wilhelm (1200/08-1273), w: Die Bischöfe des heiligen römischen Reiches 1198 bis 1448. Ein biographisches Lexikon, hg. v. E. Gatz, Berlin 2001, s. 341. Kopiec J., Glauert Μ., Heinrich Sorbom (Sauerbaum), w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1198 bis 1448, hg. v. E. Gatz, Berlin 2001, s. 184. Kopiec J., Seifert S., Johann von Kittlitz (Ť1408), w: Die Bischöfe des heiligen römischen Reiches 1198 bis 1448, s. 424. Kopietz J. A., Das Collegiatstift von St. Nicolaus in Ottmachau (1386-1477), ZfGS, 26,1892, s. 131-163. Kopietz J. A., Die katholische Pfarrkirche zu Schweidnitz und ihr Patronat, ZfGS, 15,1880, s. 163-202. Kopietz J. A, Geschichte der katholischen Pfarrei Patschkau, ZfGS, 17,1883, s. 94-150. боз Kopietz J. A., Kirchengeschichte des Fürstenthums Münsterberg und des Weichbildes Fran ckenstein, Franckenstein 1885. Korduba P., Patrycjuszowski dom gdański w czasach nowożytnych, Warszawa 2005. Kostrzewa E, Duszpasterzefary brzeskiej 1443-2007. Proboszczowie, administratorzy, altarzyści, wikariusze, katecheci i rezydenci od czasów najdawniejszych do obecnych, Brzesko 2008. Kouřil P., Prix D., Wihoda Μ., Hrady českého Slezska, Brno 2000. Kowalska-Pietrzak A., Duchowieństwo parafialne w późnośredniowiecznej Polsce Centralnej: archidiakonaty łęczycki i uniejowski, Łódź 2014. Kowalska-Pietrzak A., W kręgu średniowiecznego duchowieństwa łęczyckiego, Łódź 2012. Kowalska-Pietrzak A., Wydatki kapituły łęczyckiej na rzecz kolegiaty w świetle not prokurato rów 1406-1419, Acta Universitatis Lodzensis, Folia Historica, t. 72, Łódź 2001, s. 43-72. Kowalski M. D., Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320-1382), Kraków 1996. Krajniak R„ Średniowieczni plebani kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Mikołaja w Chełmży, w: Parafie w średniowiecznych Prusach w czasach zakonu niemieckiego od XIIIdo XVIw., red. R. Biskup, A. Radzimiński, Toruń 2015, s. 141-154. Kuchendorf C„ Das Breslauer Kreuzstift in seiner persönlichen Zusammensetzung von der Gründung (1288) bis 1456, Breslau 1937. Kurze D., Der niedere Klerus in der sozialen Welt des späteren Mittelalters, w: Beiträge zur Wirtschafts- und Sozialgeschichte des Mittelalters. Festschrift für Herbert Helbig zum 65. Geburtstag, hg. v. K. Schulz, Köln 1976, s. 273-305. Kusche B., „Ego collegiatus - Die Magisterkollegien an der Universität Leipzig von 1409 bis zur Einführung der Reformation 1539. Eine struktur- und personengeschichtliche Unter suchung, (Beiträge zur Leipziger Universitats- und Wissenschaftsgeschichte, ser. A, 6), 1.1-2. Leipzig 2013. Kwaśniewski A., Dom mieszczański we Wrocławiu w okresie renesansu, w: Architektura Wro cławia, 1.1, Dom, Wrocław 1995, s. 105-137. Lentze H., Die Rechtsform der Altarpfründen im mittelalterlichen Wien, Zeitschrift der Savigny Stiftung für Rechtsgeschichte, Kanonistische Abteilung, 68,1951, s. 221-302. Löhr W, Kanonikerstift Münstereifel, Euskirchen 1962. Luschek E, Notariatsurkunde und Notariat in Schlesien von den Anfängen (1282) bis zum Ende des 16. Jahrhunderts, Weimar 1940. Machilek E, Animadvertens et perpendens hominis brevem vitám... Das Testament des Nürn berger Vikars Heinrich Fuchs aus dem Jahr 1504, Bericht des Historischen Vereins für die Pflege der Geschichte des ehemaligen Fürstbistums Bamberg, 120,1984, s. 505-519. Machilek F., Die Schlesier an der Universität Prag vor 1409. Ein Forschungsbericht, AfSK, 32, 1974, s. 81-102. Machilek E, Dominikus Schleupner aus Neisse (um 1483-1547). Vom Kanzler des Bischofs Jakob von Salza und Domkapitular in Breslau zum evangelischen Prediger und Ratstheologen in Nürnberg, w: Konfessionelle Pluralität als Herausforderung. Koexistenz und Konflikt im Spätmittelalter und Früher Neuzeit. Winfried Eberhard zum 65. Geburtstag, hg. v. J. Bahlcke, Leipzig 2006, s. 235-262. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ бО4 Maciejewski J., Pochodzenie i kariera biskupa lubuskiego Wilhelma I z Nysy (1252-1273), RH, 68, 2002, s. 85-95. Mandziuk J., Biblioteka przy kościele św. Jakuba w Nysie, Roczniki Biblioteczne, 20, 1976, s. 27-78. Mandziuk J„ Działalność kościelna Jana V Turzo, biskupa wrocławskiego (1506-1520), Co- loquium Salutis, 10,1978, s. 97-120. Mandziuk J., Historia kościoła katolickiego na Śląsku. Średniowiecze, 1.1, cz. 3 (1417-1520), Warszawa 2005. Mandziuk J., Księgozbiór przy kościele św. Jakuba w Nysie (analiza zawartości), Roczniki Biblioteczne, 20,1976, s. 579-657. Mandziuk J., Średniowieczne biblioteki kościelne na Śląsku, Kościół w Polsce. Dzieje i kultura, 4, 2005, s. 145-173. Mandziuk J., Wrocławskie księgi liturgiczne, Prawo Kanoniczne, 34,1991, s. 193-202. Margas A., Obraz duchowieństwa śląskiego w świetle wrocławskich statutów synodalnych do początków XV w., AUWr, No 499, Historia XXXIII, Wrocław 1980, s. 161-180. Markowski Μ., Pierwsi bakałarze i doktorzy teologii Uniwersytetu Krakowskiego, Przegląd Tomistyczny, 6/7,1997, s. 233-314. Matthaei G., Die Vikarienstiftungen der Lüneburger Stadtkirchen im Mittelalter und im Zeit alter der Reformation, Göttingen 1928. Menzel Μ., Predigt und Predigtorganisation im Mittelalter, Historisches Jahrbuch, 111,1991, s. 337-384. Meyer A., Arme Kleriker aufPfründensuche. Eine Studie über das informa pauperum Register Gregors VII. von 1407 und über päpstliche Anwartschaften im Spätmittelalter, Köln 1990. Meyer A. O., Studien zur Vorgeschichte der Reformation aus schlesischen Quellen, München 1903. Meyer T., Supplicatur pro parte - der Niederklerus des spätmittelalterlichen Bistums Naum burg im Spiegel des Repertorium Poenitentiariae Germanicum, Sachsen und Anhalt, 27, 2015, s. 201-232. Miasto Nysa. Szkice monograficzne, red. J. Kroszel, Wrocław 1970. Minsberg E, Geschichte der Stadt Leobschütz. Beitrag zur Kunde oberschlesischer Städte, Neisse 1828. Minsberg E, Geschichte der Stadt und Festung Gross-Glogau, Glogau 1853. Minsberg E, Geschichtliche Darstellung der merkwürdigsten Ereignisse in der Fürstenthums Stadt Neisse, Neisse 1832. Moraw P., Die Juristenuniversität in Prag (1372-1419), verfassungs- und sozialgeschichtlich be trachtet, w: Schulen und Studium im sozialen Wandel des hohen und späten Mittelalters, hg. v. J. Fried, Sigmaringen 1986, s. 439-486. Moraw P„ Schlesien und die mittelalterlichen Universitäten in Prag, JSFWUB, 34,1993, s. 55-72. Mrozowicz W., Kronika klasztoru kanoników regularnych w Kłodzku. Ze studiów nad średnio wiecznym dziejopisarstwem klasztornym, AUWr, No 2234, Historia CXLIII, Wrocław 2001. Mrozowicz W., Mittelalterliche Handschriften oberschlesischer Autoren in der Universitäts bibliothek Breslau/Wrodaw, Heidelberg 2000. 605 Mrozowicz W., Wędrówki Mikołaja Mokewicza i jego rzeczy, w. Wędrówki rzeczy i idei w śre dniowieczu, red. S. Moździoch (Spotkania Bytomskie, 5), Wrocław 2004, s. 149-157. Müller A., Die Pfarrer von Neisse, ein Beitrag zur schlesischen Presbyterologie, AfSK, 14,1956, s. 59-104. Müller A., Eine rechtsgeschichtliche Studie über die ehemalige Johannes Pfarrkirche in Alt stadt-Neisse, Bericht der wissenschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 38, 1920, s. 121-135. Müller A., Hochschüler aus dem Fürstentum Neisse an der Prager und Leipziger Universität im Mittelalter, Bericht der wissenschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 39, 1928, s. 1-19. Müller A., Hochschüler aus dem Fürstentum Neisse an der Prager Universität im ersten Jahr hundert ihres Bestehens, Jahresbericht des Neisser Kunst- und Alterthumsvereins, 26, 1922, s. 6-8. Müller A., Hochschüler aus dem Fürstentum Neisse auf Wiener Universität, Jahresbericht des Neisser Kunst- und Alterthumsvereins, 42,1938, s. 95-96. Müller A., Magister Wilhelm von Neisse. Bischof von Lebus, AfSK, 8,1950, s. 57-76. Müller A., Neißer Kultstätten, AfSK, 18,1960, s. 99-120. Müller A., Neunz. Ein Beitrag zur Geschichte des Neisser Landes, Breslau 1922. Nabiałek К., Średniowieczne spory wikariuszy wieczystych katedry płockiej z miastem Radzie jowem do 1459 roku, w. Memoria viva. Studia historyczne poświęcone pamięci Izabeli Skierskiej (1967-2014), red. G. Rutkowska, A. Gąsiorowski, Poznań 2015, s. 610-630. Neidiger В., Prädikaturstiftungen in Süddeutschland (1369-1530). Laien - Weltklerus - Bettel orden, Stuttgart 2011. Neidiger B., Wortgottesdienst vor der Reformation. Die Stiftung eigener Predigtpfründen für Weltkleriker im späten Mittelalter, Rheinische Vierteljahrsblätter, 66, 2002, s. 142-189. Neuling H., Schlesiens Kirchorte und ihre kirchlichen Stiftungen bis zum Ausgange des Mittel alters, Breslau 1902. Nieszwiec R., Kapituła kolegiacka w Opolu w okresie rządów Habsburgów (1532-1741), Opole 2006. Nieszwiec R., Z dziejów kapituły kolegiackiej w Opolu do końca XV wieku, w: Millenium. Kościoła na Śląsku. Materiały sympozjum, zorganizowanego przez Katedrę Historii Kościoła i Patrologii Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego w dniu 31 maja 2000 roku, red. ƒ. Kopiec, Opole 2000, s. 69-88. Oliński P., Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu cza sów nowożytnych (Chełmno, Toruń, Elbląg, Gdańsk, Królewiec, Braniewo), Toruń 2008. Otto C., Über die Wahl Jacobs von Salza zum Bischof von Breslau und die derselben unmittel barfolgenden Ereignisse (September 1520 bis September 1521), ZfGS, 11,1871, s. 303-327. Patala A., Salve, sancta parens, enixa puerpera Regem - ikonografia i znaczenie epitafium kanonika Mikołaja Tauchana, w. Katedra wrocławska na przełomie tysiąclecia: studia z historii architektury i sztuki, red. R. Kaczmarek, D. Galewski, Wrocław 2016, s. 121-132. Pawlik K., Biblioteka otmuchowsko-nyskiej kapituły kolegialnej w średniowieczu, Roczniki Biblioteczne, 17,1973, z. 3-4, s. 557-605. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ боб Pfeiffer G.։ Das Breslauer Patriziat im Mittelalter, (DQ, 30), Breslau 1929. Pfitzner J., Geschichte der Bergstadt Zuckmantel in Schlesien bis 1742, Zuckmantel 1924. Pfotenhauer P., Schlesier auf der Universität Bologna, ZfGS, 28,1894, s. 433-446; 29,1895, s. 268-278. Pfotenhauer P., Schlesier auf der Universität Erfurt im Mittelalter, ZfGS 30,1896, s. 307-317. Pietrzyk I., Kancelaria i dokument Przemyślidów opawskich w XIV i początkach XV wieku, Katowice 2008. Piwowarczyk E., Legaty testamentowe adpias causas w XV-wiecznym Krakowie. Z badań nad pobożnością miejską, Kraków 2010. Pořízka A., Ordinandi delle terre Boeme presso la Curia Pontificia negli anni 1420-1447, Bol lettino delľlnstituto Storico Ceco di Roma, 3, 2002, s. 32-55. Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984. Prange W., Die Altäre der Lübecker Marienkirche mit ihren Vikarien und Kommenden, Zeitschrift des Vereins für Lübeckische Geschichte und Alterthumskunde, 78,1998, s. 143-163. Prange W, Magd ֊ Köchin - Haushälterin. Frauen bei Lübecker Geistlichen am Ende des Mittelalters, w: „Der Stand der Frauen, wahrlich, ist ein harter Stand“. Frauenleben im Spiegel der Landesgeschichte, hg. v. E. Imberger, Schleswig 1994, s. 9-26. Prange W., Vikarien und Vikare in Lübeck bis zur Reformation, Lübeck 2003. Prokop K. R., Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. pol. XIII 1. poi. XVI w.), Kraków 2002. Pusch O., Die Breslauer Rats- und Stadtgeschlechter in derZeit von 1241 bis 1741,1.1-4, Dort mund 1986-1990. Radzimiński A., Dispensen super defectu perfectae lenitatis. Die Konflikte des spätmittelalter lichen Klerus und die Methoden ihrer Bewältigung, w: Konfliktbewältigung und Friedens stiftung im Mittelalter, hg. v. R. Czaja, E. Mühle, A. Radzimiński, Toruń 2012, s. 277-288. Radzimiński A., Dyspensy de diversis formis dla polskiego duchowieństwa. Z dziejów stoso wania prawa kanonicznego i obyczajowości w późniejszym średniowieczu, RH, 81,2015, s. 107-128. Radzimiński A., Dyspensy papieskie super defectu perfectae lenitatis. Konflikty późnośrednio wiecznego kleru oraz metody ich przezwyciężania, w: Historia testis temporum, lux veritatis. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Januszowi Malikowi z okazji sie demdziesiątej piątej rocznicy urodzin i pięćdziesiątej piątej rozpoczęcia pracy naukowej, red. W. Polak i in., Toruń 2012, s. 23-34. Radzimiński A., Niższe duchowieństwo katedralne w Polsce średniowiecznej. Wikariusze katedry płockiej w XIII - pot. XV w., cz. 1, Sklad osobowy, NP, 76,1991, s. 5-43; cz. 2, Zagadnienia wybrane, NP, 77,1992, s. 5֊31. Radzimiński A, Piętnastowieczne rachunki plebanów z Torunia i Brodnicy jako źródła do badania dziejów parafii w państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach, Roczniki Huma nistyczne, 48, 2000, s. 473-482. Radzimiński A., Przy stole Jana van Ast - plebana św. Janów w Starym Mieście Toruniu, Ar cheologia Polona Historica, 2004, s. 157-171. 6ο- Radzimiński A., Rachunki plebana kościoła parafialnego świętych Janów w Starym Mieście Toruniu z lat 1445-1446, RH, 69, 2003, s. 167-187. Radzimiński R.,.. .super irregularitate, si quam propterea incurrit. Dyspensy ex defectu perfectae lenitatis duchowieństwa w okresie pontyfikatu Marcina V, w: Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej, red. A. Radzimiński, A. Supruniuk, j. Wroniszewski, Toruń 1997, s. 115-124. Radzimiński A., Wikariusze katedralni w Polsce średniowiecznej, RH, 76, 2010, s. 211-220. Radler J., Die Präzentorie zu St. Nikolaus in Schweidnitz, Breslau 1936. Reitemeier A., Pfarrkirchen in der Stadt des Spätmittelalters: Politik, Wirtschaft und Verwaltung, (Vierteljahrschrift für Sozial und Wirtschaftsgeschichte, 177), Stuttgart 2005. Reuß E., Kirche und Klerus in Frankfurt an der Oder. Verfassung und Verhältnis zur Stadt gemeinde, Jahrbuch für Brandenburgische Kirchengeschichte, 35,1940, s. 5-50. Röhrich V., Geschichte des Fürstbistums Ermland, Braunsberg 1925. Rostropowicz J., Casper Fuscinus Elegie über den Tod des Oppelner Fürsten Nikolaus II, Ober schlesisches Jahrbuch, 16/17, 2000/2001, s. 43-48. Różanowski К., Zbiór Kastnerajako źródło badań historii nyskiego regionu, Kwartalnik Opol ski, 8,1962, s. 77-90. Rücklin G., Religiöses Volksleben des ausgehenden Mittelalters in den Reichstädten Hall und Heilbronn, Berlin 1933. Ruprecht Μ., Stiftungen im mittelalterlichen Halle: Zweck, Ausstattung und Organisation, (Forschungen zur hallischen Stadtgeschichte, 15), Halle 2011. Samulski R., Untersuchungen über die persönliche Zusammensetzung des Breslauer Domkapitels im Mittelalter bis zum Tode des Bischofs Nanker (1341), Weimar 1940. Santifaller L, Das Trienter Domkapitel in seiner persönlichen Zusammensetzung im späten Mittelalter (Mitte 14. Jahrhundert bis 1500), hg. v. K. Brandstätter, Bozen 2000. Santifaller L., Urkunden und Forschungen zur Geschichte des Trienter Domkapitels im Mittelalter, 1.1 (1147-1500), Wien 1948. Schäffer H., Geschichte einer schlesischen Liebfrauengilde seit dem Jahre 1343, Ratibor 1883. Schenk W., Rękopisy liturgiczne od XIII do XV wieku w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, cz. 1, ABMK, 2,1961, s. 185-207; cz. 2, ABMK, 6,1963, s. 191-209. Schindler G., Das Breslauer Domkapitel von 1341-1417. Untersuchungen über seine Verfassungs geschichte und persönliche Zusammensetzung, Breslau 1938. Schlemmer K., Gottesdienst und Frömmigkeit in der Reichsstadt Nürnberg am Vorabend der Reformation, Würzburg 1980. Schmeidler J., Die Ev. Haupt- und Pfarrkirche zu St. Elisabeth, Breslau 1857. Schmeidler J., Urkundliche Beiträge zur Geschichte der Hauptpfarrkirche St. Maria Magdalena vor der Reformation, Breslau 1838. Schmidt-Bleibtreu W, Das Stift St. Severin in Köln, Siegburg 1982. Schmilewski U., Der schlesische Adel bis zum Ende des 13. Jahrhunderts. Herkunft, Zusammen setzung und politisch-gesellschaftliche Rolle, Würzburg 2001. Schneider F., Geschichte der Stadt Patschkau, Neisse 1843. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 6o8 Schneller F„ Beiträge zur Geschichte des Bisthums Trient aus dem späteren Mittelalter, Zeit schrift des Ferdinandeums für Tirol und Vorarlberg, 3 Folge, 38,1894, s. 155-352; 39, 1895, s. 181-230; 40,1896, s. 1-100. Scholz T., Chronik der Stadt Haynau in Schlesien, Haynau 1869. Schönaich G., Die alte Fürstentumshauptstadt Jauer. Bilder und Studien zur jauerschen Stadt geschichte, Jauer 1903. SchramekE., Das Kollegiatstift zum heilig. Kreuz in Oppeln zugleich Geschichte der katholischen Pfarrkirche zum heiligen Kreuz in Oppeln, Oppeln 1916. Schubert H., Gelehrte Bildung in Schweidnitz im 15. und 16. Jahrhundert, ZfGS, 37,1903, s. 169-202. Schuchard Ch., Die Deutschen an der päpstlichen Kurie im späten Mittelalter (1378-1447), Tübingen 1987. Schuchard Ch., Die päpstlichen Kollektoren im späten Mittelalter, Tübingen 2000. Schuchard Ch., Karrieren späterer Diözesanbischöfe im Reich an der päpstlichen Kurie des 15. Jahrhunderts, Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchene geschichte, 89 1994, s. 47-77. Schulte W., Die Siegel der Stadt Neisse und das Breslauer Bistumwappen, Breslau 1918, (DQ, 23), s. 1-53. Schulz G., Testamente des späten Mittelalters aus dem Mittelrheingebiet. Eine Untersuchung in rechts- und kulturgeschichtlicher Hinsicht, Mainz 1976. Sedláček A., Místopisný slovník historický Království Českého, Praha 1998. Seebaß G., Dominikus Schleupners Gutachten zum Stand der Reformation in Nürnberg 1526, Zeitschrift für bayerische Kirchengeschichte, 47,1978, s. 27-50. Seifert Μ., Der geistliche und weltliche Stand in Breslau am Vorabend der Reformation, Würz burg 1938. Silnicki T., Dzieje i ustrój kościoła katolickiego na Śląsku do końca w. XIV, Warszawa 1953. Simon H., Historia świdnickiej katedry pod wezwaniem św. Stanisława i św. Wacława w Świd nicy, 1.1, W okresie średniowiecza, tł. i oprać. S. Nowotny, Świdnica 2004. Skierska L, Pleban w późnośredniowiecznej Polsce, w: Kolory i struktury średniowiecza, red. W. Fałkowski, Warszawa 2004, s. 155-180. Skierska I., Zarządfinansami parafii w późnośredniowiecznej Polsce, Ecclesia, 8,2013, s. 7-26. Skrzypczyk Μ., Dzieje kościoła kolegiackiego św. Idziego we Wrocławiu ze szczególnym uwzględ nieniem składu osobowego grupy kanonickiej - kapituły do roku 1539, Wrocław 2000 (mps). Skvarics H„ Volksfrömmigkeit und Alltagskultur. Zum Stiftungsgeschehen Wiener Neustädter Bürger im Spätmittelalter und in derfrühen Neuzeit (14. Jh.-16. Jh.), Frankfurt/M 2000. Słoń Μ., Szpitale wrocławskie w średniowieczu, Warszawa 2001. Sohn A., Deutsche Prokuratoren an der römischen Kurie in der Frührenaissance (1431-1474), Köln 1997. Sohn A., Pauperes clerici an der römischen Kurie zurZeit Pauls II. (1464-1471). Ein Beitrag zur prosopographischen Auswertung eines Vatikanregisters (Reg. Vat. 541), w: Vinculum бо 9 Societatis. Joachim Wollasch zum 60. Geburtstag, hg. v. F. Nieske, D. W. Poeck, Μ. Sand mann, Sigmaringen 1991, s. 276-301. Speer Ch., Frömmigkeit und Politik. Städtische Eliten in Görlitz zwischen 1300 und 1550, (Hala lische Beiträge zur Geschichte des Mittelalters und der Frühen Neuzeit, 8), Berlin 2011. Sroka S. A., Polacy na Węgrzech za panowania Zygmunta Luksemburskiego 1387-1437, Kra ków 2001. Sroka S. A., Węgierskie beneficja polskich i śląskich duchownych w XIV i Ipoł. XV w., NP, 85, 1996, s. 75-97. Starnawska Μ., Formularz-epistolariuszjoannitów strzegomskich z końca XV wieku, w: Aetas media - aetas moderna. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Bartoszewicz i in., Warszawa 2000, s. 721-732. Starnawska Μ., Uroczystość objęcia parafii w Turawie koło Wrocławia w 1464 roku przez Andrzeja Kuchelera, kapłana-joannitę, w: Ludzie - kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze ֊ wczesna epoka nowożytna), red. W. Iwańczak, S. K. Kuczyński, Warszawa 2001, s. 255-264. Stein R., Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau, Würzburg 1963. Strnad A., Die Hofkapelle der österreichischen Landesfürsten, Wien 1962. Sumowski Μ., Duchowieństwo parafialne Nowego Miasta Torunia i jego społeczne oddziaływa nie w średniowieczu, w: Nowe Miasto Toruń. 750 lat lokacji, red. K. Mikulski, P. Gliński, W. Rozynkowski, Toruń 2014, s. 85-99. Sumowski Μ., Duchowni diecezjalni w średniowiecznym Toruniu. Studium prozopograficzne, Toruń 2012. Sumowski Μ., Kler diecezjalny w społeczeństwie średniowiecznego Torunia - przyczynek do badań nad funkcjonowaniem duchowieństwa miejskiego, w: Kościół i duchowieństwo w średniowiecznej Polsce i na obszarach sąsiednich, red. A. Radzimiński, R. Biskup, Toruń 2013, s. 167-196. Sumowski Μ., Prepozyci toruńskiego kościoła i szpitala św. Jerzego w średniowieczu, Komu nikaty Mazursko-Warmińskie, 2, 2012, s. 349-361. Sumowski Μ., Trzy dokumenty do badań nad mobilnością niższego kleru w Prusach z pierwszej połowy XVw., w: Studia z dziejów średniowiecza, 1.19, red. B. Możejko, Gdańsk 2015, s. 335-346. Szelińska W, Biblioteki profesorów Uniwersytetu Krakowskiego w XV i początkach XVI wieku, Wrocław 1966. Szelińska W., Ślązacy w uniwersytecie krakowskim w XVIXVI wieku w świetle ich książek i księgozbiorów, Katowice 1997. Szpilczyński S., Jan z Hesji, PSB, t. X, Wrocław 1962-1964. Świerk A., Beiträge zur Geschichte schlesischer Privatbibliotheken bis zum Anfang des 16. Jahr hunderts, AfSK, 27,1969, s. 75-97. Tadra F., Kanceláře a písaři v zemích českých za králů z rodu Lucemburského Jana, Karla IV. a Václava IV. (1310-1420), Praha 1892. Talar E., Die Geschichte der ehemaligen Propstei am Kollegiatstift zum hl. Kreuz in Oppeln, Der Oberschlesier, 11,1929, s. 254-261. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 610 Tandecki J., Dzieje kaplicy i ołtarza Bożego Ciała w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu w świetle zachowanych archiwaliów, w: Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu, t. 2, Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Czachorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy na ukowej, Toruń 1996, s. 179-192. Tomek V., Dejepis mista Prahy, է. 5, Praha 1905. Tříska J., Životopisný slovník předhusitské pražské univerzity 1348-1409, Praha 1981. Trüdinger К., Stadt und Kirche im spätmittelalterlichen Würzburg, Stuttgart 1978. Ulbrich T., Päpstliche Provision oder patronatsherrliche Präsentation? Der Pfründenerwerb Bamberger Weltgeistlicher im 15. Jahrhundert, (Historische Studien, 455), Husum 1998. Urban W., Gabriel z Przemyśla, sandomierski renesansowy księżyna, prawnik i pieniacz, w: Ludzie - Kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze - wczesna epoka nowożytna), Warszawa 2001, s. 283-286. Urban W., Fundacja ku czci Eucharystii kanonika Andrzeja Skody z XV w., Studia Theologica Varsaviensia, 6,1968, s. 69-73. Urban W., Rękopisy kaznodziejskie biblioteki kapitulnej we Wrocławiu, STHŚlOp, 3,1973, s. 251-272. Urban W, Rękopisy liturgiczne Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu, ABMK, 6,1963, s. 155-190. Urban W, Rękopisy skryptuarystyczne i egzegetyczne Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu, ABMK, 9,1954, s. 21-36. Urban W., Studia nad dziejami wrocławskiej diecezji w pierwszej połowie XV wieku, Wrocław 1959. Urban W, Szkice z dziejów diecezji wrocławskiej, cz. 1, Biskup Jodok z Rosenbergu, Studia The ologica Varsaviensia, 3,1965, s. 383-417; cz. 2, Biskup Rudolf z Rüdesheim (1468-1482), Studia Theologica Varsaviensia, 4,1966, s. 123-166; cz. 3, Biskup Jan Roth (1482-1506), Studia Theologica Varsaviensia, 5,1967, s. 11-61. Urzędnicy miejscy Nysy do 1618 r. (Spisy urzędników miejskich z obszary dawnej Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, 1.1, Śląsk, z. 3, Nysa), oprać. E. Wółkiewicz, Toruń 2013. Urzędnicy miejscy Świdnicy do 1740 r. (Spisy urzędników miejskich z obszary dawnej Rzeczy pospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, 1.1, Śląsk, z. 1, Świdnica), oprać. Μ. Goliński, J. Maliniak, Toruń 2007. Veldtrup D., Prosopographische Studien zur Geschichte Oppelns als herzoglicher Residenzstadt im Mittelalter, Berlin 1995. Vincke J., Der Klerus des Bistums Osnabrück im späten Mittelalter, Münster 1928. Völkel R., Die persönliche Zusammensetzung des Neisser Kollegiatkapitels während seiner Residenz in der Altstadt Neisse 1477-1650 ander Kollegiatkirche zu SS Johannes Ev. und Nikolaus, Bericht der wissenschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 42,1938, s. 1-239. Wąs G., Kaspar von Schwenckfeld. Myśl i działalność do 1534 roku, Wrocław 2005. Weigelt H., Valentin Krautwald. Der führende Theologe des frühen Schwenckfeldertums. Bio graphische und kirchenhistorische Aspekte, w: Les Dissidents du XVIe siècle entre l Hu manisme et le Catholicisme, ed. Μ. Lienhard, Baden-Baden 1983, s. 175-190. 611 Weitzel A., Das Archidiakonat Oppeln von 1230 bis 1810, ZfGS, 12,1875, s. 379-394. Weitzel A., Das Kollegiatstift zum hl. Bartolomaus in Ober-Glogau, ZfGS, 30,1896, s. 165-190. Weitzel A., Geschichte der Stadt Neustadt, Neustadt 1870. Weitzel A., Geschichte der Stadt und Herrschaft Ratibor, wyd. 2, Ratibor 1881. Weitzel A., Geschichte des Ratiborer Archipresbyterates, Ratibor 1885. Wenger Μ., Grajfitti als Zeugnisse der Nutzung liturgischer Räume, w: Aus der Nähe betrach tet. Bilder am Hochaltar und ihre Funktionen im Mittelalter, hg. v. J. Sander, S. Seeber i E Wolf, Frankfurt/M 2016, s. 129-143. Wieczorek J., Wikariusze katedry krakowskiej w XIII і XIV stuleciu, NP, 78,1992, s. 71-126. Wiesiołowski J., Społeczeństwo a książka w późnośredniowiecznym mieście polskim. Poznań i jego osiedla przedmiejskie w XV i na początku XVI wieku, Studia Żródłoznawcze, 23, 1978, s. 67-75. Wiesiołowski J., Z korespondencji prywatnej pierwszej połowy XV wieku, Odrodzenie i Re formacja w Polsce, 33,1988, s. 223-238. Wiszewski R, Opactwo benedyktynek w Legnicy (1348/49-1810): struktura, funkcjonowanie, miejsce w społeczeństwie, Wrocław 2003. Wiśniowski E„ Parafie w średniowiecznej Polsce. Struktura i funkcje społeczne, Lublin 2004. Witkowski J., Gotycki ołtarz główny kościoła Świętych Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 1997. Wohlbrück J., Geschichte des ehemaligen Bisthums Lebus und des Landes dieses Nahmens, t. 2, Berlin 1830. Wolański Μ., Ceny we Wrocławiu w latach 1506-1618, AUWr, No 1828, Historia, CXXVI, Wrocław 1996. Wostry W, Die Schlesier an der Universität Prag vor 1409, ZfGS, 66,1932, s. 1-33. Wojcik Μ. L., Pieczęcie rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej, 1.1-2, Kraków 2018. Wójcik Μ. L., Pieczęć Ottona von Kittlitz. Osobliwy zabytek sfragistyki rycerskiej z końca XIV w., Sobótka, 65, 2010, s. 3-20. Wółkiewicz E., Das Kanzleiwesen der Stadt Neisse bis zum Jahr 1400, Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, 9, 2016, s. 279-292. Wółkiewicz E., Ex plebe humili? O pochodzeniu i rodzinie biskupa wrocławskiego Piotra No waka (1448-1456), RH, 70, 2004, s. 183-196. Wółkiewicz E., Formy dobroczynności w miastach śląskich w średniowieczu, KHKM, 58,2010, s. 211-230. Wółkiewicz E., Fundacje altaryjne w miastach śląskich w średniowieczu, w: Polska i Europa w średniowieczu. Przemiany strukturalne, podmioty i przedmioty w badaniach histo rycznych, red. Μ. Adamczewski, Warszawa 2011, s. 161-186. Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Bartłomieja w Głogówku, Opole 2005. Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Mikołaja w Otmuchowie. Dzieje ֊ organizacja - skład osobowy (1386-1477), Opole 2004. Wółkiewicz E., Kościół i jego wierni. Struktury kościelne ¡formy pobożności w średniowiecznej Nysie, Kraków 2014. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 612 Wółkiewicz E., Pleban i „bracia mniejsi ֊ konflikt o wiernych w późnośredniowiecznej Nysie, w: Klasztor w Kościele średniowiecznym i nowożytnym, red. Μ. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, (Opera ad historiam monasticam spectantia, 1,7), Warszawa 2010, s. 335-350. Wółkiewicz E., Testament Anny Isenecher jako źródło do badań mikrohistorycznych. Próba ustalenia kręgu towarzyskiego śląskiej mieszczanki z XIV wieku, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Zeszyty Historyczne VI, Częstochowa 2000, s. 385-399. Wółkiewicz E., Władysław Opolczyk a duchowieństwo świeckie, w: Władysław Opolczyk ja kiego nie znamy. Próba oceny w sześćsetlecie śmierci, red. A. Pobóg-Lenartowicz, Opole 2001, s. 103-113. Wutke K., Schlesier als Mitglieder der Heiliggeist-Bruderschaft zu Rom (1478-1520), Schlesische Geschichtsblätter, 1926, s. 57-63. Wysmułek J., Przejawy religijności mieszczan krakowskich na podstawie XIV-wiecznych testa mentów i zapisów pobożnych, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 54, 2010, s. 85-126. Wysmułek J., Testamenty mieszczan krakowskich (XIV-XV wiek), Warszawa 2015. Zimmermann G., Das Breslauer Domkapitel im Zeitalter der Reformation und Gegenrefor mation (1500-1600), Weimar 1938. Zonta C., Schlesische Studenten an italienischen Universitäten: Eine prosopographische Studie zur frühneuzeitlichen Bildungsgeschichte, (Neue Forschungen zur schlesischen Ge schichte, 10), Köln 2004. Z przeszłości i teraźniejszości Grodkowa, red. В. Fila, Opole 1968.
adam_txt	Spis treści WSTĘP . i Problemy terminologiczne . n 18 4 Konstrukcja pracy . 21 Stan badań 3 Źródła INSTYTUCJE KOŚCIELNE I BENEFICJA - LICZEBNOŚĆ DUCHOWNYCH W NYSIE II 8 . շ I . 7 . GRUPY KLERU W NYSIE - CHARAKTERYSTYKA . 1 Plebani 25 43 43 1.1 Droga do prebendy . 43 1.2 Pochodzenie terytorialne i społeczne 46 1.3 Wykształcenie 2 Altaryści 47 . 2.1 Uprawnienia i obowiązki 49 . 50 2.2 Formalne objęcie prebendy . 56 . 65 2.3 Podstawy majątkowe 2.4 Pochodzenie terytorialne i społeczne . 86 . 102 2.6 Kumulacja beneficjów . 106 2.5 Wykształcenie 3 Kaznodzieje 4 Kapelani . 110 . 117 . 122 5 Wikariusze 6 Mansjonarze . 125 7 Służba kościelna . 129 7.1 Zakrystianie i dzwonnicy . 129 . ΐ3θ 7.2 Organiści III IV WARUNKI BYTOWE NIŻSZEGO KLERU . 1 Domy . 137 2 Wyposażenie 149 . PIŚMIENNOŚĆ I KSIĘGOZBIORY . 1 Księgozbiory . V 133 157 157 2 Piśmiennictwo pragmatyczne - korespondencja . 167 3 Działalność w notariacie 171 . NIŻSZY KLER WOBEC IDEI REFORMACYJNYCH 177 ANEKSY 1 Wykazy duchownych . 2 Biogramy plebanów nyskich w układzie chronologicznym . 3 Duchowni, którym błędnie przypisano objęcie parafii w Nysie . 5 Biogramy niższego duchowieństwa w Nysie w układzie alfabetycznym 7 Nieskuteczne prowizje apostolskie na nyskie altarie WYKAZ SKRÓTÓW . 236 . 579 . . WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 188 225 228 4 Nieskuteczne prowizje papieskie na parafię św. Jakuba w Nysie 6 Duchowni, którym błędnie przypisano objęcie altarii w Nysie 183 . 580 585 587 587 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ i Źródła rękopiśmienne ARCHIWUM ARCHIDIECEZJALNE WE WROCŁAWIU Dokumenty o sygnaturach literowych Dokumenty w układzie chronologicznym Dokumenty kolegiaty NMP w Głogowie Dokumenty parafii św. Mikołaja w Głogowie Dokumenty parafii w Namysłowie Dokumenty parafii w Paczkowie Dokumenty precentury św. Mikołaja w Świdnicy Dokumenty parafii w Świdnicy Dokumenty kolegiaty św. Krzyża we Wrocławiu Dokumenty archiwum parafialnego w Nysie Dokumenty cechu rzeźników w Nysie Dokumenty wikariuszy katedralnych lAle II bi, II b 2, II b 3, II b 4, II b 5, II b 122 ARCHIWUM PAŃSTWOWE WE WROCŁAWIU Akta miasta Wrocławia Akta miasta Świdnicy Zbiór Klosego Dokumenty miasta Świdnicy Dokumenty miasta Wrocławia Rep. Ib, 3,4d, 4f, 31,55,57,58,63-68,72,76,83,88,89,91,96,102,103,107,111,116,125,127,135 Rep. 132і - Depozyt m. Chojnowa, Dzierżoniowa, Góry, Lwówka Śląskiego, Strzelina, Środy Śląskiej, Złotoryi 588 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ ARCHIWUM PAŃSTWOWE W OPOLU Akta miasta Głuchołaz Akta miasta Grodkowa Akta miasta Namysłowa Akta miasta Nysy Cechy miasta Nysy Akta miasta Otmuchowa Akta miasta Paczkowa Zbiór Kastnera ARCHIWUM PAŃSTWOWE W JELENIEJ GÓRZE Akta miasta Bolesławca ARCHIWUM PAŃSTWOWE W LEGNICY Akta miasta Chojnowa Akta miasta Legnicy NÁRODNÍ ARCHIV V PRAZE Archivy českých zrušených klášterů za Josefa II. (AZK-L), nr 1875,1876,1877 Archiv provincialátu a konventů františkánů v Praze (ŘF) Řád Maltézský (ŘF) Písemnosti konventu P. Marie (v Růžích) v Nise, nr 3056-3063. ZEMSKÝ ARCHIV V OPAVĚ Slezský stavovský archiv v Opavě Jesuité v Nise Velkostatek Kobyla Pozůstalost Matyasa Kasperlika STÁTNÍ OKRESNÍ ARCHIV V JESENÍKU Archiv fary Vidnava Archiv města Vidnava GEHEIMES STAATSARCHIV PREUSSISCHER KULTURBESITZ, BERLIN XVII HA, ПГ 493,1320 589 BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA WE WROCŁAWIU IF 352,1F 444,1F 445,1F 446,1F 450,1F 485, IV F 214,1Q 246,1Q 247,1Q 173,1Q 346, IV Q143 MUZEUM DAWNEGO KUPIECTWA W ŚWIDNICY Kopiarz parafii śś. Wacława i Stanisława w Świdnicy 2 Źródła drukowane Acta Capituli Wratislaviensis: 1500-1562. Die Sitzungsprotokolle des Breslauer Domkapitels in der ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts, bearb. v. A. Sabisch, 1.1/1 (1500-1513), 1/2 (1514-1516), II/l (1517-1535), II/2 (1536-1562), Köln 1972-1976. Acta graduum academicorum Gymnasii Patavini, է. 3, ab anno 1461 ad annum 1470, a cura di G. Pengo, Padova 1992. Acta nationis Germanicae Vniversitatis Bononensis, ed. E. Friedländer, C. Malagola, Bėralini 1887. Album seu matricula facultatis juridicae Universitatis Pragensis ab anno Christi 1372 ad an num 1418, w: Monumenta Historica Universitatis Carolo-Ferdinandeae Pragensis, t. II, p. 1, Pragae 1834. Annalistische Nachlese. Fortsetzung 1449-1500, bearb. v. A. Schulz, C. Grünhagen, ZfGS, 9, 1868, s. 378-388. Archiv pražské metropolitní kapituly, t. II, Katalog listin a listů z let 1420-1561, Praha 1986, ed. J. Eršil, J. Pražák, Praha 1986. Aufzeichnungen des Breslauer Domherrn Stanislaus Sauer (t 1535) über den BischofJohannes Turzo (1506-1520). Ein Beitrag zur Vorgeschichte der Reformation in Schlesien, hg. v. H. Hoffmann, K. Engelbert, AfSK, 14,1956, s. 105-140. Aufzeichnungen des Breslauer Domherrn Stanislaus Sauer (t 1535) über die Bischöfe Rudolfvon Rüdesheim und Johann Roth. Ein Beitrag zur Vorgeschichte der Reformation in Schlesien, hg. v. H. Hoffmann, AfSK, 13,1955, s. 82-137. Borgeni К., Rocznik głogowski do roku 1493 (Annales Glogovienses bis z. J. 1493), tł. i oprać. W. Mrozowicz, Głogów 2013. Bullarium Poloniae, ed. I. Sułkowska-Kuraś et S. Kuraś, vol. 1-7, Romae-Lublini 1982-2006. Chronik Michael Steinbergs, ed. T. Schönborn, w: Schweidnitzer Chronisten des XVI. Jahr hunderts, hg. v. A. Schimmelpfennig, (SRS, 11), Breslau 1878. Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae, 1.15, ed. В. Bretholz, Brünn 1902. Codex diplomaticus Lusatiae Superioris. Sammlung der Urkunden für das Margrafthum Ober lausitz, t. 3, hg. v. R. Jecht, Görlitz 1910. Codex Diplomaticus Warmiensis, t. 3, hg. v. C. P. Woelky, Braunsberg 1874. 590 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Concilia Poloniae, 1.10, Synody diecezji wrocławskiej i ich statuty, ed. J. Sawicki, Wrocław 1963. Concilium Basiliense. Die Concordate des Zwölferausschusses 1437. Die Concilsprotokolle Jakob Hüglins 1438-1439, է. 6, hg. v. G. Beckmann, Basel 1926. Cronica monasteri։ canonicorum regularium (S. Augustini) in Glacz, ed. W. Mrozowicz, Vratislaviae 2003. Das Bakkalarenregister der Artistenfakultät der Universität Erfurt 1392-1521. Registrum baccalariorum de facultate arcium universitatis studii Erffordensis existencium, hg. v. R. C. Schwinges, K. Wriedt, Jena 1995. Das Formelbuch des Domherrn Arnolds von Protzan, hg. v. W. Wattenbach, (CDS 5), Breslau 1862. Das Inventarium der Bartholomäuskrypta an der Kreuzkirche zu Breslau im 15. Jahrhundert, ed. A. Knoblich, ZfGS, 8,1867, s. 461-464. Das Soldbuch des Deutschen Ordens 1410/1411, cz. 2, Indices mit personengeschichtlichen Kom mentaren, bearb. v. S. Ekdahl, (Veröffentlichungen aus den Archiven Preussischer Kulturbesitz, 23/2), Köln 2010. Das Totenbuch der Altaristenbruderschaft von Maria Magdalena zu Breslau, ca. 1454-1524, bearb. v. E Gottschalk, AfSK, 6,1941, s. 127-185. Die Akten der theologischen Fakultät der Universität Wien (1396-1508), hg. v. P. Uiblein, 1.1, Wien 1978. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens, Die Kreise Grünberg und Freystadt, hg. v. K. Wutke (CDS 24), Breslau 1908. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis Jauer, hg. v. E. Graber (CDS 35), Breslau 1930. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis Neisse, hg. v. E. Graber, (CDS 36), Breslau 1933. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis Neustadt, hg. v. E. Graber (CDS 33), Breslau 1928. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Kreis und Stadt Glogau, hg. v. K. Wutke (CDS 28), Breslau 1915. Die Matrikel der Universität Leipzig, 1.1, hg. v. G. Erler, (Codex diplomaticus Saxoniae Regiae, 16), Leipzig 1897. Die Matrikel der Universität Wien, 1.1-2 (1377-1518), Graz 1954-1967. Die Matrikel der Wiener Rechtswissenschaftlichen Fakultät - Matricula Facultatis Juristarum Studii Wiennensis, 1.1 (1402-1442), bearb. v. J. Seidl, Wien - München 2011. Die Rotamanualien des Basler Konzils, ed. H. J. Gilomen, Tübingen 1998. Die Stiftungen des Elisabet-Gymnasiums, 1.1 (1293-1500), hg. v. W. Rudkowski, Breslau 1899. Diplomata Nissensia antiquiora, bearb. v. A. Kastner, Jahresbericht des Neisser Gymnasiums, 1852, s. 1-30. Geschichtsquellen der Grafschaft Glatz, t. 2, Urkunden und Regesten zur Geschichte der Graf schaft Glatz 1400-1500, hg. v. E Volkmer, W. Hohaus, Habelschwerdt 1888. Inscrizioni delle Chiese e d'altri edificii di Roma dal secolo XI fino ai giorni nostri, t. 3, rac. V. Forcella, Roma 1873. 591 Jedin H., Ein Verzeichnis der Altarpfründen in Schweidnitz von 1522/23, AfSK, 2,1938, s. 83-100. Jedin H., Was kostete im Jahre 1488 ein Begräbnis?, AfSK, 4,1939, s. 288-290. Jujeczka S., Trzy źródła do dziejów kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 2000. Knapek E., Rachunki kolegium wikariuszy wieczystych katedry krakowskiej z lat 1493-1495 i 1497-1498, Studia Źródłoznawcze, 52, 2014, s. 113-148. Kocowski B., Katalog inkunabułów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, 1.1-2, Wrocław 1959-1960. König A., Das Kalendarium des Breslauer Kreuzstiftes verbunden mit einem Cisioianus, ZfGS, 7,1866, s. 303-343. Koszyk Sz., Dokumenty pergaminowe Archiwum Miejskiego w Opolu, Sobótka, 5,1950, s. 91-125. Kowalski M. D„ Rationes Iacobini de Rubeis, collectons in Regno Poloniae (1426-1434): ra chunki Giacomina Rossiego, papieskiego kolektora generalnego w Polsce, z lat 1426-1434, Studia Źródłoznawcze, 49, 2011, s. 61-96. Księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z XV wieku, wyd. A. Gąsiorowski, Kraków 2000. Liber confraternitatis B. Marie de Anima Theutonicorum de Urbe, w: Necrologi e libri affini della Provincia Romana, v. 2, Necrologi della città di Roma, a cura di R Egidi, (Fonti per la storia d’Italia, XLV), Roma 1914, s. 3-105. Liber decanorum facultatis philosophicae Universitatis Pragensis ab anno Christi 1367 usque ad annum 1585, pars I (1367-1419), w: Monumenta Historica Universitatis Carolo-Ferdinandeae Pragensis, 1.1, p. 1, Pragae 1834. Liber fraternitatis S. Spiritus et S. Marie in Saxia de Urbe, w: Necrologi e libri affini della Pro vincia Romana, v. 2, Necrologi della città di Roma, a cura di P. Egidi, (Fonti per la storia d’italia, XLV), Roma 1914, s. 113-446. Listinář Těšínská. Codex diplomaticus ducatus Tessinensis, 1.1, cz. 2, ed. E. Němec, Český Těšín 1958. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508,1.1-2, oprać. A. Gąsiorowski, I. Skierska, T. Jurek, Kraków 2004. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1509-1551, oprać. A. Gąsiorowski, I. Skierska, T. Ju rek, Kraków 2010. Monumenta Poloniae Vaticana, t. IX, Liber receptorum et expensarum Petri Stephani (1373-1375), wyd. S. Szczur, Kraków 1994; t. X, Akta kamery apostolskiej, cz. IV, Annaty z Królestwa Polskiego w XV wieku (1421-1503), wyd. M. D. Kowalski, Kraków 2002. Monumenta Vaticana res gestas Bohémicas illustrantia, t. IV, Acta Gregorii XL (1370-1378), ed. К. Stloukal, Pragae 1949-1953; t. V, Acta Urbani VI et Bonifatii IX. (1378-1404), ed. K. Krofta, Pragae 1903-1905; t. VI, Acta Inocenții VII., Gregorii XII., Alexandrii V, Johannis XXIII. Nec non acta concilii Constantiensis (1404-1417). Acta Clementis VIL et Benedictí XIII. (1378-1417) ed. J. Eršil, (Acta summorum pontificum res gestas Bohé micas aevi praehussitici et hussitici illustrantia, 1-2), Pragae 1980; t. VII, Acta Martini V. (1417-1431), pars 1 (1417-1422), ed. J. Eršil, Pragae 1995; pars 2 (1423-1431), ed. J. Eršil, (Acta summorum pontificum res gestas Bohémicas aevi praehussitici et hussitici illu strantia, 3-4), Pragae 1998. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 592 Najstarsza ksițga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z łat 1402-1541, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, Warszawa 2011. Neisser Urkunden im Diözesanarchiv zu Breslau, hg. v. Μ. Unterlauff, Bericht der wissenscha ftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 33,1904/1906, s. 78-112; 34,1906/1908, s. 1-30. Nekrolog kapituły św. Mikołaja w Otmuchowie, oprać. E. Wółkiewicz (w druku). Památná kniha olomoucká (kodex Václava z Jihlavy) z let 1430-1492,1528, ed. L. Spáčilová, V. Spáčil, Olomouc 2004. Pedewitz J. F. A., Historia ecclesiastica ecclesiae parochialis S. Jacobi Nissae, Bericht der wis senschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 31,1900/2, s. 77-129; 32,1902/1904, s. 1-74. Pol N„ Jahrbücher der Stadt Breslau, t. 3, Breslau 1819. Quellen zur Geschichte des Neisser Bistumlandes aufGrund der drei ältesten Neisser Lagerbücher, hg. v. K. Engelbert, Würzburg 1964. Regesta privilegiorum Ordinis S. Mariae Theutonicorum, ed. E. Joachim, Göttingen 1948. Regesten zur schlesischen Geschichte, 1.1-3, hg. v. C. Grünhagen, (CDS 7), Breslau 1875-1886, t. 4-6, hg.v. C. Grünhagen, K. Wutke, (CDS 16,18, 22), Breslau 1892-1903, t. 7, hg. v. K. Wutke, (CDS 29), Breslau 1923, t. 8, hg. v. K. Wutke, E. Randt, (CDS 30), Breslau 1930. Regesty dokumentówprzechowywanych na Górnym Śląsku, 1.1 (do 1400 roku), red. A. Barciak, K. Müller, Wroclaw 2004; t. 2 (1401-1450), red. A. Barciak, K. Müller, Opava 2011; t. З (1451-1475), red. A. Barciak, К. Müller, Katowice 2017. Regesty Śląskie, 1.1-5, red. W. Korta, Wrocław 1975-1992. Regesty wybranych dokumentów z XIII-XVI wieku dotyczących kościoła parafialnego św. Marii Magdaleny we Wrocławiu, oprać. S. Jujeczka, w: Śródmiejska katedra. Kościół Marii Mag daleny w dziejach i kulturze Wrocławia, red. B. Czechowicz, Wrocław 2010, s. 525-628. Repertorium Germanicum. Verzeichnis der in den päpstlichen Registern und Kameralakten vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Reiches, seiner Diözesen und Territorien vom Beginn des Schismas bis zur Reformation, 1.1, Clemens VII. von Avignon, 1378-1394, bearb. v. E. Göller, Berlin 1916; t. 2, Urban VI., Bonifaz IX., Innocenz VII. und Gregor XIL, 1378-1415, bearb. v. G. Tellenbach, Berlin 1933/1961; t. 3, Alexander V, Johannes XXIII, und Konstanzer Konzil, 1409-1417, bearb. v. U. Kühne, Berlin 1935; t. 4, Martin V, 1417-1431, bearb. v. K. A. Fink, Berlin 1943/1958; t. 5, Eugen IV, 1431-1447, bearb. v. H. Diener, B. Schwarz, Tübingen 2004-2005; t. 6, Nicolaus V, 1447-1455, bearb. V. J. E Abert, W. Deeters, Tübingen 1985-1989; t. 7, Calixt III., 1455-1458, bearb. v. E. Pitz, Tübingen 1989; t. 8, Pius II., 1458-1464, bearb. v. D. Brosius, U. Scheschkewitz, Tübingen 1993; t. 9, Paul II., 1464-1471, bearb. v. H. Höing, H. Leerhoft, Μ. Reimann, Tübingen 2000; 1.10, Sixtus IV., 1471-1484, bearb. v. U. Schwarz i in., Berlin 2018. Repertorium Poenitentiariae Germanicum. Verzeichnis der in den Supplikenregistern der Pönitentiarie vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Reiches, seiner Diözesen und Territorien vom Beginn des Schismas bis zur Reformation, 1.1-11, bearb. v. L. Schmugge, Tübingen 1998 - Berlin 2018. Schlesische Nekrologien. Nekrologium von Kamenz, Nekrologium von Heinrichau, hg. v. W. Watg tenbach, ZfGS, 4,1862, s. 2-337. Schlesisches Urkundenbuch, 1.1, bearb. v. H. Appelt, t. 2-6, bearb. v. W. Irgang, Köln 1963-1998. 593 Schuppe E, Katalog der Bibliothek der katholischen Stadtpfarrei zu Neisse, Neisse 1865. Soudní akta konsistoře pražské, 1.1 (1373-1379); է. II (1380-1387), ed. E Tadra, Praha 1893. Spis osób dopuszczonych do wykładów i do katedry na wydziale teologii Uniwersytetu Kra kowskiego w XV w., wyd. Μ. Markowski, w: Materiały i studia Zakładu Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej, t. 4, seria A, Materiały do historiifilozofii średniowiecznej w Polsce, Warszawa 1965, s. 127-275. Stanislaus Sauers Hirschberger Pfarrbuch von 1521, bearb. v. H. Hoffmann Breslau 1939. Stein B„ Descripția tocius Silesie et civitatis vratislaviensis, hg. v. H. Markgraf, (SRS, 17), Breslau 1902. Translado collega Othmuchouiensis in antiquam Nissam, w: J. Heyne, Dokumentirte Geschichte des Bistums und Hochstiftes Breslau, t. 2, Breslau 1864, Aneks V, s. 931-935. Urban W., Katalog dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu, cz. 1, Dokumenty oznaczone sygnaturami alfabetycznymi, Roma 1970. Urban W, Wykaz regestów dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu, cz. 2, Dokumenty w układzie chronologicznym, Warszawa 1970. Urban W, Wykaz regestów dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu. Regesty dokumentów parafii miejskiej w Nysie, Rocznik Teologiczny Śląska Opolskiego, 2,1970, s. 371-397; Dokumenty cechu rzeźników w Nysie, Rocznik Teologiczny Śląska Opolskiego, 2,1970, s. 398-401. Urkundenbuch der Kustodien Goldberg und Breslau, w: Monumenta Germaniae Franciscana, hg. v. Ch. Reisch, Düsseldorf 1917. Urkundenbuch der Stadt Liegnitz und ihres Weichbildes bis zum Jahre 1455, ed. E W. Schirrma cher, Liegnitz 1866. Urkunden der Klöster Rauden und Himmelwitz, der Dominicaner und Dominicanerinnen in der Stadt Ratibor, hg. v. W. Wattenbach, (CDS 2), Breslau 1859. Urkunden der Stadt Brieg bis zum Jahre 1550, hg. v. C. Grünhagen, (CDS 9), Breslau 1870. Urkunden der Stadt Löwenberg, hg. v. H. Wesemann, Löwenberg 1885. Urkunden des Klosters Kamenz, hg. v. P. Pfotenhauer, (CDS 10), Breslau 1881. Urkundensammlung zur Geschichte des Ursprungs der Städte und der Einführung und Verbre itung deutscher Kolonisten und Rechte in Schlesien und der Oberlausitz, hg. v. G. A. Tzschoppe, G. A. Stenzel, Hamburg 1832. Urkunden und Regesten zur Geschichte und Genealogie der Familie von Mosch, bearb. H. v. Mosch, 1.1 (1245-1400), München 1986, t. 2 (1401-1500), München 1990. Visitationsberichte der Diözese Breslau, 1.1, Archidiakonat Breslau, ed. J. Jungnitz, Breslau 1902. Wojciechowski L., Najstarsze klasztory paulinów w Polsce. Fundacja - uposażenie - rozwój do około 1430 roku, Studia Claromontana, 11,1991, (Aneksy), s. 197-213. Život Arnošta z Pardubic podle Valentina Krautwalda, ed. Z. Hledíkova, J. Zachová, Pardubice 1997. 594 3 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Opracowania Achremczyk S., Marchwiński R., Przeracki J., Poczet biskupów warmińskich, Olsztyn 1994. Adamska-Heś D., Heś R., Lutomiapod Świdnicą nekropolią rodu Atze czy Betschau?, w: Imago narrat. Obrazjako komunikat w społeczeństwach europejskich, red. S. Rosik, P. Wiszewski, AUWr, No 2478, Historia CLXI, Wrocław 2002, s. 381-391. Adamski J., Gotycka architektura sakralna na Śląsku w latach 1200-1420. Główne kierunki rozwoju, Kraków 2017. Arend S„ Kleriker aufPfründensuche. Aspekte lokaler Pfründenbesetzung in der Diözese Kons tanz im 15. Jahrhundert, w: Pfarreien im Mittelalter, Deutschland, Polen, Tschechien und Ungarn im Vergleich, hg. v. N. Kruppa, Göttingen 2007, s. 537-550. Arend S., Mir habent ietz den nun und zwungisten priester infierzitt iaren. Zur Mobilität des Pfarrklerus im Bistum Konstanz, Zeitschrift für die Geschichte Oberrheins, 152, 2004, s. 189-200. Bada Μ., Niektorí intelektuáli v Bratislave v 16. storočí, w: Město a intelektuálové od středověku do roku 1848, ed. O. Fejtová, V. Ledvinka, J. Pešek, Documenta Pragensia, XXVII, 2008, s. 653-678. Bartoszewicz A., Piśmienność mieszczańska w średniowiecznej Polsce, Warszawa 2012. Barycz H., Krautwald (także Crautwald) Walenty, PSB, t. XV, Wrocław 1970, s. 245-246. Barycz H., Między Krakowem a Nysą w dobie odrodzenia, w: idem, Śląsk w polskiej kulturze umysłowej, Katowice 1979, s. 192-214. Bauch G., Aktenstücke zur Geschichte des Breslauer Schulwesens im XVI. Jahrhundert, Breslau 1898. Bauch G., Beiträge zur Literaturgeschichte des schlesischen Humanismus, I, ZfGS, 26,1892, s. 213-248; II, ZfGS 30,1896, s. 127-164; III, ZfGS, 31,1897, s. 123-164; IV, ZfGS, 32,1898, s. 49-104; V, ZfGS, 37,1903, s. 120-168; VI, ZfGS, 38, 1904, s. 292-342; VII, ZfGS, 39, 1905, s. 156-198; VIII, ZfGS, 40,1906, s. 140-184. Bauch G., Biographische Beiträge zur Schulgeschichte des XVI. Jahrhunderts, Sonderabdruck aus den Mitteilungen der Gesellschaft für deutsche Erziehung und Schulgeschichte, 5,1895, s. 1-26. Bauch G„ Deutsche Scholaren in Krakau in derZeit der Renaissance 1460 bis 1520, Jahresbericht der schlesischen Gesellschaft für Vaterländische Cultur, 78,1901, s. 2-76. Bauch G., Geschichte des Breslauer Schulwesens vor der Reformation, (CDS 25), Breslau 1904. Bauch G., In Erfurt als Artisten promovierte Schlesier (1450-1521), ZfGS, 40,1906, s. 325-332. Bauch G., Laurentius Corvinus, der Breslauer Stadtschreiber und Humanist. Sein Leben und seine Schriften, ZfGS, 17,1883, s. 230-302. Bauch G., Schlesien und die Universität Krakau im XV. und XVI. Jahrhundert, ZfGS, 41,1907, s. 99-180. Bauch G., Zu Krautwald, Wütiger und Schleupner, Correspondenzblatt des Vereins für Ge schichte der evangelischen Kirche Schlesiens, 9,1904, s. 143-145. 595 Becker R., Der Breslauer BischofJohannes Roth (1426-1506) als instaurator veterum und bene factor ecclesiae suae. Eine Variation zum Thema des Humanistenbischofs, Römische Quara talschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte, 96, 2001, s. 100-123. Bernhofen G., Das Kollegiatstift zu Brieg in seiner persönlichen Zusammensetzung von den Anfängen bis zur Säkularisation (1534), Berlin 1939. Bilska-Ciećwierz Μ., Statuty wikariuszy kolegiaty wiślickiej z 1442 roku, RH, 72,2006, s. 115-126. Biskup R., Inwentarz pośmiertny oficjała i kanonika sambijskiego Andrzeja Brachwagena z 1517 roku, KHKM, 58, 2010, s. 231-236. Biskup R., Pisarze i notariusze biskupów sambijskich w XV i XVI wieku (do 1525 roku): uwagi o pochodzeniu, wykształceniu i karierze, w: Kancelaria wielkich mistrzów i polska kan celaria królewska w XV wieku, red. J. Trupinda, Malbork 2006, s. 13-35. Blažek C., J. Siebmacherś grosses und allgemeines Wappenbuch, t. 6, ez. 8, Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien, cz. 1-3, Nürnberg 1887-1894. Boetticher W. v., Der Adel des Görlitzer Weichbildes um die Wende des 14. und 15. Jahrhun derts, Görlitz 1927. Borawska T„ Sorbom Henryk, w: Słownik biograficzny kapituły warmińskiej, red. J. Guzowski, Olsztyn 1996, s. 230-231. Borawska T., Tungen Mikołaj, w: Słownik biograficzny kapituły warmińskiej, red. ƒ. Guzowski, Olsztyn 1996, s. 257-258. Borchard К., Die geistlichen Institutionen der Stadt Rothenburg ob der Tauber, 1.1-2, Neustadt/Aisch 1988. Braun A., Der Klerus des Bistums Konstanz im Ausgang des Mittelalters, (Vorreformations geschichtliche Forschungen, 14), Münster 1938. Bretschneider R, Die Grabsteine der Bartholomäuskrypta und des Kreuzkirchhofes zu Breslau, AfSK, 6,1941, s. 99-126. Bretschneider R, Gregorius Helentreuer, AfSK, 2,1939, s. 84-90. Bretschneider R, Zum Grabstein des Heinrich Eichelborn, genannt Clodebog t2 April 1460, aus der Breslauer Batholomäuskrypta, Der Oberschlesier, 16,1934, s. 505-506. Bukowski W., Nos autem gloriari oportet in Cruce Domini. Średniowieczne statuty prebendarzy Kaplicy Świętokrzyskiej w katedrze krakowskiej z lat około 1473-1509 (1562), w. Felix indiget amicis. Studia z dziejów kultury duchowej i intelektualnej średniowiecza ofiarowane Profesorowi Krzysztofowi Ożogowi, red. W. Świeboda, Μ. Zdanek, Kraków 2016, s. 129-164. Bukowski W., Płóciennik T„ Skolimowska A., Wstęp, w: Korespondencja żupnika krakowskiego Mikołaja Serafina z lat 1437-1459, Kraków 2006, s. V-LIV. Bünz E., Bistumsfinanzen und Klerusbesteuerung als Problem der vorreformatorischen Kir che: Das Subsidium caritativum im Erzbistum Mainz, w: Staatsfinanzen - Staatsver schuldung - Staatsbankrotte in der europäischen Staaten- und Rechtsgeschichte, hg. v. G. Lingelbach, Weimar 2000, s. 67-86. Bünz E., Buchbesitz von Pfarrern im ausgehenden Mittelalter (15. undfrühes 16. Jahrhundert), w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 295-333. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 59б Bünz E., Das Buch in den Händen von Geistlichen. Beobachtungen zum kirchlichen und klerikalen Buchbesitz (12.-16. Jahrhundert), w: Buch und Reformation. Beiträge zur Buch- und Bibliotheksgeschichte Mitteldeutschlands im 16. Jahrhundert, hg. v. idem, T. Fuchs, S. Rhein, (Schriften der Stiftung Luthergedenkstärren Sachsen-Anhalt, 16), Leipzig 2014, s. 68-39. Bünz E., Der niedere Klerus im spätmittelalterlichen Thüringen: Studien zu Kirchenverfassung, Klerusbesteuerung, Pfarrgeistlichkeit und Pfründenmarkt im thüringischen Teil des Erz bistums Mainz, Jena 1999 (mps). Bünz E., Die mittelalterliche Pfarrei. Ausgewählte Studien zum 13.-16. Jahrhundert, (Spätä mittelalter, Humanismus, Reformation. Studies in the Late Middle Ages, Humanism and Reformation, 96), Tübingen 2017. Bünz E., Die mittelalterliche Pfarrei in Deutschland. Neue Forschungstendenzen und -ergebnisse, w. Pfarreien im Mittelalter, Deutschland, Polen, Tschechien und Ungarn im Vergleich, hg. v. N. Kruppa, Göttingen 2007, s. 27-66. Bünz E., Die mittelalterliche Pfarrei in Franken. Zu Stand, Problemen und Aufgaben der lan desgeschichtlichen Atlasarbeit in Bayern, Zeitschrift für bayerische Landesgeschichte, 68, 2005, s. 51-74. Bünz E., Die spätmittelalterliche Pfarrei als Forschungsgegenstand und Forschungsaufgabe, w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 3-76. Bünz E., Kurie und Region. Pfarrei und Niederklerus im Spiegel der vatikanischen Register überlieferung des 15. Jahrhunderts, w: Friedensnobelpreis und historische Grundlagen forschung: Ludwig Quidde und die Erschließung der kúriaién Registerüberlieferung, hg. v. Μ. Matheus, Berlin 2012, s. 205-232. Bünz E., „Neun Teufel, die den Pfarrer quälen”. Zum Alltag in den mittelalterlichen Pfarreien der Oberlausitz, w: Stätten und Stationen religiösen Wirkens. Studien zur Kirchenge schichte der zweisprachigen Oberlausitz, hg. v. L.-A. Danneberg, D. Scholze (Schriften des Sorbischen Instituts, 48), Göttingen 2003, s. 19-56. Bünz E., „nichts dann muhe, arbeit, eilend und durftigkeit“. Über die Lage der Pfarrgeistlich keit im Bistum Würzburg zur Zeit der Reformation, w: Kirche und Glaube ֊ Politik und Kultur in Franken. Festgabe für Klaus Wittstadt, hg. v. W. Weiß, Würzburger Diözesanü geschichtsblätter, 62/63, 2001, s. 327-360. Bünz E., Pfarreien und Pfarrgemeinden im spätmittehiterlichen Deutschland, w: Pfarreien in der Vormoderne. Identität und Kultur im Niederkirchenwesen Europas, hg. v. Μ. C. Ferrari, B. Kümin, Wiesbaden 2017, s. 25-59. Bünz E., Pfarrei - Vikarien - Prädikaturen. Zur Entwicklung der Seelsorgestrukturen im Spät mittelalter, w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 234-257. Bünz E., Probleme der Pfarrgeistlichkeit im Erzbistum Mainz: Auskünfte der Pönitentiarieregister des 15. Jahrhundert, w: Kirchlicher und religiöser Alltag im Spätmittelalter, hg. v. A. Meyer, (Schriften zur südwestdeutschen Landesgeschichte, 69), Ostfildern 2010, s. 137-155. Bünz E., Stift Haug in Würzburg. Untersuchungen zur Geschichte eines fränkischen Kollegi- atstiftes im Mittelalter, 1.1-2, Göttingen 1998. 597 Bünz E., Thüringens Pfarrgeistlichkeit vor der Reformation, Historisches Jahrbuch, 124, 2004, s. 45-75. Bünz E., Vikariestiftungen verändern den Kirchenraum. Zum Wandel spätmittelalterlicher Pfarrkirchen im deutschsprachigen Gebiet, w: idem, Die mittelalterliche Pfarrei, s. 3-76. Burbianka Μ., Śląski bibliofil St. Sauer, wychowanek Uniwersytetu Krakowskiego, Roczniki Biblioteczne, 8,1964, s. 33-78. Burda A., Untersuchungen zur mittelalterlichen Schulgeschichte im Bistum Breslau, Breslau 1916. Campenhausen Μ. Freiherr von, Der Klerus der Reichsstadt Esslingen 1321-1531. Das Verhältnis des Rates zu den Geistlichen von der Kapellenordnung bis zur Reformation, Esslingen 1999. Cetwiński Μ., Arnost w śląskiej tradycji historiograficznej, w: Arnošt z Pardubic (1297-1364). Osobnost - okruh - dědictví. Postać - środowisko - dziedzictwo, red. L. Bobková, R. Gładkiewicz, R Võrel, Wrocław 2005, s. 115-123. Cetwiński Μ., Rycerstwo śląskie do końca XIII w., 1.1, Pochodzenie-gospodarka -polityka, t. 2, Biogramy i rodowody, Wrocław 1980-1982. Chorowska Μ., Średniowieczna kamienica mieszczańska we Wrocławiu, Wrocław 1994. Chorowska Μ., Lasota Cz., Upowszechnienie się mieszkalnej zabudowy murowanej w śre dniowiecznych miastach na Śląsku w kontekście stanu badań i potrzeb badawczych, w: Dom w mieście średniowiecznym i nowożytnym, red. C. Busko, Wrocław 2004, s. 33-49. Classen W, Das Erzbistum Köln, 1.1 Archidiakonat von Xanten (Germania Sacra, 3), Berlin 1938. Clemenz B., Geschichte des schlesischen Bildungswesens im Mittelalter, Liegnitz 1927. Cossar R., Clerical Households in Late Medieval Italy, Cambridge 2017. Curzel E., I canonici e il Capitolo della cattedrale di Trento dalXII al XV secolo, Bologna 2001. Czaja R., Deutscher Orden und Stadtklerus in Preussen im Mittelalter, w: Ritterorden und Kirche im Mittelalter, hg. v. Z. H. Nowak, (Ordines Militares, 9), s. 81-96. Czechowicz В., Nagrobkipóźnogotyckie na Śląsku, Wrocław 2003. Czyżak Μ., Legat książkowy archidiakona Mikołaja Kickiego dla katedry gnieźnieńskiej. Przyczy nek do kultury intelektualnej duchowieństwa wielkopohkiego w pierwszej połowie XV wieku, Ecclesia, 5,2010, s. 7-27. Czyżak Μ., Michał Koza, syn Andrzeja z Domasławia, pleban w Słupcy w latach 1439-1447. Wypisy z akt oficjalatu gnieźnieńskiego, Ecclesia, 7,2012, s. 7-21. Czyżak Μ., Mikołaj Grosman (ok. 1380-1442), pleban w Waliszewie, ductor laborum ecclesiae sanctae Trinitatis w Gnieźnie. Przyczynek do średniowiecznej biografistyki, Ecclesia, 4, 2009, s. 47-69. Czyżak Μ., Notariusze kapituły gnieźnieńskiej w Ipołowie XV wieku, Ecclesia, 1,2003, s. 7-34. Czyżak Μ., Volens de bonis et rebus suis sibi a Deo collatis anime sue providere. Testamenty kanoników i wikariuszy gnieźnieńskich w pierwszej połowie XV wieku, RH, 76, 2010, s. 103-140. Dembiński R, Altaría rodziny Beme w kościele parafialnym Św. Marii Magdaleny w Poznaniu w XV wieku, w: Homines et Societas. Czasy Piastów i Jagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. T. Jasiński, T. Jurek, J. Μ. Piskorski, Toruń 1997, s. 503-512. 598 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Diederich A., Stift St. Florin zu Koblenz, Göttingen 1967. Długokęcki W., Z dziejów duchowieństwa na zamku malborskim w końcu XIV - pierwszej połowie XV wieku, w: Wieża klesza i domek dzwonnika na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje i konserwacja, Malbork 2016, s. 15-24. Dola K., Der Breslauer Diözesanklerus im Mittelalter, w: Geschichte des christlichen Lebens im schlesischen Raum, hg. v. J. Köhler, R. Bendel, 1.1, Münster 2002, s. 393-420. Dola К., Dzieje Kościoła na Śląsku, ez. 1, Średniowiecze, Opole 1996. Dola K., Konfraternie kapłańskie w diecezji wrocławskiej u schyłku średniowiecza, STHŚlOp, 9,1982, s. 205-218. Dola K., XV-wieczne synody diecezji wrocławskiej o życiu i posłudze kleru, STHŚlOp, 4,1974, s. 85-106. Dola K., Problemy kościelno-duszpasterskie w diecezji wrocławskiej w XV w., Sobótka, 41, 1986, s. 250-274. Dola K., Wrocławska kapituła katedralna w XV wieku. Ustrój - skład osobowy - działalność, Lublin 1983. Dörner G., Kirche, Klerus und kirchliches Leben in Zürich vor der Brunschen Revolution (1336) bis zur Reformation (1523), Würzburg 1996. Drabina J., Mikołaj z Gliwic - średniowieczny protektor studiującej młodzieży, Rocznik Mu zeum w Gliwicach, 3,1987, s. 33-41. Drabina J., Wrocławska kapituła katedralna i jej stosunek do politycznych wydarzeń lat 1453-1471, Śląskie Studia Teologiczno-Historyczne, 2,1970, s. 183-204. Dziatzko K., Ein älteres lateinisches Gedicht auf die Hinrichtung des Herzogs Nikolaus von Oppeln (1497), ZfGS, 20,1886, s. 255-259. ElbelP., Testament olomouckého probošta Pavla z Prahy (t 1441). Obraz materiální a duchovní kultury preláta husitské doby, Časopis Matice Moravské, 123, 2004, s. 3-46. Endriss A., Die religiös-kirchlichen Verhältnisse in der Reichsstadt Wimpfen vor der Reforma tion, Stuttgart 1967. Engelbert K., Die Angaben Barthel Steins über die kirchlichen Verhältnisse in Breslau zu Beginn des 16. Jahrhunderts, AfSK, 2,1937, s. 73-82. Engelbert K., Geschichte der Stadt Wansen und der Wansener Haltes, Ohlau 1927. Engelbert K., Kaspar von Logau: Bischof von Breslau (1562-1574), cz. 1, Ein Beitrag zur schlesichen Reformationsgeschichte, (DQ, 28), Breslau 1926. Feineis D. Μ., Der Ablauf der Besetzung einer Pfarrei im Erzbistum Mainz im 15. Jahrhundert, Würzburger Diözesangeschichtsblätter, 61,1999, s. 59-66. Fijalek J., Życie i obyczaje kleru w Polsce średniowiecznej, wyd. 2, Kraków 2002. Frenz T, Die Gründung des Abbreviatorenkollegs durch Pius IL und Sixtus IV, w: Miscellanea in onore di Monsignor Martino Giusti, 1.1, Città del Vaticano 1978, s. 297-329. Frenz T, Zur Problem der Reduzierung der Zahl der päpstlichen Kanzleischreiber nach dem Konzil von Konstanz, w: Grundwissenschaften und Geschichte. Festschriftfür Peter Acht, Kallmünz 1976, s. 256-273. Funcke E, Das Bistum Lebus bis zum Anfang der Hohenzollernherrschaft in der Mark Branden burg, Jahrbuch für brandenburgische Kirchengeschichte, 16,1918, s. 1-36. 599 Gąsiorowski A., Bylina i inni. Dziekani Wydziału Sztuk krakowskiego uniwersytetu w XVw., w: Ludzie - Kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze - wczesna epoka nowożytna). Warszawa 2001, s. 523-537. Geiger R., Die Reichsstadt Ulm vor der Reformation. Städtisches und kirchliches Leben am Ausgang des Mittelalters, Ulm 1971. Gerlic H., Altarie i altarzyści gliwickiego kościoła Wszystkich Świętych, Zeszyty Gliwickie, 30, 2002, s. 117-150. Gerlic H„ Duchowieństwo kolegiaty głogowskiej w 1491 roku, STHŠlOp, 16,1996, s. 251-287. Gerlic H., Fundacje na rzecz ziębickiego kościoła farnego w średniowieczu, w: Ziębice - miasto św. Jerzego. Dzieje i kultura dawnej stolicy książęcej, red. B. Czechowicz, Wrocław 2010, s. 133-160. Gerlic H., Kapituła głogowska w dobie piastowskiej i jagiellońskiej (1120-1526), Gliwice 1993. Gerlic H., Między kolegiatą a kościołem parafialnym. Kręgi duchowieństwa w Głogowie, w: Glogovia maior. Wielki Głogów między blaskiem dziejów i cieniem ruin, red. B. Czecho wicz i Μ. Konopnicka, Głogów 2010, s. 233-264. Gerlic H., Plebani gliwiccy: Henryk Wengil, Mikołaj Senkewicz i Michał, Rocznik Muzeum w Gliwicach, 20, 2006, s. 11-17. Gerlic H., Jujeczka S., Altarie i altarzyści w kościele św. Marii Magdaleny we Wrocławiu, w: Śródmiejska katedra. Kościół św. Marii Magdaleny w dziejach i kulturze Wrocławia, red. B. Czechowicz, Wrocław 2010, s. 189-342. Goliński Μ., Przy wrocławskim Rynku. Rekonstrukcja dziejów własności posesji, cz. 1 (1345-1420), cz. 2 (1421-1500), Wrocław 2011-2015. Goliński Μ., Socjotopografia późnośredniowiecznego Wrocławia (przestrzeń - podatnicy rzemiosło), AUWr, No 2010, Historia 84, Wrocław 1997. Gottschalk J„ Oberschlesier aufden Universitäten des Mittelalters, Beiträge zur Heimatkunde Oberschlesiens, 2,1934, s. 37-78. Graewe J., Neisser Burgersöhne aufDeutschlands Universitäten, Jahresbericht des Kunst- und Altertumsvereins Neisse, 36,1932, s. 27-41. Graf S., Das Niederkirchenwesen der Reichsstadt Goslar im Mittelalter, (Quellen und Studien zur Geschichte des Bistums Hildesheim, 5), Hannover 1998. GrafT., Papst Urban VI. Untersuchungen über die römische Kurie während seines Pontifikates (1378-1389), Berlin 1916. Gramsch R., Erfurter Juristen im Spätmittelalter. Die Karrieremuster und Tätigkeitsfelder einer gelehrten Elite des 14. und 15. Jahrhunderts, Leiden 2003. Grünewald J., Beiträge zur schlesischen Presbyterologie im 16. und 17. Jahrhundert, w. Beiträge zur schlesischen Kirchengeschichte. Gedenkschriftfür Kurt Engelbert, hg. v. B. Stasiewski, Köln 1969, s. 321-294. Gwizdałówna J., Domy wikariuszy na Wawelu, Studia Waweliana, 9/10,2000/2001, s. 107-128. Halbsguth J., Beiträge zur Sozial- und Wirtschaftsgeschichte der Stadt Jauer, Breslau 1936. Harc L., Strój i wyposażenie domów mieszczan wrocławskich w świetle XV-wiecznych ksiąg miej skich Wrocławia, w: Mieszczaństwo wrocławskie, red. H. Okólska, Wrocław 2003, s. 15-19. боо WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Hartmann E, Geschichte der Stadt Münsterberg in Schlesien von ihrer Gründung bis zur Gegenwart, Münsterberg 1907. Haugwitz E., Die Geschichte der Familie von Haugwitz. Nach den Urkunden und Regesten aus den Archiven von Dresden, Naumburg, Breslau, Prag, Brünn und Wien, 1.1, Leipzig 1910. Heepe J., Altarpfründen an den Pfarrkirchen der Stadt Braunschweig, Jahrbuch des Geschichts vereins für das Herzogtum Braunschweig, 12,1913, s. 1-68. Heinig Р.-J., Kaiser Friedrich III. (1400-1493). Hof, Regierung und Politik, 1.1-3, Köln 1997. Herzog J., Vorreformatorische Kirche und Reformation in Torgau, (Schriften des Torgauer Geschichtsvereins, 10), Markkleeberg 2016. Heyne J., Der Kreuzherr mit dem rothen Stern Johannes Rüster, Prior des Hauses zu St. Matthias zu Breslau und Stadtpfarrer zu Neumarkt, Schlesisches Kirchenblatt, 15,1849, s. 66-67, 81-84. Heyne J., Dokumentirte Geschichte des Bistums und Hochstiftes Breslau, 1.1-3, Breslau 1860-1868. Hlaváček L, Zum Urkunden- und Geschäftsgut der Pfarreien und ihrer Pfarrherren im vor hussitischen Böhmen. Zur Frage des Umfangs und der Zusammensetzung der damaligen Pfarrarchive, w: Grundwissenschaft und Geschichte. Festschriftfür Peter Acht, Kallmünz 1976, s. 242-255. Hoffmann H., Die Katholische Pfarrkirche in Schweidnitz, Schweidnitz 1930. Hoffmann H., Schlesische Kirchenbüchereien, AfSK, 4,1939, s. 91-124. Honemann V., Pfarrerbibliotheken und Pfarrbibliotheken im Deutschen Reich von den An fängen bis zum Ende des 14. Jahrhunderts, Wolfenbütteier Notizen zur Buchgeschichte, 39, 2014, s. 49-63. Höroldt D., Das Stift St. Cassius zu Bonn von den Anfängen der Kirche bis zum Jahre 1580 (Bonner Geschichtsblätter, 11), Bonn 1957. Hrdina J., Jak klerik k benefíciu přišel. Uváděni duchovních к nižším obročím ve střední Ev ropě 14.-15. století, w: Rituály, ceremonie a festivity ve střední Evropě 14. a 15. století, ed. Μ. Nodi, (Colloquia mediaevalia Pragensia, 12), Praha 2009, s. 347-364. Hrdina J., Multa neccessario vobiscum tractaré habeo et expecto vos cum auca. Koresponde nce nižších duchovních v katolických Čechách husitského věku, w: Memoria viva. Studia historyczne poświęcone pamięci Izabeli Skierskiej (1967-2014), red. G. Rutkowska, A. Gąsiorowski, Poznań 2015, s. 549-556. Hrdina J., O kloubuku, klericích a patronovi. Netradičníforma prezentace plebana кfarnímu beneficiu pražské diecéze na počátku 15. století, w: Církevní topografie a farní sít pražské církevníprovincie v pozdním středověku, ed. B. Zlínská, J. Hrdina, (Colloquia mediaevalia Pragensia, 8), Praha 2007, s. 199-207. Jadatz H., Die Reformation in Meißen, Monumenta Misnensia, 8, 2007/08, s. 135-151. Johag H., Die Beziehungen zwischen Klerus und Bürgerschaft in Köln zwischen 1250 und 1350, Bonn 1977. JóźwiakS., Trupinda J., Wieża klesza i jej mieszkańcy,.w: Wieża klesza i domek dzwonnika na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje i konserwacja, Malbork 2016, s. 9-13. Jujeczka S., Duchowni średniowiecznej Legnicy. Studium prozopograficzne nad klerem diece zjalnym, Legnica 2006. бої Jujeczka S., Kartuzja Passionis Christi pod Legnici} 1423-1548, ez. 2, Szkice Legnickie, 25, 2004, s. 86-132. Jungnitz J., Beiträge zur mittelalterlichen Statistik des Bisthums Breslau, ZfGS, 33,1899, s. 385-402. Jungnitz J., Die Breslauer Weihbischöfe, Breslau 1914. Jungnitz J„ Die Grabstätte des Nikolaus Gramis, ZfGS, 34,1900, s. 403-404. Jurek T., Obce rycerstwo na Śląsku do połowy XIV wieku, Poznań 1996. Kaczmarek R., Witkowski J., Gotyckie epitafia obrazowe na Śląsku, cz. II, Zarys katalogu, w: Sztuki plastyczne na średniowiecznym Śląsku. Studia i materiały, t. III, Wrocław 1990. Kahleyß J., Die Bürger von Zwickau und ihre Kirche: kirchliche Institutionen und städtische Frömmigkeit im späten Mittelalter, (Schriften zur sächsischen Geschichte und Volks kunde, 45), Leipzig 2013. Kaliszuk J., Skarbce pamięci - księgozbiory kościelne, w: Przeszłość i jej instytucjonalne repo zytoria, 1.1, red. J. Banaszkiewicz, Warszawa 2018, s. 419-445. Kastner A., Chronik der Parochie und Čurātie Altstadt Neisse, Schlesisches Kirchenblatt, 28, 1862, s. 613. Kastner A., Der Neisser Geschichts-Freund oder Geschichte des Fürstenthums und der Stadt Neisse in einzelnen Abhandlungen, 1.1, Geschichte und Beschreibung der Pfarrkirche des heil. Jacobus zu Neisse, Neisse 1848. Kastner A., Geschichte des Pfarrgymnasiums bei der Pfarrkirche zum heiligen Jacobus in Neisse, (Archiv für die Geschichte des Bistums Breslau, t. 4), Neisse 1866. Kastner A., Neisser Pfarrer, Schlesisches Kirchenblatt, 28,1862, s. 312. Katz E., Mittelalterliche Altarpfründen der Diözese Bremen im Gebiet westlich der Elbe, Bre misches Jahrbuch, 30,1926, s. 1-160. Kießling R., Bürgerliche Gesellschaft und Kirche in Augsburg im Spätmittelalter. Ein Beitrag zur Strukturanalyse der oberdeutschen Reichsstadt, Augsburg 1971. Kirche im Dorf: ihre Bedeutungfür die kulturelle Entwicklung der ländlichen Gesellschaft im „Preußenland“; 13.-18. Jahrhundert. Ausstellung des Geheimen Staatsarchivs Preußischer Kulturbesitz in Zusammenarbeit mit der Kunstbibliothek der Staatlichen Museen zu Berlin, Preußischer Kulturbesitz, ed. U. Reuter, Berlin 2002. Klerus, Kirche und Frömmigkeit im spätmittelalterlichen Bistum Eichstätt. Ausgewählte Aufsätze von E X. Buchner, hg. v. E. Bünz i K. W. Littger, St. Ottilien 1997. Kloch В., Raciborskie duchowieństwo w świetle źródeł do końca XIV wieku (Duchowieństwo parafialne i kolegiackie), w: Tysiącletnie dziedzictwo kulturowe diecezji wrocławskiej, red. A. Barciak, Katowice 2000, s. 109-120. Klosterberg В., Zur Ehre Gottes und zum Wohl der Familie - Kölner Testamente von Laien und Klerikern im Spätmittelalter, Köln 1995. Kłoczowski J., Kler katolicki w Polsce średniowiecznej. Problem pochodzenia i dróg awansu, KH, 88,1981, s. 923-938. Knoblich A., Die Bibliothek und Verlassenschaft des Dom-Altaristen Theodor Keyll, gest, zu Breslau 1504, ZfGS, 10,1870, s. 384-394. 6О2 WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ Knoblich A., Die Grabstein-Aufschriften in der Bartholomäuskrypta der Breslauer Kreuzkirche u. A., ZfGS, 6,1865, s. 383-389. Knoblich A., Knothe A., Die Inkorporationsbücher der Breslauer Bischöfe von 1431-1569, ZfGS, 6,1865, s. 380-382. Knothe H., Geschichte des oberlausitzer Adels und seiner Güter vom XIII. bis gegen Ende des XVI. Jahrhunderts, Leipzig 1879. Koch B., Räte aufdeutschen Reichsversammlungen. Zur Entwicklung der politischen Funktions elite im 15. Jahrhundert, Frankfurt/M 1999. Kocowski B., Prognostyk wrocławski na rok 1502, Roczniki Biblioteczne, 14,1970, s. 97-111. Koczerska Μ., Inwentarze majątku ruchomego duchowieństwa krakowskiego w XV wieku, KHKM, 2003, s. 201-210. Koczerska Μ., Prawo patronatu w Polsce późnego średniowiecza i jego wpływ na kulturę pisma społeczeństwa świeckiego, w: Sacri cánones servandi sunt. lus canonicum et status ecclesiae saeculis XIII-XV, ed. P. Krafl, Praha 2008, s. 224-234. Koczerska Μ., Testament kanonika tarnowskiego i plebana Wszystkich Świętych w Krakowie, w: Ludzie ֊ kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środ kowej (średniowiecze - wczesna epoka nowożytna), red. W. Iwańczak, S. K. Kuczyński, Warszawa 2001, s. 237-254. Komorowski W., Średniowieczne domy krakowskie (od lokacji miasta do połowy XVII wieku). Kamienice, pałace miejskie i rezydencje kanonicze. Trwałość gotyckiego modelu w nowożytności, Kraków 2014. Konarska-Zimnicka S., „Nie szata zdobi człowieka". Polskie statuty synodalne w walce o skrom ność ubioru duchownych, w: Ecclesia semper reformanda. Kryzysy i reformy średnio wiecznego Kościoła, red. T. Gałuszka i in., Kraków 2013, s. 443-464. Könighaus W., Die Zisterzienserabtei Leubus in Schlesien von ihrer Gründung bis zum Ende des 15. Jahrhunderts, (Deutsches Historisches Institut Warschau Quellen und Studien, 15), Wiesbaden 2004. Könighaus W., Wroclaw a dobra „martwej ręki". Uwagi o dobrach ¿prawach zamiejscowych instytucji kościelnych w obrębie średniowiecznego Wrocławia, ze szczególnym uwzględ nieniem zakonu cystersów, Sobótka, 61, 2006, s. 85-94. Kopiec J., Wilhelm (1200/08-1273), w: Die Bischöfe des heiligen römischen Reiches 1198 bis 1448. Ein biographisches Lexikon, hg. v. E. Gatz, Berlin 2001, s. 341. Kopiec J., Glauert Μ., Heinrich Sorbom (Sauerbaum), w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1198 bis 1448, hg. v. E. Gatz, Berlin 2001, s. 184. Kopiec J., Seifert S., Johann von Kittlitz (Ť1408), w: Die Bischöfe des heiligen römischen Reiches 1198 bis 1448, s. 424. Kopietz J. A., Das Collegiatstift von St. Nicolaus in Ottmachau (1386-1477), ZfGS, 26,1892, s. 131-163. Kopietz J. A., Die katholische Pfarrkirche zu Schweidnitz und ihr Patronat, ZfGS, 15,1880, s. 163-202. Kopietz J. A, Geschichte der katholischen Pfarrei Patschkau, ZfGS, 17,1883, s. 94-150. боз Kopietz J. A., Kirchengeschichte des Fürstenthums Münsterberg und des Weichbildes Fran ckenstein, Franckenstein 1885. Korduba P., Patrycjuszowski dom gdański w czasach nowożytnych, Warszawa 2005. Kostrzewa E, Duszpasterzefary brzeskiej 1443-2007. Proboszczowie, administratorzy, altarzyści, wikariusze, katecheci i rezydenci od czasów najdawniejszych do obecnych, Brzesko 2008. Kouřil P., Prix D., Wihoda Μ., Hrady českého Slezska, Brno 2000. Kowalska-Pietrzak A., Duchowieństwo parafialne w późnośredniowiecznej Polsce Centralnej: archidiakonaty łęczycki i uniejowski, Łódź 2014. Kowalska-Pietrzak A., W kręgu średniowiecznego duchowieństwa łęczyckiego, Łódź 2012. Kowalska-Pietrzak A., Wydatki kapituły łęczyckiej na rzecz kolegiaty w świetle not prokurato rów 1406-1419, Acta Universitatis Lodzensis, Folia Historica, t. 72, Łódź 2001, s. 43-72. Kowalski M. D., Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320-1382), Kraków 1996. Krajniak R„ Średniowieczni plebani kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Mikołaja w Chełmży, w: Parafie w średniowiecznych Prusach w czasach zakonu niemieckiego od XIIIdo XVIw., red. R. Biskup, A. Radzimiński, Toruń 2015, s. 141-154. Kuchendorf C„ Das Breslauer Kreuzstift in seiner persönlichen Zusammensetzung von der Gründung (1288) bis 1456, Breslau 1937. Kurze D., Der niedere Klerus in der sozialen Welt des späteren Mittelalters, w: Beiträge zur Wirtschafts- und Sozialgeschichte des Mittelalters. Festschrift für Herbert Helbig zum 65. Geburtstag, hg. v. K. Schulz, Köln 1976, s. 273-305. Kusche B., „Ego collegiatus" - Die Magisterkollegien an der Universität Leipzig von 1409 bis zur Einführung der Reformation 1539. Eine struktur- und personengeschichtliche Unter suchung, (Beiträge zur Leipziger Universitats- und Wissenschaftsgeschichte, ser. A, 6), 1.1-2. Leipzig 2013. Kwaśniewski A., Dom mieszczański we Wrocławiu w okresie renesansu, w: Architektura Wro cławia, 1.1, Dom, Wrocław 1995, s. 105-137. Lentze H., Die Rechtsform der Altarpfründen im mittelalterlichen Wien, Zeitschrift der Savigny Stiftung für Rechtsgeschichte, Kanonistische Abteilung, 68,1951, s. 221-302. Löhr W, Kanonikerstift Münstereifel, Euskirchen 1962. Luschek E, Notariatsurkunde und Notariat in Schlesien von den Anfängen (1282) bis zum Ende des 16. Jahrhunderts, Weimar 1940. Machilek E, Animadvertens et perpendens hominis brevem vitám. Das Testament des Nürn berger Vikars Heinrich Fuchs aus dem Jahr 1504, Bericht des Historischen Vereins für die Pflege der Geschichte des ehemaligen Fürstbistums Bamberg, 120,1984, s. 505-519. Machilek F., Die Schlesier an der Universität Prag vor 1409. Ein Forschungsbericht, AfSK, 32, 1974, s. 81-102. Machilek E, Dominikus Schleupner aus Neisse (um 1483-1547). Vom Kanzler des Bischofs Jakob von Salza und Domkapitular in Breslau zum evangelischen Prediger und Ratstheologen in Nürnberg, w: Konfessionelle Pluralität als Herausforderung. Koexistenz und Konflikt im Spätmittelalter und Früher Neuzeit. Winfried Eberhard zum 65. Geburtstag, hg. v. J. Bahlcke, Leipzig 2006, s. 235-262. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ бО4 Maciejewski J., Pochodzenie i kariera biskupa lubuskiego Wilhelma I z Nysy (1252-1273), RH, 68, 2002, s. 85-95. Mandziuk J., Biblioteka przy kościele św. Jakuba w Nysie, Roczniki Biblioteczne, 20, 1976, s. 27-78. Mandziuk J„ Działalność kościelna Jana V Turzo, biskupa wrocławskiego (1506-1520), Co- loquium Salutis, 10,1978, s. 97-120. Mandziuk J., Historia kościoła katolickiego na Śląsku. Średniowiecze, 1.1, cz. 3 (1417-1520), Warszawa 2005. Mandziuk J., Księgozbiór przy kościele św. Jakuba w Nysie (analiza zawartości), Roczniki Biblioteczne, 20,1976, s. 579-657. Mandziuk J., Średniowieczne biblioteki kościelne na Śląsku, Kościół w Polsce. Dzieje i kultura, 4, 2005, s. 145-173. Mandziuk J., Wrocławskie księgi liturgiczne, Prawo Kanoniczne, 34,1991, s. 193-202. Margas A., Obraz duchowieństwa śląskiego w świetle wrocławskich statutów synodalnych do początków XV w., AUWr, No 499, Historia XXXIII, Wrocław 1980, s. 161-180. Markowski Μ., Pierwsi bakałarze i doktorzy teologii Uniwersytetu Krakowskiego, Przegląd Tomistyczny, 6/7,1997, s. 233-314. Matthaei G., Die Vikarienstiftungen der Lüneburger Stadtkirchen im Mittelalter und im Zeit alter der Reformation, Göttingen 1928. Menzel Μ., Predigt und Predigtorganisation im Mittelalter, Historisches Jahrbuch, 111,1991, s. 337-384. Meyer A., Arme Kleriker aufPfründensuche. Eine Studie über das informa pauperum Register Gregors VII. von 1407 und über päpstliche Anwartschaften im Spätmittelalter, Köln 1990. Meyer A. O., Studien zur Vorgeschichte der Reformation aus schlesischen Quellen, München 1903. Meyer T., Supplicatur pro parte - der Niederklerus des spätmittelalterlichen Bistums Naum burg im Spiegel des Repertorium Poenitentiariae Germanicum, Sachsen und Anhalt, 27, 2015, s. 201-232. Miasto Nysa. Szkice monograficzne, red. J. Kroszel, Wrocław 1970. Minsberg E, Geschichte der Stadt Leobschütz. Beitrag zur Kunde oberschlesischer Städte, Neisse 1828. Minsberg E, Geschichte der Stadt und Festung Gross-Glogau, Glogau 1853. Minsberg E, Geschichtliche Darstellung der merkwürdigsten Ereignisse in der Fürstenthums Stadt Neisse, Neisse 1832. Moraw P., Die Juristenuniversität in Prag (1372-1419), verfassungs- und sozialgeschichtlich be trachtet, w: Schulen und Studium im sozialen Wandel des hohen und späten Mittelalters, hg. v. J. Fried, Sigmaringen 1986, s. 439-486. Moraw P„ Schlesien und die mittelalterlichen Universitäten in Prag, JSFWUB, 34,1993, s. 55-72. Mrozowicz W., Kronika klasztoru kanoników regularnych w Kłodzku. Ze studiów nad średnio wiecznym dziejopisarstwem klasztornym, AUWr, No 2234, Historia CXLIII, Wrocław 2001. Mrozowicz W., Mittelalterliche Handschriften oberschlesischer Autoren in der Universitäts bibliothek Breslau/Wrodaw, Heidelberg 2000. 605 Mrozowicz W., Wędrówki Mikołaja Mokewicza i jego rzeczy, w. Wędrówki rzeczy i idei w śre dniowieczu, red. S. Moździoch (Spotkania Bytomskie, 5), Wrocław 2004, s. 149-157. Müller A., Die Pfarrer von Neisse, ein Beitrag zur schlesischen Presbyterologie, AfSK, 14,1956, s. 59-104. Müller A., Eine rechtsgeschichtliche Studie über die ehemalige Johannes Pfarrkirche in Alt stadt-Neisse, Bericht der wissenschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 38, 1920, s. 121-135. Müller A., Hochschüler aus dem Fürstentum Neisse an der Prager und Leipziger Universität im Mittelalter, Bericht der wissenschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 39, 1928, s. 1-19. Müller A., Hochschüler aus dem Fürstentum Neisse an der Prager Universität im ersten Jahr hundert ihres Bestehens, Jahresbericht des Neisser Kunst- und Alterthumsvereins, 26, 1922, s. 6-8. Müller A., Hochschüler aus dem Fürstentum Neisse auf Wiener Universität, Jahresbericht des Neisser Kunst- und Alterthumsvereins, 42,1938, s. 95-96. Müller A., Magister Wilhelm von Neisse. Bischof von Lebus, AfSK, 8,1950, s. 57-76. Müller A., Neißer Kultstätten, AfSK, 18,1960, s. 99-120. Müller A., Neunz. Ein Beitrag zur Geschichte des Neisser Landes, Breslau 1922. Nabiałek К., Średniowieczne spory wikariuszy wieczystych katedry płockiej z miastem Radzie jowem do 1459 roku, w. Memoria viva. Studia historyczne poświęcone pamięci Izabeli Skierskiej (1967-2014), red. G. Rutkowska, A. Gąsiorowski, Poznań 2015, s. 610-630. Neidiger В., Prädikaturstiftungen in Süddeutschland (1369-1530). Laien - Weltklerus - Bettel orden, Stuttgart 2011. Neidiger B., Wortgottesdienst vor der Reformation. Die Stiftung eigener Predigtpfründen für Weltkleriker im späten Mittelalter, Rheinische Vierteljahrsblätter, 66, 2002, s. 142-189. Neuling H., Schlesiens Kirchorte und ihre kirchlichen Stiftungen bis zum Ausgange des Mittel alters, Breslau 1902. Nieszwiec R., Kapituła kolegiacka w Opolu w okresie rządów Habsburgów (1532-1741), Opole 2006. Nieszwiec R., Z dziejów kapituły kolegiackiej w Opolu do końca XV wieku, w: Millenium. Kościoła na Śląsku. Materiały sympozjum, zorganizowanego przez Katedrę Historii Kościoła i Patrologii Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego w dniu 31 maja 2000 roku, red. ƒ. Kopiec, Opole 2000, s. 69-88. Oliński P., Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu cza sów nowożytnych (Chełmno, Toruń, Elbląg, Gdańsk, Królewiec, Braniewo), Toruń 2008. Otto C., Über die Wahl Jacobs von Salza zum Bischof von Breslau und die derselben unmittel barfolgenden Ereignisse (September 1520 bis September 1521), ZfGS, 11,1871, s. 303-327. Patala A., Salve, sancta parens, enixa puerpera Regem - ikonografia i znaczenie epitafium kanonika Mikołaja Tauchana, w. Katedra wrocławska na przełomie tysiąclecia: studia z historii architektury i sztuki, red. R. Kaczmarek, D. Galewski, Wrocław 2016, s. 121-132. Pawlik K., Biblioteka otmuchowsko-nyskiej kapituły kolegialnej w średniowieczu, Roczniki Biblioteczne, 17,1973, z. 3-4, s. 557-605. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ боб Pfeiffer G.։ Das Breslauer Patriziat im Mittelalter, (DQ, 30), Breslau 1929. Pfitzner J., Geschichte der Bergstadt Zuckmantel in Schlesien bis 1742, Zuckmantel 1924. Pfotenhauer P., Schlesier auf der Universität Bologna, ZfGS, 28,1894, s. 433-446; 29,1895, s. 268-278. Pfotenhauer P., Schlesier auf der Universität Erfurt im Mittelalter, ZfGS 30,1896, s. 307-317. Pietrzyk I., Kancelaria i dokument Przemyślidów opawskich w XIV i początkach XV wieku, Katowice 2008. Piwowarczyk E., Legaty testamentowe adpias causas w XV-wiecznym Krakowie. Z badań nad pobożnością miejską, Kraków 2010. Pořízka A., Ordinandi delle terre Boeme presso la Curia Pontificia negli anni 1420-1447, Bol lettino delľlnstituto Storico Ceco di Roma, 3, 2002, s. 32-55. Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984. Prange W., Die Altäre der Lübecker Marienkirche mit ihren Vikarien und Kommenden, Zeitschrift des Vereins für Lübeckische Geschichte und Alterthumskunde, 78,1998, s. 143-163. Prange W, Magd ֊ Köchin - Haushälterin. Frauen bei Lübecker Geistlichen am Ende des Mittelalters, w: „Der Stand der Frauen, wahrlich, ist ein harter Stand“. Frauenleben im Spiegel der Landesgeschichte, hg. v. E. Imberger, Schleswig 1994, s. 9-26. Prange W., Vikarien und Vikare in Lübeck bis zur Reformation, Lübeck 2003. Prokop K. R., Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. pol. XIII 1. poi. XVI w.), Kraków 2002. Pusch O., Die Breslauer Rats- und Stadtgeschlechter in derZeit von 1241 bis 1741,1.1-4, Dort mund 1986-1990. Radzimiński A., Dispensen super defectu perfectae lenitatis. Die Konflikte des spätmittelalter lichen Klerus und die Methoden ihrer Bewältigung, w: Konfliktbewältigung und Friedens stiftung im Mittelalter, hg. v. R. Czaja, E. Mühle, A. Radzimiński, Toruń 2012, s. 277-288. Radzimiński A., Dyspensy de diversis formis dla polskiego duchowieństwa. Z dziejów stoso wania prawa kanonicznego i obyczajowości w późniejszym średniowieczu, RH, 81,2015, s. 107-128. Radzimiński A., Dyspensy papieskie super defectu perfectae lenitatis. Konflikty późnośrednio wiecznego kleru oraz metody ich przezwyciężania, w: Historia testis temporum, lux veritatis. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Januszowi Malikowi z okazji sie demdziesiątej piątej rocznicy urodzin i pięćdziesiątej piątej rozpoczęcia pracy naukowej, red. W. Polak i in., Toruń 2012, s. 23-34. Radzimiński A., Niższe duchowieństwo katedralne w Polsce średniowiecznej. Wikariusze katedry płockiej w XIII - pot. XV w., cz. 1, Sklad osobowy, NP, 76,1991, s. 5-43; cz. 2, Zagadnienia wybrane, NP, 77,1992, s. 5֊31. Radzimiński A, Piętnastowieczne rachunki plebanów z Torunia i Brodnicy jako źródła do badania dziejów parafii w państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach, Roczniki Huma nistyczne, 48, 2000, s. 473-482. Radzimiński A., Przy stole Jana van Ast - plebana św. Janów w Starym Mieście Toruniu, Ar cheologia Polona Historica, 2004, s. 157-171. 6ο- Radzimiński A., Rachunki plebana kościoła parafialnego świętych Janów w Starym Mieście Toruniu z lat 1445-1446, RH, 69, 2003, s. 167-187. Radzimiński R.,. .super irregularitate, si quam propterea incurrit. Dyspensy ex defectu perfectae lenitatis duchowieństwa w okresie pontyfikatu Marcina V, w: Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej, red. A. Radzimiński, A. Supruniuk, j. Wroniszewski, Toruń 1997, s. 115-124. Radzimiński A., Wikariusze katedralni w Polsce średniowiecznej, RH, 76, 2010, s. 211-220. Radler J., Die Präzentorie zu St. Nikolaus in Schweidnitz, Breslau 1936. Reitemeier A., Pfarrkirchen in der Stadt des Spätmittelalters: Politik, Wirtschaft und Verwaltung, (Vierteljahrschrift für Sozial und Wirtschaftsgeschichte, 177), Stuttgart 2005. Reuß E., Kirche und Klerus in Frankfurt an der Oder. Verfassung und Verhältnis zur Stadt gemeinde, Jahrbuch für Brandenburgische Kirchengeschichte, 35,1940, s. 5-50. Röhrich V., Geschichte des Fürstbistums Ermland, Braunsberg 1925. Rostropowicz J., Casper Fuscinus Elegie über den Tod des Oppelner Fürsten Nikolaus II, Ober schlesisches Jahrbuch, 16/17, 2000/2001, s. 43-48. Różanowski К., Zbiór Kastnerajako źródło badań historii nyskiego regionu, Kwartalnik Opol ski, 8,1962, s. 77-90. Rücklin G., Religiöses Volksleben des ausgehenden Mittelalters in den Reichstädten Hall und Heilbronn, Berlin 1933. Ruprecht Μ., Stiftungen im mittelalterlichen Halle: Zweck, Ausstattung und Organisation, (Forschungen zur hallischen Stadtgeschichte, 15), Halle 2011. Samulski R., Untersuchungen über die persönliche Zusammensetzung des Breslauer Domkapitels im Mittelalter bis zum Tode des Bischofs Nanker (1341), Weimar 1940. Santifaller L, Das Trienter Domkapitel in seiner persönlichen Zusammensetzung im späten Mittelalter (Mitte 14. Jahrhundert bis 1500), hg. v. K. Brandstätter, Bozen 2000. Santifaller L., Urkunden und Forschungen zur Geschichte des Trienter Domkapitels im Mittelalter, 1.1 (1147-1500), Wien 1948. Schäffer H., Geschichte einer schlesischen Liebfrauengilde seit dem Jahre 1343, Ratibor 1883. Schenk W., Rękopisy liturgiczne od XIII do XV wieku w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, cz. 1, ABMK, 2,1961, s. 185-207; cz. 2, ABMK, 6,1963, s. 191-209. Schindler G., Das Breslauer Domkapitel von 1341-1417. Untersuchungen über seine Verfassungs geschichte und persönliche Zusammensetzung, Breslau 1938. Schlemmer K., Gottesdienst und Frömmigkeit in der Reichsstadt Nürnberg am Vorabend der Reformation, Würzburg 1980. Schmeidler J., Die Ev. Haupt- und Pfarrkirche zu St. Elisabeth, Breslau 1857. Schmeidler J., Urkundliche Beiträge zur Geschichte der Hauptpfarrkirche St. Maria Magdalena vor der Reformation, Breslau 1838. Schmidt-Bleibtreu W, Das Stift St. Severin in Köln, Siegburg 1982. Schmilewski U., Der schlesische Adel bis zum Ende des 13. Jahrhunderts. Herkunft, Zusammen setzung und politisch-gesellschaftliche Rolle, Würzburg 2001. Schneider F., Geschichte der Stadt Patschkau, Neisse 1843. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 6o8 Schneller F„ Beiträge zur Geschichte des Bisthums Trient aus dem späteren Mittelalter, Zeit schrift des Ferdinandeums für Tirol und Vorarlberg, 3 Folge, 38,1894, s. 155-352; 39, 1895, s. 181-230; 40,1896, s. 1-100. Scholz T., Chronik der Stadt Haynau in Schlesien, Haynau 1869. Schönaich G., Die alte Fürstentumshauptstadt Jauer. Bilder und Studien zur jauerschen Stadt geschichte, Jauer 1903. SchramekE., Das Kollegiatstift zum heilig. Kreuz in Oppeln zugleich Geschichte der katholischen Pfarrkirche zum heiligen Kreuz in Oppeln, Oppeln 1916. Schubert H., Gelehrte Bildung in Schweidnitz im 15. und 16. Jahrhundert, ZfGS, 37,1903, s. 169-202. Schuchard Ch., Die Deutschen an der päpstlichen Kurie im späten Mittelalter (1378-1447), Tübingen 1987. Schuchard Ch., Die päpstlichen Kollektoren im späten Mittelalter, Tübingen 2000. Schuchard Ch., Karrieren späterer Diözesanbischöfe im Reich an der päpstlichen Kurie des 15. Jahrhunderts, Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchene geschichte, 89 1994, s. 47-77. Schulte W., Die Siegel der Stadt Neisse und das Breslauer Bistumwappen, Breslau 1918, (DQ, 23), s. 1-53. Schulz G., Testamente des späten Mittelalters aus dem Mittelrheingebiet. Eine Untersuchung in rechts- und kulturgeschichtlicher Hinsicht, Mainz 1976. Sedláček A., Místopisný slovník historický Království Českého, Praha 1998. Seebaß G., Dominikus Schleupners Gutachten zum Stand der Reformation in Nürnberg 1526, Zeitschrift für bayerische Kirchengeschichte, 47,1978, s. 27-50. Seifert Μ., Der geistliche und weltliche Stand in Breslau am Vorabend der Reformation, Würz burg 1938. Silnicki T., Dzieje i ustrój kościoła katolickiego na Śląsku do końca w. XIV, Warszawa 1953. Simon H., Historia świdnickiej katedry pod wezwaniem św. Stanisława i św. Wacława w Świd nicy, 1.1, W okresie średniowiecza, tł. i oprać. S. Nowotny, Świdnica 2004. Skierska L, Pleban w późnośredniowiecznej Polsce, w: Kolory i struktury średniowiecza, red. W. Fałkowski, Warszawa 2004, s. 155-180. Skierska I., Zarządfinansami parafii w późnośredniowiecznej Polsce, Ecclesia, 8,2013, s. 7-26. Skrzypczyk Μ., Dzieje kościoła kolegiackiego św. Idziego we Wrocławiu ze szczególnym uwzględ nieniem składu osobowego grupy kanonickiej - kapituły do roku 1539, Wrocław 2000 (mps). Skvarics H„ Volksfrömmigkeit und Alltagskultur. Zum Stiftungsgeschehen Wiener Neustädter Bürger im Spätmittelalter und in derfrühen Neuzeit (14. Jh.-16. Jh.), Frankfurt/M 2000. Słoń Μ., Szpitale wrocławskie w średniowieczu, Warszawa 2001. Sohn A., Deutsche Prokuratoren an der römischen Kurie in der Frührenaissance (1431-1474), Köln 1997. Sohn A., Pauperes clerici an der römischen Kurie zurZeit Pauls II. (1464-1471). Ein Beitrag zur prosopographischen Auswertung eines Vatikanregisters (Reg. Vat. 541), w: Vinculum бо 9 Societatis. Joachim Wollasch zum 60. Geburtstag, hg. v. F. Nieske, D. W. Poeck, Μ. Sand mann, Sigmaringen 1991, s. 276-301. Speer Ch., Frömmigkeit und Politik. Städtische Eliten in Görlitz zwischen 1300 und 1550, (Hala lische Beiträge zur Geschichte des Mittelalters und der Frühen Neuzeit, 8), Berlin 2011. Sroka S. A., Polacy na Węgrzech za panowania Zygmunta Luksemburskiego 1387-1437, Kra ków 2001. Sroka S. A., Węgierskie beneficja polskich i śląskich duchownych w XIV i Ipoł. XV w., NP, 85, 1996, s. 75-97. Starnawska Μ., Formularz-epistolariuszjoannitów strzegomskich z końca XV wieku, w: Aetas media - aetas moderna. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Bartoszewicz i in., Warszawa 2000, s. 721-732. Starnawska Μ., Uroczystość objęcia parafii w Turawie koło Wrocławia w 1464 roku przez Andrzeja Kuchelera, kapłana-joannitę, w: Ludzie - kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze ֊ wczesna epoka nowożytna), red. W. Iwańczak, S. K. Kuczyński, Warszawa 2001, s. 255-264. Stein R., Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau, Würzburg 1963. Strnad A., Die Hofkapelle der österreichischen Landesfürsten, Wien 1962. Sumowski Μ., Duchowieństwo parafialne Nowego Miasta Torunia i jego społeczne oddziaływa nie w średniowieczu, w: Nowe Miasto Toruń. 750 lat lokacji, red. K. Mikulski, P. Gliński, W. Rozynkowski, Toruń 2014, s. 85-99. Sumowski Μ., Duchowni diecezjalni w średniowiecznym Toruniu. Studium prozopograficzne, Toruń 2012. Sumowski Μ., Kler diecezjalny w społeczeństwie średniowiecznego Torunia - przyczynek do badań nad funkcjonowaniem duchowieństwa miejskiego, w: Kościół i duchowieństwo w średniowiecznej Polsce i na obszarach sąsiednich, red. A. Radzimiński, R. Biskup, Toruń 2013, s. 167-196. Sumowski Μ., Prepozyci toruńskiego kościoła i szpitala św. Jerzego w średniowieczu, Komu nikaty Mazursko-Warmińskie, 2, 2012, s. 349-361. Sumowski Μ., Trzy dokumenty do badań nad mobilnością niższego kleru w Prusach z pierwszej połowy XVw., w: Studia z dziejów średniowiecza, 1.19, red. B. Możejko, Gdańsk 2015, s. 335-346. Szelińska W, Biblioteki profesorów Uniwersytetu Krakowskiego w XV i początkach XVI wieku, Wrocław 1966. Szelińska W., Ślązacy w uniwersytecie krakowskim w XVIXVI wieku w świetle ich książek i księgozbiorów, Katowice 1997. Szpilczyński S., Jan z Hesji, PSB, t. X, Wrocław 1962-1964. Świerk A., Beiträge zur Geschichte schlesischer Privatbibliotheken bis zum Anfang des 16. Jahr hunderts, AfSK, 27,1969, s. 75-97. Tadra F., Kanceláře a písaři v zemích českých za králů z rodu Lucemburského Jana, Karla IV. a Václava IV. (1310-1420), Praha 1892. Talar E., Die Geschichte der ehemaligen Propstei am Kollegiatstift zum hl. Kreuz in Oppeln, Der Oberschlesier, 11,1929, s. 254-261. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 610 Tandecki J., Dzieje kaplicy i ołtarza Bożego Ciała w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu w świetle zachowanych archiwaliów, w: Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu, t. 2, Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Czachorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy na ukowej, Toruń 1996, s. 179-192. Tomek V., Dejepis mista Prahy, է. 5, Praha 1905. Tříska J., Životopisný slovník předhusitské pražské univerzity 1348-1409, Praha 1981. Trüdinger К., Stadt und Kirche im spätmittelalterlichen Würzburg, Stuttgart 1978. Ulbrich T., Päpstliche Provision oder patronatsherrliche Präsentation? Der Pfründenerwerb Bamberger Weltgeistlicher im 15. Jahrhundert, (Historische Studien, 455), Husum 1998. Urban W., Gabriel z Przemyśla, sandomierski renesansowy księżyna, prawnik i pieniacz, w: Ludzie - Kościół - wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze - wczesna epoka nowożytna), Warszawa 2001, s. 283-286. Urban W., Fundacja ku czci Eucharystii kanonika Andrzeja Skody z XV w., Studia Theologica Varsaviensia, 6,1968, s. 69-73. Urban W., Rękopisy kaznodziejskie biblioteki kapitulnej we Wrocławiu, STHŚlOp, 3,1973, s. 251-272. Urban W, Rękopisy liturgiczne Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu, ABMK, 6,1963, s. 155-190. Urban W, Rękopisy skryptuarystyczne i egzegetyczne Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu, ABMK, 9,1954, s. 21-36. Urban W., Studia nad dziejami wrocławskiej diecezji w pierwszej połowie XV wieku, Wrocław 1959. Urban W, Szkice z dziejów diecezji wrocławskiej, cz. 1, Biskup Jodok z Rosenbergu, Studia The ologica Varsaviensia, 3,1965, s. 383-417; cz. 2, Biskup Rudolf z Rüdesheim (1468-1482), Studia Theologica Varsaviensia, 4,1966, s. 123-166; cz. 3, Biskup Jan Roth (1482-1506), Studia Theologica Varsaviensia, 5,1967, s. 11-61. Urzędnicy miejscy Nysy do 1618 r. (Spisy urzędników miejskich z obszary dawnej Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, 1.1, Śląsk, z. 3, Nysa), oprać. E. Wółkiewicz, Toruń 2013. Urzędnicy miejscy Świdnicy do 1740 r. (Spisy urzędników miejskich z obszary dawnej Rzeczy pospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, 1.1, Śląsk, z. 1, Świdnica), oprać. Μ. Goliński, J. Maliniak, Toruń 2007. Veldtrup D., Prosopographische Studien zur Geschichte Oppelns als herzoglicher Residenzstadt im Mittelalter, Berlin 1995. Vincke J., Der Klerus des Bistums Osnabrück im späten Mittelalter, Münster 1928. Völkel R., Die persönliche Zusammensetzung des Neisser Kollegiatkapitels während seiner Residenz in der Altstadt Neisse 1477-1650 ander Kollegiatkirche zu SS Johannes Ev. und Nikolaus, Bericht der wissenschaftlichen Gesellschaft Philomathie in Neisse, 42,1938, s. 1-239. Wąs G., Kaspar von Schwenckfeld. Myśl i działalność do 1534 roku, Wrocław 2005. Weigelt H., Valentin Krautwald. Der führende Theologe des frühen Schwenckfeldertums. Bio graphische und kirchenhistorische Aspekte, w: Les Dissidents du XVIe siècle entre l'Hu manisme et le Catholicisme, ed. Μ. Lienhard, Baden-Baden 1983, s. 175-190. 611 Weitzel A., Das Archidiakonat Oppeln von 1230 bis 1810, ZfGS, 12,1875, s. 379-394. Weitzel A., Das Kollegiatstift zum hl. Bartolomaus in Ober-Glogau, ZfGS, 30,1896, s. 165-190. Weitzel A., Geschichte der Stadt Neustadt, Neustadt 1870. Weitzel A., Geschichte der Stadt und Herrschaft Ratibor, wyd. 2, Ratibor 1881. Weitzel A., Geschichte des Ratiborer Archipresbyterates, Ratibor 1885. Wenger Μ., Grajfitti als Zeugnisse der Nutzung liturgischer Räume, w: Aus der Nähe betrach tet. Bilder am Hochaltar und ihre Funktionen im Mittelalter, hg. v. J. Sander, S. Seeber i E Wolf, Frankfurt/M 2016, s. 129-143. Wieczorek J., Wikariusze katedry krakowskiej w XIII і XIV stuleciu, NP, 78,1992, s. 71-126. Wiesiołowski J., Społeczeństwo a książka w późnośredniowiecznym mieście polskim. Poznań i jego osiedla przedmiejskie w XV i na początku XVI wieku, Studia Żródłoznawcze, 23, 1978, s. 67-75. Wiesiołowski J., Z korespondencji prywatnej pierwszej połowy XV wieku, Odrodzenie i Re formacja w Polsce, 33,1988, s. 223-238. Wiszewski R, Opactwo benedyktynek w Legnicy (1348/49-1810): struktura, funkcjonowanie, miejsce w społeczeństwie, Wrocław 2003. Wiśniowski E„ Parafie w średniowiecznej Polsce. Struktura i funkcje społeczne, Lublin 2004. Witkowski J., Gotycki ołtarz główny kościoła Świętych Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 1997. Wohlbrück J., Geschichte des ehemaligen Bisthums Lebus und des Landes dieses Nahmens, t. 2, Berlin 1830. Wolański Μ., Ceny we Wrocławiu w latach 1506-1618, AUWr, No 1828, Historia, CXXVI, Wrocław 1996. Wostry W, Die Schlesier an der Universität Prag vor 1409, ZfGS, 66,1932, s. 1-33. Wojcik Μ. L., Pieczęcie rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej, 1.1-2, Kraków 2018. Wójcik Μ. L., Pieczęć Ottona von Kittlitz. Osobliwy zabytek sfragistyki rycerskiej z końca XIV w., Sobótka, 65, 2010, s. 3-20. Wółkiewicz E., Das Kanzleiwesen der Stadt Neisse bis zum Jahr 1400, Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, 9, 2016, s. 279-292. Wółkiewicz E., Ex plebe humili? O pochodzeniu i rodzinie biskupa wrocławskiego Piotra No waka (1448-1456), RH, 70, 2004, s. 183-196. Wółkiewicz E., Formy dobroczynności w miastach śląskich w średniowieczu, KHKM, 58,2010, s. 211-230. Wółkiewicz E., Fundacje altaryjne w miastach śląskich w średniowieczu, w: Polska i Europa w średniowieczu. Przemiany strukturalne, podmioty i przedmioty w badaniach histo rycznych, red. Μ. Adamczewski, Warszawa 2011, s. 161-186. Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Bartłomieja w Głogówku, Opole 2005. Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Mikołaja w Otmuchowie. Dzieje ֊ organizacja - skład osobowy (1386-1477), Opole 2004. Wółkiewicz E., Kościół i jego wierni. Struktury kościelne ¡formy pobożności w średniowiecznej Nysie, Kraków 2014. WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ 612 Wółkiewicz E., Pleban i „bracia mniejsi" ֊ konflikt o wiernych w późnośredniowiecznej Nysie, w: Klasztor w Kościele średniowiecznym i nowożytnym, red. Μ. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, (Opera ad historiam monasticam spectantia, 1,7), Warszawa 2010, s. 335-350. Wółkiewicz E., Testament Anny Isenecher jako źródło do badań mikrohistorycznych. Próba ustalenia kręgu towarzyskiego śląskiej mieszczanki z XIV wieku, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Zeszyty Historyczne VI, Częstochowa 2000, s. 385-399. Wółkiewicz E., Władysław Opolczyk a duchowieństwo świeckie, w: Władysław Opolczyk ja kiego nie znamy. Próba oceny w sześćsetlecie śmierci, red. A. Pobóg-Lenartowicz, Opole 2001, s. 103-113. Wutke K., Schlesier als Mitglieder der Heiliggeist-Bruderschaft zu Rom (1478-1520), Schlesische Geschichtsblätter, 1926, s. 57-63. Wysmułek J., Przejawy religijności mieszczan krakowskich na podstawie XIV-wiecznych testa mentów i zapisów pobożnych, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 54, 2010, s. 85-126. Wysmułek J., Testamenty mieszczan krakowskich (XIV-XV wiek), Warszawa 2015. Zimmermann G., Das Breslauer Domkapitel im Zeitalter der Reformation und Gegenrefor mation (1500-1600), Weimar 1938. Zonta C., Schlesische Studenten an italienischen Universitäten: Eine prosopographische Studie zur frühneuzeitlichen Bildungsgeschichte, (Neue Forschungen zur schlesischen Ge schichte, 10), Köln 2004. Z przeszłości i teraźniejszości Grodkowa, red. В. Fila, Opole 1968.
any_adam_object	1
any_adam_object_boolean	1
author	Wółkiewicz, Ewa
author_GND	(DE-588)1125378832
author_facet	Wółkiewicz, Ewa
author_role	aut
author_sort	Wółkiewicz, Ewa
author_variant	e w ew
building	Verbundindex
bvnumber	BV047295208
ctrlnum	(OCoLC)1256407647 (DE-599)BVBBV047295208
era	Geschichte 1200-1600 gnd
era_facet	Geschichte 1200-1600
format	Book
fullrecord	<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02317nam a2200505 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047295208</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220512 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">210525s2020 \|\|\|\| 00\|\|\| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366463325</subfield><subfield code="9">978-83-66463-32-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1256407647</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047295208</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wółkiewicz, Ewa</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1125378832</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Proletariusze modlitwy ?</subfield><subfield code="b">drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie</subfield><subfield code="c">Ewa Wółkiewicz</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii i Etnologii PAN</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">612 Seiten</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Katholische Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)2009545-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1200-1600</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze)</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Klerus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4031147-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Mittelalter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129108-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Nysa</subfield><subfield code="0">(DE-588)5058474-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Nysa</subfield><subfield code="0">(DE-588)5058474-1</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Katholische Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)2009545-4</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Klerus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4031147-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Mittelalter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129108-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1200-1600</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220512</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032698476</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09023</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09022</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection>
geographic	Nysa (DE-588)5058474-1 gnd
geographic_facet	Nysa
id	DE-604.BV047295208
illustrated	Not Illustrated
index_date	2024-07-03T17:21:36Z
indexdate	2024-07-10T09:08:04Z
institution	BVB
isbn	9788366463325
language	Polish
oai_aleph_id	oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032698476
oclc_num	1256407647
open_access_boolean
owner	DE-12
owner_facet	DE-12
physical	612 Seiten 25 cm
psigel	BSB_NED_20220512
publishDate	2020
publishDateSearch	2020
publishDateSort	2020
publisher	Instytut Archeologii i Etnologii PAN
record_format	marc
spelling	Wółkiewicz, Ewa Verfasser (DE-588)1125378832 aut Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie Ewa Wółkiewicz Warszawa Instytut Archeologii i Etnologii PAN 2020 612 Seiten 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd rswk-swf Geschichte 1200-1600 gnd rswk-swf Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze) jhpk Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze jhpk Klerus (DE-588)4031147-8 gnd rswk-swf Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd rswk-swf Nysa (DE-588)5058474-1 gnd rswk-swf Nysa (DE-588)5058474-1 g Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 b Klerus (DE-588)4031147-8 s Mittelalter (DE-588)4129108-6 s Geschichte 1200-1600 z DE-604 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis
spellingShingle	Wółkiewicz, Ewa Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze) jhpk Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze jhpk Klerus (DE-588)4031147-8 gnd Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd
subject_GND	(DE-588)2009545-4 (DE-588)4031147-8 (DE-588)4129108-6 (DE-588)5058474-1
title	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie
title_auth	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie
title_exact_search	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie
title_exact_search_txtP	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie
title_full	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie Ewa Wółkiewicz
title_fullStr	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie Ewa Wółkiewicz
title_full_unstemmed	Proletariusze modlitwy ? drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie Ewa Wółkiewicz
title_short	Proletariusze modlitwy ?
title_sort	proletariusze modlitwy drogi karier finanse i kultura materialna nizszego kleru w sredniowiecznej nysie
title_sub	drogi karier, finanse i kultura materialna niższego kleru w średniowiecznej Nysie
topic	Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze) jhpk Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze jhpk Klerus (DE-588)4031147-8 gnd Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd
topic_facet	Katholische Kirche Kościół katolicki / Polska / Nysa / 600-1500 (Średniowiecze) Duchowieństwo / Polska / Nysa / średniowiecze Klerus Mittelalter Nysa
url	http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032698476&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
work_keys_str_mv	AT wołkiewiczewa proletariuszemodlitwydrogikarierfinanseikulturamaterialnanizszegokleruwsredniowiecznejnysie

Verfügbarkeit

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Fernleihe Bestellen Achtung: Nicht im THWS-Bestand! Inhaltsverzeichnis

MARC

Datensatz im Suchindex

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Ähnliche Einträge