Reichenbach / Dzierżoniów: historia sportowych pasji i polityki
Gespeichert in:
Hauptverfasser: | , |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Wrocław
Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
2020
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 367-372 |
Beschreibung: | 378 Seiten Illustrationen |
ISBN: | 9788379774685 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV047170099 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220527 | ||
007 | t | ||
008 | 210301s2020 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788379774685 |9 978-83-7977-468-5 | ||
035 | |a (OCoLC)1240398711 | ||
035 | |a (DE-599)HEB474870871 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-B1595 |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Przerwa, Tomasz |d 1973- |0 (DE-588)129562742 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Reichenbach / Dzierżoniów |b historia sportowych pasji i polityki |c Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak |
246 | 1 | 3 | |a Reichenbach/Dzierżoniów |
264 | 1 | |a Wrocław |b Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe |c 2020 | |
300 | |a 378 Seiten |b Illustrationen | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
500 | |a Literaturverzeichnis Seite 367-372 | ||
648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Politik |0 (DE-588)4046514-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Sport |0 (DE-588)4056366-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Dzierżoniów |0 (DE-588)5057068-7 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Dzierżoniów |0 (DE-588)5057068-7 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Sport |0 (DE-588)4056366-2 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Politik |0 (DE-588)4046514-7 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Geschichte |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Perlak, Bartłomiej |d 1982- |0 (DE-588)1153616750 |4 aut | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20220527 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032575603 | ||
942 | 1 | 1 | |c 796.09 |e 22/bsb |f 090512 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 796.09 |e 22/bsb |f 090511 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 796.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804182250968842240 |
---|---|
adam_text | SPIS TREŚCI WSTĘP Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak CZĘŚĆ 1 Tomasz Przerwa L 9 15 PRZEŁOM (WIEK XIX) Turnerski początek Gimnastyka szkolna Formacje strzeleckie Zanim przyszli sportowcy... 17 17 26 31 36 PRZYSPIESZENIE (POCZĄTEKXX W.) Czas turnerów Korporacje strzeleckie Rożne odcienie kultury fizycznej Infrastruktura - nowe podejście Ofensywa młodzieżowa 41 41 50 53 61 67 III. CZAS WOJNY I KRYZYSU (1914-1923) Wielka Wojna Polityka, gimnastyka i stadion Drużyny i rozgrywki piłkarskie Rowerzyści, narciarze, atleci i... 71 71 77 84 88 IV. SPORTOWA EKSPANSJA (1924-1932) Turnerska potęga Młodzieżowy imperatyw Spełnione marzenie Strzelectwo Na stadionie i wokół niego W stronę sportu Kolarstwo, sporty motorowe i lotnictwo W nurcie lewicowym 93 94 98 103 110 114 117 124 129 BRUNATNY ODCIEŃ SPORTU (1933-1945) Nazistowska (prze)moc Sportowa passa Stare i nowe W Górach Sowich Wojenny upadek Statystyczne podsumowanie 131 132 136 142 148 154 161 II. V.
CZĘŚĆ 2 Bartłomiej Perlak VI. NARODZINY SPORTU PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ Działalność klubów żydowskich VII. ZMIANY W ORGANIZACJI SPORTU (1948-1956) VIII. ROZWÓJ DZIERŻONIOWSKIEGO SPORTU WLATACH 1957-1980 Spartakiady Powołanie i działalność Powiatowego Ośrodka Sportu Turystyki i Wypoczynku IX. x. 167 177 183 189 202 204 OD SOLIDARNOŚCI PO TRANSFORMACJĘ USTROJOWĄ (1980-1989) 207 SPORT PO PRZEMIANACH POLITYCZNYCH (1989-2020) 213 XI. INFRASTRUKTURA SPORTOWA 219 XII. OŚRODEK SPORTU I REKREACJI Rozbudowa ośrodka Działalność ośrodka sportu w XXI w. OSiR współcześnie 223 224 гті 229 XIII. SZKOŁA SPORTOWA IM. JANUSZA KUSOCIŃSKIEGO 231 XIV. DZIAŁALNOŚĆ OGNISKA TKKF 237 XV. CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH DYSCYPLIN Piłka nożna Czyżby to cud... II liga Piłka nożna na przełomie XX i XXI wieku Szkoła Mistrzostwa Sportowego Podsumowanie Piłka ręczna W drodze na szczyt liiga Dalsze losy piłki ręcznej w mieście Pływanie Kolarstwo Boks Karate Taekwon-do Zapasy Jeździectwo 241 241 256 259 264 268 269 270 273 277 279 295 309 321 331 334 337 340
Sport motorowy Lekkoatletyka Pétanque Pozostałe dyscypliny 342 346 349 350 Biogramy uczestników mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich (po 1945 r.) 358 ZAKOŃCZENIE Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak 363 Bibliografia 367 Spis ilustracji 373
BIBLIOGRAFIA Archiwalia Archiwum Państwowe we Wrocławiu - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 603: Turn-Verein. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 758: Beläge zur Ausgabe bey der Schießhaus Bau-Rechnung 1817-1822. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 776: [Budowa strzelnicy 1816-1820]. -Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 777: Erbauung des Schießhauses zu Reichenbach 1821-1880. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1213: Einführung der Turn- oder Leibes-Uebungen. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1392: Die Bürger-Garde 1812-1834. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1665: [Bractwo kurkowe 1764-1793]. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1666: Rechnungen von König-Schießen 1788-1794. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1667: Das König-Schießen zu Reichenbach 1800-1824. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1668: Bau eines neuen Schießhauses 1816. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/217, Rejestr stowarzyszeń 1946. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/221, Rejestracja i legalizacja stowarzyszeń 1947. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/223, Rejestracja i legalizacja stowarzyszeń 1947. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/229, Rejestracja stowarzyszeń 1948. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/241, Różne sprawy stowarzyszeń. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/732, Sprawozdania sytuacyjne Pełnomocnika Rządu RP na obwód miasta i gmin w pow. Dzierżoniowskim 1945. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. XVI/70, Działalność Zrzeszenia Sportowego „Start” 1952-1954. Archiwum Państwowe we Wrocławiu Oddział w Kamieńcu Ząbkowickim - Akta miasta Ząbkowic, sygn. 43: Schützengilde gegründet 1536. -
Akta miasta Ząbkowic, sygn. 40: Frankensteiner Radfahrerverein 1892-1898. - Inspekcja Przemysłowa w Dzierżoniowie, sygn. 381: Stadt- und Hallen-Schwimmbad Reichenbach 1928-1930. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 354: [Vereinswesen]. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 353: Das Vereinswesen. - Urząd Budownictwa Miejskiego w Dzierżoniowie, sygn. 17: Turn- und Festhalle, Birkenweg 13,1933-1943. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 6, Okólniki, zarządzenia władz nadrzędnych 1949. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 21, Sprawozdania sytuacyjne 1949-1950. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 26, Żydowskie stowarzyszenia społeczno-polityczne 1946. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 28, Klub sportowy w Bielawie, Klub motocyklowy w Dzierżo niowie (statuty) 1947-1948. - Urząd Miasta w Dzierżoniowie, 1974-1990, sygn. 129. - Urząd Miasta w Dzierżoniowie 1974-1990, sygn. 192. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 43. Protokoły z odby tych posiedzeń i narad oraz z przyjęcia sprawozdań finansowych 1955. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 68. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 142. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 143. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 174. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 442. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn.
492, Protokoły z zebrań wyborczych, sprawozdania komisji rewizyjnych, sprawozdania z działalności 1969-1972. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 498, Plany pracy, plany czynów społecznych i sprawozdania z ich realizacji, sprawozdania z działalności POSTiW 1966-1969. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 507. 367
Archiwum Urzędu Miasta w Dzierżoniowie - Uchwały Rady Miejskiej z 2002 r. - Protokoły sesji Rady Miejskiej z 2010 r. Bundesarchiv w Berlinie - R 1501/10099: Weist Berta. Freie Turn֊ und Sportvereinigung Weißstein Waldenburg / i. Schlesien 1938-1941. Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie - 1 HA Rep. 77, Tit. 1136a, Nr. 428: Schützen-Gesellschaft in der Stadt Reichenbach. - 1 HA Rep. 76, VI Sekt. 8d, Nr. 11 : Bauten und Reparaturen bei dem Realgymnasium zu Reichenbach. Muzeum Miejskie w Dzierżoniowie - Sportplatzanlage Reichenbach 1:200, Reichenbach i./Schlesien, Stadtbauamt Erbs, Stadtbauamt. Prasa „Bokser”, 1996. „Dióra” Czasopismo Samorządu Robotniczego Zakładów Radiowych „Dióra”, 1962-1992. „Eulengebirgsfreund”, 1909-1922. „Gau-Nachrichten des Zobtengaues”, 1919-1922. „Gazeta Robotnicza”, 1948-1956. „Goniec Dzierżoniowski”, 1993-2019. „Hohe Eule”, 1952-2014. „Krosno. Pismo Ziemi Dzierżoniowskiej”, 1961-1992. „Ostdeutsche Bau-Zeitung”, 1927,1929,1935. „Ostdeutsche Sportzeitung”, 1933,1935,1937. „Przegląd Sportowy”, 1946,1989. „Reichenbacher Tageblatt” 1932. „Rocznik Dzierżoniowski” 1991-2019. „Schlesische Schützen-Zeitung”, 1931-1937. „Schlesischer Volksbote” 1905-1926,1929-1931,1934-1939. „Schlesischer Wintersport”, 1924-1936. „Ski-Sport”, 1935-1943. „Słowo Polskie”, 1950-1956,1996. „Słowo Sportowe” 2003. „Twoja Spółdzielnia”, 2018. „Trybuna Dolnośląska”, 1947-1948. „Trybuna Wałbrzyska”, 1988-1989. „Tygodnik Dzierżoniowski”, 1997-2019. „Wanderer im Eulengebirge”, 1923-1940. „Werkzeitung Franz Rosenberger jr. / Otto F. Hüesker”, 1941-1943. „Wiadomości”
1969-1970. „Wütende Neiße. Feldpostbrief der Kreisleitungjauer der NSDAP”, 1944. Sprawozdania, wydawnictwa statystyczne i adresowe Adreßbuch der Großkreises Reichenbach (Eulengebirge) 1933. Die sportliche Übungsstätten im Deutschen Reich, Berlin 1938 (Statistik des Deutschen Reichs, Bd. 518). Informator Turnieju Pilki Ręcznej Juniorek o Puchar „Gór Sowich , MKS „Żagiew Dzierżoniów, 1978. 368
Jahresbericht der König Wilhelms-Schule zu Reichenbach in Schlesien, 1869-1929. Sport-Statistik. Amtliches Quellenwerk, Berlin [1929]. Städtisches Lyzeum Reichenbach i. Schles. Bericht über das Schuljahr 1926/27. Wydawnictwo jubileuszowe z okazji 25-lecia Dolnośląskiego Związku Piłki Ręcznej, Wrocław 1971. Kroniki Kronika klubu „Ogniwo Dzierżoniów. Michalski Kazimierz^ Kronika MZKS „Lechia Dzierżoniów. Szermer Tadeusz, Kronika historii „Bielawianki . Prace magisterskie Migatulska Krystyna, Rozwój sportu pływackiego w Dzierżoniowie w latach 1947-1962, praca magisterska napisana w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego we Wrocławiu pod opieką doc. dr. Μ. Weinerta, Wrocław 1970. Piątek Jarosław, Historia piłki ręcznej w Dzierżoniowie, praca magisterska napisana pod opieką dr. W. Wiznera, Wrocław 2001. Wojtal Bartosz, Rozwój sportu pływackiego w Dzierżoniowie, praca magisterska napisana pod kierunkiem prof, dr hab. К. Zatoń, Wrocław 2000. Relacje ustne Bajda Leszek Charendarz Bolesław Czeladzki Jacek Jaruzelski Wojciech Maniak Sebastian Pisarski Wiesław Rozwadowski Andrzej Saliński Stefan Schneider Konrad Schneider Ludomir Wojtal Andrzej Opracowania 40 Jahre Proletarier!, Langenbielau 1930. 40 lat Zakładów Radiowych „Dióra , red. R. Misztal, Dzierżoniów 1985. 60 lat zakładów rowerowych „ROMET 1924-1984, Bydgoszcz 1984. Arbeiterkultur und Arbeitersport, Hrsg. H.J. Teichler, Clausthal-Zellerfeld 1985. Auerbach Dieter, Ja, so wares. Erinnerungen eines Vaters an die Zeit von 1940 bis 1970, Gelnhausen 2007. Brzeziński Rafał, O karczmach, zajazdach, gospodach... Lokale gastronomiczne
i noclegowe oraz ludzie z nimi związani w powiecie dzierżoniowskim przed rokiem 1945, Wrocław 2012. Die Schlesischen Turngaue bis 1933, Breslau 1935. Dolny Śląsk. Monografia historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2009. Dzierżoniów. Zarys monografii miasta, red. S. Dąbrowski, Wrocław-Dzierżoniów 1998. 369
Einhorn Ignacy, Żydzi w tenisie stołowym na Śląsku І Pomorzu Zachodnim, [w:] Z dziejów sportu na Zie miach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014, s. 119-129. Eisenberg Christiane, „English Sports und Deutsche Bürger: Eine Gesellschaftsgeschichte 1800-1939, Padeborn-München-Wien-Zürich 1999. Falkner Gerd, Skierfür die Front, Planegg 2004. Festschrift und Geschäftsbericht aus Anlaß des 30jährigen Bestehens der Filiale Langenbielau des Deutschen Textilarbeiter-Verbandes Gegründet im 1893, Langenbielau [1923]. Festschrift zum 2Sjährigen Bestehen des Zobtengaues 1887-1912 und goldenen Jubiläum des Männer-TurnVerein,Bahnfrei zu Frankenstein in Schl. 1862-1912, [Frankenstein 1912]. Festschrift zur Feier des 50jährigen Bestehens des Männerturnvereins Reichenbach i. Schl. (4. u. 5. März 1911), Hrsg. O. Gottwald, Reichenbach 1911. Gaj Jerzy, Rozwój sportu w Polsce 1867-1997, [w:] Zarys historii sportu w Polsce, red.J. Gaj, B. Woltmann, Gorzów Wielkopolski 1999. Geschichte der Leibesübungen, Bd. 3, Teil 1-2, Hrsg. H. Ueberhorst, Berlin-München-Frankfurt am Main 1980-1982. Geschichte des Turnens und Sports in Schlesien 1812-1989, Hrsg. T. Jurek, K.-H. Schodrok, Weimar 2012. Giesecke Hermann, Vom Wandervogel bis zur Hitlerjugend. Jugendarbeit zwischen Politik und Pädagogik, München 1981. Góry Sowie. Schroniska górskie na dawnych pocztówkach i zdjęciach, red. T. Przerwa, J. Grużlewski, Dzier żoniów 2015. Greiner M[ax], Jugendpflege durch ein Jugendheim, Jugendpflege durch Jugend- und Elternabende, Langen bielau
[1918]. Grużlewska Anna, Polska Jerozolima 1945-1950, Dzierżoniów 2019. Grygorcewicz Bartosz, Przemysł włókienniczy w Dzierżoniowie: dwa początki [w:] Dzierżoniów wiek minio ny, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 157-175. Hasse Erich, Chronik der Stadt Reichenbach im Eulengebirge, Reichenbach 1929. Hasse Erich, Das Reichenbacher Stadtbad [w:] Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreiskalender für den Kreis Reichenbach 1930, s. 76. Hilbich Hans, Nachwort, [w:] Erich Hasse, Chronik der Stadt Reichenbach im Eulengebirge, Lingen 1989, s. 373-375. Historia kolarstwa polskiego, Kolarstwo szosowe: Mistrzostwa Polski. Mistrzostwa świata. Igrzyska olimpij skie, red. B. Tuszyński, Warszawa 2014. Illustrierte Geschichte des Arbeitersports, Hrsg. H.J. Teichler, G. Hauk, Berlin-Bonn 1987. Jarecki Stanislaw, Rozwój piłki ręcznej na Śląsku, cz. 1:1925-1960, Katowice 1972. Kmiecik Piotr, Architektura Dzierżoniowa w XIX wieku, Wrocław 2009. Kreisverband Reichenbach (Eulengebirge). Reichs-Krieger-Bund „Kyffhäuser 1884-1934, Reichenbach 1934. Kresa Jaroslaw, Lechia na koniec tysiąclecia, Dzierżoniów 2001. Kwaśny Jerzy, 100 lat piłki nożnej na ziemi raciborskiej 1903-2003, Racibórz [2003]. Ligarski Sebastian, Polski „Dzierżoniów , [w:] Dzierżoniów wieki minione, red. D. Adamska, S. Ligarski, T. Przerwa, Dzierżoniów 2009, s. 189-192. Matwijowski Krystyn, Uroczystości, obchody i widowiska w barokowym Wrocławiu, Wrocław 1969. Młodzikowski Grzegorz, Genealogia społeczna i klasowefunkcje sportu w latach 1860-1928, Warszawa 1970. NeuendorffEdmund, Die Deutsche Turnerschaft
1860-1936, Berlin 1936. Obst Wilhelm, Unsere Jugend-unsere Zukunft!, [w:] Heimat-Kalenderfür das Eulengebirge gleichzeitig Kreis kalenderfür den Kreis Reichenbach 1930, s. 68-72. Obst Wilhelm, Von Turnen, Sport und Spiel, [w:] Heimat-Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreis kalenderfür den Kreis Reichenbach 1931, s. 107-110. Ogrodzieński Wojciech, Dzieje dzielnicy śląskiej „Sokoła , Katowice 1937. Ordyłowski Marek, Ostrowski Andrzej, 1000 lat wrocławskiego sportu, Wrocław 2002. Ordyłowski Marek, Rozwój kultury fizycznej na Ziemiach Odzyskanych w pierwszych latach po II wojnie światowej, [w:] Z dziejów sportu na Ziemiach Zachodnich І Północnych Polski po II wojnie światowej, red.J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014. 370
Ordyłowski Marek, Schwarzer Zbigniew, Szymański Leonard, 50 lat wrocławskiego sportu 1945-1995, Wrocław 2007. Ordyłowski Marek, Szkice z dziejów kulturyfizycznej, Zielona Góra 2005. Ordyłowski Marek, Tradycje kulturyfizycznej we Wrocławiu, Warszawa 1999. Palimonka Krzysztof, Piłkarska „Bielawianka 1946-2011, Lutomia Górna 2012. Pasko Artur, Sport wyczynowy w polityce państwa (1944-1989), Kraków 2012. Pasko Artur, Zarządzanie sportem w Polsce w dekadzie Edwarda Gierka, „Studia Podlaskie”, 1.19, Białystok 2011,5.201-204. Paul Alphons, Geschichte der Stadt Reichenbach in Schlesien, Reichenbach 1889. Paul Georg, 75 Jahre Reichenbacher Kriegerverein. Ernsteres und Heiteres aus dem Reichenbacher Leben, Reichenbach [1925]. Pawlak Katarzyna, Obozy pracy przymusowej ifilie KL Gross-Rosen położone na Ziemi Dzierżoniowskiej, [w:] Dzierżoniów - wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 266-279. Pelc Martin, Sport a česká společnost do roku 1939: Osobnosti - instituce - reflexe, Praha 2018. Perlak Bartłomiej, Dzieje dzierżoniowskiej piłki ręcznej od 194S r., „Rocznik Dzierżoniowski , 19 (2009), s. 112-129. Perlak Bartłomiej, Ośrodek Sportu i Rekreacji w życiu sportowo-kulturalnym Dzierżoniowa na przełomie XX i XXI wieku, Wrocław 2010. Perlak Bartłomiej, Początki przemysłu radiotechnicznego w Dzierżoniowie po II wojnie światowej, [w:] Dzier żoniów wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 187-194. Perlak Bartłomiej, Polskie początki sportu w powojennej Bielawie, „Bibliotheca Bielaviana 2009, s. 13-31. Perlak Bartłomiej, Rola sportu i kultury
fizycznej w powojennym Dzierżoniowie, [w:] Dzierżoniów wieki mi nione, red. D. Adamska, S. Ligarski, T. Przerwa, Dzierżoniów2009, s. 231-257. Perlak Bartłomiej, Z dziejów sportu w Dzierżoniowie i Bielawie w latach 1945 1948, [w:] Z dziejów sportu na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław2014, s. 45-53. Petruczenko Maciej, Prześcignąć swój czas. Kariera Ireny Szewińskiej od kulis, Warszawa 2019. Ponczek Mirosław, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół na Górnym Śląsku, Katowice 1987. Przerwa Tomasz, Dzierżoniów - przedwojenna stolica Gór Sowich, [w:] Dzierżoniów - wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 65-78. Przerwa Tomasz, Między lękiem a zachwytem: sporty zimowe w śląskich Sudetach i ich znaczenie dla regionu (do 1945 r.), Wrocław 2012. Przerwa Tomasz, Odkryli dla nas piękno gór. Trzy śląskie organizacje górskie (1882-1945): Verband der Gebirgsvereine an der Eule, Waldenburger Gebirgsverband, Zobtengebirgsverein, Toruń 2003. Przerwa Tomasz, Przedwojenne narciarstwo bielawskie, „Bibliotheca Bielaviana” 2014, s. 25-36. Przerwa Tomasz, Wokół genezy urlopu wypoczynkowego i weekendu, [w:] Człowiek i praca, red. G. Pańko, K. Ruhland, Wrocław 2016, s. 211-224. RechowiczHenryk, Športna Górnym Śląsku do 1939roku, Katowice 1997. Renges Yasmin, Die Stadtbäder der Goldenen Zwanziger, Köln 2015. Rosenstein Marcus, Das Ballsport Lexikon. Die Ball- und Kugelspiele der Welt, Berlin 1997. Rosiak Grzegorz, Dzieje Automobilklubu Śląskiego w latach 1924-2014 na tle przeobrażeń społeczno-poli
tycznych, Katowice 2014. Ruchniewicz Małgorzata, Dolny Śląsk u progu nowej epoki, [w:] Dolny Śląsk. Monografia historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2006. SasikElżbieta, Sport, rekreacja, turystyka, „RocznikDzierżoniowski”, 2 (1992), s. 65-84. Schindler Gerhard, Entwicklung und Organisation des neuzeitlichen Sports in Breslau von den Anfängen bis 1905, Breslau 1938. Schönaich Gustav, Zur Geschichte des schlesischen Schützenwesens, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesien , 40 (1906), s. 185-216. Schwarzer Zbigniew, Czołowe kluby Dolnego Śląska i ich wkład w rozwój ruchu sportowego w Polsce w latach 1945-1980, [w:] Kultura fizyczna na Dolnym Śląsku w 40-leciu Polski Ludowej, red. L. Szymański, Wro cław 1993. 371
Seidel Erna, Reichenbach (Eulengebirge): Tagebuch-Aufzeichnungen vom Kriegsende Dezember 1944 bis April 1946, Warendorf 1983. Sowa Andrzej Leon, Historia polityczna Polski 1944-1991, Warszawa 2011. Sput Piotr, Z dziejów raciborskiego sportu: od ich początków do roku 1940, Racibórz 2006. Steuer Antoni, Dzieje ciężkiej atletyki na Górnym Śląsku 1878-1945, Katowice 1976. Steuer Antoni, Ruch sportowy w województwie śląskim 1922-1939, Opole 2008. Szaynok Bożena, Żydzi w Dzierżoniowie (1945-1950), [w:] Dzierżoniów wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 25-34. Szubert Robert, Kultura fizyczna w przemianach wsi polskiej w latach 1944-1956, Wrocław 2010. Szymański Leonard, Kultura fizyczna i turystyka w polityce Polski Ludowej 1944-1980, „Studia i Monogra fie AWF we Wrocławiu”, z. 72, Wrocław 2004. Szymański Leonard, Kultura fizyczna w życiu społeczno-politycznym Dolnego Śląska w latach 1945-1948, [w:] Studia i szkice z dziejów kultury fizycznej, red. T. Jurek, Gorzów Wielkopolski 1992, s. 251-256. Szymański Leonard, Rola partii robotniczych i organizacji młodzieżowych w rozwoju kultury fizycznej na Dolnym Śląsku w latach 1945-1975, [w:] Kultura fizyczna na Dolnym Śląsku w 40-leciu Polski Ludowej, red. L. Szymański, Wrocław 1993, s. 15-178. Szymański Leonard, Społeczno-polityczne, gospodarcze i kulturowe aspekty rozwoju kultury fizycznej i tury styki na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej, [w:] Z dziejów sportu na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014, s. 17-34. Szymański
Leonard, Uwarunkowania i podstawy rozwoju kulturyfizycznej na Dolnym Śląsku, [w:] Z dziejów kulturyfizycznej na Śląsku, red. Μ. Ponczek, K. H. Schodrok, Katowice 2009, s. 270-294. Szymański Leonard, Ze studiów nad modelem kulturyfizycznej w Polsce Ludowej 1944-1980, Wrocław 1996. Szymański Sławomir, Sport w Breslau, Wrocław 2011. Szymański Sławomir, Wrocław, sport, PRL, Wrocław 2013. Toporowicz Kazimierz, Zarys dziejów „Sokoła na ziemiach polskich w latach 1867-1947, [w:] Z kart historii polskiego „Sokoła , Kraków 1995. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół na Górnym Śląsku, red. H. Przybylski,}. Ślęźyński, Katowice 1986. Tuszyński Bogdan, Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej, Warszawa 1999. Tyszkiewicz Jakub, Ludność niemiecka w Dzierżoniowie, [w:] Dzierżoniów wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 35-42. Ueberhorst Horst, Frisch,frei, stark und treu. Die Arbeitersportbewegung in Deutschland 1893-1933, Düssel dorf 1973. Ueberhorst Horst, Vergangen, nicht vergessen: Sportkultur im deutschen Osten und im Sudetenland: Von An fängen bis 1945, Düsseldorf 1992. Walther H., Graf Zeppelin über Reichenbach, [w:] Heimat-Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreis kalenderfür den Kreis Reichenbach 1931, s. 126-127. Weigelt C., Die Abwässer von Textil-Industrieen in Langenbielau und der Zustand ihrer Aufnahmegewässe^ Berlin 1903. Włodarczyk Tamara, Sport żydowski na Dolnym Śląsku w latach 1945-1959, [w:] Z dziejów sportu na Zie miach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014,
s. 97-99. Wroczyński Ryszard, Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu, Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk 1979. Z dziejów kultury fizycznej na Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim, red. H. Rechowicz, Katowice 1989. Z dziejów kultury fizycznej na Śląsku: rozwój kultury fizycznej na Śląsku w latach 1919-1989. t. 1, red. Μ. Ponczek, K.-H. Schodrok, Katowice 2009. Z dziejów Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół w Polsce w 135. rocznicę powstania, red. W. Cynarski, K. Obodyński, Μ. Markiewicz, Rzeszów 2004. Zum 1. Kreistreffen vom 26. bis 28. August 1938 in Reichenbach: Die Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei im Kreise Reichenbach, Reichenbach [1938]. 372
Spis ilustracji CZĘŚĆ 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. IS. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Gospoda „Zum goldenen. Löwen”, w której powstało w 1861 r. Męskie Towarzystwo Gimnastyczne w Dzierżoniowie, koniec XIX w. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 19. Hrabia Max Pilati, jeden z założycieli Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie, lata 60.-70. XIX w. (Oscar Gottwald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturn vereins Reichenbach i. Schl., Reichenbach 1911), s. 20. Logo Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie, początek XX w. (Oscar Gott wald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturnvereins Reichenbach i. Schl., Rei chenbach 1911), s. 20. Gospoda „Zur goldenen Weintraube”, lokal patronacki Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Germania” w Dzierżoniowie, początekXXw. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 22. Panorama miasta, sala gimnastyczna przy Karczmie Strzeleckiej i przedstawiciel turnerstwa, początekXXw. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 25. Gimnazjum realne (Szkoła Króla Wilhelma) w Dzierżoniowie (obecnie Liceum Ogólnokształcące nr 1), początekXXw. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 27. Ewangelicka szkoła ludowa w Dzierżoniowie (obecnie Liceum Ogólnokształcące nr 2), początek XX w. (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 29. Plan Dzierżoniowa wykonany w 1790 r. przez Augusta Sadebecka: ze strzelnicą (Schiessplatz) z le wej strony grafiki (kopia w zbiorach autora), s. 32. Fragment planu Dzierżoniowa z ok. 1920 r.; ze strzelnicą, domem strzeleckim (St. Schießhaus) i placem sportowym (Platz) (kopia w zbiorach autora),
s. 34. Alumnat gimnazjum realnego w Dzierżoniowie z „doklejoną” rowerzystką, początek XX w. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 37. Siłacz Karl Christoph z Jordanowa Śląskiego, mistrz Śląska w podnoszeniu ciężarów, początek XX w. („Hohe Eule”, 1999), s. 39. Oscar Gottwald przewodniczący „górnomiejskiego” Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie i przewodniczący Ślężańskiego Okręgu Gimnastycznego, początek XX w. (Oscar Gottwald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturnvereins Reichenbach i. Schl., Reichenbach 1911), s. 45. Kurt Wiesner nauczyciel dzierżoniowskiego gimnazjum realnego i naczelnik wyszkolenia Ślężań skiego Okręgu Gimnastycznego (Oscar Gottwald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturnvereins Reichenbach i. Schl., Reichenbach 1911), s. 45. Anons festynu strzeleckiego w Dzierżoniowie w 1907 r. („Schlesischer Volksbote” 1907), s. SI Anons zebrania Towarzystwa Rowerzystów „Germania” w Dzierżoniowie, 1911 r. („Schlesischer Volksbote” 1911), s. 54. Pieczęć Towarzystwa Rowerzystów „Tourist” w Dzierżoniowie, początek XX w. (Archiwum Pań stwowe we Wrocławiu Oddział w Kamieńcu Ząbkowickim), s. 55. Kort tenisowy koło Domu Kupieckiego w Dzierżoniowie (z lewej strony), początekXXw. (ze zbio rów Anny Grużlewskiej), s. 56. Pionierzy narciarstwa sowiogórskiego, początek XX w. (Eulengebirge als Sommerfrische, Reichen bach 1913), s. 59. Lodowisko koło dworca kolejowego w Dzierżoniowie, okres międzywojenny („Hohe Eule”, 1961), s. 65. Fragment planu Dzierżoniowa z ok. 1930 r.; z lodowiskiem (Eisbahn) (ze zbiorów Anny Grużlew
skiej), s. 67. Schronisko Związku Młodych Niemiec w Srebrnej Górze, uruchomione m.in. ze środków zebra nych w Dzierżoniowie, ok. 1913 r. (ze zbiorówjacka Grużlewskiego), s. 68. 373
22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 374 Przemarsz żołnierzy ulicami Dzierżoniowa, pierwsza wojna światowa (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 74. Boisko piłkarskie w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 82. Projekt centrum sportowego „trójmiasta” (basen i stadion) autorstwa Karla Erbsa, 1926 r. („Hohe Eule”, 1965), s. 83. Drużyna Zrzeszenia Piłkarskiego po zdobyciu mistrzostwa obwodu świdnickiego, 1920 r. („Hohe Eule”, 1970), s. 85. Anons „wielkanocnych” meczów Zrzeszenia Piłkarskiego, 1924 („Schlesischer Volksbote”, 1924), s. 86. Schronisko „Fritschehütte” w Potoczku (Rościszowie) dzierżoniowskiego Klubu Narciarskiego „Hohe” Eule”, okres międzywojenny (ze zbiorówjacka Grużlewskiego), s. 90. Towarzystwo Atletyczne „Siegfried” w Dzierżoniowie, okres międzywojenny („Hohe Eule”, 1972), s. 91. Drużyna Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie, zwycięska w lekkoatletycz nym Dolnośląskim Turnieju Miast, 1931 r. („Hohe Eule”, 1968), s. 96. Hala sportowo-widowiskowa w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 97. Uczniowie katolickiej szkoły ludowej w Dzierżoniowie podczas zawodów „Reichsjugend wettkampf”, 1928 r. („Hohe Eule”, 1958), s. 99. Zajęcia sportowe młodzieży dzierżoniowskiej, ok. 1930 r. (Heimat-Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreiskalenderfür den Kreis Reichenbach 1931), s. 100. Projekt Basenu Miejskiego w Dzierżoniowie autorstwa Karla Erbsa, 1927 r. („Ostdeutsche Bau-Zeitung”, 1927), s. 104. Budynek Basenu
Miejskiego w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Grużlew skiej), s. 105. Budynek Basenu Miejskiego w Dzierżoniowie nocą, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Gru żlewskiej), s. 107. Wnętrze Basenu Miejskiego w Dzierżoniowie, okres międzywojenny („Hohe Eule”, 1961), s. 111. Mecz piłki wodnej w Basenie Miejskim w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 108. Anons prasowy z okazji otwarcia kąpieliska w Dzierżoniowie, 1929 r. („Schlesischer Volksbote”, 1929), s. 108. Pochód z okazji otwarcia nowej strzelnicy Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1929 r. („Hohe Eule”, 1966),s. 111. Członkowie Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1929 r. („Hohe Eule”, 1966), s. 111. Hala strzelecka przy nowej strzelnicy Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1929 r. („Hohe Eule”, 1966), s. 112. Dom Młodzieży w byłym Domu Strzeleckim w Dzierżoniowie, lata 30. XX w. (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 115. Niezrealizowany plan stadionu w Dzierżoniowie autorstwa Karla Erbsa, lata 20. XX w. (ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Dzierżoniowie), s. 116. Członkowie Towarzystwa Tenisowego w Dzierżoniowie podczas meczu otwarcia kortów teniso wych, 1929 r. („Hohe Eule”, 1964), s. 118. Fragment planu Dzierżoniowa z ok. 1930 r.; z kortami tenisowymi (Tennis-Platz) i stadionem (Spiel- und Fest-Platz, Spiel- und Sport-Platz) (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 119. Anons kręgielni gospody„Zum goldenen Löwen”, 1926 r. („Schlesischer Volksbote”, 1926), s. 121. Drużyna Zrzeszenia Piłkarskiego w Dzierżoniowie, 1930 r. („Hohe Eule”, 2003), s. 121. Klub Sportów Motorowych „Hohe
Eule” w Dzierżoniowie, 1928 г. („Hohe Eule”, 1956), s. 125. Utytułowany motocyklista Richard Schindler z Ostroszowic, 1933 r. („Ostdeutsche Sportzeitung”, 1933), s. 127. Lądowanie sterowca „Parseval” w Dzierżoniowie, 1910 r. („Hohe Eule”, 1959), s. 128. Modelarstwo dzierżoniowskie, lata 30. XX w. (Zum 1. Kreistreffen vom 26. bis 28. August 1938 in Reichenbach: Die Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei im Kreise Reichenbach, Reichen bach [1938]), s. 128.
52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. Pochód Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Germania” w Dzierżoniowie, 1 V 1934 r. („Hohe Eule”, 1960), s. 132. Anons zawodów jeździeckich w Dzierżoniowie, 1939 r. („Schlesischer Volksbote”, 1939), s. 134. Ćwiczenia strzeleckie Hitlerjugend w Dzierżoniowie, lata 30. XX w. (Zum 1. Kreistreffen vom 26. bis 28. August 1938 in Reichenbach: Die Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei im Krei se Reichenbach, Reichenbach [1938]), s. 135. Franz Grammel z Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1930 r. („Hohe Eule”, 1966), s. 146. Plakietka Mistrzostw Śląska w narciarstwie rozegranych w Kamionkach w 1934 r. (ze zbiorów An drzeja Paska), s. 149. Sztab Mistrzostw Śląska w narciarstwie w 1934 r.: landrat dzierżoniowski Walter Hübner, powia towy mistrz budowlany Heinrich Feldmann i szef Bractwa Narciarskiego Erich Müntner („Hohe Eule”, 1959), s. 151. Erich Müntner, lata 30. XX w. („Hohe Eule”, 1956), s. 151. Anons Sanatorium Narciarskiego w Dzierżoniowie, 1935 r. („Schlesischer Volksbote”, 1935), s. 153. Apel w ramach Dnia Sportu Zakładowego Związku Sportowego przedsiębiorstwa Rosenberger Hüesker w Dzierżoniowie, 1941 r. („Werkzeitung Franz Rosenberger jr. I Otto F. Hüesker”), s. 155. Dzień Sportu Zakładowego Związku Sportowego przedsiębiorstwa Rosenberger Hüesker w Dzierżoniowie, 1942 r. („Werkzeitung Franz Rosenberger jr. I Otto F. Hüesker”, 1942), s. 156. Drużyna Zakładowego Związku Sportowego przedsiębiorstwa Rosenberger 8t Hüesker w Dzier żoniowie na zawodach sportowych w rejonie Przełęczy Jugowskiej, 1941 r.
(„Werkzeitung Franz Rosenberger jr. ! Otto F. Hüesker”, 1941), s. 158. Basen Miejski w Dzierżoniowie, 1941 r. („Werkzeitung Franz Rosenberger jr. / Otto F. Hüesker”, 1941), s. 162. Lokalizacja basenów krytych w Niemczech, 1935 r. (Die sportliche Übungsstätten im Deutschen Reich, Berlin 1938), s. 163. CZĘŚĆ 2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Rozkaz որ 1.2/46 dotyczący utworzenia HKS w Dzierżoniowie, 1946 r. (zbiory własne autora), s. 171. Legitymacja członkowska HKS Dzierżoniów, 1947 r. (zbiory własne autora), s. 172. Legitymacja zawodnicza Wojciecha Jaruzelskiego z grudnia 1946 r. (zbiory własne autora), s. 172. Winieta Włókienniczego Związkowego Klubu Sportowego Włókniarz Dzierżoniów (AP KZ, SP w Dzierżoniowie, sygn. 21), s. 173. Legitymacja członkowska Zrzeszenia Sportowego Ogniwo Dzierżoniów, 1954 r. (zbiory własne W. Jaruzelskiego), s. 175. Afisz zapowiadający mecz piłki nożnej w witrynie żydowskiego domu kultury (fot. za: A. Grużlewska, Polska Jerozolima 1945-1950, Dzierżoniów 2019), s. 179. Żydowscy kolarze przed startem wyścigu, II połowa lat 40. XX w. (zbiory własne W. Molendy), s. 181. Hala i hotel Ośrodka Sportu i Rekreacji w Dzierżoniowie podczas budowy, 1984 r. (zbiory własne OSiR), s. 225. Budowa basenu odkrytego w Dzierżoniowie, 1984 r. (zbiory własne OSiR), s. 225. Ośrodek Sportu i Rekreacji w Dzierżoniowie z lotu ptaka, 2010 r. (zbiory własne OSiR), s. 230. Drużyna piłkarska Szkoły Podstawowej nr 2 w Dzierżoniowie, zwycięzca Mistrzostw Powiatu w Piłce Nożnej, I połowa lat 50. XX w., od prawej stoją: Konrad Schneider, Henryk Baclawski, Adam Chojnacki,
Adam Szpakowski, Benedykt Budziszewski, Zbigniew Trębecki, Wiesław Stefa niak, Eugeniusz Piwko, Mieczysław Błażejowicz (zbiory własne K. Schneidera), s. 232. Nowo wybudowane trybuny przy boisku asfaltowym Szkoły Sportowej w Dzierżoniowie z widocz ną reklamą Zakładów Przemysłu Odzieżowego „Bobo” (zbiory własne K. Schneidera), s. 232. 375
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 376 Uroczystość wręczenia nagród z okazji zdobycia tytułu mistrza Polski szkół sportowych, maj 1981 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 234. Drużyna Szkoły Sportowej w Dzierżoniowie, mistrzynie Polski szkól sportowych, 1981 r., stoją od prawej: Beata Sulikowska, Joanna Swancar, Elwira Żaba, Iwona Czypionka, Urszula Gawłowska, Małgorzata Szabra, Małgorzata Orłowska, Nella Kõrkus, Urszula Wiktor, Dorota Fornalik, Elżbie ta Dudek, Małgorzata Molenda, maj 1981 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 234. Mecz na boisku ZKS Włókniarz (obecny teren ul. W. Andersa, zbiory własne W. Molendy), s. 242. Drużyna piłkarska Spójni Dzierżoniów, 1949 r., (zbiory własne W. Molendy), s. 243. MeczLechia Dzierżoniów (w jasnych koszulkach) - Start Dzierżoniów, 1956 r., (zbiory własne au tora), s. 244. Piłkarze nożni Lechii Dzierżoniów, połowa lat 60. XX w. (zbiory własne OSiR), s. 248. Sekcja piłki nożnej Lechii Dzierżoniów, 1965 r. (zbiory własne OSiR), s. 249. Pasowanie na piłkarza, obóz trampkarzy Lechii Dzierżoniów w Jarosławcu pod koniec lat 70. Na pierwszym planie Wiesław Latała (później zawodnik pierwszoligowej Pogoni Szczecin), nad piłką Sławomir Haraf, a w tle Jerzy Gębczyński (później Górnik Wałbrzych), (zbiory własne J. Kresy), s. 251. Drużyna juniorów Lechii Dzierżoniów na obozie przygotowawczym wjarosławcu. Stoją od lewej: S. Wesołowski (kierownik drużyny), J. Domżalski, Μ. Kostek, G. Rempalski, G. Wudarczyk, J. Kre sa, J. Łakoma, Μ. Kobryń, J. Czeladzki,). Zabadeusz, J. Romanowski (trener); siedzą od lewej:
Łabędzki, R. Wojczyszyn, A. Połubiński, B. Targoni, Μ. Wenc, P. Szabra, C. Wasilewski, R. Szalecki, P. Dziób, P.Jędrowski; w dolnym rzędzie (w czarnych bluzach): P. Domżalski, N. Jackiewicz, lipiec 1988 r. (zbiory własneJ. Kresy), s. 255. Drugoligowa drużyna Lechii Dzierżoniów w koszulkach FC Bayern Monachium z nadrukowa nym logo firmy „Dióra”, przykrywającym logo firmy „Opel”, sponsora bawarskiego zespołu. Stoją od lewej (górny rząd) Albert Połubiński, Paweł Sibik, Grzegorz Rempalski, Zbigniew Soczewski, Andrei Zabijakin, środkowy rząd (od lewej): Ryszard Urbanek (trener), Artur Charciarek, Grze gorz Krawiec, Tomasz Resel, Jarosław Krzyżanowski, Stanisław Haraf (II trener), siedzą od lewej: Dariusz Michaliszyn, Mirosław Gil, Dariusz Majecki, Jacek Kubasiewicz (bramkarz), Arkadiusz Paszkowski,lipiec 1994, (zbiory własnej. Kresy), s. 260. Manifestacja kibiców Lechii Dzierżoniów przed wejściem do Urzędu Miasta w Dzierżoniowie, 20 XI1994 r. (zbiory własnej. Kresy), s. 261. Piłkarze reprezentacji Polski przed wyjazdem na Mistrzostwa Świata w Korei i Japonii, na spotka niu z prezydentem Polski Aleksandrem Kwaśniewskim w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. Od prawej: Paweł Sibik, Emanuel Olisadebe ściskający dłoń prezydenta Kwaśniewskiego, Marcin Żewlakow i trener Jerzy Engel, 22 V 2002 r. (fot. Grzegorz Rogiński, archiwum PAP), s. 263. Józef Kostek, jeden z najlepszych piłkarzy po powrocie do Lechii Dzierżoniów ze Śląska Wrocław, 1997 r. (zbiory własne J. Kresy), s. 265. Fotografia z meczu towarzyskiego zakończonego remisem 2:2 Lechii Dzierżoniów z Legią War szawa, w zespole
gości w meczu wystąpiło wielu reprezentantów Polski, m.in.: Sylwester Czereszewski, Maciej Murawski, Wojciech Kowalewski, Bartosz Karwan, Grzegorz Szamotulski, Jacek Bednarz, Paweł Skrzypek, Mariusz Śrutwa, 221 1999 r. (zbiory własne J. Kresy), s. 265. Krzysztof Piątek w stroju Lechii Dzierżoniów, 2012 r. (archiwum Lechii Dzierżoniów), s. 267. Pierwszy zespół męski Żagwi Dzierżoniów na turnieju we Wrocławiu, klasa okręgowa, stoją od lewej: Ryszard Rypel, Ryszard Stasiak, Konrad Schneider, Dominik Władyka, Adam Skorek, Je rzy Paliga, Andrzej Malinowski, pośrodku: Władysław Jaskólski, dolny rząd Andrzej Pijanowski, Władysław Synal, Józef Bielecki, Zbigniew Bielecki, 1966 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 271. Trening piłkarek ręcznych na boisku żużlowym przy Szkole Podstawowej nr 9, pierwsza z lewej: Zuzanna Kapica, Krystyna Sitek, Alicja Jenez, z nr 7 Helena Kapica, Krystyna Pawlik, Irena Pacek, z prawej trener Konrad Schneider, połowa lat 60. XX w. (zbiory własne K. Schneidera), s. 272. Irena Pacek (16 lat) podczas meczu piłkarek ręcznych Lechia Dzierżoniów ֊ Spartakus Jelenia Góra (15:0), 20IV1969 r. (zbiory własne J. Moskalskiego), s. 275.
31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 4L 42. 43. 44. Telegram z Dolnośląskiego Okręgowego Związku Piłki Ręcznej z okazji awansu piłkarek ręcznych Lechii do I ligi, czerwiec 1969 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 276. Zawodniczki Lechii Dzierżoniów, które wywalczyły awans do I ligi (od lewej) Krystyna Pawlik, Krystyna Szczudło, Krystyna Bartoszyńska, Irena Pacek, Krystyna Sitek, Teresa Kilian, Krysty na Kuleta, Alicja Kuleta, Helena Kapica, Zuzanna Kapica, Krystyna Graboś, Alicja Jenez, 1969 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 277. Plakat meczu Lechii Dzierżoniów - SKS Cracovia Kraków, grudzień 1969 r., (zbiory własne K. Schneidera), s. 27S. Drużyna piłkarek ręcznych LechiiDzierżoniów. Stoją odlewej: Krystyna Fortuna, Tadeusz Dudź, Ewa Nowakowska, Krystyna Sitek, Krystyna Kilian, Mirosława Anamatiadu, Konrad Schneider (trener), Jolanta Lachowicz, Janusz Małaczek (kierownik drużyny), Krystyna Ptak, Krystyna Bar toszyńska, Irena Pacek, Krystyna Zielińska, Elżbieta Figat, 15 XI1971 r. (zbiory własne K. Schnei dera), s. 281. Drużyna męska piłkarzy ręcznych Lechii Dzierżoniów, kucający Mieczysław Kubik (bramkarz), stoją od lewej: Laszkiewicz Władysław, Wojciechowicz Kazimierz, Ptak Jerzy, Rypel Ryszard, Wawrzyniak Andrzej, Waluta Edmund, Moskalski Janusz, Bajda Leszek (grający trener), 1973 r. (zbiory własne L. Bajdy), s. 281. Męska drużyna piłkarzy ręcznych Lechii Dzierżoniów, stoją od lewej: Henryk Wnorowski, Stani sław Adamski, Ryszard Stasiak, Jerzy Choromański, Eugeniusz Piłat, Janusz Moskalski, Stanisław Żukowski, klęczą od lewej: Jan Bek, Aleksander Szymanowski,
Mieczysław Kubik, Jerzy Ptak, Do minik Władyka, połowa lat 70. XX w. (zbiory własne L. Bajdy), s. 284. Drużyna męska piłki ręcznej Lechii Dzierżoniów, stoją od lewej: Adam Dawidziuk, Adam Cackow ski, Leszek Pędzik, Henryk Mielczarek, Jerzy Krawczyk, Jan Zawaryński; od lewej kucają: Jerzy Bil, Leszek Skowron, kierownik drużyny Kazimierz Michalski, Waldemar Dziadosz, Ryszard Fryt, Jerzy Fortuna, II połowa lat 70. XX w. (zbiory własne L. Bajdy), s. 284. Zawodniczki MKS Żagiew Dzierżoniów, wicemistrzynie Dolnego Śląska młodziczek. Stoją w pierwszym szeregu od lewej : Halina Stopa (trener), Kazimierz Teliński (przewodniczący Zarzą du Oddziału Szkolnego Związku Sportowego), Konrad Schneider; stoją w drugim szeregu od lewej : Maria Siudak, Bogusława Piotrowska, Ewa Siedlecka (nr 11), Bożena Szeląg (nr 1), Urszula Pisulak (nr 13); w przysiadzie od lewej: Ewa Hyjek, Jolanta Żaba (nr 9); siedzą od lewej: Jolanta Madej, Elżbieta Styś, Lidia Wasilewicz, Anna Terpiłowska, Dorota Grzegorzewicz. Teresa Pacek, Elżbieta Urbanowicz, 1975 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 286. Drużyna Żagwi po zwycięstwie w jednym z turniejów o Puchar Gór Sowich. Stoją od lewej: Konrad Schneider, Bolesław Dzielnicki, Włodzimierz Tukalski, Włodzimierz Koźbiał, Leon Szpak, Mie czysław Kubik, Adam Żak, rząd środkowy Edyta Schneider, Jolanta Lachowicz, Bożena Szeląg, Krystyna Lachowicz, Regina Chlipała, Jolanta Żaba, rząd dolny: Elżbieta Siedlecka, Urszula Pisu lak, Bożena Wólkiewicz, Elżbieta Kamińska, Dorota Grzegorzewicz, Teresa Pacek, Anna Rozkosz, II połowa lat 70. XX w. (zbiory własne K.
Schneidera), s. 286. Kazimierz Walaszczyk (naczelnik miasta) otwierający turniej o Puchar Gór Sowich, I połowa lat 80. XX w. (zbiory własne K. Schneidera), s. 287. Zespół z Dlouhá Loučka (dawna Czechosłowacja) na dzierżoniowskim rynku przed słupem ogło szeniowym z plakatem turnieju o Puchar Gór Sowich, 17 VI 1978 r. (zbiory własne K. Schneidera), s.287. Piłkarze ręczni Lechii Dzierżoniów, mistrz II Spartakiady Województwa Wałbrzyskiego, mistrz ligi juniorów młodszych OZPR Wrocław, stoją od lewej: A. Łyczek, A. Korda, W. Onderko, P. Łanocha, A. Dawidziuk (reprezentant Polski), L. Bajda (trener), klęczą od lewej: J. Ziulkowski, A. Bro nowicki, A. Zariczny, K. Kaliński, A. Wróbel, A. Seboń, 1978 r. (zbiory własne L. Bajdy), s. 289. Stoją od lewej: Józef Mikluszka, Konrad Schneider, Adam Żak, Marek Piorun, Władysław Tukal ski, Janusz Barski, zawodnicy Żagwi Dzierżoniów w Dlouhá Loučka (dawna Czechosłowacja), 1979 r. (zbiory własne K, Schneidera), s. 289. Janusz Barski po meczu w Dlouhá Loučka myje się w miejscowej rzece Oslava, z nr 13 Konrad Schneider, 1979 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 290. 377
45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 378 Zespól juniorów starszych Żagwi Dzierżoniów po półfinałowym meczu Mistrzostw Polski, 1998 r. Od lewej stoją: prezes klubu Józef Mikluszka, II kierownik drużyny Marian Bień, I kierownik drużyny Leszek Łazor, Bartosz Cilindź, Przemysław Paneer, Grzegorz Dziewic, trener Janusz Mo skalski, od lewej klęczą i siedzą: Marcin Pudło, Grzegorz Grzebielec, bramkarz Sławomir Korwel, Paweł Rypuła, Jarosław Kozak, Marcin Hui, bramkarz Piotr Kurasiński, Wojciech Kwiatek, leżący: Maciej Łazor (zbiory własnej. Moskalskiego), s. 294. Kadra sekcji pływackiej Ogniwa Dzierżoniów, II połowa lat 40. XX w. (zbiory własne W. Jaruzel skiego), s. 295. Dyplom dla Wojciecha Jaruzelskiego za zajęcie I miejsca w Powiatowych Zawodach Pływackich w Dzierżoniowie, 2 X1949 r. (zbiory własne autora), s. 295. W. Jaruzelski (w środku) z pływaczkami Ogniwa Dzierżoniów na basenie w Niemczy, czerwiec 1951 r. (zbiory własne autora), s. 298. Legitymacja Konrada Schneidera, ucznia Młodzieżowej Szkoły Sportowej ZS Włókniarz, 1X1954 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 300. Znaczek Młodzieżowej Szkoły Sportowej ZS Włókniarz (zbiory własne K. Schneidera), s. 300. Paweł Juraszek, półfinał mistrzostw Europy w Glasgow, 50 m stylem dowolnym, 8 VIII 2018 r., s. 307. Karolina Jurczyk, zawodniczka MKS Dziewiątka Dzierżoniów, medalistka Zimowych Mistrzostw Polski Juniorów w pływaniu w Gliwicach na 25-metrowym basenie, marzec 2017 r., s. 308. Andrzej Wojtal (w środku) po odebraniu odznaczenia „Za Zaslugi dla Sportu” podczas Dolno
śląskiego Kongresu Sportu Powszechnego, z lewej Anna Mucha - minister sportu i turystyki, z prawej Tomasz Smolarz - poseł VII kadencji, 11 IV 2013 r. (zbiory własne MKS Dziewiątka Dzierżoniów), s. 309. Stanisław Szozda wygrywający etap Tour de Pologne w Dzierżoniowie, lipiec 1971 r. (fot. „Dióra” z 1 VIII 1971 r.), s. 312. Peleton wyścigu Tour de Pologne na stadionie w Dzierżoniowie, lipiec 1971 r. (fot. „Dióra” z 1 VIII 1971г.), s. 313. Jacek Mickiewicz na starcie wyścigu ze startu wspólnego (zbiory własne L. Bajdy), s. 313. Leszek Czerwonka na starcie etapu jazdy indywidualnej, II połowa lat 80. XX w. (zbiory własne L. Bajdy), s. 314. Sławomir Chrzanowski (na najwyższym stopniu podium), zwycięzca Górskich Szosowych Mi strzostw Polski w 1999 r. (zbiory własne L. Bajdy), s. 316. Wyścig Tour de Pologne Women, etap Zakopane - Bukowina Tatrzańska, 19 VII 2016 r., stoją od lewej: Natalia Melnik LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Monika Żur BH SR SUNTOUR KMC, Dorota Przęzak LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Aurela Nerio LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Ewelina Szybiak LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Patrycja Lorkowska Cartusia Kartuzy, s. 320. Bolesław Charendarz (trener) i Artur Adamski (zawodnik Lechii Dzierżoniów) na Mistrzostwach Dolnego Śląska w Oławie, 1986 r. (zbiory własne B. Charendarza), s. 325. Mistrzowie Polski seniorów w boksie wraz z trenerem, stoją od prawej : Bolesław Charendarz, Jaro sław Zajączkowski, Daniel Zajączkowski, Mirosław Kuntusz, Świdnica 1996 r., (okładka miesięcz nika „Bokser”, VIII 1996 r.), s. 328. Piotr Wilczewski z Aminem Asikainenem przed walką o mistrzostwo
Europy w boksie zawodo wym, Finlandia, marzec 2011 r., s. 330. Zawodnicy Klubu Sportowego Karate Kyokushin odbierający medal za zasługi dla Dzierżoniowa podczas sesji Rady Miejskiej, 25II2013 r. (archiwum UM Dzierżoniów), s. 333. Sebastian Maniak podczas dekoracji medalowej Mistrzostwa Świata w Taekwon-do, 2016 r., s. 335. Artur Ostrowski (z lewej) po zdobyciu tytułu mistrza Stanów Zjednoczonych w taekwondo, Natio nal Championship Arkansas, 2004 (zbiory własne autora), s. 336. Sylwia Martyka, Norbert Warchoł (trener), Paulina Martyka reprezentantki Polski wraz z trene rem, 2018 r., s. 339 Stefan Saliński w trakcie rywalizacji w zawodach motocyklowych w Dzierżoniowie, tor na terenie dzisiejszego cmentarza komunalnego, koniec lat 60. XX w. (zbiory własne S. Salińskiego), s. 343.
68. 69. 70. 71. Stefan Saliński w syrenie 104 podczas rywalizacji w Rajdzie Dolnośląskim (eliminacji Mistrzostw Polski), odcinek specjalny Rościszów-Walim, 1972 r. (zbiory własne S. Salińskiego), s. 345. 70. Mistrzostwa Dzierżoniowa w czwórboju, pierwszy z prawej Kryspin Jasiński, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 9,1964 r. (zbiory własne A. Rozwadowskiego), s. 348. Włodzimierz Suszek, zdjęcie portretowe z karty zawodniczej, 20II 1963 r. (zbiory własne autora), s. 351. Karta zawodnicza siatkarza W. Suszka, 20II1963 r. (zbiory własne autora), s. 351. Bayerische Staatsbibliothek München
|
adam_txt |
SPIS TREŚCI WSTĘP Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak CZĘŚĆ 1 Tomasz Przerwa L 9 15 PRZEŁOM (WIEK XIX) Turnerski początek Gimnastyka szkolna Formacje strzeleckie Zanim przyszli sportowcy. 17 17 26 31 36 PRZYSPIESZENIE (POCZĄTEKXX W.) Czas turnerów Korporacje strzeleckie Rożne odcienie kultury fizycznej Infrastruktura - nowe podejście Ofensywa młodzieżowa 41 41 50 53 61 67 III. CZAS WOJNY I KRYZYSU (1914-1923) Wielka Wojna Polityka, gimnastyka i stadion Drużyny i rozgrywki piłkarskie Rowerzyści, narciarze, atleci i. 71 71 77 84 88 IV. SPORTOWA EKSPANSJA (1924-1932) Turnerska potęga Młodzieżowy imperatyw Spełnione marzenie Strzelectwo Na stadionie i wokół niego W stronę sportu Kolarstwo, sporty motorowe i lotnictwo W nurcie lewicowym 93 94 98 103 110 114 117 124 129 BRUNATNY ODCIEŃ SPORTU (1933-1945) Nazistowska (prze)moc Sportowa passa Stare i nowe W Górach Sowich Wojenny upadek Statystyczne podsumowanie 131 132 136 142 148 154 161 II. V.
CZĘŚĆ 2 Bartłomiej Perlak VI. NARODZINY SPORTU PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ Działalność klubów żydowskich VII. ZMIANY W ORGANIZACJI SPORTU (1948-1956) VIII. ROZWÓJ DZIERŻONIOWSKIEGO SPORTU WLATACH 1957-1980 Spartakiady Powołanie i działalność Powiatowego Ośrodka Sportu Turystyki i Wypoczynku IX. x. 167 177 183 189 202 204 OD SOLIDARNOŚCI PO TRANSFORMACJĘ USTROJOWĄ (1980-1989) 207 SPORT PO PRZEMIANACH POLITYCZNYCH (1989-2020) 213 XI. INFRASTRUKTURA SPORTOWA 219 XII. OŚRODEK SPORTU I REKREACJI Rozbudowa ośrodka Działalność ośrodka sportu w XXI w. OSiR współcześnie 223 224 гті 229 XIII. SZKOŁA SPORTOWA IM. JANUSZA KUSOCIŃSKIEGO 231 XIV. DZIAŁALNOŚĆ OGNISKA TKKF 237 XV. CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH DYSCYPLIN Piłka nożna Czyżby to cud. II liga Piłka nożna na przełomie XX i XXI wieku Szkoła Mistrzostwa Sportowego Podsumowanie Piłka ręczna W drodze na szczyt liiga Dalsze losy piłki ręcznej w mieście Pływanie Kolarstwo Boks Karate Taekwon-do Zapasy Jeździectwo 241 241 256 259 264 268 269 270 273 277 279 295 309 321 331 334 337 340
Sport motorowy Lekkoatletyka Pétanque Pozostałe dyscypliny 342 346 349 350 Biogramy uczestników mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich (po 1945 r.) 358 ZAKOŃCZENIE Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak 363 Bibliografia 367 Spis ilustracji 373
BIBLIOGRAFIA Archiwalia Archiwum Państwowe we Wrocławiu - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 603: Turn-Verein. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 758: Beläge zur Ausgabe bey der Schießhaus Bau-Rechnung 1817-1822. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 776: [Budowa strzelnicy 1816-1820]. -Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 777: Erbauung des Schießhauses zu Reichenbach 1821-1880. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1213: Einführung der Turn- oder Leibes-Uebungen. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1392: Die Bürger-Garde 1812-1834. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1665: [Bractwo kurkowe 1764-1793]. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1666: Rechnungen von König-Schießen 1788-1794. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1667: Das König-Schießen zu Reichenbach 1800-1824. - Akta miasta Dzierżoniowa, sygn. 1668: Bau eines neuen Schießhauses 1816. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/217, Rejestr stowarzyszeń 1946. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/221, Rejestracja i legalizacja stowarzyszeń 1947. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/223, Rejestracja i legalizacja stowarzyszeń 1947. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/229, Rejestracja stowarzyszeń 1948. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/241, Różne sprawy stowarzyszeń. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. VI/732, Sprawozdania sytuacyjne Pełnomocnika Rządu RP na obwód miasta i gmin w pow. Dzierżoniowskim 1945. - Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. XVI/70, Działalność Zrzeszenia Sportowego „Start” 1952-1954. Archiwum Państwowe we Wrocławiu Oddział w Kamieńcu Ząbkowickim - Akta miasta Ząbkowic, sygn. 43: Schützengilde gegründet 1536. -
Akta miasta Ząbkowic, sygn. 40: Frankensteiner Radfahrerverein 1892-1898. - Inspekcja Przemysłowa w Dzierżoniowie, sygn. 381: Stadt- und Hallen-Schwimmbad Reichenbach 1928-1930. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 354: [Vereinswesen]. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 353: Das Vereinswesen. - Urząd Budownictwa Miejskiego w Dzierżoniowie, sygn. 17: Turn- und Festhalle, Birkenweg 13,1933-1943. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 6, Okólniki, zarządzenia władz nadrzędnych 1949. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 21, Sprawozdania sytuacyjne 1949-1950. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 26, Żydowskie stowarzyszenia społeczno-polityczne 1946. - Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, sygn. 28, Klub sportowy w Bielawie, Klub motocyklowy w Dzierżo niowie (statuty) 1947-1948. - Urząd Miasta w Dzierżoniowie, 1974-1990, sygn. 129. - Urząd Miasta w Dzierżoniowie 1974-1990, sygn. 192. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 43. Protokoły z odby tych posiedzeń i narad oraz z przyjęcia sprawozdań finansowych 1955. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 68. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 142. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 143. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 174. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 442. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn.
492, Protokoły z zebrań wyborczych, sprawozdania komisji rewizyjnych, sprawozdania z działalności 1969-1972. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 498, Plany pracy, plany czynów społecznych i sprawozdania z ich realizacji, sprawozdania z działalności POSTiW 1966-1969. - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Dzierżoniowie, sygn. 507. 367
Archiwum Urzędu Miasta w Dzierżoniowie - Uchwały Rady Miejskiej z 2002 r. - Protokoły sesji Rady Miejskiej z 2010 r. Bundesarchiv w Berlinie - R 1501/10099: Weist Berta. Freie Turn֊ und Sportvereinigung Weißstein Waldenburg / i. Schlesien 1938-1941. Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie - 1 HA Rep. 77, Tit. 1136a, Nr. 428: Schützen-Gesellschaft in der Stadt Reichenbach. - 1 HA Rep. 76, VI Sekt. 8d, Nr. 11 : Bauten und Reparaturen bei dem Realgymnasium zu Reichenbach. Muzeum Miejskie w Dzierżoniowie - Sportplatzanlage Reichenbach 1:200, Reichenbach i./Schlesien, Stadtbauamt Erbs, Stadtbauamt. Prasa „Bokser”, 1996. „Dióra” Czasopismo Samorządu Robotniczego Zakładów Radiowych „Dióra”, 1962-1992. „Eulengebirgsfreund”, 1909-1922. „Gau-Nachrichten des Zobtengaues”, 1919-1922. „Gazeta Robotnicza”, 1948-1956. „Goniec Dzierżoniowski”, 1993-2019. „Hohe Eule”, 1952-2014. „Krosno. Pismo Ziemi Dzierżoniowskiej”, 1961-1992. „Ostdeutsche Bau-Zeitung”, 1927,1929,1935. „Ostdeutsche Sportzeitung”, 1933,1935,1937. „Przegląd Sportowy”, 1946,1989. „Reichenbacher Tageblatt” 1932. „Rocznik Dzierżoniowski” 1991-2019. „Schlesische Schützen-Zeitung”, 1931-1937. „Schlesischer Volksbote” 1905-1926,1929-1931,1934-1939. „Schlesischer Wintersport”, 1924-1936. „Ski-Sport”, 1935-1943. „Słowo Polskie”, 1950-1956,1996. „Słowo Sportowe” 2003. „Twoja Spółdzielnia”, 2018. „Trybuna Dolnośląska”, 1947-1948. „Trybuna Wałbrzyska”, 1988-1989. „Tygodnik Dzierżoniowski”, 1997-2019. „Wanderer im Eulengebirge”, 1923-1940. „Werkzeitung Franz Rosenberger jr. / Otto F. Hüesker”, 1941-1943. „Wiadomości”
1969-1970. „Wütende Neiße. Feldpostbrief der Kreisleitungjauer der NSDAP”, 1944. Sprawozdania, wydawnictwa statystyczne i adresowe Adreßbuch der Großkreises Reichenbach (Eulengebirge) 1933. Die sportliche Übungsstätten im Deutschen Reich, Berlin 1938 (Statistik des Deutschen Reichs, Bd. 518). Informator Turnieju Pilki Ręcznej Juniorek o Puchar „Gór Sowich ", MKS „Żagiew" Dzierżoniów, 1978. 368
Jahresbericht der König Wilhelms-Schule zu Reichenbach in Schlesien, 1869-1929. Sport-Statistik. Amtliches Quellenwerk, Berlin [1929]. Städtisches Lyzeum Reichenbach i. Schles. Bericht über das Schuljahr 1926/27. Wydawnictwo jubileuszowe z okazji 25-lecia Dolnośląskiego Związku Piłki Ręcznej, Wrocław 1971. Kroniki Kronika klubu „Ogniwo"Dzierżoniów. Michalski Kazimierz^ Kronika MZKS „Lechia" Dzierżoniów. Szermer Tadeusz, Kronika historii „Bielawianki". Prace magisterskie Migatulska Krystyna, Rozwój sportu pływackiego w Dzierżoniowie w latach 1947-1962, praca magisterska napisana w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego we Wrocławiu pod opieką doc. dr. Μ. Weinerta, Wrocław 1970. Piątek Jarosław, Historia piłki ręcznej w Dzierżoniowie, praca magisterska napisana pod opieką dr. W. Wiznera, Wrocław 2001. Wojtal Bartosz, Rozwój sportu pływackiego w Dzierżoniowie, praca magisterska napisana pod kierunkiem prof, dr hab. К. Zatoń, Wrocław 2000. Relacje ustne Bajda Leszek Charendarz Bolesław Czeladzki Jacek Jaruzelski Wojciech Maniak Sebastian Pisarski Wiesław Rozwadowski Andrzej Saliński Stefan Schneider Konrad Schneider Ludomir Wojtal Andrzej Opracowania 40 Jahre Proletarier!, Langenbielau 1930. 40 lat Zakładów Radiowych „Dióra", red. R. Misztal, Dzierżoniów 1985. 60 lat zakładów rowerowych „ROMET" 1924-1984, Bydgoszcz 1984. Arbeiterkultur und Arbeitersport, Hrsg. H.J. Teichler, Clausthal-Zellerfeld 1985. Auerbach Dieter, Ja, so wares. Erinnerungen eines Vaters an die Zeit von 1940 bis 1970, Gelnhausen 2007. Brzeziński Rafał, O karczmach, zajazdach, gospodach. Lokale gastronomiczne
i noclegowe oraz ludzie z nimi związani w powiecie dzierżoniowskim przed rokiem 1945, Wrocław 2012. Die Schlesischen Turngaue bis 1933, Breslau 1935. Dolny Śląsk. Monografia historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2009. Dzierżoniów. Zarys monografii miasta, red. S. Dąbrowski, Wrocław-Dzierżoniów 1998. 369
Einhorn Ignacy, Żydzi w tenisie stołowym na Śląsku І Pomorzu Zachodnim, [w:] Z dziejów sportu na Zie miach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014, s. 119-129. Eisenberg Christiane, „English Sports' und Deutsche Bürger: Eine Gesellschaftsgeschichte 1800-1939, Padeborn-München-Wien-Zürich 1999. Falkner Gerd, Skierfür die Front, Planegg 2004. Festschrift und Geschäftsbericht aus Anlaß des 30jährigen Bestehens der Filiale Langenbielau des Deutschen Textilarbeiter-Verbandes Gegründet im 1893, Langenbielau [1923]. Festschrift zum 2Sjährigen Bestehen des Zobtengaues 1887-1912 und goldenen Jubiläum des Männer-TurnVerein,Bahnfrei' zu Frankenstein in Schl. 1862-1912, [Frankenstein 1912]. Festschrift zur Feier des 50jährigen Bestehens des Männerturnvereins Reichenbach i. Schl. (4. u. 5. März 1911), Hrsg. O. Gottwald, Reichenbach 1911. Gaj Jerzy, Rozwój sportu w Polsce 1867-1997, [w:] Zarys historii sportu w Polsce, red.J. Gaj, B. Woltmann, Gorzów Wielkopolski 1999. Geschichte der Leibesübungen, Bd. 3, Teil 1-2, Hrsg. H. Ueberhorst, Berlin-München-Frankfurt am Main 1980-1982. Geschichte des Turnens und Sports in Schlesien 1812-1989, Hrsg. T. Jurek, K.-H. Schodrok, Weimar 2012. Giesecke Hermann, Vom Wandervogel bis zur Hitlerjugend. Jugendarbeit zwischen Politik und Pädagogik, München 1981. Góry Sowie. Schroniska górskie na dawnych pocztówkach i zdjęciach, red. T. Przerwa, J. Grużlewski, Dzier żoniów 2015. Greiner M[ax], Jugendpflege durch ein Jugendheim, Jugendpflege durch Jugend- und Elternabende, Langen bielau
[1918]. Grużlewska Anna, Polska Jerozolima 1945-1950, Dzierżoniów 2019. Grygorcewicz Bartosz, Przemysł włókienniczy w Dzierżoniowie: dwa początki [w:] Dzierżoniów wiek minio ny, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 157-175. Hasse Erich, Chronik der Stadt Reichenbach im Eulengebirge, Reichenbach 1929. Hasse Erich, Das Reichenbacher Stadtbad [w:] Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreiskalender für den Kreis Reichenbach 1930, s. 76. Hilbich Hans, Nachwort, [w:] Erich Hasse, Chronik der Stadt Reichenbach im Eulengebirge, Lingen 1989, s. 373-375. Historia kolarstwa polskiego, Kolarstwo szosowe: Mistrzostwa Polski. Mistrzostwa świata. Igrzyska olimpij skie, red. B. Tuszyński, Warszawa 2014. Illustrierte Geschichte des Arbeitersports, Hrsg. H.J. Teichler, G. Hauk, Berlin-Bonn 1987. Jarecki Stanislaw, Rozwój piłki ręcznej na Śląsku, cz. 1:1925-1960, Katowice 1972. Kmiecik Piotr, Architektura Dzierżoniowa w XIX wieku, Wrocław 2009. Kreisverband Reichenbach (Eulengebirge). Reichs-Krieger-Bund „Kyffhäuser" 1884-1934, Reichenbach 1934. Kresa Jaroslaw, Lechia na koniec tysiąclecia, Dzierżoniów 2001. Kwaśny Jerzy, 100 lat piłki nożnej na ziemi raciborskiej 1903-2003, Racibórz [2003]. Ligarski Sebastian, Polski „Dzierżoniów", [w:] Dzierżoniów wieki minione, red. D. Adamska, S. Ligarski, T. Przerwa, Dzierżoniów 2009, s. 189-192. Matwijowski Krystyn, Uroczystości, obchody i widowiska w barokowym Wrocławiu, Wrocław 1969. Młodzikowski Grzegorz, Genealogia społeczna i klasowefunkcje sportu w latach 1860-1928, Warszawa 1970. NeuendorffEdmund, Die Deutsche Turnerschaft
1860-1936, Berlin 1936. Obst Wilhelm, Unsere Jugend-unsere Zukunft!, [w:] Heimat-Kalenderfür das Eulengebirge gleichzeitig Kreis kalenderfür den Kreis Reichenbach 1930, s. 68-72. Obst Wilhelm, Von Turnen, Sport und Spiel, [w:] Heimat-Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreis kalenderfür den Kreis Reichenbach 1931, s. 107-110. Ogrodzieński Wojciech, Dzieje dzielnicy śląskiej „Sokoła", Katowice 1937. Ordyłowski Marek, Ostrowski Andrzej, 1000 lat wrocławskiego sportu, Wrocław 2002. Ordyłowski Marek, Rozwój kultury fizycznej na Ziemiach Odzyskanych w pierwszych latach po II wojnie światowej, [w:] Z dziejów sportu na Ziemiach Zachodnich І Północnych Polski po II wojnie światowej, red.J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014. 370
Ordyłowski Marek, Schwarzer Zbigniew, Szymański Leonard, 50 lat wrocławskiego sportu 1945-1995, Wrocław 2007. Ordyłowski Marek, Szkice z dziejów kulturyfizycznej, Zielona Góra 2005. Ordyłowski Marek, Tradycje kulturyfizycznej we Wrocławiu, Warszawa 1999. Palimonka Krzysztof, Piłkarska „Bielawianka" 1946-2011, Lutomia Górna 2012. Pasko Artur, Sport wyczynowy w polityce państwa (1944-1989), Kraków 2012. Pasko Artur, Zarządzanie sportem w Polsce w dekadzie Edwarda Gierka, „Studia Podlaskie”, 1.19, Białystok 2011,5.201-204. Paul Alphons, Geschichte der Stadt Reichenbach in Schlesien, Reichenbach 1889. Paul Georg, 75 Jahre Reichenbacher Kriegerverein. Ernsteres und Heiteres aus dem Reichenbacher Leben, Reichenbach [1925]. Pawlak Katarzyna, Obozy pracy przymusowej ifilie KL Gross-Rosen położone na Ziemi Dzierżoniowskiej, [w:] Dzierżoniów - wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 266-279. Pelc Martin, Sport a česká společnost do roku 1939: Osobnosti - instituce - reflexe, Praha 2018. Perlak Bartłomiej, Dzieje dzierżoniowskiej piłki ręcznej od 194S r., „Rocznik Dzierżoniowski", 19 (2009), s. 112-129. Perlak Bartłomiej, Ośrodek Sportu i Rekreacji w życiu sportowo-kulturalnym Dzierżoniowa na przełomie XX i XXI wieku, Wrocław 2010. Perlak Bartłomiej, Początki przemysłu radiotechnicznego w Dzierżoniowie po II wojnie światowej, [w:] Dzier żoniów wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 187-194. Perlak Bartłomiej, Polskie początki sportu w powojennej Bielawie, „Bibliotheca Bielaviana" 2009, s. 13-31. Perlak Bartłomiej, Rola sportu i kultury
fizycznej w powojennym Dzierżoniowie, [w:] Dzierżoniów wieki mi nione, red. D. Adamska, S. Ligarski, T. Przerwa, Dzierżoniów2009, s. 231-257. Perlak Bartłomiej, Z dziejów sportu w Dzierżoniowie i Bielawie w latach 1945 1948, [w:] Z dziejów sportu na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław2014, s. 45-53. Petruczenko Maciej, Prześcignąć swój czas. Kariera Ireny Szewińskiej od kulis, Warszawa 2019. Ponczek Mirosław, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół" na Górnym Śląsku, Katowice 1987. Przerwa Tomasz, Dzierżoniów - przedwojenna stolica Gór Sowich, [w:] Dzierżoniów - wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 65-78. Przerwa Tomasz, Między lękiem a zachwytem: sporty zimowe w śląskich Sudetach i ich znaczenie dla regionu (do 1945 r.), Wrocław 2012. Przerwa Tomasz, Odkryli dla nas piękno gór. Trzy śląskie organizacje górskie (1882-1945): Verband der Gebirgsvereine an der Eule, Waldenburger Gebirgsverband, Zobtengebirgsverein, Toruń 2003. Przerwa Tomasz, Przedwojenne narciarstwo bielawskie, „Bibliotheca Bielaviana” 2014, s. 25-36. Przerwa Tomasz, Wokół genezy urlopu wypoczynkowego i weekendu, [w:] Człowiek i praca, red. G. Pańko, K. Ruhland, Wrocław 2016, s. 211-224. RechowiczHenryk, Športna Górnym Śląsku do 1939roku, Katowice 1997. Renges Yasmin, Die Stadtbäder der Goldenen Zwanziger, Köln 2015. Rosenstein Marcus, Das Ballsport Lexikon. Die Ball- und Kugelspiele der Welt, Berlin 1997. Rosiak Grzegorz, Dzieje Automobilklubu Śląskiego w latach 1924-2014 na tle przeobrażeń społeczno-poli
tycznych, Katowice 2014. Ruchniewicz Małgorzata, Dolny Śląsk u progu nowej epoki, [w:] Dolny Śląsk. Monografia historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2006. SasikElżbieta, Sport, rekreacja, turystyka, „RocznikDzierżoniowski”, 2 (1992), s. 65-84. Schindler Gerhard, Entwicklung und Organisation des neuzeitlichen Sports in Breslau von den Anfängen bis 1905, Breslau 1938. Schönaich Gustav, Zur Geschichte des schlesischen Schützenwesens, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesien", 40 (1906), s. 185-216. Schwarzer Zbigniew, Czołowe kluby Dolnego Śląska i ich wkład w rozwój ruchu sportowego w Polsce w latach 1945-1980, [w:] Kultura fizyczna na Dolnym Śląsku w 40-leciu Polski Ludowej, red. L. Szymański, Wro cław 1993. 371
Seidel Erna, Reichenbach (Eulengebirge): Tagebuch-Aufzeichnungen vom Kriegsende Dezember 1944 bis April 1946, Warendorf 1983. Sowa Andrzej Leon, Historia polityczna Polski 1944-1991, Warszawa 2011. Sput Piotr, Z dziejów raciborskiego sportu: od ich początków do roku 1940, Racibórz 2006. Steuer Antoni, Dzieje ciężkiej atletyki na Górnym Śląsku 1878-1945, Katowice 1976. Steuer Antoni, Ruch sportowy w województwie śląskim 1922-1939, Opole 2008. Szaynok Bożena, Żydzi w Dzierżoniowie (1945-1950), [w:] Dzierżoniów wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 25-34. Szubert Robert, Kultura fizyczna w przemianach wsi polskiej w latach 1944-1956, Wrocław 2010. Szymański Leonard, Kultura fizyczna i turystyka w polityce Polski Ludowej 1944-1980, „Studia i Monogra fie AWF we Wrocławiu”, z. 72, Wrocław 2004. Szymański Leonard, Kultura fizyczna w życiu społeczno-politycznym Dolnego Śląska w latach 1945-1948, [w:] Studia i szkice z dziejów kultury fizycznej, red. T. Jurek, Gorzów Wielkopolski 1992, s. 251-256. Szymański Leonard, Rola partii robotniczych i organizacji młodzieżowych w rozwoju kultury fizycznej na Dolnym Śląsku w latach 1945-1975, [w:] Kultura fizyczna na Dolnym Śląsku w 40-leciu Polski Ludowej, red. L. Szymański, Wrocław 1993, s. 15-178. Szymański Leonard, Społeczno-polityczne, gospodarcze i kulturowe aspekty rozwoju kultury fizycznej i tury styki na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej, [w:] Z dziejów sportu na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014, s. 17-34. Szymański
Leonard, Uwarunkowania i podstawy rozwoju kulturyfizycznej na Dolnym Śląsku, [w:] Z dziejów kulturyfizycznej na Śląsku, red. Μ. Ponczek, K. H. Schodrok, Katowice 2009, s. 270-294. Szymański Leonard, Ze studiów nad modelem kulturyfizycznej w Polsce Ludowej 1944-1980, Wrocław 1996. Szymański Sławomir, Sport w Breslau, Wrocław 2011. Szymański Sławomir, Wrocław, sport, PRL, Wrocław 2013. Toporowicz Kazimierz, Zarys dziejów „Sokoła" na ziemiach polskich w latach 1867-1947, [w:] Z kart historii polskiego „Sokoła", Kraków 1995. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół" na Górnym Śląsku, red. H. Przybylski,}. Ślęźyński, Katowice 1986. Tuszyński Bogdan, Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej, Warszawa 1999. Tyszkiewicz Jakub, Ludność niemiecka w Dzierżoniowie, [w:] Dzierżoniów wiek miniony, red. S. Ligarski, T. Przerwa, Wrocław 2007, s. 35-42. Ueberhorst Horst, Frisch,frei, stark und treu. Die Arbeitersportbewegung in Deutschland 1893-1933, Düssel dorf 1973. Ueberhorst Horst, Vergangen, nicht vergessen: Sportkultur im deutschen Osten und im Sudetenland: Von An fängen bis 1945, Düsseldorf 1992. Walther H., Graf Zeppelin über Reichenbach, [w:] Heimat-Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreis kalenderfür den Kreis Reichenbach 1931, s. 126-127. Weigelt C., Die Abwässer von Textil-Industrieen in Langenbielau und der Zustand ihrer Aufnahmegewässe^ Berlin 1903. Włodarczyk Tamara, Sport żydowski na Dolnym Śląsku w latach 1945-1959, [w:] Z dziejów sportu na Zie miach Zachodnich i Północnych Polski po II wojnie światowej, red. J. Maliniak, P. Sroka, G. Strauchold, Wrocław 2014,
s. 97-99. Wroczyński Ryszard, Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu, Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk 1979. Z dziejów kultury fizycznej na Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim, red. H. Rechowicz, Katowice 1989. Z dziejów kultury fizycznej na Śląsku: rozwój kultury fizycznej na Śląsku w latach 1919-1989. t. 1, red. Μ. Ponczek, K.-H. Schodrok, Katowice 2009. Z dziejów Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" w Polsce w 135. rocznicę powstania, red. W. Cynarski, K. Obodyński, Μ. Markiewicz, Rzeszów 2004. Zum 1. Kreistreffen vom 26. bis 28. August 1938 in Reichenbach: Die Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei im Kreise Reichenbach, Reichenbach [1938]. 372
Spis ilustracji CZĘŚĆ 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. IS. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Gospoda „Zum goldenen. Löwen”, w której powstało w 1861 r. Męskie Towarzystwo Gimnastyczne w Dzierżoniowie, koniec XIX w. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 19. Hrabia Max Pilati, jeden z założycieli Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie, lata 60.-70. XIX w. (Oscar Gottwald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturn vereins Reichenbach i. Schl., Reichenbach 1911), s. 20. Logo Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie, początek XX w. (Oscar Gott wald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturnvereins Reichenbach i. Schl., Rei chenbach 1911), s. 20. Gospoda „Zur goldenen Weintraube”, lokal patronacki Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Germania” w Dzierżoniowie, początekXXw. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 22. Panorama miasta, sala gimnastyczna przy Karczmie Strzeleckiej i przedstawiciel turnerstwa, początekXXw. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 25. Gimnazjum realne (Szkoła Króla Wilhelma) w Dzierżoniowie (obecnie Liceum Ogólnokształcące nr 1), początekXXw. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 27. Ewangelicka szkoła ludowa w Dzierżoniowie (obecnie Liceum Ogólnokształcące nr 2), początek XX w. (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 29. Plan Dzierżoniowa wykonany w 1790 r. przez Augusta Sadebecka: ze strzelnicą (Schiessplatz) z le wej strony grafiki (kopia w zbiorach autora), s. 32. Fragment planu Dzierżoniowa z ok. 1920 r.; ze strzelnicą, domem strzeleckim (St. Schießhaus) i placem sportowym (Platz) (kopia w zbiorach autora),
s. 34. Alumnat gimnazjum realnego w Dzierżoniowie z „doklejoną” rowerzystką, początek XX w. (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 37. Siłacz Karl Christoph z Jordanowa Śląskiego, mistrz Śląska w podnoszeniu ciężarów, początek XX w. („Hohe Eule”, 1999), s. 39. Oscar Gottwald przewodniczący „górnomiejskiego” Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie i przewodniczący Ślężańskiego Okręgu Gimnastycznego, początek XX w. (Oscar Gottwald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturnvereins Reichenbach i. Schl., Reichenbach 1911), s. 45. Kurt Wiesner nauczyciel dzierżoniowskiego gimnazjum realnego i naczelnik wyszkolenia Ślężań skiego Okręgu Gimnastycznego (Oscar Gottwald, Festschrift zur Feier des SOjährigen Bestehens der Männerturnvereins Reichenbach i. Schl., Reichenbach 1911), s. 45. Anons festynu strzeleckiego w Dzierżoniowie w 1907 r. („Schlesischer Volksbote” 1907), s. SI Anons zebrania Towarzystwa Rowerzystów „Germania” w Dzierżoniowie, 1911 r. („Schlesischer Volksbote” 1911), s. 54. Pieczęć Towarzystwa Rowerzystów „Tourist” w Dzierżoniowie, początek XX w. (Archiwum Pań stwowe we Wrocławiu Oddział w Kamieńcu Ząbkowickim), s. 55. Kort tenisowy koło Domu Kupieckiego w Dzierżoniowie (z lewej strony), początekXXw. (ze zbio rów Anny Grużlewskiej), s. 56. Pionierzy narciarstwa sowiogórskiego, początek XX w. (Eulengebirge als Sommerfrische, Reichen bach 1913), s. 59. Lodowisko koło dworca kolejowego w Dzierżoniowie, okres międzywojenny („Hohe Eule”, 1961), s. 65. Fragment planu Dzierżoniowa z ok. 1930 r.; z lodowiskiem (Eisbahn) (ze zbiorów Anny Grużlew
skiej), s. 67. Schronisko Związku Młodych Niemiec w Srebrnej Górze, uruchomione m.in. ze środków zebra nych w Dzierżoniowie, ok. 1913 r. (ze zbiorówjacka Grużlewskiego), s. 68. 373
22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 374 Przemarsz żołnierzy ulicami Dzierżoniowa, pierwsza wojna światowa (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 74. Boisko piłkarskie w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 82. Projekt centrum sportowego „trójmiasta” (basen i stadion) autorstwa Karla Erbsa, 1926 r. („Hohe Eule”, 1965), s. 83. Drużyna Zrzeszenia Piłkarskiego po zdobyciu mistrzostwa obwodu świdnickiego, 1920 r. („Hohe Eule”, 1970), s. 85. Anons „wielkanocnych” meczów Zrzeszenia Piłkarskiego, 1924 („Schlesischer Volksbote”, 1924), s. 86. Schronisko „Fritschehütte” w Potoczku (Rościszowie) dzierżoniowskiego Klubu Narciarskiego „Hohe” Eule”, okres międzywojenny (ze zbiorówjacka Grużlewskiego), s. 90. Towarzystwo Atletyczne „Siegfried” w Dzierżoniowie, okres międzywojenny („Hohe Eule”, 1972), s. 91. Drużyna Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego w Dzierżoniowie, zwycięska w lekkoatletycz nym Dolnośląskim Turnieju Miast, 1931 r. („Hohe Eule”, 1968), s. 96. Hala sportowo-widowiskowa w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Haus Schlesien), s. 97. Uczniowie katolickiej szkoły ludowej w Dzierżoniowie podczas zawodów „Reichsjugend wettkampf”, 1928 r. („Hohe Eule”, 1958), s. 99. Zajęcia sportowe młodzieży dzierżoniowskiej, ok. 1930 r. (Heimat-Kalender für das Eulengebirge gleichzeitig Kreiskalenderfür den Kreis Reichenbach 1931), s. 100. Projekt Basenu Miejskiego w Dzierżoniowie autorstwa Karla Erbsa, 1927 r. („Ostdeutsche Bau-Zeitung”, 1927), s. 104. Budynek Basenu
Miejskiego w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Grużlew skiej), s. 105. Budynek Basenu Miejskiego w Dzierżoniowie nocą, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Gru żlewskiej), s. 107. Wnętrze Basenu Miejskiego w Dzierżoniowie, okres międzywojenny („Hohe Eule”, 1961), s. 111. Mecz piłki wodnej w Basenie Miejskim w Dzierżoniowie, okres międzywojenny (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 108. Anons prasowy z okazji otwarcia kąpieliska w Dzierżoniowie, 1929 r. („Schlesischer Volksbote”, 1929), s. 108. Pochód z okazji otwarcia nowej strzelnicy Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1929 r. („Hohe Eule”, 1966),s. 111. Członkowie Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1929 r. („Hohe Eule”, 1966), s. 111. Hala strzelecka przy nowej strzelnicy Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1929 r. („Hohe Eule”, 1966), s. 112. Dom Młodzieży w byłym Domu Strzeleckim w Dzierżoniowie, lata 30. XX w. (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 115. Niezrealizowany plan stadionu w Dzierżoniowie autorstwa Karla Erbsa, lata 20. XX w. (ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Dzierżoniowie), s. 116. Członkowie Towarzystwa Tenisowego w Dzierżoniowie podczas meczu otwarcia kortów teniso wych, 1929 r. („Hohe Eule”, 1964), s. 118. Fragment planu Dzierżoniowa z ok. 1930 r.; z kortami tenisowymi (Tennis-Platz) i stadionem (Spiel- und Fest-Platz, Spiel- und Sport-Platz) (ze zbiorów Anny Grużlewskiej), s. 119. Anons kręgielni gospody„Zum goldenen Löwen”, 1926 r. („Schlesischer Volksbote”, 1926), s. 121. Drużyna Zrzeszenia Piłkarskiego w Dzierżoniowie, 1930 r. („Hohe Eule”, 2003), s. 121. Klub Sportów Motorowych „Hohe
Eule” w Dzierżoniowie, 1928 г. („Hohe Eule”, 1956), s. 125. Utytułowany motocyklista Richard Schindler z Ostroszowic, 1933 r. („Ostdeutsche Sportzeitung”, 1933), s. 127. Lądowanie sterowca „Parseval” w Dzierżoniowie, 1910 r. („Hohe Eule”, 1959), s. 128. Modelarstwo dzierżoniowskie, lata 30. XX w. (Zum 1. Kreistreffen vom 26. bis 28. August 1938 in Reichenbach: Die Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei im Kreise Reichenbach, Reichen bach [1938]), s. 128.
52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. Pochód Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Germania” w Dzierżoniowie, 1 V 1934 r. („Hohe Eule”, 1960), s. 132. Anons zawodów jeździeckich w Dzierżoniowie, 1939 r. („Schlesischer Volksbote”, 1939), s. 134. Ćwiczenia strzeleckie Hitlerjugend w Dzierżoniowie, lata 30. XX w. (Zum 1. Kreistreffen vom 26. bis 28. August 1938 in Reichenbach: Die Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei im Krei se Reichenbach, Reichenbach [1938]), s. 135. Franz Grammel z Gildii Strzeleckiej w Dzierżoniowie, 1930 r. („Hohe Eule”, 1966), s. 146. Plakietka Mistrzostw Śląska w narciarstwie rozegranych w Kamionkach w 1934 r. (ze zbiorów An drzeja Paska), s. 149. Sztab Mistrzostw Śląska w narciarstwie w 1934 r.: landrat dzierżoniowski Walter Hübner, powia towy mistrz budowlany Heinrich Feldmann i szef Bractwa Narciarskiego Erich Müntner („Hohe Eule”, 1959), s. 151. Erich Müntner, lata 30. XX w. („Hohe Eule”, 1956), s. 151. Anons Sanatorium Narciarskiego w Dzierżoniowie, 1935 r. („Schlesischer Volksbote”, 1935), s. 153. Apel w ramach Dnia Sportu Zakładowego Związku Sportowego przedsiębiorstwa Rosenberger Hüesker w Dzierżoniowie, 1941 r. („Werkzeitung Franz Rosenberger jr. I Otto F. Hüesker”), s. 155. Dzień Sportu Zakładowego Związku Sportowego przedsiębiorstwa Rosenberger Hüesker w Dzierżoniowie, 1942 r. („Werkzeitung Franz Rosenberger jr. I Otto F. Hüesker”, 1942), s. 156. Drużyna Zakładowego Związku Sportowego przedsiębiorstwa Rosenberger 8t Hüesker w Dzier żoniowie na zawodach sportowych w rejonie Przełęczy Jugowskiej, 1941 r.
(„Werkzeitung Franz Rosenberger jr. ! Otto F. Hüesker”, 1941), s. 158. Basen Miejski w Dzierżoniowie, 1941 r. („Werkzeitung Franz Rosenberger jr. / Otto F. Hüesker”, 1941), s. 162. Lokalizacja basenów krytych w Niemczech, 1935 r. (Die sportliche Übungsstätten im Deutschen Reich, Berlin 1938), s. 163. CZĘŚĆ 2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Rozkaz որ 1.2/46 dotyczący utworzenia HKS w Dzierżoniowie, 1946 r. (zbiory własne autora), s. 171. Legitymacja członkowska HKS Dzierżoniów, 1947 r. (zbiory własne autora), s. 172. Legitymacja zawodnicza Wojciecha Jaruzelskiego z grudnia 1946 r. (zbiory własne autora), s. 172. Winieta Włókienniczego Związkowego Klubu Sportowego Włókniarz Dzierżoniów (AP KZ, SP w Dzierżoniowie, sygn. 21), s. 173. Legitymacja członkowska Zrzeszenia Sportowego Ogniwo Dzierżoniów, 1954 r. (zbiory własne W. Jaruzelskiego), s. 175. Afisz zapowiadający mecz piłki nożnej w witrynie żydowskiego domu kultury (fot. za: A. Grużlewska, Polska Jerozolima 1945-1950, Dzierżoniów 2019), s. 179. Żydowscy kolarze przed startem wyścigu, II połowa lat 40. XX w. (zbiory własne W. Molendy), s. 181. Hala i hotel Ośrodka Sportu i Rekreacji w Dzierżoniowie podczas budowy, 1984 r. (zbiory własne OSiR), s. 225. Budowa basenu odkrytego w Dzierżoniowie, 1984 r. (zbiory własne OSiR), s. 225. Ośrodek Sportu i Rekreacji w Dzierżoniowie z lotu ptaka, 2010 r. (zbiory własne OSiR), s. 230. Drużyna piłkarska Szkoły Podstawowej nr 2 w Dzierżoniowie, zwycięzca Mistrzostw Powiatu w Piłce Nożnej, I połowa lat 50. XX w., od prawej stoją: Konrad Schneider, Henryk Baclawski, Adam Chojnacki,
Adam Szpakowski, Benedykt Budziszewski, Zbigniew Trębecki, Wiesław Stefa niak, Eugeniusz Piwko, Mieczysław Błażejowicz (zbiory własne K. Schneidera), s. 232. Nowo wybudowane trybuny przy boisku asfaltowym Szkoły Sportowej w Dzierżoniowie z widocz ną reklamą Zakładów Przemysłu Odzieżowego „Bobo” (zbiory własne K. Schneidera), s. 232. 375
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 376 Uroczystość wręczenia nagród z okazji zdobycia tytułu mistrza Polski szkół sportowych, maj 1981 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 234. Drużyna Szkoły Sportowej w Dzierżoniowie, mistrzynie Polski szkól sportowych, 1981 r., stoją od prawej: Beata Sulikowska, Joanna Swancar, Elwira Żaba, Iwona Czypionka, Urszula Gawłowska, Małgorzata Szabra, Małgorzata Orłowska, Nella Kõrkus, Urszula Wiktor, Dorota Fornalik, Elżbie ta Dudek, Małgorzata Molenda, maj 1981 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 234. Mecz na boisku ZKS Włókniarz (obecny teren ul. W. Andersa, zbiory własne W. Molendy), s. 242. Drużyna piłkarska Spójni Dzierżoniów, 1949 r., (zbiory własne W. Molendy), s. 243. MeczLechia Dzierżoniów (w jasnych koszulkach) - Start Dzierżoniów, 1956 r., (zbiory własne au tora), s. 244. Piłkarze nożni Lechii Dzierżoniów, połowa lat 60. XX w. (zbiory własne OSiR), s. 248. Sekcja piłki nożnej Lechii Dzierżoniów, 1965 r. (zbiory własne OSiR), s. 249. Pasowanie na piłkarza, obóz trampkarzy Lechii Dzierżoniów w Jarosławcu pod koniec lat 70. Na pierwszym planie Wiesław Latała (później zawodnik pierwszoligowej Pogoni Szczecin), nad piłką Sławomir Haraf, a w tle Jerzy Gębczyński (później Górnik Wałbrzych), (zbiory własne J. Kresy), s. 251. Drużyna juniorów Lechii Dzierżoniów na obozie przygotowawczym wjarosławcu. Stoją od lewej: S. Wesołowski (kierownik drużyny), J. Domżalski, Μ. Kostek, G. Rempalski, G. Wudarczyk, J. Kre sa, J. Łakoma, Μ. Kobryń, J. Czeladzki,). Zabadeusz, J. Romanowski (trener); siedzą od lewej:
Łabędzki, R. Wojczyszyn, A. Połubiński, B. Targoni, Μ. Wenc, P. Szabra, C. Wasilewski, R. Szalecki, P. Dziób, P.Jędrowski; w dolnym rzędzie (w czarnych bluzach): P. Domżalski, N. Jackiewicz, lipiec 1988 r. (zbiory własneJ. Kresy), s. 255. Drugoligowa drużyna Lechii Dzierżoniów w koszulkach FC Bayern Monachium z nadrukowa nym logo firmy „Dióra”, przykrywającym logo firmy „Opel”, sponsora bawarskiego zespołu. Stoją od lewej (górny rząd) Albert Połubiński, Paweł Sibik, Grzegorz Rempalski, Zbigniew Soczewski, Andrei Zabijakin, środkowy rząd (od lewej): Ryszard Urbanek (trener), Artur Charciarek, Grze gorz Krawiec, Tomasz Resel, Jarosław Krzyżanowski, Stanisław Haraf (II trener), siedzą od lewej: Dariusz Michaliszyn, Mirosław Gil, Dariusz Majecki, Jacek Kubasiewicz (bramkarz), Arkadiusz Paszkowski,lipiec 1994, (zbiory własnej. Kresy), s. 260. Manifestacja kibiców Lechii Dzierżoniów przed wejściem do Urzędu Miasta w Dzierżoniowie, 20 XI1994 r. (zbiory własnej. Kresy), s. 261. Piłkarze reprezentacji Polski przed wyjazdem na Mistrzostwa Świata w Korei i Japonii, na spotka niu z prezydentem Polski Aleksandrem Kwaśniewskim w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. Od prawej: Paweł Sibik, Emanuel Olisadebe ściskający dłoń prezydenta Kwaśniewskiego, Marcin Żewlakow i trener Jerzy Engel, 22 V 2002 r. (fot. Grzegorz Rogiński, archiwum PAP), s. 263. Józef Kostek, jeden z najlepszych piłkarzy po powrocie do Lechii Dzierżoniów ze Śląska Wrocław, 1997 r. (zbiory własne J. Kresy), s. 265. Fotografia z meczu towarzyskiego zakończonego remisem 2:2 Lechii Dzierżoniów z Legią War szawa, w zespole
gości w meczu wystąpiło wielu reprezentantów Polski, m.in.: Sylwester Czereszewski, Maciej Murawski, Wojciech Kowalewski, Bartosz Karwan, Grzegorz Szamotulski, Jacek Bednarz, Paweł Skrzypek, Mariusz Śrutwa, 221 1999 r. (zbiory własne J. Kresy), s. 265. Krzysztof Piątek w stroju Lechii Dzierżoniów, 2012 r. (archiwum Lechii Dzierżoniów), s. 267. Pierwszy zespół męski Żagwi Dzierżoniów na turnieju we Wrocławiu, klasa okręgowa, stoją od lewej: Ryszard Rypel, Ryszard Stasiak, Konrad Schneider, Dominik Władyka, Adam Skorek, Je rzy Paliga, Andrzej Malinowski, pośrodku: Władysław Jaskólski, dolny rząd Andrzej Pijanowski, Władysław Synal, Józef Bielecki, Zbigniew Bielecki, 1966 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 271. Trening piłkarek ręcznych na boisku żużlowym przy Szkole Podstawowej nr 9, pierwsza z lewej: Zuzanna Kapica, Krystyna Sitek, Alicja Jenez, z nr 7 Helena Kapica, Krystyna Pawlik, Irena Pacek, z prawej trener Konrad Schneider, połowa lat 60. XX w. (zbiory własne K. Schneidera), s. 272. Irena Pacek (16 lat) podczas meczu piłkarek ręcznych Lechia Dzierżoniów ֊ Spartakus Jelenia Góra (15:0), 20IV1969 r. (zbiory własne J. Moskalskiego), s. 275.
31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 4L 42. 43. 44. Telegram z Dolnośląskiego Okręgowego Związku Piłki Ręcznej z okazji awansu piłkarek ręcznych Lechii do I ligi, czerwiec 1969 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 276. Zawodniczki Lechii Dzierżoniów, które wywalczyły awans do I ligi (od lewej) Krystyna Pawlik, Krystyna Szczudło, Krystyna Bartoszyńska, Irena Pacek, Krystyna Sitek, Teresa Kilian, Krysty na Kuleta, Alicja Kuleta, Helena Kapica, Zuzanna Kapica, Krystyna Graboś, Alicja Jenez, 1969 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 277. Plakat meczu Lechii Dzierżoniów - SKS Cracovia Kraków, grudzień 1969 r., (zbiory własne K. Schneidera), s. 27S. Drużyna piłkarek ręcznych LechiiDzierżoniów. Stoją odlewej: Krystyna Fortuna, Tadeusz Dudź, Ewa Nowakowska, Krystyna Sitek, Krystyna Kilian, Mirosława Anamatiadu, Konrad Schneider (trener), Jolanta Lachowicz, Janusz Małaczek (kierownik drużyny), Krystyna Ptak, Krystyna Bar toszyńska, Irena Pacek, Krystyna Zielińska, Elżbieta Figat, 15 XI1971 r. (zbiory własne K. Schnei dera), s. 281. Drużyna męska piłkarzy ręcznych Lechii Dzierżoniów, kucający Mieczysław Kubik (bramkarz), stoją od lewej: Laszkiewicz Władysław, Wojciechowicz Kazimierz, Ptak Jerzy, Rypel Ryszard, Wawrzyniak Andrzej, Waluta Edmund, Moskalski Janusz, Bajda Leszek (grający trener), 1973 r. (zbiory własne L. Bajdy), s. 281. Męska drużyna piłkarzy ręcznych Lechii Dzierżoniów, stoją od lewej: Henryk Wnorowski, Stani sław Adamski, Ryszard Stasiak, Jerzy Choromański, Eugeniusz Piłat, Janusz Moskalski, Stanisław Żukowski, klęczą od lewej: Jan Bek, Aleksander Szymanowski,
Mieczysław Kubik, Jerzy Ptak, Do minik Władyka, połowa lat 70. XX w. (zbiory własne L. Bajdy), s. 284. Drużyna męska piłki ręcznej Lechii Dzierżoniów, stoją od lewej: Adam Dawidziuk, Adam Cackow ski, Leszek Pędzik, Henryk Mielczarek, Jerzy Krawczyk, Jan Zawaryński; od lewej kucają: Jerzy Bil, Leszek Skowron, kierownik drużyny Kazimierz Michalski, Waldemar Dziadosz, Ryszard Fryt, Jerzy Fortuna, II połowa lat 70. XX w. (zbiory własne L. Bajdy), s. 284. Zawodniczki MKS Żagiew Dzierżoniów, wicemistrzynie Dolnego Śląska młodziczek. Stoją w pierwszym szeregu od lewej : Halina Stopa (trener), Kazimierz Teliński (przewodniczący Zarzą du Oddziału Szkolnego Związku Sportowego), Konrad Schneider; stoją w drugim szeregu od lewej : Maria Siudak, Bogusława Piotrowska, Ewa Siedlecka (nr 11), Bożena Szeląg (nr 1), Urszula Pisulak (nr 13); w przysiadzie od lewej: Ewa Hyjek, Jolanta Żaba (nr 9); siedzą od lewej: Jolanta Madej, Elżbieta Styś, Lidia Wasilewicz, Anna Terpiłowska, Dorota Grzegorzewicz. Teresa Pacek, Elżbieta Urbanowicz, 1975 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 286. Drużyna Żagwi po zwycięstwie w jednym z turniejów o Puchar Gór Sowich. Stoją od lewej: Konrad Schneider, Bolesław Dzielnicki, Włodzimierz Tukalski, Włodzimierz Koźbiał, Leon Szpak, Mie czysław Kubik, Adam Żak, rząd środkowy Edyta Schneider, Jolanta Lachowicz, Bożena Szeląg, Krystyna Lachowicz, Regina Chlipała, Jolanta Żaba, rząd dolny: Elżbieta Siedlecka, Urszula Pisu lak, Bożena Wólkiewicz, Elżbieta Kamińska, Dorota Grzegorzewicz, Teresa Pacek, Anna Rozkosz, II połowa lat 70. XX w. (zbiory własne K.
Schneidera), s. 286. Kazimierz Walaszczyk (naczelnik miasta) otwierający turniej o Puchar Gór Sowich, I połowa lat 80. XX w. (zbiory własne K. Schneidera), s. 287. Zespół z Dlouhá Loučka (dawna Czechosłowacja) na dzierżoniowskim rynku przed słupem ogło szeniowym z plakatem turnieju o Puchar Gór Sowich, 17 VI 1978 r. (zbiory własne K. Schneidera), s.287. Piłkarze ręczni Lechii Dzierżoniów, mistrz II Spartakiady Województwa Wałbrzyskiego, mistrz ligi juniorów młodszych OZPR Wrocław, stoją od lewej: A. Łyczek, A. Korda, W. Onderko, P. Łanocha, A. Dawidziuk (reprezentant Polski), L. Bajda (trener), klęczą od lewej: J. Ziulkowski, A. Bro nowicki, A. Zariczny, K. Kaliński, A. Wróbel, A. Seboń, 1978 r. (zbiory własne L. Bajdy), s. 289. Stoją od lewej: Józef Mikluszka, Konrad Schneider, Adam Żak, Marek Piorun, Władysław Tukal ski, Janusz Barski, zawodnicy Żagwi Dzierżoniów w Dlouhá Loučka (dawna Czechosłowacja), 1979 r. (zbiory własne K, Schneidera), s. 289. Janusz Barski po meczu w Dlouhá Loučka myje się w miejscowej rzece Oslava, z nr 13 Konrad Schneider, 1979 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 290. 377
45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 378 Zespól juniorów starszych Żagwi Dzierżoniów po półfinałowym meczu Mistrzostw Polski, 1998 r. Od lewej stoją: prezes klubu Józef Mikluszka, II kierownik drużyny Marian Bień, I kierownik drużyny Leszek Łazor, Bartosz Cilindź, Przemysław Paneer, Grzegorz Dziewic, trener Janusz Mo skalski, od lewej klęczą i siedzą: Marcin Pudło, Grzegorz Grzebielec, bramkarz Sławomir Korwel, Paweł Rypuła, Jarosław Kozak, Marcin Hui, bramkarz Piotr Kurasiński, Wojciech Kwiatek, leżący: Maciej Łazor (zbiory własnej. Moskalskiego), s. 294. Kadra sekcji pływackiej Ogniwa Dzierżoniów, II połowa lat 40. XX w. (zbiory własne W. Jaruzel skiego), s. 295. Dyplom dla Wojciecha Jaruzelskiego za zajęcie I miejsca w Powiatowych Zawodach Pływackich w Dzierżoniowie, 2 X1949 r. (zbiory własne autora), s. 295. W. Jaruzelski (w środku) z pływaczkami Ogniwa Dzierżoniów na basenie w Niemczy, czerwiec 1951 r. (zbiory własne autora), s. 298. Legitymacja Konrada Schneidera, ucznia Młodzieżowej Szkoły Sportowej ZS Włókniarz, 1X1954 r. (zbiory własne K. Schneidera), s. 300. Znaczek Młodzieżowej Szkoły Sportowej ZS Włókniarz (zbiory własne K. Schneidera), s. 300. Paweł Juraszek, półfinał mistrzostw Europy w Glasgow, 50 m stylem dowolnym, 8 VIII 2018 r., s. 307. Karolina Jurczyk, zawodniczka MKS Dziewiątka Dzierżoniów, medalistka Zimowych Mistrzostw Polski Juniorów w pływaniu w Gliwicach na 25-metrowym basenie, marzec 2017 r., s. 308. Andrzej Wojtal (w środku) po odebraniu odznaczenia „Za Zaslugi dla Sportu” podczas Dolno
śląskiego Kongresu Sportu Powszechnego, z lewej Anna Mucha - minister sportu i turystyki, z prawej Tomasz Smolarz - poseł VII kadencji, 11 IV 2013 r. (zbiory własne MKS Dziewiątka Dzierżoniów), s. 309. Stanisław Szozda wygrywający etap Tour de Pologne w Dzierżoniowie, lipiec 1971 r. (fot. „Dióra” z 1 VIII 1971 r.), s. 312. Peleton wyścigu Tour de Pologne na stadionie w Dzierżoniowie, lipiec 1971 r. (fot. „Dióra” z 1 VIII 1971г.), s. 313. Jacek Mickiewicz na starcie wyścigu ze startu wspólnego (zbiory własne L. Bajdy), s. 313. Leszek Czerwonka na starcie etapu jazdy indywidualnej, II połowa lat 80. XX w. (zbiory własne L. Bajdy), s. 314. Sławomir Chrzanowski (na najwyższym stopniu podium), zwycięzca Górskich Szosowych Mi strzostw Polski w 1999 r. (zbiory własne L. Bajdy), s. 316. Wyścig Tour de Pologne Women, etap Zakopane - Bukowina Tatrzańska, 19 VII 2016 r., stoją od lewej: Natalia Melnik LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Monika Żur BH SR SUNTOUR KMC, Dorota Przęzak LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Aurela Nerio LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Ewelina Szybiak LKS Atom Boxmet Dzierżoniów, Patrycja Lorkowska Cartusia Kartuzy, s. 320. Bolesław Charendarz (trener) i Artur Adamski (zawodnik Lechii Dzierżoniów) na Mistrzostwach Dolnego Śląska w Oławie, 1986 r. (zbiory własne B. Charendarza), s. 325. Mistrzowie Polski seniorów w boksie wraz z trenerem, stoją od prawej : Bolesław Charendarz, Jaro sław Zajączkowski, Daniel Zajączkowski, Mirosław Kuntusz, Świdnica 1996 r., (okładka miesięcz nika „Bokser”, VIII 1996 r.), s. 328. Piotr Wilczewski z Aminem Asikainenem przed walką o mistrzostwo
Europy w boksie zawodo wym, Finlandia, marzec 2011 r., s. 330. Zawodnicy Klubu Sportowego Karate Kyokushin odbierający medal za zasługi dla Dzierżoniowa podczas sesji Rady Miejskiej, 25II2013 r. (archiwum UM Dzierżoniów), s. 333. Sebastian Maniak podczas dekoracji medalowej Mistrzostwa Świata w Taekwon-do, 2016 r., s. 335. Artur Ostrowski (z lewej) po zdobyciu tytułu mistrza Stanów Zjednoczonych w taekwondo, Natio nal Championship Arkansas, 2004 (zbiory własne autora), s. 336. Sylwia Martyka, Norbert Warchoł (trener), Paulina Martyka reprezentantki Polski wraz z trene rem, 2018 r., s. 339 Stefan Saliński w trakcie rywalizacji w zawodach motocyklowych w Dzierżoniowie, tor na terenie dzisiejszego cmentarza komunalnego, koniec lat 60. XX w. (zbiory własne S. Salińskiego), s. 343.
68. 69. 70. 71. Stefan Saliński w syrenie 104 podczas rywalizacji w Rajdzie Dolnośląskim (eliminacji Mistrzostw Polski), odcinek specjalny Rościszów-Walim, 1972 r. (zbiory własne S. Salińskiego), s. 345. 70. Mistrzostwa Dzierżoniowa w czwórboju, pierwszy z prawej Kryspin Jasiński, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 9,1964 r. (zbiory własne A. Rozwadowskiego), s. 348. Włodzimierz Suszek, zdjęcie portretowe z karty zawodniczej, 20II 1963 r. (zbiory własne autora), s. 351. Karta zawodnicza siatkarza W. Suszka, 20II1963 r. (zbiory własne autora), s. 351. Bayerische Staatsbibliothek München |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Przerwa, Tomasz 1973- Perlak, Bartłomiej 1982- |
author_GND | (DE-588)129562742 (DE-588)1153616750 |
author_facet | Przerwa, Tomasz 1973- Perlak, Bartłomiej 1982- |
author_role | aut aut |
author_sort | Przerwa, Tomasz 1973- |
author_variant | t p tp b p bp |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV047170099 |
ctrlnum | (OCoLC)1240398711 (DE-599)HEB474870871 |
era | Geschichte gnd |
era_facet | Geschichte |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02196nam a2200493 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047170099</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220527 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">210301s2020 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788379774685</subfield><subfield code="9">978-83-7977-468-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1240398711</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)HEB474870871</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-B1595</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Przerwa, Tomasz</subfield><subfield code="d">1973-</subfield><subfield code="0">(DE-588)129562742</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Reichenbach / Dzierżoniów</subfield><subfield code="b">historia sportowych pasji i polityki</subfield><subfield code="c">Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Reichenbach/Dzierżoniów</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wrocław</subfield><subfield code="b">Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">378 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 367-372</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Politik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046514-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Sport</subfield><subfield code="0">(DE-588)4056366-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Dzierżoniów</subfield><subfield code="0">(DE-588)5057068-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Dzierżoniów</subfield><subfield code="0">(DE-588)5057068-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Sport</subfield><subfield code="0">(DE-588)4056366-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Politik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046514-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Perlak, Bartłomiej</subfield><subfield code="d">1982-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1153616750</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220527</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032575603</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">796.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090512</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">796.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">796.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Dzierżoniów (DE-588)5057068-7 gnd |
geographic_facet | Dzierżoniów |
id | DE-604.BV047170099 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T16:42:45Z |
indexdate | 2024-07-10T09:04:34Z |
institution | BVB |
isbn | 9788379774685 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032575603 |
oclc_num | 1240398711 |
open_access_boolean | |
owner | DE-B1595 DE-12 |
owner_facet | DE-B1595 DE-12 |
physical | 378 Seiten Illustrationen |
psigel | BSB_NED_20220527 |
publishDate | 2020 |
publishDateSearch | 2020 |
publishDateSort | 2020 |
publisher | Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe |
record_format | marc |
spelling | Przerwa, Tomasz 1973- (DE-588)129562742 aut Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak Reichenbach/Dzierżoniów Wrocław Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe 2020 378 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 367-372 Geschichte gnd rswk-swf Politik (DE-588)4046514-7 gnd rswk-swf Sport (DE-588)4056366-2 gnd rswk-swf Dzierżoniów (DE-588)5057068-7 gnd rswk-swf Dzierżoniów (DE-588)5057068-7 g Sport (DE-588)4056366-2 s Politik (DE-588)4046514-7 s Geschichte z DE-604 Perlak, Bartłomiej 1982- (DE-588)1153616750 aut Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
spellingShingle | Przerwa, Tomasz 1973- Perlak, Bartłomiej 1982- Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki Politik (DE-588)4046514-7 gnd Sport (DE-588)4056366-2 gnd |
subject_GND | (DE-588)4046514-7 (DE-588)4056366-2 (DE-588)5057068-7 |
title | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki |
title_alt | Reichenbach/Dzierżoniów |
title_auth | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki |
title_exact_search | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki |
title_exact_search_txtP | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki |
title_full | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak |
title_fullStr | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak |
title_full_unstemmed | Reichenbach / Dzierżoniów historia sportowych pasji i polityki Tomasz Przerwa, Bartłomiej Perlak |
title_short | Reichenbach / Dzierżoniów |
title_sort | reichenbach dzierzoniow historia sportowych pasji i polityki |
title_sub | historia sportowych pasji i polityki |
topic | Politik (DE-588)4046514-7 gnd Sport (DE-588)4056366-2 gnd |
topic_facet | Politik Sport Dzierżoniów |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032575603&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT przerwatomasz reichenbachdzierzoniowhistoriasportowychpasjiipolityki AT perlakbartłomiej reichenbachdzierzoniowhistoriasportowychpasjiipolityki AT przerwatomasz reichenbachdzierzoniow AT perlakbartłomiej reichenbachdzierzoniow |