Anomeizm: (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Bydgoszcz
Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
2020
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 317 Seiten 24 cm |
| ISBN: | 9788380183063 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047074564 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220511 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 201223s2020 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788380183063 |9 978-83-8018-306-3 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1229085293 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047074564 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 100 | 1 | |a Spychała, Dariusz |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)1136139893 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Anomeizm |b (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny |c Dariusz Spychała |
| 246 | 1 | 3 | |a Anomeizm |
| 264 | 1 | |a Bydgoszcz |b Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego |c 2020 | |
| 300 | |a 317 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 300-400 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Arianismus |0 (DE-588)4132601-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Frühchristentum |0 (DE-588)4129954-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Römisches Reich |0 (DE-588)4076778-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Römisches Reich |0 (DE-588)4076778-4 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Frühchristentum |0 (DE-588)4129954-1 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Arianismus |0 (DE-588)4132601-5 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 300-400 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220511 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032481534 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09015 |g 37 |
| 942 | 1 | 1 | |c 001.09 |e 22/bsb |f 09015 |g 37 |
| 942 | 1 | 1 | |c 100 |e 22/bsb |f 090513 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804182080464093184 |
|---|---|
| adam_txt |
Spis treści Wykaz skrótów Wstęp 7 25 ROZDZIAŁ I Kontrowersje doktrynalne w Kościele powszechnym (katolickim) na Zachodzie od początków do IV w. i pojawienie się arianizmu (anomeizmu) 1. Rozwój chrześcijaństwa na Zachodzie a społeczeństwo rzymskie 2. Poglądy anomejskie w zachodniej teologii przednicejskiej 31 69 ROZDZIAŁ II Kształtowanie się anomeizmu w Cesarstwie (neoarianie, aecjanie, eunomianie) 1. Nauka teologów przednicejskich a filozofia neoplatońska 2. Nauka Ariusza a podziały w ruchu antynicejskim 117 157 3. Selenas, Ursacjusz i Walens i ich zwolennicy jako krzewiciele nauki neoariańskiej (anomejskiej) na Zachodzie 167 4. Powstanie tzw. właściwego anomeizmu, czyli Kościoła „eunomian” 177 ROZDZIAŁ III Anomeizm i Kościół „anomejczyków” na Zachodzie w drugiej połowie IV w. 1. Kształtowanie się struktur i działalność anomejczyków od 360 do 400 r. 2. Anomejczycy wśród Germanów Bibliografia Źródła 219 Opracowania naukowe Indeks osób 309 251 201 193
Bibliografia Źródła Aleksander z Afŕodyzji, O duszy, tłum. M.E. Komsta, Lublin 2013, TPK. Aleksander z Aleksandrii, De Anima et corpore deque Passione Domini, PG 18, col. 585-608. Aleksander z Lycopolis, De placitis Manichaeorum, PG 18, col. 409-448. Aleksander z Lykopolis, Contra Manichaei opiniones disputatie, ed. A. Brinkmann, Leipzig 1985. Sancti Ambrosii Episcopi Mediolanensis Opera, Milano-Roma 1977-. Ambroży, Mowy, tłum. J. Czuj, Warszawa 1939. Sancti Ambrosii opera, Epistulae et Acta, vol. 1, ed. O. Faller; Pars Ճ Epistulae et Acta, vol. 2. Epistularum libri VII-VIII, rec. M. Zelzer, Vindobonae 1968-1990, CSEL LXXXII. Sancti Ambrosii opera, Epistulae et Acta, voi. 3. Epistularum liber decimus. Epistulae extra Collectionem. Gesta Concilii Aquileiensis, ree. Μ. Zelzer, Vindobonae 1982, CSEL LXXXII/3. Sancti Ambrosii, Epistulae, PL 16, col. 913-1342. Święty Ambroży z Mediolanu, Listy, t. 1, tłum. P. Nowak, Kraków 1997, BOK. Święty Ambroży z Mediolanu, Listy (36-69), t. 2, tłum. P. Nowak, Kraków 2003, BOK. Święty Ambroży z Mediolanu, Listy 70-77,1*-15* (poza zbiorem). Akta synodow w Akwilei, t. 3, tłum. P. Nowak, Kraków 2012, BOK. Sancti Ambrosii, De Fide ad Gratianum Augustum, PL 16, col. 527-698. Św. Ambroży, O wierze (do cesarza Gracjana), tłum. I. Bogaszewicz, Warszawa 1970. Sancti Ambrosii, De officiis, PL 16, col. 25-194. Św. Ambroży, Obowiązki duchownych, tłum. K. Abgarowicz, Warszawa 1967. Sancti Ambrosii, De mysteriis, PL 16, col. 409-426. Sancti Ambrosii, De institutione Virginis, PL 16, col. 319-347. Sancti Ambrosii, De viduis, PL 16, col. 247-275. Sancti
Ambrosii, De poenitentia, PL 16, col. 486-545. Sancti Ambrosii, Exhortado virginitatis, PL 16, col. 347-379. Sancti Ambrosii, De virginibus, PL 16, col. 197-243. Św. Ambroży, O dziewicach, tłum. W. Szołdrski, K. Obrycki, [w:] idem, Wybór pism, część druga, oprać. K. Obrycki, Warszawa 1986, PSP XXXV, s. 178-228. Sancti Ambrosii, Expositio in Evangelium Secundum Lucám, PL 15, col. 1693-1945. Św. Ambroży, Wykład ewangelii wg św. Łukasza, tłum. W. Szołdrski, Warszawa 1977, PSP 16. Sancti Ambrosii, Hexaemeron, PL 14, col. 131-288.
220 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Św. Ambroży, Hexaemeron, tłum. W. Szołdrski, Warszawa 1969, PSP 4. Sancii Ambrosii, In Psalmam 39 enarratici, PL 14, col. 1057-1068. Sancti Ambrosii, In Psalmum 48 enarratio, PL 14, col. 1211-1224. Sancii Ambrosii, In Psalmum 118 enarratio, PL 15, col. 1257-1603. Sancti Ambrosii, Sermones Hactenus Ascripti, PL 17, col. 603-734 A. Sancti Ambrosii, Sermones Tres, PL 18, col. 109-142 A. Sancti Ambrosii, De Isaac et anima, PL 14, col. 527-559. Św. Ambroży, O Izaaku lub duszy, tłum. P. Libera, [w:] idem, Wybór pism, część druga, oprać. K. Obrycki, Warszawa 1986, PSP XXXV, s. 126-172. Ambrosius, De obitu Valentiniani. (Św. Ambroży, Mowa na śmierć Walentyniana), tłum. A. Kotłowska, Poznań 2007, Rhomaioi. Źródła do Historii Bizancjum 1. Ambrosius, De obitu Iheodosii. (Św. Ambroży, Mowa na śmierć Teodozjusza), tłum. A. Ko tłowska, Poznań 2008, Rhomaioi. Źródła do Historii Bizancjum 2. Ambrosius, De spiritu sancto. De incarnationis dominicae sacramento, ed. O. Faller, Vindobonae 1964, CSEL LXXIX. Ambrosius, Explanatio super psalmos XII, ed. Μ. Petschenig, Vindobonae 1919, editio al tera, CSEL LXIV. Ämmiäni Marcelimi, Rerum gestarum libri gui supersunt, ed. W. Seyfarth, adiuv. L. Jacob Karau et I. Ulmann, vol. 1. libri XIV-XXV, voi. 2. libri XXVI-XXI, Lepzig 1979, BTeub. Ammianus Marcellinus, Dzieje Rzymskie, 1.1-2, tłum, wstępem i przypisami opatrzył I. Le wandowski, Warszawa 2001-2002, BA. Two of the Saxon Chronicles Parallel, ed. C. Plummer, vol. 1-2, Oxford 1892-1899. The Anglo-Saxon Chronicle, transi. G.N. Garmonsway, Dutton-
New York 1953. Anonymus Arianus: Fragmenten eines arianischen Historiographen, ed. J. Bidez, E Winkel mann, Philostorgius, Kirchengeschichte, (Anhang VII), Berlin 1981, s. 202-241. Anonim, Żywot Pitagorasa, [w:] Porfiriusz, Jamblich, Anonim, Żywoty Pitagorasa, tłum. J. Gajda-Krynicka, Wrocław 1993, s. 123-131. Anonyme Kirchengeschichte. (Gelasius Cyzicenus), hrsg. G.Ch. Hansen, Berlin-New York 2002, GCS Neue Folge Bd 9. Anonymi, Tractatus ad Novatianum haereticum: quod lapsis spes venlae non est denegan do, PL 3, col. 1205-1218 В. Anonymus Valesianus, Origo Constantini, rec. I. König, Trier 1987, Trier Historische Forschungen. Anthologia Palatina, vol. I, ed. W.R. Patton, New York-London 1916. Antologia Palatyńska, tłum. Z. Kubiak, Warszawa 1978. Św. Antoni, Lettres, Spiritualite orientale, 19, Abbeye de Bellefontaine 1976. Św. Antoni, Listy, tłum. A. Ziółkowski, [w:] Święty Antoni, Żywot. Pisma ascetyczne, tłum. E. Dabrowska, A. Ziółkowski, Μ. Borkowska et al., Tyniec-Kraków 2005, ŹM 35, s. 167-221. Apokryfy z Biblii Greckiej, oprać. Μ. Wojciechowski, Warszawa 2001, RSB 8. Apulei Platonici Madaurensis opera quae supersunt, vol. 3. Dephilosophia libri, rec. P. Tho mas, Stutgardiae 1970. Apulejusz z Madaury, O bogu Sokratesa i inne pisma, tłum. K. Pawłowski, Warszawa 2002, BKE Aristophanis Comoediae, ree. EW, Hall, WM. Geldart, 1.1-2, Oxford 1949. Arystofanes, Ptaki, tłum. J. Jedlicz, Warszawa 1954.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA Į 221 Aristotelis Metaphysica, ed. H. Bonitz, t. 1-2, Bonn 1848-1849. Arystoteles, Metafizyka, tłum. K. Leśniak, Warszawa 2009. Aristoteles, Politica, griechisch und deutsch, red. F. Susemihl, Leipzig 1879. Arystoteles, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, Warszawa 2006. Aristotles Protrepticus, rec. I. Düring, Göteborg 1961, AUG. Arystoteles, Zachęta do filozofii, tłum. К. Leśniak, Warszawa 1988, BKE Aristide, Apologie, ed. В. Pouderon, M.-J. Pierre, Paris 2003, SC 470. Arystydes zAten, Apologia, [w:] Pierwsi apologeci greccy, Kvadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milejades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, oprać. J. Naumowicz, tłum. L. Misiarczyk, Kraków 2004, BOK, s. 135-150. Athenagoras, Legatio and De ressurrectione, ed. W.R. Schoedel, Oxford 1972, OECT. Atenagoras z Aten, Prośba za chrześcijanami. O zmartwychwstaniu umarłych, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1985. Athanase ď Alexandrie, Apologie pour safuite, [w:] idem, Apologie a l’empereur Constance. Apologie pour sa fuite, oprać. J.M. Szymusiak, Parisiis 1958, s. 133-167. Św. Atanazy, Apologia własnej ucieczki, tłum. J. Ożóg, [w:] Św. Atanazy, Apologie, Warsza wa 1979, PSP XXI, s. 189-203. Athanase ď Alexandrie, Apologie a l’empereur Constance, [w:] Athanase ď Alexandrie, Apologie a l'empereur Constance. Apologie pour sa fuite, oprac. J.M. Szymusiak, Pari shs 1958, s. 87-132. Athanassi ad imperatorem Constantium apologia, Parisiis 1857, PG 25, col. 595-642. Św. Atanazy, Apologia do Konstancjusza, tłum. ƒ. Ożóg, [w:] Św. Atanazy,
Apologie, Warsza wa 1979, PSP XXI, s. 167-188. Athanassi apologia contra Arianos, Parisiis 1857, PG 25, col 247-410. Św. Atanazy, Apologia przeciw arianom, tłum. J. Ożóg, [w:] Św. Atanazy, Apologie, Warsza wa 1979, PSP XXI, s. 95-166. Athanassi, Historia Arianorum ad Monachos, Parisiis 1857, PG 25, col 691-796. Athanassi de decretis Nicaenae Synodi, Parisiis 1857, PG 25, col. 415-476. Athanassi de synodis Arimini in Italia, et Seleuciae in Isauria, celebratis, Parisiis 1857, PG26, col. 681-794. Athanasius, De sententia Dionysii, Athanasius Werke, Bd II1, ed. H.G. Opitz, Berlin 1935. Atanazy Wielki, O dekretach Soboru Nicejskiego. O wypowiedzi Dionizego, O synodach w Rimini i Seleucji, tłum. P.M. Szewczyk, Kraków 2011, ŽMT 60. Athanasii, Epistula encyclica ad episcopus, Parisiis 1857, PG 25, col. 221-240. Św. Atanazy Aleksandryjski, List encykliczny do biskupów (CPG 2124: Epistula encyclica ad episcopus), VoxP 56/2011, s. 567-578. Athanasii, Epistula ad episcopos Aegyppti et Libyae, Parisiis 1857, PG 25, col. 537-594. Athanasii, Epistula ad Epictetum, Parisiis 1857, PG 26. Athanasii, Tomus ad Antiochenos, Parisiis 1857, PG 26, col. 795-810. Athanasii, Oratio contra gentes, Parisiis 1884, PG 25, col. 3-96. Athanasii, Epistula ad Afros Episcopos, Parisiis 1857, PG 26, col. 1030-1048. Athanasii, Epistulae ad Serapionem Episcopum, Parisiis 1857, PG 26, col 529-676. Św. Atanazy Wielki, Listy do Serapiona. tłum. S. Kalinkowski, Kraków 1996, ŹMT 2. Athanasii, Vita S. Antonii, Parisiis 1857, PG 26, col. 837-976. Athanasii, Orationes contra Arianos, Parisiis 1857, PG 26, col.
12-468.
222 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Atanazy Wielki, Mowy przeciw arianom I-III, tłum. P.M. Szewczyk, Kraków 2013, ŹMT 67. Athanasii, Epistolae festeles, Parisiis 1857, PG 26, col. 1367-1444. Athanasii, Epistola ad Serapionem de morte Arii, Parisiis 1857, PG 25, col. 685-689. Athanasius, Historia acephala, ed. H. Frommen, Münster 1914. Athanasius, Expositio fi dei, [w:] Athanasiana, Five Homilies, Expositio fidei, Sermo maior, oprać. H. Nordberg, Part 1. The Texts, Helsinki-Helsingfors 1962, CHLXXX 2, s. 49-56. Athanasius, Five Homilies, [w:] Athanasiana, Five Homilies, Expositio fidei, Sermo maior, oprać. H. Nordberg, Part 1. The Texts, Helsinki-Helsingfors 1962, CHLXXX2, s. 1-48. Athanasius, Sermo maior de fide, [w:] Athanasiana, Five Homilies, Expositio fidei, Sermo maior, oprać. H. Nordberg, Part 1. The Texts, Helsinki 1962, CHL XXX. 2, s. 57-75. Athanasius, Vita di Antonio, red. GJ.M. Bartelink, tłum. P. Citati, S. Lilla, Milano 1974. Sant' Agostino, La fede e il simbolo, [w:] NBA VI, 1, Opera di sant’Agostino, ed. A. Pieret ti, Roma 1995. Sant’ Agostino, Discorsi IV/1, Sui tempi liturgici. [Testo latino dell’edizione Maurina e del le edizioni Postmaurine], Opera di sant’Agostino 32,1, Roma 1984. Augustinus, Confessiones. Bekenntnisse. Lateinisch-deutsch, rec. J. Bernhart, München 1955. Św. Augustyn, Wyznania, tłum. Z. Kubiak, Warszawa 1978. Augustinus, Tractatus sive sermones inediti ex codice Guelferbytano 4096. Detexit. primus ed. Germanus Morin. Accedunt S.S. Optati Milevitani Quodvultdei Carthaginiensis episcoporum aliorumque ex Augustini scholae
tractatus novem, Campoduni-Monaci 1917. Augustinus, Speculum, Liber de divinis scripturis, ed. F, Weihrich, Vindobonae 1887, CSEL XII. Sw. Augustyn, O życiu szczęśliwym, tłum. A. Swiderkówna, Kraków 2006, ŹMF. Św. Augustyn, Przeciw akademikom, tłum. K. Augustyniak, Kraków 2007, ŹMF. Aurelius Augustinus, De diversis quaestionibus octoginita tribus, red. I. Radziejewska, Kę ty 2012, Ad Fontes 26. Św; Augustyn, O porządku, tłum. J. Modrzejewski, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozoficzne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 155-233. Saint Augustin, Oeuvres, 1-ére serie: Opuscules, IV. Dialogues philosophiques, 1. Problèmes fondamentaux: Contra Académicos, De beata vite, De ordine, ed. R. Jolivet, Paris 1948. S. Aurelii Augustini, Opera omnia, Editio altera, emendata et aueta, t. 1, Parisiis 1836. S. Aurelii Augustini, De sancta virginitate, PL 40, col. 397-428. Św. Augustyn, O świętym dziewictwie, tłum. R. Bobel, H. Bojko, [w:] Pisma Świętego Augu styna o małżeństwie i dziewictwie, red. A. Eckmann, Lublin 2003, s. 117-182. S. Aurelii Augustini, De bono viduitatis, PL 40, col. 431-450. Św. Augustyn, O doskonałym wdowieństwie, tłum. T. Gacia, [w:] Pisma Świętego Augusty na o małżeństwie i dziewictwie, red. A. Eckmann, Lublin 2003, s. 183-222. S. Aurelii Augustini, De bono coniugali, PL 40, col. 373-397. Sw. Augustyn, Wartości małżeństwa, tłum. W Eborowicz, [w:] Pisma Świętego Augustyna o małżeństwie i dziewictwie, red. A. Eckmann, Lublin 2003, s. 73-116. S. Aurelii Augustini, De coniugiis adulterinis libri duo, PL 40, col. 451-486. Św. Augustyn, Cudzołożne małżeństwa, tłum. Μ.
Damian, Μ. Cieśluk, [w:] Pisma Święte go Augustyna o małżeństwie i dziewictwie, red. A. Eckmann, Lublin 2003, s. 223-297. S. Aurelii Augustini, De nuptiis et concupiscentia ad Valerium libri duo, PL 44, col. 413-474. Św. Augustyn, Małżeństwo i pożądliwość (Księga I), tłum. K. Kościelniak, [w:] Pisma Świę tego Augustyna o małżeństwie i dziewictwie, red. A. Eckmann, Lublin 2003, s. 343-390.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 223 S. Aurelii Augustini, Ad Orosium contra Priscillianistas et Origenistas, PL 42, col. 669-678. S. Aurelii Augustini, Retractationes, ed. P. Knöll, Vindobonae 1902, CSEL XXXVI. S. Aurelii Augustini, De fide et symbolo, De fide et operibus. De agone christiano, De continentia, De bono coniugali, De virginitate, De bono viduitatis, De adulterinis coniugiis. De medacio, Contra medacium, De opere monachorum, De divinatione daemonum, De cura pro mortuis gerenda, De patientia, ed. J. Zych, Vindobonae 1900, CSEL XLI. S. Aurelii Augustini, De perfectione iustitiae hominis, De gestis Pelagii, De gratia Christi, De nuptiis et concupiscentia, ed. C.E Vrba, ƒ. Zych, Vindobonae 1902, CSEL XLII. Augustyn, Dzieje procesu Pelagiusza, tłum. K. Obrycki, [w:] H. Pietras (red.), Grzech pier worodny, Augustyn, Dzieje procesu Pelagiusza, Kraków 2003, ŹMT 12, s. 191-274. S. Aurelii Augustini, Contra litteras Petilläni. Epistula ad catholicos de secta Donatistarum, Contra Crescionium grammaticum et Donatistiam, ed. Μ. Petschenig, Vindobo nae 1909, CSEL LIL S. Aurelii Augustini, De consensu evangelistarum, ed. E Weihrich, Vindobonae 1904, CSEL XLIII. S. Aurelii Augustini, Psalmus contra partem Donati, Contra epistulam Parmeniani, De bap tismo, ed. Μ. Petschenig, Vindobonae 1908, CSEL LL S. Aurelii Augustini, De unico baptismo, Breviculus collationis cum Donatistis, Contra par tem Donati post gesta, Sermo ad Caesariensis ecclesiae plebem, Gesta cum Emerito Do natıştanım episcopo, Contra Gauđentium Donatistarum episcopum, ed. Μ. Petschenig, Vindobonae 1910, CSEL LIII. S.
Aurelii Augustini, Depeccatorum meritis et remissione et de baptismoparvulorum, De spi ritu et littera, De natura et gratia, De natura et origine animae, Contra duas epistulas Pelagianorum, ed. C.E Vrba, ƒ. Zych, Vindobonae 1913, CSEL LX. S. Aurelii Augustini, De libero arbitrio, ed. W.M. Green, Vindobonae 1956, CSEL LXXIV. S. Aurelii Augustini, De magistro, ed. G. Weigel, Vindobonae 1961, CSEL LXXVII. S. Aurelii Augustini, De vera religione, ed. W.M. Green, Vindobonae 1961, CSEL LXXVII. S. Aurelii Augustini, Contra secundam luitani responsionem opus imperfectum, lib. 1-3, ed. Μ. Zelzer, Vindobonae 1974, CSEL LXXXV/1. S. Aurelii Augustini, Sermonem Arianorum, PL 42, col. 683-708. S. Aurelii Augustini, Collatio cum Maximia Arianorum episcopum, PL 42, col. 709-742. S. Aurelii Augustini, Contra Maximum haereticum Arian, episc., PL 42, col. 743-814. S. Aurelii Augustini, De moribus Ecclesiae catholicae et de moribus Manicheorum, ed. J.B. Bauer, Vindobonae 1990, CSEL XC. S. Aurelii Augustini, De Genesi contra Manichaeos, ed. D. Weber, Vindobonae 1998, CSEL XCI. S. Aurelii Augustini, Soliloquia, De inmortalitate animae, De quanttate animae, ed. W. Hör mann, Vindobonae 1986, CSEL LXXXIX. Św. Augustyn, Solilokwia, tłum. A. Świderkówna, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozoficzne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 239-305. Saint Augustin, Oeuvres, 1-ere serie: Opuscules, VI. Dialogues philosophiques, III. De lame a Dieu: De magistro, De libero arbitrio, ed. EJ. Thonnard, Parishs 1952. Św. Augustyn, O nieśmiertelności duszy, tłum. L. Kuc, [w:] Św. Augustyn, Dialogifilozoficz ne, oprać.
W. Seńko, Kraków 1999, s. 307-333. Św. Augustyn, O wielkości duszy, tłum. D. Turkowska, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozo ficzne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 335-419.
224 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Św. Augustyn, O nauczycielu, tłum. J. Modrzejewski, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozoficz ne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 433-485. Św. Augustyn, O wolnej woli, tłum. A. Trombala, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozoficzne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 493-649. Saint Augustin, Oeuvres, 1-ere serie: Opuscules VII: Dialogues philosophiques, vol. IV: La musique, texte de l’édition benedictine, introduction, traduction et notespar G. Finaert, EJ. Thonnard, Parisiis 1947. Św. Augustyn, O muzyce, tłum. D. Tarkowska, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozoficzne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 667-721. Augustinus, Contra Iulianum, PL 44, coi. 641-874. Augustinus, Przeciw Julianowi, tłum. W. Eborowicz, Warszawa 1977, PSP 19, z. 1-2. Augustinus, De utilitate credendi. De duabus animabus, Contra Fortunatum Manichaeum, Contra Adimantum, Contra epistula fundamenti, Contra Faustum Manichaeum, Con tra Felicem Manichaeum, De natura boni, Epistula Secundini, Contra Secundinum Ma nichaeum, ree. J. Zych, Vindobonae 1891/1892, CSEL XXV. Św. Augustyn, O dwóch duszach, tłum. J. Sulowski, [w:] Św. Augustyn, Pisma przeciw Ma nichejczykom, Warszawa 1990, PSP LIV, s. 67-88. Św. Augustyn, O pożytku wiary, tłum. J. Sulowski, [w:] Św. Augustyn, Pisma przeciw Ma nichejczykom, Warszawa 1990, PSP LIV, s. 33-65. Sw. Augustyn, Sprawozdanie z dyskusji z Fortunatem, tłum. J. Sulowski, [w:] Św. Augustyn, Pisma przeciw Manichejczykom, Warszawa 1990, PSP LIV, s. 89-110. Św. Augustyn, List, który nazywają „Listem Podstawowym”. (Epistula Fundamenti), tłum.
J. Sulowski, [w:] Św. Augustyn, Pisma przeciw Manichejczykom, Warszawa 1990, PSP LIV s. 111-151. Sw. Augustyn, Przeciw Adimantowi, tłum. J. Sulowski, [w:] Sw. Augustyn, Pisma przeciw Manichejczykom, Warszawa 1990, PSP LIV, s. 153-207. Sw. Augustyn, Przeciwko Feliksowi, tłum. J. Sulowski, [w:] Św. Augustyn, Pisma przeciw Manichejczykom, Warszawa 1990, PSP LIV, s. 209-248. Św. Augustyn, Przeciw Faustusowi. Księgi Ι-XXI, tłum. ƒ. Sulowski, Warszawa 1991, PSP LV. Sw. Augustyn, Przeciw Faustusowi. Księgi XXII-XXXIII, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1991, PSP LVI. Sw. Augustyn, Przeciw Sekundynowi, tłum. J. Sulowski, [w:] Sw. Augustyn, Przeciw Fau stusowi. Księgi XXII-XXXIII, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1991, PSP LVI, s. 161-193. Sw. Augustyn, O prawdziwej wierze, tłum. J. Ptaszyński, [w:] Św. Augustyn, Dialogi filozo ficzne, oprać. W Seńko, Kraków 1999, s. 723-818. Sw. Augustyn, O naturze dobra, tłum. Μ. Maykowska, [w:] Sw. Augustyn, Dialogi filozo ficzne, oprać. W. Seńko, Kraków 1999, s. 829-863. S. Aurelii Augustini, De consensu Evangelistarum libri quattuor, ed. E Weihrich, Vindobonae-Lipsiae 1904, CSEL XLIII. Sw. Augustyn, O zgodności ewangelistów, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1989, PSP L. Aurelii Augustini, Opera, Pars V. Quaestionum in Heptateuchum libri VII, Turnholti 1958, Corpus Christianorum, Series Latina, XXXIII, s. 1-276. S. Aurelii Augustini, Locutionum in Heptateuchum libri VII; De octo quaestionibus ex Veteri Testamento, Turnholti 1958, Corpus Christianorum, Series Latina, XXXIII, s. 276-472. Sw. Augustyn, Problemy Heptateuchu. Cz. 1. Księgi Rodzaju, Wyjścia,
Kapłańska, Liczb, tłum. ƒ. Sulowski, Warszawa 1990, PSP XLVI.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 225 Św. Augustyn, Problemy Heptateuchu. Cz. 2. Księgi Powtórzonego Prawa, Jozuego, Sędziów. Sposoby mówienia Heptateuchu. Osiem problemów ze Starego Testamentu, tłum. J. Sulow ski, Warszawa 1990, PSP XLVII. Saint Augustin, Oeuvres, 6-ére série, 46 B: Lettres l*-29*, ed. J. Divjak, Paris 1987, Bi bliothèque Augustinienne. Saint Augustin, La Regle, ed. L. Verheijen, Parisiis 1967,1. Tradition manuscrite. Św. Augustyn, Porządek klasztoru. (Ordo monasterii), [w:] Μ. Starowieyski (red.), Zachod nie reguły monastyczne, oprać. T. Dekert, M.T. Gronowski, S. Hiżycki, tłum. K. Bie lawski, A. Bober, Μ. Borkowska et al., Tyniec-Kraków 2013, ŹM 50, Starożytność 33, s. 259-261. Św. Augustyn, Reguła (Praeceptum), [w:] Μ. Starowieyski (red.), Zachodnie reguły mo nastyczne, oprać. T. Dekert, M.T. Gronowski, S. Hiżycki, tłum. K. Bielawski, A. Bober, Μ. Borkowska et al., Tyniec-Kraków 2013, ŹM 50, Starożytność 33, s. 263-277. Saint Augustin, La Regle de commentée par ses écrits, ed. A. Sage, Parisi 1961. Sw. Augustyn, De doctrina Christiana, ed. J. Martin, Turnhoult 1962, CCSL 32, s. 1-167. Św. Augustyn, De doctrina Christiana. O nauce chrześcijańskiej, tekst łacińsko-polski, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1989, PE 1. Augustinus Aurelius, Epistulae, Pars I. Ep. IXXX, ree. A. Goldbacher, Vindobonae 1895, CSEL 34,1. Augustinus Aurelius, Epistulae, Pars II. Ep. XXXI-CXII, ree. A. Goldbacher, 2, Vindobo nae 1898, CSEL 34. Augustinus Aurelius, Epistulae, Pars III. Ep. CXXIV-CLXXXIV, ree. A. Goldbacher, Vindobonae-Leipzig, 1904, CSEL 44. Augustinus Aurelius, Epistulae, Pars
IV. Ep. CLXXXV-CCLXX, ree. A. Goldbacher, Vin dobonae -Leipzig 1911, CSEL 57. Augustinus Aurelius, Epistulae, Pars V Praefatio editoris et indices, rec. A. Goldbacher, Vindobonae-Leipzig 1923, CSEL 58. Sw. Augustyn, Listy, tłum. W. Eborowicz, Pelplin 1991. Oeuveres de Saint Augustin 46 B, Lettres 1 *-29*, nouvelle édition du texte critique et intro duction par ƒ. Divjak, Paris 1987, Bibliothèque Augustinienne, EtA. Aurelii Augustini, De cura gerenda pro mortuis, ed. J. Zych, Vindobonae 1890, CSEL XLI. Aurelii Augustini, De Civitate Dei, Turnhout 1955, CCh 47-48. Św. Augustyn, Państwo Boże, tłum. W. Kubicki, 1.1-2, Kęty 2010, BE Św. Augustyn, O państwie Bożym. Przeciw poganom ksiąg XXII, tłum. W. Kornatowski, t. 1-2, Warszawa 1977. Augustinus, Contra Cresconium donatistam, PL 8, col. 325-482. Sancii Augustini, De baptismo contra Donatistas librii šeptem, Paris 1861, PL 42, col. 107-244. Augustyn z Hippony, O chrzcie, tłum. A. Żurek, Kraków 2006, ŹMT 38. Aurelii Augustini, De Trinitate, Libri ąuindecim, PL 10, col. 26-472. Aureliusz Augustyn, O Trójcy Świętej, tłum. Μ. Stokowska, Poznań-Warszawa-Lublin 1963, POK25. Sancti Aurelii Augustini, De excidio urbis Romae sermo, tłum. M.V. O’Reilly, Washington 1955, PatSt. LXXXIX. Sanctii Aurelii Augustini, Enerrationes in Psalmos, PL 36-37, col. 66-1900. Święty Augustyn, Objaśnienia Psalmów, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1986, PSP 37-42.
226 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Augustinus Hipponensis, Sermones, Roma 1979-2002, NBA 29-35. Augustyn z Hippony, Kazania na Boże Narodzenie i Objawienie Pańskie, tłum. Μ. Stróżyński, Kęty 2019, BE. Saint Augustine, The de haeresibus, a transi, with an introd. L.G. Müller, Washington 1956, PatSt. XC. Marc Aurel, Wege zu sich selbst, ed. W. Theiler, Zürich 1974. Marek Aureliusz, Rozmyślania, tłum. Μ. Reiter, Wrocław-Warszawa 2001, AWM. Ausonius, Works, ed. H.G.E. White, vol. 1-2, Cambridge 1961. Ausonius, Epistulae, ed. H.G.E. White, vol, 2, Cambridge 1961, s. 3-153. Auksencjusz, Wiadomości o Wulfilii, [w:] J. Strzelczyk, Goci - Rzeczywistość i legenda, War szawa 1984, s. 407-410. Auxentius episcopus Durostorensis, Epistula de fide, vita et obitu Ulfilae, hrsg. R. Gryson, Bibel, Die gotische, 1, s. XIV nn., oder Scripta Arriana Latina I, CC Ser. Lat. 87, 1982, s. 149 nn. Auxentius, In: Dissertano Maximini contra Ambrosium, hrsg. E Kaufmann, Aus der Schule des Wulfila, Straßburg 1899, s. 44 nn., oder Bibel, Die gotische, 1, s. XIV nn., oder Scripta Arriana Latina I, (hrsg.). R. Gryson, CC Ser. Lat. 87,1982,149 nn. Basila Caesareae Cappadociae archiepiscopi Liber De spiritu Sancto, Parishs 1857, PG 32, col. 67-217. Św. Bazyli Wielki, O Duchu Świętym, tłum. A. Brzóstkowska, Warszawa 1999. S. Basilius Magnus, Epistulae, Parisiis 1857, PG 32, col. 219-1112. Św. Bazyli Wielki, Listy, tłum. W. Krzyżaniak, Warszawa 1972. S. Basilius Magnus, De iudicio Dei, Parisiis 1857, PG 31, col. 653-676. S. Basilius Magnus, De fide, Parisiis 1857, PG 31, col. 676-692. S.
Basilius Magnus, Regulae morales, Moralia, Parisiis 1857, PG 31, col. 692-869. S. Basilius Magnus, Regulae fusius tractatae, PG 31, col. 889-1052. S. Basilius Magnus, Fegulus brevius tractatae, PG 31, col. 1052-1305. Św. Bazyli Wielki, Pisma ascetyczne, 1.1. Wstęp do zarysu ascezy. O sądzie Bożym. O wierze. Reguły moralne, tłum, i oprać, ƒ. Naumowicz, Tyniec-Kraków 1994, ŽM 5. Bazyli Wielki, Pisma ascetyczne, t. 2. Reguły dłuższe, Reguły krótsze, tłum, i oprać. J. Na umowicz, Tyniec-Kraków 1995, ŹM 6. Basile de Cesaree, Contre Eunome, suivi de Eunome, Apologie, intr., trad, et notes B. Sesboüé, t. 1, Paris 1982, t. 2, Paris 1983, SCh 299. Venerabilis Bedae, Históriáé Ecclesiastica, Gentis Anglorum, ęd. G. Spizbart, Darmstadt 1997. Święty Benedykt z Nursji, Reguła, [w:] Święty Benedykt z Nursji, Reguła, Święty Grzegorz Wielki, Dialogi, Księga druga, tłum. A. Swiderkówna, Tyniec-Kraków 1997, s. 21-247, tekst łaciński i polski. Biblia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, w przekładzie z języków oryginalnych, oprać, zespół pod red. Μ. Petera, Μ. Wolniewicza, Poznań 2009, KŚRM 1-4. Biblia sacra iuxta uulgatam uersionem, ed. B. Fischer, J. Gribomont, H.ED. Sparks, W. Thie le, R. Weber, Stuttgart 1975. Biblia Aramejska, Targum Neofiti 1. Księga Rodzaju, t. 1, tłum. M.S. Wróbel, Lublin 2014. Boethius, Philosophiae Consolatio, ed. L. Bieler, Tournholti 1957, CCL 94. Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz, O pocieszeniu jakie daje filozofia, tłum. G. Kury lewicz, Μ. Antczak, Kęty 2006, BE.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA Į 227 Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz, Quomodo Trinitas unus Deus ас non tres dii, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 49-75. Boecjusz, W jaki sposob Trójca jest Jednym Bogiem, a nie Trzema Bogami?, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 49-81. Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz, Quomodo substantiae in eo quod sint bonae sint cum non sint substantialia bona, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 82-93. Boecjusz, W jaki sposob substancje mogą być dobre w tym, że są, chociaż nie są dobrami substancjalnymi, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kę ty 2007, Ad Fontes 3, s. 82-93. Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz, Defide catholica, [w:] Boecjusz, Traktaty teologicz ne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 94-111. Boecjusz, O wierze katolickiej, tłum. R. Bielak, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 94-111. Anicjusz Manliusz Sewerynus Boecjusz, Contra Eutychen et Nestorium, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 112-161. Boecjusz, Przeciwko Eutychesowi iNestoriuszowi, [w:] Boecjusz, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, Ad Fontes 3, s. 112-161. Callinicos, Vita Hypatii, Vie d’Hypatios, ed. A.J. Festugiére, [w:] MO 2: Les moines de la re gion de Constantinople, Paris 1961. Capitula ex Orientalium
Patrům Synodis a Martino Episcopo ordinata atque collecta, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola et al., Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 310-351. Cassiodorus, Historia tripartita, eds. W Jacob, R. Hanslik, Vindobonae 1952, CSEL LXXI. Cassiodorus, Chronica, ed. T. Mommsen, Berolini 1894, MGH AA XI, s. 109 nn. Cassiodorus, Variae, ed. T. Mommsen, Berolini 1894, MGH AA XII. Cassiodorus, Complexiones in Acta Apostolorum, PL 70, col. 1381-1406. Cassiodorus senator, Variae (I-XII), tłum. A. Kołtunowska, R. Sawa, red. H. Ożóg, H. Pie tras, Kraków 2017, ŹMT 79, SCL, vol. 11. Dionis Cassii Cocceiani, Historia Romana, ed. U.E Boissevain, Berolini 1895-1931. Césaire d’Arles, Sermons au peuple, ed. M.J. Delage, t. 1, SCh 175, Sermons 1-20, Paris 1971; t. 2, SCh 243, Sermons 21-55, 55 A, 33 A, Paris 1978, t. 3, SCh 330, Sermons 56-80, Paris 1986. Cezary z Arles, Kazania, tłum. S. Ryznar, Warszawa 1989, PSP LIL Cezary z Arles, Kazania do ludu, (1-80), tłum. S. Ryznar, kazania 1-55, J. Pochwat, kaza nia 56-80, Kraków 2011, ŹMT 57. Chromace d’Aquilée, Sermons. Introduction, texte critique notes par ƒ. Lemarie, SCh 154, 164, Paris 1969,1971. Chromatius Aqiuleiensis, Tractatus XVII in Evangelium Matthaei, Turnholti 1957, Corpus Christianorum, Ser. Lat., 9, s. 389-442. Sancii Chromatii Aquileiensis episcopi, Tractatus, qui supersunt, In Evangelium S. Mattha ei, PL 20, col. 327-368 C. Chromacjusz z Akwilei, Kazania i homilie, tłum. S. Ryznar, Warszawa 1990, PSP XLIX. Chronicon Paschale 284-628 A.D., transi. Μ. Whitby and M. Whitby, Liverpool 1989. Chronicon
Paschale, PG XCII.
228 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Chronique de Jean, Éveque de Nikiou, texte éthiopien publie et traduit H. Zotenberg, Pa ris 1883. Marcus Tullius Cicero, De natura deorum. Academica, ed. H. Rackham, Cambridge 1933. Marcus Tullius Cicero, De divinatione libri II, rec. C.EW. Müller, Lipsiae 1915. Cyceron, O wróżbiarstwie, tłum. W. Kornatowski, [w:] Cyceron, Rozmowy Tuskulańskie i inne pisma, Warszawa 2010, WP, s. 303-429. Marcus Tullius Cicero, De Optimo genere orátorům, [w:] Cyceron, Św. Hieronim, Burgun diusz z Pizy, Leonardo Bruni, O poprawnym przekładaniu. Teksty łacińskie i przekłady polskie, tłum. W. Seńko, J. Domański, W. Olszaniec, Kęty 2006, Ad Fontes 1, s. 92-109. Cyceron, Św. Hieronim, Burgundiusz z Pizy, Leonardo Bruni, O poprawnym przekłada niu. Teksty łacińskie i przekłady polskie, tłum. W. Seńko, J. Domański, W. Olszaniec, Kę ty 2006, Ad Fontes 1. Marci Tulli Ciceronis, Brutus, ed. A.E. Douglas, Oxford 1966. Cyceron, Brutus, czyli o sławnych mówcach, tłum. Μ. Nowak, Warszawa 2008, BA. Cyrill von Jerusalem, Mystagogische Katechesen, texte u. übers. G. Röwekamp, Freiburg 1992, Fontes Christiani 7. Cyryl Jerozolimski, Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne, tłum. W. Kania, Kraków 2000, BOK 15. Collectio Avellana. Epistulae Imperatorum pontificum aliorum inde ab A. CCCLXVII usque ad A DLIII datae avellana quae dicitur collectio, (Sammlung von Papst-und Kaiserbriefen für die Zeit 367-553), oprać. О. Günther, Vienne 1895-1898, CSEL 25,35. Commodiani, Carmina, rec. В. Dombart, Vindobonae 1887, CSEL XV Kommodian, Poezje, tłum. P. Gruszka,
Warszawa 1990, PSP LIII. Conciles Gaulois du IVe siede, Texte latin de Ledition C. Munier, introduction J. Gaudemet, Paris 1977, SC 241. Concilium Bracarense Primům Octo Episcoporum, habitům aera DXCIX, anno tertio Aria miri regis, die Kalendarum Maiarum, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wojcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 292-309. Concilium Bracarense Secundum Duodecim Episcoporum, habitům anno secundo regis Mi roms, die kalendarum luniarum, aera DCX, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wój cik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 292-309. Codex lustinianus, ed. P. Krüger, Berlin 1954. Codicis Theodosiani, Liber sextus decimus, Kodeks Teodozjusza, księga szesnasta, tłum. A. Caba, oprać. Μ. Ożóg, H. Pietras, Kraków 2014, ŽMT 71, SCL, vol. VIL Collatio Legum Mosaicarum et Romanarum, ed. Ph. Huschke, P. Kübler, Leipzig 1927. Constitutiones Apostolorum et Canones pamphilii ex synodo apostolico Antiocheno. Lex ca nonica sanctorum apostolorum. Poenae pro lapsis sanctorum apostolorum. Euchologion Serapions, tłum. S. Kalinkowski, A. Caba, Konstytucje apostolskie oraz Kanony Pamfilosa z apostolskiego synodu w Antiochii. Prawo kanoniczne świętych Apostolow. Kary świę tych Apostolow dla upadłych. Euchologion Serapiona, oprać. A. Baron, H. Pietras, Kra ków 2007, SCL II, ŹMT 42. Corpus Inscriptionum Graecarum, ed. A. Boeckh, Berolini 1827-77, Deutsche Akademie der Wischenschaften, vol. 1-4. Corpus Inscriptionum Latinarum, consilia et auctoritate Academiae Litterarum Regiae Borussicae editum, Berolini-Paris, Novi Eboraci: apud G.
Reimerum/W. de Gruyter et socios/Léroux, 1863-2006.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 229 Claudius Aelianus, Natura animalium, hrsg. C.E Jacobs, Stuttgart 1839-1842. Klaudiusz Elian, O właściwościach zwierząt (wybór), tłum. A.M. Komornicka, Warszawa 2005, BA. Claudii Aeliani Varia historia, ed. M.R. Dilts, Leipzig 1974, BTaub. Klaudiusz Elian, Opowiastki rozmaite. Listy wieśniaków, tłum. Μ. Borowska, Warszawa 2005, BA. Caius Thascius Caecilius Cyprianus, Epistulae, PL 4, col. 191-438. Caius Thascius Caecilius Cyprianus, De unitate Ecclesiae, ed. Μ. Bévenot, Paris 1941, SCh 1. Cyprianus, Opera, ed. W. Hartel, Vindobonae 1868/1871, CSEL III/1-3. Didache, éd. J.P. Audėt, Paris 1958. Didache, tłum. A. Swiderkówna, [w:] Μ. Starowieyski (red.), Pierwsi świadkowie, Kraków 2010, BOK 10, s. 33-44. Digesta Justiniani, ed. T. Mommsen, P. Krueger, A. Watson, Philadelphia 1985. Dio Chryzostomus, Orationes, t. 1-4, ed. W.H. Cohoon, Μ. Lamar Crosby, London 1949-1956. A Diognete, ed. H.I. Marrou, Paris 1965, SC 33 bis. Do Diogneta, tłum. A. Swiderkówna, [w;] Apologie. Minucjusz Feliks, Oktawiusz, Do Diogneta, Klemens Aleksandryjski, tłum. Μ. Szarmach, A. Swiderkówna, ƒ. Sołowianuk, Warszawa 1988, PSP XLIV, s. 84-97. Dokumenty soborów powszechnych, tekst grecki, łaciński, polski, 1.1. (325-787). NiceaL Kon stantynopol L Efez, Chaladon, Konstantynopol II. Konstantynopol III. Nicea III, oprać. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2001, ŹMT 24. Drugi Synod w Bradze, odbyty z udziałem dwunastu biskupów w drugim roku króla Mi rona, w dniu kalend czerwcowych roku 610 ery hiszpańskiej [2. VI. 572], tłum. Μ. Ro la, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ.
Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 293-309. Dwadzieścia listów św. Antoniego według tradycji arabskiej, [w:] M. El-Maskine, Święty An toni asceta według Ewangelii: zawiera dwadzieścia listów św. Antoniego według tradycji arabskiej, tłum. A. Kalisz, Tyniec-Kraków 2008, DWZ 15, s. 87-215. Egzegeza o duszy, [w:] Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy I i II, tłum, oraz komentarzem opatrzył W. Myszor, Katowice 2008, SACh ser. nov. 7, s. 356-361. S. Ephraemi Syri, Hymni contra julianum, [w:] idem, Rabulaei episcopi Edesseni, Balaei aliorumąue opera selecta, Oxford 1865, s. 3-20. Efrem the Syrian, Hymns against Julian, the King, who apostasised and against the false te achers and against the Jews, [w:] S.N.C. Lieu (ed.), The Emperor Julian Panegyric and Polemic. Claudius Mamertinus, John Chrysostom, Ephrem the Syrian, Liverpool 1989, Translated Texts for Historians, vol. 2, s. 105-128. S. Ephraemi Syri, Hymni contra Julianum, [w:] idem, Rabulaei episcopi Edesseni, Balaei aliorumque opera selecta, Oxford 1865, s. 3-20. Efrem the Syrian, Hymns against Julian, the King who apostasised and against thefalse te achers and against the Jews, [w:] S.N.C. Lieu (ed.), The Emperor Julian Panegyric and Polemic. Claudius Mamertinus, John Chrysostom, Ephrem the Syrian, Liverpool 1989, Translated Texts for Historians, vol. 2, s. 105-128. Egzegeza o duszy, [w:] Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy І і II, tłum, oraz komentarzem opatrzył W Myszor, Katowice 2008, SACh ser. nov. 7, s. 356-361
230 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Ennodius, Panegirycus dietus clementissimo regi Theoderico, [w:] Ch. Rohr, Der Theo deri ch-Panegyricus des Ennodius, Hannover 1995, Monumenta Germaniae Historica. Studien und Texte, Bd 12, s. 195-309. Epikur z Samos, Listy oraz wybór świadectw, tłum. К. Pawłowski, Warszawa 2015. Epigrammata Damasiana, ree. A. Ferrua, Sussidi allo Studio Delle Antichità Cristiane, pu blicati per cura del Pontificio Istituto di Archeologia Cristian II, Roma 1942. Epiphanius of Salamis, The Panarion, ed. E Williams, Leiden-New York- Kobenhavn 1987, NHS 35-36, vol. 1; Leiden-New York-Köln 1994, NHMS, vol. 2. Epifaniusz z Salaminy, Panarion, Herezje 1-33, tekst grecki i polski, tłum. Μ. Gilski, oprać. A. Baron, Kraków 2015. Epiphanius, Ancoratus, Anakephalaiosis und Panarion, ed. J. Hörmann, Kempten 1880, BKV. Eugipius, Vita sanctii Severini, rec. R. Noll, Berlin 1963. Eugipiusz, Zycie świętego Seweryna, [w:] Eugipiusz, Dzieła, tłum. K. Obrycki, Warszawa 1985, PSP XXXII, 1 s. 29-72. Eugipiusz, Żywot św. Seweryna. Reguła, tłum, i oprać. K. Obrycki, Tyniec-Kraków 1996, ŹM13. Eunapius Saradianus, Históriáé fragmenta, ed. C. Müller, Parisiis 1868, FHGIV, s. 11-56. Eunapius, The lives of Sophists, ed. WC. Wright, London-Cambridge 1921. Eunapios z Sardes, Zapiski Historyczne, lőtopika Ynomnhmata, tłum. A. Pająkowska-Bouallequi, Gdańsk 2013, CHA V. Eunomii Líber apologéticas. The Apology, [w:] Eunomius, The Extant works, oprać. R.P. Vaggione, Oxford 1987, s. 34-75. Eunomii Apologia Apologiae. An apologyfor the Apology, [w:] Eunomius, The Extant
works, oprać. R.P. Vaggione, Oxford 1987, s. 79-127. Eunomii Expositio Fidei. The Confession offaith, [w:] Eunomius, The Extant works, oprac. R.P. Vaggione, Oxford 1987, s. 149-161. The Fragments ofEunomius, [w:] Eunomius, The Extant works, oprac. R.P. Vaggione, Oxford 1987, s. 177-179. Eumenius, Panegyrico Constantino Augusto, PL 8, col. 619-640. Eumenius, Gratiarum Actio Constantino Augusto Flaviensium Nomine, PL 8, col. 641-654. Eutropii Breviarium Históriáé Romanae ad Valentem Augustam ab Urbe condita, Halae 1823. Eutropii Breviarium ab Urbe condita, ree. C. Santini, Leipzig 1979, BSGRTeubn. Eutropii Breviarium Históriáé Romanae ad Valentem Augustum ab Urbe Condita ad Illius Usoque etFratris Valentiniani Tempora Deductum, Halae 1823. Eutropiusz, Brewiarium od założenia Miasta, tłum. P. Nehring, B. Bibik, ƒ. Skoracka, [w:] Brewiaria dziejów rzymskich. Sekstus Aureliusz Wiktor, Eutropiusz, Festus, Акте, Warszawa 2010, Źródła Starożytne, 1.1, s. 139-251. Eusebii Pamphili, Ecclesiasticae Históriáé libri decem, ejusdem De Vita Constantini libri IV. пес non Constantini oratio ad Sanctos et Panegyricus Eusebii, Graece et Latine, rec. E. Zimmermannus, Francofurti ad Moenum 1822, CPG. Eusebiou tou Pamphilou eis ton bion makariou Konstantintinou tou basileos, Parisiis 1857, PG 20, col. 910-1232. Euzebiusz z Cezarei, Zycie Konstantyna, tłum. T. Wnętrzak, Kraków 2007, ŹMT 44.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 23! Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna, tekst grecki i polski, tłum. A. Caba na podstawie tłum. A. Lisieckiego, ŹMT 70, Kraków 2013. Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna. O Męczennikach Palestyńkich, tłum. A. Lisiecki, POK 3, Poznań 1924, reprint, Kraków 1993. Euzebiusz z Cezarei, De laudibus Constantini oratio in eius tricennalibus habita, ed. F.A. He inichen, Eusebii Pamphili Scripta historica, II, Lipsiae 1869. Euzebiusz z Cezarei, Demonstratio evangelica, ed. WJ. Ferrar, London 1920. Eusebius, Preparation for the Gospel, ed. E. Hamilton, Oxford 1903. Evagrios Ponticos, Institutio ad monachos, PG 79, col. 1236-1240. Evagrios Ponticos, Antirrheticus, rec. W. Frankenberg, Berlin 1912, s. 472-545. Evagrios Ponticos, Capita cognoscitiva, rec. J. Muyldermans, Paris 1931, Evagriana et No uveaux fragmenta inédits, s. 38-44. Evagrios Ponticos, Gnosticus, [w:] A. Guillaumont (rec.), Évagre le Pontique. Le Gnostique Traité pratique ou le moine. Édition critique du texte grec, Paris 1971, SCh 170/171. Evagrios Ponticos, Practicus, [w:] A. Guillaumont (ree.), Évagre le Pontique. Gnostique ou a celui qui est devenu digne de la science. Édition critique des fragments grecs, Pa ris 1989, SCh 356. Evagrios Ponticos, Epistula ad Melániám, rec. W. Frankenberg, Berlin 1912, s. 610-619. Evagrios Ponticos, Sermo sive digmatica epistula de Sanctissima Trinitate, rec. J. Gribomont, [w:] M. Forlin Patrucco, Basilo de Cesarea, La Lettre, t. 1, Turin 1983, s. 84-113. Evagrios Ponticos, Scholia in Ecclesiasten, rec. P. Géhin, Évagre le Pontique, Scholies a
l’Ecclésiaste, Paris 1987, SCH 397. Evagrios Ponticos, Scholia in Proverbia, rec. P. Géhin, Évagre le Pontique, Scholies aux Pro verbes, Paris 1987, SCH 340. Evagrios Ponticos, Scholia in Psalmos, PG 12, col. 1054-1686. Evagrios Ponticos, Institutio ad monachos, PG 79, col. 1236-1240. Evagrios Ponticos, Kephalaia gnostica, ree. A. Guillaumont, Les six Centuries des „Kephalaia Gnostica” d’Evagre le Pontique, Paris 1958. Evagrios Ponticos, Tractatus ad Eulogium monachum, PG 79, col. 1093-1140. Ewagriusz z Pontu, Pisma ascetyczne, oprać. L. Nieścior, tłum. К. Bielawski, Μ. Grzelak, E. Kędziorek et al., t. 1. Apoftegmaty, Listy, O praktyce ascetycznej, O poznaniu, O mo dlitwie, Trzy rozdziały o modlitwie, Do mnichów mieszkających we wspólnotach, Napo mnienie dla dziewicy, Podstawy życia monastycznego i ich rola w osiągnięciu wyciszenia, O mistrzach i uczniach, O różnych rodzajach złych myśli, O ośmiu duchach zła, O wa dach, które przeciwne są cnotom, Tyniec-Kraków 1998, ŻM 18. Ewagriusz z Pontu, Pisma ascetyczne, oprać. L. Nieścior, dum. Μ. Grzelak, L. Nieścior, A. Ziernicki et al., t. 2. List do Melanii, Traktat dla Eulogiusza Mnicha, Zachęta, Poucze nie, O sporze z myślami, Pouczenie dla mnichów, Rozważania, Rozważanie uzupełnie nie, Definicje różnych namiętności duszy, Gnomy, Sześć sentencji, Tyniec-Kraków 2005, ŹM 36. Evagrios Scholasticos, The Ecclesiastical History ofEvagrius with scholia, ed. J. Bidez֊L. Par mentier, London 1898. Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1990. Ewangelia według św. Łukasza, [w:] Pismo Święte Nowego
Testamentu w 12 tomach, red. E. Dąbrowski, F. Gryglewicz, Lublin 2007.
232 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Faustini et Marcellini presbyterorum, Adversas Damasum. Libellus precum ad imperatores Valentinianum, Theodosium et Arcadium, PL 13, cod. 81-108 D. Festus, Abrege des hauts faits du peuple romaine, texte établi ed traduit par М.Р. Arnoud Lindet, Paris 2002, Les Belles Lettres. Festus, Brewiarium dziejów ludu rzymskiego, tłum. P. Nehring, В. Bibik, J. Skoracka, [w:] Brewiaria dziejów rzymskich. Sekstus Aureliusz Wiktor, Eutropiusz, Festus, Акте, Warszawa 2010, Źródła Starożytne, 1.1, s. 253-279. Philodems, Uber die Musik IV. Buch. Text, hrsg. A.J. Neubecker, Napoli 1986. Philodemos, Uber die Gedichte Fünftes Buch, hrsg. C. Jensen, Berlin 1923. Philodemus, The Epigrams, ed. D. Sider, New York-Oxford, 1997. Filodemos, O muzyce. O utworach poetyckich, Epigramy, tłum. K. Bartol, Warszawa 2002, BA. Philonis Alexandrini opera quae supersunt, ree. L. Cohn, P. Wendland, vol. 1 -4, Berolini 1896-1930. Filon Aleksandryjski, O stworzeniu świata, tłum. L. Joachimowicz, [w:] idem, Pisma, 1.1, tłum. L. Joachimowicz, Warszawa 1986, s. 31-81. Filon Aleksandryjski, Alegorie praw, tłum. L. Joachimowicz, [w:] idem, Pisma, t. 1, tłum. L, Joachimowicz, Warszawa 1986, s. 83-191. Filon Aleksandryjski, O dekalogu, tłum. L. Joachimowicz, [w:] idem, Pisma, 1.1, tłum. L. Jo achimowicz, Warszawa 1986, s. 193-229. Filon Aleksandryjski, O cnotach, tłum. L. Joachimowicz, [w:] idem, Pisma, 1.1, tłum. L. Jo achimowicz, Warszawa 1986, s. 231-275. Flavti Josephi opera omnia, ed. S.A. Naber, Leipzig 1888-1896. Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela, tłum. Z.
Kubiak, J. Radożycki, Warszawa 2001. Józef Flawiusz, Wojna żydowska, tłum. J. Radożycki, Warszawa [bdw], Józef Flawiusz, Przeciw Apionowi, tłum. J. Radożycki, [w:] idem, Przeciw Apionowi. Auto biografia, tłum. J. Radożycki, Poznań 1986, s. 25-92. Józef Flawiusz, Autobiografia, tłum. J. Radożycki, [w:] idem, Przeciw Apionowi. Autobio grafia, tłum. J. Radożycki, Poznań 1986, s. 95-145. Flavti Philostratii Opera, (ed.) C.L. Kayser, vol. 1. Vita Apolonii, Lipsiae 1870. Flawiusz Filostratos, Żywot Apolloniosa z Tyany, tłum. Μ. Szarmach, Toruń 2000. Flawiusz Filostratos, Rozmowa o herosach, tłum. Μ. Szarmach, Toruń 2003. Flawiusz Filostratos, Żywoty sofistów, tłum. Μ. Szarmach, Toruń 2008. Firmiliani et Gregarii et diversorum ad eum epistularum libri II; epistulae sinodorum in li bro II. Epistolarum eius ad diversos libri VIII. Aliarum epistularum libri II; epistula pro apologia operum suorum in libro II. Focjusz, Biblioteka, t. 1-5, tłum. О. Jurewicz, Warszawa 1986, 1988,1994, 1996, 1999. Gai Institutiones, Instytucje Gaiusa, tłum. W. Rozwadowski, Poznań 2003, FIC 1. Gelasius, Históriáé Ecclesiastica, rec. G. Loeschke, Μ. Heinemann, Leipzig-Berlin 1918, GCS 28. Gelasius I, Ejusdem Papae Gelasti adversum Andromachum et ceteros Romanos qui Lupercalia secundum morem pristinum colenda constituant, tłum. Μ. Piechocińska-Kłos, Gelazy I, Tego samego papieża Gelazego przeciw Andromachowi i innym Rzymianom, którzy trwali według dawnego zwyczaju przy świętowaniu Luperkaliów, Olsztyn 2012. Gennadii Massiliensis, Liber de scriptoribus ecclesiasticis. Prolegomena, Parisiis 1883, PL 58,
col. 1053-1056 A.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 233 Gennadii Massiliensis, Liber de scriptoribus ecclesiasticis, Parisiis 1883, PL 58, col. 1059-1120 A. Gesta Apud Zenophilium, in Optati Milevitani Libri VII, ed. C. Zwisa, Turnhout 1893, CSEL 26, Appendix, s. 185-197. Gesta Collationis Carthaginensis, PL 11. Gesta concili Aquileiensis, [w:] Sancti Ambrosi Opera. Pars decima, ree. Μ. Zelzer, Vindobonae 1982, s. 313-368. Giuliano imperatore, Contra Galilaeos, introduzione, testo critico e traduzione, a cura di E. Masaracchia, Roma 1990, TC 9. Giuliano imperatore, Epistola a Temistio, edizione critica, tarduzione e commento, a cura di C. Prato, A. Fornaro, Lecce 1984. Giuliano imperatore, Contra i cinici ignoranti, edizione critica, tarduzione e commento, a cura di C. Prato, D. Micalella, Lecce 1988. S. Grégoire Le Thaumaturge, Remerciement a Origene, éd. H. Crouzel, Paris 1969, SC 148. Grzegorz Cudotwórca, Mowa pochwalna na cześć Orygenesa, tłum. S. Kalinkowski, Kra ków 1998, ŽMT11. Gregorius Magnus, Dialogorum libri IV de miraculis patrum Italicorum, ed. A. de Voghe, 1.1-3, Paris 1978-1980, SCh 251, 260, 265. Święty Grzegorz Wielki, Dialogi. Księga Druga, tłum. A. Świderkówna, [w:] Święty Grze gorz Wielki, Dialogi, tłum. E. Czerny, A. Świderkówna, Tyniec-Kraków 2000, ŻM 23, Starożytność 17, s. 249-323. Grzegorz Wielki, Dialogi, tłum. E. Czerny, A. Świderkówna,Tyniec-Kraków 2000, ŹM 23, Starożytność 17. Sanctii Gregorii Magni, Dialogi de vita et miraculis patrům italicorum, ree. A. De Voghe, P. Antin, Paris 1978-1980, SCh 251, 260, 265. Sanctii Gregorii Magni, Dialogi de vita et miraculis patrům
italicorum, PL 77. Gregorius Magnus, Regula pastoralis, ed. F. Rommel, Paris 1992, SCh, t. 381-382. Grzegorz Wielki, Księga Reguły Pasterskiej, tłum. E. Szwarcenberg-Czerny, Tyniec-Kra ków 2003, ŻM 30. Sanctii Gregorii Magni XL Homeliarum in Evangelia libri duo, ed. H. A. Hurter, Oeniponte 1892, Sanctorum Patrum opuscula selecta, VL Święty Grzegorz Wielki, Homilie na Ewangelie, tłum, zbiór., Warszawa 1998, Thesaurus. Gregorii Nysseni, De iis qui baptismum differunt, ed. H. Polack, Leiden 1996, GNO 10/2, s. 357-370. Grzegorz z Nyssy, Do tych, którzy odwlekają chrzest. (De iis qui baptismum differunt. CPG 3147), tłum. Μ. Przyszychowska, VoxP 60/2013, s. 548-555. Gregorii Nysseni Opera, ed. W. Jaeger, Leiden 1958. Gregorii Nysseni, Contra Eunomium, PG 44-46. Święty Grzegorz z Nyssy, tłum. T. Sinko, Warszawa 1963. Gregorii Nazianzeni, Epistolae, Parisiis 1862, PG 21. Gregorii Nazianzeni, Orationes, Parisiis 1885, PG 35/36, col. 11-664. Gregorii Nazianzeni, De vita sua (carm.), ed. Ch. Jungck, Heidelberg 1974. Gregorii Nazianzeni, Carmina, Parisiis 1857, PG 37, col. 397-1600. Grzegorz z Nazjanzu, Opowieść o moim życiu, tłum. A.M. Komornicka, Poznań 2003. Grzegorz z Tours, Historie. Historia Franków, tłum. K. Liman, T. Richter, Kraków 2002.
234 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Gregorit Turonensis Opera, Pars 1. Historia Francorum, ed. W. Arndt, Hannover 1884, MGH, SRM. Grzegorz z Tours, Liber de miraculis beati Andreae apostoli, ed. Μ. Bonnet, Hannover 1885, MGH, SRM I s. 826-846. Grzegorz z Tours, Liber vitae patrum, ed. В. Krusch, Hannover 1885, MGH, SRM I, s. 661-744. Grzegorz z Tours, De cursu stellarum, ed. B. Krusch, Hannover 1885, MGH, SRM 1.2, s. 857-872. Grzegorz z Tours, Liber in gloria martyrium, ed. В. Krusch, Hannover 1885, MGH, SRM I, s. 484-561. Grzegorz z Tours, Liber in gloria confessorum, ed. В. Krusch, Hannover 1885, MGH, SRM I, s. 744-820. Grzegorz z Tours, Liber de passione et virtutibus sancti luliani martyris, ed. B. Krusch, Han nover 1885, MGH, SRM I, s. 562-584. Grzegorz z Tours, Libri de virtutibus sancti Martini episcopi, ed. В. Krusch, Hannover 1885, MGH, SRM I, s. 584-661. Hermias, Pastor, ree. Μ. Whittaker, Berlin 1956, GCS. Hermas, Pasterz, [w:] Pierwsi świadkowie, tłum. A. Świderkówna, oprać. Μ. Starowieyski, Kraków 2010, BOK 10, s. 211-299. Hermias, Satire des Philosophes paiens, Paris 1993, SCh 388, s. 9-88. Hermiasz, Satyra na filozofow pogańskich. Filozofa Hermiasza szyderstwo o filozofach z ze wnątrz, [w:] Pierwsi apologeci greccy, Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Ju styn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, tłum. L. Misiarczyk, Kraków 2004, s. 501-511. Herodian, Tes meta Markon basileias historiai, ed. L. Mendelssohn, Leipzig 1883. Herodian, Historia Cesarstwa Rzymskiego, tłum. L.
Piotrowicz, Wrocław-Warszawa 2004, AKA. Hieronymus, Die Chronik, rec. R. Helm, Berlin 1956. Hieronymus Stridoniensis, Chronicun, PL 27, col. 11-652. Hieronymus Stridoniensis, Recensió ad Commentarium in Apocalypsim Victorini Petovionensis, Paris 1958, Patrologia Latina Suplementum 1. Hieronim, Recenzja Komentarza do Apokalipsy Wiktoryna z Petowium, [w:] Pierwsze ła cińskie Komentarze do Apokalipsy, Hipolit, Wiktoryn, Hieronim, Tykoniusz, red. D. Budzianowska, W. Linke, Warszawa 2011, Florilegium, t. 1, s. 125-165. Hieronymus Stridoniensis, Commentarius in Abdiam, Parisiis 1845, PL 25, col. 1097-1118. Św. Hieronim, Komentarz do księgi Abdiasza (Commentarius in Abdiam, CPL 589), tłum. Ł. Krzyszczuk, VoxP 60/2013, s. 574-601. Hieronymus Stridoniensis, Adversus Vigilantium, ed. J.L. Feiertag, Turnhout 2005, CCL 79C. Św. Hieronim, Przeciw Wigilancjuszowi (Adversus Vigilantium), tłum. G. Rurański, [w:] Św. Hieronim ze Strydonu, Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jowinianowi. Przeciw Wigilancjuszowi, oprać. L. Nieścior, Tyniec-Kraków2013, ŹM 67, Starożytność 40, s. 429-457. Hieronim ze Strydonu, Przeciw Wigilancjuszowi, [w:] R. Wiśniewski (red.), Początki kultu relikwii na Zachodzie, tłum. K. Parys, Μ. Więckowska, R. Wiśniewski, B. Włodarczyk, Warszawa 2011, Акте 2, s. 92-109.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 235 Hieronymus Stridoniensis, Adversus Helvidium de Mariae virginitate Perpetua, PL 23, col. 193-216. Św. Hieronim, Przeciw Helwidiuszowi o wieczystym dziewictwie Błogosławionej Maryi (Adversus Helvidium de Mariae virginitate Perpetua), tłum. W. Kania, [w:] Św. Hiero nim ze Strydonu, Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jowinianowi. Prze ciw Wigilancjuszowi, oprać. L. Nieścior, Tyniec-Kraków 2013, ŹM 67, Starożytność 40, s. 33-73. Hieronymus Stridoniensis, Adversus Jovinianum, PL 23, col. 221-352. Św. Hieronim ze Strydonu, Przeciw Jowinianowi (Adversus Jovinianum), tłum. L. Nieścior, [w:] Św. Hieronim ze Strydonu, Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jo winianowi. Przeciw Wigilancjuszowi, oprać. L. Nieścior, Tyniec-Kraków 2013, ŹM 67, Starożytność 40, s. 115-384. Św. Hieronim, Apologia przeciw Rufinowi, tłum. S. Ryznar, Warszawa 1989, PSP LI. Saint Jéròme, Apologie Contre Rufin Introduction, texte critique, traduction et index par P. Lardet, Paris 1983, SCh. 303. Św. Hieronim, Żywot św. Pawła Tebańskiego Pustelnika, [w:] idem, Żywoty mnichów Paw ła, Hilariona, Malchusa, tłum. B. Degórski, Tyniec-Kraków 1995, ŽM 10, s. 87-112. Hieronymus Stridoniensis, Vita S. Pauli Primi Eremitae, Parisiis 1883, PL 23, col. 17-30. Św. Hieronim, Żywot św. Hilariona, [w:] idem, Żywoty mnichów Pawła, Hilariona, Malchu sa, tłum. B. Degórski, Tyniec-Kraków 1995, ŻM 10, s. 113-171. Hieronymus Stridoniensis, Vita S. Hilarionis, Parisiis 1883, PL 23, col. 29-54. Św. Hieronim, Żywot Malchusa-Mnicha wziętego do niewoli, [w:] idem, Żywoty mnichów
Pawła, Hilariona, Malchusa, tłum. B. Degórski, Tyniec-Kraków 1995, ŹM 10, s. 173-196. Hieronymus Stridoniensis, Vita Malchi monachi captivi, Parisiis 1883, PL 23, col. 55-62. Hieronymus Stridoniensis, Liber de viris illustribus, Parisiis 1883, PL 23, col. 601-720. Hieronim ze Strydonu, Listy, tekst łaciński i polski, t. 1. (1-50), tłum. J. Czuj, Μ. Ożóg, Kraków 2010, ŹMT 54; t. 2, (51-79), tłum. J. Czuj, Μ. Ożóg, Kraków 2010, ŹMT 55; t. 3, (80-115), tłum. J. Czuj, Μ. Ożóg, Kraków 2011, ŽMT 61; t. 4, (116-130), tłum. J. Czuj, Μ. Ożóg, Kraków 2011, ŹMT 63; t. 5: (131-156), tłum. J. Czuj, Μ. Ożóg, Kra ków 2013, ŹMT 68. Hieronymus Stridoniensis, Contra Joannem Hierosolytitanum, PL 23, col. 355-396 A. Hieronymus Stridoniensis, Dialogus Adversus Pelagianos, PL 23, col. 491-590 A. Hieronymus Stridoniensis, Translatio Latina Regulae Sancti Pachomii, PL 23, col. 59-86 D. Hieronymus Stridoniensis, Dialogus Adversus Luciferianos, PL 23, col. 153-182 В. Hieronymus Stridoniensis, Regula Monachorum Per Lupum De Olmeto Collecta, PL 30, col. 319-386 C. Hieronymus Stridoniensis, Regula Monachorum [Altera Editio], PL 30, col. 391-426 A. Hieronymus, Commentarius in Jonam, PL 25, col. 1117 В-1152 В. Hipolit, Refutatio omnium haeresium, PG XVI. Hippolyte. Contre les heresies, rec. P. Nautin, Paris 1949. Hipolit, Przeciw Noetosowi, tłum. Z. Kalinkowski [w:] Trójca Święta. Tertulian przeciw Prakseaszowi, Hipolit, Przeciw Noetosowi, Kraków 1997, ŹMT 4, s. 87-101. Hilaire dArles, Vie de Saint Honorat, ed. M.-D. Valentin, Paris 1977, SCh 235. Hilary z Arles, Kazanie o życiu św. Honorata, tłum. P.
Nehring, В. Bibik, Tyniec-Kraków 2009, ŹM 48, s. 63-106.
236 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Sanctii Hilarii Pictaviensis Episcopi, Liber de synodis seu fide orientalium, PL 10, col. 479-546 В. S. Hilarii episcopi Pictaviensis opera, Pars 4. Tractatus misteriorum. Collectanea antiariana Parisina (Fragmenta Historica) cum appendice (Liber I ad Constantium). Liber ad Constantium imperatorem (Liberiiad Constantium). Hymni, Fragmenta minora. Spvria, red. A. Peder, Vindobonae-Lipsiae 1941, CSEL 65. Sanctii Hilarii Pictaviensis Episcopi, De Trinitate, ed. P. Smulders, Turnholti 1979, CCSL 62-62 A. Św. Hilary z Poitiers, O Trójcy Świętej, tłum. E. Stanula, T. Kołosowski, Warszawa 2005, PSP LXIV. Hilarius Pictaviensis, Contra Arianos vel Auxentium Mediolanensem, PL 10, col. 609-618 C. Hilarire de Poitiers, Commentaire sur le Psaume 118, rec. M. Milhau, Paris 1988, SCh. 344, 347. Hilary z Poitiers, Traktat do Psalmu 118, tłum. T. Kołosowski, Warszawa 2017, PSP LXIX. Hipostaza archontow, [w:] Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy Ii II, tłum, oraz komenta rzem opatrzył W. Myszor, Katowice 2008, SACh ser. nov. 7, s. 300-306. Historia Augusta, ree. E. Hohl, Leipzig 1971, BSGRTeubn., t. 1-2. Historycy Cesarstwa Rzymskiego. Żywoty cesarzy odHadriana do Numeriana, tłum. H. Sze lest, Warszawa 1966. Honorat de Marseille, La Vie d’Hilaire d’Arles, ed. P. A. Jacob, Paris 1995, SCh 404. Honorat z Marsylii, Żywot św. Hilarego biskupa Arles, tłum. P. Nehring, В. Bibik, Tyniec Kraków 2009, ŹM 48, s. 109-153. Herodot, Dzieje, tłum. S. Hammer, Warszawa 2002. Hesiodi, Carmina, ed. A. Rzach, Stuttgart 1967, BTaub. Hezjod, Narodziny Bogow
(Theogonia), Prace i dni, Tarcza, tłum. J. Łanowski, Kraków 2004, BA. Homēri Opera, rec. D.B. Monro, Th.W. Allen, Oxonis 1922,1 1-5. Homer, Iliada, tłum. K. Jeżowska, Warszawa 2005, BA. Homer, Odyseja, tłum. L. Siemieński, Wrocław-Warszawa 2004, AKA. Homeric Hymns, HomericApocrypha. Lives ofHomer, ed. M.L. West, Cambridge-London 2003, The Loeb Classical Library. Homeriká, czyli żywoty Homera i poematy przepisywane poecie, dum. W. Appel, Warsza wa 2007, BA 38. Hydacjusz-Idacius Lemicensis, Continuatio chronicorum Hieronymianorum ad a[nno] CCCCLXVIII [468], [w:] Chronica minora, rec. T. Mommsen, Berolini 1894, MGH AA 11, t. 2, s. 1-36. Tou Igntiou, Epistolai, ed. T. Camelot, Paris 1969, Sources Chrétiennes 10. Ignacy Antiocheński, List do Kościoła w Frailéis, [w:] Μ. Starowieyski (red.), Pierwsi świad kowie, tłum. A. Świderkówna, Kraków 2010, BOK 10, s. 124-127. Indiculum librorum omnium sanctii Augustini episcopi, PL 46, col. 5-22. Indiculum. Spis wszystkich dzieł biskupa św. Augustyna, [w:] Possydiusz z Kalamy, Żywot św. Augustyna, tłum. P. Nehring, Kraków-Tyniec 2002, ŹM 26, s. 131-185. Inscriptiones Graecae Urbis Romae, ed. L. Moretti, Rom 1968. Inscriptiones Latinae Selectae, rec. H. Dessau, t. 1-3, Berlin 1892-1916. Sancii Irenaei episcopi Lugdunensis, Libri quinque adversus haereses, ed. W. Harwey, Cam bridge 1857.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 237 Sancti Irenaei episcopi Lugdunensis, Adversas haereses, Parisiis 1882, PG 7. W Myszor, Ireneusz z Lyonu ignostycy, Zdemaskowanie i odparciefałszywej gnozy. Tłuma czenie: Adversus haereses: Księga I-II, Katowice 2016, SACh ser. nov. 17. Sancti Irenaei episcopi Lugdunensis, Demonstratio Apostolicae Praedicationis, Freiburg 1917. Ireneusz z Lyonu, Wykład nauki apostolskiej, tłum. W. Myszor, Kraków 1997, ŹMT 7. Isidoři, Versus, PL 83,1107-1111. Św. Izydor z Sewilli, Wiersze, tłum. T. Krynicka, VoxP 50-51/2007, s. 570-580. Isidorus Hispalensis, De viris illustribus, PL 83, col. 1081-1106. Isidore of Seville, Etymologiarum sive Originum libri XX, ed. W.M. Lindsay, Oxford 1911. Isidorus Hispalensis, Sententiae, cura et studio P. Cazier, Turnhout 1998, CCL 111. Izydor z Sewilli, Sentencje, tłum. T. Krynicka, Kraków 2012, ŹMT 66. Jamblich, O życiu pitagorejskim, [w:] Porfiriusz, Jamblich, Anonim, Żywoty Pitagorasa, tłum. J. Gajda-Krynicka, Wrocław 1993, s. 27-121. lamblichi Chalcidensis Ex Coele-Syria, De vita Pytagorae itemque Anonymus Apud Photium, De Vita Pytagorae, red. М.Т. Kiessling, Lipsiae 1515. Johannes Cassianus, De Incarnatione domini libri VII, rec. Μ. Petschenig, Vindobonae 1888, CSEL 17. Johannes Cassianus, De institutis coenobiorum et de octoprincipalium vitiorum remediis li bri XII, ree. Μ. Petschenig, Vindobonae 1888, CSEL 17. Johannes Cassianus, Conlationes Patrům XXIII, rec. M. Petschenig, Vindobonae 1886, CSEL 13. Jan Kasjan, Rozmowy z Ojcami, 1.1. Rozmowy 1-Х, tłum. A. Nocoń, Tyniec-Kraków 2002, ŹM 28, Starożytność 20. Jan Kasjan,
Rozmow dwadzieścia cztery, I. Rozmowa 1-Х, tłum. L. Wrzoł, Poznań 1928, POK 6; II. Rozmowa XI-XXIV, tłum. L. Wrzoł, Poznań 1929, POK 7. Iohannis Chryzostomi, TOY EN A, PG 57-58. Św. Jan Chryzostom, Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część pierwsza: hom. 1-40, Kraków 2000, ŹMT 18; Część druga: hom. 41-90, Kraków 2001, ŻMT 23. Iohannis Chryzostomi, Opera omnia, Parisiis 1857, PG 48, col. 843-942, Parisiis 1862, PG 51, col. 225-242. Św. Jan Chryzostom, Mowy przeciwko Judaizantom i Żydom. Przeciwko Żydom i Hellenom, tłum. J. Iluk, Kraków 2007, ŻMT 4. Johannes Chrysostomus, De Sancto Babyla contra lulianum et Gentiles, PG 50, col. 533-572. John Chrysostom, Homily on Saint Babylas against Julian and the Pagans, [w:] The Emperor Julian Panegyric and Polemic. Claudius Mamertinus, John Chrysostom, Ephrem the Sy rian, ed. S.N. C. Lieu, Liverpool 1989, Translated Texts for Historians, vol. 2, s. 59-85. Jan Chryzostom, Jakie kobiety należy brać za żony (Quales ducendae sint uxores, CPG 4379), tłum. T. Krynicka, VoxP 53-54/2009, s. 604-621. Iohannis Damaskos, Caphita philosophica (dialectica), [w:] В. Kotter (hrsg.J, Die Schriften des Johannes von Damaskos, t. 2, Berlin 1969. Jan Damasceński, Dialektyka albo rozdziały filozoficzne, [w:] Jan Damasceński, Dialektyka albo rozdziały filozoficzne, O herezjach, tłum. A. Zhyrkowa, Kraków 2011, ŹMT 59, s. 33-103. Iohannis Damaskos, Expositio fidei, [w:] В. Kotter (hrsg.), Die Schriften des Johannes von Damaskos, t. 3, Berlin 1973.
238 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Iohannis Damaskos, Liber de Haeresibus, [w:] В. Kotter (hrsg.), Die Schriften des Johannes von Damaskos, t. 5, Berlin 1980. Jan Damasceński, O herezjach, [w:] Jan Damasceński, Dialektyka albo rozdziały filozoficz ne, O herezjach, tłum. A. Zhyrkowa, Kraków 2011, ŽMT 59, s. 105-139. Iohannis Damaskos, De fide orthodoxa, Parisis 1864, PG 94-96. Johannes Diakon, Vita Gregorit Magnii, PL 75. Johannes Ephesinus, Historia Ecclesiastica: Kirchengeschichte, hrsg. J.M. von Schönfelder, München 1862. John bishop of Ephesius, The Third of the Ecclesiastical History, trans. R. Payne Smith, Oxford 1860. John Bishop of Nikiu, Chronicle, trans. R.H. Charles, London 1916. lordanes, De origine actibusque Getarum, ed. T. Mommsen, Berolini 1882, MGH AA V, 1, s. 53-138. Jordanes, De summa temporum vel origine actibusque gentis Romanorum, ed. Th. Momm sen, Berlin 1882, MGH, AA V, 1, s. 1-52. Jordanes, Historia Gocka, [w:] E. Zwolski, Kasjodor i Jordanes. Historia gocka, czyli scytyj ska Europa, Lublin 1984, RWH-F 49, s. 91-146. Julian Apostata, List do Rady i Ludu ateńskiego, Imperatoris luhani, Epistula ad Curiam et Populum Atheniensem, tłum, i oprać. A. Pająkowska, Poznań 2006, Fontes Historie Antiquae 7. Julian Apostata, List do Filozofa Temistiosa, Imperatoris luliani, Epistula ad philosophum Themistium, tłum, i oprać. A. Pająkowska, Poznań 2011, FHA 22. Julian Apostata, Misopogon, czyli nieprzyjaciel brody. (Imperatoris luliani, Misopogon), tłum, i oprać. A. Pająkowska, Poznań 2009, FHA 13. Julian Apostata, Przeciw Galilejczykom.
(Imperatoris luliani, Contra Galilaeos), tłum. i oprać. A. Pająkowska, Poznań 2012, FHA 24. Lempereur Julien, Oeuvres completes, 1.1, 2. Lettres etfragments, rec. J. Bidez, Paris 1932. Flavii Claudii luliani epistule, leges poëmata, fragmenta varia, ed. J. Bidez, F. Cumont, Pa ris 1922. Julian Apostata, Listy, tłum. W. Klinger, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962, BPLA 9. S. Iulius, Notitia Historica, Critica et Litteraria in Sanctum Julium Papam, PL 8, col. 857-872 D. Juniliusz Afrykańczyk, Instituta regularia divinae legis, PL 68,15-42. Juniliusz Afrykańczyk, Zasady prawa Bożego, tłum. В. Czyżewski, Kraków 2008, ŹMT 48. Justin, Apologie, Parishs 1887, PG 8, col. 328-800. Święty Justyn, Apologia, Dialog z Żydem Tryfonem, tłum. A. Lisiecki, Poznań 1926, POK 4. 1 Apologia św. Justyna filozofa i męczennika apologia chrześcijan do Antonina Piusa, [w:] J. Naumowicz (oprać.), Pierwsi apologeci greccy: Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teo fil z Antiochii, Hermiasz, tłum. L. Misiarczyk, Kraków 2004, BOK, s. 207-270. 2 Apologia św. Justynafilozofa i męczennika pismo w obronie chrześcijan do senatu rzymskie go, [w:] J. Naumowicz (oprać.), Pierwsi apologeci greccy: Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapo lis, Teofil z Antiochii, Hermiasz,, tłum. L. Misiarczyk, Kraków 2004, BOK, s. 271-293. Candidi Ariani ad Marium Victorinum rhetorem de generatione divina et Marii Victorini rhetoris urbis Romae ad Candidum Arianum, PL 8, col.
1013-1020.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA ļ 239 Kandyd Arianin, Epistola ad Marium Victorinum rhetorem de generatione divina, VoxP 32-33/1998, s. 459-466. Katon, De agri cultura, ed. A. Mazzarino, Leipzig 1962. Katon, O gospodarstwie wiejskim, tłum. S. Łoś, Wrocław-Warszawa 2006, AKA. Clément dAlexandrie, Le Pedagogue, Livre I-III, éd. I. Marrou, M. Hari, C. Mondésert, H. Matray, Paris 1960-1970, SCh 158. Klemens Aleksandryjski, Stromateis, PG 8. Klemens Aleksandryjski, Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska, Warszawa 1994,1.1-2. Clemens of Alexandria, The exhortation to the Greeks, ed. G.W. Butterworth, London 1960. Klemens Aleksandryjski, Logos propreptikos pros Hellenas, PG 8, col. 49-246. Klemens Aleksandryjski, Zachęta Grekow, tłum. J. Sołowianuk, [w:] idem, Apologie, tłum. Μ. Szarmach, A. Świderkówna, J. Sołowianuk, Warszawa 1988, PSP XLIV, s. 116-201. The excerpta ex Theodoto of Clement of Aleksandria, ed. R.P. Casey, London 1934. Klemens Aleksandryjski, Wypisy z Theodota, tłum. P. Siejkowski, Kraków 2001, ŻMT 22. Konstytucje apostolskie oraz Kanony Pamfilosa z apostolskiego synodu w Antiochii. Prawo kanoniczne świętych Apostolow. Kary świętych Apostolow dla upadłych. Euchologion Serapiona, oprać. A. Baron, H. Pietras, tłum. S. Kalinkowski, A. Caba, Kraków 2007, Sy nody i Kolekcje Praw, t. 2, ŽMT 42. Xenophontis, Opera omnia, vol. 2, Oxford 2009. Ksenofont, Obrona Sokratesa przed sądem, tłum. D. Tymura, Lublin 2015. Diogenes Laertius, De clarorum philosophorum vitis, ed. R.D. Hicks, Cambridge 1925. Diogenes Laertios, Żywoty i
poglądy słynnych filozofow, tłum. L Kronska, К. Leśniak, W. Ol szewski, B. Kupis, Warszawa 1984. L. Caeli Firmiani Lactanti, Divinae institutiones et epitome institutionum, rec. S. Brandt, Pragae-Vindobonae-Lipsiae 1890, CSEL 19, (reprint). Lactantius, De Mortibus Persecutorum, ed. J.L. Creed, Oxford 1984. Laktancjusz, Pisma wybrane. De mortibus persecutorum. Epitome. De ira dei, tłum. J. Czuj, Poznań 1933, РОК 16. LAnnée Épigraphique. Revue des publications épigraphiques relatives a l’antiquité a roma ine, Paris 1889 i nn. Latercula Proinciarum, [w:] Notitia Dignitatium. Notitia urbis Constantinopolitanae. Latercula Prouinciarum, ree. O. Seeck, Frankfurt a. Main 1983 (Nachdruck der Ausgabe 1876), s. 245-259. Leges novelláé lustiniani, hrsg. R. Schöll, G. Kroll, Zürich-Dublin 1972, CIC, Bd. 3. Libanius, Opera, ed. R. Förster, Leipzig 1903-1927. Libanios, Mowy wybrane, tłum. L. Małunowiczówna, Wrocław-Warszawa 2006, AKA. Libanius’s Progymnasmata. Model Exercises in Greek Prose Composition and Rhetoric, trans. C.A. Gibson, Atlanta 2008. Libaniusz, Czy należy się żenić, tekst grecki, tłum. Μ. Kosznicki, [w:] B. Stawoska-Jundziłł (red.), Kultura, Edukacja, Rodzina, Gender Studies, Bydgoszcz 2011, Antyk-Polska, PKHEiWwR, t. 2 s. 224-228. Liber sacramentorum Romanae Aeclesiae ordinis anni circuli (Cod. Vat. Reg. łat. 316), rec. L.C. Mohlberg, L. Eizehhöfer, P. Siffrin, Roma 1960, RED, Ser. Maior, Font. IV. Libri Pontificalispars prior, ed. Th. Mommsen, [w:] Gestorum Pontifieum Romanorum, vol. 1, Berlin 1898, Monumenta Germaniae Historica 1.
240 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Liber Pontificalis, I-XCVI (usque ad annum 772), SCL 9, tłum. P. Szewczyk, M. Jesiotr, oprać. Μ. Ożóg, H. Pietras, Kraków 2014, ŹMT 74. The Book of Pontiffs (Liber Pontificalis). The ancient biographies of the first ninety Roman bishops to AD 715, ed. R. Davis, Liverpool 2000, Translations Texts for Historians 6. Liberius, Oratio Marcellinam s. Ambrossi sororem dato virginitatis velo consecrantis, PL 8, col. 1345-1350 A. T. Livii, Ab urbe condita libri, rec. W. Weissenborn, Berlin 1864-1872. Tytus Liwiusz, Dzieje od założenia miasta Rzymu. Wybór, tłum. W. Strzelecki, WrocławWarszawa 2004. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta, ks. I-V, tłum. A. Kościółek, WrocławWarszawa-Kraków 1971. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta, ks. VI-X. Streszczenia ksiąg XI-XX, tłum. A. Kościółek, Μ. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta, ks. XXI-XXVII, tłum. Μ. Brożek, Wro cław- Warszawa-Kraków 1974. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta, ks. XXVIII-XXXIV, tłum. Μ. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków 1976. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta, ks. XXXV-XL, tłum. Μ. Brożek, Wro cław-Warszawa-Kraków 1981. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta, ks. XLI-XLV. Periochy (Streszczenia) Ksiąg XLVI-CXLII, tłum. Μ. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków 1982. Lucifer Calaritanus, De non conveniendo cum haereticis, De regibus apostaticis, De sancto Athanasio, De non parcendo in deum delinquentibus, Moriendum esse pro dei filio, Epistulae, ed. W. Hartel, Vindobonae
1886, CSEL 1886. Lucianus, Scytharum colloquia quae inscribuntur. Toxaris, Scythia., ed. A.H. Harmon, London 1961, LCL, t. 1. Lucianus, Opera, t. 2, ree. C. Jacobitz, Lipsiae 1913. Lukian, Dialogi, 1.1-3, tłum. М.К. Bogucki, wstęp i komentarz W. Madyda, Wrocław 2006. T. Lucreti Cari, De rerum natura libri sex, Berolini 1860. Lukrecjusz, O rzeczywistości. Ksiąg sześć, tłum. A. Krokiewicz, Wrocław-Warszawa 2003, AWM. Macrobius Ambrosius, Saturnalia, rec. L. von Jan, Quedlinburg, Leipzig 1852. Claudianus Mamertus, De statu animae, Epistula ad Sapaudum, ed. A. Engelbrecht, Vin dobonae 1885, CSEL XL Claudii Mamertinigratiarum actio de consulato suo Juliano Imperatori, [w:] XII Panegyrici Latini, rec. D. Lassandro, Paravia-Torino 1992, CSLP XI (3), s. 159-187. Claudius Mamertinus, A speech of thanks to the Emperor Julian, [w:] The Emperor Julian Panegyric and Polemic. Claudius Mamertinus, John Chrysostom, Ephrem the Syrian, ed. S.N.C. Lieu, Liverpool 1989, Translated Texts for Historians, vol. 2, s. 13-38. Marceli z Ancyry, Fragmenty zachowanych pism (Marceli Ancyrani scriptorum fragmenti), wstęp i tłum. J. Słowik, VoxP 32-33/1998, s. 444-450. Marcellinus comes, Chronicon, [w:] Chronica minora, rec. T. Mommsen, Berolini 1894, MGH AA 11, t. 2, s. 37-108. Marci Diaconi, Vita Porphyrii Episcopi Gazensis, rec. A. Nuth, Lipsiae 1895, SPBS. Marek Diakon, Żywot świętego Porfiriusza biskupa Gazy, tłum. I. Milewski, Gdańsk 2003, ChA 1, s. 87-188.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 241 Martinus Dumiensis, De correctione rusticorum, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wój cik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 191-217. luli Firmici Materni, De erőre profanorum religionům, ed. A, Pastorino, Floprence 1956. Iulius Firmicus Maternus, fak nieświadomi błądzą w wierze, tłum. B. Gaj, Warszawa 2015, Florilegium 3. Marcin z Bragi, O pouczeniu ludności wiejskiej, tłum. W. Wójcik, [w:] Marcin z Bragi, Dzie ła, tłum. W Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fonteső, s. 191-217. Martinus Dumiensis, De trina mersione, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 218-225. Marcin z Bragi, O trzykrotnim zanurzeniu, tłum. S. Kalinkowski, [w:] Marcin z Bragi, Dzie ła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 219-225. Martinus Dumiensis, Sententiae Patrum Aegyptiorum ąuas de Graeco in Latinum transtulit Martinus Dumiensis Episcopus, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Sta rowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 226-262. Martial, Epigrammes, ed. H.J. Izaac, Paris 1961,1.1-2. Marcjalis, Epigramy, tłum. S. Kołodziejczyk, Warszawa 1998. Martinus Episcopus Turonensis, Trinae Unitatiset Trinitatis Confessio, PL 18, col. 11-12 D. Firmicus Maternus, De Erorre Profanarum Religionům, PL 12, col. 981-1050. Monumenta Vetera ad Donatistarum Historiam Pertinentia. Ab Anno Christa CCIII-Ad An num CCCL, PL 8, col. 673-784 A. Merobaudes, Carminum panegyricique reliquiae ex membranis sangallensis, ed. B.G. Nie buhr, Bonn 1824.
Merobaudes, Carminum fragmenta. Panegyricorum in consulatu Aetiifragmenta, ed. F. Voll mer, Berohni 1905. Flavius Merobaudes, Panegyricus I, [w:] A. Szopa, Flawiusz Merobaudes. Wódz i poeta z V wieku, Kraków 2014, s. 201-204. Flawiusz Merobaudes, Panegiryk I, tłum. A. Szopa, [w:] A. Szopa, Flawiusz Merobaudes. Wódz i poeta z V wieku, Kraków 2014, s. 217-220. Flavius Merobaudes, De Christo [w:] A. Szopa, Flawiusz Merobaudes. Wódz i poeta z V wie ku, Kraków 2014, s. 214-215. Flawiusz Merobaudes, O Chrystusie, tłum. A. Szopa, [w:] Flawiusz Merobaudes. Wódz i po eta z V wieku, Kraków 2014, s. 231-232. Metody z Olimpu, Uczta, tłum., wstępem i przypisami opatrzył S. Kalinkowski, [w:] Pierw sze pisma greckie o dziewictwie, wstęp i oprać, ƒ. Naumowicz, Kraków 1997, ŹMT 16. Opowieść o budowie wielkiego kościoła Bożego zwanego kościołem Mądrości Bożej w Kon stantynopolu, (Narratio de structura templi S. Sophiae), tłum. R. Sawa, VoxP 20-23/1995, s. 410-428. Minucjusz Feliks, Octavius, rec. К. Halm, Vindobonae 1867, CSEL 2. Minucjusz Feliks, Octavius, tłum. J. Sajdak, Poznań 1925, POK 2. Nag Hammadi Codex II. 4: p. 86,20-97,23; 5: p. 97,24-127,17; 6: p. 127, 18-137,27, [w:] The Coptic Gnostic Library. A Complete Edition of the Nag Hammadi Codices, oprac. J.M. Robinson, 1.1-5, Leiden 2000. Rutilius Claudius Namiatianus, De reditu suo sive iter Gallicum libri II, rec. E. Doblhofer, Heidelberg 1972. Nemesiou, Episkopou Emeses, Peri physeos antropou, PG XL, col. 503-818. Nemezjusz z Emezy, O naturze ludzkiej, tłum. A. Kempfi, Warszawa 1982.
242 j ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Neophyti I. Targum Palestinese. MS de la Biblioteca Vaticana, t. 1. Génesis, Consejo Supe rior de Investigaciones Cientificas, Madrid-Barcelona 1968. Nicetas z Remazjany, De rationefidei, [w:] Ničeta ofRemesiana. His life and works, Cam bridge 1905, s. 10-18. Św. Nicetas z Remazjany, Pisma, tłum. Μ. Przyszychowska, P. Szewczyk, L. Nieścior, Kra ków 2015, BOK. Nilus Ancyranus, Gli scritti siriaci di Nilo il Solitario, ed. e trad. P. Bettiolo, Leuven 1983. Notitia Dignitatum, [w·.] Notitia Dignitatium. Notitia urbis Constantinopolitanae. Latercula Prouinciarum, ree. O. Seeck, Frankfurt a. Main 1983 (Nachdruck der Ausgabe 1876), s. 1-102. Notitia urbis Constantinopolitanae, [w:] Notitia Dignitatium. Notitia urbis Constantinopo litanae. Latercula Prouinciarum, (ree.) О. Seeck, Frankfurt a. Main 1983 (Nachdruck der Ausgabe 1876), s. 227-243. Nova Vulgata Bibliorum Sacrorum editio, Vaticano 1986. Novatiani, De cibis Judaicis epistola, PL 3, col. 953-964. Novatiani ad S. Cyprianum epistola, cleri romani nomine scripta, Cypriano papae, PL 3, col. 963-970 C. Olympiodorus, Fragmenta, [w:] Historiei graeci minores, rec. L. Dindorfius, Lipsiae 1870, BSGR Teubn., t. 1, s. 450-472. O początku świata, [w:] Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy HU, tłum, oraz komentarzem opatrzył W. Myszor, Katowice 2008, SACh ser. nov. 7, s. 323-353. Optatus Afrus, De Schismate Donatistarum Adversus Parmenianum, PL 11, col. 883-1104 В. Optat z Milewy, Traktat przeciw Donatystom, tłum. A. Gołda, Kraków 2011, ŹMT 56. Oracula Sibyllina, ree. A. Rzach,
Leipzig 1891. Wyrocznie Sybilli, tłum. A. Paciorek, Warszawa 2010. Orígenes, Pros ton epigegrammenon Kelsou Alethe logon, hrsg. P. Koetschau, Orígenes Wer ke, Leipzig 1899, GCS 2. Orygenes, Przeciw Celsusowi, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1986. Orygenes, Peri archon, PG 11, col. 111-414. Orygenes, O zasadach, tłum. S. Kalinkowski, К. Augustyniak, Kraków 1996, ŹMT 1. Orygenes, Korespondencja, oprać. H. Pietras, Kraków 1997, ŽMT 6. Origene, Philocalie 21-27. Sur le libre arbitre; intrad, et trad. E. junod, Paris 1976, SCh 226. Orygenes, Filokalia, tłum. К. Augustyniak, Warszawa 1979. Origéne, Homelies sur ľ Evangile de saint Luc, éd. H. Crouzel, F. Fournier, P. Périchon, Pa ris 1962, SCh 87. Origéne, Commentaire sur l’Evangelie selon Matthieu, 1.1, ed. R. Girod, Paris 1970, SCh 162. Orígenes Matthäuserklarung, II Die lateinische Übersetzung der Commentarium series, hr sg. E. Benz, E. Klostermann, Leipzig 1933, GCS 11. Orygenes, Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza, część druga: Commentariorium series, tłum. K. Augustyniak, Kraków 2002, ŹMT 25. Orygenes, Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza, tłum. K. Augustyniak, Kraków 2003, ŹMT 10. Orygenes, Komentarz do „Pieśni nad pieśniami”. „Homilie o Pieśni nad pieśniami”, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 1994. Hieronymus, Tractatus sive homiliae in psalmos, ed. G. Morin, Turnhout 1958, CChr, Ser, Lat. 78, s. 1-447.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 243 Orygenes, Hieronim, Homilie o Księdze Psalmów, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 2004, ŹMT 32. Orosius, Commonitorium de errore Priscillianistarum et Origenistarum, ed. G. Schepss, Vindobonae 1889, CSEL XVIII, s. 149-57. Orosius, Liber apologéticas, ed. C. Zangemeister, Wien 1882, CSEL 5, s. 601-664. Orosius, Históriáé adversum paganos, ed. C. Zangemeister, Wien 1882, CSEL 5. Orozjusz, Historia przeciw poganom, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2015. Paulus Orosius, Die antike Weltgeschichte in Christlicher Sicht, Buch II-V, überseitzt und erläutert A. Lippold, Zürich und München 1985; Buch V-VII, München 1986. Ovidi, Fasti, ed. J.G. Frazer, London 1929. Owidiusz, Fasti. Kalendarz poetycki, tłum. E. Wesołowska, Wrocław-Warszawa-Kraków 2008, BN 256. Pachomiana Latina, Regles et epitres de s. Pachome, épitre de s. Théodore et „Liber” de s. Orsiesius. Texte latin de s. Jerôme, éd dom A. Boon, Louvain 1932, Bibliothèque de la Revue ď Historie Ecclesiastique 7. Pachomiana Latina, tłum. A. Bober, W. Miliszkiewicz, Μ. Starowieyski, Tyniec-Kraków 1996, ŹM 11. XII Panegiryici Latini, red. D. Lassandro, Torino 1992, CSLP. Papieska Komisja Biblijna, Natchnienie i prawda Pisma Świętego, Słowo, które od Boga po chodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat, tłum. H. Witczyk, Kielce 2014. S. Paulini Nolani Episcopi, Epistolae, PL 61, col. 153-420 C. St. Paulinus of Nola, Letters, ed. P.G. Walsh, New York 1966-1967, ACW 35-36. S. Paulini Nolani Episcopi, Carmina, ed. W. Hartel, Vindobonae 1894, CSEL XXX. Paulinus, Carmina, Opera, ed. G. de Hartel, Wien 1894, CSEL 29-30. St.
Paulinus of Nola, The Poems, ed. P.G. Walsh, New York 1975 ACW 40. Paulinus Pellaeus, Oratio, ed. W. Hartel, Vindobonae 1894, CSEL XXX. Paulinus of Pella, Eucharisticus, ed. H.G.E. White, Cambridge 1961. Paulin de Pella, Poeme d’Action de Graces etpriere, par C. Moussy, Paris 1974, SCh 209. Pauli Diaconi historia Romana a cura di A. Crivellucci, Fonti per la storia d’Italia 51, Ro ma 1914. Pauli, Historia Langobardorum edentibus L. Bethmann et G. Waitz, [w:] MGH: Scripteres rerum Langobardicarum et Italicarum saec. IV-VI, Hannoverae 1878. Paweł Diakon, Historia rzymska. Historia Longobardów, tłum. I. Lewandowski, Warsza wa 1995. Paulini, Libellus adversas Coelestium, Zosimo Papae oblatus, PL 20, col. 711-716 A. Paolino di Milano, Vita di S. Ambrogio, introduzione, testo critico e note a cura di Μ. Pel legrino, Roma 1961. Paulin z Mediolanu, Życiorys św. Ambrożego napisany przez jego notariusza Paulina, [w:] Święty Ambroży z Mediolanu, O wierze. Do cesarza Gracjana, tłum. I. Bogaszewicz, Warszawa 1970, s. 223-251. Petrus Chrysologus, Sermones 56-62, [w:] Augustyn, Piotr Chryzolog, Wenancjusz For tūnatus, Symbol Apostolski w nauczaniu Ojców, tłum. L. Gładyszewski, Kraków 2010, ŹMT 53, s. 126-177. Philastrius Episcopus, Liber de Haeresibus, PL 12, col. 1111-1302 A.
244 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Philostorgius, Kirchengeschichte. Mit dem Leben des Lucien von Antiochen und den Frag menten eineis arianischen Historiographen, hrsg. J. Bidez, E Winkelmann, Berlin 1981, GCS. Philostorgii historia ecclesistica, Paris 1864, PG 65, col. 459-638. Phoebadius, Contra Arianos. Streitschrift gegen die Arianer, übers. J. Ulrich, Freiburg-Ba sel-Wien 1999, FC 38. Phoebaudus Aginnensis Episcopus, De fide ortodoxa contra arianos, PL 20, col. 31-50. Photius, Bibliotheke, 1.1, cod. 1-150, Paris 1959, t. 2, cod. 151-222, Paris 1960, 1962, t. 3, cod. 223-237, Paris 1959, t. 4. cod. 238-248, Paris 1967,1971, 1974, t. 5, cod. 249-280, Paris 1974, 1977. Focjusz, Biblioteka, tłum. О. Jurewicz, է. 1-5, Warszawa 1986-1999. Photius, Epitome of the Ecclesiastical history of Philostorgius, trans. E. Walford, London 1855. Pierwszy synod w Bradze odbyty z udziałem ośmiu biskupów w trzecim roku panowania króla Ariamira w czasie kalend majowych, w roku 599 ery hiszpańskiej [1. V. 561] tłum. Μ. Rola, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 265-291. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, w przekładzie z języków oryginalnych, oprać, zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań-Warszawa 1980. Platonis opera, ed. J. Burnet, 1.1-5, Oxonii 1900-1907. Platos Republik, ed. В. Jowett, M.A. LL. Campbell, Oxford 1894, t. 1-3. Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, Kęty 2003, BE. Platon, Timaios, tłum. W. Witwicki, [w·.] Platon, Timaios, Kritias, Kęty 2002, BE, s. 5-91.
Platon, Obrona Sokratesa, tłum. W. Witwicki, [w:] idem, Uczta, Eutyfron, Obrona Sokrate sa, Kriton, Fedőn, Warszawa 1984, s. 245-288. Platon, Listy, tłum. Μ. Maykowska, Warszawa 1987. C. Plinius Secundus, Naturalis historia, rec. D. Detlefsen, Berlin 1866-1873. Pliniusz, Historia naturalna, tłum. I. i T. Zawadzcy, Warszawa-Wrocław 2004, AKA. Gajusz Pliniusz Sekundus, Historia naturalna, 1.1. Kosmologia i Geografia, ks. II֊VI, tłum. I.M. Mikołajczyk, N. Rataj, E. Twardowska-Antczak, K. Antczak, Toruń 2017. Plotini Enneades, ree. R. Volkmann, Leipzig 1883-1884. Plotyn, Enneady I-III, tłum. A. Krokiewicz, Warszawa 2000, BFK. Plutarchi, Moralia, voi. I-VI, ree. W.R. Paton, Μ. Pohlenz, W Sieveking, B. Häsler, C. Hu bert, R. Westman, I. Wegehaupt, Leipzig 1955-1976, BTeub. Plutarch, Moralia, ed. E Babbitt, London-New York 1927-1972. Plutarch, Moralia, t. I-II, tłum, i oprać. Z. Abramowiczówna, Warszawa 1977-1988, BKF. Plutarch, Regnum et imperatorum apophthegmata. Apophthegmata Laconica, [w:] Plutar chi, Moralia, vol. 2, fase. 1., ed. W. Nachstädt, W. Sieveking, J.B. Titchener, Leipzig 1971, BTeub. Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. Powiedzenia spartańskie, tłum. K. Jażdżewska, Warszawa 2006, BA. Plutarchus, Vitae parallelae, vol. 1-3, rec. C. Lindskog, K. Ziegler, Lipsiae 1969-1973, BTeub. Plutarch, ¿ywoty równoległe, t. 1, tłum. К. Korus, Warszawa 2004, BA.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA Į 245 Plutarch, [w:] Plutarch, Żywoty równoległe, t. 2, tłum. K. Korus, L. Trzcionkowski, War szawa 2005, BA. Plutarchus, Vitae parallelae, rec. Z. Ziegler, vol. 1-3, Leipzig 1970-1973. Plutarch z Cheronei, Żywoty sławnych mężów, tłum. Μ. Brożek, t. 1-3,Wrocław-Warsza wa 2004-2006, AKA. Polybii, Históriáé, rec. F. Hultsch, t. 1, Berlin 1888, t. 2,1892, t. 3,1870, t. 4,1872. Polibiusz, Dzieje, tłum. S. Hammer, Μ. Brożek, 1.1-2, Wrocław-Warszawa 2005. Julianus Pomerius, De vita contemplativa, PL 59, 415-520. Julian Pomeriusz, O życiu kontemplacyjnym, tłum. A. Żurek, Tyniec-Kraków 1998, ŽM17. Porfiriusz, O życiu Plotyna i układzie jego ksiąg, tłum. A. Krokiewicz, [w:] Plotyn, Enneady I-III, Warszawa 2000, BFK, s. 62-88. Possidius, Vita Augustini, PL 32, col. 33-66. Possydiusz z Kalamy, Żywot św. Augustyna, tłum. P. Nehring, Kraków-Tyniec 2002, ŹM 26. Priscillianus, Tractatus, Canones, ed. G. Schepss, Vindobonae 1889, CSEL XVIII. Priscus Panites, Historia Byzantina. (Historia Gothica), Fragmenta, [w:] Fragmenta historicorum graecorum, t. 4, ree. C. Müller, Parisiis 1851, s. 69-110; t. 5, ree. C. Müller, Pa rishs 1873, s. 24-26. Proba, Cento, ed. G. Schenkl, Vindobonae 1888, CSELXVI/1. Proklus, The Elements of Theology, ed. E.R. Dodds, Oxford 1963. Proklos, Elementy teologii, tłum. R. Sawa, Warszawa 2004, BFK. Procopii Caesarensis opera omnia, ed. G. Wirth, Vol. 1-4. Leipzig 1962-1964. Prokopiusz z Cezarei, Historia wojen, t. 1. Wojny z Persami i Wandalami, tłum. D. Bród ka, Kraków 2013, ŽH. Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna, tłum. A. Koniarek,
Warszawa 1998, BA. Prokopiusz z Cezarei, O budowlach, tłum. P.Ł. Grotowski, Kraków 2006, BA. Prosper z Akwitanii, Chronicon, PL 51. Prosper Tiro, Epitoma chronicon edita primům a[nno] CCCCXXXIII [433], continuata ad a[nno] CCCCLV [455], [w:] Chronica minora, ree. T. Mommsen, Berolini 1892, MGH AA 9, s. 341-499. Ps.-Augustin, Un opuscule latin contre les Manichéens place sous le nom d’Augustin, ed. F. Doibeau, Stuttgart-Leipzig 2000, Archiv für Religionsgeschichte 2. Bd, Heft 2, s. 248-251. Pseudo-Augustyn, Dialog antymanichejski. (Sermo contra Manichaeum), tłum. W Myszor, VoxP 60/2013, s. 605-609. Pseudo-Dionizy Aeropagita, Hierarcha niebiańska, tłum. M. Dzielska, [w:] Pseudo-Dioni zy Aeropagita, Pisma teologiczne, Kraków 2005, s. 69-136. Pseudo-Dionizy Aeropagita, Hierarcha kościelna, tłum. M. Dzielska, [w:] Pseudo-Dionizy Aeropagita, Pisma teologiczne, Kraków 2005, s. 137-214. Pseudo-Dionizy Aeropagita, Imiona Boskie, tłum. M. Dzielska, [w:] Pseudo-Dionizy Ae ropagita, Pisma teologiczne, Kraków 2005, s. 215-321. Pseudo-Dionizy Aeropagita, Teologia mistyczna, tłum. M. Dzielska, [w:] Pseudo-Dionizy Aeropagita, Pisma teologiczne, Kraków 2005, s. 323-332. Pseudo-Dionizy Aeropagita, Listy, tłum. M. Dzielska, [w:] Pseudo-Dionizy Aeropagita, Pi sma teologiczne, Kraków 2005, s. 333-365. Die Pseudoklementinen, 1 Homilien, rec. В. Rehm, Berlin 1953, GCS. Pseudo-Klemens, Homiliae VI, 1-16, tłum. E. Osek, Kronos 4/2011, s. 48-66.
246 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Porfiriusz, Żywot Pitagorasa, [w:] Porfiriusz, Jamblich, Anonim, Żywoty Pitagorasa, tłum. J. Gajda-Krynicka, Wrocław 1993, s. 1-24. Prudentius, Carmina, ed. J. Bergman, Vindobonae 1926, CSEL LXI. Aureliusz Prudencjusz Klemens, Wieńce męczeńskie (Peristephanon), tłum. Μ. Brożek et al., Kraków 2006, ŹMT 40. Prudencjusz, Contra Symmachum, PL 60, col. 111-226. Quodvultdeus, De Haeresibus, PL 42, col. 15-19. Regies monastiques d’Occident, IV-VI s. d’Augustin a Ferreol, rec. V. Desprez, Bellefonta ine 1980, Vie monastique, 9. Regula a Rufino Latine versa, ed. K. Zelzer, Vindobonae 1986, CSEL 86. Regula Pauli et Stephani, edició critica i comentari, ed. J.E.M. Vilanova, Montserrat 1959, Scripta et Documenta, 11. Reguła Pawła i Stefana, [w:] Μ. Starowieyski (red.), Zachodnie reguły monastyczne, oprać. T. Dekert, M.T. Gronowski, S. Hiżycki, tłum. K. Bielawski, A. Bober, Μ. Borkowska et al., Tyniec-Kraków2013, ŹM 50, Starożytność 33, s. 765-789. Rufino, Storia dela Chiesa. Traduzione, interduzione e note a cura di Lorenzo Dattrino, Ro ma 1986. Rufini Aquileiensis, Históriáé Ecclesiasticae, libri duo, PL 21, Pariisis 1845, col. 465-539. Rufini Aquileiensis, Apologiae in sanctum Hieronymum libri duo, PL 21, Pariisis 1845, col. 539-624 A. Św. Rufin z Akwilei, Obrona przed zarzutami Hieronima, tłum. A. Caba, Kraków 2003, ŹMT 29. Rufini Aquileiensis, Expositionis Symboli, [w:] Tyranni Rufini Opera, ree. Μ. Simonetti, Turnholti 1961, ССҺ, SL XX, s. 133-182. Sacramentarium Veronese (Cod. Bibi. Capit. Veron. LXXXV [80]), rec. L.C.
Mohlberg, L. Eizehhöfer, P. Siffrin, Roma 1994, RED, Ser. Maior, Font. L Sacrorum Conciliorum Colectio nova et amplissima I-LIII, wyd J.D. Mansi, Paris, Leipzig 1901-1905, Paris 1907-1913, Arnhem-Leipzig 1923-1927. Salvien de Marseille, Oeuvres, vol. 1. Les letters. Les livres de Timothée a l’Eglise, introduc tion, texte critique, traduction et notes par G. Lagarrigue, Paris 1971, SCh 176. Salwian z Marsylii, Dzieła wszystkie, tłum. P. Jakubowska, T. Kołosowski, Μ. Przyszychowska, Warszawa 2010, PSP LXVI. Salvianus Massiliensis Episcopus, De Gubernatione Dei, PL 53, col. 25-158. Salvien de Marseille, Oeuvres, vol. 2. Du gouvernement de Dieu, introduction, texte critique, traduction et notes par G. Lagarrigue, Paris 1975, SCh 220. Salvianus, O opatrzności Bożej, tłum. D. Turkowska, Warszawa 1953. Sexti Empirici Opera, ed. H. Mutschmann, Lipsiae 1961. Sekstus Empiryk, Przeciw uczonym, tłum. Z. Nerczuk, Kęty 2007, BE. Sedulius Caelius, Opera omnia. Dzieła wszystkie. Tekst łacińsko-polski, przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył H. Wojtowicz, Lublin 1999. L. Annaei Senecae, Ad Lucilium Epistulae morales, ed. L.D. Reynolds, Oxford 1965. Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, tłum. W. Kornatowski, Warszawa 2010, WE L. Annaeus Seneca, Moral Essayes, ed. J.W. Basore, London-New York 1928, t. 1. Lucjusz Anneusz Seneka, O łagodności; O dobrodziejstwach; Satyra na śmierć Klaudiusza Cezara, tłum. L. Jachimowicz, Warszawa 1965.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 247 Sekundyn manichejczyk, List do św. Augustyna, tłum. J. Sulowski, [w:] Św. Augustyn, Prze ciw Faustusowi. Księgi XXII-XXXIII. Przeciw Sekundynowi, tłum. ƒ. Sulowski, Warsza wa 1991, PSP LVI, s. 153-159. Septuaginta, czyli Biblia Starego Testamentu wraz z księgami deuterokanonicznymi i apokry fami, tłum, przypisami i wstępami opatrzył R. Popowski, Warszawa 2013, PSB. Sulpicjusz Sewer, Kroniki, tłum. P.J. Nowak, Kraków-Tyniec 2017, ŹM 79. Sulpicii Severii, Chronicorum, [w:] Sulpicii Severii, Libri qui supersunt, rec. C. Halm, Vindobonae 1866, CSEL, vol. 1, s. 3-105. Sulpicii Severii, Vita sancti Martini, Vindobonae 1866, CSEL, voi. 1, s. 109-214. Sulpicjusz Sewer, Pisma o Św. Marcinie z Tours, tłum. P. Nowak, Kraków 1995, ŽM 8. Sulpicii Severii, Septem epistulae qvae Sulpicii Severi, Nomen Ferunt, Vindobonae 1866, CSEL, vol. 1, s. 217-256. Sulpicii Severi, Dialogus Primus, Vindobonae 1866, CSEL, vol. 1, s. 152-180. Sulpicii Severi, Dialogus secundus, Vindobonae 1866, CSEL, vol. 1, s. 180-198. Sulpicii Severi, Dialogus II (III), Vindobonae 1866, CSEL, vol. 1, s. 198-216, Sidonius, Poems and Letters, ed. W.B. Anderson, t. 1-2, London-Cambridge Mass 1936-1965. Sidonius Apollinaris, Poemes, éd. A. Loyen, Paris 1960. Sidonius Apollinaris, Epistolae, éd. A. Loyen, t. 1-2, Paris 1970. Sydoniusz Apolinary, Listy i wiersze, tłum. Μ. Brożek, Kraków 2004, BPLS 14. Socrates Scholasticus Historia ecclesiastica, Parishs 1864, PG 67, col. 28-842. Sokrates, Kirchengeschichte, Herausgegeben von G.Ch. Hansen, Mit Beiträgen von M. Širinjan, Berlin 1995, GCS, Neue
Folge Bd 1. Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1986. Hermiae Sozomenii Historia ecclesiasstica, Parisiis 1864, PG 67, col. 843-1630. Sozomen Hermiasz, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1989. Statuty synodow odbywanych przez Ojców Wschodnich uporządkowane i zebrane przez bi skupa Marcina, tłum. Μ. Rola, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Staro wieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 311-351. Suidae Lexicon, rec. A.A. Adler, Bėralini 1928-1938, vol. 1-5. Gajus Swetoniusz Trankwillus, De vita Caesarum, rec. Μ. Ihm, Lipsk 1907. Gajus Swetoniusz Trankwillus, Żywoty cezarów, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska, Wro cław-Warszawa 2004. Soncino Talmud Hebrew-English, The Hebrew English Edition of the Babylonian Talmud, vol. 9. Taanith, Megillah, Hagigah, transi, by I. Abrahams, London 1984. Symmachi, Epistulae Liber Quartus, [w:] A. Marcone, Commento storico al Libro IV dell’Epi stolario di Q. Aurelio Simmaco, Pisa 1987, s. 107-156. Synezjusz z Cyreny, Opera, a cura di A. Garzya, Torino 1989. Tacitus, Libri ab excessu divi Augusti, 1.1, ree. C. Halm, G. Andresen, E. Köstermann, Lipsiae 1936-1937. Tacitus, Históriáé et libri minores, t. 2, rec. C. Halm, G. Andresen, E. Köstermann, Lipsiae 1936. Tacyt, Dzieła, tłum. S. Hammer, Warszawa 2004. Talmud babiloński: Traktat Chagiga, tłum. G. Zlatkes, Kraków 2009. Temistiusz, Parafraza księgi XII „Metafizyki” Arystotelesa, tłum. Μ. A. Komsta, Lublin 2018, TPK.
248 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Theophylus of Antioch, Ad Autolycum, ed. R.M. Grant, Oxford 1970. Teofil z Antiochii, Do Autolika, [w:] Pierwsi apologeci greccy. Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, oprać. J. Naumowicz, tłum. L. Misiarczyk, Kraków 2004, BOK, s. 385-477. Tertullianus, Adversus Valentinianos, PL 2, col. 523-594 A. Tertullianus, Ad Nationes, PL 1, col. 629-680. Tertullianus, De praescriptibus adversas haereticos, PL 2, col. 9-74 A. Tertullianus, De praescriptione haereticorum. De cultufeminarum. Ad uxorem. De exortatione castitatis. De corona. De carne Christi. Adversas ludaeos, ed. E. Kroymann, Wien 1942, CSEL. Tertullianus, Adversas Marcionem, PL 2, col. 239-524 В. Tertulian, Przeciw Marcjonowi, tłum. S. Ryznar, oprać. W. Myszor, Warszawa 1994, PSP 58. Kwintus Septymiusz Florens Tertulian, Wybór pism, oprać. W. Myszor, E. Stanula, War szawa 1970, PSP 5. Kwintus Sepymiusz Florens Tertulian, Wybór pism 2, tłum. A.C. Guryn, W. Myszor, K. Obrycki, E. Stanula, oprać. W. Myszor, K. Obrycki, E. Stanula, Warszawa 1983, PSP 29. Tertullien, Apologétique, Texte établi et traduit par J.P. Waltzing, Paris 1961, Collection des Universités de France. Quintus Septymiusz Florens Tertulian, Apologetyk, tłum. J. Sajdak, Poznań 1947, РОК 20. Tertulian przeciw Prakseaszowi, [w:] Trójca Święta. Tertulian przeciw Prakseaszowi, Hipolit, Przeciw Noetosowi, tłum. Z. Kalinkowski, Kraków 1997, ŽMT 4, s. 33-86. Quinti Septimii Florentis Tertuiltani opera
omnia, 1.1-2, Parishs 1878-1879, PL 1-2. Tertulian, O widowiskach. O Bałwochwalstwie, tłum. S. Naskręt, A. Strzelecka, Poznań 2005, POK 28. The Apocryphon of John: A Synopsis ofNagHammadi Codices П, 1, III, 1, and IV, 1 with BG 8502, 2, ed. Μ. Waldstein, E Wisse, Leiden 1995. Themistii, Orationes ex codice Mediolanensi emendatae, rec. G. Dindorfius, Lipsiae 1832. Two of the Saxon Chronicles, ed. J. Earle, Oxford 1865. The Anglo-Saxon Chronicle, transi. G.N. Garmonsway, London-New York 1965. Theodori episcopi Mopsuesteni in epistolas В. Pauli commentarti: The Latin Version, with the Greek Fragments, 2 vol., ed. H.B. Swete, Cambridge 1880. Théodoret de Cyr, Thérapeutique des maladies helléniques, кс. P. Canivet, Paris 1978, SCh 57. Teodoret z Cyru, Leczenie chorob hellenizmu, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1981. Theodoret, Kirchengeschichte, tłum. j. niemiecki, A. Seider, München 1926. Theodoret, Historia ecclesiastica, PG 82, col. 882-1280. Teodoret z Cyru, Historia Kościoła, tłum. H. Pietruszczak, Zgorzelec 2019. Theodoret, Haereticarum fabularum compedium, PG 83, col. 336-556. Theodoret, O herezjach, tłum. P.M. Szewczyk, ŹMT 77. Théodoret de Cyr, Histoire des moines de Syrie. Historiephilothee, Ι-XXX; Traité sur la cha rité XXXI, texte critique, traduction, notes, index par Pierre Canivet et Alice Leroy-Molinghen, Paris 1977,1979, SCh 234, 257. Teodoret biskup Cyru, Dzieje miłości Bożej. Historia mnichów syryjskich, tłum. K. Augu styniak, Kraków-Tyniec 1994, ŹM 7.
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA | 249 Theodosiani libri XVI cum Constitutionibus Sirmondianis, vol. 1. Pars prior. Prolegomena, ree. T. Mommsen, Berlin 1903. Theophanes, Chronographia, 1.1, ree. C. de Boor, Lipsiae 1883, BSGRTeubn. Tichonii Afri, Liber de Septem Regulis, PL 18, col. 15-65. Tyconii Afri Fragmenta Commentarii in Apocalipsim, [w:] Amelii A. (red.), Spicilegium Casinense, t. 3/1, Monte Cassino 1897, s. 261-331. Tykoniusz, Fragmenty Komentarza do Apokalipsy, [w:] D. Budzianowska, W. Linke (red.), Pierwsze łacińskie Komentarze do Apokalipsy, Hipolit, Wiktoryn, Hieronim, Tykoniusz, Warszawa 2011, Florilegium, 1.1, s. 190-229. Vergilis, Bucolica. Geórgica, rec. T. Ladewig, C. Schaper, Berlin 1882. Wergiliusz, Bukoliki i Georgiki, wybór, tłum. Z. Abramowiczówna, Wrocław-Warszawa 2006, BA. Sexti Aurelii Victoris, Históriáé Abbreviatae (Liber de caesaribus), [w.] Sextii Aurelii Vieto ris, Liber de caesaribus. Origo gentis Romae. Liber de viris illustribus vrbis Romae. Epito me de Caesaribus, ree. F. Pichlmayr, Berlin 1970, BSGR Teubn., s. 77-129. Sekstus Aureliusz Wiktor, Księga o cezarach, tłum. P. Nehring, В. Bibik, J. Skoracka, [w:] Brewiaria dziejów rzymskich. Sekstus Aureliusz Wiktor, Eutropiusz, Festus, Warszawa 2010, Акте, Źródła Starożytne, 1.1, s. 55-138. Sexti Aurelii Vietoris, Libellus. De vita et moribus imperatoram breviatus ex libris, [w:] Sextii Aurelii Vietoris, Liber de caesaribus. Origo gentis Romae. Liber de viris illustribus vrbis Romae. Epitome de Caesaribus, ree. F. Pichlmayr, Berlin 1970, BSGRTeubn., s. 134-175. Wiktor z Wity, Historia persecutionis
Africanaeprovinciáé tempore Geiserici etHunerici regum Wandalorum, Parisiis 1862, PL 58, col. 180 nn. Wiktor z Wity, Dzieje prześladowania Kościoła w Afryce przez Wandalów, tłum. J. Czuj, Po znań 1930, POK 14. Mariusz Wiktoryn, Dzieła egzegetyczne. Komentarz do listów do Efezjan, do Galatow i do Filipian, tłum. A. Baron, Kraków 1999, ŹMT 13. Marii Victorini opera, pars II. Opera exegetica, rec. F. Gorii, Vindobonae 1986, CSEL 83 IL Marii Victorini, Liber ad Justinum Manichaeum contra duo principia manichaeorum, et de vera carne Christi, PL 8, col. 999-1010 A. Victorinus Afer, De Generatione Divini Verbi ad Candidum Arianum, PL 8, col. 1019-1036 C. Victorin de Poetovio, Sur l’Apocalypse, suivi du „Fragment chronologique” et de „Le Con struction du monde”, ree. Μ. Dualey, Paris 1997, SCh 423. Sancto Victorino episcopo Petavionensi, Prolegomena, PL 5, col. 281-302. S. Victorini Martyris Petavionensis episcopi, Qui vergente ad finem saeculo tertio floruit. Fragmentum, PL 5, col. 301-316. Sancti Victorini episcopi Petavionensis et Martyris, Scholia in Apocalypsin Beati Joannis, PL 5, col. 317-342. Wiktoryn z Petowium, Komentarz do Apokalipsy, [w:] D. Budzianowska, W. Linke (red.), Pierwsze łacińskie Komentarze do Apokalipsy, Warszawa 2011, Florilegium, 1.1, s. 69-104. Victricius Rotomagensis, De laude sanctorum, ed. R. Demeulenaere, Turnhout 1985, CCL 64, s. 69-93. Wiktrycjusz z Rouen, O chwale świętych, Początki kultu relikwii na Zachodzie, tłum. K. Pa rys, Μ. Więckowska, R. Wiśniewski, B. Włodarczyk, Warszawa 2011, Акте, Źródła Starożytne, t. 2, s. 60-81.
250 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Vincentii Lirinensis, Commonitorium, PL 50, col. 637-686. Wincenty z Lerynu, Pamiętnik. Commonitorium, tłum. J. Stahr, Poznań 1928, РОК 8. Ergata ‘Isayyas nabity, ed. L. Perrone, E. Norelli, Turnhout 1995, CCAP 7-8. Wniebowstąpienie Izajasza, tłum, z j. etiopskiego S. Kur, [w:] ANT, t. 3. Listy i apokalipsy chrześcijańskie, s. 139-163. Wniebowstąpienie Izajasza, tłum, z j. greckiego R. Zarzeczny, [w:] ANT, t. 3. Listy i apoka lipsy chrześcijańskie, s. 163-168. Zosimos, Historia nova, ed. F. Paschoud, t. 1, Paris 1971, t. 2, Paris 1979, t. 3, Paris 1986, 1989. Zosimos, Nowa historia, wyd. popr. tłum. H. Cichocka, Warszawa 2012. Żywot Świętego Antoniego, tłum. E. Dąbrowska, [w:] Święty Antoni, Żywot. Pisma asce tyczne, tłum. E. Dabrowska, A. Ziółkowski, Μ. Borkowska et al., Tyniec-Kraków 2005, ŹM35, s. 77-152.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 251 Opracowania naukowe W opisach bibliograficznych zastosowano skróty, których wykaz znajduje się na stronach 7-24. Abramowiczówna Z., Wstęp, [w:] Plutarch, Moralia II (wybór), tłum. Z. Abramowiczówna, Warszawa 1988, BKF, s. VII-VIII, 4-7, 34-36, 78-80, 128-131, 198-201, 260-262, 316-317, 328-329. Abramowiczówna Z., Wstęp, [w:] Homer, Odyseja, tłum. L. Siemieński, Wrocław-Warsza wa 2004, AKA, s. V-CXII. Aland K„ Kaiser Und Kirche von Konstantin bis Byzanz, [w:] Die Kirche, s. 42-73. Albert G., Goten in Konstantinopel. Untersuchungen zur ostromischen Geschichte um das Jahr 400 n. Chr., Paderborn-München-Wien-Zürich 1984, Studien zur Geschichte und Kultur des Altertums, Neue Folge, Monographien, Bd. 2. Altaner В., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990. Amielańczyk K., Parricidium i poena cullei, [w:] Religia i prawo, s. 139-150. Appel W, Od tłumacza, [w:] Homeriká, czyli żywoty Homera i poematy przypisywane po ecie, tłum. W Appel, Warszawa 2007, BA, s. 17-20. Appel W, Powiedz, Homerze: Kim jesteś?, [w:] Homerikà, czyli żywoty Homera i poematy przypisywane poecie, tłum. W. Appel, Warszawa 2007, BA, s. 23-42. Apolinary z Laodycei, [w:] SWP, s. 43-44. Ariusz, [w:] SWP, s. 47-48. Arianizm, [w:] EKośc., t. 1, s. 128-130. Ariusz, [w:] EKośc., t. 1, s. 130-131. Armstrong A.H., Markus R. A., Wiara chrześcijańska a filozofia grecka, tłum. H. Bedna rek, Warszawa 1964. Arnobiusz Starszy, [w:] SWP, s. 54. Arnold C.A., Ośrodki chrześcijaństwa, [w:] SPKNT, s. 680-687. Asteriusz Sofista, [w:]
SWP, s. 56. Atiya A.S., Historia Kościołów Wschodnich, tłum, zbiór., Warszawa 1978. Baetke W., Die Aufnahme des Christentums durch die Germanen. Ein Beitrag zur Frage der Germanisierung des Christentums, Darmstadt 1962. Baker-Brian N. Manichaeism. An Ancient Faith Rediscovered, New York 2011. Banaszak Μ., Historia Kościoła Katolickiego, 1.1. Starożytność, Warszawa 1986. Banek K., Trójce święte, [w] ER, t. 9, s. 332. Banniard Μ., Geneza kultury europejskiej V-VIII w., tłum. A. Kuryś, Warszawa 1995, La Nouvelle Marianne, Nowa Marianna. Baran G.M., Grecka bogini Księżyca w świetle orfickiego Hymnu do Selene, RH, FK, 3/ĽVIIILIX, 2010-2011, s. 89-108. Barb A. A., The Survival ofMagic Arts, [w:] A. Momigliano (ed.), The Conflict between Poganism and Christianity in the Fourth Century, Oxford 1963, s. 100-125.
252 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Barceló P. A., Roms auswärtige Beziehungen unter der Constantinischen Dynastie (306-363), Regensburg 1981, Eichstätter Beiträge Bd. 3, Abteilung Geschichte. Bardili J„ Constantine, divine emperor of the Christian golden age, Cambridge-New YorkMelbourne 2012. Bardy G., Święty Augustyn. Człowiek i dzieło, tłum. Z. Kobylańska, Warszawa 1955. Barnard L.W., L’intolleranza negli apologisti cristiani con speciale riguardo a Firmico Mater no, CrSt. 11/1990, s. 505-521. Barnard L.W., The site of the Council ofSardica, SPat. 17/1/1982, s. 9-13. Barnes M.R., The background and use of eunomius’ casual language, [w:] Arianism after Arius, s. 217-237. Barnes T.D., Constantine and Eusebius, Cambridge-London 1981. Barnes T.D., Athanasius and Constantius. Theology and Politics in the Constantinian Empi re, Cambridge-London 1993. Baron A., Mariusz Wiktoryn - człowiek i jego dzieło. Wprowadzenie do dzieł egzegetycznych, [w;] Mariusz Wiktoryn, Dzieła egzegetyczne. Komentarz do listów do Efezjan, do Galatow i do Filipian, tłum. A. Baron, Kraków 1999, ŻMT 13, s. 5-65. Baron A., Neoplatońska idea Boga a ewangelizacja. Analiza anonimowego komentarza do „Parmenidesa” Platona na tle myśli plotyńsko-porfiriańskiej, Kraków 2005, MT 50. Baron A., Spór o Pawła, spór o człowieka czy spór o Boga? Refleksje na marginesie kontro wersji pelagiańskiej, [w:] Pelagiusz, Komentarz do Listu św. Pawła do Rzymian, tłum. A. Baron, E Czarnota, T. Górski, Kraków 1999, ŹMT 15, s. 7-168. Barr J., The Vulgate Genesis and St. Jerome’s Attitude to Women, SPat.
17/1/1982, s. 268-273. Barth H.L., S. Augustini vitae operisqve breve summarium, VoxP 144/2001, s. 191-205. Bartnik Cz„ Audianie, [w:] EK, 1.1., col. 1061. Bartnik C., Chrześcijanie pierwszych wieków wobec życia publicznego. Problem teologiczny, [w:] Chrześcijanie a życie publiczne, s. 15-31. Bartnik C.S., Teologia historii według Leona Wielkiego, Lublin 2001, Dzieła Zebrane 18. Bartol K., Literat z ogrodu Epikura, [w:] Filodemos, O muzyce. O utworach poetyckich, Epi gramy, tłum. K. Bartol, Warszawa 2002, BA, s. 9-49. Bartoloni R., La cosiddetta „obiezione di coscienza” cristiana prima e dopo la svolta religio sa costantiniana, [w:] LArmée Romaine, s. 517-523. Bartyzel J., Teokracja, [w:] EK, t. 19, col. 652-654. Bartyzel J., Teokracja, [w:] EPol., 1.1, s, 397-399. Basham A.L., Indie od początków do podboju muzułmańskiego, tłum. Z. Kubiak, Warsza wa 1973. Basiez M.E, Prześladowania w starożytności. Ofiary, bohaterowie, męczennicy, tłum. E. Łukaszyk, Kraków 2009. Basiez M.E, Kiedy pierwsi chrześcijanie wybrali miasto, aby zamieszkać w świecie, ComP. 155/2006, s. 54-65. Bäss P„ Chrystologia, [w:] SChW, s. 54-58. Bator W., Religia starożytnego Egiptu, Kraków 2004, MBR. Baumeister T„ Nordafrikanische Martyrer in der frühen römischen Heiligenverehrung, RQAKG 1-2/98/2003, s. 35-46. Bavant В., Iliria, [w:] C. Morrisson (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, t. 1, s. 353-402.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 253 Beard Μ., North J., Price S., Religie Rzymu, historia, tłum. M.J. Baranowski, L. Olszewski et al., Oświęcim 2017. Beatrice P.F., L’intolleranza cristiana nei confronti dei pagani: un problema storiografico, CrSt. 11/1990, s. 441-447. Beck E., Piotr, [w:] PSB, col. 963. Beck R„ The Religion of the Mithras. Cult in the Roman Empire. Mysteries of the Unconqu ered Sun, Oxford 2006. Bednarek В., Whole and Ground: Krithai and Alphita, [w:] K. Bielawski (red.), Animal Sa crifice in Ancient Greece. Proceedings of the First International Workshops in Krakow (12-14.11.2015), Warszawa 2017, s. 145-182. BeDuhn J.D., The Manichaean Body. In Discipline and Ritual, Baltimore-London 2000. Bedyński W., Klasztor w Mayo. W kontekście wczesnego chrześcijaństwa na Wyspach Bry tyjskich, Kraków 2014, ŹM 4. Beierwaltes W., Platonizm w chrześcijaństwie, tłum. P. Domański, Kęty 2003, Fundamen ta, Studia z Historii Filozofii, t. 33. Beierwaltes W„ Procklos’Begriff des Guten aus der Perspektive seiner Platon-Deutung, [w:] Being or good?, s. 97-120. Bellinger G.J., Trójca, [w:] idem, Leksykon mitologii. Mity ludów i narodów świata, tłum. J. Szymańska-Kumaniecka, Warszawa 2003, s. 395. Bennett J., Trajan optimus princeps. Życie i czasy, tłum. M.N. Faszcza, Μ. Baranowski, Oświęcim 2015. Benoist-Méchin J., Kaiser Julian oder der verglühte Traum, Frankfurt am Main 1979. Berger K., Antike Rhetorik und christliche Homiletik, [w:] C. Colpe, L. Honnefeider, Μ. Lutz-Bachmann (hrsg.), Spätantike und Christentum, Beiträge zur Religions - und Geistes geschichte der
griechisch-römischen Kultur und Zivilization der Keiserzeit, Berlin 1992, s. 173-187. Berkhof H„ Kirche und Kaiser. Eine Untersuchung der Entstehung der byzantinischen und der theokratischen Staatsauffasung im vierten Jahrhundert, Zürich 1947. Berkhof H., Die Kirche auf dem Wege zum Bizantinismus, [w:] Die Kirche, s. 22-41. Bernardi J„ Saint Gregoire deNazianze. Le Theologien et son temps (330-390), Paris 1995. Berrouard M.F., Eactivite litteraire de saint Augustin du 11 septembre au 1er decembre 419 d’apres la Lettre 23*A a Possidius a Calama, [w:] Les Lettres de Saint Augustin Decouver tes par Johannes Divjak. Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 300-327. Bertrand D., La platonisme des Peres n’est il pas Aristotélicien?, [w;] Being or good?, s. 281-303. Bidez J., Einleitung, [w:] Philostorgius, Kirchengeschichte. Mit dem Leben des Lucien von An tiochen und den Fragmenten eineis arianischen Historiographen, hrsg. J. Bidez, F. Win kelmann, Berlin 1981, GCS, s. IX-CLXVI. Bielawski К., Orficki Dionizos. Kilka fragmentów, Kronos 4/2011, s. 31-33. Bielawski K., Orfizm? Ale o co chodzi?, Kronos 4/2011, s. 71-78. Bihlmeyer K., Tüchle H„ Historia Kościoła, t. 1. Starożytność chrześcijańska, tłum. ƒ. Kle nowski, Warszawa 1971. Bieda I., Chrystologia, [w:] SWP, s. 424-456. Bielas L„ Apostazja cesarza Juliana w świadectwach antycznych pisarzy i w nowożytnej hi storiografii, Kraków 2002.
254 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Bieżuńska-Małowist L, Małowist Μ., Niewolnictwo, Warszawa 1987, WPDCz. Birley A.R., Die „freiwilligen” Martyrer. Zum Problem Selbst-Auslieferer, [w:] Rom und das himmlische, s. 97-123. Birley A.R., Hadrian. Cesarz niestrudzony, tłum. R. Wiśniewski, Warszawa 2002, BSL. Bisbee G. A., Pre-Decian acts ofmartyrs and commentarii, Philadelphia 1988, Harvard Dis sertations in Religion 22. Blair H.A., Allegory, Typology and Archetypes, SPat. 17/1/1982, s. 263-267. Bleckmann B., Pagane Visionen Konstantins in der Chronik des Johannes Zonoras, [w:] CG, t. 1, s. 151-170. Bieicken J., Constantin der Grose und die Christen. Überlegungen zur konstantinischen Wen de, München 1992, Historische Zeitschrift. Beihefte (Neue Folge), Bd. 15. Bloch H„ The Pagan Revival in the West at the End of the Fourth Century, [w:] CPC, s. 193-218. Blowers P.M., Drama of the Divine Economy. Creator and Creation in Early Christian The ology and Piety, Oxford 2012, OECT, Blowers P.M., Doctrine of Creation, [w:] OHECS, s. 906-931. Błaszczyk L, Propagowane wzory relacji ojciec-syn według Seneki Młodszego, [w:] L. Morawiecki, P. Berdowski (red.), Ideologia i propaganda w starożytności: materiały konfe rencji Komisji Historii Starożytnej PTH, Rzeszów 12-14 września 2000, Rzeszów 2004, s. 399-423. Błaszczyk I., Rodzina jako środowisko wychowawcze w refleksji filozoficznej Lucjusza Anneusza Seneki, [w:] DF, s. 45-59. Bober A., Wstęp historyczny, [w:] Anglia, Szkocja, Irlandia. Teksty źródłowe do historii Ko ścioła ipatrystyki Ι-IX wiek, Lublin 1991, Millenium,
s. 9-12. Bojarski W, Invocatio Dei w starożytnych zbiorach prawa, [w:] Religia i prawo, s. 11-18. Bojarski W, Prawo rzymskie, Toruń 1983. Bojarski W, Kara śmierci w prawach państw antycznych, [w:] Kara śmierci, s. 9-22. Bogacki H., Nauka św. Hieronima o prymacie św. Piotra i biskupów rzymskich, RTK, t. 5, 3/1958, s. 5-26. Bonamente G., Sulla confisca dei beni mobili dei templi in epoca costantiniana, [w:] CG, 1.1, s. 171-201. Bondi R.C., Chrześcijaństwo i zróżnicowanie kulturowe. Duchowość chrześcijan języka sy ryjskiego, [w:] B. McGinn, J. Meyendorff, J. Leclercq (red.), Duchowość chrześcijańska, t. 1. Początki do XII wieku, tłum. P. Blumczyński, S. Patlewicz, Kraków 2010, Mysterion, s. 151-159. Bonnardiére A.M., Du nouveau sur le priscillianisme (Ер. 11*), [w:] Les Lettres de Saint Au gustin Decouvertes par Johannes Divjak. Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 205-214. Bonosius, [w:] SWP, s. 99. Bonozus, [w] ER, t. 2, s. 187. Bonozjanie, [w] ER, t. 2, s. 187. Borchardt C.F.A., Hilary of Poitiers’ role in the Arian struggle, Hague 1966, Kerkhistori sche Studiën. Boularand É., ĽHeresie DArius et La „Foi” De Nicee. Premiere Partie. ĽHeresie DArius, Pa ris 1972.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 255 Bourgeois H., Świadectwo dawnego Kościoła: ekonomia sakramentalna, [w:] H. Bourgeois, B. Sesboüé, P. Tihon, Znaki Zbawienia. Sakramenty, Kościoł, Najświętsza Panna Maria, tlum. P. Rak, Kraków 2001, HD, t 3, s. 21-50. Bowersock G.W., Symmachus and Ausonius, [w:] E Paschoud, G. Fry, Y. Rütsche (red.), Symmaque, Paris 1986, s. 1-12. Bowersock G.W., Hellenism in Late Antiquity, Cambridge-New York-Port Chester 1990. Bowersock G.W, Martyrdom and Rome, Cambridge 1995. Boyce Μ., Zaratusztrianie. Wiara i życie, tłum. Z. Józefowicz-Czabak, B.J. Korzeniowski, Łódź 1988, Człowiek i Jego Cywilizacja. Brakke D., The East (2): Egypt and Palestine, [w:] OHECS, s. 344-363. Bralewski S., Imperatorzy późnego Cesarstwa Rzymskiego wobec zgromadzeń biskupów, Łódź 1997, Byz. Lodz. 1. Bralewski S., Polityka Konstantyna Wielkiego wobec arian po soborze w Nicei: nagły zwrot czy kontynuacja?, VoxP 34-35/1999, s. 335-355. Bralewski S„ Teodorei z Cyru wobec dążeń biskupów Rzymu do prymatu, [w:] Byzantina Europaea, s. 69-80. Bralewski S., Miejsca kultu w Konstantynopolu w relacji historyków kościelnych Sokratesa i Sozomena, [w:] M.J. Leszka, K. Marinow, A. Kompa (red.), Z badań nad wczesnobizantyńskim Konstantynopolem, Łódź 2011, AcUŁ, FH. 87, s. 11-29. Bralewski S., Hierarchia wschodnich biskupów w historiografii kościelnej V wieku, VoxP 58/2012, s. 181-199. Bralewski S., Cesarz Konstantyn I Wielki wobec kontrowersji ariańskiej, Poznań 2009, La barum VIIL Bralewski S„ Zycie religijne mieszkańców Konstantynopola, [w:] Konstantynopol Nowy Rzym, s. 401-432.
Bralewski S., Konstantynopolitańskie kościoły, [w:] Konstantynopol Nowy Rzym, s. 132-151. Bralewski S., La philosophie pratiquée par les actes-une image du philosophe dans l’Histoire ecclesiastique de Socrate de Constantinople, [w:] K. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circle, Kraków 2014, s. 297-306. Brandt H., Temisto e Costantino il Grande, Bizantinistica 5/2003, s. 159-170. Brandt H., Konstantin der Grosse. Der erste christliche Kaiser. Eine Biographie, München 2006. Brennecke Н.СҺ., Studien zur Geschichte der Homoer. Der Osten bis zum Ende der homoischen Reichskirche, Tübingen 1988, Beiträge zur historischen Theologie, 73. Bringmann K., Historia republiki rzymskiej. Od początków do czasów Augusta, tłum. A. Garlińska, Poznań 2010. Brock S.P., Harvey S.A., Introduction, [w:] S.P. Brock, S.A. Harvey (eds.), Holy Women of the Syrian Orient, Berkeley-Los Angeles-London [bdw.], The Transformation 13, s. 1-26. Brock S.P., Poetry and Hymnography (3): Syriac, [w:] OHECS, s. 657-671. Bródka D., Die Weltherrschaftstopik in den Kaiserpanegyriken des Sidonius Apollinaris, „Eos” 1/85/1998, s. 81-90. Broei-Plater L., Konstantyn Wielki i Kościoł Katolicki. Studium historyczne, Wilno 1933. Bronk A., Religia, [w:] ER, t. 8, s. 393-403. Brown P„ Świat poźnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, tłum. A. Podzielna, Warszawa 1991.
256 ļ ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Brown P., Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. I. Kania, Kraków 2006. Brown P„ Ideał dziewictwa we wczesnym Kościele, [w:] B. McGinn, J. Meyendorff, ƒ. Lec lercq (red.), Duchowość chrześcijańska, t. 1. Początki do XII wieku, tłum. P. Blumczyński, S. Patlewicz, Kraków 2010, Mysterion, s. 421-437. Brown P„ Kult świętych. Narodziny i rola w chrześcijaństwie łacińskim, tłum. J. Partyka, Kraków 2007, Mysterion. Brown P„ Zmierzch starożytności, [w.-j P. Veyne (red.), Od Cesarstwa Rzymskiego do ro ku tysięcznego, tłum. K. Arustowicz, Μ. Rostworowska, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005, s. 245-329. Brown P., Augustyn z Hippony, tłum. W. Radwański, Warszawa 1993, BSL. Browning R„ Justynian i Teodora, tłum. Μ. Boduszyńska-Borowikowa, Warszawa 1996. Browning R., Cesarstwo bizantyńskie, tłum. G. Żurek, Warszawa 1992. Browning R., Education in the Roman empire, [w:] A. Cameron, B. Ward Perkins, Μ. Whit by (eds.). Late Antiquity: Empire and successors A.D. 425-600, Cambridge 2008, CAH 14, s. 855-884. BroxN., Von der apokalyptischen Naherwartung zur christlichen Tugendlehre, [w:] C. Col pe, L. Honnefeider, Μ. Lutz-Bachmann (red.), Spätantike und Christentum. Beiträge zur Religions-und Geistesgeschichte der griechisch-römischen Kultur und Zivilisation der Ka iserzeit, Berlin 1992, s. 229-248. Bruns P., Ephram der Syrer. Theologie als Lobpreis, [w:] W. Geerlings (hrsg.), Theologen der christlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 184-201. Bubacz B., Augustine’s
Structural Theory of Perception, SPat. 17/3/1982, s. 1216-1220. Buchheit V„ Studien zu Methodios von Olympos, Berlin 1958. Budzanowska D., Wiktoryn z Petowium i jego Komentarz do Apokalipsy, [w:] D. Budzanowska, W. Linke (red.), Pierwsze łacińskie Komentarze do Apokalipsy, Hipolit, Wikto ryn, Hieronim, Tykoniusz, Warszawa 2011, Florilegium, 1.1, s. 57-68. Burckhardt J., Czasy Konstantyna Wielkiego, tłum. P. Hertz, Warszawa 1992. Burczak K., Prawo azylu w ustawodawstwie synodowgalijskich V-VII wieku, Lublin 2005. Burczak K., Małżeństwo w prawodawstwie synodow galijskich IV-VII wieku. Henrico Insadowski (1888-1946) in memoriam, [w:] A. Dębiński, Μ. Wójcik (red.), Wokół proble matyki małżeństwa w prawie rzymskim, Lublin 2007, s. 21-51. Bürkle H„ Ekstase und Vermahlung. Zur religiösen Funktionen von Frauen in Griechenland und Rom, [w:] G.L. Müller (hrsg.), Frauen in der Kirche, Würzburg 1999, s. 188-200. Brooks E.C., The Translation Techniques ofRufinusofAquileia (343-411), SPat. 17/1/1982, s. 257-364. Burns J.P., The Function of Christ in Ambrose of Milans Interpretation of the Command Gi ven to Adam, SPat. 17/1/1982, s. 274-277. Burns P.C., Hilary of Poitiers Confrontation with Arianism in 356 and 357, [w:] Arianism, s. 287-302. Büttner T., Die Circumcellionen-eine sozial-religiose Bewegung, [w:] T. Büttner, E. Werner, Circumcellionen undAdamiten. Zwei Formen mittelalterlicher Haeresie, Forschungen zur Mittelalterlichen Geschichte, Bd. 2, Berlin 1959, s. 1-72. Brzuszek В., Hipostaza, [w:] EK, t. 6, col. 924-926. Calderone S., Il pensiero politico di Eusebio di Cesarea,
[w:] Cristiani, s. 45-54. Cameron A., Późne cesarstwo rzymskie, tłum. Μ. Kwiecień, Warszawa 2005.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 257 Cameron AL, Pagan ivories, [w:] E Paschoud, G. Fry, Y. Rütsche (eds.), Symmaque, Paris 1986, s. 41-64. Cameron AL, The Last Pagans of Rome, Oxford 2011. Campbell W., Kościół jako Izrael, Lud Boży, [w:] SPKNT, s. 441-454. von Campenhausen H., Ojcowie Kościoła, tłum. K. Wierszyłowski, Warszawa 1998. von Campenhausen H., Die ersten Konflikte zwischen Kirche and Staat und ihre bleibende Bedeutung, [w:] Die Kirche, s. 14-21. Cardman E, The Rhetoric of Holy Places. Palestine in the Fourth Century, SPat. 17/1/1982, s. 18-25. Cardman E, Early Christian Ethics, [w:] OHECS, s. 932-956. Carmy S., Schatz D„ Biblia jako źródło refleksji filozoficznej, [w:] D.H. Frank, O. Leaman, Historia filozofii żydowskiej, tłum. P. Sajdak, Kraków 2009, MF, s. 25-50. Cary Μ., Scullard H.H., Dzieje Rzymu, tłum. J. Schwakopf, 1.1-2. Od czasów najdawniej szych do Konstantyna, Warszawa 1992. Casei O„ Pamiątka Pana w liturgii pierwotnego Kościoła. Główne idee kanonu mszalnego, tłum. A. Ziernicki, D. Swiderski, Tyniec-Kraków 2005, MK 1. Castello C., Sui Concili della Chiesa convocati da Costantino, [w:] G. Crifo, S. Giglio (eds.), AARC XIII/2001, s. 365-371. Cavallo G., Scuola, scriptorium, biblioteca a Cesarea, [w:] G. Cavallo (red.), Le biblioteche nel mondo anticol e medievale, Laterza 2004, s. 67-78. Cayré E, Patrologie et Histoire de la Theologie, 1.1, Paris 1953, t. 2, Paris 1955. Cecota B., Nie tylko Grecy. Obcy we wczesnobizantyńskim Konstantynopolu, [w:] M.J. Lesz ka, K. Marinow, A. Kompa (red.), Z badań nad wczesnobizantyńskim Konstantynopo lem, Łódź 2011,
AcUŁ, FH 87, s. 31-55. Ceran W., Rzemieślnicy i kupcy w Antiochii i ich ranga społeczna (IIpołowa IV wieku, Wro cław-Warszawa-Kraków 1969), KNKA PAN, AF 19. Ceran W„ jan Chryzostom o leczeniu i lekarzach, [w:] idem (red.), Historia Bizancjum, Łódź 1993, s. 3-26. Ceran W, Kościół wobec antychrześcijańskiej polityki cesarza Juliana Apostaty, Łódź 1980, AcUŁd, Folia historica 1.63. Ceran W, Artisans et commercants a Antioche et leur rand social (seconde moite du IVe sièc le de notre ere), Łódź 2013, Byz. Lodz. XVIII. Ceran W, Arianie, [w:] EKB, s. 48-49. Cesaretti R, Teodora, tłum. B. Bielańska, Warszawa 2003, NNN. Chadwick H., Myśl wczesnochrześcijańska a tradycja klasyczna, tłum. P. Siejkowski, Po znań 2000. Chadwick H., Kościół w epoce wczesnego chrześcijaństwa, tłum. A. Wypustek, Warszawa 2004. Chadwick H„ Historia rozłamu Kościoła Wschodniego i Zachodniego. Od czasów Apostol skich do soboru florenckiego, tłum. P. Sajdek, Kraków 2009. Chadwick FL, Pagane und christliche Allegorese, [w:] idem, Antike Schriftauslegung. Paga ne und christliche Allegorese. Activa und Passiva im antiken Umgang mit der Bibel, Hans Lietzmann 3, Berlin-New York 1998, s. 1-23. Chadwick H., Orthodoxy and Heresy from the death of Constantine to the eve of the first co uncil ofEphesus, [w:] CAHXIII, s. 561-600.
258 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Chadwick H., Activa und Passiva im antiken Umgang mit der Bibel, [w:] idem, Antike Schri ftauslegung, Berlin-New York 1998, Hans Lietzmann 3, s. 25-87. Chastagniol A., Senat dans L’OEuvre de Symmaque, [w:] F. Paschoud, G. Fry, Y. Rütsche (red.), Symmaque, Paris 1986, s. 73-92. Chastagnol A., Les Fastes de la Préfecture de Rome au Bas-Empire, Paris 1962, Etudes Prosopographiques II. Chastagniol A., La Préfecture Urbaine a Rome sous Le Bas-Empire, Paris 1960. Chmiel J., Żydowskie korzenie chrześcijańskiej liturgii, AKapł. 485/1990, s. 51-62. Chłąd S., Kościół Chwalebnego Chrystusa. Doktryna Ef 4,7 - 16 na tle paralel nowotestamentowych, Warszawa 2000, RSB 6. Christ K., Historia Cesarstwa Rzymskiego od Augustyna do Konstantyna, tłum. A. Gierlińska, Poznań-Gniezno 2016, SEG, Ser. Mon. 25. Christensen A.S., Lactantius the historian. An Analysis of the De Mortibus Persecutorum, Copenhagen 1980, OG, vol. 21. Christensen T„ Rufmuş ofAquileia and the Historia Ecclesiastica, Lib. ѴШ-ІХ, ofEusebius, Copenhagen 1989, HF 58. Chronologie, [w:] SWP, s. 413-423. Chrostowski W„ Technika przekazu tekstu Starego Testamentu, PP 2/786/1987, s. 211-224. Chrostowski W., Od świętej Tradycji do Pisma Świętego, PP 1/785/1987, s. 86-102. Chrostowski W., Zapisy ustnej Tradycji klasycznego judaizmu: Miszna, Tosefta i Talmudy, PP 6/790/1987, s. 327-347. Chrostowski W., Dzieje zapisu hebrajskiego Starego Testamentu, PP 5/777/1986, s. 225-241. Chrostowski W., Targumiczne reguły i techniki przekładu Pisma Świętego, PP 2/822/1990, s. 249-262. Chrostowski
W., „Tyjesteś Piotr.” (Mt 16,17-19). Biblijne podstawy prymatu papieża w Ko ściele, PP 10/806/1988, s. 7-23. Chrostowski W„ Synagogalna liturgia czytań w czasach Jezusa Chrystusa, PP 7/8/803/804/1988, s. 123-138. Chrostowski W., Rabini żydowscy - prehistoria i początki, PP 9/793/1987, s. 277-294. Chrostowski W, Natura i geneza zjawiska targumizmu, PP 4/800/1988, s. 82-96. Chrostowski W., Kobieta, NSTB, s. 427-429. Chrostowski W., Między synagogą a Kościołem. Dzieje św. Pawła, Ząbki-Kraków 2015. Cisowski H., Czy tysiąc równa się tysiąc ֊ czyli apokaliptyczna matematyka, [w:] PJ. Śli wiński (red.), W oczekiwaniu na Królestwo. Nadzieje i obawy związane z końcem tysiąc lecia, Kraków 2000, s. 51-87. Coleman-Norton P.R., Roman State Christian Church, t. 3, London 1966. Collins R„ Hiszpania w czasach Wizygotów 409-711, tłum. J. Lang, Warszawa 2007, KE. Corsato C., Biblia w interpretacji Ojców Kościoła, tłum. K. Kubis, Kraków 2007. CrouzelH., Szkoła Aleksandryjska i jej losy, [w:] HT, s. 197-242. Crouzel H., Orygenes, tłum. J. Margański, Bydgoszcz 1996. Curtis E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, tłum. A. Borowski, Kraków 2005. Cytowska Μ., Pater familias w poezji łacińskiej, [w:] Rodzina, s. 97-104. Cytowska Μ., Szelest H., Literatura Rzymska. Okres Cesarstwa autorzy chrześcijańscy, War szawa 1994.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 259 Częsz В., Związek Ducha Świętego z Kościołem w ujęciu świętego Ireneusza i w interpretacji montanistycznej, Poznań 1991, Studia i Materiały 10. Częsz B., Jan Chryzostom-Teolog, TPat. 5/2008, s. 7-12. Czuj ƒ., Żywot świętego Augustyna, Warszawa 1952. Czyżewski B., Księgi Pisma Świętego w ujęciu isagogi Juniliusza Afrykańczyka, Poznań 2003, SNTeol. 1. Czyżewski B., Interpretacja kapłaństwa Chrystusowego w pismach Jana Chryzostoma, TPat. 5/2008, s. 81-100. Česka J., Římsky Stat a Katolicka Cirkev ve IV. století, Brně 1983. Česka J., Die politischen Hintergründe der Homousios-Lehre des Athanasius, [w:] Die Kir che, s. 297-321. Dal Covolo E., I Severi e il Cristianesimo. Ricerche sull’ambiente storico-istituzionale delle origini cristiane tra il secondo e il terzo secolo, Roma 1989. Daley B.E., Christ and Christologies, [w:] OHECS, s. 886-905. Danielou J„ Od początków do końca trzeciego wieku, tłum. Μ. Tarnowska, [w:] J. Danielou, H.I. Marrou, HK, 1.1. Od początków do roku 600, Warszawa 1984, s. 17-176. Danielou ƒ., Aniołowie i ich misja, tłum. К. Kubaszczyk, Warszawa-Ząbki 2006. Danielou J„ Platonisme theologie mystique. Doctrine spirituelle de Saint Grégoire de Nysse, Paris 1953, Théologie 2. Danielou J., Święci „poganie” Starego Testamentu, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. Sz. Fe dorowicz, Kraków 2013. Danielou J., Symbolika obrzędów chrzcielnych, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedoro wicz, Kraków 2011, s. 9-39. Danielou J„ Przejście przez Morze Czerwone a chrzest w pierwszych wiekach, [w:] idem, Pi sma wybrane, tłum. S.
Fedorowicz, Kraków 2011, s. 40-65. Danielou J., Chrzest, pascha, eucharystia, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 201 l,s. 66-78. Danielou J„ Symbolika obrzędów eucharystycznych, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fe dorowicz, Kraków 2011, s. 79-111. Danielou J„ Katecheza eucharystyczna u Ojców Kościoła, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 2011, s. 112-140. Danielou J., Baranek paschalny, [w:] idem. Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 2011, s. 141-154. Danielou J„ Psalm 23 (22), [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 2011, s. 155-168. Danielou J„ Eucharystia a Pieśń nad pieśniami, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedo rowicz, Kraków 2011, s. 169-184. Danielou J., Pieśń Mojżesza i Wigilia Paschalna, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedo rowicz, Kraków 2011, s. 185-193. Danielou J., Figury nowotestamentowe, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 2011, s. 194-207. Danielou J., Aniołowie i sakramenty, [w:] idem. Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kra ków 2011, s. 233-242. Danielou J., Tradycyjna typologia biblijna w średniowiecznej liturgii, [w:] idem. Pisma wy brane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 2011, s. 243-258.
260 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Danielou J., Historia Zbawienia a formacja liturgiczna, [w:] idem, Pisma wybrane, tłum. S. Fedorowicz, Kraków 2011, s. 259-270. Dassmann E„ Kirchengeschichte II/l. Konstantinische Wende und spatantike Reichskirche, Stuttgart-Berlin-Köln 1996, Kohlhammer Studienbücher Theologie, Bd. 11,1. Dassmann E., Kirchengeschichte II/2. Theologie und innerkirchliches Leben bis zum Aus gang der Spatantike, Stuttgart-Berlin-Köln 1999, Kohlhammer Studienbücher Theolo gie, Bd. 11, 2. Dassmann E., Kirchengeistliches Amt und Gemeindeverstandnis zwischen antikem Erbe und christlichen Impulsen, [w:] C. Colpe, L. Honnefeider, Μ. Lutz-Bachmann (hrsg.), Spätan tike und Christentum, Beiträge zur Religions - und Geistesgeschichte der griechisch-römi schen Kultur und Zivilization der Keiserzeit, Berlin 1992, s. 249-269. Dassmann E., Ambrosius in Rom, RQAKG 1-2/98/2003, s. 72-86. Davies S.L., The Revolt of the Widows. The Social World of the Apocryphal Acts, LondonAmsterdam 1980. Dawson Ch., Formowanie się chrześcijaństwa, tłum. ƒ. Marzęcki, Warszawa 1987. De Giovanni L., Chiesa e Stato nel codice Teodosiano. Saggio sul libro XVI, Napoli 1980. Degórski B., Wdowy w starożytności chrześcijańskiej i ich posługa w Kościele, VoxP 42-43/2003, s. 303-318. Degórski B., Sformułowanie wiary w Trójjedynego Boga w latach 360-380. Formuła dogma tyczna μια ονσια-τρειζ νποστασειζ, VoxP 40-41/2002, s. 227-235. Degórski B.R., Żydzi w „Traktatach" św. Gaudentego z Brescji, DPaul. 3/1990, s. 101-104. Degraces A., Judaizm a religijne odczytanie historii narodu
żydowskiego, tłum. B. SzwarcmanCzarnota, [w:] ERŚ, t. 1, s. 249-279. Deichmann F.W., Archeologia chrześcijańska, tłum. E. Jastrzębowska, Warszawa 1994. Dekert T., Teoria rekapitulacji Ireneusza z Lyonu w świetle starożytnych koncepcji na temat Adama, Kraków 2007. Della Corte E, Le pagine milianesi delle „Confesiones”, [w:] A. Ceresa-Gastaldo (red.), Fede e sapere nella conversione di Agostino, Genova 1986, s. 9-25. Delmaire R., Contribution des nouvelles Lettres de saint Augustin a laprosopographie du Bas Empire Romain (PLERE), [w:] Les Lettres de Saint Augustin Decouvertes par Johannes Divjak, Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 83-86. Delcogliano Μ., Basil of Caesarea’s Anti-Eunomian Theory of Names. Christian Theology and Late-Antique Philosophy in the Fourth Century Trinitarian Controversy, Leiden-Bo ston 2010, Suplements to Vigiliae Christianae 103. Delehaye H., Zycie monastyczne w Bizancjum, tłum. E. Zwolski, [w:] Bizancjum, s. 127-151. Demandt A., Die Spätantike. Römische Geschichte von Diocletian bis Justinian 284-565 n. Ch., München 1989. Demandt A., Kaisertum und Reichsidee in der Spatantike, [w:] C. Colpe, L. Honnefeider, Μ. Lutz-Bachmann (red.), Spätantike und Christentum. Beitrage zur Religions-und Ge istesgeschichte der griechisch-römischen Kultur und Zivilisation der Kaiserzeit, Berlin 1992, s. 9-22. Dembińska-Siury D., Chrześcijaństwo, hellenizm i tradycja grecka w IV wieku, [w:] Filo zofia, s. 53-81. Dembińska-Siury D., Literatura filozoficzna chrześcijańska, [w:] LGS, t. 2, s. 877-894.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE Į 261 Dembiński В., Das philosophische System von Proklos Diadochos im Kontext der platoni schem Intuitionem, [w:] Being or good?, s. 139-148. Dembiński В., Późny Platon i Stara Akademia, Kęty 2010, Fundamenta. Studia z Historii Filozofii, t. 47. De Potterie L, Czytanie Pisma Świętego „w Duchu”: czy możliwe jest obecnie patrystyczne czytanie Biblii?, tłum. L. Balter, ComP. 33/1986, s. 42-57. Derda T., Łajtar A., Chronologia, [w:] Vademecum, t. 3, s. 334-363. Desprez V, Początki monastycyzmu. Dzieje monastycyzmu chrześcijańskiego do soboru efeskiego (431), tłum. J. Dembska, t. 1-2, Kraków 1999, ŽM 21-22, Opracowania 3-4. Des Places E., La theologie negative du Pseudo-Denys ses antecedents platoniciens et son in fluence au seuil du Moyen Age, SPat. 17/1/1982, s. 81-92. Deseille P., Kościół Bizantyński do 1054 roku, tłum. S. Piłaszewicz, [w:] ERS, 1.1. Historia, s. 435-446. Deseille P., Początki życia klasztornego (IV-V wiek), tłum. S. Piłaszewicz, [w:] ERŚ, s. 421-432. De Vogüé A., Od mnichów egipskich z Cel (IV wiek) do mnichów naszych czasów, tłum. S. Wirpszanka, [w:] Duchowość, s. 171-181. Dębiński A., Ustawodawstwo karne rzymskich cesarzy chrześcijańskich w sprawach religij nych, Lublin 1990. Dębiński A., Kara śmierci w świetle literatury wczesnochrześcijańskiej, [w:] Religia i pra wo, s. 43-56. Dębiński A., Ecclesia vivit lege romana. Znaczenie prawa rzymskiego dla rozwoju prawa Kościoła łacińskiego, [w:] idem (red.), Starożytne kodyfikacje, Lublin 2000, s. 131-145. Dębiński A., Kara śmierci za przestępstwa religijne w okresie
dominatu, [w:] Kara śmier ci, s. 81-94. Di Berardino A., Apokryfy chrześcijańskie i ich znaczenie, [w:] HT, t. 1, s. 291-323. Diesner HJ„ Fulgentius von Ruspe als Theologie und Kirchenpolitkier, [w:1 Die Kirche, s. 362-406. Dihle A., Die Religion im nachconstantinischen Staat, [w:] W. Eck (hrsg.), Religion und Ge sellschaft in der römischen Kaiserzeit, Köln-Wien 1989, s. 1-14. Dimitrov D.Y., Thracians and Bessi in Late Antiquity: questions ofsurvival, identity, and re ligious affiliations, [w:] K. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circ le, Kraków 2014, s. 361-375. von Dinkier-Schubert E., Nomen ipsum crucis absit (Cicero, Pro Rabrio 5, 16). Zur Abschaf fung der Kreuzigungsstrafe in der Spatantike, Gym. 3/1995, s. 225-241. Dionizy Aleksandryjski Wielki, [w:] SWP, s. 121-122. Disselkamp G., „Christiani Senatus Lumina”. Zum Anteil römischer Frauen der Oberschi cht im. 4. und 5. Jahrhundert an der Christianisierung der römischen Senatsaristokrate, Bodenheim 1997, Theophaneia. Beiträge zur Religions-und Kirchgeschichte des Alter tums herausgegeben von E. Dassmann, Bd. 34. Divjak J., Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 83-86. Divjak J., Zur Struktur Augustinischer Briefkorpora. (In memoriam R. Hanslik), [w:] Les Lettres de Saint Augustin Decouvertes par Johannes Divjak. Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 13-27. Długosz D., Barbarzyńcy w polnočnej Italii. Ostrogoci i Longobardowie, Warszawa 2011.
262 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Doblhofer E., Einleitung, [w:] Riitilius Claudius Namiatianus, De reditu suo sive Iter allicum, ree. E. Doblhofer, Heidelberg 1972, s. 17-86. Dobrowolski W., Kobieta i małżeństwo w Etrurii. Słabnąca siła stereotypu, „Ethos” 84/2008, s. 103-114. Dodds E.R., Pogaństwo i chrześcijaństwo w epoce niepokoju. Niektóre aspekty doświadcze nia religijnego od Marka Aureliusza do Konstantyna Wielkiego, tłum. J. Partyka, Kra ków 2004. Dołganiszewska E., Ecclesia Mater wierzących w pismach Cypriana, biskupa Kartaginy, WPT 13/2005, s. 7-17. Dołganiszewska E., Biskup Cyprian z Kartaginy świadek wiary, Wrocław 2007. Domański J., O teorii i praktytce przekładania w łacińskim obszarze językowym, [w:] Cy ceron, Św. Hieronim, Burgundiusz z Pizy, Leonardo Bruni, O poprawnym przekłada niu, Teksty łacińskie i przekłady polskie, tłum. W. Seńko, J. Domański, W. Olszaniec, Kę ty 2006, Ad Fontes 1, s. 5-90. D’Onofrio G„ Historia teologii, t. 2. Epoka średniowieczna, tłum. W. Szymona, Kraków 2005. Donovan M.A., The Spirit, Place of the Sanctified. Basils de Spiritu Sancto and Messalianism, StPat. 17/3/1982, s. 1073-1083. Dormeyer D., Plutarchs Casar und die erste Evangeliumsbiographie des Markus, [w:] Rom und das himmlische, s. 29-52. Dortel-Claudot Μ., Kościoły lokalne - Kościół Powszechny, tłum. Z. Włodkowa, Warsza wa 1977. Dräne J.W., Syn Boży, [w:] SPKNT, s. 938-941. Drake H.A., Church and Empire, [w:] OHECS, s. 446-464. D rączko ws ki E, Kościół jako szkoła Logosu w doktrynie Klemensa Aleksandryjskiego, RTK, HK, 4/27/1981, s. 137-143.
Drączkowski E, Święty Leon Wielki apostołem dobroczyności, [w:] Mistrz, s. 207-218. Drączkowski E, Pedagogia Boża w pismach Ojców Kościoła, VoxP 52/1/2008, s. 137-155. Drączkowski F., Antynestoriańska teologia wcielenia Cyryla Aleksandryjskiego, VoxP 38-39, 2001, s. 259-266. DrączkowskiE, Wartość „świadectwa krwi" według Klemensa Aleksandryjskiego, [w:] S. Ty lus, ƒ. Walkusz (red.), Kościół i historia, Drogi i wzajemne powiązania. Księga pamiątko wa ku czci ks. prof. A. Weissa, Lublin 2001, s. 89-98. Drączkowski E, Chrześcijanie wobec kultury i cywilizacji grecko-rzymskiej. Stanowisko Kle mensa Aleksandryjskiego, [w:] Chrześcijanie a życie publiczne, s. 33-62. Drączkowski E, Patrologia, Pelplin-Lublin 1998. Drączkowski E, Sakramentologia patrystyczna w zarysie, Pelplin 2014. Drączkowski E, Eklezjologia Klemensa Aleksandryjskiego, [w:] KSt, s. 51-75. Drączkowski E, Firmicus Maternus, [w:] EK, t. 5, col. 300. Dresken-Weiland J., Fremde in der Bevölkerung des kaiserzeitlichen Rom, RQAKG 1-2/98/2003, s. 18-34. Drobner H.R., The Fathers of the Church. A Comprehensive Introduction, Peabody 2007. Drobner H.R., Christian Philiosophy, [w:] OHECS, s. 672-692. Dudziak ƒ., Teologiczno-prawne idee kanonow synodu w Sardyce, TST 8/1981, s. 337-350. Dumézil G., Bogowie Germanów. Szkice do kształtowania się religii skandynawskiej, tłum. A. Gronowska, Warszawa 2006, Ludzie i Bogowie.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 263 Dünzl E, Gregor von Nyssa. Mystik und Gottesliebe, [w:] W. Geerlings (hrsg.), Theologen der christlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 98-113. Dvornik E, Bizancjum a prymat Rzymu, tłum. Μ. Radożycka, Warszawa 1985. Dvornik E, The Idea of Apostolicity in Byzantium. And the legend of the Apostle Andrew, Cambridge 1958. Dworacki S., Die Barbaren in den Komodien des Menander, [w:] S. Jäkel (ed.), Power, Turku-Turun Yliopisto 1993, AUT, Sarja-Series B OSA, 1.199, s. 99-110. Dybała J., Listy Ojców Kapadockich do kobiet, VoxP 60/2013, s. 123-146. Dyczek P., Pater familias jako pierwszy lekarz, [w:] RSRz, s. 63-71. Dyjakowska M.H., Publiusz Owidiusz Nazo wobec przestępstw obyczajowych w epoce Au gusta, [w:] Crimina et mores, s. 41-55. Dyjakowska M.H., Prawno-obyczajowe aspekty rodziny rzymskiej w poezji Horacego, [w:] A. Dębiński, Μ. Wójcik (red.), Wokół problematyki małżeństwa w prawie rzym skim, Lublin 2007, s. 73-93. Dyrcz R., Kult boga Asklepiosa w późnym antyku (na tle zmagań chrześcijaństwa z kultami pogańskimi), [w:] Z antycznego, s. 159-181. Dzidek T., Pismo Święte a tradycja - historia problemu, [w:] T. Dzidek, B. Sieńczak, J.D. Szczurek (red.), Tradycja, Kraków 1994, s. 101-119. Dzielska Μ., Apoloniusz z Tyany, [w:] EKB, s. 44-45. Dzielska Μ., Wstęp, [w:] Flawiusz Filostratos, Żywot Apolloniusza z Tiany, tłum. I. Kania, Kraków 1997, s. 5-41. Dzielska Μ., Antychrześcijańska ideologia neoplatonikowpoźnego hellenizmu, [w:J L. Morawiecki, P. Berdowski (red.), Ideologia i propaganda w starożytności: materiały konfe rencji
Komisji Historii Starożytnej PTH, Rzeszów 12-14 września 2000, Rzeszów 2004, s. 479-487. Dzielska Μ., Aleksandryjki - uczone i nieznane, [w:] Byzantina Europaea, s. 97-106. Dzielska Μ., Idee polityczne Marka Aureliusza, tłum. Μ. Dorenda, [w:] K. Matulewska, Teoria i praktyka polityczna Marka Aureliusza, Warszawa 2010, Idee i Ludzie, s.81-93. Dzielska Μ., Wstęp, [w:] Proklos, Elementy teologii, tłum. R. Sawa, Warszawa 2004, BFK, s. 3-26. Dzielska Μ., Hypatia z Aleksandrii, Kraków 2006. Dzielska Μ., Męczennicy pogańscy późnego hellenizmu, [w:] SymKa IV, 2004, s. 39-48. Dzielska Μ., Good and Being in Salustios’„On the Gods and the Universe”, [w:] Being or go od?, s. 75-81. Dzielska Μ., Drogami „Ostatnich Hellenów”, [w:] SymKa VII, 2010, s. 225-232. Eborowicz W, Polemika religijna w Listach św. Augustyna, [w:] Św. Augustyn, Listy, tłum. W. Eborowicz, Pelplin 1991, s. 47-88. Eborowicz W, Zawartość doktrynalna Listów [w:] Św. Augustyn, Listy, tłum. W. Eboro wicz, Pelplin 1991, s. 89-133. Eborowicz W, Święty Augustyn doktor łaski. „Każdy z nas wie, że nauka św. Augustyna jest nauką Kościoła”, AKapł. 422/1979, s. 430-438. Eborowicz W, Augustyn, [w:] SWP, s. 62-78. Eborowicz W., Amoniusz Sakkas, [w:] EK, t. 1, col. 459-460. Echternach H., Kirchenvater Ketzer und Konzilien, Göttingen 1962.
264 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Eck W., Religion und Religiositat in der soziopolitischen Fuhrungsschicht der Hohen Kaise rzeit, [w:] idem (hrsg.), Religion und Gesellschaft in der römischen Kaiserzeit, KölnWien 1989, s. 15-51. Eckmann A., Hieronim ze Strydonu. Nauka w służbie rozumienia i interpretacji Pisma Świę tego, AKapŁ 422/1979, s. 422-429. Eckmann A., Stosunek świętego Augustyna do państwa rzymskiego, [w:] Chrześcijanie a ży cie publiczne, s. 213-261. Eckmann A., Przebóstwienie człowieka w pismach wczesnochrześcijańskich, Lublin 2003. Eckmann A„ Argumentyfilozoficzno-religijne Maksyma z Madaury w liście do św. Augusty na z Hippony broniące tradycyjnej wiary Rzymian, RTK, НК, 4/ХХѴПІ/1981, s. 145-148. Eckmann A., Koncepcja sztuki w pismach świętego Augustyna,VoxP 52/1/2008, s. 171-185. Eckmann A„ Dialog świętego Augustyna ze światem pogańskim w świetle jego korespon dencji, Lublin 1987. Eckmann A., Symbol apostokki w pismach świętego Augustyna, Lublin 1999. Eckmann A., The Deification of man in St Ambrose’s Writings, [w:] Being or good?, s. 199-210. Eckmann A., Pagan Religion in Roman Africa at the Turn of the 4th Century as Reflected in the Letters ofS. Augustine, [w:] Paganism, s. 61-77. Edwards Μ., Catholicity and Heresy in the Early Church, Farnham Surrey, Burlington 2009. Edwards Μ., Apologetics, [w: ]OHECS, s. 549-583. Ehrman B.D., Nowy Testament. Historyczne wprowadzenie do literatury wczesnochrześci jańskiej, tłum. S. Tokariew, Warszawa-Stare Groszki 2015. Ehroth G., Holocaustic sacrifices in ancient Greek religion: Some comments on
practice and theory, [w:] K. Bielawski (red.), Animal Sacrifice in Ancient Greece. Proceedin gs of the First International Workshops in Krakow (12-14. 11.2015), Warszawa 2017, s. 45-60. Eliade Μ., Historia wierzeń i idei religijnych, 1.1. Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich, tłum. S. Tokarski, Warszawa 1988; t. 2. Od Gautamy Buddy do początków chrześci jaństwa, tłum. S. Tokarski, Warszawa 1994; t. 3. Od Mahometa do wieku Reform, tłum. A. Kuryś, Warszawa 1997. Ellis B.P., Druidzi, tłum. P. Stelmaszczyk, Warszawa 1998. El-Khoury N., Antropologicul Concepts of the School of Antioch, SPat. 17/3/1982, s. 1359-1365. Elm S., Isis’Loss-Gender, Dependence, and Ethnicity in Synesius’ de providentia or Egyptian Tale, ZAC 1/1997, s. 96-115. Eunomiusz, [w·.] SWP, s. 138. Eustacjusz, z Antiochii, [w:] SWP, s. 139. Eutyches, [w:] SWP, s. 141. Evdokimov P„ Poznanie Boga w tradycji wschodniej, tłum. A. Liduchowska, Kraków 1996. Faivre A., Fonctions et premieres etapes du cursus clerical. Approche historique et institution nelle dans L’Eglise Ancienne, t. 1-2, Lille 1975. Ferguson E„ Creeds, Councils, and Canons, [w;] OHECS, s. 427-445. Farmer D., Augustine of Hippo, [w: J ODS, s. 34-36. Farmer D., Basil the Great, [w:] ODS, s. 42-43. Farmer D., Cyprian, [w:] ODS, s. 123-124. Farmer D., Irenaeus of Lyons, [w:] ODS, s. 250.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 265 Farmer D., Justin, [w:] ODS, s. 281-282. Fedosik W.A., Ciprian i anticznoe christianstwo, Minsk 1991. Ferrua A., Praefatio, [w.] idem, Epigrammata Damasiana, Roma 1942, Sussidi allo Studio Delle Antichità Cristiane, t. 2, s. 7-58. Février P.A., Une Approche de La Conversion des Elites au IVe siede: Le Decor de la Mort, [w:] МНЕ, Warszawa-Louvain-La-Neuve, -Bruxelles 1983, s. 22-46. Février P. A., Discours d’Eglise et realite historique, [w:] Les Lettres de Saint Augustin Deco uvertes par Johannes Divjak. Communications presentees au colloque des 20 et 21 Sep tembre 1982, Paris 1983, s. 101-115. Fiedrowicz Μ., Apologie im frühen Christentum. Die Kontroverse um den christlichen Wah rheitsanspruch in den ersten Jahrhunderten, Paderborn-München-Wien 2000. Fiedrowicz Μ., Teologia Ojców Kościoła. Podstawy wczesnochrześcijańskiej refleksji nad wia rę, tłum. W. Szymona, Kraków 2009, Mysterion. Figiel J., Początki monastycyzmu w Armenii (IV-V wiek), VoxP 40-41/2001, s. 99-110. Filipczak P„ Bunty i niepokoje w miastach Wczesnego Bizancjum (IV wiek n.e.), Łodź 2009, Byz. Lodz. XII. Filipczak P., Prefekci Konstantynopola wobec niepokojów społecznych związanych z wygna niem Jana Chryzostoma (403 i 404), [w:] M.J. Leszka, K. Marinow, A. Kompa (red.), Z ba dań nad wczesnobizantyńskim Konsanty пор olem, Łódź 2011, AcUŁ, FH 87, s. 57-76. Filipczak P., Miasto na siedmiu wzgórzach. Topografia i środowisko naturalne Konstantyno pola w zarysie, [w:] Konstantynopol Nowy Rzym, s. 13-23. Fernandez G., Athanasius of Alexandria and Liberias of Rome.
Analysis of the Letter „Pro Deifico Timore” of Libertus in the Light of the Edict of Arles of353, (English translation by R. Mortimore), [w:] Arianism, s. 303-311. Filarska B„ Początki sztuki chrześcijańskiej, Lublin 1986. Filarska В., Początki architektury chrześcijańskiej, Lublin 1983. Filarska B„ H. Langkammer, Cezarea Palestyńska, [w:] EK, t. 3„ col. 40. Firmicus Maternus Julius Iunior, [w:] SWP, s. 159. Firosz A.K., Koncepcja katechezy w pismach św. Augustyna, Lublin 1999. Fischer- Wollpert R., Korneliusz, [w:] idem, Leksykon papieży, tłum. B. Białecki, Kraków 1990, s. 17-18. Fischer-Wollpert R., Nowacjan, [w:] idem, Leksykon papieży, tłum. B. Białecki, Kraków 1990, s. 18. Florkowski E., Atanazy, [w:] EK, t. 1., s. 1026-1029. Flusin B., Kultura pisana, tłum. A. Graboń, [w:] Bizancjum i jego sąsiedzi, 1.1, s. 297-322. Folliet G., L’Episcopat Africain et la crise arienne au IVe siede, Paris 1966, REB XXIV, s. 196-223. Fontaine J., Wkład wczesnego monastycyzmu do kultury zachodniej, [w:] Duchowość, s. 153-169. Forlin Patrucco Μ., Social Patronage and Political Mediation in the Activity of Basil of Ca esarea, SPat. 17/3/1982, s. 1103-1107. Forstner D„ Świat symboliki chrześcijańskiej, tłum, i oprać. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, wybór ilustracji i komentarz T. Łozińska, Warszawa 1990. Forte G„ Refleksja teologiczna pierwszych soborow powszechnych, [w:] EC, s. 292-301. Fornaro A„ Intoduzione, [w:] C. Prato, A. Fornaro (a cura di). Giuliano imperatore, Episto la a Temistio, Lecce 1984, s. V-XXII.
266 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Förschner Μ., Naturrechtliche und christliche Grundlegung der Theorie des gerechten Krie ges in der Antike (bei Cicero und Augustinus), Gym. 6/2004, s. 557-572. Fortina Μ., L’Imperatore Graziano, Torino 1953. Fotyn, [w:] SWP, s. 161-162. Fowden G., Empire to Commonwealth. Consequences ofmonotheism in late antiquity, Prin ceton 1993. Fowl S.E., Paweł ipaulinizmy w Dziejach Apostolskich, [w:] SPKNT, s. 719-723. Frank G. Pilgrimage, [w:] OHECS, s. 826-844. Frank K.S., Grundzuge der Geschichte des christlichen Mönchtums, Darmstadt 1983, Wis senschaftliche Buchgesellschaft, Grundzüge Bd. 25. Frank K.S., Johannes Cassian uber Johannes Cassian, RQAKG 3-4/90/1995, s. 183-197. Freedman H„ Talmud. Biografia, tłum. A. Czwojdrak, Kraków 2015, Historiai. Frend W.H.C., Monks and the end of Greco-Roman paganism in Syria and Egypt, CrSt. ll/1990,s.469-484. Frend WH.C., The Donatisi Church. A movment ofprotest in Roman North Africa, Oxford 1985. Frend W.H.C., Church and State. Perspective and Problem in the Patristic Era, SPat. 17/1/1982, s. 38-54. Fuhrmann Μ., Die Lateinische Literatur der Späntatike, [w:] idem, Christliches Leben im Spätrömischen Reich. Eine Auswahl aus den lateinischen Kirchenvätern, Münster 1979, Aschendorffs Sammlung Lateinischer und Griechischer Klassiker, s. 6-14. Fürst A., Hieronymus. Theologie als Wissenschaft, [w:] W. Geerlings (hrsg.), Theologen der christlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 168-183. Fros H., Dionizy Wielki, biskup Aleksandrii, [w:] H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych,
Kraków 1997, t. 2, col. 39-40. Gacia T., Aurelius Augustinus, De bono viduitatis - okoliczności powstania, gatunek, styl, [w:] N. Widok (red.), Orbis Antiquus, Opole 1998, Sympozja 28, s. 21-27. Gaj B., Wprowadzenie, [w:] Iulius Firmicus Maternus, Jak nieświadomi błądzą w wierze, tłum. B. Gaj, Warszawa 2015, Florilegium 3, s. 7-42. Gajda E., Adulterium a trwałość małżeństwa we wczesnym Kościele, [w:] Rodzina, s. 265-279. Gajda E., Summum supplicum za przestępstwo manicheizmu - dlaczego? [w:] Kara śmier ci, s. 95-100. Gajda-Krynicka ƒ., Wstęp, [w:] Porfiriusz, Jamblich, Anonim, Żywoty Pitagorasa, tłum. J. Gajda-Krynicka, Wrocław 1993, s. VII-XXI. Gajewska G., Miastapoźnoantyczne nad dolnym Dunajem, SymKa II, 2001, s. 79-91. Garcia-Allen C.A., Was Pelagius Influenced by Chromatius of Aquileia?, StPat. 17/3/1982, s. 1251-1257. Gascou ƒ., Egipt bizantyński (284-641), [w:] C. Morrisson (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, 1.1, s. 463-501. Gaudemet ƒ., La legislation anti-paienne de Constantin a Tustinien, CrSt. 11/1990, s. 449-468. Gaudemet )., Świeccy w pierwszych wiekach Kościoła, tłum. L. Woroniecki, ComP. 39/1987, s. 3-15. Gaudemet J., Introduction, [w:] C. Munier, ƒ. Gaudemet (eds.), Conciles Gaulois du IVe sièc le, Paris 1977, SCh 241, s. 9-33. Geerlings W, Augustinus. Lehrer der Gnade, [w:] idem (hrsg.), Theologen der christlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 148-167.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 267 Genz G., Arianer, [w:] RAC,1950, s. 647-652. Gentz G., Athanasius, [w:] RAC, 1950, s. 860-866. Gersh S„ Multiplicity ofReversion in Augustines „De Quantitate Animae”, [w:] Being or go od?, s. 211-227. Gerstmann A., Św Augustyn jako teolog, duszpasterz, człowiek, [w:] Divi Augustini Enco mium, s. 8-19. Giaro T., Historia i tradycja prawa rzymskiego, [w:] W. Dajczak, T. Giaro, E Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2014, s. 39-120. Giaro T„ Kształtowanie i ochrona praw prywatnych, [w:] W. Dajczak, T, Giaro, F. Lon gchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2014, s. 127-152. Gibbon E., Zmierzch cesarstwa rzymskiego, tłum. t. 1, S. Kryński, tłum. t. 2, Z. Kierszys, Warszawa 1995. Gibbon E., Upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie, tłum. I. Szymańska, Warszawa 2000. Giesecke H.E., Die Ostgermanen und der Arianismus, Berlin 1939. Giglio S„ Giurisdizione e fisco nelle Relationes di Q. Aurelio Simmaco, [w:] AARC XIII, 2001, s. 191-216. Gigon O., Die antike Kultur und das Christentum, Darmstadt 1967. Gilbert P.P., Wprowadzenie do teologii średniowiecza, tłum. T. Górski, Kraków 1997, MT 12. Giliberti G., Idea cesarstwa i stoickiego kosmopolis w Rozmyślaniach Marka Aureliusza, tłum. Μ. Dorenda, [w:] K. Marulewska (red.), Teoria i praktyka polityczna Marka Au reliusza, Warszawa 2010, s. 95-111. Gilski Μ., Epifaniusz z Salaminy i jego Panarion, [w:] Epifaniusz z Salaminy, Panarion, He rezje 1-33, tekst grecki i polski, tłum. Μ. Gilski, oprać. A. Baron, Kraków 2015, s. 5-20.
Gilski Μ., Kult maryjny według św. Augustyna, SM 16/2002, s. 156-171. Gilski Μ., Mariologia kontekstualna św. Augustyna, Lublin 2006, Mariologia w Kontek ście 6. Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, tłum. S. Zalewski, Warsza wa 1987. Ginter K., Wizerunek władców bizantyńskich w Historii Kościelnej Ewagriusza Scholasty ka, Łódź 2018, Byz. Lodz. XXXV. Girardet K.M., Die Teilnahme Kaiser Konstantins am Konzil von Nicaea (325) in byzantini schen Quellen, Bizantinistica 5/2003, s. 13-49. Girardet K.M., Kaiser Konstantin der Grosse als Vorsitzender von Konzilien. Die Histori schen Tatsachen und ihre Deutung, [w:] CG, 1.1, s. 445-459. Girardet K.M., Die konstantinische Wende. Voraussetzungen und geistige Grundlagen der Religionspolitik Konstantins der Grasen, Darmstadt 2006. Gliściński J., Współistotny Ojcu, Łódź 1992. Gliściński J., Nawrócenie religijne w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, Warszawa 1989, СТҺ., fase. II, Annus LIX, s. 135-138. Gładyszewski L., Czy konflikt między państwem i Kościołem jest nieunikniony? Kościół i pań stwo we wczesnym chrześcijaństwie, [w:] Patrystyczne, s. 41-56. Gładyszewski L., Rufina katecheza symbolu, [w:] SG 6, 1981, s. 9-64. Głowa S., Bieda L, BF, Poznań 1997. Głuchowski G., Metensomatoza, metemsomatoza, [w:] EK, 1.12, col. 632-633.
268 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Gnilka J., Jezus z Nazaretu, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2005. Gnilka J., Piotr i Rzym. Obraz Piotra w pierwszych dwóch wiekach, tłum. W. Szymona, Kra ków 2002. Gnilka J., Paweł z Tarsu. Apostoł i świadek, tłum. W. Szymona, Kraków 2001. Gnilka J., Pierwsi chrześcijanie. Źródła i początki Kościoła, tłum. W Szymona, Kraków 2004. Gnilka ƒ., Teologia Nowego Testamentu, tłum. W. Szymona, Kraków 2002. Gnilka Ch., La conversione della cultura antica vista dai Padri della chiesa, CrSt. 11/1990, s. 593-615. Goetz H.W., Die Geschichtstheologie des Orosius, Darmstad 1980, IF, Bd. 32. Goldsworthy A., Pax Romana. Wojna, pokoj i podboje w świecie rzymskim, tłum. N. Ra domski, Poznań 2017. Goodman Μ., Powstanie chrześcijaństwa, [w:] A. Hastings (red.). Historia chrześcijaństwa, tłum. Μ. Mścichowski, E. Ziemska, Warszawa 2002, s. 20-39. Goodman Μ., Rzym i Jerozolima. Zderzenie antycznych cywilizacji, tłum. O. Zienkiewicz, Warszawa 2007. Gordziałkowski J., Historia Państwa Kościelnego, Kraków 2007, BHK. Gottlieb G., Gratianus, RAC 12/1983, s. 718-731. Gottlieb G., Christentum und Kirche in den ersten drei Jahrhunderten, Heidelberg 1991, HSA. Góralski W., Instytucja małżeństwa w starożytnym prawodawstwie kościelnym (11I-VI w.), VoxP 8-9/1985, s. 275-294. Góralski W, Pierwotna dyscyplina Kościoła w sprawie małżeństwa, RTK, PK, 5/XXX/1983, s. 73-88. Górka B„ Biblia i cywilizacja Boga, Kraków 2004. Górny ƒ., Aspekty społeczne synodow kartagińskich IV-V w. (Do 430 r.) na tle istniejących w Afryce Północnej problemów społecznych, SW XVIII, 1981,
s. 579-592. Górny J.J., Patrologia. Literatura patrystyczna w zarysie, Olsztyn 2002. Górski K., Bracia Polscy, arianie, [w:] EK, t. 2, col. 1002-1006. Górski Μ., Diakonat w starożytnym prawodawstwie kościelnym (III-IXw.), VoxP 17/1991, s. 707-715. Grabowska B., Kryszna. Z dziejów literatury indyjskiej, Warszawa 2008. Grabowska B., Ćandi, Sati, Parwati. Z dziejów literatury indyjskiej, Warszawa 2012. Grant R.M., Early Christianity and Society. Seven studies, London 1978. Grech P., Początki teologii chrześcijańskiej, [w:] HT, t. 1, s. 39-116. Gregg R.C., Cyryl ofJerusalem and the Arians, [w:] Arianism, s. 85-109. Green J.B., Korneliusz, [w:] SPKNT, s. 430-432. Green J.B., Dzieje Apostolskie, [w:] SPKNT, s. 211-228. Grimal P., Marek Aureliusz, tłum. A. Łukaszewicz, Warszawa 1997, BSL. Grimai P., Seneka, tłum. J.R. Kaczyński, Warszawa 1994, BSL. Grimm B„ Untersuchungen zur sozialen Stellung der frühen Christen in der römischen Ge sellschaft, Bamberg 1975. Gródecki T„ Wstęp, [w;] Grzegorz z Nyssy, Drobne pisma trynitarne, tłum. T. Gródecki, Kraków 2001, ŹMT 21, s. 5-66. Gruszka P., Autorytet Pisma Świętego w polemikach religijnych katolików z donatystami, Wrocław 1992, AUWr 1217, An XV, s. 45-61.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 269 Gruszka P., Grzegorz z Nazjanzu wobec palących problemów swojej epoki, [w:] 1500-lecie, s. 275-297. Gryczyński Μ., Eleuteriusz, [w:] LPap„ s. 56. Gryczyński Μ., Korneliusz, [w:] LPap., s. 168-169. Gryglewicz E, Komentarz do Ewangelii według św. Łukasza, [w:] E. Dąbrowski, E Gryglewicz (red.), Pismo Święte Nowego Testamentu w 12 tomach, Lublin 2007. Gryżenia K., Amoniusz Sakkas, [w:] PEF, t. 1, s. 199. Guillaumont A., U źródeł monastycyzmu chrześcijańskiego, 1.1-2, tłum. S. Wirpszanka, Tyniec-Kraków 2006, ŽM 37-38, oprać. 7-8. Guyot P., Eunuchen als Sklaven und Freigelassene in der griechisch-römischen Antike, Stut tgard 1980, Stuttgarter Beiträge zur Geschichte und Politik, Bd. 14. Guthrie W.K.C., Orfeusz i religia starożytnych Grekow, fragmenty, tłum. Μ. Rychter, Μ. Wi śniewski, Kronos 4/2011, s. 79-105. Grzegorz Cudotwórca, [w:] SWP, s. 173-174. Hadot P„ Twierdza wewnętrzna. Wprowadzenie do „Rozmyślań” Marka Aureliusza, tłum. P. Domański, Kęty 2004, Daimonion. Hadot R, Platyn albo prostota spojrzenia, tłum. P. Bobowska, Kęty 2004, Daimonion. Haendler G., Von Tertullian bis zu Ambrosius. Die Kirche im Abendland vom Ende des 2. bis zum Ende des 4. Jahrhunderts, Berlin 1986. Haensch R., La christianisation de ľarmee romaine, [w:] LArmée Romaine, s. 525-531. Haffner Μ., Die Kaiserin Eudokia als Repräsentantin des Kulturchristentums, Gym. 3/1996, s. 216-228. Hagel K.E, Die Lehre des Athanasius von Kirche und Kaisertum, [w:] Die Kirche, s. 259-278. Hagendahl H„ Latin Fathers and the Classics. A Study on the Apologists, Jerome and other
Christian Writers, Göteborg 1958, AUGot, vol. LXIV-1958. Studia Graeca et Latina Gothoburgensia VI. Hagentiahl H„ Von Tertullian zu Cassiodor. Die profane literarische Tradition in dem lateini schen christlichen Schrifttum, Göteborg 1983, AUGot. Studia Graeca et Latina Gothobur gensia XLIV. Hahn J„ Gewalt und religiöser Konflikt, studien zu den Auseinandersetzungen zwischen Chri sten, Heiden und Juden im Osten des Römischen Reiches (von Konstantin bis Theodosius IL), Berlin 2004, Klio. Beiträge zur Alten Geschichte, Neue Folge Bd. 8. Halban L„ Społeczno-polityczne wskazania św. Augustyna, [w:] Divi Augustini Encomium, s. 159-167. Haldon J., Bizancjum. Zarys dziejów, tłum. Z. Siembierowicz, Warszawa 2006. Hall S.G., The Thalia ofArius in Athanasius’ Accounts, [w:] Arianism, s. 37-58. Hamman A., Zycie codzienne pierwszych chrześcijan (95-197), tłum. A. Guryn, U. Sudolska, Warszawa 1990. Hamman A„ Zycie codzienne w Afryce Północnej w czasach św. Augustyna, tłum. Μ. Sta hej-Wróblewska, E. Sieradzińska, Warszawa 1989. Hanson R.P.C., The Search for the Christian Doctrine ofGod. The Arian Controversy 318-381, Edinburgh 1988. Hanson R.P.C., Who Taught ΕΞ OYK ΟΝΤΩΝ, [w:] Arianism, s. 79-84. Hanson R.P.C., The Transformation ofImages in the Trinitarian Theology of the Fourth Cen tury, SPat. 17/1/1982, s. 97-115. Hanson R.P.C., The Arian Doctrine of the incarnation, [w:] Arianism, s. 181-211.
270 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Hardy E.R., The Further Education of Cyril of Alexandria (412-444). Questions and Pro blems, SPat. 17/1/1982, s. 116-122. Harmless W., Chrześcijanie pustyni. Wprowadzenie do literatury wczesnego monastycyzmu, tłum. Μ. Höffner, Kraków 2009, Mysterion. Harmless W., Monasticism, [w:] OHECS, s. 493-520. Harvey S.A., Martyr Passions and Hagiography, [w:] OHECS, s. 603-627. Hastings A., Lata 150-550, [w:] idem (red.), Historia chrześcijaństwa, tłum. Μ. Mścichowski, E. Ziemska, Warszawa 1999, s. 40-85. Hawthorne G.F., Duch Święty, [w:] SPKNT, s. 192-201. Heather P., Goths and Huns c. 320-425, [w:] CAH XIII, 2008, s. 487-515. Heather P., Upadek Cesarstwa Rzymskiego, tłum. ƒ. Szczepański, Poznań 2006. Heather P„ Imperia i barbarzyńcy. Migracje i narodziny Europy, tłum. J. Szczepański, Po znań 2010. Heather P., Odrodzenie Rzymu. Cesarze i papieże: bój o władzę nad chrześcijaństwem, tłum. J. Szczepański, Poznań 2014. Hefele C.J., Conciliengeschichte, t. 1, Freiburg in Breisgau 1873, է. 2, Freiburg in Breisgau 1875. Heinzmann R„ Filozofia średniowieczna, tłum. P. Domański, Kęty 1999. Hegel E, Die Lehre des Athanasius von Kirche und Kaisertum, [w:] Die Kirche, s. 259-278. Heid S., Chiliasmus und Antichrist-Mythos. Eine frühchristliche Kontroverse um das Heilige Land, Bonn 1991. Hereditas. Studien zur Alten Kirchengeschichte, Heft 6. Held W., Die soziale Stellung der okzidentalen Kolonenbevolkerung im römischen Imperium des 4. Jahrhunderts u.Z., [w:] 1500-lecie, s. 115-138. Henry P., Plotin et L’Occident. Firmicus Maternus, Marius
Victorinus, Saint Augustin et Ma crobe, Louvain 1934, SSL. Étiudes et dokuments. Fase. 15. Henry P., Why is Contemporary Scholarschip so Enamored of Ancient Heretics?, SPat. 17/1/1982, s. 123-126. Hemperek P., Reforma święceń niższych i subdiakonatu, PK, 3-4/1973, s 209-218. Hennig K., Marcjońska „Ewangelia nieznanego Boga"jako konsekwencja objawień św. Paw ła na tle wczesnochrześcijańskich sporów o istotę nowej religii, Pro Fide 73-74/2014/2015, s. 371-388. Herrmann E., Ecclesia in RePublica. Die Entwicklung der Kirche von pseudostaatlicher zu staatlich inkorporierter Existenz, Bd./Vol. 2, Frankfurt a. M.-Bern-Cirencester 1980, EurFor. Herrmann-Otto E., Promotionszeremoniell und Personalpolitik an kaiserlichen Residenzen, [w:] AARC XIII, 2001, s. 83-105. Hemperek P., Reforma święceń niższych i subdiakonatu, PK, 3-4/1973, s. 209-218. Hoffmann A., Cyprian.Theologie des Bischofsamtes, [w:] W. Geerlings (red.), Theologen der christlichen Antike, Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 33-66. Horn S.H., McCarter jr. P.K., Podzielona monarchia, Królestwa Judy i Izraela, [w:] H. Shanks (red.), Starożytny Izrael. Od Abrahama do zburzenia Świątyni Jerozolimskiej przez Rzy mian, tłum. W Chrostowski, Warszawa 2007, PB 1, s. 191-296. Hunnex M.D., Systemy filozoficzne i filozofowie, [w:] MJ. Sawyer, H. Wayne House, M.D. Hunnex et al., Teologia i filozofia, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2008, СҺТЕ, t. 2, PSB, s. 263-376.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 271 Hunnex M.D., Platon, [w:] M. J. Sawyer, H. Wayne House, M.D. Hunnex et al., Teologia i fi lozofia, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2008, СҺТЕ, t. 2, PSB, s. 315-316. Hunnex M.D., Plotyn, [w:] Μ. J. Sawyer, H. Wayne House, M.D. Hunnex et al., Teologia ifi lozofia, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2008,, СҺТЕ, t. 2, PSB, s. 316. Hunt D., The Church as a public institution, [w:] САН XIII, 2008, s. 238-276. Huscenot J., Doktorzy Kościoła, tłum. К. Wojtowicz, Częstochowa 2002. Ilski K„ Biskupi Mezji i Scytii IV-VI w., Poznań 1995. Ilski K., Idea jedności politycznej, społecznej i religijnej w świetle pism Ambrożego z Medio lanu, Poznań 2001. Irmischer J., La politica religiosa di Giustiniano contro i pagani, CrSt. 11/1990, s. 579-592. Ireneusz, bp Lyonu [w:] SWP, s. 206-207. Iwaszkiewicz-Wronikowska B„ Problem chrystianizacji starożytnych miast Zachodu w świe tle badań archeologicznych, [w:] L. Mrozewicz, K. Balbuza (red.), Miasto, Poznań 2004, XP Mon. 3, s. 467-485. Jaeger W, Wczesne chrześcijaństwo i grecka Paideia, tłum. K. Bielawski, Bydgoszcz 1997. Jakubiak K., Zaratustrianizm, [w:] ER, t. 9, s. 471-472. Jastrzębowska E., Podziemia antycznego Rzymu, Poznań-Gniezno 2014, SEG. Mon. XV. Jastrzębowska E., Miasta Apokalipsy, Warszawa 1999. Jażdżewska K., Wstęp, [w:] Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. Powiedzenia spartań skie, tłum. K. Jażdżewska, Warszawa 2006, s. 17-29. Jelonek T„ Kultura grecka a Nowy Testament, Kraków 2012. Jelonek T., Biblia jako fenomen kulturowy, Kraków 2012. Joachimowicz L., Wstęp, [w:] Filon Aleksandryjski, Pisma, t.
1, tłum. L. Joachimowicz, Warszawa 1986, s. 5-30. Jonas H., Religia gnozy, tłum. Μ. Klimowicz, Kraków 1994. Jougan A., Słownik kościelny łacińsko-polski, Warszawa 1992. Julia D„ Religia, [w:] idem, SF, Katowice 2006, SEK, s. 345-349. Jundziłł J., Typy małżeństw a wychowanie dziecka w rodzinie rzymskiej, [w:] RSRz, s. 73-83. Jurewicz O., Historia literatury bizantyńskiej. Zarys, Wrocław-Warszawa-Kraków 1984. Jurewicz O., Słownik grecko-polski, oprać, na podstawie słownika Z. Węclewskiego, War szawa 2018. Just P., Imperator et Episcopus. Zum Verhältnis von Staatsgewalt und christlicher Kirche zwischen dem 1. Konzil von Nicaea (325) und dem 1. Konzil von Konstantinopel, Stutt gart 2003. Justyn, [w:] SWP, s. 239-241. Kania W, Świadkowie tradycji. Rys patrystyczny, Tarnów 1998. Kannengiesser Ch., The Blasphemies of Artus: Athanasius of Alexandria De Synodis 15, [w:] Arianism, s. 59-78. Kalinkowski S., Wczesnochrześcijańska apologia grecka (II-V w.). Zarys rozwoju, [w:] Atenagoras z Aten, Prośba za chrześcijanami. O zmartwychwstaniu umarłych, tłum. S. Ka linkowski, Warszawa 1985, s. 5-23. Kasprzak D„ Kościół IV/V wieku ֊ pomiędzy instytucją Kościoła imperialnego a ideałem Kościoła apostolskiego, [w:] KSt., s. 135-154. Kazikowski S., Wipszycka E., Komentarz, [w:] Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1990.
272 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Kazikowski S., Zieliński Z., Komentarz, [w:] Hermiasz Sozomen, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1989. Kech H., Hagiographie als Christliche Unterhaltungsliteratur. Studien zum Phänomen des Erbaulichen anhand der Monchsviten den hl. Hieronymus, Konstanz (Göppingen) 1977, Göppinger Arbeiten zur Germanistik, Bd. 225. Kehne P., „Babska władza”. U ludów ościennych w ujęciu historiografii rzymskiej, tłum. L. Mroziewicz, Μ. liska, Poznań 2002, XP ser. alt. 14. Kellens J., Mazdaizm, tłum. J.D. Artymowski, [w:] ERŚ, 1.1, s. 103-114. Kellner T„ Das dialektische Bildungsverstandnis des Staatsdichters Claudian. Humanisti sche Kulturpadagogik als politischer und ontologischer Appell, [w:] Suus cuique mos, s. 229-247. Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, tłum. J. Mrukówna, Warszawa 1988. Kelly J.N.D., Złote usta. Jan Chryzostom - asceta, kaznodzieja, biskup, tłum. K. Krakowczyk, Bydgoszcz 2001. Kelly J.N.D., Hieronim. Życie, pisma, spory, tłum. R. Wiśniewski, Warszawa 2003. Kelly J.N.D., Eleuteriusz, [w:] EP, s. 24. Kemp B.J., Starożytny Egipt. Anatomia cywilizacji, tłum. J. Aksamit, Warszawa 2016. Kent B., Augustines ethics, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 205-233. Kennedy H., Wielkie arabskie podboje. Jak ekspansja islamu zmieniła świat, tłum. Μ. Wiik, Warszawa 2011. Kerényi К., Dionizos. Archetyp życia niezniszczalnego, tłum. I. Kania, Warszawa 2008. Kettenhofen E., Antijudaismus in der Antike, Kraków 1997, Electrum 1, s. 85-112. Kieling Μ.,
Grzechy i pokuta a świadomość świętości w późnej starożytności chrześcijańskiej, TPat. 1/2004, s. 43-54. Kijewska A., Święty Augustyn, Warszawa 2007, Myśli i Ludzie. Kijewska A„ Etymology and Philosophy. God as videns et currens, [w;] A. Kijewska, R. Majeran, H. Schwaetzer (red.), Eriugena Cusanus, Lublin 2011, Colloquia Madiaevalia Lublinensia, vol. l,s. 117-134. Kijewska A., Grecka koncepcja pankalii a wczesnochrześcijańskie ujęcie piękna świata, VoxP 11/1986, s. 593-605. Kindiy O., Transformation of education as the precondition of the establishment of episcopal see in Alexandria in second and third century, VoxP 58/2012, s. 35-48. King K.L., Witch Early Christianity?, [w:] OHECS, s. 66-87. Kirwan Ch„ Augustine’s philosophy of language, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 186-204. Kiss Z., „Dobry cesarz Neron’ - ikona ostatnich pogan, [w:] L. Mrozewicz, K. Balbuza (red.), Świat Starożytny, jego polscy badacze, Poznań 2011, SEGMon. IV s. 353-358. Kiss Z., Jahwe - Bóg czarów, Gabriel i Rafael jego pomocnicy, [w:] SymKa VIII, 2013, s. 299-304. Klein R., Theodosius der Grosse und die christliche Kirche, [w:] idem, Roma vers per aevum. Ausgewahlte Schriften zur heidnischen und christliche Spatantike, Hildesheim-ZürichNew York 2002, Spudasmata. Olms, Bd. 74, s. 234-283. Klein R., Tertuthan und das Römische Reich, Heidelberg 1968. Klein R„ Constantius II. Und die christliche Kirche, Darmstadt 1977, BKA, Bd. 22.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 273 Klein R., Symmachus. Eine tragische Gestalt des ausgehenden Heidentums, Darmstadt 1986, Impulse der Forschung, Bd. 2. Klein R., Die Sklaverei in der Sicht der Bischöfe Ambrosius und Augustinus, FAS 20,1988. Klein R., Das Bild des Augustus in der frühchristlichen Literatur, [w:] Rom und das him mlische, s. 205-236. Klein R„ Die Romidee bei Symmachus, Claudian und Prudentius, [w:] F. Paschoud, G. Fry, Y. Rütsche (red.), Symmaque, Paris 1986, s. 119-138. Klein R., Zum pädagogischen Stellenwert der heidnischen Literatur bei den Kirchenvätern des 4. Jahrhunderts, SPat. 34/2001, s. 97-110. Klein R., Constantin der Grose. Biographie-Reichspolitik-Christentum, [w:] H. Altrichter (red.) Persönlichkeit und Geschichte, Erlanger Studien zur Geschichte, Bd. 3, ErlangenJena 1997, s. 31-55. Klein R., Die Kampfe um die Nachfolge nach dem Tode Constantins des Grasen, BF VI/1970, s. 101-150. Klein R„ Christlicher Glaube und heidnische Bildung (Zum sozialen Hintergrund eines in nerchristlichen Problems in den ersten Jahrhunderten), „Laverna” 1/1990, s. 50-100. Klein R., Der Rombesuch des Kaisers Konstantins II im Jahre 357, „Atheneum” 57/1979, s. 98-115. Klein R„ Zur Glaubwürdigkeit historicher Aussagen des Bischofs Athanasius von Alexan dria uber die Religionspolitik des Kaisers Constantius II, SPat. 17/3/1982, s. 996-1017. Klein R„ Die Bestellung von Sklaven zu Priestern-ein rechtliches und soziales Problem in Spa tantike und Fruhmittelalter, Klio 73/1991, s. 601-605. Klein R., Die innenpolitische Gegnerschaft gegen Perikles, Sonderdruck aus
Perikles und se ine Zeit, Darmstadt 1979, s. 494-533. Klein R„ Die Sklavenfrage bei Teodorei von Kyrrhos: „Die 7. Rede des Bischofs uber die Vor sehung”, [w:] Romanitas-Christianitas, s. 586-633. Klein R„ Die Entwicklung der christlichen Palastinawallfahrt in konstantinischer Zeit, RQAKG 3-4/1990, s. 145-181. Klein R., Zur heidnisch-christlichen Auseinandersetzung in Rom um die Wende vom 4. zum 5. Jahrhundert: Prudentius in Rom, RQAKG 1-2/2003, s. 87-111. Klein R., Der Kirchenvater Hieronymus und die Sklaverei. Ein Einblick, [w:] H. Bellen, H. Heinen (hrsg.). Fünfzig Jahre, Stuttgart 2001, s. 401-425. Klein R„ Der Widerstand des Bischofs von Caesarea gegen die Teilung der Provinz Kappa dokien im Jahre 371/372, [w:] G. Crifo, S. Giglio (eds.), AARC XIII, 2001, s. 719-736. Klein R., Julian Apostata. Ein Lebensbild, Gym. 3/93/1986, s. 273-292. Klein R., Das Regenwunder im Quadenland. Vita des Marc Aurel 24. 2 im Vergleich mit he idnischen und Christlichen Quellen, „Antiquitas” 21/1991, s. 117-138. Klein R., Die dritte Relatio des Symmachus-Ein denkwürdiges Zeugnis des untergehenden Heidentums, [w:] Suus cuique mos, s. 25-58. Klibansky R., Panofsky E., Saxl E, Saturn i melancholia. Studia z historii, filozofii, przyrody, medycyny, religii oraz sztuki, tłum. A. Kryczyńska, Kraków 2009. Kluczek A. A., Studia nad propagandą polityczną w Cesarstwie Rzymskim (II-III w.), To ruń 2006. Kluczek A. A., Kult cesarski will wieku - w poszukiwaniu religijnych podstaw wzmocnienia prestiżu władzy cesarskiej, [w:] L. Mrozewicz, K. Balbuza (red.), Świat Starożytny. Jego polscy badacze,
Poznań 2011, s. 453-467.
274 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Kluczek A.A., Dynastie policy in Roman Empire in the years 235-284, „Eos” 1/85/1998, s. 135-141. Kłoczowski J., Średniowiecze i Rzeczpospolita, [w:] J. Kłoczowski, L. Müllerowa, J. Skarbek, Zarys dziejów Kościoła Katolickiego w Polsce, Kraków 1986, s. 15-144. Kłosińska J., Sztuka bizantyńska, Warszawa 1975. Knowles M.D., Obolensky D„ HK, t. 2. 600-1500, tłum. R. Turzyński, Warszawa 1988. Knuuttila S., Time and creation in Augustine, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cam bridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 103-115. Kochanek P„ Periodyzacja dziejów ludzkości Epifaniusza z Salaminy, [w:] Byzantina Europaea, s. 233-252. Kochaniewicz B., Bog Ojciec i Maryja w tajemnicy podwójnych narodzin Chrystusa według św. Piotra Chryzologa, SM 2/1999, s. 185-197. Koczwara S., Katedra Piotra w nauczaniu Optata z Milewy jako ostateczny probierz praw dziwości Kościoła, VoxP 46-47/2004, s. 155-162. Kojeve A., Cesarz Julian i jego sztuka pisania, Kronos 3/2009, s. 178-191. Kokowski A., Goci. Od Skandzy do Campi Gothorum (Od Skandynawii do Półwyspu Ibe ryjskiego), Warszawa 2007. Kolb E, Ideałpóźnoantycznego władcy. Ideologia i autoprezentacja, tłum. A. Gierlińska, Po znań 2008. Kolb E, L’ideologia tetrarchica e la politica religiosa di Diocleziano, [w:] Cristiani, s. 17-44. Kolendo J„ Rola najemnej siły roboczej w rolnictwie rzymskim według Маха Webera i w świe tle korespondencji św. Augustyna, [w:] R. Kulesza, Μ. Stępień, E. Szabat (red.), Świat Sta rożytny. Państwo i społeczeństwo, Warszawa 2013, s. 434-440. Kolendo J„
Kontakty Rzymu z barbarzyńcami Europy Środkowej i Wschodniej, [w:] J. Wol ski, T. Kotula, A. Kunisz (red.), Starożytny Rzym, Kraków 1994, s. 211-232. Kolp A.L., Partakers of the Divine Nature: The use of II Peter 1: 4 by Athanasius, SPat. 17/3/1982, s. 1018-1023. Kołakowska К., Papirus z Derveni: Nowe edycje, nowe tłumaczenia, Kronos 4/2011, s. 5-14. Kołata S., Komplementarność modeli w teologii trynitarnej, Kraków 2017, MT 90. Kołosowski T., Wstęp. Salwian z Marsylii i jego dzieło, [w:] Salwian z Marsylii, Dzieła wszystkie, tłum. P. Jakubowska et al., Warszawa 2010, PSP LXVI, s. 7-17. Kołosowski T., Święty Hilary z Poitiers w sporze o Trójcę Świętą, [w:] Św. Hilary z Poitiers, O Trójcy Świętej, tłum. E. Stanula, T. Kołosowski, Warszawa 2005, PSP LXIV, s. 9-58. Kompa A., Mieszkańcy Konstantynopola w oczach intelektualistów miejscowej prowinencji, [w:] A. Kompa, M.J. Leszka, T. Wolińska, Mieszkańcy stolicy, Łódź 2014, ByzLodz XVII, s. 3-306. Kopeček T.A., A History of Neo-Arianism, vol. 1-2, Cambridge 1979. Kopiec ƒ., Homousios, [w:] EK, t. 6, col. 1196. Korányi K„ Powszechna historia prawa, Warszawa 1976. Korbus S., Krytyka wybranych sekretnych tradycji gnostyckich w Adversus Haereses Irene usza z Lyonu, [w:] W. Gajewski, B. Górka, Disciplina Areani, Kraków 2015, s. 65-74. Korus К., Poglądy Plutarcha na rolę ojca w rodzinie, [w:] RSRz, s. 51-61. Korus К., Arystokrata ducha, [w:] Plutarch, Żywoty równoległe, t. 1, tłum. K. Korus, War szawa 2004, BA, s. 21-59. Korus K„ Żywoty w służbie szczęścia, [w:] Plutarch, Żywoty równoległe, t. 2, tłum. K. Ko rus, L. Trzcionkowski,
Warszawa 2005, BA, s. 23-28.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 275 Korpanty J., Rzeczpospolita potomków Romulusa. Ludzie ֊ wydarzenia - idee, Warszawa 1979. Kosiński R„ Spór mesaliański w późnym antyku, Poznań 2012, Labarum IX. Kosiński R., Początki kariery Tarasikodissy-Zenona, [w:] Byzantina Europaea, s. 289-304. Kosiński R., Religie Cesarstwa Rzymskiego w V stuleciu, [w:] R. Kosiński, K. Twardowska (red.), Świat Rzymski, Kraków 2010, s. 365-416. Kosiński R., Struktura społeczna, [w:] R. Kosiński, Μ. Pawlak, Społeczeństwo w Cesarstwie Rzymskim w V wieku, Świat Rzymski, Kraków 2010, s. 278-296. Koskenniemi E„ Die religiösen Tendenzen des Philostratos in der Vita Apolonii Tyanensis, [w:] H. Koskenniemi, S. Jäkel, V. Pyykkö (hrsg.), Literatur und Philosophie in der Anti ke, Turku-Turun Yliopisto 1986, AUT, Sarja-Series B OSA, t. 174, s. 107-117. Kosman Μ., Litwa, Il Religie pierwotne, [w:] EK, 1.10, col. 1241. Koster S., Der Alte von Verona (Chud. carm. min. 20), [w:] Suus cuique mos, s. 215-227. Kosznicki Μ., Kształcenie i wychowanie w literaturze zachodniego chrześcijaństwa od I do IV wieku, Gdańsk 1999. Kosznicki Μ., Obraz ojca-filozofa wpóźnoantycznych mowach Temistiusza, [w:] Społeczeń stwo i religia, s. 401-409. Kosznicki Μ., Libaniusz - Czy należy się żenić (Thesis 1 ), [w:] B. Stawoska-Jundziłł (red.), Kultura, Edukacja, Bydgoszcz 2011, PKHEiWwR, t. 2, s. 221-223. Kosznicki Μ., Specyfika wieku dziecięcego w opinii łacińskich Ojców Kościoła (Η-V wiek), [w:] Rodzina, s. 281-290. Kościelniak K., Grecy i Arabowie. Historia Kościoła melkickiego (katolickiego) na ziemiach zdobytych przez muzułmanów
(634-1516), Kraków 2004. Kotecki D„ Kościół w świetle Apokalipsy św. Jana, Częstochowa 2008, SBP 6. Kotkowska E., Teologia łaski i wolności w nauczaniu świętego Grzegorza z Nyssy, TPat. 3/2006, s. 143-160. Kotłowska A., Źródło i jego interpretacja w Kronice Euzebiusza z Cezarei, [w:] Byzantina Europaea, s. 321-326. Kotłowska A., Obraz dziejów w Chronici Canones Euzebiusza z Cezarei, Poznań 2009. Kotula T., Zgromadzenia prowincjonalne w rzymskiej Afryce w epoce poźnego Cesarstwa, Wrocław 1965, PWTN a, nr 108. Kotula T., Afryka Północna w starożytności, Wrocław-Warszawa-Kraków 1972. Kotula T., Aurelian i Zenobia, Wrocław 2006, Strefa Arche. Kotula T., Barbarzyńcy i dworzanie. Rzym a barbarzyńcy w dworskiej literaturze późnorzymskiej, Kraków 2004. Kotula T„ Septymiusz Sewer. Cesarz z Lepcis Magna, Wrocław-Warszawa-Kraków 1986. Kotula T., Nurty monoteistyczne w pogaństwie „wieku niepokoju” (III w. n.e.) a polemika chrześcijańska, AUNC, Historia XXVII/254/1992, s. 105-114. Kotula T., Kryzys III wieku, [w:] J. Wolski, T. Kotula, A. Kunisz (red.). Starożytny Rzym, Kraków 1994, s. 121-147. Kotula T., Chrześcijaństwo ֊ religia miast, [w:] Miasto, s. 461-466. Kowalczyk S., Człowiek i Bóg w nauce świętego Augustyna, Warszawa 1987. Kowalski G., De eis quae in Augustini Confessionibus non sint confessoria, [w:] Divi Augu stini Encomium, s. 104-118. Kowalski H., Pietas jako wyznacznik odniesień między rodzicami a dziećmi w republikań skim Rzymie, [w:] Dziecko, s. 86-96.
276 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Kowalski H., The Impiety (Impietas) of the Christians?, [w:] K. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circle, Kraków 2014, s. 251-261. Kozera Μ., Ideały Ojców pustyni. Pathos i apatheia, Lublin 2000. Körtner U.H.J., Einleitung. Papiasfragmente, [w:] U.H.J. Kortner, Μ. Leutzsch, Papiasfragmente hirt des Hermas, Darmstadt 1998, SchUr 3, s. 9-49. Kötting B„ Religionsfreiheit und Toleranz im Altertum, Rheinish-Westfalische Akademie der Wissenschaften: Geisteswiss, Vorträge G 223, Opladen 1977. Kötzsche L., Das herrscherliche Christusbild, [w:] C. Colpe, L. Honnefeider, Μ. Lutz-Bachmann (hrsg.), Spätantike und Christentum, Beiträge zur Religions - und Geistesgeschichte der griechisch-römischen Kultur und Zivilization der Keiserzeit, Berlin 1992, s. 99-123. Kraemer R.S., Women and Gender, [w:] OHECS, s. 465-492. Kraft. H., Arius, [w:] KvL, s. 54-56. Kraft H.,Auxentius von Dorostorum, [w:] KvL, col. 100. Kraft H„ Alexander von Alexandrien, [w:] KvL, col. 19. Kraft H., Donatus, [w:] KvL, col. 179-180. Kraft H., Eunomins von Cyzicus, [w:] KvL, s. 197-198. Kraft H„ Eudoxius von Konstantinopel, [w:] KvL, col. 195. Kraft H., Firmicus Maternus, [w:] KvL, col. 229-230. Kraft H.,Meletius von Lycopolis, [w:] KvL, col. 373-374. Kraft H., Wulfila, [w:] KvL, col. 507. Krajewski J„ Antytrynitaryzm, [w:] EK, t. 5, col. 732. Krakowiak Cz., Kapłaństwo wspólne i kapłaństwo służebne w świetle ksiąg liturgicznych, RBL 4/36/1983, s. 297-306. Kras P„ Pokuta publiczna heretyków: formy i sankcje, RH, Historia, 2/LIX/2011, s. 5-25.
Kraszewski Z.]., Justyn, [w:] SWP, s. 238-241. Kraszewski Z.J., Teofil z Antiochii, [w:] SWP, s. 376. Krause J.U., Witwen und Waisen im Römischen Reich IV. Witwen und Waisen im frühen Christentum, Stuttgart 1995, HABES 19. Krawczyk Μ., Odpowiedzialność za incestum westalki, [w:] Crimina et mores, s. 73-87. Krawiec R., Asceticism, [w:] OHECS, s. 764-785. Kriegbaum В., Kościół prześladowany w pierwszym okresie swych dziejów. (Rozważania nad tematem aktualnym dawniej i dziś), tłum. Μ. Banaszak, ComP. 5/1987, s. 34-46. Kriegbaum B„ Kirche der Traditoren oder Kirche der Martyrer? Die Vorgeschichte des Donatismus, Innsbruck-Wien 1986, Innsbrucker theologische Studien, Bd. 16. Kroeger C.C., Kobieta i mężczyzna, [w:] SPKNT, s. 401-409. Kroeger C.C., Kobiety we wczesnym Kościele, [w:] SPKNT, s. 410-415. Krokiewicz A., Wstęp, [w:] Lukrecjusz, O rzeczywistości. Ksiąg sześć, tłum. A. Krokiewicz, Wrocław-Warszawa 2003, AWM, s. V-L. Krokiewicz A„ Wstęp, [w:] Plotyn, Enneady I-III, tłum. A. Krokiewicz, Warszawa 2000, BFK, s. 3-60. Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000. Krumeich Ch„ Hieronymus und die christlichen feminae clarissimae, Bonn 1993, Habelts Dissertationsdrucke Reihe Alte Geschichte, Heft 36. Krupczyński P., Chalkedon, [w:] EKB, s. 112. Kruse C.G., Sługa, Służba, [w:] SPKNT, s.885-886. Krynicka T, Wstęp, [w:] Św. Izydor z Sewilli, Wiersze, VoxP 50-51/2007, s. 565-569.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 277 Krynicka T, Izydor z Sewilli jako mistrz kompilacji: metody pracy twórcy Etymologii napodstawie Księgi XVII „De Agricultura”, VoxP 50-51/2007, s. 397-412. Krynicka T., „Desine gentilibus iam inservire poetis.” (Versus XI). Chrześcijańscy epicy w bi bliotece Izydora z Sewilli, VoxP 60/2013, s. 191-207. Krynicka T., Sylwetki kobiet w zbiorku Parentalia Decimusa Magnusa Auzoniusza, RH, FK, 3/LVIII-LVIX/2010-2011, s. 133-150. Kubiak P., Przekazy wczesnochrześcijańskie a Damnatio ad Bestias, [w:] Apud Patres, s. 57-72. Kubikowska E„ Od redakcji, [w:] Marek Aureliusz, Rozmyślania, tłum. Μ. Reiter, WrocławWarszawa 2001, AWM, s. 3-8. Kudelska Μ., Hinduizm, Kraków 2006, MB R. Kuhoff W., Diokletian und die Epoche der Tetrarchie. Das römische Reich zwischen Krisenbewaltigung und Neuauftau (284-313 n. Ch.), Frankfurt am Main-Berlin-Bern 2001. Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia bizantyjska, krajów zakaukaskich, słowiańska, arabska i żydowska, Warszawa 1982. Kulikowski Μ., Wojny Rzymu z Gotami od III wieku do Alaryka, tłum. Ł. Różycki, Oświę cim 2015. Kulisz J„ Ewangelia mówiona i Ewangelia spisana, PP 10/758/1984, s. 51-62. Kumaniecki K. (oprać.), Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1983. Kumaniecki K., Cyceron i jego współcześni, Warszawa 1989. Kumaniecki K., Literatura rzymska. Okres cyceroński, Warszawa 1977. Kumor B., Historia Kościoła, t. 1. Starożytność chrześcijańska, Lublin 2001. Kupiec K., Elementy teologii metropolii i synodu prowincjalnego w świetle rozwoju struktur Kościoła starożytnego, TST 8/1981, s. 313-356.
Kurdziałek Μ., Aleksandryjska filozofia, [w:] PEF, t. 1, s. 177-178. Kurek A., Germanie, Chrystianizacja, [w:] EK, t. 5, col. 1013-1014. Kuryłowicz Μ., Zwalczanie kultów obcych w relacji Tytusa Liwiusza, [w:] Religia i prawo, s. 73-85. Krzyszowski Z., Kościół a kultura w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, RT, Teologia Fun damentalna i Religiologia 9/XLVIII-XLIX/2001/2002, s. 53-67. Krzyżaniak L, Materia i forma Eucharystii według św. Cypriana, RTK, t. 5,3/1958, s. 27-47. Laba L, Genesi e natura del „Giuliano Apostata” di Augusto Rostagni, [w:] II Giuliano, To rino 1983, s. 7-17. Labriola L, Direttive della propaganda dell’ imperatore Giuliano, [w:] Il Giuliano, Torino 1983, s. 57-73. Ladaria L.E, Stworzenie nieba i ziemi, [w:] V. Grossi, L.F. Ladaria, F. Lécrivain, B. Sesboüé, Człowiek i jego zbawienie, tłum. P. Rak, Kraków 2001, HD t. 2, s. 27-80 Ladaria L.E, Człowiek stworzony na obraz Boga, [w:] V. Grossi, L.F. Ladaria, F. Lécrivain, B. Sesboüé, Człowiek i jego zbawienie, tłum. P. Rak, Kraków 2001, HD t. 2, s. 81-129 Ladaria L.F., Kres człowieka i kres czasów, [w:] V. Grossi, L.F. Ladaria, F. Lécrivain, B. Ses boüé, Człowiek i jego zbawienie, tłum. P. Rak, Kraków 2001, HD t. 2, s. 355-410. Lamberigts Μ., Pelagius and Pelagians, [w:] OHECS, s. 258-279. Lancet S., Daffaire d’Antoninus de Fussala:pays, choses et gens de la Numidie d’Hippone sa isis dans la duree d’une procedure d’enąuęte episcopale (EP. 20*), [w:] Les Lettres de Saint Augustin Decouvertes par Iohannes Divjak. Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 267-285.
278 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Langenfeld H., Christianisierungspolitik und Sklavengesetzgebung der Römischen Kaiser von Konstantin bis Theodosius II, Bonn 1977, Antiq. Reihe 1, Bd. 26. Langkammer H.։ Oczekiwanie przyjścia „Pana" і „ Syna człowieczego" w najstarszych gmi nach chrześcijańskich, AK 376/1971, s. 92-104. Langkammer H., Jezus Chrystus, [w:] NSTB, s. 310-311. Lang D.M., Dawna Gruzja, tłum. W. Hensel, Warszawa 1972. Lane Fox R., Pagans and Christians in the Maditerranean world from the second century AD to the conversion of Constantine, London 1986. Lanzi E, Lanzi G., Jak rozpoznać świętych i patronów w sztuce i w wyobrażeniach ludowych, tłum. Μ. Dudkiewicz-Litwiniuk, Kielce 2004. La Rocca E., La fondazione di Costantinopoli, [w:] CG, t. 2, s. 553-583. Lauras A„ Saint Leon le Grand et les Juifs, SPat. 17/1/1982, s. 55-61. Lavenant R„ Wczesna literatura syryjska, [w:] P. Siniscalco et al., Starożytne Kościoły Wchodnie. Historia i literatura, tłum. K. Piekarz, Kraków 2013, s. 167-192. Lawless G„ Wprowadzenie, [w:] Sw. Augustyn, Pisma monastyczne, tłum. P. Nehring, Μ. Starowieyski, R. Szaszka, Tyniec-Kraków 2002, ŹM 27, Starożytność 19, s. 11-21. Lawrence H.C., Monastycyzm średniowieczny, tłum. J. Tyczyńska, Warszawa 2005. Leanza S., Sul Commentario all’Ecclesiaste di Didimo Alessandrino, SPat. 17/1/1982, s. 300-316. Lehnen ƒ., Zwischen Abkehr und Hinwendung Auserungen christlicher Autoren des 2. und 3. Jahrhunderts zu Staat und Herscher, [w:] Rom und das himmlische, s. 1-28. Leciejewicz L., Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej
cywilizacji europejskiej, Wro cław 2000, Mon. FNP. Lengauer W, Człowiek a Bogowie. Kontakty z bóstwem w wierzeniach greckich, Poznań 2003, XP ser. alt. 18. Lengauer W, Piety and Sacrifice in Greek Religion, [w:] К. Bielawski (red.), Animal Sa crifice in Ancient Greece. Proceedings of the First International Workshops in Krakow (12-14.11.2015), Warszawa 2017, s. 27-43. Leppin H., Von Constantin dem Grossen zu Theodosius II. Das Christliche Kaisertum bei den Kirchenhistorikern Socrates, Sozomenus und Theodoret, Göttingen 1995, Hypomnemasta Heft 110. Leszka M.B., Leszka M.J., Konstantyn Wielki i założenie Miasta, [w:] Konstantynopol No wy Rzym, s. 29-38. Leszka B.M., Rola duchowieństwa na dworze cesarzy wczesnobizantyńskich, ByzLodz V, Łódź 2000. Leszka M.J., Wolińska T„ Byzantion, [w:] Konstantynopol Nowy Rzym, s. 23-29. Leś T., Koncepcje mądrości w filozofii Sokratesa, Platona i Arystotelesa, Kraków 2016. Leśniak K., Wstęp, [w:] Arystoteles, Zachęta do filozofii, Warszawa 1988, s. VII-XVII. Leutzsch Μ., Hirt des Hermas, [w:] U.H.J. Kortner, M. Leutzsch, Papiasfragmente hirt des Hermas, Darmstadt 1998, Schriften des Urchristianismus, s. 117-510. Liana Z., Inspiracje chrześcijańskie w rozwoju myśli naukowej we wczesnym średniowieczu (V-XII w.), ZFN XV/1993, s. 23-36. Lieu M.J., Marcion and the Making ofa Heretic. God and Scripture in the Second Century, Cambridge 2015. Lienhard J.T., Did Athanasius reject Marcellus?, [w:] Arianism after Arius, s. 65-80.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE ļ 279 Linke W., Tykoniusz i jego Komentarz do Apokalipsy, [w:] Pierwsze łacińskie Komenta rze do Apokalipsy, Hipolit, Wiktoryn, Hieronim, Tykoniusz, Florilegium, t. 1, Warszawa 2011, s. 167-183. Liszka P., Adopcjanizm hiszpański VIII і IX wieku jako kontynuacja adopcjanizmu występu jącego w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, „Perspectiva” 2/9/2006, s. 41-64. Lippold A., Theodosius der Grose und seine Zeit, München 1980. Lippold A., Julianus I (Kaiser), [w:] RAC 1999, s. 442-481. Lisiecki A., Konstantyn Wielki, Poznań 1913. Longchamps de Bérier F., Dwie konstytucje Antonina Piusa zakazujące srożenia się nad nie wolnikami, [w:] Crimina et mores, s. 89-99. Longchamps de Bérier E, Nadużycie prawa w świetle rzymskiego prawa prywatnego, Wro cław 2007, AUW 3005. Longosz S., Opiekuńcza funkcja Aniołów w nauce Ojców Kościoła (zarys problemu), [w:] KA, s. 151-205. Longosz S., Potyn z Sirmium, [w:] EK, t. 5, col. 417. Longosz S., Fotynianie, [w:] EK, t. 5, col. 417. Longosz S., Eunomiusz, [w:] EK, t. 4, col. 1303-1304. Louth A., Początki mistyki chrześcijańskiej (Od Platona do Pseudo-Dionizego Areopagity), tłum. H. Bednarek, Kraków 1997. Löhr W. A., A Sense of Tradition: The Homoiousian Church Party, [w:] Arianism after Arius, s. 81-100. Lucjan z Antiochii, św. [w:] SWP, s. 268. Luft A., Bazylika, [w:] EK, t. 2, col. 149-153. Luft A., Kościoły pierwszych chrześcijan, [w:] Eucharystia pierwszych chrześcijan, Kraków 1987, OŻ, t. 7, s. 52-70. Lütcke K.H., „Auctoritas” bei Augustin, Stuttgart-Berlin-Köln-Mainz 1968, ТВА 44. Lyman R„ Substance Language
in Origen and Eusebius, [w:] Arianism, s. 257-266. Lyman R., A Topography ofHeresy: Mapping the Rhetorical Creation ofArianism, [w:] Aria nism after Arius, s. 45-62. Lanowski J., Pieśń o gniewie, [w:] Homer, Iliada, tłum. K. Jeżowska, Warszawa 2005, BA, s. 5-21. Lanowski J., „Chłopskifilozof”, [w:] Hezjod, Narodziny Bogow (Theogonia), Prace i dni, Tar cza, tłum. J. Łanowski, Kraków 2004, BA, s. 5-30. Łukaszewicz A., Ostatni ślad Atanazego, SymKa III, 2002, s. 209-213. Łydka W, Dokeci, [w:] EK, t. 4, col. 30-32. Macdonald Μ. Y„ Early Christian women and pagan opinion. The power of the hysterical wo men, Cambridge 1996, digital printing 2005. Macdonald S., The divine nature, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Com panion to Augustine, Cambridge 2006, s. 71-90. McGowan A., Ascetic Eucharists. Food and Drink in Early Christian Ritual Meals, Oxford 1999, OECS 12. Maciejewski J., Adventus episcopi. Pozaliturgiczne aspekty inauguracji władzy biskupiej w Polsce średniowiecznej na tle europejskim, Bydgoszcz 2013. Mackay S. Ch., Starożytny Rzym. Historia wojskowa i polityczna, tłum. W. Gałąska, L. Otrębski, Μ. Stopa, Warszawa 2009. MacMullen R., Late Roman Slavery, „Historia” 3/1987, s. 359-382.
280 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Macuch R., Gnostische Ethik und die Anfänge der Mandaer, [w:] E Altheim, R. Stiehl (hrsg.), Christentum am Roten Meer, Berlin-New York 1973, s. 255-273. Madyda W., Wstęp, [w:] Lukian, Dialogi, t. 1, tłum. М.К. Bogucki, Warszawa-Wrocław 2006, AKA, s. V-LIV. Maksymiuk K., Działania Dioklecjana wobec manichejczyków w Egipcie, [w:] Społeczeń stwo i religia, s. 393-400. Malina A., Możliwości metody historycznej w badaniach nad Jezusem i początkami chrze ścijaństwa, [w:] Skąd Kościół?, s. 45-58. Malingrey A.M., Chrześcijańska literatura grecka, tłum. Μ. Starowieyski, Tarnów 1995. Malinowska ƒ., Genzeryk, [w:] EK, t. 5., s. 972. Małunowiczówna L., Ideał świętości w Kościele starożytnym, AKapł. 92, s. 228-238. MałunowiczównaL., Trójca Kapadocka (św. Bazyli, św. Grzegorz zNyssy św. Grzegorz z Nazjanzu), AKapł. 422,1979, s. 409-421. Mango C„ Historia Bizancjum, tłum. Μ. Dąbrowska, Gdańsk 1997. Mantke („Ausonius, [w:] SPA, s. 109-111. Marceli z Ancyry, [w:] SWP, s. 275. Marias J„ Filozofia a chrześcijaństwo, tłum. J. Brzozowski, Znak 357-358/1984. Markus R.A., Chrześcijaństwo w świecie rzymskim, tłum. R. Turzyński, Warszawa 1978. Marrou H.I., Zmierzch Rzymu czy późna starożytność? ΠΙ-VI w., tłum. Μ. Węcowski, War szawa 1997. Marrou H.I., Od prześladowań za Dioklecjana do śmierci Grzegorza Wielkiego (303-604), [w:] J. Danielou, H.I. Marrou, Historia Kościoła. Od początków do roku 600, tłum. Μ. Tarnowska, Warszawa 1986, s. 177-348. Mariusz Merkator, [w:] SWP, s. 278. Mariusz Wiktoryn, [w:] SWP, s. 278-279. Markschies Ch., Zwischen
den Welten wandern. Strukturen des antiken Christentums, Frankfurt a. Main 1997, Europäische Geschichte. Martin R.P., Wczesny katolicyzm, [w:] SPKNT, s. 1048-1051. Masson H., Eunomianie, [w:] SH, s. 119. Matthews G.B., Knowledge and illumination, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cam bridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 171-185. Maxwell J.L., Chrystianization and Comunication in Late Antiquity. John Chrysostom and his congregation in Antioch, Cambridge 2012. Mazur Cz., Euzebiusz z Nikomedii, [w:] EK, t. 4., col. 1356. McCarthy Spoerl K„ The Schism at Antioch Since Cavallera, [w:] Arianism after Arius, s. 101-126. McGinn B., Obecność Boga. Historia mistyki zachodniochrześcijańskiej, t. 1. Fundamenty mistyki, tłum. T. Dekiert, Kraków 2009, Mysterion. Melecjusz z Lykopolis, [w:] SWP, s. 280-281. Metody z Olimpu, [w:] SWP, s. 282-283. Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tłum. ƒ. Prokopiuk, Warszawa 1984. Miazek J„ Msza Święta pierwszych chrześcijan, [w:] Eucharystia pierwszych chrześcijan, Kra ków 1987, OŻ 7, s. 31-51. Mielczarski C., Sofiści i polityka, Warszawa 2010. Milewski I„ Biskupi i ich dzieci. Kilka uwag o stanie rodzinnym dostojników kościelnych we wschodnich prowincjach Cesarstwa w IV-V w., [w:] Dziecko, s. 219-233.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 281 Milewski L, Miejsca zsyłek biskupów wschodniorzymskich w IV-V w., VoxP 36-37/2000, s. 367-386. Milewski I., Majątek kościelny i jego funkcja w świetle pism kapadockich Ojców Kościoła i Ja na Chryzostoma, VoxP 34-35/1999, s. 415-435. Milewski I., Powtórne wykorzystywanie świątyń pogańskich w późnej starożytności (na przy kładzie prowincji wschodnich), VoxP 38-39/2001, s. 561-575. Miller G., Tymoteusz, [w:] PSBib., col. 1339. Misiurek J., Ebionici, [w:] EK, t. 4, col. 636. Misiurek J., Eutyches, [w:] EK, t. 4, col. 1347. Misiurek J., Paprocki H., Cerynt, [w:] EK, t. 3, col. 24-25. Misiarczyk L, Wstęp do Justyn, [w:] J. Naumowicz (oprać.), Pierwsi apologeci greccy: Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milejades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, tłum. L. Misiarczyk, Kraków 2004, s. 161-206. Misiarczyk L„ Wstęp do Arystydes z Aten, Apologia, [w:] J. Naumowicz (oprać.), Pierwsi apologeci greccy: Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, tłum. L. Mi siarczyk, Kraków 2004, s. 117-133. Młotek A., Eucharystia w kanonach synodów IV w., VoxP 12-13/1988, s. 291-301. Mohrdiek H., Doketyzm, [w:] PSB, col. 263. Molthagen J„ Der römische Staat und die Christen im zweiten und dritten Jahrhundert, Hypomnemata, Heft 28, Göttingen 1975. Momigliano A., Pagan and Christian Historiography in the Fourth Century A.D., [w:] CPC, s. 79-99. Moorhead J., Spojrzenie na Zachód (500-600), [w:J J.
Shepard (red.), Bizancjum ok. 500-1024, tłum. K. Pachniak, J.S. Partyka, R. Piotrowski, Warszawa 2012, s. 201-224. Morawiecki L„ Władza charyzmatyczna w Rzymie, Poznań-Gniezno 2014, SEGMon. XVII. Morawiecki L., Sądy Boże w starożytności, [w:] Religia i prawo, s. 19-41. Moreau J., Die Christenverfolgung im Römischen Reich, Berlin-New York 1971, Aus der Welt, Neue Folge 2. Morenz S., Bóg i człowiek w starożytnym Egipcie, tłum. Μ. Szczudłowski, Warszawa 1972. Moreschini C., Gerolamo e la filosofia, [w:] A. Ceresa-Gestaldo (red.), Gerolamo e la bio grafia letteraria, Genova 1989, s. 45-62. Morrissen C., Wydarzenia - perspektywa chronologiczna, [w:] eadem (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, t. 1, s. 11-62. Morrisson C., Stolica, [w:] eadem (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, t. 1, s. 215-224. Morrisson C., Zaludnienie, gospodarka i społeczeństwo Wschodu bizantyńskiego, [w:] eadem (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, 1.1, s. 225-256. Moss H.S.L.M., Historia Cesarstwa Bizantyńskiego w zarysie od 330 r. po Chrystusie do czwartej wyprawy krzyżowej, tłum. E. Zwolski, [w·.] Bizancjum, s. 17-42. Moussy C., Introduction, [w:] Paulin de Pella, Poeme d’Action de Graces etpriere, París 1974, SCH 209, s. 7-52. Mossakowski W, Azyl w późnym Cesarstwie Rzymskim (confugium ad statuas, confugium ad ecclesias), Toruń 2000.
282 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Mossakowski W., Sakralne zbrodnie westalek, [w:] Religia i prawo, s. 103-125. Musiał D., Sodalicium sacrilegii. Pitagorejczycy w Rzymie w okresie Republiki. Fakty i mi ty, Toruń 1998. Musiał D., Antyczne korzenie chrześcijaństwa, Warszawa 2001. Musiał D., Dionizos w Rzymie, Kraków 2009, Mediterraneum VI. Musiał D., Zakaz picia wina przez rzymskie kobiety. Przyczynek do dziejów religii i obycza jów, [w:] Crimina et mores, s. 121-127. Musiał D., Prawne i religijne aspekty oskarżeń o praktyki magiczne w okresie republiki, [w:] Religia i prawo, s. 57-71. Müller G.L., Chrystologia. Nauka o Jezusie Chrystusie, tłum. W. Szymona, Kraków 1998. Myszor W., Chrześcijaństwo koptyjskieprzed inwazją islamu, [w:] KW, s. 11-32. Myszor W, Chrześcijaństwo jako religia miejska w świetle pism Cypriana z Kartaginy, [w:] Miasto, s. 487-499. Myszor W, Nauka o grzechu w przekazach gnostyckich, [w:] H. Pietras (red.), Grzech pier worodny, Augustyn, Dzieje procesu Pelagiusza, Kraków 2003, ŹMT 12, s. 9-23. Myszor W, Gnoza, [w:] EK, t. 5, col. 1208-1212. Myszor W, Męczennicy Kościoła Donatystów, VoxP 38-39/2001, s. 447-456. Myszor W, Teatr i widowiska w ocenie greckich pisarzy kościelnych. Wprowadzenie i wybór tekstów, [w:] Chrześcijanie w służbie publicznej, s. 123-198. Myszor W, Ariusz, [w:] ER, t. 1, s. 329. Myszor W, Arianizm. [w:] ER, t. 1, s. 327. Myszor W, Między ortodoksją i herezją, TP, t. 1, Warszawa 2003, s. 133-139. Myszor W, Wstęp, [w:] Ojcowie apostolscy, tłum. A. Świderkówna, Warszawa 1990, PSP XLV, s. 5-22. Myszor W, Ewangelia
gnostyków i Ewangelia Kościoła, [w:] idem, Ireneusz z Lyonu i gnostycy, Zdemaskowanie i odparciefałszywej gnozy. Tłumaczenie: Adversus haereses; Księ ga I-II, Katowice 2016, SACh. ser. nov. 17, s. 9-20. Nagy S., Biskup, [w:] EK, t. 2, col. 587-589. Nadolski B., Liturgika, t. 1., Liturgika fundamentalna, Poznań 1989. Nadolski B„ Liturgika, t. 2, Liturgia i czas, Poznań 1991. Nathan G.S., Thefamily in Late Antiquity. The rise of Christianity and the endurance of tra dition, London-New York 2000. Näuf В., Genealogia jako jedna z podstawowych form świadomości historycznej w okresie poźnoantycznym i jej stosunek do historii, tłum. K. Ilski, Poznań 1995, XP 8. Naumowicz ƒ., Wczesnochrześcijańscy pisarze aleksandryjscy w Bibliotece Focjusza, Wro cław- Warszawa-Kraków 1995. Naumowicz J., Eustacjusz z Sebasty, [w:] EKB, s. 169. Nawrocka A., „De officiis” Cycerona i „De officiis ministrorum” św. Ambrożego. Problem recepcji etyki Cycerona w etyce chrześcijańskiej św. Ambrożego, Warszawa 1988, SACh. Nehring P., Wstęp, [w:] Hilary z Arles, Kazanie o życiu św. Honorata, tłum. P. Nehring, В. Bibik, Tyniec-Kraków 2009, ŹM 48, s. 9-51. Nehring P„ Komentarz, [w:] Hilary z Arles, Kazanie o życiu św. Honorata, tłum. P. Nehring, В. Bibik, Tyniec-Kraków 2009, ŹM 48. Nerczuk Z., Wprowadzenie, [w:] Sekstus Empiryk, Przeciw uczonym, tłum. Z. Nerczuk, Kęty 2007, BE, s. 5-21. Nestori A., Eusebio e il luogo di culto Cristiano, [w:] Cristiani, s. 55-61.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 283 Nieścior L., Myśl wczesnochrześcijańska wobec wyzwania czasu. Wybrane zagadnienia z teo logii Ojców, Poznań 2002. Nin Μ., Główne kierunki duchowości monastycyzmu syryjskiego, tłum. A. Jankowski, [w:] Duchowość, s. 31-60. Nordberg H., Athanasius and the Emperor, Helsinki-Helsingorors 1963, CHL, XXX, 3. Norderval Q., The Emperor Constantine andArius: Unity in the Church and Unity in the Em pire, Lund 1988, Stih 42, s. 113-150. Norris F.W., Gregory Nazianzens Opponents in Oration 31, [w:] Arianism, s. 321-326. Norris F.W., Theology as Grammar: Nazianzen and Wittgenstein, [w:] Arianism after Arius, s. 237-250. Nowak D„ Talmud jako ¿rodło refleksji filozoficznej, tłum. P. Sajdek, [w:] HFŻ, s. 75-92. Nowak G„ Liber contra Arianos biskupa Febadiusza, SByd. 2/2008, s. 207-224. Nowicka Μ., Malarstwo antyczne. Zarys, Wrocław-Warszawa-Kraków 1985, BAn 20. Nowowieyski A.J., Wykład liturgii Kościoła Katolickiego, t. 5. Msza Święta, Płock 1993, 1.1-2. Nowak Μ., Cyceron - to znaczy retoryka, [w:] idem, Brutus, czyli o sławnych mówcach, tłum. Μ. Nowak, Warszawa 2008, BA, s. 15-49. Oberste ƒ., Heretycy i inkwizycja w średniowieczu, tłum. G. Rawski, Kraków 2010. BHK. Obertello L„ Creazione e redenzione nel pensiero di Agostino, [w:] A. Ceresa-Castaido (red.), Fede e sapere nella conversione di Agostino, Genova 1986, s. 71-92. Obrycki K„ Wstęp, [w:] Św. Ambroży, O dziewicach, Warszawa 1986, PSP XXXV, s. 173-177. Obrycki К., Imperium rzymskie w koncepcji dziejów w „Historii przeciw poganom” Orozjusza, [w:] I. Salamonowicz-Górska, ƒ. Naumowicz, S.
Strękowski (red.), Bóg Ojciec i prze łom wieków w myśli patrystycznej, SACh ser. nov. 15, s. 208-225. Obrycki K., Wstęp. Życie i działalność literacka Eugipiusza, [w:] Eugipiusz, Dzieła, tłum. K. Obrycki, Warszawa 1985, PSP XXXII, z. 1, s. 11-27. Obrycki K., Wstęp do św. Augustyn, Dzieje procesu Pelagiusza, [w:] H. Pietras (red.), Grzech pierworodny, Kraków 2003, ŹMT 12, s. 193-209. Odahl Ch.M., Konstantyn i chrześcijańskie Cesarstwo, tłum. K. Bies, Oświęcim 2015. O’Daly G., The response to skepticism and the mechanisms of cognition, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 159-170. O’Donnell ].J., Augustine; his time and lives, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cam bridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 8-25. Oleschko H., Angelologia Pawła Apostoła Narodow, [w:] KA, s. 72-89. Oleschko H., Angelologia św. Augustyna: zagadnienia metafizyczne, [w.] KA, s. 206-231. Olszaniec S., Julian Apostata jako reformator religijny, Kraków 1999. Olszaniec S., Sopatros z Apamei - neoplatoński filozof na dworze Konstantyna, [w:] Z an tycznego, s. 183-194. Olszaniec S., Wpływ rodziny i wychowania na koncepcję sprawowania władzy przez Julia na Apostatę, [w:] Rodzina, s. 207-211. Olszaniec S., Comités consistoriani w wieku IV. Studium prospograficzne elity dworskiej Ce sarstwa Rzymskiego 320-395 n.e., Toruń 2007. Olszaniec S., Krąg uczniów Aidesiosa. Przyczynek do problematyki środowisk neoplatońskich w 2 połowie IV wieku, Toruń 1999, AUNC, Historia XXX/Ι, s. 157-171. Orficy, [w:] SKH, s. 364.
284 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Osborn E., Przeciwgnostycka teologia Ireneusza i Hipolita, [w:] HT, t. 1., s. 163-195. Osek E., Orfickie jajo, androgyn i Apion z Aleksandrii, Kronos 4/2011, s. 34-47. Osuchowski W., Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu, Wrocław 1981. Ouaknin A., Tajemnice Kabały, tłum. K. i K. Pruscy, Warszawa 2006. Ożóg ƒ., Wstęp: Schizma donacjańska - Schizma melecjańska - arianizm ֊ Apologie Ata nazego Wielkiego, [w:] Św. Atanazy, Apologie, tłum. J. Ożóg, Warszawa 1979, PSP XXI, s. 9-94. Ożóg Μ., Inter duas potestates. Polityka religijna Teodoryka Wielkiego, Kraków 2012. Pacewicz A., Między Dobrem a Jednością. Związek Dobra i Jedna w filozofii Platona, Starej Akademii i Arystotelesa, Wrocław 2004, Filozofia XLIII. Pack A., Italia 1, [w:] RAC, col. 1166-1202. Padovese L„ Wprowadzenie do teologii patrystycznej, tłum A. Baron, Kraków 1994, MT 1. Pająk I., Ideały życiowe społeczeństwa rzymskiego w De Civitate Dei św. Augustyna, RH, FK, 3/LXIII-LIX/2010֊2011, s. 151-168. Pająkowska-Bouallegui A., Objaśnienia do Eunapios z Sardes, Zapiski Historyczne, Istopika Ynomnhmata, tłum. A. Pająkowska-Bouallequi, Gdańsk 2013, CHA V. Pająkowski W, Rozpad władztwa rzymskiego w Illyricum, [w:] 1500-lecie, s. 21-24. Palusińska A., Filozofia bizantyńska, [w:] A. Kijewska (red.), Przewodnik po filozofii średnio wiecznej. Od Augustyna do Joachima z Fiore, Kraków 2012, PpF, s. 79-96. Pałubska Z., Jerzy z Laodycei, [w:] EK, t. 7, col. 1233. Pałucki J., Nawrócenia w IV w. Motywy oraz reperkusje społeczne, VoxP 32-33/1998, s. 187-198. Pałucki J., Świeccy
adresaci listów św. Paulina z Noli, VoxP 42-42/2002, s. 253-260. Pałucki ƒ., Nawróceni grzesznicy i ich wkład w kształtowanie obrazu świętego Kościoła na przełomie IV i V w., TPat, t. 1, s. 29-41. Pałucki J., Teologiczna interpretacja działalności budowlanej św. Paulina z Noli, [w:] Sym- Ka III, 2002, s. 43-51. Pałucki J., Geneza metropolii mediolańskiej, [w:] SymKa I, 1998, s. 323-331. Pałucki J., Chrystus boski lekarz w Pismach Klemensa Aleksandryjskiego, [w:] F. Drączkowski, J. Pałucki (red.). Wczesnochrześcijańska asceza. Zagadnienia wybrane, Lublin 1993, s. 15-34. Pałucki J., Św. Ambroży, opatrznościowy mąż Kościoła - między starymi a nowymi czasy, [w:] Bóg Ojciec, s. 196-207. Pałucki J., Trynitarny wymiar Kościoła. Studium patrystyczne, Lublin 2007. Pałucki ƒ., Biskup ֊ prezbiter - diakon w refleksji Ojców Kościoła, RT, 2/XLVIII/2001, s. 33-49. Panitschek P., Numa Pompilius ais Schuler des Pytagoras, „Grazer“ 17/1990, s. 49-65. Pankiewicz R„ Św. Augustyn a teoria komunikacji, [w:] Romanitas Christianitas, s. 151-198. Pankiewicz R„ Od cichego czytania do modlitwy w ukryciu. Z problematyki badań nad teo rią komunikacji u św. Augustyna, [w:] Apud Patres, s. 85-120. Pankiewicz R„ Tzw. leges regiae a problematyka rodziny rzymskiej w epoce archaicznej, [w:] Rodzina, s. 59-84. Pankiewicz R., Społeczno-ekonomiczne aspekty funkcjonowania rodziny wczesnorzymskiej, [w·.] RSRz, s. 13-39.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 285 Pankiewicz R., Biologiczne i społeczne podstawy zachowań agresywnych w społeczeństwie wczesnorzymskim. Uwagi wprowadzające, [w:] Crimina et mores, s. 143-160. Panten, [w:] SWP, s. 314-315. Paschoud E, Ľintolerance chrétienne vue etjugeepar les paiens, CrSt. 11/1990, s. 545-577. Paschoud E, L auteur de l’Histoire Auguste est il un apostat?, [w:] Consuetudinis amor, s. 357-369. Pastuszko Μ., Sakrament święceń (kanony 1008-1054), Kielce 2008. Patout Burns J., The Function of Christ in Ambrose ofMilans Interpretation of the Command Given to Adam, SPat. 17/1/1982, s. 274-277. Pauli J., Basilius. Theologie des Heiligen Geistes, [w:] W. Geerlings (red.), Theologen der chri stlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 67-81. Pavan Μ., Cristianesimo e impero Romano nelIVsec. D.C., [w:] Cristiani, s. 1-16. Paweł z Samostraty, [w:] SWP, s. 320-321. Pawlaczyk A., Wesołowska E., Polityka i etyka w poglądach Filona z Aleksandrii i Seneki, [w:] I. Lewandowski, K. Liman (red.), Litteris, Poznań 1996, s. 135-147. Pawlak Μ., Konflikty Rzymian z barbarzyńcami nad Renem w Latach 365-425, [w:] Bar barzyńcy, s. 51-100. Pawlak Μ., Aecjusz i barbarzyńcy, Kraków 2007, Mediterraneum V. Pawlak Μ., Rzymski Zachód w latach 395-493, [w:] R. Kosiński, K. Twardowska (red.), Świat Rzymski w V wieku, Kraków 2010, s. 21-77. Pawlak Μ., Rodzina, [w:] R. Kosiński, Μ. Pawlak, Społeczeństwo w Cesarstwie Rzymskim w V wieku, Świat Rzymski, Kraków 2010, s. 297-328. Pawlak Μ., Walka o władzę w Rzymie w latach 425-435, Toruń 2004. Pawłowska B., Urbs sacra. Pielgrzymki i
podróże do Rzymu w starożytności chrześcijańskiej (IV-VII w.), Kraków 2007. Pawłowski K„ Misteria i filozofia. Misteryjne oblicze filozofii greckiej, Lublin 2007. Pawłowski K„ Posłowie, [w:] Epikur z Samos, Listy oraz wybór świadectw, tłum. K. Paw łowski, Warszawa 2015, s. 195-275. Pelikan J., Tradycja chrześcijańska. Historia rozwoju doktryny, 1.1. Powstanie wspólnej tra dycji (100-600), tłum. Μ. Höffner, Kraków 2008, Mysterion. Perrone L., Wpływ dogmatu chalcedońskiego na refleksję teologiczną między IV а V sobo rem ekumenicznym, [w] HT, 1.1, s. 547-617. Peterson E„ Cesarz August w ocenie starożytnego chrześcijaństwa. Przyczynek do teologii po litycznej, tłum. P. Napiwodzki, „Czterdzieści Cztery” 7/2013, s. 87-101. Petraccia M.E, Traverse Μ., Il concilio di Cirta e la scisma donatista: riflessioni sul ruolo dell’esercito, [w:] LAnnée Romaine, s. 505-515. Petts D., Pagan and Christian. Religious Change in Early Medieval Europe, Bristol 2011, De bates in Archeology. Pettersen A., A Reconsideration of the Date of the Contra Gentes-De Incarnatione of Atha nasius ofAlexandria, SPat. 17/3/1982, s. 1030-1040. Pichlmeyr E, Praefatio, [w:] Sexti Aurelii Victoris, Liber de caesaribus. Origo gentis Romae. Liber de viris illustribus vrbis Romae. Epitome de Caesaribus, rec. E Pichlmeyr, Leipzig 1961, BSGR Teub., s. V-XXIII.
286 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Piechocka-Kłos Μ., Wstęp, [w:] Gelasius, Ejusdem Papae Gelasti adversas Andromachum et ceteros Romanos qui Lupercalia secundum morem pristinum colenda constituant, tłum. Μ. Piechocka-Kłos, Olsztyn 2012, Biblioteka Wydziału Teologii WUM w Olsz tynie, s. 5-8. Piechocka-Kłos Μ., Gelazy I w sprawie Luperkaliow, [w:] Gelasius, Ejusdem Papae Gelasti adversus Andromachum et ceteros Romanos qui lupercalia secundem morem pristinum colenda constituunt, tłum. J. Piechocka-Kłos, Olsztyn 2012, s. 57-79. Piechocka-Kłos Μ., Święto Luperkaliow w przekazach autorow pogańskich, [w:] Gelasius, Ejusdem Papae Gelasti advenum Andromachum et ceteros Romanos qui lupercalia se cundem morem pristinum colenda constituunt, tłum. ƒ. Piechocka-Kłos, Olsztyn 2012 s. 37-53. Pieszczoch S„ Patrologia, Wprowadzenie w Studium Ojców Kościoła, wydanie trzecie (uzu pełnione), t. 1-2, Gniezno 1998. Pieszczoch S., Kulturotwórcza inspiracja i wpływ chrześcijaństwa na rozwój antyku, Po znań 1992. Pietras H., Odpowiedź na słowo. Najstarsi mistrzowie chrześcijańskiej modlitwy, Kraków 1993. Pietras H„ By nie milczeć o Bogu. Zarys teologii Ojców Kościoła, Kraków 1991. Pietras H., Eschatologia Kościoła pierwszych czterech wieków, Kraków 2007, MT 55. Pietras H., Początki teologii Kościoła, Kraków 2000, MT 28. Pietras H„ Wprowadzenie. Początki teologii Ducha Świętego, [w:] Św. Atanazy Wielki, Li sty do Serapiona, Kraków 1996, ŹMT 2, s. 5-67. Pietras H., Wprowadzenie, Początki sporów o Trójcę Świętą, [w:] Trójca Święta. Tertulian przeciw Prakseaszowi, Hipolit, Przeciw
Noetosowi, tłum. Z. Kalinkowski, Kraków 1997, ŹMT 4, s. 5-28. Pietras H., Aniołowie w teologii Ireneusza z Lyonu na tle tradycji judeochrześcijańskiej, [w:] KA, s. 131-150. Pietras H., Początek kontrowersji ariańskiej, [w:] ChA, s. 57-79. Pietras H., Sobór nicejski (325). Kontekst religijny i polityczny. Dokumenty i Komentarze, Kraków 2013, MT 74. Piętka R., Św. Nikita (Nicetas) i jego kult w Kościele wschodnim, VoxP 18/1993, s. 219-222. Piganiol A., L’Empire Chretien (325-395), Paris 1972. Pigoński Ł„ Polityka zachodnia cesarzy Marcjana (450-457) i Leona I (457-474), Łódź 2019, Byz. Lodz. XXIX. Pigulewska N.W., Kultura syryjska we wczesnym średniowieczu, tłum. C. Mazur, Warsza wa 1989. Pikor W, Jak powstało Pismo Święte. Historia tekstu Biblii, Kielce 2010. Pillinger R., Der Apostel Andreas. Ein Heiliger von Ost und West im Bild der frühen Kir che, Wien 1994. Piłat J., Wstęp, [w:] Cezary z Arles, Pisma monastyczne, tłum. E. Czerny, M. Borkowska, J. Piłat, Tyniec-Kraków 1994, ŹM 2, s. 9-35. Pina Polo E, Dziejopisarstwo, mos maiorum i rzymska tożsamość, tłum. L. Olszewski, Po znań 2003, XP ser. alt. 16. Pindel R., Magia czy Ewangelia? Konfrontacja głosicieli Ewangelii ze światem magicznym w ujęciu Dziejów Apostolskich, Kraków 2003. Pinsk J., Świat i sakramenty, tłum. Μ. Wolicki, Kraków 1997, Vetera et nova 4.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 287 Piotrowicz L., Kult panującego w starożytności, Poznań 2006, KNP 2. Piskozub-Piwosz A., Polemika z marcjonizmem w Orygenesa Komentarzu do „Listu świętego Pawła do Rzymian”, [w:] ChAnt, s. 127-139. Piwowarczyk P., Wybór biskupa w świetle Apostolskiego porządku kościelnego na tle elekcjapraktyki gmin chrześcijańskich do początku III w. n.e., [w:] Ecclesia in Republika, Ka towice 2014, SACh ser. nov. 15, s. 36-50. Pizzani U., La cultura in Italia e in Gallia nel sesto secolo, [w:] G. Marton (ed.), Venanzio Fortunato tra Italia e Francia, Treviso 1993, s. 63-79. Platon, [w:] SPF, s. 258. Plisiecki P., Marcin z Tours, zwyczajny święty, Lublin 2007. Ployd A., Augustine, the Trinity, and the Church. A Reading of the Anti-Donatist Sermons, Oxford 2015, OSHT. Pochwat J., Sprawiedliwość i miłosierdzie. Studium Kazań do ludu św. Cezarego z Arles, Kra ków 2008. Pochwat J., Wstęp, [w:] Św. Cezary z Arles, Kazania do ludu (1-80), tłum. S. Ryznar, J. Po chwat, Kraków 2011, ŻMT 57, s. 7-35. Podbielski H., Historia przekazu literatury greckiej, [w:] LGS, t. 1, s. 9-24. Podbielski H., Homer wczoraj i dziś, [w:] LGS, t. 1, s. 67-155. Podbielski H„ Hezjod: życie i twórczość, [w:] LGS, t. 1, s.185-231. Podbielski Μ., Platon, [w:] LGS, t. 2, s. 549-659. Pohlsander H.A., Philip the Arab and Christianity, „Historia” 29/1980, s. 463-473. Pohlsander H.A., Maximinus und Paulinus. Zwei Trierer Bischöfe im vierten Jahrhundert, TZ 59/1996, s. 119-181. Poloczek S., Problem wykorzystania Akt Archelaosa jako źródła do badań wczesnych misji manichejskich, „U Schyłku
Starożytności” 12/2013, s. 9-41. Popowski R., Wstęp, [w:] Septuaginta, czyli Biblia Starego Testamentu wraz z księgami deuterokanonicznymi i apokryfami, tłum. R. Popowski, Warszawa 2013, PSB, s. XIV-XXIV. Portmann W., Die Heilige Schrift als Argument. Biblische Anspielungen und Zitate in Atha nasius „Geschichte der Arianer“, [w:] GA, s. 155-167. Potz E., Die Gestalt Rufins in Claudians Panegyricus auf das dritte Konsulat des Kaisers Honorius, „Grazer” 17/2000, s. 225-233. Precz I., Czy wojna może być sprawiedliwa? Rzymskie inspiracje św. Augustyna, [w:] Apud Patres, s. 121-132. Price R.M., Martyrdom and the Cult of the Saints, [w:] OHECS, s. 808-825. Prinz F., Niemcy narodziny państwa. Celtowie, Rzymianie, Germanie, tłum. D. Fałkowska, Warszawa 2007, KE. Prinzivalli E., Storia ed escatologia in Eusebio di Cesarea, Bizantinistica 5/2003, s. 97-112. ProboszK., Umiłowanie i żądza. O poszukiwaniach Augustyna z Hippony, „Melée” 2/3/2008, s. 53-72. Prokop A., Rodzina w dziele Artemidora Oneirokritika, [w:] RSRz, s. 85-92. Prostmeier F.R., Christlische Paideia. Die Perspektive Theodorets von Kyrrhos, RQAKG 1/2/2005, s. 1-29. Prostko-Prostyński J„ Haruspices under the walls of Toulouse in 439: Huns, Romans or Etruscans?, [w:] K. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.). Within the Circle, Kraków 2014, s. 377-389.
288 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Próchniak D., Od ortodoksji do Kościoła Narodowego. Armenia w epoce wczesnochrześci jańskiej (301-726), VoxP 40-41/2001, s. 49-82. Próchniak D„ Artaśat i Dvin. Dwie stolice starożytnej i wczesnochrześcijańskiej Armenii, [w:] SymKa II, 2001, s. 121-139. Próchniak D., Inwestycyjna działalność biskupów i katolikosów armeńskich, [w:] SymKa III, 2002, s. 131-161. Próchniak D„ O kapłanach i ołtarzach w późnoantycznej Armenii, [w:] SymKa VI, 2008, s. 65-87. Próchniak D., Kolumny i stele kommemoratywne w Armenii wczesnochrześcijańskiej, [w:] SymKa VII, 2010, s. 103-122. Próchniak D„ Między historią a legendą. Miejsca święte Armeńczyków, [w:] SymKa V, 2005, s. 373-403. Próchniak D., Martyria w Armenii wczesnochrześcijańskiej, [w:] SymKa IV, 2004, s. 223-250. Przekop E., Rzym i Konstantynopol. Na drogach podziału i pojednania, Olsztyn 1987. Przekop E., Wschodnie patriarchaty starożytne (IV-Х w.), Warszawa 1984. Przekop E., Rozwój form małżeńskich w narodowych kościołach niegreckiego Wschodu od So boru Chalcedońskiego do X wieku, RTK, PK, 5/XXX/1983, s. 57-72. Pyc Μ., Eklezjalny wymiar kapłaństwa hierarchicznego, SGn, 15/2001, s. 263-272. Pyykkö V, „Mythos” und „Wahrheit” bei Basileios von Kaisareia, [w:] H. Koskenniemi, S. Jäkel, V. Pyykkö (hrsg.), Literatur und Philosophie in der Antike, Turku-Turun Ylio pisto 1986, AUT, Sarja-Series B OSA, 1.174, s. 119-125. Pyykkö V, Die griechischen Mythen bei den grosen Kappadokiern und bei Iohannes Chry sostomos, Turku-Turun Yliopisto 1991, AUT, series B, t. 193. Quispel G., Gnoza, tłum. B.
Kita, Warszawa 1988. Raczyński-Rożek Μ., Czy kobieta znaczyła cokolwiek w starożytnym Kościele, czyli pozycja kobiety w gminie chrześcijańskiej, „Laetare” 20-21/2006, s. 54-66. Rahner H„ Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. Μ. Radożycka, J. Radożycki, Warszawa 1986. Rakocy W, Paweł Apostoł. Chronologia życia i pism, Częstochowa 2008. Raschini M.A., La problematica politica nel „De civitate Dei”, [w:] A. Ceresa-Gastaldo, Fe de e sapere nella conversione di Agostino, Genova 1986, s. 93-111. Ratzinger ƒ., Prymat Piotra a jedność Kościoła, tłum. L. Balter, ComP. 6/66/1991, s. 3-17. Ratzinger J., Pojęcie Kościoła w tradycji afrykańskiej, tłum. W. Szymona, [w:] idem, Opera omnia, red. K. Góźdź, Μ. Górecka, t. 1. Lud i Dom Boży w nauce św. Augustyna o Ko ściele, s. 104-183. Ratzinger J„ Uwagi dotyczące pojęcia Kościoła w „Liber regularum” Tychoniusza, tłum. W. Szymona, [w:] idem, Opera omnia, red. K. Góźdź, Μ. Górecka, t. 1. Lud i Dom Bo ży w nauce św. Augustyna o Kościele, s. 412-427. Ratzinger J., Pojęcie Kościoła w polemice z pogaństwem, tłum. W. Szymona, [w:] idem. Ope ra omnia, red. K. Góźdź, Μ. Górecka, 1.1. Lud i Dom Boży w nauce św. Augustyna o Ko ściele, s. 250-359. Ratzinger J., Wierzyćpo chrześcijańsku, tłum. R. Biel, Μ. Górecka, [w:] idem, Opera omnia, red. K. Góźdź, Μ. Górecka, t. 4. Wprowadzenie do chrześcijaństwa. Wyznanie - chrzest naśladowanie, Lublin 2017, s. 27-435. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1. Od początków do Sokratesa, tłum. E.I. Zieliń ski, Lublin 1999.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 289 Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 2. Platon i Arystoteles, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 2001. Reale G.։ Historia filozofii starożytnej, t. 3. Systemy epoki hellenistycznej, tłum. E.I. Zieliń ski, Lublin 1999. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 4. Szkoły epoki Cesarstwa, tłum. E.I. Zieliński, Lu blin 1999. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 5. Słownik, indeksy i bibliografia, tłum. E.I. Zieliń ski, Lublin 2002. Reale G„ Myśl starożytna, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 2003. Reale G., Świętość Eros czy Agape? O pojęciu świętości świętości w mysli antycznej i chrześci jańskiej, tłum. P. Mikulska, Ethos 105/2014, s. 69-80. Rebenich S., Hieronymus und sein Kreis. Prosopographische und sozialgeschichtliche Un tersuchungen, Stuttgart 1992, Historia. Zeitschrift für Alte Geschichte, Einzelschriften Heft 72. Rebillard E., The West (2): North Africa, [w:] OHECS, s. 303-322. Rejak S., Eschatologiczna nadzieja w pismach Izaaka Syryjczyka, Lublin 2003. Rey-Coquais J.P., La culture en Syrie a lepoąue romaine, Kraków 1997, Electrum 1, s. 139-160. Reydams-Schils G., Musonius Rufus, Porphyry and Christians in Counter-Point on Marria ge and the Good, [w.] Being or good?, s. 151-168. Reynolds L.D., Wilson N.G., Skrybowie i uczeni. O tym, w jaki sposób antyczne teksty lite rackie przetrwały do naszych czasów, tłum. P. Majewski, Warszawa 2008, Communicare. Riche P., Edukacja i kultura w Europie Zachodniej VI-VIII w., tłum. Μ. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1995, Le Nouvelle Marianne-Nowa Marianna. Riche P„ Duchowość Celtów
i Germanow, [w:] B. McGinn, J. Meyendorff, J. Leclercq (red.), Duchowość chrześcijańska, t. 1. Początki do XII wieku, tłum. P. Blumczyński, S. Patlewicz, Kraków 2010, Mysterion, s. 160-172. Ried linger H., Litera i duch. O drodze duchowej interpretacji Pisma Św. w Kościele, tłum. E Mickiewicz, ComP. 33/1986, s. 27-41. Riggi C„ Il Cristianesimo di Ausonio, Sal. 4/1968, s. 642-695. Riggi C., La catechese adaptée aux temps chez Epiphane, SPaL 17/1/1982, s. 160-168. Righini R., Między mitem a rzeczywistością. Indie w wyobrażeniach Rzymian od Oktawiana Augusta do końca II wieku, tłum. J. Topolski, Poznań 2003, XP ser. alt. 2. Rist J., Religijność Marka Aureliusza a chrześcijaństwo, tłum. Μ. Przychodzeń, [w:] K. Marulewska (red.), Teoria i praktyka polityczna Marka Aureliusza, Warszawa 2010, Idee i Ludzie, s. 129-148. Rist J., Faith and reason, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 26-39. Rist J., Cyprian von Karthago und Paul von Samosata. Überlegungen zum Verständnis des Bischofsamtes im 3. Jarhundert, [w:] Rom und das himmlische, s. 257-286. Rist J., Paul von Samosata und Zenobia von Palmyra: Anmerkungen zu Aufstieg und Fall eines frühchristlichen Bischofs, RQAKG 92/1997, s. 145-161. Rist J.M., Augustine ancient thought baptized, Cambridge 2012. Roberts J.M., Poetry and Hymnography (1 ): Christian Latin Poetry, [w:] OHECS, s. 628-640. Rochow L, Der Vorwurf des Heidentums als Mittel der Innenpolitisches Polemik in Byzanz, [w:] Paganism, s. 133-156.
290 j ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Roda S., Polifunzionalita della lettera commendaticia: teoria e prassi nell’epistolario Simmachiano, [w:] F. Paschoud, G. Fry, Y. Rütsche, (red.), Symmaque, Paris 1986, s. 177-202. Rogosić R., Veliki Ilirik (284-395) i njegova konačna dioba (396-437). Kritična istraživan ja Ilirika iz kasnije paviesti Rimskog Carstva, Zagreb 1962. Rohr Ch., Der Theoderich-Panegyricus des Ennodius, Hannover 1995, Monumenta Germaniae Historica. Studien und Texte, Bd. 12. Romaniuk K„ Pseudoepigrafy nowotestamentowe, RBL 3/1983, s. 193-205. Rorem P., Duchowość mistyczna Pseudo-Dionizego Areopagity, [w:] В. McGinn, ƒ. Меуendorff, J. Leclercq (red.). Duchowość chrześcijańska, t. 1. Początki do XII wieku, tłum. P. Blumczyński, S. Patlewicz, Kraków 2010, Mysterion, s. 129-149. Rosen К., Von der Torheit fur die Heiden zur wahren Philosophie. Soziale und geistige Vo raussetzungen der christlichen Apologetik des 2. Jahrhunderts, [w:] Rom und das him mlische, s. 124-151. Rosen K., Qui nigrum in candida vertunt. Die zeitgenössische Auseinnandersetzung um Con stantins Familientragodie und Bekehrung, Bizantinistica 5/2003, s. 113-140. Rosen K., Constantins Weg zum Christentum und die Panegyrici Latini, [w:] CS, t. 2, s. 852-863. Rosen K., Ilario di Poitiers e la relazione tra la Chiesa e lo stato, [w:] Cristiani, s. 63-74. Rougé J., Escroquerie et brigandage en Afrique romaine au temps de saint Augustin ( Ep. 8* et 10*), [w:] Les Lettres de Saint Augustin Decouvertes par Johannes Divjak. Communi cations presentees au colloque des 20 et 21 Septembre
1982, Paris 1983, s. 177-188. Rougé J., La politique de Cyrille d’Alexandrie et le meurtre d’Hypatie, CrSt. 11/1990, s. 485-504. Roux J.P., Kobieta w historii i micie, tłum. В. Szczepańska, Warszawa 2010, La nouvelle Маrianne-Nowa Marianna. Rowiński T., Od Hypatii do Hypatii. Prawdziwy i legendarny żywot filozofki, „Fronda. Pi smo Poświęcone” 62/2012, s. 128-144. Rozwadowski W., Dominus, [w:] W. Wołodkiewicz (red.), Prawo Rzymskie, Słownik Ency klopedyczny, Warszawa 1986, s. 52. Rudnicka W, Dziecko w szkole elementarnej za czasów cesarstwa rzymskiego, [w:] J. Dziec ko, s. 143-154. Rudolph К., Erkenntnis und Heil: Die Gnosis, [w:] C. Colpe, L. Honnefeider, Μ. Lutz -Bach mann, (red.), Spätantike und Christentum Beiträge zur Religions - und Geistesgeschichte der griechisch-römischen Kultur und Zivilization der Keiserzeit, Berlin 1992, s. 37-54. Rudolph K., Gnoza, tłum. G. Sowiński, Kraków 2003, Classica Religilogica. Ruggiero E, Szaleństwo chrześcijan, tłum. E. Łukaszyk, Kraków 2007, BHK. Ruhbach G., Die politische Theologie Eusebs von Caesarea, [w:] Die Kirche, s. 236-258. Runciman S., Teokracja bizantyjska, tłum. Μ. Radożycka, Warszawa 1982. Runciman S„ Manicheizm średniowieczny, tłum. J. Prokopiuk, B. Zborski, Katowice 2007. Rusecki Μ., Rozpoznawanie Objawienia Bożego. Część I, RT, Teologia Fundamentalna i Religiologia 9/XLVIII-XLIX/2001/2002, s. 17-28. Russo L„ Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna, tłum. I. Ka nia, Kraków 2005. Rüpke J., Erom Jupiter to Christ. On the History of Religion in the Roman Imperial Period, trans. D.M.B. Richardson,
Oxford 2014. Rychlewska L., Dzieje literatury rzymskiej, Wrocław 2005.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 291 Rymuza Μ., Eucharystia jako „czysta ofiara” w pismach św. Justyna Męczennika, [w:] Po karm nieśmiertelności, s. 37-47. Rzymowska L., Istota gnostycyzmu w świetle interpretacji pojęcia prawdy. Na przykładzie wybranych pism apokryficznych, Wrocław 2002. Rzymowska L, Wstęp, [w:] Dzieje świętego Tomasza Apostoła, tłum. L. Rzymowska, Wro cław 2002, KO 2. Sabbah G., Larmee romaine de Dioclétien a Valentinien 1er. Les sources littéraires, [w:J LArmée Romaine, s. 31-41. Sabeliusz, [w:] SWP, s. 350. Sabelianizm, [w:] SWP, s. 350-351. Sacher A., Dolus w De Officiis Ministrorum św. Ambrożego w kontekście De Officiis Cyce rona, [w:] Apud Patres, s. 159-181. SachotM., Homilie, [w:] RAC, Lief. 122/123, 1992, col. 148-175. Sadowski P., Szkoła prawa w Bejrucie w świetle Vita Severi Zachariasza Scholastyka, [w:] Romanitas Christianitas, s. 199-210. Sadowski P., Teodozjusz II w świetle Historii Kościoła Hermiasza Sozomena, [w:] Apud Pa tres, s. 183-201. Sadurska A., Archeologia starożytnego Rzymu, t. 2. Okres Cesarstwa, Warszawa 1980. Sady W, Dzieje religii, filozofii i nauki. Od Talesa z Miletu do Mahometa, Kęty 2010, Fun damenta. Studia z Dziejów Filozofii, t. 62. Sajkowski R., Divus Augustus Pater. Kult boskiego Augusta za rządów dynastiijulijsko-klaudyjskiej, Olsztyn 2001. Sajkowski R., Julia Augusta a prawo o obrazie majestatu, [w:] Religia i prawo, s. 127-138. Salamon Μ., Numizmatyka, [w:] Vademecum, t. 3, s. 490-584. Salamon Μ., Kilka uwag w sprawie chronologii Homilii św. Jana Chryzostoma wygłoszonej w Kościele Gockim, [w:] Byzantina
Europaea, s. 517-523. Salamon Μ., Apollonius ofTyana and the Account of the Death of Oleg, the Ruler of Rus, [w:] K. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circle, Kraków 2014, s. 431-444. Salamon Μ., Rozpad i upadek Cesarstwa Rzymskiego. Społeczeństwo wobec nowych struk tur politycznych, [w:] J. Wolski, T. Kotula, A. Kunisz (red.), Starożytny Rzym, Kraków 1994, s. 191-209. Salamon Μ., Środowisko kultury łacińskiej w Konstantynopolu w IV wieku, Katowice 1977, PNUŚ 206. Salamon Μ., Ku nowej tożsamości etnicznej. Plemiona germańskie na Wschodzie w HI VI w., [w:] WE, s. 145-158. Salzman M.R., Pagans and Christians, [w:] OHECS, s. 186-202. Sansbury C. J., Athanasius, Marcellus, and Eusebius of Caesarea: Some Thoughts on their Re semblances and Disagreements, [w:] Arianism, s. 281-286. Sawa R„ Kolutos, [w:] EK, t. 9„ col. 408-409. Schama S., Historia Żydów od 1000 г. р.п.e. do 1492 r. n.e., tłum. M. Fafiński, Poznań 2016. Schatz К., Prymat papieski od początków do współczesności, tłum. E. Marszał, J. Zakrzew ski, Kraków 2004. Schatz К., Sobory powszechne. Punkty zwrotne w historii Kościoła, tłum. J. Zakrzewski, Kra ków 2001. Schillebeeckx E., Marriage. Human reality and saving mystery, London 1988.
292 ļ ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Schlögl H.A., Starożytny Egipt. Historia i kultura od czasów najdawniejszych do Kleopatry, tłum. A. Gadzała, Warszawa 2009. Schmitzer U„ Literarische Stadtfuhrungen-Von Homer bis Ammianus Marcellinus und Pe trarca, Gym. 6/2001, s. 515-537. Schrödinger E., Przyroda i Grecy, [w:] idem. Przyroda i Grecy, Nauki przyrodnicze i huma nistyczne, tłum. K. Napiórkowski, Warszawa 2017, SFS 16, s. 11-88. Schwarte К-H., Die Christengesetze Valerians, [w:] W. Eck (hrsg.), Religion und Gesellscha ft in der Römischen Kaiserzeit, Köln 1989. Schumacher L„ Niewolnictwo antyczne, dzień powszechni i los niewolnych, tłum. B. Mrozewicz, Poznań 2005. Schüngel H., Modlitwa, [w:] PSBib, col. 753-755. Schwartz E., Zur Geschichte des Atanasius, Berlin 1959, GS, Dritter bd. Schweizer Ch., Hierarchie und Organisation der römischen Reichskirche in der Kaisergesetzge bung vom vierten bis zum sechsten Jahrhundert, Bern-Berlin-Frankfurt am Μ. 1991, Eu ropäische Hochsulschriften, Bd. 479. Schwenk B., Hellenistische Paideia und christliche Erziehung, [w:] C. Colpe, L. Honnefei der, Μ. Lutz-Bachmann, (red.), Spätantike und Christentum Beiträge zur Religions - und Geistesgeschichte der griechisch-römischen Kultur und Zivilization der Keiserzeit, Berlin 1992, s. 149-158. Seiler E.M., Konstantios II. bei Libanios. Eine kritische Untersuchung des überlieferten Her rscherbildes, Frankfurt am Main 1998. Sekita K„ Złote tabliczki orfickie, Kronos 4/2011, s. 15-30. Sellier P., Biblia w kulturze Zachodu, tłum. E. Burska, Warszawa 2012. Seńko W, Jak
rozumiećfilozofię średniowieczną, Kęty 2001. Sesboüé В., Władza w Kościele. Autorytet, prawda i wolność, tłum. P. Rak, Kraków 2003. Sesboüé В., Faza pierwsza. Od początków do Soboru Trydenckiego. Apologia wiary i meto da dyskursu dogmatycznego, [w:] B. Sesboüé, Ch. Theobald, Słowo Zbawienia. Doktry na Słowa Bożego. Usprawiedliwienie i dyskurs wiary. Objawienie i akt wiary. Tradycja, PismoŚwięte i magisterium, tłum. P. Rak, Kraków 2003, HD t. 4, s. 15-112. Sesboüé В., Pierwsze dyskursy chrześcijańskie i tradycja wiary, [w:] B. Sesboüé, J. Woliń ski, Bóg zbawienia. Tradycja, reguła i Symbole wiary. Ekonomia zbawienia. Rozwój dog matów trynitarnych i chrystologicznych, tłum. P. Rak, HD 1.1, Kraków 1999, s. 21-61. Sesboüé B„ Treść tradycji: reguła wiary i symbole (II~V wiek), [w:] B. Sesboüé, J. Woliń ski, Bóg zbawienia. Tradycja, reguła i Symbole wiary. Ekonomia zbawienia. Rozwój dog matów trynitarnych i chrystologicznych, tłum. P. Rak, HD t. 1, Kraków 1999 s. 63-120. Sesboüé В., Świadectwo dawnego Kościoła: praktyki sakramentalne, [w:] H. Bourgeois, B. Sesboüé, P. Tihon, Znaki Zbawienia. Sakramenty, Kościoł, Najświętsza Panna Maria, tłum. P. Rak, Kraków 1999, HD t. 3, s. 51-95. Sesboüé В., Najświętsza Maria Panna, [w:] H. Bourgeois, B. Sesboüé, P. Tihon, Znaki Zba wienia. Sakramenty, Kościoł, Najświętsza Panna Maria, tłum. P. Rak, Kraków 1999, HD t. 3, s. 477-527. Seseboüé B„ Bóstwo Syna i Ducha Świętego (IV wiek), [w:] B. Seseboüé, J. Woliński, Bóg zba wienia. Tradycja, reguła i Symbole wiary. Ekonomia zbawienia. Rozwój dogmatów tryni tarnych i chrystologicznych,
tłum. P. Rak, Kraków 1999, HD, t. 1, s. 211-249. Severyns A„ Introduction, [w:] Tertullien, Apologétique. Texte établi et traduit, Paris 1961, s. VII-LXVIII.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 293 Seweryniak H., Geneza chrześcijaństwa - sprawa źródeł, [w:] Skąd Kościoł?, s. 99-136. SeweryniakH., Geneza Kościoła i pierwsze etapyjego rozwoju, [w:] Skąd Kościół?, s. 185-211. Sgarlata Μ., Frühchristliche Archäologie in Sizilien. Neue Forschungen und Entdeckungen, RQAKG 90/1995, s. 147-182. SheerinD., Eucharistie Liturgy, [w:] OHECS, s. 711-743. Sheppard A., Philosophy and philosophical school, [w:] A. Cameron, В. Ward Perkins, Μ. Whitby (eds.), Late Antiquity: Empire and successors A. D. 425-600, Cambridge 2008, CAH 14, s. 835-854. Sheridan Μ., Duchowość wczesnego monastycyzmu egipskiego, tłum. B.Ł. Sawicki, [w:] Du chowość, s. 19-29. Shoemaker S.J., Early Christian Apocryphal Literature, [w:] OHECS, s. 521-548. Shurgaia G., Santo imperatore. Costantino il Grande nella tradizione liturgica di Gerusalem me, Bizantinistica 5/2003, s. 217-260. Sieben H.J., Gregor von Nazianz. Dichterische Theologie, [w:] W. Geerlings (red.), Theolo gen der christlichen Antike: Eine Einfühnung, Darmstadt 2002, s. 82-97. Sieben H.J., Die Konzilsidee der Alten Kirche, Paderborn-München-Wien-Zürich 1979, Konziliengeschichte. Reihe B: Untersuchungen. Siejkowski P., Wstęp, [w:] Klemens Aleksandryjski, Wypisy z Theodota, tłum. P. Siejkowski, Kraków 2001, ŽMT 22, s. 5-23. Siemianowski A., Tomizm a Palamizm. Wokół kontrowersji doktrynalnych chrześcijańskie go Wschodu i Zachodu w Średniowieczu, Poznań 1998. Siemieniewski A., ABC charyzmatów w czwartym wieku - dary duchowe za czasów Atana zego, Bazylego i Cyryla, „Perspectiva” 8/2006, s. 139-151.
Siemieniewski A., Ścieżką nauki do Boga. Nauki przyrodnicze i duchowość w starożytności i w średniowieczu, Warszawa 2009. SieńczakB., Tradycja a zmiany w praktyce pokutnej, [w:] T. Dzidek, B. Sieńczak, J.D. Szczu rek (red.), Tradycja, Kraków 1994, s. 152-169. Sikorski D.A., Wstęp, [w:] Grzegorz z Tours, Historie. Historia Franków, tłum. K. Liman, T. Richter, Tyniec-Kraków 2002, s. 7-62. Simon Μ., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I-IV w., tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1992. Simon Μ, Benoit A., Le Judaisme et la Christianisme Antique, dAntiochus Epiphane a Con stantin, Paris 1968, NC. Simonetti Μ, Początki refleksji teologicznej na Zachodzie, [w:] HT, t. 1, s. 267-290. Simonettí Μ., Wschód po Orygenesie, [w:] HT, t. 1, s. 251-266. Simonetti Μ., Teologia nieuczona, [w:] HT, t. 1, s. 243-249. Simonetti Μ., Między dosłownością a alegorią. Przyczynek do historii egzegezy patrystycz nej, tłum. T. Skibiński, Kraków 2000, MT 26. Simonetti Μ., La crisi ariana nel IV secolo, Roma 1975, SEA 11. Siniscalco P., Kościół Asyryjski lub Wschodniosyryjski, [w:] idem et al., Starożytne Kościoły Wschodnie. Historia i Literatura, tłum. K. Piekarz, Kraków 2013, s. 199-214. Siniscalco P., Chrześcijański Egipt, [w:] idem et al., Starożytne Kościoły Wschodnie. Histo ria i Literatura, tłum. K. Piekarz, Kraków 2013, s. 68-88. SiniscakoP., Kościół zachodniosyryjski, [w:] idem et al., Starożytne Kościoły Wschodnie. Hi storia i Literatura, tłum. K. Piekarz, Kraków 2013, s. 145-166. Sinka T„ Zarys liturgiki, Gościkowo-Paradyż 1988.
294 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Sitek В., Autonomia administracji kościelnej i państwowej w świetle rozwiązań rzymskich i doświadczeń pierwszych wspólnot chrześcijańskich a współczesne rozwiązania wprawie publicznym, [w:] Romanitas Christianitas, s. 211-225. Sitek В., O edykcie Teodozjusza „De fide catholica”. Krótkie uwagi o tolerancji i nietolerancji religijnej na przełomie IV i V w. po Chr., [w:] Cuius regio, s. 11-23. Sitek В„ Dylematy prawne konfiskaty i zwrotu dobr kościelnych w świetle ustawodawstwa Konstantyna Wielkiego i w prawie polskim, [w:] Apud Patres, s. 203-218. Slusser Μ., The Scope ofPatripassianism, SPat. 17/1/1982, s. 169-175. Slusser Μ., Traditional views aflate Arianism, [w:] Arianism after Arius, s. 3-30. Słomka J., Nowe proroctwo. Historia i doktryna montanizmu, Katowice 2007, StAC. SN 4. Słomka J., Judeochrześcijańska koncepcja Kościoła, [w:] KSt, s. 23-35. Słomka J., Teologiczne przesłanki urzędu biskupa. Rola biskupa w Kościele według Ignacego Antiocheńskiego, [w:] Ecclesia in Republika, Katowice 2014, SACh ser. nov. 15, s. 9-16. Słomka J., Wczesnochrześcijańskie nazwy chrztu, Katowice 2009, SiMWT. Smith А.РҺ., A Dictionary of Gnosticism, Wheaton-Chennai 2009. Smith A.Ph., Logos, [w:] DG, s. 143. Smith A.Ph., Marcion, [w:] DG, s. 152-153 Smith A.Ph., Marcionites, [w:] DG, s. 153. Smith A.Ph., Mani, [w:] DG, s. 150-151. Smith A.Ph., Manichaeanism, [w:] DG, s. 151. Smith A.Ph., Donatus Magnus, [w:] DG, s. 73. Smith A.Ph., Donatism, [w:] DG, s. 73. Smith A.Ph., Harmas, [w:] DG, s. 113-114. Smith A.Ph., Valentinians, [w:] DG, s, 253.
Smith G.S., Guilt by Association. Heresy Catalogues in Early Christianity, Oxford 2015. Snela B., Adopcjanizm, [w:] EK, է. 1, col. 94-95. Snell В„ Odkrycie ducha. Studia o greckich korzeniach europejskiego myślenia, tłum. A. Onysymow, Warszawa 2009. Snyder СҺ.А., Brylowie, tłum. K. Bażyńska-Chojnacka, P. Chojnacki, Warszawa 2015, BH. Sodini J.P., Azja Mniejsza, [w:] C. Morrisson (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, t. 1, s. 403-428. Sojka S., Ideał życia kapłańskiego w świetle pism Grzegorza Wielkiego, Lublin 2003. Sołtysiak A., Nanna, [w:] ER, t. 7, s. 224-225. Sondei J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1998. Soraci R., Il curialato nella legislazione di Onorio, [w:] AARC XIII, 2001, s. 537-604. Sordi Μ., La concezione politica di Ambrogio, [w:] Cristiani, s. 143-154. Sordyl K., Pryscylianizm. Teologia i historia, Kraków 2015, MT 85. Sordyl К., Wczesnochrześcijańskie pojęcie Boga. Polemiczne aspekty teologii Nowacjana w De Trinitate, Kraków 2007. Sordyl K., Ojcowie Kościoła i manichejczycy wobec Apokryfów na tle kryzysupryscyliańskiego, VoxP 60/2013, s. 275-288. Sórries R„ Auxentius und Ambrosius. Ein Beitrag zurfrühchristlichen Kunst Mailands zwi schen Häresie und Rechtglaubigkeit, Dettelbach 1996, Christliche Archäologie, Bd. 1. Spadaro M.D., La presenza del divino nell’esercito da Costantino a Eraclio, Bizantinistica 5/2003, s. 141-157.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE Į 295 Spahlinger L., Zur Struktur und Ordnung von Ausonius’ „Ordo urbium nobilium”, Gym. 2/2004, s. 169-190. Spantigati E, Noi e il tardo impero: problemi attuali ed esperienze del passato, [w:] AARC XIII, 2001, s. 789-800. Speyer W., Buchervernichtung und Zensur des Geistes bei Heiden, Juden und Christen, Stut tgart 1981, BB 7. Spieser J.M., Sztuka cesarska i sztuka chrześcijańska, jedność i zróżnicowanie, [w:] C. Morrisson (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, ŚB, 1.1, s. 323-349. Spychała D., Apolinary z Laodycei a kontrowersja ariańska, UG 33-34/2007, s. 54-61. Spychała D., Cesarze rzymscy a arianizm od Konstantyna Wielkiego do Teodozjusza Wiel kiego, 312-395 r„ Poznań 2007, XP Mon. 7. Spychała D., Stosunki rzymsko-gockie a konflikt katolicko-ariański od Konstancjusza IIdo Teodozjusza Wielkiego 337-395 r., [w:] K. Nowotka, Μ. Pawlak (red.), Grecy, Rzy mianie i ich sąsiedzi, Wrocław 2007, Antiquitas XXIX, s. 299-304. Spychała D., Nawrócenie św. Augustyna a jego stosunek do kultury antycznej, SEG 3/2011, s. 235-252. Spychała D., Chrześcijanie a „kult cesarza” za panowania Konstantyna Wielkiego i jego sy nów w latach 306-361, [w:] L. Mrozewicz, K. Balbuza, Świat Starożytny. Jego polscy ba dacze, Poznań 2011, s. 469-487. Spychała D., Św. Hieronim i św. Augustyn wobec tłumaczeń Biblii i literatury antycznej, SaecChr. 2/2008, s. 5-13. Spychała D., Chrześcijaństwo i jego wpływ na rozwój kultury na Wschodzie cesarstwa rzymskiego na przykładzie księgozbiorów Orygenesa, Pamfila i Euzebiusza z Cezarei, [w:]
Z. Kropidłowski, D. Spychała, K. Wodniak (red.), Studia z dziejów książki i prasy. Przegląd badań za lata 2007-2010, Bydgoszcz 2010, s. 127-146. Spychała D., Biblioteki chrześcijańskie w Rzymie IV-VI wieku. Wybrane zagadnienia, [w:] K. Domańska, B. Iwańska-Cieślik, Książka i prasa w kulturze, Bydgoszcz 2013, s. 15-38. Spychała D., Walka stronnictw o tron biskupi w Rzymie w drugiej połowie TV wieku, czy li od papieża św. Juliusza przez Liberiusza do św. Damazego, SEG 5/2012, s. 213-238. Spychała D., Początki życia monastycznego, reguły zakonne i biblioteki w Galii oraz Italii w IV i na początku V w. Wybrane zagadnienia, [w:] Z. Kropidłowski, D. Spychała (red.), Studia z dziejów książki, prasy i bibliotek. Przegląd badań za lata 2010-2013, Bydgoszcz 2014, s. 5-50. Spychała D., Wybór Ambrożego Aureliusza na biskupa Mediolanu: cud czy celowe działanie Walentyniana I?, SEG 9/2014, s. 75-93. Spychała D., Postawa Hilarego z Poitiers wobec konfliktu dogmatycznego w Kościele w latach 355-361, [w·.] E. Dąbrowa, T. Grabowski, Μ. Piegdoń (red.). Studia ofiarowane profeso rowi A. Krawczukowi z okazji dziewięćdziesiątej piątej rocznicy urodzin, Kraków 2017, Florilegium, s. 389-399. Spychała D., Constantin 1er et ses successeurs a l’egard des religions traditionneles et du chri stianisme. Questions choisies, [w:] K. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circle, Kraków 2014, s. 263-273.
296 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Spychała D., Jerzy z Kapadocji, antynicejski biskup Aleksandrii. Realizator polityki religijnej Konstancjusza II i bibliofil [w:] A.A. Kluczek, N. Rogosz, A. Bartnik, W kręgu ikon wła dzy, ludzi oraz idei świata starożytnego, Katowice 2014, s. 205-225. Spychała D., Przemiany religijne i kulturalne w zachodnich prowincjach Cesarstwa Rzym skiego od roku 306 do śmierci św. Augustyna, t. 1-2, Bydgoszcz 2016. Squire A.K., Adam’Songin a Commentary ofHilary ofPoitiers, SPat. 17/1/1982, s. 338-342. Srb W., Textkritisches zu Eutrop 1, 20, 3-4, [w:] Suus cuique mos, s. 249-252. Stabryła S., Prześladowcy i prześladowani w „Peristephanon’ Prudencjusza, PKul. 8/2013, s. 145-161. Stach P., Święty Augustyn jako biblista, [w:] Divi Augustini Encomium, s. 20-56. Stachura Μ., Heretycy, schizmatycy i manichejczycy wobec Cesarstwa Rzymskiego (lata 324-428, wschodnia część Imperium), Kraków 2000, Stachura Μ., Kościół eunomiański (anomejski) w chrześcijańskim cesarstwie rzymskim, [w:] L. Morawiecki, P. Berdowski (red.), Ideologia, Rzeszów 2004, s. 463-478. Stachura Μ., Marcjon z Pontu i początki Kościoła Marcjonitow, VoxP 20-23/1995, s. 345-359. Stachura Μ., Wstęp, [w:] Codicis Theodosiani. Liber sextus decimus. Kodeks Teodozjusza. Księga szesnasta, tłum. A. Caba, Kraków 2014, SCL 7, ŹMT 71, s. XI-LXIII. Stachura Μ., Wrogowie porządku rzymskiego. Studium zjawiska agresji językowej w Kodek sie Teodozjusza, Nowelach Postteodozjańskich i Konstytucjach Sirmandiańskich, Kra ków 2010, Notos-Scripta Antiqua et Byzantina 3. Stachura Μ., Idea
wykluczenia z rzymskiej społeczności obywatelskiej w antymanichejskim ustawodawstwie cesarzy poźnorzymskich, [w:] Byzantina Europaea, s. 533-542. Stachura Μ., Church Unity, Schism, and Heresy in Late Antiquity, [w:] К. Twardowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circle, Kraków 2014, s. 319-328. Stadler H., Eleuteriusz, [w:] LPS, s. 55. Stahr J., Święty Wincenty z Lerynu. Jego życie, dzieło i znaczenie, [w:] Wincenty z Lerynu, Pamiętnik. Commonitorium, tłum. J. Stahr, Poznań 1928, POK 8, s. I-XXXIX. Stanev N., Le Concile de Sardique (343): etape nouvelle dans la lutte des idees au IVe siede, [w:] Actes, Bucaresü 1980, s. 425-433. Stanula E., Anomejczycy, [w:] EKB, s. 36. Stanula E., Demofil, [w:] EK, t. 3, col. 1151. Stanula E., Wstęp. Chromacjusz zAkwilei - człowiek i jego dzieło, [w:] Chromacjusz z Akwilei, Kazania i homilie, Warszawa 1990, PSP XLIX, s. 5-14. Stanula E., Sw. Hilary z Poitiers o Eucharystii, [w:] Pokarm nieśmiertelności, s. 157-176. Stanula E., Wstęp. Twórcza rola tłumaczy, [w:] Św. Hieronim, Apologia przeciw Rufinowi, tłum. S. Ryznar, Warszawa 1989, PSP LI, s. 5-19. Stanula E., „Imperatoria sollicitudo” w ocenie św. Hilarego z Poitiers, [w:] Chrześcijanie a życie publiczne, s. 105-122. Starnes C„ Saint Augustine and the Vision of the Truth, „Dionysius” 1/1977, s. 85-126. Starowieyski Μ., Kobieta w starożytności chrześcjańskiej, ,W drodze” 3/259/1995, s. 17-31. Starowieyski Μ., Manichejskiepisma, [w:] SWPW, col. 146-147. Starowieyski Μ., Quo vadis i apokryfy, [w:] J. Axer, Μ. Bokszczanin (red.), Z Rzymu do Rzy mu, Warszawa 2002, s. 91-110.
Starowieyski Μ., Naumowicz J., Wstęp. Marcin z Bragi i jego dzieło, [w:] Marcin z Bragi, Dzieła, tłum. W. Wójcik, Μ. Starowieyski, Μ. Rola, Kęty 2008, Ad Fontes 6, s. 9-104.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 297 Starowieyski Μ., Wstęp, [w:] Zachodnie reguły monastyczne, oprać. T. Dekert, M.T. Gro nowski, S. Hiżycki, Tyniec-Kraków 2013, ŹM 50, s. 29-57. Starowieyski Μ., Chrześcijanie mieszkają w świecie, lecz nie są ze świata, [w:] idem, Z historii wczesnego chrześcijaństwa. Biblia, męczennicy, poganie i inni, Kraków 2015, s. 219-230. Starowieyski Μ., Męczennicy starożytnego Kościoła, [w:] idem, Z historii wczesnego chrze ścijaństwa. Biblia, męczennicy, poganie i inni, Kraków 2015, s. 195-205. Starowieyski Μ., Egzegeza Ojców Kościoła, AK 488/1990, s. 25-36. Starowieyski Μ., W kręgu chrześcijańskiego wizjonerstwa - Hermas, [w:] Pierwsi świadko wie, oprać. Μ. Starowieyski, Kraków 2010, BOK 10, s. 205-210. Starowieyski Μ., Wstęp, [w:] Muza łacińska. Antologia poezji wczesnochrześcijańskiej i śre dniowiecznej, Wrocław-Warszawa-Kraków 2007, BN II255, s. XII-CXI. Starowieyski Μ., Apokaliptyka chrześcijańska, wstęp ogolny, [w:] ANT, t. 3, s. 121-129. Starowieyski Μ., Z historii wczesnego chrześcijaństwa. Biblia, męczennicy, poganie i inni, Kraków 2015. Starowieyski Μ., Euzebiusz z Cezarei, [w:] EKB, s. 170. Starożytny Egipt. Życie, sztuka, obyczaje, prac, zbiór, red. Zespół Działu Starożytnego Egip tu i Sudanu Muzeum Brytyjskiego, tłum. A. Niwiński, Μ. Zwoliński, Warszawa 2008. Stawinoga R., Tertulian a świat antyczny, Kraków 2002. Stead G.Ch., Hoheisel K., Homousios, [w:] RAC 122/123, 1992, col. 364-433. Stebnicka K., Fundacja Kościoła w Mamre, „U Schyłku Starożytności” 12/2013, s. 75-92. Stewart C„ Prayer, [w:] OHECS, s. 744-763. Stępień T.,
Granice człowieczeństwa - granice świętości. O ponadludzkim sposobie życia fi lozofa i świętego, [w:] SymKa VIII, 2013, s. 247-257. Stępień T., Neoplatońska koncepcja emanacji a hierarchiczność społeczności anielskiej, [w.] KA, s. 111-121. Stępień T., Wstęp, [w:] Kandyd Arianin, Epistola ad Marium, VoxP 32-33/1998, s. 457-459. Stolarek D„ Materfamilias - kobieta dobrych obyczajów od Romulusa do Augusta, [w:] Romanitas Christianitas, s. 255-277. Stopniak E, Aecjanie, [w:] EK, t. 1, col. 120. Strankowski Μ., Zagrożenia w przepowiadaniu Słowa Bożego w świetle Enarrationes in Psal mos św. Augustyna, VoxP 60/2013, s. 289-314. Stróż A., Historia badań nad zagadnieniem najstarszych zachodnich sanktuariów męczenników.Od kontrreformacyjnej apologetyki po współczesne badania interdyscyplinarne, VoxP 60/2013, s. 315-335. Stróż A., O przekraczaniu granic. Wczesne świadectwa Depositio Reliquiae intra muros w ła cińskiej Europie, [w:] SymKa VIII, 2013, s. 219-234. Stróżyński Μ., Visus iste non a carne trahebatur. Rola zmysłów w kontemplacji w księdze VII i IX Wyznań Augustyna, VoxP 60/2013, s. 337-358. Stróżyński Μ., Wprowadzenie, [w:] Augustyn z Hippony, Kazania na Boże Narodzenie i Ob jawienie Pańskie, tłum. Μ. Stróżyński, Kęty 2019, BE. Stubenrauch В., Pneumatologia. Traktat o Duchu Świętym, tłum. P. Lisak, Kraków 1999. Studer B„ di Berardino A., Wprowadzenie, [w:] HT, s. 15-35. Studer В., Sytuacja Kościoła, [w:] HT s. 327-341. Studer В., Instituta Veterum, [w:] HT, s. 343-354. Studer В., Eruditio Veterum, [w:] HT, s. 354-395. Studer B., Sapientia Veterum, [w:] HT, s. 397-437.
298 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Studer В., Cechy naukowej pracy teologicznej, [w:] HT, s. 439-464. Studer В., Biblia odczytywana w Kościele, [w·.] HT, s. 465-493. Studer B„ Rozumowe poznawanie Biblii, [w:] HT, s. 496-512. Studer В., Próby dokonania syntezy myśli biblijnej, [w:] HT, s. 513-539. Studer B„ Wprowadzenie do Teologia patrystyczna późnego okresu, [w:] HT, s. 543-545. Studer B„ Teologia patrystyczna, [w:] HT, s. 619-634. Studer В., Teologia scholastyczna, [w:] HT, s. 635-648. Studer В., Teologia monastyczna, [w:] HT, s. 649-658. Studer B„ Jesus Christ, notre justice, selon saint Augustin, SPat. 17/3/1982, s. 1316-1342. Stump E., Augustine on free will, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Com panion to Augustine, Cambridge 2006, s. 124-147. Strzelczyk J., Goci - Rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984. Strzelczyk J., Apostołowie Europy, Warszawa 1997. Strzelczyk J„ Stan badań nad dziejami i kulturą Gotów do chwili osiedlenia się na teryto rium rzymskim, RH XLVII/1981, s. 115-168. Strzelczyk ƒ., Państwo Rzymskie - jego upadek i trwanie w opiniach pisarzy średniowiecza, [w:] 1500-lecie, s. 311-339. Strzelczyk J„ Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, Warszawa 1987. Strzelczyk J., Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 1992. Strzelczyk J„ Longobardowie. Ostatni z wielkiej wędrówki ludów V-VIII wiek, Warszawa 2014, KE. Stępień T, Przedmowa, [w:] Pseudo-Dionizy Aeropagita, Pisma teologiczne, tłum. Μ. Dzielska, Kraków 2005, s. 7-67. Styka ƒ., Humanitás litterarum w pismach Sydoniusza Apollinarisa, [w:] R. Popowski (red.),
Humanitás grecka i rzymska. Materiały ze zjazdu Polskiego Towarzystwa Filologicznego Lublin 17-20 września 2003 roku, Lublin 2005, s. 123-141. Šuchla B,R., Dionysius Areopagita. Das ubertfliesend Eine, [w:] W. Geerlings (red.), Theolo gen der christlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 202-220. Suder W, Sexagenarios de Ponte. Ludzie starzy w rodzinie i społeczeństwie rzymskim w świe tle prawa. Parę uwagi opinii, [w:] ƒ. Wolski, T. Kotula, A. Kunisz (red.), Starożytny Rzym, Kraków 1994, s. 319-328. Suski R., Konsolidacja Cesarstwa Rzymskiego za panowania Aureliana 270-275, Kraków 2008. Suski R., Jowisz, Jahwe i Jezus. Religie w Historia Augusta, Warszawa 2014, Parnassus 8. Suski R., Galeriusz. Cesarz, wódz i prześladowca. Kraków 2016. Süßenbach U„ Christuskult und kaiserliche Baupolitik bei Konstantin, Die Anfänge der christlichen Verknüpfung kaiserlicher Repräsentation der Kirchenstiftungen KonstantinsGrundlagen, Bonn 1977, Abhandlungen zur Kunst, Musik-und Literaturwissenscha ft, Bd. 241. Swoboda A., Ocena negatywnych zachowań wobec bonum prolis w kontekście nauki o odpo wiedzialnym rodzicielstwie w pismach św. Augustyna, TPat. 3/2006, s. 161-204. Swoboda A., Ocena małżeństwa i dziewictwa w pismach św. Augustyna, TPat. 1/2004, s. 55-73. Swoboda A., Nauka o odpowiedzialnym rodzicielstwie w wybranych pismach moralno-ascetycznychśw. Ambrożego i moralno-pastoralnych św. Augustyna, TPat. 7/2010, s. 127-175. Swoboda A., Osoba posłańca w listach św. Paulina, biskupa zNoli, VoxP 19/1990, s. 703-712.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 299 Swoboda Μ., Epos, [w:] Μ. Swoboda, J. Danielewicz, Modlitwa i hymn w poezji rzymskiej, Poznań 1981, FK 12, s. 77-119 Swoboda Μ., Inne gatunki literackie, [w:] Μ. Swoboda, J. Danielewicz, Modlitwa i hymn w poezji rzymskiej, Poznań 1981, FK 12, s. 144-158. Szabat E., Prozopografia środowisk szkolnych, [w:] P. Janiszewski, E. Wipszycka, R. Wiśniew ski (red.), Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, t. 6, Warsza wa 2007, s. 172-319. Szabat E., Wprowadzenie do badań nad edukacją u schyłku starożytności (V-VII w.), [w:] P. Janiszewski, E. Wipszycka, R. Wiśniewski (red.), Chrześcijaństwo u schyłku sta rożytności. Studia źródłoznawcze, t. 6, Warszawa 2007, s. 110-171. Szabat E., Edukacja i kultura w V wieku, [w:] R. Kosiński, K. Twardowska (red.), Świat Rzymski, Kraków 2010, s. 417-444. Szafrański W., Problem autentyczności grobu św. Piotra w Rzymie w świetle wykopalisk w ba zylice watykańskiej, [w:]1500-lecie, s. 181-220. Szarmach Μ., Pismo Euzebiusza z Cezarei: Contra Hieroclem, AUNC 254/1992, s. 127-134. Szarmach Μ., Wstęp, [w:] Flawiusz Filostratos, Żywot Apolloniosa z Tyany, tłum. Μ. Szamrach, Toruń 2000, s. 7-23. Szarmach Μ., Filantropia Apolloniosa z Tyany w dziele Filostrata, [w:] R. Popowski (red.), Humanitás grecka i rzymska, Lublin 2005, s. 47-54. Szarmach Μ., Filostratosa Żywot Polemona, [w:] Μ. Kalinowska, E. Owczarz, J. Skuczyński, Μ. Wołk (red.), Światy przedstawione, Toruń 2006, s. 423-424. Szarmach Μ., Klemens Aleksandryjski o bogactwie, RH, FK, 3/LXIII-LIX/2010-201 1, s. 219-227. Szarmach Μ., O
cudzie Apolloniusza z Tyany u Filostrata (VA IV45), [w:] I. Lewandowski, K. Liman (red.), Litteris, Poznań 1996, s. 67-70. Szarmach Μ., Wstęp. Filostratos, jego czasy i dzieło, [w:] Flawiusz Filostratos, Żywot Apolloniosa z Tyany, tłum. Μ. Szarmach, Toruń 2000, s. 7-23. Szczerba W., The Concept of Eternal Return in the Thought of Plotinus-Beyond Time and Spice, [w:] Being or good?, s. 65-74. Szczot Μ., O wielkości satyrycznie. W kręgu dialogów Lukiano z Samosat, [w:] L. Mrozewicz, K. Balbuza (red.), Świat Starożytny, jego polscy badacze, Poznań 2011, SEGMon IV, s. 489-496. Szczur P„ Aretologia agapetyczna Klemensa Aleksandryjskiego w zarysie, RT, HK, 4/ XLVIII/1981, s. 5-35. Szczur P., Problematyka społeczna wpóźnoantycznej Antiochii. Na podstawie nauczania ho miletycznego Jana Chryzostoma, Lublin 2008. Szczur P., Opieka duszpasterska jako zadanie biskupa w praktyce św. Jana Chryzostoma. Za rys problematyki, [w:] Ecclesia in Republika, Katowice 2014, SACh ser. nov. 15, s. 70-89. Szewczyk P.M., Człowieczeństwo Logosu według Atanazego Wielkiego, Kraków 2010, MT 65. Szelest H., Zbiorek Auzoniusza Parentalia, [w:] Rodzina, s. 147-153. Szier-Kramarek B., Lidia, [w:] EK, 1.10, col. 1018. Szlęzak T.A., O nowej interpretacji platońskich dialogów, tłum. P. Domański, Kęty 2005, Da imonion, Fundamenta, t. 42. Szmidt S., Znaczenie wyrazu Fides u Laktancjusza, RTK 26/4/1979, s. 133-142. Szoka A., Salustios z Emezy i ostatnie wzmianki o filozofach cynickich w V-VI wieku, „U Schyłku Starożytności” 12/2013, s. 103-117.
ЗОО I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Szopa A., Flavius Merobaudes. Wódz i poeta z V wieku, Kraków 2014, PIH UP. Szram Μ., Elementypitagorejskiej symboliki liczb w egzegezie alegorycznej Dydyma Ślepego, [w:] S . Tylus, J. Walkusz (red.), Kościoł i historia, Drogi i wzajemne powiązania. Księga pamiątkowa ku czci ks. prof. A. Weissa, Lublin 2001, s. 275-290. Szram Μ., Ciało zmartwychwstałe w myśli patrystycznej przełomu II i III wieku, Lublin 2010. Szram Μ., Chrystus - Mądrość Boża według Orygenesa, Lublin 1997. Szram Μ., Chrystus - Mądrość Boża jako klucz interpretacyjny Pisma Świętego w ujęciu Ory genesa, [w:] Mistrz, s. 223-238. Szukalski W., Wolność religijna w nauce Ojców Kościoła, SGn. 15/2001, s. 245-262. Szulc E, Syn Boży w Pasterzu Hermosa. Świadectwo chrystologii judeochrześcijańskiej, Ka towice 2006, SACh ser. nov. 2. Szulc E, Struktura teologii judeochrześcijańskiej. Studium metodologiczne w świetle badań J. Danielou, Kraków 2005, SJ, MT 47. Szulczyk J., Moles Labentis Imperii. O nastrojach pesymizmu i rezygnacji w literaturze rzymskiej w epoce schyłku i upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego, [w:] 1500-lecie, s. 269-274. Szymański Μ., Henoteizm, [w:] PEF, t. 4, s. 339-341. Szymoszek E., Żeber L, Prawo rzymskie, Wrocław 2005. Szymusiak J., Aecjusz, [w:] EK, t. 1, col. 120-121. Szymusiak J., Bonozjanie, [w:] EK, t. 2, col. 805. Szymusiak J„ Bonozus, [w:] EK, t. 2, col. 805. Szymusiak J.M., Zasadnicze kierunki modlitwy chrześcijańskiej w trzech pierwszych wiekach, RT-K 26/4/1979, s. 143-154. Szymusiak J.M., Grzegorz Teolog. U źródeł chrześcijańskiej
myśli IV wieku, Poznań 1965, SMCh, t. 1. Şesan V., Kirche und Staat im Romisch-byzantinischen Reiche seit Konstantin dem Grasen und bis zum Falle Konstantinopels, I Band: Die Religionspolitik der Christlich-Rom. Ka iser von Konstantin d. Gr. bis Theodosius d. Gr. (313-380), Czernwitz 1911, Leipzig 1973 (reprint). Śrutwa J., Praca w starożytnym chrześcijaństwie afrykańskim, Lublin 1983. Śrutwa J., Majątek kościelny i jego funkcja społeczna w Afryce łacińskiej Η-V wieku, RTK, HK4/XXVIII/ 1981, s. 5-28. Śrutwa J., Chrześcijanie w służbie tego świata. Wizja Tertuliana i św. Augustyna, [w:] Chrze ścijanie a życie publiczne, s. 71-94. Śrutwa J., Praktyka azylu kościelnego w ujęciu św. Augustyna, [w·.] Chrześcijanie a życie pu bliczne, s. 199-211. Śrutwa J., Zalecenia pastoralne św. Augustyna z Hippony (zm. 430) w obliczu najazdu Wan dalów na Afrykę Rzymską, [w:] Mistrz, s. 219-224. Śrutwa J., Historia Kościoła jako historia zbawienia - koncepcja Euzebiuisza z Cezarei, [w:] S. Tylus, ƒ. Walkusz (red.), Kościół i historia, Drogi i wzajemne powiązania. Księga pamiątkowa ku czci ks. prof. A. Weissa, Lublin 2001, s. 291-300. Śrutwa J., Ośrodek wyższej kultury religijnej u św. Augustyna w Hipponie, [w:] idem, Z dzie jów Kościoła. Ludzie i wydarzenia, Sandomierz 2012, s. 96-110. Śrutwa ƒ., Wspolnotowośćżycia chrześcijańskiego w Kościele starożytnym, [w:] idem, Z dzie jów Kościoła, Ludzie i wydarzenia, Sandomierz 2012, s. 49-63.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | ЗОЇ Śrutwa J., Wokołgrobu i relikwi św. Piotra na Watykanie, [w:] idem, Z dziejów Kościoła. Lu dzie i wydarzenia, Sandomierz 2012, s. 21-35. Śrutwa J., Pierwszy sobor powszechny, [w:] idem, Z dziejów Kościoła. Ludzie i wydarzenia, Sandomierz 2012, s. 85-95. Świercz P., O sceptycznej krytyce etycznej części filozofii w świetle pism Sextusa Empiryka, Kraków 2013. Świderkówna A., Nowicka Μ., Książka się rozwija, Wrocław-Warszawa-Kraków 2008. Świderkówna A., Rozmowy o Biblii. Nowy Testament, Warszawa 2009. Tabbernee W„ Epigraphy, [w:] OHECS, s. 120-139. Tanghe W.V., Ratramnus of Corbies Use of the Fathers in his Treatise De Corpore et Sanquine Domini, SPat. 17/1/1982, s. 176-180. Tantillo I., Filostorgio e la tradizione sul Testamento di Costantino, Athenaeum 2/2000, s. 559-563. Tatakis В., Filozofia Bizantyńska, tłum. S. Tokariew, Μ. A. Wesoły, Kraków 2012. Tatar-Próchniak E., Scena narodzenia Chrystusa w ikonografii wczesnochrześcijańskiej, RTK, 4/XXVIII/1981, s. 189-196. Tatarkiewicz W, Historia Filozofii, t. 1. Filozofia starożytna i średniowieczna, Warszawa 2014. Tate G., Syro-Palestyna, [w:] C. Morrisson (red.), Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, tłum. A. Graboń, Kraków 2007, SB, t. 1, s. 429-462. Teodot, [w:] SWP, s. 374. Terka Μ., Źli chrześcijanie w Kościele w świetle nauczania św. Augustyna, VoxP 60/2013, s. 417-448. Theisen G., Czasy Jezusa. Tło społeczne pierwotnego chrześcijaństwa, tłum. F. Wycisk, Kra ków 2004. Thiede C.P., Ein Fish für den römischen Kaiser. Juden, Griechen, Römer: Die Welt das Jezus Christus, München 1998.
Thompson A., Christianity and the Northern Barbarians, [w:] CPC, s. 56-78. Tibiletti C., Politica e religione nelle persecuzioni Cristiane, [w:] Cristiani, s. 195-203. Tkaczow B., Topografia chrześcijańskiej Aleksandrii, SymKa 1,1998, s. 293-301. Todd R.A., Konstantyn a Cesarstwo Chrześcijańskie, [w:] НСҺ., s. 149-163. Tomkowicz Μ., Nicea albo . Między wiarą i polityką, Warszawa 2004, TP 2, s. 376-380. Trape A„ Św. Augustyn, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1987. Trebilco P.R., Judaizm diaspory, [w:] SPKNT, s. 349-361. Trombley F.R., Hellenic Religion and Christianization c. 370-529, t. 1-2, Leiden-Boston 2014. Trouillez P., „Krew chrześcijan staje się nasieniem". Ojcowie Kościoła a prześladowania, ComP. 5(41)/1987, s. 56-75. Trzcionkowski L., Historyczne aspekty eposu homeryckiego, [w:] H. Podbielski (red.), Lite ratura Grecji Starożytnej, epika, liryka-dramat, t. 1, Lublin 2005, s. 41-66. Trzcionkowski L., Bios - Thanatos - Bios. Semiofory orfickie z Olbii i kultura polis, Warsza wa 2013, Parnassus 5. Tryteizm, [w] ER, t. 9, s. 334. Turek W.J., Życie i działalność Tertuliana, [w:] Tertulian, oprać. WJ. Turek, Kraków 1999, OŻ 15, s. 13-85.
302 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Turek W.J., Kto trwa w miłości. Pierwszy List św. Jana Apostoła w ujęciu wybranych pisarzy łacińskich okresu patrystycznego, Kraków 2009. Turek W.J., Grzech przeciw Duchowi Świętemu w tradycji patrystycznej, Kraków 2000. Turek W.J., Od Kościoła charyzmatyczno-duchowego do instytucjonalno-hierarchicznego: Tertulian i Cyprian, [w:] KSt., s. 77-96. Tykoniusz, [w:] SWP, s. 383. Tyszkiewicz L.A. Origo gentis Hunnorum, [w:] idem. Barbarzyńcy w Europie. Studia z póź nego antyku i wczesnego średniowiecza, Wrocław 2007, AUW 2964, s. 9-18. Urban A., Troistość, [w] PSBib., col. 1330. Ursacjusz z Singidunum i Walens z Mursy, [w:] SWP, s. 385. Vaggione R.P., Eunomius of Cyzicus and the Nicene Revolution, Oxford 2000. Vaggione R.P., General introduction, [w:] Eunomius, The Extant Works, Oxford 1987, s. XIII-XVIII. Vaggione R.P., Introduction, do Eunomii, Apologia, Liber Apologéticas, [w:] Eunomius, The Extant Works, Oxford 1987, s. 1-29. Vaggione R.P., Introduction, do Eunomii, Apologia Apologiae, [w:] Eunomius, The Extant Works, Oxford 1987, s. 79-98. Vaggione R.P., OfMonks and Lounge Lizards: „Arians”. Polemics and Asceticism in the Ro man East, [w:] Arianism after Arius, s. 181-214. Valgigfto E., S. Agostino e Cicerone, [w:] A. Ceresa-Gastaldo (red.), Fede e sapere nella co nversione di Agostino, Genova 1986, s. 43-70. Van Banning J., The Critical Edition of the Opus Imperfectum in Mattheum An Arian Sour ce, SPat. 17/1/1982, s. 382-387. Van Dam R., Saints and their miracles in late antique Gaul, Princeton 1993. Van Dam R., The
East (1 ): Greece and Asia Minor, [w՜.] OHECS, s. 323-341. Van Rompay L., The East (3): Syria and Mesopotamia, [w:] OHECS, s. 365-388. Vera D., Simmaco e le sue properita: struttura e funzionamento di un patrimonio aristocra tico del qvarto secolo d. C., [w:] E Paschoud, G. Fry, Y. Rütsche (red.), Symmaque, Pa ris 1986, s. 231-270. Verheijen L., Les Lettres nouvelles et la vie monastique autor de saint Augustin, [w.] Les Lettres de Saint Augustin Decouvertes par Johannes Divjak. Communications presentees au colloque des 20 et 21 Septembre 1982, Paris 1983, s. 123-127. Vessey Μ., Literature, Patristics, Early Christian Writting, [w:] OHECS, s. 42-65. Veyne P., Początki chrześcijańskiego świata (312-394), tłum. I. Kania, Warszawa 2009. Veyne P., Cesarstwo rzymskie, tłum. K. Arustowicz, [w·.] idem (red.), Historia życia pry watnego, t. 1. Od Cesarstwa Rzymskiego do roku tysięcznego, Wrocław-Warszawa-Kra ków 2005, s. 17-244. Verbraken P.P., Starowieyski Μ., Ojcowie Kościoła. Panorama Patrystyczna, tłum. Μ. Sta rowieyski, S. Kawecki, Warszawa 1991. Vogt J., Kulturwelt und Barbaren. Zum Menschheitsbild der spatantiken Gesellschaft, Wiesbaden 1967, AWL 1/1967. Vogt J., Constantinus der Große, [w:] RAC, col. 306-379. Vogt J., Pagans and Christians in the Family of Constantine the Great, [w:] CPC, s. 38-55. Vogt J„ Upadek Rzymu, tłum. A. Łukaszewicz, Warszawa 1993. Vogt H.J., Orígenes. Theologie des Wortes Gottes, [w:] W. Geerlings (red.), Theologen der christlichen Antike. Eine Einführung, Darmstadt 2002, s. 53-66.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 303 Wacławik D., Uświęcenie człowieka w nauczaniu św. Bazylego Wielkiego, Poznań 1995. Waldstein W., Recht und Gessellschaftsordnung in der römischen Antike, [w:] C. Colpe, L. Honnefeider, Μ. Lutz-Bachmann, (red.), Spätantike und Christentum, Beiträge zur Religions ֊ und Geistesgeschichte der griechisch-römischen Kultur und Zivilization der Keiserzeit, Berlin 1992, s. 23-36. Walewski P., Praca naukowa nad Biblią. Cytowanie i skróty, Częstochowa 2006, SBP 1. Walter Ch., Sztuka i obrządek Kościoła bizantyjskiego, tłum. K. Malcharek, Warszawa 1992. Wallraff Μ., Der Kirchenhistoriker Sokrates. Untersuchungen zu Geschichtsdarstellung, Me thode und Person, Göttingen 1997. Walton J.H., Tablice chronologiczne І historyczne do Starego Testamentu, [w:] idem et al., Ta blice Biblijne, tłum. Z. Kościuk, СҺТЕ, t. 1, PSB, Warszawa 2007, s. 3-87. Walton R.C., Przegląd historii Kościoła, [w:] idem et al., Kościoły zachodnie, tłum. Z. Ko ściuk, Warszawa 2008, СҺТЕ, t. 3, PSB, s. 2-115. Walton J.H., Matthews V.H., Chavalas M.W, Komentarz historyczno-kulturowy do Biblii Hebrajskiej, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2005, PSB. Ward-Perkins B„ The cites, [w:] CAH XIII, 2008, s. 371-410. Ware К., Formy modlitwy i kontemplacji. Na wschodzie, [w:] B. McGinn, ]. Meyendorff, ƒ. Leclercq (red.), Duchowość chrześcijańska, 1.1. Początki do XII wieku, tłum. P. Blumczyński, S. Patlewicz, Kraków 2019, Mysterion, s. 389-409. Watt J.W., The Syriac Adapter ofEvagrius’ Centuries, SPat. 17/3/1982, s. 1388-1395. Watts E., Hypatia’Sisters: Female Philosophers in the Fourth and
Fifth Centuries, [w:] K. Twar dowska, Μ. Salamon, S. Sprawski (eds.), Within the Circle, Kraków 2014, s. 243-250. Wayne House H., Tablice chronologiczne i historyczne do Nowego Testamentu, [w:] J.H. Wal ton, H. Wayne House, R.L. Thomas, R. Price (red.), Tablice Biblijne, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2007, СҺТЕ, t. 1, PSB, s. 89-202. Wayne House H., Tablice biblijnego proroctwa, [w:] J.H. Walton, H. Wayne House, R.L. Tho mas, R. Price (red.), Tablice Biblijne, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2007, СҺТЕ, 1.1, PSB, s. 377-510. Wayne House H., Tablice nauki i teologii chrześcijańskiej, [w:] M.J. Sawyer, H. Wayne Ho use, M.D. Hunnex et al., Teologia i filozofia, tłum. Z. Kościuk, Warszawa 2008, PSB, СҺТЕ, t. 2, s. 149-261. Wcisło G., Kilka uwag o pozycji kobiety w społeczeństwie etruskim w świetle przekazów an tycznych, [w:] Rodzina, s. 39-44. Weber S., Die Chronik des Sulpicius Severus. Charakteristika und Intentionen, Trier 1997, BAC, Bd. ЗО. Weiss A., Rola і funkcje prowincji kościelnych w Kościele okresu starożytnego i wczesnego śre dniowiecza (do VIII), RTK, 4/XXVIII/1981, s. 29-51. Weiss P., The vision of Constantine (with colour plates beforep. 257), JRA-16/2003, s. 237-259. Weiss Z., From Roman temple to Byzantine church: a preliminary report on Sepphoris in tran sition, JRA-23/2010, s. 195-217. Weithman P., Augustine’s political philosophy, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cam bridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 234-252. Wells C., Cesarstwo rzymskie, tłum. T. Duliński, Warszawa 2005. Wengst К., Pax Romana. Anspruch and Wirklichkeit. Erfahrungen und
Wahrnehmungen des Friedens bei Jesus und im Urchristentum, München 1986.
304 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Wetzel J., Predestination, Pelagianism, and foreknowledge, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 49-58. Wetzel J., Augustine and the Limits of Virtue, Cambridge 2012. Węgrzyniak W, Fenomen snow biblijnych, ŻDuch., 79/2014, s. 17-23. Widok N, Postawa Grzegorza zNazjanzu wobec świeckich w świetle jego listów protekcyj nych, VoxP 42-43/2003, s. 187-207. Widok N., Cechy konstytutywne wspólnoty kościelnej w nauczaniu Ignacego Antiocheńskie go, [w:] KSt., s. 37-49. Widuch H.J., Konstantynopol stolicą ekumenicznego patriarchatu 325-870, Katowice 1988, SPK 1. Wielgus S., Badania nad Biblią w starożytności i średniowieczu. Lublin 1990. Wielowieyski ƒ., Na drogach i szlakach Rzymian, Warszawa 1984. Wiewiorowski ƒ., Organizacja Cesarstwa Rzymskiego w V stuleciu: Cesarz - armia - pra wo, [w:] R. Kosiński, K. Twardowska (red.), Świat Rzymski, Kraków 2010, s. 211-275. Więcikowski S., Julian „Apostata” jako administrator i prawodawca, Warszawa 1930. Wilczyński Μ., Społeczeństwo rzymskiej Galicji i Luzytanii wobec panowania swebskiego i wizygockiego w VÌVI w., [w:] R. Kulesza, Μ. Stępień, E. Szabat (red.), Świat starożyt ny. Państwo i społeczeństwo, Warszawa 2013, s. 441-473. Wilczyński Μ., Bemerkungen uber das Verhältnis der Wandalenkonige zu den Überresten des Haidentums in Nordafrikanischen Provinżen, [w:] Paganism, s. 105-110. Wilczyński Μ., Germanie. W służbie zachodniorzymskiej w Vw. n. e. Studium historyczno-prosopograficzne, Oświęcim 2018. Wilczyński Μ., Gocja czy Romania?
Migracje Wizygotów, Wandalów i Burgundów w V w. n. e. oraz stosunek ich władców do administracji i ludności rzymskiej, [w:] WE, s. 159-178. Wilczyński Μ., Gejzeryk i „czwarta wojna punicka”, Oświęcim 2016. Wiles M.E, Gregg R.C., Asterias: A New Chapter in the History of Arianism?, [w:] Aria nism, s. 111-151. Wiles Μ., Attitudes to Arius in the Arian Controversy, [w:] Arianism after Arius, s. 31-43. Wiles Μ., Archetypal heresy. Arianism through the Centuries, Oxford 1996. Wilken R.L., Duch myśli wczesnochrześcijańskiej. W poszukiwaniu oblicza Boga, tłum. G. Waszkiewicz, Kraków 2009, Mysterion. Wilken R.L., The Christians as the Romans saw them, New Haven-London 1984. Wilkins MJ., Modlitwa, [w:] SPKNT, s. 611-617. Williams A.N., Boski zmysł. Intelekt w teologii patrystycznej, tłum. W. Dawidowski, Kra ków 2014, MT 82. Williams D.H., Ambrose, Emperors and Homoians in Milan: The First Conflict over a Basi lica, [w:] Arianism after Arius, s. 127-146. Williams R.D., The Quest of the Historical „Thalia”, [w:] Arianism, s. 1-35. Williams R., Baptism and the Arian controversy, [w:] Arianism after Arius, s. 149-180. Williams R., Arius. Heresy and Tradition, London 2001. Williams S., Friell G., Theodosius the empire at bay, London 1994. Williams S„ Friell G., Teodozjusz Wielki, tłum. MJ. Baranowski, Oświęcim 2016. Williams T., Biblical interpretation, [w:] E. Stump, N. Kretzmann (eds.), The Cambridge Companion to Augustine, Cambridge 2006, s. 59-70. Winiarczyk Μ., Eusebios, [w:] SPA, s. 195-197.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 305 Winkelmann E, Euseb von Kaisareia, Der Vater der Kirchengeschichte, Berlin 1991. Winniczuk L. (red.), Mały słownik polsko-łaciński, Warszawa 2001. Winston D„ Hellenistyczna filozofia żydowska, [w:] HFŻ, s. 51-74. Wipszycka E., Kościoł w świecie poźnego antyku, Warszawa 1994. WipszyckaE., Hagiografia poźnoantyczna, [w:] Vademecum, t. 3, s. 221-324. Wipszycka E., Wprowadzenie do studiów nad instytucjami Kościoła w Egipcie późnoantycznym, [w:] Chrześcijaństwo, t. 2, s. 183-261. Wipszycka E., Ascetyzm kobiecy w Egipcie poźnoantycznym. Problemy źrodłoznawcze i rze czywistość, [w:] Chrześcijaństwo, t. 3, s. 245-291. Wipszycka E., Wstęp, [w:] Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, Warszawa 1990, s. V-XCIV. Wipszycka E„ Wstęp, [w:] Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1986, s. 7-50. Wipszycka E., Wstęp, [w:] Teodoret, biskup Cyru, Dzieje miłości Bożej. Historia mnichów syryjskich, Kraków 1994,, ŹM 7 s. 9-36. Wipszycka E„ Chrześcijaństwo starożytnego Egiptu, Kraków-Tyniec 2018, ŹM Mon. 7. Wipszycka E., Problemy chrystianizacji Egiptu w IV-VII w. Aspekty społeczne i narodowo ściowe [w:] ŚA, s. 288-325. Wojaczek G., Die Heliosweihe des Kaisers Julian. Ein initiatorischer Text des Neuplatoni smus, [w:] P. Neukam (hrsg.), Neue Perspektiven, München 1989, Dialog Schule - Wis senschaft, Klassische Sprachen und Literaturen Bd. 23, s. 177-212. Wojciechowski Μ., Trójca Święta, [w] ER, t. 9, s. 331-332. Wojciechowski Μ., Wpływy greckie w Biblii, Kraków 2012. Wojciechowski Μ., Jezus jako święty w pismach Nowego
Testamentu, Warszawa 1996, RSB 2. Wojtacha E„ Filozofia, [w:] SWP, s. 490-518. Wojtczak J., Antyteza kapłaństwa pogańskiego i chrześcijańskiego w Divinae Institutiones Laktancjusza, VoxP 24-29/1996, s. 101-106. Wojtczak J„ Jamblichos, [w:] SPA, s. 251. Wojtczak J., Laktancjusz, [w:] SWP, s. 258-260. Wojtczak-Szyszkowski ƒ., Laktancjusz, [w:] EK, t. 10, col. 406-408. Wolfram H„ Historia Gotow, tłum. R. Darda-Staab, I. Dębek, K. Berger, Warszawa-Gdańsk 2003. Wolfram H., Germanie, tłum. R. Darda, Kraków 1996. Wolicka E., Gnoza - Gnostycyzm - „Neognostycyzm” nowych czasów (próba rewizji pojęć), VoxP 20-23/1995, s. 387-397. Woliński J., Sobór Nicejski zwrotnym punktem w nauczaniu patrystyki, VoxP 16/1990, s. 191-211. Wolski J., Liwiusz. Życie i twórczość na tle epoki, [w:] Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od zało żenia Miasta, Księgi I-V, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968, s. V-XIX. Wójcik Μ., Świeccy fundatorzy instytucji dobroczynnych w Kościele Starożytnym, VoxP 42/43, 2003, s. 327-337. Wójcik Μ., Edessa, [w:] EK, t. 4., s. 658. Wójcik W, Chorepiskop, [w:] EK, t. 3, col. 232. Wojtowicz H., Euzebiusz z Cezarei ojciec historii Kościoła, AKapł. 93, Włocławek 1979, s. 56-63. Wojtowicz Μ., Początki pisma słowiańskiego, Poznań 2000, FS 2.
306 Į ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Wronikowska В., Picturae sacrae. Motywy ikonograficzne malowidełprzedkonstantyńskich w chrześcijańskich katakumbach Rzymu, Lublin 1990. Wróblewski W, Sokrates i sokratycy, [w:] LGS, t. 2, s. 531-548. Wróblewski W, Sofiści, [w:] LGS, t. 2, s. 505-529. Wygralak P., Potępienie bałwochwalstwa na synodach w Toledo (VI-VII w.), VoxP 42-43/2003, s. 475-486. Yorke В., Królowie i królestwa Anglii w czasach Anglosasów 600-900, tłum. Μ. Wiik, War szawa 2009, KE. Young E, From Nicaea to Chalcedon, A Guide to the Literature and its Background, Phila delphia 1983. Zajkowski T.A., Orygenes, [w:] SWP, s. 296-309. Zalewski J„ Aleksander św., [w:] EK, t. 1, col. 324. Zapart J., Tathagatagarbha. U źródeł koncepcji natury buddy, Kraków 2017, BK. Zarzeczny R„ Wstęp do Wniebowzięcia Izajasza, [w:] ANT, t. 3, s. 134-139. Zdybicka Z.J., Absolut, [w:] PEE 1.1, s. 30-42. Zdybicka Z., Zięba S., Absolut, [w:] EK, t. 1, col. 32-36. Zecchini G., La storiografia cristiana latina del IVsecolo (Da Lattanzio ad Orosio), [w:] Cri stiani, s. 169-194. Zeiller J., Les Origines Chrétiennes dans les provinces danubiennes De’Empire Romain, Pa ris 1918. Zelzer K., „Imperator intra Ecclesiam non supra Ecclesiam est" (Ambrozius, Epistola 75a, 36), VoxP 34-35/1999, s. 219-226. Zieliński J., ¿rodła filozofii wczesnochrześcijańskiej-stoicyzm, [w:] Filozofia, s. 13-32. Zieliński J., Jerozolima, Ateny, Aleksandria. Greckie źródła pierwszych nurtówfilozofii chrze ścijańskiej, Wrocław 2000. Zieliński T., Chrześcijaństwo antyczne, Toruń 1999. Zieliński Z., Wstęp, [w:]
Hermiasz Sozomen, Historia Kościoła, Warszawa 1989, s. 5-29. Zientara B., Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej, Warszawa 1985. Ziółkowski A., Urbs Roma w Quo vadis, czyli Sienkiewicz jako topograf antycznego Rzy mu, [w:] J. Axer, Μ. Bokszczanin (red.), Z Rzymu do Rzymu, Warszawa 2002, s. 13-57. Ziółkowski A., Komentarz, [w:] Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. ƒ. Kazikowski. Warszawa 1986. Ziółkowski A., Historia Rzymu, Poznań 2005. Ziółkowski A., Źródła kryzysu cesarstwa rzymskiego w HI wieku, [w.] P. Janiszewski, E. Wipszycka, R. Wiśniewski (red.), U schyłku starożytności. Studia Żródłoznawcze, t. 7, War szawa 2008, s. 264-285. Ziółkowski A., Rzym ostatnich królów, Poznań 1999, XP, ser. alt. 8. Zmorzanka A.Z., Ariusz, [w:] PEF, 1.1, s. 333-334. Zmorzanka A.Z., Hipostaza, [w:] PER t. 4, s. 477-483. Zwolski E., Dioklecjan [w:] EK, t. 3, col. 1334. Żak E., Elementy sakralne i karne w uregulowaniach prawa rzymskiego dotyczących porzu cenia dziecka, [w:] Religia i prawo, s. 87-101. Żelazny ƒ., Wstęp, [w:] Św. Rufin z Akwilei, Obrona przed zarzutami Hieronima, Kraków 2003, ŽMT 29, s. 5-23. Żołnierczuk Μ., Zarys prawa rzymskiego, Lublin 1998.
BIBLIOGRAFIA OPRACOWANIA NAUKOWE | 307 Żurek A., Wprowadzenie do Ojców Kościoła, Kraków 1993. Żurek A., Pierwsze wieki Kościoła (I֊VII wiek), Tarnów 2003, Akademica 42. Żywczyński Μ., Kościół i społeczeństwo pierwszych wieków, Warszawa 1985.
Indeks osób Abiliusz, bp Aleksandrii ֊ 147 Abraham, patriarcha - 105,106,118,147 Aecjusz, bp Antiochii - 27, 28, 78, 141, 150, 177-181, 184-187, 195-200, 203, 212, 216 Agapion, ariański bp Efezu ֊ 168,169 Agelios, bp nowacjan - 179 Agrypis, bp Aleksandrii - 147 Akacjusz, bp Cezarei Palestyńskiej - 142,154,172, 196, 197, 199, 200, 207, 208 Akwila, chrześcijanin ֊ 53 Alaryk, wódz Wizygotów - 209 Alcibiades, strateg - 111 Aleksander, bp Aleksandrii - 133,137,139,140,145,146,149,157,159,160, 212 Aleksander, bp Konstantynopola - 160 Aleksander Polihistor, filozof ֊ 99 Aleksander Wielki, król - 102 al-Mamun, kalif - 42 Amantius, bp ariański Jovia - 173 Ambroży, bp Mediolanu, św. - 18, 59, 83, 102,126,155,171, 174 Ammoniusz Sakkas, filozof - 120 Amon - 119 Ananiasz - 105 Andronikos z Rodos, filozof - 101 Andrzej, apostoł, św. - 75 Anian, bp Aleksandrii - 147 Antiochos - 99 Antoninus Pius, cesarz ֊ 77, 83, 97 Antoni z Tarsu - 178 Anukis- 119 Apelles, marcjonita - 129, 148 Apion z Aleksandrii, filozof - 100 Apolinary bp Laodycei - 26, 81, 82, 141,142 Apolinary Starszy - 142 Apollonios z Tyany, filozof - 99, 100 Archytas, filozof - 99 Ariusz, prezbiter ֊ 26-28, 78, 80-82, 87, 102, 125, 126, 131-139, 141, 142, 144-147, 150-156,158-165, 168-170, 173-175, 177,178, 184, 187,194, 200, 203, 204, 206, 207, 209,212,213,215,216
310 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Arkadiusz, cesarz - 178,183, 188 Arkezylaos - 99 Arnobiusz Starszy, retor afrykański - 128 Arrian, bp anomejski - 195, 198 Artemon, mistrz Pawła z Samosaty - 129,131 Arystofanes, komediopisarz - 36 Arystoteles, filozof - 28, 98, 99, 101, 106,107, 111,120,127,143,158,184,185 Arystydes z Aten, filozof - 123 Asklepas, bp ariański z Ilirii - 173 Asteriusz Sofista - 141,142,152 Atanazy, bp Aleksandrii, św. - 28, 79, 126,128,133, 136,141-143,150,151,154,172,178, 194, 215 Atanazy z Anazarbus - 178 Atenagoras z Aten - 123,126 Attālus, cesarz-uzurpator - 209 August, cesarz - 84 Augustyn, bp. Hippony, św. - 28, 37, 39, 65, 66, 98,101, 102, 122,126, 142 Auksencjusz, bp Durostorum - 27,28,170-172,200,203,204 Auksencjusz, bp Mediolanu - 27, 171, 172 Auksencjusz Mercurianus, bp - 171 Aurelian, cesarz - 112,113,134 Marek Aureliusz, cesarz - 83, 97 Auxidianos, bp anomejski z Lidii - 199 Azariasz- 105 Barbas, bp ariański Konstantynopola - 168, 169, 213 Bazyli, bp Ancyry - 182 Bazyli Wielki, św. ֊ 45, 82,141, 155, 158,162,177,178, 182-187, 208 Bazylides, gnostyk - 78-80,129,148 Biliconus, brytyjski arianin - 212, 213 Boecjusz, pisarz - 28,81,127,133 Cecropius, bp Nikomedii - 199 Celsus - 46 Cerynt, gnostyk - 129,130 Cezary z Arles - 28 Charmidas - 99 Chnum- 119 Chonsu - 119 Chromacjusz, bp Akwilei, św. - 28,174 Lucjusz Crassicius - 99 Marek Tuliusz Cyceron - 36, 95,97 Cyprian, bp Kartaginy, św. - 83,91, 92, 93, 95 Cyriak, bp Viminacium i Naissus - 173 Cyryl, bp Aleksandrii, św. - 94 Cyryl, bp Jerozolimy, św. - 80,134 Decjusz, cesarz - 60,
83, 84 Demetrianos, bp Antiochii - 90
INDEKS OSÓB I 311 Demetriusz, cynik - 95 Demetriusz, bp Aleksandrii - 147,148 Demolii, bp ariański Konstantynopola - 167,174,179 Demokryt z Abdery, filozof - 69,82 Diagoras, filozof - 36 Dioklecjan, cesarz - 60,61, 83-85,92,148 Diopeithes, polityk ateński - 36 Dionizos - 100 Dionizy Aeropagita, pisarz - 101 Dionizy, bp Rzymu, św. - 135, 136 Dionizy Wielki, bp Aleksandrii, św. - 135, 136,140, 141,157, 158, 161,162 Domicjan, cesarz - 83 Donat, bp Kartaginy - 78 Doroteusz, bp arian w Konstantynopolu - 167-169,174,196 Dydym Ślepy, filozof i teolog - 139,148,154 Ebion - 129,130 Efrem - 28 Eleuteriusz, papież - 79, 80 Eleuzjos, bp Kyziku - 179 Eudoksjusz, bp ariański Konstantynopola - 143,174,177,180, 197-199, 208 Klaudiusz Elian - 111 Eliasz, prorok - 105, 209 Empedokles, filozof - 99 Epafrodyt, wyzwoleniec - 97 Epicet, bp Centumcellae - 174 Epicharm, filozof - 99 Epifaniusz, bp Salaminy, św. - 51,130,131,186 Epiket, filozof - 82, 97, 98 Epikur, filozof - 98-101 Eufroniusz, bp anomejski - 198 Eumeniusz, bp Aleksandrii - 147 Eunomiusz, anomejski bp Kyziku - 27, 28, 78, 141, 162, 177-187,195-197, 199, 200, 202, 208,212,216 Eunice - 64 Eustacjusz, bp Antiochii - 80, 141, 143 Eutyches, mnich - 81, 82,183 Eutychios, anomejczyk - 178, 181-183 Euzebiusz z Cezarei, bp i historyk - 48, 49, 80-82, 89, 91, 104, 120, 143, 145, 147, 150, 153, 154,207 Euzebiusz, bp Nikomedii - 87, 126, 139, 145,152,154, 178, 201, 202, 204,206-208 Euzojusz, bp Antiochii - 126 Ewagriusz Scholastyk, historyk - 28, 89 Ewagriusz z Mitylene, bp proanomejski - 195,199 Ewagriusz z Pontu, mnich i pisarz - 28 Fabiusz,
- bp Antiochii - 90 Feletus (Fewa) król Rugiów - 214
312 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Felicyta, św. - 72 Publiusz Nigidusz Figulus - 99 Filodemos, filozof - 99 Filon z Aleksandrii, pisarz - 103-107 Filon z Laryssy, filozof - 99 Filostorgiusz, historyk - 28, 70,143, 151, 177,180, 182,183, 195,196, 208 Filostratos, pisarz - 100, 111 Firmilian, bp Cezarei Kapadockiej - 90 Florentius, bp anomejski Konstantynopola - 180 Foebus, bp anomejski - 195, 197 Fortunacjan, bp Akwilei - 174 Fotyn, bp Sirmium - 78, 79, 82, 137, 143, 174, 215, 216 Gabriel, archanioł - 122 Gajusz, bp Sabarii - 171,173 Galeriusz, cesarz - 83, 85 Galien, cesarz - 101 Gelazy z Kyziku, historyk - 89 Gennadiusz z Marsylii, pisarz - 215 Germiniusz, bp Sirmium - 174 Gizo, królowa Rugiów - 214 Glaukias, gnostyk - 129 Gneius Flavius, wyzwoleniec - 35 Gordian III, cesarz - 102 Gracjan, cesarz - 175,177,188 Grzegorz, bp - Nazjanzu, św - 28, 44 Grzegorz, bp Nyssy, św. - 28 Grzegorz Cudotwórca, św. - 142 Grzegorz Wielki, papież, św. - 211 Hadrian, cesarz - 129 Hehodorus Awidiusz, filozof - 99 Heliodorus, anomejski bp Sozous - 195-198 Helios - 85, 102 Heraklas, bp Aleksandrii - 148 Herakleon, gnostyk - 129 Heraklit, filozof - 105 Hermas, pisarz ֊ 28,46,47, 50,122,123,126 Hermiasz, filozof - 28 Herod Antypas, król - 54 Herodiada - 150 Hezjod - 35, 111 Hierarchas, pisarz - 133 Hieronim ze Strydonu, św. - 28,120,124, 148, 208 Hilary, bp Arles, św. - 40 Hilary, bp Poitiers, św. - 28, 102,143, 154, 170, 173 Hipokrates, lekarz - 95 Hipolit Rzymski, św. - 28, 38, 39, 50, 76, 91, 130
INDEKS OSÓB I 313 Homer - 35, 111 Honoriusz, cesarz - 178,188, 209 Horacy, poeta - 111 Ignacy, bp Antiochii, św. - 96 Ireneusz, bp. Lyonu, św. ֊ 28, 50, 77-79, 122, 128, 144 Izydor, bp Sewilli, św. - 54 Izydor, gnostyk - 148 Jamblich, filozof - 97,101 Jan, apostoł, ewangelista, św. - 75,128,131 Jan, bp anomejski - 196 Jan, bp Nikiu, historyk - 89 Jan Chryzostom, bp Konstantynopola, św. - 28 Jan Chrzciciel, św. - 122 Jan z Damaszku, św. - 28, 88, 138,186 Jan Kasjan, św. - 28,200 Jerzy, arianin, filozof- 169 Jerzy, bp Laodycei, arianin - 154,172 Jerzy z Kapadocji, bp Aleksandrii - 178, 196, 197,199, 203 Jezus Chrystus - 25-27, 39, 46-48, 50, 51, 53-58, 61, 63, 65, 66, 69, 71, 72, 74, 77, 78, 80, 84, 86, 88, 89, 91, 96-98, 100, 101, 103,104, 106, 112, 113,117, 118,120-132,134, 135, 137,141-146,158-160, 163-165, 170, 175,178, 181, 183,186, 187, 201, 202, 204, 212, 213,215,216 Jowian, cesarz - 86, 87, 175,180,195,199 Jowisz - 119 Julia Augusta - (Liwia) - 60 Julian, bp Aleksandrii - 147 Julian, bp anomejski ֊ 196,198 Julian Chaldejczyk - 112 Julian Flawiusz, cesarz ֊ 40, 86-88, 175,180, 199, 200 Julian Walens, bp ariański (anomejski) - 173 Juliusz, papież - 172, 175,176 Juniliusz Afrykańczyk, pisarz - 110 Tycjusz Justus, chrześcijanin - 53 Justyn, filozof, św. - 28, 50, 77, 78, 105, 106,117, 118,121-123, 126, 127 Justyna, cesarzowa - 83,171 Justynian Wielki, cesarz - 48,49,110 Kandidus, bp anomejski - 198 Karneades, filozof - 99 Karpokrates, gnostyk - 148 Kedron, bp Aleksandrii - 147 Keladion, bp Aleksandrii - 147 Apiusz Klaudiusz - 35 Klaudiusz, cesarz - 53 Klemens
Aleksandryjski, św. - 28, 61, 75, 80, 97, 101, 123,130, 133, 162 Kolluthos, prezbiter - 148 Konstancja - 152
314 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Konstancjusz II, cesarz - 40, 49, 103, 125, 126, 169-172, 174, 175, 180, 182, 193, 196, 198-200, 203, 205, 207, 208 Konstancjusz Chlorus, cesarz - 85, 86 Konstans, cesarz - 40, 49,170, 175 Konstantyn II, cesarz - 49, 170 Konstantyn Wielki, cesarz - 48, 49, 68, 70-72, 86, 94, 102, 103, 125, 126, 128, 143, 146, 150,154, 184 Korneliusz, centurion - 55-57 Korneliusz, papież, św. - 91 Lucjusz Krässus - 35, 99 Kreofylos - 111 Kronos ֊ 100, 120 Kryspus, cezar - 125 Kryspus, chrześcijanin - 53 Kryszna - 102 Ksenofont - 122 Ksystos (Sykstus) bp. Rzymu, - św. - 90 Kwiryn - 119 Laktancjusz, pisarz - 103,124, 126, 128 Leoncjusz, bp Antiochii - 178,197 Leoncjusz, nowacjański bp Rzymu - 88 Leoncjusz z Tripolis, bp anomejski - 194,195, 199 Libaniusz, pisarz - 71 Liberiusz, papież - 147,176 Licynia, westalka - 35 Licyniusz, cesarz - 83, 86 Lidia, chrześcijanka - 55, 56 Likurg, prawodawca ֊ 111 Tytus Liwiusz - 39 Lois - 63 Lucjan z Antiochii, św. - 139, 141, 143 Lucjan z Konstantynopola, bp anomejski - 182 Lukrecjusz, filozof - 99 Łukasz, ewangelista, św. - 42, 45, 53, 55, 64, 75 Macedoniusz, bp Konstantynopola - 179 Maksymian, cesarz ֊ 85 Maksymila, prorokini montanistyczna - 79 Maksymin, bp ariański Mediolanu - 174 Maksymin Daia, cesarz - 83, 86,139 Maksymus z Tyru, filozof - 111 Mani (Manes), prorok - 45, 51, 70, 78, 79, 133,137, 159 Maratonios, bp macedoniański - 179 Marceli, bp Ancyry- 80, 81,141-143, 215 Marcjan, bp Aleksandrii - 147 Marcjon z Pontu - 45, 70, 78-80, 88, 89, 95, 96,129,161 Marek, bp Aleksandrii, ewangelista, św. - 75,
84, 147
INDEKS OSÓB I 315 Marek, gnostyk - 129 Marinos, bp arian w Konstantynopolu - 167-169,174 Maris, bp Chalcedonu - 178 Mars - 119 Martialis, bp ariański z Zachodu - 173 Firmicus Maternus, pisarz - 125 Mateusz, ewangelista, św. - 75,134 Megasius, bp ariański (anomejski) - 173 Melecjusz, bp Antiochii, św. - 149, 196 Melecjusz (Meletios), bp Lykopolis - 78, 146,148,149 Mariusz Merkator, pisarz ֊ 128 Menander, gnostyk - 129 Menofanes, bp Efezu - 154,172 Metody, bp Olimpu - 125 Michał Archanioł - 121-123 Minerwa - 119 Miszael - 105 Mojżesz, prorok - 122,141 Montan, prezbiter - 72, 78, 79, 189 Mut - 119 Narcyz, bp Neroniady - 154,172 Nektariusz, bp Konstantynopola - 179 Nemezjusz, bp Emezy - 28, 81 Neron, cesarz - 83,97 Nestoriusz, bp Konstantynopola - 81, 82 Noetus ze Smyrny ֊ 131,134 Olympiusz, arianin - 213 Optat, bp ariański (anomejski) z Zachodu - 173 Optat, bp Milewy - 83, 215 Orfeusz - 100,111 Orozjusz, pisarz - 71, 144 Orygenes, pisarz - 28,46, 67, 73, 74, 77, 79,133,135,142,143,162,187 Owidiusz, poeta - 42 Palladiusz, bp Ratiarii - 174 Papinianus, prawnik - 95 Fabianus Papirus - 99 Pamfil, bp Cezarei Palestyńskiej, św. - 141, 143 Panten (Pantajnos) - filozof chrześcijański - 61 Paternus, bp Perigueux - 174 Patrofil, bp Scytopolis - 178 Paulin, bp Noli, św. - 95, 155,171 Paulin, bp Tyru - 178 Paulin z Mediolanu - 171 Paulin z Pelli, poeta - 95 Paulinus, bp Antiochii - 196 Paulus, prawnik - 95
316 I ANOMEIZM NA ZACHODZIE IMPERIUM RZYMSKIEGO. Paweł Diakon - 88,110 Paweł z Samosaty, bp Antiochii - 51, 113,129-131,134, 137, 140, 142, 215, 216 Pelagiusz - 93 Perfinos, anomejski bp Konstantynopola - 180 Perepetua, św. - 72 Piotr, apostoł, św. - 54, 75, 129,144, 150 Pistos, bp ariański Aleksandrii - 194 Pius I, bp Rzymu - 46, 47 Pitagoras, filozof - 99, 100 Platon, filozof - 28, 97-99, 106,120-123,143 Plinta, konsul - 168 Plotyn, filozof- 81,97,101-103, 119-121, 140 Plutarch z Cheronei, filozof - 36, 97-99, 111 Poimenius, anomejski bp Konstantynopola - 180 Porfiriusz, filozof - 81, 97,120 Posejdonios z Apamei, filozof - 99 Prakseasz, monarchianin ֊ 79,105,134 Primus, bp Aleksandrii - 147 Proklos, filozof - 120 Prokopiusz z Cezarei - 110, 200 Prosper z Akwitanii, historyk - 128 Pryscyha, chrześcijanka - 53 Pryska, chrześcijanka ֊ 79 Pseudo-Klemens Rzymski - 100 Ptah- 119 Ptolemeusz, gnostyk - 129 Rafał, Archanioł - 122 Rea - 71, 100 Restytut, bp Kartaginy - 193 Rufin z Akwilei, historyk - 28,89,127 Arulenus Rustikus - 97 Sabeliusz, prezbiter - 78,129, 131-134, 137, 140-143,159, 215 Salwian z Marsylii - 28 Satet - 119 Satornilian - 96 Saturnin, bp Arles - 174 Saturnin, gnostyk - 129 Scewola, pontífex - 35 Kwintiusz Sekstiusz ֊ 99 Sekstus Empiryk, filozof - 99 Sekundus, bp Ptolemaidy - 194 Selenas (Selena) bp Gotów - 167,168,209 Lucjusz Seneka, polityk, pisarz, filozof - 37, 97, 98 Serras, bp anomejski Paraetonium - 195,197,198 Septymiusz Sewer, cesarz - 60 Sulpicjusz Sewer, pisarz, historyk - 28, 85,172, 173,199
INDEKS OSÓB I 317 Seweryn, św. - 214 Sigesarios, bp anomejski Gotów - 209 Sokrates, filozof - 36, 88, 98,105,122 Sopatros (Sopater), filozof - 102,103 Stefan, bp anomejski Ptolemais - 195-198 Stefan, bp Antiochii - 154,172 Sokrates Scholastyk, historyk - 28, 69, 80, 88, 89, 141, 145, 147, 162, 167, 168, 179-181, 185,199,207,215 Solon, prawodawca - 111 Sotades, satyryk - 150 Hermiasz Sozomen, historyk - 28, 72, 76, 79, 80, 82, 89, 90, 118, 126, 133, 139, 140, 144, 147,151,152,167,168,175, 180-184, 171,195, 205, 207, 215 Sydoniusz Apolinary, bp., poeta - 208 Tacyt, historyk - 95 Temistiusz, polityk, retor - 103,106 Teodor, bp Heraklei Trackiej - 172 Teodora, cesarzowa - 48 Teodoret, bp Cyru, historyk - 28, 32-34, 51, 72, 78, 80, 81, 89, 90, 95, 99, 105, 120, 130, 131,139,141,145,146,148,152, 160, 164,165,178,183,184, 186, 197, 215 Teodot Młodszy, gnostyk ֊ 129,130 Teodot Starszy, gnostyk - 129 Teodoryk Wielki, król - 211 Teodozjusz II Młodszy, cesarz - 90,169 Teodozjusz, bp Filadelfii - 195,197,199 Teodozjusz Wielki, cesarz ֊ 49, 86,90, 175,177-179, 182,188 Teofil, bp Antiochii - 117,118 Teofil, bp Gotów - 206 Teofilus, bp anomejski Indii antycznych - 195-198 Teofronios z Kapadocji, anomejczyk - 178, 181,183 Teognis, bp - Nicei - 152,178 Teonas, bp Marmaryki - 194 Tertulian, pisarz - 28, 31, 36, 43, 44, 50, 67, 75, 77-79, 85, 88, 89, 95, 105, 106, 117, 118, 121, 128,134, 143 Thallus, bp anomejski - 198 Theodas- 129 Theodulus, bp anomejski Chairatopae - 195,197-199 Tykoniusz, pisarz, donatysta - 28,128 Tymoteusz, arianin, orygenista - 169 Tymoteusz, św. - 63,64 Ulpianus,
prawnik ֊ 95 Uranios, bp Tyru - 172, 199, 200 Uranos - 120 Ursacjusz, bp Singidunum ֊ 27, 152, 153, 154,167, 170-173, 175, 178, 202, 206 Walens, bp Mursy - 27, 152-154, 167, 168,170-173,175, 178,202, 206 Walens, cesarz - 86,155, 180, 182,188,198, 200, 205 Walentyn (Walentynian), gnostyk - 78, 79, 95,129, 133,148
Walentynian I, cesarz - 49, 83, 86, 159, 173, 175, 180 Walentynian II, cesarz - 49, 83, 86, 155,171, 175, 177,178, 188 Walerian, cesarz - 60, 83, 84,103, 205 Marek Warron, pisarz ֊ 35, 36 Wergiliusz - 38, 39, 111 Wiktor, bp Rzymu, św. - 79 Mariusz Wiktoryn, pisarz - 124,128 Wincenty z Lerynu, św. - 72 Wisznu - 102,119 Wulfila (Tuldila, Ulfila) - 27,167-169,171, 201-210, 212 Zaratustra, prorok - 107 Zenobia, królowa - 113 Zeus ֊ 85, 100,102,120 Zosimos, historyk - 28, 68, 71 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Spychała, Dariusz ca. 20./21. Jh |
| author_GND | (DE-588)1136139893 |
| author_facet | Spychała, Dariusz ca. 20./21. Jh |
| author_role | aut |
| author_sort | Spychała, Dariusz ca. 20./21. Jh |
| author_variant | d s ds |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047074564 |
| ctrlnum | (OCoLC)1229085293 (DE-599)BVBBV047074564 |
| era | Geschichte 300-400 gnd |
| era_facet | Geschichte 300-400 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02427nam a2200469 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047074564</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220511 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">201223s2020 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788380183063</subfield><subfield code="9">978-83-8018-306-3</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1229085293</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047074564</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Spychała, Dariusz</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1136139893</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Anomeizm</subfield><subfield code="b">(arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny</subfield><subfield code="c">Dariusz Spychała</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Anomeizm</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Bydgoszcz</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">317 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 300-400</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Arianismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4132601-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Frühchristentum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129954-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Römisches Reich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076778-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Römisches Reich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076778-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Frühchristentum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129954-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Arianismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4132601-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 300-400</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220511</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032481534</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09015</subfield><subfield code="g">37</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">001.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09015</subfield><subfield code="g">37</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">100</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090513</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Römisches Reich (DE-588)4076778-4 gnd |
| geographic_facet | Römisches Reich |
| id | DE-604.BV047074564 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T16:14:35Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:01:52Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788380183063 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032481534 |
| oclc_num | 1229085293 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 317 Seiten 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20220511 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego |
| record_format | marc |
| spelling | Spychała, Dariusz ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)1136139893 aut Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny Dariusz Spychała Anomeizm Bydgoszcz Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 2020 317 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 300-400 gnd rswk-swf Arianismus (DE-588)4132601-5 gnd rswk-swf Frühchristentum (DE-588)4129954-1 gnd rswk-swf Römisches Reich (DE-588)4076778-4 gnd rswk-swf Römisches Reich (DE-588)4076778-4 g Frühchristentum (DE-588)4129954-1 s Arianismus (DE-588)4132601-5 s Geschichte 300-400 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Spychała, Dariusz ca. 20./21. Jh Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny Arianismus (DE-588)4132601-5 gnd Frühchristentum (DE-588)4129954-1 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4132601-5 (DE-588)4129954-1 (DE-588)4076778-4 |
| title | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny |
| title_alt | Anomeizm |
| title_auth | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny |
| title_exact_search | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny |
| title_exact_search_txtP | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny |
| title_full | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny Dariusz Spychała |
| title_fullStr | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny Dariusz Spychała |
| title_full_unstemmed | Anomeizm (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny Dariusz Spychała |
| title_short | Anomeizm |
| title_sort | anomeizm arianizm neoarianizm eunomianizm na zachodzie imperium rzymskiego od zaistnienia do iv w po chr problem teologiczny i filozoficzny |
| title_sub | (arianizm, neoarianizm, eunomianizm) na Zachodzie Imperium Rzymskiego od zaistnienia do IV w. po Chr. ; problem teologiczny i filozoficzny |
| topic | Arianismus (DE-588)4132601-5 gnd Frühchristentum (DE-588)4129954-1 gnd |
| topic_facet | Arianismus Frühchristentum Römisches Reich |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032481534&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT spychaładariusz anomeizmarianizmneoarianizmeunomianizmnazachodzieimperiumrzymskiegoodzaistnieniadoivwpochrproblemteologicznyifilozoficzny AT spychaładariusz anomeizm |