Centrum - Peryferia - Naród: uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
2020
|
| Ausgabe: | Wydanie 1 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 391 Seiten Illustrationen 24 cm |
| ISBN: | 9788323543275 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047072406 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220411 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 201222s2020 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788323543275 |9 978-83-235-4327-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1229085515 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047072406 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Kmak-Pamirska, Aleksandra |d 19XX- |e Verfasser |0 (DE-588)1179986725 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Centrum - Peryferia - Naród |b uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku |c Aleksandra Kmak-Pamirska |
| 250 | |a Wydanie 1 | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |c 2020 | |
| 300 | |a 391 Seiten |b Illustrationen |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1800-1920 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Peripherie |0 (DE-588)4232983-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Zentrum |0 (DE-588)4193781-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Zentrum-Peripherie-Modell |0 (DE-588)4126109-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Niederlausitz |0 (DE-588)4042205-7 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Podlachien |0 (DE-588)4046396-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Tożsamość społeczna / Polska / Podlasie (region) / 19 w | |
| 653 | 0 | |a Tożsamość społeczna / Polska / Podlasie (region) / 1900-1945 | |
| 653 | 0 | |a Tożsamość społeczna / Niemcy / Łużyce Dolne (region) / 19 w | |
| 653 | 0 | |a Tożsamość społeczna / Niemcy / Łużyce Dolne (region) / 1900-1945 | |
| 653 | 2 | |a Podlasie (Polska ; region) / stosunki międzyetniczne / 19 w | |
| 653 | 2 | |a Podlasie (Polska ; region) / stosunki międzyetniczne / 1900-1945 | |
| 653 | 2 | |a Podlasie (Polska ; region) / sytuacja społeczna / 19 w | |
| 653 | 2 | |a Podlasie (Polska ; region) / sytuacja społeczna / 1900-1945 | |
| 653 | 2 | |a Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / stosunki międzyetniczne / 19 w | |
| 653 | 2 | |a Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / stosunki międzyetniczne / 1900-1945 | |
| 653 | 2 | |a Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / sytuacja społeczna / 19 w | |
| 653 | 2 | |a Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / sytuacja społeczna / 1900-1945 | |
| 689 | 0 | 0 | |a Podlachien |0 (DE-588)4046396-5 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Niederlausitz |0 (DE-588)4042205-7 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Peripherie |0 (DE-588)4232983-8 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Zentrum |0 (DE-588)4193781-8 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Zentrum-Peripherie-Modell |0 (DE-588)4126109-4 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 1800-1920 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |4 pbl | |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, EPUB |z 978-83-235-4343-5 |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, PDF |z 978-83-235-4335-0 |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, MOBI |z 978-83-235-4351-0 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20210621 | |
| 940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032479393 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 43151 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 43151 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804182076676636672 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp..................................................................................................................................... 7 Wprowadzenie teoretyczne............................................................................................. 16 I. Kreacja wizerunku regionu peryferyjnego przez środowiska zewnętrzne 1. Podlasie i Dolne Łużyce - położenie i nazwa..................................................... 23 2. Twórcy obrazu Podlasia i Dolnych Łużyc........................................................... 35 II. Znaczenie peryferii dla ośrodków i „aktorów” centralnych 1. Uwarunkowania kulturowe i społeczne.................................................................. 43 1.1. Podlasie i jego mieszkańcy w perspektywie centrum.......................................... 1.2. Dolne Łużyce i ich mieszkańcy w perspektywie centrum.................................... 43 69 2. Uwarunkowania polityczne i wydarzenia historyczne....................................... 85 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. Uwłaszczenie chłopów a wizerunek Podlasia......................................................... 85 Powstanie styczniowe a wizerunek Podlasia........................................................ 92 Przyłączenie Dolnych Łużyc do Prus a wizerunek Dolnych Łużyc..................... 102 Ruchy rewolucyjne, starcia wojenne i manifestacje a wizerunek Dolnych Łużyc 106 3. Uwarunkowania religijne i językowe....................................................................... 111 3.1. Likwidacja Kościoła unickiego - rys
historyczny................................................... 111 3.2. Likwidacja Kościoła unickiego w powieści i literaturze historycznej jako motyw konstytuujący wizerunek Podlasia ............................................................ 115 3.3. Praktyki religijne i nauczanie w języku ojczystym ֊ konflikty i ich wpływ na wizerunek regionu peryferyjnego........................................................................ 137 3.3.1. Podlasie............................................................................................................ 138 3.3.2. Dolne Łużyce.......................................................................................................148
6 Spis treści 4. Uwarunkowania oświatowe i socjalne...................................................................... 161 4.1. Rozwój oświaty i placówek edukacyjno-socjalnych a obraz regionu Podlasia . . 162 4.2. Rozwój oświaty i placówek edukacyjno-socjalnych a obraz regionu Dolnych Łużyc........................................................................................................................... 201 5. Uwarunkowania komunikacyjne, przemysłowei modernizacyjne.................... 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 217 Modernizacja na Podlasiu........................................................................................ Uprzemysłowienie na Podlasiu.................................................................................. Podlasie regionem tranzytowym............................................................................... Modernizacja w Dolnych Łużycach......................................................................... Uprzemysłowienie Dolnych Łużyc............................................................................ Dolne Łużyce regionem tranzytowym..................................................................... 217 230 239 243 249 259 6. Uwarunkowania turystyczne ..................................................................................... 263 6.1. Podlasie regionem turystycznym............................................................................... 263 6.2. Dolne Łużyce regionem turystycznym................................................................... 278 Ili. Wnioski 1. Uwarunkowania polityczne,
społeczne, religijne, kulturowe, turystyczne i ekonomiczne a wizerunek regionów peryferyjnych.......................................... 301 2. Uwarunkowania polityczne, społeczne, religijne, kulturowe, turystyczne i ekonomiczne a unifikacja regionów centralnychi peryferyjnych................. 307 3. Zestawienie wniosków................................................................................................... 311 Aneks....................................................................................................................................... 313 Załączniki ............................................................................................................................. 341 Bibliografia............................................................................................................................. 361 Indeks osobowy.................................................................................................................... 382
Bibliografia Źródła Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD) Zespół 374 Archiwum Popielów z Tumy 1850-1966, sygnatura 260 Wspomnienie pośmiertne poświęcone Ewie Popielowej wydrukowane w Kronice Rodzinnej, sygnatura 288 Programy nauczania, zarządzenia władz, sprawozdania dotyczące szkoły jednoklasowej w Tumie oraz spisy książek biblioteki dworskiej i książek wypożyczonych służbie i dzieciom szkolnym. Zespół 385 Archiwum Łuniewskich, sygnatura 14 Listy rodzinno-towarzyskie do Tymoteusza, sygnatura 16 Fragmenty pamiętnika Tymoteusza Łukasza dotyczące jego udziału w powsta niu styczniowym, sygnatura 39 Działalność społeczna Łuniewskiego Tymoteusza jako delegata taksowego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego na powiat węgrowski, członka Komitetu Podatkowego Akcyznego, członka korespondenta Ministerstwa Rolnictwa i członka Komitetu Drogowego w powiecie radzymińskim, sygnatura 41 Projekt regulaminu szkoły wiejskiej i budowa kościoła w Korytnicy, sygnatura 51 Artykuły Tymoteusza Łuniewskiego opublikowane w Gazecie Rolniczej i Ziarnie w latach 1883-1891. Archiwum Narodowe w Krakowie 29/678/0 Zbiór Zygmunta Glogera, Seria 7 Materiały do dziejów szkolnictwa i oświaty w Polsce (akta szkól publicznych, KEN), Jednostka 673 Korespondencja dyrekcji Szkoły Publicznej w Tykocinie z władzami miasta, Komisją Rewizji Spisu Wojskowego. Archiwum Państwowe w Lublinie (APL) Zespól 622/5 Polskie Towarzystwo Krajoznawcze w Lublinie, sygnatura 1. Zespól Rząd Gubernialny Lubelski, sygnatura 1278 AS W Siedlcach szkoły elementarnej.
362 Bibliografia Zespół Zbiory stowarzyszenia „Muzeum Lubelskie”, sygnatura 118 Listy Hieronima Łopacińskiego i Zygmunta Glogera do dra Wacława Lasockiego w różnych sprawach 1903-1906, sygnatura 119 Listy Zygmunta Glogera do dra W. Lasockiego 1903-1908. Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim (APLRP) Zespół 130 Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Leśnej Podlaskiej, sygnatura 1 Okólniki, sygnatura 2 Okólniki 1920, sygnatura 3 Okólniki podręczne od 8.01.1921, sygnatura 4 Okólniki i zarządzenia, sygnatura 5 Zarządzenia 1921, sygnatura 6 Zarządzenia 1922, sygnatura 7 Zarządzenia 1923, sygnatura 8 Okólniki podręczne 1922 r., sygnatura 9 zarządzenia 1923 r., sygnatura 10 Okólniki różnej treści 1928 r., sygnatura 11 Zarządzenia i okólniki 1928/1929 r., Zespół 447 ZSO LO i Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej, sygnatura 1 Lata 1919/1920, 1920-1921, 1921-1922, 1923-1923, sygnatura 2 Lato 1923-1924, 1924-1925, sygnatura 3 Lata 1825-1926, 1926-1927, i 1927-1928 do listopada, sygnatura 4 Lata 1927-1928, 1928-1929, sygnatura 5 Lata 1929-1930 do czerwca, Zespół 569 Kółko Rolnicze im. Stanisława Staszica w Bełczącu, sygnatura 1 Protokoły z zebrań. Archiwum Państwowe w Łodzi (APŁ) Zbiór 39_592__0 Archiwum Bartoszewiczów, sygnatura 738 Adam Bartoszewicz - akta dotyczące pełnienia funkcji inspektora gimnazjum w Łukowie 1833-1834, sygnatura 759 Gawęda Starego Pana Macieja, ale nie z Jędrychowa tylko z Podlasia z pod samego Łukowa, sygnatura 1669 Kazimierz Bartoszewicz - artykuły do Nowej Reformy, Biała Ukraińska, Biała Ukraińska wobec Konstytucji 3 Maja,
sygnatura 1979 Materiały dotyczące pracy Pamiętnik mieszczanina podlaskiego (17901816) - korekta, notatki, sygnatura 2821 Program Obchodów 300-lecia Gimnazjum Męskiego w Białej Podlaskiej i Ii-go Zjazdu koleżeńskiego byłych wychowanków, pismo Komitetu Obchodów do Kańmierza Bartoszewicza. Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim Spuścizna Stronczyńskich, zbiór Kazimierza i Wincentego Stronczyńskich 48/182/0, sygnatura 3 Kazimierz Stronczyński ֊ noty z podróży. Archiwum Państwowe w Warszawie (APW) Zbiór Korotyńskich, Zespół Prześladowanie Unitów, sygnatura 72/201/0/10/80, mikrofilm 20138. Zbiór Korotyńskich, sygnatura 72/201/0/10.2/189 Wystawy różne w Warszawie, sygnatura 72/201/0/10.2/190 Wystawy gospodarcze - spożywcze,
Bibliografia sygnatura 72/201/0/10.2/191 Wystawy kwiatowe i ogrodnicze, sygnatura 72/201/0/10.2/192 Wystawy rolniczo-przemysłowe i hodowlane, sygnatura 72/201/0/10.2/193 Wystawy rolniczo-przemysłowe i hodowlane, sygnatura 72/201/0/10.2/194 Wystawy rolniczo-przemysłowe i hodowlane, sygnatura 72/201/0/10.2/195 Wystawy przemysłu w Warszawie, sygnatura 72/201/0/10.7/310 Wystawy higieniczne, k. 2; Katalog I wystawy higienicznej w Warszawie, Zbiór Korotyńskich, Zygmunt Gloger, sygnatura 72/201/0/11/666, mikrofilm 21176. Archiwum Państwowe w Siedlcach Zespól 333 Szkoła powiatowa w Siedlcach 1855-1864, sygnatura 2 Wykaz nagród wybranych uczniów szkół elementarnych i rzemieślniczo-niedzielnych obwodu siedleckiego, miejscowości Stoczek, Żelechów, Łuków, Garwolin, Bobrowniki, Łaskarzew, Sokołów, Parysów, Krześlin, Mokobody, Sterdyń, Siedlce. Biblioteka Narodowa w Warszawie Listy i papiery weteranów z powstania styczniowego 1864-1935, sygnatura / mf. 41403 Adolf Schreier - Z Podlasia w Krakowskie. Landesarchiv Berlin (LAB) Zespół A_Pr_Br_Rep_030-04_Nr_3150 Status des landwirtschaftlichen Provinzial-Vereines für die Mark Brandenburg und die Niederlausitz. Zespół A_Pr_Br_Rep_030-04_Nr_3150 Niederschrift über die X. und XI. Abgeordneten- sowie XVII undXVIII. General-Versammlung des Landwirtschaftlichen Provinzial-Vereins für die Mark Brandenburg und die Niederlausitz, Berlin am 10. und 11. Dezember 1896. Zespół A_Pr_Br_Rep_030-120_Nr_16919 Bericht über die Wirksamkeit des Vereins zur Beförderung des Seidenbaues in der Brandenburg und Niederlausitz, Berlin 1851. Stadtarchiv Cottbus АІІЗ.Зе
12 Verschönerungs-Verein zu Cottbus, Satzungen, Vorstand und Hauptversammlungen 1872-1917. AII3.3f 7 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: intemationallen AnsichtskartenVerein Weltall. AII3.3g 24 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Club Terpsichore / statut /1896. AII3.3g 25 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Tanzstundevereinigung Terpsichore. AII3.3g 26 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Vereinakten Eintracht Cottbus. AII3.3g 33 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Hoepfner’schen Tanzstundenvereinigung. AII3.3g 37 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Tanzstunde Pohl, 1908. AII3.3g 41 Acta der PoUzei-Verwaltungzu Cottbus betreffend: zum Verein Tanzstunde Meissner 1912. AII3.3g AI Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Tanzvereinugung Freya 1925. Insertion im Illustrierten Fremdenblatt - Union 1912-1928. Empfehlungsanzeigen im Kursbuch des Berliner Tageblattes, 1911-1915. Werbung f. d. Stadt: Der Film Die Mark Brandenburg 1924-1925. Werbung f. d. Stadt betr. Der Verlag Dari, 1924-1927. Werbungsmittel 1927-1930. ADAC, Wochenende-Karten, Organisation 1931. Besuch Berliner Pressevertreter, 1929. Den Führer durch den Cottbus und Umgebung 1904-1920. 363
364 Bibliografìa Pocztówki Skoroszyt Spreewald Skoroszyt Sorben Skoroszyt Carl Metzner Sorben Skoroszyt Spreewald / Burg / Lehde / Leipe / Lübbenau / Trachten Skoroszyt Sorben foto Skoroszyt Sorben fotos Literatura źródłowa i opracowania А Ackermann Otto, Führer durch den Spreewald nebst genauester Tourenkarte, Berlin: W. Wellnitz, 1893. Adler Antje, Weder dem Vater noch Vaterland gewidmet, sondern der Liebe hast du gedient Vergleichende Bemerkungen zu den Parkschöpfungen Charlottenhof in Potsdam und in Branitz, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 137-158. Allgemeine Deutsche Biographie, t. 4, red. Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Berlin: Duncker Humblot, 1968. Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart, red. Urlich Thieme, Leipzig: Seemann, 1999. Amelia Łubieńska (Gołąbek-Jezierska h. Prus [II]), https://www.geni.com/people/Amelija-Liu benskien%C4%97/6000000011304829423 [dostęp: 21.09.2017]. Assing Ludmila, Brie/vvec/isel und Tagebücher des Fürsten Hermann von Püclder-Muskau, 1.1-9, Hamburg: Hoffman Campe, Berlin: Wedekind Schwieger, 1873-1876. Assing Ludmila, Fürst Hermann von Pückler-Muskau. Eine Biographie, cz. 1-2, Hamburg: Hoffman Campe, 1873-1874. 100-Auto-Ausflüge in die Mark, Berlin: C. Schmalfeldt, 1926. В Babiński Grzegorz, Nacjonalizmy czy regionalizmy? Ruchy etnoregionalne w Europie, w: Europa Państw - Europa Narodów. Problemy
etniczne Europy Środkowo-Wschodniej, red. Grzegorz Babiński, Władysław Miodunka, Kraków: Nomos, 1995, s. 47-76. Bakuła Bogusław, Kolonialne i postkolonialne aspekty polskiego dyskursu kresoznawczego (zarys problematyki), „Teksty Drugie” 2006, nr 6, s. 11-33. Balke Lotar, Lange Albrecht, Sorbisches Trachtenbuch, Bautzen: Domowina Verlag, 2002. Balke Lotar, Sorbische Stickereien, Bautzen: Domowina Verlag, 2006. Baranowski Ignacy Tadeusz, Z dziejów feudalizmu na Podlasiu: dokończenie, „Przegląd Historyczny” 1907, nr 4/2, s. 158-169. Bartoszewicz Kazimierz, Dawna Biała na Podlasiu, w wspomnieniach mego dńadka Adama (1792-1878), Biała Podlaska; Komitet Obchodu 300-leda Gimnazjum Męskiego, 1928. Bartoszewicz Kazimierz, Silva Rerum Adama Bartoszewicza, „Przegląd Narodowy” 1912, t. 9, s. 236-374. Bayerl Giinter, Belzyt Leszek C., Kultur-Landschaft im Zentrum Europas, Deutsch-polnische Touren in Geschichte und Gegenwart der Niederlausitz und südlichen Lubuskie, Cottbus: be.bra wissenschaft verlag, 2015. Bayerl Günter, Die Niederlausitz um 1800. Eine ungestörte KnIturlandschaft, w: Die Niederlausitz vom 18. Jahrhundert bis heute. Eine gestörte Kulturlandschaft?, red. Günter Bayer!, Dirk
Bibliografia Maier, „Cottbuser Studien zur Geschichte von Technik, Arbeit und Umwelt” nr 19, Münster: Waxman, 2002, s. 39-117. Below Georg von, Meinecke Friedrich, Handbuch der Mittelalterlichen und neueren Geschichte, München-Berlin: Oldenbourg, 1904. Berghaus Heinrich, Landbuch der Mark Brandenburg und des Markgrafthums Nieder-Lausitz in der Mitte des 19. Jahrhunderts oder geographisch-historisch-statistische Beschreibung der Provinz Brandenburg, auf Veranlassung des Staatsministers und Ober-Präsidenten, Flottwell, t. 3, Brandenburg: Müller, 1855. Berlin und die Mark Brandenburg. Ein Fontane-Brevier mit Farbaufnahmen von Rudolf Hacke (1913), t. 2, red. Peter Walther, Potsdam: Vacat Verlag, 2004. Berlin-Görlitzer Eisenbahn, „Bramborski Serbski Časnik” 1868, որ 1, s. 3. Berlin-Görlitzer Eisenbahn, „Bramborski Serbski Časnik” 1868, որ 32, s. 127. Bernstein Horst, Landkreis Calau mit seinem Spreewald, Cottbus-München: Euroverlag, 1999. Bezirk Cottbus, Fotos von Schutt E., Text von Wahlstätt S., Dresden, Cottbus, Frankfurt (Oder) 1974. Biegeleisen Henryk, Ze studiów nad pieśniami i obrzędami weselnymi, „Wisla. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1893, է. 7, z. 2, s. 317-335. Bilder von damah, Wendhche Lausitz, Bautzen: Domowina Verlag, 1992. Biogramy uczonych polskich, ez. 1: Nauki społeczne, z. 3: P-Z, oprać. Andrzej Środka, Paweł Szczawiński, Wroclaw: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985. Biography of Rudolf Ludwig Karl Virchow, w: Whonamedit? A dictionary of medical eponyms, http://www.whonamedit.com/doctor.cfm/912.html [dostęp: 25.10.2017]. Boguszewski Marcin,
Dokonania Ludwika Górskiego w ówczesnym życiu Kościoła Katolickiego, jako wyraz jego życiowych idei religijno-spolecznych, w: W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafii w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafala Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2008, s. 183-202. Borzym Julian, Pamiętnik podlaskiego szlachcica, Łomża: Oficyna Wydawnicza „Stopka”, 2009. Brêzan Jurij (tekst), Grosse Gerald (fot.), Lausitzer Impressionen, Bautzen: Domowina Verlag, 1972. Braniš Kresćan Vylėm, Die slawischen Familiennamen in der Niederlausitz, Bautzen: Schmaler Pech, 1867. Das Buch der Stadt Finsterwalde, Niederlausitz, red. Magistrat der Stadt Finsterwalde, współpr. Georg Geist, Berlin-Spandau: Deutsche Bibliothek, 1930. Bucher’s Reisebegleiter Spreewald, 1992. Burg, gestern, heute, morgen, Burg: Lausitzer Rundschau, 1965. C Cannabich Johann Günther Friedrich, Lehrbuch der Geographie nach den neuesten Friedensbestimmungen, Erste Abteilung enthalt Europa, Ilmenau: Voigt, 1823. Carl Blechen und Carl Gustav Wegener im Dialog, Romantik und Realismus in der Landschaftsmalerei, red. Jutte Götzmann, Gert Streidt, Berlin: be.bra wissenschaft ver lag, 2014. Casnikowa cytanka, 1848-1899, oprac. Christa Brandtowa, Budišyn: Ludowe Naki. Domowina, 2000. Chlopicki Edward, Opowiadania z wędrówki po kraju. Podlasie litewskie, „Kłosy” 1887, t. 44, nr 1129, s. 102-103. Chlopicki Edward, Opowiadania z wędrówki po kraju. Podlasie litewskie, „Kłosy” 1887, t. 44, nr 1132, s. 148-150. 365
366 Bibliografia Chronik der Sorben, Wendisches Museum 2008, https://archive.is/20130212125144/http՝.//www. wendisches-museum.de/index.php?option=com_content view=article id=ll Itemid = 16 lang=de [dostęp: 27.10.2017]. Chrząszczewska Jadwiga, Warnkówna Jadwiga, Z biegiem Wisły. Obrazki o kraju, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1901. Ciecierski Henryk, Pamiętniki, oprać. Teresa Ciecierska-Chłapowa, Justyna Chiap-Nowakowa, Kraków: Wydawnictwo Arcana, 2013. Cottbus mit dem Burger Spreewald, Cottbus: Euroverlag, 1993. Cottbus und Umgebung, nebst Reheführer durch den Spreewald, Cottbus: H. Striemann, 1912. Cottbus Universitats- und Parkstadt am Spreewaid, Cottbus: Euroverlag, 1995. Cottbuser Freizeit 1978, Cottbus: Rat der Stadt Cottbus, Abteilung Kultur und Rat des Kreises Cottbus-Land, Abteilung Kultur, 1978. Cramer Hermann, Beiträge zur Geschichte des Bergbaues in der Provinz Brandenburg, h. 5, Die Niederlausitz, Halle: Verlag der Buchhandlung des Weisenhauses, 1878. Czajewski Wiktor, Byt włościan w gubemji siedleckiej, „Wisla. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1889, t. 3, z. 1, s. 8-18. Czech Vinzenz, Steinerne Zeugen der Vergangenheit. Zeichen sächsischer Herrschaft in preu ßischen Besitz, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band IIP. Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 83-100. D Daniel Hermann Adalbert, Handbuch der Geographie, Leipzig: Fues, 1868. Demian Johann Andreas, Handbuch der neuesten Geographie des Preußischen Staates, Berlin: Schlesinger,
1818. Deskur Bronisław, Dla moich wnuków, Lwów: naki. autora, 1892. Deutsche Landeskultur-Zeitung, Berlin 1938, z. 12. Dołowy-Rybińska Nicole, Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszubi, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2011. Dmowski Rafał, Z Podlasiem w tle. Helena Mniszek jakiej nie znamy, „Prestiż” 2013, nr 3, s. 8-9. Dmowski Roman, Kościół naród i państwo, Warszawa: Obóz Wielkiej Polski, 1927. Dr Adam Jarosiński, Muzeum Ziem Nadbużańskich, http://www.nadbuzanskie.republika.pl/ sterdyniacy.htm [dostęp: 28.09.2017]. Droga żelazna warszawsko-terespobka, „Tygodnik Ilustrowany” 1866, nr 371, s. 208-209. Droga żelazna Warszawsko-Terespolska, 9października 1866 r., Z Księgozbioru oddziału Warszawskiego Towarzystwa Popierania Przemysłu i Handlu. Durch den Spreewald. Fahrten und Wanderungen, Cottbus: Heine, 1921. Dymsza Lubomir, Sprawa chełmska, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1911. E Elsner P., Labyrynth Spreewald Entdeckungstouren, 1995. Die Entwicklung der Landwirtschaft in der Niederlausitz seit ihrer Zugehörigkeit zum Hause Hohenzollern 1815-1900, Berlin: P. Parey, 1900. Erinnerungen aus der Stadt Dobrilugk an die Jahre 1813-1817. Mitgeteilt und zusammengestellt nach dem Tagebuch eines Bürgers von KarlKirmße, „Neuste Nachrichten” od 1.06.1904do 10.11.1904, s. 18, http://www.wagner-b.de/PDF/Dobrilugk_1813-1817.pdf [dostęp: 12.01.2018]. Europa Państw ֊ Europa Narodów. Problemy etniczne Europy Środkowo-Wschodniej, red. Grzegorz Babiński, Władysław Miodunka, Kraków: Nomos, 1995.
Bibliografia F Fahlisch Paul, Der Spreewald. Praktischer Rebeführer mit drei Karten, Griebens Reisefuehrer, t. 51, Berlin 1913. Fleischhauer Helmut, Das Wendetum in der Niederlausitz von Ewald Müller - Reprint erschie nen, „Niederlausitz Aktuell” 8.05.2010, http.V/www.niederlausitz-aktuell.de/niederlausitz/ item/9728-das-wendentum-in-der.html [dostęp: 26.10.2017]. Floryńska-Lalewicz Halina, Stanisław Władysław Reymont, „Culture.pl” 2004, http://culture. pl/pl/tworca/wladyslaw-reymont [dostęp: 28.09.2017]. Floryńska-Lalewicz Halina, Stefan Żeromski, „Culture.pl” 2006, http://culture.pl/pl/tworca/ stefan-zeromski [dostęp: 28.09.2017]. Fontane Theodor, Wanderungen durch die Mark Brandenburg (1862-1889), Berlin: AufbauVerlag, 2016. Frankowski Jan, Niszczenie szkół Łukowskich po powstaniu listopadowym (1831-1852) i wia domość o konwikcie Szaniawskich w Łukowie, Warszawa 1926. Friedrich Eduard Keller (1859-1929), Autor des ersten deutschen Wassersportführers, „Faltboot, org”, https://www.faltboot.org/wiki/index.php?title=Friedrich_Eduard_Keller_(18591929),_Autor_des_ersten_deutschen_Wassersportf%C3%BChrers [dostęp: 21.12.2018]. Führer durch Burg im Spreewald mit genauer Orientierungskarte, Burg: Spreewaldbote, 1908. Führer durch Cottbus und Umgebung, Berlin 1874. Führer durch Cottbus, Cottbus 1904. Führer durch den Spreewald mit genauer Tourenkarte und e. Anh., Lieberose, der Schwielochsee u. Cottbus, Berlin: J. Becker, 1898. Fünfundsiebzig Jahre Wirtschaftsentwicklung und amtliche Vertreten von Industrie und Handel der Niederlausitz, drak Albert Heine, Cottbus 1927. G Garlicki
Andrzej, Józef Piłsudski 1867-1935, Kraków: Znak, 2012. „Die Gartenkunst” - Zeitschrift 1912. „Die Gartenkunst” ֊ Zeitschrift 1913. Gellner Ernest, Narody i nacjonalizm, prze!. Teresa Holówka, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991. Glade Heinz, Licht im Spreewald, Berlin: Kongress-Verlag, 1960. [Gloger Jan], Szkoły Bialskie i czteroletni w nich pobyt Józefa Kraszewskiego (1822-1826). Wspomnienie Jana Glogera, Kłosy 1879, nr 744, nr 745, nr 746, w: Zygmunt Gloger, Pisma rozproszone, t. 2,1877-1889, Białystok: Książnica Podlaska, 2014, s. 685-698. Gloger Zygmunt, Album Etnograficzne Zygmunta Glogera, Warszawa: nakł. autora, 1904. Gloger Zygmunt, Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, 1900. Gloger Zygmunt, Gody weselne, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1880. Gloger Zygmunt, Obchody weselne, Kraków: nakł. autora, 1869. Gloger Zygmunt, Obrzędy rolnicze, „Biblioteka Warszawska” 1867, t. 2, s. 274-287. Gloger Zygmunt, Pieśni przy chrzcinach i pogrzebie na Podlasiu Nadnarwiańskim, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1889, t. 3, z. 3, s. 607-614. Gloger Zygmunt, Pisma rozproszone, t. 1,1863-1876, t. 2, 1877-1889, Białystok: Książnica Podlaska, 2014. Gloger Zygmunt, Z Tykocińskiego, 30 września, „Gazeta Handlowa” 1873, nr 221, s. 2. Gloger Zygmunt, Z Tykocińskiego, marzec, „Gazeta Handlowa” 1879, nr 56, s. 2. Gołębiowski Łukasz, Lud Pobki -jego zwyczaje, zabobony, Warszawa: A. Gałęzowski, 1830. 367
368 Bibliografia Górska Maria z Łubieńskich, Gdybym mniej kochała. Dziennik lat 1889-1895, Warszawa: Twój Styl, 1996. Górski Ludwik, Ochronki wiejskie, Warszawa 1899. Grabski Władysław, Historya Towarzystwa Rolniczego 1858-1861 r., t. 2, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1904. [Grochowska Wanda] Wieśniaczka z nad Wisły, Ciernistym szlakiem. Opowiadanie z czasów prześladowania Unji, Warszawa 1926. Grosse Gerald, Liebo Fryco, Spreewald, Blota, Bautzen: Domowina Verlag, 1978. Grünen und Blühen an der Spree, vom 21. bis 29. August. Bezirk-Gartenbau-Ausstellung in Cottbus 1954, Veranstalter Rat des Bezirkes Cottbus, Organisation Rat der Stadt Cottbus. H Hagen Günther, Der Spreewald. Deutschlands eigenartigster Naturpark, Berlin: Simon, 1930. Hanslok Andreas, Das sächsische Dobrilugk wird preußisch. Die Stadt Dobrilugk während der Befreiungskriege 1813-1815, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechemnacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 101-110. Hartstock Erhard, Kunze Peter, Die Lausitz im Prozeß der bürgerlichen Umgestaltung 1815-1847. Eine Quellenauswahl, Bautzen: Domowina Verlag, 1985. Helena Mniszek, red. Michał Rażniewski, http://helena-mniszek.blogspot.eom/p/dokumenty. html [dostęp: 29.09.2017]. Helena Mniszkówna, red. Krzysztof Stępik, Monika Gabryś, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009. Historia PTH, Polskie Towarzystwo Higieniczne, https://www.pth.pl/?id_menu_left=5 id_info= 1 str_glowna=2 id_typ_obslugi=3 sub_id_info_d=
id_info_o=0 id_oddz=23 [dostęp: 6.04.2018]. Hobsbawm Erie, Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Program, mit, rzeczywistość, przeł. Jakub Maciejczyk, Marcin Starnawski, Warszawa: Difin, 2010. Hoffmanowa Klementyna z Tańskich, Wybór pism, t. 5, Wrocław: Wilhelm Bogumił Korn, 1833. Holland Karl, Der Spreewald, mit 30 Abbildungen, Bielefeld 1924. Holste Karsten, Wie wird es mit unserem Vaterland werden? Vaterland, Nationalität und Freiheit in der politischen Argumentation der Niederlausitzer Stände um 1815, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berim: Lukas Verlag, 2014, s. 73-82. Horst Adam (tekst), Grosse Gerald (fot.), Unterwegs im Spreewald, Bautzen: Domowina Verlag, 1990. I Ignaciuk J., Podlasie i Podlasiacy. {Krótki szkic historyczno-etnograficzny), maszynopis, Lublin 2002. Im Cottbuser Land, zdjęcia Matschine J., tekst Roggan A., Bautzen 1994. hnmisch Heinrich, Der Panslawismus, unter den sächsischen Wenden mit russischen Gelde betrie ben und zu den Wenden in Preußen hinübergetragen, Leipzig: Hinrichs, 1884. Informacje о Muzeum Dolnołużyckim, http://www.wendisches-museum.de/geschichte02_ de.html [dostęp: 21.12.2018]. Informacja o śmierci Lubomira Dymszy, „Kurier Warszawski” 1915, nr 334, s. 5.
Bibliografia J Jacob Karl, Schattkowsky Erich, Unsere Niederlausitz, Breslau: F. Hirt, 1930. Jacobs Theresa, Der Sorbische Volkstanz in Geschichten und Diskursen, Bautzen: Domowina Verlag, 2014. Jahres-Bericht über die Wirksamkeit des landwirthschaftlichen Provinzial-Vereins für die Mark Brandenburg und Niederlausitz im Jahre 1875, Potsdam 1876. Janowicz Ludwik, Zarys rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa: „Życie”, 1907. Janowski Aleksander, Pamięci bohatera powstania x. Stanisława Brzóski. W 65 rocznicę męczeńskiej śmierci 1865-1930, Łuków: nakładem Leśników Państwowego Nadleśnictwa Łuków, 1930. Jarosiński Adam, Szkice z nadbuźańskiego Podlasia, Warszawa: Dom Książki Polskiej, 1925. Jemielity Witold, Wiśniewski Jerzy, Rodzina Zygmunta Glogera, w: Zygmunt Gloger ֊ badacz przeszłości ńemi ojczystej, red. Józef Babinicz, Anna Kutrzeba-Pojnarowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978. Jeske August, Geografja. Kurs elementarny opracowany podług 6-go wydania Geografji meto dycznej, Warszawa: M. Arct, 1917. Jeske-Choiński Teodor, Krwawe łzy unitów polskich, Warszawa: Księgarnia Krajowa K. Prószyński, 1919. Jordan Karlo, Hajna Kurt, Wirwandem durch die Niederlausitz, Bautzen: Domowina Verlag, 1955. Juliusz Kossak, http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Kossak_Jul/Kossak_Jul_bio.htm [dostęp: 8.02.2018]. Jung Kurt, Die Stadt Spremberg in der Niederlausitz, Berlin: Elsner, 1914. К Kalinowski Szczepan, Unici w poezji polskiej. Antologia, Biała Podlaska: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział Wschodni, 2001. Kaproń Andrzej, O Henryku Wiercieńskim,
Szczecin: Wydawnictwo My Book, 2009. Karì Blechen 1798-1840, Staatliche Museen zu Berlin, National-Galerie, Ausstellung, Berlin 1973. Karpiński Jan Jerzy, Orłowicz Mieczysław, Białowieża i Hajnówka, Białystok: Wydawnictwo Związku Popierania Turystyki Woj. Białostockiego, 1937. Kazimierski Józef, Miasta i miasteczka na Podlasiu (1808-1914). Zabudowa, ludność, gospo darka, Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 1994. Keller Friedrich Eduard, Hip Hip Hurra, 1929, „Faltboot.org”, https://www.faltboot.org/ wiki/index.php/Spreewald_(Keller_1929)#Anlegem.C3.B6glichkeiten_f.C3.BCr_ Wassersportler [dostęp: 21.12.2018]. Kieniewicz Stefan, Roman Rogiński, w: Internetowy Polski Słownik Biograficzny, http://www. ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/roman-roginski-1840-1915-powstaniec-i-sybirak [dostęp: 28.09.2017]. Das kleine WanderbucĶ 115 beliebte Wanderungen durch alle Teile der Provinz Brandenburg, Berlin. Kitzler G.-E., Der Spreewald, „Griebens Reiseführer” 1922, t. 51, Berlin 1922. Klöden Gustav Adolf von, Lehrbuch der Geographie zum Gebrauche für Schüler höherer Lehranstalten, Berlin: Weidmann, 1867. Kmak-Pamirska Aleksandra, Lužyca - nejlubša Fryco Rocha o ziemi ojczystej, w: Tożsamość, kultura, nowoczesność, t. 2, Czas, pamięć, red. Beata Morzyfiska-Wrzosek, Marek Kukiewicz, Ireneusz Szczukowski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2017, s. 269-281. Kmak-Pamirska Aleksandra, Motyw historyczny a wizerunek regionu Podlasia w dyskursie lite rackim, w: Regionalizm literacki - historia i pamięć, red. Zbigniew Chojnowski, Elżbieta Rybicka, Kraków: Universitas, 2017, s. 560-574. 369
370 Bibliografia Kolberg Oskar, Chełmskie. Obraz etnograficzny, Kraków: Akademia Umiejętności w Krakowie, 1890. Kołodziński Bolesław, Geografia Królestwa Polskiego, Warszawa: A. Lewiński, 1862. Konarski Stanisław, Paweł Sosnowski, w: Internetowy Polski Słownik Biograficzny, http://www. ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/pawel-sosnowski [dostęp: 24.10.2017]. Kopczyński Antoni, Z ziemi łez i krwi. Opowiadanie na tle prawdziwego zdarzenia, Kraków: K. Wojnar, 1904. Korotyński Ludwik Stanisław, Z życia cechowego w dawnych wiekach, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1897,1.11, z. 1, s. 225-235. Kossowska Irena, Juliusz Kossak, „Culture.pl” 2005, http://culture.pl/pl/tworca/juliusz-kossak [dostęp: 8.02.2018]. Kowerska Zofia, Za wiarę. Prawdziwe zdarzenie z życia unitów, Warszawa: Księgarnia Polska, 1927. Koźmiński Karol, Ostatni wódz. Opowieść o ks. Stanisławie Brzósce, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1963. Kohler Werner, Brandenburgjsche Fahrten, Berlin: Schoetz Parrhysius, 1923. Krajewska Maria, Zalewski Marek, Zygmunt Gloger - starożytnik, kolekcjoner, krajoznawca, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 2003, s. 81-86. Kraszewski Józef Ignacy, My i Oni. Obrazek współczesny narysowany z natury, Poznań: J.K. Żupański, 1865. Krausch Heinz-Dieter i in., Burger und Lübbenauer Spreewald, Berlin: Akademie-Verlag, 1981. Krautz Alfred, Sorbische bildende Künstler, Bautzen: Domowina Verlag, 1974. Krautz Alfred, Pötschke Benno, Wendische Bilderwelten. Der Kunst von Heide und Spreewald auf der Spur, Bautzen: Domowina Verlag, 1999. Kriegsdrühling in Spreewald, von
Friedrich Вот, mit 6 Abbildungen, Die „Gartenlaube”, Berlin 1916. Kronika bieżąca, 10-lecie Niepodległości, „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, որ 2, s. 5. Kronika Krajoznawcza, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1910, nr 45, s. 719. Kulturfuehrer Spreewald. Spreewaelder stellen ihre Heimat vor, Spreewald 1995. Krüger Fritz-Konrad, Die ökonomischen und sozialen Verhältnisse in der Braunkohlenindustrie der Niederlausitz in ihrer Entwicklung bis zur Gegenwart, Stuttgart: Enke, 1911. Księga pamiątkowa Siedlczan (1844-1905), Warszawa: Koło Siedlczan, 1927. Kuhns Gärtner, wprow. Justyna Jaworek, Bericht über eine Reise von Fürstenstein nach Hamburg und Umgebung über Görlitz, Muskau, Branitz, Berlin vom 25ten August bis lOten September 1869, „AHA! Miszellen zur Gartengeschichte und Gartendenkmalpflege” 2018, nr 4, s. 46-55. Kunicki Leon, Nasze typy. Wieśniak z okolic nadbużnych, „Tygodnik Ilustrowany” 1867, nr 425, s. 236. Kunze Peter, Sprachpolitik von Staat und Kirche, w: Der Niedersorben Wendisch. Eine SprachZeit-Reise, red. Helmut Faßke, Bautzen: Domowina Verlag, 2003, s. 65-80. Kühn Engelhardt, Der Spreewald und seine Bewohner, Cottbus: nakładem autora, 1889. L „Der LandbundVerbandsblatt des Kreis-Landbundes Calau sowie des Junglandbundes Calau” 1926 - styczeń. „Der LandbundVerbandsblatt des Kreis-Landbundes Calau sowie des Junglandbundes Calau” 1923 - od stycznia do grudnia. Land Brandenburg, so ein Land, Berlin 1991. Von Land und Leuten im Spreewald, Berlin 1930. Land und Leute. Monographien zur Erdkunde, Berlin und die Mark Brandenburg, red. F. Lampe Bielefeld-
Leipzig 1909.
Bibliografia Lange Antoni, Czasy Nerona w Chełmszczyźnie i na Podlasiu, „Czytelnia Polaka Katolika” nr 4, Warszawa: I. Kłopotowski, 1921. Lausitz, zischen Senftmberger See und Spreewald, Cottbus 1999. Lehmann-Enders Christel, Henschel Ute, Das Spreewalddorf Lehde, Kulturhistorisch ethnographischer Abriss bis 1945, Lüebbenau-Lehde: Spreewald-Museum, 1995. Lehmann Rudolf, Aus der Vergangenheit der Niederlausitz, Cottbus: Heine, 1925. Lehmann Rudolf, Geschichte der Niederlausitz, t. 2, Berlin: de Gruyter, 1963. Leischner Max, Heimatbild, „Unsere Lausitz. Heimatkalender für die Ober- und Niederlausitz” 1926, s. 95. Lenkiewicz Wacław, Gieograjja ziem polskich, Kurs Doszkol. Podof Zaw. Piechoty, 1923/1924, Chełmno: Centralna Szkoła Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 11, 1923. Lewandowski Jan, Likwidacja obrządku greckokatolickiego w Królestwie Polskim w latach 1864-1875, Lublin, 1966. Lewicki Stanisław, Pamiętnik od r. 1897 do r. 1908 jako przyczynek do historji Odrodzenia Pokki, Łuków, 1931. Lindenberg Paul, Berlin. Die weitere Umgebung Berlins. Potsdam und der Spreewald, Leipzig: Reclam, 1889. Literatury zachodnioslowiańskie czasu przełomów 1890-1990,1.1, Literatura łużycka i słowacka, red. Halina Januszek-Ivaničkova, Katowice: Śląsk, 1994. Lorenz Rudolf, Mein Ausscheiden aus den amtlichen Verhältnissen als Director des Gymnasium ’s zu Luckau in der Nieder-Lausitz, manuskrypt, Berlin 1841. Lubomir Dymsza h. wí, w: MJ. Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego, „Sejm-wielki.pl”, http://www.sejm-wielki.p1/b/5.331.27 [dostęp: 31.03.2018]. Von Lübbenau in den herrlichen
Spreewald!, 1943. Ł Łopaciński Hieronim, Najdawniejsze świadectwo polskie o wróżbach w wigilję św. Andrzeja, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1897,1.11, z. 4, s. 641-645. Łoś Piotr Szymon, Rzemiennym dyszlem - od dworu do dworu, czyli bliższe i dalsze sąsiedztwa rodńrty Górskich z Ceranowa, w: W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafii w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafała Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2008, s. 203-216. [Łubieńska Jadwiga] Ottonówna, Podlaskie Hospody pomyłuj 1872-1905. Kronika 33 lat prze śladowania Unii przez naocznego świadka, Kraków: nakładem autorki, 1908. M Mader Richard, Vom Spreewald zur Lausitz, Niedemhausern: Falken, 1990. Maier Dirk, Machen Sie die Niederlausitz diese Freude! Sie ist doch schon in der Eiszeit zu kurz gekommen! - Facetten der Wahrnehmung einer Landschaft seit 1850, w: Die Niederlausitz vom 18. Jahrhundert bk heute. Eine gestörte Kulturlandschaft?, red. Günter Bayer!, Dirk Maier, Münster: Waxman, 2002, s. 119-147. Der Makr Carl Blechen, 1798-1840, tekst Herbert Scurla, Cottbus: Bezirksmuseum, 1963. Maria Gertruda Drogosław-Skorzewska h. Ogończyk, w: M.J. Minakowski, Wielka genealo gia Minakowskiego „Sejm-wielki.pl”, http://www.sejm-wielki.p1/b/psb.30228.l [dostęp: 30.03.2016]. Markowski Artur, Przemoc antyżydowska i wyobrażenia społeczne. Pogrom białostocki 1906 roku, Warszawa: Wydawnictwa Uniwesytetu Warszawskiego, 2018. Maroszek Józef, Rogalewska Ewa, Dwór i rezydencja ziemiafkka w krajobrazie kulturowym Podlasia,
Białystok: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, 1994. 371
372 Bibliografia Masłowski Maciej, Juliusz Kossak, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe „Auriga”, 1986. Mato Kosyк 1853-1940. MaterialijeprědnejeKosykoweje Konference; WjerbnolWerben 15.-18.6.2003, red. Roland Marti, Bautzen: Domowina Verlag, 2004. Matschie Jürgen, Fascyna Hanka, Sorbische Bräuche, Bautzen: Domowina Verlag, 2006. Mencel Tadeusz, Walenty Lewandowski i początki powstania styczniowego na Podlasiu, „Rocznik Lubelski” 1963, nr 6, s. 71-120. Merbach J.F., Geschichte der Kreis-Stadt Cahu im Markgrafthume Niederlausitz, 1.1, Lübben: Diemel, 1833. Meškank Timo, Instrumentalisierung einer Kultur, Zur Situation bei den Sorben 1948-1989, Bautzen: Domowina Verlag, 2014. Miąso Józef, Szkolnictwo w XlX-wiecznej Europie i początki pedagogiki porównawczej w Anglii, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2009, nr 46, s. 85-146. Micklitza Kerstin, Miklitza André, Die Lausitz entdecken, Berlin: Trescher, 2005. Miehe Brunhilde, Der Tracht treu geblieben. Studien zum regionalen Kleidungsverhalten in der Lausitz, Bautzen: Domowina Verlag, 2003. Miodunka Władysław, Nacjonalizm, państwa i języki w Europie Wschodniej, w: Europa Państw Europa Narodów. Problemy etniczne Europy Środkowo-Wschodniej, red. Grzegorz Babiński, Władysław Miodunka, Kraków: Nomos, 1995, s. 35-45. Mirtschin Maria, Das Bild der Sorbin / Wendin in der deutschen Kunst des 19. Jahrhunderts und in der sorbischen Kunst des frühen 20. Jahrhunderts, w: Beziehungsgeschichten. Mindenheiten Mehrheiten in europäischer Perspective, red. Elka Tschernokoshewa, Volker Gransow, „Schriften des Sorbischen Instituts” nr 42, Bautzen:
Domowina Verlag, 2007, s. 123-142. Mirtschin Maria, Der Bück von außen. Das Bild der Sorben / Wenden in der deutschen Kunst des 19. Jahrhunderts, Bautzen: Domowina Verlag, 2006. Mirtschin Maria, Fiktive Welten auf Postkarten. Sorben in der Massenkultur, Bautzen: Sorbisches Institut, 2009. Mirtschin Maria, Hanna aus Raddusch wirbt far Persil Sorbische / Wendüche Motive in der Werbung bis zum 2. Weltkrieg, „Letopis” 2011, որ 58, s. 3-32. Mniszek Helena, Książęta Boru, t. Krzyże, Rzeszów: Wydawnictwo Continental, 1991 [na podst. wyd. z 1922]. Mniszek Helena, Panicz, Warszawa 1980. Mniszek Helena, Z ziemi lez i krwi, w: Helena Mniszek, Prawa ludzi, Warszawa 1973. Morgenstern Marga (tekst), Matthes Sylvia (rys.), Eine romantische Wanderung durch den Spreewald, Lübben: Mitteldeutscher Verlag, 1995. Mostowska Anna Olimpia, Asioida, xiężniczka z krwi Palemoną pierwszego xiązęcia litewskiego czyli nieszczęśliwe skutki namiętności. Powieść oryginalna z historii Litewskiey, t. 1-2, Wilno: Zawadzki, 1807. Mościcki H., Wersal podlaski, „Tygodnik Illustrowany” 1913, nr 24, s. 470-471. Möller Heino R., Carl Blechen. Romantische Malerei und Ironie, Dresden 1995. Musäus Joachim, Die Leinenindustrie der Niederlausitz in Vergangenheit und Gegenwart, Vetschau: Gönnel, 1922. Musiat Siegmund, Sorbische / Wendische Vereine 1716-1937, Bautzen: Domowina Verlag, 2001. Muzeum Narodowe w Krakowie, O Polonii Jana Matejki i związkach artysty z Muzeum Książąt Czartoryskich, http://mnk.pl/aktualnosci/o-polonii-jana-matejki-i-zwiazkach-artysty-zmuzeum-ksiazat-czartoryskich [dostęp: 26.05.2017]. Muzeum
Ziemi Podlaskiej im. M. Aslanowicza, „Podlasie Ongi i Dziś” 1929, r. 2, nr 1, s. 7. Müller Ewald, Das Wendentum in der Niederlausitz, Cottbus: Differt, 1894.
Bibliografia Müller Frank, Ein Traditionsbetrieb zwischen Brandenburg und Sachsen. Der Peitzer Eisenhüttenwerk am Anfang des 19. Jahrhunderts, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 254-268. Müller Manfred, Der Beark Cottbus grüsst seine Gäste, Cottbus: Rat d. Bezirkes, Bezirksausschuß für Tourismus, 1978. Müller Rolf, Grätz Wolfgang, Zwischen Spree und Neisse, Cottbus: Europa-Verlag, 1997. Mythos Mitte. Wirkmächtigkeit, Potenzial und Grenzen der Unterscheidung Zentrum/Peripherie, red. Lukas Becht, Alexander Hirschfeld, Sebastian Neubauer, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften, 2011. N Nach dem Spreewald, „Ausflüge von Berlin” 1908, Heft 20. Nałkowska Anna, Geografia szkolna (elementarna), ez. 1, Wiadomości ogólne, Warszawa: M. Arct, 1923. Nałkowski Wacław, Opis geograficzny Podlasia i wyżyny Lubelskiej, w: W obronie ziemi, Warszawa 1918, s. 1-6. Nedo Pawoł, Sorbische Volkstrachten, Bautzen: Domowina Verlag, 1954. Neue Deutsche Biographie, red. Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Berlin: Duncker Humblot, 2002. Niebelski Eugeniusz, Na Bóg żywy, bracia, nie zasypiajmy sprawy!, Rzecz o ks. Stanisławie Brzósce (1834-1865), Lublin: ZEN, 1995. Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einer Integrationslandschaft, t. 3, Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014. Die Niederlausitz vom 18. Jahrhundert bis
heute. Eine gestörte Kulturlandschaft?, red. Günter Bayerl, Dirk Maier, „Cottbuser Studien zur Geschichte von Technik, Arbeit und Umwelt” nr 19, Münster: Waxmann, 2002. Der Niedersorben Wendisch, Bautzen: Domowina Verlag, 2003. Niedźwiecka-Iwańczak Natalia, Etniczny aspekt tożsamości Łużyczan, Kraków: Nomos, 2013. Nowak-Neumann Martin, Balke Lotar, Sorbische Volkstrachten, t. 4, Die Tracht der Sorben um Cottbus, Bautzen: Domowina Verlag, 1991. Nowe Serbske Knikły, „Serbski Časnik” 1929, որ 29, s. 148. О Obsulewicz-Niewińska Beata, Zygmunt Gloger i Litwa, w: Funkcjonowanie języków i literatur na Litwie, red. Mirosław Dawlewicz, Irena Fedorowić, Algis Kalėda, Wilno: Wydawnictwo Uniwersytetu Wileńskiego, 2014. Olszewicz Wacław, Życie i prace Zygmunta Glogera, w: Zygmunt Gloger - badacz przeszłości ziemi ojczystej, red. Józef Babinicz, Anna Kutrzeba-Pojnarowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978, s. 6. Opis ziem zamieszkałych przez Polaków pod względem geograficznym, etnograficznym, historycz nym, artystycznym, przemysłowym, handlowym i statycznym, t. 2, Królestwo Pokkie, oprać. Zygmunt Gloger i in., Warszawa 1904 [1905]. Orzeszkowa Eliza, Nad Niemnem, t. 1-3, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1938. 373
374 Bibliografia P Pamiętniki chłopów. Nr 1-51, oprać. Ludwik Krzywicki, Warszawa: Instytut Gospodarstwa Społecznego, 1935. Pata Józef, Dolnołużydd poeta Mato Kosyk, „Ruch Słowiański” 1929, r. 2, nr 2, s. 49-56. Paul Fahlisch, „Literatur Port”, http://www.literaturport.de/literaturlandschaft/autoren-berlinbrandenburg/autor/paul-fahlisch/ [dostęp: 21.12.2018]. Pech Edmund, SorbischelWendische Sprache und Kultur in der Niederlausitz im kurzen Kosykschen Jahrhundert (1853-1940), w: Mato Kosyk 1853-1940. Materialije prědneje Kosykoweje Konference; Wjerbno/Werben 15.-18.6.2003, red. Roland Marti, Bautzen: Domowina Verlag, 2004, s. 21-35. Petrozolin-Skowrońska Barbara, Gazeta Handlowa i Nowa Gazeta (1864-1918), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1968, nr 7, z. 1, s. 41-72. Piłsudski Józef, 22 stycznia 1863, Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, 1938. Piłsudski Józef, Rok 1863, Warszawa: Ignis, 1924. Pinkow Axel, Der Spreewald, historische Ansichtskarten in Wort und Bild, Berlin 2002. Preuss Erich, Alles über die Spreewaldbahn, Stuttgart: Motorbuch Verlag, 2010. Piszczek Wacław, Bl. Ignacy Kłopotowski, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2011. Piszczkowski Mieczysław, Józef Weyssenhoff. Poeta przyrody, Lwów: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1930. Podlaska wytwórnia samolotów, „Biała Podlaska”, http://www.bialapodlaska.pl/212-biala-podlaska-podlaska-wytwomia-samolotow [dostęp: 26.09.2018]. Podlaska wytwórnia samolotów, oprać. Janusz Dołęga, red. Monika Śliwińska, Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN”,
http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/podlaska-wytwornia-samolotow/ [dostęp: 26.09.2018]. Podraza-Kwiatkowska Maria, Antoni Lange, w: Internetowy Pokki Słownik Biograficzny, https:// www.ipsb.nina.gov.p]/a/biografia/antoni-lange-1861-1929 [dostęp: 1.05.2020]. Lange Antoni, Internetowy Polski Słownik Biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.p1/a/bk)grafia/antoni-lange-1861-1929 [dostęp:1.5.2020] Popławski Jan Ludwik, Podstawa polityczna, „Przegląd Wszechpolski” 1897, „Polskie Tradycje Intelektualne. Dziedzictwo i Badania”, http://polskietradycje.pl/artykuly/widok/162 [dostęp: 11.05.2018]. Popławski Jan Ludwik, Zaniedbanie polityczne, „Przegląd Wszechpolski” 1898, „Polskie Tradycje Intelektualne. Dziedzictwo i Badania”, http://www.polskietradycje.pl/artykuly/ widok/163 [dostęp: 11.05.2018]. Poszukiwania II. Materiały do etnografii Podlasie, „Wisła” 1889, t. 3, z. 2, s. 309-328. Die Provinz Brandenburg in Wort und Bild, Berlin: Klinkhardt, 1900. Prus Bolesław, Placówka, Warszawa: Polskapresse, 2006. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Janów Bkkupi czyli Podlaski Z dawnych i współczesnych źródeł, Kraków: G. Gebethner i Spółka, 1897. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Martyrologium czyli Męczeństwo Unii na Podlasiu, Kraków, 1905. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Prześladowanie ludu unickiego, w: W obronie ziemi, Warszawa 1918, s. 25-38. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 242, s. 4. [Pruszkowski Józef] P.J.p. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 243, s. 3-4. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie
Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 244, s. 4. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 246, s. 4.
Bibliografìa [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 255, s. 3-4. „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, nr 3. Przewodnik po Роксе w 4 tomach, 1.1, Pokka północno-wschodnia, red. Stanisław Lenartowicz, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1935. Przewodnik po wystawie roku 1863, wyd. 2 z 6 rycinami, Lwów: Komitet Wystawy, 1913. R Radliński Tadeusz, Geograffa Polski, Poznań: M. Aret, 1919. Ramoէհ Siegfried, Matthes Kossik - Mato Kosyk, Pfarrer, wendischer Dichter und Literat, geboren am 18. Juni 1853 in Werben, gestorben am 22. November 1940 in den USA, w: Mato Kosyk 1853-1940. Materialije prědneje Kosykoweje Konference; WjerbnofWerben 15.-18.6.2003, red. Roland Marti, Bautzen: Domowina Verlag, 2004, s. 338. Rauprecht Erika, Albert Eckhard Burger Radpartie. Die schönsten Touren durch ein einzigar tiges Naturparadies, Cottbus: Regia-Verlag, 1998. Reisehandbuch Lausitz, Berlin-Leipzig: Tourist-Verlag, 1985. Reymont Władysław Stanisław, Z demi Chełmskiej. Wrażenia i notatki, Warszawa: Wydawnictwo Tygodnika Illustrowanego, 1927. Riehl Wilhelm F., Scheu L, Berlin und die Mark Brandenburg mit dem Markgrafthum NiederLausitz in ihrer Geschichte und in ihrem gegenwärtigen Bestande, Berlin 1861. Rinka Erich, Mein Spreewaldbuch, Dresden: Sachsenverlag, 1954. Rocha Fryco, Und überallflattern Blüten hin /А pó zemi libju te strusacki, Bautzen: Domowina, 2015. Rodziewiczówna Maria, Dewajtk, 1.1-2, Warszawa: Wędrowiec, 1905. Rodziewiczówna Maria, Rupiecie / Jan Borucki, Warszawa 1909. Rogiński Roman, Z pamiętnika Romana 1859-1863, Kraków: W.L. Anczyc, 1898.
Rokkan Stein і in., Centre-Periphery Structures in Europe. An ISSC Workbook in Comparative Anafysk, Frankfurt-New York: Campus Verlag, 1987. Rouba Napoleon, Przewodnik po Litwie i Białejrusi, Wilno: Kurier Litewski, 1909. Rössing-Winkler Renate, Gringmuth Werner, Der Spreewald, Leipzig: Brockhaus, 1966. Runo Tadeusz Ignacy, Podlasie, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1912, r. 3, nr 38, s. 609-611. Runo Tadeusz Ignacy, Podlasie, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1912, r. 3, nr 39, s. 626-629. Rusin Moskal i Polak czyli Kościół unicki a Schizma, Poznań: F. Bażyński, 1873. S Said Edward W., Orientalizm, przeł. Witold Kalinowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991. Schirmer Herbert, Meerrettich oder Kaviar? Der Spreewald und Berlin, Lübben: Museum Schloss Lübben, 2008. Schleising Kurt, Die neueren Veränderungen in der Grundbesitzverteilung der Niederlausitz, Berlin: Ebering, 1911. Scholze Dietrich, Die Sorben in Deutschland, Bautzen: Lusatia, 1993. Schönfeld Ernst von, Der Landkreis Cottbus mit dem Spreewald, Magdeburg: Kunstdrucku. Verlagsbüro, 1933. Schulenburg Wilibald von, Die Giebelverzierungen in Norddeutschland, „Zeitschrift für Ethnologie” 1880,1.12, s. 27-30. Schulenburg Wilibald von, Das Spreewaldhaus, „Zeitschrift für Ethnologie”, 1886, t. 18, s. 123-144. 375
376 Bibliografia Schulenburg Wüibald von, Wendische Volkssagen und Gebräuche aus dem Spreewald, Leipzig: Brockhaus, 1880. Schulenburg Wilibald von, Wendisches Volksthum in Sage und Sitte, Berlin: Nicolai, 1882. Schumann Dirk, Das Luckauer Dominikanerkloster. Von der geistlichen Einrichtung zur Strafanstalt - Aspekte einer Transformation, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 123-136. Schurmann Peter, Die Sorben / Wenden in der Periode des Vormärz. Zwischen Assimilierung und nationaler Identitätsfindung, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 184-200. Schuster Hans-Georg, Spreewald. Eine sinnliche Wanderung, Petersberg: Imhof, 2009. Schwann Stanislaw, Rudolf Virchow o dziejach Pomorza, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1960, t. 5, nr 1, s. 61-77. Seidler Hanns F., Die wirtschaftsgeschichtliche Entwicklung des Gutes Kohlo (.Niederlausitz) seit 1825 mit besonderer Berücksichtigung der Arbeiter- und Lohnverhältnisse, Halle: Hallische Nachrichten, 1927. Senat RP, Wystawa poświęcona ks. Stanisławowi Brzósce, ostatniemu dowódcy powstania stycznio wego, http://www.senat.gov.pl/aktualnosci/art,8010,wystawa-poswiecona-ks-stanislawowibrzosce-ostatniemu-dowodcy-powstania-styczniowego.html [dostęp: 4.04.2016]. Serbske hobrazki. Błota, „Serbski Časnik” 1929, nr
43, s. 258-259. Sienkiewicz Henryk, Potop, t. 1-3, Warszawa: Państwowy Instytut Wydaniczy, 1980 [wyd. oryg. 1884-1886]. Sikorski Roch, Łyki i Kołtuny. Pamiętnik mieszczanina podlaskiego (1790-1816), oprać. Kazimierz Bartoszewicz, Kraków 1909. Skowroński Marcin, Wspomnienie o Jadwidze Łubieńskiej, „Nasze Korzenie” 2014, nr 6, s. 46-50. [Skórzewska Małgorzata Gertruda] Margert, Trzy doby dziejów naszych, cz. 3, Unici, Kraków: A.M. Kosterkiewicz, 1894. Słotwiński Adam, Unia Podłasko-Chełmska od r. 1875-1888, Czaca: nakł. autora, 1893. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 8, red. Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, wg planu Filipa Sulimierskiego, Warszawa: Wł. Wa lewski, 1887. Słownik pisarzy polskich, red. Elżbieta Zarych, Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2008. Sosnowski Paweł, Geografia Pokki, Lwów-Warszawa: Książnica Polska, 1922. St. Gor., O województwo podlaskie, „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, nr 3, s. 1-2. Standke Hermann, Heimatkunde der Niederlausitz für Schule und Haus. Mit besonderer Berücksichtigung von Forst und Umgebung, Sorau: Rauert Pittius, 1923. Staszewski Kazimierz, Zygmunt Gloger, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1965, s. 15-24. Stäuber Reinhard, Von der prunklosen Conferem znr diplomatischen Explosion. Pokn, Sachsen und die Probleme der Verhandlungen auf dem Wiener Kongress 1814/15, w: Die Niederund Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heim-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 21-37. Stosunki
narodowościowo-wyznaniowe w dyecezyi podlaskiej w r. 1863, t. 1, red. Kazimierz Sochaniewicz, Zamość: Z. Pomarański, 1918. Straszewska Anna, Kostium historyczny w twórczości Jana Matejki na tle malarstwa XIX wieku, Warszawa-Kraków: Muzeum Narodowe, 2012.
Bibliografia Stricker Hans-Joachim, Die Siedlungs- und Baustruktur der Niederlausitz nach 1815. Anlass får staatliche Integrationspolitik?, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 111-122. Syska Henryk, Zygmunt Gloger, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1963. Szlachta podlaska od połowy XIX wieku do III Rzeczpospolitej, red. Sławomir Kordaczuk, Siedlce: Muzeum Regionalne, 2012. Szymańska Elżbieta, Józef Ignacy Kraszewski, „Culture.pl” 2005, http://culture.pl/pl/tworca/ jozef-ignacy-kraszewski [dostęp: 28.09.2017]. Szymańska Janina, Podlasie, t. 1, Teksty pieśni obrzędowych, t. 2, Teksty pieśni powszechnych, Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012. Szymańska Janina, Podlasie, t. 5, cz. 1, Pieśni i obrzędy doroczne, t. 5, cz. 2, Pieśni i obrzędy rodzinne, t. 5, cz. 3, Pieśni powszechne 1, t. 5, cz. 4, Pieśni powszechne 2, red. nauk. Ludwik Bielawski, Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2016. Szymański Wiktor, Przewodnik po Puszczy Białowieskiej, Wilno: Księgarnia Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, 1925. Ś. P. Ewa Popielowa, „Kronika Rodzinna” 1901, r. 34, nr 30, s. 590-591. Śladowski Wiesław, Z pokolenia Konradów. Leon Frankowski (1842-1863), Biała Podlaska: Wojewódzki Ośrodek Metodyczny, 1993. Šolta Jan, Zwahr Hartmut, Geschichte der Sorben, է. 2, von 1789 bis 1917, Bautzen: Domowina Verlag, 1974. Świątkowski Wacław, Podlasie. Piąta wycieczka po kraju, Warszawa: naki. autora, 1929. Šwjela Bogumił, Das Wendentum
in der Niederlausitz und im Spreewald, Bautzen: Schmaler, 1929. T Tatarkiewiczowie Teresa i Władysław, Wspomnienia, Warszawa: Państwowy Instytut Wydaw niczy, 1979. Teutloff Gabrielle, Alex Jürgen, Streifzüge durch die Lausitz, Petersberg: Michael Imhof Verlag, 2008. Teresa Helena Maria Tatarkiewiczowa (Potworowska) - ku pamięci, „Ogrody Wspomnień” 2017, https://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/97998,Teresa_Helena_ Maria%2CTatarkiewiczowa.html [dostęp: 29.09.2017]. Tetzner E., Pobrzeże Liwca. Liw i Węgrów, „Wisła. Miesięcznik poświęcony krajoznawstwu i ludoznawstwu” 1900, t. 14, z. 4, s. 427-437. Theodor Fontane, http:/Avww.fontaneseite.de/Theodor_Fontane_-_Biographien/Theodor_ Fontane_-_Kurzbiograph/theodor_fontane_-_kurzbiograph.html [dostęp : 25.09.2017]. Theodor Fontane, „Spiegel.de”, http://gutenberg.spiegel.de/autor/theodor-fontane-173 [dostęp: 25.09.2017]. Tomalska Joanna, Malarze Podlasia, Białystok: Podlaskie Stowarzyszenie Promocji Sztuki, 2004. Towarzystwo Opieki nad Historycznymi Pamiątkami i Zabytkami Sztuki, Ustawa Towarzystwa opieki nad historycznemi pamiątkami i zabytkami sztuki i kultury polskiej, Warszawa [ca 1906], Biblioteka Cyfrowa KUL, http://dlibra.kul.pl/dlibra/docmetadata?id=1934 from=publication [dostęp: 8.12.2015]. Trinius August, Alldeutschland in Wort und Bild. Teutoburger Wald, Hohe Rhön, Fichtelgebirge, Spreewald, Thüringen, Schwäbische Alb, Rhein, Berlin: Dümmler, 1895. Trinius August, Berlin und die Mark 1896, Berlin 1896, reprint 2012. Trinius August, Märkische Streifzüge, t. 3, Der Spreewald. Spree Landschaften. Zwischen Spree und Havel
1887, Berlin: Rockstuhl Verlag, 2011. Turist Wanderatlas der Spreewald, Leipzig 1978, 2 wyd. 1983. 377
378 Bibliografia Trojanowski Wincenty, Podania mityczne dziejów polskich w oświetleniu wiaroznawstwa porównawczego i obrzędów ludowych, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1916/1917, t. 20, z. 2, s. 121-186. Tuschling Steffen, Aufgabe der sorbischen Gottesdienstsprache in der Niederlausitz, w: Der Niedersorben Wendisch. Eine Sprach-Zeit-Reise, red. Helmut Faßke, Bautzen: Domowina Verlag, 2003. U „Unsere Lausitz. Heimatkalender für die Ober- und Niederlausitz”, Görlitz-Leipzig 1926. Unsere Spreewaldfahrt, „Vereins-Nachrichten des FC Deutschland 1901 e.V.,” 1930, nr 8, s. 2. Urban Jan, Wśród Unitów na Podlasiu. Pamiętniki wycieczek misyjnych, Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów, 1923. V Veckenstedt Edmund, Wendische Sagen, Märchen und Abergläubische Gebräuche, Graz: Leuschner Lubensky, 1880. Vetter Wilhelm Julius, Chronik der Haupt- u. Kreis-Stadt Luckau im Markgrafthum Niederlausitz, Luckau: Kutzscher, 1904. Vetter Wilhelm Julius, Geordnetes Verzeichnis der Abhandlungen, welche in den Schulschriften sämtlicher an dem Programmentausche Theil nehmenden Lehranstalten vom J. 1851 bis 1863 erschienen sind, Luckau: Entleutner, 1864. Virchow, Rudolf Ludwig Karl, Max Planck Institute for the History of Science, Berlin, http:// vlp.mpiwg-berlin.mpg.de/people/data?id=perl49 [dostęp: 25.10.2017]. Virchow Rudolf, Der Spreewald und die Lausitz, „Zeitschrift für Ethnologie” 1880,1.12, s. 222-236. W Wacław Świątkowski h. Suszyński, w: M.J. Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego „Sejm- wielki.pl”, http://www.sejm-wielki.p1/b/sw.51689 [dostęp: 9.10.2017]. Wągier, Bericht
über das Gymnasium zu Guben von Ostern 1862 bis Ostem 1863 zu der auf Dienstag den 31.März festgesetzten öffentlichen Prüfung, Guben: F. Fechner, 1863. Wallerstein Immanuel, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie, przeł. Katarzyna Gawlicz, Marcin Starnawski, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, 2007. Wallerstein Immanuel, Die große Expansion. Das modem Weltsystem III. Die Konsolidiemng der Weltwirtschaft im langen 18. Jahrhundert, przeł. David Mayer, Wien: Promedia, 2004. Wallerstein Immanuel, Die Sozial-wissenschaft kaputt-denken Die Grenzen der Paradigmen des 19. Jahrhunderts, Weinheim: Beltz Athenäum Verlag, 1995. Wallerstein Immanuel, The modem World-System I. Capitalist Agriculture and the origins of the European World-Economy in the Sixteenth Century, New York: Academic Press, 1974. Wallerstein Immanuel, The modem World-System II. Mercantilism and the Consolidation of the European World-Economy 1600-1750, New York: Academic Press, 1980. Walter-Storbeck Erich, Rund um den Spreewald, Ein Beitrag zur Geschichte der Besiedlung des deutschen Ostens, Halle: Schroedel, 1937. Wanderführer Unterspreewald, Rad-, Fuss- und Wasserwanderwege, Lübben: Heimat-Verlag, 1997. Wanderführer Oberspreewald, Lübben: Heimat-Verlag, 1997. Wasilewski Leon, Dzieje męczeńskie Podlasia i Chełmszczyzny, Kraków: Centralne Biuro Wydawnictw N.K.N., 1918. Wasserwander-Buch, der märkischen Gewässer, Berlin 1958. Welik Grzegorz, Działalność Ludwika Górskiego w Ceranowie i Sterdyni, w: W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafi i w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta
Bibliografia Bielińska, Artur Ziontek przy współpr.. Rafała Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe 2008, s. 170-171. Wendisches Museum, http://www.wendisches-museum.de/geschichte02_de.html [dostęp: 21.12.2018]. In den Spreewald, „Vereins-Nachrichten des FC Deutschland 1901 e.V.,“ 1930, որ 7, s. 1. Werner Mathilde, Pretschen bei Lübben, Strassburg: Ch.G. Hottinger, 1894. Werner Willy, Bilder aus dem Spreewald, Berlin: Dr. E. Mertens C., 1896. Wertsch Friedrich, Chronik von Spremberg in Verbindung mit einem Abriss der Geschichte der Niederlausitz, Spremberg 1893. Werwicki Andrzej, Białostocki okręg przemysłu włókienniczego do 1945 roku. Czynniki rozwoju i zagadnienia lokalizacyjne, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957. Wesen und Werken von Virchow in Würzburg, Julius-Maximilians-Universität Würzburg, Pathologisches Institut, http://www.pathologie.uni-wuerzburg.de/geschichte/virchow_in_ wuerzburg [dostęp: 25.10.2017]. Weyssenhoff Józef, Pod piorunami, w: Nowele, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1912. Wielki leksykon pisarzy polskich, red. Jan Pieszczachowicz, t. 4, Kraków: Fogra Oficyna Wydawnicza, 2007. Wiercieński Henryk, Ziemia Chełmska i Podlasie. Rys historyczny i obraz stanu dzisiejszego, Warszawa: Gebethner i Wolff, [1919]. Wierzbicki Zbigniew Tadeusz, Ludwik Górski, prekursor socjologii wsi i społecznej nauki kościoła (w dziewięćdńesiątą rocznicę śmierci), „Kultura i Społeczeństwo” 1999, t. 43, nr 2, s. 159-170. Wiślicki Adam, Geografia Polska. (Królestwo Polskie i kraje przyległe: Litwa, Ruś, Galicya, Śląsk, Poznańskie, Prusy zachodnie i wschodnie),
Warszawa, 1907. Witkojc Mina, Echo aus dem Spreewald, Bautzen: Domowina Verlag, 2001. W obronie ziemi, Warszawa 1918. Wojtczuk Krystyna, O życiu i dziele Zygmunta Glogera w 150. rocznicę jego urodzin, w: In telektualiści rodem z Podlasia, red. Janusz Sekuła, Siedlce: Seculum, 1997, s. 199-202. Wójcicki Kazimierz Władysław, Zarysy domowe, 1.1-4, Warszawa: G. Sennewald, 1842. Wótmólowane. Mit Licht gemalt. Historische Fotografien in der sorbischen / wendischen Niederlausitz, red. Jürgen Matschie, Bautzen: Domowina Verlag, 2017. Wöhler Karlheinz, Touristifizierung von Räumen. Kulturwissenschaftliche und soziologische Studien zur Konstruktion von Räumen, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften, 2011. W służbie db Ceranowa. 500-lecie parafii w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafała Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2008. Z Zając Ewelina, Palce lizać... po podlasku, „Biuletyn Dialektologicznego Koła Naukowego” 3.04.2010, nr 3 - Podlasie, s. 5. Zaiycki Tomasz, Interdyscyplinarny model stosunków centro-peryferyjnych. Propozycje teoretyczne, „Studia Regionalne i Lokalne” 2007, nr 1, s. 5-36. Zaiycki Tomasz, Peryferie czy pogranicza ? Krytyczne spojrzenie na współczesne sposoby posługiwa nia się pojęciem pogranicza, w: Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, red. Bohdan Jałowiecki, Sławomir Kapralski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2011, s. 33-54. Zarycki Tomasz, Peryferie. Nowe ujęcie zależności centro-peryferyjnych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2009. Z Borków,
„Bramborski Časnik” 1906, nr 50. 379
380 Bibliografia Z Chóśebuza, „Serbski Časnik” 1924, որ 14. Z Drohiczyna, „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, որ 3, s. 7. Z Lubnowa, „Serbski Časnik” 1925, որ 15, s. 58. Z notatnika pamiętniczego Juliana Bartoszewicza 1842-1848, fragmenty opatrzone wstępem i przypiskiem Kazimierza Bartoszewicza, „Przegląd Historyczny” 1912,1.14, z. 3, s. 385-406. Ze Serbów, „Serbski Časnik” 1932, nr 16, s. 92. Zwischen Comoboh und Spreewald, Cottbus 1946. Zarys dziejów narodowościowych Łużyczan, 1.1, Do 1919 roku, red. Mirosław Cygański, Rafał Leszczyński, Opole: IŚ, 2002. Ż Żeromski Stefan, Ananke, w: Stefan Żeromski, Nówek, opowiadania, fragmenty. Wybór, oprać. Kazimierz Wyka, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1946. Żeromski Stefan, Do swego Boga, w: Za świętą wiarę i mowę. Cztery obrazki z pod Moskala, Kraków-Warszawa-Poznań-Wilno 1920. Żeromski Stefan, Poganin, w: Nowele, opowiadania, fragmenty. Wybór, oprać. Kazimierz Wyka, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1946. Żeromski Stefan, Uroda życia, Gdańsk 2000. Życiorys. Józef Piłsudski (1867-1935), http://jpilsudski.org/artykuly-histoiyczne-pilsudski/zyciorys-jozefa-pilsudskiego [dostęp: 29.09.2017]. Fotografie i obrazy Biała Podlaska Plac Wolności, pocztówka 1916 r. Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/doccontent?id=7291 [dostęp: 8.02.2018]. Biała Podlaska, Pałac Radziwiłłów, Mieczysław Orłowicz, fotografia 1920 r. Źródło: https:// polona.pl/item/biala-podlaska,NjU0ODA4ODg/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Bitwa pod Siemiatyczami 1863, Jarosław Pieniążek (1853—1920), pocztówka 1906 r. Źródło:
https://fbc.pionier.net.pl/search#fq={!tag=dcterms_accessRights}dcterms_accessRights%3A%22Dost%C4%99p%20otwarty%22 q=pod%20siemiatyczami [dostęp: 8.02.2018]. Cerkiewka Unicka w Drohiczynie, pocztówka z 1910-1917. Źródło: https://polona.pl/item/ cerkiewka-unicka-w-drohiczynie,NzAzMDI3MDY/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Fasada pałacu Branickich w Białymstoku, fotografia 1928 r. Źródło: http://bcpw.bg.pw.edu.pl/ dlibra/doccontent?id= 1095 [dostęp: 8.02.2018]. Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Białymstoku w perspektywie ulicy Lipowej, Henryk Poddębski, fotografia 1928 r. Źródło: http://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=1092 [dostęp: 8.02.2018]. Ludwik Górski z rodziną, Hermann Ehrlich z 1875 r. Źródło: https://polona.pl/item/ludwik-gorski-z-rodzina,NzclNzIz/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Podlaska wytwórnia samolotów w Białej Podlaskiej, Bialska Biblioteka Cyfrowa. Źródło: http:// bbc.mbp.org.pl/dlibra/doccontent?id=2523 [dostęp: 26.09.2018]. Polonia - Rok 1863, Jan Matejko. Źródło: http://mnk.pl/aktualnosci/o-polonii-jana-matejki-izwiazkach-artysty-z-muzeum-ksiazat-czartoryskich [dostęp: 26.05.2017]. Portret Խոպ Władysława Rawicza, Juliusz Kossak 1868. Źródło: http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Kossak_Jul/Images/Wladyslaw_Rawicz.jpg [dostęp: 8.02.2018]. Portret Ludwika Górskiego z żoną Pauliną, Karol Beyer 1865 r. Źródło: https://polona.pl/item/portret-ludwika-gorskiego-z-zona-paulina,Nzc4MDU3/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Radzyń Podlaski, pocztówka 1920 r. Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/doccontent7kN23990 [dostęp: 8.02.2018].
Bibliografia Stara synagoga w Tykocinie, Zygmunt Zych Bujnowski 1926 r. Źródło: http://shtetlroutes.eu/ pl/szlak-malarzy/#Zygmunt%20(Zych)%20Bujnowski,%201895-1927%20(Tykocm,%20 Polska) [dostęp: 8.02.2018]. Tradycyjne ogórki dostępne w Burgu oraz ich cennik, fot. Aleksandra Kmak-Pamirska 2017 r. Wendische Schule, Otto Piltz 1889. Źródło: http://www.otto-piltz.net/Schule.html [dostęp: 5.04.2018]. 381
Indeks osobowy Abramowicz Adrjan 186-187 Ackermann Otto 71, 286-287, 288, 290,355, 357, 358, 359, 364 Adler Antje 249, 364 Aleksander 191 Aleksandrowicz Jerzy 191-192 Allers Christian Wilhelm 81 Ambroziewicz Feliks 274 Anderson Benedict 307 Arkuszewski Jan 142 Arkuszewski Kazimierz 143 Artychowicz Adam 133 Aslanowicz Mieczysław 275,373 Assing Ludmilla 14, 69, 278, 279, 364 August III Sas 219, 268, 271 Awejde Oskar 97 Babiński Grzegorz 17, 364, 366, 372 Bączkowski Zygmunt 274 Bakula Bogusław 19, 364 Balke Lotar 15, 76, 82, 364, 373 Bańkowski Feliks 51,133 Baranowski Ignacy Tadeusz 272, 364 Bartoszewicz Adam 114, 195, 318-319, 327, 362, 364 Bartoszewicz Julian 113,319, 380 Bartoszewicz Kazimierz 113-114, 115, 188, 319, 327, 362, 364, 376, 380 Bayer! Günter 36,108, 364, 371, 373 Bądzyński Ludwik 52 Behla Robert 208 Below Ewald 206, 207 Below Georg von 30, 365 Bereza Stefan 274 Bereza Witold 274 Berghaus Heinrich 14,106, 206, 260, 365 Berliński Maciej 77,187 Bero Robert 229 Bescherer Roderich von 109 Beyer Karol 316, 341, 380 Bętkowski Bronisław 187 Białobrzeski Władysław 186 Biegeleisen Henryk 68,365 Bieguński Jan 274 Bielawski Ksawery 187 Bielińska Jolanta 166,239,317,365,371, 379 Biernacki Romuald 274 Biernacki Wacław 274 Bilecka Krystyna 123-124 Blechen Carl 37, 250, 334-335, 365, 369, 371-372 Bobowk Luiza 109 Bobrownicka Tekla z Bobrownik 313 Bobrowski Stefan 97 Boetticher Friedrich von 293 Bogdanowicz Kazimierz 86
Indeks osobowy Bogucki Antoni 274 Bogucki Stefan 274 Bolzenthal Johann Christian Gottfried 148150 Borkowski Juljan 274 Borkowski Zachaqasz 274 Borzym Antoni 99,175-176 Borzym Edward 175-176 Borzym Emilia z Pisarzewskich 53 Borzym Florentyna z Obniskich 56, 98, 330 Borzym Julian 14, 37, 50, 52-58, 62, 64, 68, 89, 93, 96-99,116,165,172-176,240, 330331, 365 Borzym Ludwik 50, 53 Borzym Marynia z Dobrzyńskich 53 Borzym Wincenty 53 Brandtowa Christa 110, 365 Branicki Jan Klemens 219, 271 Brechenmacher Thomas 10,15,103-106, 210, 243, 250-251, 364, 366, 368, 373, 376-377 Broniš Matej Bogumil 215 Brygiewicz Wadaw 143 Brylówna Katarzyna 114 Brzeziński Mieczysław 143,184 Brzozowski Feliks 192 Brzóska Stanisław 37, 93-98, 337-338, 369 Buder Thomas 209 Budziłowicz Jan 133 Bujalski Edward 274 Bujalski Franciszek 274 Bujalski Kazimierz 274 Burzyński Józef 274 Busch Walter 293, 336 Bystry Karol 195 Cannabich Johann Günther Friedrich 256,365 Ceren-Egierszdorffowa Janina 275 Chadajewski Tadeusz 274 Chełchowski Stanisław 142,148, 310 Chlebowski Bronisław 24, 376 Chłopicki Edward 230, 270, 365 Chłusowicz Leon 187 Chomiszewska-Rogowska Anna 274 Choromański Leon 274 Chrościński Michał 274 Chrystoski Aleksander 142 Chrzanowski Ignacy 142-143 Chrząszczewska-Trzeciakowa Jadwiga 26,27, 37, 49, 64, 330, 366 Chwalba Andrzej 308 Chwalewik Edward 274 Ciecierski Dominik 91 Ciecierski Henryk 14, 37, 45-48, 50, 52, 54-59, 62, 64, 68, 89, 91, 99, 116, 181, 239, 240, 266, 331, 366 Cieszkowski August 178 Cramer Hermann 253, 366 Cucuel Edward 81 Cygański Mirosław 151, 380 Czajewski Wiktor 90,170, 366
Czajkowski Lucjan 187 Czapko Jan 57 Czarnecki Bonifacy 219 Czarnecki Czesław 219 Czarnecki Stefan 219, 271 Czarnocka St. (brak pełnego imienia w źró dle) 274 Czarnocki Feliks 274 Czartoryski Andrzej J. 321 Czech Vinzenz 105, 366 Czerski Władysław 187 Czertwan Hanka 196 d’Azeglio Mazzini 308 Daleja Karlo Kito 213 Daniel Hermann Adalbert 30, 37, 319, 366 Danowska Natalja 275 Dąbrowicz (brak imienia w źródle) 86 Dąbrowska Kazimiera 275 Dąbrowska-Kosińska Jadwiga 275 Dembiński Franciszek 186 Demian Johann Andreas 10, ЗО, 209, 256, 366 Descours Jan Piotr 313 Deskur Bronisław 37, 85-88, 91-92, 94, 97, 137, 313-315, 366 Dębicki Franciszek 187 Djakowski Porfir 133 Dmochowski Jan 187 Dmowski Rafał 330, 365-366, 371, 379 Dmowski Roman 308, 366 Dmowski Zygmunt 274 Dobrzański Marjan 142 Domańska Serafina 174 Domschke Carl 336 Doria-Dernałowicz Stanisław 317 Doria-Dernałowicz Tadeusz 166 Drzewiecki Piotr 143 383
384 Indeks osobowy Dymsza Lubomir 27, 37, 113, 116, 133, 148, 170-171, 314, 366, 368, 371 Dyoklecyan 116 Dyżewski Andrzej 274 Egiersdorff Stanisław 274 Ehrlich Hermann 316, 342, 380 Engelhardt Aleksander 187 Erhard Robert 229 Eustachiewicz Jan 133 Fahlich Paul 33 Filewicz Porfir 133 Filipowski Bronisław 94 Fishman Joshua 308 Fleischhauer Helmut 324, 367 Fontane Theodor 14, 37, 71, 159, 250, 282283, 290, 298, 331-332, 334, 365, 367, 377 Francken Karol 229 Frankowski Jan 184-187, 274, 367 Friedrich Johann 213 Fryco (Fritze) Jan Bjedrich 150 Fryderyk August Saksoński 103 Fryderyk Karol 109 Fryderyk Wilhelm III 104-105 Fryderyk Wilhelm IV 107, 251, 355 Futasewicz Nikanor 133 Gadomska-Dyżewska Walentyna 274 Garbaczewski Paweł 274 Garbiński Władysław 85 Gątkowska L.(rak pełnego imienia w źró dle) 275 Gellner Ernest 307, 367 Giżewski Jozef 195 Glinsk Maja 109 Gloger Jan 193, 195, 322, 367 Gloger Zygmunt 23-26, 28-29, 37, 48-49, 55-56, 63-64,67-68, 90,147-148,162-163, 169, 171, 173-174, 181, 183-184, 190-193, 197-200, 219, 221, 223-228, 231, 233-238, 240-242, 264-267, 271-272, 277, 298,303304, 321-323, 361-363, 367, 373 Głowacki Aleksander (Bolesław Prus) 186 Godlewska-Bujdensowa Natalja 275 Godlewski Wiktor 274 Gołaś Liza 109 Goltz Adam 85-86 Gołębiowski Łukasz 14, 46, 48, 50, 66, 68, 321, 367 Gołębiowski Marjan 274 Gorazdowski Bolesław 274 Gorazdowski Stanisław 274 Gorczyński Feliks 187 Górnicki Łukasz 272 Górska Maria z Łubieńskich 14,30,37,62,68, 85,89,98-100,115-117,123,134-135,138֊ 139,162,165-166,168,180-181,183, 217218, 277, 303, 315-316, 325-327, 342, 367 Górska Paulina z
Krasińskich 166, 316, 341342 Górska Zofia Franciszkowa 188 Górska Zofia z Komarów 37, 317 Górski Franciszek 37, 317 Górski Jan 139, 217, 316, 325, 342 Górski Józef 317 Górski Konstanty 316, 342 Górski Ludwik 37, 68, 85-86, 166-167, 175, 177-181, 198, 205, 219-220, 222-223, 239, 242, 316-317, 325, 341-342, 368, 381 Grabowicz Antoni 133 Grabski Władysław 85-86,177-178,181,368 Gralewski Jan 143, Grochowska Wanda 14, 37, 123-125, 128, 134, 330, 368 Grodzicki Stefan 274 Grodziecki January 274 Grodzka Ludwika 275 Gromadzki Wiesław 129 Gropius Carl Willhelm 336 Gruszczyński Stanisław 99 Grzymała Feliks 274 Hagen Günther 71, 296, 368 Hanslok Andreas 103, 368 Hanytkiewicz Cyprian 133 Hanytkiewicz Faustyn 133 Hartstock Erhard 36,149, 368 Harusewicz Jan 143 Heimann Heinz-Dieter 10,15,103-106,210, 243, 250-251, 364, 366, 368, 373, 376-377 Heinecken Carl Friedrich von 75 Hejdukowski Zdzisław 187 Herodot 32 Hitler Adolf 78 Hobsbawm Eric 307-308,368 Hoffman Karol 325
Indeks osobowy Hoffmanowa Klementyna z Tańskich 37,224225, 227, 272-273, 275, 321, 325, 368 Hohenzollern Wilhelm 1 109, 336 Hoijer Władysław 187 Holi Eusebius Christian 104 Holste Karsten 104, 368 Horoszewicz Andrzej 133 Hosang Ernst 37, 81, 336 Hosemann Thomas 336 Houwald Ernst von 104 Hurask Christiana 109 Immisch Heinrich 32-33, 368 Jacob Julius 37, 82, 336 Jacobs Theresa 15, 82, 369 Jagiellończyk Kazimierz 24, 28 Jakubaš (Jakubasch) Kito 150 Jakubowski Hipolit 186 Jankowski Edmund 191-192 Janowicz Ludwik 232, 369 Janowski Aleksander 94-95, 97-98, 369 Januszek-Ivaničkova Halina 320, 371 Jarociński Józef 235 Jarosiński Adam 37, 50, 62, 66-68, 92, 113, 116,128,162-164,166-167,180-181,183֊ 184,188-189, 219-220, 223, 239, 318, 323, 366, 369 Jasieński Teodor 86 Jasińśka Janina 275 Jastrzębski Józef 274 Jastrzębski Marian 274 Jeleniew Jan 186 Jelska Aleksandra 322 Jemielity Witold 321, 369 Jeske August 230, 241, 369 Jeske-Choiński Teodor 37, 133-134, 329330, 369 Jeż Mateusz 131 Juriš Hana 109 Juriš Maja 109 Kaczyński Lech 96 Käding Rudolf 250 Kalinowski Jan 112 Kalinowski Mikołaj 133 Kalinowski Szczepan 62, 116, 118-119, 122, 128,130-131, 369 Kalinowski Witold 375 Kaliński Henryk 133 Kaliński Ludwik 133 Kaliński Walery 133 Kaproń Andrzej 331, 369 Karczewski Janusz 274 Karpiński Jan Jerzy 270, 273, 369 Karpowicz Grzegorz 133 Karstedt Mar 109 Kaulbas Jan 185 Kazimierski Józef 9, 369 Kazimirowski Eugeniusz 272 Keller Friedrich Eduard 285, 289, 332, 367, 369 Kieniewicz Stefan 314, 369 Kiepuszewska Czesława 274 Kijeński Stanisław 142 Kirmße Karl 103-104, 366 Kittler Fritz 37, 336
Klau Richard 77, 294, 336-337, Klaus Theo 337 Klembowski Narcyz 195 Klimiuk Michał 125 Klinke Karl 109 Kloden Gustav Adolf von 256, 369 Kłopotowski Henryk 274 Kłopotowski Ignacy 116,128, 371 Kmak-Pamirska Aleksandra 12,92,154,350֊ 351, 369, 381 Kmicic Andrzej 61 Knóffler Gotfried 75 Kobyliński Jan 99, 187 Kobyliński Józef 274 Koc Maria 96 Köhler Werner 71, 75, 249-251, 370 Kolberg Oskar 14,43,46-47,50, 55,162,370 Kołodziński Bolesław 241, 370 Kołtek Piotr 50 Komorowska Jadwiga 274 Komorowski Witold 274 Konarski Stanisław 318, 370 Konarski Szymon 142 Konarzewska Antonina 98 Koncewicz Jerzy 133,185 Koniski Władyka 136 Koniuszewski Józef 122,134 Konopnicka Maria 118 Kopczyński Antoni 128, 370 Kopczyński Konstanty 187 Koppe Johann Gottlieb 205, 248 385
386 Indeks osobowy Kordaczuk Sławomir 377 Koijeńk Mēto 213 Korolec Florjan 187 Korsak Mieczysław 274 Korzeniewska Stanisława 275 Kossak Juliusz 99, 369-370, 372, 380 Kossowska Irena 370 Kostecki Józef 136,187 Kosyk Mato 37, 202, 261, 302, 332-333, 372, 374-375 Kościuszko Tadeusz 144, 172 Kowalczyk Olesia 69 Kowalska Karolina z Przeorskich 274 Kowerska Zofia 37,124, 330, 370 Kozarski Andrzej 187 Kozłowski Jozefát 133 Koźmiński Franciszek 187 Koźmiński Karol 96, 98, 370 Krajewska Maria 322, 370 Krajewski Franciszek 187 Krasiński Andrzej 141-142, Krasiński Franciszek 223 Krasiński Stanisław 274 Kraski Waldemar 96 Krasnodębski Stefan 123-125 Krasuski Rajmund 86 Kraszewski Józef Ignacy 37, 114, 171-172, 188, 190, 193,195-196, 224-225, 308, 319, 327-328, 362, 367, 370, 377 Krausch Heinz-Dieter 284, 370 Krautz Alfred 14, 250, 303, 334-336, 370 Kretschmer Albert 77 Kronenberg Leopold 240 Królikowska Wanda 274 Krüger Carl 37, 335 Krüger Fritz-Konrad 253-255, 370 Krüger Max 292-293 Krycka Antonina 275 Krycka Elżbieta 275 Kiyńska-Wolfke Maria 274 Krzymowski Bronisław 187 Krzywicki Ludwik 201, 374 Krzyżanowski Jefim 144,186 Księżopolski Aleksander 187 Księżopolski Franciszek 274 Kuć-Staniszewska Anna 274 Kuhns Gärtner 278, 370 Kunicki Leon 44, 49-50, 370 Kunze Peter 36,149,151, 368, 370 Kurkiewicz Franciszek 133 Kuropatwiński Franciszek 274 Kurowski Wacław 274 Kurtz Adolf 85, 86 Kurtz Aleksander 86,177 Kwiek Jan 274 Lange Albrecht 82, 364 Lange Antoni 37,116-117,127,328,371,374 Lenkiewicz Wacław 241, 243, 371 Lasocki Wacław 264-265, 362 Leberecht Gustav 211 Lehmann Rudolf
10,15,31-32,202,205,209, 247-248, 252-253, 257, 261, 371 Leischner Max 279, 371 Lenartowicz Stanislaw 269, 374 Lenkiewicz Wacław 241, 243, 371 Leszczyński Honorat 138 Leszczyński Jan Nepomucen 322 Leszczyński Prokop 138 Leszczyński Rafa! 151, 320, 380 Leszczyński Stanisław 142 Lewandowski Jan 12, 62,111-112, 371 Lewandowski Walenty 97, 314, 372 Lewicki Stanisław 37,117-118,121,139-144, 148,170, 187,198, 304, 310, 331, 371 Libicki Stanisław 143 Lindenberg Paul 280, 284-285, 290, 371 Lipiński Franciszek 274 Lorenz Rudolf 207, 210-211, 371 Lortch Adolf 317 Lukas Hana 109 Lutosławski Franciszek 235 Łada Justyn 133 Łepkowski Józef 322 Łopaciński Hieronim 68, 264-265, 362, 371 Łoś Stanisław 142 Łubieńska Amelia z Jezierkich 37, 115, 119, 121-123,138,180,183, 218,315,317, 325326, 364 Łubieńska Jadwiga z Hausnerów 37,118-119, 121,135,137,182,183, 301, 315, 326-327, 371, 376 Łubieński Henryk 240 Łubieński Paweł 86 Łubieński Seweryn 218, 315, 325 Łubieński Witold 99,123 Łubieński Zdzisław 99, 315, 326
Indeks osobowy Łuniewski Tymoteusz 37, 99-100, 187-188, 200, 323, 361 Łyszczyński Ambroży 231 Łyszczyński Witold 230, 232 Maier Dirk 36,108, 371, 373 Maiziere Lothar de 80 Makowski Czeslaw 322 Malinowski Franciszek 228 Maltitz Apolonius von 244 Małachowska M. 274 Małachowski Aleksander 274 Małowieski Józef 274 Manteuffl Otton von 202 Markowski Artur 58, 371 Maroszek Józef 372 Marti Roland 202, 261, 372, 374-375 Marzecki Mieczysław 274 Masłowski Maciej 99,372 Matejko Jan 60, 372, 377, 380 Matschie Jürgen 15, 82, 372, 379 Matthes Sylvia 10,359, 372 Mazzini Giuseppe 279 Meinecke Friedrich 30,365 Melde Bertha 109 Mencel Tadeusz 314, 372 Metzner Carl Otto 294, 336, 343, 364 Michałowski Seweryn 230-231 Mickiewicz Adam 53, 60,172,175 Miehe Brunhilde 76, 372 Mierzejewski Stefan 274 Mieszko I 32 Mikołaj II 62,111,115,127,139, 228 Miłkowski Aleksander 274 Miodunka Władysław 17, 308, 364, 366, 372 Mirski Czesław 140-141 Mirtschim Maria 14, 77 Mniszek (Mniszkówna) Helena 37, 62, 116, 330, 366, 368, 372 Mniszek-Tchórznicki Michał 317 Moes Alfred 233, 235-236 Moes August Christian 231-232 Moes Konstanty 221, 234 Möller Heino R. 250, 372 Morgenstern Marga 10, 359, 372 Moritz Maijan 274 Mostowska Anna Olimpia 59, 372 Müller Ewald 14,30-31,37, 75-76, 79-80,82, 160, 247, 261, 324-325, 367, 373 Müller Frank 251, 373 Müllera-Münster Franz 290 Musiat Siegmund 213, 372 Nadmiller Juliusz 93 Nahajewicz Kazimierz 185 Nałkowska Anna 220, 373 Nałkowski Wacław 26, 230, 243, 270, 373 Natanson Józef 142 Nawrocki Mieczysław 187 Nedo Pawoł 76, 373 Neitmann Klaus 10, 15, 103-106, 210, 243, 250-251, 364,
366, 368, 373, 376-377 Neron 116-117, 127, 371 Niebelski Eugeniusz 337, 373 Niecięgiewicz Heljodor 187 Niedźwiecka-Iwańczak Natalia 9, 307, 373 Niedźwiedzki Stefan 274 Niemcewicz Julian Ursyn 186 Niemojewski Andrzej 140-141 Njackar Maja 109 Nőiken Karl 141 Nostitz August von 314 Nowak-Neumann Martin 76, 373 Nowak-Njechorński Merćin 335 Nowak Mato 249 Nowy Wyłem 213, 215 Nugel Hana 109 Obsulewicz-Niewińska Beata 321, 373 Ochenkowski Karol 102 Ochenkowski Władysław 102 Oehme Ernst Ferdinand 335 Oehme Erwin 37, 80, 335 Ogińska Aleksandra z Czartoryskich 273, 275-276 Olędzki Jerzy 274 Olędzki Stanisław 274 Olszewicz Wacław 322, 373 Omelanowicz Jan 187 Orłowicz Mieczysław 270, 369, 380 Orzeszkowa Eliza 60, 92, 267, 297, 373 Ostrowski Aleksander 85 Ostrowski Ludwik 187 Osuchowski Antoni 142-143 Paczóski Lucjan 274 Padlewski Zygmunt 96 Pank Kito 213 387
388 Indeks osobowy Parczewski Alfons 142 Paskiewicz Iwan 321 Passelecq Maurycy 229 Pata Józef 261, 374 Paucks Herman 228 Paulsen Franz 80 Paulsen Fritz 335 Pawlikowska-Biernacka Maija 275 Pawlikowski Ludwik 274 Pawłowski Kazimierz 274 Pech Edmund 202, 203, 374 Petš Mariana 109 Petzold Carl Eduard Adolph 69 Pfeiffer Mieczysław 142 Piasecki Wacław 102 Pieniążek Jarosław 345, 380 Pierzchalski Janusz 274 Pillati Henryk 56 Piloty Carl Theodor von 335 Piltz Erazm 142 Piltz Otto 211, 346, 381 Piłsudski Józef 37, 89-90, 92-93, 96-97, 100, 315, 367, 374, 380 Pióro Jan 274 Pióro Zygmunt 274 Pirard Paweł 229 Piszczek Wacław 374 Piszczkowski Mieczysław 326, 374 Pliniusz 32 Pluciński Kazimierz 274 Pociej Antoni 133 Poddębski Henryk 272, 351, 380 Podolski Alojzy 167 Pol Wincenty 322 Poniatowski Stanisław August 313 Ponikowska Helena 275 Ponikowski Antoni 101, 274 Ponikowski Antoni 274 Ponikowski Stanisław 274 Ponikowski Stefan 274 Popiel Marcel 112-113,141 Popiel Wacław 180 Popielowa Ewa z Łubieńskich 180, 361, 377 Popławski Adam 184 Popławski Jan Ludwik 200, 374 Popławski Jan Ludwik 308, 374 Post Jan Kito 212 Potocki Leon 218, 315 Potocki Pantalon 185 Potocki Stanisław 86 Potocki Seweryn 277 Pótschke Benno 14, 250, 303, 334-335, 370 Prażmowski Mikołaj 194 Prjawužka Hana 109 Prószyńska Pelagia Wanda 184 Prószyński Konrad Marcjan (Kazimierz Promyk) 184,192 Prószyński Tadeusza 184 Pruszkowski Józef (P.J.K. Podlasiak) 23, 26, 37, 44, 49, 64-68, 89, 113, 131, 133, 138, 144,146,167,194, 219, 272, 338, 374 Przemieniecki Mikołaj 187 Pückler Hermann von 14, 37, 69, 243-244, 278-279,282,
294-295,298, 302,312,333334, 364 Pyszczyński Ignacy 133 Rabe Robert 77, Raben Piotr von 184 Raczyńska Zofja 275 Raczyński Antoni 187 Raczyński Wacław 274 Radliński Tadeusz 241, 375 Radomyski Antoni Rawicz 330 Ramoth Siegfried 261, 375 Rastawiecki Edmund 86 Rawicz Władysław 98-99,101-102, 380 Rechlin Carl Sohn 158, 335 Rempalski Alfons 186 Reymont Władysław Stanisław 14,37,45,62, 116,122-128, 316, 328-329, 367, 375 Richter Ludwig 335 Riedel Wilhelm 205 Riegert Kazimierz 228-229 Riehl Wilhelm F. 10,14, 31-32,152, 375 Rinka Erich 375 Rocha Fryco 14, 37, 74, 78-80, 82-83, 106, 153-154,157,159,203-204,208-209, 212213, 244-246, 255, 258, 302-303, 310, 320, 333, 369, 375 Rodziewiczówna Maria 134,196, 375 Rodzynnik Chane 59 Rodzynnik Josel 58 Rogalewska Ewa 372 Rogiński Roman 14,92, 94, 96-97,100,313314, 369, 375 Rokkan Stein 14,18,375 Romocki Andrzej 180, 241
Indeks osobowy Rosicki Sebastjan 163,166-167 Rosicki Władysław 187 Rosińska Anna 275 Rouba Napoleon 272, 375 Rowicki Kazimierz 187 Różyczka de Rosenwerth Stanisław 229 Ruben Hana 109 Rumbowicz Witold 229 Runo Tadeusz Ignacy 27-29, 375 Rytlówna M. (brak pełnego imienia w źró dle) 274 Rzewuska Marta 275 Rzewuski Henryk 327 Rzewuski Stanisław 317 Sadkowski Władyka 136 Sadów Hana 109 Said Edward W. 14,18-19, 375 Sarole Henryk 229 Sawczuk Kajetan 121 Sawicka Marha 275 Sawicka Stanisława M. 102 Sawicki Anastazy 187 Sawicki Bronisław 101, 274 Scheua I. (brak pełnego imienia w źródle) 14 Schiffer Eugenow 337 Schirmer Herbert 80-81, 258, 285, 287, 324, 375 Schleising Kurt 375 Schlodder Anna 336 Schreider Adolf 130 Schulenburg Wilibald von 37, 82, 248, 298, 303, 334, 336, 375 Schumann Dirk 210, 375 Schurmann Peter 106, 150, 212, 376 Schwann Stanisław 376 Seidler Hanns F. 247-248, 255, 376 Sengteller Józef 195 Sieniewicz Ignacy 133 Sienkiewicz Henryk 37, 60, 62,116,141-143, 148,172, 267, 297, 302-303, 310, 316, 329, 376 Sierociński Jan 133 Sikorski Roch 114-115, 376 Skibniewski Stefan 274 Skibniewski Zygmunt 274 Skowroński Marcin 326,376 Skrzetuski Stanisław 60 Skup Władysław 187, 274 Słotwiński Adam 113, 133, 376 Smale Hana 109 Smoler Jan 212 Smoler Marko 214 Sobańska Seweryna z Potockich 315 Sobański Władysław Kazimierz 317 Sobieski III Jan 63 Sokół Stanisław 265 Sołoń Bartosz 88 Śołta Jan 15, 30, 107, 254, 377 Sosnowska-Kęczkowska Marja 274 Sosnowski Paweł 29, 37, 142, 148, 198, 222, 241, 310, 318, 370, 376 Standke Hermann 32, 82,109, 205, 209, 244, 247, 251-252, 257, 260, 262,
376 Staniszewski Stanisław 142 Stankiewicz Antoni 274 Starkiewicz Emiljan 133 Stary Zygmunt I 27 Starzeński Henryk 177 Staszewski Kazimierz 322-323, 376 Stauber Reinhard 10,103, 376 Stawiski Edmund 86 Stecklina J. (brak pełnego imienia w źródle) 209 Stefaniukowa Anastazja 134 Steffen Max 250, 295 Steffen Heinrich 77,151, 294, 335-336 Stoppa Mariana 109 Straszewska Anna 377 Stricker Hans-Joachim 243, 261, 377 Strumpt Karol 274 Sugiera Jan 98-99 Šwjela Bogumił 31, 37, 79, 215, 338-339, 377 Šyndlaŕ (Schindler) Jan Zygmunt Bjedrich 150 Syska Henryk 322,377 Szabłowska Aurelia 328 Szałowski Stanisław 144 Szaniawski Jan 187 Szaniawski Józef 186 Szaniawski Witold 274 Szczepiński Walery 274 Szelążek Adolf 274 Szelemetka Jan 133 Szeligowski Jerzy 274 Szokalski Leon 133 Szujski Józef 322 Szymańska Elżbieta 328, 377 389
390 Indeks osobowy Szymańska Janina 377 Szymański Benjamin 147 Szymański Paweł 133 Szymański Wiktor 266-267, 377 Ściborski Maciej 195 Śladowski Wiesław 314, 377 Ślósarski Antoni 192 Śmigielski Jan 133 Świątkowski Wacław 24, 29,37,143,275-277, 331, 377-378 Święcicki Adolf 221, 234-235 Świętochowski Aleksander 142,148 Świętochowski Wacław 298, 310 Tabor Czesław 274 Talarek Grzegorz 187 Tarczewska Aleksandra 325 Tarczewski Marcel 325 Tatarkiewicz Władysław 68-69,100,102,171, 174, 331, 377 Tatarkiewiczowa Teresa Helena Maria z Potworowskich 37, 68-69, 100, 102, 171172, 174, 331, 377 Tchórznicki Henryk-Mniszek 274 Tchórznicki Józef 167,198 Terlikiewicz Leon 133 Tešnar (Teschner) Jan Bjedrich 213 Thieme Urlich 335, 364 Toczyski Zdzisław 274 Tomalska Joanna 14, 272, 377 Trinius August (Küster Carl Freiherr von) 14, 37, 70-72, 75-77, 158-159, 243-244, 249, 261-262, 280-282, 295, 298, 302-303, 332, 377-378 Trojanowski Wincenty 68, 378 Tuschling Steffen 151-152, 378 Tuz Stanisław 274 Tuz Wacław 274 Tyszkiewicz Władysław 142 Ulanicki Longin 133 Urban Jan 113,133, 378 Veckenstedt Edmund 82, 293, 378 Vetter Wilhelm Julius 207-208, 378 Virchow Rudolf Ludwig Carl ЗО, 37,71,285287, 323-324, 334, 365, 376, 378 Wachowicz Stefan 133 Walewski Jan 274 Walewski Karol 86 Walewski Władysław 24,376 Wallerstein Immanuel 13,18, 378 Walther Peter 82, 365 Warmo Christiana 109 Warnkówna Jadwiga 26-27, 37, 49, 64, 319, 366 Wasilewski Klemens 133 Wasilewski Leon 62, 99, 113, 116, 133-134, 144, 379 Wąsowski Stanisław 274, 318 Weber Paweł 187 Weber Władysław 274 Weberówna Halina 274 Welik Grzegorz
166-167,175,180,198, 220, 316, 379 Werdeck Adolf Wilhelm Heinrich Hermann Raphael von 213 Werner Mathilde 258, 379 Werner Willy 283, 293, 336, 379 Wertsch Friedrich 32, 79,104,107, 247, 379 Werwicki Andrzej 230-231,234,236,238, 379 Weyssenhoff Józef 37,121,125, 326,374,379 Weyssenhoff Wanda z Łubieńskich 315, 326 Węgleński Feliks 86 Węsak Konrad 128 Wieland Carl von 294 Wielopolski Aleksander 86 Wiercieński Henryk 29, 37, 331, 369, 379 Wierzbicka-Górecka Leonarda 275 Wierzbicki Jan N. 274 Wierzbicki Zbigniew Tadeusz 86, 316, 379 Wierzejski Bronisław 187 Wierzejski Keiről 274 Wilczyńska Kazimiera Weissenborn 322 Wilczyński Franciszek 94, 98,101, 338 Wilhelm Frydejyk 60 Wilhelm Fryderyk II209 Wilhelm Fryderyk III 104-105, Wilhelm Fryderyk IV 107, 251, 355 Wiślicki Adam 169, 225, 241, 379 Wiśniewski Jerzy 321, 369 Wiśniewski Stanisław 228 Witkojc Mina 37, 72-74, 156, 212, 283-284, 288, 302, 333, 379 Wittowa Anna 233 Wiziński Wincenty 187
Indeks osobowy Woite Oskar 285 Wojewódzka-Borkowska Emilia 274 Wojewódzki Ignacy 274 Wojtczuk Krystyna 322, 379 Wokulski Jan 114 Wolfke Paweł 274 Wołosowicz Jan 187 Woszczerewiczowa Czesława 275 Woszczerowicz Wojciech 274 Woźniczka Zygmunt 11-12 Wójcicki Kazimierz Władysław 14, 43, 50, 162, 379 Wójcikowska J. (brak pełnego imienia w źró dle) 274 Wyczałkowski Włodzimierz 187 Wysokiński Baltazar 187 Wyssak Chaim 59 Wyszomirski Antoni 187 Wyszomirski Tadeusz 274 Zaremba Konstanty 133 Zarych Elżbieta 326, 376 Zarycki Tomasz 13,18,379 Zatkalika Aleksander 133 Zawadzka Anna 329 Zawadzki Aleksander 143 Zawadzki Ludwik 187 Zbiec Stanisław 274 Zdanowicz Zygmunt 274 Zenger Grigorij Eduardowicz 140 Zieliński Franciszek 142 Zięcina Roman 274 Zięcinówna H. 275 Zille Heinrich 37, 81, 336 Zimmermann Józef 272 Ziontek Artur 166, 239, 317, 365, 371, 379 Zradziński Demeter 133 Zwahr Hartmut 15, 30,107, 254, 377 Zygmunt August 272 Zabawski Filip 186 Zadamowska Janina 275 Zadamowska Natalja 275 Zając Ewelina 54, 379 Zając-Kucharewicz Tytus 274 Zaleski Bolesław 274 Zalewski Marek 322, 370 Zaliwski Juljusz 274 Zambrzycki Adolf 317 Zamojski Andrzej 219 Zanórzyński Edmund 187 Żaboklicki Antoni 187 Żebrawski Teofil 322 Żeromski Stefan (Zych Maurycy, Katerla Józef) 37, 62, 92, 116, 134-135, 180, 303, 328-329, 367, 380 Żukowski Michał 133 Żychliński Antoni 274 Żypowski Andrzej 133 Żypowski Jakub 133 Żypowski Tomasz 133 391
|
| adam_txt |
Spis treści Wstęp. 7 Wprowadzenie teoretyczne. 16 I. Kreacja wizerunku regionu peryferyjnego przez środowiska zewnętrzne 1. Podlasie i Dolne Łużyce - położenie i nazwa. 23 2. Twórcy obrazu Podlasia i Dolnych Łużyc. 35 II. Znaczenie peryferii dla ośrodków i „aktorów” centralnych 1. Uwarunkowania kulturowe i społeczne. 43 1.1. Podlasie i jego mieszkańcy w perspektywie centrum. 1.2. Dolne Łużyce i ich mieszkańcy w perspektywie centrum. 43 69 2. Uwarunkowania polityczne i wydarzenia historyczne. 85 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. Uwłaszczenie chłopów a wizerunek Podlasia. 85 Powstanie styczniowe a wizerunek Podlasia. 92 Przyłączenie Dolnych Łużyc do Prus a wizerunek Dolnych Łużyc. 102 Ruchy rewolucyjne, starcia wojenne i manifestacje a wizerunek Dolnych Łużyc 106 3. Uwarunkowania religijne i językowe. 111 3.1. Likwidacja Kościoła unickiego - rys
historyczny. 111 3.2. Likwidacja Kościoła unickiego w powieści i literaturze historycznej jako motyw konstytuujący wizerunek Podlasia . 115 3.3. Praktyki religijne i nauczanie w języku ojczystym ֊ konflikty i ich wpływ na wizerunek regionu peryferyjnego. 137 3.3.1. Podlasie. 138 3.3.2. Dolne Łużyce.148
6 Spis treści 4. Uwarunkowania oświatowe i socjalne. 161 4.1. Rozwój oświaty i placówek edukacyjno-socjalnych a obraz regionu Podlasia . . 162 4.2. Rozwój oświaty i placówek edukacyjno-socjalnych a obraz regionu Dolnych Łużyc. 201 5. Uwarunkowania komunikacyjne, przemysłowei modernizacyjne. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 217 Modernizacja na Podlasiu. Uprzemysłowienie na Podlasiu. Podlasie regionem tranzytowym. Modernizacja w Dolnych Łużycach. Uprzemysłowienie Dolnych Łużyc. Dolne Łużyce regionem tranzytowym. 217 230 239 243 249 259 6. Uwarunkowania turystyczne . 263 6.1. Podlasie regionem turystycznym. 263 6.2. Dolne Łużyce regionem turystycznym. 278 Ili. Wnioski 1. Uwarunkowania polityczne,
społeczne, religijne, kulturowe, turystyczne i ekonomiczne a wizerunek regionów peryferyjnych. 301 2. Uwarunkowania polityczne, społeczne, religijne, kulturowe, turystyczne i ekonomiczne a unifikacja regionów centralnychi peryferyjnych. 307 3. Zestawienie wniosków. 311 Aneks. 313 Załączniki . 341 Bibliografia. 361 Indeks osobowy. 382
Bibliografia Źródła Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD) Zespół 374 Archiwum Popielów z Tumy 1850-1966, sygnatura 260 Wspomnienie pośmiertne poświęcone Ewie Popielowej wydrukowane w Kronice Rodzinnej, sygnatura 288 Programy nauczania, zarządzenia władz, sprawozdania dotyczące szkoły jednoklasowej w Tumie oraz spisy książek biblioteki dworskiej i książek wypożyczonych służbie i dzieciom szkolnym. Zespół 385 Archiwum Łuniewskich, sygnatura 14 Listy rodzinno-towarzyskie do Tymoteusza, sygnatura 16 Fragmenty pamiętnika Tymoteusza Łukasza dotyczące jego udziału w powsta niu styczniowym, sygnatura 39 Działalność społeczna Łuniewskiego Tymoteusza jako delegata taksowego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego na powiat węgrowski, członka Komitetu Podatkowego Akcyznego, członka korespondenta Ministerstwa Rolnictwa i członka Komitetu Drogowego w powiecie radzymińskim, sygnatura 41 Projekt regulaminu szkoły wiejskiej i budowa kościoła w Korytnicy, sygnatura 51 Artykuły Tymoteusza Łuniewskiego opublikowane w Gazecie Rolniczej i Ziarnie w latach 1883-1891. Archiwum Narodowe w Krakowie 29/678/0 Zbiór Zygmunta Glogera, Seria 7 Materiały do dziejów szkolnictwa i oświaty w Polsce (akta szkól publicznych, KEN), Jednostka 673 Korespondencja dyrekcji Szkoły Publicznej w Tykocinie z władzami miasta, Komisją Rewizji Spisu Wojskowego. Archiwum Państwowe w Lublinie (APL) Zespól 622/5 Polskie Towarzystwo Krajoznawcze w Lublinie, sygnatura 1. Zespól Rząd Gubernialny Lubelski, sygnatura 1278 AS W Siedlcach szkoły elementarnej.
362 Bibliografia Zespół Zbiory stowarzyszenia „Muzeum Lubelskie”, sygnatura 118 Listy Hieronima Łopacińskiego i Zygmunta Glogera do dra Wacława Lasockiego w różnych sprawach 1903-1906, sygnatura 119 Listy Zygmunta Glogera do dra W. Lasockiego 1903-1908. Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim (APLRP) Zespół 130 Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Leśnej Podlaskiej, sygnatura 1 Okólniki, sygnatura 2 Okólniki 1920, sygnatura 3 Okólniki podręczne od 8.01.1921, sygnatura 4 Okólniki i zarządzenia, sygnatura 5 Zarządzenia 1921, sygnatura 6 Zarządzenia 1922, sygnatura 7 Zarządzenia 1923, sygnatura 8 Okólniki podręczne 1922 r., sygnatura 9 zarządzenia 1923 r., sygnatura 10 Okólniki różnej treści 1928 r., sygnatura 11 Zarządzenia i okólniki 1928/1929 r., Zespół 447 ZSO LO i Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej, sygnatura 1 Lata 1919/1920, 1920-1921, 1921-1922, 1923-1923, sygnatura 2 Lato 1923-1924, 1924-1925, sygnatura 3 Lata 1825-1926, 1926-1927, i 1927-1928 do listopada, sygnatura 4 Lata 1927-1928, 1928-1929, sygnatura 5 Lata 1929-1930 do czerwca, Zespół 569 Kółko Rolnicze im. Stanisława Staszica w Bełczącu, sygnatura 1 Protokoły z zebrań. Archiwum Państwowe w Łodzi (APŁ) Zbiór 39_592_0 Archiwum Bartoszewiczów, sygnatura 738 Adam Bartoszewicz - akta dotyczące pełnienia funkcji inspektora gimnazjum w Łukowie 1833-1834, sygnatura 759 Gawęda Starego Pana Macieja, ale nie z Jędrychowa tylko z Podlasia z pod samego Łukowa, sygnatura 1669 Kazimierz Bartoszewicz - artykuły do Nowej Reformy, Biała Ukraińska, Biała Ukraińska wobec Konstytucji 3 Maja,
sygnatura 1979 Materiały dotyczące pracy Pamiętnik mieszczanina podlaskiego (17901816) - korekta, notatki, sygnatura 2821 Program Obchodów 300-lecia Gimnazjum Męskiego w Białej Podlaskiej i Ii-go Zjazdu koleżeńskiego byłych wychowanków, pismo Komitetu Obchodów do Kańmierza Bartoszewicza. Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim Spuścizna Stronczyńskich, zbiór Kazimierza i Wincentego Stronczyńskich 48/182/0, sygnatura 3 Kazimierz Stronczyński ֊ noty z podróży. Archiwum Państwowe w Warszawie (APW) Zbiór Korotyńskich, Zespół Prześladowanie Unitów, sygnatura 72/201/0/10/80, mikrofilm 20138. Zbiór Korotyńskich, sygnatura 72/201/0/10.2/189 Wystawy różne w Warszawie, sygnatura 72/201/0/10.2/190 Wystawy gospodarcze - spożywcze,
Bibliografia sygnatura 72/201/0/10.2/191 Wystawy kwiatowe i ogrodnicze, sygnatura 72/201/0/10.2/192 Wystawy rolniczo-przemysłowe i hodowlane, sygnatura 72/201/0/10.2/193 Wystawy rolniczo-przemysłowe i hodowlane, sygnatura 72/201/0/10.2/194 Wystawy rolniczo-przemysłowe i hodowlane, sygnatura 72/201/0/10.2/195 Wystawy przemysłu w Warszawie, sygnatura 72/201/0/10.7/310 Wystawy higieniczne, k. 2; Katalog I wystawy higienicznej w Warszawie, Zbiór Korotyńskich, Zygmunt Gloger, sygnatura 72/201/0/11/666, mikrofilm 21176. Archiwum Państwowe w Siedlcach Zespól 333 Szkoła powiatowa w Siedlcach 1855-1864, sygnatura 2 Wykaz nagród wybranych uczniów szkół elementarnych i rzemieślniczo-niedzielnych obwodu siedleckiego, miejscowości Stoczek, Żelechów, Łuków, Garwolin, Bobrowniki, Łaskarzew, Sokołów, Parysów, Krześlin, Mokobody, Sterdyń, Siedlce. Biblioteka Narodowa w Warszawie Listy i papiery weteranów z powstania styczniowego 1864-1935, sygnatura / mf. 41403 Adolf Schreier - Z Podlasia w Krakowskie. Landesarchiv Berlin (LAB) Zespół A_Pr_Br_Rep_030-04_Nr_3150 Status des landwirtschaftlichen Provinzial-Vereines für die Mark Brandenburg und die Niederlausitz. Zespół A_Pr_Br_Rep_030-04_Nr_3150 Niederschrift über die X. und XI. Abgeordneten- sowie XVII undXVIII. General-Versammlung des Landwirtschaftlichen Provinzial-Vereins für die Mark Brandenburg und die Niederlausitz, Berlin am 10. und 11. Dezember 1896. Zespół A_Pr_Br_Rep_030-120_Nr_16919 Bericht über die Wirksamkeit des Vereins zur Beförderung des Seidenbaues in der Brandenburg und Niederlausitz, Berlin 1851. Stadtarchiv Cottbus АІІЗ.Зе
12 Verschönerungs-Verein zu Cottbus, Satzungen, Vorstand und Hauptversammlungen 1872-1917. AII3.3f 7 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: intemationallen AnsichtskartenVerein Weltall. AII3.3g 24 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Club Terpsichore / statut /1896. AII3.3g 25 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Tanzstundevereinigung Terpsichore. AII3.3g 26 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Vereinakten Eintracht Cottbus. AII3.3g 33 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Hoepfner’schen Tanzstundenvereinigung. AII3.3g 37 Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Tanzstunde Pohl, 1908. AII3.3g 41 Acta der PoUzei-Verwaltungzu Cottbus betreffend: zum Verein Tanzstunde Meissner 1912. AII3.3g AI Acta der Polizei-Verwaltung zu Cottbus betreffend: Tanzvereinugung Freya 1925. Insertion im Illustrierten Fremdenblatt - Union 1912-1928. Empfehlungsanzeigen im Kursbuch des Berliner Tageblattes, 1911-1915. Werbung f. d. Stadt: Der Film Die Mark Brandenburg 1924-1925. Werbung f. d. Stadt betr. Der Verlag Dari, 1924-1927. Werbungsmittel 1927-1930. ADAC, Wochenende-Karten, Organisation 1931. Besuch Berliner Pressevertreter, 1929. Den Führer durch den Cottbus und Umgebung 1904-1920. 363
364 Bibliografìa Pocztówki Skoroszyt Spreewald Skoroszyt Sorben Skoroszyt Carl Metzner Sorben Skoroszyt Spreewald / Burg / Lehde / Leipe / Lübbenau / Trachten Skoroszyt Sorben foto Skoroszyt Sorben fotos Literatura źródłowa i opracowania А Ackermann Otto, Führer durch den Spreewald nebst genauester Tourenkarte, Berlin: W. Wellnitz, 1893. Adler Antje, Weder dem Vater noch Vaterland gewidmet, sondern der Liebe hast du gedient Vergleichende Bemerkungen zu den Parkschöpfungen Charlottenhof in Potsdam und in Branitz, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 137-158. Allgemeine Deutsche Biographie, t. 4, red. Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Berlin: Duncker Humblot, 1968. Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart, red. Urlich Thieme, Leipzig: Seemann, 1999. Amelia Łubieńska (Gołąbek-Jezierska h. Prus [II]), https://www.geni.com/people/Amelija-Liu benskien%C4%97/6000000011304829423 [dostęp: 21.09.2017]. Assing Ludmila, Brie/vvec/isel und Tagebücher des Fürsten Hermann von Püclder-Muskau, 1.1-9, Hamburg: Hoffman Campe, Berlin: Wedekind Schwieger, 1873-1876. Assing Ludmila, Fürst Hermann von Pückler-Muskau. Eine Biographie, cz. 1-2, Hamburg: Hoffman Campe, 1873-1874. 100-Auto-Ausflüge in die Mark, Berlin: C. Schmalfeldt, 1926. В Babiński Grzegorz, Nacjonalizmy czy regionalizmy? Ruchy etnoregionalne w Europie, w: Europa Państw - Europa Narodów. Problemy
etniczne Europy Środkowo-Wschodniej, red. Grzegorz Babiński, Władysław Miodunka, Kraków: Nomos, 1995, s. 47-76. Bakuła Bogusław, Kolonialne i postkolonialne aspekty polskiego dyskursu kresoznawczego (zarys problematyki), „Teksty Drugie” 2006, nr 6, s. 11-33. Balke Lotar, Lange Albrecht, Sorbisches Trachtenbuch, Bautzen: Domowina Verlag, 2002. Balke Lotar, Sorbische Stickereien, Bautzen: Domowina Verlag, 2006. Baranowski Ignacy Tadeusz, Z dziejów feudalizmu na Podlasiu: dokończenie, „Przegląd Historyczny” 1907, nr 4/2, s. 158-169. Bartoszewicz Kazimierz, Dawna Biała na Podlasiu, w wspomnieniach mego dńadka Adama (1792-1878), Biała Podlaska; Komitet Obchodu 300-leda Gimnazjum Męskiego, 1928. Bartoszewicz Kazimierz, Silva Rerum Adama Bartoszewicza, „Przegląd Narodowy” 1912, t. 9, s. 236-374. Bayerl Giinter, Belzyt Leszek C., Kultur-Landschaft im Zentrum Europas, Deutsch-polnische Touren in Geschichte und Gegenwart der Niederlausitz und südlichen Lubuskie, Cottbus: be.bra wissenschaft verlag, 2015. Bayerl Günter, Die Niederlausitz um 1800. Eine ungestörte KnIturlandschaft, w: Die Niederlausitz vom 18. Jahrhundert bis heute. Eine gestörte Kulturlandschaft?, red. Günter Bayer!, Dirk
Bibliografia Maier, „Cottbuser Studien zur Geschichte von Technik, Arbeit und Umwelt” nr 19, Münster: Waxman, 2002, s. 39-117. Below Georg von, Meinecke Friedrich, Handbuch der Mittelalterlichen und neueren Geschichte, München-Berlin: Oldenbourg, 1904. Berghaus Heinrich, Landbuch der Mark Brandenburg und des Markgrafthums Nieder-Lausitz in der Mitte des 19. Jahrhunderts oder geographisch-historisch-statistische Beschreibung der Provinz Brandenburg, auf Veranlassung des Staatsministers und Ober-Präsidenten, Flottwell, t. 3, Brandenburg: Müller, 1855. Berlin und die Mark Brandenburg. Ein Fontane-Brevier mit Farbaufnahmen von Rudolf Hacke (1913), t. 2, red. Peter Walther, Potsdam: Vacat Verlag, 2004. Berlin-Görlitzer Eisenbahn, „Bramborski Serbski Časnik” 1868, որ 1, s. 3. Berlin-Görlitzer Eisenbahn, „Bramborski Serbski Časnik” 1868, որ 32, s. 127. Bernstein Horst, Landkreis Calau mit seinem Spreewald, Cottbus-München: Euroverlag, 1999. Bezirk Cottbus, Fotos von Schutt E., Text von Wahlstätt S., Dresden, Cottbus, Frankfurt (Oder) 1974. Biegeleisen Henryk, Ze studiów nad pieśniami i obrzędami weselnymi, „Wisla. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1893, է. 7, z. 2, s. 317-335. Bilder von damah, Wendhche Lausitz, Bautzen: Domowina Verlag, 1992. Biogramy uczonych polskich, ez. 1: Nauki społeczne, z. 3: P-Z, oprać. Andrzej Środka, Paweł Szczawiński, Wroclaw: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985. Biography of Rudolf Ludwig Karl Virchow, w: Whonamedit? A dictionary of medical eponyms, http://www.whonamedit.com/doctor.cfm/912.html [dostęp: 25.10.2017]. Boguszewski Marcin,
Dokonania Ludwika Górskiego w ówczesnym życiu Kościoła Katolickiego, jako wyraz jego życiowych idei religijno-spolecznych, w: W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafii w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafala Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2008, s. 183-202. Borzym Julian, Pamiętnik podlaskiego szlachcica, Łomża: Oficyna Wydawnicza „Stopka”, 2009. Brêzan Jurij (tekst), Grosse Gerald (fot.), Lausitzer Impressionen, Bautzen: Domowina Verlag, 1972. Braniš Kresćan Vylėm, Die slawischen Familiennamen in der Niederlausitz, Bautzen: Schmaler Pech, 1867. Das Buch der Stadt Finsterwalde, Niederlausitz, red. Magistrat der Stadt Finsterwalde, współpr. Georg Geist, Berlin-Spandau: Deutsche Bibliothek, 1930. Bucher’s Reisebegleiter Spreewald, 1992. Burg, gestern, heute, morgen, Burg: Lausitzer Rundschau, 1965. C Cannabich Johann Günther Friedrich, Lehrbuch der Geographie nach den neuesten Friedensbestimmungen, Erste Abteilung enthalt Europa, Ilmenau: Voigt, 1823. Carl Blechen und Carl Gustav Wegener im Dialog, Romantik und Realismus in der Landschaftsmalerei, red. Jutte Götzmann, Gert Streidt, Berlin: be.bra wissenschaft ver lag, 2014. Casnikowa cytanka, 1848-1899, oprac. Christa Brandtowa, Budišyn: Ludowe Naki. Domowina, 2000. Chlopicki Edward, Opowiadania z wędrówki po kraju. Podlasie litewskie, „Kłosy” 1887, t. 44, nr 1129, s. 102-103. Chlopicki Edward, Opowiadania z wędrówki po kraju. Podlasie litewskie, „Kłosy” 1887, t. 44, nr 1132, s. 148-150. 365
366 Bibliografia Chronik der Sorben, Wendisches Museum 2008, https://archive.is/20130212125144/http՝.//www. wendisches-museum.de/index.php?option=com_content view=article id=ll Itemid = 16 lang=de [dostęp: 27.10.2017]. Chrząszczewska Jadwiga, Warnkówna Jadwiga, Z biegiem Wisły. Obrazki o kraju, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1901. Ciecierski Henryk, Pamiętniki, oprać. Teresa Ciecierska-Chłapowa, Justyna Chiap-Nowakowa, Kraków: Wydawnictwo Arcana, 2013. Cottbus mit dem Burger Spreewald, Cottbus: Euroverlag, 1993. Cottbus und Umgebung, nebst Reheführer durch den Spreewald, Cottbus: H. Striemann, 1912. Cottbus Universitats- und Parkstadt am Spreewaid, Cottbus: Euroverlag, 1995. Cottbuser Freizeit 1978, Cottbus: Rat der Stadt Cottbus, Abteilung Kultur und Rat des Kreises Cottbus-Land, Abteilung Kultur, 1978. Cramer Hermann, Beiträge zur Geschichte des Bergbaues in der Provinz Brandenburg, h. 5, Die Niederlausitz, Halle: Verlag der Buchhandlung des Weisenhauses, 1878. Czajewski Wiktor, Byt włościan w gubemji siedleckiej, „Wisla. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1889, t. 3, z. 1, s. 8-18. Czech Vinzenz, Steinerne Zeugen der Vergangenheit. Zeichen sächsischer Herrschaft in preu ßischen Besitz, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band IIP. Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 83-100. D Daniel Hermann Adalbert, Handbuch der Geographie, Leipzig: Fues, 1868. Demian Johann Andreas, Handbuch der neuesten Geographie des Preußischen Staates, Berlin: Schlesinger,
1818. Deskur Bronisław, Dla moich wnuków, Lwów: naki. autora, 1892. Deutsche Landeskultur-Zeitung, Berlin 1938, z. 12. Dołowy-Rybińska Nicole, Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszubi, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2011. Dmowski Rafał, Z Podlasiem w tle. Helena Mniszek jakiej nie znamy, „Prestiż” 2013, nr 3, s. 8-9. Dmowski Roman, Kościół naród i państwo, Warszawa: Obóz Wielkiej Polski, 1927. Dr Adam Jarosiński, Muzeum Ziem Nadbużańskich, http://www.nadbuzanskie.republika.pl/ sterdyniacy.htm [dostęp: 28.09.2017]. Droga żelazna warszawsko-terespobka, „Tygodnik Ilustrowany” 1866, nr 371, s. 208-209. Droga żelazna Warszawsko-Terespolska, 9października 1866 r., Z Księgozbioru oddziału Warszawskiego Towarzystwa Popierania Przemysłu i Handlu. Durch den Spreewald. Fahrten und Wanderungen, Cottbus: Heine, 1921. Dymsza Lubomir, Sprawa chełmska, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1911. E Elsner P., Labyrynth Spreewald Entdeckungstouren, 1995. Die Entwicklung der Landwirtschaft in der Niederlausitz seit ihrer Zugehörigkeit zum Hause Hohenzollern 1815-1900, Berlin: P. Parey, 1900. Erinnerungen aus der Stadt Dobrilugk an die Jahre 1813-1817. Mitgeteilt und zusammengestellt nach dem Tagebuch eines Bürgers von KarlKirmße, „Neuste Nachrichten” od 1.06.1904do 10.11.1904, s. 18, http://www.wagner-b.de/PDF/Dobrilugk_1813-1817.pdf [dostęp: 12.01.2018]. Europa Państw ֊ Europa Narodów. Problemy etniczne Europy Środkowo-Wschodniej, red. Grzegorz Babiński, Władysław Miodunka, Kraków: Nomos, 1995.
Bibliografia F Fahlisch Paul, Der Spreewald. Praktischer Rebeführer mit drei Karten, Griebens Reisefuehrer, t. 51, Berlin 1913. Fleischhauer Helmut, Das Wendetum in der Niederlausitz von Ewald Müller - Reprint erschie nen, „Niederlausitz Aktuell” 8.05.2010, http.V/www.niederlausitz-aktuell.de/niederlausitz/ item/9728-das-wendentum-in-der.html [dostęp: 26.10.2017]. Floryńska-Lalewicz Halina, Stanisław Władysław Reymont, „Culture.pl” 2004, http://culture. pl/pl/tworca/wladyslaw-reymont [dostęp: 28.09.2017]. Floryńska-Lalewicz Halina, Stefan Żeromski, „Culture.pl” 2006, http://culture.pl/pl/tworca/ stefan-zeromski [dostęp: 28.09.2017]. Fontane Theodor, Wanderungen durch die Mark Brandenburg (1862-1889), Berlin: AufbauVerlag, 2016. Frankowski Jan, Niszczenie szkół Łukowskich po powstaniu listopadowym (1831-1852) i wia domość o konwikcie Szaniawskich w Łukowie, Warszawa 1926. Friedrich Eduard Keller (1859-1929), Autor des ersten deutschen Wassersportführers, „Faltboot, org”, https://www.faltboot.org/wiki/index.php?title=Friedrich_Eduard_Keller_(18591929),_Autor_des_ersten_deutschen_Wassersportf%C3%BChrers [dostęp: 21.12.2018]. Führer durch Burg im Spreewald mit genauer Orientierungskarte, Burg: Spreewaldbote, 1908. Führer durch Cottbus und Umgebung, Berlin 1874. Führer durch Cottbus, Cottbus 1904. Führer durch den Spreewald mit genauer Tourenkarte und e. Anh., Lieberose, der Schwielochsee u. Cottbus, Berlin: J. Becker, 1898. Fünfundsiebzig Jahre Wirtschaftsentwicklung und amtliche Vertreten von Industrie und Handel der Niederlausitz, drak Albert Heine, Cottbus 1927. G Garlicki
Andrzej, Józef Piłsudski 1867-1935, Kraków: Znak, 2012. „Die Gartenkunst” - Zeitschrift 1912. „Die Gartenkunst” ֊ Zeitschrift 1913. Gellner Ernest, Narody i nacjonalizm, prze!. Teresa Holówka, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991. Glade Heinz, Licht im Spreewald, Berlin: Kongress-Verlag, 1960. [Gloger Jan], Szkoły Bialskie i czteroletni w nich pobyt Józefa Kraszewskiego (1822-1826). Wspomnienie Jana Glogera, Kłosy 1879, nr 744, nr 745, nr 746, w: Zygmunt Gloger, Pisma rozproszone, t. 2,1877-1889, Białystok: Książnica Podlaska, 2014, s. 685-698. Gloger Zygmunt, Album Etnograficzne Zygmunta Glogera, Warszawa: nakł. autora, 1904. Gloger Zygmunt, Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, 1900. Gloger Zygmunt, Gody weselne, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1880. Gloger Zygmunt, Obchody weselne, Kraków: nakł. autora, 1869. Gloger Zygmunt, Obrzędy rolnicze, „Biblioteka Warszawska” 1867, t. 2, s. 274-287. Gloger Zygmunt, Pieśni przy chrzcinach i pogrzebie na Podlasiu Nadnarwiańskim, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1889, t. 3, z. 3, s. 607-614. Gloger Zygmunt, Pisma rozproszone, t. 1,1863-1876, t. 2, 1877-1889, Białystok: Książnica Podlaska, 2014. Gloger Zygmunt, Z Tykocińskiego, 30 września, „Gazeta Handlowa” 1873, nr 221, s. 2. Gloger Zygmunt, Z Tykocińskiego, marzec, „Gazeta Handlowa” 1879, nr 56, s. 2. Gołębiowski Łukasz, Lud Pobki -jego zwyczaje, zabobony, Warszawa: A. Gałęzowski, 1830. 367
368 Bibliografia Górska Maria z Łubieńskich, Gdybym mniej kochała. Dziennik lat 1889-1895, Warszawa: Twój Styl, 1996. Górski Ludwik, Ochronki wiejskie, Warszawa 1899. Grabski Władysław, Historya Towarzystwa Rolniczego 1858-1861 r., t. 2, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1904. [Grochowska Wanda] Wieśniaczka z nad Wisły, Ciernistym szlakiem. Opowiadanie z czasów prześladowania Unji, Warszawa 1926. Grosse Gerald, Liebo Fryco, Spreewald, Blota, Bautzen: Domowina Verlag, 1978. Grünen und Blühen an der Spree, vom 21. bis 29. August. Bezirk-Gartenbau-Ausstellung in Cottbus 1954, Veranstalter Rat des Bezirkes Cottbus, Organisation Rat der Stadt Cottbus. H Hagen Günther, Der Spreewald. Deutschlands eigenartigster Naturpark, Berlin: Simon, 1930. Hanslok Andreas, Das sächsische Dobrilugk wird preußisch. Die Stadt Dobrilugk während der Befreiungskriege 1813-1815, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechemnacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 101-110. Hartstock Erhard, Kunze Peter, Die Lausitz im Prozeß der bürgerlichen Umgestaltung 1815-1847. Eine Quellenauswahl, Bautzen: Domowina Verlag, 1985. Helena Mniszek, red. Michał Rażniewski, http://helena-mniszek.blogspot.eom/p/dokumenty. html [dostęp: 29.09.2017]. Helena Mniszkówna, red. Krzysztof Stępik, Monika Gabryś, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009. Historia PTH, Polskie Towarzystwo Higieniczne, https://www.pth.pl/?id_menu_left=5 id_info= 1 str_glowna=2 id_typ_obslugi=3 sub_id_info_d=
id_info_o=0 id_oddz=23 [dostęp: 6.04.2018]. Hobsbawm Erie, Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Program, mit, rzeczywistość, przeł. Jakub Maciejczyk, Marcin Starnawski, Warszawa: Difin, 2010. Hoffmanowa Klementyna z Tańskich, Wybór pism, t. 5, Wrocław: Wilhelm Bogumił Korn, 1833. Holland Karl, Der Spreewald, mit 30 Abbildungen, Bielefeld 1924. Holste Karsten, Wie wird es mit unserem Vaterland werden? Vaterland, Nationalität und Freiheit in der politischen Argumentation der Niederlausitzer Stände um 1815, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berim: Lukas Verlag, 2014, s. 73-82. Horst Adam (tekst), Grosse Gerald (fot.), Unterwegs im Spreewald, Bautzen: Domowina Verlag, 1990. I Ignaciuk J., Podlasie i Podlasiacy. {Krótki szkic historyczno-etnograficzny), maszynopis, Lublin 2002. Im Cottbuser Land, zdjęcia Matschine J., tekst Roggan A., Bautzen 1994. hnmisch Heinrich, Der Panslawismus, unter den sächsischen Wenden mit russischen Gelde betrie ben und zu den Wenden in Preußen hinübergetragen, Leipzig: Hinrichs, 1884. Informacje о Muzeum Dolnołużyckim, http://www.wendisches-museum.de/geschichte02_ de.html [dostęp: 21.12.2018]. Informacja o śmierci Lubomira Dymszy, „Kurier Warszawski” 1915, nr 334, s. 5.
Bibliografia J Jacob Karl, Schattkowsky Erich, Unsere Niederlausitz, Breslau: F. Hirt, 1930. Jacobs Theresa, Der Sorbische Volkstanz in Geschichten und Diskursen, Bautzen: Domowina Verlag, 2014. Jahres-Bericht über die Wirksamkeit des landwirthschaftlichen Provinzial-Vereins für die Mark Brandenburg und Niederlausitz im Jahre 1875, Potsdam 1876. Janowicz Ludwik, Zarys rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa: „Życie”, 1907. Janowski Aleksander, Pamięci bohatera powstania x. Stanisława Brzóski. W 65 rocznicę męczeńskiej śmierci 1865-1930, Łuków: nakładem Leśników Państwowego Nadleśnictwa Łuków, 1930. Jarosiński Adam, Szkice z nadbuźańskiego Podlasia, Warszawa: Dom Książki Polskiej, 1925. Jemielity Witold, Wiśniewski Jerzy, Rodzina Zygmunta Glogera, w: Zygmunt Gloger ֊ badacz przeszłości ńemi ojczystej, red. Józef Babinicz, Anna Kutrzeba-Pojnarowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978. Jeske August, Geografja. Kurs elementarny opracowany podług 6-go wydania Geografji meto dycznej, Warszawa: M. Arct, 1917. Jeske-Choiński Teodor, Krwawe łzy unitów polskich, Warszawa: Księgarnia Krajowa K. Prószyński, 1919. Jordan Karlo, Hajna Kurt, Wirwandem durch die Niederlausitz, Bautzen: Domowina Verlag, 1955. Juliusz Kossak, http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Kossak_Jul/Kossak_Jul_bio.htm [dostęp: 8.02.2018]. Jung Kurt, Die Stadt Spremberg in der Niederlausitz, Berlin: Elsner, 1914. К Kalinowski Szczepan, Unici w poezji polskiej. Antologia, Biała Podlaska: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział Wschodni, 2001. Kaproń Andrzej, O Henryku Wiercieńskim,
Szczecin: Wydawnictwo My Book, 2009. Karì Blechen 1798-1840, Staatliche Museen zu Berlin, National-Galerie, Ausstellung, Berlin 1973. Karpiński Jan Jerzy, Orłowicz Mieczysław, Białowieża i Hajnówka, Białystok: Wydawnictwo Związku Popierania Turystyki Woj. Białostockiego, 1937. Kazimierski Józef, Miasta i miasteczka na Podlasiu (1808-1914). Zabudowa, ludność, gospo darka, Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 1994. Keller Friedrich Eduard, Hip Hip Hurra, 1929, „Faltboot.org”, https://www.faltboot.org/ wiki/index.php/Spreewald_(Keller_1929)#Anlegem.C3.B6glichkeiten_f.C3.BCr_ Wassersportler [dostęp: 21.12.2018]. Kieniewicz Stefan, Roman Rogiński, w: Internetowy Polski Słownik Biograficzny, http://www. ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/roman-roginski-1840-1915-powstaniec-i-sybirak [dostęp: 28.09.2017]. Das kleine WanderbucĶ 115 beliebte Wanderungen durch alle Teile der Provinz Brandenburg, Berlin. Kitzler G.-E., Der Spreewald, „Griebens Reiseführer” 1922, t. 51, Berlin 1922. Klöden Gustav Adolf von, Lehrbuch der Geographie zum Gebrauche für Schüler höherer Lehranstalten, Berlin: Weidmann, 1867. Kmak-Pamirska Aleksandra, Lužyca - nejlubša Fryco Rocha o ziemi ojczystej, w: Tożsamość, kultura, nowoczesność, t. 2, Czas, pamięć, red. Beata Morzyfiska-Wrzosek, Marek Kukiewicz, Ireneusz Szczukowski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2017, s. 269-281. Kmak-Pamirska Aleksandra, Motyw historyczny a wizerunek regionu Podlasia w dyskursie lite rackim, w: Regionalizm literacki - historia i pamięć, red. Zbigniew Chojnowski, Elżbieta Rybicka, Kraków: Universitas, 2017, s. 560-574. 369
370 Bibliografia Kolberg Oskar, Chełmskie. Obraz etnograficzny, Kraków: Akademia Umiejętności w Krakowie, 1890. Kołodziński Bolesław, Geografia Królestwa Polskiego, Warszawa: A. Lewiński, 1862. Konarski Stanisław, Paweł Sosnowski, w: Internetowy Polski Słownik Biograficzny, http://www. ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/pawel-sosnowski [dostęp: 24.10.2017]. Kopczyński Antoni, Z ziemi łez i krwi. Opowiadanie na tle prawdziwego zdarzenia, Kraków: K. Wojnar, 1904. Korotyński Ludwik Stanisław, Z życia cechowego w dawnych wiekach, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1897,1.11, z. 1, s. 225-235. Kossowska Irena, Juliusz Kossak, „Culture.pl” 2005, http://culture.pl/pl/tworca/juliusz-kossak [dostęp: 8.02.2018]. Kowerska Zofia, Za wiarę. Prawdziwe zdarzenie z życia unitów, Warszawa: Księgarnia Polska, 1927. Koźmiński Karol, Ostatni wódz. Opowieść o ks. Stanisławie Brzósce, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1963. Kohler Werner, Brandenburgjsche Fahrten, Berlin: Schoetz Parrhysius, 1923. Krajewska Maria, Zalewski Marek, Zygmunt Gloger - starożytnik, kolekcjoner, krajoznawca, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 2003, s. 81-86. Kraszewski Józef Ignacy, My i Oni. Obrazek współczesny narysowany z natury, Poznań: J.K. Żupański, 1865. Krausch Heinz-Dieter i in., Burger und Lübbenauer Spreewald, Berlin: Akademie-Verlag, 1981. Krautz Alfred, Sorbische bildende Künstler, Bautzen: Domowina Verlag, 1974. Krautz Alfred, Pötschke Benno, Wendische Bilderwelten. Der Kunst von Heide und Spreewald auf der Spur, Bautzen: Domowina Verlag, 1999. Kriegsdrühling in Spreewald, von
Friedrich Вот, mit 6 Abbildungen, Die „Gartenlaube”, Berlin 1916. Kronika bieżąca, 10-lecie Niepodległości, „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, որ 2, s. 5. Kronika Krajoznawcza, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1910, nr 45, s. 719. Kulturfuehrer Spreewald. Spreewaelder stellen ihre Heimat vor, Spreewald 1995. Krüger Fritz-Konrad, Die ökonomischen und sozialen Verhältnisse in der Braunkohlenindustrie der Niederlausitz in ihrer Entwicklung bis zur Gegenwart, Stuttgart: Enke, 1911. Księga pamiątkowa Siedlczan (1844-1905), Warszawa: Koło Siedlczan, 1927. Kuhns Gärtner, wprow. Justyna Jaworek, Bericht über eine Reise von Fürstenstein nach Hamburg und Umgebung über Görlitz, Muskau, Branitz, Berlin vom 25ten August bis lOten September 1869, „AHA! Miszellen zur Gartengeschichte und Gartendenkmalpflege” 2018, nr 4, s. 46-55. Kunicki Leon, Nasze typy. Wieśniak z okolic nadbużnych, „Tygodnik Ilustrowany” 1867, nr 425, s. 236. Kunze Peter, Sprachpolitik von Staat und Kirche, w: Der Niedersorben Wendisch. Eine SprachZeit-Reise, red. Helmut Faßke, Bautzen: Domowina Verlag, 2003, s. 65-80. Kühn Engelhardt, Der Spreewald und seine Bewohner, Cottbus: nakładem autora, 1889. L „Der LandbundVerbandsblatt des Kreis-Landbundes Calau sowie des Junglandbundes Calau” 1926 - styczeń. „Der LandbundVerbandsblatt des Kreis-Landbundes Calau sowie des Junglandbundes Calau” 1923 - od stycznia do grudnia. Land Brandenburg, so ein Land, Berlin 1991. Von Land und Leuten im Spreewald, Berlin 1930. Land und Leute. Monographien zur Erdkunde, Berlin und die Mark Brandenburg, red. F. Lampe Bielefeld-
Leipzig 1909.
Bibliografia Lange Antoni, Czasy Nerona w Chełmszczyźnie i na Podlasiu, „Czytelnia Polaka Katolika” nr 4, Warszawa: I. Kłopotowski, 1921. Lausitz, zischen Senftmberger See und Spreewald, Cottbus 1999. Lehmann-Enders Christel, Henschel Ute, Das Spreewalddorf Lehde, Kulturhistorisch ethnographischer Abriss bis 1945, Lüebbenau-Lehde: Spreewald-Museum, 1995. Lehmann Rudolf, Aus der Vergangenheit der Niederlausitz, Cottbus: Heine, 1925. Lehmann Rudolf, Geschichte der Niederlausitz, t. 2, Berlin: de Gruyter, 1963. Leischner Max, Heimatbild, „Unsere Lausitz. Heimatkalender für die Ober- und Niederlausitz” 1926, s. 95. Lenkiewicz Wacław, Gieograjja ziem polskich, Kurs Doszkol. Podof Zaw. Piechoty, 1923/1924, Chełmno: Centralna Szkoła Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 11, 1923. Lewandowski Jan, Likwidacja obrządku greckokatolickiego w Królestwie Polskim w latach 1864-1875, Lublin, 1966. Lewicki Stanisław, Pamiętnik od r. 1897 do r. 1908 jako przyczynek do historji Odrodzenia Pokki, Łuków, 1931. Lindenberg Paul, Berlin. Die weitere Umgebung Berlins. Potsdam und der Spreewald, Leipzig: Reclam, 1889. Literatury zachodnioslowiańskie czasu przełomów 1890-1990,1.1, Literatura łużycka i słowacka, red. Halina Januszek-Ivaničkova, Katowice: Śląsk, 1994. Lorenz Rudolf, Mein Ausscheiden aus den amtlichen Verhältnissen als Director des Gymnasium ’s zu Luckau in der Nieder-Lausitz, manuskrypt, Berlin 1841. Lubomir Dymsza h. wí, w: MJ. Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego, „Sejm-wielki.pl”, http://www.sejm-wielki.p1/b/5.331.27 [dostęp: 31.03.2018]. Von Lübbenau in den herrlichen
Spreewald!, 1943. Ł Łopaciński Hieronim, Najdawniejsze świadectwo polskie o wróżbach w wigilję św. Andrzeja, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1897,1.11, z. 4, s. 641-645. Łoś Piotr Szymon, Rzemiennym dyszlem - od dworu do dworu, czyli bliższe i dalsze sąsiedztwa rodńrty Górskich z Ceranowa, w: W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafii w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafała Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2008, s. 203-216. [Łubieńska Jadwiga] Ottonówna, Podlaskie Hospody pomyłuj 1872-1905. Kronika 33 lat prze śladowania Unii przez naocznego świadka, Kraków: nakładem autorki, 1908. M Mader Richard, Vom Spreewald zur Lausitz, Niedemhausern: Falken, 1990. Maier Dirk, Machen Sie die Niederlausitz diese Freude! Sie ist doch schon in der Eiszeit zu kurz gekommen! - Facetten der Wahrnehmung einer Landschaft seit 1850, w: Die Niederlausitz vom 18. Jahrhundert bk heute. Eine gestörte Kulturlandschaft?, red. Günter Bayer!, Dirk Maier, Münster: Waxman, 2002, s. 119-147. Der Makr Carl Blechen, 1798-1840, tekst Herbert Scurla, Cottbus: Bezirksmuseum, 1963. Maria Gertruda Drogosław-Skorzewska h. Ogończyk, w: M.J. Minakowski, Wielka genealo gia Minakowskiego „Sejm-wielki.pl”, http://www.sejm-wielki.p1/b/psb.30228.l [dostęp: 30.03.2016]. Markowski Artur, Przemoc antyżydowska i wyobrażenia społeczne. Pogrom białostocki 1906 roku, Warszawa: Wydawnictwa Uniwesytetu Warszawskiego, 2018. Maroszek Józef, Rogalewska Ewa, Dwór i rezydencja ziemiafkka w krajobrazie kulturowym Podlasia,
Białystok: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, 1994. 371
372 Bibliografia Masłowski Maciej, Juliusz Kossak, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe „Auriga”, 1986. Mato Kosyк 1853-1940. MaterialijeprědnejeKosykoweje Konference; WjerbnolWerben 15.-18.6.2003, red. Roland Marti, Bautzen: Domowina Verlag, 2004. Matschie Jürgen, Fascyna Hanka, Sorbische Bräuche, Bautzen: Domowina Verlag, 2006. Mencel Tadeusz, Walenty Lewandowski i początki powstania styczniowego na Podlasiu, „Rocznik Lubelski” 1963, nr 6, s. 71-120. Merbach J.F., Geschichte der Kreis-Stadt Cahu im Markgrafthume Niederlausitz, 1.1, Lübben: Diemel, 1833. Meškank Timo, Instrumentalisierung einer Kultur, Zur Situation bei den Sorben 1948-1989, Bautzen: Domowina Verlag, 2014. Miąso Józef, Szkolnictwo w XlX-wiecznej Europie i początki pedagogiki porównawczej w Anglii, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2009, nr 46, s. 85-146. Micklitza Kerstin, Miklitza André, Die Lausitz entdecken, Berlin: Trescher, 2005. Miehe Brunhilde, Der Tracht treu geblieben. Studien zum regionalen Kleidungsverhalten in der Lausitz, Bautzen: Domowina Verlag, 2003. Miodunka Władysław, Nacjonalizm, państwa i języki w Europie Wschodniej, w: Europa Państw Europa Narodów. Problemy etniczne Europy Środkowo-Wschodniej, red. Grzegorz Babiński, Władysław Miodunka, Kraków: Nomos, 1995, s. 35-45. Mirtschin Maria, Das Bild der Sorbin / Wendin in der deutschen Kunst des 19. Jahrhunderts und in der sorbischen Kunst des frühen 20. Jahrhunderts, w: Beziehungsgeschichten. Mindenheiten Mehrheiten in europäischer Perspective, red. Elka Tschernokoshewa, Volker Gransow, „Schriften des Sorbischen Instituts” nr 42, Bautzen:
Domowina Verlag, 2007, s. 123-142. Mirtschin Maria, Der Bück von außen. Das Bild der Sorben / Wenden in der deutschen Kunst des 19. Jahrhunderts, Bautzen: Domowina Verlag, 2006. Mirtschin Maria, Fiktive Welten auf Postkarten. Sorben in der Massenkultur, Bautzen: Sorbisches Institut, 2009. Mirtschin Maria, Hanna aus Raddusch wirbt far Persil Sorbische / Wendüche Motive in der Werbung bis zum 2. Weltkrieg, „Letopis” 2011, որ 58, s. 3-32. Mniszek Helena, Książęta Boru, t. Krzyże, Rzeszów: Wydawnictwo Continental, 1991 [na podst. wyd. z 1922]. Mniszek Helena, Panicz, Warszawa 1980. Mniszek Helena, Z ziemi lez i krwi, w: Helena Mniszek, Prawa ludzi, Warszawa 1973. Morgenstern Marga (tekst), Matthes Sylvia (rys.), Eine romantische Wanderung durch den Spreewald, Lübben: Mitteldeutscher Verlag, 1995. Mostowska Anna Olimpia, Asioida, xiężniczka z krwi Palemoną pierwszego xiązęcia litewskiego czyli nieszczęśliwe skutki namiętności. Powieść oryginalna z historii Litewskiey, t. 1-2, Wilno: Zawadzki, 1807. Mościcki H., Wersal podlaski, „Tygodnik Illustrowany” 1913, nr 24, s. 470-471. Möller Heino R., Carl Blechen. Romantische Malerei und Ironie, Dresden 1995. Musäus Joachim, Die Leinenindustrie der Niederlausitz in Vergangenheit und Gegenwart, Vetschau: Gönnel, 1922. Musiat Siegmund, Sorbische / Wendische Vereine 1716-1937, Bautzen: Domowina Verlag, 2001. Muzeum Narodowe w Krakowie, O Polonii Jana Matejki i związkach artysty z Muzeum Książąt Czartoryskich, http://mnk.pl/aktualnosci/o-polonii-jana-matejki-i-zwiazkach-artysty-zmuzeum-ksiazat-czartoryskich [dostęp: 26.05.2017]. Muzeum
Ziemi Podlaskiej im. M. Aslanowicza, „Podlasie Ongi i Dziś” 1929, r. 2, nr 1, s. 7. Müller Ewald, Das Wendentum in der Niederlausitz, Cottbus: Differt, 1894.
Bibliografia Müller Frank, Ein Traditionsbetrieb zwischen Brandenburg und Sachsen. Der Peitzer Eisenhüttenwerk am Anfang des 19. Jahrhunderts, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 254-268. Müller Manfred, Der Beark Cottbus grüsst seine Gäste, Cottbus: Rat d. Bezirkes, Bezirksausschuß für Tourismus, 1978. Müller Rolf, Grätz Wolfgang, Zwischen Spree und Neisse, Cottbus: Europa-Verlag, 1997. Mythos Mitte. Wirkmächtigkeit, Potenzial und Grenzen der Unterscheidung Zentrum/Peripherie, red. Lukas Becht, Alexander Hirschfeld, Sebastian Neubauer, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften, 2011. N Nach dem Spreewald, „Ausflüge von Berlin” 1908, Heft 20. Nałkowska Anna, Geografia szkolna (elementarna), ez. 1, Wiadomości ogólne, Warszawa: M. Arct, 1923. Nałkowski Wacław, Opis geograficzny Podlasia i wyżyny Lubelskiej, w: W obronie ziemi, Warszawa 1918, s. 1-6. Nedo Pawoł, Sorbische Volkstrachten, Bautzen: Domowina Verlag, 1954. Neue Deutsche Biographie, red. Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Berlin: Duncker Humblot, 2002. Niebelski Eugeniusz, Na Bóg żywy, bracia, nie zasypiajmy sprawy!, Rzecz o ks. Stanisławie Brzósce (1834-1865), Lublin: ZEN, 1995. Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einer Integrationslandschaft, t. 3, Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014. Die Niederlausitz vom 18. Jahrhundert bis
heute. Eine gestörte Kulturlandschaft?, red. Günter Bayerl, Dirk Maier, „Cottbuser Studien zur Geschichte von Technik, Arbeit und Umwelt” nr 19, Münster: Waxmann, 2002. Der Niedersorben Wendisch, Bautzen: Domowina Verlag, 2003. Niedźwiecka-Iwańczak Natalia, Etniczny aspekt tożsamości Łużyczan, Kraków: Nomos, 2013. Nowak-Neumann Martin, Balke Lotar, Sorbische Volkstrachten, t. 4, Die Tracht der Sorben um Cottbus, Bautzen: Domowina Verlag, 1991. Nowe Serbske Knikły, „Serbski Časnik” 1929, որ 29, s. 148. О Obsulewicz-Niewińska Beata, Zygmunt Gloger i Litwa, w: Funkcjonowanie języków i literatur na Litwie, red. Mirosław Dawlewicz, Irena Fedorowić, Algis Kalėda, Wilno: Wydawnictwo Uniwersytetu Wileńskiego, 2014. Olszewicz Wacław, Życie i prace Zygmunta Glogera, w: Zygmunt Gloger - badacz przeszłości ziemi ojczystej, red. Józef Babinicz, Anna Kutrzeba-Pojnarowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978, s. 6. Opis ziem zamieszkałych przez Polaków pod względem geograficznym, etnograficznym, historycz nym, artystycznym, przemysłowym, handlowym i statycznym, t. 2, Królestwo Pokkie, oprać. Zygmunt Gloger i in., Warszawa 1904 [1905]. Orzeszkowa Eliza, Nad Niemnem, t. 1-3, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1938. 373
374 Bibliografia P Pamiętniki chłopów. Nr 1-51, oprać. Ludwik Krzywicki, Warszawa: Instytut Gospodarstwa Społecznego, 1935. Pata Józef, Dolnołużydd poeta Mato Kosyk, „Ruch Słowiański” 1929, r. 2, nr 2, s. 49-56. Paul Fahlisch, „Literatur Port”, http://www.literaturport.de/literaturlandschaft/autoren-berlinbrandenburg/autor/paul-fahlisch/ [dostęp: 21.12.2018]. Pech Edmund, SorbischelWendische Sprache und Kultur in der Niederlausitz im kurzen Kosykschen Jahrhundert (1853-1940), w: Mato Kosyk 1853-1940. Materialije prědneje Kosykoweje Konference; Wjerbno/Werben 15.-18.6.2003, red. Roland Marti, Bautzen: Domowina Verlag, 2004, s. 21-35. Petrozolin-Skowrońska Barbara, Gazeta Handlowa i Nowa Gazeta (1864-1918), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1968, nr 7, z. 1, s. 41-72. Piłsudski Józef, 22 stycznia 1863, Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, 1938. Piłsudski Józef, Rok 1863, Warszawa: Ignis, 1924. Pinkow Axel, Der Spreewald, historische Ansichtskarten in Wort und Bild, Berlin 2002. Preuss Erich, Alles über die Spreewaldbahn, Stuttgart: Motorbuch Verlag, 2010. Piszczek Wacław, Bl. Ignacy Kłopotowski, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2011. Piszczkowski Mieczysław, Józef Weyssenhoff. Poeta przyrody, Lwów: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1930. Podlaska wytwórnia samolotów, „Biała Podlaska”, http://www.bialapodlaska.pl/212-biala-podlaska-podlaska-wytwomia-samolotow [dostęp: 26.09.2018]. Podlaska wytwórnia samolotów, oprać. Janusz Dołęga, red. Monika Śliwińska, Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN”,
http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/podlaska-wytwornia-samolotow/ [dostęp: 26.09.2018]. Podraza-Kwiatkowska Maria, Antoni Lange, w: Internetowy Pokki Słownik Biograficzny, https:// www.ipsb.nina.gov.p]/a/biografia/antoni-lange-1861-1929 [dostęp: 1.05.2020]. Lange Antoni, Internetowy Polski Słownik Biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.p1/a/bk)grafia/antoni-lange-1861-1929 [dostęp:1.5.2020] Popławski Jan Ludwik, Podstawa polityczna, „Przegląd Wszechpolski” 1897, „Polskie Tradycje Intelektualne. Dziedzictwo i Badania”, http://polskietradycje.pl/artykuly/widok/162 [dostęp: 11.05.2018]. Popławski Jan Ludwik, Zaniedbanie polityczne, „Przegląd Wszechpolski” 1898, „Polskie Tradycje Intelektualne. Dziedzictwo i Badania”, http://www.polskietradycje.pl/artykuly/ widok/163 [dostęp: 11.05.2018]. Poszukiwania II. Materiały do etnografii Podlasie, „Wisła” 1889, t. 3, z. 2, s. 309-328. Die Provinz Brandenburg in Wort und Bild, Berlin: Klinkhardt, 1900. Prus Bolesław, Placówka, Warszawa: Polskapresse, 2006. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Janów Bkkupi czyli Podlaski Z dawnych i współczesnych źródeł, Kraków: G. Gebethner i Spółka, 1897. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Martyrologium czyli Męczeństwo Unii na Podlasiu, Kraków, 1905. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Prześladowanie ludu unickiego, w: W obronie ziemi, Warszawa 1918, s. 25-38. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 242, s. 4. [Pruszkowski Józef] P.J.p." Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 243, s. 3-4. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie
Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 244, s. 4. [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 246, s. 4.
Bibliografìa [Pruszkowski Józef] P.J.K. Podlasiak, Podlasie Ruskie, „Gazeta Warszawska” 1854, nr 255, s. 3-4. „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, nr 3. Przewodnik po Роксе w 4 tomach, 1.1, Pokka północno-wschodnia, red. Stanisław Lenartowicz, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1935. Przewodnik po wystawie roku 1863, wyd. 2 z 6 rycinami, Lwów: Komitet Wystawy, 1913. R Radliński Tadeusz, Geograffa Polski, Poznań: M. Aret, 1919. Ramoէհ Siegfried, Matthes Kossik - Mato Kosyk, Pfarrer, wendischer Dichter und Literat, geboren am 18. Juni 1853 in Werben, gestorben am 22. November 1940 in den USA, w: Mato Kosyk 1853-1940. Materialije prědneje Kosykoweje Konference; WjerbnofWerben 15.-18.6.2003, red. Roland Marti, Bautzen: Domowina Verlag, 2004, s. 338. Rauprecht Erika, Albert Eckhard Burger Radpartie. Die schönsten Touren durch ein einzigar tiges Naturparadies, Cottbus: Regia-Verlag, 1998. Reisehandbuch Lausitz, Berlin-Leipzig: Tourist-Verlag, 1985. Reymont Władysław Stanisław, Z demi Chełmskiej. Wrażenia i notatki, Warszawa: Wydawnictwo Tygodnika Illustrowanego, 1927. Riehl Wilhelm F., Scheu L, Berlin und die Mark Brandenburg mit dem Markgrafthum NiederLausitz in ihrer Geschichte und in ihrem gegenwärtigen Bestande, Berlin 1861. Rinka Erich, Mein Spreewaldbuch, Dresden: Sachsenverlag, 1954. Rocha Fryco, Und überallflattern Blüten hin /А pó zemi libju te strusacki, Bautzen: Domowina, 2015. Rodziewiczówna Maria, Dewajtk, 1.1-2, Warszawa: Wędrowiec, 1905. Rodziewiczówna Maria, Rupiecie / Jan Borucki, Warszawa 1909. Rogiński Roman, Z pamiętnika Romana 1859-1863, Kraków: W.L. Anczyc, 1898.
Rokkan Stein і in., Centre-Periphery Structures in Europe. An ISSC Workbook in Comparative Anafysk, Frankfurt-New York: Campus Verlag, 1987. Rouba Napoleon, Przewodnik po Litwie i Białejrusi, Wilno: Kurier Litewski, 1909. Rössing-Winkler Renate, Gringmuth Werner, Der Spreewald, Leipzig: Brockhaus, 1966. Runo Tadeusz Ignacy, Podlasie, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1912, r. 3, nr 38, s. 609-611. Runo Tadeusz Ignacy, Podlasie, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1912, r. 3, nr 39, s. 626-629. Rusin Moskal i Polak czyli Kościół unicki a Schizma, Poznań: F. Bażyński, 1873. S Said Edward W., Orientalizm, przeł. Witold Kalinowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991. Schirmer Herbert, Meerrettich oder Kaviar? Der Spreewald und Berlin, Lübben: Museum Schloss Lübben, 2008. Schleising Kurt, Die neueren Veränderungen in der Grundbesitzverteilung der Niederlausitz, Berlin: Ebering, 1911. Scholze Dietrich, Die Sorben in Deutschland, Bautzen: Lusatia, 1993. Schönfeld Ernst von, Der Landkreis Cottbus mit dem Spreewald, Magdeburg: Kunstdrucku. Verlagsbüro, 1933. Schulenburg Wilibald von, Die Giebelverzierungen in Norddeutschland, „Zeitschrift für Ethnologie” 1880,1.12, s. 27-30. Schulenburg Wilibald von, Das Spreewaldhaus, „Zeitschrift für Ethnologie”, 1886, t. 18, s. 123-144. 375
376 Bibliografia Schulenburg Wüibald von, Wendische Volkssagen und Gebräuche aus dem Spreewald, Leipzig: Brockhaus, 1880. Schulenburg Wilibald von, Wendisches Volksthum in Sage und Sitte, Berlin: Nicolai, 1882. Schumann Dirk, Das Luckauer Dominikanerkloster. Von der geistlichen Einrichtung zur Strafanstalt - Aspekte einer Transformation, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 123-136. Schurmann Peter, Die Sorben / Wenden in der Periode des Vormärz. Zwischen Assimilierung und nationaler Identitätsfindung, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 184-200. Schuster Hans-Georg, Spreewald. Eine sinnliche Wanderung, Petersberg: Imhof, 2009. Schwann Stanislaw, Rudolf Virchow o dziejach Pomorza, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1960, t. 5, nr 1, s. 61-77. Seidler Hanns F., Die wirtschaftsgeschichtliche Entwicklung des Gutes Kohlo (.Niederlausitz) seit 1825 mit besonderer Berücksichtigung der Arbeiter- und Lohnverhältnisse, Halle: Hallische Nachrichten, 1927. Senat RP, Wystawa poświęcona ks. Stanisławowi Brzósce, ostatniemu dowódcy powstania stycznio wego, http://www.senat.gov.pl/aktualnosci/art,8010,wystawa-poswiecona-ks-stanislawowibrzosce-ostatniemu-dowodcy-powstania-styczniowego.html [dostęp: 4.04.2016]. Serbske hobrazki. Błota, „Serbski Časnik” 1929, nr
43, s. 258-259. Sienkiewicz Henryk, Potop, t. 1-3, Warszawa: Państwowy Instytut Wydaniczy, 1980 [wyd. oryg. 1884-1886]. Sikorski Roch, Łyki i Kołtuny. Pamiętnik mieszczanina podlaskiego (1790-1816), oprać. Kazimierz Bartoszewicz, Kraków 1909. Skowroński Marcin, Wspomnienie o Jadwidze Łubieńskiej, „Nasze Korzenie” 2014, nr 6, s. 46-50. [Skórzewska Małgorzata Gertruda] Margert, Trzy doby dziejów naszych, cz. 3, Unici, Kraków: A.M. Kosterkiewicz, 1894. Słotwiński Adam, Unia Podłasko-Chełmska od r. 1875-1888, Czaca: nakł. autora, 1893. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 8, red. Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, wg planu Filipa Sulimierskiego, Warszawa: Wł. Wa lewski, 1887. Słownik pisarzy polskich, red. Elżbieta Zarych, Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2008. Sosnowski Paweł, Geografia Pokki, Lwów-Warszawa: Książnica Polska, 1922. St. Gor., O województwo podlaskie, „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, nr 3, s. 1-2. Standke Hermann, Heimatkunde der Niederlausitz für Schule und Haus. Mit besonderer Berücksichtigung von Forst und Umgebung, Sorau: Rauert Pittius, 1923. Staszewski Kazimierz, Zygmunt Gloger, „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany” 1965, s. 15-24. Stäuber Reinhard, Von der prunklosen Conferem znr diplomatischen Explosion. Pokn, Sachsen und die Probleme der Verhandlungen auf dem Wiener Kongress 1814/15, w: Die Niederund Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heim-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 21-37. Stosunki
narodowościowo-wyznaniowe w dyecezyi podlaskiej w r. 1863, t. 1, red. Kazimierz Sochaniewicz, Zamość: Z. Pomarański, 1918. Straszewska Anna, Kostium historyczny w twórczości Jana Matejki na tle malarstwa XIX wieku, Warszawa-Kraków: Muzeum Narodowe, 2012.
Bibliografia Stricker Hans-Joachim, Die Siedlungs- und Baustruktur der Niederlausitz nach 1815. Anlass får staatliche Integrationspolitik?, w: Die Nieder- und Oberlausitz - Konturen einen Integrationslandschaft. Band III: Frühes 19. Jahrhundert, red. Heinz-Dieter Heimann, Klaus Neitmann, Thomas Brechenmacher, Berlin: Lukas Verlag, 2014, s. 111-122. Syska Henryk, Zygmunt Gloger, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1963. Szlachta podlaska od połowy XIX wieku do III Rzeczpospolitej, red. Sławomir Kordaczuk, Siedlce: Muzeum Regionalne, 2012. Szymańska Elżbieta, Józef Ignacy Kraszewski, „Culture.pl” 2005, http://culture.pl/pl/tworca/ jozef-ignacy-kraszewski [dostęp: 28.09.2017]. Szymańska Janina, Podlasie, t. 1, Teksty pieśni obrzędowych, t. 2, Teksty pieśni powszechnych, Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012. Szymańska Janina, Podlasie, t. 5, cz. 1, Pieśni i obrzędy doroczne, t. 5, cz. 2, Pieśni i obrzędy rodzinne, t. 5, cz. 3, Pieśni powszechne 1, t. 5, cz. 4, Pieśni powszechne 2, red. nauk. Ludwik Bielawski, Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2016. Szymański Wiktor, Przewodnik po Puszczy Białowieskiej, Wilno: Księgarnia Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, 1925. Ś. P. Ewa Popielowa, „Kronika Rodzinna” 1901, r. 34, nr 30, s. 590-591. Śladowski Wiesław, Z pokolenia Konradów. Leon Frankowski (1842-1863), Biała Podlaska: Wojewódzki Ośrodek Metodyczny, 1993. Šolta Jan, Zwahr Hartmut, Geschichte der Sorben, է. 2, von 1789 bis 1917, Bautzen: Domowina Verlag, 1974. Świątkowski Wacław, Podlasie. Piąta wycieczka po kraju, Warszawa: naki. autora, 1929. Šwjela Bogumił, Das Wendentum
in der Niederlausitz und im Spreewald, Bautzen: Schmaler, 1929. T Tatarkiewiczowie Teresa i Władysław, Wspomnienia, Warszawa: Państwowy Instytut Wydaw niczy, 1979. Teutloff Gabrielle, Alex Jürgen, Streifzüge durch die Lausitz, Petersberg: Michael Imhof Verlag, 2008. Teresa Helena Maria Tatarkiewiczowa (Potworowska) - ku pamięci, „Ogrody Wspomnień” 2017, https://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/97998,Teresa_Helena_ Maria%2CTatarkiewiczowa.html [dostęp: 29.09.2017]. Tetzner E., Pobrzeże Liwca. Liw i Węgrów, „Wisła. Miesięcznik poświęcony krajoznawstwu i ludoznawstwu” 1900, t. 14, z. 4, s. 427-437. Theodor Fontane, http:/Avww.fontaneseite.de/Theodor_Fontane_-_Biographien/Theodor_ Fontane_-_Kurzbiograph/theodor_fontane_-_kurzbiograph.html [dostęp : 25.09.2017]. Theodor Fontane, „Spiegel.de”, http://gutenberg.spiegel.de/autor/theodor-fontane-173 [dostęp: 25.09.2017]. Tomalska Joanna, Malarze Podlasia, Białystok: Podlaskie Stowarzyszenie Promocji Sztuki, 2004. Towarzystwo Opieki nad Historycznymi Pamiątkami i Zabytkami Sztuki, Ustawa Towarzystwa opieki nad historycznemi pamiątkami i zabytkami sztuki i kultury polskiej, Warszawa [ca 1906], Biblioteka Cyfrowa KUL, http://dlibra.kul.pl/dlibra/docmetadata?id=1934 from=publication [dostęp: 8.12.2015]. Trinius August, Alldeutschland in Wort und Bild. Teutoburger Wald, Hohe Rhön, Fichtelgebirge, Spreewald, Thüringen, Schwäbische Alb, Rhein, Berlin: Dümmler, 1895. Trinius August, Berlin und die Mark 1896, Berlin 1896, reprint 2012. Trinius August, Märkische Streifzüge, t. 3, Der Spreewald. Spree Landschaften. Zwischen Spree und Havel
1887, Berlin: Rockstuhl Verlag, 2011. Turist Wanderatlas der Spreewald, Leipzig 1978, 2 wyd. 1983. 377
378 Bibliografia Trojanowski Wincenty, Podania mityczne dziejów polskich w oświetleniu wiaroznawstwa porównawczego i obrzędów ludowych, „Wisła. Miesięcznik Geograficzno-Etnograficzny” 1916/1917, t. 20, z. 2, s. 121-186. Tuschling Steffen, Aufgabe der sorbischen Gottesdienstsprache in der Niederlausitz, w: Der Niedersorben Wendisch. Eine Sprach-Zeit-Reise, red. Helmut Faßke, Bautzen: Domowina Verlag, 2003. U „Unsere Lausitz. Heimatkalender für die Ober- und Niederlausitz”, Görlitz-Leipzig 1926. Unsere Spreewaldfahrt, „Vereins-Nachrichten des FC Deutschland 1901 e.V.,” 1930, nr 8, s. 2. Urban Jan, Wśród Unitów na Podlasiu. Pamiętniki wycieczek misyjnych, Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów, 1923. V Veckenstedt Edmund, Wendische Sagen, Märchen und Abergläubische Gebräuche, Graz: Leuschner Lubensky, 1880. Vetter Wilhelm Julius, Chronik der Haupt- u. Kreis-Stadt Luckau im Markgrafthum Niederlausitz, Luckau: Kutzscher, 1904. Vetter Wilhelm Julius, Geordnetes Verzeichnis der Abhandlungen, welche in den Schulschriften sämtlicher an dem Programmentausche Theil nehmenden Lehranstalten vom J. 1851 bis 1863 erschienen sind, Luckau: Entleutner, 1864. Virchow, Rudolf Ludwig Karl, Max Planck Institute for the History of Science, Berlin, http:// vlp.mpiwg-berlin.mpg.de/people/data?id=perl49 [dostęp: 25.10.2017]. Virchow Rudolf, Der Spreewald und die Lausitz, „Zeitschrift für Ethnologie” 1880,1.12, s. 222-236. W Wacław Świątkowski h. Suszyński, w: M.J. Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego „Sejm- wielki.pl”, http://www.sejm-wielki.p1/b/sw.51689 [dostęp: 9.10.2017]. Wągier, Bericht
über das Gymnasium zu Guben von Ostern 1862 bis Ostem 1863 zu der auf Dienstag den 31.März festgesetzten öffentlichen Prüfung, Guben: F. Fechner, 1863. Wallerstein Immanuel, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie, przeł. Katarzyna Gawlicz, Marcin Starnawski, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, 2007. Wallerstein Immanuel, Die große Expansion. Das modem Weltsystem III. Die Konsolidiemng der Weltwirtschaft im langen 18. Jahrhundert, przeł. David Mayer, Wien: Promedia, 2004. Wallerstein Immanuel, Die Sozial-wissenschaft kaputt-denken Die Grenzen der Paradigmen des 19. Jahrhunderts, Weinheim: Beltz Athenäum Verlag, 1995. Wallerstein Immanuel, The modem World-System I. Capitalist Agriculture and the origins of the European World-Economy in the Sixteenth Century, New York: Academic Press, 1974. Wallerstein Immanuel, The modem World-System II. Mercantilism and the Consolidation of the European World-Economy 1600-1750, New York: Academic Press, 1980. Walter-Storbeck Erich, Rund um den Spreewald, Ein Beitrag zur Geschichte der Besiedlung des deutschen Ostens, Halle: Schroedel, 1937. Wanderführer Unterspreewald, Rad-, Fuss- und Wasserwanderwege, Lübben: Heimat-Verlag, 1997. Wanderführer Oberspreewald, Lübben: Heimat-Verlag, 1997. Wasilewski Leon, Dzieje męczeńskie Podlasia i Chełmszczyzny, Kraków: Centralne Biuro Wydawnictw N.K.N., 1918. Wasserwander-Buch, der märkischen Gewässer, Berlin 1958. Welik Grzegorz, Działalność Ludwika Górskiego w Ceranowie i Sterdyni, w: W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafi i w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta
Bibliografia Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafała Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe 2008, s. 170-171. Wendisches Museum, http://www.wendisches-museum.de/geschichte02_de.html [dostęp: 21.12.2018]. In den Spreewald, „Vereins-Nachrichten des FC Deutschland 1901 e.V.,“ 1930, որ 7, s. 1. Werner Mathilde, Pretschen bei Lübben, Strassburg: Ch.G. Hottinger, 1894. Werner Willy, Bilder aus dem Spreewald, Berlin: Dr. E. Mertens C., 1896. Wertsch Friedrich, Chronik von Spremberg in Verbindung mit einem Abriss der Geschichte der Niederlausitz, Spremberg 1893. Werwicki Andrzej, Białostocki okręg przemysłu włókienniczego do 1945 roku. Czynniki rozwoju i zagadnienia lokalizacyjne, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957. Wesen und Werken von Virchow in Würzburg, Julius-Maximilians-Universität Würzburg, Pathologisches Institut, http://www.pathologie.uni-wuerzburg.de/geschichte/virchow_in_ wuerzburg [dostęp: 25.10.2017]. Weyssenhoff Józef, Pod piorunami, w: Nowele, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1912. Wielki leksykon pisarzy polskich, red. Jan Pieszczachowicz, t. 4, Kraków: Fogra Oficyna Wydawnicza, 2007. Wiercieński Henryk, Ziemia Chełmska i Podlasie. Rys historyczny i obraz stanu dzisiejszego, Warszawa: Gebethner i Wolff, [1919]. Wierzbicki Zbigniew Tadeusz, Ludwik Górski, prekursor socjologii wsi i społecznej nauki kościoła (w dziewięćdńesiątą rocznicę śmierci), „Kultura i Społeczeństwo” 1999, t. 43, nr 2, s. 159-170. Wiślicki Adam, Geografia Polska. (Królestwo Polskie i kraje przyległe: Litwa, Ruś, Galicya, Śląsk, Poznańskie, Prusy zachodnie i wschodnie),
Warszawa, 1907. Witkojc Mina, Echo aus dem Spreewald, Bautzen: Domowina Verlag, 2001. W obronie ziemi, Warszawa 1918. Wojtczuk Krystyna, O życiu i dziele Zygmunta Glogera w 150. rocznicę jego urodzin, w: In telektualiści rodem z Podlasia, red. Janusz Sekuła, Siedlce: Seculum, 1997, s. 199-202. Wójcicki Kazimierz Władysław, Zarysy domowe, 1.1-4, Warszawa: G. Sennewald, 1842. Wótmólowane. Mit Licht gemalt. Historische Fotografien in der sorbischen / wendischen Niederlausitz, red. Jürgen Matschie, Bautzen: Domowina Verlag, 2017. Wöhler Karlheinz, Touristifizierung von Räumen. Kulturwissenschaftliche und soziologische Studien zur Konstruktion von Räumen, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften, 2011. W służbie db Ceranowa. 500-lecie parafii w Ceranowie, 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. Jolanta Bielińska, Artur Ziontek przy współpr. Rafała Dmowskiego, Siedlce: Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2008. Z Zając Ewelina, Palce lizać. po podlasku, „Biuletyn Dialektologicznego Koła Naukowego” 3.04.2010, nr 3 - Podlasie, s. 5. Zaiycki Tomasz, Interdyscyplinarny model stosunków centro-peryferyjnych. Propozycje teoretyczne, „Studia Regionalne i Lokalne” 2007, nr 1, s. 5-36. Zaiycki Tomasz, Peryferie czy pogranicza ? Krytyczne spojrzenie na współczesne sposoby posługiwa nia się pojęciem pogranicza, w: Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, red. Bohdan Jałowiecki, Sławomir Kapralski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2011, s. 33-54. Zarycki Tomasz, Peryferie. Nowe ujęcie zależności centro-peryferyjnych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2009. Z Borków,
„Bramborski Časnik” 1906, nr 50. 379
380 Bibliografia Z Chóśebuza, „Serbski Časnik” 1924, որ 14. Z Drohiczyna, „Podlasie Ongi i Dziś” 1928, r. 1, որ 3, s. 7. Z Lubnowa, „Serbski Časnik” 1925, որ 15, s. 58. Z notatnika pamiętniczego Juliana Bartoszewicza 1842-1848, fragmenty opatrzone wstępem i przypiskiem Kazimierza Bartoszewicza, „Przegląd Historyczny” 1912,1.14, z. 3, s. 385-406. Ze Serbów, „Serbski Časnik” 1932, nr 16, s. 92. Zwischen Comoboh und Spreewald, Cottbus 1946. Zarys dziejów narodowościowych Łużyczan, 1.1, Do 1919 roku, red. Mirosław Cygański, Rafał Leszczyński, Opole: IŚ, 2002. Ż Żeromski Stefan, Ananke, w: Stefan Żeromski, Nówek, opowiadania, fragmenty. Wybór, oprać. Kazimierz Wyka, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1946. Żeromski Stefan, Do swego Boga, w: Za świętą wiarę i mowę. Cztery obrazki z pod Moskala, Kraków-Warszawa-Poznań-Wilno 1920. Żeromski Stefan, Poganin, w: Nowele, opowiadania, fragmenty. Wybór, oprać. Kazimierz Wyka, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1946. Żeromski Stefan, Uroda życia, Gdańsk 2000. Życiorys. Józef Piłsudski (1867-1935), http://jpilsudski.org/artykuly-histoiyczne-pilsudski/zyciorys-jozefa-pilsudskiego [dostęp: 29.09.2017]. Fotografie i obrazy Biała Podlaska Plac Wolności, pocztówka 1916 r. Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/doccontent?id=7291 [dostęp: 8.02.2018]. Biała Podlaska, Pałac Radziwiłłów, Mieczysław Orłowicz, fotografia 1920 r. Źródło: https:// polona.pl/item/biala-podlaska,NjU0ODA4ODg/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Bitwa pod Siemiatyczami 1863, Jarosław Pieniążek (1853—1920), pocztówka 1906 r. Źródło:
https://fbc.pionier.net.pl/search#fq={!tag=dcterms_accessRights}dcterms_accessRights%3A%22Dost%C4%99p%20otwarty%22 q=pod%20siemiatyczami [dostęp: 8.02.2018]. Cerkiewka Unicka w Drohiczynie, pocztówka z 1910-1917. Źródło: https://polona.pl/item/ cerkiewka-unicka-w-drohiczynie,NzAzMDI3MDY/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Fasada pałacu Branickich w Białymstoku, fotografia 1928 r. Źródło: http://bcpw.bg.pw.edu.pl/ dlibra/doccontent?id= 1095 [dostęp: 8.02.2018]. Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Białymstoku w perspektywie ulicy Lipowej, Henryk Poddębski, fotografia 1928 r. Źródło: http://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=1092 [dostęp: 8.02.2018]. Ludwik Górski z rodziną, Hermann Ehrlich z 1875 r. Źródło: https://polona.pl/item/ludwik-gorski-z-rodzina,NzclNzIz/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Podlaska wytwórnia samolotów w Białej Podlaskiej, Bialska Biblioteka Cyfrowa. Źródło: http:// bbc.mbp.org.pl/dlibra/doccontent?id=2523 [dostęp: 26.09.2018]. Polonia - Rok 1863, Jan Matejko. Źródło: http://mnk.pl/aktualnosci/o-polonii-jana-matejki-izwiazkach-artysty-z-muzeum-ksiazat-czartoryskich [dostęp: 26.05.2017]. Portret Խոպ Władysława Rawicza, Juliusz Kossak 1868. Źródło: http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Kossak_Jul/Images/Wladyslaw_Rawicz.jpg [dostęp: 8.02.2018]. Portret Ludwika Górskiego z żoną Pauliną, Karol Beyer 1865 r. Źródło: https://polona.pl/item/portret-ludwika-gorskiego-z-zona-paulina,Nzc4MDU3/0/#info:metadata [dostęp: 8.02.2018]. Radzyń Podlaski, pocztówka 1920 r. Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/doccontent7kN23990 [dostęp: 8.02.2018].
Bibliografia Stara synagoga w Tykocinie, Zygmunt Zych Bujnowski 1926 r. Źródło: http://shtetlroutes.eu/ pl/szlak-malarzy/#Zygmunt%20(Zych)%20Bujnowski,%201895-1927%20(Tykocm,%20 Polska) [dostęp: 8.02.2018]. Tradycyjne ogórki dostępne w Burgu oraz ich cennik, fot. Aleksandra Kmak-Pamirska 2017 r. Wendische Schule, Otto Piltz 1889. Źródło: http://www.otto-piltz.net/Schule.html [dostęp: 5.04.2018]. 381
Indeks osobowy Abramowicz Adrjan 186-187 Ackermann Otto 71, 286-287, 288, 290,355, 357, 358, 359, 364 Adler Antje 249, 364 Aleksander 191 Aleksandrowicz Jerzy 191-192 Allers Christian Wilhelm 81 Ambroziewicz Feliks 274 Anderson Benedict 307 Arkuszewski Jan 142 Arkuszewski Kazimierz 143 Artychowicz Adam 133 Aslanowicz Mieczysław 275,373 Assing Ludmilla 14, 69, 278, 279, 364 August III Sas 219, 268, 271 Awejde Oskar 97 Babiński Grzegorz 17, 364, 366, 372 Bączkowski Zygmunt 274 Bakula Bogusław 19, 364 Balke Lotar 15, 76, 82, 364, 373 Bańkowski Feliks 51,133 Baranowski Ignacy Tadeusz 272, 364 Bartoszewicz Adam 114, 195, 318-319, 327, 362, 364 Bartoszewicz Julian 113,319, 380 Bartoszewicz Kazimierz 113-114, 115, 188, 319, 327, 362, 364, 376, 380 Bayer! Günter 36,108, 364, 371, 373 Bądzyński Ludwik 52 Behla Robert 208 Below Ewald 206, 207 Below Georg von 30, 365 Bereza Stefan 274 Bereza Witold 274 Berghaus Heinrich 14,106, 206, 260, 365 Berliński Maciej 77,187 Bero Robert 229 Bescherer Roderich von 109 Beyer Karol 316, 341, 380 Bętkowski Bronisław 187 Białobrzeski Władysław 186 Biegeleisen Henryk 68,365 Bieguński Jan 274 Bielawski Ksawery 187 Bielińska Jolanta 166,239,317,365,371, 379 Biernacki Romuald 274 Biernacki Wacław 274 Bilecka Krystyna 123-124 Blechen Carl 37, 250, 334-335, 365, 369, 371-372 Bobowk Luiza 109 Bobrownicka Tekla z Bobrownik 313 Bobrowski Stefan 97 Boetticher Friedrich von 293 Bogdanowicz Kazimierz 86
Indeks osobowy Bogucki Antoni 274 Bogucki Stefan 274 Bolzenthal Johann Christian Gottfried 148150 Borkowski Juljan 274 Borkowski Zachaqasz 274 Borzym Antoni 99,175-176 Borzym Edward 175-176 Borzym Emilia z Pisarzewskich 53 Borzym Florentyna z Obniskich 56, 98, 330 Borzym Julian 14, 37, 50, 52-58, 62, 64, 68, 89, 93, 96-99,116,165,172-176,240, 330331, 365 Borzym Ludwik 50, 53 Borzym Marynia z Dobrzyńskich 53 Borzym Wincenty 53 Brandtowa Christa 110, 365 Branicki Jan Klemens 219, 271 Brechenmacher Thomas 10,15,103-106, 210, 243, 250-251, 364, 366, 368, 373, 376-377 Broniš Matej Bogumil 215 Brygiewicz Wadaw 143 Brylówna Katarzyna 114 Brzeziński Mieczysław 143,184 Brzozowski Feliks 192 Brzóska Stanisław 37, 93-98, 337-338, 369 Buder Thomas 209 Budziłowicz Jan 133 Bujalski Edward 274 Bujalski Franciszek 274 Bujalski Kazimierz 274 Burzyński Józef 274 Busch Walter 293, 336 Bystry Karol 195 Cannabich Johann Günther Friedrich 256,365 Ceren-Egierszdorffowa Janina 275 Chadajewski Tadeusz 274 Chełchowski Stanisław 142,148, 310 Chlebowski Bronisław 24, 376 Chłopicki Edward 230, 270, 365 Chłusowicz Leon 187 Chomiszewska-Rogowska Anna 274 Choromański Leon 274 Chrościński Michał 274 Chrystoski Aleksander 142 Chrzanowski Ignacy 142-143 Chrząszczewska-Trzeciakowa Jadwiga 26,27, 37, 49, 64, 330, 366 Chwalba Andrzej 308 Chwalewik Edward 274 Ciecierski Dominik 91 Ciecierski Henryk 14, 37, 45-48, 50, 52, 54-59, 62, 64, 68, 89, 91, 99, 116, 181, 239, 240, 266, 331, 366 Cieszkowski August 178 Cramer Hermann 253, 366 Cucuel Edward 81 Cygański Mirosław 151, 380 Czajewski Wiktor 90,170, 366
Czajkowski Lucjan 187 Czapko Jan 57 Czarnecki Bonifacy 219 Czarnecki Czesław 219 Czarnecki Stefan 219, 271 Czarnocka St. (brak pełnego imienia w źró dle) 274 Czarnocki Feliks 274 Czartoryski Andrzej J. 321 Czech Vinzenz 105, 366 Czerski Władysław 187 Czertwan Hanka 196 d’Azeglio Mazzini 308 Daleja Karlo Kito 213 Daniel Hermann Adalbert 30, 37, 319, 366 Danowska Natalja 275 Dąbrowicz (brak imienia w źródle) 86 Dąbrowska Kazimiera 275 Dąbrowska-Kosińska Jadwiga 275 Dembiński Franciszek 186 Demian Johann Andreas 10, ЗО, 209, 256, 366 Descours Jan Piotr 313 Deskur Bronisław 37, 85-88, 91-92, 94, 97, 137, 313-315, 366 Dębicki Franciszek 187 Djakowski Porfir 133 Dmochowski Jan 187 Dmowski Rafał 330, 365-366, 371, 379 Dmowski Roman 308, 366 Dmowski Zygmunt 274 Dobrzański Marjan 142 Domańska Serafina 174 Domschke Carl 336 Doria-Dernałowicz Stanisław 317 Doria-Dernałowicz Tadeusz 166 Drzewiecki Piotr 143 383
384 Indeks osobowy Dymsza Lubomir 27, 37, 113, 116, 133, 148, 170-171, 314, 366, 368, 371 Dyoklecyan 116 Dyżewski Andrzej 274 Egiersdorff Stanisław 274 Ehrlich Hermann 316, 342, 380 Engelhardt Aleksander 187 Erhard Robert 229 Eustachiewicz Jan 133 Fahlich Paul 33 Filewicz Porfir 133 Filipowski Bronisław 94 Fishman Joshua 308 Fleischhauer Helmut 324, 367 Fontane Theodor 14, 37, 71, 159, 250, 282283, 290, 298, 331-332, 334, 365, 367, 377 Francken Karol 229 Frankowski Jan 184-187, 274, 367 Friedrich Johann 213 Fryco (Fritze) Jan Bjedrich 150 Fryderyk August Saksoński 103 Fryderyk Karol 109 Fryderyk Wilhelm III 104-105 Fryderyk Wilhelm IV 107, 251, 355 Futasewicz Nikanor 133 Gadomska-Dyżewska Walentyna 274 Garbaczewski Paweł 274 Garbiński Władysław 85 Gątkowska L.(rak pełnego imienia w źró dle) 275 Gellner Ernest 307, 367 Giżewski Jozef 195 Glinsk Maja 109 Gloger Jan 193, 195, 322, 367 Gloger Zygmunt 23-26, 28-29, 37, 48-49, 55-56, 63-64,67-68, 90,147-148,162-163, 169, 171, 173-174, 181, 183-184, 190-193, 197-200, 219, 221, 223-228, 231, 233-238, 240-242, 264-267, 271-272, 277, 298,303304, 321-323, 361-363, 367, 373 Głowacki Aleksander (Bolesław Prus) 186 Godlewska-Bujdensowa Natalja 275 Godlewski Wiktor 274 Gołaś Liza 109 Goltz Adam 85-86 Gołębiowski Łukasz 14, 46, 48, 50, 66, 68, 321, 367 Gołębiowski Marjan 274 Gorazdowski Bolesław 274 Gorazdowski Stanisław 274 Gorczyński Feliks 187 Górnicki Łukasz 272 Górska Maria z Łubieńskich 14,30,37,62,68, 85,89,98-100,115-117,123,134-135,138֊ 139,162,165-166,168,180-181,183, 217218, 277, 303, 315-316, 325-327, 342, 367 Górska Paulina z
Krasińskich 166, 316, 341342 Górska Zofia Franciszkowa 188 Górska Zofia z Komarów 37, 317 Górski Franciszek 37, 317 Górski Jan 139, 217, 316, 325, 342 Górski Józef 317 Górski Konstanty 316, 342 Górski Ludwik 37, 68, 85-86, 166-167, 175, 177-181, 198, 205, 219-220, 222-223, 239, 242, 316-317, 325, 341-342, 368, 381 Grabowicz Antoni 133 Grabski Władysław 85-86,177-178,181,368 Gralewski Jan 143, Grochowska Wanda 14, 37, 123-125, 128, 134, 330, 368 Grodzicki Stefan 274 Grodziecki January 274 Grodzka Ludwika 275 Gromadzki Wiesław 129 Gropius Carl Willhelm 336 Gruszczyński Stanisław 99 Grzymała Feliks 274 Hagen Günther 71, 296, 368 Hanslok Andreas 103, 368 Hanytkiewicz Cyprian 133 Hanytkiewicz Faustyn 133 Hartstock Erhard 36,149, 368 Harusewicz Jan 143 Heimann Heinz-Dieter 10,15,103-106,210, 243, 250-251, 364, 366, 368, 373, 376-377 Heinecken Carl Friedrich von 75 Hejdukowski Zdzisław 187 Herodot 32 Hitler Adolf 78 Hobsbawm Eric 307-308,368 Hoffman Karol 325
Indeks osobowy Hoffmanowa Klementyna z Tańskich 37,224225, 227, 272-273, 275, 321, 325, 368 Hohenzollern Wilhelm 1 109, 336 Hoijer Władysław 187 Holi Eusebius Christian 104 Holste Karsten 104, 368 Horoszewicz Andrzej 133 Hosang Ernst 37, 81, 336 Hosemann Thomas 336 Houwald Ernst von 104 Hurask Christiana 109 Immisch Heinrich 32-33, 368 Jacob Julius 37, 82, 336 Jacobs Theresa 15, 82, 369 Jagiellończyk Kazimierz 24, 28 Jakubaš (Jakubasch) Kito 150 Jakubowski Hipolit 186 Jankowski Edmund 191-192 Janowicz Ludwik 232, 369 Janowski Aleksander 94-95, 97-98, 369 Januszek-Ivaničkova Halina 320, 371 Jarociński Józef 235 Jarosiński Adam 37, 50, 62, 66-68, 92, 113, 116,128,162-164,166-167,180-181,183֊ 184,188-189, 219-220, 223, 239, 318, 323, 366, 369 Jasieński Teodor 86 Jasińśka Janina 275 Jastrzębski Józef 274 Jastrzębski Marian 274 Jeleniew Jan 186 Jelska Aleksandra 322 Jemielity Witold 321, 369 Jeske August 230, 241, 369 Jeske-Choiński Teodor 37, 133-134, 329330, 369 Jeż Mateusz 131 Juriš Hana 109 Juriš Maja 109 Kaczyński Lech 96 Käding Rudolf 250 Kalinowski Jan 112 Kalinowski Mikołaj 133 Kalinowski Szczepan 62, 116, 118-119, 122, 128,130-131, 369 Kalinowski Witold 375 Kaliński Henryk 133 Kaliński Ludwik 133 Kaliński Walery 133 Kaproń Andrzej 331, 369 Karczewski Janusz 274 Karpiński Jan Jerzy 270, 273, 369 Karpowicz Grzegorz 133 Karstedt Mar 109 Kaulbas Jan 185 Kazimierski Józef 9, 369 Kazimirowski Eugeniusz 272 Keller Friedrich Eduard 285, 289, 332, 367, 369 Kieniewicz Stefan 314, 369 Kiepuszewska Czesława 274 Kijeński Stanisław 142 Kirmße Karl 103-104, 366 Kittler Fritz 37, 336
Klau Richard 77, 294, 336-337, Klaus Theo 337 Klembowski Narcyz 195 Klimiuk Michał 125 Klinke Karl 109 Kloden Gustav Adolf von 256, 369 Kłopotowski Henryk 274 Kłopotowski Ignacy 116,128, 371 Kmak-Pamirska Aleksandra 12,92,154,350֊ 351, 369, 381 Kmicic Andrzej 61 Knóffler Gotfried 75 Kobyliński Jan 99, 187 Kobyliński Józef 274 Koc Maria 96 Köhler Werner 71, 75, 249-251, 370 Kolberg Oskar 14,43,46-47,50, 55,162,370 Kołodziński Bolesław 241, 370 Kołtek Piotr 50 Komorowska Jadwiga 274 Komorowski Witold 274 Konarski Stanisław 318, 370 Konarski Szymon 142 Konarzewska Antonina 98 Koncewicz Jerzy 133,185 Koniski Władyka 136 Koniuszewski Józef 122,134 Konopnicka Maria 118 Kopczyński Antoni 128, 370 Kopczyński Konstanty 187 Koppe Johann Gottlieb 205, 248 385
386 Indeks osobowy Kordaczuk Sławomir 377 Koijeńk Mēto 213 Korolec Florjan 187 Korsak Mieczysław 274 Korzeniewska Stanisława 275 Kossak Juliusz 99, 369-370, 372, 380 Kossowska Irena 370 Kostecki Józef 136,187 Kosyk Mato 37, 202, 261, 302, 332-333, 372, 374-375 Kościuszko Tadeusz 144, 172 Kowalczyk Olesia 69 Kowalska Karolina z Przeorskich 274 Kowerska Zofia 37,124, 330, 370 Kozarski Andrzej 187 Kozłowski Jozefát 133 Koźmiński Franciszek 187 Koźmiński Karol 96, 98, 370 Krajewska Maria 322, 370 Krajewski Franciszek 187 Krasiński Andrzej 141-142, Krasiński Franciszek 223 Krasiński Stanisław 274 Kraski Waldemar 96 Krasnodębski Stefan 123-125 Krasuski Rajmund 86 Kraszewski Józef Ignacy 37, 114, 171-172, 188, 190, 193,195-196, 224-225, 308, 319, 327-328, 362, 367, 370, 377 Krausch Heinz-Dieter 284, 370 Krautz Alfred 14, 250, 303, 334-336, 370 Kretschmer Albert 77 Kronenberg Leopold 240 Królikowska Wanda 274 Krüger Carl 37, 335 Krüger Fritz-Konrad 253-255, 370 Krüger Max 292-293 Krycka Antonina 275 Krycka Elżbieta 275 Kiyńska-Wolfke Maria 274 Krzymowski Bronisław 187 Krzywicki Ludwik 201, 374 Krzyżanowski Jefim 144,186 Księżopolski Aleksander 187 Księżopolski Franciszek 274 Kuć-Staniszewska Anna 274 Kuhns Gärtner 278, 370 Kunicki Leon 44, 49-50, 370 Kunze Peter 36,149,151, 368, 370 Kurkiewicz Franciszek 133 Kuropatwiński Franciszek 274 Kurowski Wacław 274 Kurtz Adolf 85, 86 Kurtz Aleksander 86,177 Kwiek Jan 274 Lange Albrecht 82, 364 Lange Antoni 37,116-117,127,328,371,374 Lenkiewicz Wacław 241, 243, 371 Lasocki Wacław 264-265, 362 Leberecht Gustav 211 Lehmann Rudolf
10,15,31-32,202,205,209, 247-248, 252-253, 257, 261, 371 Leischner Max 279, 371 Lenartowicz Stanislaw 269, 374 Lenkiewicz Wacław 241, 243, 371 Leszczyński Honorat 138 Leszczyński Jan Nepomucen 322 Leszczyński Prokop 138 Leszczyński Rafa! 151, 320, 380 Leszczyński Stanisław 142 Lewandowski Jan 12, 62,111-112, 371 Lewandowski Walenty 97, 314, 372 Lewicki Stanisław 37,117-118,121,139-144, 148,170, 187,198, 304, 310, 331, 371 Libicki Stanisław 143 Lindenberg Paul 280, 284-285, 290, 371 Lipiński Franciszek 274 Lorenz Rudolf 207, 210-211, 371 Lortch Adolf 317 Lukas Hana 109 Lutosławski Franciszek 235 Łada Justyn 133 Łepkowski Józef 322 Łopaciński Hieronim 68, 264-265, 362, 371 Łoś Stanisław 142 Łubieńska Amelia z Jezierkich 37, 115, 119, 121-123,138,180,183, 218,315,317, 325326, 364 Łubieńska Jadwiga z Hausnerów 37,118-119, 121,135,137,182,183, 301, 315, 326-327, 371, 376 Łubieński Henryk 240 Łubieński Paweł 86 Łubieński Seweryn 218, 315, 325 Łubieński Witold 99,123 Łubieński Zdzisław 99, 315, 326
Indeks osobowy Łuniewski Tymoteusz 37, 99-100, 187-188, 200, 323, 361 Łyszczyński Ambroży 231 Łyszczyński Witold 230, 232 Maier Dirk 36,108, 371, 373 Maiziere Lothar de 80 Makowski Czeslaw 322 Malinowski Franciszek 228 Maltitz Apolonius von 244 Małachowska M. 274 Małachowski Aleksander 274 Małowieski Józef 274 Manteuffl Otton von 202 Markowski Artur 58, 371 Maroszek Józef 372 Marti Roland 202, 261, 372, 374-375 Marzecki Mieczysław 274 Masłowski Maciej 99,372 Matejko Jan 60, 372, 377, 380 Matschie Jürgen 15, 82, 372, 379 Matthes Sylvia 10,359, 372 Mazzini Giuseppe 279 Meinecke Friedrich 30,365 Melde Bertha 109 Mencel Tadeusz 314, 372 Metzner Carl Otto 294, 336, 343, 364 Michałowski Seweryn 230-231 Mickiewicz Adam 53, 60,172,175 Miehe Brunhilde 76, 372 Mierzejewski Stefan 274 Mieszko I 32 Mikołaj II 62,111,115,127,139, 228 Miłkowski Aleksander 274 Miodunka Władysław 17, 308, 364, 366, 372 Mirski Czesław 140-141 Mirtschim Maria 14, 77 Mniszek (Mniszkówna) Helena 37, 62, 116, 330, 366, 368, 372 Mniszek-Tchórznicki Michał 317 Moes Alfred 233, 235-236 Moes August Christian 231-232 Moes Konstanty 221, 234 Möller Heino R. 250, 372 Morgenstern Marga 10, 359, 372 Moritz Maijan 274 Mostowska Anna Olimpia 59, 372 Müller Ewald 14,30-31,37, 75-76, 79-80,82, 160, 247, 261, 324-325, 367, 373 Müller Frank 251, 373 Müllera-Münster Franz 290 Musiat Siegmund 213, 372 Nadmiller Juliusz 93 Nahajewicz Kazimierz 185 Nałkowska Anna 220, 373 Nałkowski Wacław 26, 230, 243, 270, 373 Natanson Józef 142 Nawrocki Mieczysław 187 Nedo Pawoł 76, 373 Neitmann Klaus 10, 15, 103-106, 210, 243, 250-251, 364,
366, 368, 373, 376-377 Neron 116-117, 127, 371 Niebelski Eugeniusz 337, 373 Niecięgiewicz Heljodor 187 Niedźwiecka-Iwańczak Natalia 9, 307, 373 Niedźwiedzki Stefan 274 Niemcewicz Julian Ursyn 186 Niemojewski Andrzej 140-141 Njackar Maja 109 Nőiken Karl 141 Nostitz August von 314 Nowak-Neumann Martin 76, 373 Nowak-Njechorński Merćin 335 Nowak Mato 249 Nowy Wyłem 213, 215 Nugel Hana 109 Obsulewicz-Niewińska Beata 321, 373 Ochenkowski Karol 102 Ochenkowski Władysław 102 Oehme Ernst Ferdinand 335 Oehme Erwin 37, 80, 335 Ogińska Aleksandra z Czartoryskich 273, 275-276 Olędzki Jerzy 274 Olędzki Stanisław 274 Olszewicz Wacław 322, 373 Omelanowicz Jan 187 Orłowicz Mieczysław 270, 369, 380 Orzeszkowa Eliza 60, 92, 267, 297, 373 Ostrowski Aleksander 85 Ostrowski Ludwik 187 Osuchowski Antoni 142-143 Paczóski Lucjan 274 Padlewski Zygmunt 96 Pank Kito 213 387
388 Indeks osobowy Parczewski Alfons 142 Paskiewicz Iwan 321 Passelecq Maurycy 229 Pata Józef 261, 374 Paucks Herman 228 Paulsen Franz 80 Paulsen Fritz 335 Pawlikowska-Biernacka Maija 275 Pawlikowski Ludwik 274 Pawłowski Kazimierz 274 Pech Edmund 202, 203, 374 Petš Mariana 109 Petzold Carl Eduard Adolph 69 Pfeiffer Mieczysław 142 Piasecki Wacław 102 Pieniążek Jarosław 345, 380 Pierzchalski Janusz 274 Pillati Henryk 56 Piloty Carl Theodor von 335 Piltz Erazm 142 Piltz Otto 211, 346, 381 Piłsudski Józef 37, 89-90, 92-93, 96-97, 100, 315, 367, 374, 380 Pióro Jan 274 Pióro Zygmunt 274 Pirard Paweł 229 Piszczek Wacław 374 Piszczkowski Mieczysław 326, 374 Pliniusz 32 Pluciński Kazimierz 274 Pociej Antoni 133 Poddębski Henryk 272, 351, 380 Podolski Alojzy 167 Pol Wincenty 322 Poniatowski Stanisław August 313 Ponikowska Helena 275 Ponikowski Antoni 101, 274 Ponikowski Antoni 274 Ponikowski Stanisław 274 Ponikowski Stefan 274 Popiel Marcel 112-113,141 Popiel Wacław 180 Popielowa Ewa z Łubieńskich 180, 361, 377 Popławski Adam 184 Popławski Jan Ludwik 200, 374 Popławski Jan Ludwik 308, 374 Post Jan Kito 212 Potocki Leon 218, 315 Potocki Pantalon 185 Potocki Stanisław 86 Potocki Seweryn 277 Pótschke Benno 14, 250, 303, 334-335, 370 Prażmowski Mikołaj 194 Prjawužka Hana 109 Prószyńska Pelagia Wanda 184 Prószyński Konrad Marcjan (Kazimierz Promyk) 184,192 Prószyński Tadeusza 184 Pruszkowski Józef (P.J.K. Podlasiak) 23, 26, 37, 44, 49, 64-68, 89, 113, 131, 133, 138, 144,146,167,194, 219, 272, 338, 374 Przemieniecki Mikołaj 187 Pückler Hermann von 14, 37, 69, 243-244, 278-279,282,
294-295,298, 302,312,333334, 364 Pyszczyński Ignacy 133 Rabe Robert 77, Raben Piotr von 184 Raczyńska Zofja 275 Raczyński Antoni 187 Raczyński Wacław 274 Radliński Tadeusz 241, 375 Radomyski Antoni Rawicz 330 Ramoth Siegfried 261, 375 Rastawiecki Edmund 86 Rawicz Władysław 98-99,101-102, 380 Rechlin Carl Sohn 158, 335 Rempalski Alfons 186 Reymont Władysław Stanisław 14,37,45,62, 116,122-128, 316, 328-329, 367, 375 Richter Ludwig 335 Riedel Wilhelm 205 Riegert Kazimierz 228-229 Riehl Wilhelm F. 10,14, 31-32,152, 375 Rinka Erich 375 Rocha Fryco 14, 37, 74, 78-80, 82-83, 106, 153-154,157,159,203-204,208-209, 212213, 244-246, 255, 258, 302-303, 310, 320, 333, 369, 375 Rodziewiczówna Maria 134,196, 375 Rodzynnik Chane 59 Rodzynnik Josel 58 Rogalewska Ewa 372 Rogiński Roman 14,92, 94, 96-97,100,313314, 369, 375 Rokkan Stein 14,18,375 Romocki Andrzej 180, 241
Indeks osobowy Rosicki Sebastjan 163,166-167 Rosicki Władysław 187 Rosińska Anna 275 Rouba Napoleon 272, 375 Rowicki Kazimierz 187 Różyczka de Rosenwerth Stanisław 229 Ruben Hana 109 Rumbowicz Witold 229 Runo Tadeusz Ignacy 27-29, 375 Rytlówna M. (brak pełnego imienia w źró dle) 274 Rzewuska Marta 275 Rzewuski Henryk 327 Rzewuski Stanisław 317 Sadkowski Władyka 136 Sadów Hana 109 Said Edward W. 14,18-19, 375 Sarole Henryk 229 Sawczuk Kajetan 121 Sawicka Marha 275 Sawicka Stanisława M. 102 Sawicki Anastazy 187 Sawicki Bronisław 101, 274 Scheua I. (brak pełnego imienia w źródle) 14 Schiffer Eugenow 337 Schirmer Herbert 80-81, 258, 285, 287, 324, 375 Schleising Kurt 375 Schlodder Anna 336 Schreider Adolf 130 Schulenburg Wilibald von 37, 82, 248, 298, 303, 334, 336, 375 Schumann Dirk 210, 375 Schurmann Peter 106, 150, 212, 376 Schwann Stanisław 376 Seidler Hanns F. 247-248, 255, 376 Sengteller Józef 195 Sieniewicz Ignacy 133 Sienkiewicz Henryk 37, 60, 62,116,141-143, 148,172, 267, 297, 302-303, 310, 316, 329, 376 Sierociński Jan 133 Sikorski Roch 114-115, 376 Skibniewski Stefan 274 Skibniewski Zygmunt 274 Skowroński Marcin 326,376 Skrzetuski Stanisław 60 Skup Władysław 187, 274 Słotwiński Adam 113, 133, 376 Smale Hana 109 Smoler Jan 212 Smoler Marko 214 Sobańska Seweryna z Potockich 315 Sobański Władysław Kazimierz 317 Sobieski III Jan 63 Sokół Stanisław 265 Sołoń Bartosz 88 Śołta Jan 15, 30, 107, 254, 377 Sosnowska-Kęczkowska Marja 274 Sosnowski Paweł 29, 37, 142, 148, 198, 222, 241, 310, 318, 370, 376 Standke Hermann 32, 82,109, 205, 209, 244, 247, 251-252, 257, 260, 262,
376 Staniszewski Stanisław 142 Stankiewicz Antoni 274 Starkiewicz Emiljan 133 Stary Zygmunt I 27 Starzeński Henryk 177 Staszewski Kazimierz 322-323, 376 Stauber Reinhard 10,103, 376 Stawiski Edmund 86 Stecklina J. (brak pełnego imienia w źródle) 209 Stefaniukowa Anastazja 134 Steffen Max 250, 295 Steffen Heinrich 77,151, 294, 335-336 Stoppa Mariana 109 Straszewska Anna 377 Stricker Hans-Joachim 243, 261, 377 Strumpt Karol 274 Sugiera Jan 98-99 Šwjela Bogumił 31, 37, 79, 215, 338-339, 377 Šyndlaŕ (Schindler) Jan Zygmunt Bjedrich 150 Syska Henryk 322,377 Szabłowska Aurelia 328 Szałowski Stanisław 144 Szaniawski Jan 187 Szaniawski Józef 186 Szaniawski Witold 274 Szczepiński Walery 274 Szelążek Adolf 274 Szelemetka Jan 133 Szeligowski Jerzy 274 Szokalski Leon 133 Szujski Józef 322 Szymańska Elżbieta 328, 377 389
390 Indeks osobowy Szymańska Janina 377 Szymański Benjamin 147 Szymański Paweł 133 Szymański Wiktor 266-267, 377 Ściborski Maciej 195 Śladowski Wiesław 314, 377 Ślósarski Antoni 192 Śmigielski Jan 133 Świątkowski Wacław 24, 29,37,143,275-277, 331, 377-378 Święcicki Adolf 221, 234-235 Świętochowski Aleksander 142,148 Świętochowski Wacław 298, 310 Tabor Czesław 274 Talarek Grzegorz 187 Tarczewska Aleksandra 325 Tarczewski Marcel 325 Tatarkiewicz Władysław 68-69,100,102,171, 174, 331, 377 Tatarkiewiczowa Teresa Helena Maria z Potworowskich 37, 68-69, 100, 102, 171172, 174, 331, 377 Tchórznicki Henryk-Mniszek 274 Tchórznicki Józef 167,198 Terlikiewicz Leon 133 Tešnar (Teschner) Jan Bjedrich 213 Thieme Urlich 335, 364 Toczyski Zdzisław 274 Tomalska Joanna 14, 272, 377 Trinius August (Küster Carl Freiherr von) 14, 37, 70-72, 75-77, 158-159, 243-244, 249, 261-262, 280-282, 295, 298, 302-303, 332, 377-378 Trojanowski Wincenty 68, 378 Tuschling Steffen 151-152, 378 Tuz Stanisław 274 Tuz Wacław 274 Tyszkiewicz Władysław 142 Ulanicki Longin 133 Urban Jan 113,133, 378 Veckenstedt Edmund 82, 293, 378 Vetter Wilhelm Julius 207-208, 378 Virchow Rudolf Ludwig Carl ЗО, 37,71,285287, 323-324, 334, 365, 376, 378 Wachowicz Stefan 133 Walewski Jan 274 Walewski Karol 86 Walewski Władysław 24,376 Wallerstein Immanuel 13,18, 378 Walther Peter 82, 365 Warmo Christiana 109 Warnkówna Jadwiga 26-27, 37, 49, 64, 319, 366 Wasilewski Klemens 133 Wasilewski Leon 62, 99, 113, 116, 133-134, 144, 379 Wąsowski Stanisław 274, 318 Weber Paweł 187 Weber Władysław 274 Weberówna Halina 274 Welik Grzegorz
166-167,175,180,198, 220, 316, 379 Werdeck Adolf Wilhelm Heinrich Hermann Raphael von 213 Werner Mathilde 258, 379 Werner Willy 283, 293, 336, 379 Wertsch Friedrich 32, 79,104,107, 247, 379 Werwicki Andrzej 230-231,234,236,238, 379 Weyssenhoff Józef 37,121,125, 326,374,379 Weyssenhoff Wanda z Łubieńskich 315, 326 Węgleński Feliks 86 Węsak Konrad 128 Wieland Carl von 294 Wielopolski Aleksander 86 Wiercieński Henryk 29, 37, 331, 369, 379 Wierzbicka-Górecka Leonarda 275 Wierzbicki Jan N. 274 Wierzbicki Zbigniew Tadeusz 86, 316, 379 Wierzejski Bronisław 187 Wierzejski Keiről 274 Wilczyńska Kazimiera Weissenborn 322 Wilczyński Franciszek 94, 98,101, 338 Wilhelm Frydejyk 60 Wilhelm Fryderyk II209 Wilhelm Fryderyk III 104-105, Wilhelm Fryderyk IV 107, 251, 355 Wiślicki Adam 169, 225, 241, 379 Wiśniewski Jerzy 321, 369 Wiśniewski Stanisław 228 Witkojc Mina 37, 72-74, 156, 212, 283-284, 288, 302, 333, 379 Wittowa Anna 233 Wiziński Wincenty 187
Indeks osobowy Woite Oskar 285 Wojewódzka-Borkowska Emilia 274 Wojewódzki Ignacy 274 Wojtczuk Krystyna 322, 379 Wokulski Jan 114 Wolfke Paweł 274 Wołosowicz Jan 187 Woszczerewiczowa Czesława 275 Woszczerowicz Wojciech 274 Woźniczka Zygmunt 11-12 Wójcicki Kazimierz Władysław 14, 43, 50, 162, 379 Wójcikowska J. (brak pełnego imienia w źró dle) 274 Wyczałkowski Włodzimierz 187 Wysokiński Baltazar 187 Wyssak Chaim 59 Wyszomirski Antoni 187 Wyszomirski Tadeusz 274 Zaremba Konstanty 133 Zarych Elżbieta 326, 376 Zarycki Tomasz 13,18,379 Zatkalika Aleksander 133 Zawadzka Anna 329 Zawadzki Aleksander 143 Zawadzki Ludwik 187 Zbiec Stanisław 274 Zdanowicz Zygmunt 274 Zenger Grigorij Eduardowicz 140 Zieliński Franciszek 142 Zięcina Roman 274 Zięcinówna H. 275 Zille Heinrich 37, 81, 336 Zimmermann Józef 272 Ziontek Artur 166, 239, 317, 365, 371, 379 Zradziński Demeter 133 Zwahr Hartmut 15, 30,107, 254, 377 Zygmunt August 272 Zabawski Filip 186 Zadamowska Janina 275 Zadamowska Natalja 275 Zając Ewelina 54, 379 Zając-Kucharewicz Tytus 274 Zaleski Bolesław 274 Zalewski Marek 322, 370 Zaliwski Juljusz 274 Zambrzycki Adolf 317 Zamojski Andrzej 219 Zanórzyński Edmund 187 Żaboklicki Antoni 187 Żebrawski Teofil 322 Żeromski Stefan (Zych Maurycy, Katerla Józef) 37, 62, 92, 116, 134-135, 180, 303, 328-329, 367, 380 Żukowski Michał 133 Żychliński Antoni 274 Żypowski Andrzej 133 Żypowski Jakub 133 Żypowski Tomasz 133 391 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Kmak-Pamirska, Aleksandra 19XX- |
| author_GND | (DE-588)1179986725 |
| author_facet | Kmak-Pamirska, Aleksandra 19XX- |
| author_role | aut |
| author_sort | Kmak-Pamirska, Aleksandra 19XX- |
| author_variant | a k p akp |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047072406 |
| ctrlnum | (OCoLC)1229085515 (DE-599)BVBBV047072406 |
| edition | Wydanie 1 |
| era | Geschichte 1800-1920 gnd |
| era_facet | Geschichte 1800-1920 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>04043nam a2200769 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047072406</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220411 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">201222s2020 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788323543275</subfield><subfield code="9">978-83-235-4327-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1229085515</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047072406</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Kmak-Pamirska, Aleksandra</subfield><subfield code="d">19XX-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1179986725</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Centrum - Peryferia - Naród</subfield><subfield code="b">uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku</subfield><subfield code="c">Aleksandra Kmak-Pamirska</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie 1</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">391 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1800-1920</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Peripherie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4232983-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zentrum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4193781-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zentrum-Peripherie-Modell</subfield><subfield code="0">(DE-588)4126109-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Niederlausitz</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042205-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Podlachien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046396-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Tożsamość społeczna / Polska / Podlasie (region) / 19 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Tożsamość społeczna / Polska / Podlasie (region) / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Tożsamość społeczna / Niemcy / Łużyce Dolne (region) / 19 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Tożsamość społeczna / Niemcy / Łużyce Dolne (region) / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Podlasie (Polska ; region) / stosunki międzyetniczne / 19 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Podlasie (Polska ; region) / stosunki międzyetniczne / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Podlasie (Polska ; region) / sytuacja społeczna / 19 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Podlasie (Polska ; region) / sytuacja społeczna / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / stosunki międzyetniczne / 19 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / stosunki międzyetniczne / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / sytuacja społeczna / 19 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / sytuacja społeczna / 1900-1945</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Podlachien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046396-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Niederlausitz</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042205-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Peripherie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4232983-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Zentrum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4193781-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Zentrum-Peripherie-Modell</subfield><subfield code="0">(DE-588)4126109-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1800-1920</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, EPUB</subfield><subfield code="z">978-83-235-4343-5</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, PDF</subfield><subfield code="z">978-83-235-4335-0</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, MOBI</subfield><subfield code="z">978-83-235-4351-0</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210621</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032479393</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">43151</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">43151</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Niederlausitz (DE-588)4042205-7 gnd Podlachien (DE-588)4046396-5 gnd |
| geographic_facet | Niederlausitz Podlachien |
| id | DE-604.BV047072406 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T16:14:10Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:01:48Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788323543275 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032479393 |
| oclc_num | 1229085515 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 391 Seiten Illustrationen 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20210621 DHB_BSB_FID |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |
| record_format | marc |
| spelling | Kmak-Pamirska, Aleksandra 19XX- Verfasser (DE-588)1179986725 aut Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku Aleksandra Kmak-Pamirska Wydanie 1 Warszawa Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2020 391 Seiten Illustrationen 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1800-1920 gnd rswk-swf Peripherie (DE-588)4232983-8 gnd rswk-swf Zentrum (DE-588)4193781-8 gnd rswk-swf Zentrum-Peripherie-Modell (DE-588)4126109-4 gnd rswk-swf Niederlausitz (DE-588)4042205-7 gnd rswk-swf Podlachien (DE-588)4046396-5 gnd rswk-swf Tożsamość społeczna / Polska / Podlasie (region) / 19 w Tożsamość społeczna / Polska / Podlasie (region) / 1900-1945 Tożsamość społeczna / Niemcy / Łużyce Dolne (region) / 19 w Tożsamość społeczna / Niemcy / Łużyce Dolne (region) / 1900-1945 Podlasie (Polska ; region) / stosunki międzyetniczne / 19 w Podlasie (Polska ; region) / stosunki międzyetniczne / 1900-1945 Podlasie (Polska ; region) / sytuacja społeczna / 19 w Podlasie (Polska ; region) / sytuacja społeczna / 1900-1945 Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / stosunki międzyetniczne / 19 w Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / stosunki międzyetniczne / 1900-1945 Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / sytuacja społeczna / 19 w Łużyce Dolne (Niemcy ; region) / sytuacja społeczna / 1900-1945 Podlachien (DE-588)4046396-5 g Niederlausitz (DE-588)4042205-7 g Peripherie (DE-588)4232983-8 s Zentrum (DE-588)4193781-8 s Zentrum-Peripherie-Modell (DE-588)4126109-4 s Geschichte 1800-1920 z DE-604 Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego pbl Erscheint auch als Online-Ausgabe, EPUB 978-83-235-4343-5 Erscheint auch als Online-Ausgabe, PDF 978-83-235-4335-0 Erscheint auch als Online-Ausgabe, MOBI 978-83-235-4351-0 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Kmak-Pamirska, Aleksandra 19XX- Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku Peripherie (DE-588)4232983-8 gnd Zentrum (DE-588)4193781-8 gnd Zentrum-Peripherie-Modell (DE-588)4126109-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4232983-8 (DE-588)4193781-8 (DE-588)4126109-4 (DE-588)4042205-7 (DE-588)4046396-5 |
| title | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku |
| title_auth | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku |
| title_exact_search | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku |
| title_exact_search_txtP | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku |
| title_full | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku Aleksandra Kmak-Pamirska |
| title_fullStr | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku Aleksandra Kmak-Pamirska |
| title_full_unstemmed | Centrum - Peryferia - Naród uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku Aleksandra Kmak-Pamirska |
| title_short | Centrum - Peryferia - Naród |
| title_sort | centrum peryferia narod uwarunkowania w polsce i w niemczech w xix i na poczatku xx wieku |
| title_sub | uwarunkowania w Polsce i w Niemczech w XIX i na początku XX wieku |
| topic | Peripherie (DE-588)4232983-8 gnd Zentrum (DE-588)4193781-8 gnd Zentrum-Peripherie-Modell (DE-588)4126109-4 gnd |
| topic_facet | Peripherie Zentrum Zentrum-Peripherie-Modell Niederlausitz Podlachien |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032479393&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT kmakpamirskaaleksandra centrumperyferianaroduwarunkowaniawpolsceiwniemczechwxixinapoczatkuxxwieku AT wydawnictwauniwersytetuwarszawskiego centrumperyferianaroduwarunkowaniawpolsceiwniemczechwxixinapoczatkuxxwieku |