"Cukier krzepi": propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates"
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
2020
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis Abstract Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 177-187 |
Beschreibung: | 191 Seiten Illustrationen, Diagramme |
ISBN: | 9788380989610 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV047071492 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220203 | ||
007 | t | ||
008 | 201221s2020 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788380989610 |9 978-83-8098-961-0 | ||
035 | |a (OCoLC)1229084499 | ||
035 | |a (DE-599)HEB472232606 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Zakrzewska, Zofia |e Verfasser |0 (DE-588)1223870251 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a "Cukier krzepi" |b propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" |c Zofia Zakrzewska |
246 | 1 | 1 | |a "Sugar invigorates" |
264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |c 2020 | |
300 | |a 191 Seiten |b Illustrationen, Diagramme | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
500 | |a Literaturverzeichnis Seite 177-187 | ||
546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache: Sugar invigorates | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1925-1932 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Zuckerverbrauch |0 (DE-588)4799345-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Werbung |0 (DE-588)4065541-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Geschichte 1925-1932 |A z |
689 | 0 | 1 | |a Zuckerverbrauch |0 (DE-588)4799345-5 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Werbung |0 (DE-588)4065541-6 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m HEBIS Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20220203 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032478489 | ||
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09042 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 09042 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804182075090141184 |
---|---|
adam_text | Zofia Zakrzewska
j
Spió thMCi
Wstęp
1 Wprowadzenie Parę słów o cukrze
Historia, produkcja, symbolika
Światowe cukrownictwo a sprawa polska
2 Zanim cukier zaczął krzepić Propaganda
przed rokiem 1930
Działania Komisji Propagandy Konsumpcji Cukru
3 Kampania 1930-1932
Propaganda pod przewodnictwem Melchiora Wańkowicza
Propaganda w mediach
Propaganda prowadzona przez organizacje
społeczne
4 Cukier - Honor - Ojczyzna Treści propagandowe
w kontekście różnych odbiorców
5 Cukier w teorii i praktyce
Cukier w nauce o żywieniu
Cukier w codziennym użytku
6 „Cukier krzepi, ale nie nas Kampania procukrowa
w odbiorze społecznym 141
7 Ekonomiczne skutki kampanii Cukier w liczbach 153
Sprzedaż cukru 154
Walka o ceny 162
Wnioski 164
Zakończenie 169
Summary 175
Wykaz skrótów 176
Bibliografia 177
Indeks osób 188
{JndekA OAÓb
A
Achard Franz Carl 24, 25
Adamczewski Marian 63
Albinowska Juliuszowa 125,130,
Altwater Wilbur 121
Antkiewicz (Zakrzewska) Zofia 18
B
Baliński Władysław 17,41,42
Bania Adam 13
Becela Tadeusz 16,140,151
Bergmann Olaf 13, 42,183
Biernacka Maria 11
Biltekoff Charlotte 122
Borodziej Włodzimierz 19
Borowicz Stefan 141
Breyer Stanisław 127
Breyerowa Janina 16,125,127,
Browarek Tomasz 70,116
Bruegel Martin 10, 22, 23, 33,
Buczyński Konstanty 123
Burnett John 10
Bylina Michał 62,109
C
Chałupczak Henryk 70,116
Chełmecki Jerzy 85
Chodecki Władysław 124
Chojnowski Andrzej 19
Chybowski Zygmunt 49
CithurusZ 129
Cullather Nick 12,122
Czajkowska Anna 7
Ć
Ćwierczakiewiczowa Lucyna
D
Demby Władysław 28, 31, 36, 37,
Disslowa Maria 16,125,133,135,
Dołęga-Mostowicz Tadeusz 141,
Dumanowski Jarosław 10-12,
E
Ellul Jacąues 13, 39
F
Fleming Dagmara 11
Freidberg Susan 12
Friedrich Juliusz 147,148
Fryderyk Wilhelm III 25
Funk Kazimierz 122
G
Garbowska Maria 45
Gensówna Franciszka 125
Głowacka-PenczyńskaAnetta 12
Gniewkowska Alina 124,133
Grabianowski Mieczysław 10,
Grata Paweł 14, 34
Gronowski Tadeusz 62
H
HenikowskaL 124
Higman Barry William 12
Hiller Karol 62
Horoszewicz Michał T 62
I
Iwasiewicz Jan 16, 43, 45, 46, 52,
Izdebski Stanisław 16,46
J
Jabłoński Henryk 151
Janiak-Jasińska Agnieszka 12,13
JarumskiLeon 83
Jasiński Stanley J 144
K
Kaczyńska Elżbieta 11
Kamiński Aleksander 61,77, 93
Kamionka A J 124
Kapuścińska Maria 77
Karczewska Maria 128,129
Karpiński Franciszek 43
Kasprzyk-Chevriaux Magdalena
Kąkolewski Krzysztof 7
Kellen Konrad 13
Kennedy Deborah 7
Kierska Eda 125,130
Kiewnarska Elżbieta 45, 61,131,
Kister Marian 55
Kochanowski Jerzy 19
Konieczny Mieczysław 41,42
Kosiński Krzysztof 19
Kostek-Biernacki Wacław 143
Kowalik Ferdynand 144
Krasińska Barbara 12
Krzemieniecka Lucyna 62,77,
Krzywicki Ludwik 16
Kunicka Anna 12
Kurzyna Mieczysław 56
Kusociński Janusz 92, 96
Kwiatkowski Maciej Józef 49
L
Landau Zbigniew 14, 29, 30, 36,
59,151,153,161,163-165
Lernerjean 13
Liciński Hipolit 43, 46, 48, 54,
Ł
Łeńska-Bąk Katarzyna 90
Łozińska Maria 12
Łoziński Jan 12
Łubieński Henryk 25
Łuczak Aleksandra 13
Łuczak Czesław 25
M
Maciejewska Irena 142
Macierzyński Wiesław 13
Mackiewicz Kamil 62, 64,112
Makarewiczowa Róża 124,131
Malec Jan 24-26, 36, 37
Marggraf Andreas Sigismund 24
Mauersberg Stanisław 79
Mazur Wojciech 126
Mędrzecki Włodzimierz 98
Michałowski Jerzy 17,160,161
MiercałowB 61
Milecka Małgorzata 85
Miller Cezary 61
Minkowska Anna 17,138
Mintz Sidney W 10, 21, 22, 24
Mogilnicki Tadeusz 129
Mojsiewicz Czesław 39,40
Mrozowicki Teodor 25
Mycielski Józef 25
N
Napierała Anita 11,122,126
Napoleon Bonaparte 25
Naruszewicz Władysław 142
Norblin Stefan 62, 78
Norkowska Marta 124
Nowina-Czerny Henryk 62
O
Ochocki Adam 142
Ochorowicz-Monatowa Maria
Osten-Sacken W 43
P
Paciorek Magdalena 11,128,129
Paczkowski Andrzej 14, 70, 71
Panek Kazimierz 123
Parkhurst Ferguson Priscilla 12
Peker Michał 107
Pietkiewicz Stanisław 92
Piętka Jan 125
Piętkowa Antonina 125
Pilcher Jeffrey M 9
Piłsudski Józef 84
Plucińska Ida 125
Podfilipski Zygmunt 145,147,
Pogorzelski Jan 27
Pokrasenowa Maria 142
Porazińska Janina 78
Poznański Karol 79
R
Radziejowska Wanda 77
Rasputin 46
Rogoziński Zenon 11
Rosnowski K 43
RubnerMax 123
Rusinek Zygmunt 62, 77, 93, 97
Rychłowski Stanisław 43
Rypson Piotr 62
S
Saunier Pierre 10, 22
Schmeichel-Zarzeczna Monika
Scholliers Peter 10
Sedlaczek Stanisław 75
Smyk Katarzyna 102
Sobczak Tadeusz 11,26
Stankiewicz 101
Stańczak Stanisław 124,129
Staszel-Polankowa Bronisława
Stępień Tomasz 151
Szczygieł Aleksander 119
Szeliga Edward 125,127
Szeliga Z (Estreicher S ) 102
Szulc Gustaw 16,101,124,127
Szumlańska Paulina 124
Szymański Edward 142,151
Szymczak Zygmunt 36
Ś
Świtalska Julia 127,128
T
Teitelbaum Jacob 7
Tomaszewski Jerzy 14, 29, 30,
161,163-165
Trąmpczyński Wojciech 164
Trzebiatowski Klemens 14, 80
Trznadel Jacek 142
Tyszkowski Jarosław 62,77,
W
Walewska Cecylia 127
Wańkowicz Melchior 7, 8,14,15,
31, 44, 54-62, 68, 69,71,74,
144,155,169-171,173,175
Warszawska Rozalia 16, 62,77
Weyssenhoff Józef 145
Windyga Stanisław 124,127
Wykrętowicz Stanisław 29, 35,
WyrobekEmil 125
Z
Zacharski Tomasz 13
Zajączkowski J P 62,77,93,97
Zakrzewski Stanisław Zenon 17,
Zaprutko-Janicka Aleksandra 12
Zawadzka Maria 77, 98-100
Zientara Benedykt 38,147
Ziółkowska-Boehm Aleksandra»
Ż
Żarnowski Janusz 98,126
Żychlińska Justyna 12
Spid tkeÁcl Wstęp ___________________________________________ 7 1. Wprowadzenie. Parę słów o cukrze________________ Historia, produkcja, symbolika___________________ _ Światowe cukrownictwo a sprawa polska_____________ 21 21 34 2. Zanim cukier zaczął krzepić. Propaganda przed rokiem 1930_______________________________ Działania Komisji Propagandy Konsumpcji Cukru_____ 39 43 3. Kampania 1930-1932_____________________________ Propaganda pod przewodnictwem Melchiora Wańkowicza Propaganda w mediach___________________________ Propaganda prowadzona przez organizacje społeczne______________________________________ 55 55 68 78 4. Cukier - Honor - Ojczyzna. Treści propagandowe w kontekście różnych odbiorców__________________ 89 5. Cukier w teorii i praktyce ______________________ Cukier w nauce o żywieniu _______________________ Cukier w codziennym użytku _____________________ 121 121 130 5
6. „Cukier krzepi, ale nie nas”. Kampania procukrowa w odbiorze społecznym________________________ 141 7. Ekonomiczne skutki kampanii. Cukier w liczbach____ Sprzedaż cukru _______________________________ Walka o ceny_________________________________ Wnioski_____________________________________ 153 154 162 164 Zakończenie__________________________________ 169 Summary_____________________________________ 175 Wykaz skrótów________________________________ 176 Bibliografia____________________________________ 177 Indeks osób____________________________________ 188
ЅштипаЛџ Sugar invigorates . Sugar consumption propaganda 1925-1932 The book describes the propaganda campaign carried out in the interwar period in Poland by Melchior Wańkowicz on behalf of the sugar cartel. Wańkowicz created the famous slogan “Sugar invigorates”, which quickly entered the colloquial language and still functions today. The publication also discusses the history of sugar and its consumption in Poland, explains the reasons for starting an advertising campaign and describes the way it was run. It shows the public response to sugar makers’ activities ֊ satirical drawings, memoirs, poems - and cites statistical data on sugar production, consumption and prices, which prove the effectiveness of the campaign. 175
ЂШиодЛаЏа, Źródła Archiwalia Archiwum Akt Nowych w Warszawie - Biuro Propagandy Konsumpcji Cukru (BPKC) ֊ Zbiór druków ulotnych - Związek Zawodowy Cukrowni (ZZC) Archiwum Państwowe w Poznaniu - Związek Zachodnio-Polskiego Przemysłu Cukrowniczego w Poznaniu (ZZPPCP) Narodowe Archiwum Cyfrowe - Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji (1910-1939) Prasa „Bluszcz” 1930-1932 „Cyrulik Warszawski” 1931-1932 „Czaty” 1931 „Dziecko i Matka” 1931-1932 „Gazeta Cukrownicza” 1924-1939 „Gazeta Świąteczna” 1931 „Hajnt” 1931-1932 „Kobieta w Świecie i w Domu” 1931-1932
„Mucha” 1930-1932 „Na Szerokim Świecie” 1930,1932 „Nauczyciel Polski” 1931 „Przegląd Sportowy” 1930-1932 „Pszczelarz Polski” 1933 „Świat” 1930 „Tygodnik Ilustrowany” 1930-1932 „Unzer Ekspres” 1931-1930 „Warszawskie Czasopismo Lekarskie” 1938 „Wróble na Dachu” 1931-1932 Statystyka i dokumenty drukowane Drugi powszechny spis ludności z dn. 9 XII1931 r. Mieszkania i gospodar stwa domowe. Ludność. Polska, Warszawa 1938. Dziennik Ustaw RP1925,1927,1932,1934,1935. „Mały Rocznik Statystyczny” 1931-1939. „Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej” 1925/1926-1930. Źródła publikowane Materiały Komisji Propagandy Konsumpcji Cukru i Biura Pro pagandy Konsumpcji Cukru Co każdy powinien wiedzieć o cukrze, Warszawa 1929. Co tojest cukier ijak się go wytwarza. Odczyt p. Zygmunta Chybowskiego wygłoszony przed mikrofonem Polskiego Radja w Warszawie w dniu 6 stycznia 1929 roku, Warszawa 1929. Demby Władysław, Spożycie cukru w Pobce. Referat wygłoszony w dniu 13 września 1928 r. w Wilnie na VII Zjeździe Cukrowników Rzeczypo spolitej Pobkiej, Warszawa 1929. Demby Władysław, System zaopatrzenia ludności w cukier w Pobce na tle ogólnej sytuacji w cukrownictwie. Referat wygłoszony w dniu 13 kwietnia 1929 roku w Katowicach na kursach Kierowników Woje wódzkich Oddziałów Aprowhacyjnych, Warszawa 1929. 178
Dietetyka w sporcie. Wynik ankiety Polskiego Związku Związków Spor towych uzupełniony sześciotygodniowemi badaniami dr. J. Szewczykowskiego, przeprowadzonemi nad 44 zawodnikami w ośrodku wychowania fizycznego, Warszawa 1931. Iwasiewicz Jan, Izdebski Stanisław, Cukier ijego własności odżywcze, Warszawa-Poznań 1928. Kamiński Aleksander, Cukier krzepi! Słodka gawęda w obozie harcer skim, Warszawa 1931. Krzemieniecka Lucyna, Rusinek Zygmunt, Zajączkowski J.P., Materjały dla propagandy spożycia cukru w szkołach powszechnych, Warszawa 1932. Liciński Hipolit, Wjaki sposób otrzymuje się cukier ijakie ma on zna czenie dla człowieka, Warszawa 1926. Poradnik dla gospodyń, Warszawa 1925. Radziejowska Wanda, Kapuścińska Maria, Mamy owoce - róbmy przetwory! Praktyczne uwagi i wskazania dla przetwórstwa domo wego oraz łatwe i tanie przepisy na marmelády, konfitury, dżemy, soki, susze i suche konfitury itd., Warszawa 1931. Tyszkowski Jarosław, Rozmowa przy kieliszku, Kraków 1931. Sprawozdanie z Kampanjij 1932/3-1936/7, b.m.w., b.d.w. (odbito na prawach rękopisu). Warszawska Rozalia, Mądry Jaś do kolegów, Kraków 1931. Wielkanoc się zbliża, 1931. Zawadzka Maria, Co będzie na obiad. Podręczna książka kucharska, Warszawa 1932. Pamiętniki i wspomnienia Bečela Tadeusz, Lata górne i chmurne. Wspomnienia, Poznań 1965. Jabłoński Henryk, W świetle historii. Szkice, studia, wypowiedzi, Wroc ław 1988. Naruszewicz Władysław, Wspomnienia lidzianina, Warszawa 2001. Ochocki Adam, Reporter przed konfesjonałem, czylijak się przed wojną robiło gazetę, Łódź 1980. 179
Pamiętniki bezrobotnych, nr 1-57, przedm. Ludwik Krzywicki, War szawa 1933. Pamiętniki chłopów, seria 2, oprać. Ludwik Krzywicki, Warszawa 1936. Pamiętniki chłopów, nr 1-51, oprać. Ludwik Krzywicki, Warszawa 1935. Wańkowicz Melchior, Karafka La Fontaine a, 1.1, Warszawa 2010. Książki kucharskie i poradniki dotyczące odżywiania Albinowska Juliuszowa, Oszczędne obiady bezmięsne, Lwów 1921. Breyerowa Janina, Jarska kuchnia witaminowa, Kraków 1929. Buczyński Konstanty, Tabelewartości odżywczych artykułówjadalnych ułożone według: Rubnera, Bahli, Berga, Schalla, Francka, Königa i innych najnowszych źródeł, Warszawa 1932. Ćwierczakiewiczowa Lucyna, 365 obiadów, Warszawa 1923. Disslowa Maria, Jak gotować. Praktyczny poradnik kucharski z 1930 roku, Warszawa 1988. Friedrich Juliusz, Cukier krzepi, Warszawa 1938. Gensówna Franciszka, Zdrowa kuchnia. Praktyczna książka kucharska, Włocławek 1935. Gniewkowska Alina, Domowa kuchnia. Skarbczyk kulinarny potraw mięsnych, jarskich, ciast, marynat i ważniejszych sekretów gospo darskich, Kijów 1917. Henikowska L., Gotuj na zapas. Podręcznik dla sterylizacji w konser watorze zawierający 210 przepisów, Warszawa 1909. Jak gotować dobrze, smacznie i tanio, Warszawa 1935. Kacprzak Marcin,Jakpielęgnowaćzdrowiew chaciewiejskiej, Warszawa 1927. Kamionka A.J., Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń pokkich w Ameryce, Chicago 1917. Karczewska Maria, Odżywianie człowieka, lekcja 10, seria „Kursy rolnicze im. Stanisława Staszica kurs dla gospodyń wiejskich”, Warszawa 1930. Katalog Wystawy Spożywczej i pokazu
propagandowego racjonalnego odżywiania „Czem i jak się odżywiamy”, Warszawa, 30 września -
23paźdńemikal933róku, teren wystawowy „Bagatela , Warszawa 1933. Kierska Eda, Tania kuchnia na ciężkie czasy, Poznań 1932. Kiewnarska Elżbieta, Nowe potrawy z warzyw, Warszawa 1932. Kiewnarska Elżbieta, Potrawy z kartofli, Warszawa 1930. Książka gospodyni wiejskiej, red. Wanda Żebrowska-Kacprzakowa, Warszawa 1938. Kuchnia garnizonowa oraz wskazówki tyczące się racjonalnego odży wiania wojska, Paryż 1918. Makarewiczowa Róża, Praktyczna kuchnia, czyli podręcznik do przy rządzania potraw i legumin, Lwów 1900. Maria Garbowska, jedz ryby, będziesz zdrówjak ryba, Warszawa 1938. Mazur Wojciech, Co lepsze: wódka czy cukier?, Warszawa 1909. Mogilnicki Tadeusz, Pielęgnowanie i karmienie niemowląt, Warszawa 1931. Najnowsza kuchnia domowa. Najnowsza pokka książka kucharska za wierająca łatwe wskazówki w gotowaniu i przyrządzaniu używanych w życiu polskim zup, warzyw, sosów, potraw mięsnych i rybich, klu sek, sałat etc. etc., Chrzanów 1910. Norkowska Marta, Najnowsza kuchnia wytworna i gospodarska zawie rająca 1032 przepisy gospodarskie z uwzględnieniem kuchnijarskiej, Warszawa 1917. Nowoczesna kuchnia domowa. Najnowszy poradnik w sztuce kulinarnej, [...] z objaśnieniami naukowemi o witaminach, o wartości kalorycznej pokarmów ich pożywności, ojarstwie, o poznawaniu środków spo żywczych i ich przechowaniu, red. Emil Wyrobek, oprać. Antonina Piętkowa, Jan Piętka, Katowice 1931. Ochorowicz-Monatowa Maria, Uniwersalna książka kucharska. Prze szło 2200 skromnych i wytwornych przepisów gospodarczych i ku chennych z uwzględnieniem niezbędnych warunków odpowiedniej djety, codziennej
hygieny oraz kuchnijarskiej, Lwów 1930. Panek Kazimierz, Jarstwo a hygiena żywienia, Lwów 1906. Plucińska Ida, Książka kucharska udoskonalona. Z dodatkiem „Soja ijej zastosowanie w kuchni”, Warszawa 1933. 181
Przepisy o używaniu drożdży w gospodarstwie domowem, Warszawa 1929. Rubner Max, Środki spożywcze i nauka żywienia, tłum. Kazimierz Panek, Lwów 1907. Stańczak Stanisław, Hígjena żywienia na koloniach letnich wypoczyn kowych dla dzieci, Łódź 1933. Szeliga Edward, Nowy kucharz doskonały, czyli zasady i technika racjonalnej współczesnej kuchni i 608 przepisów oraz dietetyczne i kulinarne wskazówki dla gospodarstw o ograniczonych środkach, dla osób pragnących zeszczupleć, dla cierpiących, Warszawa 1929. Szulc Gustaw, Co ijak należyjeść, aby być zdrowym, Warszawa 1935. Szulc Gustaw, Higjena wojskowa, 1.1: Higjena żywienia, Warszawa 1931. Szumlańska Paulina, Skrzętna gospodyni. Układ obiadów mięsnych i postnych oraz przepisy przyrządzania różnych potraw tanio i smacz nie, na podstawie długoletniego doświadczenia ułożone, Warszawa 1913. Świtalska Julia, Abecadło zdrowia i urody, Warszawa 1939. Świtalska Julia, Mój system piękności i zdrowia, Warszawa 1930. Walewska Cecylia, Ach schudnąć!!... ale bez wysiłku. Łatwa metoda. Jak schudnąć lub przytyć, czyli „Idealna figura XX-до wieku”, Po znań 1932. Windyga Stanisław, Odżywianie a sport, Warszawa 1934. Wskazówki prawidłowego i taniego żywienia rodziny, Warszawa 1937. Jak się żywić w czasie wojny, Warszawa 1915. Chodeckí Władysław, Oszczędna kuchnia. Jak się w chwili obecnej trze ba odżywiać, Warszawa 1916. Inne Baliński Władysław, Propaganda, jej metody i znaczenie, Warszawa 1930. Cukier krzepi - wódka lepiej! Foxtrot na fortepian z tekstem (nuty), tekst Stanley J. Jasiński, aranżacja Ferdynand Kowalik, War szawa 1930. 182
Dołęga-Mostowicz Tadeusz, Świat paniMalinowskiej, Warszawa 2010. Konieczny Mieczysław, Reklama. Podręcznik do nauki nowoczesnej kupieckiej reklamy, cz. 1: Wiadomości ogólne. Ogłoszenia gazetowe, list reklamowy, Poznań 1936. Michałowski Jerzy, Wieś nie ma pracy. Wywiad społeczny w powiecie rzeszowskim, Warszawa 1935. Podfilipski Zygmunt, Wrzód cukrowy, czyli historja fatalnej gospodarki polskiego trustu cukrowniczego, Poznań 1932. Zakrzewski Stanisław Z.,Drogiimanowcereklamy, Warszawa 1929. Źródła internetowe Muzeum Drukarstwa Warszawskiego, oprać. Michał T. Horoszewicz, „Almanach Muzealny” 2010, nr 6, s. 467-474, http://mazowsze.hist.pl/37/Almanach_Muzealny/890/2010/34193/ (dostęp 2712016 г.). WHO: spożycie cukru należy zmniejszyć co najmniej o połowę, http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,399486,who-spozycie-cukru-nalezy-zmniejszyc-co-najmniej-o-polowe. html (dostęp 2612016 r.). Sacharyny (E954), http://www.pfpz.pl/index/?id=d9bec6b996ff7a 16fc57fb253e6255c8 (dostęp 2612016 r.). Opracowania A Cultural History ofFood, է. 5: In the Age ofEmpire, red. Martin Bru egel, London-New York 2016. Bergmann Olaf, Kondycja reklamy prasowej ijej rynku w Drugiej Rze czypospolitej w świetle opinii prasy specjalistycznej, „Rocznik Hi storii Prasy Polskiej” 2014, z. 3, s. 49-73. Bruegel Martin, A Bourgeois Good? Sugar, Norms of Consumption and the Labouring Classes in Nineteenth-Century France [w:] Food, Drink and Identity. Cooking, Eating and Drinking in Europe Since the Midd le Ages, red. Peter Scholliers, Oxford-New York 2001. 183
Bruegel Martin, Food and Politics. Policing the Street, Regulating the Market [w:] A Cultural History of Food, t. 5: In the Age of Empire, red. idem, London-New York 2016. Chałupczak Henryk, Browarek Tomasz, Mniejszości narodowe w Pol sce 1918-1995, Lublin 1998. Chełmecki Jerzy, Sport w dwudziestoleciu międzywojennymjako nośnik spójności kulturowej i cywilizacyjnej [w:] Natura i kultura w tradycji pohkości, red. Małgorzata Milecka, Lublin 2013. Cullather Nick, The Foreign Policy ofthe Calorie, „American Historical Review” 2007, որ 2. Dumanowski Jarosław, Magdalena Kasprzyk-Chevriaux, Kapłony i szczeźuje. Opowieść o zapomnianej kuchni polskiej, Wołowiec 2018. Dumanowski Jarosław, Tatarskie ziele w cukrze, czyli staropolskie sło dycze, Warszawa 2011. Dumanowski Jarosław, Wiedza, narracja i smak. Staropolskie książki kucharskie i porady kulinamejako źródło historyczne, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2014, nr 4. Dzieje cukrownictwa w Polsce, red. Czesław Łuczak, Poznań 1981. Ellul Jacques, Propaganda. The Formation ofMensAttitudes, translated by Konrad Kellen, Jean Lemer, New York 1965. Etnografia Polski, 1.1: Przemiany kultury ludowej, red. Maria Bierna cka et al., Wrocław 1976. Fleming Dagmara, Warszawianka w kąpieli. Problem higieny w war szawskiej prasie kobiecej lat 1860-1918, Warszawa 2008. Grabianowski Mieczysław, Słodkie życie, Poznań 2003. Grata Paweł, Monopole skarbowe w polityce podatkowy Drugiej Rze czypospolitej, Rzeszów 2009. Higman Barry William, Historia żywności, tłum. Anna Kunicka, Warszawa 2012. Janiak-Jasińska Agnieszka, Aby wpadło w oko... O
reklamie handlowej w Królestwie Pobldm w początkach XX wieku na podstawie ogłoszeń prasowych, Warszawa 1998. 184
Janiak-Jasińska Agnieszka, Zmagania historyka z reklamą. Artykuły spożywczew ogłoszeniach reklamowych początku XX wieku, „Prze gląd Historyczny” 2011, nr 4. Kaczyńska Elżbieta, „Zdrowejedzenie” - zalecenia i pokka rzeczywi stość w XIX iXX wieku, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospo darczych” 1999, t. 59. Kąkolewski Krzysztof, Wańkowicz krzepi. Wywiad rzeka, Warszawa 1977. Krasińska Barbara, „Cukier krzepi” - pokarm w XX-wiecznej reklamie prasowej iplakacie [w:] Apetyt najedzenie. Pokarmw społeczeństwie, kulturze, symbolice na przestrzeni dziejów, red. Justyna Żychlińska, Anetta Głowacka-Penczyńska, Bydgoszcz 2018. Kurzyna Mieczysław, O Melchiorze Wańkowiczu - nie wszystko, War szawa 1975. Kwiatkowski Maciej Józef, Narodziny Pokkiego Radia, Warszawa 1972. Landau Zbigniew, Rozwój ustawodawstwa kartelowego w Роксе mię dzywojennej na tle polityki kartelowej rządu, „Kwartalnik Histo ryczny” 1972, nr 1. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Drugiej Rzeczy pospolitej, seria „Dzieje Narodu i Państwa Polskiego”, Warszawa 1991. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Pokki międzywo jennej 1918-1939, t. 2: Od Grabskiego do Piłsudskiego. Okres kryzysu poinflacyjnego i ożywienia koniunktury 1924-1929, Warszawa 1971. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Pokki między wojennej 1918-1939, t. 3: Wielki kryzys 1930-1935, Warszawa 1982. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Pokki międzywo jennej 1918-1939, t. 4: Lata interwencjonizmu państwowego 19361939, Warszawa 1989. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Zarys hktorii gospodarczej Pokki 1918-1939,
Warszawa 1999. 185
Landau Zygmunt, Pożyczka dillonowska. Przyczynek do działalnośd kapitałów amerykańskich w Polsce, „Kwartalnik Historyczny” 1957, nr 3. Łeńska-Bąk Katarzyna, Sól ziemi, Wrocław 2002. Literatura pokka w okresie międzywojennym, t. 3, red. Irena Macie jewska, Jacek Trznadel, Maria Pokrasenowa, Kraków 1993. Malec Jan, Konkurencja cukru trzcinowego z buraczanym na przestrzeni wieków (Cane sugar versus sugar beet sugar for ages), „Gazeta Cu krownicza” 2007, որ 9. Mauersberg Stanisław, Społeczne uwarunkowania dostępu do szkoły w Drugiej Rzeczypospolitej [w:] Oświata, szkolnictwo i wychowanie w latach II Rzeczypospolitej, red. Karol Poznański, Lublin 1991. Mintz Sidney W., Sweetness and Power. The Place of Sugar in Modem History, New York 1985. Mojsiewicz Czesław, Szkice z dziejów propagandy, Poznań 2000. Napierała Anita, Higiena prywatna w polskich publikacjach popular nych i popularnonaukowych w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Koncepcje i porady, Poznań 2018. Paciorek Magdalena, Higiena dzieci i młodzieży w pokkim czasopi śmiennictwie medycznym okresu międzywojennego, Warszawa 2010. Paczkowski Andrzej, Prasa pokka w latachl918-1939, Warszawa 1980. Pokki plakat propagandowy dwudńestolecia międzywojennego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie, oprać. Monika Schmeichel- -Zarzeczna, Lublin 2014. Rypson Piotr, Nie gęsi. Pokkie projektowanie graficzne1919-1949, Kra ków 2011. Smyk Katarzyna, Choinka w kulturze pokkiej. Symbolika drzewka i ozdób, Kraków 2009. Sobczak Tadeusz, Konsumpcja żywnościowa chłopska w Królestwie Pokkim w 2 połowieXIX i w początkachXX wieku,
Wrocław 1986. Sobczak Tadeusz, Przełom w konsumpcji spożywczej w Królestwie Pol skim w XĽX wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968. Stępień Tomasz, KabaretJuliana Tuwima, Katowice 1989.
Szkice z dziejów Związku Nauczycielstwa Pokkiego, Warszawa 1939. Szymczak Zygmunt, Działalność Banku Cukrownictwa w Poznaniu na rzecz śkartelizowanego przemysłu cukrowniczego w Роксе, Poznań 1964. The Oxford Handbook of Food History, red. Jeffrey M. Pilcher, Oxford-New York 2012. Tomaszewski Jerzy, Ojczyzna nie tylko Polaków. Mniejszośrinarodowe w Роксе w latach 1918-1939, Warszawa 1985. Tomaszewski Jerzy, Przemyt i handel sacharyną w Роксе w latach 1930-1938, „Zeszyty Naukowe Akademii Spraw Wewnętrznych” 1975, nr 11. Trzebiatowski Klemens, Szkolnictwo powszechne w Роксе w latach 1918-1932, Wrocław 1970. Wykrętowicz Stanisław, Przemysł cukrowniczy w zachodniej Роксе w latach 1919-1939, Poznań 1962. Zientara Benedykt et al., Dzieje gospodarcze Pokki do roku 1939, War szawa 1988. Ziółkowska-Boehm Aleksandra, Na tropach Wańkowicza. Po latach, Warszawa 2009. Żarnowski Janusz, Nowe spojrzenie na społeczeństwo Pokki między wojennej [w:] Społeczeństwo międzywojenne: nowe spojrzenie, red. Włodzimierz Mędrzecki, Janusz Żamowski, seria „Meta morfozy społeczne”, 1.10, Warszawa 2015. Żarnowski Janusz, Pokka 1918-1939. Praca, technika, społeczeństwo, Warszawa 1999. Żarnowski Janusz, Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939, Warszawa 1973.
ՍրսԽԽ OAÓb A Achard Franz Carl 24,25 Adamczewski Marian 63 Albinowskajuliuszowa 125,130, 133 Altwater Wilbur 121 Antkiewicz (Zakrzewska) Zofia 18 В Baliński Władysław 17,41,42 Bania Adam 13 Bečela Tadeusz 16,140,151 Bergmann Olaf 13,42,183 Biernacka Maria 11 Biltekoff Charlotte 122 Borodziej Włodzimierz 19 Borowicz Stefan 141 Breyer Stanisław 127 Breyerowa Janina 16,125,127, 128,133 Browarek Tomasz 70,116 Bruegel Martin 10,22,23,33, 38,121 188 Buczyński Konstanty 123 Burnett John 10 Bylina Michał 62,109 C Chałupczak Henryk 70,116 Chełmecki Jerzy 85 Chodeckí Władysław 124 Chojnowski Andrzej 19 Chybowski Zygmunt 49 CithurusZ. 129 Cullather Nick 12,122 Czajkowska Anna 7 Ć Ćwierczakiewiczowa Lucyna 124,125 0 Demby Władysław 28,31,36,37, 43,48,61 Disslowa Maria 16,125,133,135, 136
Dołęga-Mostowicz Tadeusz 141, 142 Dumanowski Jarosław 10-12, 24,130 E Ellul Jacques 13, 39 F Fleming Dagmara 11 Freidberg Susan 12 Friedrich Juliusz 147,148 Fryderyk Wilhelm III 25 Funk Kazimierz 122 C Garbowska Maria 45 Gensówna Franciszka 125 Głowacka-Penczyńska Anetta 12 Gniewkowska Alina 124,133 Grabianowski Mieczysław 10, 21,23,25,115 Grata Paweł 14,34 Gronowski Tadeusz 62 H Henikowska L. 124 Higman Barry William 12 Hiller Karol 62 Horoszewicz Michał T. 62 I Iwasiewicz Jan 16,43,45,46,52, 53,60,61,109,150 Izdebski Stanisław 16,46 J Jabłoński Henryk 151 Janiak-Jasińska Agnieszka 12,13 Jarumski Leon 83 Jasiński Stanley J. 144 К Kaczyńska Elżbieta 11 Kamiński Aleksander 61,77,93 Kamionka A.J. 124 Kapuścińska Maria 77 Karczewska Maria 128,129 Karpiński Franciszek 43 Kasprzyk-Chevriaux Magdalena 12 Kąkolewski Krzysztof 7 Kellen Konrad 13 Kennedy Deborah 7 Kierska Eda 125,130 Kiewnarska Elżbieta 45,61,131, 133 Kister Marian 55 Kochanowski Jerzy 19 Konieczny Mieczysław 41,42 Kosiński Krzysztof 19 Kostek-Biernacki Wacław 143 Kowalik Ferdynand 144 Krasińska Barbara 12 Krzemieniecka Lucyna 62,77, 80,93,97 Krzywicki Ludwik 16 Kunicka Anna 12 189
Kurzyna Mieczysław 56 Kusociński Janusz 92,96 Kwiatkowski Maciej Józef 49 L Landau Zbigniew 14,29,30,36, 59,151,153,161,163-165 Lernerjean 13 Liciński Hipolit 43,46,48, 54, 139 Ł Łeńska-Bąk Katarzyna 90 Łozińska Maria 12 Łoziński Jan 12 Łubieński Henryk 25 Łuczak Aleksandra 13 Łuczak Czesław 25 Mintz Sidney W. 10, 21,22,24 Mogilnicki Tadeusz 129 Mojsiewicz Czesław 39,40 Mrozowicki Teodor 25 Mycielski Józef 25 N Napierała Anita 11,122,126 Napoleon Bonaparte 25 Naruszewicz Władysław 142 Norbiin Stefan 62,78 Norkowska Marta 124 Nowina-Czemy Henryk 62 O Ochocki Adam 142 Ochorowicz-Monatowa Maria 16,100,124,130,131,133 Osten-Sacken W. 43 M Maciejewska Irena 142 Macierzyński Wiesław 13 Mackiewicz Kamil 62,64,112 Makarewiczowa Róża 124,131 Malec Jan 24-26,36,37 Marggraf Andreas Sigismund 24 Mauersberg Stanisław 79 Mazur Wojciech 126 Mędrzecki Włodzimierz 98 Michałowski Jerzy 17,160,161 MiercałowB. 61 Milecka Małgorzata 85 Miller Cezary 61 Minkowska Anna 17,138 190 P Paciorek Magdalena 11,128,129 Paczkowski Andrzej 14,70,71 Panek Kazimierz 123 Parkhurst Ferguson Priscilla 12 Peker Michał 107 Pietkiewicz Stanisław 92 Piętka Jan 125 Piętkowa Antonina 125 Pilcher Jeffrey M. 9 Piłsudski Józef 84 Plucińska Ida 125 Podfilipski Zygmunt 145,147, 148,163
Pogorzelski Jan 27 Pokrasenowa Maria 142 Porazińska Janina 78 Poznański Karol 79 Szymczak Zygmunt 36 R Radziejowska Wanda 77 Rasputin 46 Rogoziński Zenon 11 RosnowskiK. 43 RubnerMax 123 Rusinek Zygmunt 62,77,93,97 Rychłowski Stanisław 43 Rypson Piotr 62 T Teitelbaum Jacob 7 Tomaszewski Jerzy 14,29,30, 35,36, 58, 59,66,117,151,153, 161,163-165 Trąmpczyński Wojciech 164 Trzebiatowski Klemens 14,80 Trznadel Jacek 142 Tyszkowski Jarosław 62,77, 102,109,112 S Saunier Pierre 10,22 Schmeichel-Zarzeczna Monika 13 SchoUiers Peter 10 Sedlaczek Stanisław 75 Smyk Katarzyna 102 Sobczak Tadeusz 11,26 Stankiewicz 101 Stańczak Stanisław 124,129 Staszel-Polankowa Bronisława 95 Stępień Tomasz 151 Szczygieł Aleksander 119 Szeliga Edward 125,127 Szeliga Z. (Estreicher S.) 102 Szulc Gustaw 16,101,124,127 Szumlańska Paulina 124 Szymański Edward 142,151 Ś Świtalska Julia 127,128 W Walewska Cecylia 127 Wańkowicz Melchior 7,8,14,15, 31,44, 54-62,68,69,71, 74, 76,79, 80, 89,116,141,142, 144,155,169-171,173,175 Warszawska Rozalia 16,62,77 Weyssenhoff Józef 145 Windyga Stanisław 124,127 Wykrętowicz Stanisław 29,35, 162,164 WyrobekEmil 125 Z Zacharski Tomasz 13 Zajączkowski J.P 62,77,93,97 Zakrzewski Stanisław Zenon 17, 41,42,69,115
Zaprutko-Janicka Aleksandra 12 Zawadzka María 77,98-100 Zientara Benedykt 38,147 Ziółkowska-Boehm Aleksandra 55,58 Ż Żamowski Janusz 98,126 Żychlińska Justyna 12 Bayerische StaaîsbibffcÆtoefc V МйпсЬэп J
|
adam_txt |
Zofia Zakrzewska
j
Spió thMCi
Wstęp
1 Wprowadzenie Parę słów o cukrze
Historia, produkcja, symbolika
Światowe cukrownictwo a sprawa polska
2 Zanim cukier zaczął krzepić Propaganda
przed rokiem 1930
Działania Komisji Propagandy Konsumpcji Cukru
3 Kampania 1930-1932
Propaganda pod przewodnictwem Melchiora Wańkowicza
Propaganda w mediach
Propaganda prowadzona przez organizacje
społeczne
4 Cukier - Honor - Ojczyzna Treści propagandowe
w kontekście różnych odbiorców
5 Cukier w teorii i praktyce
Cukier w nauce o żywieniu
Cukier w codziennym użytku
6 „Cukier krzepi, ale nie nas Kampania procukrowa
w odbiorze społecznym 141
7 Ekonomiczne skutki kampanii Cukier w liczbach 153
Sprzedaż cukru 154
Walka o ceny 162
Wnioski 164
Zakończenie 169
Summary 175
Wykaz skrótów 176
Bibliografia 177
Indeks osób 188
{JndekA OAÓb
A
Achard Franz Carl 24, 25
Adamczewski Marian 63
Albinowska Juliuszowa 125,130,
Altwater Wilbur 121
Antkiewicz (Zakrzewska) Zofia 18
B
Baliński Władysław 17,41,42
Bania Adam 13
Becela Tadeusz 16,140,151
Bergmann Olaf 13, 42,183
Biernacka Maria 11
Biltekoff Charlotte 122
Borodziej Włodzimierz 19
Borowicz Stefan 141
Breyer Stanisław 127
Breyerowa Janina 16,125,127,
Browarek Tomasz 70,116
Bruegel Martin 10, 22, 23, 33,
Buczyński Konstanty 123
Burnett John 10
Bylina Michał 62,109
C
Chałupczak Henryk 70,116
Chełmecki Jerzy 85
Chodecki Władysław 124
Chojnowski Andrzej 19
Chybowski Zygmunt 49
CithurusZ 129
Cullather Nick 12,122
Czajkowska Anna 7
Ć
Ćwierczakiewiczowa Lucyna
D
Demby Władysław 28, 31, 36, 37,
Disslowa Maria 16,125,133,135,
Dołęga-Mostowicz Tadeusz 141,
Dumanowski Jarosław 10-12,
E
Ellul Jacąues 13, 39
F
Fleming Dagmara 11
Freidberg Susan 12
Friedrich Juliusz 147,148
Fryderyk Wilhelm III 25
Funk Kazimierz 122
G
Garbowska Maria 45
Gensówna Franciszka 125
Głowacka-PenczyńskaAnetta 12
Gniewkowska Alina 124,133
Grabianowski Mieczysław 10,
Grata Paweł 14, 34
Gronowski Tadeusz 62
H
HenikowskaL 124
Higman Barry William 12
Hiller Karol 62
Horoszewicz Michał T 62
I
Iwasiewicz Jan 16, 43, 45, 46, 52,
Izdebski Stanisław 16,46
J
Jabłoński Henryk 151
Janiak-Jasińska Agnieszka 12,13
JarumskiLeon 83
Jasiński Stanley J 144
K
Kaczyńska Elżbieta 11
Kamiński Aleksander 61,77, 93
Kamionka A J 124
Kapuścińska Maria 77
Karczewska Maria 128,129
Karpiński Franciszek 43
Kasprzyk-Chevriaux Magdalena
Kąkolewski Krzysztof 7
Kellen Konrad 13
Kennedy Deborah 7
Kierska Eda 125,130
Kiewnarska Elżbieta 45, 61,131,
Kister Marian 55
Kochanowski Jerzy 19
Konieczny Mieczysław 41,42
Kosiński Krzysztof 19
Kostek-Biernacki Wacław 143
Kowalik Ferdynand 144
Krasińska Barbara 12
Krzemieniecka Lucyna 62,77,
Krzywicki Ludwik 16
Kunicka Anna 12
Kurzyna Mieczysław 56
Kusociński Janusz 92, 96
Kwiatkowski Maciej Józef 49
L
Landau Zbigniew 14, 29, 30, 36,
59,151,153,161,163-165
Lernerjean 13
Liciński Hipolit 43, 46, 48, 54,
Ł
Łeńska-Bąk Katarzyna 90
Łozińska Maria 12
Łoziński Jan 12
Łubieński Henryk 25
Łuczak Aleksandra 13
Łuczak Czesław 25
M
Maciejewska Irena 142
Macierzyński Wiesław 13
Mackiewicz Kamil 62, 64,112
Makarewiczowa Róża 124,131
Malec Jan 24-26, 36, 37
Marggraf Andreas Sigismund 24
Mauersberg Stanisław 79
Mazur Wojciech 126
Mędrzecki Włodzimierz 98
Michałowski Jerzy 17,160,161
MiercałowB 61
Milecka Małgorzata 85
Miller Cezary 61
Minkowska Anna 17,138
Mintz Sidney W 10, 21, 22, 24
Mogilnicki Tadeusz 129
Mojsiewicz Czesław 39,40
Mrozowicki Teodor 25
Mycielski Józef 25
N
Napierała Anita 11,122,126
Napoleon Bonaparte 25
Naruszewicz Władysław 142
Norblin Stefan 62, 78
Norkowska Marta 124
Nowina-Czerny Henryk 62
O
Ochocki Adam 142
Ochorowicz-Monatowa Maria
Osten-Sacken W 43
P
Paciorek Magdalena 11,128,129
Paczkowski Andrzej 14, 70, 71
Panek Kazimierz 123
Parkhurst Ferguson Priscilla 12
Peker Michał 107
Pietkiewicz Stanisław 92
Piętka Jan 125
Piętkowa Antonina 125
Pilcher Jeffrey M 9
Piłsudski Józef 84
Plucińska Ida 125
Podfilipski Zygmunt 145,147,
Pogorzelski Jan 27
Pokrasenowa Maria 142
Porazińska Janina 78
Poznański Karol 79
R
Radziejowska Wanda 77
Rasputin 46
Rogoziński Zenon 11
Rosnowski K 43
RubnerMax 123
Rusinek Zygmunt 62, 77, 93, 97
Rychłowski Stanisław 43
Rypson Piotr 62
S
Saunier Pierre 10, 22
Schmeichel-Zarzeczna Monika
Scholliers Peter 10
Sedlaczek Stanisław 75
Smyk Katarzyna 102
Sobczak Tadeusz 11,26
Stankiewicz 101
Stańczak Stanisław 124,129
Staszel-Polankowa Bronisława
Stępień Tomasz 151
Szczygieł Aleksander 119
Szeliga Edward 125,127
Szeliga Z (Estreicher S ) 102
Szulc Gustaw 16,101,124,127
Szumlańska Paulina 124
Szymański Edward 142,151
Szymczak Zygmunt 36
Ś
Świtalska Julia 127,128
T
Teitelbaum Jacob 7
Tomaszewski Jerzy 14, 29, 30,
161,163-165
Trąmpczyński Wojciech 164
Trzebiatowski Klemens 14, 80
Trznadel Jacek 142
Tyszkowski Jarosław 62,77,
W
Walewska Cecylia 127
Wańkowicz Melchior 7, 8,14,15,
31, 44, 54-62, 68, 69,71,74,
144,155,169-171,173,175
Warszawska Rozalia 16, 62,77
Weyssenhoff Józef 145
Windyga Stanisław 124,127
Wykrętowicz Stanisław 29, 35,
WyrobekEmil 125
Z
Zacharski Tomasz 13
Zajączkowski J P 62,77,93,97
Zakrzewski Stanisław Zenon 17,
Zaprutko-Janicka Aleksandra 12
Zawadzka Maria 77, 98-100
Zientara Benedykt 38,147
Ziółkowska-Boehm Aleksandra»
Ż
Żarnowski Janusz 98,126
Żychlińska Justyna 12
Spid tkeÁcl Wstęp _ 7 1. Wprowadzenie. Parę słów o cukrze_ Historia, produkcja, symbolika_ _ Światowe cukrownictwo a sprawa polska_ 21 21 34 2. Zanim cukier zaczął krzepić. Propaganda przed rokiem 1930_ Działania Komisji Propagandy Konsumpcji Cukru_ 39 43 3. Kampania 1930-1932_ Propaganda pod przewodnictwem Melchiora Wańkowicza Propaganda w mediach_ Propaganda prowadzona przez organizacje społeczne_ 55 55 68 78 4. Cukier - Honor - Ojczyzna. Treści propagandowe w kontekście różnych odbiorców_ 89 5. Cukier w teorii i praktyce _ Cukier w nauce o żywieniu _ Cukier w codziennym użytku _ 121 121 130 5
6. „Cukier krzepi, ale nie nas”. Kampania procukrowa w odbiorze społecznym_ 141 7. Ekonomiczne skutki kampanii. Cukier w liczbach_ Sprzedaż cukru _ Walka o ceny_ Wnioski_ 153 154 162 164 Zakończenie_ 169 Summary_ 175 Wykaz skrótów_ 176 Bibliografia_ 177 Indeks osób_ 188
ЅштипаЛџ "Sugar invigorates". Sugar consumption propaganda 1925-1932 The book describes the propaganda campaign carried out in the interwar period in Poland by Melchior Wańkowicz on behalf of the sugar cartel. Wańkowicz created the famous slogan “Sugar invigorates”, which quickly entered the colloquial language and still functions today. The publication also discusses the history of sugar and its consumption in Poland, explains the reasons for starting an advertising campaign and describes the way it was run. It shows the public response to sugar makers’ activities ֊ satirical drawings, memoirs, poems - and cites statistical data on sugar production, consumption and prices, which prove the effectiveness of the campaign. 175
ЂШиодЛаЏа, Źródła Archiwalia Archiwum Akt Nowych w Warszawie - Biuro Propagandy Konsumpcji Cukru (BPKC) ֊ Zbiór druków ulotnych - Związek Zawodowy Cukrowni (ZZC) Archiwum Państwowe w Poznaniu - Związek Zachodnio-Polskiego Przemysłu Cukrowniczego w Poznaniu (ZZPPCP) Narodowe Archiwum Cyfrowe - Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji (1910-1939) Prasa „Bluszcz” 1930-1932 „Cyrulik Warszawski” 1931-1932 „Czaty” 1931 „Dziecko i Matka” 1931-1932 „Gazeta Cukrownicza” 1924-1939 „Gazeta Świąteczna” 1931 „Hajnt” 1931-1932 „Kobieta w Świecie i w Domu” 1931-1932
„Mucha” 1930-1932 „Na Szerokim Świecie” 1930,1932 „Nauczyciel Polski” 1931 „Przegląd Sportowy” 1930-1932 „Pszczelarz Polski” 1933 „Świat” 1930 „Tygodnik Ilustrowany” 1930-1932 „Unzer Ekspres” 1931-1930 „Warszawskie Czasopismo Lekarskie” 1938 „Wróble na Dachu” 1931-1932 Statystyka i dokumenty drukowane Drugi powszechny spis ludności z dn. 9 XII1931 r. Mieszkania i gospodar stwa domowe. Ludność. Polska, Warszawa 1938. Dziennik Ustaw RP1925,1927,1932,1934,1935. „Mały Rocznik Statystyczny” 1931-1939. „Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej” 1925/1926-1930. Źródła publikowane Materiały Komisji Propagandy Konsumpcji Cukru i Biura Pro pagandy Konsumpcji Cukru Co każdy powinien wiedzieć o cukrze, Warszawa 1929. Co tojest cukier ijak się go wytwarza. Odczyt p. Zygmunta Chybowskiego wygłoszony przed mikrofonem Polskiego Radja w Warszawie w dniu 6 stycznia 1929 roku, Warszawa 1929. Demby Władysław, Spożycie cukru w Pobce. Referat wygłoszony w dniu 13 września 1928 r. w Wilnie na VII Zjeździe Cukrowników Rzeczypo spolitej Pobkiej, Warszawa 1929. Demby Władysław, System zaopatrzenia ludności w cukier w Pobce na tle ogólnej sytuacji w cukrownictwie. Referat wygłoszony w dniu 13 kwietnia 1929 roku w Katowicach na kursach Kierowników Woje wódzkich Oddziałów Aprowhacyjnych, Warszawa 1929. 178
Dietetyka w sporcie. Wynik ankiety Polskiego Związku Związków Spor towych uzupełniony sześciotygodniowemi badaniami dr. J. Szewczykowskiego, przeprowadzonemi nad 44 zawodnikami w ośrodku wychowania fizycznego, Warszawa 1931. Iwasiewicz Jan, Izdebski Stanisław, Cukier ijego własności odżywcze, Warszawa-Poznań 1928. Kamiński Aleksander, Cukier krzepi! Słodka gawęda w obozie harcer skim, Warszawa 1931. Krzemieniecka Lucyna, Rusinek Zygmunt, Zajączkowski J.P., Materjały dla propagandy spożycia cukru w szkołach powszechnych, Warszawa 1932. Liciński Hipolit, Wjaki sposób otrzymuje się cukier ijakie ma on zna czenie dla człowieka, Warszawa 1926. Poradnik dla gospodyń, Warszawa 1925. Radziejowska Wanda, Kapuścińska Maria, Mamy owoce - róbmy przetwory! Praktyczne uwagi i wskazania dla przetwórstwa domo wego oraz łatwe i tanie przepisy na marmelády, konfitury, dżemy, soki, susze i suche konfitury itd., Warszawa 1931. Tyszkowski Jarosław, Rozmowa przy kieliszku, Kraków 1931. Sprawozdanie z Kampanjij 1932/3-1936/7, b.m.w., b.d.w. (odbito na prawach rękopisu). Warszawska Rozalia, Mądry Jaś do kolegów, Kraków 1931. Wielkanoc się zbliża, 1931. Zawadzka Maria, Co będzie na obiad. Podręczna książka kucharska, Warszawa 1932. Pamiętniki i wspomnienia Bečela Tadeusz, Lata górne i chmurne. Wspomnienia, Poznań 1965. Jabłoński Henryk, W świetle historii. Szkice, studia, wypowiedzi, Wroc ław 1988. Naruszewicz Władysław, Wspomnienia lidzianina, Warszawa 2001. Ochocki Adam, Reporter przed konfesjonałem, czylijak się przed wojną robiło gazetę, Łódź 1980. 179
Pamiętniki bezrobotnych, nr 1-57, przedm. Ludwik Krzywicki, War szawa 1933. Pamiętniki chłopów, seria 2, oprać. Ludwik Krzywicki, Warszawa 1936. Pamiętniki chłopów, nr 1-51, oprać. Ludwik Krzywicki, Warszawa 1935. Wańkowicz Melchior, Karafka La Fontaine a, 1.1, Warszawa 2010. Książki kucharskie i poradniki dotyczące odżywiania Albinowska Juliuszowa, Oszczędne obiady bezmięsne, Lwów 1921. Breyerowa Janina, Jarska kuchnia witaminowa, Kraków 1929. Buczyński Konstanty, Tabelewartości odżywczych artykułówjadalnych ułożone według: Rubnera, Bahli, Berga, Schalla, Francka, Königa i innych najnowszych źródeł, Warszawa 1932. Ćwierczakiewiczowa Lucyna, 365 obiadów, Warszawa 1923. Disslowa Maria, Jak gotować. Praktyczny poradnik kucharski z 1930 roku, Warszawa 1988. Friedrich Juliusz, Cukier krzepi, Warszawa 1938. Gensówna Franciszka, Zdrowa kuchnia. Praktyczna książka kucharska, Włocławek 1935. Gniewkowska Alina, Domowa kuchnia. Skarbczyk kulinarny potraw mięsnych, jarskich, ciast, marynat i ważniejszych sekretów gospo darskich, Kijów 1917. Henikowska L., Gotuj na zapas. Podręcznik dla sterylizacji w konser watorze zawierający 210 przepisów, Warszawa 1909. Jak gotować dobrze, smacznie i tanio, Warszawa 1935. Kacprzak Marcin,Jakpielęgnowaćzdrowiew chaciewiejskiej, Warszawa 1927. Kamionka A.J., Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń pokkich w Ameryce, Chicago 1917. Karczewska Maria, Odżywianie człowieka, lekcja 10, seria „Kursy rolnicze im. Stanisława Staszica kurs dla gospodyń wiejskich”, Warszawa 1930. Katalog Wystawy Spożywczej i pokazu
propagandowego racjonalnego odżywiania „Czem i jak się odżywiamy”, Warszawa, 30 września -
23paźdńemikal933róku, teren wystawowy „Bagatela", Warszawa 1933. Kierska Eda, Tania kuchnia na ciężkie czasy, Poznań 1932. Kiewnarska Elżbieta, Nowe potrawy z warzyw, Warszawa 1932. Kiewnarska Elżbieta, Potrawy z kartofli, Warszawa 1930. Książka gospodyni wiejskiej, red. Wanda Żebrowska-Kacprzakowa, Warszawa 1938. Kuchnia garnizonowa oraz wskazówki tyczące się racjonalnego odży wiania wojska, Paryż 1918. Makarewiczowa Róża, Praktyczna kuchnia, czyli podręcznik do przy rządzania potraw i legumin, Lwów 1900. Maria Garbowska, jedz ryby, będziesz zdrówjak ryba, Warszawa 1938. Mazur Wojciech, Co lepsze: wódka czy cukier?, Warszawa 1909. Mogilnicki Tadeusz, Pielęgnowanie i karmienie niemowląt, Warszawa 1931. Najnowsza kuchnia domowa. Najnowsza pokka książka kucharska za wierająca łatwe wskazówki w gotowaniu i przyrządzaniu używanych w życiu polskim zup, warzyw, sosów, potraw mięsnych i rybich, klu sek, sałat etc. etc., Chrzanów 1910. Norkowska Marta, Najnowsza kuchnia wytworna i gospodarska zawie rająca 1032 przepisy gospodarskie z uwzględnieniem kuchnijarskiej, Warszawa 1917. Nowoczesna kuchnia domowa. Najnowszy poradnik w sztuce kulinarnej, [.] z objaśnieniami naukowemi o witaminach, o wartości kalorycznej pokarmów ich pożywności, ojarstwie, o poznawaniu środków spo żywczych i ich przechowaniu, red. Emil Wyrobek, oprać. Antonina Piętkowa, Jan Piętka, Katowice 1931. Ochorowicz-Monatowa Maria, Uniwersalna książka kucharska. Prze szło 2200 skromnych i wytwornych przepisów gospodarczych i ku chennych z uwzględnieniem niezbędnych warunków odpowiedniej djety, codziennej
hygieny oraz kuchnijarskiej, Lwów 1930. Panek Kazimierz, Jarstwo a hygiena żywienia, Lwów 1906. Plucińska Ida, Książka kucharska udoskonalona. Z dodatkiem „Soja ijej zastosowanie w kuchni”, Warszawa 1933. 181
Przepisy o używaniu drożdży w gospodarstwie domowem, Warszawa 1929. Rubner Max, Środki spożywcze i nauka żywienia, tłum. Kazimierz Panek, Lwów 1907. Stańczak Stanisław, Hígjena żywienia na koloniach letnich wypoczyn kowych dla dzieci, Łódź 1933. Szeliga Edward, Nowy kucharz doskonały, czyli zasady i technika racjonalnej współczesnej kuchni i 608 przepisów oraz dietetyczne i kulinarne wskazówki dla gospodarstw o ograniczonych środkach, dla osób pragnących zeszczupleć, dla cierpiących, Warszawa 1929. Szulc Gustaw, Co ijak należyjeść, aby być zdrowym, Warszawa 1935. Szulc Gustaw, Higjena wojskowa, 1.1: Higjena żywienia, Warszawa 1931. Szumlańska Paulina, Skrzętna gospodyni. Układ obiadów mięsnych i postnych oraz przepisy przyrządzania różnych potraw tanio i smacz nie, na podstawie długoletniego doświadczenia ułożone, Warszawa 1913. Świtalska Julia, Abecadło zdrowia i urody, Warszawa 1939. Świtalska Julia, Mój system piękności i zdrowia, Warszawa 1930. Walewska Cecylia, Ach schudnąć!!. ale bez wysiłku. Łatwa metoda. Jak schudnąć lub przytyć, czyli „Idealna figura XX-до wieku”, Po znań 1932. Windyga Stanisław, Odżywianie a sport, Warszawa 1934. Wskazówki prawidłowego i taniego żywienia rodziny, Warszawa 1937. Jak się żywić w czasie wojny, Warszawa 1915. Chodeckí Władysław, Oszczędna kuchnia. Jak się w chwili obecnej trze ba odżywiać, Warszawa 1916. Inne Baliński Władysław, Propaganda, jej metody i znaczenie, Warszawa 1930. Cukier krzepi - wódka lepiej! Foxtrot na fortepian z tekstem (nuty), tekst Stanley J. Jasiński, aranżacja Ferdynand Kowalik, War szawa 1930. 182
Dołęga-Mostowicz Tadeusz, Świat paniMalinowskiej, Warszawa 2010. Konieczny Mieczysław, Reklama. Podręcznik do nauki nowoczesnej kupieckiej reklamy, cz. 1: Wiadomości ogólne. Ogłoszenia gazetowe, list reklamowy, Poznań 1936. Michałowski Jerzy, Wieś nie ma pracy. Wywiad społeczny w powiecie rzeszowskim, Warszawa 1935. Podfilipski Zygmunt, Wrzód cukrowy, czyli historja fatalnej gospodarki polskiego trustu cukrowniczego, Poznań 1932. Zakrzewski Stanisław Z.,Drogiimanowcereklamy, Warszawa 1929. Źródła internetowe Muzeum Drukarstwa Warszawskiego, oprać. Michał T. Horoszewicz, „Almanach Muzealny” 2010, nr 6, s. 467-474, http://mazowsze.hist.pl/37/Almanach_Muzealny/890/2010/34193/ (dostęp 2712016 г.). WHO: spożycie cukru należy zmniejszyć co najmniej o połowę, http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,399486,who-spozycie-cukru-nalezy-zmniejszyc-co-najmniej-o-polowe. html (dostęp 2612016 r.). Sacharyny (E954), http://www.pfpz.pl/index/?id=d9bec6b996ff7a 16fc57fb253e6255c8 (dostęp 2612016 r.). Opracowania A Cultural History ofFood, է. 5: In the Age ofEmpire, red. Martin Bru egel, London-New York 2016. Bergmann Olaf, Kondycja reklamy prasowej ijej rynku w Drugiej Rze czypospolitej w świetle opinii prasy specjalistycznej, „Rocznik Hi storii Prasy Polskiej” 2014, z. 3, s. 49-73. Bruegel Martin, A Bourgeois Good? Sugar, Norms of Consumption and the Labouring Classes in Nineteenth-Century France [w:] Food, Drink and Identity. Cooking, Eating and Drinking in Europe Since the Midd le Ages, red. Peter Scholliers, Oxford-New York 2001. 183
Bruegel Martin, Food and Politics. Policing the Street, Regulating the Market [w:] A Cultural History of Food, t. 5: In the Age of Empire, red. idem, London-New York 2016. Chałupczak Henryk, Browarek Tomasz, Mniejszości narodowe w Pol sce 1918-1995, Lublin 1998. Chełmecki Jerzy, Sport w dwudziestoleciu międzywojennymjako nośnik spójności kulturowej i cywilizacyjnej [w:] Natura i kultura w tradycji pohkości, red. Małgorzata Milecka, Lublin 2013. Cullather Nick, The Foreign Policy ofthe Calorie, „American Historical Review” 2007, որ 2. Dumanowski Jarosław, Magdalena Kasprzyk-Chevriaux, Kapłony i szczeźuje. Opowieść o zapomnianej kuchni polskiej, Wołowiec 2018. Dumanowski Jarosław, Tatarskie ziele w cukrze, czyli staropolskie sło dycze, Warszawa 2011. Dumanowski Jarosław, Wiedza, narracja i smak. Staropolskie książki kucharskie i porady kulinamejako źródło historyczne, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2014, nr 4. Dzieje cukrownictwa w Polsce, red. Czesław Łuczak, Poznań 1981. Ellul Jacques, Propaganda. The Formation ofMensAttitudes, translated by Konrad Kellen, Jean Lemer, New York 1965. Etnografia Polski, 1.1: Przemiany kultury ludowej, red. Maria Bierna cka et al., Wrocław 1976. Fleming Dagmara, Warszawianka w kąpieli. Problem higieny w war szawskiej prasie kobiecej lat 1860-1918, Warszawa 2008. Grabianowski Mieczysław, Słodkie życie, Poznań 2003. Grata Paweł, Monopole skarbowe w polityce podatkowy Drugiej Rze czypospolitej, Rzeszów 2009. Higman Barry William, Historia żywności, tłum. Anna Kunicka, Warszawa 2012. Janiak-Jasińska Agnieszka, Aby wpadło w oko. O
reklamie handlowej w Królestwie Pobldm w początkach XX wieku na podstawie ogłoszeń prasowych, Warszawa 1998. 184
Janiak-Jasińska Agnieszka, Zmagania historyka z reklamą. Artykuły spożywczew ogłoszeniach reklamowych początku XX wieku, „Prze gląd Historyczny” 2011, nr 4. Kaczyńska Elżbieta, „Zdrowejedzenie” - zalecenia i pokka rzeczywi stość w XIX iXX wieku, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospo darczych” 1999, t. 59. Kąkolewski Krzysztof, Wańkowicz krzepi. Wywiad rzeka, Warszawa 1977. Krasińska Barbara, „Cukier krzepi” - pokarm w XX-wiecznej reklamie prasowej iplakacie [w:] Apetyt najedzenie. Pokarmw społeczeństwie, kulturze, symbolice na przestrzeni dziejów, red. Justyna Żychlińska, Anetta Głowacka-Penczyńska, Bydgoszcz 2018. Kurzyna Mieczysław, O Melchiorze Wańkowiczu - nie wszystko, War szawa 1975. Kwiatkowski Maciej Józef, Narodziny Pokkiego Radia, Warszawa 1972. Landau Zbigniew, Rozwój ustawodawstwa kartelowego w Роксе mię dzywojennej na tle polityki kartelowej rządu, „Kwartalnik Histo ryczny” 1972, nr 1. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Drugiej Rzeczy pospolitej, seria „Dzieje Narodu i Państwa Polskiego”, Warszawa 1991. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Pokki międzywo jennej 1918-1939, t. 2: Od Grabskiego do Piłsudskiego. Okres kryzysu poinflacyjnego i ożywienia koniunktury 1924-1929, Warszawa 1971. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Pokki między wojennej 1918-1939, t. 3: Wielki kryzys 1930-1935, Warszawa 1982. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Gospodarka Pokki międzywo jennej 1918-1939, t. 4: Lata interwencjonizmu państwowego 19361939, Warszawa 1989. Landau Zbigniew, Tomaszewski Jerzy, Zarys hktorii gospodarczej Pokki 1918-1939,
Warszawa 1999. 185
Landau Zygmunt, Pożyczka dillonowska. Przyczynek do działalnośd kapitałów amerykańskich w Polsce, „Kwartalnik Historyczny” 1957, nr 3. Łeńska-Bąk Katarzyna, Sól ziemi, Wrocław 2002. Literatura pokka w okresie międzywojennym, t. 3, red. Irena Macie jewska, Jacek Trznadel, Maria Pokrasenowa, Kraków 1993. Malec Jan, Konkurencja cukru trzcinowego z buraczanym na przestrzeni wieków (Cane sugar versus sugar beet sugar for ages), „Gazeta Cu krownicza” 2007, որ 9. Mauersberg Stanisław, Społeczne uwarunkowania dostępu do szkoły w Drugiej Rzeczypospolitej [w:] Oświata, szkolnictwo i wychowanie w latach II Rzeczypospolitej, red. Karol Poznański, Lublin 1991. Mintz Sidney W., Sweetness and Power. The Place of Sugar in Modem History, New York 1985. Mojsiewicz Czesław, Szkice z dziejów propagandy, Poznań 2000. Napierała Anita, Higiena prywatna w polskich publikacjach popular nych i popularnonaukowych w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Koncepcje i porady, Poznań 2018. Paciorek Magdalena, Higiena dzieci i młodzieży w pokkim czasopi śmiennictwie medycznym okresu międzywojennego, Warszawa 2010. Paczkowski Andrzej, Prasa pokka w latachl918-1939, Warszawa 1980. Pokki plakat propagandowy dwudńestolecia międzywojennego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie, oprać. Monika Schmeichel- -Zarzeczna, Lublin 2014. Rypson Piotr, Nie gęsi. Pokkie projektowanie graficzne1919-1949, Kra ków 2011. Smyk Katarzyna, Choinka w kulturze pokkiej. Symbolika drzewka i ozdób, Kraków 2009. Sobczak Tadeusz, Konsumpcja żywnościowa chłopska w Królestwie Pokkim w 2 połowieXIX i w początkachXX wieku,
Wrocław 1986. Sobczak Tadeusz, Przełom w konsumpcji spożywczej w Królestwie Pol skim w XĽX wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968. Stępień Tomasz, KabaretJuliana Tuwima, Katowice 1989.
Szkice z dziejów Związku Nauczycielstwa Pokkiego, Warszawa 1939. Szymczak Zygmunt, Działalność Banku Cukrownictwa w Poznaniu na rzecz śkartelizowanego przemysłu cukrowniczego w Роксе, Poznań 1964. The Oxford Handbook of Food History, red. Jeffrey M. Pilcher, Oxford-New York 2012. Tomaszewski Jerzy, Ojczyzna nie tylko Polaków. Mniejszośrinarodowe w Роксе w latach 1918-1939, Warszawa 1985. Tomaszewski Jerzy, Przemyt i handel sacharyną w Роксе w latach 1930-1938, „Zeszyty Naukowe Akademii Spraw Wewnętrznych” 1975, nr 11. Trzebiatowski Klemens, Szkolnictwo powszechne w Роксе w latach 1918-1932, Wrocław 1970. Wykrętowicz Stanisław, Przemysł cukrowniczy w zachodniej Роксе w latach 1919-1939, Poznań 1962. Zientara Benedykt et al., Dzieje gospodarcze Pokki do roku 1939, War szawa 1988. Ziółkowska-Boehm Aleksandra, Na tropach Wańkowicza. Po latach, Warszawa 2009. Żarnowski Janusz, Nowe spojrzenie na społeczeństwo Pokki między wojennej [w:] Społeczeństwo międzywojenne: nowe spojrzenie, red. Włodzimierz Mędrzecki, Janusz Żamowski, seria „Meta morfozy społeczne”, 1.10, Warszawa 2015. Żarnowski Janusz, Pokka 1918-1939. Praca, technika, społeczeństwo, Warszawa 1999. Żarnowski Janusz, Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939, Warszawa 1973.
ՍրսԽԽ OAÓb A Achard Franz Carl 24,25 Adamczewski Marian 63 Albinowskajuliuszowa 125,130, 133 Altwater Wilbur 121 Antkiewicz (Zakrzewska) Zofia 18 В Baliński Władysław 17,41,42 Bania Adam 13 Bečela Tadeusz 16,140,151 Bergmann Olaf 13,42,183 Biernacka Maria 11 Biltekoff Charlotte 122 Borodziej Włodzimierz 19 Borowicz Stefan 141 Breyer Stanisław 127 Breyerowa Janina 16,125,127, 128,133 Browarek Tomasz 70,116 Bruegel Martin 10,22,23,33, 38,121 188 Buczyński Konstanty 123 Burnett John 10 Bylina Michał 62,109 C Chałupczak Henryk 70,116 Chełmecki Jerzy 85 Chodeckí Władysław 124 Chojnowski Andrzej 19 Chybowski Zygmunt 49 CithurusZ. 129 Cullather Nick 12,122 Czajkowska Anna 7 Ć Ćwierczakiewiczowa Lucyna 124,125 0 Demby Władysław 28,31,36,37, 43,48,61 Disslowa Maria 16,125,133,135, 136
Dołęga-Mostowicz Tadeusz 141, 142 Dumanowski Jarosław 10-12, 24,130 E Ellul Jacques 13, 39 F Fleming Dagmara 11 Freidberg Susan 12 Friedrich Juliusz 147,148 Fryderyk Wilhelm III 25 Funk Kazimierz 122 C Garbowska Maria 45 Gensówna Franciszka 125 Głowacka-Penczyńska Anetta 12 Gniewkowska Alina 124,133 Grabianowski Mieczysław 10, 21,23,25,115 Grata Paweł 14,34 Gronowski Tadeusz 62 H Henikowska L. 124 Higman Barry William 12 Hiller Karol 62 Horoszewicz Michał T. 62 I Iwasiewicz Jan 16,43,45,46,52, 53,60,61,109,150 Izdebski Stanisław 16,46 J Jabłoński Henryk 151 Janiak-Jasińska Agnieszka 12,13 Jarumski Leon 83 Jasiński Stanley J. 144 К Kaczyńska Elżbieta 11 Kamiński Aleksander 61,77,93 Kamionka A.J. 124 Kapuścińska Maria 77 Karczewska Maria 128,129 Karpiński Franciszek 43 Kasprzyk-Chevriaux Magdalena 12 Kąkolewski Krzysztof 7 Kellen Konrad 13 Kennedy Deborah 7 Kierska Eda 125,130 Kiewnarska Elżbieta 45,61,131, 133 Kister Marian 55 Kochanowski Jerzy 19 Konieczny Mieczysław 41,42 Kosiński Krzysztof 19 Kostek-Biernacki Wacław 143 Kowalik Ferdynand 144 Krasińska Barbara 12 Krzemieniecka Lucyna 62,77, 80,93,97 Krzywicki Ludwik 16 Kunicka Anna 12 189
Kurzyna Mieczysław 56 Kusociński Janusz 92,96 Kwiatkowski Maciej Józef 49 L Landau Zbigniew 14,29,30,36, 59,151,153,161,163-165 Lernerjean 13 Liciński Hipolit 43,46,48, 54, 139 Ł Łeńska-Bąk Katarzyna 90 Łozińska Maria 12 Łoziński Jan 12 Łubieński Henryk 25 Łuczak Aleksandra 13 Łuczak Czesław 25 Mintz Sidney W. 10, 21,22,24 Mogilnicki Tadeusz 129 Mojsiewicz Czesław 39,40 Mrozowicki Teodor 25 Mycielski Józef 25 N Napierała Anita 11,122,126 Napoleon Bonaparte 25 Naruszewicz Władysław 142 Norbiin Stefan 62,78 Norkowska Marta 124 Nowina-Czemy Henryk 62 O Ochocki Adam 142 Ochorowicz-Monatowa Maria 16,100,124,130,131,133 Osten-Sacken W. 43 M Maciejewska Irena 142 Macierzyński Wiesław 13 Mackiewicz Kamil 62,64,112 Makarewiczowa Róża 124,131 Malec Jan 24-26,36,37 Marggraf Andreas Sigismund 24 Mauersberg Stanisław 79 Mazur Wojciech 126 Mędrzecki Włodzimierz 98 Michałowski Jerzy 17,160,161 MiercałowB. 61 Milecka Małgorzata 85 Miller Cezary 61 Minkowska Anna 17,138 190 P Paciorek Magdalena 11,128,129 Paczkowski Andrzej 14,70,71 Panek Kazimierz 123 Parkhurst Ferguson Priscilla 12 Peker Michał 107 Pietkiewicz Stanisław 92 Piętka Jan 125 Piętkowa Antonina 125 Pilcher Jeffrey M. 9 Piłsudski Józef 84 Plucińska Ida 125 Podfilipski Zygmunt 145,147, 148,163
Pogorzelski Jan 27 Pokrasenowa Maria 142 Porazińska Janina 78 Poznański Karol 79 Szymczak Zygmunt 36 R Radziejowska Wanda 77 Rasputin 46 Rogoziński Zenon 11 RosnowskiK. 43 RubnerMax 123 Rusinek Zygmunt 62,77,93,97 Rychłowski Stanisław 43 Rypson Piotr 62 T Teitelbaum Jacob 7 Tomaszewski Jerzy 14,29,30, 35,36, 58, 59,66,117,151,153, 161,163-165 Trąmpczyński Wojciech 164 Trzebiatowski Klemens 14,80 Trznadel Jacek 142 Tyszkowski Jarosław 62,77, 102,109,112 S Saunier Pierre 10,22 Schmeichel-Zarzeczna Monika 13 SchoUiers Peter 10 Sedlaczek Stanisław 75 Smyk Katarzyna 102 Sobczak Tadeusz 11,26 Stankiewicz 101 Stańczak Stanisław 124,129 Staszel-Polankowa Bronisława 95 Stępień Tomasz 151 Szczygieł Aleksander 119 Szeliga Edward 125,127 Szeliga Z. (Estreicher S.) 102 Szulc Gustaw 16,101,124,127 Szumlańska Paulina 124 Szymański Edward 142,151 Ś Świtalska Julia 127,128 W Walewska Cecylia 127 Wańkowicz Melchior 7,8,14,15, 31,44, 54-62,68,69,71, 74, 76,79, 80, 89,116,141,142, 144,155,169-171,173,175 Warszawska Rozalia 16,62,77 Weyssenhoff Józef 145 Windyga Stanisław 124,127 Wykrętowicz Stanisław 29,35, 162,164 WyrobekEmil 125 Z Zacharski Tomasz 13 Zajączkowski J.P 62,77,93,97 Zakrzewski Stanisław Zenon 17, 41,42,69,115
Zaprutko-Janicka Aleksandra 12 Zawadzka María 77,98-100 Zientara Benedykt 38,147 Ziółkowska-Boehm Aleksandra 55,58 Ż Żamowski Janusz 98,126 Żychlińska Justyna 12 Bayerische StaaîsbibffcÆtoefc V МйпсЬэп J |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Zakrzewska, Zofia |
author_GND | (DE-588)1223870251 |
author_facet | Zakrzewska, Zofia |
author_role | aut |
author_sort | Zakrzewska, Zofia |
author_variant | z z zz |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV047071492 |
ctrlnum | (OCoLC)1229084499 (DE-599)HEB472232606 |
era | Geschichte 1925-1932 gnd |
era_facet | Geschichte 1925-1932 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03122nam a2200541 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047071492</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220203 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">201221s2020 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788380989610</subfield><subfield code="9">978-83-8098-961-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1229084499</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)HEB472232606</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zakrzewska, Zofia</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1223870251</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">"Cukier krzepi"</subfield><subfield code="b">propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates"</subfield><subfield code="c">Zofia Zakrzewska</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">"Sugar invigorates"</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">191 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Diagramme</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 177-187</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache: Sugar invigorates</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1925-1932</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zuckerverbrauch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4799345-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Werbung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4065541-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Geschichte 1925-1932</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Zuckerverbrauch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4799345-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Werbung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4065541-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HEBIS Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220203</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032478489</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09042</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09042</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
geographic_facet | Polen |
id | DE-604.BV047071492 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T16:13:53Z |
indexdate | 2024-07-10T09:01:47Z |
institution | BVB |
isbn | 9788380989610 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032478489 |
oclc_num | 1229084499 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 191 Seiten Illustrationen, Diagramme |
psigel | BSB_NED_20220203 |
publishDate | 2020 |
publishDateSearch | 2020 |
publishDateSort | 2020 |
publisher | Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
record_format | marc |
spelling | Zakrzewska, Zofia Verfasser (DE-588)1223870251 aut "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" Zofia Zakrzewska "Sugar invigorates" Warszawa Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 2020 191 Seiten Illustrationen, Diagramme txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 177-187 Zusammenfassung in englischer Sprache: Sugar invigorates Geschichte 1925-1932 gnd rswk-swf Zuckerverbrauch (DE-588)4799345-5 gnd rswk-swf Werbung (DE-588)4065541-6 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Geschichte 1925-1932 z Zuckerverbrauch (DE-588)4799345-5 s Werbung (DE-588)4065541-6 s Polen (DE-588)4046496-9 g DE-604 HEBIS Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
spellingShingle | Zakrzewska, Zofia "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" Zuckerverbrauch (DE-588)4799345-5 gnd Werbung (DE-588)4065541-6 gnd |
subject_GND | (DE-588)4799345-5 (DE-588)4065541-6 (DE-588)4046496-9 |
title | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" |
title_alt | "Sugar invigorates" |
title_auth | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" |
title_exact_search | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" |
title_exact_search_txtP | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" |
title_full | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" Zofia Zakrzewska |
title_fullStr | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" Zofia Zakrzewska |
title_full_unstemmed | "Cukier krzepi" propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" Zofia Zakrzewska |
title_short | "Cukier krzepi" |
title_sort | cukier krzepi propaganda konsumpcji cukru w polsce w latach 1925 1932 sugar invigorates |
title_sub | propaganda konsumpcji cukru w Polsce w latach 1925-1932 = "Sugar invigorates" |
topic | Zuckerverbrauch (DE-588)4799345-5 gnd Werbung (DE-588)4065541-6 gnd |
topic_facet | Zuckerverbrauch Werbung Polen |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032478489&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT zakrzewskazofia cukierkrzepipropagandakonsumpcjicukruwpolscewlatach19251932sugarinvigorates AT zakrzewskazofia sugarinvigorates |
Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.
Inhaltsverzeichnis