Polskość Kresów Wschodnich: myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Mysłowice
Wydawnictwo Magna Polonia
2020
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 181-206 |
| Beschreibung: | 206 Seiten 21 cm |
| ISBN: | 9788395258077 8395258070 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047024828 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220207 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 201124s2020 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788395258077 |9 978-83-952580-7-7 | ||
| 020 | |a 8395258070 |9 8395258070 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1224482317 | ||
| 035 | |a (DE-599)HEB470816554 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Frąckiewicz, Kazimierz |e Verfasser |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Polskość Kresów Wschodnich |b myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości |c Kazimierz Frąckiewicz |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Mysłowice |b Wydawnictwo Magna Polonia |c 2020 | |
| 300 | |a 206 Seiten |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 181-206 | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1771-2004 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Grenzgebiet |0 (DE-588)4021993-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Polnische Ostgebiete |0 (DE-588)4238028-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Polnische Ostgebiete |0 (DE-588)4238028-5 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Grenzgebiet |0 (DE-588)4021993-8 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1771-2004 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m HEBIS Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220115 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032432224 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 09034 |g 478 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 0904 |g 477 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 0904 |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 0904 |g 478 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 09033 |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 09033 |g 477 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 09034 |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 09034 |g 477 |
| 942 | 1 | 1 | |c 305.8009 |e 22/bsb |f 09033 |g 478 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181992614395904 |
|---|---|
| adam_text | KAZIMIERZ FRĄCKIEWICZ
POLSKOŚĆ
KRESÓW WSCHODNICH
Myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich
a negacjonizm ich polskości
WYDAWNICTWO MAGNA POLONIA
SPIS TREŚCI
WSTĘP 11
ROZDZIAŁ I
ZAŁOŻENIA HISTORYCZNO-CYWILIZACYJNE POLSKOŚCI KRE
SÓW WSCHODNICH STARCIE CYWILIZACYJNE Z ROSJĄ 15
1 Obraz Polski na przełomie stuleci XVIII i XIX 15
2 Wolność, Całość, Niepodległość Postulat odbudowy Polski w granicach
z 1771 r 24
3 Polsko-rosyjski spór doktrynalny o prawno-państwowy i narodowy cha
rakter I Rzeczypospolitej 27
4 Starcie cywilizacyjne Polski z Rosją Bilans strat polskości
na Kresach Wschodnich 34
4 1 Polacy na Kresach Wschodnich w dobie zaborów i w II RP 34
4 2 Skasowanie Kościoła greckokatolickiego Manipulacja tożsamością
cywilizacyjną ludności ziem litewsko-ruskich 52
4 3 Likwidacja szkolnictwa polskiego i banicja języka polskiego 56
4 4 Deklasacja, wysiedlenia i eksterminacja szlachty Wchłanianie
i likwidacja przez Rosjan wielkiej polskiej grupy etnicznej 59
4 5 Manipulowanie faktami dla stworzenia ideologicznej podbudowy
istnienia państwowości Zmudzinów i Białorusinów zespolonej z państwem
rosyjskim Wytwarzanie separatyzmu Zmudzinów i Białorusinów 62
4 6 Wszechstronna polityka antypolskich represji i terroru na Rusi
(od roku 1838) i na Litwie (od roku 1864) 80
4 7 Deportacje i eksterminacja ludności polskiej z ziem wschodnich
II RP wiatach 1939-1958 83
4 8 Separatyzm Rusinów galicyjskich Rozbijanie narodu polskiego
przez Austriaków 85
4 9 Inne istotne elementy rosyjskiej polityki kolonizacyjnej na ziemiach
litewsko ruskich 86
ROZDZIAŁ II
POLSKA I JEJ GRANICE W MYŚLI NARODOWEJ
U PROGU NIEPODLEGŁOŚCI 89
1 Koncepcja odnowienia państwa polskiego na Kresach Wschodnich w for
mule restitutio ad integrum 89
2 Podkreślanie wagi dla Polski unii z Litwą i dziedzictwa unii 98
3 Stosunek do koncepcji Polski etnograficznej i do postulatów wycofania
się z Kresów Wschodnich 99
4 Naród polski według obozu narodowego 103
ROZDZIAŁ III
NEGACJONIZM POLSKOŚCI KRESÓW WSCHODNICH 111
1 Polityczne i ideologiczne źródła negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich
2 Podstawowe założenia negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich 126
ROZDZIAŁ IV
NARÓD ETNOGRAFICZNY A NARÓD CYWILIZACYJNY GENTE
RUTHENUS (LITHUANUS) NAHONEPOLONUS POWRÓT DO KON
CEPCJI POLSKIEGO PAŃSTWA CYWILIZACYJNEGO 149
1 Terytorialno-demograficzne przyczyny upadku państwa i narodu polskiego
w XX w Fiasko państwa narodu etnograficznego 149
2 Wątłe podstawy uroszczeń separatystów i nacjonalistów narodowościowych
do rządu dusz na Kresach Wschodnich i władztwa terytorialnego 151
3 Dezaktualizacja czynników nacjonalistycznych na Kresach Wschodnich
4 Państwo cywilizacyjne odpowiedzią na globalizację i współczesne zagro
żenia bytu narodu polskiego 168
WYKAZ BIBLIOGRAFII 181
Spis treści Wstęp............................................................................................................................11 Rozdział I ZAŁOŻENIA HISTORYCZNO-CYWILIZACYJNE POLSKOŚCI KRE SÓW WSCHODNICH. STARCIE CYWILIZACYJNE ZROSJĄ........... 15 1. Obraz Polski na przełomie stuleci XVIII i XIX..................................... 15 2. Wolność, Całość, Niepodległość. Postulat odbudowy Polski w granicach z 1771 r...........................................................................................................24 3. Polsko-rosyjski spór doktrynalny o prawno-państwowy i narodowy cha rakter I Rzeczypospolitej............................................................................... 27 4. Starcie cywilizacyjne Polski z Rosją. Bilans strat polskości na Kresach Wschodnich.......................................................................... 34 4.1. Polacy na Kresach Wschodnich w dobie zaborów i w II RP...34 4.2. Skasowanie Kościoła greckokatolickiego. Manipulacja tożsamością cywilizacyjną ludności ziem litewsko-ruskich...................................... 52 4.3. Likwidacja szkolnictwa polskiego i banicja języka polskiego....56 4.4. Deklasacja, wysiedlenia i eksterminacja szlachty. Wchłanianie i likwidacja przez Rosjan wielkiej polskiej grupy etnicznej.................59 4.5. Manipulowanie faktami dla stworzenia ideologicznej podbudowy istnienia państwowości Żmudzinów i Białorusinów zespolonej z państwem rosyjskim. Wytwarzanie separatyzmu Żmudzinów i Białorusinów......62 4.6. Wszechstronna polityka antypolskich represji i terroru na Rusi (od
roku 1838) i na Litwie (od roku 1864).........................................80 4.7. Deportacje i eksterminacja ludności polskiej z ziem wschodnich II RP w latach 1939-1958......................................................................83 4.8. Separatyzm Rusinów galicyjskich. Rozbijanie narodu polskiego przez Austriaków..................................................................................... 85 4.9. Inne istotne elementy rosyjskiej polityki kolonizacyjnej na ziemiach litewsko-ruskich.......................................................................................86 Rozdział II POLSKA I JEJ GRANICE W MYŚLI NARODOWEJ U PROGU NIEPODLEGŁOŚCI.................................................................... 89 1. Koncepcja odnowienia państwa polskiego na Kresach Wschodnich w for mule restitutio ad integrum....................................................................... 89 2. Podkreślanie wagi dla Polski unii z Litwą i dziedzictwa unii................ 98 3. Stosunek do koncepcji Polski etnograficznej i do postulatów wycofania się z Kresów Wschodnich............................................................................ 99
4. Naród polski według obozu narodowego 103 Rozdział III NEGACJONIZM POLSKOŚCI KRESÓW WSCHODNICH................. 111 1. Polityczne i ideologiczne źródła negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich.. 111 2. Podstawowe założenia negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich 126 Rozdział IV NARÓD ETNOGRAFICZNY A NARÓD CYWILIZACYJNY GENTE RUTHENUS (LITHUANUS) NATIONEPOLONUS. POWRÓT DO KON CEPCJI POLSKIEGO PAŃSTWA CYWILIZACYJNEGO......................149 1. Terytorialno-demograficzne przyczyny upadku państwa i narodu polskiego w XX w. Fiasko państwa narodu etnograficznego.................................... 149 2. Wątle podstawy uroszczeń separatystów i nacjonalistów narodowościowych do rządu dusz na Kresach Wschodnich i władztwa terytorialnego......... 151 3. Dezaktualizacja czynników nacjonalistycznych na Kresach Wschodnich ....................................................................................................................... 152 4. Państwo cywilizacyjne odpowiedzią na globalizację i współczesne zagro żenia bym narodu polskiego....................................................................... 168 Wykaz bibliografii 181
Wykaz bibliografii Książki i materiały drukowane I. Abdzirałowicz, Adwiecznym szliacham. Daśliedziny biełaruskaha świetagliadu, Miensk 1993 (pierwsze wydanie: 1921). W. Antonowicz, Oczierki istorii Wielikogo Kniażiestwa Litowskogo do polowiny XVstoletia, Kiew 1878. Sz. Askenazy, Rosya-Polska 1815-1830, Lwów 1907. Atlas ethnographique des provinces habitées en totalité ou en partiepar des polonais /par R. d’Erkert, St. Petersbourg 1863. U. Augustyniak, Historia Polski 1572—1795, Warszawa 2008. J. Bartoszewicz, Polityka interesu narodowego, [w:]]. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Polska. Jaka byla. Jaka jest teraz. Jaka być powinna, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia politykipolskiej. Wybórpism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Sprawa polska, Kijów 1918, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Walka o Polskę, Poznań 1920, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, KrakówWarszawa 2016.
KazimierzFrąckiewicz J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej, Warszawa 1929, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków -Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Znaczenie polityczne Kresów wschodnich dla Polski, Warszawa 1924, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, KrakówWarszawa 2016. W. Bączkowski, O wschodnich problemach Polski, Wrocław 2005. D. Beauvois, Polacy na Ukrainie 1831-1863. Szlachtapokka na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie, Biblioteka „Kultury”, t. 425, Paryż 1987 i 1988. D. Beauvois, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793-1914, Lublin 2005. Belarus Lithuania Poland Ukraine, The Foundations ofHistorical and Cultural Traditions in East Central Europe, red. J. Kloczowskiego, J. Pelenskiego, M. Radwana і in., Lublin-Rzym 1994. B. Białokozowicz, Między Wschodem a Zachodem. Z dziejów formowania się białoruskiej świadomości narodowej, Białystok 1998. A. Biały, Polacy na Białorusi 1921-1939, [w:] Kresy Wschodnie źródłem siły i potęgi Pokki. Konferencja historyczna, Warszawa, 1 grudnia AD 2018, Warszawa 2019. M.W. Bicz, DziarżaunasćBielarusi: stanaulieńnie, strata, baraćbazaadnaulieńnie. IXw.-1918 r. [w:] Gumanitarnyja isacyjalnyja nawuki nazychodzieXXstagoddzia, Minsk 1998. I. D. Bieliajew, Oczierk istorii Siewiero-zapadnogo kraja Rossit, Wilna 1867. M. Biernacka, Wsie drobnoszlacheckie na Mazowszu i Podlasiu, Wrocław 1966. P. D. Brianciew, Istorija Litowskom msudarstwa s driewniejszich wriemion, Wilna 1889. 182
PolskoJçJCrjísó v Wschodnich A. Bumblauskas, Wielkie Księstwo Litewskie. Wspólna historia, podzielona pamięć, Bellona, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2013. E. Charaszkiewicz, Zagadnienie prometejskie (referat uzupełniający), [w:] E. Charaszkiewicz, Zbiór dokumentów ppłk. Edmunda Charaszkiewicza, oprać., wstęp i przypisy A. Grzywacz, M. Kwiecień, G. Mazur, Biblioteka Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Kraków 2000, s. 57-80, https:// geopolityka.historykon.pl/proxy/zagadnienie-prometejskie/ M. J. Chodakiewicz, Międzymorze, Warszawa 2018. S. Ciesielski, Represje sowieckie wobec PoUków i obywateli polskich, Warszawa: Ośrodek Karta, 2002. M. T. Cyceron, O państwie, o prawach, przeł. I. Żółtowska, Kęty 1999. Czarna Księga Komunizmu. Zbrodnie, terror, przeihdowania, podred. S. Courtois, Warszawa 1999. P. G. Czigrinow, Oczierki istorii Bietarusi, Minsk 2000. A. Ćwikiewicz, Zapadno-russizm. Nárysy zgistoryi hramadzkaj myśli na Biełarusi u XIXipaczatku XXw., Minsk 1993. N. P. Daszkiewicz, Zamietkipo istoriiLitowsko-Russkogogosudarstwa, Kijew 1885. K. Dębski, Bohaterstwo unitów podlaskich (1875-1905), Warszawa 1993. R. Dmowski, Kwestia ukraińska (sierpień 1930 r), [w:] R. Dmowski, Świat powojenny i Polska, Wrocław 1999. R. Dmowski, Myśli nowoczesnego Polaka, Warszawa 1989. R. Dmowski, Niemcy, Rosja i kwestia polska, Warszawa 1991. R. Dmowski, Polityka polska i odbudowanie państwa, tom 1, Warszawa 1989. 183
Kazimierz„Frąckiewicz R. Dmowski, Polityka pokka i odbudowanie państwa, tom II, Warszawa 1989. R. Dmowski, Światpowojenny i Polska, Wrocław 1999. D. Doncow, Nacjonalizm, Lwiw 1926, http://shronl.chtyvo.org.ua/Dontsov/ Natsionalizm_vyd_l 926.pdf M. W. Downar-Zapolski, Litouska-Bielaruskaja dziarżawa u paczatku XVI staliećcia, [w:] Czatyrochsotlećcie bielaruskaha druku, Minsk 1926. M. W. Downar-Zapolski, Podstawy państwowości Białorusi, Grodno 1919 (wznowienie współczesne to: M. W. Dounar-Zapolski, Asnowy dziarżaunaści Bietarusi, Minsk 1994). S. W. Dumin, Drugaja Ruś (Wielikoje kniażiestwo Litowskoje i Russkoje), [w:] Istorija Otiecziestwa: liūdi, idiei, rieszienija. Oczierki istorii Rossit IX— naczala XXw.,podred. S. W. Minnienkö, Moskwa 1991. R. Dzwonkowski, Za wschodnią granicą 1917-1939, Warszawa 1993. R. Dzwonkowski, O. Gorbaniuk, J. Gorbaniuk, Postawy katolików obrządku łacińskiego na Białorusi wobec języka polskiego, Lublin 2004 P. Eberhardt, Pokka ijej granice. Z historiipokkiej geografii politycznej, Lublin 2004. P. Eberhardt, Przemiany narodowościowe na Białorusi, Warszawa 1994. P. Eberhardt, Przemiany narodowościowe na Litwie, Warszawa 1997. P. Eberhardt, Twórcy pokkiej geopolityki, Kraków 2006. Europa nie prowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze LLI Rzeczypospolitej Pokkiej) w latach 1772-1999, Warszawa 1999. 184
Polskość_Kręsów Wschodnich A. Fiłatawa, Chryscijanskija kanfiesii paslia dałuczeńnja Biełarusi da Rasijskaj imperii (1772-1860) [w:] Kanfiesii na Biełarusi (kaniecXVIII— XXst.), nawukowy redaktor U.I. Nawicki, Minsk 1998. R. Frost, Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej. Tom 1. Powstanie i rozwój 1385-1569, 2018. A. Frycz Modrzewski, O naprawie Rzeczypospolitej, przeł. E. Jędrkiewicz [w:] A. Frycz Modrzewski, Dzieła wszystkie, է. Լ Warszawa 1953. I. Gieysztorowa, Ludność, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 r„ t. I, Warszawa 1981. Gistoryja Biełarusi u dźwuch cząstkach. Cząstką 1. Adstarażytnych czasou ֊pa liūty 1917. Pad redakcyjaj prafiesarau J.K. Nowika i G.S. Marcala. 3 wydańnie dapracowanaje i dapounienaje. Zacwierdżana Ministerstwam adukacyi Respubliki Biełaruś u jakaści padrucznika dla studentau ustanou, zabiaspieczwajuczych atrymańnie wyszejszaj adukacyi, Minsk 2007. Ł. J. Gorizontow, „Bolszaja russkaja nacija” w impierskoj i riegionalnoj stratiegii samodzierżawia, [w:] Prostranstwo wlasti: istoriczeskij opyt Rossii i wyżowy sowriemiennosti, podnaucznoj red. B. W.Ananicza, S. I. Barziłowa, Moskwa 2001. K. Górski, Divide et impera, Białystok 1995. W. Grygor’iewa, Palityka rusifikacyi nasielnictwa praz prawasłaunuju Carkwu [w:] Kanfiesii na Biełarusi (kaniec XVIII — XX st.), naukowy redaktor U.I. Nawicki, Minsk 1998. Gumanitarnyja i sacyjalnyja nawuki na zychodzie XXstagoddzia, Minsk 1998. Historia Kościoła w Polsce, t. II, cz. 1, pod red. B. Kumora i Z. Obertyńskiego, Poznań 1979. Historia Polki w liczbach. Ludność. Terytorium, pod red. A.
Jezierskiego, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1994. 185
Kazimierz. Frąckiewtcz M. Hruszewski, Istorija Ukraini-Rusi (w dziesięciu tomach), Lwiw-Kiiw 1898-1937. S. Huntington, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa 2005. Istorija Otiecziestwa: liūdi, idiei, rieszienija. Oczierki istorii Rossit IX— naczala XXw., pod red. S. W. Mironienko, Moskwa 1991. M. Iwanow, Pierwszy naród ukarany. Polacy w Związku Radzieckim 1921—1939, Warszawa-Wrocław 1991. S. Janowicz, Ojczystość. Białoruskie ślady i znaki, Olsztyn 2001. A. Jaruszewicz, Riewnitielprawosławija, kniaź Konstantin Iwanowicz Ostrożskij (1461-1530) i prawoslawnaja Litowskaja Ruś w jego wriemja, Smoliensk 1896. D. Jędrzejczyk, U źródeł polskiej myśli geopolitycznej, [w:] Problematyka geopolityczna ziem polskich, pod red. P. Eberhardta, Warszawa 2008. D. Jędrzejczyk, W. Wiik, Eugeniusz Romer jako geografspołeczno-ekonomiczny, Warszawa 1999. R. Jurkowski, Ziemiaństwopolskie Kresów Północno — Wschodnich 1864— 1904. Działalność społeczno — gospodarcza, Warszawa 2001. M. Kałuski, Sprawy kresowe bez cenzury, t. 1, Toruń — Melbourne 2017. M. Kałuski, Sprawy kresowe bez cenzury, t. 2, Toruń - Melbourne 2018. Kanfiesii na Biełarusi (kaniec XVIII—XXst.), naukowy redaktor U.I. Nawicki, Minsk 1998 A. Kappeler, Obrazowanije nacij i nacionalnoga dwiżienija w Rossijskoj impierii, [w:] Rossijskaja impierija w zarubieżnoj istoriografii, sost. P. Wert, P. S. Kabytow, A. I. Miller, Moskwa 2005, http://www.lfond.spb.ru/books/pdf/rossijskaya_ imperiya-contents.pdf 186
l’o¡ ՝к.։ч( кк-чі лк· Х мінн мгіі A. Kappeler, Rossija mnogonacjonalnaja impierija, Moskwa 2000. N. M. Karamzin, Istorija gosudarstwa Rossijskogo, t. ГѴ , Moskwa 1991. S. Kieniewicz, Powstanie styczniowe, Warszawa 1988. J. Kloczkowski, P. Kowal, O Włodzimierzu Bączkowskim, [w:] W. Bączkowski, O wschodnich problemach Polski, Wroclaw 2005, http://www.omp.org.pl/ stareomp/index6504.html?module=subjects func=viewpage pageid=20 J. Kłoczowski, Historia Pokki a dziedzictwo Rzeczypospolite), [w:] A. Sulima Kamiński, Historia Rzeczypospolitej Wielu Narodów 1505-1795■ Obywatele, ich państwa, społeczeństwo, kultura, Instytut Europy Środkowo Wschodniej, Lublin 2000. J. Kłoczowski, Rzeczpospolita Wielu Narodów, Instytut Europy ŚrodkowoWschodniej, Lublin 2012. M. Kojałowicz, Cztienia po istorii Zapadnoj Rossit, S.-Pietierburg 1864 (współczesne wydanie: Minsk 2006). M. Kojałowicz, Liekciipo istorii Zapadnoj Rossit, Moskwa 1864. M. O. Kojałowicz, O rassielieniipliemion zapadnogo kraja Rossit, Moskwa 1863. F. Koneczny, Napór Orientu na Zachód, Warszawa 2004. F. Koneczny, O pierwotnej polskości Ziemi Chełmskiej i Rusi Czerwonej, Warszawa 1920. F. Koneczny, O wielości cywilizacji, Warszawa 2002. Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, Dz. U. z 1990 r. nr 74, ροζ. 439. H. Korwin-Milewski, Siedemdziesiątևէwspomnień (1855-1928), 1993 (b.m.w.). 187
Kazimierz.Frąckiewicz T. Korzon, Wewnętrzne dzieje Pokki za Stanisława Augusta 1764-94. Badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego, t. I, KrakówWarszawa 1897. B. Koskowski, Opis ziem zamieszkanych przez Polaków, Warszawa 1904. M. Kosman, Historia Białorusi, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 1979. [M. Kossobudzki], tłum. J. Januszowski, Zwierciadło królewskie z wielu miejsc ludzi wielkich zebrane i na pokkieprzełożone (Kraków 1606), [w:] Sześć broszur politycznych z XVI i początku XVII stulecia, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. S. Koszutski, Co nam Rosja dała i co nam wzięła? (obraz historyczno - polityczny), Warszawa 1917. A. R. Kozłowski, Geopolityczne przemiany białoruskiejprzestrzeni cywilizacyjnej, Warszawa 2015. Z. Krajewski, Polacy w Republice Litewskiej 1918-1940, Lublin 1998. Kresy Wschodnie źródłem siły i potęgi Polski. Konferencja historyczna, Warszawa, 1 grudnia AD 2018, Warszawa 2019. L. Kulczycki, Królestwo Pokkie 1815-1914, Kraków 1916. J. Kumaniecki, Pokójpokko-radziecki 1921, Warszawa 1985. B. Kumor, Historia Kościoła, t. VII, Lublin 2001. W. I. Lenin, O prawie narodów do samostanowienia, [w:j W. I. Lenin, Dzieła Wybrane, t. I, Warszawa 1949, http://www.marxists.org/polski/lenin/19l4/ prawonar/index.htm E. Likowski, Dzieje Kościoła Unickiego na Litwie i Rusi w XVIII i XIX wieku, cz. I, Warszawa 1906. 188
JPo^KOŞd.K^ÖW. ^ÇHODWÇH List Józefa Czapskiego do Autora, [w:] D. Beauvois, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793-1914, Lublin 2005. S. Litak, Kościół unicki obrządu greckiego na styku dwóch kultur w XVI-XVIII wieku, [w:] Belams Lithuania Poland Ukraine, Lhe Foundations ofHistorical and Cultural Traditions in East Central Europe, red. J. Kłoczowskiego, J. Pelenskiego, M. Radwana і in., Lublin-Rzym 1994. Literatura pokka. Przewodnik encyklopedyczny, red. Julian Krzyżanowski, T. 1 : A—M, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984. M. K. Liubawski, Idiejajedinstwa russkogo naroda w Jugo-zapadnoj Rusi w epochu prisojedinienija Małorossii k Moskowskomu gosudarstwu, Praga 1929. M. K. Liubawski, Obłastnoje dielienie i miestnoje uprawlienie Litowsko-Russkogo gosudarstwa ko wriemieni izdaniapierwogo Litowskogo statuta, Moskwa 1893. M. K. Liubawski, Oczierk istorii Litowsko-Russkogo gosudarstwa do Liublinskoj unii wkliuczitielno, Moskwa 1915, http://esxatos.com/ lyubavskiy-ocherk-istorii-litovsko-russkogo-gosudarstva W. Lizak, Rozstrzelana Polonia. Polacy w ZSRR 1917-1939, Szczecin 1990. LI. Lappo, Litowsko-Russkoje gosudarstwo i Pokza w XVII stolietii, [w:] Trudy LVsjezda Russkich akadiemiczieskich organizacij za graniciej, Bielgrad, cz. 1. LI. Lappo, Litowsko-Russkoje gosudarstwo w sostawie Rieczi Pospolitoj, [w:] Naucznyje trudy Russkogo narodnogo uniwersitieta, t. II, Praga 1929. LI. Lappo, Wielikoje kniażiestwo Litowskoje wo wtorojpołowinie XVIstolietija: Litowsko-russkij powiet i jego siejmik, Juriew 1911. LI. Lappo, Wielikoje
kniażiestwo Litowskoje za wriemja ot zakliuczienija Liublinskoj unii do smierti Stiefana Baterija (1569-1586): Opyt issliedowannija politiczieskogo i obszcziestwiennogo stroja, Sankt Pietierburg 1901. LI. Lappo, Zapadniaja Rossija i jejo sojedinienije s Polszej, Praha 1924. 189
Kazimierz Frąckiewicz S. Mackiewicz-Cat, Herezje i prawdy, Warszawa 1962. Mały rocznik statystyczny 1939, Warszawa 1939, http://istmat.info/files/ uploads/51382/maly_rocznik_statystyczny_1939.pdf Mały rocznik statystyczny Polski wrzesień 1939 — czerwiec 1941, Ministerstwo Informacji i Dokumentacji Polski, Londyn 1941. Tłumaczenie zjęzyka angielskiego, Warszawa 1990. T. Mańkowski, Genealogia sarmatyzmu, Warszawa 1946. W Meysztowicz, Gawędy o czasach i ludziach, Londyn — Łomianki 2008. W. A. Mielnik, Gosudarstwiennaja idieologia Riespubliki Biełaruś. Koncieptualnyje osnowy, 4-je izdanije isprawliennoje i dopolniennoje, Minsk 2007. R. Moorhouse, Pakt diabłów. Sojusz Hitlera i Stalina, Kraków 2015. H. Mościcki, Pod berłem carów, Warszawa 1924. W. Nałkowski, Terytorium Polski historycznej jako indywidualność geograficzna, Warszawa 1912. ]. Ochmański, Historia Litwy, Ossolineum, Wrocław 1982. E. Opaliński, Kultura polityczna szlachty pokkiej w latach 1587-1652, Warszawa 1995. S. Orzechowski, Dyjalog około egzekucyi, [w:] S. Orzechowski, Wybór pism, oprać. J. Starnawski, Wrocław 1972. W. Osadczy, Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin 2007. W. Osadczy, Unia Triplex. Unia brzeska w tradycjipolskiej, rosyjskiej i ukraińskiej, Radzymin-Warszawa 2019. 190
Polskość Kresów Wschodnich T. Otremba, Punkty zwrotne dziejów Polski XX wieku, [w:] Problematyka geopolityczna ziem pohkich, pod red. P Eberhardta, Warszawa 2008. A. Paczkowski, PoL·cypod obcą i własną przemocą, [w:] Czarna Księga Komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, pod red. S. Courtois, Warszawa. 1999. Sebastian Petrycy z Pilzna, Pisma wybrane, է. II, Warszawa 1956. U. I. Piczeta, Agrarnaja deforma ZigmuntaAwgusta w litowsko-russkom gosudarstwie, Moskwa 1918. A. Piskozub, Wspólnota cywilizacyjna mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej, [w:] Problematyka geopolityczna ziem pohkich, pod red. P. Eberhardta, Warszawa 2008. Pisma polityczne z czasów pierwszego bezkrólewia, wyd. J. Czubek, Kraków 1906. Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej, pod red. M. Kopczyńskiego i W Tygielskiego, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010. M. P. Pogodin, Nacziertanije russkoj istorii. DL· gimnazij, Moskwa 1837. W. Pol, Historyczny obszar Polski, Kraków 1869. N. A. Poliewoj, Istorija russkogo naroda, t. 5, Moskwa 1833. J. L. Popławski, Nasze stanowisko na Litwie i Rusi (1896), [w:] J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. J. L. Popławski, Polska współczesna (1896-1904), [w:] J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. J. L. Popławski, Rzut oka na sprawy polskie w ubiegłym dziesięcioleciu (1905), [w:] J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. 191
KmMlĘRzJpRĄCKIEWICZ J. L. Popławski, Zadnia polityki narodowej na Kresach (1903), [w:] J. L. Popławski, Wybórpism, Wrocław 1998. Problematyka geopolityczna ziem polskich, pod red. P. Eberhardta, Warszawa 2008. Prostranstwo whsti: istoriczieskij opytRossii i wyżowy sowriemiennosti, pod naucznoj red. B. W Ananicza, S. I. Barziłowa, Moskwa 2001. Przesiedlenie ludności polskiej z kresów wschodnich do Polski, 1944-1947. Wybór dokumentów, dokumenty zebrali Włodzimierz Borodziej i Stanislaw Ciesielki, Warszawa 1999. A. Rachuba, Litwini, [w:] Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej, pod red. M. Kopczyńskiego i W. Tygielskiego, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010. M. Radwan, Carat wobec kościoła greckokatolickiego w zaborze rosyjskim 17961839, Lublin 2004. R. Radzik, Kim są Białorusini, Toruń 2002. E. Romer, Geograficzno — statystyczny atlas Polski, Warszawa-Kraków 1916. E. Romer, Pamiętnik paryski 1918-1919, Wrocław 1989. E. Romer, Polska i Polacy, Kraków 1916. E. Romer, I. Weinfeld, Rocznik Polski. Tablice statystyczne, Kraków 1917. Rossijskaja impierija w zarubieżnoj istoriografii, sost. P Wert, P. S. Kabytow, A. I. Miller, Moskwa 2005, http.7/www.lfond.spb.ru/books/pdf/rossijskaya_imperiyacontents.pdf Senatora anonima deliberacyje o królu, panach, radzie i urzędnikach, sejmie i bezkrólewiu, [w:] Sześć broszurpolitycznych z XVI i początku XVII stulecia, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. 192
Роічком : Kid SC AV WSchodvk.h M. E Smirnow, Jagieüo-Jakow- Władisław ipierwoje sojedinienije Litwy s Polszieju, cl. 1, Odessa 1868. S. M. Sołowiow, Istorija Rossit s driewniejszich wriemion, t. 1, Moskwa 1874. S. M. Sołowiow, Obszcziedostupnyje cztienija o russkoj istorii, Moskwa 1992 (pierwsze wydanie: Moskwa 1908). T. Sommer, Dzieci operacjipokkiej mówią, Warszawa 2013. T. Sommer, Operacja antypolska NKWD 1937-1938, Warszawa 2014. Sprawozdanie wprzedmiocie strat i szkód wojennych Pokki w latach 1939—1945. Praca zbiorowa, plik DJVU, Warszawa: Biuro Odszkodowań Wojennych, 1947. Studia z nauk społecznych i humanistycznych. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Bernarda Janusza Albina w siedemdziesiątą rocznicę urodzin (pod redakcją M. S. Woևոտkiego i W. Baluka), Wrocław 2006. W. Studnicki, Od socjalizmu do nacjonalizmu, Lwów 1904. W. Studnicki, Północno-wschodnie ziemie dawnej Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1919. W. Studnicki, Sprawa pokka, Komorów 2009. W. Studnicki, Zprzeżyć i walk, Warszawa 1928. W. Studnicki, Zarys statystyczno-ekonomiczny ziem północno-wschodnich, Wilno 1922. A. Sulima Kamiński, Historia Rzeczypospolitej Wielu Narodów 1505-1795. Obywatele, ich państwa, społeczeństwo, kultura, Instytut Europy Środkowo Wschodniej, Lublin 2000. A. L. Szczęśniak, Katyń. Th historyczne, fakty, dokumenty, Warszawa 1989. 193
К л/, i .՝ ա : к/. ¡ · к w к r i :w i c z Sześć broszur politycznych z XVI i początku XVII stulecia, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. D. Szpoper, Sukcesorzy Wielkiego Księstwa, Gdańsk 1999. T. Śliwa, Kościółgreckokatolicki na „ziemiach zabranych” (1815—1839) i Kościół greckokatolicki w Królestwie Pokkim (1815—1875), [w:] Historia Kościoła w Polsce, t. II, cl. 1, pod red. B. Kumora i Z. Obertyńskiego, Poznań 1979. J. Tabiś, Polacy na Uniwersytecie Kijowskim, Kraków 1974. J. Tomaszewski, Rzeczpospolita wielu narodów, Warszawa 1985. Trzysta lat od początku unii polsko — saskiej. Rzeczpospolita wielu narodów i jej tradycje, Kraków 15—17IX1997r., pod red. A. K. Link — Lenczowskiego i M. Markiewicza, Kraków 1999. P. Turyk, Unici wobec prześladowań, [w:] Uniwersalizm i tradycja w kulturze: wybrane aspekty, red. nauk. A. Roguska, M. Danielak-Chomać, cz. 1, Siedlce 2008. W. Tygielski, A gdzie Polacy?, [w:] Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej, pod red. M. Kopczyńskiego i W. Tygielskiego, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010. Uniwersalizm i tradycja w kulturze: wybrane aspekty, red. nauk. A. Roguska, M. Danielak-Chomać, cz. 1, Siedlce 2008. N. G. Ustriałow, Nacziertanije russkoj istorii, dla sriednich ucziobnych zawiedienij, Sankt Pietierburg 1842. N. G. Ustriałow, O Litowskom kniażiestwie. Issliedowanije woprosa, kakoje miesto w russkoj istorii dolžno zanimat’ Wielikoje kniażiestwo Litowskoje?, Sankt Pietierburg 1839. R. Wapiński, Narodowa demokracja 1893-1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980.
¡’oLsKoši . Kai.sõvi Wschodnich W. Wielhorski, Ziemie ukrainne Rzeczypospolitej, zarys dziejów, „Pamiętnik Kijowski”, Londyn 1959. B. Winiarski, Ustrój polityczny ziem polskich w XIX wieku, Poznań 1923. Z. J. Winnicki, Szkice kojdanowskie, Wrocław 2005. Z. J. Winnicki, Szkicepokko-białoruskie, Wrocław 1998. Z. J. Winnicki, Współczesna doktryna i historiografia białoruska (po roku 1989) wobec Pokki ipokkości, Wrocław 2003. Z. J. Winnicki, Współczesne białoruskie koncepcje genezy Wielkiego Księstwa Litewskiego [w:] Studia z nauk społecznych i humanistycznych. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Bernarda Janusza Albina w siedemdziesiątą rocznicę urodzin (pod redakcją M. S. Wolańskiego i W Baluka), Wrocław 2006. E. Woyniłłowicz, Wspomnienia 1847-1928, Wilno 1931. cl. 1, oprać. J. Iwaszkiewicz, P. Wróbel, Kształtowanie się białoruskiej świadomości narodowej a Polska, Warszawa 1990. P. Vaughan, Zbigniew Brzeziński, Warszawa 2010. Volumina legum, wyd. J. Ohryzko, Petersburg 1859. Zapadnyje okrainy Rossijskoj impierii, M. Dołbiłow, A. Miller (red.), Moskwa 2006. J. Zaprudnik, Biełaruś. Na gistarycznych skryżawańnjach, Minsk 1996. L. Zasztowt, Europa Środkowo-Wschodnia a Rosja XIX-XX wieku: w kręgu edukacji i polityki, Warszawa 2007. W. A. Zbyszewski, Zagubieni romantycy i inni, Paryż 1992. 195
Kazimierz Frąckiewicz A. Żytko, Polityka rosyjska wobec szlachty białoruskiej w latach 1861-1914, [w:] Europa nie prowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Pohkiej) w latach 1772-1999, Warszawa 1999. Artykuły z prasy 35-lecie listu pasterskiego do Polaków, „Polak-Greko-Katolik” 1939, nr 9. D. Althoen, „Natione Polonus ” and the „Naród SzUchecki ”. Two Myths ofNational Identity and Noble Solidarity, „Zeitschrift fur Ostmitteleuropa-Forschung” 2003, որ 52, z. 4. J. Bartoszewicz, Rok 1917, „Myśl Narodowa” 1928, որ 8. J. Bartoszewicz, Sprawa Kresów Wschodnich, „Przegląd Wszechpolski” 1923, nr3. J. Bielecki, UEsieje spustoszenie: Europa Środkowa się wyludnia, „Rzeczpospolita”, 17.08.2018, https://www.rp.pl/Unia-Europejska/180819495-UE-siejespustoszenie-Europa-Srodkowa-sie-wyludnia.html R. Cheda, Naprawdę Dzikie Pola. Czy Ukraina przetrwa kolejny rok?, „Polska Niepodległa”, 3.05.2018, https://polskaniepodlegla.pl/opinie/ item/15791 -naprawde-dzikie-pola-czy-ukraina-przetrwa-kolejny-rok M. P. Daszkiewicz, Borba kultur i narodnostiej w Litowsko-Russkom gosudarstwie w pieriod dinasticzieskoj unii Litwy s Polsziej, „Uniwiersitietskije Izwiestija”, Kijew, 1884, № 10, 12. M. P. Daszkiewicz, Litowsko-Russkojegosudarstwo, usłowijajego wozniknowienija ipricziny upadka, „Uniwiersitietskije Izwiestija”, Kijew, 1882, № 3, 5, 8-10, 1883, №4,7. M. Dołbiłow, Kulturnaja idioma wozrożdienija Rossit kak faktor impierskoj politiki w Siewiero-Zapadnom kraje w 1863-1865gg., „Ab Imperio” 2001, nr
1-2. 196
Polskość Kresów Wschodnich P. Eberhardt, Skład narodowościowy ludności Federacji Rosyjskiej na przełomie XX i XXI wieku, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2016, tom 5, http://dx.doi.org/10.18778/2300-0562.05.10 W. Fiadosik, recenzja książki Kanfiesii na Biełarusi (kaniec XVIII — XX st.), „Biełaruski Gistaryczny Ahliad” 1998, t. 5, z. 2, http://www.belhistory.eu/ kanfesii-na-belarusi-kanec-xviii-xx-st-viktar-fyadosik/ Q. Giedroyc], Deklaracja w sprawie ukraińskiej, „Kultura” 1977, nr 5 (356). J. Giedroyc, J. Mieroszewski, Rosyjski .komplekspolski’i obszar ULB, „Kultura” 1974, nr 9. M. Glinka — Rostkowski, 75. rocznica operacji „ Ostra Brama”. „ Tam, gdzie biją polskie serca, tam jest Polska!”, „Kombatant” 2019, nr 7-8 (343-344), http:// www.kombatanci.gov.pl/images/DOC/Kombatant/2019/201907-08.pdf J. Goclon, Polsko-radziecki traktatpokojowy zawarty w Rydze w 1921 r. (aspekty polityczno-narodowościowe), „Przegląd Nauk Historycznych” 2009, R. VIII, nr 1. Grozi nam płaskość i wulgarność. Wywiad Jerzego liga, „Apokryf” 1996, nr 9 - dodatek do „Tygodnika Powszechnego”. A. Kazakiewicz, Wialikaje Kniastwa Litouskaje jak idealiagicznaja realnaść, ,Arche Paczatak” 2003, nr 5. P. Kępiński, Charyzmatyk z Wielkiego Księstwa, „Nowa Europa Wschodnia” 2014, nr 3-4. M. O. Kojałowicz, Liublinskaja unija, ili Posliednieje sojedinienije Litowskogo kniażiestwa s Polskim koroliestwom na Liublinskom siejmie w 1569godu, Sankt Pietierburg, „Russkij inwalid” 1863. M. Kojałowicz, Pojezdka wZapadniuju Rossiju, „Cierkownyj wiestnik” 1887, nr 4. A. Krysiński, Tendencje rozwojowe ludności
Pokki pod wzgկdem narodowościowym i wyznaniowym w dobie powojenne], „Studia Narodowościowe” 1931, nr 1. 197
Kazimierz Frąckiewicz J. Kumaniecki, Repatriacja Polaków w latach 1921-1924 po wojnie polskoradzieckiej, „Przegląd Wschodni” 1991, R. I. I. Lewandowska, Polscy ulani wrócili na historyczny poligon, “Kurier Wileński” 2019, nr 30 (146), https://kurierwilenski.lt/2019/08/10/ polscy-ulani-wrocili-na-historyczny-poligon/ Litwa w otnoszienii k Rossii i Polszie, [w:] „Wiestnik Jugo-Zapadnoj i Zapadnoj Roşii. Istoriko-litieraturnyj žurnal”, wyd. К. Goworskij, Kijew 1862, wrzesień, t. 1; lipiec, t. 1. O. Łatyszonek, Białoruskie Oświecenie, „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 1994, nr 2. Cz. Łuczak, Szanse i trudności bilansu demograficznego Pokki w latach 1939—1945, „Dzieje Najnowsze” 1994, nr 2. Cz. Michalski, Ponary - Golgota Wileńszczyzny, Kraków, „Konspekt” 2001, nr 5. M. J. Miegiem, Obraz kriewskoj unii w doriewolucionnoj rossijskoj istoriografii XIX — naczała XX wieka, „Lietuvos Istorijos Studijos” 2015, որ 36, http://dx.doi.org/10.15388/LIS.2015.36.9315 , http://www.zurnalai.vu.lt/ lietuvos-istorijos-studijos/article/view/9315/7162 M. J. Miegiem, „Russkaja Litwa” w konciepcii N. G. Ustriałowa, „Wiestnik Bałtijskogo Fiedieralnogo Uniwersitieta im. I. Kanta” 2014, z. 12, https:// cyberleninka.ru/article/v/russkaya-litva-v-kontseptsii-n-g-ustryalova A. Mironowicz, Kościółprawosławny w dziejach Rzeczypospolitej, „Sympozjum” 2000, nr 1(6). Na Białorusi tożsamość narodowa zostala już ukształtowana i jest ona inna pod każdym względem odpokkiej i rosyjskiej. Zprofi Eugeniuszem Mironowiczem rozmawia Bartłomiej Sokołowski, „Polityka Narodowa” 2018, nr 19. W. N. Nazimow, Oczierk iz
nowiejsziej lietopisi siewiero-zapadnoj Rossii, „Russkaja Starina” 1885, t. XLV. 198
Polskość Keesów Wschodnich D. Pietrzyk-Reeves, O pojęciu „Rzeczpospolita” (res publica) w polskiej myśli politycznej XVI wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2010, t. LXII, z. 1. D. Pietrzyk-Reeves, Tradycja republikańska, respublica, republikanizm, „Horyzonty Polityki” 2013, Vol. 4, N° 7. A. Piskozub, A. R. Kozłowski, M. Knoch, Zmarnowana szansa wyzwolenia całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej u schyłku pierwszej wojny światowej, „Przegląd Geopolityczny” 2009, t. 1. P Rudkouski, Rachunek sumienia, „Tygodnik Powszechny”, 14.03.2006, https:// www.tygodnikpowszechny.pl/rachunek-sumienia-130708 I. Rychlikowa, Deklasacja drobnej szlachty polskiej w Cesarstwie Rosyjskim. Spór o „Pułapkę na szlachtę” Daniela Beauvois, „Przegląd Historyczny” 1998, t. LXXIX, z. 1. K. J. Sidorkiewicz, Polacy z Litwy Kowieńskiej: patriotyzm z naturalnych przyczyn, „Kurier Wileński”, 2.10.2015, https://kurierwilenski.lt/2015/10/02/ polacy-z-litwy-kowienskiej-patriotyzm-z-naturalnych-przyczyn/ E. Siemaszko, Bilans zbrodni, „Biuletyn IPN” 2010, nr 7-8. J. Sikorska - Kulesza, Weryfikacja szUchectwajako instrument stanowej degradacji drobnej szlachty na Litwie i Białorusi w latach 1831-1868, „Przegląd Wschodni”. Historia i współczesność Polaków na Wschodzie, 1992/93, t. II, z. 3 (7). O. Sosnowski, Uwagi o gotyckim budownictwie drzewnym w Pohce, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” III, Warszawa 1935. A. M. Stoliarow, Probliema obrazowanija Wielikogo Kniażiestwa Litowskogo w russkoj istoriografii pierwoj polowiny XIX wieka, „Wiestnik Tatarskogo Gosudarstwiennogo Gumanitarno-Piedagogiczieskogo
Uniwiersitieta” 2009, nr 1 (16), https://cyberleninka.ru/article/v/ problema-obrazovaniya-velikogo-knyazhestva-litovskogo-v-russkoyistoriografii-pervoy-poloviny-xix-veka 199
Ķazimīei^ Frąckiewicz В. Światłowski, Prometejska racja stanu. Źródła i dzieje ruchu prometejskiego w II Rzeczpospolitej, „Poliarchia” 2014, nr 2, https://www.uj.edu.pl/ documents/123362602/9aa22464-bfc5-4e98-acd 1 -cc2dl bc071 d5 F. Świstun, Spory austriackich Rusinów o kwestię narodowościową, „Świat Słowiański” 1910. W. Tomaszewski, Ukraina się wyludnia. Zatrważające dane o demografii naszego sąsiada, „Najwyższy Czas”, 3.03.2019, https://nczas.com/2019/03/03/ ukraina-sie-wyludnia-zatrwazajace-dane-o-demografii-naszego-sasiada/ A. Walicki, Początki ukraińskiego odrodzenia narodowego w Galicji, „Tygodnik Przegląd”, 26.12.2004, https://www.tygodnikprzeglad.pl/ poczatki-ukrainskiego-odrodzenia-narodowego-galicji/ Z. Wojciechowski, Od Wersalu do Poczdamu, „Przegląd Zachodni” 1955, nr 5-6, http://www.archiwumpz.iz.poznan.pl/Content/1549/C_II_472-C_ II_473BP-1955_5-6_63.pdf Wywiad z przedstawicielem IPN Łukaszem Kaminskim, „Rzeczpospolita”, 19-20.09.2009. L. Zasztowt, Koniec przywilejów — degradacja drobnej szlachty pohkiej na Litwie historycznej iprawobrzeżnej Ukrainie w latach 1831-1868, „Przegląd Wschodni” 1991,1.1, z. 3. L. Zasztowt, Zsyłka i przesiedlenia ludności pohkiej z zachodnich guberni w głąb Cesarstwa Rosyjskiego po powstaniu styczniowym, „Przegląd Wschodni” 1998, t. V, z. 2(18). A. Zechenter, Czym byla „Operacja Polska”?, „Nasz Dziennik”, 17-18.12.2016, https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/38093,Czym-byla-Operacja-Polska.html K. Zieliński, Kwestia obywatelstwa pohkiego dla repatriantów, reemigrantów i uchodźców z Rosji w latach 1918-1922. ReguUcje prawne a praktyka
urzędnicza, „Dzieje Najnowsze” 2001, R. XXXIII. 200
Росшіе Kresów Wschodnich M. Ziętek-Wielomska, A. Wielomski, O polskiej myśli państwowej, „Opcja na Prawo” 2018, nr 2 (151), https://konserwatyzm.pl/ zietek-wielomska-wielomski-o-polskiej-mysli-panstwowej/ P. Zychowicz, Zapomniane ludobójstwo PoUków, „Uważam Rze” 2012, nr 8. C. Żołędowski, „Pierwsza repatriacja”. Powroty i przyjazdy osiedleńcze do Pokki ze Wschodu po I wojnie światowej, „Studia Migracyjne — Przegląd Polonijny” 2017, z. 1 (163). Rękopisy K. Frąckiewicz, Cywilizacje na Białorusi według Feliksa Konecznego, w posiadaniu autora. M. J. Miegiem, Sriedniewiekowaja istorija Litwy (do 1385g-)w doriewolucionnoj rossijskoj i sowietskoj istoriografii, Kaliningrad 2018, rękopis dysertacji na stronie http://igh.ru/system/dissertations/dissertation_pdfs/000/000/020/original/ f7dlcaa84251 а6а30еЬс29а063б7б5с85 82a0667.pdf? 1536241096 A. M. Stoliarow, Istorija Wielikogo Kniażiestwa Litowskogo w otiecziestwiennoj istoriografii XIX— naczala XX wieka, Kazań 2008, rękopis pracy na stronie http://cheloveknauka.com/istoriya-velikogo-knyazhestva-litovskogo-votechestvennoy-istoriografii-xix-nachala-xx-veka Źródła internetowe 13 Pulk Ulanów na ulicach Wilna, 9.09.2018, https://zw.lt/ wilno-wilenszczyzna/13-pulk-ulanow-na-ulicach-wilna/ 17 września ruszy TVP Wilno, 5.09.2019, http://wilnoteka.lt/ artykuł/17-wrzesnia-ruszy-tvp-wilno Alfredas Bumblauskas: Spór o Wilno to przyczyna sojuszu Litwy z Rosją w 1920 roku, 14.08.2010, https://www.newsweek.pl/polska/alfredas-bumblauskas- 201
Kazimier Frąckiewicz spor-o-wilno-to-przyczyna-sojuszu-litwy-z-rosja-w-1 9 20-roku/ t4rz8xw T. Andrzejewski, Franciszkanie odzyskali klasztor w Wilnie. „Nacjonalistyczna tłuszcza byla oburzona”, 21.03.2017, https://kresy24.pl/franciszkanie-odzyskaliklasztor-w-wilnie-nacjonalistyczna-tluszcza-byla-oburzona/ S. Balcerac, Prawdziwyprezydent Ukrainy. Kim jest człowiek, któryfaktycznie będzie rządził krajemԼ 29.06.2019, https://polskaniepodlegla.pl/opinie/item/20262prawdziwy-prezydent-ukrainy-kim-jest-czlowiek-ktory-faktycznie-bedzie-rzadzilkrajem Biało-czerwona w centrum Wilna, 3.05.2017, http://www.wilnoteka.lt/artykul/ bialo-czerwona-w-centrum-wilna R. Buliński, Włodzimierz Bączkowski — ideolog prometejski, 20.06.2015, https://www.jpilsudski.org/artykuly-publicystyka-felietony/felietony/ item/2387-wlodzimierz-baczkowski-ideolog-prometejski Bumblauskas: Dwujęzyczna Wileńszczyzna to nasze bogactwo. Wywiad Piotra Kępińskiego, 14.12.2012, https://pl.delfi.lt/opinie/ bumblauskas-dwujezyczna-wilenszczyzna-to-nasze-bogactwo.d?id=60223605 J. Bury, Litwinizm — nowe zjawisko na Białorusi, 24.07.2008, https://kresy.pl/ wydarzenia/litwinizm-nowe-zj awisko-na-bialorusi-1 / Co takiegoi Ukraińcy chcą przyłączenia do Polski! „Znikną problemy”, 27.11.2018, https://otopress.pl/2018/11 /27/ukraina-przylaczenie-do-polski/ Czy Pokka nie chce odzyskać Kresów?, 04.11.2016, http://www.telewizjapolska24. pl/PL-H23/3/1513/czy-polska-nie-chce-odzyskac-kresow.html Franciszkanie odzyskali klasztor, 14.03.2017, http://www.wilnoteka.lt/artykul/ franciszkanie-odzyskali-klasztor 202
Polskość JCresów Wschodnich P. Furmaniak, Polacy na Ukrainie - sytuacja polskiej 31.03.2011, http://www.psz.pl/168-archiwum/ piotr-fhrmaniak-polacy-na-ukrainie-sytuacja-polskiej-mniejszosci mniejszości, G. Górny, się pole do Ukraina kontra Lwów, czyli dla Polski otwiera nowej gry, 27.04.2019, https://wpolityce.pl/ swiat/444305-ukraina-kontra-lwow-pole-do-nowej-gry-dla-polski J. Haszczyński, Litwa: Kluczowe ministerstwa w rękach Polaków, 06.07.2019, https://www.rp.pl/Polityka/190709585-Litwa-Kluczowe-ministerstwa-w-rekachPolakow.html W. Iwanow, Slawianskij gieniezis Wielikogo kniażiestwa Litowskogo, rozdziały z 4-tomowego opracowania historycznego Litwa, Wielkie Księstwo Litewskie, ruscy / rosyjscy ludzie i Żmudź (pierwotnie i do XX wieku) http://ruskline.ru/ analitika/2017/11/01 /slavyanskij_genezis_velikogo_knyazhestva_Iitovskogo/ W Iwanow — Wilienski, Russkaja Litwa, diskussija, 2010, https://www.proza. ru/2010/11/18/134 M. Kacewicz, Kto sprawdza, czy Ukraina chce do Polski?, 30.04.2019, https:// belsat.eu/pl/news/kto-sprawdza-czy-ukraina-chce-do-polski/ Kamieniec Podolski stawia na Polskę, 28.02.2019, https://belsat.eu/pl/news/ kamieniec-podolski-stawia-na-polske/ D. W. Kariew, „ Oczierk... ”M. K. Liubawskogo w kontiekstie wostocznoslawianskich istoriografij Rossii XIX naczała XX w., https://history.wikireading.ru/290723 A. Kazimierczuk, Stanislaw Pięta: Wielu Ukraińców chce połączenia z Polską, 05.07.2016, https://www.rp.pl/Kraj/l60709644-Stanislaw-Pieta-WieluUkraincow-chce-polaczenia-z-Polska.html S. Kieniewicz, Wawrzyniec Puttkamer. Biografia,
https://www.ipsb.nina.gov. pl/a/biografia/wawrzyniec-puttkamer Konferencja poczdamska, https://pl.wikipedia.org/wiki/Konferencja_poczdamska 203
Kazimierz Frąckiewicz Kościół na Ukrainie przeżywa wiosnę, 24.05.2017, https://ekai.pl/ kosciol-na-ukrainie-przezywa-wiosne-rozmowa-z-abp-mokrzyckim/ Kościół rzymskokatolicki na Białorusi. Oficjalna strona www.catholic.by Kościół unicki w Imperium Rosyjskim, https://pl.wikipedia.org/wiki/ Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_unicki_w_Imperium_Rosyjskim M. W Kowaliew, „Poka szto jeszczio zdzies’žiť możno srawnitielno snosno... ” Pisma profiessora II Lappo S.G. Puszkariewu 1920-1940-je gody, estorussica. ut.ee/estica/ros_balt/2015/kovalev.docx W Kowalski, Boisz się migrantów? Rzeczpospolita Wielu Narodów — setki ևէ temu przeszliśmy udany eksperyment z wielokulturowością, 17.09.2015, https:// natemat.pl/154985,rzeczpospolita-wiełu-narodow-setki-lat-temu-przeszlismyudany-eksperyment-z-wielokulturowoscia A. Lipatow, System władzy rosyjskiej a rozdwojenie rosyjskiej tożsamości, 13.08.2012, https://studioopinii.p1/archiwa/l 1036 Litwa: Wcentrum Wilna wciągnięto na masztքևfi Litwy i Pokki, 11.11.2018, https:// www.radiomaiyja.pl/informaí5e/litwa-w-centrum-wilna-wciagiietD֊na-rnaszt֊flagj-ütwy-i-potíd/ ONZ wzywa Polskę do delegalizacji ONR i Młodzieży Wszechpokkiej, 19.09.2019, https://www.rp.pl/Spoleczenstwo/190919208-ONZ-wzywa-Polske-dodelegalizacji-ONR-i-Mlodziezy-Wszechpolskiej.html T. Otočki, Pokka partia triumfuje, na Litwie będzie lustracja, 26.06.2018, https:// przegladbaltycki.pl/7714,polska֊partia֊mumfuje-na-litwie-bedzie-lustracja.html Państwowa Służba Statystyki Ukrainy. Oficjalna strona http://database.ukrcensus. gov. ua/PXWEB2007/ukr/news/op_popul.asp Pod wspólnym niebem.
Rzeczpospolita wielu narodów, wyznań, kultur (XVIXVIII w.), 22.07.2015 http://muzhp.p1/pl/c/1565/pod-wspolnym-niebem֊ rzeczpospolita-wielu-narodow-wyznan-kultur-xvi-xviii-w 204
Polskość Jaksów Wschodnich Pokka kilka razy odrzucała zwrot naszych Kresów, 29.10.2016, https://www.salon24. pl/u/konfederatl000/733858,polska-kilka-razy-odrzucala-zwrot-naszych-kresow 18.03.2019, chris 1991/942732, prometeizm-1 Prometeizm, https://www.salon24.p1/u/ Przed dwtidziestu laty Pokka miała szansę odzyskać Kresy, 10.02.2010, http:// www.trybunalscy.pl/node/2272 Przy samorządzie Wilna wywieszono polską flagę, 3.05.2017, https://zw.lt/ wilno-wilenszczyzna/przy-samorzadzie-wilna-wywieszono-polska-flage/ Putin przypomniał, że Lwów był częścią Pokki, 02.09.2016, https://www.wprost.pl/świat/10021698/Putin-przypomnial-ze-Lwow-bylczescia-Polski.html Ukraina i Pokzcza możut’ objednatisia w najbikzu i najbagatszu dzierżawu Jewropi, 08.02.2016, https://ua-reporter.com/uk/news/ukrayina-i-polshcha-mozhutobyednatysya-v-naybilshu-i-naybagatshu-derzhavu-yevropy Uroczystości z okazji 450-lecia Unii Lubekkiej w Wilnie, 8.07.2019, https://wilno.msz. gov.pl/pl/ aktualności/uroczystosci_z_okazji_450_lecia_unii_lubelskiej_w_wilnie Zona szefapokkiego MSZchce odrodzenia nacjonalizmu na Ukrainie, 13.05.2014, https:// kresy.pl/wydarzenia/zona-szefa-polskiego-msz-chce-odrodzenia-nacjonalizmuna-ukrainie/ Mapy A.D. 1618. Republic ofPoland. The bastion of western civilization, 30.06.2012, https://archive.is/20120630213052/homepage.interaccess.com/metpol/ POLISH/historia/MAPY/1618.jpg Religie i wyznania w Koronie w XVIII wieku, http://hgis.kul.lublin.pl/mapy/ wyznaniowa 205
Kazimierz Frąckiewicz Rozsiedlenie ludnościpobkiej z шυzgկdnieniem spisów władz okupacyjnych w 1916 r; mapa opracowana w Biurze Pracy Społecznej pod redakcją Lucjusza Dury, wydana przez zakład litograficzny W. Główczewskiego w Warszawie. Skorygowana linia Dmowskiego. Sytuacja wyznaniowa w Polsce w 1750 r., https://pl.wikipedia.org/wiki/Unia_ brzeska#/media/File:Religie_w_I_Rz-plitej_1750.svg Filmy Prof. Adam Wielomski: Kresy Wschodnie - mity wokół polityki kresowej, sentymentalizm, roszczenia..., 10.04.2019, https://www.youtube.com/ watch?v=dKK5 bMvdFWo Prof. Adam Wielomski: Kresy Wschodnie - podróż sentymentalna czy roszczenia polityczne, 12.04.2019, https://www.youtube.com/watch?v=rs_Xo2CS94o Bayerische Sta ł -w bliotbek 206
|
| adam_txt |
KAZIMIERZ FRĄCKIEWICZ
POLSKOŚĆ
KRESÓW WSCHODNICH
Myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich
a negacjonizm ich polskości
WYDAWNICTWO MAGNA POLONIA
SPIS TREŚCI
WSTĘP 11
ROZDZIAŁ I
ZAŁOŻENIA HISTORYCZNO-CYWILIZACYJNE POLSKOŚCI KRE
SÓW WSCHODNICH STARCIE CYWILIZACYJNE Z ROSJĄ 15
1 Obraz Polski na przełomie stuleci XVIII i XIX 15
2 Wolność, Całość, Niepodległość Postulat odbudowy Polski w granicach
z 1771 r 24
3 Polsko-rosyjski spór doktrynalny o prawno-państwowy i narodowy cha
rakter I Rzeczypospolitej 27
4 Starcie cywilizacyjne Polski z Rosją Bilans strat polskości
na Kresach Wschodnich 34
4 1 Polacy na Kresach Wschodnich w dobie zaborów i w II RP 34
4 2 Skasowanie Kościoła greckokatolickiego Manipulacja tożsamością
cywilizacyjną ludności ziem litewsko-ruskich 52
4 3 Likwidacja szkolnictwa polskiego i banicja języka polskiego 56
4 4 Deklasacja, wysiedlenia i eksterminacja szlachty Wchłanianie
i likwidacja przez Rosjan wielkiej polskiej grupy etnicznej 59
4 5 Manipulowanie faktami dla stworzenia ideologicznej podbudowy
istnienia państwowości Zmudzinów i Białorusinów zespolonej z państwem
rosyjskim Wytwarzanie separatyzmu Zmudzinów i Białorusinów 62
4 6 Wszechstronna polityka antypolskich represji i terroru na Rusi
(od roku 1838) i na Litwie (od roku 1864) 80
4 7 Deportacje i eksterminacja ludności polskiej z ziem wschodnich
II RP wiatach 1939-1958 83
4 8 Separatyzm Rusinów galicyjskich Rozbijanie narodu polskiego
przez Austriaków 85
4 9 Inne istotne elementy rosyjskiej polityki kolonizacyjnej na ziemiach
litewsko ruskich 86
ROZDZIAŁ II
POLSKA I JEJ GRANICE W MYŚLI NARODOWEJ
U PROGU NIEPODLEGŁOŚCI 89
1 Koncepcja odnowienia państwa polskiego na Kresach Wschodnich w for
mule restitutio ad integrum 89
2 Podkreślanie wagi dla Polski unii z Litwą i dziedzictwa unii 98
3 Stosunek do koncepcji Polski etnograficznej i do postulatów wycofania
się z Kresów Wschodnich 99
4 Naród polski według obozu narodowego 103
ROZDZIAŁ III
NEGACJONIZM POLSKOŚCI KRESÓW WSCHODNICH 111
1 Polityczne i ideologiczne źródła negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich
2 Podstawowe założenia negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich 126
ROZDZIAŁ IV
NARÓD ETNOGRAFICZNY A NARÓD CYWILIZACYJNY GENTE
RUTHENUS (LITHUANUS) NAHONEPOLONUS POWRÓT DO KON
CEPCJI POLSKIEGO PAŃSTWA CYWILIZACYJNEGO 149
1 Terytorialno-demograficzne przyczyny upadku państwa i narodu polskiego
w XX w Fiasko państwa narodu etnograficznego 149
2 Wątłe podstawy uroszczeń separatystów i nacjonalistów narodowościowych
do rządu dusz na Kresach Wschodnich i władztwa terytorialnego 151
3 Dezaktualizacja czynników nacjonalistycznych na Kresach Wschodnich
4 Państwo cywilizacyjne odpowiedzią na globalizację i współczesne zagro
żenia bytu narodu polskiego 168
WYKAZ BIBLIOGRAFII 181
Spis treści Wstęp.11 Rozdział I ZAŁOŻENIA HISTORYCZNO-CYWILIZACYJNE POLSKOŚCI KRE SÓW WSCHODNICH. STARCIE CYWILIZACYJNE ZROSJĄ. 15 1. Obraz Polski na przełomie stuleci XVIII i XIX. 15 2. Wolność, Całość, Niepodległość. Postulat odbudowy Polski w granicach z 1771 r.24 3. Polsko-rosyjski spór doktrynalny o prawno-państwowy i narodowy cha rakter I Rzeczypospolitej. 27 4. Starcie cywilizacyjne Polski z Rosją. Bilans strat polskości na Kresach Wschodnich. 34 4.1. Polacy na Kresach Wschodnich w dobie zaborów i w II RP.34 4.2. Skasowanie Kościoła greckokatolickiego. Manipulacja tożsamością cywilizacyjną ludności ziem litewsko-ruskich. 52 4.3. Likwidacja szkolnictwa polskiego i banicja języka polskiego.56 4.4. Deklasacja, wysiedlenia i eksterminacja szlachty. Wchłanianie i likwidacja przez Rosjan wielkiej polskiej grupy etnicznej.59 4.5. Manipulowanie faktami dla stworzenia ideologicznej podbudowy istnienia państwowości Żmudzinów i Białorusinów zespolonej z państwem rosyjskim. Wytwarzanie separatyzmu Żmudzinów i Białorusinów.62 4.6. Wszechstronna polityka antypolskich represji i terroru na Rusi (od
roku 1838) i na Litwie (od roku 1864).80 4.7. Deportacje i eksterminacja ludności polskiej z ziem wschodnich II RP w latach 1939-1958.83 4.8. Separatyzm Rusinów galicyjskich. Rozbijanie narodu polskiego przez Austriaków. 85 4.9. Inne istotne elementy rosyjskiej polityki kolonizacyjnej na ziemiach litewsko-ruskich.86 Rozdział II POLSKA I JEJ GRANICE W MYŚLI NARODOWEJ U PROGU NIEPODLEGŁOŚCI. 89 1. Koncepcja odnowienia państwa polskiego na Kresach Wschodnich w for mule restitutio ad integrum. 89 2. Podkreślanie wagi dla Polski unii z Litwą i dziedzictwa unii. 98 3. Stosunek do koncepcji Polski etnograficznej i do postulatów wycofania się z Kresów Wschodnich. 99
4. Naród polski według obozu narodowego 103 Rozdział III NEGACJONIZM POLSKOŚCI KRESÓW WSCHODNICH. 111 1. Polityczne i ideologiczne źródła negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich. 111 2. Podstawowe założenia negacjonizmu polskości Kresów Wschodnich 126 Rozdział IV NARÓD ETNOGRAFICZNY A NARÓD CYWILIZACYJNY GENTE RUTHENUS (LITHUANUS) NATIONEPOLONUS. POWRÓT DO KON CEPCJI POLSKIEGO PAŃSTWA CYWILIZACYJNEGO.149 1. Terytorialno-demograficzne przyczyny upadku państwa i narodu polskiego w XX w. Fiasko państwa narodu etnograficznego. 149 2. Wątle podstawy uroszczeń separatystów i nacjonalistów narodowościowych do rządu dusz na Kresach Wschodnich i władztwa terytorialnego. 151 3. Dezaktualizacja czynników nacjonalistycznych na Kresach Wschodnich . 152 4. Państwo cywilizacyjne odpowiedzią na globalizację i współczesne zagro żenia bym narodu polskiego. 168 Wykaz bibliografii 181
Wykaz bibliografii Książki i materiały drukowane I. Abdzirałowicz, Adwiecznym szliacham. Daśliedziny biełaruskaha świetagliadu, Miensk 1993 (pierwsze wydanie: 1921). W. Antonowicz, Oczierki istorii Wielikogo Kniażiestwa Litowskogo do polowiny XVstoletia, Kiew 1878. Sz. Askenazy, Rosya-Polska 1815-1830, Lwów 1907. Atlas ethnographique des provinces habitées en totalité ou en partiepar des polonais /par R. d’Erkert, St. Petersbourg 1863. U. Augustyniak, Historia Polski 1572—1795, Warszawa 2008. J. Bartoszewicz, Polityka interesu narodowego, [w:]]. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Polska. Jaka byla. Jaka jest teraz. Jaka być powinna, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia politykipolskiej. Wybórpism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Sprawa polska, Kijów 1918, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Walka o Polskę, Poznań 1920, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków-Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, KrakówWarszawa 2016.
KazimierzFrąckiewicz J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej, Warszawa 1929, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, Kraków -Warszawa 2016. J. Bartoszewicz, Znaczenie polityczne Kresów wschodnich dla Polski, Warszawa 1924, [w:] J. Bartoszewicz, Zagadnienia polityki polskiej. Wybór pism, KrakówWarszawa 2016. W. Bączkowski, O wschodnich problemach Polski, Wrocław 2005. D. Beauvois, Polacy na Ukrainie 1831-1863. Szlachtapokka na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie, Biblioteka „Kultury”, t. 425, Paryż 1987 i 1988. D. Beauvois, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793-1914, Lublin 2005. Belarus Lithuania Poland Ukraine, The Foundations ofHistorical and Cultural Traditions in East Central Europe, red. J. Kloczowskiego, J. Pelenskiego, M. Radwana і in., Lublin-Rzym 1994. B. Białokozowicz, Między Wschodem a Zachodem. Z dziejów formowania się białoruskiej świadomości narodowej, Białystok 1998. A. Biały, Polacy na Białorusi 1921-1939, [w:] Kresy Wschodnie źródłem siły i potęgi Pokki. Konferencja historyczna, Warszawa, 1 grudnia AD 2018, Warszawa 2019. M.W. Bicz, DziarżaunasćBielarusi: stanaulieńnie, strata, baraćbazaadnaulieńnie. IXw.-1918 r. [w:] Gumanitarnyja isacyjalnyja nawuki nazychodzieXXstagoddzia, Minsk 1998. I. D. Bieliajew, Oczierk istorii Siewiero-zapadnogo kraja Rossit, Wilna 1867. M. Biernacka, Wsie drobnoszlacheckie na Mazowszu i Podlasiu, Wrocław 1966. P. D. Brianciew, Istorija Litowskom msudarstwa s driewniejszich wriemion, Wilna 1889. 182
PolskoJçJCrjísó\v Wschodnich A. Bumblauskas, Wielkie Księstwo Litewskie. Wspólna historia, podzielona pamięć, Bellona, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2013. E. Charaszkiewicz, Zagadnienie prometejskie (referat uzupełniający), [w:] E. Charaszkiewicz, Zbiór dokumentów ppłk. Edmunda Charaszkiewicza, oprać., wstęp i przypisy A. Grzywacz, M. Kwiecień, G. Mazur, Biblioteka Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Kraków 2000, s. 57-80, https:// geopolityka.historykon.pl/proxy/zagadnienie-prometejskie/ M. J. Chodakiewicz, Międzymorze, Warszawa 2018. S. Ciesielski, Represje sowieckie wobec PoUków i obywateli polskich, Warszawa: Ośrodek Karta, 2002. M. T. Cyceron, O państwie, o prawach, przeł. I. Żółtowska, Kęty 1999. Czarna Księga Komunizmu. Zbrodnie, terror, przeihdowania, podred. S. Courtois, Warszawa 1999. P. G. Czigrinow, Oczierki istorii Bietarusi, Minsk 2000. A. Ćwikiewicz, Zapadno-russizm. Nárysy zgistoryi hramadzkaj myśli na Biełarusi u XIXipaczatku XXw., Minsk 1993. N. P. Daszkiewicz, Zamietkipo istoriiLitowsko-Russkogogosudarstwa, Kijew 1885. K. Dębski, Bohaterstwo unitów podlaskich (1875-1905), Warszawa 1993. R. Dmowski, Kwestia ukraińska (sierpień 1930 r), [w:] R. Dmowski, Świat powojenny i Polska, Wrocław 1999. R. Dmowski, Myśli nowoczesnego Polaka, Warszawa 1989. R. Dmowski, Niemcy, Rosja i kwestia polska, Warszawa 1991. R. Dmowski, Polityka polska i odbudowanie państwa, tom 1, Warszawa 1989. 183
Kazimierz„Frąckiewicz R. Dmowski, Polityka pokka i odbudowanie państwa, tom II, Warszawa 1989. R. Dmowski, Światpowojenny i Polska, Wrocław 1999. D. Doncow, Nacjonalizm, Lwiw 1926, http://shronl.chtyvo.org.ua/Dontsov/ Natsionalizm_vyd_l 926.pdf M. W. Downar-Zapolski, Litouska-Bielaruskaja dziarżawa u paczatku XVI staliećcia, [w:] Czatyrochsotlećcie bielaruskaha druku, Minsk 1926. M. W. Downar-Zapolski, Podstawy państwowości Białorusi, Grodno 1919 (wznowienie współczesne to: M. W. Dounar-Zapolski, Asnowy dziarżaunaści Bietarusi, Minsk 1994). S. W. Dumin, Drugaja Ruś (Wielikoje kniażiestwo Litowskoje i Russkoje), [w:] Istorija Otiecziestwa: liūdi, idiei, rieszienija. Oczierki istorii Rossit IX— naczala XXw.,podred. S. W. Minnienkö, Moskwa 1991. R. Dzwonkowski, Za wschodnią granicą 1917-1939, Warszawa 1993. R. Dzwonkowski, O. Gorbaniuk, J. Gorbaniuk, Postawy katolików obrządku łacińskiego na Białorusi wobec języka polskiego, Lublin 2004 P. Eberhardt, Pokka ijej granice. Z historiipokkiej geografii politycznej, Lublin 2004. P. Eberhardt, Przemiany narodowościowe na Białorusi, Warszawa 1994. P. Eberhardt, Przemiany narodowościowe na Litwie, Warszawa 1997. P. Eberhardt, Twórcy pokkiej geopolityki, Kraków 2006. Europa nie prowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze LLI Rzeczypospolitej Pokkiej) w latach 1772-1999, Warszawa 1999. 184
Polskość_Kręsów Wschodnich A. Fiłatawa, Chryscijanskija kanfiesii paslia dałuczeńnja Biełarusi da Rasijskaj imperii (1772-1860) [w:] Kanfiesii na Biełarusi (kaniecXVIII— XXst.), nawukowy redaktor U.I. Nawicki, Minsk 1998. R. Frost, Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej. Tom 1. Powstanie i rozwój 1385-1569, 2018. A. Frycz Modrzewski, O naprawie Rzeczypospolitej, przeł. E. Jędrkiewicz [w:] A. Frycz Modrzewski, Dzieła wszystkie, է. Լ Warszawa 1953. I. Gieysztorowa, Ludność, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 r„ t. I, Warszawa 1981. Gistoryja Biełarusi u dźwuch cząstkach. Cząstką 1. Adstarażytnych czasou ֊pa liūty 1917. Pad redakcyjaj prafiesarau J.K. Nowika i G.S. Marcala. 3 wydańnie dapracowanaje i dapounienaje. Zacwierdżana Ministerstwam adukacyi Respubliki Biełaruś u jakaści padrucznika dla studentau ustanou, zabiaspieczwajuczych atrymańnie wyszejszaj adukacyi, Minsk 2007. Ł. J. Gorizontow, „Bolszaja russkaja nacija” w impierskoj i riegionalnoj stratiegii samodzierżawia, [w:] Prostranstwo wlasti: istoriczeskij opyt Rossii i wyżowy sowriemiennosti, podnaucznoj red. B. W.Ananicza, S. I. Barziłowa, Moskwa 2001. K. Górski, Divide et impera, Białystok 1995. W. Grygor’iewa, Palityka rusifikacyi nasielnictwa praz prawasłaunuju Carkwu [w:] Kanfiesii na Biełarusi (kaniec XVIII — XX st.), naukowy redaktor U.I. Nawicki, Minsk 1998. Gumanitarnyja i sacyjalnyja nawuki na zychodzie XXstagoddzia, Minsk 1998. Historia Kościoła w Polsce, t. II, cz. 1, pod red. B. Kumora i Z. Obertyńskiego, Poznań 1979. Historia Polki w liczbach. Ludność. Terytorium, pod red. A.
Jezierskiego, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1994. 185
Kazimierz. Frąckiewtcz M. Hruszewski, Istorija Ukraini-Rusi (w dziesięciu tomach), Lwiw-Kiiw 1898-1937. S. Huntington, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa 2005. Istorija Otiecziestwa: liūdi, idiei, rieszienija. Oczierki istorii Rossit IX— naczala XXw., pod red. S. W. Mironienko, Moskwa 1991. M. Iwanow, Pierwszy naród ukarany. Polacy w Związku Radzieckim 1921—1939, Warszawa-Wrocław 1991. S. Janowicz, Ojczystość. Białoruskie ślady i znaki, Olsztyn 2001. A. Jaruszewicz, Riewnitielprawosławija, kniaź Konstantin Iwanowicz Ostrożskij (1461-1530) i prawoslawnaja Litowskaja Ruś w jego wriemja, Smoliensk 1896. D. Jędrzejczyk, U źródeł polskiej myśli geopolitycznej, [w:] Problematyka geopolityczna ziem polskich, pod red. P. Eberhardta, Warszawa 2008. D. Jędrzejczyk, W. Wiik, Eugeniusz Romer jako geografspołeczno-ekonomiczny, Warszawa 1999. R. Jurkowski, Ziemiaństwopolskie Kresów Północno — Wschodnich 1864— 1904. Działalność społeczno — gospodarcza, Warszawa 2001. M. Kałuski, Sprawy kresowe bez cenzury, t. 1, Toruń — Melbourne 2017. M. Kałuski, Sprawy kresowe bez cenzury, t. 2, Toruń - Melbourne 2018. Kanfiesii na Biełarusi (kaniec XVIII—XXst.), naukowy redaktor U.I. Nawicki, Minsk 1998 A. Kappeler, Obrazowanije nacij i nacionalnoga dwiżienija w Rossijskoj impierii, [w:] Rossijskaja impierija w zarubieżnoj istoriografii, sost. P. Wert, P. S. Kabytow, A. I. Miller, Moskwa 2005, http://www.lfond.spb.ru/books/pdf/rossijskaya_ imperiya-contents.pdf 186
l’o¡ ՝к.։ч(' кк-чі'лк· \Х мінн мгіі A. Kappeler, Rossija mnogonacjonalnaja impierija, Moskwa 2000. N. M. Karamzin, Istorija gosudarstwa Rossijskogo, t. ГѴ', Moskwa 1991. S. Kieniewicz, Powstanie styczniowe, Warszawa 1988. J. Kloczkowski, P. Kowal, O Włodzimierzu Bączkowskim, [w:] W. Bączkowski, O wschodnich problemach Polski, Wroclaw 2005, http://www.omp.org.pl/ stareomp/index6504.html?module=subjects func=viewpage pageid=20 J. Kłoczowski, Historia Pokki a dziedzictwo Rzeczypospolite), [w:] A. Sulima Kamiński, Historia Rzeczypospolitej Wielu Narodów 1505-1795■ Obywatele, ich państwa, społeczeństwo, kultura, Instytut Europy Środkowo Wschodniej, Lublin 2000. J. Kłoczowski, Rzeczpospolita Wielu Narodów, Instytut Europy ŚrodkowoWschodniej, Lublin 2012. M. Kojałowicz, Cztienia po istorii Zapadnoj Rossit, S.-Pietierburg 1864 (współczesne wydanie: Minsk 2006). M. Kojałowicz, Liekciipo istorii Zapadnoj Rossit, Moskwa 1864. M. O. Kojałowicz, O rassielieniipliemion zapadnogo kraja Rossit, Moskwa 1863. F. Koneczny, Napór Orientu na Zachód, Warszawa 2004. F. Koneczny, O pierwotnej polskości Ziemi Chełmskiej i Rusi Czerwonej, Warszawa 1920. F. Koneczny, O wielości cywilizacji, Warszawa 2002. Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, Dz. U. z 1990 r. nr 74, ροζ. 439. H. Korwin-Milewski, Siedemdziesiątևէwspomnień (1855-1928), 1993 (b.m.w.). 187
Kazimierz.Frąckiewicz T. Korzon, Wewnętrzne dzieje Pokki za Stanisława Augusta 1764-94. Badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego, t. I, KrakówWarszawa 1897. B. Koskowski, Opis ziem zamieszkanych przez Polaków, Warszawa 1904. M. Kosman, Historia Białorusi, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 1979. [M. Kossobudzki], tłum. J. Januszowski, Zwierciadło królewskie z wielu miejsc ludzi wielkich zebrane i na pokkieprzełożone (Kraków 1606), [w:] Sześć broszur politycznych z XVI i początku XVII stulecia, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. S. Koszutski, Co nam Rosja dała i co nam wzięła? (obraz historyczno - polityczny), Warszawa 1917. A. R. Kozłowski, Geopolityczne przemiany białoruskiejprzestrzeni cywilizacyjnej, Warszawa 2015. Z. Krajewski, Polacy w Republice Litewskiej 1918-1940, Lublin 1998. Kresy Wschodnie źródłem siły i potęgi Polski. Konferencja historyczna, Warszawa, 1 grudnia AD 2018, Warszawa 2019. L. Kulczycki, Królestwo Pokkie 1815-1914, Kraków 1916. J. Kumaniecki, Pokójpokko-radziecki 1921, Warszawa 1985. B. Kumor, Historia Kościoła, t. VII, Lublin 2001. W. I. Lenin, O prawie narodów do samostanowienia, [w:j W. I. Lenin, Dzieła Wybrane, t. I, Warszawa 1949, http://www.marxists.org/polski/lenin/19l4/ prawonar/index.htm E. Likowski, Dzieje Kościoła Unickiego na Litwie i Rusi w XVIII i XIX wieku, cz. I, Warszawa 1906. 188
JPo^KOŞd.K^ÖW.'^ÇHODWÇH List Józefa Czapskiego do Autora, [w:] D. Beauvois, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793-1914, Lublin 2005. S. Litak, Kościół unicki obrządu greckiego na styku dwóch kultur w XVI-XVIII wieku, [w:] Belams Lithuania Poland Ukraine, Lhe Foundations ofHistorical and Cultural Traditions in East Central Europe, red. J. Kłoczowskiego, J. Pelenskiego, M. Radwana і in., Lublin-Rzym 1994. Literatura pokka. Przewodnik encyklopedyczny, red. Julian Krzyżanowski, T. 1 : A—M, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984. M. K. Liubawski, Idiejajedinstwa russkogo naroda w Jugo-zapadnoj Rusi w epochu prisojedinienija Małorossii k Moskowskomu gosudarstwu, Praga 1929. M. K. Liubawski, Obłastnoje dielienie i miestnoje uprawlienie Litowsko-Russkogo gosudarstwa ko wriemieni izdaniapierwogo Litowskogo statuta, Moskwa 1893. M. K. Liubawski, Oczierk istorii Litowsko-Russkogo gosudarstwa do Liublinskoj unii wkliuczitielno, Moskwa 1915, http://esxatos.com/ lyubavskiy-ocherk-istorii-litovsko-russkogo-gosudarstva W. Lizak, Rozstrzelana Polonia. Polacy w ZSRR 1917-1939, Szczecin 1990. LI. Lappo, Litowsko-Russkoje gosudarstwo i Pokza w XVII stolietii, [w:] Trudy LVsjezda Russkich akadiemiczieskich organizacij za graniciej, Bielgrad, cz. 1. LI. Lappo, Litowsko-Russkoje gosudarstwo w sostawie Rieczi Pospolitoj, [w:] Naucznyje trudy Russkogo narodnogo uniwersitieta, t. II, Praga 1929. LI. Lappo, Wielikoje kniażiestwo Litowskoje wo wtorojpołowinie XVIstolietija: Litowsko-russkij powiet i jego siejmik, Juriew 1911. LI. Lappo, Wielikoje
kniażiestwo Litowskoje za wriemja ot zakliuczienija Liublinskoj unii do smierti Stiefana Baterija (1569-1586): Opyt issliedowannija politiczieskogo i obszcziestwiennogo stroja, Sankt Pietierburg 1901. LI. Lappo, Zapadniaja Rossija i jejo sojedinienije s Polszej, Praha 1924. 189
Kazimierz Frąckiewicz S. Mackiewicz-Cat, Herezje i prawdy, Warszawa 1962. Mały rocznik statystyczny 1939, Warszawa 1939, http://istmat.info/files/ uploads/51382/maly_rocznik_statystyczny_1939.pdf Mały rocznik statystyczny Polski wrzesień 1939 — czerwiec 1941, Ministerstwo Informacji i Dokumentacji Polski, Londyn 1941. Tłumaczenie zjęzyka angielskiego, Warszawa 1990. T. Mańkowski, Genealogia sarmatyzmu, Warszawa 1946. W Meysztowicz, Gawędy o czasach i ludziach, Londyn — Łomianki 2008. W. A. Mielnik, Gosudarstwiennaja idieologia Riespubliki Biełaruś. Koncieptualnyje osnowy, 4-je izdanije isprawliennoje i dopolniennoje, Minsk 2007. R. Moorhouse, Pakt diabłów. Sojusz Hitlera i Stalina, Kraków 2015. H. Mościcki, Pod berłem carów, Warszawa 1924. W. Nałkowski, Terytorium Polski historycznej jako indywidualność geograficzna, Warszawa 1912. ]. Ochmański, Historia Litwy, Ossolineum, Wrocław 1982. E. Opaliński, Kultura polityczna szlachty pokkiej w latach 1587-1652, Warszawa 1995. S. Orzechowski, Dyjalog około egzekucyi, [w:] S. Orzechowski, Wybór pism, oprać. J. Starnawski, Wrocław 1972. W. Osadczy, Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin 2007. W. Osadczy, Unia Triplex. Unia brzeska w tradycjipolskiej, rosyjskiej i ukraińskiej, Radzymin-Warszawa 2019. 190
Polskość Kresów Wschodnich T. Otremba, Punkty zwrotne dziejów Polski XX wieku, [w:] Problematyka geopolityczna ziem pohkich, pod red. P Eberhardta, Warszawa 2008. A. Paczkowski, PoL·cypod obcą i własną przemocą, [w:] Czarna Księga Komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, pod red. S. Courtois, Warszawa. 1999. Sebastian Petrycy z Pilzna, Pisma wybrane, է. II, Warszawa 1956. U. I. Piczeta, Agrarnaja deforma ZigmuntaAwgusta w litowsko-russkom gosudarstwie, Moskwa 1918. A. Piskozub, Wspólnota cywilizacyjna mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej, [w:] Problematyka geopolityczna ziem pohkich, pod red. P. Eberhardta, Warszawa 2008. Pisma polityczne z czasów pierwszego bezkrólewia, wyd. J. Czubek, Kraków 1906. Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej, pod red. M. Kopczyńskiego i W Tygielskiego, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010. M. P. Pogodin, Nacziertanije russkoj istorii. DL· gimnazij, Moskwa 1837. W. Pol, Historyczny obszar Polski, Kraków 1869. N. A. Poliewoj, Istorija russkogo naroda, t. 5, Moskwa 1833. J. L. Popławski, Nasze stanowisko na Litwie i Rusi (1896), [w:] J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. J. L. Popławski, Polska współczesna (1896-1904), [w:] J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. J. L. Popławski, Rzut oka na sprawy polskie w ubiegłym dziesięcioleciu (1905), [w:] J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. J. L. Popławski, Wybór pism, Wrocław 1998. 191
KmMlĘRzJpRĄCKIEWICZ J. L. Popławski, Zadnia polityki narodowej na Kresach (1903), [w:] J. L. Popławski, Wybórpism, Wrocław 1998. Problematyka geopolityczna ziem polskich, pod red. P. Eberhardta, Warszawa 2008. Prostranstwo whsti: istoriczieskij opytRossii i wyżowy sowriemiennosti, pod naucznoj red. B. W Ananicza, S. I. Barziłowa, Moskwa 2001. Przesiedlenie ludności polskiej z kresów wschodnich do Polski, 1944-1947. Wybór dokumentów, dokumenty zebrali Włodzimierz Borodziej i Stanislaw Ciesielki, Warszawa 1999. A. Rachuba, Litwini, [w:] Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej, pod red. M. Kopczyńskiego i W. Tygielskiego, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010. M. Radwan, Carat wobec kościoła greckokatolickiego w zaborze rosyjskim 17961839, Lublin 2004. R. Radzik, Kim są Białorusini, Toruń 2002. E. Romer, Geograficzno — statystyczny atlas Polski, Warszawa-Kraków 1916. E. Romer, Pamiętnik paryski 1918-1919, Wrocław 1989. E. Romer, Polska i Polacy, Kraków 1916. E. Romer, I. Weinfeld, Rocznik Polski. Tablice statystyczne, Kraków 1917. Rossijskaja impierija w zarubieżnoj istoriografii, sost. P Wert, P. S. Kabytow, A. I. Miller, Moskwa 2005, http.7/www.lfond.spb.ru/books/pdf/rossijskaya_imperiyacontents.pdf Senatora anonima deliberacyje o królu, panach, radzie i urzędnikach, sejmie i bezkrólewiu, [w:] Sześć broszurpolitycznych z XVI i początku XVII stulecia, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. 192
Роічком': Kid SC AV WSchodvk.h M. E Smirnow, Jagieüo-Jakow- Władisław ipierwoje sojedinienije Litwy s Polszieju, cl. 1, Odessa 1868. S. M. Sołowiow, Istorija Rossit s driewniejszich wriemion, t. 1, Moskwa 1874. S. M. Sołowiow, Obszcziedostupnyje cztienija o russkoj istorii, Moskwa 1992 (pierwsze wydanie: Moskwa 1908). T. Sommer, Dzieci operacjipokkiej mówią, Warszawa 2013. T. Sommer, Operacja antypolska NKWD 1937-1938, Warszawa 2014. Sprawozdanie wprzedmiocie strat i szkód wojennych Pokki w latach 1939—1945. Praca zbiorowa, plik DJVU, Warszawa: Biuro Odszkodowań Wojennych, 1947. Studia z nauk społecznych i humanistycznych. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Bernarda Janusza Albina w siedemdziesiątą rocznicę urodzin (pod redakcją M. S. Woևոտkiego i W. Baluka), Wrocław 2006. W. Studnicki, Od socjalizmu do nacjonalizmu, Lwów 1904. W. Studnicki, Północno-wschodnie ziemie dawnej Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1919. W. Studnicki, Sprawa pokka, Komorów 2009. W. Studnicki, Zprzeżyć i walk, Warszawa 1928. W. Studnicki, Zarys statystyczno-ekonomiczny ziem północno-wschodnich, Wilno 1922. A. Sulima Kamiński, Historia Rzeczypospolitej Wielu Narodów 1505-1795. Obywatele, ich państwa, społeczeństwo, kultura, Instytut Europy Środkowo Wschodniej, Lublin 2000. A. L. Szczęśniak, Katyń. Th historyczne, fakty, dokumenty, Warszawa 1989. 193
К л/, i .՝ ա : к/. ¡ · к w к r i :w i c z Sześć broszur politycznych z XVI i początku XVII stulecia, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. D. Szpoper, Sukcesorzy Wielkiego Księstwa, Gdańsk 1999. T. Śliwa, Kościółgreckokatolicki na „ziemiach zabranych” (1815—1839) i Kościół greckokatolicki w Królestwie Pokkim (1815—1875), [w:] Historia Kościoła w Polsce, t. II, cl. 1, pod red. B. Kumora i Z. Obertyńskiego, Poznań 1979. J. Tabiś, Polacy na Uniwersytecie Kijowskim, Kraków 1974. J. Tomaszewski, Rzeczpospolita wielu narodów, Warszawa 1985. Trzysta lat od początku unii polsko — saskiej. Rzeczpospolita wielu narodów i jej tradycje, Kraków 15—17IX1997r., pod red. A. K. Link — Lenczowskiego i M. Markiewicza, Kraków 1999. P. Turyk, Unici wobec prześladowań, [w:] Uniwersalizm i tradycja w kulturze: wybrane aspekty, red. nauk. A. Roguska, M. Danielak-Chomać, cz. 1, Siedlce 2008. W. Tygielski, A gdzie Polacy?, [w:] Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej, pod red. M. Kopczyńskiego i W. Tygielskiego, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010. Uniwersalizm i tradycja w kulturze: wybrane aspekty, red. nauk. A. Roguska, M. Danielak-Chomać, cz. 1, Siedlce 2008. N. G. Ustriałow, Nacziertanije russkoj istorii, dla sriednich ucziobnych zawiedienij, Sankt Pietierburg 1842. N. G. Ustriałow, O Litowskom kniażiestwie. Issliedowanije woprosa, kakoje miesto w russkoj istorii dolžno zanimat’ Wielikoje kniażiestwo Litowskoje?, Sankt Pietierburg 1839. R. Wapiński, Narodowa demokracja 1893-1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980.
¡’oLsKoši'. Kai.sõvi Wschodnich W. Wielhorski, Ziemie ukrainne Rzeczypospolitej, zarys dziejów, „Pamiętnik Kijowski”, Londyn 1959. B. Winiarski, Ustrój polityczny ziem polskich w XIX wieku, Poznań 1923. Z. J. Winnicki, Szkice kojdanowskie, Wrocław 2005. Z. J. Winnicki, Szkicepokko-białoruskie, Wrocław 1998. Z. J. Winnicki, Współczesna doktryna i historiografia białoruska (po roku 1989) wobec Pokki ipokkości, Wrocław 2003. Z. J. Winnicki, Współczesne białoruskie koncepcje genezy Wielkiego Księstwa Litewskiego [w:] Studia z nauk społecznych i humanistycznych. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Bernarda Janusza Albina w siedemdziesiątą rocznicę urodzin (pod redakcją M. S. Wolańskiego i W Baluka), Wrocław 2006. E. Woyniłłowicz, Wspomnienia 1847-1928, Wilno 1931. cl. 1, oprać. J. Iwaszkiewicz, P. Wróbel, Kształtowanie się białoruskiej świadomości narodowej a Polska, Warszawa 1990. P. Vaughan, Zbigniew Brzeziński, Warszawa 2010. Volumina legum, wyd. J. Ohryzko, Petersburg 1859. Zapadnyje okrainy Rossijskoj impierii, M. Dołbiłow, A. Miller (red.), Moskwa 2006. J. Zaprudnik, Biełaruś. Na gistarycznych skryżawańnjach, Minsk 1996. L. Zasztowt, Europa Środkowo-Wschodnia a Rosja XIX-XX wieku: w kręgu edukacji i polityki, Warszawa 2007. W. A. Zbyszewski, Zagubieni romantycy i inni, Paryż 1992. 195
Kazimierz Frąckiewicz A. Żytko, Polityka rosyjska wobec szlachty białoruskiej w latach 1861-1914, [w:] Europa nie prowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Pohkiej) w latach 1772-1999, Warszawa 1999. Artykuły z prasy 35-lecie listu pasterskiego do Polaków, „Polak-Greko-Katolik” 1939, nr 9. D. Althoen, „Natione Polonus ” and the „Naród SzUchecki ”. Two Myths ofNational Identity and Noble Solidarity, „Zeitschrift fur Ostmitteleuropa-Forschung” 2003, որ 52, z. 4. J. Bartoszewicz, Rok 1917, „Myśl Narodowa” 1928, որ 8. J. Bartoszewicz, Sprawa Kresów Wschodnich, „Przegląd Wszechpolski” 1923, nr3. J. Bielecki, UEsieje spustoszenie: Europa Środkowa się wyludnia, „Rzeczpospolita”, 17.08.2018, https://www.rp.pl/Unia-Europejska/180819495-UE-siejespustoszenie-Europa-Srodkowa-sie-wyludnia.html R. Cheda, Naprawdę Dzikie Pola. Czy Ukraina przetrwa kolejny rok?, „Polska Niepodległa”, 3.05.2018, https://polskaniepodlegla.pl/opinie/ item/15791 -naprawde-dzikie-pola-czy-ukraina-przetrwa-kolejny-rok M. P. Daszkiewicz, Borba kultur i narodnostiej w Litowsko-Russkom gosudarstwie w pieriod dinasticzieskoj unii Litwy s Polsziej, „Uniwiersitietskije Izwiestija”, Kijew, 1884, № 10, 12. M. P. Daszkiewicz, Litowsko-Russkojegosudarstwo, usłowijajego wozniknowienija ipricziny upadka, „Uniwiersitietskije Izwiestija”, Kijew, 1882, № 3, 5, 8-10, 1883, №4,7. M. Dołbiłow, Kulturnaja idioma wozrożdienija Rossit kak faktor impierskoj politiki w Siewiero-Zapadnom kraje w 1863-1865gg., „Ab Imperio” 2001, nr
1-2. 196
Polskość Kresów Wschodnich P. Eberhardt, Skład narodowościowy ludności Federacji Rosyjskiej na przełomie XX i XXI wieku, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2016, tom 5, http://dx.doi.org/10.18778/2300-0562.05.10 W. Fiadosik, recenzja książki Kanfiesii na Biełarusi (kaniec XVIII — XX st.), „Biełaruski Gistaryczny Ahliad” 1998, t. 5, z. 2, http://www.belhistory.eu/ kanfesii-na-belarusi-kanec-xviii-xx-st-viktar-fyadosik/ Q. Giedroyc], Deklaracja w sprawie ukraińskiej, „Kultura” 1977, nr 5 (356). J. Giedroyc, J. Mieroszewski, Rosyjski .komplekspolski’i obszar ULB, „Kultura” 1974, nr 9. M. Glinka — Rostkowski, 75. rocznica operacji „ Ostra Brama”. „ Tam, gdzie biją polskie serca, tam jest Polska!”, „Kombatant” 2019, nr 7-8 (343-344), http:// www.kombatanci.gov.pl/images/DOC/Kombatant/2019/201907-08.pdf J. Goclon, Polsko-radziecki traktatpokojowy zawarty w Rydze w 1921 r. (aspekty polityczno-narodowościowe), „Przegląd Nauk Historycznych” 2009, R. VIII, nr 1. Grozi nam płaskość i wulgarność. Wywiad Jerzego liga, „Apokryf” 1996, nr 9 - dodatek do „Tygodnika Powszechnego”. A. Kazakiewicz, Wialikaje Kniastwa Litouskaje jak idealiagicznaja realnaść, ,Arche Paczatak” 2003, nr 5. P. Kępiński, Charyzmatyk z Wielkiego Księstwa, „Nowa Europa Wschodnia” 2014, nr 3-4. M. O. Kojałowicz, Liublinskaja unija, ili Posliednieje sojedinienije Litowskogo kniażiestwa s Polskim koroliestwom na Liublinskom siejmie w 1569godu, Sankt Pietierburg, „Russkij inwalid” 1863. M. Kojałowicz, Pojezdka wZapadniuju Rossiju, „Cierkownyj wiestnik” 1887, nr 4. A. Krysiński, Tendencje rozwojowe ludności
Pokki pod wzgկdem narodowościowym i wyznaniowym w dobie powojenne], „Studia Narodowościowe” 1931, nr 1. 197
Kazimierz Frąckiewicz J. Kumaniecki, Repatriacja Polaków w latach 1921-1924 po wojnie polskoradzieckiej, „Przegląd Wschodni” 1991, R. I. I. Lewandowska, Polscy ulani wrócili na historyczny poligon, “Kurier Wileński” 2019, nr 30 (146), https://kurierwilenski.lt/2019/08/10/ polscy-ulani-wrocili-na-historyczny-poligon/ Litwa w otnoszienii k Rossii i Polszie, [w:] „Wiestnik Jugo-Zapadnoj i Zapadnoj Roşii. Istoriko-litieraturnyj žurnal”, wyd. К. Goworskij, Kijew 1862, wrzesień, t. 1; lipiec, t. 1. O. Łatyszonek, Białoruskie Oświecenie, „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 1994, nr 2. Cz. Łuczak, Szanse i trudności bilansu demograficznego Pokki w latach 1939—1945, „Dzieje Najnowsze” 1994, nr 2. Cz. Michalski, Ponary - Golgota Wileńszczyzny, Kraków, „Konspekt” 2001, nr 5. M. J. Miegiem, Obraz kriewskoj unii w doriewolucionnoj rossijskoj istoriografii XIX — naczała XX wieka, „Lietuvos Istorijos Studijos” 2015, որ 36, http://dx.doi.org/10.15388/LIS.2015.36.9315 , http://www.zurnalai.vu.lt/ lietuvos-istorijos-studijos/article/view/9315/7162 M. J. Miegiem, „Russkaja Litwa” w konciepcii N. G. Ustriałowa, „Wiestnik Bałtijskogo Fiedieralnogo Uniwersitieta im. I. Kanta” 2014, z. 12, https:// cyberleninka.ru/article/v/russkaya-litva-v-kontseptsii-n-g-ustryalova A. Mironowicz, Kościółprawosławny w dziejach Rzeczypospolitej, „Sympozjum” 2000, nr 1(6). Na Białorusi tożsamość narodowa zostala już ukształtowana i jest ona inna pod każdym względem odpokkiej i rosyjskiej. Zprofi Eugeniuszem Mironowiczem rozmawia Bartłomiej Sokołowski, „Polityka Narodowa” 2018, nr 19. W. N. Nazimow, Oczierk iz
nowiejsziej lietopisi siewiero-zapadnoj Rossii, „Russkaja Starina” 1885, t. XLV. 198
Polskość Keesów Wschodnich D. Pietrzyk-Reeves, O pojęciu „Rzeczpospolita” (res publica) w polskiej myśli politycznej XVI wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2010, t. LXII, z. 1. D. Pietrzyk-Reeves, Tradycja republikańska, respublica, republikanizm, „Horyzonty Polityki” 2013, Vol. 4, N° 7. A. Piskozub, A. R. Kozłowski, M. Knoch, Zmarnowana szansa wyzwolenia całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej u schyłku pierwszej wojny światowej, „Przegląd Geopolityczny” 2009, t. 1. P Rudkouski, Rachunek sumienia, „Tygodnik Powszechny”, 14.03.2006, https:// www.tygodnikpowszechny.pl/rachunek-sumienia-130708 I. Rychlikowa, Deklasacja drobnej szlachty polskiej w Cesarstwie Rosyjskim. Spór o „Pułapkę na szlachtę” Daniela Beauvois, „Przegląd Historyczny” 1998, t. LXXIX, z. 1. K. J. Sidorkiewicz, Polacy z Litwy Kowieńskiej: patriotyzm z naturalnych przyczyn, „Kurier Wileński”, 2.10.2015, https://kurierwilenski.lt/2015/10/02/ polacy-z-litwy-kowienskiej-patriotyzm-z-naturalnych-przyczyn/ E. Siemaszko, Bilans zbrodni, „Biuletyn IPN” 2010, nr 7-8. J. Sikorska - Kulesza, Weryfikacja szUchectwajako instrument stanowej degradacji drobnej szlachty na Litwie i Białorusi w latach 1831-1868, „Przegląd Wschodni”. Historia i współczesność Polaków na Wschodzie, 1992/93, t. II, z. 3 (7). O. Sosnowski, Uwagi o gotyckim budownictwie drzewnym w Pohce, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” III, Warszawa 1935. A. M. Stoliarow, Probliema obrazowanija Wielikogo Kniażiestwa Litowskogo w russkoj istoriografii pierwoj polowiny XIX wieka, „Wiestnik Tatarskogo Gosudarstwiennogo Gumanitarno-Piedagogiczieskogo
Uniwiersitieta” 2009, nr 1 (16), https://cyberleninka.ru/article/v/ problema-obrazovaniya-velikogo-knyazhestva-litovskogo-v-russkoyistoriografii-pervoy-poloviny-xix-veka 199
Ķazimīei^ Frąckiewicz В. Światłowski, Prometejska racja stanu. Źródła i dzieje ruchu prometejskiego w II Rzeczpospolitej, „Poliarchia” 2014, nr 2, https://www.uj.edu.pl/ documents/123362602/9aa22464-bfc5-4e98-acd 1 -cc2dl bc071 d5 F. Świstun, Spory austriackich Rusinów o kwestię narodowościową, „Świat Słowiański” 1910. W. Tomaszewski, Ukraina się wyludnia. Zatrważające dane o demografii naszego sąsiada, „Najwyższy Czas”, 3.03.2019, https://nczas.com/2019/03/03/ ukraina-sie-wyludnia-zatrwazajace-dane-o-demografii-naszego-sasiada/ A. Walicki, Początki ukraińskiego odrodzenia narodowego w Galicji, „Tygodnik Przegląd”, 26.12.2004, https://www.tygodnikprzeglad.pl/ poczatki-ukrainskiego-odrodzenia-narodowego-galicji/ Z. Wojciechowski, Od Wersalu do Poczdamu, „Przegląd Zachodni” 1955, nr 5-6, http://www.archiwumpz.iz.poznan.pl/Content/1549/C_II_472-C_ II_473BP-1955_5-6_63.pdf Wywiad z przedstawicielem IPN Łukaszem Kaminskim, „Rzeczpospolita”, 19-20.09.2009. L. Zasztowt, Koniec przywilejów — degradacja drobnej szlachty pohkiej na Litwie historycznej iprawobrzeżnej Ukrainie w latach 1831-1868, „Przegląd Wschodni” 1991,1.1, z. 3. L. Zasztowt, Zsyłka i przesiedlenia ludności pohkiej z zachodnich guberni w głąb Cesarstwa Rosyjskiego po powstaniu styczniowym, „Przegląd Wschodni” 1998, t. V, z. 2(18). A. Zechenter, Czym byla „Operacja Polska”?, „Nasz Dziennik”, 17-18.12.2016, https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/38093,Czym-byla-Operacja-Polska.html K. Zieliński, Kwestia obywatelstwa pohkiego dla repatriantów, reemigrantów i uchodźców z Rosji w latach 1918-1922. ReguUcje prawne a praktyka
urzędnicza, „Dzieje Najnowsze” 2001, R. XXXIII. 200
Росшіе Kresów Wschodnich M. Ziętek-Wielomska, A. Wielomski, O polskiej myśli państwowej, „Opcja na Prawo” 2018, nr 2 (151), https://konserwatyzm.pl/ zietek-wielomska-wielomski-o-polskiej-mysli-panstwowej/ P. Zychowicz, Zapomniane ludobójstwo PoUków, „Uważam Rze” 2012, nr 8. C. Żołędowski, „Pierwsza repatriacja”. Powroty i przyjazdy osiedleńcze do Pokki ze Wschodu po I wojnie światowej, „Studia Migracyjne — Przegląd Polonijny” 2017, z. 1 (163). Rękopisy K. Frąckiewicz, Cywilizacje na Białorusi według Feliksa Konecznego, w posiadaniu autora. M. J. Miegiem, Sriedniewiekowaja istorija Litwy (do 1385g-)w doriewolucionnoj rossijskoj i sowietskoj istoriografii, Kaliningrad 2018, rękopis dysertacji na stronie http://igh.ru/system/dissertations/dissertation_pdfs/000/000/020/original/ f7dlcaa84251 а6а30еЬс29а063б7б5с85 82a0667.pdf? 1536241096 A. M. Stoliarow, Istorija Wielikogo Kniażiestwa Litowskogo w otiecziestwiennoj istoriografii XIX— naczala XX wieka, Kazań 2008, rękopis pracy na stronie http://cheloveknauka.com/istoriya-velikogo-knyazhestva-litovskogo-votechestvennoy-istoriografii-xix-nachala-xx-veka Źródła internetowe 13 Pulk Ulanów na ulicach Wilna, 9.09.2018, https://zw.lt/ wilno-wilenszczyzna/13-pulk-ulanow-na-ulicach-wilna/ 17 września ruszy TVP Wilno, 5.09.2019, http://wilnoteka.lt/ artykuł/17-wrzesnia-ruszy-tvp-wilno Alfredas Bumblauskas: Spór o Wilno to przyczyna sojuszu Litwy z Rosją w 1920 roku, 14.08.2010, https://www.newsweek.pl/polska/alfredas-bumblauskas- 201
Kazimier Frąckiewicz spor-o-wilno-to-przyczyna-sojuszu-litwy-z-rosja-w-1 9 20-roku/ t4rz8xw T. Andrzejewski, Franciszkanie odzyskali klasztor w Wilnie. „Nacjonalistyczna tłuszcza byla oburzona”, 21.03.2017, https://kresy24.pl/franciszkanie-odzyskaliklasztor-w-wilnie-nacjonalistyczna-tluszcza-byla-oburzona/ S. Balcerac, Prawdziwyprezydent Ukrainy. Kim jest człowiek, któryfaktycznie będzie rządził krajemԼ 29.06.2019, https://polskaniepodlegla.pl/opinie/item/20262prawdziwy-prezydent-ukrainy-kim-jest-czlowiek-ktory-faktycznie-bedzie-rzadzilkrajem Biało-czerwona w centrum Wilna, 3.05.2017, http://www.wilnoteka.lt/artykul/ bialo-czerwona-w-centrum-wilna R. Buliński, Włodzimierz Bączkowski — ideolog prometejski, 20.06.2015, https://www.jpilsudski.org/artykuly-publicystyka-felietony/felietony/ item/2387-wlodzimierz-baczkowski-ideolog-prometejski Bumblauskas: Dwujęzyczna Wileńszczyzna to nasze bogactwo. Wywiad Piotra Kępińskiego, 14.12.2012, https://pl.delfi.lt/opinie/ bumblauskas-dwujezyczna-wilenszczyzna-to-nasze-bogactwo.d?id=60223605 J. Bury, Litwinizm — nowe zjawisko na Białorusi, 24.07.2008, https://kresy.pl/ wydarzenia/litwinizm-nowe-zj awisko-na-bialorusi-1 / Co takiegoi Ukraińcy chcą przyłączenia do Polski! „Znikną problemy”, 27.11.2018, https://otopress.pl/2018/11 /27/ukraina-przylaczenie-do-polski/ Czy Pokka nie chce odzyskać Kresów?, 04.11.2016, http://www.telewizjapolska24. pl/PL-H23/3/1513/czy-polska-nie-chce-odzyskac-kresow.html Franciszkanie odzyskali klasztor, 14.03.2017, http://www.wilnoteka.lt/artykul/ franciszkanie-odzyskali-klasztor 202
Polskość JCresów Wschodnich P. Furmaniak, Polacy na Ukrainie - sytuacja polskiej 31.03.2011, http://www.psz.pl/168-archiwum/ piotr-fhrmaniak-polacy-na-ukrainie-sytuacja-polskiej-mniejszosci mniejszości, G. Górny, się pole do Ukraina kontra Lwów, czyli dla Polski otwiera nowej gry, 27.04.2019, https://wpolityce.pl/ swiat/444305-ukraina-kontra-lwow-pole-do-nowej-gry-dla-polski J. Haszczyński, Litwa: Kluczowe ministerstwa w rękach Polaków, 06.07.2019, https://www.rp.pl/Polityka/190709585-Litwa-Kluczowe-ministerstwa-w-rekachPolakow.html W. Iwanow, Slawianskij gieniezis Wielikogo kniażiestwa Litowskogo, rozdziały z 4-tomowego opracowania historycznego Litwa, Wielkie Księstwo Litewskie, ruscy / rosyjscy ludzie i Żmudź (pierwotnie i do XX wieku) http://ruskline.ru/ analitika/2017/11/01 /slavyanskij_genezis_velikogo_knyazhestva_Iitovskogo/ W Iwanow — Wilienski, Russkaja Litwa, diskussija, 2010, https://www.proza. ru/2010/11/18/134 M. Kacewicz, Kto sprawdza, czy Ukraina chce do Polski?, 30.04.2019, https:// belsat.eu/pl/news/kto-sprawdza-czy-ukraina-chce-do-polski/ Kamieniec Podolski stawia na Polskę, 28.02.2019, https://belsat.eu/pl/news/ kamieniec-podolski-stawia-na-polske/ D. W. Kariew, „ Oczierk. ”M. K. Liubawskogo w kontiekstie wostocznoslawianskich istoriografij Rossii XIX naczała XX w., https://history.wikireading.ru/290723 A. Kazimierczuk, Stanislaw Pięta: Wielu Ukraińców chce połączenia z Polską, 05.07.2016, https://www.rp.pl/Kraj/l60709644-Stanislaw-Pieta-WieluUkraincow-chce-polaczenia-z-Polska.html S. Kieniewicz, Wawrzyniec Puttkamer. Biografia,
https://www.ipsb.nina.gov. pl/a/biografia/wawrzyniec-puttkamer Konferencja poczdamska, https://pl.wikipedia.org/wiki/Konferencja_poczdamska 203
Kazimierz Frąckiewicz Kościół na Ukrainie przeżywa wiosnę, 24.05.2017, https://ekai.pl/ kosciol-na-ukrainie-przezywa-wiosne-rozmowa-z-abp-mokrzyckim/ Kościół rzymskokatolicki na Białorusi. Oficjalna strona www.catholic.by Kościół unicki w Imperium Rosyjskim, https://pl.wikipedia.org/wiki/ Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_unicki_w_Imperium_Rosyjskim M. W Kowaliew, „Poka szto jeszczio zdzies’žiť możno srawnitielno snosno. ” Pisma profiessora II Lappo S.G. Puszkariewu 1920-1940-je gody, estorussica. ut.ee/estica/ros_balt/2015/kovalev.docx W Kowalski, Boisz się migrantów? Rzeczpospolita Wielu Narodów — setki ևէ temu przeszliśmy udany eksperyment z wielokulturowością, 17.09.2015, https:// natemat.pl/154985,rzeczpospolita-wiełu-narodow-setki-lat-temu-przeszlismyudany-eksperyment-z-wielokulturowoscia A. Lipatow, System władzy rosyjskiej a rozdwojenie rosyjskiej tożsamości, 13.08.2012, https://studioopinii.p1/archiwa/l 1036 Litwa: Wcentrum Wilna wciągnięto na masztքևfi Litwy i Pokki, 11.11.2018, https:// www.radiomaiyja.pl/informaí5e/litwa-w-centrum-wilna-wciagiietD֊na-rnaszt֊flagj-ütwy-i-potíd/ ONZ wzywa Polskę do delegalizacji ONR i Młodzieży Wszechpokkiej, 19.09.2019, https://www.rp.pl/Spoleczenstwo/190919208-ONZ-wzywa-Polske-dodelegalizacji-ONR-i-Mlodziezy-Wszechpolskiej.html T. Otočki, Pokka partia triumfuje, na Litwie będzie lustracja, 26.06.2018, https:// przegladbaltycki.pl/7714,polska֊partia֊mumfuje-na-litwie-bedzie-lustracja.html Państwowa Służba Statystyki Ukrainy. Oficjalna strona http://database.ukrcensus. gov. ua/PXWEB2007/ukr/news/op_popul.asp Pod wspólnym niebem.
Rzeczpospolita wielu narodów, wyznań, kultur (XVIXVIII w.), 22.07.2015 http://muzhp.p1/pl/c/1565/pod-wspolnym-niebem֊ rzeczpospolita-wielu-narodow-wyznan-kultur-xvi-xviii-w 204
Polskość Jaksów Wschodnich Pokka kilka razy odrzucała zwrot naszych Kresów, 29.10.2016, https://www.salon24. pl/u/konfederatl000/733858,polska-kilka-razy-odrzucala-zwrot-naszych-kresow 18.03.2019, chris 1991/942732, prometeizm-1 Prometeizm, https://www.salon24.p1/u/ Przed dwtidziestu laty Pokka miała szansę odzyskać Kresy, 10.02.2010, http:// www.trybunalscy.pl/node/2272 Przy samorządzie Wilna wywieszono polską flagę, 3.05.2017, https://zw.lt/ wilno-wilenszczyzna/przy-samorzadzie-wilna-wywieszono-polska-flage/ Putin przypomniał, że Lwów był częścią Pokki, 02.09.2016, https://www.wprost.pl/świat/10021698/Putin-przypomnial-ze-Lwow-bylczescia-Polski.html Ukraina i Pokzcza możut’ objednatisia w najbikzu i najbagatszu dzierżawu Jewropi, 08.02.2016, https://ua-reporter.com/uk/news/ukrayina-i-polshcha-mozhutobyednatysya-v-naybilshu-i-naybagatshu-derzhavu-yevropy Uroczystości z okazji 450-lecia Unii Lubekkiej w Wilnie, 8.07.2019, https://wilno.msz. gov.pl/pl/ aktualności/uroczystosci_z_okazji_450_lecia_unii_lubelskiej_w_wilnie Zona szefapokkiego MSZchce odrodzenia nacjonalizmu na Ukrainie, 13.05.2014, https:// kresy.pl/wydarzenia/zona-szefa-polskiego-msz-chce-odrodzenia-nacjonalizmuna-ukrainie/ Mapy A.D. 1618. Republic ofPoland. The bastion of western civilization, 30.06.2012, https://archive.is/20120630213052/homepage.interaccess.com/metpol/ POLISH/historia/MAPY/1618.jpg Religie i wyznania w Koronie w XVIII wieku, http://hgis.kul.lublin.pl/mapy/ wyznaniowa 205
Kazimierz Frąckiewicz Rozsiedlenie ludnościpobkiej z шυzgկdnieniem spisów władz okupacyjnych w 1916 r; mapa opracowana w Biurze Pracy Społecznej pod redakcją Lucjusza Dury, wydana przez zakład litograficzny W. Główczewskiego w Warszawie. Skorygowana linia Dmowskiego. Sytuacja wyznaniowa w Polsce w 1750 r., https://pl.wikipedia.org/wiki/Unia_ brzeska#/media/File:Religie_w_I_Rz-plitej_1750.svg Filmy Prof. Adam Wielomski: Kresy Wschodnie - mity wokół polityki kresowej, sentymentalizm, roszczenia., 10.04.2019, https://www.youtube.com/ watch?v=dKK5 bMvdFWo Prof. Adam Wielomski: Kresy Wschodnie - podróż sentymentalna czy roszczenia polityczne, 12.04.2019, https://www.youtube.com/watch?v=rs_Xo2CS94o Bayerische Sta ł -w'bliotbek 206 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Frąckiewicz, Kazimierz |
| author_facet | Frąckiewicz, Kazimierz |
| author_role | aut |
| author_sort | Frąckiewicz, Kazimierz |
| author_variant | k f kf |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047024828 |
| ctrlnum | (OCoLC)1224482317 (DE-599)HEB470816554 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1771-2004 gnd |
| era_facet | Geschichte 1771-2004 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02943nam a2200637 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047024828</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220207 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">201124s2020 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788395258077</subfield><subfield code="9">978-83-952580-7-7</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8395258070</subfield><subfield code="9">8395258070</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1224482317</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)HEB470816554</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Frąckiewicz, Kazimierz</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Polskość Kresów Wschodnich</subfield><subfield code="b">myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości</subfield><subfield code="c">Kazimierz Frąckiewicz</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Mysłowice</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Magna Polonia</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">206 Seiten</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 181-206</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1771-2004</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grenzgebiet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021993-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polnische Ostgebiete</subfield><subfield code="0">(DE-588)4238028-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Polnische Ostgebiete</subfield><subfield code="0">(DE-588)4238028-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Grenzgebiet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021993-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1771-2004</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HEBIS Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220115</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032432224</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">478</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">477</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">478</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">477</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">477</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">305.8009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">478</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd Polnische Ostgebiete (DE-588)4238028-5 gnd |
| geographic_facet | Polen Polnische Ostgebiete |
| id | DE-604.BV047024828 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T16:00:33Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:00:28Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788395258077 8395258070 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032432224 |
| oclc_num | 1224482317 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 206 Seiten 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20220115 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Wydawnictwo Magna Polonia |
| record_format | marc |
| spelling | Frąckiewicz, Kazimierz Verfasser aut Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości Kazimierz Frąckiewicz Wydanie I Mysłowice Wydawnictwo Magna Polonia 2020 206 Seiten 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 181-206 Geschichte 1771-2004 gnd rswk-swf Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd rswk-swf Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polnische Ostgebiete (DE-588)4238028-5 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Polnische Ostgebiete (DE-588)4238028-5 g Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 s Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 s Geschichte 1771-2004 z DE-604 HEBIS Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Frąckiewicz, Kazimierz Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4021993-8 (DE-588)4041282-9 (DE-588)4046496-9 (DE-588)4238028-5 |
| title | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości |
| title_auth | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości |
| title_exact_search | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości |
| title_exact_search_txtP | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości |
| title_full | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości Kazimierz Frąckiewicz |
| title_fullStr | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości Kazimierz Frąckiewicz |
| title_full_unstemmed | Polskość Kresów Wschodnich myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości Kazimierz Frąckiewicz |
| title_short | Polskość Kresów Wschodnich |
| title_sort | polskosc kresow wschodnich mysl narodowa wobec sprawy polskiej na kresach wschodnich a negacjonizm ich polskosci |
| title_sub | myśl narodowa wobec sprawy polskiej na Kresach Wschodnich a negacjonizm ich polskości |
| topic | Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd |
| topic_facet | Grenzgebiet Nationalbewusstsein Polen Polnische Ostgebiete |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032432224&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT frackiewiczkazimierz polskosckresowwschodnichmyslnarodowawobecsprawypolskiejnakresachwschodnichanegacjonizmichpolskosci |
Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.
Inhaltsverzeichnis