Ē agōgē tu politē: ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn
Η αγωγή του πολίτη η γαλλική παρουσία στο Ιόνιο (1797-1799) και το έθνος των Ελλήνων
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Ērakleio
Panepistēmiakes Ekdoseis Krētēs
2020
|
| Schriftenreihe: | Seira Istoria
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Gemischte Register |
| Beschreibung: | 782 Seiten |
| ISBN: | 9789605245818 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046987142 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20211103 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 201109s2020 |||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9789605245818 |9 978-960-524-581-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1235890465 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046987142 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-19 |a DE-12 |a DE-188 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a FD 1010 |0 (DE-625)30165: |2 rvk | ||
| 100 | 1 | |6 880-01 |a Arbanitakēs, Dēmētrēs |e Verfasser |0 (DE-588)123242037 |4 aut | |
| 242 | 0 | 0 | |a Bürgerbildung. Die französische Präsenz im Ionischen Meer (1797-1799) und die griechische Nation |y ger |
| 245 | 1 | 0 | |6 880-02 |a Ē agōgē tu politē |b ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn |c Dēmētrēs D. Arbanitakēs |
| 246 | 1 | 0 | |a parousia Hellēnōn |
| 264 | 1 | |a Ērakleio |b Panepistēmiakes Ekdoseis Krētēs |c 2020 | |
| 300 | |a 782 Seiten | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 0 | |a Seira Istoria | |
| 505 | 8 | |a Bibliografie S. 707-755 und Index S. 757-782 | |
| 546 | |b In griechischer Schrift | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1797-1799 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Besetzung |0 (DE-588)4006020-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Frankreich |0 (DE-588)4018145-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Ionische Inseln |0 (DE-588)4027631-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Ionische Inseln |0 (DE-588)4027631-4 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Besetzung |0 (DE-588)4006020-2 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Frankreich |0 (DE-588)4018145-5 |D g |
| 689 | 0 | 3 | |a Griechenland |0 (DE-588)4022047-3 |D g |
| 689 | 0 | 4 | |a Nationalbewusstsein |0 (DE-588)4041282-9 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 1797-1799 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
| 880 | 1 | |6 100-01/(S |a Αρβανιτάκης, Δημήτρης |a ut | |
| 880 | 1 | 0 | |6 245-02/(S |a Η αγωγή του πολίτη |b η γαλλική παρουσία στο Ιόνιο (1797-1799) και το έθνος των Ελλήνων |
| 940 | 1 | |f griech | |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20210324 | |
| 940 | 1 | |q gbd_0 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09033 |g 495 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032395074 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1808862305727807488 |
|---|---|
| adam_text |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 15 ΜΕΡΟΣ A' ΠΩΣ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΙΩΝΩΝ Κεφαλαίο A': Το λτκοφως των παλιών θεών. 33 Α. Η πτώση της Γαληνότατης: Από τον
ευαγγελιστή Μάρκο στα Δικαιώματα του ανθρώπου. Β. Η αγωνιώδης συγκρότηση του βενετικού έθνους. Γ. Τα νησιά του Αεβάντε: στην κόψη των διεκδικήσεων. 58 67 33 Κεφαλαίο Β': Το Ionio στον Ι8ο
αιώνα: Εσωτερικές ςτγκροτςεις και νέοι ορίζοντες. 83 Α. «Όλοι, πάντοτε, στο βάθος της καρδιάς τους ήταν αγαπημένοι». 83 Β. Το Ξανθό γένος και το σπέρμα του Σατανά. 103 Γ. Το τέλος της Βενετίας. Φόβοι, ελπίδες και
καλές ειδήσεις. 131 Κεφαλαίο Γ': Ano τη Serenissima Repubblica στη République Française . 139 Α. «Ας αναβλαστήσουν εις εσάς η αρεταίς των Προγόνων σας». Β. «Εγκαταλελειμμένοι σε τόπο ξένο και μακρινό»: Η κρυμμένη σύγκρουση και το τέλος της βενετικής κυριαρχίας.
Γ. Σκολιοί δρόμοι: Το βενετικό και το ιονικό έθνος. Δ. «Στην αρχαιότητα Έλληνες, τώρα Γάλλοι»: Το Ιόνιο στη Γαλλική δημοκρατία. [Η] 139 166 174 206
Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ 12 ΜΕΡΟΣ B' ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟ ΕΝΟΣ NEOT ΚΟΣΜΟΤ Κεφαλαίο A': Η αγωγή tot πολίτη: Νεες εννοιες σε παλιές λεξεις. 227 Α. «Οι υπήκοοι του μονάρχη είναι πολίτες;» . 227 Β. «Ω Πατρίς! οπού τώρα με τοιούτον όνομα δύναμαι τέλος πάντων να σε
ονομάσω». 233 Κεφαλαίο Β': Η αγωγή tot πολίτη: Οι θεσμοί. 257 Α. Η νέα έννοια της
εκπαίδευσης. 257 Β. Η στοιχειώδης εκπαίδευση και το πανεπιστήμιο. 262 Γ. Η Εθνική Βιβλιοθήκη και το Εθνικό Τυπογραφείο. 275 Κεφαλαίο Γ': Η αγωγή tot πολίτη: Ο δημόσιός
χώρος. 289 Α. Το ρεπουμπλικανικό ημερολόγιο. 289 Β. Η απόπειρα της Θεοφιλανθρωπίας. 297 Γ. Το μεγάλο σχολείο της
πατρίδας. 305 Οι εθνικές γιορτές 305: Το Δέντρο της Ελευθερίας 310 Η γιορτή της εκτέλεσης του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ' (2 pluviôse: 21 Ιανουάριου) 326 Η γιορτή της Γεωργίας (10 messidor: 28 Ιουνίου), η επέτειος της άφιξης των Γάλλων και η
κατάληψη της Μάλτας 327 Η γιορτή της πτώσης της μοναρχίας (9-10 thermidor: 27-28 Ιουλίου) 342 Η γιορτή της επετείου της έναρξης ισχύος του Συντάγματος (23 thermidor: 10 Αυγούστου) 346 Η γιορτή της εγκαθίδρυσης της
Δημοκρατίας και αρχή του χρόνου με το ρεπουμπλικανικό ημερολόγιο (1 vendémiaire: 22 Σεπτεμβρίου) 349 Οι άλλες γιορτές 351: Η γιορτή για την ένταξη στη Γαλλική δημοκρατία (τέλη Νοεμβρίου - αρχές Δεκεμβρίου 1797) 351 rw Η γιορτή της Νεολαίας (10 germinal: 30 Μαρτίου) 354 Η γιορτή της Νίκης (10 prairial: 29 Μαΐου) 355 ^ Η γιορτή της 18ης fructidor (4 Σεπτεμβρίου) 356 Δ. Η Πατριωτική Εταιρεία Δημόσιας Αγωγής και η Συνταγματική Λέσχη. 357 Ε. Πολεμώντας τους τυράννους με τους στίχους. 380 Κεφαλαίο Δ': Η αγωγή tot πολίτη: Η διαχτςη tot ττπωμενοτ λογοτ . 425 Α. Οι Λόγοι της Πατριωτικής Εταιρείας και της Συνταγματικής Λέσχης. 425 Β. Προπαγανδιστικά κείμενα και Δημοκρατικές κατηχήσεις. 443
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13 ΜΕΡΟΣ Г' ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Κεφαλαίο A': Η λαϊκή κυριαρχία και τα προβλήματα της νέας εξουσίας: Ο τυφλός του Cheselden. 465 Κεφαλαίο В': Η οργάνωση της δικαιοσύνης: ((Ενάντιον εις
ταις καταχρηςαις και αρπαγαις» . 493 Κεφαλαίο Г': Ο άγνωστος κοςμος της υπαίθρου: «Τι ΕΙΝΑΙ, ΛΟΙΠΟΝ, Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΟΤΗΤΑ;». 505 Κεφαλαίο Δ': Η δηλητηριώδης θλίψη των ευγενων . 543 Κεφαλαίο
E': Η Εκκλησία του Χρίστου σε κίνδυνο . 551 ΜΕΡΟΣ Δ' ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ Κεφαλαίο Α': Οθωμανική αυτοκρατορία: Ο δύσκολος γείτονας. 571 А. Ποιον απειλεί το
1789;. 571 Β. Το μυστηριώδες καλοκαίρι του 1797 . 579 Κεφαλαίο Β': «Συνεπραξαν οι Τούρκοι μεθ’ ημών εις σωτηρίαν ΓΕΝΕΑΣ
ΕΥΣΕΒΟΥΣ». 623 Κεφαλαίο Γ': Η ρωςοτουρκικη ςυμμαχια: «Για του Χρίστου την πίστητην αγία». 635 ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΓΕΝΟΣ ΤΩΝ
ΓΡΑΙΚΩΝ. 671 ΠΗΓΕΣ ֊ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 707 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
. 757
Πηγές ֊ Βιβλιογραφία Περιλαμβάνεται αρχειακό και βιβλιογραφικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την τεκμη ρίωση της παρούσας μελέτης περισσότερες από μία φορές. Τα πλήρη βιβλιογραφικά στοι χεία όσων κειμένων χρησιμοποιήθηκαν μόνο μία φορά καταχωρίζονται στην οικεία θέση. Στην ενότητα των
δημοσιευμένων πηγών εντάσσονται όλα τα κείμενα εποχής, ανεξάρτη τα από τον χρόνο δημοσίευσής τους. Η αναγραφή των αδημοσίευτων ή δημοσιευμένων πη γών, κυρίως όσων εμφανίζονται εδώ για πρώτη φορά, συνοδεύεται από βασικά στοιχεία βι βλιογραφικού τύπου, από συνοπτική εικόνα του περιεχομένου ή από
άλλες πληροφορίες. Α. ΠΗΓΕΣ А.1. ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΣ AD = Archives de la Defence [Service Historique de la Defence, Château de Vincennes], Mini stères et état-majors, 1789-1940 Φάκ. B 6 190 ASV = Archivio di Stato di Venezia CdL = Compilazione delle Leggi, busta 154 C-Sdf= Colhgio, Suppliche difuori,
filze 469,470,502, 512,516,525,526 IdS, DPGM = Inquisitori di Stato, Dispacci dei Provveditori Generali da Mar, buste 406, 407, 408, 409 IdS, Lettere ai Baili = Inquisitori di Stato, Lettere ai Baili ed Ambasciatori in Costantinopoli, 17521796, busta 151 IdS, Lettere ai Consoli - Inquisitori di
Stato, Lettere ai Consoli di Trieste 1791-1797 ύ- Tripoli 17641769, busta 182 IdS, Lettere ai PGM = Inquisitori di Stato, Lettere ai Provveditori Generali da Mar, buste 140, 141, 142 IdS,Riferte = Inquisitori di Stato, Riferte dei confidenti, buste 631 (Santeìla Antonio 1788-1797), 642 MP =
Municipalità Provvisoria, buste 2, 16, 20, 21, 87, 110, 167, 168, 169, 171, 185 PTM = Provveditori da Terra e Mar, filze 406,
1047, 1048, 1051, 1058, 1184, 1187, 1189 SM = Senato Mar, reg. 180,243,244,245֊ filze 801,869,1217,1223, 1232,1235,1241 ΓΑΚ-Ζ = ГАК Νομού Ζακύνθου φάκ. «1. Περίοδος εικοσαετίας 1797-1817 (Γαλλική ֊ Ρωσοτούρκοι - Γαλλική Δημοκρατία) 2. Λιμενικά έγγραφα»- φάκ. «2. Περίοδος εικοσαετίας 1797-1817 (Α' Γαλλική - Ρωσοτούρκοι [707]
Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ 708 - B' Γαλλική)», υποφ. «Municipalità. Το Δημαρχείο» Ζακύνθου. 12 Ιουλίου 1797/14 Ιανουά ριου 1798» (αντίγραφα [φωτογραφίες] του υποφ. «Municipalità»: Δημόσια Βιβλωθήκη Ζα κύνθου, Αρχείο Ντίνου Κονόμον, φάκ. 40)· φάκ. «Βενετικά 16ος-17ος αι. Έγγραφα αναφερόμενα σε διάφορες
πόλεις της Ελλάδας 1799 νεότερα» ΓΑΚ-Κρ = ΓΑΚ Νομού Κερκύρας Δ.Γ. = Δημοκρατικοί Γάλλοι, φάκ. 1-11 Ενετοκρατία, φάκ. 92 ΓΑΚ-Κφ = ΓΑΚ Νομού Κεφαλονιάς Α.Δ.Γ. = Αρχείο Δημοκρατικών Γάλλων (1797-1798), φάκ. 1-43 ΓΑΚ-Λ = ΓΑΚ Νομού Λευκάδας Αρχειοθήκη Αρχειοφυλακείου A', φάκ. 25՛ Αρχειοθήκη
Αρχειοφυλακείου B՛, φάκ. 6, 7, 8, 16 Δ.Γ. = Δημοκρατικοί Γάλλοι, φάκ. 02.01.01.001· 02.01.01.002· 02.01.01.003α· 02.01.01.003β· 02.01.02.001֊ 02.01.02.003· 02.01.03.001· 02.01.03.002֊ 02.01.04.002· 02.01.04.003· 02.01.05.001-02.01.05.002 Γεννάδειος Βιβλιοθήκη Μονόφυλλα, Φ. 69, τ. 6 Β/ΒΒ212 MSS 102
(«51. Corfou et Cephallonie. Documents originaux relatifs à l’administration des Isles Ioniennes durant l’Occupation Française. [.]»), 103 («52. Zante. Même serie de Documents. Lettres, rapports c. concernant la révolution de l’île en 1801-1810. Renseignements sur les habitants et leurs sympathies
politiques c [.]»), 104, 105. EBE = Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος Ερμηνεία = Ερμηνεία ήτοι Κατήχησις ενός πολίτου προς τους αδελφούς τον τους απαίδευτους. Για την περιγραφή (αλλά όχι ταύτιση), βλ. Λίνος Πολίτης, Κατάλογος χειρογράφων Εθνικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα 1991, αρ. 2260/20 (σ. 283-284). Ο
Βρανούσης (Εφημερίς, τ. 5, σ. 869) ση μειώνει: «Ο Λ. Πολίτης το χαρακτηρίζει “φυλλάδιον προς διάδοσιν των ιδεών της
Γαλλικής Επαναστάσεως” και προσθέτει: “Πιθανώς αντίγραφον εξ εντύπου, το οποίον όμως δεν κατέ στη δυνατόν να ταυτισθή”. Τποθέτω ότι πρόκειται μάλλον για μετάφραση ιταλικού εντύπου και όχι για αντίγραφο λανθάνοντος ελληνικού εντύπου)). Πρόκειται για μετάφραση του: Cesarotti, Istruzione d’un
cittadino (βλ). Η μετάφραση αποδί δει το ιταλικό κείμενο, δίχως καμία προσαρμογή σε ελληνικά/ιόνια συμφραζόμενα. Στο «οπι σθόφυλλο» (η πίσω όψη του δίφυλλου μέσα στο οποίο έχει τοποθετηθεί το χφ.) αναγραφεται από άλλο χέρι και με άλλο μελάνι, σίγουρα μεταγενέστερο: «Αγνώστου | Ιεροκηρυκος
Ποβερέτου Κεφαλλήνος;» Για τον Χαράλαμπο Τυπάλδο Ποβερέτο (1762-1836), βλ. Μαζαράκης, Βιογραφίαι, σ. 395-403 κα,ι Τσιτσέλης, Σύμμικτα, τ. 1, σ. 730-732 και τ. 2, σ. 87 και σ. 165. Από τις βιογραφήσεις αναδεικνύεται κυρίως το έργο του ως ιεροκήρυκα, αναφερεται οτι είχε επαφές («αλληλογραφεί») με τον
Νικηφόρο Θεοτόκη και τον Μαρτελάο, ότι στα χαρτιά του βρέθηκαν αδημοσίευτες κάποιες «διδαχές» και ότι εκφώνησε επικήδειο στον αρχιεπίσκοπο Κεφαλονιάς και Ζακύνθου Ιωαννίκιο Avvivo (1817). IEEE = Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος Στάθης Θεόδωρος, «Λόγος». Δέκα συρραμμένα φύλλα χωρίς
αρίθμηση. Στην εξωτερική όψη (φ. [İr]) ο τίτλος: «Discorso pronunciato dal M(unicipalista) Teodoro Stati in Democrazia» και «αριθ. 37/7150». Ακολου θούν δύο σελίδες λευκές (φ. [lv]-[2r]) και στην επόμενη (φ. [2ν]), πάνω αριστερά (από τον γραφέα του κειμένου) η φράση: «φυσικά έμφυτευμένον» και το
μότο «έγω μεν δη ταϋτα λέγω,
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 709 ταϋτα γράφω, καί οΐομαι καί νυν έτι έπανορθωθήναι αν τά πράγματα., τούτων γινομένων, εί δέ τις έχει τούτων τι βέλτιον, λεγέτω, καί συμβουλευέτω. δημοσθ. κατά φιλίππον γος» [: Δημοσθέ νους, Κατά Φιλίππου, γ', 76]. Στην επόμενη σελίδα (φ. [3r]) αρχίζει το κείμενο, με τον
τίτλο: «Λόγος έκφωνηθείς τη ιε' αύγούστου μψηζ', έτος α' της των Κυθηρίων ελευθερίας, έν ή ημέρα έν τη νησω των Κυθήρων άνυψώθη το δένδρον της ελευθερίας». Το κείμενο καλύπτει τα φ. [3r]-[9r] και ακολουθούν τρεις σελίδες λευκές (φ. [9ν]-[10ν]). Օւ μέχρι σήμερα εκδότες στην κατακλείδα (φ. [9r])
διαβάζουν «Viva la Μ. 7. Viva la libertà», που είναι λανθασμένη ανάγνωση, δίχως νόημα. Το υποτιθέμενο «Μ. 7.» είναι παρανάγνωση ενός βιαστικά γραμμένου «R. F.», δηλαδή (όπως και νοηματικά αρμόζει): «Viva la Repubblica] F.[rancese]». Εκδόσεις του κει μένου: Ανδριτσάκη-Φωτιάδη, «Θεόδωρος Στάθης», σ.
53-61 (βιογραφικά του στις σ. 51-53)՝ Τσιτσίλιας, Η ιστορία των Κυθήρων, σ. 7-12՝ Λεοντσίνης, «Ο λόγιος Θεόδωρος Στάθης-Μπφμπιλιός, η γαλλική διοίκηση στα Κύθηρα και η επαναστατική ιδεολογία», στο: ο ίδιος, Ζητή ματα νεότερης ιστορίας, σ. 107-117 (βιογραφικά και ανάλυση στις σ. 83-106). «Saggio
storico» = «Saggio storico dell’isola di Cefalonia». Κώδικας 323. Πρόκειται για το ιταλικό χειρόγραφο της Ιστορίας της νήσον Κεφαλληνίας [.] του Ιωάννη Παύλου Λοβέρδου Κωστή (βλ.). Περιγραφή (δίχως ταύτιση του κειμένου): Κ. I. Δυοβουνιώτης, «Κατάλογος των κωδίκων της εν Αθήναις Ιστορικής και
Εθνολογικής Εται ρείας», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 20 (1926), σ. 288. Χρειάζεται έλεγχος για να διαπιστωθεί αν είναι η
τελική μορφή της συγγραφής. Για τη σύνταξη της ιστορίας (1829), την αφιέρωσή της στον αρμοστή Nugent και την πρώτη εμφάνιση κεφαλαίων της στην κερκυραϊκή Ιόνιο ανθο λογία (1834: τχ. 3, σ. 482-521' τχ. 4, σ. 747-806՝ τχ. 5, σ. 51-63) εμπλουτισμένη με (ανυπό γραφες) σημειώσεις του Ανδρέα Μουστοξύδη,
βλ. επίσης: Λοβέρδος Κωστής, Ιστορία, σ. 15 («Σημείωσις μεταφραστού»)՝ Ν. Ε. Καραπιδάκης, «Για τον ιστορικό Ιωάννη Παύλο Λοβέρδο Κωστή», Κυμοθόη, τ. 19 (2009: Αφιέρωμα στον Σπόρο Α. Αουκάτο), σ. 51-62. «Sua Maestà Ľ Jmperatore di tutte le Russie» = «Sua Maestà Ľ Jmperatore di tutte le Russie fa
sapere alle Jsole del Levante dell’ex Veneto Governo». Δισέλιδο χειρόγραφο, αδημοσίευτο, με καλλιγραφημένο γραφικό χαρακτήρα, δίχως λάθη. Αρ. χφ. 7152. Στον δακτυλόγραφο κατάλογο σημειώνεται: «7152. Ν. Σ. Καλούτσης | Παύλου αυτοκράτ. [ορος] πασών των Ρωσσιών προκήρυξις προς τους κατοίκους των εν τη
Ανατολή νή σων της Ενετικής Πολιτείας. Ιταλιστί. Εν Πετρουπόλει 1798. Αντίγραφον». Πάνω αριστερά σημεκυνεται παλαιότερη αρίθμηση: «αριθ. 39» και με άλλον γραφικό χαρακτήρα: «Ex Greco», άρα, μετάφραση από το ελληνικό (το οποίο λανθάνει, όπως λανθάνει και το πρωτότυπο). Στο τέλος: «Da Petroburgo 22
8bre 1798 S.V. Paulo Petrovich». Δεν γνωρίζω αν κυκλοφόρησε τυ πωμένη ιταλική εκδοχή ή αν πρόκειται για ιδιωτικής φύσεως μετάφραση. Ιταλική μετάφραση, δίχως αναφορά στην πηγή του, δημοσιεύει ο Lunzi (Storia, σ. 200-203) και ελληνική εκδοχή ο Χιωτης (Απομνημονεύματα, σ. 707-708: προφανώς, μεταφράζει
από τον Lunzi και παρανοώντας μια παραπομπή του, αναφέρει [σ. 708 σημ. 1] ότι αντλεί από τα Documenti
του Νικ. Βούλ γαρη, αλλά εκεί η προκήρυξη δεν υπάρχει). Η ιταλική εκδοχή της IEEE, αν και δεν απομα κρύνεται νοηματικά, φραστικά διαφέρει σε πολλά σημεία από το κείμενο του Lunzi, είναι δε πλουσωτερη. Εκτός από άλλες διαφοροποιήσεις, οι Λούντζης και Χιωτης παραλείπουν την τελευταία παράγραφο, η οποία προειδοποιούσε τις «truppe Schiavone, ex veneti ufficiali, soldati, oppure marinari», που ενδεχομένως είχαν παραμείνει στα νησιά, να παρουσιαστούν εντός δέκα ημερών στους Ρώσους αξιωματούχους, αλλιώς θα αντιμετωπίζονταν ως εχθροί. Αναφορές στην προκήρυξη, μεταξύ άλλων: Βρανούσης, ((Αγνωστα», σ. 181 ' Κουρκουμέλης, «Οι ρωσικές προκηρύξεις», σ. 227-228՝ Lobanov-Rostovsky, Russia and Europe, σ. 23-24.
710 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Vlassopulo Stellano: Κατάλοιπα. Βλ. την περιγραφή των καταλοίπων του Βλασσόπουλου στην IEEE: Λάμπρος, «Κατάλογος», τ. 9, σ. 461-465 (αρ. 229-238). Η περιγραφή του Λάμπρου δεν ταιριάζει πάντα με τη σημερινή εικόνα του υλικού. Στην παρούσα μελέτη χρησιμοποιήθηκαν οι κώδικες:
230-233 και 235. Ακολουθούν αναλυτικά, με αλφαβητική τάξη, οι τίτλοι των κειμένων: Vlassopulo, [Άτιτλο] = Vlassopulo Stellano, [Άτιτλο], κώδ. 230, φ. 2r-9v. Στην περιγραφή του Άάμπρου (ό.π., σ. 462, αρ. 230) αναφέρεται ότι το πρώτο κείμενο του κώδ. 230 είναι το «Giudizio d’un professore di
giurisprudenza sulla Municipalità provisoria di Corfú fatto li 30 Giugno 1797 S.V.». Με τον τίτλο αυτόν το αναφέρουν συχνά οι Lunzi και Χιώτης. ----- , [Άτιτλο απόσπασμα] = Vlassopulo Stellano, [Άτιτλο απόσπασμα], κώδ. 235, φ. 4r-5v. ----- , «Che alcun ordine non è penoso» = Vlassopulo Stellano,
«Che alcun ordine non è penoso d’eseguire in una Repubblica bene organizzata. Detto in Circolo li 27 vindimiairc anno VII, 7 ottobre 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 17r-20v. ----- , «Della censura» = Vlassopulo Stebano, «Della censura. Come ella fosse esercitata nelle Repubbliche antiche e della maniera
con cui potrebbesi introdurre nelle moderne. Discorso pronunciato in Circolo li 4 messidor anno VI, li 11 Giugno 1798 S. V.», κώδ. 231, φ. 8r-l lv. ----- , «Della necessità della Guardia nazionale» = Vlassopulo Stellano, «Della necessità della Guardia nazionale in un paese libero. Detto in Circolo
li 24 brumaire ann: VII. Li 2 Novem bre 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 21r-22v. ----- , «Des effets des chants civiques»
= Vlassopulo Stebano, «Des effets des chants civiques sur l’esprit publique. Prononcé le premier vindimiaire ann: VII. 11 Settembre 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 14r-16v. ----- , «I Municipali di Corfú» = Vlassopulo Stebano, «I Municipab di Corfú. Elogio fatto b 20 Lugbo anno 1797 S. V.», κώδ. 230, φ. 1
lr-23v. Τον τίτλο ακολουθεί το μότο: «Quod genus hoc hominum? Quaeve hune tam barbara morem | permittit patria? Virgilio, Λ eneide, lib. I [στ. 539-540: “Μα, τι ράτσα ανθρώπων είναι αυτή; Ποια βάρβαρη πατρίδα επιτρέπει μια τέτοια συνήθεια;”]». ----- , «Sforzi de’ popoli» = Vlassopulo Stebano,
«Sforzi de’ popoli per ricuperare, e conservare la loro libertà. Discorso pronunziato al Circolo li primo germinale Anno VI. Li 10 Marzo 1798. Prefazione», κώδ. 230, φ. 24r-26v. Αν και η ημερομηνία εκφώνησης είναι η 10η Μαρτίου, η κατακλείδα του κειμένου αναφέρεται στην αρχή της πολ:ορκίας. ----- ,
«Sopra ί giurati» = Vlassopulo Stellano, «Sopra і giurati e della loro unità nella Criminale Giurisprudenza. Discorso pronunciato in Circolo io non sò quando precisamente, ma che deve stare tra la data del preced(en)te e quella del susseguente», κώδ. 231, φ. 12r-15v. Στον κώδικα προηγείται το «Della
censura» και ακολουθεί το «Sopra ί mezzi più proprj per for mare la morale». ----- , «Sopra і mezzi più proprj per formare la morale» = Vlassopulo Stebano, «Sopra і mezzi più proprj per formare la morale di un popolo libero. Detta nel Circolo li 22 floreale an: VI. Li 29 Aprile 1798 G. S.», κώδ.
231, φ. 16r-20v. ----- , «Sopra il potere deb’eloquenza» = Vlassopulo Stellano, «Sopra il potere
dell’eloquenza in un governo libero. Detto in Circolo li 4 fructidor anno VI, 10 agosto 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 6r-9v. ----- , «Sopra l’influenza dell’amore» = Vlassopulo Stebano, «Sopra l’influenza dell’amore nei guerrieri. Pronunciato li 10 prairiale an: VI. 18 Maggio 1798 G. S.», κώδ. 231, φ. 5r-7v. ----- , «Sopra l’introduzione deba tipografia» = Vlassopulo Stebano, «Sopra l’introduzione della tipografia in Corfú. Detto nel Circolo li 30 floreale anno VI. Li 8 Maggio 1798 G. S.», κώδ. 231, φ. lr-4r.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 711 -----, «Sopra la libertà e l’eguaglianza» = Vlassopulo Stellano, «Sopra la libertà e l’eguaglianza. Detto in Circolo li 20 brumaire anno VII, 19 Nov(embr)e 1798 G. S. In occasione che in esso Circolo si fece una tal festa», κώδ. 235, φ. lr-3r. -----, «Storia particolare» =
Vlassopulo Stellano, «Storia particolare dell’assedio di Corfu ave nuto tra il (sic) fine del 1798, e Ί principio del 1799 tratta da un giornale veridico», κώδ. 233, φ. 1-37. Στο ίδιο φύλλο, κάτω από τον τίτλο, με το ίδιο χέρι, ακολουθεί το μότο: «Quando mi gioverà narrare altrui | Le novità vedute
e dire: Jo fili. | Tasso, Canto XV: 38» και η χρονολόγηση: «L’anno 1799 in Maggio». Με κόκκινο μολύβι ακολουθεί σημείωση (άλλου γραφέα): «Jnedita | Opera di Stellano | Vlassopulo erudito | Corcirese ed autore di varie opere stampate. | Vedasi la pag. a». Πάνω αριστερά, μεταγενέστερη σημείωση με
μολύβι: «Ατελής». ----- , «Sugl’effetti del dispotismo» = Vlassopulo Stellano, «Sugl’effetti del dispotismo. Discorso detto in Circolo li 17 fructidor, anno VI, 23 Agosto 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 10r-13v. MM = Μουσείο Μπενάκη А. Λ. = Αρχείο οικογένειας Αούντζη, Αρχείο Ερμάννου Αναστ. Λούντζη, φάκ.
75. PV - κώδ. 23 (Processi verbali della Municipalità Provvùoria di Corfu). Πρόκειται για τον πρώτο τόμο των Πρακτικών του κερκυραϊκού Δημαρχείου, ο οποίος ηδη απο την εποχή του Λούντζη και του Χιώτη βρισκόταν στην κατοχή ιδιώτη: «Τα Πρα κτικά του κερκυραϊκού Προσωρινού Δημαρχείου», σημειώνει ο
Αούντζης το 1860 (Storia, σ. 44 σημ. 1), «τα οποία δεν βρήκα στο Αρχείο, είχε την καλοσύνη να τα θέσει
υπόψη μου ο κ. Βλαττας (signor Viatta) από την Κέρκυρα, στην κατοχή του οποίου, δεν γνωρίζω πώς, βρίσκεται το αυθεντικό χειρόγραφο. Θα ευχόμουν ο κ. Βλαττάς, στην ευγένεια του οποίου εκφράζω δημοσίως χάριτες, να προσφέρει τον κώδικα αυτόν στο δημόσιο Αρχείο» (συνέχι ζε ευχόμενος να συγκεντρωθεί στο
δημόσιο αρχείο όλο το υλικό που αφορούσε την ιστορία των νησιών: «Θα ήταν αυτό ένα μνημείο πολιτισμού και τιμής στην κοινή μας πατρίδα»). Τρία χρονιά μετά, ο κώδικας βρισκόταν πάντα στην κατοχή του ίδιου προσώπου (Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 581 σημ. 3). Σύμφωνα με τον φίλο καθηγητή Κώστα Καρδάμη,
θα πρεπει να πρόκειται για έναν από τους αδελφούς Άγγελο και Ανδρέα Βλαττά, παιδιά του Εμμανουήλ (ο οποίος είχε πεθάνει πριν από το 1860). Δεν γνωρίζω ποιοι λόγοι εμπόδισαν τον Βλαττά να δείξει την ευαισθησία που ευχόταν ο Αούντζης. Ο κώδικας, εντέλει, έφυγε απο την Κέρκυρα, περνώντας σε γαλλικά
χέρ!α, εφόσον σήμερα φέρει το ex libris του Joseph Pollio, προξένου της Γαλλίας στην Κέρκυρα (1893-1899). Μέσω άλλου δρόμου, όμως, κα τέληξε και πάλι στην Ελλάδα: τον Φεβρουάριο του 1935 τον αγόρασε ο Αντώνης Μπενάκης από τη Librairie Ρ. Ritti, στο Παρίσι. Ρουμανική Ακαδημία ms grec. 1365, φ.
lr-4r: «Κήρυγμα της ελευθερίας και εγκώμιον θριαμβευτικόν του ήρωος Μπονεπαρτη, εκηρύχθη εις Κορυφούς». Το κείμενο είναι άγνωστου συγγραφέα και αχρονολόγητο. Αν και δεν υπάρχει καμία αναφορά στην κατάληψη της Μάλτας, πιστεύω ότι ο λόγος μάλ λον εκφωνήθηκε κατά τον εορτασμό της επετείου της άφιξης
των Γάλλων στην Κέρκυρα, ο οποίος συνέπεσε με την κατάληψη της Μάλτας και την κορύφωση των ελληνικών ελπίδων,
το καλοκαίρι του 1798, λόγω της αναφοράς στην «ημέραν των γενεθλίων της ελευθερίας» και στην αναφορά ότι τα νησιά είναι «μέλος» της Γαλλικής δημοκρατίας. Στο χφ. αμέσως μετά (φ. 5rT6r) ακολουθεί αντιγραμμένο, από το ίδιο χέρι, το Σάλπισμα πολεμιατήριον του Κοραή. Αναφορά του χφ.: Βρανούσης, «Άγνωστα», σ. 155 σημ. 58.
712 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ A.2. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ A.2.1. ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΕΣ Βιβλίον καλούμενον έλεγχος κατά άθεων = Βιβλίον καλούμενον έλεγχος κατά αθέων και δνσσεβών, [.] φւλoπovηθե παρά Προκοπίου Πελοποννησίον τον Ιεροδιδασκάλου, καί αφιερωθέν τω Μακαριωτάτω και Σοφωτάτω Πατριάρχη των Ιεροσολύμων, Κνρίω
Ανθίμω, νυν δε πρώτον τύποίς εκδοθέν, εις κοινήν ωφέλειαν, επιμελεία μεν Παρθενίου μοναχού Θεσσαλονικέως τον Αγιοταφίτου, δαπάνη δε των εν Βενετία φιλογενών πραγματευτων [.], τ. 1-2, Παρά Δημητρίω Θεοδοσίω τω εξ Ιωαννίνων, Βενετία 1792. Βλ. Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (I), αρ. 63 (σ. [118] και
119-120) και Παπαδόπουλος, E.Ľ., τ. 1, αρ. 5020 (σ. 375). Βλαντής, Σύντομος σκιαγραφία = Βλαντής Σπυρίδων, Δ ιήγησις της πανευτυχούς παρούσης καταστάσεως ταύτης της μεγαλοπόλεως, ήτοι Σύντομος σκιαγραφία τινών αξιόλογων των, όσων συνέβησαν εν τη κλεινή Βενετία από την ιβ' τον Μαρτίου 1797, μέχρι της
ιη Ιαννοναρίου (sic) 1798 κατά το Ν.Ε., σνγγραφθείσα παρά Σπυρίδωνος Βλαντί (sic), Τύποις Νικολάου Γλυκύ του εξ Ιωαννίνων, [Βενετία 1798]. Αντίτυπα: EBE: ΙΣΤ. *459ν· Biblioteca Marciana: Mise. 1158.7՜ φωτογραφία του αντιτύπου στην Ακαδημία Αθηνών: «Βιβλία Βρανούση». Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. (με μότο
από τον Ισοκράτη) + σ. 3-14 (κείμενο). Στη σ. 3 επαναλαμβάνεται το δεύτερο μέρος του τίτλου («Σύντομος σκιαγραφία [.] κατά το Ν.Ε.»). Και στις δύο εμφανίσεις του τίτλου αναφέρεται ότι η εξιστόρηση αρχίζει από τη 12η Μαρτίου, όμως, αυτή πραγματικά αρχίζει από τη 12η Μα'ίου 1797 (σ. 3-4: «Θέλω
αρχίσει λοιπόν από την ιβ' του Μα'ίου 1797, επειδή τη αυτή ημέρα η Μείζων Βουλή [: Maggior Consiglio] ψηφίσασα με
500 καταφατικάς ψήφους να επιστρέψη του Λαού την παρακαταθήκην [.]»). Βλ. Βρετός, ΝΕΦ, τ. 2, αρ. 288 (σ. 107)՜ Legrand ֊ Pernot, Β.Ι.,τ. 1, αρ. 552 (σ. 170՜ με βάση το αντί τυπο της Biblioteca Marciana)՜ Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 101 (σ. 131-132՜ με βάση και τα δύο αντίτυπα). Πβ.
Βρανούσης, Ρήγας, σ. 64-65 σημ. 2. Βούλγαρης, Diario = Τσίτσας Α.Χ., Το Diario της πολιορκίας της Κέρκυρας από τους Ρωσοτονρκονς (1798-1799) γραμμένο από τον Πέτρο Βούλγαρη. Διακόσια χρόνια από την Γαλλική επανάσταση, Δημοσιεύματα Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, Κέρκυρα 1989. Έκδοση της σαφώς
αντιγαλλικής, αλλά πολύ σημαντικής ημερολογιακής καταγραφής του Πέ τρου Βούλγαρη (1743-1822). Περιλαμβάνεται εισαγωγικό και βιβλιογραφικό σημείωμα (σ. 5-17) και το πρωτότυπο ιταλικό κείμενο (σ. 19-111), χωρίς μετάφραση ή σχόλια. Σύμφωνα με τον εκ δότη (σ. 19), ο τίτλος του χφ. είναι «Storia
dell’abblocco, assedio e resa di Corfú». Υπάρχει και μετάφραση, αν και πολύ προβληματική: Πέτρος-Πολύκαρπος Βούλγαρης ιερεύς, Χρονικό μιας πολιορκίας. 1798-1799, απόδοση: Στέφανος-Κωνσταντίνος Βούλγαρης, Έκδοση Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας, Κέρκυρα 2001. Εις πολίτης κεφαληνιαίος = Εις πολίτης
κεφαληνίαίος (sic) προς την αυτού πατρίδα και άλλας Νή σους του Λεβάντε / Un Cittadino cefaloniotto alla sua patria ed altre Isole del Levante. Data in Venezia, Li 8. messidor (26 Giugno V.S.), Anno primo della Libertà Italiana. Registrato al Comitato d’istruzione Pubblica per la sola salvezza
della proprietà. Dalle Stampe del Cit tadino Michiele Glichi. Αντίτυπο: Biblioteca Estense, Μόντενα (φωτοτυπία από Τριαντάφυλλο
Σκλαβενίτη). Δίγλωσσο κείμενο με πρώτη γλώσσα την ελληνική. Σελίδα τίτλου + σ. 2-15. Αρχή κειμένου: «Ελευθερία - Ομοιότης | Πολίται» και «Libertà - Eguaglianza ļ Cittadini». Προηγείται ο λόγος τον οποίον υποδηλώνει ο τίτλος (ελλ. κείμενο: σ. 2-10՜ ιταλ. κείμενο: σ. 3-11) και ακολουθεί (ελλ. κείμενο:
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 713 σ. 10-14· ιταλ. κείμενο: σ. 11-15) η «Ομιλία μίας Πολίτισσας Βενετής προς τας συμπολίτισσάς της / Discorso d’una Cittadina Veneziana alle sue concittadine». Μετά την ομιλία της Βενετής, ο συγγραφέας ξαναπαίρνει τον λογο (σ. 14 και σ. 15 αντίστοιχα) για να εμψυχώσει αναλογα
τις γυναίκες του Ιονίου («Και εσείς, ω Πολίτισσαι των Ιωνικών Νήσων [.]/ E voi ο Cittadine deci sole Joniche [.]»). Ο Βρανούσης αναφέρει (Εφημερίς, τ. 5, σ. 867) προφορική πληροφορία του Γιώργου Βελουδη ( 1992) ότι «σε ενα βιβλίο πρωτοκόλλου [: της Istruzione Pubblica της Βενετίας], αναγράφεται
αίτηση του stampatore Michele Glichi, με ημερομηνία 8 messidor (26 giugno 1797), να τυπώση il presente Discorso: Un cittadino Cefallonioto alla sua Patria [έντυπο άγνωστο στη βιβλιογραφία]». Αναφορά: Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350 σημ. 3 (αρ. 2). Ελληνική Νομαρχία = Ελληνική Νομαρχία ήτοι
Λόγος περί Ελευθερίας [.]. Συντεθείς τε και Τύποις εκδωθείς ιδίοίς αναλώμασιν προς ωφέλειαν των Ελλήνων παρά Ανονίμου τον Έλληνος, Ιταλία 1806. Ηλιου, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1806.28 (σ. 176)" φωτομηχανική ανατύπωση: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2015. Εφημερίς = Εφημερίς.
Η αρχαιότερη ελληνική εφημερίδα πον έχει διασωθεί. Βιέννη 1791-1797. Εκδότες: οι αδελφοί Μαρκίδες Πονλιον. Ανασυγκρότηση της σειράς σε φωτοτυπική επανέκδοση. Ερευνητική, συλλεκτική και εκδοτική φροντίδα, προλεγόμενα, σημειώσεις κ.τ.λ. Λ. Βρα νούσης, Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού
και Νέου Ελληνισμού, τ. 1-7, Αθήνα 1995-2000. Ο τ. 5 (1995) περιλαμβάνει τα μακρά «Προλεγόμενα»
κα! τις πολυάριθμες διαφωτιστικές σημειώ σεις του επιμελητή. Gaudin, Στοχασμοί ενός Φύέλληνος = Gaudin Emile, Στοχασμοί ενός Φιλέλληνος [1798]. Χρονολογία: «2 frimaire, an 7 de la République Française». H ημερομηνία αντιστοιχεί στις 22 Νοεμβρίου 1798. Τίτλος πρωτοτύπου: Aux habitants de la Grèce.
Το κείμενο μετέφρασε στα ελλη νικά ο Κωνσταντίνος Σταμάτης. Βλ. Βρανούσης, «Αγνωστα», σ. 224-237 (ελληνικό και γαλλικό κείμενο), σ. 125-144 (βιβλιογραφικά), σ. 167-175 (βιογραφικά του Gaudin) και σ. 297-304 (φω τογραφία του ελλην!κού κειμένου). Βλ. επίσης: Βρετός, ΝΕΦ, τ. 2, αρ. 290 (σ. 107-108:
αναφο ρά)· Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 120 (σ. 166: αναφορά). Για τον Gaudin, βλ. και Ariadna Camariano-Cioran, «L’activité d’Émile Claude Gaudin, premier consul de France à Bucarest, Revue roumaine d’histoire, τ. 9, τχ. 2 (1970), σ. 251-260. H αθλιότης των δοκησισόφων = Η αθλιότης των
δοκησισόφων. Ήτοι απολογία υπέρ της πίστεως των Χριστιανών προς αναίρεσιν τινών φιλοσοφικών ληρημάτων. Επιστολή σνντεθείσα παρά Κελεστίνου τον Ροδίου, Εν τη Καισαρική Βασιλική Τυπογραφία της ηγεμωνίας, Τεργέ στη 1793. Βλ. Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (I), αρ. 125 (σ. [243] και 244-245) και
Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 925 (σ. 70). Καταρτζής, Τα ευρισκόμενα = Καταρτζής Δημήτριος, Τα ευρισκόμενα, έκδοτης: К. Θ. Δημαράς, ΟΜΕΔ, Εκδόσεις Ερμής, Αθήνα 1970. Κατήχησις ελευθέρου ανθρώπου = Κατήχησή ελευθέρου ανθρώπου, σνντεθείσα μεν εις την γαλ λικήν γλώσσαν παρά τον πολυμαθέστατου
Σίαβωσιέρ. Μεταφρασθείσα δε εις την ημετέραν απλήν διάλεκτον παρά του Σ. К. Π. προς κοινήν τον φιλτάτου Γένους του χρησιν.
αψ^ζ՜, Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων, Βενετία 1797. Αντίτυπα: EBE: ΦΑΣ *333Μ· Bibliothèque Universitaire des Langues et Civilisations, Παρί σι: Mél. 8o. 42θθ)· Βιβλιοθήκη Λαγανά, αρ. 4961. Πρόκειται για μετάφραση του έργου του Chabeaussière, Catéchisme républicain (βλ.). Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-21 (κείμενο) + 1 λ.σ. +
714 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ λευκό οπισθόφυλλο. Στον κατάλογο της Bibliothèque Universitaire αναφέρεται: «Editeur: Venise, Glielù (sic), 1797. Description: 1 vol. (16-21 p.): in 8o. Text: Italien, grec modem». Δεν πρόκε!ται για δίγλωσση έκδοση· είναι συσταχωμένες η ιταλική μετάφραση, που εκδόθηκε επίσης
από τον Γλυκή, την ίδια χρονιά (Catechismo dell’uomo libero: βλ.) και η ελληνική. Προηγείται η ιταλική, η οποία φτάνει ως την τελευταία σελίδα του κειμένου (σ. 16), δίχως το οπισθόφυλλό της, και ακολουθεί η ελληνική. Τα δύο κείμενα περιβάλλονται από λευκό δίφυλλο, στη μπροστινή όψη του οποίου
αναγράφεται χειρόγραφα ο κοινός ταξ. αρ. Mél. 8ο. 42θθ) και η σημείωση: «de la Chabeaussiere. Catechismo dell’uomo libero, texte italien et traduction grecque. Venise 1897 (sic)»· και τα δύο αντίτυπα φέρουν στη σελίδα τίτλου τους τις σφραγίδες: «Ecole des LL. 00. Vivantes» [: Ecole des Langues
Orientales Vivantes] και «DONS No 6.582». Ο Ηλιού (Προσθήκες, αρ. 211* [σ. 257-265]) βιβλιογραφεί το αντίτυπο της Ecole des Langues Orientales Vivantes / Bibliothèque (αναφέρε! ταξ. αρ. Mél. 8o. 420 και σημείωνε! ότι προέρχεται από τη Βιβλιοθήκη του W. Brunet de Presle), δημοσιεύει ολόκληρο το
ελληνικό κείμενο, κάνει σχόλια για το πρωτότυπο, για τη ση μασία των Κατηχήσεων, ειδικά στον ελληνικό χώρο (σ. 265: «Για την Ελλάδα του 1797/8 η απλή μετάφραση αυτού του έργου αποτελεί μια επαναστατική εκδήλωση στο χώρο του βιβλίου και στο χώρο των κοινωνικών ιδεών») και κάνει υποθέσεις για τη
«Δημοκρατική Κατήχηση» του Ρήγα (για το ίδιο, βλ. και Βρανούσης, «Ο “Πατριωτικός ύμνος”», σ. 6-7 σημ. 3). Βλ. Βρετός,
ΝΕΦ, τ. 2, αρ. 280 (σ. 105: αναφορά)· Λαδάς-Χατζηδήμος, Е.Д (II), αρ. 61 (σ. 67-68· σ. 65-66: φωτογραφία της σελίδας τίτλου και της αρχής του κειμένου· αναφέρουν αντίτυπο στη Βιβλιοθήκη Γεωργίου Λαδά)· Βίβλωθήκη Λαγανά, αρ. 4961 (σ. 211-212). Πβ. Βρανούσης, Άπαντα: Ρήγας ΒελεσπνλήςΦεραίος, τ. B',
Αθήνα 1968, σ. 756-759 (αποσπάσματα). Αρχικά είχε υποτεθεί (Βρανούσης, ό.π., σ. 752՛ Ηλ!θύ, Προσθήκες, σ. 264՛ Εφημερίς, τ. 5, σ. 865-870) ότι μεταφραστής ήταν ο Ζακυνθινός Σπυρίδων Κ. Πρεβέτος, εγκατεστημένος στην Τεργέστη. Κατόπιν, ο Βρανούσης δέχτηκε την προφορική πληροφορία του Βελουδή (1992)
ότι ήταν ο Γιαννιώτης Σπυρίδων Κολοβός («Σπυρί δων Κολοβός Πολίτης»). Η μαρτυρία του Βελουδή (Εφημερίς, ό.π., σ. 867-869): «σε ένα βιβλίο πρωτοκόλου της Istruzione Pubblica [.] αναγράφεται αίτηση του stampatore Michele Glichi, με ημερομηνία 8 messidor (26 giugno 1797), να τυπώση il presente
Discorso: Un cittadino Cefallonioto alla sua Patria [.]. Ακολουθούν άλλες αναγραφές εγκρινομένων εκδόσεων και ανάμεσα τους πάλι ο Michele Glichi, ο οποίος ζητάει και παίρνει την έγκριση να τυπώση τον Catechismo Repubblicano του La Chabeaussiere, traduzione in greco dal cittadino Spiridione
Colovon. Σύμφωνα με τον Βρανούση, το τυπογραφικό κόσμημα της έκδοσης είναι σήμα του οίκου των Γλυκήδων (πέρα από το κλασικό: η Μέλισσα με τα αρχικά N και Γ), το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί σε παλιότερες εκδόσεις. Από μία πρώτη σύγκριση, διαπιστώνεται ότι: (α) ως προς τον τίτλο, η ελληνική μετάφραση
είναι κοντά στην ιταλική (Κατήχησις ελευθέρου ανθρώπου\ΟαΙβ^ύΜθ dell’uomo Ubero)՛ (β) η ελ ληνική έχει στη σ. 3
εσωτερικό τίτλο και σύντομο σημείωμα («Κατήχησις δημοκρατική | Ανα γκαιότατη παντί ελευθέρω ανθρώπω, και πρόξενος μάλιστα μεγάλης ωφελείας, παρά διδασκά λων ερμηνευθείσα τοις εν μαθήμασιν αρχαρίοις»), το γαλλικό κείμενο έχει αντίστοιχα εσωτερικό τίτλο «Catéchismefrançais», αλλά όχι η ιταλική μετάφραση του Γλυκή ή εκείνη της Πάδοβας (βλ. Catechismo dell’uomo libero)՛ (γ) το εξώφυλλο στην ελληνική εκδοχή είναι πιο κοντά στην ιταλική του Γλυκη, ενω ορισμένα εσωτερικά τυπογραφικά χαρακτηριστικά (π.χ. η στοίχιση/θέση των τίτλων των ερωταποκρίσεων) φέρνουν το ελληνικό πιο κοντά στις γαλλικές εκδόσεις· (δ) νοημα τικά, το ελληνικό κείμενο είναι πάρα πολύ κοντά στο ιταλικό της έκδοσης Γλυκή. Προφανώς, η ελληνική μετάφραση έγινε από την ιταλική, αφού αναπαράγονται πράγματα που υπάρχουν σε εκείνη και όχι στο γαλλικό πρωτότυπο: αλλαγές στη σειρά των λέξεων (βλ. π.χ. στο «Τις ο πλά στης σου;» η ακόμα την αρχή του κειμένου στο «Τις δε ο θεός ούτος;» κ.λπ.) ή πολύ σημαντικές
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 715 διαφοροποιήσεις του ιταλικού από το γαλλικό, οι οποίες αναπαράγονται αυτολεξεί στο ελληνικό (βλ. ενδεικτικά τα «Τι εστί ψυχή;» και «Είναι αθάνατος η ψυχή;»). Κάποτε, όμως, το ελληνικό κείμενο είναι πιο αναλυτικό από το ιταλικό. ΓΥα το περιεχόμενο, βλ. στις σ. 429-440.
Κοραής, Αδελφική διδασκαλία = [Κοραής Αδαμάντιος], Αδελφική Διδασκαλία προς τους ευρι σκομένους κατά πάσαν την Οθωμανικήν επικράτειαν Γραικούς. Εις αντίρρησιν κατά της ψευδωνύμως εν ονόματι του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ιεροσολύμων εκδοθείσης εν Κωνσταντινουπόλει Πατρικής Διδασκαλίας. Εν Ρώμη. Εν
έτει Α. της Ελευθερίας αψ^η'. Έργο ανώνυμο του Αδαμάντιου Κοραή σε απάντηση της Πατρικής διδασκαλίας (βλ.), το οποίο τυπώθηκε στο Παρίσι, το καλοκαίρι του 1798. Βλ. Ηλιου, Προσθήκες, αρ. 215* (σ. 268-270: ανα λυτικά στοιχεία για την πατρότητα, την κυκλοφορία και τη σημασία του έργου)· Λαδάς ֊
Χατζηδημος, Ε.Β. (II), αρ. 95 (σ. 110-118: δημοσιεύουν μεγάλα αποσπάσματα· αναφέρουν αντίτυπα: «Βιβλιοθήκη Αθανασίου Χατζηδήμου και Γεννάδειος Βιβλιοθήκη C. 127 [δύο αντίτυπα]»). Νεό τερες ανατυπώσεις (Αθήνα 1852 και 1949), με πιο πρόσφατη στη σειρά: Πολίτικά φυλλάδια (17981831) τον Κοραή, Εθνικό
Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1983. ---- , Άσμα πολεμιστήριον = [Κοραής Αδαμάντιος], Άσμα πολεμιστήριον των εν Αιγύπτω περί ελευθερίας μαχομένων Γραικών, Εν τη κατ’ Αίγυπτον Ελληνική τυπογραφία ΑΩ'. Έργο ανώνυμο του Κοραή, που τυπώθηκε στο Παρίσι, το 1800. Βλ. Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 3168 (σ.
234-235). Ανατύπωση στη σειρά: Πολιτικά φυλλάδια (1798-1831) τον Κοραή, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1983. Βλ. και Άσμα
πολεμιστήριον ( 1982). ---- , Ισοκράτονς λόγοι = [Κοραής Αδαμάντιος], Ισοκράτους λόγοι και επιστολαί, μετά σχολίων παλαιών. Οις προσετέθησαν σημειώσεις, και των Αυστοσχεδίων στοχασμών περί της Ελλη νικής παιδείας και γλώσσης ακολουθία. [.], Μέρος A', Εκ της Τυπογραφίας Φψμίνου Διδότου, Παρίσι
ΑΩΖ'. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1807.31 (σ. 212-213). ---- , Σάλπισμα πολεμιστήριον = [Κοραής Αδαμάντιος], Σάλπισμα πολεμιστήριον, Εν Αλεξαν δρεία, Εκ της ελληνικής τυπογραφίας Ατρομήτου του Μαραθωνίου, 1801. Έργο ανώνυμο του Κοραή, που τυπώθηκε στο Παρίσι, το 1801. Επόμενη έκδοση με
διορθώσεις και συμπληρώσεις: [Παρίσι] 1821. Ανατύπωση στη σειρά: Πολιτικά φυλλάδια (1798-1831) τον Κο ραή, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1983. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1801.47 (σ. 21). Κρίτωνος στοχασμοί = Στοχασμοί τον Κρίτωνος, Εκ της Τυπογραφίας Φιρμίνου Διδότου, Πα ρίσι 1819. Για
αντίτυπα, την πατρότητα, την έκδοση και για νεότερες εκδόσεις, βλ. κυρίως: Πολέμη, Ελλη νική Βιβλιογραφία, 1819.119 (σ. 54). Λοβέρδος Κωστής, Ιστορία = Λοβέρδος Κωστής Ιωάννης Παύλος, Ιστορία της νήσου Κε φαλληνίας. Δοκίμων συγγραφέν ααλιστίυπό Ιωάννου Π. Αοβέρδου Κωστή εξελληνισθέν υπό Παύλου
Κωνσταντίνου Γρατσσίτου και διά πολλών σημειώσεων πλουτισθέν, εκδίδοται επιμέ λεια Γερασίμου Α. Αοβέρδου Κωστή, τύποις Προόδου, Κεφαλονιά 1888. Βλ. και IEEE, «Saggio storico». Μάνεσης, Χειρόγραφα Αρλιώτη = Περί Νικολάου Αρλιώτη (1731-1812) καί των χειρογράφων χρονικών αυτού υπό Ν. Β. Μάνεση,
Τυπογραφείου «Αθηνά» Αρσενίου Κάου, Κέρκυρα 1873. Αντίτυπο: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: Gennadeion, BG 224.2. Η έκδοση,
όπως αναφέρεται, αποτε λούσε το πρώτο μέρος της σειράς: «Κερκυραϊκά απομνημονεύματα». Το κείμενο αναδημοσιεύ τηκε: Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 8 (Αρλιώτης - Μαβίλης - Μουστοξνδης. Αφιέρωμα 1860-1960), Κέρ κυρα 1960, σ. 69-141. Χρησιμοποιώ την πρωτότυπη έκδοση. Το δημοσιευμένο από τον Μάνεση κείμενο δεν είναι ούτε πλήρες ούτε το αυθεντικό (το οποίο ήταν γραμμένο στην ιταλική γλώσσα),
716 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ αλλά, δυστυχώς, μία ελάχιστη «σύνοψη». Οπότε, οι όποιες κρίσεις και αξιολογήσεις, που αμέσως ή εμμέσως αποδίδονται στον Αρλ!ώτη, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη με επιφύλαξη. Ως προς τις καταγραφές που αφορούν την περίοδο 1797-1799, ο εκδότης-μεταφραστής αναφέρει σε αρκετά σημεία
ότι είχαν ήδη αφαιρεθεί πολλά φύλλα του πρωτοτύπου (π.χ. σ. 61,62, 63: αφορούν κυρίως μεγάλα διαστήματα από τις αρχές Αυγούστου 1797 μέχρι τα τέλη Ιανουάριου του 1798). Από την εκδοχή του κειμένου που παρουσιάζει ο Μάνεσης δεν τεκμηριώνεται, πάντως, η ιδ!αίτερα θερμή υποστήριξη του civile Νικολάου
Αρλιώτη στη ρεπούμπλικα, την οποία αναφέρουν συχνά οι μελετητές. Μετά από μία σύντομη συμμετοχή του στο Δημαρχείο και σε επιτροπές, από το φθινόπωρο και μετά, από τις καταγραφές του (όπως τουλάχιστον τις αποδίδει ο εκδότης) προ κύπτει απόσυρση και σαφής διαφωνία, η οποία μεγεθύνεται σταδιακά: βλ.
ενδεικτικά: σ. 61-62 (αρχή της διαφωνίας με τον Gentili, 2 Σεπτεμβρίου 1797) και 62-63 («βλέπομεν τον Αρλιώτην ιδιωτεύοντα, πιθανώς δυσαρεστηθείς εκ του αποτελέσματος της συνδιασκέψεως εκείνης, παρητήθη της θέσεως», «φαίνετα! πιθανωτέρα η εικασία ότι είχεν αποσυρθεί εκ των δημοσίων λειτουργειών, και
περιορισθή εις τας προσφιλείς ιδιωτικάς αυτού ασχολίας»). Οι παρατηρήσεις αυτές επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία για τη στάση του, που έχουν εκτεθεί στις προηγούμενες σελίδες. Κατά την περίοδο της πολιορκίας ήταν αναμφισβήτητα φίλα προσκείμενος στους πο λιορκητές, τους οποίους και επισκεπτόταν,
μαζί με άλλους Κερκυραίους (βλ. κυρίως, σ. 68-70). Μεταξάς, Σημειώσεις = Σημειώσεις του υποπλοιάρχου
του ρωσικού στόλου Γιεγκόρ Μεταξά. Η ρωσική ναυτική μοίρα στα Ιόνια νησιά 1798-1799, μετάφραση και επιμέλεια: Ναταλία Νικολάου - Κώστας Δεληγιώργης - Πέτρος Καλογερόπουλος, επιμέλεια έκδοσης: π. Γεώργιος Αντζουλάτος, Ιερά Μητρόπολις Κεφαλληνίας, Αργοστόλι 2016. Η μετάφραση είναι πρόχειρη και συχνά
πάρα πολύ προβληματική (εσφαλμένη απόδοση ονομά των, αξιωμάτων και τοπωνυμίων, ακυριολεξίες κ.λπ. και “κακά ελληνικά”). Οπωσδήποτε, χρειά ζεται μια πιο φροντισμένη, σχολιασμένη και υπεύθυνη μετάφραση της πολύ σημαντικής αυτής πηγής. Μπωζούρ, Πίνακας του εμπορίου = Μπωζούρ Φελίξ, Πίνακας του
εμπορίου της Ελλάδος στην Τουρκοκρατία (1787-1797). Παρίσι, έτος VIII (1800), Εκδόσεις Συλλογή/Αδελφοί Τολίδη, Αθήνα 1974. Νεκρικοί διάλογοι = [Κοντός Πολυζώης], Νεκρικοί διάλογοί I. Συντεθέντες και στιχουργηθέντες παρά του Αιακού εις τον Άδην, προτροπή του Πλούτονος (sic), ένθα και ετυπώθησαν,
επιμελεία και διωρθώσεί του Ραδαμάνθυος, προς ημάς δε μετεκομίσθησαν παρά του Ερμού, Μέρος πρώτον, Εν Άδου επί έτους 5793 [= Βιέννη 1793]. Βλ. Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (I), αρ. 136 (σ. 255-259) και Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 3164 (σ. 234). Όρμος σωτήριος = Όρμος σωτήριος. Βιβλίον ψυχωφελές,
ευμεθόδως φιλοπονηΟέν, εις τέσσαρά τε Κεφάλαια διαιρεθέν, και εν απλή φράσει συντεθέν παρά του ευγενεστάτου, και φιλογενούς Άρχοντος Ποστελνίκου κυρίου κυρίου Βασιλείου. Παρά δε της Αγίας και ιεράς Συνοδου ακριβώς θεωρηθέν και επικυρωθέν. Εν Κωνσταντινουπόλει αψ^ζ' έτει. Τύποις εκδίδοται αναλώμασι
των τιμιωτάτων εν πραγματευταίς αυταδέλφων Ευσταθίου και Ιωάννου Ρέσσου, οις και προσηνέχθη· δι’ επιστασίας δε κυρίου
Φιλίππου Μιχαήλ του εκ Θεσσα λονίκης. ΑΩΕ'. 1805. Παρά τη εν Βιέννη της Αουστρίας Ελληνική Τυπογραφία Ιωάννας Σχράιμβλ. Το βιβλίο είχε συνταχθεί ήδη το 1798 και είχε πάρει την «έγκριση» του Πατριαρχείου, αλ λά εκδόθηκε στη Βιέννη το 1805. Ο Αποστολόπουλος (Η Γαλλική επανάσταση, σ. 52) αναφέρει ότι, αν και ήταν έτοιμο και εγκεκριμένο από τα τέλη Σεπτεμβρίου 1798, «έμεινε αδημοσίευτο και την 1η Δεκεμβρίου 1798 οδηγείται προς το πατριαρχικό τυπογραφείο το έργο του Παριου
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 717 [= Χριστιανική απολογία]». Στην αχρονολόγητη επιστολή του συγγραφέα «Προς την αγίαν και ιεράν Σύνοδον» (2 σ.χ.α.), το βφλίο εμφανίζεται ως δική του πρωτοβουλία με σκοπό να στηλ!τεύσει «το προσωπείον της προ καιρού υποτρεφομένης φθοροποιού ψευδοφιλοσοφίας». Η απάντηση του
Γρηγορίου Ε' (ημερομηνία: 30 Σεπτεμβρίου 1798, 1 σ.χ.α.) ήταν θετική: η Σύνοδος το βρήκε «άμεμπτον». Ίσως να μην τυπώθηκε τότε γιατί δεν ανταποκρινόταν στη συγκυρία, ίσως γιατί δεν κρίθηκε τόσο μαχητικό και τόσο «πολιτικό» όσο η Χριστιανική απολογία. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1805.79 (σ.
152-153). Πάριος, Αντιφώνησή = [Πάριος Αθανάσιος], Αντιφώνησις προς τον παράλογον ζήλον, των από της Ευρώπης ερχόμενων φιλοσόφων, δεικνύσα, ότι μάταιος, και ανόητος είναι ο ταλανίσμός οπού κάνουσι του γένους μας, και διδάσκουσα ποια είναι η όντως, και αληθινή φιλοσοφία. Τούτοις προσετέθη, και
παραίνεσις ωφελημοτάτη (sic) προς τους αδεώς πέμποντας τους υιούς των εις την Ευρώπην χάριν πραγματείας, αμφότερα σχεδιασθέντα, και συντεθέντα παρά Ναθαναήλ Νεοκαισσαρέως του εν τω αγίω άρει ησυχάζοντος. Νυν δε πρώτον τύποις εκδοθέντα δαπάνη των εντιμότατων πραγματευτών κυρίων Ιωάννου Καρακάλλου,
και Δημητρίου Κοντογόνη των πελοποννησίων, Παρά Μπράντατζ και Μπέσεκ, Τεργέστη 1802. Ψευδώνυμο έργο του Αθανάσιου Πάριου. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1802.5 (σ. 2829). ---- , «Εγχειρίδιον απολογητικόν» = [Πάριος Αθανάσιος], «Εγχειρίδιον απολογητικόν δια βραχέων προς τας δεινάς κατηγορίας
τας κατά του συγγραφέως της προεκδοθείσης αντιφωνήσεως γενομένας υπό του Ιατροφιλοσόφου Κυρίου Διαμαντή του
Κοραή». Βλ. К. Θ. Δημαράς, «Αθανάσιος Πάριος και Κοραής: το ανέκδοτο “Εγχειρίδιον Απολογητικόν” (1809)», Τα Ιστορικά, τ. 20, τχ. 39 (Δεκέμβριος 2003), σ. 313-334 (το κείμενο: σ. 322-334). Προη γείται εισαγωγικό κείμενο του Φίλιππου Ηλιού: «Αθανάσιος Πάριος και Διαμαντής Κοραής: μία έκδοση
σχεδιασμένη από τον К. Θ. Δημαρά», σ. 307-311. ---- , «Νέος Ραψάκης» = [Πάριος Αθανάσιος], «Νέος Ραψάκης, ήτοι έλεγχος της αντίχρι στου κατά των θείων Γραφών συκοφαντίας, προς ερεθισμόν των απλουστέρων εν είδει αντιρρήσεως μεθοδευθείσης παρά τίνος των νέων λιμπερτίνων κατά της Πατρικής Δι
δασκαλίας, της χάριν ασφαλείας προεκδοθείσης των χριστωνύμων λαών». Βλ. Βρανούσης, «Αγνωστα», σ. 305-329 (κείμενο) και σ. 251-288 (επαγωγικά για τον συγγραφέα και το κείμενο). ---- , Χριστιανική απολογία = [Πάριος Αθανάσιος], Χριστιανική απολογία συντεθείσα μεν υπό τίνος Φιλαδέλφου Χριστιανού προς
ωφέλειαν των ευσεβών, αξιώσει του Παναγιωτάτου και Θειοτάτου Πατριάρχου κυρίου Γρηγορίου, επιθεωρηθείσα δε καί πολλαχού ως οιόντε επιδιορθωθείσα παρά τίνος ευσεβούς φιλοσόφου ήδη τε τυπωθείσα αναλώμασιν ανδρός ζηλωτού καί θεοσεβούς, Εν τω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως τυπογραφείω, 1798.
Αντίτυπα: Γεννάδεως Βιβλιοθήκη: Gennadeion Β/Τ 1561.21 (94 σ.· έκδ. 1798). Επόμενες εκδό σεις (με αρκετές διαφοροποιήσεις από την πρώτη έκδοση): Λειψία 1800 (Gennadeion Τ 1561.211) και 1805 (Gennadeion Τ 1561.212). Πβ. Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (Η), αρ. 126 (σ. 190-197) και Ηλιού, Ελληνική
Βιβλιογραφία, αρ. 1805.12 (σ. 129). Για μια ερμηνεία των διαφοροποιήσεων ανά μεσα στην έκδοση του 1798 και στις δύο επόμενες,
βλ. Αποστολόπουλος, Η Γαλλική επανάσταση, σ. 42-62 και ο ίδιος, «“Χριστιανική απολογία” (1798) ֊ “Απολογία χριστιανική” (1800, 1805)», Ο Ερανωτής, έτ. ΛΗ'-ΛΘ', τ. 23 (2001: Μνήμη Άλκη Αγγελον), σ. 326-328, αλλά και Ηλιού, ό.π. Πατριαρχική εγκύκλιος A' Εγκύκλιος προς τους κατοίκους των Ιόνιων νησιών, τυπωμένη στο πατριαρχικό τυπογραφείο της Κωνσταντινούπολης. Χρονολογείται «Εν μηνί Σεπτεμβρίω Ινδικτιώνος B', 1798)). Ο Βρα νούσης υποστηρίζει («Άγνωστα», σ. 179-180 και 197-198) ότι κυκλοφόρησε στις αρχές του μήνα, αφού στα μέσα του Σεπτέμβρη φαίνεται να είχε φτάσει στο Παρίσι, μιας και σε αυτήν απάντησε
718 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ ο Κωνσταντίνος Σταμάτης με την «Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος», με ημερομηνία 23 Σε πτεμβρίου/4 Οκτωβρίου 1798. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: Copies of original letters, τ. 2, σ. 228-231 (κείμενο) και σ. 232-236 (αγγλική μτφρ.)" Tunzi, Storia, σ. 162-163 (ιταλική περίληψη)՛ Χιώτης,
Απομνημονεύματα, σ. 679-682' Πα παδοπούλας - Αγγελόπουλος, Τα κατά τον αοίδιμον, τ. 1, σ. 201-204՛ Κανδηλώρος, Γρηγόριος E', σ. 51-54 (αντλεί από τον Χιώτη)' Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 103 (σ. 135-138: το κείμενο από το χφ. του μητροπολίτη Παροναξίας Νεόφυτου Λαχοβάρη)՛ Βρανούσης,
«Αγνωστα», σ. 243247 (το κείμενο՛ σχόλια στις σ. 179-180 και βιβλιογραφικό σημείωμα στις σ. 242-243՛ εκδίδει το κείμενο με βάση αντίτυπο [«το μόνο μέχρι σήμερα γνωστό»] από τη συλλογή Δημαρά). Πβ. Ζερλέντης, «Πατριαρχών γράμματα», σ. 98,101 και σημ. 1 (όπου σύγχυση και εσφαλμένη χρονολόγη ση)՛ Β.
Σ. Καραγεώργος, «Η Πατριαρχική εγκύκλιος του Γρηγορίου Ε' προς τους Επτανησίους. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Γαλλική επανάσταση», στο: Χαριστήριος τόμος προς τιμήν τον Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Ä, Αρμός, Αθήνα 2000 (ανάτυπο)՛ Κουρκουμέλης, «Οι ρωσικές προκηρύξεις», σ. 226-227 σημ. 6.
Οι Λαδάς-Χατζηδήμος υποστηρίζουν (ό.π., σ. 135) ότι ο Χιώτης τη δημοσίευσε είτε «από κάποιο αντίγραφο που έχει μερικές διαφορές από το χειρόγρα φο του Λαχοβάρη ή τη μετέφρασε στα ελληνικά (επειδή δεν είχε το χειρόγραφο) από την ιταλική μετάφραση». Όμως, η υπόθεση πρέπει να αποκλειστεί εφόσον η
σύγκριση με το δημοσιευόμενο από τον Βρανούση δείχνει ελάχιστες επουσιώδεις διαφορές, που οφείλονται σε παραναγνώσεις ή
σε παραλείψεις δευτερευουσών λέξεων. Φαίνεται ότι άμεσα το Πατριαρχείο έστειλε την ίδια εγκύ κλιο και σε άλλες περιοχές της δικαιοδοσίας του, πέρα από το Ιόνιο: ο Βρανούσης («Αγνωστα», σ. 197-198) φέρνει ως παράδειγμα εγκύκλιό του προς τον μητροπολίτη Σμύρνης, 23 Σεπτεμβρίου 1798, στην οποία
επισυνάπτει και εκείνη προς τους Ιονίους. Ιταλική μετάφραση: Breve del Santis simo Patriarca Ecumenico (βλ.). Μνεία της εγκυκλίου στο Notizie dell’IsoU ex-Venete (βλ.). Πατριαρχική εγκύκλιος Β' = Τω θεοφιλεστάτω αρχιεπίσκοποι Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Ιθάκης [.] και τοις εντιμοτάτοις κληρικοίς
και ενλαβεστάτοις ιερενσι και τοις τψιωτάτοις προεστώσι και προκρίτοις και λοιποίς απαξόπασιν ενλογημένοις χριστιανοίς των μερών τούτων [.]. Η εγκύκλιος, με ημερομηνία 5 Σεπτεμβρίου π.η. (16 Σεπτεμβρίου 1798), αντλημένη από αντί γραφο του «Αρχειοφυλακείου Ζακύνθου», δημοσιεύτηκε στις αρχές του
εικοστού αιώνα. Βλ. Α. Σ. Μπισκίνης, «Ιστορικά σημειώματα» (βλ.՛ δημοσιεύεται το κείμενο της πατριαρχικής εγκυ κλίου και η συνοδευτική επιστολή του δραγουμάνου Κωνσταντίνου Καρατζά). Ο Μπισκίνης πα ρατηρούσε ότι αυτή ήταν διαφορετική από εκείνη που είχε δημοσιεύσει ο Χιώτης και παρέμενε ως τότε
ανέκδοτη. Πατρική διδασκαλία = Διδασκαλία Πατρική σνντεθείσα παρά του Μακαριωτάτου Πατριάρχου της αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ κυρ Ανθίμου εις ωφέλειαν των ορθοδόξων χριστιανών νυν πρώ τον τυπωθείσα δι’ ιδίας δαπάνης του Παναγίου Τάφον. Εν Κωνσταντινουπόλει παρά τω Τυπογράφω Πογώς Ιωάννου εξ Αρμενίων,
αψ^η'. Για την πατρότητα και το κλίμα της έκδοσης, αλλά και πληροφορίες για άλλα αντίτυπα και μετα φράσεις του
έργου, βλ. Clogg, «The “Dhidhaskalia Patriki”»՛ Ηλιού, Προσθήκες, ар. 217* (σ. 271275)՛ Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 99 (σ. 123-130)՛ Κόκκωνας, «Ένας αυτόπτης μάρτυ ρας» (σ. 81 : καταγράφει δέκα αντίτυπα). Ο Κόκκωνας (ό.π.) επιλύει, πεπτικά νομίζω, το ζήτημα του συγγραφέα και τεκμηριώνει δύο εκδόσεις του έργου, στην Κωνσταντινούπολη: την πρώτη στις αρχές (ίσως τον Μάρτιο) του 1798 και τη δεύτερη μάλλον το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς. Αν και ο Αθανάσιος Πάριος σημείωνε στον «Νέο Ραψάκη» ότι αφορμή για την έκδοση του έρ γου στάθηκε το «βιβλιάριου [.] Ρόπαλον του Ηρακλέους» του Ρήγα, το κείμενο της Πατρικής Διδασκαλίας στρέφεται ρητά κατά «του πρώτου αποστάτη διαβόλου», ο οποίος «εμεθοδεύθη εις τον τρέχοντα αιώνα μιαν άλλην πονηριάν και απάτην ξεχωριστήν, δηλαδη το νυν θρυλλούμενον σύστημα της ελευθερίας» (βλ. σχετικά: Ηλιού, ό.π., σ. 272-273՛ πβ. Κόκκωνας, ό.π., σ. 74). Βλ. επίσης: Κοραής, Αδελφική διδασκαλία.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 719 Περραφός, Ρήγας = [Περραφός Χριστόφορος], Σύντομος βιογραφία τον αοώίμον Ρήγα Φεραίον τον Θετταλού, Τυπογραφία Ιω. Αγγελοπούλου, Αθήνα 1860. Φωτομηχανική ανατύπωση: Βφλιοπωλείον Νότη Καραβία, Αθήνα 1973. ----- , «Ύμνος εγκωμιαστικός» = [Περραφός Χριστόφορος], «Ύμνος
εγκωμιαστικός παρ’ όλης της Γραικίας προς τον αρχιστράτηγον Μποναπάρτε. Εις τον ήχον της Καρμανιόλας» [1798]. Το κείμενο αναδημοσίευσε στα νεότερα χρόνια ο Σπυρίδων Λάμπρος (Μικταί σελίδες, Αθήνα 1905, σ. 649-650). Βλ. το κείμενο επίσης στο: Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 124 (σ. 182-183) και εν
μέρει στο: Βρανούσης, «Ο “Πατριωτικός ύμνος”», σ. 22 (316)-23 (317). San Cosmà. Τα ληξιαρχικά βιβλία = San Cosmà, a Panaretianica Potami). Ta ληξιαρχικά βι βλία. 1762-1864, μεταγραφή - επεξεργασία - σχολιασμός: Καρολίνα Ασλάνη, πρόλο γος: Αννίτα Π. Παναρέτου, Αθήνα 2010. Σταμάτης Κωνσταντίνος βλ.
Φιλόπατρις Ελευθεριάδης. Τρόπαιον εκ της Ελλαδίκής πανοπλίας = Τρόπαιον εκ της Ελλαδικής πανοπλίας κατά των οπαδών του Κοπερνίκον εν τρισί διαλόγοις, φύοπονηθέν παρά του Διδασκάλου των Επιστημών της εν Κωναταντννονπόλει Πατριαρχικής Σχολής Σέργιον Μακραίου [.], Εν τη τυπογραφία Αντωνίου Πίλχερ,
Βιέννη 1797. Βλ. Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 76 (σ. 99). Φιλόπατρις Ελευθεριάδης, Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος. Ψευδώνυμο του Κωνσταντίνου Σταμάτη. Τίτλος της γαλλικής μετάφρασης: «Aux habitants de la Grèce». Τοποχρονολογία: «Εν Κωνσταντινουπόλει, εκ της τυπογραφίας του Πογόζι εξ Αρμενίων,
έτει από της ενσάρκου οικονομίας, αψ^η', δ' Οκτωμβρίου (sic)». Βρανούσης, «Αγνωστα», σ. 210223 (δίγλωσσο
κείμενο: ελληνικά και γαλλικά), σ. 125-208, 209 (εισαγωγικά) και σ. 289-296 (φω τογραφία του ελληνικού κειμένου)- Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 118 (σ. 156-163: γαλλικό κείμενο). Οι παραπομπές στην έκδοση του Βρανούση. Φιλόπατρις Ελευθεριάδης τοις νησώταις τον ιωνικού πέλαγους. Προκήρυξη του
Κωνσταντίνου Σταμάτη. Μάρτιος 1799. Βλ. Κουμαριανού, «Ενέργειες», σ. 154174: 171-174 (το κείμενο)- Βρανούσης, «Άγνωστα», σ. 247-250 (σχόλια). Α.2.2. ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ Alberti - Cessi, Verbali = Verbali delle sedute della Municipalità Provvisoria di Venezia: 1797, επιμ. Alberti Annibaie - Cessi Roberto, τ.
1 /parte I-II (Sessioni pubbliche e private), N. Zanichelli, Μπολόνια 1928 (parte I) - 1929 (parte II)- τ. 2 (Comitati Segreti e documenti diplomatici), N. Zanichelli, Μπολόνια 1932՛ τ. 3 (Documenti diplomatici. Indici), N. Zani chelli, Μπολόνια 1940. Akuni versi inediti = Akuni versi inediti di
Demetrio Arlioti Corcirese, Tipografia Jonia di Spiridione ed Arsenio Cao, Κέρκυρα 1860. Αντίτυπο: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: GEN MGL 619.85. Εκδότης ο Νικόλαος Μάνεσης. Arnault, Œuvres = Œuvres de Antoine Vincent Arnault, de l’ancien Institut de France, etc., etc. Mélanges, A. Bossange, Libraire, Rue
Cassetti, No 22 - Leipzig, Même Maison, Reichs Strasse, Παρίσι 1827. ----- , Souvenirs = Souvenirs d’un Sexagénaire. Par Antoine Vincent Amault, de l’Académie Française, τ. 1-4, Librairie Duféy, Rue des Marais-S.-G. 17, Παρίσι 1833. Bellaire, Précis = Précis des opérations générales de la division
Française du Levant, ecc., dédié aux armées françaises. Par J. P. Bellaire, Capitaine d’infanterie,
attaché à l’Etat-MajorGénéral de l’Armée, Chez Magimel-Humbert, Παρίσι XIII (1805).
720 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Botta, Storia d’Italia = Storia d’Italia dal 1789 al 1814, scritta da Carlo Botta, τ. 1-4, G. Didot, il maggiore, Παρίσι 1824. -----, Storia naturah = Storia naturah e medica dell’isola di Corfú, di Carlo Botta, medico dell’armata d’Italia, 1799. Breve del Santissimo Patriarca
= Breve del Santissimo Patriarca Ecumenico di Costantinopoli mandato alh Isole ex Venete del Levante. Traduzione dal Greco. Costantinopoli. 1798. Αντίτυπα: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.20· Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: H.G. 108.69՜ Biblioteca
universitaria di Padova: Mise. T287. Πρόκειται για ιταλική μετάφραση της πρώτης πατριαρχικής εγκυκλίου (βλ. Πατριαρχική εγκύκλιος Ä). Σελίδα τίτλου και κείμενο στις σ. 3-8. Στο τέλος του κειμένου (σ. 8): «Settembre In dizione 6)). Οι Λαδάς - Χατζηδήμος υποθέτουν πως «τυπώθηκε κρυφά στην Κέρκυρα».
Αδύνατο, κατά τη γνώμη μου, δεδομένου ότι το Τυπογραφείο ελεγχόταν από τους Γάλλους μέχρι τον Μάρ τιο του 1799. Αναφορά: Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 129 (σ. 199). Πβ. Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 634 (σ. 95: αντλεί από τους προηγούμενους). Bulgari, Documenti = Documenti del Servigio prestato alh
Armi delle Potenze Coalizzate nella Conquista della Città, e Fortezze di Corfú, dal Nobile Conte Nicolò Bulgari. Sopraintendente dell’Isola, e Comandante delh Truppe Greche ե c. ère. Dalla stamperia di Corfu. 1799. Σπανιότατη έκδοση. Συμβουλεύτηκα το αντίτυπο της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης (αρ. εισ.
4888՜ δωρεά από τη Βιβλιοθήκη Σπυρίδωνος Λάμπρου). Στο εξώφυλλο εικονίζεται ο δικέφαλος αετός, έμβλημα του
τσάρου της Ρωσίας. Το βιβλίο, δίχως σελιδαρίθμηση ή φυλλαρίθμηση, αφιερώνεται στον Ευγένιο Βούλγαρη (σ. [3]-[4]՜ τοποχρονολογία: «Corfú li 11 Giugno 1799 S.V.») και περι λαμβάνει εντολές των αρχηγών των δύο στόλων ή αλληλογραφία τους με τον Βούλγαρη (και το αντίστροφο) από τα μέσα περίπου του
Νοεμβρίου 1798 μέχρι και τον Απρίλιο του 1799 (σ. [149]). Ακολουθεί βεβαίωση του προξένου της Αγγλίας Σπυρίδωνος Φορέστη (8 Μα'ί'ου 1799 έ.ν.) για τον ρόλο του Βούλγαρη κατά την πολιορκία της Κέρκυρας (σ. [151]) και έγγραφο του προέδρου της Συγκλήτου Angelo Orio (1η Ιουνίου 1799 έ.π.) προς τον
Βούλγαρη για αναδιοργάνωση των στρατιωτικών σωμάτων της υπαίθρου (σ. [153]). Πολύ συχνά (σ. [15], [17], [19] κ.λπ.) τα κεί μενα φέρουν την υπογραφή του Γεωργίου Παλατίνου, γραμματέα και διερμηνέα του Ουσακώφ. Αναφορές: Λάμπρος, «Ιστορική πραγματεία», σ. 598՜ Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. Ι,αρ. 565, σ.
173՜ Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 178 (σ. 250-268: δημοσιεύουν μεγάλα αποσπάσματα και στη σ. 252 φωτογραφία της σελίδας τίτλου, από το αντίτυπο της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης)՜ Παπαδό πουλος, Ι.Β., αρ. 660 (σ. 101՜ αντλεί από τους παραπάνω). Capitulation de la Place de Corfou / Καπιτολατζιόν της
Χώρας των Κορυφών. Αντίτυπα: AD, В 6 190, υποφ. «No 58. Isles Joniennes. Corfou»՜ Βιβλιοθήκη Αθανασίου Χατζηδήμου (όχι αυτοψία). Μονόφυλλο. Δίγλωσσο κείμενο, που τυπώθηκε στο Τυπογραφείο της Κέρκυρας («De l’Imprimerie Nationale de Corfou»). Ημερομηνία, αντίστοιχα, στο τέλος των κειμένων: «20 Février
1799 (style russe), le 13 Ventôse an 7 de la République Française»/«20 Φεβρουάριου 1799 Ε.Π. Ρούσσικον, τας
13 Ανεμώδους χρόνου 7 της Γαλλικής Πολιτείας». Αντίγραφο της Συνθήκης: IEEE, χφ. αρ. 7154 («Συνθήκη παραδόσεως των φρουρίων Κερκύρας παρά των Γάλλων εις τους στόλους της Ρωσίας και Τουρκίας. Ιταλιστί. Αντίγραφον. Εν Κερκύρα 1799. Φεβρ. 20»). Βλ. Bellaire, Préds, σ. 339-344 (γαλ λικό κείμενο)՜ Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 726-728 (δεν αναπαράγει το ελληνικό, αλλά δίνει πιο «καθαρεύον» κείμενο)՜ Legrand - Pemot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 563 (σ. 173: σύντομη βιβλιογράφηση)՜ Μαυρογιάννης, Ιστορία, σ. 254-255 (σύνοψη)՜ Θεοτόκης, Αναμνηστικόν, σ. 270-272 (ελληνικό κείμενο)՜ Ηλιού, Προσθήκες, αρ. 229 (σ. 283-284: αντίτυπο «χωρίς ένδειξη Βιβλιοθήκης»)՜ Λαδάς - Χατζηδή μος, Ε.Β. (II), αρ. 236 (σ. 365-369: ελληνικό κείμενο)· Κονόμος, Επτανησιακός τύπος, σ. 25 (αναφορά). Φωτογραφία της ελληνικής και γαλλικής εκδοχής: Λούντζης, Στο Ιόνιο λιμπερτά, μέρος III, σ.χ.α. (μετά τη σ. 362). Ιταλική μετάφραση της Συνθήκης: Li doded capitoli dÆa Piazza di Corfa (βλ.).
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 721 Catechismo dell’uomo libero = Catechismo dell’uomo libero ad uso delle scuole primarie composto De (sic) La Chabeaussière. In Venezia. Nella Stamperia di Nicolò Glichì [1797]. Αντίτυπα: EBE: ΦΛΣ *333N- Bibliothèque Universitaire des Langues et Civilisations, Παρίσι, ταξ. αρ.
Mél. 8o. 420 1 (δεμένο μαζί με το Κατήχησις ελευθέρου ανθρώπου [βλ.] · και τα δύο αντίτυπα φέ ρουν σφραγίδα: «Ecole des LL. OO. Vivantes» [: Ecole des Langues Orientales Vivantes])· Βιβλιο θήκη Λαγανά, αρ. 4962. Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-16 (κείμενο). Ο Ηλιού (Προσθήκες, αρ. 210* [σ. 256])
σημειώνει το αντίτυπο της EBE, αλλά («υπόδειξη του Η. Pernoto) και το αντίτυπο της École des Langues Orientales (αναφέρει ταξ. αρ. Mél. 8ο. 420). Αναφορά: Ααδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 80 (σ. 102: αναφέρουν αντίτυπο στη Βιβλιοθήκη Γεωργίου Λαδά)- Βιβλιοθήκη Λαγανά, αρ. 4962 (σ. 212). Για
αναλυτικές παρατηρήσεις, βλ. Κατή χησή ελευθέρου ανθρώπου. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε μια πεζή μετάφραση στην Πάδοβα (Ca techismo dell’uomo libero ad uso delle scuole primarie composto Da La Chabeaussière, In Padova, Per li fratelli Conzatti al Ponte di S. Lorenzo [1797]· βλ. αντίτυπο: Biblioteca
Cameriniana - Piazzola sul Brenda-PD (ταξ. αρ. VIAE/030676), με ελάχιστες φραστικές διαφορές από εκείνη του Γλυκή, και μια έμμετρη στη Βενετία (Catechismo, ovvero princip) difilosofia, di morale e di politica repubblicana, a uso delle prime scuole, del La Chabeaussière. Traduzione, In Venezia,
1797). Για άλλες εκδόσεις (σε πεζή ή έμμετρη μετάφραση) στην Ιταλία, βλ. Una nazione da rigenerare, αρ.
1129-1131 (σ. 248249 και σ. 414 [= ευρετήριο])· Corsini, Pro e contro le idee di Francia, σ. 75 και σημ. 38՜ Guerci, Istruire пеШ verità repubblicane, σ. 112-115 (και σημειώσεις). Βλ. επίσης: Chabeaussière, Catéchi sme républicain. Οι Ιταλοί δεν βιβλιογραφούν την ελληνική μετάφραση που εξέδωσε ο
Γλυκής. Cesarotti, Istruzione = [Cesarotti Melchiorre], Istruzione d’un cittadino a’ suoi fratelli meno istrutti, In Padova. A spese di Pietro Brandolese [1797]. Το έργο κυκλοφόρησε ανώνυμο και η ταύτιση του συγγραφέα έγινε από τον Gaetano Melzi στο Dizionario di opere anonime [.], τ. 1, Μιλάνο
1849 (βλ. Corsini, Pro e contro le idee di Francia, σ. 21). To 1797 εκδόθηκε κα! στη Βερόνα. Για άλλες εκδόσεις του έργου στα χρόνια 1797-1798 βλ. Una nazione da rigenerare, αρ. 287-290 (σ. 65-66) και Chiancone, La scuola di Cesarotti, σ. 165. Πρόσφατη έκδοση του κειμένου: Corsini, ό.π., σ. 261-280
(όπου και πληροφορίες για τη διάδοσή του). Για το τυπογραφείο, ένα από τα πιο δραστήρια τυπογραφεία στην Πάδοβα, βλ. Corsini, ό.π., σ. 51. Για τον μετρ!οπαθή ιδεολογικό προσανατολισμό του έργου, βλ. Santato, Il giacobinismo italiano, σ. 41-42 και Storia d’Italia, τ. 3 (Dal primo Settecento
all’Unità), Giulio Einaudi editore, Topivo 1973, σ. 173. Για τον Cesarotti, εκτός από το βιβλίο του Chiancone, βλ. ενδεικτικά: Piero Del Negro, «Il giacobinismo di Melchiorre Cesarotti», Il pensiero politico, τ. 21 (1988), σ. 301-316՛ Davide De Cantilli, «Il cittadino Melchior Cesarotti»,
Italianistica. Rivista di letteratura italiana, τ. 19 (1990), σ. 79-104՛ Guerci, Istruire nelle verità repubblicane,
passim- Millar, Kapoleon in italian literature, σ. 22-26՛ Gennaro Barbarisi - Giulio Carnazzi (επιμ.), Aspetti dell’opera e della fortuna di Melchiorre Cesarotti, Università degli Studi di Milano, Facoltà di Lettere e Fisosofia, Quaderni di Acme, αρ. 51, Cisalpino Istituto Editoriale Universitario,
Μιλάνο 2002. Για την ελληνική μετάφρα ση του έργου, βλ. EBE, Ερμηνεία. Chabeaussière, Catéchisme républicain = Catéchisme républicain. Philosophique et Moral; Par le citoyen Lachabeaussière, Ci-devant Chefd’un des Bureaux de la troisième Division du Minis tère de l’Intérieur. T ο έργο του Ange-
Etienne-Xavier Poisson de la Chabeaussière κυκλοφόρησε, με τον πιο πάνω τίτλο, για πρώτη φορά στις 8 Ιουνίου 1794 (20 prairial II), στο πλαίσιο μίας συλλογής εφτά κειμένων, η οποία τυπώθηκε με την ευκαιρία της γιορτής του Υπέρτατου Όντος: «À Melun, De l’Imprimerie de Tarbé et Lefevre-Campigny, L’an
2 de la République». Το κείμενο βρισκόταν στις σ. 84-102 του τομου. Στις πολλές επόμενες εκδόσεις, κυρίως σε όσες κυκλοφόρησαν μετά την 9η thermidor, εμ φανίζεται διαφοροποιημένος ο τίτλος, αλλά σε έναν βαθμό και το περιεχόμενο, αφού έγινε προσ πάθεια να εξαλειφθούν οι ριζοσπαστικές θέσεις της
πρώτης έκδοσης. Ενδεικτικά, οι επόμενες εκδόσεις: Catéchisme républicain. Philosophique et Moral; Par le citoyen Lachabeaussière, Si-devant
722 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Chef d’un des Bureaux de la troisième Division du Ministère de l’Intérieur. Seconde edition, Revue et corrigée par l’Auteur, A Paris, Chez Desenne, Imprimeur-Libraire, Jardin de l’Egalité, nos. 1 et 2, L’an II de la République française [: 1794]· Catéchismefrançais, ou
Principes de Philosophie, de Morale, et de Politique Républicaine a l’usage des écoles primaires. Par La Chabeaussière. Troisième Edition, Ã Paris, Chez Du Font Imprimeur-Libraire, rue de la Loi, n. 1231, L’an IV de la République [1796]· η τελευταία ανατυπώθηκε στη Φερράρα (σε αντίτυπο της
Biblioteca Civica Bertoliana, Βιτσέντζα, μαζί με όλα τα πιο πάνω στοιχεία, αναφέρεται: A Ferrare chez François Pomatelli Imprimeur L’an V de la République [: 1797]). Κυκλοφόρησε επίσης μία έμμετρη εκδοχή: Catéchisme français, ou Principes de Morale Républicaine a l’usage des écoles primaires, De
l’Imprimerie de Didot Jeune, A Pa ris, Chez Fuchs, quai des Augustins, no 28, L’an troisième [: 1795]. Οι ιταλικές εκδόσεις, αλλά και η ελληνική μετάφραση (βλ.), έχουν ως βάση τις εκδόσεις μετά την 9η thermidor. Για την τύχη του κειμένου στην Ιταλία, βλ. Guerci, Istruire nelle verità repubblicane,
σ. 112-115 και σημ. 194-204. Για την ελληνική και την ιταλική μετάφραση, βλ. Κατήχησίς ελευθέρου ανθρώπου κα! Catechismo dell’uomo libero. Г ενική βιβλιογραφία για τον συγγραφέα και το έργο, βλ. στις σ. 446-447. Chanson = Chanson. Pour la Distribution des Prix de l’Ecole Publique Française à Zante.
Sur l’Air: Ce mouchoir, belle Raimonde. Δίφυλλο՜ 1+1 λ.φ. Τυπώθηκε χωρίς ένδειξη τόπου και χρόνου, αλλά πιθανότατα στο
Τυπογραφείο της Κέρκυρας, το 1798, έργο του Pierre-Augustin Guys, σύμφωνα με τη μαρτυρία του ίδιου. Αποτελείται από τέσσερις οχτάστιχες στροφές. Όχι αυτοψία. Τα στοιχεία αντλούνται από: Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις)), σ. 132-139 (και φωτογραφία της πρώτης σελίδας, σε ένθετη σ.χ.α.). Πβ.
Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 635 (σ. 95: αντλεί από την Αναστασιάδου). Το «Ce mouchoir, belle Raimonde)) ήταν τραγούδι του 18ου αιώνα, αποτελούμενο από εξάστιχες στροφές επτασύλλαβων στίχων. Η πρώτη στροφή: «Ce mouchoir, belle Raimonde, | Va contre votre intérêt: | Il cache une gor ge ronde. I Ah! ça,
monsieur, s’il vous plaît, | Ne dérangez pas le monde. | Laissez chacun comme il est». Chant civique = Chant civique pour l’anniversaire de la République. Αντίγραφο (microfilm) στην Ακαδημία Αθηνών («Βιβλία Βρανούση»), προερχόμενο από την Biblio thèque Nationale. Στην κορυφή του ποιήματος το σήμα
της «République française» ανάμεσα στις λέξεις «Liberté ֊ Egalité». Το πρωτότυπο φέρει δύο σφραγίδες: «Bibliothèque Imperiale Impr.» και «DON No 8567». Αποτελείται από εφτά τετράστιχες στροφές. Στο τέλος: «Par le Citoyen PARIS, Secrétaire de la Commission du Directoire exécutif dans les Isles du
Levant. Le 1er Vendémiaire, l’an 7.e de la République». Δεν αναφέρει τυπογραφείο, αρχειακά, ωστόσο τεκμηριώνεται η εκτύπωσή του στην Κέρκυρα, εφόσον αναφέρεται σε κατάλογο έργων που τυπώνονταν εκεί το φθινόπωρο του 1798. Στον ίδιον κατάλογο, εκτός του τραγουδιού του Paris, αναφέρεται ένα ακόμα,
άγνωστο σε μας, ποίημα: «Vers Jtaliens en l’honneur des François, et de Bonaparte». Για τον κατάλογο των έρ
γων, βλ. Αρβανιτάκης, «Η ελευθερία του τύπου» και για την αποστολή του στα άλλα Δημαρχεία, βλ. εδώ, σ. 296. Βλ. Legrand Pemot,Ä/.,T. 1, αρ. 550, σ. 168-170 (δημοσιεύει το ποίημα, με βάση αντίτυπο της «Βιβλιοθήκης Βροκίνη»)· Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 130 (σ. 199-200՛ με βάση τον Legrand)- Παπαδόπουλος, 1.В., αρ. 636 (σ. 95՜ με βάση τον Legrand). Copies oforiginal Utters = Copies oforiginal lettersfrom the army of General Bonaparte in Egypt, intercepted by thefleet under the command ofAdmiral Lord Nehon, τ. 1-2, Λονδίνο 1799. Correspondance de Napoléon = Correspondance de Napoléon 1er publiée par ordre de l’empereur Napoléon III, τ. 1, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1858՛ τ. 2, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1859՛ τ. 3, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1859՜ τ. 4, Imprimerie Impériale, Παρίσι 1860 · τ. 5, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1860. Correspondance inédite - Egypte. I = Correspondance inédite, ojflcielU et confidentielle de Napo léon Bonaparte avec Us cours étrangères, Us princes, Us ministres et Us généraux français et étrangers, en Italie, en Aüemagne et en Égypte. Égypte, tome premier, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 723 ------- Egypte. II = Correspondance inédite, officielle et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec les cours étrangères, les princes, ետ ministres et ետ générauxfrançais et étrangers, en Italie, en Attemagne et en Égypte. Égypte, tome deuxième, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ------- États de Venise = Correspondance inédite, officielle et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec les cours étrangères, les princes, ետ ministres et ետ généraux français et étrangers, en Italie, enAüemagne et en Égypte. États de Venise, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ------- Italie. I = Correspondance inédite, officielle et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec les cours étrangères, ետ princes, les ministres et ետ généraux français et étrangers, en Italie, en Attemagne et en Égypte. Italie, tome premier, C.L. Pankouche, Παρίσι 1820. ------- Italie. II = Correspondance inédite, officielle et confidentiette de Napoléon Bonaparte avec ետ cours étrangères, ետ princes, les ministres et ետ générauxfrançais et étrangers, en Italie, en Allemagne et en Égypte. Italie, tome deuxième, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ------- Suite de Venise = Correspondance inédite, officielle et confidentiette de Napoléon Bonaparte avec ետ cours étrangères, les princes, ետ ministres et les générauxfrançais et étrangers, en Ita lie, en Allemagne et en Égypte. Suite de Venise ֊֊ Traite de Gampo-Éormio, Affaires de Gènes, etc., C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ----- , τ. 7 = Correspondance inédite, officiel et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec ետ cours étrangères, ետ princes, ետ ministres et les
généraux français et étrangers, en Italie, en Attemagne et en Égypte, τ. 7, C.L. Pankouche, Παρίσι 1820. D’Arbois, Mémoire = Mémoire sur ետ trois Départements de Corcire, d’Ithaque et de la mer Egée. Par ետ citoyens D’Arboisfrères, ci-devant officiers de l’état-major-général de l’armée d’Italie,
division du Levant, De l’Imprimerie D’André, Paris, an sixième de la République. Dandolo, A Lord Nelson = A Lord Nelson Duca di Bronte per la gloriosa comparsa netta rada di Napoli di S.M. Siciliana partito dalla Sua Capitale del Regno di Sicilia il dì 3 Luglio 1799. Ode di Spiridione Antonio
Dandolo. C.D. V.M. Φωτογραφία του αντιτύπου (από τη Βιβλιοθήκη της «École des Langues Orientales Vivantes»: Mél.8°. 73 9(221) στην Ακαδημία Αθηνών («Βιβλία Βρανούση»). Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + 3-8 (κείμε νο). Στη σ. 8: «In Palermo per le Stampe del Solli)). Δεκαέξι εξάστιχες στροφές. Ο Δάνδολος
ήταν υπολοχαγός στο Μακεδονικό σύνταγμα. Χρονολογείται μετά το Αμπουκίρ και μετά την επέμβα ση των αγγλο-ρωσο-αυστριακών στην Ιταλία: εκφράζονται οι ελπίδες για τη δράση του Νέλσονα και των άλλων Δυνάμεων, αλλά και η τελική απογοήτευση του συνθέτη για τη μη απελευθέρωση της Νάπολης. Απολύτως
αντιγαλλικό κείμενο. Ο Νέλσων αποκαλείται «Sterminator della nazion tiranna» (σ. 3), «Tu troncasti і disegni, e і neri inganni | Della Francia)) (σ. 4) κ.λπ. Για αναφορά (δί χως λεπτομέρειες ή μνεία αντιτύπων), βλ. Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 562, σ. 173 («plaquette rarissime»). Από αυτούς
αντλούν οι Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 175 (σ. 249) και Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 655, σ. 101. Descrizione =
Descrizione di quanto è accaduto in Corfă durante l’assedio. Venezia 1799. Presso Giacomo Storti. Con le debite Permissioni. Αντίτυπα: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.2T Biblioteca civica Angelo Mai e Archivi storici comunali, Μπέργκαμο: TOOE126283 (όχι αυτοψία). Σελίδα τίτλου + σ. v-xvi (κείμενο). Στην αρχή του κειμένου (σ. ν): «Corfú 12 Marzo 1799. S.N.» και στο τέλος (σ. xvi): «domani mattina 13 Marzo incomincieranno l’e lezione)). Την έκδοση γνωρίζει ο Λούντζης (Storia, σ. 196 σημ. 1) και εμμέσως, φαίνεται, ο Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 732 σημ. 1 (συγκεχυμένη αναφορά: «Giacomo Storti descrizione di quanto è avvenuto in Corfú durante l’assedio Venezia 1799))). Την αναφορά του Χιώτη επισημαίνουν οι Λαδάς -Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 183 (σ. 273).
724 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Descrizione della festa dell’agricoltura = Descrizione della festa dell’agricoltura, celebrata al Zante li 10 Mietitore Anno sesto della Repubblica Francese, una ed indivisibile. Dalla Stamperia Nazionale di Corciră [1798]. Σελίδες 8 + 2 φ.χ.α. Η Αναστασιάδου εντόπισε αντίτυπο
του κείμενου που ο Guys είχε επισυνά ψει στην ανέκδοτη Suite du Voyage Littéraire, αλλά, δυστυχώς, δεν το δημοσίευσε. Θεωρεί οτι το δημοσίευμα του Ζώη «Η εορτή της Γεωργίας», το οποίο αντλεί υλικό «από το Registro della Re pubblica Francese και κυρίως το Registro degli atti e deliberazioni
dell’Amministrazione Centrale del Diparimento del Mar Egeo, [.] μας δίνει σε ελληνική μετάφραση μια περιγραφή που σε πάρα πολλά σημεία της θυμίζει ֊αν δεν πρόκε!ται για την ίδια- την περιγραφή του Π.-Α. Γκυς». Βλ. Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις», σ. 119-124. Αναφορά: Παπαδόπουλος, Ι.Β.,
αρ. 637 (σ. 95՛ παραπέμπει στην Αναστασιάδου). Dionisotti, Carlo Botta a Corfú = Carlo Botta a Corfú. Scritti inediti pubblicati in occasione del trasferimento delle sue ceneri da Parigi in S. Croce di Firenze, επιμ. Carlo Dionisotti, Tipo grafia Carlo Favaie e Comp., Topivo 1875. Discorsi =
Discorsi pronunciati nella Società Patriottica di Corciră. Numero primo. Anno VI. Αντίτυπα: EBE: BEI *319G· Biblioteca civica Carlo Bonetta, Παβία: MISC.16 299 (στη σελίδα τί τλου: παλαιότερος ταξ. αριθμός [Mise. 16 XXXV], σφραγίδα της Βιβλιοθήκης και παλαιότερη στρογγυλή σφραγίδα, του κατόχου του
αντιτύπου, η οποία στην περκρέρεια γράφει «Non. Fructu. Sed. Flore.» και στο κέντρο «Renato Sòriga» [ο ιστορικός
του Risorgimento και του τεκτονισμού Sòriga (Καρράρα 1881-Παβία 1939)]· Biblioteche e archivio. Civiche raccolte storiche, Μιλάνο: LO1E055711 (δεν αναφέρεται προέλευση)՛ Biblioteca Salita dei Frati (δεν αναφέρεται προέλευση· βλ. και Stefano Barelli, Gli opuscoli in prosa della Biblioteca Salita dei
Frati di Lugano 1538-1850. Inventario e studio critico, Edizioni Casagrande, Bellinzona 1998, No 365, σ. 99). Ένα αντίτυπο, του οποίου δεν δηλώνεται η προέλευση, δημοπρατήθηκε πρόσφατα: βλ. Βέργος. Σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, έγγραφα και χαρακτικά. Ξενοδοχείο Athens Plaza, Πέμπτη 27 Ιουνίου 2019
(κατάλογος), σ. 56 (αρ. 276) και στη σ. 55 φωτογραφία του εξωφύλλου- σημειώνεται: «8°, 52 σ. (οξειδωμένο αντίτυπο). Αρχικά απλά εξώφυλλα (αποκολλημένα από τη ράχη, αξάκριστο)». Οι Έλληνες βιβλιογράφοι δεν γνωρίζουν τα αντίτυπα των ιταλικών βιβλιοθηκών και, εκτός του αντιτύπου της EBE, αναφέρουν δύο
ακόμα: του Γεωργίου Ιωάννου Θεοτόκη (από όπου βιβλιογραφεί ο Παπαδόπουλος) και του Ντίνου Κονόμου (προέρχεται επίσης από την οικ. Θεοτό κη). Στη σελίδα τίτλου του αντιτύπου του Κονόμου, φωτογραφίες του οποίου μου είχε δώσει ο Σπόρος Ασδραχάς (2011), υπάρχει το οικόσημο της οικ. Θεοτόκη και σε
ιδιόχειρο σημείωμα (όχι του Ασδραχά) πάνω στις φωτογραφίες, αναφέρεται: «27-7-1974. Φωτογραφίες από αντίτυπο Ντίνου Κονόμου. Προσοχή. Το αποτύπωμα σφραγίδος που φαίνεται στο εξώφυλλο δεν είναι του εντύπου, αλλά αποτύπωμα νεώτατης σφραγίδας από καουτσούκ (χρώμα γαλαζωπό-μπλε). Είναι, όπως μου είπε ο
Ντ. Κονόμος, η σφραγίδα (οικόσημο ή ex libris) του [Σπυρ.?] Θεοτόκη, από τη βιβλιοθήκη του οποίου προέρχεται
το έντυπο (αγορασθέν υπό Ντ. Κονόμου από το παλαιοβιβλιο πωλείο Νότη Καραβία)». Το αντίτυπο Κονόμου είναι κολοβό: σταματά στη σ. 46 των Discorsi και ακολουθεί (στις φωτογραφίες μοιάζει συσταχωμένο) το Discorso pronunziato dal cittadino F*** (βλ.). Πάντως, ο Κονόμος (Επτανησιακός τύπος, σ. 22 σημ. Γ γράφει το 1964) αναφέρει ότι κα τέχει κολοβό αντίτυπο («το τεύχος που κατέχουμε [.] φθάνει μέχρι και τη σελ. 46»), δεν κάνει, όμως, λόγο για το τελευταίο κείμενο. Ο Παπαδόπουλος αντλεί από το αντίτυπο του Γ. I. Θεοτόκη (δεν γνωρίζει της EBE), το οποίο είναι πλήρες. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ., 1 σ.χ.α. (αρχή κειμένου) + σ. 4-52. Μότο στη σελίδα τίτλου: «Pulchrum est bene facere Reipublicae; edam bene dicere haud absurdum est. SALUSTIUS». Στην κορυφή της πρώτης σελίδας κειμένου: «Libertà - Eguaglianza». Για τον χρόνο και τον τόπο έκδοσης του σημαντικότατου αυτού τεκμηρίου για την ιστορία των πολίτικων ιδεών στον ελληνικό χώρο, βλ. στις σ. 426-429. Οι τίτλοι των λόγων που περιέχονται στην έκδοση: (α) «19 Brumaire an vi. della
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 725 Repubblica Francese una ed indivisibile. Discorso pronunciato nella prima sessione della Società Patriottica di pubblica istruzione di Corfu, dal cittadino P. A. Bondioli, Presidente della Società» (σ. 3-8)· (β) «Della perfezione della Democrazia. Discorso del cittadino
Spiridion Giorgio Teotochi» (σ. 9-21)· (γ) «Perfezione del democratico governo. Discorso deli Cttadino (sic) Paolo Niccolò Quartanon (σ. 22-30)· (б) «Discorso del Cittadino Niccolò Barbati. Che la Virtù è la base della Democrazia, e che essa fa di mestieri specialmente a que’ popoli, che hanno
acquistata la libertà di fresco» (σ. 31 39)' (ε) «Discorso del Cittadino Niccolò Loverdo. Il governo d’un solo, о di pochi distrugge і diritti degli uomini, e leva l’energia nazionale» (σ. 40-49)՝ (στ) «Discorso del Cittadino Arliotti» (σ. 50-52). Για την έκδοση, βλ. Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 604
σημ. 1 (αναφορά)· Λάμπρος, «Ιστορική πραγματεία», σ. 597 (αναφορά)- Legrand - Pernot, Β.Ι.,τ. 1, αρ. 543, σ. 167 (αναφορά)· Λάμπρος, «Προσθήκαι», σ. 469 (αρ. 2: αναφορά με βάση αναγραφή βιβλίων της βιβλιοθήκης του Σπυρίδω νος Ζαμπέλιου)· Κονόμος, Επτανησιακός τύπος, σ. 21-22՜ Λαδάς ֊ Χατζηδήμος,
Ε.Β. (II), αρ. 131 (σ. 200' δεν έχουν δει αντίτυπο, αντλούν από τους προηγούμενους)· Παπαδόπουλος, Ε.Β.,τ. 1, αρ. 2053 (αναφορά)- Παπαδόπουλος, 1.В., αρ. 626, σ. 90-92 (αυτοψία από αντίτυπο Γεωργίου Θεοτόκη, εκτενείς περιλήψεις)- Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 9՝ προσθέτει
αναφορά στο αντίτυπο της EBE). Για το περιεχόμενο, βλ. στις σ. 429-440. Discorsi pronunciati dal Cittadino
Ricchi = Discorsi pronunciati dal Cittadino Zorzi Ricchi li 16, 17 e 19 Pratile nella Società patriotica. Anno primo della Libertà italiana. A spese delle Società di Pubblica Istruzione [= 1797]. Το έντυπο βιβλιογραφείται από τους Legrand - Pernot, Β.Ι., αρ. 542 (σ. 167), Λαδά ֊ Χατζηδήμο, Ε.Β.
(II), αρ. 81 (σ. 102: αντλούν από Legrand ֊ Pernot και Βροκίνη) και Παπαδόπουλο, Β.Ι., αρ. 625 (σ. 90). Ο τελευταίος συμπληρώνει εσφαλμένα ότι οι λόγοι εκφωνήθηκαν στην Πατριωτι κή Εταιρεία της Κέρκυρας. Βλ. και Βροκίνης, Βιογραψίκά σχεάάρια, σ. 256-259. Η παρεξήγηση, όμως, είναι παλαιότερη: βλ. De
Biasi, «La coltura ionia», σ. 45. Όπως έχει αναφερθεί παραπάνω, ο Κερκυραίος Γεώργιος Ρίκκης, δραστήρω μέλος της Εταιρείας Δημόσιας Αγωγής της Βενετίας, εκφώνησε και εξέδωσε τους λόγους του εκεί, τις πρώτες μέρες της ελευθερίας. «Discorso del cittadino Antonio Mandli» = «Discorso del cittadino
Antonio Marnili, aggionto al Comitato alla Polizia, letto dalla Loggia della Municipalità, al popolo di Corfu, il dì 5 Luglio [1797] V. S., giorno in cui s’eresse l’Albero della Libertà», στο: Marnili, Istruzione al popolo di Corfú (βλ.), σ. 11-12. Discorso pronuncia dal cittadin Costanfin Rosa
Sicuro in Campo a S. Bartolomio, χ.χ., χ.τ. Αντίτυπο; Biblioteca della Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 200.27. Δε καέξι σελίδες (: σελίδα τίτλου, σ. με μότο: «Dumhabemus ìntentum.» και σ. 3-16 [κείμενο]). Για τον συγγραφέα, βλ. παραπάνω, στη σ. 56 σημ. 80. Ο λόγος, σε
βενετική διάλεκτο, είναι αχρονολό γητος (από το αντίτυπο που συμβουλεύτηκα μάλλον έχει εκπέσει η πρώτη σελίδα,
που θα ανέφερε τα στοιχεία έκδοσης), αλλά φαίνεται πως εκφωνήθηκε στις 21 Μα'ί'ου 1797 (σ. 4: «Dò caratteri [: Libertà, Uguaglianza] ugualmente sacri dell’omo se sente da cinque zorni a risonar da ogni parte;», με αναφορά προφανώς στην αλλαγή της ΙθηςΜαΐου 1797). Στο πνεύμα της κυρίαρχης αντίληψης, θεωρεί ότι (σ. 3) «Xè finalmente veñudo el momento, che risvegliando nei cuori veneziani le virtù veneziane, le virtù repubblicane, le virtù antiche d’una vera democrazia, possemo anca nù scomenzar in adesso, ma ripigliar el nostro antico lustro [.]», υπερασπίζεται τη σχέση δημοκρατίας και θρη σκείας, την προστασία της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας και της ομοιότητας —είναι κατά του εξισωτισμού— όλων (σ. 11: «Contentémose dunque, cari fradelli, de viver ognuno con quello, che Dio n’à dà») και διακηρύττει ότι η δημοκρατία και η ελευθερία εξασφαλίζουν την κοινωνική άνοδο όλων. Βλ. και Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 432 (σ. 86: αναφορά). Discorso pronunciato dal Cittadino Marino Crassan = Discorso pronunciato dal Cittadino Ma rino Crassan di Cejfaionia Dottore in ambe le Leggi ed Avvocato in Ancona per la Repubblica Francese, nella Chiesa di S. Anna de’ Greci nel giorno 15. Agosto 1797 stile Orientale, che
726 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ corrisponde alli 9. Fruttidoro Anno Quinto di essa Repubblica Francese una, ed indivisibile. Nell’occasione, in cui dietro alla Libertà del Culto per ordine dell’Eroe GENERAL BONA PARTE concessa al Rito Greco non unito alla Chiesa Romanafù celebrata in detta Chiesa di S. Anna
la prima Messa coll’intervento del Cittadino Meuron Console Generale con somma esultanza de’ Greci. Όχι αυτοψία. Αναφορά: Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 627 (σ. 93՛ με βάση αντίτυπο της Propaganda Fide). Παραδόξως, ο βιβλιογράφος, που δεν δημοσιεύει το κείμενο, σημειώνει ότι «δεν υπάρχουν στοιχεία άξια για
σχολιασμό. Απλώς, ο ομιλητής εκφράζεται με ενθουσιασμό για τους ελευθερω τές Γάλλους [.]»! Ο Τσιτσέλης (Σνμμίκτα, τ. 1, σ. 280) αναφέρει έναν Μαρίνο Κρασσά, δίχως αλλα στοιχεία, συγγραφέα του Sull’abuso della religione («εν Αρχείω Ιστορ. Εθνολ. Εταιρείας της Ελλάδος»), αλλα δεν ξέρω αν πρόκειται
για το ίδιο πρόσωπο. Για το κλίμα της εποχής και τον πρόξενο Jean Paul Meuron, βλ. παραπάνω, στις σ. 585-586 και σημ. 47. Discorso pronunziato dal cittadino V*** = Discorso pronunziato dal cittadino V***, al Circolo Costituzionale di Corciră, sopra il delitto dell’ozio ne’govemi liberi, nella Seduta
del dì 17 Pratile, Anno sesto della Republica Francese una ed indivisibile, tradotto in italiano. Dalla Stamperia Nazionale di Corciră [1798]. Αντίτυπο Κονόμου, συσταχωμένο (;) με το Discorsi pronunciati nella Società Patriottica di Corciră. Βλ. εκεί σχόλια. Στη φωτογραφία του αντιτύπου που διαθέτω
(από τον Σπύρο Ασδραχά): σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. 1-7 (κείμενο). Η 17 pratile anno VI
αντιστοιχεί στην 5η Ιουνίου 1798. Στη σ. 7 σημειώνονται τα ονόματα των συνδρομητών (associati): Γεώργιος Τζερμπίνης, [Gaetano] Rusco ni, Νικόλαος Μπαρμπάτης, Δημήτριος Αρλιώτης, Παύλος Καπάδοκας, Αλέξανδρος Θεοτόκης, Ανδρέας Δηλώτης, Ιωάννης Μάρμορας. Κάποια από τα ονόματα γνωρίζουμε ότι
σχετίζονταν και με την Πατριωτική Εταιρεία: οι Μπαρμπάτης και Αρλιώτης ανήκαν σίγουρα σε αυτήν, ενώ οι Τζερμπίνης, Δηλώτης, Θεοτόκης και Καπάδοκας ήταν ανάμεσα στους 36 που είχαν υποβάλει το αίτημα για τη δημιουργία της, τον Σεπτέμβριο του 1797. Αναφορές: Legrand ֊ Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 554 (σ.
170-171 · το χαρακτηρίζει: «rarissime»). Από αυτούς αντλούν οι: Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 132 (σ. 201)· Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 638 (σ. 95). Υποθέσεις για τον συγγραφέα βλ. στις σ. 440-441. Dousmani, Ritratto morah = Ritratto morale del generalissimo Bonaparte scritto dal cittadino Dionisio
Duşmani con la di lui effige in rame incisa a granito. Libertà - Virtù - Eguaglianza. Italia 1797. L’anno primo della Libertà italiana. Αντίτυπο: Museo Nazionale del Risorgimento, Topivo: N.OPE 8278. Αντίτυπα επίσης (όχι αυτο ψία): Biblioteca nazionale Sagarriga Visconti-Volpi, Μπάρι: DZ78 E 0034
4՛ Biblioteca civica Carlo Bonetta, Παβία: MISC. 16338՜ Biblioteca civica Bertoliana, Βιτσέντζα: RN 31a 12[4]. Απέναντι από τη σελίδα τίτλου πορτραίτο του Ναπολέοντα («J1 Generalissimo Bonaparte») και σ. 3-15 (κεί μενο). Αφού υμνήσει τον Βοναπάρτη με τους κοινούς τόπους της στιγμής και αφού
αναφερθεί στον ρόλο του στην απελευθέρωση της Ιταλίας και στην καταστροφή της τυραννίας και της αρι στοκρατίας κ.λπ.,
αναφέρεται αναλυτικά στην Ελλάδα (σ. 12-14): «(σ. 12-13) Essa [: Grecia] già t’invola dalle Transalpine Pagine, ti ricupera dal Cuore riconoscente della Francia, e ti palesa qual suo Figlio. Da qui non puoi ruggire: te lo vietano gl’affetti greci tutti radunati. [.] Ma taccio per ora. Le penne più robuste, e le lingue più eloquaci della Grecia, sapranno agitare la loro causa invincibile. I Platonici, i Leucipi, і Pitagorici, і Demosteni, gl’Aristotelici, gli Anassimandri, gli Embedocli, e tanti altri, che per brevità tralascio vivono ancora, e non vorranno giammai, che la inespugnabile loro lite, ch’edifica il loro onore, giaccia sepolta, ed inabissata nelle voragini di un cupo orrendo. [.]». Ο συγ γραφέας (για τον οποίον δεν γνωρίζω πληροφορίες) μοιάζει να γράφει το κείμενο στην Ιταλία, δεν αναφέρεται καθόλου στα Ιόνια νησιά και ίσως είναι γραμμένο προτού να φτάσουν εκεί οι Γάλλοι. Αναφέρεται (σ. 3) στον συγγραφέα του εγκωμίου του Ναπολέοντα, που συνόδευε το πορτραίτο (το εγκώμιο δεν περιλαμβάνεται σε αυτή την έκδοση) ως «esperta penna del abile, e provetto nostro
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 727 Concittadino Pietro Mocenigo». Αλλη εκδοχή του βιβλίου: Ritratto morale del generalissimo Bona parte, scritto dal cittadino Dionisio Duşmani, con aggiunta di tre sonetti, [χ.τ.] 1797 (όχι αυτοψία). Στη Raccolta di carte pubbliche, τ. 1, σ. li-lii υπάρχε! δισέλιδο εγκώμιο
του Βοναπάρτη με τον τίτ λο: «Ritratto del Generale in Capo dell’Armata d’Italia Napolione (sic) Bonaparte» και υπογραφή «Del Cittadino Pietro Mocenigo». Αχρονολόγητο, αλλά τοποθετημένο ανάμεσα σε αποφάσεις 1920 Μαΐου 1797. Είναι ένα χειμαρρώδες εγκώμιο, δίχως συγκεκριμένες πληροφορίες και καμία
αναφορά στην Ελλάδα. Elogiofunebre di Paolo I Imperatore di tutte le Russie, recitato per ordine del Senato li 12 maggio 1801 [dalsenator Stiliano Vlassopulo], Nella Pub.fblica] Stamperia di Corfu, 1801. Αντίτυπο: Γεννάδειος: Gennadeion, BG 650. Giornale de’patrioti d’Italia = Giornale de’patrioti
d’Italia, επιμ. Paola Zanoli, τ. 2-3, Italia e Europa, Bicentenario della Rivoluzione Francese, Istituto storico italiano per l’età moderna e contemporanea, Ρώμη 1989-1990. Hobhouse, A Journey = Hobhouse J. C., A Journey through Albania, and other Provinces of Turkey in Europe and Asia, to
Constantinople, during the years 1809 and 1810, byJ.C. Hobhouse, τ. 1-2, Printed for James Cawthorn, Cockspur Street, Λονδίνο 18 ІЗ2. Idea al popolo = Idea al popolo della Libertà, ed Eguaglianza, del cittadino Demetrio Perutti. Αντίτυπο: Museo Nazionale del Risorgimento, Topivo: Fondo Rizzi 679,
VIII, 23. Μονόφυλλο-προκήρυξη, δίχως χρονολογία, τόπο έκδοσης ή άλλα ενδεικτικά στοιχεία. Οπωσδήποτε, αναφέρεται στη
Βενετία («[.] desolazione in cui s’è trovata per tanti Secoli questa Repubblica sotto il Gover no tirannico d’una Aristocrazia»). Επιμένει στο νόημα της ελευθερίας και στην ανάγκη ύπαρξης νόμων, σεβαστών από όλους, που να την προασπίζουν. Συγγραφέας είναι ο Demetrio VI Perulli, γιος του Gioachim
(1739-1793), της σημαντικής (αθηναϊκής καταγωγής) οικογένειας Περούλλη, η οποία είχε διακριτή παρουσία στη βενετική εμπορική και οικονομική ζωή, ιδίως στον 18ο αιώ να. Ο Δημήτριος, το 1793, βρισκόταν εκτοπισμένος στην Palmanova, λόγω «κάποιων πολιτικών κειμένων που είχε εκδώσει», ενώ ο θείος του
Agostino (βαπτ. 1754-1820), νομικός, λόγιος και ποιητής, είχε συνθέσει, μεταξύ άλλων, μία ωδή στον Βοναπάρτη (1798). Βλ. Monumenti storici di Concordia già colonia romana nella regione Veneta. Serie dei Vescovi Goncordiesi [.], opera del dottore Antonio Zambaldi, Dalla Premiata Libreria e
Tipografia Pascatti, Σαν Βίτο 1840, σ. 152՛ Cicogna, Saggio, σ. 151-152՛ Vincenzo Ruzza, La famiglia Perulli da Atene a Venezia, Grafiche De Bastiani snc, Βιττόριο Βένετο 2000, σ. 68-70 (έκδ. εκτός εμπορίου). Il popolo libero di Corfu = Il popolo libero di Corfu al Cittadino Widman Proveditor
Generale. Venezia. Anno primo della Libertà Italiana. Dalle Stampe delii Cittadini Casali. Registrato al Comitato ď Istruzione Pubblica a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπα: Biblioteca Civica di Padova: Casali 8 H 464՛ Biblioteca Marciana, Βενετία: 183 C 92.19՛ Biblioteca del Museo Nazionale
del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.26՛ Bi blioteca della Deputazione di Storia Patria per le
Venezie, Βενετία: Mise. 54.78 και Mise. 212.16 (δύο αντίτυπα). Τα αντίτυπα έχουν τυπογραφικές διαφορές στη σελίδα τίτλου (καταγράφω τον τίτλο του αντιτύπου του Museo Nazionale). Σελίδα τίτλου + σ. И-IV (κείμενο). Δεν το βιβλιογραφεί ο Legrand. Το έντυπο έχει βιβλιογραφηθεί (με σφάλματα): Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 84 (σ. 103: αναφορά στο αντίτυπο της Πάδοβας, αλλά όχι αυτοψία)՛ Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 4917 και Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 628 (σ. 93: με βάση τους Λαδά-Χατζηδήμο)՛ Píllininí, Veneto governo democratico, αρ. 389 (σ. 79: αναφορά). Βλ. και Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 5: αναφορα στο αντίτυπο της Marciana). Χειρόγραφη εκδοχή του κειμένου: Vlassopulo, [Ατιτλο], φ. 7v-8r. Από τον Βλασσόπουλο αντλεί ο Λούντζης (Storia, σ. 34-35) και από αυτόν οι Χιώτης (Απομνημονεύματα, σ. 570: περίληψη), Μαυρογιάννης (Ιστορία, σ. 72-73), Θεοτόκης (Αναμνηστικόν, σ. 143) κα! Ροδοκανάκης (Ο Βοναπάρτης, σ. 45-46, όπου εσφαλμένα ανα φέρει ότι η σύνταξη του κειμένου επιβλήθηκε από το Δημαρχείο της Βενετίας).
728 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Lettera ad un amico = Lettera ad un amico di Costantinopoli sugli attuali pericoli del Turco. Venezia 1797. Anno II (sic) della Libertà Italiana. Registrato] al Comitato di Pub.[blica] Istruzione, a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπα: Deputazione di Storia Patria per le
Venezie, Βενετία: Mise. 207.24 (Race. VII 281-292)· Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: OPR.6009՛ Biblioteca universi taria di Padova: BC H8190. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. 3-23 (κείμενο). Χρονολογία στο τέλος του κειμένου (σ. 23): «3 luglio 1797». Ο άγνωστος συγγραφέας
υποστηρίζει ότι η κατάληψη της Δαλ ματίας και της Ίστριας από τους Αυστριακούς ήταν αρνητική εξέλιξη για την Πύλη, ενώ προοι μιακά (σ. 4) διακηρύσσει ότι η τελευταία δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τη γαλλική παρουσία στο Ιόνιο, αφού οι πληθυσμοί του είναι φιλήσυχοι: «αντιθέτως, οι ενισχυμένοι
δεσμοί αυτών των λαών με τη Γαλλία θα ενισχύσουν και τους δεσμούς τους με τον Τούρκο, καθιστώντας τους, τρόπον τινά, ιερούς και ακατάλυτους». Σύμφωνα με τον РіШпіпі ( Veneto governo democratico, αρ. 47 [σ. 30՛ «L’opuscolo risulta registrato il 6 luglio da Pietro Zerletti»), πρόκειται για επιστολή
που έστειλε ο Πέτρος Αντώνιος Μποντιόλης, από την Κωνσταντινούπολη, στην Annetta Vadori, η οποία και την παρουσίασε στην Πατριωτική Εταιρεία της Βενετίας, στις 19 messidor V (7 Ιουλίου 1797). Πρό κειται, όμως, για σύγχυση: το κείμενο απευθύνετα: «σε έναν φίλο από την Κωνσταντινούπολη» και όχι στη
Vadori, και ύστερα, θα ήταν αδύνατο να φτάσει στη Βενετία σε δύο-τρεις μέρες. Κυ ρίως, όμως, στη
συγκεκριμένη συνεδρία (βλ. Prospetto delle sessioni, σ. 86) έγινε λόγος για επιστο λή του Μποντιόλη με εντελώς άλλο περιεχόμενο (την ίδια μέρα, με πρόταση του Ρίκκη, εξελέγη μέλος της Εταιρείας), ενώ σε κείνη της 1ης thermidor V (19 Ιουλίου 1797: Prospetto delle sessioni, σ. 131) παρουσιάστηκε το
συναφούς περιεχομένου Rapporto d’una festa civica (βλ.). Lettera che vien da Milano = Lettera che vien da Milano, mandata dal General Bonaparte per le Truppe Francesi partite da Venezia per Corfă, e la discrizion dell’unione dell’Isole del Zante, Ceffalonia, e S. Maura, e la parlata chefece il Papà
de’Greci al General Gentili. In Venezia, 1797. Dalle Stampe del Cittadino Cordella. Anno I. della Libertà Italiana. Αντίτυπο: Biblioteca Marciana, Βενετία: C 183C 092.14. Σελίδα τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Στην αρχή του κειμένου (σ. 2) ο τίτλος παραλλαγμένος: «Lettera scritta dal Generale in Capo
Bonaparte, al Direttorio esecutivo della Repubblica Francese. Nella quale gli da un chiaro dettaglio, del cortese accoglimento fatto dai Popoli di Corfú, alla flotta spedita da Venezia». Στο τέλος της επιστολής του Βοναπάρτη: «Milano 14 Termidoro (1 Agosto) Anno V». Στην επιστολή του ο Βοναπάρτης
κάνει λόγο για την άφιξη των Γάλλων στο Ιόνιο και για την ενθουσιώδη υποδοχή τους (αναφέρεται αναλυτικά στην υποδοχή του Gentili από τον πρωτοπαπά Χαλικιόπουλο), αλλά και για τις πρώτες επαφές του με τους Μανιάτες. Αναφορά: Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 6). Για τις
δημοσιεύσεις της επιστολής στον ιταλικό ρεπουμπλικανικό τύπο της εποχής, βλ. παραπάνω, σ. 142 σημ. 313. Lettera
del Cittadino Scordilli = Lettera del Cittadino Scordilli agli abbitanti (sic) dell’Isole del Levante. Dalle stampe del Cittadino Isidoro Borghi. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: 183 C 95.16՛ Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgi mento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.27- Biblioteca della Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 207.22՛ Βιβλιοθήκη Νεοελληνικού Ινστιτούτου της Σορβόννης [olim: Βιβλιοθήκη Legrand]: Br.123.3 (φωτογραφία του αντιτύπου στην Ακαδημία Αθηνών: «Βιβλία Βρανούση»)՛ ψηφιοποιημένα αντίτυπα στο διαδίκτυο. Συγγραφέας είναι ο Σπυρίδων Παλατσουόλ Σκορδίλης. Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-7 (κείμενο). Στην αρχή του κειμένου (σ. 3) ο τίτλος πα ραλλαγμένος: «Libertà - Eguaglianza ļ Spiridione Palazzol Scordilli Cittadino di Corfú ai diletti Cit tadini suoi Fratelli abbitanti le Isole bagnate dal Mar Jonio». Στο τέλος του κειμένου (σ. 7): «Corfú 12. Giugno 1797. S.N.». Βλ. Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 546 (σ. 167-168: αντίτυπο από Βι βλιοθήκη Hubert Pernot)· Ηλιου, Προσθήκες, αρ. 212* (σ. 265-266' με βάση το ίδιο αντίτυπο)·
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 729 Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (Π), αρ. 88 (σ. 105: αντλούν από Legrand)՛ Παπαδόπουλος, LB., αρ. 630 (σ. 93: αντλεί από τους προηγούμενους)՛ Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 1: αναφορά στο αντίτυπο της Marciana)' Pülinini, Veneto governo democratico, αρ.
442 (σ. 87). Lettera scritta dal Cittadino Giovanni Sicuro = Lettera scritta dal Cittadino Giovanni Sicuro dal Zante a suofratello in Venezia. In data 5. Luglio 1797. Venezia 1797. Anno primo della Libertà Italiana. Dalle stampe delii Cittadini Casali. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: 183
C96.42՛ Biblioteca della Deputazione di Storia Patria perle Venezie, Βενετία: Mise. 208.6. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. III-VIII. Επιστολή του Ιωάννη Σιγούρου Δεσύλλα (1763-1824) στον αδελφό του Κωνσταντίνο Ρόζα, στη Βενετία (βλ. Discorso pro nuncia dal cittadin Costantin Rosa Sicuro). Η επιστολή
διαβάστηκε στο Δημαρχείο της Βενετίας, στις 10 Αυγούστου, από τον Κωνσταντίνο γ.α.1 εκδόθηκε αμέσως, ως απόδειξη των δημοκρατικών φρονημάτων του νησιού. Στην ίδια συνεδρία διαβάστηκε και μία ομιλία του Guys, εκείνων των ημερών, αμέσως μόλις έγινε γνωστή η ανακήρυξη του Δημαρχείου της Βενετίας (βλ.
Alberti ֊ Cessi, Verbali, τ. 1/1, σ. 449 και 452). Βλ. Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 4: αναφορά στο αντίτυπο της Marciana)՛ Pülinini, Veneto governo democratico, αρ. 446 (σ. 88). Για βιογραφικά των δύο αδελφών, βλ. Ζώης, Λεξικόν, σ. 589. Lettera venuta dal Zante = Lettera
venuta dal Zante, ossia Discorso fatto in pubblico da un Cittadino democratizzato di Zacinto, mostrando la
vera felicità del Governo presente. In Venezia, 1797. Dalle stampe del Cittadino Cordella. Anno I della Libertà Italiana. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: C 183C 096.24՛ Biblioteca della Deputazione di Storia Pa tria per le Venezie, Βενετία: Mise. 207.21. Φωτογραφική ανατύπωση: Κονόμος,
«Ανέκδοτα και άγνωστα κείμενα», σ. 149-152 (σ. 144: αντίτυπο «στο Αρχείο των Επτανησιακών Φύλλων»), Σε λίδα τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Το κείμενο ίσως εκφωνήθηκε κατά την τελετή της ύψωσης του Δέντρου της Ελευθερίας στη Ζάκυνθο. Ο τυπογράφος είναι μάλλον ο Simone Cordella. Βλ. Σκλα βενίτης, «Η
εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 7: αναφορά στο αντίτυπο της Marciana)՛ Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 269 (σ. 62). Li dodeci Capitoli della Piazza di Corfú. Italia 1799. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.l9. Σελίδα
τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Αν και ως τόπος έκδοσης αναφέρεται «Ita lia», στο τέλος του κειμένου (σ. 4) σημειώνεται: «Dalla Stamperia Nazionale di Corfîi». Προφανώς, κυκλοφόρησε ταυτόχρονα με το δίγλωσσο κείμενο της Συνθήκης, που τυπώθηκε στο Τυπογρα φείο της Κέρκυρας: Βλ. και Capitulation de la
Place de Corfou / Κασατολατζιόν της Χώρας των Κο ρυφών. Liberté, Humanité, Egalité. A. Gentily Général Divisionnaire. Commandant la division du Levant aux habitantes (sic) de Corfú / Liberta, Umanità, Eguaglianza. A. Gentily General Divisionario. Comandante la division del Levante agli abitani di
Corfú / Ελευθερία, Φιλαν θρωπία, Ισότης. A. Γεντίλης Αρχιστράτηγος Διβιζιονάριος. Προστάζων την Δφιζιόν τον
Αεβάντε εις τους Κατοίκους των Κορφών. Μοναδικό γνωστό αντίτυπο: IEEE: 1797α.7. Από τους μελετητές (Πετρακάκος, Λαδάς ֊ Χατζη δήμος) έχει αναφερθεί δεύτερο αντίτυπο στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη (στο «Αρχείον I. Γενναδίου», παλαιότερα) και (τρίτο;) στη βιβλιοθήκη Χατζηδήμου. Όμως, εντέλει, το αντίτυπο της IEEE ταυτίζεται με εκείνο της βιβλιοθήκης Χατζηδήμου (φωτογραφία του οποίου δημοσιεύουν οι Λα δάς ֊ Χατζηδήμος), όχι μόνο εφόσον στο verso και των δύο υπάρχει η ίδια σημείωση των «δια λαλητών», οι οποίοι «εκήρυξαν» το κείμενο στα χωριά της βόρειας Κέρκυρας, αλλά και εφόσον στην προέλευση του αντιτύπου της IEEE σημειώνεται: ((Αγορά από Χατζηδήμο, 1980» (βλ. και Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος. Πεπραγμένα τον έτους 1980, Αθήνα 1981, σ. 22-23). Τέλος, παρα τις αναφορές και παρά την έρευνα μου, με την ευγενική βοήθεια του προσωπικού της Βιβλιοθήκης, το (υποτιθέμενο) αντίτυπο της Γενναδείου δεν εντοπίστηκε.
730 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Μονόφυλλο, τρίγλωσσο (γαλλικά, ιταλικά, ελληνικά) σε στήλες. Δεν αναφέρεται τυπογραφείο ούτε τόπος και χρόνος έκδοσης: πιθανότατα τυπώθηκε στη Βενετία, λίγες μέρες πριν από την ανα χώρηση του γαλλοβενετικού στόλου για το Ιόνιο. Ας επισημανθεί ότι η προκήρυξη απευθύνεται
αποκλειστικά στους κατοίκους της Κέρκυρας. Για τη σημείωση των διαλαλητών στο verso του αντιτύπου, βλ. προηγουμένως στη σ. 505. Ο Lunzi (Storia, σ. 38) και ο Χιώτης, που τον ακολουθεί (Απομνημονεύματα, σ. 573), αναφερόμενοι στο περιεχόμενό της παραλλάσσουν το νόημα, αναμει γνύοντας φράσεις,
υπονοούμενα ή «κοινούς τόπους» από άλλα κείμενα της εποχής. Lunzi: « [.] dichiarando sè essere venuto per recare alla Grecia, schiava da tanto tempo, la libertà e l’uguaglianza: le virtù dei Milziadi e dei Temistocli sarebbero ben tosto risorte, e reintegrata la Grecia nello splendo re dei tempi
antichi»· Χιώτης: «[.] προκήρυξις του στρατηγού Γεντίλη έντυπος Γαλλιστί, Ιταλιστί και Ελληνιστί ότι η Γαλλία απέστειλε στρατόν επιβησόμενον των νήσων- ότι συνδιάγουσα [η Γαλλία] φιλικώς μετά της Βενετίας, μέλλει να χωρηγήση την μεν δημοκρατίαν αντί της εκπτωθείσης Βενετικής ολιγαρχίας, αποδώση δε
τα δικαιώματα εις τον καθυστερούμενον λαόν, και μορφώση αυτόν διάγοντα εν ελευθερία, ισότητι και αδελφότητι, και ούτω φέρη εις την προ πολλού δεδουλωμένην Ελλάδα ελευθερίαν και ισότητα. Ήδη μετ’ ου πολύ θέλει διαλάμψωσιν αι αρεταί των Μιλτιαδών και των Θεμιστοκλέων, και αποκατασταθή η Ελλάς εις το
αρχαίον μεγαλείον δόξης [.]». Τους ακολουθούν όλοι σχεδόν οι μεταγενέστερο!. Σύνοψη του περιεχομένου: Widmann,
Discorso apologetico, cs. 26-27. Φωτογραφία: Πετρακάκος, Κοινοβουλευτική ιστορία, σ. 113-116: 114-115 (από «Αρχείον I. Γενναδίου»)· Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 202 (σ. 293-295՜ δημοσιεύουν φωτογραφία και το ελληνικό κείμενο, αναφέρουν αντίτυπα Βιβλιοθήκης Αθανασίου Χατζηδήμου [: το οποίο
σήμερα ταυτίζεται με της IEEE] και Γενναδείου). Βλ. επίσης: Μαυρογιάννης, Ιστορία, σ. 75-76 (αναφορά)· Θεοτόκης, Αναμνηστικόν, σ. 145 (ακολουθεί τον Χιώτη) και 214 (ιταλικό κείμενο: από το «Αρχειοφυλακείον Κερκύρας»)- Επτανησιακά έντυπα, 1797.α7 (σ. 15: βιβλιογράφηση του αντιτύπου της IEEE). Ο
Παπαδόπουλος (Ι.Β.) δεν το βιβλιογραφεί. Την αλλοίωση του κειμένου από τον Χιώτη επιση μαίνει ο Κονόμος (Επτανησιακός τύπος, σ. 10 σημ. 2), ενώ ο Σκλαβενίτης («Η εθνική ιδεολογία», σ. 350 σημ. 2) αναφέρεται στα αντίτυπα Χατζηδήμου και Γενναδείου (όχι αυτοψία, με βάση τον Πετρακάκο), όχι σε εκείνο
της IEEE, και σημειώνει την αλλοίωση του νοήματος από τον Χιώτη. [Loverdo, Dei vantaggi della Democrazia = Loverdo Niccolò, Dei vantaggi della Democrazia, discorso pronunziato nel circolo costituzionaե di Corfú. 1798 in ottavo.) Η έκδοση λανθάνει. Η πληροφορία από τον Pignatorre (Memorie storiche,
τ. 2, σ. 254-258) και τον Τσιτσέλη (Σύμμικτα, τ. 1, σ. 328-329), που τον ακολουθεί. Ο πρώτος, που ήταν φίλος του Λοβέρδου, σημειώνει (σ. 256): «Αγνοούμε αν είχε συντάξει και άλλα έργα πέραν μιας πατριωτι κής ομιλίας που εκφώνησε στην πατριωτική λέσχη της Κέρκυρας (circolo patriotico di Corciră), η
οποία μας μοιάζει κατώτερη των ικανοτήτων του». Η βιβλιογραφική αναφορά, ωστόσο (ό.π., σ. 300), δείχνει ότι
εκφωνήθηκε στη Συνταγματική λέσχη: «Dei vantaggi della Democrazia, discorso pronunziato nel circolo costituzionale di Corfú. 1798 in ottavo». Αλλος γνωστός λόγος του Λοβέρδου, με τον τίτλο: «Il governo di un solo», περιελήφθη στην έκδοση Discorsi της Πατριωτι κής Εταιρείας της Κέρκυρας (βλ.). Marcelli, Il Gran Circolo = Il Gran Circolo Costituzionale e il «Genio Democratico» (Bologna, 1797-1798), επιμ. Umberto Marcelli, τ. l/I-III, Edizioni Analisi, Μπολόνια 1986. Mamili, Istruzione al popolo di Corfu = Istruzione al popolo di Corfu, del Cittadino Antonio Marulli. Dalle stampe del Cittadino Francesco Andreola. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione, χ.χ. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento itabano, Topivo: Fondo Rizzi. 679.4.Int.29. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. 3-13 (κείμενο). Περιλαμβάνονται δύο λόγοι του Μαρούλη: «Corfú 24 Giugno S.N. 1797 | Istruzione al Popolo di Corfu del Cittadino Antonio Mamili» (σ. 3-8) και «Discorso del Cittadino Antonio Marnili, aggiorno al Comitato alla Polizia, letto dalla Loggia
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 731 della Municipalità al Popolo di Corfú il dì 5. Luglio V.S. giorno, in cui s’eresse l’Albero della Libertà» (σελίδα τίτλου χ.α., 1 σ.χ.α.+σ. 11-13). Βλ. Βροκίνης, Βωγραφικά σχεδάρια, σ. 36-37 (αναφορά στις βιογραφικές σημειώσεις του Αντώνιου Μαρούλη· αναφέρει ότι τυπώθηκε στη
Βενετία το 1797)· Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 545 (σ. 167: αντίτυπο από τη Βιβλιοθήκη Βροκίνη). Από εδώ αντλούν οι: Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 85 (σ. 103-104), Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 3784 και Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 629 (σ. 93). Βλ. και Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ.
350-351 σημ. 3 (αρ. 3: αναφορά). Memoria patriotica = Memoria patriotica d’un Cittadino del Zante alla sua patria, ed altre isole del Levante. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: 183 C 89.30՜ Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgi mento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.23· Biblioteca
della Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 209.11՛ Harvard University: UH. MG 1051.1.15. Σελίδα τίτλου + 2 λ.σ. + 2 σ.χ.α. (: [4-5] αρχή αντικριστού κειμένου) + σ. 6-15. Κείμενο δίγλωσσο. Αν και ο εξωτερικός τίτλος είναι στα ιταλικά, στο εσωτερικό ως πρώτη γλώσσα εμφανίζεται η
ελληνική (αριστερή σελίδα). Στις δύο σ.χ.α., με την αρχή του ελληνικού και του ιταλικού κειμένου, ο τίτλος διαφορο ποιείται σημαντικά, δείγμα των νέων συνειδητοποιήσεων: «Ευθυμήσισις (sic) ενός Πολίτου Ζακυνθίου προς την Πατρίδα του, και άλλα Νησία της Ελλάδος/Memoria Patriotica d’un Cittadino, del
Zante alla sua Patria, ed altre Isole del Levante». Η έκδοση δεν φέρει χρονολογία, αλλά προφανώς
κυκλοφόρησε στη Βενετία, το 1797, και οπωσδήποτε πριν από τη Συνθήκη του Καμποφόρμιο, αφού στη σ. 13 αναφέρεται στην προοπτική της «αδελφοποίησης» των νησιών με τις «provincie d’Italia», που έζησαν κάτω από την «aristocratica oppressione». Δεν βιβλιογραφείται από Legrand - Pernot και Λαδά -
Χατζηδήμο, ενώ οι Γκίνης - Μέξας (Ε.Β., τ. 3, αρ. 10023 [σ. 415]) το βιβλιογραφούν (αντίτυπο Harvard University) και σημειώνουν: «Εκ του περιεχομένου φαίνεται ότι εγράφη μετά την Γαλλικήν Κατοχήν, ίσως κατά τας αρχάς της Επαναστάσεως του 1821». Με τη χρονολόγηση αυτή διαφωνεί, ορθά, ο Σκλαβενίτης
(«Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 [αρ. 8: αναφορά στα αντίτυπα Marciana και Harvard]· σημειώνει και τη διαφοροποίηση του τίτ λου). Βλ. και Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 303 (σ. 67: αναφορά). Κείμενο εξαιρετικά ενδιαφέρον, και για την απόδοση όρων και εννοιών στην ελληνική
γλώσσα. Mutinelli, Annali urbani = Mutinelli Fabio, Annali urbani di Venezia dall’anno 810 al 12 Maggio 1797, Dalla Tipografia di G. B. Merlo, Βενετία 1841. Notizia venuta dal Levante del Comando che assume il N. H. Angelo Orio Patrizio Veneto nella Isola di S. Maura col nome delii due Generali che
l’hanno eUtto. Italia 1799. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.28. Σελίδα τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Αρχή κειμένου: «Li Capi delle Squadre unite, l’Imper. Russo, Vice Ammiraglio e Cav. Depacouff, della Sublime Porta Ottomana Hadir, Bei |
Agli Abitanti dell’Isola di S. Maura». Από τυπογραφικό σφάλμα, το όνομα του Ρώσου αντιναυάρχου εμφανίζεται στο
κείμενο ως «Depacoff» και ως «Depacouff», ενώ του Τούρκου ως «Hadir Bei». Η μετάφραση της διαταγής στις σ. 2-3, ενώ στη σ. 4, υπό τον τίτλο «Turchia | Costanfinopoli 26 febbrajo», αναφέρονται πληροφορίες για την αναχώρηση του πασά της Συρίας «colla sua Armata» για την Αίγυπτο και για την πορεία της «flotta Anglo Russo Turca, che vien comandata da Sidney Smith» προς τη Ροζέττα. Notizie dell’Isole ex-Venete = Notizie dell’Isole ex-Venete del Levante. Venezia 1800. Presso Pietro Qu. Gio. Gatti, Con Reggia Permissione. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Top ivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.22. Σελίδα τίτλου και 3 σελίδες χ.α. Δημοσιεύεται (σ. [1]-[2]) επιστολή«ανταπόκριση», με τίτλο «Dalle Frontiere Ottomane)), η οποία αναφέρεται στην πρώτη εγκύκλιο του πατριάρχη προς τους Ιονίους (βλ. Πατριαρχική εγκύκλιος Α'), στη δημιουργία της «Repub blica federativa» και στα δεκαεφτά άρθρα της «costituzion generale». Ακολουθεί (σ. [2]-[3]) άλλη
732 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ ανταπόκριση («Una lettera đell’Aja in data 4 del corrente così si esprime») που αναφέρετα! στους όρους ενός σχεδιαζόμενου δανείου της Γαλλικής δημοκρατίας από τη Βαταβική Δημοκρατία. Paulini, Memorie storiche - Memorie storiche sullafondazione della Repubblica Jónica ossia
delle sette Isole Unite. Di Giorgio Paulini cittadino del Dipartimento Egeo. Italia 1802. Pavėsio, Lettere inedite di Carlo Botta = Lettere inedite di Carlo Botta, pubblicate ed illustrate con copiose note da Paolo Pavėsio, Ditta Tipografica Pietro Conti, Φαέντσα 1875. Pieri, Avviso = Avviso datto
(sic) dal Cittadino Pieri alpopolo di Corfú, e paragrafo di sua lettera. Venezia 1797. Anno primo della Libertà Italiana. Dalle Stampe delii Cittadini Casali. Regi strata al Comitato d’istruzione Publica a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento
italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.25. Σελίδα τίτλου + σ. ii-iv (το κείμενο). Το πλήρες όνομα του συγγραφέα στη σελίδα ii, στην αρχή του κειμένου («Libertà - Virtù ֊ Eguaglianza» | Il Cittadino Benetto Pieri | Al diletissimo Popolo di Corfu»). Στη σ. iv απόσπασμα επκττολής με αυτή την
ημερομηνία («Paragrafo di Lettera scritta dal sudetta ad altro suo Concittadino e Parente qui in Venezia li 22. Giugno 1797»), με την οποία διαβεβαιώνει για την «ευγνωμοσύνη» στους Γάλλους, που προστατεύουν «την πλέον ωραία των κυβερνήσεων, εικόνα της αληθούς και νόμιμης κοινωνίας». Pignatorre,
Memorie storiche = Memorie storiche e critiche dell’isola di Cefalonia dai tempi eroici alla caduta della Repubblica
Veneta compilata da Marino e Nicolò Pignatorre. Libri due, Pre miato Stabilimento Tipografico di G. Nacamulli, τ. 1 (Κέρκυρα 1887) - τ. 2 (Κέρκυρα 1889). Το έργο συνέθεσε ο Μαρίνος Πινιατόρος, σύγχρονος κα! μέτοχος των γεγονότων του 1797, και το επιμελήθηκε (συμπληρώνοντας το) ο γιος του Νικόλαος,
άγνωστο σε ποιον βαθμό κα! σε ποιο βά θος, αλλά μετά τον θάνατο και αυτού, την έκδοση πραγματοποίησαν η γυναίκα του Νικολάου Κα τερίνα και τα παιδιά τους Γεώργιος και Θεόδωρος. Αποτελεί σημαντική πηγή πληροφοριών για το τέλος της Βενετοκρατίας, αν και η γενικότερη αξιοπιστία του κρίθηκε αυστηρά
από τον Ρω μανό, τον Legrand και τον Τσιτσέλη. Ο τελευταίος αναφέρει δικαιολογημένα ότι «είναι λυπηρόν ότι και το κεφάλαιον “Storia dalla caduta della Repubblica Veneta fino alla costituzione del 1817” δεν περιελήφθη εν τη εκδόσει». Πολύ ενδ!αφέρον το κεφ. 10 του τ. 1 (σ. 172-220): «Turbolenze
interne, riforma del consiglio, caduta della Repubbica Veneta e conclusione del primo Libro», όπου δίνεται ένα πανόραμα των εσωτερικών συγκρούσεων και του τέλους της Βενετοκρατίας. Το έργο, που ως προς τη δομή του φαίνεται πως υπήρξε το πρότυπο του Τσιτσέλη για τη σύνθεση των Συμμίκτων,
εμπλουτίζεται με την έκδοση πολλών τεκμηρίων, βιογραφικά πορτραίτα Κεφαλονιτών και βιβλιογραφία εκδεδομένων και ανέκδοτων έργων. Pouqueville, Histoire de la régénération = Histoire de la régénération de la Grèce, comprenant le précis des évènements depuis 1740jusqu’en 1824. Par F.-C.-H.-L.
Pouqueville [.], τ. 1, Chez Firmin Didot père et fils, Παρίσι 1824. Prospetto delle sessioni = Prospetto delle sessioni della
Società d’istruzione Pubblica di Venezia, Dalle stampe del cittadino Giovanni Zatta, Venezia, 1797, Anno primo della libertà italiana. Αντίτυπο: Biblioteca Correr, Βενετία: Giornali 22. Raccolta di carte pubbliche = Raccolta di carte pubbliche, istruzioni, legislazioni, ec. ec. del nuovo governo democratico, τ. Ι-ΧΙΙ, Dalle stampe del cittadino Silvestro Gatti, L’anno primo della veneta libertà, Venezia MDCCXCVII. Rapporto d’unafesta civica - Rapporto d’unafesta civica celebrata in Costantinopoli da France si e Veneziani riuniti, per la felice rigenerazione di Venezia. Scritto in Francese e tradotto in Italiano dalla Cittadina Annetta Vadori e dalla medesima presentato alla Società di publica istruzione la quale ne ha ordinata la stampa per acclamazione. Dalle Stampe del Cittadino Giovanni Zatta. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione, a sola salvezza delle (sic) Proprietà.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 733 Αντίτυπα: Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 217.19՛ Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.8.Int.22՛ Biblioteca della Fondazio ne Giorgio Cini, Βενετία: T-GEN-ST-7 VAD 001 (όχι αυτοψία). Σελίδα τίτλου + 2
λ.σ. + σ. 4-28 (κείμενο). Δίγλωσσο κείμενο (γαλλικά και ιταλικά). Περιλαμβάνεται σύντομη περιγραφή της γιορτής που πραγματοποιήθηκε στο Palazzo di Venezia και στο Palazzo della Repubblica Francese, στο Πέραν της Κωνσταντινούπολης, στις 4 messidor V (22 Ιουνίου 1797), η ομιλία του Βάιλου Francesco
Vendramin και του Γάλλου πρέσβη Dubayet, καθώς και τα βενετικά έγγραφα που δια βάστηκαν εκεί. Στη σ. 28 απόσπασμα επιστολής του Vendramin «al Cittadino Marco Ambrosi suo Agente Generale» («Da Costantinopoli li 26. Giugno S.V.»). Tο κείμενο, γραμμένο στα γαλλικά και μεταφρασμένο από τη Vadori,
διαβάστηκε στην Εταιρεία Δημόσιας Αγωγής της Βενετίας, την 1η thermidor V (19 Ιουλίου 1797). Αναφορά: Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 406 (σ. 82). Relazione Метто = Relazione del Nobile Angelo Memmo ritornato Provveditor Generale da Mar. 1794, Tipografia del Commercio, Βενετία 1867.
Relazioni storico-politiche = Relazioni storico-politiche delle Isole del Mare Jonio suddite della Se renissima Repubblica di Venezia scritte allo Eccellentissimo Senato da Sua Eccellenza Fran cesco Grimani Provveditore Generale da Mar l’anno MDCCLX, Dalla Tipografia di G. B. Merlo, Βενετία 1861.
Rodostamo, Relazione = Relazione dell’assedio di Софі e sua Capitolazione, Nella Stamperia di Corfu l’anno 1799.
Αντίτυπα: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: B/HG 109.2/R69՛ Biblioteca Reale, Fondo Saluzzo, Topivo: В. 2580 (όχι αυτοψία)՛ Biblioteca nazionale centrale, Φλωρεντία: CAPR. Misc.1118.1 (όχι αυτο ψία)՛ Biblioteca nazionale di Napoli (χωρίς ταξ. αριθμό, όχι αυτοψία)՛ Ακαδημία Αθηνών («Βφλία Βρανούση»:
φωτογραφία- διακρίνεται ταξ. αρ. В HG 109.2 R 38). Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-35 (κείμενο). Στη σελίδα τίτλου ο δικέφαλος αετός, έμβλημα του τσάρου. Τίτλος στη σ. 3: «Relazione dell’assedio di Corfú e sua Capitolazione. | Corfu li 24. Febraro 1799. Russo stile». Τέλος κειμένου (σ. 35): «8 Aprile
1799. G.S. Corfú. Visto ed approvato dalla Deputazione Antonio T. [rivoli] Pieri Deputato Revisore alla Stampe». Συγγραφέας ο Κερκυραίος ιατροφιλόσοφος Αντώνιος Ματθαίου Ροδόσταμος (1737-1821). Για την απόδοση, βλ. Βροκίνης, Βωγραψίκά σχεδάρια, σ. 12 και 38-40՛ Δε Βιάζης, «Αντώνιος Ροδόσταμος»,
Απόλλων, έτ. B', αρ. 14 (Πειραιάς, Ιούνιος 1884), σ. 218219. Βλ. και Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 183 (σ. 272-273՛ αντλούν από Βροκίνη και δη μοσιεύουν φωτογραφία της σελίδας τίτλου՛ αντίτυπο «Βιβλιοθήκης Διον. Π. Καλογεροπούλου»). Rulhière, Essai = Essai sur les îles de Zante, de Cérigo, de
Cérigotto et des Strofades, composant le Département de la Mer-Egée, Par le Citoyen Rulhière, envoyé par le Général Bonaparte, après la paix de Campo-Formio (en Brumaire de l’an VI), en qualité de Commissaire pour l’organisation provisoire de ce Département, Παρίσι, έτος VIII. Selim III Gran Signore
dei Turchi = Selim III Gran Signore dei Turchi, ombra di Dio,fratello del sole, edellä luna, capo di tutti і re,
distributore delle corone ir ire. Ai popoli dell’Italia [1799]. Όχι αυτοψία. Συμβουλεύτηκα το κείμενο από την έκδοση: Storia civile della Toscana dal MDCCXXXVII al MDCCCXLVIII di Antonio Zobi, τ. 3, Presso Luigi Molini, Φλωρεντία 1851, σ. 341 σημ. 57 (σχόλιο) και σ. 137-140 (ιταλικό κείμενο)՛ Insurrezione dell’inclita, e valorosa città di Arezzo mirabilmente seguita il dì 6 maggio 1799 contro la forza delle Armi, e delle Frodi dell’Anar chia francese, esposta [.] dal Canonico Gio: Battista Ghrisolino [.], τ. 1, In città di Castello 1799, σ. 466-470. Αναφορά στο κείμενο кои στις διάφορες μορφές του, βλ. Una nazione da rigenerare, σ. li-lii XXL αρ. 1531-1533 (σ. 337-338): βιβλιογραφούνται διαφορετικές τυπογραφοιές εκδοχές του: δύο σε μονόφυλλο (Φολίνιο και Πίζα, 1799) και μία σε τετρασέλιδο, που εκδόθηκε μάλλον στο Αρέτσο (εδώ δημοσιεύτηκε, επίσης, στην εφημερίδα της αντιγαλλικής εξέγερσης Digitus Dei est hic, στις 31 Αυγούστου του 1799). Για την απόδοση, βλ. και Ugo Santa Maria, «Un proclama del sultano Selim III alle popolazioni italiane (febbraio 1799)», Rassegna storica del Risorgimento,
734 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ τ. 25 (1938), σ. 689-692. Ο σουλτάνος καταδικάζει τη Γαλλία με το γνωστό λεξιλόγιο, εξηγεί τις πρώτες επιτυχίες της με το επιχείρημα ότι ο Θεός ήθελε να αφήσει να γιγαντωθεί η αμαρτία της, ώστε να επέμβει για την οριστική καταστροφή της. Δίχως να κάνει λόγο για το Ιόνιο ή για
τους φόβους του σχετικά με την ελληνική χερσόνησο, θεωρεί ότι η κορύφωση της αμαρτίας των Γάλλων ήρθε με την επέμβαση στην Ιταλία και στην Αίγυπτο. Καλεί τους λαούς της Ιταλίας να συνδράμουν τις συμμαχικές δυνάμεις. Spada, Memorie apologetiche = Memorie apologetiche di Giovanni Andrea Spada scritte
da lui medesimo, Parte I-III, Μπρέσα 1801. Stephanopoli, Voyage = Voyage de Dimo et Nicolò Stephanopoli en Grèce, pendant les années V et VI (1797 et 1798 v.st.) d’après deux missions, dont l’une du Gouvernementfrançais, et l’au tre du général en chefBuonaparte. Rédigé par un des Professeurs du
Prytanée, avec figures, plans et vues levés sur les lieux, τ. 1-2, De l’Imprimerie de Guffleminet, Παρίσι, έτος VIII. Summario di tutte le utilità = Summario di tutte le utilità che percipivano dirette, e indirette li ex-Provveditori Generali delle Isole del Levante. Del cittadino M.B. Venezia,
1797. Dalle Stampe del Cittadino Cordella. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione li 7 luglio 1797. A sola salvezza della Proprietà. Anno I. della Libertà Italiana. Αντίτυπα: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.24· Biblioteca della
Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 219.4. Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 2-4 (κείμενο).
Απευθύνεται σε κάποιον ((Cittadino» («Amico mio»), επιθυμώντας να διαφωτίσει για τα έργα και τις ημέρες των Βενετών τέως ευγενών που δι οικούσαν τα νησιά. Αναφέρεται στις ατασθαλίες και τις καταχρήσεις χρημάτων και προμηθειών που έστελνε η Βενετία στο Δημόσιο ταμείο των νησιών, αλλά κυρίως στην
«απανθρωπιά» και στη «διαφθορά» της δικαιοσύνης επί των ημερών τους (με χαρακτηριστικά παραδείγματα για το τελευταίο αυτό ζήτημα). Βλ. και Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 463 (σ. 90: αναφορά). Termometro politico = Termometro politico della Lombardia, επιμ. Vittorio Criscuolo, τ. 3 (nn.
1-52: II semestre 1797) - τ. 4 (nn. 1-52:1 semestre 1798), Italia e Europa, Bicentenario della Rivoluzione Francese, Istituto storico italiano per l’età moderna e contemporanea, Ρώμη 1994-1996. The Annual Register = TL· Annual Register or A View of the History, Politics and Literaturefor the Year
1797, τ. 39, Λονδίνο 1800՛ The Annual Register or A View of the History, Politics and Literaturefor the Year 1798, τ. 40, Λονδίνο 1800. Viro et vati perillustri = Viro et vati perillustri Petro Augustino Guysio Litterarij Itineris in Graeciam Auctori, Académico Massiliensi, Parisiensis Licei Socio
et Givi Atheniensi nuper acclamato, Demetrius Gomutus Zacynthius. Όχι αυτοψία. Μονόφυλλο. Λατινικό επίγραμμα δώδεκα στίχων, συνθεμένο από τον φίλο του Guys, Δημητριο Κομούτο. Πιθανώς τυπώθηκε στο Τυπογραφείο της Κέρκυρας, το καλοκαίρι του 1798. Βλ. Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις», σ.
139-142 (όπου και η υπόθεση για τον τόπο και τον χρόνο εκτύπωσης· δημοσιεύει φωτογραφία χφ. μορφής του
επιγράμματος, όχι την τυ πωμένη [!]· αναφέρει πέντε γνωστά αντίτυπα)- Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 652 (σ. 100՜ αντλεί από Αναστασιάδου). Πβ. Ζώης, Λεξικόν, τ. A', σ. 135 (λ. «Γκυς»). Βλ. σχετικά και στη σ. 115 σημ. 241. Widmann, Discorso apologetico = Discorso apologetico scritto dal nobil uomo sr. Co: Carlo Aure lio Widmann Provveditore Generak da Mar nell’Isole del Veneto Levante con l’aggiunta di alcune illustrazioni e documenti relativi. Luglio 1799. Η εξαιρετέα πλούσια και πολύ σπάνια σήμερα πηγή (480 σ.) δεν φέρει τόπο έκδοσης, παρά μόνο τη σήμανση «luglio 1799». Πραγματοποιήθηκε, πιθανότατα στη Βενετία, από τους Francesco και Antonio Widmann, αδελφούς του τελευταίου Γενικού προβλεπτή, ο οποίος είχε πεθάνει στις αρχές του 1798, με ρητό στόχο την υπεράσπ!ση της μνήμης του (βλ. συχνά, αλλά ενδεικτικά:
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 735 σ. 476-480). Η έκδοση, η οποία στηρίχτηκε σε έγγραφα που οι δύο αδελφοί κατείχαν και σε άλλα που έλαβαν μετά τον θάνατό του, φέρεε μότο από την Αινειάδα του Βιργίλιου (σ. [ii]). Αρχίζει, με το «Avviso ai cortesi lettori» (σ. iii-viii), συνταγμένο από τους δύο Widmann, και
ακολουθούν ο «Indice delle materie» (σ. ix), ο ((Indice delle cose più notabili» (σ. x-xii) και τα ((Errori di Stampa)) (σ. xiiixiv ο μεγάλος αριθμός τους αποδεικνύει τη βιασύνη των εκδοτών). Σύμφωνα με τους δύο εκδότεςεπιμελητές («Avviso», σ. iii-iv), τον Μάιο του 1799 είχαν διατυπωθεί δημόσιες, αν
και ανώνυμες, κατηγορίες για τη στάση του τέως Γενικού προβλεπτή, μειωτικές για τον πατριωτ!σμό του, αλλα είχε εμφανιστεί και «μία επιστολή, που φαίνεται συνταγμένη από κάποωυς κατοίκους της Κέρ κυρας προς τον Γάλλο στρατηγό, μετά από την παράδοση του φρουρίου, η οποία τυπώθηκε δίχως καμία απόδειξη
αυθεντικότητας (stampata senza alcuna autenticità) στη Βενετία, στην καθημερι νή εφημερίδα που ονομάζεται Ειδήσεις του πολέμου (nella giornaliera Gazzetta intitolata notizie di guerra), η οποία εκσφενδόνιζε εναντίον του την τρομερή κατηγορία του προδότη της πατρίδας και των νησιών». Όπως
υποσημειώνουν, η επιστολή δημοσιεύτηκε στο έντυπο Notizie di Guerra dell’Armata d’Italia addì 4 Maggio 1799 («Per il Foglierini»), το οποίο, όμως, δεν μπόρεσα να εντο πίσω. Ο φασίστας Paolo Veronese {La dominazione veneziana nelle Isole Jonie, Soc. Editrice «San Marco», Κέρκυρα 1943, σ. 144 σημ. 1)
επανέρχεται στο ζήτημα, αντλώντας την πληροφορία από το Discorso apologetico. Το κύριο μέρος του τόμου
ανοίγει με το «Carlo Widmann ai Cittadini Corciresi» (σ. Γ54), κεί μενο υπερασπιστικό της δράσης του, το οποίο, σύμφωνα με τους επιμελητές (σ. 57-58), είχε συν ταχθεί από τον ίδιον, είχε κυκλοφορήσει χειρόγραφο στην Κέρκυρα και, τις τελευταίες μερες πριν πεθάνει, σχεδίαζε να το στείλει στη Ραγούζα
για να τυπωθεί. Ακολουθούν πλούσιες διασαφήσεις του κειμένου αυτού, με τον τίτλο «Illustrazioni e riflessioni relative al Discorso apologetico del Nobil uomo Co: Carlo Widmann Provveditore Generale da Mar in Levante» (σ. 57-166), συνταγμένες από τους Francesco και Antonio. Ο τόμος ολοκληρώνεται με
τέσσερις ομάδες τεκμηρίων, με την ίδια στόχευση, την απόσειση των κατηγοριών για αμέλεια και προδοσία, οι οποίες παράλληλα φωτί ζουν σημαντικές πτυχές της ζωής των νησιών κατά την τελευταία τριετία της βενετικής κυριαρ χίας: (α) «Documenti anteriormente riferiti a comprovazione del suo [: του
Widmann] attaccamento al la Repubblica Aristocratica, dello stato infelice in cui si è ritrovato, e delle pesanti conseguenze sopra di lui ricadute)) (σ. 167-247)" (β) «Documenti relativi allo stato militare ed economico della Piazza di Cor fu dall’ottobre 1795 sino al cader della Repubblica di
Venezia» (σ. 248-344)· (γ) «Documenti relativi a insorgenze politiche riguardanti la nazione francese» (σ. 345-429)" (б) ((Carteggio col vice-console e poi console della Repubblica francese in Corfú» (σ. 430-475). Η έκδοση ολοκληρώνεται (σ. 476-480) με την κατακλείδα των δύο Widmann για την
αποκατάσταση της μνήμης και του πατριωτισμού του Carlo Aurelio («[.] σε ολοκάθαρο κρύσταλλο σκαλισμένα τα
αγνότατα συναισθήματα του για τον Θεό, την Κυβέρνηση και την Επαρχία που διοικούσε [.]») και με έναν ύμνο στην Αυστρία. —, Dispacci da Corfu = Widmann Carlo Aurelio, Provveditore Generale da Mar, Dispacci da Corfú. 1794-1797, επιμέλεια - εισαγωγή: Filippo Maria Paladini, τ. 1-2, La Malcontenta, Βενετία 1997. Zalivani, Cattechismo = Cattechismo Cattolico-Democratico, alla Municipalità Provvisoria di Venezia, il Cittadino [Antonio] Zalivani, parroco di San Niccolò. Venezia. Dalle Stampe del Cittadino Simon Cordella. Apresso il Cittadino Antonio Dal Fabro Librajo. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione li 3 mietitor, 21 giugno 1797 S. V. Anno I della Libertà Italiana. Μότο: «Dall’istruzione del popolo dipende il ben essere della società» (Από την εκπαίδευση του λαού εξαρτάται η ευημερία της κοινωνίας). Βλ. Corsini, Pro e contro le idee di Francia, σ. 68-70 και 245-260 (το κείμενο)" Guerci, Istruire nelle verità repubblicane, a. 118-119 και σ. 104 σημ. 154 (όπου βιογραφικά και βφλιογραφικά)· Soffiato, La Società di Istruzione Pubblica, σ. 112 (για την εκτύπωση).
73 6 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Zulatti, Discorso accademico = [Zulatti Angelo], Discorso accademico letto nella prima pubblica sessione dell’Accademia agraria ed economica di Cefalonia dal segretario della medesima in presenza di S.E. N. U. Angelo Zorzi Provveditore, Nella Stamperia Albrizzi, Βενετία 1792.
В. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ B.l. ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ Αλλαγές κυριαρχιών = Αλλαγές κυριαρχιών. Ρήξεις xai νέοι θεσμοί στα Επτάνησα από το 1797 έως το 1815. Πρακτικά K' Συμποσίου (Πνευματικό Κέντρο Δήμου Λευκάδας, Γιορτές Λόγου και Τέχνης, Λευκάδα, 31 Ιουλίου - 1 Αυγούστου 2015), επιμ. Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης,
Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 2016. Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις)) = Αναστασιάδου Ιφιγένεια, «Λβιβλιογράφητες εκδόσεις του Π.-Α. Γκυς (Συμπλήρωμα στη Bibliographie Ionienne)», Μέλισσα των βιβλίων, τ. 2 (1975-1976), Αθήνα 1978, σ. 119-142. ---- , «Πέτρος-Αυγουστίνος Γκυς» =
Αναστασιάδου Ιφιγένεια, «Ο φιλέλλην Γάλλος περιη γητής Πέτρος-Αυγουστίνος Γκυς και το ανευρεθέν εξάτομον ανέκδοτον έργον του», Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών, τ. 47 (1972), Αθήνα 1973, σ. 130-145. Ανδριτσάκη-Φωτιάδη, «Θεόδωρος Στάθης» = Ανδριτσάκη-Φωτιάδη Δήμητρα, «Ο Κυθήριος λόγιος Θεόδωρος
Στάθης», στο: Ανδριτσάκη-Φωτιάδη Δ. ֊ Πετρόχειλος Μιχαήλ Κ., Κυθηραϊκά μελετήματα (βλ.), σ. 51-61. -------Πετρόχειλος, Κυθηραϊκά μελετήματα = Ανδριτσάκη-Φωτιάδη Δήμητρα - Πετρόχειλος Μιχαήλ Κ., Κυθηραϊκά μελετήματα, Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, αρ. 14, Βιβλιοπωλείον Διονυσίου Νοτη Καραβία, Αθήνα
1982. Ανωγιάτης-Πελέ, Έξι γαλλικά υπομνήματα = Ανωγιάτης-Πελέ Δημήτρης, Έξι γαλλικά υπο μνήματα για τα Επτάνησα και τον
απέναντι Ηπειρωτικό χώρο (1798-1809) j Six rapports français concernant les Res Ioniennes et le continent voisin (1798-1809), Ιόνιο Πανεπιστή μιο, Κέρκυρα 1993. Αποστολόπουλος, Η Γαλλική επανάσταση = Αποστολόπουλος Δημήτρης, Η Γαλλική επανά σταση στην τουρκοκρατούμενη ελληνική κοινωνία.
Αντιδράσεις στα 1798, χ.ε., Αθήνα 1989. Αραβαντινός, Αλή πασάς = Αραβαντινός Σπυρίδων, Ιστορία του Αλή πασά του Τεπελενλή, τ. 1-2, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα 2004 (α' έκδοση: Εκτου Τυπογραφείου των Καταστη μάτων Σπυρίδωνος Κουσουλίνου, Αθήνα 1895). Αρβανιτάκης, «Η ελευθερία του τύπου» = Αρβανιτάκης
Δημήτρης Δ., «Η ελευθερία του τύπου είναι ισότιμη με την πολιτική ελευθερία. Σημειώσεις για το πρώτο ελληνικό τυ πογραφείο», Αφιέρωμα στον Άγγελο Δεληβορριά, Μουσείο Μπενάκη, υπό έκδοση. ---- , «Η πατρίδα, οι πολίτες και οι πατριώτες» = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., «Η πατρίδα, οι πολίτες και οι
πατριώτες. Ιστορικές αλλαγές και εννοιολογικές διαφοροποιήσεις στην εποχή της μετάβασης», στο: Αλλαγές κυριαρχιών (βλ.), σ. 121-136. ---- , «Giuseppe Compagnoni» = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., «Giuseppe Compagnoni: Σκη νές από τον βίο ενός “κατήγορου του γένους”», στο: Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική
γραμματεία (18ος-19ος αιώνας). Πρακτικά συνεδρίου προς τιμήν του Αλέξη Πολίτη, Γέθυμνο, 12-14 Απριλίου 2013, επιμ. Στέφανος Κακλαμάνης - Αλέξης Καλοκαιρινός - Δημήτρης Πολυχρονάκης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2015, σ. 373-428.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 737 ---- , Κοινωνικές αντιθέσεις στην πόλη της Ζακύνθου = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., Κοινωνικές αντώέσεις στην πόλη της Ζακύνθου. Το ρεμπελιό των ποπολάρων (1628), Μουσείο Μπενάκη - ΕΛΙΑ, Αθήνα 2001. ---- , «Μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος» = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., «Μεταξύ πα
ρελθόντος και μέλλοντος: Το Ιόνιο στον δέκατο όγδοο και τον δέκατο ένατο αιώνα», εισήγηση στο Συμπόσιο με τίτλο: «Η τέχνη της Επτανησιακής Σχολής» (Αργοστόλι, Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη, 22-23 Μα'ί'ου 2015), υπό έκδοση στα Πρακτικά. ---- , «Ο χαμένος κρίκος» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «1797. Ο χαμένος
κρίκος του ρεπουμπλικανισμού», Νέα Εστία, υπό έκδοση. ---- , «Οι τόποι, οι χρόνοι και οι γλώσσες της ιστοριογραφίας» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Οι τόποι, οι χρόνοι και οι γλώσσες της ιστοριογραφίας του Ιονίου κατά τον 19ο αιώνα», Θ' Паѵюѵю Συνέδριο, τ. Β' (βλ.), σ. 293-321. ---- , «Προβλήματα
κοινοτικής αυτοδιοίκησης» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Προβλήματα κοινοτικής αυτοδιοίκησης και κοινωνικές αντιθέσεις στον Ιόνιο χώρο (1750-1797)», στο: Ελληνισμός καί Κάτω Ιταλία. Από τα Ιόνια Νησιά στη Grecia Salentina, τ. 1, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα 2002, σ. 9-54. ---- , Στον δρόμο για τις πατρίδες
= Αρβανιτάκης Δημήτρης, Στον δρόμο για τις πατρίδες. Η Ape italiana, ο Ανδρέας Κάλβος, η ιστορία, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2010. ---- , «Τάσεις στην ιστοριογραφία του Ιόνιου χώρου» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Τάσεις στην ιστοριογραφία του Ιόνιου χώρου (17ος-αρχές 19ου αι.)», Z՛ Παν ιόνιο Συνέδριο, τ. Α'
(βλ.), σ. 91-115. ---- , «Το μέλλον του παρελθόντος» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Το μέλλον του παρελθόντος: Η
ιστορική μνήμη του Ιονίου μετά το 1797», στο: Πολιτισμικές εκφράσεις της Επτανησια κής ταυτότητας. 17ος-20ός αιώνας. Αφιέρωμα στα 150 χρόνια από την Ένωση, 1864-2014. Πρακτικά ΙΘ' Συμποσίου (Πνευματικό Κέντρο Δήμου Λευκάδας, Γιορτές Λόγου και Τέ χνης, Λευκάδα, 8-9 Αυγούστου 2014), επιμ.
Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 2015, σ. 85-121. Ασδραχάς, «Για την Ελληνική Νομαρχία» = Ασδραχάς Σπύρος I., «Για την Ελληνική Νομαρ χία», Τα Ιστορικά, τ. 24, τχ. 46 (Ιούνιος 2007), σ. 5-14. ---- , Ελληνική κοινωνία και οικονομία = Ασδραχάς Σπύρος I., Ελληνική
κοινωνία καί οικονομία. IH' και ΙΘ'αι., Νεοελληνικά μελετήματα, αρ. 5, Ερμής, Αθήνα 1988. Άσμα πολεμιστήριον (1982) = Άσμα πολεμιστήριον. Ανώνυμο έργο του Κοραή παρουσιασμένο από τον Φίλιππο Ηλωύ, ΕΛΙΑ, Αθήνα 1982. Βλ. και Κοραής, Άσμα πολεμιστήριον. Άσματα και πονημάτια διαφόρων = Άσματα και
πονημάτια διαφόρων. Chansons et opuscules patriotiques publiés à Jassy en 1821 par un hétairiste. Réédition, avec un étude introductive par Nestor Camariano, Association Internationale d’études du Sud-Est Européen - Études et documents concernant le Sud-Est Européen, αρ. 1, Βουκουρέστι 1966.
Βερνίκος, «Ο Νομός του Αιγαίου πέλαγους» = Βερνίκος Νικόλαος, «Ο Νομός του Αιγαίου πέλαγους: αναφορές και επιστολές του πολίτη Rulhière, Γάλλου “νομάρχη” του Αιγαίου, του έτους 1798», στο: Ä Διεθνές Συνέδριο Κυθηραϊκών Μελετών, 20-24 Σεπτεμβρίου 2000. Κύθηρα: Μύθος και πραγματικότητα, τ. 2, Ελεύθερο
Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δήμου Κυθή ρων, Κύθηρα 2003, σ. 153-213. Βιβλιοθήκη Λαγανά = Βιβλιοθήκη Γεωργίου και Μαρκησίας Λαγανά,
IANOS ΕΚΔΟΣΕΙΣ, Αθή να 2018.
738 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Βλαντής, Οι Γάλλοι = Βλαντής Σπυρίδων, Οι Γάλλοι εν Αευκάδι. 1797-1798, Απόσπασμα εκ της επετηρίδος του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσού, Τύποις Π. Α. Σακελλαρίου, Αθήνα 1914. Βλάσση, «Ένταξη νέων μελών» = Βλάσση Δέσποινα, «Ένταξη νέων μελών στο Συμβούλιο της Κεφαλονιάς από το
Γενικό Προβλεπτή της Θάλασσας Francesco Grimani (1760)», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 5 (1986), σ. 74-127. ---- , «Επτανήσιοι στα Ορλωφικά» = Βλάσση Δέσποινα, «Η συμμετοχή των Επτανησίων στα Ορλωφικά (1770) και η αντίδραση της Βενετίας», Μνημών, τ. 8 (1980-1982), σ. 64-84. ---- , «Η αναμόρφωση του
Συμβουλίου» = Βλάσση Δέσποινα, «Η αναμόρφωση του Συμβου λίου της Κεφαλονιάς από το Γενικό προβλεπτή της θάλασσας Giovanni Battista Vitturi», ΣΤ' Διεθνές Πανιόνιο Συνέδριο. Ζάκυνθος, 23-27 Σεπτεμβρίου 1997. Πρακτικά, Κέντρο Μελετών Ιονίου - Εταιρεία Ζακυνθιακών Σπουδών, τ. B', Αθήνα 2001, σ.
321-335. ---- , «Η δράση του Βαλιάνου Μεταξά» = Βλάσση Δέσποινα, «Η δράση του Βαλιάνου Μεταξά του Ιακώβου στην Κεφαλονιά και στη Βενετία από το 1648 μέχρι το 1656», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 4 (1980-1982), σ. 89-149. ---- , «Μια μετανάστευση Κεφαλλήνων» = Βλάσση Δέσποινα, «Μια μετανάστευση Κεφαλλήνων
στην Κριμαία (1794) και η αντίδραση της Βενετίας», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 6 (1992-1994), σ. 189-236. ---- , «Συγκρούσεις οικογενειών» = Βλάσση Δέσποινα, «Συγκρούσεις οικογενειών και μηχανισμοί εξουσίας στη βενετοκρατούμενη Κεφαλονιά», Z' Πανιόνιο Συνέδριο, τ. B', σ. 457-475. Βλασσόπουλος,
«Ειδήσεις» = Βλασσόπουλος Στυλιανός, «Στατιστικαί και ιστορικαί περί Κερκύρας ειδήσεις», Κερκυραϊκά χρονικά, τ. 21
(μετάφραση - εισαγωγή - σχόλια: Αθα νάσιος Τσίτσας, προλεγόμενα: Κώστας Δαφνής), Κέρκυρα 1977. Βρανούσης, «Άγνωστα)) = Βρανούσης Λέανδρος, «Αγνωστα πατριωτικά φυλλάδια και ανέκδοτα κείμενα της εποχής του Ρήγα και του Κοραή. Η φιλογαλλική και αντιγαλλική προπαγάνδα», Επετηρίς του Μεσαιωνικού
Αρχείου, τ. 15/16 (1965/1966), Ακαδημία Αθη νών - Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, Αθήνα 1997, σ. 125329 (και ανάτυπο). ---- , «Ο “Πατριωτικός ύμνος”» = Βρανούσης Λέανδρος, «Ο “Πατριωτικός ύμνος” του Ρή γα και η ελληνική “Καρμανιόλα”», Εις μνήμην Κ. Αμάντου, Αθήνα 1960, σ. 5
[299J-42 [336] + σ. 43-55 (ανάτυπο με προσθήκες: Αθήνα 1960). ---- , Ρήγας = Ρήγας, έρευνα, συναγωγή 8c μελέτη: Λ. I. Βρανούση, Βασική Βιβλιοθήκη, τ. 10, Αετός Α.Ε., Αθήνα 1953. Βρετός, ΝΕΦ = Νεοελληνική Φιλολογία, ήτοι Κατάλογος των από πτώσεως της Βυζαντινής Αυ τοκρατορίας μέχρι εγκαθιδρύσεως της
εν Ελλάδι βασιλείας τυπωθέντων βιβλίων παρ’ Ελλή νων εις την ομιλουμένην, ή εις την αρχαίαν ελληνικήν γλώσσαν, συντεθείς υπό Ανδρέου Παπαδοπούλου Βρετού ., Μέρος Α' (Τύποις και αναλώμασι Λ. Δ. Βιλαρά και Β. Π. Λιούμη, Αθήνα 1854) - Μέρος Β' ([διαφοροποιημένος τίτλος], Τύποις Φ. Καραμπίνη και Κ.
Βάφα, Αθήνα 1857). Βροκίνης, Βιογραφικά σχεδάρια = Βροκίνης Λαυρέντιος, Έργα. Βιογραψικά σχεδάρια, τεύχη Λ' Β', επιμέλεια - προλεγόμενα: Κώστας Δαφνής [= Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 16], Κέρ κυρα 1972 (α έκδ. 1877 8c 1884). ---- , Έργα, τ. Β' = Βροκίνης Λαυρέντιος, Έργα, τ. B', προλεγόμενα: К. Θ.
Δημαράς, επιμ. Κώστας Δαφνής [= Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 17], Κέρκυρα 1973.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 739 ---- , «Περί της Δημοσίας Βιβλιοθήκης» = Βροκίνης Λαυρέντιος, «Περί αρχής και ιδρύσεως της Δημοσίας εν Κερκύρα Βιβλιοθήκης», στο: ο ίδιος, Έργα, τ. Β' (βλ.), σ. 174-231. Г' Πανιόνιο Συνέδριο = Г' Πανιόνιο Συνέδριο. 23-29 Σεπτεμβρίου 1965. Πρακτικά, τ. A', Αθή να 1967.
Γαούτσης, «Αγνωστοι θυρεοί» = Γαούτσης Σπύρος, «Άγνωστοι θυρεοί των αρχιεπισκό πων Augustus Antonius Maria Zaceo και Franciscus Maria Fenzi από τον καθεδρικό ναό Κερκύρας», στο: Κώστας Α. Δανούσης - Κώστας Γ. Τσικνάκης (επιμ.), Ministerium Históriáé. Τιμή στον π. Μάρκο Φώσκολο, Τήνος 2017, σ.
87-106. Γεδεων, «Είκοσιν ετών εθνική ιστορία» = Γεδεών Μανουήλ, «Είκοσιν ετών εθνική ιστορία κατόπιν θυέλλης (1791-1811)», στο: ο ίδιος, Η πνευματική κίνησις τον γένους κατά τον IH՛ και τον ΙΘ' αιώνα, εκδοτική φροντίδα: Αλκής Αγγέλου ֊ Φίλιππος Ηλιού, Νεοελλη νικά Μελετήματα, αρ. 1, Ερμής, Αθήνα
1976, σ. 57-95 (α' δημοσίευση: Θεολογία, τχ. 5 [1927]). Γκίνης ֊ Μέξας, Ε.Β. = Ελληνική Βιβλιογραφία 1800-1863. Αναγραφή των κατά την χρονικήν ταντην περίοδον όπου δήποτε ελληνιστί εκδοθέντων βιβλίων και εντύπων εν γένει [.], υπό Δημητρίου Σ. Γκίνη και Βαλέριου Γ. Μέξα [.], τ. 1 (1800-1839) [=
Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών, τ. 11, Γραφείον Δημοσ!ευμάτων Ακαδημίας Αθηνών], Αθήνα 1939. Δ' Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας = Δ՛ Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας. Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. 1833-2002, επιμ. Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης - Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, τ. B', Κέντρο
Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθή να 2004. Δαφνής, Καποδίστριας = Δαφνής Γρηγόριος, Ιωάννης Α.
Καποδίστριας. Η γένεση του ελληνι κού κράτους, Ίκαρος, Αθήνα 1976. Δε Βιάζης, «Ανέκδοτος Μασσαλιωτικός θούριος» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Ανέκδοτος Μασσαλιωτικός θούριος», περ. Εστία, έτ. Θ', τ. IH', αρ. 453 (2 Σεπτεμβρίου 1884), σ. 571572. ---- , «Ανέκδοτος παρωδία» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Ανέκδοτος
παρωδία του Ύμνου του Αντ. Μαρτελάου εις τον Βοναπάρτε υπό Νικολάου Λογοθέτη Γούλιαρη», Κυψέλη [Ζά κυνθος], έτ. B', αρ. 23 (Νοέμβριος 1885), σ. 449-452. ---- , «Μαρτελάος», I = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Αντώνιος Μαρτελάος», Ποιητικός Ανθών [Ζάκυνθος], έτ. A', αρ. 16 (28 Δεκεμβρίου 1886), σ. 252-256.
---- , «Μαρτελάος», II = Δε Βιάζης Σπυρίδων, ((Αντώνιος Μαρτελάος», Νέα Ζωή [Αλεξάν δρεια], έτ. E', αρ. 59-60 (Αύγουστος - Σεπτέμβριος 1909), σ. 354-368. ---- , «Δύο ανέκδοτοι» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Δύο ανέκδοτοι Μασσαλιωτικοί θούριοι», Απόλλων [Πειραιάς], έτ. E', αρ. 59 (Αύγουστος 1889), σ.
908-910. ---- , «Η εβραϊκή κοινότης Ζακύνθου» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Η εβραϊκή κοινότης Ζα κύνθου επί Ενετοκρατίας», Παρνασσός, τ. ΙΔ' (1892), σ. 624-637, 662-670 και 723-735. ---- , «Η εκπαίδευσις» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Η εκπαίδευσις εν Επτανήσω (1386-1864)», περ. Εθνική Αγωγή [Αθήνα], περίοδος
B', 29 Φεβρουάριου 1904, σ. 60-80՜ 31 Αυγούστου - 30 Σεπτεμβρίου 1904, σ. 387-421. ---- , Π Λύρα του Ανδρέου Κάλβου = [Δε Βιάζης Σπυρίδων], Η Αύρα του Ανδρέου Κάλβου και ανέκδοτος Ύμνος του Αντωνίου Μαρτελάου, Τυπογραφείο «Ο Παρνασσός» Σέργιου X. Ραφτάνη, Ζάκυνθος 1881. ---- , «Η πρώτη κατοχή» = Δε
Βιάζης Σπυρίδων, «Η πρώτη εν Ζακύνθω κατοχή των Γάλ λων. 1797», εφ. Ελπίς [Ζάκυνθος], τ. MB' (1916), αρ. 2148
(4 Δεκεμβρίου 1916), σ. 2-3՜
740 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ φ. 2149 (11 Δεκεμβρίου 1916), σ. 1-2" τ. ΜΓ' (1917), φ. 2152 (1 Ιανουάριου 1917), σ. 1-2՛ φ. 2153 (8 Ιανουάριου 1917), σ. 1-2՛ φ. 2154 (15 Ιανουάριου 1917), σ. 1-2. Δημαράς, «Δέκα χρόνια ελληνικής παιδείας» = Δημαράς К. Θ., «Δέκα χρόνια ελληνικής παιδείας στην ιστορική τους
προοπτική. 1791-1800», στο: ο ίδιος, Νεοελληνικός διαφω τισμός (βλ.), σ. 245-262. ---- , Νεοελληνικός Διαφωτισμός = Δημαράς К. Θ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Νεοελληνικά Μελετήματα, αρ. 2, Ερμής, Αθήνα 19936. ---- , Ο Ρωσσαγγλογάλλος = Δημαράς К. Θ., Ο Ρωσσαγγλογάλλος, κριτική έκδοση με επιλε
γόμενα, Πορεία, Αθήνα 1990. Επτανησιακά έντυπα = Επτανησιακά έντυπα. Αρχείο ιστορικών εγγράφων. Ιστορική καί Εθνολο γική Εταιρεία της Ελλάδος, Καταγραφή - βιβλιογραφική παρουσίαση: Κωνσταντίνα Καλαϊντζή, τ. 1 (1744-1840), Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2013. Επτάνησος Πολιτεία
= Επτάνησος Πολιτεία. 1800-1807, επιμ. Δέσποινα Μιχάλαγα ֊ Πανα γιώτα Μοσχονά, Κέντρο Μελετών Ιονίου, Αθήνα 2016. Z' Паѵшѵю Συνέδριο = Z' Πανιόνιο Συνέδριο. Λευκάδα, 26-30 Matov 2002. Πρακτικά, επιμ. Δ. X. Σκλαβενίτης - T. Ε. Σκλαβενίτης, τ. Α'/Τμήμα Α' (Ζητήματα πολιτισμικής ιστο ρίας) - τ.
Β'/Τμήμα B' (Ο χώρος και τα δημογραφικά μορφώματα - Οι κύριοι συντελεστές της οικονομίας), Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 2004. Ζερλέντης, «Πατριαρχών γράμματα» = Ζερλέντης Περικλής, «Πατριαρχών γράμματα διατακτικά προς τους νησιώτας περί δουλικής υποταγής εις τους κρατούντας», Δελτίον της
Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τ. 9 (1926), σ. 97-116. Ζούμπος, Η εκπαίδευση στην Κέρκυρα = Ζούμπος
Γεώργιος, Η εκπαίδευση στην Κέρκυρα επί Δημοκρατικών Γάλλων. Ε'-Ζ' χρόνος της Γαλλικής Δημοκρατίας, ανέκδοτη διπλωματική εργασία., Ճ՛ Μαθηματικό Φ.Μ.Σ. Πάτρας, ακαδ. έτος 1979-1980. ---- , Οι Δημοκρατικοί Γάλλοι = Ζούμπος Γεώργιος, Օւ Δημοκρατικοί Γάλλοι στην Κέρκυρα (1797-1799), τ. 1, Κέρκυρα 1983,
ανέκδοτη εργασία. Ζώης, «Η εορτή της Γεωργίας» = Ζώης Λεωνίδας, «Η εορτή της Γεωργίας εν Ζακύνθω επί Γάλλων δημοκρατικών», περ. Πινακοθήκη, τ. Z', αρ. 79 (Σεπτέμβριος 1907), σ. 118-119. ---- , «Η τυπογραφία» = Ζώης Λεωνίδας, «Η τυπογραφία εν Επτανήσω», εφ. Επτάνησος [Ζάκυνθος], έτ. Z', αρ. 221 (18
Μαΐου 1930), σ. 1· αρ. 222 (24 Μαΐου 1930), σ. Ի αρ. 223 (31 Μαΐου 1930), σ. Ի αρ. 224 (14 Ιουνίου 1930), σ. 1. ---- , Ιστορία = Ζώης Λεωνίδας, Ιστορία της Ζακύνθου, χ.ε., Αθήνα 1955. ---- , Λεξικόν = Ζώης Λεωνίδας, Λεξικόν ιστορικόν καί λαογραφικόν Ζακύνθου, τ. Α' (Ιστορι κόν ֊ Βιογραφικόν), Εκ
του Εθνικού Τυπογραφείου, Αθήνα 1963. ---- , «Μεταμέλεια Καρμανιόλων» = Ζώης Λεωνίδας, «Μεταμέλεια Καρμανιόλων και απελευθέρωσις αυτών», εφ. Ηχώ της Ζακύνθου, έτ. A', φ. 2 (Δευτέρα 2 Ιανουάριου 1956), σ. 2. Ζώρας, «Ναπολέων Βοναπάρτης» = Ζώρας Γεώργιος, «Ο Ναπολέων Βοναπάρτης και η σύγχρονη ελληνική
ποίησις», Νέα Εστία, τχ. 1018 (1 Δεκεμβρίου 1969), σ. 5-20 (και ανάτυπο). ------ Μπουμπουλίδης, Επτανήσιοί προσολωμίκοί = Ζώρας Γεώργιος - Μπουμπουλίδης Φαί δων, Επτανήσιοι προσολωμικοί ποιηταί, Σπουδαστήριον Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1953. Ηλιού,
Ελληνική Βιβλιογραφία = Ηλιού Φίλιππος, Ελληνική Βιβλιογραφία τον 19ου αιώνα. Βι βλία - Φυλλάδια, τ. 1
(1801-1818), Βιβλιολογικό Εργαστήρι - ΕΛΙΑ, Αθήνα 1997.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 741 ---- , «Η πατριαρχική καταδίκη του Ρήγα» = Ηλιου Φίλιππος, «Η πατριαρχική καταδίκη του Ρήγα», Τα Ιστορικά, τ. 14, τχ. 27 (Δεκέμβριος 1997), σ. 297-302. ---- , «Η σιωπή για τον Χριστόδουλο Παμπλέκη» = Ηλιού Φίλιππος, «Η σιωπή για τον Χριστόδουλο Παμπλέκη», Τα Ιστορικά, τ. 2,
τχ. 4 (Δεκέμβριος 1985), σ. 387-404. ---- , Προσθήκες = Ηλιού Φίλιππος, Προσθήκες στην Ελληνική Βιβλιογραφία. A'. Τα βιβλιο γραφικά κατάλοιπα του Ε. Legrand και του Η. Pernot (1515-1799), Διογένης, Αθήνα 1973. Θ' Πανιόνιο Συνέδριο = Θ' Πανιόνιο Συνέδριο (Παξοί, 26-30 Matov 2010). Πρακτικά, επιμ.
Αλίκη Δ. Νικηφόρου, τ. Α'-Β', Εταιρεία Παξινών Μελετών, Παξοί 2014. Θεοτόκης, Ο Ιωάννης Καποδίστριας = Ο Ιωάννης Καποδίστριας εν Κεφαλληνία και αι στάσεις αυτής εν έτεσι 1800, 1801, 1802. Ιστορικαί σημειώσεις εξαχθείσαι εκ των εγγράφων τον αρχείου της Επτανήσον πολιτείας υπό Μάρκον Θεοτόκη,
Τυπογραφείο I. Ναχαμούλη, Κέρ κυρα 1889. Θεοτόκης, Αναμνηστικόν = Θεοτόκης Σπυρίδων, Αναμνηστικόν τεύχος της Πανωνίου αναδρο μικής εκθέσεως. Μέρος Η. Δημοκρατούμενοι Γάλλοι, Χρωμοτυπολιθογραφείον Αδελφοί Γ. Ασπιώτη, Κέρκυρα 1917. ---- , «Η εκπαίδευσις» = Θεοτόκης Σπυρίδων, «Η εκπαίδευσις εν
Επτανήσω (1453-1864). Ιστορική μελέτη», Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 5 (1956), σ. 1-142. Καμαριανός, «Η συλλογή)) = Καμαριανός Νέστωρ, «Η συλλογή πατριωτικών τραγουδιών “Άσματα και πονημάτια διαφόρων”», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τ. 14 (1960), σ. 342-370 (ανάτυπο).
Κανδηλώρος, Γρηγόριος ο E՛ = Κανδηλώρος Τάκης, Ιστορία του εθνομάρτνρος Γρηγορίου του E', Τυπογραφείο Δ. Ευστρατίου και Δ.
Δελή, Αθήνα 1909. Καποδίστριας, Η οικογένεια Μακρή = Καποδίστριας Νικόλαος, Στάσεις και μορφές αρχοντι κής εξουσίας στη βενετική Ζάκυνθο. Η οικογένεια Μακρή και τα “Ορλωφικά”, αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή / Τμήμα Ιστορίας και
Αρχαιολογίας, Αθήνα 2020. Καραπιδάκης, «Η ιστορία των δυτικών κυριαρχιών» = Καραπιδάκης Νίκος, «Η ιστορία των δυτικών κυριαρχιών: η παρέκκλιση από την κοινωνική ιστορία στην εθνική. Η διάσταση μεταξύ των στοχαστών και των ιστοριογράφων της κατάκτησης», στο: Δ' Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας (βλ.), τ. B',
σ. 573-583. ---- , «Τα Επτάνησα» = Καραπιδάκης Νίκος, «Τα Επτάνησα. Ευρωπαϊκοί ανταγωνισμοί μετά την πτώση της Βενετίας», στο: Παναγιωτόπουλος, Ιστορία (βλ.), σ. 151-184. Καρδάμης, «Απόηχοι» = Καρδάμης Κώστας, «Μουσικοί απόηχοι της Γαλλικής επανάστα σης στα Επτάνησα», Ο Ερανιστής, έτ. ΜΔ'-ME', τ.
26 (2007), σ. 79-104. Κατραμής, Ανάλεκτα = Κατραμής Νικόλαος, Φιλολογικά ανάλεκτα Ζακύνθου, Τυπογραφείον “Η Αυγή” Ν. Κοντόγιωργα, Ζάκυνθος 1880. Κατσιαρδή, «Ελληνικά διαβήματα» = Κατσιαρδή Όλγα, «Ελληνικά διαβήματα στον Βοναπάρτη. Η περίπτωση του Γεωργίου Παλατίνου», Ο Ερανιστής, έτ. IE', τ. 14
(1977), σ. 36-68. Κιτρομηλίδης, «Επτανησιακός Διαφωτισμός» = Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ., «Επτανησια κός Διαφωτισμός. Τα όρια της ιδιομορφίας», στο: Z' Паѵюѵю Συνέδριο, τ. Α' (βλ.), σ. 241-257. ---- , Η Γαλλική επανάσταση = Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ., Η Γαλλική επανάσταση και η Νοτιοανατολική Ευρώπη,
Διάττων, Αθήνα 1990.
742 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ ---- , Νεοελληνικός Διαφωτισμός = Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Οι πολίτικες και κοινωνικές ιδέες, MIET, Αθήνα 20003. Κόκκωνας, «Ένας αυτόπτης μάρτυρας» = Κόκκωνας Γιάννης, «Ένας αυτόπτης μάρτυρας στην εκτύπωση της Πατρικής Διδασκαλίας και οι δύο εκδόσεις
της το 1798», Μνημών, τ. 29 (2008), σ. 65-91. Κονόμος, «Άγνωστα στιχουργήματα» = Κονόμος Ντίνος, «Άγνωστα στιχουργήματα του Διονυσίου Λουκίσα (1799)», Επτανησιακά Φύλλα, τ. Δ', Αθήνα 1961-1963, σ. 85-90. ---- , «Ανέκδοτα και άγνωστα κείμενα» = Κονόμος Ντίνος, «Ανέκδοτα και άγνωστα κείμενα της πρώτης
Γαλλικής κατοχής στη Ζάκυνθο (1797)», Επτανησιακά Φύλλα, τ. IA', τχ. 2 {Αφιέρωμα στη μνήμη του Παύλου Δελλαπόρτα), Αθήνα 1982, σ. 144-152. ---- , Επτανησιακός τύπος = Κονόμος Ντίνος, Επτανησιακός τύπος. 1798-1864 (Ημίφυλλα, φυλλάδια, εφημερίδες και περιοδικά), Επτανησιακά Φύλλα, τ. E' {Αφιέρωμα στα
εκατό χρό νια από την Ένωση της Επτανήσου [1864-1964]), Αθήνα 1964. ---- , Ζάκυνθος = Κονόμος Ντίνος, Ζάκυνθος. Πεντακόσια χρόνια (1478-1978), τ. 3 {Πολική ιστορία), τχ. A' (1478-1800), Αθήνα 1981. ---- , «Ιστορικά έγγραφα» = Κονόμος Ντίνος, «Ιστορικά έγγραφα του 1798-1799», Επτανη σιακά Φύλλα,
αρ. φ. 14 (Φεβρουάριος 1949), σ. 218-222. ---- , «Μορφές» = Κονόμος Ντίνος, «Μορφές της κατοχής των Γάλλων δημοκρατικών στη Ζάκυνθο (1797-1798). Ιδεολογικές και πολιτικο-κοινωνικές θέσεις και αντιθέσεις της Γαλλικής επανάστασης στη Ζάκυνθο. Διακόσια χρόνια της Γαλλικής επανάστασης (1789-1989)»,
Επτανησιακά Φύλλα, τ. IE', τχ. 3 (Φθινόπωρο 1989), Αθήνα, σ. 57-82 (και ανάτυπο). ---- , «Οι Ρωσο-
τούρκοι στη Ζάκυνθο» = Κονόμος Ντίνος, «Οι Ρωσο-τούρκοι στη Ζάκυνθο (Ανέκδοτα έγγραφα 1798-1800)», Επτανησιακά Φύλλα, τ. Θ', τχ. 1, Αθήνα 1976, σ. 51-58. ---- , Το ζακυνθινό ράσο = Κονόμος Ντίνος, Το ζακυνθινό ράσο στην Εθνεγερσία, Έκδοσις Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου, Αθήνα 1971, σ. 7-30.
Κοντογιάννης, Οι Έλληνες = Κοντογιάννης Παντελής, Οι Έλληνες κατά τον πρώτον επί Αικατε ρίνης Β' Ρωσσοτουρκίνόν πόλεμον (1768-1774), Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου, Αθήνα 1903. Κουμαριανού, «Ενέργειες)) = Κουμαριανού Αικατερίνη, «Ενέργειες του Κωνσταντίνου Σταμάτη για την απελευθέρωση της Ελλάδος,
1798-1799», Г' Πανιόνιο Συνέδριο (βλ.), σ. 154-174. ---- , ((Νέα στοιχεία» = Κουμαριανού Αικατερίνη, «Νέα στοιχεία για τον Κωνσταντίνο Στα μάτη», Ο Ερανιστής, τ. 1 (Φεβρουάριος 1963), σ. 13-22 [= Κουμαριανού, Άνθρωποι και ιδέες. Κείμενα για τον διαφωτισμό και τον ελληνικό κόσμο. 18ος-20ός αι.,
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2013, σ. 119-127]. Κουρκουμέλης, Η εκπαίδευση = Κουρκουμέλης Νίκος, Η εκπαίδευση στην Κέρκυρα κατά τη διάρκεια της Βρετανικής προστασίας (1816-1864), Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνι κών Γραμμάτων, Αθήνα 2002. ---- , «Οι ρωσικές προκηρύξεις» = Κουρκουμέλης Νίκος, ((Οι
ρωσικές προκηρύξεις προς τους Επτανησίους. Κείμενα πολιτικής διαπαιδαγώγησης ή προπαγάνδας;», στο: Χίλια χρόνια Ελληνορωσικές σχέσεις: Ιστορία και πολιτισμός (Διεθνές Συνέδριο, Αθήνα, 13-14 Ια νουάριου 2017), ΕΚΠΑ - Εταιρεία Θεωρίας, Έρευνας και Διδακτικής της Γενικής και της Τοπικής Ιστορίας,
Αθήνα 2017, σ. 225-235. Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (I) = Λαδάς Γεώργιος - Χατζηδήμος Αθανάσιος, Ελληνική Βι βλιογραφία των ετών
1791-1795, Αθήνα 1970.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 743 Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II) = Λαδάς Γεώργιος ֊ Χατζηδήμος Αθανάσιος, Ελληνική Βι βλιογραφία των ετών 1796-1799, Αθήνα 1973. Λάμπρος, «Ιστορική πραγματεία» = Λάμπρος Σπυρίδων Π., «Ιστορική πραγματεία περί της αρχής και προόδου της τυπογραφίας εν Ελλάδι μέχρι του έτους
1821», Χρυσαλλίς, τ. Γ', φυλλ. 60 (30 Ιουνίου 1865), σ. 361-364՛ φυλλ. 61 (15 Ιουλίου 1865), σ. 398-402՛ τ. Δ', φυλλ. 80 (30 Απριλίου 1866), σ. 169-172՛ φυλλ. 94 (30 Νοεμβρίου 1866), σ. 573-576՛ φυλλ. 95 (15 Δεκεμβρίου 1866), σ. 597-602՛ φυλλ. 96 (30 Δεκεμβρίου 1866), σ. 621-626. ---- , «Κατάλογος»
= Λάμπρος Σπυρίδων, «Κατάλογος των κωδίκων των εν Αθήναις Βι βλιοθηκών πλην της Εθνικής. B'. Κώδικες της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 6 (1909), σ. 230-240, 340-349 και 474-482՛ τ. 7 (1910), σ. 75-85, 321-337 και 469-483՛ τ. 8 (1911), σ. 80-90, 229-232, 353-358 και
489-494՛ τ. 9 (1912), σ. 290-298 και 453-465՛ τ. 10 (1913), σ. 181-191, 329-342 και 470-481. ---- , «Ο Ιωάννης Βηλαράς» = Λάμπρος Σπυρίδων Π., «Ο Ιωάννης Βηλαράς και ο Ιωάννης Κρασσάς εν Βενετία», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 8 (1911), σ. 315-352. ---- , «Προσθήκαι» = Λάμπρος Σπυρίδων Π., «Προσθήκαι εις
την Ιόνιον Βιβλιογραφίαν», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 11 (1914), σ. 468-470. Λεγράνδ - Λάμπρος, Ανέκδοτα έγγραφα = Ανέκδοτα έγγραφα περί Ρήγα Βελεστινλή και των συν αυτώ μαρτνρησάντων εκ των εν Βιέννη Αρχείων εξαχθέντα και δημοσιευθέντα υπό Αιμί λιον Λεγράνδ μετά μεταφράσεως ελληνικής υπό Σπυρίδωνος
Λάμπρου [.], Εκ του Τυπο γραφείου των Αδελφών Περρή, Αθήνα 1891 (αναστατική έκδοση: Επιστημονική Εται ρεία
Μελέτης Φερών - Βελεστίνου ֊ Ρήγα, Αθήνα 2000). Λεοντσίνης, Ζητήματα = Λεοντσίνης Γεώργιος, Ζητήματα επτανησιακής κοινωνικής ιστορίας, τ. A', Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, Αθήνα 20034. ---- , Ζητήματα νεότερης ιστορίας = Λεοντσίνης Γεώργιος, Ζητήματα νεότερης ελληνικής ιστο ρίας και εκπαίδευσης, Αθήνα
20045. Lefebvre, Η Γαλλική επανάσταση = Lefebvre Georges, Η Γαλλική επανάσταση, μτφρ. Σπόρος Μαρκέτος, MIET, Αθήνα 2003. Λιγνός, Αρχείον = Αρχείον της Κοινότητος Ύδρας. 1778-1832. Δ ημοσιενόμενον υπό Αντωνίου Λιγνού [.], τ. 1 (1778-1802), Τύποις Εφημ. «Σφαίρας», Πειραιάς 1921. Λομβαρδός,
Απομνημονεύματα = Απομνημονεύματα προς καταρτισμόν της περί απελενθερώσεως της Επτανήσου ιστορίας υπό Κωνσταντίνον Λομβαρδού, τ. Α'/φυλλ. Λ'-ΣΤ', Ζάκυν θος - Αθήνα 1871-1875. Λούντζης, Περί της πολιτικής καταστάσεως = Λούντζης Ερμάννος, Περί της πολιτικής καταστάσεως της Επτανήσου επί Ενετών, Τύπ.
X. Νικολαιδου Φιλαδελφέως, Αθήνα 1856. Λούντζης, Στο Ιόνιο λιμπερτά = Λούντζης Νίκιας, Στο Ιόνιο λψπερτά, μέρος I (Τζακομπίνοι) ֊ II (Αλα Φρανσαίζ) - III (Υπερβόρευι ορθοδοξία) - IV (7ο μπλόκο τον Μόντε), εκδόσεις Περίπλους, Αθήνα 1990-2002. Μαζαράκης, Βιογραφίαι = Βιογραφίαι των ενδόξων ανδρών της
νήσον Κεφαλληνίας συγγραφείσαι υπό Ανθίμου Μαζαράκη ιερέως, Εκ της Ελληνικής Τυπογραφίας του Φοίνικος, Βενε τία 1843 (φωτομηχανική ανατύπωση: πρόλογος Γ. Μοσχόπουλος, Βιβλιοπωλείο Διονυ σίου Νότη Καραβία, Αθήνα 1999). Μαυρογιάννης, Ιστορία = Ιστορία των Ιονίων νήσων αρχομένη τω 1797 και λήγουσα τω
1815 μετά προεισαγωγής εν η εκτίθενται αι προηγούμενοι τύχαι αυτών υπό Γερασίμου Ε. Μανρογιάννη, τ. 1,
Τυπογραφείον «Παλιγγενεσία» Ιω. Αγγελοπούλου, Αθήνα 1889 [= ανατύ πωση με ευρετήριο: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καρραβία, Αθήνα 1989].
744 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Μαχαιράς, Ιστορία = Μαχαιράς Κωνσταντίνος, Πολίτική καί διπλωματική ιστορία της Λευκάδος (1797-1810), τ. A', Αθήνα 1954. Μελισσηνός, «Εγκώμιον Βοντιόλη» = Μελισσηνός Άγγελος, «Εγκώμιον Πέτρου Αντωνίου Βοντιόλη Κερκυραίου», Λόγιος Ερμής, περίοδος Γ', 15 Μαρτίου 1813, σ. 86-95.
Μενούνος, Κοσμάς ο Αίτωλός = Μενούνος Ιωάννης, Κοσμά του Αιτωλού διδαχές καί βιογραφία, εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα 2002 (α' έκδ. 1979). Μοσχονάς, «Αφίξεις σκαφών» = Μοσχονάς Νίκος Γ., «Αφίξεις σκαφών στο λιμάνι του Ληξουριού την περίοδο Αυγούστου - Οκτωβρίου 1798», στο: Πέτρος Πετράτος (επιμ.),
Σύμμικτα Παλνκής, Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, αρ. 1, Ληξούρι 2019, σ. 85-131. ---- , «Η έννοια της εθνότητας» = Μοσχονάς Ν. Γ., «Η έννοια της εθνότητας και η εθνική ιδέα στα Επτάνησα», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 8 (1999), σ. 391-406. ---- , «Η θρησκευτική πολιτική» = Μοσχονάς Ν. Γ., «Η θρησκευτική
πολιτική των Δημο κρατικών Γάλλων στα Ιόνια νησιά», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 16 (Αφιέρωμα στη μνήμη Μαρίνου καί Ελένης Κοσμετάτον), Αργοστόλι 2015, σ. 89-98. ---- , «Η πολιτική ιδεολογία» = Μοσχονάς Ν. Γ., «Η πολιτική ιδεολογία στα Ιόνια νησιά κατά τη δημοκρατική περίοδο (1797-1799)», Κεφαλληνιακά
Χρονικά, τ. 6 (1992-1994), σ. 355-369 (βλ. και Moschonas Ν. G., «L’idéologie politique dans les îles Ioniennes pendant la période républicaine (1797-1799)», στο: La Révolutionfrançaise et l’Hellénisme Moderne [βλ.], σ. 123-136). ---- , «Το βιβλίον» = Μοσχονάς Ν. Γ., «“Ότι το βιβλίον έτζι καλούμενον
χρυσσούν θέλει κατακαυθή”. Η επίσημη απόφαση για την καύση της Χρυσής βίβλου και των τίτλων ευγενείας στην
Κεφαλονιά», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τχ. 14 (2013), σ. 83-94. Μοσχόπουλος, Ιστορία = Μοσχόπουλος Γεώργιος, Ιστορία της Κεφαλονιάς, τ. 2 (1797-1940), Εκδόσεις Κέφαλος, Αθήνα 1988. Μπισκίνης, «Ιστορικά σημειώματα» = Μπισκίνης Α. Σ., «Ιστορικά σημειώματα Ζακύν θου», εφ. Ελπίς [Ζάκυνθος], τ. AB', φ. 1607
(23 Ιουλίου 1906), σ. 1-2 και φ. 1608 (30 Ιουλίου 1906), σ. 1. Μπουμπουλίδης, «Επτανησιακά στιχουργήματα» = Μπουμπουλίδης Φαίδων, «Επτανη σιακά στιχουργήματα εξ ανεκδότου κώδικος», Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών, τ. ΣΤ', Αθήνα 1956, σ. 68-69. ---- , Νέαι έρενναι =
Μπουμπουλίδης Φαίδων, Νέαι έρευναι περί τους Ζακυνθίους ποιητάς και πεζογράφους (Άγνωστοι πηγαίκαι ανέκδοτα κείμενα), Επτανησιακή Βιβλιοθήκη, Κείμενα και Έρευναι, αρ. 5, Αθήνα 1959. ---- , Προσολωμικοί, Α'-Ε' = Μπουμπουλίδης Φαίδων, Προσολωμικοί, τεύχος Α' (Στ. Ξανθόπουλος ֊ Ανδρ. Σίγουρος), Αθήνα
1966՛ τεύχος Β' (Νικόλαος Κουτούζης), Αθήνα 1966՛ τεύχος Γ' (Ανώνυμα στιχουργήματα), Αθήνα 1973· τεύχος Δ' (Αντώνιος Μαρτελάος και οι περί αυτόν), Αθήνα 1977՛ τεύχος Ε' (Λοιποί Προσολωμικοί. Προσθήκαι), Ίδρυμα Νεοελ ληνικών Σπουδών, Δημοσιεύματα, αρ. 13, Αθήνα 1997. ---- , Συμβολή = Μπουμπουλίδης
Φαίδων, Συμβολή εις την Επτανησιακήν Βιβλιογραφίαν. Περιοδικά και εφημερίδες Ζακύνθου, Επτανησιακή Βιβλιοθήκη - Κείμενα και Έρευναι, αρ. 4, Αθήνα 1956. Μπώκος, Άγνωστα επτανησιακά μονόφυλλα = Μπώκος Γιώργος, Ελληνική Βιβλιογραφία. Άγνωστα επτανησιακά μονόφυλλα (1798-1817), [= Τετράδια εργασίας, αρ.
3], Κεντρον Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθήνα 1982.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 745 ---- , Τα μονόφυλλα = Μπώκος Γ. Δ., Τα μονόφυλλα τον κερκνραϊκού τυπογραφείου κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας στα Επτάνησα (1797-1799, 1807-1814) / Les placards de l’Imprimerie de Corfou pendant la période de la domination française dans l’Heptanèse, Ιόνιο
Πανεπιστήμιά, Κέρκυρα 1998. ---- , Τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία = Μπώκος Γιώργος, Τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία στο χώρο της «καθ’ημάς Ανατολής» (1627-1827), ΕΛΙΑ, Αθήνα 1997. Παναγιωτόπουλος, «Η εμφάνιση» = Παναγιωτόπουλος Βασίλης, «Η εμφάνιση της σύγ χρονης πολιτικής σκέψης στη νεότερη Ελλάδα»,
Τα Ιστορικά, τ. 6, τχ. 10 (Ιούνιος 1989), σ. 3-12 (γαλλ. μτφρ.: Vassilis Panayotopoulos, «La formation de la pensée politique moderne dans la Grèce du XIXe siècle», στο: La Révolution française et l’Hellénisme moderne [βλ.], σ. 247-258). ---- , Ιστορία = Παναγιωτόπουλος Βασίλης (σχεδιασμός -
διεύθυνση έκδοσης), Ιστορία τον νέου ελληνισμού. 1770-2000, τ. 1 (Η Οθωμανική κυριαρχία, 1770-1821. Πολιτική πραγματι κότητα - Οικονομική καί κοινωνική οργάνωση), Ελληνικά Γ ράμματα, Αθήνα 2003. Παπαδόπουλος, Ε.Β. = Παπαδόπουλος Θωμάς, Ελληνική Βιβλιογραφία (1466 ci.-1800), τ. 1-2, Πραγματείαιτης
Ακαδημίας Αθηνών, τ. 48, Γραφείον Δημοσιευμάτων της Ακα δημίας Αθηνών, Αθήνα 1984-1986. ---- , LB. = Παπαδόπουλος Θωμάς, Ιονική Βιβλιογραφία. Bibliographie Ionienne, 16ος-19ος αιώνας. Ανακατάταξη - Προσθήκες ֊ Βιβλιοθήκες, τ. 1 (1508-1850), Αθήνα 1998. ------ Αγγελόπουλος, Τα κατά τον αοίδιμον = Τα
κατά τον αοίδιμον πρωταθλητήν τον ιερού των Ελλήνων αγώνος τον πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως τον Π. Καταταχθέντα
μεν, διορθωθέντα καί υπομνηματισθέντα υπό τον καθηγητού Γ. Γ. Παπαδοπούλου, σνλλεγέντα δε και εκδοθέντα υπό Γ. Π. Αγγελοπούλον, τ. 1-2, Παρά τω Εθνικώ Τυπογραφείο), Αθήνα 1865. Παπακώστα, «Επτάνησα και Αλή πασάς» = Παπακώστα Χριστίνα, «Επτάνησα και Αλή πασάς», στο: Αλλαγές κυριαρχιών (βλ.), σ.
81-98. ---- , «Οι Ρώσοι πρόξενοι» = Παπακώστα Χριστίνα, «Οι Ρώσοι πρόξενοι στη βενετική επικράτεια τον 18ο αιώνα», στο: Ρωσία και Μεσόγειος. Πρακτικά A' Διεθνούς Συνεδρίου (Αθήνα, 19-22 Matov 2005), επιμ. Όλγα Κατσιαρδή-Hering - Αθηνά Κόλια-Δερμιτζάκη - Κατερίνα Γαρδίκα, τ. A', ΕΚΠΑ- Εκδόσεις
Ηρόδοτος, Αθήνα 2011, σ. 419-437. Περίπλους = Περίπλους. Τετράδιο για τα γράμματα και τις τέχνες, χρόνος E', τχ. 17-18 (ανοιξηκαλοκαίρι 1988: «Αφιέρωμα: Νικόλαος Κουτούζης [1741-1813]. Ανέκδοτες βωμολοχικές σάτιρες»), Ζάκυνθος, σ. 13-69. Πετρακάκος, Κοινοβουλευτική ιστορία = Πετρακάκος Δημητριος,
Κοινοβουλευτική ιστορία της Ελλάδος. Ιστορική, δογματική και κριτική έρευνα επί τη βάσει των ανεκδότων του έθνους αρχείων [.], τ. Α' (Αγώνες τεσσάρων αιώνων υπέρ της πολιτικής ελευθερίας από της Αλώσεως μέχρι της 3 Σεπτεμβρίου 1843 [1453-1843]), Εκδοτικός Οίκος Δημητράκου Α.Ε., Αθήνα 1935.
Πηδωνια, «Ελληνικά παλαιότυπα» = Πηδώνια Κομνηνή Δ., «Ελληνικά παλαιότυπα της Βιέννης», Τετράδια εργασίας, αρ. 13, Κέντρον Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύμα τος Ερευνών, Αθήνα 1987, σ. 7-196. Πολέμη, Ελληνική Βιβλιογραφία - Πολέμη Πόπη (επιμέλεια) - Μυλωνοπούλου Αναστασία. 8¿ Ριζάκη Ειρήνη
(επιστημονικοί συνεργάτες), Ελληνική Βιβλιογραφία του 19ου αιώνα. Βιβλία - Φυλλάδια, τ. 2 (1819-1832), Βιβλιολογικό Εργαστήρι
«Φίλιππος Ηλιού»/Φίλιππου Ηλιού κατάλοιπα, Μουσείο Μπενάκη - ΕΑΙΑ/ΜΙΕΤ, Αθήνα 2011.
746 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Πολίτης, «Ρωμαίοι αυτοκράτορες» = Πολίτης Αλέξης, «Από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες στους ένδοξους αρχαίους προγόνους», Ο Πολίτης δεκαπενθήμερος, τχ. 32 (21 Φεβρουά ριου 1997), σ. 12-20 (επόμενη δημοσίευση: Politis Alexis, «From Christian Roman emperors to the glorious Greek
ancestors», στο: David Ricks - Paul Magdalino [επιμ.], Byzantium and the modem Greek identity, Ashgate, Λονδίνο 1998, σ. 1-14· εμπλουτισμέ νη μορφή: «Από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες στους ένδοξους αρχαίους προγόνους», στο: ο ίδιος, Για τον Διαφωτισμό. Μικρές επιμέρονς συμβολές. I. Από το γένος στο
έθνος. II. Ιδεολογία, λογοτεχνία, γλώσσα, Συμπλήρωμα για το μάθημα «Ελληνικός Διαφωτισμός», εαρινό εξάμηνο 2010-2011 [ΝΕΦ 149], σ. 14-27). Πολίτης, «Επτανήσιοι προσολωμικοί ποιητές» = Πολίτης Λίνος, «Επτανήσιοι προσολωμικοί ποιητές», Ελληνικά, τ. 14, τχ. 2 (1956), σ. 533-541 [βιβλιοκρισία στο: Ζώρας
Μπουμπουλίδης, Επτανήσιοι προσολωμικοί (βλ.)- αναδημοσίευση: ο ίδιος, Οι βιβλιοκρι σίες. 1926-1973. Θέματα της λογοτεχνίας μας - Εκδοτικά - Σολωμικά - ΙΙαλαιογραφικά, MIET, Αθήνα 2002, σ. 59-72]. Πρωτοπαπά-Μπουμπουλίδου, Το θέατρον = Πρωτοπαπά-Μπουμπουλίδου Γλυκερία, Το θέατρον εν Ζακννθω από του
ΙΖ' μέχρι τον ΙΘ' αιώνος, χ.ε., Αθήνα 1958. Ροδοκανάκης, Ο Βοναπάρτης = Ροδοκανάκης Εμμανουήλ, Ο Βοναπάρτης και αι Ιόνιοί Νή σοι. Επεισόδιον των κατακτήσεων της Δημοκρατίας καί της πρώτης Αυτοκρατορίας (17971816), Προλεγόμενα: Σπυρίδων Παππάς - Μετάφραση: Νοεμή Α. Ζωηρού Πασσά, Εταιρεία προς
Ενίσχυσιν των Επτανησιακών Μελετών, αρ. 5, Κέρκυρα 1937 (γαλλ. έκδ.: Bonaparte et les îles Ioniennes: un
épisode des conquêtes de la République et du premier Empire [1797-1816], Ancienne Librairie Germer Baillière, Παρίσι 1899). Ροντογιάννης, Ιστορία = Ροντογιάννης Π. Γ., Ιστορία της νήσου Αενκάδος, τ. 2, Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 1982. Ρωμανός, «Ανδρέας Ιδρωμένος» = Ρωμανός Ιωάννης, «Ανδρέας
I. Ιδρωμένος», Πανδώρα, τ. KA', φυλλ. 502 (15 Φεβρουάριου 1871), σ. 501-509. Σακκελίων, «Ανέκδοτα» = Σακκελίων Ιωάννης, «Ανέκδοτά τινα», Πανδώρα, τ. IH', φυλλ. 416 (15 Ιουλίου 1867), σ. 145-151. Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία» = Σκλαβενίτης Τριαντάφυλλος Ε., «Η εθνική ιδεολογία και η επτανησιακή
ελληνοφωνία», Θ' Πανιόνιο Συνέδριο, τ. Β' (βλ.), σ. 349-370. Στάθης, Διοικητικά έγγραφα = Στάθης Σπυρίδων, Διοικητικά έγγραφα από την πρώτη περίοδο της Γαλλικής κυριαρχίας στα Κύθηρα (1797-1799), Κυθηραϊκή Βιβλιοθήκη, αρ. 1, Αθήνα 1975. ---- , «Τα κυθηραϊκά χρονικά» = Στάθης Σπυρίδων, «Τα κυθηραϊκά
χρονικά του ιερεως Γρηγορίου Λογοθέτη», Κυθηραϊκή επιθεώρησή, τ. 1 (1923), σ. 337-364. Σταμούλη, «Η οικογένεια Αλεάνδρη» = Σταμούλη Ρόδη, «Συμβολή στην προσωπογραφία του Ιονίου. Η οικογένεια Αλεάνδρη και ο ανταποκριτής του Ρήγα Λαυρέντιος (18ος19ος αι.)) , Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά, τ. 7 (2004),
Ακαδημία Αθηνών - ΚΕΜΝΕ, σ. 227-292. Συνταγματικά κείμενα = Συνταγματικά κείμενα των Ιονίων νήσων, επιμ. Αλίκη Νικηφόρου, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, Αθήνα [2008]. Σφοίνη, «Έθνος και πατρίδα» = Σφοίνη Αλεξάνδρα, «Έθνος και πατρίδα: Λέξεις κλειδιά του
Διαφωτισμού και της Γαλλικής επανάστασης», στο: Η Φιλική Εταιρεία. Επαναστατική δράση και μυστικές
εταιρείες στη Νεότερη Ευρώπη, επιστημονική επιμέλεια - εισαγωγή:
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 747 Άννα Μανδυλαρά - Γιώργος Νικολάου, Δήμος Νικολάου Σκουφά 8c Εκδόσεις Ασίνη, Αθήνα 2017, σ. 41-65. Ταρλέ, Ο ναύαρχος Ουσακώψ = Ταρλέ Ευγένιος, Ο ναύαρχος Οναακώφ στα Ιόνια νησιά. Σειρά: Ρωσικές εκστρατείες στις ελληνικές θάλασσες, Εκάτη, Αθήνα 2002. Τζιβάρα, Σχολεία και
δάσκαλοι = Τζιβάρα Παναγιώτα, Σχολεία και δάσκαλοι στη βενετοκρατούμενη Κέρκυρα (16ος-18ος at.), Θρακική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2003. Το έντυπο ελληνικό βιβλίο = Το έντυπο ελληνικό βιβλίο. 15ος- 19ος αιώνας. Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου. Δελφοί, 16-20 Μαίου 2001, επιμ. Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης -
Κωνσταν τίνος Σπ. Στάικος, Κότινος, Αθήνα 2004. Τσιτσέλης, Σύμμικτα = Τσιτσέλης Ηλίας, Κεφαλληνιακά σύμμικτα. Συμβολαί εις την ιστορίαν και λαογραφίαν της νήσου Κεφαλληνίας εις τόμους τρεις, τ. 1, Τύποις Παρασκευά Λεωνη, Αθήνα 1904 - τ. 2, Τύποις Μηνά Μυρτίδη, Αθήνα 1960. Τσιτσίλιας, Η ιστορία των
Κυθήρων = Τσιτσίλιας Παναγιώτης, Η ιστορία των Κυθήρων, τ. 2, Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών, αρ. 3, Αθήνα 1994. Χιώτης, Απομνημονεύματα = Σειράς ιστορικών απομνημονευμάτων υπό Παναγιώτου Χιώτου, τ. 3, Εκ της Τυπογραφίας της Κυβερνήσεως, Κέρκυρα 1863 [= ανατύπωση: Βιβλιοπω λείο Διονυσίου Νότη Καραβία,
Αθήνα 1979]. Β.2. ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ AA. W., UAlbero della Libertà in Emilia-Romagna = AA. W., L’Albero della Libertà in Emi lia-Romagna. Cultura politica e vita sociale nell’età della Rivoluzione Francese. Mostra del Bicentenario 9-18giugno 1989, Edizioni Analisi, Μπολόνια [1989]. Anastassiadou, «Les
Russo-Turcs» = Anastassiadou Iphigénie, «Les Russo-Turcs à Zante, en 1798 (d’après un manuscript inédit de P.-A.
Guys)», Balkan Studies, τ. 14, τχ. 1 (1973), σ. 12-46. Anoyatis-Pelé, Inventaire - Gorfou = Anoyatis-Pelé Dimitris (επιμ.), Inventaire de la Corre spondance des Consuls Français à Corfou de 1713 à 1901, Université Ionienne, Κέρκυρα 1993. -----, Inventaire - Zante = Anoyatis-Pelé Dimitris (επιμ.), Inventaire de la Correspondance des Consuls Français à Zante (1670-1859), à Cerigo (1724-1775) et du Vice-consul à Géphalonie (1803-1806), Université Ionienne, Κέρκυρα 1997. Arch, «L’influence» = Arch Grigorij, «L’influence de la Révolution Française dans les Balkans (D’après les documents des archives de politique extérieure de la Russie)», Etudes Balkaniques, τ. 27, τχ. 1 (1991), σ. 34-39. Aulard, The French Revolution = Aulard A. [= Aulard François-Alphonse], The French Revolution. A Political History. 1789-1804, τ. 4 {The Bourgeois Republic and the Consulate. 1797-1804), Charles Scribner’s Sons, Νέα Υόρκη 1910. Baeyens, Les Français à Corfou = Baeyens Jacques, Les Français à Corfou (1797-1799 et 18071814), Institut Français d’Athènes, Αθήνα 1973. Banti, La nazione del Risorgimento = Banti Alberto Mario, La nazione del Risorgimento. Paren tela, santità e onore alle origini dell’Italia unita, Einaudi, Topivo 2000. -----(κ.ά.), Atlante culturaե del Risorgimento = Banti Alberto Mario - Chiavistelli Antonio Mannori Lucca - Meriggi Marco (επιμ.), Atlante culturale del Risorgimento. Lessico del lin guaggio politico dal Settecento all’Unità, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 2011.
748 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Barnard, Education = Barnard Howard Glive, Edmation and the French Revolution, Cambridge University Press, Καίμπριτζ 1969. Belloc, Bonaparte et les Grecs = Bonaparte et ետ Grecs par Madame Louise Sw. -Belloc, suivi d’un tabhau de la Grèce, en 1825, par le Comte Pecchie, Urbain Canei, Libraire-Editeur, Παρίσι 1826. Berengo, La società veneta = Berengo Marino, La società veneta allafine del Settecento, Bibliote ca storica Sansoni, Nuova serie, XXVIII, G. C. Sansoni editore, Φλωρεντία 1956. Berti, Russia e stati italiani = Berti Giuseppe, Russia e stati italiani nel Risorgimento, Giulio Einaudi editore, Topivo 1957. Bianchi - Rutto, Idee e concezioni di patria = Bianchi Daniella ֊ Rutto Giuseppe, Idee e conce zioni di patria nell’Europa del Settecento, il Segnalibro, Topivo 1989. Bianchini, Educare all’obbedienza = Bianchini Paolo, Educare all’obbedienza. Pedagogia e poli tica in Piemonte tra Antico Regime e Restaurazione, Società Editrice Internazionale, Topivo 2008. Boppe, «Le consulat général» = Ворре Auguste, «Le consulat général de Moréé et ses dépen dances (Athènes, Coron, Modon, Napoli de Romanie, Patras, Arta)», Revice des Etudes Grecques, τ. 20, τχ. 87 (1907), σ. 18-37. Brambilla, ((L’istruzione pubblica» = Brambilla Elena, «L’istruzione pubblica dalla Repubblica Cisalpina al Regno d’Italia)), Quaderni Storici, τχ. 23 (1973), σ. 491-526. Buttier, «De la catéchèse chrétienne» = Buttier Jean-Charles, «De la catéchèse chrétienne aux catéchismes politiques: la morale élémentaire enseignée en France de 1789 à 1848», Zeitschriftfür Religionskunde
/ Revue de Didactique des sciences des Religions, τχ. 2 (2016), σ. 30-43. Camariano-Cioran, «La guerre Russo-Turque» = Camariano-Cioran Ariadna, «La guerre Rus so-Turque de 1768-1774 etles Grecs», Revue, des Etudes Sud-Est Européennes, τ. 3, τχ. 3-4 (1965), σ. 513-547. -----, «Les îles Ioniennes» = Camariano-Cioran Ariadna, ((Les îles Ioniennes de 1797 a 1807 et l’essor du courant philofrançais parmi les Grecs», Г' Πανιόηο Συνέδριο (βλ.), σ. 83-114. Canfora - Cardinale (επιμ.), Il giacobino pentito = Canfora Luciano - Cardinale Ugo (επιμ.), Il giacobino pentito. Carlo Bottafra Napoleone e Washington, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 2010. Carnesecchi, «Cerimonie» = Carnesecchi Riccardo, «Cerimonie, feste e canti: lo spettacolo della “Democrazia Veneziana” dal maggio del 1797 al gennaio del 1798», Studi Veneziani, Nuova Serie, XXIV (1993), σ. 213-318. Cavazzana Romanelli, «Archivistica giacobina)) = Cavazzana Romanelli Francesca, «Archivistica giacobina. La municipalità veneziana e gli Archivi», Rassegna degli Archivi di Stato, τ. 51 (Ρώμη 1991), αρ. 1, σ. 64-83. Cessi, Campoformido = Cessi Roberto, Campoformido, επιμ. Renato Giusti, Editrice Antenore, Πάδοβα 19732. Chabot, L’idea di nazione = Chabot Federico, L’idea di nazione, Laterza, Ρώμη - Μπάρι 1995. Chiancone, La scuola di Cesarotti = Chiancone Claudio, La scuola di Cesarotti e gli esordi del giovane Foscolo, Edizioni ETS, Πίζα 2012. Chiribiri, Idee di patria = Chiribiri Alessandro, Idee di patria nell’Italia del Settecento, il Segna libro editore, Topivo 1995.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 749 ---- , «“L’amor di patria”» = Chiribírí Alessandro, «“L’amor di patria” nella Venezia del Sette cento)), στο: Bianchi ֊ Rutto, Idee e concezioni di patria (βλ.), σ. 139-173. Cicogna, Saggio = Cicogna Emmanuele Antonio, Saggio della bibliografia veneziana, Dalla Ti pografia
di G. B. Merlo, Βενετία 1847. Clogg, «The “Dhidhaskalia Patriki”» = Clogg Richard, «The “Dhidhaskalia Patriki” (1798): An Orthodox Reaction to French Revolutionary Propaganda», Middle Eastern Studies, τ. 5, τχ. 2 (Μάιος 1969), σ. 87-115. Corsini, Pro e contro le idee di Francia = Corsini Umberto,
Pro e contro le idee di Francia. La pubblicistica minore del triennio rivoluzionario nello Stato Veneto e limitrofi territori dell’Ar ciducato d’Austria. Con appendice di testi, Istituto per la Storia del Risorgimento Italiano, Biblioteca Scientifica, Serie II: Fonti, τ. 78, Ρώμη 1990. Cyr,
L’expédition = Cyr Pascal, L’expédition militaire de Bonaparte en Egypte (1798-1799), Département d’histoire et de sciences politique de l’Univeristé de Sherbrooke, Mémoire de maîtrise en histoire, Μάρτιος 2001. Dai Dogi agli Imperatori = Romanelli Giandomenico (επιμ.), Dai Dogi agli Imperatori. La
fine della Repubblica tra storia e mito, Electa, Μιλάνο 1997 (κατάλογος έκθεσης: Palazzo Ducale, Museo Correr, 14 Σεπτεμβρίου - 8 Δεκεμβρίου 1997). De Biasi, «La coltura ionia» = De Brasi Spiridione, «La coltura ionia», La Rassegna ellenica, έτ. A', p. 2 (31 Αυγούστου 1883), σ. 14-15' φ. З (ЗО
Σεπτεμβρίου 1883), σ. 19-22' φ. 4 (30 Οκτωβρίου 1883), σ. 29-30' φ. 5 (30 Νοεμβρίου 1883), σ. 38-39' φ. 6 (31
Δεκεμ βρίου 1883), σ. 43-46' φ. 7-8 (31 Ιανουάριου 1884), σ. 59-61' φ. 9-10 (20 Φεβρουάριου 1884), σ. 69-71 (ανολοκλήρωτο). De Bosset, Porga = Proceedings in Parga and the Ionian Islands with a Series of Correspondence and Other Justificatory Documents. By Lieut-Colonel C. P. De Bosset, [.], Published by Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown, Λονδίνο 1819. De Felice, Igiornali giacobini = De Felice Renzo (επιμ.), Igiornali giacobini italiani, Collana dì periodici italiani e stranieri, ap. 6, Feltrinelli Editore, Μιλάνο 1962. -----, Il triennio giacobino = De Felice Renzo, Il triennio giacobino in Italia (1796-1799). Note e ricerche, Bonacci editore, Ρώμη 1990. -----, «Istruzione pubblica e rivoluzione)) = De Felice Renzo, «Istruzione pubblica e rivoluzione nel movimento repubblicano italiano del 1796-1799», στο: ο ίδιος, Il triennio giacobino (βλ.), σ. 179-204 (α' δημοσίευση: 1967). De Francesco, «Ideologie e movimenti politici» = De Francesco Antonino, «Ideologie e movi menti politici», στο: Sabbatucci - Vidotto (επιμ.), Storia d’Italia (βλ.), σ. 229-247. De Marcère, Une ambassade = De Marcère Edouard, Une ambassade à Constantinople. La poli tique orientale de la Révolutionfrançaise, τ. B', Librairie Félix Alcan, Παρίσι 1927. Del Vento, Un allievo della rivoluzione = Del Vento Christian, Un allievo della rivoluzione. Ugo Foscolo dal “noviziato letterario” al “nuovo classicismo” (1795-1806), CLUEB, Μπολόνια 2003. Dimaras, Supplément = Dimaras C. Th., Supplément à la Bibliographie Ionienne, Κέρκυρα 1977, σ. 215-313 (ανάτυπο από: Δελτίον της Ιονίου Ακαδημίας, τ. A',
1977). Driault, La politique orientale = Driault Edouard, La politique orientale de Napoléon. Sebastiani et Gardane. 1806-1808, Félix Alcan Éditeur, Παρίσι 1904.
750 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Dumas, Echos de la chute de la République = Dumas Guy, Echos de la chute de la République de Venise dans la littérature populaire (Textes inédits ou rares). Ouvrage publié avec le concours du Centre National de la Recherche Scientifique, Imprimerie Bretonne, Ρεν 1961. Faivre d’Arcier, Les oubliés de la Liberté = Faivre d’Arcier Amaury, Les oubliés de la Liberté. Négociants, consuls et missionnairesfrançais au Levant pendant la Révolution (1784-1798), Direction des Archives, Ministère des Affaires étrangères, Diplomatie et Histoire, P.I.E. Peter Lang, Παρίσι 2007. Ferrane - Roche (επιμ.), L’Illuminismo = Ferrone Vincenzo - Roche Daniel (επιμ.), L’illumi nismo. Dizionario storico, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 2007. Firges, French Revolutionaries = Firges Pascal, French Revolutionaries in the Ottoman Empire. Diplomacy, Political Culture, and the Limiting of Universal Revolution, 1792-1798, Oxford University Press, Οξφόρδη 2017. -----, «Gunners» = Firges Pascal, «Gunners for the Sultan: French Revolutionary Effords to Modernize the Ottoman Military», στο: Pascal W. Firges - Tobias P. Graf ֊ Christian Roth - Gülay Tulasoğlu (επιμ.), Well-Connected Domains: Towards an Entangled Ottoman History, Brill, Λέυντεν 2014, σ. 171-187. Foscolo, Epistolario = Foscolo Ugo, Epistolario, τ. 1-2 [= Edizione Nazionale delle Opere di Ugo Foscolo, τ. XIV-XV], επιμ. Plinio Carli, Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1949-1952. -----, Scritti letterari e politici = Foscolo Ugo, Scritti Utterari e politici dal 1796 al 1808 [= Edizione Nazionale dette Opere di Ugo Foscolo, τ. VI],
επιμ. Giovanni Gambarin, Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1972. Godechot, Counter-Revolution = Godechot Jacques, The Counter-Revolution. Doctrine and Action (1789-1804), Howard Fertig, Νέα Τόρκη 1971 (γαλλική έκδοση: La Contre-Révo lution: Doctrine et Action, 1789-1804, Presses Universitaires de France, Παρίσι 1961 · ιτα λική μτφρ.: La controrivoluzione. Dottrina e azione (1789-1804), Mursia, Μιλάνο 1988). -----, Cronologie = Godechot Jacques, La Révolution française. Cronologie commentée (17871799) suivie de notices biographiques sur Us personnages cités, Librairie Académique Perrin, Παρίσι 1988. -----, «Nation» = Godechot Jacques, «Nation, patrie, nationalisme et patriotisme en France au XVIIIe siècle)), Actes du Colloque «Patriotisme et Nationalisme en Europe à l’époque de Խ Révolution française et de Napoléon». XlIIe Congrès international des sciences historiques (Moscou, 10 août 1970), Société des Études Robespierristes, Παρίσι 1973, σ. 24-27. Gottardi, «Democratici» = Gottardi Michele, «Democratici, giacobini, municipalisti», στο: Dai Dogi agli Imperatori (βλ.), σ. 37-42. Guerci, Istruire nette verità repubblicane = Guerci Luciano, Istruire nette verità repubblicane: la Utteratura politica per ilpopolo nell’Italia in rivoluzione (1796-1799), Il Mulino, Μπολόνια 1999. -----, Mente, cuore, coraggio = Guerci Luciano, Mente, cuore, coraggio, virtù repubblicane: Edu care ilpopolo nell’Italia in rivoluzione (1796-1799), Tirrenia Stampatori, Topivo 1992. -----, Uno spettacolo = Guerci Luciano, Uno spettacoU non mai più veduto nel mondo. La Ri voluzione francese come unicità
e rovesciamento negli scrittori controrivoluzionari italiani (1789-1799), UTET, Topivo 2008. Guys, «Notice biographique» = «Notice biographique et littéraire sur Pierre-Augus tin Guys, de l’Académie de Marseille, associé de l’Institut de France, citoyen d’Athènes, etc., par M. Henry Guys, Membre actif de la Société, Officier de la Légion-d’Honeur et du Sauveur
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 751 de Grèce, décoré de plusieurs autres ordres», στο: Répertoire des Travaux de la Société de Statistique de Marseille, Publié som la Direction de M. P. -M. Roux [.], τ. 21, Μασσαλία 1858, σ. 33-67. Herbette, Une ambassade Turque = Herbette Maurice, Une ambassade Turque som le Directoi re, Librairie Académique Didier, Perrin et Cie, Libraires-Editeurs, Παρίσι 1902. Kabrda, Firmans = Kabrda Joseph, Quelquesfirmans concernant les relatiomfranco-turques lors de l’expédition de Bonaparte en Egypte (1789-1799), Imprimerie Nationale, Παρίσι 1947. Karapidakis, «Les troubles» = Karapidakis Nicolas, ((Département de Corfou, 1798: Les troubles», στο: Anastassiadis Tassos - Clayer Nathalie (επιμ.), Society, Politics and State Formation in Southeastern Europe during the 19th Century, Alpha Bank - Historical Archives, Αθήνα 2011, σ. 235-252. L’Europa scopre Napoleone - L’Europa scopre Napoleone. 1793-1804. Atti del Congresso Inter nazionale Napoleonico (Cittadella di Alessandria, 21-26 giugno 1997), επιμ. Vittorio Scotti Douglas, τ. 1-2, Edizioni dell’Orso, Topivo 1999. L’Italia alla vigilia della Rivoluzionefrancese = L’Italia alla vigilia della Rivoluzione francese. Atti del Convegno di Storia del Risorgimento Italiano (Milano, 12-15 ottobre 1988), Istituto per la Storia del Risorgimento Italiano, Ρώμη 1990. La Revolution française et l’Hellénisme moderne = La Revolution française et l’Hellénisme mo derne. Actes du Hle Colloque d’histoire (Athènes 14-17 octobre 1987), Centre de Recherches Néohelléniques - Fondation Nationale de la Recherche Scientifique,
Αθήνα 1989. Legrand ֊ Pernot, B.I. = Bibliographie Ionienne. Description raisonêe des ouvrages publiés par les Grecs des Sepl-Ile.s ou concernant ces Iles du quinzième siècle à l’année 1900 par Emile Legrand uvre posthume complétée et publiée par Hubert Pernot [.], τ. 1-2, Ernest Leroux Editeur, Παρίσι 1910. Leontsinis, Kythera = Leontsinis George, The Island ofKythera. A Social History (1700-1863), National and Capodistrian University of Athens / Faculty of Arts, S. Saripolos’ Library No 55, Αθήνα 1987. Leso, Lingua e rivoluzione = Leso Erasmo, Lingua e rivoluzione. Ricerche sul vocabolario poli tico italiano del triennio rivoluzionario 1796-1799, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1991. Lewis, The Emergence = Lewis Bernard, The Emergence ofModem Turkey, Oxford University Press, Λονδίνο - Οξφόρδη - Νέα ΐόρκη 19682. ---- , «The Impact» = Lewis Bernard, «The Impact of the French Revolution on Turkey. Some Notes on the Transmission of Ideas», Cahiers d’Histoire Mondiale / Journal of World His tory / Cuadernos de Historia Mundial, τ. 1, τχ. 1 (Ιούλιος 1953), σ. 105-125. Lobanov-Rostovsky, Rmsia and Europe = Lobanov-Rostovsky Andrei, Russia and Europe. 1789-1825, Duke University Press, Durham, N.C. 1947. Lunzi, Storia = Lunzi Ermanno, Storia delle Isole Jonie sotto il reggimento dei Repubblicani francesi, Tipografia del Commercio, Βενετία 1860. Lyons, France under the Directory = Lyons Martyn, France under the Directory, Cambridge University Press, Λονδίνο - Νέα ΐόρκη - Μελβούρνη 1975. Marelio, Storia del calendario = Maiello Francesco, Storia del
calendario. La misurazione del tempo, 1450-1800, Einaudi, Topivo 1996. Maltezou - Ortalli (επιμ.), Venezia e և Isole Ionie = Venezia e le Isole Ionie, επιμ. Chryssa Maltezou - Gherardo Ortalli, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 2005.
752 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Manfroni, «Documenti veneziani» = Manfroni Camillo, «Documenti veneziani sulla campagna dei Russi nel Mediterraneo, 1770-1771 », Atti del Reale Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, τ. 72, parte seconda (1912-1913), σ. 1143-1176. Mangio, Patrioti toscani = Mangio Carlo, IPatrioti toscanifra “Repubblica Etrusca” e Restau razione, Leo S. Olsckhi editore, Φλωρεντία 1991. Mastropasqua, Le feste della Rivoluzione = Mastropasqua Fernando, Le feste della Rivoluzione francese. 1790-1794, Mursia, Μιλάνο 1976. Mathiez, La Théophilanthropie = Mathiez Albert, La Théophilanthropie et le culte décadai re. Essai sur l’histoire religieuse de la Révolution: 1796-1801, Félix Alcan, Παρίσι 1903 [αναστατική έκδοση: Slatkine-Megariotis Reprints, Γενεύη 1975]. -----, Les origines = Mathiez Albert, Les origines des cultes révolutionnaires (1789-1792), So ciété Nouvelle de Librairie et d’Edition, Παρίσι 1904. McKnight, Admirai Ushakov = McKnight James Lawrence, Admiral Ushakov and the Ionian Republic. The Genesis of Russia’s first Balkan Satelite, αδημ. біб. διατριβή, University of Wisconsin-Madison 1965. Mézin, Les consuls de France = Mézin Anne, Les consuls de France au siede des Lumières (17151792), Direction des Archives et de la Documentation, Ministère des Affaires étrangères, Diplomatie et Histoire, χ.χ., χ.τ. [= Παρίσι 1998]. Millar, Napoleon in italian literature = Millar Eileen Anne, Napoleon in italian literature. 17961821, Quaderni di cultura francese, αρ. 16, Edizioni di Storia e Letteratura, Ρώμη 1977. Morkva, Russia’s Policy = Morkva Valeriy,
Russia’s Policy ofRapprochement with the Ottoman Empire in theEraoftheFrenchRevolutionaryandNapohonic Wars, 1792-1806, αδημ. біб. διατριβή, Department of International Relations, Bilkent University, Άγκυρα, Σεπτέμ βριος 2010. Naff, Ottoman Diplomacy = Naff Thomas, Ottoman Diplomacy and the Great
European Powers, 1797-1802, αδημ. біб. διατριβή, University of California 1961. Nutini, «La Società di pubblica istruzione» = Nutini Stefano, «La Società di pubblica istruzione di Milano», Studi Storici. Rivista Trimestrale dell’Istituto Gramsci, έτ. 30, τχ. 4 (Οκτώ βριος - Δεκέμβριος 1989), σ.
891-916. Ozouf, FestivaU and the French Revolution = Ozouf Mona, Festivals and the French Revolution, Harvard University Press, Καίμπριτζ - Μασαχουσέτη - Λονδίνο 1988. Pappas, Greeks in Russian Military Service = Pappas Nicholas Charles, Greeks in Russian Mili tary Service in the Late Eighteenth
and Early Nineteenth Century, Institute for Balkan Stud ies, αρ. 219, Θεσσαλονίκη 1991. Pappas, La France et la Grèce = Pappas Spyridon, La Frame et la Grèce à l’epoque du Directoire. Conférencefaite à Athènes 2/15 Avril 1907, Editions du Monde Hellénique, Αθήνα 1907. -----, «La mission des
Stéphanopoli» = Pappas Spyridon, «La mission des Stéphanopoli en Grècen, L’Hellénisme Contemporain, περίοδος B', τ. 10, τχ. 2 (Μάρτιος - Απρίλιος 1956), σ. 147-158. -----, «La politique grecque» = Pappas Spyridon, «La politique grecque du Directoire», L’Hellénisme Contemporain, περίοδος B', τ. 1,
τχ. 3 (Μάιος - Ιούνιος 1947), σ. 238-253. -----, Le Directoire et ևտ Grecs = Pappas Spyridon, Le Directoire et ետ
Grecs, Enfrie Paul éditeur, Παρίσι 1900 (= Revue de la France moderne, Φεβρουάριος 1900, ανάτυπο). Pearce Williams, «Science» = Pearce Williams Leslie, «Science, Education and the French Revolution», Isis, τ. 44, τχ. 4 (Δεκέμβριος 1953), σ. 311-330.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 753 Pepe, ((L’istruzione pubblica» = Pepe Luigi, ((L’istruzione pubblica nel triennio repubblicano, 1796-1799»: http://dm.unife.it/comunicare-matematica/filemat/pdf/Modena.pdf Pieri, Della vita = Opere di Mario Pieri corcirese, τ. 1 -2 (Della vita di Mario Pieri corcirese scrit ta da lui medesimo. Libri sei), Coi Tipi di Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1850 και, τ. 3-4 [Opere varie inedite originali e tradotte di Mario Pieri corcirese), Coi Tipi di Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1851. Pierris, Bibliographie Ionienne - Pierris Nakis, Bibliographie Ionienne. Suppléments à la De scription raisonnée des ouvrages publiés par ևտ Grecs des Sept-Iles ou concernant ces Iles du quinzième siècle à Vannée 1900 par Emile Legrand uvre posthume complétée et publiée par Hubert Pernot, Αθήνα 1966. Pignataro, «La dominazione» = Pignataro Luca, «La dominazione della Francia repubblica na nelle Isole Ionie (1797-1799)», Rivista di Studi Bizantini e NeoeUenici, τ. 34 (1997), σ. 183-202. Pillinini, Veneto governo democratico = Pillinini Stefano, Il “Veneto governo democratico” in ti pografia. Opuscoli delperiode) della Municipalità provvisoria di Venezia (1797) conservati presso la Biblioteca della Deputazione di storia patria per le Venezie, Comune di Venezia ֊ Assessorato alla Pubblica istruzione - Sistema bibliotecario, Βενετία 1990. Pitocco, «La costruzione del consenso rivoluzionario» = Pitocco Francesco, «La costruzione del consenso rivoluzionario: la festa», στο: La rivoluzione francese: problemi storici e metodolo gici, Quaderni della Fondazione Basso, Franco Angeli
Editore, Μιλάνο 1979, σ. 157-210. Rao, «Il patriottismo repubblicano di Carlo Botta» = Rao Anna Maria, «Il patriottismo repub blicano di Carlo Botta», στο: Canfora - Cardinale (επιμ.), Il giacobino pentito (βλ.), σ. 230246. Richard, «Mémoire biographique sur Chabot» = ((Mémoire biographique sur le général Chabot par M. Jules Richard», Mémoires de la Société de Statistique du Département des DeuxSèvres, τ. 7 (1842-1843), Νιόρ 1843, σ. 39-126. Ricotti, «Alle origini del costituzionalismo» = Ricotti Carlo, ((Alle origini del costituzionali smo nelle Isole Ionie: la fase “francese”», στο: Ester Capuzzo - Ennio Maserati (επιμ.), Per Carlo Ghisalberti. Miscellanea di studi, Edizioni Scientifiche Italiane, Νάπολη 2003, σ. 201-232. Romanin, Storia documentata = Romanin Samuele, Storia documentata di Venezia, τ. 9-10, Libreria Filippi editore, Βενετία 19753 (α' έκδοση: Βενετία 1860-1861). Rousseau, Inégalité = Rousseau Jean-Jacques, Discours sur Vorigine et lesfondements de l’inéga litéparmi ետ hommes, Chez marc Michel Rey, Άμστερνταμ 1755. Rutto, «“Patrie”» = Rutto Giuseppe, «“Patrie”, “patriotisme”, “citoyen”, “civisme” nella Fran cia del Settecento», στο: Bianchi - Rutto, Idee e concezioni di patria (βλ.), σ. 128-136. Sabbatucci - Vidotto (επιμ.), Storia d’Italia = Sabbatucci Giovanni - Vidotto Vittorio (επιμ.), Storia d’Italia, τ. 1 (Le premesse dell’Unità. Dallafine del Settecento al 1861), Laterza, Ρώ μη - Μπάρι 1994. Saitta, Alle origini del Risorgimento = Saitta Armando, Alle origini del Risorgimento: і testi di un “celebre” concorso (1796), Istituto storico italiano
per l’età moderna e contemporanea, τ. 1-3, Ρώμη 1964. Şakul, An Ottoman Global Moment = Şakul Kahraman, An Ottoman Global Moment: War of Second Coalition in the Levant, αδημ. біб. διατριβή, School of Arts and Science / George town University, Ουάσιγκτον 2009.
754 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Salvatorelli, Pensiero e azione - Salvatorelli Luigi, Pensiero e azione del Risorgimento, Einaudi, Topivo 1943. Santato, Il giacobinismo italiano = Santato Guido, Il giacobinismo italiano. Utopie e realtàfra Rivoluzione e Restaurazione (ανάτυπο από: Storia Utteraria d’Italia. L’Ottocento, επιμ. Ar mando Balduino), Picéin Nuova Libraria, Casa Editrice Dr. Francesco Vallardi, Πάδοβα - Μιλάνο 1990, σ. 1-150. Saul, Russia = Saul Norman, Russia and the Mediterranean. 1797-1807, The University of Chicago Press, Σικάγο - Λονδίνο 1970. Savant, Sous les aigUs impériaUs = Savant Jean, Sous les aigks impériales. Napoléon et Us Grecs, Nouvelles Editions Latines, Παρίσι 1946. Scarabello, «L’ultima fase della Serenissima)) = Scarabello Giovanni, «L’ultima fase della Se renissima. La politica: La Municipalità democratica»: http://www.treccani.it/enciclopedia/ l-ultima-fase-della-serenissima-la-politica-la-municipalita-democratica_%28Storia-diVenezia%29/ Schettini, «L’organizzazione dei Circoli costituzionali» = Schettini Glauco, «La “fucina dello spirito pubblico”: L’organizzazione dei Circoli costituzionali nella prima Cisalpina (17971799)», Società e Storia, τχ. 150 (2015), σ. 689-719. -----, «La Teofilantropia» = Schettini Glauco, «“Niente più bello ha prodotto la rivoluzione”: La Teofilantropia nell’Italia del triennio (1796-1799)», Rivista di storia e Utteratura reli giosa, έτ. 50, τχ. 2 (2014), σ. 379-433 (ανάτυπο). Sfoini, «Loyaume and Nomarchie» = Sfoini Alexandra, «Loyaume and Nomarchie: Keywords of the French Revolution in the Greek Vocabulary», The
Historical Review ¡La Revue Historique, τ. 11 (2014), σ. 127-138. Shaw, Between Old and New = Shaw Stanford, Between Old and New. The Ottoman Empire under Sultan Selim Ilf 1789-1807, Harvard Middle Eastern Studies, ap. 15, Harvard University Press, Καίμπριτζ Μασαχουσέτης 1971. Simonetto, «Opinione pubblica e rivoluzione» = Simonetto Michele, «Opinione pubblica e rivoluzione. La Società di Pubblica Istruzione di Venezia nel 1797», στο: Daniela Novare se (επιμ.), Accademie e ScuoU. Istituzioni, luoghi, personaggi, immagini della cultura e del potere, Università degli Studi di Messina, Studi Storico-Giuridici, ap. 20, Giuffrè editore, Μιλάνο 2011, σ. 305-349. Soffiato, La Società di Istruzione Pubblica = Soffiato Ruggero, La Società di Istruzione Pubblica e la formazione del consenso nella Venezia democratica del 1797, αδημ. πτυχ. εργασία, Di partimento di Scienze Storiche, Geografiche e dell’Antichità. Corso di Laurea Magistrale in Scienze Storiche, Università degli Studi di Padova, ακαδ. έτος 2013-2014: http://tesi.cab. unipd.it/47126/l/TESI_FINALE.pdf Soppelsa, «Echi e riflessi dell’Illuminismo» = Soppelsa Maria Laura, «Echi e riflessi dell’Illu minismo veneto nella letteratura scientifica del tardo settecento eptanesio», στο: Το έντυπο ελληνικό βφλίο (βλ.), σ. 341-361. Tessitori, “Basta chefinisca ’sti cani”= Tessitori Paola, “Basta chefinisca ’sticani”. Democrazia e polizia nella Venezia del 1797, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1997. Tzivara Panajota, «Il corfiotta Spiridione Palazzol Scordillis: l’ossimoro del caso di un suddito veneto», στο: I
Greci durante la venetocrazia: Uomini, spazio, itke (XIII-XVIII sec.), επιμ. Chryssa Maltezou - Angeliki Tzavara - Despina Vlassi, Istituto Ellenico di Studi Bizantini e Postbizantini di Venezia, Convegni, ap. 13, Βενετία 2009, σ. 515-524.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 755 Una nazione da rigenerare = Cremona Valeria - De Longis Rosanna - Rossi Lauro, Una nazio ne da rigenerare. Catalogo delle edizioni italiane, 1789-1799, Istituto Italiano per gli Studi Filosofici. Fonti e documenti del triennio giacobino II - Biblioteca di Storia Moderna e Contemporanea, Vivarium, Νάπολη 1993. Venturi, La rivolta greca = Venturi Franco, La rivolta greca del 1770 e il patriottismo dell’età dei Lumi, εισαγωγή: Otto Kresten, Unione Internazionale degli Istituti di Archeologia, Storia e Storia dell’arte in Roma, Ρώμη 1986. -----, Settecento riformatore, τ. 4/A' = Venturi Franco, Settecento riformatore, τ. 4 (La caduta dell’Antico Regime. 1776-1789), μέρος A' (I grandi stati dell’Occidente), Einaudi, Topivo 1984. -----, Settecento riformatore, τ. 5/B' = Venturi Franco, Settecento riformatore, τ. 5 (L’Italia dei Lumi), μέρος В' (La Repubblica di Venezia. 1761-1797), Einaudi, Topivo 1990. -----, The End of the Old Regime = Venturi Franco, The End of the Old Regime in Europe, 17681776. The First Crisis, Princeton University Press, Πρίνστον 1989. Viggiano, Lo specchio = Viggiano Alfredo, Lo specchio della repubblica. Venezia e il governo delle Isole Ionie nel ’700, Cierre edizioni, Βερόνα 1998. -----, «Venezia e le isole del Levante» = Viggiano Alfredo, «Venezia e le isole del Levante. Cultu ra politica e incombenze amministrative nel Dominio da Mar del XVIII secolo», Istituto Ve neto di Scienze, Lettere ed Arti. Atti, τ. CLI, τχ. 3, anno accademico 1992-1993, σ. 753-795. Viroli, Per amore della patria = Viroli Maurizio, Per amore della
patria. Patriottismo e naziona lismo nella storia, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 1995. Vlassi, «“Villici vestiti ingiustamente”» = Vlassi Despina, «“Villici vestiti ingiustamente del ca rattere de’ cittadini”. Funzione e disfunzione del Consiglio di Cefalonia», στο: Maltezou - Ortalli (επιμ.), Venezia e k Isok Ionie (βλ.), σ. 177-191. Vovelle, Le parok della rivoluzione = Vovelle Michel, Le parole della rivoluzione, Bononia Uni versity Press, Μπολόνια 2006. Whittaker, Zakynthos and the European Revolution = Whittaker John, Zakynthos and the European Revolution. 1797-1821. Scenes from ckrical life, Università degli Studi di Napoli “L’Orientale”, Νάπολη 2002.
Γενικό ευρετήριο προσώπων, τόπων και εννοιών Λεν ευρετηριάζονται (α) τα τέσσερα μεγαλύτερα νησιά του Ιονίου (ευρετηριάζονται, όμως, πόλεις, χωριά και τοπωνύμιά τους)· (β) η Βενετία, η Γαλλία και η Οθωμανική αυτοκρατορία· (γ) τα διοικητικά όργανα της Βενετίας, της Γαλλίας και του Ιονίου (Δημαρχεία,
Επιτροπές, Διαμερισματικές και Δημοτικές διοικήσεις κ.λπ.)· (δ) ο Βοναπάρτης και η Γαλλική επανά σταση. Λημματογραφούνται, όμως όχι εξαντλητικά, οι όροι που συγκροτούν το ρεπουμπλικανικό λεξιλόγιο: αναφέρονται εδώ μόνο οι σελίδες που σχετίζονται με τις νέες εννοιολογήσεις των ορών αυτών. Οι αριθμοί
με έντονα στοιχεία δηλώνουν τις σελίδες στις οποίες παρέχονται βιογραφικές πληροφορίες των προσώπων, ενώ μέσα σε αγκύλες δηλώνουν έμμεσες αναφορές. Αβραμιώτης Αντώνιος 109· ~ Θεόδωρος 108109,638, 642 Αγαθάγγελος 410 Άγαλμα της Ελευθερίας, βλ. Ελευθερία, άγαλμα Αγάπιος Λεονάρδος 627 Αγγαρείες 471,
474, 506, 510-516, 523, 535 Αγγλία 113, 117, 118, 140, 158, 159, 203, 204,212,228,301,415,571,574,575,577, 591,592,601,602,604,605,607,608,609, 610, 612, 629, 637՛ βλ. και Σημαία «Άγετε, ω παίδες πατρίδος» 387՛ βλ. και «Μασσαλιώτιδα» Αγησίλαος 212, 234 Αγία Δωρεά, λιτανεία, Κέρκυρα 561 Αγία Μαύρα,
φρούριο της ~ 651, 653, 654 Άγιο Όρος 624 Άγιοι Σαράντα 116 Άγιος Θεόδωρος, Λευκίμμη, Κέρκυρα 511 Άγιος Κοσμάς, ενορία, Κύθηρα 320 Άγιος Κωνσταντίνος, περιοχή, Ζάκυνθος 117 Άγιος Μάρκος, πλατεία, Βενετία 46, 47, 50, 87, 388· ~, πλατεία, Ζάκυνθος 162, 293, 318,562,642 Άγιος Παντελεήμων, οχύρωμα του
~, Κέρκυ ρα 664, 665 Άγιος Παύλος, πλατεία, Ζάκυνθος, 161 · «Άγιος Παύλος», πλοίο 665 Άγιος Πέτρος,
Λευκάδα 530 Αγοραστός Αντώνιος 219, 483 Αγραφοι, Κέρκυρα 505 Αγωγή (νέα εννοιολόγηση) 19-20, 56-57, 237-238, 257-262, 280, 281, 283,305-308, 358,361-362,437-438,445,452,456,462֊ βλ. και Δημόσια εκπαίδευση Αδελφοποίηση Βενετίας και Ιονίου 44,59,60, [61], 64,69,78-82,145,168,171-172,175187,192,195-198, 203-204,250,251,361, 362,367,427, 467, 468, 731 · ~ Νησιών Ιονίου 181-183,185,186,188-195,198, 200, 201,241· ~, ένωση Ιονίου και Γαλλίας 189191,218, 256, 353՜ βλ. και Συνέδριο Αδελφοσύνη 73, 79, 135, 220, 251, 253, 331, 363,370,431,439,506,546 Αδριατική 67, 76, 367, 548, 581, 583, 586, 587,592,612 Αζάριτς Βασίλι (Azarich Basilio) 111 Αθάνι, Λευκάδα 530 [757]
758 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Αθήνα αρχαία 77, [238], 249, [261], [402], 427, 428, 430, 435, 438, [587], 596· ~ νέα 400-401 Αθηνά 392 Αιάκιο 598 Αιγαίο 581, 594, 595, 603, 612 Αίγυπτος 22, 26, 302, 575, 576, 592, 599602,605, 607, 609-612, 615, 618-620, 627, 628,630, 654, 671,695, 734 Αικατερίνη B', Μεγάλη
Αικατερίνη 106, 107, 136,571,575, 625, 647 Αισχύλος, Πέρσες 702 Ακαρνανία 651 Αλβανία 40, 58, 60, 65, 70, 146, 212, 587, 588, 592, 598,599, 601 Αλβανοί 427, 582, 585-587,591, 659 Αλεάνδρης Αλέξανδρος 476՛ ~ Λαυρέντιος 154, 653 Αλεξάκης Δημήτριος 364 Αλεξάνδρεια 607, 609, 612, 620, 621 Αλέξανδρος ο
Μέγας 22, 79, 247, 404, 407, 435, 438, 597, 698՛ βλ. και Μακεδονία Αλέξανδρος, όρμος του ~, Λευκάδα 652 Αλεύκι, βλ. Λευκίμμη Αλή πασάς 17, 77, 78, 116, 218, 329, 333, 335, 550, 578, 581, 582, 584, 589, 592, 602, 606, 607, 613, 619, 628, 650, 651, 652, 654, [675] Αλκίνοος 79, 381 Αλυκές, Κέρκυρα 513,
514 Αμαξική, Λευκάδα 527-529, 653 Αμβρακία 628 Αμερικανική επανάσταση 310, 386 Αμερική 523 Αμμος, περιοχή, Ζάκυνθος 337 Αμπελικόπουλος Φραγκίσκος 482, 483 Αμπουκίρ, Μάχη του Νείλου 302, 338, 607, 610, 615, 640, 650, 723 Αμύκλες 627 Αμύντας 596 Αμφίων 380 Αναγέννηση της Ελλάδας 146-147, 255, 333,
334, 405, 598, 626, 700, 703֊ ~ του Ιονίου 80, 114, 144, 156,161,167,185,196-198, 231, 241, 247-249, [252], [310], 315, 316, 325, 331, 360, 363, 390, 399, 405, 437, 466,545,555,559,560,626,703 Αναπλάδες, Κέρκυρα 532 Αναρχία 49, 70, 83, 84, 104, 134, 147,151, 211, 238, 364, 435, 459, 469, 488, 490,
506, 525, 531, 534, 539, 547, 619, 643, 647,649, 653, 681,682 Αναστασιάδου Ιφιγένεια 115,134, 724
Αναστασίου Γ. 327 Ανδρειωμένος Γιώργος 393 Ανδριώτης Πέτρος511· ~Σταμάτης511 Άνθιμος, μητροπολίτης Σμύρνης 633, 718՛ ~, πατριάρχης Ιεροσολύμων 677, 718 Ανθρωπότητα, 231, 244, 248, 249, 276,315, 322, 324, 383, 427, 434, 437-439, 704· βλ. και Παγκόσμια αδελφότητα Ανκόνα 38, 77, 184, 2 1 7, 278, 368,375,479, 556, 586, 599, 639, 669՜ ~ ελληνική κοινό τητα 586՛ βλ. και Εκκλησίες, Αγία Άννα Αννινοι, οικ. 87, 88, 95, 105՜ ~ Ιωαννίκιος, επίσκοπος Κεφαλονιάς 163, 324, 631, 708՛ ~ Μαρίνος 87,105՜ ~ Σπυρίδων 647 Αντιγαλλικός συνασπισμός: πρώτος 17, 33, 75, 571, 574, 575· δεύτερος 17, 617,619 Αντικύθηρα 165, 584, 617 Αντίπαξοι 207 Αντιπερνοί, Κέρκυρα 535 Αντιτυραννικός 22, 52, 381, 385, 394, 395, 397,398, 402, 431, 676· βλ. και Τυραννία Αντύπας Ιωάννης Βαπτιστής 163՛ ~ Σπυρί δων 273 Απόλλων 333 Αράκλι, Κεφαλονιά 521 Αρβανιτάκης Νικόλαος 364 Αργοστόλι 124, 127, 163, 164, 187-191, 194-197, 199, 202, 215, 220, 221, 242, 245, 294, 322, 353, 354, 360, 467, 485, 521, 522, 531, 547, 549, 586, 647-650, 654,716 Αργυράδες, Κέρκυρα 511 Αρετή πολιτική, ~ ρεπουμπλικανική 18, 21, 45, 52, 156, 197, 231, 236-239, 246, 250, 257,259,297,299,307,311,320-333,358, 371,395,427,432-435,449,457,460-462, 470,472,672,698-700, 705
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Αρέτσο 733 Αριστείδης 161,212 Αριστοκρατία, γενικά 24, 52, 159, 312, 313, 458-459՛ αριστοκρατική τάξη Ιονίου 232, 243,244,316,322,323,325,412,445,513, 518, 527, 528, 545, 559, 560, 658՛ ~, βενε τική αριστοκρατική τυραννία 21, 35, 3941,45,51,58,62,64,
73,83,144,148,177, 192,239,243,244,251,253,255,256,316, 322,325,386,414,440,445,471,497,511, 627՛ βλ. και Τυραννία Αριστοτέλης 362, 435 Αρλιώτης Δημήτριος 125,243,249, 251, 253, 327,361,377,434,438-439,453, 726՛ - Νι κόλαος 88, 142, 149, 150, 174, 314, 315, 438,482,533,548,553,561,659,666,716
Αρμένη Ελένη 417՛ - Ιωάννης 148, 482, 483 Αρτα 116,117,120,330,334, 578, 608, 627, 628,646 Αρχαία αγωνίσματα 373՛ βλ. και Αρχαίες συνήθειες, Ολυμπιακοί αγώνες Αρχαία λατρεία 304՛ ~ συνήθειες 371 · βλ. και Αρχαία αγωνίσματα Αρχαιότητα ελληνική, αρχαία Ελλάδα 18, 21-23, 81, 156, 206, 220, 234, 237,
239, 245-251,254-255,320,329,354,399,402, 432, 438, 440, 445, 567, 584, 587, 594, 597, 672, 676, 680, 691-692, 695-702՛ καταγωγική σχέση, συνέχεια με την - 2224,144, 241, 245-250, 252, 374, 432, 437, 439, 445, 658, 676, 695, 697, 701՛ παρακ μή των δημοκρατιών της - 246-248, 435438, 440, 672, 698՛ -
πολιτικό υπόδειγμα 21,23,57,79,245-248,320,362,407,432, 435, 445, 476, 552, 676, 699, 703՛ βλ. και Πρόγονοι Αρχαιότητα ρωμαϊκή, Ρώμη 203, 234, 245, 246,354,427,432,435,438,445 Αρχιπέλαγος 587, 594, 600 Αρώνης Κωνσταντίνος 536, 538 Ασδραχάς Σπόρος 26, 27,131, 671, 674, 724 Άσματα και πονημάτια
διαφόρων 397 Άσπρη Θάλασσα, βλ. Αιγαίο πέλαγος Άσσος, Κεφαλονιά 163, 191, 195, 199, 220,
294,353,479,481,486,532,549,586,648 759 Αστική κατάσταση, αστικότητα 83, 96, 98, 101,150՛ βλ. και Αστικοί Αστικοί 96-102, 138՛ βλ. και Αστική κατά σταση Ατομική ασφάλεια 39, 42,134, 343, 437 Αυξέντιος, Αυξέντης 418 Αυστρία, Αυστριακοί 34, 35, 37, 41, 58, 61, 62,66,67, 75,118,136,140,148,171,174,
175,179,353,406,408,409,411,428,492, 547,548,554,561, 571-575,577,583-585, 587,588-591,593,600,609,617,619,637, 674, 675, 728՛ βλ. και Κονκάρδα, Σημαία Αυτεξούσιο, αυτεξούσιος εξουσία 456, 458, 684, 685 Αυτοδικία 328, 490, 493, 503, 531, 532 Αχμέτ Ατίφ, υπουργός Εξωτερικών [587], 607,609,612,687
Αχμέτ πασάς 644՛ -, γραμματέας του Σελίμ Γ' 572 Βαγενάς Νάσος 393 Βάκχος 392 Βαλαωρίτης Αριστοτέλης 27 Βαλκάνια, Βαλκανική 571,590,601,612,613 Βάλμης Γεώργιος 149 Βαλμύ, μάχη του - 573 Βαλσαμάκη, αδελφοί 104, 105՛ - Μαρίνος 647 Βανδώρος Σπυρίδων 163,354 Βαρβιάνης Αντώνιος 71 Βαρζός Νικόλαος 159,359,
415 Βαρκελώνη 118 Βασιλάς Γεώργιος 191-192՛ - Δημήτριος Παναγιώτου 403 Βασιλάτος Δημήτριος 553 Βασιλεία, Συνθήκη της - 574, 591 Βασίλειο της Ιταλίας 472՛ - της Νεαπόλεως 33, 140, 579՛ - της Σαρδηνίας 33՛ - των δύο Σικελιών 617, 619,666 Βασίλειος, ποστέλνικος 679, 693, 716՛ -, Όρ μος σωτήριος 679,
684, 685, 693, 703, 716 Βασιλική, Λευκάδα 648, 652 Βαστίλλη 324, 538 Βαταβική Δημοκρατία 158, 600, 732 Βαφέας Δημήτριος 339
760 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Βέγιας Αντώνιος 188-190, 353՜ ~ Ιωάννης 189 Βεζμπορόντκο Αλεξάντρ (Bezborodko Alex ander) 609 Βέλγιο 301 Βελής 606 Βελιγράδι 330,334,406,596, 605 Βελονάδες, Κέρκυρα 535 Βενετική σημαία, βλ. Σημαία Βενετικό ημερολόγιο, βλ. Ημερολόγιο Βενετικό παρελθόν, παρελθόν δουλείας 2022,
27, 80, 85-86, 216, 230, 232, 240, 242245,247,250,253,254,311,313,322,324, 382,431, 440,445,471,486, 672, 676· βλ. και Αριστοκρατία, Τυραννία Βενετόφιλοι, βλ. Φιλοβενετική παράταξη Βεντούρας Σπυρίδων 339 Βερόνα35,37,49,61,66 Βετουρία356 Βηλαράς Ιωάννης 123 Βήμα της Πατρίδος, βλ. Βωμός της Πατρί δας
Βιβλίο των προνομιούχων 316-317, 510-511, 513" βλ. και Προνομιούχοι Βιβλίον καλούμενον έλεγχος, βλ. Προκόπιος Πελοποννήσιος Βιδίνιο, πασάς του ~, βλ. Πασβάνογλου Οσμάν Βίδο 331,656,664, 668 Βιέννη 17,405,579, 595,596 Βιργίλιος 139, 735 (Αινειάόα) Βιτάλης Γεώργιος 641-643 Βιτέρμπι, βλ. Viterbi Paolo
Βιτσέντζα 36, 66 Βίτσος Αντζουλος 150 Βλαντής Σπυρίδων 27, 39, 42, 712 Βλασσόπουλος Στυλιανός 68, 83-86, 126, 140, 231, 243, 247, 259, 287, 303, 304, 317,327,351,355,367,370,371,379-381, 428,440-442,465,468,471,472,477,479, 493,503,534,536-538,559,564,635,656, 658,659,710 Βλαττάς Άγγελος 711 · ~
Ανδρέας 711 ■ ~ Εμ μανουήλ 711 Βλάχος Άγγελος 364՛ ~ Γεώργιος 509 Βολταίρος 159, 234, 235, 297, 452, 608,623, 624, 626, 676-678,692, 701 Βολτέρρας Ναθαναήλ 160 Βόνιτσα 74, 114, 116, 187, 199, 207, 486, 488, 584,585, 608, 650,651 Βοροντσόφ Σεμιόν Ρομανόβιτς (Vorontsov Semyon Romanovich) 600, 609
Βοσνία 587 Βόσπορος 610 Βουθρωτό 174,207,584, 585,608, 650 Βουκουρέστι 384, 594 Βούλγαρη, οικ. 565, 659,
661 · ~ Ευγένιος 106, 115, 126, 661, 668, 720՛ ~ Νικόλαος 104,281,534,537,637,653,659-666,668, 709, 720՛ ~ Παύλος 444· ~ Πέτρος 148, 176, 209, 240, 287, 434, 537, 540, 553, 554, 562, 563, 565, 566, 636, 657, 659, 661, 667, 668, 712· ~ Σταμάτης 125, 278, 302, 364՛ ~ Χριστόδουλος 659 Βούλτσος Τζώρτζης 91 Βουρδέρης 642 Βούτος Σπυρίδων 159,359, 415, 519, 642 Βρανάς Αναστάσιος 348 Βρανούσης Λέανδρος 329,406,409,451,580, 625, 708 Βραχλιώτης Νικόλαος 364,365 Βροκίνης Λαυρέντιος 127, 255, 278, 279, 361,394՛ ~ Λορέντζος 364 Βρυώνης Ιωάννης 163՛ ~ Παναγής 163 Βυζάντιο, αντιλήψεις για το ~ 22, 247, 399, 688, 698, 701 Βωμός της Πατρίδας 164, 311, 312, 327, 328,332,338,343-349,351,511, 667 Γαβαλάς Βερνάρδος 530 Γαήτα, οικία 118՛ ~ Αναστάσιος 121՛ ~ Δημήτριος 96, 108՛ ~ Ιωάννης 95, 96՜ Γαΐτας 642 Γαϊτάνος 415 Γαλατάς, Κωνσταντινούπολη 577 Γαλλικό διαβατήριο 208, 209, 352, 512 Γαλλικό σύνταγμα του 1791 229, 342, 345՛ ~ του έτους I 114, 263, 343, 345· ~ του έτους III 202, 208, 211, 219, 264, 287, 292, 309, 344, 345, 350, 372, 378, 438,
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ 455, 481, 490, 524՜ μετάφραση του ~ 287, 455 Γαλλοφιλία, Γαλλόφιλο!, 70, 116, 124, 130, 146, 159, 202, 204, 205, 352, 353, 564, 594, 597, 640 Γαρδικιώτη, φατρία, Κέρκυρα 532՜ ~ Σπό ρος 532 Γαρίτσα, Κέρκυρα 150, 276, 496, 554, 664 Γαστούνη 384, 400, 631
Γεδεών Μανουήλ [623], 624, 626, 627, 690 Γενεύη 233, 236 Γενική, κοινή βούληση 18, 85, 183, 228, 229, 244, 432, 449, 472, 686՛ βλ. και Νόμος, Κοινωνικό συμβόλαιο Γενικοί Διαχειριστές των Νησιών της Ανατο λής 71-75, 78, 81, 96, 167-175, 180, 183, 184,186,187,191,194-197,266,467, 539 Γενικός
Διαχειριστής Διατάκτης 73 (βλ. και Gasparotti Giorgio)· ~ Παραλήπτης 73 (βλ. και Dall’Acqua Giovanni Marco)· ~ Ταμίας 73 (βλ. και Bottin Giovanni Battista) Γενικός Οργανωτικός Επίτροπος 71, 73, 74, 167,168, 205 «Γενναίος», πλοίο 442, 659 Γένοβα 118,238 Γένος των Γραικών 23, 106, 671-705՛ ~ των
ορθοδόξων 23, 625, 671-705՛ ~ των Ρω μαίων 693՛ βλ. καΓΕΘνος ελληνικό Γεντίλλης, βλ. Gentili Anseimo Γεράσιμος Г', πατριάρχης 624 Γεωπονική Εταιρεία, Κέρκυρα 438՛ ~ και οι κονομική Ακαδημία, Κεφαλονιά 127-129, 188՛ ~ κήπος, Κεφαλονιά 128 Γιακωβίνοι, Ιόνιο 93, 94, 114, 115, 134, 241, 394, 535, 537,
644· βλ. και Καρμανιόλοι Γιαλλινάς Αναστάσιος 483՛ ~ Σπυρίδων 483՛ ~ Φραγκίσκος 482 Γιάννενα, βλ. Ιωάννινα Γιορτή για την εγκατάσταση του Δέντρου της Ελευθερίας 310-326՛ ~ για την ένταξη στη Γαλλική δημοκρατία 351-354՛ ~ για την επέτειο της εγκαθίδρυσης της Δημο κρατίας και την αρχή του έτους 309,
349351, 381, 393· ~ για την επέτειο της εκτέ λεσης του Λουδοβίκου ΙΣΤ' 309, 326- 761 327՛ ~ για την επέτειο της
έναρξης ισχύ ος του Συντάγματος 309, 346-349՛ ~ για την πτώση της μοναρχίας 342-346՛ ~ της Γεωργίας, της επετείου της άφιξης των Γάλλων και της κατάληψης της Μάλ τας 134, 309, 327-341, 390, 392՛ ~ της Ελευθερίας 309՛ ~ της Ημέρας της Νίκης ή της Ευγνωμοσύνης 309, 355-356, 442՛ ~ της Λαϊκής
κυριαρχίας 309՛ ~ της Νεο λαίας 263, 309, 354-355՛ ~ της 18ης fruc tidor 356-357՛ ~ των Γηρατειών 309, 354՛ ~ των Συζύγων 309, 354՛ θεατρική, παιδα γωγική λειτουργία της ~ 47, 261,307-310, 313,342,345 Γιουσούφ Αράπης 651 Γκέτο 48, 553, 642՛ βλ. και Εβραίοι Γκίλλης Άγγελος Μαρία 153, 154, 475,
485, 526-528 Γκίνης Ιωάννης 455 Γκυς Κωνσταντίνος-ΐάκινθος, βλ. Guys Constantin-Hyacinth Γονέμης Σπυρίδων 535 Γουές, βλ. Gués Pierre Joseph ΓουζέληςΔημήτριος394,413,641,643,645՛ ~ Χάσης 413 Γραικική αυτοκρατορία 108 Γραικογάλλοι, Γραικοφραντζέζοι 249, 646, 699' βλ. και Ελληνογάλλοι, Greci-francesi
Γράκχοι 356 Γραμματικόπουλος Πασχάλης 174,218,278, 283,327,347,349,377,482 Γρασσέτης, βλ. De Saint Sauveur André Gras set Γρηγοράκης Πέτρος 597, 599՛ ~ Τζανέτμπεης 597-599 Γρηγόριος E', πατριάρχης 567, 584, 613, 615,626, 628, 629, 633,639,647 Γύθειο 598 Γύρου, Κέρκυρα 496, 533 Δαλματία 37, 40, 58,
59-67, 69-71, 73, 78, 97,110,114,171,175,176,179,361,548, 581,583-585, 587,637, 728 Δάνδολος Αντώνιος 723 Δάνδριας Ιωάννης, βλ. Dandria Zuanne
762 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Δανελάκης Θωμάς 384, 400-402, 418' Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη 59, 229, 261-264, 342,462 «Θούριος» 400 Δανιέλ(λ)ης, βλ. Ντανιέλλης Διακοίνωση της Πύλης 610-612, 687 Δαρδανέλλια 612 Δίας 419 Δαρμάρος Λαζάνης Αντώνιος 613, 660, 664 Διέδος Σταμούλης
527-529 Δε Βιάζης Ιωάννης 148, 267՛ ~ Σπυρίδων 25, Δικαιοσύνη, απονομή και οργάνωση της ~ 19, 35, 269, 273, 275,338,359, 361, 384, 385, 40, 79, 152, 161, 180, 181, 209, 215, 222, 388,389,394,397-401,410 320,333,367,490,493-504,513,514,523, Δε Ρώσσης Αλέξανδρος 115 526, 528, 529, 531, 532, 555, 563,
617, Δε Τζώρτζης Ρόκκος 154, 193, 488, 527, 734՛ βλ. και Ειρηνοδίκες, Δικαστήρια 528 Δικαιώματα αναφαίρετα, φυσικά, αναπαλ Δείναρχος 435 λοτρίωτα 19, 220, 229-233, 240, 249, 320, Δελβινιώτης Νικόλαος 55,125, 361, 434 433,437,438,459,471,527,529 Δελλαδέτσιμας Άγγελος 126,128, 212 Δικαστήρια αστικά:
Πρωτοβάθμια 74, 152, Δέντρο της αθεΐας, του Διαβόλου, της πονη 156.208.220.339.357.485.496-502,515, ριάς 316, 672, 682՛ βλ. και Δέντρο της 520,655՛ Εφετείο 152,156,496,497,501, Ελευθερίας 502, 520՛ Οργανισμός λειτουργίας ~ 496Δέντρο της Ελευθερίας 45, 46, 134, 142, 144, 498՛ βλ. και Δικαιοσύνη
164,168,182,183,185,232,261,294,309Δικαστήρια ποινικά: Πρωτοβάθμια 74, 152, 326 (γιορτές εγκατάστασης), 335, 340, 208.220.339.443.496502,515,520,655֊ 348,350,354,365,382,383,387-389,397, Εφετείο 152, 156, 496, 501, 502՛ Οργανι 399,402,544,545,560,562,577,583,587, σμός λειτουργίας ~ 496-498՛ βλ. και
Δι 642, 649, 667, 682, 703՛ βλ. και Δέντρο της καιοσύνη αθεΐας, του Διαβόλου Δικόπουλος Μαρίνος
159,337,338, 345, 642 Δεσύλλας Γεώργιος Αναστασίου 403՛ ~ Ανα Διομολογήσεις 572, 602 στάσιος 403 Διονύσιος, διδάσκαλος 627 Δηλώτης Ανδρέας 342, 364, 365, 726 Δομενεγίνης Ναδάλ 91 Δημάδης 435 Δομιτιανός 246, 435, 699 Δημαρχείο, Κανονισμός: Βενετίας 43՜ ~ Κέρ Δονάς Ιωάννης 126,131 κυρας 151-152' ~
Λευκάδας 154-155 Δοξαράς Μαρίνος 153 Δημητριάδα 248, 596 Δούκας Σπυρίδων 364 Δημόδοκος 381 Δούναβης 600 Δημοκρατία Γραίκα 579-580՛ βλ. και Ελληνι Δουπρέ, βλ. Dupré κή δημοκρατία Δούσμανης Έκτωρ 364 Δημοσθένης 79, 261, 427, 430, 435 Δραγαμέστο 207 Δημόσια εκπαίδευση 257, 260, 262-275, 462, Δράγανο,
Λευκάδα 530 563՛ γαλλική γλώσσα (χρήση στην ~) 270՛ Δραγάτες 486, 527-530 Δραγώνας, Δραγούνος, Πέτρος 351, 415 Εθνικό Κολλέγιο 266-269· Πανεπιστήμιο (πρόταση για ~ στην Κέρκυρα) 265-266՛ Εβραίοι 19,48,53,74,96,133,135,144,148, παρισινό Κολλέγιο 208, 222, 270, 282՛ σε μινάριο αρχιεπισκοπικό
266-275,559,560149,159,241,252,331,369,382,388-390, 394, 414, 540, 553-554 (το επεισόδιο στην 561 (βλ. και Fenzi Francesco Maria)· στοι Κέρκυρα), 556, 563, 565, 603, 609, 642, χειώδης ~ 269-275՛ βλ. και Ιδιωτική εκ 657, 658,662,667, 704· βλ. και Γκέτο παίδευση Εγκλουβή, Λευκάδα 153 Δημόσιο πνεύμα
80,260,300, 351, 381, 656
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Εγκυκλοπαίδεια 234, 235 Εθνική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας 20, 149, 271, 272, 275-279 (Κανονισμός: 278), 462 Εθνικό Τυπογραφείο 20, 81-82, 208, 212, 213,216,268,272,274,279-287,296,365, 372,429,442,443,598 Έθνος (πολιτική εννοιολόγηση) 18,20-22,24,
228,229,236-240,254,358,436,437,458, 462, 472, 477, 581՛ ~, γένος, βενετικό 58, 59, 61-69, 80, [141], 167, 171, 172, 174, 175, 179, 191, 195, 250, 252, 578, 582֊ γένος, γαλλικό 114, 116, 117, 118, 120, 131, 142, 156, 161, 165, 189, 191, 199, 202,204,210,211,220,231,248,249,253,
282,307,314,321,322,326,332,340,341, 347,352,353,363,375,404,427,494,517, 547,555,572,611,613,629,656,669,679 (βλ. και Μεγάλο έθνος)· ~ ελληνικό 21, 23 (των Γραικών), 24, 26, 109, 194, 251, 252, 254,257,382,397,402,423,460-461,584, 594, 673, 681, 692,695, 696,698,703,705 (βλ. και Γένος των Γραικών)·
~ ιονικό 21, 22, 174, 182, 184, 186-192, 198-199, 245, 248, 250, 253, 365, 423, 495, 676 (βλ. και Ιονική οικογένεια)· ~ κερκυραϊκό 99, 661 Εθνοφρουρά 47, 51, 74, 189, 215, 219, 274, 340, 341, 380, 441, 472, 473, 477, 640, 643,654, 658 Εικοσιμία, Κεφαλονιά 521, 522 Ειρηνοδικείο, Ειρηνοδίκες
152,156,164,165, 303,319,337,490,496-501,504,523,534, 647՛ βλ. και Δικαιοσύνη, Δικαστήρια Είσοδος των Γάλλων στο Κάιρο, βλ. Entree des Français au Caire Εκκλησίες: Αγίας Αικατερίνης, Παρίσι 298՛ Αγίας Άννας, Ανκόνα 557, 586՜ Αγίας Πα ρασκευής του Κλαψή, Ζάκυνθος 92՛ Αγίου Ιωάννη του Μωραΐτη,
Κέρκυρα 267-268՛ Αγίου Μαρτίνου, Λευκάδα 340-34 Ի Αγίου Μηνά, Λευκάδα 652’ Αγίου Νικολάου της Οβρα'ί'δος, Κέρκυρα 267· Αγίου Νικολάου της Πέτρας (San
Nicolò alla riva del mare), Κέρκυρα 666-667՛ Αγίου Στεφάνου, Επί σκεψη, Κέρκυρα 269,559՛ Αγίου Σπυρίδω νος, Κέρκυρα 120, 554-555, 564-566, 666, 763 668 (λιτανεία του ~ 132, 210, 351, 659)· Αγίων Πάντων, Ζάκυνθος 134-135, 294՛ Ανάληψης, Ζάκυνθος 394, 416՛ Ευαγγελί στριας, Κέρκυρα 662՛ Ζωοδόχου
Πηγής ή Χρυσοπηγής, Κέρκυρα 267՛ Παναγίας Παλαιόπολης, Κέρκυρα 267-269՛ Πλατυτέ ρας, Κέρκυρα 267՛ ΐ. Θ. Μανδρακιώτισσας, Κέρκυρα 314՛ Notre-Dame de Lorette, Παρίσι 300, 566՛ Santa Maria delle Grazie, Ζάκυνθος 318 Ελβετία 113, 301 Ελβέτιος 452 Ελειός, Κεφαλονιά 521 Ελευθερία, άγαλμα της ~ 46,
336-337, 340, 344-346, 388՛ πλατεία της ~, Ζάκυνθος 335,338,344 Ελευθεροτέκτονες, βλ. Τέκτονες Ελληνική δημοκρατία 22, 409, 579-580, 600· βλ. κα! Δημοκρατία Γραίκα, République Grecque Ελληνική Κοινότητα Βενετίας 55, 56, 319՛ Ελληνικό Κολλέγιο Βενετίας 56 Ελληνική Νομαρχία 24, 253, 254, 420, 423,
429, 460, 461, 586, 690, 692, 696, 698, 699, 713 Ελληνογάλλοι, Ελληνοφραντζέζοι 254, 552՛ βλ. και Γραικογάλλοι, Greci-francesi Ενεχυροδανειστήριο 276, 277, 295 Εξωκαστρίτη, οικ. 511 Επαμεινώνδας 212 Επίλεκτοι, βλ. Cemide Επίσκεψη, Κέρκυρα 269, 559 Επτάνησος πολιτεία 16, 149, 150, 160, 188,
255,278,404,415,416,653 Επταπύργιο 221, 590, 610, 643, 650 Έρισσος, Κεφαλονιά 130, 323, 532, 557 Ερυθρά Θάλασσα 602 Ερωτόκριτος 415 Εταιρεία των πεφωτισμένων, Κεφαλονιά 188, 360՛ ~ των Φίλων, Κέρκυρα 360,374՛ Ελεύ θερη ~, Ζάκυνθος 359 Ευδαιμονία, ευτυχία 18, 50, 52, 113, 141, 150, 161, 176, 186,
206, 214, 231, 232, 234, 237, 238, 244, 248, 253, 259, 262, 265, 270, 276, 282, 304, 315, 320, 329,
764 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ 333, 362, 371, 375, 391, 392, 395, 429, 431, 434, 439, 450, 456, 458, 459, 465, 469,479,563, 586, 680, 705 Ευριπίδης 82, 235 (Φαεθων) Εφημερίδες: Εφημερίς 17, 40,46, 55, 81,123, 141-143,207,241,342,430,449,579,580, 587, 588, 595, 598, 601, 708, 713, 714· Gazzetta urbana 361,
453՛ Gazette Française de Constantinople 578· Giornale de’ Patrio ti d’Italia 80,142,146, 202, 205, 212, 582, 585,587,589,597, 727· Moniteur 595֊ Mo nitore italiano 281, 282, 367, 427, 428· Mo nitore settinsulare 150՛ Termometro politico 34,142, 248,260,588,596, 605, 734 Η αθλίότης των
όοκησισόφων, βλ. Κελεστίνος ο Ρόδιος Ηλιακό ρολόι 46, 293 Ήλιδα 353 Ηλιού Φίλιππος 623, 696 Ημερολόγιο βενετικό 45-46՜ ~ ρεπουμπλικανικό 20,45, 73, 74,208,289-296,305,306, 349-351,353,393,462,563 Ήπειρος, ηπειρωτικές ακτές, πόλεις 107,139, 152,180,185,205-207,218,334,335,384,
404,409,479,488,582,584,589,606,608, 627, 629,650,651,654,662,672 Ηπειρωτική Ελλάδα 77, 114, 115, 221, 329, 330,384,605,612,619 Ηρακλειώτης Ιωάννης 94 Ηρακλής 597՛ Ρόπαλον του ~ 333, 409, 718 313,657՜ Ζάκυνθος 162 (πρόταση για ίδρυ ση ~), 384 (παράσταση Μοραΐται)՛ βλ. και Γιορτές, θεατρική
λε!τουργία Θεία πρόνοια 280, 321, 417, 418, 687, 689, 691, 702՛ βλ. και Προνοιακή αντίληψη Θέμελης 327 Θεμιστοκλής 79, 261, 362 Θεοδωράκης Σπετζιώτης 638 Θεοτόκη, οικ. 149, 535, 724՛ ~ Albrizzi Ισα βέλλα 149· ~ Αλέξανδρος 342, 364, 726֊ ~ Αντώνιος 123, 149՛ ~ Γεώργιος Ιωάννης 724՛ ~ Κωνσταντίνος
538՛ ~ Μάρκος 214, 538՛ ~ Νικηφόρος 106, 708՛ ~ Νικόλαος Αλο'ί'σιος 149· Σπυρίδων 27, 81, 115, 134, 214, 215, 271, 275, 277, 330, 372, 379,
403,504,641,661,662" ~ Σπυρίδων Γεώρ γιος 149-150,151,160,176,192,196,210, 218, 233, 243, 266, 267, 270, 272, 275, 276, 287, 314, 328, 330, 334, 347, 349, 363,377,431-434,495,504,553,557,563, 654,660, [724] Θεοφιλανθρωπία, Θεοφιλανθρωπική λατρεία 264, 290-291, 294, 297-305,369-370, 374, 563 Θεοφιλανθρωπική εταιρεία 301, 304· βλ. και Θεοφιλανθρωπία Θεσπρωτία 404 Θεσσαλία 118, 675 Θεσσαλονίκη 601 Θήβα 249,380, 438 Θουκυδίδης 427 Θρησκεία 42, 83, 134, 144, 214, 218, 219, 250, 270, 320, 363, 492, 495, 555, 564֊ προστασία της ~ 40, 42, 84,134, 143, 144, 156, 157, 161, 214, 218, 223, 270, 303, 304,370,377,494,495,546,551-567,575, 620,629,634,635,646,657,663,679-689, 697, 701, 702՜ συμφωνία της ~ με τη Ρεπούμπλικα 47, 48, 52, 322, 373, 447-451, 454,460,461,558,560,563,566, 689, 725 Θωμάς Ανδρέας 326 Θαλαμιές, Κεφαλονιά 522 Θέατρο, γενικά 47,261,308· ~ Κέρκυρας (και συμμετοχή στις γιορτές) 210, 219, 312, Ιακωβάκης, πρωτοψάλτης 686 Ιακωβινεία, Ιόνιο 116,123, 241,360 Ιγγλέσης Αντώνιος 647, 649՛ ~ Νικόλαος Ζαβραδινός Γεώργιος 645 Ζαγοραίος, Ζαγορίσκι, Δαμιανός 17, 109, 118, 119,158 Ζαμπέλης Ευτύχιος 154,339 Ζαμπέλιος Ιωάννης 125, 252՛ ~ Σπυρίδων 725 Ζερβός Σπυρίδων 149, 268, 454 Ζούλας Παναγιώτης 192՛ ~ Στάθης 192 Ζώης Λεωνίδας 157,159,160, 336, 338, 418
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ 108, 191՜ ~ Οκταβιανός 109՛ ~ Σωτήρης 105 Ιδιοκτησία, σεβασμός της ~ 39, 40, 42, 53, 134, [156], 260, 343, 437, 495, 526-[528], [530], 551, 555, 725՛ βλ. και Περιουσία Ιδιωτική εκπαίδευση 219, 263, 264, 270, 273,292,349՛ βλ. και Δημόσια εκπαίδευση
Ιδρωμένος Ανδρέας 403-404,406· ~, «Εις Γε ώργιον Βοναπάρτε» 404՜ -, «’Επιγράμμα τα εις δόξαν» 404 Ιθάκη 74, 162,164,187, 188,190, 191, 199, 207,209,218-223,330,339,346,353,476, 479,485-490,496,516,531,532,551,603, 615,631,632, 649, 650, 658 Ινδία 612, 620 Ιονική Ακαδημία, Κέρκυρα 438 Ιονική
οικογένεια 21, 60, 80, 179, 180, 190, 198-200, 242, 244, 245,325֊ βλ. και Έθνος ιονικό Ιόνιος πολιτεία, βλ. Επτάνησος πολιτεία Ιούλιος Καίσαρ 333 Ιουστινιάνης Μαρκαντώνιος 219, 277, 327, 483 Ισονομία 48,144, 261, 686՜ βλ. και Νόμοι Ίστρια37, 40, 58-67, 69-71, 73, 75,171,175, 179,361, 548,583-585,
587,637, 728 Ιωαννίκιος ο Βυζάντιος 628 Ιωάννινα 131, 384, 581, 606, 627· επίσκοπος ~ 627, 651 Ιωσηφίνα 210 Καβαδάς Σπόρος 529 Καββαδάδες, Κέρκυρα 535 Καδήρ μπέης 24, 612, 613, 618, 629, 631, 638, 644, 649, 668 Κάιρο 607,620,621,657 Καίσαρης Νικόλαος 659· ~ Πάνος 150 Κακλαμάνης Δημήτριος 153՛ ~
Νικόλαος 273 Καλαβρία 605 Καλάβρυτα, επίσκοπος 593 Καλαμάτα 107 Καλέντζης Παύλος 415 Καλιγούλας 246, 435, 699 Καλιπάδο, Ζάκυνθος 208 Καλλιγά, οικ. 104 765 Καλογερά, οικ. 535՜ ~ Άγγελος 126՛ ~ Γεώρ γιος 55, 71 · ~ Ιωάννης Βαπτιστής 556՜ ~ Στέλιος 120 Καλοσγούρος Νικόλαος 219, 270, 273, 482,
483,556,557 Καλούτσης, Καλούτζης, Εμμανουήλ 319՛ ~ Ιωσήφ 319՛ ~ Ν. Σ. 709՜ ~ Σπυρίδων 56, 319,473 Καλόχρυσος Ανδρέας 85
Κάλφογλου Αλέξανδρος 624 (Ηθική στιχουρ γία), 652 Καμαρέλλα, Κέρκυρα 535 Καμπάνα, πλατεία της ~, Κεφαλονιά 324 Καμποφόρμιο, Συνθήκη του ~ 16, 33, 55, 66, 67,149,173, 205, 206, 264, 293, 300,302, 368, 369, 373, 374, 397, 403, 411, 428, 430, 443, 446, 453, 477, 500, 543, 548, 560,562,572,575,579,588-592,594 Καντούνης N ικόλαος 418 Καπάδοκας Ιωάννης 149, 181-182, 183, 203, 204, 210, 211, 267, 268, 281, 283, 284, 294,365,367,369,426,466,496֊ ~ Κυριά κος 283· ~ Παύλος 283,364, 369, 726 Καπιτώλιο 597 Καποδίστρια, αδελφοί 361, 434՛ ~ Αντώνιος Μαρία 658-659, 661 · ~ Αυγουστίνος 434՛ ~ Βιάρος 84-85՛ ~ Ιωάννης 125, 150, 188, 404, 434, 436, 439֊ ~ Σπυρίδων 85 Καππαδοκία 643 Καραντζάς Κωστάκης, Κωνσταντίνος 631633,718 Καρατζίας Μάρκος 277, 282, 482-483, 561 «Καρμανιόλα» 383-386,388, 405 Καρμανιόλοι, Ιόνιο 160, 396, 413-415, 641, 645՛ βλ. και Γιακωβίνοι Καρουσάδες, Κέρκυρα 150 Καρούσος Αναστάσιος 129, 323՛ ~ Γεώργιος 163՜ ~ Ευστάθιος 124,190 Καρτέσιος 678 Καρύδης Βίκτωρ 220, 478, 647 Κασιμάτης Αναστάσιος 149, 496 Κασσίνης Μάρκος 364 Καστελλάνοι Μέσης, Κέρκυρα 267 Κάστρο Αγίου Κεωργίου, Κεφαλονιά 129, 162-163,195,199,266,353,521,522
766 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Καταρκτικό σχολείο, βλ. Δημόσια στοιχειώ δης εκπαίδευση Καταρτζής Δημήτριος 679, 688, 692, 697 Καταστάρι, Ζάκυνθος 208 Κατελειός, Κεφαλονιά 521 Κατζαίτης N ικόλαος 318 Κατήγοροι του Γένους 131,252, 690, 736 Κατήφορος Αντώνιος 106,126 Κατήχηση, γενικά 48, 53,287,298,423,443,
446-451՛ βλ. και Ρήγας, Τσιμάρας Πέτρος, Catechismo Cattolico, Catechismo Repubbli cano, Cesarotti, Chemin, De la Chabeaussière, Zalivani Κατραμής Νικόλαος 127, 338, 394, 397, 410 Κατριβάνος Ιωάννης 364 Κατσα'ιτης Άγγελος 204-205,353՛ ~ Μάρκος Αντώνιος 126 Κατσώνης Λάμπρος 77,108,118 Κάτω Χώρες 619
Καψοκέφαλος Γαμπάρας 92, 94 Κελεστίνος ο Ρόδιος 676՛ Η αθλιότης των δοκησισόφων 676-678, 684-685, 713 Κεντρικό σχολείο 262, 263՛ βλ. και Δημόσια εκπαίδευση Κικέρων 235 Κισαλπινή δημοκρατία, βλ. Cisalpina, Repub blica Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ. 384, 678 Κλάδης Παύλος 94,104,135,160, [222], 519
Κλασικισμός 21, 234, 246, 374, 432 Κλαψή, οικ., Ζάκυνθος 92 Κοδρικάς Παναγιώτης 677 Κοέν Γιακόμπ 148, 219,327, 482, 658 Κοθονίκι, Κέρκυρα 535 Κοινή γνώμη 167, 260, 324, 442, 467, 490 Κοινή ευημερία, κοινό καλό· βλ. Ευδαιμονία Κοινωνική συναίνεση 49, 261-262, 306, 447448,451,513,520,547 Κοινωνικό
συμβόλαιο 22 (κοινωνικό συνάλ λαγμα), 48, 229, 248, 437, 441, 567, 680, 686 (πολιτικό συνάλλαγμα), 705՛ βλ. και Γενική βούληση, Νόμος Κόκκινος Γ. 194 Κολέττης Δανιήλ, βλ. Δανελάκης Θωμάς Κολοβός Σπυρίδων 714 Κολοκοτρώνης Θεόδωρος 394, 594 Κόλπος Αντώνιος 482, 483 Κολυβάς Αλέξιος 391 Κομιώτης
Μαρίνος 148, 482, 483, 561 Κομμούνα του 1871 290 Κομούτου, οικ. 91, 93, 175, 335· ~ Βαρβάρα 91 · ~ Αντώνιος 160,
336, 390, 415՜ ~ Δημήτριος 91, 92, 115, 116, 134, 390, 392, 394-395, 415, 734 (~, Viro et vati perillustń 115,134, 734՛ ~, «Per la civica solemnità dell’agricoltura» 392)· ~ Παύλος 415 Κομπίτσης Πάνος 529 Κόνδαρης Δημήτριος 485 Κόνδης Στάθης 511 Κονδός Σπυρίδων 285, 364 Κονιδάρης Ζαφείρης 483, 487, 488 Κονκάρδα αυστριακή 549, 550՛ ~ γαλλική (τρίχρωμη, της ελευθερίας) 111, 112, 119120, 142, 294, 312, 352, 354, 549, 550, 559,563,573,595,611,615,628· ~ γιακωβίνικη 93, 94՛ ~ της Repubblica Cisalpina 161, 165, 352՛ ~ της Repubblica Cispadana 74 (έμβλημα), 135՛ βλ. και Σημαία Κονόμος Ντίνος 27, 115, 157, 160, 199-200, 219,296,345,372,425, 643, 724, 730 Κόντης Αλέξανδρος 364· ~ Γρηγόρης 150 Κοντομανώλης Σπυρίδων 643 Κοντομάρης Πολύχρονης 525, 526 Κοντονής 415 Κοντός Πολυζώης 677-678" ~, Νεκρικοί διά λογοι 677-678,686,689,701, 716 Κοπέρνικος 678 Κοραής Αδαμάντ!ος 17,22,23,106,423,594, 605,672, 674,675,681,685-691, 693-696, 698-700, 702-705, 711, 715՛ ~, Αδελφική Διδασκαλία 605, 672, 674, 675, 685-691, 694, 699, 702, 715՛ ~, Ασμα πολεμιστήριον 22, 423, 594, 695-699, 705, 715, 737· ~, Ισοκράτους λόγοι 690, 700, 715՛ ~, Mémoi re / Υπόμνημα 23, 681" ~, Σάλπισμα πολεμιστήριον 695,698, 711, 715 Κορακιάνα, Κέρκυρα 150, 535 Κοριολανός 356 Κορνηλία 356 Κορσική 76,106, 598
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Κορώνη 589, 599, 600, 640 Κορώνη, Coronus, Κεφαλονιά 521 Κορωνιός Αντώνιος 580, 595 Κοσμάς ο Αιτωλός 688, 693, 704 Κοσμοπολίτικος πατρκοτισμός 235-236՛ βλ. και Πατριωτισμός Κοσμοπολιτισμός φιλοσοφικός 234-236՛ βλ. και Κοσμοπολίτικος πατριωτισμός, Πα
τριωτισμός Κοτσουμπέι Βίκτορ Πάβλοβιτς (Kochubey Viktor Pavlovich) 577, 588, 600, 618 Κουαρτάνου, αδελφοί 535՛ ~ Ματθίλδη 221՛ ~ Παύλος Νικόλαος 102, 148, 149, 151, 177,178,232,244,433-434,438,454,482, 496, 529, 559՛ ~ Σπυρίδων Σεβαστιανός 293, 311-313՛ ~ Τζώρτζης 535 Κουκνικάδες, Κέρκυρα 535, 538
Κουλούρης Βασίλης 150՛ ~ Νικόλαος 557 Κουραμάδες, Κέρκυρα 535 Κουρής Ανδρέας 511 Κουρκουμέλης Νίκος 275 Κούρτσολας Γεώργιος 645՛ ~ Νικόλαος 22, 254, 402, 412, 645 (~, «Θούριος» 402)՛ ~ Παύλος 344 Κουτούβαλης Ιάκωβος 118՛ ~ Λορέντζος 92 Κουτούζης Νικόλαος 115, 383, 396, 410, 413-422, 644՛ ~,
«[Αντιαριστοκρατική σά τιρα]» 419՛ «Αντινεοπλουτική σάτιρα» 419-420՛ ~, «[Εις διάλεκτον ευρέθη]» 416՛ ~, «Η γκιόστρα των καρμανιόλων» 415՛ ~, «[Η Χαριάταινα αναπαύθη]» 416՛ ~, «Μέγας αετός επρόβαλε» 416-417՛ ~, «Νεράντζου πρωτοπαπά εγκώμιον» 416՛ ~, «Πο λιτική σάτυρα» 415-416՛ ~, «Προς τον
μέγιστον αυτοκράτορα της Γαλλίας» 417418՛ ~, «Σάτυρα του 1797» 414-415՛ «Σάτυρα» 420-422՛ «Τα ζώα όταν σμίξουσι.» 417՛ ~, «[Της Χαριάταινας ο χύστος]» 416՛ ~, «Το παράπονο του λαού» 395,419 Κράλη Ελένη 154՛ ~ Αναστάσιος 153,154 Κρασσάς Ιωάννης 104, 123՛ ~ Μαρίνος 443, 586, 725-726՛ ~ Νικόλαος 220,
478, 647՛ ~ 377 Κρεβατσούλα, Κέρκυρα 535 767 Κρέμα 36 Κρήτη 511,585,589,600,605, 610,628 Κριμαία 107 Κρίτωνος στοχασμοί
686, 698, 699, 715 Κρυονέρι, Ζάκυνθος 92, 641 Κύθηρα 70, 74, 145, 164-166, 187, 194, 197199,202,207,215,222,317-320,329,388, 488,543,584,588,599,633,638-640,644, 650, 709 Κύπρος 113, 595, 600,605 Κυρίαρχη βούληση, Κυριαρχία του λαού, βλ. Ααϊκή κυριαρχία Κωνσταντινούπολη 17, 18, 38, 65, 76, 128, 247,302,384,429,573,576-578,591,593, 601,602,609,610,613,616-618,621,624, 638, 643, 648, 728, 733 Λαβράνος Σπυρίδων 149, 482 Λαϊκή κυριαρχία, ~ βούληση 50,52,120,121, 152,183,198,199,229,231,235,309,322, 342,377, 432, 441, 449,457-462,465-477, 547, 567 Λακήθρα, Κεφαλονιά 522 Λακωνία 627 Λαλαίο! 640 Λαμπέτης Νικόλαος 160, 642 Λαμποβίτης Ανανίας 505 Λάμπρος Σπυρίδων Π. 391, 408, 710 Αάνδος Αντώνιος 455 Αάσκαρης Ιωάννης 148,149, 273 Λαχοβάρης Νεόφυτος, βλ. Νεόφυτος, μητρο πολίτης Παροναξίας «Λέανδρος», πλοίο 442 Λεβί Μωυσής 659 Λεβούνη, οικ. 165՛ ~ Γεώργιος 165, 599 Λειβαθώ, Κεφαλονιά 163,191,195,199,481, 521,522,586, 647 Λειψία 600 Λεοντσίνης Γεώργιος 319,320, 709 Λευκίμμη 150, 513, 514, 525, 532, 533, 660, 662 Λευκόκοιλος Αντώνιος 482, 483 Λεωνίδας 79, 261, 262, 407 Ληξούρι 163, 173, 187, 191, 194-196, 204, 205,522,611,648, 652
768 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Λιανός Ευστάθιος 364 Λιβόρνο 112,118,158,188, 596 Λιγουρία 42 Λιθακιά, Ζάκυνθος 208, 336, 344,345, 518 Λικιανός Ηλίας 163 Λισγαράς Δομήνικος 311, 313, 316, 662' ~ Ιωάννης 642, 643՛ ~ Νικόλαος 644՜ ~ Στάθης 644 Λίτινος Ιωάννης 126 Λοβέρδος Αγάπιος 126՛ ~ Κωστής Ιωάννης Παύλος
83, 88, 104, 163, 209, 304, 324, 360, 478, 522, 540, 647, 648, 709֊ ~ Μικελακάτος Ευθύμιος 436՜ ~ Μικελακάτος Νι κόλαος 247, 249, 285, 293, 324, 327, 330, 335,349,372,436-438,440,482, 654, 730 (~, «Dei vantaggi della Democrazia)), 372, 440, 730՜ ~, «Il governo di un solo» 436438) Λογοθέτη, οικ. 91,
93՛ ~ Αναστάσιος 91, 92, 160՛ ~ Ανδρόνικος 160՛ ~ Γεράσιμος 319· ~ Γρηγόριος318,639՛ ~ Θεόδωρος 91,160՛ ~ -Γούλιαρης Νικόλαος 160, 316, 410-412, 548, 642 (~, «Τω αύτοκράτορι Παύλω» 412) Λομβαρδία 33-35, 376 Λομβάρδος Κωνσταντίνος 27,243 Λονδίνο 609 Λουδοβίκος ΙΒ' 356֊ ~ ΙΣΤ' 309, 326, 342, 388, 571,
677, 678՜ βλ. και Γιορτή για την επέτειο της εκτέλεσης του Λουκιανός 677, 701 Λουκίσας Διονύσιος, 412-413՛ ~, «Επιφανέρωσις ενός ζηλωτού» 413· ~, «Ύμνος του μεγάλου ήρωος Εξακούφ» 413 Λούντζη, οικ. 96· ~ Αναστάσιος 115" ~ Ερμάννος 24, 25, 86, 102, 110, 133, 136, 140, 157, 209, 256,466-467, 499, 537,
613-614, 634,635,642,662-663, 709, 711, 730 Λυκιαρδόπουλος Στεκούλης Σπυρίδων 104, 647, 649 Λυκούδης Άγγελος 444 Λυών 112 Λώτος Δημήτριος 696 Μαγουλάδες, Κέρκυρα 496, 535 Μάης Ιωάννης 643 Μαθάς Ζαχαρίας 627 Μακεδονία αρχαία, 381, 587, 676, 698՜ ~ νέα, 146, 585, 592, 596՜ Μακεδονικό Σύνταγμα Νάπολης
107, 579, 723· Μακεδονικός ζυ γός 161, 676, 698՛ βλ. και Αλέξανδρος ο Μέγας, Φίλιππος, Χαιρώνεια
Μακραίος Σέργιος 626, 677՛ ~, Τρόπαιον εκ της ελλαδικής πανοπλίας 677, 685, 719 Μάκρη, οικ. 91-95,104,108՛ ~ Αντώνιος 123՜ ~ Βασίλειος 92-95,104,105,108,135,160, 523, 64Π ~ Γεράσιμος 163· ~ Γραδενίγος, Δραγανίγος 91, 92, 95, 134, 642՛ ~ Δημήτριος 163" ~ Ιωάννης 91, 95, 96, 104,107· ~ Κωνσταντίνος 95՛ ~ Πέτρος 91,95 Μαλούχος Νικόλαος 336 Μάλτα, κατάληψη της ~ 106, 249, 310, 327341 (Γιορτές για την κατάληψη), 382,392, 406,408,579,589,600,602-606,618,671, 672, 711· Τάγμα των Ιπποτών της ~ 329, 576, 604· βλ. και Σημαία Μαμελούκοι 602, 620, 621 Μαμωνάς Nικόλαος 313 Μάνεσης Κάρολος 364, 365· ~ Νικόλαος 360, 361,438,439,715 Μάνη, Μανιάτες 107, 142, 146, 333, 590, 595,597-599, 601,627, 728 Μανιακής 348 Μάντζαρος Νικόλαος 439 Μάντοβα 36,370 Μαντούκι, Κέρκυρα 150,496 Μαρίνης Πρόσφορος 267-268 Μαρίνος Ιωακείμ, επίσκοπος Λευκάδας 154, 558,561,562, 652 Μαρκέτης Σπυρίδων 274 Μάρμορας Ανδρέας 227, 471 · ~ Ιωάννης 55, 57,81,277-279,327,361,362,434, 726 Μαρούλης Αντώνιος 210, 211, 216, 218,231, 247, 268, 271, 272, 277, 278, 314, 315, 327,347,349,377,444,557,560,654 Μαρούτσης Χρηστός 155, 325 Μαρτελάος Αντώνιος 115,131,254,338,359, 388,391,394-402,409,410,412,413,415417, 703, 708՛ ~, «Άσμα της Ελευθερίας» 395՛ ~, «Μασσαλιωτικός θούριος» 399-
ΓΕΝΙΚΟ ΕΤΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ 400, 703՛ ~, «Μίμησις του άσματος» 39Ի ~, «Το χρυσόν βιβλίον» 395՛ «Ύμνος εις την περίφημου Γαλλίαν» 397-399, 416 Μαρτινέγκος Ανδρέας 91 · ~ Αντώνιος 91, 160, 413՛ ~ Ιωάννης 91՛ ~ Σπυρίδων 9Ի Προμαχώνας՜, Κέρκυρα 331 Μαρτινέλλης Λορέντζος 364 Μασκάτ 621
Μασσαλία 115,118, 575, 639, 643 «Μασσαλιώτιδα» 324, 338, 384, 386, 388, 399, 400" βλ. και «Άγετε, ω παίδες πατρίδος» Μάστρακας Παύλος 71, 210,219,482 Μάτεσης Αντώνιος, Ο Βασιλικός 27,385 Ματζολένη, οικ. 535՛ ~ Αγγελος Νικόλαος 536,537 Ματσούκης (Mazzuchi) 163 Μαύρη Θάλασσα 571, 590, 602, 637
Μαυροβούνιο 106 Μαυρογιάννης Δημήτριος 191 Μαυρομάτης Δημήτριος 364, 455, 482 Μαχαιράδο, Ζάκυνθος 208, 519-521, 523, 641 Μεγάλο έθνος 142, 248, 282, 634՛ βλ. και Έθνος γαλλικό Μεγανήσι 526 Μεδίνα 612 Μεθώνη 640 Μέκκα 612 Μελίκια, Κέρκυρα 525 Μελισσηνός Αγγελος 430՛ ~ Δράκος Ιωάν νης 160 Μερία,
μεγάλη, μικρή (Ζάκυνθος, Κέρκυρα) 162, 505, 519՜ βλ. και Banda Μερκάτης Δημήτριος [415], 641, 643՜ ~ Παύλος 115,391 (~, «Imitation en italien» 391, 701)· ~ Πέτρος Ανδρέας 502՛ ~ Φραγ κίσκος 115,318,350,659 Μερκούρης N ικόλαος 265,266-267,276,286, 362-364,451,454,455,473,499, 506 Μέση, Κέρκυρα 533
Μεσόγειος 108, 255, 329,334,575, 600, 603, 618, 637· Ανατολική ~ 22, 25, 158, 333, 575,590,601,604,619 Μεσσαλάς Αναστάσιος 123· ~ Καίσαρ 104 769 Μεταξά, οικ. 87, 88, 95, 104, 105՛ ~ Ευστά θιος 360 (~, «Quali siano і mezzi per fondare la morale» 360)· ~ Ιωάννης 104՛ ~ Μαρίνος 87,104,105՛ ~
Νικόδημος, επίσκοπος 279՜ ~ Σπυρίδων 96,104,105՜ ~ Λυσσέος Μαρί νος 129,191,195 Μηλιαρέσης Ανδρέας 522' ~ Νικόλαος 129,
220, 478, 647 Μικρά Ασία 581 Μιλάνο 33, 34, 39, 41, 55, 61, 63, 65, 175, 204, 206, 212, 213, 330, 357, 367, 369, 370,389,428,452, 590,591,598 Μιλέτ, βλ. Γένος των ορθοδόξων Μιλτιάδης 79,234, 261,362 Μιραμπώ 678 Μιχαλόπουλος Φάνης 425 Μόδενα, Δουκάτο της ~ 33 Μομφερράτος Ιωσήφ 27՛ ~ Νικολός 522 Μονεμβασία 627 Μονή Αγίας Ιουστίνης, Γαρίτσα 276՜ ~ Αγίου Αθανασίου, Κέρκυρα 365՛ ~ Αγίου Φραγκί σκου, Κέρκυρα 271, 283· ~ Ευαγγελί στριας, Κέρκυρα 372՛ ~ Τενέδου, Κέρκυρα 276,277՛ Τ. Θ. Υψηλής, Μαγουλάδες, Κέρ κυρα 536 Μοντεσάντος Αθανάσιος 193 Μοντεσκιέ 128, 235, 238, 435, 452 Μοντζενίγος, βλ. Μοτσενίγος Μοριάς 17, 94, 104, 111,118, 203, 254, 255, 329, 333, 400, 409, 436, 582, 583, 585, 588,589,592,593,597,599-602,605,610, 611, 640, 644՛ πασάς του ~ 335, 607՛ βλ. και Πελοπόννησος Μόσχα 108 Μοσχονάς Νίκος 200, 304, 557, 604 Μόσχος 269 Μοτσάνεγα, οικ. 535 Μοτσενίγος Αναστάσιος 108՜ ~ Γεώργιος 417- ~ Δημήτριος 105,108 Μουζάκι, Ζάκυνθος 108 Μουσουγής, βλ. Guys Constantin-Hyacinth Μουστοξύδης Ανδρέας 125, 361 Μουχτάρ 606 Μπάντα, βλ. Μερία, Banda Μπαντοέρ Κρεσέντσιο 94
770 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Μπαρζός, βλ. Βαρζός Νικόλαος Μπαρμπάτης Νικόλαος 125, 434-436, 699, 726 Μπασσάνο 61 Μπελούνο 61 Μπενάκης Λυμπεράκης 637, 667՛ ~ Πανα γιώτης 107 Μπενίτσες, Κέρκυρα 636, 656 Μπέργκαμο 36,132 Μπισκίνης Α. Σ. 718 Μπολόνια 430 Μποντιόλης Πέτρος Αντώνιος 46,55,57,125,
126,211,218,244,271,285,296,327,347, 349,366,367,369,377,378,426,428,429431,453,482,507,548,550,554,654, 728 Μπουγιούκ-Ντερέ 610 Μπουμπουλίδης Φαίδων 392, 397, 402 Μπρέσα 35, 36, 49,132, 356 Μπρις, βλ. Briche Jean André Elisabeth Μώλος, Ζάκυνθος 112, 161 Μωραΐτης Δαμιανός 659 Μωρέτης Κυριάκος 643
Ναβαρίνο 640 Ναοί, βλ. Εκκλησίες Νάπολη 69,117, 124, 588, 598, 639, 723 Ναράντζη, αδελφοί 57, 70" ~ Δημήτριος 56՛ ~ Κωνσταντίνος 453՛ ~ Σπυρίδων 453 Ναύπλιο 588 Ναυσικά 142 Νεκρικοί διάλογοι, βλ. Κοντός Πολυζώης Νέλσων Οράτιος 402, 607, 618, 639, 723 Νεόφυτος, μητροπολίτης Παροναξίας 625, 633-634,
687, 718՛ ~ Z', πατριάρχης 625, 633,687 Νεράντζης Παρθένιος, πρωτοπαπάς Ζακύν θου 416 Νερών 246, 435, 699 Νικόπολη 221, 640, 650 Νόκκας Δομήνικος 219, 282, 269, 368, 372, 455,481,483 Νομική και Νομοθετ!κή Επιτροπή 501 Νομοκατεστημένες τάξεις 227,230,232,432 Νόμος, βασίλειο, ζυγός του ~ 18, 22, 24,
39, 53,143,144,196,198, 199,228,232,234- 238, 243, 244, 250, 320, 432, 437, 449, 457, 458, 461-462, 472· βλ. και Γενική βούληση Ντανιέλλης Φραγκίσκος 313, 535, 538,565 Ντεϊσμός 297 Ξανθό γένος 103, 411, 544, 567՛ βλ. και Ρω σία Ξανθόπουλος Δημήτριος 94· ~ Νικόλαος 94 Ξενοφών 427 Ξιφιές, Κέρκυρα 511
Οδούλ, βλ. Hódul Giuseppe Οδυσσέας 143 Ολλανδία 118,301, 516 Ολυμπιακοί αγώνες 304, 332, 334, 371, 373, 374· βλ.
και Αρχαία αγωνίσματα Ομαλά, Κεφαλονιά 522 Όμηρος 79, 596՛ ~, Οδύσσεια 142, 245, 666 Ορλώφ, αδελφοί 104,105, 637, 66 Ի Ορλωφικά 16,94,103-109,118,252,383,637 Όρμος σωτήριος, βλ. Βασίλειος, ποστέλνικος Όρος, Κέρκυρα 496· ~ των Ελαιών, Κέρκυ ρα 665 Ορτολάνης Δομήνικος 273 Ότραντο 133,208 Ουάσινγκτον 299 Ούντινε 129 (Ακαδημία του ~), 594 Ουσακώφ Θεόδωρος 24, 410, 436, 477, 533, 534,537,562,597,610-614,616,629,631, 634,637-639,642,644,645,647,649,651653,660,661,663, 665-668 Παγκόσμια αδελφότητα 434- ~ απελευθέρω ση 248, 383, 704՛ ~ δημοκρατία 427, 434՛ βλ. και Ανθρωπότητα Πάδοβα 36, 55, 61, 66, 115, 125, 126, 128, 188, 230, 266, 280, 283, 287, 323, 368, 429,430,434,436,451,453,454,456,680 Παδοβάς Κάρολος 393-394 Παΐσιος, επίσκοπος Σταγών 627 Παλαιών Πατρών, επαρχία 627 Παλαμάς Παναγιώτης 394 Παλατίνος Γεώργιος 109,597,637, 638,667, 720· ~ Ιωάννης 109
ΓΕΝΙΚΟ ΕΤΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Παλατσουόλ Σκορδίλη, οικ. 535· ~ Ανδρέας 273, 364· ~ Γεώργιος 71, 276՛ ~ Σπυρί δων 150,250,251,466,495,514,555, 728֊ ~ Στέφανος 269 Παλέρμος 415 Παλμανόβα 38 Παμπλέκης Χριστόδουλος 420,623,624, 676 Παναγία Νικοποιός, Βενετία 38 Παναγιωτόπουλος Βασίλης
25,595,673, 674 Παναρετιάνικα, Κύθηρα 320 Πανάς Κωνσταντίνος 19Ի ~ Νικολέττος 163 Πανδιέρα, βλ. Banda Παντής Νικόλαος 511 Παξοί 74,187, 207,347,488,649,650 Παουλίνης Γεώργιος 68, 150, 194, 657, 669՜ ~ Μάρκος 194 Παπαδόπουλος Α. 327· ~ Ανδρέας 385՛ -Αντώνιος 283,364, 455 Παπικό κράτος 33 Παππάς
Νικόλαος 287՛ - Σπυρίδων 217 Παραδουνάβιες Ηγεμονίες 22, 25, 575, 594, 595,617 Παραμυθιώτης Σπυρίδων 364՜ - Στέφανος 100, 102, 148, 149, 151, 217, 219, 364, 482,483 Πάργα 74,116,187,191,194,199,201,207, 347,348,404 («οι πολίτες Υπάργου»), 480, 584,608, 650,652 Πάριος Αθανάσιος 316, 672, 680, 686,
687, 690, 700, 702, 704, 717, 718֊ -, Αντιφώνησις 678, 680, 688, 700, 704, 717֊ -, Απολο γία χριστιανική, Χριστιανική απολογία 672, 673,679,680,684-690,692,693,700,717· -, «Εγχειρίδιον απολογητικόν» 678, 679, 693, 700, 717՛ -, «Νέος Ραψάκης» 679, 686-689,693, 700, 702, 704, 717, 718 Πάρμα, Δουκάτο
της - 33 Παρμεζάν Ιωάννης, βλ. Parmesan Giovanni· - Π. 278 Πασβάνογλου Οσμάν 582, 588, 606,619,621 Πασχάλης του Αναστασίου, Pasquale di Ana stasio 364 Παταύιον, βλ. Πάδοβα Πάτρα 111,385, 588, 648՛ -, επίσκοπος 593 Πατριαρχείο 23,252,593,613,614,623-628, 771 632-634,638,651,671,673,679,692,699, 718
Πατρίδα (πολιτική εννοιολόγηση) 18, 20-24, 85, 129-130, 228-229, 233-252, 255-257,
356-358,381,429,431,432,439,441,445, 461,462,471-477,626,672,674,675, 680, 699, 701, 703՛ βλ. και Πατριώτης, Πατριω τισμός Πατρική διδασκαλία 672, 682, 684-689, 694, 699,702, 704, 715 Πατριώτης 18, 236, 237, 239, 241, 246, 247, 264, 357, 439, 447՛ βλ. και Πατρίδα, Πα τριωτισμός Πατριωτική Εταιρεία
Δημόσιας Αγωγής, γε νικά 261, 357-358՛ - Βενετίας 45-50, 62, 81, 244, 259, 319, 367, 451, 469, 578, 725, 733 (Κανονισμός λειτουργίας 49-51)· - Βερόνας 49՛ - Κέρκυρας 102, 149, 251, 255, 265-268, 276, 281, 301,304,357, 360-372, 374, 379, 425-440, 443, 444,473, 506-507, 558,726,728,730 (Κανονισμός
λειτουργίας 366)· Discorsi pronunciati nella Società Pa triottica di Corciră 28, 366, 367, 369, 425440,443, 724-725· - Φλωρεντίας 258,358 Πατριωτισμός 41, 42, 57, 63, 91, 106, 129, 186,220,234-238,248,261,299,357,370, 452, 460-462, 509, 535, 559֊ βλ. και Κο σμοπολίτικος πατριωτισμός, Πατρίδα,
Πατριώτης Παττούλιας Σπυρίδων 364· - Τζουάννε 328 Παύλος A', τσάρος 158, 412, 575, 576, 588, 604,616,617,649, 661,668 Πεδίο ασκήσεων, Κέρκυρα 373՜ - του Άρεως, Κέρκυρα 331,332 Πεθαμένου, οικ. 642 Πέλεκας, Κέρκυρα 535 Πελοπόννησος 104, 106, 107, 249, 254, 329, 353, 491, 581, 584, 593, 601, 619, 627,
631, 633, 640· βλ. και Μοριάς Πέραν, 577, 578, 600, 733՛ βλ. και Κωνσταν τινούπολη Περικλής 161 Περιουσία, προστασία της ~ 40, 144, 148, 156, 161, 214, 218, 270, 495, 506, 521, 525, [528], [529], 546· βλ. και Ιδιοκτησία
772 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Πολιτοφυλακή 53,135,336,362,470-474 Περλεψιμάδες, Κέρκυρα 535 Πολυλάς Μάρκος 361 ■ ~ Σπυρίδων 658, 659 Περούλλης Δημήτριος 699, 727՜ βλ. και. Pe Ποσκότσιν Ιβάν (Poskochin Ivan) 645 ndli Ποσόλ, Ποσώλ, βλ. Pocholle Περραιβός Χριστόφορος 333, 403-408, 596, Ποταμός, Κέρκυρα 150,
496, 662՛ ~, Κύθη 667՛ ~, «Ύμνος εγκωμιαστικός» 405-406, 408-409 ρα 320 Π ουλιάτσης Ανδρέας 511 Πεσκιέρα 35 Πούλιου, αδελφοί 587 Πεσσάδα, Κεφαλονιά 647 Πούσιτς (Pušie) 577 Πέτας Αθανάσιος 645՜ ~ Γεώργιος 415, 643, Πρέβεζα 74, 112, 114, 116, 117, 153, 154, 645 175, 184, 187, 193, 199, 207, 318, 406,
Πετρετίν(νη), οικ. 149, 535, 659՛ ~ Ιωάννης 486, 488, 581, 584, 585, 608, 628, 650, Παύλος 375՜ ~ Βιντσέντζος 148՛ ~ Μαρκαντώνιος 85՛ ~ Σπυρίδων 125, 434 651 Πετρικόνη, Petriconi 163 Πρεβέτος Σπυρίδων Κ. 714 Πετριτσόπουλος Ανδρέας 273՛ ~ Δημήτριος Προβατάς Γεώργιος 505 90, 483· ~ Σπυρίδων 364
Πρόγονοι, προπάτορες 21, 79, 80, 139, 143, Πέτρος A', Μεγάλος Πέτρος 106 144,153,164,185,189,194,199,214-216, Πετρούπολη 77, 266, 604, 605, 616, 617 246,249,257,304,320,373-375,393,397, Πηδώνια Κομνηνή Δ. 611 404, 407, 429, 432, 476, 551, 579, 586, Πιεμόντε33 617, 646, 655, 691, 692, 695-698֊ βλ.
και Πιέρης Βενέδικτος 248, 705' ~ Δομήνικος Αρχαιότητα ελληνική 444· ~ Μάριος 35, 46, 124, 125, 255, 361, Προκαταρκτική συνέλευση 40, 70, 151, 152, 434, 453· Τριβώλης ~ Αντώνιος 46, 125, 350,449, 466, 467,477 Προκόπιος Πελοποννήσιος 677՛ ~, Βφλίον 279, 688 Πίζα 733 καλούμενον έλεγχος 677, 684, 689,
712 Πινιατόρος Μαρίνος 87, 88, 90, 129, 188, Προνοιακή αντίληψη 322՛ βλ. και Θεία πρό
220,322,323-324,354,360,436,451,478, νοια 647, 730, 732· ~ Νικόλαος 324, 732 Προνομιούχοι 97· βλ. και Βιβλίο των προνο Πίος Θ', πάπας 576 μιούχων Πλανύτερου, οικ. 94 Προσαλέντης 348՛ ~ Νικόλαος 148, 149՛ Πλατυμέσης Διονύσιος 643 ~ Στέλιος Δόριας 453 Πλατύφορος, Gran Calle, Ζάκυνθος 335 Πρόσπερος Ιωάννης Βαπτιστής 364 Πλάτων 82,127,261,362,427 Προτεσταντισμός 297, 298 Πλούταρχος 381 Πρωσία 107,571,574,591 Ποβερέτος Χαράλαμπος Τυπάλδος 708 Πυλαρινός 196 Πόλη, βλ. Κωνσταντινούπολη Πύλη του Άρεως, Κέρκυρα 331 Πολίτη, οικ. 511 Πυραμίδες, μάχη των ~ 607 Πολίτης (έννοια, δικαίωμα) 19, 51-52, 227Πυργί, Κεφαλονιά 522 233,236-239,254,258-262,320,354,356, 402, 429, 432, 450, 461, 471, 626, 672, Ραγούζα 617, 618, 630, 735 692՜ βλ. και Υπήκοος Ράλλης Ιωάννης 585, 587 Πολίτης Αλέξης 697, 700՛ ~ Κωνσταντίνος Ρασήτ εφέντης 590 Ραψομανίκης Σωτήρης 150 85, 148, 514· ~ Λίνος 402, 455, 708֊ ~ Νι κόλαος 287,293 Ρέβης Μαργαρίτης 364 Ρενόν Βιτζέντζος, βλ. Reinauđ Vincent Πολιτισμός, πολιτικοποίηση του ~ 258-260
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Ρεπού μπλικα της Λομβαρδίας, βλ. Repubbli ca Lombarda Ρεπουμπλίκανικό ημερολόγιο, βλ. Ημερολό γιο Ρήγας 17, 23, 25, 154, 330, 333, 384, 398400,405-409,423,425,451,580,595,596, 601,605,626,633,671,673-675,681,714, 718՛ ~ «Δημοκρατική Κατήχηση» 451, 714
(βλ. και Κατήχηση)· ~, «Θούριος» 386, 388, 406՛ ~, Νέα Πολίτική Δωίκηση 595, 633՛ ~, «Πατριωτικός ύμνος» 405-409՛ βλ. και Ηρακλής, Ρόπαλον του ~ Ρίκκης Γεώργιος 46, 49, 52, 53, 55, 56, 67, 124,177, [444], 448,453, 725, 728 (Discor si pronunciati dal cittadino Ricchi 46, 230, 262,443,725)· ~
Σπυρίδων 328 Ροβεσπιέρος 54, 297, ЗОЇ, 343 Ρογήρος 247 Ρόδος 612 Ροδόσταμος Αντώνιος 662, 667, 733· ~ Ματ θαίος 667՛ ~ Τριαντάφυλλος 280 Ροζέττα 731 Ρόζιας Νικόλαος, βλ. Roze Ρο'ί'δης Αντώνιος 338, 415· ~ Διονύσιος 390 Ρομάνια 39 Ροντογιάννης Πάνος 27, 325, 648 Ρόπαλον του Ηρακλέους, βλ. Ηρακλής
Ρουλιέ, βλ. De Rulhière Ρούμελη 217, 599, 610 Ρούσμελης Σαβόγιας (Μοραΐται) 384 Ρουσσώ Ζαν-Ζακ 48,159, 229,233,235-238, 297,299,371,436,452, 608, 623,678 Ρωμαϊκή κυριαρχία, Ρωμαιοκρατία 22, 247, 698 Ρωμανός Αντώνιος 126՛ ~ Ιωάννης 403, 404 Ρώμη, βλ. Αρχαιότητα ρωμαϊκή Ρωσία 70, 77, 78, 105-109, 118,
140, 158, 159,176,409,411,413,554,571-574,577, 585,588,591,601,603-610,613-615,617, 619, 637-640, 644, 662, 667· βλ. και Ση μαία Ρωσοφιλία, φιλορωσικό κλίμα 16, 17, 69, 103,109,130,144,540,554,567,640 Ρωσσαγγλογάλλος 688, 695, 696, 740 Ρώτας Νικόλαος 159,160, 359 773 Σαβάνης Βασίλης 150 Σαγιάδα 116
Σάθας Κωνσταντίνος N. 395 Σαιν Ζυστ 343 Σαιντ-Αντουάν, Παρίσι 538 Σάλαμον Νικόλαος 135՛ ~ Ροβέρτος 519· ~
Σπυρίδων 91՛ βλ. και Σολωμός Σαλλούστιος 427, 429 Σάμη, Κεφαλονιά 521 Σαρακινάδο, Ζάκυνθος 521 Σαραντάκης Ευστάθιος 652 Σαρδηνία 543 Σεβαστούπολη 610 Σεϊντή αγάς 640 Σελιβατσιόφ Ιβάν (Selivachev Ivan) 646 Σελίμ Г', σουλτάνος 15,571-573, [577], [581], [583], 584,590, [591], [602], 613,626,628,
638,668,673, 734 Σεμινάριο αρχιεπισκοπικό, βλ. Δημόσια εκ παίδευση, Fenzi Francesco Maria Σενιάβιν Ντμίτρι (Senyavin Dmitry) 646 Σεπάτος Γεράσιμος 163 Σέρβος Δημήτριος 485 Σεττίνης Ιωάννης 364՜ ~ Σπυρίδων 154,155, 325,509,527,528,530 Σηκουάνας 249, 439 Σημαία αγγλική 618* ~ αυστριακή 615, 617՛ ~
βενετική (της Γαληνότατης) 135, 157, 158, 544· ~ γαλλική (τρίχρωμη) 22, 120, 121,143,158,164,206,209,221,294,314, 331,343,345,349,352-354,384,402,485, 512, 516, 611, 649, 651, 667· ~ Δημοκρα τίας του Ρήγα 409 (βλ. και Ηρακλής, Ρόπα λον του ~)֊ ~ ελληνική (bandiera greca) 119՛ ~ ιταλική (μετέπειτα,
τρίχρωμη) 34՛ ~ μαλτέζικη 340՛ ~ οθωμανική 582, 587, 667՛ ~ ρωσική 109,135,136,158, 540, 604, 641, 643, 649, 652, 660, 662, 667· ~ Repubblica Cisalpina 314, 352՛ ~ Repubblica Cispadana 34, 74,135,158՛ βλ. και Κονκάρδα Σιβιλιάτος Κλήμης, βλ. Sibiliate Clemente Σιγούροι Δεσύλλα, αδελφοί 57’ ~ Θεόδωρος
56· ~ Ιωάννης 127,134,158,444,501-502, 729· ~ Κωνσταντίνος Ρόζας 56, 67, 134, 444,729· ~ N. 642
774 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Σιέννα 361 Σικελία 247, 605 Σκάλα, Κεφαλονιά 521 Σκάλα του Μιλάνου, θέατρο 388 Σκιαδάς Αθανάσιος 106,126 Σκληρός 642 Σκόδρα, πασάς της ~ 333,335,582,586, 592, 607 Σκοπός, Ζάκυνθος 641 Σκορδίλης, βλ. ΠαλατσουόλΣκορδίλης Σκουτάρι, βλ. Σκόδρα Σμο'ίλη, φατρία, Κέρκυρα 532 Σμύρνη
384, 580, 633, 696, 718՛ ρεμπελιό της ~518 Σολωμός Διονύσιος 394, 399, 539 («Το Όνει ρο»)· ~ Νικόλαος 115, 642՛ ~ Ροβέρτος 160՛ βλ. κα! Σάλαμον Σόλων 161 Σορδίνα, οικ. 535՛ ~ Ανδρέας 46, 55, 57, 63, 70, 73, 79-81,137,145,177,218,221,222, 280,327,330,334,347,349,368,377,380, 448, 524,535, 654· ~
Αύγουστος 55 Σουμάκης Γεράσιμος, πρωτοπαπάς Ζακύν θου 318,350, 410, 558, 562, 642֊ ~ Σταματέλλος 390 Σούνδιας Πέτρος 325, 326, 475՜ ~ Σπυρίδων 526-529 Σούτσος Αλέξανδρος 615 Σπάδα, οικ. 35· ~ Νικόλαος 35, 364՛ βλ. και Spada Σπανόπουλος Άγγελος 364՛ ~ Δημήτριος 659 Σπάρτη, Σπαρτιάτες 77, 249, 427,
428, 435, 438,587,596,597 Σπηλιά, Κέρκυρα 668 Σπιανάδα, Κέρκυρα 168, 183, 267, 311, 313, 314,326-328,346,350,371,373 Σπινόζα 623, 678 Στάης N. 194 Στάθης Θεόδωρος 320-322, 709 Σταμάτης Κωνσταντίνος 17, 109, 601, 604, 675, 690, 691, 695, 713, 718, 719֊ ~, Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος 691, 695, 718,
719՛ Φιλόπατρις Ελενθεριάάης τοις νησιώταις 675,691,719 Σταμούλης Γεώργιος 148 Σταύρος Ανδρέας 154՛ ~ Ιωάννης 485 Στεφάνου Ευγένιος 268 Στράτης Ιωάννης, Πιτόρος 160 Στροφάδια 207 Σύβρος, Λευκάδα 529 Συνάλλαγμα, βλ. Κοινωνικό Συμβόλαιο Συνέδριο Αργοστολιού 189-191, 194-196' ~ Βενετίας 44, 59, 61,
64-66, 69, 136,171, 178,179,186,193,194,203,468֊ - Κέρκυ ρας 181, 182, 184-187, 193-196, 200, 201, 487՛ -
Μιλάνου 61 ■ βλ. και Αδελφοποίηση Συνταγματική Λέσχη, γενικά 54, 261, 301, 357-360՛ - Ζακύνθου 359, 370՛ - Κέρκυ ρας 231, 259, 283, 302-303,334, 346,355, 357, 360, 369-381 (378: Κανονισμός λει τουργίας), 425, 440-443, 445, 477, 478, 493,558,658,726, 730· - Κεφαλονιάς 360, 451 · - Μιλάνου (Gran Circolo Costituziona le) ЗОЇ, 367, 369, 426-428, 451· - Μπολόνιας (Circolo Costituzionale) 451,453 Συρακούσες 108 Συρία 609 Σχέδιο Οργανισμού των Νησιών της Ανατο λής 72-75, 81, 168, 170, 172֊ βλ. και Γενι κοί Διαχειριστές Σωκράτης 127 Σωτήρ, πλατεία του -, Λευκάδα 341 Σωτήρης Λουδοβίκος 126, 638 Σωφρόνιος B', πατριάρχης 623 Ταγιαπιέρας Διονύσιος 415,643 Τανζιμάτ 693 Τάρταροι 587 Τέκτονες 124, 297, 298 Τεργέστη 17, 38, 108, 109, 113, 565, 580, 586,595,674,714 Τζακομπίνοι, βλ. Γιακωβίνοι Τζαμαρέλλος Παναγής 163 Τζερμπίνης Ανδρέας 313, 482' - Γεώργιος 283,295,342,364, 726 Τιζενγάουζεν (Tiesenhausen) 645 Τοζόνης Παύλος 120,131,578,582 Τομαρά Βασίλι Στεπάνοβιτς (Tomara Vasilii Stepanovich) 576,588, 601,609,610,612 Τοπ-Χανέ577
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Τοσκάνη 108 Τουλόν 284,333,601,603,671 Τραφάλγκαρ 402 Τρεβίζο 66 Τρίκλινο, Κέρκυρα 535 Τρόπαιον εκ της ελλαόικής πανοπλίας, βλ. Μακραίος Σέργιος Τρωιάνος Τζανέτος 505 Τσαρλαμπάς Ρίζος 529 Τσιγγάνοι, Κέρκυρα 513 Τσιμάρας Πέτρος 360,451՛ ~, Catechismo per
servire di guida 451՛ ~, «Discorso pronun ciato nel circolo costituzionale» 360՛ ~, Parenesi ai Repubblicani Cefaleni 451՜ βλ. και Κατήχηση Τσιόλης Γεώργιος 641, 643 Τσιτσέλης Ανδρέας 318՛ ~ Ηλίας 163, 205, 323,324,354,360,436,451 Τσουλάτης Αγγελος 125-129, 188՜ ~ Ιωάν νης Φραγκίσκος 115, 116,
125, 126, 128, 129, 150, 188-191, 212, 353, 354, 361 (~, «Discorso pronunziato l’anno 1798» 354՛ ~, «Jdillio» 115,188) Τυπάλδος Κωνσταντίνος 503 Τυπογραφία του Γένους, βλ. Εθνικό τυπο γραφείο Τυραννία, Τύραννοι 19,21, 22,52, 56, 64, 79, 93, 95, 96, 145, 209, 220, 232, 235, 238,
239,244,246-250,282,332,347,380,381, 389,396,398,400,402,403,407,410,423, 427,433,436,450,517,522,549,551,564, 586, 596, 630, 646,675, 690, 703, 705· βλ. και Αντιτυραννικός, Αριστοκρατία Τυρταίος 394 Υγειονομείο 97,164,337, 352 Ύδρα 615 Υπέρτατο Ον 156, 232, 292, 298, 303, 450, 461,721 Υπήκοος
19,227-231,471՜ βλ. και Πολίτης Υψηλάντης Αλέξανδρος 402՜ ~ Κωνσταντίνος 590,611 Υψηλή Αστυνομία 208, 378 Φακινέης Σπυρίδων 175-176, 513 775 Φεουδαλικοί θεσμοί 512 Φερράρα 36, 61 Φιλαδέλφεια, μητροπολίτης ~ 267, 269 Φιλανθρωπική εταιρεία, βλ. Θεοφιλανθρωπική εταιρεία Φίλιππος B' της Μακεδονίας 22,
381՛ βλ. και Μακεδονία Φιλοβενετική παράταξη 140, 183, 185, 193, 195,202,204, 205· ~ κλίμα 196,539 Φιλόπατρις Ελευθεριάδης, βλ.
Σταμάτης Κωνσταντίνος Φλαμπουριάρης Αναστάσιος 345,351, 357 Φλεμοτόμος 642 Φορέστης Τυπάλδος Σπυρίδων 115,158,160, 641,720 Φόροι, γενικά και ελάφρυνση ~ 152,216,479, 484,489,492,512,515-517,524,526,620֊ ~ εξαγωγής λαδιού 489՛ ~ των κοπαδιών 517-518՜ βλ. και Dazio Φόρτης Αβραάμ 148 Φορτούνης Νικόλαος 94 Φόσκολο Ούγκο 52, 53, 55, 56, 62, 67, 123, 135,244,281,367,394,395,427,453,472 Φουρογιάννης Λεονάρδος 659 Φραγκλίνος Βενιαμίν 386 Φρανκφούρτη 595 Φριούλι 66 Φωκίων 362, 435 Χαιρέτης Κήρυκος 678 (Ιστορία περί του θανά του του Βασιλέως της Γαλλίας) Χαιρώνεια, μάχη της ~ 22, 435՜ βλ. και Μα κεδονία Χαλικιάς Ιωάννης 94 Χαλικιόπουλοι, Κέρκυρα: ~ οικ. 149· ~ Άγ γελος 496· ~ Ανδρέας 535՛ ~ Αυγουστίνος 482՜ ~ Βιλέτας 659՛ ~ Μάντζαρος Γεώρ γιος, πρωτοπαπάς 142,148,149, 245, 269, 372, 454, 549, 554, 558, 559, 560, 728֊ ~ Μάντζαρος Ιάκωβος 84· ~ Στάμος 148· ~ Στέλιος 455 |j Λευκάδα: ~ Άγγελος 339՜ ~ Αλέξανδρος 153,154,485,527,528,530 Χαρβούρης Ιωάννης Βαπτιστής 126-128, 212՛ ~ Μαρίνος 106, 126-128՛ ~ Μάρκος 124,126-128
776 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ γενικά 382, 510, 544՜ Βενετία 45-47՜ Ζά κυνθος 385, 388, 395՜ Κέρκυρα 316, 511՜ Κεφαλονιά 323-324՜ Κύθηρα 319՜ Λευκά δα 325 Χρυσοβιτσιάνος Γιάννης 150 Χωραφάς Γεώργιος 107, 126՜ ~ Δομήνικος 354՜ ~ Ιωάννης 478, 647 Χαριάτη, οικ. 416՜ ~ Αντώνιος 416՛ ~ Νικό λαος (Τέτος) 338,
416 Χασάν πασάς 589, 593 Χατζηαναργύρου Ανάργυρος 594 Χέρντερ Γιόχαν Γκότφρηντ 236 Χιώτης Παναγιώτης 27, 110, 116, 121, 122, 157, 159, 163, 199, 200, 241, 324, 327, 374,387,389,398,410,613,641, 644 Χοϊδάς Στέφανος 126,129 Χουσε'ιν, Γαζής, Καπουδάν πασάς 581 Χριστόδουλος ο εξ Ακαρνανίας, βλ.
Παμπλέκης Χριστόδουλος Χρυσόβιβλος, Χρυσό βιβλίο, καταστροφή ~, Ψαλίδης Αντώνιος 56 Ψημάρης Σπυρίδων 415, 641, 642, 643-644 Ψωμάς Ανδρέας 154՜ ~ Κωνσταντίνος 340 Ωλένη, επαρχία, Πελοπόννησος 627 0 7 Accademia agraria ed economica, βλ. Γεωπονι κή και οικονομική Ακαδημία Accademia dell’Amicizia,
Σιέννα, Ρώμη 361 Ainslie Robert 577 Alberti Ludovico 73, 74, 148, 149, 166, 168, 186 Alfieri Vittorio 52, 240 «Allons enfants de la patrie», βλ. «Μασσαλιώ τιδα» Alta Polizia, βλ. Τψηλή Αστυνομία Amministratore Generale Ordinatore, βλ. Г ενι κός Διαχειριστής Διατάκτης՜ ~ Ricevitore, βλ. ~
Παραλήπτης՜ ~ Tesoriere, βλ. ~ Τα μίας Amministratori Generali delle Isole di Levante, βλ. Γενικοί Διαχειριστές των Νησιών της Ανατολής Angarie personali, βλ. Αγγαρείες Anselmi Piero Maria 173,187,191,195,196 Arnault Antoine Vincent 46, 72, 75-77, 81, 82, 136,139-141,143,145,147-150,314,554,
556,565,598 Assemblea primaria, βλ. Προκαταρκτική συν έλευση «Attila Flagellum Dei» 543 Augereau Charles Pierre François 598
Badoer Fortunato 469 Bajardo, Bayard 356 Balbi Marco 121 Balulia S. 327 Banda, Bandiera grande, piccola 161, 162, 316, 496, 505, 519՜ βλ. και Μέρια Bandiera greca, βλ. Σημαία Bartholdy Jakob Salamon 690 Basvüle Ugo 678՜ βλ. και Monti Vincenzo Battagia Francesco 59, 64, 65,158,178 Baumont, βλ. De Baumont Beaujour, βλ. De Beaujour Beccaria Cesare 127 (Dei delitti e delle pene) Bedotta, Bedotti, Lorenzo 70, 71,123 Bellaire J. P. 81,330,550, 638,641, 642,648, 649,651 Benini Gaetano 66 Berengo Marino 47, 552 Berthier Louis Alexandre 212 Berti Giuseppe 575 Bertolet 66 Bertolini Francisco 273 Bocalosi Girolamo 239
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Bondo Giovan Battista 51, 472 Botta Carlo 55, 68, 78, 140, 150, 188, 217, 218, 239, 243,284,367,368,371,373-377 (375-377: Proposizione ai Lombardi'), 384, 453, 478 Bottin Giovanni Battista 72-73՜ βλ. και. Γενι κός Διαχειριστής Ταμίας Bourdé Guillaume-
François-Joseph 76, 77, 79, 139,144,148,152,157 Bracevich 621 Bragadin Francesco 121, 122, 133, 134, 147, 157,318,384 Brechet 565,595,597 Bregmi 3 48 Briche Jean André Elisabeth 141, 217, 272, 279, 284,285,503,561,654,655 Brocchini Soranzo 273 Bruyère Jean Pierre Joseph 620 Bulgari Paolo, βλ.
Βούλγαρης Παύλος Bunsach 187 «Ça ira» 386, 388 Cabanis Pierre Jean Georges 262 Caenazzo Francesco 171 Calafatti 70 Calendario Repubblicano, βλ. Ημερολόγιο Calucci Spiridione, βλ. Καλούτσης Σπυρίδων Caminer Domenico 62 {Il Nuovo Postiglione) Canal Giacomo Francesco 276-277 Cantù Cesare 389 «Canzone
anacreontica» 392 Carbon 295,317, 549,655 Cardina Valentin 97, 98 Carducci Giosuè 386 Carminati Pietro Giovanni 80 Castelli Francesco 148 Catéchismes, Catechismi 52, 53, 446՜ βλ. και Κατήχηση Catechismo Repubblicano per l’istruzione del Po polo 450՜ βλ. και Κατήχηση Cazalis 327 «Ce mouchoir, belle
Raimonde» 722 Cemide 192, 474, 476, 518, 653 Cesarotti Melchiorre 116, 230, 266, 287, 429, 452-454, 456-462, 694, 798, 721՜ ~, Il Pa 777 triotismo illuminato 452-453՜ Istruzione di un cittadino 266, 287, 452-462՜ ~, Ερμη νεία տօւ Κατήχησις ενός πολίτου 266, 455462՜ ~, Ĺ ’Riade d’Omero tradotta e
illustrata 453՜ βλ. και Κατήχηση Chabot Federico 236 Chabot Louis François Jean 213, 215, 217,
218,272,283,327,329-332,335,342,351, 354,359,369,377-380,475,476,478,480, 492,540,548,561,605,606,621,648-650, 655, 658, 660,665 Chassebuf de Volney Constantin-François 262 Chemin Jean-Baptiste 298, 299՜ ~, Alphabet Républicaine 298՜ βλ. και Κατήχηση Cherido 327 Cheselden William 471 Cicogna Emmanuele Antonio 444 Circolo Costituzionale, βλ. Συνταγματική Λέ σχη Cisalpina, Repubblica 33, 34, 37, 42, 52, 58, 61-67, 260, ЗОЇ, 314, 318, 352, 368, 427, 428, 473, 479, 543, 600՜ βλ. και Κονκάρ δα, Σημαία Cispadana, Repubblica 33,34,39,42, 74,133135,158,318՜ βλ. και Κονκάρδα, Σημαία Cittadinanza, βλ. Πολίτης Civili, Civil condizione, βλ. Αστικοί, Αστική κατάσταση Coccarda, βλ. Κονκάρδα Collegio Nazionale, βλ. Δημόσια εκπαίδευση Colonna Biaggio, βλ. Βλασσόπουλος Στυλια νός Comeyras Pierre-Jacques Bonhomme 209, 213215,217,222,249,271,279,347,379,481, 484,488-490,500,501,503,504,543,548, 563,602 Commissario Generale Organizzatore, βλ. Γε νικός Οργανωτικός Επίτροπος Commissione di Legislazione e di Giurispruden za, βλ. Νομική και Νομοθετική Επιτροπή Compagnoni Giuseppe 131 Congresso nazionale veneto, βλ. Συνέδριο βε νετικό Contarmi Girolamo 510
778 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Corbigny, βλ. De Corbigny Cordella Simone 729 Corpus Domini, λιτανεία, Κέρκυρα 132 Correr Aurelia 543 · ~ Mattio 543 Crassan Marino, βλ. Κρασσάς Μαρίνος Groizet 621 Culte décadaire 294,298,300,309՛ ~ des Ado rateurs 298՛ βλ. και Θεοφιλανθρωπία Cuoco Vincenzo 376 Custodi di
Campagna, βλ. Δραγάτες D’Aigalliers François-Paul Brueys 169 D’Andria Giovanni, βλ. Dandria Zuanne D’Arbois, αδελφοί 76, 77, 81, 163, 169, 211, 221, 544, 555· - Joseph Louis 77,141 D’Hauterive Maurice 601 D’Hilliers Baraguey 42, 75, 76, 78 D’Holbach 127, 228,229 Dall’Acqua Giovanni Marco 72-73՛ βλ.
και Γε νικός Διαχειριστής Παραλήπτης Dandolo Vincenzo 41, 46, 55, 60, 63-66,171, 178,179 Dandria Zuanne 153, 187,325,352, 474, 475 Danielii, βλ. Ντανιέλλης Daunou Pierre Claude François 262, 263 David Jacques Louis 306 Dazio delle prede 517՛ - della preda over danni dati 518· βλ. και Φόροι De
Barras Jean-Nicolas 297 De Beauchamp Pierre-Joseph 621 De Beauharnais Eugène Rose 173, 205, 210, 211,213,351,430 De Beaujour Félix 589, 601, 612 De Beaumont Jeanne-Marie Leprince 272 De Bosset Charles Philippe 105 De Choiseul-Gouffier Marie-Gabriel-FlorentAuguste 573, 574 De Claubry Gaultier 217 De
Corbigny Louis Chicoilet 209, 216-218, 270, 281, 303, 369, 371, 480, 501, 503, 562,563 De Felice Renzo 257,258,552 De Fonteneile Bernard 677 De Kilmaine Charles Edouard Jennings 212, 213 De La Chabeaussière Ange-Étienne-Xavier Poisson 446, 451, 460-462, 713-715, 721722՜ ~ Catéchisme républicain
446-447,460462, 721-722՛ -, Κατήχησις ελευθέρου αν θρώπου 460-462, 713-714, 721-722՛ ~, Ca techismo dell’uomo
libero 461-462, 714-715, 721-722՛ βλ. και Κατήχηση De La Révellière-Lépeaux Louis Marie 291, 297, 300, 373 De La Rochette Chardon 699 De La Vailette Antoine-Marie 329, 606 De Marmont Auguste Frédéric Louis Viesse 261 De Medieis Demetrius 27З De Mordo Vita 272,659 De Neufchâteau François 262,309,330 De Paris Marc-Antoine Jullien ЗОЇ De Rulhière Chriseuil Orner François 207,209, 216,219,222,274,278,279,335,337,338, 353,359,379,490-493, 524,563 De Saint Sauveur André Grasset, πατέρας 17, 112,114,115,117,120՛ -, υιός 17,84,113, 114,117,120,123,141,209,210՛ -, Voyage historique 114 De Tracy Antoine Destutt 262 De Vaulx Pierre Bermond 589 De Verninac de Saint-Maur Raymond 574 Delacroix Charles-François 84, 141, 574,592, 583 Dellabona Jean 274 Descorches Marie Louis Henri de Sainte-Croix 116,573-574, [577], 578,603 Desmures 647 Diderot Denis 228 Diedo Alvise 112, 118,119 Discorsi pronunciati nella Società Patriottica di Corciră, βλ. Πατριωτική Εταιρεία Κέρ κυρας Discorso pronunziato dal cittadino V*** 372, 434,440,444, 724, 726 Dollin Daniel 510 Donà 312՛ - Andrea 104՛ - Antonio 128 Donato Francesco 38, 41 Du Grandvaux Févre 272, 286 Dubayet Aubertjean-Annibal-Baptiste 76,574, 575,578,581-583,585, 589,590,595,733
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Dubois François Louis 215, 477, 549, 636, 654, 655, 658,660,662,665 Dupré Adrien, Adriano 116,339,489· '-PierreJérôme 111, 112, 116-118, 193, 221, 330, 333,334,339,352,475,483,485-489,509, 529, 562, 582,655 Ente, Essere Supremo, βλ. Υπέρτατο Ον Entrée des Français au Caire, θεατρικό, Κέρ κυρα 657 Era francese, βλ. Ημερολόγιο ρεπουμπλικανικό Erizzo Nicolò 88-91, 97-98, 100, 101, 150, 188,511 Facchinei, Fakineis, βλ. Φακινέης Σπυρίδων Facchinetti 70 Falier Francesco 89-92,100,107,312 Fantoni Giovanni 52 Fauriel Claude 384 Felicità, felicità polidca, βλ. Ευδαιμονία Fenzi Francesco Maria 148, 266-269, 276, 363,548, 554,558-561 Fiacco Orazio 279 Florian, καφέ, Βενετία 123 Flury Charles 594 Fontana Andrea 48, 60 Foresti Angiola 158 Fradet Etienne 111 Franchini Francesco Eugenio 587 Franzin Piero 92 Galateo 187 Galdi Matteo Angelo 427 Ganteaume Honoré Joseph Antoine 621 Garagnin 70 Gasparotti Giorgio 72, 73, 173, 191, 193՛ βλ. και Γενικός Διαχειριστής Διατάκτης Gaudin Claude-Émile 17, 577, 675, 690, 691, 695՜ ~ Στοχασμοί ενός Φάέλλψος 675, 691, 699,713 Gentili Anseimo, Antoine 69, 75, 76-79, 82, 137-138,139,141-145,147,149,150,152, 153,156,157,160,161-174,176-178, ISO184, 186, 192, 196, 200-205, 207, 210, 779 211, 216-218, 245, 281, 304, 312, 314316, 319, 321, 324, 325, 350, 352, 366, 378, 379, 397, 399, 411, 434, 436, 455, 465-468,484,485,489,498-500,505,509, 514-522,528, 548,550,553-555,557,558, 562, 564, 566, 580, 581, 586, 587, 589· ~ Giuseppe 76, 158, 159, 162, 294, 318, 319,491,517-520,547 Ginguené Pierre-Louis 262 Gioia
Melchiorre 34, 239, 261,376 Giovanelli Federico Maria 47,137 Giovanetti Niccolò 187,197 Giuliani Giuseppe Andrea 48, 55, 60 Giustinian Leonardo 38, 41 Godart Roch 346, 546,547 Godechot Jacques 37, 235 Gran Circolo Costituzionale, βλ. Συνταγματι κή Λέσχη Grande Nation, βλ. Μεγάλο έθνος Greci-francesi 249,329՜ βλ. και Γραικογάλλοι Grenville William 581 Griffon 284 Grimaldi 173,515 Grimam Francesco 87, 95, 96, 510 Gués Pierre-Joseph 116,117,153,154,156 Gullino Tommaso 172 Guys Constantin-Hyacinth 17, 36, 111, 112, 115-119,121,122,135,159,164,197,202, 204, 209, 210, 222, 488, 641, 644, 729֊ ~ Pierre-Augustin 115-116, 134, 160, 188, 273,274,296,336,352,390-392,563,639, 641-643, 722, 734 (~, Chanson. Pour la Dis tribution des Prix 274, 722՛ ((Chanson pour la fête de l’agriculture» 390-391՜ De scrizione dellafesta dell’agricoltura 336, 724՛ ~, Voyage littéraire 115)· ~ Alphonse 353 Haute police, βλ. Υψηλή Αστυνομία Herbert-Rathkeal Peter 577 Heutrault-Lamerville 308 Hobhouse John Cam 383 Hódul Giuseppe 482, 654 Hongaro, οικ. 565 Hotte 476,486,651 Humburg Carl von 61,136
780 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ île de la Paix, βλ. Βίδο Imprimerie Nationale de Corcyre, βλ. Εθνικό Τυπογραφείο Jacob Francesco 112* ~ Giovanni Battista 112 Jouenne Paul 272, 284-286 La Fenice, θέατρο, Βενετία 47 La Révellière-Lépeaux, βλ. De La RévellièreLépeaux La Salcette Baudin 211, 221, 282, 329, 483,
484,490,522,524,525,531,548,640, 643 «La Sensible», πλοίο 75 La Vailette, βλ. De La Vallette Antoine-Marie Lakanal Joseph 262, 263 Lallement Jean-Baptiste 35,36,38,41, 54, 75, 177 Lampredi Urbano 258 Lasale J.-B. 116 Laubert Carlo Giovanni 52, 62 Laugier Jean Baptiste 38, 41 Le Tocque, Letoch 339,
340 Leguni Giorgio, βλ. Λεβούνης Γεώργιος Leopardi Giacomo 187 Letourneur Charles 213 Liardei, Liarredei 113-114 «Libérateur d’Italie», πλοίο 38 Libro d’Oro, βλ. Χρυσόβιβλος Libro dei Privilegiati, βλ. Βιβλίο των προνο μιούχων Licudi Angelo, βλ. Λυκούδης Αγγελος Linnaeus Carl 289 Liparaj 70 Loeben,
ανακωχή του ~ 34, 37, 59, 62, 69 Longo Angelo 87 Mabil 70 Malamocco 81 Mangio Cario 258 Manin Ludovico 37, 39 Manolesso Zuan Francesco 94 Marin Prospero, βλ. Μαρίνης Πρόσφορος Marini Giuseppe 57 («Venezia striomvirata») Marmont, βλ. De Marmont Massa Flaminio 51, 470, 471 Memmo Angelo 89, 90, 92, 93,
100, 110-112, 114,118-120, 532,533 Mengotti Francesco 40, 63, 77 Meridiana, βλ. Ηλιακό ρολόι Merlin Philippe-Antoine 601 Meuron Jean Paul 585, 586 Miallet 522, 651,652 Michel 63 9 Mincio, ποταμός 65 Missirizi Apostolo 596 Mocenigo Ludovico 41 · ~ Pietro 727 Montenotte, μάχη του ~ 436 Monti Vincenzo
52 (Basvìliana) Mori 112 Morio de l’Isle Annet 283,327,354,655 Muazzo 561 Mulli 327 Nachich Giacomo
364 Nani Giacomo 68՛ ιερωμένος 448 Naranzin 70, 71 Necker Jacques 452 Nina A. 184,187,195 Ogenovich 70 Opinione pubblica, βλ. Κοινή γνώμη Ordine civile, βλ. ΑστυιοΓ Ordo, βλ. Νομοκατεστημένες τάξεις Orio Angelo 192, 193,526,549,651-653, 720 Orteschi Pietro 128 Orto agrario, βλ. Γεωπονικός κήπος Pacmor Tomaso 339 Padovani Paolo 470-471 Palazzo di Venezia, Κωνσταντινούπολη 578, 733 Palmanova 727 Paoli Pasquale 76 Paolin 196 Paris (γραμματέας του Comeyras) 213, 271, 277, 286, 296, 327, 351, 381, 393, 442, 722՛ Chant civique 286, 296, 351, 381, 393,442,722 Parmesan Giovanni, Zuanne 210,278,455՛ βλ. και Παρμεζάν
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Paroletti Angelo 384՛ ~ Modesto 371 Panita Paolo 111 Pascal-Vallongue Joseph Secret 175, 302, 303, 368-371 Pasque veronesi 37 Patto sociale, βλ. Κοινωνικό συμβόλαιο Pattuglia, βλ. Παττούλιας Paulini Giorgio, βλ. Παουλίνης Γεώργιος PellettierJoseph 364,
678 Perulli Agostino 727՛ ~ Demetrio 444, 727՛ ~ Gioachim 727՛ βλ. και Περούλλης Pesaro Francesco 36 Piano di Organizzazione delle Jsole del Le vante, βλ. Σχέδιο Οργανισμού των Νησιών της Ανατολής Pieri, βλ. Π ιερής Pignatorre Marino, βλ. Πινιατόρος Μαρίνος Pindemonte Ippolito 453 Pirron 655 Pisani
Zorzi 469,470, 471 Pizzamano Zuanne 103,104 Place de Mars, βλ. Πεδίο του Αρεως Pocholle Pierre Pomponne Amédée 188, 209, 218, 220, 221, 249, 323, 335, 475, 476, 478,479,483,485-488,522-523 Pollio Joseph 711 Popolo sovrano, βλ. Λαϊκή κυριαρχία Porta Reale, Κέρκυρα 112՛ Porte de Mars, βλ. Πύλη του
Αρεως Pouqueville François Charles Hugues Laurent 383,384,594 Privilegiati, βλ. Προνομιούχοι Prosdomici Lodovico 159 Pubblico orologio, βλ. Ηλιακό ρολόι Querini Pietro 89,91 Rango, βλ. Νομοκατεστημένες τάξεις Reinaud, αδελφοί 135,641, 642, 643՛ ~ Ferdi nand 135՛ ~ Laurence 135՛ ~ Louis-Joseph 135·
~ Vincent 135,165,318,319,322,519 Rensovich Francesco 364 Repubblica Italiana 33՛ ~ Lombarda 33, 39 République Grecque 600· βλ. και Ελληνική Δημοκρατία 781 Reubell Jean-François 297 Rezzonico, οικ. 68 Ricchi Giorgio, βλ. Ρίκκης Γεώργιος Rodostamo, βλ. Ροδόσταμος Romme Gilbert 290 Rota Nicolò 46
Roussel Joseph Jean-Baptiste 588, 589 Royer 549, 647 Roze Nicolas Marie 327, 333, 384, 606, 607, 621,650
Ruffin Pierre-Jean-Marie 574, 590, 591, 601, 603,610,621 Rulhière, βλ. De Rulhière Rusconi Gaetano 279, 726 Sagredo Agostino 87 Saint-Cyr Jean François Carra 574, 590 Sala dei fu Filarmonici, Βενετία 50 Salimbeni Sebastiano 45 Salmi Giorgio 268 Salvator 284, 286 San Atanasio a Maistro, βλ. Μονή Αγίου Αθα νασίου San Bartolomeo, Campo di Βενετία 56 San Salvatore, συνοικία, Βενετία 50 Sanfermo Rocco 178 Santella Antonio 123 Sarcone Filippo 273 Sargint Richard 158 Scrofani Saverio 127 Scuola grande di San Todoro, Βενετία 50 Sémonville Charles-Louis Huguet 573 Sibiliato Clemente 680 Sicuro, βλ. Σιγούρος Δεσύλλας Smith John Spencer 581, 585,594, 618 Smith Sidney 612 Società degli Amici, βλ. Εταιρεία των Φίλων· ~ degli illuminati, βλ. ~ των πεφωτισμένων ~ di Pubblica Istruzione, βλ. Πατριωτική ~ Δημόσιας Αγωγής· ~ Libera, βλ. Ελεύ θερη ~ Société de Statistique des Deux-Sèvres 217 Sografi Simeone Antonio 387 (Il matrimonio democratico) Souveraineté, Sovranità, βλ. Λαϊκή κυριαρχία
782 Η ΑΓΩΓΗ ТОГ ΠΟΛΙΤΗ Spada, οικ. 35՛ ~ Giovanni Andrea 35, 40-41, 46, 53,54, 72՜ βλ. και Σπάδας Spirito pubblico, βλ. Δημόσιο πνεύμα Stamperia Nazionale di Corciră, βλ. Εθνικό Τυπογραφείο Stephanopoli, οικ. 598՛ - Dimo 17, 145, 165, 211, 318, 324, 491, 492, 517, 546, 562, 564, 589, 597, 598-600, 627· ~ Nicolò 17, 145,211,589,598-600,627 Sudditanza, suddito, βλ. Υπήκοος Talier Angelo 46, 80 Talleyrand Charles-Maurice 146, 575, 583, 591,592,595, 600-603,619, 621 Tassini Giuseppe 73,166 Teatro Civico, Βενετία 387 Tedesco L. 327 Teixeira Domenico 559 Tenca 70 Thierry 53 Tommaseo Niccolò 19 Tommasi 138,139,169 TrifFoni Adriana 56,319 Tron, οικ., Βενετία 46՛ ~, βαρονία, Κέρκυρα 525 Troubidge Thomas 618 Vadori Annetta 728, 732, 733 Vadueti 187 Valeriani Giuseppe 469-470 Venanzi Spiro 70 Vendramin Francesco 65, 146, 158, 164, 429, 578,580-583, 733 Venier Niccolò 77, 78 Venturi Franco 104-106 Vernier 492, 640,641 Verninac, βλ. De Verninac Veronese Paolo 735 Veronichi Mario 273 Verrières 175,327 Vertu, Virtù, βλ. Αρετή Viggiano Alfredo 95,100,113-114 Villetard Joseph 38 Viterbi Paolo 162, 163, 220, 353, 481, 496, 516,517 Vitturi Giovanni Battista 87 Vivőt 269,271,272,441 Volney, βλ. Chassebuf de Volney Volontà generale, βλ. Γενική βούληση Volta Alessandro 429 Widmann, οικ. 68՜ Antonio 133, 559, 734, 735· ~ Carlo Aurelio 41, 57, 68-70, 72, 73, 84, 85, 90, 91, 108, 113, 114, 117, 118, 121-123,132,133,136,137,140,141,145, 147-149,166-174, 177, 178,180,181-184, 187,193,194,196,201-206,216,267,276, 314,498,539,544,548,660,727,734-735֊ ~ Francesco 734, 735· ~ Giovanni 41, 68՛ - Lodovico
IV 68 Zagoriski Damiano, Zaguriskii Damián, βλ. Ζαγοραίος Δαμιανός Zalivani Antonio 52, 57, 239, 243, 448-450, 735' ~, Catechismo Cattolico-Democratico 52, 448-450, 735՛ βλ. και Κατήχηση Zambelli 62 Zan[.] Teodoro 364 Zorzi Alvise 510՜ - Angelo 128 Bayerische Staatsbibliothek München |
| adam_txt |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 15 ΜΕΡΟΣ A' ΠΩΣ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΙΩΝΩΝ Κεφαλαίο A': Το λτκοφως των παλιών θεών. 33 Α. Η πτώση της Γαληνότατης: Από τον
ευαγγελιστή Μάρκο στα Δικαιώματα του ανθρώπου. Β. Η αγωνιώδης συγκρότηση του βενετικού έθνους. Γ. Τα νησιά του Αεβάντε: στην κόψη των διεκδικήσεων. 58 67 33 Κεφαλαίο Β': Το Ionio στον Ι8ο
αιώνα: Εσωτερικές ςτγκροτςεις και νέοι ορίζοντες. 83 Α. «Όλοι, πάντοτε, στο βάθος της καρδιάς τους ήταν αγαπημένοι». 83 Β. Το Ξανθό γένος και το σπέρμα του Σατανά. 103 Γ. Το τέλος της Βενετίας. Φόβοι, ελπίδες και
καλές ειδήσεις. 131 Κεφαλαίο Γ': Ano τη Serenissima Repubblica στη République Française . 139 Α. «Ας αναβλαστήσουν εις εσάς η αρεταίς των Προγόνων σας». Β. «Εγκαταλελειμμένοι σε τόπο ξένο και μακρινό»: Η κρυμμένη σύγκρουση και το τέλος της βενετικής κυριαρχίας.
Γ. Σκολιοί δρόμοι: Το βενετικό και το ιονικό έθνος. Δ. «Στην αρχαιότητα Έλληνες, τώρα Γάλλοι»: Το Ιόνιο στη Γαλλική δημοκρατία. [Η] 139 166 174 206
Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ 12 ΜΕΡΟΣ B' ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟ ΕΝΟΣ NEOT ΚΟΣΜΟΤ Κεφαλαίο A': Η αγωγή tot πολίτη: Νεες εννοιες σε παλιές λεξεις. 227 Α. «Οι υπήκοοι του μονάρχη είναι πολίτες;» . 227 Β. «Ω Πατρίς! οπού τώρα με τοιούτον όνομα δύναμαι τέλος πάντων να σε
ονομάσω». 233 Κεφαλαίο Β': Η αγωγή tot πολίτη: Οι θεσμοί. 257 Α. Η νέα έννοια της
εκπαίδευσης. 257 Β. Η στοιχειώδης εκπαίδευση και το πανεπιστήμιο. 262 Γ. Η Εθνική Βιβλιοθήκη και το Εθνικό Τυπογραφείο. 275 Κεφαλαίο Γ': Η αγωγή tot πολίτη: Ο δημόσιός
χώρος. 289 Α. Το ρεπουμπλικανικό ημερολόγιο. 289 Β. Η απόπειρα της Θεοφιλανθρωπίας. 297 Γ. Το μεγάλο σχολείο της
πατρίδας. 305 Οι εθνικές γιορτές 305: Το Δέντρο της Ελευθερίας 310 Η γιορτή της εκτέλεσης του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ' (2 pluviôse: 21 Ιανουάριου) 326 Η γιορτή της Γεωργίας (10 messidor: 28 Ιουνίου), η επέτειος της άφιξης των Γάλλων και η
κατάληψη της Μάλτας 327 Η γιορτή της πτώσης της μοναρχίας (9-10 thermidor: 27-28 Ιουλίου) 342 Η γιορτή της επετείου της έναρξης ισχύος του Συντάγματος (23 thermidor: 10 Αυγούστου) 346 Η γιορτή της εγκαθίδρυσης της
Δημοκρατίας και αρχή του χρόνου με το ρεπουμπλικανικό ημερολόγιο (1 vendémiaire: 22 Σεπτεμβρίου) 349 Οι άλλες γιορτές 351: Η γιορτή για την ένταξη στη Γαλλική δημοκρατία (τέλη Νοεμβρίου - αρχές Δεκεμβρίου 1797) 351 rw Η γιορτή της Νεολαίας (10 germinal: 30 Μαρτίου) 354 Η γιορτή της Νίκης (10 prairial: 29 Μαΐου) 355 ^ Η γιορτή της 18ης fructidor (4 Σεπτεμβρίου) 356 Δ. Η Πατριωτική Εταιρεία Δημόσιας Αγωγής και η Συνταγματική Λέσχη. 357 Ε. Πολεμώντας τους τυράννους με τους στίχους. 380 Κεφαλαίο Δ': Η αγωγή tot πολίτη: Η διαχτςη tot ττπωμενοτ λογοτ . 425 Α. Οι Λόγοι της Πατριωτικής Εταιρείας και της Συνταγματικής Λέσχης. 425 Β. Προπαγανδιστικά κείμενα και Δημοκρατικές κατηχήσεις. 443
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13 ΜΕΡΟΣ Г' ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Κεφαλαίο A': Η λαϊκή κυριαρχία και τα προβλήματα της νέας εξουσίας: Ο τυφλός του Cheselden. 465 Κεφαλαίο В': Η οργάνωση της δικαιοσύνης: ((Ενάντιον εις
ταις καταχρηςαις και αρπαγαις» . 493 Κεφαλαίο Г': Ο άγνωστος κοςμος της υπαίθρου: «Τι ΕΙΝΑΙ, ΛΟΙΠΟΝ, Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΟΤΗΤΑ;». 505 Κεφαλαίο Δ': Η δηλητηριώδης θλίψη των ευγενων . 543 Κεφαλαίο
E': Η Εκκλησία του Χρίστου σε κίνδυνο . 551 ΜΕΡΟΣ Δ' ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ Κεφαλαίο Α': Οθωμανική αυτοκρατορία: Ο δύσκολος γείτονας. 571 А. Ποιον απειλεί το
1789;. 571 Β. Το μυστηριώδες καλοκαίρι του 1797 . 579 Κεφαλαίο Β': «Συνεπραξαν οι Τούρκοι μεθ’ ημών εις σωτηρίαν ΓΕΝΕΑΣ
ΕΥΣΕΒΟΥΣ». 623 Κεφαλαίο Γ': Η ρωςοτουρκικη ςυμμαχια: «Για του Χρίστου την πίστητην αγία». 635 ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΓΕΝΟΣ ΤΩΝ
ΓΡΑΙΚΩΝ. 671 ΠΗΓΕΣ ֊ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 707 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
. 757
Πηγές ֊ Βιβλιογραφία Περιλαμβάνεται αρχειακό και βιβλιογραφικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την τεκμη ρίωση της παρούσας μελέτης περισσότερες από μία φορές. Τα πλήρη βιβλιογραφικά στοι χεία όσων κειμένων χρησιμοποιήθηκαν μόνο μία φορά καταχωρίζονται στην οικεία θέση. Στην ενότητα των
δημοσιευμένων πηγών εντάσσονται όλα τα κείμενα εποχής, ανεξάρτη τα από τον χρόνο δημοσίευσής τους. Η αναγραφή των αδημοσίευτων ή δημοσιευμένων πη γών, κυρίως όσων εμφανίζονται εδώ για πρώτη φορά, συνοδεύεται από βασικά στοιχεία βι βλιογραφικού τύπου, από συνοπτική εικόνα του περιεχομένου ή από
άλλες πληροφορίες. Α. ΠΗΓΕΣ А.1. ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΣ AD = Archives de la Defence [Service Historique de la Defence, Château de Vincennes], Mini stères et état-majors, 1789-1940 Φάκ. B 6 190 ASV = Archivio di Stato di Venezia CdL = Compilazione delle Leggi, busta 154 C-Sdf= Colhgio, Suppliche difuori,
filze 469,470,502, 512,516,525,526 IdS, DPGM = Inquisitori di Stato, Dispacci dei Provveditori Generali da Mar, buste 406, 407, 408, 409 IdS, Lettere ai Baili = Inquisitori di Stato, Lettere ai Baili ed Ambasciatori in Costantinopoli, 17521796, busta 151 IdS, Lettere ai Consoli - Inquisitori di
Stato, Lettere ai Consoli di Trieste 1791-1797 ύ- Tripoli 17641769, busta 182 IdS, Lettere ai PGM = Inquisitori di Stato, Lettere ai Provveditori Generali da Mar, buste 140, 141, 142 IdS,Riferte = Inquisitori di Stato, Riferte dei confidenti, buste 631 (Santeìla Antonio 1788-1797), 642 MP =
Municipalità Provvisoria, buste 2, 16, 20, 21, 87, 110, 167, 168, 169, 171, 185 PTM = Provveditori da Terra e Mar, filze 406,
1047, 1048, 1051, 1058, 1184, 1187, 1189 SM = Senato Mar, reg. 180,243,244,245֊ filze 801,869,1217,1223, 1232,1235,1241 ΓΑΚ-Ζ = ГАК Νομού Ζακύνθου φάκ. «1. Περίοδος εικοσαετίας 1797-1817 (Γαλλική ֊ Ρωσοτούρκοι - Γαλλική Δημοκρατία) 2. Λιμενικά έγγραφα»- φάκ. «2. Περίοδος εικοσαετίας 1797-1817 (Α' Γαλλική - Ρωσοτούρκοι [707]
Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ 708 - B' Γαλλική)», υποφ. «Municipalità. Το Δημαρχείο» Ζακύνθου. 12 Ιουλίου 1797/14 Ιανουά ριου 1798» (αντίγραφα [φωτογραφίες] του υποφ. «Municipalità»: Δημόσια Βιβλωθήκη Ζα κύνθου, Αρχείο Ντίνου Κονόμον, φάκ. 40)· φάκ. «Βενετικά 16ος-17ος αι. Έγγραφα αναφερόμενα σε διάφορες
πόλεις της Ελλάδας 1799 νεότερα» ΓΑΚ-Κρ = ΓΑΚ Νομού Κερκύρας Δ.Γ. = Δημοκρατικοί Γάλλοι, φάκ. 1-11 Ενετοκρατία, φάκ. 92 ΓΑΚ-Κφ = ΓΑΚ Νομού Κεφαλονιάς Α.Δ.Γ. = Αρχείο Δημοκρατικών Γάλλων (1797-1798), φάκ. 1-43 ΓΑΚ-Λ = ΓΑΚ Νομού Λευκάδας Αρχειοθήκη Αρχειοφυλακείου A', φάκ. 25՛ Αρχειοθήκη
Αρχειοφυλακείου B՛, φάκ. 6, 7, 8, 16 Δ.Γ. = Δημοκρατικοί Γάλλοι, φάκ. 02.01.01.001· 02.01.01.002· 02.01.01.003α· 02.01.01.003β· 02.01.02.001֊ 02.01.02.003· 02.01.03.001· 02.01.03.002֊ 02.01.04.002· 02.01.04.003· 02.01.05.001-02.01.05.002 Γεννάδειος Βιβλιοθήκη Μονόφυλλα, Φ. 69, τ. 6 Β/ΒΒ212 MSS 102
(«51. Corfou et Cephallonie. Documents originaux relatifs à l’administration des Isles Ioniennes durant l’Occupation Française. [.]»), 103 («52. Zante. Même serie de Documents. Lettres, rapports c. concernant la révolution de l’île en 1801-1810. Renseignements sur les habitants et leurs sympathies
politiques c [.]»), 104, 105. EBE = Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος Ερμηνεία = Ερμηνεία ήτοι Κατήχησις ενός πολίτου προς τους αδελφούς τον τους απαίδευτους. Για την περιγραφή (αλλά όχι ταύτιση), βλ. Λίνος Πολίτης, Κατάλογος χειρογράφων Εθνικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα 1991, αρ. 2260/20 (σ. 283-284). Ο
Βρανούσης (Εφημερίς, τ. 5, σ. 869) ση μειώνει: «Ο Λ. Πολίτης το χαρακτηρίζει “φυλλάδιον προς διάδοσιν των ιδεών της
Γαλλικής Επαναστάσεως” και προσθέτει: “Πιθανώς αντίγραφον εξ εντύπου, το οποίον όμως δεν κατέ στη δυνατόν να ταυτισθή”. Τποθέτω ότι πρόκειται μάλλον για μετάφραση ιταλικού εντύπου και όχι για αντίγραφο λανθάνοντος ελληνικού εντύπου)). Πρόκειται για μετάφραση του: Cesarotti, Istruzione d’un
cittadino (βλ). Η μετάφραση αποδί δει το ιταλικό κείμενο, δίχως καμία προσαρμογή σε ελληνικά/ιόνια συμφραζόμενα. Στο «οπι σθόφυλλο» (η πίσω όψη του δίφυλλου μέσα στο οποίο έχει τοποθετηθεί το χφ.) αναγραφεται από άλλο χέρι και με άλλο μελάνι, σίγουρα μεταγενέστερο: «Αγνώστου | Ιεροκηρυκος
Ποβερέτου Κεφαλλήνος;» Για τον Χαράλαμπο Τυπάλδο Ποβερέτο (1762-1836), βλ. Μαζαράκης, Βιογραφίαι, σ. 395-403 κα,ι Τσιτσέλης, Σύμμικτα, τ. 1, σ. 730-732 και τ. 2, σ. 87 και σ. 165. Από τις βιογραφήσεις αναδεικνύεται κυρίως το έργο του ως ιεροκήρυκα, αναφερεται οτι είχε επαφές («αλληλογραφεί») με τον
Νικηφόρο Θεοτόκη και τον Μαρτελάο, ότι στα χαρτιά του βρέθηκαν αδημοσίευτες κάποιες «διδαχές» και ότι εκφώνησε επικήδειο στον αρχιεπίσκοπο Κεφαλονιάς και Ζακύνθου Ιωαννίκιο Avvivo (1817). IEEE = Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος Στάθης Θεόδωρος, «Λόγος». Δέκα συρραμμένα φύλλα χωρίς
αρίθμηση. Στην εξωτερική όψη (φ. [İr]) ο τίτλος: «Discorso pronunciato dal M(unicipalista) Teodoro Stati in Democrazia» και «αριθ. 37/7150». Ακολου θούν δύο σελίδες λευκές (φ. [lv]-[2r]) και στην επόμενη (φ. [2ν]), πάνω αριστερά (από τον γραφέα του κειμένου) η φράση: «φυσικά έμφυτευμένον» και το
μότο «έγω μεν δη ταϋτα λέγω,
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 709 ταϋτα γράφω, καί οΐομαι καί νυν έτι έπανορθωθήναι αν τά πράγματα., τούτων γινομένων, εί δέ τις έχει τούτων τι βέλτιον, λεγέτω, καί συμβουλευέτω. δημοσθ. κατά φιλίππον γος» [: Δημοσθέ νους, Κατά Φιλίππου, γ', 76]. Στην επόμενη σελίδα (φ. [3r]) αρχίζει το κείμενο, με τον
τίτλο: «Λόγος έκφωνηθείς τη ιε' αύγούστου μψηζ', έτος α' της των Κυθηρίων ελευθερίας, έν ή ημέρα έν τη νησω των Κυθήρων άνυψώθη το δένδρον της ελευθερίας». Το κείμενο καλύπτει τα φ. [3r]-[9r] και ακολουθούν τρεις σελίδες λευκές (φ. [9ν]-[10ν]). Օւ μέχρι σήμερα εκδότες στην κατακλείδα (φ. [9r])
διαβάζουν «Viva la Μ. 7. Viva la libertà», που είναι λανθασμένη ανάγνωση, δίχως νόημα. Το υποτιθέμενο «Μ. 7.» είναι παρανάγνωση ενός βιαστικά γραμμένου «R. F.», δηλαδή (όπως και νοηματικά αρμόζει): «Viva la Repubblica] F.[rancese]». Εκδόσεις του κει μένου: Ανδριτσάκη-Φωτιάδη, «Θεόδωρος Στάθης», σ.
53-61 (βιογραφικά του στις σ. 51-53)՝ Τσιτσίλιας, Η ιστορία των Κυθήρων, σ. 7-12՝ Λεοντσίνης, «Ο λόγιος Θεόδωρος Στάθης-Μπφμπιλιός, η γαλλική διοίκηση στα Κύθηρα και η επαναστατική ιδεολογία», στο: ο ίδιος, Ζητή ματα νεότερης ιστορίας, σ. 107-117 (βιογραφικά και ανάλυση στις σ. 83-106). «Saggio
storico» = «Saggio storico dell’isola di Cefalonia». Κώδικας 323. Πρόκειται για το ιταλικό χειρόγραφο της Ιστορίας της νήσον Κεφαλληνίας [.] του Ιωάννη Παύλου Λοβέρδου Κωστή (βλ.). Περιγραφή (δίχως ταύτιση του κειμένου): Κ. I. Δυοβουνιώτης, «Κατάλογος των κωδίκων της εν Αθήναις Ιστορικής και
Εθνολογικής Εται ρείας», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 20 (1926), σ. 288. Χρειάζεται έλεγχος για να διαπιστωθεί αν είναι η
τελική μορφή της συγγραφής. Για τη σύνταξη της ιστορίας (1829), την αφιέρωσή της στον αρμοστή Nugent και την πρώτη εμφάνιση κεφαλαίων της στην κερκυραϊκή Ιόνιο ανθο λογία (1834: τχ. 3, σ. 482-521' τχ. 4, σ. 747-806՝ τχ. 5, σ. 51-63) εμπλουτισμένη με (ανυπό γραφες) σημειώσεις του Ανδρέα Μουστοξύδη,
βλ. επίσης: Λοβέρδος Κωστής, Ιστορία, σ. 15 («Σημείωσις μεταφραστού»)՝ Ν. Ε. Καραπιδάκης, «Για τον ιστορικό Ιωάννη Παύλο Λοβέρδο Κωστή», Κυμοθόη, τ. 19 (2009: Αφιέρωμα στον Σπόρο Α. Αουκάτο), σ. 51-62. «Sua Maestà Ľ Jmperatore di tutte le Russie» = «Sua Maestà Ľ Jmperatore di tutte le Russie fa
sapere alle Jsole del Levante dell’ex Veneto Governo». Δισέλιδο χειρόγραφο, αδημοσίευτο, με καλλιγραφημένο γραφικό χαρακτήρα, δίχως λάθη. Αρ. χφ. 7152. Στον δακτυλόγραφο κατάλογο σημειώνεται: «7152. Ν. Σ. Καλούτσης | Παύλου αυτοκράτ. [ορος] πασών των Ρωσσιών προκήρυξις προς τους κατοίκους των εν τη
Ανατολή νή σων της Ενετικής Πολιτείας. Ιταλιστί. Εν Πετρουπόλει 1798. Αντίγραφον». Πάνω αριστερά σημεκυνεται παλαιότερη αρίθμηση: «αριθ. 39» και με άλλον γραφικό χαρακτήρα: «Ex Greco», άρα, μετάφραση από το ελληνικό (το οποίο λανθάνει, όπως λανθάνει και το πρωτότυπο). Στο τέλος: «Da Petroburgo 22
8bre 1798 S.V. Paulo Petrovich». Δεν γνωρίζω αν κυκλοφόρησε τυ πωμένη ιταλική εκδοχή ή αν πρόκειται για ιδιωτικής φύσεως μετάφραση. Ιταλική μετάφραση, δίχως αναφορά στην πηγή του, δημοσιεύει ο Lunzi (Storia, σ. 200-203) και ελληνική εκδοχή ο Χιωτης (Απομνημονεύματα, σ. 707-708: προφανώς, μεταφράζει
από τον Lunzi και παρανοώντας μια παραπομπή του, αναφέρει [σ. 708 σημ. 1] ότι αντλεί από τα Documenti
του Νικ. Βούλ γαρη, αλλά εκεί η προκήρυξη δεν υπάρχει). Η ιταλική εκδοχή της IEEE, αν και δεν απομα κρύνεται νοηματικά, φραστικά διαφέρει σε πολλά σημεία από το κείμενο του Lunzi, είναι δε πλουσωτερη. Εκτός από άλλες διαφοροποιήσεις, οι Λούντζης και Χιωτης παραλείπουν την τελευταία παράγραφο, η οποία προειδοποιούσε τις «truppe Schiavone, ex veneti ufficiali, soldati, oppure marinari», που ενδεχομένως είχαν παραμείνει στα νησιά, να παρουσιαστούν εντός δέκα ημερών στους Ρώσους αξιωματούχους, αλλιώς θα αντιμετωπίζονταν ως εχθροί. Αναφορές στην προκήρυξη, μεταξύ άλλων: Βρανούσης, ((Αγνωστα», σ. 181 ' Κουρκουμέλης, «Οι ρωσικές προκηρύξεις», σ. 227-228՝ Lobanov-Rostovsky, Russia and Europe, σ. 23-24.
710 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Vlassopulo Stellano: Κατάλοιπα. Βλ. την περιγραφή των καταλοίπων του Βλασσόπουλου στην IEEE: Λάμπρος, «Κατάλογος», τ. 9, σ. 461-465 (αρ. 229-238). Η περιγραφή του Λάμπρου δεν ταιριάζει πάντα με τη σημερινή εικόνα του υλικού. Στην παρούσα μελέτη χρησιμοποιήθηκαν οι κώδικες:
230-233 και 235. Ακολουθούν αναλυτικά, με αλφαβητική τάξη, οι τίτλοι των κειμένων: Vlassopulo, [Άτιτλο] = Vlassopulo Stellano, [Άτιτλο], κώδ. 230, φ. 2r-9v. Στην περιγραφή του Άάμπρου (ό.π., σ. 462, αρ. 230) αναφέρεται ότι το πρώτο κείμενο του κώδ. 230 είναι το «Giudizio d’un professore di
giurisprudenza sulla Municipalità provisoria di Corfú fatto li 30 Giugno 1797 S.V.». Με τον τίτλο αυτόν το αναφέρουν συχνά οι Lunzi και Χιώτης. ----- , [Άτιτλο απόσπασμα] = Vlassopulo Stellano, [Άτιτλο απόσπασμα], κώδ. 235, φ. 4r-5v. ----- , «Che alcun ordine non è penoso» = Vlassopulo Stellano,
«Che alcun ordine non è penoso d’eseguire in una Repubblica bene organizzata. Detto in Circolo li 27 vindimiairc anno VII, 7 ottobre 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 17r-20v. ----- , «Della censura» = Vlassopulo Stebano, «Della censura. Come ella fosse esercitata nelle Repubbliche antiche e della maniera
con cui potrebbesi introdurre nelle moderne. Discorso pronunciato in Circolo li 4 messidor anno VI, li 11 Giugno 1798 S. V.», κώδ. 231, φ. 8r-l lv. ----- , «Della necessità della Guardia nazionale» = Vlassopulo Stellano, «Della necessità della Guardia nazionale in un paese libero. Detto in Circolo
li 24 brumaire ann: VII. Li 2 Novem bre 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 21r-22v. ----- , «Des effets des chants civiques»
= Vlassopulo Stebano, «Des effets des chants civiques sur l’esprit publique. Prononcé le premier vindimiaire ann: VII. 11 Settembre 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 14r-16v. ----- , «I Municipali di Corfú» = Vlassopulo Stebano, «I Municipab di Corfú. Elogio fatto b 20 Lugbo anno 1797 S. V.», κώδ. 230, φ. 1
lr-23v. Τον τίτλο ακολουθεί το μότο: «Quod genus hoc hominum? Quaeve hune tam barbara morem | permittit patria? Virgilio, Λ eneide, lib. I [στ. 539-540: “Μα, τι ράτσα ανθρώπων είναι αυτή; Ποια βάρβαρη πατρίδα επιτρέπει μια τέτοια συνήθεια;”]». ----- , «Sforzi de’ popoli» = Vlassopulo Stebano,
«Sforzi de’ popoli per ricuperare, e conservare la loro libertà. Discorso pronunziato al Circolo li primo germinale Anno VI. Li 10 Marzo 1798. Prefazione», κώδ. 230, φ. 24r-26v. Αν και η ημερομηνία εκφώνησης είναι η 10η Μαρτίου, η κατακλείδα του κειμένου αναφέρεται στην αρχή της πολ:ορκίας. ----- ,
«Sopra ί giurati» = Vlassopulo Stellano, «Sopra і giurati e della loro unità nella Criminale Giurisprudenza. Discorso pronunciato in Circolo io non sò quando precisamente, ma che deve stare tra la data del preced(en)te e quella del susseguente», κώδ. 231, φ. 12r-15v. Στον κώδικα προηγείται το «Della
censura» και ακολουθεί το «Sopra ί mezzi più proprj per for mare la morale». ----- , «Sopra і mezzi più proprj per formare la morale» = Vlassopulo Stebano, «Sopra і mezzi più proprj per formare la morale di un popolo libero. Detta nel Circolo li 22 floreale an: VI. Li 29 Aprile 1798 G. S.», κώδ.
231, φ. 16r-20v. ----- , «Sopra il potere deb’eloquenza» = Vlassopulo Stellano, «Sopra il potere
dell’eloquenza in un governo libero. Detto in Circolo li 4 fructidor anno VI, 10 agosto 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 6r-9v. ----- , «Sopra l’influenza dell’amore» = Vlassopulo Stebano, «Sopra l’influenza dell’amore nei guerrieri. Pronunciato li 10 prairiale an: VI. 18 Maggio 1798 G. S.», κώδ. 231, φ. 5r-7v. ----- , «Sopra l’introduzione deba tipografia» = Vlassopulo Stebano, «Sopra l’introduzione della tipografia in Corfú. Detto nel Circolo li 30 floreale anno VI. Li 8 Maggio 1798 G. S.», κώδ. 231, φ. lr-4r.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 711 -----, «Sopra la libertà e l’eguaglianza» = Vlassopulo Stellano, «Sopra la libertà e l’eguaglianza. Detto in Circolo li 20 brumaire anno VII, 19 Nov(embr)e 1798 G. S. In occasione che in esso Circolo si fece una tal festa», κώδ. 235, φ. lr-3r. -----, «Storia particolare» =
Vlassopulo Stellano, «Storia particolare dell’assedio di Corfu ave nuto tra il (sic) fine del 1798, e Ί principio del 1799 tratta da un giornale veridico», κώδ. 233, φ. 1-37. Στο ίδιο φύλλο, κάτω από τον τίτλο, με το ίδιο χέρι, ακολουθεί το μότο: «Quando mi gioverà narrare altrui | Le novità vedute
e dire: Jo fili. | Tasso, Canto XV: 38» και η χρονολόγηση: «L’anno 1799 in Maggio». Με κόκκινο μολύβι ακολουθεί σημείωση (άλλου γραφέα): «Jnedita | Opera di Stellano | Vlassopulo erudito | Corcirese ed autore di varie opere stampate. | Vedasi la pag. a». Πάνω αριστερά, μεταγενέστερη σημείωση με
μολύβι: «Ατελής». ----- , «Sugl’effetti del dispotismo» = Vlassopulo Stellano, «Sugl’effetti del dispotismo. Discorso detto in Circolo li 17 fructidor, anno VI, 23 Agosto 1798 G. S.», κώδ. 235, φ. 10r-13v. MM = Μουσείο Μπενάκη А. Λ. = Αρχείο οικογένειας Αούντζη, Αρχείο Ερμάννου Αναστ. Λούντζη, φάκ.
75. PV - κώδ. 23 (Processi verbali della Municipalità Provvùoria di Corfu). Πρόκειται για τον πρώτο τόμο των Πρακτικών του κερκυραϊκού Δημαρχείου, ο οποίος ηδη απο την εποχή του Λούντζη και του Χιώτη βρισκόταν στην κατοχή ιδιώτη: «Τα Πρα κτικά του κερκυραϊκού Προσωρινού Δημαρχείου», σημειώνει ο
Αούντζης το 1860 (Storia, σ. 44 σημ. 1), «τα οποία δεν βρήκα στο Αρχείο, είχε την καλοσύνη να τα θέσει
υπόψη μου ο κ. Βλαττας (signor Viatta) από την Κέρκυρα, στην κατοχή του οποίου, δεν γνωρίζω πώς, βρίσκεται το αυθεντικό χειρόγραφο. Θα ευχόμουν ο κ. Βλαττάς, στην ευγένεια του οποίου εκφράζω δημοσίως χάριτες, να προσφέρει τον κώδικα αυτόν στο δημόσιο Αρχείο» (συνέχι ζε ευχόμενος να συγκεντρωθεί στο
δημόσιο αρχείο όλο το υλικό που αφορούσε την ιστορία των νησιών: «Θα ήταν αυτό ένα μνημείο πολιτισμού και τιμής στην κοινή μας πατρίδα»). Τρία χρονιά μετά, ο κώδικας βρισκόταν πάντα στην κατοχή του ίδιου προσώπου (Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 581 σημ. 3). Σύμφωνα με τον φίλο καθηγητή Κώστα Καρδάμη,
θα πρεπει να πρόκειται για έναν από τους αδελφούς Άγγελο και Ανδρέα Βλαττά, παιδιά του Εμμανουήλ (ο οποίος είχε πεθάνει πριν από το 1860). Δεν γνωρίζω ποιοι λόγοι εμπόδισαν τον Βλαττά να δείξει την ευαισθησία που ευχόταν ο Αούντζης. Ο κώδικας, εντέλει, έφυγε απο την Κέρκυρα, περνώντας σε γαλλικά
χέρ!α, εφόσον σήμερα φέρει το ex libris του Joseph Pollio, προξένου της Γαλλίας στην Κέρκυρα (1893-1899). Μέσω άλλου δρόμου, όμως, κα τέληξε και πάλι στην Ελλάδα: τον Φεβρουάριο του 1935 τον αγόρασε ο Αντώνης Μπενάκης από τη Librairie Ρ. Ritti, στο Παρίσι. Ρουμανική Ακαδημία ms grec. 1365, φ.
lr-4r: «Κήρυγμα της ελευθερίας και εγκώμιον θριαμβευτικόν του ήρωος Μπονεπαρτη, εκηρύχθη εις Κορυφούς». Το κείμενο είναι άγνωστου συγγραφέα και αχρονολόγητο. Αν και δεν υπάρχει καμία αναφορά στην κατάληψη της Μάλτας, πιστεύω ότι ο λόγος μάλ λον εκφωνήθηκε κατά τον εορτασμό της επετείου της άφιξης
των Γάλλων στην Κέρκυρα, ο οποίος συνέπεσε με την κατάληψη της Μάλτας και την κορύφωση των ελληνικών ελπίδων,
το καλοκαίρι του 1798, λόγω της αναφοράς στην «ημέραν των γενεθλίων της ελευθερίας» και στην αναφορά ότι τα νησιά είναι «μέλος» της Γαλλικής δημοκρατίας. Στο χφ. αμέσως μετά (φ. 5rT6r) ακολουθεί αντιγραμμένο, από το ίδιο χέρι, το Σάλπισμα πολεμιατήριον του Κοραή. Αναφορά του χφ.: Βρανούσης, «Άγνωστα», σ. 155 σημ. 58.
712 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ A.2. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ A.2.1. ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΕΣ Βιβλίον καλούμενον έλεγχος κατά άθεων = Βιβλίον καλούμενον έλεγχος κατά αθέων και δνσσεβών, [.] φւλoπovηθե παρά Προκοπίου Πελοποννησίον τον Ιεροδιδασκάλου, καί αφιερωθέν τω Μακαριωτάτω και Σοφωτάτω Πατριάρχη των Ιεροσολύμων, Κνρίω
Ανθίμω, νυν δε πρώτον τύποίς εκδοθέν, εις κοινήν ωφέλειαν, επιμελεία μεν Παρθενίου μοναχού Θεσσαλονικέως τον Αγιοταφίτου, δαπάνη δε των εν Βενετία φιλογενών πραγματευτων [.], τ. 1-2, Παρά Δημητρίω Θεοδοσίω τω εξ Ιωαννίνων, Βενετία 1792. Βλ. Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (I), αρ. 63 (σ. [118] και
119-120) και Παπαδόπουλος, E.Ľ., τ. 1, αρ. 5020 (σ. 375). Βλαντής, Σύντομος σκιαγραφία = Βλαντής Σπυρίδων, Δ ιήγησις της πανευτυχούς παρούσης καταστάσεως ταύτης της μεγαλοπόλεως, ήτοι Σύντομος σκιαγραφία τινών αξιόλογων των, όσων συνέβησαν εν τη κλεινή Βενετία από την ιβ' τον Μαρτίου 1797, μέχρι της
ιη Ιαννοναρίου (sic) 1798 κατά το Ν.Ε., σνγγραφθείσα παρά Σπυρίδωνος Βλαντί (sic), Τύποις Νικολάου Γλυκύ του εξ Ιωαννίνων, [Βενετία 1798]. Αντίτυπα: EBE: ΙΣΤ. *459ν· Biblioteca Marciana: Mise. 1158.7՜ φωτογραφία του αντιτύπου στην Ακαδημία Αθηνών: «Βιβλία Βρανούση». Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. (με μότο
από τον Ισοκράτη) + σ. 3-14 (κείμενο). Στη σ. 3 επαναλαμβάνεται το δεύτερο μέρος του τίτλου («Σύντομος σκιαγραφία [.] κατά το Ν.Ε.»). Και στις δύο εμφανίσεις του τίτλου αναφέρεται ότι η εξιστόρηση αρχίζει από τη 12η Μαρτίου, όμως, αυτή πραγματικά αρχίζει από τη 12η Μα'ίου 1797 (σ. 3-4: «Θέλω
αρχίσει λοιπόν από την ιβ' του Μα'ίου 1797, επειδή τη αυτή ημέρα η Μείζων Βουλή [: Maggior Consiglio] ψηφίσασα με
500 καταφατικάς ψήφους να επιστρέψη του Λαού την παρακαταθήκην [.]»). Βλ. Βρετός, ΝΕΦ, τ. 2, αρ. 288 (σ. 107)՜ Legrand ֊ Pernot, Β.Ι.,τ. 1, αρ. 552 (σ. 170՜ με βάση το αντί τυπο της Biblioteca Marciana)՜ Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 101 (σ. 131-132՜ με βάση και τα δύο αντίτυπα). Πβ.
Βρανούσης, Ρήγας, σ. 64-65 σημ. 2. Βούλγαρης, Diario = Τσίτσας Α.Χ., Το Diario της πολιορκίας της Κέρκυρας από τους Ρωσοτονρκονς (1798-1799) γραμμένο από τον Πέτρο Βούλγαρη. Διακόσια χρόνια από την Γαλλική επανάσταση, Δημοσιεύματα Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, Κέρκυρα 1989. Έκδοση της σαφώς
αντιγαλλικής, αλλά πολύ σημαντικής ημερολογιακής καταγραφής του Πέ τρου Βούλγαρη (1743-1822). Περιλαμβάνεται εισαγωγικό και βιβλιογραφικό σημείωμα (σ. 5-17) και το πρωτότυπο ιταλικό κείμενο (σ. 19-111), χωρίς μετάφραση ή σχόλια. Σύμφωνα με τον εκ δότη (σ. 19), ο τίτλος του χφ. είναι «Storia
dell’abblocco, assedio e resa di Corfú». Υπάρχει και μετάφραση, αν και πολύ προβληματική: Πέτρος-Πολύκαρπος Βούλγαρης ιερεύς, Χρονικό μιας πολιορκίας. 1798-1799, απόδοση: Στέφανος-Κωνσταντίνος Βούλγαρης, Έκδοση Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας, Κέρκυρα 2001. Εις πολίτης κεφαληνιαίος = Εις πολίτης
κεφαληνίαίος (sic) προς την αυτού πατρίδα και άλλας Νή σους του Λεβάντε / Un Cittadino cefaloniotto alla sua patria ed altre Isole del Levante. Data in Venezia, Li 8. messidor (26 Giugno V.S.), Anno primo della Libertà Italiana. Registrato al Comitato d’istruzione Pubblica per la sola salvezza
della proprietà. Dalle Stampe del Cit tadino Michiele Glichi. Αντίτυπο: Biblioteca Estense, Μόντενα (φωτοτυπία από Τριαντάφυλλο
Σκλαβενίτη). Δίγλωσσο κείμενο με πρώτη γλώσσα την ελληνική. Σελίδα τίτλου + σ. 2-15. Αρχή κειμένου: «Ελευθερία - Ομοιότης | Πολίται» και «Libertà - Eguaglianza ļ Cittadini». Προηγείται ο λόγος τον οποίον υποδηλώνει ο τίτλος (ελλ. κείμενο: σ. 2-10՜ ιταλ. κείμενο: σ. 3-11) και ακολουθεί (ελλ. κείμενο:
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 713 σ. 10-14· ιταλ. κείμενο: σ. 11-15) η «Ομιλία μίας Πολίτισσας Βενετής προς τας συμπολίτισσάς της / Discorso d’una Cittadina Veneziana alle sue concittadine». Μετά την ομιλία της Βενετής, ο συγγραφέας ξαναπαίρνει τον λογο (σ. 14 και σ. 15 αντίστοιχα) για να εμψυχώσει αναλογα
τις γυναίκες του Ιονίου («Και εσείς, ω Πολίτισσαι των Ιωνικών Νήσων [.]/ E voi ο Cittadine deci sole Joniche [.]»). Ο Βρανούσης αναφέρει (Εφημερίς, τ. 5, σ. 867) προφορική πληροφορία του Γιώργου Βελουδη ( 1992) ότι «σε ενα βιβλίο πρωτοκόλλου [: της Istruzione Pubblica της Βενετίας], αναγράφεται
αίτηση του stampatore Michele Glichi, με ημερομηνία 8 messidor (26 giugno 1797), να τυπώση il presente Discorso: Un cittadino Cefallonioto alla sua Patria [έντυπο άγνωστο στη βιβλιογραφία]». Αναφορά: Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350 σημ. 3 (αρ. 2). Ελληνική Νομαρχία = Ελληνική Νομαρχία ήτοι
Λόγος περί Ελευθερίας [.]. Συντεθείς τε και Τύποις εκδωθείς ιδίοίς αναλώμασιν προς ωφέλειαν των Ελλήνων παρά Ανονίμου τον Έλληνος, Ιταλία 1806. Ηλιου, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1806.28 (σ. 176)" φωτομηχανική ανατύπωση: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2015. Εφημερίς = Εφημερίς.
Η αρχαιότερη ελληνική εφημερίδα πον έχει διασωθεί. Βιέννη 1791-1797. Εκδότες: οι αδελφοί Μαρκίδες Πονλιον. Ανασυγκρότηση της σειράς σε φωτοτυπική επανέκδοση. Ερευνητική, συλλεκτική και εκδοτική φροντίδα, προλεγόμενα, σημειώσεις κ.τ.λ. Λ. Βρα νούσης, Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού
και Νέου Ελληνισμού, τ. 1-7, Αθήνα 1995-2000. Ο τ. 5 (1995) περιλαμβάνει τα μακρά «Προλεγόμενα»
κα! τις πολυάριθμες διαφωτιστικές σημειώ σεις του επιμελητή. Gaudin, Στοχασμοί ενός Φύέλληνος = Gaudin Emile, Στοχασμοί ενός Φιλέλληνος [1798]. Χρονολογία: «2 frimaire, an 7 de la République Française». H ημερομηνία αντιστοιχεί στις 22 Νοεμβρίου 1798. Τίτλος πρωτοτύπου: Aux habitants de la Grèce.
Το κείμενο μετέφρασε στα ελλη νικά ο Κωνσταντίνος Σταμάτης. Βλ. Βρανούσης, «Αγνωστα», σ. 224-237 (ελληνικό και γαλλικό κείμενο), σ. 125-144 (βιβλιογραφικά), σ. 167-175 (βιογραφικά του Gaudin) και σ. 297-304 (φω τογραφία του ελλην!κού κειμένου). Βλ. επίσης: Βρετός, ΝΕΦ, τ. 2, αρ. 290 (σ. 107-108:
αναφο ρά)· Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 120 (σ. 166: αναφορά). Για τον Gaudin, βλ. και Ariadna Camariano-Cioran, «L’activité d’Émile Claude Gaudin, premier consul de France à Bucarest, Revue roumaine d’histoire, τ. 9, τχ. 2 (1970), σ. 251-260. H αθλιότης των δοκησισόφων = Η αθλιότης των
δοκησισόφων. Ήτοι απολογία υπέρ της πίστεως των Χριστιανών προς αναίρεσιν τινών φιλοσοφικών ληρημάτων. Επιστολή σνντεθείσα παρά Κελεστίνου τον Ροδίου, Εν τη Καισαρική Βασιλική Τυπογραφία της ηγεμωνίας, Τεργέ στη 1793. Βλ. Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (I), αρ. 125 (σ. [243] και 244-245) και
Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 925 (σ. 70). Καταρτζής, Τα ευρισκόμενα = Καταρτζής Δημήτριος, Τα ευρισκόμενα, έκδοτης: К. Θ. Δημαράς, ΟΜΕΔ, Εκδόσεις Ερμής, Αθήνα 1970. Κατήχησις ελευθέρου ανθρώπου = Κατήχησή ελευθέρου ανθρώπου, σνντεθείσα μεν εις την γαλ λικήν γλώσσαν παρά τον πολυμαθέστατου
Σίαβωσιέρ. Μεταφρασθείσα δε εις την ημετέραν απλήν διάλεκτον παρά του Σ. К. Π. προς κοινήν τον φιλτάτου Γένους του χρησιν.
αψ^ζ՜, Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων, Βενετία 1797. Αντίτυπα: EBE: ΦΑΣ *333Μ· Bibliothèque Universitaire des Langues et Civilisations, Παρί σι: Mél. 8o. 42θθ)· Βιβλιοθήκη Λαγανά, αρ. 4961. Πρόκειται για μετάφραση του έργου του Chabeaussière, Catéchisme républicain (βλ.). Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-21 (κείμενο) + 1 λ.σ. +
714 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ λευκό οπισθόφυλλο. Στον κατάλογο της Bibliothèque Universitaire αναφέρεται: «Editeur: Venise, Glielù (sic), 1797. Description: 1 vol. (16-21 p.): in 8o. Text: Italien, grec modem». Δεν πρόκε!ται για δίγλωσση έκδοση· είναι συσταχωμένες η ιταλική μετάφραση, που εκδόθηκε επίσης
από τον Γλυκή, την ίδια χρονιά (Catechismo dell’uomo libero: βλ.) και η ελληνική. Προηγείται η ιταλική, η οποία φτάνει ως την τελευταία σελίδα του κειμένου (σ. 16), δίχως το οπισθόφυλλό της, και ακολουθεί η ελληνική. Τα δύο κείμενα περιβάλλονται από λευκό δίφυλλο, στη μπροστινή όψη του οποίου
αναγράφεται χειρόγραφα ο κοινός ταξ. αρ. Mél. 8ο. 42θθ) και η σημείωση: «de la Chabeaussiere. Catechismo dell’uomo libero, texte italien et traduction grecque. Venise 1897 (sic)»· και τα δύο αντίτυπα φέρουν στη σελίδα τίτλου τους τις σφραγίδες: «Ecole des LL. 00. Vivantes» [: Ecole des Langues
Orientales Vivantes] και «DONS No 6.582». Ο Ηλιού (Προσθήκες, αρ. 211* [σ. 257-265]) βιβλιογραφεί το αντίτυπο της Ecole des Langues Orientales Vivantes / Bibliothèque (αναφέρε! ταξ. αρ. Mél. 8o. 420 και σημείωνε! ότι προέρχεται από τη Βιβλιοθήκη του W. Brunet de Presle), δημοσιεύει ολόκληρο το
ελληνικό κείμενο, κάνει σχόλια για το πρωτότυπο, για τη ση μασία των Κατηχήσεων, ειδικά στον ελληνικό χώρο (σ. 265: «Για την Ελλάδα του 1797/8 η απλή μετάφραση αυτού του έργου αποτελεί μια επαναστατική εκδήλωση στο χώρο του βιβλίου και στο χώρο των κοινωνικών ιδεών») και κάνει υποθέσεις για τη
«Δημοκρατική Κατήχηση» του Ρήγα (για το ίδιο, βλ. και Βρανούσης, «Ο “Πατριωτικός ύμνος”», σ. 6-7 σημ. 3). Βλ. Βρετός,
ΝΕΦ, τ. 2, αρ. 280 (σ. 105: αναφορά)· Λαδάς-Χατζηδήμος, Е.Д (II), αρ. 61 (σ. 67-68· σ. 65-66: φωτογραφία της σελίδας τίτλου και της αρχής του κειμένου· αναφέρουν αντίτυπο στη Βιβλιοθήκη Γεωργίου Λαδά)· Βίβλωθήκη Λαγανά, αρ. 4961 (σ. 211-212). Πβ. Βρανούσης, Άπαντα: Ρήγας ΒελεσπνλήςΦεραίος, τ. B',
Αθήνα 1968, σ. 756-759 (αποσπάσματα). Αρχικά είχε υποτεθεί (Βρανούσης, ό.π., σ. 752՛ Ηλ!θύ, Προσθήκες, σ. 264՛ Εφημερίς, τ. 5, σ. 865-870) ότι μεταφραστής ήταν ο Ζακυνθινός Σπυρίδων Κ. Πρεβέτος, εγκατεστημένος στην Τεργέστη. Κατόπιν, ο Βρανούσης δέχτηκε την προφορική πληροφορία του Βελουδή (1992)
ότι ήταν ο Γιαννιώτης Σπυρίδων Κολοβός («Σπυρί δων Κολοβός Πολίτης»). Η μαρτυρία του Βελουδή (Εφημερίς, ό.π., σ. 867-869): «σε ένα βιβλίο πρωτοκόλου της Istruzione Pubblica [.] αναγράφεται αίτηση του stampatore Michele Glichi, με ημερομηνία 8 messidor (26 giugno 1797), να τυπώση il presente
Discorso: Un cittadino Cefallonioto alla sua Patria [.]. Ακολουθούν άλλες αναγραφές εγκρινομένων εκδόσεων και ανάμεσα τους πάλι ο Michele Glichi, ο οποίος ζητάει και παίρνει την έγκριση να τυπώση τον Catechismo Repubblicano του La Chabeaussiere, traduzione in greco dal cittadino Spiridione
Colovon. Σύμφωνα με τον Βρανούση, το τυπογραφικό κόσμημα της έκδοσης είναι σήμα του οίκου των Γλυκήδων (πέρα από το κλασικό: η Μέλισσα με τα αρχικά N και Γ), το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί σε παλιότερες εκδόσεις. Από μία πρώτη σύγκριση, διαπιστώνεται ότι: (α) ως προς τον τίτλο, η ελληνική μετάφραση
είναι κοντά στην ιταλική (Κατήχησις ελευθέρου ανθρώπου\ΟαΙβ^ύΜθ dell’uomo Ubero)՛ (β) η ελ ληνική έχει στη σ. 3
εσωτερικό τίτλο και σύντομο σημείωμα («Κατήχησις δημοκρατική | Ανα γκαιότατη παντί ελευθέρω ανθρώπω, και πρόξενος μάλιστα μεγάλης ωφελείας, παρά διδασκά λων ερμηνευθείσα τοις εν μαθήμασιν αρχαρίοις»), το γαλλικό κείμενο έχει αντίστοιχα εσωτερικό τίτλο «Catéchismefrançais», αλλά όχι η ιταλική μετάφραση του Γλυκή ή εκείνη της Πάδοβας (βλ. Catechismo dell’uomo libero)՛ (γ) το εξώφυλλο στην ελληνική εκδοχή είναι πιο κοντά στην ιταλική του Γλυκη, ενω ορισμένα εσωτερικά τυπογραφικά χαρακτηριστικά (π.χ. η στοίχιση/θέση των τίτλων των ερωταποκρίσεων) φέρνουν το ελληνικό πιο κοντά στις γαλλικές εκδόσεις· (δ) νοημα τικά, το ελληνικό κείμενο είναι πάρα πολύ κοντά στο ιταλικό της έκδοσης Γλυκή. Προφανώς, η ελληνική μετάφραση έγινε από την ιταλική, αφού αναπαράγονται πράγματα που υπάρχουν σε εκείνη και όχι στο γαλλικό πρωτότυπο: αλλαγές στη σειρά των λέξεων (βλ. π.χ. στο «Τις ο πλά στης σου;» η ακόμα την αρχή του κειμένου στο «Τις δε ο θεός ούτος;» κ.λπ.) ή πολύ σημαντικές
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 715 διαφοροποιήσεις του ιταλικού από το γαλλικό, οι οποίες αναπαράγονται αυτολεξεί στο ελληνικό (βλ. ενδεικτικά τα «Τι εστί ψυχή;» και «Είναι αθάνατος η ψυχή;»). Κάποτε, όμως, το ελληνικό κείμενο είναι πιο αναλυτικό από το ιταλικό. ΓΥα το περιεχόμενο, βλ. στις σ. 429-440.
Κοραής, Αδελφική διδασκαλία = [Κοραής Αδαμάντιος], Αδελφική Διδασκαλία προς τους ευρι σκομένους κατά πάσαν την Οθωμανικήν επικράτειαν Γραικούς. Εις αντίρρησιν κατά της ψευδωνύμως εν ονόματι του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ιεροσολύμων εκδοθείσης εν Κωνσταντινουπόλει Πατρικής Διδασκαλίας. Εν Ρώμη. Εν
έτει Α. της Ελευθερίας αψ^η'. Έργο ανώνυμο του Αδαμάντιου Κοραή σε απάντηση της Πατρικής διδασκαλίας (βλ.), το οποίο τυπώθηκε στο Παρίσι, το καλοκαίρι του 1798. Βλ. Ηλιου, Προσθήκες, αρ. 215* (σ. 268-270: ανα λυτικά στοιχεία για την πατρότητα, την κυκλοφορία και τη σημασία του έργου)· Λαδάς ֊
Χατζηδημος, Ε.Β. (II), αρ. 95 (σ. 110-118: δημοσιεύουν μεγάλα αποσπάσματα· αναφέρουν αντίτυπα: «Βιβλιοθήκη Αθανασίου Χατζηδήμου και Γεννάδειος Βιβλιοθήκη C. 127 [δύο αντίτυπα]»). Νεό τερες ανατυπώσεις (Αθήνα 1852 και 1949), με πιο πρόσφατη στη σειρά: Πολίτικά φυλλάδια (17981831) τον Κοραή, Εθνικό
Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1983. ---- , Άσμα πολεμιστήριον = [Κοραής Αδαμάντιος], Άσμα πολεμιστήριον των εν Αιγύπτω περί ελευθερίας μαχομένων Γραικών, Εν τη κατ’ Αίγυπτον Ελληνική τυπογραφία ΑΩ'. Έργο ανώνυμο του Κοραή, που τυπώθηκε στο Παρίσι, το 1800. Βλ. Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 3168 (σ.
234-235). Ανατύπωση στη σειρά: Πολιτικά φυλλάδια (1798-1831) τον Κοραή, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1983. Βλ. και Άσμα
πολεμιστήριον ( 1982). ---- , Ισοκράτονς λόγοι = [Κοραής Αδαμάντιος], Ισοκράτους λόγοι και επιστολαί, μετά σχολίων παλαιών. Οις προσετέθησαν σημειώσεις, και των Αυστοσχεδίων στοχασμών περί της Ελλη νικής παιδείας και γλώσσης ακολουθία. [.], Μέρος A', Εκ της Τυπογραφίας Φψμίνου Διδότου, Παρίσι
ΑΩΖ'. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1807.31 (σ. 212-213). ---- , Σάλπισμα πολεμιστήριον = [Κοραής Αδαμάντιος], Σάλπισμα πολεμιστήριον, Εν Αλεξαν δρεία, Εκ της ελληνικής τυπογραφίας Ατρομήτου του Μαραθωνίου, 1801. Έργο ανώνυμο του Κοραή, που τυπώθηκε στο Παρίσι, το 1801. Επόμενη έκδοση με
διορθώσεις και συμπληρώσεις: [Παρίσι] 1821. Ανατύπωση στη σειρά: Πολιτικά φυλλάδια (1798-1831) τον Κο ραή, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1983. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1801.47 (σ. 21). Κρίτωνος στοχασμοί = Στοχασμοί τον Κρίτωνος, Εκ της Τυπογραφίας Φιρμίνου Διδότου, Πα ρίσι 1819. Για
αντίτυπα, την πατρότητα, την έκδοση και για νεότερες εκδόσεις, βλ. κυρίως: Πολέμη, Ελλη νική Βιβλιογραφία, 1819.119 (σ. 54). Λοβέρδος Κωστής, Ιστορία = Λοβέρδος Κωστής Ιωάννης Παύλος, Ιστορία της νήσου Κε φαλληνίας. Δοκίμων συγγραφέν ααλιστίυπό Ιωάννου Π. Αοβέρδου Κωστή εξελληνισθέν υπό Παύλου
Κωνσταντίνου Γρατσσίτου και διά πολλών σημειώσεων πλουτισθέν, εκδίδοται επιμέ λεια Γερασίμου Α. Αοβέρδου Κωστή, τύποις Προόδου, Κεφαλονιά 1888. Βλ. και IEEE, «Saggio storico». Μάνεσης, Χειρόγραφα Αρλιώτη = Περί Νικολάου Αρλιώτη (1731-1812) καί των χειρογράφων χρονικών αυτού υπό Ν. Β. Μάνεση,
Τυπογραφείου «Αθηνά» Αρσενίου Κάου, Κέρκυρα 1873. Αντίτυπο: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: Gennadeion, BG 224.2. Η έκδοση,
όπως αναφέρεται, αποτε λούσε το πρώτο μέρος της σειράς: «Κερκυραϊκά απομνημονεύματα». Το κείμενο αναδημοσιεύ τηκε: Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 8 (Αρλιώτης - Μαβίλης - Μουστοξνδης. Αφιέρωμα 1860-1960), Κέρ κυρα 1960, σ. 69-141. Χρησιμοποιώ την πρωτότυπη έκδοση. Το δημοσιευμένο από τον Μάνεση κείμενο δεν είναι ούτε πλήρες ούτε το αυθεντικό (το οποίο ήταν γραμμένο στην ιταλική γλώσσα),
716 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ αλλά, δυστυχώς, μία ελάχιστη «σύνοψη». Οπότε, οι όποιες κρίσεις και αξιολογήσεις, που αμέσως ή εμμέσως αποδίδονται στον Αρλ!ώτη, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη με επιφύλαξη. Ως προς τις καταγραφές που αφορούν την περίοδο 1797-1799, ο εκδότης-μεταφραστής αναφέρει σε αρκετά σημεία
ότι είχαν ήδη αφαιρεθεί πολλά φύλλα του πρωτοτύπου (π.χ. σ. 61,62, 63: αφορούν κυρίως μεγάλα διαστήματα από τις αρχές Αυγούστου 1797 μέχρι τα τέλη Ιανουάριου του 1798). Από την εκδοχή του κειμένου που παρουσιάζει ο Μάνεσης δεν τεκμηριώνεται, πάντως, η ιδ!αίτερα θερμή υποστήριξη του civile Νικολάου
Αρλιώτη στη ρεπούμπλικα, την οποία αναφέρουν συχνά οι μελετητές. Μετά από μία σύντομη συμμετοχή του στο Δημαρχείο και σε επιτροπές, από το φθινόπωρο και μετά, από τις καταγραφές του (όπως τουλάχιστον τις αποδίδει ο εκδότης) προ κύπτει απόσυρση και σαφής διαφωνία, η οποία μεγεθύνεται σταδιακά: βλ.
ενδεικτικά: σ. 61-62 (αρχή της διαφωνίας με τον Gentili, 2 Σεπτεμβρίου 1797) και 62-63 («βλέπομεν τον Αρλιώτην ιδιωτεύοντα, πιθανώς δυσαρεστηθείς εκ του αποτελέσματος της συνδιασκέψεως εκείνης, παρητήθη της θέσεως», «φαίνετα! πιθανωτέρα η εικασία ότι είχεν αποσυρθεί εκ των δημοσίων λειτουργειών, και
περιορισθή εις τας προσφιλείς ιδιωτικάς αυτού ασχολίας»). Οι παρατηρήσεις αυτές επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία για τη στάση του, που έχουν εκτεθεί στις προηγούμενες σελίδες. Κατά την περίοδο της πολιορκίας ήταν αναμφισβήτητα φίλα προσκείμενος στους πο λιορκητές, τους οποίους και επισκεπτόταν,
μαζί με άλλους Κερκυραίους (βλ. κυρίως, σ. 68-70). Μεταξάς, Σημειώσεις = Σημειώσεις του υποπλοιάρχου
του ρωσικού στόλου Γιεγκόρ Μεταξά. Η ρωσική ναυτική μοίρα στα Ιόνια νησιά 1798-1799, μετάφραση και επιμέλεια: Ναταλία Νικολάου - Κώστας Δεληγιώργης - Πέτρος Καλογερόπουλος, επιμέλεια έκδοσης: π. Γεώργιος Αντζουλάτος, Ιερά Μητρόπολις Κεφαλληνίας, Αργοστόλι 2016. Η μετάφραση είναι πρόχειρη και συχνά
πάρα πολύ προβληματική (εσφαλμένη απόδοση ονομά των, αξιωμάτων και τοπωνυμίων, ακυριολεξίες κ.λπ. και “κακά ελληνικά”). Οπωσδήποτε, χρειά ζεται μια πιο φροντισμένη, σχολιασμένη και υπεύθυνη μετάφραση της πολύ σημαντικής αυτής πηγής. Μπωζούρ, Πίνακας του εμπορίου = Μπωζούρ Φελίξ, Πίνακας του
εμπορίου της Ελλάδος στην Τουρκοκρατία (1787-1797). Παρίσι, έτος VIII (1800), Εκδόσεις Συλλογή/Αδελφοί Τολίδη, Αθήνα 1974. Νεκρικοί διάλογοι = [Κοντός Πολυζώης], Νεκρικοί διάλογοί I. Συντεθέντες και στιχουργηθέντες παρά του Αιακού εις τον Άδην, προτροπή του Πλούτονος (sic), ένθα και ετυπώθησαν,
επιμελεία και διωρθώσεί του Ραδαμάνθυος, προς ημάς δε μετεκομίσθησαν παρά του Ερμού, Μέρος πρώτον, Εν Άδου επί έτους 5793 [= Βιέννη 1793]. Βλ. Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (I), αρ. 136 (σ. 255-259) και Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 3164 (σ. 234). Όρμος σωτήριος = Όρμος σωτήριος. Βιβλίον ψυχωφελές,
ευμεθόδως φιλοπονηΟέν, εις τέσσαρά τε Κεφάλαια διαιρεθέν, και εν απλή φράσει συντεθέν παρά του ευγενεστάτου, και φιλογενούς Άρχοντος Ποστελνίκου κυρίου κυρίου Βασιλείου. Παρά δε της Αγίας και ιεράς Συνοδου ακριβώς θεωρηθέν και επικυρωθέν. Εν Κωνσταντινουπόλει αψ^ζ' έτει. Τύποις εκδίδοται αναλώμασι
των τιμιωτάτων εν πραγματευταίς αυταδέλφων Ευσταθίου και Ιωάννου Ρέσσου, οις και προσηνέχθη· δι’ επιστασίας δε κυρίου
Φιλίππου Μιχαήλ του εκ Θεσσα λονίκης. ΑΩΕ'. 1805. Παρά τη εν Βιέννη της Αουστρίας Ελληνική Τυπογραφία Ιωάννας Σχράιμβλ. Το βιβλίο είχε συνταχθεί ήδη το 1798 και είχε πάρει την «έγκριση» του Πατριαρχείου, αλ λά εκδόθηκε στη Βιέννη το 1805. Ο Αποστολόπουλος (Η Γαλλική επανάσταση, σ. 52) αναφέρει ότι, αν και ήταν έτοιμο και εγκεκριμένο από τα τέλη Σεπτεμβρίου 1798, «έμεινε αδημοσίευτο και την 1η Δεκεμβρίου 1798 οδηγείται προς το πατριαρχικό τυπογραφείο το έργο του Παριου
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 717 [= Χριστιανική απολογία]». Στην αχρονολόγητη επιστολή του συγγραφέα «Προς την αγίαν και ιεράν Σύνοδον» (2 σ.χ.α.), το βφλίο εμφανίζεται ως δική του πρωτοβουλία με σκοπό να στηλ!τεύσει «το προσωπείον της προ καιρού υποτρεφομένης φθοροποιού ψευδοφιλοσοφίας». Η απάντηση του
Γρηγορίου Ε' (ημερομηνία: 30 Σεπτεμβρίου 1798, 1 σ.χ.α.) ήταν θετική: η Σύνοδος το βρήκε «άμεμπτον». Ίσως να μην τυπώθηκε τότε γιατί δεν ανταποκρινόταν στη συγκυρία, ίσως γιατί δεν κρίθηκε τόσο μαχητικό και τόσο «πολιτικό» όσο η Χριστιανική απολογία. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1805.79 (σ.
152-153). Πάριος, Αντιφώνησή = [Πάριος Αθανάσιος], Αντιφώνησις προς τον παράλογον ζήλον, των από της Ευρώπης ερχόμενων φιλοσόφων, δεικνύσα, ότι μάταιος, και ανόητος είναι ο ταλανίσμός οπού κάνουσι του γένους μας, και διδάσκουσα ποια είναι η όντως, και αληθινή φιλοσοφία. Τούτοις προσετέθη, και
παραίνεσις ωφελημοτάτη (sic) προς τους αδεώς πέμποντας τους υιούς των εις την Ευρώπην χάριν πραγματείας, αμφότερα σχεδιασθέντα, και συντεθέντα παρά Ναθαναήλ Νεοκαισσαρέως του εν τω αγίω άρει ησυχάζοντος. Νυν δε πρώτον τύποις εκδοθέντα δαπάνη των εντιμότατων πραγματευτών κυρίων Ιωάννου Καρακάλλου,
και Δημητρίου Κοντογόνη των πελοποννησίων, Παρά Μπράντατζ και Μπέσεκ, Τεργέστη 1802. Ψευδώνυμο έργο του Αθανάσιου Πάριου. Βλ. Ηλιού, Ελληνική Βιβλιογραφία, αρ. 1802.5 (σ. 2829). ---- , «Εγχειρίδιον απολογητικόν» = [Πάριος Αθανάσιος], «Εγχειρίδιον απολογητικόν δια βραχέων προς τας δεινάς κατηγορίας
τας κατά του συγγραφέως της προεκδοθείσης αντιφωνήσεως γενομένας υπό του Ιατροφιλοσόφου Κυρίου Διαμαντή του
Κοραή». Βλ. К. Θ. Δημαράς, «Αθανάσιος Πάριος και Κοραής: το ανέκδοτο “Εγχειρίδιον Απολογητικόν” (1809)», Τα Ιστορικά, τ. 20, τχ. 39 (Δεκέμβριος 2003), σ. 313-334 (το κείμενο: σ. 322-334). Προη γείται εισαγωγικό κείμενο του Φίλιππου Ηλιού: «Αθανάσιος Πάριος και Διαμαντής Κοραής: μία έκδοση
σχεδιασμένη από τον К. Θ. Δημαρά», σ. 307-311. ---- , «Νέος Ραψάκης» = [Πάριος Αθανάσιος], «Νέος Ραψάκης, ήτοι έλεγχος της αντίχρι στου κατά των θείων Γραφών συκοφαντίας, προς ερεθισμόν των απλουστέρων εν είδει αντιρρήσεως μεθοδευθείσης παρά τίνος των νέων λιμπερτίνων κατά της Πατρικής Δι
δασκαλίας, της χάριν ασφαλείας προεκδοθείσης των χριστωνύμων λαών». Βλ. Βρανούσης, «Αγνωστα», σ. 305-329 (κείμενο) και σ. 251-288 (επαγωγικά για τον συγγραφέα και το κείμενο). ---- , Χριστιανική απολογία = [Πάριος Αθανάσιος], Χριστιανική απολογία συντεθείσα μεν υπό τίνος Φιλαδέλφου Χριστιανού προς
ωφέλειαν των ευσεβών, αξιώσει του Παναγιωτάτου και Θειοτάτου Πατριάρχου κυρίου Γρηγορίου, επιθεωρηθείσα δε καί πολλαχού ως οιόντε επιδιορθωθείσα παρά τίνος ευσεβούς φιλοσόφου ήδη τε τυπωθείσα αναλώμασιν ανδρός ζηλωτού καί θεοσεβούς, Εν τω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως τυπογραφείω, 1798.
Αντίτυπα: Γεννάδεως Βιβλιοθήκη: Gennadeion Β/Τ 1561.21 (94 σ.· έκδ. 1798). Επόμενες εκδό σεις (με αρκετές διαφοροποιήσεις από την πρώτη έκδοση): Λειψία 1800 (Gennadeion Τ 1561.211) και 1805 (Gennadeion Τ 1561.212). Πβ. Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (Η), αρ. 126 (σ. 190-197) και Ηλιού, Ελληνική
Βιβλιογραφία, αρ. 1805.12 (σ. 129). Για μια ερμηνεία των διαφοροποιήσεων ανά μεσα στην έκδοση του 1798 και στις δύο επόμενες,
βλ. Αποστολόπουλος, Η Γαλλική επανάσταση, σ. 42-62 και ο ίδιος, «“Χριστιανική απολογία” (1798) ֊ “Απολογία χριστιανική” (1800, 1805)», Ο Ερανωτής, έτ. ΛΗ'-ΛΘ', τ. 23 (2001: Μνήμη Άλκη Αγγελον), σ. 326-328, αλλά και Ηλιού, ό.π. Πατριαρχική εγκύκλιος A' Εγκύκλιος προς τους κατοίκους των Ιόνιων νησιών, τυπωμένη στο πατριαρχικό τυπογραφείο της Κωνσταντινούπολης. Χρονολογείται «Εν μηνί Σεπτεμβρίω Ινδικτιώνος B', 1798)). Ο Βρα νούσης υποστηρίζει («Άγνωστα», σ. 179-180 και 197-198) ότι κυκλοφόρησε στις αρχές του μήνα, αφού στα μέσα του Σεπτέμβρη φαίνεται να είχε φτάσει στο Παρίσι, μιας και σε αυτήν απάντησε
718 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ ο Κωνσταντίνος Σταμάτης με την «Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος», με ημερομηνία 23 Σε πτεμβρίου/4 Οκτωβρίου 1798. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: Copies of original letters, τ. 2, σ. 228-231 (κείμενο) και σ. 232-236 (αγγλική μτφρ.)" Tunzi, Storia, σ. 162-163 (ιταλική περίληψη)՛ Χιώτης,
Απομνημονεύματα, σ. 679-682' Πα παδοπούλας - Αγγελόπουλος, Τα κατά τον αοίδιμον, τ. 1, σ. 201-204՛ Κανδηλώρος, Γρηγόριος E', σ. 51-54 (αντλεί από τον Χιώτη)' Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 103 (σ. 135-138: το κείμενο από το χφ. του μητροπολίτη Παροναξίας Νεόφυτου Λαχοβάρη)՛ Βρανούσης,
«Αγνωστα», σ. 243247 (το κείμενο՛ σχόλια στις σ. 179-180 και βιβλιογραφικό σημείωμα στις σ. 242-243՛ εκδίδει το κείμενο με βάση αντίτυπο [«το μόνο μέχρι σήμερα γνωστό»] από τη συλλογή Δημαρά). Πβ. Ζερλέντης, «Πατριαρχών γράμματα», σ. 98,101 και σημ. 1 (όπου σύγχυση και εσφαλμένη χρονολόγη ση)՛ Β.
Σ. Καραγεώργος, «Η Πατριαρχική εγκύκλιος του Γρηγορίου Ε' προς τους Επτανησίους. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Γαλλική επανάσταση», στο: Χαριστήριος τόμος προς τιμήν τον Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Ä, Αρμός, Αθήνα 2000 (ανάτυπο)՛ Κουρκουμέλης, «Οι ρωσικές προκηρύξεις», σ. 226-227 σημ. 6.
Οι Λαδάς-Χατζηδήμος υποστηρίζουν (ό.π., σ. 135) ότι ο Χιώτης τη δημοσίευσε είτε «από κάποιο αντίγραφο που έχει μερικές διαφορές από το χειρόγρα φο του Λαχοβάρη ή τη μετέφρασε στα ελληνικά (επειδή δεν είχε το χειρόγραφο) από την ιταλική μετάφραση». Όμως, η υπόθεση πρέπει να αποκλειστεί εφόσον η
σύγκριση με το δημοσιευόμενο από τον Βρανούση δείχνει ελάχιστες επουσιώδεις διαφορές, που οφείλονται σε παραναγνώσεις ή
σε παραλείψεις δευτερευουσών λέξεων. Φαίνεται ότι άμεσα το Πατριαρχείο έστειλε την ίδια εγκύ κλιο και σε άλλες περιοχές της δικαιοδοσίας του, πέρα από το Ιόνιο: ο Βρανούσης («Αγνωστα», σ. 197-198) φέρνει ως παράδειγμα εγκύκλιό του προς τον μητροπολίτη Σμύρνης, 23 Σεπτεμβρίου 1798, στην οποία
επισυνάπτει και εκείνη προς τους Ιονίους. Ιταλική μετάφραση: Breve del Santis simo Patriarca Ecumenico (βλ.). Μνεία της εγκυκλίου στο Notizie dell’IsoU ex-Venete (βλ.). Πατριαρχική εγκύκλιος Β' = Τω θεοφιλεστάτω αρχιεπίσκοποι Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Ιθάκης [.] και τοις εντιμοτάτοις κληρικοίς
και ενλαβεστάτοις ιερενσι και τοις τψιωτάτοις προεστώσι και προκρίτοις και λοιποίς απαξόπασιν ενλογημένοις χριστιανοίς των μερών τούτων [.]. Η εγκύκλιος, με ημερομηνία 5 Σεπτεμβρίου π.η. (16 Σεπτεμβρίου 1798), αντλημένη από αντί γραφο του «Αρχειοφυλακείου Ζακύνθου», δημοσιεύτηκε στις αρχές του
εικοστού αιώνα. Βλ. Α. Σ. Μπισκίνης, «Ιστορικά σημειώματα» (βλ.՛ δημοσιεύεται το κείμενο της πατριαρχικής εγκυ κλίου και η συνοδευτική επιστολή του δραγουμάνου Κωνσταντίνου Καρατζά). Ο Μπισκίνης πα ρατηρούσε ότι αυτή ήταν διαφορετική από εκείνη που είχε δημοσιεύσει ο Χιώτης και παρέμενε ως τότε
ανέκδοτη. Πατρική διδασκαλία = Διδασκαλία Πατρική σνντεθείσα παρά του Μακαριωτάτου Πατριάρχου της αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ κυρ Ανθίμου εις ωφέλειαν των ορθοδόξων χριστιανών νυν πρώ τον τυπωθείσα δι’ ιδίας δαπάνης του Παναγίου Τάφον. Εν Κωνσταντινουπόλει παρά τω Τυπογράφω Πογώς Ιωάννου εξ Αρμενίων,
αψ^η'. Για την πατρότητα και το κλίμα της έκδοσης, αλλά και πληροφορίες για άλλα αντίτυπα και μετα φράσεις του
έργου, βλ. Clogg, «The “Dhidhaskalia Patriki”»՛ Ηλιού, Προσθήκες, ар. 217* (σ. 271275)՛ Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 99 (σ. 123-130)՛ Κόκκωνας, «Ένας αυτόπτης μάρτυ ρας» (σ. 81 : καταγράφει δέκα αντίτυπα). Ο Κόκκωνας (ό.π.) επιλύει, πεπτικά νομίζω, το ζήτημα του συγγραφέα και τεκμηριώνει δύο εκδόσεις του έργου, στην Κωνσταντινούπολη: την πρώτη στις αρχές (ίσως τον Μάρτιο) του 1798 και τη δεύτερη μάλλον το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς. Αν και ο Αθανάσιος Πάριος σημείωνε στον «Νέο Ραψάκη» ότι αφορμή για την έκδοση του έρ γου στάθηκε το «βιβλιάριου [.] Ρόπαλον του Ηρακλέους» του Ρήγα, το κείμενο της Πατρικής Διδασκαλίας στρέφεται ρητά κατά «του πρώτου αποστάτη διαβόλου», ο οποίος «εμεθοδεύθη εις τον τρέχοντα αιώνα μιαν άλλην πονηριάν και απάτην ξεχωριστήν, δηλαδη το νυν θρυλλούμενον σύστημα της ελευθερίας» (βλ. σχετικά: Ηλιού, ό.π., σ. 272-273՛ πβ. Κόκκωνας, ό.π., σ. 74). Βλ. επίσης: Κοραής, Αδελφική διδασκαλία.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 719 Περραφός, Ρήγας = [Περραφός Χριστόφορος], Σύντομος βιογραφία τον αοώίμον Ρήγα Φεραίον τον Θετταλού, Τυπογραφία Ιω. Αγγελοπούλου, Αθήνα 1860. Φωτομηχανική ανατύπωση: Βφλιοπωλείον Νότη Καραβία, Αθήνα 1973. ----- , «Ύμνος εγκωμιαστικός» = [Περραφός Χριστόφορος], «Ύμνος
εγκωμιαστικός παρ’ όλης της Γραικίας προς τον αρχιστράτηγον Μποναπάρτε. Εις τον ήχον της Καρμανιόλας» [1798]. Το κείμενο αναδημοσίευσε στα νεότερα χρόνια ο Σπυρίδων Λάμπρος (Μικταί σελίδες, Αθήνα 1905, σ. 649-650). Βλ. το κείμενο επίσης στο: Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 124 (σ. 182-183) και εν
μέρει στο: Βρανούσης, «Ο “Πατριωτικός ύμνος”», σ. 22 (316)-23 (317). San Cosmà. Τα ληξιαρχικά βιβλία = San Cosmà, a Panaretianica Potami). Ta ληξιαρχικά βι βλία. 1762-1864, μεταγραφή - επεξεργασία - σχολιασμός: Καρολίνα Ασλάνη, πρόλο γος: Αννίτα Π. Παναρέτου, Αθήνα 2010. Σταμάτης Κωνσταντίνος βλ.
Φιλόπατρις Ελευθεριάδης. Τρόπαιον εκ της Ελλαδίκής πανοπλίας = Τρόπαιον εκ της Ελλαδικής πανοπλίας κατά των οπαδών του Κοπερνίκον εν τρισί διαλόγοις, φύοπονηθέν παρά του Διδασκάλου των Επιστημών της εν Κωναταντννονπόλει Πατριαρχικής Σχολής Σέργιον Μακραίου [.], Εν τη τυπογραφία Αντωνίου Πίλχερ,
Βιέννη 1797. Βλ. Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 76 (σ. 99). Φιλόπατρις Ελευθεριάδης, Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος. Ψευδώνυμο του Κωνσταντίνου Σταμάτη. Τίτλος της γαλλικής μετάφρασης: «Aux habitants de la Grèce». Τοποχρονολογία: «Εν Κωνσταντινουπόλει, εκ της τυπογραφίας του Πογόζι εξ Αρμενίων,
έτει από της ενσάρκου οικονομίας, αψ^η', δ' Οκτωμβρίου (sic)». Βρανούσης, «Αγνωστα», σ. 210223 (δίγλωσσο
κείμενο: ελληνικά και γαλλικά), σ. 125-208, 209 (εισαγωγικά) και σ. 289-296 (φω τογραφία του ελληνικού κειμένου)- Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 118 (σ. 156-163: γαλλικό κείμενο). Οι παραπομπές στην έκδοση του Βρανούση. Φιλόπατρις Ελευθεριάδης τοις νησώταις τον ιωνικού πέλαγους. Προκήρυξη του
Κωνσταντίνου Σταμάτη. Μάρτιος 1799. Βλ. Κουμαριανού, «Ενέργειες», σ. 154174: 171-174 (το κείμενο)- Βρανούσης, «Άγνωστα», σ. 247-250 (σχόλια). Α.2.2. ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ Alberti - Cessi, Verbali = Verbali delle sedute della Municipalità Provvisoria di Venezia: 1797, επιμ. Alberti Annibaie - Cessi Roberto, τ.
1 /parte I-II (Sessioni pubbliche e private), N. Zanichelli, Μπολόνια 1928 (parte I) - 1929 (parte II)- τ. 2 (Comitati Segreti e documenti diplomatici), N. Zanichelli, Μπολόνια 1932՛ τ. 3 (Documenti diplomatici. Indici), N. Zani chelli, Μπολόνια 1940. Akuni versi inediti = Akuni versi inediti di
Demetrio Arlioti Corcirese, Tipografia Jonia di Spiridione ed Arsenio Cao, Κέρκυρα 1860. Αντίτυπο: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: GEN MGL 619.85. Εκδότης ο Νικόλαος Μάνεσης. Arnault, Œuvres = Œuvres de Antoine Vincent Arnault, de l’ancien Institut de France, etc., etc. Mélanges, A. Bossange, Libraire, Rue
Cassetti, No 22 - Leipzig, Même Maison, Reichs Strasse, Παρίσι 1827. ----- , Souvenirs = Souvenirs d’un Sexagénaire. Par Antoine Vincent Amault, de l’Académie Française, τ. 1-4, Librairie Duféy, Rue des Marais-S.-G. 17, Παρίσι 1833. Bellaire, Précis = Précis des opérations générales de la division
Française du Levant, ecc., dédié aux armées françaises. Par J. P. Bellaire, Capitaine d’infanterie,
attaché à l’Etat-MajorGénéral de l’Armée, Chez Magimel-Humbert, Παρίσι XIII (1805).
720 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Botta, Storia d’Italia = Storia d’Italia dal 1789 al 1814, scritta da Carlo Botta, τ. 1-4, G. Didot, il maggiore, Παρίσι 1824. -----, Storia naturah = Storia naturah e medica dell’isola di Corfú, di Carlo Botta, medico dell’armata d’Italia, 1799. Breve del Santissimo Patriarca
= Breve del Santissimo Patriarca Ecumenico di Costantinopoli mandato alh Isole ex Venete del Levante. Traduzione dal Greco. Costantinopoli. 1798. Αντίτυπα: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.20· Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: H.G. 108.69՜ Biblioteca
universitaria di Padova: Mise. T287. Πρόκειται για ιταλική μετάφραση της πρώτης πατριαρχικής εγκυκλίου (βλ. Πατριαρχική εγκύκλιος Ä). Σελίδα τίτλου και κείμενο στις σ. 3-8. Στο τέλος του κειμένου (σ. 8): «Settembre In dizione 6)). Οι Λαδάς - Χατζηδήμος υποθέτουν πως «τυπώθηκε κρυφά στην Κέρκυρα».
Αδύνατο, κατά τη γνώμη μου, δεδομένου ότι το Τυπογραφείο ελεγχόταν από τους Γάλλους μέχρι τον Μάρ τιο του 1799. Αναφορά: Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 129 (σ. 199). Πβ. Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 634 (σ. 95: αντλεί από τους προηγούμενους). Bulgari, Documenti = Documenti del Servigio prestato alh
Armi delle Potenze Coalizzate nella Conquista della Città, e Fortezze di Corfú, dal Nobile Conte Nicolò Bulgari. Sopraintendente dell’Isola, e Comandante delh Truppe Greche ե c. ère. Dalla stamperia di Corfu. 1799. Σπανιότατη έκδοση. Συμβουλεύτηκα το αντίτυπο της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης (αρ. εισ.
4888՜ δωρεά από τη Βιβλιοθήκη Σπυρίδωνος Λάμπρου). Στο εξώφυλλο εικονίζεται ο δικέφαλος αετός, έμβλημα του
τσάρου της Ρωσίας. Το βιβλίο, δίχως σελιδαρίθμηση ή φυλλαρίθμηση, αφιερώνεται στον Ευγένιο Βούλγαρη (σ. [3]-[4]՜ τοποχρονολογία: «Corfú li 11 Giugno 1799 S.V.») και περι λαμβάνει εντολές των αρχηγών των δύο στόλων ή αλληλογραφία τους με τον Βούλγαρη (και το αντίστροφο) από τα μέσα περίπου του
Νοεμβρίου 1798 μέχρι και τον Απρίλιο του 1799 (σ. [149]). Ακολουθεί βεβαίωση του προξένου της Αγγλίας Σπυρίδωνος Φορέστη (8 Μα'ί'ου 1799 έ.ν.) για τον ρόλο του Βούλγαρη κατά την πολιορκία της Κέρκυρας (σ. [151]) και έγγραφο του προέδρου της Συγκλήτου Angelo Orio (1η Ιουνίου 1799 έ.π.) προς τον
Βούλγαρη για αναδιοργάνωση των στρατιωτικών σωμάτων της υπαίθρου (σ. [153]). Πολύ συχνά (σ. [15], [17], [19] κ.λπ.) τα κεί μενα φέρουν την υπογραφή του Γεωργίου Παλατίνου, γραμματέα και διερμηνέα του Ουσακώφ. Αναφορές: Λάμπρος, «Ιστορική πραγματεία», σ. 598՜ Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. Ι,αρ. 565, σ.
173՜ Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 178 (σ. 250-268: δημοσιεύουν μεγάλα αποσπάσματα και στη σ. 252 φωτογραφία της σελίδας τίτλου, από το αντίτυπο της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης)՜ Παπαδό πουλος, Ι.Β., αρ. 660 (σ. 101՜ αντλεί από τους παραπάνω). Capitulation de la Place de Corfou / Καπιτολατζιόν της
Χώρας των Κορυφών. Αντίτυπα: AD, В 6 190, υποφ. «No 58. Isles Joniennes. Corfou»՜ Βιβλιοθήκη Αθανασίου Χατζηδήμου (όχι αυτοψία). Μονόφυλλο. Δίγλωσσο κείμενο, που τυπώθηκε στο Τυπογραφείο της Κέρκυρας («De l’Imprimerie Nationale de Corfou»). Ημερομηνία, αντίστοιχα, στο τέλος των κειμένων: «20 Février
1799 (style russe), le 13 Ventôse an 7 de la République Française»/«20 Φεβρουάριου 1799 Ε.Π. Ρούσσικον, τας
13 Ανεμώδους χρόνου 7 της Γαλλικής Πολιτείας». Αντίγραφο της Συνθήκης: IEEE, χφ. αρ. 7154 («Συνθήκη παραδόσεως των φρουρίων Κερκύρας παρά των Γάλλων εις τους στόλους της Ρωσίας και Τουρκίας. Ιταλιστί. Αντίγραφον. Εν Κερκύρα 1799. Φεβρ. 20»). Βλ. Bellaire, Préds, σ. 339-344 (γαλ λικό κείμενο)՜ Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 726-728 (δεν αναπαράγει το ελληνικό, αλλά δίνει πιο «καθαρεύον» κείμενο)՜ Legrand - Pemot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 563 (σ. 173: σύντομη βιβλιογράφηση)՜ Μαυρογιάννης, Ιστορία, σ. 254-255 (σύνοψη)՜ Θεοτόκης, Αναμνηστικόν, σ. 270-272 (ελληνικό κείμενο)՜ Ηλιού, Προσθήκες, αρ. 229 (σ. 283-284: αντίτυπο «χωρίς ένδειξη Βιβλιοθήκης»)՜ Λαδάς - Χατζηδή μος, Ε.Β. (II), αρ. 236 (σ. 365-369: ελληνικό κείμενο)· Κονόμος, Επτανησιακός τύπος, σ. 25 (αναφορά). Φωτογραφία της ελληνικής και γαλλικής εκδοχής: Λούντζης, Στο Ιόνιο λιμπερτά, μέρος III, σ.χ.α. (μετά τη σ. 362). Ιταλική μετάφραση της Συνθήκης: Li doded capitoli dÆa Piazza di Corfa (βλ.).
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 721 Catechismo dell’uomo libero = Catechismo dell’uomo libero ad uso delle scuole primarie composto De (sic) La Chabeaussière. In Venezia. Nella Stamperia di Nicolò Glichì [1797]. Αντίτυπα: EBE: ΦΛΣ *333N- Bibliothèque Universitaire des Langues et Civilisations, Παρίσι, ταξ. αρ.
Mél. 8o. 420 1 (δεμένο μαζί με το Κατήχησις ελευθέρου ανθρώπου [βλ.] · και τα δύο αντίτυπα φέ ρουν σφραγίδα: «Ecole des LL. OO. Vivantes» [: Ecole des Langues Orientales Vivantes])· Βιβλιο θήκη Λαγανά, αρ. 4962. Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-16 (κείμενο). Ο Ηλιού (Προσθήκες, αρ. 210* [σ. 256])
σημειώνει το αντίτυπο της EBE, αλλά («υπόδειξη του Η. Pernoto) και το αντίτυπο της École des Langues Orientales (αναφέρει ταξ. αρ. Mél. 8ο. 420). Αναφορά: Ααδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 80 (σ. 102: αναφέρουν αντίτυπο στη Βιβλιοθήκη Γεωργίου Λαδά)- Βιβλιοθήκη Λαγανά, αρ. 4962 (σ. 212). Για
αναλυτικές παρατηρήσεις, βλ. Κατή χησή ελευθέρου ανθρώπου. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε μια πεζή μετάφραση στην Πάδοβα (Ca techismo dell’uomo libero ad uso delle scuole primarie composto Da La Chabeaussière, In Padova, Per li fratelli Conzatti al Ponte di S. Lorenzo [1797]· βλ. αντίτυπο: Biblioteca
Cameriniana - Piazzola sul Brenda-PD (ταξ. αρ. VIAE/030676), με ελάχιστες φραστικές διαφορές από εκείνη του Γλυκή, και μια έμμετρη στη Βενετία (Catechismo, ovvero princip) difilosofia, di morale e di politica repubblicana, a uso delle prime scuole, del La Chabeaussière. Traduzione, In Venezia,
1797). Για άλλες εκδόσεις (σε πεζή ή έμμετρη μετάφραση) στην Ιταλία, βλ. Una nazione da rigenerare, αρ.
1129-1131 (σ. 248249 και σ. 414 [= ευρετήριο])· Corsini, Pro e contro le idee di Francia, σ. 75 και σημ. 38՜ Guerci, Istruire пеШ verità repubblicane, σ. 112-115 (και σημειώσεις). Βλ. επίσης: Chabeaussière, Catéchi sme républicain. Οι Ιταλοί δεν βιβλιογραφούν την ελληνική μετάφραση που εξέδωσε ο
Γλυκής. Cesarotti, Istruzione = [Cesarotti Melchiorre], Istruzione d’un cittadino a’ suoi fratelli meno istrutti, In Padova. A spese di Pietro Brandolese [1797]. Το έργο κυκλοφόρησε ανώνυμο και η ταύτιση του συγγραφέα έγινε από τον Gaetano Melzi στο Dizionario di opere anonime [.], τ. 1, Μιλάνο
1849 (βλ. Corsini, Pro e contro le idee di Francia, σ. 21). To 1797 εκδόθηκε κα! στη Βερόνα. Για άλλες εκδόσεις του έργου στα χρόνια 1797-1798 βλ. Una nazione da rigenerare, αρ. 287-290 (σ. 65-66) και Chiancone, La scuola di Cesarotti, σ. 165. Πρόσφατη έκδοση του κειμένου: Corsini, ό.π., σ. 261-280
(όπου και πληροφορίες για τη διάδοσή του). Για το τυπογραφείο, ένα από τα πιο δραστήρια τυπογραφεία στην Πάδοβα, βλ. Corsini, ό.π., σ. 51. Για τον μετρ!οπαθή ιδεολογικό προσανατολισμό του έργου, βλ. Santato, Il giacobinismo italiano, σ. 41-42 και Storia d’Italia, τ. 3 (Dal primo Settecento
all’Unità), Giulio Einaudi editore, Topivo 1973, σ. 173. Για τον Cesarotti, εκτός από το βιβλίο του Chiancone, βλ. ενδεικτικά: Piero Del Negro, «Il giacobinismo di Melchiorre Cesarotti», Il pensiero politico, τ. 21 (1988), σ. 301-316՛ Davide De Cantilli, «Il cittadino Melchior Cesarotti»,
Italianistica. Rivista di letteratura italiana, τ. 19 (1990), σ. 79-104՛ Guerci, Istruire nelle verità repubblicane,
passim- Millar, Kapoleon in italian literature, σ. 22-26՛ Gennaro Barbarisi - Giulio Carnazzi (επιμ.), Aspetti dell’opera e della fortuna di Melchiorre Cesarotti, Università degli Studi di Milano, Facoltà di Lettere e Fisosofia, Quaderni di Acme, αρ. 51, Cisalpino Istituto Editoriale Universitario,
Μιλάνο 2002. Για την ελληνική μετάφρα ση του έργου, βλ. EBE, Ερμηνεία. Chabeaussière, Catéchisme républicain = Catéchisme républicain. Philosophique et Moral; Par le citoyen Lachabeaussière, Ci-devant Chefd’un des Bureaux de la troisième Division du Minis tère de l’Intérieur. T ο έργο του Ange-
Etienne-Xavier Poisson de la Chabeaussière κυκλοφόρησε, με τον πιο πάνω τίτλο, για πρώτη φορά στις 8 Ιουνίου 1794 (20 prairial II), στο πλαίσιο μίας συλλογής εφτά κειμένων, η οποία τυπώθηκε με την ευκαιρία της γιορτής του Υπέρτατου Όντος: «À Melun, De l’Imprimerie de Tarbé et Lefevre-Campigny, L’an
2 de la République». Το κείμενο βρισκόταν στις σ. 84-102 του τομου. Στις πολλές επόμενες εκδόσεις, κυρίως σε όσες κυκλοφόρησαν μετά την 9η thermidor, εμ φανίζεται διαφοροποιημένος ο τίτλος, αλλά σε έναν βαθμό και το περιεχόμενο, αφού έγινε προσ πάθεια να εξαλειφθούν οι ριζοσπαστικές θέσεις της
πρώτης έκδοσης. Ενδεικτικά, οι επόμενες εκδόσεις: Catéchisme républicain. Philosophique et Moral; Par le citoyen Lachabeaussière, Si-devant
722 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Chef d’un des Bureaux de la troisième Division du Ministère de l’Intérieur. Seconde edition, Revue et corrigée par l’Auteur, A Paris, Chez Desenne, Imprimeur-Libraire, Jardin de l’Egalité, nos. 1 et 2, L’an II de la République française [: 1794]· Catéchismefrançais, ou
Principes de Philosophie, de Morale, et de Politique Républicaine a l’usage des écoles primaires. Par La Chabeaussière. Troisième Edition, Ã Paris, Chez Du Font Imprimeur-Libraire, rue de la Loi, n. 1231, L’an IV de la République [1796]· η τελευταία ανατυπώθηκε στη Φερράρα (σε αντίτυπο της
Biblioteca Civica Bertoliana, Βιτσέντζα, μαζί με όλα τα πιο πάνω στοιχεία, αναφέρεται: A Ferrare chez François Pomatelli Imprimeur L’an V de la République [: 1797]). Κυκλοφόρησε επίσης μία έμμετρη εκδοχή: Catéchisme français, ou Principes de Morale Républicaine a l’usage des écoles primaires, De
l’Imprimerie de Didot Jeune, A Pa ris, Chez Fuchs, quai des Augustins, no 28, L’an troisième [: 1795]. Οι ιταλικές εκδόσεις, αλλά και η ελληνική μετάφραση (βλ.), έχουν ως βάση τις εκδόσεις μετά την 9η thermidor. Για την τύχη του κειμένου στην Ιταλία, βλ. Guerci, Istruire nelle verità repubblicane,
σ. 112-115 και σημ. 194-204. Για την ελληνική και την ιταλική μετάφραση, βλ. Κατήχησίς ελευθέρου ανθρώπου κα! Catechismo dell’uomo libero. Г ενική βιβλιογραφία για τον συγγραφέα και το έργο, βλ. στις σ. 446-447. Chanson = Chanson. Pour la Distribution des Prix de l’Ecole Publique Française à Zante.
Sur l’Air: Ce mouchoir, belle Raimonde. Δίφυλλο՜ 1+1 λ.φ. Τυπώθηκε χωρίς ένδειξη τόπου και χρόνου, αλλά πιθανότατα στο
Τυπογραφείο της Κέρκυρας, το 1798, έργο του Pierre-Augustin Guys, σύμφωνα με τη μαρτυρία του ίδιου. Αποτελείται από τέσσερις οχτάστιχες στροφές. Όχι αυτοψία. Τα στοιχεία αντλούνται από: Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις)), σ. 132-139 (και φωτογραφία της πρώτης σελίδας, σε ένθετη σ.χ.α.). Πβ.
Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 635 (σ. 95: αντλεί από την Αναστασιάδου). Το «Ce mouchoir, belle Raimonde)) ήταν τραγούδι του 18ου αιώνα, αποτελούμενο από εξάστιχες στροφές επτασύλλαβων στίχων. Η πρώτη στροφή: «Ce mouchoir, belle Raimonde, | Va contre votre intérêt: | Il cache une gor ge ronde. I Ah! ça,
monsieur, s’il vous plaît, | Ne dérangez pas le monde. | Laissez chacun comme il est». Chant civique = Chant civique pour l’anniversaire de la République. Αντίγραφο (microfilm) στην Ακαδημία Αθηνών («Βιβλία Βρανούση»), προερχόμενο από την Biblio thèque Nationale. Στην κορυφή του ποιήματος το σήμα
της «République française» ανάμεσα στις λέξεις «Liberté ֊ Egalité». Το πρωτότυπο φέρει δύο σφραγίδες: «Bibliothèque Imperiale Impr.» και «DON No 8567». Αποτελείται από εφτά τετράστιχες στροφές. Στο τέλος: «Par le Citoyen PARIS, Secrétaire de la Commission du Directoire exécutif dans les Isles du
Levant. Le 1er Vendémiaire, l’an 7.e de la République». Δεν αναφέρει τυπογραφείο, αρχειακά, ωστόσο τεκμηριώνεται η εκτύπωσή του στην Κέρκυρα, εφόσον αναφέρεται σε κατάλογο έργων που τυπώνονταν εκεί το φθινόπωρο του 1798. Στον ίδιον κατάλογο, εκτός του τραγουδιού του Paris, αναφέρεται ένα ακόμα,
άγνωστο σε μας, ποίημα: «Vers Jtaliens en l’honneur des François, et de Bonaparte». Για τον κατάλογο των έρ
γων, βλ. Αρβανιτάκης, «Η ελευθερία του τύπου» και για την αποστολή του στα άλλα Δημαρχεία, βλ. εδώ, σ. 296. Βλ. Legrand Pemot,Ä/.,T. 1, αρ. 550, σ. 168-170 (δημοσιεύει το ποίημα, με βάση αντίτυπο της «Βιβλιοθήκης Βροκίνη»)· Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 130 (σ. 199-200՛ με βάση τον Legrand)- Παπαδόπουλος, 1.В., αρ. 636 (σ. 95՜ με βάση τον Legrand). Copies oforiginal Utters = Copies oforiginal lettersfrom the army of General Bonaparte in Egypt, intercepted by thefleet under the command ofAdmiral Lord Nehon, τ. 1-2, Λονδίνο 1799. Correspondance de Napoléon = Correspondance de Napoléon 1er publiée par ordre de l’empereur Napoléon III, τ. 1, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1858՛ τ. 2, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1859՛ τ. 3, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1859՜ τ. 4, Imprimerie Impériale, Παρίσι 1860 · τ. 5, Henri Plon - J. Dumaine, Παρίσι 1860. Correspondance inédite - Egypte. I = Correspondance inédite, ojflcielU et confidentielle de Napo léon Bonaparte avec Us cours étrangères, Us princes, Us ministres et Us généraux français et étrangers, en Italie, en Aüemagne et en Égypte. Égypte, tome premier, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 723 ------- Egypte. II = Correspondance inédite, officielle et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec les cours étrangères, les princes, ետ ministres et ետ générauxfrançais et étrangers, en Italie, en Attemagne et en Égypte. Égypte, tome deuxième, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ------- États de Venise = Correspondance inédite, officielle et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec les cours étrangères, les princes, ետ ministres et ետ généraux français et étrangers, en Italie, enAüemagne et en Égypte. États de Venise, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ------- Italie. I = Correspondance inédite, officielle et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec les cours étrangères, ետ princes, les ministres et ետ généraux français et étrangers, en Italie, en Attemagne et en Égypte. Italie, tome premier, C.L. Pankouche, Παρίσι 1820. ------- Italie. II = Correspondance inédite, officielle et confidentiette de Napoléon Bonaparte avec ետ cours étrangères, ետ princes, les ministres et ետ générauxfrançais et étrangers, en Italie, en Allemagne et en Égypte. Italie, tome deuxième, C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ------- Suite de Venise = Correspondance inédite, officielle et confidentiette de Napoléon Bonaparte avec ետ cours étrangères, les princes, ետ ministres et les générauxfrançais et étrangers, en Ita lie, en Allemagne et en Égypte. Suite de Venise ֊֊ Traite de Gampo-Éormio, Affaires de Gènes, etc., C.L. Pankouche, Παρίσι 1819. ----- , τ. 7 = Correspondance inédite, officiel et confidentielle de Napoléon Bonaparte avec ետ cours étrangères, ետ princes, ետ ministres et les
généraux français et étrangers, en Italie, en Attemagne et en Égypte, τ. 7, C.L. Pankouche, Παρίσι 1820. D’Arbois, Mémoire = Mémoire sur ետ trois Départements de Corcire, d’Ithaque et de la mer Egée. Par ետ citoyens D’Arboisfrères, ci-devant officiers de l’état-major-général de l’armée d’Italie,
division du Levant, De l’Imprimerie D’André, Paris, an sixième de la République. Dandolo, A Lord Nelson = A Lord Nelson Duca di Bronte per la gloriosa comparsa netta rada di Napoli di S.M. Siciliana partito dalla Sua Capitale del Regno di Sicilia il dì 3 Luglio 1799. Ode di Spiridione Antonio
Dandolo. C.D. V.M. Φωτογραφία του αντιτύπου (από τη Βιβλιοθήκη της «École des Langues Orientales Vivantes»: Mél.8°. 73 9(221) στην Ακαδημία Αθηνών («Βιβλία Βρανούση»). Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + 3-8 (κείμε νο). Στη σ. 8: «In Palermo per le Stampe del Solli)). Δεκαέξι εξάστιχες στροφές. Ο Δάνδολος
ήταν υπολοχαγός στο Μακεδονικό σύνταγμα. Χρονολογείται μετά το Αμπουκίρ και μετά την επέμβα ση των αγγλο-ρωσο-αυστριακών στην Ιταλία: εκφράζονται οι ελπίδες για τη δράση του Νέλσονα και των άλλων Δυνάμεων, αλλά και η τελική απογοήτευση του συνθέτη για τη μη απελευθέρωση της Νάπολης. Απολύτως
αντιγαλλικό κείμενο. Ο Νέλσων αποκαλείται «Sterminator della nazion tiranna» (σ. 3), «Tu troncasti і disegni, e і neri inganni | Della Francia)) (σ. 4) κ.λπ. Για αναφορά (δί χως λεπτομέρειες ή μνεία αντιτύπων), βλ. Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 562, σ. 173 («plaquette rarissime»). Από αυτούς
αντλούν οι Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 175 (σ. 249) και Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 655, σ. 101. Descrizione =
Descrizione di quanto è accaduto in Corfă durante l’assedio. Venezia 1799. Presso Giacomo Storti. Con le debite Permissioni. Αντίτυπα: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.2T Biblioteca civica Angelo Mai e Archivi storici comunali, Μπέργκαμο: TOOE126283 (όχι αυτοψία). Σελίδα τίτλου + σ. v-xvi (κείμενο). Στην αρχή του κειμένου (σ. ν): «Corfú 12 Marzo 1799. S.N.» και στο τέλος (σ. xvi): «domani mattina 13 Marzo incomincieranno l’e lezione)). Την έκδοση γνωρίζει ο Λούντζης (Storia, σ. 196 σημ. 1) και εμμέσως, φαίνεται, ο Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 732 σημ. 1 (συγκεχυμένη αναφορά: «Giacomo Storti descrizione di quanto è avvenuto in Corfú durante l’assedio Venezia 1799))). Την αναφορά του Χιώτη επισημαίνουν οι Λαδάς -Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 183 (σ. 273).
724 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Descrizione della festa dell’agricoltura = Descrizione della festa dell’agricoltura, celebrata al Zante li 10 Mietitore Anno sesto della Repubblica Francese, una ed indivisibile. Dalla Stamperia Nazionale di Corciră [1798]. Σελίδες 8 + 2 φ.χ.α. Η Αναστασιάδου εντόπισε αντίτυπο
του κείμενου που ο Guys είχε επισυνά ψει στην ανέκδοτη Suite du Voyage Littéraire, αλλά, δυστυχώς, δεν το δημοσίευσε. Θεωρεί οτι το δημοσίευμα του Ζώη «Η εορτή της Γεωργίας», το οποίο αντλεί υλικό «από το Registro della Re pubblica Francese και κυρίως το Registro degli atti e deliberazioni
dell’Amministrazione Centrale del Diparimento del Mar Egeo, [.] μας δίνει σε ελληνική μετάφραση μια περιγραφή που σε πάρα πολλά σημεία της θυμίζει ֊αν δεν πρόκε!ται για την ίδια- την περιγραφή του Π.-Α. Γκυς». Βλ. Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις», σ. 119-124. Αναφορά: Παπαδόπουλος, Ι.Β.,
αρ. 637 (σ. 95՛ παραπέμπει στην Αναστασιάδου). Dionisotti, Carlo Botta a Corfú = Carlo Botta a Corfú. Scritti inediti pubblicati in occasione del trasferimento delle sue ceneri da Parigi in S. Croce di Firenze, επιμ. Carlo Dionisotti, Tipo grafia Carlo Favaie e Comp., Topivo 1875. Discorsi =
Discorsi pronunciati nella Società Patriottica di Corciră. Numero primo. Anno VI. Αντίτυπα: EBE: BEI *319G· Biblioteca civica Carlo Bonetta, Παβία: MISC.16 299 (στη σελίδα τί τλου: παλαιότερος ταξ. αριθμός [Mise. 16 XXXV], σφραγίδα της Βιβλιοθήκης και παλαιότερη στρογγυλή σφραγίδα, του κατόχου του
αντιτύπου, η οποία στην περκρέρεια γράφει «Non. Fructu. Sed. Flore.» και στο κέντρο «Renato Sòriga» [ο ιστορικός
του Risorgimento και του τεκτονισμού Sòriga (Καρράρα 1881-Παβία 1939)]· Biblioteche e archivio. Civiche raccolte storiche, Μιλάνο: LO1E055711 (δεν αναφέρεται προέλευση)՛ Biblioteca Salita dei Frati (δεν αναφέρεται προέλευση· βλ. και Stefano Barelli, Gli opuscoli in prosa della Biblioteca Salita dei
Frati di Lugano 1538-1850. Inventario e studio critico, Edizioni Casagrande, Bellinzona 1998, No 365, σ. 99). Ένα αντίτυπο, του οποίου δεν δηλώνεται η προέλευση, δημοπρατήθηκε πρόσφατα: βλ. Βέργος. Σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, έγγραφα και χαρακτικά. Ξενοδοχείο Athens Plaza, Πέμπτη 27 Ιουνίου 2019
(κατάλογος), σ. 56 (αρ. 276) και στη σ. 55 φωτογραφία του εξωφύλλου- σημειώνεται: «8°, 52 σ. (οξειδωμένο αντίτυπο). Αρχικά απλά εξώφυλλα (αποκολλημένα από τη ράχη, αξάκριστο)». Οι Έλληνες βιβλιογράφοι δεν γνωρίζουν τα αντίτυπα των ιταλικών βιβλιοθηκών και, εκτός του αντιτύπου της EBE, αναφέρουν δύο
ακόμα: του Γεωργίου Ιωάννου Θεοτόκη (από όπου βιβλιογραφεί ο Παπαδόπουλος) και του Ντίνου Κονόμου (προέρχεται επίσης από την οικ. Θεοτό κη). Στη σελίδα τίτλου του αντιτύπου του Κονόμου, φωτογραφίες του οποίου μου είχε δώσει ο Σπόρος Ασδραχάς (2011), υπάρχει το οικόσημο της οικ. Θεοτόκη και σε
ιδιόχειρο σημείωμα (όχι του Ασδραχά) πάνω στις φωτογραφίες, αναφέρεται: «27-7-1974. Φωτογραφίες από αντίτυπο Ντίνου Κονόμου. Προσοχή. Το αποτύπωμα σφραγίδος που φαίνεται στο εξώφυλλο δεν είναι του εντύπου, αλλά αποτύπωμα νεώτατης σφραγίδας από καουτσούκ (χρώμα γαλαζωπό-μπλε). Είναι, όπως μου είπε ο
Ντ. Κονόμος, η σφραγίδα (οικόσημο ή ex libris) του [Σπυρ.?] Θεοτόκη, από τη βιβλιοθήκη του οποίου προέρχεται
το έντυπο (αγορασθέν υπό Ντ. Κονόμου από το παλαιοβιβλιο πωλείο Νότη Καραβία)». Το αντίτυπο Κονόμου είναι κολοβό: σταματά στη σ. 46 των Discorsi και ακολουθεί (στις φωτογραφίες μοιάζει συσταχωμένο) το Discorso pronunziato dal cittadino F*** (βλ.). Πάντως, ο Κονόμος (Επτανησιακός τύπος, σ. 22 σημ. Γ γράφει το 1964) αναφέρει ότι κα τέχει κολοβό αντίτυπο («το τεύχος που κατέχουμε [.] φθάνει μέχρι και τη σελ. 46»), δεν κάνει, όμως, λόγο για το τελευταίο κείμενο. Ο Παπαδόπουλος αντλεί από το αντίτυπο του Γ. I. Θεοτόκη (δεν γνωρίζει της EBE), το οποίο είναι πλήρες. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ., 1 σ.χ.α. (αρχή κειμένου) + σ. 4-52. Μότο στη σελίδα τίτλου: «Pulchrum est bene facere Reipublicae; edam bene dicere haud absurdum est. SALUSTIUS». Στην κορυφή της πρώτης σελίδας κειμένου: «Libertà - Eguaglianza». Για τον χρόνο και τον τόπο έκδοσης του σημαντικότατου αυτού τεκμηρίου για την ιστορία των πολίτικων ιδεών στον ελληνικό χώρο, βλ. στις σ. 426-429. Οι τίτλοι των λόγων που περιέχονται στην έκδοση: (α) «19 Brumaire an vi. della
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 725 Repubblica Francese una ed indivisibile. Discorso pronunciato nella prima sessione della Società Patriottica di pubblica istruzione di Corfu, dal cittadino P. A. Bondioli, Presidente della Società» (σ. 3-8)· (β) «Della perfezione della Democrazia. Discorso del cittadino
Spiridion Giorgio Teotochi» (σ. 9-21)· (γ) «Perfezione del democratico governo. Discorso deli Cttadino (sic) Paolo Niccolò Quartanon (σ. 22-30)· (б) «Discorso del Cittadino Niccolò Barbati. Che la Virtù è la base della Democrazia, e che essa fa di mestieri specialmente a que’ popoli, che hanno
acquistata la libertà di fresco» (σ. 31 39)' (ε) «Discorso del Cittadino Niccolò Loverdo. Il governo d’un solo, о di pochi distrugge і diritti degli uomini, e leva l’energia nazionale» (σ. 40-49)՝ (στ) «Discorso del Cittadino Arliotti» (σ. 50-52). Για την έκδοση, βλ. Χιώτης, Απομνημονεύματα, σ. 604
σημ. 1 (αναφορά)· Λάμπρος, «Ιστορική πραγματεία», σ. 597 (αναφορά)- Legrand - Pernot, Β.Ι.,τ. 1, αρ. 543, σ. 167 (αναφορά)· Λάμπρος, «Προσθήκαι», σ. 469 (αρ. 2: αναφορά με βάση αναγραφή βιβλίων της βιβλιοθήκης του Σπυρίδω νος Ζαμπέλιου)· Κονόμος, Επτανησιακός τύπος, σ. 21-22՜ Λαδάς ֊ Χατζηδήμος,
Ε.Β. (II), αρ. 131 (σ. 200' δεν έχουν δει αντίτυπο, αντλούν από τους προηγούμενους)· Παπαδόπουλος, Ε.Β.,τ. 1, αρ. 2053 (αναφορά)- Παπαδόπουλος, 1.В., αρ. 626, σ. 90-92 (αυτοψία από αντίτυπο Γεωργίου Θεοτόκη, εκτενείς περιλήψεις)- Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 9՝ προσθέτει
αναφορά στο αντίτυπο της EBE). Για το περιεχόμενο, βλ. στις σ. 429-440. Discorsi pronunciati dal Cittadino
Ricchi = Discorsi pronunciati dal Cittadino Zorzi Ricchi li 16, 17 e 19 Pratile nella Società patriotica. Anno primo della Libertà italiana. A spese delle Società di Pubblica Istruzione [= 1797]. Το έντυπο βιβλιογραφείται από τους Legrand - Pernot, Β.Ι., αρ. 542 (σ. 167), Λαδά ֊ Χατζηδήμο, Ε.Β.
(II), αρ. 81 (σ. 102: αντλούν από Legrand ֊ Pernot και Βροκίνη) και Παπαδόπουλο, Β.Ι., αρ. 625 (σ. 90). Ο τελευταίος συμπληρώνει εσφαλμένα ότι οι λόγοι εκφωνήθηκαν στην Πατριωτι κή Εταιρεία της Κέρκυρας. Βλ. και Βροκίνης, Βιογραψίκά σχεάάρια, σ. 256-259. Η παρεξήγηση, όμως, είναι παλαιότερη: βλ. De
Biasi, «La coltura ionia», σ. 45. Όπως έχει αναφερθεί παραπάνω, ο Κερκυραίος Γεώργιος Ρίκκης, δραστήρω μέλος της Εταιρείας Δημόσιας Αγωγής της Βενετίας, εκφώνησε και εξέδωσε τους λόγους του εκεί, τις πρώτες μέρες της ελευθερίας. «Discorso del cittadino Antonio Mandli» = «Discorso del cittadino
Antonio Marnili, aggionto al Comitato alla Polizia, letto dalla Loggia della Municipalità, al popolo di Corfu, il dì 5 Luglio [1797] V. S., giorno in cui s’eresse l’Albero della Libertà», στο: Marnili, Istruzione al popolo di Corfú (βλ.), σ. 11-12. Discorso pronuncia dal cittadin Costanfin Rosa
Sicuro in Campo a S. Bartolomio, χ.χ., χ.τ. Αντίτυπο; Biblioteca della Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 200.27. Δε καέξι σελίδες (: σελίδα τίτλου, σ. με μότο: «Dumhabemus ìntentum.» και σ. 3-16 [κείμενο]). Για τον συγγραφέα, βλ. παραπάνω, στη σ. 56 σημ. 80. Ο λόγος, σε
βενετική διάλεκτο, είναι αχρονολό γητος (από το αντίτυπο που συμβουλεύτηκα μάλλον έχει εκπέσει η πρώτη σελίδα,
που θα ανέφερε τα στοιχεία έκδοσης), αλλά φαίνεται πως εκφωνήθηκε στις 21 Μα'ί'ου 1797 (σ. 4: «Dò caratteri [: Libertà, Uguaglianza] ugualmente sacri dell’omo se sente da cinque zorni a risonar da ogni parte;», με αναφορά προφανώς στην αλλαγή της ΙθηςΜαΐου 1797). Στο πνεύμα της κυρίαρχης αντίληψης, θεωρεί ότι (σ. 3) «Xè finalmente veñudo el momento, che risvegliando nei cuori veneziani le virtù veneziane, le virtù repubblicane, le virtù antiche d’una vera democrazia, possemo anca nù scomenzar in adesso, ma ripigliar el nostro antico lustro [.]», υπερασπίζεται τη σχέση δημοκρατίας και θρη σκείας, την προστασία της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας και της ομοιότητας —είναι κατά του εξισωτισμού— όλων (σ. 11: «Contentémose dunque, cari fradelli, de viver ognuno con quello, che Dio n’à dà») και διακηρύττει ότι η δημοκρατία και η ελευθερία εξασφαλίζουν την κοινωνική άνοδο όλων. Βλ. και Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 432 (σ. 86: αναφορά). Discorso pronunciato dal Cittadino Marino Crassan = Discorso pronunciato dal Cittadino Ma rino Crassan di Cejfaionia Dottore in ambe le Leggi ed Avvocato in Ancona per la Repubblica Francese, nella Chiesa di S. Anna de’ Greci nel giorno 15. Agosto 1797 stile Orientale, che
726 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ corrisponde alli 9. Fruttidoro Anno Quinto di essa Repubblica Francese una, ed indivisibile. Nell’occasione, in cui dietro alla Libertà del Culto per ordine dell’Eroe GENERAL BONA PARTE concessa al Rito Greco non unito alla Chiesa Romanafù celebrata in detta Chiesa di S. Anna
la prima Messa coll’intervento del Cittadino Meuron Console Generale con somma esultanza de’ Greci. Όχι αυτοψία. Αναφορά: Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 627 (σ. 93՛ με βάση αντίτυπο της Propaganda Fide). Παραδόξως, ο βιβλιογράφος, που δεν δημοσιεύει το κείμενο, σημειώνει ότι «δεν υπάρχουν στοιχεία άξια για
σχολιασμό. Απλώς, ο ομιλητής εκφράζεται με ενθουσιασμό για τους ελευθερω τές Γάλλους [.]»! Ο Τσιτσέλης (Σνμμίκτα, τ. 1, σ. 280) αναφέρει έναν Μαρίνο Κρασσά, δίχως αλλα στοιχεία, συγγραφέα του Sull’abuso della religione («εν Αρχείω Ιστορ. Εθνολ. Εταιρείας της Ελλάδος»), αλλα δεν ξέρω αν πρόκειται
για το ίδιο πρόσωπο. Για το κλίμα της εποχής και τον πρόξενο Jean Paul Meuron, βλ. παραπάνω, στις σ. 585-586 και σημ. 47. Discorso pronunziato dal cittadino V*** = Discorso pronunziato dal cittadino V***, al Circolo Costituzionale di Corciră, sopra il delitto dell’ozio ne’govemi liberi, nella Seduta
del dì 17 Pratile, Anno sesto della Republica Francese una ed indivisibile, tradotto in italiano. Dalla Stamperia Nazionale di Corciră [1798]. Αντίτυπο Κονόμου, συσταχωμένο (;) με το Discorsi pronunciati nella Società Patriottica di Corciră. Βλ. εκεί σχόλια. Στη φωτογραφία του αντιτύπου που διαθέτω
(από τον Σπύρο Ασδραχά): σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. 1-7 (κείμενο). Η 17 pratile anno VI
αντιστοιχεί στην 5η Ιουνίου 1798. Στη σ. 7 σημειώνονται τα ονόματα των συνδρομητών (associati): Γεώργιος Τζερμπίνης, [Gaetano] Rusco ni, Νικόλαος Μπαρμπάτης, Δημήτριος Αρλιώτης, Παύλος Καπάδοκας, Αλέξανδρος Θεοτόκης, Ανδρέας Δηλώτης, Ιωάννης Μάρμορας. Κάποια από τα ονόματα γνωρίζουμε ότι
σχετίζονταν και με την Πατριωτική Εταιρεία: οι Μπαρμπάτης και Αρλιώτης ανήκαν σίγουρα σε αυτήν, ενώ οι Τζερμπίνης, Δηλώτης, Θεοτόκης και Καπάδοκας ήταν ανάμεσα στους 36 που είχαν υποβάλει το αίτημα για τη δημιουργία της, τον Σεπτέμβριο του 1797. Αναφορές: Legrand ֊ Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 554 (σ.
170-171 · το χαρακτηρίζει: «rarissime»). Από αυτούς αντλούν οι: Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 132 (σ. 201)· Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 638 (σ. 95). Υποθέσεις για τον συγγραφέα βλ. στις σ. 440-441. Dousmani, Ritratto morah = Ritratto morale del generalissimo Bonaparte scritto dal cittadino Dionisio
Duşmani con la di lui effige in rame incisa a granito. Libertà - Virtù - Eguaglianza. Italia 1797. L’anno primo della Libertà italiana. Αντίτυπο: Museo Nazionale del Risorgimento, Topivo: N.OPE 8278. Αντίτυπα επίσης (όχι αυτο ψία): Biblioteca nazionale Sagarriga Visconti-Volpi, Μπάρι: DZ78 E 0034
4՛ Biblioteca civica Carlo Bonetta, Παβία: MISC. 16338՜ Biblioteca civica Bertoliana, Βιτσέντζα: RN 31a 12[4]. Απέναντι από τη σελίδα τίτλου πορτραίτο του Ναπολέοντα («J1 Generalissimo Bonaparte») και σ. 3-15 (κεί μενο). Αφού υμνήσει τον Βοναπάρτη με τους κοινούς τόπους της στιγμής και αφού
αναφερθεί στον ρόλο του στην απελευθέρωση της Ιταλίας και στην καταστροφή της τυραννίας και της αρι στοκρατίας κ.λπ.,
αναφέρεται αναλυτικά στην Ελλάδα (σ. 12-14): «(σ. 12-13) Essa [: Grecia] già t’invola dalle Transalpine Pagine, ti ricupera dal Cuore riconoscente della Francia, e ti palesa qual suo Figlio. Da qui non puoi ruggire: te lo vietano gl’affetti greci tutti radunati. [.] Ma taccio per ora. Le penne più robuste, e le lingue più eloquaci della Grecia, sapranno agitare la loro causa invincibile. I Platonici, i Leucipi, і Pitagorici, і Demosteni, gl’Aristotelici, gli Anassimandri, gli Embedocli, e tanti altri, che per brevità tralascio vivono ancora, e non vorranno giammai, che la inespugnabile loro lite, ch’edifica il loro onore, giaccia sepolta, ed inabissata nelle voragini di un cupo orrendo. [.]». Ο συγ γραφέας (για τον οποίον δεν γνωρίζω πληροφορίες) μοιάζει να γράφει το κείμενο στην Ιταλία, δεν αναφέρεται καθόλου στα Ιόνια νησιά και ίσως είναι γραμμένο προτού να φτάσουν εκεί οι Γάλλοι. Αναφέρεται (σ. 3) στον συγγραφέα του εγκωμίου του Ναπολέοντα, που συνόδευε το πορτραίτο (το εγκώμιο δεν περιλαμβάνεται σε αυτή την έκδοση) ως «esperta penna del abile, e provetto nostro
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 727 Concittadino Pietro Mocenigo». Αλλη εκδοχή του βιβλίου: Ritratto morale del generalissimo Bona parte, scritto dal cittadino Dionisio Duşmani, con aggiunta di tre sonetti, [χ.τ.] 1797 (όχι αυτοψία). Στη Raccolta di carte pubbliche, τ. 1, σ. li-lii υπάρχε! δισέλιδο εγκώμιο
του Βοναπάρτη με τον τίτ λο: «Ritratto del Generale in Capo dell’Armata d’Italia Napolione (sic) Bonaparte» και υπογραφή «Del Cittadino Pietro Mocenigo». Αχρονολόγητο, αλλά τοποθετημένο ανάμεσα σε αποφάσεις 1920 Μαΐου 1797. Είναι ένα χειμαρρώδες εγκώμιο, δίχως συγκεκριμένες πληροφορίες και καμία
αναφορά στην Ελλάδα. Elogiofunebre di Paolo I Imperatore di tutte le Russie, recitato per ordine del Senato li 12 maggio 1801 [dalsenator Stiliano Vlassopulo], Nella Pub.fblica] Stamperia di Corfu, 1801. Αντίτυπο: Γεννάδειος: Gennadeion, BG 650. Giornale de’patrioti d’Italia = Giornale de’patrioti
d’Italia, επιμ. Paola Zanoli, τ. 2-3, Italia e Europa, Bicentenario della Rivoluzione Francese, Istituto storico italiano per l’età moderna e contemporanea, Ρώμη 1989-1990. Hobhouse, A Journey = Hobhouse J. C., A Journey through Albania, and other Provinces of Turkey in Europe and Asia, to
Constantinople, during the years 1809 and 1810, byJ.C. Hobhouse, τ. 1-2, Printed for James Cawthorn, Cockspur Street, Λονδίνο 18 ІЗ2. Idea al popolo = Idea al popolo della Libertà, ed Eguaglianza, del cittadino Demetrio Perutti. Αντίτυπο: Museo Nazionale del Risorgimento, Topivo: Fondo Rizzi 679,
VIII, 23. Μονόφυλλο-προκήρυξη, δίχως χρονολογία, τόπο έκδοσης ή άλλα ενδεικτικά στοιχεία. Οπωσδήποτε, αναφέρεται στη
Βενετία («[.] desolazione in cui s’è trovata per tanti Secoli questa Repubblica sotto il Gover no tirannico d’una Aristocrazia»). Επιμένει στο νόημα της ελευθερίας και στην ανάγκη ύπαρξης νόμων, σεβαστών από όλους, που να την προασπίζουν. Συγγραφέας είναι ο Demetrio VI Perulli, γιος του Gioachim
(1739-1793), της σημαντικής (αθηναϊκής καταγωγής) οικογένειας Περούλλη, η οποία είχε διακριτή παρουσία στη βενετική εμπορική και οικονομική ζωή, ιδίως στον 18ο αιώ να. Ο Δημήτριος, το 1793, βρισκόταν εκτοπισμένος στην Palmanova, λόγω «κάποιων πολιτικών κειμένων που είχε εκδώσει», ενώ ο θείος του
Agostino (βαπτ. 1754-1820), νομικός, λόγιος και ποιητής, είχε συνθέσει, μεταξύ άλλων, μία ωδή στον Βοναπάρτη (1798). Βλ. Monumenti storici di Concordia già colonia romana nella regione Veneta. Serie dei Vescovi Goncordiesi [.], opera del dottore Antonio Zambaldi, Dalla Premiata Libreria e
Tipografia Pascatti, Σαν Βίτο 1840, σ. 152՛ Cicogna, Saggio, σ. 151-152՛ Vincenzo Ruzza, La famiglia Perulli da Atene a Venezia, Grafiche De Bastiani snc, Βιττόριο Βένετο 2000, σ. 68-70 (έκδ. εκτός εμπορίου). Il popolo libero di Corfu = Il popolo libero di Corfu al Cittadino Widman Proveditor
Generale. Venezia. Anno primo della Libertà Italiana. Dalle Stampe delii Cittadini Casali. Registrato al Comitato ď Istruzione Pubblica a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπα: Biblioteca Civica di Padova: Casali 8 H 464՛ Biblioteca Marciana, Βενετία: 183 C 92.19՛ Biblioteca del Museo Nazionale
del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.26՛ Bi blioteca della Deputazione di Storia Patria per le
Venezie, Βενετία: Mise. 54.78 και Mise. 212.16 (δύο αντίτυπα). Τα αντίτυπα έχουν τυπογραφικές διαφορές στη σελίδα τίτλου (καταγράφω τον τίτλο του αντιτύπου του Museo Nazionale). Σελίδα τίτλου + σ. И-IV (κείμενο). Δεν το βιβλιογραφεί ο Legrand. Το έντυπο έχει βιβλιογραφηθεί (με σφάλματα): Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 84 (σ. 103: αναφορά στο αντίτυπο της Πάδοβας, αλλά όχι αυτοψία)՛ Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 4917 και Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 628 (σ. 93: με βάση τους Λαδά-Χατζηδήμο)՛ Píllininí, Veneto governo democratico, αρ. 389 (σ. 79: αναφορά). Βλ. και Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 5: αναφορα στο αντίτυπο της Marciana). Χειρόγραφη εκδοχή του κειμένου: Vlassopulo, [Ατιτλο], φ. 7v-8r. Από τον Βλασσόπουλο αντλεί ο Λούντζης (Storia, σ. 34-35) και από αυτόν οι Χιώτης (Απομνημονεύματα, σ. 570: περίληψη), Μαυρογιάννης (Ιστορία, σ. 72-73), Θεοτόκης (Αναμνηστικόν, σ. 143) κα! Ροδοκανάκης (Ο Βοναπάρτης, σ. 45-46, όπου εσφαλμένα ανα φέρει ότι η σύνταξη του κειμένου επιβλήθηκε από το Δημαρχείο της Βενετίας).
728 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Lettera ad un amico = Lettera ad un amico di Costantinopoli sugli attuali pericoli del Turco. Venezia 1797. Anno II (sic) della Libertà Italiana. Registrato] al Comitato di Pub.[blica] Istruzione, a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπα: Deputazione di Storia Patria per le
Venezie, Βενετία: Mise. 207.24 (Race. VII 281-292)· Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: OPR.6009՛ Biblioteca universi taria di Padova: BC H8190. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. 3-23 (κείμενο). Χρονολογία στο τέλος του κειμένου (σ. 23): «3 luglio 1797». Ο άγνωστος συγγραφέας
υποστηρίζει ότι η κατάληψη της Δαλ ματίας και της Ίστριας από τους Αυστριακούς ήταν αρνητική εξέλιξη για την Πύλη, ενώ προοι μιακά (σ. 4) διακηρύσσει ότι η τελευταία δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τη γαλλική παρουσία στο Ιόνιο, αφού οι πληθυσμοί του είναι φιλήσυχοι: «αντιθέτως, οι ενισχυμένοι
δεσμοί αυτών των λαών με τη Γαλλία θα ενισχύσουν και τους δεσμούς τους με τον Τούρκο, καθιστώντας τους, τρόπον τινά, ιερούς και ακατάλυτους». Σύμφωνα με τον РіШпіпі ( Veneto governo democratico, αρ. 47 [σ. 30՛ «L’opuscolo risulta registrato il 6 luglio da Pietro Zerletti»), πρόκειται για επιστολή
που έστειλε ο Πέτρος Αντώνιος Μποντιόλης, από την Κωνσταντινούπολη, στην Annetta Vadori, η οποία και την παρουσίασε στην Πατριωτική Εταιρεία της Βενετίας, στις 19 messidor V (7 Ιουλίου 1797). Πρό κειται, όμως, για σύγχυση: το κείμενο απευθύνετα: «σε έναν φίλο από την Κωνσταντινούπολη» και όχι στη
Vadori, και ύστερα, θα ήταν αδύνατο να φτάσει στη Βενετία σε δύο-τρεις μέρες. Κυ ρίως, όμως, στη
συγκεκριμένη συνεδρία (βλ. Prospetto delle sessioni, σ. 86) έγινε λόγος για επιστο λή του Μποντιόλη με εντελώς άλλο περιεχόμενο (την ίδια μέρα, με πρόταση του Ρίκκη, εξελέγη μέλος της Εταιρείας), ενώ σε κείνη της 1ης thermidor V (19 Ιουλίου 1797: Prospetto delle sessioni, σ. 131) παρουσιάστηκε το
συναφούς περιεχομένου Rapporto d’una festa civica (βλ.). Lettera che vien da Milano = Lettera che vien da Milano, mandata dal General Bonaparte per le Truppe Francesi partite da Venezia per Corfă, e la discrizion dell’unione dell’Isole del Zante, Ceffalonia, e S. Maura, e la parlata chefece il Papà
de’Greci al General Gentili. In Venezia, 1797. Dalle Stampe del Cittadino Cordella. Anno I. della Libertà Italiana. Αντίτυπο: Biblioteca Marciana, Βενετία: C 183C 092.14. Σελίδα τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Στην αρχή του κειμένου (σ. 2) ο τίτλος παραλλαγμένος: «Lettera scritta dal Generale in Capo
Bonaparte, al Direttorio esecutivo della Repubblica Francese. Nella quale gli da un chiaro dettaglio, del cortese accoglimento fatto dai Popoli di Corfú, alla flotta spedita da Venezia». Στο τέλος της επιστολής του Βοναπάρτη: «Milano 14 Termidoro (1 Agosto) Anno V». Στην επιστολή του ο Βοναπάρτης
κάνει λόγο για την άφιξη των Γάλλων στο Ιόνιο και για την ενθουσιώδη υποδοχή τους (αναφέρεται αναλυτικά στην υποδοχή του Gentili από τον πρωτοπαπά Χαλικιόπουλο), αλλά και για τις πρώτες επαφές του με τους Μανιάτες. Αναφορά: Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 6). Για τις
δημοσιεύσεις της επιστολής στον ιταλικό ρεπουμπλικανικό τύπο της εποχής, βλ. παραπάνω, σ. 142 σημ. 313. Lettera
del Cittadino Scordilli = Lettera del Cittadino Scordilli agli abbitanti (sic) dell’Isole del Levante. Dalle stampe del Cittadino Isidoro Borghi. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: 183 C 95.16՛ Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgi mento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.27- Biblioteca della Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 207.22՛ Βιβλιοθήκη Νεοελληνικού Ινστιτούτου της Σορβόννης [olim: Βιβλιοθήκη Legrand]: Br.123.3 (φωτογραφία του αντιτύπου στην Ακαδημία Αθηνών: «Βιβλία Βρανούση»)՛ ψηφιοποιημένα αντίτυπα στο διαδίκτυο. Συγγραφέας είναι ο Σπυρίδων Παλατσουόλ Σκορδίλης. Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-7 (κείμενο). Στην αρχή του κειμένου (σ. 3) ο τίτλος πα ραλλαγμένος: «Libertà - Eguaglianza ļ Spiridione Palazzol Scordilli Cittadino di Corfú ai diletti Cit tadini suoi Fratelli abbitanti le Isole bagnate dal Mar Jonio». Στο τέλος του κειμένου (σ. 7): «Corfú 12. Giugno 1797. S.N.». Βλ. Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 546 (σ. 167-168: αντίτυπο από Βι βλιοθήκη Hubert Pernot)· Ηλιου, Προσθήκες, αρ. 212* (σ. 265-266' με βάση το ίδιο αντίτυπο)·
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 729 Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (Π), αρ. 88 (σ. 105: αντλούν από Legrand)՛ Παπαδόπουλος, LB., αρ. 630 (σ. 93: αντλεί από τους προηγούμενους)՛ Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 1: αναφορά στο αντίτυπο της Marciana)' Pülinini, Veneto governo democratico, αρ.
442 (σ. 87). Lettera scritta dal Cittadino Giovanni Sicuro = Lettera scritta dal Cittadino Giovanni Sicuro dal Zante a suofratello in Venezia. In data 5. Luglio 1797. Venezia 1797. Anno primo della Libertà Italiana. Dalle stampe delii Cittadini Casali. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: 183
C96.42՛ Biblioteca della Deputazione di Storia Patria perle Venezie, Βενετία: Mise. 208.6. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. III-VIII. Επιστολή του Ιωάννη Σιγούρου Δεσύλλα (1763-1824) στον αδελφό του Κωνσταντίνο Ρόζα, στη Βενετία (βλ. Discorso pro nuncia dal cittadin Costantin Rosa Sicuro). Η επιστολή
διαβάστηκε στο Δημαρχείο της Βενετίας, στις 10 Αυγούστου, από τον Κωνσταντίνο γ.α.1 εκδόθηκε αμέσως, ως απόδειξη των δημοκρατικών φρονημάτων του νησιού. Στην ίδια συνεδρία διαβάστηκε και μία ομιλία του Guys, εκείνων των ημερών, αμέσως μόλις έγινε γνωστή η ανακήρυξη του Δημαρχείου της Βενετίας (βλ.
Alberti ֊ Cessi, Verbali, τ. 1/1, σ. 449 και 452). Βλ. Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 4: αναφορά στο αντίτυπο της Marciana)՛ Pülinini, Veneto governo democratico, αρ. 446 (σ. 88). Για βιογραφικά των δύο αδελφών, βλ. Ζώης, Λεξικόν, σ. 589. Lettera venuta dal Zante = Lettera
venuta dal Zante, ossia Discorso fatto in pubblico da un Cittadino democratizzato di Zacinto, mostrando la
vera felicità del Governo presente. In Venezia, 1797. Dalle stampe del Cittadino Cordella. Anno I della Libertà Italiana. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: C 183C 096.24՛ Biblioteca della Deputazione di Storia Pa tria per le Venezie, Βενετία: Mise. 207.21. Φωτογραφική ανατύπωση: Κονόμος,
«Ανέκδοτα και άγνωστα κείμενα», σ. 149-152 (σ. 144: αντίτυπο «στο Αρχείο των Επτανησιακών Φύλλων»), Σε λίδα τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Το κείμενο ίσως εκφωνήθηκε κατά την τελετή της ύψωσης του Δέντρου της Ελευθερίας στη Ζάκυνθο. Ο τυπογράφος είναι μάλλον ο Simone Cordella. Βλ. Σκλα βενίτης, «Η
εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 (αρ. 7: αναφορά στο αντίτυπο της Marciana)՛ Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 269 (σ. 62). Li dodeci Capitoli della Piazza di Corfú. Italia 1799. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.l9. Σελίδα
τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Αν και ως τόπος έκδοσης αναφέρεται «Ita lia», στο τέλος του κειμένου (σ. 4) σημειώνεται: «Dalla Stamperia Nazionale di Corfîi». Προφανώς, κυκλοφόρησε ταυτόχρονα με το δίγλωσσο κείμενο της Συνθήκης, που τυπώθηκε στο Τυπογρα φείο της Κέρκυρας: Βλ. και Capitulation de la
Place de Corfou / Κασατολατζιόν της Χώρας των Κο ρυφών. Liberté, Humanité, Egalité. A. Gentily Général Divisionnaire. Commandant la division du Levant aux habitantes (sic) de Corfú / Liberta, Umanità, Eguaglianza. A. Gentily General Divisionario. Comandante la division del Levante agli abitani di
Corfú / Ελευθερία, Φιλαν θρωπία, Ισότης. A. Γεντίλης Αρχιστράτηγος Διβιζιονάριος. Προστάζων την Δφιζιόν τον
Αεβάντε εις τους Κατοίκους των Κορφών. Μοναδικό γνωστό αντίτυπο: IEEE: 1797α.7. Από τους μελετητές (Πετρακάκος, Λαδάς ֊ Χατζη δήμος) έχει αναφερθεί δεύτερο αντίτυπο στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη (στο «Αρχείον I. Γενναδίου», παλαιότερα) και (τρίτο;) στη βιβλιοθήκη Χατζηδήμου. Όμως, εντέλει, το αντίτυπο της IEEE ταυτίζεται με εκείνο της βιβλιοθήκης Χατζηδήμου (φωτογραφία του οποίου δημοσιεύουν οι Λα δάς ֊ Χατζηδήμος), όχι μόνο εφόσον στο verso και των δύο υπάρχει η ίδια σημείωση των «δια λαλητών», οι οποίοι «εκήρυξαν» το κείμενο στα χωριά της βόρειας Κέρκυρας, αλλά και εφόσον στην προέλευση του αντιτύπου της IEEE σημειώνεται: ((Αγορά από Χατζηδήμο, 1980» (βλ. και Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος. Πεπραγμένα τον έτους 1980, Αθήνα 1981, σ. 22-23). Τέλος, παρα τις αναφορές και παρά την έρευνα μου, με την ευγενική βοήθεια του προσωπικού της Βιβλιοθήκης, το (υποτιθέμενο) αντίτυπο της Γενναδείου δεν εντοπίστηκε.
730 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Μονόφυλλο, τρίγλωσσο (γαλλικά, ιταλικά, ελληνικά) σε στήλες. Δεν αναφέρεται τυπογραφείο ούτε τόπος και χρόνος έκδοσης: πιθανότατα τυπώθηκε στη Βενετία, λίγες μέρες πριν από την ανα χώρηση του γαλλοβενετικού στόλου για το Ιόνιο. Ας επισημανθεί ότι η προκήρυξη απευθύνεται
αποκλειστικά στους κατοίκους της Κέρκυρας. Για τη σημείωση των διαλαλητών στο verso του αντιτύπου, βλ. προηγουμένως στη σ. 505. Ο Lunzi (Storia, σ. 38) και ο Χιώτης, που τον ακολουθεί (Απομνημονεύματα, σ. 573), αναφερόμενοι στο περιεχόμενό της παραλλάσσουν το νόημα, αναμει γνύοντας φράσεις,
υπονοούμενα ή «κοινούς τόπους» από άλλα κείμενα της εποχής. Lunzi: « [.] dichiarando sè essere venuto per recare alla Grecia, schiava da tanto tempo, la libertà e l’uguaglianza: le virtù dei Milziadi e dei Temistocli sarebbero ben tosto risorte, e reintegrata la Grecia nello splendo re dei tempi
antichi»· Χιώτης: «[.] προκήρυξις του στρατηγού Γεντίλη έντυπος Γαλλιστί, Ιταλιστί και Ελληνιστί ότι η Γαλλία απέστειλε στρατόν επιβησόμενον των νήσων- ότι συνδιάγουσα [η Γαλλία] φιλικώς μετά της Βενετίας, μέλλει να χωρηγήση την μεν δημοκρατίαν αντί της εκπτωθείσης Βενετικής ολιγαρχίας, αποδώση δε
τα δικαιώματα εις τον καθυστερούμενον λαόν, και μορφώση αυτόν διάγοντα εν ελευθερία, ισότητι και αδελφότητι, και ούτω φέρη εις την προ πολλού δεδουλωμένην Ελλάδα ελευθερίαν και ισότητα. Ήδη μετ’ ου πολύ θέλει διαλάμψωσιν αι αρεταί των Μιλτιαδών και των Θεμιστοκλέων, και αποκατασταθή η Ελλάς εις το
αρχαίον μεγαλείον δόξης [.]». Τους ακολουθούν όλοι σχεδόν οι μεταγενέστερο!. Σύνοψη του περιεχομένου: Widmann,
Discorso apologetico, cs. 26-27. Φωτογραφία: Πετρακάκος, Κοινοβουλευτική ιστορία, σ. 113-116: 114-115 (από «Αρχείον I. Γενναδίου»)· Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 202 (σ. 293-295՜ δημοσιεύουν φωτογραφία και το ελληνικό κείμενο, αναφέρουν αντίτυπα Βιβλιοθήκης Αθανασίου Χατζηδήμου [: το οποίο
σήμερα ταυτίζεται με της IEEE] και Γενναδείου). Βλ. επίσης: Μαυρογιάννης, Ιστορία, σ. 75-76 (αναφορά)· Θεοτόκης, Αναμνηστικόν, σ. 145 (ακολουθεί τον Χιώτη) και 214 (ιταλικό κείμενο: από το «Αρχειοφυλακείον Κερκύρας»)- Επτανησιακά έντυπα, 1797.α7 (σ. 15: βιβλιογράφηση του αντιτύπου της IEEE). Ο
Παπαδόπουλος (Ι.Β.) δεν το βιβλιογραφεί. Την αλλοίωση του κειμένου από τον Χιώτη επιση μαίνει ο Κονόμος (Επτανησιακός τύπος, σ. 10 σημ. 2), ενώ ο Σκλαβενίτης («Η εθνική ιδεολογία», σ. 350 σημ. 2) αναφέρεται στα αντίτυπα Χατζηδήμου και Γενναδείου (όχι αυτοψία, με βάση τον Πετρακάκο), όχι σε εκείνο
της IEEE, και σημειώνει την αλλοίωση του νοήματος από τον Χιώτη. [Loverdo, Dei vantaggi della Democrazia = Loverdo Niccolò, Dei vantaggi della Democrazia, discorso pronunziato nel circolo costituzionaե di Corfú. 1798 in ottavo.) Η έκδοση λανθάνει. Η πληροφορία από τον Pignatorre (Memorie storiche,
τ. 2, σ. 254-258) και τον Τσιτσέλη (Σύμμικτα, τ. 1, σ. 328-329), που τον ακολουθεί. Ο πρώτος, που ήταν φίλος του Λοβέρδου, σημειώνει (σ. 256): «Αγνοούμε αν είχε συντάξει και άλλα έργα πέραν μιας πατριωτι κής ομιλίας που εκφώνησε στην πατριωτική λέσχη της Κέρκυρας (circolo patriotico di Corciră), η
οποία μας μοιάζει κατώτερη των ικανοτήτων του». Η βιβλιογραφική αναφορά, ωστόσο (ό.π., σ. 300), δείχνει ότι
εκφωνήθηκε στη Συνταγματική λέσχη: «Dei vantaggi della Democrazia, discorso pronunziato nel circolo costituzionale di Corfú. 1798 in ottavo». Αλλος γνωστός λόγος του Λοβέρδου, με τον τίτλο: «Il governo di un solo», περιελήφθη στην έκδοση Discorsi της Πατριωτι κής Εταιρείας της Κέρκυρας (βλ.). Marcelli, Il Gran Circolo = Il Gran Circolo Costituzionale e il «Genio Democratico» (Bologna, 1797-1798), επιμ. Umberto Marcelli, τ. l/I-III, Edizioni Analisi, Μπολόνια 1986. Mamili, Istruzione al popolo di Corfu = Istruzione al popolo di Corfu, del Cittadino Antonio Marulli. Dalle stampe del Cittadino Francesco Andreola. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione, χ.χ. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento itabano, Topivo: Fondo Rizzi. 679.4.Int.29. Σελίδα τίτλου, 1 λ.σ. + σ. 3-13 (κείμενο). Περιλαμβάνονται δύο λόγοι του Μαρούλη: «Corfú 24 Giugno S.N. 1797 | Istruzione al Popolo di Corfu del Cittadino Antonio Mamili» (σ. 3-8) και «Discorso del Cittadino Antonio Marnili, aggiorno al Comitato alla Polizia, letto dalla Loggia
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 731 della Municipalità al Popolo di Corfú il dì 5. Luglio V.S. giorno, in cui s’eresse l’Albero della Libertà» (σελίδα τίτλου χ.α., 1 σ.χ.α.+σ. 11-13). Βλ. Βροκίνης, Βωγραφικά σχεδάρια, σ. 36-37 (αναφορά στις βιογραφικές σημειώσεις του Αντώνιου Μαρούλη· αναφέρει ότι τυπώθηκε στη
Βενετία το 1797)· Legrand - Pernot, Β.Ι., τ. 1, αρ. 545 (σ. 167: αντίτυπο από τη Βιβλιοθήκη Βροκίνη). Από εδώ αντλούν οι: Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 85 (σ. 103-104), Παπαδόπουλος, Ε.Β., τ. 1, αρ. 3784 και Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 629 (σ. 93). Βλ. και Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία», σ.
350-351 σημ. 3 (αρ. 3: αναφορά). Memoria patriotica = Memoria patriotica d’un Cittadino del Zante alla sua patria, ed altre isole del Levante. Αντίτυπα: Biblioteca Marciana, Βενετία: 183 C 89.30՜ Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgi mento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.23· Biblioteca
della Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 209.11՛ Harvard University: UH. MG 1051.1.15. Σελίδα τίτλου + 2 λ.σ. + 2 σ.χ.α. (: [4-5] αρχή αντικριστού κειμένου) + σ. 6-15. Κείμενο δίγλωσσο. Αν και ο εξωτερικός τίτλος είναι στα ιταλικά, στο εσωτερικό ως πρώτη γλώσσα εμφανίζεται η
ελληνική (αριστερή σελίδα). Στις δύο σ.χ.α., με την αρχή του ελληνικού και του ιταλικού κειμένου, ο τίτλος διαφορο ποιείται σημαντικά, δείγμα των νέων συνειδητοποιήσεων: «Ευθυμήσισις (sic) ενός Πολίτου Ζακυνθίου προς την Πατρίδα του, και άλλα Νησία της Ελλάδος/Memoria Patriotica d’un Cittadino, del
Zante alla sua Patria, ed altre Isole del Levante». Η έκδοση δεν φέρει χρονολογία, αλλά προφανώς
κυκλοφόρησε στη Βενετία, το 1797, και οπωσδήποτε πριν από τη Συνθήκη του Καμποφόρμιο, αφού στη σ. 13 αναφέρεται στην προοπτική της «αδελφοποίησης» των νησιών με τις «provincie d’Italia», που έζησαν κάτω από την «aristocratica oppressione». Δεν βιβλιογραφείται από Legrand - Pernot και Λαδά -
Χατζηδήμο, ενώ οι Γκίνης - Μέξας (Ε.Β., τ. 3, αρ. 10023 [σ. 415]) το βιβλιογραφούν (αντίτυπο Harvard University) και σημειώνουν: «Εκ του περιεχομένου φαίνεται ότι εγράφη μετά την Γαλλικήν Κατοχήν, ίσως κατά τας αρχάς της Επαναστάσεως του 1821». Με τη χρονολόγηση αυτή διαφωνεί, ορθά, ο Σκλαβενίτης
(«Η εθνική ιδεολογία», σ. 350-351 σημ. 3 [αρ. 8: αναφορά στα αντίτυπα Marciana και Harvard]· σημειώνει και τη διαφοροποίηση του τίτ λου). Βλ. και Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 303 (σ. 67: αναφορά). Κείμενο εξαιρετικά ενδιαφέρον, και για την απόδοση όρων και εννοιών στην ελληνική
γλώσσα. Mutinelli, Annali urbani = Mutinelli Fabio, Annali urbani di Venezia dall’anno 810 al 12 Maggio 1797, Dalla Tipografia di G. B. Merlo, Βενετία 1841. Notizia venuta dal Levante del Comando che assume il N. H. Angelo Orio Patrizio Veneto nella Isola di S. Maura col nome delii due Generali che
l’hanno eUtto. Italia 1799. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.28. Σελίδα τίτλου + σ. 2-4 (κείμενο). Αρχή κειμένου: «Li Capi delle Squadre unite, l’Imper. Russo, Vice Ammiraglio e Cav. Depacouff, della Sublime Porta Ottomana Hadir, Bei |
Agli Abitanti dell’Isola di S. Maura». Από τυπογραφικό σφάλμα, το όνομα του Ρώσου αντιναυάρχου εμφανίζεται στο
κείμενο ως «Depacoff» και ως «Depacouff», ενώ του Τούρκου ως «Hadir Bei». Η μετάφραση της διαταγής στις σ. 2-3, ενώ στη σ. 4, υπό τον τίτλο «Turchia | Costanfinopoli 26 febbrajo», αναφέρονται πληροφορίες για την αναχώρηση του πασά της Συρίας «colla sua Armata» για την Αίγυπτο και για την πορεία της «flotta Anglo Russo Turca, che vien comandata da Sidney Smith» προς τη Ροζέττα. Notizie dell’Isole ex-Venete = Notizie dell’Isole ex-Venete del Levante. Venezia 1800. Presso Pietro Qu. Gio. Gatti, Con Reggia Permissione. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Top ivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.22. Σελίδα τίτλου και 3 σελίδες χ.α. Δημοσιεύεται (σ. [1]-[2]) επιστολή«ανταπόκριση», με τίτλο «Dalle Frontiere Ottomane)), η οποία αναφέρεται στην πρώτη εγκύκλιο του πατριάρχη προς τους Ιονίους (βλ. Πατριαρχική εγκύκλιος Α'), στη δημιουργία της «Repub blica federativa» και στα δεκαεφτά άρθρα της «costituzion generale». Ακολουθεί (σ. [2]-[3]) άλλη
732 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ ανταπόκριση («Una lettera đell’Aja in data 4 del corrente così si esprime») που αναφέρετα! στους όρους ενός σχεδιαζόμενου δανείου της Γαλλικής δημοκρατίας από τη Βαταβική Δημοκρατία. Paulini, Memorie storiche - Memorie storiche sullafondazione della Repubblica Jónica ossia
delle sette Isole Unite. Di Giorgio Paulini cittadino del Dipartimento Egeo. Italia 1802. Pavėsio, Lettere inedite di Carlo Botta = Lettere inedite di Carlo Botta, pubblicate ed illustrate con copiose note da Paolo Pavėsio, Ditta Tipografica Pietro Conti, Φαέντσα 1875. Pieri, Avviso = Avviso datto
(sic) dal Cittadino Pieri alpopolo di Corfú, e paragrafo di sua lettera. Venezia 1797. Anno primo della Libertà Italiana. Dalle Stampe delii Cittadini Casali. Regi strata al Comitato d’istruzione Publica a sola salvezza della Proprietà. Αντίτυπο: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento
italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.25. Σελίδα τίτλου + σ. ii-iv (το κείμενο). Το πλήρες όνομα του συγγραφέα στη σελίδα ii, στην αρχή του κειμένου («Libertà - Virtù ֊ Eguaglianza» | Il Cittadino Benetto Pieri | Al diletissimo Popolo di Corfu»). Στη σ. iv απόσπασμα επκττολής με αυτή την
ημερομηνία («Paragrafo di Lettera scritta dal sudetta ad altro suo Concittadino e Parente qui in Venezia li 22. Giugno 1797»), με την οποία διαβεβαιώνει για την «ευγνωμοσύνη» στους Γάλλους, που προστατεύουν «την πλέον ωραία των κυβερνήσεων, εικόνα της αληθούς και νόμιμης κοινωνίας». Pignatorre,
Memorie storiche = Memorie storiche e critiche dell’isola di Cefalonia dai tempi eroici alla caduta della Repubblica
Veneta compilata da Marino e Nicolò Pignatorre. Libri due, Pre miato Stabilimento Tipografico di G. Nacamulli, τ. 1 (Κέρκυρα 1887) - τ. 2 (Κέρκυρα 1889). Το έργο συνέθεσε ο Μαρίνος Πινιατόρος, σύγχρονος κα! μέτοχος των γεγονότων του 1797, και το επιμελήθηκε (συμπληρώνοντας το) ο γιος του Νικόλαος,
άγνωστο σε ποιον βαθμό κα! σε ποιο βά θος, αλλά μετά τον θάνατο και αυτού, την έκδοση πραγματοποίησαν η γυναίκα του Νικολάου Κα τερίνα και τα παιδιά τους Γεώργιος και Θεόδωρος. Αποτελεί σημαντική πηγή πληροφοριών για το τέλος της Βενετοκρατίας, αν και η γενικότερη αξιοπιστία του κρίθηκε αυστηρά
από τον Ρω μανό, τον Legrand και τον Τσιτσέλη. Ο τελευταίος αναφέρει δικαιολογημένα ότι «είναι λυπηρόν ότι και το κεφάλαιον “Storia dalla caduta della Repubblica Veneta fino alla costituzione del 1817” δεν περιελήφθη εν τη εκδόσει». Πολύ ενδ!αφέρον το κεφ. 10 του τ. 1 (σ. 172-220): «Turbolenze
interne, riforma del consiglio, caduta della Repubbica Veneta e conclusione del primo Libro», όπου δίνεται ένα πανόραμα των εσωτερικών συγκρούσεων και του τέλους της Βενετοκρατίας. Το έργο, που ως προς τη δομή του φαίνεται πως υπήρξε το πρότυπο του Τσιτσέλη για τη σύνθεση των Συμμίκτων,
εμπλουτίζεται με την έκδοση πολλών τεκμηρίων, βιογραφικά πορτραίτα Κεφαλονιτών και βιβλιογραφία εκδεδομένων και ανέκδοτων έργων. Pouqueville, Histoire de la régénération = Histoire de la régénération de la Grèce, comprenant le précis des évènements depuis 1740jusqu’en 1824. Par F.-C.-H.-L.
Pouqueville [.], τ. 1, Chez Firmin Didot père et fils, Παρίσι 1824. Prospetto delle sessioni = Prospetto delle sessioni della
Società d’istruzione Pubblica di Venezia, Dalle stampe del cittadino Giovanni Zatta, Venezia, 1797, Anno primo della libertà italiana. Αντίτυπο: Biblioteca Correr, Βενετία: Giornali 22. Raccolta di carte pubbliche = Raccolta di carte pubbliche, istruzioni, legislazioni, ec. ec. del nuovo governo democratico, τ. Ι-ΧΙΙ, Dalle stampe del cittadino Silvestro Gatti, L’anno primo della veneta libertà, Venezia MDCCXCVII. Rapporto d’unafesta civica - Rapporto d’unafesta civica celebrata in Costantinopoli da France si e Veneziani riuniti, per la felice rigenerazione di Venezia. Scritto in Francese e tradotto in Italiano dalla Cittadina Annetta Vadori e dalla medesima presentato alla Società di publica istruzione la quale ne ha ordinata la stampa per acclamazione. Dalle Stampe del Cittadino Giovanni Zatta. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione, a sola salvezza delle (sic) Proprietà.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 733 Αντίτυπα: Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 217.19՛ Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.8.Int.22՛ Biblioteca della Fondazio ne Giorgio Cini, Βενετία: T-GEN-ST-7 VAD 001 (όχι αυτοψία). Σελίδα τίτλου + 2
λ.σ. + σ. 4-28 (κείμενο). Δίγλωσσο κείμενο (γαλλικά και ιταλικά). Περιλαμβάνεται σύντομη περιγραφή της γιορτής που πραγματοποιήθηκε στο Palazzo di Venezia και στο Palazzo della Repubblica Francese, στο Πέραν της Κωνσταντινούπολης, στις 4 messidor V (22 Ιουνίου 1797), η ομιλία του Βάιλου Francesco
Vendramin και του Γάλλου πρέσβη Dubayet, καθώς και τα βενετικά έγγραφα που δια βάστηκαν εκεί. Στη σ. 28 απόσπασμα επιστολής του Vendramin «al Cittadino Marco Ambrosi suo Agente Generale» («Da Costantinopoli li 26. Giugno S.V.»). Tο κείμενο, γραμμένο στα γαλλικά και μεταφρασμένο από τη Vadori,
διαβάστηκε στην Εταιρεία Δημόσιας Αγωγής της Βενετίας, την 1η thermidor V (19 Ιουλίου 1797). Αναφορά: Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 406 (σ. 82). Relazione Метто = Relazione del Nobile Angelo Memmo ritornato Provveditor Generale da Mar. 1794, Tipografia del Commercio, Βενετία 1867.
Relazioni storico-politiche = Relazioni storico-politiche delle Isole del Mare Jonio suddite della Se renissima Repubblica di Venezia scritte allo Eccellentissimo Senato da Sua Eccellenza Fran cesco Grimani Provveditore Generale da Mar l’anno MDCCLX, Dalla Tipografia di G. B. Merlo, Βενετία 1861.
Rodostamo, Relazione = Relazione dell’assedio di Софі e sua Capitolazione, Nella Stamperia di Corfu l’anno 1799.
Αντίτυπα: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη: B/HG 109.2/R69՛ Biblioteca Reale, Fondo Saluzzo, Topivo: В. 2580 (όχι αυτοψία)՛ Biblioteca nazionale centrale, Φλωρεντία: CAPR. Misc.1118.1 (όχι αυτο ψία)՛ Biblioteca nazionale di Napoli (χωρίς ταξ. αριθμό, όχι αυτοψία)՛ Ακαδημία Αθηνών («Βφλία Βρανούση»:
φωτογραφία- διακρίνεται ταξ. αρ. В HG 109.2 R 38). Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 3-35 (κείμενο). Στη σελίδα τίτλου ο δικέφαλος αετός, έμβλημα του τσάρου. Τίτλος στη σ. 3: «Relazione dell’assedio di Corfú e sua Capitolazione. | Corfu li 24. Febraro 1799. Russo stile». Τέλος κειμένου (σ. 35): «8 Aprile
1799. G.S. Corfú. Visto ed approvato dalla Deputazione Antonio T. [rivoli] Pieri Deputato Revisore alla Stampe». Συγγραφέας ο Κερκυραίος ιατροφιλόσοφος Αντώνιος Ματθαίου Ροδόσταμος (1737-1821). Για την απόδοση, βλ. Βροκίνης, Βωγραψίκά σχεδάρια, σ. 12 και 38-40՛ Δε Βιάζης, «Αντώνιος Ροδόσταμος»,
Απόλλων, έτ. B', αρ. 14 (Πειραιάς, Ιούνιος 1884), σ. 218219. Βλ. και Λαδάς ֊ Χατζηδήμος, Ε.Β. (II), αρ. 183 (σ. 272-273՛ αντλούν από Βροκίνη και δη μοσιεύουν φωτογραφία της σελίδας τίτλου՛ αντίτυπο «Βιβλιοθήκης Διον. Π. Καλογεροπούλου»). Rulhière, Essai = Essai sur les îles de Zante, de Cérigo, de
Cérigotto et des Strofades, composant le Département de la Mer-Egée, Par le Citoyen Rulhière, envoyé par le Général Bonaparte, après la paix de Campo-Formio (en Brumaire de l’an VI), en qualité de Commissaire pour l’organisation provisoire de ce Département, Παρίσι, έτος VIII. Selim III Gran Signore
dei Turchi = Selim III Gran Signore dei Turchi, ombra di Dio,fratello del sole, edellä luna, capo di tutti і re,
distributore delle corone ir ire. Ai popoli dell’Italia [1799]. Όχι αυτοψία. Συμβουλεύτηκα το κείμενο από την έκδοση: Storia civile della Toscana dal MDCCXXXVII al MDCCCXLVIII di Antonio Zobi, τ. 3, Presso Luigi Molini, Φλωρεντία 1851, σ. 341 σημ. 57 (σχόλιο) και σ. 137-140 (ιταλικό κείμενο)՛ Insurrezione dell’inclita, e valorosa città di Arezzo mirabilmente seguita il dì 6 maggio 1799 contro la forza delle Armi, e delle Frodi dell’Anar chia francese, esposta [.] dal Canonico Gio: Battista Ghrisolino [.], τ. 1, In città di Castello 1799, σ. 466-470. Αναφορά στο κείμενο кои στις διάφορες μορφές του, βλ. Una nazione da rigenerare, σ. li-lii XXL αρ. 1531-1533 (σ. 337-338): βιβλιογραφούνται διαφορετικές τυπογραφοιές εκδοχές του: δύο σε μονόφυλλο (Φολίνιο και Πίζα, 1799) και μία σε τετρασέλιδο, που εκδόθηκε μάλλον στο Αρέτσο (εδώ δημοσιεύτηκε, επίσης, στην εφημερίδα της αντιγαλλικής εξέγερσης Digitus Dei est hic, στις 31 Αυγούστου του 1799). Για την απόδοση, βλ. και Ugo Santa Maria, «Un proclama del sultano Selim III alle popolazioni italiane (febbraio 1799)», Rassegna storica del Risorgimento,
734 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ τ. 25 (1938), σ. 689-692. Ο σουλτάνος καταδικάζει τη Γαλλία με το γνωστό λεξιλόγιο, εξηγεί τις πρώτες επιτυχίες της με το επιχείρημα ότι ο Θεός ήθελε να αφήσει να γιγαντωθεί η αμαρτία της, ώστε να επέμβει για την οριστική καταστροφή της. Δίχως να κάνει λόγο για το Ιόνιο ή για
τους φόβους του σχετικά με την ελληνική χερσόνησο, θεωρεί ότι η κορύφωση της αμαρτίας των Γάλλων ήρθε με την επέμβαση στην Ιταλία και στην Αίγυπτο. Καλεί τους λαούς της Ιταλίας να συνδράμουν τις συμμαχικές δυνάμεις. Spada, Memorie apologetiche = Memorie apologetiche di Giovanni Andrea Spada scritte
da lui medesimo, Parte I-III, Μπρέσα 1801. Stephanopoli, Voyage = Voyage de Dimo et Nicolò Stephanopoli en Grèce, pendant les années V et VI (1797 et 1798 v.st.) d’après deux missions, dont l’une du Gouvernementfrançais, et l’au tre du général en chefBuonaparte. Rédigé par un des Professeurs du
Prytanée, avec figures, plans et vues levés sur les lieux, τ. 1-2, De l’Imprimerie de Guffleminet, Παρίσι, έτος VIII. Summario di tutte le utilità = Summario di tutte le utilità che percipivano dirette, e indirette li ex-Provveditori Generali delle Isole del Levante. Del cittadino M.B. Venezia,
1797. Dalle Stampe del Cittadino Cordella. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione li 7 luglio 1797. A sola salvezza della Proprietà. Anno I. della Libertà Italiana. Αντίτυπα: Biblioteca del Museo Nazionale del Risorgimento italiano, Topivo: Fondo RIZZI.679.4.Int.24· Biblioteca della
Deputazione di Storia Patria per le Venezie, Βενετία: Mise. 219.4. Σελίδα τίτλου + 1 λ.σ. + σ. 2-4 (κείμενο).
Απευθύνεται σε κάποιον ((Cittadino» («Amico mio»), επιθυμώντας να διαφωτίσει για τα έργα και τις ημέρες των Βενετών τέως ευγενών που δι οικούσαν τα νησιά. Αναφέρεται στις ατασθαλίες και τις καταχρήσεις χρημάτων και προμηθειών που έστελνε η Βενετία στο Δημόσιο ταμείο των νησιών, αλλά κυρίως στην
«απανθρωπιά» και στη «διαφθορά» της δικαιοσύνης επί των ημερών τους (με χαρακτηριστικά παραδείγματα για το τελευταίο αυτό ζήτημα). Βλ. και Pillinini, Veneto governo democratico, αρ. 463 (σ. 90: αναφορά). Termometro politico = Termometro politico della Lombardia, επιμ. Vittorio Criscuolo, τ. 3 (nn.
1-52: II semestre 1797) - τ. 4 (nn. 1-52:1 semestre 1798), Italia e Europa, Bicentenario della Rivoluzione Francese, Istituto storico italiano per l’età moderna e contemporanea, Ρώμη 1994-1996. The Annual Register = TL· Annual Register or A View of the History, Politics and Literaturefor the Year
1797, τ. 39, Λονδίνο 1800՛ The Annual Register or A View of the History, Politics and Literaturefor the Year 1798, τ. 40, Λονδίνο 1800. Viro et vati perillustri = Viro et vati perillustri Petro Augustino Guysio Litterarij Itineris in Graeciam Auctori, Académico Massiliensi, Parisiensis Licei Socio
et Givi Atheniensi nuper acclamato, Demetrius Gomutus Zacynthius. Όχι αυτοψία. Μονόφυλλο. Λατινικό επίγραμμα δώδεκα στίχων, συνθεμένο από τον φίλο του Guys, Δημητριο Κομούτο. Πιθανώς τυπώθηκε στο Τυπογραφείο της Κέρκυρας, το καλοκαίρι του 1798. Βλ. Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις», σ.
139-142 (όπου και η υπόθεση για τον τόπο και τον χρόνο εκτύπωσης· δημοσιεύει φωτογραφία χφ. μορφής του
επιγράμματος, όχι την τυ πωμένη [!]· αναφέρει πέντε γνωστά αντίτυπα)- Παπαδόπουλος, Ι.Β., αρ. 652 (σ. 100՜ αντλεί από Αναστασιάδου). Πβ. Ζώης, Λεξικόν, τ. A', σ. 135 (λ. «Γκυς»). Βλ. σχετικά και στη σ. 115 σημ. 241. Widmann, Discorso apologetico = Discorso apologetico scritto dal nobil uomo sr. Co: Carlo Aure lio Widmann Provveditore Generak da Mar nell’Isole del Veneto Levante con l’aggiunta di alcune illustrazioni e documenti relativi. Luglio 1799. Η εξαιρετέα πλούσια και πολύ σπάνια σήμερα πηγή (480 σ.) δεν φέρει τόπο έκδοσης, παρά μόνο τη σήμανση «luglio 1799». Πραγματοποιήθηκε, πιθανότατα στη Βενετία, από τους Francesco και Antonio Widmann, αδελφούς του τελευταίου Γενικού προβλεπτή, ο οποίος είχε πεθάνει στις αρχές του 1798, με ρητό στόχο την υπεράσπ!ση της μνήμης του (βλ. συχνά, αλλά ενδεικτικά:
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 735 σ. 476-480). Η έκδοση, η οποία στηρίχτηκε σε έγγραφα που οι δύο αδελφοί κατείχαν και σε άλλα που έλαβαν μετά τον θάνατό του, φέρεε μότο από την Αινειάδα του Βιργίλιου (σ. [ii]). Αρχίζει, με το «Avviso ai cortesi lettori» (σ. iii-viii), συνταγμένο από τους δύο Widmann, και
ακολουθούν ο «Indice delle materie» (σ. ix), ο ((Indice delle cose più notabili» (σ. x-xii) και τα ((Errori di Stampa)) (σ. xiiixiv ο μεγάλος αριθμός τους αποδεικνύει τη βιασύνη των εκδοτών). Σύμφωνα με τους δύο εκδότεςεπιμελητές («Avviso», σ. iii-iv), τον Μάιο του 1799 είχαν διατυπωθεί δημόσιες, αν
και ανώνυμες, κατηγορίες για τη στάση του τέως Γενικού προβλεπτή, μειωτικές για τον πατριωτ!σμό του, αλλα είχε εμφανιστεί και «μία επιστολή, που φαίνεται συνταγμένη από κάποωυς κατοίκους της Κέρ κυρας προς τον Γάλλο στρατηγό, μετά από την παράδοση του φρουρίου, η οποία τυπώθηκε δίχως καμία απόδειξη
αυθεντικότητας (stampata senza alcuna autenticità) στη Βενετία, στην καθημερι νή εφημερίδα που ονομάζεται Ειδήσεις του πολέμου (nella giornaliera Gazzetta intitolata notizie di guerra), η οποία εκσφενδόνιζε εναντίον του την τρομερή κατηγορία του προδότη της πατρίδας και των νησιών». Όπως
υποσημειώνουν, η επιστολή δημοσιεύτηκε στο έντυπο Notizie di Guerra dell’Armata d’Italia addì 4 Maggio 1799 («Per il Foglierini»), το οποίο, όμως, δεν μπόρεσα να εντο πίσω. Ο φασίστας Paolo Veronese {La dominazione veneziana nelle Isole Jonie, Soc. Editrice «San Marco», Κέρκυρα 1943, σ. 144 σημ. 1)
επανέρχεται στο ζήτημα, αντλώντας την πληροφορία από το Discorso apologetico. Το κύριο μέρος του τόμου
ανοίγει με το «Carlo Widmann ai Cittadini Corciresi» (σ. Γ54), κεί μενο υπερασπιστικό της δράσης του, το οποίο, σύμφωνα με τους επιμελητές (σ. 57-58), είχε συν ταχθεί από τον ίδιον, είχε κυκλοφορήσει χειρόγραφο στην Κέρκυρα και, τις τελευταίες μερες πριν πεθάνει, σχεδίαζε να το στείλει στη Ραγούζα
για να τυπωθεί. Ακολουθούν πλούσιες διασαφήσεις του κειμένου αυτού, με τον τίτλο «Illustrazioni e riflessioni relative al Discorso apologetico del Nobil uomo Co: Carlo Widmann Provveditore Generale da Mar in Levante» (σ. 57-166), συνταγμένες από τους Francesco και Antonio. Ο τόμος ολοκληρώνεται με
τέσσερις ομάδες τεκμηρίων, με την ίδια στόχευση, την απόσειση των κατηγοριών για αμέλεια και προδοσία, οι οποίες παράλληλα φωτί ζουν σημαντικές πτυχές της ζωής των νησιών κατά την τελευταία τριετία της βενετικής κυριαρ χίας: (α) «Documenti anteriormente riferiti a comprovazione del suo [: του
Widmann] attaccamento al la Repubblica Aristocratica, dello stato infelice in cui si è ritrovato, e delle pesanti conseguenze sopra di lui ricadute)) (σ. 167-247)" (β) «Documenti relativi allo stato militare ed economico della Piazza di Cor fu dall’ottobre 1795 sino al cader della Repubblica di
Venezia» (σ. 248-344)· (γ) «Documenti relativi a insorgenze politiche riguardanti la nazione francese» (σ. 345-429)" (б) ((Carteggio col vice-console e poi console della Repubblica francese in Corfú» (σ. 430-475). Η έκδοση ολοκληρώνεται (σ. 476-480) με την κατακλείδα των δύο Widmann για την
αποκατάσταση της μνήμης και του πατριωτισμού του Carlo Aurelio («[.] σε ολοκάθαρο κρύσταλλο σκαλισμένα τα
αγνότατα συναισθήματα του για τον Θεό, την Κυβέρνηση και την Επαρχία που διοικούσε [.]») και με έναν ύμνο στην Αυστρία. —, Dispacci da Corfu = Widmann Carlo Aurelio, Provveditore Generale da Mar, Dispacci da Corfú. 1794-1797, επιμέλεια - εισαγωγή: Filippo Maria Paladini, τ. 1-2, La Malcontenta, Βενετία 1997. Zalivani, Cattechismo = Cattechismo Cattolico-Democratico, alla Municipalità Provvisoria di Venezia, il Cittadino [Antonio] Zalivani, parroco di San Niccolò. Venezia. Dalle Stampe del Cittadino Simon Cordella. Apresso il Cittadino Antonio Dal Fabro Librajo. Registrato al Comitato di Pubblica Istruzione li 3 mietitor, 21 giugno 1797 S. V. Anno I della Libertà Italiana. Μότο: «Dall’istruzione del popolo dipende il ben essere della società» (Από την εκπαίδευση του λαού εξαρτάται η ευημερία της κοινωνίας). Βλ. Corsini, Pro e contro le idee di Francia, σ. 68-70 και 245-260 (το κείμενο)" Guerci, Istruire nelle verità repubblicane, a. 118-119 και σ. 104 σημ. 154 (όπου βιογραφικά και βφλιογραφικά)· Soffiato, La Società di Istruzione Pubblica, σ. 112 (για την εκτύπωση).
73 6 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Zulatti, Discorso accademico = [Zulatti Angelo], Discorso accademico letto nella prima pubblica sessione dell’Accademia agraria ed economica di Cefalonia dal segretario della medesima in presenza di S.E. N. U. Angelo Zorzi Provveditore, Nella Stamperia Albrizzi, Βενετία 1792.
В. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ B.l. ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ Αλλαγές κυριαρχιών = Αλλαγές κυριαρχιών. Ρήξεις xai νέοι θεσμοί στα Επτάνησα από το 1797 έως το 1815. Πρακτικά K' Συμποσίου (Πνευματικό Κέντρο Δήμου Λευκάδας, Γιορτές Λόγου και Τέχνης, Λευκάδα, 31 Ιουλίου - 1 Αυγούστου 2015), επιμ. Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης,
Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 2016. Αναστασιάδου, «Αβιβλιογράφητες εκδόσεις)) = Αναστασιάδου Ιφιγένεια, «Λβιβλιογράφητες εκδόσεις του Π.-Α. Γκυς (Συμπλήρωμα στη Bibliographie Ionienne)», Μέλισσα των βιβλίων, τ. 2 (1975-1976), Αθήνα 1978, σ. 119-142. ---- , «Πέτρος-Αυγουστίνος Γκυς» =
Αναστασιάδου Ιφιγένεια, «Ο φιλέλλην Γάλλος περιη γητής Πέτρος-Αυγουστίνος Γκυς και το ανευρεθέν εξάτομον ανέκδοτον έργον του», Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών, τ. 47 (1972), Αθήνα 1973, σ. 130-145. Ανδριτσάκη-Φωτιάδη, «Θεόδωρος Στάθης» = Ανδριτσάκη-Φωτιάδη Δήμητρα, «Ο Κυθήριος λόγιος Θεόδωρος
Στάθης», στο: Ανδριτσάκη-Φωτιάδη Δ. ֊ Πετρόχειλος Μιχαήλ Κ., Κυθηραϊκά μελετήματα (βλ.), σ. 51-61. -------Πετρόχειλος, Κυθηραϊκά μελετήματα = Ανδριτσάκη-Φωτιάδη Δήμητρα - Πετρόχειλος Μιχαήλ Κ., Κυθηραϊκά μελετήματα, Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, αρ. 14, Βιβλιοπωλείον Διονυσίου Νοτη Καραβία, Αθήνα
1982. Ανωγιάτης-Πελέ, Έξι γαλλικά υπομνήματα = Ανωγιάτης-Πελέ Δημήτρης, Έξι γαλλικά υπο μνήματα για τα Επτάνησα και τον
απέναντι Ηπειρωτικό χώρο (1798-1809) j Six rapports français concernant les Res Ioniennes et le continent voisin (1798-1809), Ιόνιο Πανεπιστή μιο, Κέρκυρα 1993. Αποστολόπουλος, Η Γαλλική επανάσταση = Αποστολόπουλος Δημήτρης, Η Γαλλική επανά σταση στην τουρκοκρατούμενη ελληνική κοινωνία.
Αντιδράσεις στα 1798, χ.ε., Αθήνα 1989. Αραβαντινός, Αλή πασάς = Αραβαντινός Σπυρίδων, Ιστορία του Αλή πασά του Τεπελενλή, τ. 1-2, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα 2004 (α' έκδοση: Εκτου Τυπογραφείου των Καταστη μάτων Σπυρίδωνος Κουσουλίνου, Αθήνα 1895). Αρβανιτάκης, «Η ελευθερία του τύπου» = Αρβανιτάκης
Δημήτρης Δ., «Η ελευθερία του τύπου είναι ισότιμη με την πολιτική ελευθερία. Σημειώσεις για το πρώτο ελληνικό τυ πογραφείο», Αφιέρωμα στον Άγγελο Δεληβορριά, Μουσείο Μπενάκη, υπό έκδοση. ---- , «Η πατρίδα, οι πολίτες και οι πατριώτες» = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., «Η πατρίδα, οι πολίτες και οι
πατριώτες. Ιστορικές αλλαγές και εννοιολογικές διαφοροποιήσεις στην εποχή της μετάβασης», στο: Αλλαγές κυριαρχιών (βλ.), σ. 121-136. ---- , «Giuseppe Compagnoni» = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., «Giuseppe Compagnoni: Σκη νές από τον βίο ενός “κατήγορου του γένους”», στο: Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική
γραμματεία (18ος-19ος αιώνας). Πρακτικά συνεδρίου προς τιμήν του Αλέξη Πολίτη, Γέθυμνο, 12-14 Απριλίου 2013, επιμ. Στέφανος Κακλαμάνης - Αλέξης Καλοκαιρινός - Δημήτρης Πολυχρονάκης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2015, σ. 373-428.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 737 ---- , Κοινωνικές αντιθέσεις στην πόλη της Ζακύνθου = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., Κοινωνικές αντώέσεις στην πόλη της Ζακύνθου. Το ρεμπελιό των ποπολάρων (1628), Μουσείο Μπενάκη - ΕΛΙΑ, Αθήνα 2001. ---- , «Μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος» = Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ., «Μεταξύ πα
ρελθόντος και μέλλοντος: Το Ιόνιο στον δέκατο όγδοο και τον δέκατο ένατο αιώνα», εισήγηση στο Συμπόσιο με τίτλο: «Η τέχνη της Επτανησιακής Σχολής» (Αργοστόλι, Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη, 22-23 Μα'ί'ου 2015), υπό έκδοση στα Πρακτικά. ---- , «Ο χαμένος κρίκος» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «1797. Ο χαμένος
κρίκος του ρεπουμπλικανισμού», Νέα Εστία, υπό έκδοση. ---- , «Οι τόποι, οι χρόνοι και οι γλώσσες της ιστοριογραφίας» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Οι τόποι, οι χρόνοι και οι γλώσσες της ιστοριογραφίας του Ιονίου κατά τον 19ο αιώνα», Θ' Паѵюѵю Συνέδριο, τ. Β' (βλ.), σ. 293-321. ---- , «Προβλήματα
κοινοτικής αυτοδιοίκησης» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Προβλήματα κοινοτικής αυτοδιοίκησης και κοινωνικές αντιθέσεις στον Ιόνιο χώρο (1750-1797)», στο: Ελληνισμός καί Κάτω Ιταλία. Από τα Ιόνια Νησιά στη Grecia Salentina, τ. 1, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα 2002, σ. 9-54. ---- , Στον δρόμο για τις πατρίδες
= Αρβανιτάκης Δημήτρης, Στον δρόμο για τις πατρίδες. Η Ape italiana, ο Ανδρέας Κάλβος, η ιστορία, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2010. ---- , «Τάσεις στην ιστοριογραφία του Ιόνιου χώρου» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Τάσεις στην ιστοριογραφία του Ιόνιου χώρου (17ος-αρχές 19ου αι.)», Z՛ Παν ιόνιο Συνέδριο, τ. Α'
(βλ.), σ. 91-115. ---- , «Το μέλλον του παρελθόντος» = Αρβανιτάκης Δημήτρης, «Το μέλλον του παρελθόντος: Η
ιστορική μνήμη του Ιονίου μετά το 1797», στο: Πολιτισμικές εκφράσεις της Επτανησια κής ταυτότητας. 17ος-20ός αιώνας. Αφιέρωμα στα 150 χρόνια από την Ένωση, 1864-2014. Πρακτικά ΙΘ' Συμποσίου (Πνευματικό Κέντρο Δήμου Λευκάδας, Γιορτές Λόγου και Τέ χνης, Λευκάδα, 8-9 Αυγούστου 2014), επιμ.
Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 2015, σ. 85-121. Ασδραχάς, «Για την Ελληνική Νομαρχία» = Ασδραχάς Σπύρος I., «Για την Ελληνική Νομαρ χία», Τα Ιστορικά, τ. 24, τχ. 46 (Ιούνιος 2007), σ. 5-14. ---- , Ελληνική κοινωνία και οικονομία = Ασδραχάς Σπύρος I., Ελληνική
κοινωνία καί οικονομία. IH' και ΙΘ'αι., Νεοελληνικά μελετήματα, αρ. 5, Ερμής, Αθήνα 1988. Άσμα πολεμιστήριον (1982) = Άσμα πολεμιστήριον. Ανώνυμο έργο του Κοραή παρουσιασμένο από τον Φίλιππο Ηλωύ, ΕΛΙΑ, Αθήνα 1982. Βλ. και Κοραής, Άσμα πολεμιστήριον. Άσματα και πονημάτια διαφόρων = Άσματα και
πονημάτια διαφόρων. Chansons et opuscules patriotiques publiés à Jassy en 1821 par un hétairiste. Réédition, avec un étude introductive par Nestor Camariano, Association Internationale d’études du Sud-Est Européen - Études et documents concernant le Sud-Est Européen, αρ. 1, Βουκουρέστι 1966.
Βερνίκος, «Ο Νομός του Αιγαίου πέλαγους» = Βερνίκος Νικόλαος, «Ο Νομός του Αιγαίου πέλαγους: αναφορές και επιστολές του πολίτη Rulhière, Γάλλου “νομάρχη” του Αιγαίου, του έτους 1798», στο: Ä Διεθνές Συνέδριο Κυθηραϊκών Μελετών, 20-24 Σεπτεμβρίου 2000. Κύθηρα: Μύθος και πραγματικότητα, τ. 2, Ελεύθερο
Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δήμου Κυθή ρων, Κύθηρα 2003, σ. 153-213. Βιβλιοθήκη Λαγανά = Βιβλιοθήκη Γεωργίου και Μαρκησίας Λαγανά,
IANOS ΕΚΔΟΣΕΙΣ, Αθή να 2018.
738 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Βλαντής, Οι Γάλλοι = Βλαντής Σπυρίδων, Οι Γάλλοι εν Αευκάδι. 1797-1798, Απόσπασμα εκ της επετηρίδος του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσού, Τύποις Π. Α. Σακελλαρίου, Αθήνα 1914. Βλάσση, «Ένταξη νέων μελών» = Βλάσση Δέσποινα, «Ένταξη νέων μελών στο Συμβούλιο της Κεφαλονιάς από το
Γενικό Προβλεπτή της Θάλασσας Francesco Grimani (1760)», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 5 (1986), σ. 74-127. ---- , «Επτανήσιοι στα Ορλωφικά» = Βλάσση Δέσποινα, «Η συμμετοχή των Επτανησίων στα Ορλωφικά (1770) και η αντίδραση της Βενετίας», Μνημών, τ. 8 (1980-1982), σ. 64-84. ---- , «Η αναμόρφωση του
Συμβουλίου» = Βλάσση Δέσποινα, «Η αναμόρφωση του Συμβου λίου της Κεφαλονιάς από το Γενικό προβλεπτή της θάλασσας Giovanni Battista Vitturi», ΣΤ' Διεθνές Πανιόνιο Συνέδριο. Ζάκυνθος, 23-27 Σεπτεμβρίου 1997. Πρακτικά, Κέντρο Μελετών Ιονίου - Εταιρεία Ζακυνθιακών Σπουδών, τ. B', Αθήνα 2001, σ.
321-335. ---- , «Η δράση του Βαλιάνου Μεταξά» = Βλάσση Δέσποινα, «Η δράση του Βαλιάνου Μεταξά του Ιακώβου στην Κεφαλονιά και στη Βενετία από το 1648 μέχρι το 1656», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 4 (1980-1982), σ. 89-149. ---- , «Μια μετανάστευση Κεφαλλήνων» = Βλάσση Δέσποινα, «Μια μετανάστευση Κεφαλλήνων
στην Κριμαία (1794) και η αντίδραση της Βενετίας», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 6 (1992-1994), σ. 189-236. ---- , «Συγκρούσεις οικογενειών» = Βλάσση Δέσποινα, «Συγκρούσεις οικογενειών και μηχανισμοί εξουσίας στη βενετοκρατούμενη Κεφαλονιά», Z' Πανιόνιο Συνέδριο, τ. B', σ. 457-475. Βλασσόπουλος,
«Ειδήσεις» = Βλασσόπουλος Στυλιανός, «Στατιστικαί και ιστορικαί περί Κερκύρας ειδήσεις», Κερκυραϊκά χρονικά, τ. 21
(μετάφραση - εισαγωγή - σχόλια: Αθα νάσιος Τσίτσας, προλεγόμενα: Κώστας Δαφνής), Κέρκυρα 1977. Βρανούσης, «Άγνωστα)) = Βρανούσης Λέανδρος, «Αγνωστα πατριωτικά φυλλάδια και ανέκδοτα κείμενα της εποχής του Ρήγα και του Κοραή. Η φιλογαλλική και αντιγαλλική προπαγάνδα», Επετηρίς του Μεσαιωνικού
Αρχείου, τ. 15/16 (1965/1966), Ακαδημία Αθη νών - Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, Αθήνα 1997, σ. 125329 (και ανάτυπο). ---- , «Ο “Πατριωτικός ύμνος”» = Βρανούσης Λέανδρος, «Ο “Πατριωτικός ύμνος” του Ρή γα και η ελληνική “Καρμανιόλα”», Εις μνήμην Κ. Αμάντου, Αθήνα 1960, σ. 5
[299J-42 [336] + σ. 43-55 (ανάτυπο με προσθήκες: Αθήνα 1960). ---- , Ρήγας = Ρήγας, έρευνα, συναγωγή 8c μελέτη: Λ. I. Βρανούση, Βασική Βιβλιοθήκη, τ. 10, Αετός Α.Ε., Αθήνα 1953. Βρετός, ΝΕΦ = Νεοελληνική Φιλολογία, ήτοι Κατάλογος των από πτώσεως της Βυζαντινής Αυ τοκρατορίας μέχρι εγκαθιδρύσεως της
εν Ελλάδι βασιλείας τυπωθέντων βιβλίων παρ’ Ελλή νων εις την ομιλουμένην, ή εις την αρχαίαν ελληνικήν γλώσσαν, συντεθείς υπό Ανδρέου Παπαδοπούλου Βρετού ., Μέρος Α' (Τύποις και αναλώμασι Λ. Δ. Βιλαρά και Β. Π. Λιούμη, Αθήνα 1854) - Μέρος Β' ([διαφοροποιημένος τίτλος], Τύποις Φ. Καραμπίνη και Κ.
Βάφα, Αθήνα 1857). Βροκίνης, Βιογραφικά σχεδάρια = Βροκίνης Λαυρέντιος, Έργα. Βιογραψικά σχεδάρια, τεύχη Λ' Β', επιμέλεια - προλεγόμενα: Κώστας Δαφνής [= Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 16], Κέρ κυρα 1972 (α έκδ. 1877 8c 1884). ---- , Έργα, τ. Β' = Βροκίνης Λαυρέντιος, Έργα, τ. B', προλεγόμενα: К. Θ.
Δημαράς, επιμ. Κώστας Δαφνής [= Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 17], Κέρκυρα 1973.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 739 ---- , «Περί της Δημοσίας Βιβλιοθήκης» = Βροκίνης Λαυρέντιος, «Περί αρχής και ιδρύσεως της Δημοσίας εν Κερκύρα Βιβλιοθήκης», στο: ο ίδιος, Έργα, τ. Β' (βλ.), σ. 174-231. Г' Πανιόνιο Συνέδριο = Г' Πανιόνιο Συνέδριο. 23-29 Σεπτεμβρίου 1965. Πρακτικά, τ. A', Αθή να 1967.
Γαούτσης, «Αγνωστοι θυρεοί» = Γαούτσης Σπύρος, «Άγνωστοι θυρεοί των αρχιεπισκό πων Augustus Antonius Maria Zaceo και Franciscus Maria Fenzi από τον καθεδρικό ναό Κερκύρας», στο: Κώστας Α. Δανούσης - Κώστας Γ. Τσικνάκης (επιμ.), Ministerium Históriáé. Τιμή στον π. Μάρκο Φώσκολο, Τήνος 2017, σ.
87-106. Γεδεων, «Είκοσιν ετών εθνική ιστορία» = Γεδεών Μανουήλ, «Είκοσιν ετών εθνική ιστορία κατόπιν θυέλλης (1791-1811)», στο: ο ίδιος, Η πνευματική κίνησις τον γένους κατά τον IH՛ και τον ΙΘ' αιώνα, εκδοτική φροντίδα: Αλκής Αγγέλου ֊ Φίλιππος Ηλιού, Νεοελλη νικά Μελετήματα, αρ. 1, Ερμής, Αθήνα
1976, σ. 57-95 (α' δημοσίευση: Θεολογία, τχ. 5 [1927]). Γκίνης ֊ Μέξας, Ε.Β. = Ελληνική Βιβλιογραφία 1800-1863. Αναγραφή των κατά την χρονικήν ταντην περίοδον όπου δήποτε ελληνιστί εκδοθέντων βιβλίων και εντύπων εν γένει [.], υπό Δημητρίου Σ. Γκίνη και Βαλέριου Γ. Μέξα [.], τ. 1 (1800-1839) [=
Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών, τ. 11, Γραφείον Δημοσ!ευμάτων Ακαδημίας Αθηνών], Αθήνα 1939. Δ' Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας = Δ՛ Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας. Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. 1833-2002, επιμ. Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης - Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, τ. B', Κέντρο
Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθή να 2004. Δαφνής, Καποδίστριας = Δαφνής Γρηγόριος, Ιωάννης Α.
Καποδίστριας. Η γένεση του ελληνι κού κράτους, Ίκαρος, Αθήνα 1976. Δε Βιάζης, «Ανέκδοτος Μασσαλιωτικός θούριος» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Ανέκδοτος Μασσαλιωτικός θούριος», περ. Εστία, έτ. Θ', τ. IH', αρ. 453 (2 Σεπτεμβρίου 1884), σ. 571572. ---- , «Ανέκδοτος παρωδία» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Ανέκδοτος
παρωδία του Ύμνου του Αντ. Μαρτελάου εις τον Βοναπάρτε υπό Νικολάου Λογοθέτη Γούλιαρη», Κυψέλη [Ζά κυνθος], έτ. B', αρ. 23 (Νοέμβριος 1885), σ. 449-452. ---- , «Μαρτελάος», I = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Αντώνιος Μαρτελάος», Ποιητικός Ανθών [Ζάκυνθος], έτ. A', αρ. 16 (28 Δεκεμβρίου 1886), σ. 252-256.
---- , «Μαρτελάος», II = Δε Βιάζης Σπυρίδων, ((Αντώνιος Μαρτελάος», Νέα Ζωή [Αλεξάν δρεια], έτ. E', αρ. 59-60 (Αύγουστος - Σεπτέμβριος 1909), σ. 354-368. ---- , «Δύο ανέκδοτοι» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Δύο ανέκδοτοι Μασσαλιωτικοί θούριοι», Απόλλων [Πειραιάς], έτ. E', αρ. 59 (Αύγουστος 1889), σ.
908-910. ---- , «Η εβραϊκή κοινότης Ζακύνθου» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Η εβραϊκή κοινότης Ζα κύνθου επί Ενετοκρατίας», Παρνασσός, τ. ΙΔ' (1892), σ. 624-637, 662-670 και 723-735. ---- , «Η εκπαίδευσις» = Δε Βιάζης Σπυρίδων, «Η εκπαίδευσις εν Επτανήσω (1386-1864)», περ. Εθνική Αγωγή [Αθήνα], περίοδος
B', 29 Φεβρουάριου 1904, σ. 60-80՜ 31 Αυγούστου - 30 Σεπτεμβρίου 1904, σ. 387-421. ---- , Π Λύρα του Ανδρέου Κάλβου = [Δε Βιάζης Σπυρίδων], Η Αύρα του Ανδρέου Κάλβου και ανέκδοτος Ύμνος του Αντωνίου Μαρτελάου, Τυπογραφείο «Ο Παρνασσός» Σέργιου X. Ραφτάνη, Ζάκυνθος 1881. ---- , «Η πρώτη κατοχή» = Δε
Βιάζης Σπυρίδων, «Η πρώτη εν Ζακύνθω κατοχή των Γάλ λων. 1797», εφ. Ελπίς [Ζάκυνθος], τ. MB' (1916), αρ. 2148
(4 Δεκεμβρίου 1916), σ. 2-3՜
740 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ φ. 2149 (11 Δεκεμβρίου 1916), σ. 1-2" τ. ΜΓ' (1917), φ. 2152 (1 Ιανουάριου 1917), σ. 1-2՛ φ. 2153 (8 Ιανουάριου 1917), σ. 1-2՛ φ. 2154 (15 Ιανουάριου 1917), σ. 1-2. Δημαράς, «Δέκα χρόνια ελληνικής παιδείας» = Δημαράς К. Θ., «Δέκα χρόνια ελληνικής παιδείας στην ιστορική τους
προοπτική. 1791-1800», στο: ο ίδιος, Νεοελληνικός διαφω τισμός (βλ.), σ. 245-262. ---- , Νεοελληνικός Διαφωτισμός = Δημαράς К. Θ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Νεοελληνικά Μελετήματα, αρ. 2, Ερμής, Αθήνα 19936. ---- , Ο Ρωσσαγγλογάλλος = Δημαράς К. Θ., Ο Ρωσσαγγλογάλλος, κριτική έκδοση με επιλε
γόμενα, Πορεία, Αθήνα 1990. Επτανησιακά έντυπα = Επτανησιακά έντυπα. Αρχείο ιστορικών εγγράφων. Ιστορική καί Εθνολο γική Εταιρεία της Ελλάδος, Καταγραφή - βιβλιογραφική παρουσίαση: Κωνσταντίνα Καλαϊντζή, τ. 1 (1744-1840), Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2013. Επτάνησος Πολιτεία
= Επτάνησος Πολιτεία. 1800-1807, επιμ. Δέσποινα Μιχάλαγα ֊ Πανα γιώτα Μοσχονά, Κέντρο Μελετών Ιονίου, Αθήνα 2016. Z' Паѵшѵю Συνέδριο = Z' Πανιόνιο Συνέδριο. Λευκάδα, 26-30 Matov 2002. Πρακτικά, επιμ. Δ. X. Σκλαβενίτης - T. Ε. Σκλαβενίτης, τ. Α'/Τμήμα Α' (Ζητήματα πολιτισμικής ιστο ρίας) - τ.
Β'/Τμήμα B' (Ο χώρος και τα δημογραφικά μορφώματα - Οι κύριοι συντελεστές της οικονομίας), Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 2004. Ζερλέντης, «Πατριαρχών γράμματα» = Ζερλέντης Περικλής, «Πατριαρχών γράμματα διατακτικά προς τους νησιώτας περί δουλικής υποταγής εις τους κρατούντας», Δελτίον της
Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τ. 9 (1926), σ. 97-116. Ζούμπος, Η εκπαίδευση στην Κέρκυρα = Ζούμπος
Γεώργιος, Η εκπαίδευση στην Κέρκυρα επί Δημοκρατικών Γάλλων. Ε'-Ζ' χρόνος της Γαλλικής Δημοκρατίας, ανέκδοτη διπλωματική εργασία., Ճ՛ Μαθηματικό Φ.Μ.Σ. Πάτρας, ακαδ. έτος 1979-1980. ---- , Οι Δημοκρατικοί Γάλλοι = Ζούμπος Γεώργιος, Օւ Δημοκρατικοί Γάλλοι στην Κέρκυρα (1797-1799), τ. 1, Κέρκυρα 1983,
ανέκδοτη εργασία. Ζώης, «Η εορτή της Γεωργίας» = Ζώης Λεωνίδας, «Η εορτή της Γεωργίας εν Ζακύνθω επί Γάλλων δημοκρατικών», περ. Πινακοθήκη, τ. Z', αρ. 79 (Σεπτέμβριος 1907), σ. 118-119. ---- , «Η τυπογραφία» = Ζώης Λεωνίδας, «Η τυπογραφία εν Επτανήσω», εφ. Επτάνησος [Ζάκυνθος], έτ. Z', αρ. 221 (18
Μαΐου 1930), σ. 1· αρ. 222 (24 Μαΐου 1930), σ. Ի αρ. 223 (31 Μαΐου 1930), σ. Ի αρ. 224 (14 Ιουνίου 1930), σ. 1. ---- , Ιστορία = Ζώης Λεωνίδας, Ιστορία της Ζακύνθου, χ.ε., Αθήνα 1955. ---- , Λεξικόν = Ζώης Λεωνίδας, Λεξικόν ιστορικόν καί λαογραφικόν Ζακύνθου, τ. Α' (Ιστορι κόν ֊ Βιογραφικόν), Εκ
του Εθνικού Τυπογραφείου, Αθήνα 1963. ---- , «Μεταμέλεια Καρμανιόλων» = Ζώης Λεωνίδας, «Μεταμέλεια Καρμανιόλων και απελευθέρωσις αυτών», εφ. Ηχώ της Ζακύνθου, έτ. A', φ. 2 (Δευτέρα 2 Ιανουάριου 1956), σ. 2. Ζώρας, «Ναπολέων Βοναπάρτης» = Ζώρας Γεώργιος, «Ο Ναπολέων Βοναπάρτης και η σύγχρονη ελληνική
ποίησις», Νέα Εστία, τχ. 1018 (1 Δεκεμβρίου 1969), σ. 5-20 (και ανάτυπο). ------ Μπουμπουλίδης, Επτανήσιοί προσολωμίκοί = Ζώρας Γεώργιος - Μπουμπουλίδης Φαί δων, Επτανήσιοι προσολωμικοί ποιηταί, Σπουδαστήριον Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1953. Ηλιού,
Ελληνική Βιβλιογραφία = Ηλιού Φίλιππος, Ελληνική Βιβλιογραφία τον 19ου αιώνα. Βι βλία - Φυλλάδια, τ. 1
(1801-1818), Βιβλιολογικό Εργαστήρι - ΕΛΙΑ, Αθήνα 1997.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 741 ---- , «Η πατριαρχική καταδίκη του Ρήγα» = Ηλιου Φίλιππος, «Η πατριαρχική καταδίκη του Ρήγα», Τα Ιστορικά, τ. 14, τχ. 27 (Δεκέμβριος 1997), σ. 297-302. ---- , «Η σιωπή για τον Χριστόδουλο Παμπλέκη» = Ηλιού Φίλιππος, «Η σιωπή για τον Χριστόδουλο Παμπλέκη», Τα Ιστορικά, τ. 2,
τχ. 4 (Δεκέμβριος 1985), σ. 387-404. ---- , Προσθήκες = Ηλιού Φίλιππος, Προσθήκες στην Ελληνική Βιβλιογραφία. A'. Τα βιβλιο γραφικά κατάλοιπα του Ε. Legrand και του Η. Pernot (1515-1799), Διογένης, Αθήνα 1973. Θ' Πανιόνιο Συνέδριο = Θ' Πανιόνιο Συνέδριο (Παξοί, 26-30 Matov 2010). Πρακτικά, επιμ.
Αλίκη Δ. Νικηφόρου, τ. Α'-Β', Εταιρεία Παξινών Μελετών, Παξοί 2014. Θεοτόκης, Ο Ιωάννης Καποδίστριας = Ο Ιωάννης Καποδίστριας εν Κεφαλληνία και αι στάσεις αυτής εν έτεσι 1800, 1801, 1802. Ιστορικαί σημειώσεις εξαχθείσαι εκ των εγγράφων τον αρχείου της Επτανήσον πολιτείας υπό Μάρκον Θεοτόκη,
Τυπογραφείο I. Ναχαμούλη, Κέρ κυρα 1889. Θεοτόκης, Αναμνηστικόν = Θεοτόκης Σπυρίδων, Αναμνηστικόν τεύχος της Πανωνίου αναδρο μικής εκθέσεως. Μέρος Η. Δημοκρατούμενοι Γάλλοι, Χρωμοτυπολιθογραφείον Αδελφοί Γ. Ασπιώτη, Κέρκυρα 1917. ---- , «Η εκπαίδευσις» = Θεοτόκης Σπυρίδων, «Η εκπαίδευσις εν
Επτανήσω (1453-1864). Ιστορική μελέτη», Κερκυραϊκά Χρονικά, τ. 5 (1956), σ. 1-142. Καμαριανός, «Η συλλογή)) = Καμαριανός Νέστωρ, «Η συλλογή πατριωτικών τραγουδιών “Άσματα και πονημάτια διαφόρων”», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τ. 14 (1960), σ. 342-370 (ανάτυπο).
Κανδηλώρος, Γρηγόριος ο E՛ = Κανδηλώρος Τάκης, Ιστορία του εθνομάρτνρος Γρηγορίου του E', Τυπογραφείο Δ. Ευστρατίου και Δ.
Δελή, Αθήνα 1909. Καποδίστριας, Η οικογένεια Μακρή = Καποδίστριας Νικόλαος, Στάσεις και μορφές αρχοντι κής εξουσίας στη βενετική Ζάκυνθο. Η οικογένεια Μακρή και τα “Ορλωφικά”, αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή / Τμήμα Ιστορίας και
Αρχαιολογίας, Αθήνα 2020. Καραπιδάκης, «Η ιστορία των δυτικών κυριαρχιών» = Καραπιδάκης Νίκος, «Η ιστορία των δυτικών κυριαρχιών: η παρέκκλιση από την κοινωνική ιστορία στην εθνική. Η διάσταση μεταξύ των στοχαστών και των ιστοριογράφων της κατάκτησης», στο: Δ' Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας (βλ.), τ. B',
σ. 573-583. ---- , «Τα Επτάνησα» = Καραπιδάκης Νίκος, «Τα Επτάνησα. Ευρωπαϊκοί ανταγωνισμοί μετά την πτώση της Βενετίας», στο: Παναγιωτόπουλος, Ιστορία (βλ.), σ. 151-184. Καρδάμης, «Απόηχοι» = Καρδάμης Κώστας, «Μουσικοί απόηχοι της Γαλλικής επανάστα σης στα Επτάνησα», Ο Ερανιστής, έτ. ΜΔ'-ME', τ.
26 (2007), σ. 79-104. Κατραμής, Ανάλεκτα = Κατραμής Νικόλαος, Φιλολογικά ανάλεκτα Ζακύνθου, Τυπογραφείον “Η Αυγή” Ν. Κοντόγιωργα, Ζάκυνθος 1880. Κατσιαρδή, «Ελληνικά διαβήματα» = Κατσιαρδή Όλγα, «Ελληνικά διαβήματα στον Βοναπάρτη. Η περίπτωση του Γεωργίου Παλατίνου», Ο Ερανιστής, έτ. IE', τ. 14
(1977), σ. 36-68. Κιτρομηλίδης, «Επτανησιακός Διαφωτισμός» = Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ., «Επτανησια κός Διαφωτισμός. Τα όρια της ιδιομορφίας», στο: Z' Паѵюѵю Συνέδριο, τ. Α' (βλ.), σ. 241-257. ---- , Η Γαλλική επανάσταση = Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ., Η Γαλλική επανάσταση και η Νοτιοανατολική Ευρώπη,
Διάττων, Αθήνα 1990.
742 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ ---- , Νεοελληνικός Διαφωτισμός = Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Οι πολίτικες και κοινωνικές ιδέες, MIET, Αθήνα 20003. Κόκκωνας, «Ένας αυτόπτης μάρτυρας» = Κόκκωνας Γιάννης, «Ένας αυτόπτης μάρτυρας στην εκτύπωση της Πατρικής Διδασκαλίας και οι δύο εκδόσεις
της το 1798», Μνημών, τ. 29 (2008), σ. 65-91. Κονόμος, «Άγνωστα στιχουργήματα» = Κονόμος Ντίνος, «Άγνωστα στιχουργήματα του Διονυσίου Λουκίσα (1799)», Επτανησιακά Φύλλα, τ. Δ', Αθήνα 1961-1963, σ. 85-90. ---- , «Ανέκδοτα και άγνωστα κείμενα» = Κονόμος Ντίνος, «Ανέκδοτα και άγνωστα κείμενα της πρώτης
Γαλλικής κατοχής στη Ζάκυνθο (1797)», Επτανησιακά Φύλλα, τ. IA', τχ. 2 {Αφιέρωμα στη μνήμη του Παύλου Δελλαπόρτα), Αθήνα 1982, σ. 144-152. ---- , Επτανησιακός τύπος = Κονόμος Ντίνος, Επτανησιακός τύπος. 1798-1864 (Ημίφυλλα, φυλλάδια, εφημερίδες και περιοδικά), Επτανησιακά Φύλλα, τ. E' {Αφιέρωμα στα
εκατό χρό νια από την Ένωση της Επτανήσου [1864-1964]), Αθήνα 1964. ---- , Ζάκυνθος = Κονόμος Ντίνος, Ζάκυνθος. Πεντακόσια χρόνια (1478-1978), τ. 3 {Πολική ιστορία), τχ. A' (1478-1800), Αθήνα 1981. ---- , «Ιστορικά έγγραφα» = Κονόμος Ντίνος, «Ιστορικά έγγραφα του 1798-1799», Επτανη σιακά Φύλλα,
αρ. φ. 14 (Φεβρουάριος 1949), σ. 218-222. ---- , «Μορφές» = Κονόμος Ντίνος, «Μορφές της κατοχής των Γάλλων δημοκρατικών στη Ζάκυνθο (1797-1798). Ιδεολογικές και πολιτικο-κοινωνικές θέσεις και αντιθέσεις της Γαλλικής επανάστασης στη Ζάκυνθο. Διακόσια χρόνια της Γαλλικής επανάστασης (1789-1989)»,
Επτανησιακά Φύλλα, τ. IE', τχ. 3 (Φθινόπωρο 1989), Αθήνα, σ. 57-82 (και ανάτυπο). ---- , «Οι Ρωσο-
τούρκοι στη Ζάκυνθο» = Κονόμος Ντίνος, «Οι Ρωσο-τούρκοι στη Ζάκυνθο (Ανέκδοτα έγγραφα 1798-1800)», Επτανησιακά Φύλλα, τ. Θ', τχ. 1, Αθήνα 1976, σ. 51-58. ---- , Το ζακυνθινό ράσο = Κονόμος Ντίνος, Το ζακυνθινό ράσο στην Εθνεγερσία, Έκδοσις Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου, Αθήνα 1971, σ. 7-30.
Κοντογιάννης, Οι Έλληνες = Κοντογιάννης Παντελής, Οι Έλληνες κατά τον πρώτον επί Αικατε ρίνης Β' Ρωσσοτουρκίνόν πόλεμον (1768-1774), Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου, Αθήνα 1903. Κουμαριανού, «Ενέργειες)) = Κουμαριανού Αικατερίνη, «Ενέργειες του Κωνσταντίνου Σταμάτη για την απελευθέρωση της Ελλάδος,
1798-1799», Г' Πανιόνιο Συνέδριο (βλ.), σ. 154-174. ---- , ((Νέα στοιχεία» = Κουμαριανού Αικατερίνη, «Νέα στοιχεία για τον Κωνσταντίνο Στα μάτη», Ο Ερανιστής, τ. 1 (Φεβρουάριος 1963), σ. 13-22 [= Κουμαριανού, Άνθρωποι και ιδέες. Κείμενα για τον διαφωτισμό και τον ελληνικό κόσμο. 18ος-20ός αι.,
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2013, σ. 119-127]. Κουρκουμέλης, Η εκπαίδευση = Κουρκουμέλης Νίκος, Η εκπαίδευση στην Κέρκυρα κατά τη διάρκεια της Βρετανικής προστασίας (1816-1864), Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνι κών Γραμμάτων, Αθήνα 2002. ---- , «Οι ρωσικές προκηρύξεις» = Κουρκουμέλης Νίκος, ((Οι
ρωσικές προκηρύξεις προς τους Επτανησίους. Κείμενα πολιτικής διαπαιδαγώγησης ή προπαγάνδας;», στο: Χίλια χρόνια Ελληνορωσικές σχέσεις: Ιστορία και πολιτισμός (Διεθνές Συνέδριο, Αθήνα, 13-14 Ια νουάριου 2017), ΕΚΠΑ - Εταιρεία Θεωρίας, Έρευνας και Διδακτικής της Γενικής και της Τοπικής Ιστορίας,
Αθήνα 2017, σ. 225-235. Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (I) = Λαδάς Γεώργιος - Χατζηδήμος Αθανάσιος, Ελληνική Βι βλιογραφία των ετών
1791-1795, Αθήνα 1970.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 743 Λαδάς - Χατζηδήμος, Ε.Β. (II) = Λαδάς Γεώργιος ֊ Χατζηδήμος Αθανάσιος, Ελληνική Βι βλιογραφία των ετών 1796-1799, Αθήνα 1973. Λάμπρος, «Ιστορική πραγματεία» = Λάμπρος Σπυρίδων Π., «Ιστορική πραγματεία περί της αρχής και προόδου της τυπογραφίας εν Ελλάδι μέχρι του έτους
1821», Χρυσαλλίς, τ. Γ', φυλλ. 60 (30 Ιουνίου 1865), σ. 361-364՛ φυλλ. 61 (15 Ιουλίου 1865), σ. 398-402՛ τ. Δ', φυλλ. 80 (30 Απριλίου 1866), σ. 169-172՛ φυλλ. 94 (30 Νοεμβρίου 1866), σ. 573-576՛ φυλλ. 95 (15 Δεκεμβρίου 1866), σ. 597-602՛ φυλλ. 96 (30 Δεκεμβρίου 1866), σ. 621-626. ---- , «Κατάλογος»
= Λάμπρος Σπυρίδων, «Κατάλογος των κωδίκων των εν Αθήναις Βι βλιοθηκών πλην της Εθνικής. B'. Κώδικες της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 6 (1909), σ. 230-240, 340-349 και 474-482՛ τ. 7 (1910), σ. 75-85, 321-337 και 469-483՛ τ. 8 (1911), σ. 80-90, 229-232, 353-358 και
489-494՛ τ. 9 (1912), σ. 290-298 και 453-465՛ τ. 10 (1913), σ. 181-191, 329-342 και 470-481. ---- , «Ο Ιωάννης Βηλαράς» = Λάμπρος Σπυρίδων Π., «Ο Ιωάννης Βηλαράς και ο Ιωάννης Κρασσάς εν Βενετία», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 8 (1911), σ. 315-352. ---- , «Προσθήκαι» = Λάμπρος Σπυρίδων Π., «Προσθήκαι εις
την Ιόνιον Βιβλιογραφίαν», Νέος Ελληνομνήμων, τ. 11 (1914), σ. 468-470. Λεγράνδ - Λάμπρος, Ανέκδοτα έγγραφα = Ανέκδοτα έγγραφα περί Ρήγα Βελεστινλή και των συν αυτώ μαρτνρησάντων εκ των εν Βιέννη Αρχείων εξαχθέντα και δημοσιευθέντα υπό Αιμί λιον Λεγράνδ μετά μεταφράσεως ελληνικής υπό Σπυρίδωνος
Λάμπρου [.], Εκ του Τυπο γραφείου των Αδελφών Περρή, Αθήνα 1891 (αναστατική έκδοση: Επιστημονική Εται ρεία
Μελέτης Φερών - Βελεστίνου ֊ Ρήγα, Αθήνα 2000). Λεοντσίνης, Ζητήματα = Λεοντσίνης Γεώργιος, Ζητήματα επτανησιακής κοινωνικής ιστορίας, τ. A', Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, Αθήνα 20034. ---- , Ζητήματα νεότερης ιστορίας = Λεοντσίνης Γεώργιος, Ζητήματα νεότερης ελληνικής ιστο ρίας και εκπαίδευσης, Αθήνα
20045. Lefebvre, Η Γαλλική επανάσταση = Lefebvre Georges, Η Γαλλική επανάσταση, μτφρ. Σπόρος Μαρκέτος, MIET, Αθήνα 2003. Λιγνός, Αρχείον = Αρχείον της Κοινότητος Ύδρας. 1778-1832. Δ ημοσιενόμενον υπό Αντωνίου Λιγνού [.], τ. 1 (1778-1802), Τύποις Εφημ. «Σφαίρας», Πειραιάς 1921. Λομβαρδός,
Απομνημονεύματα = Απομνημονεύματα προς καταρτισμόν της περί απελενθερώσεως της Επτανήσου ιστορίας υπό Κωνσταντίνον Λομβαρδού, τ. Α'/φυλλ. Λ'-ΣΤ', Ζάκυν θος - Αθήνα 1871-1875. Λούντζης, Περί της πολιτικής καταστάσεως = Λούντζης Ερμάννος, Περί της πολιτικής καταστάσεως της Επτανήσου επί Ενετών, Τύπ.
X. Νικολαιδου Φιλαδελφέως, Αθήνα 1856. Λούντζης, Στο Ιόνιο λιμπερτά = Λούντζης Νίκιας, Στο Ιόνιο λψπερτά, μέρος I (Τζακομπίνοι) ֊ II (Αλα Φρανσαίζ) - III (Υπερβόρευι ορθοδοξία) - IV (7ο μπλόκο τον Μόντε), εκδόσεις Περίπλους, Αθήνα 1990-2002. Μαζαράκης, Βιογραφίαι = Βιογραφίαι των ενδόξων ανδρών της
νήσον Κεφαλληνίας συγγραφείσαι υπό Ανθίμου Μαζαράκη ιερέως, Εκ της Ελληνικής Τυπογραφίας του Φοίνικος, Βενε τία 1843 (φωτομηχανική ανατύπωση: πρόλογος Γ. Μοσχόπουλος, Βιβλιοπωλείο Διονυ σίου Νότη Καραβία, Αθήνα 1999). Μαυρογιάννης, Ιστορία = Ιστορία των Ιονίων νήσων αρχομένη τω 1797 και λήγουσα τω
1815 μετά προεισαγωγής εν η εκτίθενται αι προηγούμενοι τύχαι αυτών υπό Γερασίμου Ε. Μανρογιάννη, τ. 1,
Τυπογραφείον «Παλιγγενεσία» Ιω. Αγγελοπούλου, Αθήνα 1889 [= ανατύ πωση με ευρετήριο: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καρραβία, Αθήνα 1989].
744 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Μαχαιράς, Ιστορία = Μαχαιράς Κωνσταντίνος, Πολίτική καί διπλωματική ιστορία της Λευκάδος (1797-1810), τ. A', Αθήνα 1954. Μελισσηνός, «Εγκώμιον Βοντιόλη» = Μελισσηνός Άγγελος, «Εγκώμιον Πέτρου Αντωνίου Βοντιόλη Κερκυραίου», Λόγιος Ερμής, περίοδος Γ', 15 Μαρτίου 1813, σ. 86-95.
Μενούνος, Κοσμάς ο Αίτωλός = Μενούνος Ιωάννης, Κοσμά του Αιτωλού διδαχές καί βιογραφία, εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα 2002 (α' έκδ. 1979). Μοσχονάς, «Αφίξεις σκαφών» = Μοσχονάς Νίκος Γ., «Αφίξεις σκαφών στο λιμάνι του Ληξουριού την περίοδο Αυγούστου - Οκτωβρίου 1798», στο: Πέτρος Πετράτος (επιμ.),
Σύμμικτα Παλνκής, Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, αρ. 1, Ληξούρι 2019, σ. 85-131. ---- , «Η έννοια της εθνότητας» = Μοσχονάς Ν. Γ., «Η έννοια της εθνότητας και η εθνική ιδέα στα Επτάνησα», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 8 (1999), σ. 391-406. ---- , «Η θρησκευτική πολιτική» = Μοσχονάς Ν. Γ., «Η θρησκευτική
πολιτική των Δημο κρατικών Γάλλων στα Ιόνια νησιά», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τ. 16 (Αφιέρωμα στη μνήμη Μαρίνου καί Ελένης Κοσμετάτον), Αργοστόλι 2015, σ. 89-98. ---- , «Η πολιτική ιδεολογία» = Μοσχονάς Ν. Γ., «Η πολιτική ιδεολογία στα Ιόνια νησιά κατά τη δημοκρατική περίοδο (1797-1799)», Κεφαλληνιακά
Χρονικά, τ. 6 (1992-1994), σ. 355-369 (βλ. και Moschonas Ν. G., «L’idéologie politique dans les îles Ioniennes pendant la période républicaine (1797-1799)», στο: La Révolutionfrançaise et l’Hellénisme Moderne [βλ.], σ. 123-136). ---- , «Το βιβλίον» = Μοσχονάς Ν. Γ., «“Ότι το βιβλίον έτζι καλούμενον
χρυσσούν θέλει κατακαυθή”. Η επίσημη απόφαση για την καύση της Χρυσής βίβλου και των τίτλων ευγενείας στην
Κεφαλονιά», Κεφαλληνιακά Χρονικά, τχ. 14 (2013), σ. 83-94. Μοσχόπουλος, Ιστορία = Μοσχόπουλος Γεώργιος, Ιστορία της Κεφαλονιάς, τ. 2 (1797-1940), Εκδόσεις Κέφαλος, Αθήνα 1988. Μπισκίνης, «Ιστορικά σημειώματα» = Μπισκίνης Α. Σ., «Ιστορικά σημειώματα Ζακύν θου», εφ. Ελπίς [Ζάκυνθος], τ. AB', φ. 1607
(23 Ιουλίου 1906), σ. 1-2 και φ. 1608 (30 Ιουλίου 1906), σ. 1. Μπουμπουλίδης, «Επτανησιακά στιχουργήματα» = Μπουμπουλίδης Φαίδων, «Επτανη σιακά στιχουργήματα εξ ανεκδότου κώδικος», Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών, τ. ΣΤ', Αθήνα 1956, σ. 68-69. ---- , Νέαι έρενναι =
Μπουμπουλίδης Φαίδων, Νέαι έρευναι περί τους Ζακυνθίους ποιητάς και πεζογράφους (Άγνωστοι πηγαίκαι ανέκδοτα κείμενα), Επτανησιακή Βιβλιοθήκη, Κείμενα και Έρευναι, αρ. 5, Αθήνα 1959. ---- , Προσολωμικοί, Α'-Ε' = Μπουμπουλίδης Φαίδων, Προσολωμικοί, τεύχος Α' (Στ. Ξανθόπουλος ֊ Ανδρ. Σίγουρος), Αθήνα
1966՛ τεύχος Β' (Νικόλαος Κουτούζης), Αθήνα 1966՛ τεύχος Γ' (Ανώνυμα στιχουργήματα), Αθήνα 1973· τεύχος Δ' (Αντώνιος Μαρτελάος και οι περί αυτόν), Αθήνα 1977՛ τεύχος Ε' (Λοιποί Προσολωμικοί. Προσθήκαι), Ίδρυμα Νεοελ ληνικών Σπουδών, Δημοσιεύματα, αρ. 13, Αθήνα 1997. ---- , Συμβολή = Μπουμπουλίδης
Φαίδων, Συμβολή εις την Επτανησιακήν Βιβλιογραφίαν. Περιοδικά και εφημερίδες Ζακύνθου, Επτανησιακή Βιβλιοθήκη - Κείμενα και Έρευναι, αρ. 4, Αθήνα 1956. Μπώκος, Άγνωστα επτανησιακά μονόφυλλα = Μπώκος Γιώργος, Ελληνική Βιβλιογραφία. Άγνωστα επτανησιακά μονόφυλλα (1798-1817), [= Τετράδια εργασίας, αρ.
3], Κεντρον Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθήνα 1982.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 745 ---- , Τα μονόφυλλα = Μπώκος Γ. Δ., Τα μονόφυλλα τον κερκνραϊκού τυπογραφείου κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας στα Επτάνησα (1797-1799, 1807-1814) / Les placards de l’Imprimerie de Corfou pendant la période de la domination française dans l’Heptanèse, Ιόνιο
Πανεπιστήμιά, Κέρκυρα 1998. ---- , Τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία = Μπώκος Γιώργος, Τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία στο χώρο της «καθ’ημάς Ανατολής» (1627-1827), ΕΛΙΑ, Αθήνα 1997. Παναγιωτόπουλος, «Η εμφάνιση» = Παναγιωτόπουλος Βασίλης, «Η εμφάνιση της σύγ χρονης πολιτικής σκέψης στη νεότερη Ελλάδα»,
Τα Ιστορικά, τ. 6, τχ. 10 (Ιούνιος 1989), σ. 3-12 (γαλλ. μτφρ.: Vassilis Panayotopoulos, «La formation de la pensée politique moderne dans la Grèce du XIXe siècle», στο: La Révolution française et l’Hellénisme moderne [βλ.], σ. 247-258). ---- , Ιστορία = Παναγιωτόπουλος Βασίλης (σχεδιασμός -
διεύθυνση έκδοσης), Ιστορία τον νέου ελληνισμού. 1770-2000, τ. 1 (Η Οθωμανική κυριαρχία, 1770-1821. Πολιτική πραγματι κότητα - Οικονομική καί κοινωνική οργάνωση), Ελληνικά Γ ράμματα, Αθήνα 2003. Παπαδόπουλος, Ε.Β. = Παπαδόπουλος Θωμάς, Ελληνική Βιβλιογραφία (1466 ci.-1800), τ. 1-2, Πραγματείαιτης
Ακαδημίας Αθηνών, τ. 48, Γραφείον Δημοσιευμάτων της Ακα δημίας Αθηνών, Αθήνα 1984-1986. ---- , LB. = Παπαδόπουλος Θωμάς, Ιονική Βιβλιογραφία. Bibliographie Ionienne, 16ος-19ος αιώνας. Ανακατάταξη - Προσθήκες ֊ Βιβλιοθήκες, τ. 1 (1508-1850), Αθήνα 1998. ------ Αγγελόπουλος, Τα κατά τον αοίδιμον = Τα
κατά τον αοίδιμον πρωταθλητήν τον ιερού των Ελλήνων αγώνος τον πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως τον Π. Καταταχθέντα
μεν, διορθωθέντα καί υπομνηματισθέντα υπό τον καθηγητού Γ. Γ. Παπαδοπούλου, σνλλεγέντα δε και εκδοθέντα υπό Γ. Π. Αγγελοπούλον, τ. 1-2, Παρά τω Εθνικώ Τυπογραφείο), Αθήνα 1865. Παπακώστα, «Επτάνησα και Αλή πασάς» = Παπακώστα Χριστίνα, «Επτάνησα και Αλή πασάς», στο: Αλλαγές κυριαρχιών (βλ.), σ.
81-98. ---- , «Οι Ρώσοι πρόξενοι» = Παπακώστα Χριστίνα, «Οι Ρώσοι πρόξενοι στη βενετική επικράτεια τον 18ο αιώνα», στο: Ρωσία και Μεσόγειος. Πρακτικά A' Διεθνούς Συνεδρίου (Αθήνα, 19-22 Matov 2005), επιμ. Όλγα Κατσιαρδή-Hering - Αθηνά Κόλια-Δερμιτζάκη - Κατερίνα Γαρδίκα, τ. A', ΕΚΠΑ- Εκδόσεις
Ηρόδοτος, Αθήνα 2011, σ. 419-437. Περίπλους = Περίπλους. Τετράδιο για τα γράμματα και τις τέχνες, χρόνος E', τχ. 17-18 (ανοιξηκαλοκαίρι 1988: «Αφιέρωμα: Νικόλαος Κουτούζης [1741-1813]. Ανέκδοτες βωμολοχικές σάτιρες»), Ζάκυνθος, σ. 13-69. Πετρακάκος, Κοινοβουλευτική ιστορία = Πετρακάκος Δημητριος,
Κοινοβουλευτική ιστορία της Ελλάδος. Ιστορική, δογματική και κριτική έρευνα επί τη βάσει των ανεκδότων του έθνους αρχείων [.], τ. Α' (Αγώνες τεσσάρων αιώνων υπέρ της πολιτικής ελευθερίας από της Αλώσεως μέχρι της 3 Σεπτεμβρίου 1843 [1453-1843]), Εκδοτικός Οίκος Δημητράκου Α.Ε., Αθήνα 1935.
Πηδωνια, «Ελληνικά παλαιότυπα» = Πηδώνια Κομνηνή Δ., «Ελληνικά παλαιότυπα της Βιέννης», Τετράδια εργασίας, αρ. 13, Κέντρον Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύμα τος Ερευνών, Αθήνα 1987, σ. 7-196. Πολέμη, Ελληνική Βιβλιογραφία - Πολέμη Πόπη (επιμέλεια) - Μυλωνοπούλου Αναστασία. 8¿ Ριζάκη Ειρήνη
(επιστημονικοί συνεργάτες), Ελληνική Βιβλιογραφία του 19ου αιώνα. Βιβλία - Φυλλάδια, τ. 2 (1819-1832), Βιβλιολογικό Εργαστήρι
«Φίλιππος Ηλιού»/Φίλιππου Ηλιού κατάλοιπα, Μουσείο Μπενάκη - ΕΑΙΑ/ΜΙΕΤ, Αθήνα 2011.
746 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Πολίτης, «Ρωμαίοι αυτοκράτορες» = Πολίτης Αλέξης, «Από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες στους ένδοξους αρχαίους προγόνους», Ο Πολίτης δεκαπενθήμερος, τχ. 32 (21 Φεβρουά ριου 1997), σ. 12-20 (επόμενη δημοσίευση: Politis Alexis, «From Christian Roman emperors to the glorious Greek
ancestors», στο: David Ricks - Paul Magdalino [επιμ.], Byzantium and the modem Greek identity, Ashgate, Λονδίνο 1998, σ. 1-14· εμπλουτισμέ νη μορφή: «Από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες στους ένδοξους αρχαίους προγόνους», στο: ο ίδιος, Για τον Διαφωτισμό. Μικρές επιμέρονς συμβολές. I. Από το γένος στο
έθνος. II. Ιδεολογία, λογοτεχνία, γλώσσα, Συμπλήρωμα για το μάθημα «Ελληνικός Διαφωτισμός», εαρινό εξάμηνο 2010-2011 [ΝΕΦ 149], σ. 14-27). Πολίτης, «Επτανήσιοι προσολωμικοί ποιητές» = Πολίτης Λίνος, «Επτανήσιοι προσολωμικοί ποιητές», Ελληνικά, τ. 14, τχ. 2 (1956), σ. 533-541 [βιβλιοκρισία στο: Ζώρας
Μπουμπουλίδης, Επτανήσιοι προσολωμικοί (βλ.)- αναδημοσίευση: ο ίδιος, Οι βιβλιοκρι σίες. 1926-1973. Θέματα της λογοτεχνίας μας - Εκδοτικά - Σολωμικά - ΙΙαλαιογραφικά, MIET, Αθήνα 2002, σ. 59-72]. Πρωτοπαπά-Μπουμπουλίδου, Το θέατρον = Πρωτοπαπά-Μπουμπουλίδου Γλυκερία, Το θέατρον εν Ζακννθω από του
ΙΖ' μέχρι τον ΙΘ' αιώνος, χ.ε., Αθήνα 1958. Ροδοκανάκης, Ο Βοναπάρτης = Ροδοκανάκης Εμμανουήλ, Ο Βοναπάρτης και αι Ιόνιοί Νή σοι. Επεισόδιον των κατακτήσεων της Δημοκρατίας καί της πρώτης Αυτοκρατορίας (17971816), Προλεγόμενα: Σπυρίδων Παππάς - Μετάφραση: Νοεμή Α. Ζωηρού Πασσά, Εταιρεία προς
Ενίσχυσιν των Επτανησιακών Μελετών, αρ. 5, Κέρκυρα 1937 (γαλλ. έκδ.: Bonaparte et les îles Ioniennes: un
épisode des conquêtes de la République et du premier Empire [1797-1816], Ancienne Librairie Germer Baillière, Παρίσι 1899). Ροντογιάννης, Ιστορία = Ροντογιάννης Π. Γ., Ιστορία της νήσου Αενκάδος, τ. 2, Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 1982. Ρωμανός, «Ανδρέας Ιδρωμένος» = Ρωμανός Ιωάννης, «Ανδρέας
I. Ιδρωμένος», Πανδώρα, τ. KA', φυλλ. 502 (15 Φεβρουάριου 1871), σ. 501-509. Σακκελίων, «Ανέκδοτα» = Σακκελίων Ιωάννης, «Ανέκδοτά τινα», Πανδώρα, τ. IH', φυλλ. 416 (15 Ιουλίου 1867), σ. 145-151. Σκλαβενίτης, «Η εθνική ιδεολογία» = Σκλαβενίτης Τριαντάφυλλος Ε., «Η εθνική ιδεολογία και η επτανησιακή
ελληνοφωνία», Θ' Πανιόνιο Συνέδριο, τ. Β' (βλ.), σ. 349-370. Στάθης, Διοικητικά έγγραφα = Στάθης Σπυρίδων, Διοικητικά έγγραφα από την πρώτη περίοδο της Γαλλικής κυριαρχίας στα Κύθηρα (1797-1799), Κυθηραϊκή Βιβλιοθήκη, αρ. 1, Αθήνα 1975. ---- , «Τα κυθηραϊκά χρονικά» = Στάθης Σπυρίδων, «Τα κυθηραϊκά
χρονικά του ιερεως Γρηγορίου Λογοθέτη», Κυθηραϊκή επιθεώρησή, τ. 1 (1923), σ. 337-364. Σταμούλη, «Η οικογένεια Αλεάνδρη» = Σταμούλη Ρόδη, «Συμβολή στην προσωπογραφία του Ιονίου. Η οικογένεια Αλεάνδρη και ο ανταποκριτής του Ρήγα Λαυρέντιος (18ος19ος αι.)) , Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά, τ. 7 (2004),
Ακαδημία Αθηνών - ΚΕΜΝΕ, σ. 227-292. Συνταγματικά κείμενα = Συνταγματικά κείμενα των Ιονίων νήσων, επιμ. Αλίκη Νικηφόρου, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, Αθήνα [2008]. Σφοίνη, «Έθνος και πατρίδα» = Σφοίνη Αλεξάνδρα, «Έθνος και πατρίδα: Λέξεις κλειδιά του
Διαφωτισμού και της Γαλλικής επανάστασης», στο: Η Φιλική Εταιρεία. Επαναστατική δράση και μυστικές
εταιρείες στη Νεότερη Ευρώπη, επιστημονική επιμέλεια - εισαγωγή:
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 747 Άννα Μανδυλαρά - Γιώργος Νικολάου, Δήμος Νικολάου Σκουφά 8c Εκδόσεις Ασίνη, Αθήνα 2017, σ. 41-65. Ταρλέ, Ο ναύαρχος Ουσακώψ = Ταρλέ Ευγένιος, Ο ναύαρχος Οναακώφ στα Ιόνια νησιά. Σειρά: Ρωσικές εκστρατείες στις ελληνικές θάλασσες, Εκάτη, Αθήνα 2002. Τζιβάρα, Σχολεία και
δάσκαλοι = Τζιβάρα Παναγιώτα, Σχολεία και δάσκαλοι στη βενετοκρατούμενη Κέρκυρα (16ος-18ος at.), Θρακική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2003. Το έντυπο ελληνικό βιβλίο = Το έντυπο ελληνικό βιβλίο. 15ος- 19ος αιώνας. Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου. Δελφοί, 16-20 Μαίου 2001, επιμ. Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης -
Κωνσταν τίνος Σπ. Στάικος, Κότινος, Αθήνα 2004. Τσιτσέλης, Σύμμικτα = Τσιτσέλης Ηλίας, Κεφαλληνιακά σύμμικτα. Συμβολαί εις την ιστορίαν και λαογραφίαν της νήσου Κεφαλληνίας εις τόμους τρεις, τ. 1, Τύποις Παρασκευά Λεωνη, Αθήνα 1904 - τ. 2, Τύποις Μηνά Μυρτίδη, Αθήνα 1960. Τσιτσίλιας, Η ιστορία των
Κυθήρων = Τσιτσίλιας Παναγιώτης, Η ιστορία των Κυθήρων, τ. 2, Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών, αρ. 3, Αθήνα 1994. Χιώτης, Απομνημονεύματα = Σειράς ιστορικών απομνημονευμάτων υπό Παναγιώτου Χιώτου, τ. 3, Εκ της Τυπογραφίας της Κυβερνήσεως, Κέρκυρα 1863 [= ανατύπωση: Βιβλιοπω λείο Διονυσίου Νότη Καραβία,
Αθήνα 1979]. Β.2. ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ AA. W., UAlbero della Libertà in Emilia-Romagna = AA. W., L’Albero della Libertà in Emi lia-Romagna. Cultura politica e vita sociale nell’età della Rivoluzione Francese. Mostra del Bicentenario 9-18giugno 1989, Edizioni Analisi, Μπολόνια [1989]. Anastassiadou, «Les
Russo-Turcs» = Anastassiadou Iphigénie, «Les Russo-Turcs à Zante, en 1798 (d’après un manuscript inédit de P.-A.
Guys)», Balkan Studies, τ. 14, τχ. 1 (1973), σ. 12-46. Anoyatis-Pelé, Inventaire - Gorfou = Anoyatis-Pelé Dimitris (επιμ.), Inventaire de la Corre spondance des Consuls Français à Corfou de 1713 à 1901, Université Ionienne, Κέρκυρα 1993. -----, Inventaire - Zante = Anoyatis-Pelé Dimitris (επιμ.), Inventaire de la Correspondance des Consuls Français à Zante (1670-1859), à Cerigo (1724-1775) et du Vice-consul à Géphalonie (1803-1806), Université Ionienne, Κέρκυρα 1997. Arch, «L’influence» = Arch Grigorij, «L’influence de la Révolution Française dans les Balkans (D’après les documents des archives de politique extérieure de la Russie)», Etudes Balkaniques, τ. 27, τχ. 1 (1991), σ. 34-39. Aulard, The French Revolution = Aulard A. [= Aulard François-Alphonse], The French Revolution. A Political History. 1789-1804, τ. 4 {The Bourgeois Republic and the Consulate. 1797-1804), Charles Scribner’s Sons, Νέα Υόρκη 1910. Baeyens, Les Français à Corfou = Baeyens Jacques, Les Français à Corfou (1797-1799 et 18071814), Institut Français d’Athènes, Αθήνα 1973. Banti, La nazione del Risorgimento = Banti Alberto Mario, La nazione del Risorgimento. Paren tela, santità e onore alle origini dell’Italia unita, Einaudi, Topivo 2000. -----(κ.ά.), Atlante culturaե del Risorgimento = Banti Alberto Mario - Chiavistelli Antonio Mannori Lucca - Meriggi Marco (επιμ.), Atlante culturale del Risorgimento. Lessico del lin guaggio politico dal Settecento all’Unità, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 2011.
748 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Barnard, Education = Barnard Howard Glive, Edmation and the French Revolution, Cambridge University Press, Καίμπριτζ 1969. Belloc, Bonaparte et les Grecs = Bonaparte et ետ Grecs par Madame Louise Sw. -Belloc, suivi d’un tabhau de la Grèce, en 1825, par le Comte Pecchie, Urbain Canei, Libraire-Editeur, Παρίσι 1826. Berengo, La società veneta = Berengo Marino, La società veneta allafine del Settecento, Bibliote ca storica Sansoni, Nuova serie, XXVIII, G. C. Sansoni editore, Φλωρεντία 1956. Berti, Russia e stati italiani = Berti Giuseppe, Russia e stati italiani nel Risorgimento, Giulio Einaudi editore, Topivo 1957. Bianchi - Rutto, Idee e concezioni di patria = Bianchi Daniella ֊ Rutto Giuseppe, Idee e conce zioni di patria nell’Europa del Settecento, il Segnalibro, Topivo 1989. Bianchini, Educare all’obbedienza = Bianchini Paolo, Educare all’obbedienza. Pedagogia e poli tica in Piemonte tra Antico Regime e Restaurazione, Società Editrice Internazionale, Topivo 2008. Boppe, «Le consulat général» = Ворре Auguste, «Le consulat général de Moréé et ses dépen dances (Athènes, Coron, Modon, Napoli de Romanie, Patras, Arta)», Revice des Etudes Grecques, τ. 20, τχ. 87 (1907), σ. 18-37. Brambilla, ((L’istruzione pubblica» = Brambilla Elena, «L’istruzione pubblica dalla Repubblica Cisalpina al Regno d’Italia)), Quaderni Storici, τχ. 23 (1973), σ. 491-526. Buttier, «De la catéchèse chrétienne» = Buttier Jean-Charles, «De la catéchèse chrétienne aux catéchismes politiques: la morale élémentaire enseignée en France de 1789 à 1848», Zeitschriftfür Religionskunde
/ Revue de Didactique des sciences des Religions, τχ. 2 (2016), σ. 30-43. Camariano-Cioran, «La guerre Russo-Turque» = Camariano-Cioran Ariadna, «La guerre Rus so-Turque de 1768-1774 etles Grecs», Revue, des Etudes Sud-Est Européennes, τ. 3, τχ. 3-4 (1965), σ. 513-547. -----, «Les îles Ioniennes» = Camariano-Cioran Ariadna, ((Les îles Ioniennes de 1797 a 1807 et l’essor du courant philofrançais parmi les Grecs», Г' Πανιόηο Συνέδριο (βλ.), σ. 83-114. Canfora - Cardinale (επιμ.), Il giacobino pentito = Canfora Luciano - Cardinale Ugo (επιμ.), Il giacobino pentito. Carlo Bottafra Napoleone e Washington, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 2010. Carnesecchi, «Cerimonie» = Carnesecchi Riccardo, «Cerimonie, feste e canti: lo spettacolo della “Democrazia Veneziana” dal maggio del 1797 al gennaio del 1798», Studi Veneziani, Nuova Serie, XXIV (1993), σ. 213-318. Cavazzana Romanelli, «Archivistica giacobina)) = Cavazzana Romanelli Francesca, «Archivistica giacobina. La municipalità veneziana e gli Archivi», Rassegna degli Archivi di Stato, τ. 51 (Ρώμη 1991), αρ. 1, σ. 64-83. Cessi, Campoformido = Cessi Roberto, Campoformido, επιμ. Renato Giusti, Editrice Antenore, Πάδοβα 19732. Chabot, L’idea di nazione = Chabot Federico, L’idea di nazione, Laterza, Ρώμη - Μπάρι 1995. Chiancone, La scuola di Cesarotti = Chiancone Claudio, La scuola di Cesarotti e gli esordi del giovane Foscolo, Edizioni ETS, Πίζα 2012. Chiribiri, Idee di patria = Chiribiri Alessandro, Idee di patria nell’Italia del Settecento, il Segna libro editore, Topivo 1995.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 749 ---- , «“L’amor di patria”» = Chiribírí Alessandro, «“L’amor di patria” nella Venezia del Sette cento)), στο: Bianchi ֊ Rutto, Idee e concezioni di patria (βλ.), σ. 139-173. Cicogna, Saggio = Cicogna Emmanuele Antonio, Saggio della bibliografia veneziana, Dalla Ti pografia
di G. B. Merlo, Βενετία 1847. Clogg, «The “Dhidhaskalia Patriki”» = Clogg Richard, «The “Dhidhaskalia Patriki” (1798): An Orthodox Reaction to French Revolutionary Propaganda», Middle Eastern Studies, τ. 5, τχ. 2 (Μάιος 1969), σ. 87-115. Corsini, Pro e contro le idee di Francia = Corsini Umberto,
Pro e contro le idee di Francia. La pubblicistica minore del triennio rivoluzionario nello Stato Veneto e limitrofi territori dell’Ar ciducato d’Austria. Con appendice di testi, Istituto per la Storia del Risorgimento Italiano, Biblioteca Scientifica, Serie II: Fonti, τ. 78, Ρώμη 1990. Cyr,
L’expédition = Cyr Pascal, L’expédition militaire de Bonaparte en Egypte (1798-1799), Département d’histoire et de sciences politique de l’Univeristé de Sherbrooke, Mémoire de maîtrise en histoire, Μάρτιος 2001. Dai Dogi agli Imperatori = Romanelli Giandomenico (επιμ.), Dai Dogi agli Imperatori. La
fine della Repubblica tra storia e mito, Electa, Μιλάνο 1997 (κατάλογος έκθεσης: Palazzo Ducale, Museo Correr, 14 Σεπτεμβρίου - 8 Δεκεμβρίου 1997). De Biasi, «La coltura ionia» = De Brasi Spiridione, «La coltura ionia», La Rassegna ellenica, έτ. A', p. 2 (31 Αυγούστου 1883), σ. 14-15' φ. З (ЗО
Σεπτεμβρίου 1883), σ. 19-22' φ. 4 (30 Οκτωβρίου 1883), σ. 29-30' φ. 5 (30 Νοεμβρίου 1883), σ. 38-39' φ. 6 (31
Δεκεμ βρίου 1883), σ. 43-46' φ. 7-8 (31 Ιανουάριου 1884), σ. 59-61' φ. 9-10 (20 Φεβρουάριου 1884), σ. 69-71 (ανολοκλήρωτο). De Bosset, Porga = Proceedings in Parga and the Ionian Islands with a Series of Correspondence and Other Justificatory Documents. By Lieut-Colonel C. P. De Bosset, [.], Published by Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown, Λονδίνο 1819. De Felice, Igiornali giacobini = De Felice Renzo (επιμ.), Igiornali giacobini italiani, Collana dì periodici italiani e stranieri, ap. 6, Feltrinelli Editore, Μιλάνο 1962. -----, Il triennio giacobino = De Felice Renzo, Il triennio giacobino in Italia (1796-1799). Note e ricerche, Bonacci editore, Ρώμη 1990. -----, «Istruzione pubblica e rivoluzione)) = De Felice Renzo, «Istruzione pubblica e rivoluzione nel movimento repubblicano italiano del 1796-1799», στο: ο ίδιος, Il triennio giacobino (βλ.), σ. 179-204 (α' δημοσίευση: 1967). De Francesco, «Ideologie e movimenti politici» = De Francesco Antonino, «Ideologie e movi menti politici», στο: Sabbatucci - Vidotto (επιμ.), Storia d’Italia (βλ.), σ. 229-247. De Marcère, Une ambassade = De Marcère Edouard, Une ambassade à Constantinople. La poli tique orientale de la Révolutionfrançaise, τ. B', Librairie Félix Alcan, Παρίσι 1927. Del Vento, Un allievo della rivoluzione = Del Vento Christian, Un allievo della rivoluzione. Ugo Foscolo dal “noviziato letterario” al “nuovo classicismo” (1795-1806), CLUEB, Μπολόνια 2003. Dimaras, Supplément = Dimaras C. Th., Supplément à la Bibliographie Ionienne, Κέρκυρα 1977, σ. 215-313 (ανάτυπο από: Δελτίον της Ιονίου Ακαδημίας, τ. A',
1977). Driault, La politique orientale = Driault Edouard, La politique orientale de Napoléon. Sebastiani et Gardane. 1806-1808, Félix Alcan Éditeur, Παρίσι 1904.
750 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Dumas, Echos de la chute de la République = Dumas Guy, Echos de la chute de la République de Venise dans la littérature populaire (Textes inédits ou rares). Ouvrage publié avec le concours du Centre National de la Recherche Scientifique, Imprimerie Bretonne, Ρεν 1961. Faivre d’Arcier, Les oubliés de la Liberté = Faivre d’Arcier Amaury, Les oubliés de la Liberté. Négociants, consuls et missionnairesfrançais au Levant pendant la Révolution (1784-1798), Direction des Archives, Ministère des Affaires étrangères, Diplomatie et Histoire, P.I.E. Peter Lang, Παρίσι 2007. Ferrane - Roche (επιμ.), L’Illuminismo = Ferrone Vincenzo - Roche Daniel (επιμ.), L’illumi nismo. Dizionario storico, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 2007. Firges, French Revolutionaries = Firges Pascal, French Revolutionaries in the Ottoman Empire. Diplomacy, Political Culture, and the Limiting of Universal Revolution, 1792-1798, Oxford University Press, Οξφόρδη 2017. -----, «Gunners» = Firges Pascal, «Gunners for the Sultan: French Revolutionary Effords to Modernize the Ottoman Military», στο: Pascal W. Firges - Tobias P. Graf ֊ Christian Roth - Gülay Tulasoğlu (επιμ.), Well-Connected Domains: Towards an Entangled Ottoman History, Brill, Λέυντεν 2014, σ. 171-187. Foscolo, Epistolario = Foscolo Ugo, Epistolario, τ. 1-2 [= Edizione Nazionale delle Opere di Ugo Foscolo, τ. XIV-XV], επιμ. Plinio Carli, Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1949-1952. -----, Scritti letterari e politici = Foscolo Ugo, Scritti Utterari e politici dal 1796 al 1808 [= Edizione Nazionale dette Opere di Ugo Foscolo, τ. VI],
επιμ. Giovanni Gambarin, Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1972. Godechot, Counter-Revolution = Godechot Jacques, The Counter-Revolution. Doctrine and Action (1789-1804), Howard Fertig, Νέα Τόρκη 1971 (γαλλική έκδοση: La Contre-Révo lution: Doctrine et Action, 1789-1804, Presses Universitaires de France, Παρίσι 1961 · ιτα λική μτφρ.: La controrivoluzione. Dottrina e azione (1789-1804), Mursia, Μιλάνο 1988). -----, Cronologie = Godechot Jacques, La Révolution française. Cronologie commentée (17871799) suivie de notices biographiques sur Us personnages cités, Librairie Académique Perrin, Παρίσι 1988. -----, «Nation» = Godechot Jacques, «Nation, patrie, nationalisme et patriotisme en France au XVIIIe siècle)), Actes du Colloque «Patriotisme et Nationalisme en Europe à l’époque de Խ Révolution française et de Napoléon». XlIIe Congrès international des sciences historiques (Moscou, 10 août 1970), Société des Études Robespierristes, Παρίσι 1973, σ. 24-27. Gottardi, «Democratici» = Gottardi Michele, «Democratici, giacobini, municipalisti», στο: Dai Dogi agli Imperatori (βλ.), σ. 37-42. Guerci, Istruire nette verità repubblicane = Guerci Luciano, Istruire nette verità repubblicane: la Utteratura politica per ilpopolo nell’Italia in rivoluzione (1796-1799), Il Mulino, Μπολόνια 1999. -----, Mente, cuore, coraggio = Guerci Luciano, Mente, cuore, coraggio, virtù repubblicane: Edu care ilpopolo nell’Italia in rivoluzione (1796-1799), Tirrenia Stampatori, Topivo 1992. -----, Uno spettacolo = Guerci Luciano, Uno spettacoU non mai più veduto nel mondo. La Ri voluzione francese come unicità
e rovesciamento negli scrittori controrivoluzionari italiani (1789-1799), UTET, Topivo 2008. Guys, «Notice biographique» = «Notice biographique et littéraire sur Pierre-Augus tin Guys, de l’Académie de Marseille, associé de l’Institut de France, citoyen d’Athènes, etc., par M. Henry Guys, Membre actif de la Société, Officier de la Légion-d’Honeur et du Sauveur
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 751 de Grèce, décoré de plusieurs autres ordres», στο: Répertoire des Travaux de la Société de Statistique de Marseille, Publié som la Direction de M. P. -M. Roux [.], τ. 21, Μασσαλία 1858, σ. 33-67. Herbette, Une ambassade Turque = Herbette Maurice, Une ambassade Turque som le Directoi re, Librairie Académique Didier, Perrin et Cie, Libraires-Editeurs, Παρίσι 1902. Kabrda, Firmans = Kabrda Joseph, Quelquesfirmans concernant les relatiomfranco-turques lors de l’expédition de Bonaparte en Egypte (1789-1799), Imprimerie Nationale, Παρίσι 1947. Karapidakis, «Les troubles» = Karapidakis Nicolas, ((Département de Corfou, 1798: Les troubles», στο: Anastassiadis Tassos - Clayer Nathalie (επιμ.), Society, Politics and State Formation in Southeastern Europe during the 19th Century, Alpha Bank - Historical Archives, Αθήνα 2011, σ. 235-252. L’Europa scopre Napoleone - L’Europa scopre Napoleone. 1793-1804. Atti del Congresso Inter nazionale Napoleonico (Cittadella di Alessandria, 21-26 giugno 1997), επιμ. Vittorio Scotti Douglas, τ. 1-2, Edizioni dell’Orso, Topivo 1999. L’Italia alla vigilia della Rivoluzionefrancese = L’Italia alla vigilia della Rivoluzione francese. Atti del Convegno di Storia del Risorgimento Italiano (Milano, 12-15 ottobre 1988), Istituto per la Storia del Risorgimento Italiano, Ρώμη 1990. La Revolution française et l’Hellénisme moderne = La Revolution française et l’Hellénisme mo derne. Actes du Hle Colloque d’histoire (Athènes 14-17 octobre 1987), Centre de Recherches Néohelléniques - Fondation Nationale de la Recherche Scientifique,
Αθήνα 1989. Legrand ֊ Pernot, B.I. = Bibliographie Ionienne. Description raisonêe des ouvrages publiés par les Grecs des Sepl-Ile.s ou concernant ces Iles du quinzième siècle à l’année 1900 par Emile Legrand œuvre posthume complétée et publiée par Hubert Pernot [.], τ. 1-2, Ernest Leroux Editeur, Παρίσι 1910. Leontsinis, Kythera = Leontsinis George, The Island ofKythera. A Social History (1700-1863), National and Capodistrian University of Athens / Faculty of Arts, S. Saripolos’ Library No 55, Αθήνα 1987. Leso, Lingua e rivoluzione = Leso Erasmo, Lingua e rivoluzione. Ricerche sul vocabolario poli tico italiano del triennio rivoluzionario 1796-1799, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1991. Lewis, The Emergence = Lewis Bernard, The Emergence ofModem Turkey, Oxford University Press, Λονδίνο - Οξφόρδη - Νέα ΐόρκη 19682. ---- , «The Impact» = Lewis Bernard, «The Impact of the French Revolution on Turkey. Some Notes on the Transmission of Ideas», Cahiers d’Histoire Mondiale / Journal of World His tory / Cuadernos de Historia Mundial, τ. 1, τχ. 1 (Ιούλιος 1953), σ. 105-125. Lobanov-Rostovsky, Rmsia and Europe = Lobanov-Rostovsky Andrei, Russia and Europe. 1789-1825, Duke University Press, Durham, N.C. 1947. Lunzi, Storia = Lunzi Ermanno, Storia delle Isole Jonie sotto il reggimento dei Repubblicani francesi, Tipografia del Commercio, Βενετία 1860. Lyons, France under the Directory = Lyons Martyn, France under the Directory, Cambridge University Press, Λονδίνο - Νέα ΐόρκη - Μελβούρνη 1975. Marelio, Storia del calendario = Maiello Francesco, Storia del
calendario. La misurazione del tempo, 1450-1800, Einaudi, Topivo 1996. Maltezou - Ortalli (επιμ.), Venezia e և Isole Ionie = Venezia e le Isole Ionie, επιμ. Chryssa Maltezou - Gherardo Ortalli, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 2005.
752 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Manfroni, «Documenti veneziani» = Manfroni Camillo, «Documenti veneziani sulla campagna dei Russi nel Mediterraneo, 1770-1771 », Atti del Reale Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, τ. 72, parte seconda (1912-1913), σ. 1143-1176. Mangio, Patrioti toscani = Mangio Carlo, IPatrioti toscanifra “Repubblica Etrusca” e Restau razione, Leo S. Olsckhi editore, Φλωρεντία 1991. Mastropasqua, Le feste della Rivoluzione = Mastropasqua Fernando, Le feste della Rivoluzione francese. 1790-1794, Mursia, Μιλάνο 1976. Mathiez, La Théophilanthropie = Mathiez Albert, La Théophilanthropie et le culte décadai re. Essai sur l’histoire religieuse de la Révolution: 1796-1801, Félix Alcan, Παρίσι 1903 [αναστατική έκδοση: Slatkine-Megariotis Reprints, Γενεύη 1975]. -----, Les origines = Mathiez Albert, Les origines des cultes révolutionnaires (1789-1792), So ciété Nouvelle de Librairie et d’Edition, Παρίσι 1904. McKnight, Admirai Ushakov = McKnight James Lawrence, Admiral Ushakov and the Ionian Republic. The Genesis of Russia’s first Balkan Satelite, αδημ. біб. διατριβή, University of Wisconsin-Madison 1965. Mézin, Les consuls de France = Mézin Anne, Les consuls de France au siede des Lumières (17151792), Direction des Archives et de la Documentation, Ministère des Affaires étrangères, Diplomatie et Histoire, χ.χ., χ.τ. [= Παρίσι 1998]. Millar, Napoleon in italian literature = Millar Eileen Anne, Napoleon in italian literature. 17961821, Quaderni di cultura francese, αρ. 16, Edizioni di Storia e Letteratura, Ρώμη 1977. Morkva, Russia’s Policy = Morkva Valeriy,
Russia’s Policy ofRapprochement with the Ottoman Empire in theEraoftheFrenchRevolutionaryandNapohonic Wars, 1792-1806, αδημ. біб. διατριβή, Department of International Relations, Bilkent University, Άγκυρα, Σεπτέμ βριος 2010. Naff, Ottoman Diplomacy = Naff Thomas, Ottoman Diplomacy and the Great
European Powers, 1797-1802, αδημ. біб. διατριβή, University of California 1961. Nutini, «La Società di pubblica istruzione» = Nutini Stefano, «La Società di pubblica istruzione di Milano», Studi Storici. Rivista Trimestrale dell’Istituto Gramsci, έτ. 30, τχ. 4 (Οκτώ βριος - Δεκέμβριος 1989), σ.
891-916. Ozouf, FestivaU and the French Revolution = Ozouf Mona, Festivals and the French Revolution, Harvard University Press, Καίμπριτζ - Μασαχουσέτη - Λονδίνο 1988. Pappas, Greeks in Russian Military Service = Pappas Nicholas Charles, Greeks in Russian Mili tary Service in the Late Eighteenth
and Early Nineteenth Century, Institute for Balkan Stud ies, αρ. 219, Θεσσαλονίκη 1991. Pappas, La France et la Grèce = Pappas Spyridon, La Frame et la Grèce à l’epoque du Directoire. Conférencefaite à Athènes 2/15 Avril 1907, Editions du Monde Hellénique, Αθήνα 1907. -----, «La mission des
Stéphanopoli» = Pappas Spyridon, «La mission des Stéphanopoli en Grècen, L’Hellénisme Contemporain, περίοδος B', τ. 10, τχ. 2 (Μάρτιος - Απρίλιος 1956), σ. 147-158. -----, «La politique grecque» = Pappas Spyridon, «La politique grecque du Directoire», L’Hellénisme Contemporain, περίοδος B', τ. 1,
τχ. 3 (Μάιος - Ιούνιος 1947), σ. 238-253. -----, Le Directoire et ևտ Grecs = Pappas Spyridon, Le Directoire et ետ
Grecs, Enfrie Paul éditeur, Παρίσι 1900 (= Revue de la France moderne, Φεβρουάριος 1900, ανάτυπο). Pearce Williams, «Science» = Pearce Williams Leslie, «Science, Education and the French Revolution», Isis, τ. 44, τχ. 4 (Δεκέμβριος 1953), σ. 311-330.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 753 Pepe, ((L’istruzione pubblica» = Pepe Luigi, ((L’istruzione pubblica nel triennio repubblicano, 1796-1799»: http://dm.unife.it/comunicare-matematica/filemat/pdf/Modena.pdf Pieri, Della vita = Opere di Mario Pieri corcirese, τ. 1 -2 (Della vita di Mario Pieri corcirese scrit ta da lui medesimo. Libri sei), Coi Tipi di Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1850 και, τ. 3-4 [Opere varie inedite originali e tradotte di Mario Pieri corcirese), Coi Tipi di Felice Le Monnier, Φλωρεντία 1851. Pierris, Bibliographie Ionienne - Pierris Nakis, Bibliographie Ionienne. Suppléments à la De scription raisonnée des ouvrages publiés par ևտ Grecs des Sept-Iles ou concernant ces Iles du quinzième siècle à Vannée 1900 par Emile Legrand œuvre posthume complétée et publiée par Hubert Pernot, Αθήνα 1966. Pignataro, «La dominazione» = Pignataro Luca, «La dominazione della Francia repubblica na nelle Isole Ionie (1797-1799)», Rivista di Studi Bizantini e NeoeUenici, τ. 34 (1997), σ. 183-202. Pillinini, Veneto governo democratico = Pillinini Stefano, Il “Veneto governo democratico” in ti pografia. Opuscoli delperiode) della Municipalità provvisoria di Venezia (1797) conservati presso la Biblioteca della Deputazione di storia patria per le Venezie, Comune di Venezia ֊ Assessorato alla Pubblica istruzione - Sistema bibliotecario, Βενετία 1990. Pitocco, «La costruzione del consenso rivoluzionario» = Pitocco Francesco, «La costruzione del consenso rivoluzionario: la festa», στο: La rivoluzione francese: problemi storici e metodolo gici, Quaderni della Fondazione Basso, Franco Angeli
Editore, Μιλάνο 1979, σ. 157-210. Rao, «Il patriottismo repubblicano di Carlo Botta» = Rao Anna Maria, «Il patriottismo repub blicano di Carlo Botta», στο: Canfora - Cardinale (επιμ.), Il giacobino pentito (βλ.), σ. 230246. Richard, «Mémoire biographique sur Chabot» = ((Mémoire biographique sur le général Chabot par M. Jules Richard», Mémoires de la Société de Statistique du Département des DeuxSèvres, τ. 7 (1842-1843), Νιόρ 1843, σ. 39-126. Ricotti, «Alle origini del costituzionalismo» = Ricotti Carlo, ((Alle origini del costituzionali smo nelle Isole Ionie: la fase “francese”», στο: Ester Capuzzo - Ennio Maserati (επιμ.), Per Carlo Ghisalberti. Miscellanea di studi, Edizioni Scientifiche Italiane, Νάπολη 2003, σ. 201-232. Romanin, Storia documentata = Romanin Samuele, Storia documentata di Venezia, τ. 9-10, Libreria Filippi editore, Βενετία 19753 (α' έκδοση: Βενετία 1860-1861). Rousseau, Inégalité = Rousseau Jean-Jacques, Discours sur Vorigine et lesfondements de l’inéga litéparmi ետ hommes, Chez marc Michel Rey, Άμστερνταμ 1755. Rutto, «“Patrie”» = Rutto Giuseppe, «“Patrie”, “patriotisme”, “citoyen”, “civisme” nella Fran cia del Settecento», στο: Bianchi - Rutto, Idee e concezioni di patria (βλ.), σ. 128-136. Sabbatucci - Vidotto (επιμ.), Storia d’Italia = Sabbatucci Giovanni - Vidotto Vittorio (επιμ.), Storia d’Italia, τ. 1 (Le premesse dell’Unità. Dallafine del Settecento al 1861), Laterza, Ρώ μη - Μπάρι 1994. Saitta, Alle origini del Risorgimento = Saitta Armando, Alle origini del Risorgimento: і testi di un “celebre” concorso (1796), Istituto storico italiano
per l’età moderna e contemporanea, τ. 1-3, Ρώμη 1964. Şakul, An Ottoman Global Moment = Şakul Kahraman, An Ottoman Global Moment: War of Second Coalition in the Levant, αδημ. біб. διατριβή, School of Arts and Science / George town University, Ουάσιγκτον 2009.
754 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Salvatorelli, Pensiero e azione - Salvatorelli Luigi, Pensiero e azione del Risorgimento, Einaudi, Topivo 1943. Santato, Il giacobinismo italiano = Santato Guido, Il giacobinismo italiano. Utopie e realtàfra Rivoluzione e Restaurazione (ανάτυπο από: Storia Utteraria d’Italia. L’Ottocento, επιμ. Ar mando Balduino), Picéin Nuova Libraria, Casa Editrice Dr. Francesco Vallardi, Πάδοβα - Μιλάνο 1990, σ. 1-150. Saul, Russia = Saul Norman, Russia and the Mediterranean. 1797-1807, The University of Chicago Press, Σικάγο - Λονδίνο 1970. Savant, Sous les aigUs impériaUs = Savant Jean, Sous les aigks impériales. Napoléon et Us Grecs, Nouvelles Editions Latines, Παρίσι 1946. Scarabello, «L’ultima fase della Serenissima)) = Scarabello Giovanni, «L’ultima fase della Se renissima. La politica: La Municipalità democratica»: http://www.treccani.it/enciclopedia/ l-ultima-fase-della-serenissima-la-politica-la-municipalita-democratica_%28Storia-diVenezia%29/ Schettini, «L’organizzazione dei Circoli costituzionali» = Schettini Glauco, «La “fucina dello spirito pubblico”: L’organizzazione dei Circoli costituzionali nella prima Cisalpina (17971799)», Società e Storia, τχ. 150 (2015), σ. 689-719. -----, «La Teofilantropia» = Schettini Glauco, «“Niente più bello ha prodotto la rivoluzione”: La Teofilantropia nell’Italia del triennio (1796-1799)», Rivista di storia e Utteratura reli giosa, έτ. 50, τχ. 2 (2014), σ. 379-433 (ανάτυπο). Sfoini, «Loyaume and Nomarchie» = Sfoini Alexandra, «Loyaume and Nomarchie: Keywords of the French Revolution in the Greek Vocabulary», The
Historical Review ¡La Revue Historique, τ. 11 (2014), σ. 127-138. Shaw, Between Old and New = Shaw Stanford, Between Old and New. The Ottoman Empire under Sultan Selim Ilf 1789-1807, Harvard Middle Eastern Studies, ap. 15, Harvard University Press, Καίμπριτζ Μασαχουσέτης 1971. Simonetto, «Opinione pubblica e rivoluzione» = Simonetto Michele, «Opinione pubblica e rivoluzione. La Società di Pubblica Istruzione di Venezia nel 1797», στο: Daniela Novare se (επιμ.), Accademie e ScuoU. Istituzioni, luoghi, personaggi, immagini della cultura e del potere, Università degli Studi di Messina, Studi Storico-Giuridici, ap. 20, Giuffrè editore, Μιλάνο 2011, σ. 305-349. Soffiato, La Società di Istruzione Pubblica = Soffiato Ruggero, La Società di Istruzione Pubblica e la formazione del consenso nella Venezia democratica del 1797, αδημ. πτυχ. εργασία, Di partimento di Scienze Storiche, Geografiche e dell’Antichità. Corso di Laurea Magistrale in Scienze Storiche, Università degli Studi di Padova, ακαδ. έτος 2013-2014: http://tesi.cab. unipd.it/47126/l/TESI_FINALE.pdf Soppelsa, «Echi e riflessi dell’Illuminismo» = Soppelsa Maria Laura, «Echi e riflessi dell’Illu minismo veneto nella letteratura scientifica del tardo settecento eptanesio», στο: Το έντυπο ελληνικό βφλίο (βλ.), σ. 341-361. Tessitori, “Basta chefinisca ’sti cani”= Tessitori Paola, “Basta chefinisca ’sticani”. Democrazia e polizia nella Venezia del 1797, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1997. Tzivara Panajota, «Il corfiotta Spiridione Palazzol Scordillis: l’ossimoro del caso di un suddito veneto», στο: I
Greci durante la venetocrazia: Uomini, spazio, itke (XIII-XVIII sec.), επιμ. Chryssa Maltezou - Angeliki Tzavara - Despina Vlassi, Istituto Ellenico di Studi Bizantini e Postbizantini di Venezia, Convegni, ap. 13, Βενετία 2009, σ. 515-524.
ΠΗΓΕΣ ֊ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 755 Una nazione da rigenerare = Cremona Valeria - De Longis Rosanna - Rossi Lauro, Una nazio ne da rigenerare. Catalogo delle edizioni italiane, 1789-1799, Istituto Italiano per gli Studi Filosofici. Fonti e documenti del triennio giacobino II - Biblioteca di Storia Moderna e Contemporanea, Vivarium, Νάπολη 1993. Venturi, La rivolta greca = Venturi Franco, La rivolta greca del 1770 e il patriottismo dell’età dei Lumi, εισαγωγή: Otto Kresten, Unione Internazionale degli Istituti di Archeologia, Storia e Storia dell’arte in Roma, Ρώμη 1986. -----, Settecento riformatore, τ. 4/A' = Venturi Franco, Settecento riformatore, τ. 4 (La caduta dell’Antico Regime. 1776-1789), μέρος A' (I grandi stati dell’Occidente), Einaudi, Topivo 1984. -----, Settecento riformatore, τ. 5/B' = Venturi Franco, Settecento riformatore, τ. 5 (L’Italia dei Lumi), μέρος В' (La Repubblica di Venezia. 1761-1797), Einaudi, Topivo 1990. -----, The End of the Old Regime = Venturi Franco, The End of the Old Regime in Europe, 17681776. The First Crisis, Princeton University Press, Πρίνστον 1989. Viggiano, Lo specchio = Viggiano Alfredo, Lo specchio della repubblica. Venezia e il governo delle Isole Ionie nel ’700, Cierre edizioni, Βερόνα 1998. -----, «Venezia e le isole del Levante» = Viggiano Alfredo, «Venezia e le isole del Levante. Cultu ra politica e incombenze amministrative nel Dominio da Mar del XVIII secolo», Istituto Ve neto di Scienze, Lettere ed Arti. Atti, τ. CLI, τχ. 3, anno accademico 1992-1993, σ. 753-795. Viroli, Per amore della patria = Viroli Maurizio, Per amore della
patria. Patriottismo e naziona lismo nella storia, Editori Laterza, Ρώμη - Μπάρι 1995. Vlassi, «“Villici vestiti ingiustamente”» = Vlassi Despina, «“Villici vestiti ingiustamente del ca rattere de’ cittadini”. Funzione e disfunzione del Consiglio di Cefalonia», στο: Maltezou - Ortalli (επιμ.), Venezia e k Isok Ionie (βλ.), σ. 177-191. Vovelle, Le parok della rivoluzione = Vovelle Michel, Le parole della rivoluzione, Bononia Uni versity Press, Μπολόνια 2006. Whittaker, Zakynthos and the European Revolution = Whittaker John, Zakynthos and the European Revolution. 1797-1821. Scenes from ckrical life, Università degli Studi di Napoli “L’Orientale”, Νάπολη 2002.
Γενικό ευρετήριο προσώπων, τόπων και εννοιών Λεν ευρετηριάζονται (α) τα τέσσερα μεγαλύτερα νησιά του Ιονίου (ευρετηριάζονται, όμως, πόλεις, χωριά και τοπωνύμιά τους)· (β) η Βενετία, η Γαλλία και η Οθωμανική αυτοκρατορία· (γ) τα διοικητικά όργανα της Βενετίας, της Γαλλίας και του Ιονίου (Δημαρχεία,
Επιτροπές, Διαμερισματικές και Δημοτικές διοικήσεις κ.λπ.)· (δ) ο Βοναπάρτης και η Γαλλική επανά σταση. Λημματογραφούνται, όμως όχι εξαντλητικά, οι όροι που συγκροτούν το ρεπουμπλικανικό λεξιλόγιο: αναφέρονται εδώ μόνο οι σελίδες που σχετίζονται με τις νέες εννοιολογήσεις των ορών αυτών. Οι αριθμοί
με έντονα στοιχεία δηλώνουν τις σελίδες στις οποίες παρέχονται βιογραφικές πληροφορίες των προσώπων, ενώ μέσα σε αγκύλες δηλώνουν έμμεσες αναφορές. Αβραμιώτης Αντώνιος 109· ~ Θεόδωρος 108109,638, 642 Αγαθάγγελος 410 Άγαλμα της Ελευθερίας, βλ. Ελευθερία, άγαλμα Αγάπιος Λεονάρδος 627 Αγγαρείες 471,
474, 506, 510-516, 523, 535 Αγγλία 113, 117, 118, 140, 158, 159, 203, 204,212,228,301,415,571,574,575,577, 591,592,601,602,604,605,607,608,609, 610, 612, 629, 637՛ βλ. και Σημαία «Άγετε, ω παίδες πατρίδος» 387՛ βλ. και «Μασσαλιώτιδα» Αγησίλαος 212, 234 Αγία Δωρεά, λιτανεία, Κέρκυρα 561 Αγία Μαύρα,
φρούριο της ~ 651, 653, 654 Άγιο Όρος 624 Άγιοι Σαράντα 116 Άγιος Θεόδωρος, Λευκίμμη, Κέρκυρα 511 Άγιος Κοσμάς, ενορία, Κύθηρα 320 Άγιος Κωνσταντίνος, περιοχή, Ζάκυνθος 117 Άγιος Μάρκος, πλατεία, Βενετία 46, 47, 50, 87, 388· ~, πλατεία, Ζάκυνθος 162, 293, 318,562,642 Άγιος Παντελεήμων, οχύρωμα του
~, Κέρκυ ρα 664, 665 Άγιος Παύλος, πλατεία, Ζάκυνθος, 161 · «Άγιος Παύλος», πλοίο 665 Άγιος Πέτρος,
Λευκάδα 530 Αγοραστός Αντώνιος 219, 483 Αγραφοι, Κέρκυρα 505 Αγωγή (νέα εννοιολόγηση) 19-20, 56-57, 237-238, 257-262, 280, 281, 283,305-308, 358,361-362,437-438,445,452,456,462֊ βλ. και Δημόσια εκπαίδευση Αδελφοποίηση Βενετίας και Ιονίου 44,59,60, [61], 64,69,78-82,145,168,171-172,175187,192,195-198, 203-204,250,251,361, 362,367,427, 467, 468, 731 · ~ Νησιών Ιονίου 181-183,185,186,188-195,198, 200, 201,241· ~, ένωση Ιονίου και Γαλλίας 189191,218, 256, 353՜ βλ. και Συνέδριο Αδελφοσύνη 73, 79, 135, 220, 251, 253, 331, 363,370,431,439,506,546 Αδριατική 67, 76, 367, 548, 581, 583, 586, 587,592,612 Αζάριτς Βασίλι (Azarich Basilio) 111 Αθάνι, Λευκάδα 530 [757]
758 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Αθήνα αρχαία 77, [238], 249, [261], [402], 427, 428, 430, 435, 438, [587], 596· ~ νέα 400-401 Αθηνά 392 Αιάκιο 598 Αιγαίο 581, 594, 595, 603, 612 Αίγυπτος 22, 26, 302, 575, 576, 592, 599602,605, 607, 609-612, 615, 618-620, 627, 628,630, 654, 671,695, 734 Αικατερίνη B', Μεγάλη
Αικατερίνη 106, 107, 136,571,575, 625, 647 Αισχύλος, Πέρσες 702 Ακαρνανία 651 Αλβανία 40, 58, 60, 65, 70, 146, 212, 587, 588, 592, 598,599, 601 Αλβανοί 427, 582, 585-587,591, 659 Αλεάνδρης Αλέξανδρος 476՛ ~ Λαυρέντιος 154, 653 Αλεξάκης Δημήτριος 364 Αλεξάνδρεια 607, 609, 612, 620, 621 Αλέξανδρος ο
Μέγας 22, 79, 247, 404, 407, 435, 438, 597, 698՛ βλ. και Μακεδονία Αλέξανδρος, όρμος του ~, Λευκάδα 652 Αλεύκι, βλ. Λευκίμμη Αλή πασάς 17, 77, 78, 116, 218, 329, 333, 335, 550, 578, 581, 582, 584, 589, 592, 602, 606, 607, 613, 619, 628, 650, 651, 652, 654, [675] Αλκίνοος 79, 381 Αλυκές, Κέρκυρα 513,
514 Αμαξική, Λευκάδα 527-529, 653 Αμβρακία 628 Αμερικανική επανάσταση 310, 386 Αμερική 523 Αμμος, περιοχή, Ζάκυνθος 337 Αμπελικόπουλος Φραγκίσκος 482, 483 Αμπουκίρ, Μάχη του Νείλου 302, 338, 607, 610, 615, 640, 650, 723 Αμύκλες 627 Αμύντας 596 Αμφίων 380 Αναγέννηση της Ελλάδας 146-147, 255, 333,
334, 405, 598, 626, 700, 703֊ ~ του Ιονίου 80, 114, 144, 156,161,167,185,196-198, 231, 241, 247-249, [252], [310], 315, 316, 325, 331, 360, 363, 390, 399, 405, 437, 466,545,555,559,560,626,703 Αναπλάδες, Κέρκυρα 532 Αναρχία 49, 70, 83, 84, 104, 134, 147,151, 211, 238, 364, 435, 459, 469, 488, 490,
506, 525, 531, 534, 539, 547, 619, 643, 647,649, 653, 681,682 Αναστασιάδου Ιφιγένεια 115,134, 724
Αναστασίου Γ. 327 Ανδρειωμένος Γιώργος 393 Ανδριώτης Πέτρος511· ~Σταμάτης511 Άνθιμος, μητροπολίτης Σμύρνης 633, 718՛ ~, πατριάρχης Ιεροσολύμων 677, 718 Ανθρωπότητα, 231, 244, 248, 249, 276,315, 322, 324, 383, 427, 434, 437-439, 704· βλ. και Παγκόσμια αδελφότητα Ανκόνα 38, 77, 184, 2 1 7, 278, 368,375,479, 556, 586, 599, 639, 669՜ ~ ελληνική κοινό τητα 586՛ βλ. και Εκκλησίες, Αγία Άννα Αννινοι, οικ. 87, 88, 95, 105՜ ~ Ιωαννίκιος, επίσκοπος Κεφαλονιάς 163, 324, 631, 708՛ ~ Μαρίνος 87,105՜ ~ Σπυρίδων 647 Αντιγαλλικός συνασπισμός: πρώτος 17, 33, 75, 571, 574, 575· δεύτερος 17, 617,619 Αντικύθηρα 165, 584, 617 Αντίπαξοι 207 Αντιπερνοί, Κέρκυρα 535 Αντιτυραννικός 22, 52, 381, 385, 394, 395, 397,398, 402, 431, 676· βλ. και Τυραννία Αντύπας Ιωάννης Βαπτιστής 163՛ ~ Σπυρί δων 273 Απόλλων 333 Αράκλι, Κεφαλονιά 521 Αρβανιτάκης Νικόλαος 364 Αργοστόλι 124, 127, 163, 164, 187-191, 194-197, 199, 202, 215, 220, 221, 242, 245, 294, 322, 353, 354, 360, 467, 485, 521, 522, 531, 547, 549, 586, 647-650, 654,716 Αργυράδες, Κέρκυρα 511 Αρετή πολιτική, ~ ρεπουμπλικανική 18, 21, 45, 52, 156, 197, 231, 236-239, 246, 250, 257,259,297,299,307,311,320-333,358, 371,395,427,432-435,449,457,460-462, 470,472,672,698-700, 705
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Αρέτσο 733 Αριστείδης 161,212 Αριστοκρατία, γενικά 24, 52, 159, 312, 313, 458-459՛ αριστοκρατική τάξη Ιονίου 232, 243,244,316,322,323,325,412,445,513, 518, 527, 528, 545, 559, 560, 658՛ ~, βενε τική αριστοκρατική τυραννία 21, 35, 3941,45,51,58,62,64,
73,83,144,148,177, 192,239,243,244,251,253,255,256,316, 322,325,386,414,440,445,471,497,511, 627՛ βλ. και Τυραννία Αριστοτέλης 362, 435 Αρλιώτης Δημήτριος 125,243,249, 251, 253, 327,361,377,434,438-439,453, 726՛ - Νι κόλαος 88, 142, 149, 150, 174, 314, 315, 438,482,533,548,553,561,659,666,716
Αρμένη Ελένη 417՛ - Ιωάννης 148, 482, 483 Αρτα 116,117,120,330,334, 578, 608, 627, 628,646 Αρχαία αγωνίσματα 373՛ βλ. και Αρχαίες συνήθειες, Ολυμπιακοί αγώνες Αρχαία λατρεία 304՛ ~ συνήθειες 371 · βλ. και Αρχαία αγωνίσματα Αρχαιότητα ελληνική, αρχαία Ελλάδα 18, 21-23, 81, 156, 206, 220, 234, 237,
239, 245-251,254-255,320,329,354,399,402, 432, 438, 440, 445, 567, 584, 587, 594, 597, 672, 676, 680, 691-692, 695-702՛ καταγωγική σχέση, συνέχεια με την - 2224,144, 241, 245-250, 252, 374, 432, 437, 439, 445, 658, 676, 695, 697, 701՛ παρακ μή των δημοκρατιών της - 246-248, 435438, 440, 672, 698՛ -
πολιτικό υπόδειγμα 21,23,57,79,245-248,320,362,407,432, 435, 445, 476, 552, 676, 699, 703՛ βλ. και Πρόγονοι Αρχαιότητα ρωμαϊκή, Ρώμη 203, 234, 245, 246,354,427,432,435,438,445 Αρχιπέλαγος 587, 594, 600 Αρώνης Κωνσταντίνος 536, 538 Ασδραχάς Σπόρος 26, 27,131, 671, 674, 724 Άσματα και πονημάτια
διαφόρων 397 Άσπρη Θάλασσα, βλ. Αιγαίο πέλαγος Άσσος, Κεφαλονιά 163, 191, 195, 199, 220,
294,353,479,481,486,532,549,586,648 759 Αστική κατάσταση, αστικότητα 83, 96, 98, 101,150՛ βλ. και Αστικοί Αστικοί 96-102, 138՛ βλ. και Αστική κατά σταση Ατομική ασφάλεια 39, 42,134, 343, 437 Αυξέντιος, Αυξέντης 418 Αυστρία, Αυστριακοί 34, 35, 37, 41, 58, 61, 62,66,67, 75,118,136,140,148,171,174,
175,179,353,406,408,409,411,428,492, 547,548,554,561, 571-575,577,583-585, 587,588-591,593,600,609,617,619,637, 674, 675, 728՛ βλ. και Κονκάρδα, Σημαία Αυτεξούσιο, αυτεξούσιος εξουσία 456, 458, 684, 685 Αυτοδικία 328, 490, 493, 503, 531, 532 Αχμέτ Ατίφ, υπουργός Εξωτερικών [587], 607,609,612,687
Αχμέτ πασάς 644՛ -, γραμματέας του Σελίμ Γ' 572 Βαγενάς Νάσος 393 Βάκχος 392 Βαλαωρίτης Αριστοτέλης 27 Βαλκάνια, Βαλκανική 571,590,601,612,613 Βάλμης Γεώργιος 149 Βαλμύ, μάχη του - 573 Βαλσαμάκη, αδελφοί 104, 105՛ - Μαρίνος 647 Βανδώρος Σπυρίδων 163,354 Βαρβιάνης Αντώνιος 71 Βαρζός Νικόλαος 159,359,
415 Βαρκελώνη 118 Βασιλάς Γεώργιος 191-192՛ - Δημήτριος Παναγιώτου 403 Βασιλάτος Δημήτριος 553 Βασιλεία, Συνθήκη της - 574, 591 Βασίλειο της Ιταλίας 472՛ - της Νεαπόλεως 33, 140, 579՛ - της Σαρδηνίας 33՛ - των δύο Σικελιών 617, 619,666 Βασίλειος, ποστέλνικος 679, 693, 716՛ -, Όρ μος σωτήριος 679,
684, 685, 693, 703, 716 Βασιλική, Λευκάδα 648, 652 Βαστίλλη 324, 538 Βαταβική Δημοκρατία 158, 600, 732 Βαφέας Δημήτριος 339
760 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Βέγιας Αντώνιος 188-190, 353՜ ~ Ιωάννης 189 Βεζμπορόντκο Αλεξάντρ (Bezborodko Alex ander) 609 Βέλγιο 301 Βελής 606 Βελιγράδι 330,334,406,596, 605 Βελονάδες, Κέρκυρα 535 Βενετική σημαία, βλ. Σημαία Βενετικό ημερολόγιο, βλ. Ημερολόγιο Βενετικό παρελθόν, παρελθόν δουλείας 2022,
27, 80, 85-86, 216, 230, 232, 240, 242245,247,250,253,254,311,313,322,324, 382,431, 440,445,471,486, 672, 676· βλ. και Αριστοκρατία, Τυραννία Βενετόφιλοι, βλ. Φιλοβενετική παράταξη Βεντούρας Σπυρίδων 339 Βερόνα35,37,49,61,66 Βετουρία356 Βηλαράς Ιωάννης 123 Βήμα της Πατρίδος, βλ. Βωμός της Πατρί δας
Βιβλίο των προνομιούχων 316-317, 510-511, 513" βλ. και Προνομιούχοι Βιβλίον καλούμενον έλεγχος, βλ. Προκόπιος Πελοποννήσιος Βιδίνιο, πασάς του ~, βλ. Πασβάνογλου Οσμάν Βίδο 331,656,664, 668 Βιέννη 17,405,579, 595,596 Βιργίλιος 139, 735 (Αινειάόα) Βιτάλης Γεώργιος 641-643 Βιτέρμπι, βλ. Viterbi Paolo
Βιτσέντζα 36, 66 Βίτσος Αντζουλος 150 Βλαντής Σπυρίδων 27, 39, 42, 712 Βλασσόπουλος Στυλιανός 68, 83-86, 126, 140, 231, 243, 247, 259, 287, 303, 304, 317,327,351,355,367,370,371,379-381, 428,440-442,465,468,471,472,477,479, 493,503,534,536-538,559,564,635,656, 658,659,710 Βλαττάς Άγγελος 711 · ~
Ανδρέας 711 ■ ~ Εμ μανουήλ 711 Βλάχος Άγγελος 364՛ ~ Γεώργιος 509 Βολταίρος 159, 234, 235, 297, 452, 608,623, 624, 626, 676-678,692, 701 Βολτέρρας Ναθαναήλ 160 Βόνιτσα 74, 114, 116, 187, 199, 207, 486, 488, 584,585, 608, 650,651 Βοροντσόφ Σεμιόν Ρομανόβιτς (Vorontsov Semyon Romanovich) 600, 609
Βοσνία 587 Βόσπορος 610 Βουθρωτό 174,207,584, 585,608, 650 Βουκουρέστι 384, 594 Βούλγαρη, οικ. 565, 659,
661 · ~ Ευγένιος 106, 115, 126, 661, 668, 720՛ ~ Νικόλαος 104,281,534,537,637,653,659-666,668, 709, 720՛ ~ Παύλος 444· ~ Πέτρος 148, 176, 209, 240, 287, 434, 537, 540, 553, 554, 562, 563, 565, 566, 636, 657, 659, 661, 667, 668, 712· ~ Σταμάτης 125, 278, 302, 364՛ ~ Χριστόδουλος 659 Βούλτσος Τζώρτζης 91 Βουρδέρης 642 Βούτος Σπυρίδων 159,359, 415, 519, 642 Βρανάς Αναστάσιος 348 Βρανούσης Λέανδρος 329,406,409,451,580, 625, 708 Βραχλιώτης Νικόλαος 364,365 Βροκίνης Λαυρέντιος 127, 255, 278, 279, 361,394՛ ~ Λορέντζος 364 Βρυώνης Ιωάννης 163՛ ~ Παναγής 163 Βυζάντιο, αντιλήψεις για το ~ 22, 247, 399, 688, 698, 701 Βωμός της Πατρίδας 164, 311, 312, 327, 328,332,338,343-349,351,511, 667 Γαβαλάς Βερνάρδος 530 Γαήτα, οικία 118՛ ~ Αναστάσιος 121՛ ~ Δημήτριος 96, 108՛ ~ Ιωάννης 95, 96՜ Γαΐτας 642 Γαϊτάνος 415 Γαλατάς, Κωνσταντινούπολη 577 Γαλλικό διαβατήριο 208, 209, 352, 512 Γαλλικό σύνταγμα του 1791 229, 342, 345՛ ~ του έτους I 114, 263, 343, 345· ~ του έτους III 202, 208, 211, 219, 264, 287, 292, 309, 344, 345, 350, 372, 378, 438,
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ 455, 481, 490, 524՜ μετάφραση του ~ 287, 455 Γαλλοφιλία, Γαλλόφιλο!, 70, 116, 124, 130, 146, 159, 202, 204, 205, 352, 353, 564, 594, 597, 640 Γαρδικιώτη, φατρία, Κέρκυρα 532՜ ~ Σπό ρος 532 Γαρίτσα, Κέρκυρα 150, 276, 496, 554, 664 Γαστούνη 384, 400, 631
Γεδεών Μανουήλ [623], 624, 626, 627, 690 Γενεύη 233, 236 Γενική, κοινή βούληση 18, 85, 183, 228, 229, 244, 432, 449, 472, 686՛ βλ. και Νόμος, Κοινωνικό συμβόλαιο Γενικοί Διαχειριστές των Νησιών της Ανατο λής 71-75, 78, 81, 96, 167-175, 180, 183, 184,186,187,191,194-197,266,467, 539 Γενικός
Διαχειριστής Διατάκτης 73 (βλ. και Gasparotti Giorgio)· ~ Παραλήπτης 73 (βλ. και Dall’Acqua Giovanni Marco)· ~ Ταμίας 73 (βλ. και Bottin Giovanni Battista) Γενικός Οργανωτικός Επίτροπος 71, 73, 74, 167,168, 205 «Γενναίος», πλοίο 442, 659 Γένοβα 118,238 Γένος των Γραικών 23, 106, 671-705՛ ~ των
ορθοδόξων 23, 625, 671-705՛ ~ των Ρω μαίων 693՛ βλ. καΓΕΘνος ελληνικό Γεντίλλης, βλ. Gentili Anseimo Γεράσιμος Г', πατριάρχης 624 Γεωπονική Εταιρεία, Κέρκυρα 438՛ ~ και οι κονομική Ακαδημία, Κεφαλονιά 127-129, 188՛ ~ κήπος, Κεφαλονιά 128 Γιακωβίνοι, Ιόνιο 93, 94, 114, 115, 134, 241, 394, 535, 537,
644· βλ. και Καρμανιόλοι Γιαλλινάς Αναστάσιος 483՛ ~ Σπυρίδων 483՛ ~ Φραγκίσκος 482 Γιάννενα, βλ. Ιωάννινα Γιορτή για την εγκατάσταση του Δέντρου της Ελευθερίας 310-326՛ ~ για την ένταξη στη Γαλλική δημοκρατία 351-354՛ ~ για την επέτειο της εγκαθίδρυσης της Δημο κρατίας και την αρχή του έτους 309,
349351, 381, 393· ~ για την επέτειο της εκτέ λεσης του Λουδοβίκου ΙΣΤ' 309, 326- 761 327՛ ~ για την επέτειο της
έναρξης ισχύ ος του Συντάγματος 309, 346-349՛ ~ για την πτώση της μοναρχίας 342-346՛ ~ της Γεωργίας, της επετείου της άφιξης των Γάλλων και της κατάληψης της Μάλ τας 134, 309, 327-341, 390, 392՛ ~ της Ελευθερίας 309՛ ~ της Ημέρας της Νίκης ή της Ευγνωμοσύνης 309, 355-356, 442՛ ~ της Λαϊκής
κυριαρχίας 309՛ ~ της Νεο λαίας 263, 309, 354-355՛ ~ της 18ης fruc tidor 356-357՛ ~ των Γηρατειών 309, 354՛ ~ των Συζύγων 309, 354՛ θεατρική, παιδα γωγική λειτουργία της ~ 47, 261,307-310, 313,342,345 Γιουσούφ Αράπης 651 Γκέτο 48, 553, 642՛ βλ. και Εβραίοι Γκίλλης Άγγελος Μαρία 153, 154, 475,
485, 526-528 Γκίνης Ιωάννης 455 Γκυς Κωνσταντίνος-ΐάκινθος, βλ. Guys Constantin-Hyacinth Γονέμης Σπυρίδων 535 Γουές, βλ. Gués Pierre Joseph ΓουζέληςΔημήτριος394,413,641,643,645՛ ~ Χάσης 413 Γραικική αυτοκρατορία 108 Γραικογάλλοι, Γραικοφραντζέζοι 249, 646, 699' βλ. και Ελληνογάλλοι, Greci-francesi
Γράκχοι 356 Γραμματικόπουλος Πασχάλης 174,218,278, 283,327,347,349,377,482 Γρασσέτης, βλ. De Saint Sauveur André Gras set Γρηγοράκης Πέτρος 597, 599՛ ~ Τζανέτμπεης 597-599 Γρηγόριος E', πατριάρχης 567, 584, 613, 615,626, 628, 629, 633,639,647 Γύθειο 598 Γύρου, Κέρκυρα 496, 533 Δαλματία 37, 40, 58,
59-67, 69-71, 73, 78, 97,110,114,171,175,176,179,361,548, 581,583-585, 587,637, 728 Δάνδολος Αντώνιος 723 Δάνδριας Ιωάννης, βλ. Dandria Zuanne
762 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Δανελάκης Θωμάς 384, 400-402, 418' Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη 59, 229, 261-264, 342,462 «Θούριος» 400 Δανιέλ(λ)ης, βλ. Ντανιέλλης Διακοίνωση της Πύλης 610-612, 687 Δαρδανέλλια 612 Δίας 419 Δαρμάρος Λαζάνης Αντώνιος 613, 660, 664 Διέδος Σταμούλης
527-529 Δε Βιάζης Ιωάννης 148, 267՛ ~ Σπυρίδων 25, Δικαιοσύνη, απονομή και οργάνωση της ~ 19, 35, 269, 273, 275,338,359, 361, 384, 385, 40, 79, 152, 161, 180, 181, 209, 215, 222, 388,389,394,397-401,410 320,333,367,490,493-504,513,514,523, Δε Ρώσσης Αλέξανδρος 115 526, 528, 529, 531, 532, 555, 563,
617, Δε Τζώρτζης Ρόκκος 154, 193, 488, 527, 734՛ βλ. και Ειρηνοδίκες, Δικαστήρια 528 Δικαιώματα αναφαίρετα, φυσικά, αναπαλ Δείναρχος 435 λοτρίωτα 19, 220, 229-233, 240, 249, 320, Δελβινιώτης Νικόλαος 55,125, 361, 434 433,437,438,459,471,527,529 Δελλαδέτσιμας Άγγελος 126,128, 212 Δικαστήρια αστικά:
Πρωτοβάθμια 74, 152, Δέντρο της αθεΐας, του Διαβόλου, της πονη 156.208.220.339.357.485.496-502,515, ριάς 316, 672, 682՛ βλ. και Δέντρο της 520,655՛ Εφετείο 152,156,496,497,501, Ελευθερίας 502, 520՛ Οργανισμός λειτουργίας ~ 496Δέντρο της Ελευθερίας 45, 46, 134, 142, 144, 498՛ βλ. και Δικαιοσύνη
164,168,182,183,185,232,261,294,309Δικαστήρια ποινικά: Πρωτοβάθμια 74, 152, 326 (γιορτές εγκατάστασης), 335, 340, 208.220.339.443.496502,515,520,655֊ 348,350,354,365,382,383,387-389,397, Εφετείο 152, 156, 496, 501, 502՛ Οργανι 399,402,544,545,560,562,577,583,587, σμός λειτουργίας ~ 496-498՛ βλ. και
Δι 642, 649, 667, 682, 703՛ βλ. και Δέντρο της καιοσύνη αθεΐας, του Διαβόλου Δικόπουλος Μαρίνος
159,337,338, 345, 642 Δεσύλλας Γεώργιος Αναστασίου 403՛ ~ Ανα Διομολογήσεις 572, 602 στάσιος 403 Διονύσιος, διδάσκαλος 627 Δηλώτης Ανδρέας 342, 364, 365, 726 Δομενεγίνης Ναδάλ 91 Δημάδης 435 Δομιτιανός 246, 435, 699 Δημαρχείο, Κανονισμός: Βενετίας 43՜ ~ Κέρ Δονάς Ιωάννης 126,131 κυρας 151-152' ~
Λευκάδας 154-155 Δοξαράς Μαρίνος 153 Δημητριάδα 248, 596 Δούκας Σπυρίδων 364 Δημόδοκος 381 Δούναβης 600 Δημοκρατία Γραίκα 579-580՛ βλ. και Ελληνι Δουπρέ, βλ. Dupré κή δημοκρατία Δούσμανης Έκτωρ 364 Δημοσθένης 79, 261, 427, 430, 435 Δραγαμέστο 207 Δημόσια εκπαίδευση 257, 260, 262-275, 462, Δράγανο,
Λευκάδα 530 563՛ γαλλική γλώσσα (χρήση στην ~) 270՛ Δραγάτες 486, 527-530 Δραγώνας, Δραγούνος, Πέτρος 351, 415 Εθνικό Κολλέγιο 266-269· Πανεπιστήμιο (πρόταση για ~ στην Κέρκυρα) 265-266՛ Εβραίοι 19,48,53,74,96,133,135,144,148, παρισινό Κολλέγιο 208, 222, 270, 282՛ σε μινάριο αρχιεπισκοπικό
266-275,559,560149,159,241,252,331,369,382,388-390, 394, 414, 540, 553-554 (το επεισόδιο στην 561 (βλ. και Fenzi Francesco Maria)· στοι Κέρκυρα), 556, 563, 565, 603, 609, 642, χειώδης ~ 269-275՛ βλ. και Ιδιωτική εκ 657, 658,662,667, 704· βλ. και Γκέτο παίδευση Εγκλουβή, Λευκάδα 153 Δημόσιο πνεύμα
80,260,300, 351, 381, 656
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Εγκυκλοπαίδεια 234, 235 Εθνική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας 20, 149, 271, 272, 275-279 (Κανονισμός: 278), 462 Εθνικό Τυπογραφείο 20, 81-82, 208, 212, 213,216,268,272,274,279-287,296,365, 372,429,442,443,598 Έθνος (πολιτική εννοιολόγηση) 18,20-22,24,
228,229,236-240,254,358,436,437,458, 462, 472, 477, 581՛ ~, γένος, βενετικό 58, 59, 61-69, 80, [141], 167, 171, 172, 174, 175, 179, 191, 195, 250, 252, 578, 582֊ γένος, γαλλικό 114, 116, 117, 118, 120, 131, 142, 156, 161, 165, 189, 191, 199, 202,204,210,211,220,231,248,249,253,
282,307,314,321,322,326,332,340,341, 347,352,353,363,375,404,427,494,517, 547,555,572,611,613,629,656,669,679 (βλ. και Μεγάλο έθνος)· ~ ελληνικό 21, 23 (των Γραικών), 24, 26, 109, 194, 251, 252, 254,257,382,397,402,423,460-461,584, 594, 673, 681, 692,695, 696,698,703,705 (βλ. και Γένος των Γραικών)·
~ ιονικό 21, 22, 174, 182, 184, 186-192, 198-199, 245, 248, 250, 253, 365, 423, 495, 676 (βλ. και Ιονική οικογένεια)· ~ κερκυραϊκό 99, 661 Εθνοφρουρά 47, 51, 74, 189, 215, 219, 274, 340, 341, 380, 441, 472, 473, 477, 640, 643,654, 658 Εικοσιμία, Κεφαλονιά 521, 522 Ειρηνοδικείο, Ειρηνοδίκες
152,156,164,165, 303,319,337,490,496-501,504,523,534, 647՛ βλ. και Δικαιοσύνη, Δικαστήρια Είσοδος των Γάλλων στο Κάιρο, βλ. Entree des Français au Caire Εκκλησίες: Αγίας Αικατερίνης, Παρίσι 298՛ Αγίας Άννας, Ανκόνα 557, 586՜ Αγίας Πα ρασκευής του Κλαψή, Ζάκυνθος 92՛ Αγίου Ιωάννη του Μωραΐτη,
Κέρκυρα 267-268՛ Αγίου Μαρτίνου, Λευκάδα 340-34 Ի Αγίου Μηνά, Λευκάδα 652’ Αγίου Νικολάου της Οβρα'ί'δος, Κέρκυρα 267· Αγίου Νικολάου της Πέτρας (San
Nicolò alla riva del mare), Κέρκυρα 666-667՛ Αγίου Στεφάνου, Επί σκεψη, Κέρκυρα 269,559՛ Αγίου Σπυρίδω νος, Κέρκυρα 120, 554-555, 564-566, 666, 763 668 (λιτανεία του ~ 132, 210, 351, 659)· Αγίων Πάντων, Ζάκυνθος 134-135, 294՛ Ανάληψης, Ζάκυνθος 394, 416՛ Ευαγγελί στριας, Κέρκυρα 662՛ Ζωοδόχου
Πηγής ή Χρυσοπηγής, Κέρκυρα 267՛ Παναγίας Παλαιόπολης, Κέρκυρα 267-269՛ Πλατυτέ ρας, Κέρκυρα 267՛ ΐ. Θ. Μανδρακιώτισσας, Κέρκυρα 314՛ Notre-Dame de Lorette, Παρίσι 300, 566՛ Santa Maria delle Grazie, Ζάκυνθος 318 Ελβετία 113, 301 Ελβέτιος 452 Ελειός, Κεφαλονιά 521 Ελευθερία, άγαλμα της ~ 46,
336-337, 340, 344-346, 388՛ πλατεία της ~, Ζάκυνθος 335,338,344 Ελευθεροτέκτονες, βλ. Τέκτονες Ελληνική δημοκρατία 22, 409, 579-580, 600· βλ. κα! Δημοκρατία Γραίκα, République Grecque Ελληνική Κοινότητα Βενετίας 55, 56, 319՛ Ελληνικό Κολλέγιο Βενετίας 56 Ελληνική Νομαρχία 24, 253, 254, 420, 423,
429, 460, 461, 586, 690, 692, 696, 698, 699, 713 Ελληνογάλλοι, Ελληνοφραντζέζοι 254, 552՛ βλ. και Γραικογάλλοι, Greci-francesi Ενεχυροδανειστήριο 276, 277, 295 Εξωκαστρίτη, οικ. 511 Επαμεινώνδας 212 Επίλεκτοι, βλ. Cemide Επίσκεψη, Κέρκυρα 269, 559 Επτάνησος πολιτεία 16, 149, 150, 160, 188,
255,278,404,415,416,653 Επταπύργιο 221, 590, 610, 643, 650 Έρισσος, Κεφαλονιά 130, 323, 532, 557 Ερυθρά Θάλασσα 602 Ερωτόκριτος 415 Εταιρεία των πεφωτισμένων, Κεφαλονιά 188, 360՛ ~ των Φίλων, Κέρκυρα 360,374՛ Ελεύ θερη ~, Ζάκυνθος 359 Ευδαιμονία, ευτυχία 18, 50, 52, 113, 141, 150, 161, 176, 186,
206, 214, 231, 232, 234, 237, 238, 244, 248, 253, 259, 262, 265, 270, 276, 282, 304, 315, 320, 329,
764 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ 333, 362, 371, 375, 391, 392, 395, 429, 431, 434, 439, 450, 456, 458, 459, 465, 469,479,563, 586, 680, 705 Ευριπίδης 82, 235 (Φαεθων) Εφημερίδες: Εφημερίς 17, 40,46, 55, 81,123, 141-143,207,241,342,430,449,579,580, 587, 588, 595, 598, 601, 708, 713, 714· Gazzetta urbana 361,
453՛ Gazette Française de Constantinople 578· Giornale de’ Patrio ti d’Italia 80,142,146, 202, 205, 212, 582, 585,587,589,597, 727· Moniteur 595֊ Mo nitore italiano 281, 282, 367, 427, 428· Mo nitore settinsulare 150՛ Termometro politico 34,142, 248,260,588,596, 605, 734 Η αθλίότης των
όοκησισόφων, βλ. Κελεστίνος ο Ρόδιος Ηλιακό ρολόι 46, 293 Ήλιδα 353 Ηλιού Φίλιππος 623, 696 Ημερολόγιο βενετικό 45-46՜ ~ ρεπουμπλικανικό 20,45, 73, 74,208,289-296,305,306, 349-351,353,393,462,563 Ήπειρος, ηπειρωτικές ακτές, πόλεις 107,139, 152,180,185,205-207,218,334,335,384,
404,409,479,488,582,584,589,606,608, 627, 629,650,651,654,662,672 Ηπειρωτική Ελλάδα 77, 114, 115, 221, 329, 330,384,605,612,619 Ηρακλειώτης Ιωάννης 94 Ηρακλής 597՛ Ρόπαλον του ~ 333, 409, 718 313,657՜ Ζάκυνθος 162 (πρόταση για ίδρυ ση ~), 384 (παράσταση Μοραΐται)՛ βλ. και Γιορτές, θεατρική
λε!τουργία Θεία πρόνοια 280, 321, 417, 418, 687, 689, 691, 702՛ βλ. και Προνοιακή αντίληψη Θέμελης 327 Θεμιστοκλής 79, 261, 362 Θεοδωράκης Σπετζιώτης 638 Θεοτόκη, οικ. 149, 535, 724՛ ~ Albrizzi Ισα βέλλα 149· ~ Αλέξανδρος 342, 364, 726֊ ~ Αντώνιος 123, 149՛ ~ Γεώργιος Ιωάννης 724՛ ~ Κωνσταντίνος
538՛ ~ Μάρκος 214, 538՛ ~ Νικηφόρος 106, 708՛ ~ Νικόλαος Αλο'ί'σιος 149· Σπυρίδων 27, 81, 115, 134, 214, 215, 271, 275, 277, 330, 372, 379,
403,504,641,661,662" ~ Σπυρίδων Γεώρ γιος 149-150,151,160,176,192,196,210, 218, 233, 243, 266, 267, 270, 272, 275, 276, 287, 314, 328, 330, 334, 347, 349, 363,377,431-434,495,504,553,557,563, 654,660, [724] Θεοφιλανθρωπία, Θεοφιλανθρωπική λατρεία 264, 290-291, 294, 297-305,369-370, 374, 563 Θεοφιλανθρωπική εταιρεία 301, 304· βλ. και Θεοφιλανθρωπία Θεσπρωτία 404 Θεσσαλία 118, 675 Θεσσαλονίκη 601 Θήβα 249,380, 438 Θουκυδίδης 427 Θρησκεία 42, 83, 134, 144, 214, 218, 219, 250, 270, 320, 363, 492, 495, 555, 564֊ προστασία της ~ 40, 42, 84,134, 143, 144, 156, 157, 161, 214, 218, 223, 270, 303, 304,370,377,494,495,546,551-567,575, 620,629,634,635,646,657,663,679-689, 697, 701, 702՜ συμφωνία της ~ με τη Ρεπούμπλικα 47, 48, 52, 322, 373, 447-451, 454,460,461,558,560,563,566, 689, 725 Θωμάς Ανδρέας 326 Θαλαμιές, Κεφαλονιά 522 Θέατρο, γενικά 47,261,308· ~ Κέρκυρας (και συμμετοχή στις γιορτές) 210, 219, 312, Ιακωβάκης, πρωτοψάλτης 686 Ιακωβινεία, Ιόνιο 116,123, 241,360 Ιγγλέσης Αντώνιος 647, 649՛ ~ Νικόλαος Ζαβραδινός Γεώργιος 645 Ζαγοραίος, Ζαγορίσκι, Δαμιανός 17, 109, 118, 119,158 Ζαμπέλης Ευτύχιος 154,339 Ζαμπέλιος Ιωάννης 125, 252՛ ~ Σπυρίδων 725 Ζερβός Σπυρίδων 149, 268, 454 Ζούλας Παναγιώτης 192՛ ~ Στάθης 192 Ζώης Λεωνίδας 157,159,160, 336, 338, 418
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ 108, 191՜ ~ Οκταβιανός 109՛ ~ Σωτήρης 105 Ιδιοκτησία, σεβασμός της ~ 39, 40, 42, 53, 134, [156], 260, 343, 437, 495, 526-[528], [530], 551, 555, 725՛ βλ. και Περιουσία Ιδιωτική εκπαίδευση 219, 263, 264, 270, 273,292,349՛ βλ. και Δημόσια εκπαίδευση
Ιδρωμένος Ανδρέας 403-404,406· ~, «Εις Γε ώργιον Βοναπάρτε» 404՜ -, «’Επιγράμμα τα εις δόξαν» 404 Ιθάκη 74, 162,164,187, 188,190, 191, 199, 207,209,218-223,330,339,346,353,476, 479,485-490,496,516,531,532,551,603, 615,631,632, 649, 650, 658 Ινδία 612, 620 Ιονική Ακαδημία, Κέρκυρα 438 Ιονική
οικογένεια 21, 60, 80, 179, 180, 190, 198-200, 242, 244, 245,325֊ βλ. και Έθνος ιονικό Ιόνιος πολιτεία, βλ. Επτάνησος πολιτεία Ιούλιος Καίσαρ 333 Ιουστινιάνης Μαρκαντώνιος 219, 277, 327, 483 Ισονομία 48,144, 261, 686՜ βλ. και Νόμοι Ίστρια37, 40, 58-67, 69-71, 73, 75,171,175, 179,361, 548,583-585,
587,637, 728 Ιωαννίκιος ο Βυζάντιος 628 Ιωάννινα 131, 384, 581, 606, 627· επίσκοπος ~ 627, 651 Ιωσηφίνα 210 Καβαδάς Σπόρος 529 Καββαδάδες, Κέρκυρα 535 Καδήρ μπέης 24, 612, 613, 618, 629, 631, 638, 644, 649, 668 Κάιρο 607,620,621,657 Καίσαρης Νικόλαος 659· ~ Πάνος 150 Κακλαμάνης Δημήτριος 153՛ ~
Νικόλαος 273 Καλαβρία 605 Καλάβρυτα, επίσκοπος 593 Καλαμάτα 107 Καλέντζης Παύλος 415 Καλιγούλας 246, 435, 699 Καλιπάδο, Ζάκυνθος 208 Καλλιγά, οικ. 104 765 Καλογερά, οικ. 535՜ ~ Άγγελος 126՛ ~ Γεώρ γιος 55, 71 · ~ Ιωάννης Βαπτιστής 556՜ ~ Στέλιος 120 Καλοσγούρος Νικόλαος 219, 270, 273, 482,
483,556,557 Καλούτσης, Καλούτζης, Εμμανουήλ 319՛ ~ Ιωσήφ 319՛ ~ Ν. Σ. 709՜ ~ Σπυρίδων 56, 319,473 Καλόχρυσος Ανδρέας 85
Κάλφογλου Αλέξανδρος 624 (Ηθική στιχουρ γία), 652 Καμαρέλλα, Κέρκυρα 535 Καμπάνα, πλατεία της ~, Κεφαλονιά 324 Καμποφόρμιο, Συνθήκη του ~ 16, 33, 55, 66, 67,149,173, 205, 206, 264, 293, 300,302, 368, 369, 373, 374, 397, 403, 411, 428, 430, 443, 446, 453, 477, 500, 543, 548, 560,562,572,575,579,588-592,594 Καντούνης N ικόλαος 418 Καπάδοκας Ιωάννης 149, 181-182, 183, 203, 204, 210, 211, 267, 268, 281, 283, 284, 294,365,367,369,426,466,496֊ ~ Κυριά κος 283· ~ Παύλος 283,364, 369, 726 Καπιτώλιο 597 Καποδίστρια, αδελφοί 361, 434՛ ~ Αντώνιος Μαρία 658-659, 661 · ~ Αυγουστίνος 434՛ ~ Βιάρος 84-85՛ ~ Ιωάννης 125, 150, 188, 404, 434, 436, 439֊ ~ Σπυρίδων 85 Καππαδοκία 643 Καραντζάς Κωστάκης, Κωνσταντίνος 631633,718 Καρατζίας Μάρκος 277, 282, 482-483, 561 «Καρμανιόλα» 383-386,388, 405 Καρμανιόλοι, Ιόνιο 160, 396, 413-415, 641, 645՛ βλ. και Γιακωβίνοι Καρουσάδες, Κέρκυρα 150 Καρούσος Αναστάσιος 129, 323՛ ~ Γεώργιος 163՜ ~ Ευστάθιος 124,190 Καρτέσιος 678 Καρύδης Βίκτωρ 220, 478, 647 Κασιμάτης Αναστάσιος 149, 496 Κασσίνης Μάρκος 364 Καστελλάνοι Μέσης, Κέρκυρα 267 Κάστρο Αγίου Κεωργίου, Κεφαλονιά 129, 162-163,195,199,266,353,521,522
766 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Καταρκτικό σχολείο, βλ. Δημόσια στοιχειώ δης εκπαίδευση Καταρτζής Δημήτριος 679, 688, 692, 697 Καταστάρι, Ζάκυνθος 208 Κατελειός, Κεφαλονιά 521 Κατζαίτης N ικόλαος 318 Κατήγοροι του Γένους 131,252, 690, 736 Κατήφορος Αντώνιος 106,126 Κατήχηση, γενικά 48, 53,287,298,423,443,
446-451՛ βλ. και Ρήγας, Τσιμάρας Πέτρος, Catechismo Cattolico, Catechismo Repubbli cano, Cesarotti, Chemin, De la Chabeaussière, Zalivani Κατραμής Νικόλαος 127, 338, 394, 397, 410 Κατριβάνος Ιωάννης 364 Κατσα'ιτης Άγγελος 204-205,353՛ ~ Μάρκος Αντώνιος 126 Κατσώνης Λάμπρος 77,108,118 Κάτω Χώρες 619
Καψοκέφαλος Γαμπάρας 92, 94 Κελεστίνος ο Ρόδιος 676՛ Η αθλιότης των δοκησισόφων 676-678, 684-685, 713 Κεντρικό σχολείο 262, 263՛ βλ. και Δημόσια εκπαίδευση Κικέρων 235 Κισαλπινή δημοκρατία, βλ. Cisalpina, Repub blica Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ. 384, 678 Κλάδης Παύλος 94,104,135,160, [222], 519
Κλασικισμός 21, 234, 246, 374, 432 Κλαψή, οικ., Ζάκυνθος 92 Κοδρικάς Παναγιώτης 677 Κοέν Γιακόμπ 148, 219,327, 482, 658 Κοθονίκι, Κέρκυρα 535 Κοινή γνώμη 167, 260, 324, 442, 467, 490 Κοινή ευημερία, κοινό καλό· βλ. Ευδαιμονία Κοινωνική συναίνεση 49, 261-262, 306, 447448,451,513,520,547 Κοινωνικό
συμβόλαιο 22 (κοινωνικό συνάλ λαγμα), 48, 229, 248, 437, 441, 567, 680, 686 (πολιτικό συνάλλαγμα), 705՛ βλ. και Γενική βούληση, Νόμος Κόκκινος Γ. 194 Κολέττης Δανιήλ, βλ. Δανελάκης Θωμάς Κολοβός Σπυρίδων 714 Κολοκοτρώνης Θεόδωρος 394, 594 Κόλπος Αντώνιος 482, 483 Κολυβάς Αλέξιος 391 Κομιώτης
Μαρίνος 148, 482, 483, 561 Κομμούνα του 1871 290 Κομούτου, οικ. 91, 93, 175, 335· ~ Βαρβάρα 91 · ~ Αντώνιος 160,
336, 390, 415՜ ~ Δημήτριος 91, 92, 115, 116, 134, 390, 392, 394-395, 415, 734 (~, Viro et vati perillustń 115,134, 734՛ ~, «Per la civica solemnità dell’agricoltura» 392)· ~ Παύλος 415 Κομπίτσης Πάνος 529 Κόνδαρης Δημήτριος 485 Κόνδης Στάθης 511 Κονδός Σπυρίδων 285, 364 Κονιδάρης Ζαφείρης 483, 487, 488 Κονκάρδα αυστριακή 549, 550՛ ~ γαλλική (τρίχρωμη, της ελευθερίας) 111, 112, 119120, 142, 294, 312, 352, 354, 549, 550, 559,563,573,595,611,615,628· ~ γιακωβίνικη 93, 94՛ ~ της Repubblica Cisalpina 161, 165, 352՛ ~ της Repubblica Cispadana 74 (έμβλημα), 135՛ βλ. και Σημαία Κονόμος Ντίνος 27, 115, 157, 160, 199-200, 219,296,345,372,425, 643, 724, 730 Κόντης Αλέξανδρος 364· ~ Γρηγόρης 150 Κοντομανώλης Σπυρίδων 643 Κοντομάρης Πολύχρονης 525, 526 Κοντονής 415 Κοντός Πολυζώης 677-678" ~, Νεκρικοί διά λογοι 677-678,686,689,701, 716 Κοπέρνικος 678 Κοραής Αδαμάντ!ος 17,22,23,106,423,594, 605,672, 674,675,681,685-691, 693-696, 698-700, 702-705, 711, 715՛ ~, Αδελφική Διδασκαλία 605, 672, 674, 675, 685-691, 694, 699, 702, 715՛ ~, Ασμα πολεμιστήριον 22, 423, 594, 695-699, 705, 715, 737· ~, Ισοκράτους λόγοι 690, 700, 715՛ ~, Mémoi re / Υπόμνημα 23, 681" ~, Σάλπισμα πολεμιστήριον 695,698, 711, 715 Κορακιάνα, Κέρκυρα 150, 535 Κοριολανός 356 Κορνηλία 356 Κορσική 76,106, 598
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Κορώνη 589, 599, 600, 640 Κορώνη, Coronus, Κεφαλονιά 521 Κορωνιός Αντώνιος 580, 595 Κοσμάς ο Αιτωλός 688, 693, 704 Κοσμοπολίτικος πατρκοτισμός 235-236՛ βλ. και Πατριωτισμός Κοσμοπολιτισμός φιλοσοφικός 234-236՛ βλ. και Κοσμοπολίτικος πατριωτισμός, Πα
τριωτισμός Κοτσουμπέι Βίκτορ Πάβλοβιτς (Kochubey Viktor Pavlovich) 577, 588, 600, 618 Κουαρτάνου, αδελφοί 535՛ ~ Ματθίλδη 221՛ ~ Παύλος Νικόλαος 102, 148, 149, 151, 177,178,232,244,433-434,438,454,482, 496, 529, 559՛ ~ Σπυρίδων Σεβαστιανός 293, 311-313՛ ~ Τζώρτζης 535 Κουκνικάδες, Κέρκυρα 535, 538
Κουλούρης Βασίλης 150՛ ~ Νικόλαος 557 Κουραμάδες, Κέρκυρα 535 Κουρής Ανδρέας 511 Κουρκουμέλης Νίκος 275 Κούρτσολας Γεώργιος 645՛ ~ Νικόλαος 22, 254, 402, 412, 645 (~, «Θούριος» 402)՛ ~ Παύλος 344 Κουτούβαλης Ιάκωβος 118՛ ~ Λορέντζος 92 Κουτούζης Νικόλαος 115, 383, 396, 410, 413-422, 644՛ ~,
«[Αντιαριστοκρατική σά τιρα]» 419՛ «Αντινεοπλουτική σάτιρα» 419-420՛ ~, «[Εις διάλεκτον ευρέθη]» 416՛ ~, «Η γκιόστρα των καρμανιόλων» 415՛ ~, «[Η Χαριάταινα αναπαύθη]» 416՛ ~, «Μέγας αετός επρόβαλε» 416-417՛ ~, «Νεράντζου πρωτοπαπά εγκώμιον» 416՛ ~, «Πο λιτική σάτυρα» 415-416՛ ~, «Προς τον
μέγιστον αυτοκράτορα της Γαλλίας» 417418՛ ~, «Σάτυρα του 1797» 414-415՛ «Σάτυρα» 420-422՛ «Τα ζώα όταν σμίξουσι.» 417՛ ~, «[Της Χαριάταινας ο χύστος]» 416՛ ~, «Το παράπονο του λαού» 395,419 Κράλη Ελένη 154՛ ~ Αναστάσιος 153,154 Κρασσάς Ιωάννης 104, 123՛ ~ Μαρίνος 443, 586, 725-726՛ ~ Νικόλαος 220,
478, 647՛ ~ 377 Κρεβατσούλα, Κέρκυρα 535 767 Κρέμα 36 Κρήτη 511,585,589,600,605, 610,628 Κριμαία 107 Κρίτωνος στοχασμοί
686, 698, 699, 715 Κρυονέρι, Ζάκυνθος 92, 641 Κύθηρα 70, 74, 145, 164-166, 187, 194, 197199,202,207,215,222,317-320,329,388, 488,543,584,588,599,633,638-640,644, 650, 709 Κύπρος 113, 595, 600,605 Κυρίαρχη βούληση, Κυριαρχία του λαού, βλ. Ααϊκή κυριαρχία Κωνσταντινούπολη 17, 18, 38, 65, 76, 128, 247,302,384,429,573,576-578,591,593, 601,602,609,610,613,616-618,621,624, 638, 643, 648, 728, 733 Λαβράνος Σπυρίδων 149, 482 Λαϊκή κυριαρχία, ~ βούληση 50,52,120,121, 152,183,198,199,229,231,235,309,322, 342,377, 432, 441, 449,457-462,465-477, 547, 567 Λακήθρα, Κεφαλονιά 522 Λακωνία 627 Λαλαίο! 640 Λαμπέτης Νικόλαος 160, 642 Λαμποβίτης Ανανίας 505 Λάμπρος Σπυρίδων Π. 391, 408, 710 Αάνδος Αντώνιος 455 Αάσκαρης Ιωάννης 148,149, 273 Λαχοβάρης Νεόφυτος, βλ. Νεόφυτος, μητρο πολίτης Παροναξίας «Λέανδρος», πλοίο 442 Λεβί Μωυσής 659 Λεβούνη, οικ. 165՛ ~ Γεώργιος 165, 599 Λειβαθώ, Κεφαλονιά 163,191,195,199,481, 521,522,586, 647 Λειψία 600 Λεοντσίνης Γεώργιος 319,320, 709 Λευκίμμη 150, 513, 514, 525, 532, 533, 660, 662 Λευκόκοιλος Αντώνιος 482, 483 Λεωνίδας 79, 261, 262, 407 Ληξούρι 163, 173, 187, 191, 194-196, 204, 205,522,611,648, 652
768 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Λιανός Ευστάθιος 364 Λιβόρνο 112,118,158,188, 596 Λιγουρία 42 Λιθακιά, Ζάκυνθος 208, 336, 344,345, 518 Λικιανός Ηλίας 163 Λισγαράς Δομήνικος 311, 313, 316, 662' ~ Ιωάννης 642, 643՛ ~ Νικόλαος 644՜ ~ Στάθης 644 Λίτινος Ιωάννης 126 Λοβέρδος Αγάπιος 126՛ ~ Κωστής Ιωάννης Παύλος
83, 88, 104, 163, 209, 304, 324, 360, 478, 522, 540, 647, 648, 709֊ ~ Μικελακάτος Ευθύμιος 436՜ ~ Μικελακάτος Νι κόλαος 247, 249, 285, 293, 324, 327, 330, 335,349,372,436-438,440,482, 654, 730 (~, «Dei vantaggi della Democrazia)), 372, 440, 730՜ ~, «Il governo di un solo» 436438) Λογοθέτη, οικ. 91,
93՛ ~ Αναστάσιος 91, 92, 160՛ ~ Ανδρόνικος 160՛ ~ Γεράσιμος 319· ~ Γρηγόριος318,639՛ ~ Θεόδωρος 91,160՛ ~ -Γούλιαρης Νικόλαος 160, 316, 410-412, 548, 642 (~, «Τω αύτοκράτορι Παύλω» 412) Λομβαρδία 33-35, 376 Λομβάρδος Κωνσταντίνος 27,243 Λονδίνο 609 Λουδοβίκος ΙΒ' 356֊ ~ ΙΣΤ' 309, 326, 342, 388, 571,
677, 678՜ βλ. και Γιορτή για την επέτειο της εκτέλεσης του Λουκιανός 677, 701 Λουκίσας Διονύσιος, 412-413՛ ~, «Επιφανέρωσις ενός ζηλωτού» 413· ~, «Ύμνος του μεγάλου ήρωος Εξακούφ» 413 Λούντζη, οικ. 96· ~ Αναστάσιος 115" ~ Ερμάννος 24, 25, 86, 102, 110, 133, 136, 140, 157, 209, 256,466-467, 499, 537,
613-614, 634,635,642,662-663, 709, 711, 730 Λυκιαρδόπουλος Στεκούλης Σπυρίδων 104, 647, 649 Λυκούδης Άγγελος 444 Λυών 112 Λώτος Δημήτριος 696 Μαγουλάδες, Κέρκυρα 496, 535 Μάης Ιωάννης 643 Μαθάς Ζαχαρίας 627 Μακεδονία αρχαία, 381, 587, 676, 698՜ ~ νέα, 146, 585, 592, 596՜ Μακεδονικό Σύνταγμα Νάπολης
107, 579, 723· Μακεδονικός ζυ γός 161, 676, 698՛ βλ. και Αλέξανδρος ο Μέγας, Φίλιππος, Χαιρώνεια
Μακραίος Σέργιος 626, 677՛ ~, Τρόπαιον εκ της ελλαδικής πανοπλίας 677, 685, 719 Μάκρη, οικ. 91-95,104,108՛ ~ Αντώνιος 123՜ ~ Βασίλειος 92-95,104,105,108,135,160, 523, 64Π ~ Γεράσιμος 163· ~ Γραδενίγος, Δραγανίγος 91, 92, 95, 134, 642՛ ~ Δημήτριος 163" ~ Ιωάννης 91, 95, 96, 104,107· ~ Κωνσταντίνος 95՛ ~ Πέτρος 91,95 Μαλούχος Νικόλαος 336 Μάλτα, κατάληψη της ~ 106, 249, 310, 327341 (Γιορτές για την κατάληψη), 382,392, 406,408,579,589,600,602-606,618,671, 672, 711· Τάγμα των Ιπποτών της ~ 329, 576, 604· βλ. και Σημαία Μαμελούκοι 602, 620, 621 Μαμωνάς Nικόλαος 313 Μάνεσης Κάρολος 364, 365· ~ Νικόλαος 360, 361,438,439,715 Μάνη, Μανιάτες 107, 142, 146, 333, 590, 595,597-599, 601,627, 728 Μανιακής 348 Μάντζαρος Νικόλαος 439 Μάντοβα 36,370 Μαντούκι, Κέρκυρα 150,496 Μαρίνης Πρόσφορος 267-268 Μαρίνος Ιωακείμ, επίσκοπος Λευκάδας 154, 558,561,562, 652 Μαρκέτης Σπυρίδων 274 Μάρμορας Ανδρέας 227, 471 · ~ Ιωάννης 55, 57,81,277-279,327,361,362,434, 726 Μαρούλης Αντώνιος 210, 211, 216, 218,231, 247, 268, 271, 272, 277, 278, 314, 315, 327,347,349,377,444,557,560,654 Μαρούτσης Χρηστός 155, 325 Μαρτελάος Αντώνιος 115,131,254,338,359, 388,391,394-402,409,410,412,413,415417, 703, 708՛ ~, «Άσμα της Ελευθερίας» 395՛ ~, «Μασσαλιωτικός θούριος» 399-
ΓΕΝΙΚΟ ΕΤΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ 400, 703՛ ~, «Μίμησις του άσματος» 39Ի ~, «Το χρυσόν βιβλίον» 395՛ «Ύμνος εις την περίφημου Γαλλίαν» 397-399, 416 Μαρτινέγκος Ανδρέας 91 · ~ Αντώνιος 91, 160, 413՛ ~ Ιωάννης 91՛ ~ Σπυρίδων 9Ի Προμαχώνας՜, Κέρκυρα 331 Μαρτινέλλης Λορέντζος 364 Μασκάτ 621
Μασσαλία 115,118, 575, 639, 643 «Μασσαλιώτιδα» 324, 338, 384, 386, 388, 399, 400" βλ. και «Άγετε, ω παίδες πατρίδος» Μάστρακας Παύλος 71, 210,219,482 Μάτεσης Αντώνιος, Ο Βασιλικός 27,385 Ματζολένη, οικ. 535՛ ~ Αγγελος Νικόλαος 536,537 Ματσούκης (Mazzuchi) 163 Μαύρη Θάλασσα 571, 590, 602, 637
Μαυροβούνιο 106 Μαυρογιάννης Δημήτριος 191 Μαυρομάτης Δημήτριος 364, 455, 482 Μαχαιράδο, Ζάκυνθος 208, 519-521, 523, 641 Μεγάλο έθνος 142, 248, 282, 634՛ βλ. και Έθνος γαλλικό Μεγανήσι 526 Μεδίνα 612 Μεθώνη 640 Μέκκα 612 Μελίκια, Κέρκυρα 525 Μελισσηνός Αγγελος 430՛ ~ Δράκος Ιωάν νης 160 Μερία,
μεγάλη, μικρή (Ζάκυνθος, Κέρκυρα) 162, 505, 519՜ βλ. και Banda Μερκάτης Δημήτριος [415], 641, 643՜ ~ Παύλος 115,391 (~, «Imitation en italien» 391, 701)· ~ Πέτρος Ανδρέας 502՛ ~ Φραγ κίσκος 115,318,350,659 Μερκούρης N ικόλαος 265,266-267,276,286, 362-364,451,454,455,473,499, 506 Μέση, Κέρκυρα 533
Μεσόγειος 108, 255, 329,334,575, 600, 603, 618, 637· Ανατολική ~ 22, 25, 158, 333, 575,590,601,604,619 Μεσσαλάς Αναστάσιος 123· ~ Καίσαρ 104 769 Μεταξά, οικ. 87, 88, 95, 104, 105՛ ~ Ευστά θιος 360 (~, «Quali siano і mezzi per fondare la morale» 360)· ~ Ιωάννης 104՛ ~ Μαρίνος 87,104,105՛ ~
Νικόδημος, επίσκοπος 279՜ ~ Σπυρίδων 96,104,105՜ ~ Λυσσέος Μαρί νος 129,191,195 Μηλιαρέσης Ανδρέας 522' ~ Νικόλαος 129,
220, 478, 647 Μικρά Ασία 581 Μιλάνο 33, 34, 39, 41, 55, 61, 63, 65, 175, 204, 206, 212, 213, 330, 357, 367, 369, 370,389,428,452, 590,591,598 Μιλέτ, βλ. Γένος των ορθοδόξων Μιλτιάδης 79,234, 261,362 Μιραμπώ 678 Μιχαλόπουλος Φάνης 425 Μόδενα, Δουκάτο της ~ 33 Μομφερράτος Ιωσήφ 27՛ ~ Νικολός 522 Μονεμβασία 627 Μονή Αγίας Ιουστίνης, Γαρίτσα 276՜ ~ Αγίου Αθανασίου, Κέρκυρα 365՛ ~ Αγίου Φραγκί σκου, Κέρκυρα 271, 283· ~ Ευαγγελί στριας, Κέρκυρα 372՛ ~ Τενέδου, Κέρκυρα 276,277՛ Τ. Θ. Υψηλής, Μαγουλάδες, Κέρ κυρα 536 Μοντεσάντος Αθανάσιος 193 Μοντεσκιέ 128, 235, 238, 435, 452 Μοντζενίγος, βλ. Μοτσενίγος Μοριάς 17, 94, 104, 111,118, 203, 254, 255, 329, 333, 400, 409, 436, 582, 583, 585, 588,589,592,593,597,599-602,605,610, 611, 640, 644՛ πασάς του ~ 335, 607՛ βλ. και Πελοπόννησος Μόσχα 108 Μοσχονάς Νίκος 200, 304, 557, 604 Μόσχος 269 Μοτσάνεγα, οικ. 535 Μοτσενίγος Αναστάσιος 108՜ ~ Γεώργιος 417- ~ Δημήτριος 105,108 Μουζάκι, Ζάκυνθος 108 Μουσουγής, βλ. Guys Constantin-Hyacinth Μουστοξύδης Ανδρέας 125, 361 Μουχτάρ 606 Μπάντα, βλ. Μερία, Banda Μπαντοέρ Κρεσέντσιο 94
770 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Μπαρζός, βλ. Βαρζός Νικόλαος Μπαρμπάτης Νικόλαος 125, 434-436, 699, 726 Μπασσάνο 61 Μπελούνο 61 Μπενάκης Λυμπεράκης 637, 667՛ ~ Πανα γιώτης 107 Μπενίτσες, Κέρκυρα 636, 656 Μπέργκαμο 36,132 Μπισκίνης Α. Σ. 718 Μπολόνια 430 Μποντιόλης Πέτρος Αντώνιος 46,55,57,125,
126,211,218,244,271,285,296,327,347, 349,366,367,369,377,378,426,428,429431,453,482,507,548,550,554,654, 728 Μπουγιούκ-Ντερέ 610 Μπουμπουλίδης Φαίδων 392, 397, 402 Μπρέσα 35, 36, 49,132, 356 Μπρις, βλ. Briche Jean André Elisabeth Μώλος, Ζάκυνθος 112, 161 Μωραΐτης Δαμιανός 659 Μωρέτης Κυριάκος 643
Ναβαρίνο 640 Ναοί, βλ. Εκκλησίες Νάπολη 69,117, 124, 588, 598, 639, 723 Ναράντζη, αδελφοί 57, 70" ~ Δημήτριος 56՛ ~ Κωνσταντίνος 453՛ ~ Σπυρίδων 453 Ναύπλιο 588 Ναυσικά 142 Νεκρικοί διάλογοι, βλ. Κοντός Πολυζώης Νέλσων Οράτιος 402, 607, 618, 639, 723 Νεόφυτος, μητροπολίτης Παροναξίας 625, 633-634,
687, 718՛ ~ Z', πατριάρχης 625, 633,687 Νεράντζης Παρθένιος, πρωτοπαπάς Ζακύν θου 416 Νερών 246, 435, 699 Νικόπολη 221, 640, 650 Νόκκας Δομήνικος 219, 282, 269, 368, 372, 455,481,483 Νομική και Νομοθετ!κή Επιτροπή 501 Νομοκατεστημένες τάξεις 227,230,232,432 Νόμος, βασίλειο, ζυγός του ~ 18, 22, 24,
39, 53,143,144,196,198, 199,228,232,234- 238, 243, 244, 250, 320, 432, 437, 449, 457, 458, 461-462, 472· βλ. και Γενική βούληση Ντανιέλλης Φραγκίσκος 313, 535, 538,565 Ντεϊσμός 297 Ξανθό γένος 103, 411, 544, 567՛ βλ. και Ρω σία Ξανθόπουλος Δημήτριος 94· ~ Νικόλαος 94 Ξενοφών 427 Ξιφιές, Κέρκυρα 511
Οδούλ, βλ. Hódul Giuseppe Οδυσσέας 143 Ολλανδία 118,301, 516 Ολυμπιακοί αγώνες 304, 332, 334, 371, 373, 374· βλ.
και Αρχαία αγωνίσματα Ομαλά, Κεφαλονιά 522 Όμηρος 79, 596՛ ~, Οδύσσεια 142, 245, 666 Ορλώφ, αδελφοί 104,105, 637, 66 Ի Ορλωφικά 16,94,103-109,118,252,383,637 Όρμος σωτήριος, βλ. Βασίλειος, ποστέλνικος Όρος, Κέρκυρα 496· ~ των Ελαιών, Κέρκυ ρα 665 Ορτολάνης Δομήνικος 273 Ότραντο 133,208 Ουάσινγκτον 299 Ούντινε 129 (Ακαδημία του ~), 594 Ουσακώφ Θεόδωρος 24, 410, 436, 477, 533, 534,537,562,597,610-614,616,629,631, 634,637-639,642,644,645,647,649,651653,660,661,663, 665-668 Παγκόσμια αδελφότητα 434- ~ απελευθέρω ση 248, 383, 704՛ ~ δημοκρατία 427, 434՛ βλ. και Ανθρωπότητα Πάδοβα 36, 55, 61, 66, 115, 125, 126, 128, 188, 230, 266, 280, 283, 287, 323, 368, 429,430,434,436,451,453,454,456,680 Παδοβάς Κάρολος 393-394 Παΐσιος, επίσκοπος Σταγών 627 Παλαιών Πατρών, επαρχία 627 Παλαμάς Παναγιώτης 394 Παλατίνος Γεώργιος 109,597,637, 638,667, 720· ~ Ιωάννης 109
ΓΕΝΙΚΟ ΕΤΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Παλατσουόλ Σκορδίλη, οικ. 535· ~ Ανδρέας 273, 364· ~ Γεώργιος 71, 276՛ ~ Σπυρί δων 150,250,251,466,495,514,555, 728֊ ~ Στέφανος 269 Παλέρμος 415 Παλμανόβα 38 Παμπλέκης Χριστόδουλος 420,623,624, 676 Παναγία Νικοποιός, Βενετία 38 Παναγιωτόπουλος Βασίλης
25,595,673, 674 Παναρετιάνικα, Κύθηρα 320 Πανάς Κωνσταντίνος 19Ի ~ Νικολέττος 163 Πανδιέρα, βλ. Banda Παντής Νικόλαος 511 Παξοί 74,187, 207,347,488,649,650 Παουλίνης Γεώργιος 68, 150, 194, 657, 669՜ ~ Μάρκος 194 Παπαδόπουλος Α. 327· ~ Ανδρέας 385՛ -Αντώνιος 283,364, 455 Παπικό κράτος 33 Παππάς
Νικόλαος 287՛ - Σπυρίδων 217 Παραδουνάβιες Ηγεμονίες 22, 25, 575, 594, 595,617 Παραμυθιώτης Σπυρίδων 364՜ - Στέφανος 100, 102, 148, 149, 151, 217, 219, 364, 482,483 Πάργα 74,116,187,191,194,199,201,207, 347,348,404 («οι πολίτες Υπάργου»), 480, 584,608, 650,652 Πάριος Αθανάσιος 316, 672, 680, 686,
687, 690, 700, 702, 704, 717, 718֊ -, Αντιφώνησις 678, 680, 688, 700, 704, 717֊ -, Απολο γία χριστιανική, Χριστιανική απολογία 672, 673,679,680,684-690,692,693,700,717· -, «Εγχειρίδιον απολογητικόν» 678, 679, 693, 700, 717՛ -, «Νέος Ραψάκης» 679, 686-689,693, 700, 702, 704, 717, 718 Πάρμα, Δουκάτο
της - 33 Παρμεζάν Ιωάννης, βλ. Parmesan Giovanni· - Π. 278 Πασβάνογλου Οσμάν 582, 588, 606,619,621 Πασχάλης του Αναστασίου, Pasquale di Ana stasio 364 Παταύιον, βλ. Πάδοβα Πάτρα 111,385, 588, 648՛ -, επίσκοπος 593 Πατριαρχείο 23,252,593,613,614,623-628, 771 632-634,638,651,671,673,679,692,699, 718
Πατρίδα (πολιτική εννοιολόγηση) 18, 20-24, 85, 129-130, 228-229, 233-252, 255-257,
356-358,381,429,431,432,439,441,445, 461,462,471-477,626,672,674,675, 680, 699, 701, 703՛ βλ. και Πατριώτης, Πατριω τισμός Πατρική διδασκαλία 672, 682, 684-689, 694, 699,702, 704, 715 Πατριώτης 18, 236, 237, 239, 241, 246, 247, 264, 357, 439, 447՛ βλ. και Πατρίδα, Πα τριωτισμός Πατριωτική Εταιρεία
Δημόσιας Αγωγής, γε νικά 261, 357-358՛ - Βενετίας 45-50, 62, 81, 244, 259, 319, 367, 451, 469, 578, 725, 733 (Κανονισμός λειτουργίας 49-51)· - Βερόνας 49՛ - Κέρκυρας 102, 149, 251, 255, 265-268, 276, 281, 301,304,357, 360-372, 374, 379, 425-440, 443, 444,473, 506-507, 558,726,728,730 (Κανονισμός
λειτουργίας 366)· Discorsi pronunciati nella Società Pa triottica di Corciră 28, 366, 367, 369, 425440,443, 724-725· - Φλωρεντίας 258,358 Πατριωτισμός 41, 42, 57, 63, 91, 106, 129, 186,220,234-238,248,261,299,357,370, 452, 460-462, 509, 535, 559֊ βλ. και Κο σμοπολίτικος πατριωτισμός, Πατρίδα,
Πατριώτης Παττούλιας Σπυρίδων 364· - Τζουάννε 328 Παύλος A', τσάρος 158, 412, 575, 576, 588, 604,616,617,649, 661,668 Πεδίο ασκήσεων, Κέρκυρα 373՜ - του Άρεως, Κέρκυρα 331,332 Πεθαμένου, οικ. 642 Πέλεκας, Κέρκυρα 535 Πελοπόννησος 104, 106, 107, 249, 254, 329, 353, 491, 581, 584, 593, 601, 619, 627,
631, 633, 640· βλ. και Μοριάς Πέραν, 577, 578, 600, 733՛ βλ. και Κωνσταν τινούπολη Περικλής 161 Περιουσία, προστασία της ~ 40, 144, 148, 156, 161, 214, 218, 270, 495, 506, 521, 525, [528], [529], 546· βλ. και Ιδιοκτησία
772 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Πολιτοφυλακή 53,135,336,362,470-474 Περλεψιμάδες, Κέρκυρα 535 Πολυλάς Μάρκος 361 ■ ~ Σπυρίδων 658, 659 Περούλλης Δημήτριος 699, 727՜ βλ. και. Pe Ποσκότσιν Ιβάν (Poskochin Ivan) 645 ndli Ποσόλ, Ποσώλ, βλ. Pocholle Περραιβός Χριστόφορος 333, 403-408, 596, Ποταμός, Κέρκυρα 150,
496, 662՛ ~, Κύθη 667՛ ~, «Ύμνος εγκωμιαστικός» 405-406, 408-409 ρα 320 Π ουλιάτσης Ανδρέας 511 Πεσκιέρα 35 Πούλιου, αδελφοί 587 Πεσσάδα, Κεφαλονιά 647 Πούσιτς (Pušie) 577 Πέτας Αθανάσιος 645՜ ~ Γεώργιος 415, 643, Πρέβεζα 74, 112, 114, 116, 117, 153, 154, 645 175, 184, 187, 193, 199, 207, 318, 406,
Πετρετίν(νη), οικ. 149, 535, 659՛ ~ Ιωάννης 486, 488, 581, 584, 585, 608, 628, 650, Παύλος 375՜ ~ Βιντσέντζος 148՛ ~ Μαρκαντώνιος 85՛ ~ Σπυρίδων 125, 434 651 Πετρικόνη, Petriconi 163 Πρεβέτος Σπυρίδων Κ. 714 Πετριτσόπουλος Ανδρέας 273՛ ~ Δημήτριος Προβατάς Γεώργιος 505 90, 483· ~ Σπυρίδων 364
Πρόγονοι, προπάτορες 21, 79, 80, 139, 143, Πέτρος A', Μεγάλος Πέτρος 106 144,153,164,185,189,194,199,214-216, Πετρούπολη 77, 266, 604, 605, 616, 617 246,249,257,304,320,373-375,393,397, Πηδώνια Κομνηνή Δ. 611 404, 407, 429, 432, 476, 551, 579, 586, Πιεμόντε33 617, 646, 655, 691, 692, 695-698֊ βλ.
και Πιέρης Βενέδικτος 248, 705' ~ Δομήνικος Αρχαιότητα ελληνική 444· ~ Μάριος 35, 46, 124, 125, 255, 361, Προκαταρκτική συνέλευση 40, 70, 151, 152, 434, 453· Τριβώλης ~ Αντώνιος 46, 125, 350,449, 466, 467,477 Προκόπιος Πελοποννήσιος 677՛ ~, Βφλίον 279, 688 Πίζα 733 καλούμενον έλεγχος 677, 684, 689,
712 Πινιατόρος Μαρίνος 87, 88, 90, 129, 188, Προνοιακή αντίληψη 322՛ βλ. και Θεία πρό
220,322,323-324,354,360,436,451,478, νοια 647, 730, 732· ~ Νικόλαος 324, 732 Προνομιούχοι 97· βλ. και Βιβλίο των προνο Πίος Θ', πάπας 576 μιούχων Πλανύτερου, οικ. 94 Προσαλέντης 348՛ ~ Νικόλαος 148, 149՛ Πλατυμέσης Διονύσιος 643 ~ Στέλιος Δόριας 453 Πλατύφορος, Gran Calle, Ζάκυνθος 335 Πρόσπερος Ιωάννης Βαπτιστής 364 Πλάτων 82,127,261,362,427 Προτεσταντισμός 297, 298 Πλούταρχος 381 Πρωσία 107,571,574,591 Ποβερέτος Χαράλαμπος Τυπάλδος 708 Πυλαρινός 196 Πόλη, βλ. Κωνσταντινούπολη Πύλη του Άρεως, Κέρκυρα 331 Πολίτη, οικ. 511 Πυραμίδες, μάχη των ~ 607 Πολίτης (έννοια, δικαίωμα) 19, 51-52, 227Πυργί, Κεφαλονιά 522 233,236-239,254,258-262,320,354,356, 402, 429, 432, 450, 461, 471, 626, 672, Ραγούζα 617, 618, 630, 735 692՜ βλ. και Υπήκοος Ράλλης Ιωάννης 585, 587 Πολίτης Αλέξης 697, 700՛ ~ Κωνσταντίνος Ρασήτ εφέντης 590 Ραψομανίκης Σωτήρης 150 85, 148, 514· ~ Λίνος 402, 455, 708֊ ~ Νι κόλαος 287,293 Ρέβης Μαργαρίτης 364 Ρενόν Βιτζέντζος, βλ. Reinauđ Vincent Πολιτισμός, πολιτικοποίηση του ~ 258-260
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Ρεπού μπλικα της Λομβαρδίας, βλ. Repubbli ca Lombarda Ρεπουμπλίκανικό ημερολόγιο, βλ. Ημερολό γιο Ρήγας 17, 23, 25, 154, 330, 333, 384, 398400,405-409,423,425,451,580,595,596, 601,605,626,633,671,673-675,681,714, 718՛ ~ «Δημοκρατική Κατήχηση» 451, 714
(βλ. και Κατήχηση)· ~, «Θούριος» 386, 388, 406՛ ~, Νέα Πολίτική Δωίκηση 595, 633՛ ~, «Πατριωτικός ύμνος» 405-409՛ βλ. και Ηρακλής, Ρόπαλον του ~ Ρίκκης Γεώργιος 46, 49, 52, 53, 55, 56, 67, 124,177, [444], 448,453, 725, 728 (Discor si pronunciati dal cittadino Ricchi 46, 230, 262,443,725)· ~
Σπυρίδων 328 Ροβεσπιέρος 54, 297, ЗОЇ, 343 Ρογήρος 247 Ρόδος 612 Ροδόσταμος Αντώνιος 662, 667, 733· ~ Ματ θαίος 667՛ ~ Τριαντάφυλλος 280 Ροζέττα 731 Ρόζιας Νικόλαος, βλ. Roze Ρο'ί'δης Αντώνιος 338, 415· ~ Διονύσιος 390 Ρομάνια 39 Ροντογιάννης Πάνος 27, 325, 648 Ρόπαλον του Ηρακλέους, βλ. Ηρακλής
Ρουλιέ, βλ. De Rulhière Ρούμελη 217, 599, 610 Ρούσμελης Σαβόγιας (Μοραΐται) 384 Ρουσσώ Ζαν-Ζακ 48,159, 229,233,235-238, 297,299,371,436,452, 608, 623,678 Ρωμαϊκή κυριαρχία, Ρωμαιοκρατία 22, 247, 698 Ρωμανός Αντώνιος 126՛ ~ Ιωάννης 403, 404 Ρώμη, βλ. Αρχαιότητα ρωμαϊκή Ρωσία 70, 77, 78, 105-109, 118,
140, 158, 159,176,409,411,413,554,571-574,577, 585,588,591,601,603-610,613-615,617, 619, 637-640, 644, 662, 667· βλ. και Ση μαία Ρωσοφιλία, φιλορωσικό κλίμα 16, 17, 69, 103,109,130,144,540,554,567,640 Ρωσσαγγλογάλλος 688, 695, 696, 740 Ρώτας Νικόλαος 159,160, 359 773 Σαβάνης Βασίλης 150 Σαγιάδα 116
Σάθας Κωνσταντίνος N. 395 Σαιν Ζυστ 343 Σαιντ-Αντουάν, Παρίσι 538 Σάλαμον Νικόλαος 135՛ ~ Ροβέρτος 519· ~
Σπυρίδων 91՛ βλ. και Σολωμός Σαλλούστιος 427, 429 Σάμη, Κεφαλονιά 521 Σαρακινάδο, Ζάκυνθος 521 Σαραντάκης Ευστάθιος 652 Σαρδηνία 543 Σεβαστούπολη 610 Σεϊντή αγάς 640 Σελιβατσιόφ Ιβάν (Selivachev Ivan) 646 Σελίμ Г', σουλτάνος 15,571-573, [577], [581], [583], 584,590, [591], [602], 613,626,628,
638,668,673, 734 Σεμινάριο αρχιεπισκοπικό, βλ. Δημόσια εκ παίδευση, Fenzi Francesco Maria Σενιάβιν Ντμίτρι (Senyavin Dmitry) 646 Σεπάτος Γεράσιμος 163 Σέρβος Δημήτριος 485 Σεττίνης Ιωάννης 364՜ ~ Σπυρίδων 154,155, 325,509,527,528,530 Σηκουάνας 249, 439 Σημαία αγγλική 618* ~ αυστριακή 615, 617՛ ~
βενετική (της Γαληνότατης) 135, 157, 158, 544· ~ γαλλική (τρίχρωμη) 22, 120, 121,143,158,164,206,209,221,294,314, 331,343,345,349,352-354,384,402,485, 512, 516, 611, 649, 651, 667· ~ Δημοκρα τίας του Ρήγα 409 (βλ. και Ηρακλής, Ρόπα λον του ~)֊ ~ ελληνική (bandiera greca) 119՛ ~ ιταλική (μετέπειτα,
τρίχρωμη) 34՛ ~ μαλτέζικη 340՛ ~ οθωμανική 582, 587, 667՛ ~ ρωσική 109,135,136,158, 540, 604, 641, 643, 649, 652, 660, 662, 667· ~ Repubblica Cisalpina 314, 352՛ ~ Repubblica Cispadana 34, 74,135,158՛ βλ. και Κονκάρδα Σιβιλιάτος Κλήμης, βλ. Sibiliate Clemente Σιγούροι Δεσύλλα, αδελφοί 57’ ~ Θεόδωρος
56· ~ Ιωάννης 127,134,158,444,501-502, 729· ~ Κωνσταντίνος Ρόζας 56, 67, 134, 444,729· ~ N. 642
774 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Σιέννα 361 Σικελία 247, 605 Σκάλα, Κεφαλονιά 521 Σκάλα του Μιλάνου, θέατρο 388 Σκιαδάς Αθανάσιος 106,126 Σκληρός 642 Σκόδρα, πασάς της ~ 333,335,582,586, 592, 607 Σκοπός, Ζάκυνθος 641 Σκορδίλης, βλ. ΠαλατσουόλΣκορδίλης Σκουτάρι, βλ. Σκόδρα Σμο'ίλη, φατρία, Κέρκυρα 532 Σμύρνη
384, 580, 633, 696, 718՛ ρεμπελιό της ~518 Σολωμός Διονύσιος 394, 399, 539 («Το Όνει ρο»)· ~ Νικόλαος 115, 642՛ ~ Ροβέρτος 160՛ βλ. κα! Σάλαμον Σόλων 161 Σορδίνα, οικ. 535՛ ~ Ανδρέας 46, 55, 57, 63, 70, 73, 79-81,137,145,177,218,221,222, 280,327,330,334,347,349,368,377,380, 448, 524,535, 654· ~
Αύγουστος 55 Σουμάκης Γεράσιμος, πρωτοπαπάς Ζακύν θου 318,350, 410, 558, 562, 642֊ ~ Σταματέλλος 390 Σούνδιας Πέτρος 325, 326, 475՜ ~ Σπυρίδων 526-529 Σούτσος Αλέξανδρος 615 Σπάδα, οικ. 35· ~ Νικόλαος 35, 364՛ βλ. και Spada Σπανόπουλος Άγγελος 364՛ ~ Δημήτριος 659 Σπάρτη, Σπαρτιάτες 77, 249, 427,
428, 435, 438,587,596,597 Σπηλιά, Κέρκυρα 668 Σπιανάδα, Κέρκυρα 168, 183, 267, 311, 313, 314,326-328,346,350,371,373 Σπινόζα 623, 678 Στάης N. 194 Στάθης Θεόδωρος 320-322, 709 Σταμάτης Κωνσταντίνος 17, 109, 601, 604, 675, 690, 691, 695, 713, 718, 719֊ ~, Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος 691, 695, 718,
719՛ Φιλόπατρις Ελενθεριάάης τοις νησιώταις 675,691,719 Σταμούλης Γεώργιος 148 Σταύρος Ανδρέας 154՛ ~ Ιωάννης 485 Στεφάνου Ευγένιος 268 Στράτης Ιωάννης, Πιτόρος 160 Στροφάδια 207 Σύβρος, Λευκάδα 529 Συνάλλαγμα, βλ. Κοινωνικό Συμβόλαιο Συνέδριο Αργοστολιού 189-191, 194-196' ~ Βενετίας 44, 59, 61,
64-66, 69, 136,171, 178,179,186,193,194,203,468֊ - Κέρκυ ρας 181, 182, 184-187, 193-196, 200, 201, 487՛ -
Μιλάνου 61 ■ βλ. και Αδελφοποίηση Συνταγματική Λέσχη, γενικά 54, 261, 301, 357-360՛ - Ζακύνθου 359, 370՛ - Κέρκυ ρας 231, 259, 283, 302-303,334, 346,355, 357, 360, 369-381 (378: Κανονισμός λει τουργίας), 425, 440-443, 445, 477, 478, 493,558,658,726, 730· - Κεφαλονιάς 360, 451 · - Μιλάνου (Gran Circolo Costituziona le) ЗОЇ, 367, 369, 426-428, 451· - Μπολόνιας (Circolo Costituzionale) 451,453 Συρακούσες 108 Συρία 609 Σχέδιο Οργανισμού των Νησιών της Ανατο λής 72-75, 81, 168, 170, 172֊ βλ. και Γενι κοί Διαχειριστές Σωκράτης 127 Σωτήρ, πλατεία του -, Λευκάδα 341 Σωτήρης Λουδοβίκος 126, 638 Σωφρόνιος B', πατριάρχης 623 Ταγιαπιέρας Διονύσιος 415,643 Τανζιμάτ 693 Τάρταροι 587 Τέκτονες 124, 297, 298 Τεργέστη 17, 38, 108, 109, 113, 565, 580, 586,595,674,714 Τζακομπίνοι, βλ. Γιακωβίνοι Τζαμαρέλλος Παναγής 163 Τζερμπίνης Ανδρέας 313, 482' - Γεώργιος 283,295,342,364, 726 Τιζενγάουζεν (Tiesenhausen) 645 Τοζόνης Παύλος 120,131,578,582 Τομαρά Βασίλι Στεπάνοβιτς (Tomara Vasilii Stepanovich) 576,588, 601,609,610,612 Τοπ-Χανέ577
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Τοσκάνη 108 Τουλόν 284,333,601,603,671 Τραφάλγκαρ 402 Τρεβίζο 66 Τρίκλινο, Κέρκυρα 535 Τρόπαιον εκ της ελλαόικής πανοπλίας, βλ. Μακραίος Σέργιος Τρωιάνος Τζανέτος 505 Τσαρλαμπάς Ρίζος 529 Τσιγγάνοι, Κέρκυρα 513 Τσιμάρας Πέτρος 360,451՛ ~, Catechismo per
servire di guida 451՛ ~, «Discorso pronun ciato nel circolo costituzionale» 360՛ ~, Parenesi ai Repubblicani Cefaleni 451՜ βλ. και Κατήχηση Τσιόλης Γεώργιος 641, 643 Τσιτσέλης Ανδρέας 318՛ ~ Ηλίας 163, 205, 323,324,354,360,436,451 Τσουλάτης Αγγελος 125-129, 188՜ ~ Ιωάν νης Φραγκίσκος 115, 116,
125, 126, 128, 129, 150, 188-191, 212, 353, 354, 361 (~, «Discorso pronunziato l’anno 1798» 354՛ ~, «Jdillio» 115,188) Τυπάλδος Κωνσταντίνος 503 Τυπογραφία του Γένους, βλ. Εθνικό τυπο γραφείο Τυραννία, Τύραννοι 19,21, 22,52, 56, 64, 79, 93, 95, 96, 145, 209, 220, 232, 235, 238,
239,244,246-250,282,332,347,380,381, 389,396,398,400,402,403,407,410,423, 427,433,436,450,517,522,549,551,564, 586, 596, 630, 646,675, 690, 703, 705· βλ. και Αντιτυραννικός, Αριστοκρατία Τυρταίος 394 Υγειονομείο 97,164,337, 352 Ύδρα 615 Υπέρτατο Ον 156, 232, 292, 298, 303, 450, 461,721 Υπήκοος
19,227-231,471՜ βλ. και Πολίτης Υψηλάντης Αλέξανδρος 402՜ ~ Κωνσταντίνος 590,611 Υψηλή Αστυνομία 208, 378 Φακινέης Σπυρίδων 175-176, 513 775 Φεουδαλικοί θεσμοί 512 Φερράρα 36, 61 Φιλαδέλφεια, μητροπολίτης ~ 267, 269 Φιλανθρωπική εταιρεία, βλ. Θεοφιλανθρωπική εταιρεία Φίλιππος B' της Μακεδονίας 22,
381՛ βλ. και Μακεδονία Φιλοβενετική παράταξη 140, 183, 185, 193, 195,202,204, 205· ~ κλίμα 196,539 Φιλόπατρις Ελευθεριάδης, βλ.
Σταμάτης Κωνσταντίνος Φλαμπουριάρης Αναστάσιος 345,351, 357 Φλεμοτόμος 642 Φορέστης Τυπάλδος Σπυρίδων 115,158,160, 641,720 Φόροι, γενικά και ελάφρυνση ~ 152,216,479, 484,489,492,512,515-517,524,526,620֊ ~ εξαγωγής λαδιού 489՛ ~ των κοπαδιών 517-518՜ βλ. και Dazio Φόρτης Αβραάμ 148 Φορτούνης Νικόλαος 94 Φόσκολο Ούγκο 52, 53, 55, 56, 62, 67, 123, 135,244,281,367,394,395,427,453,472 Φουρογιάννης Λεονάρδος 659 Φραγκλίνος Βενιαμίν 386 Φρανκφούρτη 595 Φριούλι 66 Φωκίων 362, 435 Χαιρέτης Κήρυκος 678 (Ιστορία περί του θανά του του Βασιλέως της Γαλλίας) Χαιρώνεια, μάχη της ~ 22, 435՜ βλ. και Μα κεδονία Χαλικιάς Ιωάννης 94 Χαλικιόπουλοι, Κέρκυρα: ~ οικ. 149· ~ Άγ γελος 496· ~ Ανδρέας 535՛ ~ Αυγουστίνος 482՜ ~ Βιλέτας 659՛ ~ Μάντζαρος Γεώρ γιος, πρωτοπαπάς 142,148,149, 245, 269, 372, 454, 549, 554, 558, 559, 560, 728֊ ~ Μάντζαρος Ιάκωβος 84· ~ Στάμος 148· ~ Στέλιος 455 |j Λευκάδα: ~ Άγγελος 339՜ ~ Αλέξανδρος 153,154,485,527,528,530 Χαρβούρης Ιωάννης Βαπτιστής 126-128, 212՛ ~ Μαρίνος 106, 126-128՛ ~ Μάρκος 124,126-128
776 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ γενικά 382, 510, 544՜ Βενετία 45-47՜ Ζά κυνθος 385, 388, 395՜ Κέρκυρα 316, 511՜ Κεφαλονιά 323-324՜ Κύθηρα 319՜ Λευκά δα 325 Χρυσοβιτσιάνος Γιάννης 150 Χωραφάς Γεώργιος 107, 126՜ ~ Δομήνικος 354՜ ~ Ιωάννης 478, 647 Χαριάτη, οικ. 416՜ ~ Αντώνιος 416՛ ~ Νικό λαος (Τέτος) 338,
416 Χασάν πασάς 589, 593 Χατζηαναργύρου Ανάργυρος 594 Χέρντερ Γιόχαν Γκότφρηντ 236 Χιώτης Παναγιώτης 27, 110, 116, 121, 122, 157, 159, 163, 199, 200, 241, 324, 327, 374,387,389,398,410,613,641, 644 Χοϊδάς Στέφανος 126,129 Χουσε'ιν, Γαζής, Καπουδάν πασάς 581 Χριστόδουλος ο εξ Ακαρνανίας, βλ.
Παμπλέκης Χριστόδουλος Χρυσόβιβλος, Χρυσό βιβλίο, καταστροφή ~, Ψαλίδης Αντώνιος 56 Ψημάρης Σπυρίδων 415, 641, 642, 643-644 Ψωμάς Ανδρέας 154՜ ~ Κωνσταντίνος 340 Ωλένη, επαρχία, Πελοπόννησος 627 0 7 Accademia agraria ed economica, βλ. Γεωπονι κή και οικονομική Ακαδημία Accademia dell’Amicizia,
Σιέννα, Ρώμη 361 Ainslie Robert 577 Alberti Ludovico 73, 74, 148, 149, 166, 168, 186 Alfieri Vittorio 52, 240 «Allons enfants de la patrie», βλ. «Μασσαλιώ τιδα» Alta Polizia, βλ. Τψηλή Αστυνομία Amministratore Generale Ordinatore, βλ. Г ενι κός Διαχειριστής Διατάκτης՜ ~ Ricevitore, βλ. ~
Παραλήπτης՜ ~ Tesoriere, βλ. ~ Τα μίας Amministratori Generali delle Isole di Levante, βλ. Γενικοί Διαχειριστές των Νησιών της Ανατολής Angarie personali, βλ. Αγγαρείες Anselmi Piero Maria 173,187,191,195,196 Arnault Antoine Vincent 46, 72, 75-77, 81, 82, 136,139-141,143,145,147-150,314,554,
556,565,598 Assemblea primaria, βλ. Προκαταρκτική συν έλευση «Attila Flagellum Dei» 543 Augereau Charles Pierre François 598
Badoer Fortunato 469 Bajardo, Bayard 356 Balbi Marco 121 Balulia S. 327 Banda, Bandiera grande, piccola 161, 162, 316, 496, 505, 519՜ βλ. και Μέρια Bandiera greca, βλ. Σημαία Bartholdy Jakob Salamon 690 Basvüle Ugo 678՜ βλ. και Monti Vincenzo Battagia Francesco 59, 64, 65,158,178 Baumont, βλ. De Baumont Beaujour, βλ. De Beaujour Beccaria Cesare 127 (Dei delitti e delle pene) Bedotta, Bedotti, Lorenzo 70, 71,123 Bellaire J. P. 81,330,550, 638,641, 642,648, 649,651 Benini Gaetano 66 Berengo Marino 47, 552 Berthier Louis Alexandre 212 Berti Giuseppe 575 Bertolet 66 Bertolini Francisco 273 Bocalosi Girolamo 239
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Bondo Giovan Battista 51, 472 Botta Carlo 55, 68, 78, 140, 150, 188, 217, 218, 239, 243,284,367,368,371,373-377 (375-377: Proposizione ai Lombardi'), 384, 453, 478 Bottin Giovanni Battista 72-73՜ βλ. και. Γενι κός Διαχειριστής Ταμίας Bourdé Guillaume-
François-Joseph 76, 77, 79, 139,144,148,152,157 Bracevich 621 Bragadin Francesco 121, 122, 133, 134, 147, 157,318,384 Brechet 565,595,597 Bregmi 3 48 Briche Jean André Elisabeth 141, 217, 272, 279, 284,285,503,561,654,655 Brocchini Soranzo 273 Bruyère Jean Pierre Joseph 620 Bulgari Paolo, βλ.
Βούλγαρης Παύλος Bunsach 187 «Ça ira» 386, 388 Cabanis Pierre Jean Georges 262 Caenazzo Francesco 171 Calafatti 70 Calendario Repubblicano, βλ. Ημερολόγιο Calucci Spiridione, βλ. Καλούτσης Σπυρίδων Caminer Domenico 62 {Il Nuovo Postiglione) Canal Giacomo Francesco 276-277 Cantù Cesare 389 «Canzone
anacreontica» 392 Carbon 295,317, 549,655 Cardina Valentin 97, 98 Carducci Giosuè 386 Carminati Pietro Giovanni 80 Castelli Francesco 148 Catéchismes, Catechismi 52, 53, 446՜ βλ. και Κατήχηση Catechismo Repubblicano per l’istruzione del Po polo 450՜ βλ. και Κατήχηση Cazalis 327 «Ce mouchoir, belle
Raimonde» 722 Cemide 192, 474, 476, 518, 653 Cesarotti Melchiorre 116, 230, 266, 287, 429, 452-454, 456-462, 694, 798, 721՜ ~, Il Pa 777 triotismo illuminato 452-453՜ Istruzione di un cittadino 266, 287, 452-462՜ ~, Ερμη νεία տօւ Κατήχησις ενός πολίτου 266, 455462՜ ~, Ĺ ’Riade d’Omero tradotta e
illustrata 453՜ βλ. και Κατήχηση Chabot Federico 236 Chabot Louis François Jean 213, 215, 217,
218,272,283,327,329-332,335,342,351, 354,359,369,377-380,475,476,478,480, 492,540,548,561,605,606,621,648-650, 655, 658, 660,665 Chassebœuf de Volney Constantin-François 262 Chemin Jean-Baptiste 298, 299՜ ~, Alphabet Républicaine 298՜ βλ. και Κατήχηση Cherido 327 Cheselden William 471 Cicogna Emmanuele Antonio 444 Circolo Costituzionale, βλ. Συνταγματική Λέ σχη Cisalpina, Repubblica 33, 34, 37, 42, 52, 58, 61-67, 260, ЗОЇ, 314, 318, 352, 368, 427, 428, 473, 479, 543, 600՜ βλ. και Κονκάρ δα, Σημαία Cispadana, Repubblica 33,34,39,42, 74,133135,158,318՜ βλ. και Κονκάρδα, Σημαία Cittadinanza, βλ. Πολίτης Civili, Civil condizione, βλ. Αστικοί, Αστική κατάσταση Coccarda, βλ. Κονκάρδα Collegio Nazionale, βλ. Δημόσια εκπαίδευση Colonna Biaggio, βλ. Βλασσόπουλος Στυλια νός Comeyras Pierre-Jacques Bonhomme 209, 213215,217,222,249,271,279,347,379,481, 484,488-490,500,501,503,504,543,548, 563,602 Commissario Generale Organizzatore, βλ. Γε νικός Οργανωτικός Επίτροπος Commissione di Legislazione e di Giurispruden za, βλ. Νομική και Νομοθετική Επιτροπή Compagnoni Giuseppe 131 Congresso nazionale veneto, βλ. Συνέδριο βε νετικό Contarmi Girolamo 510
778 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ Corbigny, βλ. De Corbigny Cordella Simone 729 Corpus Domini, λιτανεία, Κέρκυρα 132 Correr Aurelia 543 · ~ Mattio 543 Crassan Marino, βλ. Κρασσάς Μαρίνος Groizet 621 Culte décadaire 294,298,300,309՛ ~ des Ado rateurs 298՛ βλ. και Θεοφιλανθρωπία Cuoco Vincenzo 376 Custodi di
Campagna, βλ. Δραγάτες D’Aigalliers François-Paul Brueys 169 D’Andria Giovanni, βλ. Dandria Zuanne D’Arbois, αδελφοί 76, 77, 81, 163, 169, 211, 221, 544, 555· - Joseph Louis 77,141 D’Hauterive Maurice 601 D’Hilliers Baraguey 42, 75, 76, 78 D’Holbach 127, 228,229 Dall’Acqua Giovanni Marco 72-73՛ βλ.
και Γε νικός Διαχειριστής Παραλήπτης Dandolo Vincenzo 41, 46, 55, 60, 63-66,171, 178,179 Dandria Zuanne 153, 187,325,352, 474, 475 Danielii, βλ. Ντανιέλλης Daunou Pierre Claude François 262, 263 David Jacques Louis 306 Dazio delle prede 517՛ - della preda over danni dati 518· βλ. και Φόροι De
Barras Jean-Nicolas 297 De Beauchamp Pierre-Joseph 621 De Beauharnais Eugène Rose 173, 205, 210, 211,213,351,430 De Beaujour Félix 589, 601, 612 De Beaumont Jeanne-Marie Leprince 272 De Bosset Charles Philippe 105 De Choiseul-Gouffier Marie-Gabriel-FlorentAuguste 573, 574 De Claubry Gaultier 217 De
Corbigny Louis Chicoilet 209, 216-218, 270, 281, 303, 369, 371, 480, 501, 503, 562,563 De Felice Renzo 257,258,552 De Fonteneile Bernard 677 De Kilmaine Charles Edouard Jennings 212, 213 De La Chabeaussière Ange-Étienne-Xavier Poisson 446, 451, 460-462, 713-715, 721722՜ ~ Catéchisme républicain
446-447,460462, 721-722՛ -, Κατήχησις ελευθέρου αν θρώπου 460-462, 713-714, 721-722՛ ~, Ca techismo dell’uomo
libero 461-462, 714-715, 721-722՛ βλ. και Κατήχηση De La Révellière-Lépeaux Louis Marie 291, 297, 300, 373 De La Rochette Chardon 699 De La Vailette Antoine-Marie 329, 606 De Marmont Auguste Frédéric Louis Viesse 261 De Medieis Demetrius 27З De Mordo Vita 272,659 De Neufchâteau François 262,309,330 De Paris Marc-Antoine Jullien ЗОЇ De Rulhière Chriseuil Orner François 207,209, 216,219,222,274,278,279,335,337,338, 353,359,379,490-493, 524,563 De Saint Sauveur André Grasset, πατέρας 17, 112,114,115,117,120՛ -, υιός 17,84,113, 114,117,120,123,141,209,210՛ -, Voyage historique 114 De Tracy Antoine Destutt 262 De Vaulx Pierre Bermond 589 De Verninac de Saint-Maur Raymond 574 Delacroix Charles-François 84, 141, 574,592, 583 Dellabona Jean 274 Descorches Marie Louis Henri de Sainte-Croix 116,573-574, [577], 578,603 Desmures 647 Diderot Denis 228 Diedo Alvise 112, 118,119 Discorsi pronunciati nella Società Patriottica di Corciră, βλ. Πατριωτική Εταιρεία Κέρ κυρας Discorso pronunziato dal cittadino V*** 372, 434,440,444, 724, 726 Dollin Daniel 510 Donà 312՛ - Andrea 104՛ - Antonio 128 Donato Francesco 38, 41 Du Grandvaux Févre 272, 286 Dubayet Aubertjean-Annibal-Baptiste 76,574, 575,578,581-583,585, 589,590,595,733
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Dubois François Louis 215, 477, 549, 636, 654, 655, 658,660,662,665 Dupré Adrien, Adriano 116,339,489· '-PierreJérôme 111, 112, 116-118, 193, 221, 330, 333,334,339,352,475,483,485-489,509, 529, 562, 582,655 Ente, Essere Supremo, βλ. Υπέρτατο Ον Entrée des Français au Caire, θεατρικό, Κέρ κυρα 657 Era francese, βλ. Ημερολόγιο ρεπουμπλικανικό Erizzo Nicolò 88-91, 97-98, 100, 101, 150, 188,511 Facchinei, Fakineis, βλ. Φακινέης Σπυρίδων Facchinetti 70 Falier Francesco 89-92,100,107,312 Fantoni Giovanni 52 Fauriel Claude 384 Felicità, felicità polidca, βλ. Ευδαιμονία Fenzi Francesco Maria 148, 266-269, 276, 363,548, 554,558-561 Fiacco Orazio 279 Florian, καφέ, Βενετία 123 Flury Charles 594 Fontana Andrea 48, 60 Foresti Angiola 158 Fradet Etienne 111 Franchini Francesco Eugenio 587 Franzin Piero 92 Galateo 187 Galdi Matteo Angelo 427 Ganteaume Honoré Joseph Antoine 621 Garagnin 70 Gasparotti Giorgio 72, 73, 173, 191, 193՛ βλ. και Γενικός Διαχειριστής Διατάκτης Gaudin Claude-Émile 17, 577, 675, 690, 691, 695՜ ~ Στοχασμοί ενός Φάέλλψος 675, 691, 699,713 Gentili Anseimo, Antoine 69, 75, 76-79, 82, 137-138,139,141-145,147,149,150,152, 153,156,157,160,161-174,176-178, ISO184, 186, 192, 196, 200-205, 207, 210, 779 211, 216-218, 245, 281, 304, 312, 314316, 319, 321, 324, 325, 350, 352, 366, 378, 379, 397, 399, 411, 434, 436, 455, 465-468,484,485,489,498-500,505,509, 514-522,528, 548,550,553-555,557,558, 562, 564, 566, 580, 581, 586, 587, 589· ~ Giuseppe 76, 158, 159, 162, 294, 318, 319,491,517-520,547 Ginguené Pierre-Louis 262 Gioia
Melchiorre 34, 239, 261,376 Giovanelli Federico Maria 47,137 Giovanetti Niccolò 187,197 Giuliani Giuseppe Andrea 48, 55, 60 Giustinian Leonardo 38, 41 Godart Roch 346, 546,547 Godechot Jacques 37, 235 Gran Circolo Costituzionale, βλ. Συνταγματι κή Λέσχη Grande Nation, βλ. Μεγάλο έθνος Greci-francesi 249,329՜ βλ. και Γραικογάλλοι Grenville William 581 Griffon 284 Grimaldi 173,515 Grimam Francesco 87, 95, 96, 510 Gués Pierre-Joseph 116,117,153,154,156 Gullino Tommaso 172 Guys Constantin-Hyacinth 17, 36, 111, 112, 115-119,121,122,135,159,164,197,202, 204, 209, 210, 222, 488, 641, 644, 729֊ ~ Pierre-Augustin 115-116, 134, 160, 188, 273,274,296,336,352,390-392,563,639, 641-643, 722, 734 (~, Chanson. Pour la Dis tribution des Prix 274, 722՛ ((Chanson pour la fête de l’agriculture» 390-391՜ De scrizione dellafesta dell’agricoltura 336, 724՛ ~, Voyage littéraire 115)· ~ Alphonse 353 Haute police, βλ. Υψηλή Αστυνομία Herbert-Rathkeal Peter 577 Heutrault-Lamerville 308 Hobhouse John Cam 383 Hódul Giuseppe 482, 654 Hongaro, οικ. 565 Hotte 476,486,651 Humburg Carl von 61,136
780 Η ΑΓΩΓΗ TOT ΠΟΛΙΤΗ île de la Paix, βλ. Βίδο Imprimerie Nationale de Corcyre, βλ. Εθνικό Τυπογραφείο Jacob Francesco 112* ~ Giovanni Battista 112 Jouenne Paul 272, 284-286 La Fenice, θέατρο, Βενετία 47 La Révellière-Lépeaux, βλ. De La RévellièreLépeaux La Salcette Baudin 211, 221, 282, 329, 483,
484,490,522,524,525,531,548,640, 643 «La Sensible», πλοίο 75 La Vailette, βλ. De La Vallette Antoine-Marie Lakanal Joseph 262, 263 Lallement Jean-Baptiste 35,36,38,41, 54, 75, 177 Lampredi Urbano 258 Lasale J.-B. 116 Laubert Carlo Giovanni 52, 62 Laugier Jean Baptiste 38, 41 Le Tocque, Letoch 339,
340 Leguni Giorgio, βλ. Λεβούνης Γεώργιος Leopardi Giacomo 187 Letourneur Charles 213 Liardei, Liarredei 113-114 «Libérateur d’Italie», πλοίο 38 Libro d’Oro, βλ. Χρυσόβιβλος Libro dei Privilegiati, βλ. Βιβλίο των προνο μιούχων Licudi Angelo, βλ. Λυκούδης Αγγελος Linnaeus Carl 289 Liparaj 70 Loeben,
ανακωχή του ~ 34, 37, 59, 62, 69 Longo Angelo 87 Mabil 70 Malamocco 81 Mangio Cario 258 Manin Ludovico 37, 39 Manolesso Zuan Francesco 94 Marin Prospero, βλ. Μαρίνης Πρόσφορος Marini Giuseppe 57 («Venezia striomvirata») Marmont, βλ. De Marmont Massa Flaminio 51, 470, 471 Memmo Angelo 89, 90, 92, 93,
100, 110-112, 114,118-120, 532,533 Mengotti Francesco 40, 63, 77 Meridiana, βλ. Ηλιακό ρολόι Merlin Philippe-Antoine 601 Meuron Jean Paul 585, 586 Miallet 522, 651,652 Michel 63 9 Mincio, ποταμός 65 Missirizi Apostolo 596 Mocenigo Ludovico 41 · ~ Pietro 727 Montenotte, μάχη του ~ 436 Monti Vincenzo
52 (Basvìliana) Mori 112 Morio de l’Isle Annet 283,327,354,655 Muazzo 561 Mulli 327 Nachich Giacomo
364 Nani Giacomo 68՛ ιερωμένος 448 Naranzin 70, 71 Necker Jacques 452 Nina A. 184,187,195 Ogenovich 70 Opinione pubblica, βλ. Κοινή γνώμη Ordine civile, βλ. ΑστυιοΓ Ordo, βλ. Νομοκατεστημένες τάξεις Orio Angelo 192, 193,526,549,651-653, 720 Orteschi Pietro 128 Orto agrario, βλ. Γεωπονικός κήπος Pacmor Tomaso 339 Padovani Paolo 470-471 Palazzo di Venezia, Κωνσταντινούπολη 578, 733 Palmanova 727 Paoli Pasquale 76 Paolin 196 Paris (γραμματέας του Comeyras) 213, 271, 277, 286, 296, 327, 351, 381, 393, 442, 722՛ Chant civique 286, 296, 351, 381, 393,442,722 Parmesan Giovanni, Zuanne 210,278,455՛ βλ. και Παρμεζάν
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ, ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ Paroletti Angelo 384՛ ~ Modesto 371 Panita Paolo 111 Pascal-Vallongue Joseph Secret 175, 302, 303, 368-371 Pasque veronesi 37 Patto sociale, βλ. Κοινωνικό συμβόλαιο Pattuglia, βλ. Παττούλιας Paulini Giorgio, βλ. Παουλίνης Γεώργιος PellettierJoseph 364,
678 Perulli Agostino 727՛ ~ Demetrio 444, 727՛ ~ Gioachim 727՛ βλ. και Περούλλης Pesaro Francesco 36 Piano di Organizzazione delle Jsole del Le vante, βλ. Σχέδιο Οργανισμού των Νησιών της Ανατολής Pieri, βλ. Π ιερής Pignatorre Marino, βλ. Πινιατόρος Μαρίνος Pindemonte Ippolito 453 Pirron 655 Pisani
Zorzi 469,470, 471 Pizzamano Zuanne 103,104 Place de Mars, βλ. Πεδίο του Αρεως Pocholle Pierre Pomponne Amédée 188, 209, 218, 220, 221, 249, 323, 335, 475, 476, 478,479,483,485-488,522-523 Pollio Joseph 711 Popolo sovrano, βλ. Λαϊκή κυριαρχία Porta Reale, Κέρκυρα 112՛ Porte de Mars, βλ. Πύλη του
Αρεως Pouqueville François Charles Hugues Laurent 383,384,594 Privilegiati, βλ. Προνομιούχοι Prosdomici Lodovico 159 Pubblico orologio, βλ. Ηλιακό ρολόι Querini Pietro 89,91 Rango, βλ. Νομοκατεστημένες τάξεις Reinaud, αδελφοί 135,641, 642, 643՛ ~ Ferdi nand 135՛ ~ Laurence 135՛ ~ Louis-Joseph 135·
~ Vincent 135,165,318,319,322,519 Rensovich Francesco 364 Repubblica Italiana 33՛ ~ Lombarda 33, 39 République Grecque 600· βλ. και Ελληνική Δημοκρατία 781 Reubell Jean-François 297 Rezzonico, οικ. 68 Ricchi Giorgio, βλ. Ρίκκης Γεώργιος Rodostamo, βλ. Ροδόσταμος Romme Gilbert 290 Rota Nicolò 46
Roussel Joseph Jean-Baptiste 588, 589 Royer 549, 647 Roze Nicolas Marie 327, 333, 384, 606, 607, 621,650
Ruffin Pierre-Jean-Marie 574, 590, 591, 601, 603,610,621 Rulhière, βλ. De Rulhière Rusconi Gaetano 279, 726 Sagredo Agostino 87 Saint-Cyr Jean François Carra 574, 590 Sala dei fu Filarmonici, Βενετία 50 Salimbeni Sebastiano 45 Salmi Giorgio 268 Salvator 284, 286 San Atanasio a Maistro, βλ. Μονή Αγίου Αθα νασίου San Bartolomeo, Campo di Βενετία 56 San Salvatore, συνοικία, Βενετία 50 Sanfermo Rocco 178 Santella Antonio 123 Sarcone Filippo 273 Sargint Richard 158 Scrofani Saverio 127 Scuola grande di San Todoro, Βενετία 50 Sémonville Charles-Louis Huguet 573 Sibiliato Clemente 680 Sicuro, βλ. Σιγούρος Δεσύλλας Smith John Spencer 581, 585,594, 618 Smith Sidney 612 Società degli Amici, βλ. Εταιρεία των Φίλων· ~ degli illuminati, βλ. ~ των πεφωτισμένων ~ di Pubblica Istruzione, βλ. Πατριωτική ~ Δημόσιας Αγωγής· ~ Libera, βλ. Ελεύ θερη ~ Société de Statistique des Deux-Sèvres 217 Sografi Simeone Antonio 387 (Il matrimonio democratico) Souveraineté, Sovranità, βλ. Λαϊκή κυριαρχία
782 Η ΑΓΩΓΗ ТОГ ΠΟΛΙΤΗ Spada, οικ. 35՛ ~ Giovanni Andrea 35, 40-41, 46, 53,54, 72՜ βλ. και Σπάδας Spirito pubblico, βλ. Δημόσιο πνεύμα Stamperia Nazionale di Corciră, βλ. Εθνικό Τυπογραφείο Stephanopoli, οικ. 598՛ - Dimo 17, 145, 165, 211, 318, 324, 491, 492, 517, 546, 562, 564, 589, 597, 598-600, 627· ~ Nicolò 17, 145,211,589,598-600,627 Sudditanza, suddito, βλ. Υπήκοος Talier Angelo 46, 80 Talleyrand Charles-Maurice 146, 575, 583, 591,592,595, 600-603,619, 621 Tassini Giuseppe 73,166 Teatro Civico, Βενετία 387 Tedesco L. 327 Teixeira Domenico 559 Tenca 70 Thierry 53 Tommaseo Niccolò 19 Tommasi 138,139,169 TrifFoni Adriana 56,319 Tron, οικ., Βενετία 46՛ ~, βαρονία, Κέρκυρα 525 Troubidge Thomas 618 Vadori Annetta 728, 732, 733 Vadueti 187 Valeriani Giuseppe 469-470 Venanzi Spiro 70 Vendramin Francesco 65, 146, 158, 164, 429, 578,580-583, 733 Venier Niccolò 77, 78 Venturi Franco 104-106 Vernier 492, 640,641 Verninac, βλ. De Verninac Veronese Paolo 735 Veronichi Mario 273 Verrières 175,327 Vertu, Virtù, βλ. Αρετή Viggiano Alfredo 95,100,113-114 Villetard Joseph 38 Viterbi Paolo 162, 163, 220, 353, 481, 496, 516,517 Vitturi Giovanni Battista 87 Vivőt 269,271,272,441 Volney, βλ. Chassebœuf de Volney Volontà generale, βλ. Γενική βούληση Volta Alessandro 429 Widmann, οικ. 68՜ Antonio 133, 559, 734, 735· ~ Carlo Aurelio 41, 57, 68-70, 72, 73, 84, 85, 90, 91, 108, 113, 114, 117, 118, 121-123,132,133,136,137,140,141,145, 147-149,166-174, 177, 178,180,181-184, 187,193,194,196,201-206,216,267,276, 314,498,539,544,548,660,727,734-735֊ ~ Francesco 734, 735· ~ Giovanni 41, 68՛ - Lodovico
IV 68 Zagoriski Damiano, Zaguriskii Damián, βλ. Ζαγοραίος Δαμιανός Zalivani Antonio 52, 57, 239, 243, 448-450, 735' ~, Catechismo Cattolico-Democratico 52, 448-450, 735՛ βλ. και Κατήχηση Zambelli 62 Zan[.] Teodoro 364 Zorzi Alvise 510՜ - Angelo 128 Bayerische Staatsbibliothek München |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Arbanitakēs, Dēmētrēs |
| author_GND | (DE-588)123242037 |
| author_facet | Arbanitakēs, Dēmētrēs |
| author_role | aut |
| author_sort | Arbanitakēs, Dēmētrēs |
| author_variant | d a da |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046987142 |
| classification_rvk | FD 1010 |
| contents | Bibliografie S. 707-755 und Index S. 757-782 |
| ctrlnum | (OCoLC)1235890465 (DE-599)BVBBV046987142 |
| discipline | Philologie / Byzantinistik / Neulatein |
| discipline_str_mv | Philologie / Byzantinistik / Neulatein |
| era | Geschichte 1797-1799 gnd |
| era_facet | Geschichte 1797-1799 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046987142</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211103</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">201109s2020 |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789605245818</subfield><subfield code="9">978-960-524-581-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1235890465</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046987142</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">FD 1010</subfield><subfield code="0">(DE-625)30165:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="6">880-01</subfield><subfield code="a">Arbanitakēs, Dēmētrēs</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)123242037</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="242" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Bürgerbildung. Die französische Präsenz im Ionischen Meer (1797-1799) und die griechische Nation</subfield><subfield code="y">ger</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="6">880-02</subfield><subfield code="a">Ē agōgē tu politē</subfield><subfield code="b">ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn</subfield><subfield code="c">Dēmētrēs D. Arbanitakēs</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">parousia Hellēnōn</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Ērakleio</subfield><subfield code="b">Panepistēmiakes Ekdoseis Krētēs</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">782 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Seira Istoria</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 707-755 und Index S. 757-782</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1797-1799</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Besetzung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006020-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Frankreich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4018145-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ionische Inseln</subfield><subfield code="0">(DE-588)4027631-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Ionische Inseln</subfield><subfield code="0">(DE-588)4027631-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Besetzung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006020-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Frankreich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4018145-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Griechenland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022047-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Nationalbewusstsein</subfield><subfield code="0">(DE-588)4041282-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1797-1799</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="880" ind1="1" ind2=" "><subfield code="6">100-01/(S</subfield><subfield code="a">Αρβανιτάκης, Δημήτρης</subfield><subfield code="a">ut</subfield></datafield><datafield tag="880" ind1="1" ind2="0"><subfield code="6">245-02/(S</subfield><subfield code="a">Η αγωγή του πολίτη</subfield><subfield code="b">η γαλλική παρουσία στο Ιόνιο (1797-1799) και το έθνος των Ελλήνων</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="f">griech</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210324</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_0</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032395074</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Frankreich (DE-588)4018145-5 gnd Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd Ionische Inseln (DE-588)4027631-4 gnd |
| geographic_facet | Frankreich Griechenland Ionische Inseln |
| id | DE-604.BV046987142 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T15:51:48Z |
| indexdate | 2024-08-31T00:52:01Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9789605245818 |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032395074 |
| oclc_num | 1235890465 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-188 |
| owner_facet | DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-188 |
| physical | 782 Seiten |
| psigel | BSB_NED_20210324 gbd_0 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Panepistēmiakes Ekdoseis Krētēs |
| record_format | marc |
| series2 | Seira Istoria |
| spelling | 880-01 Arbanitakēs, Dēmētrēs Verfasser (DE-588)123242037 aut Bürgerbildung. Die französische Präsenz im Ionischen Meer (1797-1799) und die griechische Nation ger 880-02 Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn Dēmētrēs D. Arbanitakēs parousia Hellēnōn Ērakleio Panepistēmiakes Ekdoseis Krētēs 2020 782 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Seira Istoria Bibliografie S. 707-755 und Index S. 757-782 In griechischer Schrift Geschichte 1797-1799 gnd rswk-swf Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd rswk-swf Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd rswk-swf Frankreich (DE-588)4018145-5 gnd rswk-swf Griechenland (DE-588)4022047-3 gnd rswk-swf Ionische Inseln (DE-588)4027631-4 gnd rswk-swf Ionische Inseln (DE-588)4027631-4 g Besetzung (DE-588)4006020-2 s Frankreich (DE-588)4018145-5 g Griechenland (DE-588)4022047-3 g Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 s Geschichte 1797-1799 z DE-604 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register 100-01/(S Αρβανιτάκης, Δημήτρης ut 245-02/(S Η αγωγή του πολίτη η γαλλική παρουσία στο Ιόνιο (1797-1799) και το έθνος των Ελλήνων |
| spellingShingle | Arbanitakēs, Dēmētrēs Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn Bibliografie S. 707-755 und Index S. 757-782 Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4041282-9 (DE-588)4006020-2 (DE-588)4018145-5 (DE-588)4022047-3 (DE-588)4027631-4 |
| title | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn |
| title_alt | parousia Hellēnōn |
| title_auth | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn |
| title_exact_search | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn |
| title_exact_search_txtP | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn |
| title_full | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn Dēmētrēs D. Arbanitakēs |
| title_fullStr | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn Dēmētrēs D. Arbanitakēs |
| title_full_unstemmed | Ē agōgē tu politē ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn Dēmētrēs D. Arbanitakēs |
| title_short | Ē agōgē tu politē |
| title_sort | e agoge tu polite e gallike parusia sto ionio 1797 1799 kai to ethnos ton ellenon |
| title_sub | ē gallikē parusia sto Ionio (1797-1799) kai to ethnos tōn Ellēnōn |
| topic | Nationalbewusstsein (DE-588)4041282-9 gnd Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd |
| topic_facet | Nationalbewusstsein Besetzung Frankreich Griechenland Ionische Inseln |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032395074&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT arbanitakesdemetres eagogetupoliteegallikeparusiastoionio17971799kaitoethnostonellenon AT arbanitakesdemetres parousiahellenon |