Widmo Mahometa, cień Samuela: cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.)
Gespeichert in:
Körperschaft: | |
---|---|
Weitere Verfasser: | , , |
Format: | Tagungsbericht Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Łódź
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
2020
|
Schriftenreihe: | Byzantina Lodziensia
39 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Register // Gemischte Register |
Beschreibung: | 379 Seiten Illustrationen 24 cm |
ISBN: | 9788381428040 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046906754 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220524 | ||
007 | t| | ||
008 | 200921s2020 xx a||| |||| 10||| pol d | ||
020 | |a 9788381428040 |9 978-83-8142-804-0 | ||
035 | |a (OCoLC)1220885559 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV046906754 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-B220 |a DE-12 | ||
084 | |a ALT |q DE-12 |2 fid | ||
111 | 2 | |a Kongres Mediewistów Polskich |n 6. |d 2018 |c Breslau |j Verfasser |0 (DE-588)1226911455 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Widmo Mahometa, cień Samuela |b cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) |c redakcja Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Kirył Marinow, Teresa Wolińska |
246 | 1 | 1 | |a Phantom of Muhammad, shade of Samuel |
264 | 1 | |a Łódź |b Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |c 2020 | |
300 | |a 379 Seiten |b Illustrationen |c 24 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Byzantina Lodziensia |v 39 | |
546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
648 | 7 | |a Geschichte 600-1453 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Religion |0 (DE-588)4049396-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Byzantinisches Reich |0 (DE-588)4009256-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
653 | 2 | |a Bizantyjskie, Cesarstwo / historia religijna | |
653 | 2 | |a Bizantyjskie, Cesarstwo / średniowiecze | |
655 | 7 | |0 (DE-588)1071861417 |a Konferenzschrift |y 2018 |z Breslau |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Byzantinisches Reich |0 (DE-588)4009256-2 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Religion |0 (DE-588)4049396-9 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 600-1453 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Brzozowska, Zofia |d 1986- |0 (DE-588)1150882093 |4 edt | |
700 | 1 | |a Leszka, Mirosław J. |d 1963-2024 |0 (DE-588)1070407208 |4 edt | |
700 | 1 | |a Marinow, Kirił |d 1976- |0 (DE-588)1125636696 |4 edt | |
700 | 1 | |a Wolińska, Teresa |d 1963- |e Sonstige |0 (DE-588)1070407232 |4 oth | |
776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe |z 978-83-8142-805-7 |
830 | 0 | |a Byzantina Lodziensia |v 39 |w (DE-604)BV012366978 |9 39 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q gbd_0 | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20220207 | |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0902 |g 398 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032316299 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1818866338325594112 |
---|---|
adam_text |
Spis treści Wstęp. Część I W cieniu starego cesarstwa: bizantyńskie Bałkany od VII do końca XIV w. I Zapożyczona czy własna wizja dziejów powszechnych? Wpływ autorów bizantyńskich na świadomość historyczną Słowian Południowych i Wschodnich (na przykładzie opowieści o Mahomecie i Historii paulicjan Piotra z Sycylii) Zofia A. Brzozowska. ĪI Zachodnie Bałkany (VII -XIV w.) - utracone i odzyskane dla Bizancjum Jarosław Dudek. III Mapa z Ripoll i logika jej systemu winiet ze szczególnym uwzględnieniem Półwyspu Bałkańskiego i Konstantynopola Piotr Kochanek.
Spis treści 6 IV Obraz cara Samuela w źródłach bizantyńskich (koniec X-XII w.) Mirosław J. Leszka 111 V Niechciani uchodźcy: stepowi przybysze na bizantyńskich Bałkanach (XI-XII w.) Aleksander Paroń. i z5 VI Rzetelność czy bałamuctwo? Czyli o informacjach Ahmada al-Baladuriego o cesarstwie bizantyńskim VII wieku Zdzisław Fentek,. . 155 VII The History and Culture of Bulgaria in the 7th-iz* Centuries: Between Two Easts and Two Wests Tsvetelin Stepanov. 163 VIII Dezerterzy, zdrajcy i szpiedzy. Polityka dowództwa bizantyńskiego w świetle wybranych traktatów polemologicznych z X w. Szymon Wierzbiński,. 177 Część II Islam i jego założyciel w kulturze europejskiego Wschodu i Zachodu w średniowieczu IX Pismo Święte jako narzędzie polemiczne w Contra legem sarracenorum Riccoldo da Monte di Croce Madej Dawczyk. 197 X Zmagania arabsko-bizantyńskie w X w. w świetle Przeglądu historii Konstantyna Manassesa Mirosław J Leszka. z 11
Spis treści 7 XI Osobliwe konfrontacje islamu z chrześcijaństwem na przykładzie wybranych tekstów kultury ustnej Słowian Południowych Karolina Krzeszewska. 219 XII W obronie ortodoksji. Głosy antyheretyckie i antymuzułmańskie w Palei - historia, typologia, tekstologiaMałgorzata Skowronek. 231 XIII Wizerunek Mahometa w chrześcijańskiej wersji legendy o Sergiuszu Bahirze na przykładzie długiej redakcji arabskiej Teresa Wolińska. 247 XIV Mahomet jako herezjarcha w opinii autorów chrześcijańskich (do Jana z Damaszku)/¿ги Witold Żelazny. 279 Summary. 289 Wykaz skrótów. 297 Bibliografia. 303 Źródła. 304 Opracowania. 316 Indeks osobowy. 3 47 Indeks nazw geograficznych i
etnicznych. 355 Abstrakty. 361 Abstracts. 367
Bibliografia Rękopisy ГИМ, Син. 169֊ mineja lekcyjna (wrzesień), XVI w. ГИМ, Син. 174 - Wielkie Mineje Lekcyjne (wrzesień), połowa XVI w. ГИМ, Син. 227 - Kormcza (odpis Nomokanonu 14. Rozdziałów), XII w. ГИМ, Син. 98è - Wielkie Mineje Lekcyjne (wrzesień), połowa XVI w. РГБ, 113.145(506) - rękopis typu miscellanea, XV w. РГБ, 113.230(655) ֊ rękopis typu miscellanea (dzieło Jana Zonarasa i wybór żywotów), począ tek XVI w. РГБ, 173.I.88 - mineja lekcyjna (wrzesień), XVI w. РГБ, 173.I.100 - Kronika Jerzego Mnicha, XIII-XIV w. РГБ, 228.1Ć2 ֊ Latopis helleński i rzymski drugiej redakcji, 1485 r. РГБ, 304.1.201 - rękopis typu miscellanea, XVII w. РГБ, 304.I.663 - mineja lekcyjna (wrzesień), przełom XV i XVI w. РГБ, 304.1.666 ֊ mineja lekcyjna (wrzesień i październik), schyłek XV w. РНБ, Гильф. 94 - Krónikájána Zonarasa, druga połowa XIV w. РНБ,Соф. 1317- Wielkie Mineje Lekcyjne (wrzesień), połowa XVI w. РНБ, Επ.ΙΙ,ι - Kormcza (odpis Nomokanonu św. Sawy), 1284 r.
З 04 Bibliografia Źródła Agnellus Agn e llu s, Liberpontificalii EcclesiaeKavennatte,cd. O.H о 1 de r-E gge r, [in:]MGH. Scriptores Rerum Langobardicarum et Italicarum saec. VI-IX, Hannoverae 1878, s. 275, 9-391, 40. Anna Komnena Annae Comnenae Alexias, t. I-II, eds. D.R. Reinsch,A. Kambylis, Berlin-New York 2001. Anna Komnen a, Aleksjada, z języka greckiego przełożył, wstępem opatrzył O. J u r e w i c z, t. I-II, Wrocław 2005, Al-Baladuri, Genealogie szlachetnie urodzonych Ahmād bin Yahya al-В al ādu r ī, Ansāb al-Ašrāf, ed. Mahmud al- F ardaws аТ ‘ A zm, Dimašq 1996. Al-Baladhurî, Ansāb al-ashrdf, vol. I, Cairo 1959. Al-Baladuri, Księga podbojów krajów Kitāb al-futūh al-buldān. Liber expugnationis regionům auctore Imámo Ahmed ibn Jahja ihn Djábir al-Beládsorí, ed. M.J. De Goeje, Lugduni Batavorum 1866 (reprinty 1968 і 2013). Al Kindi Al Kindi,Apologia - przekład wioski: Apologia del cristianesimo, trad. L. B o 11 i n і, Milano 1997. - przekład angielski: N.A. Newman, The Early Christian-Muslim Dialogue: A Collection of Documents from the First Three Islamic Centuries, 6ļ2֊goo A.D.: Translations with Com mentary, Hatfield 1993, s. 3 5 5 — 545. AnqasaAmin ‘Enbaqom, Anqasa Amin (La porte de la foi), apologie éthiopienne du Christianisme contre l’Islam à partir du Coran, ed. et trad. E.J. Va n D o n z e 1, Leiden 1969 (tekst źródła na s. 165-263). Beda Czcigodny, O miejscach świętych Beda Venerabili s, De locis samtis, ed. I. F r a i p o n t, [in:] Itineraria et alia geographica, Turnhout 1965, s. 245-280 (= PL, t. 94, kol. 1179-1190). Beda Czcigodny, O naturze rzeczy Beda
Venerabili s, De natura rerum, ed. Ch.W. Jones, [in:] Beda Venerabi li s, Opera, pars VI: Opera didascalica I, Turnhout 1975, s. 173-234 (= PL, t. 90, kol. 187A-278A).
Bibliografia 305 ChronografRogożski Анисимова T.B., Рогожский хронограф: текст, [in:] Летописи и хроники. Новые исследования. 2009-2010, ed. О.Л. Новикова, Москва-Санкт-Петербург 2010, s. іог-ібі. ChronografRuski (redakcja z 1512 г.) Русский хронограф. Хронограф редакции 1512 г., Санкт-Петербург
1911. ChronografRuski (redakcja zachodnioruska) Русский хронограф. Хронограф Западнорусской редакции, Петроград 1914. ChronografTroicki Творогов О. В., Материалы к истории русских хронографов 3. Троицкий хронограф, ТОДРЛ 42,1989, s. 287-343. De velitatione Three Byzantine Military Treaties, ed. G.T.
D e n n i s, Washington 1985,5. 144-239. Demetriusz Chomatenos Demetrii Chomateni Ponemata Diaphora, ed. G. Prinzing, Berlin-New York 2002. Descriptio mappe mundi P. Gautier D a 1 c h é, La „Descriptio mappe mundi” de Hugues de Saint-Victor. Texte inédit avec introduction et commentaire, Paris 1988.
Dicuilus D i c u і 1 u s, Liber de mensura orbis terrae, rec. G. Pa r t h e y, Berlin 1870 [Reprint: Graz 1969]. Divisto orbis terrarum Divisió orbis terrarum, [in:] Geographi Latini Minores, rec. A. Riese, Heilbronn 1878,5.15-20. Dokumenty synodów Dokumenty synodów od so do 381 r, red. A. B a r o
n, H. P i e t r a s, Kraków 2006. Dysputa z Bet Halé Lhe Disputation that Took Place between a Certain Muslim and a Certain Monk in the Monastery ofBētHālē, ed. D.G.K. Taylor, [in:] Christsein in der islamischen Welt: Festschrift für Martin Tamcke zum 60. Geburtstag, eds. S.H. Griffith,
S.Grebenstein, Wiesbaden 2015, s. 187-242. Einhard Einhardus, Vita Karoli Magni, editio altera, ed. О. Holde r-E g
g e r, [in:] MGH. SRG [25]), Hannoverae et Lipsiae 1911.
306 Bibliografia Einhard, Żywot Karola Wielkiego, przeł. J. Parandowski, wstępem i objaśnieniami opa trzył A. Gieysztor, Wrocław 1950. Ekloga Ecloga. Das Gesetzbuch Leons III und Konstantinos ' V, übersetz. L. Burgmann, Frankfiirt 1983. Ekloga (ed. Monferratus) Ekloga Monferratus Ecloga Leonis et Constantini cum Appendice, Appendix III, В, ed. A.G. Mon ferratus, Athens 1889, s. 58. Eustacjusz z Tesaloniki Eustazio di Tesaionica, La espugnazione di Tesaionica, testo critico intrudozione an notazioni di S. Ky r i a k i d i s, Palermo 1961. Eutymiusz Zygaben Euthymios Zigabenos, Panoplia dogmatica, [in:] PG, t. 130. Ewangelia Filipa Ewangelia Filipa, tłum. W. Myszor (Nag Hammadi Codex II.3, 61.5-10), [in:] Biblioteka z NagHammadi. Kodek Ii II, red., tłum. W. Myszor, Katowice 2008, s. 231-257. Filoteusz N. Oikonomidè s, Les listes préséance byzantines des IXe et Xe siècles, Paris 197г, s. 63-zo 5. Ibn Hiszam, Life ofMuhammad Ibn Hishām, The Life ofMuhammad; a translation ofIshaq’s Sira al-Rasūl Allah, introd., notes by A. G u і 11 a u m e, Lahore-Karachi 1967. Ibn Hiszam, Biographie du prophete Ibn H i c h ä m, La biographie du prophete Mahomet, trad. W. A t a 11 a h, Paris 2004, www. livrepubpassion.org/wp-content/uploads/zo 18/09/Ibn-Hicham-La-biographie-du-Prophete-Mahomet.pdf Ibn Ishak Ibn Ishaq Muhammad, The Life ofMuhammad: A Translation ofIshaq’s Sirat Rasul Allah, transi. A. Guillaume, London-New York 1955 [reed. Karachi 1967]. Ibn Kathir Ibn Kathir, The Life ofthe ProphetMuhammad, vol. I,A Translation ofal-Sira al-Nabawiyya, transi. T. Le Gassick, Reading 1998. Ibn
Khurdadbeh Kitab alMasalik wa '1-Mamalik, ed. MJ. de G o e j e, t. VI, Lugdunum 1889.
Bibliografìa 307 Ibn Sa‘d I b n S a ‘ d, Kitab al-Tabaqat al-Kabir, voi. I-II, transi. H. Soebratie, dostępny on-line ia8 o 16oo.us.archive.org/2.0/items/TabaqatlbnSaadVol 1z English/IbnSaad.pdf Ibn Shaddad Ms Vatican, 730, Fo z 15, И, շ, [in:] А. А. Va s і 1 i e v, Byzance et les Arabes, t. II, Bruxelles 1950, s. 196. Iluminowany zwód latopisarski Лицевой летописный сводXVI в. Всемирная история, t. VIII, Москва 2014. I s z о j л-w,Listy Iso’yahb \Ά, Liber Eţistularum, ed. R. D u vai, Paris 1904-1905. Izydor z S e w i 11 i i, Etymologia Isidorus Hispalensis, Etymologiae, [in:] PL, t. 8z, kol. 73A-7Z8C. Izydor z Sewilli։, O naturze rzeczy Isidorus Hispalensis, De natura rerum ad Sisebutun regem, [in:] PL, t. 83, kol. 963A-1018A. Jan Geometres bannis Geometrae Carmina, ed. Г. Ц а н к о в а-П еткова, П. Тивчев, [in:] FGHB, t. V, s. 317-3Z1. Jan Kinnamos bannis Cinnami Epitome rerum ab loanne etAlexio Comnenisgestarum, ed. A. M e i n e k e, Bonnae 1836. Jan Mauropus lohannis Euchaitorum metropolitae quae in codice Vaticano graeco 676 supersunt, ed. P. de L a g a r d e, Göttingen 188z Jan Skylitzes bannis Scylitzae Synopsis Historiarum, ed. H. T h u r n, Berlin-New York 1973. John Skylitzes, A Synopsis ofByzantine History, 811-10S7, transi, by J. Wo r 11 e y, Cam bridge zoio. Jan z Damaszku, O herezjach Die Schriften desJohannes von Damascus, ed. B. Ko 11 e r, Bd. IV, Liber de haeresibus. Opera pole mica, Berlin-New York 19 81. John of Damascus, The Chapter 100/101 of De Haeresibus’, ed., transi. D.J. Sahas, [in:] DJ. Satha s,John ofDamascus on Islam: the „heresy
oflshmaelites”, Leiden 197z, s. 13 z-141.
Bibliografia Յօ8 Jan z Damaszku, Dialektyka albo rozdziałyfilozoficzne. O herezjach, tłum. A. Z h у г к o v a, Kraków 2011. Jan z Damaszku, Wykład Die Schrifien des Johannes von Damascus, ed. В. Kotter, Bd. II, Expositie fidei, Berlin-New York 1981. Jan Damasceński, Wykład wiary prawdziwej, przel.
B. Wojkowski, Warszawa 1969. Jan Zonaras Ioannes Zonaras, Epitome historiarum libri XIII-XVIII, ed. Th. B ii 11 n e rW o b s t, Bonn 1897. Jerzy Mnich,Kronika Georgius Monachus, Chronicon, ed. C. d e Boor, vol. I-II, Leipzig 1904. Juliusz Honoriusz Iułius Honorius, Cosmographia, [in:] Geographi
Latini Minores, rec. A. Riese, Heil bronn 1878, s. 21-55. Kanony soboru lokalnego tv Gangrze Kanony soboru lokalnego w Gangrze (340 г), [in:] A. Zn o s k o, Kanony Kościoła Prawosławnego, 1.1, Hajnówka 2000, s. 13 7-141. Kekaumen Советы и рассказы Кекавмена. Поучение византийского полководца з XI
века. Подготов ка текста, введение, перевод и комментарий Г.Г. Литаври н, 1Санкт-Петербург 2003. Klemens z Ochrydy Sw. Klemens z Ochrydu, Mowa pochwalna na cześć świętych Cyryla i Metodego, tłum. A. N a u m o w, [in:] Pasterze wiernych Słowian: święci Cyryl i Metody, red. A. N a u m o w, Kraków
1985,s. 37-52. Konstantyn Manasses Constantini Manassis Breviarium Chronicum, ed. O. Lampsidis, vol. I-II, Athenis 1996. Konstantyn Manasses (slow.) Средноболгарский перевод Хроники Константина Манассии в славянских литературах, ed. Д.С. Лихачев, София 1988. Konstantyn Porfirogeneta, О ceremoniach
dworu bizantyńskiego Constantinus Porphyrogenitus, De cerimoniis aulae byzantinae, ed. LI. Reiske, Bonn 1829.
Bibliografia З 09 Konstantyn Porfirogeneta, O ternach Constantino Porfirogenito, De tematibus, ed. A. P e r t u s i, Vatican 1952. Konstantyn Porfirogeneta, O zarządzaniu państwem Constantine Porphyrogenitus, De administrando imperio, eds. Gy. Moravcsik, R J.H. Jenkins, Washington 1967. Konstantyn Porfirogeneta, Trzy traktaty Constantine Porphyrogenitus, Three Treaties on Imperial Military Expeditions, ed. J. H a 1 d о n, Wien 1990. KontynuacjaJerzego Mnicha Georgius Monachus C o n t inua t u s/Пр о должителят на Георги Монах, [in:] FGHB, t. VI, s. 133-158. Kontynuacja Skylitzesa E synecheia tes chronographias tou Ioannou Skylitzae, ed. Е.ТҺ. Tsolakes, Thessaloniki 1968. Koran Koran, tlum. M. Çaxarxan Czachorowski, Białystok 2018. Koran, tłum. J. Bielawski, Warszawa 1986 Święty Koran (z tekstem arabskim), tlum., wyd. H.M. Tahir Ahmad, s.a., s.l. Korespondencja Umara II z Leonem III J e f f e r y A., Gbevond’s Text of the Correspondence between 'Umar II and Leo III, HTR 3 7.4, 1944, s. 269-332. KsięgaJubiUuszów Księga Jubileuszów, tłum. A. Kondracki, [in:] Apokryfy Starego Testamentu, red. R. Rub i n k i e w i c z, Warszawa 2000, s. 262-342. Księga Pontyfików Liberpontificalis, texte, introduction et commentaire par L. D u c h e s n e, 1.1, Paris 1886. Latopis helleński i rzymski Летописец Еллинский и Римский, ed. О.В. Т в о р о г о в, 1.1, Санкт-Петербург 1999. Latopis hipacki Ипатьевская летопись, Санкт-Петербург 1908 [герг. Москва 1962]. Latopis Nikonowski Летописный сборник, именуемый Патриаршею или Никоновскою летописью, Москва 2000.
Зіо Bibliografia Latopis Zmartwychwstania Летопись по Воскресенскому списку, Санкт-Петербург 1856. Legenda о Sergiuszu Bahirze (Roggema) WS - Ihe East-Syrian Recension, ed. В. Ro g ge m a, [in:] e ad em, The Legend ofSergius Bahirã: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 253-309. ZS - The West-Syrian Recension, ed. B. R o g g e m a, [in:] e a d e m, The Legend ofSergius Bakira: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 311-379. KA- The Short Arabic Recension, ed. B.Roggema, [in:] eadem, The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s· 375-431· DA - The LongArabic Recension, ed. B. R o g g e m a, [in:] eadem, The Legend ofSergius Bahirā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 433-527. Legenda o Sergiuszu Bahirze (Gottheil) Gottheil R., A Christian Bakira legend. Introduction, English translation of the Syriac and Arabic texts with also the Syriac and Arabic texts by Richard Gottheil, ZA 13,1898, s. 189210; 14,1899/1900, s. 203-268; 15, 1901, s. 56-102; 17,1903, s. 125-166. Leon, Taktyka The Taktika ofLeo VI, ed. G .T. Dennis, Washington 2010. Leon Diakon Leonis Diaconi Caloensis Históriáé, rec. С.В. Hase, Bonnae 1828. Liber denudationis Liber denudationis sive ostensionis autpatefaciens, ed., transi. T. B u r m a n, [in:] i d e m, Religious Polemic and the Intellectual History ofthe Mozarabs, c. 10s 0-1200, Leiden-New York-Köln 1994,5.240-385. ListJerzego
Bardanesa R.J. Loenertz, Lettre de Georges Bardanes, metropolite de Corcyre, au Patriarche oequmenique Germain II, 1226-1227 c., EHBS 33,1964, s. 87-118. Marcjan Kapella Marcianus Capella,DenuptiisPhilologiaeetMercurii, ed.J.A. Willis, Leipzig 1983. Michał Ataliates Miguel Ataliates, Historia, introducción, edición, traducción y comentario de In. P é r e z Martín, Madrid 2002.
Bibliografía 311 Michael Attaleiates, The History, eds., transi. A. Kaldellis, D. Krai I is, Cam bridge-London 2012. Michał Glykas Michaelis Glycae Annales, ed. I. B e к к е г, Воппае 1836. Michał Psellos Michael Psellus, Chronographie ou histoire d’un siècle de Byzance (ργά-ιο/γ), ed. E. Re nault, Paris 1926. Michael Psellos, Chronographia, 1.1, ed. D.R. R e i n s c h, Berlin-Boston 2014. Michal Psellos, Kronika, czyli historia jednego stulecia, tlum. O. Jurewicz, Wrocław 1985. Mowa pochwalna Focjusza Tesalskiego Laudatio Photii Ihessalonicensis, ed. Г.Цанков а-П e т к о в a, [in:] FGHB, t. V, s. 314-316. Newman N.A. Newman, lhe Early Christian-Muslim Dialogue: A Collection ofDocuments from the First Three Islamic Centuries, 632-goo A.D.: Translations with Commentary, Hatfield 1993. Nicefor Bryennios Nicephore Bryennio s, Histoire, ed. P. G au t i e r, Brussels 1975. Nicefor Gregoras Nicephori GregoraeByzantina Historia, t. I-II, ed. L. S c h o p e n, Bonnae 1829-1830. Nicetas Choniates Nicetas Choniate s, Historia, ed. I.A. van Dieten, Berlin 1975. Notycje J. Darrouzès, Notitiae episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Paris 1981. O Morzu Tyberiadzkim 0 Morzu Tyberiadzkim, tłum. A. Kawecka, [in:] Apokryfy i legendy starotestamentowe Sło wian południowych, red. G. Mineze w, M. Skowronek, Kraków 2006, s. 3 -11. O urządzaniu obozu De castrametatione, [in:] Three Byzantine Military Treatises, ed. G.T. Dennis, Washington 1985,s. 246-335. Odpowiedzipapieża Mikoloja I Responsa Nicolai I papae ad consulta Bulgarorum [Отговорите на nana Николай I no допитванията на
българите], [in:] FLHB, t. II, s. 65-125.
Bibliografia 312 Orozjusz O r o s i u s, Historia adversaspaganos, ed. K. Z a n g m e i s t e r, [in:] O r o s i u s, Historia adver sas paganos. Liber apologéticas, Wien i88z [Reprint: Hildesheim 1967], s. 1-564 (= PL, t. 31,kol. 663B-1174B). Orozjusz (1,2) Orosius, Historiaram adversas paganos
libri primi caput alteram, [in:] Geographi Latini Mi nores, ree. A. R і e s e, Heilbronn 1878, s. 56-70. Paleja historyczna A.V. Vassiliev, Anecdota graeco-byzantina, Москва 1893, s. 188-2.92. [= Сборник памятников византийской литературы, vol. XI]. Paleja historyczna (pierwszy przekład słowiański)
A.H. Попов, Книга бытия небеси и земли (Палея историческая) с приложением сокращенной палеи русской редакции, Москва 18 81. Paleja historyczna (drugiprzekład słowiański) M. S ko wronek, Palaea Histórica. The Second SUvic Translation. Commentary andText, Łódź 2016. Paleja komentowana Палея толковая,
ed. А. Камчатнов, Москва 2002. Paleja komentowana (wg odpisu z 1406 r.) Палея толковая по списку сделанному в Коломне 1406 г., труд учеников Н.С. Тихонравова, Москва 1892. Patriarcha Kalikst Patriarcha Kalikst, Żywot Świętego Teodozjusza Tymowskiego (fragmenty), tłum. J.M. Wo 1 s k i, [in:]
Średniowieczne herezje dualistyczne na Bałkanach. Źródła słowiańskie, red. G. M i n c ze w, M. Sko wr o n ek.J.M. Wo 1 ski, Łódź 2015, s. 173-191. Pert strategias Three Byzantine Military Treaties, ed. G .T. Dennis, Washington 1985,5. 10-135. Pismo Święte Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w
przekładzie zjęzyków oryginalnych, red. T. Hergesel, A. Jankowski, K. Romaniuk, R. Rubinkiewicz, L.
Stachowiak, Poznań 2002. Pliniusz (ed.Mayhoff) P1 i n i u s, Naturalis historia, ed. C. M a y h o f f, vol. I : Libri I-VI, Lipsiae 1906.
Bibliografia 313 Pliniusz (ed. R a c k h a m) Pliny, Natural history, I: Praefatio, Libri I—II, ed. by H. R a c k h a m, Cambridge Mass.-London 1958. Pokuta ojca (naszego) Adama Pokuta ojca (naszego) Adama, tłum. A. Tro nina, [in:] Apokryfy Starego Testamentu, red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 2000, s. 29-39. Polibiusz Polybius, Históriáé, ed. Th. B ii 11 n e r-Wo b s t, vol. I, Tipsiae 1905. Powieść minionych lat Повесть временных мт, čast i, ed. Д.С. Лихачев, Москва-Ленинград 1950. Praecepta militaria Praecepta militaria, [in:] Sowing the Dragon s Teeth: Byzantine Warfare in the Tenth Century, ed. E. M c G e e r, Dumbarton Oaks-Washington 1995, s. 3-78. Pseud o-M e t o d y Die syrische Apokalypse des Pseudo-Methodius, ed. G.J. Re i n і n k, Lovanii 1993. Riccoldo da Monte di Croce Riccoldo da Monte di Croce, Contra legem sarracenorum, ed. J.-M. M e r i g o u x, MemD 17,1986, s. 60-142. Riccoldo da Monte di Croce, о da Firenze, Contra legem sarracenorum, trad. E. P an e lla, http://www.e-theca.net/emiliopanella/riccoldo2/clsooo.htm [dostęp: 28 IV 2019]. Roczniki bertyńskie AnnalesBertiniani, ree. G. Wa i t z, [in:] MGH. SRG [5]), Hannoverae 1883. Roczniki św. Wiktora z Marsylii Annales Sancii Victoris Massilienses, ed. G.H. P e r t z, [in:] MGH. SS, t. XXIII, Hannoverae 1874, s. 1-7. Rogerius R o g e r i u s, Carmen miserabile, ed. L. J u h á s z, [in:] Scripteres Rerum Hungaricarum, t. II, ed. E. Szentpetery, Budapest 1938, s. 543-588. Rutiliusz Namatianus Rutilius Namatianus, De reditu suo, ed. P. v a n de Woestijn e, Antwerpen-Paris 1936.
ЗІ4 Bibliografia Sotinus S о 1 i n u s, Collectanea rerum memorabilium, ed. ’Th. Mommsen, Bėralini 1958. S t r ab o n Strabo, Geographica, ed. A. M e i n e k e, vol. I, Lipsiae 1895. Sygillion II Bazylego II B a s і 1 i i II, Sigillion II, fin:] И. И в а и о в, Български старини из Македония, София 1970, s. 555-561. Sylloge Tacticorum Sylloge Tacticorum, quae olim „Inedita Leonis Tactica dicebatur”, ed. А. Dain, Paris 1938. Symeon Magister Symeonis Magistri et Logothetae Chronicon, ed. S. Wa h 1 g r e n, Berlin-New York 2006. Tabari Abu Ga'far Muhammad ibn Garir aţ-Ţabari, Annales quos scripsitAbu Djafar Mohammed Ibn Djarir At-Tabari, cum allis ed. MJ. De G o e j e, t. I-XV, Lugduni Batavorum 1879-1901. Al-Tabari, The History, vol. IV: The Ancient Kingdoms, transi. M. Perlmann, New York 1987. voi. KV·. Muhammad at Mecca, transi. W. Montgomery Watt, M.V. McDonald, New York 1988. vol. IX: The lastyears ofthe Prophet, transi. I.K. Poonawala, Albany 1990. Taktykon eskuriahki N. Oikonomidè з, Les listes préséance byzantines des IXe et Xe siècles, Paris 1972, s. 255-277. Tegan Theganus, Gesta Hludowici imperatoris, hrsg., übers, von E. Tr e m p, [in:] MGH.SRG, t. 64, Hannoverae 1995, s. 167-254. 7. Teodor bar Koni Theodorus bar Koni, Liber scholiorum (recension de Séert), vol. I, ed. A. S c h e r, Lou vain 1910 (reimpr. 1960), vol. II, ed. A. S c h e r, Lovain 1912 (reimpr. 1960) tłum. francuskie: Théodore bar Koni, Livre des scolies (recension de Séert), I: Mimrè TV, trad. R. Hespel, R. Drague t, Lovanii 1981; II: Mimrè VTXI, trad. R. H e s p e 1, R. D r a g u e t, Lovanii
1982. Te o duif Theodulfus Aurelianensis, Carmina, [in:] Theodulfus Aurelianensis, Opera, Iacobi Sirmondi cura studio edita, Parisiis 1646, s. 61-272.
Bibliografia З15 Theodulfus Aurelianensis, Carmina, [in:] PL, 1.105,kol. 283A-376D. Theodulfus, Carmina, XLVII: Alia pictura, in qua erat imago terrae in modům orbis comprehensa, [in:] MGH. PÂLC, rec. E. D u e m m 1 e r, 1.1, Bėralini 1881, s. 547-548. Te o f an e s Tbeophanes, Chronographia, ree.
C. d e Boor, Leipzig 1883. Teofilakt Lhéophylacte dAchrida Lettres, introduction, texte, traduction et notes par P. G a u t i e r, Tfiessalonique 1986. Tymoteusz, patriarcha TimotheiPatriarchae I, Epistulae, ed. O. B r a u n, Paris 1914 (tekst), Romae-Paris 1915 (przekład) Tymoteusz I, Listy I-VIII,
tłum., oprać. J. Z e 1 a z n y, Kraków 1015. ZapytaniaJana И. И в а н o в, Богомилски книги и легенди, София і 9x5, s. 73-86. Zapytania Jana, [m:\ApokryfyNowego Testamentu, vol. III, Listy i apokalipsy chrześcijańskie, red. M. Starowieyski, Kraków 2001, s. 314-325. Żywot św. Nikona The Life ofSaint
Nikon, ed. F. Sullivan, Braklinę 1987. *** В і 1 i a r s k y L, The Tale ofthe Prophet Isaiah. The Destiny and Meaning ofan Apocryphal Text, Leiden-Boston 2013. Carile A., Partitio terrarum Imperii Romanie, SV 7, 1965,5. 125-305. Islam wfeudalnych państwach arabskich i w krajach ościennych (VII-XV
w.), wybór, tłum., oprać. J. Hauziński, Poznań 1976. T ă p k o v a-Z a i m o v а V., Miltenova A., Historical and Apocalyptic Literature in Byzan tium and Medieval Bulgaria, Sofia 2011. *** БешевлиевВ, Първобългарски надписи. Второ преработено и допълнено издание, София 1992. Т ъ п к о в а-3 аимова
В., Милтенова А., Историко-апокалиптичната книжнина във Византия и в средновековна България, София
1996.
Зі6 Bibliografia Opracowania Abel A .,Bahīra, [in:] EI, 1.1, s. 911-923. Ab el A., L’Apocalypse de Bahira et la notion islamique de Mahdi, AIPHO 3, 1953,5. 1-12. Abel K.,Le chapitre CI du Livre des heresies deJean Damascène: son authenticité, SIsl 19,1963, s. 5-25. A d h é m a r J., Influences antiques dans l’art du Moyen Agefrançais, Paris 1996. Albanès J.H., La chronique de Saint-Victor de Marseille, MAH 6, 1886, s. 64-90, 287-326, 454-465. Albareda A.M., Els manuscrits de la Biblioteca Vaticana Reg. Lat. 123, Vat. Lat. S730 і el scrip torium de Santa Maria de Ripoll, [in:] Catalona Monastica, Recull de documents i estudis referents a monastirs catalans, vol. I, Monastir de Montserrat 1927, s. 23-96. Alb uE, Imperial Geography and the Medieval Peutinger Map, IMun 57.2, 2005,s. 136-148. A1 b u E., Rethinking the Peutinger Map, [in:] Cartography in Antiquity and the Middle Ages. Fresh Perspectives, New Methods, eds. R.J.A. Talbert, R. Unger, Leiden-Boston 1008, s. 111-і 19. Alexander P. J., Byzantine Apocalyptic Traditions, Berkeley 1985. Altomare B.M., Géographie et cosmographie dans l’Antiquité tardive: la tradition grecque etles modèles latins, DHA 31.1, 2013, s. 9-34. Anderson B., Cosmos and Community in Early Medieval Art, New Haven-London 2017. Andrews M.C., The Study and Classification ofMedieval Маррае Mundi, Archaeol 7 5, 1926, s. 61-76. A n g о 1 d М., The Byzantine Empire. 1023-1204. A political history, London-New York 1984. Anna Kornnene and Her Times, ed. Th. G o u m a-P e t e r s o n, New York 2000. A r e n t z e n J.-G., Imago mundi cartographica. Studien
zur Bildlichkeit mittelalterlicher Weltund Okumenekarten unter besonderer Berücksichtigung des Zusammenwirkens von Text und Bild, München 1984. As truc Ch., Conus-Wolska W., Gouillard ]., Lem erle P., Papachryssanthou D., Paramelle J., Les sources grecques pour l’histoire des Pauliciens d’Asie Mineure, TM 4,1970. Atanasov G.,IotovV., MihajlovK., The Medieval Fortress (Beginning ofց'հ-beginning of11th c.) near the Village of Okorosh, Silistra Province, [in.·] Orient şi Occident. Cultura şi Civilizaţie La Dunarea deJos XXVIII, ed. M. N e ag u et al., Călăraşi 2011, s. 220-239. A u g é I., Les Arméniens et ľEmpire byzantin (1025-1118), TM 21.2, 2017, s. 789-808. Baert В,, A Heritage ofHoly Wood. The Legend ofthe True Cross in Text and Image, Leiden 2004. Bagrow L., Skelton R.A., Meister der Kartographie, 5Berlin 1985. Bailey S.D., The Textual Traditions ofBahtrã: Deciphering the Source in the Sira Literature and the Polemics ofthe Bakira Prophecy, Athens 2011. Banchich T.M., Introduction, [in:] The History ofZonarasfrom Alexander Severus to the De ath of Theodosius the Great, transi, idem, E.N. Lane, New York 2009, s. 1 -19. Baranov V. A., Visual and Ideological Contexte ofthe Chalke Inscription at the Entrance ofthe Great Palace ofConstantinople, Seri 13, 2017, s. 19-42. Barnard L.W., Byzantium and Islam. The Interaction ofTwo Worlds in the Iconoclastic Era, Bsl 26,1975, s. 25-37. Barnea L, Ştefănescu Ş., Istoria Dobrogei, t. III, Bizantini, Romani şi Bulgari la Dunarea deJos, Bucureşi 1971.
Bibliografia 317 Bartoli A., Kazanskí M., Kherson and Its Region, [in:] The Economic History ofByzan tium. From the Seventh through the Fifteenth Century, ed. A.E. L a i o u, t. II, Urban Econo my, Dumbarton Oaks 200z, s. 659-665. Baumgärtner I., Graphische Gestalt und Signifikanz. Europa in den Weltkarten des Beatus von Liébana und RanulfHigden, [in:] Europa im Weltbild des Mittelalters. Kartographische Konzepte, hrsg. von I. Baumgärtner, H. Kugler, Berlin 2008, s. 81-132. Baumgärtner I., Visualisierte Weltenräume. Tradition und Innovation in den Weltkarten der Beatustradition des 10. bis 13. Jahrhunderts, [in:] Tradition, Innovation, Invention. Fort schrittsverweigerung und Fortschrittsbewusstsein im Mittelalter, hrsg. von H.-J. Schmidt, Berlin-New York 2005, s. 231-276. Baumgärtner I., Die Welt im kartographischen Blick. Zur Veränderbarkeit mittelalterlicher Weltkarten am Beispiel der Beatustradition vom 10. bis 13. Jahrhundert, [in:] Der weite Blick des Historikers. Einsichten in Kultur-, Landes- und Stadtgeschichte·. Peter Johanek zum 63. Geburtstag, hrsg. von W. Ehbrecht, Köln 2002, s. 5 27-549. BaunardL, Théodulfe, évêque d’Orléans et abbé de Fleury-sur-Loire, Paris 1860. Bavant В., Iliria, [in:] Świat Bizancjum, t. I, Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, red. C. Morrison, tlum. A. G r a b o ń, Kraków 2007, s. 353-402. B e aum o n ť M., Ascension in Islam, [in:] Encyclopedia ofthe Bible and Its Reception, t. II, Ber lin-New York 2009, kol. 897-900. Beer R., Die Handschriften des Klosters Santa Maria de Ripoll, Wien 1908. Bees N., Manassis, der Metropolit von
Naupaktos ist identisch mit dem Schriftseller Konstantinos Manassis, BNJ 7, 1928/1929,5. 119-130. Bencheikh J.E., Mi’rädj in Arabic Literature, [in:]ü7, vol. VII, s. 100-103. Beneševič V.N., Syntagma XIV titulorum sine scholiis secundum versionem Palaeo-Slovenicam, adjecto textu Graeco e vetustissimis codicibus manuscriptis exarato, vol. I, Petropolis 1906. Berend N., Cuman Integration in Hungary, [in:] Nomads in the Sedentary World, eds. A.M. Khazanov, A. Wink,Newliork 2001, s. 103-127. Bertaina D., Christian Muslim Dialogues: The Religious Uses ofa Literary Form in the Early Islamic Middle East, New York 2011. Bethmann L., Nachrichten über die von ihmfür die Monumenta Germaniae historka benutz ten Sammlungen von Handschriften und Urkunden Italiens, aus dem Jahre iSs4, AGADG 12,1874, s. 201-426. Betti M., Rome and the heritage ofancien Illyricum in the ninth century, [in:] Imperial Sphe res and the Adriatic. Byzantium, the Carolingians and the Treaty of Aachen (812), eds. M. Anči ć,J. Shepard, T. Vedriš, New York 2018, s. 243-252. B e v a n A.A., Muhammad’s Ascension to Heaven, [in:] Studien zu Semitischen Philologie und religionsgeschichteJulius Wellhausen, Topelman 1914, s. 49-61. Bielawski J., Historia literatury arabskiej. Zarys, Wroclaw-Warszawa-Kraków 1968. Bielawski J., Klasyczna literatura arabska. Zarys, Warszawa 1995. В ie le r L., The Text Tradition ofDicuil’s „Liber de mensural orbis terrae”, PRIA 64, 1965/1966, s. 1-31. B i g n a m i-O d i e r J., Levi Della Vida M.G., Une version latine de lApocalypse syroarabedeSerge-Bahtra, MAU 62, 1950, s. 125-148.
Bizancjum i Arabowie. Spotkanie cywilizacji VI-VIII wiek, red. T. Wolińska, P. Filipczak, Warszawa 2016.
Зі8 Bibliografia Block C.J., Competing Christian Narratives on the Quran, http://www.almuslih.org/Library/Block,% 20C%20-%20C0mpcting%20Christian%20Narratives.pdf B o e c k E.N., Displacing Byzantium, disgracing convention: the manuscript patronage of Tsar Ivan Alexander ofBulgaria, Manu 51.2, 2007, s. 181-208. B o e c k E.N., Imagining the Byzantine Past: The Perception ofHistory in the Illustrated Ma nuscripts ofSkylitzes and Manasses, Cambridge 2015. B o e c k E.N., The Vatican Manasses as a Curated Display of Universal History, [in:] Laudator temporis aeti. Studia in memoriam Ioannis A. Božilov, vol. II: lus, imperium, potestas, lifte rne, ars et archeologia, ed. I. Biliarsky, Serdicae 2018, s. 419-431. B o i s s e t L., Compléments à l’édition de la version arabe de la légende de Bahirã, POr 16, 1990/1991, s. 123-132. B o n areк Le Bas Danube dans le seconde moitié du IX-ème siècle: nouveaux Etats ou nou veaux peuples?, [in:] Byzantium, New Peoples, New Powers: The Byzantino-Slav Contact Zone, from the Ninth to the Fifieenth Century, ed. M. K a i m a k a m o v a et al., Kraków 2007, s. 193-200. B o n a r e k J., Romajowie i obcy w Kronice Jana Skylitzesa. Identyfikacja etniczna Bizantyńczyków i ich stosunek do obcych w świetle KronikiJana Skylitzesa, Toruń 2003. Borgolte M., Christliche und muslimische Repräsentationen der Welt. Ein Versuch in trans disziplinärer Mediävistik, BBAW.BA 14, 2008, s. 89-147. Borisov B.D., Demographie and Ethnie Changes during XI-XII Century in Bulgaria, ABu 11.2, 2007, s. 71-84. Boss G., „Baladhur” (Marking-Nut). A popular medieval
drugfor strengthening memory, BSOAS.UL 59.2, 199è, s. 229-236. Bosworth C.E., Zaynab bt. Djahsh, [in:] EI, t. XI, s. 484-485. Bradford B.C., The Quranic Jesus: A Study ofParallels with Non Biblical Texts, PhD Thesis htts://scholarworks.wmich.edu/dissertations/190 Brand Ch.M., Byzantium confronts the West 1180-1204, Cambridge Mass. 1968. Braudel E, Morze Śródziemne i świat śródziemnorski w epoce Filipa II, t. I, tlum. T. Mrówczyński, M. Ochab, Warszawa 2004. B r i n c k e n A.-D. von den, Die Ausbildung konventioneller Zeichen und Farbgebungen in der Universalkartographie des Mittelalters, ADSS W 16,1970, s. 325-349 (= e a d e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008 s. 112-136). B r i n c k e n A.-D. von den, Fines Terrae. Die Enden der Erde und der vierte Kontinent auf mittelalterlichen Weltkarten, Hannover 1992. B r i n c k e n A.-D. von den, Herausragende Plätze der antiken Geschichte im Bild der mittel alterlichen Okumene-Karte (g. bis beginnendes 14. Jahrhundert), [in:] Geschichtsdeutung auf alten Karten. Archäologie und Geschichte, hrsg. von D. Unverhau, Wiesbaden 2003, s. 23-53 (= eadem, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 647-667). B r i n c k e n A.-D. von de n, Jerusalem on medieval mappamundi: a site both historical and eschatological, [in:] The Hereford World Map: Medieval World Maps and their Context, ed. by P.D.A. Harvey, London 2006, s. 355-379 (= eadem, Studien zur Universalkarto graphie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s.
683-703). B r i n c k e n A.-D. von den, Kartographische Quellen. Welt-, See- und Regionalkarten, Turn hout 1988.
Bibliografia Зі 9 B r i n c k e n A.-D. von den, Die Kugelgestalt der Erde in der Kartographie des Mittelal ters, AKg 58, 1976, s. 77-95 (= eadem, Studien zur Universalkartographie des Mittel alters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 186-205). B r i n c k e n A.-D. von den, Mappa mundi und Chronologia. Studien zur imago mundi des abendländischen Mittelalters, DA 24, 1968, s. 118-186 (= e a d e m, Studien zur Universal kartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 17-81). B r i n c k e n A.-D. von den, Mappe del Medio Evo: mappe del cielo e della terra, [in:] Cie li e terre nei secoli XI-XII. Orizzonti, percezioni, rapporti: Atti della tredicesima Settimana internazionale di studio, Mendola, 22-26agosto 199s, Milano 1998, s. 31-50 (= e ad e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. S z a b ó, Göttingen 2008, s. 533-551). Brincke.n A.-D. von den, Roma nella cartografia medievale (secoli IX-XIII), [in:] Roma antica nel Medioevo. Mito, rappresentazione, sopravvivenza nella „Respublica Christiana” dei secoli IX-XIII, Atti della quattuordecima Settimana internazionale di studio, Mendola, 24-28 agosto 1998, Milano 2001, s. 209-229 (= e a d e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 593-611). Brincken A.-D. von den, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008. Brincken A.-D.von den, “.ut describeretur universas orbis”. Zur Universalkartographie des Mittelalters, [in:] Methoden in Wissenschaft und Kunst des Mittelalters,
hrsg. von A. Z im me r m a n n, Berlin 1970, s. 249-278 (= e a d e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 82-111). Brincken A.-D. von den, Weltbild der lateinischen Universalhistoriker und -Kartographen, [in:] Popoli epaesi nella cultura altomedievale, 21-29 aprile 1981, Spoleto 1983, s. 377-428 (= eadem, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 241-262). Br o m b e r g J., Toponymical and historical miscellanies on medievalDobrudja, Bessarabia and Moldo-Wallachia, В 13, 1938, s. 9—71. Brown L.A., The Story ofMaps, New York 1949. Browning R., Byzantine Empire, Washington 1992. Brubaker L., HaldonJ., Byzantium in the Iconoclast Era c. 680-8so: A History, Cambrid ge-New York 2011. Brunhölzí E, Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, Bd. I: Von Cassiodor bis zum Ausklang der karolingischen Erneuerung, München 1975. Brzozowska Z.A., feden z herezjarchów? Przedstawienia ikonograficzne Mahometa w rękopi sie РНБ, F.IKisi w kontekście staroruskich narracji najego temat, VP 70, 2018, s. 449-469. Brzozowska Z. А., Махметъ, Мухуметъ, Моамедъ, Бохмитъ. Formy imienia Mahometa w średniowiecznych tekstach ruskich (ΧΙ-XVI w.) i ichpochodzenie,SUS 64, 2018,s. 30-39. B u с k 1 е у P., The Alexiad ofAnna Kornnene: Artistic Strategy in the Making ofa Myth, Cam bridge 2014. B [u r g m a n n] L., Penalties, [in:] ODB, vok III, s. 1622. Burman T.E., Religious Polemic and the Intellectual History of the Mozarabs, c. ioso-1200, Leiden-New York-Köln 1994. Burman T.L.,
Riccoldo da Monte di Croce, [in:] Christian-Muslim ReUtions. A Bibliographical Histo ry, voi. IV (1200-1350), eds. D. Thomas, A. Mallet t, Leiden-Boston 2012, s. 678-691.
320 Bibliografia Burman T.E., Two Dominicans, a Lost Manuscript, and Medieval Christian Thought on Islam, I in:] Medieval Exegesis and Religious Difference. Commentary, Conflict, and Community in the Premodern Mediterranean, ed. R. S zp ie ch, New York zoi 5, s. 71-86. Buschhausen H., Die Marienkirche von Apollonia in Albanien. Byzantiner, Normannen und Serben im Kampfum die Via Egnatia, Wien 1976. Bushkovitch P., Orthodoxy and Islam in Russia 988-1723, [in;] Religion und Integration im Moskauer Russland. Konzepte und Praktiken, Potentiale und Grenzen 14.-17. Jahrhundert, ed. L. S t e i n d o r ff, Wiesbaden 1010, s. 117-143. Cameron A.D.E., Petronius Probus, Aemilius Probus and the Transmission ofNepos: A Note on LateRoman Calligraphers, [in:] “Humana säpit”. Études d’antiquité tardive offertes à Lelliä Cracco Ruggini, éd. par J.-M. Carri é, R. Lizz i-Te sta, Turnhout 1002, s. 121-130. Catalous Codici Arabicorum Bibliothecae Academiae Lugduno-Batavae, vol. II, pars prior, auctoribus M.J. De G o e j e, М.ТҺ. H o u t s m a, Lugduni-Batavorum 1907. C e r b o A., Cultura e religione islamica nella letteratura italiana del Trecento, [in:] Europa e Islam traisecoli XIVe XVI (Europe and Islam between 14th and 16th centuries), 1.1, a cura di M. Bernardini, C. Borrell і, A. Cerb о, E.S. Garcia, Napoli 2002, s. 1-68. C h e k i n L.S., Northern Eurasia in Medieval Cartography. Inventory, Text, Translation, and Commentary, Turnhout 2006. C hey n e t J.-C ,,John Skylitzes, the author andhisfamily, [in:]J ohn Skylitze s,AsynopsisofByzantineHistory, 8ii-io$7, introd., text, notes,
transi.J. Wo r tley, Cambridge 2010, s. IX-XI. C h e y n e t J.-С., Pouvoir et contestations à Byzance (963-1210), Paris 1990. Christian Dualist Heresies in the Byzantine World с. 630-е. 1430, eds. J. H a m і 11 o n, В. Ha rn і 11 o n, Manchester-New York 1998. Christian-Muslim Relations. A Bibliographical History, voi. I, 600-900, eds. D. Thomas, B. R o g g e m a, Leiden-Boston 2009. Christiensen T.,Johannes Damaskenos Opgør med Islam,OTT 32, 1969,5.34-50. The Chronicle ofConstantine Manasses, translated with commentary and introduction by L. Yu r e t i c h, Liverpool 2018. The Chronicle ofTheophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History. AD 284-813, eds. C. M a n g o, R. S c o 11, Oxford 1997. ChrysostomidesJ., Byzantine Concepts of War and Peace, [in:] War, Peace and World Or ders in European History, eds. A.V. Hartmann, B. Heuser, London-New York 2001, s. 91-101. CochraneS., From BeitAbhe to Angamali: connections,functions and roles ofthe Church ofthe East’s monasteries in ninth century Christian-Muslim relations, London 2014 (PhD thesis on-line http://eprints.mdx.ac.uk/13988/). С о 1 b y E, Narrating Muhammad’s Night Journey. Tracing the Development ofthe Ibn Abbas Ascension Discourse, New York 2008. С о 1 b у E, NightJourney (Isra and Miraj), [in:] Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia ofthe Prophet of God, voi. II, eds. C. Fitzpatrick, A. Walker, Santa Barbara 2014, s. 420-425. Conrad L.I., Futūh, [in:] Encyclopedia ofArabic Literature, eds.J.S. Me isami, P. Starkey, voi. I, London-New York 1998, s. 237-240. Contessa A., A Geography
ofLearning: The World ofthe Presumed Map ofTheodulphe ofOr leans and Its Mid-Eleventh-Century Catalan Author, MBAV 18, 2011, s. 55-110.
Bibliografia 321 Cook D., Monks to Muslims: A Topos in Early Islamic Literature, http://in.bgu.ac.il/en/csoc/ Reading%2ointo%2oIslamization%2.oWorkshop%2.o%2.oTexts/Session%20 3_COOK_ Translation.pdf Cosentino S., Syrianos’ Strategikon - a ç,h-Century Source?, Bi 2,2000, s. 243-280. Cristoforo Colombo e l’apertura degli spazi: mostra storico-cartografica, [vol.] I, direzione scientifica G. C a v a 11 o, Roma 1992. Cuissard Ch., Théodulfe, évêque d’Orléans. Sa vie etses uvres avec une carte du Pagus AvrelianensisauIXesiècle, MSAHO 24, 1892,$. 1-352 Curta F., Eastern Europe in the Middle Ages, soo-1300, Leiden 2019. Curta F., The Image and Archaeology ofthe Pechenegs, Ban 23, 2013, s. 143-202. C z ajk а. H., Bohaterska epika ludowa Słowian południowych (struktura treści), Wrocław 1973. Czajka H., Bułgarska i macedońska historyczna pieśń ludowa, Wrocław 1968. Czajka H., Nimfy - herosi - antagoniści. Epos ludowy Bułgarów, Katowice 1994. Dall’Aglio F., The interaction between nomadic and sedentary peoples on the Lower Danube: the Cumans and the “Second Bulgarian Empire”, [in:] The Steppe Lands and the World bey ond Them. Studies in honor of Victor Spinet on his yo,h birthday, eds. F. C u r t a, B.-P. M a leon, Iaşi 2013, s. 299-312. D all’Aglio F., The Military Alliance between the Cumans andBulgariafrom the Establishment ofthe Second Bulgarian Kingdom to the Mongol Invasion, AEMA 16, 2008/2009, s. 19-54. Daniel N., Islam and the West. 'Ље Making ofan Image, Edinburgh 1962, (Oxford 1993). DarrouzèsJ., Epistoliers byzantins du Xe siècle, Paris 1960. DawsonT,Byzantine Cavalryman
c. 300-1204, Oxford 2007. DawsonT., Byzantine Infantryman - Eastern Roman Empire c. goo-1204, Oxford 2007. Destombes M., Mappemondes A.D. 1200-1300. Catalogue prepare par la Commission des Cartes Anciennes de l’Union Géographique Internationale, Amsterdam 1964. Detlefsen D., Ursprung Einrichtung und Bedeutung der Erdkarte Agrippas, Berlin 1906. De Vaux C., La legende de Bahira, ou un moine chrétien auteur du Coran, ROC 1.2/4, 1897, s· 439-454· Di Cesare M., Riccoldo ofMonte di Croce, Leiters to the Triumphant Church; Against the Law ofthe Saracens; Book ofthe Pilgrimage, [in:] idem, The Pseudo-Historical Image ofthe Prophet Muhammad in Medieval Latin Literature: A Repertory, Berlin-Boston 2012,5.381-434. Di Cesare M., The Pseudo-Historical Image ofthe Prophet Muhammad in Medieval Latin Literature: A Repertory, Berlin-Boston 2012. D i a c o n u P., Les Coumans au Bas-Danube aux XT et XIIe siècles, Bucureşti 1978. D i a c o n u R, Les Petchénègues au Bas-Danube, Bucarest 1970. D і 1 k e O.A.W., Cartography in the Byzantine Empire, [in:] The History of Cartography, voi. I: Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, eds. J.B. H a rl e y, D. Woodward, Chicago-London 1987,5. 258-275. Dokumenty synodów od so do 3S1 r, układ i oprać. A. B a r o n, H. P i e t r a s SJ, Kraków 2 006. D o n č e v a-P e t k o v a L., Zur ethnischen Zugehörighit einer Nekropokn des и. Jahrhunderts in Bulgarien, [in:] Post-Roman Towns, Trade and Settlements in Europe and Byzantium, t. II, ed. J. H e n n i n g, Berlin-New York 2007, s. 643-660. Downey G., A History
ofAntioch in Syria to the Arab Conquest, Princeton-New Jersey 1961. D u Ç é 11 i e r K., Lafaçade maritime de l’Albanie au Moyen Age. Durazzo et Valona du XIe au XVe siècle, Thessaloniki 1981.
3Z2 Bibliografia D u d e k J., Biskupi Dyrrachionu w strukturach patriarchatu Konstantynopola (VII-ΧΙ wiek), VP 58, 2.013, s- 2.11-2-36. D u d e k J., „Cala ziemia dyrracheńska”podpanowaniem bizantyńskim w latach 1005-120$, Zie lona Góra 1999. Dudek J., Ludy tureckie w Cesarstwie Bizantyńskim w latach io2$-iogy, BP 14, 1007, s. 83-114. Dudek J., Nowa Patzynakia pomiędzy wschodem a zachodem. Z zapomnianych dziejów malego ludu, [in.·] Opuscula archaeologica. Opera dedicata in Ihaddeum Malinowski, red. W. Dzieduszycki, Zielona Góra 1007, s. 103 -12 5. Dudek J., Pieczęć magistra Jana Kegena jako wyraz polityki Bizancjum wobec stepowców w po łowie XI w., [in:] Causa creandi. O pragmatyce źródła historycznego, red. S. Ro s ik, P. W i szewski, Wrocław 2005, s. 327-343. D u j č e v I., Influences orientales et occidentales dans les Balkans aux Xe-XIIe siècles, ByzS 2,1975, s. 103-121. DujčevL, Une interpolation chez Anna Comnène Alex. XII, g, B 10, 1933,s. 107-115. Dziekan M.M., Przegląd źródeł arabskich, [in:] Bizancjum i Arabowie. Spotkanie cywilizacji VI-VIII wiek, red. T. Wolińsk a, P. Filipczak, Wàrszawa 2016,s. 529-535. Ebert A., Allgemeine Geschichte der Literatur des Mittelalters im Abendlande, Bd. II, Leipzig 1880. Ebert К., Die literarische Bewegung zur Zeit Karl’s des Großen, DR 11,1877, s. 398-410. Edson E., Mapping Time and Space. How MedievalMapmakers Viewed Their World, London 19 99· Edchhorn D.M., Cain: Son ofthe Serpent, s.l. 1985. Eideneier H., Zur Sprache des Michael Glykas,YTL 61, 1968,s. 5-9. The Encounter ofEastern Christianity with Early Islam, eds. E.
Grypeou, M. Swanson, D.Tkomas,Boston 2006. Englisch В., Ordo orbis terrae. Die Weitsicht in den Mappae mundi derfrühen und hohen Mittelalters, Berlin 2002. E n s i s L., Preface, [in:] Riccoldo of Monte Croce OP, Refutation of the Koran, transi. L. E n s і s, London 1010, s. III-V. Estey F.N., Charlemagne’s Silver Celestial Table, S 18,1943,5. 112-117. Farag W, Byzantium and Its Muslim Neighbours during the Reign ofBasil II (руб-1025), Uni versity of Birmingham, 1977 (Ph.D. thesis). F e r luga ].,John Scylitzes andMichael ofDevol, [in:] i d e m, Byzantium on the Balkans. Studies on the Byzantine Administration and the Southern Slavsfrom the VIIth to the XIIth Centuries, Amsterdam 1976, s. 337-344. F e r 1 u g a J., Quelques problemes de politique byzantine de colonisation au XT siede dans les Bal kans, B F 7, 1979, s. 37-56. Fiedler U., Zur Suche nach dem archäologischen Niederschlag von Petschenegen, Uzen und Kumanen in den Gebieten südlich der unteren Donau, [in:] The Steppe Lands and the World beyond Them. Studies in honor of Victor Spinéi on his yo,h birthday, eds. F. C u r t a, B.-P. M ale o n, Iaşi 2013, s. 149-285. F1 u s i n B., Re-writing history: John Skylitzes’ Synopsis historion, [in:] John Skylitzes, A synopsis ofByzantine History, Sn-io$y, introd., text, notes, transi. J. Wo r 11 e y, Cam bridge 2010, s. XII-XXXIII.
Bibliografia Յ2-Յ Four Byzantine Novels. Agapetus - Theodore Pródromos. Rhodanthe and Dosikles - Eumathios Makrembolites. Hysmine and Hysminias. Constantine Manasses. Aristandros and Kallithea - Niketas Eugenianos, Drosilla and Charikles, translated with introductions and notes by E.Jeffreys, Liverpool 2012. Freeman A., TheodulfofOrleans and the „Libri Carolini”, S 32, 1957, s. 663-705. G a 1 i c h i a n R., Countries south ofthe Caucasus in MedievalMaps. Armenia, Georgia andAzer baijan, London 2007. Garci a-A r á e z H., Los mapamundis de los Beatos. Origen y características principales, МММ i8, 1993/1994, s. 49-76. Garci a-A r á e z H., Los mapamundis de los Beatos (2a parte). Nomenclator y conclusiones, МММ 19/20, 1995/1996, s. 97-128. Gautier DalchéP., Agrimensure et inventaire du monde: Lafortune de “Mappa (Mundi)" au Moyen Age, [in:] Les vocabulaires techniques des arpenteurs romains, Actes du colloque international (Besançon, 19-21 septembre 2002), sous la direction de D. C o n s o, A. G o n zale s, J.-Y. Guillaumin, Besançon 2006, s. 163-171. Gautier DalchéP., De la glose à la contemplation. Place etfonction de la carte dans les ma nuscrits du haut Moyen Âge, [in:] Testo e immagine nell’Alto Medioevo, Spoleto is-21 aprile 1993, t. II, Spoleto 1994, s. 693-771. Gautier DalchéP., Géographie et culture. La représentation de l’espace du VT au XIIe siècle, Aldershot 1997. Gautier Dalché P., L’enseignement de la géographie dans l’antiquité tardive, K96.1, 2014, s. 144-182. Gautier Dalché T.,Les sens demappa (mundi): IV֊XIVe siècle, ALMA 62,2004, s. 187-202. Gautier
Dalché P., Notes sur la „carte de Lhéodose II” et sur la „mappemonde de Théodulfe d'Orléans”, GeA 3,1994/1995, s. 91-108. Geanakoplos D.J., Byzantium. Church Society, and Civilisation Seen through Contemporary Eyes, Chicago 1984. George-Tvrtković R., Λ Christian Pilgrim in Medieval Iraq. Riccoldo da Montecroce’s En counter with Islam, Turnhout 2012. GeroS., The Legend of the Monk Bakira, the Cult ofthe Cross, and Iconoclasm, [in:] La Syrie de Byzance a l’Islam, VIP-VIIT siècles. Actes du Colloque international, Lyon-Maison de l’Orient Méditerranéen, Paris - Institut du Monde Arabe, u֊is Septembre 1990, eds. P. Ca ni v e t, J.-P. Re y-Coquai s, Damascus 1992,5. 47-58. G і 1 M., The Story ofBakira and Its Jewish Versions, [in:] Related Worlds: Studies in Jewish and Arab Ancient History and Early Medieval History, ed. i d e m, Aldershot 2004, s. 1-22. Gjalevski D., Byzantinepolitics oj„sword and letter” -the case ofSamuel, Ист 48.1,201 з,ѕ. 65-77. G j u s c 1 e v V., Bulgarisch-fränkische Beziehungen in der ersten Hälfe des IX. Jhs, BBg г, 1966, s. 15-39. GoldziherL, Muslim Studies, vol. II, transi. C.R. B a r b e r, S.M. S t e m, London 1971. Gori E., Lo Hodoiporikon di Constantino Manasse, sine loc. zoi i. Gottheil R.J.H., A Christian Bahirã Legend. Introduction, ZA 13, 1898,5. 189-210. Gottheil R.J.H., A Syriac Bahirã Legend, JAOS 13,1889, s. CLXXVII-CLXXXI. Grabois A., Charhmange, Rome andJerusalem, RBPhH 59.4, 1981,5.792-809. Gregorovius F., Geschichte der Stadt Rom im Mittelalter. Vomfünften Jahrhundert bis zum sechzehnten Jahrhundert, Bd. III, Stuttgart 1860. G [r e g
o r у] Т.Е., Dyrrachion, [in:] ODB, 1.1, s. 668
324 Bibliografia G [r e go r y] T.E. Thessalonike, [in:] ODB, t. III, s. 2071-2072. G [r e g o r y] T.E., K [a z h ci a n] A., %essalonike, Theme of, [in:] ODB, t. Ill, s. 2173. Griffith S.H., Disputes with Muslims in Syriac Christian Text: From Patriarch John (d. 648) to Bar Hehraeus (d. 1286), [in:] Religionsgesprache im Mittelalter, eds. B. L e w i s, F. N ie ty ö h n e r, Wiesbaden, 1992, s. 251-272. G r i ffi t b S.H., Disputing with Islam in Syriac: The Case ofthe Monk ofBeth Hale and a Muslim Emir, H(JSS) 3.1, 2000, s. 29-54. (http://syrcom.cua.edu/Hugoye/Vol3N01/HV3N1/ Griffith.html) Griffith S.H., Muhammad and the Monk Bakira: Reflections on a Syriac andArabic Textfrom Early Ahbasid Times, ОСҺ 79, 1995, s. 146-174 [=S.H. Griffith, The Beginnings of Christian Theology in Arabic: Muslim-Christian Encounters in the Early Islamic Period, Va riorum Collected Studies Series, Aldershot 2002, VII, s. 146-174]. GriffithS.H., Syriac written on Muslims and the Religious Challenge ofIslam, Kerala Kottayam 1995. GriffithS.H., The Church in the Shadow ofthe Mosque: Christians and Muslims in the World ofIslam Princeton 2007. G r i f f i t h S.H., The Prophet Muhammad, his Scripture and his Message according to Christian Apologies in Arabic and Syriacfrom the First Abbasid Century, [in :] La vie du prophète Ma homet. Colloque de Strasbourg, octobre iç8o, cd. T. F a h d, Paris 1983,5.108-109,134~I41· Griffith S.H., The Qur’an in Christian Arabic Literature: A Cursory Overview, [in:] Arab Christians and the Qur’an from the Origins of Islam to the Medieval Period, ed. M. Be au m
o n t, Leiden 2018, s. 1-19. Grigoriadis l.,A Study ofthe Prooimion ofZonaras’ Chronicle in Relation to Other i2A-Cen tury Prooimia, BZ 91,1998, s. 327-341. Grigoriadis I., Linguistic and literary studies in the Epitome Historien ofJohn Zonaras, Thes saloniki 1998. Grinten E.F. van der, Elements ofArt Historiography in Medieval Texts. An Analytic Study, x ас transi, from the Dutch by D. A a 1 d e r s, The Hague 1969. Grotowski P.Ł., Święci wojownicy w sztuce bizantyńskiej (843-1261). Studia nad ikonografiązbrojenia i ubioru, Kraków 2011. al d o nj., Warfare, State and Society in the Byzantine World, London 1999. aidon J., Wa r d-P e r k i n s В., Evidencefrom Rome for the Image of Christ on the Chalke Gate in Constantinople, BMGS 23, 1999, s. 286-296. Hardt M., Royal Treasures and Representation in the Early Middle Ages, [in:] Stratèges ofDi stinction. The Construction ofEthnic Communities, }oo-8oo, eds. W. P o h 1, H. R e i m i t z, Leiden-Boston-Köln 1998,5. 255-280. Hardt M., Vererbte Königsschätze in Völkerwanderungszeit undfrühem Mittelalter, [in :] Herr scher- und Fürstentestamente im westeuropäischen Mittelalter, hrsg. von B. K a s t e n, KölnWeimar-Wien 2008, s. 125-143. Hauréau B., Singularités historiques et littéraires, Paris 1861. Hautecur L., Mystique et architecture. Symbolisme du cercle et de la coupole, Paris 1954. Hecht W., Die byzantinische Aussenpolitik zur Zeit der letzten Komnenenkaiser (1180-1185), Neustadt Aisch 1967. H e i n r i c h-T a m a s к а О., Avar-Age Metalworking Technologies in the Carpathian Basin (Sixth to Eighth Century), [in:] The
Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Kha-
BibUografia 32-5 zars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 237-262. Hiatt A., TheMapofMacrobiusbeforenoo, IMun 59.2, 2007, s. 149-176. The History ofCartography, voi. I : Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, eds. J.B. Harley, D. Woodward, Chicago-London 1987. The History ofLeo the Deacon. Byzantine Military Expansion in the Tenth Century, introd., transi., annot. A-M. Talbot, D.F. Sulivan, with assistance G.T. Dennis, S. McGrath, Washington 2006, s. 9-52. Holmes C., Basil II and Governance ofEmpire (976-1025), Oxford zoo į. Holmes C., How the East Was Won in theReign ofBasil II, [in:] Eastern Approaches to Byzan tium, ed. A. E a s t m o n d, Ashgate 2001, s. 41-56. Holmes C., The rhetorical structure ofSkylitzes’ Synopsis Historien, [in:] Rhetoric in Byzan tium, ed.E.Jeffreys, Aldershot 2003, s. 187-199. Homburger О., Eine unveröffentliche Evangelienhandschrifi aus der Zeit Karls des Grossen (CodexBernensis348), ZSAK5.3 1943,5. 149-164. H omza M., La Grande Moravia tra Oriente e Occidente, [in:] I Santi Cirillo e Metodia e la Խրօ eredita religiosa e culturale ponte tra Oriente e Occidente. Raccolta di studi in occasione del n50 anniversario della missione dei santi Cirillo eMetodio nella Grande Moravia (8632013), eds. E. H r a b o v e c, P. P i a 11 i, R. То 1 o m e o, Città del Vaticano 2015,5.23-33. HornaK., Das Hoidonporikon des Konstantinos Manasses, BZ 13, 1904, 5.313-355. H ö s c h E., Geschichte der Balkanländer von der Frühzeit bis zur Gegenwart, München 1988. Hoyland
R.G., Seeing Islam as Others Saw It. A Survey and Evaluation of Christian, Jewish andZoroastrian Writings on Early Islam, Princeton 1997. Hunger H., Die hochsprachliche profane Literatur der Byzantiner, vol. I, Philosophie, Rhetorik, Epistolographie, Geschichtsschreibung, Geographie, München 1978. I Vangelignostici. Vangeli di Tomaso, Maria, Verità, Filippo, a cura di L. M o r a n d i, Milano 1984. Ibarburu Asurmendi M.E., De capitibus litterarum et aliisfiguris. Recull d’estudis sobre miniatura medieval, Barcelona 1999. Ibn Khallikan’s Biographical Dictionary translated from the Arabic by Baron Mac Guckin de S1 a n e, vol. I, IV Paris 1843, 1872. I o t o v V., A Note ofthe “Hungarian Sabers” ofMedieval Bulgaria, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 327-338. Jacobs A., Ζωναρας-Зонара. Die byzantinische Geschichte bei Joannes Zonaras in slavischer Übersetzung, München 1970. J a g e r P., Intended Edition ofa Disputation between a Monk ofthe Monastery ofBet Hale and One ofthe Tayoye, [in:] IV Symposium Syriacum, 1984: Literary Genres in Syriac Literatu re (Groningen ֊ Oosterhesselen 10-12 September), eds. H.J.W. Drijvers, R. Lavenant, C. Molenberg et al., Roma 1987, s. 401-402. Jakobson A.L., Средневековый Херсонес. Очерки материальной культуры, МоскваЛенинград 1959. Jakubowski F.A.,MichaelJan de Goeje (1836-1909), [in:] Mediewiści V, red. J. Strzel czyk, Poznań 2017, s. 69-75. Jeffreys E., Sevastokratissa Eirene as Patron, WJK 61 /62, 2011/2012, s.
177-194. Jeffrey s M., The Natura and Origins ofthe Political Verse, DOP 28,1974, s. 141-195.
32.6 Bibliografia Jugosłowiańska epika ludowa. Wybór, tłum. Cz. Jastrzębiec-Kozlowski, wstęp M. J a k ó b i e c, Wrocław 1948. J u r e w i c z O., Historia literatury bizantyńskiej, Wrocław 1982. K a č a n o v s k i j V., Iz srbsko-slovjenskoga ţrievoda bizantinskoga ljetopisa J. Zonare, Star 14, 1882, s. 125-172. K ahnT., Untold. A History ofthe Wives ofthe Prophet Muhammad, New York 2010. Kaldellis A., Did hannes I Tzimiskes Campaign in the East in Ç74?, В 84, 2oi4,p. 235-240. Kaldellis A., Ethnography after Antiquity. Foreign Lands and Peoples in Byzantine Literatu re, Pennsylvania 2013. Kaldellis A., Streams ofGold, Rivers ofBlood: The Rise and Fall ofByzantium, ps5 a.d. to the First Crusade, New York 2017. Kaldellis A., The Byzantine Conquest ofCrete (çöl ad), Prokopios’ Vandal War, and the Con tinuator ofthe Chronicle ofSymeon, BMGS 39, 2015, s. 302-311. K a 1 d e 11 i s A., The Byzantine Republic. People and Power in New Rome, Cambridge, Mass.֊ London 2015. Kamai Y, Monumenta cartographica Africae etAegypti, t. Ill, fase. 1 - 3 : Epoque arabe, Le Caire 1930-1933. K [a z h d a n] A., Devol, [in:] ODB, 1.1, s. б 16-617. K az hdan A., History ofByzantine Literature (850-1000), ed. Ch. Angel i d i, Athens 2006. K[azhdan] A., Mutilation, [in:] ODB, vol. II, s. 1428. К [azhdan] A.,Naissus, [in:] ODB, t. II, s. 1433-1434. К [a zh dan] A., Ohrid, [in:] ODB, t. III, s. 1514-1515. K [a z h d a n] A., Singidunum, [in:] ODB, t. Ill, s. 1904. Kennedy H., Wielkie podboje arabskie. Jak ekspansja islamu zmienila świat, przełoży! i przy pisami opatrzył M. Wiik, Warszawa 2011. Key
FowdenE., The Barbarian Plain: Saint Sergius Between Rome and Iran, Berkeley 1999. Khoury А.ТҺ.,Jean Damascène et l’islam, РОС 7, 1957,s. 44-63; 8, 1958,5. 313-339. К h о u r у A.-Th., Les théologiens byzantins et l’islam. Textes et auteurs (VIII-XIIF siècles), Mün ster 1966. Khoury A.-Th., Les théologiens byzantins et l’Islam. Textes et auteurs (VlIľ-XIIľ s.), Lou vain-Paris 1969. Khoury A.-Th., Polémique byzantine contre l’Islam (VIIIe֊XIIIe s.), Leiden 1972. King M.O., S. Joannis Damasceni „De Haeresibus” cap. CI and Islam, SP 7,1966, s. 76-81. Kochanek P., Cesarstwo Bizantyńskie w kartografii Zachodu okolo roku 1000, TKHPAN (Lu blin) 12, 2015, s. 7-34. Kochanek P., Graphisches Schema des nordöstlichen Teils von Asien aufausgewählten mittel alterlichen Weltkarten, PPT 23.2 (46), 2017, s. 219-304. Kochanek P., Iluzja schematów choro- i topograficznych jako baza mnemotechnicznejportolany w starożytności, [in:] Tworzenie iluzji społecznej - wiedza w sferzepublicznej, red.J. S zy m czy k, M. Żemła, A. Jabłoński, Lublin 2012, s. 73-126. Kochanek P., Klauzura północno-wschodniej Azji na mapach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, VP 36, 2016, t. 65, s. 211-344. Kochanek P., Rekonstrukcje globusa Kratesa z Mallos w dwóch polskich podręcznikach historii geografii, AMe 20, 2007, s. 139-152.
Bibliografia 32-7 Kochanek P., Rozesłanie Apostołów na mapie Beatusa z Burgo de Osma, [in:] Fructus Spiritus est Caritas, Księgajubileuszowa ofiarowana Ks. Prof. F. Drączkowskiemu, red. M. Wy s o c к i, Lublin 2011, s. 703-745. Kochanek R, Schemat Krzyża i Grobu Chrystusa w kartografii średniowiecznej i wczesno-nowożytnej, [in:] Święte wizerunki wprzekazie Dobrej Nowiny, red. N. W i d o k, Opole 2017, s. 121-194. Kochanek P., Schematy ekumeny w literaturzepatrystycznej w kontekście klasycznych schema tów zamieszkałej Ziemi, VP 30, 2010, t. 5 5, s. 307-340. Kochanek P., Trójkątjako schemat FUszpanii na mapach średniowiecznych, RHu 67.2, 2019 (w druku). Kochanek P., Vignetten von Konstantinopel in den mittelalterlichen und frühneuzeit lichen Karten. Die Entwicklung des grafischen Topos der Stadt, VP 38, 2018, t. 70, s· 395-448. Kochanek P., Winiety metropolii Pentarchii na mapach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, VP 34, 2014, t· 62, s. 213-296. Kochanek P., Wpływ starożytnej schematyzacji mnemotechnicznej na średniowieczną i wczesno-nowożytną kartografię, W 38, 2018, t. 69, s. 285-375. Kochanek P., Współczesne rekonstrukcje globusa Kratesa z Mallos, [in:] Archiva temporum te stes. Źródła historycznejako podstawa pracy badacza dziejów. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Olczakowi, red. G. B u j a k, T. N o w i c k i, P. S i w i с к i, Lublin 2008, s. 247-260. Koczy L., Narody w pierwszej wyprawie krzyżowej, THis 9,1960/1961, s. 41 —96. K o d e r J., „Euromediterraneum” i „Eurazja” w poglądach Bizantyńczyków na przestrzeń ipolity kę, tlum. К. Ilski,
A. Kotlowska, Poznań 2007. Koli a-D e r m i t z а к i A., Some Remarks on the Fate of Prisoners of War in Byzantium (fi‘ -10th centuries), CAV46, 2000, p. 583-620. Kościelniak К., Grecy i Arabowie. Flistoria Kościoła melkickiego (katolickiego) na ziemiach zdobytych przez muzułmanów (634-1316), Kraków 2004. Kotlowska A., Jan Skylitzes, [in:] Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria grecka, z. 6, Pisarze wieku XI, tłum., komentarz e a d e m, współpraca A. Brzóstkowska, War szawa 2013, s. 106-109. Kotlowska A., Kekaumenos, [in:] Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria grecka, z. 6, Pisarze wieku XI, tłum., komentarz e a d e m, współpraca A.Brzóstkowska, War szawa 2013, s. 62-65. Kozlov S.A., More than Enemies. The Description ofNomads in the Byzantine Literature ofthe Epoch ofthe First Pecheneg Incursion into Byzantium, [in:] Rules and Violence. On the Cultu ral History ofCollective Violencefrom Late Antiquity to the Confessional Age, eds. C. D i e 11, T. K n ä p p e r, Berlin-Boston 2014, s. 8 3 ֊99. K r a 11 i s D„ MichaelAttaleiates and the Politics ofImperial Decline in Eleventh-Century Byzan tium, Tempe 2012. Krausmüller D., Killing at god’s command: Niketas Byzantios’ polemic against Islam and the Christian tradition of divinely sanctioned murder, AI-Masäq 16.1, 2004, s. 163-176. Krawiec A., Ciekawość świata w średniowiecznej Polsce. Studium z dziejów geografii kreatyw nej, Poznań 2010.
З 2.8 Bibliografia K r u ш o v а Т., Pecheneg Chieftains in the Byzantine Administration in the Theme ofParistrion in the Eleventh Century, AMS.CKU 11, 2005, s. 207-221. Kupfer M., Art and Optics in the Hereford Map. An English Mappa Mundi c. 1300, New Haven-London 2016. Kupfer M., Medieval world maps: embedded images, interpretive frames, WI 10.3, 1994, s. 262-288. Kuyumdzhieva M., Imaging the Evil in the First Chapters ofGenesis: Texts behind the Ima ges in Eastern Orthodox Art, SCer 6, 2016, s. 377-396. L a m p s i d i s O., Zur Biographie von Konstantinos Manasses und zur seiner Chronike synopsis (CS), В 58,1988, s. 97-111. Lampsidis O., Zur Sebastokratorissa Eirene, JöB 34,1984, s. 91 -1 о 5. L a s s n e t].,Joseph Sambari on Muhammadand the Origins ofIslam: A Learned Rabbi Confronts Muslim Apologetics and a Christian Polemical Tradition, [in:] The Middle East Remembe red: Forged Identities, Competing Narratives, Contested Spaces, ed. i d e m, Ann Arbor 2000, s. 341-385. Lauer Ph., Lesfouilles du Sancta sanctorum au Latran, MEFR 20,1900, s. 2 51 -287. Lazaru s-Y a f e h H., Intertwined Worlds. Medieval Islam and Bible Criticism, Princetoni992. Leitschuh F.F., Geschichte der Karolingischen Malerei. Ihr Bilderkreis und seine Quellen, Ber lin 1894. L e m e r 1 e P., Lesplus anciens recueils des Miracles de Saint Démétrius et la penetration des Slaves dans le Balkan, t. Il, Commentaire, Paris 1981. Leszka M.J., Dlaczego Bizantyńczycy przegrali bitwę pod Anchialos (917fr Wersja Leona Dia kona, [in:] In tempore belli etpacis. Ludzie - miejsca -przedmioty, red. T.
Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011, s. 409-414. Leszka M.J., Stracone złudzenia. Religijny kontekst stosunków bizantyńsko-bulgarskich w latach 863-927, [hi:] Religijna mozaika Bałkanów, red. M. Wałcza k-M ikolajczakowa, Gniezno 2008, s. 32-39. Leszka M.J., The Arabs in the Chronicle ofConstantine Manasses, SCer 9, 2019 (w druku). Leszka M.J., Uzurpacje w cesarstwie bizantyńskim w okresie od IVdo połowy IX wieku, Łódź 1999· Leszka M.J., Wizerunek władców pierwszego państwa bułgarskiego w bizantyńskich źródłach pisanych (VIII-pierwszapołowaXII wieku), Łódź 2003. Leszka M.J., M a r i n o w K., Carstwo Bułgarskie: polityka - społeczeństwo ֊ gospodarka kultura 866-971, Warszawa 2015. L e ś n y J., Studia nadpoczątkami serbskiej monarchii Nemaniczów (połowa XI - koniec XII wie ku), Wrocław-Warszawa 1989. Lewis A.R., The Danube route and Byzantium 802-119S, [in:] Actes du XIVі Congrès Interna tional des Études Byzantines, Bucarest 6-12 Septembre 1971, t. II, Bucuresti 1975, s. 3593 68. L i e r s c h K., Die Gedichte Theodulfs, Bischofs von Orleans, Halle 1880. L i n g s M., Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources, New York 19 8 3. Loenertz R.J., Aux origins du despotai d’Epire et de la principaut dAchaie, B 43, 1973, s. 360394. L o u th A., Greek East and Latin West. The Church AD 681-1071, New York 2007.
Bibliografia 329 Lozovsky N., Carolingian Geographical Tradition: Wis it GeographyԼ EME 5 л, 1996, s. 2 5 ֊4 3. Lozovsky N., Roman Geography and Ethnography in the Carolingian Empire, S 81.2, 2006, s. 325-364. Lupaşcu Le sceau de la prophétie: connexions entre le christianisme et ľislam sous la dynastie des Abbasides, A.EHR 15.3, 2011, s. 325-348. M [ac r і de s] R.JApokaukos, John, [in:] ODB, 1.1, s. 135. M [a c r i d e s] R.J., Bardanes, George, [in:] ODB, 1.1, s. 254-255. M [a c r i d e s] R.J., Chomatenos, Demetrios, [in:] ODB, 1.1, s. 426. Madgearu A., Byzantine Military Organization on the Danube, ւօէհ-ւշէհ centuries, Leiden 2013. Madgearu A., The Assanids. The Political and Military History ofthe Second Bulgarian Em pire, Leiden 2017. M a g d a 1 i n o R, in Search of the Byzantine Courtier: Leo Choirosphaktes and Constantine Manasses, [in:] Byzantine Court Culturefrom 82g to 1204, ed. H. M a g u i r e, Washington 1997, s. 141-165. Magdalino P., The empire ofManuel I Komnenos. 1041-1180, Cambridge 1993. Magnae Moravia Fontes Historke, t. Y. Indices, ed. L. Ha vi í к, Brno 1977. Makk Е, The Arpads and the Comneni. Political Relation between Hangary and Byzantium in the i2,h Century, Budapest 1989. MaksimorichK., Byzantine Law in Old Slavonic Translations and the Nomocanon ofMe thodius, Bsl 65, 2007, s. 9-18. Maksimovič L., Srbija i pravd vizantijskich pohoda u XII veku, ZRVI 22,1983, s. 7-18. Maksimovič L., Vizantijska uprava и doba Paleologa, Beograd 1972. Malamut E., Limage byzantine des Petchénègues,VSL 88, 1995 ,s. 105-147. Mallan Ch., The Historian John
Zonaras: Some Observations on His Sources and Mathods, [in:] Les historiens grecs et romains: entre sources et modèles, eds. O. Devillers, B.Sebas t i a n i, Bordeaux 2018, s. 3 5 3-366. Manitius M., Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, Teil I: Von Justinian bis zur Mitte des zehnten Jahrhunderts, München 1911. Margry P.J., De ontwikkeling van de stadsplattegrond, [in:] P.J. Margry, P. Ratsma, B.M.J. Speet, Stadsplattegronden. Werken met kaartmateriaal bij stadshistorisch onder zoek, Hilversum 1987, s. 9-18. Markopoulos A., Sur les deux versions de la Chronographie de Symeon Logothete, BZ 76.2, 1983, s. 279-284. Markovich M., The “Itinerary” ofConstantine Manasses, ICS 12.2, 1987,5. 277-291. M a r t i n J.-М., L Italie Byzantine au XI siècle, TM 21.2, 2017, s. 733-748. Mauskopf-Deliyannis D., Charlemagne’s silver tables: the ideology ofan imperial capi tal,VMS. 12.2, 2003, s. 159-177. McCormick M„ Eternal victory. Triumphal rulership in late antiquity, Byzantium, and early medieval West, Cambridge 1986. McCormick M., Narodziny Europy. Korzeniegospodarki europejskiej, yoo-poo, tłum. А. В u gaj, Z. Dalewsk i, J. Lang, I. Skrzypczak, Warszawa 2007. McGeer E., Infantry versus Cavalry: The Byzantine Response, REB 46, 1988,s. 135-145. M c G e e r E., Sowing the Dragon s Teeth: Byzantine Warfare in the Tenth Century, Dumbarton Oaks-Wash ington 1995.
330 Bibliografia M c N с a 1 E.H., Wolff R.L., The Fourth Crusade, [ in : J A History ofthe Crusades, t. If The Later Crusades nSņ-ijii, eds. К.М. S e 11 o n, R.L. Wolff, H.W. Hazard, MadisonMilwaukee-London 1969,5. 153-185. McNeelyB.E., The Mi’raj ofMuhammad in an Acession Typology, http : //www.bhporter.com/ Porter% zoPDF% 2oFiles/The% zoMiraj%zoof%zoMuhammad% 20in % zoan%zoAsceneion%20Typology.pdf Menende z-P idal G., Mozárabesy Asturianos en la cultura de la alta Edad Media en relación especial con la historia de los conocimientos geográficos, BRAH 134, 1954. s. 137-291. Meško M., Obnova byzantskej moci na Balkáne za vlády Alexia I. Komnéna. Druhá byzantsko-pečenežská vojna (1083-1 oçi), Nitra 2012. Meško M., Pecheneggroups in the Balkans (ca. iosļ-ւօցյ) according to the Byzantine sources, [in:] The Steppe Lands and the World beyond Them. Studies in honor of Victor Spinéi on his 70th birthday, eds. F.Curta, B.-P. M a 1 e о n, Iaşi 2013, s. 179-205. Meyendorff J., Byzantin Views ofIslam, DOP 18,1964, s. 115-132. Miklas H., Zur kirchenslavischen Überlieferung der Häresiengeschichte des Johannes von Da maskus, [in:] Festschriftfur Linda Sadnik zum 70. Geburtstag, ed. E. We i h e r, Freiburg 1981, s. 323-387. Millas i Vallicrosa J.M., Assaig d’història de les ideesfísiques i matemàtiques a la Catalu nya medieval, Barcelona 1931. Miller К., Mappaemundi. Die ältesten Weltkarten, Heít I: Die Weltkarte des Beatus (776 n. Chr.), Heft III: Die kleineren Weltkarten, Stuttgart 1895. M i 11 e n o v a A., K a j m a k a m o v a M., The Uprising ofPetăr Deljan (i 040-1041) in anew
Old Bulgarian Source, BBg 8, 1996, s. 227-240. Minaeva O., From Paganism to Christianity: Formation ofMedieval Bulgarian Art (681-172), Frankfurt am Main et al. 1996. M i n c z e w G., Remarks on the Letter ofthe Patriarch Theophylact to Tsar Peter in the Context of Certain Byzantine and Slavic Anti-heretic Texts, SCer 3, 2013, s. 113-130. M i n g a n a A., The Transmission ofthe Koran, MosW 7.3/4, 1917, s. 223- 232; 402-414 [prze druk in: The Origins ofthe Koran: Classic Essays on Islam’s Holy Book, ed. I b n Wa r r a q, Newlfork 1998, s. 97֊113]. Miraj L.F., Dyrrachion in the Early Christian and Byzantine Period, Tirane 2013. Mleczko J., Bułgarskie pieśni łazarskie. Próba systematyki pieśni obrzędowych, Katowice 2007. Morrison C., Cheyne t J.-С., Prices and Wages in the Byzantine World, [in:] Economic Hi story ofByzantium from the Seventh through the Fifteenth Century, ed. A.E. L a i o u, Wa shington 2002, s. 815-878. Moutsopoulos N.C., Le tombeau du tsar Samuil dans basilique, de Saint Achille à Prespa, EB 20.3, 1984, s. 114-126. Muhammad T.M., Alla Wa Koubar in the Byzantine Conception, PI 1 /2, 2012, s. 296- 315. Muhammad T.M., The Concept ofAl-takbir in the Byzantine Theological Writings, Bsl 72, 2014, s. 77-97· Muir W., The Apology ofAl Kindy. In Defence ofChristianity Against Islam, London 1887. M u 1 a S., Muhammad and the Saints: The History ofthe Prophet in the ‘Golden Legend’, MPh i o i.2, 2003, s. 175-188. M u s’a d M.F., The Wifes ofthe Prophet Muhammad. Their Strives and Their Lives, Cairo, s.a.
Bibliografia 331 N a 11 b a n і Е., Transformations et continuité dans l’quest des Balkans. Le cas de la civilisation de Komani (IVe-IXe) siècles, [in:] L’Illyrie méridionale et l’Epire dans ^Antiquité. IV Actes du IVcolloque internationale de Grenoble, 10-12 octobre 2002, eds. P. Cabanne s, J.-L. L am bo 1 e y, Paris 2004, s. 481-490. Nau E, L’expansion nestorienne en Asie, BVMG 40,1914, s. 193-383. Nicol D.M., The Despotate ofEpiros 1267-1479. A contribution to the history of Greece in the middle ages, Cambridge 1984. N e v і 11 e L., Anna Kornnene: The Life and Work ofa Medieval Historian, Oxford 2016. Neville L., Guide to Byzantine Historical Writing, with the assistance of D. H a r r i s v і 11 e, I.Tamarkina, Ch. Whatley, Cambridge 2018. Neville L., Heroes and Romans in Twelfih-Century Byzantium: The “Materialfor History" of Nikephoros Bryennios, Cambridge 2012. Nikolov A., Cumani Bellatores in the SecondBulgarian State, AMS.CEU, 11,2005, s. 223-229. N i 1 s s o n I., Constantine Manasses, Odysseus and the Cyclops: On Byzantine Appreciation ofPa gan Art in the Twelfth Century, Bsl 69, 2011, s. 123-136. Nilsson I., Discovering Literariness in the Past: Literature vs. History in the Synopsis Chronike ofKonstantinos Manasses, [in:] L’écriture de la mémoire: la littérarité de l’historiographie. Ac tes du colloque international sur la littérature byzantine, Nicosie 6-S mai 2004, eds. P. O d о rico, P.A. Ag ар ito s, M. Hinterberger, Paris 2006, s. 15-31. Nilsson L, Narrating images in Byzantine literature: the Ekphraseis ofKonstantinos Manasses, JöB 55, 2005, s.
121-146. Nilsson I., The Past as Poetry: Two Byzantine World Chronicles in Verse, [in:] A Companion to Byzantine Poetry, eds. W. Hörandner, A. Rhoby, N. Zagklas, Leiden-Boston 2019, s. 517-538. Nilsson L, N y s t r o m E„ To compose, read, use a Byzantine texts: Aspects ofthe Chronicle of Constantine Manasses, BMGS 33, 2009, s. 42-60. N o e h d e n G.H., A short Account ofthe Library ofVienna, CJ 23, 1821, s. 52-67. N о 1 d e k e Th., Hatte Muhammad christliche Lehrer?, ZDMG 12,18 5 8, s. 699-708. Obolensky D., The Byzantine Commonwealth, Oxford 1971 Obolensky D., Vizantijski Komonvelt, tłum. K. Todorovič, Beograd 1988. Obrist Ђ., Wind Diagrams and Medieval Cosmology, S 72.1, 1997,5.33-84. Olsz a n i e c S., Prefektura praetorio Italii, lllyrikum i Afryki (¡12-42$), Toruń 2014. Ostrogorski G., Dzieje Bizancjum, tlum. H. Evert-Kapp es owa et al., Warszawa 1968(2008). Pająkowski W., Ilirowie, siedziby i historia, próba rekonstrukcji, Illyrii proprie dicti, Poznań 1981. P á 1 ó c z i-H o r v á t h A., Pechenegs, Cumans, lasians. Steppe peoples in medieval Hungary, Bu dapest 1989. Panella E., Ricerche su Riccoldo da Monte di Croce, AFP 58, 1988,5. 5-85. Panov M.P., The Blinded State. Historiographic Debates about Samuel Cometopoulos and Hist State (io,h֊n'h), Leiden-Boston 2019. P[apadakis] A.,Anathema, [in:] ODB, voi. I, s. 89. Papadogiannakis Y., Michael Glykas and the Afterlife in Twelfth-century Byzantium, [in:] The Church, theAftrlife and the Fate ofthe Soul, eds. P. Clarke, T. Claydon, Woodbridge 2009, s. 130-142.
Bibliografia 332. P a r o ń А., Die Stammeseliten und das Phänomen des Kulturwandels. Grundlegenden Bemer kungen anhand des Beispiels des Nomadenvölker des euroasiatischen Steppen im Mittelater, [in:] Mittelalterliche Eliten und Kulturtransfer östlich der Elbe. Interdisziplinäre Beiträge zu Archäologie und Geschichte im mittelalterlichen Ostmitteleuropa, eds. А. К1 a m m t, S. Rossignol, Göttingen 2009, s. 43-54. Páron A., Pieczyngowie. Koczownicy w krajobrazie politycznym i kulturowym średniowiecznej Europy, Wrocław 2015. P a r o ń A., Pieczyngowie na kartach De administrando imperio Konstantyna VUPorfirogenety, AUW.CW 27, 2007, s. 97-112. P a r o ń A., Scytowie i Rzymianie. Wizerunek nomady w historiografii bizantyńskiejX֊XII wieku jako narzędzie do zrozumienia polityki Konstantynopola wobec mieszkańców stepów czarno morskich, [in.-] Rzymianie i barbarzyńcy. Religia ֊ kultura - polityka, red. T. Wo 1 i ń s к a, et al., Rzeszów 2019, s. 97-114. P a r o ń A., Zjawisko zmiany kulturowej w społecznościach koczowniczych na przykładzie Pieczyngów, [in:] Stare i nowe w śedniowieczu. Pomiędzy innowacją a tradycją, red. S.Moźd z i o c h, Wrocław 2009, s. 443-474. Partner P., Wojownicy Boga. Święte wojny chrześcijaństwa i islamu, Warszawa 2000. Penn M.Ph., Envisioning Islam. Syriac Christians and the Early Muslim World, Philadelphia 2015. P e n t e к Z., Cesarstwo Łacińskie. 1204-1261. Kolonialne państwo krzyżowców czy Neobizancjum, Poznań 2004. P e n t e к Z., Wlachowie i Kumani w służbie bułgarskiej za Asenowiczów, Ludy koczownicze Eu razji, BP 14, 2007, s. 125-133. Perlman n,
M., A legendary story ofKa’balaTAhbar’s Conversion ofIslam, JSS 5, 1953, s. 8599· Perlmann M., Another Ka Ъ al-Ahbãr Story, JQR 45, 1954, 5.48-58. Petrovič M.M., Saint Sava's Zakonopravilo on the Teachings ofMuhammed, Belgrade 1997. Pijoan J., Miniaturas españolas en manuscritos de la Biblioteca Vitkana, I: El manuscrito 123 Refina Lat., CTEEAHR i, 1912, s. 1-10. P i r i v a t r i ć S., Samuilova država. Obim i karakter, Beograd 1997. Pohl W, Die Awaren. Ein Steppenvolk in Mitteleuropa s 67-822 n. Chr., München 1988. Poppe A., The PoliticalBackground to the Baptism ofRus’. Byzantine-Russian Relations between g86-8ç, DOP 30, 1976, s. 197-244. P o rte r J.R., Muhammad’sJourney to Heaven, Numen 21.1,1974, s. 64-80. Potee E., Muhammad’s NightJourney to Heaven or the Initiatie Path to a Temporal and Spiritu al Leadership, AJMP 5, 2016,135-140. Praechter K., Eine vulgärgriechische Paraphrase der Chronik des Konstantinos Manasses, BZ 4,1895, s. 272-313. Praechter K., Zur vulgären Paraphrase des Konstantinos Manasses, BZ 7, 1898,5. 588-593. P [r i t s a k] O., Illyricum, [in:] ODB, t. II, s. 987. P r i t s a k O., The Pečenegs: a case ofsocial and economic transformation, ЛЕМAc 1,1975,5.211-235. P u i g v e r t G., Ei manuseripto Vat. Reg. Lat. 123 y su posible adscripción al Scriptorium de Santa Maria de Ripoll, [ in : ] Roma, magistra mundi: itineraria ciãturae medievalis, Mélanges offerts au Père L.E. Boyle à l’occasion de son 75' anniversaire, éd. par J. Hamesse, vol. I, Louvainla-Neuve 1998,5.285-316.
Bibliografia 333 R a m a d a n R., The Treatment ofArab Prisoners of war in Byzantium, gth-ioth Centuries, AI 43, Z009, s. 155-194. Rance R, The Date ofthe Military Compendium ofSyrianus Magister (formerly the Sixth- Cen tury AnonymusByzantinus), BZ 100, Z007, s. 701-737. R e i c h a r d E., Die Cánones der Synode von Elvira. Einleitung und Kommentar, Darmstadt 1990. R e i n i n k G.J., Political Power and Right Religion in the East Syrian Disputation between a Monk ofBet Hale and an Arab Notable, [in:] The Encounter ofEastern Christianity with Early Islam, eds. E. G r y p e o u, M.N. Swanson, D. Thomas, Leiden-Boston-Köln zoo6, s. 153-169. Re к S.,Dracz, [in:] SSS, t. VIII, s. 61-69. Reynolds G.S., A Muslim Theologian in the Sectarian Milieu. Abd al-Jabbdr and the Critique ofChristian Origins, Leiden-Boston 1004. Reynolds G.S., The Quran and Its Biblical Subtext, London-New York го 1 o. Robin Ch., Les signes de la prophétie en Arabie à l’époque de Muhammad (fin du Vie et début du Vile siècle de l’ère chrétienne), [in:] La Raison des signes. Présages, rites, destin dans Us so ciétés de la Méditeranée ancienne, eds. S. Georgudi, R. KochPiettre, F. Schmidt, Leiden-Boston zoiz, s. 433-476. R o c h o w I., Byzanz im 8. Jahrhundert in der sicht des Theophanes. Quellenkritisch-historischer kommnetar zu den Jahren 715—813, Berlin 1991. Roger J., Die Bergzeichnung aufden ältesten Karten. Ihr Verhältnis zur darstellenden Kunst, München 1910. Rogge m a В., A Christian reading of the Qur’an: the legend of Sergius-Bahirã and its use of Qur’an and Sira, [in:] Syrian Christians under
Islam: thefirst thousandyears, ed. D. T h о mas,Leiden-Boston-Köln zooi, s. 57-73. R o g g e m а В., Introduction, [in:] The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston Z009, s. 1-6. RoggemaB., Muslims as Crypto-Idolaters - a Theme in the Christian Portrayal ofIslam in the Near East, [in:] Christians at the Heart ofIslamic Rule: Church Life and Scholarship in AbbasidIraq, ed. D. T h o m a s, Leiden-Boston Z003, s. 1 -18. RoggemaB., Pour une lecture des dialogues islamo-chrétiens en syriaque à la lumière des con troverses internes à l’islam, [in:] Les controverses religieuses en syriaque, ed. Fl. R u a n i, Paris Z016, s. Z61-Z94. RoggemaB., Texts and Translations, [in:] e a d e m, The Legend ofSergius Bahirã: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston Z009, s. ZIO-Z5 I. RoggemaB., The Affair ofthe Death ofMuhammad, [in:] Christian-Muslim Relations: A Bi bliographical History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B. Roggem a, Leiden-Bo ston Z009, s. 401-40Z. RoggemaB., The Affair of the Quran, [in:] Christian-Muslim Relations: A Bibliographical History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B. Roggem a, Leiden-Boston Z009, s. 595-596. RoggemaB., The Disputation between a Monk ofBeth Hâle and and Arab Noble, [in:] Chri stian-Muslim Relations: A Bibliographical History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B. Ro ggema, Leiden-Boston zoog, s. Z68-Z73.
Bibliografia 334 Ro g ge m аВ., The Legend ofSergius Bakira, [in:] Christian-Muslim Relations: A Bibliographi cal History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B.H. Rogge ma, Leiden-Boston 1009, s. 600-603. R o g g e m а В., The Legend ofSergius-Bahirã in the Light of Christian Apologetics Vis-À-Vis Is lam, [in:] The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 11 -21 o. Ro ggemaB., The Recensions and the Manuscript Tradition, [in:] The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston Z009, S.ZII-Z5I. R o g o š i ć R., Veliki Ilirik (284-393) i njegova konačna dioba (396-437). Kritična istraživanja Iliria iz kasnije povijesti Rimskog carstwa, Zagreb 196z. Romanej., Tryumfujące Bizancjum. Historia militarna Bizantyńczyków w latach 939-1023, tłum. M.Juzepczuk, Oświęcim Z019. R o n i n V., The Franks on the Balkans in the Early Ninth Century, EB zi.i, 1985,5. 39-57. Rosenkranz S„ Diejüdisch-christliche Auseinandersetzung unter islamischer Herrschaft: γ ιο. Jahrhundert, Bern-Berlin-Bruxelles 1004. Rossi G.B. de, Piante iconografiche e prospettiche di Roma anteriori al secolo XVI raccolte e di chiarate, Roma 1879. Runciman S., The Pilgrimages to Palestine before 1093, [in:] A History ofthe Crusades, t.1, eds. К.М. S e 11 о n, MW. Baldwin, Madison-Milwaukee-London 1969, s. 68-78. Saadi A.-M., The story ofMonk Sargis Bahîrâ. Early Christian-Muslim Encounters, Karmo 1.3/4, 1999, s. ZZ-50; on-line dostępna wersja bez przypisów:
http://www.chaldeansonline.org/Banipal/English/karmo 5 .html S a h a s Oj., John ofDamascus on Islam. The Heresy ofthe Ishmaelites, Leiden 197z. Sahas D.J., The Formation ofLater Islamic Doctrines as a Response to Byzantine Polemics: The Miracles ofMuhammed, GOTR Z7.Z/3,198z, s. 307-3Z4. Salinger G., A Christian Muhammad legend and a Muslim ibn Tűmart legend, ZDMG 117, 1967, s. 318-3Z8. Salway B., The Nature and Genesis ofthe Peutinger Map, IMun 57.z,zoo5,s. 119-135. S a v vid es A.G.YL.,Byzantino-Normanica: The Norman Capture ofItaly (to ιογι) and The First Two Invasions in Byzantium (A.D. 1081-1083 nnd 1107-1108), Paris Z009. S a x 1 F., Verzeichnis astrologischer und mythologischer illustrierter Handschriften des lateinischen Mittelalters in römischen Bibliotheken, Heidelberg 1915. Schalier D., Philologische Untersuchungen zu den Gedichten Theodulfs von Orléans, DA 18.1, 196z, s. 13-91. SchlosserJ. von, Beiträge zur Kunstgeschichte aus den Schriftquellen desfrühen Mittelalters, Wien 1891. SchlosserJ. von, Schriftquellen zur Geschichte der Karolingischen Kunst, Wien 1892. Schlosser J. von, Quellenbuch zur Kunstgeschichte des abendländischen Mittelalters. Ausge wählte Texte des vierten bisfünfzehnten Jahrhunderts, Wien 1896. Schmitt О., Die Petschenegen aufdem Balkan von 1046 bis 1072, [in:] Pontos Euxeinos. Belä ge zur Archäologie und Geschichte des antiken Schwarzmeer und Balkanraumes, ed. S.Conr a d et al., Langenweißbach z006, s. 473-490. Schnabel P., Die Weltkarte des Agrippa als wissenschaftliches Mittelglied zwischen Hipparch undPtolemaeus, Phil 90, 1935,5.
405-440.
Bibliografìa 335 S ch r i eke B. [J. Horovitzļ,Mi’rádj, [in:] EI, t. VII, s. 97-100. S c h w e d e r E., Beiträge zur Kritik der Chorographie des Augustus, Teil I, Kiel j 876. S e i b t W,Johannes Skylitzes: Zur Person des Chronisten, JöB 25, 1976, s. 81-85. S h a h i d I., Byzantium and the Arabs in the Sixth Century, vol. I, 2: Ecclesiastical History, Wa shington, D.C. 1995. ShahidL, Byzantium in South Arabia, DOP 33,1979, s. 85-87. Sharon M„ Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae, Addendum. Squeezes in the Max van Berchem CoUection (Palestine, Trans-Jordan, Northern Syria) Squeezes 1-84, Leiden 2007. Shepard J., Byzantium’s Overlaping Circles, [in:] Proceedings ofthe 2Ѓ International Congress ofByzantine Studies, London, 21-26August, Farnham 2006, s. 15-55. Shepard J., Constantine VH’s doctrine of„Cointainment” ofRus, [in:] ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ. Kjo-летию академика Γ.Γ. Аитаврина, Москва 1999, s. 264-283. Shepard J., Mists andportals’: the Black Sea’s north coast, [in:] Byzantine Trade, 4,h֊i2th Cen turies. The Archaeology ofLocaJ Regional and International Exchange. Papers ofthe Thirtyeighth Spring Symposium ofByzantine Studies, StJohn’s College, University ofOxford, March 2004, ed. M.M. Mango, Farnham 2009, s. 421 -442. Simeonova L, Diplomacy of the Letter and the Cross: Photios, Bulgaria and the Papacy, 860’s-880’s, Amsterdam 1998. S i m i c z i j e w K., Macedońska liryka ludowa, Warszawa 1976. S i m i c z i j e w К., Pieśń hajducka Słowian Południowych, Wrocław 1985. Simon J., Chorography reconsidered. An alternative approach to the Ptolemaic definition, [in:] Mapping
Medieval Geographies. Geographical Encounters in the Latin West and Beyond, 300-1600, Cambridge 2013, s. 23-44. Skowronek M., Palaea Historica. The Second Slavic Translation: Commentary and Text, Łódź 2016. Slade D.M., Arabia Haeresium Ferax (Arabia Bearer ofHeresies): Schismatic Christianity’s Po tential Influence on Muhammad and the Qur’an, ATI 7.1, 15, 2014, s. 43-53. SophoulisP., Byzantium and Bulgaria, 775-831, Leiden-Boston 2012. Sorin N., In circuitu tenuit. Dacia and Roman Geographical Knowlegde, ENap 21, 201г, s· 37-49· Spinei V., The Great Migrations in the East and South East ofEuropefrom the Ninth to the Thirteenth Century, transi. D. Bădulescu, Cluj-Napoca 2003. Spinéi V., The Romanians and the Turkic Nomads North ofthe Danube Deltafrom the Tenth to the Mid-Thirteenth Century, Leiden-Boston 2009. Sprenger A., Aus Briefen an Prof. Fleischer Von Dr. Sprenger, ZDMG 7, 1853,5.412-415. Sprenger A., Das Leben und die Lehre des Mohammad, t. I-III, Berlin 1861-1865. Sprenger A., Mohammad’s journey to Syria and Professor [F.L.] Fleischer’s opinion thereon, JASB 21, 1852, s. 576-592. Stadler P.,Avar Chronology Revisited, and the Question ofEthnicity in the Avar Qaganate, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 47-82. Starowieyski M., Rola M.,Synod wElwirze. Wstęp -przekład, WSI ' з, 198 5/1990, s. 183-205. Stepanov Ts„ From ‘Steppe’ to Christian. Empire, and Back: Bulgaria between 800 and 1100, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars,
Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F.Cur t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 363-377.
336 Bibliografia Stepanov Ts., Imagining Byzantiumfrom Dysis. Some "Topoľ in Bulgarian Apocalyptic Litera ture, iith~iļth Centuries, [in:] Византия в собствените й очи и в очите на Другите, eds. В. Вачков а, А. Миланова, Цв. Степанов, София 2007, s. 108-118. Stepanov Ts., Periphery as Universe, Bsl 59.x, 1998,5.147-154. Stepanov Ts., Waitingfor the End ofthe World: European Dimensions, 950-1200, LeidenBoston 1019. Stephenson R, Byzantine conceptions of Otherness after the annexation ofBulgaria (1018), [in:] Strangers to Themselves: the Byzantine Outsider, ed. D.C. S m y t h e, Aldershot 1000, s. 145-157. Stephenson P„ Byzantine policy towards Paristrion in the mid - eleventh centaury: another interpretation, BMGS 13,1999, s. 43-66. Stephenson R, Byzantium’s Balkan frontier. A political study ofthe Northern Balkans, 9001204, Cambridge 1000. Stephenson R, The Byzantine Frontier at the Lower Danube in the Late Tenth and Eleventh Century, [in:] Frontiers in Question: Eurasian Borderlands, 500-1700, eds. D. Power, N. S t a n d e n, Houndsmill-Basingstoke 1999, s. 80-104. S tern S.M., Quotations From Apocryphal Gospels in ‘AbdAl-Jabbār,JYS 18.1, 1967, s. 34-57. Stiernon h.,Les origins du Despotat d’Epire. A propos d’un livre recent, REB 17, 1959, s. 90116. Stoyanov Y., The Other God. Dualist Religions from Antiquity to the Cathar Heresy, New Haven 1010. Strässle P.M., Krieg und Frieden in Byzanz, В 74,1004, s. 11 о-119. Strässle P.M., Krieg und Kriegsfürung in Byzanz. Die Kriege Kaiser Basileios II. Gegen die Bulgaren (976-1019), Köln 1006. Stro u m s a S., On Jewish
Intellectuals who converted to Islam in the Early Middle Ages, [in:] The Jews ofMedieval Islam. Proceedings ofan International Conference held by the Institute of Jewish Studies, University CoUege, ed. F. D a n i e 1, London, 1991, s. 179-197. Strzelczyk J., Gerwazy z Tilbury. Studium z dziejów uczonościgeograficznej w średniowieczu, Wroclaw-Warszawa-Kraków 1970. S w o b o d a W., Kontynuacja Georgiosa, [in:] SSS, t. II, s. 468. Swoboda W., Skopje, [in:] SSS, t. V, s. 130-131. S wo b o d a W., Solun, [in:] SSS, t. V, s. 336-340. S w o b o d a W., Symeon Logotheta, [in:] SSS, t. V, s. 506-507. Swob o da W., Mo lè W., Ochryda, [in:] SSS, t. III, s. 451-456. S z á d e c zky-K a r d o s s S., Avarica. Uber die Awarengeschichte und ihre Quellen, Szeged 1986. Szilágyi К., A prophet likeJesus? Christians and Muslims debating Muhammad s death, JSAI 3 6,1009, s. 131-171. S z і 1 á g y i K., Muhammad and the Monk: The Making ofthe Christian Bahiti. Legend, JSAI 3 4, 1008, s. 169-114. S z і 1 á g y i K., Resurrection and Ascension ofMuhammad, [in:] Encyclopedia ofthe Bible and Its Reception, t. II, Berlin-New York 1009, kol. 889-900. Talbert R.J.A., Rome’s World. The PeutingerMap Reconsidered, Cambridge 1010. T [a 1 b o t] A.M., Chalkokondyles, Laonikos, [in:] ODB, 1.1, s. 407. T[a 1 b o t] A.M., K [a z h d a n] A., Epiros despoiate of [in:] ODB, 1.1, s. 716-717. T alisD.L., Из истории русско-корсунских отношений, BB 14,1958,5.103-115.
Bibliografia 337 Ta r t a r G., Dialogue idamo-chrétien sous ե califeal-Md'тйп (813-834): les ¿pitres däl-Hashimi et däl-Kindi, Paris 1985. Ta x i d i s I., Ekphraseis ofpersons with deviatonal behavior in Constantine Manasses’ Synopsis ChrOnike,Bvlļ „ZQI~I, S. 145-159 Taylor D.G.K., The Disputation between a Muslim and a Monk ofBêt Hãlê: Syriac Text and Annotated English Translation, [in:] Christsein in der islamischen Welt: Festschriftfür Mar tin Tamcke zum 60. Geburtstag, eds. S.H. Griffith, S. Grebenstein, Wiesbaden 2015, s. 187-141. Theodorescu R., Roumains et Balkaniques dans la civilisation sud-est européenne, Bucarest Ï999. Theodosius II. Rethinking the Roman Empire in late Antiquity, ed. Ch. Kelly, Cambridge 1013. Thiele G., Antike Himmelsbilder. Mit Forschungen zu Hipparchos, Aratos und seinen Fortsetzem und Beiträge zur Kunstgeschichte des Sternhimmels, Berlin 1898. ThomasD., Changing Attitudes ofArab Christians towards Islam, Trans zz.i, 1005, s. 10-14. Thomson RW., Armenian Variationson the Bakira Legend, HUS 3/4.1,1979/1980, s. 884895. Thomson R.W., Muhammad and the origin ofIslam in Armenian literary tradition, [in:] Ar menian Studies/Etudes arméniennes in memoriam HaigBerbérian, ed. D. K o u y m j i a n, Lisbon 1986, s. 819-858 [=idem, Studies in Armenian Literature and Christianity, Aldershoti994]. T h u r n H., Ioannes Skylitzes, Autor und Werk, [in:] Ioannes Scylitzes, Synopsis historiarum, ree. idem, Berolini-Novi Eboraci 1973,5. VII-LVI. Todorova M., Bałkany wyobrażone, tlum. P. Szymor, M. Budzyńska, Wołowiec 1008. Tolan J.V., The Saracens. Islam in
the Medieval European Imagination, New York iooi. Topolski J., Problemy metodologiczne korzystania ze źródeł literackich w badaniu historycznym, [in:] Dzieło literackiejako źródło historyczne, red. Z.Stefanowska, Warszawa 1978. Totomanova A.M., The Chronicle ofTheophanes the Confessor in the Slavic Tradition, TM 19,1015, s. 107-135. Traina G., Mapping the world under Theodosius II, [in:] Theodosius II. Rethinking the Roman Empire in late Antiquity, ed. Ch. Kelly, Cambridge 1013,s. 155-171. Treadgold W, A History ofthe Byzantine State and Society, Stanford 1997. Treadgold W., The Chronological Accuracy ofthe Chronicle ofSymeon the Logothetefor the Years 813-843, DOP 33, 1979, s. 157-198. Troupeau G.,Al-Kindī, Abdal-Masih, [in:]El, t. V. 110-111. Tsibransk a֊K o s t o v a M., Paulicians Between the Dogme and the Legend, SCer 7, 1017, s. 119-163. Tur lej ]., Justyniana Prima. Niedoceniony aspekt polityki kościelnej Justyniana, Kraków 1011. Tu r 1 e j S., Konflikt ikonoklastyczny a problem jurysdykcji nad Illyricum, ZNUJ. SRel 19, 19 96, s· ЗЗ-37· Tu r 1 e j S., The Chronicle ofMonemvasia. The migration ofthe Slavs and church conflicts in the Byzantine sourceflom the beginning ofç‘h century, Cracow 1001. Uhden R., Die Weltkarte des Martianus Capella, Mn, tertia series, 3, 19 3 6, s. 97-114. Uhden R., Specimen terrae, Ländermaße eines unbekannten Geographen aus dem 1. Jahrhun dert n.Ch., PctM 77.5/6, 1931, s. 118-119.
338 Bibliografia Uhden R., Zur Herkunft und Systematik der mittelalterlichen Weltkarten, GZ 37, 1931, s. 321-340. Upsher Smith R., “Nobilissimus" and Warleader: The opportunity and the necessity behind Robert Guiscards Balkan expeditions, В 70, 2000, s. 507-526. VachkovaV., Danube Bulgaria and Khazaria as Part ofthe Byzantine 'oikoumene’, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 339-362. Vasary I., Cumans and Tatars. Oriental Military in the Pre-Ottoman Balkans, 1183-1363, Cambridge 2005. Vasiliev A.A., Byzance et les Arabes, t. II, Bruksela 1950. Va v ř í n e к V., Great Moravia between Byzantium and the Latin West, [in:] ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ: К γο-летию академика Г.Г. Аитаврина, ed. Б.Н. Флор я, Москва 1999, s. 39-55. Vidier К., La mappemonde de Théodulfet la mappemonde de Ripoll (IXe-XIe sièck), BGHD 26.3, 19u, s. 285-313. Vidier A., Sources sénonaises d’une chronique de Saint-Victor de Marseille, BSNAF [36], 1907, s. 320-321. Viré G., Quelques réflexions sur études d’une tradition manuscrite, [in:] Rencontres avec l’anti quité classique. Hommages àJean Cousin, Paris 1983, s. 249-258. Wasilewski T., Macedońska historiografia dynastyczna X w. jako źródło do dziejów Bizan cjum w latach 813-863, SŹ 16,1971, s. 59-83. WasilewskiT., Niš, [in:] SSS, t. III, s. 402-403. Wasilewski T., Stefan Vojislav de Zahumlje, Stefan Dobroslav de Zeta et Byzance au milieu duXIesiècle, ZRVI13,1971,5.109-126. We b e r E., Tabula Peutingeriana: Codex Vindobonensis 324, Teil [II] :
Kommentar, Graz 1976. We e b P., The Familiar and the Fantastiem Narratives ofMuhammad’s Ascension to th e Heavenly Spheres, MES 2012, s. 1-17 http://dx.doi.org/ 1080/1475262X.2012.726575. White R., The middle ground. Indians, empires and republics in the Great Lakes region, 16501813, Cambridge 1991. Wierzbiński Sz., U boku bazyleusa. Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w., Łódź 2019. Williams R.R., An Analysis ofthe SupernaturalArchetype ofthe Prophet Muhammad as Found in the Sira/Ta’rikh and Tafsir Works ofal-Ţabariandlbn Kathir, PhD thesis on-line https:// central.bac-lac.gc.ca/.item?id=TC-QMM-108 948 op=pdf app=Library Wilmart A., Codices Reginenses latini, I: Codices 1-230, Città del Vaticano 1937. W i 1 m a r t A., La composition de la petite chronique de Marseiüejusqu’au début du XIIIe siècle. (Regin. Lat. 123), RBén 45.2, 1933,5. 142-159. Wokół renesansów. Debata metodologiczna przeprowadzona 4-3 kwietnia 2011 r., [in:] Bizancjum a Renesansy. Dialog kultur. Dziedzictwo antyku. Tradycja a współczesność, red. M. J a nocha, A. Sulikowska, I. Tatarova et aí., Warszawa 2012, s. 101-112. Wo 1 f K.B., The Earliest Latin Lives ofMuhammad: Texts and Contexts, [in:] Conversion and Continuity: Indigenous Christian Communities in Islamic Lands: Eighth to Eighteenth Cen turies, eds. M. G e r ve r s, R.J. В i kh a z i, Toronto 1990, s. 89-101. Wо 1 i ή s k a T., Elity chrześcijańskie wobec islamu (VI1-Х w.), VP 64, 2015, s. 529-5 67. W о 1 s k a-C onus W., Deux contributions à l’histoire de la géographie, TM 5, 1973, s. 259279.
Bibliografia 339 Woodward D., MedievalMappaemundi, [in:] The History ofCartography, voi. I: Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, eds. J.B. Harley, D. Woodward, Chicago-London 1987, s. 187-370. W oodward D., Reality, Symbolism, Time, and Space in Medieval World Maps, AAAG 7 5.4, 1985, s. 510-511. Wüstenfeld H.F., Nachträgliches über Bakira, ZDMG 9,1855,5.799-800. Xhufi P., La „debizantinizzazione” delÄrbanon, [in:] The Medieval Albanians, Athens 1998, s. 59-77· Yu r e t i c h L., Introduction, [in:] The Chronicle ofConstantine Manasses, translated with com mentary and introduction by e a d e m, Liverpool 1018, s. 1-17. Z a 1 e w s k a-L o r k i e w i c z K., Ilustrowane mappae mundi jako obraz świata. Średniowiecze i początek okresu nowożytnego, Warszawa 1997. Zawadzki K., Die Anfänge des „Anathema1 in der Urkirche, Teil 1. Statusįjuaestionis, VP 18, 1008, s. 1313-1334; Teil 1. Anhaltspunktefür das Anathem in Neuen Testament, VP 19, 1009, s. 495-510; Teil 3. Anatehmatisierungspraxis in der Schriften der Apostolischen Väter und im apokryphen Korintherbrief, VP 30,1010, t. 54, s. 711-766. Z h i v k o v B., Khazaria in the Ninth and Tenth Centuries, Leiden-Boston 1015. Žiaka A.G., Le regard que port la recherche grecque contemporaine sur la découverte de l’islam par le monde byzantin (VIIIe-XIVes.), GERI 5/6,1001/1003, s. 119-141, Zlatarski V.N., Geschichte der Bulgaren, 1.1, Von der Gründung des bulgarischen Reiches bis zur Türkenzeit (6уд-і1дб), Leipzig 1918. Z n o s к o A., Kanony Kościoła Prawosławnego, 1.1 w 3 częściach, Hajnówka
1000. *** L a m p s i d i s O., Ειςαγοιγη, [in:] Constantini Manassis Breviarium Chronicum, rec. O. Lampsidis, vol. I, Athenis 1996, s. XI-CLIX. Tserebelakis G.T., O Νικηφόρος Φωκάς και η απελευ^έρωοη της Κρήτης από τους Αραβες (дбі μ.Χ.), Thessalonike 2009. *** Ангелов Π.,България и българите в представите на византийците, София 1999. Ангелов П., Българската средновековна дипломация, София 1988. Ангелов П., Цар Самуил в представите на византийците, [in:] Европейският югоизток през втората половина на X -началото на XI век. История и култура, със. В. Г ю з е лев, Г.Н. Николов, София ιοί5, s. 158-165. Андреев И., Йоан Екзарх и някои въпроси във връзка с наследяването на царската власт в средновековна България, [in:] Преславска Кижовна Школа, 1.1, Изследвания и матери али, със. М. Тихо в а, П. Димитров, София 1995,5. 308-316. Анисимова Т.В., Хроника Георгия Амартола в древнерусских списках XIV-XVII вв., Мо сква 2009.
Bibliografia 340 Антология памятников литературы домонгольского периода в рукописи XV в. Софийский сборник, eds. Г.С. Баранкова, Н.В. Савельева, О.С. Сапожникова, МоскваСанкт-Петербург гоіз. Ар у т ю н о в а-Ф и д а н я н В., Византия и Армения в Х-ХП вв.: зона контакта, [in:] Византия между Западом
и Востоком, ed. Г.Г. Литаври н, Санкт-Петербург 1999, s. 380-408. Арутюнов а-Ф и д а н я н В ,,Κ вопросу об основных характеристиках контактной зоны, [in:] Контактные зоны в истории Восточной Европы: Перекрестки политических и культурных взаимовлияний, ed. А.М. Некрасов, Москва 1993, s. 41-61.
Атанасов Г., Анонимные византийске фоллисы класса „в“и нашестве печенегов в Добруджу 1036 г., SPI 6, 1999, s. 11 i-i гг. Атанасов Г., Тервел, хан на българите и кесар на Византия, Силистра гоо4. Баранов И., Таврика в эпоху раннего средневековья, Киев 1990. Бартикян Р. М., Петр Сицилийский и его
История павликиан, В В і8, 1961,s. згз-358. БешевлиевВ., Първобългарите. Бит и култура, София 1981. Божилов Ив., Изток и Запад в европейското Средновековие, [in:] Средновековна хри стиянска Европа: Изток и Запад. Ценности, традиции, общуване, eds. В. Г ю з е л е в, А. Милтенова, София гоог,s.
307-3іг. Божилов Ив., История на средновековна България, vol. I, Варварска България, Пловдив гоі7· Божилов Ив., Културата на средновековна България, София 1996. Божилов Ив., Раждането на средновековна България (чова интерпретация), ИП 48. i /г, 199г, s. 3-34. Божилов И., Гю з е л е в В., История на
Добруджа, t. II, Варна гоо4. Божилов И., Гю з е л е в В., История на среднежековна България, VII-XIV век, София
1999· Бондач А.Г., Иоанн Зонара, [in:] Православная энциклопедия, է. XXIV, Москва гою, s. гзо-гбі. Бояджиев Ст., Архитектурата на българите от VII до XIV век (в три тома), 1.1, До християнска архитектура, София гоо8. ВаклиновС., Формиране на старобългарската култура VI-ΧΙ век, София 1977. Ваклинова
М., Велики Преслав - някои пластични идеи вукрасата на сградите му, ПБА г, 1993, s. 40-51. Ваклинова М., Дворците на средновековна България, [in:] България iļoo. Институции и държавна традиция, vol. II, ed. Ев. Б у ж а ш к и, София 198г, s. 255-263. Ваклинова М., Материали и производство на
преславската каменна пластика, Пр.Сб 5, 1993, s. 68-юо. Ваклинова М., Някои особености на скулптурно-декоративната практика във Велики Преслав през ІХ-Х век, [in:] Древнерусское исскуство. Балканы. Русь, eds. А.И. Комеч, О.Е. Ет и н r о в, Санкт-Петербург 1995, s. 14г-16г. В а с и ле в с к и й В.Г.,
Византия и Печенеги 1048-1014, ЖМНП іб4.г, 187г, s. 116-165, 243-331 [=idem, Труды, 1.1, Санкт-Петербург 1908, s. 1-175]. Васильевский В. Г., Хроника Аогофета на славянском и греческом, BB 2,1895,5.78-151. В а ч к о в а В., Понятието „Запад”в историческата аргументация на средновековна Бълга рия,
SB 25, 2006, s. 295-303.
Bibliografia 341 Великие Минеи Четьи, собранные всероссийским митрополитом Макарием. Сентябрь, дни 14-24, Санкт-Петербург 1869. Византия между Западом и Востоком, ed. Г.Г. Литаври н, Санкт-Петербург 1999. Войников Ж., Титли и имена в Първата българска държава. Сравнителен анализ, Вели ко Търново го
18. Горина Л.В., Болгарский хронограф и его судьба на Руси, София 200 5. Гю з е л е в В., Средновековна България и Западна Европа (ІХ-ХІ в.), [in:] България і joo. Ин ституции и държавна традиция, vol. Il, ed. Ев. Б у ж а ш к и, София 1982, s. 271-284. Гю з е л е в В., Съчинения в s тома, vol. III,
Папството и българите през Средновековието, София 2013. Данчева-Василева А., Западноевропейската политика на средновековна България през ІХ-ХІвв., Стар i, 1999, s. 69-79. Д e ч e в Д., Отговорите на папа Николай по допитванията на българите, София 1922. Д ж у р о в а А., noo години българска
ръкописна книга. Фрагмент и миниатюра, София 1981. Д ж у р о в а А., Въведение в славянската кодикология. Византийският кодекс ирецепцията му сред славяните, София 1997. Димитров X., България и помадите до началото на XI век, Пловдив гои. Димитров X-, Българо-унгарски отношения през Средновековието,
София 1998. Димитрова Д., Някои наблюдения върху литературните особености на апокрифа „ Сло во за Адам и Ева'', СЛ 11,1982, s. 56-66. Д ь о п м а н Х.-Д., Значението на България за разделянето на източното и западното хри стиянство. Принос към историята на Фотиевата схизма, прев. Р.П. Ч о л а к о
в, Со фия 2018. Дончев а-П е т к о в а Л., Одърци. Некрополи от XI век, t. II, София 2005. Д у й ч е в
И., Същинското значение на името мокрое у Анна Комнена, [in:] idem, Българ ското средновекови, София 1972. Европейският югоизток през втората половина наХ-началото наХІвек. История и култу ра, със. В. Гю з е л е в, Г.Н. Николов, София 2015. Иванов С.А., Полемическая направлетост «Истории» Ава
Диакона, ВВ 43,1982, s. 74-80. Иванов а-М авродиноваВ., За украсата на ръкописите от Преславската книжовна школа, Пр.Сб i, 1968, s. 80-124. Иванов а-М авродинова В., Украсата на старобългарските глаголически ръкописи, Изк 15.7,1965, s. 10-16. Инков а М., Аварски иновации в старобългарската култура?,
[in:] Проф. д.и.н. Стан чо Ваклинов и средновековната българска култура, eds. К. Попконстантинов, Б. Борисов, Р. Костова, Велико Търново 2005, s. 99-112. Іосиф ієромонах, Опись рукописей перенесенных из библиотеки Иосифова монастыря в библиотеку Московской Духовной академии, Москва 1882. И с т р и
н В.М., Книги временыя и образныя Георгия Мниха. Хроника Георгия Амартола в древнем славянорусском переводе. Текст, исследование и словарь, 1.1, Петроград 1920. Ист р и н В.М., Хроника Иоанна Мололи в славянском переводе, ed. М.И. Чернышева, Москва 1994. Жаркая В.Ю. Несколько замечаний о сложных
эпитетах у Константина Манассии, АДСВ 44, 2016, s. 178-190.
342. Bibliografia Златарски B.H., История на българската държава през средните векове, t. Li, Първо Бъ лгарско Царство. От славизацията на държавата до паднетона Първото Царство, София 192.7, t· И, България под византийско владичество (1018-1187), София 1934, t. III, Второ Българско Царство.
България при Асеневци (1187-1280), София 1940. КажданА.П., Хроника Симеона Логофета, BB 15,1959, s. 125-143. К и ф а л о в М., Зароди возрождение новой болгарской словесности или науки. Сочинение или книжица русского историописателя Венелина, Москва 1838. К л о с с Б.М., К вопросу о происхождении
Еллинского летописца второго вида, ТО ДРЛ 27, 197г, s. 370-379. К л о с с Б.М., Никоновский свод и русские летописи ХѴІ-ХѴІІ вв., Москва 1980. Князький И.О., Византия и кочевники южнорусских степей, Санкт-Петербург 2003. Козлов С.А., Византиская традиция о последней византино-печенежской войне,
[in:] Международный альманах іо, ed. С.В. Кондратьев, Тюмень 2011, s. 7-22. Лавров П., Югославянская переделка Зонары, ВВ 4, 1897, s. 45 2-460. Литаврин Г.Г., Геополитическое положение Византии в средневековом мире в VII—XII вв., [in:] Византия между Западом и Востоком, ed. Г.Г. Литаврин, Санкт-
Петербург 1999, s. 11-47. Литаврин Г.Г., Кекавмен и его поучение, [in:] Советы и рассказы Кекавмена. Поучение византийского полководца з XI века. Подготовка текста, введение, перевод и коммен тарий Г.Г. Литаврин, ’Санкт- Петербург 2003,s. 13-131. Литаврин Г.Г., Принцип наследвенности власти в
Византии и в Болгарии в., [in:] Славя не и их соседи, 1.1, Москва 1988, s. 31-33. Максимов Ю.В., Византийские сочинения
об исламе, Москва 2012. Маринов К., Как трябва да се водят планински сражения. Препоръки в някои византий ски и антични стратегикони, BMed 4/5,2013/2014,5. 363-381. Маринов К., Преминаването на планинските проходи според византийските и някои антични трактати за военното изкуство, [in:] Българско
средновековие: общество, власт, история. Сборник в чест на проф. д-р Милияна Каймакамова, ред. Г.Н. Нико лов, София 201 з, s. 205-220. Маринов К., Разузнавачи, шпиони, предатели. Значение на разузнаването при действия та на византийските войски в планинска местност (VI-ΧΙ в.), BMed 7,2016, s.
351-371. М а т а н о в X., В търсене на средновековното време. Неравният път на българите (VIIXVв.), София շօ 14. М а т а н о в X., Средновековие и българска историческа съдба, Ист i, 1993,5. 36-43. Матвеенко В.,Щеголева Л., Временник Георгия Монаха (Хроника Георгия Амартола). Русский текст,
комментарий, указатели, Москва 2000. M а x а л о в С.Н., Концепция мира в политической идеологии Византии первой половины X в.: Николай Мистик и Феодор Дафнопат, [in:] Византия и средниевековый Крым, Симферопол 1995, s. 19-3 J. Мещерский Н.А., Источники и состав древней славяно-русской переводной
письменно сти ІХ-ХѴвв., Ленинград 1978. Миланова А., Българско средновековие в образи, vol. Լ Зооморфна каменна пластика от VIII до XIVвек, София 2017. Миланова А., Каменната пластика в средновековна България между Византия и Запад на Европа, SB 32, 2017, s. 203-226.
Bibliografia 343 Милтенова А., Текстологически наблюдения върху два апокрифа: Апокрифен цикъл за кръстното дърво, приписван на Григорий Богослов, и апокрифа за Адам и Ева, СЛ 11, 1982,s. 35-53. М и н а е в а О., Ранносредновековното българско изкуство и пътят на коприната: бележки към проблематиката
и изследванията в българската наука, МИФ 15, 2010, s. 106132. Михеев В., I[одонье в составе Хазарского каганата, Харьков 1985. Момчилов Д„ Култура и политика на Първото българско царство в Североизточна Тра кия, Варна 2007. Момчилов Д., Опит за демографска характеристика на Североизточна Тракия
VII-X век, [in:] Проф. д.и.н. Станчо Бакланов и средновековната българска култура, eds. К. Попконстантинов, Б. Борисов, Р. Костова, Велико Търново 2005, s. 305-309. Момчилов Д., Приемственост и противопоставяне в Северна Тракия до IX век (Архе ологически наблюдения и бележки върху религиозното,
политическото и културното развитие), [in:] Средновековният човек и неговият свят. Сборник в чест на γο-та го дишнина на проф. д.и.н. Казимир Попконстантинов, ed. P. К о с т о в а, Велико Търно во 2014, s. 141-148. Мутафчиев П., Изток и Запад в европейското средновековие, [in:] idem, Изток и Запад
в европейското средновековие. Избрано, ed. В.Мутафчиева, София г 99 3, s. Г25-158. Мутафчиев П., Книга за българите, ed. В. Гю з е л e в, София 1987. Муцопулос Н., Базъликата „Свети Ахилий” в Преспа (Един исторически паметник - светиния), Пловдив 2007. Николов А., Между Рим и Константинопол. Из
антикатолическата литература в Бъ лгария и славянския православен свят (ХІ-ХѴІІвв.), София, zoi6. Николов
Г.Н., Българският цар Самуил, София 2014. Николов Г.Н., Византийско коварство и българско предателство, 1019-1018, КЧ 22, 20l6, s. 71-88. Николов Г.Н., Смъртта на бъгарския цар Борис II (969-971, 1978), [in:] Изследвания в памет на проф. Д-р Георги Бакалов (1943-2012), София 2017, s. 250-257.
НиколоваС., Исторически съчинения в българската литература през IX-XII вв., [in:] КМЕ, vol. I, s. 129-138. Острогорский Г., Славянский перевод хроники Симеона Логофета, SK5,1932,5.17-37. Павлов П., Векът на цар Самуил, София 2014. Павлов П., Кракра, [in:] Й. А н д p e е в, И. Л а з а р о в, П. П а в
л о в, Кой кой е в средно вековна България, София 2012, s. 404-405. Павлов П., Куманите в обществено-политическия живот на средновековна Българи (ii86 ֊ началото на XIVвек), ИП46.7, 1990, s. 16-26. Пиотровская E.K., Летописец вскоре патриарха Никифора, [in:] Словарь книжников и книжности Древней
Руси (XI - первая половина XIV в.), ed. Д.С. Лихачев, Ленин град 1987, s. 231-234. Пле т н е в а Св., От кочевий к городам. Салтово-Маяцкая культура, Москва 1967. Пле т н е в а Св., Очерки хазарской археологии, Москва-Иерусалим 2000. Попов И.Н., Иоанн Малала, [in:] Православная энциклопедия, t.
XXIV, Москва 2010, s. 437-443-
344 Bibliografia Π p и м о в Б., Византия, Франкската империя и България, ИП 37.3/4,1981,5. 203-212. РашевР., Българската езическа култура VII-IX век, София 2008. Р а ш е в Р., Поселищният живот в Северна Тракия през ранното Средновековие, [in:] Севе роизточна Тракия и Византия през IV-XIV век, ed.
Д. Овчаров, София-Сливен 1993, S. IOI-I l6. РашевР., Тронната палата в Плиска, ППре 8, 2000, s. 35-43. РоманчукА.І., „ Слои разрушения X в." в Херсонесе fК вопросу о последствиях корсунсково похода Владимира), ВВ 50,1989,5.182-188. Российская государственная библиотека. Научно-исследовательский
отдел рукописей. Фонд № у8. Собрание рукописных книгЕ. Е. Егорова. Описание, t. II, ХІѴ-ХІХ вв., eds. И.В. Ле в очкин, Т.В. Анисимова, Москва 2014. С а л м и н а М.А., Хроника Константина Манассии как источник Русского хронографа, ТОДРЛ 32,1978, s. 279-287. Симеонова Л., Крепостта Видинис/Бдин и
„завръщането на Византия на Дунава": ре ализация и крах на една имперска мечта, SB 3 2, 2017, s. 61 -9 3. Сковронек M., Замечания о наименовании малоазиатских богомилов в византийских и славянских источниках, Pbg4o.4, 2016, s. 27-40. Славова Т., Библейски преводи в България през Xвек, [in:] История
на българската сред новековна литература, съст. А. Милтенова, София 2008, s. 100-103. Снегаров И., История на Охридската архиепископия, 1.1, От основаването й до завла дяването на Балканския полуостров от турците, София 1924 (reprint z 199 5 r.). Среднеболгарский перевод Хроники Константина
Манассии в славянских литературах, eds. Д.С. Лихачев, И.С. Д у й ч е в, София 1988. Срезневский В.И., Симеона
Метафраста и Логофета описание мира от бытия и летовниксобран от различных летописец. Славянский перевод Хроники Симеона Логофе та с дополнениями, Санкт-Петербург 1905. Станилов С., Художественият метал на българското ханство на Дунае (ѴИ-ІХ век), София 2006. Степанов Цв., България между 822 г. и
края на XI в.: „разбуждането”на един традици онен образ, [in:] Mediaevalia Christiana: Власт - Образ - Въобразяване, eds. Г. К а з а ков, Цв. Степанов, София 2005, s. 182-199. Степанов Цв., В очакване на Края: европейски измерения ок. js о - ок. 1200, София 2016. Степанов Цв., Власт и авторитет в
ранносредновековна България (VII - cp. IX в.), Со фия 1999. Стоянов Ђ., Куманите в българската история (XI-XIVвек), ИП 61.5/6, 2005, s. 3-25. С т о я н о в В., Куманология. Опит за реконструкция, София 2006. Съботинов А., България при цар Самуил и неговите наследници (руб-іоіЗ г.), m. I, Из вори и
литература (опит обобощение), София 2008. Творогов О.В., Древнерусские хронографы, Ленинград 1975. Творогов О.В., Летописец Еллинский и Римский, [in:] Словарь книжников и книжно сти Древней Руси (вторая половина ХІѴ-ХѴІв.), ed. Д.С. Л и х а ч е в, т. II, Ленинград 1989, s. 18-20. Творогов О.В.,
Материалы к истории русских хронографов, г. Софийский хронограф и „Хроника ИоаннаМалалы", ТОДРЛ 37,1983, s. 188-221.
Bibliografia 345 Творогов O.B., Паралипомен Зошры. Текст и комментарий, [in:] Летописи и хроники. Но вые исследования, гоод-гою, ed. О.Л. Новикова, Москва-Санкт-Петербург іо г о. Творогов О.В., Хроника Георгия Амартола, [in:] Словарь книжников и книжности Древ ней Руси (XI - первая половина
XIVв.), ed. Д.С. Лихачев, Ленинград 1987, s. 46947°· То д о р о в Т., България през втората и третата четвърт на X век: политическа исто рия, София 2006 [niepublikowana dysertacja doktorska]. Тодоров Т, Владетелският статут и титла на цар Петър Iслед октомври 727 г. : писме ни сведения и
сфрагистични данни (сравнителен анализ), [in:] Юбилеен сборник. Сто години от рождението на д-р Васил Хараланов (1707-2007), Шумен 2.008, s. 93-108. ТомовТ.,Ключ 1014,София 2015. Тотоманова А.М., Атанасова Д., Станиславов Чети-Миней, 1.1, Издание на тек ста, София 2018. Тъпкова-Заимова Ъ., Долни
Дунав - гранична зона на византийския Запад. Към исто рията на северните и североизточните български земи, края наХ-ХШ вв., София 1976 Хиляда години от битката при Беласица и от смъртта на цар Самуил (1014-2014), ред. B. Гю з ел е в, Г.Н. Николов, София 2015. Хрониката на Константин Манасси. Зората
на българска епика, ed., прев. И. Буюклие в, исторически комментар И. Б о ж и л о в, София 1992. Флеров В., „Города” и „замки” Хазарского каганата. Археологическая реальность, Москва-Иерусалим 2011. ФлероваВ., Образы и сюжеты мифологии Хазарии, Москва-Иерусалим zoo 1. Ч о б а н о в Т., Свещените
дворци на българските канове, София 2008. Шапкарев К.А., Сборник от български народни умотворения, eds. П. Д и и e к о
в, C. Стойков, 1.1,София 1968. Шахматов А. А., Толковая палея и русская летопись, вып. I, Санкт-Петербург 1904. Шиваров Н., Есхатологични акутни виждания и активности на Запад и на Балканите презХІ-ХІІвв., ГСУ.НЦСВПИД 98 (17), 2013, s. 121-136. Шиваров Н., Есхатологични представи в старобългарски писмени творения в края на първото хилядолетие. Характеристика и задачи в изследванията, [in:] Средновековна християнска Европа: Изток и Запад. Ценности, традиции, общуване, eds. В. Гю зе лев, А. Милтенова, София 2002, s. 291-304. Шиваров Н., За някои пророчески и апокалиптически есхатологични влияния в старобъ лгарската литература, [in:] Сборник в чест на проф. дфн Георги Данчев по случай 70-годишнината му. Международна научна конференция, Велико Търново, 13-14 декември 2002 г., ed. Д. К е н а и о в, Велико Търново 2004, s. 564-576. Щапов Я.Н., Византийское и южнославянское правовое наследие на Руси в ХІ-ХІП в., Мо сква 1978.
Indeks osobowy A Aaron Komitopul 38, 113, 204 Abd ar-Rahman ibn Abi Laila, uczony 156 Abel, postać biblijna 235, 236 Abraham, patriarcha biblijny 37,206 Abu Bakr, kalif 137 Abu Talib ibn Abd al-Muttalib, wuj Maho meta 250, 263 Adam, postać biblijna 40, 234-236 Ademar z Monteil, bp 50 Afrodyta, bogini 22, 23, 41, 283, 287 Agnellus z Rawenny, autor 69, 304 Aleksy 1 Komnen, cesarz 49, 56, 137, 142, 143 Alila, postać z folkloru 226 Al-Kindi, filozof 248 Antram, postać biblijna 204 Amr ibn al-As, wódz arabski 157 Andronik, brat cesarza Manuela I 212 Andronik III Paleolog, cesarz 3 3 Andrzej z Krety, hymnograf bizantyński 232 Angelina, postać z folkloru 225 AngebwPetyr ii8, 122 Angełow Grigor, postać z folkloru 228 Anna Komnena, autorka bizantyńska 56, 113,113,116,138, 141,142,143, 291, 304, 316, 319, 3Յ1 Anzelm de Toucy 5 2 Arătos, lekarz, poeta 62, 70, 337 Arystoteles, filozof 198 Astruc Charles 23, 24, 30, 316 Aszót, syn Taronitesa stratega Tesaloniki 117, 121 Atanazy Aleksandryjski, ojciec Kościoła, bp 238 Augustyn z Hipony, bp 198, 236 Azarikah, niewolnik 157 В Bahira (także jako Baeira, Jan, Naտար, Pakhyras, Rabban Sargis, Sargis, Sergiusz), mnich 10, 247-277, 294, 295, 310, 321, 323, 337 al-Baladuri Ahmad, autor arabski 153—161, 249, 304
Indeks osobowy 348 Baldwin I, łaciński cesarz Konstantynopola 5 2 BaunardLouis 65, 317 Bazyli I [Basil II]1, cesarz 23 Bazyli 1Լ cesarz 46-48, 54, 56, 99, 108, 109, 114, 116—118, 120, 122, 214, 216, 217, 314 Bazyli rektor, wódz bizantyński 137 Bazyli Wielki, bp, ojciec Kościoła 240 Beatus z Liébana, kartograf 81, 82, 96, 97, 100, 109, 327 Beda Czcigodny, autor 62-64, 84, 102, 103, 107, 109, 304 Bela III, król Węgier 51 Bela IV, król Węgier 148-151 BieL·iuskiJózef 153, 136, 260, 317 Błock C.J. 254, 237, 268, 318 Bonarek Jacek 112, 113, 116, 117, 122, 147, 318 Bonifacy z Monferrat, król Tesaloniki 31,52 Boran, królowa perska 282 Borys II, car bułgarski 114 Borys-Michał [Boris-Michael], chan bułgar ski 56, 169, 174 Bradford Brian C. 250—252,260,270,318 von den Brincken A.-D. 60, 64, 65, 67—70, 73, 77, 81, 82, 85, 90, 92, 96, 98, 101, 102, 318, 319 C Chadidża, żona Mahometa 38, 249, 251, 252, 256 Cham, postać biblijna 243, 244 Chosroes II, król perski 262, 280, 282 Chrelio, wojewoda Relio 222 Contessa Andreina 60, 61, 63, 72, 73, 77, 82, 83, 85, 87, 88, 91, 92, 97-100, 320 Cuissard Charles 65, 66, 321 Cyrus, król perski 191 Cyryl (Konstantyn), apostoł Słowian 47, 242, 245, 308 Czajka Henryka 219-221,223,230,321 1 W nawiasach [] umieszczone zosta ły imiona użyte՜ w tekście Ts. Stepanova, jeśli różnią się formą od użytych w innych tekstach. D Damian, mnich, folki. 223, 224 Daniel, prorok 174 Dawid, postać biblijna 115, 205, 232, 245 Demetriusz Chomatenos, teolog bizantyński 56, 57. Յ05 Detlefen Detlef 75, 76, 321 Dioklecjan, cesarz 18 Dionizy z Halikarnasu, autor grecki 213
Dojczin 222 Dzhurova Axinia 175 Dziekan Marek M. 153, 322 E Ebert Adolf 66, 322 Edson Evelyn 60-63, 72-74, 77, 8շ, 84, 85, 88, 91. 92 *98 99. 1օ8 109 Յ22 Efrem Syryjczyk, ojciec Kościoła 238 Einhard, autor 68, 69, 305, 306 Elena, postać z folkloru 225 Eliasz, prorok 10, 228 Englisch Brigitte 60, 61, 63, 73, 74, 77, 81, 82, 84-86, 88, 90, 92, 95, 97-100, 103, 109, 322 Epifaniusz z Cypru, bp 238, 284 Erinä, postać z folkloru 225 Eutymiusz Zygaben, teolog bizantyński 237, 238, 306 Ewa, postać biblijna 85, 235-238 F Fehér Géza 170 Filip Madżarin 222 Freeman Ann 67, 323 G Gābir, dziadek Ahmada al-Baladuriego 154 Gabriel, archanioł 38, 264, 276 Gabriel Radomir, car bułgarski 115, 122 GautierDalchéPatrick 60, 61, 63, 64, 66, 67, 70, 72-77, 82, 84-88, 90-92, 98-100, 108, 305, 311, 315, 323 Gedeon, postać biblijna 269 German II, patriarcha Konstantynopola 57, 310
Indeks osobowy Godfryd de Karytaena 52 De Goeje Michael Jan 154, 155, 157, 304, Зоб, 314, 320, 325 Gorina Ludmila 15 Gottheil Richard 248, 253, 254, 3x0, 323 Gouilkrdjean 23, 24, 30, 316 Griffith Sidney H. 248, 253-257, 259—261, 264, 270, 275, 305, 324, 337 Grzegorz Taronites, strateg Tesaloniki 117, 121 349 Iszojaw III, patriarcha Asyryjskiego Kościoła Orientu 281-283, 3°7 Iwanow Jordan 221 Izaak Komnen, cesarz 138,143 Izaak, postać biblijna 206 Izajasz [Isaiah], prorok 173, 174, 199, 200, 203, 204, 315 Izmael, postać biblijna 37, 206, 253, 260262, 271, 285 Izydor z Sewilli, bp, autor 62, 63, 83, 84, 109, 307 H Hagar, postać biblijna 244, 261 Harun ar-Raśzyd, kalif 154 Hauréau Barthélemy 66, 71, 324 Hektorović Petar, autor 220 Herakliusz, cesarz 46, 158-161, 282, 285 Herodot, historyk 23, 57,144 Hiob, postać biblijna 205 Hiszam ibn Muhammad ibn as-Sa’ib al-Kalbi, autor arabski 159 Homburger Otto 66, 67, 325 HomzaMartin 164, 325 Hubasz ibn Kajsa al-Kuszajri 159 Al-Husain ibn as-Aswad, uczony 156 Hyginus, pisarz 62 I Ibn Hiszam (Abu Muhammad Abd al-Malik ibn Hishām ibn Ayyùb al-Himyari), au tor arabski 249, 250, 271, 306 Ibn Ishak (Muhammad ibn Ishaq ibn Yasar ibn Khiyãr), autor arabski 249, 251, 252, 265, 271, 306 Ibn Kathir (Abū 1-Fidāh Ismā‘11 b. ‘Umar b. Katır), autor arabski 249, 306 Ibn Khurdadbeh, autor arabski 184, 188, 306 Ibn Sad al-Baghdadi (Abū ‘Abd Allah Muha mmad ibn Sa‘d ibn Manť al-Bahrī al-Hāshimī), autor arabski 249-251,307 Ibn Sahna al-Antaki, autor arabski 158 Irena, żona Andronika brata Manuela I 212 Ireneusz z Lyonu, bp 236, 28 5 Ismail ibn Alisz,
autor arabski 160 J Jagić VatrosUv 220 Jan Aleksander, car bułgarski 17, 213, 241 Jan Apokaukos, teolog bizantyński 57 Jan-Asen, car bułgarski 147 Jan Chrzciciel, prorok 200, 286 Jan Egzarcha, autor bułgarski 239 Jan, ewangelista 200, 203, 204, 284 Jan Geòmetres, autor bizantyński 114, 121, 307 Jan III Watatzes, cesarz 52 Jan II Komnen, cesarz 49, 143 Jan I Tzymiskes, cesarz 114, 117, 189, 190, 214, 216, 217 Jan Kontostefan, sebastos 212 Jankuta, junak 222 Jan Lidyjczyk, autor bizantyński 213 Jan Malałaś, autor bizantyński 14, 213 JanMauropus, bp 135, 150, 307 Jan Skylitzes, autor bizantyński 56,112-122, 128-132,134-136, 138,150,191, 307, 318, 327 Januda, postać z folkloru 226 Jan Władysław, car bułgarski 115 Jan z Antiochii, autor bizantyński 213 Jan z Damaszku, teolog bizantyński 10, 20, 22, 232, 256, 257, 266, 267, 271, 274, 279, 284-288, 307, 308 Jan Złotousty, bp 238, 240 Jan Zonaras, autor bizantyński 16, 17, 113118, 120-122,128,130-132,134, 136, 138, 139, 141, 213, 303, 308 Jazid ibn Abi Suljan, wódz arabski 158
Indeks osobowy 350 Јфгеуѕ Elizabeth 112, 211, 212, 322, 325 Jerzy Bardanes, teolog bizantyński 57, 58, 310 Jerzy Kedrenos, autor bizantyński 213 Jerzy Mnich, autor bizantyński 9, 14—16, 20-25, 30, 113, 116, 121, 213, 256, 303, 308, 309 Jerzy Synkellos, autor bizantyński 18 Jerzy św. 224—226 Jezus Chrystus 18, 38—40, 42—44, 63, 82, 95, 105, 149, 200, 201, 203—206, 235, 241, 249, 252, 266, 269, 270, 273, 279-281, 285, 286, 327 Jowan, postać z folkloru 225, 226 Juliusz Afrykańczyk, autor rzymski 18 Justynian I, cesarz 14, 45, 55, 252, 337 К Ka'bal-Ahbar 261, 273, 332 Kain, postać biblijna 235, 236, 238 Kalinika, manichejka 24, 41 Kalomena, postać biblijna 238 Kanaan, postać biblijna 244 Karaman, wódz Pieczyngów 135 Karol II Łysy, cesarz 69 Karol I Wielki, cesarz 68—70, 306 Kataleim, wódz Pieczyngów 135, 136 Katarzyna, córka Jana Władysława, cara buł garskiego 115 Kegen, wódz Pieczyngów 127, 130-134, 137. I44 150, 322 Kekaumen, Katakalon, autor bizantyński 47, 114, 116, 118, 119, 121, 137, 308, 327 Kennedy Hugh 154,155,326 Klemens Aleksandryjski, teolog 238 Klemens z Ochrydy, bp 245, 308 Konstans II, cesarz 160 Konstantyn Bardas, wódz bizantyński 191 Konstantyn Dragasz/Kostadin car, władca serbski 227 Konstantyn ГѴ, cesarz 24 Konstantyn I Wielki, cesarz 18, 70 Konstantyn IX Monomach, cesarz 131, 132, 134,136-138, 150 Konstantyn Manasses, autor bizantyński 10, 17, 122, 211-216, 308, 317, 325, 328, 331, 332 Konstantyn-Sylwian, herezjarcha 24, 41, 42 Konstantyn V [Constantine V], cesarz 172, 306 Konstantyn VII Porfirogeneta, cesarz 47, 54, 55, 127, 128, 142, 143, 146, 178, 179,
191, 192, 308, 309, 332 Konstantyn X Dukas, cesarz 139 Kosma Prezbiter, autor bułgarski 239 Kosma, przybrany brat Jana z Damaszku 284 Kosma z Majumy, hymnograf bizantyński 232 Krakras, wódz bułg. 117,118 Krum, chan bułgarski 115 Krystyna, królowa Szwecji 59, 61 Kupfer Marcia 60, 67, 70, 72, 77, 87, 328 L Al-Lait ibn-Sad ibn Abd al-Rahman al Fahmi al-Kalkaszandi, imam 160 Lampsidis Odyseus 212, 213, 308, 328, 339 Leitschuh Franz E 65, 328 Lekas, paulicjanin 141 Lemerle Paul 23, 24, 30, 46, 316, 328 Leon Diakon, autor bizantyński 112, 120, 180,181,185, 186,188,189, 310, 325, 328 Leon III, cesarz 267, 271, 309 Leon IV [Leo IV], cesarz 172 Leon Melissenos 120 Leon VI Mądry, cesarz 178-181, 183-192, 310 Liersch Karl 66, 3 28 Litavrin Gennadii G. 165 Lotar I, cesarz 69 Ludwik II Niemiecki, król wschodniofrankijski 69 Ludwik I Pobożny, cesarz 69, 70 Ł Łukasz, ewangelista 203
Indeks osobowy M Magdalina, postać z folkloru 225 Mahomet, prorok 9, 10, 13, 19-26, 28, 30, 37-41, 197, 198, 200-207, 209 21 ! 228, 242-244, 247-253, 255-259, 260-277, շ79 շ8ւ, շ85, 287, зоб, 319, Յշ4 Majmun al-Dżurdżumani, niewolnik 157 Makary, metropolita moskiewski 25 Makrobiusz, pisarz 62, 81, 82, 84, 93, 109 Maksimów Jurij 30 Manitius Max 66, 329 Manuel, dowódca floty bizantyńskiej za Kon stansa II 160 Manuel I Komnen, cesarz 49, 145, 212, 329 Marcin (Martinus), bp Rawenny 69 Marek z Toledo, autor 198 Marko Królewicz, postać z folkloru 220— 224, 227, 228, 230, 294 Maryja 38, 43, 202, 205 Al-Masudi (Abń al-Hasan ‘Ali ibn al-Husayn al-Mas udì), autor arabski 248 Matanov Khristo 164, 165, 168 Mateusz, ewangelista 199, 200 Al-Mawardi (Abū Шаѕап al-Măwardî), au tor arabski 249,251 Maysala (Maysarah), sługa Chadidży 251 Metody, apostoł Słowian 47, 55, 245, 308 Michał, archanioł [Michael the Archangel] 174 Յ5։ Mojżesz, patriarcha biblijny 38, 115, 202, 204, 205, 241, 243 Mokros ii5 Momcził 222 Mu’awija, kalif 159, 160 Murhabem (Mrhb), mnich 255, 259, 264, 271 Musa Kesedżija 222 al-Musta’in, kalif 154 al-Mutawakkil, kalif 154 al-Mutazz, kalif 155 N Nau François 255, 256, 331 Nestor, westarcha 140, 141 Nevük Leonora 113, 122, 212, 213, 331 Nicefor, patriarcha 18 Nicefor Bryennios, wódz bizantyński 113, 115, 116, 137, 141, 291, 311 Nicefor Gregoras, autor bizantyński 55, 220, 311 Nicefor II Fokas, cesarz 128, 185, 186, 188, 189, 214, 215, 217 Nicefor III Botaniates, cesarz 139, 141, 211 Niceforitzes, eunuch 140 Nicefor Pastillas, wódz bizantyński 181 Nicefor Uranos (Ouranos),
wódz bizantyński 121, 178, 181 Nicetas z Bizancjum, teolog bizantyński 274 Nikoła, św. 224 Nikon, św. 114,118,119,315 55, Noe, postać biblijna 243,244 Michał Attaleiates, autor bizantyński 113, 121, 138-141, 143, 310 Michał, bp Dewola 113 Michał Glykas, autor bizantyński 113, 117, 118, 122, 213, 291, 311, 322, 3Յ1 Michał III, cesarz 21 Michał Psellos, autor bizantyński x 13, 115, 123, 138, 151, 311 Michał Synkellos, autor bizantyński 20-23 Michał Vili Paleolog, cesarz 52, 53 Micheasz, prorok 9 5 Milanova Albena 175 Minaeva Oksana 173, 330 Mingana Alphonse 255, 330 Miriam, postać biblijna 202, 204 O Orozjusz, autor 97, 109, 312 P Papachryssanthou Denise 23, 24, 30, 316 Paramelk Joseph 23, 24, 30, 316 Paweł Diakon, autor 198 Paweł z Samostaty, herezjarcha 24, 41, 285 Penn Michael Philip 258, 269, 270, 274, 332 Perun, bóg pogański 228 Piotr Czcigodny, opat 198, 199 Piotr Deljan, przywódca powstania 115 Piotr, ihumen 23, 24
352- Indeks osobowy Piotr I [Peter I], car bułgarski 14, 114, 119, 128, 233 Piotr z Sycylii, autor bizantyński 9, 13, 19, 23-26, 28, 30 Pliniusz Starszy, autor 62, 63, 98, 312, 313 Polibiusz, autor 98, 313 Pritsak Omeljan 55, 132, 332 Pseudo-Metody, autor 252, 260, 262, 313 R Rada, postać z folkloru 226 Ramon Marti, autor 198 Rashev Rasho 171 Rejs Baba, postać z folkloru 228 Riccoldo da Monte di Croce, autor 10,197— 210, 293, 313, 319, 321-323, 331 Robert Guiscard, wódz normański jo, 53, 338 Roger z Nagyvárad, autor 148, 149, 313 Roggema Barbara 21, 247, 249, 253-275, 277, 310, 320, 333, 334 Roman II, cesarz 214,215,2x7 Roman I Lekapen, cesarz 15 Roman IV Diogenes, cesarz 139, 145 Roman, syn cara bułgarskiego Piotra I 115 S Saif al-Dawla, emir z dynastii Hamdanidów 191 Samuel, car bułgarski io, 111-123, 169, 170, 289, 291, 323, 331 Sara, postać biblijna 244 Satanael, demon 234, 236 Schalier Dieter 66, 67, 70-72, 77, 87, 334 von Schlosser Juliusz 66, 68-71, 334 Schmitt Olivier 132, 134, 334 Sedecjasz, król Judy 116,118 Selte, wódz Pieczyngów 135, 138 Sergiusz z Rusafy 252 Simeonova Liliana 167,170,335 SirmondJacques 64, 71, 72, 87 Slade Darren M. 250, 251, 270, 273, 275, 335 Soliman Car, postać z folkloru 223 Sophoulis Panos 167, 335 Srjs (Sarjis, Sergius), mnich 248 Stefan Kontostefan, domestyk schole 120 Stefan Lazarewicz, despotes serbski 17 Stefan V, król Węgier 151 Strzelczyk Jerzy 64-67, 78, 80, 81,154, 325, 336 Sultzun, wódz Pieczyngów 135 Symeon I Wielki [Simeon I], car bułgarski 14,119 Symeon Logoteta i Magister, autor bizantyń ski 15-17, 55, 314. Յ29. Յ36
Szapkarew Kuzman 223 Szymon, biskup Rev Ardashir 281 Szyszman, car bułgarski 227 Ś Światosław [Sviatoslav], książę kijowski 129, 171, 189 T At-Tabari, autor arabski 157, 160, 249—252, 271, 314 Tarazjusz, patriarcha Konstantynopola 22 Tegan z Trewiru 69, 314 Teodor Abu Kurra, autor arabsko-chrześcijański 22 Teodor Angelos Dukas, despota Epiru 5 2, 5 8 Teodor bar Koni, autor 251, 256, 314 Teodor II Laskaris, cesarz 52 Teodor-Piotr, car bułgarski 147 Teodozjusz II, cesarz 74, 76 Teodulf z Orleanu, bp 59,64-67,71,72,77, 85-88, 108, no, 314 Teofanes Wyznawca, autor bizantyński 18, 21, 22, 213, 251, 256, 273, 275, 315 Teofilakt Hefajstos, bp, autor bizantyński 57, 233, 315 Teofil z Edessy, pisarz syryjski 21, 273 Thomas David 21, 198, 247, 255, 257. 267, 271, 273, 275, З19. 32·°. 322 333. 337 Togortak, chan Kumanów 145 Tomasz, apostoł 200 Tomasz Astrouni, autor 258 Tomasz z Akwinu 198
Indeks osobowy Totomanova Anna-Maria i8, 337 Traina Giusto 60, 74-76, 337 Trajan (Troiannes) 115,119,120 Tyfon, postać mit. 121 Tyrach, wódz Pieczyngów 130-134, 137, 150 353 W Uhden Richard 64, 73, 74, 77, 79, 80, 337, 338 Utman, kalif 157 Wasilewski Wasilij 125 WeberEkkhard 76, 338 Welika, postać z folkloru 225, 226 Werkowicz Stefan 225 Wilhelm de Villehardouin 5 2 Wilhelm II Dobry, król Sycylii 51, 53 Włodzimierz Monomach, książę ruski 145 Włodzimierz Wielki, książę ruski 128 Wolska-Conus Wanda 23, 24, 30, 75, 76, 316, 338 V Z Vavnnek Vladimir 164, 338 Vidier Alexandre 60, 61, 63-73, 77» 79 82-86, 88,90-92, 95,97, 98,100,101, X04,105, 108, 338 Vukašin, król Serbii 222 Zachariasz, papież 42, 67 Zaid, adoptowany syn Mahometa 270 Zajnab, żona Zaida 270 Zalewska-Lorkiewicz Katarzyna 66, 68, 78, U 339
Indeks nazw geograficznych i etnicznych etn. lud, plemię, grupa etniczna g· góry kr. kraina, kraj, państwo m. miasto, miejscowość prow, prowincja rz. rzeka А1РУ g· 79.98 Anchialos, m. 180, 328 Antiochia, m. 18, 50, 154, 158, 213, 215, 260, 280, 290, 321 Apeniny [Apennines], g. 98, 167 Apeniński Półwysep 97, 98, 103, 104 Apulia, kr. 145, 167 A Arabia FelixiArabia Eudaemon, kr. 74, 80 Achaja (Achaia), prow., kr. 42, 79, 91, 98 Arabia, prow., kr. 41, 74, 91, 156, 250-252, Ad-Dubija 158 270, 273, 275, 335 Adiabene, kr. 281 Arabowie, etn. 21, 23,41, 85,153,155-160, Adrianopol, m. 52, 120, 141 164, 167, 173, 182, 214-217, 244, 248, Adriatyckie Morze 47, 48, 53, 56, 170, 221, 251-253, 255, 257-259, 261-272, 275 222, 290, 317 276, 281-284, 29շ-շ94. 317. 321-324. Adżnadajn, m. 158 327, 328, 333, 335, 337 Afričanům pelagus, kr. 92 Arachozja (Arachosia), kr. 80 Afryka, prow., kr. 46, 55, 80, 85, 89, 106, Argolida (Argia), kr. 79 107, 153, 156, 160, 331 Arkadia (Arcadia), kr. 79 Akwizgran, m. 69—71 Armenia 60, 80, 156, 175, 323 Al-Araba, dolina 158 Armeńczycy [Armenians], etn. 42, 165, 168, Albania, kr. 50, 33-56, 80, 222 172, 258, 273, 294, 337 Aleksandria (Alexandria), m. 18, 90, 106, Asbitica, kr. 80 Astúria, kr. 81, 97, 330 107, 160
356 Indeks nazw geograficznych i etnicznych Athos, g. 22.2 Attyka, kr. 121 Awarowie [Avars], etn. 46 Azja Mniejsza [Asia Minor]1, kr. 52, 53, 57, 97, 135, 142, 168, 175, 176 Azowskie Morze (Meotidespaludes) 92, 93 В Babilonia, prow., kr. 91, 95,103, 191 Bagdad, m. 154,155,274 Baktryjczycy (Bactrìani), etn. 80 Balshi, m. 56 Bałkański Półwysep, Bałkany [Bałkan Pe ninsula] 9-11, 14, 45-59. 93. 97-99. 103-106, 108, 113, 119, 125-127, 129, 130, 132-134, 136, 139-141, 145-148, 150, 164, 167, 169, 221, 223, 228, 230, 290, 291, 312, 322, 328, 331, 334, 336-338 Bari, m. 167 Bdine (Widyń), m. 120 BeerSzewa (Bersabea), m. 91, 95, 101-103 Bejrut, m. 158 Belgia {Bellica), kr. 91 Belgrad, m. 48, 49, 50, 51, 225 Bełasica, g. 221 Benewent {Beneventani), m. 102, 104 Berendejowie, etn. 145 Beroe, m. 143 Berzyci, etn. 46 Betlejem {Betlehem), m. 91, 95, 101—103, 105, 284 Bitola, m. 48 Bitynia {Bythinia), kr. 80, 136 Bizancjum, kr. 10, 15, 21, 45-51, 53-56, 58, 99, 108, 109, iii, 115, 116, 120, 125-131, 134, 135, 138-142, 144148, 150-153, 157, 160, 177, 182, 186, 187, 189, 191, 194, 197, 211, 213, 214, 247, 258, 274, 280, 317, 322, 331, 334, 338 1 W nawiasach [] znajdują się nazwy użyte w artykule Ts. Stepanova, o ile ich for ma różni się od stosowanej w innych tekstach. Kursywą oddane zostały nazwy łacińskie. Bizantyńczycy, etn. 46, 55, 58, iii, 112, 114, 115,117-121,132,134, 135, 145, 151, 159,178,180-182,184, 186-193, 214, 216, 245, 250, 252, 318, 327, 328, 334 Bliski Wschód, kr. 153, 158, 197, 276 Bosfor, cieśnina 92, 93, 99 Bosra, m. 250 Bośniacy, etn. 219 Bośnia, kr. 54, 222 Botewo,
wieś w Bułgarii 224 Bragmania, kr. 91, 94 Bregalnica, rz. 134 Brytania {Britanid), kr. 83 Bułgaria, kr. 14, 15, 17, 18, 24, 47, 53, 54, 56, 57, iii, 113-115, 117, 133, 136, 139, 149, 214, 221, 233, 238 Bułgarzy, etn. 18, 23, 46, 52, 56, 114-117, 119-123,128, 139,147,189, 219—221, 223, 228, 244, 321 C Chalcedon, m. 280, 295 Chaldea {Caldea), prow., kr. 91 Chazarowie [Khazars], etn. 129, 167, 168, 171, 245, 324, 325, 335. ЗЗ8 Cherson, m. 128, 145 Cherson, tem 127 Chilandar, monaster 16 Chorwaci, etn. 46, 56, 219 Chorwacja, kr. 54, 220, 222 Cisa, rz. 150 Cyklady {Insule Ciclades), w. 92 Cylicja, kr. 216 Cypr {Cyprus), w. 92, 159, 160, 238 Cyrenajka (Cyrenaica), kr. 80 Czarne Morze [Black Sea] 92, 93, 127, 128, 167, 168, 171, 176, 221, 291, 335 Czarnogórcy, etn. 219 Czechy [Czech Republic], kr. 164 Czerwone Morze {mare Rubi) 92, 94 D Dacja, kr. 47. 73, 335 Dalmacja [Dalmatia], prow. kr. 49, 55, 91, 98, 105, 106, 176, 221
Indeks nazw geograficznych i etnicznych Damartys, m. 136 Damaszek, m. 41, 154, 159, 160, 232, 236, 257, 266, 267, 271, 274, 279, 284, 286, 287, 288, 307, 308 Damirice, prow., kr. 91 Dan, rz. 91 Dardanele, cieśnina 92, 93 Dardania, kr. 47 Dewol, m. 48,113 Divriği, tn. 23 Dniepr [Dnieper], rz. 172 Dniestr [Dniester] 172 Dobrudza, kr. 126, 129, 136, 319 Don {Tanais), rz. 79, 91 Draguwici, etn. 46 Dristra, m. 129, 138, 141,142, 150 Dubrownik, m. 98, 105 Dunaj {Danubius), [Danube], rz. 48, 49, 55, 56, 125-133, 135, 139, 141, 142, 144, 145, 147, 150, 167, 168, 171, 220, 223, 227, 318, 321, 328, 333, 336, 338 Dyrrachion (Dracz), m. 47-53, 117, 321, 323, 330, 333 E Edessä (na Bałkanach) m. 48 Edessä (w Mezopotamii), m. 21, 216, 248, 273 Efez, m. 280 Egejskie Morze 48, 92, 93, 142, 221, 222 Egipt Górny {Aegyptus superior), prow., kr. 80, 90 Egipt, kr. 38, 46, 154, 156, 157, 252 Elida {Ekei), kr. 79 Elwira, m. 233,335 Epir, kr. 47, 52, 53, 331, 336 Etiopia {Aethiopa), kr. 80, 90, 91, 249, 252, 258 Euchaita, m. 135 Eufrat {Eufrates), rz. 80, 91, 216 Euroazj a [Euraasia] 131, 332 Europa, kr. 13, ą6, 49, 54, 75. 76. 79-8i, 89, 91-93. 97-100, 102, 109, 126, 133, 136, 146, 148, 151, 153,164, 167-170, 357 174,175, 199, 219, 228, 231, 290, 295, 298, 300, 317, 320, 321, 324, 32.5. 32-9. 332. 335. 337-339 F Feir {mons Seir), g. 91 Fenicjanie, etn. 216 Fison, гг. 91 Fluuius Gandis, rz. 91 Fluuius Grisogoris, rz. 91 Francja [France], kr. 21, 50, 109, no, 176, 258, 298 Frankowie [Franks], etn. 71, 167, 169, 183, 334. З38 Frygia {Phrygid), kr. 80 G Gabrowo, m. 229 Galabrye, m. 141 Galia {Gallid),
prow. kr. 79, 91, 99 Galicja {Gallicid), praw., kr. 91, 97 Gangaridae, kr. 91 Gangra, m. 234, 308 Genezaret, j. 92, 94 Germania inferior, praw., kr. 91 Germania superior, praw., kr. 91 Getulia, kr. 90 Ghassanidzi, etn. 159,252 Gibraltar, przylądek 45 Goda, kr. 91 Goci, etn. 125 Gomora, m. 243 Grecja, kr. 51,54,157 Grecy, etn. 41,108,157,159,160, 284, 327 H Hebron {Eybron), m. 102, 103 Hellada, tem 51,120 Hercegowińcy, etn. 219 Hibernia Scontorum, w. 83 Hims, m. 154,158 Hirchania, kr. 91, 94 Hiszpania {Hispánia), kr. 79, 85, 91, 96-98, 108-110, 327 Hyrkania (Hyrcania), kr. 80
358 Indeks nazw geograficznych i etnicznych I Iberyjski Półwysep 97, 102, 104, 199 Illyrikum (Hiiricum), prefektura 47, 55, 317, 331, 332, 337 India, kr. 91 India magna, kr. 91 Indus (Indus fluuius), rz. 91 Insulas Fortunatas,^. 83 Irak, kr. 136, 257 Iran, kr. 173, 252, 326 Istria (Histria), prow., kr. 91, 98 Italia, Włochy [Italy], kr. 46, 49, 50, 53-35, 79, 91, 98, 102, 103, 168, 171, 175, 176, 198, 331, 334 Izauria (Isauria prouincia), prow, kr. 91 Izraelici, etn. 38 J Jármuk, rz. 159,282 Jerozolima (Hierusalem), m. 18, 95, ιοί, 102, 159, 212, 258, 265, 284 Jerycho (Hericho), m. 91, 95,101, 103 Jerycho (nad Morzem Jonskim), m. 47 Jonia (Ionia), kr. 80 Jońskie Morze 47, 48, 51, 56, 290 Jordan (Iordan), rz. 91, 92, 94, 158, 335 Judea (Iuded), rz. 91, 94, 103 К Kanina, m. 47 Kapadocja (Cappadocia), kr. 80 Karia (Carià), kr. 80 Kartagina (Carthago), m. 90, 92, 106, 107 Kaspijskie Morze (Mare Caspium) 92, 94 Katalonia, kr. 62 Kaukaz (Mons Caucasus), g. 45, 60, 91, 93, 94, 176, 323 Kleidion, m. 119, 121, 122 Kolomna, m. 239 Kommagena (Commagene), m. 80 Konstantynopol, m. 10, 14, 17, 18, 21, 45՜53 5 5-59. 63, 68, 70, 76, 93, 96, 98, 99, 103, 105, 108, 120, 126, 128, 130, 131, 134, 137, 138, 140, 142, 146, 147, 152, 159, 220, 222, 274, 322, 332 Korsyka (Corsica), w. 92 Kreta (Creta), w. 55, 92, 160, 188,189, 214, 215, 232, 326 Kuflana, m. 281 Kumanowie, etn. 126, 141-152, 332 Kurajszyci, etn. 268, 269 L Lakonia (Laconice) 79 Larissa (Larisa), m. 56, 121 Lebunion, g. 142, 144 Lewant, kr. 51 Liban (Libanui), g. 91 Lieja (Licia), kr. 80 Lidia (Lydia), kr. 80 Likaonia (Lycaonià),
kr. 80 Loara (Liger), rz. 91, 100 Lotaryngia, kr. 50 Lyon (Lugdunum), m. 70, 285, 323 M Macedonia, kr. 42, 47, 54, 79, 91, 98, 105, 106, 120, 145, 221, 222 Macedończycy, etn. 219, 223 Majuma, m. 232, 284 Marmara, morze 51,92,93 Martwe Morze (Mare Mor[tuum]) 92, 94 Massageei (Massagete), etn. 80 Mauretania Caesariensis (Cesariensis), prow., kr. 90 Mauretania (Mauritania), kr. 79 Mauretania Tingitana (Tingit), prow., kr. 90 Media (Media prouincia), kr. 81, 91, 156, 330 Mekka, m. 251,267 Mezja (Mesia, Moesià), prow., kr. 79, 80, 91 Mezopotamia (Mesopotamia), kr. 156, 250, 282 Michajłowo, wieś w Bułgarii 227 Monemwazja, m. 46, 47, 337 Mons thagir., g. 90 Morawa, rz. 48 Mosul, m. 156,282 Mosynopolis, m. 51
Indeks nazw geograficznych i etnicznych N Nahawand, m. 282 Naupaktos, m. 56, 212, 317 Nestorianie, heretycy 294 Nicea, m. 52, 53, 58 Nil, rz. 80, 91, 107 Niniwa, m. 282,283 Nisibis, m. 281,282 Nisz, m 48-50, 134, 141 Normanowie, etn. 50, 51, 66, 167 Numidia (Nymidia), kr. 80 O Ochryda, m. 48, 51, 56, 57, 245, 308, 336 Oman, kr. 281 Orjachowo, wieś w Bułgarii 227 Owcze Pole, równina 134 359 Rawenna {Ravenna), m. 69, 70,102, 104 Recja {Retid), prow., kr. 79 Rev Ardashir, m. 281 Ripoll, m. io, 59-64, 71, 72, 74, 76-78, 81, 82, 84, 88-90, 92, 93, 95-101, 103, 105, 107-110, 290, 316, 317, 332, 338 Rodos, w. 160 Rosja, kr. 16 Rumunia, kr. 54, 222 Rusafa (Sergiopolis), m. 252 Ruś, kr. 14-18, 20, 25, 128, 132, 145, 238, 241, 242 Rzym [Rome], m. 18, 47—49, 60, 61, 67-70, 75. 91’ 96, 98, 99, 102-104, 137, 166, 167,174, 252, 256, 298, 299, 317, 319, 321, 323-326, 332, 334, 336 S P Pad {Padus), rz. 91 Palestyna, kr. 21, 38, 46, 94, 95, 97, 101, 103,157, 252, 273 Panonia {Pannónia), kr. 47, 79, 91 Paristrion, tem 126,130,133,137,138,140142,146,147, 150, 152, 291, 328, 336 Paulicjanie, heretycy 23, 41, 289, 337 Pczińa, rz. 134 Pedrosta, kr. 80 Pelagonia, kr. 52 Peloponez {Peloponessus), piw., tem 51, 54, 57, 79, 120, 121 Persida, kr. 91 Persidia prouincia, kr. 91 Persja, kr. 156,282 Persowie, etn. 157, 282, 283 Pieczyngowie [Pechenegs], etn. 125—152, 168, 172, 189, 291, 321, 332 Piiska, m. 175, 176 Popina, wieś w Bułgarii 225 Presław [Preslav] 175, 176 Prilep, m. 222 Prowansja, kr. 50 R Raša {Arsią), rz. 79 Raszka, kr. 50 Salamiya (w Syrii), m. 158 Samara, m. 155 Santa Maria de Ripoll,
klasztor 61, 62, no, 316, 317, 332 Sardynia {Sardinia), w. 92 Sarmacja (Sarmatia), kr. 79 Scytia większa {Scytia superior), kr. 91, 94, 144, MS Sekwana {Sigond), rz. 91, 100 Seldżucy, etn. 135, 139, 142, 145 Sens {Senones), m. 91, 99, 100, 103, 104, 106, 107, 109 Serbia, kr. 17, 20, 54, 56, 221, 222, 290 Serbowie, etn. 46, 49, 56, 219, 223 Sina, g. 91 Skopje, m. 25, 48, 49, 220, 336 Słowacja [Slovakia], kr. 164 Słowianie, etn. 46, 47, 55, 220, 228, 230, 231, 245, 300, 327 Słowianie Południowi, etn. 9, 13, 19, 23, 219, 220, 222, 226, 230, 31X, 321, 335 Słowianie Wschodni, etn. 9, 13, 19, 23 Sodoma, m. 243 Sofia (Sardyka, Serdyka), m. 51, 134, 138, 141 Sogdiańczycy {Socdiani), etn. 80 Sperchejos, rz. 120 Split, m 220
360 Indeks nazw geograficznych i etnicznych Stambuł, m. 222, 228 Stanimaka (Asenowgrad), m. 228 Stara Pianina (Zygos), g. 54, 130, 137, 138, 141, 145, 147 Strymon, rz. 48, J4, 290 Sycylia {Sicilia), w. 9, 13,19, 23-26, 28, 30, 46, 50, 92, 160, 167, 289 Syria Coele, kr. 80 Syria, kr. 46, 156—160, 215, 249-252, 255, 262, 276, 32-1. 335 Syryjczycy, etn. 14, 2x6, 238, 254, 257, 273, 274 Syryjczycy [Syrians], etn. 168, 172, 175, 247, 255, 294, 310, 333 Ś Środkowy Wschód [Middle East] 168, 175, 248, 249, 317, 328 Śródziemne Morze 19, 48, 92—94, 97, 99, 104, 109, 156, 160, 219, 318 T Tatarzy [Tatars], etn. 147,168,338 Terragonensis, kr. 91 Tesalia, kr. 56, 120, 121 Tesalonika, tem 130 Tesalonika (Thessalonica, Saloniki) m. 46— 48, 51-53, 55, 56, 98, 106, 117, 120, 139, 222, 306 Thamūd (Samud), m. 266 Thapiros 80 Toledo {Toktum), m. 97, 102, 104, 198 Tourkia 168 Tracja [Thrace], kr. 48, 52,120,130,145,172 Troja 96 Trypolis, m. 160, 198 Turcy, etn. io, 189, 223, 225—228 Tyberiadzkie Jezioro {Mare Gal[ike]) 311 Tygrys {Tigris), rz. 216 Tyrnowo, m. 213 236, U Uzowie [Uzes], etn. 139 V Valona, m. 48, 50, 51, 321 W Wardar, rz. 48, 121, 134 Wenecjanie, etn. 51 Wenus, planeta 23 Węgry, kr. 49, 132, 148, 150, 151 Węgrzy [Magyars, Hungarians], etn. 49, 51, 128, 138, 149 Wielka Nizina Węgierska (Alföld) 150 Wielkie Morawy [Great Moravia], kr. 164, 315. Յ38 Wisła {Vistula), rz. 79 Wojunici, etn. 46 Wołga, rz. 144 Y Yonne {Igona), rz. 91, 100 Z Zadar, m. 51 Zeta, kr. 50,338 Ż Żydzi, etn. 38, 39, 94, 199-201, 238-243, 245, 265, 273 |
adam_txt |
Spis treści Wstęp. Część I W cieniu starego cesarstwa: bizantyńskie Bałkany od VII do końca XIV w. I Zapożyczona czy własna wizja dziejów powszechnych? Wpływ autorów bizantyńskich na świadomość historyczną Słowian Południowych i Wschodnich (na przykładzie opowieści o Mahomecie i Historii paulicjan Piotra z Sycylii) Zofia A. Brzozowska. ĪI Zachodnie Bałkany (VII -XIV w.) - utracone i odzyskane dla Bizancjum Jarosław Dudek. III Mapa z Ripoll i logika jej systemu winiet ze szczególnym uwzględnieniem Półwyspu Bałkańskiego i Konstantynopola Piotr Kochanek.
Spis treści 6 IV Obraz cara Samuela w źródłach bizantyńskich (koniec X-XII w.) Mirosław J. Leszka 111 V Niechciani uchodźcy: stepowi przybysze na bizantyńskich Bałkanach (XI-XII w.) Aleksander Paroń. i z5 VI Rzetelność czy bałamuctwo? Czyli o informacjach Ahmada al-Baladuriego o cesarstwie bizantyńskim VII wieku Zdzisław Fentek,. . 155 VII The History and Culture of Bulgaria in the 7th-iz* Centuries: Between Two Easts and Two Wests Tsvetelin Stepanov. 163 VIII Dezerterzy, zdrajcy i szpiedzy. Polityka dowództwa bizantyńskiego w świetle wybranych traktatów polemologicznych z X w. Szymon Wierzbiński,. 177 Część II Islam i jego założyciel w kulturze europejskiego Wschodu i Zachodu w średniowieczu IX Pismo Święte jako narzędzie polemiczne w Contra legem sarracenorum Riccoldo da Monte di Croce Madej Dawczyk. 197 X Zmagania arabsko-bizantyńskie w X w. w świetle Przeglądu historii Konstantyna Manassesa Mirosław J Leszka. z 11
Spis treści 7 XI Osobliwe konfrontacje islamu z chrześcijaństwem na przykładzie wybranych tekstów kultury ustnej Słowian Południowych Karolina Krzeszewska. 219 XII W obronie ortodoksji. Głosy antyheretyckie i antymuzułmańskie w Palei - historia, typologia, tekstologiaMałgorzata Skowronek. 231 XIII Wizerunek Mahometa w chrześcijańskiej wersji legendy o Sergiuszu Bahirze na przykładzie długiej redakcji arabskiej Teresa Wolińska. 247 XIV Mahomet jako herezjarcha w opinii autorów chrześcijańskich (do Jana z Damaszku)/¿ги Witold Żelazny. 279 Summary. 289 Wykaz skrótów. 297 Bibliografia. 303 Źródła. 304 Opracowania. 316 Indeks osobowy. 3 47 Indeks nazw geograficznych i
etnicznych. 355 Abstrakty. 361 Abstracts. 367
Bibliografia Rękopisy ГИМ, Син. 169֊ mineja lekcyjna (wrzesień), XVI w. ГИМ, Син. 174 - Wielkie Mineje Lekcyjne (wrzesień), połowa XVI w. ГИМ, Син. 227 - Kormcza (odpis Nomokanonu 14. Rozdziałów), XII w. ГИМ, Син. 98è - Wielkie Mineje Lekcyjne (wrzesień), połowa XVI w. РГБ, 113.145(506) - rękopis typu miscellanea, XV w. РГБ, 113.230(655) ֊ rękopis typu miscellanea (dzieło Jana Zonarasa i wybór żywotów), począ tek XVI w. РГБ, 173.I.88 - mineja lekcyjna (wrzesień), XVI w. РГБ, 173.I.100 - Kronika Jerzego Mnicha, XIII-XIV w. РГБ, 228.1Ć2 ֊ Latopis helleński i rzymski drugiej redakcji, 1485 r. РГБ, 304.1.201 - rękopis typu miscellanea, XVII w. РГБ, 304.I.663 - mineja lekcyjna (wrzesień), przełom XV i XVI w. РГБ, 304.1.666 ֊ mineja lekcyjna (wrzesień i październik), schyłek XV w. РНБ, Гильф. 94 - Krónikájána Zonarasa, druga połowa XIV w. РНБ,Соф. 1317- Wielkie Mineje Lekcyjne (wrzesień), połowa XVI w. РНБ, Επ.ΙΙ,ι - Kormcza (odpis Nomokanonu św. Sawy), 1284 r.
З 04 Bibliografia Źródła Agnellus Agn e llu s, Liberpontificalii EcclesiaeKavennatte,cd. O.H о 1 de r-E gge r, [in:]MGH. Scriptores Rerum Langobardicarum et Italicarum saec. VI-IX, Hannoverae 1878, s. 275, 9-391, 40. Anna Komnena Annae Comnenae Alexias, t. I-II, eds. D.R. Reinsch,A. Kambylis, Berlin-New York 2001. Anna Komnen a, Aleksjada, z języka greckiego przełożył, wstępem opatrzył O. J u r e w i c z, t. I-II, Wrocław 2005, Al-Baladuri, Genealogie szlachetnie urodzonych Ahmād bin Yahya al-В al ādu r ī, Ansāb al-Ašrāf, ed. Mahmud al- F ardaws аТ ‘ A zm, Dimašq 1996. Al-Baladhurî, Ansāb al-ashrdf, vol. I, Cairo 1959. Al-Baladuri, Księga podbojów krajów Kitāb al-futūh al-buldān. Liber expugnationis regionům auctore Imámo Ahmed ibn Jahja ihn Djábir al-Beládsorí, ed. M.J. De Goeje, Lugduni Batavorum 1866 (reprinty 1968 і 2013). Al Kindi Al Kindi,Apologia - przekład wioski: Apologia del cristianesimo, trad. L. B o 11 i n і, Milano 1997. - przekład angielski: N.A. Newman, The Early Christian-Muslim Dialogue: A Collection of Documents from the First Three Islamic Centuries, 6ļ2֊goo A.D.: Translations with Com mentary, Hatfield 1993, s. 3 5 5 — 545. AnqasaAmin ‘Enbaqom, Anqasa Amin (La porte de la foi), apologie éthiopienne du Christianisme contre l’Islam à partir du Coran, ed. et trad. E.J. Va n D o n z e 1, Leiden 1969 (tekst źródła na s. 165-263). Beda Czcigodny, O miejscach świętych Beda Venerabili s, De locis samtis, ed. I. F r a i p o n t, [in:] Itineraria et alia geographica, Turnhout 1965, s. 245-280 (= PL, t. 94, kol. 1179-1190). Beda Czcigodny, O naturze rzeczy Beda
Venerabili s, De natura rerum, ed. Ch.W. Jones, [in:] Beda Venerabi li s, Opera, pars VI: Opera didascalica I, Turnhout 1975, s. 173-234 (= PL, t. 90, kol. 187A-278A).
Bibliografia 305 ChronografRogożski Анисимова T.B., Рогожский хронограф: текст, [in:] Летописи и хроники. Новые исследования. 2009-2010, ed. О.Л. Новикова, Москва-Санкт-Петербург 2010, s. іог-ібі. ChronografRuski (redakcja z 1512 г.) Русский хронограф. Хронограф редакции 1512 г., Санкт-Петербург
1911. ChronografRuski (redakcja zachodnioruska) Русский хронограф. Хронограф Западнорусской редакции, Петроград 1914. ChronografTroicki Творогов О. В., Материалы к истории русских хронографов 3. Троицкий хронограф, ТОДРЛ 42,1989, s. 287-343. De velitatione Three Byzantine Military Treaties, ed. G.T.
D e n n i s, Washington 1985,5. 144-239. Demetriusz Chomatenos Demetrii Chomateni Ponemata Diaphora, ed. G. Prinzing, Berlin-New York 2002. Descriptio mappe mundi P. Gautier D a 1 c h é, La „Descriptio mappe mundi” de Hugues de Saint-Victor. Texte inédit avec introduction et commentaire, Paris 1988.
Dicuilus D i c u і 1 u s, Liber de mensura orbis terrae, rec. G. Pa r t h e y, Berlin 1870 [Reprint: Graz 1969]. Divisto orbis terrarum Divisió orbis terrarum, [in:] Geographi Latini Minores, rec. A. Riese, Heilbronn 1878,5.15-20. Dokumenty synodów Dokumenty synodów od so do 381 r, red. A. B a r o
n, H. P i e t r a s, Kraków 2006. Dysputa z Bet Halé Lhe Disputation that Took Place between a Certain Muslim and a Certain Monk in the Monastery ofBētHālē, ed. D.G.K. Taylor, [in:] Christsein in der islamischen Welt: Festschrift für Martin Tamcke zum 60. Geburtstag, eds. S.H. Griffith,
S.Grebenstein, Wiesbaden 2015, s. 187-242. Einhard Einhardus, Vita Karoli Magni, editio altera, ed. О. Holde r-E g
g e r, [in:] MGH. SRG [25]), Hannoverae et Lipsiae 1911.
306 Bibliografia Einhard, Żywot Karola Wielkiego, przeł. J. Parandowski, wstępem i objaśnieniami opa trzył A. Gieysztor, Wrocław 1950. Ekloga Ecloga. Das Gesetzbuch Leons III und Konstantinos ' V, übersetz. L. Burgmann, Frankfiirt 1983. Ekloga (ed. Monferratus) Ekloga Monferratus Ecloga Leonis et Constantini cum Appendice, Appendix III, В, ed. A.G. Mon ferratus, Athens 1889, s. 58. Eustacjusz z Tesaloniki Eustazio di Tesaionica, La espugnazione di Tesaionica, testo critico intrudozione an notazioni di S. Ky r i a k i d i s, Palermo 1961. Eutymiusz Zygaben Euthymios Zigabenos, Panoplia dogmatica, [in:] PG, t. 130. Ewangelia Filipa Ewangelia Filipa, tłum. W. Myszor (Nag Hammadi Codex II.3, 61.5-10), [in:] Biblioteka z NagHammadi. Kodek Ii II, red., tłum. W. Myszor, Katowice 2008, s. 231-257. Filoteusz N. Oikonomidè s, Les listes préséance byzantines des IXe et Xe siècles, Paris 197г, s. 63-zo 5. Ibn Hiszam, Life ofMuhammad Ibn Hishām, The Life ofMuhammad; a translation ofIshaq’s Sira al-Rasūl Allah, introd., notes by A. G u і 11 a u m e, Lahore-Karachi 1967. Ibn Hiszam, Biographie du prophete Ibn H i c h ä m, La biographie du prophete Mahomet, trad. W. A t a 11 a h, Paris 2004, www. livrepubpassion.org/wp-content/uploads/zo 18/09/Ibn-Hicham-La-biographie-du-Prophete-Mahomet.pdf Ibn Ishak Ibn Ishaq Muhammad, The Life ofMuhammad: A Translation ofIshaq’s Sirat Rasul Allah, transi. A. Guillaume, London-New York 1955 [reed. Karachi 1967]. Ibn Kathir Ibn Kathir, The Life ofthe ProphetMuhammad, vol. I,A Translation ofal-Sira al-Nabawiyya, transi. T. Le Gassick, Reading 1998. Ibn
Khurdadbeh Kitab alMasalik wa '1-Mamalik, ed. MJ. de G o e j e, t. VI, Lugdunum 1889.
Bibliografìa 307 Ibn Sa‘d I b n S a ‘ d, Kitab al-Tabaqat al-Kabir, voi. I-II, transi. H. Soebratie, dostępny on-line ia8 o 16oo.us.archive.org/2.0/items/TabaqatlbnSaadVol 1z English/IbnSaad.pdf Ibn Shaddad Ms Vatican, 730, Fo z 15, И, շ, [in:] А. А. Va s і 1 i e v, Byzance et les Arabes, t. II, Bruxelles 1950, s. 196. Iluminowany zwód latopisarski Лицевой летописный сводXVI в. Всемирная история, t. VIII, Москва 2014. I s z о j л-w,Listy Iso’yahb \Ά, Liber Eţistularum, ed. R. D u vai, Paris 1904-1905. Izydor z S e w i 11 i i, Etymologia Isidorus Hispalensis, Etymologiae, [in:] PL, t. 8z, kol. 73A-7Z8C. Izydor z Sewilli։, O naturze rzeczy Isidorus Hispalensis, De natura rerum ad Sisebutun regem, [in:] PL, t. 83, kol. 963A-1018A. Jan Geometres bannis Geometrae Carmina, ed. Г. Ц а н к о в а-П еткова, П. Тивчев, [in:] FGHB, t. V, s. 317-3Z1. Jan Kinnamos bannis Cinnami Epitome rerum ab loanne etAlexio Comnenisgestarum, ed. A. M e i n e k e, Bonnae 1836. Jan Mauropus lohannis Euchaitorum metropolitae quae in codice Vaticano graeco 676 supersunt, ed. P. de L a g a r d e, Göttingen 188z Jan Skylitzes bannis Scylitzae Synopsis Historiarum, ed. H. T h u r n, Berlin-New York 1973. John Skylitzes, A Synopsis ofByzantine History, 811-10S7, transi, by J. Wo r 11 e y, Cam bridge zoio. Jan z Damaszku, O herezjach Die Schriften desJohannes von Damascus, ed. B. Ko 11 e r, Bd. IV, Liber de haeresibus. Opera pole mica, Berlin-New York 19 81. John of Damascus, The Chapter 100/101 of De Haeresibus’, ed., transi. D.J. Sahas, [in:] DJ. Satha s,John ofDamascus on Islam: the „heresy
oflshmaelites”, Leiden 197z, s. 13 z-141.
Bibliografia Յօ8 Jan z Damaszku, Dialektyka albo rozdziałyfilozoficzne. O herezjach, tłum. A. Z h у г к o v a, Kraków 2011. Jan z Damaszku, Wykład Die Schrifien des Johannes von Damascus, ed. В. Kotter, Bd. II, Expositie fidei, Berlin-New York 1981. Jan Damasceński, Wykład wiary prawdziwej, przel.
B. Wojkowski, Warszawa 1969. Jan Zonaras Ioannes Zonaras, Epitome historiarum libri XIII-XVIII, ed. Th. B ii 11 n e rW o b s t, Bonn 1897. Jerzy Mnich,Kronika Georgius Monachus, Chronicon, ed. C. d e Boor, vol. I-II, Leipzig 1904. Juliusz Honoriusz Iułius Honorius, Cosmographia, [in:] Geographi
Latini Minores, rec. A. Riese, Heil bronn 1878, s. 21-55. Kanony soboru lokalnego tv Gangrze Kanony soboru lokalnego w Gangrze (340 г), [in:] A. Zn o s k o, Kanony Kościoła Prawosławnego, 1.1, Hajnówka 2000, s. 13 7-141. Kekaumen Советы и рассказы Кекавмена. Поучение византийского полководца з XI
века. Подготов ка текста, введение, перевод и комментарий Г.Г. Литаври н, 1Санкт-Петербург 2003. Klemens z Ochrydy Sw. Klemens z Ochrydu, Mowa pochwalna na cześć świętych Cyryla i Metodego, tłum. A. N a u m o w, [in:] Pasterze wiernych Słowian: święci Cyryl i Metody, red. A. N a u m o w, Kraków
1985,s. 37-52. Konstantyn Manasses Constantini Manassis Breviarium Chronicum, ed. O. Lampsidis, vol. I-II, Athenis 1996. Konstantyn Manasses (slow.) Средноболгарский перевод Хроники Константина Манассии в славянских литературах, ed. Д.С. Лихачев, София 1988. Konstantyn Porfirogeneta, О ceremoniach
dworu bizantyńskiego Constantinus Porphyrogenitus, De cerimoniis aulae byzantinae, ed. LI. Reiske, Bonn 1829.
Bibliografia З 09 Konstantyn Porfirogeneta, O ternach Constantino Porfirogenito, De tematibus, ed. A. P e r t u s i, Vatican 1952. Konstantyn Porfirogeneta, O zarządzaniu państwem Constantine Porphyrogenitus, De administrando imperio, eds. Gy. Moravcsik, R J.H. Jenkins, Washington 1967. Konstantyn Porfirogeneta, Trzy traktaty Constantine Porphyrogenitus, Three Treaties on Imperial Military Expeditions, ed. J. H a 1 d о n, Wien 1990. KontynuacjaJerzego Mnicha Georgius Monachus C o n t inua t u s/Пр о должителят на Георги Монах, [in:] FGHB, t. VI, s. 133-158. Kontynuacja Skylitzesa E synecheia tes chronographias tou Ioannou Skylitzae, ed. Е.ТҺ. Tsolakes, Thessaloniki 1968. Koran Koran, tlum. M. Çaxarxan Czachorowski, Białystok 2018. Koran, tłum. J. Bielawski, Warszawa 1986 Święty Koran (z tekstem arabskim), tlum., wyd. H.M. Tahir Ahmad, s.a., s.l. Korespondencja Umara II z Leonem III J e f f e r y A., Gbevond’s Text of the Correspondence between 'Umar II and Leo III, HTR 3 7.4, 1944, s. 269-332. KsięgaJubiUuszów Księga Jubileuszów, tłum. A. Kondracki, [in:] Apokryfy Starego Testamentu, red. R. Rub i n k i e w i c z, Warszawa 2000, s. 262-342. Księga Pontyfików Liberpontificalis, texte, introduction et commentaire par L. D u c h e s n e, 1.1, Paris 1886. Latopis helleński i rzymski Летописец Еллинский и Римский, ed. О.В. Т в о р о г о в, 1.1, Санкт-Петербург 1999. Latopis hipacki Ипатьевская летопись, Санкт-Петербург 1908 [герг. Москва 1962]. Latopis Nikonowski Летописный сборник, именуемый Патриаршею или Никоновскою летописью, Москва 2000.
Зіо Bibliografia Latopis Zmartwychwstania Летопись по Воскресенскому списку, Санкт-Петербург 1856. Legenda о Sergiuszu Bahirze (Roggema) WS - Ihe East-Syrian Recension, ed. В. Ro g ge m a, [in:] e ad em, The Legend ofSergius Bahirã: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 253-309. ZS - The West-Syrian Recension, ed. B. R o g g e m a, [in:] e a d e m, The Legend ofSergius Bakira: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 311-379. KA- The Short Arabic Recension, ed. B.Roggema, [in:] eadem, The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s· 375-431· DA - The LongArabic Recension, ed. B. R o g g e m a, [in:] eadem, The Legend ofSergius Bahirā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 433-527. Legenda o Sergiuszu Bahirze (Gottheil) Gottheil R., A Christian Bakira legend. Introduction, English translation of the Syriac and Arabic texts with also the Syriac and Arabic texts by Richard Gottheil, ZA 13,1898, s. 189210; 14,1899/1900, s. 203-268; 15, 1901, s. 56-102; 17,1903, s. 125-166. Leon, Taktyka The Taktika ofLeo VI, ed. G .T. Dennis, Washington 2010. Leon Diakon Leonis Diaconi Caloensis Históriáé, rec. С.В. Hase, Bonnae 1828. Liber denudationis Liber denudationis sive ostensionis autpatefaciens, ed., transi. T. B u r m a n, [in:] i d e m, Religious Polemic and the Intellectual History ofthe Mozarabs, c. 10s 0-1200, Leiden-New York-Köln 1994,5.240-385. ListJerzego
Bardanesa R.J. Loenertz, Lettre de Georges Bardanes, metropolite de Corcyre, au Patriarche oequmenique Germain II, 1226-1227 c., EHBS 33,1964, s. 87-118. Marcjan Kapella Marcianus Capella,DenuptiisPhilologiaeetMercurii, ed.J.A. Willis, Leipzig 1983. Michał Ataliates Miguel Ataliates, Historia, introducción, edición, traducción y comentario de In. P é r e z Martín, Madrid 2002.
Bibliografía 311 Michael Attaleiates, The History, eds., transi. A. Kaldellis, D. Krai I is, Cam bridge-London 2012. Michał Glykas Michaelis Glycae Annales, ed. I. B e к к е г, Воппае 1836. Michał Psellos Michael Psellus, Chronographie ou histoire d’un siècle de Byzance (ργά-ιο/γ), ed. E. Re nault, Paris 1926. Michael Psellos, Chronographia, 1.1, ed. D.R. R e i n s c h, Berlin-Boston 2014. Michal Psellos, Kronika, czyli historia jednego stulecia, tlum. O. Jurewicz, Wrocław 1985. Mowa pochwalna Focjusza Tesalskiego Laudatio Photii Ihessalonicensis, ed. Г.Цанков а-П e т к о в a, [in:] FGHB, t. V, s. 314-316. Newman N.A. Newman, lhe Early Christian-Muslim Dialogue: A Collection ofDocuments from the First Three Islamic Centuries, 632-goo A.D.: Translations with Commentary, Hatfield 1993. Nicefor Bryennios Nicephore Bryennio s, Histoire, ed. P. G au t i e r, Brussels 1975. Nicefor Gregoras Nicephori GregoraeByzantina Historia, t. I-II, ed. L. S c h o p e n, Bonnae 1829-1830. Nicetas Choniates Nicetas Choniate s, Historia, ed. I.A. van Dieten, Berlin 1975. Notycje J. Darrouzès, Notitiae episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Paris 1981. O Morzu Tyberiadzkim 0 Morzu Tyberiadzkim, tłum. A. Kawecka, [in:] Apokryfy i legendy starotestamentowe Sło wian południowych, red. G. Mineze w, M. Skowronek, Kraków 2006, s. 3 -11. O urządzaniu obozu De castrametatione, [in:] Three Byzantine Military Treatises, ed. G.T. Dennis, Washington 1985,s. 246-335. Odpowiedzipapieża Mikoloja I Responsa Nicolai I papae ad consulta Bulgarorum [Отговорите на nana Николай I no допитванията на
българите], [in:] FLHB, t. II, s. 65-125.
Bibliografia 312 Orozjusz O r o s i u s, Historia adversaspaganos, ed. K. Z a n g m e i s t e r, [in:] O r o s i u s, Historia adver sas paganos. Liber apologéticas, Wien i88z [Reprint: Hildesheim 1967], s. 1-564 (= PL, t. 31,kol. 663B-1174B). Orozjusz (1,2) Orosius, Historiaram adversas paganos
libri primi caput alteram, [in:] Geographi Latini Mi nores, ree. A. R і e s e, Heilbronn 1878, s. 56-70. Paleja historyczna A.V. Vassiliev, Anecdota graeco-byzantina, Москва 1893, s. 188-2.92. [= Сборник памятников византийской литературы, vol. XI]. Paleja historyczna (pierwszy przekład słowiański)
A.H. Попов, Книга бытия небеси и земли (Палея историческая) с приложением сокращенной палеи русской редакции, Москва 18 81. Paleja historyczna (drugiprzekład słowiański) M. S ko wronek, Palaea Histórica. The Second SUvic Translation. Commentary andText, Łódź 2016. Paleja komentowana Палея толковая,
ed. А. Камчатнов, Москва 2002. Paleja komentowana (wg odpisu z 1406 r.) Палея толковая по списку сделанному в Коломне 1406 г., труд учеников Н.С. Тихонравова, Москва 1892. Patriarcha Kalikst Patriarcha Kalikst, Żywot Świętego Teodozjusza Tymowskiego (fragmenty), tłum. J.M. Wo 1 s k i, [in:]
Średniowieczne herezje dualistyczne na Bałkanach. Źródła słowiańskie, red. G. M i n c ze w, M. Sko wr o n ek.J.M. Wo 1 ski, Łódź 2015, s. 173-191. Pert strategias Three Byzantine Military Treaties, ed. G .T. Dennis, Washington 1985,5. 10-135. Pismo Święte Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w
przekładzie zjęzyków oryginalnych, red. T. Hergesel, A. Jankowski, K. Romaniuk, R. Rubinkiewicz, L.
Stachowiak, Poznań 2002. Pliniusz (ed.Mayhoff) P1 i n i u s, Naturalis historia, ed. C. M a y h o f f, vol. I : Libri I-VI, Lipsiae 1906.
Bibliografia 313 Pliniusz (ed. R a c k h a m) Pliny, Natural history, I: Praefatio, Libri I—II, ed. by H. R a c k h a m, Cambridge Mass.-London 1958. Pokuta ojca (naszego) Adama Pokuta ojca (naszego) Adama, tłum. A. Tro nina, [in:] Apokryfy Starego Testamentu, red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 2000, s. 29-39. Polibiusz Polybius, Históriáé, ed. Th. B ii 11 n e r-Wo b s t, vol. I, Tipsiae 1905. Powieść minionych lat Повесть временных мт, čast i, ed. Д.С. Лихачев, Москва-Ленинград 1950. Praecepta militaria Praecepta militaria, [in:] Sowing the Dragon s Teeth: Byzantine Warfare in the Tenth Century, ed. E. M c G e e r, Dumbarton Oaks-Washington 1995, s. 3-78. Pseud o-M e t o d y Die syrische Apokalypse des Pseudo-Methodius, ed. G.J. Re i n і n k, Lovanii 1993. Riccoldo da Monte di Croce Riccoldo da Monte di Croce, Contra legem sarracenorum, ed. J.-M. M e r i g o u x, MemD 17,1986, s. 60-142. Riccoldo da Monte di Croce, о da Firenze, Contra legem sarracenorum, trad. E. P an e lla, http://www.e-theca.net/emiliopanella/riccoldo2/clsooo.htm [dostęp: 28 IV 2019]. Roczniki bertyńskie AnnalesBertiniani, ree. G. Wa i t z, [in:] MGH. SRG [5]), Hannoverae 1883. Roczniki św. Wiktora z Marsylii Annales Sancii Victoris Massilienses, ed. G.H. P e r t z, [in:] MGH. SS, t. XXIII, Hannoverae 1874, s. 1-7. Rogerius R o g e r i u s, Carmen miserabile, ed. L. J u h á s z, [in:] Scripteres Rerum Hungaricarum, t. II, ed. E. Szentpetery, Budapest 1938, s. 543-588. Rutiliusz Namatianus Rutilius Namatianus, De reditu suo, ed. P. v a n de Woestijn e, Antwerpen-Paris 1936.
ЗІ4 Bibliografia Sotinus S о 1 i n u s, Collectanea rerum memorabilium, ed. ’Th. Mommsen, Bėralini 1958. S t r ab o n Strabo, Geographica, ed. A. M e i n e k e, vol. I, Lipsiae 1895. Sygillion II Bazylego II B a s і 1 i i II, Sigillion II, fin:] И. И в а и о в, Български старини из Македония, София 1970, s. 555-561. Sylloge Tacticorum Sylloge Tacticorum, quae olim „Inedita Leonis Tactica dicebatur”, ed. А. Dain, Paris 1938. Symeon Magister Symeonis Magistri et Logothetae Chronicon, ed. S. Wa h 1 g r e n, Berlin-New York 2006. Tabari Abu Ga'far Muhammad ibn Garir aţ-Ţabari, Annales quos scripsitAbu Djafar Mohammed Ibn Djarir At-Tabari, cum allis ed. MJ. De G o e j e, t. I-XV, Lugduni Batavorum 1879-1901. Al-Tabari, The History, vol. IV: The Ancient Kingdoms, transi. M. Perlmann, New York 1987. voi. KV·. Muhammad at Mecca, transi. W. Montgomery Watt, M.V. McDonald, New York 1988. vol. IX: The lastyears ofthe Prophet, transi. I.K. Poonawala, Albany 1990. Taktykon eskuriahki N. Oikonomidè з, Les listes préséance byzantines des IXe et Xe siècles, Paris 1972, s. 255-277. Tegan Theganus, Gesta Hludowici imperatoris, hrsg., übers, von E. Tr e m p, [in:] MGH.SRG, t. 64, Hannoverae 1995, s. 167-254. 7. Teodor bar Koni Theodorus bar Koni, Liber scholiorum (recension de Séert), vol. I, ed. A. S c h e r, Lou vain 1910 (reimpr. 1960), vol. II, ed. A. S c h e r, Lovain 1912 (reimpr. 1960) tłum. francuskie: Théodore bar Koni, Livre des scolies (recension de Séert), I: Mimrè TV, trad. R. Hespel, R. Drague t, Lovanii 1981; II: Mimrè VTXI, trad. R. H e s p e 1, R. D r a g u e t, Lovanii
1982. Te o duif Theodulfus Aurelianensis, Carmina, [in:] Theodulfus Aurelianensis, Opera, Iacobi Sirmondi cura studio edita, Parisiis 1646, s. 61-272.
Bibliografia З15 Theodulfus Aurelianensis, Carmina, [in:] PL, 1.105,kol. 283A-376D. Theodulfus, Carmina, XLVII: Alia pictura, in qua erat imago terrae in modům orbis comprehensa, [in:] MGH. PÂLC, rec. E. D u e m m 1 e r, 1.1, Bėralini 1881, s. 547-548. Te o f an e s Tbeophanes, Chronographia, ree.
C. d e Boor, Leipzig 1883. Teofilakt Lhéophylacte dAchrida Lettres, introduction, texte, traduction et notes par P. G a u t i e r, Tfiessalonique 1986. Tymoteusz, patriarcha TimotheiPatriarchae I, Epistulae, ed. O. B r a u n, Paris 1914 (tekst), Romae-Paris 1915 (przekład) Tymoteusz I, Listy I-VIII,
tłum., oprać. J. Z e 1 a z n y, Kraków 1015. ZapytaniaJana И. И в а н o в, Богомилски книги и легенди, София і 9x5, s. 73-86. Zapytania Jana, [m:\ApokryfyNowego Testamentu, vol. III, Listy i apokalipsy chrześcijańskie, red. M. Starowieyski, Kraków 2001, s. 314-325. Żywot św. Nikona The Life ofSaint
Nikon, ed. F. Sullivan, Braklinę 1987. *** В і 1 i a r s k y L, The Tale ofthe Prophet Isaiah. The Destiny and Meaning ofan Apocryphal Text, Leiden-Boston 2013. Carile A., Partitio terrarum Imperii Romanie, SV 7, 1965,5. 125-305. Islam wfeudalnych państwach arabskich i w krajach ościennych (VII-XV
w.), wybór, tłum., oprać. J. Hauziński, Poznań 1976. T ă p k o v a-Z a i m o v а V., Miltenova A., Historical and Apocalyptic Literature in Byzan tium and Medieval Bulgaria, Sofia 2011. *** БешевлиевВ, Първобългарски надписи. Второ преработено и допълнено издание, София 1992. Т ъ п к о в а-3 аимова
В., Милтенова А., Историко-апокалиптичната книжнина във Византия и в средновековна България, София
1996.
Зі6 Bibliografia Opracowania Abel A .,Bahīra, [in:] EI, 1.1, s. 911-923. Ab el A., L’Apocalypse de Bahira et la notion islamique de Mahdi, AIPHO 3, 1953,5. 1-12. Abel K.,Le chapitre CI du Livre des heresies deJean Damascène: son authenticité, SIsl 19,1963, s. 5-25. A d h é m a r J., Influences antiques dans l’art du Moyen Agefrançais, Paris 1996. Albanès J.H., La chronique de Saint-Victor de Marseille, MAH 6, 1886, s. 64-90, 287-326, 454-465. Albareda A.M., Els manuscrits de la Biblioteca Vaticana Reg. Lat. 123, Vat. Lat. S730 і el scrip torium de Santa Maria de Ripoll, [in:] Catalona Monastica, Recull de documents i estudis referents a monastirs catalans, vol. I, Monastir de Montserrat 1927, s. 23-96. Alb uE, Imperial Geography and the Medieval Peutinger Map, IMun 57.2, 2005,s. 136-148. A1 b u E., Rethinking the Peutinger Map, [in:] Cartography in Antiquity and the Middle Ages. Fresh Perspectives, New Methods, eds. R.J.A. Talbert, R. Unger, Leiden-Boston 1008, s. 111-і 19. Alexander P. J., Byzantine Apocalyptic Traditions, Berkeley 1985. Altomare B.M., Géographie et cosmographie dans l’Antiquité tardive: la tradition grecque etles modèles latins, DHA 31.1, 2013, s. 9-34. Anderson B., Cosmos and Community in Early Medieval Art, New Haven-London 2017. Andrews M.C., The Study and Classification ofMedieval Маррае Mundi, Archaeol 7 5, 1926, s. 61-76. A n g о 1 d М., The Byzantine Empire. 1023-1204. A political history, London-New York 1984. Anna Kornnene and Her Times, ed. Th. G o u m a-P e t e r s o n, New York 2000. A r e n t z e n J.-G., Imago mundi cartographica. Studien
zur Bildlichkeit mittelalterlicher Weltund Okumenekarten unter besonderer Berücksichtigung des Zusammenwirkens von Text und Bild, München 1984. As truc Ch., Conus-Wolska W., Gouillard ]., Lem erle P., Papachryssanthou D., Paramelle J., Les sources grecques pour l’histoire des Pauliciens d’Asie Mineure, TM 4,1970. Atanasov G.,IotovV., MihajlovK., The Medieval Fortress (Beginning ofց'հ-beginning of11th c.) near the Village of Okorosh, Silistra Province, [in.·] Orient şi Occident. Cultura şi Civilizaţie La Dunarea deJos XXVIII, ed. M. N e ag u et al., Călăraşi 2011, s. 220-239. A u g é I., Les Arméniens et ľEmpire byzantin (1025-1118), TM 21.2, 2017, s. 789-808. Baert В,, A Heritage ofHoly Wood. The Legend ofthe True Cross in Text and Image, Leiden 2004. Bagrow L., Skelton R.A., Meister der Kartographie, 5Berlin 1985. Bailey S.D., The Textual Traditions ofBahtrã: Deciphering the Source in the Sira Literature and the Polemics ofthe Bakira Prophecy, Athens 2011. Banchich T.M., Introduction, [in:] The History ofZonarasfrom Alexander Severus to the De ath of Theodosius the Great, transi, idem, E.N. Lane, New York 2009, s. 1 -19. Baranov V. A., Visual and Ideological Contexte ofthe Chalke Inscription at the Entrance ofthe Great Palace ofConstantinople, Seri 13, 2017, s. 19-42. Barnard L.W., Byzantium and Islam. The Interaction ofTwo Worlds in the Iconoclastic Era, Bsl 26,1975, s. 25-37. Barnea L, Ştefănescu Ş., Istoria Dobrogei, t. III, Bizantini, Romani şi Bulgari la Dunarea deJos, Bucureşi 1971.
Bibliografia 317 Bartoli A., Kazanskí M., Kherson and Its Region, [in:] The Economic History ofByzan tium. From the Seventh through the Fifteenth Century, ed. A.E. L a i o u, t. II, Urban Econo my, Dumbarton Oaks 200z, s. 659-665. Baumgärtner I., Graphische Gestalt und Signifikanz. Europa in den Weltkarten des Beatus von Liébana und RanulfHigden, [in:] Europa im Weltbild des Mittelalters. Kartographische Konzepte, hrsg. von I. Baumgärtner, H. Kugler, Berlin 2008, s. 81-132. Baumgärtner I., Visualisierte Weltenräume. Tradition und Innovation in den Weltkarten der Beatustradition des 10. bis 13. Jahrhunderts, [in:] Tradition, Innovation, Invention. Fort schrittsverweigerung und Fortschrittsbewusstsein im Mittelalter, hrsg. von H.-J. Schmidt, Berlin-New York 2005, s. 231-276. Baumgärtner I., Die Welt im kartographischen Blick. Zur Veränderbarkeit mittelalterlicher Weltkarten am Beispiel der Beatustradition vom 10. bis 13. Jahrhundert, [in:] Der weite Blick des Historikers. Einsichten in Kultur-, Landes- und Stadtgeschichte·. Peter Johanek zum 63. Geburtstag, hrsg. von W. Ehbrecht, Köln 2002, s. 5 27-549. BaunardL, Théodulfe, évêque d’Orléans et abbé de Fleury-sur-Loire, Paris 1860. Bavant В., Iliria, [in:] Świat Bizancjum, t. I, Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641, red. C. Morrison, tlum. A. G r a b o ń, Kraków 2007, s. 353-402. B e aum o n ť M., Ascension in Islam, [in:] Encyclopedia ofthe Bible and Its Reception, t. II, Ber lin-New York 2009, kol. 897-900. Beer R., Die Handschriften des Klosters Santa Maria de Ripoll, Wien 1908. Bees N., Manassis, der Metropolit von
Naupaktos ist identisch mit dem Schriftseller Konstantinos Manassis, BNJ 7, 1928/1929,5. 119-130. Bencheikh J.E., Mi’rädj in Arabic Literature, [in:]ü7, vol. VII, s. 100-103. Beneševič V.N., Syntagma XIV titulorum sine scholiis secundum versionem Palaeo-Slovenicam, adjecto textu Graeco e vetustissimis codicibus manuscriptis exarato, vol. I, Petropolis 1906. Berend N., Cuman Integration in Hungary, [in:] Nomads in the Sedentary World, eds. A.M. Khazanov, A. Wink,Newliork 2001, s. 103-127. Bertaina D., Christian Muslim Dialogues: The Religious Uses ofa Literary Form in the Early Islamic Middle East, New York 2011. Bethmann L., Nachrichten über die von ihmfür die Monumenta Germaniae historka benutz ten Sammlungen von Handschriften und Urkunden Italiens, aus dem Jahre iSs4, AGADG 12,1874, s. 201-426. Betti M., Rome and the heritage ofancien Illyricum in the ninth century, [in:] Imperial Sphe res and the Adriatic. Byzantium, the Carolingians and the Treaty of Aachen (812), eds. M. Anči ć,J. Shepard, T. Vedriš, New York 2018, s. 243-252. B e v a n A.A., Muhammad’s Ascension to Heaven, [in:] Studien zu Semitischen Philologie und religionsgeschichteJulius Wellhausen, Topelman 1914, s. 49-61. Bielawski J., Historia literatury arabskiej. Zarys, Wroclaw-Warszawa-Kraków 1968. Bielawski J., Klasyczna literatura arabska. Zarys, Warszawa 1995. В ie le r L., The Text Tradition ofDicuil’s „Liber de mensural orbis terrae”, PRIA 64, 1965/1966, s. 1-31. B i g n a m i-O d i e r J., Levi Della Vida M.G., Une version latine de lApocalypse syroarabedeSerge-Bahtra, MAU 62, 1950, s. 125-148.
Bizancjum i Arabowie. Spotkanie cywilizacji VI-VIII wiek, red. T. Wolińska, P. Filipczak, Warszawa 2016.
Зі8 Bibliografia Block C.J., Competing Christian Narratives on the Quran, http://www.almuslih.org/Library/Block,% 20C%20-%20C0mpcting%20Christian%20Narratives.pdf B o e c k E.N., Displacing Byzantium, disgracing convention: the manuscript patronage of Tsar Ivan Alexander ofBulgaria, Manu 51.2, 2007, s. 181-208. B o e c k E.N., Imagining the Byzantine Past: The Perception ofHistory in the Illustrated Ma nuscripts ofSkylitzes and Manasses, Cambridge 2015. B o e c k E.N., The Vatican Manasses as a Curated Display of Universal History, [in:] Laudator temporis aeti. Studia in memoriam Ioannis A. Božilov, vol. II: lus, imperium, potestas, lifte rne, ars et archeologia, ed. I. Biliarsky, Serdicae 2018, s. 419-431. B o i s s e t L., Compléments à l’édition de la version arabe de la légende de Bahirã, POr 16, 1990/1991, s. 123-132. B o n areк Le Bas Danube dans le seconde moitié du IX-ème siècle: nouveaux Etats ou nou veaux peuples?, [in:] Byzantium, New Peoples, New Powers: The Byzantino-Slav Contact Zone, from the Ninth to the Fifieenth Century, ed. M. K a i m a k a m o v a et al., Kraków 2007, s. 193-200. B o n a r e k J., Romajowie i obcy w Kronice Jana Skylitzesa. Identyfikacja etniczna Bizantyńczyków i ich stosunek do obcych w świetle KronikiJana Skylitzesa, Toruń 2003. Borgolte M., Christliche und muslimische Repräsentationen der Welt. Ein Versuch in trans disziplinärer Mediävistik, BBAW.BA 14, 2008, s. 89-147. Borisov B.D., Demographie and Ethnie Changes during XI-XII Century in Bulgaria, ABu 11.2, 2007, s. 71-84. Boss G., „Baladhur” (Marking-Nut). A popular medieval
drugfor strengthening memory, BSOAS.UL 59.2, 199è, s. 229-236. Bosworth C.E., Zaynab bt. Djahsh, [in:] EI, t. XI, s. 484-485. Bradford B.C., The Quranic Jesus: A Study ofParallels with Non Biblical Texts, PhD Thesis htts://scholarworks.wmich.edu/dissertations/190 Brand Ch.M., Byzantium confronts the West 1180-1204, Cambridge Mass. 1968. Braudel E, Morze Śródziemne i świat śródziemnorski w epoce Filipa II, t. I, tlum. T. Mrówczyński, M. Ochab, Warszawa 2004. B r i n c k e n A.-D. von den, Die Ausbildung konventioneller Zeichen und Farbgebungen in der Universalkartographie des Mittelalters, ADSS W 16,1970, s. 325-349 (= e a d e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008 s. 112-136). B r i n c k e n A.-D. von den, Fines Terrae. Die Enden der Erde und der vierte Kontinent auf mittelalterlichen Weltkarten, Hannover 1992. B r i n c k e n A.-D. von den, Herausragende Plätze der antiken Geschichte im Bild der mittel alterlichen Okumene-Karte (g. bis beginnendes 14. Jahrhundert), [in:] Geschichtsdeutung auf alten Karten. Archäologie und Geschichte, hrsg. von D. Unverhau, Wiesbaden 2003, s. 23-53 (= eadem, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 647-667). B r i n c k e n A.-D. von de n, Jerusalem on medieval mappamundi: a site both historical and eschatological, [in:] The Hereford World Map: Medieval World Maps and their Context, ed. by P.D.A. Harvey, London 2006, s. 355-379 (= eadem, Studien zur Universalkarto graphie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s.
683-703). B r i n c k e n A.-D. von den, Kartographische Quellen. Welt-, See- und Regionalkarten, Turn hout 1988.
Bibliografia Зі 9 B r i n c k e n A.-D. von den, Die Kugelgestalt der Erde in der Kartographie des Mittelal ters, AKg 58, 1976, s. 77-95 (= eadem, Studien zur Universalkartographie des Mittel alters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 186-205). B r i n c k e n A.-D. von den, Mappa mundi und Chronologia. Studien zur imago mundi des abendländischen Mittelalters, DA 24, 1968, s. 118-186 (= e a d e m, Studien zur Universal kartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 17-81). B r i n c k e n A.-D. von den, Mappe del Medio Evo: mappe del cielo e della terra, [in:] Cie li e terre nei secoli XI-XII. Orizzonti, percezioni, rapporti: Atti della tredicesima Settimana internazionale di studio, Mendola, 22-26agosto 199s, Milano 1998, s. 31-50 (= e ad e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. S z a b ó, Göttingen 2008, s. 533-551). Brincke.n A.-D. von den, Roma nella cartografia medievale (secoli IX-XIII), [in:] Roma antica nel Medioevo. Mito, rappresentazione, sopravvivenza nella „Respublica Christiana” dei secoli IX-XIII, Atti della quattuordecima Settimana internazionale di studio, Mendola, 24-28 agosto 1998, Milano 2001, s. 209-229 (= e a d e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 593-611). Brincken A.-D. von den, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008. Brincken A.-D.von den, “.ut describeretur universas orbis”. Zur Universalkartographie des Mittelalters, [in:] Methoden in Wissenschaft und Kunst des Mittelalters,
hrsg. von A. Z im me r m a n n, Berlin 1970, s. 249-278 (= e a d e m, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 82-111). Brincken A.-D. von den, Weltbild der lateinischen Universalhistoriker und -Kartographen, [in:] Popoli epaesi nella cultura altomedievale, 21-29 aprile 1981, Spoleto 1983, s. 377-428 (= eadem, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, Göttingen 2008, s. 241-262). Br o m b e r g J., Toponymical and historical miscellanies on medievalDobrudja, Bessarabia and Moldo-Wallachia, В 13, 1938, s. 9—71. Brown L.A., The Story ofMaps, New York 1949. Browning R., Byzantine Empire, Washington 1992. Brubaker L., HaldonJ., Byzantium in the Iconoclast Era c. 680-8so: A History, Cambrid ge-New York 2011. Brunhölzí E, Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, Bd. I: Von Cassiodor bis zum Ausklang der karolingischen Erneuerung, München 1975. Brzozowska Z.A., feden z herezjarchów? Przedstawienia ikonograficzne Mahometa w rękopi sie РНБ, F.IKisi w kontekście staroruskich narracji najego temat, VP 70, 2018, s. 449-469. Brzozowska Z. А., Махметъ, Мухуметъ, Моамедъ, Бохмитъ. Formy imienia Mahometa w średniowiecznych tekstach ruskich (ΧΙ-XVI w.) i ichpochodzenie,SUS 64, 2018,s. 30-39. B u с k 1 е у P., The Alexiad ofAnna Kornnene: Artistic Strategy in the Making ofa Myth, Cam bridge 2014. B [u r g m a n n] L., Penalties, [in:] ODB, vok III, s. 1622. Burman T.E., Religious Polemic and the Intellectual History of the Mozarabs, c. ioso-1200, Leiden-New York-Köln 1994. Burman T.L.,
Riccoldo da Monte di Croce, [in:] Christian-Muslim ReUtions. A Bibliographical Histo ry, voi. IV (1200-1350), eds. D. Thomas, A. Mallet t, Leiden-Boston 2012, s. 678-691.
320 Bibliografia Burman T.E., Two Dominicans, a Lost Manuscript, and Medieval Christian Thought on Islam, I in:] Medieval Exegesis and Religious Difference. Commentary, Conflict, and Community in the Premodern Mediterranean, ed. R. S zp ie ch, New York zoi 5, s. 71-86. Buschhausen H., Die Marienkirche von Apollonia in Albanien. Byzantiner, Normannen und Serben im Kampfum die Via Egnatia, Wien 1976. Bushkovitch P., Orthodoxy and Islam in Russia 988-1723, [in;] Religion und Integration im Moskauer Russland. Konzepte und Praktiken, Potentiale und Grenzen 14.-17. Jahrhundert, ed. L. S t e i n d o r ff, Wiesbaden 1010, s. 117-143. Cameron A.D.E., Petronius Probus, Aemilius Probus and the Transmission ofNepos: A Note on LateRoman Calligraphers, [in:] “Humana säpit”. Études d’antiquité tardive offertes à Lelliä Cracco Ruggini, éd. par J.-M. Carri é, R. Lizz i-Te sta, Turnhout 1002, s. 121-130. Catalous Codici Arabicorum Bibliothecae Academiae Lugduno-Batavae, vol. II, pars prior, auctoribus M.J. De G o e j e, М.ТҺ. H o u t s m a, Lugduni-Batavorum 1907. C e r b o A., Cultura e religione islamica nella letteratura italiana del Trecento, [in:] Europa e Islam traisecoli XIVe XVI (Europe and Islam between 14th and 16th centuries), 1.1, a cura di M. Bernardini, C. Borrell і, A. Cerb о, E.S. Garcia, Napoli 2002, s. 1-68. C h e k i n L.S., Northern Eurasia in Medieval Cartography. Inventory, Text, Translation, and Commentary, Turnhout 2006. C hey n e t J.-C ,,John Skylitzes, the author andhisfamily, [in:]J ohn Skylitze s,AsynopsisofByzantineHistory, 8ii-io$7, introd., text, notes,
transi.J. Wo r tley, Cambridge 2010, s. IX-XI. C h e y n e t J.-С., Pouvoir et contestations à Byzance (963-1210), Paris 1990. Christian Dualist Heresies in the Byzantine World с. 630-е. 1430, eds. J. H a m і 11 o n, В. Ha rn і 11 o n, Manchester-New York 1998. Christian-Muslim Relations. A Bibliographical History, voi. I, 600-900, eds. D. Thomas, B. R o g g e m a, Leiden-Boston 2009. Christiensen T.,Johannes Damaskenos Opgør med Islam,OTT 32, 1969,5.34-50. The Chronicle ofConstantine Manasses, translated with commentary and introduction by L. Yu r e t i c h, Liverpool 2018. The Chronicle ofTheophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History. AD 284-813, eds. C. M a n g o, R. S c o 11, Oxford 1997. ChrysostomidesJ., Byzantine Concepts of War and Peace, [in:] War, Peace and World Or ders in European History, eds. A.V. Hartmann, B. Heuser, London-New York 2001, s. 91-101. CochraneS., From BeitAbhe to Angamali: connections,functions and roles ofthe Church ofthe East’s monasteries in ninth century Christian-Muslim relations, London 2014 (PhD thesis on-line http://eprints.mdx.ac.uk/13988/). С о 1 b y E, Narrating Muhammad’s Night Journey. Tracing the Development ofthe Ibn Abbas Ascension Discourse, New York 2008. С о 1 b у E, NightJourney (Isra and Miraj), [in:] Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia ofthe Prophet of God, voi. II, eds. C. Fitzpatrick, A. Walker, Santa Barbara 2014, s. 420-425. Conrad L.I., Futūh, [in:] Encyclopedia ofArabic Literature, eds.J.S. Me isami, P. Starkey, voi. I, London-New York 1998, s. 237-240. Contessa A., A Geography
ofLearning: The World ofthe Presumed Map ofTheodulphe ofOr leans and Its Mid-Eleventh-Century Catalan Author, MBAV 18, 2011, s. 55-110.
Bibliografia 321 Cook D., Monks to Muslims: A Topos in Early Islamic Literature, http://in.bgu.ac.il/en/csoc/ Reading%2ointo%2oIslamization%2.oWorkshop%2.o%2.oTexts/Session%20 3_COOK_ Translation.pdf Cosentino S., Syrianos’ Strategikon - a ç,h-Century Source?, Bi 2,2000, s. 243-280. Cristoforo Colombo e l’apertura degli spazi: mostra storico-cartografica, [vol.] I, direzione scientifica G. C a v a 11 o, Roma 1992. Cuissard Ch., Théodulfe, évêque d’Orléans. Sa vie etses œuvres avec une carte du Pagus AvrelianensisauIXesiècle, MSAHO 24, 1892,$. 1-352 Curta F., Eastern Europe in the Middle Ages, soo-1300, Leiden 2019. Curta F., The Image and Archaeology ofthe Pechenegs, Ban 23, 2013, s. 143-202. C z ajk а. H., Bohaterska epika ludowa Słowian południowych (struktura treści), Wrocław 1973. Czajka H., Bułgarska i macedońska historyczna pieśń ludowa, Wrocław 1968. Czajka H., Nimfy - herosi - antagoniści. Epos ludowy Bułgarów, Katowice 1994. Dall’Aglio F., The interaction between nomadic and sedentary peoples on the Lower Danube: the Cumans and the “Second Bulgarian Empire”, [in:] The Steppe Lands and the World bey ond Them. Studies in honor of Victor Spinet on his yo,h birthday, eds. F. C u r t a, B.-P. M a leon, Iaşi 2013, s. 299-312. D all’Aglio F., The Military Alliance between the Cumans andBulgariafrom the Establishment ofthe Second Bulgarian Kingdom to the Mongol Invasion, AEMA 16, 2008/2009, s. 19-54. Daniel N., Islam and the West. 'Ље Making ofan Image, Edinburgh 1962, (Oxford 1993). DarrouzèsJ., Epistoliers byzantins du Xe siècle, Paris 1960. DawsonT,Byzantine Cavalryman
c. 300-1204, Oxford 2007. DawsonT., Byzantine Infantryman - Eastern Roman Empire c. goo-1204, Oxford 2007. Destombes M., Mappemondes A.D. 1200-1300. Catalogue prepare par la Commission des Cartes Anciennes de l’Union Géographique Internationale, Amsterdam 1964. Detlefsen D., Ursprung Einrichtung und Bedeutung der Erdkarte Agrippas, Berlin 1906. De Vaux C., La legende de Bahira, ou un moine chrétien auteur du Coran, ROC 1.2/4, 1897, s· 439-454· Di Cesare M., Riccoldo ofMonte di Croce, Leiters to the Triumphant Church; Against the Law ofthe Saracens; Book ofthe Pilgrimage, [in:] idem, The Pseudo-Historical Image ofthe Prophet Muhammad in Medieval Latin Literature: A Repertory, Berlin-Boston 2012,5.381-434. Di Cesare M., The Pseudo-Historical Image ofthe Prophet Muhammad in Medieval Latin Literature: A Repertory, Berlin-Boston 2012. D i a c o n u P., Les Coumans au Bas-Danube aux XT et XIIe siècles, Bucureşti 1978. D i a c o n u R, Les Petchénègues au Bas-Danube, Bucarest 1970. D і 1 k e O.A.W., Cartography in the Byzantine Empire, [in:] The History of Cartography, voi. I: Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, eds. J.B. H a rl e y, D. Woodward, Chicago-London 1987,5. 258-275. Dokumenty synodów od so do 3S1 r, układ i oprać. A. B a r o n, H. P i e t r a s SJ, Kraków 2 006. D o n č e v a-P e t k o v a L., Zur ethnischen Zugehörighit einer Nekropokn des и. Jahrhunderts in Bulgarien, [in:] Post-Roman Towns, Trade and Settlements in Europe and Byzantium, t. II, ed. J. H e n n i n g, Berlin-New York 2007, s. 643-660. Downey G., A History
ofAntioch in Syria to the Arab Conquest, Princeton-New Jersey 1961. D u Ç é 11 i e r K., Lafaçade maritime de l’Albanie au Moyen Age. Durazzo et Valona du XIe au XVe siècle, Thessaloniki 1981.
3Z2 Bibliografia D u d e k J., Biskupi Dyrrachionu w strukturach patriarchatu Konstantynopola (VII-ΧΙ wiek), VP 58, 2.013, s- 2.11-2-36. D u d e k J., „Cala ziemia dyrracheńska”podpanowaniem bizantyńskim w latach 1005-120$, Zie lona Góra 1999. Dudek J., Ludy tureckie w Cesarstwie Bizantyńskim w latach io2$-iogy, BP 14, 1007, s. 83-114. Dudek J., Nowa Patzynakia pomiędzy wschodem a zachodem. Z zapomnianych dziejów malego ludu, [in.·] Opuscula archaeologica. Opera dedicata in Ihaddeum Malinowski, red. W. Dzieduszycki, Zielona Góra 1007, s. 103 -12 5. Dudek J., Pieczęć magistra Jana Kegena jako wyraz polityki Bizancjum wobec stepowców w po łowie XI w., [in:] Causa creandi. O pragmatyce źródła historycznego, red. S. Ro s ik, P. W i szewski, Wrocław 2005, s. 327-343. D u j č e v I., Influences orientales et occidentales dans les Balkans aux Xe-XIIe siècles, ByzS 2,1975, s. 103-121. DujčevL, Une interpolation chez Anna Comnène Alex. XII, g, B 10, 1933,s. 107-115. Dziekan M.M., Przegląd źródeł arabskich, [in:] Bizancjum i Arabowie. Spotkanie cywilizacji VI-VIII wiek, red. T. Wolińsk a, P. Filipczak, Wàrszawa 2016,s. 529-535. Ebert A., Allgemeine Geschichte der Literatur des Mittelalters im Abendlande, Bd. II, Leipzig 1880. Ebert К., Die literarische Bewegung zur Zeit Karl’s des Großen, DR 11,1877, s. 398-410. Edson E., Mapping Time and Space. How MedievalMapmakers Viewed Their World, London 19 99· Edchhorn D.M., Cain: Son ofthe Serpent, s.l. 1985. Eideneier H., Zur Sprache des Michael Glykas,YTL 61, 1968,s. 5-9. The Encounter ofEastern Christianity with Early Islam, eds. E.
Grypeou, M. Swanson, D.Tkomas,Boston 2006. Englisch В., Ordo orbis terrae. Die Weitsicht in den Mappae mundi derfrühen und hohen Mittelalters, Berlin 2002. E n s i s L., Preface, [in:] Riccoldo of Monte Croce OP, Refutation of the Koran, transi. L. E n s і s, London 1010, s. III-V. Estey F.N., Charlemagne’s Silver Celestial Table, S 18,1943,5. 112-117. Farag W, Byzantium and Its Muslim Neighbours during the Reign ofBasil II (руб-1025), Uni versity of Birmingham, 1977 (Ph.D. thesis). F e r luga ].,John Scylitzes andMichael ofDevol, [in:] i d e m, Byzantium on the Balkans. Studies on the Byzantine Administration and the Southern Slavsfrom the VIIth to the XIIth Centuries, Amsterdam 1976, s. 337-344. F e r 1 u g a J., Quelques problemes de politique byzantine de colonisation au XT siede dans les Bal kans, B F 7, 1979, s. 37-56. Fiedler U., Zur Suche nach dem archäologischen Niederschlag von Petschenegen, Uzen und Kumanen in den Gebieten südlich der unteren Donau, [in:] The Steppe Lands and the World beyond Them. Studies in honor of Victor Spinéi on his yo,h birthday, eds. F. C u r t a, B.-P. M ale o n, Iaşi 2013, s. 149-285. F1 u s i n B., Re-writing history: John Skylitzes’ Synopsis historion, [in:] John Skylitzes, A synopsis ofByzantine History, Sn-io$y, introd., text, notes, transi. J. Wo r 11 e y, Cam bridge 2010, s. XII-XXXIII.
Bibliografia Յ2-Յ Four Byzantine Novels. Agapetus - Theodore Pródromos. Rhodanthe and Dosikles - Eumathios Makrembolites. Hysmine and Hysminias. Constantine Manasses. Aristandros and Kallithea - Niketas Eugenianos, Drosilla and Charikles, translated with introductions and notes by E.Jeffreys, Liverpool 2012. Freeman A., TheodulfofOrleans and the „Libri Carolini”, S 32, 1957, s. 663-705. G a 1 i c h i a n R., Countries south ofthe Caucasus in MedievalMaps. Armenia, Georgia andAzer baijan, London 2007. Garci a-A r á e z H., Los mapamundis de los Beatos. Origen y características principales, МММ i8, 1993/1994, s. 49-76. Garci a-A r á e z H., Los mapamundis de los Beatos (2a parte). Nomenclator y conclusiones, МММ 19/20, 1995/1996, s. 97-128. Gautier DalchéP., Agrimensure et inventaire du monde: Lafortune de “Mappa (Mundi)" au Moyen Age, [in:] Les vocabulaires techniques des arpenteurs romains, Actes du colloque international (Besançon, 19-21 septembre 2002), sous la direction de D. C o n s o, A. G o n zale s, J.-Y. Guillaumin, Besançon 2006, s. 163-171. Gautier DalchéP., De la glose à la contemplation. Place etfonction de la carte dans les ma nuscrits du haut Moyen Âge, [in:] Testo e immagine nell’Alto Medioevo, Spoleto is-21 aprile 1993, t. II, Spoleto 1994, s. 693-771. Gautier DalchéP., Géographie et culture. La représentation de l’espace du VT au XIIe siècle, Aldershot 1997. Gautier Dalché P., L’enseignement de la géographie dans l’antiquité tardive, K96.1, 2014, s. 144-182. Gautier Dalché T.,Les sens demappa (mundi): IV֊XIVe siècle, ALMA 62,2004, s. 187-202. Gautier
Dalché P., Notes sur la „carte de Lhéodose II” et sur la „mappemonde de Théodulfe d'Orléans”, GeA 3,1994/1995, s. 91-108. Geanakoplos D.J., Byzantium. Church Society, and Civilisation Seen through Contemporary Eyes, Chicago 1984. George-Tvrtković R., Λ Christian Pilgrim in Medieval Iraq. Riccoldo da Montecroce’s En counter with Islam, Turnhout 2012. GeroS., The Legend of the Monk Bakira, the Cult ofthe Cross, and Iconoclasm, [in:] La Syrie de Byzance a l’Islam, VIP-VIIT siècles. Actes du Colloque international, Lyon-Maison de l’Orient Méditerranéen, Paris - Institut du Monde Arabe, u֊is Septembre 1990, eds. P. Ca ni v e t, J.-P. Re y-Coquai s, Damascus 1992,5. 47-58. G і 1 M., The Story ofBakira and Its Jewish Versions, [in:] Related Worlds: Studies in Jewish and Arab Ancient History and Early Medieval History, ed. i d e m, Aldershot 2004, s. 1-22. Gjalevski D., Byzantinepolitics oj„sword and letter” -the case ofSamuel, Ист 48.1,201 з,ѕ. 65-77. G j u s c 1 e v V., Bulgarisch-fränkische Beziehungen in der ersten Hälfe des IX. Jhs, BBg г, 1966, s. 15-39. GoldziherL, Muslim Studies, vol. II, transi. C.R. B a r b e r, S.M. S t e m, London 1971. Gori E., Lo Hodoiporikon di Constantino Manasse, sine loc. zoi i. Gottheil R.J.H., A Christian Bahirã Legend. Introduction, ZA 13, 1898,5. 189-210. Gottheil R.J.H., A Syriac Bahirã Legend, JAOS 13,1889, s. CLXXVII-CLXXXI. Grabois A., Charhmange, Rome andJerusalem, RBPhH 59.4, 1981,5.792-809. Gregorovius F., Geschichte der Stadt Rom im Mittelalter. Vomfünften Jahrhundert bis zum sechzehnten Jahrhundert, Bd. III, Stuttgart 1860. G [r e g
o r у] Т.Е., Dyrrachion, [in:] ODB, 1.1, s. 668
324 Bibliografia G [r e go r y] T.E. Thessalonike, [in:] ODB, t. III, s. 2071-2072. G [r e g o r y] T.E., K [a z h ci a n] A., %essalonike, Theme of, [in:] ODB, t. Ill, s. 2173. Griffith S.H., Disputes with Muslims in Syriac Christian Text: From Patriarch John (d. 648) to Bar Hehraeus (d. 1286), [in:] Religionsgesprache im Mittelalter, eds. B. L e w i s, F. N ie ty ö h n e r, Wiesbaden, 1992, s. 251-272. G r i ffi t b S.H., Disputing with Islam in Syriac: The Case ofthe Monk ofBeth Hale and a Muslim Emir, H(JSS) 3.1, 2000, s. 29-54. (http://syrcom.cua.edu/Hugoye/Vol3N01/HV3N1/ Griffith.html) Griffith S.H., Muhammad and the Monk Bakira: Reflections on a Syriac andArabic Textfrom Early Ahbasid Times, ОСҺ 79, 1995, s. 146-174 [=S.H. Griffith, The Beginnings of Christian Theology in Arabic: Muslim-Christian Encounters in the Early Islamic Period, Va riorum Collected Studies Series, Aldershot 2002, VII, s. 146-174]. GriffithS.H., Syriac written on Muslims and the Religious Challenge ofIslam, Kerala Kottayam 1995. GriffithS.H., The Church in the Shadow ofthe Mosque: Christians and Muslims in the World ofIslam Princeton 2007. G r i f f i t h S.H., The Prophet Muhammad, his Scripture and his Message according to Christian Apologies in Arabic and Syriacfrom the First Abbasid Century, [in :] La vie du prophète Ma homet. Colloque de Strasbourg, octobre iç8o, cd. T. F a h d, Paris 1983,5.108-109,134~I41· Griffith S.H., The Qur’an in Christian Arabic Literature: A Cursory Overview, [in:] Arab Christians and the Qur’an from the Origins of Islam to the Medieval Period, ed. M. Be au m
o n t, Leiden 2018, s. 1-19. Grigoriadis l.,A Study ofthe Prooimion ofZonaras’ Chronicle in Relation to Other i2A-Cen tury Prooimia, BZ 91,1998, s. 327-341. Grigoriadis I., Linguistic and literary studies in the Epitome Historien ofJohn Zonaras, Thes saloniki 1998. Grinten E.F. van der, Elements ofArt Historiography in Medieval Texts. An Analytic Study, x ас transi, from the Dutch by D. A a 1 d e r s, The Hague 1969. Grotowski P.Ł., Święci wojownicy w sztuce bizantyńskiej (843-1261). Studia nad ikonografiązbrojenia i ubioru, Kraków 2011. al d o nj., Warfare, State and Society in the Byzantine World, London 1999. aidon J., Wa r d-P e r k i n s В., Evidencefrom Rome for the Image of Christ on the Chalke Gate in Constantinople, BMGS 23, 1999, s. 286-296. Hardt M., Royal Treasures and Representation in the Early Middle Ages, [in:] Stratèges ofDi stinction. The Construction ofEthnic Communities, }oo-8oo, eds. W. P o h 1, H. R e i m i t z, Leiden-Boston-Köln 1998,5. 255-280. Hardt M., Vererbte Königsschätze in Völkerwanderungszeit undfrühem Mittelalter, [in :] Herr scher- und Fürstentestamente im westeuropäischen Mittelalter, hrsg. von B. K a s t e n, KölnWeimar-Wien 2008, s. 125-143. Hauréau B., Singularités historiques et littéraires, Paris 1861. Hautecœur L., Mystique et architecture. Symbolisme du cercle et de la coupole, Paris 1954. Hecht W., Die byzantinische Aussenpolitik zur Zeit der letzten Komnenenkaiser (1180-1185), Neustadt Aisch 1967. H e i n r i c h-T a m a s к а О., Avar-Age Metalworking Technologies in the Carpathian Basin (Sixth to Eighth Century), [in:] The
Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Kha-
BibUografia 32-5 zars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 237-262. Hiatt A., TheMapofMacrobiusbeforenoo, IMun 59.2, 2007, s. 149-176. The History ofCartography, voi. I : Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, eds. J.B. Harley, D. Woodward, Chicago-London 1987. The History ofLeo the Deacon. Byzantine Military Expansion in the Tenth Century, introd., transi., annot. A-M. Talbot, D.F. Sulivan, with assistance G.T. Dennis, S. McGrath, Washington 2006, s. 9-52. Holmes C., Basil II and Governance ofEmpire (976-1025), Oxford zoo į. Holmes C., How the East Was Won in theReign ofBasil II, [in:] Eastern Approaches to Byzan tium, ed. A. E a s t m o n d, Ashgate 2001, s. 41-56. Holmes C., The rhetorical structure ofSkylitzes’ Synopsis Historien, [in:] Rhetoric in Byzan tium, ed.E.Jeffreys, Aldershot 2003, s. 187-199. Homburger О., Eine unveröffentliche Evangelienhandschrifi aus der Zeit Karls des Grossen (CodexBernensis348), ZSAK5.3 1943,5. 149-164. H omza M., La Grande Moravia tra Oriente e Occidente, [in:] I Santi Cirillo e Metodia e la Խրօ eredita religiosa e culturale ponte tra Oriente e Occidente. Raccolta di studi in occasione del n50 anniversario della missione dei santi Cirillo eMetodio nella Grande Moravia (8632013), eds. E. H r a b o v e c, P. P i a 11 i, R. То 1 o m e o, Città del Vaticano 2015,5.23-33. HornaK., Das Hoidonporikon des Konstantinos Manasses, BZ 13, 1904, 5.313-355. H ö s c h E., Geschichte der Balkanländer von der Frühzeit bis zur Gegenwart, München 1988. Hoyland
R.G., Seeing Islam as Others Saw It. A Survey and Evaluation of Christian, Jewish andZoroastrian Writings on Early Islam, Princeton 1997. Hunger H., Die hochsprachliche profane Literatur der Byzantiner, vol. I, Philosophie, Rhetorik, Epistolographie, Geschichtsschreibung, Geographie, München 1978. I Vangelignostici. Vangeli di Tomaso, Maria, Verità, Filippo, a cura di L. M o r a n d i, Milano 1984. Ibarburu Asurmendi M.E., De capitibus litterarum et aliisfiguris. Recull d’estudis sobre miniatura medieval, Barcelona 1999. Ibn Khallikan’s Biographical Dictionary translated from the Arabic by Baron Mac Guckin de S1 a n e, vol. I, IV Paris 1843, 1872. I o t o v V., A Note ofthe “Hungarian Sabers” ofMedieval Bulgaria, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 327-338. Jacobs A., Ζωναρας-Зонара. Die byzantinische Geschichte bei Joannes Zonaras in slavischer Übersetzung, München 1970. J a g e r P., Intended Edition ofa Disputation between a Monk ofthe Monastery ofBet Hale and One ofthe Tayoye, [in:] IV Symposium Syriacum, 1984: Literary Genres in Syriac Literatu re (Groningen ֊ Oosterhesselen 10-12 September), eds. H.J.W. Drijvers, R. Lavenant, C. Molenberg et al., Roma 1987, s. 401-402. Jakobson A.L., Средневековый Херсонес. Очерки материальной культуры, МоскваЛенинград 1959. Jakubowski F.A.,MichaelJan de Goeje (1836-1909), [in:] Mediewiści V, red. J. Strzel czyk, Poznań 2017, s. 69-75. Jeffreys E., Sevastokratissa Eirene as Patron, WJK 61 /62, 2011/2012, s.
177-194. Jeffrey s M., The Natura and Origins ofthe Political Verse, DOP 28,1974, s. 141-195.
32.6 Bibliografia Jugosłowiańska epika ludowa. Wybór, tłum. Cz. Jastrzębiec-Kozlowski, wstęp M. J a k ó b i e c, Wrocław 1948. J u r e w i c z O., Historia literatury bizantyńskiej, Wrocław 1982. K a č a n o v s k i j V., Iz srbsko-slovjenskoga ţrievoda bizantinskoga ljetopisa J. Zonare, Star 14, 1882, s. 125-172. K ahnT., Untold. A History ofthe Wives ofthe Prophet Muhammad, New York 2010. Kaldellis A., Did hannes I Tzimiskes Campaign in the East in Ç74?, В 84, 2oi4,p. 235-240. Kaldellis A., Ethnography after Antiquity. Foreign Lands and Peoples in Byzantine Literatu re, Pennsylvania 2013. Kaldellis A., Streams ofGold, Rivers ofBlood: The Rise and Fall ofByzantium, ps5 a.d. to the First Crusade, New York 2017. Kaldellis A., The Byzantine Conquest ofCrete (çöl ad), Prokopios’ Vandal War, and the Con tinuator ofthe Chronicle ofSymeon, BMGS 39, 2015, s. 302-311. K a 1 d e 11 i s A., The Byzantine Republic. People and Power in New Rome, Cambridge, Mass.֊ London 2015. Kamai Y, Monumenta cartographica Africae etAegypti, t. Ill, fase. 1 - 3 : Epoque arabe, Le Caire 1930-1933. K [a z h d a n] A., Devol, [in:] ODB, 1.1, s. б 16-617. K az hdan A., History ofByzantine Literature (850-1000), ed. Ch. Angel i d i, Athens 2006. K[azhdan] A., Mutilation, [in:] ODB, vol. II, s. 1428. К [azhdan] A.,Naissus, [in:] ODB, t. II, s. 1433-1434. К [a zh dan] A., Ohrid, [in:] ODB, t. III, s. 1514-1515. K [a z h d a n] A., Singidunum, [in:] ODB, t. Ill, s. 1904. Kennedy H., Wielkie podboje arabskie. Jak ekspansja islamu zmienila świat, przełoży! i przy pisami opatrzył M. Wiik, Warszawa 2011. Key
FowdenE., The Barbarian Plain: Saint Sergius Between Rome and Iran, Berkeley 1999. Khoury А.ТҺ.,Jean Damascène et l’islam, РОС 7, 1957,s. 44-63; 8, 1958,5. 313-339. К h о u r у A.-Th., Les théologiens byzantins et l’islam. Textes et auteurs (VIII-XIIF siècles), Mün ster 1966. Khoury A.-Th., Les théologiens byzantins et l’Islam. Textes et auteurs (VlIľ-XIIľ s.), Lou vain-Paris 1969. Khoury A.-Th., Polémique byzantine contre l’Islam (VIIIe֊XIIIe s.), Leiden 1972. King M.O., S. Joannis Damasceni „De Haeresibus” cap. CI and Islam, SP 7,1966, s. 76-81. Kochanek P., Cesarstwo Bizantyńskie w kartografii Zachodu okolo roku 1000, TKHPAN (Lu blin) 12, 2015, s. 7-34. Kochanek P., Graphisches Schema des nordöstlichen Teils von Asien aufausgewählten mittel alterlichen Weltkarten, PPT 23.2 (46), 2017, s. 219-304. Kochanek P., Iluzja schematów choro- i topograficznych jako baza mnemotechnicznejportolany w starożytności, [in:] Tworzenie iluzji społecznej - wiedza w sferzepublicznej, red.J. S zy m czy k, M. Żemła, A. Jabłoński, Lublin 2012, s. 73-126. Kochanek P., Klauzura północno-wschodniej Azji na mapach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, VP 36, 2016, t. 65, s. 211-344. Kochanek P., Rekonstrukcje globusa Kratesa z Mallos w dwóch polskich podręcznikach historii geografii, AMe 20, 2007, s. 139-152.
Bibliografia 32-7 Kochanek P., Rozesłanie Apostołów na mapie Beatusa z Burgo de Osma, [in:] Fructus Spiritus est Caritas, Księgajubileuszowa ofiarowana Ks. Prof. F. Drączkowskiemu, red. M. Wy s o c к i, Lublin 2011, s. 703-745. Kochanek R, Schemat Krzyża i Grobu Chrystusa w kartografii średniowiecznej i wczesno-nowożytnej, [in:] Święte wizerunki wprzekazie Dobrej Nowiny, red. N. W i d o k, Opole 2017, s. 121-194. Kochanek P., Schematy ekumeny w literaturzepatrystycznej w kontekście klasycznych schema tów zamieszkałej Ziemi, VP 30, 2010, t. 5 5, s. 307-340. Kochanek P., Trójkątjako schemat FUszpanii na mapach średniowiecznych, RHu 67.2, 2019 (w druku). Kochanek P., Vignetten von Konstantinopel in den mittelalterlichen und frühneuzeit lichen Karten. Die Entwicklung des grafischen Topos der Stadt, VP 38, 2018, t. 70, s· 395-448. Kochanek P., Winiety metropolii Pentarchii na mapach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, VP 34, 2014, t· 62, s. 213-296. Kochanek P., Wpływ starożytnej schematyzacji mnemotechnicznej na średniowieczną i wczesno-nowożytną kartografię, W 38, 2018, t. 69, s. 285-375. Kochanek P., Współczesne rekonstrukcje globusa Kratesa z Mallos, [in:] Archiva temporum te stes. Źródła historycznejako podstawa pracy badacza dziejów. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Olczakowi, red. G. B u j a k, T. N o w i c k i, P. S i w i с к i, Lublin 2008, s. 247-260. Koczy L., Narody w pierwszej wyprawie krzyżowej, THis 9,1960/1961, s. 41 —96. K o d e r J., „Euromediterraneum” i „Eurazja” w poglądach Bizantyńczyków na przestrzeń ipolity kę, tlum. К. Ilski,
A. Kotlowska, Poznań 2007. Koli a-D e r m i t z а к i A., Some Remarks on the Fate of Prisoners of War in Byzantium (fi‘ -10th centuries), CAV46, 2000, p. 583-620. Kościelniak К., Grecy i Arabowie. Flistoria Kościoła melkickiego (katolickiego) na ziemiach zdobytych przez muzułmanów (634-1316), Kraków 2004. Kotlowska A., Jan Skylitzes, [in:] Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria grecka, z. 6, Pisarze wieku XI, tłum., komentarz e a d e m, współpraca A. Brzóstkowska, War szawa 2013, s. 106-109. Kotlowska A., Kekaumenos, [in:] Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria grecka, z. 6, Pisarze wieku XI, tłum., komentarz e a d e m, współpraca A.Brzóstkowska, War szawa 2013, s. 62-65. Kozlov S.A., More than Enemies. The Description ofNomads in the Byzantine Literature ofthe Epoch ofthe First Pecheneg Incursion into Byzantium, [in:] Rules and Violence. On the Cultu ral History ofCollective Violencefrom Late Antiquity to the Confessional Age, eds. C. D i e 11, T. K n ä p p e r, Berlin-Boston 2014, s. 8 3 ֊99. K r a 11 i s D„ MichaelAttaleiates and the Politics ofImperial Decline in Eleventh-Century Byzan tium, Tempe 2012. Krausmüller D., Killing at god’s command: Niketas Byzantios’ polemic against Islam and the Christian tradition of divinely sanctioned murder, AI-Masäq 16.1, 2004, s. 163-176. Krawiec A., Ciekawość świata w średniowiecznej Polsce. Studium z dziejów geografii kreatyw nej, Poznań 2010.
З 2.8 Bibliografia K r u ш o v а Т., Pecheneg Chieftains in the Byzantine Administration in the Theme ofParistrion in the Eleventh Century, AMS.CKU 11, 2005, s. 207-221. Kupfer M., Art and Optics in the Hereford Map. An English Mappa Mundi c. 1300, New Haven-London 2016. Kupfer M., Medieval world maps: embedded images, interpretive frames, WI 10.3, 1994, s. 262-288. Kuyumdzhieva M., Imaging the Evil in the First Chapters ofGenesis: Texts behind the Ima ges in Eastern Orthodox Art, SCer 6, 2016, s. 377-396. L a m p s i d i s O., Zur Biographie von Konstantinos Manasses und zur seiner Chronike synopsis (CS), В 58,1988, s. 97-111. Lampsidis O., Zur Sebastokratorissa Eirene, JöB 34,1984, s. 91 -1 о 5. L a s s n e t].,Joseph Sambari on Muhammadand the Origins ofIslam: A Learned Rabbi Confronts Muslim Apologetics and a Christian Polemical Tradition, [in:] The Middle East Remembe red: Forged Identities, Competing Narratives, Contested Spaces, ed. i d e m, Ann Arbor 2000, s. 341-385. Lauer Ph., Lesfouilles du Sancta sanctorum au Latran, MEFR 20,1900, s. 2 51 -287. Lazaru s-Y a f e h H., Intertwined Worlds. Medieval Islam and Bible Criticism, Princetoni992. Leitschuh F.F., Geschichte der Karolingischen Malerei. Ihr Bilderkreis und seine Quellen, Ber lin 1894. L e m e r 1 e P., Lesplus anciens recueils des Miracles de Saint Démétrius et la penetration des Slaves dans le Balkan, t. Il, Commentaire, Paris 1981. Leszka M.J., Dlaczego Bizantyńczycy przegrali bitwę pod Anchialos (917fr Wersja Leona Dia kona, [in:] In tempore belli etpacis. Ludzie - miejsca -przedmioty, red. T.
Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011, s. 409-414. Leszka M.J., Stracone złudzenia. Religijny kontekst stosunków bizantyńsko-bulgarskich w latach 863-927, [hi:] Religijna mozaika Bałkanów, red. M. Wałcza k-M ikolajczakowa, Gniezno 2008, s. 32-39. Leszka M.J., The Arabs in the Chronicle ofConstantine Manasses, SCer 9, 2019 (w druku). Leszka M.J., Uzurpacje w cesarstwie bizantyńskim w okresie od IVdo połowy IX wieku, Łódź 1999· Leszka M.J., Wizerunek władców pierwszego państwa bułgarskiego w bizantyńskich źródłach pisanych (VIII-pierwszapołowaXII wieku), Łódź 2003. Leszka M.J., M a r i n o w K., Carstwo Bułgarskie: polityka - społeczeństwo ֊ gospodarka kultura 866-971, Warszawa 2015. L e ś n y J., Studia nadpoczątkami serbskiej monarchii Nemaniczów (połowa XI - koniec XII wie ku), Wrocław-Warszawa 1989. Lewis A.R., The Danube route and Byzantium 802-119S, [in:] Actes du XIVі Congrès Interna tional des Études Byzantines, Bucarest 6-12 Septembre 1971, t. II, Bucuresti 1975, s. 3593 68. L i e r s c h K., Die Gedichte Theodulfs, Bischofs von Orleans, Halle 1880. L i n g s M., Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources, New York 19 8 3. Loenertz R.J., Aux origins du despotai d’Epire et de la principaut dAchaie, B 43, 1973, s. 360394. L o u th A., Greek East and Latin West. The Church AD 681-1071, New York 2007.
Bibliografia 329 Lozovsky N., Carolingian Geographical Tradition: Wis it GeographyԼ EME 5 л, 1996, s. 2 5 ֊4 3. Lozovsky N., Roman Geography and Ethnography in the Carolingian Empire, S 81.2, 2006, s. 325-364. Lupaşcu Le sceau de la prophétie: connexions entre le christianisme et ľislam sous la dynastie des Abbasides, A.EHR 15.3, 2011, s. 325-348. M [ac r і de s] R.JApokaukos, John, [in:] ODB, 1.1, s. 135. M [a c r i d e s] R.J., Bardanes, George, [in:] ODB, 1.1, s. 254-255. M [a c r i d e s] R.J., Chomatenos, Demetrios, [in:] ODB, 1.1, s. 426. Madgearu A., Byzantine Military Organization on the Danube, ւօէհ-ւշէհ centuries, Leiden 2013. Madgearu A., The Assanids. The Political and Military History ofthe Second Bulgarian Em pire, Leiden 2017. M a g d a 1 i n o R, in Search of the Byzantine Courtier: Leo Choirosphaktes and Constantine Manasses, [in:] Byzantine Court Culturefrom 82g to 1204, ed. H. M a g u i r e, Washington 1997, s. 141-165. Magdalino P., The empire ofManuel I Komnenos. 1041-1180, Cambridge 1993. Magnae Moravia Fontes Historke, t. Y. Indices, ed. L. Ha vi í к, Brno 1977. Makk Е, The Arpads and the Comneni. Political Relation between Hangary and Byzantium in the i2,h Century, Budapest 1989. MaksimorichK., Byzantine Law in Old Slavonic Translations and the Nomocanon ofMe thodius, Bsl 65, 2007, s. 9-18. Maksimovič L., Srbija i pravd vizantijskich pohoda u XII veku, ZRVI 22,1983, s. 7-18. Maksimovič L., Vizantijska uprava и doba Paleologa, Beograd 1972. Malamut E., Limage byzantine des Petchénègues,VSL 88, 1995 ,s. 105-147. Mallan Ch., The Historian John
Zonaras: Some Observations on His Sources and Mathods, [in:] Les historiens grecs et romains: entre sources et modèles, eds. O. Devillers, B.Sebas t i a n i, Bordeaux 2018, s. 3 5 3-366. Manitius M., Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, Teil I: Von Justinian bis zur Mitte des zehnten Jahrhunderts, München 1911. Margry P.J., De ontwikkeling van de stadsplattegrond, [in:] P.J. Margry, P. Ratsma, B.M.J. Speet, Stadsplattegronden. Werken met kaartmateriaal bij stadshistorisch onder zoek, Hilversum 1987, s. 9-18. Markopoulos A., Sur les deux versions de la Chronographie de Symeon Logothete, BZ 76.2, 1983, s. 279-284. Markovich M., The “Itinerary” ofConstantine Manasses, ICS 12.2, 1987,5. 277-291. M a r t i n J.-М., L Italie Byzantine au XI siècle, TM 21.2, 2017, s. 733-748. Mauskopf-Deliyannis D., Charlemagne’s silver tables: the ideology ofan imperial capi tal,VMS. 12.2, 2003, s. 159-177. McCormick M„ Eternal victory. Triumphal rulership in late antiquity, Byzantium, and early medieval West, Cambridge 1986. McCormick M., Narodziny Europy. Korzeniegospodarki europejskiej, yoo-poo, tłum. А. В u gaj, Z. Dalewsk i, J. Lang, I. Skrzypczak, Warszawa 2007. McGeer E., Infantry versus Cavalry: The Byzantine Response, REB 46, 1988,s. 135-145. M c G e e r E., Sowing the Dragon s Teeth: Byzantine Warfare in the Tenth Century, Dumbarton Oaks-Wash ington 1995.
330 Bibliografia M c N с a 1 E.H., Wolff R.L., The Fourth Crusade, [ in : J A History ofthe Crusades, t. If The Later Crusades nSņ-ijii, eds. К.М. S e 11 o n, R.L. Wolff, H.W. Hazard, MadisonMilwaukee-London 1969,5. 153-185. McNeelyB.E., The Mi’raj ofMuhammad in an Acession Typology, http : //www.bhporter.com/ Porter% zoPDF% 2oFiles/The% zoMiraj%zoof%zoMuhammad% 20in % zoan%zoAsceneion%20Typology.pdf Menende z-P idal G., Mozárabesy Asturianos en la cultura de la alta Edad Media en relación especial con la historia de los conocimientos geográficos, BRAH 134, 1954. s. 137-291. Meško M., Obnova byzantskej moci na Balkáne za vlády Alexia I. Komnéna. Druhá byzantsko-pečenežská vojna (1083-1 oçi), Nitra 2012. Meško M., Pecheneggroups in the Balkans (ca. iosļ-ւօցյ) according to the Byzantine sources, [in:] The Steppe Lands and the World beyond Them. Studies in honor of Victor Spinéi on his 70th birthday, eds. F.Curta, B.-P. M a 1 e о n, Iaşi 2013, s. 179-205. Meyendorff J., Byzantin Views ofIslam, DOP 18,1964, s. 115-132. Miklas H., Zur kirchenslavischen Überlieferung der Häresiengeschichte des Johannes von Da maskus, [in:] Festschriftfur Linda Sadnik zum 70. Geburtstag, ed. E. We i h e r, Freiburg 1981, s. 323-387. Millas i Vallicrosa J.M., Assaig d’història de les ideesfísiques i matemàtiques a la Catalu nya medieval, Barcelona 1931. Miller К., Mappaemundi. Die ältesten Weltkarten, Heít I: Die Weltkarte des Beatus (776 n. Chr.), Heft III: Die kleineren Weltkarten, Stuttgart 1895. M i 11 e n o v a A., K a j m a k a m o v a M., The Uprising ofPetăr Deljan (i 040-1041) in anew
Old Bulgarian Source, BBg 8, 1996, s. 227-240. Minaeva O., From Paganism to Christianity: Formation ofMedieval Bulgarian Art (681-172), Frankfurt am Main et al. 1996. M i n c z e w G., Remarks on the Letter ofthe Patriarch Theophylact to Tsar Peter in the Context of Certain Byzantine and Slavic Anti-heretic Texts, SCer 3, 2013, s. 113-130. M i n g a n a A., The Transmission ofthe Koran, MosW 7.3/4, 1917, s. 223- 232; 402-414 [prze druk in: The Origins ofthe Koran: Classic Essays on Islam’s Holy Book, ed. I b n Wa r r a q, Newlfork 1998, s. 97֊113]. Miraj L.F., Dyrrachion in the Early Christian and Byzantine Period, Tirane 2013. Mleczko J., Bułgarskie pieśni łazarskie. Próba systematyki pieśni obrzędowych, Katowice 2007. Morrison C., Cheyne t J.-С., Prices and Wages in the Byzantine World, [in:] Economic Hi story ofByzantium from the Seventh through the Fifteenth Century, ed. A.E. L a i o u, Wa shington 2002, s. 815-878. Moutsopoulos N.C., Le tombeau du tsar Samuil dans basilique, de Saint Achille à Prespa, EB 20.3, 1984, s. 114-126. Muhammad T.M., Alla Wa Koubar in the Byzantine Conception, PI 1 /2, 2012, s. 296- 315. Muhammad T.M., The Concept ofAl-takbir in the Byzantine Theological Writings, Bsl 72, 2014, s. 77-97· Muir W., The Apology ofAl Kindy. In Defence ofChristianity Against Islam, London 1887. M u 1 a S., Muhammad and the Saints: The History ofthe Prophet in the ‘Golden Legend’, MPh i o i.2, 2003, s. 175-188. M u s’a d M.F., The Wifes ofthe Prophet Muhammad. Their Strives and Their Lives, Cairo, s.a.
Bibliografia 331 N a 11 b a n і Е., Transformations et continuité dans l’quest des Balkans. Le cas de la civilisation de Komani (IVe-IXe) siècles, [in:] L’Illyrie méridionale et l’Epire dans ^Antiquité. IV Actes du IVcolloque internationale de Grenoble, 10-12 octobre 2002, eds. P. Cabanne s, J.-L. L am bo 1 e y, Paris 2004, s. 481-490. Nau E, L’expansion nestorienne en Asie, BVMG 40,1914, s. 193-383. Nicol D.M., The Despotate ofEpiros 1267-1479. A contribution to the history of Greece in the middle ages, Cambridge 1984. N e v і 11 e L., Anna Kornnene: The Life and Work ofa Medieval Historian, Oxford 2016. Neville L., Guide to Byzantine Historical Writing, with the assistance of D. H a r r i s v і 11 e, I.Tamarkina, Ch. Whatley, Cambridge 2018. Neville L., Heroes and Romans in Twelfih-Century Byzantium: The “Materialfor History" of Nikephoros Bryennios, Cambridge 2012. Nikolov A., Cumani Bellatores in the SecondBulgarian State, AMS.CEU, 11,2005, s. 223-229. N i 1 s s o n I., Constantine Manasses, Odysseus and the Cyclops: On Byzantine Appreciation ofPa gan Art in the Twelfth Century, Bsl 69, 2011, s. 123-136. Nilsson I., Discovering Literariness in the Past: Literature vs. History in the Synopsis Chronike ofKonstantinos Manasses, [in:] L’écriture de la mémoire: la littérarité de l’historiographie. Ac tes du colloque international sur la littérature byzantine, Nicosie 6-S mai 2004, eds. P. O d о rico, P.A. Ag ар ito s, M. Hinterberger, Paris 2006, s. 15-31. Nilsson L, Narrating images in Byzantine literature: the Ekphraseis ofKonstantinos Manasses, JöB 55, 2005, s.
121-146. Nilsson I., The Past as Poetry: Two Byzantine World Chronicles in Verse, [in:] A Companion to Byzantine Poetry, eds. W. Hörandner, A. Rhoby, N. Zagklas, Leiden-Boston 2019, s. 517-538. Nilsson L, N y s t r o m E„ To compose, read, use a Byzantine texts: Aspects ofthe Chronicle of Constantine Manasses, BMGS 33, 2009, s. 42-60. N o e h d e n G.H., A short Account ofthe Library ofVienna, CJ 23, 1821, s. 52-67. N о 1 d e k e Th., Hatte Muhammad christliche Lehrer?, ZDMG 12,18 5 8, s. 699-708. Obolensky D., The Byzantine Commonwealth, Oxford 1971 Obolensky D., Vizantijski Komonvelt, tłum. K. Todorovič, Beograd 1988. Obrist Ђ., Wind Diagrams and Medieval Cosmology, S 72.1, 1997,5.33-84. Olsz a n i e c S., Prefektura praetorio Italii, lllyrikum i Afryki (¡12-42$), Toruń 2014. Ostrogorski G., Dzieje Bizancjum, tlum. H. Evert-Kapp es owa et al., Warszawa 1968(2008). Pająkowski W., Ilirowie, siedziby i historia, próba rekonstrukcji, Illyrii proprie dicti, Poznań 1981. P á 1 ó c z i-H o r v á t h A., Pechenegs, Cumans, lasians. Steppe peoples in medieval Hungary, Bu dapest 1989. Panella E., Ricerche su Riccoldo da Monte di Croce, AFP 58, 1988,5. 5-85. Panov M.P., The Blinded State. Historiographic Debates about Samuel Cometopoulos and Hist State (io,h֊n'h), Leiden-Boston 2019. P[apadakis] A.,Anathema, [in:] ODB, voi. I, s. 89. Papadogiannakis Y., Michael Glykas and the Afterlife in Twelfth-century Byzantium, [in:] The Church, theAftrlife and the Fate ofthe Soul, eds. P. Clarke, T. Claydon, Woodbridge 2009, s. 130-142.
Bibliografia 332. P a r o ń А., Die Stammeseliten und das Phänomen des Kulturwandels. Grundlegenden Bemer kungen anhand des Beispiels des Nomadenvölker des euroasiatischen Steppen im Mittelater, [in:] Mittelalterliche Eliten und Kulturtransfer östlich der Elbe. Interdisziplinäre Beiträge zu Archäologie und Geschichte im mittelalterlichen Ostmitteleuropa, eds. А. К1 a m m t, S. Rossignol, Göttingen 2009, s. 43-54. Páron A., Pieczyngowie. Koczownicy w krajobrazie politycznym i kulturowym średniowiecznej Europy, Wrocław 2015. P a r o ń A., Pieczyngowie na kartach De administrando imperio Konstantyna VUPorfirogenety, AUW.CW 27, 2007, s. 97-112. P a r o ń A., Scytowie i Rzymianie. Wizerunek nomady w historiografii bizantyńskiejX֊XII wieku jako narzędzie do zrozumienia polityki Konstantynopola wobec mieszkańców stepów czarno morskich, [in.-] Rzymianie i barbarzyńcy. Religia ֊ kultura - polityka, red. T. Wo 1 i ń s к a, et al., Rzeszów 2019, s. 97-114. P a r o ń A., Zjawisko zmiany kulturowej w społecznościach koczowniczych na przykładzie Pieczyngów, [in:] Stare i nowe w śedniowieczu. Pomiędzy innowacją a tradycją, red. S.Moźd z i o c h, Wrocław 2009, s. 443-474. Partner P., Wojownicy Boga. Święte wojny chrześcijaństwa i islamu, Warszawa 2000. Penn M.Ph., Envisioning Islam. Syriac Christians and the Early Muslim World, Philadelphia 2015. P e n t e к Z., Cesarstwo Łacińskie. 1204-1261. Kolonialne państwo krzyżowców czy Neobizancjum, Poznań 2004. P e n t e к Z., Wlachowie i Kumani w służbie bułgarskiej za Asenowiczów, Ludy koczownicze Eu razji, BP 14, 2007, s. 125-133. Perlman n,
M., A legendary story ofKa’balaTAhbar’s Conversion ofIslam, JSS 5, 1953, s. 8599· Perlmann M., Another Ka Ъ al-Ahbãr Story, JQR 45, 1954, 5.48-58. Petrovič M.M., Saint Sava's Zakonopravilo on the Teachings ofMuhammed, Belgrade 1997. Pijoan J., Miniaturas españolas en manuscritos de la Biblioteca Vitkana, I: El manuscrito 123 Refina Lat., CTEEAHR i, 1912, s. 1-10. P i r i v a t r i ć S., Samuilova država. Obim i karakter, Beograd 1997. Pohl W, Die Awaren. Ein Steppenvolk in Mitteleuropa s 67-822 n. Chr., München 1988. Poppe A., The PoliticalBackground to the Baptism ofRus’. Byzantine-Russian Relations between g86-8ç, DOP 30, 1976, s. 197-244. P o rte r J.R., Muhammad’sJourney to Heaven, Numen 21.1,1974, s. 64-80. Potee E., Muhammad’s NightJourney to Heaven or the Initiatie Path to a Temporal and Spiritu al Leadership, AJMP 5, 2016,135-140. Praechter K., Eine vulgärgriechische Paraphrase der Chronik des Konstantinos Manasses, BZ 4,1895, s. 272-313. Praechter K., Zur vulgären Paraphrase des Konstantinos Manasses, BZ 7, 1898,5. 588-593. P [r i t s a k] O., Illyricum, [in:] ODB, t. II, s. 987. P r i t s a k O., The Pečenegs: a case ofsocial and economic transformation, ЛЕМAc 1,1975,5.211-235. P u i g v e r t G., Ei manuseripto Vat. Reg. Lat. 123 y su posible adscripción al Scriptorium de Santa Maria de Ripoll, [ in : ] Roma, magistra mundi: itineraria ciãturae medievalis, Mélanges offerts au Père L.E. Boyle à l’occasion de son 75' anniversaire, éd. par J. Hamesse, vol. I, Louvainla-Neuve 1998,5.285-316.
Bibliografia 333 R a m a d a n R., The Treatment ofArab Prisoners of war in Byzantium, gth-ioth Centuries, AI 43, Z009, s. 155-194. Rance R, The Date ofthe Military Compendium ofSyrianus Magister (formerly the Sixth- Cen tury AnonymusByzantinus), BZ 100, Z007, s. 701-737. R e i c h a r d E., Die Cánones der Synode von Elvira. Einleitung und Kommentar, Darmstadt 1990. R e i n i n k G.J., Political Power and Right Religion in the East Syrian Disputation between a Monk ofBet Hale and an Arab Notable, [in:] The Encounter ofEastern Christianity with Early Islam, eds. E. G r y p e o u, M.N. Swanson, D. Thomas, Leiden-Boston-Köln zoo6, s. 153-169. Re к S.,Dracz, [in:] SSS, t. VIII, s. 61-69. Reynolds G.S., A Muslim Theologian in the Sectarian Milieu. Abd al-Jabbdr and the Critique ofChristian Origins, Leiden-Boston 1004. Reynolds G.S., The Quran and Its Biblical Subtext, London-New York го 1 o. Robin Ch., Les signes de la prophétie en Arabie à l’époque de Muhammad (fin du Vie et début du Vile siècle de l’ère chrétienne), [in:] La Raison des signes. Présages, rites, destin dans Us so ciétés de la Méditeranée ancienne, eds. S. Georgudi, R. KochPiettre, F. Schmidt, Leiden-Boston zoiz, s. 433-476. R o c h o w I., Byzanz im 8. Jahrhundert in der sicht des Theophanes. Quellenkritisch-historischer kommnetar zu den Jahren 715—813, Berlin 1991. Roger J., Die Bergzeichnung aufden ältesten Karten. Ihr Verhältnis zur darstellenden Kunst, München 1910. Rogge m a В., A Christian reading of the Qur’an: the legend of Sergius-Bahirã and its use of Qur’an and Sira, [in:] Syrian Christians under
Islam: thefirst thousandyears, ed. D. T h о mas,Leiden-Boston-Köln zooi, s. 57-73. R o g g e m а В., Introduction, [in:] The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston Z009, s. 1-6. RoggemaB., Muslims as Crypto-Idolaters - a Theme in the Christian Portrayal ofIslam in the Near East, [in:] Christians at the Heart ofIslamic Rule: Church Life and Scholarship in AbbasidIraq, ed. D. T h o m a s, Leiden-Boston Z003, s. 1 -18. RoggemaB., Pour une lecture des dialogues islamo-chrétiens en syriaque à la lumière des con troverses internes à l’islam, [in:] Les controverses religieuses en syriaque, ed. Fl. R u a n i, Paris Z016, s. Z61-Z94. RoggemaB., Texts and Translations, [in:] e a d e m, The Legend ofSergius Bahirã: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston Z009, s. ZIO-Z5 I. RoggemaB., The Affair ofthe Death ofMuhammad, [in:] Christian-Muslim Relations: A Bi bliographical History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B. Roggem a, Leiden-Bo ston Z009, s. 401-40Z. RoggemaB., The Affair of the Quran, [in:] Christian-Muslim Relations: A Bibliographical History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B. Roggem a, Leiden-Boston Z009, s. 595-596. RoggemaB., The Disputation between a Monk ofBeth Hâle and and Arab Noble, [in:] Chri stian-Muslim Relations: A Bibliographical History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B. Ro ggema, Leiden-Boston zoog, s. Z68-Z73.
Bibliografia 334 Ro g ge m аВ., The Legend ofSergius Bakira, [in:] Christian-Muslim Relations: A Bibliographi cal History, voi. I (600-900), eds. D.R. Thomas, B.H. Rogge ma, Leiden-Boston 1009, s. 600-603. R o g g e m а В., The Legend ofSergius-Bahirã in the Light of Christian Apologetics Vis-À-Vis Is lam, [in:] The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston 2009, s. 11 -21 o. Ro ggemaB., The Recensions and the Manuscript Tradition, [in:] The Legend ofSergius Bahīrā: Eastern Christian Apologetics and Apocalyptic in Response to Islam, Leiden-Boston Z009, S.ZII-Z5I. R o g o š i ć R., Veliki Ilirik (284-393) i njegova konačna dioba (396-437). Kritična istraživanja Iliria iz kasnije povijesti Rimskog carstwa, Zagreb 196z. Romanej., Tryumfujące Bizancjum. Historia militarna Bizantyńczyków w latach 939-1023, tłum. M.Juzepczuk, Oświęcim Z019. R o n i n V., The Franks on the Balkans in the Early Ninth Century, EB zi.i, 1985,5. 39-57. Rosenkranz S„ Diejüdisch-christliche Auseinandersetzung unter islamischer Herrschaft: γ ιο. Jahrhundert, Bern-Berlin-Bruxelles 1004. Rossi G.B. de, Piante iconografiche e prospettiche di Roma anteriori al secolo XVI raccolte e di chiarate, Roma 1879. Runciman S., The Pilgrimages to Palestine before 1093, [in:] A History ofthe Crusades, t.1, eds. К.М. S e 11 о n, MW. Baldwin, Madison-Milwaukee-London 1969, s. 68-78. Saadi A.-M., The story ofMonk Sargis Bahîrâ. Early Christian-Muslim Encounters, Karmo 1.3/4, 1999, s. ZZ-50; on-line dostępna wersja bez przypisów:
http://www.chaldeansonline.org/Banipal/English/karmo 5 .html S a h a s Oj., John ofDamascus on Islam. The Heresy ofthe Ishmaelites, Leiden 197z. Sahas D.J., The Formation ofLater Islamic Doctrines as a Response to Byzantine Polemics: The Miracles ofMuhammed, GOTR Z7.Z/3,198z, s. 307-3Z4. Salinger G., A Christian Muhammad legend and a Muslim ibn Tűmart legend, ZDMG 117, 1967, s. 318-3Z8. Salway B., The Nature and Genesis ofthe Peutinger Map, IMun 57.z,zoo5,s. 119-135. S a v vid es A.G.YL.,Byzantino-Normanica: The Norman Capture ofItaly (to ιογι) and The First Two Invasions in Byzantium (A.D. 1081-1083 nnd 1107-1108), Paris Z009. S a x 1 F., Verzeichnis astrologischer und mythologischer illustrierter Handschriften des lateinischen Mittelalters in römischen Bibliotheken, Heidelberg 1915. Schalier D., Philologische Untersuchungen zu den Gedichten Theodulfs von Orléans, DA 18.1, 196z, s. 13-91. SchlosserJ. von, Beiträge zur Kunstgeschichte aus den Schriftquellen desfrühen Mittelalters, Wien 1891. SchlosserJ. von, Schriftquellen zur Geschichte der Karolingischen Kunst, Wien 1892. Schlosser J. von, Quellenbuch zur Kunstgeschichte des abendländischen Mittelalters. Ausge wählte Texte des vierten bisfünfzehnten Jahrhunderts, Wien 1896. Schmitt О., Die Petschenegen aufdem Balkan von 1046 bis 1072, [in:] Pontos Euxeinos. Belä ge zur Archäologie und Geschichte des antiken Schwarzmeer und Balkanraumes, ed. S.Conr a d et al., Langenweißbach z006, s. 473-490. Schnabel P., Die Weltkarte des Agrippa als wissenschaftliches Mittelglied zwischen Hipparch undPtolemaeus, Phil 90, 1935,5.
405-440.
Bibliografìa 335 S ch r i eke B. [J. Horovitzļ,Mi’rádj, [in:] EI, t. VII, s. 97-100. S c h w e d e r E., Beiträge zur Kritik der Chorographie des Augustus, Teil I, Kiel j 876. S e i b t W,Johannes Skylitzes: Zur Person des Chronisten, JöB 25, 1976, s. 81-85. S h a h i d I., Byzantium and the Arabs in the Sixth Century, vol. I, 2: Ecclesiastical History, Wa shington, D.C. 1995. ShahidL, Byzantium in South Arabia, DOP 33,1979, s. 85-87. Sharon M„ Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae, Addendum. Squeezes in the Max van Berchem CoUection (Palestine, Trans-Jordan, Northern Syria) Squeezes 1-84, Leiden 2007. Shepard J., Byzantium’s Overlaping Circles, [in:] Proceedings ofthe 2Ѓ International Congress ofByzantine Studies, London, 21-26August, Farnham 2006, s. 15-55. Shepard J., Constantine VH’s doctrine of„Cointainment” ofRus, [in:] ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ. Kjo-летию академика Γ.Γ. Аитаврина, Москва 1999, s. 264-283. Shepard J., Mists andportals’: the Black Sea’s north coast, [in:] Byzantine Trade, 4,h֊i2th Cen turies. The Archaeology ofLocaJ Regional and International Exchange. Papers ofthe Thirtyeighth Spring Symposium ofByzantine Studies, StJohn’s College, University ofOxford, March 2004, ed. M.M. Mango, Farnham 2009, s. 421 -442. Simeonova L, Diplomacy of the Letter and the Cross: Photios, Bulgaria and the Papacy, 860’s-880’s, Amsterdam 1998. S i m i c z i j e w K., Macedońska liryka ludowa, Warszawa 1976. S i m i c z i j e w К., Pieśń hajducka Słowian Południowych, Wrocław 1985. Simon J., Chorography reconsidered. An alternative approach to the Ptolemaic definition, [in:] Mapping
Medieval Geographies. Geographical Encounters in the Latin West and Beyond, 300-1600, Cambridge 2013, s. 23-44. Skowronek M., Palaea Historica. The Second Slavic Translation: Commentary and Text, Łódź 2016. Slade D.M., Arabia Haeresium Ferax (Arabia Bearer ofHeresies): Schismatic Christianity’s Po tential Influence on Muhammad and the Qur’an, ATI 7.1, 15, 2014, s. 43-53. SophoulisP., Byzantium and Bulgaria, 775-831, Leiden-Boston 2012. Sorin N., In circuitu tenuit. Dacia and Roman Geographical Knowlegde, ENap 21, 201г, s· 37-49· Spinei V., The Great Migrations in the East and South East ofEuropefrom the Ninth to the Thirteenth Century, transi. D. Bădulescu, Cluj-Napoca 2003. Spinéi V., The Romanians and the Turkic Nomads North ofthe Danube Deltafrom the Tenth to the Mid-Thirteenth Century, Leiden-Boston 2009. Sprenger A., Aus Briefen an Prof. Fleischer Von Dr. Sprenger, ZDMG 7, 1853,5.412-415. Sprenger A., Das Leben und die Lehre des Mohammad, t. I-III, Berlin 1861-1865. Sprenger A., Mohammad’s journey to Syria and Professor [F.L.] Fleischer’s opinion thereon, JASB 21, 1852, s. 576-592. Stadler P.,Avar Chronology Revisited, and the Question ofEthnicity in the Avar Qaganate, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 47-82. Starowieyski M., Rola M.,Synod wElwirze. Wstęp -przekład, WSI ' з, 198 5/1990, s. 183-205. Stepanov Ts„ From ‘Steppe’ to Christian. Empire, and Back: Bulgaria between 800 and 1100, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars,
Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F.Cur t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 363-377.
336 Bibliografia Stepanov Ts., Imagining Byzantiumfrom Dysis. Some "Topoľ in Bulgarian Apocalyptic Litera ture, iith~iļth Centuries, [in:] Византия в собствените й очи и в очите на Другите, eds. В. Вачков а, А. Миланова, Цв. Степанов, София 2007, s. 108-118. Stepanov Ts., Periphery as Universe, Bsl 59.x, 1998,5.147-154. Stepanov Ts., Waitingfor the End ofthe World: European Dimensions, 950-1200, LeidenBoston 1019. Stephenson R, Byzantine conceptions of Otherness after the annexation ofBulgaria (1018), [in:] Strangers to Themselves: the Byzantine Outsider, ed. D.C. S m y t h e, Aldershot 1000, s. 145-157. Stephenson P„ Byzantine policy towards Paristrion in the mid - eleventh centaury: another interpretation, BMGS 13,1999, s. 43-66. Stephenson R, Byzantium’s Balkan frontier. A political study ofthe Northern Balkans, 9001204, Cambridge 1000. Stephenson R, The Byzantine Frontier at the Lower Danube in the Late Tenth and Eleventh Century, [in:] Frontiers in Question: Eurasian Borderlands, 500-1700, eds. D. Power, N. S t a n d e n, Houndsmill-Basingstoke 1999, s. 80-104. S tern S.M., Quotations From Apocryphal Gospels in ‘AbdAl-Jabbār,JYS 18.1, 1967, s. 34-57. Stiernon h.,Les origins du Despotat d’Epire. A propos d’un livre recent, REB 17, 1959, s. 90116. Stoyanov Y., The Other God. Dualist Religions from Antiquity to the Cathar Heresy, New Haven 1010. Strässle P.M., Krieg und Frieden in Byzanz, В 74,1004, s. 11 о-119. Strässle P.M., Krieg und Kriegsfürung in Byzanz. Die Kriege Kaiser Basileios II. Gegen die Bulgaren (976-1019), Köln 1006. Stro u m s a S., On Jewish
Intellectuals who converted to Islam in the Early Middle Ages, [in:] The Jews ofMedieval Islam. Proceedings ofan International Conference held by the Institute of Jewish Studies, University CoUege, ed. F. D a n i e 1, London, 1991, s. 179-197. Strzelczyk J., Gerwazy z Tilbury. Studium z dziejów uczonościgeograficznej w średniowieczu, Wroclaw-Warszawa-Kraków 1970. S w o b o d a W., Kontynuacja Georgiosa, [in:] SSS, t. II, s. 468. Swoboda W., Skopje, [in:] SSS, t. V, s. 130-131. S wo b o d a W., Solun, [in:] SSS, t. V, s. 336-340. S w o b o d a W., Symeon Logotheta, [in:] SSS, t. V, s. 506-507. Swob o da W., Mo lè W., Ochryda, [in:] SSS, t. III, s. 451-456. S z á d e c zky-K a r d o s s S., Avarica. Uber die Awarengeschichte und ihre Quellen, Szeged 1986. Szilágyi К., A prophet likeJesus? Christians and Muslims debating Muhammad s death, JSAI 3 6,1009, s. 131-171. S z і 1 á g y i K., Muhammad and the Monk: The Making ofthe Christian Bahiti. Legend, JSAI 3 4, 1008, s. 169-114. S z і 1 á g y i K., Resurrection and Ascension ofMuhammad, [in:] Encyclopedia ofthe Bible and Its Reception, t. II, Berlin-New York 1009, kol. 889-900. Talbert R.J.A., Rome’s World. The PeutingerMap Reconsidered, Cambridge 1010. T [a 1 b o t] A.M., Chalkokondyles, Laonikos, [in:] ODB, 1.1, s. 407. T[a 1 b o t] A.M., K [a z h d a n] A., Epiros despoiate of [in:] ODB, 1.1, s. 716-717. T alisD.L., Из истории русско-корсунских отношений, BB 14,1958,5.103-115.
Bibliografia 337 Ta r t a r G., Dialogue idamo-chrétien sous ե califeal-Md'тйп (813-834): les ¿pitres däl-Hashimi et däl-Kindi, Paris 1985. Ta x i d i s I., Ekphraseis ofpersons with deviatonal behavior in Constantine Manasses’ Synopsis ChrOnike,Bvlļ „ZQI~I, S. 145-159 Taylor D.G.K., The Disputation between a Muslim and a Monk ofBêt Hãlê: Syriac Text and Annotated English Translation, [in:] Christsein in der islamischen Welt: Festschriftfür Mar tin Tamcke zum 60. Geburtstag, eds. S.H. Griffith, S. Grebenstein, Wiesbaden 2015, s. 187-141. Theodorescu R., Roumains et Balkaniques dans la civilisation sud-est européenne, Bucarest Ï999. Theodosius II. Rethinking the Roman Empire in late Antiquity, ed. Ch. Kelly, Cambridge 1013. Thiele G., Antike Himmelsbilder. Mit Forschungen zu Hipparchos, Aratos und seinen Fortsetzem und Beiträge zur Kunstgeschichte des Sternhimmels, Berlin 1898. ThomasD., Changing Attitudes ofArab Christians towards Islam, Trans zz.i, 1005, s. 10-14. Thomson RW., Armenian Variationson the Bakira Legend, HUS 3/4.1,1979/1980, s. 884895. Thomson R.W., Muhammad and the origin ofIslam in Armenian literary tradition, [in:] Ar menian Studies/Etudes arméniennes in memoriam HaigBerbérian, ed. D. K o u y m j i a n, Lisbon 1986, s. 819-858 [=idem, Studies in Armenian Literature and Christianity, Aldershoti994]. T h u r n H., Ioannes Skylitzes, Autor und Werk, [in:] Ioannes Scylitzes, Synopsis historiarum, ree. idem, Berolini-Novi Eboraci 1973,5. VII-LVI. Todorova M., Bałkany wyobrażone, tlum. P. Szymor, M. Budzyńska, Wołowiec 1008. Tolan J.V., The Saracens. Islam in
the Medieval European Imagination, New York iooi. Topolski J., Problemy metodologiczne korzystania ze źródeł literackich w badaniu historycznym, [in:] Dzieło literackiejako źródło historyczne, red. Z.Stefanowska, Warszawa 1978. Totomanova A.M., The Chronicle ofTheophanes the Confessor in the Slavic Tradition, TM 19,1015, s. 107-135. Traina G., Mapping the world under Theodosius II, [in:] Theodosius II. Rethinking the Roman Empire in late Antiquity, ed. Ch. Kelly, Cambridge 1013,s. 155-171. Treadgold W, A History ofthe Byzantine State and Society, Stanford 1997. Treadgold W., The Chronological Accuracy ofthe Chronicle ofSymeon the Logothetefor the Years 813-843, DOP 33, 1979, s. 157-198. Troupeau G.,Al-Kindī, Abdal-Masih, [in:]El, t. V. 110-111. Tsibransk a֊K o s t o v a M., Paulicians Between the Dogme and the Legend, SCer 7, 1017, s. 119-163. Tur lej ]., Justyniana Prima. Niedoceniony aspekt polityki kościelnej Justyniana, Kraków 1011. Tu r 1 e j S., Konflikt ikonoklastyczny a problem jurysdykcji nad Illyricum, ZNUJ. SRel 19, 19 96, s· ЗЗ-37· Tu r 1 e j S., The Chronicle ofMonemvasia. The migration ofthe Slavs and church conflicts in the Byzantine sourceflom the beginning ofç‘h century, Cracow 1001. Uhden R., Die Weltkarte des Martianus Capella, Mn, tertia series, 3, 19 3 6, s. 97-114. Uhden R., Specimen terrae, Ländermaße eines unbekannten Geographen aus dem 1. Jahrhun dert n.Ch., PctM 77.5/6, 1931, s. 118-119.
338 Bibliografia Uhden R., Zur Herkunft und Systematik der mittelalterlichen Weltkarten, GZ 37, 1931, s. 321-340. Upsher Smith R., “Nobilissimus" and Warleader: The opportunity and the necessity behind Robert Guiscards Balkan expeditions, В 70, 2000, s. 507-526. VachkovaV., Danube Bulgaria and Khazaria as Part ofthe Byzantine 'oikoumene’, [in:] The Other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. F. C u r t a [with the assistance of R.K. Kovalev], Leiden-Boston 2008, s. 339-362. Vasary I., Cumans and Tatars. Oriental Military in the Pre-Ottoman Balkans, 1183-1363, Cambridge 2005. Vasiliev A.A., Byzance et les Arabes, t. II, Bruksela 1950. Va v ř í n e к V., Great Moravia between Byzantium and the Latin West, [in:] ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ: К γο-летию академика Г.Г. Аитаврина, ed. Б.Н. Флор я, Москва 1999, s. 39-55. Vidier К., La mappemonde de Théodulfet la mappemonde de Ripoll (IXe-XIe sièck), BGHD 26.3, 19u, s. 285-313. Vidier A., Sources sénonaises d’une chronique de Saint-Victor de Marseille, BSNAF [36], 1907, s. 320-321. Viré G., Quelques réflexions sur études d’une tradition manuscrite, [in:] Rencontres avec l’anti quité classique. Hommages àJean Cousin, Paris 1983, s. 249-258. Wasilewski T., Macedońska historiografia dynastyczna X w. jako źródło do dziejów Bizan cjum w latach 813-863, SŹ 16,1971, s. 59-83. WasilewskiT., Niš, [in:] SSS, t. III, s. 402-403. Wasilewski T., Stefan Vojislav de Zahumlje, Stefan Dobroslav de Zeta et Byzance au milieu duXIesiècle, ZRVI13,1971,5.109-126. We b e r E., Tabula Peutingeriana: Codex Vindobonensis 324, Teil [II] :
Kommentar, Graz 1976. We e b P., The Familiar and the Fantastiem Narratives ofMuhammad’s Ascension to th e Heavenly Spheres, MES 2012, s. 1-17 http://dx.doi.org/ 1080/1475262X.2012.726575. White R., The middle ground. Indians, empires and republics in the Great Lakes region, 16501813, Cambridge 1991. Wierzbiński Sz., U boku bazyleusa. Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w., Łódź 2019. Williams R.R., An Analysis ofthe SupernaturalArchetype ofthe Prophet Muhammad as Found in the Sira/Ta’rikh and Tafsir Works ofal-Ţabariandlbn Kathir, PhD thesis on-line https:// central.bac-lac.gc.ca/.item?id=TC-QMM-108 948 op=pdf app=Library Wilmart A., Codices Reginenses latini, I: Codices 1-230, Città del Vaticano 1937. W i 1 m a r t A., La composition de la petite chronique de Marseiüejusqu’au début du XIIIe siècle. (Regin. Lat. 123), RBén 45.2, 1933,5. 142-159. Wokół renesansów. Debata metodologiczna przeprowadzona 4-3 kwietnia 2011 r., [in:] Bizancjum a Renesansy. Dialog kultur. Dziedzictwo antyku. Tradycja a współczesność, red. M. J a nocha, A. Sulikowska, I. Tatarova et aí., Warszawa 2012, s. 101-112. Wo 1 f K.B., The Earliest Latin Lives ofMuhammad: Texts and Contexts, [in:] Conversion and Continuity: Indigenous Christian Communities in Islamic Lands: Eighth to Eighteenth Cen turies, eds. M. G e r ve r s, R.J. В i kh a z i, Toronto 1990, s. 89-101. Wо 1 i ή s k a T., Elity chrześcijańskie wobec islamu (VI1-Х w.), VP 64, 2015, s. 529-5 67. W о 1 s k a-C onus W., Deux contributions à l’histoire de la géographie, TM 5, 1973, s. 259279.
Bibliografia 339 Woodward D., MedievalMappaemundi, [in:] The History ofCartography, voi. I: Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, eds. J.B. Harley, D. Woodward, Chicago-London 1987, s. 187-370. W oodward D., Reality, Symbolism, Time, and Space in Medieval World Maps, AAAG 7 5.4, 1985, s. 510-511. Wüstenfeld H.F., Nachträgliches über Bakira, ZDMG 9,1855,5.799-800. Xhufi P., La „debizantinizzazione” delÄrbanon, [in:] The Medieval Albanians, Athens 1998, s. 59-77· Yu r e t i c h L., Introduction, [in:] The Chronicle ofConstantine Manasses, translated with com mentary and introduction by e a d e m, Liverpool 1018, s. 1-17. Z a 1 e w s k a-L o r k i e w i c z K., Ilustrowane mappae mundi jako obraz świata. Średniowiecze i początek okresu nowożytnego, Warszawa 1997. Zawadzki K., Die Anfänge des „Anathema1 in der Urkirche, Teil 1. Statusįjuaestionis, VP 18, 1008, s. 1313-1334; Teil 1. Anhaltspunktefür das Anathem in Neuen Testament, VP 19, 1009, s. 495-510; Teil 3. Anatehmatisierungspraxis in der Schriften der Apostolischen Väter und im apokryphen Korintherbrief, VP 30,1010, t. 54, s. 711-766. Z h i v k o v B., Khazaria in the Ninth and Tenth Centuries, Leiden-Boston 1015. Žiaka A.G., Le regard que port la recherche grecque contemporaine sur la découverte de l’islam par le monde byzantin (VIIIe-XIVes.), GERI 5/6,1001/1003, s. 119-141, Zlatarski V.N., Geschichte der Bulgaren, 1.1, Von der Gründung des bulgarischen Reiches bis zur Türkenzeit (6уд-і1дб), Leipzig 1918. Z n o s к o A., Kanony Kościoła Prawosławnego, 1.1 w 3 częściach, Hajnówka
1000. *** L a m p s i d i s O., Ειςαγοιγη, [in:] Constantini Manassis Breviarium Chronicum, rec. O. Lampsidis, vol. I, Athenis 1996, s. XI-CLIX. Tserebelakis G.T., O Νικηφόρος Φωκάς και η απελευ^έρωοη της Κρήτης από τους Αραβες (дбі μ.Χ.), Thessalonike 2009. *** Ангелов Π.,България и българите в представите на византийците, София 1999. Ангелов П., Българската средновековна дипломация, София 1988. Ангелов П., Цар Самуил в представите на византийците, [in:] Европейският югоизток през втората половина на X -началото на XI век. История и култура, със. В. Г ю з е лев, Г.Н. Николов, София ιοί5, s. 158-165. Андреев И., Йоан Екзарх и някои въпроси във връзка с наследяването на царската власт в средновековна България, [in:] Преславска Кижовна Школа, 1.1, Изследвания и матери али, със. М. Тихо в а, П. Димитров, София 1995,5. 308-316. Анисимова Т.В., Хроника Георгия Амартола в древнерусских списках XIV-XVII вв., Мо сква 2009.
Bibliografia 340 Антология памятников литературы домонгольского периода в рукописи XV в. Софийский сборник, eds. Г.С. Баранкова, Н.В. Савельева, О.С. Сапожникова, МоскваСанкт-Петербург гоіз. Ар у т ю н о в а-Ф и д а н я н В., Византия и Армения в Х-ХП вв.: зона контакта, [in:] Византия между Западом
и Востоком, ed. Г.Г. Литаври н, Санкт-Петербург 1999, s. 380-408. Арутюнов а-Ф и д а н я н В ,,Κ вопросу об основных характеристиках контактной зоны, [in:] Контактные зоны в истории Восточной Европы: Перекрестки политических и культурных взаимовлияний, ed. А.М. Некрасов, Москва 1993, s. 41-61.
Атанасов Г., Анонимные византийске фоллисы класса „в“и нашестве печенегов в Добруджу 1036 г., SPI 6, 1999, s. 11 i-i гг. Атанасов Г., Тервел, хан на българите и кесар на Византия, Силистра гоо4. Баранов И., Таврика в эпоху раннего средневековья, Киев 1990. Бартикян Р. М., Петр Сицилийский и его
История павликиан, В В і8, 1961,s. згз-358. БешевлиевВ., Първобългарите. Бит и култура, София 1981. Божилов Ив., Изток и Запад в европейското Средновековие, [in:] Средновековна хри стиянска Европа: Изток и Запад. Ценности, традиции, общуване, eds. В. Г ю з е л е в, А. Милтенова, София гоог,s.
307-3іг. Божилов Ив., История на средновековна България, vol. I, Варварска България, Пловдив гоі7· Божилов Ив., Културата на средновековна България, София 1996. Божилов Ив., Раждането на средновековна България (чова интерпретация), ИП 48. i /г, 199г, s. 3-34. Божилов И., Гю з е л е в В., История на
Добруджа, t. II, Варна гоо4. Божилов И., Гю з е л е в В., История на среднежековна България, VII-XIV век, София
1999· Бондач А.Г., Иоанн Зонара, [in:] Православная энциклопедия, է. XXIV, Москва гою, s. гзо-гбі. Бояджиев Ст., Архитектурата на българите от VII до XIV век (в три тома), 1.1, До християнска архитектура, София гоо8. ВаклиновС., Формиране на старобългарската култура VI-ΧΙ век, София 1977. Ваклинова
М., Велики Преслав - някои пластични идеи вукрасата на сградите му, ПБА г, 1993, s. 40-51. Ваклинова М., Дворците на средновековна България, [in:] България iļoo. Институции и държавна традиция, vol. II, ed. Ев. Б у ж а ш к и, София 198г, s. 255-263. Ваклинова М., Материали и производство на
преславската каменна пластика, Пр.Сб 5, 1993, s. 68-юо. Ваклинова М., Някои особености на скулптурно-декоративната практика във Велики Преслав през ІХ-Х век, [in:] Древнерусское исскуство. Балканы. Русь, eds. А.И. Комеч, О.Е. Ет и н r о в, Санкт-Петербург 1995, s. 14г-16г. В а с и ле в с к и й В.Г.,
Византия и Печенеги 1048-1014, ЖМНП іб4.г, 187г, s. 116-165, 243-331 [=idem, Труды, 1.1, Санкт-Петербург 1908, s. 1-175]. Васильевский В. Г., Хроника Аогофета на славянском и греческом, BB 2,1895,5.78-151. В а ч к о в а В., Понятието „Запад”в историческата аргументация на средновековна Бълга рия,
SB 25, 2006, s. 295-303.
Bibliografia 341 Великие Минеи Четьи, собранные всероссийским митрополитом Макарием. Сентябрь, дни 14-24, Санкт-Петербург 1869. Византия между Западом и Востоком, ed. Г.Г. Литаври н, Санкт-Петербург 1999. Войников Ж., Титли и имена в Първата българска държава. Сравнителен анализ, Вели ко Търново го
18. Горина Л.В., Болгарский хронограф и его судьба на Руси, София 200 5. Гю з е л е в В., Средновековна България и Западна Европа (ІХ-ХІ в.), [in:] България і joo. Ин ституции и държавна традиция, vol. Il, ed. Ев. Б у ж а ш к и, София 1982, s. 271-284. Гю з е л е в В., Съчинения в s тома, vol. III,
Папството и българите през Средновековието, София 2013. Данчева-Василева А., Западноевропейската политика на средновековна България през ІХ-ХІвв., Стар i, 1999, s. 69-79. Д e ч e в Д., Отговорите на папа Николай по допитванията на българите, София 1922. Д ж у р о в а А., noo години българска
ръкописна книга. Фрагмент и миниатюра, София 1981. Д ж у р о в а А., Въведение в славянската кодикология. Византийският кодекс ирецепцията му сред славяните, София 1997. Димитров X., България и помадите до началото на XI век, Пловдив гои. Димитров X-, Българо-унгарски отношения през Средновековието,
София 1998. Димитрова Д., Някои наблюдения върху литературните особености на апокрифа „ Сло во за Адам и Ева'', СЛ 11,1982, s. 56-66. Д ь о п м а н Х.-Д., Значението на България за разделянето на източното и западното хри стиянство. Принос към историята на Фотиевата схизма, прев. Р.П. Ч о л а к о
в, Со фия 2018. Дончев а-П е т к о в а Л., Одърци. Некрополи от XI век, t. II, София 2005. Д у й ч е в
И., Същинското значение на името мокрое у Анна Комнена, [in:] idem, Българ ското средновекови, София 1972. Европейският югоизток през втората половина наХ-началото наХІвек. История и култу ра, със. В. Гю з е л е в, Г.Н. Николов, София 2015. Иванов С.А., Полемическая направлетост «Истории» Ава
Диакона, ВВ 43,1982, s. 74-80. Иванов а-М авродиноваВ., За украсата на ръкописите от Преславската книжовна школа, Пр.Сб i, 1968, s. 80-124. Иванов а-М авродинова В., Украсата на старобългарските глаголически ръкописи, Изк 15.7,1965, s. 10-16. Инков а М., Аварски иновации в старобългарската култура?,
[in:] Проф. д.и.н. Стан чо Ваклинов и средновековната българска култура, eds. К. Попконстантинов, Б. Борисов, Р. Костова, Велико Търново 2005, s. 99-112. Іосиф ієромонах, Опись рукописей перенесенных из библиотеки Иосифова монастыря в библиотеку Московской Духовной академии, Москва 1882. И с т р и
н В.М., Книги временыя и образныя Георгия Мниха. Хроника Георгия Амартола в древнем славянорусском переводе. Текст, исследование и словарь, 1.1, Петроград 1920. Ист р и н В.М., Хроника Иоанна Мололи в славянском переводе, ed. М.И. Чернышева, Москва 1994. Жаркая В.Ю. Несколько замечаний о сложных
эпитетах у Константина Манассии, АДСВ 44, 2016, s. 178-190.
342. Bibliografia Златарски B.H., История на българската държава през средните векове, t. Li, Първо Бъ лгарско Царство. От славизацията на държавата до паднетона Първото Царство, София 192.7, t· И, България под византийско владичество (1018-1187), София 1934, t. III, Второ Българско Царство.
България при Асеневци (1187-1280), София 1940. КажданА.П., Хроника Симеона Логофета, BB 15,1959, s. 125-143. К и ф а л о в М., Зароди возрождение новой болгарской словесности или науки. Сочинение или книжица русского историописателя Венелина, Москва 1838. К л о с с Б.М., К вопросу о происхождении
Еллинского летописца второго вида, ТО ДРЛ 27, 197г, s. 370-379. К л о с с Б.М., Никоновский свод и русские летописи ХѴІ-ХѴІІ вв., Москва 1980. Князький И.О., Византия и кочевники южнорусских степей, Санкт-Петербург 2003. Козлов С.А., Византиская традиция о последней византино-печенежской войне,
[in:] Международный альманах іо, ed. С.В. Кондратьев, Тюмень 2011, s. 7-22. Лавров П., Югославянская переделка Зонары, ВВ 4, 1897, s. 45 2-460. Литаврин Г.Г., Геополитическое положение Византии в средневековом мире в VII—XII вв., [in:] Византия между Западом и Востоком, ed. Г.Г. Литаврин, Санкт-
Петербург 1999, s. 11-47. Литаврин Г.Г., Кекавмен и его поучение, [in:] Советы и рассказы Кекавмена. Поучение византийского полководца з XI века. Подготовка текста, введение, перевод и коммен тарий Г.Г. Литаврин, ’Санкт- Петербург 2003,s. 13-131. Литаврин Г.Г., Принцип наследвенности власти в
Византии и в Болгарии в., [in:] Славя не и их соседи, 1.1, Москва 1988, s. 31-33. Максимов Ю.В., Византийские сочинения
об исламе, Москва 2012. Маринов К., Как трябва да се водят планински сражения. Препоръки в някои византий ски и антични стратегикони, BMed 4/5,2013/2014,5. 363-381. Маринов К., Преминаването на планинските проходи според византийските и някои антични трактати за военното изкуство, [in:] Българско
средновековие: общество, власт, история. Сборник в чест на проф. д-р Милияна Каймакамова, ред. Г.Н. Нико лов, София 201 з, s. 205-220. Маринов К., Разузнавачи, шпиони, предатели. Значение на разузнаването при действия та на византийските войски в планинска местност (VI-ΧΙ в.), BMed 7,2016, s.
351-371. М а т а н о в X., В търсене на средновековното време. Неравният път на българите (VIIXVв.), София շօ 14. М а т а н о в X., Средновековие и българска историческа съдба, Ист i, 1993,5. 36-43. Матвеенко В.,Щеголева Л., Временник Георгия Монаха (Хроника Георгия Амартола). Русский текст,
комментарий, указатели, Москва 2000. M а x а л о в С.Н., Концепция мира в политической идеологии Византии первой половины X в.: Николай Мистик и Феодор Дафнопат, [in:] Византия и средниевековый Крым, Симферопол 1995, s. 19-3 J. Мещерский Н.А., Источники и состав древней славяно-русской переводной
письменно сти ІХ-ХѴвв., Ленинград 1978. Миланова А., Българско средновековие в образи, vol. Լ Зооморфна каменна пластика от VIII до XIVвек, София 2017. Миланова А., Каменната пластика в средновековна България между Византия и Запад на Европа, SB 32, 2017, s. 203-226.
Bibliografia 343 Милтенова А., Текстологически наблюдения върху два апокрифа: Апокрифен цикъл за кръстното дърво, приписван на Григорий Богослов, и апокрифа за Адам и Ева, СЛ 11, 1982,s. 35-53. М и н а е в а О., Ранносредновековното българско изкуство и пътят на коприната: бележки към проблематиката
и изследванията в българската наука, МИФ 15, 2010, s. 106132. Михеев В., I[одонье в составе Хазарского каганата, Харьков 1985. Момчилов Д„ Култура и политика на Първото българско царство в Североизточна Тра кия, Варна 2007. Момчилов Д., Опит за демографска характеристика на Североизточна Тракия
VII-X век, [in:] Проф. д.и.н. Станчо Бакланов и средновековната българска култура, eds. К. Попконстантинов, Б. Борисов, Р. Костова, Велико Търново 2005, s. 305-309. Момчилов Д., Приемственост и противопоставяне в Северна Тракия до IX век (Архе ологически наблюдения и бележки върху религиозното,
политическото и културното развитие), [in:] Средновековният човек и неговият свят. Сборник в чест на γο-та го дишнина на проф. д.и.н. Казимир Попконстантинов, ed. P. К о с т о в а, Велико Търно во 2014, s. 141-148. Мутафчиев П., Изток и Запад в европейското средновековие, [in:] idem, Изток и Запад
в европейското средновековие. Избрано, ed. В.Мутафчиева, София г 99 3, s. Г25-158. Мутафчиев П., Книга за българите, ed. В. Гю з е л e в, София 1987. Муцопулос Н., Базъликата „Свети Ахилий” в Преспа (Един исторически паметник - светиния), Пловдив 2007. Николов А., Между Рим и Константинопол. Из
антикатолическата литература в Бъ лгария и славянския православен свят (ХІ-ХѴІІвв.), София, zoi6. Николов
Г.Н., Българският цар Самуил, София 2014. Николов Г.Н., Византийско коварство и българско предателство, 1019-1018, КЧ 22, 20l6, s. 71-88. Николов Г.Н., Смъртта на бъгарския цар Борис II (969-971, 1978), [in:] Изследвания в памет на проф. Д-р Георги Бакалов (1943-2012), София 2017, s. 250-257.
НиколоваС., Исторически съчинения в българската литература през IX-XII вв., [in:] КМЕ, vol. I, s. 129-138. Острогорский Г., Славянский перевод хроники Симеона Логофета, SK5,1932,5.17-37. Павлов П., Векът на цар Самуил, София 2014. Павлов П., Кракра, [in:] Й. А н д p e е в, И. Л а з а р о в, П. П а в
л о в, Кой кой е в средно вековна България, София 2012, s. 404-405. Павлов П., Куманите в обществено-политическия живот на средновековна Българи (ii86 ֊ началото на XIVвек), ИП46.7, 1990, s. 16-26. Пиотровская E.K., Летописец вскоре патриарха Никифора, [in:] Словарь книжников и книжности Древней
Руси (XI - первая половина XIV в.), ed. Д.С. Лихачев, Ленин град 1987, s. 231-234. Пле т н е в а Св., От кочевий к городам. Салтово-Маяцкая культура, Москва 1967. Пле т н е в а Св., Очерки хазарской археологии, Москва-Иерусалим 2000. Попов И.Н., Иоанн Малала, [in:] Православная энциклопедия, t.
XXIV, Москва 2010, s. 437-443-
344 Bibliografia Π p и м о в Б., Византия, Франкската империя и България, ИП 37.3/4,1981,5. 203-212. РашевР., Българската езическа култура VII-IX век, София 2008. Р а ш е в Р., Поселищният живот в Северна Тракия през ранното Средновековие, [in:] Севе роизточна Тракия и Византия през IV-XIV век, ed.
Д. Овчаров, София-Сливен 1993, S. IOI-I l6. РашевР., Тронната палата в Плиска, ППре 8, 2000, s. 35-43. РоманчукА.І., „ Слои разрушения X в." в Херсонесе fК вопросу о последствиях корсунсково похода Владимира), ВВ 50,1989,5.182-188. Российская государственная библиотека. Научно-исследовательский
отдел рукописей. Фонд № у8. Собрание рукописных книгЕ. Е. Егорова. Описание, t. II, ХІѴ-ХІХ вв., eds. И.В. Ле в очкин, Т.В. Анисимова, Москва 2014. С а л м и н а М.А., Хроника Константина Манассии как источник Русского хронографа, ТОДРЛ 32,1978, s. 279-287. Симеонова Л., Крепостта Видинис/Бдин и
„завръщането на Византия на Дунава": ре ализация и крах на една имперска мечта, SB 3 2, 2017, s. 61 -9 3. Сковронек M., Замечания о наименовании малоазиатских богомилов в византийских и славянских источниках, Pbg4o.4, 2016, s. 27-40. Славова Т., Библейски преводи в България през Xвек, [in:] История
на българската сред новековна литература, съст. А. Милтенова, София 2008, s. 100-103. Снегаров И., История на Охридската архиепископия, 1.1, От основаването й до завла дяването на Балканския полуостров от турците, София 1924 (reprint z 199 5 r.). Среднеболгарский перевод Хроники Константина
Манассии в славянских литературах, eds. Д.С. Лихачев, И.С. Д у й ч е в, София 1988. Срезневский В.И., Симеона
Метафраста и Логофета описание мира от бытия и летовниксобран от различных летописец. Славянский перевод Хроники Симеона Логофе та с дополнениями, Санкт-Петербург 1905. Станилов С., Художественият метал на българското ханство на Дунае (ѴИ-ІХ век), София 2006. Степанов Цв., България между 822 г. и
края на XI в.: „разбуждането”на един традици онен образ, [in:] Mediaevalia Christiana: Власт - Образ - Въобразяване, eds. Г. К а з а ков, Цв. Степанов, София 2005, s. 182-199. Степанов Цв., В очакване на Края: европейски измерения ок. js о - ок. 1200, София 2016. Степанов Цв., Власт и авторитет в
ранносредновековна България (VII - cp. IX в.), Со фия 1999. Стоянов Ђ., Куманите в българската история (XI-XIVвек), ИП 61.5/6, 2005, s. 3-25. С т о я н о в В., Куманология. Опит за реконструкция, София 2006. Съботинов А., България при цар Самуил и неговите наследници (руб-іоіЗ г.), m. I, Из вори и
литература (опит обобощение), София 2008. Творогов О.В., Древнерусские хронографы, Ленинград 1975. Творогов О.В., Летописец Еллинский и Римский, [in:] Словарь книжников и книжно сти Древней Руси (вторая половина ХІѴ-ХѴІв.), ed. Д.С. Л и х а ч е в, т. II, Ленинград 1989, s. 18-20. Творогов О.В.,
Материалы к истории русских хронографов, г. Софийский хронограф и „Хроника ИоаннаМалалы", ТОДРЛ 37,1983, s. 188-221.
Bibliografia 345 Творогов O.B., Паралипомен Зошры. Текст и комментарий, [in:] Летописи и хроники. Но вые исследования, гоод-гою, ed. О.Л. Новикова, Москва-Санкт-Петербург іо г о. Творогов О.В., Хроника Георгия Амартола, [in:] Словарь книжников и книжности Древ ней Руси (XI - первая половина
XIVв.), ed. Д.С. Лихачев, Ленинград 1987, s. 46947°· То д о р о в Т., България през втората и третата четвърт на X век: политическа исто рия, София 2006 [niepublikowana dysertacja doktorska]. Тодоров Т, Владетелският статут и титла на цар Петър Iслед октомври 727 г. : писме ни сведения и
сфрагистични данни (сравнителен анализ), [in:] Юбилеен сборник. Сто години от рождението на д-р Васил Хараланов (1707-2007), Шумен 2.008, s. 93-108. ТомовТ.,Ключ 1014,София 2015. Тотоманова А.М., Атанасова Д., Станиславов Чети-Миней, 1.1, Издание на тек ста, София 2018. Тъпкова-Заимова Ъ., Долни
Дунав - гранична зона на византийския Запад. Към исто рията на северните и североизточните български земи, края наХ-ХШ вв., София 1976 Хиляда години от битката при Беласица и от смъртта на цар Самуил (1014-2014), ред. B. Гю з ел е в, Г.Н. Николов, София 2015. Хрониката на Константин Манасси. Зората
на българска епика, ed., прев. И. Буюклие в, исторически комментар И. Б о ж и л о в, София 1992. Флеров В., „Города” и „замки” Хазарского каганата. Археологическая реальность, Москва-Иерусалим 2011. ФлероваВ., Образы и сюжеты мифологии Хазарии, Москва-Иерусалим zoo 1. Ч о б а н о в Т., Свещените
дворци на българските канове, София 2008. Шапкарев К.А., Сборник от български народни умотворения, eds. П. Д и и e к о
в, C. Стойков, 1.1,София 1968. Шахматов А. А., Толковая палея и русская летопись, вып. I, Санкт-Петербург 1904. Шиваров Н., Есхатологични акутни виждания и активности на Запад и на Балканите презХІ-ХІІвв., ГСУ.НЦСВПИД 98 (17), 2013, s. 121-136. Шиваров Н., Есхатологични представи в старобългарски писмени творения в края на първото хилядолетие. Характеристика и задачи в изследванията, [in:] Средновековна християнска Европа: Изток и Запад. Ценности, традиции, общуване, eds. В. Гю зе лев, А. Милтенова, София 2002, s. 291-304. Шиваров Н., За някои пророчески и апокалиптически есхатологични влияния в старобъ лгарската литература, [in:] Сборник в чест на проф. дфн Георги Данчев по случай 70-годишнината му. Международна научна конференция, Велико Търново, 13-14 декември 2002 г., ed. Д. К е н а и о в, Велико Търново 2004, s. 564-576. Щапов Я.Н., Византийское и южнославянское правовое наследие на Руси в ХІ-ХІП в., Мо сква 1978.
Indeks osobowy A Aaron Komitopul 38, 113, 204 Abd ar-Rahman ibn Abi Laila, uczony 156 Abel, postać biblijna 235, 236 Abraham, patriarcha biblijny 37,206 Abu Bakr, kalif 137 Abu Talib ibn Abd al-Muttalib, wuj Maho meta 250, 263 Adam, postać biblijna 40, 234-236 Ademar z Monteil, bp 50 Afrodyta, bogini 22, 23, 41, 283, 287 Agnellus z Rawenny, autor 69, 304 Aleksy 1 Komnen, cesarz 49, 56, 137, 142, 143 Alila, postać z folkloru 226 Al-Kindi, filozof 248 Antram, postać biblijna 204 Amr ibn al-As, wódz arabski 157 Andronik, brat cesarza Manuela I 212 Andronik III Paleolog, cesarz 3 3 Andrzej z Krety, hymnograf bizantyński 232 Angelina, postać z folkloru 225 AngebwPetyr ii8, 122 Angełow Grigor, postać z folkloru 228 Anna Komnena, autorka bizantyńska 56, 113,113,116,138, 141,142,143, 291, 304, 316, 319, 3Յ1 Anzelm de Toucy 5 2 Arătos, lekarz, poeta 62, 70, 337 Arystoteles, filozof 198 Astruc Charles 23, 24, 30, 316 Aszót, syn Taronitesa stratega Tesaloniki 117, 121 Atanazy Aleksandryjski, ojciec Kościoła, bp 238 Augustyn z Hipony, bp 198, 236 Azarikah, niewolnik 157 В Bahira (także jako Baeira, Jan, Naտար, Pakhyras, Rabban Sargis, Sargis, Sergiusz), mnich 10, 247-277, 294, 295, 310, 321, 323, 337 al-Baladuri Ahmad, autor arabski 153—161, 249, 304
Indeks osobowy 348 Baldwin I, łaciński cesarz Konstantynopola 5 2 BaunardLouis 65, 317 Bazyli I [Basil II]1, cesarz 23 Bazyli 1Լ cesarz 46-48, 54, 56, 99, 108, 109, 114, 116—118, 120, 122, 214, 216, 217, 314 Bazyli rektor, wódz bizantyński 137 Bazyli Wielki, bp, ojciec Kościoła 240 Beatus z Liébana, kartograf 81, 82, 96, 97, 100, 109, 327 Beda Czcigodny, autor 62-64, 84, 102, 103, 107, 109, 304 Bela III, król Węgier 51 Bela IV, król Węgier 148-151 BieL·iuskiJózef 153, 136, 260, 317 Błock C.J. 254, 237, 268, 318 Bonarek Jacek 112, 113, 116, 117, 122, 147, 318 Bonifacy z Monferrat, król Tesaloniki 31,52 Boran, królowa perska 282 Borys II, car bułgarski 114 Borys-Michał [Boris-Michael], chan bułgar ski 56, 169, 174 Bradford Brian C. 250—252,260,270,318 von den Brincken A.-D. 60, 64, 65, 67—70, 73, 77, 81, 82, 85, 90, 92, 96, 98, 101, 102, 318, 319 C Chadidża, żona Mahometa 38, 249, 251, 252, 256 Cham, postać biblijna 243, 244 Chosroes II, król perski 262, 280, 282 Chrelio, wojewoda Relio 222 Contessa Andreina 60, 61, 63, 72, 73, 77, 82, 83, 85, 87, 88, 91, 92, 97-100, 320 Cuissard Charles 65, 66, 321 Cyrus, król perski 191 Cyryl (Konstantyn), apostoł Słowian 47, 242, 245, 308 Czajka Henryka 219-221,223,230,321 1 W nawiasach [] umieszczone zosta ły imiona użyte՜ w tekście Ts. Stepanova, jeśli różnią się formą od użytych w innych tekstach. D Damian, mnich, folki. 223, 224 Daniel, prorok 174 Dawid, postać biblijna 115, 205, 232, 245 Demetriusz Chomatenos, teolog bizantyński 56, 57. Յ05 Detlefen Detlef 75, 76, 321 Dioklecjan, cesarz 18 Dionizy z Halikarnasu, autor grecki 213
Dojczin 222 Dzhurova Axinia 175 Dziekan Marek M. 153, 322 E Ebert Adolf 66, 322 Edson Evelyn 60-63, 72-74, 77, 8շ, 84, 85, 88, 91. 92 *98 99. 1օ8 109 Յ22 Efrem Syryjczyk, ojciec Kościoła 238 Einhard, autor 68, 69, 305, 306 Elena, postać z folkloru 225 Eliasz, prorok 10, 228 Englisch Brigitte 60, 61, 63, 73, 74, 77, 81, 82, 84-86, 88, 90, 92, 95, 97-100, 103, 109, 322 Epifaniusz z Cypru, bp 238, 284 Erinä, postać z folkloru 225 Eutymiusz Zygaben, teolog bizantyński 237, 238, 306 Ewa, postać biblijna 85, 235-238 F Fehér Géza 170 Filip Madżarin 222 Freeman Ann 67, 323 G Gābir, dziadek Ahmada al-Baladuriego 154 Gabriel, archanioł 38, 264, 276 Gabriel Radomir, car bułgarski 115, 122 GautierDalchéPatrick 60, 61, 63, 64, 66, 67, 70, 72-77, 82, 84-88, 90-92, 98-100, 108, 305, 311, 315, 323 Gedeon, postać biblijna 269 German II, patriarcha Konstantynopola 57, 310
Indeks osobowy Godfryd de Karytaena 52 De Goeje Michael Jan 154, 155, 157, 304, Зоб, 314, 320, 325 Gorina Ludmila 15 Gottheil Richard 248, 253, 254, 3x0, 323 Gouilkrdjean 23, 24, 30, 316 Griffith Sidney H. 248, 253-257, 259—261, 264, 270, 275, 305, 324, 337 Grzegorz Taronites, strateg Tesaloniki 117, 121 349 Iszojaw III, patriarcha Asyryjskiego Kościoła Orientu 281-283, 3°7 Iwanow Jordan 221 Izaak Komnen, cesarz 138,143 Izaak, postać biblijna 206 Izajasz [Isaiah], prorok 173, 174, 199, 200, 203, 204, 315 Izmael, postać biblijna 37, 206, 253, 260262, 271, 285 Izydor z Sewilli, bp, autor 62, 63, 83, 84, 109, 307 H Hagar, postać biblijna 244, 261 Harun ar-Raśzyd, kalif 154 Hauréau Barthélemy 66, 71, 324 Hektorović Petar, autor 220 Herakliusz, cesarz 46, 158-161, 282, 285 Herodot, historyk 23, 57,144 Hiob, postać biblijna 205 Hiszam ibn Muhammad ibn as-Sa’ib al-Kalbi, autor arabski 159 Homburger Otto 66, 67, 325 HomzaMartin 164, 325 Hubasz ibn Kajsa al-Kuszajri 159 Al-Husain ibn as-Aswad, uczony 156 Hyginus, pisarz 62 I Ibn Hiszam (Abu Muhammad Abd al-Malik ibn Hishām ibn Ayyùb al-Himyari), au tor arabski 249, 250, 271, 306 Ibn Ishak (Muhammad ibn Ishaq ibn Yasar ibn Khiyãr), autor arabski 249, 251, 252, 265, 271, 306 Ibn Kathir (Abū 1-Fidāh Ismā‘11 b. ‘Umar b. Katır), autor arabski 249, 306 Ibn Khurdadbeh, autor arabski 184, 188, 306 Ibn Sad al-Baghdadi (Abū ‘Abd Allah Muha mmad ibn Sa‘d ibn Manť al-Bahrī al-Hāshimī), autor arabski 249-251,307 Ibn Sahna al-Antaki, autor arabski 158 Irena, żona Andronika brata Manuela I 212 Ireneusz z Lyonu, bp 236, 28 5 Ismail ibn Alisz,
autor arabski 160 J Jagić VatrosUv 220 Jan Aleksander, car bułgarski 17, 213, 241 Jan Apokaukos, teolog bizantyński 57 Jan-Asen, car bułgarski 147 Jan Chrzciciel, prorok 200, 286 Jan Egzarcha, autor bułgarski 239 Jan, ewangelista 200, 203, 204, 284 Jan Geòmetres, autor bizantyński 114, 121, 307 Jan III Watatzes, cesarz 52 Jan II Komnen, cesarz 49, 143 Jan I Tzymiskes, cesarz 114, 117, 189, 190, 214, 216, 217 Jan Kontostefan, sebastos 212 Jankuta, junak 222 Jan Lidyjczyk, autor bizantyński 213 Jan Malałaś, autor bizantyński 14, 213 JanMauropus, bp 135, 150, 307 Jan Skylitzes, autor bizantyński 56,112-122, 128-132,134-136, 138,150,191, 307, 318, 327 Januda, postać z folkloru 226 Jan Władysław, car bułgarski 115 Jan z Antiochii, autor bizantyński 213 Jan z Damaszku, teolog bizantyński 10, 20, 22, 232, 256, 257, 266, 267, 271, 274, 279, 284-288, 307, 308 Jan Złotousty, bp 238, 240 Jan Zonaras, autor bizantyński 16, 17, 113118, 120-122,128,130-132,134, 136, 138, 139, 141, 213, 303, 308 Jazid ibn Abi Suljan, wódz arabski 158
Indeks osobowy 350 Јфгеуѕ Elizabeth 112, 211, 212, 322, 325 Jerzy Bardanes, teolog bizantyński 57, 58, 310 Jerzy Kedrenos, autor bizantyński 213 Jerzy Mnich, autor bizantyński 9, 14—16, 20-25, 30, 113, 116, 121, 213, 256, 303, 308, 309 Jerzy Synkellos, autor bizantyński 18 Jerzy św. 224—226 Jezus Chrystus 18, 38—40, 42—44, 63, 82, 95, 105, 149, 200, 201, 203—206, 235, 241, 249, 252, 266, 269, 270, 273, 279-281, 285, 286, 327 Jowan, postać z folkloru 225, 226 Juliusz Afrykańczyk, autor rzymski 18 Justynian I, cesarz 14, 45, 55, 252, 337 К Ka'bal-Ahbar 261, 273, 332 Kain, postać biblijna 235, 236, 238 Kalinika, manichejka 24, 41 Kalomena, postać biblijna 238 Kanaan, postać biblijna 244 Karaman, wódz Pieczyngów 135 Karol II Łysy, cesarz 69 Karol I Wielki, cesarz 68—70, 306 Kataleim, wódz Pieczyngów 135, 136 Katarzyna, córka Jana Władysława, cara buł garskiego 115 Kegen, wódz Pieczyngów 127, 130-134, 137. I44 150, 322 Kekaumen, Katakalon, autor bizantyński 47, 114, 116, 118, 119, 121, 137, 308, 327 Kennedy Hugh 154,155,326 Klemens Aleksandryjski, teolog 238 Klemens z Ochrydy, bp 245, 308 Konstans II, cesarz 160 Konstantyn Bardas, wódz bizantyński 191 Konstantyn Dragasz/Kostadin car, władca serbski 227 Konstantyn ГѴ, cesarz 24 Konstantyn I Wielki, cesarz 18, 70 Konstantyn IX Monomach, cesarz 131, 132, 134,136-138, 150 Konstantyn Manasses, autor bizantyński 10, 17, 122, 211-216, 308, 317, 325, 328, 331, 332 Konstantyn-Sylwian, herezjarcha 24, 41, 42 Konstantyn V [Constantine V], cesarz 172, 306 Konstantyn VII Porfirogeneta, cesarz 47, 54, 55, 127, 128, 142, 143, 146, 178, 179,
191, 192, 308, 309, 332 Konstantyn X Dukas, cesarz 139 Kosma Prezbiter, autor bułgarski 239 Kosma, przybrany brat Jana z Damaszku 284 Kosma z Majumy, hymnograf bizantyński 232 Krakras, wódz bułg. 117,118 Krum, chan bułgarski 115 Krystyna, królowa Szwecji 59, 61 Kupfer Marcia 60, 67, 70, 72, 77, 87, 328 L Al-Lait ibn-Sad ibn Abd al-Rahman al Fahmi al-Kalkaszandi, imam 160 Lampsidis Odyseus 212, 213, 308, 328, 339 Leitschuh Franz E 65, 328 Lekas, paulicjanin 141 Lemerle Paul 23, 24, 30, 46, 316, 328 Leon Diakon, autor bizantyński 112, 120, 180,181,185, 186,188,189, 310, 325, 328 Leon III, cesarz 267, 271, 309 Leon IV [Leo IV], cesarz 172 Leon Melissenos 120 Leon VI Mądry, cesarz 178-181, 183-192, 310 Liersch Karl 66, 3 28 Litavrin Gennadii G. 165 Lotar I, cesarz 69 Ludwik II Niemiecki, król wschodniofrankijski 69 Ludwik I Pobożny, cesarz 69, 70 Ł Łukasz, ewangelista 203
Indeks osobowy M Magdalina, postać z folkloru 225 Mahomet, prorok 9, 10, 13, 19-26, 28, 30, 37-41, 197, 198, 200-207, 209 21 ! 228, 242-244, 247-253, 255-259, 260-277, շ79 շ8ւ, շ85, 287, зоб, 319, Յշ4 Majmun al-Dżurdżumani, niewolnik 157 Makary, metropolita moskiewski 25 Makrobiusz, pisarz 62, 81, 82, 84, 93, 109 Maksimów Jurij 30 Manitius Max 66, 329 Manuel, dowódca floty bizantyńskiej za Kon stansa II 160 Manuel I Komnen, cesarz 49, 145, 212, 329 Marcin (Martinus), bp Rawenny 69 Marek z Toledo, autor 198 Marko Królewicz, postać z folkloru 220— 224, 227, 228, 230, 294 Maryja 38, 43, 202, 205 Al-Masudi (Abń al-Hasan ‘Ali ibn al-Husayn al-Mas udì), autor arabski 248 Matanov Khristo 164, 165, 168 Mateusz, ewangelista 199, 200 Al-Mawardi (Abū Шаѕап al-Măwardî), au tor arabski 249,251 Maysala (Maysarah), sługa Chadidży 251 Metody, apostoł Słowian 47, 55, 245, 308 Michał, archanioł [Michael the Archangel] 174 Յ5։ Mojżesz, patriarcha biblijny 38, 115, 202, 204, 205, 241, 243 Mokros ii5 Momcził 222 Mu’awija, kalif 159, 160 Murhabem (Mrhb), mnich 255, 259, 264, 271 Musa Kesedżija 222 al-Musta’in, kalif 154 al-Mutawakkil, kalif 154 al-Mutazz, kalif 155 N Nau François 255, 256, 331 Nestor, westarcha 140, 141 Nevük Leonora 113, 122, 212, 213, 331 Nicefor, patriarcha 18 Nicefor Bryennios, wódz bizantyński 113, 115, 116, 137, 141, 291, 311 Nicefor Gregoras, autor bizantyński 55, 220, 311 Nicefor II Fokas, cesarz 128, 185, 186, 188, 189, 214, 215, 217 Nicefor III Botaniates, cesarz 139, 141, 211 Niceforitzes, eunuch 140 Nicefor Pastillas, wódz bizantyński 181 Nicefor Uranos (Ouranos),
wódz bizantyński 121, 178, 181 Nicetas z Bizancjum, teolog bizantyński 274 Nikoła, św. 224 Nikon, św. 114,118,119,315 55, Noe, postać biblijna 243,244 Michał Attaleiates, autor bizantyński 113, 121, 138-141, 143, 310 Michał, bp Dewola 113 Michał Glykas, autor bizantyński 113, 117, 118, 122, 213, 291, 311, 322, 3Յ1 Michał III, cesarz 21 Michał Psellos, autor bizantyński x 13, 115, 123, 138, 151, 311 Michał Synkellos, autor bizantyński 20-23 Michał Vili Paleolog, cesarz 52, 53 Micheasz, prorok 9 5 Milanova Albena 175 Minaeva Oksana 173, 330 Mingana Alphonse 255, 330 Miriam, postać biblijna 202, 204 O Orozjusz, autor 97, 109, 312 P Papachryssanthou Denise 23, 24, 30, 316 Paramelk Joseph 23, 24, 30, 316 Paweł Diakon, autor 198 Paweł z Samostaty, herezjarcha 24, 41, 285 Penn Michael Philip 258, 269, 270, 274, 332 Perun, bóg pogański 228 Piotr Czcigodny, opat 198, 199 Piotr Deljan, przywódca powstania 115 Piotr, ihumen 23, 24
352- Indeks osobowy Piotr I [Peter I], car bułgarski 14, 114, 119, 128, 233 Piotr z Sycylii, autor bizantyński 9, 13, 19, 23-26, 28, 30 Pliniusz Starszy, autor 62, 63, 98, 312, 313 Polibiusz, autor 98, 313 Pritsak Omeljan 55, 132, 332 Pseudo-Metody, autor 252, 260, 262, 313 R Rada, postać z folkloru 226 Ramon Marti, autor 198 Rashev Rasho 171 Rejs Baba, postać z folkloru 228 Riccoldo da Monte di Croce, autor 10,197— 210, 293, 313, 319, 321-323, 331 Robert Guiscard, wódz normański jo, 53, 338 Roger z Nagyvárad, autor 148, 149, 313 Roggema Barbara 21, 247, 249, 253-275, 277, 310, 320, 333, 334 Roman II, cesarz 214,215,2x7 Roman I Lekapen, cesarz 15 Roman IV Diogenes, cesarz 139, 145 Roman, syn cara bułgarskiego Piotra I 115 S Saif al-Dawla, emir z dynastii Hamdanidów 191 Samuel, car bułgarski io, 111-123, 169, 170, 289, 291, 323, 331 Sara, postać biblijna 244 Satanael, demon 234, 236 Schalier Dieter 66, 67, 70-72, 77, 87, 334 von Schlosser Juliusz 66, 68-71, 334 Schmitt Olivier 132, 134, 334 Sedecjasz, król Judy 116,118 Selte, wódz Pieczyngów 135, 138 Sergiusz z Rusafy 252 Simeonova Liliana 167,170,335 SirmondJacques 64, 71, 72, 87 Slade Darren M. 250, 251, 270, 273, 275, 335 Soliman Car, postać z folkloru 223 Sophoulis Panos 167, 335 Srjs (Sarjis, Sergius), mnich 248 Stefan Kontostefan, domestyk schole 120 Stefan Lazarewicz, despotes serbski 17 Stefan V, król Węgier 151 Strzelczyk Jerzy 64-67, 78, 80, 81,154, 325, 336 Sultzun, wódz Pieczyngów 135 Symeon I Wielki [Simeon I], car bułgarski 14,119 Symeon Logoteta i Magister, autor bizantyń ski 15-17, 55, 314. Յ29. Յ36
Szapkarew Kuzman 223 Szymon, biskup Rev Ardashir 281 Szyszman, car bułgarski 227 Ś Światosław [Sviatoslav], książę kijowski 129, 171, 189 T At-Tabari, autor arabski 157, 160, 249—252, 271, 314 Tarazjusz, patriarcha Konstantynopola 22 Tegan z Trewiru 69, 314 Teodor Abu Kurra, autor arabsko-chrześcijański 22 Teodor Angelos Dukas, despota Epiru 5 2, 5 8 Teodor bar Koni, autor 251, 256, 314 Teodor II Laskaris, cesarz 52 Teodor-Piotr, car bułgarski 147 Teodozjusz II, cesarz 74, 76 Teodulf z Orleanu, bp 59,64-67,71,72,77, 85-88, 108, no, 314 Teofanes Wyznawca, autor bizantyński 18, 21, 22, 213, 251, 256, 273, 275, 315 Teofilakt Hefajstos, bp, autor bizantyński 57, 233, 315 Teofil z Edessy, pisarz syryjski 21, 273 Thomas David 21, 198, 247, 255, 257. 267, 271, 273, 275, З19. 32·°. 322 333. 337 Togortak, chan Kumanów 145 Tomasz, apostoł 200 Tomasz Astrouni, autor 258 Tomasz z Akwinu 198
Indeks osobowy Totomanova Anna-Maria i8, 337 Traina Giusto 60, 74-76, 337 Trajan (Troiannes) 115,119,120 Tyfon, postać mit. 121 Tyrach, wódz Pieczyngów 130-134, 137, 150 353 W Uhden Richard 64, 73, 74, 77, 79, 80, 337, 338 Utman, kalif 157 Wasilewski Wasilij 125 WeberEkkhard 76, 338 Welika, postać z folkloru 225, 226 Werkowicz Stefan 225 Wilhelm de Villehardouin 5 2 Wilhelm II Dobry, król Sycylii 51, 53 Włodzimierz Monomach, książę ruski 145 Włodzimierz Wielki, książę ruski 128 Wolska-Conus Wanda 23, 24, 30, 75, 76, 316, 338 V Z Vavnnek Vladimir 164, 338 Vidier Alexandre 60, 61, 63-73, 77» 79 82-86, 88,90-92, 95,97, 98,100,101, X04,105, 108, 338 Vukašin, król Serbii 222 Zachariasz, papież 42, 67 Zaid, adoptowany syn Mahometa 270 Zajnab, żona Zaida 270 Zalewska-Lorkiewicz Katarzyna 66, 68, 78, U 339
Indeks nazw geograficznych i etnicznych etn. lud, plemię, grupa etniczna g· góry kr. kraina, kraj, państwo m. miasto, miejscowość prow, prowincja rz. rzeka А1РУ g· 79.98 Anchialos, m. 180, 328 Antiochia, m. 18, 50, 154, 158, 213, 215, 260, 280, 290, 321 Apeniny [Apennines], g. 98, 167 Apeniński Półwysep 97, 98, 103, 104 Apulia, kr. 145, 167 A Arabia FelixiArabia Eudaemon, kr. 74, 80 Achaja (Achaia), prow., kr. 42, 79, 91, 98 Arabia, prow., kr. 41, 74, 91, 156, 250-252, Ad-Dubija 158 270, 273, 275, 335 Adiabene, kr. 281 Arabowie, etn. 21, 23,41, 85,153,155-160, Adrianopol, m. 52, 120, 141 164, 167, 173, 182, 214-217, 244, 248, Adriatyckie Morze 47, 48, 53, 56, 170, 221, 251-253, 255, 257-259, 261-272, 275 222, 290, 317 276, 281-284, 29շ-շ94. 317. 321-324. Adżnadajn, m. 158 327, 328, 333, 335, 337 Afričanům pelagus, kr. 92 Arachozja (Arachosia), kr. 80 Afryka, prow., kr. 46, 55, 80, 85, 89, 106, Argolida (Argia), kr. 79 107, 153, 156, 160, 331 Arkadia (Arcadia), kr. 79 Akwizgran, m. 69—71 Armenia 60, 80, 156, 175, 323 Al-Araba, dolina 158 Armeńczycy [Armenians], etn. 42, 165, 168, Albania, kr. 50, 33-56, 80, 222 172, 258, 273, 294, 337 Aleksandria (Alexandria), m. 18, 90, 106, Asbitica, kr. 80 Astúria, kr. 81, 97, 330 107, 160
356 Indeks nazw geograficznych i etnicznych Athos, g. 22.2 Attyka, kr. 121 Awarowie [Avars], etn. 46 Azja Mniejsza [Asia Minor]1, kr. 52, 53, 57, 97, 135, 142, 168, 175, 176 Azowskie Morze (Meotidespaludes) 92, 93 В Babilonia, prow., kr. 91, 95,103, 191 Bagdad, m. 154,155,274 Baktryjczycy (Bactrìani), etn. 80 Balshi, m. 56 Bałkański Półwysep, Bałkany [Bałkan Pe ninsula] 9-11, 14, 45-59. 93. 97-99. 103-106, 108, 113, 119, 125-127, 129, 130, 132-134, 136, 139-141, 145-148, 150, 164, 167, 169, 221, 223, 228, 230, 290, 291, 312, 322, 328, 331, 334, 336-338 Bari, m. 167 Bdine (Widyń), m. 120 BeerSzewa (Bersabea), m. 91, 95, 101-103 Bejrut, m. 158 Belgia {Bellica), kr. 91 Belgrad, m. 48, 49, 50, 51, 225 Bełasica, g. 221 Benewent {Beneventani), m. 102, 104 Berendejowie, etn. 145 Beroe, m. 143 Berzyci, etn. 46 Betlejem {Betlehem), m. 91, 95, 101—103, 105, 284 Bitola, m. 48 Bitynia {Bythinia), kr. 80, 136 Bizancjum, kr. 10, 15, 21, 45-51, 53-56, 58, 99, 108, 109, iii, 115, 116, 120, 125-131, 134, 135, 138-142, 144148, 150-153, 157, 160, 177, 182, 186, 187, 189, 191, 194, 197, 211, 213, 214, 247, 258, 274, 280, 317, 322, 331, 334, 338 1 W nawiasach [] znajdują się nazwy użyte w artykule Ts. Stepanova, o ile ich for ma różni się od stosowanej w innych tekstach. Kursywą oddane zostały nazwy łacińskie. Bizantyńczycy, etn. 46, 55, 58, iii, 112, 114, 115,117-121,132,134, 135, 145, 151, 159,178,180-182,184, 186-193, 214, 216, 245, 250, 252, 318, 327, 328, 334 Bliski Wschód, kr. 153, 158, 197, 276 Bosfor, cieśnina 92, 93, 99 Bosra, m. 250 Bośniacy, etn. 219 Bośnia, kr. 54, 222 Botewo,
wieś w Bułgarii 224 Bragmania, kr. 91, 94 Bregalnica, rz. 134 Brytania {Britanid), kr. 83 Bułgaria, kr. 14, 15, 17, 18, 24, 47, 53, 54, 56, 57, iii, 113-115, 117, 133, 136, 139, 149, 214, 221, 233, 238 Bułgarzy, etn. 18, 23, 46, 52, 56, 114-117, 119-123,128, 139,147,189, 219—221, 223, 228, 244, 321 C Chalcedon, m. 280, 295 Chaldea {Caldea), prow., kr. 91 Chazarowie [Khazars], etn. 129, 167, 168, 171, 245, 324, 325, 335. ЗЗ8 Cherson, m. 128, 145 Cherson, tem 127 Chilandar, monaster 16 Chorwaci, etn. 46, 56, 219 Chorwacja, kr. 54, 220, 222 Cisa, rz. 150 Cyklady {Insule Ciclades), w. 92 Cylicja, kr. 216 Cypr {Cyprus), w. 92, 159, 160, 238 Cyrenajka (Cyrenaica), kr. 80 Czarne Morze [Black Sea] 92, 93, 127, 128, 167, 168, 171, 176, 221, 291, 335 Czarnogórcy, etn. 219 Czechy [Czech Republic], kr. 164 Czerwone Morze {mare Rubi) 92, 94 D Dacja, kr. 47. 73, 335 Dalmacja [Dalmatia], prow. kr. 49, 55, 91, 98, 105, 106, 176, 221
Indeks nazw geograficznych i etnicznych Damartys, m. 136 Damaszek, m. 41, 154, 159, 160, 232, 236, 257, 266, 267, 271, 274, 279, 284, 286, 287, 288, 307, 308 Damirice, prow., kr. 91 Dan, rz. 91 Dardanele, cieśnina 92, 93 Dardania, kr. 47 Dewol, m. 48,113 Divriği, tn. 23 Dniepr [Dnieper], rz. 172 Dniestr [Dniester] 172 Dobrudza, kr. 126, 129, 136, 319 Don {Tanais), rz. 79, 91 Draguwici, etn. 46 Dristra, m. 129, 138, 141,142, 150 Dubrownik, m. 98, 105 Dunaj {Danubius), [Danube], rz. 48, 49, 55, 56, 125-133, 135, 139, 141, 142, 144, 145, 147, 150, 167, 168, 171, 220, 223, 227, 318, 321, 328, 333, 336, 338 Dyrrachion (Dracz), m. 47-53, 117, 321, 323, 330, 333 E Edessä (na Bałkanach) m. 48 Edessä (w Mezopotamii), m. 21, 216, 248, 273 Efez, m. 280 Egejskie Morze 48, 92, 93, 142, 221, 222 Egipt Górny {Aegyptus superior), prow., kr. 80, 90 Egipt, kr. 38, 46, 154, 156, 157, 252 Elida {Ekei), kr. 79 Elwira, m. 233,335 Epir, kr. 47, 52, 53, 331, 336 Etiopia {Aethiopa), kr. 80, 90, 91, 249, 252, 258 Euchaita, m. 135 Eufrat {Eufrates), rz. 80, 91, 216 Euroazj a [Euraasia] 131, 332 Europa, kr. 13, ą6, 49, 54, 75. 76. 79-8i, 89, 91-93. 97-100, 102, 109, 126, 133, 136, 146, 148, 151, 153,164, 167-170, 357 174,175, 199, 219, 228, 231, 290, 295, 298, 300, 317, 320, 321, 324, 32.5. 32-9. 332. 335. 337-339 F Feir {mons Seir), g. 91 Fenicjanie, etn. 216 Fison, гг. 91 Fluuius Gandis, rz. 91 Fluuius Grisogoris, rz. 91 Francja [France], kr. 21, 50, 109, no, 176, 258, 298 Frankowie [Franks], etn. 71, 167, 169, 183, 334. З38 Frygia {Phrygid), kr. 80 G Gabrowo, m. 229 Galabrye, m. 141 Galia {Gallid),
prow. kr. 79, 91, 99 Galicja {Gallicid), praw., kr. 91, 97 Gangaridae, kr. 91 Gangra, m. 234, 308 Genezaret, j. 92, 94 Germania inferior, praw., kr. 91 Germania superior, praw., kr. 91 Getulia, kr. 90 Ghassanidzi, etn. 159,252 Gibraltar, przylądek 45 Goda, kr. 91 Goci, etn. 125 Gomora, m. 243 Grecja, kr. 51,54,157 Grecy, etn. 41,108,157,159,160, 284, 327 H Hebron {Eybron), m. 102, 103 Hellada, tem 51,120 Hercegowińcy, etn. 219 Hibernia Scontorum, w. 83 Hims, m. 154,158 Hirchania, kr. 91, 94 Hiszpania {Hispánia), kr. 79, 85, 91, 96-98, 108-110, 327 Hyrkania (Hyrcania), kr. 80
358 Indeks nazw geograficznych i etnicznych I Iberyjski Półwysep 97, 102, 104, 199 Illyrikum (Hiiricum), prefektura 47, 55, 317, 331, 332, 337 India, kr. 91 India magna, kr. 91 Indus (Indus fluuius), rz. 91 Insulas Fortunatas,^. 83 Irak, kr. 136, 257 Iran, kr. 173, 252, 326 Istria (Histria), prow., kr. 91, 98 Italia, Włochy [Italy], kr. 46, 49, 50, 53-35, 79, 91, 98, 102, 103, 168, 171, 175, 176, 198, 331, 334 Izauria (Isauria prouincia), prow, kr. 91 Izraelici, etn. 38 J Jármuk, rz. 159,282 Jerozolima (Hierusalem), m. 18, 95, ιοί, 102, 159, 212, 258, 265, 284 Jerycho (Hericho), m. 91, 95,101, 103 Jerycho (nad Morzem Jonskim), m. 47 Jonia (Ionia), kr. 80 Jońskie Morze 47, 48, 51, 56, 290 Jordan (Iordan), rz. 91, 92, 94, 158, 335 Judea (Iuded), rz. 91, 94, 103 К Kanina, m. 47 Kapadocja (Cappadocia), kr. 80 Karia (Carià), kr. 80 Kartagina (Carthago), m. 90, 92, 106, 107 Kaspijskie Morze (Mare Caspium) 92, 94 Katalonia, kr. 62 Kaukaz (Mons Caucasus), g. 45, 60, 91, 93, 94, 176, 323 Kleidion, m. 119, 121, 122 Kolomna, m. 239 Kommagena (Commagene), m. 80 Konstantynopol, m. 10, 14, 17, 18, 21, 45՜53 5 5-59. 63, 68, 70, 76, 93, 96, 98, 99, 103, 105, 108, 120, 126, 128, 130, 131, 134, 137, 138, 140, 142, 146, 147, 152, 159, 220, 222, 274, 322, 332 Korsyka (Corsica), w. 92 Kreta (Creta), w. 55, 92, 160, 188,189, 214, 215, 232, 326 Kuflana, m. 281 Kumanowie, etn. 126, 141-152, 332 Kurajszyci, etn. 268, 269 L Lakonia (Laconice) 79 Larissa (Larisa), m. 56, 121 Lebunion, g. 142, 144 Lewant, kr. 51 Liban (Libanui), g. 91 Lieja (Licia), kr. 80 Lidia (Lydia), kr. 80 Likaonia (Lycaonià),
kr. 80 Loara (Liger), rz. 91, 100 Lotaryngia, kr. 50 Lyon (Lugdunum), m. 70, 285, 323 M Macedonia, kr. 42, 47, 54, 79, 91, 98, 105, 106, 120, 145, 221, 222 Macedończycy, etn. 219, 223 Majuma, m. 232, 284 Marmara, morze 51,92,93 Martwe Morze (Mare Mor[tuum]) 92, 94 Massageei (Massagete), etn. 80 Mauretania Caesariensis (Cesariensis), prow., kr. 90 Mauretania (Mauritania), kr. 79 Mauretania Tingitana (Tingit), prow., kr. 90 Media (Media prouincia), kr. 81, 91, 156, 330 Mekka, m. 251,267 Mezja (Mesia, Moesià), prow., kr. 79, 80, 91 Mezopotamia (Mesopotamia), kr. 156, 250, 282 Michajłowo, wieś w Bułgarii 227 Monemwazja, m. 46, 47, 337 Mons thagir., g. 90 Morawa, rz. 48 Mosul, m. 156,282 Mosynopolis, m. 51
Indeks nazw geograficznych i etnicznych N Nahawand, m. 282 Naupaktos, m. 56, 212, 317 Nestorianie, heretycy 294 Nicea, m. 52, 53, 58 Nil, rz. 80, 91, 107 Niniwa, m. 282,283 Nisibis, m. 281,282 Nisz, m 48-50, 134, 141 Normanowie, etn. 50, 51, 66, 167 Numidia (Nymidia), kr. 80 O Ochryda, m. 48, 51, 56, 57, 245, 308, 336 Oman, kr. 281 Orjachowo, wieś w Bułgarii 227 Owcze Pole, równina 134 359 Rawenna {Ravenna), m. 69, 70,102, 104 Recja {Retid), prow., kr. 79 Rev Ardashir, m. 281 Ripoll, m. io, 59-64, 71, 72, 74, 76-78, 81, 82, 84, 88-90, 92, 93, 95-101, 103, 105, 107-110, 290, 316, 317, 332, 338 Rodos, w. 160 Rosja, kr. 16 Rumunia, kr. 54, 222 Rusafa (Sergiopolis), m. 252 Ruś, kr. 14-18, 20, 25, 128, 132, 145, 238, 241, 242 Rzym [Rome], m. 18, 47—49, 60, 61, 67-70, 75. 91’ 96, 98, 99, 102-104, 137, 166, 167,174, 252, 256, 298, 299, 317, 319, 321, 323-326, 332, 334, 336 S P Pad {Padus), rz. 91 Palestyna, kr. 21, 38, 46, 94, 95, 97, 101, 103,157, 252, 273 Panonia {Pannónia), kr. 47, 79, 91 Paristrion, tem 126,130,133,137,138,140142,146,147, 150, 152, 291, 328, 336 Paulicjanie, heretycy 23, 41, 289, 337 Pczińa, rz. 134 Pedrosta, kr. 80 Pelagonia, kr. 52 Peloponez {Peloponessus), piw., tem 51, 54, 57, 79, 120, 121 Persida, kr. 91 Persidia prouincia, kr. 91 Persja, kr. 156,282 Persowie, etn. 157, 282, 283 Pieczyngowie [Pechenegs], etn. 125—152, 168, 172, 189, 291, 321, 332 Piiska, m. 175, 176 Popina, wieś w Bułgarii 225 Presław [Preslav] 175, 176 Prilep, m. 222 Prowansja, kr. 50 R Raša {Arsią), rz. 79 Raszka, kr. 50 Salamiya (w Syrii), m. 158 Samara, m. 155 Santa Maria de Ripoll,
klasztor 61, 62, no, 316, 317, 332 Sardynia {Sardinia), w. 92 Sarmacja (Sarmatia), kr. 79 Scytia większa {Scytia superior), kr. 91, 94, 144, MS Sekwana {Sigond), rz. 91, 100 Seldżucy, etn. 135, 139, 142, 145 Sens {Senones), m. 91, 99, 100, 103, 104, 106, 107, 109 Serbia, kr. 17, 20, 54, 56, 221, 222, 290 Serbowie, etn. 46, 49, 56, 219, 223 Sina, g. 91 Skopje, m. 25, 48, 49, 220, 336 Słowacja [Slovakia], kr. 164 Słowianie, etn. 46, 47, 55, 220, 228, 230, 231, 245, 300, 327 Słowianie Południowi, etn. 9, 13, 19, 23, 219, 220, 222, 226, 230, 31X, 321, 335 Słowianie Wschodni, etn. 9, 13, 19, 23 Sodoma, m. 243 Sofia (Sardyka, Serdyka), m. 51, 134, 138, 141 Sogdiańczycy {Socdiani), etn. 80 Sperchejos, rz. 120 Split, m 220
360 Indeks nazw geograficznych i etnicznych Stambuł, m. 222, 228 Stanimaka (Asenowgrad), m. 228 Stara Pianina (Zygos), g. 54, 130, 137, 138, 141, 145, 147 Strymon, rz. 48, J4, 290 Sycylia {Sicilia), w. 9, 13,19, 23-26, 28, 30, 46, 50, 92, 160, 167, 289 Syria Coele, kr. 80 Syria, kr. 46, 156—160, 215, 249-252, 255, 262, 276, 32-1. 335 Syryjczycy, etn. 14, 2x6, 238, 254, 257, 273, 274 Syryjczycy [Syrians], etn. 168, 172, 175, 247, 255, 294, 310, 333 Ś Środkowy Wschód [Middle East] 168, 175, 248, 249, 317, 328 Śródziemne Morze 19, 48, 92—94, 97, 99, 104, 109, 156, 160, 219, 318 T Tatarzy [Tatars], etn. 147,168,338 Terragonensis, kr. 91 Tesalia, kr. 56, 120, 121 Tesalonika, tem 130 Tesalonika (Thessalonica, Saloniki) m. 46— 48, 51-53, 55, 56, 98, 106, 117, 120, 139, 222, 306 Thamūd (Samud), m. 266 Thapiros 80 Toledo {Toktum), m. 97, 102, 104, 198 Tourkia 168 Tracja [Thrace], kr. 48, 52,120,130,145,172 Troja 96 Trypolis, m. 160, 198 Turcy, etn. io, 189, 223, 225—228 Tyberiadzkie Jezioro {Mare Gal[ike]) 311 Tygrys {Tigris), rz. 216 Tyrnowo, m. 213 236, U Uzowie [Uzes], etn. 139 V Valona, m. 48, 50, 51, 321 W Wardar, rz. 48, 121, 134 Wenecjanie, etn. 51 Wenus, planeta 23 Węgry, kr. 49, 132, 148, 150, 151 Węgrzy [Magyars, Hungarians], etn. 49, 51, 128, 138, 149 Wielka Nizina Węgierska (Alföld) 150 Wielkie Morawy [Great Moravia], kr. 164, 315. Յ38 Wisła {Vistula), rz. 79 Wojunici, etn. 46 Wołga, rz. 144 Y Yonne {Igona), rz. 91, 100 Z Zadar, m. 51 Zeta, kr. 50,338 Ż Żydzi, etn. 38, 39, 94, 199-201, 238-243, 245, 265, 273 |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author2 | Brzozowska, Zofia 1986- Leszka, Mirosław J. 1963-2024 Marinow, Kirił 1976- |
author2_role | edt edt edt |
author2_variant | z b zb m j l mj mjl k m km |
author_GND | (DE-588)1150882093 (DE-588)1070407208 (DE-588)1125636696 (DE-588)1070407232 |
author_corporate | Kongres Mediewistów Polskich Breslau |
author_corporate_role | aut |
author_facet | Brzozowska, Zofia 1986- Leszka, Mirosław J. 1963-2024 Marinow, Kirił 1976- Kongres Mediewistów Polskich Breslau |
author_sort | Kongres Mediewistów Polskich Breslau |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046906754 |
ctrlnum | (OCoLC)1220885559 (DE-599)BVBBV046906754 |
era | Geschichte 600-1453 gnd |
era_facet | Geschichte 600-1453 |
format | Conference Proceeding Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV046906754</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220524</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">200921s2020 xx a||| |||| 10||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788381428040</subfield><subfield code="9">978-83-8142-804-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1220885559</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046906754</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-B220</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">ALT</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="111" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Kongres Mediewistów Polskich</subfield><subfield code="n">6.</subfield><subfield code="d">2018</subfield><subfield code="c">Breslau</subfield><subfield code="j">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1226911455</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Widmo Mahometa, cień Samuela</subfield><subfield code="b">cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.)</subfield><subfield code="c">redakcja Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Kirył Marinow, Teresa Wolińska</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Phantom of Muhammad, shade of Samuel</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Łódź</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">379 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Byzantina Lodziensia</subfield><subfield code="v">39</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 600-1453</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Religion</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049396-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Byzantinisches Reich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4009256-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Bizantyjskie, Cesarstwo / historia religijna</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Bizantyjskie, Cesarstwo / średniowiecze</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)1071861417</subfield><subfield code="a">Konferenzschrift</subfield><subfield code="y">2018</subfield><subfield code="z">Breslau</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Byzantinisches Reich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4009256-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Religion</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049396-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 600-1453</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Brzozowska, Zofia</subfield><subfield code="d">1986-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1150882093</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Leszka, Mirosław J.</subfield><subfield code="d">1963-2024</subfield><subfield code="0">(DE-588)1070407208</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Marinow, Kirił</subfield><subfield code="d">1976-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1125636696</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wolińska, Teresa</subfield><subfield code="d">1963-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1070407232</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe</subfield><subfield code="z">978-83-8142-805-7</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Byzantina Lodziensia</subfield><subfield code="v">39</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV012366978</subfield><subfield code="9">39</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_0</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220207</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">398</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032316299</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)1071861417 Konferenzschrift 2018 Breslau gnd-content |
genre_facet | Konferenzschrift 2018 Breslau |
geographic | Byzantinisches Reich (DE-588)4009256-2 gnd |
geographic_facet | Byzantinisches Reich |
id | DE-604.BV046906754 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T15:26:43Z |
indexdate | 2024-12-19T11:01:50Z |
institution | BVB |
institution_GND | (DE-588)1226911455 |
isbn | 9788381428040 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032316299 |
oclc_num | 1220885559 |
open_access_boolean | |
owner | DE-B220 DE-12 |
owner_facet | DE-B220 DE-12 |
physical | 379 Seiten Illustrationen 24 cm |
psigel | gbd_0 BSB_NED_20220207 |
publishDate | 2020 |
publishDateSearch | 2020 |
publishDateSort | 2020 |
publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
record_format | marc |
series | Byzantina Lodziensia |
series2 | Byzantina Lodziensia |
spelling | Kongres Mediewistów Polskich 6. 2018 Breslau Verfasser (DE-588)1226911455 aut Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) redakcja Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Kirył Marinow, Teresa Wolińska Phantom of Muhammad, shade of Samuel Łódź Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2020 379 Seiten Illustrationen 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Byzantina Lodziensia 39 Englische Zusammenfassung Geschichte 600-1453 gnd rswk-swf Religion (DE-588)4049396-9 gnd rswk-swf Byzantinisches Reich (DE-588)4009256-2 gnd rswk-swf Bizantyjskie, Cesarstwo / historia religijna Bizantyjskie, Cesarstwo / średniowiecze (DE-588)1071861417 Konferenzschrift 2018 Breslau gnd-content Byzantinisches Reich (DE-588)4009256-2 g Religion (DE-588)4049396-9 s Geschichte 600-1453 z DE-604 Brzozowska, Zofia 1986- (DE-588)1150882093 edt Leszka, Mirosław J. 1963-2024 (DE-588)1070407208 edt Marinow, Kirił 1976- (DE-588)1125636696 edt Wolińska, Teresa 1963- Sonstige (DE-588)1070407232 oth Erscheint auch als Online-Ausgabe 978-83-8142-805-7 Byzantina Lodziensia 39 (DE-604)BV012366978 39 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register |
spellingShingle | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) Byzantina Lodziensia Religion (DE-588)4049396-9 gnd |
subject_GND | (DE-588)4049396-9 (DE-588)4009256-2 (DE-588)1071861417 |
title | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) |
title_alt | Phantom of Muhammad, shade of Samuel |
title_auth | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) |
title_exact_search | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) |
title_exact_search_txtP | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) |
title_full | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) redakcja Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Kirył Marinow, Teresa Wolińska |
title_fullStr | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) redakcja Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Kirył Marinow, Teresa Wolińska |
title_full_unstemmed | Widmo Mahometa, cień Samuela cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) redakcja Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Kirył Marinow, Teresa Wolińska |
title_short | Widmo Mahometa, cień Samuela |
title_sort | widmo mahometa cien samuela cesarstwo bizantynskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur vii xv wiek phantom of muhammad shade of samuel byzantine empire in relation to members of other cultures and religions 7th 15th c |
title_sub | cesarstwo bizantyńskie w relacji z przedstawicielami innych religii i kultur (VII-XV wiek) = Phantom of Muhammad, shade of Samuel : Byzantine Empire in relation to members of other cultures and religions (7th-15th c.) |
topic | Religion (DE-588)4049396-9 gnd |
topic_facet | Religion Byzantinisches Reich Konferenzschrift 2018 Breslau |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032316299&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV012366978 |
work_keys_str_mv | AT kongresmediewistowpolskichbreslau widmomahometaciensamuelacesarstwobizantynskiewrelacjizprzedstawicielamiinnychreligiiikulturviixvwiekphantomofmuhammadshadeofsamuelbyzantineempireinrelationtomembersofotherculturesandreligions7th15thc AT brzozowskazofia widmomahometaciensamuelacesarstwobizantynskiewrelacjizprzedstawicielamiinnychreligiiikulturviixvwiekphantomofmuhammadshadeofsamuelbyzantineempireinrelationtomembersofotherculturesandreligions7th15thc AT leszkamirosławj widmomahometaciensamuelacesarstwobizantynskiewrelacjizprzedstawicielamiinnychreligiiikulturviixvwiekphantomofmuhammadshadeofsamuelbyzantineempireinrelationtomembersofotherculturesandreligions7th15thc AT marinowkirił widmomahometaciensamuelacesarstwobizantynskiewrelacjizprzedstawicielamiinnychreligiiikulturviixvwiekphantomofmuhammadshadeofsamuelbyzantineempireinrelationtomembersofotherculturesandreligions7th15thc AT wolinskateresa widmomahometaciensamuelacesarstwobizantynskiewrelacjizprzedstawicielamiinnychreligiiikulturviixvwiekphantomofmuhammadshadeofsamuelbyzantineempireinrelationtomembersofotherculturesandreligions7th15thc AT kongresmediewistowpolskichbreslau phantomofmuhammadshadeofsamuel AT brzozowskazofia phantomofmuhammadshadeofsamuel AT leszkamirosławj phantomofmuhammadshadeofsamuel AT marinowkirił phantomofmuhammadshadeofsamuel AT wolinskateresa phantomofmuhammadshadeofsamuel |