Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549): = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549)
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish German |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Archiwum Główne Akt Dawnych
2019
Warszawa Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Szczecin Archiwum Państwowe w Szczecinie |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Ortsregister Register // Personenregister |
Beschreibung: | Literaturverzeichnis: Seite 515-543 |
Beschreibung: | 576 Seiten |
ISBN: | 9788395346453 9788366028012 9788393148394 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046905897 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220104 | ||
007 | t | ||
008 | 200921s2019 pl |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788395346453 |c (Archiwum Główne Akt Dawnych) |9 978-83-953464-5-3 | ||
020 | |a 9788366028012 |c (Archiwum Państwowe w Szczecinie) |9 978-83-66028-01-2 | ||
020 | |a 9788393148394 |c (Stowarzyszenie Archiwistów Polskich) |9 978-83-931483-9-4 | ||
035 | |a (OCoLC)1193153349 | ||
035 | |a (DE-599)KXP1703446364 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol |a ger | |
044 | |a pl |c XA-PL | ||
049 | |a DE-12 |a DE-Bb24 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Pawlik, Radosław |e Verfasser |0 (DE-588)1218031107 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) |b = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |c Radosław Pawlik |
246 | 1 | 1 | |a Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
264 | 1 | |a Warszawa |b Archiwum Główne Akt Dawnych |c 2019 | |
264 | 1 | |a Warszawa |b Stowarzyszenie Archiwistów Polskich | |
264 | 1 | |a Szczecin |b Archiwum Państwowe w Szczecinie | |
300 | |a 576 Seiten | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
500 | |a Literaturverzeichnis: Seite 515-543 | ||
546 | |a Deutsche Zusammenfassung unter dem Titel: Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1498-1549 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Domkapitel |0 (DE-588)4012699-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Kamień Pomorski |0 (DE-588)4069827-0 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Kamień Pomorski |0 (DE-588)4069827-0 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Domkapitel |0 (DE-588)4012699-7 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1498-1549 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
710 | 2 | |a Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie |0 (DE-588)1215482-9 |4 isb | |
710 | 2 | |a Archiwum Państwowe w Szczecinie |0 (DE-588)1249484-7 |4 isb | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20220104 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032315455 | ||
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09024 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09031 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09024 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09031 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804181782052995072 |
---|---|
adam_txt |
SPIS TREŚCI WSTĘP.7 I. USTRÓJ I ORGANIZACJA KAPITUŁY.25 1. Statuty.27 2. Wprowadzenie do kapituły. 29 2.1. Desygnacja.30 2.1.1. Podmiot bierny. 30 2.1.2. Podmiot czynny. 35 2.1.2.1. Uprawnienia kapituły. 35 2.1.2.2. Uprawnienia biskupie i papieskie. 36 2.1.2.3. Uprawnienia książęce. 39 2.1.2.4. Uprawnienia osób prywatnych.43 2.2. Nadanie tytułu kanonicznego. 43 2.3. Wprowadzenie w posiadanie. 43 3. Wewnętrzna organizacja kapituły. 45 3.1. Godności
kapitulne. 45 3.1.1. Prepozyt. 48 3.1.2. Dziekan. 49 3.1.3. Tezaurariusz. 51 3.1.4. Kantor. 52 3.1.5. Scholastyk. 53 3.1.6. Vicedominus.54 3.2. Kanonikaty. 57 3.2.1. Prebendy większe i ich liczba.57 3.2.1.1. Prebendy zespolone z archidiakonatami. 61 3.2.2. Prebendy mniejsze. 64 4. Rezydencja.66 5. Posiedzenia. 69 5.1. Posiedzenia
generalne. 69 5.2. Posiedzenia zwyczajne i inne. 72 6. Urzędy kapituły. 75 6.1. Prokurator gospodarczy. 75
6.2. Notariusz. 77 6.3. Rektor i nauczyciel pomocniczy.80 6.4. Organista, dzwonnik i zakrystian. 83 II. FUNKCJE KAPITUŁY. 85 1. Udział kapituły w zarządzaniu diecezją.87 1.1. Zarządzanie diecezją „sedeplena”.87 1.2. Zarządzanie diecezją „sede vacante”.97 2. Troska o katedrę. 108 3. Funkcje liturgiczne i duszpasterskie kapituły. 110 3.1. Służba Boża w katedrze. 110 3.2. Działalność kaznodziejska. 117 3.3. Funkcje kapituły wobec parafii pod jej patronatem. 119 4. Niższe duchowieństwo katedralne.122 5. Szkoła katedralna. 125 6.
Sądownictwo kapituły. 128 III. PODSTAW MATERIALNE KAPITUŁY. 131 1. Majątek ziemski kapituły w latach 1498-1549. 134 2. Dobra wspólne. 147 3. Uposażenie prałatów i kanoników. 165 3.1. Prebendy.165 3.1.1. Prebendy większe. 166 3.1.2. Prebendy mniejsze. 179 3.2. Uposażenie prałatur. 180 4. Inne dochody. 183 4.1. Procenty od sum kapitalnych. 183 4.2. Inne źródła dochodów. 184 4.2.1. Kurie kanonickie. 184 4.2.2. Fundusze „amus gratiae” i „annus structurae”. 185 4.3. Niestałe
źródła dochodów członków kapituły.185 4.3.1. Anniwersarze. 185 4.3.2. Dystrybucje chórowe. 186 4.3.3. Inne niestałe dochody. 186
IV. KAPITUŁA W DOBIE REFORMACJI. 189 1. Uwarunkowania reformacji i przebudowa stosunków kościelnych w Księstwie Pomorskim do połowy XVI wieku. 191 2. Kapituła wobec protestantyzmu i przebudowy stosunków kościelnych do połowy XVI wieku. 216 V PRAŁACI I KANONICY. ANALIZA PROZOPOGRAFICZNA. 259 1. Święcenia. 261 2. Wykształcenie. 267 3. Pochodzenie terytorialne. 279 4. Pochodzenie społeczne. 286 5. Pochodzenie rodowe.294 6. Kumulacja beneficjów.297 7. Urzędy i funkcje kościelne. 315 7.1. Urzędy i funkcje na dworze biskupim i w organach zarządu diecezją. 315 7.2. Urzędy i funkcje w innych diecezjach.319 7.3. Urzędy i funkcje w Stolicy
Apostolskiej.320 7.4. Urzędy i funkcje w kapitule katedralnej.323 8. Urzędy i funkcje na dworze książęcym oraz w administracji państwowej. 325 9. Wnioski.330 ZAKOŃCZENIE. 335 PRAŁACI I KANONICY KAMIEŃSKIEJ KAPITUŁY 1498-1549. BIOGRAMY.345 I. UWAGI WSTĘPNE.347 II. BIOGRAMY. 348 DOMKAPITEL CAMMIN (KAMIEŃ POMORSKI) UM DIE EPOCHENWENDE (1498-1549). ZUSAMMENFASSUNG. 481 WYKAZ SKRÓTÓW. 507 WYKAZ ŹRÓDEŁ I LITERATURY. 513 INDEKS GEOGRAFICZNY.545 INDEKS OSOBOWY. 557
WYKAZ ŹRÓDEŁ I LITERATURY
WYKAZ ŹRÓDEŁ I LITERATURY I. ŹRÓDŁA NIEPUBLIKOWANE ARCHIWUM PAŃSTWOWE W SZCZECINIE Akta Miasta Gryfice, sygn. 1. Akta Miasta Kołobrzeg, sygn. 1. Akta Miasta Sławno, sygn. 1. Akta Miasta Stargard, sygn. 9479. Archiwum Książąt Szczecińskich, sygn. 1/1772, 1/1792, 1/1813, 1/3894, V3983, 1/4571, 1/6003,1/6050,1/6193, III/66, III/68, III/93, III/147, ІИ/422. Archiwum Książąt Wołogoskich, sygn. 331,345, 354. Archiwum Państwowe w Szczecinie do 1945 roku, sygn. 1122: Tl. 1. Regesten zu den Urkunden betreffend die Kirche der Heiligen Maria in Barth, TI. 2. Regesten zu den Urkunden betreffend die Kirche der Heiligen Maria in Grimmen, 1123: Regesten zu den Urkunden des Prämonstratenser-Klosters Beibuck, 1124: Regesten zu den Urkunden des Cisterzienser-Nonnenklosters zu Bergen auf Rügen, 1126-8: Regesten zu den Urkunden des Bistums Kammin, Bd. 1:1140-1480, Bd. 2: 1481-1790, Bd. 3: Register, 1129: Regesten zu den Urkunden des Dominikanerklosters in Kammin, 1130: Regesten zu den Urkunden des Klosters Kolbatz, Cistercienserordens, 1131: Tl. 1. Regesten zu den Urkunden des Domkapitel in Kolberg, TI. 2: Regesten zu den Urkunden des Benediktiner Nonnenklosters in der Altstadt Kolberg, 1132: Regesten der Urkunden des Cisterzienser Nonnen-Klosters in Köslin, 1133: Regesten zu den Urkunden des Cisterzienser-Nonnenklosters Krummin, 1134: Regesten zu den Urkunden des Cisterzienser Klosters Eldena, 1136: Regesten zu den Urkunden der Kirchen, des Stifts und der Klöster in Greifswald, TI. 1: Dominikanerkloster, TI. 3: Das St. Georgeskirche, TI. 5: Die Jakobikirche, TI. 6: Die Marienkirche, TI. 7:
Die Nikolaikirche und das Nikolaistift, 1138: Regesten zu den Urkunden des Cisterzienser Klosters Neuenkamp, 1142: Regesten zu den Urkunden der Kartause Marienkrone bei Rügenwalde, 515
1144: Regesten zu den Urkunden des Klosters Hiddensee, 1145: Regesten zu den Urkunden derJacobi-Kirche in Stettin, 1146: Regesten zu den Urkunden des Cisterzienser-Nonnenklosters vor Stettin, 1147: Regesten zu den Urkunden des Marienstiftes in Stettin vereinigt mit den Regesten zu den Urkunden des Ottostiftes in Stettin, 1148: Regesten zu den Urkunden des Kartäuserklosters Gottesgnade vor Stettin, 1150: Regesten zu den Urkunden der Kirchen und Klöster in Stralsund, TL 5. Heiliger-Geist, 1151: Regesten zu den Urkunden des Klosters st. Annen und Brigitten genannt Marienkrone bei Stralsund, 1152: Regesten zu den Urkunden des Benediktiner Nonnenklosters Verchen, 1153: Regesten der Urkunden des Cisterzienser Nonnenklosters in Wohin, 1155: Regesten zu den Urkunden der Stadt: Anklam, Belgard, Demmin, Kolberg, Köslin, Stargard, 1158: Repertorium nebst Register zu den deponirten Urkunden der Stadt Camin, 1161: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Cöslin, 1162: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Colberg, 1164: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Demmin, 1165: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Fiddichow, 1169: Repertorium der Urkunden der Stadt Lauenburg, 1170: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Leba, 1171: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Loitz, 1173: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Massow, 1176: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Rügenwalde, 1178: Repertorium über die deponierten Urkunden der Stadt Schlawe, 1180: Regesten zu den Urkunden der Stadt Stargard, 1182: Repertorium der
deponierten Urkunden der Stadt Usedom, 1183: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Wohin, 1190: Repertorium der deponierten Urkunden der Stadt Treptow a. Rega, 1544: Regesten zu den von Marienstift zu Stettin deponierten Urkunden, 1666: Repertorium omnium et singulárům literarum instrumentorum, obligationum, documentorum in archivo venerabili capituli Caminensis, 1668: Repertorium des Archivs des ehemaligen Dom- Stifts Cammin. Kapituła Katedralna w Kamieniu Pomorskim, sygn. 63, 231,233,251,282,284,285,286,289, 319,320,321,391,423,445,456,457,459,464,490,491,492, 493,505, 511, 513,514,515, 516, 517, 518, 519, 694, 696, 827,1246,1302, 1309, 1315,1320,1321, 1324, 1326, 1327, 1328,1329,1409,1410,1411,1412,1418,1419,1420,1421,1423,1487,1505. Rękopisy i Spuścizny, sygn. 187,209,466, 498, 506, 508, 568, 572, 644, 764, 766, 767. 516
Sąd Kameralny Rzeszy w Wetzlar, sygn. 678,1000,1151,1704,1706. Sąd Nadworny w Stargardzie, sygn. 479, 500, 509, 532, 555,1589,3899,4506, 5215, 5216, 5217,5238, 6678, 8436. Spuścizna Martina Wehrmanna, sygn. 49, 57, 58, 59, 60, 62, 63, 64, 65, 68, 69, 70, 71, 72, 73,74, 81,83,87,109. Zbiór Samuela Gottlieba Loepera, sygn. 161. LANDESARCHIV GREIFSWALD Rep. 1. Geistlichen Urkunden, որ 1436. Rep. 38b. Kolberg, Kolberger Stadtbuch, Bd. 1. Rep. 38Һ. Kammin, Nr. 2. Burger-Buch von der Stadt Cammin von Anno 1545. Rep. 40. Handschriften, I, nr 7; I, nr 7a; I, nr 7b; I, nr 8a; I, nr 8b; I, nr 9e; II, nr 30. II. ŹRÓDŁA PUBLIKOWANE Acta nationis Germankae universitatis Bononiensis, hrsg. v. E. Friedländer, К Malagola, Berolini 1887. Acta Poníčkům Danka. Pavelige aktstykker vedrørende Danmark 1316-1536, Bd. 5:1492-1513, hrsg. v. A. Krarup, J. Lindbaek, Bd. 6:1513-1536, hrsg. v. A. Krarup, J. Lindbaek, Bd. 7: Supplementum, hrsg. v. A. Krarup, København 1913-1943. Acten der Erfurter Universität, Tl. 2: Allgemeine und Facultätsstatuten von 1390-1636. Allgemeine Studentenmatrikel, Bd. 2: 1493-1636, hrsg. v. H. Weissenborn, Halle 1884. Aeltere Universitäts-Matrikeln, I: Universität Frankfurt a. O., Bd. 1: 1506-1648, hrsg. v. E. Friedländer, Leipzig 1887 (Publications aus den K. Preussischen Staatsarchiven, 32). Aeltere Universitäts-Matrikeln, II: Universität Greifswald, Bd. 1:1456-1645, Bd. 2:1646-1700, hrsg. v. E. Friedländer, Leipzig 1893-1894 (Publications aus den IC Preussischen Staatsarchiven, 62,67). Album Academiae Vitebergensis, Bd. 1: 1502-1560, hrsg. v. К. E. Förstemann, Lipsiae
1841. Beiträge zur Geschkhte des uradeligen Geschlechts von Stojentin pommerschen Ursprungs, Bd. 1: Urkunden und urkundlkhe Nachrichten, hrsg. v. M. Stojentin, Braunschweig 1895. Codex diplomatkus Brandenburgensis, 1. Hauptteil, Bd. 19 і 21; ПІ. Hauptteil, Bd. 2, hrsg. v. A. F. Riedel, Berlin 1860-1861. Codex Pomemniae diplomatkus, hrsg. v. K F. W Hasselbach, J. G. L. Kosegarten, Greifswald 1862. Cramer D., Das Grosse Pommerische Kirchen Chroniken, Stettin 1628. D. Martin Luthers Werke. Kritische Gesamtausgabe, Abt. 4: Briefwechsel, Bd. 1:1501-1520, Weimar 1930. Das Augsburger Interim. Nach den Rekhstagsakten deutsch und lateinisch, hrsg. v. J. Mehlhausen, Neukirchen 1970. 517
Das Dekanatsbuch der Philosophischen Fakultät der Universität Greifswald 1456-1662, hrsg. v. H. G. Thümmel, Stuttgart 2008 (Beiträge zur Geschichte Universität Greifswald, 9). Des Thomas Kantzow Chronik von Pommern in hochdeutscher Mundart, Bd. 1 : Letzte Bearbeitung, hrsg. v. G. Gaebel, Stettin 1897. Descriptie Urbis. The Roman Census of 1527, ed. E. Lee, Roma 1985 (Europa delle Corti. Biblioteca del Cinquecento, 32). Deutsche Reichstagakten unter Kaiser Karl V., Jüngere Reihe, Bd. 12: Der Reichstag zu Speyer 1542, bearb. v. S. Schweinzer-Burian, München 2003. Deutsche Studenten in Bologna (1289-1562). Biographischer Index zu den Acta Nationե Germanicae UniversitatL· BononiensL·, bearb. v. G. Knod, Berlin 1899. Die evangelischen Kirchemrdmngen des XVI. Jahrhunderts, hrsg. v. E. Sehling, Bd. 4, Leipzig 1911. Die Matrikel derLudwig-Maximilians-Universitätlngolstadt-Landshut-München, Tl. 1 -.Ingolstadt, Bd. 1:1472-1600, hrsg. v. G. Frhr. v. Pöllnitz, München 1937. Die Matrikel der Universität Leipzig, Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1409-1559, Bd. 2: Dk Promotionen von 1409-1559, Bd. 3: Register, hrsg. v. G. Erler, Leipzig 1895-1902 (Codex Diplomaticus Saxoniae Regiae, II. 16-18). Dk Matrikel der Universität Rostock, Bd. 1:1419-1499, Bd. 2:1499-1611, hrsg. v. A. Hofmeister, Rostock 1889-1891. DkpommerxheKinhenordnung vonJohannes Bugenhagen 1535, hrsg. v. N. Buske, Berlin 1985. Dk revidirten Camminer Synodal- und Capiteb- Statuten. Nach den Handxhriften der Kömglkhen Universitäts-Bibliothek in Greißwald (Mss. Pom. Fol. 108 und Mss. Pom. Fol. 9), hrsg. v. H. Müller, „Archiv
für katholisches Kirchenrecht“ 37:1877, s. 225-255 і 369-414. Dk Walliser Landrats-Abschiede seit demJahre 1500, Bd. 1:1500-1519, bearb. v. D. Imesch, Freiburg 1916. Diplomataria et xriptores históriáé Germanicae medii aevi, Bd. 3: Pomerania diplomatica, hrsg. v. Ch. Schoettgen, G. C. Kreysig, Altenburg 1760. Diplomatische Beiträge zur Geschkhk Pommerns aus der Zeit Bogislafs X., bearb. v. R. Klempin, Berlin 1859. Dr. Johannes Bugenhagens Briefwechsel, bearb. v. O. Vogt, BS 38:1888, s. 1-636. Dr. Martin Luthers Briefe, Sendxhreiben und Bedenken, Bd. 2, bearb. v. W L. M. de Wette, Berlin 1826. Erste Sammlung einiger zur Pommerixhen Kirchen-Historie gehörigen Schriften. Welche zur Eriäutemng und Vermehrung dergedrucken Pommerixhe Chronkken, bearb. v. D. J. H. Balthasar, Greifswald 1723. Friedeborn P, Historische Beschreibung der Stadt Alten Skttin in Pommern, Alten Stettin 1613. Geschkhte der Medizinischen Fakultät Greifswald. Gexhkhte der Medizinische Fakultät von 1456 bk 1713 von Christoph Helwig D.J. und das Dekanatsbuch der Medizinischen Fakultät von 1714 518
bis 1823, hrsg. v. H. G. Thümmel, Stuttgart 2002 (Beiträge zur Geschichte Universität Greifswald, 3). Geschuhte des Geschlechts von der Osten, Bd. 2: Urkundenbuch, TI. 1: 1401-1500, hrsg. v. O. Grotefend, Stettin 1923. Geschichte des Geschlechts von Klebt, TI. 1: Urkundenbuch, Th. 2: Ergänzung des Urkundenbuchs und Biographien, bearb. v. G. Kratz, Berlin 1862-1863. Geschichte des Geschlechts von Zitzewitz, TI. 1: Utkundenburch, hrsg. v. M. Stojentin, Stettin 1900. Geschichtsquelkn des bürg- und schbßgesessenen Geschlechts von Borcke, Bd. 2: Urkunden des 15. Jahrhunderts, Bd. 3: Familienrechtliche Urkunden des 16. und 17. Jahrhunderts, bearb. v. G. Sello, Berlin 1903-1907. I tedeschi nella storm dell’ Università di Siena, ed. G. Minnucci, Siena 1988. Iscdzioni delle chiese e d'altri edifici di Roma dal secolo XIfino ai giorni nostri, ed. V Forcella, Voi. 3, Roma 1873. Johannes Bugenhagen Werke, Bd. 1: Reformatorische Schiften (1515/16-1524), hrsg. v. A. Bieber- -Wallmann, bearb. v. W. D. Hauschild, Göttingen 2013. Johann Bugenhagens Gottesdienstordnung Jur die Klöster und Stifte in Pommern 1535 (Pia ordinatio caeremonium), bearb. v. A. Uckeley, „Archiv fur Reformationsgeschichte“ 5: 1907/1908, s. 113-170. Kalendarium und Necrolog des Carthäuser-Klosters Marienkron bei Rügenwalde aus dem Liber beneficiorum desselben Klosters, hrsg. v. H. Lemcke, Stettin 1875. Kantzow Th., Pomerania. Kronika pomorska z XVI wieku, t. 2, wyd. T. Białecki, E. Rymar, tlum. K. Goldą, Szczecin 2005. Leonis X. pontificis maximi regesta, hrsg. v. J. Hergenröther, Freiburg i. Br. 1884. Liber Ьепфсіогит
domus Corone Marie prope Rugenwold 1406-1528, bearb. v. H. Lemcke, Stettin 1919 (Quellen zur Pommersche Geschichte, V). Liber Confratemitatis B. Marie de Anima Theutonicorum de Urbe, hrsg. v. C. Jaenig, Roma 1875. Liv-, Est- und kurländisches Urkundenbuch, Abt. 2. Bd. 1:1494-1500, Bd. 3:1506-1510, hrsg. v. L. Arbusow, Riga 1900-1914. Mecklenburgisches Urkundenbuch, Bd. 5:1301-1312, Bd. 9:1337-1345, Schwerin 1869-1875. Melanchthons Briefwechsel. Kritische und kommentierte Gesamtausgabe, Bd. 4: Regesten 3421-4529 (1544—1546), bearb. v. H. Scheible, Stuttgart-Bad Cannstatt 1983. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z ht 1400-1508, t. 1: Tekst, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, Kraków 2004. Nuntiaturberichte aus Deutschland nebst ergänzenden Actenstücken, Abt. 1: 1533-1559, Bd. 1: Nuntiaturen des Vergerlo 1533-1536, bearb. v. W Friedensburg, Gotha 1892. PommerscheLandtagsakten,Bà.\:VondenAnfängenbis zum Erbteilungsvertrag 1541,1.Teilband: 15211535, hrsg. v. W Buchholz, bearb. v. A Ritthaler, S. Teubner-Schoebel, Köln-Weimar-Wien 2000(VHK£PIV13). 519
Pommersche Sammlungen, Bd. 2, bearb. v. T. H. Gadebusch, Greifswald 1876. Pommersches Urkundenbuch, Bd. 4:1301-1306, bearb. v. G. Winter, Stettin 1903. Pommersches Uikundenhuch, Bd. 10:1336-1340, Bd. 11:1341-1345, bearb. v. К Conrad, Köln- -Wien 1984-1990 (VHKfP, П.10-11). Protokolle der pommerschen Kirchenvisitationen, H. 1: 1535-1549, H. 2: 1540-1555, H. 3: Anlagen und Register, bearb. v. H. Heyden, Köln-Graz 1961-1964 (VHKfP, IV.1-3). Quellensammlung zur Geschichte der Deutschen Reichverfassung in Mittelalter und Neuzeit, TI. 1 : Von Otto II. bis Friedrich III., bearb. v. К Zeumer, 2. Au.fi., Tübingen 1987 (Quellensammlungen zum Staats-, Verwaltungs- und Völkerrecht, 2). Regesta Históriáé Neomarchicae. Die Urkunden zur Geschichte der Neumark und des Landes Sternberg, hrsg. v. K Kletke, Abt. 2, Berlin 1868. Regesta historko-diplomatka Ordinu S. Mariae Theutonícorum 1198-1525, P. 1: Regesten zu Ordensbriefarchiv, vol. 3: 1511-1525, hrsg. v. W. Hubatsch, Göttingen 1973. Regesten der Urkunden zur Geschichte von Berlin-Cölln im Mittelalter (1237 bis 1499), bearb. v. G. Huch, W Ribbe, Berlin 2008 (Forschungen der Historischen Kommission zu Berlin, 7.13). Regesten zur Geschichte der Pfarren von Niederösterreich. Gesammelt aus römischen Archiven, hrsg. v. А Starzer, „Blätter des Vereines für Landeskunde von Niederösterreich“ 25:1891, s. 124—134. Regestenbuch der Urkundensammlung der Stadt Stettin 1243-1856, Bd. 1: Regesten, Bd. 2: Register, hrsg. v. J. Grzelak, В. Frankiewicz, Szczecin 1996. Registrum administrationis episcopatus Caminensis, während der Jahre vom Cantor und
Bisthumsverweser Georg Putkammer, hrsg. v. R. Klempin, w: Diplomatische Beiträge zur Geschichte Pommerns aus der Zeit BogL·lafs X., bearb. v. R. Klempin, Berlin 1859, s. 1—302. Repertorium Germanicum. Verzeichnis der in den päpstlichen Reguiem und Kameralakten vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Rekhes, seiner Diözesen und Territorien von Beginn des Schumas bk zur Reformation, Bd. 6: Nikolaus V. (1447-1455), bearb. v. J. F. Abert, W Deeters, Bd. 7: Calixt III. (1455-1458), bearb. v. E. Pitz, Bd. 8: Pius П. (1458-1464), bearb. v. D. Brosius, U. Scheschkewitz, Bd. 9: Paulus II. (1464-1471), bearb. v. H. Höing, H. Leerhoff M. Reimann, Tübingen 1985-2000. Repertorium Poenitentiariae Germankum. Verzekhnis der in den Supplikenregistem der Pönitentiarie vorkommenden Personen, Kirchen und Orte des Deutschen Rekhes, Bd. 6: Sixtus IV (1471-1484), bearb. v. L. Schmugge, H. Schneider-Schmugge, Bd. 7: Innozenz VIII. (1484—1492), bearb. v. L. Schmugge, A. Moscatti, W. Müller, H. Schneider-Schmugge, Bd. 10: LeoX. (1513-1521), bearb. v. L. Schmugge, Tübingen 2005-2016. Revaler Regesten, Bd. 3: Testamente Revaler Bürger und Einwohner aus den Jahre 1369 bis 1851, hrsg. v. R. Seeberg-Elverfeldt, Göttingen 1975. 520
1 Sammlung von Ehestiftungen und Leibgedingsbrięfen ritterschaftlicher Geschlechter der Provinzen Sachsen, Brandenburg, Pommern und Preussen, hrsg. v. G. A. Mülverstedt, Magdeburg 1863. Schleswig-Holsteinische Regesten und Urkunden, Bd. 11: Die Protokolle des Lübecker Domkapitels 1535-1540, Bd. 12: Die Protokolle des Lübecker Domkapiteե 1522-1530, hrsg. v. W Prange, Neumünster 1990-1993. Statuta capituli ecclesiae cathedralis wratblaviensU ex anno 1482/83. Statuty wrocławskiej kapituly katedralnej z roku 1482/83, wyd. K. Dola, Wrodaw-Opole 2004. Statuta capituli et episcopatus Caminensis, hrsg. v. R. Klempin, w: Diplomatische Beiträge zur Geschichte Pommerns aus der Zeit Bogislafs X., bearb. v. R. Klempin, Berlin 1859, s. 303-472. Thomas Giese aus Lübeck und sein römisches Notizbuch der Jahre 1507 bis 1526, hrsg. v. Ch. Schuchard, K. Schulz, Lübeck2003 (Veröffentlichungen zur Geschichte der Hansestadt Lübeck herausgegeben vom Archiv der Hansestadt, 39). Thomas Kantzow’s Chronik von Pommern in Niederdeutscher Mundart. Sammt einer Auswahl aus den übrigen ungedruckten Schriften desselben, hrsg. v. W. Böhmer, Stettin 1835. Utkundenund CopiardesKlostersNeuenkamp inKöniglichen Staatsarchiv Wetzlar,bearb. v. F. Fabricius, Stettin 1891. Urkunden und Forschungen zur Geschichte des Geschlechts Behr, Abt. 1. Bis zum Jahre 1299, Bd. 1, hrsg. v. G. Ch. F. Lisch, Schwerin 1861. III. LITERATURA ÄllendorfFJ., DieArchidiakonate des Britums Cammin. Ein Beitrag zur Kirchengeschichte, Berlin 1927. Allendorf J., Das Kolkgiatkapitel zum hl. Nikolai in Greifswald, ,¡Wichmann Jahrbuch für
Kirchengeschichte“ 8: 1954, s. 69-76. Arbusow L., Livlands Geistlichkeit vom Ende des 12. bis ins 16.Jahrhundert. Fortsetzung, „Jahrbuch für Genealogie, Heraldik und Sphragistik“ 9: 1901, s. 1-160; Schluss, „Jahrbuch für Genealogie, Heraldik und Sphragistik“ 10:1902, s. 39—134; Dritter Nachtrag, „Jahrbuch für Genealogie, Heraldik und Sphragistik“ 16:1911-1913, s. 1-432. Auge O., Handlungsspielräumefürstlicher Politik im Mittelalter. Der südliche Ostseeraum von der 12. Jahrhunderts bis in die Frühe Reformationszeit, Ostfildern 2009. Bagmihl J. T, Pommersches Wappenbuch, Bd. 3-5, Stettin 1847-1854. Bahlow F., Reformationsgeschichte der Stadt Stettin, Stettin 1920. Balke F., Die Camminer Bergkirche und ihr Marienaltar, „Heimatkalender des Kreises Cammin 1928, s. 33-49. Barthold F. W., Geschichte von Rügen und Pommern, Th. 4, Hamburg 1843. Beintker E., Beiträge zur Geschichte der Reformation in Pommern, BS 5: 1901, s. 211-238, BS 6: 1902, s. 27-42. 521
Beissel S., Der Eid des Vkedomims beim Aachener Marienstift, „Zeitschrift des Aachener Geschichtsvereins“ 10:1888, s. 244-245. Berg K.,Amswalde in 16.Jahrhundert, TI. 2, „Schriften des Vereins fur Geschichte der Neumark” 16:1905, s. 1-201. Berghaus H., Landbuch des Herzqgthums Pommern und des Fürstenthums Rügen, Th. 2: Herzogthums Kaschubien und der einverleibten Kreise der Neümark; oder des Verwaltungs-Bezirks der KÖnigl. Regierung zu Köslin, Bd. 1 : Enthaltend die Kreise Fürstenthum Kamin und Belgard, Berlin 1867. Berghaus H., Landbuch des Herzogthums Pommern und des Fürstenthums Rügen, Th. 4: Landbuch von Neu-Vorpommern und der Insel Rügen; oder des Verwaltungs-Bezirks der Königl. Regierung zu Stralsund, Bd. 2: Enthaltend den Greifswalder Kreis, Anklam 1868. Berwinkel R., Weltliche Macht undgeistlicher Anspruch. Die Hansestadt Stralsund im Konflikt um das Augsburger Interim, Berlin 2008. Beuttel J. E., Der Generalprokurator des Deutschen Ordens an der Römischen KurieAmt, Funktionen, personelles Umfeld und Finanzierung, Marburg 1999 (Quellen und Studien zur Geschichte des Deutschen Ordens, 55). Beyer H. W., Johann Bugenhagen. Der Mann und sein Werk, Mbl 49:1935, s. 103-106. Biederstedt R., Löhne und Preise in Vorpommern 1500 bis 1627, Greifswald 2005. Biederstedt R., Münzen, Gewichte und Masse in Vorpommern im 16. Jahrhundert. Ein Beitrag zur historischen Metrologie der südlichen Ostseeküste, BS 80:1994, s. 42-51. Bilska-Ciećwierz M., Powstanie i organizacja kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu, Kraków 2007. Biskup R., Das Domkapitel Samland
(1285-1525), Toruń 2007 (Prussia Sacra, 2). Biskup R., Elekcje biskupów sambijskich wXV i na początku XVI wieku,w. Kościd i duchowieństwo w średniowiecznej Polsce i na obszarach sąsiednich, red. R. Biskup, A. Radzimiński, Toruń 2013, s. 9-27. Bobowski K., Dawne pieczęcie na Pomorzu Zachodnim, Szczecin 1989. Bobowski K, Umacnianie się prawnej roli pieczęci w XII і XIII wieku (na przykładzie Pomorza Zachodniego), „Czasopismo Prawno-Historyczne” 38: 1986, z. 2, s. 23-40. Bobowski K., Ze studiów na pieczęciami i systemami sfragistycznymi stosowanymi na Pomorzu Zachodnim do końca XIII w., „Przegląd Zachodniopomorski“ 1:1986, z. 1, s. 117-134. Bodański R., WhściwościkonkordatówksiążęcychzXVwieku dla diecezji warmińskiej, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2002, nr 2 (236), s. 189-204. Boockmann H., Kirche und Frömmigkeit vor derReformation, w: Martin Lutherund die Reformation in Deutschland. Vorträge zur Ausstellung im Germanischen Nationalmuseum Nürnberg 1983, hrsg. v. K. Löcher, Gütersloch 1987 (Schriften des Vereins für Reformationsgeschichte, 194), s. 9-59. 522
Boras Z., Wprowadzenie reformacji na Pomorzu Zachodnim, w: Studia z historii ustroju i prawa. Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Walachowiczowi, red. H. Olszewski, Poznań 2002, s. 13-29. Borawska T., Zycie umysłowe na Warmii w czasach Mikołaja Kopernika, Toruń 1996. Borchers W., Der Camminer Domschatz, Stettin 1933. Böhmer F., Geschichte der Stadt Rügenwaide bis zur Aufhebung der alten Stadtverfassung (1720), Stettin 1900. Böhmer E, Über die Familie Lichtevot, Mbl 12: 1898, nr 7, s. 101-102. Brackmann A., Urkundliche Geschichte des Halberstädter Domkapitels im Mittelalter Ein Beitrag zur Vefassungs- und Verwaltungsgeschichte der deutschen Domkapitel, Göttingen 1898. Brockmann G., Vom bischöflichen Official zu Greifswald, Greifswald 1784. Bronisch G., Ohle W, Kreis Kammin Land, Stettin 1939. Brummer G. E, Das Kloster Belbog bey Treptow an der Rega, BS 2: 1833, s. 3-78. Brunn К., Das Domkapitel von Meissen im MitteL·lter. Ein Beitrag zur Verfassung- und Verwaltungsgeschichte der deutschen Domkapitel, Meissen 1902. Brzustowicz G., Patrycjat średniowiecznego Choszczna (Arnswalde), „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 1:1999, որ 6, s. 65-82. Brzustowicz J., Rycerstwo Ziemi Choszczeńskiej XIII-XVI wieku. Polityka - gospodarka - kultura genealogia, Warszawa 2004. Buske N., Leder H. G., Reform und Ordnung aus dem Wort. Johannes Bugerihagen und die Reformation im Herzogtum Pommern, Berlin 1985. Bülow G., Eberstein, Ludwig, Graf von, w: ADB, Bd. 5, Leipzig 1877, s. 582—583. Bülow G., Klemtzen Nicolaus, w: ADB, Bd. 16, Leipzig 1882, s. 155-156. Bülow G., Martin Carith,
Bischof von Cammin, w: ADB, Bd. 20, Leipzig 1884, s. 475—476. Bülow G., Martin von Weiher, w: ADB, Bd. 20, Leipzig 1884, s. 476-478. Bütow E., Staat und Kirche in Pommern im ausgehenden MitteL·lter bis zur Einführung der Reformation. Erster Teil, BS 14:1910, s. 85-148, Zweiter Teil, BS 15:1911, s. 77-142. Bütow H., Über die bürgerliche Verhältnisse der Geistlichen unter Bogislav X., Mbl 24:1910, s. 1—9, 17-27,33^0. Bütow H., Zu den Kamminer Weihbischöfen, Mbl 52:1938, s. 116-123. Büttner B., Die Pfarreien der Insel Rügen. Von der Christianisierung bis zur Reformation, Köln 2007 (VHKfRV.42). Ciara S., Wejher Ernest, w: Słownik biograjiczny Pomorza Nadwiślańskiego, red. Z. Nowak, t. 4, Gdańsk 1997. Creutzberg H. A., Karl v. Miltitz (1490-1529). Sein Leben und seine geschichtliche Bedeutung, Freiburg i. Br. 1907. 523
Curschmann R, Die Landeseinteilung Pommerns im Mittelalter und die Verwaltungseinteilung der Neuzeit, „Pommersche Jahrbücher“ 12: 1911, s. 159-337. Czyżak M., Kapitula katedralna w Gnieźnie w świetle metryki z lat 1408-1448, Poznań 2003. Czyżak M., Notariusze kapituły gnieźnieńskiej w Ipołowie XV wieku, „Ecclesia. Studia z dziejów Wielkopolski w średniowieczu” 1:2003, s. 7-34. Danneił J. R, Das Geschlecht von der Schulenburg, Bd. 2, Salzwedel 1847. Dembiński R, Poznańska kapituła katedralna schyłku wieków średnich. Studium prozopograficzne 1428-1500, Poznań 2012. Dembiński R, Wykształcenie prałatów i kanoników poznańskiej kapituły katedralnej schyłku wieków średnich, w: Fontes et historia. Prace dedykowane Antoniemu Gąsiorowskiemu, red. T. Jurek, I. Skierska, Poznań 2007, s. 31-68. Deutsch J., Die Bibliothek Herzog Philipps I. von Pommern, „Pommersche Jahrbücher“ 26:1931, s. 1-46. Die Kunst- und Geschichts-Denkmäler des Grossherzogthums Mecklenburg-Schwerin, Bd. 1: Die Amtsgerichtsbezirke Rostock, Ribnitz, Sülze-Marlow, Tessin, Laage, Gneten, Dargun, Neukalen, bearb. v. R Schlie, Schwerin 1896. Doerks H., Geschichte des Königlichen Bugenhagen-Gymnasium von 1881-1906, w: Festschrift zur fünfzigjährigen Stiftungsfeier des Königlichen Bugenhagen-Gymnasium in Treptow a. Rega am 27. September 1906, Treptow a. R. 1906. Dola К., Duchowieństwo w społeczeństwie polskim w przededniu reformacji (1450-1520), w: tenże, Studia nad początkami reformacji protestanckiej na Śląsku, Opole 2009, s. 23-36. Dola K., Odpusty w średniowiecznym Wrocławiu, w: tenże, Studia nad początkami reformacji
protestanckiej na Śląsku, Opole 2009, s. 89-102. Dola K, Wroddwska kapituła katedralna w XV wieku. Ustrój - skład osobowy - działalność, Lublin 1983. Dzięcielski M., Pomorskie sylwetki, Toruń 2000. Eggert H., Der Dom zu Kammin, Greifswald 1935. Elm К., Eine geistliche Lebensform zwischen Kloster und Welt, Mittelalter und Neuzeit, „Ons geestelijk erf” 59: 1985, s. 470-496. Fenrych W., Konflikt książąt wołogosko-słupskich z biskupstwem w Kamieniu na przełomie XIV-XV w., „Materiały Zachodniopomorskie” 6:1960, s. 341-361. Franek H., Paulus vom Rode. Ein Beitrag zur Pommerschen Reformatbns-Geschichte, BS 22:1868, s. 59-120. Frenz T., Die Kanzlei der Päpste der Hochrenaissance, Tübingen 1986. Friedrichs H., Die Universität Greifswald am Vorabend der Reformation, Mbl 47:1933, s. 169-174. Freytag H., Die Familie Lichtfuß, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn“ 27: 1919, s. 4-25. 524
Friederici A., Das Lübecker Domkapitel im Mittelalter 1160-1400. Verfassungsrechtliche und personenstandliche Untersuchungen, Bd. 1-2, Neumünster 1988. Friedrichs H., Die Universität Greifswald am Vorabend der Reformation, Mbl 47: 1933, nr 11, s. 169-174. FreyJ., Die Thätigkeit Münsterischer Humanisten auf dem Gebiete der lateinischen Syntax, w: Beilage zu demfahresberichte über das Königliche Paulinische Gymnasium zu Münster i. Wför das Schuljahr 1895-1896, Münster 1896. Fromm X, Mitteilungen zur Geschichte der Domkirche in Schwerin, vorzugsweise seit der Reformation derselben, „Archiv für Landeskunde in den Grossherzogthümern Mecklenburg und Revüe der Landwirtschafť 14:1840, s. 249-304. Früh M., Antonio Geraldini (+1488). Leben, Dichtung und soziales Beziehungsnetz eines italienischen Humanisten am aragpnesischen Königshof. Mit einer Edition seiner „Carmina ad lohannam Aragomm", Münster 2005. Gahlbeck Ch., Zisterzienser und Zisterzienserinnen in der Neumark, Berlin 2002 (Veröffentlichungen des Brandenburgischen Landeshauptarchivs, 47). Gabriel P., Fürst Georg III. von Anhalt ab evangelischer Bischofvon Merseburg und Thüringen 15441548/50. Ein Modell evangelischer Episkope in der Reformationszeit, Frankfurt a. M. 1997. Ganzer KL, Papsttum und Bistumsbesetzungen in der Zeit von Gregor IX. bis Bonifaz VIII. Ein Beitrag zur Geschichte der päpstlichen Reservationen, Köln-Graz 1968. Cazinski R., Urzędnicy miejscy Kołobrzegu do 1805 roku, Toruń 2018 (Spisy urzędników miejskich z dawnej Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, t. IV: Pomorze Zachodnie, z. 1: Kołobrzeg).
Gąsiorowski A., Admisje notariuszy publicznych w Wielkopolsce u schyłku udeków średnich, w: Społeczeństwo Pokki średniowiecznej. Zbiór studiów, t. 5, red. К Kuczyński, Warszawa 1992, s. 267-275. Gąsiorowski A., Skierska L, Średniowieczni oficjałowie gnieźnieńscy, „Roczniki Historyczne” 61: 1995, s. 37-87. Gąsiorowski A., Święcenia w diecezji kujawskiej na przełomie XV i XVI wieku, „Roczniki Historyczne” 67:2001, s. 79-105. Geiß-Wunderlich ].,johannes Block. Der pommersche Reformator und seine Bibliothek, Leipzig 2018 (Herbergen der Christenheit. Sonderband 22). Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften, TI. 2: Estland, Bd. 1: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, bearb. v. О. M. Stackeiberg, Görlitz 1929. Geschichte des Geschlechts von Kleist, TI. 3: Biographien bis 1880. Zweite Abteilung. TychowDubberowe Linie. 2 überarbeitete Auflage auf Grundlage des Textes von H. Kupke (1885) u. von Ergänzungen von H. Wätjen (1979), Bergisch Gladbach 2013. 525
Geschichte des Geschlechts v. Versen und v. Fersen, Bd. 1: Die Geschichte, hrsg. v. F. Versen, Berlin 1885. Gesterding C., Beitrag zur Geschichte der Stadt Greifswald oder vervollständigte Darstellung Berichtigung und Erläuterung aller die Stadt Greifswald, ihre Kirchen und Stiftungen angehenden Urkunden bis zum Ende des achtzehntenJahrhunderts, Greifswald 1827. Gesterding C., Genealogien und beziehungsweise Familienstßungen Pommerscher, besonders ritterschaftlicher Familien, gesammelt, geordnet und weiter ausgearbeitet. Erste Sammlung, Berlin 1842. Glauert M., Das Domkapitel von Pomesanien (1284-1525), Toruń 2003 (Prussia Sacra, 1). Gohrbandt E., Deutsche Kulturarbeit in der Abtei Buckow, Mbl 48:1934, s. 1-8. Góralski W, Kapituła katedralna w Płocku XII-XVI w. Studium z dziejów organizacji prawnej kapituł polskich, Płock 1979. Góralski W, Posiedzenia kapituły kolegiackiej w Pułtusku XV-XX w., „Studia Płockie” 4:1976, s. 185-197. Görigk E., Erasmus Manteujfd von Amhausen, der letzte katholische Bbcliofvon Camin (1521-1544). Ein Lebens- und Charakterbild, Braunsberg 1899. Görigk E., Johannes Boldewan, der letzte Prämonstratenserabt von Beibuck, „Heimatklänge. Zeitschrift des Vereins für Heimatkunde und Heimatschutz Treptow a. R.“ 3:1923, s. 4-7. Graebert K., Der Landtag zu Treptow an der Rega, Lucie (13. December) 1534, Berlin 1900. Graebert К., Erasmus von Manteuffel der letzte katholische Bischof von Kammin (1521-1544), Berlin 1903. Grewolls A., Die Kapellen der norddeutschen Kirchen im Mittelalter. Architektur und Funktion, Kiel 1999. Gręźlikowski J., Początki i rozwój
kościelnego sądownictwa w Polsce na podstawiegeneralnego i okręgowych oficjalatów w diecezji włocławskiej, „Prawo Kanoniczne” 44:2001, nr 3-4, s. 163-184. Grotefend H., Zeitrechnung des Deutschen Mittelalters und der Neuzeit, Bd. 2. Abt. 1: Kalender der Diözese Deutschlands, der Schweiz und Skandinaviens, Hannover 1892. Grotefend О., Die Siegel der Bischöfe von Kammin und ihres Domkapitels, BS 26:1924, s. 191-234. Grube M. W, Das Geschlecht Schwawe, „Vierteljahresschrift für Wappen- und Familienkunde“ 45:1914, s. 185-193, 50:1922, s. 65. Haken Ch. W, Drei Beiträge zur Erläuterung der Stadtgeschichte von Stolp, Stolp 1866. Haken Ch. W, Kurze Lebensbeschreibungen denkwürdigerzu Stolpe in Hinterpommem geborener Männer, welche sich durch große Talente, Gelehrsamkeit und Vaterlandsliebe hervorgetan haben, w: Pommersches Archiv der Wissenschaften und des Geschmaks, hrsg. v. J. Ph. A. Hahn, G. F. Pauli, Stettin-Anklam 1785, s. 204—221. Hasenritter F., Diepommerschen Hofordnungen als Quellefür die Hof- und Landesverwaltung, BS 39:1937, s. 147-182. Hauck A., Kirchengeschichte Deutschlands, Bd. 5, Lepzig 1920. 526
Haug-Moritz G., Der SchmalkaldischeBund 1530-1541/42: eine Studie ги dengenossenschaftlichen Strukturelementen der politischen Ordnung des Heiligen Römischen Reiches Deutscher Nation, Leinfelden-Echterdingen 2002. Hecht M., PatrizMtsbildung als kommunikativer Prozess. Die Salzstädte Lüneburg, Halle und Werl in Spätmittelalter und Früher Neuzeit, Köln 2010. HelingR., Pommerns VerhältnL· zum Schmalkaldischen Bunde, Th. 1,BS 10:1906, s. 1-32,Th. 2, BS 11:1907, s. 23-68. Heyden H., Bruderschaften, Häuser und Altäre der Elenden in Pommern. Ein Beitrag zur Geschichte der Fremdenßrsoge im Mittelalter, BS 50:1964, s. 28-46. Heyden H., Das Wallfahrtswesen in Pommern, BfKP 22/23: 1940, s. 7-20. Heyden H., Die Archidiakonate im Bistum Kammin und ihre Sprengel, „Wichmann Jahrbuch für Kirchengeschichte“ 15-16: 1961/1962, s. 25-63. Heyden H., Die evangelischen Geistlichen von der Reformation bis zur Gegenwart, w: tenże, Pommersche Geistliche vom Mittelalter bis zum 19. Jahrhundert, Köln-Wien 1965 (VHKfP, VI1), s. 101-172. Heyden H., Die Kirchen Stralsunds und ihre Geschichte, Berlin 1961. Heyden H., Die Pfarrer Pommerns im Mittelalter, w: tenże, Pommersche Geistliche vom Mittelalter bis zum 19. Jahrhundert, Köln-Wien 1965 (VHKfP, VI1), s. 1-72. Heyden H., Die pommersche Kirchenordnung von 1535, BfKP 15-16:1937, s. 3-127. Heyden H., Der Landtagzu Treptow a. d. Rega Lucie (13. Dez.) 1534, BfKP 12:1934, s. 31-65. Heyden H., Heinrich Wachholz, Bischofvon Kammin 1302-1317, w: tenże, Pommersche Geistliche vom Mittelalter bis zum 19. Jahrhundert, Köln-Wien 1965 (VHKfP, VI1), s. 73-100. Heyden
H., Kirchengeschichte von Pommern, Bd. 1-2, Stettin 1937-1938. Heyden H., Stralsunder Wallfahrten, „Greifswald-Stralsunder Jahrbuch” 8:1968/1969, s. 29-37. Heyden H., Verhandlungen aufpommerschen Particularsynoden und deren Bedeutung, w: tenże, Neue Aufsätze zur Kirchengeschichte Pommerns, Köln-Graz 1965 (VHKfP, VI2), s. 133-141. Heyden H., Von den bischöflichen Beamten in Pommern, BfKP 19: 1939, s. 24—38; Nachtrag, BfKP 20-21: 1939, s. 84; 2. Nachtrag, BfKP 22-23:1940, s. 83-85. Heyden H., Zur Geschichte der Reformation in Pommern, insonderheit politische Motive bei ihrer Einführung in denJahre 1534—1535, w: tenże, Neue Aufsätze zur Kirchengeschichte Pommerns, Köln-Graz 1965. Hoberg H., Die Protokollbücher der Rotanotare von 1464 bis 1517, „Zeitschrift der SavignyStiftung für Rechtsgeschichte“ 39:1953, s. 175-227. Hollmann M., Das Mainzer Domkapitel im späten Mittelalter (1306-1476), Mainz 1990. Hoogeweg H., Die Stifter und Klöster der Provinz Pommern, Bd. 1-2, Stettin 1924-1925. Höhle M., Universität und Reformation. Die Universität Frankfurt (Oder) von 1506 bis 1550, Köln-Weimar-Wien 2002. 527
Hübner W, Bemerkungen zu den Archidiakomten des Bistums Kammin, BfKP 10:1932, s. 38-56. Jabłońska A., Kapitula uniejowska do początku XVI wieku, Kielce 2005. Jansen Е, Studien am Kamminer Kalender, „Wichmann Jahrbuch für Kirchengeschichte“ 4-6:1933/1936, s. 14-61. Jörgensen B., Konfessionelle Selbst- und Fremdbezeichnungen. Zur Terminologie der Religionsparteien im 16. Jahrhundert, Berlin 2014 (Colloquia Augustana, 32). Kaluza-Baumruker M., Das Schweriner Domkapitel 1171-1400, Köln-Wien 1987. Kameke-Cratzig E, Beiträge zur Geschichte der Familie von Kameke, Cöslin 1892. Kist J., Das Bamberger Domkapitel von 1333 bis 1556, Weimar 1943. Kloczowski J., Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian, Lublin 1992. Kłoczowski J., Kler katolicki w Polsce średniowiecznej: problem pochodzenia i dróg awansu, „Kwartalnik Historyczny” 88:1981, nr 4, s. 923-938. Kłoczowski J., Vita communis kleru wXI-XII wieku, „Roczniki Humanistyczne” 10: 1961, z. 2, s. 5-40. Knapek E., Akta oficjalatu i wikariatu generalnego krakowskiego do polcrwy XVI wieku, Kraków 2010. Kneschke E. H.,Die Wappen der deutschenfreiherrlichen und adeligen Familien ingenauer, vollständiger und allgemein verständlicher Beschreibung. Mit zahlreichen und uikundliche Nachweken, Bd. 3, Leipzig 1856. KnopekJ., Powstanie i organizacja parafialna prepozytury kołobrzeskiej do początków XIV wieku, „Przegląd Zachodniopomorski” 7:1992, z. 2, s. 151-177. Koch H., Beiträge zur innerpolitischen Entwicklung des Herzogtums Pommern im Zeitalter der Reformation, Greifswald 1939. Koczerska M., Le chapitre de Cracovie dans les années 1423-1462,
in: I canonici al servizio dello Stato in Europa secoli XIII-XIV, éd. H. Millet, Ferrara 1992, s. 207-218. Kohl W, Das Domstift St. Paulus zu Münster, Berlin-New York 1982 (Germania Sacra, NE 17.1: Das Bistum Münster, 4.1). Konow K. O., Zur ältesten Geschichte des Notariats in Pommern. Die Signete der ersten pommerschen Notariatsinstrumente, BS 51:1965, s. 33-40. Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych, 1.1-4, Gniezno 1883. Kosegarten J. G. L., Geschichte der Universität Greifswald mit urkundlichen Beilagen, Bd. 2, Greifswald 1857. Kowalska-Pietrzak A., Prałaci i kanonicy kapituły łęczyckiej do schyłku XVwieku, Łódź 2004. Kowalski M. D., Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320-1382), Kraków 1996. 528
Kowalski M. D., Proventus cánteme apostolícete debiti. Opłaty duchowieństwa polskiego na rzecz papiestwa w latach 1417-1484, Kraków 2010. Kowalski M. D., Rola prowizji papieskich w obsadzaniu prebend katedralnych za czasów Zbigniewa Oleśnickiego, w: Zbigniew Oleśnicki. Książę kościoła i mąż stanu. Materiały z konferencji. Sandomierz 20-21 maja 2005 roku, red. F. Kiryk, Z. Noga, Kraków 2006, s. 171-193. Köller В., Die wirtschaftliche Entwicklung des Kreises Cammin in Pommern, Leipzig 1931. Krajniak R., Duchowieństwo kapituły katedralnej w Chełmży do 1466 roku. Studium prozopograficzne, Toruń 2013. Kratz G., Die Städte der Provinz Pommern. Abriss ihrer Geschichte, zumeist nach Urkunden, Berlin 1865. Kratz G., Die pommerschen Schbßgesessenen, Berlin 1865. Kretschmar G., Das bischöfliche Amt. Kirchengeschichtliche und ökumenische Studien zur Frage des kirchlichen Amtes, Göttingen 1999. Kugler-Simmerl A., Bischof, Domkapitel und Klöster im Bistum Havelberg 1522-1598. Strukturwandel und Funktionsverlust, Berlin 2003. Kuhles J., Die Reformation in Livland - religiöse, politische und ökonomische Wirkungen, Hamburg 2007. Kujawski W, Wykazy święconych z najstarszej festet akt działalności biskupów włocławskich (Kurozwęckkgo i Przerębskiego - lata 1496-1511), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 72: 1999, s. 23-112. Kücken L., Die Grabsteine im Dom zu Camin, BS 28:1878, s. 63-84. Kücken L., Geschichte der Stadt Cammin in Pommern und Beiträge zu Geschichte des Camminer Dom-Capitels, Cammin 1880. Lang A., Nagi F., Mitteilungen aus dem Archiv des deutschen Nationalhospitzes S. Maria
dell’Anima in Rom, „Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde“ 12:1899, s. 91-156. Laursen L., Svave, Peder, w: Dansk biografisk leksikon, Bd. 16, Kopenhagen 1902, s. 613-616. Leder H. G., fohannes Bugenhagens Pomerania - Humanistische Einflüsse auf die frühe Landesgeschichtsschreibung in Pommern, w: Pommern in der Frühen Neuzeit. Literatur und Kultur in Stadt und Region, hrsg. v. W. Kühlmann, H. Langer, Tübingen 1994, s. 77-99. Lemcke H., Das älteste Schöffenbuch von Freienwalde in Pommern, BS 32:1882, s. 1-72. Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Pommern, TI. 2, Bd. 2, H. 11: Kreis Greifenberg, Stettin 1914. Lemcke H., Die Handschriften und alten Drucke der Bibliothek des Marienstfts-Gymnasiums. Erste Abteilung, w: Königliches Marienstfts-Gymnasiums zu Stettin. Michaelis-Programm 1879, Stettin 1879. Lemcke H., Mittelalterliche Grabsteine. Die Grabplatten des Domes zu Kammin, Mbl 12: 1898, nr 6, s. 82-84, nr 7, s. 97-101. 529
Librowski S., Kapitula katedralna Włocławska. Zarys dziejów i organizacji, Warszawa 1949. Linke G., Diepommersche Landesteilungen des 16. Jahrhunderts, BS 37:1935, s. 1-70. Lisch G. Ch. R, Die Pfarre zu St. Petri in Rostock in der ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts, „Jahrbücher des Vereins für Mecklenburgische Geschichte und Altertumskunde“ 3: 1838, s. 84-95. Lisch G. Ch. F., Joachim Matizan, der erste Freiherr seines Geschlechts, eine biographische Skizze, „Jahrbücher des Vereins Mecklenburgische Geschichte und Altertumskunde“ 20:1855, s. 3-78. Lisch G. Ch. R, Utkunden-Sammlung, „Jahrbücher des Vereins für Mecklenburgische Geschichte und Altertumskunde“ 23:1858, s. 177-270. Lisch G. Ch. R, Vermischte Urkunden, „Jahrbücher des Vereins für Mecklenburgische Geschichte und Altertumskunde“ 12:1847, s. 369-390. LudewigJ. E, Volumen secundum completem Scripteres rerum Germankum, Frankfurt-Leipzig 1718. Lusiardi R., Stiftung und städtische Gesellschaft. Religiöse und soziale Aspekte des Stiftungsverhaltens im spätmittelalterlichen Stralsund, Berlin 2000 (Stiftungsgeschichten, 2). Lutyński К., Kapituła katedralna w Poznaniu w XVI wieku. Organizacja i majątek, Poznań 2000. Lüpke F. W, Die Dom zu Cammin. Die Gründung Domkirche, BS 26:1876, s. 1-25. Lüpke F. W, Die Kirchweihe derAlten, eine Probe, den ehemaligen Gottesdienst zu veranschaulkhen, BS 26:1876, s. 26-57. Łętowski L., Katalog biskupów, prałatów i kanoników krakowskich, 1.1—4, Kraków 1852-1853. Maier K, Der Archidiakon in der Rekhskirche. Zur Typologie des Amtes im Spätmittdalterund derfrühen Neuzeit, „Römische
Quartalschrift“ 87:1992, s. 136-158. Majewski M., Rębkowski M., Simiński R., Pielgrzymki pomorskie w średniowieczu. Stan i perspektywy badań, „Przegląd Zachodniopomorski“ 31: 2016, z. 1, s. 129-168. Marciniak R., Dobra kapituły kamieńskiej do połowy XV wieku. Studium z dziejów społecznych gospodarstwafeudalnego, Szczecin 1970. Marciniak R., Kapituła kamieńska oraz rozwój jej posiadłości w średniowieczu, „Przegląd Zachodniopomorski“ 11:1967, z. 5, s. 31-59. Marciniak R., Kolonizacja ziemi kamieńskiej w XIV wieku, „Materiały Zachodniopomorskie” 17:1971, s. 173-227. Massow W., Die Massows. Geschkhte einerpommerschen Adelsfamilie, Halle (Saale) 1931. May G., Die deutschen Bischöfe angeskhts der Glaubensspaltung des 16. Jahrhunderts, Wien 1983. Medern F. L., Geschkhte der Einführung der evangelischen Lehre im Herzogthum Pommern, Greifswald 1837. Meier F.,Johannes Amandi - volksreformatorischer Prediger an der Ostseeküste, „Wissenschaftliche Zeitschrift der Ernst-Moritz-Amdt-Universität Greifswald” 12:1963, s. 525-532. Meyer A., Der Deutsche Pfründenmarkt im Spätmittelalter, QFIAB 71: 1991, s. 266-279. 530
Mikucki S., Mianowanie notariuszy publicznych imperiali auctoritate w diecezjach krakowskiej i lwowskiej w wieku XV, w: Studia ku czci Stanisława Kutrzeby, t. 1, Kraków 1938. Minnucci G., De buree Studio senese all’ inizio del secolo XVI (1501-1506), Milano 1984. Moeller B., Frömmigkeit in Deutschland um 1500, „Archiv für Reformationsgeschichte“ 56: 1965, s. 5-31. Moeller B., Luther-Rezeption. Kirchenhistorische Aufsätze zur Reformationsgeschichte, hrsg. v. J. Schilling, Göttingen 2001. Moderow H., Die Evangelischen Geistlichen Pommerns von der Reformation bis zur Gegenwart, Stettin 1903. Moraw R, Stiftspfründen als Elemente des Bildungswesen im spätmittelalterlichen Reich, w: Studien zum weltlichen Kollegiatstifts, hrsg. v. I. Crusius, Göttingen 1995, s. 270-297. Müller F.,fohannes von der Osten (Oestenius). Ein Rechtslehrer des 16. Jahrhunderts ausDemmin. Mit Anhang: Vitae Demminensium selectae, Demmin 1908. Mülverstedt G. A., Der abgestorbene Adel der Provinz Preussen, Nürnberg 1874. Nachrichten vonfohann von Osten, w: J. C. Dähnert, Pommersche Bibliothek, Th. 3, Greifswald 1752, s. 39-40. Neues allgemeines Deutsches Adels-Lexicon, bearb. v. E. H. Kneschke, Bd. 7, Leipzig 1867. Niessen P., Geschichte der Stadt Dramburg. Festschrift zur Jubelfeier ihres sechshundertjährigen Bestehens, Dramburg 1897. Nieszwiec R., Kapituła kolegiacka w Opolu w okresie rządów Habsburgów 1532-1741, Opole 2006. Noack Е, Das Deutschtum in Rom seit dem Ausgang des Mittelalters, Bd. 1, Aalen 1974. Nowacki J., Dzieje archidiecezjipoznańskiej, է. 2: Archidiecezja poznańska wgranicach historycznych
i jej ustrój, Poznań 1964. Ohlberger J., Geschichte des Paderbomer Domkapitels im Mittelalter, Hildesheim 1911. Okoń M., Podziały terytorialne diecezji kamieńskiej do początku XIV w., „Summarium” 10 (30): 1981, s. 311-326. Okoń M., Prepozytura „wkrzańska” (Pasewalk) w ramach średniowiecznej diecezji kamieńskiej, „Summarium” 9 (28): 1978, s. 247-253. Ożóg K., Praskie studia prałatów i kanoników metropolii gnieźnieńskiej w drugiej połowie XIV i na początku XVwieku, w. Duchowieństwo kapitulne w Polsce średniowiecznej i wczesnonowożytnej. Studia nad pochodzeniem i funkcjonowaniem elity kościelnej, red. A. Radzimiński, Toruń 2000, s. 133-176. Paap W., Kloster Beibuck um die Wende des 16. Jahrhunderts, BS 16:1912, s. 1-73. Pater J., Wrocławska kapituła katedralna w XVIII wieku, Wrocław 1998. Pawlak M., Studia uniwersyteckie młodzieży z Prus Królewskich XVI—XVIII w., Toruń 1988. Pawlik R., Archidiakoni pyrzyccy (XV—XVI w.). Uzupełnienia do zestawień, „Szczecińskie Studia Archiwalno-Historyczne” 1:2017, s. 11-26. 531
Pawlik R., Duchowni kapituły kamieńskiej ze wschodniej części Księstwa Pomorskiego wobec reformacji, „Acta Cassubiana” 19: 2017, s. 168-193. Pawlik R., Inwentarz klejnotów zakonu Korona Maryi pod Darłowem z 1525 roku, „Szczeciński Informator Archiwalny“ 23: 2014, s. 139-145. Pawlik R., Kapituła kamieńska wobec protestantyzmu i przebudowy stosunków kościelnych w Księstwie Pomorskim do połowy XVI wieku, „Czasy Nowożytne” 31: 2018, s. 111-146. Pawlik R., Kaszuba Bernard Sculteti (ok. 1455-1518) w służbie czterech papieży oraz prepozytem kolegiaty Mariackiej w Szczecins, w: II Dzień Kaszubski w Szczecinie, red. K. Kozłowski, Szczecin 2011, s. 91-100. Pawlik R., Notariusze kamieńskiej kapituły katedralnej i ich funkcje w pierwszej połowie XVI wieku, „Przegląd Zachodniopomorski“ 30: 2015, z 1, s. 51-76. Pawlik R., Późnośredniowieczne zapiski obituarne w aktach kamieńskiej kapituły katedralnej, „Szczeciński Informator Archiwalny” 22: 2013, s. 11-21. Pawlik R., Prałaci szczecińskiej kapituły kolegiackiej przy kościele Najświętszej Marii Panny w późnym średniowieczu, „Szczeciński Informator Archiwalny” 21:2012, s. 29-44. Pawlik R., Prałatury kapituły kolegiackiej w Szczecinie w drugiej połowie XVI i w pierwszej połowie XVI wieku. Uzupełnienia, „Szczeciński Informator Archiwalny” 24: 2015, s. 39-67. Pawlik R., Testament kantora kapituły kamieńskiej Wilhelma von Natzmera (1534-1546), „Szczeciński Informator Archiwalny” 24: 2015, s. 7-30. Pawlik R., W służbie czterech papieży. Bernard Sculteti (ok. 1455-1518) - prepozyt kolegiaty Mariackiej w Szczecinie i proboszcz kościoła NMP w
Gdańsku, „Acta Cassubiana” 16: 2014, s. 7-29. Petersohn J., Carith Martin, w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1448-1648. Ein biographisches Lexikon, hrsg. v. E. Gatz, Berlin 1996, s. 92-93. Petersohn J., Das Breviarium Camínense. Der 2. Hälfte des 15.fahrhunderts in der Ehem. Preuss. Staatsbibliothek, Köln 1963 (VHKfP, V3). Petersohn J., Das Breviarium Camínense desfahres 1491, BS 51: 1965, s. 41-46. Petersohn J., Die Kamminer Bischöfe des Mittelalters. Amtsbiographien und Bistumstrukturen vom 12. bis 16.fahrhundert, Schwerin 2015. Petersohn J., Die Kamminer Missionskirche und ihr Weihetitel, w: tenże, Forschungen und Quellen zur pommerschen Kultgeschichte, vornehmlich des 12. fahrhundert, Köln-Wien 1972 (VHKfP, V18), s. 8-20. Petersohn J., Die römische Kurie und die Anfinge von Reformation und Säkularisation in Pommern. Zwei unbekannte Breven Papst Clemens’ VII. vomfahre 1524, BS 71: 2011, s. 29-47. Petersohn J., Manteuffel (Manduuel), Erasmus von, w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1448-1648. Ein biographisches Lexikon, hrsg. v. E. Gatz, Berlin 1996, s. 457-458. 532
Petersohn J., Suawe (Swawe), Bartholomäus, w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1448-1648. Ein biographisches Lexikon, hrsg. v. E. Gatz, Berlin 1996, s. 684-685. Petersohn J., Vatikanische Beiträge zur Chronologie der Kamminer Bischofsreihe in der späten Schismazeit (1410-1418), BS 48:1961, s. 17-32. Petersohn J., Weiher Martin von, w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1448-1648. Ein biographisches Lexikon, hrsg. v. E. Gatz, Berlin 1996, s. 742. Petsch R., Verfassung und Verwaltung Hinterpommems im 17. Jahrhundert bis zur Einverleibung in den Brandenburgischen Staat, Berlin 1907. Piskorski J. M., Kolonizacja wiejska Pomorza Zachodniego w XIII wieku na tle procesów osadniczych w średniowiecznej Europie, Poznań 2005. Plantiko O., Die Beschlagnahmungen der Klosterkleinodien durch die Herzoge Georg und Barnim, Mbl 33:1919, nr 4-5, s. 18-19. Plantiko 0.,Pommersche Reformationsgeschichte, Greifswald 1922. Popielas-Szultka B., Klasztory cysterek na Pomorzu Zachodnim w średniowieczu, Slupsk 2006. Popielas-Szultka В., Rozwój gospodarczy dominium bukowskiego od połowy XIII do połowy XVI wieku, Słupsk 1980. Porada H. T, Der Tempel zu Antìam, Stadthof des Klosters Stolpe an der Peene, ab landeshenliches Lehn nach der Säkularisation, w: Virtus est satb hoc uno testificata libro. Festgabefür Manfred Herling, hrsg. v. D. Alvermann, N. Jörn, K Å. Modéer, Münster-Hamburg-London 2003, s. 267-288. Potrei В., Das Domkapitel von Ermland im Mittelalter. Ein Beitrag zur Verfassungs- und VerwaltungsGeschichte der deutschen Domkapitel, insbesondere der des deutschen
Ordensstaates in Preußen, Borna-Leipzig 1911. Prange W., Der Wandel des Bekenntnisses im Lübecker Domkapitel 1530-1600, Lübeck 2007 (Veröffentlichungen zur Geschichte der Hansestadt Lübeck, B. 44). Prange W., Magd - Köchin - Haushälterin. Frauen bei Lübecker Gebtlichen am Ende des Mittelalters, w: „Der Stand der Frauen, wahrlich, bt ein harter Stand”. Frauenleben im Spiegel der Landesgeschichte, hrsg. v. E. Imberger, Schleswig 1994 (Veröffentlichungen des Schleswig-Holsteinischen Landesarchivs, 39), s. 9-26. Prange W., Vikarien und Vikare in Lübeck bis zur Reformation, Lübeck2003 (Veröffentlichungen zur Geschichte der Hansestadt Lübeck, B. 40). Priebatsch E, Staat und Kirche in der Mark Brandenburg am Ende des Mittelalters, ZfK21:1901, s. 43-90. Prokop K. R., Biskupi Zachodniopomorscy (X-XX w.), Koszalin 2003. Puttkamer E., Geschichte des Geschlechts der Herren, Freiherren und Grafen vonPuttkamer, Berlin 1878/1880. 533
Puttkamer E., Geschichte des Geschlechts v. Puttkamer, 2 Aufl., Neustadt a. d. Aisch 1984 (Deutsches Familienarchiv, 83-85). Ptaszyñski M., Narodziny zawodu. Duchowni luterańscy i proces budowania konfesji w Księstwach Pomorskich XVI/XVII w., Warszawa 2011. Pyl Th., Die Rubenow-Bibliothek. Die Handschriften und Urkunden der von Heinrich Rubenow 1456gestifteten Juristen- und Artisten-Bibliothek zu Greifswald, aus der Bibliothek der NicolaiKirche zu Greifswald, Greifswald 1865. Pyl Th., Geschichte der Greifswalder Kirchen und Klöster, sowie ihrer Denkmäler, nebst einer Einteilung vom Ursprünge der Stadt Greifswald, Bd. 2, Greifswald 1886. Pyl Th., Ronnegarwe, Gerwinus, w: ADB, Bd. 29, Leipzig 1889, s. 136-137. Pyl Th., Steinwehr, Hippolytus, w: ADB, Bd. 36, Leipzig 1893, s. 25. Radzimiński A., Duchowieństwo kapitul katedralnych w Polsce wXIVіXVw. na tleporównawczym. Studium nad rekrutacją i drogami awansu, Toruń 1995. Radzimiński A., Kościół w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach 1243-1525. Organizacja, uposażenie, ustawodawstwo, duchowieństwo - wierni, Malbork 2006. Radzimiński A., Małżeństwa duchownych -przerwanie karier kościelnych, w: tenże, Zycie i obyczajowość średniowiecznego duchowieństwa, Warszawa 2002, s. 27-38. Radzimiński A., Model awansu i kariery kościelnej w średniowiecznej Polsce na podstawie badań duchowieństwa katedralnego w Płocku, „Kwartalnik Historyczny” 96:1989, nr 3-4, s. 49-62. Radzimiński A., Nekrologi i wspomnienie zmarłych w polskich kapitułach katedralnych, w: tenże, Kościół i duchowieństwo w średniowieczu. Polska i państwo zakonu krzyżackiego w
Prusach, Toruń 2012, s. 147-161. Radzimiński A., Od katalogu duchownych do komputerowej „kolektywnej biografii”. Uwagi o dawnych i współczesnych kierunkach i tendencjach w badaniach średniowiecznych i nowożytnych kapituł katedralnych w historiografii niemieckiej, „Roczniki Historyczne” 60:1994, s. 173-184. Radzimiński A., Prałaci i kanonicy kapituły katedralnej płockiej w XIV і Ipoł. XV w. Studium prozopogrąficzne, t. 1-2, Toruń 1991-1993. Radzimiński A., Społeczne funkcje prebend kanonickich w Polsce późnego średniowiecza. Uwagi do problemu, w: Homines tí Societas. Czasy Piastów i Jagiellonów, red. T. Jasiński, T. Jurek, J. M. Piskorski, Poznań 1997, s. 311-323. Radzimiński A., Stan i potrzeby badań nad duchowieństwem katedralnym i kolegiackim w Polsce średniowiecznej, „Nasza Przeszłość” 90:1998, s. 35-56. Radzimiński A., Wikariusze katedralni w Polsce średniowiecznej, „Roczniki Historyczne” 76: 2010, s. 211-220. Radzimiński A., Wikariusze katedry płockiej w XIII -poł. XV w. Cz. 2. Zagadnienia wybrane, „Nasza Przeszłość” 77: 1992, s. 5-31. 534
Radzimiński A., Związki rodzinne duchowieństwa kapituł katedralnych w PoUce średniowiecznej jako czynnik awansu i kariery na tle porównawczym, w: Genealogia - rok związków rodzinnych i rodowych w życiupublicznym w średniowiecznej Polsce na tle porównawczym, red. A. Radzimiński, J. Wroniszewski, Toruń 1996, s. 241-258. Raumer G., Die Insel Wollin und das Seebad Misdroy, Berlin 1851. Riemann H., Der Aufstand der Colberger Gewerke gegen den Rath daselbst, 1524, und der Kampf der Adebars mit den Schlkffen, „Zeitschrift für Preussische Geschichte und Landeskunde“ 5:1868, s. 579-600. Riemann H., Geschichte der Stadt Kolberg, Kolberg 1924. Röhricht R., Deutsche Pilgerreisen nach dem Heiligen Lande, Innsbruck 1900. Röpcke A., Das Testament des Schweriner Bischofs Peter Wolkow, „Mecklenburgische Jahrbücher“ 131:2016, s. 359-369. Rymar E., Biblioteka Ostenów w Płotach (1), „Bibliotekarz Zachodniopomorski” 45: 2004, nr 3-4 (117), s. 36-43. Rymar E., Biskupi, mnisi, reformatorzy. Studia z dziejów diecezji kamieńskiej, Szczecin 2002. Rymar E., Eversteinänne pomorscy na Nowogardzie i Maszewie. Podsumowanie badań genealogicznych, „Przegląd Zachodniopomorski‘T3:1998, z. 4, s. 57-81. Rymar E., Historia polityczna i społeczna Nowej Marchii w średniowieczu (do roku 1535), Gorzów Wielkopolski 2015. Rymar E ,,furysdykcja kościelna na ziemiach pogranicza pomorsko-wielkopolskiego. Archidiakonaty nowomarchijskie (XIV-XV w.), „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 18: 2011, s. 45-68. Rymar E., Kilka mniej znanych rodów rycerskich ziemi gorzowskiej w średniowieczu, „Nadwarciański Rocznik
Historyczno-Archiwalny” 15: 2008, s. 253-260. Rymar E., Kolegiata w Myśliborzu i składjej kapituły (ХШ-ХѴІ w.), „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 13: 2006, s. 9-45. Rymar E., Nieco uzupełnień do zestawienk prałatury z kolegkty Najświętszej Marii Panny w Szczecinie z drugiej połowy XVI wieku, „Szczeciński Informator Archiwalny” 24:2015, s. 31-38. Rymar E., Osadnictwo wiejskie i własnośćziemska na obszarze Ziemi Pyrzyckiej wXII-XV wieku, „Zeszyty Pyrzyckie” 5: 1974, s. 185-257. Rymar E., Pomorskie i polskie wątki w dzkklności i twórczościfohannesa de Kitzschera (ok. 1460/65— 1521), „Studia z Dziejów Średniowiecza” 21:2016, s. 150-177. Rymar E., Praktura kapituły kamieńskiej w XII-XVI wieku. Część I: Prepozyci, „Przegląd Zachodniopomorski“ 24: 2009, z. 1, s. 5—30; Część II: Dziekani, 24: 2009, z. 2, s. 7—24; Część III: Scholastycy i kantorzy, 24: 2009, z. 4, s. 5-28; Część IV: Tesaurariusze, witzumowie, struktuariusze, 25:2010, z. 1, s. 7—34. Rymar E., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin 2005. 535
Rymar E., Rycerstwo Nowej Marchii w czasach margrabiego Jana kostrzyńskiego, „Rocznik Lubuski” 37: 2001, cz. 1, s. 13-55. Rymar E., Rycerstwo ziemi świdwińskiej w ХП-ХѴІ udeku, „Przegląd Zachodniopomorski“ 24: 2009, z. 3, s. 7-50. Rymar E., Słownik historyczny Nowej Marchii w średniowieczu, t. 2: Ziemie chojeńska, mieszkowicka, trzcińska i kostrzyńska, Chojna-Wodzisław Śląski 2016. Rymar E., Średniowieczny kalendarz kamieński i zapomniany obituarz kamieński z drugiej polewy XIV wieku, w: tenże, Biskupi, mnisi, reformatorzy. Studia z dziejów diecezji kamieńskiej, Szczecin 2002. Rymar E., Wielka podróż wielkiego եկա. Wyprawa Bogusława X Pomorskiego na niemiecki dwór królewski, do Ziemi Świętej i Rzymu (1496-1498), Szczecin 2004. RymarE., Wyjście z zaścianka, czyli o podróży Bogusława X do Niemiec, Włoch i Ziemi Świętej raz jeszcze (Suplement 3), „Studia z Dziejów Średniowiecza” 20:2016, s. 147-170. Santifaller L., Das Brixner Domkapitel in seiner persönliche Zusammensetzung im Mittelalter, Innsbruck 1924. Sauer E., Der Adel während der Besiedlung Ostpommems (der Länder Kolberg, Belgard, Schlawe, Stolp) 1250-1350, Stettin 1939. Schäfer K. H., Deutsche Notare in Rom am Ausgang des Mittelalters, „Historisches Jahrbuch am Auftrag des Görres-Gessellschaft“ 33:1912, s. 719-741. Schäfer K H.,Deutsche Notare zu Rom imi 6.Jahrhundert, „Familiengeschichtliche Blätter“ 10: 1912, s. 126. Schilling H., Konfesjonalizacja. Kosciđ i państwo w Europie doby przednowoczesnej, Poznań 2010. Schilling H., Marcin Luter. Buntownik w czasach przełomu, Poznań 2017. Schindler G., Das Breslauer
Domkapitel von 1341-1417, Breslau 1938. Schleinert D., Die Gutswirtschaft im Herzogtum Pommern-Wolgast im 16. undfrühen 17.Jahrhundert, Köln-Weimar-Wien 2001 (VHKfP,V36). Schlieffen M. E., Nachricht v. dempommerschen Geschlechte v. der Sliwin oder Schliefen, Colberg 1780. Schmaltz К., Kirchengeschichte Mecklenburgs, Bd. 1: Mittelalter, Schwerin 1935. Schmidt B., Die Herkunft der Familie von Maltzahn und ihr Auftreten in Pommern, BS 8:1904, s. 99-130. Schmidt B., Geschichte des Geschlechts von Maltzan und von Maltzahn, Abt. 2 Bd. 2: Das 16. und 17. Jahrhundert, Schleiz 1913. Schmidt C., Geschichte der Kirchen und milden Stiftungen der Stadt Stargard, Stargard 1878. Schmidt G., Die Familie v. Manteuffel (Stamm Pofán und Amhausen des Pommerschen Geschlechts), Berlin 1915. Schmidt R., Bedeutende Persönlichkeit der Familie von Kleist, w: tenże, Das Hütorische Pommern. Personen - Orte - Ereignisse, Köln-Weimar-Wien 2007 (VHKfP, V41). 536
Schmidt R., Das Stift Cammin, sein Verhältnis zum Herzogtum Pommern und die Einführung der Reformation, BS 61:1975, s. 17-31. Schmidt R., Die Mecklenburgischen KaL·erbederegister von 1496, w: tenże, Das Historische Pommern. Personen - Orte - Ereignisse, Köln-Weimar 2007 (VHKfR, V.41), s. 569-591. Schmidt R., Martin Carith, w: NDB, Bd. 16, Berlin 1990, s. 273-274. Schmidt R., Martin von Weiher, w: NDB, Bd. 16, Berlin 1990, s. 274-275. Schmidt R., Päpstliche und kaiserliche Universitätsprivilegien im späten Mittelalter, w: Das Privileg im europäischen Vergleich, hrsg. v. B. Dölemeyer, H. Mohnhaupt, Bd. 2, Frankfurt a. M. 1999, s. 143-154. Schmidt R., Pommern, Cammin, w: Die Territorien des Reichs im Zeitalter der Reformation und Konfessionalisierung. Land und Konfession 1500-1650, hrsg. v. H. Schindling, W. Ziegler, 3. Aufl., München 1993, s. 182-205. Schmidt R., Pommern und Sachen in der Zeit der Reformation, BS 46:1959, s. 57-78. Schneider R., Die Einführung Reformation in Kammin, „Kirchliches Monatsblatt der Synode Cammin“ 7:1913, nr 4-8. Schöning H., Schöning K., Geschichtliche Nachrichten von dem Geschleckte von Schöning und dessen Gütern, Berlin 1830. Schöttgen Ch., Historie des Kalands zu Stargard, w: tenże, Altes und Neues Pommerland oder gesammelte Nachrichten von verschieden zur pommerischen Historie gehörigen Stücken (darin im Dritten Stück), Bd. 2, Stargard 1721. Schröder K., Pommern und das Interim, BS 15:1911, s. 1-76. Schröder R., Lehrbuch der deutschen Rechtsgeschichte, Berlin-Lepizig 1922. Schuchard Ch., Die Deutschen an der päpstlichen Kurie im späten
MitteL·lter (1378-1447), Tübingen 1987 (Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom, 65). Schuchard Ch., Die Rota-Notare aus den Diözesen des deutschen Sprachraums 1471-1527. Ein biographisches Verzeichnis, QFIAB 93: 2013, s. 104-210. Schulte A., Die Fugger in Rom 1495-1523. Mit Studien zur Geschichte der kirchlichen Finanzwesens jener Zeit, Bd. 1: Darstellung, Leipzig 1904. Schultz L., Maltzan, Berend von, w: ADB, Bd. 20, Leipzig 1884, s. 153. Schuppius R., Die Familiennamen von Stolp und Umgebung im 16. Jahrhundert, Stolp 1930 (Beiträge zur Heimatkunde Hinterpommerns, 5). Schwarz U., Die Papstfamilmren der ersten Stunde. Zwei Expektativenrotulifür Sixtus IV. (1 .Januar 1472), QFIAB 73:1993, s. 303-386. Sczaniecki M., Główne linie rozwojufeudalnego państwa zachodnio-pomorskiego. Część II (1478֊ 1523), „Czasopismo Prawno-Historyczne“ 8:1956, z. 1, s. 49-91. Sillem Ch. W., Briefsammlung des Hamburgischen Superintendenten. Joachim Westphal aus den Jahren 1530 հև 1575, Bd. 2, Hamburg 1903. 537
Simiński R., Reformacja a klasztor, w: Archeologia Stargardu, t. 2, cz. 1: Badania na obszarze dawnego kościoła augustiańskiego, red. M. Majewski, Stargard 2016, s. 157-166. Simiński R., Konrad Bonow - archidiakon Tribsees, nadpleban Stralsundu i administrator biskupstwa kamieńskiego na tle stosunków pomorsko-krzyżackich w pierwszych dziesięcioleciach XV wieku, w: Kościd i duchowieństwo w średniowiecznej Polsce i na obszarach sąsiednich, red. R. Biskup i A. Radzimiński, Toruń 2013, s. 139-166. Simiński R., Zarys dziejów klasztorupremonstratensów w Białobokach, w: Klasztorpremonstratensów w Białobokach. Archeologia i historia, red. M. Rębkowski, F. Bierman, Szczecin 2015, s. 157-196. Smoiucha J., Polityka Kurii Rzymskiej za pontyfikatu Piusa II (1458-1464) wobec Czech i krajów sąsiednich. Z dziejów dyplomacji papieskiej w XV wieku, Kraków 2008. Spahn M., Vetfassungs- Wirtschaftsgeschichte des Herzogtums Pommern von 1478 bis 1625, Leipzig 1896. Spieckermann H., Beiträge zur Geschichte des Domkapiteե zu Münster im Mittelalter, Emsdetten 1935. Spuhrmann R., Die Camminer Domschule, „Heimatkalender des Kreises Cammin“ 1930, s. 35-40. Spuhrmann R., Geschichte der Stadt Cammin in Pommern und des Camminer Domkapiteh, Cammin 1912. Stammbaum des angesehenen Borkischen Geschlechtes, und zwar I. Regenvald- und Strammehlscher Linie. Des Herrn General Grafen von Brake, hochgeb. Gliedern dieses hohen Hauses, und sonstigen Kennern zur Prüfung und Berichtigung vorgelegt, bearb. v. J. B. Steinbrück, Stettin 1784. Stammmtafel des von Kleist’schen Geschlechts vomJahre 1477 ab. Villnow-Raddatzer
Linie, bearb. v. W. Stettin, Belgard 1872. Stammtafel des von Kleisťschen Geschlechts vom 1477 ab. Muttrin-DamenerLinie, bearb. v. W Stettin, Belgard 1872. Stępiński W, Kamień Pomorski w XII і XIII wieku, Warszawa-Poznaň 1975. Stimming M., Die Entstehung des weltlichen Territoriums des Erzbistums Mainz, Breslau 1913. Stock Q, Die Bauern als Untertanen des ehemaligen Domkapitels Cammin, BS 58:1972, s. 33-66. Stojentin M., Stojentin, Valentin von, w: ADB, Bd. 54, Leipzig 1908, s. 546-548. Stopka К., Szkoły katedralne metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu. Studia nad wykształceniem kleru polskiego w wiekach średnich, Kraków 1994. Stölzel A., Die in Perugia von 1511-1656immatricuUrten Deutschen, w: Die Entwicklung desgelehrten Richterthums in deutschen Territorien. Eine rechtsgeschichtliche Untersuchung mit vorzugsweiser Berücksichtigung der Verhältnisse im Gebiete des ehemaligen Kurfiirstenthums Hessen, Bd. 2, Stuttgart 1872. Strecker G. F., Einige Notizen über das Geschlecht derer v. Vernem, Mbl 4:1904, s. 49-66. Szczur S.,Annaty papieskie w Polsce w XIV wieku, Kraków 1998. 538
Szultka Z., Emst Wejher z zachodniopomorskiej perspektywy, w: Pomerania et alk. OpusculaJoachimo Zdrenka dedicata, red. J. Karczewska, M. Tureczek, Toruń 2017, s. 153-172. Szultka Z., Inne spojrzenie na luterańskie duchowieństwo Pomorza Zachodniego w dmgiej połowie XVI i na początku XVII wieku (na marginesie pracy Macieja Ptaszyńskiego Narodziny zawodu.), „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 55:2011, s. 245-283. Szultka Z. Język polski w Kościele ewangelicko-augsburskim na Pomorzu Zachodnim od XVI do XIX wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991. Szultka Z., Natzmerowie - z badań nad zróżnicowaniem politycznym, ekonomicznym i kulturowym przygranicznej szlachty pomorskiej pierwszej połowy XVI wieku, „Słupskie Studia Historyczne” 19:2013, s. 33-47. Szultka Z., Polemika pastora dr. Daniela Cramera z Piotrem Skargą SJ i innymi jezuitami oraz nieudana próba polskiej dyplomacji nakłonienia do konwersji księcia szczecińskiego Barnima X, w: Tempus nostrum est. Księga pamiątkowa ofiarowana Prof Edwardowi Włodarczykowi w 60. rocznicę urodzin, red. W. Stępiński, D. Szudra, R. Techman, Szczecin 2006, s. 381-418. Szultka Z., Proklamacja reformacji ijej znaczenie dla ludności kaszubskiej na Pomorzu Zachodnim do połowy XVII wieku, „Przegląd Religioznawczy” 182:1996, s. 65-78. Szultka Z., Rodzina i młodość Marcina Wejhera. Biskupa kamieńskiego (1549-1556), „Czasy Nowożytne” 30: 2017, s. 11-51. Szultka Z., Rola byłych zakonników z Białoboków w rozwoju reformacji w południowej strefie Morza Bałtyckiego, w: Balticum. Studia z dziejów polityki, gospodarki i kultury XII-XVH wieku, ofiarowane
Marianowi Biskupowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Z. H. Nowak, Toruń 1992, s. 327-339. Szultka Z., Spostrzeżenia nad delegalizacją Kościoła katolickiego i likwidacją klasztorów cystersów na Pomorzu Zachodnim, w: Dziedzictwo kulturowe Cystersów na Pomorzu. Materiały z seminarium 18 września 1994 r. w Kołbaczu, red. К Kalita-Skwirzyńska, M. Lewandowska, Szczecin 1995, s. 51-58. Szultka Z., Spostrzeżenia nad procesem reformacji w Słupsku, „Zapiski Historyczne” 83: 2018, z. 2, s. 7-45. Szultka Z., Szkice historyczne o dawnej Łebie, Gdańsk-Łeba 2000. Szultka Z., Szkolnictwo słupskie w okresie początków reformacji i po jej prokkmacji w Księstwie Pomorskim, w: Szkolnictwo i oświata na Pomorzu (XVI-XX w.), red. Z. Romanow, Słupsk 2013, s. 11-32. Szultka Z., Szkolnictwo wiejskie na Pomorzu Zachodnim od reformacji do początku XIX wieku, Słupsk 2017. Szultka Z., Szkoły z polskim językiem nauczania w synodzie słupskim od reformacji do początku XIX wieku, Słupsk 2018. Szultka Z., Świątynia na Rowokole ijejfunkcje, Słupsk 2014. 539
Szultka Z., Z badań nad rodowodem i strukturą patrycjatu słupskiego w drugiej połowie XVI i w pierwszej połowieXVII udeku, „Zapiski Historyczne” 47:1982, z. 2, s. 33-50. Szymański J., Kapituła kolegiacka w Wojniczu 1465-1786, Lublin 1962. Todd J. H., Marcin Luter, Warszawa 1998. Tomczak A, Kancelaria biskupów włocławskich w okresie księgi wpisów (ХѴ-ХѴПІ w.), Toruń 1964. Traeger J., Die Bischöfe des mittelalterlichen Bistums Schwerin, Leipzig 1984. Trusen W.,NotarundNotariatsinstrument ander Wende vom MittelalterzurNeuzeü. Zu dengemeinrecMichen Grundlagen der Rekhsnotariatsordnung von 1512, w: Beiträge zur Rechtsgeschichte. Gedächtmsschrififör Hermann Conrad, hrsg. v. G. Kleinheyer, E Mikat, Paderborn 1979, s. 545-566. Uckeley A., Bugenhagens Tätigkeit in Pommern, Mbl 49:1935, s. 133-161. Vbgt K. A.,Johannes Bugenhagen Pomemnus Leben und ausgewählte Schriften, Eberswald 1867. Völker E., Die Reformation in Stettin, Köln-Weimar-Wien 2003 (VHKfP, V38). Wachowiak В., Gospodarka folwarczna w domenach Księstwa Pomorskiego w XVI i na początku XVII wieku, Warszawa 2005. 'WachowiakB.,Gospodarczepołoźeniechłopów,wdomenachKsięstwaSzczecmskiegowXVIiwpierwszej połowieXVIIw., Szczecin 1967. Wachowiak В., Reformacja na Pomorzu Zachodnim i w Nowej Marchii, w: Historia Pomorza, t. 2: Do roku 1815, cz. 1:1464/66-1648/57, red. G. Labuda, Poznań 1976. Wachowiak B., Ruchy społeczne na Pomorzu Zachodnim w XVI i początku XVII wieku, „Szczecin” 1962, nr 7-8, s. 5-22. Wachowiak B., W zjednoczonym Księstwie Pomorskim (1478-1648), w: Historia Słupska, red. S. Gierszewski, Poznań 1981, s. 113-183.
Wachsen J. F., Historisch-diplomatL·che Geschichte der Altstadt Colberg, darin die Nachrichten von der Burg, Halle 1787. Walachowicz J., Geneza i ustrój polityczny Nowej Marchii do początków XLV wieku, WarszawaPoznań 1980. Walczak R., „Protocollum " augustianina-eremity zwanegoAngelusem ze Stargardu. Opohko-pomorskich związkach historiograficznych w średniowieczu, Poznań 1991. Wartenberg H., Archivführer zur Geschichte Pommerns bis 1945, München 2008 (Schriften des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa, 33). Wasilewski К., Czynniki autonomii kapituly warmińskiej w średniowieczu, „Studia Warmińskie” 16:1979, s. 355-380. Waterstraat H., Martin Weiher, der letzte Camminer Bisdwf im Reformationszdtałter, „Unser Pommerland“ 8:1923, s. 310-316. Waterstraat H., Der Caminer Bistumsstreit im Reformationszeitalter, ZfK 22:1901, s. 586-602, ZÍK23: 1902, s. 223-262. Wegner L., Familiengeschichte der von Dewitz, Bd. 1, Naugard 1868. 540
Wehrmann M., Ältere Nachrichten über pommersche Schulen, Mbl 10: 1896, s. 140-143 і 154156. Wehrmann M., Ältere Nachrichten vom der Schule in Kammin, Mbl 34: 1920, s. 34-36. Wehrmann M., Bericht über die Camminer Kirche vom Jahre 1519, Mbl 15: 1901, s. 137-140. Wehrmann M., Bischofjohann I. von Camin, BS 46:1896, s. 1-44. Wehrmann M., BogislawsX Erlass an die Stadt Stralsund vom 24. September 1523, Mbl 15:1901, s. 148-151. Wehrmann M., Christian Ketelhui, „Pommersche Jahrbücher“ 28:1934, s. 29-56. Wehrmann M., Das Caminer Bistum in den Jahren 1385-1395, w: Beiträge zur Geschichte und Alterthmuskunde Pommern. Festschrift zum 25. Jubiläum des Prof. H. Lemcke, Stettin 1898, s. 58-66. Wehrmann M., Das Grabmal eines Pommern in Rom, Mbl 8: 1915, Nr 8, s. 61-63. Wehrmann M., Der Streit der Pommemherzoge mit den Wittelsbachern um die Lehnsabhängigkeit ihres Landes, BS 4:1900, s. 17-64. Wehrmann M., Die Begründung des evangelischen Schulwesens in Pommern bis 1563, Berlin 1905 (Beiheft zu den Mitteilungen der Gesellschaft für deutsche Erziehungs- und Schulgeschichte, 7). Wehrmann M., Die Camminer Archidiakone in der Neumark, „Schriften des Vereins für Geschichte der Neumark“ 8: 1899, s. 1-10. Wehrmann M., Die Gründung des Domstiftes zu St. Marien in Stettin, BS 36:1934, s. 125—157. Wehrmann M., Die Pommersche Kirchenordnung von 1535, BS 43:1893, s. 128-210. Wehrmann M., Die Reformation in Kolberg, „Monatsblätter des Kolberger Vereins für Heimatkunde“ 9:1932, s. 3. Wehrmann M., Die Reue Herzog Bogislaws X. von Pommern in das Heilige Land, „Pommersche Jahrbücher“ 1:1900, s, 33-50.
Wehrmann M., Erasmus von Manteuffel, w: ADB, Bd. 48, Leipzig 1904, s. 383—384. Wehrmann M., Geschichte der St. Jakobkirche in Stettin bis zur Reformation, Stettin 1887. Wehrmann M., Geschichte von Land und Stadt Greifenberg, Greifenberg 1927. Wehrmann M., Geschuhte von Pommern, Bd. 1-2, Stettin 1904-1906. Wehrmann M., Herzog Barnim XI. in Wittenberg, Mbl 31:1918, s. 41-43. Wehrmann M., Herzog BogislawX. von Pommern und Martin Luther, Mbl 45:1931, s. 57-63. Wehrmann M., Kamminer Weihbischöfe, Mbl 50:1936, s. 97-101. Wehrmann M., Liborius Schwichtenberg, ein literarischer Gegner Bugenhagens, „Archiv für Reformationsgeschichte“ 12: 1915, s. 285-295. Wehrmann M., Nachrichten zu dergrossen Reise des Herzogs BogislawX. (1496- bis 1498), Mbl 7 : 1900, s. 97-107. 541
Wehrmann M., Otto Schlutow der erste Evangelische Pfarrer in Treptow a. Rega, „Heimatklänge. Zeitschrift des Vereins für Heimatkunde und Heimatschutz Treptowa.Rega“3:1926,nr9, s. 33-34. Wehrmann M., Peter Swawe, ein Freund Luthers, „Neues Pommersches Tageblatt“, 19 XI 1933, nr 273. Wehrmann M., Swawe, Bartholomäus, w: ADB, Bd. 54, Leipzig 1908, s. 641-643. Wehrmann M., Swawe Peter, w: ADB, Bd. 54, Leipzig 1908, s. 643-645. Wehrmann M., Pommern auf der Universität Bologna, Mbl 14:1890, s. 17-20,33-39, 54-60. Wehrmann bA.,PommerschesausdemJahre 1517, „Pommersche Tagespost”, nr258,1X11925, s. 1. Wehrmann M., Vom Landtage zu Treptow an der Rega 1534, Mbl 48:1934, s. 169-175. Wehrmann M., Von der Erziehung und Ausbildung pommerscher Fürsten im Reformationszeitalter, „Archiv für Kulturgeschichte“ 1: 1903, s. 265-283. Wehrmann M., Von Luthers Beziehungen zu Pommern, „Pommersche Jahrbücher“ 18:1917, s. 109-129. Wehrmann M., Von Synoden und Synodalstatuten der Camminer Diöcese, BfKP 9:1932, s. 3-19, BfKP 12:1934, s. 17-31. Wehrmann M., Zirkwitz, „Die Heimat. Blätter für Vorgeschichte und Volkstum zur Erkenntnis deutschen Wesens“, Jg. 4, Nr 15 Greifenberg 19. IV1934, s. 2. Wehrmann M., Zur ältesten Geschichte des Schulwesens in Pommern 1233-1300, w: Mitteilungen der GesellschaftJur Deutsche Erziehungs- und Schulgeschichte, Bd. 1, Berlin 1891, s. 194-195. Wehrmann M., Zum Regierungsantritt des BischofsJohann I. von Camin, Mbl 18:1904, s. 75-77. Weigle E, Die deutschen Doktorpromotionen in Siena von 1485-1804, QFIAB 33:1944, s. 199-251. Wejman G., Organizacja kościelna Kamienia
Pomorskiego w latach 1124-1544, Szczecin 1997. Weissenborn H., Aktenstücke zum Kirchengüterstreit in derReformatíonszeü, BfKP 17:1938, s. 19-37. Wentz G., Das Bistum Havelberg, Berlin-Leipzig 1933 (Germania Sacra, AF, 1: Die Bistümer der Kirchenprovinz Magdeburg, 2). Wentz G., Schwineköper В., Das Domstift St. Moritz in Magdeburg, Berlin-New York 1972 (Germania Sacra, AF, 1: Die Bistümer der Kirchenprovinz Magdeburg, 1.1). Wiedemann E., Pommersche Münzen, Masse und Gewichte in alter Zeit, BfKP 9:1932, s. 28-38. Wiegand E, Diözesansynoden und bischöfliche Statutengesetzgebung im Bistum Kammin. Zur Entwicklung des partikularen Kirchenrechts im spätmittelalterlichen Deutschland, Köln-Weimar- Wien 1998. Wiegand P, Marino de Fregano (Marinus Nicolai de Fregano, w: Dizionario Biografico degli Italiani, Bd. 70, Rom 2009. Wiegand R, Synodale Statutengesetzgebung im exemten Bistum. Die Diözesen Kammin und Meissen in der partikularkirchlichen Rechtslandschaft des späten Mittelalters, w: Partikularsynoden im 542
Mittelalter, bearb. v. N. Kruppa, L. Zygner, Göttingen 2006, s. 121 155. Willich T., Wege zur Pfründe. Die Besetzung der Magdeburger Domkanonikate zwischen ordentlicher Kollatur und päpstlicher Provision 1295-1464, Tübingen 2005 (Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom, 102). WmterhzgeriW.E.rAblafkritikaL·lndikatorhL·torischen Wandels vor 1517. EinBeitragzu Voraussetzungen und Einordnung der Reformation, „Archiv fur Reformationsgeschichte” 90:1999, s. 6-21. Wisłocki M., Sztuka protestancka na Pomorzu 1535-1684, Szczecin 2005. Wiśniowski E., Budowa organizacji kościelnej na Pomorzu Zachodnim w wiekach średnich, „Novum 7/8:1974, s. 67-91. Wiśniowski E., Duchowni święceni w roku 1515 w świetle płockiej księgi święceń, „Roczniki Humanistyczne” 34:1986, z. 2, s. 507-512. Wiśniowski E., Parafie w średniowieczu w Polsce. Struktura ifunkcje społeczne, Lublin 2004. Witkowski R., Praedicare manibus. Zakon kartuzów w Europie Środkowej od początków XIV do połowyXVI wieku, t. 2, Salzburg 2011 (Annalecta Cartusiana, 285,2). Wolgast E., Formen landesfürstlicher Reformation in Deutschland. Kursachsen-Württemberg/ Brandenburg-Kurpfalz, w: Die dänische Reformation vor ihrem internationalen Hintergrund, hrsg. v. L. Grane, K. Horby, Göttingen 1990, s. 57-90. Wolgast E., Hochstift und Reformation. Studien zur Geschichte der Reichskirche zwischen 1517 und 1648, Stuttgart 1995 (Beiträge zur Geschichte der Reichskirche in der Neuzeit, 16). Wółkiewicz £., Kapituła kolegiacka św. Bartłomieja w Głogówku, Opole 2005. Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Mikołaja w Otmuchowie. Dzieje -
organizacja - skład osobowy (1386-1477), Opole 2004. Wroniszewski J., Prałaci kolegiaty wiñickiej w XIV wieku. Pochodzenie i drogi awansu, w: Duchowieństwo kapitulne w Polsce średniowiecznej i wczesnonowożytnej. Studia nad pochodzeniem ifunkcjonowaniem elity kościelnej, red. A. Radzimiński, Toruń 2000, s. 85-99. Zachorowski S., Rozwój i ustrój kapituł w wiekach średnich, Kraków 1912. Zdrenka J., Pod panowaniem książąt zachodniopomorskich 1455-1460, 1466-1637, w. Historia Bytowa, red. Z. Szultka, Bytów 1998. Zdrenka J., Stan badań nad rycerstwem zachodniopomorskim. Osiągnięcia historiografii niemieckiej i polskiej, w: Genealogia. Studia nad wspdnotami krewniaczymi i terytorialnymi w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red.J. Herti i J. Wroniszewski, Toruń 1987, s. 195-217. Zitzewitz G., Alte Adelsgeschlechter im Stolper Land, „Unser Pomerland 18. 1933, H. 1/2, s. 21-25. Zitzewitz W, Geschichte der ersten und zweiten Linie des Geschlechts von Zitzewitz (1313-1926) nach dem hinterlassenen Manuskript des verstorbenen Generalleutnants Wedig von Zitzewitz, aus dem Hause Budow, Stettin 1927. 543
INDEKS GEOGRAFICZNY Akwizgran (Aachen) 54,192 Białoboki (Belbuck) 198, 200,208, 213, Albrechtshagen 174 219-221,224-226,228, 230, 241, 349, Altefáhr 301,309, 367-368, 459 388,392, 412, 414, 460,492^196 Amboten 400 Białobudź (Baldebus) 144,173 Anklam 142,148,160,171,200,208, Białogard (Belgard) 238,280-281,288- 310-311,314,352,355,374,392,396, 478,487, 491 289,300,309,311-312,314,379,386, 390, 413, 462, 465, 476 Apenburg 442 Bienice (Gross Benz) 143,160 Augsburg 202-203,215 Bieniczki (Klein Benz) 143,160 Baczyslaw (Batzlafif) 121,175 Bięcino (Bentzin) 449 Bałtyk, patrz Morze Bałtyckie Błądkowo (Plantikow) 143,160 Bamberg 30, 60, 64,114,268 Blotno (Friedrichsberg) 372 Banie (Bahn) 57,142-143,160,162-163, Blotno (Jacobsdorf) 415 378,490 Baniewice (Marienthal) 143,160 Bobolice (Bublitz) 89,300,309, 313, 435, 444,462 Barcino (Bartin) 280,288,408, 425 Bobrowniki (Neu Bewersdorf) 411 Barkowo (Barckow) 144,173,174 Bolonia 38,226, 251-252,269-276, 330, Barnim (Barnimskunow) 310,313,359, 439 Barth 204, 229,236, 301, 309-310,313, 357-358,388, 449, 463,473 344,395,419,422,428,437,441-442, 450-451, 455, 466, 503 Bolszewo (Rötzenhagen) 411 Borucin (Marquadsmühl) 182 Barwice (Bärwalde) 281,289, 471,473 Borzęcin (Borntin) 171 Baszewice (Batzwitz) 144,173-174,182 Borzęcino (Borntin) 280,288,385, Beggerow 179 Borzysław (Burzlaff) 462, Benice (Benz) 144,173-174,431 Brandenburgia (Brandenburg) 18,92,99, Bergen 164,210, 310, 372 103,202,206,209,212-213,215, 284- Berkanowo (Berkenow) 409 285,287,331,343,371,375,415, 434, Berlin 308, 313, 443 438,440, 442,447, 463-464,483-504 Betzendorf 284, 289,
442 Brema (Bremen) 30 545
Brixen 10,337,483 Cieszyn (Tessin) 172 Bród (Braunsforth) 143,160 Claweshagen 174 Bruksela 251-252 Czaplinek (Tempelburg) 310,355 Brunszwik (Braunschweig) 204 Czarnogłowy (Zamglafï) 144,171-172 Brzesko (Brietzig) 137,183 Damnica (Lutken Damnitz) 358,449 Brzozowo (Вresow) 144,171-172 Dania (Dänemark) 199,203,212,224,452, Budowo (Budów) 428-429,451, 461 496 Buk (Bock) 157,431 Danowo (Jakobsdorf) 375 Bukowo Morskie (See Buckow) 141,209 Dargibell 471 Bukówko (Neu Buckow) 300,309,475 Dargobądz (Dargebanz) 136,141,167,169, Buniewice (Bünnewitz) 119,140,144,172 Buszęcin (Bussentin) 120,136,139,148, 157,162,167,170-171, 489,491 Bützow 300,307, 459 179, 491 Dargoszewo (Dargsow) 121,144,166 Dargun 61 Darłowo (Rügenwalde) 80,144,161—162, Bydlino (Beddlin) 451,455 208-209,236,280,282,285, 288,291, Byszewo (Büssow) 419 293-294,300,302,308,311-313,331, Bytów (Bütow) 453 343,355,365-369,373,379, 391,393- Cammin, wieś koło Rostocku 226 395,414,426,431,446, 504 Cerkwica (Zirkwitz) 121,182,228,241-243 Darzowice (Dasewitz) 171-172 Cetyn (Zettin) 218,281-282,289-290, Darżewo (Darsow) 283,289, 449 295,331,343,427-431, 433 Dąbie (Alt Damm) 236,313,377 Chantz 144,175 Dąbie (Woldenburg) 415-417 Chocimino (Gutzmin) 411 Demmin 62,179,300,308-309,311,314, Chociwel (Freienwalde) 310-312,314,355, 380,398, 464 Chojna (Königsberg in Neumark) 143, 160,314,457-458 Chomino (Cummin) 144,174 317,356-357,359,364,374,380,385, 392,406,412,439, 456,457, 478,483 Dębica (Damnitz) 121,136,138,142,148, 150,162 Dobra Nowogardzka (Daber) 142-143, Choszczno (Arnswalde) 314, 467-468,483 160,162-163,244,310,313-314,352,
Chrząstowo (Granzow) 120,136,141,148, 439,464,490 154-155,162,488 Chrząszczewo (Gristow) 119-120,130, Dobrkowo (Daberkow) 143,160 Dobropole (Breitenfeld) 143,160 136-138,140-141,162,166,171-172, Dobropole (Dobberphul) 144,173 175-176,488 Dobrowo (Dubberow) 408 Chynowo (Chinnow) 144,171,172 Dolsko (Dölzig) 440 Ciećmierz (Zitzmar) 144,176 Domacyno (Dumzin) 218,353,363,453, Ciesław (TetzlafFshagen) 120 546 492
Dorpat (obecnie Tartu) 204,300,308,376 Gdańsk (Danzig) 117, 202,252,466 Dramin (Drammin) 113,144,172 Gedde 137,140,182 Drawsko Pomorskie (Dramburg) 311,314, Globino (Gumbin) 387,451,454 389,475 Goclawice (Gültzevitz) 120 Drochtersen nad Łabą 420 Gogolice (Gaulitz) 168 Drzewiany (Drawehn) 431 Golczewo (Gülzow) 76,90,158,213,231, Ducin (Deuthin) 174, 498 Duniewo (Diinow) 175 Golenice (Schildberg) 415 Dunowo (Thunow) 144,166,385,472473 Goleniów (Gollnow) 236,314, 454,457 Dusin (Düssin) 120,144,168,172-173 Düren 192 Gorzów Wielkopolski (Landsberg) 284, Dygowo (Degow) 144,182 Goslaw (Gützlaffshagen) 148,300, 308- Dymmin, patrz Demmin Gommern 442 289,291, 467 309,349,475 Dziadowo (Dadow) 145,173-174 Gottorp 452 Dziwnów (Dievenow) 120 Grabow (Meklemburgia) 192 Dziwnówek (Klein Dievenow) 120 Grabowa, rzeka 207 Dzwonowo (Schönebeck) 440 Grabowo (Grabow) 119,120,136,140- Einsiedeln 192 Eldena 61,209,356,402,435 Erfurt 19,272,274-276,343,455-456 141,148,155,162,171, 488 Grabowo (parafia), obecnie dzielnica Szczecina, 142,144,161-162 Europa 35, 77,191-192,194,202 Grimmen 236,310,358,368,388, 448 Fleckenhagen 167 Grimnitz 202 Florencja 276 Góra Chełmska (Gollenberg) 191-192 Frankfurt nad Odrą 19,79-80,217, 227, Górki (Görke) 120 269,271-273,275-276,279,343,349֊ 350, 370,406,409,415,417, 431,450, 461, 464,467-469,491, 503 Górnem (Ober Mühle), młyn koło Letnina 183 Górnowo (Gornow) 143,160 Freienstein 442 Görmin 311,392 Frombork (Frauenburg) 61, 64-65 Grabno (Wintershagen) 451,455 Gacie (Gatz) 385 Greifswald 9,13,16,19, 60, 64-65, 79-80, Gadom (Wildenhagen) 121,145,175
92-93,127,200,205,207-208,210,217, Gardomin (Kardemin) 145,174 227,229-230,267,269-276,279,282- Gardziec (Garz) 145,179 284, 288,291,299,306,310-313,315, Gartz a. d. Oder 236,310,313,357,426,445 330, 343,348,351,353,355-356, 359, Garz (Rugia) 301,309-310,312-313,357, 361,363-364,367,371,373,377-379, 418, 423,446, 449,450 381-383,390-391,394-398, 401-^04, 547
407,415, 418-419,421-423,425,427, Jasków 173 431, 434-435,437,441-442, 446-447, Jenikowo (Hohen Schönau) 143,160 450,453, 455,458, 460-463,466,469- Jerozolima 192,383 472,474, 476, 491^92, 497, 503 Języczki (Neuenhagen Abtei) 411 Grębowo (Grambow) 176 Jülich 424 Grochowo (Gruchow) 145,173 Kagendorff 471 Gross Bisdorf 313, 446 Kaien (Kalehn) 136,138,181-182,488 Gryfice (Greifenberg) 91, 140,149,183, Kalisz Pomorski (Kallies) 375,389,408 208,222,236,280,288, 291,310,313, Kamienny Jaz (Steinwehr) 143, 160 343,348-349,360-362,364,366,401, Kamień Pomorski (Cammin in Pommern) 416,432,444,446,488, 493 9,11-12,15,17,20-21,27,29-35,38, Gryfino (Greifenhagen) 57 40-41,45-46,48, 53-55, 57, 60-61, 65- Grzęzno (Weitenhagen) 143,160 69, 72, 78, 80-82, 84, 90-91, 93, 96,98, Güstrow 9,28, 60, 300,307,315, 423 100-101,103-105,113-122,124-128, Gützkow 167,171 140,154-156,158,160,163,185,193, Halberstadt 10 197-198,204,214,218-219,221-222, Hamburg 204 225-226,228-229,233-234,240-241, Havelberg 29,46, 48-49, 60, 67,268,287 243-244,246,248-249,253, 255-256, Heidelberg 203 261,266-268,273,276,278-279,281, Hiddensee 209 284-287,291-293,299-301, 310-315, Hildesheim 49 317,321,329-332,338,342-343, 349- Holsztyn (Holstein) 211, 452 352,358,361-362,365-367,369,372- Horst 310,367-368 373,376,379,384-385,388, 397,405, Ina (Ihna), rzeka 49, 94 412,414,419-420,424,428, 431,435, Inflanty 204, 400 441,444-445,448, 452, 455-458, 468, Ingolstadt 19,251-252,271-273,275,343, 470,475,481-483,487-488, 491-492, 422,450-451,466, 503 Isterbies 442 494-495,497-500, 502-506 Kamień Wielki (Gross Kammin) 440 Italia 38,
276,277, 401, 428, 441,450,453 Kapitelswiese 140 Jarchlino (Jarchlin) 143,160 Karlino (Köriin) 82,199,204,231,234, Jařmen 209 238,244-245,311,315,380, 406,456, Jarszewo (Jassow) 120-121,130,136,140, 467,468,498 142,148,151,156-157,162,170,240, Karnice (Karnitz) 145,174,176,313,446 243,258,383 Karnocice (Karzig) 136,141,167-168,491 Jarzębowo (Jarmbow) 145,175 Jasiel (Jatzel) 145,173 Jasienica (Jasenitz) 209,310,356 548 Karpinka, zatoka Zalewu Kamieńskiego 124,126 Karsko (Kartzig) 145,173
Kartlewo (Kartlow) 145,175 Koszalin (Köslin) 91,104, 213-214,230, Kasków 313,448 249-250,283-284, 288, 310-313,354, Kasnevitz ЗОЇ, 309,418,423,448 360,363,365,382, 386,391-392, 394, Kazimierz Pomorski (Kasimirsburg) 406 396-402,430,456, 462, 464,467-468, Kępica (Kambz) 145,171-172 471, 475,477 Kikorze (Kicker) 144,161 Koszewko (Klein Küssow) 438 Klępczewo (Klemzow) 387 Koszewo (Gross Küssow) 144,161—162,166 Kłęby (Klemmen) 145,175 Kościuszki (Hindenburg) 144,161 Kłodzino (Klötzin) 145,172 Kozielice (Köselitz) 121,136,139-140,142, Kodrąb (Kodram) 145,179,180,313,446 Kolonia (Köln) 19,35,60,98,273,275, 343, 467 Kölln-Berlin 308,313, 443 Kołbacz (Kolbatz) 58,209 Kołczewo (Kolzow) 171-172 Kołobrzeg (Kolberg) 9,27,32,45, 49-51, 148,156,162,444, 488-489 Krajna 473 Kraków 19, 98,227, 273,275,277, 287, 343, 469 Krępcewo (Kremzow) 145,166,281,289, 464 Krosinko (Klein Krössin) 397-398, 401,462 53, 60-61, 64, 66-67, 80, 89,92,105, Krupy (Grupenhagen) 311, 379 112,116,125,171-172,183,185,200, Krzemienna (Kramonshof) 143,160 210-211,213-215,218,221-222,225, Księstwo Meklemburskie (Herzogtum 227,230-232,234,236,245-246,250, Mecklenburg) 18,215,254, 269,284- 253-254,266-267,276,279,283,286, 285,331,343,352,410,471,473, 483, 288-289,291,293,299,304,311-312, 504 314-315,332,343,349,351-353,363, Księstwo Pomorskie (Herzogtum 366, 370-372,378,380-381,386,394, Pommern) 9, И, 16,18-21,23,27,33, 398-401,404-405,407-408, 410, 413, 38,41, 49, 62, 99,103-104,106,135, 418-421,425, 427,430-432, 445,469, 138,166,191-194,196-199,202-204, 473-475,477,495, 505 206-208,210-219, 228-229,234,236, Kołomąć
(Koldemanz) 145,174 242,247,251,253-257,266,268, 274- Konarzewo (Kniephof) 143,160 275, 279,281-282,285,290,295,299, Konarzewo (Wachholzhagen/Kirchhagen) 326, 331,337-343,364, 388,411, 419, 152, 182 Koniewo (Kunow) 171 Konstancja (Konstanz) 37,40,99,100,298 422,429, 447,460,473,481^182, 488, 491, 495-496, 503-504 Księstwo Szczecińskie (Herzogtum Kończewo (Kunsow) 358 Pommern-Stettin)104,138,207,218, Koplino (Koppiin) 145,174 234, 236,281,282,285,295,331, 342- Korzęcin (Körtenthin) 145,179,180 343,411, 416,427, 430,433,440,443, Kosino (Kussin) 145,183 447,454, 459,460, 504 549
Księstwo Wołogoskie (Herzogtum Łabędzie (Labenz) 348 Pommern-Wolgast) 166,203,247,281- Łazy (Laase) 473 282,285,388,473 Łąka (Lanke) 168 Kukułowo (Kucklow) 145,168,171-172 Łąkowo (Lancken) 476 Kulice (Külz) 143,160 Łeba (Leba) 215,269,283,285,289, 431, Kunowo (Kunow) 144,161-162 456,465-466, 485,492 Kurów 143,160 Łeba (Leba), rzeka 456 Kusin (Küssin) 182 Łekno (Bast) 405 Kwakowo (Quackenburg) 466 Łobez (Labes) 36,280,288,349-351,361, Kyritz 436 Laski Koszalińskie (Latzke) 83 364,472 Łojszyno (Leussin) 145,176 Lassan 145,172,236,358,388 Łosośnica (Lasbeck) 143,160 Lebehn 436 Łożnica (Kanterecke) 145,166 Letnin (Lettnin) 113,121,137-138,141, Łukęcin (Luchentin) 136,148,153,162 183, 438,488 Łuskowo (Lüskow) 145,179-180 Lewno (Lauen) 136,167,169,491 Łysomice (Loitz) 469 Lędzin (Lensin) 136-137,139-141,148, Maastricht 192 152,162,182,488,489 Machowino (Gross Machmin) 451,455 Limoges 109 Magdeburg 54—55,193 Lipiany (Lippehne) 57 Marchia Brandenburska (Mark Lipie (Arnhausen) 280,288, 402-403,406, 492, Lipsk (Leipzig) 19,202,217,269-270,272, 274-276,343,350,361,383,395,403, 440,450,452,455,491, 503 Brandenburg) patrz Brandenburgia Margowo (Morgow) 145,174 Marianowo (Marienfliess) 210 Maszewo (Massow) 71,208,253,310,313, 360,369-371, 439 Liwia Luža, jezioro 134,140 Maszkowo (Maskow) 173 Loburg 442 Meklemburgia 18,215,254,269, 284—285, Loitz 236,329,388, 451, 471, 473 331,343,352,410,471,473, 483, 504 Lubanowo (Liebenow) 143,160 Mielno (Gross Möllen) 283,288,363,453 Lubeka (Lübeck) 18-19,32, 46,48^9, 60, Mierzęcin (Martenthin) 145,171—172 64-67,203-204, 237,287,310,314,372, 475-476
Mierzyn (Alt Marrin) 245,248,300,309, 475 Lubiatowo (Lübtow) 281,289,438 Międzyrzecz (Meseritz) 409 Lubicz (Lindów) 143,160 Międzyzdroje (Misdroy) 136,142,169, 491 Lubin (Lebbin) 121,136,167,168,491 Mitachowo (Milchow) 120,145,176, Lund 109,396 Miodowice (Medewitz) 135,137,145,148, Lüneburg 353 550 158-159,162,171-172,487,490
Miśnia (Meissen) 46,48-49,64,67, 111, 287 Norymberga (Nürnberg) 40,100,203, 212, 244, 379 Modlimowo (Muddelmow) 145,176 Noskowo (Notzkow) 411 Modrolas (Mandelatzke) 462 Nowa Marchia (Neumark) 92,284,375, Moguncja (Mainz) 30,49, 54,219,493 415, 438,440,447, 463-464 Mojszewo (Moitzow) 145,176 Nowe Worowo (Wuhrow) 350 Mokrawica (Mokratz) 140,146,173 Nowogard (Naugard) 71, 91,102,144, Moracz (Moratz) 146,171-172,176 162,208,253,280, 288,311,369-371, Morawy (Mähren) 403 382, 490,492 Morgenhagen 143,160 Objazda (Wobesde) 411 Morze Bałtyckie (Ostsee) 94,199 Oćwieki (Woitfìck) 146,183 Motarzyn (Muttrin) 358,385,402,406, Odra (Oder), rzeka 92,349,394,396, 456 475 Motarzyno (Muttrin) 300,309,408,451, 461,465 Müggenburg 471 Olchowo (Wòllchow) 144,161 Oliwa (Oliva) 128 Oparzno (Wopersnow) 284,289,314, 476, 478 Mühlberg 104,214-215,250-251 Osowo (Wussow) 143,160 Münster ЗО, 54-55,115,376 Ostre Bardo (Wusterbarth) 462 Myślibórz (Soldin) 9,12, 57, 62,300,307, Ostromice (Wustermitz) 146,171-172 315,355, 464-465,477 Ostrowiec (Wusterwitz) 385 Naćmierz (Natzmersdorf) 279-280,288,409 Ostrzyca (Bemhagen) 143,160 Natolewice (Natelfitz) 142,144,161-162,490 Ościęcin (Woistentin) 121,136,167,170- Nemerow 355 171,491 Neuburg 410 Oświno (Marienhagen) 143,160 Neuenkamp 209 Ozylia (Oesel) 300,308,376,400 Neuruppin 309,443 Paderborn 30, 49, 64 Niechorze (Horst) 120,136,139,148, Państwo zakonu krzyżackiego 366 151-152,166,489 Paprotno (Parpart) 146,171-172 Niedysz (Neides) 146,174 Parchim 319, 396, 459 Niekladz (Neklatz) 121,134,136,139, Parłowo (Parlow) 146,172-173 148-150,159,162, 487, 489, Parsęta,
rzeka 225 Niemcy 30, 45 Pasawa (Passau) 216 Niemica (Nemitz) 121,140,146,173 Pasewalk 63,129,208,282-283,288,291, Niemica (Nemitz-Bach), rzeka 140 300,308,311,317,348,352,374, 384֊ Niepoględzie (Nippoglense) 452-453 385, 404,483 Ninikowo (Ninikow) 134,136,139,141, 148,153,162, 487-488 Pątnowo (Stadhof) 411 Penzlin 284,289,410 551
Pęplewo (Pemplow) 140,165,173-174, 444,488 Perugia 276 Pyrzyce (Pyritz) 57,236,310-311,313314,360,374,392,413,426-427,435, 439,457,483 Piaski (Paatzig) 146,172 Quedlinburg 475 Pinnow 313,389, 445 Quilow 171 Płastkowo (Plastichow) 146,166 Radacz (Raddatz) 280,288,383 Płock 96 Radawka (Raddack) 120,137,139,146, Płoty (Plathe) 174,281,289,314,415-417,464 166,175,181 Poborowo (Poberow) 290, 427-429,433 Raduszka (Owstin, Awstin, Austin) 397-398 Podole Małe (Klein-Podel) 408 Radzim (Radem) 143,160 Polanów (Pollnow) 191-192 Rambin 311,380 Polska 9, 45,148 Ramin 436 Połchowo (Polchow) 119-120,136,148, Rarwino (Rarwien) 146,175 156,162 Połczyn (Polzin) 280,288,312, 402-403, 405-406 Pomorzany (Pommemsdorf), obecnie dziel nica Szczecina 142,144,161,162,490 Pomorze (Pommern) 9,20,29, 60, 68,96, 102-103,116,133,163,191-192,198, 200,202,204,212,215-218,221,223- Ratzeburg 60,308,414 Rega, rzeka 221 Reinekenhagen 411 Rekowo (Reckow) 146,172-173 Resko (Regenwalde) 280,288,310,349352,361, 472 Rewal (Rewahl) 136,137,149,152-153, 162,300,307 225,249-250,252,266, 274,279,282, Rewal (obecnie Tallin) 312,319, 400-401 299,332,353-354,369,378,408,410, Rogowo (Roggow) 143,160 415,421, 434,436, 438, 440,463-464, Roskilde 212, ЗОЇ, 396,448 471,473,491-492, 494-496 Rossin 471 Popiele 435 Rostock 19, 79, 80,127,217,269-276,284, Poznań 10,23, 60-61,147,179,268,287 289,291,311,330,343/351,353,358, Praga 19,272,274-275,277,434,455 365,369,371,373,378,381,389-390, Prenzlau 89,312,418 393-394,398,401,411,414,429,433֊ Prusinowo (Rützow) 146,181 434,436,441,443-445,447, 460,463, Prusy Książęce 349
467,471,474,491-492, 503 Przybiernów (Pribbemow) 135,137,141, 148,157-159,162,487, 489-490 Rowokół (Revekol) 191-192 Rowy (Rowe) 411,461 Przylep (Prilipp) 58 Rozwarowo (Ribbertow) 146,171-172 Pudagla 209 Różewice 146,172-173 Purgstall 301,309,426 Rugia (Rügen) 13,19,165,212,302,367, Pustkowo (Pustchow) 146, 181 552 415,459
Rusinowo (Rützenhagen) 409 Rybokarty (Ribbekardt) 146,173-174 Sikory (Zieker) 121,134,136,139,148150,159,162,166, 487 Ryga 200,399 Siniechowo (Schinchow) 176 Rzesza 9,18,20,35,37,39-40,42,46,48, Siwkowice (Schmelzdorf) 143,160 55, 60-61, 77,98-102,191,195,197, Skalin (Schellin) 144,161-162 205-206,208-209,211-212,214-215, Skandynawia 101 217,223-224,232-233,243,245-246, Skarchowo (Scharchow) 120,135-136, 249-250,253-254,257,268,287,291, . 141,148,151,159-160,162,166,182, 293,331,337 487-489 Rzewnowo (Revenow) 120,136,140,148, 157,162,383 Skoszewo (Paulsdorf) 171 Skovby 452 Rzęsin (Rensin) 146,175 Skórowo (Schurow) 449 Rzçskowo (Rensekow) 146,173,174 Słajsino (Schloissin) 143,160 Rzym 19,38, 80,101-103,192,269-272, Sławno (Schlawe) 312-314,393-394, 408, 274,275-277,320-321,330,338,354, 411, 413-414, 446, 462 360,362,365,369,375-377,380-383, Slonowice (Schlönwitz) 409 386,390,405,411-412,419, 421,425, Słupsk (Stolp) 196,199-201,204,207-208, 428, 433, 450-451,453-154, 461, 474, 210,213,222,224,229,276,279,280֊ 484, 503 282, 288-289,291-294,300,309,312- Rzystnowo (Rissnow) 146,172 314,331,343,358,378,387,412-413, Rzyszczewo (Ristow) 281,289,408,411, 424, 426-428,451-455,459-461, 466, 427, 433 492-493, 496, 504 Sagard 301,309,380,438,448 Smardzewo (Schmarsow) 311,392 Saksonia (Sachsen) 198, 215,254,434 Smolęcin (Schmalentin) 146,181 Salzo 436 Smołdzino (Schmolsin) 279,281, 289, 406, Samlino (Zemlin) 146,173,291,444 434, 460-461 Santiago de Compostella 192 Sommersdorf 148 Schmagrow 436, Sonnenberg 436 Schwedt 371 Sosnowo (Gebersdorf) 143,160 Schwerin 32,46,48-49, 60, 64-67,268,
Spandowerhagen 445 287, 300,302, 307,310,314,372,396, Speyer, patrz Spira 459,475-476 Spira (Speyer) 223,243,495 Sibin (Zebbin) 146,175 Stare Chrapowo (Alt Grape) 478 Siena 19,270,274-277,330,343,373,395, Stare Dębno (Damen) 385 401, 503 Stara Dobrzyca (Döberitz) 349 Sierosław (Zirzlaff) 146,176,182 Stara Marchia (Altmark) 284, 442 Sietkow 462 Stargard 95-96,142,182,194,204, 553
207-208,213,221,229, 236,280-281, Sulikowo (Zoldekow) 146,176 288-289,310-311,313-314,354,359, Sułomino (Soldemin) 136,141,167-169, 362,373,376,379,389-391,426,436, 439-441, 446,454,457, 463^164,471, 477,494, 496 489,491 Swobnica (Wildenbruch) 143,160 Sycewice (Zitzewitz) 449 Stary Jarosław (Alt Järshagen) 312,394 Syców (Gross Wartenberg) 410 Stavenow 410 Szczecin (Stettin) 9,11,13,16-17,53,58, Stawno (Stäwen) 121,168 60-62, 64, 91-93, 95-97,125,129,161, Sternberg 192 194,197,200-201,203,205,208-210, Stolica Apostolska 19-20,22-23,37-38, 214,224,229-230,232,234,244,250, 66, 69, 91, 99-102,105,193,196-197, 268,279,281,286,289,291,293,305- 205,215-216,218,230, 232,244,249, 306,310-311,313,342-343,348,350, 251-252,254,262,264, 274,277,298, 353-354,357,359-360,364,366-368, 320-322,327,332,337-338, 354,359, 374,376-378,382-385,392-393,402, 365,367,369,375,377,380, 404,421, 405,417-419,422-426,434,436,439, 428,434, 449,453^154, 481, 484,492, 444-446,448,452,454,456-457,471- 499, 506 Stolpe a. d. Peene 61-63,179,209,317,327, 353,374,388,409-410,461-462,483 Stoląż (Stölitz) 415-416 Stralsund 176,200-201,205,207-208,223, 472,477-478,495, 497, 500, 503, 505 Szczecinek (Neustettin) 434 Szlezwik (Schleswig) 211,475 Szwajcaria (Schweiz) 393 Śląsk 34 229,276,282-283,285,288-289,291, Śliwin (Schleffin) 120,134,136,139,149, 293,300-302,309,311,319,355,364, 367,377-378,380,423,436-437,448, 152,162,487,489 Śmięć (Schminz) 146,180 450,458-459,471,495 Šniatowo (Schnatow) 146,175 Strzegowo (Stregow) 146,173 Świdwin (Schivelbein) 279,284,288,348, Strzelczyn (Jädersdorf) 143, 160 Strzelewo
(Strelowhagen) 144,161 387,397-398, 409 Świerczewo (Schwarzów) 144,161 Strzeszow (Stresow) 143,160 Świerzno (Schwirsen) 146,148,172,431 Strzeżewko (Ramsberg) 120,136,148,154, Świeszewo (Schwessow) 146,170,173 162,166 Strzeżewo (Stressow) 120,136,148,154, 162,175-176,181 Strzmiele (Stramehl) 349 Świna (Swine), rzeka 49, 92, 94,232,246, 349,394,396, 499 Świniec (Schwenz) 146,171,172,281,289, 444,447 Strzyżno (Streesen) 387 Tanowo (Falkenwalde) 246 Stuchowo (Stuchow) 120 Teterow ЗОЇ, 309,459 Suchorze (Zuckers) 408 Tolcz (Tolz) 137,158,162 554
Torgau 212 Węgorzyno (Wangerin) 350, 403 Treptow a. d. Tolensee 310-311,313-314, Węgry 393 392,440 Wicko (Vietzig) 136,167, 491 Trewir (Trier) 192 Widuchowa (Fiddichow) 57,415 Tribsees 222,236,319,357-358,388,396, Wiejkowo Małe (Klein Weckow) 147,176 438,459,495 Truskolas (Trutzlatz) 146,173,174 Wiejkowo Wielkie (Gross Weckow) 147, 176,182,280,288,374,375 Trzciągowo (Stengow) 136,137,169,491, Wiek (Rügen) 309,357 Trzebianowo (Trebenow) 146,176 Wielin (Vellin) 411 Trzebiatów (Treptow a. d. Rega) 31,34,38, Wierzbięcin (Farbezin) 143,160 41, 81,120,182-183,199-201,204-208, Wierzbno (Werben) 311,374 211,213,218,220-222,224-226,228- Wik Kapitulny (Kapitelswiek) 137,140,166 230,233,235-236,241,243,256,281, Wik Kamieński (Wiek bei Cammin) 237,384 289,291,300,310-313,338,341,348, Wilczkowo (Völschenhagen) 173 361-362,392,401,413-414, 416,432, Wilsnack 192 446,452,455,486,492֊498 Wittenberga 19,198-202,204,217-220, Trzebieszewo (Tripsow) 146,172-173,393 223,246-247,252,269-276,343, 349, Trzeszyn (Tressin) 147,176 364,370,385,387-388,406,409, 415, Trzęsacz (Hoff) 120,151-153 417, 419,427,431, 453,455,473, 491- Tucze (Braunsberg) 143,160 492, 503 Turowo (Thurow) 387 Włochy, patrz Italia Ueckermünde 327,329,364,473 Włocławek 60,179 Unin (Alt Tonnin) 147,175 Włodzisław (Baumgarten) 171 Upadły (Henkenhagen) 147,173 Wojęcino (Wojenthin) 462 Usedom, patrz Uznam Wojtaszyce (Voigtshagen) 143,160 Uznam (Usedom) 63,179, 236,388 Wolde 284,289,410 Verchen 210,310,353 Wolgast 200,208,310,313,360,439 Verden 475 Wolin (Wollin) 84,138,167,169-171,179, Viederraden 371 199, 208,236,310,
312-314,327,357, Vienne 30 360, 364,371,397-398,401,416, 432, Vitensee 135,137,139,167,171,487-489, 440,463,470,488 491 Wołogoszcz, zob. Wolgast Voigdehagen 301,309,423, 448 Wołowiec (Ravenhorst) 147,173 Warnowo (Warnow) 147,182 Wormacja (Worms) 201,224,232,492 Wartburg 224 Wrocław 34,111,115,267,268 Westfalia (Westfalen) 473 Wrzosowo (Fritzow), koło Kamienia Węgorza (Fanger) 144,161 Pomorskiego 120,147,154,166,171 555
Wrzosowe։ (Fritzow), koło Kołobrzegu 300, 308,311,363, 382 Wytowno (Weitenhagen) 465 Zabierzewo (Sabessow) 135,137,148, 158-159,162,487,490 Zagórze (Sager) 147,171-172 Zajezierze (Schönwalde) 350 Zalew Kamieński (Camminer Bodden) 140,158,162 Zalew Szczeciński (Stettiner Hafl) 140,170 Zieleniewo (Sellin) 121 Zielin (Sellin) 147,149-150,181 Ziemia Święta 366,380,397 Ziethen 142,144,148,160,162,374,490 Zirkow ЗОЇ, 309,372 Złakowo (Schlackow) 411 Złocieniec (Falkenburg) 226,244,277,284, 289,469 Zudar 301,309,413 Zwierzynek (Schwerin) 143,160 Żabowo (Gross Sabow) 147,192 Żabówko (Klein Sabow) 147 Żółcino (Soitin) 136,139, 148,155,162, 166,489 556
INDEKS OSOBOWY Nazwiska prałatów i kanoników posiadających prebendy w latach 1498-1549 wyróżniono pogrubioną czcionką. Nazwiska osób, które się powtarzają, dla rozróżnienia uzupełniono o dodatkowe informacje: daty życia, pochodzenie, powiązania rodzinne, ich funkcje i urzędy. Indeks nie obejmuje nazwisk autorów opracowań i edycji źródłowych. Accolti Pietro, kardynał 45 Adebar Benedykt, mieszczanin w Kołobrzegu 380 Adebar Jakob, mieszczanin w Kołobrzegu 421 Barnim IX, książę pomorski 20-21,31, 41—4-3, 81,103, 105,198,201-204, 207-208,212,216-219,222, 228-229, 231, 233-234,244-248,252,255,338, 341-342, 348,350,368, 370, 377, 388, Adebar Kaspar, rajca w Kołobrzegu 419 412, 416, 419,424-425, 427, 432, 441, Albrecht (III) Achilles, elektor brandenbur 453-454, 472,484, 491-492, 496-500 ski 442 Albrecht Hohenzollern, arcybiskup Moguncji 219-220,493 Aleksander VI, papież 40, 91,102, 193,338, 381,390-391,414,423 Alvensleben Gödel von 410 Amandus Johannes, kaznodzieja 200 Barthold Nikolaus, duchowny w Pasewalku 348,384 Bertoldi Paul 263,269,283,288,292, 306, 310, 317-318,327, 348, 378 Becker Antonius, pastor w Słupsku 427 Beggerow Dionisus, proboszcz w Cerkwicy 241-242 Amantius Bartholomäus, radca dworski 247 Behrvon (ród szlachecki) 161 Amsdorf Nikolaus von, reformator 224 Belleke Kaspar 440 Andreas Johannes, syndyk w Kołobrzegu 244 Below Dorothea von 429,433 Apenburg Johannes von 360 Below Dorothea Elisabeth von 385 Arnim Agnes von 415 Below Gerhard Henning von 385 Aschebrock johann von, kanonik Below Johannes von, wikariusz w Münster 376 Asschen Albert, kanonik w Lubece 475 Barby
Klaus von, pan na Loburg і Isterbies 442 Barnim I, książę pomorski 161 w Kamieniu 77, 400 Belring Chrystian 361 Benedykt Waldstein von, biskup kamieński 51-52, 83, 89,91,101,109,115,316,366, 379,381,390-391,394,429,430,477 557
Beuerdorp Peter, wikariusz w Krupach 379 Boltenhagen Paul, archidiakon czeliński 57 Blarer Thomas, reformator 224 Bom Joachim, prepozyt klasztoru Block Johannes, zakrystian w Kamieniu 84, 204 w Koszalinie 468 Bonin Klaus von 462 Block johannes, reformator z Barth 204 Bonow Konrad, wikariusz generalny 40 Blome Gertruda 436 Bonow Magdalena, żona Nikolausa Blomenhagen Peter, wikariusz w Kamieniu 420 Bock Siegfried (II), biskup kamieński 35, 52, 57 Bock Werner von 359 Bockholt Laurenz, prepozyt greifswaldzki 379,422 Boddeker Joachim 264,269,284,286, 288,308,310,348-349 Boddeker Thomas, duchowny w Świdwinie 348 Bogusław I, książę pomorski 167,171 Klemptzena 387 Bonow Valentin von z Turowa 387 Borchmann Johannes 398 Borcke von (ród szlachecki) 282,290, 294-296,331, 504 Borcke Adrian von z Reska 349 Borcke Adrian von z Reska 351 Borcke Adrian von, asesor 351 Borcke Andreas von 42,219,269,276, 280,288,327,349-350,361,472 Borcke Antonius von, marszałek Prus Książęcych 349 Bogusław ԲՀ książę pomorski 134,487 Borcke Barbara von 349 Bogusław V książę pomorski 39,99,140 Borcke Duldigvon 350 Bogusław VIII, książę pomorski 40, 99 Borcke Ernst von 36, 57,180,248,269, Bogusław IX, książę pomorski 40 276,279,288,303-304,325,349-350, Bogusław X, książę pomorski 20,22,27, 361,472 40-42,100-101,105-106,196-199, Borcke Franz von 350 201-202,208,216-217,219, 221,225, Borcke Georg von 351 235,282,295,316,321,324,326-327, Borcke Gertruda von 403 331,337-338,340,344,355,357,360, Borcke Hans von, landwójt gryficki 349 366,368-369,371,379-381,386-388, Borcke Hans von, marszałek dworski 351
390-393,396,404-405,411, 415,421- Borcke Heinrich von „Czarny Rycerz” 422, 429-430,436-438,442, 445-448, 351-352 450-451, 454-456,462-163, 481,484, Borcke Ilsebe von 349 486,491-494 Borcke Jakob von 54,59,73-75,264,269, Bohne Matthäus von, kanonik kamieński 427 Boldewan Johannes, opat klasztoru w Białobokach 198-200,220,226 Bolemann Gehrard, kanonik greifswaldzki 435 558 280,288,303,308,325,351-352,420,478 Borcke Joachim von 349 Borcke Littig von 350 Borcke Martin von, wikariusz w Kamieniu, proboszcz w Jarszewie 113,121
Вогске Matzke von 244 Brun Martin, burmistrz w Anklam 355 Borcke Messig von 350 Brun Nikolaus 36, 62, 225,230,236-237, Borcke Senftig von 350 248, 263-264,269,280,282,288, 291- Borcke Stephan von 349 292, 302-303,306,308-309,310, 317, Borcke Wolfgang von 350 324,326-327,355-358,372, 402, 407, Borger Johannes, kurialista rzymski 420 422, 450, 463 Borne Roloff von 360 Brun Paul, kuchmistrz dworski 355 Borrentin Elisabeth von 79 Brun Paul, zarządca domeny w Nemerow Brallentin Hermann von 475 355 Brallentin Paul von 475 Brun Simon, wikariusz w Kamieniu 355 Brandt Johannes, notariusz kapitulny 17, Brunonis Johannes (III), biskup kamieński 29, 79-81,108,249,250,376-377, 425, 469 39,99 Brüsewitz Joachim von 393 Braunschweig Anna 352,364 Buchwolt Dorothea 452 Braunschweig Barnim, mieszczanin Bugenhagen Degener von, marszałek ziemi kołobrzeski 353 Braunschweig David 63,69,237,263-264, bardzkiej 392 Bugenhagenjohannes, reformator 269,277,283,288,291-292,304,310,317, 103-104,199-200,204,206-208,211, 321-322,352-353,364,409,421 218-220,222-223, 226,230,246-247, Braunschweig David, faktor Loitzów 257,340,342,386,388,495-496, 503 w Lüneburgu 353 Briesen von (ród szlachecki) 294, 296,354 Bulderian Nikolaus, duchowny w Kołobrzegu 404 Briesen Andreas von 354 Bulgrin Henning, kanonik kołobrzeski 405 Briesen Burkhard von 354 Bulgrin Johannes, wikariusz w Białogardzie Briesen Christian von 264,269,280,288, 307, 310,354-355 379 Bülow Katharina von 410 Briesen Christopher von 354 Bülow Klemens von 410 Briesen Jakob (zm. 1530) 354 Bunsow Christian 355 Briesen Jakob, syn Jakoba (zm. 1530) 354
Camper Michael, prokurator gospodarczy Briesen Valentin von 354 77 Caszeke (Cotzke?) Johannes von, wikari Bronnow Matthias von, wikariusz w Słupsku 413 Brun Anna 355 Brun Balthasar, burmistrz w Stralsundzie 355 usz w Kamieniu 358,391 Christopher, kaznodzieja w Kołobrzegu 225 Brun Elsadia 355 Chrystian III, król duński 203 Brun Heinrich, rajca w Greifswaldzie 355 Colling (Rolling) Hans, pastor w Cammin Brun Ilseba 355 (k. Rostocku) 226 559
Cossebade (ród) 392,402,430 Cossebade Andreas, burmistrz w Koszalinie 394 Cossebade Hermann, patron beneficjum w Koszalinie 391 Cotzke von (ród szlachecki) 294,296,358 Cotzke Paul 39,62,184,264,269,280, Dalenbrock Michael, kaznodzieja w Kamieniu 67,108,118,238,239, 249-250,470,501 Dalmer Martin, radca dworski 382 Damitz von (ród szlachecki) 283, 294—296, 363-364 Damitz Borchard von 363 282,288,290,302,305,310, 317,321- Damitz Egghard von 363 322,327,358-360,372,439-440 Damitz Elisabeth von 363 Cramer Daniel 194 Croger Andreas, wikariusz w Kamieniu 468 CrogerJohannes, zakonnik z Białoboków 224 Crummenhausen Anna 361 Crummenhausen Benedictus, wikariusz w Kamieniu 361 Crummenhausen Elisabeth 360 Crummenhausen Hans, burmistrz w Trzebiatowie 361 Crummenhausen Johannes, kleryk w Trzebiatowie 361 Crummenhausen Johannes, wikariusz w Greifswaldzie 225,361 Crummenhausen Jost, proboszcz wjarszewie 121, 243,361 Crummenhausen Klaus, duchowny w Gryficach 361-362 Crummenhausen Lukas 54,77,96,117, 220,225-227,243,264,269,280,288,291292,298,302-303,310,315,324,349-350, Damitz Eustachius von, kanonik kołobrzeski 363 Damitz Henning von, wikariusz w Kołobrzegu 363 Damitz Joachim von z Mielna 363 Damitz Johannes von, patron kościoła we Wrzosowie 363 DamitzJohannes von 264,269,283,288,460 Damitz Melchior von, kanonik kołobrzeski 364,400 Damitz Moritz von 36, 57,218,236, 248,263-264,269,283,288,327,353, 363-364,453,492 Damitz Nikolaus von, radca dworski 363 Damitz Peter von z Mielna 363 Damitz Sophia von 427 Damitz Ulrich von, burmistrz w Kołobrzegu 244,427 Dancquardt Nikolaus, notariusz
kapitulny 79,391 360-362,384,398,420,472,493,496 Dene von (ród szlachecki) 294,296,364 Crusse Nikolaus, kanonik kamieński 352, Dene Johannes 264,269,284,288,302, 366,384-385,446 Culran Henning, wikariusz w Kamieniu 397 Czickermann Adrian, organista w Kamieniu 83 Dabermann Henning, kanonik kamieński 390,439 560 308, 310,364-365 Dewitz Henning von z Dobrej Nowogardzkiej 244 Dewitz Joachim von 352,464 Dewitz Jost von, radca dworski 225 Dewitz Jürgen von 352,464
Domeransz Leonardo, duchowny w Chociwlu 355 Dossen Elisabeth von 426 Dossen Katharina von 426 Dossen Nikolaus von 359 Dossen Sophia von 426 Döring Gregor 79,119,240-241, 502 Eggebrecht Taleka 365 Eickstedt Friedrich von, biskup kamieński 28,152 Eickstedt Johannes von, prepozyt kołobrzeski 424 Eickstedt Valentin von, kanonik kamieński 388 Drzewicki Maciej, biskup włocławski 252, 466 Eire Nikolaus, skarbnik w Koszalinie 398 Durchen Anna 424 w Stargardzie 477 Engel Michael, organmistrz 115 Erazm z Rotterdamu 199,220, 493 Eck Johannes, teolog 202 Edling Johannes, proboszcz w Kamieniu 239 Eggardi Matthäus, notariusz kapitulny 80 Eggebrecht (ród patrycjuszowski w Darłowie) 291,294,331, 504 Eggebrecht Andreas, wikariusz w Kamieniu 365 Eggebrecht Bernard 33, 41,48-49, 68, 73-75,102,184,262,264,269, 276, 278,280,282, 285,288,291-293,304, 306,310,316,318,320,322, 324,328, 355-356,365-369,371 Eggebrecht Drewes 365 Eggebrecht Ewald, sekretarz książęcy 365, 368 Eggebrecht Heinrich, prezbiter 365 Eggebrecht Heinrich, rajca w Kamieniu 469 Eggebrecht Jakob 264,270, 280,282, 292,302,304, 306,310,326, 328,358, 365-369, 408, 431, 458-459 Eggebrecht Joachim, burmistrz w Darłowie 365,368 Eggebrecht Johannes, rajca w Darłowie 365,367-368 Eggebrecht Martin 50, 264, 270,280, 282, 288,291,293,302,310,322,328, 365-369,371 Ellingen Johannes von, wikariusz Ernest Ludwik, książę pomorski 474 Ernest I Wyznawca, książę lüneburski 246 Eryk I, książę pomorski 393 Everstein von (ród hrabiowski) 208,294296.369.371 Everstein Agata von 371 Everstein Albrecht (ГѴ) von 370 Everstein Elisabeth von 370 Everstein
Georg (I) von, hrabia 212,245246.253.369.371 Everstein Georg (II) Kaspar von, prepozyt kamieński 370 Everstein Heinrich von 369 Everstein Hippolita von, mniszka w Wolinie 371 Everstein Kunegunda von 370 Everstein Ludwig (II) von, biskup postulat 185,366,371,381 Everstein Ludwig (III) von 31,33, 41-42, 48-49, 68, 71,219,237,245-246, 248, 253,263,270,275,280,288, 290, 295,304, 369-371,408,492 Everstein Ludwig (IV) von, hrabia 370 Everstein Otto von, hrabia 370 Everstein Sara von 370 561
Everstein Sibilla von 370 Gambilionibus Angelus de 117 Everstein Volrath von, hrabia 370 Garin Peter 82 Gatebend Nikolaus, wikariusz w Dąbiu 435 Gazoldo Johannes, kurialista rzymski 428 Everstein Walpurga von, żona Ludwiga (II) Eversteinä 371 Everstein Walpurga von, córka Ludwiga (III) Eversteinä 370 Everstein Wolfgang (I) von 39,41, 4850, 62, 68,71,102-103,264,270,280, 288,290, 295,302-304,309-310,317֊ 318,320, 322,338,356,359,369-373, 385, 406-407, 412-413, 441 Everstein Wolfgang (II) von 369 Faber Johann, teolog 220, 493 Fabri Markus, notariusz kapitulny 80 Ferdynand I Habsburg, król niemiecki, cesarz 232, 499 Filip I, książę pomorski 20-21,41—43,103, 105,198,203,207,212,216,225,228, 235-236,244-245,247-248,251-252, 254-255,282,327,338,341,358,386, Gelehar Johannes 264,270,284,286, 288,302,373 Georg Michael, proboszcz w Sagard 448 Georgii Nikolaus, wikariusz w Kamieniu 113 Geraldini Angelus, biskup kamieński 101 Gerlich Johannes, tezaurariusz kamieński 390 Gherike Johannes, sekretarz miejski w Chojnie 457-458 Giese Thomas, kurialista rzymski 19 Glasenapp Dorothea von 349 Glasenapp Henning von, landwójt sławieńsko-slupski 403 Glasenapp Ingeborga von 403 Glasenapp Katharina von 385 Glasenapp Peter von 405 388,406, 410,431,465-466,472-473, 484,496-497, 500-501 Fink Elisabeth 355 Glinde Henning, kanonik szczeciński 376 Günken Dorothea 449 Fink Heinrich, burmistrz w Anklam 355 Gotschalck Nikolaus, wikariusz Fisher John (Johann RofFensis), biskup Rochester 220,493 w Trzebiatowie 225 Gotschalck Paul, prezbiter 352 Grabow Peter, kanonik kamieński 435,457 Gronow Christian,
kaznodzieja Flemming von (ród szlachecki) 135,157158,170,487 Flemming Jakob von z Benic 431 Flemming Margaretha von, żona Jakoba Puttkamera 431 Flemming Nikolaus von, proboszcz w Białogardzie 386 Fregano Marinus de, biskup kamieński 100 Frentzel Peter, prokurator gospodarczy 77 Freters (ród w Koszalinie) 386,475 Fryderyk III, cesarz 100 562 w Kamieniu 238,239 Gmwel Henning, kmieć z Chrząszczewa 130 Grzegorz IX, papież 87 Güntersberg (ród szlachecki) 290,294—296, 373-377 Güntersberg Asmus von z Kalisza Pomorskiego 408 Güntersberg Burchard von, wikariusz w Stargardzie 446
Güntersberg Esthera von 375 Hornin Sophia von 353 Güntersberg Heinrich von 39, 52, 59, Houener Wolter, wikariusz w Koszalinie 477 68-69,236,246,248,250,264,270, Hoveth Michael, rektor w Kamieniu 81,121 280.288.300.303.305.308.311.317, Hutten Ulrich von, humanista 217,401, 319-321,325,328,374-377 Güntersberg Heinrich von z Kalisza Pomorskiego 375 Güntersbergjoachim von 375 Güntersberg Kaspar von 63,264,270, 417,491 Innocenty VIII, papież 101 Iwen Henning, biskup kamieński 100,458 Jacobatius Dominicus, audytor w Kurii Rzymskiej 386,420 274.277.280.288.305.308.311.317, Jan XXII, papież 37,297 322,328,373-374 Jan Cicero, margrabia brandenburski 476 Güntersberg Matzke von 375 Gützkow Georg z Anklam 395 Haker Thomas, kanclerz biskupi 129 Harder (ród patrycjuszowski w Kamieniu) 116 Hase Michaelis, prezbiter w Szczecinie 236 Haue Nikolaus 58 Hecker Wilhelm, kaznodzieja 222 Jan Fryderyk, książę pomorski 168,216, 246,254,350,398 Jan Stały, elektor saski 212 Jaro mar, biskup kamieński 54 Jerzy I, książę pomorski 41—42,201-203,338, 348-349,388,405,424,441,454,484 Johannes (I) von Sachsen-Lauenburg, bis kup kamieński 57,66, 99, 298 Hecket Thomas, reformator 412 Jonas Justus, reformator 224 Heidenreich (ród patrycjuszowski Jordan Hans, rajca w Baniach 378 w Koszalinie) 456 Jordan Johannes, burmistrz w Słupsku 378 Helms Thomas, kmieć z Jarszewa 130 Jordan Nikolaus, student lipski 378 Henneke Laurentius, wikariusz Jorden Joachim 73-75,102,117, 264, w Kamieniu 108,249 270, 284,288,304, 306,308-309, 311, Heyda Hermann de 125 317, 322,352,378-380, 382,389, 433 Heyse Laurenz 177 Juliusz II,
papież 321,377, 425 Hilgemann Johannes, burmistrz Juliusz III, papież 253 w Greifswaldzie 437 Kamecke Georg von, wikariusz w Barth 357 Hilgemann Katharina 436 Kamecke Karsten von, rentmistrz krajowy 363 Hogensee Johannes, reformator 204,207 Kamecke Tessmar von 244 Hohnstein Hans (II) von 371 Kantzow Thomas, kronikarz 221,230,388, Hohnstein Walpurga von 371 421 Karith Hans (zm. przed 1493), burmistrz Holste Johannes 65,262, 264,270,283, 288,305,311, 322,348,377-378 Hoppe Andreas, wikariusz w Greifswaldzie 437 w Kołobrzegu 380 Karith Hans (zm. przed 1529), burmistrz w Kołobrzegu 381 563
Karith Heinrich, rajca w Kołobrzegu 380 184,237,265,270,280,288,295-296, Karith Ideka 380 298,302-303,305,311,315-318,324, Karith Katharina 380 348,362,372,383-385,389,391, 412, Karith Martin 20, 36, 88-91, 95,101-103, 416-417,432 129,212,264,270,283,288,291-292, Kleist Pribeslaus (II) von 43, 54, 71, 303-306,311,315-318,321,328,360, 198,237,248,253-254,265,270,275, 379,402,405,422-423, 430,445,468 280,288,304,309,311,316, 322,328, Kamer Margaretha von 403 385-386,400,472 Karnitz von (ród szlachecki) 182 Heist RolofFvon 383 Karnitz Henning von 444 Heist Samuel von 385 Karol V, cesarz 203, 215,246,250 Heist Schir von 383 Kazimierz I, książę pomorski 9, 58 Heist Voitze von (zm. 1469) 383 Kettelhut Christian, duchowny 198,200- Heist Voitze von (1546) 383 201,204, 412 Kickebusch Benedikt, notariusz kapitulny 77-81,119,126 Kisouw Jakob, wikariusz w Koszalinie 398 Heist Urbanus von z Wiku Kamieńskiego 383 Hemptzen von (ród szlachecki) 294,296,387 Hemptzen Anna von 387,424 Kitzscher Johannes, prepozyt kołobrzeski 420 Hemptzen Barbara von 387 Kleist von (ród szlachecki) 282,290,294- Hemptzen Katharina von 387 296,331, 504 Hemptzen Magdalena von 387 Kleist Abigail von 385 Hemptzen Maria von 387 Kleist Dorota von 408 Hemptzen Michael von 387 Kleist Elisabeth von 402, 406 Klemptzen Nikolaus von 33,42,63,176, Kleist Georg von 383 236-237,246-248,263,270,276,280,282, Kleist Hans von (zm. 1506) z Motarzyna 385 288,302,311,317,326-328,387-389,424 Heist Hans von (zm. 1589) z Borzęcina 385 Hemptzen Paul von 387 Kleist Hedwig von 385 Hemptzen Peter von (zm. 1534) 387,424 Kleist Henning von
385 Hemptzen Peter von, syn Nikolausa Kleist Ilsebe von 383 Klemptzena 387 Heist Jakob von, vicedominus 89,351 Hemptzen Thomas von 387 Heist Joachim von 383 Heist Jobst von 383 Hemptzow Benjamin von 403 HemzowJakob von, rajca w Świdwinie 387 Heist Jürgen von 408 Hemzow Haus von z Hępczewa 387 Heist Kurt von 383 Hemzow Ludeke (I) von z Hępczewa 387 Heist Lorenz von, proboszcz w Barth 463 Knigge Faustin, kanonik kołobrzeski 399 Kleist Pribeslaus (I) von 36, 39, 51,53, Knipstro Johannes, superintendent 59, 62-63, 68,71, 73-75, 93-94, 96,129, 564 wołogoski 108,204,207,249
Knopke Andreas, duchowny 198,200 Küssow Johannes von 359 Knubben Heinrich, mieszczanin Küssow Simon von 360 w Kołobrzegu 354 Knuth von (ród szlachecki) 182 Koller Harlanda von 444 Küssow Valentin von 359 Langehintze Nikolaus, zakrystian w Kamieniu 84 Konrad (I), biskup kamieński 58 Leon X, papież 193,316,320,369,372,377 Konrad (Ш), biskup kamieński 88 Lepel von (ród szlachecki) 107,115, 408, Kopman Markus, notariusz kapitulny 80,357 Kossebade (ród), patrz Cossebade Koszeke (Cotzke?) Matthias von, wikariusz w Kamieniu 358 448, 458 Leppenow Nikolaus von, wikariusz w Gryficach 362,446 Letţow Helena von 461 Kranz Johannes, wikariusz w Kamieniu 469 Lettow Katharina von 429, 431 Krike (ród patrycjuszowski w Kamieniu) 116 Lettow Peter von 408 Krike Bernard, prezbiter 116 Levin Heinrich 40, 52, 68, 73-75,102, Krockow Barbara von 466 184,265,270,280, 288,292,302-303, Krockow Katharina von 428,433 306,311,316-317,326,328,375, 384, Krockow Reinhold von 466 390-393, 461 Kroger Martin, duchowny w Gorzowie 467 Lichtevoth Adelajda 393 Królów Jakob, kaznodzieja w Kamieniu Lichtevoth Ambrosius 393 117,213,221-222,225 Kuchten Ursula 411 Kuckuk David 63, 94,265,270,280,288, 292,311,317,376,379,384, 389 Kureke Johannes, proboszcz w Trzebiatowie 198-200,221,223,226,494 Lichtevoth Getzmann, burmistrz w Darłowie 393,424 Lichtevoth Jakob, burmistrz w Darłowie (1459-1462) 393 Lichtevoth Jakob (zm. 1498), burmistrz w Darłowie 393-394 Kureke Peter, duchowny w Trzebiatowie 225 Lichtevoth Johannes 50, 59, 73-75,265, Kusken von (ród szlachecki), patrz Cotzke 270,280,282,288,291-293,303-304, Küssow
Christian von, kanonik kamieński 406 312,325,369,393-395,439 Küssow Ebelin von 360 Lichtevoth Margaretha 424 Küssow Joachim von, patron beneficjum Lode Konrad 391 w Barnimiu 359 Küssow Joachim von, patron beneficjum w Maszewie 360 Küssow Jodocus von, patron beneficjum w Barnimiu 359 Küssow Jodocus von, patron beneficjum w Maszewie 360 Loitz (ród patrycjuszowski w Szczecinie) 263, 353 Loitz Cecylia 353,364 Loitz Hans (II) 353 Loitz Stephan 353 Lorke Joachim, duchowny 198, 200 Loste Konrad, biskup szweryński 366 565
Lotzen Gertruda 395 Lotzen Henning 265,270,277,283,288, 291-292,299,306,312,317-319,322, 358,395-396,423 Lotzen Johannes, wikariusz w Greifswaldzie 395 Lotzen Michael 395 Lotzen Wedego, burmistrz w Greifswaldzie 395 Manow Tesslaus von, burmistrz w Koszalinie 397-398,401 Manow Ulrich von 32,265,270,277, 283-284,288,295-296,306,312,315, 318,356,397-398,401-402 Mansfeld Anna von 370 Manteuffel von (ród szlachecki) 290,294— 295,297, 504 Lustre Paulus, 359, patrz Cotzke Paul Manteuffel Adrian von 403,406 Luter Christina 226 Manteuffel Anna von (zm. 1589) 403, 406 Luter Martin, reformator 21,118,193, Manteuffel Anna von, córka Eggerta 198-199,201-202, 212-213,215,217228,242,251,255,257,275,343,419, 466,491-493, 496 Manteuffla 403 Manteuffel Anna von, córka Markusa Manteuffla 406 Lübsdorff Bernard von 431 Manteuffel Asmus von (zm. 1550) 402,406 Magnus von Sachsen-Lauenburg, biskup Manteuffel Asmus von, student we kamieński 100 Frankfurcie (1574) 406 Maksymilian I, cesarz 102 Manteuffel Dorothea von 242 Małgorzata brandenburska, księżna po Manteuffel Eggert von (zm. 1515), radca morska 421 Manlius Conradus, audytor w Kurii Rzymskiej 354 Manowvon (ród szlachecki) 294-295,297, 331.397- 402, 504 Manow Andreas von, skarbnik w Koszalinie 397-398, 401 dworski 403 Manteuffel Eggert von 263,265,270, 280,288,296,312,402-403,406,423 Manteuffel Emmerentia von 406 Manteuffel Erasmus von 20,37, 63,89-92, 95-96,103-104,204-205,210-214,217, 219,221-223,227,229-230,232-234,238, Manow Georg von 398 243-245,253,262-263,265,270,280,288, Manow Joachim von 398 296,303-306,312,316-317,321,327-328,
Manow Johannes von, wikariusz w Wolinie 341-342,350-351,356,360,369-370, 397-398, 464 Manow Matthäus von 65,265,270, 284,288,295-296,312,319, 397-398, 401-402 Manow Otto von 37, 63-64, 68,95,175, 236,243,253,265-266,270, 283,288, 402-406,410,412,432,454,458,486, 492-494,496,498-500,502 Manteuffel Gerhard von, syn Eggerta (zm. 1515) 403 Manteuffel Gerhard von, syn Markusa Manteuffla 406 296,299,300,302,304,307,312,317, Manteuffel Gertruda von 403, 406 319.362.397-401, 425,469, 473 Manteuffel Henning von 404 566
Manteuffel Jakob von 403 Massow Barbara von 408 Manteuffel Joachim von 404 Massow Ewald von 42,271,275,280, Manteuffel Julius von 403 282,288,399,408-409,425,427 Manteuffel Jürgen von 403 Massow Jakob von 408 Manteuffel Karsten von (zm. 1518) 404 Massow Klaus von, rentmistrz krajowy 408 Manteuffel Karsten von (zm. 1585), land- Massow Margaretha von 408 wójt gryficki 403,406 Manteuffel Katharina von, córka Eggerta (zm. 1515) 403 Manteuffel Katharina von, córka Konrada (zm. 1535/1537) 403,406 Manteuffel Konrad von (zm. 1535/1537) 402-403,406 Manteuffel Konrad von (zm. 1574) Manteuffel Liboria von 403,406 Massow Regina von 408 Massow Rüdiger von 408 Massow Rüdiger von, radca dworski 225,244 Massow Sophia von 408 Massow Wolff von 408 Mathei Michael, notariusz kapitulny 80 Melanchton Filip, reformator 198, 202, 215,218-220,251,275, 415,417, 466, 492-493 Manteuffel Lorenz von 244 Meseritz von (ród szlachecki) 294, 297,354 Manteuffel Lorenz von, syn Markusa Meseritz Augustin von 409 Manteuffla 406 Manteuffel Markus von 39,218,237,246, Meseritz Faustinus von 409 Meseritz Hans von 409 265,270,280,288,295-296,303-304, Meseritz Heinrich von z Naćmierza 409 312,318,328,403,40ff407,412,492 Meseritz Jürgen von z Naćmierza 409 Manteuffel Peter von 403,406 Meseritz Martin von 39, 63,237,248, Manteuffel Prisca von 404 265,271,279-280,288,317,353,405, Manteuffel Rosina von 403 409-410 Manteuffel Sophia von 404 Meseritz Michael von 409 Manteuffel Wilhelm von 403,406 Meseritz Paul von 409 Marcin V, papież 34,37,40,99 Meseritz Peter von 409 Maria, księżna pomorska (żona Filipa I) 212 Marten
Hans, rajca w Kołobrzegu 407 Meseritz Prisca von 409 Michael Hans, mieszczanin szczeciński 383 Marten Joachim 407 Mikołaj V, papież 100 Martini Johannes 80,225,265,271,283, Mildenitz Henning von 359 288,291-292,302,304,312, 370,407- Mildenitz Kaspar von 359 408, 441, 495 Mildenitz Nikolaus von 359 Mass Antonius, kaznodzieja w Kamieniu 117 Mildenitz Thomas von 359 Massow von (ród szlachecki) 290,294,297 Mirow Thomas 355 Massow Anna von 408 Mitzlaff (ród w Słupsku) 460 Massow Anton von 408 Mitzlaff Anna 424,427 567
Mitzlaff Gertruda 460 MitzlaíF Gregor, duchowny w Słupsku 460 Natzmer Heinrich von, landwójt sławieńsko-słupski 411 Mitzlaff Hieronim 387 NatzmerJoachim von, starosta drahimski 411 MitzlafFJohannes, duchowny w Słupsku 460 Natzmer Jürgen von 411 Mitzlaff Konrad 424, 427,460 Natzmer Klaus von (zm. przed 1539) 411 Moldenhawer Kaspar 391 Natzmer Klaus von (1480-1553) 411 Möller Joachim, zakonnik w Białobokach 200 Natzmer Wilhelm von 36-37, 53, 59, 67, Molner Johannes, opat Neuenkamp 209 71, 77, 96,186,196,231,235,244,246, Molner^Martin, notariusz kapitulny 80, 248,265,271,276,281-282,289,298, 356,385 Moltzan von (ród szlachecki) 290,294, 297.339.416 Moltzan Achim von, zarządca domeny wołogoskiej 247 Moltzan Anna von 410 Moltzan Bernard von (II) (zm. 1525) 42, 410, 416 Moltzan Bernard von, syn Bernharda (II) 43.416 Moltzan Georg von 237, 263,268-269, 271,284,289,326,328, 410 Moltzan Heinrich von 410 302-303,309,312,324,325,349,351, 372,384,406,410-413,498, 502 Natzmer Wilhelm von, starosta drahimski 411 Nieman (Nigemann?) Reinhold 392 Nigemann (ród w Trzebiatowie) 413 Nigemann Anton, prezbiter w Trzebiatowie 225 Nigemann Gerdt 414 Nigemann Joachim 39,265,271,281, 289,291-292,300,302,308,312,319, 413-414,477-478 Nigemann Klaus, burmistrz w Trzebiatowie 413 Moltzan Joachim von, kanonik kamieński (1424-1429) 43։ 58,177, 464 Nigemann Margaretha (zm. 1499) 414 Moltzan Joachim von (I) (1492-1556) 410 Nigemann Nikolaus, wikariusz Moltzan Ludolf von, syn Bernharda (II) 43, 410.416 Moltzan Sophia von 415—416 Mulieris Ursula 460 Münchow Andreas von 404 Natzmer von (ród szlachecki) 290,
294, 296,411 Natzmer Anna von 408 Natzmer Antonius von, marszałek dworski 411-412 Natzmer Elisabeth von 427, 429,433 Natzmer Hans von 411 568 Nigemann Margaretha (zm. 1502) 414 w Kamieniu 414 Normann Heinrich von, kantor kamieński 466 Obbershausen Bernhard, archidiakon star gardzki 391 Oekolampad Johann, reformator 220,493 Oelbern Bernhard, archidiakon stargardzki 391 Osten von der (ród szlachecki) 290,294297,415-417 Osten Aleksander von der 43, 51, 67, 71, 198,218,230,236,246,248,253,265,
271.275-276,281,289,303,326,328, Plate Heinrich, burmistrz w Kołobrzegu 419 415-417,432,464,491 Plate Joachim 39, 54, 69,218,265,271, Osten Dennis (II) von der (zm. 1478) 415 274-275,283,289,291-292,302-305, Osten Dennis (III) von der (1504— 312, 321,323,328,362,372,376, 404, 1558/1562) 415-416 Osten Ewald von der (1445-1533) 129, 384, 415-417 Osten Joachim von der, rentmistrz krajowy 415, 417 Osten Johannes von der 198,217-218,265, 271.275- 276,281,289,384,415-417,491 Osten Philipp von der 415,417 412, 419-421, 445 Plate Margaretha von 419 Plate Nikolaus, wikariusz w Kamieniu 419 Platen Nikolaus von 403 Plötze von (ród) 116 Plötze Anna 393 Plötze Roloff, prokurator gospodarczy, wikariusz w Kamieniu 77 Otto Joachim 418 Podewils Adam von 379 Otto Johannes 265,281,289, 305,312, Polentz Christopher von 397 318,417-419 Otto Johannes (zm. 1545), tezaurariusz szczeciński 417-418 Otto Matthias 426 Owstin (ród szlachecki) 135 Owstin Hans von z Quilow 171 Pagenkopt Johannes, wikariusz w Stargardzie 477 Papeken Bernhard 392 Papke Laurenz 356 Parsów Margaretha von Pomerania Christopher de 40, 42, 63, 95,265,271, 274,276,281,289,300301,303,305-307,312,317,356,379, 396, 403,421-423,439,443, 448-451 Pomerania Joachim de 41—42, 63,271, 281, 289, 304,317,388, 423^124 Pribe Nikolaus, proboszcz w Demminie 357 Pritze (ród patrycjuszowski w Słupsku) 282, 331, 504 Pritze Ambrosius, burmistrz w Słupsku 387, 424 Paweł III, papież 232, 499 Pritze Anna, córka Petera Pritze 424 Peine Henning, scholastyk kamieński 184, Pritze Anna, córka Heinricha Pritze 427 352,359 Perleberg Johannes, kanonik
kamieński 378-379 Petercher Lazarus, kaznodzieja w Kamieniu 81, 119-120,241,243 Pritze Frölich, rajca w Słupsku 424 Pritze Frölich, syn Frölicha, rajcy w Słupsku 424 Pritze Frölich, syn Heinricha Pritze 427 Pritze Heinrich, burmistrz w Słupsku 424,426 PetersdorfFJoachim von 375 Pritze Johannes, rajca w Słupsku 427 Petersdorff Matzke von z Dan owa 375 Pritze Katharina 427 Petrasancta Bartolomeus de 421 Pritze Margaretha, córka Petera Pritze 424 Petzensteiner Johann, reformator 224 Pritze Margaretha, córka Heinricha Pritze Pirche Michael, wikariusz w Darłowie 446 427 569
Pritze Matthäus, rajca i burmistrz w Kołobrzegu 427 Pritze Peter 38-39, 63,236-237,265,271, 281-282,289,291-292,301-302,305, 309,313,317-318,323,388,399,409, 424-428, 450,461 Peter Pritze, syn Petera Pritze 424 Pritze Thomas, syn Petera Pritze 424 Pritze Valentin 42,174,218,237,271, 281-282,289,291-292,313,326,328, 409,424-427 Pucci Lorenzo, kardynał 102,320,373 Pulen Martin, wikariusz w Drawsku Pomorskim 389 Pustkow Jost, duchowny w Białogardzie i Karlinie 238 Putbus Jutta von 350 Putbus Waldemar (II) von 371 Puttkamer von (ród szlachecki) 282,290, 294-297,331,343 Puttkamer Elisabeth von 431 Puttkamer Erasmus von 63,271,281-282, 289,296,317,427-429,431,433,450 Puttkamer Erasmus von (zm. 1560/1575) 431 Puttkamer Georg von 53,59,73-75,102, 129,265,271,281-282,289,295,303-304, 313,315-316,318,321,325-326,328,343, 355,384,428-431,433,435,439,462 Puttkamer Georg von z Cetynia (1527) 431 Puttkamer Jakob von 42, 50-51, 67,71, Puttkamer Johannes von 39,265,281282,289,296,302,313,320,323,379, 428-429,431,433-434,461 Puttkamer Johannes von, burmistrz w Kołobrzegu 431 Puttkamer Joshua von 431 Puttkamer Katharina von, córka Nikolausa z Cetynia 428 Puttkamer Katharina von, córka Nikolausa z Wolina 427 Puttkamer Lorenz von, syn Matthiasa Puttkamera 431 Puttkamer Lorenz von, syn Nikolausa z Cetynia i Poborowa 428-429,433 Puttkamer Margaretha von, córka Jakoba Puttkamera 431 Puttkamer Margaretha von, żona Jakoba Puttkamera 431 Puttkamer Markus von, landwójt sławieńsko-słupski 428-429,433 Puttkamer Matthias von z Cetynia 428429, 431,433 Puttkamer Nikolaus von z Cetynia i Poborowa
427-428,433 Puttkamer Nikolaus von z Wolina 427 Puttkamer Nikolaus von, syn Matthiasa z Cetynia 431 Puttkamer Nikolaus von, syn Jakoba Puttkamera 431 Puttkamer Paul von 428-429,433 77,130,166,198, 218,236-237,244, Puttkamer Richard von 431 246-248,250,253,265-266,271,273, Puttkamer Tetzlaffvon 428-429,433 275-276,281-282,289,296,303-304, Puttkamer Wigand von 431 315,324-325,327-328,384,416,429֊ Quast von (ród szlachecki) 294,297 433,492, 502 Quast Christian von 265,272,281,289, Puttkamer Jakob von, syn Jakoba Puttkamera 431 570 302,309,313,315,317,324,434-436,444 Quast Hans von 434
Quast Heinrich von, prezbiter w Greifswaldzie (1492) 434 Quast Kaspar von 434 Ronnegarwe Paul 437 Rubenow Heinrich, burmistrz w Greifswaldzie 292,437 Quitzow Katharina von 410 Ruguill Francisco, dworzanin papieski 446 Quitzow Ludolf von, pan na Stavenow 410 Ruschen Peter, wikariusz w Pyrzycach 392 Ramel Döring von, landwójt bytowski 430 Samer Werner, wikariusz w Görmin 392 Ramel Georg von, kanonik kamieński 410 Sartén (Zarten, ród) 475 Ramel Sophia Anna von 465 Sauchel Lukas, proboszcz w Kołobrzegu 213 Ramin von (ród szlachecki) 290,294,297,436 Schilling johannes, duchowny Ramin Busso von, sekretarz książęcy 436,445 Ramin Johannes von 228,272,281,289, 436, 470 Ramin Nikolaus von 448 Ramin Wedego von, prepozyt kamieński 185,366 Rauen Nikolaus, proboszcz w Jarszewie i Cerkwicy 121,241 Raven (ród patrycjuszowski w Kamieniu) 116 Rehberg Philipp von, biskup kamieński 27 w Czaplinku 355 Schilling Margaretha 355 Schlick Walpurga von 369 Schmachteshagen Henning, wikariusz w Pinnow 445 Schmidt Peter 354 Schmiedeberg Christian von 355 Schomaker Katharina 116 Schönebecke von (ród szlachecki) 290,294, 296, 440 Reslaffjoachim, zakrystian w Kamieniu 84 Schönebecke Anna von 440 Rheine von (ród szlachecki) 156 Schönebecke Gertruda von 440 Rheine Hermann von z Kozielic 156 Schönebecke Michael von 51, 68,117, Rheine Karsten von z Kozielic 156 224-225,235,263, 265,272,281,289, Riečke Hermann, duchowny 319,323,326,329,440-441, 470, 496 w Stargardzie, reformator 204 Schöning von (ród szlachecki) 294, 438 Rode Karsten, pastor w Kamieniu 239 Schöning Anna von, mniszka w Pyrzycach 438 Rode Paul
vom, superintendent szczeciński Schöning Balthasar von z Letnina 438 108,118,201,204,207,223, 238,241, Schöning Burchard von z Lubiatowa (1440) 438 243,249,255,342,377, 470, 501 Schöning Burchard von z Lubiatowa Roffensis Johann, patrz Fisher John Roggouw Johannes, wikariusz w Choszcznie 468 Rohr Bernard, prepozyt kołobrzeski 446 Rohr Katharina von 442 (1477) 438-439 Schöning Hans von z Letnina 438 Schöning Jakob von z Lubiatowa 438 Schöning Joachim von, syn Burcharda (1440) 438 Ronnegarwe Brandt, rajca w Stralsundzie 436 Schöning Lüdecke von z Lubiatowa 438 Ronnegarwe Gerwinus 63,265,272,283,289, Schöning Tammo von 40, 62,102,113, 291-292,309,313,317,319,436-438,443 265,268,272,281,289,301,306,313, 571
317,325-326,328,352,359-360,391, 422, 438-440 Schulenburg von der (ród szlachecki) 294, 297, 442 Schulenburg Albrecht von der 442 Schulenburg Bernard (VII) von der 442 Schulenburg Dietrich von der, archidiakon stargardzki 52, 390,442, 445 Schulenburg Dietrich von der, 63,265, Sellin Johannes, rektor i proboszcz w Kamieniu 81,119,239,241 Slupwachter Hermann, dziekan greifswaldzki 379,390-391 Sluter Heinrich 65,127,265,272,284,289, 291-292,306,309,313,435,443-444,462 Slutow Otton, proboszcz w Trzebiatowie 198,200,220,226,361 Snelle Johannes, prokorator gospodarczy 77 272,284,289,300, 308-309,313,317, Spegel Bartholomäus 440 327,329,437, 442-443 Stanislaus, opat w Białobokach 460 Schulenburg Elisabeth von der 442 Starke (ród patrycjuszowski w Kamieniu) 116 Schulenburg Katharina von 442 Stavenhagen (ród patrycjuszowski Schulenburg Segeband von der 442 Schulenburg Werner (VIII) von der 442 Schulenburg Werner (XI) von der, radca w Kamieniu) 291 Steinwehr von (ród szlachecki) 173,282, 290,294-296,444,447 dworski 442 Steinwehr Anthon von z Samlına 291 Schulte Anna 469 Steinwehr Asmus von ze Swińca 444 Schulte Elisabeth von 451, 454 Stemwehr Christopher von zWiduchowej 415 Schulte Klaus von z Globina 451,454 Steinwehr Dorothea von 415 Schulte Michael z Łysomic 469 Steinwehr Franz von 444 Schulte Peter z Łysomic 469 Steinwehr Hedwig von 444 Schulz Anna 355 Steinwehr Henning von 102,184,262, Schum Thomas, wikariusz w Stargardzie 477 265.272.281.289.296.301-302,305-306, Schutte Michael, nauczyciel w Kamieniu 82 313,327,329,404,419-420,444 447,450 Schwallenberg Author 107,432 Steinwehr
Hippolit von 36, 63, 223,265, Schwerin Ulrich von 107,247 272.281.289.296.301- 302,305,309, Schwetzmann Joachim, proboszcz w Zudar 313,317,323,326,329,422-424, 444, 413 Schwichtenberg Liborius, duchowny, teo log 222-223, 495 447-449,461,495 Steinwehr Joachim von z Popieli 435 Steinwehr Peter von 444 Schwochow Katharina von 387 Steinwehr Sophia von 444 Schwochow Paul von z Globina 387 Stelskow Johannes, organista w Kamieniu Sculteti Bernard, prepozyt szczeciński 405, 422 Segeuelt Christian, wikariusz w Dobrej Nowogardzkiej 464 572 83,116,238 Steveling Markus, rajca w Greifswaldzie 395 Stock Simon, proboszcz w Jarszewie 108, 121,249
Stojentin von (ród szlachecki) 290,294,297 Stojemin Georg von 449 Stojentin Martin von 449 Suawe Gregor (zm. 1522), kupiec w Słupsku 451-452,454 Suawe Hans, zarządca domeny Stojentin Michael von 449 szczecińskiej 452,455 Stojentin Tesslav von 449 Suawe Hans (ur. 1551) 452 Stojentin Valentín von 38, 63,199,265, Suawe Hedwig 452 272,276,283,289,313,317,329,357, Suawe Henning (zm. 1509) 451, 455 428, 447, 449-451 Suawe Johannes 40,57,102,180,220, Stojentin Weronika von 465 223-224,235,265,272,274-278,281,289, Stoneman Theodor, wikariusz w Schwerinie 459 291-292,299,302,305,309,314,318,326, Strassen Christopher, doktor 244 Suawe (ród patrycjuszowski w Słupsku) 282,294,331,451-458, 504 329,350,451,453-458,493,495 Suawe Johannes (ur. 1537) 453 Suawe Jürgen (ur. 1541) 453 Suawe Anna 452 Suawe Jürgen (ur. 1548) 452 Suawe Antonius 451-452,455 Suawe Jürgen (zm. 1529), burmistrz Suawe Bartholomäus 20, 57, 90,104- w Słupsku 451-452,455 107,214-215,217,224,236-237,244, Suawe Jürgen (zm. 1558) 451,455 247-249,250-252,263-265,272,277, Suawe Jürgen (zm. 1571) 452 281-282,289,291-292,303,305-306, Suawe Leonore (zm. 1624) 452 313,316,323,327,329,342,370,386, Suawe Lorenz z Machowina 451 451-458, 466, 485, 503 Suawe Magnus 452 Suawe Burkhard 452 Suawe Marquard 452 Suawe Dorothea, córka Jürgena Suawe Suawe Paul 452, 455 (zm. 1529) 452 Suawe Dorothea (ur. 1543), córka Jürgena Suawe (zm. 1571) 452 Suawe Dorothea (zm. 1571), żona Jürgena Suawe (zm. 1571) 452 Suawe Elisabeth, żona Jürgena Suawe (zm. 1529) 451,454 Suawe Elisabeth, córka Jürgena Suawe (zm. 1529)452 Suawe Elisabeth, żona Gregora
Suawe 451—452, 455 Suawe Elisabeth (zm. 1618) 452 Suawe Gertruda, żona Bartholomäusa Suawe 263, 452-453 Suawe Peter, burmistrz w Słupsku (1544) 452 Suawe Peter (1496-1552), reformator 199200,224,452, 455,457-458, 496 Suawe Simon z Machowina 451, 455 Suawe Stephanus, sekretarz w Kamieniu 452, 455 Suawe Tonnies, burmistrz w Kamieniu 452, 455 Suawe Ursula 452, żona Petera Suawe, burmistrza 452 Suawe Ursula, córka Jürgena Suawe (zm. 1529) 452 Swantesvon (ród szlachecki) 151 Swantes Hans von 135,151 573
Swantes Johannes von 361, 448 Teteel Johannes, inkwizytor 193,219,220,493 Swantes Nikolaus von, wikariusz Thetens Theodor, kanonik w Szlezwiku 475 w Kamieniu 448 Swertweger Heinrich 374 Sykstus (Sisto Gara della Rovere), kardynał 321, 377 Thomas, dzwonnik w Kamieniu 83 Thorwelt Michael, wikariusz w Demminie 385 Tolner Johannes, organista w Kamieniu 83 Sykstus IV, papież 100 Trampe Erasmus, wikariusz w Stargardzie 426 Tagge Hermann, prezbiter w Stralsundzie 458 Tylen Johannes 84 Tagge Johannes 265,272,285,289,292, Vaget Hermann, wikariusz w Treptow 392 300-302, 306-307,309, 314,319,367֊ Vaken Jakob, wikariusz w Kamieniu 366 368, 458-459 Vernem von (ród szlachecki) 154 Teske Johannes, organista w Kamieniu 83 Venediger Georg von, superintendent 255 Teskowen Johannes 469 Vergerlo Pietro Paolo, nuncjusz apostolski Tesmer von (ród szlachecki) 294,297, 459-460 232,499 Versen von (ród szlachecki) 294,297,462-463 Tesmer Nikolaus von, racja w Słupsku 460 Versen Adelheida von, opatka w Koszalinie 462 Tesmer Paul von 272, 281-282,289,314, Versen Adrian von 462 363, 459-460 Versen Anna von 462 Tesmer Ursula von 460 Versen Hans von 462 Tessen von (ród szlachecki) 290-291,294,297 Versen Henning von 462 Tessen Anna von, żona Lukasa Tessena 461 Versen Joachim von 462 Tessen Anna von, córka Lukasa Tessena 461 Versen Karsten von 462 Tessen Barbara von 406 Versen Katharina von, przeorysza Tessen Christina von 461 w Koszalinie 462 Tessen Dorothea von 461 Versen Lorenz von 462 Tessen Eufemia von 461 Versen Margaretha von 462 Tessen Jakob von 461 Versen Matthias von 462 Tessen Joachim von 39,
69,172,265, Versen Thomas von 42,127,263,272, 272,279,281-282,289,314,323,434, 281,289-290,314,326-327, 329,357, 460-461 444,462-463 Tessen Kersten von 461 Tessen Lukas von 460-461 Tessen Martin von 406, 461 Tessen Matthäus von 461 Tessen Sophia von 461 Tessen Swantes von (zm. 1525) 461 Tessen Swantes von (1589) 471 574 Vifíhusen Johannes, wikariusz w Szczecinie 385 Vipera Mercurius de, audytor w Kurii Rzymskiej 354 Volckmer Nikolaus, zakrystian w Kamieniu 67, 84,187 Volrath Erasmus, kanonik kamieński 382
Voltz Matthäus, kleryk diecezji worrnaddej 426 278, 283,285,289, 316,326,329,398, Vosch Theodor, wikariusz w Szczecinie 445 431, 465—467, 485, 492 Voss Martin, zakrystian w Kamieniu 84, 291,356 Voss Simon, racja w Kamieniu 469 Weiher Sophia Anna von 465 Weinsen Matthäus, burmistrz w Szczecinie 424 Vrechen Johannes, wikariusz w Wolinie 463 Wend Elisabeth 414 Vreszen Martin, proboszcz w Cerkwicy Wendelern Kaspar 424 121,228,242 Wendtlandt Asmus 467 Vreters, patrz Freters Wendtlandt Heyne 467 Vrighals Joachim, organista w Kamieniu 83 Wendtland Martin, organista 467 Wachholz Heinrich von, biskup kamieński Wendtland Paul, komornik w Choszcznie 467 36, 55, 57, 62, 64,93-94,115,183 Wachholz Heyne von 152 Wendtland Paul, student we Frankfurcie 467 Wendtland Peter 31,49, 63, 235, 265, Warcisław Щ książę pomorski 134,487 273, 284,289,291-292,304,314-315, Wardenberg Zutfeld, archidiakon Tribsees 317,319,324,370,384,399 357, 421 Wedel von (ród szlachecki) 290,294-297, 463-464 Wedel Asmus von 477 Wedel Johannes (I) von 265,273,281,289, 296,307,314-315,415,463-464,477 Wedel Johannes (II) von 247,273,281, 289,296,307,314,464-465, 473 Wedel Konrad von, wikariusz w Goleniowie 457 Wedel Ursula von 350 Westfal von (ród szlachecki) 295, 297, 469 Westfal Anna von 469 Westfal Johannes von 35,117-118,226228, 235,238-239, 261, 266,277,284, 289,302,314, 436, 469-470,496, 501 Westfal Margaretha von 469 Westfal Ulrich von, dziekan kamieński 81-82, ИЗ, 394,398 Weuer Michael, proboszcz w Cerkwicy 121,228 Wedel Wulffvon 385 Wilde (ród) 470-471 Wegener Jakob, notariusz kapitulny 81 Wilde Johannes, biskup
sufragan 90 Weiger Peter, wikariusz w Kamieniu 376 Wilde Konrad 266,273-284, 286,289, Weiher von (ród szlachecki) 290,295-296, 465-466 Weiher Barbara von 465 Weiher Ernst von 465,467 Weiher Franz von 465 Weiher Klaus von, wójt Łeby 465 314, 319,470-471 Wilke Faustinus, nauczyciel w Kamieniu 82 Witstock Gerard, duchowny w Trzebiatowie 225, 470 Wobeser Jakob von, radca dworski 218, 244,247,417 Weiher Margaretha von 466 Woedtke von (ród szktchecki) 241 Weiher Martin von 43, 53,105-106,215, Woedtke Aleksander von 241 219,251-255,265,269,273,275-276, Woedtke Konrad von 241 575
Wolde von dem (ród szlachecki) 295-297 Wursten Peter 427 Wolde Anna von dem 462 Zarten, patrz Sartén Wolde Balthasar von dem 33,43, 54, Zitzewitz von (ród szlachecki) 263 236-237,244,246,248,253,263,273, Zitzewitz Anna von 460 281,289,303,305,325-326,329,350, Zitzewitz Barbara von 465 362,386, 471-473 Zitzewitz Elisabeth von 451-452, 455 Wolde Hans von dem z Dunowa 385 Wolde Hans von dem, syn Balthasara Wolde 471 Wolde Henning von dem 43,219,237, 273,276,281-282,289,303-304,314, 329,399, 465,471,473-474 Wolde Henning von dem, syn Balthasara Wolde 471 Wolde Matthias von dem 406 Zitzewitz Estera von 449 Zitzewitz Eufemia von 461 Zitzewitz Ewald von z Niepoględzia 452 Zitzewitz Ewald von z Podola Małego 408 Zitzewitz Gertruda von 263,452-453 Zitzewitz Helena von 461 Zitzewitz Jakob von, kanclerz 246 Zitzewitz Joachim Jakob von z Motarzyna 465 Wolde Reimer von dem, radca wojenny 472 Zitzewitz Kaspar von z Motarzyna 408 Wolde Sophia von dem 406 Zitzewitz Katharina von Wolde Zabeli von dem z Dunowa 472-473 Zitzewitz Lorenz von z Sycewic 449 Wolff Ursula ze Słupska 452 Zitzewitz Margaretha von z Budowa, żona Wolkow Peter 264, 266,273,283,289, 292,300,302,304,307,309,323,349, 407,474-476 Wollin (ród patryçjuszowski w Kamieniu) 291 Wohin Faustin, prokurator gospodarczy 77,225 Klausa Schulte 451 Zitzewitz Margaretha von, żona Martina Zitzewitza (1500-1577) 466 Zitzewitz Martin von z Budowa і Motarzyna 461 Wopersnow von (ród szlachecki) 295,476 Zitzewitz Martin von (1500-1577) 466 Wopersnow Hans von 476 Zitzewitz Matthias von z Motarzyna 451 Wopersnow Heinrich von 476,478 Zitzewitz
Peter von z Budowa 428—429 Wopersnow Johannes von 63,266,273, Zitzow Ambrosius pastor kołobrzeski 254 284,289, 304-306,314-319,352, 404, Zygmunt I Stary, król polski 202 414,446, 464,476-478 Zygmunt II August, król polski 465 Wopersnow Michael von 476 Wopersnow Nikolaus von 476 Wopersnow Schir von 476,478 Wruke (ród patryçjuszowski w Kamieniu) 116.291 Wudarge Nikolaus, rektor w Kamieniu 80, 125.291 576 Bayerische ^ Staatsbibliothek Munchen |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Pawlik, Radosław |
author_GND | (DE-588)1218031107 |
author_facet | Pawlik, Radosław |
author_role | aut |
author_sort | Pawlik, Radosław |
author_variant | r p rp |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046905897 |
ctrlnum | (OCoLC)1193153349 (DE-599)KXP1703446364 |
era | Geschichte 1498-1549 gnd |
era_facet | Geschichte 1498-1549 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03394nam a2200589 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046905897</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220104 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200921s2019 pl |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788395346453</subfield><subfield code="c">(Archiwum Główne Akt Dawnych)</subfield><subfield code="9">978-83-953464-5-3</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366028012</subfield><subfield code="c">(Archiwum Państwowe w Szczecinie)</subfield><subfield code="9">978-83-66028-01-2</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788393148394</subfield><subfield code="c">(Stowarzyszenie Archiwistów Polskich)</subfield><subfield code="9">978-83-931483-9-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1193153349</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)KXP1703446364</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Bb24</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Pawlik, Radosław</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1218031107</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549)</subfield><subfield code="b">= Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549)</subfield><subfield code="c">Radosław Pawlik</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549)</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Archiwum Główne Akt Dawnych</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Stowarzyszenie Archiwistów Polskich</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Szczecin</subfield><subfield code="b">Archiwum Państwowe w Szczecinie</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">576 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis: Seite 515-543</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Deutsche Zusammenfassung unter dem Titel: Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549)</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1498-1549</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Domkapitel</subfield><subfield code="0">(DE-588)4012699-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kamień Pomorski</subfield><subfield code="0">(DE-588)4069827-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Kamień Pomorski</subfield><subfield code="0">(DE-588)4069827-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Domkapitel</subfield><subfield code="0">(DE-588)4012699-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1498-1549</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie</subfield><subfield code="0">(DE-588)1215482-9</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Archiwum Państwowe w Szczecinie</subfield><subfield code="0">(DE-588)1249484-7</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220104</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032315455</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09031</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09031</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Kamień Pomorski (DE-588)4069827-0 gnd |
geographic_facet | Kamień Pomorski |
id | DE-604.BV046905897 |
illustrated | Not Illustrated |
index_date | 2024-07-03T15:26:25Z |
indexdate | 2024-07-10T08:57:07Z |
institution | BVB |
institution_GND | (DE-588)1215482-9 (DE-588)1249484-7 |
isbn | 9788395346453 9788366028012 9788393148394 |
language | Polish German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032315455 |
oclc_num | 1193153349 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-Bb24 DE-BY-UBG |
owner_facet | DE-12 DE-Bb24 DE-BY-UBG |
physical | 576 Seiten |
psigel | BSB_NED_20220104 |
publishDate | 2019 |
publishDateSearch | 2019 |
publishDateSort | 2019 |
publisher | Archiwum Główne Akt Dawnych Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Archiwum Państwowe w Szczecinie |
record_format | marc |
spelling | Pawlik, Radosław Verfasser (DE-588)1218031107 aut Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Radosław Pawlik Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Warszawa Archiwum Główne Akt Dawnych 2019 Warszawa Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Szczecin Archiwum Państwowe w Szczecinie 576 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis: Seite 515-543 Deutsche Zusammenfassung unter dem Titel: Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Geschichte 1498-1549 gnd rswk-swf Domkapitel (DE-588)4012699-7 gnd rswk-swf Kamień Pomorski (DE-588)4069827-0 gnd rswk-swf Kamień Pomorski (DE-588)4069827-0 g Domkapitel (DE-588)4012699-7 s Geschichte 1498-1549 z DE-604 Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (DE-588)1215482-9 isb Archiwum Państwowe w Szczecinie (DE-588)1249484-7 isb Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
spellingShingle | Pawlik, Radosław Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Domkapitel (DE-588)4012699-7 gnd |
subject_GND | (DE-588)4012699-7 (DE-588)4069827-0 |
title | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
title_alt | Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
title_auth | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
title_exact_search | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
title_exact_search_txtP | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
title_full | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Radosław Pawlik |
title_fullStr | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Radosław Pawlik |
title_full_unstemmed | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) Radosław Pawlik |
title_short | Kapituła katedralna w Kamieniu Pomorskim na przełomie epok (1498-1549) |
title_sort | kapitula katedralna w kamieniu pomorskim na przelomie epok 1498 1549 domkapitel cammin kamien pomorski um die epochenwende 1498 1549 |
title_sub | = Domkapitel Cammin (Kamień Pomorski) um die Epochenwende (1498-1549) |
topic | Domkapitel (DE-588)4012699-7 gnd |
topic_facet | Domkapitel Kamień Pomorski |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032315455&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT pawlikradosław kapitułakatedralnawkamieniupomorskimnaprzełomieepok14981549domkapitelcamminkamienpomorskiumdieepochenwende14981549 AT archiwumgłowneaktdawnychwwarszawie kapitułakatedralnawkamieniupomorskimnaprzełomieepok14981549domkapitelcamminkamienpomorskiumdieepochenwende14981549 AT archiwumpanstwowewszczecinie kapitułakatedralnawkamieniupomorskimnaprzełomieepok14981549domkapitelcamminkamienpomorskiumdieepochenwende14981549 AT pawlikradosław domkapitelcamminkamienpomorskiumdieepochenwende14981549 AT archiwumgłowneaktdawnychwwarszawie domkapitelcamminkamienpomorskiumdieepochenwende14981549 AT archiwumpanstwowewszczecinie domkapitelcamminkamienpomorskiumdieepochenwende14981549 |