Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980:
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Katowice
Uniwersytet Śląski
1990
|
Schriftenreihe: | Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
nr. 1114 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Abstract Register // Personenregister |
Beschreibung: | 138 Seiten Illustrationen |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046833411 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20211115 | ||
007 | t | ||
008 | 200803s1990 a||| b||| 00||| pol d | ||
020 | |z 8322603126 |9 83-226-0312-6 | ||
035 | |a (OCoLC)1263255597 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV046833411 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Topol, Andrzej |e Verfasser |0 (DE-588)1238311873 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 |c Andrzej Topol |
264 | 1 | |a Katowice |b Uniwersytet Śląski |c 1990 | |
300 | |a 138 Seiten |b Illustrationen | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach |v nr. 1114 | |
546 | |a Zusammenfassung in russicher und englischer Sprache | ||
600 | 1 | 7 | |a Berling, Zygmunt |d 1896-1980 |0 (DE-588)118951831 |2 gnd |9 rswk-swf |
653 | 1 | |a Berling, Zygmunt / (1896-1980) | |
653 | 0 | |a Wojsko / biografie / Polska / 20 w | |
653 | 1 | |a Berling, Zygmunt / (1896-1980) | |
653 | 0 | |a Wojsko / biografie / Polska / 20 w | |
653 | 4 | |a 1901-2000 | |
653 | 6 | |a Biografie | |
653 | 6 | |a Biografia | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4006804-3 |a Biografie |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Berling, Zygmunt |d 1896-1980 |0 (DE-588)118951831 |D p |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach |v nr. 1114 |w (DE-604)BV021463076 |9 1114 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20211111 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032242532 | ||
942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804181656090705920 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wykaz skrótów /7 Wstęp /9 Rozdział pierwszy. Żołnierz Legionów Polskich /13 Rozdział drugi. W wojsku II Rzeczypospolitej /26 Rozdział trzeci. W obozie jenieckim i armii gen. Władysława Andersa /45 Rozdział czwarty. Organizator i dowódca polskich sił zbrojnych w ZSRR /67 Rozdział piąty. W Polsce Ludowej /97 Bibliografia /123 Aneks /129 Резюме /132 Summary /133 Indeks nazwisk/134
Bibliografia Źródła archiwalne Archiwum Akt Nowych. Zespół: PKWN. Centralne Archiwum b. Komitetu Centralnego PZPR. Zespoły: Związek Patriotów Polskich; Przedstawicielstwo КС PPR w Moskwie. Centralne Biuro Komuni stów Polski II—VII 1944 (protokoły); Pamiętnik gen. broni Zygmunta Berlinga. Centralne Archiwum Wojskowe. Zespoły: Legiony Polskie i Polski Korpus Posił kowy; Akta personalne Zygmunta Berlinga. Centralna Biblioteka Wojskowa. Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Zespół 6: Dep. Polityczny, Wydział Radziecki. Dokumenty i materiały opublikowane Dokumenty i materiały do stosunków polsko-radzieckich. T. 7. Warszawa 1973; t. 8. Warszawa 1974. Dokumentacja Prasowa Polskiej Agencji Prasowej. Warszawa 1955—1980.. Gomułka W.: List do Redakcji „Archiwum Ruchu Robotniczego” w sprawie „Protokołu pierwszego posiedzenia Krajowej Rady Narodowej” i „Dyskusji w PPR w sprawie zjednoczenia sił demokratycznych (notatki protokolarne z po siedzeń КС PPR maj—czerwiec 1944). ARR 1977, t. 4. — Zadania partii w zakresie organizacji siły zbrojnej odrodzonej Polski Artykuły i przemówienia. T. 1. Warszawa 1962. Kot S.: Listy z Rosji do generała Sikorskiego. Londyn 1955. Kumaniecki K. W.: Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego 1912—1919. Warszawa 1920. Lampe R.: Do redakcji „Archiwum Ruchu Robotniczego”. ARR 1984, t. 9. Legiony Polskie 16 VIII 1914 — 16 VIII 1915 (Dokumenty). Piotrków 1915. Nowyje dokumenty wielikoj otieczestwieńnoj wojny. „Kommunist” 1979, № 13. Od PKWN do TRJN. Zbiór dokumentów. Warszawa 1945. Protokoły Prezydium Zarządu Głównego ZPP w ZSRR
(czerwiec 1943 — lipiec 1944). ARR 1975, t. 2. 123
Protokoly z posiedzeń Komisji Organizacyjnej PKN. AER 1984, t. 9. Stosunki polsko-radzieckie w latach 1917—1945. Dokumenty i materialy. Warsza wa 1967. Uchwala Rady Komisarzy Ludowych ZSRR o nadaniu pik. Zygmuntowi Berlingowi stopnia generala majora. „Żołnierz Wolności” 1943, nr 40. Zbiniewicz F.: W sprawie listu Tadeusza W. opublikowanego 20 I 1943 r. w „Nowych Widnokręgach”. „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1961, nr 3. Zbiniewicz F.: List do redakcji „O genezie armii polskiej w ZSRR w świetle nowych przekazów źródłowych”, WPH 1972, nr 1 spec. Informatory, zestawienia, kroniki Basiński E.: Polska — ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944—1971. War szawa 1973. D o 1 a t a B., Jurga T.: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939—1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji zbrojnych. Warszawa 1977. Dzienniki Personalne MSWojsk. Warszawa 1921—1938. Encyklopedia wojskowa. Warszawa 1939. Encyklopedia powszechna. Warszawa 1973. Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa 1975. Kronika 3900 wydarzeń w okresie lat 1914—1939 w układzie chronologicznym na każdy dzień kalendarza. Red. M. Wieliczko. Warszawa 1939. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich. W dniu oddania Legionów Wojsku Polskiemu (12 IV 1917). Warszawa 1917. Mała encyklopedia wojskowa. T. li—3. Warszawa 1967. Rocznik Oficerski MSWojsk. Warszawa 1925, 1926, 1927, 1928, 1929, 1930, 1931. Pamiętniki i wspomnienia publikowane Anders W.: Bez ostatniego rozdziału. Wspomnienia z lat 1939—1946. Londyn 1959. Berlingowa M.: Połączyła nas wojna. „Kultura” 1986, nr 9, 10. Broniewska J.: Z notatnika korespondenta wojennego. Warszawa
1956. Czapski J.: Wspomnienia starobielskie, [b.m.w.j Wyd. 2. 1945. D r o b n e r B.: Bezustanna walka. T. 1—3. Warszawa 1967. Karaśkiewicz J.: Zygmunt Berling i jedenastu oficerów. „Polityka” 1971, nr 42. Klimkowski J.: Byłem adiutantem gen. Andersa. Wyd. 2. Warszawa 1959. Korboński S.: W imieniu Kremla. Paryż 1956. Kowalski J.: Rozgłośnia im. Tadeusza Kościuszki (fragment wspomnień). „Z po la walki” 1961, nr 4. Matkowski W.: Na polach Mołotkowa 1914—1915. Lwów 1930. M e r w i n B.: Z życia w Legionach. Kraków 1918. Z Dulfalvy nad Togliamento. Z pamiętnika oficera Legionów Polskich, 17 II 1918— 1923 IV 1918. Kraków 1918. Orkan W.: Drogą Czwartaków i inne wspomnienia wojenne. Warszawa 1936. Panas J.: My, II Brygada. Katowice 1929. Roja B,: Legendy i fakty. Warszawa 1931. 124
— Legioniści w Karpatach w 1914—1915 roku. Warszawa 1933. Rokossowski K.: Żołnierski obowiązek. Warszawa 1979. Romey ko M.: Przed i po maju. Wyd. 2. T. 1—2. Warszawa 1976. Sokorski W.: Tamte lata. Wyd. 2. Warszawa 1980. — Polacy pod Lenino. Wyd. 2. Warszawa 1983. — Uwikłania. „Życie Literackie” 1984, nr 11—12. Spychalski M.: Początek walki. Fragmenty wspomnień. Warszawa 1983. Stawarz A.: Gdy Kraków kruszył pęta. Kartki z pamiętnika oswobodzenia Kra kowa w 1918 roku. Kraków 1937. Swianiewicz S.: W cieniu Katynia. Wyd. 2. Paryż 1983. Westerplatte. Wspomnienia, relacje i dokumenty. Opr. Z. Flis o w ski. Warsza wa 1959. Wspomnienia Wandy Wasilewskiej. „Z pola walki” 1968, nr 1. Wspomnienia Wandy Wasilewskiej 1939—1944. ARR 1982, t. 7. Żuków G.: Wspomnienia i refleksje. T. 1—2. Warszawa 1976. Relacje autoryzowane i wspomnienia nie opublikowane Michał Żymierski „Rola” Jakub Berman Maria Berling Prasa i czasopisma „Argumenty” „Dziennik Ludowy „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” „Dziennik Wieczorny” „Izwiestia” „Kultura” ..Le Mond” „Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z Okresu II Wojny Światowej”. „Nowe Widnokręgi” „Polityka” „Prawda” „Profile” „Rzeczpospolita” „Stolica” „Sztandar Ludu” „Trybuna Mazowiecka” „Trybuna Sądecka” „Tygodnik Polski” „Wojskowy Przegląd Historyczny” „Wolna Polska” „WTK” „Za i przeciw” „Z pola walki” 125
„Zeszyty Historyczne” „Zwyciężymy” „Żołnierz Polski” „Żołnierz Wolności” „Życie Literackie” Artykuły i opracowania Blum I.: Sprawa 31 pułku piechoty. WPH 1965, nr 3. — Polacy w Związku Radzieckim. Wrzesień 1939 — maj 1943. WPH 1967, nr 1. Błagowieszczeński I.: Dzieje 1 Armii Polskiej w ZSRR. Maj — lipiec 1944. Warszawa 1972. Boguszewski T.: Pożegnanie z Berlingiem. W: „Zeszyty do Historii NSZ”. Chi cago 1969, z. 4. Boguszewski T.: Sprawa Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1976, z. 38. —10 lat w 4 pp Legionów. 40-lecie 4 pp Legionów. 1915—1955. Cz. 2. Red. A. Idzik. Londyn 1957. Buszko J.: Ruch socjalistyczny w Krakowie 1914 roku na tle ruchu robotniczego w Zachodniej Galicji. Warszawa 1961. — Kierunek Lenino. „Życie Literackie” 1980, nr 41. Ciesiołkiewicz Z.: Berling. „Trybuna Sądecka” 1974, Dodatek. — Inwazja upiorów 1944—1970. Warszawa 1980. Chocha В., Karpiński A.: Akademia Sztabu Generalnego im. gen. broni K. Świerczewskiego kuźnią kadr dowódczyph i ośrodkiem naukowo-badawczym sił zbrojnych. WPH 1974, nr 2. 40-lecie 4 pp Legionów 1915—1955. Cz. 1—3. Red. A. Idzik. Londyn 1957. Dobrowolski H.: Ruch socjalistyczny w Nowym Sączu 1890—1918. „Rocznik Sądecki” 1968, t. 9. Dola ta B.: Wyzwolenie Polski 1944—1945. Warszawa 1966. Filus C.: Szkice z dziejów wojskowych Polski 1918—1939. Poznań 1979. Garlicki A.: Przewrót majowy. Warszawa 1978. — Geneza Legionów. Zarys dziejów TKSSN. Warszawa 1964. Grzelak Cz.: Wychowanie wojskowe w ludowym WP 1943—1945. WPH 1987, nr 4. Holzer J., Molenda J.: Polska w pierwszej wojnie światowej. Wyd. 3. War szawa 1973. Hupert W.: Walki o
Lwów (od 1 listopada 1918 do 1 maja 1919). Warszawa 1933. Idzik A.: Czwarty pułk piechoty 1806—1966. Londyn 1966. Jaczyński S.: Gen. broni Zygmunt Berling. Zycie i działalność. Cz. 1: 1914— 1942. WPH 1987, nr 1. Juchniewicz M.: Na wschód od Bugu. Polacy w walce antyhitlerowskiej ria ziemiach ZSRR 1941—1945. Warszawa 1985. Kersten К.: Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (22 VII — 31 XII 1944). Lublin 1963. — Narodziny systemu władzy. Polska 1944—1948. Warszawa 1985. Kirchmayer J.: Powstanie Warszawskie. Wyd. 7. Warszawa 1973. Kowalski W. T.: Wielka Koalicja 1941—1945. T. 1: 1941—1943. Warszawa 1973; t. 2: Rok 1944. Warszawa 1975; t. 3: Rok 1945. Warszawa 1977. 126
Kora b-Z e b r y k R.: Operacja wileńska AK. Warszawa 1985. Krajowa Rada Narodowa. Red. A. Burda. Wrocław 1976. K u m o ś Z.: Działalność wojskowa Komitetu Organizacyjnego ZPP w Związku Radzieckim. WPH 1976, nr 4. — Związek Patriotów Polskich. Założenia programowo-ideowe. Warszawa 1983. Kusiak F.: Oficerowie 1 Armii Wojska Polskiego w latach 1944—1945. Wroc ław—Warszawa 1987. Lewicki A.: 4 pułk piechoty Legionowej. W: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918—1920. T. 1: Piechota. Warszawa 1920. Łossowski P.: Zerwane pęta. Usunięcie okupantów z ziem polskich w listopa dzie 1918 roku. Warszawa 1986. Malinowsk i-P o b ó g W.: Najnowsza historia polityczna Polski. T. 1. Paryż 1953; t. 2. Londyn 1956; t. 3 Londyn 1960. ■„ Malinowski M.: Geneza PPR. Warszawa 1975. Mar czy к W.: Gen. broni Lucjan Żeligowski. WPH 1987, nr 4. Margules J.: Boje 1 Armii WP w obronie Warszawy VIII—IX 1944. Warsza wa 1967. Marszałek Polski Michał Żymierski. Warszawa 1983. Mleczak J.: Efekty akcji werbunkowej do Legionów Polskich w Galicji w 1914 roku. W: Studia Historyczne”. Wrocław 1988, z. 1. Na Kremlu o armii polskiej. „Zycie Literackie” 1982, nr 36. Nastupatielnyje operacji I Białoruskogo Fronta. Moskva 1946. Nazarewicz R.: Koncepcje walki z okupantem i ich treści polityczne 1939— 1945. Warszawa І977. · Nieznane materiały o Berlingu. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1977, z. 41. Nowak J.: Sprawa generała Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”, Paryż 1976, z. 37. — Jeszcze w sprawie Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1977, z. 41. Nowiński M.: Dwa warszawskie wrześnie w życiu generała
Berlinga. „Żołnierz Wolności” 1982, nr 14. Pawłowicz J.: Z dziejów konspiracyjnej KRN 1943—1944. Warszawa 1961. Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej. W: Ludowe Wojsko Polskie 1943— 1945. Red. Jurgielewicz. Warszawa 1973. Przygoński A.: Z zagadnień strategii frontu narodowego PPR 1942—1945. War szawa 1976. — Powstanie warszawskie w sierpniu 1944. T. 1—2. Warszawa 1980. Putrament J.: Pół wieku. T. 2: Wojna. Warszawa 1962. Sforza C.: Twórcy nowej Europy. Katowice 1932. Siemaszko Z.: Sprawa Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1976, z. 38. Sobczak K.: Generał Zygmunt Berling. „Miesięcznik Literacki” 1986, nr 7. — Lenino — Warszawa — Berlin. Wojenne dzieje 1 Dywizji Piechoty im. T. Koś ciuszki. Warszawa 1978. — Z genezy Armii Polskiej w ZSRR. WPH 1973, nr 3. — Lenino 1943. Warszawa 1983. — Kilka uwag o zamierzeniach dowództwa radzieckiego w rejonie Warszawy w le de 1944 roku. W: „Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z Okresu II Wojny Swiatowej”4 Warszawa 1967, t. 9. Sopo tnie ki J.: Kampania polsko-ukraińska. Doświadczenia operacyjne i bojo we. Lwów 1921. Sprawa Zygmunta Henryka Berlinga. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”. Lon dyn 1945, nr 287. Sroga A.: Początek drogi Lenino. Warszawa 1978. 127
— Zygmunt Berling. 30-lede. Ludzie, idee, problemy. „Trybuna Ludu” nr 235 z 1974. — Zygmunt Berling. Ludzie XXX-lecia. Warszawa 1976. Suszycki M.: Zygmunt Berling. „Orzeł Biały” [Londyn] 1980, nr 40. Stańczyk H.: Gen. broni Zygmunt Berling 1896—1980. WPH 1980, nr 3. S t a w e с к i P.: Polityka wojskowa Polski 1921—1926. Warszawa 1981. Syzdek B.: Działalność Wandy Wasilewskiej w latach II wojny światowej. War szawa 1981. Sztemienko S.: Gorące lato 1944. Warszawa 1970. Święcicki Z.: Doświadczenia bojowe LWP 1943—1945. WPH 1987, nr 1. Te siar J. A.: Rok działań wojennych 4 PP Legionów Polskich od dnia 10 maja 1915 roku do 10 maja 1916 roku. Lwów 1916. Topol A.: Wilhelm Kubsz 1911—1978. Kapelan I Dywizji: Katowice 1983. Torańska T.: Oni. Wyd. 2. Londyn 1985. Turlejska M.: Prawdy i fikcje IX 1939—XII 1941. Warszawa 1968. — Spór o Polskę. Szkice historyczne. Warszawa 1972. Werth A.: Rossija w wojnie 1941—1945. Moskva 1967. Tłumacz, z j. ang. tyt. oryg.: Rusia at war. 1941—1945. London 1964. Wieczorek M.; Armia Ludowa. Powstanie i organizacja 1944—1945. Warszawa 1979. W7 r o n a M.: Zygmunt Henryk Berling (1896—1980). Katowice 1985 (maszynopis pra cy magisterskiej). Rawski T., Stąpor Z„ Zamojski J.: Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w latach 1939—1945. Węzłowe problemy. Warszawa 1966. Werblan A.: Władysław Gomułka -— sekretarz generalny PPR. Warszawa 1988. W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Londyn 1969. Zbiniewicz F.: Armia polska w ZSRR. Warszawa 1963. — Geneza ZPP w ZSRR i Dywizji Piechoty im T. Kościuszki. WPH 1963, nr 1. Żaroń P.: Armia Polska w
ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Warsza wa 1981.
Анджей Тополь Зыгмунт Хенрык Берлинг (1896—1980) Резюме Жизнь и деятельность Зыгмунта Берлинга с ранней молодости были связаны с военным мундиром. Эта связь началась с участия в легионах Юзефа Пилсудского во время I мировой войны. После возрождения польского государства стал кадровым солдатом
организующейся армии. Принимал участие во всех важнейших битвах и схватках на польских землях. В 1919 году сражался с украинцами в Восточной Галиции, а в 1920 — с Красной Армией. За мужество получил первые награды и был произведен в офицеры. В 1923 году был принят слушателем в Высшее военное
училище, первое польское высшее военное заведение, а после его окончания ему было присвоено звание подполковника. Занимал также видные посты в армии до сентябрьских со бытий с командиром полка включительно. Однако конфликты с начальством привели к тому, что накануне нападения гитлеровской Германии
на Польшу Берлинг оказался вне армии. Как один из немногочисленных офицеров дово енного офицерского корпуса признал возможным договориться с СССР и при помощи этого государства восстановить независимую Польшу. За такие по пытки был помещен в Старобельский лагерь. Настойчиво популяризируя эту
мысль, обратил на. себя внимание советской службы госбезопасности, которая в 1940 году предприняла попытку создания какого-либо военно-политического центра, отличающегося от польского эмиграционного правительства и от Гер мании. Берлингу и группе выбранных польских офицеров было дано задание
подготовить базу для формирования польской пехотной дивизии в СССР. Агрессия гитлеровской Германии на СССР прервала эти
планы. Берлинг ока зался в армии генерала Андерса в качестве начальника штаба 5-й пехотной дивизии, формировавшейся в Татищеве. В 1942 году, после конфликта с ко мандиром этой дивизии, был назначен командиром эвакуационной базы в Красноводске. Отказался покинуть СССР в 1942 году вместе с
эвакуируемой армией генерала Андерса, рискуя быть обвиненным в дезертирстве. В 1943 году Сталин поручил ему сформировать пехотную дивизию им. Тадеуша Кастюшко. Со ветское правительство присвоило ему звание полковника, генерал-майора, гене рал-лейтенанта. 3. Берлинг командовал дивизией, потом
Первым корпусом и Первой польской армией в СССР. После битвы за варшавские плацдармы в сентябре 1944 года был снят с должности командира армии, а несколькими месяцами позже — с должности заместителя главнокомандующего Войска польского и заместителя заведущего ведомства обороны Польского Комитета
Народного Освобождения, которую он занимал с июля 1944 года. Заманенный в Москву, был направлен на годичный курс в Академию Вооруженных Сил. После его окончания согласие польских властей на возвращение в Польшу получил лишь в 1947 году. Произведенный Б. Берутом в чин генерала дивизии был
организатором, а затем комендантом Академии Генерального штаба Войска Польского. В 1953 году, снятый с этой должности под предлогом плохого состо яния здоровья, окончательно оставил армию. Занимал несколько второстепен ных гражданских должностей. В 1963 году ему было присвоено звание генерала
брони в отставке. Умер в июле 1980 года. 132
Andrzej Topol Zygmunt Henryk Berling (1893—1980) Summary For Zygmunt Berling his life and activities were bound up from early youth with a soldier*s uniform. This bond was first formed by his membership of the Polish Legions led by Józef Piłsudski during World War I. After the renascence of the Polish state Berling became a professional solldier, an officer in the army then being formed. He was engaged in all the major battles and fights that took place on Polish soil. In 1919 he fought against the Ukrainians in Eastern Galicia and again in 1920 against the Red Army. For gallantry in the field he gained his first officers epaulettes and decorations. In 1923 he was sent to the Higher Mi litary School, the first Polish military college, and after graduation he was ad vanced to the rank of lieutenant colonel. He also held important positions in the pre-September army, up to that of commander of a regiment. Conflicts that arose between him and his superiors led to his resignation from the army, and that in thè days immediately preceding Nazi Germany’s attack on Poland. As one of the very few officers from the pre-war officer’s corps he saw the feasibility of rea ching an understanding with USSR and with its help to rebuild an independent Poland. He paid for his attempts in this direction, first of all by incarceration in the Starobielski prison. Obstinately continuing to put forward this theory he came to the attention of the Soviet security forces, who in 1940 were making efforts to form some sort of political-military organisation to oppose both the Polish government in
exile and Germany. Berling, together with a specially chosen group of Polish officers, was entrusted with the task of preparing the groundwork for the formation of a Polish infantry division in USSR. Hitler’s attack on USRR put paid to their plans. Berling found himself in the army of General Anders as chief of staff of the 5th Infantry Division formed in Tatiszczew. In 1942, after differences of opinion with the commander of this division, he was appointed as commanding officer of the evacuation base in Krasnowodsk. He refused to leave USSR in 1942 together with the evacuated Anders’ army, laying himself open to changes of desertion. In 1943 Stalin gave him the job of forming the Tadeusz Kościuszko Infantry Division. The Soviet authorities advanced him to the rank of colonel, major general, lieutenant general. Zygmunt Berling commanded suc cessively divisions of the Polish I Corps and the Polish I Army in USSR. Follo wing the battle for the Warsaw bridgehead, in September 1944 he was dismissed from his post as commander of this Army and a few months later also as deputy Commander in Chief of the Polish Forces and deputy chief of the Defence mi nistry under the PKWN (Polish Committeee of National Liberation), which func tion he had fulfilled as from July 1944. Lured to Moscow, he was sent on a year’s course at the Soviet Armed Forces Academy. After finishing this course, it was not until 1947 that he was given permission to return to Poland. Advanced by B. Bierut to thé rank of General of a Division he became the organiser and later the Commandant of the General Staff
Academy of the Polish Armed Forces. In 1953 he was dismissed from this post on the pretext of his poor state of health and finally left the army. In civilian life he held a few appointments of secondary importance, in 1963 was given the rank of retired Field General. He died in Ju ly 1980. 133
Indeks nazwisk Anders Władysław 45, 58, 59, 60, 62, 68, 74, 124 . Bach-Zalewski Erich von dem 103, 107 Baczyński Rajmund 18 Bagieński Edward 114 Barbe 32 Bartei Kazimierz 52 Basiński Euzebiusz 124 Bem Józef 82 Beria Ławrientij 50, 56, 58, 64, 111 Berling Aurelia 13 Berling Michał 13, 14 Berling Krzysztof 80 Berling-Mika Maria 11, 32, 64, 77, 80, 94, 95, 101, 110 116, 120, 124, 125 Berman Jakub 56, 70,՜ 80, 85, 87, 93, 94, 112, 113, 114, 125 Bertold Edward 112 Beseler Hans von 22 Bewziuk Wojciech 82, 100 Bierut Bolesław 99, 108, 111, 112 Blum Ignacy 126 Błagowieszczeński Igor 126 Bogdanów Siemion 92, 98 134 Boguszewski Tadeusz 33, 39, 126 Boj Eugeniusz 41 Bombińska Alina 48 Bordziłowski Jerzy 104 Borejsza Jerzy 93 Boruta-Spiechowicz Mieczysław 59, 60, 62 Boy-Żeleński Tadeusz 52 Broniewska Janina 71, 124 Brystygierowa Julia 93 Bulganin Mikołaj 98, 113 Burda Andrzej 127 Buszko Józef 17, 126 Chełkowski Hilary 117 Chocha Bolesław 115, 126 Chodnikiewiczówna Kazimiera 28 Chruszczów Nikita Siergiejewicz 70 Chwistek Leon 85 Ciesiołkiewicz Zdzisław 15, 48, 126 Czechowski Jan 94 Czapliński Jan 26 Czapski Józef 51, 53, 54, 124 Czechowski Jan 112 Czuma Walerian 46 Daszyński Ignacy 14 Dawidowski T. 63
Dąb-Biernacki Stefan 38, 41 Diamand Henryk 14 Dindorf-Ankowicz Franciszek 45 Dobrowolski Henryk 14, 126 Dojan-Surówka Edward 41 Dola ta Bolsław 98, 124, 126 Downarowicz Edward 63 Drobner Bolesław 14, 75, 80, 85, 93, 94, 112, 124 Dudziński Kazimierz 55, 57, 59, 60, 62 Dymitrow Georgii 89 Dziekanowski Kazimierz 31, 32 Dzięcioł B. 109 Estreicher Stanisław 24 Faury Luis 32, 33 Feldman Wilhelm 14 Ferdynand Franciszek 16 Filus Celestyn 126 Fleischman 13 Flisowski Zdzisław 42, 125 Franciszek Józef 13 Frunze Michał 112 Galicki Stanisław 102, 104 Gaładyk Janusz 61 Gałecki Tadeusz 31 Garlicki Andrzej 33, 126 Gawryś 18 Gołąb Stanisław 24 Gołoszyn Włodzimierz 101 Gomułka Władysław 68, 108, 109, 113, 116, 118, 120, 123, 128 Gorczyński Eustachy 53, 55, 56, 57, 60 Grosz Wiktor 68, 72, 74 Grubecki Jan 85, 93, 94 Grzelak Czesław 78, 87, 126 Haller Józef 22 Haneman Stefan Jan 91, 93, 94, 112 Hanote 32 Hitler Adolf 74 Holzer Jerzy 16, 22, 126 Hubert Henryk 84 Hubischta Władysław Jan 33 Hupert Wacław 126 Idzik Aleksander 21, 37, 39, 42, 126 Imoch Roman 55, 57 Jaczyński Stanisław 24, 27, 38, 42, 43, 126 Jagoda Gienrich 50 Janusz Stanisław 112 Jaroszewicz Piotr 102 Jaworska Helena 101 Jaworski Ludwik 24 Jegorow Aleksander 54 Jędrychowski Stefan 75, 80, 85, 94, 110, 111 Juchniewicz Mieczysław 49, 126 Juillard 32 Jurga Tadeusz 98, 124 Jurgielewicz Wacław 127 Juszkiewicz Tadeusz 63, 66, 77 Kaczorowski Michał 112 Kalinin Michaił 84 Kapeliński Tadeusz 112 Karakoz Marek 101 Karaśkiewicz Jan 77 Karol I 26 Karpiński Antoni 115, 126 Karwin Jerzy 88 Kersten Krystyna 56, 68, 108, 126 Kieniewicz Bolesław 81
Kirchmayer Jerzy 104, 116, 127 Klimkowski Jerzy 60, 61, 124 Kłos Aleksander 75 Koc Leon 61 Kochanowski 19 Komorowski Tadeusz 107 135
Kondratik Paweł 59, 64, 72 Kononkow Sergiusz 103 Konopnicka Maria 78 Konstantinow Michał 98 Korab-Żebryk Roman 49, 127 Korboński Stefan 124 Korbułow 58 Korczyc Władysław 105, 116 Kościuszko Tadeusz 9, 10, 56, 69, 73,75,82,97 Kot Stanisław 52, 56, 123 Kotek Agroszewski Stanisław 93, 94 Kowalew Michał 47 Kowalik 28 Kowalski Józef 124 Kowalski Włodzimierz T. 127 Kramar Stanisław 34, 35 Krzemień 110 Krzyżanowski Adam 24 Kubsz Wilhelm Franciszek 75, 78, 79, 80, 81, 82, 95 Kumaniecki Kazimierz 123 Kumoś Zbigniew 70, 87, 127 Kulkiński Franciszek 55, 57 Kusiak Franciszek 88, 102, 127 Kuźniecow Mikołaj 66 Künstler Stanisław 53, 55 Laliczyński Bronisław 42 Lampe Alfred 66, 70, 83 Lampe Rozalia 68, 70, 83, 84, 123 Lange Oskar 85 Lewicki Adam 19, 28, 127 Limanowicz Stanisław 71 Lis Józef 53, 55 Łęczek Ireneusz 58 Łopianowski Narcyz 55 Łossowski Piotr 27, 127 Łuczyński Aleksander 34 Lukasiewicz „Edward” 101 136 Mada jeżyk Czesław 54 Malenkow Grigorij 70 Małkowski Sergiusz 115 Malinowski Marian 127 Malinowski-Pobóg Władysław Mantel Feliks 112 Marchai 32 Marczyk Wiesław 93, 127 Margutes Józef 127 Markiewicz „Witold” 101 Matkowski Władysław 124 Matuszewski Stefan 112 Mazurkiewicz Jan „Radosław” Merwin Bertold 22, 124 Mickiewicz Adam 15 Mierkułow Ławrientij A. 54, 56, 64 Mikołajczyk Stanisław 98, 99 Minc Hilary 70, 72, 77, 85, 87, 95, 111 Mleczak Jan 17, 127 Moczar Mieczysław 117 Modzelewski Zygmunt 77, 113 Molenda Jan 16, 22, 126 Mołotow Wiaczesław 50, 66, 70, 71, 85 Morawski Franciszek 53, 55 Mościcki Ignacy 45 Mossor Stefan 116 127 101 55, 93, 68, Nałęcz-Bukojemski Leon 53, 55, 57, 59,
60 Naszkowski Zygmunt 77 Nazarewicz Ryszard 97, 127 Ney Marian 28 Nowak-Jeziororański Jan 55, 66, 111, 127 Nowakowski 18 Nowiński Marian 127 Ochab Edward 120 Okulicki Leopold 32, 60 Olechnowicz Stanisław 103
Olszewski 18 Orkan Władysław 20, 124 Osóbka-Morawski Edward 91, 93, 94, 95, 112 Ostrowski Bolesław 39 Pająk Leon 42 Panas Józef 125 Parker Ralph 74 Parnas Jakub 75 Pawłowicz Jerzy 127 Peretiatkowicz Antoni 24 Piłsudski Józef 15, 16, 33, 34, 35 Piotrowski Teodor 112 Pióro Tadeusz 115 Popiel Mieczysław 85 Prażmowski Zygmunt 32 Princip Gawriło 16 Próchnicki Stanisław 34, 35 Przeździecki Wacław 52 Przybył Zygmunt 114 Przygoński Antoni 97, 127 Putrament Jerzy 77, 127 Raabe Henryk 113 Rabanowski Jan 112 Radkiewicz Stanisław 87, 93, 94, 99, 106, 112, 117 Radzijewski Aleksander 98 Rakowski Bronisław 62 Rawski Tadeusz 128 Reichman 54 Reinefarth Heinz 103 Roganowicz 18 Roja Bolesław 18, 19, 26, 27, 34, 125 Rokossowski Konstanty 91, 92, 97, 100, 101, 104, 105, 110, 115, 116, 125 Romeyko Marian 30, 35, 125 Rosen-Zawadzki Kazimierz 55, 59, 60 Rostworowski Marian 24 Rotkiewicz Jan 102 Rowecki Stefan 41 Rousseau 32 Rudnicki Władysław 64 Rudzki Stefan 18 Rydz-Śmigły Edward 45 Rzepecki Jan 114 Rzymowski Wincenty 94 Schulenburg Werner Friedrich 56 Serda-Teodorowski Aureli 32 Sforza Carlo 36, 37, 127 Sidor Kazimierz 91 Sidorski Romuald 114 Siemaszko Z. S. 105, 127 Sienkiewicz Henryk 15 Siewierski Janusz 55, 57 Sikorski Władysław 17, 22, 29, 45, 58, 59, 61, 62 Siwicki Antoni 102 Siwicki Stefan 75 Siwiński Bronisław 112 Skibiński Franciszek 114 Skierski Leonard 33 Skulbaszewski Antoni 115 Skrzeszewski Stanisław 80, 85, 93, 94 Skwarczyński Stanisław 39 Słowacki Juliusz 15 Słowikowski Marian 32 Sobczak Kazimierz 48, 49, 65, 73, 84, 97, 102, 127 Sobolewski Zygmunt 77 Sokołowski Wasilij 82 Sokorski
Włodzimierz 69, 70, 77, 80, 84, 85, 86, 87, 125 Sommerstein Emil 85, 93, 94, 112 Sopotnicki Józef 128 Springweld Stanisław 29 Spychalski Marian 91, 93, 100, 108, 120, 125 137
Sroga Alojzy 81, 84, 128 Stachiewicz Wacław 32 Stahl Włodzimierz 85 Stalin Józef 52, 53, 56, 57, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 79, 85, 89, 93, 94, 95, 98, 99, 105, 110, 111, 112 Stańczyk Henryk 128 Stawarz Antoni 26, 27, 125 Stawecki Piotr 34, 35, 128 Stąpor Zdzisław 128 Stec Ostap 116 Strażewski Wsiewołod 102 Strzelecki Ryszard 120 Sulik-Sarnecki Nikodem 62 Surzyc Dionizy 102 Swoboda Ludwik 72 Syzdek Bronisław 128 Szczerbakow Aleksander 66 Szczypiorowski Stanisław 55, 57 Szerauc Edward 21 Szer er Mieczysław 116 Szleyen Mieczysław 114 Szpac Władysław 90 Sztampka Witold 101 Sztemienko Sergiej 92, 128 Szuldefrei Michał 112 Szumigalski Włodzimierz 55, 57 Szuszycki Marian 128 Szyszko-Bohusz Zygmunt 58, 64 Świaniewicz Stanisław 52, 125 Świerczewski Karol 82, 87, 91, 100, 115 Święcicki Zygmunt 106, 128 Świtkowski Adam 39 Tatar Stanisław 116 Teslar Józef 128 Thommée Wiktor 33 Tokarzewski-Karasiewicz Michał 41, 42, 59 Tomala Michał 55, 57 138 Tomicki Jan 34 Topol Andrzej 79, 128 Torańska Teresa 56, 111, 114, 128 Turlejska Maria 47, 107, 128 Tyszyński Leon 53, 55, 57, 60 Ulanowski Bronisław 24 Wasilewska Wanda 52, 53, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 80, 81, 85, 87, 89, 91, 93, 94, 125 Wasilewski Andrzej 58 Wasilewski Zenon 78 Wąglowski 19 Wecki Stanisław 114 Werblan Andrzej 108, 111, 128 Werth Aleksander 80, 81, 128 Wicherkiewicz Tadeusz 55, 57, 59, 63 Wieczorek Mieczysław 89, 93, 128 Wieliczko Marian 124 Wierbłowski Stefan 85, 87, 93 Wiślicki Tadeusz 71 Witaszewski Kazimierz 75, 78 Witos Andrzej 80, 85, 93, 94 Woroszyłow Kliment 112 Woźniesieński Dymitr 115 Wrona Marek 128
Wróblewski Stanisław 24 Zajkowski Stanisław 105 Zambrowski Roman 111 Zamojski Jan 128 Zawadzki Aleksander 87, 91, 92, 93, 94, 97, 100, 102, 108 Zawadzki Kazimierz 57 Zbiniewicz Fryderyk 71, 73, 74, 124, 128 Zieliński Zygmunt 18 Zoll Franciszek 24
Żarako-Żarakowski Bolesław 115 Żaroń Piotr 61, 63, 128 Żeligowski Lucjan 93 Żuków Gieorgij 125 Żuków S. Jurij 70, 73, 74 Żymierski Michał 92, 93, 94, 95, 97, 98, 99, 100, 104, 105, 108, 110, 111, 112, 113, 122, 125, 127 f Bayerische Λ J Staatsb¡№othek ļ V München J
|
adam_txt |
Spis treści Wykaz skrótów /7 Wstęp /9 Rozdział pierwszy. Żołnierz Legionów Polskich /13 Rozdział drugi. W wojsku II Rzeczypospolitej /26 Rozdział trzeci. W obozie jenieckim i armii gen. Władysława Andersa /45 Rozdział czwarty. Organizator i dowódca polskich sił zbrojnych w ZSRR /67 Rozdział piąty. W Polsce Ludowej /97 Bibliografia /123 Aneks /129 Резюме /132 Summary /133 Indeks nazwisk/134
Bibliografia Źródła archiwalne Archiwum Akt Nowych. Zespół: PKWN. Centralne Archiwum b. Komitetu Centralnego PZPR. Zespoły: Związek Patriotów Polskich; Przedstawicielstwo КС PPR w Moskwie. Centralne Biuro Komuni stów Polski II—VII 1944 (protokoły); Pamiętnik gen. broni Zygmunta Berlinga. Centralne Archiwum Wojskowe. Zespoły: Legiony Polskie i Polski Korpus Posił kowy; Akta personalne Zygmunta Berlinga. Centralna Biblioteka Wojskowa. Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Zespół 6: Dep. Polityczny, Wydział Radziecki. Dokumenty i materiały opublikowane Dokumenty i materiały do stosunków polsko-radzieckich. T. 7. Warszawa 1973; t. 8. Warszawa 1974. Dokumentacja Prasowa Polskiej Agencji Prasowej. Warszawa 1955—1980. Gomułka W.: List do Redakcji „Archiwum Ruchu Robotniczego” w sprawie „Protokołu pierwszego posiedzenia Krajowej Rady Narodowej” i „Dyskusji w PPR w sprawie zjednoczenia sił demokratycznych (notatki protokolarne z po siedzeń КС PPR maj—czerwiec 1944). ARR 1977, t. 4. — Zadania partii w zakresie organizacji siły zbrojnej odrodzonej Polski Artykuły i przemówienia. T. 1. Warszawa 1962. Kot S.: Listy z Rosji do generała Sikorskiego. Londyn 1955. Kumaniecki K. W.: Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego 1912—1919. Warszawa 1920. Lampe R.: Do redakcji „Archiwum Ruchu Robotniczego”. ARR 1984, t. 9. Legiony Polskie 16 VIII 1914 — 16 VIII 1915 (Dokumenty). Piotrków 1915. Nowyje dokumenty wielikoj otieczestwieńnoj wojny. „Kommunist” 1979, № 13. Od PKWN do TRJN. Zbiór dokumentów. Warszawa 1945. Protokoły Prezydium Zarządu Głównego ZPP w ZSRR
(czerwiec 1943 — lipiec 1944). ARR 1975, t. 2. 123
Protokoly z posiedzeń Komisji Organizacyjnej PKN. AER 1984, t. 9. Stosunki polsko-radzieckie w latach 1917—1945. Dokumenty i materialy. Warsza wa 1967. Uchwala Rady Komisarzy Ludowych ZSRR o nadaniu pik. Zygmuntowi Berlingowi stopnia generala majora. „Żołnierz Wolności” 1943, nr 40. Zbiniewicz F.: W sprawie listu Tadeusza W. opublikowanego 20 I 1943 r. w „Nowych Widnokręgach”. „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1961, nr 3. Zbiniewicz F.: List do redakcji „O genezie armii polskiej w ZSRR w świetle nowych przekazów źródłowych”, WPH 1972, nr 1 spec. Informatory, zestawienia, kroniki Basiński E.: Polska — ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944—1971. War szawa 1973. D o 1 a t a B., Jurga T.: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939—1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji zbrojnych. Warszawa 1977. Dzienniki Personalne MSWojsk. Warszawa 1921—1938. Encyklopedia wojskowa. Warszawa 1939. Encyklopedia powszechna. Warszawa 1973. Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa 1975. Kronika 3900 wydarzeń w okresie lat 1914—1939 w układzie chronologicznym na każdy dzień kalendarza. Red. M. Wieliczko. Warszawa 1939. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich. W dniu oddania Legionów Wojsku Polskiemu (12 IV 1917). Warszawa 1917. Mała encyklopedia wojskowa. T. li—3. Warszawa 1967. Rocznik Oficerski MSWojsk. Warszawa 1925, 1926, 1927, 1928, 1929, 1930, 1931. Pamiętniki i wspomnienia publikowane Anders W.: Bez ostatniego rozdziału. Wspomnienia z lat 1939—1946. Londyn 1959. Berlingowa M.: Połączyła nas wojna. „Kultura” 1986, nr 9, 10. Broniewska J.: Z notatnika korespondenta wojennego. Warszawa
1956. Czapski J.: Wspomnienia starobielskie, [b.m.w.j Wyd. 2. 1945. D r o b n e r B.: Bezustanna walka. T. 1—3. Warszawa 1967. Karaśkiewicz J.: Zygmunt Berling i jedenastu oficerów. „Polityka” 1971, nr 42. Klimkowski J.: Byłem adiutantem gen. Andersa. Wyd. 2. Warszawa 1959. Korboński S.: W imieniu Kremla. Paryż 1956. Kowalski J.: Rozgłośnia im. Tadeusza Kościuszki (fragment wspomnień). „Z po la walki” 1961, nr 4. Matkowski W.: Na polach Mołotkowa 1914—1915. Lwów 1930. M e r w i n B.: Z życia w Legionach. Kraków 1918. Z Dulfalvy nad Togliamento. Z pamiętnika oficera Legionów Polskich, 17 II 1918— 1923 IV 1918. Kraków 1918. Orkan W.: Drogą Czwartaków i inne wspomnienia wojenne. Warszawa 1936. Panas J.: My, II Brygada. Katowice 1929. Roja B,: Legendy i fakty. Warszawa 1931. 124
— Legioniści w Karpatach w 1914—1915 roku. Warszawa 1933. Rokossowski K.: Żołnierski obowiązek. Warszawa 1979. Romey ko M.: Przed i po maju. Wyd. 2. T. 1—2. Warszawa 1976. Sokorski W.: Tamte lata. Wyd. 2. Warszawa 1980. — Polacy pod Lenino. Wyd. 2. Warszawa 1983. — Uwikłania. „Życie Literackie” 1984, nr 11—12. Spychalski M.: Początek walki. Fragmenty wspomnień. Warszawa 1983. Stawarz A.: Gdy Kraków kruszył pęta. Kartki z pamiętnika oswobodzenia Kra kowa w 1918 roku. Kraków 1937. Swianiewicz S.: W cieniu Katynia. Wyd. 2. Paryż 1983. Westerplatte. Wspomnienia, relacje i dokumenty. Opr. Z. Flis o w ski. Warsza wa 1959. Wspomnienia Wandy Wasilewskiej. „Z pola walki” 1968, nr 1. Wspomnienia Wandy Wasilewskiej 1939—1944. ARR 1982, t. 7. Żuków G.: Wspomnienia i refleksje. T. 1—2. Warszawa 1976. Relacje autoryzowane i wspomnienia nie opublikowane Michał Żymierski „Rola” Jakub Berman Maria Berling Prasa i czasopisma „Argumenty” „Dziennik Ludowy" „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” „Dziennik Wieczorny” „Izwiestia” „Kultura” .Le Mond” „Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z Okresu II Wojny Światowej”. „Nowe Widnokręgi” „Polityka” „Prawda” „Profile” „Rzeczpospolita” „Stolica” „Sztandar Ludu” „Trybuna Mazowiecka” „Trybuna Sądecka” „Tygodnik Polski” „Wojskowy Przegląd Historyczny” „Wolna Polska” „WTK” „Za i przeciw” „Z pola walki” 125
„Zeszyty Historyczne” „Zwyciężymy” „Żołnierz Polski” „Żołnierz Wolności” „Życie Literackie” Artykuły i opracowania Blum I.: Sprawa 31 pułku piechoty. WPH 1965, nr 3. — Polacy w Związku Radzieckim. Wrzesień 1939 — maj 1943. WPH 1967, nr 1. Błagowieszczeński I.: Dzieje 1 Armii Polskiej w ZSRR. Maj — lipiec 1944. Warszawa 1972. Boguszewski T.: Pożegnanie z Berlingiem. W: „Zeszyty do Historii NSZ”. Chi cago 1969, z. 4. Boguszewski T.: Sprawa Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1976, z. 38. —10 lat w 4 pp Legionów. 40-lecie 4 pp Legionów. 1915—1955. Cz. 2. Red. A. Idzik. Londyn 1957. Buszko J.: Ruch socjalistyczny w Krakowie 1914 roku na tle ruchu robotniczego w Zachodniej Galicji. Warszawa 1961. — Kierunek Lenino. „Życie Literackie” 1980, nr 41. Ciesiołkiewicz Z.: Berling. „Trybuna Sądecka” 1974, Dodatek. — Inwazja upiorów 1944—1970. Warszawa 1980. Chocha В., Karpiński A.: Akademia Sztabu Generalnego im. gen. broni K. Świerczewskiego kuźnią kadr dowódczyph i ośrodkiem naukowo-badawczym sił zbrojnych. WPH 1974, nr 2. 40-lecie 4 pp Legionów 1915—1955. Cz. 1—3. Red. A. Idzik. Londyn 1957. Dobrowolski H.: Ruch socjalistyczny w Nowym Sączu 1890—1918. „Rocznik Sądecki” 1968, t. 9. Dola ta B.: Wyzwolenie Polski 1944—1945. Warszawa 1966. Filus C.: Szkice z dziejów wojskowych Polski 1918—1939. Poznań 1979. Garlicki A.: Przewrót majowy. Warszawa 1978. — Geneza Legionów. Zarys dziejów TKSSN. Warszawa 1964. Grzelak Cz.: Wychowanie wojskowe w ludowym WP 1943—1945. WPH 1987, nr 4. Holzer J., Molenda J.: Polska w pierwszej wojnie światowej. Wyd. 3. War szawa 1973. Hupert W.: Walki o
Lwów (od 1 listopada 1918 do 1 maja 1919). Warszawa 1933. Idzik A.: Czwarty pułk piechoty 1806—1966. Londyn 1966. Jaczyński S.: Gen. broni Zygmunt Berling. Zycie i działalność. Cz. 1: 1914— 1942. WPH 1987, nr 1. Juchniewicz M.: Na wschód od Bugu. Polacy w walce antyhitlerowskiej ria ziemiach ZSRR 1941—1945. Warszawa 1985. Kersten К.: Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (22 VII — 31 XII 1944). Lublin 1963. — Narodziny systemu władzy. Polska 1944—1948. Warszawa 1985. Kirchmayer J.: Powstanie Warszawskie. Wyd. 7. Warszawa 1973. Kowalski W. T.: Wielka Koalicja 1941—1945. T. 1: 1941—1943. Warszawa 1973; t. 2: Rok 1944. Warszawa 1975; t. 3: Rok 1945. Warszawa 1977. 126
Kora b-Z e b r y k R.: Operacja wileńska AK. Warszawa 1985. Krajowa Rada Narodowa. Red. A. Burda. Wrocław 1976. K u m o ś Z.: Działalność wojskowa Komitetu Organizacyjnego ZPP w Związku Radzieckim. WPH 1976, nr 4. — Związek Patriotów Polskich. Założenia programowo-ideowe. Warszawa 1983. Kusiak F.: Oficerowie 1 Armii Wojska Polskiego w latach 1944—1945. Wroc ław—Warszawa 1987. Lewicki A.: 4 pułk piechoty Legionowej. W: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918—1920. T. 1: Piechota. Warszawa 1920. Łossowski P.: Zerwane pęta. Usunięcie okupantów z ziem polskich w listopa dzie 1918 roku. Warszawa 1986. Malinowsk i-P o b ó g W.: Najnowsza historia polityczna Polski. T. 1. Paryż 1953; t. 2. Londyn 1956; t. 3 Londyn 1960. ■„ Malinowski M.: Geneza PPR. Warszawa 1975. Mar czy к W.: Gen. broni Lucjan Żeligowski. WPH 1987, nr 4. Margules J.: Boje 1 Armii WP w obronie Warszawy VIII—IX 1944. Warsza wa 1967. Marszałek Polski Michał Żymierski. Warszawa 1983. Mleczak J.: Efekty akcji werbunkowej do Legionów Polskich w Galicji w 1914 roku. W: Studia Historyczne”. Wrocław 1988, z. 1. Na Kremlu o armii polskiej. „Zycie Literackie” 1982, nr 36. Nastupatielnyje operacji I Białoruskogo Fronta. Moskva 1946. Nazarewicz R.: Koncepcje walki z okupantem i ich treści polityczne 1939— 1945. Warszawa І977. · Nieznane materiały o Berlingu. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1977, z. 41. Nowak J.: Sprawa generała Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”, Paryż 1976, z. 37. — Jeszcze w sprawie Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1977, z. 41. Nowiński M.: Dwa warszawskie wrześnie w życiu generała
Berlinga. „Żołnierz Wolności” 1982, nr 14. Pawłowicz J.: Z dziejów konspiracyjnej KRN 1943—1944. Warszawa 1961. Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej. W: Ludowe Wojsko Polskie 1943— 1945. Red. Jurgielewicz. Warszawa 1973. Przygoński A.: Z zagadnień strategii frontu narodowego PPR 1942—1945. War szawa 1976. — Powstanie warszawskie w sierpniu 1944. T. 1—2. Warszawa 1980. Putrament J.: Pół wieku. T. 2: Wojna. Warszawa 1962. Sforza C.: Twórcy nowej Europy. Katowice 1932. Siemaszko Z.: Sprawa Berlinga. W: „Zeszyty Historyczne”. Paryż 1976, z. 38. Sobczak K.: Generał Zygmunt Berling. „Miesięcznik Literacki” 1986, nr 7. — Lenino — Warszawa — Berlin. Wojenne dzieje 1 Dywizji Piechoty im. T. Koś ciuszki. Warszawa 1978. — Z genezy Armii Polskiej w ZSRR. WPH 1973, nr 3. — Lenino 1943. Warszawa 1983. — Kilka uwag o zamierzeniach dowództwa radzieckiego w rejonie Warszawy w le de 1944 roku. W: „Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z Okresu II Wojny Swiatowej”4 Warszawa 1967, t. 9. Sopo tnie ki J.: Kampania polsko-ukraińska. Doświadczenia operacyjne i bojo we. Lwów 1921. Sprawa Zygmunta Henryka Berlinga. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”. Lon dyn 1945, nr 287. Sroga A.: Początek drogi Lenino. Warszawa 1978. 127
— Zygmunt Berling. 30-lede. Ludzie, idee, problemy. „Trybuna Ludu” nr 235 z 1974. — Zygmunt Berling. Ludzie XXX-lecia. Warszawa 1976. Suszycki M.: Zygmunt Berling. „Orzeł Biały” [Londyn] 1980, nr 40. Stańczyk H.: Gen. broni Zygmunt Berling 1896—1980. WPH 1980, nr 3. S t a w e с к i P.: Polityka wojskowa Polski 1921—1926. Warszawa 1981. Syzdek B.: Działalność Wandy Wasilewskiej w latach II wojny światowej. War szawa 1981. Sztemienko S.: Gorące lato 1944. Warszawa 1970. Święcicki Z.: Doświadczenia bojowe LWP 1943—1945. WPH 1987, nr 1. Te siar J. A.: Rok działań wojennych 4 PP Legionów Polskich od dnia 10 maja 1915 roku do 10 maja 1916 roku. Lwów 1916. Topol A.: Wilhelm Kubsz 1911—1978. Kapelan I Dywizji: Katowice 1983. Torańska T.: Oni. Wyd. 2. Londyn 1985. Turlejska M.: Prawdy i fikcje IX 1939—XII 1941. Warszawa 1968. — Spór o Polskę. Szkice historyczne. Warszawa 1972. Werth A.: Rossija w wojnie 1941—1945. Moskva 1967. Tłumacz, z j. ang. tyt. oryg.: Rusia at war. 1941—1945. London 1964. Wieczorek M.; Armia Ludowa. Powstanie i organizacja 1944—1945. Warszawa 1979. W7 r o n a M.: Zygmunt Henryk Berling (1896—1980). Katowice 1985 (maszynopis pra cy magisterskiej). Rawski T., Stąpor Z„ Zamojski J.: Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w latach 1939—1945. Węzłowe problemy. Warszawa 1966. Werblan A.: Władysław Gomułka -— sekretarz generalny PPR. Warszawa 1988. W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Londyn 1969. Zbiniewicz F.: Armia polska w ZSRR. Warszawa 1963. — Geneza ZPP w ZSRR i Dywizji Piechoty im T. Kościuszki. WPH 1963, nr 1. Żaroń P.: Armia Polska w
ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Warsza wa 1981.
Анджей Тополь Зыгмунт Хенрык Берлинг (1896—1980) Резюме Жизнь и деятельность Зыгмунта Берлинга с ранней молодости были связаны с военным мундиром. Эта связь началась с участия в легионах Юзефа Пилсудского во время I мировой войны. После возрождения польского государства стал кадровым солдатом
организующейся армии. Принимал участие во всех важнейших битвах и схватках на польских землях. В 1919 году сражался с украинцами в Восточной Галиции, а в 1920 — с Красной Армией. За мужество получил первые награды и был произведен в офицеры. В 1923 году был принят слушателем в Высшее военное
училище, первое польское высшее военное заведение, а после его окончания ему было присвоено звание подполковника. Занимал также видные посты в армии до сентябрьских со бытий с командиром полка включительно. Однако конфликты с начальством привели к тому, что накануне нападения гитлеровской Германии
на Польшу Берлинг оказался вне армии. Как один из немногочисленных офицеров дово енного офицерского корпуса признал возможным договориться с СССР и при помощи этого государства восстановить независимую Польшу. За такие по пытки был помещен в Старобельский лагерь. Настойчиво популяризируя эту
мысль, обратил на. себя внимание советской службы госбезопасности, которая в 1940 году предприняла попытку создания какого-либо военно-политического центра, отличающегося от польского эмиграционного правительства и от Гер мании. Берлингу и группе выбранных польских офицеров было дано задание
подготовить базу для формирования польской пехотной дивизии в СССР. Агрессия гитлеровской Германии на СССР прервала эти
планы. Берлинг ока зался в армии генерала Андерса в качестве начальника штаба 5-й пехотной дивизии, формировавшейся в Татищеве. В 1942 году, после конфликта с ко мандиром этой дивизии, был назначен командиром эвакуационной базы в Красноводске. Отказался покинуть СССР в 1942 году вместе с
эвакуируемой армией генерала Андерса, рискуя быть обвиненным в дезертирстве. В 1943 году Сталин поручил ему сформировать пехотную дивизию им. Тадеуша Кастюшко. Со ветское правительство присвоило ему звание полковника, генерал-майора, гене рал-лейтенанта. 3. Берлинг командовал дивизией, потом
Первым корпусом и Первой польской армией в СССР. После битвы за варшавские плацдармы в сентябре 1944 года был снят с должности командира армии, а несколькими месяцами позже — с должности заместителя главнокомандующего Войска польского и заместителя заведущего ведомства обороны Польского Комитета
Народного Освобождения, которую он занимал с июля 1944 года. Заманенный в Москву, был направлен на годичный курс в Академию Вооруженных Сил. После его окончания согласие польских властей на возвращение в Польшу получил лишь в 1947 году. Произведенный Б. Берутом в чин генерала дивизии был
организатором, а затем комендантом Академии Генерального штаба Войска Польского. В 1953 году,' снятый с этой должности под предлогом плохого состо яния здоровья, окончательно оставил армию. Занимал несколько второстепен ных гражданских должностей. В 1963 году ему было присвоено звание генерала
брони в отставке. Умер в июле 1980 года. 132
Andrzej Topol Zygmunt Henryk Berling (1893—1980) Summary For Zygmunt Berling his life and activities were bound up from early youth with a soldier*s uniform. This bond was first formed by his membership of the Polish Legions led by Józef Piłsudski during World War I. After the renascence of the Polish state Berling became a professional solldier, an officer in the army then being formed. He was engaged in all the major battles and fights that took place on Polish soil. In 1919 he fought against the Ukrainians in Eastern Galicia and again in 1920 against the Red Army. For gallantry in the field he gained his first officers epaulettes and decorations. In 1923 he was sent to the Higher Mi litary School, the first Polish military college, and after graduation he was ad vanced to the rank of lieutenant colonel. He also held important positions in the pre-September army, up to that of commander of a regiment. Conflicts that arose between him and his superiors led to his resignation from the army, and that in thè days immediately preceding Nazi Germany’s attack on Poland. As one of the very few officers from the pre-war officer’s corps he saw the feasibility of rea ching an understanding with USSR and with its help to rebuild an independent Poland. He paid for his attempts in this direction, first of all by incarceration in the Starobielski prison. Obstinately continuing to put forward this theory he came to the attention of the Soviet security forces, who in 1940 were making efforts to form some sort of political-military organisation to oppose both the Polish government in
exile and Germany. Berling, together with a specially chosen group of Polish officers, was entrusted with the task of preparing the groundwork for the formation of a Polish infantry division in USSR. Hitler’s attack on USRR put paid to their plans. Berling found himself in the army of General Anders as chief of staff of the 5th Infantry Division formed in Tatiszczew. In 1942, after differences of opinion with the commander of this division, he was appointed as commanding officer of the evacuation base in Krasnowodsk. He refused to leave USSR in 1942 together with the evacuated Anders’ army, laying himself open to changes of desertion. In 1943 Stalin gave him the job of forming the Tadeusz Kościuszko Infantry Division. The Soviet authorities advanced him to the rank of colonel, major general, lieutenant general. Zygmunt Berling commanded suc cessively divisions of the Polish I Corps and the Polish I Army in USSR. Follo wing the battle for the Warsaw bridgehead, in September 1944 he was dismissed from his post as commander of this Army and a few months later also as deputy Commander in Chief of the Polish Forces and deputy chief of the Defence mi nistry under the PKWN (Polish Committeee of National Liberation), which func tion he had fulfilled as from July 1944. Lured to Moscow, he was sent on a year’s course at the Soviet Armed Forces Academy. After finishing this course, it was not until 1947 that he was given permission to return to Poland. Advanced by B. Bierut to thé rank of General of a Division he became the organiser and later the Commandant of the General Staff
Academy of the Polish Armed Forces. In 1953 he was dismissed from this post on the pretext of his poor state of health and finally left the army. In civilian life he held a few appointments of secondary importance, in 1963 was given the rank of retired Field General. He died in Ju ly 1980. 133
Indeks nazwisk Anders Władysław 45, 58, 59, 60, 62, 68, 74, 124 . Bach-Zalewski Erich von dem 103, 107 Baczyński Rajmund 18 Bagieński Edward 114 Barbe 32 Bartei Kazimierz 52 Basiński Euzebiusz 124 Bem Józef 82 Beria Ławrientij 50, 56, 58, 64, 111 Berling Aurelia 13 Berling Michał 13, 14 Berling Krzysztof 80 Berling-Mika Maria 11, 32, 64, 77, 80, 94, 95, 101, 110 116, 120, 124, 125 Berman Jakub 56, 70,՜ 80, 85, 87, 93, 94, 112, 113, 114, 125 Bertold Edward 112 Beseler Hans von 22 Bewziuk Wojciech 82, 100 Bierut Bolesław 99, 108, 111, 112 Blum Ignacy 126 Błagowieszczeński Igor 126 Bogdanów Siemion 92, 98 134 Boguszewski Tadeusz 33, 39, 126 Boj Eugeniusz 41 Bombińska Alina 48 Bordziłowski Jerzy 104 Borejsza Jerzy 93 Boruta-Spiechowicz Mieczysław 59, 60, 62 Boy-Żeleński Tadeusz 52 Broniewska Janina 71, 124 Brystygierowa Julia 93 Bulganin Mikołaj 98, 113 Burda Andrzej 127 Buszko Józef 17, 126 Chełkowski Hilary 117 Chocha Bolesław 115, 126 Chodnikiewiczówna Kazimiera 28 Chruszczów Nikita Siergiejewicz 70 Chwistek Leon 85 Ciesiołkiewicz Zdzisław 15, 48, 126 Czechowski Jan 94 Czapliński Jan 26 Czapski Józef 51, 53, 54, 124 Czechowski Jan 112 Czuma Walerian 46 Daszyński Ignacy 14 Dawidowski T. 63
Dąb-Biernacki Stefan 38, 41 Diamand Henryk 14 Dindorf-Ankowicz Franciszek 45 Dobrowolski Henryk 14, 126 Dojan-Surówka Edward 41 Dola ta Bolsław 98, 124, 126 Downarowicz Edward 63 Drobner Bolesław 14, 75, 80, 85, 93, 94, 112, 124 Dudziński Kazimierz 55, 57, 59, 60, 62 Dymitrow Georgii 89 Dziekanowski Kazimierz 31, 32 Dzięcioł B. 109 Estreicher Stanisław 24 Faury Luis 32, 33 Feldman Wilhelm 14 Ferdynand Franciszek 16 Filus Celestyn 126 Fleischman 13 Flisowski Zdzisław 42, 125 Franciszek Józef 13 Frunze Michał 112 Galicki Stanisław 102, 104 Gaładyk Janusz 61 Gałecki Tadeusz 31 Garlicki Andrzej 33, 126 Gawryś 18 Gołąb Stanisław 24 Gołoszyn Włodzimierz 101 Gomułka Władysław 68, 108, 109, 113, 116, 118, 120, 123, 128 Gorczyński Eustachy 53, 55, 56, 57, 60 Grosz Wiktor 68, 72, 74 Grubecki Jan 85, 93, 94 Grzelak Czesław 78, 87, 126 Haller Józef 22 Haneman Stefan Jan 91, 93, 94, 112 Hanote 32 Hitler Adolf 74 Holzer Jerzy 16, 22, 126 Hubert Henryk 84 Hubischta Władysław Jan 33 Hupert Wacław 126 Idzik Aleksander 21, 37, 39, 42, 126 Imoch Roman 55, 57 Jaczyński Stanisław 24, 27, 38, 42, 43, 126 Jagoda Gienrich 50 Janusz Stanisław 112 Jaroszewicz Piotr 102 Jaworska Helena 101 Jaworski Ludwik 24 Jegorow Aleksander 54 Jędrychowski Stefan 75, 80, 85, 94, 110, 111 Juchniewicz Mieczysław 49, 126 Juillard 32 Jurga Tadeusz 98, 124 Jurgielewicz Wacław 127 Juszkiewicz Tadeusz 63, 66, 77 Kaczorowski Michał 112 Kalinin Michaił 84 Kapeliński Tadeusz 112 Karakoz Marek 101 Karaśkiewicz Jan 77 Karol I 26 Karpiński Antoni 115, 126 Karwin Jerzy 88 Kersten Krystyna 56, 68, 108, 126 Kieniewicz Bolesław 81
Kirchmayer Jerzy 104, 116, 127 Klimkowski Jerzy 60, 61, 124 Kłos Aleksander 75 Koc Leon 61 Kochanowski 19 Komorowski Tadeusz 107 135
Kondratik Paweł 59, 64, 72 Kononkow Sergiusz 103 Konopnicka Maria 78 Konstantinow Michał 98 Korab-Żebryk Roman 49, 127 Korboński Stefan 124 Korbułow 58 Korczyc Władysław 105, 116 Kościuszko Tadeusz 9, 10, 56, 69, 73,75,82,97 Kot Stanisław 52, 56, 123 Kotek Agroszewski Stanisław 93, 94 Kowalew Michał 47 Kowalik 28 Kowalski Józef 124 Kowalski Włodzimierz T. 127 Kramar Stanisław 34, 35 Krzemień 110 Krzyżanowski Adam 24 Kubsz Wilhelm Franciszek 75, 78, 79, 80, 81, 82, 95 Kumaniecki Kazimierz 123 Kumoś Zbigniew 70, 87, 127 Kulkiński Franciszek 55, 57 Kusiak Franciszek 88, 102, 127 Kuźniecow Mikołaj 66 Künstler Stanisław 53, 55 Laliczyński Bronisław 42 Lampe Alfred 66, 70, 83 Lampe Rozalia 68, 70, 83, 84, 123 Lange Oskar 85 Lewicki Adam 19, 28, 127 Limanowicz Stanisław 71 Lis Józef 53, 55 Łęczek Ireneusz 58 Łopianowski Narcyz 55 Łossowski Piotr 27, 127 Łuczyński Aleksander 34 Lukasiewicz „Edward” 101 136 Mada jeżyk Czesław 54 Malenkow Grigorij 70 Małkowski Sergiusz 115 Malinowski Marian 127 Malinowski-Pobóg Władysław Mantel Feliks 112 Marchai 32 Marczyk Wiesław 93, 127 Margutes Józef 127 Markiewicz „Witold” 101 Matkowski Władysław 124 Matuszewski Stefan 112 Mazurkiewicz Jan „Radosław” Merwin Bertold 22, 124 Mickiewicz Adam 15 Mierkułow Ławrientij A. 54, 56, 64 Mikołajczyk Stanisław 98, 99 Minc Hilary 70, 72, 77, 85, 87, 95, 111 Mleczak Jan 17, 127 Moczar Mieczysław 117 Modzelewski Zygmunt 77, 113 Molenda Jan 16, 22, 126 Mołotow Wiaczesław 50, 66, 70, 71, 85 Morawski Franciszek 53, 55 Mościcki Ignacy 45 Mossor Stefan 116 127 101 55, 93, 68, Nałęcz-Bukojemski Leon 53, 55, 57, 59,
60 Naszkowski Zygmunt 77 Nazarewicz Ryszard 97, 127 Ney Marian 28 Nowak-Jeziororański Jan 55, 66, 111, 127 Nowakowski 18 Nowiński Marian 127 Ochab Edward 120 Okulicki Leopold 32, 60 Olechnowicz Stanisław 103
Olszewski 18 Orkan Władysław 20, 124 Osóbka-Morawski Edward 91, 93, 94, 95, 112 Ostrowski Bolesław 39 Pająk Leon 42 Panas Józef 125 Parker Ralph 74 Parnas Jakub 75 Pawłowicz Jerzy 127 Peretiatkowicz Antoni 24 Piłsudski Józef 15, 16, 33, 34, 35 Piotrowski Teodor 112 Pióro Tadeusz 115 Popiel Mieczysław 85 Prażmowski Zygmunt 32 Princip Gawriło 16 Próchnicki Stanisław 34, 35 Przeździecki Wacław 52 Przybył Zygmunt 114 Przygoński Antoni 97, 127 Putrament Jerzy 77, 127 Raabe Henryk 113 Rabanowski Jan 112 Radkiewicz Stanisław 87, 93, 94, 99, 106, 112, 117 Radzijewski Aleksander 98 Rakowski Bronisław 62 Rawski Tadeusz 128 Reichman 54 Reinefarth Heinz 103 Roganowicz 18 Roja Bolesław 18, 19, 26, 27, 34, 125 Rokossowski Konstanty 91, 92, 97, 100, 101, 104, 105, 110, 115, 116, 125 Romeyko Marian 30, 35, 125 Rosen-Zawadzki Kazimierz 55, 59, 60 Rostworowski Marian 24 Rotkiewicz Jan 102 Rowecki Stefan 41 Rousseau 32 Rudnicki Władysław 64 Rudzki Stefan 18 Rydz-Śmigły Edward 45 Rzepecki Jan 114 Rzymowski Wincenty 94 Schulenburg Werner Friedrich 56 Serda-Teodorowski Aureli 32 Sforza Carlo 36, 37, 127 Sidor Kazimierz 91 Sidorski Romuald 114 Siemaszko Z. S. 105, 127 Sienkiewicz Henryk 15 Siewierski Janusz 55, 57 Sikorski Władysław 17, 22, 29, 45, 58, 59, 61, 62 Siwicki Antoni 102 Siwicki Stefan 75 Siwiński Bronisław 112 Skibiński Franciszek 114 Skierski Leonard 33 Skulbaszewski Antoni 115 Skrzeszewski Stanisław 80, 85, 93, 94 Skwarczyński Stanisław 39 Słowacki Juliusz 15 Słowikowski Marian 32 Sobczak Kazimierz 48, 49, 65, 73, 84, 97, 102, 127 Sobolewski Zygmunt 77 Sokołowski Wasilij 82 Sokorski
Włodzimierz 69, 70, 77, 80, 84, 85, 86, 87, 125 Sommerstein Emil 85, 93, 94, 112 Sopotnicki Józef 128 Springweld Stanisław 29 Spychalski Marian 91, 93, 100, 108, 120, 125 137
Sroga Alojzy 81, 84, 128 Stachiewicz Wacław 32 Stahl Włodzimierz 85 Stalin Józef 52, 53, 56, 57, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 79, 85, 89, 93, 94, 95, 98, 99, 105, 110, 111, 112 Stańczyk Henryk 128 Stawarz Antoni 26, 27, 125 Stawecki Piotr 34, 35, 128 Stąpor Zdzisław 128 Stec Ostap 116 Strażewski Wsiewołod 102 Strzelecki Ryszard 120 Sulik-Sarnecki Nikodem 62 Surzyc Dionizy 102 Swoboda Ludwik 72 Syzdek Bronisław 128 Szczerbakow Aleksander 66 Szczypiorowski Stanisław 55, 57 Szerauc Edward 21 Szer er Mieczysław 116 Szleyen Mieczysław 114 Szpac Władysław 90 Sztampka Witold 101 Sztemienko Sergiej 92, 128 Szuldefrei Michał 112 Szumigalski Włodzimierz 55, 57 Szuszycki Marian 128 Szyszko-Bohusz Zygmunt 58, 64 Świaniewicz Stanisław 52, 125 Świerczewski Karol 82, 87, 91, 100, 115 Święcicki Zygmunt 106, 128 Świtkowski Adam 39 Tatar Stanisław 116 Teslar Józef 128 Thommée Wiktor 33 Tokarzewski-Karasiewicz Michał 41, 42, 59 Tomala Michał 55, 57 138 Tomicki Jan 34 Topol Andrzej 79, 128 Torańska Teresa 56, 111, 114, 128 Turlejska Maria 47, 107, 128 Tyszyński Leon 53, 55, 57, 60 Ulanowski Bronisław 24 Wasilewska Wanda 52, 53, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 80, 81, 85, 87, 89, 91, 93, 94, 125 Wasilewski Andrzej 58 Wasilewski Zenon 78 Wąglowski 19 Wecki Stanisław 114 Werblan Andrzej 108, 111, 128 Werth Aleksander 80, 81, 128 Wicherkiewicz Tadeusz 55, 57, 59, 63 Wieczorek Mieczysław 89, 93, 128 Wieliczko Marian 124 Wierbłowski Stefan 85, 87, 93 Wiślicki Tadeusz 71 Witaszewski Kazimierz 75, 78 Witos Andrzej 80, 85, 93, 94 Woroszyłow Kliment 112 Woźniesieński Dymitr 115 Wrona Marek 128
Wróblewski Stanisław 24 Zajkowski Stanisław 105 Zambrowski Roman 111 Zamojski Jan 128 Zawadzki Aleksander 87, 91, 92, 93, 94, 97, 100, 102, 108 Zawadzki Kazimierz 57 Zbiniewicz Fryderyk 71, 73, 74, 124, 128 Zieliński Zygmunt 18 Zoll Franciszek 24
Żarako-Żarakowski Bolesław 115 Żaroń Piotr 61, 63, 128 Żeligowski Lucjan 93 Żuków Gieorgij 125 Żuków S. Jurij 70, 73, 74 Żymierski Michał 92, 93, 94, 95, 97, 98, 99, 100, 104, 105, 108, 110, 111, 112, 113, 122, 125, 127 f Bayerische Λ J Staatsb¡№othek ļ V München J |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Topol, Andrzej |
author_GND | (DE-588)1238311873 |
author_facet | Topol, Andrzej |
author_role | aut |
author_sort | Topol, Andrzej |
author_variant | a t at |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046833411 |
ctrlnum | (OCoLC)1263255597 (DE-599)BVBBV046833411 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03026nam a2200529 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV046833411</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211115 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200803s1990 a||| b||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="z">8322603126</subfield><subfield code="9">83-226-0312-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1263255597</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046833411</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Topol, Andrzej</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1238311873</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980</subfield><subfield code="c">Andrzej Topol</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Katowice</subfield><subfield code="b">Uniwersytet Śląski</subfield><subfield code="c">1990</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">138 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach</subfield><subfield code="v">nr. 1114</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in russicher und englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Berling, Zygmunt</subfield><subfield code="d">1896-1980</subfield><subfield code="0">(DE-588)118951831</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Berling, Zygmunt / (1896-1980)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wojsko / biografie / Polska / 20 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Berling, Zygmunt / (1896-1980)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wojsko / biografie / Polska / 20 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Biografie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Biografia</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4006804-3</subfield><subfield code="a">Biografie</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Berling, Zygmunt</subfield><subfield code="d">1896-1980</subfield><subfield code="0">(DE-588)118951831</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach</subfield><subfield code="v">nr. 1114</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV021463076</subfield><subfield code="9">1114</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211111</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032242532</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4006804-3 Biografie gnd-content |
genre_facet | Biografie |
id | DE-604.BV046833411 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T15:05:28Z |
indexdate | 2024-07-10T08:55:07Z |
institution | BVB |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032242532 |
oclc_num | 1263255597 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 138 Seiten Illustrationen |
psigel | BSB_NED_20211111 |
publishDate | 1990 |
publishDateSearch | 1990 |
publishDateSort | 1990 |
publisher | Uniwersytet Śląski |
record_format | marc |
series | Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach |
series2 | Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach |
spelling | Topol, Andrzej Verfasser (DE-588)1238311873 aut Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 Andrzej Topol Katowice Uniwersytet Śląski 1990 138 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr. 1114 Zusammenfassung in russicher und englischer Sprache Berling, Zygmunt 1896-1980 (DE-588)118951831 gnd rswk-swf Berling, Zygmunt / (1896-1980) Wojsko / biografie / Polska / 20 w 1901-2000 Biografie Biografia (DE-588)4006804-3 Biografie gnd-content Berling, Zygmunt 1896-1980 (DE-588)118951831 p DE-604 Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr. 1114 (DE-604)BV021463076 1114 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
spellingShingle | Topol, Andrzej Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Berling, Zygmunt 1896-1980 (DE-588)118951831 gnd |
subject_GND | (DE-588)118951831 (DE-588)4006804-3 |
title | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 |
title_auth | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 |
title_exact_search | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 |
title_exact_search_txtP | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 |
title_full | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 Andrzej Topol |
title_fullStr | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 Andrzej Topol |
title_full_unstemmed | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 Andrzej Topol |
title_short | Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 |
title_sort | zygmunt henryk berling 1896 1980 |
topic | Berling, Zygmunt 1896-1980 (DE-588)118951831 gnd |
topic_facet | Berling, Zygmunt 1896-1980 Biografie |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032242532&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV021463076 |
work_keys_str_mv | AT topolandrzej zygmunthenrykberling18961980 |