Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu: studia
Gespeichert in:
Weitere Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Oficyna Wydawnicza Aspra-JR
2019
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
Beschreibung: | 176 Seiten 24 cm |
ISBN: | 9788382090055 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046795128 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20221019 | ||
007 | t | ||
008 | 200706s2019 |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788382090055 |9 978-83-8209-005-5 | ||
035 | |a (OCoLC)1164632450 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV046795128 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
245 | 1 | 0 | |a Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu |b studia |c redakcja naukowa Radosław Lolo |
264 | 1 | |a Warszawa |b Oficyna Wydawnicza Aspra-JR |c 2019 | |
300 | |a 176 Seiten |c 24 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
546 | |a Vorwort in englischer und polnischer Sprache | ||
610 | 2 | 7 | |a Katholische Kirche |0 (DE-588)2009545-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 7 | |a Kościół katolicki / Polska / Mazowsze (region) / historia |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Reformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia |2 jhpk | |
650 | 7 | |a Kontrreformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia |2 jhpk | |
650 | 0 | 7 | |a Reformation |0 (DE-588)4048946-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Gegenreformation |0 (DE-588)4019710-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Masowien |0 (DE-588)4037853-6 |2 gnd |9 rswk-swf | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4143413-4 |a Aufsatzsammlung |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Masowien |0 (DE-588)4037853-6 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Katholische Kirche |0 (DE-588)2009545-4 |D b |
689 | 0 | 2 | |a Reformation |0 (DE-588)4048946-2 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Gegenreformation |0 (DE-588)4019710-4 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Geschichte |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Lolo, Radosław |d 1971- |0 (DE-588)1239452632 |4 wpr |4 edt | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20210128 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032204006 | ||
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0903 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09024 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804181588562411520 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wstęp - Radosław Lolo .......... ................................................................ 9 Introduction................................................................................................ 11 Wykaz skrótów............................................................................................ 13 Początki, rozwój i przyczyny załamania się reformacji w Polsce w XVI w. - Janusz Mailek ................................................................... 15 Z zagadnień husyckich na Mazowszu w połowie XV w. — ks. Waldemar Graczyk......................................................................... 27 Reformacja na Mazowszu ֊ szkic historiograficzny - Radosław Lolo ... 35 Dlaczego reformacja na Mazowszu nie rozkwitła? - Radosław Lolo .... 47 Szlachta mazowiecka wobec Konfederacji Warszawskiej i dysydentów w latach 15 73-1696 — Krzysztof Wiśniewski.................................... 63 Recepcja Tridentinum w diecezji płockiej -ks,. Wojciech Góralski .... 89 Ewangelizacja Mazurów w pruskim kościele krajowym za rządów księcia Albrechta (1525-1568) - Dariusz Makiłła ......................... 117 Mazowszanie w protestanckim Elblągu w okresie nowożytnym ks. Wojciech Zawadzki ..................................................................... 129 Podsumowanie ....................................................................................... 143 Bibliografia.............................................................................................. 147 Indeks
nazwisk.............................................................................................169 5
Bibliografia I. Źródła 1. Źródła archiwalne Archiwum Diecezjalne w Płocku: Acta Capituli Plocensis 1526-1538. Acta Episcopalia nr: 31, 59. Mąkowski W., Zaginiony odpis z akt kapituły płockiej z łat 1437-1445, nr 38. Archiwum Diecezji Elbląskiej: Katolickie księgi ślubów sygnatury: 1, 2, 3, 11, 12, 13, 14. Biblioteka PAN/PAU w Krakowie: rkps nr: 8319, 8322, 8331, 8334, 8335, 8336, 8337, 8348, 8350, 8351, 8352, 8353. 2. Źródła drukowane Acta Capitulorum cracoviensis etplocensis selecta (1438-1523; 1438-1525), wyd. B. Ulanowski, Archiwum Komisji Elistorycznej, t. 6, Kraków 1891. Acta Nunciaturae Poloniae (ANP), t. II: Zacharias Ferreri (1519-1521) et Nuncii Minores, red. H.D. Wojtyska CP, Romae 1992. Akta synodów różnowierczych, oprać. M. Sipayłło, t. I (1550-1559), t. II (1560-1570), t. III (1571-1632), t. IV (Wielkopolska 1569-1632), War szawa 1966, 1972, 1983, 1997. Album uczniów chełmińskiego gimnazjum akademickiego 1692-1816, opr. Z. Nowak, P. Szafran, Wrocław 1975. Constitutiones et Decreta in Dioecesana Synodo Plocensi, quam pro Sere nissimo Principe ac Reverendissimo Dno Domino Carolo Ferdinando Dei gratia Principe Poloniae et Sveciae Epìscopo Plocensi [...] Perillustris et Adm. Reverenus D. Sìumon Kołudzki Praepositus Gnesnen., Scholasticus Vladislaviem, Custos Plocen. Canonicus Cracovien., S.R.M. Secretrarius cum universo Dioecesis clero in ecclesìa cathedrali Plocensi habuit Anno Dni M.DCXLIII, die vigésima secunda mensis Septembris et duabus sequentibus condita [bm і rw]. 147
Bibliografìa Constitiutiones synodomm metropolitanele ecclesiae Gnesnensis provincialium authoritate synodi provinciālis Gembicianae per deputātos recognitae, iussu vero et opera [...] Ioannis Wężyk [...] editae, Cracoviae 1630. Corpus iuris Polonici, wyd. O. Balzer, է. 3, Kraków 1906. Corpus iuris Polonici, wyd. O. Balzer, է. 4/1, Kraków 1910. Die Berichte und Briefe des Rats und Gesandten Herzog Albrechts von Pre ussen Asverus von Brandt, red. A. Bezzenberger, Lepzig 1921, z. 4. Die Matrikel des Gymnasiums zu Elbing (1598-1786), hrsg. H. Abs, Quellen und Garstellungen zur Geschichte Westpreussens Bd. 19, Danzig 1936, 1939. Die Staatsverträge des Herzogtums Preussen. Teil I: Polen und Litauen. Ver träge und Belehnungsurkunden 1525-1657/58, bearb. von Stephan und Heidrun Doležel, Köln 1971. Dokumenty soborów powszechnych. Tekst łaciński i polski, t. IV/2 (15111870): Lateran V, Trydent, Watykan I, oprać A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007. Elementa ad fontium editiones, t. XLIX, wyd. K. Lanckorońska, Romae 1980. Epistola pastoralis ad Parochos Dioecesis Cracovien. Bernardus Maciejow ski, Dei gratia Episcopus Cracovien. Dux Severien., w: Constitutiones Synodi Dioecesanae Cracoviensis, celebratae Anno Domini M.DC.I, X. Kal. lunii, Cracoviae in Officina Architypogr. Regia Lazaři, Anno Dni M.DC.I. Ioanni Dlugossi, Annales seu Cronicae Incliti Regni Poloniae, lib. XI(14151430), oprać. К. Bączkowski i in., Warszawa 1985. Iura Masoviae terrestria. Pomniki dziejowe prawa mazowieckiego ziemskie go, oprać. J. Sawicki, t. 2 (1471-1526), Warszawa 1973. Księga wpisów uczniów Gimnazjum
Gdańskiego 1580-1814, oprać. Z. No wak, P. Szafran, Warszawa Poznań 1974. Lauda ziemi rawskiej i województwa rawskiego 1583-1793, oprać. M. Nagielski, Warszawa 2017. Metryka uczniów toruńskiego gimnazjum akademickiego 1600-1817, t. 1 (1600-1717), cz. 2 (1718-1817), wyd. Z.H. Nowak, J. Tandencki, Toruń 1997. Ordinationes generales quae decretis reformationum pro singulis Ecclesiis ex generali nuper perada dioecesis plocensis visitatione prolatis sunt adiunetae, Warszawa 1977. Rozrządzenia i pisma pasterskie za rządów J. O. Księcia Imci Michała Jerze go Poniatowskiego, biskupa płockiego, etc. do diecezji płockiej wydane, t. 1-4, Warszawa 1785. Scripteres Rerum Polonicarum, t. XX, wyd. E. Barwiński, Kraków 1907. Scripteres Rerum Polonicarum, t. XXI, wyd. E. Barwiński, Kraków 1911. 148
Bibliografia Statuty synodu płockiego bpa Andrzeja Chryzostoma Załuskiego z 1698 roku, wyd. W. Góralski, Płock 1984. Sejmy i sejmiki koronne wobec Żydów. Wybór tekstów źródłowych, oprać. A. Michałowska-Mycielska, Warszawa 2006. Synodus Dioecesana Plocensis, ab Illustrissimo et Reverendissimo Domino D. Stanislao Łubieński, Dei et Apostolicae Sedis gratia Episcopo Plocensi, in sua Ecclesia Cathedrali, Anno Domini Millesimo Sexcentésimo Trigesimo Secundo, tribus diebus ultimis Aprilis, cum universo Dioecesis Clero celebrata, Varsaviae, in Officina Ioannis Rossowski, S.R.M. Typographi, Anno Domini 1632. Sześć broszur politycznych z XVI i początków XVII stulecia, wyd. В. Ulanowski, Kraków 1921. [Święcicki A.], Życie Andrzeja Noskowskiego Biskupa Płockiego przez An drzeja Święcickiego notariusza ziemi nurskiej, potomka pojego siostrze..., oprać. T. Żebrowski, w: Renesans na Mazowszu. Andrzej Noskowski - bi skup płocki, red. A. Koseski, К. Ostrowski, L. Sobieraj, Pułtusk 2011. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, 1.1, Petersburg 1859. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. II, Petersburg 1859. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. III, Petersburg 1859. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. IV, Petersburg 1859 II. Opracowania 450 Jahre Universität Kongsberg. Beiträge zur Wissenschaftsgeschichte des Preußenlandes, red. B. Jähnig, Marburg 2001. Albergio G., Nowe poglądy na Sobór Trydencki, „Concilium”, որ 1-10 6/1965. Augustyniak U., Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Me chanizmy patronatu, Warszawa 2001. Baranowski I.T., Z dziejów rodów patrycjuszowskich miasta Starej
Warsza wy, Warszawa 1915. Barkowski O., Beiträge zur Siedlung-und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein, AV, 1934, Bd. 11. Barkowski О., Quellenbeiträge zur Siedlung-und Ortsgeschichte des Haup tamtes Stradaunen-Oletzko, „AF“, Bd. 13/1936. Biahmski G., Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich odXIVdo po czątku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996. Bartel O., Zwingli i Kalwin a Polska, „PH”, nr 56/1965, z.4. Barycz H., Z epoki renesansu, reformacji i baroku, Warszawa 1971. Bazylika pułtuska. 550 lat świątyni i Kapituły Pułtuskiej, red. W. Kosek, A.K.F Wołosz, Pułtusk 1999. Bérenger J., Tolerancja religijna w Europie w czasach nowożytnych (XVXVIII wiek), Poznań 2002. 149
Bibliografia Biskup M., Etniczno-demograficzneprzemiany Prus Krzyżackich w rozwoju osadnictwa w średniowieczu (o tzw. nowym plemieniu Prusaków), „Kwar talnik Historyczny“, nr 98/1991, z. 2. Biskup M., Geneza i znaczenie hołdu pruskiego 1525 r, „KMW”, z. 4/1975. Biskup M., Polska a Zakon Krzyżacki w Prusach w początkach XVI w. U źró deł sekularyzacji Prus Krzyżackich, Olsztyn 1983. Biskup M., Uwagi o problemie osadnictwa i sieci parafialnej w Prusach Krzyżackich w wiekach XIV~XV, „KMW”, nr 2-3/1983. Bobiatyński K., Michał Kazimierz Pac - wojewoda wileński, hetman wielki litewski. Działalność polityczno-wojskowa, Warszawa 2008. Brückner A., Różnowiercy polscy, Warszawa 1962. Budka W., Faust Socyn a Krakowie, nadb. „OiR”, nr 5/1928, nr 19. Budka W, Kto podpisał Konfederację warszawską?, „OiR”, nr 1/1921, nr 4. Budka W, Przejawy reformacji na Mazowszu, „OiR”, nr 30/1985. Budka W, Przejawy reformacji w miastach mazowieckich, „OiR”, nr 28/1983. Bukowski J., Dzieje reformacyi w Połsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, t. 1: Początki i terytoryalne rozprzestrzenienie się reformacyi, Kraków 1883. Bukowski J., Dzieje reformacyi w Polsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, t. 2: Polityczny wzrost i wzmaganie się reformacyi aż do sejmu w r 1558/9, Kraków 1886. Bukowski J., Odpowiedź na rzecz księdza dr Chotkowskiego: Przyczyny i po czątki reformacyi w Polsce z powodu Dziejów reformacyi księdza Bukow skiego, dodatek do „Kuriera Poznańskiego”, Poznań 1921. Bystroń J.S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. WiekXVI-XVHI, t. 1, oprać. J. Tazbir, Warszawa 1994. Cała
historia to dzieje ludzi... Studia z historii społecznej ofiarowane profe sorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80 rocznicę urodzin i 55-lecie pracy naukowej, red. C. Kuklo, P. Guzowski, Białystok 2004. Chłapowski K., Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 (Materiały źródłowe), Warszawa 2017. Chmiel Z., Tematyka gospodarcza w działalności sejmiku warszawskiego z lat 1621-1653, w: Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wag ner, Z. Chmiel, Warszawa 2013. Choińska-Mika J., „Miasta, które są nervus dostatków Rzeczypospolitej” sejmiki mazowieckie doby Wazów o problemach miast i mieszczaństwa, „RM”, t. 13/2001. Choińska-Mika J., Sejmiki mazowieckie w dobie Wazów, Warszawa 1998. Chojnacki W, Osadnictwo polskie na Mazurach w X111-XVI11 w., w: Szkice z dziejów Pomorza, red. G. Labuda, t. 2. Pomorze nowożytne, Warszawa 1959. 150
Bibliografia Chojnacki W., Stosunki kulturalne na Mazurach w XVI—XVII wieku, w: Szki ce z dziejów Pomorza, red. G. Labuda, t. 2. Pomorze nowożytne, Warsza wa 1959. Chojnacki W., Zborypolsko-ewangelickie w Prusach Wschodnich w XV¡֊XX wieku, „OiR”, 12/1953, nr 45-50. Chotkowski W., Przyczyny i początki Reformacji w Polsce, Poznań 1883. Czapliński W., Łubieński Stanisław, PSB, t. 18, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973. Dembowski H., Zur Geschichte der Theologischen Fakultät der Universität Königsberg (1544—1945), w: 450 Jahre Universität Königsberg. Beiträge zur Wissenschaftsgeschichte des Preußenlandes, red. B. Jähnig, Marburg 2001. Die Albertus-Universität zu Königsberg. Höhepunkte und Bedeutung, red. V.H. Rothe, S. Spieler, Bonn 1996. Die deutsche Ostsiedlung des Mittelalters als Problem der europäischen Ge schichte, red. W. Schlesinger, Sigmaringen 1975. Die Schüler des braunsberger Gymnasiums von 1694-1776, MHW Lieferung 36-38, Bd XII, 1 - XII, 3, hrsg. G. Lühr, Braunsberg 1932, 1933, 1934. Dittrich F., Geschichte der Katholizismus in Altpreussen von 1525 bis zum Ausgange des achtzehnten Jahrhunderts, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterthumskunde Ermland“, nr 13/1961. Doležel S., Das preussisch-polnische Lehnsverhältnis unter Herzog Albrecht von Preusen (1525-1568), Köln 1967. Drukarze dawnej Polski od XV do ХУШ wieku, red. A. Kawecka-Gryczowa, t. 1 : Małopolska, cz. 1: Wiek XV-XVI, Wroclaw 1983. Dubas-Urwanowicz E., Koronne zjazdy szlacheckie w dwóch pierwszych bezkrólewiach po śmierci Zygmunta Augusta, Białystok 1998. Dymek B., Mazowsze: historia i kultura
1526-1795, t. 2, Pułtusk-Warszawa 2015. Dymek B., Z dziejów szlachty mazowieckiej (dziedzictwo kulturowe i stereo typ), Kielce 2005. Dysydenci czy decydenci? Protestanci w obu częściach Prus i Koronie w XVIXVIII wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018. Dzieje chrześcijaństwa na Litwie, red. V. Ališauskas, Warszawa 2014. Dzieje Mazowsza, t. 2: lata 1527-1794, red. J. Tyszkiewicz, Pułtusk 2015. Dzieje Płocka, t. 1 : Historia miasta do 1793 roku, red. M. Kallas, Płock 2000. Dzieje Pułtuska, t. 1 : do 1795 roku, red. H. Samsonowicz, R. Lolo, Pułtusk 2016. Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 1 : Średniowiecze, red. M. Rechowicz, Lublin 1974. Dzięgielewski J., Biskupi rzymskokatoliccy końca XVI w. - początku XVII w. i ich udział w kształtowaniu stosunków wyznaniowych w Rzeczypospo- 151
Bibliografia litej, w: Między monarchią a demokracją. Studia z dziejów Polski XVIXVIII w., red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1994. Dzięgielewski J., Instytucje ustrojowe Rzeczypospolitej Obojga Narodów a rozwój Woli, w: Historia Woli, red. K. Morawski, Warszawa 2000. Dzięgielewski J., Izba poselska w systemie władzy Rzeczypospolitej w cza sach Władysława IV, Warszawa 1992. Dzięgielewski J., Mazowieccy elektorzy królów polskich w latach 15731674, w: Między Wschodem a Zachodem. Studia ku czci profesora Jacka Staszewskiego, է. II, red. J. Dumanowski, Toruń 2003. Dzięgielewski J., Mazowszanie i Podlasianie wobec rokoszu Zebrzydowskie go, w: tegoż, O ustroju decydentach i dysydentach. Studia i szkice z dzie jów Pierwszej Rzeczypospolitej, Kraków 2011. Dzięgielewski J., Mazowszanie na urzędach centralnych w wieku XVI-XVII, w: Mazowsze na pograniczu kultur w średniowieczu i nowożytności, red. M. Dygo, Pułtusk 2007. Dzięgielewski J., Mazowszanie w rozgrywkach o tron i system polityczny Rzeczypospolitej w latach 1572-1609, w: Mazowsze w procesach integra cyjnych i dezintegracyjnych w Rzeczypospolitej XVI-XVII wieku. Studia i szkice, red. J. Dzięgielewski, Warszawa 2010. Dzięgielewski J., Najznamienitsi na Mazowszu za Jagiellonów i Wazów, w: Studia z historii społecznej ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu, red. C. Kuklo, Białystok 2004. Dzięgielewski J., O tolerancję dla zdominowanych. Polityka wyznanio wa Rzeczypospolitej w latach panowania Władysława IV, Warszawa 1986. Dzięgielewski J., O ustroju decydentach i dysydentach. Studia i szkice z dzie jów Pierwszej
Rzeczypospolitej, Kraków 2011. Dzięgielewski J., Rozróżnieni w wierze chrześcijańskiej w państwie ostatnich Jagiellonów i pierwszych królów elekcyjnych, w: tegoż, O ustroju, decy dentach i dysydentach. Studia i szkice z dziejów Pierwszej Rzeczypospo litej, Kraków 2011. Dzięgielewski J., Sejmy elekcyjne: elektorzy, elekcje 1573-1674, Pułtusk 2003. Dzięgielewski J., Wierność Kościołowi rzymskokatolickiemu a kwestia „ czarnej legendy ” szlachty mazowieckiej, w: Mazowsze Północne. Wpo szukiwaniu tożsamości narodowej, społecznej i religijnej, red. J. Gołota, M. Truszczyński, Ostrołęka 2012. Ewangelicy na Warmii i Mazurach. Dzieje i współczesność, red. E. Kruk, Olsztyn 2001. Fijałkowski P., Początki protestantyzmu na pograniczu wielkopolsko-mazowieckim, „NP”, nr 38/1993, z. 2. Filipczak W., Bolimówjako miejsce obrad sejmików województwa rawskiego w XVII-XVIII wieku, „Rocznik Łódzki”, t. LXV/2016. 152
Bibliografia Filipczak W., Sejmik ziemi czerskiej 1780-1786, „Przegląd Nauk Historycz nych”, t. IX/2010, z. 1. Filipczak W., Sejmiki ziemi liwskiej 1780-1786, „Przegląd Nauk Historycz nych”, t. XVII/2018, z. 2. Filipczak W., Sejmiki ziemi nurskiej 1780-1786, „Przegląd Nauk Historycz nych”, t. XIII/2014, z. 1. Filipczak W., Sejmiki ziemi zakroczymskiej 1778-1786, „Przegląd Nauk Hi storycznych” t. XIV/2015, z. 2. Gapiński W., Synod diecezji płockiej z 1698 r, „SP”, nr 6/1978. Gause F., Polnische Einwanderung in die Komturei Osterode nach dem 2. Thorner Frieden (1466), „AF“, 1924, Bd. 1. Gestalten und Wege der Kirche im Osten, red. H. Kruska, Ulm 1958. Gierowski J.A., Sejmik generalny Księstwa Mazowieckiego na tle ustroju sej mikowego Mazowsza, Wrocław 1948. Gierszewski S., Elbląg. Przeszłość i teraźniejszość, Gdańsk 1970. Głowacki J.J., Tolerancyjność ifanatyzm szlachty katolickiej w Rzeczypospo litej u progu Oświecenia, Acta Universitairs Lodziensis, Folia Historica 92, Łódź 2014. Główka D., Gospodarka w dobrach plebańskich na Mazowszu w XVI—XVIII wieku, Warszawa 1991. Gostyński T., Franciszek Krasiński. Polityk złotego wieku, Oświęcim 2016. Góralski W., 300 lat seminarium duchownego w Płocku - wczoraj i dziś (Szkic do dziejów), „SP”, nr 38/2010. Góralski W., Albin Łuczkowski, II sinodo diocesano di Płock dell ’anno 1632, Roma 1981. Pontificia Studiorum Universitas A.S. Thomae Aq. In Urbe, Facultas Iuris Canonici, ss. 100 (ree.), „Miesięcznik Pasterski Płocki”, 73/1988, որ 1-3. Góralski W., Andrzej Chryzostom Załuski, biskup płocki 1692—1698. Wkład w dzieło recepcji
reformy trydenckiej, Warszawa 1987. Góralski W., Andrzej Stanisław Załuski, biskup płocki (1723-1736) wobec zjawiska zabobonów i czarów, „NP”, nr 30/1986. Góralski W., Diecezja płocka i jej synody w okresie potrydenckim (szkic do badań nad recepcją Soboru Trydenckiego w świetle ustawodawstwa syno dów diecezjalnych), „SP”, nr 14/1986. Góralski W., Miasto w dobie kryzysu ekonomicznego i zniszczeń wojennych (1581-1717), w: Dzieje Płocka, է. 1: Historia miasta do 1793 roku, red. M. Kallas, Płock 2000. Góralski W., Nieznane statuty synodu płockiego z 1698 r., „Prawo Kanonicz ne”, nr 26/1983, nr 3-4. Góralski W., Obowiązki dziekanów diecezji płockiej w świetle nominacji dziekańskich za bpa Ludwika Bartłomieja Załuskiego (1699-1721), „SP”, nr 14/1986. 153
Bibliografia Góralski W., Obsada biskupstwa płockiego z 1692 r z nominacji Jana III Sobieskiego, „NP”, 26/1982, nr 1/110. Góralski W., Organizacja sieci dekanalnej w diecezji płockiej, „SP”, nr 42/2014. Góralski W., Reformistyczne synody płockie na przełomie XVI i XVII wieku, Płock 1983. Górski K., Z dziejów żywiołu polskiego w Prusiech od 1321 r. do 1772, „Jan tar”, nr 3/1939, z. 1 (9). Graczyk W., Diecezja płocka w relacjach do Rzymu biskupa Stanisława Łu bieńskiego (1627-1640), „SP”, nr 30/2002. Graczyk W., Mazowien im Blick auf die religiösen Polemiken im 16. Jah rhundert, w: Dysydenci czy decydenci? Protestanci w obu częściach Prus i Koronie w XV1-2CVI11 wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018. Graczyk W., Paweł Giżycki, biskup płocki (1439—1463), Płock 1999. Graczyk W., Stanisław Łubieński: pasterz, polityk i pisarz 1574-1640, Kra ków 2005. Graczyk W., Stosunki wyznaniowe na Mazowszu nowożytnym. Duchowień stwo mazowieckie w działalności Kościoła polskiego, w: Dzieje Mazow sza, t. 2: lata 1527-1794, red. J. Tyszkiewicz, Pułtusk 2015. Grzybowski M.M., Formacja intelektualna i moralna duchowieństwa die cezji płockiej w czasach rządów bp. M.J. Poniatowskiego (1773-1785), „SP”, nr 4/1976. Grzybowski M.M., Katolickie kaplice dworskie oraz miejsca kultu innowier ców na Mazowszu w drugiej połowie XVIII wieku: materiały źródłowe z wizytacji kościelnych, „SP”, nr 10/1982. Grzybowski M.M., Katolickie kaplice dworskie oraz miejsca kultu innowier ców na Mazowszu w drugiej połowie XVIII wieku [c.d.j: materiały źród łowe z wizytacji kościelnych, „SP”, nr 13/1985. Grzybowski
M.M., Katolickie kaplice dworskie oraz miejsca kultu innowier ców na Mazowszu w drugiej połowie XVIII wieku [c.d.]: materiały źród łowe z wizytacji kościelnych, „SP”, nr 14/1986. Grzybowski M.M., Życie religijno-moralne w diecezji płockiej w czasach rządów bpa M.J. Poniatowskiego (1773-1785), „SP”, nr 4/1976. Grzybowski M.M. Zygner L., Episkopat płocki w latach 1075-2015. 940 lat istnienia diecezji, Płock 2015. Grzybowski S., Wielka Historia Polski, t.4. Dzieje Polski i Litwy (15061648), Kraków 2000. Gundermann I., Die Anfänge der Albertus-Universität zu Königsberg, w: Die Albertus-Universität zu Königsberg. Höhepunkte und Bedeutung, red. V.H. Rothe, S. Spieler, Bonn 1996. Historia Elbląga, է. II, ez. 1 (1466-1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Historia Woli, red. К. Morawski, Warszawa 2000. 154
Bibliografia Hubatsch W., Albrecht von Brandenburg-Ansbach. Deutschordens Hochmei sters und Herzog in Preussen 1490-1568, Heidelberg 1960. Hubatsch W., Die inneren Voraussetzungen der Säkularisation des Deu tschen Ordensstaats in Preußen, „Archiv für Reformationsgeschichte“, nr43/1952. Hubatsch W., Geschichte der evangelischen Ostpreussens, Bd. 1, Göttingen 1963. Hundert Z., Działalność Sapiehów w „powiedeńskim” okresie panowania Jana III (1683-1696) w świetle akt sejmikowych województwa mazowie ckiego, w: Wielkie rody dawnej Rzeczypospolitej. Tom. 1 Sapiehowie, red. T. Ciesielski, M. Sawicki, Opole 2018. Hundert Z., Związki szlachty województwa mazowieckiego z wojskiem w dobie panowania Jana III Sobieskiego - wybrane przykłady, w: Społeczeństwo pol skie i wojsko, red. K. Maksymiuk D. Wereda, A. Zawadzki, Siedlce 2016. Jacobson H.F., Geschichte der Quellen des Kirchenrecht der preussischen Staates, T. 1., Bd. 2, Königsberg 1839. Jähnig В., Bevölkungveränderungen und Landesbewusstsein in Preussenland, „Blätter für deutsche Landesgeschichte“ 1985, Bd. 121. Jähnig B., Die Anfänge der evangelischen Landeskirche im Herzogtum Preu ßen zur Zeit von Herzog Albrecht, w: Preussen und Livland im Zeichen der Reformation, red. A. Mentzel-Reuters, K. Neitmann, Osnabrück 2014. Jähnig B., Siedlungsgeschichte Masurens vom Mittelater bis in die neuere Zeit, w: Vorträge und Forschungen zur Geschichte des Preußenandes und des Deutschen Ordens im Mittelalter. Ausgewählte Beiträge zum 70. Ge burtstag am 7. Oktober 2011, red. H.-J. und B. Kämpfen, Münster 2011. Jobert A., Od Lutra do
Mohyly. Polska wobec kryzysu chrześcijaństwa 1517— 1648, Warszawa 1994. Joachim E., Die Politik des letzten Hochmeister in Preusen. Albrecht von Brandenburg, Bd. 1-3, Leipzig 1892-1895. Joachim E., Der Hochmeisters Albrecht von Preußen erster Versuch einer Annäherung an Luther, „Zeitschrift für Kirchengeschichte“, nr 12/1891. Józefczyk M., Duszpasterstwo polskie w Elblągu, „Studia Elbląskie”, nr 6/2004/2005. Józefczyk M., Średniowiecze Elbląga. Z problematyki społeczno-religijnej, Elbląg 1996. Jurek R, Supremacja religii stanu a tolerancja wyznaniowa w Rzeczypospo litej szlacheckiej, Acta Universistatis Wratislaviensis No 3063, Prawo CCCV, Wrocław 2008. Kacprzycki F., Założenie seminarium duchownego w Płocku, „SP”, nr 2/1974. Kaczorowski W., Sejmy konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 r, Opole 1986. 155
Bibliografia Kalinowski E., Aktywność polityczna szlachty podlaskiej podczas pierwszego bezkrólewia, „Kwartalnik Historyczny”, nr 123/2016, z. 2. Kaniewska I., Małopolska reprezentacja stanowa za czasów Zygmunta Augu sta 1548-1572, Warszawa 1974. Kasiske K., Die Siedlungstätigkeit des Deutschen Ordens im östlichen Preus sen bis zum Jahre 1410, Königsberg 1934. Kawecka-Gryczowa A., Miejsce książki w kulturze polskiej, w: Polska w epo ce Odrodzenia, red. A. Wyczański, Warszawa 1986. Kaźmierczyk A., Sejmy i sejmiki koronne wobec Żydów w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1994. Kempa T., Wobec kontrreformacji. Protestanci i prawosławni w obronie swo bód wyznaniowych w Rzeczypospolitej w końcu XVI i pierwszej połowie XVII wieku, Toruń 2007. Kętrzyński W., O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich, Lwów 1882. Kisiel D., Recepcja reformy trydenckiej w diecezji płockiej, Pułtusk 2004. Kłoda K., Sprawa ariańska podczas bezkrólewia 1648 r, „OiR”, nr 22/1977. Kneifei E., Die Gründe des Verfalls der Reformation in Polen, w: Gestalten und Wege der Kirche im Osten, red. H. Kruska, Ulm 1958. Koch E, Die ältesten Visitationsberichte über masurische Kirchen-undSchul verhältnisse aus den Jahren 1529 und 1531, „Ostdeutsche Monatshefte für Erziehung und Unterricht“, nr 2, Breslau 1904. Korolko M., Klejnot swobodnego sumienia. Polemika wokół konfederacji warszawskiej w latach 1573-1658, Warszawa 1974. Kosman M., Poczet prymasów Polski, Warszawa 1997. Kościelny P., Dzieje reformacji w Polsce, Warszawa 2017. Kotarski H., Niszczycki Krzysztof, PSB, t. XXIII, Wrocław 1978. Kozłowski
T., Synod płocki z 1733 roku. Studium historyczno-prawne, Lublin Płock 1995 (mps w Bibi. KUL JPII). Krasiński V., Historical Sketch of the Rise, Progress and Decline of the Re formation in Poland, voi. I-II, London 1838-1840. Krasiński V., Zarys dziejów powstania i upadku reformacji w Polsce, wyd. J. Bursche, Warszawa 1903-1905. Kriegseisen W., Ewangelicy reformowani jako czynnik w procesie moderni zacji w Rzeczypospolitej szlacheckiej w drugiej połowie XVI w. i w War szawie epoki stanisławowskiej, „Rocznik Teologiczny”, nr 51 /2009. Kriegseisen W, Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo-kościół miedzy reformacją a oświeceniem (Rzesza Niemiecka - Niderlandy Północne Rzeczpospolita polsko-litewska), Warszawa 2010. Kubicki R., Dominikanie w Elblągu - materialne podstawy egzystencji kon wentu i jego związki z miastem, „Rocznik Elbląski”, nr 19/2004. 156
Bibliografia Kuhn W., Geschichte der Deutschen Ostsiedlung in der Neuzeit, Bd. 1-2, Köln 1957. Kultūra-ekonomika-visoumanė: sąveika ir pokyčiai vidurmalžiais ir anks tyvaisiais naujaisiais laikais Baltijos rytinėje pakrantėje, red. M. Sčavinskas, Klaipėda 2015. Laag H., Die Einführung der Reformation im Ordensland Preußen, „Neue kirchliche Zeitschrift“ 36, Erlangen und Leipzig 1925. Lasocki Z., Szkice z życia szlachty zawkrzeńskiej w XV i XVII w., „Miesięcz nik Heraldyczny”, 9/1932, nr 4. Lis A., Księga elbląska - źródło prawa XlII-wìecznej Polski, „Kronika Die cezji Sandomierskiej”, nr 3-4/2014. Litak S., Kościół Polski w okresie reformacji i odnowy potrydenckiej, w: Hi storia Kościoła, t. 3 (1500-1715), red. J. Piesiewicz, Warszawa 1986. Litak S., Parafie i ludność diecezji płockiej w drugiej połowie XVIII w., „SP”, nr 3/1975. Litak S., Parafie w Rzeczypospolitej w XVI XVIII wieku. Struktura, funkcje spoleczno-religijne i edukacyjne, Lublin 2004. Litwin H., Narody pierwszej Rzeczypospolitej, w: Tradycje polityczne daw nej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1993. Lolo R., Jesiuts and Protestants. Confessional Relations on the Border be tween Mazovia nad the Duchy ofPrussia form the 16th to the 18th Cen tury, w: Kultūra-ekonomika-visoumanė: sąveika ir pokyčiai vidurmalžia is ir ankstyvaisiais naujaisiais laikais Baltijos rytinėje pakrantėje, red. M. Ščavinskas, Klaipėda 2015. Lolo R., Jezuici i luteranie. Studium z dziejów stosunków wyznaniowych Ma zowsza i Prus Książęcych w epoce nowożytnej, w: Dysydenci czy decyden ci? Protestanci w obu częściach Prus i
Koronie w ХѴІ-ХѴШ wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018. Lolo R., Oświata i kultura w Pułtusku w epoce staropolskiej, w: Dzieje Pułtu ska, t. 1: do 1795 roku, red. H. Samsonowicz, R. Lolo, Pułtusk 2016. Lolo R., Postawy religijne szlachty mazowieckiej w XVI-XVII wieku, w: Szlachta polska i jej dziedzictwo. Księga na 65 lat Prof. dr hab. Jana Dzięgielewskiego, red. D. Kuźmina i in., Warszawa 2013. Lolo R., Rubież czy prowincja? Kościół katolicki na Mazowszu w ХѴІ-ХѴШ wieku, w: Mazowsze na pograniczu kultur w średniowieczu i nowożytności, red. M. Dygo, Pułtusk 2007. Lolo R., Szkoły jezuickie na Mazowszu w ХѴІ-ХѴІІІ wieku, w: Dzieje Ma zowsza, t. 2: lata 1527-1794, red. J. Tyszkiewicz, Pułtusk 2015. Lolo R„ Szlachta mazowiecka- mit w świetle historiografii, w: Przeszłość i tożsamość Mazowsza w świetle badań naukowych i działalności społecz nej, red. R. Lolo, К. Łukawski, Pułtusk 2017. 157
Bibliografia Lolo R., Szlachta mazowiecka wobec wojny trzydziestoletniej: zarys proble matyki, „RM”, nr 11/1999. Lolo R., Towarzystwo Jezusowe w diecezji płockiej 1566-1773. Studium ko egzystencji w dobie recepcji reformy trydenckiej, Pułtusk 2013. Lolo R., Wawrzyńca Goślickiego wizja ustroju państwa, w: O senatorze do skonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. Stępkowski, Warszawa 2009. Lolo R., Zakroczym i sejmik zakroczymski w XVI—XVII wieku, w: Dzieje Zakroczmia. Sesja naukowa 940 lat Zakroczmia, red. K. Szczerbatko, Zakro czym 2006. Liihr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAĽ“, nr 15/1905. Lühr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAE“, nr 16/1910. Lühr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAE“, nr 17/1910. Lühr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAE“, nr 18/1913. Łuczkowski A., II sinodo diocesano di Płock dell’anno 1632, Roma 1981. Makiłła D., Die Kirchenordnungen Herzog Albrechts von Preußen (15251568), w: Preussen und Livland im Zeichen der Reformation, red. A. Mentzel-Reuters, K. Neitmann, Osnabrück 2014. Makiłła D., Religijność ustanowiona ustawą. Z dziejów Kościoła w księ stwie pruskim za rządów księcia Albrechta (1525-1568), w: Życie co dzienne na dawnych ziemiach pruskich. Wierni i duchowni, red. J. Kiełbik, Olsztyn 2016. Małecki J., Młodzież polska w gimnazjum elbląskim w XVI- XVIII w., „Rocz
nik Elbląski”, nr 3/1965. Małłek J., Dwie części Prus. Studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Kró lewskich w XVI i XVII wieku, Olsztyn 1987. Małłek J., Marcin Luter a reformacja w Prusach Książęcych i Prusach Kró lewskich, “Rocznik Teologiczny”, nr 25/1983, z. 2. Małłek J., Migracje ludności niemieckiej, polskiej i litewskiej na ziemie pru skie w ХШ-ХѴІІІ wieku, „KMW”, nr 4/2003. Małłek J., Murzynowski Stanisław h. Ogończyk, PSB, t. XXII, Wrocław 1977. Małłek J., Preussen und Polen. Politik, Stände, Kirche und Kultur vom 16. bis 18. Jahrhundert, Stuttgart 1992. Małłek J., Reformacja w Polsce i w Prusach w XVI wieku: podobieństwa i różnice, „Czasy Nowożytne”, nr 2/1997. Małłek J., Reformacja w Prusach Książęcych, w: tenże: Dwie części Prus. Studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI і XVII wieku, Olsztyn 1987. 158
Bibliografia Małłek J., Rola świeckich w kościele ewangelickim w Prusach w XVI- XVIII wieku, „Studia Pelplińskie”, t. 17/1988. Małłek J., Wewnętrzne przyczyny regresu Reformacji w Polsce, w: Cała hi storia to dzieje ludzi... Studia z historii społecznej ofiarowane profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80 rocznicę urodzin i 55-lecie pracy nauko wej, red. C. Kuklo, P. Guzowski, Białystok 2004. Małłek J., Zróżnicowanie etniczne Mazur w czasach nowożytnych, „Masovia”, nr 3/2000. Małłek J., Życie religijne na Mazurach w czasach nowożytnych, w: Ewange licy na Warmii i Mazurach. Dzieje i współczesność, red. E. Kruk, Olsztyn 2001. Manteuffel T., Historia Powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1994. Markiewicz M., Historia Polski 1492-1795, Kraków 2004. Mazowsze na pograniczu kultur w średniowieczu i nowożytności, red. M. Dygo, Pułtusk 2007. Mazowsze Północne. Wposzukiwaniu tożsamości narodowej, społecznej i re ligijnej, red. J. Gołota, M. Truszczyński, Ostrołęka 2012. Mazowsze w procesach integracyjnych i dezintegracyjnych w Rzeczypospolitej XVI-XVII wieku. Studia i szkice, red. J. Dzięgielewski, Warszawa 2010. Merczyng H., Zbory i senatorowie protestanccy w dawnej Polsce, Warszawa 1904. Michalczuk A., Religia i religijność Polaków w obserwacjach francuskich podróżników w Rzeczypospolitej XVII wieku, „Poznańskie Studia Slawi styczne”, nr 10/2016. Michalski J., Smoleński Władysław, PSB, t. XXXIX, Warszawa- Kraków 1999-2000. Między monarchią a demokracją. Studia z dziejów Polski XVI-XVIII w., red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1994. Milewska J., Reformacyjne druki ulotne
(maszynopis, praca doktorska, nieopublikowana). Miłobędzki A., Prowincja i wielki świat: Kościoły mazowieckie w XVI wieku, w: Bazylika pułtuska. 550 lat świątyni i Kapituły Pułtuskiej, red. W. Ko sek, A.K.F Wołosz, Pułtusk 1999. Moeller В., Die Universität Königsberg als Gründung des Reformation, w: 450 Jahre Universität Köngsberg. Beiträge zur Wissenschaftsgeschichte des Preußenlandes, red. B. Jähnig, Marburg 2001. Moniuszko A., Mazowieckie sądy ziemskie (1588-1648). Organizacja-funk cjonowanie -postępowanie, Warszawa 2013. Müller W., Diecezja płocka od drugiej połowy XVI wieku do rozbiorów, „SP”, nr 3/1975. Niedorf M., Wielkie Księstwo Litewskie. Studia nad kształtowaniem się naro du u progu epoki nowożytnej (1569-1795), Poznań 2011. 159
Bibliografia Nir R., Próba nawrócenia Melanchtonaprzez biskupa Andrzeja Krzyckiego, „SP”, nr 8/1980. Nir R., Stanowisko biskupa Andrzeja Krzyckiego wobec luteranizmu, „NP”, nr 9/1981. [Noailles E.] Henri de Valois et la Pologne en 1572 par le Marquis de Noaïlles tome troisième, t. 3, Paris 1867. Nowakowska N., King Sigmund ofPoland and Martin Luther. The Reforma tion before Confessionalization, Oxford 2018. O senatorze doskonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. Stępkowski, Warszawa 2009. Ochmann S., Sejmy zlat 1615-1616, Wrocław 1970. Ochmann-Staniszewska S. Staniszewski Z., Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo — doktryna - polityka, t. II, Wrocław 2000. Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko-pruskie sto sunki dyplomatyczne w latach 1343-1660, red. A. Bues, J. Grabowski i in., Warszawa 2014. Ogonowski Z., Z zagadnień tolerancji w Polsce XVII w., Warszawa 1958. Opaliński E., Kultura polityczna szlachty polskiej w latach 1587-1652, War szawa 1995. Opaliński E., Rodziny wielko senatorskie w Wielkopolsce, na Kujawach i na Mazowszu za Zygmunta III. Podstawy karier, Warszawa 2007. Opaliński E., Sejmiki szlacheckie wobec kwestii tolerancji religijnej w latach 1587-1648, „OiR”, nr 34/1989. Ostdeutsche Geschichts-und Kulturlandschaften, Teil 2. Ost-und Westpreussen, red. H. Rothe, Köln 1987. Paknys M., Wczesny okres chrystianizowania się Wielkiego Księstwa Litew skiego (koniec XIV w-pierwsza połowa XVI w.), w: Dzieje chrześcijań stwa na Litwie, red. V. Ališauskas, Warszawa 2014.
Paluszkiewicz F. SJ, Spotkania Ignacego z Polską, „Jezuici. Nasze Wiado mości”, nr 6/1989. Paprocka E., Tolerowani, nielubiani. Katolicy w Elblągu w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, Warszawa 2009. Pawlak M., Dzieje Gimnazjum Ełbłąskiego w łatach 1535-1772, Olsztyn 1972. Pawlak M., Nauczyciele gimnazjum elbląskiego w latach 1535-1772 (część I), „Rocznik Elbląski”, nr 5/1972. Pawlak M., Nauczyciele gimnazjum elbląskiego w latach 1535-1772 (część II), „Rocznik Elbląski”, nr 6/1973. Pawlak M., Ośrodek życia umysłowego, w: Historia Elbląga, t. II, cz. 1 (1466-1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Pawlak M., Studia uniwersyteckie młodzieży z Prus Królewskich w XVIXVIII w., Toruń 1988. 160
Bibliografia Pawlak M., Szkolnictwo i oświata w okresie baroku i oświecenia, w: Historia Elbląga, է. II, cz. 2 (1626-1772), Gdańsk 1997. Pełeszowa S., Włodzimierz Budka (1894—1977), „KRA”, nr 4/1998. Petrani A., Kanonistyka, w: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 1 : Średnio wiecze, red. M. Rechowicz, Lublin 1974. Petrani A., Reforma trydencka (w czterechsetlecie zakończenia Soboru Try denckiego), „Prawo Kanoniczne”, 7/1964, nr 3—4. Pieńkowski M., Sejmik ziemi warszawskiej wobec problemów wewnętrznych Rzeczypospolitej za panowania Władysława IV, „Almanach Warszawy”, nr 10/2016. Pieńkowski M. Pieńkowska A., Sejmiki mazowieckie wobec problemów we wnętrznych Rzeczypospolitej w latach 1661—1665, Oświęcim 2015. Piotr Skarga SJ-kaznodzieja z Mazowsza, red. A. Koseski, R. Lolo, Pułtusk 2013. Po unii - sejmiki szlacheckie w Rzeczypospolitej XVI—XVIII wieku, red. H. Lulewicz, M. Wagner, Siedlce 2013. Pociecha W., Dzierzgowski Mikołaj h. Jastrzębiec (ok. 149-1559), PSB, t. VI, Kraków 1948. Pociecha W., Geneza hołdu pruskiego, Gdynia 1937. Polska w epoce Odrodzenia, red. A. Wyczański, Warszawa 1986. Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski, Warszawa 1984. Powierski J., Struktura etniczna społeczeństwa Prus Krzyżackich w XIII—XVI w, w: Rola Zakonu Krzyżackiego w podręcznikach szkolnych Republiki Fe deralnej Niemiec i Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, red. M. Biskup, Wrocław 1976. Preussen und Livland im Zeichen der Reformation, red. A. Mentzel-Reuters, K. Neitmann, Osnabrück 2014. Przeszłość i tożsamość Mazowsza w świetle badań naukowych i działalności społecznej,
red. R. Lolo, К. Łukawski, Pułtusk 2017. (red.), Niszczycki Mikołaj (zm. 1542), PSB, t. 23, Wrocław 1978. Renesans na Mazowszu. Andrzej Noskowski - biskup płocki, red. A. Koseski, К. Ostrowski, L. Sobieraj, Pułtusk 2011. Riel К., Die Siedlungstätigkeit des Deutschen Ordens in Preußen in der Zeit von 1410-1466, „AF“, nr 14/1937. Rola Zakonu Krzyżackiego w podręcznikach szkolnych Republiki Federalnej Niemiec i Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, red. M. Biskup, Wrocław 1976. Romek Z., Bukowski Julian, w: Słownik historyków polskich, red. zespół, Warszawa 1994. Rzońca J., Ostatni sejm przed Cecorą (w 1619 r), „Pamiętnik Biblioteki Kór nickiej”, z. 20/1983. Salmonowicz S., Geneza i treść uchwał konfederacji warszawskiej, „OiR”, nr 19/1974. 161
Bibliografia Sawicki J., Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne, t. 6: Synody diecezji płockiej i ich statuty, Warszawa 1952. Schnippei E., Siedlungsgeographie des Osterodischen Gebietes, „AF“, Jg. 5/1928. Schramm G., Pięć rozdroży w dziejach świata. Porównanie, Warszawa 2009. Schramm G., Polska w dziejach Europy środkowej. Studia, Poznań 2010. Schramm G., Problem reformacji w Warszawie w XVI wieku, „PH”, nr 54/1963. Schramm G., Reformation und Gegenreformation in Krakau, „Zeitschrift für Ostrforschung“, nr 19/1970, z. 1. Schramm G., Sejmy i nabożeństwa ewangelickie w Warszawie (1570-1600), w: tegoż, Polska w dziejach Europy środkowej. Studia, Poznań 2010. Schramm G., Szlachta polska wobec reformacji 1548-1607, Warszawa 2015. Sehling E„ Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts, Bd. 4: Das Herzogtum Preussen. Die ehemals polnischen Landestheile des Königreichs Preussen, Leipzig 1911. Selle G. von, Geschichte der Albertus-Universität zu Königsberg in Preus sen, 2. Aul!., Würzburg 1956. Semrau A„ Zur Geschichte der Besiedlung des Grossen Werders im 13 Jah rhundert, Mitteilungen des Coppemicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst, Heft 42, Thom 1934. Serczyk J., Husytyzm na Mazowszu w drugiej połowie XV wieku, „Studia z dziejów Kościoła katolickiego”, nr 1/1960, z. 1. Słownik historyków polskich, red. zespół, Warszawa 1994. Smoleńska B., Przemiany struktury własności ziemskiej w okolicach Warsza wy w XVI XVIII wieku, „RM”, nr 8/1984. Smoleński W., Mieszczaństwo warszawskie w końcu wieku XVIII, Warszawa 1976. Smoleński W., Szkice z dziejów szlachty
mazowieckiej, Kraków 1908 (re print: Pruszków 2015). Sobieski W., Nienawiść wyznaniowa tłumów za rządów Zygmunta III, War szawa 1902. Softan AJ., Działalność oświatowa biskupa Andrzeja Noskowskiego, w: Bazylika pułtuska. 550 lat świątyni i Kapituły Pułtuskiej, red. W. Kosek, A.K.E Wołosz, Pułtusk 1999. Społeczeństwo polskie i wojsko, red. K. Maksymiuk, D. Wereda, A. Zawadz ki, Siedlce 2016. Stupperich R., Die Reformation im Ordenslande Preussen 1523/24, Ulm 1966. Stępkowski A., Obecność „De optimo senatore za granicą ”, w: O senatorze doskonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. Stępkowski, Warszawa 2009. 162
Bibliografia Subera L, Synody prowincjonalne arcybiskupów gnieźnieńskich, Warszawa 1981. Surmacz J., Ostatni synod płocki w Polsce przedrozbiorowej, „SP”, nr 4/1976. Szady B., Prawo patronatu w Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych. Pod stawy i struktura, Lublin 2003. Szczuczko W., Polityczno-gospodarcze przesłanki rozwoju miasta, w: Histo ria Elbląga, t. II, cz. 1 (1466-1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Szczuczko W., W nurcie polityki, w: Historia Elbląga, t. II, cz. 1 (14661626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Szelągowska K., Krasiński Skorobohaty Walerian, w: Słownik historyków polskich, red. zespół, Warszawa 1994. Szkice z dziejów Pomorza, red. G. Labuda, t. 2. Pomorze nowożytne, Warsza wa 1959. Szlachta polska i jej dziedzictwo. Księga na 65 lat Prof. dr hab. Jana Dzięgielewskiego, red. D. Kuźmina i in., Warszawa 2013. Szujski J., Odrodzenie i reformacja w Polsce. Pięć prelekcji publicznych mianych w Krakowie, „Przegląd Polski” 1881. Tazbir J., Dlaczego Mazurów nie lubiano?, w: tegoż, Silva rerum historicarum, Warszawa 2002. Tazbir J., Historia Kościoła katolickiego w Polsce (1460-1795), Warszawa 1966. Tazbir J., Obraz heretyka i diabła w katolickiej propagandzie wyznaniowej XVI-XVII w., w: tegoż, Prace wybrane, t. 4: Studia nad kultura staropol ską, Kraków 2001. Tazbir J., Prace wybrane, t. 4: Studia nad kultura staropolską, Kraków 2001. Tazbir J., Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynie, Warszawa 1993. Tazbir J., Rola żywego słowa w propagandzie wyznaniowej, w: tegoż, Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, War szawa 1987.
Tazbir J., Silva rerum historicarum, Warszawa 2002. Tazbir J., Skarga z perspektywy XXI wieku, w: Piotr Skarga SJ - kaznodzieja z Mazowsza, red. A. Koseski, R. Lolo, Pułtusk 2013. Tazbir J., Społeczny i terytorialny zasięg polskiej reformacji, „Kwartalnik Historyczny”, 82/1975, nr 4. Tazbir J„ Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, Warszawa 1987. Tazbir J., Tradycje tolerancji religijnej w Polsce, Warszawa 1980. Tode S„ Bischöfliche Reformation. Bischof Erhard von Queiß von Pomesanien und seine „ Themata “, w: Zeitenwenden, Herrschaft, Selbstbehaup tung und Integration zwischen Reformation und Liberalismus. Festgabe 163
Bibliografia för Arno Herzig zum 65. Geburtstag herausgegeben von Jörg Deventer, Susanne Rau, Anne Conrad in Zusammenarbeit mit Sven Beckert, Bur ghart Schmidt, Rainer Wohlfeil, Münster 2002. Tode S., Die Reformation in Preußen. Einheit und Vielfalt reformatorischer Bewegungen, w: Aspekte der Reformation im Ostseeraum, red. R. Tuchtenhagen, „Nordostarchiv“, nr 13/2004. Toeppen M., Atlas zur Historisch-Comperative Geographie von Preussen, Gotha 1858. Toeppen M., Die Gründung der Universität zu Königsberg und das Leben ihres ersten Rectors Georg Sabinus, Königsberg 1844. Toeppen M., Zur Geschichte der ständischen Verhältnisse in Preussen. Histo risches Taschenbuch, red. F. von Raumer, Neue Folge, Jg. 8, Leipzig 1847. Tradycje polityczne dawnej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1993. Tschackert R, Urkundenbuch zur Reformationsgeschichte des Herzogthums Preußen, Bd. 1, Leipzig 1890. Urban W, Epizod reformacyjny, w: Dzieje Narodu i Państwa Polskiego, Kra ków 1988. Urban W, Krasiński Franciszek (1525-1577) h. Ślepowron, PSB, t. XV, Wrocław 1970. Urban W, Paweł z Wizny (2. pol. XVI w.), PSB, t. XXV, Wrocław 1980. Urban W, Reformacja na Mazowszu, „NP”, nr 30/1985, z. 2. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, Wrocław 1990. Vorträge und Forschungen zur Geschichte des Preußenandes und des Deu tschen Ordens im Mittelalter. Ausgewählte Beiträge zum 70. Geburtstag am 7. Oktober 2011, red. H.-J. und B. Kämpfert, Münster 2011. Wagner M., Sejmik ziemi liwskiej w dobie Jana III Sobieskiego (1674-1696). Zarys problematyki, w: Po unii -
sejmiki szlacheckie w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, red. H. Lulewicz, M. Wagner, Siedlce 2013. Walkusz J„ Husytyzm, w: Encyklopedia Katolicka, t. 6, Lublin 1993. Wasilewski T., Morsztyn Tobiasz, PSB, t. XXI, Wrocław-Warszawa 1976. Wenskus R., Der deutsche Orden und die nichtdeutsche Bevölkerung des Preußenlandes mit besonderer Berücksichtigung der Siedlung, w: Die deutsche Ostsiedlung des Mittelalters als Problem der europäischen Ges chichte, red. W. Schlesinger, Sigmaringen 1975. WerminghofF A., Der Hochmeister des Deutschen Ordens und das Reich bis zum Jahre 1525, „Historische Zeitschrift“, Bd. 110/1913. Wielkie rody dawnej Rzeczypospolitej. Тот. 1 Sapiehowie, red. T. Ciesielski, M. Sawicki, Opole 2018. Wijaczka J., Traktat krakowski z 1525 r. Sukces Jagiellonów czy Hohenzoller nów, w: Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko164
Bibliografia -pruskie stosunki dyplomatyczne w latach 1343-1660, red. A. Bues, J. Grabowski i in., Warszawa 2014. Winnicka H., Budka Włodzimierz, w: Słownik historyków polskich, red. ze spół, Warszawa 1994. Wisner H., Likwidacja zboru ewangelickiego w Wilnie (1639-1646). Z dzie jów walki z inaczej wierzącymi, „OiR”, nr 37/1993. Wisner H., Rozróżnieni w wierze. Szkice z dziejów Rzeczypospolitej schyłku XVI i połowy XVII wieku, Warszawa 1982. Wiśniewski K., Kilka uwag o Żydach na Mazowszu w XVI i pierwszejpołowie XVII wieku, w: Mazowsze w procesach integracyjnych w Rzeczypospolitej XV1֊XV11 wieku. Studia i szkice, red. J. Dzięgielewski, Warszawa 2010. Wiśniewski K., Mazowieckie i podlaskie zaplecze polityczne biskupa pło ckiego Stanisława Łubieńskiego, w: Władza i prestiż. Magnateria Rzeczy pospolitej w XVI-XVIII wieku, red. J. Urwanowicz i in., Białystok 2003. Wiśniewski K., Urząd marszałkowski koronny w bezkrólewiach XVII—XVIII wieku (1632-1736), Warszawa 2015. Wiśniewski K., Pułtusk w XVI XVIII wieku. Ustrój - gospodarka - ludzie, w: Dzieje Pułtuska, t. 1 : do 1795 roku, red. H. Samsonowicz, R. Lolo, Pułtusk 2016. Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. J. Urwanowicz i in. Białystok 2003. Włodarski J., Społeczeństwo i życie codzienne, w: Historia Elbląga, t. II, cz. 1 (1466- 1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Wojak T., Ustawy kościelne w Prusach Książęcych wXVI wieku (1525—1568), Warszawa 1993. Wojtyska H.D., Województwo rawskie wobec dwu pierwszych bezkrólewi (1573-1576), w: Materiały do dziejów społeczno-religijnych w Połsce, Lublin
1975. Wołoszyn J.W., Problematyka wyznaniowa w praktyce parlamentarnej Rze czypospolitej w latach 1648-1696, Warszawa 2003. Woźniak W., Stanisław Sudrowski z Ostrołęki - pisarz kalwiński z XVI wieku. Szkic o życiu i książkach, Ostrołęka 1987. Wójcik W., Znaczenie uchwał Soboru Trydenckiego dla historii prawa kano nicznego, „Zeszyty Naukowe KUL”, 8 /1965, nr 2(30). Wunder H., Siedlung und Bevölkerungs im Ordenstaat, Herzogtum und Kö nigreich Preussen (13.-18. Jahrhundert), w: Ostdeutsche Geschichts-und Kulturlandschaften, Teil 2. Ost-und Westpreussen, red. H. Rothe, Köln 1987. Wunder H., Siedlungs-undBevölkerungsgeschichte der Komturei Christburg (13.-16. Jhdt), Wiesbaden 1968. Wunder H., Struktura społeczna Zakonu Krzyżackiego i ludności państwa zakonnego w Prusach, w: Rola Zakonu Krzyżackiego w podręcznikach 165
Bibliografia szkolnych Republiki Federalnej Niemiec i Polskiej Rzeczpospolitej Ludo wej, red. M. Biskup, Wrocław 1976. Wyczański A., Szlachta polska XVI wieku, Warszawa 2001. Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wagner, Z. Chmiel, Warsza wa 2013. Zawadzki K., Gazety ulotne Polskie i Polski dotyczące ХѴІ-ХѴПІ wieku. Bi bliografia, t. 1: 1514-1661, Wrocław 1977, s. X; t. 2: 1662-1728, Wroc ław 1984; t. 3:1501-1725, Wrocław 1990. Zawadzki W., Katolickie księgi metrykalne diecezji elbląskiej, „Archiwa Bi blioteki i Muzea Kościelne”, nr 84/2005. Zawadzki W, Ożenki katolickie jako element ruchu migracyjnego w nowo żytnym Elblągu, w: Życie lokalnych społeczności w Prusach Królewskich wpisane w księgi metrykalne, red. W. Zawadzki, Elbląg 2016. Zawadzki W, Przeszłość Elbląga w katolickich księgach metrykalnych zapi sana, „Rocznik Elbląski”, nr 26/2015. Zawadzki W., Znaczenie drugiego pokoju toruńskiego 1466 r. dla Elbląga, artykuł w druku. Zeitenwenden, Herrschaft, Selbstbehauptung und Integration zwischen Reforma tion und Liberalismus. Festgabefür Amo Herzig zum 65. Geburtstag heraus gegeben von Jörg Deventer, Susanne Rau, Anne Conrad in Zusammenarbeit mit Sven Beckert, Burghart Schmidt, Rainer Wohlfeil, Münster 2002. Zieger A., Die religiöse und kirchliche Leben in Preussen und Kurland des 16. Jahrhunderts, Köln 1967. Zielinski R., Województwo Płockie w bezkrólewiach i na elekcjach, „NP”, 3/1958, որ 9 (ez. I); 4/1959, որ 11-12 (ez. Il); 4/1959, որ 13 14 (cz. III). Ziółkowski К., Synod płocki z 1643 roku, Lublin 1988 (mps w Bibi. KUL JPII). Zippel O., Die
Kolonisation des Ordenslandes Preußen bis zum Jahre 1309, „Altpreussische Monatschrift“, nr 58/1921. Zuzga W., Henryk Merczyng. Życie i działalność naukowa, „Kwartalnik Hi storii Nauki i Techniki”, nr 32/1987, z. 3^4. Zygner L., Reformacja w Mławie. Przyczynek do dziejów reformacji na Pół nocnym Mazowszu, „NP”, nr 40/1995, z. 4. Zojdź K., Jan Mierzeński, klient i rezydent Bogusława Radziwiłła w latach 1656-1665, Oświęcim 2012. Żołądź-Strzelczyk D., Peregrinado academica: studia młodzieży polskiej z Korony i Litwy na akademiach i uniwersytetach niemieckich w XVI i pierwszej połowie XVII wieku, Poznań 1996. Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich. Wierni i duchowni, red. J. Kiełbik, Olsztyn 2016. Życie lokalnych społeczności w Prusach Królewskich wpisane w księgi me trykalne, red. W. Zawadzki, Elbląg 2016. 166
Bibliografia III. Netografia https://dzieje.pl/aktualnosci/w-warszawie-zakonczyly-sie-centralne-obchody-500-lecia-reformacji (dostęp 11.05.2018). http://www.pistis.pl/kalendarium-dziejow-braci-polskich-wiek-xvi (dostęp 14.09.2017).
Indeks nazwisk A Abs Hugon 133, 138 Aland Marcin 140 Aland Maria 140 Albergio G. 89, 90 Albrecht Brandenburg-Ansbach von (Pruski) 17, 18, 24, 117-121, 123-127, 144 Alembert Jean le Rond de 66 Ališauskas V. 57 Ambrosii Jan 141 Ambrosii Marianna 141 August II Mocny 110 Augustyniak Urszula 75, 79, 80 Aurifaber Andrzej 132 В Bączkowski К. 28 Balzer О. 16, 118 Bapst Maria 136, 140 Bapst Moisis 136, 140 Baptysta Jan 55 Baranowski LT. 138 Baranowski Wojciech 64, 90, 92, 93, 95-98, 105, 110, 114, 115 Barkowski O. 122 Bamart Albert 139 Bamart Elżbieta 139 Baron A. 90 Bartel Anna Maria 141 Bartel Jan 141 Bartel O. 53 Bartkiewicz Kazimierz 141 Bartkiewicz Krystyna 141 Barwiński E. 69, 70 Barycz H. 52 Barzo Andrzej 133 Barzo Erazm 133 Bastian Maria 139 Bąkała Krzysztof 49 Beckert Sven 118 Behr Wawrzyniec 141 Benkmanin Katarzyna 139 Berendt Tomasz 140 Bérenger Jean 44 Berg T. 124 Bezzenberger A. 18 Białuński G. 120, 122 В iedrowska Katarzyna 139 Biedrowski Andrzej 139 Biskup M. 117, 120-122 Bobiatyński K. 79, 82 Bolesław IV Warszawski 33 Bombach Jerzy 37 Borowski Jan 136, 140 Brandt Asverus von 18 Brückner Aleksander 20, 48, 49 Brusche Juliusz 36 Budka Włodzimierz 42, 46, 47, 50, 63, 67 Bues A. 118 Bujanowski Kazimierz 136, 140 Bukowski Julian 20, 36, 37, 54, 55, 59, 61 169
Indeks nazwisk Buława Aima 139 Buława Michał 139 Bursche J. 20 Bystroń Jan Stanisław 39, 40, 45, 49 C Caligari Giovanni A. 91 Chełmiccy, rodzina 42 Chłapowski K. 75 Chmiel Z. 64 Choińska-Mika Jolanta 9, 11, 43, 46, 47, 50, 58, 64-67, 71, 72, 79, 87 Chojnacki W. 120-122 Cholewa Woyttegk 131 Chotkowski Władysław 20 Christian III 24 Ciechanowska Maria ! 39 Ciechanowski Józef 139 Cielecki Hieronim 97 Ciesielski T. 64 Cochleus Jan 54 Conrad Anne 118 Creutziger Elżbieta 22 Czapliński W. 97 D Datheen Piotr 132 Dąbski Stanisław 103 Decjusz Jodok Ludwik 17 Dembowski H. 123 Dembowski Sebastian 110 Deventer Jörg 118 Diderot Denis 66 Dittrich F. 119, 121 Dlugossi Ioanni zob. Długosz Jan Długosz Jan 28 Döhnert Jan 141 Doležel Heidrun 118 Doležel Stephan 117, 118 Dombrowska Anna 141 Dombrowski Kazimierz 141 DomeysAdam 140 170 Domeys Katarzyna 140 Dubas-Urwanowicz E. 68 Dumanowski J. 63 Dunin-Wolski Piotr 90-94, 96, 114 Dygo M. 44, 48, 63 Dymek Benon 35, 44, 48, 49 Dzierzgowski Mikołaj 53, 56 Dzięgielewski Jan 9, 11, 44, 46, 47, 50, 63,66, 69,71,74, 75 E Eichert Stefan 139 Elsner Maria 141 Erazm z Rotterdamu 54 Ercenberger Łukasz 138 Ercenberger, rodzina 134 Ferreri Zachariasz 16 Fijałkowski Paweł 43 Filipczak Witold 9, 11 Firlej Andrzej 55 Firlej Henryk 97 Firlej Mikołaj 133 Froß Baltazar 138 Froß,rodzina 134 Fryderyk III Mądry 24 G Gamrat Piotr 17 GapińskiW. 105 Garber K. 127 Gause F. 122 GąsiorowskiA. 130 Geletska Maria 139 Geletski Jan 139 Gembicki Jan 103 Gierowski J.A. 67 Gierszewski S. 131 Giese Albrecht 134, 138 Giese, rodzina 134 Giżyccy, rodzina 61 Giżycki Paweł 29-33, 143
Głowacki J.J. 66
Indeks nazwisk Hundert Z. 64 Hus Jan 27, 29, 32 Główka Dariusz 60 Gnapheus Wilhelm 132 Gogadko Elżbieta 141 Gogadko Mikołaj 141 Gołota J. 44, 47, 63 Gostomscy, rodzina 44, 61, 87 Gostomski Anzelm 38, 51 Gostomski Stanisław 38 Gostyński T. 54 Goślicki Wawrzyniec Grzymała 53,67 Gottscheid Jakub 141 Góralski Wojciech 10, 12, 35, 89, 92-96, 98-101, 103-107, 110 Górski 59 Górski K. 120, 122 Grabowski J. 118 Grabowski Wawrzyniec 141 Graczyk Waldemar 10, 12, 27, 28, 30,31,33,42, 45-47, 50, 64 Groth A. 130, 132 Grzybowska Teodora 134, 138 Grzybowski M.M. 43, 96, 110, 112, 113 Grzybowski S. 17 Gumbkowska Barbara 139 Gum bkowski Albert 139 Gundermann I. 126 Gustaw I Waza 24 Guzowski P. 19 J Jacobson H.F. 117, 124, 125 JähnigB. 118, 120, 122, 126 Jakiin Zuzanna 139 Jakub z Dzierżoniowa 32, 33 Jakub z Pucka 129 Jakub, biskup 28 Jan II Kazimierz Waza 78, 83 Jan III Sobieski 84, 85, 105 Jan z Sącza 54 Jan ze Strzegowa 30, 31, 143 Jan, przepisywacz ksiąg 31 Janczewski Adam Glinka 82 Janusz III 36, 37, 39, 62, 73, 76, 81, 83, 88 Jasiński Jakub 136, 140 Joachim E. 117, 118 Jobert Ambroise 20 Jordan Spytko 55 JózefczykM. 129, 131 Jurek P. 65 H Hauptmann Katarzyna 136, 141 Hauptmann Michał 136, 141 Heim Jan 138 Heim, rodzina 134 Hemeling Krystian August 134, 138 Hemeling Sebastian 138 Hemeling, rodzina 134 Henryk Vili Tudor 18, 24 Hemowski Stanisław 140 Hozjusz Stanisław 59 HubatschW. 117-119, 123, 124 К Kacprzycki F. 107 Kaczorowski W. 74, 75 Kaczyński Michał 136, 140 Kalinowski E. 67 Kallas M. 103 Kalwin Jan 19, 52 KämpfertB. 120 KämpfertH.J. 120 Kaniewska I. 18 Kanizjusz Piotr, św. 53
Kamkowski Stanisław 68, 90, 92 I Iohannes in Strzegowo zob. Jan ze Strzegowa Izbieński Marcin 90 171
Indeks nazwisk Karol Ferdynand Waza 90, 100-102, 105, 114 Kasiske K. 120 Katarzyna z Bulkowa 33 Kawecka-Gryczowa Alodia 22, 23 Kazimierz IV Jagiellończyk 29, 32 Kaźmierczyk A. 76 Kempa T. 66, 70, 72-74 Kętrzyński W. 120, 122 Kiełbik J. 119 Kisiel D. 35, 48, 50, 64, 91, 92, 97, 98, 100, 110 Kłoczowski J. 97 Kłoda K. 80 Kmita Piotr 133 Knaust Konrad 138 Knaust, rodzina 134 Kneifel Eduard 20 Knothe Jakub 42 Koch F. 126 KolakinAnna 139 Koli Jerzy 85 Kolloszewski Krzysztof 140 Koluski Jakub Stanisław 133, 138 Kołudzki Szymon 101 Komeński Jan Amos 132 Komorowski M. 127 Konarzeska Małgorzata 139 Konarzeski Jan 139 Konopacki Jan 16 Konopka Albert 141 Korolko M. 66, 67 Kosek W. 55 Koseski Adam 40, 55 Kosman M. 53 Kossobudzki Mikołaj 68 Kościelny Piotr 45, 68 Kot Wincenty 29 Kotarski H. 71 Kozłowski T. 108-110 Krajewski Albert 136, 141 Krasiński Franciszek 53, 67 172 Krasiński Jakub Wawrzyniec 133, 134, 138 Krasiński Jan Dobrogost 79, 82 Krasiński Jan Kazimierz 61 Krasiński Stanisław 90, 134 Krasiński Walerian Skorobohaty 20, 35,36, 45 Krasiński Władysław Ludwik 133, 134,138 Kriegseisen Wojciech 66, 68, 73, 77, 84 Kriger Jan 139 Kromer Marcin 62 Kromer Sebastian 133 Krowicki Marcin 17 KrukE. 123 Kruska H. 20 Kryscy, rodzina 61 Kryski Feliks 72 Krzycki Andrzej 37,39,42, 54, 59, 61 Kubicki R. 129 Kuhn W. 120, 122 Kuklo C. 19, 63 Kulwieć Abraham 17 Kuźmina D. 45, 48 L Laag H. 118 LabudaG. 120, 121 Lanckorońska K. 17 Lange Gotfryd 85 Lasoccy, rodzina 43, 44, 61, 87 Lasocki Z. 67 Laureo Wincenty 90 Lelewel Joachim 36 Leon I 17 Leszczyńscy, rodzina 61 Leszczyński Bogusław 75 Leszczyński
Rafał 75 Leszczyński Wacław 133 Leśniowolscy, rodzina 61 Lewicki Krzysztof 133, 138
Indeks nazwisk Leżeński Marian 133 Lidell Albert 133, 138 Lidell Wawrzyniec 133, 138 Lipniewicz Jan 136, 140 Lipowska Katarzyna 141 Lipowski Jakub 141 Lippomano Aloisius 56 Lis A. 130 Litak Stanisław 19, 42, 57 Litwin H. 81 Lolo Radosław 10, 12, 35, 40, 44, 45, 47-50, 53, 54, 57, 58, 63-65, 70,71,73,85 Loyola Ignacy, św. 52, 53 Lubomirski Stanisław Herakliusz 83, 85 LührG. 132 Lulewicz H. 64 Luter Marcin 15-17, 19, 22, 33, 40, 49, 62, 118, 119, 121, 124, 125, 130,143, 145 Lutomirski Stanisław 17, 18 Ł Łaski Jan 18, 52 Łaszcz Marcin 62 Łoniewski Tomasz 141 Łubieński Stanisław 41, 90, 96-99, 101, 114 Łuczkowski A. 98, 99 Łukawski K. 35, 49, 63 Łukowski Jan 92 M Maciejowski Bernard 99, 102, 105, 106, 114 Madaliński Bonawentura 103 Makiłła Dariusz 10, 12, 117, 119, 121, 122, 124, 125, 143 Maksymiuk K. 64 Malinowski Jerzy 139 Małecki Jan 133, 138 Małłek Janusz 10, 12,15, 17, 18, 50, 51, 65, 118, 120, 122-127, 144 Manteuffel T. 27 Marcin V 28 Marcin z Baboszewa 31, 143 Markiewicz Mariusz 21 Marquard Katarzyna 139 Marquard Wawrzyniec 139 Martin Mateusz 137, 140 Martin Katarzyna 137, 140 Martinus in Baboschewo zob. Marcin z Baboszewa Mąkowski Władysław 29-31, 33 Melanchton Filip 17, 53, 54, 124 MensedeAdam 141 Mensede Regina 141 Mentzel-Reuters A. 118 Merczyng Henryk 19, 38 Merczyng W. 45 MichalczukA. 76 Michalski J. 38 Michałowska-Mycielska A. 76 Mierzeński Jan 80 Międzyleski Wawrzyniec 16 Mikołaj V 32 Mikołaj z Mirzyńca 32, 33 Mikołaj, inkwizytor 29 Mikołaj, wikariusz z Bulkowa 32 Mikulski K. 130 Milewska J. 22 Miłobędzki A. 55 Mischiati Adam 139 Modrzewski Andrzej Frycz 16, 17
MoellerB. 126 Mondwid Feliks 86 Moniuszko Adam 9, 11 Morsztyn Tobiasz 75 Morawski K. 63 Mrozeus Kacper 134, 138 Mstowski Rafał 133 Müller Wiesław 50, 91-93, 97, 98, 100, 103-105, 107-113 Müntzer Tomasz 21 173
Indeks nazwisk Murzynowski Stanisław 17, 51, 144 Mylius Jan 132, 133 Myszkowski Piotr 69, 91 N Nagielski M. 83 Narzymscy, rodzina 44, 61, 87 Navalin Aleksander 141 Navalin Krystyna 141 Neitmann K. 118 Neumann Efraim 138 Neumann, rodzina 134 Nicolaus de Mirzinecz zob. Mikołaj z Mirzyńca Niedorf Mathias 61 Niemirycz Jerzy 80 Niemsta, starosta 37 Nir Roman 42, 43, 54 Niszczyccy, rodzina 42, 44, 61, 87 Niszczycki Krzysztof 71 Niszczycki Mikołaj 61 Niszczycki Piotr 38 Noailles E. 67 Noskowska Barbara 134, 138 Noskowski Andrzej 37, 39, 54-56, 59,91 Nowak Z. 132 Nowakowska N. 48 O Oborski Marcin 79 Ochmann S. 72 Ochmann-Staniszewska S. 80 Ogonowski Z. 66 Ohryzko J. 67 Oleśnicki Zbigniew 29 Olędzka Joanna (Krasińska) 134, 138 Olszewski Albert 141 Olszowski Andrzej 103 Opaliński Andrzej 73 Opaliński Edward 44, 47, 61, 64, 66, 69-72 174 Osiander Andreas 118 Ossoliński Jerzy 80 Ostroróg Mikołaj 133 Ostrowski Jan 141 Ostrowski K. 55 P Pac Krzysztof 82 Pacowie, rodzina 78 Padovano Jan Maria 55 Paknys M. 57 Paluszkiewicz F. 53 Paprocka E. 131 Pastorius Joachim 132 Paweł III 89 Paweł z Wizny 51 Pawlak M. 18, 19, 132, 133 Pawłowski Stanisław 28 Pełeszowa S. 42 Peplau Jan Zygmunt 134 Peplau, rodzina 134 Petrani A. 89, 90 Petrowszanka Anna Maria 141 Petiykowski Walerian 78 Petzinski Mateusz 140 Petzinski Paweł 136, 140 Pieńkowska A. 64 Pieńkowski M. 64 PiesiewiczJ. 19 Pietras H. 90 Piotr, kanclerz kurii 31 Piotrowski, poseł 39 Pociecha W. 53, 117, 118 Podgórska Anna 136, 140 Podgórski Jan 140 Pohl Paweł 140 Polak Wojciech 9, 11 Polanco Juan de 53 Poniatowski Michał Jerzy 107, 111-113, 115
Potkanin Maria 139 Potkowski E. 31
Indeks nazwisk Powierski J. 120, 122 Preiss Anna 140 Preiss Jan 140 R Rademacher Anna 136, 140 Rademacher Jan 136, 140 Radziwiłł Bogusław 61, 77-80, 82, 88 Radziwiłł Krzysztof 75, 80 Radziwiłł Mikołaj Krzysztof „Sie rotka” 82 Radziwiłłowie, rodzina 60, 61, 75, 79, 80, 88 Rafajłowicz Stanisław 17 Rau Susanne 118 Raumer F. von 121 Rechowicz M. 90 Riel К. 120 Romek Z. 36 Rosińska Maria (Rosczinska) 141 Rostkowski Ksawery 104 Rothe V.H. 120, 126 Ruecker Filip 140 Ruecker Katarzyna 136, 140 Russocki S. 62 Rzeszowski Hieronim 24 Rzeznanowicz Szymon 139 Rzońca J. 73 S Salmonowicz S. 68, 69 Samsonowicz H. 54, 85 Sawicki J. 62, 91, 92, 94, 97-99, 101, 105, 108 Sawicki M. 64 Scavinskas M. 45 Schaffenberg Maciej 54 Schellert Jerzy 138 Schellert, rodzina 134 Schlesinger W. 120 Schmidt Burghart 118 Schnippel E. 120 Schramm Gottfried 16, 40-42, 46, 47, 49, 58, 63 Sehling E. 121, 124-126 Selle G. von 126 S emrau Arthur 129 Serczyk J. 29 Siccus Piotr 132 Siemowit, książę mazowiecki 81 Sikrański Albrycht 40 Sipayłło Maria 18, 24 Siwek Hans 131 Skarga Piotr 40, 62 Skurski Paweł 141 Smoleńska B. 75 Smoleński Władysław 38-40, 44, 45, 49, 63, 138 Sobiecki Szymon 140 Sobieraj L. 55 Sobieski Wacław 37, 42, 45 Sokolinzik Wawrzyniec 139 Sokolińska Teresa 141 Sokoliński Antoni 141 Sokołowska Katarzyna 140 Sokołowski Jan 140 Sołtan A.J. 55 Speratus Paul 125 SpielerS. 126 Spytko z Melsztyna 29 Srepniewicz Paweł 141 Stanisław August Poniatowski 111 Stanisław Kostka, św. 58 Stanisław Leszczyński 108 Staniszewski Marcin 136, 140 Staniszewski Z. 80 Starczewski Stanisław 100 Stefan Batory 69 Stępień Adam
139 Stępień Anna 139 Stępkowski A. 53 Stiborio Plocensi zob. Ścibor, archidiakon płocki 175
Indeks nazwisk Straški Jan 141 Stupperich R. 118 Subera I. 90 Sucheni-Grabowska A. 69, 82 Sudrowski Stanisław (Stanisław z Ostrołęki, Sudrovius) 52 Surmacz J. 108, 109 Susliga Rozwicz Florian 52, 53 Suszyccy, rodzina 42 Sylwiusz Jakub 18 Szady Bogumił 60 Szafran R 132 Szamotulczyk Wacław 22 Szczawińska Katarzyna 134, 138 Szczepański Michał 141 Szczerbatko K. 64 SzczuczkoW. 130 Szekspir William 53 Szelągowska K. 36 Szembek Józef Eustachy 110 Szembek Krzysztof Hilary 59, 113 Szeptycki Hieronim Antoni 110, 111 Szujski Józef 20 Szumowska Marianna 141 Szyszkowski Marcin 90, 96-98, 114 Ś Scibor, archidiakon płocki 31 Święcicki Andrzej 55 T TandenckiJ. 132 Tański Jan 84 Tarło Jan 133 Tazbir Janusz 21, 39, 40, 46, 47, 49, 62, 63, 68 Thies Jan Gottlob 134, 138 Thies Jan Piotr 134, 138 Thies Karol Gotfryd 134, 138 Thies, rodzina 134 Thomam Polthoviensi zob. Tomasz, archidiakon pułtuski 176 TodeS. 118 ToeppenM. 121, 126 Tomasz, archidiakon pułtuski 31 Trąba Mikołaj 28 Trepka Eustachy 17 Trotz Michał Abraham 138 Trotz, rodzina 134 Truszczyński M. 44, 47, 63 Trzecieski Andrzej 22 Tschackert P. 118, 119, 121-124, 126 Tuchtenhagen R. 118 Twardowski Jan 53 Tyszkiewicz J. 35, 45, 47 U Uchański Jakub 90 Ulanowski B. 31, 68 Urban Wacław 20, 24, 42, 47, 52, 54, 57 Urwanowicz J. 42 V Visconti A. 98 W Wagner K. 64 Wagner M. 64 Walewski Adam Mikołaj 130 Walkusz J. 27 Walter A.F. 127 Wargocki Wiktor 112 Warszczewska Dorota 141 Warszczewski Krzysztof 141 Wasilewski T. 75 Wawrzyniec z Przasnysza (Discordia) 52 Wazowie, dynastia 43, 50, 65, 76 Weiß Augustyn 138 Weiß, rodzina 134 Welichowska Helena
140 Welichowski Jan 136, 140
Indeks nazwisk Wenskus R. 120 Wereda D. 64 Werminghoff A. 117 Wężyk Jan 99, 114 Wierzbowski Stefan 84 Wietorowa Barbara 22 WijaczkaJ. 118 Wimmann Mikołaj 132 Winnicka H. 42 WisnerH. 67, 81 Wiśniewski Krzysztof 9-12, 41, 51, 63, 76, 84, 85, 145 Władysław I Płocki 33 Władysław IV Waza 73, 76, 87, 101 Władysław Jagiełło 28 Włodarski J. 130 Wohlfeil Reiner 118 Woit Katazryna 136, 140 Woit Michał 140 Wojak T. 124 Wojtyska H.D. 16, 66 Wołosz A.K.F. 55 Wołoszyn Jacek Witold 65, 66, 78-80, 82, 84 Woźniak W. 52 Wójcik W. 89 Wunder H. 120 Wyczański Andrzej 22, 23 Z Załuski Andrzej Chryzostom 90, 100, 103-107, 114, 115 Załuski Andrzej Stanisław Kostka 90, 107-110, 115 Załuski Ludwik Bartłomiej 107, 115 Zawadzki A. 64 Zawadzki Konrad 22 Zawadzki Wojciech 10, 12, 45, 129-131, 135 Zbylutek Stanisław 42 Zebrzycka Jadwiga 139 Zebrzycki Jan 139 Zieger A. 119, 124, 125 Zielińska Barbara 140 Zieliński Jakub 140 Zieliński Maciej 141 Zieliński R. 67 Zimmermann Uibricht 131 Zimnik Jan 141 Ziółkowski K. 101 Zippel O. 120 ZuzgaW. 38 Zygmunt I Stary 16, 23, 24, 62, 117 Zygmunt II August 18, 24, 52, 53, 55, 90 Zygmunt III Waza 20, 24, 36, 37, 61,68, 70, 73,74, 87, 97 Zygner Leszek 43, 47, 96, 110 Ż Żaklowska Anna 140 Żaklowski Jan 140 Żebrowski T. 55 Żojdź K. 80 Żółądź-Strzelczyk Dorota 56 Żórawski Michał (Żurawski) 111, 113 Bayerische Λ Staatsbibliothek München ( J ļ
|
adam_txt |
Spis treści Wstęp - Radosław Lolo . . 9 Introduction. 11 Wykaz skrótów. 13 Początki, rozwój i przyczyny załamania się reformacji w Polsce w XVI w. - Janusz Mailek . 15 Z zagadnień husyckich na Mazowszu w połowie XV w. — ks. Waldemar Graczyk. 27 Reformacja na Mazowszu ֊ szkic historiograficzny - Radosław Lolo . 35 Dlaczego reformacja na Mazowszu nie rozkwitła? - Radosław Lolo . 47 Szlachta mazowiecka wobec Konfederacji Warszawskiej i dysydentów w latach 15 73-1696 — Krzysztof Wiśniewski. 63 Recepcja Tridentinum w diecezji płockiej -ks,. Wojciech Góralski . 89 Ewangelizacja Mazurów w pruskim kościele krajowym za rządów księcia Albrechta (1525-1568) - Dariusz Makiłła . 117 Mazowszanie w protestanckim Elblągu w okresie nowożytnym ks. Wojciech Zawadzki . 129 Podsumowanie . 143 Bibliografia. 147 Indeks
nazwisk.169 5
Bibliografia I. Źródła 1. Źródła archiwalne Archiwum Diecezjalne w Płocku: Acta Capituli Plocensis 1526-1538. Acta Episcopalia nr: 31, 59. Mąkowski W., Zaginiony odpis z akt kapituły płockiej z łat 1437-1445, nr 38. Archiwum Diecezji Elbląskiej: Katolickie księgi ślubów sygnatury: 1, 2, 3, 11, 12, 13, 14. Biblioteka PAN/PAU w Krakowie: rkps nr: 8319, 8322, 8331, 8334, 8335, 8336, 8337, 8348, 8350, 8351, 8352, 8353. 2. Źródła drukowane Acta Capitulorum cracoviensis etplocensis selecta (1438-1523; 1438-1525), wyd. B. Ulanowski, Archiwum Komisji Elistorycznej, t. 6, Kraków 1891. Acta Nunciaturae Poloniae (ANP), t. II: Zacharias Ferreri (1519-1521) et Nuncii Minores, red. H.D. Wojtyska CP, Romae 1992. Akta synodów różnowierczych, oprać. M. Sipayłło, t. I (1550-1559), t. II (1560-1570), t. III (1571-1632), t. IV (Wielkopolska 1569-1632), War szawa 1966, 1972, 1983, 1997. Album uczniów chełmińskiego gimnazjum akademickiego 1692-1816, opr. Z. Nowak, P. Szafran, Wrocław 1975. Constitutiones et Decreta in Dioecesana Synodo Plocensi, quam pro Sere nissimo Principe ac Reverendissimo Dno Domino Carolo Ferdinando Dei gratia Principe Poloniae et Sveciae Epìscopo Plocensi [.] Perillustris et Adm. Reverenus D. Sìumon Kołudzki Praepositus Gnesnen., Scholasticus Vladislaviem, Custos Plocen. Canonicus Cracovien., S.R.M. Secretrarius cum universo Dioecesis clero in ecclesìa cathedrali Plocensi habuit Anno Dni M.DCXLIII, die vigésima secunda mensis Septembris et duabus sequentibus condita [bm і rw]. 147
Bibliografìa Constitiutiones synodomm metropolitanele ecclesiae Gnesnensis provincialium authoritate synodi provinciālis Gembicianae per deputātos recognitae, iussu vero et opera [.] Ioannis Wężyk [.] editae, Cracoviae 1630. Corpus iuris Polonici, wyd. O. Balzer, է. 3, Kraków 1906. Corpus iuris Polonici, wyd. O. Balzer, է. 4/1, Kraków 1910. Die Berichte und Briefe des Rats und Gesandten Herzog Albrechts von Pre ussen Asverus von Brandt, red. A. Bezzenberger, Lepzig 1921, z. 4. Die Matrikel des Gymnasiums zu Elbing (1598-1786), hrsg. H. Abs, Quellen und Garstellungen zur Geschichte Westpreussens Bd. 19, Danzig 1936, 1939. Die Staatsverträge des Herzogtums Preussen. Teil I: Polen und Litauen. Ver träge und Belehnungsurkunden 1525-1657/58, bearb. von Stephan und Heidrun Doležel, Köln 1971. Dokumenty soborów powszechnych. Tekst łaciński i polski, t. IV/2 (15111870): Lateran V, Trydent, Watykan I, oprać A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007. Elementa ad fontium editiones, t. XLIX, wyd. K. Lanckorońska, Romae 1980. Epistola pastoralis ad Parochos Dioecesis Cracovien. Bernardus Maciejow ski, Dei gratia Episcopus Cracovien. Dux Severien., w: Constitutiones Synodi Dioecesanae Cracoviensis, celebratae Anno Domini M.DC.I, X. Kal. lunii, Cracoviae in Officina Architypogr. Regia Lazaři, Anno Dni M.DC.I. Ioanni Dlugossi, Annales seu Cronicae Incliti Regni Poloniae, lib. XI(14151430), oprać. К. Bączkowski i in., Warszawa 1985. Iura Masoviae terrestria. Pomniki dziejowe prawa mazowieckiego ziemskie go, oprać. J. Sawicki, t. 2 (1471-1526), Warszawa 1973. Księga wpisów uczniów Gimnazjum
Gdańskiego 1580-1814, oprać. Z. No wak, P. Szafran, Warszawa Poznań 1974. Lauda ziemi rawskiej i województwa rawskiego 1583-1793, oprać. M. Nagielski, Warszawa 2017. Metryka uczniów toruńskiego gimnazjum akademickiego 1600-1817, t. 1 (1600-1717), cz. 2 (1718-1817), wyd. Z.H. Nowak, J. Tandencki, Toruń 1997. Ordinationes generales quae decretis reformationum pro singulis Ecclesiis ex generali nuper perada dioecesis plocensis visitatione prolatis sunt adiunetae, Warszawa 1977. Rozrządzenia i pisma pasterskie za rządów J. O. Księcia Imci Michała Jerze go Poniatowskiego, biskupa płockiego, etc. do diecezji płockiej wydane, t. 1-4, Warszawa 1785. Scripteres Rerum Polonicarum, t. XX, wyd. E. Barwiński, Kraków 1907. Scripteres Rerum Polonicarum, t. XXI, wyd. E. Barwiński, Kraków 1911. 148
Bibliografia Statuty synodu płockiego bpa Andrzeja Chryzostoma Załuskiego z 1698 roku, wyd. W. Góralski, Płock 1984. Sejmy i sejmiki koronne wobec Żydów. Wybór tekstów źródłowych, oprać. A. Michałowska-Mycielska, Warszawa 2006. Synodus Dioecesana Plocensis, ab Illustrissimo et Reverendissimo Domino D. Stanislao Łubieński, Dei et Apostolicae Sedis gratia Episcopo Plocensi, in sua Ecclesia Cathedrali, Anno Domini Millesimo Sexcentésimo Trigesimo Secundo, tribus diebus ultimis Aprilis, cum universo Dioecesis Clero celebrata, Varsaviae, in Officina Ioannis Rossowski, S.R.M. Typographi, Anno Domini 1632. Sześć broszur politycznych z XVI i początków XVII stulecia, wyd. В. Ulanowski, Kraków 1921. [Święcicki A.], Życie Andrzeja Noskowskiego Biskupa Płockiego przez An drzeja Święcickiego notariusza ziemi nurskiej, potomka pojego siostrze., oprać. T. Żebrowski, w: Renesans na Mazowszu. Andrzej Noskowski - bi skup płocki, red. A. Koseski, К. Ostrowski, L. Sobieraj, Pułtusk 2011. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, 1.1, Petersburg 1859. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. II, Petersburg 1859. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. III, Petersburg 1859. Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. IV, Petersburg 1859 II. Opracowania 450 Jahre Universität Kongsberg. Beiträge zur Wissenschaftsgeschichte des Preußenlandes, red. B. Jähnig, Marburg 2001. Albergio G., Nowe poglądy na Sobór Trydencki, „Concilium”, որ 1-10 6/1965. Augustyniak U., Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Me chanizmy patronatu, Warszawa 2001. Baranowski I.T., Z dziejów rodów patrycjuszowskich miasta Starej
Warsza wy, Warszawa 1915. Barkowski O., Beiträge zur Siedlung-und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein, AV, 1934, Bd. 11. Barkowski О., Quellenbeiträge zur Siedlung-und Ortsgeschichte des Haup tamtes Stradaunen-Oletzko, „AF“, Bd. 13/1936. Biahmski G., Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich odXIVdo po czątku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996. Bartel O., Zwingli i Kalwin a Polska, „PH”, nr 56/1965, z.4. Barycz H., Z epoki renesansu, reformacji i baroku, Warszawa 1971. Bazylika pułtuska. 550 lat świątyni i Kapituły Pułtuskiej, red. W. Kosek, A.K.F Wołosz, Pułtusk 1999. Bérenger J., Tolerancja religijna w Europie w czasach nowożytnych (XVXVIII wiek), Poznań 2002. 149
Bibliografia Biskup M., Etniczno-demograficzneprzemiany Prus Krzyżackich w rozwoju osadnictwa w średniowieczu (o tzw. nowym plemieniu Prusaków), „Kwar talnik Historyczny“, nr 98/1991, z. 2. Biskup M., Geneza i znaczenie hołdu pruskiego 1525 r, „KMW”, z. 4/1975. Biskup M., Polska a Zakon Krzyżacki w Prusach w początkach XVI w. U źró deł sekularyzacji Prus Krzyżackich, Olsztyn 1983. Biskup M., Uwagi o problemie osadnictwa i sieci parafialnej w Prusach Krzyżackich w wiekach XIV~XV, „KMW”, nr 2-3/1983. Bobiatyński K., Michał Kazimierz Pac - wojewoda wileński, hetman wielki litewski. Działalność polityczno-wojskowa, Warszawa 2008. Brückner A., Różnowiercy polscy, Warszawa 1962. Budka W., Faust Socyn a Krakowie, nadb. „OiR”, nr 5/1928, nr 19. Budka W, Kto podpisał Konfederację warszawską?, „OiR”, nr 1/1921, nr 4. Budka W, Przejawy reformacji na Mazowszu, „OiR”, nr 30/1985. Budka W, Przejawy reformacji w miastach mazowieckich, „OiR”, nr 28/1983. Bukowski J., Dzieje reformacyi w Połsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, t. 1: Początki i terytoryalne rozprzestrzenienie się reformacyi, Kraków 1883. Bukowski J., Dzieje reformacyi w Polsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, t. 2: Polityczny wzrost i wzmaganie się reformacyi aż do sejmu w r 1558/9, Kraków 1886. Bukowski J., Odpowiedź na rzecz księdza dr Chotkowskiego: Przyczyny i po czątki reformacyi w Polsce z powodu Dziejów reformacyi księdza Bukow skiego, dodatek do „Kuriera Poznańskiego”, Poznań 1921. Bystroń J.S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. WiekXVI-XVHI, t. 1, oprać. J. Tazbir, Warszawa 1994. Cała
historia to dzieje ludzi. Studia z historii społecznej ofiarowane profe sorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80 rocznicę urodzin i 55-lecie pracy naukowej, red. C. Kuklo, P. Guzowski, Białystok 2004. Chłapowski K., Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 (Materiały źródłowe), Warszawa 2017. Chmiel Z., Tematyka gospodarcza w działalności sejmiku warszawskiego z lat 1621-1653, w: Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wag ner, Z. Chmiel, Warszawa 2013. Choińska-Mika J., „Miasta, które są nervus dostatków Rzeczypospolitej” sejmiki mazowieckie doby Wazów o problemach miast i mieszczaństwa, „RM”, t. 13/2001. Choińska-Mika J., Sejmiki mazowieckie w dobie Wazów, Warszawa 1998. Chojnacki W, Osadnictwo polskie na Mazurach w X111-XVI11 w., w: Szkice z dziejów Pomorza, red. G. Labuda, t. 2. Pomorze nowożytne, Warszawa 1959. 150
Bibliografia Chojnacki W., Stosunki kulturalne na Mazurach w XVI—XVII wieku, w: Szki ce z dziejów Pomorza, red. G. Labuda, t. 2. Pomorze nowożytne, Warsza wa 1959. Chojnacki W., Zborypolsko-ewangelickie w Prusach Wschodnich w XV¡֊XX wieku, „OiR”, 12/1953, nr 45-50. Chotkowski W., Przyczyny i początki Reformacji w Polsce, Poznań 1883. Czapliński W., Łubieński Stanisław, PSB, t. 18, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973. Dembowski H., Zur Geschichte der Theologischen Fakultät der Universität Königsberg (1544—1945), w: 450 Jahre Universität Königsberg. Beiträge zur Wissenschaftsgeschichte des Preußenlandes, red. B. Jähnig, Marburg 2001. Die Albertus-Universität zu Königsberg. Höhepunkte und Bedeutung, red. V.H. Rothe, S. Spieler, Bonn 1996. Die deutsche Ostsiedlung des Mittelalters als Problem der europäischen Ge schichte, red. W. Schlesinger, Sigmaringen 1975. Die Schüler des braunsberger Gymnasiums von 1694-1776, MHW Lieferung 36-38, Bd XII, 1 - XII, 3, hrsg. G. Lühr, Braunsberg 1932, 1933, 1934. Dittrich F., Geschichte der Katholizismus in Altpreussen von 1525 bis zum Ausgange des achtzehnten Jahrhunderts, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterthumskunde Ermland“, nr 13/1961. Doležel S., Das preussisch-polnische Lehnsverhältnis unter Herzog Albrecht von Preusen (1525-1568), Köln 1967. Drukarze dawnej Polski od XV do ХУШ wieku, red. A. Kawecka-Gryczowa, t. 1 : Małopolska, cz. 1: Wiek XV-XVI, Wroclaw 1983. Dubas-Urwanowicz E., Koronne zjazdy szlacheckie w dwóch pierwszych bezkrólewiach po śmierci Zygmunta Augusta, Białystok 1998. Dymek B., Mazowsze: historia i kultura
1526-1795, t. 2, Pułtusk-Warszawa 2015. Dymek B., Z dziejów szlachty mazowieckiej (dziedzictwo kulturowe i stereo typ), Kielce 2005. Dysydenci czy decydenci? Protestanci w obu częściach Prus i Koronie w XVIXVIII wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018. Dzieje chrześcijaństwa na Litwie, red. V. Ališauskas, Warszawa 2014. Dzieje Mazowsza, t. 2: lata 1527-1794, red. J. Tyszkiewicz, Pułtusk 2015. Dzieje Płocka, t. 1 : Historia miasta do 1793 roku, red. M. Kallas, Płock 2000. Dzieje Pułtuska, t. 1 : do 1795 roku, red. H. Samsonowicz, R. Lolo, Pułtusk 2016. Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 1 : Średniowiecze, red. M. Rechowicz, Lublin 1974. Dzięgielewski J., Biskupi rzymskokatoliccy końca XVI w. - początku XVII w. i ich udział w kształtowaniu stosunków wyznaniowych w Rzeczypospo- 151
Bibliografia litej, w: Między monarchią a demokracją. Studia z dziejów Polski XVIXVIII w., red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1994. Dzięgielewski J., Instytucje ustrojowe Rzeczypospolitej Obojga Narodów a rozwój Woli, w: Historia Woli, red. K. Morawski, Warszawa 2000. Dzięgielewski J., Izba poselska w systemie władzy Rzeczypospolitej w cza sach Władysława IV, Warszawa 1992. Dzięgielewski J., Mazowieccy elektorzy królów polskich w latach 15731674, w: Między Wschodem a Zachodem. Studia ku czci profesora Jacka Staszewskiego, է. II, red. J. Dumanowski, Toruń 2003. Dzięgielewski J., Mazowszanie i Podlasianie wobec rokoszu Zebrzydowskie go, w: tegoż, O ustroju decydentach i dysydentach. Studia i szkice z dzie jów Pierwszej Rzeczypospolitej, Kraków 2011. Dzięgielewski J., Mazowszanie na urzędach centralnych w wieku XVI-XVII, w: Mazowsze na pograniczu kultur w średniowieczu i nowożytności, red. M. Dygo, Pułtusk 2007. Dzięgielewski J., Mazowszanie w rozgrywkach o tron i system polityczny Rzeczypospolitej w latach 1572-1609, w: Mazowsze w procesach integra cyjnych i dezintegracyjnych w Rzeczypospolitej XVI-XVII wieku. Studia i szkice, red. J. Dzięgielewski, Warszawa 2010. Dzięgielewski J., Najznamienitsi na Mazowszu za Jagiellonów i Wazów, w: Studia z historii społecznej ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu, red. C. Kuklo, Białystok 2004. Dzięgielewski J., O tolerancję dla zdominowanych. Polityka wyznanio wa Rzeczypospolitej w latach panowania Władysława IV, Warszawa 1986. Dzięgielewski J., O ustroju decydentach i dysydentach. Studia i szkice z dzie jów Pierwszej
Rzeczypospolitej, Kraków 2011. Dzięgielewski J., Rozróżnieni w wierze chrześcijańskiej w państwie ostatnich Jagiellonów i pierwszych królów elekcyjnych, w: tegoż, O ustroju, decy dentach i dysydentach. Studia i szkice z dziejów Pierwszej Rzeczypospo litej, Kraków 2011. Dzięgielewski J., Sejmy elekcyjne: elektorzy, elekcje 1573-1674, Pułtusk 2003. Dzięgielewski J., Wierność Kościołowi rzymskokatolickiemu a kwestia „ czarnej legendy ” szlachty mazowieckiej, w: Mazowsze Północne. Wpo szukiwaniu tożsamości narodowej, społecznej i religijnej, red. J. Gołota, M. Truszczyński, Ostrołęka 2012. Ewangelicy na Warmii i Mazurach. Dzieje i współczesność, red. E. Kruk, Olsztyn 2001. Fijałkowski P., Początki protestantyzmu na pograniczu wielkopolsko-mazowieckim, „NP”, nr 38/1993, z. 2. Filipczak W., Bolimówjako miejsce obrad sejmików województwa rawskiego w XVII-XVIII wieku, „Rocznik Łódzki”, t. LXV/2016. 152
Bibliografia Filipczak W., Sejmik ziemi czerskiej 1780-1786, „Przegląd Nauk Historycz nych”, t. IX/2010, z. 1. Filipczak W., Sejmiki ziemi liwskiej 1780-1786, „Przegląd Nauk Historycz nych”, t. XVII/2018, z. 2. Filipczak W., Sejmiki ziemi nurskiej 1780-1786, „Przegląd Nauk Historycz nych”, t. XIII/2014, z. 1. Filipczak W., Sejmiki ziemi zakroczymskiej 1778-1786, „Przegląd Nauk Hi storycznych” t. XIV/2015, z. 2. Gapiński W., Synod diecezji płockiej z 1698 r, „SP”, nr 6/1978. Gause F., Polnische Einwanderung in die Komturei Osterode nach dem 2. Thorner Frieden (1466), „AF“, 1924, Bd. 1. Gestalten und Wege der Kirche im Osten, red. H. Kruska, Ulm 1958. Gierowski J.A., Sejmik generalny Księstwa Mazowieckiego na tle ustroju sej mikowego Mazowsza, Wrocław 1948. Gierszewski S., Elbląg. Przeszłość i teraźniejszość, Gdańsk 1970. Głowacki J.J., Tolerancyjność ifanatyzm szlachty katolickiej w Rzeczypospo litej u progu Oświecenia, Acta Universitairs Lodziensis, Folia Historica 92, Łódź 2014. Główka D., Gospodarka w dobrach plebańskich na Mazowszu w XVI—XVIII wieku, Warszawa 1991. Gostyński T., Franciszek Krasiński. Polityk złotego wieku, Oświęcim 2016. Góralski W., 300 lat seminarium duchownego w Płocku - wczoraj i dziś (Szkic do dziejów), „SP”, nr 38/2010. Góralski W., Albin Łuczkowski, II sinodo diocesano di Płock dell ’anno 1632, Roma 1981. Pontificia Studiorum Universitas A.S. Thomae Aq. In Urbe, Facultas Iuris Canonici, ss. 100 (ree.), „Miesięcznik Pasterski Płocki”, 73/1988, որ 1-3. Góralski W., Andrzej Chryzostom Załuski, biskup płocki 1692—1698. Wkład w dzieło recepcji
reformy trydenckiej, Warszawa 1987. Góralski W., Andrzej Stanisław Załuski, biskup płocki (1723-1736) wobec zjawiska zabobonów i czarów, „NP”, nr 30/1986. Góralski W., Diecezja płocka i jej synody w okresie potrydenckim (szkic do badań nad recepcją Soboru Trydenckiego w świetle ustawodawstwa syno dów diecezjalnych), „SP”, nr 14/1986. Góralski W., Miasto w dobie kryzysu ekonomicznego i zniszczeń wojennych (1581-1717), w: Dzieje Płocka, է. 1: Historia miasta do 1793 roku, red. M. Kallas, Płock 2000. Góralski W., Nieznane statuty synodu płockiego z 1698 r., „Prawo Kanonicz ne”, nr 26/1983, nr 3-4. Góralski W., Obowiązki dziekanów diecezji płockiej w świetle nominacji dziekańskich za bpa Ludwika Bartłomieja Załuskiego (1699-1721), „SP”, nr 14/1986. 153
Bibliografia Góralski W., Obsada biskupstwa płockiego z 1692 r z nominacji Jana III Sobieskiego, „NP”, 26/1982, nr 1/110. Góralski W., Organizacja sieci dekanalnej w diecezji płockiej, „SP”, nr 42/2014. Góralski W., Reformistyczne synody płockie na przełomie XVI i XVII wieku, Płock 1983. Górski K., Z dziejów żywiołu polskiego w Prusiech od 1321 r. do 1772, „Jan tar”, nr 3/1939, z. 1 (9). Graczyk W., Diecezja płocka w relacjach do Rzymu biskupa Stanisława Łu bieńskiego (1627-1640), „SP”, nr 30/2002. Graczyk W., Mazowien im Blick auf die religiösen Polemiken im 16. Jah rhundert, w: Dysydenci czy decydenci? Protestanci w obu częściach Prus i Koronie w XV1-2CVI11 wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018. Graczyk W., Paweł Giżycki, biskup płocki (1439—1463), Płock 1999. Graczyk W., Stanisław Łubieński: pasterz, polityk i pisarz 1574-1640, Kra ków 2005. Graczyk W., Stosunki wyznaniowe na Mazowszu nowożytnym. Duchowień stwo mazowieckie w działalności Kościoła polskiego, w: Dzieje Mazow sza, t. 2: lata 1527-1794, red. J. Tyszkiewicz, Pułtusk 2015. Grzybowski M.M., Formacja intelektualna i moralna duchowieństwa die cezji płockiej w czasach rządów bp. M.J. Poniatowskiego (1773-1785), „SP”, nr 4/1976. Grzybowski M.M., Katolickie kaplice dworskie oraz miejsca kultu innowier ców na Mazowszu w drugiej połowie XVIII wieku: materiały źródłowe z wizytacji kościelnych, „SP”, nr 10/1982. Grzybowski M.M., Katolickie kaplice dworskie oraz miejsca kultu innowier ców na Mazowszu w drugiej połowie XVIII wieku [c.d.j: materiały źród łowe z wizytacji kościelnych, „SP”, nr 13/1985. Grzybowski
M.M., Katolickie kaplice dworskie oraz miejsca kultu innowier ców na Mazowszu w drugiej połowie XVIII wieku [c.d.]: materiały źród łowe z wizytacji kościelnych, „SP”, nr 14/1986. Grzybowski M.M., Życie religijno-moralne w diecezji płockiej w czasach rządów bpa M.J. Poniatowskiego (1773-1785), „SP”, nr 4/1976. Grzybowski M.M. Zygner L., Episkopat płocki w latach 1075-2015. 940 lat istnienia diecezji, Płock 2015. Grzybowski S., Wielka Historia Polski, t.4. Dzieje Polski i Litwy (15061648), Kraków 2000. Gundermann I., Die Anfänge der Albertus-Universität zu Königsberg, w: Die Albertus-Universität zu Königsberg. Höhepunkte und Bedeutung, red. V.H. Rothe, S. Spieler, Bonn 1996. Historia Elbląga, է. II, ez. 1 (1466-1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Historia Woli, red. К. Morawski, Warszawa 2000. 154
Bibliografia Hubatsch W., Albrecht von Brandenburg-Ansbach. Deutschordens Hochmei sters und Herzog in Preussen 1490-1568, Heidelberg 1960. Hubatsch W., Die inneren Voraussetzungen der Säkularisation des Deu tschen Ordensstaats in Preußen, „Archiv für Reformationsgeschichte“, nr43/1952. Hubatsch W., Geschichte der evangelischen Ostpreussens, Bd. 1, Göttingen 1963. Hundert Z., Działalność Sapiehów w „powiedeńskim” okresie panowania Jana III (1683-1696) w świetle akt sejmikowych województwa mazowie ckiego, w: Wielkie rody dawnej Rzeczypospolitej. Tom. 1 Sapiehowie, red. T. Ciesielski, M. Sawicki, Opole 2018. Hundert Z., Związki szlachty województwa mazowieckiego z wojskiem w dobie panowania Jana III Sobieskiego - wybrane przykłady, w: Społeczeństwo pol skie i wojsko, red. K. Maksymiuk D. Wereda, A. Zawadzki, Siedlce 2016. Jacobson H.F., Geschichte der Quellen des Kirchenrecht der preussischen Staates, T. 1., Bd. 2, Königsberg 1839. Jähnig В., Bevölkungveränderungen und Landesbewusstsein in Preussenland, „Blätter für deutsche Landesgeschichte“ 1985, Bd. 121. Jähnig B., Die Anfänge der evangelischen Landeskirche im Herzogtum Preu ßen zur Zeit von Herzog Albrecht, w: Preussen und Livland im Zeichen der Reformation, red. A. Mentzel-Reuters, K. Neitmann, Osnabrück 2014. Jähnig B., Siedlungsgeschichte Masurens vom Mittelater bis in die neuere Zeit, w: Vorträge und Forschungen zur Geschichte des Preußenandes und des Deutschen Ordens im Mittelalter. Ausgewählte Beiträge zum 70. Ge burtstag am 7. Oktober 2011, red. H.-J. und B. Kämpfen, Münster 2011. Jobert A., Od Lutra do
Mohyly. Polska wobec kryzysu chrześcijaństwa 1517— 1648, Warszawa 1994. Joachim E., Die Politik des letzten Hochmeister in Preusen. Albrecht von Brandenburg, Bd. 1-3, Leipzig 1892-1895. Joachim E., Der Hochmeisters Albrecht von Preußen erster Versuch einer Annäherung an Luther, „Zeitschrift für Kirchengeschichte“, nr 12/1891. Józefczyk M., Duszpasterstwo polskie w Elblągu, „Studia Elbląskie”, nr 6/2004/2005. Józefczyk M., Średniowiecze Elbląga. Z problematyki społeczno-religijnej, Elbląg 1996. Jurek R, Supremacja religii stanu a tolerancja wyznaniowa w Rzeczypospo litej szlacheckiej, Acta Universistatis Wratislaviensis No 3063, Prawo CCCV, Wrocław 2008. Kacprzycki F., Założenie seminarium duchownego w Płocku, „SP”, nr 2/1974. Kaczorowski W., Sejmy konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 r, Opole 1986. 155
Bibliografia Kalinowski E., Aktywność polityczna szlachty podlaskiej podczas pierwszego bezkrólewia, „Kwartalnik Historyczny”, nr 123/2016, z. 2. Kaniewska I., Małopolska reprezentacja stanowa za czasów Zygmunta Augu sta 1548-1572, Warszawa 1974. Kasiske K., Die Siedlungstätigkeit des Deutschen Ordens im östlichen Preus sen bis zum Jahre 1410, Königsberg 1934. Kawecka-Gryczowa A., Miejsce książki w kulturze polskiej, w: Polska w epo ce Odrodzenia, red. A. Wyczański, Warszawa 1986. Kaźmierczyk A., Sejmy i sejmiki koronne wobec Żydów w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1994. Kempa T., Wobec kontrreformacji. Protestanci i prawosławni w obronie swo bód wyznaniowych w Rzeczypospolitej w końcu XVI i pierwszej połowie XVII wieku, Toruń 2007. Kętrzyński W., O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich, Lwów 1882. Kisiel D., Recepcja reformy trydenckiej w diecezji płockiej, Pułtusk 2004. Kłoda K., Sprawa ariańska podczas bezkrólewia 1648 r, „OiR”, nr 22/1977. Kneifei E., Die Gründe des Verfalls der Reformation in Polen, w: Gestalten und Wege der Kirche im Osten, red. H. Kruska, Ulm 1958. Koch E, Die ältesten Visitationsberichte über masurische Kirchen-undSchul verhältnisse aus den Jahren 1529 und 1531, „Ostdeutsche Monatshefte für Erziehung und Unterricht“, nr 2, Breslau 1904. Korolko M., Klejnot swobodnego sumienia. Polemika wokół konfederacji warszawskiej w latach 1573-1658, Warszawa 1974. Kosman M., Poczet prymasów Polski, Warszawa 1997. Kościelny P., Dzieje reformacji w Polsce, Warszawa 2017. Kotarski H., Niszczycki Krzysztof, PSB, t. XXIII, Wrocław 1978. Kozłowski
T., Synod płocki z 1733 roku. Studium historyczno-prawne, Lublin Płock 1995 (mps w Bibi. KUL JPII). Krasiński V., Historical Sketch of the Rise, Progress and Decline of the Re formation in Poland, voi. I-II, London 1838-1840. Krasiński V., Zarys dziejów powstania i upadku reformacji w Polsce, wyd. J. Bursche, Warszawa 1903-1905. Kriegseisen W., Ewangelicy reformowani jako czynnik w procesie moderni zacji w Rzeczypospolitej szlacheckiej w drugiej połowie XVI w. i w War szawie epoki stanisławowskiej, „Rocznik Teologiczny”, nr 51 /2009. Kriegseisen W, Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo-kościół miedzy reformacją a oświeceniem (Rzesza Niemiecka - Niderlandy Północne Rzeczpospolita polsko-litewska), Warszawa 2010. Kubicki R., Dominikanie w Elblągu - materialne podstawy egzystencji kon wentu i jego związki z miastem, „Rocznik Elbląski”, nr 19/2004. 156
Bibliografia Kuhn W., Geschichte der Deutschen Ostsiedlung in der Neuzeit, Bd. 1-2, Köln 1957. Kultūra-ekonomika-visoumanė: sąveika ir pokyčiai vidurmalžiais ir anks tyvaisiais naujaisiais laikais Baltijos rytinėje pakrantėje, red. M. Sčavinskas, Klaipėda 2015. Laag H., Die Einführung der Reformation im Ordensland Preußen, „Neue kirchliche Zeitschrift“ 36, Erlangen und Leipzig 1925. Lasocki Z., Szkice z życia szlachty zawkrzeńskiej w XV i XVII w., „Miesięcz nik Heraldyczny”, 9/1932, nr 4. Lis A., Księga elbląska - źródło prawa XlII-wìecznej Polski, „Kronika Die cezji Sandomierskiej”, nr 3-4/2014. Litak S., Kościół Polski w okresie reformacji i odnowy potrydenckiej, w: Hi storia Kościoła, t. 3 (1500-1715), red. J. Piesiewicz, Warszawa 1986. Litak S., Parafie i ludność diecezji płockiej w drugiej połowie XVIII w., „SP”, nr 3/1975. Litak S., Parafie w Rzeczypospolitej w XVI XVIII wieku. Struktura, funkcje spoleczno-religijne i edukacyjne, Lublin 2004. Litwin H., Narody pierwszej Rzeczypospolitej, w: Tradycje polityczne daw nej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1993. Lolo R., Jesiuts and Protestants. Confessional Relations on the Border be tween Mazovia nad the Duchy ofPrussia form the 16th to the 18th Cen tury, w: Kultūra-ekonomika-visoumanė: sąveika ir pokyčiai vidurmalžia is ir ankstyvaisiais naujaisiais laikais Baltijos rytinėje pakrantėje, red. M. Ščavinskas, Klaipėda 2015. Lolo R., Jezuici i luteranie. Studium z dziejów stosunków wyznaniowych Ma zowsza i Prus Książęcych w epoce nowożytnej, w: Dysydenci czy decyden ci? Protestanci w obu częściach Prus i
Koronie w ХѴІ-ХѴШ wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018. Lolo R., Oświata i kultura w Pułtusku w epoce staropolskiej, w: Dzieje Pułtu ska, t. 1: do 1795 roku, red. H. Samsonowicz, R. Lolo, Pułtusk 2016. Lolo R., Postawy religijne szlachty mazowieckiej w XVI-XVII wieku, w: Szlachta polska i jej dziedzictwo. Księga na 65 lat Prof. dr hab. Jana Dzięgielewskiego, red. D. Kuźmina i in., Warszawa 2013. Lolo R., Rubież czy prowincja? Kościół katolicki na Mazowszu w ХѴІ-ХѴШ wieku, w: Mazowsze na pograniczu kultur w średniowieczu i nowożytności, red. M. Dygo, Pułtusk 2007. Lolo R., Szkoły jezuickie na Mazowszu w ХѴІ-ХѴІІІ wieku, w: Dzieje Ma zowsza, t. 2: lata 1527-1794, red. J. Tyszkiewicz, Pułtusk 2015. Lolo R„ Szlachta mazowiecka- mit w świetle historiografii, w: Przeszłość i tożsamość Mazowsza w świetle badań naukowych i działalności społecz nej, red. R. Lolo, К. Łukawski, Pułtusk 2017. 157
Bibliografia Lolo R., Szlachta mazowiecka wobec wojny trzydziestoletniej: zarys proble matyki, „RM”, nr 11/1999. Lolo R., Towarzystwo Jezusowe w diecezji płockiej 1566-1773. Studium ko egzystencji w dobie recepcji reformy trydenckiej, Pułtusk 2013. Lolo R., Wawrzyńca Goślickiego wizja ustroju państwa, w: O senatorze do skonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. Stępkowski, Warszawa 2009. Lolo R., Zakroczym i sejmik zakroczymski w XVI—XVII wieku, w: Dzieje Zakroczmia. Sesja naukowa 940 lat Zakroczmia, red. K. Szczerbatko, Zakro czym 2006. Liihr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAĽ“, nr 15/1905. Lühr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAE“, nr 16/1910. Lühr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAE“, nr 17/1910. Lühr G., Die Schüler des Rösseler Gymnasiums nach dem Album der Maria nischen Kongregation, „ZGAE“, nr 18/1913. Łuczkowski A., II sinodo diocesano di Płock dell’anno 1632, Roma 1981. Makiłła D., Die Kirchenordnungen Herzog Albrechts von Preußen (15251568), w: Preussen und Livland im Zeichen der Reformation, red. A. Mentzel-Reuters, K. Neitmann, Osnabrück 2014. Makiłła D., Religijność ustanowiona ustawą. Z dziejów Kościoła w księ stwie pruskim za rządów księcia Albrechta (1525-1568), w: Życie co dzienne na dawnych ziemiach pruskich. Wierni i duchowni, red. J. Kiełbik, Olsztyn 2016. Małecki J., Młodzież polska w gimnazjum elbląskim w XVI- XVIII w., „Rocz
nik Elbląski”, nr 3/1965. Małłek J., Dwie części Prus. Studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Kró lewskich w XVI i XVII wieku, Olsztyn 1987. Małłek J., Marcin Luter a reformacja w Prusach Książęcych i Prusach Kró lewskich, “Rocznik Teologiczny”, nr 25/1983, z. 2. Małłek J., Migracje ludności niemieckiej, polskiej i litewskiej na ziemie pru skie w ХШ-ХѴІІІ wieku, „KMW”, nr 4/2003. Małłek J., Murzynowski Stanisław h. Ogończyk, PSB, t. XXII, Wrocław 1977. Małłek J., Preussen und Polen. Politik, Stände, Kirche und Kultur vom 16. bis 18. Jahrhundert, Stuttgart 1992. Małłek J., Reformacja w Polsce i w Prusach w XVI wieku: podobieństwa i różnice, „Czasy Nowożytne”, nr 2/1997. Małłek J., Reformacja w Prusach Książęcych, w: tenże: Dwie części Prus. Studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI і XVII wieku, Olsztyn 1987. 158
Bibliografia Małłek J., Rola świeckich w kościele ewangelickim w Prusach w XVI- XVIII wieku, „Studia Pelplińskie”, t. 17/1988. Małłek J., Wewnętrzne przyczyny regresu Reformacji w Polsce, w: Cała hi storia to dzieje ludzi. Studia z historii społecznej ofiarowane profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80 rocznicę urodzin i 55-lecie pracy nauko wej, red. C. Kuklo, P. Guzowski, Białystok 2004. Małłek J., Zróżnicowanie etniczne Mazur w czasach nowożytnych, „Masovia”, nr 3/2000. Małłek J., Życie religijne na Mazurach w czasach nowożytnych, w: Ewange licy na Warmii i Mazurach. Dzieje i współczesność, red. E. Kruk, Olsztyn 2001. Manteuffel T., Historia Powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1994. Markiewicz M., Historia Polski 1492-1795, Kraków 2004. Mazowsze na pograniczu kultur w średniowieczu i nowożytności, red. M. Dygo, Pułtusk 2007. Mazowsze Północne. Wposzukiwaniu tożsamości narodowej, społecznej i re ligijnej, red. J. Gołota, M. Truszczyński, Ostrołęka 2012. Mazowsze w procesach integracyjnych i dezintegracyjnych w Rzeczypospolitej XVI-XVII wieku. Studia i szkice, red. J. Dzięgielewski, Warszawa 2010. Merczyng H., Zbory i senatorowie protestanccy w dawnej Polsce, Warszawa 1904. Michalczuk A., Religia i religijność Polaków w obserwacjach francuskich podróżników w Rzeczypospolitej XVII wieku, „Poznańskie Studia Slawi styczne”, nr 10/2016. Michalski J., Smoleński Władysław, PSB, t. XXXIX, Warszawa- Kraków 1999-2000. Między monarchią a demokracją. Studia z dziejów Polski XVI-XVIII w., red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1994. Milewska J., Reformacyjne druki ulotne
(maszynopis, praca doktorska, nieopublikowana). Miłobędzki A., Prowincja i wielki świat: Kościoły mazowieckie w XVI wieku, w: Bazylika pułtuska. 550 lat świątyni i Kapituły Pułtuskiej, red. W. Ko sek, A.K.F Wołosz, Pułtusk 1999. Moeller В., Die Universität Königsberg als Gründung des Reformation, w: 450 Jahre Universität Köngsberg. Beiträge zur Wissenschaftsgeschichte des Preußenlandes, red. B. Jähnig, Marburg 2001. Moniuszko A., Mazowieckie sądy ziemskie (1588-1648). Organizacja-funk cjonowanie -postępowanie, Warszawa 2013. Müller W., Diecezja płocka od drugiej połowy XVI wieku do rozbiorów, „SP”, nr 3/1975. Niedorf M., Wielkie Księstwo Litewskie. Studia nad kształtowaniem się naro du u progu epoki nowożytnej (1569-1795), Poznań 2011. 159
Bibliografia Nir R., Próba nawrócenia Melanchtonaprzez biskupa Andrzeja Krzyckiego, „SP”, nr 8/1980. Nir R., Stanowisko biskupa Andrzeja Krzyckiego wobec luteranizmu, „NP”, nr 9/1981. [Noailles E.] Henri de Valois et la Pologne en 1572 par le Marquis de Noaïlles tome troisième, t. 3, Paris 1867. Nowakowska N., King Sigmund ofPoland and Martin Luther. The Reforma tion before Confessionalization, Oxford 2018. O senatorze doskonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. Stępkowski, Warszawa 2009. Ochmann S., Sejmy zlat 1615-1616, Wrocław 1970. Ochmann-Staniszewska S. Staniszewski Z., Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo — doktryna - polityka, t. II, Wrocław 2000. Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko-pruskie sto sunki dyplomatyczne w latach 1343-1660, red. A. Bues, J. Grabowski i in., Warszawa 2014. Ogonowski Z., Z zagadnień tolerancji w Polsce XVII w., Warszawa 1958. Opaliński E., Kultura polityczna szlachty polskiej w latach 1587-1652, War szawa 1995. Opaliński E., Rodziny wielko senatorskie w Wielkopolsce, na Kujawach i na Mazowszu za Zygmunta III. Podstawy karier, Warszawa 2007. Opaliński E., Sejmiki szlacheckie wobec kwestii tolerancji religijnej w latach 1587-1648, „OiR”, nr 34/1989. Ostdeutsche Geschichts-und Kulturlandschaften, Teil 2. Ost-und Westpreussen, red. H. Rothe, Köln 1987. Paknys M., Wczesny okres chrystianizowania się Wielkiego Księstwa Litew skiego (koniec XIV w-pierwsza połowa XVI w.), w: Dzieje chrześcijań stwa na Litwie, red. V. Ališauskas, Warszawa 2014.
Paluszkiewicz F. SJ, Spotkania Ignacego z Polską, „Jezuici. Nasze Wiado mości”, nr 6/1989. Paprocka E., Tolerowani, nielubiani. Katolicy w Elblągu w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, Warszawa 2009. Pawlak M., Dzieje Gimnazjum Ełbłąskiego w łatach 1535-1772, Olsztyn 1972. Pawlak M., Nauczyciele gimnazjum elbląskiego w latach 1535-1772 (część I), „Rocznik Elbląski”, nr 5/1972. Pawlak M., Nauczyciele gimnazjum elbląskiego w latach 1535-1772 (część II), „Rocznik Elbląski”, nr 6/1973. Pawlak M., Ośrodek życia umysłowego, w: Historia Elbląga, t. II, cz. 1 (1466-1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Pawlak M., Studia uniwersyteckie młodzieży z Prus Królewskich w XVIXVIII w., Toruń 1988. 160
Bibliografia Pawlak M., Szkolnictwo i oświata w okresie baroku i oświecenia, w: Historia Elbląga, է. II, cz. 2 (1626-1772), Gdańsk 1997. Pełeszowa S., Włodzimierz Budka (1894—1977), „KRA”, nr 4/1998. Petrani A., Kanonistyka, w: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 1 : Średnio wiecze, red. M. Rechowicz, Lublin 1974. Petrani A., Reforma trydencka (w czterechsetlecie zakończenia Soboru Try denckiego), „Prawo Kanoniczne”, 7/1964, nr 3—4. Pieńkowski M., Sejmik ziemi warszawskiej wobec problemów wewnętrznych Rzeczypospolitej za panowania Władysława IV, „Almanach Warszawy”, nr 10/2016. Pieńkowski M. Pieńkowska A., Sejmiki mazowieckie wobec problemów we wnętrznych Rzeczypospolitej w latach 1661—1665, Oświęcim 2015. Piotr Skarga SJ-kaznodzieja z Mazowsza, red. A. Koseski, R. Lolo, Pułtusk 2013. Po unii - sejmiki szlacheckie w Rzeczypospolitej XVI—XVIII wieku, red. H. Lulewicz, M. Wagner, Siedlce 2013. Pociecha W., Dzierzgowski Mikołaj h. Jastrzębiec (ok. 149-1559), PSB, t. VI, Kraków 1948. Pociecha W., Geneza hołdu pruskiego, Gdynia 1937. Polska w epoce Odrodzenia, red. A. Wyczański, Warszawa 1986. Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski, Warszawa 1984. Powierski J., Struktura etniczna społeczeństwa Prus Krzyżackich w XIII—XVI w, w: Rola Zakonu Krzyżackiego w podręcznikach szkolnych Republiki Fe deralnej Niemiec i Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, red. M. Biskup, Wrocław 1976. Preussen und Livland im Zeichen der Reformation, red. A. Mentzel-Reuters, K. Neitmann, Osnabrück 2014. Przeszłość i tożsamość Mazowsza w świetle badań naukowych i działalności społecznej,
red. R. Lolo, К. Łukawski, Pułtusk 2017. (red.), Niszczycki Mikołaj (zm. 1542), PSB, t. 23, Wrocław 1978. Renesans na Mazowszu. Andrzej Noskowski - biskup płocki, red. A. Koseski, К. Ostrowski, L. Sobieraj, Pułtusk 2011. Riel К., Die Siedlungstätigkeit des Deutschen Ordens in Preußen in der Zeit von 1410-1466, „AF“, nr 14/1937. Rola Zakonu Krzyżackiego w podręcznikach szkolnych Republiki Federalnej Niemiec i Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, red. M. Biskup, Wrocław 1976. Romek Z., Bukowski Julian, w: Słownik historyków polskich, red. zespół, Warszawa 1994. Rzońca J., Ostatni sejm przed Cecorą (w 1619 r), „Pamiętnik Biblioteki Kór nickiej”, z. 20/1983. Salmonowicz S., Geneza i treść uchwał konfederacji warszawskiej, „OiR”, nr 19/1974. 161
Bibliografia Sawicki J., Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne, t. 6: Synody diecezji płockiej i ich statuty, Warszawa 1952. Schnippei E., Siedlungsgeographie des Osterodischen Gebietes, „AF“, Jg. 5/1928. Schramm G., Pięć rozdroży w dziejach świata. Porównanie, Warszawa 2009. Schramm G., Polska w dziejach Europy środkowej. Studia, Poznań 2010. Schramm G., Problem reformacji w Warszawie w XVI wieku, „PH”, nr 54/1963. Schramm G., Reformation und Gegenreformation in Krakau, „Zeitschrift für Ostrforschung“, nr 19/1970, z. 1. Schramm G., Sejmy i nabożeństwa ewangelickie w Warszawie (1570-1600), w: tegoż, Polska w dziejach Europy środkowej. Studia, Poznań 2010. Schramm G., Szlachta polska wobec reformacji 1548-1607, Warszawa 2015. Sehling E„ Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts, Bd. 4: Das Herzogtum Preussen. Die ehemals polnischen Landestheile des Königreichs Preussen, Leipzig 1911. Selle G. von, Geschichte der Albertus-Universität zu Königsberg in Preus sen, 2. Aul!., Würzburg 1956. Semrau A„ Zur Geschichte der Besiedlung des Grossen Werders im 13 Jah rhundert, Mitteilungen des Coppemicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst, Heft 42, Thom 1934. Serczyk J., Husytyzm na Mazowszu w drugiej połowie XV wieku, „Studia z dziejów Kościoła katolickiego”, nr 1/1960, z. 1. Słownik historyków polskich, red. zespół, Warszawa 1994. Smoleńska B., Przemiany struktury własności ziemskiej w okolicach Warsza wy w XVI XVIII wieku, „RM”, nr 8/1984. Smoleński W., Mieszczaństwo warszawskie w końcu wieku XVIII, Warszawa 1976. Smoleński W., Szkice z dziejów szlachty
mazowieckiej, Kraków 1908 (re print: Pruszków 2015). Sobieski W., Nienawiść wyznaniowa tłumów za rządów Zygmunta III, War szawa 1902. Softan AJ., Działalność oświatowa biskupa Andrzeja Noskowskiego, w: Bazylika pułtuska. 550 lat świątyni i Kapituły Pułtuskiej, red. W. Kosek, A.K.E Wołosz, Pułtusk 1999. Społeczeństwo polskie i wojsko, red. K. Maksymiuk, D. Wereda, A. Zawadz ki, Siedlce 2016. Stupperich R., Die Reformation im Ordenslande Preussen 1523/24, Ulm 1966. Stępkowski A., Obecność „De optimo senatore za granicą ”, w: O senatorze doskonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. Stępkowski, Warszawa 2009. 162
Bibliografia Subera L, Synody prowincjonalne arcybiskupów gnieźnieńskich, Warszawa 1981. Surmacz J., Ostatni synod płocki w Polsce przedrozbiorowej, „SP”, nr 4/1976. Szady B., Prawo patronatu w Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych. Pod stawy i struktura, Lublin 2003. Szczuczko W., Polityczno-gospodarcze przesłanki rozwoju miasta, w: Histo ria Elbląga, t. II, cz. 1 (1466-1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Szczuczko W., W nurcie polityki, w: Historia Elbląga, t. II, cz. 1 (14661626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Szelągowska K., Krasiński Skorobohaty Walerian, w: Słownik historyków polskich, red. zespół, Warszawa 1994. Szkice z dziejów Pomorza, red. G. Labuda, t. 2. Pomorze nowożytne, Warsza wa 1959. Szlachta polska i jej dziedzictwo. Księga na 65 lat Prof. dr hab. Jana Dzięgielewskiego, red. D. Kuźmina i in., Warszawa 2013. Szujski J., Odrodzenie i reformacja w Polsce. Pięć prelekcji publicznych mianych w Krakowie, „Przegląd Polski” 1881. Tazbir J., Dlaczego Mazurów nie lubiano?, w: tegoż, Silva rerum historicarum, Warszawa 2002. Tazbir J., Historia Kościoła katolickiego w Polsce (1460-1795), Warszawa 1966. Tazbir J., Obraz heretyka i diabła w katolickiej propagandzie wyznaniowej XVI-XVII w., w: tegoż, Prace wybrane, t. 4: Studia nad kultura staropol ską, Kraków 2001. Tazbir J., Prace wybrane, t. 4: Studia nad kultura staropolską, Kraków 2001. Tazbir J., Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynie, Warszawa 1993. Tazbir J., Rola żywego słowa w propagandzie wyznaniowej, w: tegoż, Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, War szawa 1987.
Tazbir J., Silva rerum historicarum, Warszawa 2002. Tazbir J., Skarga z perspektywy XXI wieku, w: Piotr Skarga SJ - kaznodzieja z Mazowsza, red. A. Koseski, R. Lolo, Pułtusk 2013. Tazbir J., Społeczny i terytorialny zasięg polskiej reformacji, „Kwartalnik Historyczny”, 82/1975, nr 4. Tazbir J„ Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, Warszawa 1987. Tazbir J., Tradycje tolerancji religijnej w Polsce, Warszawa 1980. Tode S„ Bischöfliche Reformation. Bischof Erhard von Queiß von Pomesanien und seine „ Themata “, w: Zeitenwenden, Herrschaft, Selbstbehaup tung und Integration zwischen Reformation und Liberalismus. Festgabe 163
Bibliografia för Arno Herzig zum 65. Geburtstag herausgegeben von Jörg Deventer, Susanne Rau, Anne Conrad in Zusammenarbeit mit Sven Beckert, Bur ghart Schmidt, Rainer Wohlfeil, Münster 2002. Tode S., Die Reformation in Preußen. Einheit und Vielfalt reformatorischer Bewegungen, w: Aspekte der Reformation im Ostseeraum, red. R. Tuchtenhagen, „Nordostarchiv“, nr 13/2004. Toeppen M., Atlas zur Historisch-Comperative Geographie von Preussen, Gotha 1858. Toeppen M., Die Gründung der Universität zu Königsberg und das Leben ihres ersten Rectors Georg Sabinus, Königsberg 1844. Toeppen M., Zur Geschichte der ständischen Verhältnisse in Preussen. Histo risches Taschenbuch, red. F. von Raumer, Neue Folge, Jg. 8, Leipzig 1847. Tradycje polityczne dawnej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1993. Tschackert R, Urkundenbuch zur Reformationsgeschichte des Herzogthums Preußen, Bd. 1, Leipzig 1890. Urban W, Epizod reformacyjny, w: Dzieje Narodu i Państwa Polskiego, Kra ków 1988. Urban W, Krasiński Franciszek (1525-1577) h. Ślepowron, PSB, t. XV, Wrocław 1970. Urban W, Paweł z Wizny (2. pol. XVI w.), PSB, t. XXV, Wrocław 1980. Urban W, Reformacja na Mazowszu, „NP”, nr 30/1985, z. 2. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, Wrocław 1990. Vorträge und Forschungen zur Geschichte des Preußenandes und des Deu tschen Ordens im Mittelalter. Ausgewählte Beiträge zum 70. Geburtstag am 7. Oktober 2011, red. H.-J. und B. Kämpfert, Münster 2011. Wagner M., Sejmik ziemi liwskiej w dobie Jana III Sobieskiego (1674-1696). Zarys problematyki, w: Po unii -
sejmiki szlacheckie w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, red. H. Lulewicz, M. Wagner, Siedlce 2013. Walkusz J„ Husytyzm, w: Encyklopedia Katolicka, t. 6, Lublin 1993. Wasilewski T., Morsztyn Tobiasz, PSB, t. XXI, Wrocław-Warszawa 1976. Wenskus R., Der deutsche Orden und die nichtdeutsche Bevölkerung des Preußenlandes mit besonderer Berücksichtigung der Siedlung, w: Die deutsche Ostsiedlung des Mittelalters als Problem der europäischen Ges chichte, red. W. Schlesinger, Sigmaringen 1975. WerminghofF A., Der Hochmeister des Deutschen Ordens und das Reich bis zum Jahre 1525, „Historische Zeitschrift“, Bd. 110/1913. Wielkie rody dawnej Rzeczypospolitej. Тот. 1 Sapiehowie, red. T. Ciesielski, M. Sawicki, Opole 2018. Wijaczka J., Traktat krakowski z 1525 r. Sukces Jagiellonów czy Hohenzoller nów, w: Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko164
Bibliografia -pruskie stosunki dyplomatyczne w latach 1343-1660, red. A. Bues, J. Grabowski i in., Warszawa 2014. Winnicka H., Budka Włodzimierz, w: Słownik historyków polskich, red. ze spół, Warszawa 1994. Wisner H., Likwidacja zboru ewangelickiego w Wilnie (1639-1646). Z dzie jów walki z inaczej wierzącymi, „OiR”, nr 37/1993. Wisner H., Rozróżnieni w wierze. Szkice z dziejów Rzeczypospolitej schyłku XVI i połowy XVII wieku, Warszawa 1982. Wiśniewski K., Kilka uwag o Żydach na Mazowszu w XVI i pierwszejpołowie XVII wieku, w: Mazowsze w procesach integracyjnych w Rzeczypospolitej XV1֊XV11 wieku. Studia i szkice, red. J. Dzięgielewski, Warszawa 2010. Wiśniewski K., Mazowieckie i podlaskie zaplecze polityczne biskupa pło ckiego Stanisława Łubieńskiego, w: Władza i prestiż. Magnateria Rzeczy pospolitej w XVI-XVIII wieku, red. J. Urwanowicz i in., Białystok 2003. Wiśniewski K., Urząd marszałkowski koronny w bezkrólewiach XVII—XVIII wieku (1632-1736), Warszawa 2015. Wiśniewski K., Pułtusk w XVI XVIII wieku. Ustrój - gospodarka - ludzie, w: Dzieje Pułtuska, t. 1 : do 1795 roku, red. H. Samsonowicz, R. Lolo, Pułtusk 2016. Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. J. Urwanowicz i in. Białystok 2003. Włodarski J., Społeczeństwo i życie codzienne, w: Historia Elbląga, t. II, cz. 1 (1466- 1626), red. A. Groth, Gdańsk 1996. Wojak T., Ustawy kościelne w Prusach Książęcych wXVI wieku (1525—1568), Warszawa 1993. Wojtyska H.D., Województwo rawskie wobec dwu pierwszych bezkrólewi (1573-1576), w: Materiały do dziejów społeczno-religijnych w Połsce, Lublin
1975. Wołoszyn J.W., Problematyka wyznaniowa w praktyce parlamentarnej Rze czypospolitej w latach 1648-1696, Warszawa 2003. Woźniak W., Stanisław Sudrowski z Ostrołęki - pisarz kalwiński z XVI wieku. Szkic o życiu i książkach, Ostrołęka 1987. Wójcik W., Znaczenie uchwał Soboru Trydenckiego dla historii prawa kano nicznego, „Zeszyty Naukowe KUL”, 8 /1965, nr 2(30). Wunder H., Siedlung und Bevölkerungs im Ordenstaat, Herzogtum und Kö nigreich Preussen (13.-18. Jahrhundert), w: Ostdeutsche Geschichts-und Kulturlandschaften, Teil 2. Ost-und Westpreussen, red. H. Rothe, Köln 1987. Wunder H., Siedlungs-undBevölkerungsgeschichte der Komturei Christburg (13.-16. Jhdt), Wiesbaden 1968. Wunder H., Struktura społeczna Zakonu Krzyżackiego i ludności państwa zakonnego w Prusach, w: Rola Zakonu Krzyżackiego w podręcznikach 165
Bibliografia szkolnych Republiki Federalnej Niemiec i Polskiej Rzeczpospolitej Ludo wej, red. M. Biskup, Wrocław 1976. Wyczański A., Szlachta polska XVI wieku, Warszawa 2001. Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wagner, Z. Chmiel, Warsza wa 2013. Zawadzki K., Gazety ulotne Polskie i Polski dotyczące ХѴІ-ХѴПІ wieku. Bi bliografia, t. 1: 1514-1661, Wrocław 1977, s. X; t. 2: 1662-1728, Wroc ław 1984; t. 3:1501-1725, Wrocław 1990. Zawadzki W., Katolickie księgi metrykalne diecezji elbląskiej, „Archiwa Bi blioteki i Muzea Kościelne”, nr 84/2005. Zawadzki W, Ożenki katolickie jako element ruchu migracyjnego w nowo żytnym Elblągu, w: Życie lokalnych społeczności w Prusach Królewskich wpisane w księgi metrykalne, red. W. Zawadzki, Elbląg 2016. Zawadzki W, Przeszłość Elbląga w katolickich księgach metrykalnych zapi sana, „Rocznik Elbląski”, nr 26/2015. Zawadzki W., Znaczenie drugiego pokoju toruńskiego 1466 r. dla Elbląga, artykuł w druku. Zeitenwenden, Herrschaft, Selbstbehauptung und Integration zwischen Reforma tion und Liberalismus. Festgabefür Amo Herzig zum 65. Geburtstag heraus gegeben von Jörg Deventer, Susanne Rau, Anne Conrad in Zusammenarbeit mit Sven Beckert, Burghart Schmidt, Rainer Wohlfeil, Münster 2002. Zieger A., Die religiöse und kirchliche Leben in Preussen und Kurland des 16. Jahrhunderts, Köln 1967. Zielinski R., Województwo Płockie w bezkrólewiach i na elekcjach, „NP”, 3/1958, որ 9 (ez. I); 4/1959, որ 11-12 (ez. Il); 4/1959, որ 13 14 (cz. III). Ziółkowski К., Synod płocki z 1643 roku, Lublin 1988 (mps w Bibi. KUL JPII). Zippel O., Die
Kolonisation des Ordenslandes Preußen bis zum Jahre 1309, „Altpreussische Monatschrift“, nr 58/1921. Zuzga W., Henryk Merczyng. Życie i działalność naukowa, „Kwartalnik Hi storii Nauki i Techniki”, nr 32/1987, z. 3^4. Zygner L., Reformacja w Mławie. Przyczynek do dziejów reformacji na Pół nocnym Mazowszu, „NP”, nr 40/1995, z. 4. Zojdź K., Jan Mierzeński, klient i rezydent Bogusława Radziwiłła w latach 1656-1665, Oświęcim 2012. Żołądź-Strzelczyk D., Peregrinado academica: studia młodzieży polskiej z Korony i Litwy na akademiach i uniwersytetach niemieckich w XVI i pierwszej połowie XVII wieku, Poznań 1996. Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich. Wierni i duchowni, red. J. Kiełbik, Olsztyn 2016. Życie lokalnych społeczności w Prusach Królewskich wpisane w księgi me trykalne, red. W. Zawadzki, Elbląg 2016. 166
Bibliografia III. Netografia https://dzieje.pl/aktualnosci/w-warszawie-zakonczyly-sie-centralne-obchody-500-lecia-reformacji (dostęp 11.05.2018). http://www.pistis.pl/kalendarium-dziejow-braci-polskich-wiek-xvi (dostęp 14.09.2017).
Indeks nazwisk A Abs Hugon 133, 138 Aland Marcin 140 Aland Maria 140 Albergio G. 89, 90 Albrecht Brandenburg-Ansbach von (Pruski) 17, 18, 24, 117-121, 123-127, 144 Alembert Jean le Rond de 66 Ališauskas V. 57 Ambrosii Jan 141 Ambrosii Marianna 141 August II Mocny 110 Augustyniak Urszula 75, 79, 80 Aurifaber Andrzej 132 В Bączkowski К. 28 Balzer О. 16, 118 Bapst Maria 136, 140 Bapst Moisis 136, 140 Baptysta Jan 55 Baranowski LT. 138 Baranowski Wojciech 64, 90, 92, 93, 95-98, 105, 110, 114, 115 Barkowski O. 122 Bamart Albert 139 Bamart Elżbieta 139 Baron A. 90 Bartel Anna Maria 141 Bartel Jan 141 Bartel O. 53 Bartkiewicz Kazimierz 141 Bartkiewicz Krystyna 141 Barwiński E. 69, 70 Barycz H. 52 Barzo Andrzej 133 Barzo Erazm 133 Bastian Maria 139 Bąkała Krzysztof 49 Beckert Sven 118 Behr Wawrzyniec 141 Benkmanin Katarzyna 139 Berendt Tomasz 140 Bérenger Jean 44 Berg T. 124 Bezzenberger A. 18 Białuński G. 120, 122 В iedrowska Katarzyna 139 Biedrowski Andrzej 139 Biskup M. 117, 120-122 Bobiatyński K. 79, 82 Bolesław IV Warszawski 33 Bombach Jerzy 37 Borowski Jan 136, 140 Brandt Asverus von 18 Brückner Aleksander 20, 48, 49 Brusche Juliusz 36 Budka Włodzimierz 42, 46, 47, 50, 63, 67 Bues A. 118 Bujanowski Kazimierz 136, 140 Bukowski Julian 20, 36, 37, 54, 55, 59, 61 169
Indeks nazwisk Buława Aima 139 Buława Michał 139 Bursche J. 20 Bystroń Jan Stanisław 39, 40, 45, 49 C Caligari Giovanni A. 91 Chełmiccy, rodzina 42 Chłapowski K. 75 Chmiel Z. 64 Choińska-Mika Jolanta 9, 11, 43, 46, 47, 50, 58, 64-67, 71, 72, 79, 87 Chojnacki W. 120-122 Cholewa Woyttegk 131 Chotkowski Władysław 20 Christian III 24 Ciechanowska Maria ! 39 Ciechanowski Józef 139 Cielecki Hieronim 97 Ciesielski T. 64 Cochleus Jan 54 Conrad Anne 118 Creutziger Elżbieta 22 Czapliński W. 97 D Datheen Piotr 132 Dąbski Stanisław 103 Decjusz Jodok Ludwik 17 Dembowski H. 123 Dembowski Sebastian 110 Deventer Jörg 118 Diderot Denis 66 Dittrich F. 119, 121 Dlugossi Ioanni zob. Długosz Jan Długosz Jan 28 Döhnert Jan 141 Doležel Heidrun 118 Doležel Stephan 117, 118 Dombrowska Anna 141 Dombrowski Kazimierz 141 DomeysAdam 140 170 Domeys Katarzyna 140 Dubas-Urwanowicz E. 68 Dumanowski J. 63 Dunin-Wolski Piotr 90-94, 96, 114 Dygo M. 44, 48, 63 Dymek Benon 35, 44, 48, 49 Dzierzgowski Mikołaj 53, 56 Dzięgielewski Jan 9, 11, 44, 46, 47, 50, 63,66, 69,71,74, 75 E Eichert Stefan 139 Elsner Maria 141 Erazm z Rotterdamu 54 Ercenberger Łukasz 138 Ercenberger, rodzina 134 Ferreri Zachariasz 16 Fijałkowski Paweł 43 Filipczak Witold 9, 11 Firlej Andrzej 55 Firlej Henryk 97 Firlej Mikołaj 133 Froß Baltazar 138 Froß,rodzina 134 Fryderyk III Mądry 24 G Gamrat Piotr 17 GapińskiW. 105 Garber K. 127 Gause F. 122 GąsiorowskiA. 130 Geletska Maria 139 Geletski Jan 139 Gembicki Jan 103 Gierowski J.A. 67 Gierszewski S. 131 Giese Albrecht 134, 138 Giese, rodzina 134 Giżyccy, rodzina 61 Giżycki Paweł 29-33, 143
Głowacki J.J. 66
Indeks nazwisk Hundert Z. 64 Hus Jan 27, 29, 32 Główka Dariusz 60 Gnapheus Wilhelm 132 Gogadko Elżbieta 141 Gogadko Mikołaj 141 Gołota J. 44, 47, 63 Gostomscy, rodzina 44, 61, 87 Gostomski Anzelm 38, 51 Gostomski Stanisław 38 Gostyński T. 54 Goślicki Wawrzyniec Grzymała 53,67 Gottscheid Jakub 141 Góralski Wojciech 10, 12, 35, 89, 92-96, 98-101, 103-107, 110 Górski 59 Górski K. 120, 122 Grabowski J. 118 Grabowski Wawrzyniec 141 Graczyk Waldemar 10, 12, 27, 28, 30,31,33,42, 45-47, 50, 64 Groth A. 130, 132 Grzybowska Teodora 134, 138 Grzybowski M.M. 43, 96, 110, 112, 113 Grzybowski S. 17 Gumbkowska Barbara 139 Gum bkowski Albert 139 Gundermann I. 126 Gustaw I Waza 24 Guzowski P. 19 J Jacobson H.F. 117, 124, 125 JähnigB. 118, 120, 122, 126 Jakiin Zuzanna 139 Jakub z Dzierżoniowa 32, 33 Jakub z Pucka 129 Jakub, biskup 28 Jan II Kazimierz Waza 78, 83 Jan III Sobieski 84, 85, 105 Jan z Sącza 54 Jan ze Strzegowa 30, 31, 143 Jan, przepisywacz ksiąg 31 Janczewski Adam Glinka 82 Janusz III 36, 37, 39, 62, 73, 76, 81, 83, 88 Jasiński Jakub 136, 140 Joachim E. 117, 118 Jobert Ambroise 20 Jordan Spytko 55 JózefczykM. 129, 131 Jurek P. 65 H Hauptmann Katarzyna 136, 141 Hauptmann Michał 136, 141 Heim Jan 138 Heim, rodzina 134 Hemeling Krystian August 134, 138 Hemeling Sebastian 138 Hemeling, rodzina 134 Henryk Vili Tudor 18, 24 Hemowski Stanisław 140 Hozjusz Stanisław 59 HubatschW. 117-119, 123, 124 К Kacprzycki F. 107 Kaczorowski W. 74, 75 Kaczyński Michał 136, 140 Kalinowski E. 67 Kallas M. 103 Kalwin Jan 19, 52 KämpfertB. 120 KämpfertH.J. 120 Kaniewska I. 18 Kanizjusz Piotr, św. 53
Kamkowski Stanisław 68, 90, 92 I Iohannes in Strzegowo zob. Jan ze Strzegowa Izbieński Marcin 90 171
Indeks nazwisk Karol Ferdynand Waza 90, 100-102, 105, 114 Kasiske K. 120 Katarzyna z Bulkowa 33 Kawecka-Gryczowa Alodia 22, 23 Kazimierz IV Jagiellończyk 29, 32 Kaźmierczyk A. 76 Kempa T. 66, 70, 72-74 Kętrzyński W. 120, 122 Kiełbik J. 119 Kisiel D. 35, 48, 50, 64, 91, 92, 97, 98, 100, 110 Kłoczowski J. 97 Kłoda K. 80 Kmita Piotr 133 Knaust Konrad 138 Knaust, rodzina 134 Kneifel Eduard 20 Knothe Jakub 42 Koch F. 126 KolakinAnna 139 Koli Jerzy 85 Kolloszewski Krzysztof 140 Koluski Jakub Stanisław 133, 138 Kołudzki Szymon 101 Komeński Jan Amos 132 Komorowski M. 127 Konarzeska Małgorzata 139 Konarzeski Jan 139 Konopacki Jan 16 Konopka Albert 141 Korolko M. 66, 67 Kosek W. 55 Koseski Adam 40, 55 Kosman M. 53 Kossobudzki Mikołaj 68 Kościelny Piotr 45, 68 Kot Wincenty 29 Kotarski H. 71 Kozłowski T. 108-110 Krajewski Albert 136, 141 Krasiński Franciszek 53, 67 172 Krasiński Jakub Wawrzyniec 133, 134, 138 Krasiński Jan Dobrogost 79, 82 Krasiński Jan Kazimierz 61 Krasiński Stanisław 90, 134 Krasiński Walerian Skorobohaty 20, 35,36, 45 Krasiński Władysław Ludwik 133, 134,138 Kriegseisen Wojciech 66, 68, 73, 77, 84 Kriger Jan 139 Kromer Marcin 62 Kromer Sebastian 133 Krowicki Marcin 17 KrukE. 123 Kruska H. 20 Kryscy, rodzina 61 Kryski Feliks 72 Krzycki Andrzej 37,39,42, 54, 59, 61 Kubicki R. 129 Kuhn W. 120, 122 Kuklo C. 19, 63 Kulwieć Abraham 17 Kuźmina D. 45, 48 L Laag H. 118 LabudaG. 120, 121 Lanckorońska K. 17 Lange Gotfryd 85 Lasoccy, rodzina 43, 44, 61, 87 Lasocki Z. 67 Laureo Wincenty 90 Lelewel Joachim 36 Leon I 17 Leszczyńscy, rodzina 61 Leszczyński Bogusław 75 Leszczyński
Rafał 75 Leszczyński Wacław 133 Leśniowolscy, rodzina 61 Lewicki Krzysztof 133, 138
Indeks nazwisk Leżeński Marian 133 Lidell Albert 133, 138 Lidell Wawrzyniec 133, 138 Lipniewicz Jan 136, 140 Lipowska Katarzyna 141 Lipowski Jakub 141 Lippomano Aloisius 56 Lis A. 130 Litak Stanisław 19, 42, 57 Litwin H. 81 Lolo Radosław 10, 12, 35, 40, 44, 45, 47-50, 53, 54, 57, 58, 63-65, 70,71,73,85 Loyola Ignacy, św. 52, 53 Lubomirski Stanisław Herakliusz 83, 85 LührG. 132 Lulewicz H. 64 Luter Marcin 15-17, 19, 22, 33, 40, 49, 62, 118, 119, 121, 124, 125, 130,143, 145 Lutomirski Stanisław 17, 18 Ł Łaski Jan 18, 52 Łaszcz Marcin 62 Łoniewski Tomasz 141 Łubieński Stanisław 41, 90, 96-99, 101, 114 Łuczkowski A. 98, 99 Łukawski K. 35, 49, 63 Łukowski Jan 92 M Maciejowski Bernard 99, 102, 105, 106, 114 Madaliński Bonawentura 103 Makiłła Dariusz 10, 12, 117, 119, 121, 122, 124, 125, 143 Maksymiuk K. 64 Malinowski Jerzy 139 Małecki Jan 133, 138 Małłek Janusz 10, 12,15, 17, 18, 50, 51, 65, 118, 120, 122-127, 144 Manteuffel T. 27 Marcin V 28 Marcin z Baboszewa 31, 143 Markiewicz Mariusz 21 Marquard Katarzyna 139 Marquard Wawrzyniec 139 Martin Mateusz 137, 140 Martin Katarzyna 137, 140 Martinus in Baboschewo zob. Marcin z Baboszewa Mąkowski Władysław 29-31, 33 Melanchton Filip 17, 53, 54, 124 MensedeAdam 141 Mensede Regina 141 Mentzel-Reuters A. 118 Merczyng Henryk 19, 38 Merczyng W. 45 MichalczukA. 76 Michalski J. 38 Michałowska-Mycielska A. 76 Mierzeński Jan 80 Międzyleski Wawrzyniec 16 Mikołaj V 32 Mikołaj z Mirzyńca 32, 33 Mikołaj, inkwizytor 29 Mikołaj, wikariusz z Bulkowa 32 Mikulski K. 130 Milewska J. 22 Miłobędzki A. 55 Mischiati Adam 139 Modrzewski Andrzej Frycz 16, 17
MoellerB. 126 Mondwid Feliks 86 Moniuszko Adam 9, 11 Morsztyn Tobiasz 75 Morawski K. 63 Mrozeus Kacper 134, 138 Mstowski Rafał 133 Müller Wiesław 50, 91-93, 97, 98, 100, 103-105, 107-113 Müntzer Tomasz 21 173
Indeks nazwisk Murzynowski Stanisław 17, 51, 144 Mylius Jan 132, 133 Myszkowski Piotr 69, 91 N Nagielski M. 83 Narzymscy, rodzina 44, 61, 87 Navalin Aleksander 141 Navalin Krystyna 141 Neitmann K. 118 Neumann Efraim 138 Neumann, rodzina 134 Nicolaus de Mirzinecz zob. Mikołaj z Mirzyńca Niedorf Mathias 61 Niemirycz Jerzy 80 Niemsta, starosta 37 Nir Roman 42, 43, 54 Niszczyccy, rodzina 42, 44, 61, 87 Niszczycki Krzysztof 71 Niszczycki Mikołaj 61 Niszczycki Piotr 38 Noailles E. 67 Noskowska Barbara 134, 138 Noskowski Andrzej 37, 39, 54-56, 59,91 Nowak Z. 132 Nowakowska N. 48 O Oborski Marcin 79 Ochmann S. 72 Ochmann-Staniszewska S. 80 Ogonowski Z. 66 Ohryzko J. 67 Oleśnicki Zbigniew 29 Olędzka Joanna (Krasińska) 134, 138 Olszewski Albert 141 Olszowski Andrzej 103 Opaliński Andrzej 73 Opaliński Edward 44, 47, 61, 64, 66, 69-72 174 Osiander Andreas 118 Ossoliński Jerzy 80 Ostroróg Mikołaj 133 Ostrowski Jan 141 Ostrowski K. 55 P Pac Krzysztof 82 Pacowie, rodzina 78 Padovano Jan Maria 55 Paknys M. 57 Paluszkiewicz F. 53 Paprocka E. 131 Pastorius Joachim 132 Paweł III 89 Paweł z Wizny 51 Pawlak M. 18, 19, 132, 133 Pawłowski Stanisław 28 Pełeszowa S. 42 Peplau Jan Zygmunt 134 Peplau, rodzina 134 Petrani A. 89, 90 Petrowszanka Anna Maria 141 Petiykowski Walerian 78 Petzinski Mateusz 140 Petzinski Paweł 136, 140 Pieńkowska A. 64 Pieńkowski M. 64 PiesiewiczJ. 19 Pietras H. 90 Piotr, kanclerz kurii 31 Piotrowski, poseł 39 Pociecha W. 53, 117, 118 Podgórska Anna 136, 140 Podgórski Jan 140 Pohl Paweł 140 Polak Wojciech 9, 11 Polanco Juan de 53 Poniatowski Michał Jerzy 107, 111-113, 115
Potkanin Maria 139 Potkowski E. 31
Indeks nazwisk Powierski J. 120, 122 Preiss Anna 140 Preiss Jan 140 R Rademacher Anna 136, 140 Rademacher Jan 136, 140 Radziwiłł Bogusław 61, 77-80, 82, 88 Radziwiłł Krzysztof 75, 80 Radziwiłł Mikołaj Krzysztof „Sie rotka” 82 Radziwiłłowie, rodzina 60, 61, 75, 79, 80, 88 Rafajłowicz Stanisław 17 Rau Susanne 118 Raumer F. von 121 Rechowicz M. 90 Riel К. 120 Romek Z. 36 Rosińska Maria (Rosczinska) 141 Rostkowski Ksawery 104 Rothe V.H. 120, 126 Ruecker Filip 140 Ruecker Katarzyna 136, 140 Russocki S. 62 Rzeszowski Hieronim 24 Rzeznanowicz Szymon 139 Rzońca J. 73 S Salmonowicz S. 68, 69 Samsonowicz H. 54, 85 Sawicki J. 62, 91, 92, 94, 97-99, 101, 105, 108 Sawicki M. 64 Scavinskas M. 45 Schaffenberg Maciej 54 Schellert Jerzy 138 Schellert, rodzina 134 Schlesinger W. 120 Schmidt Burghart 118 Schnippel E. 120 Schramm Gottfried 16, 40-42, 46, 47, 49, 58, 63 Sehling E. 121, 124-126 Selle G. von 126 S emrau Arthur 129 Serczyk J. 29 Siccus Piotr 132 Siemowit, książę mazowiecki 81 Sikrański Albrycht 40 Sipayłło Maria 18, 24 Siwek Hans 131 Skarga Piotr 40, 62 Skurski Paweł 141 Smoleńska B. 75 Smoleński Władysław 38-40, 44, 45, 49, 63, 138 Sobiecki Szymon 140 Sobieraj L. 55 Sobieski Wacław 37, 42, 45 Sokolinzik Wawrzyniec 139 Sokolińska Teresa 141 Sokoliński Antoni 141 Sokołowska Katarzyna 140 Sokołowski Jan 140 Sołtan A.J. 55 Speratus Paul 125 SpielerS. 126 Spytko z Melsztyna 29 Srepniewicz Paweł 141 Stanisław August Poniatowski 111 Stanisław Kostka, św. 58 Stanisław Leszczyński 108 Staniszewski Marcin 136, 140 Staniszewski Z. 80 Starczewski Stanisław 100 Stefan Batory 69 Stępień Adam
139 Stępień Anna 139 Stępkowski A. 53 Stiborio Plocensi zob. Ścibor, archidiakon płocki 175
Indeks nazwisk Straški Jan 141 Stupperich R. 118 Subera I. 90 Sucheni-Grabowska A. 69, 82 Sudrowski Stanisław (Stanisław z Ostrołęki, Sudrovius) 52 Surmacz J. 108, 109 Susliga Rozwicz Florian 52, 53 Suszyccy, rodzina 42 Sylwiusz Jakub 18 Szady Bogumił 60 Szafran R 132 Szamotulczyk Wacław 22 Szczawińska Katarzyna 134, 138 Szczepański Michał 141 Szczerbatko K. 64 SzczuczkoW. 130 Szekspir William 53 Szelągowska K. 36 Szembek Józef Eustachy 110 Szembek Krzysztof Hilary 59, 113 Szeptycki Hieronim Antoni 110, 111 Szujski Józef 20 Szumowska Marianna 141 Szyszkowski Marcin 90, 96-98, 114 Ś Scibor, archidiakon płocki 31 Święcicki Andrzej 55 T TandenckiJ. 132 Tański Jan 84 Tarło Jan 133 Tazbir Janusz 21, 39, 40, 46, 47, 49, 62, 63, 68 Thies Jan Gottlob 134, 138 Thies Jan Piotr 134, 138 Thies Karol Gotfryd 134, 138 Thies, rodzina 134 Thomam Polthoviensi zob. Tomasz, archidiakon pułtuski 176 TodeS. 118 ToeppenM. 121, 126 Tomasz, archidiakon pułtuski 31 Trąba Mikołaj 28 Trepka Eustachy 17 Trotz Michał Abraham 138 Trotz, rodzina 134 Truszczyński M. 44, 47, 63 Trzecieski Andrzej 22 Tschackert P. 118, 119, 121-124, 126 Tuchtenhagen R. 118 Twardowski Jan 53 Tyszkiewicz J. 35, 45, 47 U Uchański Jakub 90 Ulanowski B. 31, 68 Urban Wacław 20, 24, 42, 47, 52, 54, 57 Urwanowicz J. 42 V Visconti A. 98 W Wagner K. 64 Wagner M. 64 Walewski Adam Mikołaj 130 Walkusz J. 27 Walter A.F. 127 Wargocki Wiktor 112 Warszczewska Dorota 141 Warszczewski Krzysztof 141 Wasilewski T. 75 Wawrzyniec z Przasnysza (Discordia) 52 Wazowie, dynastia 43, 50, 65, 76 Weiß Augustyn 138 Weiß, rodzina 134 Welichowska Helena
140 Welichowski Jan 136, 140
Indeks nazwisk Wenskus R. 120 Wereda D. 64 Werminghoff A. 117 Wężyk Jan 99, 114 Wierzbowski Stefan 84 Wietorowa Barbara 22 WijaczkaJ. 118 Wimmann Mikołaj 132 Winnicka H. 42 WisnerH. 67, 81 Wiśniewski Krzysztof 9-12, 41, 51, 63, 76, 84, 85, 145 Władysław I Płocki 33 Władysław IV Waza 73, 76, 87, 101 Władysław Jagiełło 28 Włodarski J. 130 Wohlfeil Reiner 118 Woit Katazryna 136, 140 Woit Michał 140 Wojak T. 124 Wojtyska H.D. 16, 66 Wołosz A.K.F. 55 Wołoszyn Jacek Witold 65, 66, 78-80, 82, 84 Woźniak W. 52 Wójcik W. 89 Wunder H. 120 Wyczański Andrzej 22, 23 Z Załuski Andrzej Chryzostom 90, 100, 103-107, 114, 115 Załuski Andrzej Stanisław Kostka 90, 107-110, 115 Załuski Ludwik Bartłomiej 107, 115 Zawadzki A. 64 Zawadzki Konrad 22 Zawadzki Wojciech 10, 12, 45, 129-131, 135 Zbylutek Stanisław 42 Zebrzycka Jadwiga 139 Zebrzycki Jan 139 Zieger A. 119, 124, 125 Zielińska Barbara 140 Zieliński Jakub 140 Zieliński Maciej 141 Zieliński R. 67 Zimmermann Uibricht 131 Zimnik Jan 141 Ziółkowski K. 101 Zippel O. 120 ZuzgaW. 38 Zygmunt I Stary 16, 23, 24, 62, 117 Zygmunt II August 18, 24, 52, 53, 55, 90 Zygmunt III Waza 20, 24, 36, 37, 61,68, 70, 73,74, 87, 97 Zygner Leszek 43, 47, 96, 110 Ż Żaklowska Anna 140 Żaklowski Jan 140 Żebrowski T. 55 Żojdź K. 80 Żółądź-Strzelczyk Dorota 56 Żórawski Michał (Żurawski) 111, 113 Bayerische Λ Staatsbibliothek München ( J ļ |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author2 | Lolo, Radosław 1971- |
author2_role | edt |
author2_variant | r l rl |
author_GND | (DE-588)1239452632 |
author_facet | Lolo, Radosław 1971- |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046795128 |
ctrlnum | (OCoLC)1164632450 (DE-599)BVBBV046795128 |
era | Geschichte gnd |
era_facet | Geschichte |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02742nam a2200541 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046795128</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20221019 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200706s2019 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788382090055</subfield><subfield code="9">978-83-8209-005-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1164632450</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046795128</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu</subfield><subfield code="b">studia</subfield><subfield code="c">redakcja naukowa Radosław Lolo</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Oficyna Wydawnicza Aspra-JR</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">176 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Vorwort in englischer und polnischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="610" ind1="2" ind2="7"><subfield code="a">Katholische Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)2009545-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kościół katolicki / Polska / Mazowsze (region) / historia</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Reformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kontrreformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Reformation</subfield><subfield code="0">(DE-588)4048946-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Gegenreformation</subfield><subfield code="0">(DE-588)4019710-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Masowien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4037853-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4143413-4</subfield><subfield code="a">Aufsatzsammlung</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Masowien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4037853-6</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Katholische Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)2009545-4</subfield><subfield code="D">b</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Reformation</subfield><subfield code="0">(DE-588)4048946-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Gegenreformation</subfield><subfield code="0">(DE-588)4019710-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Lolo, Radosław</subfield><subfield code="d">1971-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1239452632</subfield><subfield code="4">wpr</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210128</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032204006</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0903</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4143413-4 Aufsatzsammlung gnd-content |
genre_facet | Aufsatzsammlung |
geographic | Masowien (DE-588)4037853-6 gnd |
geographic_facet | Masowien |
id | DE-604.BV046795128 |
illustrated | Not Illustrated |
index_date | 2024-07-03T14:54:17Z |
indexdate | 2024-07-10T08:54:03Z |
institution | BVB |
isbn | 9788382090055 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032204006 |
oclc_num | 1164632450 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 176 Seiten 24 cm |
psigel | BSB_NED_20210128 |
publishDate | 2019 |
publishDateSearch | 2019 |
publishDateSort | 2019 |
publisher | Oficyna Wydawnicza Aspra-JR |
record_format | marc |
spelling | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia redakcja naukowa Radosław Lolo Warszawa Oficyna Wydawnicza Aspra-JR 2019 176 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Vorwort in englischer und polnischer Sprache Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd rswk-swf Geschichte gnd rswk-swf Kościół katolicki / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Reformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Kontrreformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Reformation (DE-588)4048946-2 gnd rswk-swf Gegenreformation (DE-588)4019710-4 gnd rswk-swf Masowien (DE-588)4037853-6 gnd rswk-swf (DE-588)4143413-4 Aufsatzsammlung gnd-content Masowien (DE-588)4037853-6 g Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 b Reformation (DE-588)4048946-2 s Gegenreformation (DE-588)4019710-4 s Geschichte z DE-604 Lolo, Radosław 1971- (DE-588)1239452632 wpr edt Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
spellingShingle | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd Kościół katolicki / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Reformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Kontrreformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Reformation (DE-588)4048946-2 gnd Gegenreformation (DE-588)4019710-4 gnd |
subject_GND | (DE-588)2009545-4 (DE-588)4048946-2 (DE-588)4019710-4 (DE-588)4037853-6 (DE-588)4143413-4 |
title | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia |
title_auth | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia |
title_exact_search | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia |
title_exact_search_txtP | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia |
title_full | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia redakcja naukowa Radosław Lolo |
title_fullStr | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia redakcja naukowa Radosław Lolo |
title_full_unstemmed | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu studia redakcja naukowa Radosław Lolo |
title_short | Reformacja, kontrreformacja, reforma katolicka na Mazowszu |
title_sort | reformacja kontrreformacja reforma katolicka na mazowszu studia |
title_sub | studia |
topic | Katholische Kirche (DE-588)2009545-4 gnd Kościół katolicki / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Reformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Kontrreformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia jhpk Reformation (DE-588)4048946-2 gnd Gegenreformation (DE-588)4019710-4 gnd |
topic_facet | Katholische Kirche Kościół katolicki / Polska / Mazowsze (region) / historia Reformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia Kontrreformacja / Polska / Mazowsze (region) / historia Reformation Gegenreformation Masowien Aufsatzsammlung |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032204006&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT loloradosław reformacjakontrreformacjareformakatolickanamazowszustudia |