Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989:
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Piotrków Trybunalski
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim
2019
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 356 Seiten Illustrationen 24 cm |
| ISBN: | 9788377261538 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046778626 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20211123 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 200624s2019 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788377261538 |9 978-83-7726-153-8 | ||
| 020 | |z 8377261537 |9 8377261537 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1164628729 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046778626 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Zamecka-Zalas, Olga |e Verfasser |0 (DE-588)1212532732 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 |c Olga Zamecka-Zalas |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Piotrków Trybunalski |b Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim |c 2019 | |
| 300 | |a 356 Seiten |b Illustrationen |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1948-1989 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Szkoły polskie / Wielka Brytania / 1945-1990 |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Język polski / studia i nauczanie / Wielka Brytania |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Wychowanie obywatelskie / studia i nauczanie / Wielka Brytania |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Polnisch |0 (DE-588)4120314-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Schule |0 (DE-588)4053474-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Großbritannien |0 (DE-588)4022153-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Großbritannien |0 (DE-588)4022153-2 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Schule |0 (DE-588)4053474-1 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Polnisch |0 (DE-588)4120314-8 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1948-1989 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20211123 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032187874 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 41 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181558414802944 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW...............................................7 WSTĘP............................................................................................................9 ROZDZIAŁ 1 ORGANIZACJA SYSTEMU SZKOLNICTWA POLSKIEGO W WIELKIEJ BRYTANII W CZASIE DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ.................... .,................................. 25 1.1. Struktura szkolnictwa................................. .......................................... 25 1.1.1. Szkolnictwo wyższe................. ..................................... ........... 30 1.1.2. Szkolnictwo średnie..................................................................... 34 1.1.3. Szkolnictwo powszechne...................................... 36 1.1.4. Oświata pozaszkolna..................................................................38 1.2. Rola instytucji i organizacji oświatowych w budowaniu systemu szkolnictwa polskiego.............................................................................41 1.2.1. Urząd Ministra gen. Józefa Hallera oraz Urząd Oświaty i Spraw Szkolnych...................................................................... 41 1.2.2. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego................................................................................. 46 1.2.3. Zrzeszenie Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii w pierwszym okresie działalności (1941-1945)................... 51 1.2.4. Rada Wychowania Narodowego.................................................64 1.2.5. Komitet Ochrony Czystości Języka Polskiego ......................... 65 1.2.6.
Fundusz Kultury Narodowej.......................................................66 1.2.7. Polish Reaserch Centre ................................................................67 1.2.8. Komitet Obywatelski Pomocy Uchodźcom Polskim w Londynie.................................................................................. 68 1.2.9. Zrzeszenie Profesorów i Docentów Polskich Szkół Akademickich w Wielkiej Brytanii.................................. 69 1.2.10. Zrzeszenie Studentów Polaków w Wielkiej Brytanii..............70
ROZDZIAŁ 2 ORGANIZACJA SYSTEMU POLSKICH SZKÓŁ PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH W WIELKIEJ BRYTANII PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ................................................75 2.1. Sytuacja szkolnictwa polskiego po zakończeniu drugiej wojny światowej ............... ...................................................... 75 2.2. Geneza powstania polskich szkół przedmiotów ojczystych ........ 79 2.3. Rola instytucji i stowarzyszeń emigracyjnych w organizacji szkół przedmiotów ojczystych.......................................................................... 82 2.3.1. Zrzeszenie Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii ....... . 82 2.3.2. Stowarzyszenie Polskich Kombatantów .................................. 105 2.3.3. Polska Macierz Szkolna............................................................ 113 2.3.4. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci i Młodzieży .........................124 2.4. Kształcenie nauczycieli szkół sobotnich ...................... 126 ROZDZIAŁ 3 STRUKTURA ORGANIZACYJNA POLSKICH SZKÓŁ PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH ............... 139 3.1. System organizacji wewnętrznej......................... 139 3.2. Podstawy matériáké ........................................... 148 3.3. Kadra nauczycielska.................................. 153 3.4. Programy nauczania ............. 159 3.5. Podręczniki.......................................... 190 3.6. Czasopisma............................. 209 3.7. Egzaminy............................................................................................... 225 ROZDZIAŁ 4 WSPÓŁPRACA SZKOŁY Z RODZICAMI W WYCHOWANIU NARODOWYM I RELIGIJNYM
DZIECI.......................................... 235 4.1. Założenia wychowania narodowego i religijnego w szkołach przedmiotów ojczystych.......................... 4.2. Rola domu rodzinnego w wychowaniu ojczystym i religijnym dzieci .............. 235 240
4.3. Formy współpracy szkoły z rodzicami..............................................247 4.3.1. Działalność Komitetu Rodzicielskiego.................................... 253 4.3.2. Praca domowa............................................................................ 263 4.3.3. Edukacja rodziców.....................................................................265 ROZDZIAŁ 5 FORMY DZIAŁALNOŚCI POZALEKCYJNEJ UCZNIÓW W SZKOŁACH PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH..........................269 5.1. Akademie ........................................ 269 5.2. Teatr dziecięcy i młodzieżowy............................................................ 274 5.3. Festiwale................................................................................................278 5.4. Zespoły folklorystyczne, taneczne, chóry.......................................... 279 5.5. Wystawy.................................................................................................284 5.6. Konkursy............................................................................................... 287 5.7. Gazetki i kroniki szkolne......................................................................290 5.8. Kolonie i półkolonie............................................................................. 297 5.9. Harcerstwo ............................................................................................ 299 ZAKOŃCZENIE........................................................................................ 311
BIBLIOGRAFIA........................................................................................ 317 WYKAZ FOTOGRAFII .........................................................................339 WYKAZ TABEL........................................................................................ 343 INDEKS OSOBOWY................................................................................345
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiwum Akt Nowych w Warszawie Zespół: Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej Rządu Emigracyjnego wLondynie, sygn. 15,374/10. Zespół: Zbiór akt polskich władz emigracyjnych w Londynie 1939-1946, sygn. 9. Zespół: Ambasada Polska w Londynie, sygn. 908. Zespół: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, sygn. mkrf. 520. Centralne Archiwum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, sygn. 220/5,220/22,220/25/2. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie (The Polish Institute and Sikorski Museum) Zespół: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, sygn. A. 19.1/7, A.19.II/112 (cz. 1), A.19.III/47, A.19.I/11, A.19.IV/9. Zespół: Ministerstwo Oświaty i Kultury, sygn. A. 19 V/2c. Zespół: Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki (Ealing - zachodni Londyn), sygn. Kol 721/14. Zespół: Związek Harcerstwa Polskiego, sygn. Kol. 446/1. Archiwum Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą w Londynie Protokoły Zarządu Głównego od 6 marca 1941 r. do 7 listopada 1983 r. Postulaty dotyczące pracy nauczycieli w szkołach przedmiotów ojczystych, [b.s.]. Raporty ze stanu szkół ojczystych, [b.s.]. 317
Archiwum Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii, Londyn Materiały sprawozdawcze od marca 1951 r. do kwietnia 1951 r., [b.s.]. Archiwum Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Zespół: Sprawozdania i korespondencje, [b.s.]. Archiwum Polskiej Macierzy Szkolnej Zespół: Materiały i korespondencja. Zarządu Głównego, [b.s.]. Materiały Zarządu Głównego Polskiej Macierzy Szkolnej, [b.s.]. Źródła drukowane Dekret Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z I V 1941 r. „O utworzeniu Urzędu Oświaty i Spraw Szkolnych”. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Londyn 1941, nr 3. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Londyn 15 XII1944, cz. II, nr 15. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Londyn 30 ГѴ 1949, cz. II, nr 1. Gabrielczyk B., Wojciechowicz D., Program nauki w szkołach przedmiotów ojczystych. Wskazówki metodyczne do nauki dzieci w wieku 3-15 lat, PMS, Londyn 1989. Program nauki w szkołach przedmiotów ojczystych na szczeblu szkoły po wszechnej, wyd. trzecie zm., Wydział Oświaty i Wychowania, Londyn 1955. Program nauki w szkołach przedmiotów ojczystych na szczeblu szkoły po wszechnej, wyd. IV, Polska Macierz Szkolna, Londyn 1964. Protokół z zebrania ZG ZNPZ, 22 V 1972, „Wiadomości Nauczycielskie” 1973, nr 51. Sprawozdanie z XVII Zjazdu Zrzeszenia, „Biuletyn Organizacyjny”, listo pad 1964, nr 34. Sprawozdanie Rady Zrzeszenia, „Biuletyn Organizacyjny”, grudzień 1967, nr 39. 318
Sprawozdanie z działalności Zarządu Głównego na szesnasty Zjazd Walny za okres od 15.10.1989 r. do 23.10.1992 r., Wydawnictwo PMS, Lon dyn październik 1992. Sprawozdanie z Walnego Zjazdu, komunikat Zarządu Głównego Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii”, 10 marca 1943, nr 4. Sprawozdanie Zarządu Głównego ZNPZ za czas 1968/1969, „Wiadomości Nauczycielskie” 1970, nr 45. Sprawozdanie Zarządu Głównego ZNPZ za czas 1968/1969, „Wiadomości Nauczycielskie” 1970, nr 45. Statut Zrzeszenia Nauczycieli Polaków przebywających na terenie Wiel kiej Brytanii, „Przegląd Pedagogiczny” 1941, nr 1. Statut Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą, ZNPZ, Londyn 1952. Uchwały Zarządu ZNP w Londynie, „Wiadomości Nauczycielskie” 1944, nr 111-112. Z uchwał Walnego Zjazdu Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego w dniach 11 i 12 lipea 1946 roku w Glasgow, „Wiadomości Nauczycielskie” 1946, nr 1-3. Jednodniówki jubileuszowe Dziesięciolecie Szkoły Polskiej w Leeds 1951-1966, Komitet Szkolny w Leeds, Leeds 1961. 20-lecie Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. S. Żeromskiego przy Kole 11 {Środkowy Wschód), red. M. Goławski, Koło 11 (Środkowy Wschód), Londyn 1970. 20 lede Szkoły S.P.K. Przedmiotów Ojczystych im. św. Kazimierza w Not tingham 1951-1971, Veritas Fundation Press, Nottingham 1971. 25 lat Szkoły imieniem Królowej Jadwigi 1956-1981, Koło Polskiej Macie rzy Szkolnej w Forest Gate, Londyn 1981. 50 lat Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Królowej Jadwigi, zło żyła A. Johnson przy współpracy z E. Camell, A. Bat, M. Dziadak, Koło PMS Forest Gate/ILford, Londyn 2007. 319
50 lede Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Marii SkłodowskiejCurie. Księga Jubileuszowa, red. D. Chmielewska, D. Mytko, M. La socka, L. Lasocki, P. Pukrop, V. Pukrop, Londyn - Putney, PSPO im. M. Skłodowskiej-Curie, Londyn 2010. 50 lat Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Mikołaja Reja Chiswick 1953/1954-2003/2004, red M. Jakubowska, D. Pniewska, D. Podol ska, SPO im. M. Reja, Londyn 2004. 60 lat Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki, Ealing. London UK, red. N. Staniaszek, M. Bniński, A. Rumun, A. Ryland, Polish Parent’s Association, Londyn 2010. 60-lecie Szkoły im. K Chodkiewicza w Croydon - Crystal Palace 1950-2010, red. E. Rush, A. Ożóg, В. Trzebiatowska, SPO im. К. Chodkiewicza, Londyn 2010. 60 lat Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Mikołaja Reja Chiswick Londyn 1953/1954-2013/2014, Londyn 2014. O’Driscoll В., 60 lede polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Londyn - Devonia 1950-2010, SPO im. Mat ki Boskiej Częstochowskiej, Londyn 2010. Polska Szkoła im. Marii Konopnickiej Willesden, red. G. Ross, Londyn 2010. Polska Szkoła 1951-2001. 50 Jubileusz Szkoły Polskiej, Komitet Szkolny w Leeds, Leeds 2001, [bp]. Źródła niedrukowane Sprawozdanie z prac Zarządu Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagrani cą w Wielkiej Brytanii za okres od З-go lipea 1948 do 30-paździemika 1949, Londyn 1949 [mps]. Czapliński Č., Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą 1941-1966. Referat na XVIII Zjazd ZNPZ, Londyn 1966, [mps]. 320
Czasopisma „Adult Education” 1957. „Biuletyn Organizacyjny” 1958. „Biuletyn Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą” 1955. „Dziennik Polski” 1940. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1944, 1947,1949-1955, 1971-1972, 1982, 1984. „Dziennik Żołnierza” 1943. „Edukacja - Technika - Informatyka” 2016. „Komunikat Organizacyjny” 1953,1954. „Komunikat Zarządu Głównego Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wiel kiej Brytanii” 1943. „Myśl Polska” 1944. „Nasza Przyszłość” 1967. „Nauka Polska na Obczyźnie” 1955, 1961. „Okólnik Organizacyjny” 1951, 1952. „Okólnik Oświatowy” 1957. „Orzeł Biały” 1965, 1948,1953. „Poradnik Świetlicowego” 1943. „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2013,2015,2017. „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2009. „Przegląd Pedagogiczny” 1941. „Rocznik Polonijny” 1980. „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 1984,2012. „Słowo Ojczyste” 1985,1986,1988. „Tygodnik Powszechny” 1976. „Wiadomości Nauczycielskie” 1943-1944, 1948,1966-1977,1980, 1982-1985,1987-1990. „Wiadomości Polskie” 1942,1941. „Wychowanie Ojczyste” 1955-1966,1970-1972,1974-1977, 1980-1983. „Wychowanie w Rodzinie” 2015, 2016. „Zeszyty Historyczne” 1979. 321
Pamiętniki Haller J., Pamiętnik Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, Londyn 1964. Koźniewski K., Pamiętniki emigrantów 1878-1958, „Czytelnik”, Warsza wa 1960. Potocki J., Odcięta gałąź, [w:] K. Koźniewski, Pamiętniki emigrantów 1878-1958, „Czytelnik”, Warszawa 1960. Opracowania, artykuły Adamiak-Pawelec E., Leksykon nauczycieli polskich szkół przedmiotów ojczystych w Londynie w latach 1950-2010, Wydawnictwo Norbertinum, Lublin 2012. Bartnicka K., Kurdybacha Łukasz (1907-1972), [w:] Słownik biograficzny polskiej historii wychowania, red. A. Meissner, W. Szulakiewicz, To ruń 2008. Bazylewicz J., Ćwiczenia i wypracowania stylistyczne, „Wychowanie Oj czyste” 1974, nr 4. Bednarski O. F.W., Wartość wychowawcza metody harcerskiej, „Wycho wanie Ojczyste” 1977, nr 2-3. Belch S., O prawdę i treść wychowania polskiego, A.L. Herman Son, Londyn 1944. „Biuletyn Organizacyjny” [grudzień 1958], nr 28. [B.M.], Wychowanie Ojczyste, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1955, nr 303. Bogusławska A., Ćwiczenia i pomoce do nauki czytania, „Wychowanie Ojczyste” 1959, nr 4. Bogusławska A., Czy potrzebnyjest nowy elementarz?, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 3, s. 1. Bogusławska A., Konferencje dla nauczycieli szkół ojczystych na Uniwer sytecie w Londynie, „Wychowanie Ojczyste” 1982, nr 3. Bogusławska A., Początkowa nauka czytania, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1975, nr 54. 322
Bojczuk L.։ Goławski M., Jaworski F., Offert T., Sprawy nauczycielskie. Jak uczyć w szkole przedmiotów ojczystych (poradnik dla nauczycie la), „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 9. Broniatowska J., Nauczanie geografii Polski, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Broniatowska J., Wizja Polski w umyśle dziecka polskiego wychowanego na obczyźnie, „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 9. Brzeski T., Polski Wydział Prawa przy Uniwersytecie w Oxfordzie, „Nauka Polska na Obczyźnie”, Londyn 1955, z. 1. Bujnowski J., Ogólne wskazówki dla przygotowujących się do egzaminu na „ O-level”, „Wychowanie Ojczyste” 1980, nr 3-4. Ciętak Z., Miejsce geografii w szkole ojczystej, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1980, nr 63. Ciętak Z., Nauczanie geografii w szkole ojczystej cz. II, „Wiadomości Na uczycielskie” 1980, nr 64. Chmielewska M., Przygotowanie do 0֊A level, „Wychowanie Ojczyste” 1974, nr 52. Chmielewski W., Działalność Funduszu Kultury Narodowej na obczyźnie w latach 1939-1947, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2017, nr 3-4. Chmielewski W., Działalność oświatowa Urzędu Ministra Gen. Broni Jó zefa Hallera {sierpień 1940 - kwiecień 1941), „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2013, nr 3-4. Chmielewski W., Działalność wydawnicza polskich władz na uchodźstwie w latach 1940-1945, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2013, nr 1-2. Chmielewski W., Poglądy gen. Józefa Hallera na wychowanie w latach 1940-1943, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2009, nr 4. Chmielewski W., Polska administracja szkolna w latach 1944-1950, NWP, Piotrków Trybunalski 2010, Chmielewski W., Polska myśl i praktyka pedagogiczna w czasie drugiej
wojny światowej {1939-1945). Zarys problematyki, „Przegląd Histo ryczno-Oświatowy” 2017, nr 1-2. Chmielewski W., Polskie osiedle Santa Rosa w Meksyku 1943-1946, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2015. 323
Chmielewski W., Powstanie delegatur polskiej administracji szkolnej na uchodźstwie. Artykuł dedykowany pamięci Profesora Stanisława Mauersberga, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2012, t. XLIX. Chmielewski W., Przygotowanie kadr oświatowych na uchodźstwie w la tach 1941-1948, Instytut Historii Nauki PAN, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2013. Chmielewski W., Zrzeszenie Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii wobec Kraju (1941-1946), „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2015, nr 3-4. Chodźko-Zajko E., Nowy podręcznik do nauczania polskiej mowy, „Wy chowanie Ojczyste” 1982, nr 4. Chwastyk֊Kowalczyk J., Obraz edukacji Polaków na obczyźnie na łamach czasopism emigracyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kocha nowskiego, Kielce 2014. Czapliński Cz., Szkoła ojczysta a sprawa wychowania młodzieży, „Wia domości Nauczycielskie” 1973, nr 81. Czapliński Cz., Na trzydziestopięciolecie ZNPZ, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1977, nr 57. Czapliński Cz., Polskie Szkoły Ojczyste w W Brytanii, „Wiadomości Nau czycielskie” 1971, nr 47. Dąbrowski J., Ośrodek Nauczania Korespondencyjnego. Szkic historyczny, Londyn 1957. Dąbrowski J., W sprawie zmiany programów nauczania, „Wiadomości Nau czycielskie” 1946, nr 1-3. Dmowska H., Sprzyjające i niesprzyjające okoliczności pracy wychowaw czej rodziców, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 4. Dobrowolski A., Z dziejów liceum. Jednodniówka maturzystów Liceum Państwowego w Dunalastair House, Dunalastair House 1942. Dodatek dla rodziców, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 2. Dom rodzinny. Zebrania rodzicielskie, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 4. Donigiewicz W.,
Drogi oświaty na uchodźstwie, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1946, nr 4-6. Donigiewicz W., Dwadzieścia lat pracy Zrzeszenia Nauczycielstwa Pol skiego Zagranicą, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 5. 324
Draus J., Działalność oświatowa Łukasza Kurdybachy w latach 1945-1946, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 1984, t. XXVI. Draus J„ Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939-1950, Towarzytwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lu belskiego, Lublin 1993. Draus J., Polskie ośrodki naukowe na Bliskim i Środkowym Wschodzie w latach 1941-1950, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. XXXIX, Wro cław 1986. Draus J., Polskie ośrodki naukowe w Palestynie w latach 1941-1947, [W:] Organizacje polonijne. Dzieje, współczesność, perspektywy. Konfe rencja naukowa 24-25 czerwca 1997 w Rogach k. Gorzowa Wlpk., „Prace Naukowe”, t. III, red. M. Szczerbiński, Gorzów Wielkopolski 2000. Draus J., Terlecki R., Polskie szkoły wyższe i instytucje naukowe na emi gracji 1939-1945, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocławl984. Dubicki J., Rola zrzeszonego nauczycielstwa na emigracji, „Wiadomości Nauczycielskie” 1948, nr 1-3. Duszowa M., Przykład lekcji na młodszym poziomie elementarnym, „Wy chowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Duszowa M., Specyficzny charakter szkofy ojczystej, „Wychowanie Ojczy ste” 1956, nr 4. Duszowa M., Wskazówki organizacyjne i programowe, „Wychowanie Oj czyste” 1957, nr 9. Duszowa M., Wskazówki organizacyjne i programowe. Współpraca z do mem w ramach wychowania i nauczania, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. Duszowa M., Współpraca z domem w ramach wychowania i nauczania, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. Dwie ojczyzny. Polskie dzieci w Nowej Zelandii. Tułacze wspomnienia, red. S. Manterys, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2006. Dytrych B., Konferencja nauczycielska w Londynie,
„Wiadomości Nau czycielskie” 1970, nr 4. Dyskusyjne zebranie nauczycielskie, „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 9. „Dziennik Polski” 12 VII 1940. 325
„Dziennik Polski” 4X1940. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 29 V 1944. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 16II1944. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 8IX 1950. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 8 III 1952. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 27 V 1953. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 6 maja 1954. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 23 IX 1982. „Dziennik Żołnierza” 26II 1943. Dzwonkowski R., Polskie liceum im. C. Norwida w Paryżu 1939-1940, „Ty godnik Powszechny” 1976, nr 16. [E.Ł.], 3 Maja w Wellingborought, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 117. Education in Exile. History of the Committee for the Education of Poles in Great Britain, H.M. Stationery, Off, Londyn 1956. Ekkert J., Rola wychowawcza śpiewu, „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 12. Festiwal londyńskich szkół sobotnich, „Wychowanie Ojczyste” 1976, nr 2. Gabrielczyk B., Wojciechowicz D., Program nauki w szkołach przedmio tów ojczystych. Wskazówki metodyczne do nauki dzieci w wieku 3-15 lat, PMS, Londyn 1989. Gabrielczyk B., Nowy program nauczania dla szkół przedmiotów ojczys tych, „Słowo Ojczyste” 1988, nr 3. Gabrielczyk B., Nauka geografii „Wychowanie Ojczyste” 1974, nr 53. Głosy członków ZNP w Wielkiej Brytanii. Wyniki ankiety w sprawie exposé Ministra WRiOP ks. Prałata Zygmunta Kaczyńskiego, „Wiadomości Nauczycielskie” 1944, nr 11-12. Goławska M., Rysunki w szkole ojczystej, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Goławski M., Książki i podręczniki wydane w „Polsce Ludowej”, „Wycho wanie Ojczyste” 1956, nr 3. Goławski M., Nauczanie historii Polski, „Wychowanie Ojczyste”
1958, nr 5. Goławski M., Organizacja szkoły ojczystej, „Wychowanie Ojczyste” 1964, nr 4/53. Goławski M., Poradnik dla rodziców. Rodziny polsko-angielskie, „Dzien nik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 268. 326
Goławski M., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii 1940-1945, „Wy chowanie Ojc2yste” 1959, nr 6. Goławski M., Wychowanie ojczyste na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Gołąb t, Wychowanie religijne na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1970, nr 4. Grocholewska I., Kronika. Z życia naszych szkół, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1985, nr 74. Grodyński T., Zrzeszenie Profesorów i Docentów Polskich Szkół Akade mickich (1940-1956), „Nauka Polska na Obczyźnie” 1961, z. 3. Harcerze z Bristolu, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 82. Harrod F.H, Poles in Great Britain, „Adult Education” 1957, որ 4. Hęciak P., Syrena ma 25 lat, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1984, nr 10. Howe B., Edukacja za granicą - szkoły polskie i angielskie, [w:] Po polsku na Wyspach, red. K. Zechenter, PUNO, Londyn 2016. Hułas M., Goście czy intruzi? Rząd polski na uchodźstwie wrzesień 1939 lipiec 1943, Instytut Historii PAN, Warszawa 1996. Jacewicz A., Santa Rosa. Osiedle polskie w Meksyku, Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, Londyn 1965. Jakie korzyści daje polska szkoła twojemu dziecku. Polska Szkoła im. T. Kościuszki w Londynie na Ealingu utrzymywana przez Komitet Ro dzicielski Polskiej Macierzy Szkolnej, PMS, Londyn 1976. Jaworski F., Elementy atrakcyjności i aktualizacji w nauczaniu i wychowa niu, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Jaworski F., Szkoła a nauczyciel. Postulaty dotyczące pracy nauczycieli w szkołach przedmiotów ojczystych „Wychowanie Ojczyste” 1964, nr 4. [Jedna z matek], Szkoła im. Stefana Żeromskiego, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 191.
Jeleńska J., Przebieg nauki czytania i pisania, „Wychowanie Ojczyste” 1974, nr 1. Jubileusz szkoły w Nottingham, „Wiadomości Nauczycielskie 1971, nr 47. 327
Kamińska H., Uwagi dotyczące nauczania śpiewu, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Kilka słów o pracy Zrzeszenia, „Komunikat Organizacyjny”, 15 listopada 1953, nr 14. Komitet Rodzicielski-Szkoła-Rodzice, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. „Komunikat Organizacyjny”, 30 czerwca 1953, nr 13. „Komunikat Organizacyjny”, 15 stycznia 1954, nr 15. „Komunikat Organizacyjny”, 15 stycznia 1954, nr 16. „Komunikat Organizacyjny”, 22 marca 1954, nr 17. „Komunikat Organizacyjny”, 14 czerwca 1954, nr 19. Kondracki T., Historia Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii, Zarząd Główny SPK w Wielkiej Brytanii, Londyn 1996. Konferencja nauczycielska w Nottingham, „Wiadomości Nauczycielskie” 1983, nr 68-69. Konferencja nauczycielska w Londynie, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 42. Konferencja nauczycielska, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 43. Kowalik J., Bibliografia czasopism polskich wydanych poza granicami kraju od września 1939 roku, t. 3, Wyd. KUL, Lublin 1976. Królikowski Ł.Z., Skradzione dzieciństwo. Polskie dzieci na tułaczym szlaku 1939-1950, Wydawnictwo Franciszkanów ,3ratni Zew”, Kraków 2008. Krystyn L., Organizacja i cele szkolnictwa polskiego w Wielkiej Brytanii, „Wychowanie Ojczyste” 1983, nr 1. Książka dla rodziców o wychowaniu dzieci, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1954, nr 51. Kursy nauczycielskie, „Orzeł Biały” 1965, nr 35. Lasocki W.A., Polskie wydawnictwa szkolne na obczyźnie, „Słowo Ojczy ste” 1986, nr 2. [L.B.], Nauka przedmiotów ojczystych, „Orzeł Biały” 1951, nr 3(446). Lenczowski F., Szkolnictwo polskie na obczyźnie w czasie drugiej wojny
światowej (zarys), „Nasza Przyszłość” 1967, t. XXVIII. Listopadowy numer „Razem Młodzi Przyjaciele, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 284. Londyński Festiwal Szkół Ojczystych, „Wychowanie Ojczyste” 1975, nr 2. 328
Mai S., Organtaga nauki polskiej m emigracji, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1947, nr 78. Makowska H., Nowy podręcznik „ Uczymy dzieci polskiej mowy”, „Wycho wanie Ojczyste” 1981, nr 3. Małachowska M., Wychowanie ojczyste w domu, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr. 1. Mazan R., Kilka słów do rodziców, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 57. Melka T., Bawię się i czytam cz. III, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnie rza” 1972, nr 286. Mękarska J., Walka o środowisko wychowawcze, „Orzeł Biały” 1948, nr 18 (304). Michalski E., Lekcjajęzyka polskiego w klasie dla dzieci nie mówiących po polsku (idzieci z małżeństw mieszanych) przeprowadzom na konfe rencji muczycielskiej w dniu 24 listopada 1956 r. w Edynburgu, „Wy chowanie Ojczyste” 1957, nr 9. Mikołajczakowa C., Korelacja j. polskiego z innymi przedmiotami, „Wy chowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Mikołajczakowa C., Lektura domowa i jak nią pokierować, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Mikołajczakowa C., Praca domowa (artykuł dyskusyjny). Czy zadawać prace domowe w szkole przedmiotów ojczystych? Jakie prace i w jaki spo sób mają być podawane?, „Wychowanie Ojczyste” 1960, nr 2. „Myśl Polska” 1944, nr 83. Na dwulecie, „Wiadomości Nauczycielskie”, dodatek do „Poradnika Świe tlicowego” 1943, nr 1. Nauka dzieci polskich jest palącym zagadnieniem narodowym, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1951, nr 179. Neuman-Skibińska B., Analiza błędów w pisaniu w okresie opanowywania pisania, „Wychowanie Ojczyste” 1975, nr 4. Ney-Krwawicz M., Na pięciu kontynentach. Polskie dzieci, młodzież i szkoły na tułaczych szlakach w
latach 1939-1950, Muzeum Wojska Polskie go, Warszawa 2014. Nowakowski Z., Płomyczek m wygnaniu, „Wiadomości Polskie” 1942, nr 39. 329
Nowak S., Karność w domu i w szkole - cz. I {Czynniki wpływające na karność dzieci), „Wychowanie Ojc2yste” 1957, nr 10. NowakrUklejska E., Syrena - teatr dla dzieci i młodzieży, „Wychowanie Ojczyste” 1978, nr 4. Nowicki W., Przed 1-szym Nadzwyczajnym Walnym Zebraniem Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1943, nr 2. Obraz rodziny i szkoły w ujęciu interdyscyplinarnym, red. O. Zamecka-Zalas, I. Kiełtyk-Zaborowska, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotr ków Trybunalski 2016. Obiorek S., Nasza praca owocuje, „Wiadomości Nauc2ycielskie” 1990, nr 82. Obiorek S., Dom - szkoła - rodzice, „Słowo Ojczyste” 1985, nr 1. O czynne poparcie placówek oświatowych, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1953, nr 20. Ognisko Pedagogiczne - ośrodek szkoleniowo-informacyjny, „Wychowanie Ojczyste” 1962, nr 6. O przyszłości szkoły polskiej. Sprawozdanie ze Zjazdu Zrzeszenia Nauczy cieli Polaków w Wielkiej Brytanii, 1-3 X Londyn, Glasgow 1944. O przyszłość szkoły polskiej, Sprawozdanie ze Zjazdu Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii, 1-3 X1943 Londyn, Glasgow 1944. Organizacja Wydziału Oświaty i Wychowania w Wielkiej Brytanii, „Komuni kat Organizacyjny” nr 14,15 X 1953. „Orzeł Biały” 1953, nr 22. Oświadczenie Kraju (Opinia Departamentu Oświaty i Kultury), „Wiado mości Nauczycielskie” 1944, nr 11-12. Otwinowska J., Uczymy się pisać - zeszyt IV, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 52. Otwinowska J., Wposzukiwaniu nowych dróg, „Wychowanie Ojczyste” 1965, nr 5. Pietrzak J., Polscy uchodźcy na Bliskim Wschodzie w latach drugiej wojny
światowej. Ośrodki Instytucje Organizacje, Wydawnictwo Uniwersy tetu Łódzkiego, Łódź 2012. Płonka I., Nauczanie języka polskiego jako obcego, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1975, nr 54. 330
Płonka L, Program nauczania szkół ojczystych. Polska niepodległa, „Wia domości Nauczycielskie” 1974, nr 53. Płonka I., Program nauczania języka polskiego w szkołach ojczystych, „Wia domości Nauczycielskie” 1989/90, nr 80. Płonka I., Studium Nauczycielskie, „Wiadomości Nauczycielskie” 1975, nr 54. Płonka I., Rozwój mowy i myślenia dziecka, „Wychowanie Ojczyste” 1976, nr 1. Płoska J., Komisja Edukacji Narodowej, „Wiadomości Nauczycielskie” 1973, nr 3. Podhorodecka A, Szkoła i rodzice, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 214. Podhorodecka A., 75-lecie Związku Harcerstwa Polskiego, „Słowo Ojczyste” 1985, nr 2. Podhorodecka A., ZHP - Zlot 75-leda, „Słowo Ojczyste”1985, nr 3. Polska prasa młodzieżowa w Wielkiej Brytanii, „Słowo Ojczyste” 1986, nr 4-5. Program nauczania przedmiotów ojczystych, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Program nauki w polskich szkołach na obczyźnie, „Wychowanie Ojczyste” 1971, nr 2. Program nauczania szkół ojczystych. Polska niepodległa, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53. Przybysz J., Korelacja języka polskiego z innymi przedmiotami, „Wycho wanie Ojczyste” 1958, nr 5. Podhorodecka A., W służbie oświacie. 50 lat Polskiej Macierzy Szkolnej 1953-2003, Polska Macierz Szkolna, Londyn 2003. Polacy w Indiach 1942-1948 w świetle wspomnień i dokumentów, red. L. Bełdowski i inni, Wydawnictwo Koło Polaków z Indii, Warszawa 2002. Poiside dzieci na tułaczych szlakach 1939-1950, red. J. Wróbel, J. Żelaz ko, Wydawnictwo INNE, Warszawa 2008. Radzik T., Historia Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego za Granicą, Zrze szenie Nauczycielstwa Polskiego
Zagranicą, Londyn 1999. 331
Radzik T., Polska Macierz Szkolna Zagranicą 1953-1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995. Radzik T., Polskie instytucje i organizacje oświatowe w Wielkiej Brytanii w latach II wojny światowej (1940-1945), „Rocznik Polonijny” 1980, nr 1. Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1991. Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii w latach drugiej wojny światowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin1986. Radzik T., Szkolnictwo polonijne w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, [w:] Szkolnictwo polonijne w XX wieku. Studia i rozprawy, red. A. Koprukowniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1989. Radzik T., Z dziejów społeczności polskiej w Wielkiej Brytanii po drugiej wojnie światowej (1945-1990), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1991. Radzik T., Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą w latach 1941-1991, Agencja Wydawniczo-Handlowa AD, Lublin 1992. Rezolucje XXII Zjazdu, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53. Rok szkolny w SPK, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1949, nr 279. Rybicki L., Rodzice a szkoła, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Romejko A,, Polacy w Wielkiej Brytanii: interpretacja mimetyczna, Wy dawnictwo Poligrafia Redemptorystów, Tuchów 2015. Sadowska E., „Dziecipolskie czuwają... ”. Harcerska nuta w wychowaniu i edukacji ku Ojczyźnie (Bliski i Środkowy Wschód 1941-1948), „Edu kacja - Technika - Informatyka” [Education - Technology - Computer Science],
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. Kwartalnik Na ukowy 2016, nr 4. Sadowska E., Urbanowicz B., Edukacja historyczno-kulturalna w Szkołach Junaków i Młodszyćh Ochotniczek {1941-1948), Wydawnictwo Wyż szej Szkoły Lingwistycznej, Częstochowa 2015. 332
Sadowska E., Na szlakach polskiej szkoły - odyseja tułacza dzieci polskich w ZSRR (1940-1942) w świetle działań pomocowych Ambasady RP w Kujbyszewie, [w:] Dziecko, t.l, red. E. Lewik-Tsirigotis, G. Pietruszewska-Kobiela, Z. Włodarczyk, Kolegium Nauczycielskie w Wielu niu, Wieluń 2010. Sadowska E., Oblicza szkolnictwa polskiego na obczyźnie - Bliski i Środ kowy Wschód 1940-1947, [w:] Między stałością a zmianą, t. 1, Seria: Humanistyka - Pedagogika - Edukacja, red. A. Pluta, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej w Częstochowie, Częstochowa 2007. Sadowska E., Ocalić i wychowywać - Wychowywać, aby ocalić? Refleksje na podstawie analizy zawartości wybranych tytułów prasowych i wspo mnień (ZSRR, Bliski i Środkowy Wschód 1940-1948), [w:] Współcze sne tendencje w niedostosowaniu społecznym i oddziaływaniach reso cjalizacyjnych, red. A. Kamiński, Wydawnictwo Sim, Warszawa 2016. Sadowska E. „O-ojczyzna, P- to Polska... ”. Edukacja małego dziecka na obczyźnie. Refleksje wokół elementarza dla dzieci polskich, [w:] Dy lematy współczesnej edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, pod red. E. Skoczylas-Krotli, I. Sochackiej, Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2012. Sadowska E., Rodzina - dom ojczysty w poezji i wojennych wspomnieniach dziedi młodzieży na tułaczych szlakach (1939-1943), „Wychowanie w Rodzinie”, t. XII (2/2015). Samborski J., Egzaminy maturalne w Wielkiej Brytanii, „Słowo Ojczyste” 1985, nr 2. Słownik biograficzny polskiej historii wychowania, red. A. Meissner, W. Szulakiewicz, Toruń 2008. Smołowik M., W obronie elementarza
Falskiego, „Wychowanie Ojczyste” 1965, nr 5. Sołtysikowa Z., Nauka języka polskiego w sobotniej szkole polskiej, „Wy chowanie Ojczyste” 1958, nr 10. Spojrzenie wstecz, „Wiadomości Nauczycielskie” 1982, nr 69. Stanecki Cz., Lekcja języka polskiego - poziom wyższy, „Wychowanie Oj czyste” 1959, nr 4. 333
Stosunek Stowarzyszenia Polskich Kombatantów do akcji propagandowej Towarzystwa Łączności z Wychodźstwem „ Polonia ”, „Okólnik oświa towy” [SPK], Londyn, grudzień 1957, nr 55. Sulimirski T., Fundusz Kultury Narodowej, „Nauka Polska na Obczyźnie” 1961, z. 3. Sulimirski T., Nauka polska na obczyźnie 1939-1945 (Zarys historyczny), „Nauka Polska na Obczyźnie”, Londyn 1955, z. 1. Sulimirski T., Studium Prawno-Administracyjne w Londynie (1941-1944), „Nauka Polska na Obczyźnie”, Londyn 1955, z. 1. Sulimirski T., Uniwersytet Polski za granicą w Paryżu, „Nauka Polska na Obczyźnie”, z. 1, Londyn 1955. Szkolna akademia w Londynie, „Wychowanie Ojczyste” 1972, nr 3. Szkolnictwo polonijne w XX wieku. Studia i rozprawy, red. A. Koprukowniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1986. Szkoła Polska Luton-Dunstable, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 165. Szkoły Powszechne Komitetu Oświaty, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnie rza” 1950, nr 94. Święto narodowe 3 Maja, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. Tangi L., Program szkoły, [w:] Jakie korzyści daje polska szkoła Twojemu dziecku, Polska Szkoła im. T. Kościuszki w Londynie utrzymywana przez Komitet Rodzicielski Polskiej Macierzy Szkolnej, Londyn 1976. Tangi L., Organizacja i program szkoły ojczystej, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1971, nr 47. Taylor L., Polskie sieroty z Tangeru. Od Syberii przez Afrykę do Kanady 1941-1949, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2010. Teatr szkolny Szkoły P.M.S. Willesden (Londyn), „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. The Polish School ofArchitecture (1942-1945), Liverpool 1945.
Turulskį N., Wychowanie religijne dziecka polskiego, „Wychowanie Ojczy ste” 1959, nr 4. Turulski N., Boże Narodzenie w szkole polskiej, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. 334
Tymczasowe wytyczne współpracy pomiędzy nauczycielstwem polskich szkół nauczania przedmiotów ojczystych, a organizacjami opiekuńczymi, „Biuletyn Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą”, Londyn 1955, nr 23. Tysiąclecie Polski Chrześcijańskiej, „Wychowanie Ojczyste” 1966, nr 3. Wałewander E., Polskie parafie i misje katolickie na obczyźnie, [w:] Dzieje drugiej Wielkiej Emigracji w latach 1939-1990, red. M. Szczerbiński, T. Wolsza, Rada Porozumiewawcza Badań nad Polonią, Gorzów Wielkopolski 2000. Wałewander E., Religijność w perspektywie dziejowej. Studia i szlace, Od dział Lubelski Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Lublin 1996. Wałewander E., Wychowanie chrześcijańskie w nauczaniu i praktyce ko ścioła katolickiego na ziemiach polskich w IIpołowie XIX w., Towa rzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994. Wanke В., Władze legalne RP na uchodźstwie (1940-1970), „Zeszyty Hi storyczne”, Paryż 1979, nr 47. Walny Zjazd nauczycielstwa polskiego, „Okólnik Organizacyjny” 15 lipea 1951, nr 7. Walny Zjazd Nauczycielski, „Okólnik Organizacyjny” 10 listopada 1952, nr 10. Wędrowski C., Razem Młodzi Przyjaciele, „Dziennik Polski i Dziennik Żoł nierza” 1972, nr 17. Wędrowski C., Razem Młodzi Przyjaciele, „Dziennik Polski i Dziennik Żoł nierza” 1971, nr 171 Wieniewski I., Szkolnictwo w przyszłej Polsce, „Wiadomości Polskie” 1941, nr 30. Wnęk S., Festiwal roku młodzieży polskiej, „Wychowanie Ojczyste” 1981, nr 4. Wołkowińska C., Kurs katechetyczny, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 43. Wróbel J., Uchodźcy polscy ze Związku Sowieckiego 1942-1950, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2003.
Wróbel J., Rozproszeni po świecie. Obozy i osiedla uchodźców polskich ze Związku Sowieckiego w latach 1945-1950, Panorama Publishing CO, Chicago 1992. 335
Wskazówki organizacyjne i programowe, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Wyjątki z artykułu Kol. S. Maja w „Jednodniówce ” z okazji 20-lecia szkoły przedmiotów ojczystych w Edynburgu, w czerwcu 1968 r., „Wiado mości Nauczycielskie” 1973, nr 50. Wytyczne polityki kulturalno-oświatowej Ministerstwa WRiOP według exposé wygłoszonego przez ministra WRiOP ks. predata Zygmunta Kaczyń skiego na posiedzeniu Rady Narodowej w dniu 17 lutego 1944, Wy dawnictwo Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicz nego, Londyn 1944. XXII Zjazd ZNPZ, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53. XXVI Zjazd Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1987, nr 77. XXVII Zjazd ZNPZ, „Wiadomości Nauczycielskie” 1990, nr 80/91. Zabawa dla dzieci i młodzieży w Derby, „Dziennik Polski i Dziennik Żoł nierza” 1972, nr 103. Zechenter K., Migracja i integracja, [w:] Po polsku na Wyspach. Poradnik dla rodziców dzieci dwujęzycznych, red. K. Zachenter, Wydawnictwo PUNO, Londyn 2016. Zamecka-Zalas O., Rola rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na ob czyźnie na przykładzie Wielkiej Brytanii (w latach 1945-1989 ), „Wy chowanie w Rodzinie”, t. XIV (2/2016). Zamecka-Zalas O., Współpraca rodziny i szkoły w zakresie wychowania ojczystego dziecka w szkołach sobotnich w Wielkiej Brytanii, [w:] Obraz rodziny i szkoły w ujęciu interdyscyplinarnym, red. O. Zamec ka-Zalas, I. Kiełtyk-Zaborowska, Naukowe Wydawnictwo Piotrkow skie, Piotrków Trybunalski 2016. Zamecka-Zalas O., Pedagodzy - zasłużeni dla zachowania tożsamości naro dowej Polaków na uchodźstwie po II wojnie światowej {na
przykładzie organizacji Polska Macierz Szkolna), [w:] Dom rodzinny w doświad czeniu autobiograficznym, red. A. Ładożyński, M. Piotrowska, M. Kac przak, Wydawnictwo Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskie go, Wrocław 2017. 336
Zamecka-Zalas O., Rola polskich struktur instytucjonalno-organizacyjnych w podtrzymywaniu i rozwijaniu świadomości narodowej społeczeń stwa polskiego na uchodźstwie, [w:] Transgresja jako motyw refleksji md wychowaniem, red. A. Ciężela, S. Jaronowska, Wydawnictwo Aka demii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017. Zamecka-Zalas O., Nauczanie języka ojczystego na uchodźstwie po drugiej wojnie światowej {na przykładzie Wielkiej Brytanii), [w:] Refleksje o rodzinie konteksty edukacyjne i pomocowe, red. D. Ruszkiewicz, K. Szymczyk, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Try bunalski 2017. Zamecka-Zalas O., Aleksandra Podhorodecka - zasłużona dla zachowa nia tożsamości narodowej młodego pokolenia Polaków na uchodź stwie, „Profesionalism of the teacher: Theoretical and methodologi cal aspects”, Sloviansk - Ukraina 2017, nr 5. Z tajnej prasy krajowej, „Wiadomości Nauczycielskie” 1944, nr 8. Zubrzycki J., Polish Immigrants in Britain. A Study ofAdjustment, Spring er Netherlands, Haque 1956. Zżycia nauczycielskiego, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, որ 43. Zżycia szkół, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 42. Żółtowska M., Lekcja języka polskiego w klasie I, „Wychowanie Ojczyste” 1959, nr 4.
INDEKS OSOBOWY A Adamiak-Pawelec E., 15, 143, 270, 274,275,281,286,289, 321 Anderman J., 277 Anders A., 157 Anders W, 26, 79, 116, 125, 157, 290 Andrzejewski J., 232 Archutowski H., 89,117-119 Arciszewska M., 89,116,125,126 Arciszewski T., 28,46,124-126 Asnyk A., 232, 300 В Bald К., 257 Balicki J., 170,194 Baraniak, 195 Baranowski Z., 179 Bardecki A., 203 Bartnicka K„ 191,321 Bat A., 20,318 Bazylewicz J., 215,216,321 Bednarski O., 306,321 Belch S., 72,116, 321 Bełdowski L., 45, 330 Bełza W., 166 Benedykta, s. 130,189 Berger B., 257 Bielawski Z., 179 Biernacka O., 99 Bierut B., 199 BiętkowskaN., 210 Biskupski S., 180 [B.M.], 215, 321 Bniński M., 19,319 Bobiński W., 62 Bocheński J., 32 Bogdanowicz D., 304 Bogdanowicz I., 210 Bogusławska A., 21, 98, 130, 132135, 199, 200, 201, 204, 205, 207,218, 321 Bogusławski A., 116 Bojarek F., 97 BojczukL., 54,91,101,136,211,322 Bolesław Chrobry, 171 Bona., 171 Borowicz T., 116 345
Borowiecki T., 91,117 Borucki W., 130 Borzyskowska I., 233 Boy-Żeleński T., 193 Branch M., 133 Brandys M., 232 Brodziński K., 193 Broncel H., 91 Broniatowska J., 21, 246,247,322 Broniatowska I., 21,99,135, 322 Brzeski T., 33,114,116,144,322 Bugajski T, 46 Bujnowski J., 104, 130, 132, 228, 322 Bulicz M., 94 C Calowa W., 271 Camell E., 20,318 Carrel A., 180 Cesarz M, 261 Cękalski E., 68 Chmielewska D., 19,319 Chmielewska M., 131, 186, 187, 218,221,229,322 Chmielewski W., 10, 14, 22, 31, 41-46, 48-53, 56, 59-63, 66, 108,132,191,322,232 Chodźko-Zajko E., 207,323 Chopin F., 172 Choroszewski R., 272 Chudzyński E., 276 Chwalibowska J., 108 346 Chwalibóg M, 274 Chwastyk-Kowalczyk J., 14,29,107, 323 Cieński W., 117,265 CiętakZ.,222,223,322 Ciężela A., 17,336 Conrad J., 193 Cudziński J., 130 Cynar S., 126,152 Czaplicki C., 220 Czapliński C., 29, 52, 91, 97-99, 101-105, 130-132, 134, 154, 221,235, 319,323 Czarnecki P., 157 Czarniecki S., 171 Czechowicz J., 170,194 Czerwiński W., 116 Czułowski A., 116,121,230,240 Czyżewski C., 232 D Danigiewicz W., 82 Davies N., 133 Dąbrowska M., 187,93 Dąbrowska W., 180 Dąbrowski H., 173 Dąbrowski J., 39, 40, 54, 63, 84, 323 de Berg K., 18,22 Defoe D., 193 Dçbrowski J., 192 Dębska Z., 274 Dębski J., 70
Długosz J., 171,180 Długoszewski E., 27 Dłużewski W., 116 Dmowska H., 242,243,245,323 Dobrowolski A., 35,323 Dobručká J., 116 Domaniewska W., 175,195 Domańska A., 276 Domańska J., 275 Donigiewicz W., 20, 54, 63, 83, 84, 90, 92, 94, 114, 117, 118, 125, 159,198,323 Draus J., 12, 33, 41, 45, 46, 191, 324 Drelichowski S., 54 DrwęskiT., 114,116 Drzewieski B.S., 62 Dubicki J., 88,324 Dunin-Borkowski W., 116 Duszowa M., 20, 121, 130, 135, 164,242,251,263,324 Duszyńska J., 170,175, 194,195 Dyboski R., 132 Dybowski M, 179 Dydlik J., 173 Dygasiński A., 193 Dymitr W., 35 Dytko A., 288 DytrychB.,91,130, 132,324 DziadakM., 20,318 Dziedzic W., 105,288 Dzwonkowski R., 30,325 Dżawachiszwili M., 94 E E.Ł., 259,325 Eile S., 133 Ekkert J., 280,325 Elston-Gogoliński R., 125 F Falski M., 165, 167, 170, 185, 194, 197-200,204,205, 332 FeglerJ., 31 Felchner A., 23 Ficowski J., 277 FierlaW., 116 Flammer Z., 233 Folkierski W., 46,63, 66,116 Fox 271 Frank E., 233 Fredro A., 193 Fridberg J., 194 G Gabrielczyk B., 182, 183, 218, 317, 325 Gabrielczyk R., 102,103,230,233 Gasparri, 179 Gaś A., 117,179 Gaś K., 159 Gater G. Sir, 77 Gąsiorowski F., 58,62 Gebert B., 173,194 347
GebertowaG., 173,192, 194 Giergielewicz M., 54, 56, 63, 79, 84, 89,90,114-117,150,218 Giergielewicz T., 46 Gilson A., 102 Giżyński M., 299 Glaser S., 33,69,70 Glos, 91 Głuchowski, 63 Goetel F., 232 Gogoliński R., 117 Goławska M., 99,204,272, 325 Goławski M., 20,21, 35, 75, 80, 81, 89, 91, 92, 101, 117, 118, 121, 129, 135,136,143, 148, 157,179, 185,186,194,195, 197,202,203, 207,208,215,228,235,236,246, 248,272,274,298,299, 318,322, 325,326,337 Gołąb J., 189,265,326 Gołąbek J., 170,175,194, 195 Gombrowicz W., 232 Goreli E., 257 Goszczyński S., 193 Grabski S., 29,33,49 Grocholewska I., 23, 101, 102, 283, 295,296,326 Gródecki K., 175 Grodyński T., 33,69,117,326 Groniowski K., 62 Grotowska, 192 Günter, 275 Gutkowski S., 95 Gutowski B., 32 348 Gutra, 192 H Halecki O., 30,127 Haller J., 41-44, 50-52, 54, 172, 321 Hansell A.G.,68 Harrod F.H., 77,326 Harrod G.H, 326 Hełczyński B., 33, 69, 114, 117, 118 Herling-Grudziński G., 232 HęciakP.,275,326 Hołdanowicz E., 93, 121, 201, 203, 204,298 Hołdanowicz M., 54 Hołub-Pacewiczowa Z., 98 Howe B., 147,148,225,233, 326 Hryniewicz B., 72 HulekA., 63 Hulewicz J. [pseud. Adam Ordęga], 32,46,53, 56,62,63,67 Hułas M., 66, 326 I Iranka-Osmecki K., 224 Iwaszkiewicz J., 232 J Jacek św., 171 Jacewicz A., 45,326
Jadwiga, 171 Jakubowska M., 20,319 Jan Kanty św., 171 Jan Paweł II, 239 Jan III Sobieski, 171,273,288 Januszewska H., 244,276 Jaronowska S., 17,336 Jarosz W., 173,194 Jaroszyński M., 33 Jarra E., 33, 54 Jasnowski J., 54,116,132 Jaworski F., 92, 94, 96, 99, 117, 129,135,136,146,322,326 Jedlicki M., 41,42,54 [Jedna z matek], 271,326 Jeleńska J, 215,325 Jeroń J., 283 JeżT.T., 193 Jędral W., 46, 54 Jędrzejczyk M., 23 Jodła, 298 Johnson A., 20, 318 Jordan Z., 79,116 Józwa S., 89,90 Jundziłł-Baliński J., 116 Jurasz A., 31, 72 Jurkiewiczowa S., 97 Jurowski T., 89,119 К Kacprzak M., 17,336 Kaczmarska A., 214 Kaczmarski K., 262 Kaczorowski R., 102,273 Kaczyński Z., 18,46-49, 58, 59,65, 66,72 Kamińska H., 135,327 Kamiński A., 13, 302,332 Kański W., 114, 117, 118, 122, 123, 129,230 Kargol A., 173,194 Kasprowicz J., 193,232 Kasprzycka Z., 116 Kasprzycki T., 224 Katkiewicz H., 99 Kazimierz Jagiellończyk, 171 Kazimierz Wielki, 171 Kempf-Sokorska H., 274 Kielanowski L., 116 Kiełtyk-Zaborowska I., 17,329,335 Kiersnowski R., 274 Kinga W., 171 Kisielewski J., 180 Klemensiewicz Z., 34,69 Klemensiewiczowa Z., 205 Klepacki B., 125,126 Klimkiewicz E., 157 Klingerowa, 192 Kmietowicz I., 233 Kochanowski J., 183,193,232 Kolat M, 157 Kołodyński R., 288 Komamicki W., 33 Kondracki T., 11, 14, 16, 27, 75, 105, 106, 109, 111, 112, 113, 123,149,270,271,278,327 Konopnicka M., 193,243,276 349
Konopnicki J., 32,50,56, 58,63 Konopnicki Z., 221 Kopański S., 125 Kopczyński J., 50 Kopeć В., 289 Kopeć J., 257 Kopeć L., 72 Kopernik M., 171,174,288 Koprukowniak А., 11, 14, 327, 331, 333 Korczak J., 193,276 Korona Z., 224 Košická J., 97, 186,187,291 Koskowski W., 31 Kossak Z., 180,239 Kossak-Szczucka Z., 193 Kościuszko T., 172,262 Kośmider A., 157 KośmiderR., 157 KotS., 44,62,66 Kotarbiński M, 170,192,194 Kotowicz A., 279 Kotowiczowa E., 97 Kowalczewska A., 185,187,205 Kowalewska R., 275,276 Kowalik J., 56,327 Kowalska J., 22 Kowalski I., 262 Kowalski S., 179 Kownacka M., 187 Kozłowski H., 95 Koźniewski K., 26,321 Krajewski A., 116,119 Krasicki I., 193 350 Krasiński Z., 193 Kraszewski J.I., 193 Krężel A., 295 Król E., 262 Królikowski Ł.Z., 45,327 Kruszyński M., 94 Krystyn L., 103, 327 Książę Józef Poniatowski, 171,172 Kubski B., 170,192,194 KubskiN., 194 Kukiel M, 28, 98, 117 Kukliński J., 101,102 Kukulski Z., 32,53 Kulczycki J., 32 Kuncewicz G., 94-95 Kurdybacha Ł., 191-193 Kurowski W., 89 Kuterba M., 280 L Lakner L., 31 Lasocka M., 19, 319 Lasocki L., 19,319 Lasocki W. A. 189, 192,202,327 [L.B.], 107,327 Lechoń J., 271,272 Lejewski C., 91 Lenartowicz, 232 Lenczowski F., 43,44,46,53,327 LeńskaG., 157 LeńskieR., 157 Leshchenko M., 22
Lesiecki B.T., 104 Lester К., 257 Leśmian В., 193,232 Lewicki А., 194 Lewik-Tsirigotis E., 13,25,332 Lipiński H., 130 Lisiewicz M., 276 Lisowski M., 280 Litewska Z., 203 Lubański В., 121 Lubomirska К., 157 Lubomirski S., 157 Ludwig L, 212,213 Lutosławska А., 277 Ł Ładożyński А., 17,336 Ładzina W., 180 Łagosz A., 262 Łącka A., 39, 54 Lokaj B., 97 Łoziński W., 193 Łuczkiewicz M., 186,187,208 Łukomska L, 298 M Machowicka J., 185,205 Mai S., 29,328 Maik L., 105,125 Maj S., 91,92,94,101,117 Majchrzak H., 56 Majewski 259 Majski, 9 Makowiecki Z., 299 Makowska A., 121 Makowska H., 207,328 Makuszyński K., 243 Malczewski A., 193 Małachowska M., 114, 117, 121, 210,240,241,328 Małkowska O., 37,38,299 Małkowski A., 37 Małuska A., 35, 54 Manterys S., 45,324 Markiewicz M., 23 Masłoniowa J., 108 Matraś Z., 117 Matyjaszkiewicz F., 276 Matyjaszkiewicz L, 276 Maykowski S., 170,194 Mazan R., 245,328 Mazur B., 133,230 Meissner A., 191,321,332 Meika T., 205,328 Mękarska J., 20, 80,328 Michalek A., 132 Michalski B., 114,117 Michalski E., 21,135,328 Michalski S., 129 Michałowska J., 175,195 Michałowski, 283 Mickiewicz A., 172, 193, 232, 273, 288 Mierzejewski W., 271 Mieszko 1,171 351
Mikołajczakowa C., 21, 93, 135, 165,203,244,263,264, 328 Mikołajczyk S., 28,34,46, 59,94 Mikołajczykowa C., 159 Mikulski J., 130 Miller В., 233 Milućl., 101 Miłosz C., 232 Miodunka W., 134 Mioduszewski M., 258 Mirczyński J., 102 Miziniak H., 284 Morawska Z., 187 Mrożek S., 232,277 Mucha S., 70 Mydlarzowa I., 224 MytkoD., 19, 186,205,319 N Nadratowski W., 117 Nagórski Z., 150 Nanke E., 259 Napoleon Bonaparte, 172 Neuman-Skibińska B., 216,328 Ney-Krwawicz M., 10, 13, 25, 26, 29, 31, 34, 36,40,44,46, 47,49, 300,301,302,329 Niedźwiedzka Z., 35 Niemcewicz J., 193 Niewiarowska, 271 Norwid C.K., 232 Nowak A., 130 Nowak P., 179 352 Nowak S., 97,130,266,267,329 Nowakowski B., 31 Nowakowski Z., 37, 65, 80, 193, 329 Nowak-Uklejska E., 275-277, 329 Nowicki W., 53, 58,59,329 O 0’Driscoli B., 19,185-188,208,274, 282,286,288,319 Obertyńska B., 277 Obiorek S., 158,248-251, 329 Obtułowicz K., 89 Obutułowicz T., 119 Offert T., 89, 117, 118, 125, 136, 322 Olbrycht T., 32 Ordęga A., 56,218 Orkan W., 193 Orzeszkowa E., 193 Ostrowski S., 100 Osuchowski S., 97 Otwinowska J., 130, 185-189, 200, 201, 205, 206, 211, 214, 218, 270,272-274,329,337 Ożóg A., 20,253,319 P Paczoskal., 210,214 Paderewski I., 29 Paprocki B., 35 Parys-Lewicka I., 221
Pasek J.C., 193 Paszkiewicz H., 117 Pawłowski M., 35, 53, 56,192 Piałucha P., 95 Piechowski B., 42 Pietrkiewicz J., 132,226,230,232 Pietruszewska-Kobiela G., 13, 25, 332 Pietrzak J., 9,13,330 Piłatowa J., 173,194 Piłsudski J„ 172,236,271 Piotrowicz W., 46 Piotrowska M., 17,336 Piotrowskie., 179,195 Piotrowski R., 33 Plater E., 288 Pluta A., 12,332 Płatos J., 89,159 Płazak J., 117 Płonka I., 20, 97, 98,101,103, 131, 132, 134, 135, 180, 181, 186, 187, 216, 218, 221, 223, 224, 237,299,300,301,330 PłoskaJ., 97,132,217,330 Płużański S.,34 Pniewska D., 20,121,157,298,319 Podhorodecka A., 14, 27, 76, 109, 117, 119, 120, 121, 125, 127, 130, 133, 139, 140, 150, 153, 155, 157, 182, 195, 198, 203205, 209-212, 217, 218, 225228, 230, 231, 233, 260, 270, 272, 273, 279,284, 287-290, 297, 302, 330 Podolska D., 20,319 Pokiert J., 280 Pol W., 193 Pola S., 101,102 Połujan S., 117 Potocki J., 26,321 Poznański K., 114,117,125 Pragier A., 33 Prus B., 193,232 Przeździecka M., 130 Przybysz J., 135, 330 Pukrop P., 19,319 Pukrop V., 19,319 Pułaski K., 172 R Raca J., 259 Raczkiewicz W., 28,59 Raczyński E., 67, 68,78,79,117 Raczyński R., 125 Radzik T., 9, 11, 13, 14, 26-29, 31, 34, 35, 37-40, 44-47, 52, 53, 58, 63, 64, 65, 67, 69, 70, 75-77, 79, 81, 83, 84, 86-94, 96-98, 100102, 105, 110, 113-121, 123, 124, 127-131, 133, 134, 140142, 147, 149, 150, 153-155, 159-162, 174, 185, 187, 190, 194, 196, 197, 199, 202-205, 208, 211, 217, 220, 224-226, 230,232,233,275,277,331 Rajecka M., 205 Ramułt M., 32 353
Rejtan, 172 Reszc2yńska M., 279 Reszezyńska-Stypińska M., 214,276 Reymont W., 180,193,232,239 Robakowski A., 117 Rodziewiczówna M., 193 Rogalska S., 213,214,274 Rogalski T., 31 Romejko A., 142,331 Rose W.J., 132 Ross G., 20,319 Rostowski J., 31 Rudyard Kipling R., 193 Rumun A., 19,319 Rumunj., 281 Runge S., 32 Rush E., 20,253,319 Rusinek Z., 88 Ruszkiewicz D., 17,336 Rybicki L., 116,249,250,331 Rydel L., 194 Ryland A., 19,319 Rymkiewicz M., 257 Rynkiewicz A., 104 Rytko E., 257 S Sabbat К., 102,299 Sadowska E., 12, 13, 25, 26, 45, 199,247,299,331,332 Saller W., 382 Salomea bł., 171 Samborski J., 217,232, 332 354 Sas-Skowroński M., 104 Schenker M.A., 232 Scheybal A., 99 Schiller, 277 ScholtzZ., 102 Seliga S., 32,54 Siedlecki J., 180 Sieniatycki M., 179 Sienicki S., 33 Sienkiewicz H., 180, 187, 193, 229, 239 Sierz A., 70 Sikorska H., 68 Sikorski W., 9, 18, 26, 28, 42, 51, 54,271 Silva S., 276 Skalińska M., 69 Skąpski A., 34,46,65 Skibiński T., 38 Skoczylas S., 34 Skoczylas-Krotla E., 199,332 Skowrońska, 271 Skwarczyński P., 42,46,54,132 Slawik J., 52 Slepokora Ł., 283 Słońska I., 205 Słowacki J., 193,232 Słysz, 271 Smoleńska H., 119,210,298 Smołowik M., 97,99,200,332 Soboniewski S., 102,104 Sobota A., 63 Sochacka I., 199,332 Sołowiej K., 130
Sołtysiak Z., 94 Sołtysikowa Z., 21,130,135,333 Sosina S., 54 Sosnkowski К., 28 SotowiczM., 54,101,131,221 Sowa H., 257 Sroka J., 63 Stabrawa S., 53 Stanecki C., 135,333 StaniaszekN., 19,319 Stanisław August Poniatowski, 172, 187 Staniszewski W., 114,117,125 Stawecki J., 94 Stecowa S., 97 Stefan Batory, 171 Stemborowski В., 117 StencelN., 134 StencelN., 134 Stencel T., 54 Stencel T., 54 Stopa M., 53, 56, 58, 63, 84, 117, 218 Straszyński A., 31 Strzoda J., 289 Studziński J., 259 Suchcitz A., 22 Sulatycki T., 274 Sulimirski T., 30, 33,44,46,47, 57, 66,78,117,132,333 Syrokomla, 232 Syski A, 43,179,288 Szablewska B., 233 Szadkowski Z., 103 Szczepanik E., 103,117 Szczepańska J., 257 Szczepański J., 97 Szczerbiński M., 15,41, 324,334 Szczypiorski A., 117 Szepietowski R., 84 Szlasinger R., 257 Szober, 192 Szostak J., 84 Szpilman J., 180 Szulakiewicz W., 191, 321,332 Szumniak I., 262 Szumowska J., 125 Szwagrzyk, 303 Szydłowski S., 77,114,117,125 Szymański H., 287 Szymczyk K., 17,336 r S Śliżyński B., 32 Śpiewak F., 58,62 Święcicka J., 53,62,63, 84,117 Święcicka U., 277 T Tangi J., 131,333 Tangi L., 131, 186,187,253,333 Tangi L.K., 161 Taylor L., 45,333 Terlecki R., 33,324 Terlecki T., 66,117 Tetmajer K., 193, 232 355
Tokarska J., 180 Tomaszewska R., 102 Toruń L., 33,34 Traugutt R., 172 Treszka A., 117 Trębacz S., 271 Trzebiatowska В., 20,253,319 TurulskiN., 89, 108,117, 121, 142, 156,175,176,238,239,334 Tuwim J., 244,277 Tworzydły S., 193 Тупе S., 170, 175,194 Tyniec S., 195 U Ujejski К., 193 Umiński J., 179 Urbanowicz В., 13,45,332 V Vetulani A., 66 W Wajda L., 54 Wajs J., 211,215,287 Wajs J., 211,215,287 Walasek S., 332 Walczak K., 257 Walewander E., 15, 140, 238, 240, 334 356 Walker A., 133,230 Wałaszewski Z., 97 Wanke В., 29,334 Wasiutyńska H., 210 Webek К., 233 Weber К., 233 Werfel F., 180 Wędrowski C., 212,213,288,334 Wieniewski L, 54,65,117, 334 Wierzbiańska A., 117 Wilczek R., 299 Wilde О., 193 Winiarski В., 33 WinowskaM., 180 Wit Stwosz, 171 Władysław Jagiełło, 171 Wlekliński M., 35 Madysław Łokietek, 171 Władysław Warneńczyk, 171 Włodarczyk J., 35 Włodarczyk Z., 13,25,332 Wnęk S., 279,334 Wnuk J., 95 Wodzicki K., 67 Wojciechowicz D., 182, 186, 187, 317,329 Wojtyła K., 277 Wolańska S., 101,102 Wolańska Z., 102 WolszaT., 15,334 WołkowińskaC., 156,335 Wójcicki A., 63 Wojtowicz J., 134 Wróbel A., 108
Wróbel E., 48 Wróbel J., 12,26,45,49,331, 335 Wróblewska J., 205 Wyczesanowa J., 205 Wyspiański S., 193,232 Wyszyński S., 94 Y York, 92 Z Zamoyski J., 171 Zapolska G., 232 Zaremba S., 104 Zarembina E., 170,192,194,244 Zawisza Czarny, 171 Ząbkiewicz E., 101,102,278 ZechenterK., 127,326, 335 Zeiss A., 134 Zielicki J., 97,101 Zięciakowa H., 97 Zubrzycki J., 77, 336 Zweig F., 33 Zygmunt August, 171,174 Zygmunt Stary, 171 Zabłocki F., 193 Zahorski W, 173,194 Ż Zajączkowska M., 157,189, 195,210 Žalas J., 23 Żelazko J., 45, 331 Zaļas W., 23 Żerdzińska J., 211,214 Załęski S., 117 Zamecka-Zalas О., 17, 29, 77, 114, Żeromski S., 133, 193,273 118,141, 186,213,237,240,244, Żółtowska M., 135,336 Żółtowski A., 69,117 253,260,268,308,329,335,336
|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW.7 WSTĘP.9 ROZDZIAŁ 1 ORGANIZACJA SYSTEMU SZKOLNICTWA POLSKIEGO W WIELKIEJ BRYTANII W CZASIE DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ. .,. 25 1.1. Struktura szkolnictwa. . 25 1.1.1. Szkolnictwo wyższe. . . 30 1.1.2. Szkolnictwo średnie. 34 1.1.3. Szkolnictwo powszechne. 36 1.1.4. Oświata pozaszkolna.38 1.2. Rola instytucji i organizacji oświatowych w budowaniu systemu szkolnictwa polskiego.41 1.2.1. Urząd Ministra gen. Józefa Hallera oraz Urząd Oświaty i Spraw Szkolnych. 41 1.2.2. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. 46 1.2.3. Zrzeszenie Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii w pierwszym okresie działalności (1941-1945). 51 1.2.4. Rada Wychowania Narodowego.64 1.2.5. Komitet Ochrony Czystości Języka Polskiego . 65 1.2.6.
Fundusz Kultury Narodowej.66 1.2.7. Polish Reaserch Centre .67 1.2.8. Komitet Obywatelski Pomocy Uchodźcom Polskim w Londynie. 68 1.2.9. Zrzeszenie Profesorów i Docentów Polskich Szkół Akademickich w Wielkiej Brytanii. 69 1.2.10. Zrzeszenie Studentów Polaków w Wielkiej Brytanii.70
ROZDZIAŁ 2 ORGANIZACJA SYSTEMU POLSKICH SZKÓŁ PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH W WIELKIEJ BRYTANII PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ.75 2.1. Sytuacja szkolnictwa polskiego po zakończeniu drugiej wojny światowej . . 75 2.2. Geneza powstania polskich szkół przedmiotów ojczystych . 79 2.3. Rola instytucji i stowarzyszeń emigracyjnych w organizacji szkół przedmiotów ojczystych. 82 2.3.1. Zrzeszenie Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii . . 82 2.3.2. Stowarzyszenie Polskich Kombatantów . 105 2.3.3. Polska Macierz Szkolna. 113 2.3.4. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci i Młodzieży .124 2.4. Kształcenie nauczycieli szkół sobotnich . 126 ROZDZIAŁ 3 STRUKTURA ORGANIZACYJNA POLSKICH SZKÓŁ PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH . 139 3.1. System organizacji wewnętrznej. 139 3.2. Podstawy matériáké . 148 3.3. Kadra nauczycielska. 153 3.4. Programy nauczania . 159 3.5. Podręczniki. 190 3.6. Czasopisma. 209 3.7. Egzaminy. 225 ROZDZIAŁ 4 WSPÓŁPRACA SZKOŁY Z RODZICAMI W WYCHOWANIU NARODOWYM I RELIGIJNYM
DZIECI. 235 4.1. Założenia wychowania narodowego i religijnego w szkołach przedmiotów ojczystych. 4.2. Rola domu rodzinnego w wychowaniu ojczystym i religijnym dzieci . 235 240
4.3. Formy współpracy szkoły z rodzicami.247 4.3.1. Działalność Komitetu Rodzicielskiego. 253 4.3.2. Praca domowa. 263 4.3.3. Edukacja rodziców.265 ROZDZIAŁ 5 FORMY DZIAŁALNOŚCI POZALEKCYJNEJ UCZNIÓW W SZKOŁACH PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH.269 5.1. Akademie . 269 5.2. Teatr dziecięcy i młodzieżowy. 274 5.3. Festiwale.278 5.4. Zespoły folklorystyczne, taneczne, chóry. 279 5.5. Wystawy.284 5.6. Konkursy. 287 5.7. Gazetki i kroniki szkolne.290 5.8. Kolonie i półkolonie. 297 5.9. Harcerstwo . 299 ZAKOŃCZENIE. 311
BIBLIOGRAFIA. 317 WYKAZ FOTOGRAFII .339 WYKAZ TABEL. 343 INDEKS OSOBOWY.345
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiwum Akt Nowych w Warszawie Zespół: Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej Rządu Emigracyjnego wLondynie, sygn. 15,374/10. Zespół: Zbiór akt polskich władz emigracyjnych w Londynie 1939-1946, sygn. 9. Zespół: Ambasada Polska w Londynie, sygn. 908. Zespół: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, sygn. mkrf. 520. Centralne Archiwum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, sygn. 220/5,220/22,220/25/2. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie (The Polish Institute and Sikorski Museum) Zespół: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, sygn. A. 19.1/7, A.19.II/112 (cz. 1), A.19.III/47, A.19.I/11, A.19.IV/9. Zespół: Ministerstwo Oświaty i Kultury, sygn. A. 19 V/2c. Zespół: Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki (Ealing - zachodni Londyn), sygn. Kol 721/14. Zespół: Związek Harcerstwa Polskiego, sygn. Kol. 446/1. Archiwum Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą w Londynie Protokoły Zarządu Głównego od 6 marca 1941 r. do 7 listopada 1983 r. Postulaty dotyczące pracy nauczycieli w szkołach przedmiotów ojczystych, [b.s.]. Raporty ze stanu szkół ojczystych, [b.s.]. 317
Archiwum Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii, Londyn Materiały sprawozdawcze od marca 1951 r. do kwietnia 1951 r., [b.s.]. Archiwum Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Zespół: Sprawozdania i korespondencje, [b.s.]. Archiwum Polskiej Macierzy Szkolnej Zespół: Materiały i korespondencja. Zarządu Głównego, [b.s.]. Materiały Zarządu Głównego Polskiej Macierzy Szkolnej, [b.s.]. Źródła drukowane Dekret Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z I V 1941 r. „O utworzeniu Urzędu Oświaty i Spraw Szkolnych”. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Londyn 1941, nr 3. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Londyn 15 XII1944, cz. II, nr 15. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Londyn 30 ГѴ 1949, cz. II, nr 1. Gabrielczyk B., Wojciechowicz D., Program nauki w szkołach przedmiotów ojczystych. Wskazówki metodyczne do nauki dzieci w wieku 3-15 lat, PMS, Londyn 1989. Program nauki w szkołach przedmiotów ojczystych na szczeblu szkoły po wszechnej, wyd. trzecie zm., Wydział Oświaty i Wychowania, Londyn 1955. Program nauki w szkołach przedmiotów ojczystych na szczeblu szkoły po wszechnej, wyd. IV, Polska Macierz Szkolna, Londyn 1964. Protokół z zebrania ZG ZNPZ, 22 V 1972, „Wiadomości Nauczycielskie” 1973, nr 51. Sprawozdanie z XVII Zjazdu Zrzeszenia, „Biuletyn Organizacyjny”, listo pad 1964, nr 34. Sprawozdanie Rady Zrzeszenia, „Biuletyn Organizacyjny”, grudzień 1967, nr 39. 318
Sprawozdanie z działalności Zarządu Głównego na szesnasty Zjazd Walny za okres od 15.10.1989 r. do 23.10.1992 r., Wydawnictwo PMS, Lon dyn październik 1992. Sprawozdanie z Walnego Zjazdu, komunikat Zarządu Głównego Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii”, 10 marca 1943, nr 4. Sprawozdanie Zarządu Głównego ZNPZ za czas 1968/1969, „Wiadomości Nauczycielskie” 1970, nr 45. Sprawozdanie Zarządu Głównego ZNPZ za czas 1968/1969, „Wiadomości Nauczycielskie” 1970, nr 45. Statut Zrzeszenia Nauczycieli Polaków przebywających na terenie Wiel kiej Brytanii, „Przegląd Pedagogiczny” 1941, nr 1. Statut Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą, ZNPZ, Londyn 1952. Uchwały Zarządu ZNP w Londynie, „Wiadomości Nauczycielskie” 1944, nr 111-112. Z uchwał Walnego Zjazdu Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego w dniach 11 i 12 lipea 1946 roku w Glasgow, „Wiadomości Nauczycielskie” 1946, nr 1-3. Jednodniówki jubileuszowe Dziesięciolecie Szkoły Polskiej w Leeds 1951-1966, Komitet Szkolny w Leeds, Leeds 1961. 20-lecie Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. S. Żeromskiego przy Kole 11 {Środkowy Wschód), red. M. Goławski, Koło 11 (Środkowy Wschód), Londyn 1970. 20 lede Szkoły S.P.K. Przedmiotów Ojczystych im. św. Kazimierza w Not tingham 1951-1971, Veritas Fundation Press, Nottingham 1971. 25 lat Szkoły imieniem Królowej Jadwigi 1956-1981, Koło Polskiej Macie rzy Szkolnej w Forest Gate, Londyn 1981. 50 lat Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Królowej Jadwigi, zło żyła A. Johnson przy współpracy z E. Camell, A. Bat, M. Dziadak, Koło PMS Forest Gate/ILford, Londyn 2007. 319
50 lede Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Marii SkłodowskiejCurie. Księga Jubileuszowa, red. D. Chmielewska, D. Mytko, M. La socka, L. Lasocki, P. Pukrop, V. Pukrop, Londyn - Putney, PSPO im. M. Skłodowskiej-Curie, Londyn 2010. 50 lat Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Mikołaja Reja Chiswick 1953/1954-2003/2004, red M. Jakubowska, D. Pniewska, D. Podol ska, SPO im. M. Reja, Londyn 2004. 60 lat Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki, Ealing. London UK, red. N. Staniaszek, M. Bniński, A. Rumun, A. Ryland, Polish Parent’s Association, Londyn 2010. 60-lecie Szkoły im. K Chodkiewicza w Croydon - Crystal Palace 1950-2010, red. E. Rush, A. Ożóg, В. Trzebiatowska, SPO im. К. Chodkiewicza, Londyn 2010. 60 lat Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Mikołaja Reja Chiswick Londyn 1953/1954-2013/2014, Londyn 2014. O’Driscoll В., 60 lede polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Londyn - Devonia 1950-2010, SPO im. Mat ki Boskiej Częstochowskiej, Londyn 2010. Polska Szkoła im. Marii Konopnickiej Willesden, red. G. Ross, Londyn 2010. Polska Szkoła 1951-2001. 50 Jubileusz Szkoły Polskiej, Komitet Szkolny w Leeds, Leeds 2001, [bp]. Źródła niedrukowane Sprawozdanie z prac Zarządu Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagrani cą w Wielkiej Brytanii za okres od З-go lipea 1948 do 30-paździemika 1949, Londyn 1949 [mps]. Czapliński Č., Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą 1941-1966. Referat na XVIII Zjazd ZNPZ, Londyn 1966, [mps]. 320
Czasopisma „Adult Education” 1957. „Biuletyn Organizacyjny” 1958. „Biuletyn Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą” 1955. „Dziennik Polski” 1940. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1944, 1947,1949-1955, 1971-1972, 1982, 1984. „Dziennik Żołnierza” 1943. „Edukacja - Technika - Informatyka” 2016. „Komunikat Organizacyjny” 1953,1954. „Komunikat Zarządu Głównego Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wiel kiej Brytanii” 1943. „Myśl Polska” 1944. „Nasza Przyszłość” 1967. „Nauka Polska na Obczyźnie” 1955, 1961. „Okólnik Organizacyjny” 1951, 1952. „Okólnik Oświatowy” 1957. „Orzeł Biały” 1965, 1948,1953. „Poradnik Świetlicowego” 1943. „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2013,2015,2017. „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2009. „Przegląd Pedagogiczny” 1941. „Rocznik Polonijny” 1980. „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 1984,2012. „Słowo Ojczyste” 1985,1986,1988. „Tygodnik Powszechny” 1976. „Wiadomości Nauczycielskie” 1943-1944, 1948,1966-1977,1980, 1982-1985,1987-1990. „Wiadomości Polskie” 1942,1941. „Wychowanie Ojczyste” 1955-1966,1970-1972,1974-1977, 1980-1983. „Wychowanie w Rodzinie” 2015, 2016. „Zeszyty Historyczne” 1979. 321
Pamiętniki Haller J., Pamiętnik Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, Londyn 1964. Koźniewski K., Pamiętniki emigrantów 1878-1958, „Czytelnik”, Warsza wa 1960. Potocki J., Odcięta gałąź, [w:] K. Koźniewski, Pamiętniki emigrantów 1878-1958, „Czytelnik”, Warszawa 1960. Opracowania, artykuły Adamiak-Pawelec E., Leksykon nauczycieli polskich szkół przedmiotów ojczystych w Londynie w latach 1950-2010, Wydawnictwo Norbertinum, Lublin 2012. Bartnicka K., Kurdybacha Łukasz (1907-1972), [w:] Słownik biograficzny polskiej historii wychowania, red. A. Meissner, W. Szulakiewicz, To ruń 2008. Bazylewicz J., Ćwiczenia i wypracowania stylistyczne, „Wychowanie Oj czyste” 1974, nr 4. Bednarski O. F.W., Wartość wychowawcza metody harcerskiej, „Wycho wanie Ojczyste” 1977, nr 2-3. Belch S., O prawdę i treść wychowania polskiego, A.L. Herman Son, Londyn 1944. „Biuletyn Organizacyjny” [grudzień 1958], nr 28. [B.M.], Wychowanie Ojczyste, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1955, nr 303. Bogusławska A., Ćwiczenia i pomoce do nauki czytania, „Wychowanie Ojczyste” 1959, nr 4. Bogusławska A., Czy potrzebnyjest nowy elementarz?, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 3, s. 1. Bogusławska A., Konferencje dla nauczycieli szkół ojczystych na Uniwer sytecie w Londynie, „Wychowanie Ojczyste” 1982, nr 3. Bogusławska A., Początkowa nauka czytania, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1975, nr 54. 322
Bojczuk L.։ Goławski M., Jaworski F., Offert T., Sprawy nauczycielskie. Jak uczyć w szkole przedmiotów ojczystych (poradnik dla nauczycie la), „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 9. Broniatowska J., Nauczanie geografii Polski, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Broniatowska J., Wizja Polski w umyśle dziecka polskiego wychowanego na obczyźnie, „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 9. Brzeski T., Polski Wydział Prawa przy Uniwersytecie w Oxfordzie, „Nauka Polska na Obczyźnie”, Londyn 1955, z. 1. Bujnowski J., Ogólne wskazówki dla przygotowujących się do egzaminu na „ O-level”, „Wychowanie Ojczyste” 1980, nr 3-4. Ciętak Z., Miejsce geografii w szkole ojczystej, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1980, nr 63. Ciętak Z., Nauczanie geografii w szkole ojczystej cz. II, „Wiadomości Na uczycielskie” 1980, nr 64. Chmielewska M., Przygotowanie do 0֊A level, „Wychowanie Ojczyste” 1974, nr 52. Chmielewski W., Działalność Funduszu Kultury Narodowej na obczyźnie w latach 1939-1947, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2017, nr 3-4. Chmielewski W., Działalność oświatowa Urzędu Ministra Gen. Broni Jó zefa Hallera {sierpień 1940 - kwiecień 1941), „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2013, nr 3-4. Chmielewski W., Działalność wydawnicza polskich władz na uchodźstwie w latach 1940-1945, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2013, nr 1-2. Chmielewski W., Poglądy gen. Józefa Hallera na wychowanie w latach 1940-1943, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2009, nr 4. Chmielewski W., Polska administracja szkolna w latach 1944-1950, NWP, Piotrków Trybunalski 2010, Chmielewski W., Polska myśl i praktyka pedagogiczna w czasie drugiej
wojny światowej {1939-1945). Zarys problematyki, „Przegląd Histo ryczno-Oświatowy” 2017, nr 1-2. Chmielewski W., Polskie osiedle Santa Rosa w Meksyku 1943-1946, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2015. 323
Chmielewski W., Powstanie delegatur polskiej administracji szkolnej na uchodźstwie. Artykuł dedykowany pamięci Profesora Stanisława Mauersberga, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2012, t. XLIX. Chmielewski W., Przygotowanie kadr oświatowych na uchodźstwie w la tach 1941-1948, Instytut Historii Nauki PAN, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2013. Chmielewski W., Zrzeszenie Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii wobec Kraju (1941-1946), „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2015, nr 3-4. Chodźko-Zajko E., Nowy podręcznik do nauczania polskiej mowy, „Wy chowanie Ojczyste” 1982, nr 4. Chwastyk֊Kowalczyk J., Obraz edukacji Polaków na obczyźnie na łamach czasopism emigracyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kocha nowskiego, Kielce 2014. Czapliński Cz., Szkoła ojczysta a sprawa wychowania młodzieży, „Wia domości Nauczycielskie” 1973, nr 81. Czapliński Cz., Na trzydziestopięciolecie ZNPZ, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1977, nr 57. Czapliński Cz., Polskie Szkoły Ojczyste w W Brytanii, „Wiadomości Nau czycielskie” 1971, nr 47. Dąbrowski J., Ośrodek Nauczania Korespondencyjnego. Szkic historyczny, Londyn 1957. Dąbrowski J., W sprawie zmiany programów nauczania, „Wiadomości Nau czycielskie” 1946, nr 1-3. Dmowska H., Sprzyjające i niesprzyjające okoliczności pracy wychowaw czej rodziców, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 4. Dobrowolski A., Z dziejów liceum. Jednodniówka maturzystów Liceum Państwowego w Dunalastair House, Dunalastair House 1942. Dodatek dla rodziców, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 2. Dom rodzinny. Zebrania rodzicielskie, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 4. Donigiewicz W.,
Drogi oświaty na uchodźstwie, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1946, nr 4-6. Donigiewicz W., Dwadzieścia lat pracy Zrzeszenia Nauczycielstwa Pol skiego Zagranicą, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 5. 324
Draus J., Działalność oświatowa Łukasza Kurdybachy w latach 1945-1946, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 1984, t. XXVI. Draus J„ Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939-1950, Towarzytwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lu belskiego, Lublin 1993. Draus J., Polskie ośrodki naukowe na Bliskim i Środkowym Wschodzie w latach 1941-1950, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. XXXIX, Wro cław 1986. Draus J., Polskie ośrodki naukowe w Palestynie w latach 1941-1947, [W:] Organizacje polonijne. Dzieje, współczesność, perspektywy. Konfe rencja naukowa 24-25 czerwca 1997 w Rogach k. Gorzowa Wlpk., „Prace Naukowe”, t. III, red. M. Szczerbiński, Gorzów Wielkopolski 2000. Draus J., Terlecki R., Polskie szkoły wyższe i instytucje naukowe na emi gracji 1939-1945, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocławl984. Dubicki J., Rola zrzeszonego nauczycielstwa na emigracji, „Wiadomości Nauczycielskie” 1948, nr 1-3. Duszowa M., Przykład lekcji na młodszym poziomie elementarnym, „Wy chowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Duszowa M., Specyficzny charakter szkofy ojczystej, „Wychowanie Ojczy ste” 1956, nr 4. Duszowa M., Wskazówki organizacyjne i programowe, „Wychowanie Oj czyste” 1957, nr 9. Duszowa M., Wskazówki organizacyjne i programowe. Współpraca z do mem w ramach wychowania i nauczania, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. Duszowa M., Współpraca z domem w ramach wychowania i nauczania, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. Dwie ojczyzny. Polskie dzieci w Nowej Zelandii. Tułacze wspomnienia, red. S. Manterys, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2006. Dytrych B., Konferencja nauczycielska w Londynie,
„Wiadomości Nau czycielskie” 1970, nr 4. Dyskusyjne zebranie nauczycielskie, „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 9. „Dziennik Polski” 12 VII 1940. 325
„Dziennik Polski” 4X1940. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 29 V 1944. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 16II1944. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 8IX 1950. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 8 III 1952. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 27 V 1953. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 6 maja 1954. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 23 IX 1982. „Dziennik Żołnierza” 26II 1943. Dzwonkowski R., Polskie liceum im. C. Norwida w Paryżu 1939-1940, „Ty godnik Powszechny” 1976, nr 16. [E.Ł.], 3 Maja w Wellingborought, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 117. Education in Exile. History of the Committee for the Education of Poles in Great Britain, H.M. Stationery, Off, Londyn 1956. Ekkert J., Rola wychowawcza śpiewu, „Wychowanie Ojczyste” 1957, nr 12. Festiwal londyńskich szkół sobotnich, „Wychowanie Ojczyste” 1976, nr 2. Gabrielczyk B., Wojciechowicz D., Program nauki w szkołach przedmio tów ojczystych. Wskazówki metodyczne do nauki dzieci w wieku 3-15 lat, PMS, Londyn 1989. Gabrielczyk B., Nowy program nauczania dla szkół przedmiotów ojczys tych, „Słowo Ojczyste” 1988, nr 3. Gabrielczyk B., Nauka geografii „Wychowanie Ojczyste” 1974, nr 53. Głosy członków ZNP w Wielkiej Brytanii. Wyniki ankiety w sprawie exposé Ministra WRiOP ks. Prałata Zygmunta Kaczyńskiego, „Wiadomości Nauczycielskie” 1944, nr 11-12. Goławska M., Rysunki w szkole ojczystej, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Goławski M., Książki i podręczniki wydane w „Polsce Ludowej”, „Wycho wanie Ojczyste” 1956, nr 3. Goławski M., Nauczanie historii Polski, „Wychowanie Ojczyste”
1958, nr 5. Goławski M., Organizacja szkoły ojczystej, „Wychowanie Ojczyste” 1964, nr 4/53. Goławski M., Poradnik dla rodziców. Rodziny polsko-angielskie, „Dzien nik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 268. 326
Goławski M., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii 1940-1945, „Wy chowanie Ojc2yste” 1959, nr 6. Goławski M., Wychowanie ojczyste na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Gołąb t, Wychowanie religijne na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1970, nr 4. Grocholewska I., Kronika. Z życia naszych szkół, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1985, nr 74. Grodyński T., Zrzeszenie Profesorów i Docentów Polskich Szkół Akade mickich (1940-1956), „Nauka Polska na Obczyźnie” 1961, z. 3. Harcerze z Bristolu, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 82. Harrod F.H, Poles in Great Britain, „Adult Education” 1957, որ 4. Hęciak P., Syrena ma 25 lat, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1984, nr 10. Howe B., Edukacja za granicą - szkoły polskie i angielskie, [w:] Po polsku na Wyspach, red. K. Zechenter, PUNO, Londyn 2016. Hułas M., Goście czy intruzi? Rząd polski na uchodźstwie wrzesień 1939 lipiec 1943, Instytut Historii PAN, Warszawa 1996. Jacewicz A., Santa Rosa. Osiedle polskie w Meksyku, Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, Londyn 1965. Jakie korzyści daje polska szkoła twojemu dziecku. Polska Szkoła im. T. Kościuszki w Londynie na Ealingu utrzymywana przez Komitet Ro dzicielski Polskiej Macierzy Szkolnej, PMS, Londyn 1976. Jaworski F., Elementy atrakcyjności i aktualizacji w nauczaniu i wychowa niu, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Jaworski F., Szkoła a nauczyciel. Postulaty dotyczące pracy nauczycieli w szkołach przedmiotów ojczystych „Wychowanie Ojczyste” 1964, nr 4. [Jedna z matek], Szkoła im. Stefana Żeromskiego, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 191.
Jeleńska J., Przebieg nauki czytania i pisania, „Wychowanie Ojczyste” 1974, nr 1. Jubileusz szkoły w Nottingham, „Wiadomości Nauczycielskie 1971, nr 47. 327
Kamińska H., Uwagi dotyczące nauczania śpiewu, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Kilka słów o pracy Zrzeszenia, „Komunikat Organizacyjny”, 15 listopada 1953, nr 14. Komitet Rodzicielski-Szkoła-Rodzice, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. „Komunikat Organizacyjny”, 30 czerwca 1953, nr 13. „Komunikat Organizacyjny”, 15 stycznia 1954, nr 15. „Komunikat Organizacyjny”, 15 stycznia 1954, nr 16. „Komunikat Organizacyjny”, 22 marca 1954, nr 17. „Komunikat Organizacyjny”, 14 czerwca 1954, nr 19. Kondracki T., Historia Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii, Zarząd Główny SPK w Wielkiej Brytanii, Londyn 1996. Konferencja nauczycielska w Nottingham, „Wiadomości Nauczycielskie” 1983, nr 68-69. Konferencja nauczycielska w Londynie, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 42. Konferencja nauczycielska, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 43. Kowalik J., Bibliografia czasopism polskich wydanych poza granicami kraju od września 1939 roku, t. 3, Wyd. KUL, Lublin 1976. Królikowski Ł.Z., Skradzione dzieciństwo. Polskie dzieci na tułaczym szlaku 1939-1950, Wydawnictwo Franciszkanów ,3ratni Zew”, Kraków 2008. Krystyn L., Organizacja i cele szkolnictwa polskiego w Wielkiej Brytanii, „Wychowanie Ojczyste” 1983, nr 1. Książka dla rodziców o wychowaniu dzieci, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1954, nr 51. Kursy nauczycielskie, „Orzeł Biały” 1965, nr 35. Lasocki W.A., Polskie wydawnictwa szkolne na obczyźnie, „Słowo Ojczy ste” 1986, nr 2. [L.B.], Nauka przedmiotów ojczystych, „Orzeł Biały” 1951, nr 3(446). Lenczowski F., Szkolnictwo polskie na obczyźnie w czasie drugiej wojny
światowej (zarys), „Nasza Przyszłość” 1967, t. XXVIII. Listopadowy numer „Razem Młodzi Przyjaciele, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 284. Londyński Festiwal Szkół Ojczystych, „Wychowanie Ojczyste” 1975, nr 2. 328
Mai S., Organtaga nauki polskiej m emigracji, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1947, nr 78. Makowska H., Nowy podręcznik „ Uczymy dzieci polskiej mowy”, „Wycho wanie Ojczyste” 1981, nr 3. Małachowska M., Wychowanie ojczyste w domu, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr. 1. Mazan R., Kilka słów do rodziców, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 57. Melka T., Bawię się i czytam cz. III, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnie rza” 1972, nr 286. Mękarska J., Walka o środowisko wychowawcze, „Orzeł Biały” 1948, nr 18 (304). Michalski E., Lekcjajęzyka polskiego w klasie dla dzieci nie mówiących po polsku (idzieci z małżeństw mieszanych) przeprowadzom na konfe rencji muczycielskiej w dniu 24 listopada 1956 r. w Edynburgu, „Wy chowanie Ojczyste” 1957, nr 9. Mikołajczakowa C., Korelacja j. polskiego z innymi przedmiotami, „Wy chowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Mikołajczakowa C., Lektura domowa i jak nią pokierować, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Mikołajczakowa C., Praca domowa (artykuł dyskusyjny). Czy zadawać prace domowe w szkole przedmiotów ojczystych? Jakie prace i w jaki spo sób mają być podawane?, „Wychowanie Ojczyste” 1960, nr 2. „Myśl Polska” 1944, nr 83. Na dwulecie, „Wiadomości Nauczycielskie”, dodatek do „Poradnika Świe tlicowego” 1943, nr 1. Nauka dzieci polskich jest palącym zagadnieniem narodowym, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1951, nr 179. Neuman-Skibińska B., Analiza błędów w pisaniu w okresie opanowywania pisania, „Wychowanie Ojczyste” 1975, nr 4. Ney-Krwawicz M., Na pięciu kontynentach. Polskie dzieci, młodzież i szkoły na tułaczych szlakach w
latach 1939-1950, Muzeum Wojska Polskie go, Warszawa 2014. Nowakowski Z., Płomyczek m wygnaniu, „Wiadomości Polskie” 1942, nr 39. 329
Nowak S., Karność w domu i w szkole - cz. I {Czynniki wpływające na karność dzieci), „Wychowanie Ojc2yste” 1957, nr 10. NowakrUklejska E., Syrena - teatr dla dzieci i młodzieży, „Wychowanie Ojczyste” 1978, nr 4. Nowicki W., Przed 1-szym Nadzwyczajnym Walnym Zebraniem Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii, „Wiadomości Nauczyciel skie” 1943, nr 2. Obraz rodziny i szkoły w ujęciu interdyscyplinarnym, red. O. Zamecka-Zalas, I. Kiełtyk-Zaborowska, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotr ków Trybunalski 2016. Obiorek S., Nasza praca owocuje, „Wiadomości Nauc2ycielskie” 1990, nr 82. Obiorek S., Dom - szkoła - rodzice, „Słowo Ojczyste” 1985, nr 1. O czynne poparcie placówek oświatowych, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1953, nr 20. Ognisko Pedagogiczne - ośrodek szkoleniowo-informacyjny, „Wychowanie Ojczyste” 1962, nr 6. O przyszłości szkoły polskiej. Sprawozdanie ze Zjazdu Zrzeszenia Nauczy cieli Polaków w Wielkiej Brytanii, 1-3 X Londyn, Glasgow 1944. O przyszłość szkoły polskiej, Sprawozdanie ze Zjazdu Zrzeszenia Nauczycieli Polaków w Wielkiej Brytanii, 1-3 X1943 Londyn, Glasgow 1944. Organizacja Wydziału Oświaty i Wychowania w Wielkiej Brytanii, „Komuni kat Organizacyjny” nr 14,15 X 1953. „Orzeł Biały” 1953, nr 22. Oświadczenie Kraju (Opinia Departamentu Oświaty i Kultury), „Wiado mości Nauczycielskie” 1944, nr 11-12. Otwinowska J., Uczymy się pisać - zeszyt IV, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 52. Otwinowska J., Wposzukiwaniu nowych dróg, „Wychowanie Ojczyste” 1965, nr 5. Pietrzak J., Polscy uchodźcy na Bliskim Wschodzie w latach drugiej wojny
światowej. Ośrodki Instytucje Organizacje, Wydawnictwo Uniwersy tetu Łódzkiego, Łódź 2012. Płonka I., Nauczanie języka polskiego jako obcego, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1975, nr 54. 330
Płonka L, Program nauczania szkół ojczystych. Polska niepodległa, „Wia domości Nauczycielskie” 1974, nr 53. Płonka I., Program nauczania języka polskiego w szkołach ojczystych, „Wia domości Nauczycielskie” 1989/90, nr 80. Płonka I., Studium Nauczycielskie, „Wiadomości Nauczycielskie” 1975, nr 54. Płonka I., Rozwój mowy i myślenia dziecka, „Wychowanie Ojczyste” 1976, nr 1. Płoska J., Komisja Edukacji Narodowej, „Wiadomości Nauczycielskie” 1973, nr 3. Podhorodecka A, Szkoła i rodzice, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 214. Podhorodecka A., 75-lecie Związku Harcerstwa Polskiego, „Słowo Ojczyste” 1985, nr 2. Podhorodecka A., ZHP - Zlot 75-leda, „Słowo Ojczyste”1985, nr 3. Polska prasa młodzieżowa w Wielkiej Brytanii, „Słowo Ojczyste” 1986, nr 4-5. Program nauczania przedmiotów ojczystych, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Program nauki w polskich szkołach na obczyźnie, „Wychowanie Ojczyste” 1971, nr 2. Program nauczania szkół ojczystych. Polska niepodległa, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53. Przybysz J., Korelacja języka polskiego z innymi przedmiotami, „Wycho wanie Ojczyste” 1958, nr 5. Podhorodecka A., W służbie oświacie. 50 lat Polskiej Macierzy Szkolnej 1953-2003, Polska Macierz Szkolna, Londyn 2003. Polacy w Indiach 1942-1948 w świetle wspomnień i dokumentów, red. L. Bełdowski i inni, Wydawnictwo Koło Polaków z Indii, Warszawa 2002. Poiside dzieci na tułaczych szlakach 1939-1950, red. J. Wróbel, J. Żelaz ko, Wydawnictwo INNE, Warszawa 2008. Radzik T., Historia Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego za Granicą, Zrze szenie Nauczycielstwa Polskiego
Zagranicą, Londyn 1999. 331
Radzik T., Polska Macierz Szkolna Zagranicą 1953-1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995. Radzik T., Polskie instytucje i organizacje oświatowe w Wielkiej Brytanii w latach II wojny światowej (1940-1945), „Rocznik Polonijny” 1980, nr 1. Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1991. Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii w latach drugiej wojny światowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin1986. Radzik T., Szkolnictwo polonijne w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, [w:] Szkolnictwo polonijne w XX wieku. Studia i rozprawy, red. A. Koprukowniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1989. Radzik T., Z dziejów społeczności polskiej w Wielkiej Brytanii po drugiej wojnie światowej (1945-1990), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1991. Radzik T., Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą w latach 1941-1991, Agencja Wydawniczo-Handlowa AD, Lublin 1992. Rezolucje XXII Zjazdu, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53. Rok szkolny w SPK, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1949, nr 279. Rybicki L., Rodzice a szkoła, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. Romejko A,, Polacy w Wielkiej Brytanii: interpretacja mimetyczna, Wy dawnictwo Poligrafia Redemptorystów, Tuchów 2015. Sadowska E., „Dziecipolskie czuwają. ”. Harcerska nuta w wychowaniu i edukacji ku Ojczyźnie (Bliski i Środkowy Wschód 1941-1948), „Edu kacja - Technika - Informatyka” [Education - Technology - Computer Science],
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. Kwartalnik Na ukowy 2016, nr 4. Sadowska E., Urbanowicz B., Edukacja historyczno-kulturalna w Szkołach Junaków i Młodszyćh Ochotniczek {1941-1948), Wydawnictwo Wyż szej Szkoły Lingwistycznej, Częstochowa 2015. 332
Sadowska E., Na szlakach polskiej szkoły - odyseja tułacza dzieci polskich w ZSRR (1940-1942) w świetle działań pomocowych Ambasady RP w Kujbyszewie, [w:] Dziecko, t.l, red. E. Lewik-Tsirigotis, G. Pietruszewska-Kobiela, Z. Włodarczyk, Kolegium Nauczycielskie w Wielu niu, Wieluń 2010. Sadowska E., Oblicza szkolnictwa polskiego na obczyźnie - Bliski i Środ kowy Wschód 1940-1947, [w:] Między stałością a zmianą, t. 1, Seria: Humanistyka - Pedagogika - Edukacja, red. A. Pluta, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej w Częstochowie, Częstochowa 2007. Sadowska E., Ocalić i wychowywać - Wychowywać, aby ocalić? Refleksje na podstawie analizy zawartości wybranych tytułów prasowych i wspo mnień (ZSRR, Bliski i Środkowy Wschód 1940-1948), [w:] Współcze sne tendencje w niedostosowaniu społecznym i oddziaływaniach reso cjalizacyjnych, red. A. Kamiński, Wydawnictwo Sim, Warszawa 2016. Sadowska E. „O-ojczyzna, P- to Polska. ”. Edukacja małego dziecka na obczyźnie. Refleksje wokół elementarza dla dzieci polskich, [w:] Dy lematy współczesnej edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, pod red. E. Skoczylas-Krotli, I. Sochackiej, Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2012. Sadowska E., Rodzina - dom ojczysty w poezji i wojennych wspomnieniach dziedi młodzieży na tułaczych szlakach (1939-1943), „Wychowanie w Rodzinie”, t. XII (2/2015). Samborski J., Egzaminy maturalne w Wielkiej Brytanii, „Słowo Ojczyste” 1985, nr 2. Słownik biograficzny polskiej historii wychowania, red. A. Meissner, W. Szulakiewicz, Toruń 2008. Smołowik M., W obronie elementarza
Falskiego, „Wychowanie Ojczyste” 1965, nr 5. Sołtysikowa Z., Nauka języka polskiego w sobotniej szkole polskiej, „Wy chowanie Ojczyste” 1958, nr 10. Spojrzenie wstecz, „Wiadomości Nauczycielskie” 1982, nr 69. Stanecki Cz., Lekcja języka polskiego - poziom wyższy, „Wychowanie Oj czyste” 1959, nr 4. 333
Stosunek Stowarzyszenia Polskich Kombatantów do akcji propagandowej Towarzystwa Łączności z Wychodźstwem „ Polonia ”, „Okólnik oświa towy” [SPK], Londyn, grudzień 1957, nr 55. Sulimirski T., Fundusz Kultury Narodowej, „Nauka Polska na Obczyźnie” 1961, z. 3. Sulimirski T., Nauka polska na obczyźnie 1939-1945 (Zarys historyczny), „Nauka Polska na Obczyźnie”, Londyn 1955, z. 1. Sulimirski T., Studium Prawno-Administracyjne w Londynie (1941-1944), „Nauka Polska na Obczyźnie”, Londyn 1955, z. 1. Sulimirski T., Uniwersytet Polski za granicą w Paryżu, „Nauka Polska na Obczyźnie”, z. 1, Londyn 1955. Szkolna akademia w Londynie, „Wychowanie Ojczyste” 1972, nr 3. Szkolnictwo polonijne w XX wieku. Studia i rozprawy, red. A. Koprukowniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1986. Szkoła Polska Luton-Dunstable, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 165. Szkoły Powszechne Komitetu Oświaty, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnie rza” 1950, nr 94. Święto narodowe 3 Maja, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. Tangi L., Program szkoły, [w:] Jakie korzyści daje polska szkoła Twojemu dziecku, Polska Szkoła im. T. Kościuszki w Londynie utrzymywana przez Komitet Rodzicielski Polskiej Macierzy Szkolnej, Londyn 1976. Tangi L., Organizacja i program szkoły ojczystej, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1971, nr 47. Taylor L., Polskie sieroty z Tangeru. Od Syberii przez Afrykę do Kanady 1941-1949, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2010. Teatr szkolny Szkoły P.M.S. Willesden (Londyn), „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1. The Polish School ofArchitecture (1942-1945), Liverpool 1945.
Turulskį N., Wychowanie religijne dziecka polskiego, „Wychowanie Ojczy ste” 1959, nr 4. Turulski N., Boże Narodzenie w szkole polskiej, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1. 334
Tymczasowe wytyczne współpracy pomiędzy nauczycielstwem polskich szkół nauczania przedmiotów ojczystych, a organizacjami opiekuńczymi, „Biuletyn Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą”, Londyn 1955, nr 23. Tysiąclecie Polski Chrześcijańskiej, „Wychowanie Ojczyste” 1966, nr 3. Wałewander E., Polskie parafie i misje katolickie na obczyźnie, [w:] Dzieje drugiej Wielkiej Emigracji w latach 1939-1990, red. M. Szczerbiński, T. Wolsza, Rada Porozumiewawcza Badań nad Polonią, Gorzów Wielkopolski 2000. Wałewander E., Religijność w perspektywie dziejowej. Studia i szlace, Od dział Lubelski Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Lublin 1996. Wałewander E., Wychowanie chrześcijańskie w nauczaniu i praktyce ko ścioła katolickiego na ziemiach polskich w IIpołowie XIX w., Towa rzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994. Wanke В., Władze legalne RP na uchodźstwie (1940-1970), „Zeszyty Hi storyczne”, Paryż 1979, nr 47. Walny Zjazd nauczycielstwa polskiego, „Okólnik Organizacyjny” 15 lipea 1951, nr 7. Walny Zjazd Nauczycielski, „Okólnik Organizacyjny” 10 listopada 1952, nr 10. Wędrowski C., Razem Młodzi Przyjaciele, „Dziennik Polski i Dziennik Żoł nierza” 1972, nr 17. Wędrowski C., Razem Młodzi Przyjaciele, „Dziennik Polski i Dziennik Żoł nierza” 1971, nr 171 Wieniewski I., Szkolnictwo w przyszłej Polsce, „Wiadomości Polskie” 1941, nr 30. Wnęk S., Festiwal roku młodzieży polskiej, „Wychowanie Ojczyste” 1981, nr 4. Wołkowińska C., Kurs katechetyczny, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 43. Wróbel J., Uchodźcy polscy ze Związku Sowieckiego 1942-1950, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2003.
Wróbel J., Rozproszeni po świecie. Obozy i osiedla uchodźców polskich ze Związku Sowieckiego w latach 1945-1950, Panorama Publishing CO, Chicago 1992. 335
Wskazówki organizacyjne i programowe, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 5. Wyjątki z artykułu Kol. S. Maja w „Jednodniówce ” z okazji 20-lecia szkoły przedmiotów ojczystych w Edynburgu, w czerwcu 1968 r., „Wiado mości Nauczycielskie” 1973, nr 50. Wytyczne polityki kulturalno-oświatowej Ministerstwa WRiOP według exposé wygłoszonego przez ministra WRiOP ks. predata Zygmunta Kaczyń skiego na posiedzeniu Rady Narodowej w dniu 17 lutego 1944, Wy dawnictwo Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicz nego, Londyn 1944. XXII Zjazd ZNPZ, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53. XXVI Zjazd Nauczycielstwa Polskiego Zagranicą, „Wiadomości Nauczy cielskie” 1987, nr 77. XXVII Zjazd ZNPZ, „Wiadomości Nauczycielskie” 1990, nr 80/91. Zabawa dla dzieci i młodzieży w Derby, „Dziennik Polski i Dziennik Żoł nierza” 1972, nr 103. Zechenter K., Migracja i integracja, [w:] Po polsku na Wyspach. Poradnik dla rodziców dzieci dwujęzycznych, red. K. Zachenter, Wydawnictwo PUNO, Londyn 2016. Zamecka-Zalas O., Rola rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na ob czyźnie na przykładzie Wielkiej Brytanii (w latach 1945-1989'), „Wy chowanie w Rodzinie”, t. XIV (2/2016). Zamecka-Zalas O., Współpraca rodziny i szkoły w zakresie wychowania ojczystego dziecka w szkołach sobotnich w Wielkiej Brytanii, [w:] Obraz rodziny i szkoły w ujęciu interdyscyplinarnym, red. O. Zamec ka-Zalas, I. Kiełtyk-Zaborowska, Naukowe Wydawnictwo Piotrkow skie, Piotrków Trybunalski 2016. Zamecka-Zalas O., Pedagodzy - zasłużeni dla zachowania tożsamości naro dowej Polaków na uchodźstwie po II wojnie światowej {na
przykładzie organizacji Polska Macierz Szkolna), [w:] Dom rodzinny w doświad czeniu autobiograficznym, red. A. Ładożyński, M. Piotrowska, M. Kac przak, Wydawnictwo Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskie go, Wrocław 2017. 336
Zamecka-Zalas O., Rola polskich struktur instytucjonalno-organizacyjnych w podtrzymywaniu i rozwijaniu świadomości narodowej społeczeń stwa polskiego na uchodźstwie, [w:] Transgresja jako motyw refleksji md wychowaniem, red. A. Ciężela, S. Jaronowska, Wydawnictwo Aka demii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017. Zamecka-Zalas O., Nauczanie języka ojczystego na uchodźstwie po drugiej wojnie światowej {na przykładzie Wielkiej Brytanii), [w:] Refleksje o rodzinie konteksty edukacyjne i pomocowe, red. D. Ruszkiewicz, K. Szymczyk, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Try bunalski 2017. Zamecka-Zalas O., Aleksandra Podhorodecka - zasłużona dla zachowa nia tożsamości narodowej młodego pokolenia Polaków na uchodź stwie, „Profesionalism of the teacher: Theoretical and methodologi cal aspects”, Sloviansk - Ukraina 2017, nr 5. Z tajnej prasy krajowej, „Wiadomości Nauczycielskie” 1944, nr 8. Zubrzycki J., Polish Immigrants in Britain. A Study ofAdjustment, Spring er Netherlands, Haque 1956. Zżycia nauczycielskiego, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, որ 43. Zżycia szkół, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 42. Żółtowska M., Lekcja języka polskiego w klasie I, „Wychowanie Ojczyste” 1959, nr 4.
INDEKS OSOBOWY A Adamiak-Pawelec E., 15, 143, 270, 274,275,281,286,289, 321 Anderman J., 277 Anders A., 157 Anders W, 26, 79, 116, 125, 157, 290 Andrzejewski J., 232 Archutowski H., 89,117-119 Arciszewska M., 89,116,125,126 Arciszewski T., 28,46,124-126 Asnyk A., 232, 300 В Bald К., 257 Balicki J., 170,194 Baraniak, 195 Baranowski Z., 179 Bardecki A., 203 Bartnicka K„ 191,321 Bat A., 20,318 Bazylewicz J., 215,216,321 Bednarski O., 306,321 Belch S., 72,116, 321 Bełdowski L., 45, 330 Bełza W., 166 Benedykta, s. 130,189 Berger B., 257 Bielawski Z., 179 Biernacka O., 99 Bierut B., 199 BiętkowskaN., 210 Biskupski S., 180 [B.M.], 215, 321 Bniński M., 19,319 Bobiński W., 62 Bocheński J., 32 Bogdanowicz D., 304 Bogdanowicz I., 210 Bogusławska A., 21, 98, 130, 132135, 199, 200, 201, 204, 205, 207,218, 321 Bogusławski A., 116 Bojarek F., 97 BojczukL., 54,91,101,136,211,322 Bolesław Chrobry, 171 Bona., 171 Borowicz T., 116 345
Borowiecki T., 91,117 Borucki W., 130 Borzyskowska I., 233 Boy-Żeleński T., 193 Branch M., 133 Brandys M., 232 Brodziński K., 193 Broncel H., 91 Broniatowska J., 21, 246,247,322 Broniatowska I., 21,99,135, 322 Brzeski T., 33,114,116,144,322 Bugajski T, 46 Bujnowski J., 104, 130, 132, 228, 322 Bulicz M., 94 C Calowa W., 271 Camell E., 20,318 Carrel A., 180 Cesarz M, 261 Cękalski E., 68 Chmielewska D., 19,319 Chmielewska M., 131, 186, 187, 218,221,229,322 Chmielewski W., 10, 14, 22, 31, 41-46, 48-53, 56, 59-63, 66, 108,132,191,322,232 Chodźko-Zajko E., 207,323 Chopin F., 172 Choroszewski R., 272 Chudzyński E., 276 Chwalibowska J., 108 346 Chwalibóg M, 274 Chwastyk-Kowalczyk J., 14,29,107, 323 Cieński W., 117,265 CiętakZ.,222,223,322 Ciężela A., 17,336 Conrad J., 193 Cudziński J., 130 Cynar S., 126,152 Czaplicki C., 220 Czapliński C., 29, 52, 91, 97-99, 101-105, 130-132, 134, 154, 221,235, 319,323 Czarnecki P., 157 Czarniecki S., 171 Czechowicz J., 170,194 Czerwiński W., 116 Czułowski A., 116,121,230,240 Czyżewski C., 232 D Danigiewicz W., 82 Davies N., 133 Dąbrowska M., 187,93 Dąbrowska W., 180 Dąbrowski H., 173 Dąbrowski J., 39, 40, 54, 63, 84, 323 de Berg K., 18,22 Defoe D., 193 Dçbrowski J., 192 Dębska Z., 274 Dębski J., 70
Długosz J., 171,180 Długoszewski E., 27 Dłużewski W., 116 Dmowska H., 242,243,245,323 Dobrowolski A., 35,323 Dobručká J., 116 Domaniewska W., 175,195 Domańska A., 276 Domańska J., 275 Donigiewicz W., 20, 54, 63, 83, 84, 90, 92, 94, 114, 117, 118, 125, 159,198,323 Draus J., 12, 33, 41, 45, 46, 191, 324 Drelichowski S., 54 DrwęskiT., 114,116 Drzewieski B.S., 62 Dubicki J., 88,324 Dunin-Borkowski W., 116 Duszowa M., 20, 121, 130, 135, 164,242,251,263,324 Duszyńska J., 170,175, 194,195 Dyboski R., 132 Dybowski M, 179 Dydlik J., 173 Dygasiński A., 193 Dymitr W., 35 Dytko A., 288 DytrychB.,91,130, 132,324 DziadakM., 20,318 Dziedzic W., 105,288 Dzwonkowski R., 30,325 Dżawachiszwili M., 94 E E.Ł., 259,325 Eile S., 133 Ekkert J., 280,325 Elston-Gogoliński R., 125 F Falski M., 165, 167, 170, 185, 194, 197-200,204,205, 332 FeglerJ., 31 Felchner A., 23 Ficowski J., 277 FierlaW., 116 Flammer Z., 233 Folkierski W., 46,63, 66,116 Fox 271 Frank E., 233 Fredro A., 193 Fridberg J., 194 G Gabrielczyk B., 182, 183, 218, 317, 325 Gabrielczyk R., 102,103,230,233 Gasparri, 179 Gaś A., 117,179 Gaś K., 159 Gater G. Sir, 77 Gąsiorowski F., 58,62 Gebert B., 173,194 347
GebertowaG., 173,192, 194 Giergielewicz M., 54, 56, 63, 79, 84, 89,90,114-117,150,218 Giergielewicz T., 46 Gilson A., 102 Giżyński M., 299 Glaser S., 33,69,70 Glos, 91 Głuchowski, 63 Goetel F., 232 Gogoliński R., 117 Goławska M., 99,204,272, 325 Goławski M., 20,21, 35, 75, 80, 81, 89, 91, 92, 101, 117, 118, 121, 129, 135,136,143, 148, 157,179, 185,186,194,195, 197,202,203, 207,208,215,228,235,236,246, 248,272,274,298,299, 318,322, 325,326,337 Gołąb J., 189,265,326 Gołąbek J., 170,175,194, 195 Gombrowicz W., 232 Goreli E., 257 Goszczyński S., 193 Grabski S., 29,33,49 Grocholewska I., 23, 101, 102, 283, 295,296,326 Gródecki K., 175 Grodyński T., 33,69,117,326 Groniowski K., 62 Grotowska, 192 Günter, 275 Gutkowski S., 95 Gutowski B., 32 348 Gutra, 192 H Halecki O., 30,127 Haller J., 41-44, 50-52, 54, 172, 321 Hansell A.G.,68 Harrod F.H., 77,326 Harrod G.H, 326 Hełczyński B., 33, 69, 114, 117, 118 Herling-Grudziński G., 232 HęciakP.,275,326 Hołdanowicz E., 93, 121, 201, 203, 204,298 Hołdanowicz M., 54 Hołub-Pacewiczowa Z., 98 Howe B., 147,148,225,233, 326 Hryniewicz B., 72 HulekA., 63 Hulewicz J. [pseud. Adam Ordęga], 32,46,53, 56,62,63,67 Hułas M., 66, 326 I Iranka-Osmecki K., 224 Iwaszkiewicz J., 232 J Jacek św., 171 Jacewicz A., 45,326
Jadwiga, 171 Jakubowska M., 20,319 Jan Kanty św., 171 Jan Paweł II, 239 Jan III Sobieski, 171,273,288 Januszewska H., 244,276 Jaronowska S., 17,336 Jarosz W., 173,194 Jaroszyński M., 33 Jarra E., 33, 54 Jasnowski J., 54,116,132 Jaworski F., 92, 94, 96, 99, 117, 129,135,136,146,322,326 Jedlicki M., 41,42,54 [Jedna z matek], 271,326 Jeleńska J, 215,325 Jeroń J., 283 JeżT.T., 193 Jędral W., 46, 54 Jędrzejczyk M., 23 Jodła, 298 Johnson A., 20, 318 Jordan Z., 79,116 Józwa S., 89,90 Jundziłł-Baliński J., 116 Jurasz A., 31, 72 Jurkiewiczowa S., 97 Jurowski T., 89,119 К Kacprzak M., 17,336 Kaczmarska A., 214 Kaczmarski K., 262 Kaczorowski R., 102,273 Kaczyński Z., 18,46-49, 58, 59,65, 66,72 Kamińska H., 135,327 Kamiński A., 13, 302,332 Kański W., 114, 117, 118, 122, 123, 129,230 Kargol A., 173,194 Kasprowicz J., 193,232 Kasprzycka Z., 116 Kasprzycki T., 224 Katkiewicz H., 99 Kazimierz Jagiellończyk, 171 Kazimierz Wielki, 171 Kempf-Sokorska H., 274 Kielanowski L., 116 Kiełtyk-Zaborowska I., 17,329,335 Kiersnowski R., 274 Kinga W., 171 Kisielewski J., 180 Klemensiewicz Z., 34,69 Klemensiewiczowa Z., 205 Klepacki B., 125,126 Klimkiewicz E., 157 Klingerowa, 192 Kmietowicz I., 233 Kochanowski J., 183,193,232 Kolat M, 157 Kołodyński R., 288 Komamicki W., 33 Kondracki T., 11, 14, 16, 27, 75, 105, 106, 109, 111, 112, 113, 123,149,270,271,278,327 Konopnicka M., 193,243,276 349
Konopnicki J., 32,50,56, 58,63 Konopnicki Z., 221 Kopański S., 125 Kopczyński J., 50 Kopeć В., 289 Kopeć J., 257 Kopeć L., 72 Kopernik M., 171,174,288 Koprukowniak А., 11, 14, 327, 331, 333 Korczak J., 193,276 Korona Z., 224 Košická J., 97, 186,187,291 Koskowski W., 31 Kossak Z., 180,239 Kossak-Szczucka Z., 193 Kościuszko T., 172,262 Kośmider A., 157 KośmiderR., 157 KotS., 44,62,66 Kotarbiński M, 170,192,194 Kotowicz A., 279 Kotowiczowa E., 97 Kowalczewska A., 185,187,205 Kowalewska R., 275,276 Kowalik J., 56,327 Kowalska J., 22 Kowalski I., 262 Kowalski S., 179 Kownacka M., 187 Kozłowski H., 95 Koźniewski K., 26,321 Krajewski A., 116,119 Krasicki I., 193 350 Krasiński Z., 193 Kraszewski J.I., 193 Krężel A., 295 Król E., 262 Królikowski Ł.Z., 45,327 Kruszyński M., 94 Krystyn L., 103, 327 Książę Józef Poniatowski, 171,172 Kubski B., 170,192,194 KubskiN., 194 Kukiel M, 28, 98, 117 Kukliński J., 101,102 Kukulski Z., 32,53 Kulczycki J., 32 Kuncewicz G., 94-95 Kurdybacha Ł., 191-193 Kurowski W., 89 Kuterba M., 280 L Lakner L., 31 Lasocka M., 19, 319 Lasocki L., 19,319 Lasocki W. A. 189, 192,202,327 [L.B.], 107,327 Lechoń J., 271,272 Lejewski C., 91 Lenartowicz, 232 Lenczowski F., 43,44,46,53,327 LeńskaG., 157 LeńskieR., 157 Leshchenko M., 22
Lesiecki B.T., 104 Lester К., 257 Leśmian В., 193,232 Lewicki А., 194 Lewik-Tsirigotis E., 13,25,332 Lipiński H., 130 Lisiewicz M., 276 Lisowski M., 280 Litewska Z., 203 Lubański В., 121 Lubomirska К., 157 Lubomirski S., 157 Ludwig L, 212,213 Lutosławska А., 277 Ł Ładożyński А., 17,336 Ładzina W., 180 Łagosz A., 262 Łącka A., 39, 54 Lokaj B., 97 Łoziński W., 193 Łuczkiewicz M., 186,187,208 Łukomska L, 298 M Machowicka J., 185,205 Mai S., 29,328 Maik L., 105,125 Maj S., 91,92,94,101,117 Majchrzak H., 56 Majewski 259 Majski, 9 Makowiecki Z., 299 Makowska A., 121 Makowska H., 207,328 Makuszyński K., 243 Malczewski A., 193 Małachowska M., 114, 117, 121, 210,240,241,328 Małkowska O., 37,38,299 Małkowski A., 37 Małuska A., 35, 54 Manterys S., 45,324 Markiewicz M., 23 Masłoniowa J., 108 Matraś Z., 117 Matyjaszkiewicz F., 276 Matyjaszkiewicz L, 276 Maykowski S., 170,194 Mazan R., 245,328 Mazur B., 133,230 Meissner A., 191,321,332 Meika T., 205,328 Mękarska J., 20, 80,328 Michalek A., 132 Michalski B., 114,117 Michalski E., 21,135,328 Michalski S., 129 Michałowska J., 175,195 Michałowski, 283 Mickiewicz A., 172, 193, 232, 273, 288 Mierzejewski W., 271 Mieszko 1,171 351
Mikołajczakowa C., 21, 93, 135, 165,203,244,263,264, 328 Mikołajczyk S., 28,34,46, 59,94 Mikołajczykowa C., 159 Mikulski J., 130 Miller В., 233 Milućl., 101 Miłosz C., 232 Miodunka W., 134 Mioduszewski M., 258 Mirczyński J., 102 Miziniak H., 284 Morawska Z., 187 Mrożek S., 232,277 Mucha S., 70 Mydlarzowa I., 224 MytkoD., 19, 186,205,319 N Nadratowski W., 117 Nagórski Z., 150 Nanke E., 259 Napoleon Bonaparte, 172 Neuman-Skibińska B., 216,328 Ney-Krwawicz M., 10, 13, 25, 26, 29, 31, 34, 36,40,44,46, 47,49, 300,301,302,329 Niedźwiedzka Z., 35 Niemcewicz J., 193 Niewiarowska, 271 Norwid C.K., 232 Nowak A., 130 Nowak P., 179 352 Nowak S., 97,130,266,267,329 Nowakowski B., 31 Nowakowski Z., 37, 65, 80, 193, 329 Nowak-Uklejska E., 275-277, 329 Nowicki W., 53, 58,59,329 O 0’Driscoli B., 19,185-188,208,274, 282,286,288,319 Obertyńska B., 277 Obiorek S., 158,248-251, 329 Obtułowicz K., 89 Obutułowicz T., 119 Offert T., 89, 117, 118, 125, 136, 322 Olbrycht T., 32 Ordęga A., 56,218 Orkan W., 193 Orzeszkowa E., 193 Ostrowski S., 100 Osuchowski S., 97 Otwinowska J., 130, 185-189, 200, 201, 205, 206, 211, 214, 218, 270,272-274,329,337 Ożóg A., 20,253,319 P Paczoskal., 210,214 Paderewski I., 29 Paprocki B., 35 Parys-Lewicka I., 221
Pasek J.C., 193 Paszkiewicz H., 117 Pawłowski M., 35, 53, 56,192 Piałucha P., 95 Piechowski B., 42 Pietrkiewicz J., 132,226,230,232 Pietruszewska-Kobiela G., 13, 25, 332 Pietrzak J., 9,13,330 Piłatowa J., 173,194 Piłsudski J„ 172,236,271 Piotrowicz W., 46 Piotrowska M., 17,336 Piotrowskie., 179,195 Piotrowski R., 33 Plater E., 288 Pluta A., 12,332 Płatos J., 89,159 Płazak J., 117 Płonka I., 20, 97, 98,101,103, 131, 132, 134, 135, 180, 181, 186, 187, 216, 218, 221, 223, 224, 237,299,300,301,330 PłoskaJ., 97,132,217,330 Płużański S.,34 Pniewska D., 20,121,157,298,319 Podhorodecka A., 14, 27, 76, 109, 117, 119, 120, 121, 125, 127, 130, 133, 139, 140, 150, 153, 155, 157, 182, 195, 198, 203205, 209-212, 217, 218, 225228, 230, 231, 233, 260, 270, 272, 273, 279,284, 287-290, 297, 302, 330 Podolska D., 20,319 Pokiert J., 280 Pol W., 193 Pola S., 101,102 Połujan S., 117 Potocki J., 26,321 Poznański K., 114,117,125 Pragier A., 33 Prus B., 193,232 Przeździecka M., 130 Przybysz J., 135, 330 Pukrop P., 19,319 Pukrop V., 19,319 Pułaski K., 172 R Raca J., 259 Raczkiewicz W., 28,59 Raczyński E., 67, 68,78,79,117 Raczyński R., 125 Radzik T., 9, 11, 13, 14, 26-29, 31, 34, 35, 37-40, 44-47, 52, 53, 58, 63, 64, 65, 67, 69, 70, 75-77, 79, 81, 83, 84, 86-94, 96-98, 100102, 105, 110, 113-121, 123, 124, 127-131, 133, 134, 140142, 147, 149, 150, 153-155, 159-162, 174, 185, 187, 190, 194, 196, 197, 199, 202-205, 208, 211, 217, 220, 224-226, 230,232,233,275,277,331 Rajecka M., 205 Ramułt M., 32 353
Rejtan, 172 Reszc2yńska M., 279 Reszezyńska-Stypińska M., 214,276 Reymont W., 180,193,232,239 Robakowski A., 117 Rodziewiczówna M., 193 Rogalska S., 213,214,274 Rogalski T., 31 Romejko A., 142,331 Rose W.J., 132 Ross G., 20,319 Rostowski J., 31 Rudyard Kipling R., 193 Rumun A., 19,319 Rumunj., 281 Runge S., 32 Rush E., 20,253,319 Rusinek Z., 88 Ruszkiewicz D., 17,336 Rybicki L., 116,249,250,331 Rydel L., 194 Ryland A., 19,319 Rymkiewicz M., 257 Rynkiewicz A., 104 Rytko E., 257 S Sabbat К., 102,299 Sadowska E., 12, 13, 25, 26, 45, 199,247,299,331,332 Saller W., 382 Salomea bł., 171 Samborski J., 217,232, 332 354 Sas-Skowroński M., 104 Schenker M.A., 232 Scheybal A., 99 Schiller, 277 ScholtzZ., 102 Seliga S., 32,54 Siedlecki J., 180 Sieniatycki M., 179 Sienicki S., 33 Sienkiewicz H., 180, 187, 193, 229, 239 Sierz A., 70 Sikorska H., 68 Sikorski W., 9, 18, 26, 28, 42, 51, 54,271 Silva S., 276 Skalińska M., 69 Skąpski A., 34,46,65 Skibiński T., 38 Skoczylas S., 34 Skoczylas-Krotla E., 199,332 Skowrońska, 271 Skwarczyński P., 42,46,54,132 Slawik J., 52 Slepokora Ł., 283 Słońska I., 205 Słowacki J., 193,232 Słysz, 271 Smoleńska H., 119,210,298 Smołowik M., 97,99,200,332 Soboniewski S., 102,104 Sobota A., 63 Sochacka I., 199,332 Sołowiej K., 130
Sołtysiak Z., 94 Sołtysikowa Z., 21,130,135,333 Sosina S., 54 Sosnkowski К., 28 SotowiczM., 54,101,131,221 Sowa H., 257 Sroka J., 63 Stabrawa S., 53 Stanecki C., 135,333 StaniaszekN., 19,319 Stanisław August Poniatowski, 172, 187 Staniszewski W., 114,117,125 Stawecki J., 94 Stecowa S., 97 Stefan Batory, 171 Stemborowski В., 117 StencelN., 134 StencelN., 134 Stencel T., 54 Stencel T., 54 Stopa M., 53, 56, 58, 63, 84, 117, 218 Straszyński A., 31 Strzoda J., 289 Studziński J., 259 Suchcitz A., 22 Sulatycki T., 274 Sulimirski T., 30, 33,44,46,47, 57, 66,78,117,132,333 Syrokomla, 232 Syski A, 43,179,288 Szablewska B., 233 Szadkowski Z., 103 Szczepanik E., 103,117 Szczepańska J., 257 Szczepański J., 97 Szczerbiński M., 15,41, 324,334 Szczypiorski A., 117 Szepietowski R., 84 Szlasinger R., 257 Szober, 192 Szostak J., 84 Szpilman J., 180 Szulakiewicz W., 191, 321,332 Szumniak I., 262 Szumowska J., 125 Szwagrzyk, 303 Szydłowski S., 77,114,117,125 Szymański H., 287 Szymczyk K., 17,336 r S Śliżyński B., 32 Śpiewak F., 58,62 Święcicka J., 53,62,63, 84,117 Święcicka U., 277 T Tangi J., 131,333 Tangi L., 131, 186,187,253,333 Tangi L.K., 161 Taylor L., 45,333 Terlecki R., 33,324 Terlecki T., 66,117 Tetmajer K., 193, 232 355
Tokarska J., 180 Tomaszewska R., 102 Toruń L., 33,34 Traugutt R., 172 Treszka A., 117 Trębacz S., 271 Trzebiatowska В., 20,253,319 TurulskiN., 89, 108,117, 121, 142, 156,175,176,238,239,334 Tuwim J., 244,277 Tworzydły S., 193 Тупе S., 170, 175,194 Tyniec S., 195 U Ujejski К., 193 Umiński J., 179 Urbanowicz В., 13,45,332 V Vetulani A., 66 W Wajda L., 54 Wajs J., 211,215,287 Wajs J., 211,215,287 Walasek S., 332 Walczak K., 257 Walewander E., 15, 140, 238, 240, 334 356 Walker A., 133,230 Wałaszewski Z., 97 Wanke В., 29,334 Wasiutyńska H., 210 Webek К., 233 Weber К., 233 Werfel F., 180 Wędrowski C., 212,213,288,334 Wieniewski L, 54,65,117, 334 Wierzbiańska A., 117 Wilczek R., 299 Wilde О., 193 Winiarski В., 33 WinowskaM., 180 Wit Stwosz, 171 Władysław Jagiełło, 171 Wlekliński M., 35 Madysław Łokietek, 171 Władysław Warneńczyk, 171 Włodarczyk J., 35 Włodarczyk Z., 13,25,332 Wnęk S., 279,334 Wnuk J., 95 Wodzicki K., 67 Wojciechowicz D., 182, 186, 187, 317,329 Wojtyła K., 277 Wolańska S., 101,102 Wolańska Z., 102 WolszaT., 15,334 WołkowińskaC., 156,335 Wójcicki A., 63 Wojtowicz J., 134 Wróbel A., 108
Wróbel E., 48 Wróbel J., 12,26,45,49,331, 335 Wróblewska J., 205 Wyczesanowa J., 205 Wyspiański S., 193,232 Wyszyński S., 94 Y York, 92 Z Zamoyski J., 171 Zapolska G., 232 Zaremba S., 104 Zarembina E., 170,192,194,244 Zawisza Czarny, 171 Ząbkiewicz E., 101,102,278 ZechenterK., 127,326, 335 Zeiss A., 134 Zielicki J., 97,101 Zięciakowa H., 97 Zubrzycki J., 77, 336 Zweig F., 33 Zygmunt August, 171,174 Zygmunt Stary, 171 Zabłocki F., 193 Zahorski W, 173,194 Ż Zajączkowska M., 157,189, 195,210 Žalas J., 23 Żelazko J., 45, 331 Zaļas W., 23 Żerdzińska J., 211,214 Załęski S., 117 Zamecka-Zalas О., 17, 29, 77, 114, Żeromski S., 133, 193,273 118,141, 186,213,237,240,244, Żółtowska M., 135,336 Żółtowski A., 69,117 253,260,268,308,329,335,336 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Zamecka-Zalas, Olga |
| author_GND | (DE-588)1212532732 |
| author_facet | Zamecka-Zalas, Olga |
| author_role | aut |
| author_sort | Zamecka-Zalas, Olga |
| author_variant | o z z ozz |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046778626 |
| ctrlnum | (OCoLC)1164628729 (DE-599)BVBBV046778626 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1948-1989 gnd |
| era_facet | Geschichte 1948-1989 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02635nam a2200517 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046778626</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211123 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200624s2019 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788377261538</subfield><subfield code="9">978-83-7726-153-8</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="z">8377261537</subfield><subfield code="9">8377261537</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1164628729</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046778626</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zamecka-Zalas, Olga</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1212532732</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989</subfield><subfield code="c">Olga Zamecka-Zalas</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Piotrków Trybunalski</subfield><subfield code="b">Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">356 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1948-1989</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Szkoły polskie / Wielka Brytania / 1945-1990</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Język polski / studia i nauczanie / Wielka Brytania</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Wychowanie obywatelskie / studia i nauczanie / Wielka Brytania</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Polnisch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4120314-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Schule</subfield><subfield code="0">(DE-588)4053474-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Großbritannien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022153-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Großbritannien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022153-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Schule</subfield><subfield code="0">(DE-588)4053474-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Polnisch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4120314-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1948-1989</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211123</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032187874</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">41</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Großbritannien (DE-588)4022153-2 gnd |
| geographic_facet | Großbritannien |
| id | DE-604.BV046778626 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T14:49:11Z |
| indexdate | 2024-07-10T08:53:34Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788377261538 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032187874 |
| oclc_num | 1164628729 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 356 Seiten Illustrationen 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20211123 |
| publishDate | 2019 |
| publishDateSearch | 2019 |
| publishDateSort | 2019 |
| publisher | Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim |
| record_format | marc |
| spelling | Zamecka-Zalas, Olga Verfasser (DE-588)1212532732 aut Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 Olga Zamecka-Zalas Wydanie I Piotrków Trybunalski Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim 2019 356 Seiten Illustrationen 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1948-1989 gnd rswk-swf Szkoły polskie / Wielka Brytania / 1945-1990 jhpk Język polski / studia i nauczanie / Wielka Brytania jhpk Wychowanie obywatelskie / studia i nauczanie / Wielka Brytania jhpk Polnisch (DE-588)4120314-8 gnd rswk-swf Schule (DE-588)4053474-1 gnd rswk-swf Großbritannien (DE-588)4022153-2 gnd rswk-swf Großbritannien (DE-588)4022153-2 g Schule (DE-588)4053474-1 s Polnisch (DE-588)4120314-8 s Geschichte 1948-1989 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Zamecka-Zalas, Olga Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 Szkoły polskie / Wielka Brytania / 1945-1990 jhpk Język polski / studia i nauczanie / Wielka Brytania jhpk Wychowanie obywatelskie / studia i nauczanie / Wielka Brytania jhpk Polnisch (DE-588)4120314-8 gnd Schule (DE-588)4053474-1 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4120314-8 (DE-588)4053474-1 (DE-588)4022153-2 |
| title | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 |
| title_auth | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 |
| title_exact_search | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 |
| title_exact_search_txtP | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 |
| title_full | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 Olga Zamecka-Zalas |
| title_fullStr | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 Olga Zamecka-Zalas |
| title_full_unstemmed | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 Olga Zamecka-Zalas |
| title_short | Polskie szkoły przedmiotów ojczystych w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1989 |
| title_sort | polskie szkoly przedmiotow ojczystych w wielkiej brytanii w latach 1948 1989 |
| topic | Szkoły polskie / Wielka Brytania / 1945-1990 jhpk Język polski / studia i nauczanie / Wielka Brytania jhpk Wychowanie obywatelskie / studia i nauczanie / Wielka Brytania jhpk Polnisch (DE-588)4120314-8 gnd Schule (DE-588)4053474-1 gnd |
| topic_facet | Szkoły polskie / Wielka Brytania / 1945-1990 Język polski / studia i nauczanie / Wielka Brytania Wychowanie obywatelskie / studia i nauczanie / Wielka Brytania Polnisch Schule Großbritannien |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032187874&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT zameckazalasolga polskieszkołyprzedmiotowojczystychwwielkiejbrytaniiwlatach19481989 |