Verfügbarkeit: Polacy z Mandżurii

Polacy z Mandżurii: dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966

Gespeichert in:

Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser:	Giza, Andrzej 1975- (VerfasserIn)
Format:	Buch
Sprache:	Polish
Veröffentlicht:	Kraków Wydawnictwo Avalon 2019
Ausgabe:	Wyd. I.
Schlagworte:	1895-1966 Polish people / Foreign countries Polen > Volk China / Manchuria China / Harbin Poland Mandschurei Ostchinesische Eisenbahn Harbin
Online-Zugang:	Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister
Beschreibung:	246 pages illustrations, plans 24 cm
ISBN:	9788377304082

Internformat

MARC


LEADER	00000nam a2200000 c 4500
001	BV046752675
003	DE-604
005	20211015
007	t\|
008	200608s2019 xx ae\|\| \|\|\|\| 00\|\|\| pol d
020			\|a 9788377304082 \|9 978-83-7730-408-2
035			\|a (OCoLC)1226705691
035			\|a (DE-599)BVBBV046752675
040			\|a DE-604 \|b ger \|e rda
041	0		\|a pol
049			\|a DE-12
084			\|a OST \|q DE-12 \|2 fid
100	1		\|a Giza, Andrzej \|d 1975- \|e Verfasser \|0 (DE-588)1223200108 \|4 aut
245	1	0	\|a Polacy z Mandżurii \|b dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966 \|c Andrzej Giza
250			\|a Wyd. I.
264		1	\|a Kraków \|b Wydawnictwo Avalon \|c 2019
300			\|a 246 pages \|b illustrations, plans \|c 24 cm
336			\|b txt \|2 rdacontent
337			\|b n \|2 rdamedia
338			\|b nc \|2 rdacarrier
648		7	\|a 1895-1966 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650		7	\|a Polish people / Foreign countries \|2 fast
650	0	7	\|a Polen \|g Volk \|0 (DE-588)4046497-0 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a China / Manchuria \|2 fast
651		7	\|a China / Harbin \|2 fast
651		7	\|a Poland \|2 fast
651		7	\|a Mandschurei \|0 (DE-588)4074528-4 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a Ostchinesische Eisenbahn \|0 (DE-588)7523500-6 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a Harbin \|0 (DE-588)4072316-1 \|2 gnd \|9 rswk-swf
689	0	0	\|a Mandschurei \|0 (DE-588)4074528-4 \|D g
689	0	1	\|a Harbin \|0 (DE-588)4072316-1 \|D g
689	0	2	\|a Polen \|g Volk \|0 (DE-588)4046497-0 \|D s
689	0	3	\|a Ostchinesische Eisenbahn \|0 (DE-588)7523500-6 \|D g
689	0	4	\|a 1895-1966 \|A z
689	0		\|5 DE-604
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Literaturverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Register // Personenregister
940	1		\|n oe
940	1		\|q BSB_NED_20211015
942	1	1	\|c 306.09 \|e 22/bsb \|f 0904 \|g 51
942	1	1	\|c 306.09 \|e 22/bsb \|f 09034 \|g 438
942	1	1	\|c 306.09 \|e 22/bsb \|f 09034 \|g 51
942	1	1	\|c 306.09 \|e 22/bsb \|f 0904 \|g 438
943	1		\|a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032162364

Datensatz im Suchindex

_version_	1816148635308523520
adam_text	SPIS TREŚCI Wstęp 9 I. Polityka Państwa Środka wobec wyzwań cywilizacyjnych XIX wieku ю 1. Przyczyny kolonizacji Chin ю 2. Sytuacja polityczna i społeczno-gospodarcza w Chinach na przełomie XIX i XX wieku 30 3. Geneza powstania Kolei Transsyberyjskiej i jej znaczenie dla stosunków euroazjatyckich 36 II. Polska mniejszość w Mandżurii w XIX i XX wieku 44 1. Udział Polaków w budowie Kolei Wschodniochińskiej 44 2. Polacy i ich rola w erygowaniu i rozwoju miasta Harbin 54 3. Ekonomiczna, społeczna i polityczna rola kościoła katolickiego i polskiego duchowieństwa w Mandżurii w XX wieku 66 III. Działalność Polaków na rzecz Harbinu 83 1. Życie pomiędzy Wschodem i Zachodem 84 2. Udział w życiu gospodarczym oraz kulturalno-oświatowym Harbinu 93 3. Dziedzictwo i współczesne ślady polskiej kolonii w Harbinie 110 IV. Postrzeganie kolonii polskiej w Harbinie przez władze chińskie i polskie 120 1. Życie przedstawicieli polskie diaspory w okresie konfliktów zbrojnych 121 2. Polityka władz II RP wobec mniejszości polskiej w Chinach 128 3. Działalność władz ChRL i PRL na rzecz likwidacji polskiej kolonii w Harbinie 137 Zakończenie 144 Przypisy 146 Bibliografia 192 Indeks osobowy 239 Spis ilustracji 245 7 Bibliografia Teksty źródłowe Archiwum Akt Nowych w Warszawie Sygn. 2/322/0/-/1014: nr teczki 298, Grochowski Kazimierz (Harbin), 1933,1934,1937. Sygn. 2/322/0/-/984: teczka 298, Folgiewski Zbigniew (Harbin), 1935-1937. Sygn. 2/322/0/-/7398: teczka 323, Raporty prasowe Konsulatu RP w Harbinie, 1935,1936. Sygn. 2/322/0/-/8117: teczka 069b, 330b Biuletyn Polskiej Izby Handlowej w Harbi nie, 1933-1935. Sygn. 2/322/0/-/5963: teczka 298, Chiny. Reorganizacja szkoły polskiej w Harbinie. Raporty, 1939. Sygn. 2/322/0/-/5416: teczka 581, Przesyłki pieniężne dla Konsulatu RP w Harbinie. Szyfrogramy, 1935, 1936. Sygn 2/322/0/-/9146: teczka 229, Chiny. Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Harbi nie. Korespondencja, 1935. Sygn. 2/322/0/-/7066: teczka 049, Stosunki polsko-niemieckie. Raport Konsulatu RP w Harbinie, 1939. Sygn. 2/322/0/-/11686: Przekształcenie Delegacji RP w Harbinie na konsulat. Raport, telegramy, 1929,1930. Sygn. 2/322/0/-/11739: Chiny. Raport administracyjny Delegacji RP w Harbinie za rok 1928,1929. Sygn. 2/322/0/-/6246: Mandżukuo. Organizacja Konsulatu RP w Harbinie. Reklamacje handlowe. Korespondencja, raporty, 1935, 1936. Sygn. 2/322/0/-/10614: Chiny. Gimnazjum polskie w Harbinie. Raport, petycje, rezo lucja, rachunki, korespondencja, 1931. Sygn. 2/322/0/-/10619: Gimnazjum polskie im. H. Sienkiewicza w Harbinie - reorga nizacja. Raporty, umowa, korespondencja, notatki, 1932. Sygn. 2/322/0/-/6243: Mandżukuo. Antypaństwowe artykuły w polskiej prasie kato lickiej w Harbinie. Pismo, prasa, 1936. Sygn. 2/322/0/-/10618: Gimnazjum polskie im. H, Sienkiewicza w Harbinie - reorga nizacja. Raporty, umowa, korespondencja, notatki, 1931, 1932. Sygn. 2/322/0/-/10616: Chiny. Subwencje dla burs polskich w Harbinie. Raporty, spra wozdania, wykazy, korespondencja, notatki, 1929-1931. Sygn. 2/322/0/-/11324: Chiny (Harbin). Konkurs literacki ogłoszony na łamach „Ty godnika Polskiego”. Korespondencja, 1939. Sygn. 2/322/0/-/6239: Mandżukuo. Stosunek japońskich władz wojskowych do Kon sulatu RP w Harbinie. Notatka, korespondencja, 1939. 192 Sygn. 2/322/0/-/10848: Mandżukuo. Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Harbinie spłata pożyczki, subwencje. Korespondencja, 1937, 1938. Sygn. 2/322/0/-/2615: Amsterdam, Antwerpia, Harbin, Gdynia, Hamburg, Triest ֊ sprawy portowe. Raporty, statystyki, broszury, 1934,1935. Sygn. 2/322/0/-/10799: Chiny. Sprawa subwencji dla „Gospody Polskiej” w Harbinie. Raporty, statut, notatki, korespondencja, 1925-1931. Sygn. 2/322/0/-/10800: teczka 299, Chiny. Sprawa subwencji dla „Gospody Polskiej” w Harbinie. Raporty, statut, notatki, korespondencja, 1931, 1932. Sygn. 2/322/0/-/10797: teczka 229, Chiny. Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Har binie - sprawy organizacyjno-programowe i administracyjno-finansowe. Raport, no tatki, korespondencja, 1933. Sygn. 2/322/0/-/8338: teczka 333a, Produkcja i rozpowszechnianie filmów o procesji Bożego Ciała w Harbinie, szybownictwie polskim, turystyce, Wilanowie. Korespondencja, 1933-1935. Sygn. 2/322/0/-/10617: teczka 298, Chiny. Polska akcja kulturalna. Subwencje dla burs polskich w Harbinie. Raporty, sprawozdania, korespondencja, plakaty, wycinki prasowe, 1931,1932. Sygn. 2/322/0/-/10620: teczka 298, 299, Chiny. Reorganizacja szkolnictwa polskiego, głównie w Harbinie. Konflikty wśród Polonii. Raporty, sprawozdanie, notatki, wycin ki z prasy, 1933,1934. Sygn. 2/322/0/-/10802: teczka 299, Akademickie Koło Badań Chin (Polskie Koło Wschodnioznawcze) w Harbinie - działalność. Raporty, notatki, korespondencja, wycinki prasowe, 1930-1932. Sygn. 2/322/0/-/10694: teczka 297, 298, Chiny. Gimnazjum polskie im. H. Sienkie wicza w Harbinie - zagadnienie reorganizacji, sprawy gospodarczo-finansowe. Fun dusz Kulturalno-Oświatowy. Raporty, budżet, sprawozdania, notatki, korespondencja, 1937,1938. Sygn. 2/322/0/-/2864: teczka 250a, 250b, 252a, 851b, Ruch nacjonalistyczny wśród Ukraińców na Wołyniu. Prawosławie na Łemkowszczyźnie. Akcja neounijna na te renie Harbina. Raporty, notatki, korespondencja, broszury, wycinki prasowe, biule tyn, 1937. Sygn. 2/322/0/-/2904: teczka 304, Sytuacja katolików w Chinach. Przydział dewiz dla polskiej misji katolickiej w Japonii. Upadek znaczenia polskiej misji w Harbinie, sprawa ks. Ostrowskiego. Raporty, korespondencja, wycinki prasowe, biuletyn, 1932, 1935, 1936. Sygn. 2/322/0/-/7038: teczka 049, 297, Japonia. Sprawy uznania Mandżukuo przez Polskę i sojuszu polsko-japońskiego. Zbiórka składek przez kolonię polską w Har binie na rzecz ofiar katastrofy w Hakodate. Przeglądy, wycinki prasowe, 1934,1935. Sygn. 2/198/0/-/30: Kolonia polska w Mandżurii, fotografie, 1914-1939. Sygn. 2/198/0/-/15: Polski Komitet Opiekuńczy w Mandżurii, korespondencja, 1935, 1941-1945. 193 Sygn. 2/198/0/-/20: Polski Komitetem Obywatelski na Mandżurię w Charbinie, ko munikaty, 1945-1946. Sygn. 2/198/0/-/1: Związek Polaków Wojskowych w Mandżurii, deklaracje uchwały, rezolucje, 1917. Sygn. 2/198/0/-/25: Polska grupa postępowa w Mandżurii, korespondencja, oświad czenia, memorandum, 1945-1947. Sygn. 2/198/0/-/66: Historia kolonii polskiej w Mandżurii, opracował Kazimierz Krąkowski, ok. 1951. Sygn. 2/198/0/-/23S: Tymczasowy Polski Komitet na Mandżurię, protokóły, korespon dencja, fotografie, 1947-1948. Sygn. 2/198/0/-/33: Zrzeszenie Polaków repatriantów z Mandżurii, projekt tymczaso wego statutu Zrzeszenia, protokół. Sygn. 2/198/0/-/19: Polski Komitetem Obywatelski na Mandżurię w Charbinie. Pro tokóły, sprawozdanie, korespondencja, 1941-1947. Sygn. 2/322/0/-/12655: Chiny. Rolnictwo w Mandżurii północnej. Raporty, 1926-1928. Sygn. 2/200/0/9/XI_87: Sprawy przesiedleńcze - Mandżuria, 1949. Sygn. 2/198/0/-/31: Kolonia polska w Mandżurii, album z fotografiami członków Związku Młodzieży Polskiej, 1938-1940. Sygn. 2/198/0/-/32: Kolonia polska w Mandżurii, album z fotografiami członków Związku Młodzieży Polskiej, 1940-1942. Sygn. 2/322/0/-/1772: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 1, 1931. Sygn. 2/198/0/-/14: Młodzież polska w Mandżurii, projekt statutu Związku Młodzieży Polskiej w Charbinie, przemówienia, korespondencja, 1949. Sygn. 2/322/0/-/1773: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 2,1931. Sygn. 2/322/0/-/1774: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 3, 1931. Sygn. 2/322/0/-/1775: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 4, 1931. Sygn. 2/455/0/-/25: [Renty i inne świadczenia dla obywateli polskich w Mandżurii. Korespondencja, podania] 1922-1924. Sygn. 2/455/0/-/27: [Reprezentacja obywateli polskich, głównie wojskowych i ich rodzin z Syberii i Mandżurii. Korespondencja, zestawienia, zażalenia] 1920-1922. Sygn. 2/322/0/-/1771: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Spór fińsko-angielski o statki handlowe. Raporty, korespondencja, druki, 1931. Sygn. 2/402/0/19/566: Zatrudnienie reemigrantów z Mandżurii. Sprawozdanie, dane statystyczne, wycinki prasowe, tygodnik „Repatriant” 1949, nr 31, 1949. 194 Sygn. 2/76/0/4.13/2231: [Belgia, Brazylia, Charbin /Mandżuria/, Czechosłowacja, Francja, Jugosławia, Kanada, Niemcy, Szwecja: Sprawozdania z działalności, sprawoz dania z wizytacji, wykazy osobowe, korespondencja] 1934-1939. Sygn. 2/455/0/-/28: [Repatriacja żołnierzy i oficerów polskich i ich rodzin z Sybe rii i Mandżurii. Działalność attaché wojskowego przy Poselstwie Polskim w Tokio płk. Aleksandrowicza. Korespondencja, zestawienia, podania] 1920-1924. Sygn. 2/100/0/5.30/3173: Egzemplarze dzienników i tygodników polonijnych ze Sta nów Zjednoczonych, Mandżurii i Francji (Szczegółowy wykaz numerów na obwolucie teczki) 1924-1939. Sygn. 2/198/0 zespół: Kolonia Polska w Mandżurii [1914] 1917-1949 [1951]. Sygn. 2/455/0: zespół: Konsulat Generalny RP w Charbinie 1919-1941. Sygn. 2/198/0/-/12: „Praca” pismo postępowe demokratyczne, 1918. Sygn. 2/198/0/-/24: Protokóły Wieców Polskich w Charbinie, 1945-1946. Sygn. 2/198/0/-/10: Dom Polski w Nikolsku - Ussuryjskim, korespondencja, 1918-1920. Sygn. 2/198/0/-/22: Tymczasowy Polski Komitet, protokóły, komunikaty, 1947-1948. Sygn. 2/198/0/-/16: Polski Komitetem Opiekuńczy. Działalność Komitetu, korespon dencja, 1941-1945. Sygn. 2/198/0/-/29b: „Ojczyzna. Niezależny Tygodnik Demokratyczny” wydawany w Charbinie 101 1948 - 10 VI. Sygn. 2/198/0/-/29a: „Ojczyzna. Niezależny Tygodnik Demokratyczny” wydawany w Charbinie 23 XII 1945 ֊ 27 XII 1947. Sygn. 2/198/0/-/9: Wypisy z księgi rejestracyjnej osób narodowości polskiej, 1920. Sygn. 2/198/0/-/18: Polski Komitetem Opiekuńczy, protokóły posiedzeń Komitetu, komunikaty, 1942-1946. Sygn. 2/198/0/-/29: Działalność redakcji „Ojczyzna” korespondencja, Biuletyn Infor macyjny, wydany w Charbinie, 1945-1950. Sygn. 2/198/0/-/26: Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Charbinie, protokóły posie dzeń, 1945-1947. Sygn. 2/198/0/-/27: Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Charbinie, protokóły Komisji Rewizyjnej, 1938-1947. Sygn. 2/198/0/-/13: Związek Młodzieży Polskiej w Charbinie, sprawozdania z działal ności, protokóły, 1939-1947. Sygn. 2/198/0/-/28: Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Charbinie, korespondencja, sprawozdania, protokóły, notatki, 1939-1947. Sygn. 2/198/0/-/35: Gimnazjum Polskie im. H. Sienkiewicza w Charbinie, korespon dencja z MWRiOP, MSZ, ZHP, 1923-1933. Sygn. 2/198/0/-/17: Polski Komitetem Opiekuńczy, odpisy protokołów Komitetu, za łączników i materiały podstawowe, 1942-1945. Sygn. 2/198/0/-/41: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Spis abiturientów, 1925-1938. 195 Sygn. 2/198/0/-/2: Polski Komitet Narodowy na Syberię i Rosję. Korespondencja, no tatki, wycinki prasowe, 1914. Sygn. 2/198/0/-/34: Księga pamiątkowa srebrnego jubileuszu szkoły im. H. Sienkie wicza w Charbinie 1912-1937, 1937. Sygn. 2/1287/0/6/158_VI-12: t. 8: „(.) 1-szy sierpnia - dzień walki z wojną imperia listyczną!.” 5/ „Burżuazja rumuńska strzela do strajkujących górników! 62 górników padło trupem, kilkuset rannych!” (Wzywa proletariat Polski do protestu, do wyrażenia solidarności.) 6/ „Międzynarodowy imperializm rozpoczyna wojnę przeciw ZSRR." (W sprawie napadu na lokale przedstawicielstw konsularnych i handlowych ZSRR w Mandżurii.) 71 „Towarzysze Żołnierze! 1-go sierpnia proletariat międzynarodowy demonstruje przeciw napadowi na ZSRR!.” ulotka VIII 1929. Sygn. 2/198/0/-/3: Polski Komitet Narodowy na Syberię i Rosję. Korespondencja z peł nomocnikiem PKN we Władywostoku, 1919-1920. Sygn. 2/198/0/-/67: „Tygodnik Polski”. Jedyne czasopismo polskie w Azji. Rok 1924: nr 93. (R. III) 1924. Sygn. 2/198/0/-/39: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Księgi ocen i świadectwa gimnazjalne, 1921,1928-1943. Sygn. 2/198/0/-/21: Polska Rada Narodowa w Charbinie, protokóły posiedzeń Rady i Komitetu Obywatelskiego na Mandżurie, 1945-1946. Sygn. 2/198/0/-/5: Polska Rada Polityczna Dalekiego Wschodu, statut, protokóły Zjaz du Delegatów Dalekiego Wschodu w Charbinie, 1918. Sygn. 2/198/0/-/38: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, katalog uczniów rok szkolny 1933-1939, ֊ b.d. Sygn. 2/198/0/-/36: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, katalog uczniów rok szkolny 1928/1929-1929/1930, - b.d. Sygn. 2/198/0/-/40: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, arkusze ocen za lata 1940-1949, 1940-1949. Sygn. 2/198/0/-/37: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, katalog uczniów rok szkolny 1930/1931-1932/1933. Sygn. 2/I98/0/-/11: Tygodnik „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu” organ Polskiej Rady Politycznej Dalekiego Wschodu i Wschodniej Syberii 1918. Sygn. 2/198/0/-/43: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1925/1926. Protokóły, 1926. Sygn. 2/198/0/-/45: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1927/1928. Protokóły, 1928. Sygn. 2/198/0/-/50: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1932/1933. Protokóły, 1933. Sygn. 2/198/0/-/62: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1945/1946. Protokóły, 1946. 196 Sygn. 2/198/0/-/44: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1926/1927. Protokóły, kore spondencja. Sygn. 2/198/0/-/6: Polski Komitet Wojenny na Syberię i Rosję. Korespondencja, sprawozdania, protokóły z działalności Delegatur PKW na poszczególne okręgi, 1918-1920. Sygn. 2/198/0/-/42: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1924/1925. Świadectwa, pro tokóły, 1925. Sygn. 2/198/0/-/59: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1941/1942. Świadectwa, pro tokóły, 1942. Sygn. 2/198/0/760: Połska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1942/1943. Protokóły, świadec twa, 1942. Sygn. 2/198/0/764: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1947/1948. Protokóły, świadec two, 1948. Sygn. 2/198/0/765: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1948/1949. Protokóły, świadec twa, 1949. Sygn. 2/198/0/761: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1943/1944. Protokóły, świadec twa, 1943. Sygn. 2/198/0/763: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1946/1947. Protokóły, świadec twa, 1947. Sygn. 2/198/0/746: Połska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1928/1929. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1929. Sygn. 2/198/0/747: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1929/1930. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1930. Sygn. 2/198/0/748: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1931/1932. Świadectwa, proto kóły, korespondencja, 1931. Sygn. 2/198/0/749: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1925/1926. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1932. Sygn. 2/198/0/751: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1933/1934. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1934. 197 Sygn. 2/198/0/-/52: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1934/1935. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1935. Sygn. 2/198/0/-/53: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1935/1936. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1936. Sygn. 2/198/0/-/54: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1936/1937. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1937. Sygn. 2/198/0/-/55: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1937/1938. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1938. Sygn. 2/198/0/-/56: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1938/1939. Protokóły, świadec twa, korespondencj, 1938-1939. Sygn. 2/198/0/-/57: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1939/1940. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1939-1940. Sygn. 2/198/0/-/58: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1940/1941. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1940-1941. Sygn. 2/198/0/-/4: Polski Komitet Narodowy i Wojenny, Wydział Informacyjny. Kopie artykułów o życiu polskiej emigracji na Syberii, wycinki prasowe, 1919. Sygn. 2/198/0/-/8: Związek Polski Niepodległościowy Tientsin, księga rejestracyjna Polaków zamieszkałych w Chinach pragnących nabyć obywatelstwo polskie, zaświad czenia, korespondencja, fotografie, paszporty, 1918-1920. Sygn. 2/198/0/-/7: Polski Komitet Wojenny na Syberię i Rosję. Spis Polaków czaso wo przebywających w Tientsine oraz osób starających się o obywatelstwo polskie, 1919-1920. Sygn. 2/155/0/4.10.7/1553: 10.7. Pomoc zimowa. Akcja pomocy zimowej. Zasiłki na buty, odzież, wyżywienie. Podział między bursami, wychowankami. Protokóły, poda nia, listy imienne, wykazy, korespondencja, 1949-1950. Sygn. 2/455/0/-/5: Lista polskich społeczności za granicą, korespondencja, 21 luty 1931. Archiwum Wydziału Historii Partii КС PZPR w Warszawie Sygn. IV.G.III/6, raport K. Krąkowskiego. Archiwum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Archiwum Prymasa Polski Sygn. (APP III) 65: Akta Protektora Wychodźstwa Polskiego, 1927-1939 Chiny-Man dżuria. Sygn. A.Cap 367: Akta dotyczące kapitału 2500 tal. na dobrach Charbin zahipotekowanego, 1869-1912. 198 Archiwum Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie Sygn. Inwakc3417: Polski związek wojenny w Charbinie. Elementarz, I. Nowakow ski, 1918. Sygn. MW115: Testimonium Matrimonii, 1934. Sygn. MgInwakc4470/9: [Materiały ze zbiorów Wacław Gołki dotyczące Polskiej Gru py Postępowej], Sygn. N455436 / N455436: Moje Chiny. : wspomnienia z dzieciństwa / Łucja Drabczak. Sygn. Rkps939 / Rkps939: Chiński Polak z Turkiestanu: wspomnienia z bardzo dalekiej przeszłości / Konstanty Zdański. Sygn. N514104 / N514104: Mariańska misja obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Harbinie (1928-1948) / jan Kosmowski. Sygn. Mglnwakc4470/1 : Pamiętnik działacza polonijnego teatru amatorskiego w Man dżurii. Sygn. Mglnwakc4470/13: [Dokumenty i materiały ze zbiorów Wacława Gołki doty czące Związku Młodzieży Polskiej], Sygn. Mglnwakc4470/10: [Materiały ze zbiorów Wacława Gołki dotyczące tygodnika „Ojczyzna”]. Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie Sygn. 11739: Raport administracyjny Delegacji RP na Chiny w Harbinie za 1928 rok. Sygn. 10389: Opracowanie konsula E. Skowrońskiego dla MSZ „Polska kolonia w Har binie i Mandżurii” z 19 V 1931, k. 5. Sygn. 10618: Pismo MWRiOP z 23 II 1932 roku w sprawie reorganizacji szkolnictwa w Harbinie. Sygn. 10616: List Michała Wołłosowicza z Harbinu, Harbin 11 grudnia 1929 r. Archiwum Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie III.2 Zagraniczne placówki Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy Zespół CHINY - misje. III.2 Chiny, syg. 1: Dzieje misji. III.2 Chiny, syg. 2: Organizacje misyjne I. III.2 Chiny, syg. 3: Organizacje misyjne II: Polska Misja w Chinach. III.2 Chiny, syg. 4: Organizacje misyjne III. III.2 Chiny, syg. 5: Misjonarze polscy o misji w Chinach. III.2 Chiny, syg. 6: Korespondencja, t. 1 (1910-1931). III.2 Chiny, syg. 7: Korespondencja, t. 2 (1932-1935). III.2 Chiny, syg. 8: Korespondencja, t. 3 (1936-1948). 199 III.2 Chiny, syg. 9: Korespondencja z lat 1927-1996. III.2 Chiny, syg. 10: O misjach w Chinach. III.2 Chiny, syg. 11: „La Mission de Peking”. Ш.2 Chiny, syg. 12: „Misjonarze w Wenchow” 1938. Ш.2 Chiny, syg. 13: „Misjonarze w Wenchow” 1939. ІП.2 Chiny, syg. 14: Wiadomości z misji zagranicznych. III.2 Chiny, syg. 15: Wiadomości misyjne z polskiej misji w Chinach. III.2 Chiny, syg. 16: Artykuły prasowe o polskiej misji w Chinach. III.2 Chiny, syg. 17: Druki chińskie. III.2 Chiny, syg. 18: Druki chińskie. III.2 Chiny, syg. 20: Kartki pocztowe. III.2 Chiny, syg. 21: Objaśnienia do przedmiotów wysłanych (z Chin) do Krakowa (do Muzeum Misyjnego). III.2 Chiny, syg. 22: Zdjęcia. III.2 Chiny, syg. 23: Zdjęcia. III.2 Chiny, syg. 24: Zdjęcia - album. III.2 Chiny, syg. 25: Zdjęcia - album. III.2 Chiny, syg. 26: Album. III.2 Chiny, syg. 27: Album z kartami pocztowymi. Ш.2 Chiny, syg. 28: Notatki różne. Archiwum Instytutu Wydawniczego Księży Misjonarzy „Nasza Przeszłość” nr top 119: Korespondencja bp. Ignacego Krausego CM. T. 1. nr top 120: Korespondencja Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo z bp. Igna cym Krause CM. nr top 121: Korespondencja bp. Ignacego Krausego CM. T. 2. nr top 192: Korespondencja Wacława Szuniewicza CM z przełożonymi i współbraćmi. nr top 369: Korespondencja ks. Wacława Szuniewicza CM do sióstr. nr top 370: Korespondencja Wacława Szuniewicza CM do różnych osób. T. 1. nr top 371: Korespondencja Wacława Szuniewicza CM od różnych osób. T. 2. nr top 422: Polska Misja w Chinach. Materiały dot. działalności Księży Misjonarzy. nr top 739: Działalność misyjna Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Chinach. nr top 870: Materiały dot. życia i działalności ks. Wacława Szuniewicza CM. nr top 900: Materiały dotyczące działalności Księży Misjonarzy w Chinach. nr top 902: Wycinki prasowe dotyczące sytuacji gospodarczej, społecznej i politycz nej w Chinach, cz. 1. 200 nr top 903: Wycinki prasowe dotyczące sytuacji gospodarczej, społecznej i politycz nej w Chinach, cz. 2. nr top 1712: Sprawozdanie z działalności misyjnej Franciszka Krzyżaka CM w Chinach, nr top 1990: Wypisy dotyczące polskiej misji w Chinach. Archiwum Narodowe w Krakowie Sygn mikr. 105: zespół NKN, Instrukcja Dmowskiego Nadesłana z Agencji Lozańskiej do Koła Międzypartyjnego w Warszawie, k. 338-349. Sygn. 29/723/0/5.1/246: Korespondencja ogólna w sprawach etapowych (zawiera między innymi okólniki, zarządzenia, instrukcje, sprawy współpracy z PCK, pomocy dla repatriantów z Mandżurii, personalne pracowników Działu Etapowego i terenach Punkt, Etap itd.), 1945-1950. Muzeum Niepodległości w Warszawie Sygn. nr inw. 8262: fotografia powstała w atelier I.M. Bozbrosz w okresie 1900-1918. Sygn. nr inw. F-8263: Fotografia z roku 1918 przedstawia Walerię Stępniewską z bra tem i japońskim żołnierzem. Sygn. nr inw. F-9919: Zarząd Towarzystwa Dobroczynności św. Wincentego a Paulo w Harbinie. Sygn. nr inw. F-9993: Fotografia ceremonii Bożego Ciała w Harbinie. Sygn. 2/322/0/-/8338: teczka 333a, Produkcja i rozpowszechnianie filmów o procesji Bożego Ciała w Harbinie, szybownictwie polskim, turystyce, Wilanowie. Korespon dencja, 1933-1935. Sygn. nr inw F-9990: Gimnazjum Polskie im. Adama Mickiewicza. Sygn. nr inw. 12871: dok. nr 4119 z dn. 25 października 1919 r. wystawione przez De legaturę Polskiego Komitetu Wojennego na Okręg Mandżurski w Harbinie. Sygn. nr inw. 12880, 12881: zaświadczenie wystawione Walerii Stępniewskiej przez Radę Polityczną Stowarzyszenia „Gospoda Polska” 28 grudnia 1917 r. (maszynopis). Sygn. nr inw. F-2453: w Stowarzyszenie „Gospoda Polska”. Sygn. nr inw. F-2454: w Stowarzyszenie „Gospoda Polska”. Sygn. nr inw. F-8260: zdjęcie Franciszka Ziemlewicza. Sygn. nr inw. F-8312: Fotografia Grochowskiego z roku 1931. Sygn. nr inw. F-9989: Gimnazjum Polskie im. Adama Mickiewicza. Archiwum Państwowe w Lublinie Sygn. 8510: Akta Miasta Lublina, 1874-1915, k. 135. Sygn. 35/707/0/5/719: Sprawozdanie z udzielonych zapomóg reemigrantom z Man dżurii, 1949-1950. 201 Archiwum Państwowe w Olsztynie Sygn. 42/1301/0/-/1021: „Skąd Polacy wracali” (Mandżuria) - reportaż - opowieść Mariana Dudka o Polakach i Polonii w Harbinie w latach 1920-45, Polskie gimnazjum, nauczyciele, młodzież, wpływy Japońskie, II wojna światowa na wschodzie, repatriacja do Polski, osiedlenie w Olsztynie (nauczyciel w technikum kolejowym), 1969. Archiwum Państwowe w Poznaniu Sygn. 53/707/0/1.9/734: Stosunki handlowe z Mandżurią, 1931. Sygn. 53/707/0/1.9/735: Stosunki handlowe z Mandżurią, 1936. Sygn. 53/918/0/4/809: Pomoc dla reemigrantów przybyłych z Mandżurii, 1949. Archiwum Państwowe w Szczecinie Sygn. 65/319/0/5/411: Reemigracja z Mandżurii - wykazy imienne, korespondencja, 1949. Sygn. 65/824/0/-/71: Ankiety i oświadczenia repatriantów z Zachodu, notatki służbo we i meldunki z przesłuchań, t. 6,1955. Sygn. 65/824/0/-/70: Ankiety i oświadczenia repatriantów z Zachodu, notatki służbo we i meldunki z przesłuchań, t. 5,1954. Sygn. 65/824/0/-/68: Ankiety raportów z Zachodu, t. 3. Sygn. 65/824/0/-/69: Ankiety i oświadczenia repatriantów z Zachodu, notatki służbo we i meldunki z przesłuchań, t. 4,1953-1954. Archiwum Państwowe we Wrocławiu Sygn. 82/345/0/-/903: Protokóły udzielanej pomocy repatriantom i reemigrantom z Mandżurii 1949-1950. Sygn. 82/345/0/-/1041: Zapomogi specjalne dla reemigrantów z Mandżurii i inne, 1950. Archiwum Państwowe w Zamościu Sygn. 88/215/0/3.3/1480: Odczyt Wacława Sieroszowskiego pt. „Polska w Mandżurii” 24 kwietnia 1926 r. Archiwum Uczelni Akademii Górniczo-Hutniczej im Stanisława Staszica w Krakowie Sygn. 353/69: Akta osobowe studenta Chaciński Władysław (1928-1936) brak sygn.: Akta osobowe pracownika uczelni AGH Juliana Samujłło. Archiwum Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Sygn. WSH 2/2: Statut Akademickiego Koła Charbińczyków w Krakowie. Sygn.WSH 1/16: Dane personalne za rok akad. 1929/30. 202 Sygn. WSH 1/22: Dane personalne za rok akad. 1930/31. Sygn. WSH 1/31: Dane personalne za rok akad. 1932/33. Sygn. WSH 1/73/9: Dyplom ukończenia uczelni. Archiwum prywatne Andrzeja Gizy Opracowania 150-lecie założenia Petersburskiego Instytutu Inżynierów Komunikacji, „Przegląd Techniczny” 1959, nr 36. 20-lecie Parafii św. Stanisława w Charbinie, „Tygodnik Polski” 1930, nr 399. 25 lat pracy kapłańskiej księdza Aleksandra Eysymonta w parafii świętego Stanisława w Char binie, „Tygodnik Polski” 1937, nr 42 / 805. A Panorama ofHarbin, red. Zhou Deli, Hongkong 1986. Adamczewski P„ Sprawa budowy kościoła katolickiego w Nikolsku Ussuryjskim (Ussuryjsku) w świetle dokumentów przechowywanych w Rosyjskim Państwowym Archiwum Hi storycznym Dalekiego Wschodu we Władywostoku, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2017, nr 52. Ajnenkiel A., Od rządów ludowych do przewrotu majowego. Zarys dziejów politycznych Polski 1918-1926, Warszawa 1986. Akoliński S., Nie piłem!, Nie piję!, Dlaczego?, „Problemy alkoholizmu” 1991, nr 7/8. Albin J„ Rozmieszczenie Polaków w Chinach do 1939 roku [w:] Liczba i rozmieszczenie Po laków w świecie, cz. 1, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1981. Aleksandrowicz A., Mandżuria, jej przeszłość, teraźniejszość, kraj i ludzie, Warszawa 1937. Ananich B.V., Ganelin R.S., Nicholas II [w:] The Emperors and Empresses ofRussia. Redisco vering the Romanovs, red. D.J. Raleigh, Armonk 1996. Andrusiewicz A., Romanowowie. Imperium ifamilia, Kraków 2014. Andrusiewicz A., Carowie i cesarze Rosji, Warszawa 2001. Armstrong Ch.K., The North Korean Revolution, 1945-1950, Ithaca 2003. Asian Imperial Banking History, red. H. Bonin, N. Valerio, K. Yago, London 2015. Baaken G., lus imperii ad regnum. Königreich Sizilien, Imperium Romanům und Römisches Papsttum., Köln-Weimar-Wien 1993. Badowski R., Odkrywanie świata. Polacy na sześciu kontynentach, Warszawa 2001. Bagiński H., Wojsko polskie na Wschodzie 1914-1920, Warszawa 1921. Bailin K., Kang Youwei di zhexue sixiang, Peking 1980. Bakich O., Charbin: „Rußland jenseits der Grenzen” in Fernost [w:] Der große Exodus. Die russische Emigration und ihre Zentren 1917-1941, red. K.Schlögel, München 1994. 203 Bakich O., Émigré Identity. The Case of Harbin, „The South Atlantic Quarterly” 2000, t. 99, nr 1. Bakich O., Origins of the Russian Community on the Chinese Eastern Railway, „Canadian Slavonic Papers” 1985, t. 27, nr 1. Bakich O., Russian City in China. Harbin before 1917, „Canadian Slavonic Papers” 1985, t. 28, nr 2. Banasiński E., Japonia-Mandżuria. Studium polityczno-ekonomiczne, Warszawa 1931. Banaszak M., Historia Kościoła Katolickiego, ez. 3: Czasy nowożytne 1758-1914, Warszawa 1991. Banek K„ Mandżursko-chińska wojna o włosy, „Nurt SVD” 2014, nr 48/1 (135). Bankowicz B„ Bankowicz M., Dudek A., Słownik historii XX w., Kraków 1993. Bar J.R., Kołodziejczyk Gracjan Ludwik (1905) [w:] Słownik polskich pisarzyfranciszkańskich (bernardyni i franciszkanie śląscy, franciszkanie konwentualni, klaryski oraz zgroma dzenia III reguły), red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Barmine A., One Who Survived, New York 1945. Barteczko S., Przegrane bitwy Mao, Warszawa 1981. Bartnicki A., Walka o Mandżurię. Z dziejów ekspansji kolonialnej na dalekim wschodzie, Warszawa 1965. Bartnicki A., Zarys dziejów Afryki i Azji, Warszawa 2000. Bartnicki A., Wojny kolonialne 1869-1939, Warszawa 1971. Bazylow L., Ostatnie lata Rosji carskiej. Rządy Stołypina, Warszawa 1972. Belejowska ]., Im więcej komu dano, ten z większego rachunku słuchanym będzie, Warsza wa 1869. Ben-Canaan D., The Kaspe File. A Case Study of Harbin as an Intersection of Cultural and Ethnic Communities in Conflict 1932-1945, Harbin 2009. Benedykt Polak, Sprawozdanie [w:] Spotkanie dwóch światów. Stolica Apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku. Relacje powstałe w związku z misją Jana di Piano Carpiniego do Mongołów, red. J. Strzelczyk, Poznań 1993. Benedykt Polak, Z Europy do Azji przez Kazachstan (1245-1247), Warszawa 2008. Bergere M.C., Lloyd J„ Sun Yat-sen, Stanford 2000. Białynia-Chlodecki J„ Ćwierćwiecze kolonii polskiej w Charbinie na Dalekim Wschodzie, Lwów 1923. Bickers R., The Scramble for China. Foreign Devils in the Qing Empire, 1832-1914, Penguin 2011. Bickers R.A., Tiedemann R. G., The Boxers, China, and the World, Lanham 2007. Bilewicz H., Włodzimierz Polewski. Architektura i sztuka - w roku jubileuszu stulecia uro dzin, Gdańsk 2008. Bisher J., White Terror. Cossack Warlords of the Trans-Siberian, New York 2005. Blacksell M„ Geografia polityczna, Warszawa 2008. 204 Bochosiewicz M., Imigranci w mojej klasie, Warszawa 2010. Bociański N„ Chiny w XIX i na początku XX wieku. Zarys sytuacji politycznej i społecznej, „Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 2014, nr 1. Bociański N„ U źródeł potęgi. Oblicze japońskiego ekspansjonizmu na przełomie XIX i XX w., „Studencki Biuletyn Historyczny” 2010, nr 2. Bociański N., Wojna chińsko-japońska, „Studencki Biuletyn Historyczny” 2012, nr 3. Bodin L.E., Warner G, The Boxer Rebellion, London 1979. Borisow O., Związek Radziecki i mandżurska baza rewolucyjna 1945-1949. Na 30-lecie roz gromienia militarnej Japonii, Warszawa 1979. Borysewicz M., History and historiography of the Polish diaspora in Harbin 1898-1949, „Sripta Historica” 2016, nr 22. Borysiewicz M., Władysław Kowalski (1870-1940). Polish Pioneer ofIndustralization in the Far East, „Scripta Historica” 2017, որ 23. Borysiewicz M., Zarys dziejów Polonii w Harbinie [w:] Polska i sąsiedzi na przestrzeni wie ków. Prace słupskich doktorantów historii, red. W. Skóra, A. Teterycz-Puzio, Słupsk 2017. Boym M„ Opisanie świata, przeł. i oprać. E. Kajdariski, Warszawa 2009. Boże Ciało w Harbinie, „Tygodnik Polski” 1926, nr 219. Braudel F„ Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, t. 3, Warszawa 1992. Braun O., Chińskie zapiski 1932-1939, Warszawa 1976. Briggs A., Clavin P., Europa dwóch stuleci 1789-1989, Wrocław 2000. Brodzińska E., Historia krajów Azji i Afryki, Warszawa 1980. Bruce E. A., Diplomacy and Deception. The Secret History ofSino-Soviet Diplomatic Relations, 1917-1927, New York 1998. Bruce Lockhart R.H., Memoirs of a British Agent, London 1932. Brudzewska J., Bursa Polska w Harbinie [w:] Polacy na Dalekim Wschodzie, red. К. Grochow ski, Harbin 1928. Brunet A., Guichard J.P., Chiny światowym hegemonem?, Warszawa 2011. Bruno A., The Nature of Soviet Power. An Arctic Environmental History, New York 2016. Bukowicz J., Błogosławiony Antoni Leszczewicz (1890-1943), ksiądz [w:] idem, Świadkowie wiary. Marianie prześladowani przez hitleryzm i komunizm, Warszawa 2001. Burski K., Głąbiński S., Rewolucja kulturalna w ChRL. Wybór dokumentów i materiałów (sierpień 1966-lipiec 1967), 1.1, Warszawa 1969. Cabanowski M., Tajemnice Mandżurii - Polacy w Harbinie, Warszawa 1993. Cantile ƒ., Sun Yat Sen and the Awakening of China, London 1913. Carter J.H., Creating a Chinese Harbin. Nationalism in an International City, 1916-1932, Ithaca 2002. Carter J.H., Struggle for the Soul of a City. Nationalism, Imperialism, and Racial Tension in 1920s Harbin, „Modern China” 2001, t. 27, nr 1. 205 Carter J.H., Touring Harbins Pasts [w:] Memory and the Impact of Political Transformation in Public Space, red. D. Walkowitz, L. Knauer, Durham 2004. Carter R, Mao, London 1976. Cepnik H., Józef Piłsudski. Portret biograficzny, Warszawa 1988. Chabrié R„ Michel Воут Jésuite Polonais et lafin des Ming en Chine (1646-1662). Contribu tion à ľhistoire des Missions d’Extrême Orient, Paris 1933. Chang J., Cesarzowa wdowa Cixi. Konkubina, która stworzyła współczesne Chiny, Kraków 2015. Chang ƒ., Halliday ]., Мао, Warszawa 2007. Charques R„ The Twilight of Imperial Russia, London 1958. ChiM., Tsao Ju-lin (1876-1966). His Japanese connections [w:] The Chinese and the Japanese. Essays in Political and Cultural Interactions, red. A. iriye, New Jersey 1980. Chiasson B.R., Administering the Colonizer. Manchuria’s Russians under Chinese Rule, 1918֊ 1929, Vancouver 2010. Chien-nung Li, The political history of China, 1840-1928, Michigan 2008. China and Japan. A Search for Balance since World War I, Alvin D. Coox, red. H. Conroy, New York 1978. China Encyclopedia, Beijing 2009. Chiny w oczach Polaków. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosunków dy plomatycznych pomiędzy Polską a Chińską Republiką Ludową, red. J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski, Gdańsk 2010. Chińskie elity polityczne w XX wieku, Kraków 2009. Chwalba A., Historia powszechna. Wiek XIX, Warszawa 2008. Chwalba A., Imperium korupcji. Korupcja w Rosji i Królestwie Polskim w latach 1861-1917, Tychy 2001. Chwaściński B., Kierbedź Stanisław jun. [w:] Słownik biograficzny techników polskich, War szawa 1993. Ciepielewicz M., L. Pachucki [w:] Polski słownik biograficzny, t. 24, Wrocław 1979. Ciołkowski T., JózefPiłsudski bez retuszu, Warszawa 2018. Cipko S., Ukrainians in Manchuria, China. A Concise Historical Survey, „Past Imperfect” 1992, t. 1. Clausen S., Thøgersen S., The Makingofa Chinese City. History and Historiography in Har bin, New York 1995. Cohen P. A., History in Three Keys. The Boxers as Event, Experience, and Myth, New York 1997. Cohen P.A., Christian Missions and their Impact to 1900 [w:] The Cambridge History of Chi na, t. 10, red. J. K. Fairbank, Cambridge 1980. Complication Group for the History ofModern China, The Opium War, Honolulu 2000. Corbett J., Maritime Operations In The Russo-Japanese War 1904-1905, Annapolis 1994. 206 Croce В., Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998. Czajewski J., Program wystawy fotograficznej pt. Wychodźstwo polskie wpłn.-wsch. Chinach (Mandżuria) 1897-1963, Szczecin 1989. Czajewski J., Wstęp [w:] Polacy w Mandżurii (1897-1949), Warszawa 2015. Czapski ƒ., Na nieludzkiej ziemi, Warszawa 1990. Czapski M., Pełnia życia - o tych, o których nie wszystko przekazano albo nic nie wspomnia no, cl. 6: Florian Kowalewski, Antoni Płaczkowski, Ludwik Czapski, Antoni Jabłoński, „Drogownictwo” 2004, nr 7. Czekajowski R„ Julian Sulima-Samujłło, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1987, nr 2. Czy wiesz, kto to jest?, red. S. Łoza, Warszawa 1938. Daleki lot [w:] J. Kasprzycki, M. Stępień, Warszawskie pożegnania, Warszawa 1986. Danckert L., Leksykon porcelany europejskiej, Łódź 2008. Darmstaedter E, Bismarck and the Creation of the Second Reich, New Brunswick-London 2008. Daszyński I„ Pamiętniki, t. 1, Kraków 1925. Davies N., Europe. A History, Oxford 1996. Davies N., Heart of Europe. The Past in Polands Present, Oxford 2001. Davis C.B., Wilburn K.E. Jr., Robinson R.E., Railway Imperialism, New York 1991. DeConde A., A History of American Foreign Policy, New York 1978. Deli Z., Panorama of Harbin, Hongkong 1986. Dembska Z., Świętej Pamięci Ojciec Gracjan, „Przegląd Katolicki. Organ Duszpasterstwa Polskiego w Australii” 1989, nr 1-2(221). Diakin W.S., Samodzierżawie, burżuazja i dworianstwo w 1907-1911, Leningrad 1978. Dikötter E, Maos Great Famine. The History of Chinas Most Devastating Catastrophe, 1958-62, London 2010. Dikötter E, Wielki głód - tragiczne skutki polityki Мао 1958-1962, Wrocław 2013. Directorium Divini Offici et Missarum pro Archidiocesi Mohiloviensi пес non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1901 Juxta Kalendarium a S. Sede Apostolica aprobatum. Auctoritate et mandato Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverenddissimi Domini Domini Caroli Antonii Niedziałkowski, Vilnae 1900. Directorium Divini Offici et Missarum pro Archidiocesi Mohiloviensi nec non pro Dioecesi Minscensi in annum domini bissextilem 1912 Juxta Kalendarium a S. Sede Apostolica aprobatum. Auctoritate et mandato Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverenddissimi Domini Domini Vincentu Kluczyński, Petropoli 1912. Directorium Divini Officii et Missarum pro Archidiocesi Mohiloviensi пес non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1917 Juxta Kalendarium a S. Sede Apostolica aprobatum. Auctoritate et mandato Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverenddissimi Domini Domini Ioannis Cieplak, Petropoli 1917. Djakow W., Polacy w Kazachstanie wXIX w., Warszawa 1982. 207 Długosz Z., Przemiany na mapie politycznej świata, Zamość 2000. Dmochowski T., Inwestycja mocarstw na Syberii i Dalekim Wschodzie (1918-1922), Toruń 2001. Dmochowski T., Mandżuria i Przyamurze w okresie zmierzchu dawnych potęg (koniec XIX w.-1917 r.), Toruń 1999. Dmochowski T., Rosyjsko-chińskie stosunki polityczne (XVII-XIX), Gdańsk 2001. Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie państwa, Warszawa 1926. Do Rządu Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie. Odezwa kolonii polskich z Dalekiego Wschodu i miasta Harbina, „Tygodnik Polski” 1922, nr 19. Doleżan W, Mandżuria. Opis kraju i ludzi, Warszawa 1904. Domino Z., Kraina smoka. Chiny wczorajsze, Chiny dzisiejsze, Warszawa 2008. Drabczak Ł., Moje Chiny. Wspomnienia z dzieciństwa, Gdańsk 2005. Drohojewski J., Jana Drohojewskiego wspomnienia dyplomatyczne, Warszawa 1959. Duara R, Sovereignty and Authenticity. Manchukuo and the East Asian Modern, „The Inter national History Review” 2004, t. 26, որ 1. Duara P., The New Imperialism and the Post-Colonial Development State. Manchukuo in Comperative Perspective, „The Asia-Pacific Journal” 2006, t. 4, nr 1. Dunning W.A., The British Empire and the United States, New York 1978. Dunscomb P.E., Japans Siberian Intervention, 1918-1922. Ά Great Disobedience Against the People', Lanham 2011. Durschmied E., China. The Military History, London 2018. Duus R, The Rise of Modern Japan, USA 1976. Dybowski R., Siedem lat w Rosji i na Syberii (1915-1921). Przygody i wrażenia, Warszawa 1922. Dylewski A., Historia kolei w Polsce, Warszawa 2012. Dyskant J.W, Michałek A., Port Artur - Cuszima 1904-1905, Warszawa 2005. Dyskant J.W., Cuszima 1905, Warszawa 1989. Dziak W.J., Rowiński )., Polska-Chiny 1956. Zbiór dokumentów, Warszawa 2016. Dzwonkowski R., Kościół katolicki w ZSRR 1917-1939, Lublin 1997. Dzwonkowski R„ Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917-1939. Martyrologium, Lublin 1998. Dzwonkowski R., Śliwowski Karol [w:] Encyklopedia katolicka, t. 19, Lublin 2013. Eber I., Passage through China. The Jewish Communities of Harbin, Tientsin and Shang-hai, Tel Aviv 1986. Eberhardt R, Koncepcja granic państwa polskiego u progu odzyskania niepodległości, „Studia z geografii politycznej i historii” 2015, t. 4. Edgerton R.B., Warriors of the rising sun: a history of the Japanese military, 1997. 208 Efimova M.I., Harsh Vineyard. A History of Catholic Life in the Russian Far East, Trafford 2008. Elenchus cleri et Ecclesiarum Archidoceseos Mohiloviensis in Russia in diem 1 januari 1930, Warszawa 1930. Elleman В. A., Modern Chinese Warfare, 1795-1989, London-New York 2001. Elleman B.A., Diplomacy and Deception. The Secret History of Sino-Soviet Diplomatic Rela tions, 1917-1927, Armonk 1997. Elliott M.C., The Limits of Tartary. Manchuria in Imperial and National Geographies, „The Journal of Asian Studies” 2000, t. 59, nr 3. Elman B., On Their Own Terms. Science in China, 1550-1900, Cambridge 2005. Elter E., Kochański A., Najwybitniejszy przedstawiciel Polski na europejskim terenie nauko wym u schyłku XVII wieku, „Sacrum Poloniae Millenium” 1954, nr 1. Ember M., Ember C.R., Skoggård L, Immigrant and Refugee Cultures Around the World, New York 2005. Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, red. L. Grzebień, Kraków 1996. Engelgard J., Litwa w polityce Komitetu Narodowego Polskiego w latach 1917-1919, „Nie podległość i Pamięć” 2010, nr 31. Engelgard J., Roman Dmowski wobec Rosji [w:] Myśl polityczna Romana Dmowskiego, red. J. Engelgard, Warszawa 2009. Engelhardt J., Kolej Transsyberyjska i Bajkalsko-Amurska magistrala. Mało znane epizody historii, https://www.czasopismologistyka.pl/artykuly-naukowe/send/334-artykuly -na-plycie-cd-2/8185-engelhardt-druk; [dostęp: 18 12019]. Europa Środkowo-Wschodnia w XIX i XX wieku, red. E. Wiśniewski, Łódź 2005. Europa w krzywym zwierciadle XIX i XX wieku, red. A. Barszczewska-Krupa, Łódź 2000. Eysmontt A., 14IX1936- 14IX1937. W rocznicę zgonu śp. ks. Prałata Władysława Ostrow skiego, „Tygodnik Polski” 1937, nr 37(799). Fairbank J.K., Reischauer E.O., Craig A.M., East Asia. Tradition and transformation, Boston 1989. Fairbank J.K., The United States and China, London 1979. Fairbank J.K., Historia Chin. Nowe spojrzenie, Gdańsk 1996. Fairbank J.K., Trade and Diplomacy on the China Coast. The Opening of the Treaty Ports, 1842-1854, Cambridge 1953. Falkowska M., Kalendarz życia, działalności i twórczości Janusza Korczaka, Warszawa 1989. Faulhaber G.R., WJ. Baumol, Economists as Innovators. Practical Products of Theoretical Research, „Journal of Economic Literature” 1988, t. 26. Fedorowicz A., Harbin, Polskie miasto w Chinach, „Focus” 2015, որ 1. Feis FI., The China Triangle, New Jersey 1953. Fenby J., Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009. 209 Fenby J., Czang Kaj-szek i jego Chiny, Wrocław 2010. Feuerwerker A., The Foreign Presence in China [w:] The Cambridge History of China, t. 12, red. J.K. Fairbank, Cambridge 1983. Fierla D., Powstanie Bokserów 1899-1901, Warszawa 2007. Filozofia Wchodu. Wybór tekstów, red. M. Kudelska, Kraków 2002. Fischer-Wollpert R., Leksykon papieży, Kraków 1996. Fogéi J.A., Integrating into Chinese Society. A Comparison of the Japanese Communi-ties of Shanghai and Harbin [w:] Japans Competing Modernities. Issues in Culture and Demo cracy, 1900-1930, red. S.A. Minichiello, Honolulu 1998. Fogel 1.А., The Japanese and the Jews. A Comparative Look at the ‘Melting Poť ofHar-bin, 1900-1930 [w:] New Frontiers. Imperialisms New Communities in East Asia, 18421952, red. R. Bickers, Ch. Henriot, Manchester 2000 . Forysiak M„ Szlak transsyberyjski: Moskwa - Bajkał - Mongolia - Pekin, Kraków 1998. Fountain A.M., Roman Dmowski. Party, Tactics, Ideology 1895-1907, Boulder 1980. Franco-Chínese War [w:] L.M. Wortzel, Dictionary of Contemporary Chinese Military Hi story, Westport 1999. Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1945-1989, Warszawa 2003. Friszke A., Przystosowanie i opór. Studia z dziejów PRL, Warszawa 2007. Furier A., Polski wkład w poznanie i rozwój Dalekiego Wschodu [w:] Polskie ślady na Dale kim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r„ red. A. Furier, Szczecin 2008. G[rochowski] K., Przyszłość żywiołu polskiego w Chinach, „Pamiętnik Harbiński” R. 1:1923. Ganielin R.S., Rosyjskie samodzierżawie w 1905 roku. Reformy i rewolucja, Petersburg 1991. Garlicki A., JózefPiłsudski 1867-1935, Warszawa 1990 (2012). Garlicki A., U źródeł obozu belwederskiego, Warszawa 1979. Gawlikowski K., Chiny wobec Europy. Reformy wojskowe XIX wieku, Wrocław 1979. Gawlikowski K., Dwie cywilizacje i ich wizje człowieka: Zachód i Azja Wschodnia, Warsza wa 1997. Gawlikowski K., Konfucjański model państwa w Chinach, Warszawa 2009. Gawlikowski K., Nowa batalia o Konfucjusza, Warszawa 1976. Gawlikowski K., Religijność Chińczyków a sekta Falung Gong, Warszawa 1999. Germanovíč A., Przeżyłem sowieckie łagry ֊ wspomnienia. Chiny - Sybir - Moskwa, War szawa 2014. Giergielewicz J., Wybitni polscy inżynierowie wojskowi, Warszawa 1939. Gieysztor ƒ., Kolej Syberyjska, „Kraj” 1897, nr 18. Gieysztor J., Na Dalekim Wschodzie, „Naokoło Świata” 1904, nr 29-42. Gieysztorowa I., Polscy podróżnicy [w:] Wkład Polaków do kultury świata, red. M. Krępiec, Lublin 1973. 210 Giles H.A., China and the Manchas, Cambridge 1912. Gimnazjum Polskie im. H. Sienkiewicza i Szkoła Początkową im. Św. Wincentego a Paulo w Charbinie, Harbin 1923. Gittings J., Historia współczesnych Chin. Od Mao do gospodarki rynkowej, Kraków 2010. Giza A., Dziedzictwo kulturowe w obliczu rewolucji - wybrane zagadnienia z historii prze mian społecznych na terytorium Chin [w:] Ciało, strój, biżuteria w kontekście przemian kulturowych, społecznych i politycznych pierwszej połowy XX wieku, t. 2, red. E. Letkiewicz, Lublin 2017. Giza A., Miłosierdzie w kulturze i zwyczajach Chin [w:] Symbol - Znak - Rytuał. Misericordia Domini, t. 8, red. J. Marecki, L. Rotter, Kraków 2016. Giza A., Nie zapominajmy o Polakach w Mandżurii, „Rzeczpospolita” 22 września 2019. Giza A., Symbolika czasu w sztuce polskiej i chińskiej w XIX i XX w. [w:] Krajobraz i dzie dzictwo kulturowe Europy - Sacrum-Profanum, red. L. Rotter, A. Giza, Kraków 2017. Giza A., Znaczenie symbolu smoka w kulturze Państwa Środka [w:] Symbol - Znak - Rytuał. Krajobraz semantyczny wsi i miast, red. ƒ. Marecki, L. Rotter, Kraków 2016. Giza A., Życie za chińskim murem - kultywowanie tradycji katolickiej w polskiej kolonii w Harbinie na przełomie XIX i XX w., „Nasza Przeszłość” 2018, t. 129. Giżycki K., Ze Wschodu na Zachód. Listy z podróży, Warszawa 1939. Glantz D., The Soviet Strategie Offensive in Manchuria, 1945 (Cass Series on Soviet (Russian) Military Experience, 7), London 2003. Głąbiński S., Azja patrzy na Chiny, Warszawa 1977. Gmurczyk-Wrońska M„ Czy rok 1916 był istotny dla sprawy Polskiej w polityce Francji?, „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 3. Gogola Z., Dzieje franciszkańskiej Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię 1918-1939, Kraków 2011. Gold H., Unit 731 Testimony.Japan’s Wartime Human Experimentation Program, Boston 2003. Goldstein E., Wars and Peace Treaties. 1816 to 1991, Routledge 2005. Goldstein J., Jewish Identities in East and Southeast Asia. Singapore, Manila, Taipei, Harbin, Shanghai, Rangoon, and Surabaya, Berlin 2015. Gordon A., Nowożytna historia Japonii, Warszawa 2010. Gothaisches Jahrbuch für Diplomatie, Verwaltung und Wirtschaft 1928, Gotha 1928. Gozdawa-Gołębiowski J., Od wojny krymskiej do bałkańskiej, Gdańsk 1985. Góralczyk B., Huashou M., Poland - China. Yesterday, Today, Tomorrow, Toruń 2014. Góralczyk B., Sun Yat-Set. Misjonarz rewolucji, Warszawa 2013. Górski T., Cikoto Andrzej [w:] Encyklopedia katolicka, t. 3, Lublin 1999. Gray G.D., The Soya Bean in International Trade, „Foreign Affairs” 1935, t. 13, որ 2. Gray J., Rebellions and Revolution: China from the 1800s to the 1980s, Oxford 1990. Grąbczewski В., Kaszgaria. Kraj i ludzie. Podróż po Azji Środkowej, Warszawa 1924. 211 Grąbczewski В., Przez Pamiry i Hindukusz do źródeł rzeki Indus, Warszawa 1925. Grąbczewski B„ W pustyniach Raškemu i Tybetu, Warszawa 1925. Grenville J.A.S., A History of the Worldfrom the 20th to the 21st Century, New York 2005. Grenville J.A.S., Berkeley G. Young, Politics, Strategy, and American Diplomacy. Studies in Foreign Policy 1873-1917, New Haven-London 1966. Griswold A.W., The Far Eastern Policy of the United States, New York 1938. Grochowski A., Jeszcze o Polonii mandżurskiej, „Nasza Rodzina” 1984, nr 11(482). Grochowski A., Pamięci profesora Zbigniewa Folejewskiego [w:] Losy pedagogów polskich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Polonista w Mandżurii. Czesław Bobolewski (1907-1993) [w:] Losy pedago gów polskich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Siedemdziesiąt lat harcerstwa polskiego w Chinach [w:] Losy pedagogów pol skich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Tobrukczyk z Harbina. Wspomnienie o Walentym Kuczyńskim [w:] Losy pedagogów polskich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Ostatni Polak w Harbinie, „Dziennik Polski” 9 lutego 1987. Grochowski K., Charbin czy Harbin? „Pamiętnik Harbiński”, R. II: 1924. Grochowski K., Karta z dziejów kolonji polskiej na Dalekim Wschodzie Azji, „Pamiętnik Harbiński”, R. II: 1924. Grochowski K„ Polacy na Dalekim Wschodzie, Harbin 1928. Grochowski K„ Przyszłość żywiołu polskiego w Chinach, „Pamiętnik Harbiński” 1923, nr 1. Grudziński K., Piotrowski Gerard Bazyli (1885-1969) [w:] Słownik polskich pisarzyfrancisz kańskich (bernardyni i branciszkanie śląscy, franciszkanie konwentualni, klaryski oraz zgromadzenia III reguły, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Grudziński K., Wilczyński Paulin Franciszek (ur. 1881 ), bernardyn [w:] Słownik polskich pi sarzy franciszkańskich (bernardyni i branciszkanie śląscy, franciszkanie konwentualni, klaryski oraz zgromadzenia III reguły, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Grúzia, J.M., Kolej transsyberyjska, Świdnica 1998. Gurko V.I., Features and Figures Out of the Past, Stanford 1939. Hail W.J., Li Hung-chang [w:] Eminent Chinese of theCh’ing Period, t. 2, red. A.W. Hum mel,Washington 1943. Halik X, Reformatorzy i rewolucjoniści [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Halik T., Stosunki Chin z obcymi mocarstwami od poł. XIX wieku do lat ЗО. XX wieku [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Halimarski A., Chińsko-brytyjskieporozumienie w sprawie Hongkongu, Warszawa 1986. Haliżak E., Zmiana układu sił USA - Chiny a transformacja porządku międzynarodowego, Warszawa 2005. Hall J.W., Japonia od czasów najdawniejszych do dzisiaj, Warszawa 1979. 212 Hareave S., Count Sergei Witte and the Twilight of Imperial Russia. A Biography, New York 2004. Hareave S., The Memoirs of Count Witte, Armonk 1990. Harris Sh.H., Factories ofDeath. Japanese Biological Warfare, 1932-1945, and the American Cover-up, Northridge 1994. Harrison J.P., The Long March to Power. A History of the Chinese Communist Party, 1921-72, New York 1972. Harter J., World Railways of the Nineteenth Century. A Pictorial History in Victorian Engrav ings, Baltimore 2005. Healy D., US Expansionism. The Imperialist Urge in the 1890s, Madison 1970. Hermanowicz J., Chiny - Sybir - Moskwa, Londyn 1996. Hermanowicz J., Przeżyłem sowieckie łagry. Wspomnienia, Warszawa 2012. Historia dyplomacji polskiej, t. 4:1918-1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1982. Historia nowożytnych Chin, red. S.L. Tichwiński, Warszawa 1979. Historia parafii polsko-katolickiej w Harbinie, „Pamiętnik Harbiński” 1923, nr 1. Hosie A., Manchuria. Its People, Resources and Recent History, Boston 1910. Hoyt E.P., Three Military Leaders, Japonia 1993. Hryciuk R., Moroz E., Pamięć tyradycji w relacjach mieszkańców Litwy narodowości Żydow skiej, http://cyfrowaetnografia.pl/Content/3368/Strony%20od%20PSL_XLVII_nr3-4-23_Hryciuk.pdf [dostęp: 3 II 2019]. Htin Aung M., Ճ History of Burma, Columbia 1967. Hughes L., Peter the Great. A Biography, Yale 2020. Humphreys L.A., The Way of the Heavenly Sword. The Japanese Army in the 1920’s, Stanford 1995. Hunter D„ George Stephenson. The Remarkable Life of the Founder ofRailways, London 2004. Hutchings G., Modern China. A Guide to a Century of Change, Cambridge 2001. Informator Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica, red. K. Norwicz, Kraków 1990. Jabłońska A., Krąkowski K., Z dziejów Polonii harbińskiej, „Przegląd Orientalistyczny” 1961, nr 2. Jabłoński L.T., Z dziejów rodu Kierbedziów, Warszawa 2003. Jacoby M., Chiny bez makijażu, Warszawa 2016. Jakimowicz R., Stosunki japońsko-chińskie w latach 1949-2002. Aspekty polityczne i gospodar cze, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 2004, nr 163. Janhunen ƒ., Manchuria. An Ethnic History, Helsinki 1996. Janik M., Dzieje Polaków na Syberii, Kraków 1928. Jankowski J., Mosty w Polsce i mostowcy polscy (od czasów najdawniejszych do końca I woj ny światowej), Wrocław 1973. 213 Jankowski M., Mandżuria. Wrażenia i wspomnienia, Warszawa 1909. Jansen M.B., Japan and China. From War to Peace, 1894-1972, Chicago 1975. Japans road to the Pacific War. The China Quagmire, red. J.W. Morley, New York 1985. Japans Wartime Medical Atrocities. Comparative Inquiries in Science, History, and Ethics, red. J.B. Nie, N. Guo, M. Selden, A. Kleinman, New York 2010. Jarmakowska E., „China Illustrata" Athanasiusa Kirchera wobec badań naukowych Michała Воута [w:] Seria Sino-latinica. Studia boymiana, red. W. Mikołajczak, M. Miazek, Gniezno 2004. Jarosiński Z., Idea „Kultury Proletariackiej” w okresie międzywojennym, „Pamiętnik Lite racki” 1977, t. 68, z. 4. Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Wrocław-Warszawa 1992. Jasiński K., Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Poznań-Wrocław 2001. Jasper B., Hungry Ghosts. Maos Secret Famine, New York 1998. Jaszuński G., Chiny a „papierowe tygrysy”. Polityka zagraniczna Pekinu, Warszawa 1969. Jaszuński G., Narodziny Chin Ludowych, Warszawa 1950. Jaszuński G., Z polityki - niedostatecznie (1919-1939), Warszawa 1967. Jaśkiewicz L., Absolutyzm rosyjski w dobie rewolucji 1905-1907. Reformy ustrojowe, War szawa 1982. Jaworski J., Mandżuria [w:] Encyklopedia nauk politycznych, t. 3, z. 6, red. E.J. Reyman, Warszawa 1938. Jefimow G., Zarys nowożytnej i współczesnej historii Chin, Warszawa 1952. Jędrzejewicz W., Cisek J., Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego 1867-1935, Kraków 2006. Jędrzejewicz W., Kronika życia Józefa Piłsudskiego 1867-1935, t. 1, Londyn 1977. Jędrzejewicz W., Sprawa „Wieczoru”. Józef Piłsudski a wojna rosyjsko-japońska 1904-1905, „Zeszyty Historyczne” 1974, nr 27. Jochum A., Grom na Dalekim Wschodzie. Misjonarze, którzy tworzyli historię, Warszawa 1986. Jonathen E, Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009. Jörg E„ Benedikt XV. Papst zwischen den Fronten, Freiburg-Basel-Wien 2016. Jubileusz 50-lecia Katedry Górnictwa Odkrywkowego 1964-2014, Krakow 2014. Judek C., Zbiory harbińskie w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie [w:] Polskie ślady na Dale kim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r„ red. A. Furier, Szczecin 2008. Judycki Z.A., Polscy duchowni w świecie. Słownik biograficzny, t. 1, Kielce 2008. Jukes G., The Russo-Japanese War 1904-1905, Oxford 2002. Junchunen J., Manchuria. An Ethnic History, Helsinki 1996. Kaczmarek R., Miroszewski K., Sperka J., Ilustrowane kalendarium dziejów Polski, Katowice 2007. 214 Kajdański E., Chiny - leksykon, Warszawa 2011. Kajdański E., Chiny. Leksykon. Historia, gospodarka, kultura, Warszawa 2005. Kajdański E., Długi cień wielkiego muru. Jak Polacy odkrywali Chiny, Warszawa 2005. Kajdański E., Dzienniki syberyjskich podróży Kazimierza Grochowskiego 1910-1914, Lublin 1986. Kajdański E., Fort Grochowski, Olsztyn 1982. Kajdański E., Jedwabne szlaki i inżynier Kazimierz Grochowski, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” 2015, nr 7. Kajdański E., Korytarz. Burzliwe dzieje Kolei Wschodniochińskiej 1898-1998, Warszawa 2000. Kajdański E., Michał Boym - Ambasador Państwa Środka, Warszawa 1999. Kajdański E., Michał Boym - ostatni wysłannik dynastii Ming, Warszawa 1988. Kajdański E., Polacy na Dalekim Wschodzie - inż. Kazimierz Grochowski, Czyngis-chan i zło to barona Ungerà, Warszawa 2014. Kajdański E., Wschód i Zachód w moim Harbinie [w:] Sztuka Chin, red. J. Wasilewska, seria: „Artystyczny Orient”, red. serii J. Malinowski, Warszawa 2009. Kajdański E„ Wspomnienie z mojej Atlantydy, Warszawa 2013. Kajdański E., Wspomnienia z Harbinu [w:] Chiny w oczach Polaków. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Chińską Re publiką Ludową, red. J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski, Gdańsk 2010. Kalendarz lekarski na rok 1894, cz. 2, red. J. Polak, Warszawa 1993. Kaliński J„ Historia gospodarcza XIX i XX wieku, Warszawa 2008. Kałuski M„ Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem, Filadelfia 1980. Kałuski M., Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem, Melbourne 1979. Kałuski M., Litwa 600-lecie chrześcijaństwa 1387-1987, Londyn 1987. Kałuski M., Polacy w Chinach, Warszawa 2001. Kałuski M„ Polacy w Harbinie, Warszawa 2001. Kałuski M., Polacy w Indiach i powiązania polsko-indyjskie, Toruń 2016. Kałuski M., Polacy w Nowej Zelandii, Toruń 2006. Kałuski M., Polacy w rosyjskiej Mandżurii, „Studia Polonijne” 2001, nr 22. Kałuski M., Poles in Maitland - Polacy w Maitland, Maitland 1983. Kałuski M., Polonia katolicka w Australii, Toruń 2010. Kałuski M., Polska Italia, czyli śladem Polaków i poloników w Italii oraz powiązań polsko -włoskich, Warszawa 2017. Kałuski M., Polska-Chiny 1246-1996. Szkice z dziejów wzajemnych kontaktów, Warszawa 2004. Kałuski M., Polskie dzieje Gdańska do 1945 roku, Pelplin 2004. 215 Kałuski M., Sir Paul E. Strzelecki. A Polhh Counts Explorations in 19th Century Australia, Melbourne 1985. Kałuski M„ Sir Paul E. Strzelecki. The Man who Climbed and Named Mt. Kosciusko, Mel bourne 1981. Kałuski M., Sprawy kresowe bez cenzury, է. 1, Toruń-Melbourne 2017. Kałuski M., Sprawy kresowe bez cenzury, t. 2, Toruń-Melbourne 2018. Kałuski M., Śladami Polaków po świecie, Fryburg 2008. Kałuski M„ The Poles in Australia, Melbourne 1985. Kałuski M., Włochy - druga ojczyzna Polaków. Powiązania Polski i Polaków z Rzymem, Wa tykanem, Florencją i Wenecją, Toruń 2016. Kamachi N. The Chinese in Meiji Japan. Their Interactions with the Japanese before the Sino - Japanese War [w:] The Chinese and the Japanese, red. A. iriye, New Jersey 1980. KangY.W., The Needfor Reform [w:] Chinain Transition. 1517-1911, red. D.J. Li, New York 1969. Kański W., Chiny a świat zewnętrzny. Zarys rozwoju stosunków handlowych z zagranicą, Warszawa 1979. Kasprzycki W.J., Stępień M., Warszawskie pożegnania, Warszawa 1986. Katsumi U., The New China Policy. Divide and Collaborate [w:] Japans road to the Pacific War. The China Quagmire, red. J.W. Harley, New York 1985. Kaufman T, The Jews of Harbin Live on in My Heart, Tel Aviv 2006. Kawalec К., Roman Dmowski, Wroclaw 2002. Keay J., China. A History, New York 2011. Kelly J.N.D., Encyklopedia papieży, Warszawa 1997. Kędzierski ƒ., Zapomniane rekordy, Warszawa 1983. Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zachodu, Warszawa 2003. Kijas A., Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny, Poznań 2000. Kil ]., Graczyk K., Kolonia polska w Mandżurii - analiza historycznoprawna, „Z dziejów prawa” 2013, t. 6(14). Kisielewski S., Dzienniki, Warszawa 2001. Kissinger H., O Chinach, Wołowiec 2014. Klarecki R., Polityka Stolicy Apostolskiej wobec Chin. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, Toruń 2012. Klaryski oraz zgromadzenia III reguły, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Klimczak M., Polska szkoła średnia w Harbinie - Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza (1915-1949) [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Klimecki M., Pekin - Szanghaj - Nankin, Warszawa 2008. 216 Kłossowski ƒ., Wspomnienia z Marynarki Wojennej, Warszawa 1970. Koga Y., The Atmosphere of a Foreign Country. Harbins Architectural Inheritance [w:] Con suming the Entrepreneurial City. Image, Memory, Spectacle, New York 2008. Kohn G.C., Encyclopedia of Plague and Pestilence. From Ancient Times to the Present, New York 2008. Kolej Wschodnio Chińska, „Tygodnik Polski” 1923, nr 63. Kolmasiak M., Więzień Magdeburski. Internowanie Józefa Piłsudskiego i dalsze losy Domku Magdeburskiego, Warszawa 2018. Kolmasiak M., Żułów, miejsce urodzenia Józefa Piłsudskiego, Warszawa 2018. Kołakowski L., Główne nurty marksizmu. Powstanie - Rozwój - Rozkład, Londyn 1988. Kołodziej B., Dzieje Towarzystwa Chrystusowego dla Wychodźców w latach 1939-1948, Poznań 1983. Kołodziejczyk R., Jan Bloch (1836-1902). Szkic do portretu „króla polskich kolei", Warsza wa 1983. Kołodziejczyk R., Studenci polscy w Instytucie Inżynierów Komunikacji w Petersburgu w la tach 1867-1876 [w:] Miasta, mieszczaństwo, burżuazja w Polsce w XIX w. Szkice i roz prawy historyczne, Warszawa 1979. Komarnicki T., Polska służba zagraniczna po 1 września 1939 r„ Londyn 1954. Komorowski W., Mandżuria - Daleki Wschód w międzynarodowej polityce gospodarczej, Warszawa 1931. Konstanty Symonolewicz - orientalista, dyplomata, opiekun Polonii Mandżurskiej. Materia ły z sympozjum naukowego zorganizowanego w Połczynie-Zdroju 10 czerwca 2010 r„ red. A. Winiarza, Szczecin 2012. Kopański S., Wspomnienia wojenne 1939-1946, Warszawa 1990. Korczak J., Pamiętniki i inne pisma z getta, Warszawa 2012. Korczak J., Dzieła, t. 6, Warszawa 1996. Korczak J., Pisma wybrane, t. 3, Warszawa 1978; t. 4, 1986. Korczak J., Spowiedź motyla [w:] Dzieła, t. 6, Warszawa 1996. Korczyk H., A. Osiński [w:] Polski słownik biograficzny, t. 24, Wrocław 1979. Korczyk H., S. Skrzyński [w.] Polski słownik biograficzny, t. 38, Wrocław 1998. Korczyk H., S. Słupecki [w:] Polski słownik biograficzny, t. 39, Wrocław 1999. Korczyk H., Sochaczewski S., Władysław Kowalski [w;] Polski Słownik Biograficzny, t. 39, Kraków 1999-2000. Korkuć M., Lassota M., Szarek J., Polska historia 1943-2003, Warszawa 2003. Kosiński A., Kosińska A., Wspomnienia o polskim gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Harbinie [w:] Chiny w oczach Polaków. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosun ków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Chińską Republiką Ludową, red. J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski, Gdańsk 2010. 217 Kosmowski J., Mariańska misja obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Harbinie (1928-1948), Warszawa 2011. Kostuch M., Funkcjonowanie, problemy dydaktyczne oraz finansowe Gimnazjum Polskiego im. Henryka Sienkiewicza w Harbinie, „Słupskie Studia Historyczne” 2012,18. Kościół polski w Hajlarze, „Tygodnik Polski” 1927, nr 248. Kotowicz W., Charbin czy Harbin?, „Tygodnik Polski” 1924, nr 124. Kowalik J., Bibliografia czasopism polskich wydawanych poza granicami kraju do września 1939 r., t. 4, Lublin 1976-1988. Kowalski W., Restytucja dzieł sztuki. Studium z dziedziny prawa międzynarodowego, Kato wice 1993. Kowner R„ Historical Dictionary of the Russo-Japanese War, Plymouth 2006. Kozyriew V., Gospodarka za rządów Kuomintangu (1927-49) [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Krahmer G., Syberya i znaczenie wielkiej kolei syberyjskiej, Warszawa 1898. Krajewski A., Transowe szlaki. O kolei po kolei, „Polityka - Pomocnik historyczny” 2015, nr 6. Krajobraz jako dorobek kulturowy, red. M. Milecka, Lublin 2015. Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne, red. U. Myga-Piąte, Gliwice 2005. Krawczenko N., W Kitaj! Putiewyje nabroski chudożnika, Sankt Pietierburg 1904. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1930, nr 400. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1930, nr 425. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1936, nr 746. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1939, nr 16(883). Król A.I., Chiny w latach 1898-1937 - między artystyczną tradycją a sztuką zachodu, Warszawa-Toruń 2016. Krzesiriski A., Problem misji katolickich na Dalekim Wschodzie. Na podstawie własnych ba dań, Poznań 1939. Krzesiński A., W krajach misyjnych Dalekiego Wschodu. Szkic z 78 ilustracji, Poznań 1939. Krzyszkowski J., Boym Michał [w:] Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936. Krzyszkowski J., Michał Piotr Boym [.] misjonarz i poseł cesarski w Chinach w XVII wieku [w:] F.A. Plattner, Gdy Europa Szukała Azji, Kraków 1975. Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949), red. J. Sulima-Samujłło, Kraków 1979. Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Majchrowski, Warszawa 1994. Ku Niepodległości. Ścieżki polskie ifrancuskie 1795-1918, red. M. Willaume, Lublin 2005. Kuczyński A., Syberia. 400 lat polskiej diaspory, Krzeszowice 2007. Kuczyński A., Szkice zprzeszłości i współczesność [w:] Polacy w nauce i kulturze Tomska oraz Syberii Zachodniej, red. nauk. A. Kuczyński, M. Marczyk, Wrocław 2008. 218 Kumaniecki К.W., Odbudowa państwowości polskiej. Najważniejsze dokumenty. 1912 - sty czeń 1924 (odezwy, proklamacje, memoriały, manifesty, orędzia, traktaty pokojowe, plebiscyty, decyzje Rady Ambasadorów co do granic, noty dyplomatyczne, mała konsty tucja, wojny polskie, marcowa konstytucja, ordynacje wyborcze, autonomia wojewódz ka, system monetarny, Bank Polski, ustawy, dekrety i rozporządzenia na tle wypadków historycznych), Warszawa-Kraków 1924. Künstler MJ., Boym Michał [w:] Encyklopedia katolicka, t. 2, Lublin 1995. Kuromiya H., Pepłoński A., Między Warszawą a Tokio. Polsko-japońska współpraca wywia dowcza 1904-1944, Toruń 2009. Kurowska A., Misjonarz na Syberii i w Harbinie Maurus Kluge OFM [w:] Niezwyklifrancisz kanie XX/XXI stulecia, cz. 2, oprać. S. B. Tomczak, Poznań 2012. Kusiak E, Osadnictwo reemigrantów z Mandżurii na ziemiach Polski zachodniej i północnej w 1949 roku, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1994, t. 49, nr 3-4. Kusiak F., Osadnictwo reemigrantów z Mandżurii na ziemiach Polski Zachodniej i Północnej w 1949 r., „Sobótka” 1994, nr 3-4. Kutyła D., Geopolityka Chin w XX wieku - zarys problematyki „Historik@” 2018, nr 21. Kuzniecow N., Mandżuria - rossijskaja Atlantida, „Rasskije w Kitaje” 1995, nr 1. Kwong L.S.K., A Mosaic of the Hundred Days. Personalities, Politics and Ideas of 1898, Cam bridge 1984. Lahusen T, Harbin and Manchuria. Place, Space and Identity, „South Atlantic Quarterly” 2000, t. 99, nr 1. Laidler K., Ostatnia cesarzowa, Warszawa 2006. Lattimore О., Manchuria. Cradle of Conflict, New York 1932. Laue T.H. Von, Sergei Witte and the Industrialization ofRussia, New York 1963. Leczyk M., Komitet Narodowy Polski a Ententa i Stany Zjednoczone 1917-1919, Warszawa 1966. Ledit J., Archibishop John Baptist Cieplak, Montreal 1963. Lee C., Revolutionary Struggle in Manchuria. Chinese Communism and Soviet Interest, 1922-1945, Berkeley 1983. Leng Shao Ch., Japan and Communist China, Greenwood Press Publishers, Westport, Connec ticut 1975 [w:] China in Transition: 1517-1911, red. DJ. Li, USA 1969. Leningradskij ordiena Lenina Institut inżenierow żeleznodorożnogo transporta imieni akadiemika W. N. Obrazcowa 1809-1959, Moskwa I960, [recenzja], „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1963, nr 8/2. Lensen G.A., The Damned Inheritance. The Soviet Union and the Manchurian Crises, 1924-1935 [w:J Bulletin of the School of Oriental and African Studies, Cambridge 1975. Lensen G.A., The Russo-Chinese War, Tallahassee 1967. Leon XIII, Rerum novarum [w:] Dokumenty nauki społecznej kościoła, red. M. Radwan, Rzym-Lublin 1996. Lepecki M., Maurycy August hr. Beniowski zdobywca Madagaskaru, Warszawa 1986. 219 Lerski J.J., Historical Dictionary ofPoland, 966-1945, Westport 1996. Les registres ď Innocent IV, է. 4, red. E. Berger, Paris 1884-1921. Leszczyński A., Mao głodzi Chiny, „Ale historia” 2013, 8(58). Lewandowski J.F., Wojciech Korfanty, Warszawa 2013. Leżeński C., Kukawski L„ O kawalerii polskiej XX wieku, Wrocław 1991. Lí S., When Writing History and Gazetteers, Make a Critical Reassessment of the Sources [w:] The Making ofa Chinese City. History and Historiography in Harbin, red. S. Clau sen, S. Thøgersen, Armonk 1995. Li U. B., Outlines of Chinese History, Shanghai 1914. Liberman Y., My China. Jewish Life in the Orient, 1900-1950, Jerusalem 1998. Lincoln W.B., The Conquest of a Continent. Siberia and the Russians, Ithaca 1994. Linkoln W.B., Mikołaj I, Warszawa 1988. Lipmann E., Paderewski, l’idole des années folles, Paryż 1984. List do Redakcji. Sprostowanie, „Tygodnik Polski” 1924, nr 128. Little A., Li Hung Chang. His Life and Times, London 1903. Liu К., The Confucian as Patriot and Pragmatist. Li Hung-Chang’s Formative Years, 1823-1866, „Harvard Journal of Asiatic Studies” 1970, t. 30. Liwak-Rybak K„ Ludy Starożytnych Chin, Kraków 2008. Lobman J., Chiny poprzez wieki, Warszawa 1962. Losy pedagogów polskich na Wschodzie, red. E. Walander, Warszawa 2002. Loveli J., Wielki Mur Chiński: Chiny kontra świat 1000p.n.e. - 2000 n.e., Warszawa 2007. Lowe C, Alexander III of Russia, [bm] 2017 (reprint). Lubina M„ Birma, Warszawa 2014. Lubodziecki S., Polacy na Syberii w latach 1917-1920. Wspomnienia, „Sybirak” 1934, nr 3-4. Ł-a A., Prasa polska na Dalekim Wschodzie, „Daleki Wschód” 1934, nr 7(57). Łabędzka L, Obrzędowy teatr Dalekiego Wschodu, Poznań 2003. Łapinowa L, Kierbedziowa z Kierbedziów Eugenia [w:] Polski słownik biograficzny, t. 12, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966-1967. Łopuszyński W, Z historji budowy parowozów i kolejnictwa w Rosji. Wspomnienia z 41-letniej służby kolejowej w Rosji, „Inżynier Kolejowy” 1926, nr 8-9 (24-25). Łossowski R, Dyplomacja polska 1918-1939, Warszawa 2001. Łoziński K., Piekło Środka. Chiny a prawa człowieka, Gdańsk 2000. Łukawski Z., Ludność polska w Rosji 1863-1914, Wrocław-Warszawa-Kraków 1979. Łukawski Z„ Ludność polska w Rosji 1863-1941, Wrocław 1978. Luźny R., Misja urszulanek polskich w Charbinie. Spotkanie dwóch światów chrześcijańskich (1928-1948), Lublin 1984. 220 Łysakowski P., Otto von Bismarck. Życie i polityka zagraniczna „żelaznego kanclerza”, War szawa 1997. Mackerras C., Modern China. A Chronologyfrom 1842 to the Present, London 1982. Madala T.։ Polscy księża katoliccy w więzieniach i łagrach sowieckich od 1918 r., Lublin 1996. Maddison A., The World Economy. A Millennial Perspective, Paris 2002. Majdowski A., Kościół Katolicki w Cesarstwie rosyjskim. Syberia, Daleki Wschód, Azja Środ kowa, Warszawa 2001. Majka J„ Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Rzym 1987. Majka J., Kwestia społeczna i próby jej rozwiązania od „Rerum novarum" po „Sollicitudo rei socialis", „Ateneum Kapłańskie” 1991, nr 492. Makoś W., Germanowicz Józef [w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993. Makowski J., Geografia fizyczna świata, Warszawa 2004. Makowski J., Umowy międzynarodowe Polski 1919-1934, Warszawa 1935. Malinowski R. i in., Klęska armii Kwantuńskiej, Warszawa 1968. Mandżurowie. Podbój Chin ֊ założenie dynastii Qing, http://www.nazaretanki.pl/projekty/2/01/02.html [dostęp: 10 I 2019]. Manida M.M., Rozwój wyższego szkolnictwa technicznego w Rosji w pierwszym trzydziesto leciu XIX wieku, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1976, nr 21/2. March G.P., Eastern Destiny. Russia in Asia and the North Pacific, Westport 1996. Margolin J.L., Japonia 1937-1945. Wojna armii Cesarza, Warszawa 2013. Markizów L., W Harbinie poł wieka tomu nazad, „Na Sopkách Mandżurii” 1995, nr 22-23. Marks S.G., Road to Power. The Trans-Siberian Railroad and the Colonization ofAsian Rus sia, 1850-1917, Ithaca 1991. Massie R. K., Nicholas and Alexandra, New York 2000. Matelkiewicz J., Pośmiertne wspomnienie pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś.p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka, Wilno 1926. Materski W., Bolszewicy i samuraje. Walka dyplomatyczna i zbrojna o rosyjski Daleki Wschód (1917-1925), Warszawa 1990. Matsusaka Y.T., The Making ofJapanese Manchuria, 1904-1932, Cambridge 2001. Maxwell M., A Re-examination of the Rôle ofN.K. Giers as Russian Foreign Minister under Alexander III, „European Studies Review” 1971, nr 1.4. Mądzik M., Piątkowski L., Zakrzewska-Dubasowa M., Polacy w kulturze i życiu społecznym Zakaukazia do 1918 r„ red. M. Zakrzewska-Dubasowa, Lublin 1990. McCormack G., Chang Tso-lin in Northeast China, 1911-1928. China, Japan, and the Man churian Idea, Stanford 1977. McCormick T.J., China Market. Americas Quest for Informal Empire 1893-1901, Chicago 1970. Melikhov G., Glimpses of Old Harbin, „Far Eastern Affairs” 1990, t. 41. 221 Melloni A., Innocenzo IV. La concezione e l’esperienza della cristianità come regimen unius personae, Genova 1990. Meyer M., In Manchuria. A Village Called Wasteland and the Transformationof Rural China, New York 2015. Miasta, mieszczaństwo, burżuazja w Polsce w XIX w. Szkice i rozprawy historyczne, War szawa 1979. Miazek-Męczyńska M., Michał Piotr Boym i Jan Mikołaj Smogulecki - dwie jezuickie drogi do Państwa Środka, „Nurt SVD” 2014, nr 2. Michałowski W., Tajemnice Ossendowskiego, Warszawa 1990. Michowicz W, Organizacja polskiego aparatu dyplomatycznego w latach 1918-1939 [w:] Hi storia dyplomacji polskiej, t. 4,1918-1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995. Michowicz W, Sławiński R„ Ruchy wyzwoleńcze w krajach Azji (1850-1914). Indie, Chiny, Japonia, Warszawa 1960. Mielcarek A., Znaczenie gospodarcze kolei żelaznych w XIX w. a koncepcja oszczędności spo łecznej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2010, nr 604. Mielichow G.W., Mandżuria daleka i bliska, Moskwa 1991. Milewski P., Transsyberyjską drogą żelazną przez Rosję i dalej, Kraków 2014. Miller E.B., The Trans-Siberian Landbridge. A New Trade Route between Japan and Europe. Issues and Prospects, „Soviet Geography” 1978, nr 19.4. Miller Stanisław Kwiryn (1880-1925) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 21, Wrocław 1976. Miławicki M., Polscy dominikanie na misjach w Chinach w latach 1937-1953, Kraków 2008. Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Centrala i placówki w 1921 r., Warszawa 1921. Mioduszewski J„ Bogucki W. [w:] Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936. Misiurek/., Harbin [w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993. Misiurek J., Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie (1901-1925), „Studia Polo nijne” 1976, nr 1. Misiurek J., Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie II (1926-1949), „Studia Polo nijne” 1978, nr 2. Mitrokhin V., KGB Lexicon. The Soviet Intelligence Officers Handbook, London 2004. Mitter R., The Manchurian Myth. Nationalism, Resistance, and Collaboration in Modern China, Los Angeles 2000. Mitter R., Modern China. A Very Short Introduction, Oxford 2008. Młoda myśl. Jednorazowy numer, Charbin 1923. Modelski T., Beniowski Maurycy August [w:] Pokki słownik biograficzny, 1.1, Kraków 1935. Molnda J., Piłsudczycy a narodowi demokraci 1908-1918, Warszawa 1980. Monas S., The Third Section. Police and Society in Russia under Nicholas I, Harvard 1961. Montefiore S.S., Romanowowie 1613-1918, Warszawa 2016. 222 Morlang T., Verweigerte Erinnerung. Das Ketteler-Denkmal in Münster [w:] Kolonialismus hierzulande. Eine Spurensuche in Deutschland, red. U. van der Heyden, J. Zeller, Erfurt 2007. Morton W.S., Lewis Ch.M., Chiny. Historia i kultura, Kraków 2007. Mosse W.E., An Economie History of Russia, 1856-1914, New York 1996. Mote F., Imperial China 900-1800, Harvard 2003. Moustafine M., My Family and Its City. Fifty Years in Harbin [w:] International Sem-inar on the History and Culture ofJews in Harbin, red. W Qu, T. Kaufman, Harbin 2004. Moustafine M., Russiansfrom China. Migrations and Identity, „Cosmopolitan Civil So-cieties Journal” 2013, t. 5, nr 2. Moustafine M„ Secrets and Spies. The Harbin Files, London 2002. Moustafine M„ The Harbin Connection. Russiansfrom China [w:] Beyond China. Mi-grating Identities, red. P. Edwards, S. Yuanfang, Canberra 2002. Mroczkowska M., Szczepaniak К., Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator, t. 3: Azja, Zakaukazie, Australia i Oceania 1918-2009, Warszawa 2010. Muszalski E„ Offenberg Jan Jakub [w:] Polski słownik biograficzny, t. 23, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978. Myint-U T„ The River of Lost Footsteps - Histories of Burma, Farrar 2006. Na szlakach dwóch światów. Studia dedykowane prof. J. Huzińskiemu, red. A. Teterczyk-Puzio, Słupsk 2016. Najdus W„ Ignacy Daszyński 1866-1936, Warszawa 1988. Nasution Khoo S., Sun Yat Sen in Penang, Penang 2008. Neja J., Immaculata Łabujeska і Loyola Śliwowska - przełożone polskich Urszulanek w Harbi nie [w:] Duchowieństwo polskie w świecie. Materiał VI Międzynarodowego Sympozjum Biografistyki Polonijnej. Papieski Uniwersytet Urbański. Rzym, 17-18 października 2002, red. A. i Z. Judyccy, Toruń 2002. Neja J., Polacy w Mandżurii, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2002, nr 3. Neja ƒ., Polski król Mandżurii, „Wprost” 2003, nr 9. Neja J., Przyczyny i przebieg likwidacji kolonii polskiej w Harbinie (1945-1949), „Wrocławskie Studia Wschodnie” 1999, nr 3. Neja J„ Harbin jako przestrzeń życia i działalności Polonii Mandżurskiej [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizo wanej w Szczecinie w dniach 23-24października 2008 r, red. A. Furier, Szczecin 2008. Nernhejm S., Polonia harbińska (zarys historyczny), „Daleki Wschód” 1934, nr 7(57). Nernhejm S., Polonia w Harbinie, „Daleki Wschód” 1934, nr 7(57). Nguyen D.H., Polscy misjonarze na Dalekim Wschodzie w XVII-XVIII wieku, Warszawa 2006. Niedźwiedzki R„ Kazimierz Grochowski (1873-1937) - zapomniany badacz zlota Syberii, „Przegląd Geologiczny” 2008, t. 56, nr 6. 223 Nieścioruk J., Piotr Stofypin. Życie i działalność polityczna, Lublin 2007. Niklewska J., Roman Dmowski w Londynie i w Paryżu w świetle jego archiwum z lat 19151919 [w:] Myśl polityczna Romana Dmowskiego, red. J. Engelgard, Warszawa 2009. Niłus E., Istoriczeskij obzor Kitajskoj Wostocznoj Żeleznoj Dorogi 1986-1923, t. 1, Harbin 1923. Nish I., The Origins of the Russo-Japanese War, London 1996. Nourse M.A., Dzieje 400.000.000 narodu. Chiny od czasów najdawniejszych do chwili obec nej, Kraków [b.d.w], Nowacki T.W., Na drogach do niepodległości [w:] ZET w walce o niepodległość i budowę pań stwa - szkice i wspomnienia, red. T. W. Nowacki, Warszawa 1996. Nowak E., Duszpasterstwo wojskowe katolickie i prawosławne w Rosji 1832-1914, Wilno 1934. Nowak-Kiełbikowa M., Japonia i Chiny w dyplomacji II Rzeczypospolitej (Próba zarysu), „Dzieje Najnowsze” 1981, nr 1-2. Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Obchód 25-lecia założenia Gimnazjum polskiego w Charbinie, „Tygodnik Polski” 1938, nr 8 / 823. Oberländer E., The All-Russian Fascist Party, „Journal of Contemporary History” 1966, t. 1, որ 1. Objazd parafi w styczniu 1924, „Tygodnik Polski” 1923, nr 91. Offenberg S., Udział Polaków w budowie i organizacji Kolei Wschodniochińskiej. Wspomnie nia inż. Stefana Offenberga, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” 2016, nr 9. Ofiary walk pod Harbinem. Dwóch Polaków zabitych, „Listy Harbińskie” 1932, nr 4. Ogata S.N., Defiance in Manchuria. The Making of Japanese Foreign Policy, 1931-1932, Berkeley 1964. Ognisko emigracji w Chinach, „Dziennik Poznański” 16 października 1926. Õlak B., Testament Wincentego Witosa, Warszawa 2009. Ölender E, Sino-Japanese Naval War 1894-1895, Sandomierz 2014. Olenkowicz R, Tożsamość narodowa Polonii harbińskiej [w:] Polskie ślady na Dalekim Wscho dzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Olszewski E„ Leningradsky ordiena Lenina Institut Inżenierow Zeleznodorożnogo Transporta — Kratkij oczerk. Leningrad 1959 [recenzja], „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1961, nr 6/1. Olszewski W, Chiny pod rządami Mandżurów. „Wyważanie bram” Chin przez obce mocar stwa [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Olszewski W, Chiny. Zarys kultury, Poznań 2003. Olszewski W, Dzieje współczesnego świata od 1939 roku, Poznań 2009. Olszewski W., Od Ruijinu do Uananu. Ruch komunistyczny w Chinach w latach 1921-1936 [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Olszewski W., Świat po roku 1945, cz. 1, Poznań 2000. Olszewski W, W kręgu złotego smoka, Poznań 1987. Orliński B., Do krainy wschodzącego słońca, Warszawa 1989. Orłowski B., Inżynierowie w służbie narodu, „Architectus” 2014, nr 4(40). Orłowski B., Kolej Transsyberyjska - wkład Polaków w jej budowę, Warszawa 2006. Os portugueses e o Oriente (1840-1940), Lizbona 2004. Osmańczyk E. J., Mango A., Encyclopedia of the United Nations and International Agreements, t. 4: T to Z, New York 2003. Ossendowski A.F., Od szczytu do otchłani - wspomnienia i szkice, Warszawa 1925. Ossendowski A.E, Od szczytu do otchłani, Łomianki 2010. Ossendowski E, Witte, Stolypin, and Goremykin, „Sarmatian Review” 2008, t. 27, nr 1. Osterhammel ƒ., Historia XIX wieku. Gospodarka i społeczeństwo, Poznań 2013. Ostrowski L., Wkład Polaków w rozwój i przemysłowe zagospodarowanie Syberii, „Zesła niec” 2014, nr 61. Oświadczenie Rządowe z 20 kwietnia 1923 r. w przedmiocie uznania granic wschodnich Rze czypospolitej, Dz.U. 1923, nr 49, poz. 333. Overy R., Krew na śniegu. Rosja w II Wojnie Światowej, Wrocław 2009. Ozgundogdu F.C., Bone China from Turkey, „Ceramics Technical” 2005, nr 20. Paine S.C.M., The Chinese Eastern Railway from the First Sino-Japanese War until theRusso -Japanese War [w:] Manchurian Railways and the Opening of China. An In-ternational History, red. B.A. Elleman, S. Kotkin, Armonk 2010. Pajewski J., Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1998. Palmowski J., Słownik najnowszej historii świata 1900-2007, է. 3, Warszawa 2008. Pałasz-Rutkowska E„ Polityka Japonii wobec Polski 1918-1941, Warszawa 1998. Pałasz-Rutkowska E„ Polska-Japonia-Mandżukuo. Sprawa uznania Mandżukuo przez Polskę, „Przegląd Orientalistyczny”, t. 1-2, 2006. Pałasz-Rutkowska E., Romer A., Historia stosunkówpolsko-japońskich 1904-1945 r., War szawa 2009. Pałasz-Rutkowska E„ Romer A.T., Historia stosunków polsko-japońskich, Warszawa 1996. Pałasz-Rutkowska E., Stařečka К., Japonia, Warszawa 2004. Pałasz-Rutkowska E., Historia stosunków Polsko Japońskich, https://tokio.msz.gov.p1/pl/p/ tokio_jp_a_pl/wspolpraca_dwustronna/polityka/historia_stosunkow_polsko_japonskich/tokio_jp_a_83 [dostęp: 27.02.2018]. Pastusiak L., Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Warszawa 1999. 225 Paszkiewicz P., W służbie imperium rosyjskiego 1721-1917. Funkcje i treści ideowe rosyjskiej architektury sakralnej na zachodnich rubieżach cesarstwa i poza jego granicami, War szawa 1999. Patek A., Polska diaspora w Azji [w:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001. Patlewicz B., Tadeusz Szuszkiewicz we wspomnieniach [w:] Polskie ślady na Dalekim Wscho dzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Patrikeeff F„ Shukman H., Railways and the Russo-Japanese War. Transporting War, New York 2007. Paul Henry C„ The Boxer Rebellion. A Political and Diplomatic Review, Columbia 1915. Pawełczyk-Duda K., Kierunki i tendencje w XIX-wiecznej Konserwatywnej myśli cerkiew nej Rosji, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia” 2012, nr 1. Pawłowski J., „Państwo” we wczesnej filozofii konfucjańskiej, Warszawa 2010. Pereira N.G.O., Tsar Emancipator. Alexander II ofRussia, 1818-1881, Newtonville 1983. Perrins R.J., Manchuria [w:] Berkshire Encyclopedia of China, t. 3, red. L. Cheng, K. Brown, Massachusetts 2009. Peters W.H., The Life of Benedict XV, Milwaukee 1959. Piątkowski A., Kolej Wschodnia w latach 1842-1880. Z dziejów transportu na Pomorzu Wschodnim, Olsztyn 1996. Piber A., Droga do sławy. Ignacy Paderewski w latach 1860-1902, Warszawa 1982. Pietraszkiewicz K., Demony kungfu, Warszawa 1991. Piłatowicz J., Profesorowie Politechniki Warszawskiej w dwudziestoleciu międzywojennym, Warszawa 1999. Piłsudski B„ Wacław Sieroszewski, „Sybirak” 1937, nr 1. Piłsudski}., Moje pierwsze boje, Łódź 1988. Pimpaneau J., Chiny. Kultura i tradycje, Warszawa 2001. Piotrowski G.B., Wspomnienia misjonarza w Chinach, czyli zwyczaje i obyczaje Chińczyków spostrzeżone i zanotowane przez autora w związku z jego praca misyjną w Chinach od 1911 do 1949 roku, [b.m.w.] 1956. Pipes R., Rosja carów, Warszawa 2007. Piszczowski T., Anglia a Polska 1914-1938, Londyn 1975. Platt S., Autumn in the Heavenly Kingdom. China, the West, and the Epic Story of the Taiping Civil War, New York 2001. Pleshakov C., The Tsar’s Last Armada. The Epic Voyage to the Battle of Tsushima, New York 2002. Pobóg-Malinowski W, W zaraniu dyplomacji polskiej. Podróż Józefa Piłsudskiego do Tokio, „Polityka Narodów” 1934, t. 4. Podziawo T„ Wspomnienia, Puszcza Mariańska 2001. 226 Pointing C., The Crimean War. The Truth Behind the Myth, London 2004. Polacy na Dalekim Wschodzie, red. К. Grochowski, Harbin 1928. Polacy w Mandżurii - Poles in Manchuria (1897-1949), Szczecin 2015. Polacy w Mandżurii (1897-1949), Warszawa 2015. Polit ƒ., Chiny 1946-1949, Warszawa 2010. Polit J., Chiny, Warszawa 2004. Polit J., Gorzki triumf. Wojna chińsko-japońska 1937-1945, Kraków 2013. Polit J., Japońska polityka zagraniczna 1895-1945, Kraków 2015. Polit J., Lew i smok - Wielka Brytania a kryzys chiński 1925-1928, Kraków 2006. Polit J., Pod wiatr - Czang Kaj-szek 1887-1975, Kraków 2008. Polit J., Pod wiatr - Smutny kontynent. Z dziejów Azji Wschodniej w XX wieku, Kraków 2002. Polonia i Polacy w Chinach [w:] Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Pekinie, https://pekin. msz.gov.pl/pl/wspolpraca_dwustronna/polacy_w_chinach/?printMode=true [dostęp: 20 XII2018]; Polskim duszpasterzom, „Przegląd Katolicki”. Organ Duszpasterstwa Polskiego w Australii i Nowej Zelandii 1977, nr 11. Pomierska J., Harbin Moja Miłość, (rozmowa z Mariuszem Nowickim), „Głos Pomorza” 19 października 2007. Pomorski J., Paradygmat „New Economic History”, Lublin 1995. Popiel-Machnicki W., Pleskaczyński A., Pleskaczyńska K., Podróże nieodkryte. Dziennik ekspedycji Bronisława Grąbczewskiego 1889-1890 jako świadectwo historii i element dziedzictwa kulturowego, Poznań 2017. Porada A., Mikołaj I Samodzierżawca - swat nieudolny, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/1533683,l,mikolaj-i-samodzierzca---swat-nieudolny.read [dostęp: 1812019]. Potocka E., 80 lat stosunków polsko-japońskich, „Azja Pacyfik” 1999, nr 2/99. Prange G. W., Goldstein D.M., Dillon K.V., December 7,1941. The Day the Japanese At-tacked Pearl Harbor, New York 1988. Preston D., The Boxer Rebellion. The Dramatic Story of China’s War on Foreigners That Shook the World in the Summer of 1900, New York 2000. Problemy rozwoju państw azjatyckich, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2008. Pruszczyński J„ Dziedzictwo kultury polskiej, jego straty i ochrona prawna, t. 1-2, Kraków 2001. Przemiany społeczne w Królestwie Polskim 1815-1864, red. W. Kula, J. Leskieczowa, Wrocław 1979. Przybylski H„ Paderewski. Między muzyką a polityką, Katowice 1992. Przyłuski D., Z wojny. List z Mandżuryi ks. Dominika Przyłuskiego z Lublina, kapelana 3-ej armii mandżurskiej, pisany do parafian: Sandapudza, d. 7 czerwca 1905 r., „Nowiny Raciborskie”. Dodatek do „Nowin Raciborskich” 1905 (2 września), nr 103. 227 Pu Yi, Byłem ostatnim cesarzem Chin, t. 1, Łódź 1988. Pu Yi, The Last Manchu. The Autobiography of Henry Pu Yi, Last Emperor of China, red. P. Kramer, New York 2010. Putnam Weale B.L., The Coming Struggle in Eastern Asia, London 1908. Putnam Weale B.L., The Truth about China and Japan, New York 1919. Puttkamer G. von, Papst Innocenz IV. Versuch einer Gesamptcharakteristik aus seiner Wirkung, Münster 1930. Quested R.K.I., „Matey” Imperialists. The Tsarist Russians in Manchuria 1895-1917, Hong Kong 1982. Quested R.K.I., Sino-Russian Relations. A Short History, London 1984. Raba B„ Między romantyzmem a modernizmem. Twórczość kompozytorska Ignacego Jana Paderewskiego, Wrocław 2010. Raczyńska E., Birds of Passage (Przelotne ptaki), San Francisco 1982. Radziński E„ Aleksander II. Ostatni Wielki Car, Warszawa 2005. Radziwiłowicz D„ Polskie organizacje polityczne i wojskowe we wschodniej Rosji, na Syberii i Dalekim Wschodzie (1917-1919), „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2005, t. 6 (57), nr 2 (207). Raeff M., Russia Abroad. A Cultural History of the Russian Emigration, 1919-1939, New York 1990. Rajan N.V., Rossia - Harbin - Avstraliâ: sohranenie i utrata âzyka na primere russkoj diaspo ry, preživšej XX vek vne Rossit, Moskwa 2005. Reardon-Anderson J., Reluctant Pioneers. China’s Expansion Northward, 1644-1937, Stan ford 2005. Region Azji Centralnej jako obszar wpływów międzynarodowych, red. B. Bojarczuk, A. Zię tek, Lublin 2008. Reilly T.H., The Taiping Heavenly Kingdom. Rebellion and the Blasphemy of Empire, Washington 2004. Reychman K., Szkice genealogiczne, seria I, Warszawa 1936. Reynolds D.R., Training Chinese Hands. Toa Dobun Shoin and its precursors. [w:] The Ja panese informal empire in China, 1895-1937, red. P. Duus, R.H. Myers, M.R. Peattie, New Jersey 1989. Ręczmin M., Architekt Włodzimierz Podlewski wspomina lata 30, http://trojmiasto.wyborcza. pl/trojmiasto/1,35635,1479716.html [dostęp: 9 II 2019]. Riasanovsky N.V., Bushkovitch R, Peter the Great. The Strugglefor Power, 1671-1725, Cam bridge 2001. Ricklefs M.C. і in., A New History of Southeast Asia, New York 2010. Riha T., Readings in Russian Civilization, t. 2: Imperial Russia, 1700-1917, Chicago 1969. Ringmar E., Liberal Barbarism. The European Destruction of the Palace of the Emperor of China, New York 2013. 228 Robbins H., Our First Ambassador to China. An Account ifthe life of George, Earl ofMacart ney - With Extracts from His Letters, and the Narrative of His Experiences in China, as Told by Himself, London 1908. Robbins-Hutton E„ Sojourn. A Family Saga, Vashon 1997. Roberts J.A.G., A Concise Story of China, Massachusetts 1999. Rodziński W, Agresja amerykańska w Chinach w latach 1945-1949, Warszawa 1956. Rodziński W., Chiny w ogniu. Rewolucja w latach 1925-1927, Wrocław 1983. Rodziński W, Historia Chin, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992. Rodziński W., The Peoples Republic of China. Reflections on Chinese Political History since 1949, London 1988. Rohlf G., Building New China, Colonizing Kokonor. Resettlement to Qinghai in the 1950s, Lanham 2016. Rojek W, Ekspansja mocarstw w Chinach i jej wpływ na rozwój stosunków międzynarodo wych w latach 1895-1914, Warszawa 1996. Rolt L.T.C., George and Robert Stephenson. The Railway Revolution, Londyn 1971. Romanov B.A., Russia in Manchuria (1892-1906), Ann Arbor 1952. Rosiński EM., Benedykt Polak - prekursor polskich badań etnologicznych w Azji [w:] Polskie opisywanie świata. Od fascynacji egzotyką do badań antropologicznych, red. A. Kuczyński, Wrocław 2000. Rosiński EM., Benedykt Polak - uczestnik legacji papieskiej do wielkiego chana (1245-1247) [w:] Kościół katolicki na Syberii. Historia - Współczesność - Przyszłość, red. A. Kuczyń ski, Wrocław 2002. Rosiński M., Franciszkańska legacja papieska z udziałem Polaka u wielkiego chana [w:] Ob servare Evangelium. Wrocławska księga Jubileuszu 800-lecia Zakonu Braci Mniejszych, red. E M. Rosiński, Wrocław 2009. Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 1984. Rosyjski łącznik. Rzecz o Jerzym Pomianowskim, red. I. Hofman, Lublin 2016. Roszko J„ Awanturnik nieśmiertelny, Katowice 1989. Rowbotham A.H., Missionary and Mandarin. The Jesuits at the Court of China, Berkeley 1942. Rowiński J„ Chiny a Stolica Apostolska. Stosunki wzajemne i ich międzynarodowe implika cje, Warszawa 1991. Rowiński J., Jakóbiec W, System konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej, Warszawa 2006. Rozwój stosunków polsko-chińskich 1917-1936, „Polityka Narodów” 1937, t. 10. Róziewicz J., Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725-1918), Wrocław 1984. Ruiz C., My Life in a Communist Priston, Tajwan 1970. Russell W.H., The Crimean War. As Seen by Those Who Reported It, Louisiana 2009. Sadowski M., Państwo w doktrynie papieża Leona XIII, Kolonia 2002. Salmim H., Europa XIX wieku. Historia kulturowa, Kraków 2010. 229 Samsonowicz H., Konrad Mazowiecki (1187/88 - 31 VIII 1247), Kraków 2008. Samujłło J., Kierbedź Stanisław [w:] Polski słownik biograficzny, t. 12, Wrocław-WarszawaKraków 1966-1967. Satnowski-Rzewski G., Pamięci ks. prałata Ostrowskiego, „Tygodnik Polski” 1936, nr 749. Schoppa R.K., Twentieth Century China. A History in Documents, Oxford 2004. Seitz K., Chiny. Powrót olbrzyma, Warszawa 2008. Selig Dr., Charbin czy Harbini, „Tygodnik Polski” 1924, nr 125. SemenoffV., The Battle of Tsushima, London 1997. Serczyk W.A., Piotr I Wielki, Wrocław 2003. Serczyk W.A., Poczet władców Rosji. Romanowowie, Londyn 1992. Seyda M„ Polska na przełomie dziejów. Fakty i dokumenty, t. 1, Poznań 1927. Sheng H., The 1911 Revolution. A Retrospective after 70 Years, Beijing 1983. Sibora ƒ., Dyplomacja Polska w I Wojnie Światowej, Warszawa 2013. Sidichmienow W, Chiny. Karty przeszłości, Warszawa 1978. Sidichmienow W, Ostatni cesarze Chin, Katowice 1990. Siedlecki J., Losy Polaków w ZSRR w latach 1939-1986, Londyn 1987. Sieroszewski W, Na Daleki Wschód. Kartki z podróży, Warszawa 1904. Sikorski N.S., Mafie chińskie, Warszawa 1984. Silbey D., The Boxer Rebellion and the Great Game in China, New York 2012. Singer B., Od Witosa do Sławka, Paryż 1962. Sino-French War 1884-5 [w:] A.E. Bruce, Modern Chinese Warfare, 1795-1989, LondonNew York 2001. Sitnik A.K., Działalność Bernardynów wśród Polaków na świecie XVIII-XXI w. (z wyłącze niem Argentyny), „Przegląd Kalwaryjski” 2009, nr 13. Sitsky B., Growing Up in Tientsin, Sydney 2015. Sivin N., Huang ti nei ching [w:] M. Loewe, Early Chinese Texts. A Bibliographical Guide, Berkeley 1993. Skóra W, Organizacja i pierwszy okres działalności polskich konsulatów w Harbinie i Władywostoku w latach 1920-1924 [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacyw Har binie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r„ red. A. Furier, Szczecin 2008. Skóra W, Placówki MSZ Drugiej Rzeczpospolitej w Harbinie w latach 1920-1941 na tle dzie jów Chin i Mandżurii [w:] Na szlakach dwóch światów. Studia ofiarowane prof. J. Huzińskiemu, red. A. Teterczyk-Puzio, Słupsk 2016. Skóra W, Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej. Organizacja, kadry i działalność, Toruń 2006. Skóra W, Sytuacja materialna Polonii mandżurskiej w 1929 roku (w świetle raportu konsu la RP Konstantego Symonolewicza), „Przegląd Orientalistyczny” 2010, nr 3-4. 230 SIadkovskíï M.I., History ofEconomic Relations Between Russia and China. From Moderni zation to Maoism, New Brunswick 2008. Słabczyńscy W. і X, Słownik podróżników polskich, Warszawa 1992. Słabczyński W., Polscy podróżnicy i odkrywcy, Warszawa 1988. Sławiński R., Azja wczoraj i dziś, Kraków 2006. Sławiński R., Geneza Chińskiej Republiki Ludowej, Warszawa 1987. Sławiński R., Historia Chin i Tajwanu, Warszawa 2002. Słownik biograficzny miasta Lublina, red. X Radzik, J. Skarbek, A.A. Witusik, Lublin 1993. Słownik polskich pionierów techniki, red. B. Orłowski, Katowice 1986. Smele J.D., Civil War in Siberia. The Anti-Bolshevik Government ofAdmiral Kolchak, 19181920, Cambridge 1996. Smith R.J., Chinas Cultural Heritage. The Qing Dynasty, 1644-1912, Boulder 1994. Sobiepanek J., Polonia w Harbinie, „Zorza” 1988, որ 10. Sokolicz A., O kulturze artystycznej proletariatu, Warszawa 1921. Sokolsky G.E., The Story of the Chinese Eastern Railway, Shanghai 1929. Spence J.D., God’s Chinese Son. The Taiping Heavenly Kingdom ofHongXiuquan, New York 1996. Spychalski L., Mój Harbin - wspomnienia o kraju dzieciństwa [w:] Polskie ślady na Dale kim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Star M., In the Lion’s Den, Tampa 1964. Stawecki R, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego: 1918-1939, Warszawa 1994. Stefanowski R,,PPS 1892-1992, Warszawa 1992. Steinberg J„ Bismarck. A Life, Oxford 2011. Steinberg M.D., Historia Rosji, Kraków 2009. Stephan J.J., The Russian Fascists. Tragedy and Farce in Exile, 1925-1945, London 1978. Stephenson G., A Biographical Study of the Father of Railways on the Occasion of the 150th Anniversary of the Opening of the World’s Firts Public Railway, the Stockholm and Darlington, 1825-1975, Including an Account of Railway Mania and a Consideration of Stephensonia Today, Londyn 1975. Stowarzyszenie polskie w Charbinie, Harbin 1923. Strzelczyk J., Od Lyonu do Mongolii. Poselstwo papieskie do Wielkiego Chana i relacje wy słanników [w:] Benedykt Polak. Z Europy do Azji przez Kazachstan (1245-1247), War szawa 2008. Strzeszewski C., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994. Strzeszewski C., Praca ludzka. Zagadnienia społeczno-moralne, Lublin 1978. Stuart J.L., Fifty Years in China, London 1967. Suleja W, Józef Piłsudski, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005. 231 Suleski R., Northeast China under Japanese Control. The Role ofthe Manchurian Youth Corps, 1934-1945, „Modern China” 1981, t. 7, nr 3. Sur le Yang-Tse. Journal d’une double exploration pendant la campagne de Chine (1900-1901), red. F. Hémon, Paryż 1904. Surynt I., Badania postkolonialne a „Drugi Świat”. Niemieckie konstrukcje narodowo-kolonialne wXIX w., „Teksty Drugie” 2007, nr 4. Suszyło K., W podzięce za powrót do domu, „Zeszyty Sandomierskie” 2001, nr 14. Sybirskij torgowo-promyszlennyj i sprawczonyj kelendar na 1903 god. Symonolewicz K„ Miraże mandżurskie, Warszawa 1932. Symonolewicz K., Moi Chińczycy (18 lat w Chinach), Warszawa 1938. Symonolewicz K., Z kotenji polskiej w Charbinie, „Kurjer Poznański” 1935, nr 189. Syzdek W, Na mandżurskim szlaku, „Życie Warszawy” 8 stycznia 1988. Szczepaniak A., Od autonomii do niepodległości. Dzielność polityczna Erazma Piltza w latach 1914-1929, Opole 2015. Szczepanowski M., Duszpasterstwo katolickie [w:] Polacy w Południowej Australii 1948-1968, t. 1, Adelajda 1971. Szczęśniak B., The Writing ofMichael Воут, „Monumenta serica” 1949-55, որ 14. Szmigiel J., Pamiętniki rodzinne i moja wyprawa na wojnę do Mandżurii, Kazimierza Wiel ka 2008. Szymański J., Opieka duszpasterska nad Polakami w Harbinie, „Studia Polonijne” 2017, nr 38. Śladkowski W., Opinia publiczna we Francji wobec sprawy polskiej w latach 1914-1918, Wrocław 1976. Śliwa M„ Ignacy Daszyński o państwie, demokracji i parlamentaryzmie, Warszawa 1997. Śliwowska W, Mikołaj I i jego czasy. 1825-1855, Warszawa 1965. Śniegocki R., Historia od Kongresu Wiedeńskiego do I wojny światowej, Warszawa 2007. Śp. Ks. Aleksander Eysymontt, „Duszpasterz Polski Zagranicą” 1967, nr 18, z. 1 (70). Śp. ks. prałat Władysław Ostrowski, „Tygodnik Polski” 1936, nr 748. Śp. O. Gracjan Kołodziejczyk OFMConv., „Duszpasterz Polski Zagranicą” 1989, nr 40, z. 2(171). Świderski L., Misje katolickie w cyfrach, Płock 1936. Tanaka Y., Hidden Horrors. Japanese War Crimes in World War II, Boulder 1996. Tang J.P., Railroad Expansion and Industrialization. Evidencefrom Meiji Japan, „The Journal of Economic History” 2014, t. 74, cz. 3. Taskina E„ Nieznany Harbin, Moskwa 1994. Taveirne P„ Han-Mongol Encounters and Missionary Endeavors. A History ofScheut in Ordos (Hetao) 1874-1911, Leuven 2004. Tegoroczna procesja Bożego Ciała w Harbinie, „Daleki Wschód” 1933, nr 11-12. 232 Telegram M. Zamoyskiego i E. Plitza do I. Paderewskiego o manifestacji w Paryżu na rzecz wsparcia dla niepodległości Polski, 7 lipea 1917 [w:] Archiwum Polityczne Ignacego Pa derewskiego, 1.1:1890-1918, oprać. W. Stankiewicz, A. Piber, Wrocław 1973. Tessenow H., Unschuld PU., A Dictionary of the Huang Di Nei fing Su Wen, է. 1, Los An geles 2008. The Chinese and the Japanese. Essays in Political and Cultural Interactions, red. A. iriye, New Jersey 1980. The Japanese Informal Empire in China, 1895-1937, red. P. Duus, R.H. Myers, M.R. Peattie, New Jersey 1989. The Jews Of China, t. 2, red. J. Goldstein, New York 2000. The Origins of International Banking in Asia. The Nineteenth and Twentieth Centuries, red. S. Nishimura, T. Suzuki, R.C. Michie, Oxford 2012. Theiss W., Dzieci syberyjskie - dzieje polskich dzieci repatriowanych z Syberii i Mandżurii w latach 1919-1923, Warszawa 1991. Tokarski J., Przez Syberię, Mandżurię i Japonię do brzegów Oceanu Spokojnego, Lwów 1911. Tomala K., Próby modernizacji gospodarki chińskiej za Mandżurów. Blaski i cienie moder nizacji pod wpływem Zachodu [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kra ków 2005. Trani E.P., The Treaty ofPortsmouth. An Adventure in American Diplomacy, Lexington 1969. Treadgold D.W., The Great Siberian Migration. Government and Peasant in Resettlementfrom Emancipation to the First World War, London 1957. Triska J.F., Slusser R.M., The Theory, Law, and Policy of Soviet Treaties, Stanford 1962. Trojnar A., Wojciech Korfanty w życiu politycznym II Rzeczypospolitej, t. 7, Katowice 1994. Troubetzkoy A.S., A Brief History of the Crimean War, London 2006. Troya H., Peter the Great, New York 1987. Trzeciakowski L., Otto von Bismarck, Wroclaw 2009. Trzeciakowski L., Ziemie polskie pod panowaniem państw zaborczych (1815-1918). Powsta nie styczniowe [w:] Dzieje Polski, red. J. Topolski, Warszawa 1975. Tsushima, Battle of [w:] Historical Dictionary of the Russo-Japanese War, red. R. Kowner, Maryland 2006. Tubielewicz J., Historia Japonii, Wroclaw 1984. Tuchám В., Stilwell and the American Experience in China (1911-1945), New York 1971. Tucholski Z., Instytut inżynierów komunikacji w Petersburgu - polska kadria i studenci, http://www.polskipetersburg.pl/hasla/instytut-inzynierow-komunikacji-w-petersburgu-polska-kadra-i-studenci [dostęp: 27 XII 2018]. Tupper H., To the Great Ocean. Siberia and the Trans-Siberian Railway, Boston 1965. Udział Polaków w rozwoju gospodarczym Mandżurii Północnej, „Listy Harbińskie” 1932, nr 5. 233 Urbanowicz W, Ogień nad Chinami: wojenne wspomnienia dowódcy Dywizjonu 303, Kraków 2007. Urbansky S., „Vasily” of China and his Russian Friends. Smugglers and their Transcultu ral Identities [w:] Entangled Histories. The Transcultural Past of Northeast China, red. D. Ben-Canaan, F. Grüner, I. Prodöhl, New York 2014. Urbansky S., Kolonialer Wettstreit. Russland, China, japan und die Ostchinesische Eisenbahn, Frankfurt am Main 2008. Ury S., Barricades and Banners. The Revolution of1905 and the Transformation of Warsaw Jewry, Stanford 2012. Vaulx de B., Les Missions. Leur historie. Des origines a Benoit XV (1914), Paris 1960. Verziji J.H.W., International Law in Historical Perspective, t. 3, Leyden 1970. Victoir L., Zatsepine V., Harbin to Hanoi. The Colonial Built Environment in Asia, 1840-1940, Hong Kong 2013. Vining L.E., Held by the Bolsheviks. The Diary of a British officer in Russia, 1919-1920, Lon don 1924. W międzynarodowym Klubie Łyżwiarsko-Tenisowym, „Polacy Zagranicą” 1937, nr 30. W.D., Obrazek z życia Polaków w Chinach, „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu Azji i Biu letyn Przemysłowo-Handlowy” 1928, nr 10/45. Wacławik J., Kronika Wydziału Górniczego 1919-1999, Kraków 1999. Waingertner R, Geneza Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu i jego działalność w latach pierwszej wojny światowej oraz początki kształtowania się granic II Rzeczpospolitej [w:] Rząd bez ziemi. Struktury władz na uchodźctwie, red. R.P. Żurawski vefGrajewski, Warszawa 2014. Wait E.M., Imperialism, New York 2003. Wakeman F. Jr, The Great Enterprise. The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Se venteenth-Century China, Berkeley-Los Angeles 1986. Waley A., The Opium War Through Chinese Eyes, California 1958. Wang E, Chinese Revolutionary. Memories 1919-1949, Oxford 1980. Wapiński R., Roman Dmowski, Lublin 1988. Wąsowski A., Teheran-jałta. Nowy porządek świata, է. 1: 1944-1945, Warszawa 2009. Wcisło F., Tales ofImperial Russia. The Life and Times of Sergei Witte, 1849-1915, New York 2011. Weirather L., Fred Barton and the Warlords’ Horses of China. How an American Cow-boy Brought the Old West to the Far East, Jefferson 2015. Wełniak A., Reemigranci polscy z Mandżurii w Elblągu, „Rocznik Elbląski” 2009, t. 23. Wenger A., Rome et Mascou, 1900-1950, Paryż 1987. Wetzel D., The Crimean War. A Diplomatic History, Columbia 1985. White J.A., Diplomacy of the Russo-Japanese War, New York 1964. Whitney H.J., Japonia, Warszawa 1979. 234 Wieczorkiewicz P.P., Historia wojen morskich. Wiek pary, t. 2, Londyn 1995. Wierzbiański B„ Polonia zagraniczna w latach 1939-1946, Londyn 1946. Wiktor Z., Chiny na drodze socjalistycznej modernizacji, Toruń 2008. Wilamowski M., Konrad I Mazowiecki [w:] S. Szczur, K. Ożóg, Piastowie. Leksykon biogra ficzny, Kraków 1999. Willmott H.P., The Last Century of Sea Power. From Port Arthur to Chanak, 1894-1922, t. 1, Indiana 2009. Winiarz A., Bibliografia prasy polskiej na Dalekim Wschodzie w latach 1917-1949, „Kwar talnik Historii Prasy Polskiej” 1986, nr 25, z. 1. Winiarz A., Działalność Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Harbinie (1942-1945), „Rocz nik Polonijny 1984-1985”. Winiarz A., Dzieje Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Harbinie (1942-1945), „Rocznik Polonijny” R. 6(14): 2013. Winiarz A., Główne kierunki i formy aktywności Polaków w Mandżurii w latach 1897-1949 [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiał w konferencji na ukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-23 października, red. A. Furier, 2008. Winiarz A., Harcerstwo polskie w Mandżurii w latach 1918-1942, „Przegląd Polonijny” 1985, t. 2. Winiarz A., Polska diaspora w Mandżurii [w:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001. Winiarz A., Udział Polaków w budowie i eksplantacji Kolei Wschodniochińskiej, „Przegląd Polonijny” 1993, z. 2. Winiarz A., Wychowanie fizyczne i sport w życiu Polonii mandżurskiej, „Pedagogika” 2011, z. 30. Winiarz A., Z dziejów harcerstw a na Syberii i Dalekim Wschodzie w latach 1917-1942, „Rocznik Wschodni” 1994, nr 1. Winiarz A., Zarys dziejów Gimnazjum Polskiego w Harbinie (1915-1949), „Przegląd Polo nijny” 1986, z. 4. Winiarz A., Zarys dziejów oświaty polonijnej na Dalekim Wschodzie (1907-1949), „Przegląd Polonijny” 1993, z. 1. Witos W., Moje wspomnienia, t. 3, Paryż 1965. Witte S.Y., Memoirs of Count Witte, New York 1921. Wojas B.Z., Dzieje Polonii harbińskiej, „Zeszyty Historyczne” 1974, nr 30. Wojciechowski A., Zarys historii wojennej 1-go Pułku Ułanów Krechowieckich, Warszawa 1929. Wojtkiewicz S.S., Tiergarten, Warszawa 1967. Wolff D„ To the Harbin Station. The Liberal Alternative in Russian Manchuria, 1898-1914, Stanford 1999. Wolny A., Wojna na Pacyfiku. Agresja japońska w latach 1931-1945, Warszawa 1971. 235 Wong J.Y., Deadly dreams. Opium, imperialism, and the Arrow War (1856-1860) in China, New York 1998. Wong J.Y., Harry Parkes and the „Arrow War” in China, „Modern Asian Studies” 1975, t. 9, nr 3. Woo X.L., Empress Dowager Cixi. Chinas Last Dynasty and the Long Reign of a Formidable Concubine. Legends and Lives During the Declining Days of the Qing Dynasty, Ports mouth 2002. Wood R.D., The Treaty ofNanking. Form and the Foreign Office, 1842-1843, „Journal of Im perial and Commonwealth History” 1996, nr 24. Wortzel L.M., Dictionary of Contemporary Chinese Military History, Westport 1999. Wowczuk W., Chiny-Japonia, Białystok 2003. Wowczuk W, Mandżukuo, Warszawa 1966. Wowczuk W., Nowe oblicze starej tradycji. Chiny-Japonia, Białystok 2003. Woźniakowski K., Polonia chińska w latach 1897-1949 i jej życie kulturalno-literackie, cz. 1, 2, „Przegląd Polonijny” 1976, nr 1,2. Wójcik Z., Karol Bohdanowicz. Szkic portretu badacza Azji, Warszawa 1997. Wójcik Z., JózefPiłsudski (1867-1935). Biografia, Warszawa 2006. Wright D.C., The History of China, Westport 2001. Wright R.N.J., The Chinese Steam Navy, 1862-1945, London 2001. Wróbel Z., Dzieje erotyzmu. Uczta trzech szczytów. Chińskie obyczaje erotyczne, t. 3, Byd goszcz 2000. Wrzosek M., B. Mościcki [w:] Polski słownik biograficzny, t. 22, Wrocław 1977. Wspomnienia polskich Harbińczyków z czasów wojny antyjapońskiej [w:] Chińskie radio Międzynarodowe, http://polish.cri.en/l 141/2015/09/16/41sl33625_2.html [dostęp: 27II2018]. Wspomnienie Fidelisa Kłosy OFM. Misjonarz apostolski na Dalekim Wschodzie Maurus Wilhelm Kluge OFM [w:] Niezwykli franciszkanie XX/XXI stulecia, cz. 2, oprać. S.B. Tomczak, Poznań 2012. Wychodźctwo polskie, „Tygodnik Polski” 1923, nr 67. Wychodźstwo polskie w poszczególnych krajach. Materiały opracowane na podstawie spra wozdań konsularnych przez referat emigracyjny w Wydziale Administracyjno-Paszportowym Departamentu Konsularnego MSZ (kwiecień 1926), Warszawa 1926. Wyrozumski J., Dzieje Polski piastowskiej, Kraków 1999. Wywiad z Alinę Głodowską [w:] M. Cabanowski, Tajemnice Mandżurii - Polacy w Harbi nie, Warszawa 1993. Wywiad z Ewą Ručinską, z d. Wyszyńską, przeprowadzony w Warszawie w dniu 30 marca 1993 r. Xiang L., The Origins of the Boxer War. A Multinational Study, London 2003. Xing T., Encyclopedia of China History, cz. 1-3, Beijing 2003. 236 Xu S„ The Manchurian Question, Beiping 1931. Yamamuro S.։ Manchuria Under Japanese Domination, Pennsylvania 2005. Yamamuro S., Manchuria Under Japanese Dominion, Philadelphia 2006. Yan Q., The Chinese in Southeast Asia and Beyond. Socioeconomic and Political Dimensions, New York 2008. Yong-Deog K., Kolonia polska w Mandżurii 1897-1949, Kraków 2001. Yong-Deog K., Życie kulturalne Polaków w Mandżurii w latach 1897-1947, Katowice 2010. Young E.P., The Chinese Leaders and Japanese Aid in Early Republic [w:] The Chinese and the Japanese. Essays in Political and Cultural Interactions, red. A. iriye, New Jersey 1980. Young L„ Japans Total Empire. Manchuria and the Culture of Wartime Imperialism, Ber keley 1999. Yu-Wen J., The Taiping Revolutionary Movement, Yale 1973. Z dalekiego Wschodu, „Na posterunku” 1918, որ 24. Zachmann U.M., China and Japan in the Late Meiji Period, New York 2009. Zalęczny J„ Polacy w Harbinie w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie, „Wrocław skie Studia Wschodnie” 2013, որ 17. Zalęczny J., Polacy w Harbinie w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie, „Wrocław skie Studia Wschodnie” 2013, nr 17. Załęski J., Elementy problemu mandżurskiego, Warszawa 1932. Zamoyski J., Powrót na mapę. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914-1919, Warszawa 1991. Zawadzki T., Azjatyckie szlaki na wojnach. O kolei po kolei, „Polityka - Pomocnik histo ryczny” 2015, nr 6. Zdziebłowski S., Chiny. Naukowcy szukajį polskich śladów w Harbinie, https://fakty.interia. pl/polska/news-chiny-naukowcy-szukaja-polskich-sladow-w-harbinie,nId,2480094 [dostęp: 21 II 2017]. Zdziebłowski S., Polscy założyciele chińskiego miasta Harbin poszukiwani, https://dorzeczy. pl/kraj/50939/Polscy-zalozyciele-chinskiego-miasta-Harbin-poszukiwani.html [do stęp: 3 12017]. Zestawienie najważniejszych umów i porozumień międzynarodowych dotyczących stosunków pomiędzy Polską, Niemcami i Rosją Sowiecką w latach 1922-1939, „Opracowania Te matyczne M-631”, Warszawa 2009. Zieliński S., Bitwy i potyczki 1863-1864, Rapperswil 1913. Zieliński Z., Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków, Poznań 2007. Zięba W, Papieże i kapitalizm. Od „Rerum novarum” po „Centesimas annus”, Kraków 1998. Znaczenie państw azjatyckich we współczesnym świecie, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2008. Zwiercan A., Działalność Franciszkanów wśród Polonii, „Studia Polonijne” 1979, nr 3. Żakowski K., Wewnątrzpartyjne uwarunkowania polityki Japońskiej Partii Liberalno-Demo kratycznej w latach 1955-2006, Łódź 2012. 237 Żor A., Kronenberg - dzieje fortuny, Warszawa 2011. Żor A., Figle historii. Biografie niezwykłe, Toruń 2006. Życie Polaków w Mandżurii na wystawie w Książnicy Pomorskiej, https://dzieje.pl/wystawy/ zycie-polakow-w-mandzurii-na-wystawie-w-ksiaznicy-pomorskiej [dostęp: 17II2019] Антонов Б.И., Петроград. Хронологическая мозаика столичной жизни, Петербург 1914. Калиничев В.П., Великий Сиберский путь (историко-экономический очерк), Москва 1991. Николай I: личность и эпоха: новые материалы, red. А.Н. Цамутали; Петербург 2007. Николай Первый и его время, red. Б.Н. Тарасова, Москва 2000. Трубецкой А., Крымская война, Москва 2010. Czasopisma „Biesiada Literacka” 1905, որ 12. „Biuletyn Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce”, luty 1981. „Biuletyn Polskiej Izby Handlowej w Harbinie” 1932, nr 5. „Daleki Wschód” 1934, nr 7. „Daleki Wschód”, roczniki za lata: 1933, 1934, 1936. „Echo Dalekiego Wschodu” 1922, nr 10. „Echo z Dalekiego Wschodu” 1934, nr 3. „Listy Harbińskie” 1932, nr 5. „Pamiętnik Charbiński” 1923, է. 1. „Inżynier Kolejowy” 1926, nr 8-9. „Journal of Imperial and Commonwealth History” 1996, որ 24. „Kalendarz Harbiński na Rok Jubileuszowy” 1925. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1963, nr 8/2. „Listy Harbińskie” 1931, 1932. „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu, Azji i Biuletyn Przemysłowo-Handlowy” 1917-1919, 1928. „Pamiętnik Harbiński” 1924. „Polacy Zagranicą” 1937, nr 6. „Polski Kurjer Wieczorny Dalekiego Wschodu. Pismo narodowe bezpartyjne” 1918-1919. „Przegląd. Dwutygodnik narodowy literacko-społeczno-ekonomiczny z uwzględnie niem działu dla dzieci” 1919-1920. „Russkaja Atlantida” 1998, nr 1. „Sybirak” 1937, nr 1. „Tygodnik Polski” 1922-1942. 238 Indeks osobowy Aisin Gioro, dynastia 13 Akoliński Stanisław 120 Albin 135 Aleksander II38, 66 Aleksander III 39 Anioł Feliks 84, 91,103 Anyszkówna W. 103 Arkin Beniamin 135 Baderski Bronisław 102 Baryszewska J. 103 Benedykt Polak 54 Benedykt XV 74, 78 Beniowski Maurycy 54 Berbecki Leon Piotr 122 Bersztejn 135 Bismarck Otto von 30 Bloch Jan Gotlieb 39 Bobieński Ernest 53 Bobolewski Czesław 102 Boym Michał Piotr 54 Bulwicz Piotr 68 Burbonów, dynastia 16 Cabanowski Marek 11, 53, 59, 86, 87, 89, 97,115,120,135,137,142,145 Chełchowski Władysław 122 Chiłkowa, księżna 72 Chonkiewicz Paweł 79 Churchill Winston 146 Chwalba Andrzej 39,42, 47 Cieplak Jan Feliks 73 Cikoto Andrzej 138 Cixi (właśc. Lan Kueu) 22, 26, 28,35,149 Clevelend Grover 34 Costantini Celso 74,78 Cytowicz Ignacy 56 Cywiński, inżynier 55 Czajkowski Ludwik 48, 56 Czapski Ludwik 51 Daszyński Ignacy 84,168 Dmowski Roman 84, 85,128,169,184 Doberski Edmund 93 Dobrowolski B. 104,105 Douglas James 134 Doulton Henry 148 Dowbor Muśnicki Józef 122 Drożdż Stanisław 103 Dunin Wolski Leon Stanisław 122 Dworzański 103 Dynowski Eugeniusz 72 Eberhardt Julian 53 Elgin James Bruce 18 Elliot Charles 16 Eysymontt Aleksander 73,79,178 Folejewski Zbigniew 102 Frey Thomas 147 Fulton Robert 154 Gabriel Stanisław 72 Gaspais Augustin 75 Gentgylówna A. 103 Goriemykin Iwan Daniłowicz 47 Grąbczewski Bronisław 93,172 Grochowski Kazimierz 57,102,104,108,110,115,118,121,178,180 Gros Jean-Baptist Luis 18 Guangxu 25, 28,151 Guébrianta Jeana В.М. de 74 Hermanowicz Józef 137-139,187 Hieropolitański Michał 51 Hirohito 123,126 Hirszman Teofil 50 Hitler Adolf 127 Hlond August 72, 79 Homan Władysław 104 Hong Xiuquan 26,33 Horwat Dmitri 62 Huang Di 13,146 Innocenty IV 54 Jagowicz, inżynier 72 Jakóbkiewicz 103 Jakubowski Władysław 53 Jaworski J. 72,102 Jokisz Konstanty 55, 56,111 Jugowicz Aleksander 55 Kajdański Edward 11, 52, 53, 56, 59,102,145 Kaj-szek Czang 10,123,137,146 Kałuski Marian 11,121 Kang Youwei 25 Karachan Lew 123 Kasprowicz Jan 86 Kazi-Girej Mikołaj 72,112 Kettel Clemens von 26 Kierbedź Stanisław 43, 47,48, 53, 56,156,161,162 240 Kłoczkowski Wacław 122 Kłosowski Jerzy 138,139 Koman Władysław 118 Konopnicka Maria 86 Konrad Mazowiecki 54 Korczak Janusz (właśc. Henryk Goldszmit) 121,181 Korfanty Wojciech 84,168 Korwin-Piotrowski Jan 103 Kot Teofil 103 Kowalski 59 Kowalski Władysław 59, 62, 63,112 Krawczenko N. 56 Krąkowski Kazimierz 107,137 Kronenberg Leopold 39 Królikiewicz Bronisław 53 Kruziewicz Mieczysław 53 Kubiak Leonard 97,172 Kung, książę 149 Kurczyn L. 72 Kwiatkowski Aleksander 135 ĽEpissiére 75 Lamb William 16 Leon XIII 66 Leszczewicz Antoni 78 Leśniewski F. 103 Liberadzki Bolesław 51 Litewski Bogumił 134,135 Ludwik Filip 116 Lysek-Polański Franciszek 103 Łazowski Wacław 72,95 Łępicki Zygmund Leonard 122 Łopato Józef 135 Łuskino Leon 122 Mach, major 130 Maczuk Antoni 72 Majewski Mikołaj Teodor 122 Mao Zedong 9,79,141,142,191 Michał I Fiodorowicz 39 Miechowicz Łukasz 115 Mierzwiński Władysław 73 Mikołaj 137,39 Mikołaj II39, 47,93 Miller Stanisław Kwiryn 50 Ming, dynastia 144 Morgulec Michał 75,90,128,131,171 Morse Samuel 154 241 Mutsuhito 24, 42,144 Nernhejm Stanislaw 100 Nowakowski Ignacy 169 Nowkuński Tadeusz 112 Offenberg Stefan 48, 55 Olney Richard 34 Olszewski Wiesław 32 Orliński Bolesław 97,172 Orłowski Bolesław 48, 50 Osiński Aleksander 122 Ostrowski Władysław 73-75, 79,106,118,178 Paderewski Ignacy 84,169 Padlewski Włodzimierz Romuald ni, 112,179 Parkes Harry 18 Parnicki Teodor 102,114 Paszkiewicz Piotr 112 Pawlewski, rotmistrz 55,161 Peel Robert 16 Piątkowski Mirosław 128 Pikielówna 103 Piłsudski Józef 84,128,134,168,170,184 Pindor Karol 131 Piotr I Wielki 36 Piotrowski Gerard 78 Piotrowski Wacław 103 Pius XI78 Pląskowski, inżynier 55 Plisowski S. 72 Płaczkowski Antoni 51 Podziawa Tomasz 139 Przyłuski Dominik 73 Pstrokoński Aleksander 53 Qianlong 15 Qing, dynastia 14 Qishan 16 Rembertowicz W. 72 Reymont Władysław 86 Roman Wiktor 72,93 Romanowów, dynastia 36,39, 89 Ručinską Ewa 115 Rynowski 59 Samujłło Julian (Juliusz) 102,176 Sieroszewski Wacław 56 Skidelski Szłoma 72 Skowroński Edward 132 Skóra Wojciech 131 242 Słowacki Juliusz 54 Sobótkiewicz Józef 103 Sokolicz Antonina (właśc. Antonina Merkel) 86,170 Solecki Jan 102 Sołtysik Władysław 105 Stalin Józef 146 Stefanowski Bronisław 135 Stencel Jan 56 Stephenson George 36 Stępniewska Waleria 117 Stępniewski Tadeusz 117 Stołypin Piotr 93 Sun Jet-sen 28,151,191 Symonolewicz Konstanty 97,130,132 Szarecki Bolesław 122 Szatrow Ilia 190 Szełachow, generał 137 Szeptycki Stanisław Maria Jan Teofil 122 Szpiganowicz Adam 68 Szydłowski Adam 9, 48, 55,111,161 Szymański Julian Juliusz 122 Szyszkowski Bronisław 117 Śliwowski Karol 74, 78 Świderski Witold 103 Tang, dynastia 144 Taskina Elena 126 Tetmajer Włodzimierz 86 Thommée Wiktor 122 Tokugawa, ród 24 Tongzhi 22 Tsingczengu Hsü 52 Turowicz Stefan 178 Wachowski Seweryn 72 Weber Karol 48,93 Wells Walenty 48 Wells Z. 72 Wiktoria Hanowerska 14,148 Winiarz Adam 11, 53,90, 99 Witos Wincenty 84,168 Witte Siergiej 39 Wołkowicki Jerzy 122 Woźniakowski Krzysztof 104,106 Wróblewski Franciszek 59 Wróblewski Jan 59 Xianfeng 149 Yong-Deog Kim 11 243 Zajączkowska H. 103 Zaremba T. 72 Żarski К. 103 Zborowski Witold 138,178 Zbydniowski A.T. 104 Ziemlewicz Franciszek 115 Żeligowski Lucjan 122 Żółkowski G. 72 Żurawski-Żarski Kazimierz 178
adam_txt	SPIS TREŚCI Wstęp 9 I. Polityka Państwa Środka wobec wyzwań cywilizacyjnych XIX wieku ю 1. Przyczyny kolonizacji Chin ю 2. Sytuacja polityczna i społeczno-gospodarcza w Chinach na przełomie XIX i XX wieku 30 3. Geneza powstania Kolei Transsyberyjskiej i jej znaczenie dla stosunków euroazjatyckich 36 II. Polska mniejszość w Mandżurii w XIX i XX wieku 44 1. Udział Polaków w budowie Kolei Wschodniochińskiej 44 2. Polacy i ich rola w erygowaniu i rozwoju miasta Harbin 54 3. Ekonomiczna, społeczna i polityczna rola kościoła katolickiego i polskiego duchowieństwa w Mandżurii w XX wieku 66 III. Działalność Polaków na rzecz Harbinu 83 1. Życie pomiędzy Wschodem i Zachodem 84 2. Udział w życiu gospodarczym oraz kulturalno-oświatowym Harbinu 93 3. Dziedzictwo i współczesne ślady polskiej kolonii w Harbinie 110 IV. Postrzeganie kolonii polskiej w Harbinie przez władze chińskie i polskie 120 1. Życie przedstawicieli polskie diaspory w okresie konfliktów zbrojnych 121 2. Polityka władz II RP wobec mniejszości polskiej w Chinach 128 3. Działalność władz ChRL i PRL na rzecz likwidacji polskiej kolonii w Harbinie 137 Zakończenie 144 Przypisy 146 Bibliografia 192 Indeks osobowy 239 Spis ilustracji 245 7 Bibliografia Teksty źródłowe Archiwum Akt Nowych w Warszawie Sygn. 2/322/0/-/1014: nr teczki 298, Grochowski Kazimierz (Harbin), 1933,1934,1937. Sygn. 2/322/0/-/984: teczka 298, Folgiewski Zbigniew (Harbin), 1935-1937. Sygn. 2/322/0/-/7398: teczka 323, Raporty prasowe Konsulatu RP w Harbinie, 1935,1936. Sygn. 2/322/0/-/8117: teczka 069b, 330b Biuletyn Polskiej Izby Handlowej w Harbi nie, 1933-1935. Sygn. 2/322/0/-/5963: teczka 298, Chiny. Reorganizacja szkoły polskiej w Harbinie. Raporty, 1939. Sygn. 2/322/0/-/5416: teczka 581, Przesyłki pieniężne dla Konsulatu RP w Harbinie. Szyfrogramy, 1935, 1936. Sygn 2/322/0/-/9146: teczka 229, Chiny. Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Harbi nie. Korespondencja, 1935. Sygn. 2/322/0/-/7066: teczka 049, Stosunki polsko-niemieckie. Raport Konsulatu RP w Harbinie, 1939. Sygn. 2/322/0/-/11686: Przekształcenie Delegacji RP w Harbinie na konsulat. Raport, telegramy, 1929,1930. Sygn. 2/322/0/-/11739: Chiny. Raport administracyjny Delegacji RP w Harbinie za rok 1928,1929. Sygn. 2/322/0/-/6246: Mandżukuo. Organizacja Konsulatu RP w Harbinie. Reklamacje handlowe. Korespondencja, raporty, 1935, 1936. Sygn. 2/322/0/-/10614: Chiny. Gimnazjum polskie w Harbinie. Raport, petycje, rezo lucja, rachunki, korespondencja, 1931. Sygn. 2/322/0/-/10619: Gimnazjum polskie im. H. Sienkiewicza w Harbinie - reorga nizacja. Raporty, umowa, korespondencja, notatki, 1932. Sygn. 2/322/0/-/6243: Mandżukuo. Antypaństwowe artykuły w polskiej prasie kato lickiej w Harbinie. Pismo, prasa, 1936. Sygn. 2/322/0/-/10618: Gimnazjum polskie im. H, Sienkiewicza w Harbinie - reorga nizacja. Raporty, umowa, korespondencja, notatki, 1931, 1932. Sygn. 2/322/0/-/10616: Chiny. Subwencje dla burs polskich w Harbinie. Raporty, spra wozdania, wykazy, korespondencja, notatki, 1929-1931. Sygn. 2/322/0/-/11324: Chiny (Harbin). Konkurs literacki ogłoszony na łamach „Ty godnika Polskiego”. Korespondencja, 1939. Sygn. 2/322/0/-/6239: Mandżukuo. Stosunek japońskich władz wojskowych do Kon sulatu RP w Harbinie. Notatka, korespondencja, 1939. 192 Sygn. 2/322/0/-/10848: Mandżukuo. Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Harbinie spłata pożyczki, subwencje. Korespondencja, 1937, 1938. Sygn. 2/322/0/-/2615: Amsterdam, Antwerpia, Harbin, Gdynia, Hamburg, Triest ֊ sprawy portowe. Raporty, statystyki, broszury, 1934,1935. Sygn. 2/322/0/-/10799: Chiny. Sprawa subwencji dla „Gospody Polskiej” w Harbinie. Raporty, statut, notatki, korespondencja, 1925-1931. Sygn. 2/322/0/-/10800: teczka 299, Chiny. Sprawa subwencji dla „Gospody Polskiej” w Harbinie. Raporty, statut, notatki, korespondencja, 1931, 1932. Sygn. 2/322/0/-/10797: teczka 229, Chiny. Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Har binie - sprawy organizacyjno-programowe i administracyjno-finansowe. Raport, no tatki, korespondencja, 1933. Sygn. 2/322/0/-/8338: teczka 333a, Produkcja i rozpowszechnianie filmów o procesji Bożego Ciała w Harbinie, szybownictwie polskim, turystyce, Wilanowie. Korespondencja, 1933-1935. Sygn. 2/322/0/-/10617: teczka 298, Chiny. Polska akcja kulturalna. Subwencje dla burs polskich w Harbinie. Raporty, sprawozdania, korespondencja, plakaty, wycinki prasowe, 1931,1932. Sygn. 2/322/0/-/10620: teczka 298, 299, Chiny. Reorganizacja szkolnictwa polskiego, głównie w Harbinie. Konflikty wśród Polonii. Raporty, sprawozdanie, notatki, wycin ki z prasy, 1933,1934. Sygn. 2/322/0/-/10802: teczka 299, Akademickie Koło Badań Chin (Polskie Koło Wschodnioznawcze) w Harbinie - działalność. Raporty, notatki, korespondencja, wycinki prasowe, 1930-1932. Sygn. 2/322/0/-/10694: teczka 297, 298, Chiny. Gimnazjum polskie im. H. Sienkie wicza w Harbinie - zagadnienie reorganizacji, sprawy gospodarczo-finansowe. Fun dusz Kulturalno-Oświatowy. Raporty, budżet, sprawozdania, notatki, korespondencja, 1937,1938. Sygn. 2/322/0/-/2864: teczka 250a, 250b, 252a, 851b, Ruch nacjonalistyczny wśród Ukraińców na Wołyniu. Prawosławie na Łemkowszczyźnie. Akcja neounijna na te renie Harbina. Raporty, notatki, korespondencja, broszury, wycinki prasowe, biule tyn, 1937. Sygn. 2/322/0/-/2904: teczka 304, Sytuacja katolików w Chinach. Przydział dewiz dla polskiej misji katolickiej w Japonii. Upadek znaczenia polskiej misji w Harbinie, sprawa ks. Ostrowskiego. Raporty, korespondencja, wycinki prasowe, biuletyn, 1932, 1935, 1936. Sygn. 2/322/0/-/7038: teczka 049, 297, Japonia. Sprawy uznania Mandżukuo przez Polskę i sojuszu polsko-japońskiego. Zbiórka składek przez kolonię polską w Har binie na rzecz ofiar katastrofy w Hakodate. Przeglądy, wycinki prasowe, 1934,1935. Sygn. 2/198/0/-/30: Kolonia polska w Mandżurii, fotografie, 1914-1939. Sygn. 2/198/0/-/15: Polski Komitet Opiekuńczy w Mandżurii, korespondencja, 1935, 1941-1945. 193 Sygn. 2/198/0/-/20: Polski Komitetem Obywatelski na Mandżurię w Charbinie, ko munikaty, 1945-1946. Sygn. 2/198/0/-/1: Związek Polaków Wojskowych w Mandżurii, deklaracje uchwały, rezolucje, 1917. Sygn. 2/198/0/-/25: Polska grupa postępowa w Mandżurii, korespondencja, oświad czenia, memorandum, 1945-1947. Sygn. 2/198/0/-/66: Historia kolonii polskiej w Mandżurii, opracował Kazimierz Krąkowski, ok. 1951. Sygn. 2/198/0/-/23S: Tymczasowy Polski Komitet na Mandżurię, protokóły, korespon dencja, fotografie, 1947-1948. Sygn. 2/198/0/-/33: Zrzeszenie Polaków repatriantów z Mandżurii, projekt tymczaso wego statutu Zrzeszenia, protokół. Sygn. 2/198/0/-/19: Polski Komitetem Obywatelski na Mandżurię w Charbinie. Pro tokóły, sprawozdanie, korespondencja, 1941-1947. Sygn. 2/322/0/-/12655: Chiny. Rolnictwo w Mandżurii północnej. Raporty, 1926-1928. Sygn. 2/200/0/9/XI_87: Sprawy przesiedleńcze - Mandżuria, 1949. Sygn. 2/198/0/-/31: Kolonia polska w Mandżurii, album z fotografiami członków Związku Młodzieży Polskiej, 1938-1940. Sygn. 2/198/0/-/32: Kolonia polska w Mandżurii, album z fotografiami członków Związku Młodzieży Polskiej, 1940-1942. Sygn. 2/322/0/-/1772: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 1, 1931. Sygn. 2/198/0/-/14: Młodzież polska w Mandżurii, projekt statutu Związku Młodzieży Polskiej w Charbinie, przemówienia, korespondencja, 1949. Sygn. 2/322/0/-/1773: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 2,1931. Sygn. 2/322/0/-/1774: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 3, 1931. Sygn. 2/322/0/-/1775: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Raporty, koresponden cja, druki. Tom 4, 1931. Sygn. 2/455/0/-/25: [Renty i inne świadczenia dla obywateli polskich w Mandżurii. Korespondencja, podania] 1922-1924. Sygn. 2/455/0/-/27: [Reprezentacja obywateli polskich, głównie wojskowych i ich rodzin z Syberii i Mandżurii. Korespondencja, zestawienia, zażalenia] 1920-1922. Sygn. 2/322/0/-/1771: Zatarg japońsko-chiński o Mandżurię. Spór fińsko-angielski o statki handlowe. Raporty, korespondencja, druki, 1931. Sygn. 2/402/0/19/566: Zatrudnienie reemigrantów z Mandżurii. Sprawozdanie, dane statystyczne, wycinki prasowe, tygodnik „Repatriant” 1949, nr 31, 1949. 194 Sygn. 2/76/0/4.13/2231: [Belgia, Brazylia, Charbin /Mandżuria/, Czechosłowacja, Francja, Jugosławia, Kanada, Niemcy, Szwecja: Sprawozdania z działalności, sprawoz dania z wizytacji, wykazy osobowe, korespondencja] 1934-1939. Sygn. 2/455/0/-/28: [Repatriacja żołnierzy i oficerów polskich i ich rodzin z Sybe rii i Mandżurii. Działalność attaché wojskowego przy Poselstwie Polskim w Tokio płk. Aleksandrowicza. Korespondencja, zestawienia, podania] 1920-1924. Sygn. 2/100/0/5.30/3173: Egzemplarze dzienników i tygodników polonijnych ze Sta nów Zjednoczonych, Mandżurii i Francji (Szczegółowy wykaz numerów na obwolucie teczki) 1924-1939. Sygn. 2/198/0 zespół: Kolonia Polska w Mandżurii [1914] 1917-1949 [1951]. Sygn. 2/455/0: zespół: Konsulat Generalny RP w Charbinie 1919-1941. Sygn. 2/198/0/-/12: „Praca” pismo postępowe demokratyczne, 1918. Sygn. 2/198/0/-/24: Protokóły Wieców Polskich w Charbinie, 1945-1946. Sygn. 2/198/0/-/10: Dom Polski w Nikolsku - Ussuryjskim, korespondencja, 1918-1920. Sygn. 2/198/0/-/22: Tymczasowy Polski Komitet, protokóły, komunikaty, 1947-1948. Sygn. 2/198/0/-/16: Polski Komitetem Opiekuńczy. Działalność Komitetu, korespon dencja, 1941-1945. Sygn. 2/198/0/-/29b: „Ojczyzna. Niezależny Tygodnik Demokratyczny” wydawany w Charbinie 101 1948 - 10 VI. Sygn. 2/198/0/-/29a: „Ojczyzna. Niezależny Tygodnik Demokratyczny” wydawany w Charbinie 23 XII 1945 ֊ 27 XII 1947. Sygn. 2/198/0/-/9: Wypisy z księgi rejestracyjnej osób narodowości polskiej, 1920. Sygn. 2/198/0/-/18: Polski Komitetem Opiekuńczy, protokóły posiedzeń Komitetu, komunikaty, 1942-1946. Sygn. 2/198/0/-/29: Działalność redakcji „Ojczyzna” korespondencja, Biuletyn Infor macyjny, wydany w Charbinie, 1945-1950. Sygn. 2/198/0/-/26: Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Charbinie, protokóły posie dzeń, 1945-1947. Sygn. 2/198/0/-/27: Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Charbinie, protokóły Komisji Rewizyjnej, 1938-1947. Sygn. 2/198/0/-/13: Związek Młodzieży Polskiej w Charbinie, sprawozdania z działal ności, protokóły, 1939-1947. Sygn. 2/198/0/-/28: Stowarzyszenie „Gospoda Polska” w Charbinie, korespondencja, sprawozdania, protokóły, notatki, 1939-1947. Sygn. 2/198/0/-/35: Gimnazjum Polskie im. H. Sienkiewicza w Charbinie, korespon dencja z MWRiOP, MSZ, ZHP, 1923-1933. Sygn. 2/198/0/-/17: Polski Komitetem Opiekuńczy, odpisy protokołów Komitetu, za łączników i materiały podstawowe, 1942-1945. Sygn. 2/198/0/-/41: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Spis abiturientów, 1925-1938. 195 Sygn. 2/198/0/-/2: Polski Komitet Narodowy na Syberię i Rosję. Korespondencja, no tatki, wycinki prasowe, 1914. Sygn. 2/198/0/-/34: Księga pamiątkowa srebrnego jubileuszu szkoły im. H. Sienkie wicza w Charbinie 1912-1937, 1937. Sygn. 2/1287/0/6/158_VI-12: t. 8: „(.) 1-szy sierpnia - dzień walki z wojną imperia listyczną!.” 5/ „Burżuazja rumuńska strzela do strajkujących górników! 62 górników padło trupem, kilkuset rannych!” (Wzywa proletariat Polski do protestu, do wyrażenia solidarności.) 6/ „Międzynarodowy imperializm rozpoczyna wojnę przeciw ZSRR." (W sprawie napadu na lokale przedstawicielstw konsularnych i handlowych ZSRR w Mandżurii.) 71 „Towarzysze Żołnierze! 1-go sierpnia proletariat międzynarodowy demonstruje przeciw napadowi na ZSRR!.” ulotka VIII 1929. Sygn. 2/198/0/-/3: Polski Komitet Narodowy na Syberię i Rosję. Korespondencja z peł nomocnikiem PKN we Władywostoku, 1919-1920. Sygn. 2/198/0/-/67: „Tygodnik Polski”. Jedyne czasopismo polskie w Azji. Rok 1924: nr 93. (R. III) 1924. Sygn. 2/198/0/-/39: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Księgi ocen i świadectwa gimnazjalne, 1921,1928-1943. Sygn. 2/198/0/-/21: Polska Rada Narodowa w Charbinie, protokóły posiedzeń Rady i Komitetu Obywatelskiego na Mandżurie, 1945-1946. Sygn. 2/198/0/-/5: Polska Rada Polityczna Dalekiego Wschodu, statut, protokóły Zjaz du Delegatów Dalekiego Wschodu w Charbinie, 1918. Sygn. 2/198/0/-/38: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, katalog uczniów rok szkolny 1933-1939, ֊ b.d. Sygn. 2/198/0/-/36: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, katalog uczniów rok szkolny 1928/1929-1929/1930, - b.d. Sygn. 2/198/0/-/40: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, arkusze ocen za lata 1940-1949, 1940-1949. Sygn. 2/198/0/-/37: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie, katalog uczniów rok szkolny 1930/1931-1932/1933. Sygn. 2/I98/0/-/11: Tygodnik „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu” organ Polskiej Rady Politycznej Dalekiego Wschodu i Wschodniej Syberii 1918. Sygn. 2/198/0/-/43: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1925/1926. Protokóły, 1926. Sygn. 2/198/0/-/45: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1927/1928. Protokóły, 1928. Sygn. 2/198/0/-/50: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1932/1933. Protokóły, 1933. Sygn. 2/198/0/-/62: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1945/1946. Protokóły, 1946. 196 Sygn. 2/198/0/-/44: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1926/1927. Protokóły, kore spondencja. Sygn. 2/198/0/-/6: Polski Komitet Wojenny na Syberię i Rosję. Korespondencja, sprawozdania, protokóły z działalności Delegatur PKW na poszczególne okręgi, 1918-1920. Sygn. 2/198/0/-/42: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1924/1925. Świadectwa, pro tokóły, 1925. Sygn. 2/198/0/-/59: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1941/1942. Świadectwa, pro tokóły, 1942. Sygn. 2/198/0/760: Połska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1942/1943. Protokóły, świadec twa, 1942. Sygn. 2/198/0/764: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1947/1948. Protokóły, świadec two, 1948. Sygn. 2/198/0/765: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1948/1949. Protokóły, świadec twa, 1949. Sygn. 2/198/0/761: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1943/1944. Protokóły, świadec twa, 1943. Sygn. 2/198/0/763: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1946/1947. Protokóły, świadec twa, 1947. Sygn. 2/198/0/746: Połska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1928/1929. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1929. Sygn. 2/198/0/747: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1929/1930. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1930. Sygn. 2/198/0/748: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1931/1932. Świadectwa, proto kóły, korespondencja, 1931. Sygn. 2/198/0/749: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1925/1926. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1932. Sygn. 2/198/0/751: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1933/1934. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1934. 197 Sygn. 2/198/0/-/52: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1934/1935. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1935. Sygn. 2/198/0/-/53: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1935/1936. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1936. Sygn. 2/198/0/-/54: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1936/1937. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1937. Sygn. 2/198/0/-/55: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1937/1938. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1938. Sygn. 2/198/0/-/56: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1938/1939. Protokóły, świadec twa, korespondencj, 1938-1939. Sygn. 2/198/0/-/57: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1939/1940. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1939-1940. Sygn. 2/198/0/-/58: Polska Szkoła Powszechna i Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Charbinie. Egzaminy dojrzałości w roku szkolnym 1940/1941. Protokóły, świadec twa, korespondencja, 1940-1941. Sygn. 2/198/0/-/4: Polski Komitet Narodowy i Wojenny, Wydział Informacyjny. Kopie artykułów o życiu polskiej emigracji na Syberii, wycinki prasowe, 1919. Sygn. 2/198/0/-/8: Związek Polski Niepodległościowy Tientsin, księga rejestracyjna Polaków zamieszkałych w Chinach pragnących nabyć obywatelstwo polskie, zaświad czenia, korespondencja, fotografie, paszporty, 1918-1920. Sygn. 2/198/0/-/7: Polski Komitet Wojenny na Syberię i Rosję. Spis Polaków czaso wo przebywających w Tientsine oraz osób starających się o obywatelstwo polskie, 1919-1920. Sygn. 2/155/0/4.10.7/1553: 10.7. Pomoc zimowa. Akcja pomocy zimowej. Zasiłki na buty, odzież, wyżywienie. Podział między bursami, wychowankami. Protokóły, poda nia, listy imienne, wykazy, korespondencja, 1949-1950. Sygn. 2/455/0/-/5: Lista polskich społeczności za granicą, korespondencja, 21 luty 1931. Archiwum Wydziału Historii Partii КС PZPR w Warszawie Sygn. IV.G.III/6, raport K. Krąkowskiego. Archiwum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Archiwum Prymasa Polski Sygn. (APP III) 65: Akta Protektora Wychodźstwa Polskiego, 1927-1939 Chiny-Man dżuria. Sygn. A.Cap 367: Akta dotyczące kapitału 2500 tal. na dobrach Charbin zahipotekowanego, 1869-1912. 198 Archiwum Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie Sygn. Inwakc3417: Polski związek wojenny w Charbinie. Elementarz, I. Nowakow ski, 1918. Sygn. MW115: Testimonium Matrimonii, 1934. Sygn. MgInwakc4470/9: [Materiały ze zbiorów Wacław Gołki dotyczące Polskiej Gru py Postępowej], Sygn. N455436 / N455436: Moje Chiny. : wspomnienia z dzieciństwa / Łucja Drabczak. Sygn. Rkps939 / Rkps939: Chiński Polak z Turkiestanu: wspomnienia z bardzo dalekiej przeszłości / Konstanty Zdański. Sygn. N514104 / N514104: Mariańska misja obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Harbinie (1928-1948) / jan Kosmowski. Sygn. Mglnwakc4470/1 : Pamiętnik działacza polonijnego teatru amatorskiego w Man dżurii. Sygn. Mglnwakc4470/13: [Dokumenty i materiały ze zbiorów Wacława Gołki doty czące Związku Młodzieży Polskiej], Sygn. Mglnwakc4470/10: [Materiały ze zbiorów Wacława Gołki dotyczące tygodnika „Ojczyzna”]. Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie Sygn. 11739: Raport administracyjny Delegacji RP na Chiny w Harbinie za 1928 rok. Sygn. 10389: Opracowanie konsula E. Skowrońskiego dla MSZ „Polska kolonia w Har binie i Mandżurii” z 19 V 1931, k. 5. Sygn. 10618: Pismo MWRiOP z 23 II 1932 roku w sprawie reorganizacji szkolnictwa w Harbinie. Sygn. 10616: List Michała Wołłosowicza z Harbinu, Harbin 11 grudnia 1929 r. Archiwum Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie III.2 Zagraniczne placówki Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy Zespół CHINY - misje. III.2 Chiny, syg. 1: Dzieje misji. III.2 Chiny, syg. 2: Organizacje misyjne I. III.2 Chiny, syg. 3: Organizacje misyjne II: Polska Misja w Chinach. III.2 Chiny, syg. 4: Organizacje misyjne III. III.2 Chiny, syg. 5: Misjonarze polscy o misji w Chinach. III.2 Chiny, syg. 6: Korespondencja, t. 1 (1910-1931). III.2 Chiny, syg. 7: Korespondencja, t. 2 (1932-1935). III.2 Chiny, syg. 8: Korespondencja, t. 3 (1936-1948). 199 III.2 Chiny, syg. 9: Korespondencja z lat 1927-1996. III.2 Chiny, syg. 10: O misjach w Chinach. III.2 Chiny, syg. 11: „La Mission de Peking”. Ш.2 Chiny, syg. 12: „Misjonarze w Wenchow” 1938. Ш.2 Chiny, syg. 13: „Misjonarze w Wenchow” 1939. ІП.2 Chiny, syg. 14: Wiadomości z misji zagranicznych. III.2 Chiny, syg. 15: Wiadomości misyjne z polskiej misji w Chinach. III.2 Chiny, syg. 16: Artykuły prasowe o polskiej misji w Chinach. III.2 Chiny, syg. 17: Druki chińskie. III.2 Chiny, syg. 18: Druki chińskie. III.2 Chiny, syg. 20: Kartki pocztowe. III.2 Chiny, syg. 21: Objaśnienia do przedmiotów wysłanych (z Chin) do Krakowa (do Muzeum Misyjnego). III.2 Chiny, syg. 22: Zdjęcia. III.2 Chiny, syg. 23: Zdjęcia. III.2 Chiny, syg. 24: Zdjęcia - album. III.2 Chiny, syg. 25: Zdjęcia - album. III.2 Chiny, syg. 26: Album. III.2 Chiny, syg. 27: Album z kartami pocztowymi. Ш.2 Chiny, syg. 28: Notatki różne. Archiwum Instytutu Wydawniczego Księży Misjonarzy „Nasza Przeszłość” nr top 119: Korespondencja bp. Ignacego Krausego CM. T. 1. nr top 120: Korespondencja Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo z bp. Igna cym Krause CM. nr top 121: Korespondencja bp. Ignacego Krausego CM. T. 2. nr top 192: Korespondencja Wacława Szuniewicza CM z przełożonymi i współbraćmi. nr top 369: Korespondencja ks. Wacława Szuniewicza CM do sióstr. nr top 370: Korespondencja Wacława Szuniewicza CM do różnych osób. T. 1. nr top 371: Korespondencja Wacława Szuniewicza CM od różnych osób. T. 2. nr top 422: Polska Misja w Chinach. Materiały dot. działalności Księży Misjonarzy. nr top 739: Działalność misyjna Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Chinach. nr top 870: Materiały dot. życia i działalności ks. Wacława Szuniewicza CM. nr top 900: Materiały dotyczące działalności Księży Misjonarzy w Chinach. nr top 902: Wycinki prasowe dotyczące sytuacji gospodarczej, społecznej i politycz nej w Chinach, cz. 1. 200 nr top 903: Wycinki prasowe dotyczące sytuacji gospodarczej, społecznej i politycz nej w Chinach, cz. 2. nr top 1712: Sprawozdanie z działalności misyjnej Franciszka Krzyżaka CM w Chinach, nr top 1990: Wypisy dotyczące polskiej misji w Chinach. Archiwum Narodowe w Krakowie Sygn mikr. 105: zespół NKN, Instrukcja Dmowskiego Nadesłana z Agencji Lozańskiej do Koła Międzypartyjnego w Warszawie, k. 338-349. Sygn. 29/723/0/5.1/246: Korespondencja ogólna w sprawach etapowych (zawiera między innymi okólniki, zarządzenia, instrukcje, sprawy współpracy z PCK, pomocy dla repatriantów z Mandżurii, personalne pracowników Działu Etapowego i terenach Punkt, Etap itd.), 1945-1950. Muzeum Niepodległości w Warszawie Sygn. nr inw. 8262: fotografia powstała w atelier I.M. Bozbrosz w okresie 1900-1918. Sygn. nr inw. F-8263: Fotografia z roku 1918 przedstawia Walerię Stępniewską z bra tem i japońskim żołnierzem. Sygn. nr inw. F-9919: Zarząd Towarzystwa Dobroczynności św. Wincentego a Paulo w Harbinie. Sygn. nr inw. F-9993: Fotografia ceremonii Bożego Ciała w Harbinie. Sygn. 2/322/0/-/8338: teczka 333a, Produkcja i rozpowszechnianie filmów o procesji Bożego Ciała w Harbinie, szybownictwie polskim, turystyce, Wilanowie. Korespon dencja, 1933-1935. Sygn. nr inw F-9990: Gimnazjum Polskie im. Adama Mickiewicza. Sygn. nr inw. 12871: dok. nr 4119 z dn. 25 października 1919 r. wystawione przez De legaturę Polskiego Komitetu Wojennego na Okręg Mandżurski w Harbinie. Sygn. nr inw. 12880, 12881: zaświadczenie wystawione Walerii Stępniewskiej przez Radę Polityczną Stowarzyszenia „Gospoda Polska” 28 grudnia 1917 r. (maszynopis). Sygn. nr inw. F-2453: w Stowarzyszenie „Gospoda Polska”. Sygn. nr inw. F-2454: w Stowarzyszenie „Gospoda Polska”. Sygn. nr inw. F-8260: zdjęcie Franciszka Ziemlewicza. Sygn. nr inw. F-8312: Fotografia Grochowskiego z roku 1931. Sygn. nr inw. F-9989: Gimnazjum Polskie im. Adama Mickiewicza. Archiwum Państwowe w Lublinie Sygn. 8510: Akta Miasta Lublina, 1874-1915, k. 135. Sygn. 35/707/0/5/719: Sprawozdanie z udzielonych zapomóg reemigrantom z Man dżurii, 1949-1950. 201 Archiwum Państwowe w Olsztynie Sygn. 42/1301/0/-/1021: „Skąd Polacy wracali” (Mandżuria) - reportaż - opowieść Mariana Dudka o Polakach i Polonii w Harbinie w latach 1920-45, Polskie gimnazjum, nauczyciele, młodzież, wpływy Japońskie, II wojna światowa na wschodzie, repatriacja do Polski, osiedlenie w Olsztynie (nauczyciel w technikum kolejowym), 1969. Archiwum Państwowe w Poznaniu Sygn. 53/707/0/1.9/734: Stosunki handlowe z Mandżurią, 1931. Sygn. 53/707/0/1.9/735: Stosunki handlowe z Mandżurią, 1936. Sygn. 53/918/0/4/809: Pomoc dla reemigrantów przybyłych z Mandżurii, 1949. Archiwum Państwowe w Szczecinie Sygn. 65/319/0/5/411: Reemigracja z Mandżurii - wykazy imienne, korespondencja, 1949. Sygn. 65/824/0/-/71: Ankiety i oświadczenia repatriantów z Zachodu, notatki służbo we i meldunki z przesłuchań, t. 6,1955. Sygn. 65/824/0/-/70: Ankiety i oświadczenia repatriantów z Zachodu, notatki służbo we i meldunki z przesłuchań, t. 5,1954. Sygn. 65/824/0/-/68: Ankiety raportów z Zachodu, t. 3. Sygn. 65/824/0/-/69: Ankiety i oświadczenia repatriantów z Zachodu, notatki służbo we i meldunki z przesłuchań, t. 4,1953-1954. Archiwum Państwowe we Wrocławiu Sygn. 82/345/0/-/903: Protokóły udzielanej pomocy repatriantom i reemigrantom z Mandżurii 1949-1950. Sygn. 82/345/0/-/1041: Zapomogi specjalne dla reemigrantów z Mandżurii i inne, 1950. Archiwum Państwowe w Zamościu Sygn. 88/215/0/3.3/1480: Odczyt Wacława Sieroszowskiego pt. „Polska w Mandżurii” 24 kwietnia 1926 r. Archiwum Uczelni Akademii Górniczo-Hutniczej im Stanisława Staszica w Krakowie Sygn. 353/69: Akta osobowe studenta Chaciński Władysław (1928-1936) brak sygn.: Akta osobowe pracownika uczelni AGH Juliana Samujłło. Archiwum Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Sygn. WSH 2/2: Statut Akademickiego Koła Charbińczyków w Krakowie. Sygn.WSH 1/16: Dane personalne za rok akad. 1929/30. 202 Sygn. WSH 1/22: Dane personalne za rok akad. 1930/31. Sygn. WSH 1/31: Dane personalne za rok akad. 1932/33. Sygn. WSH 1/73/9: Dyplom ukończenia uczelni. Archiwum prywatne Andrzeja Gizy Opracowania 150-lecie założenia Petersburskiego Instytutu Inżynierów Komunikacji, „Przegląd Techniczny” 1959, nr 36. 20-lecie Parafii św. Stanisława w Charbinie, „Tygodnik Polski” 1930, nr 399. 25 lat pracy kapłańskiej księdza Aleksandra Eysymonta w parafii świętego Stanisława w Char binie, „Tygodnik Polski” 1937, nr 42 / 805. A Panorama ofHarbin, red. Zhou Deli, Hongkong 1986. Adamczewski P„ Sprawa budowy kościoła katolickiego w Nikolsku Ussuryjskim (Ussuryjsku) w świetle dokumentów przechowywanych w Rosyjskim Państwowym Archiwum Hi storycznym Dalekiego Wschodu we Władywostoku, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2017, nr 52. Ajnenkiel A., Od rządów ludowych do przewrotu majowego. Zarys dziejów politycznych Polski 1918-1926, Warszawa 1986. Akoliński S., Nie piłem!, Nie piję!, Dlaczego?, „Problemy alkoholizmu” 1991, nr 7/8. Albin J„ Rozmieszczenie Polaków w Chinach do 1939 roku [w:] Liczba i rozmieszczenie Po laków w świecie, cz. 1, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1981. Aleksandrowicz A., Mandżuria, jej przeszłość, teraźniejszość, kraj i ludzie, Warszawa 1937. Ananich B.V., Ganelin R.S., Nicholas II [w:] The Emperors and Empresses ofRussia. Redisco vering the Romanovs, red. D.J. Raleigh, Armonk 1996. Andrusiewicz A., Romanowowie. Imperium ifamilia, Kraków 2014. Andrusiewicz A., Carowie i cesarze Rosji, Warszawa 2001. Armstrong Ch.K., The North Korean Revolution, 1945-1950, Ithaca 2003. Asian Imperial Banking History, red. H. Bonin, N. Valerio, K. Yago, London 2015. Baaken G., lus imperii ad regnum. Königreich Sizilien, Imperium Romanům und Römisches Papsttum., Köln-Weimar-Wien 1993. Badowski R., Odkrywanie świata. Polacy na sześciu kontynentach, Warszawa 2001. Bagiński H., Wojsko polskie na Wschodzie 1914-1920, Warszawa 1921. Bailin K., Kang Youwei di zhexue sixiang, Peking 1980. Bakich O., Charbin: „Rußland jenseits der Grenzen” in Fernost [w:] Der große Exodus. Die russische Emigration und ihre Zentren 1917-1941, red. K.Schlögel, München 1994. 203 Bakich O., Émigré Identity. The Case of Harbin, „The South Atlantic Quarterly” 2000, t. 99, nr 1. Bakich O., Origins of the Russian Community on the Chinese Eastern Railway, „Canadian Slavonic Papers” 1985, t. 27, nr 1. Bakich O., Russian City in China. Harbin before 1917, „Canadian Slavonic Papers” 1985, t. 28, nr 2. Banasiński E., Japonia-Mandżuria. Studium polityczno-ekonomiczne, Warszawa 1931. Banaszak M., Historia Kościoła Katolickiego, ez. 3: Czasy nowożytne 1758-1914, Warszawa 1991. Banek K„ Mandżursko-chińska wojna o włosy, „Nurt SVD” 2014, nr 48/1 (135). Bankowicz B„ Bankowicz M., Dudek A., Słownik historii XX w., Kraków 1993. Bar J.R., Kołodziejczyk Gracjan Ludwik (1905) [w:] Słownik polskich pisarzyfranciszkańskich (bernardyni i franciszkanie śląscy, franciszkanie konwentualni, klaryski oraz zgroma dzenia III reguły), red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Barmine A., One Who Survived, New York 1945. Barteczko S., Przegrane bitwy Mao, Warszawa 1981. Bartnicki A., Walka o Mandżurię. Z dziejów ekspansji kolonialnej na dalekim wschodzie, Warszawa 1965. Bartnicki A., Zarys dziejów Afryki i Azji, Warszawa 2000. Bartnicki A., Wojny kolonialne 1869-1939, Warszawa 1971. Bazylow L., Ostatnie lata Rosji carskiej. Rządy Stołypina, Warszawa 1972. Belejowska ]., Im więcej komu dano, ten z większego rachunku słuchanym będzie, Warsza wa 1869. Ben-Canaan D., The Kaspe File. A Case Study of Harbin as an Intersection of Cultural and Ethnic Communities in Conflict 1932-1945, Harbin 2009. Benedykt Polak, Sprawozdanie [w:] Spotkanie dwóch światów. Stolica Apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku. Relacje powstałe w związku z misją Jana di Piano Carpiniego do Mongołów, red. J. Strzelczyk, Poznań 1993. Benedykt Polak, Z Europy do Azji przez Kazachstan (1245-1247), Warszawa 2008. Bergere M.C., Lloyd J„ Sun Yat-sen, Stanford 2000. Białynia-Chlodecki J„ Ćwierćwiecze kolonii polskiej w Charbinie na Dalekim Wschodzie, Lwów 1923. Bickers R., The Scramble for China. Foreign Devils in the Qing Empire, 1832-1914, Penguin 2011. Bickers R.A., Tiedemann R. G., The Boxers, China, and the World, Lanham 2007. Bilewicz H., Włodzimierz Polewski. Architektura i sztuka - w roku jubileuszu stulecia uro dzin, Gdańsk 2008. Bisher J., White Terror. Cossack Warlords of the Trans-Siberian, New York 2005. Blacksell M„ Geografia polityczna, Warszawa 2008. 204 Bochosiewicz M., Imigranci w mojej klasie, Warszawa 2010. Bociański N„ Chiny w XIX i na początku XX wieku. Zarys sytuacji politycznej i społecznej, „Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 2014, nr 1. Bociański N„ U źródeł potęgi. Oblicze japońskiego ekspansjonizmu na przełomie XIX i XX w., „Studencki Biuletyn Historyczny” 2010, nr 2. Bociański N., Wojna chińsko-japońska, „Studencki Biuletyn Historyczny” 2012, nr 3. Bodin L.E., Warner G, The Boxer Rebellion, London 1979. Borisow O., Związek Radziecki i mandżurska baza rewolucyjna 1945-1949. Na 30-lecie roz gromienia militarnej Japonii, Warszawa 1979. Borysewicz M., History and historiography of the Polish diaspora in Harbin 1898-1949, „Sripta Historica” 2016, nr 22. Borysiewicz M., Władysław Kowalski (1870-1940). Polish Pioneer ofIndustralization in the Far East, „Scripta Historica” 2017, որ 23. Borysiewicz M., Zarys dziejów Polonii w Harbinie [w:] Polska i sąsiedzi na przestrzeni wie ków. Prace słupskich doktorantów historii, red. W. Skóra, A. Teterycz-Puzio, Słupsk 2017. Boym M„ Opisanie świata, przeł. i oprać. E. Kajdariski, Warszawa 2009. Boże Ciało w Harbinie, „Tygodnik Polski” 1926, nr 219. Braudel F„ Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, t. 3, Warszawa 1992. Braun O., Chińskie zapiski 1932-1939, Warszawa 1976. Briggs A., Clavin P., Europa dwóch stuleci 1789-1989, Wrocław 2000. Brodzińska E., Historia krajów Azji i Afryki, Warszawa 1980. Bruce E. A., Diplomacy and Deception. The Secret History ofSino-Soviet Diplomatic Relations, 1917-1927, New York 1998. Bruce Lockhart R.H., Memoirs of a British Agent, London 1932. Brudzewska J., Bursa Polska w Harbinie [w:] Polacy na Dalekim Wschodzie, red. К. Grochow ski, Harbin 1928. Brunet A., Guichard J.P., Chiny światowym hegemonem?, Warszawa 2011. Bruno A., The Nature of Soviet Power. An Arctic Environmental History, New York 2016. Bukowicz J., Błogosławiony Antoni Leszczewicz (1890-1943), ksiądz [w:] idem, Świadkowie wiary. Marianie prześladowani przez hitleryzm i komunizm, Warszawa 2001. Burski K., Głąbiński S., Rewolucja kulturalna w ChRL. Wybór dokumentów i materiałów (sierpień 1966-lipiec 1967), 1.1, Warszawa 1969. Cabanowski M., Tajemnice Mandżurii - Polacy w Harbinie, Warszawa 1993. Cantile ƒ., Sun Yat Sen and the Awakening of China, London 1913. Carter J.H., Creating a Chinese Harbin. Nationalism in an International City, 1916-1932, Ithaca 2002. Carter J.H., Struggle for the Soul of a City. Nationalism, Imperialism, and Racial Tension in 1920s Harbin, „Modern China” 2001, t. 27, nr 1. 205 Carter J.H., Touring Harbins Pasts [w:] Memory and the Impact of Political Transformation in Public Space, red. D. Walkowitz, L. Knauer, Durham 2004. Carter R, Mao, London 1976. Cepnik H., Józef Piłsudski. Portret biograficzny, Warszawa 1988. Chabrié R„ Michel Воут Jésuite Polonais et lafin des Ming en Chine (1646-1662). Contribu tion à ľhistoire des Missions d’Extrême Orient, Paris 1933. Chang J., Cesarzowa wdowa Cixi. Konkubina, która stworzyła współczesne Chiny, Kraków 2015. Chang ƒ., Halliday ]., Мао, Warszawa 2007. Charques R„ The Twilight of Imperial Russia, London 1958. ChiM., Tsao Ju-lin (1876-1966). His Japanese connections [w:] The Chinese and the Japanese. Essays in Political and Cultural Interactions, red. A. iriye, New Jersey 1980. Chiasson B.R., Administering the Colonizer. Manchuria’s Russians under Chinese Rule, 1918֊ 1929, Vancouver 2010. Chien-nung Li, The political history of China, 1840-1928, Michigan 2008. China and Japan. A Search for Balance since World War I, Alvin D. Coox, red. H. Conroy, New York 1978. China Encyclopedia, Beijing 2009. Chiny w oczach Polaków. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosunków dy plomatycznych pomiędzy Polską a Chińską Republiką Ludową, red. J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski, Gdańsk 2010. Chińskie elity polityczne w XX wieku, Kraków 2009. Chwalba A., Historia powszechna. Wiek XIX, Warszawa 2008. Chwalba A., Imperium korupcji. Korupcja w Rosji i Królestwie Polskim w latach 1861-1917, Tychy 2001. Chwaściński B., Kierbedź Stanisław jun. [w:] Słownik biograficzny techników polskich, War szawa 1993. Ciepielewicz M., L. Pachucki [w:] Polski słownik biograficzny, t. 24, Wrocław 1979. Ciołkowski T., JózefPiłsudski bez retuszu, Warszawa 2018. Cipko S., Ukrainians in Manchuria, China. A Concise Historical Survey, „Past Imperfect” 1992, t. 1. Clausen S., Thøgersen S., The Makingofa Chinese City. History and Historiography in Har bin, New York 1995. Cohen P. A., History in Three Keys. The Boxers as Event, Experience, and Myth, New York 1997. Cohen P.A., Christian Missions and their Impact to 1900 [w:] The Cambridge History of Chi na, t. 10, red. J. K. Fairbank, Cambridge 1980. Complication Group for the History ofModern China, The Opium War, Honolulu 2000. Corbett J., Maritime Operations In The Russo-Japanese War 1904-1905, Annapolis 1994. 206 Croce В., Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998. Czajewski J., Program wystawy fotograficznej pt. Wychodźstwo polskie wpłn.-wsch. Chinach (Mandżuria) 1897-1963, Szczecin 1989. Czajewski J., Wstęp [w:] Polacy w Mandżurii (1897-1949), Warszawa 2015. Czapski ƒ., Na nieludzkiej ziemi, Warszawa 1990. Czapski M., Pełnia życia - o tych, o których nie wszystko przekazano albo nic nie wspomnia no, cl. 6: Florian Kowalewski, Antoni Płaczkowski, Ludwik Czapski, Antoni Jabłoński, „Drogownictwo” 2004, nr 7. Czekajowski R„ Julian Sulima-Samujłło, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1987, nr 2. Czy wiesz, kto to jest?, red. S. Łoza, Warszawa 1938. Daleki lot [w:] J. Kasprzycki, M. Stępień, Warszawskie pożegnania, Warszawa 1986. Danckert L., Leksykon porcelany europejskiej, Łódź 2008. Darmstaedter E, Bismarck and the Creation of the Second Reich, New Brunswick-London 2008. Daszyński I„ Pamiętniki, t. 1, Kraków 1925. Davies N., Europe. A History, Oxford 1996. Davies N., Heart of Europe. The Past in Polands Present, Oxford 2001. Davis C.B., Wilburn K.E. Jr., Robinson R.E., Railway Imperialism, New York 1991. DeConde A., A History of American Foreign Policy, New York 1978. Deli Z., Panorama of Harbin, Hongkong 1986. Dembska Z., Świętej Pamięci Ojciec Gracjan, „Przegląd Katolicki. Organ Duszpasterstwa Polskiego w Australii” 1989, nr 1-2(221). Diakin W.S., Samodzierżawie, burżuazja i dworianstwo w 1907-1911, Leningrad 1978. Dikötter E, Maos Great Famine. The History of Chinas Most Devastating Catastrophe, 1958-62, London 2010. Dikötter E, Wielki głód - tragiczne skutki polityki Мао 1958-1962, Wrocław 2013. Directorium Divini Offici et Missarum pro Archidiocesi Mohiloviensi пес non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1901 Juxta Kalendarium a S. Sede Apostolica aprobatum. Auctoritate et mandato Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverenddissimi Domini Domini Caroli Antonii Niedziałkowski, Vilnae 1900. Directorium Divini Offici et Missarum pro Archidiocesi Mohiloviensi nec non pro Dioecesi Minscensi in annum domini bissextilem 1912 Juxta Kalendarium a S. Sede Apostolica aprobatum. Auctoritate et mandato Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverenddissimi Domini Domini Vincentu Kluczyński, Petropoli 1912. Directorium Divini Officii et Missarum pro Archidiocesi Mohiloviensi пес non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1917 Juxta Kalendarium a S. Sede Apostolica aprobatum. Auctoritate et mandato Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverenddissimi Domini Domini Ioannis Cieplak, Petropoli 1917. Djakow W., Polacy w Kazachstanie wXIX w., Warszawa 1982. 207 Długosz Z., Przemiany na mapie politycznej świata, Zamość 2000. Dmochowski T., Inwestycja mocarstw na Syberii i Dalekim Wschodzie (1918-1922), Toruń 2001. Dmochowski T., Mandżuria i Przyamurze w okresie zmierzchu dawnych potęg (koniec XIX w.-1917 r.), Toruń 1999. Dmochowski T., Rosyjsko-chińskie stosunki polityczne (XVII-XIX), Gdańsk 2001. Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie państwa, Warszawa 1926. Do Rządu Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie. Odezwa kolonii polskich z Dalekiego Wschodu i miasta Harbina, „Tygodnik Polski” 1922, nr 19. Doleżan W, Mandżuria. Opis kraju i ludzi, Warszawa 1904. Domino Z., Kraina smoka. Chiny wczorajsze, Chiny dzisiejsze, Warszawa 2008. Drabczak Ł., Moje Chiny. Wspomnienia z dzieciństwa, Gdańsk 2005. Drohojewski J., Jana Drohojewskiego wspomnienia dyplomatyczne, Warszawa 1959. Duara R, Sovereignty and Authenticity. Manchukuo and the East Asian Modern, „The Inter national History Review” 2004, t. 26, որ 1. Duara P., The New Imperialism and the Post-Colonial Development State. Manchukuo in Comperative Perspective, „The Asia-Pacific Journal” 2006, t. 4, nr 1. Dunning W.A., The British Empire and the United States, New York 1978. Dunscomb P.E., Japans Siberian Intervention, 1918-1922. Ά Great Disobedience Against the People', Lanham 2011. Durschmied E., China. The Military History, London 2018. Duus R, The Rise of Modern Japan, USA 1976. Dybowski R., Siedem lat w Rosji i na Syberii (1915-1921). Przygody i wrażenia, Warszawa 1922. Dylewski A., Historia kolei w Polsce, Warszawa 2012. Dyskant J.W, Michałek A., Port Artur - Cuszima 1904-1905, Warszawa 2005. Dyskant J.W., Cuszima 1905, Warszawa 1989. Dziak W.J., Rowiński )., Polska-Chiny 1956. Zbiór dokumentów, Warszawa 2016. Dzwonkowski R., Kościół katolicki w ZSRR 1917-1939, Lublin 1997. Dzwonkowski R„ Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917-1939. Martyrologium, Lublin 1998. Dzwonkowski R., Śliwowski Karol [w:] Encyklopedia katolicka, t. 19, Lublin 2013. Eber I., Passage through China. The Jewish Communities of Harbin, Tientsin and Shang-hai, Tel Aviv 1986. Eberhardt R, Koncepcja granic państwa polskiego u progu odzyskania niepodległości, „Studia z geografii politycznej i historii” 2015, t. 4. Edgerton R.B., Warriors of the rising sun: a history of the Japanese military, 1997. 208 Efimova M.I., Harsh Vineyard. A History of Catholic Life in the Russian Far East, Trafford 2008. Elenchus cleri et Ecclesiarum Archidoceseos Mohiloviensis in Russia in diem 1 januari 1930, Warszawa 1930. Elleman В. A., Modern Chinese Warfare, 1795-1989, London-New York 2001. Elleman B.A., Diplomacy and Deception. The Secret History of Sino-Soviet Diplomatic Rela tions, 1917-1927, Armonk 1997. Elliott M.C., The Limits of Tartary. Manchuria in Imperial and National Geographies, „The Journal of Asian Studies” 2000, t. 59, nr 3. Elman B., On Their Own Terms. Science in China, 1550-1900, Cambridge 2005. Elter E., Kochański A., Najwybitniejszy przedstawiciel Polski na europejskim terenie nauko wym u schyłku XVII wieku, „Sacrum Poloniae Millenium” 1954, nr 1. Ember M., Ember C.R., Skoggård L, Immigrant and Refugee Cultures Around the World, New York 2005. Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, red. L. Grzebień, Kraków 1996. Engelgard J., Litwa w polityce Komitetu Narodowego Polskiego w latach 1917-1919, „Nie podległość i Pamięć” 2010, nr 31. Engelgard J., Roman Dmowski wobec Rosji [w:] Myśl polityczna Romana Dmowskiego, red. J. Engelgard, Warszawa 2009. Engelhardt J., Kolej Transsyberyjska i Bajkalsko-Amurska magistrala. Mało znane epizody historii, https://www.czasopismologistyka.pl/artykuly-naukowe/send/334-artykuly -na-plycie-cd-2/8185-engelhardt-druk; [dostęp: 18 12019]. Europa Środkowo-Wschodnia w XIX i XX wieku, red. E. Wiśniewski, Łódź 2005. Europa w krzywym zwierciadle XIX i XX wieku, red. A. Barszczewska-Krupa, Łódź 2000. Eysmontt A., 14IX1936- 14IX1937. W rocznicę zgonu śp. ks. Prałata Władysława Ostrow skiego, „Tygodnik Polski” 1937, nr 37(799). Fairbank J.K., Reischauer E.O., Craig A.M., East Asia. Tradition and transformation, Boston 1989. Fairbank J.K., The United States and China, London 1979. Fairbank J.K., Historia Chin. Nowe spojrzenie, Gdańsk 1996. Fairbank J.K., Trade and Diplomacy on the China Coast. The Opening of the Treaty Ports, 1842-1854, Cambridge 1953. Falkowska M., Kalendarz życia, działalności i twórczości Janusza Korczaka, Warszawa 1989. Faulhaber G.R., WJ. Baumol, Economists as Innovators. Practical Products of Theoretical Research, „Journal of Economic Literature” 1988, t. 26. Fedorowicz A., Harbin, Polskie miasto w Chinach, „Focus” 2015, որ 1. Feis FI., The China Triangle, New Jersey 1953. Fenby J., Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009. 209 Fenby J., Czang Kaj-szek i jego Chiny, Wrocław 2010. Feuerwerker A., The Foreign Presence in China [w:] The Cambridge History of China, t. 12, red. J.K. Fairbank, Cambridge 1983. Fierla D., Powstanie Bokserów 1899-1901, Warszawa 2007. Filozofia Wchodu. Wybór tekstów, red. M. Kudelska, Kraków 2002. Fischer-Wollpert R., Leksykon papieży, Kraków 1996. Fogéi J.A., Integrating into Chinese Society. A Comparison of the Japanese Communi-ties of Shanghai and Harbin [w:] Japans Competing Modernities. Issues in Culture and Demo cracy, 1900-1930, red. S.A. Minichiello, Honolulu 1998. Fogel 1.А., The Japanese and the Jews. A Comparative Look at the ‘Melting Poť ofHar-bin, 1900-1930 [w:] New Frontiers. Imperialisms New Communities in East Asia, 18421952, red. R. Bickers, Ch. Henriot, Manchester 2000 . Forysiak M„ Szlak transsyberyjski: Moskwa - Bajkał - Mongolia - Pekin, Kraków 1998. Fountain A.M., Roman Dmowski. Party, Tactics, Ideology 1895-1907, Boulder 1980. Franco-Chínese War [w:] L.M. Wortzel, Dictionary of Contemporary Chinese Military Hi story, Westport 1999. Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1945-1989, Warszawa 2003. Friszke A., Przystosowanie i opór. Studia z dziejów PRL, Warszawa 2007. Furier A., Polski wkład w poznanie i rozwój Dalekiego Wschodu [w:] Polskie ślady na Dale kim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r„ red. A. Furier, Szczecin 2008. G[rochowski] K., Przyszłość żywiołu polskiego w Chinach, „Pamiętnik Harbiński” R. 1:1923. Ganielin R.S., Rosyjskie samodzierżawie w 1905 roku. Reformy i rewolucja, Petersburg 1991. Garlicki A., JózefPiłsudski 1867-1935, Warszawa 1990 (2012). Garlicki A., U źródeł obozu belwederskiego, Warszawa 1979. Gawlikowski K., Chiny wobec Europy. Reformy wojskowe XIX wieku, Wrocław 1979. Gawlikowski K., Dwie cywilizacje i ich wizje człowieka: Zachód i Azja Wschodnia, Warsza wa 1997. Gawlikowski K., Konfucjański model państwa w Chinach, Warszawa 2009. Gawlikowski K., Nowa batalia o Konfucjusza, Warszawa 1976. Gawlikowski K., Religijność Chińczyków a sekta Falung Gong, Warszawa 1999. Germanovíč A., Przeżyłem sowieckie łagry ֊ wspomnienia. Chiny - Sybir - Moskwa, War szawa 2014. Giergielewicz J., Wybitni polscy inżynierowie wojskowi, Warszawa 1939. Gieysztor ƒ., Kolej Syberyjska, „Kraj” 1897, nr 18. Gieysztor J., Na Dalekim Wschodzie, „Naokoło Świata” 1904, nr 29-42. Gieysztorowa I., Polscy podróżnicy [w:] Wkład Polaków do kultury świata, red. M. Krępiec, Lublin 1973. 210 Giles H.A., China and the Manchas, Cambridge 1912. Gimnazjum Polskie im. H. Sienkiewicza i Szkoła Początkową im. Św. Wincentego a Paulo w Charbinie, Harbin 1923. Gittings J., Historia współczesnych Chin. Od Mao do gospodarki rynkowej, Kraków 2010. Giza A., Dziedzictwo kulturowe w obliczu rewolucji - wybrane zagadnienia z historii prze mian społecznych na terytorium Chin [w:] Ciało, strój, biżuteria w kontekście przemian kulturowych, społecznych i politycznych pierwszej połowy XX wieku, t. 2, red. E. Letkiewicz, Lublin 2017. Giza A., Miłosierdzie w kulturze i zwyczajach Chin [w:] Symbol - Znak - Rytuał. Misericordia Domini, t. 8, red. J. Marecki, L. Rotter, Kraków 2016. Giza A., Nie zapominajmy o Polakach w Mandżurii, „Rzeczpospolita” 22 września 2019. Giza A., Symbolika czasu w sztuce polskiej i chińskiej w XIX i XX w. [w:] Krajobraz i dzie dzictwo kulturowe Europy - Sacrum-Profanum, red. L. Rotter, A. Giza, Kraków 2017. Giza A., Znaczenie symbolu smoka w kulturze Państwa Środka [w:] Symbol - Znak - Rytuał. Krajobraz semantyczny wsi i miast, red. ƒ. Marecki, L. Rotter, Kraków 2016. Giza A., Życie za chińskim murem - kultywowanie tradycji katolickiej w polskiej kolonii w Harbinie na przełomie XIX i XX w., „Nasza Przeszłość” 2018, t. 129. Giżycki K., Ze Wschodu na Zachód. Listy z podróży, Warszawa 1939. Glantz D., The Soviet Strategie Offensive in Manchuria, 1945 (Cass Series on Soviet (Russian) Military Experience, 7), London 2003. Głąbiński S., Azja patrzy na Chiny, Warszawa 1977. Gmurczyk-Wrońska M„ Czy rok 1916 był istotny dla sprawy Polskiej w polityce Francji?, „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 3. Gogola Z., Dzieje franciszkańskiej Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię 1918-1939, Kraków 2011. Gold H., Unit 731 Testimony.Japan’s Wartime Human Experimentation Program, Boston 2003. Goldstein E., Wars and Peace Treaties. 1816 to 1991, Routledge 2005. Goldstein J., Jewish Identities in East and Southeast Asia. Singapore, Manila, Taipei, Harbin, Shanghai, Rangoon, and Surabaya, Berlin 2015. Gordon A., Nowożytna historia Japonii, Warszawa 2010. Gothaisches Jahrbuch für Diplomatie, Verwaltung und Wirtschaft 1928, Gotha 1928. Gozdawa-Gołębiowski J., Od wojny krymskiej do bałkańskiej, Gdańsk 1985. Góralczyk B., Huashou M., Poland - China. Yesterday, Today, Tomorrow, Toruń 2014. Góralczyk B., Sun Yat-Set. Misjonarz rewolucji, Warszawa 2013. Górski T., Cikoto Andrzej [w:] Encyklopedia katolicka, t. 3, Lublin 1999. Gray G.D., The Soya Bean in International Trade, „Foreign Affairs” 1935, t. 13, որ 2. Gray J., Rebellions and Revolution: China from the 1800s to the 1980s, Oxford 1990. Grąbczewski В., Kaszgaria. Kraj i ludzie. Podróż po Azji Środkowej, Warszawa 1924. 211 Grąbczewski В., Przez Pamiry i Hindukusz do źródeł rzeki Indus, Warszawa 1925. Grąbczewski B„ W pustyniach Raškemu i Tybetu, Warszawa 1925. Grenville J.A.S., A History of the Worldfrom the 20th to the 21st Century, New York 2005. Grenville J.A.S., Berkeley G. Young, Politics, Strategy, and American Diplomacy. Studies in Foreign Policy 1873-1917, New Haven-London 1966. Griswold A.W., The Far Eastern Policy of the United States, New York 1938. Grochowski A., Jeszcze o Polonii mandżurskiej, „Nasza Rodzina” 1984, nr 11(482). Grochowski A., Pamięci profesora Zbigniewa Folejewskiego [w:] Losy pedagogów polskich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Polonista w Mandżurii. Czesław Bobolewski (1907-1993) [w:] Losy pedago gów polskich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Siedemdziesiąt lat harcerstwa polskiego w Chinach [w:] Losy pedagogów pol skich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Tobrukczyk z Harbina. Wspomnienie o Walentym Kuczyńskim [w:] Losy pedagogów polskich na Wschodzie, red. E. Walewander, Warszawa 2002. Grochowski A., Ostatni Polak w Harbinie, „Dziennik Polski” 9 lutego 1987. Grochowski K., Charbin czy Harbin? „Pamiętnik Harbiński”, R. II: 1924. Grochowski K., Karta z dziejów kolonji polskiej na Dalekim Wschodzie Azji, „Pamiętnik Harbiński”, R. II: 1924. Grochowski K„ Polacy na Dalekim Wschodzie, Harbin 1928. Grochowski K„ Przyszłość żywiołu polskiego w Chinach, „Pamiętnik Harbiński” 1923, nr 1. Grudziński K., Piotrowski Gerard Bazyli (1885-1969) [w:] Słownik polskich pisarzyfrancisz kańskich (bernardyni i branciszkanie śląscy, franciszkanie konwentualni, klaryski oraz zgromadzenia III reguły, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Grudziński K., Wilczyński Paulin Franciszek (ur. 1881 ), bernardyn [w:] Słownik polskich pi sarzy franciszkańskich (bernardyni i branciszkanie śląscy, franciszkanie konwentualni, klaryski oraz zgromadzenia III reguły, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Grúzia, J.M., Kolej transsyberyjska, Świdnica 1998. Gurko V.I., Features and Figures Out of the Past, Stanford 1939. Hail W.J., Li Hung-chang [w:] Eminent Chinese of theCh’ing Period, t. 2, red. A.W. Hum mel,Washington 1943. Halik X, Reformatorzy i rewolucjoniści [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Halik T., Stosunki Chin z obcymi mocarstwami od poł. XIX wieku do lat ЗО. XX wieku [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Halimarski A., Chińsko-brytyjskieporozumienie w sprawie Hongkongu, Warszawa 1986. Haliżak E., Zmiana układu sił USA - Chiny a transformacja porządku międzynarodowego, Warszawa 2005. Hall J.W., Japonia od czasów najdawniejszych do dzisiaj, Warszawa 1979. 212 Hareave S., Count Sergei Witte and the Twilight of Imperial Russia. A Biography, New York 2004. Hareave S., The Memoirs of Count Witte, Armonk 1990. Harris Sh.H., Factories ofDeath. Japanese Biological Warfare, 1932-1945, and the American Cover-up, Northridge 1994. Harrison J.P., The Long March to Power. A History of the Chinese Communist Party, 1921-72, New York 1972. Harter J., World Railways of the Nineteenth Century. A Pictorial History in Victorian Engrav ings, Baltimore 2005. Healy D., US Expansionism. The Imperialist Urge in the 1890s, Madison 1970. Hermanowicz J., Chiny - Sybir - Moskwa, Londyn 1996. Hermanowicz J., Przeżyłem sowieckie łagry. Wspomnienia, Warszawa 2012. Historia dyplomacji polskiej, t. 4:1918-1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1982. Historia nowożytnych Chin, red. S.L. Tichwiński, Warszawa 1979. Historia parafii polsko-katolickiej w Harbinie, „Pamiętnik Harbiński” 1923, nr 1. Hosie A., Manchuria. Its People, Resources and Recent History, Boston 1910. Hoyt E.P., Three Military Leaders, Japonia 1993. Hryciuk R., Moroz E., Pamięć tyradycji w relacjach mieszkańców Litwy narodowości Żydow skiej, http://cyfrowaetnografia.pl/Content/3368/Strony%20od%20PSL_XLVII_nr3-4-23_Hryciuk.pdf [dostęp: 3 II 2019]. Htin Aung M., Ճ History of Burma, Columbia 1967. Hughes L., Peter the Great. A Biography, Yale 2020. Humphreys L.A., The Way of the Heavenly Sword. The Japanese Army in the 1920’s, Stanford 1995. Hunter D„ George Stephenson. The Remarkable Life of the Founder ofRailways, London 2004. Hutchings G., Modern China. A Guide to a Century of Change, Cambridge 2001. Informator Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica, red. K. Norwicz, Kraków 1990. Jabłońska A., Krąkowski K., Z dziejów Polonii harbińskiej, „Przegląd Orientalistyczny” 1961, nr 2. Jabłoński L.T., Z dziejów rodu Kierbedziów, Warszawa 2003. Jacoby M., Chiny bez makijażu, Warszawa 2016. Jakimowicz R., Stosunki japońsko-chińskie w latach 1949-2002. Aspekty polityczne i gospodar cze, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 2004, nr 163. Janhunen ƒ., Manchuria. An Ethnic History, Helsinki 1996. Janik M., Dzieje Polaków na Syberii, Kraków 1928. Jankowski J., Mosty w Polsce i mostowcy polscy (od czasów najdawniejszych do końca I woj ny światowej), Wrocław 1973. 213 Jankowski M., Mandżuria. Wrażenia i wspomnienia, Warszawa 1909. Jansen M.B., Japan and China. From War to Peace, 1894-1972, Chicago 1975. Japans road to the Pacific War. The China Quagmire, red. J.W. Morley, New York 1985. Japans Wartime Medical Atrocities. Comparative Inquiries in Science, History, and Ethics, red. J.B. Nie, N. Guo, M. Selden, A. Kleinman, New York 2010. Jarmakowska E., „China Illustrata" Athanasiusa Kirchera wobec badań naukowych Michała Воута [w:] Seria Sino-latinica. Studia boymiana, red. W. Mikołajczak, M. Miazek, Gniezno 2004. Jarosiński Z., Idea „Kultury Proletariackiej” w okresie międzywojennym, „Pamiętnik Lite racki” 1977, t. 68, z. 4. Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Wrocław-Warszawa 1992. Jasiński K., Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Poznań-Wrocław 2001. Jasper B., Hungry Ghosts. Maos Secret Famine, New York 1998. Jaszuński G., Chiny a „papierowe tygrysy”. Polityka zagraniczna Pekinu, Warszawa 1969. Jaszuński G., Narodziny Chin Ludowych, Warszawa 1950. Jaszuński G., Z polityki - niedostatecznie (1919-1939), Warszawa 1967. Jaśkiewicz L., Absolutyzm rosyjski w dobie rewolucji 1905-1907. Reformy ustrojowe, War szawa 1982. Jaworski J., Mandżuria [w:] Encyklopedia nauk politycznych, t. 3, z. 6, red. E.J. Reyman, Warszawa 1938. Jefimow G., Zarys nowożytnej i współczesnej historii Chin, Warszawa 1952. Jędrzejewicz W., Cisek J., Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego 1867-1935, Kraków 2006. Jędrzejewicz W., Kronika życia Józefa Piłsudskiego 1867-1935, t. 1, Londyn 1977. Jędrzejewicz W., Sprawa „Wieczoru”. Józef Piłsudski a wojna rosyjsko-japońska 1904-1905, „Zeszyty Historyczne” 1974, nr 27. Jochum A., Grom na Dalekim Wschodzie. Misjonarze, którzy tworzyli historię, Warszawa 1986. Jonathen E, Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009. Jörg E„ Benedikt XV. Papst zwischen den Fronten, Freiburg-Basel-Wien 2016. Jubileusz 50-lecia Katedry Górnictwa Odkrywkowego 1964-2014, Krakow 2014. Judek C., Zbiory harbińskie w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie [w:] Polskie ślady na Dale kim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r„ red. A. Furier, Szczecin 2008. Judycki Z.A., Polscy duchowni w świecie. Słownik biograficzny, t. 1, Kielce 2008. Jukes G., The Russo-Japanese War 1904-1905, Oxford 2002. Junchunen J., Manchuria. An Ethnic History, Helsinki 1996. Kaczmarek R., Miroszewski K., Sperka J., Ilustrowane kalendarium dziejów Polski, Katowice 2007. 214 Kajdański E., Chiny - leksykon, Warszawa 2011. Kajdański E., Chiny. Leksykon. Historia, gospodarka, kultura, Warszawa 2005. Kajdański E., Długi cień wielkiego muru. Jak Polacy odkrywali Chiny, Warszawa 2005. Kajdański E., Dzienniki syberyjskich podróży Kazimierza Grochowskiego 1910-1914, Lublin 1986. Kajdański E., Fort Grochowski, Olsztyn 1982. Kajdański E., Jedwabne szlaki i inżynier Kazimierz Grochowski, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” 2015, nr 7. Kajdański E., Korytarz. Burzliwe dzieje Kolei Wschodniochińskiej 1898-1998, Warszawa 2000. Kajdański E., Michał Boym - Ambasador Państwa Środka, Warszawa 1999. Kajdański E., Michał Boym - ostatni wysłannik dynastii Ming, Warszawa 1988. Kajdański E., Polacy na Dalekim Wschodzie - inż. Kazimierz Grochowski, Czyngis-chan i zło to barona Ungerà, Warszawa 2014. Kajdański E., Wschód i Zachód w moim Harbinie [w:] Sztuka Chin, red. J. Wasilewska, seria: „Artystyczny Orient”, red. serii J. Malinowski, Warszawa 2009. Kajdański E„ Wspomnienie z mojej Atlantydy, Warszawa 2013. Kajdański E., Wspomnienia z Harbinu [w:] Chiny w oczach Polaków. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Chińską Re publiką Ludową, red. J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski, Gdańsk 2010. Kalendarz lekarski na rok 1894, cz. 2, red. J. Polak, Warszawa 1993. Kaliński J„ Historia gospodarcza XIX i XX wieku, Warszawa 2008. Kałuski M„ Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem, Filadelfia 1980. Kałuski M., Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem, Melbourne 1979. Kałuski M., Litwa 600-lecie chrześcijaństwa 1387-1987, Londyn 1987. Kałuski M., Polacy w Chinach, Warszawa 2001. Kałuski M„ Polacy w Harbinie, Warszawa 2001. Kałuski M., Polacy w Indiach i powiązania polsko-indyjskie, Toruń 2016. Kałuski M., Polacy w Nowej Zelandii, Toruń 2006. Kałuski M., Polacy w rosyjskiej Mandżurii, „Studia Polonijne” 2001, nr 22. Kałuski M., Poles in Maitland - Polacy w Maitland, Maitland 1983. Kałuski M., Polonia katolicka w Australii, Toruń 2010. Kałuski M., Polska Italia, czyli śladem Polaków i poloników w Italii oraz powiązań polsko -włoskich, Warszawa 2017. Kałuski M., Polska-Chiny 1246-1996. Szkice z dziejów wzajemnych kontaktów, Warszawa 2004. Kałuski M., Polskie dzieje Gdańska do 1945 roku, Pelplin 2004. 215 Kałuski M., Sir Paul E. Strzelecki. A Polhh Counts Explorations in 19th Century Australia, Melbourne 1985. Kałuski M„ Sir Paul E. Strzelecki. The Man who Climbed and Named Mt. Kosciusko, Mel bourne 1981. Kałuski M., Sprawy kresowe bez cenzury, է. 1, Toruń-Melbourne 2017. Kałuski M., Sprawy kresowe bez cenzury, t. 2, Toruń-Melbourne 2018. Kałuski M., Śladami Polaków po świecie, Fryburg 2008. Kałuski M„ The Poles in Australia, Melbourne 1985. Kałuski M., Włochy - druga ojczyzna Polaków. Powiązania Polski i Polaków z Rzymem, Wa tykanem, Florencją i Wenecją, Toruń 2016. Kamachi N. The Chinese in Meiji Japan. Their Interactions with the Japanese before the Sino - Japanese War [w:] The Chinese and the Japanese, red. A. iriye, New Jersey 1980. KangY.W., The Needfor Reform [w:] Chinain Transition. 1517-1911, red. D.J. Li, New York 1969. Kański W., Chiny a świat zewnętrzny. Zarys rozwoju stosunków handlowych z zagranicą, Warszawa 1979. Kasprzycki W.J., Stępień M., Warszawskie pożegnania, Warszawa 1986. Katsumi U., The New China Policy. Divide and Collaborate [w:] Japans road to the Pacific War. The China Quagmire, red. J.W. Harley, New York 1985. Kaufman T, The Jews of Harbin Live on in My Heart, Tel Aviv 2006. Kawalec К., Roman Dmowski, Wroclaw 2002. Keay J., China. A History, New York 2011. Kelly J.N.D., Encyklopedia papieży, Warszawa 1997. Kędzierski ƒ., Zapomniane rekordy, Warszawa 1983. Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zachodu, Warszawa 2003. Kijas A., Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny, Poznań 2000. Kil ]., Graczyk K., Kolonia polska w Mandżurii - analiza historycznoprawna, „Z dziejów prawa” 2013, t. 6(14). Kisielewski S., Dzienniki, Warszawa 2001. Kissinger H., O Chinach, Wołowiec 2014. Klarecki R., Polityka Stolicy Apostolskiej wobec Chin. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, Toruń 2012. Klaryski oraz zgromadzenia III reguły, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981. Klimczak M., Polska szkoła średnia w Harbinie - Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza (1915-1949) [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Klimecki M., Pekin - Szanghaj - Nankin, Warszawa 2008. 216 Kłossowski ƒ., Wspomnienia z Marynarki Wojennej, Warszawa 1970. Koga Y., The Atmosphere of a Foreign Country. Harbins Architectural Inheritance [w:] Con suming the Entrepreneurial City. Image, Memory, Spectacle, New York 2008. Kohn G.C., Encyclopedia of Plague and Pestilence. From Ancient Times to the Present, New York 2008. Kolej Wschodnio Chińska, „Tygodnik Polski” 1923, nr 63. Kolmasiak M., Więzień Magdeburski. Internowanie Józefa Piłsudskiego i dalsze losy Domku Magdeburskiego, Warszawa 2018. Kolmasiak M., Żułów, miejsce urodzenia Józefa Piłsudskiego, Warszawa 2018. Kołakowski L., Główne nurty marksizmu. Powstanie - Rozwój - Rozkład, Londyn 1988. Kołodziej B., Dzieje Towarzystwa Chrystusowego dla Wychodźców w latach 1939-1948, Poznań 1983. Kołodziejczyk R., Jan Bloch (1836-1902). Szkic do portretu „króla polskich kolei", Warsza wa 1983. Kołodziejczyk R., Studenci polscy w Instytucie Inżynierów Komunikacji w Petersburgu w la tach 1867-1876 [w:] Miasta, mieszczaństwo, burżuazja w Polsce w XIX w. Szkice i roz prawy historyczne, Warszawa 1979. Komarnicki T., Polska służba zagraniczna po 1 września 1939 r„ Londyn 1954. Komorowski W., Mandżuria - Daleki Wschód w międzynarodowej polityce gospodarczej, Warszawa 1931. Konstanty Symonolewicz - orientalista, dyplomata, opiekun Polonii Mandżurskiej. Materia ły z sympozjum naukowego zorganizowanego w Połczynie-Zdroju 10 czerwca 2010 r„ red. A. Winiarza, Szczecin 2012. Kopański S., Wspomnienia wojenne 1939-1946, Warszawa 1990. Korczak J., Pamiętniki i inne pisma z getta, Warszawa 2012. Korczak J., Dzieła, t. 6, Warszawa 1996. Korczak J., Pisma wybrane, t. 3, Warszawa 1978; t. 4, 1986. Korczak J., Spowiedź motyla [w:] Dzieła, t. 6, Warszawa 1996. Korczyk H., A. Osiński [w:] Polski słownik biograficzny, t. 24, Wrocław 1979. Korczyk H., S. Skrzyński [w.] Polski słownik biograficzny, t. 38, Wrocław 1998. Korczyk H., S. Słupecki [w:] Polski słownik biograficzny, t. 39, Wrocław 1999. Korczyk H., Sochaczewski S., Władysław Kowalski [w;] Polski Słownik Biograficzny, t. 39, Kraków 1999-2000. Korkuć M., Lassota M., Szarek J., Polska historia 1943-2003, Warszawa 2003. Kosiński A., Kosińska A., Wspomnienia o polskim gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Harbinie [w:] Chiny w oczach Polaków. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosun ków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Chińską Republiką Ludową, red. J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski, Gdańsk 2010. 217 Kosmowski J., Mariańska misja obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Harbinie (1928-1948), Warszawa 2011. Kostuch M., Funkcjonowanie, problemy dydaktyczne oraz finansowe Gimnazjum Polskiego im. Henryka Sienkiewicza w Harbinie, „Słupskie Studia Historyczne” 2012,18. Kościół polski w Hajlarze, „Tygodnik Polski” 1927, nr 248. Kotowicz W., Charbin czy Harbin?, „Tygodnik Polski” 1924, nr 124. Kowalik J., Bibliografia czasopism polskich wydawanych poza granicami kraju do września 1939 r., t. 4, Lublin 1976-1988. Kowalski W., Restytucja dzieł sztuki. Studium z dziedziny prawa międzynarodowego, Kato wice 1993. Kowner R„ Historical Dictionary of the Russo-Japanese War, Plymouth 2006. Kozyriew V., Gospodarka za rządów Kuomintangu (1927-49) [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Krahmer G., Syberya i znaczenie wielkiej kolei syberyjskiej, Warszawa 1898. Krajewski A., Transowe szlaki. O kolei po kolei, „Polityka - Pomocnik historyczny” 2015, nr 6. Krajobraz jako dorobek kulturowy, red. M. Milecka, Lublin 2015. Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne, red. U. Myga-Piąte, Gliwice 2005. Krawczenko N., W Kitaj! Putiewyje nabroski chudożnika, Sankt Pietierburg 1904. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1930, nr 400. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1930, nr 425. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1936, nr 746. Kronika Miejscowa, „Tygodnik Polski” 1939, nr 16(883). Król A.I., Chiny w latach 1898-1937 - między artystyczną tradycją a sztuką zachodu, Warszawa-Toruń 2016. Krzesiriski A., Problem misji katolickich na Dalekim Wschodzie. Na podstawie własnych ba dań, Poznań 1939. Krzesiński A., W krajach misyjnych Dalekiego Wschodu. Szkic z 78 ilustracji, Poznań 1939. Krzyszkowski J., Boym Michał [w:] Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936. Krzyszkowski J., Michał Piotr Boym [.] misjonarz i poseł cesarski w Chinach w XVII wieku [w:] F.A. Plattner, Gdy Europa Szukała Azji, Kraków 1975. Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949), red. J. Sulima-Samujłło, Kraków 1979. Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Majchrowski, Warszawa 1994. Ku Niepodległości. Ścieżki polskie ifrancuskie 1795-1918, red. M. Willaume, Lublin 2005. Kuczyński A., Syberia. 400 lat polskiej diaspory, Krzeszowice 2007. Kuczyński A., Szkice zprzeszłości i współczesność [w:] Polacy w nauce i kulturze Tomska oraz Syberii Zachodniej, red. nauk. A. Kuczyński, M. Marczyk, Wrocław 2008. 218 Kumaniecki К.W., Odbudowa państwowości polskiej. Najważniejsze dokumenty. 1912 - sty czeń 1924 (odezwy, proklamacje, memoriały, manifesty, orędzia, traktaty pokojowe, plebiscyty, decyzje Rady Ambasadorów co do granic, noty dyplomatyczne, mała konsty tucja, wojny polskie, marcowa konstytucja, ordynacje wyborcze, autonomia wojewódz ka, system monetarny, Bank Polski, ustawy, dekrety i rozporządzenia na tle wypadków historycznych), Warszawa-Kraków 1924. Künstler MJ., Boym Michał [w:] Encyklopedia katolicka, t. 2, Lublin 1995. Kuromiya H., Pepłoński A., Między Warszawą a Tokio. Polsko-japońska współpraca wywia dowcza 1904-1944, Toruń 2009. Kurowska A., Misjonarz na Syberii i w Harbinie Maurus Kluge OFM [w:] Niezwyklifrancisz kanie XX/XXI stulecia, cz. 2, oprać. S. B. Tomczak, Poznań 2012. Kusiak E, Osadnictwo reemigrantów z Mandżurii na ziemiach Polski zachodniej i północnej w 1949 roku, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1994, t. 49, nr 3-4. Kusiak F., Osadnictwo reemigrantów z Mandżurii na ziemiach Polski Zachodniej i Północnej w 1949 r., „Sobótka” 1994, nr 3-4. Kutyła D., Geopolityka Chin w XX wieku - zarys problematyki „Historik@” 2018, nr 21. Kuzniecow N., Mandżuria - rossijskaja Atlantida, „Rasskije w Kitaje” 1995, nr 1. Kwong L.S.K., A Mosaic of the Hundred Days. Personalities, Politics and Ideas of 1898, Cam bridge 1984. Lahusen T, Harbin and Manchuria. Place, Space and Identity, „South Atlantic Quarterly” 2000, t. 99, nr 1. Laidler K., Ostatnia cesarzowa, Warszawa 2006. Lattimore О., Manchuria. Cradle of Conflict, New York 1932. Laue T.H. Von, Sergei Witte and the Industrialization ofRussia, New York 1963. Leczyk M., Komitet Narodowy Polski a Ententa i Stany Zjednoczone 1917-1919, Warszawa 1966. Ledit J., Archibishop John Baptist Cieplak, Montreal 1963. Lee C., Revolutionary Struggle in Manchuria. Chinese Communism and Soviet Interest, 1922-1945, Berkeley 1983. Leng Shao Ch., Japan and Communist China, Greenwood Press Publishers, Westport, Connec ticut 1975 [w:] China in Transition: 1517-1911, red. DJ. Li, USA 1969. Leningradskij ordiena Lenina Institut inżenierow żeleznodorożnogo transporta imieni akadiemika W. N. Obrazcowa 1809-1959, Moskwa I960, [recenzja], „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1963, nr 8/2. Lensen G.A., The Damned Inheritance. The Soviet Union and the Manchurian Crises, 1924-1935 [w:J Bulletin of the School of Oriental and African Studies, Cambridge 1975. Lensen G.A., The Russo-Chinese War, Tallahassee 1967. Leon XIII, Rerum novarum [w:] Dokumenty nauki społecznej kościoła, red. M. Radwan, Rzym-Lublin 1996. Lepecki M., Maurycy August hr. Beniowski zdobywca Madagaskaru, Warszawa 1986. 219 Lerski J.J., Historical Dictionary ofPoland, 966-1945, Westport 1996. Les registres ď Innocent IV, է. 4, red. E. Berger, Paris 1884-1921. Leszczyński A., Mao głodzi Chiny, „Ale historia” 2013, 8(58). Lewandowski J.F., Wojciech Korfanty, Warszawa 2013. Leżeński C., Kukawski L„ O kawalerii polskiej XX wieku, Wrocław 1991. Lí S., When Writing History and Gazetteers, Make a Critical Reassessment of the Sources [w:] The Making ofa Chinese City. History and Historiography in Harbin, red. S. Clau sen, S. Thøgersen, Armonk 1995. Li U. B., Outlines of Chinese History, Shanghai 1914. Liberman Y., My China. Jewish Life in the Orient, 1900-1950, Jerusalem 1998. Lincoln W.B., The Conquest of a Continent. Siberia and the Russians, Ithaca 1994. Linkoln W.B., Mikołaj I, Warszawa 1988. Lipmann E., Paderewski, l’idole des années folles, Paryż 1984. List do Redakcji. Sprostowanie, „Tygodnik Polski” 1924, nr 128. Little A., Li Hung Chang. His Life and Times, London 1903. Liu К., The Confucian as Patriot and Pragmatist. Li Hung-Chang’s Formative Years, 1823-1866, „Harvard Journal of Asiatic Studies” 1970, t. 30. Liwak-Rybak K„ Ludy Starożytnych Chin, Kraków 2008. Lobman J., Chiny poprzez wieki, Warszawa 1962. Losy pedagogów polskich na Wschodzie, red. E. Walander, Warszawa 2002. Loveli J., Wielki Mur Chiński: Chiny kontra świat 1000p.n.e. - 2000 n.e., Warszawa 2007. Lowe C, Alexander III of Russia, [bm] 2017 (reprint). Lubina M„ Birma, Warszawa 2014. Lubodziecki S., Polacy na Syberii w latach 1917-1920. Wspomnienia, „Sybirak” 1934, nr 3-4. Ł-a A., Prasa polska na Dalekim Wschodzie, „Daleki Wschód” 1934, nr 7(57). Łabędzka L, Obrzędowy teatr Dalekiego Wschodu, Poznań 2003. Łapinowa L, Kierbedziowa z Kierbedziów Eugenia [w:] Polski słownik biograficzny, t. 12, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966-1967. Łopuszyński W, Z historji budowy parowozów i kolejnictwa w Rosji. Wspomnienia z 41-letniej służby kolejowej w Rosji, „Inżynier Kolejowy” 1926, nr 8-9 (24-25). Łossowski R, Dyplomacja polska 1918-1939, Warszawa 2001. Łoziński K., Piekło Środka. Chiny a prawa człowieka, Gdańsk 2000. Łukawski Z., Ludność polska w Rosji 1863-1914, Wrocław-Warszawa-Kraków 1979. Łukawski Z„ Ludność polska w Rosji 1863-1941, Wrocław 1978. Luźny R., Misja urszulanek polskich w Charbinie. Spotkanie dwóch światów chrześcijańskich (1928-1948), Lublin 1984. 220 Łysakowski P., Otto von Bismarck. Życie i polityka zagraniczna „żelaznego kanclerza”, War szawa 1997. Mackerras C., Modern China. A Chronologyfrom 1842 to the Present, London 1982. Madala T.։ Polscy księża katoliccy w więzieniach i łagrach sowieckich od 1918 r., Lublin 1996. Maddison A., The World Economy. A Millennial Perspective, Paris 2002. Majdowski A., Kościół Katolicki w Cesarstwie rosyjskim. Syberia, Daleki Wschód, Azja Środ kowa, Warszawa 2001. Majka J„ Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Rzym 1987. Majka J., Kwestia społeczna i próby jej rozwiązania od „Rerum novarum" po „Sollicitudo rei socialis", „Ateneum Kapłańskie” 1991, nr 492. Makoś W., Germanowicz Józef [w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993. Makowski J., Geografia fizyczna świata, Warszawa 2004. Makowski J., Umowy międzynarodowe Polski 1919-1934, Warszawa 1935. Malinowski R. i in., Klęska armii Kwantuńskiej, Warszawa 1968. Mandżurowie. Podbój Chin ֊ założenie dynastii Qing, http://www.nazaretanki.pl/projekty/2/01/02.html [dostęp: 10 I 2019]. Manida M.M., Rozwój wyższego szkolnictwa technicznego w Rosji w pierwszym trzydziesto leciu XIX wieku, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1976, nr 21/2. March G.P., Eastern Destiny. Russia in Asia and the North Pacific, Westport 1996. Margolin J.L., Japonia 1937-1945. Wojna armii Cesarza, Warszawa 2013. Markizów L., W Harbinie poł wieka tomu nazad, „Na Sopkách Mandżurii” 1995, nr 22-23. Marks S.G., Road to Power. The Trans-Siberian Railroad and the Colonization ofAsian Rus sia, 1850-1917, Ithaca 1991. Massie R. K., Nicholas and Alexandra, New York 2000. Matelkiewicz J., Pośmiertne wspomnienie pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś.p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka, Wilno 1926. Materski W., Bolszewicy i samuraje. Walka dyplomatyczna i zbrojna o rosyjski Daleki Wschód (1917-1925), Warszawa 1990. Matsusaka Y.T., The Making ofJapanese Manchuria, 1904-1932, Cambridge 2001. Maxwell M., A Re-examination of the Rôle ofN.K. Giers as Russian Foreign Minister under Alexander III, „European Studies Review” 1971, nr 1.4. Mądzik M., Piątkowski L., Zakrzewska-Dubasowa M., Polacy w kulturze i życiu społecznym Zakaukazia do 1918 r„ red. M. Zakrzewska-Dubasowa, Lublin 1990. McCormack G., Chang Tso-lin in Northeast China, 1911-1928. China, Japan, and the Man churian Idea, Stanford 1977. McCormick T.J., China Market. Americas Quest for Informal Empire 1893-1901, Chicago 1970. Melikhov G., Glimpses of Old Harbin, „Far Eastern Affairs” 1990, t. 41. 221 Melloni A., Innocenzo IV. La concezione e l’esperienza della cristianità come regimen unius personae, Genova 1990. Meyer M., In Manchuria. A Village Called Wasteland and the Transformationof Rural China, New York 2015. Miasta, mieszczaństwo, burżuazja w Polsce w XIX w. Szkice i rozprawy historyczne, War szawa 1979. Miazek-Męczyńska M., Michał Piotr Boym i Jan Mikołaj Smogulecki - dwie jezuickie drogi do Państwa Środka, „Nurt SVD” 2014, nr 2. Michałowski W., Tajemnice Ossendowskiego, Warszawa 1990. Michowicz W, Organizacja polskiego aparatu dyplomatycznego w latach 1918-1939 [w:] Hi storia dyplomacji polskiej, t. 4,1918-1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995. Michowicz W, Sławiński R„ Ruchy wyzwoleńcze w krajach Azji (1850-1914). Indie, Chiny, Japonia, Warszawa 1960. Mielcarek A., Znaczenie gospodarcze kolei żelaznych w XIX w. a koncepcja oszczędności spo łecznej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2010, nr 604. Mielichow G.W., Mandżuria daleka i bliska, Moskwa 1991. Milewski P., Transsyberyjską drogą żelazną przez Rosję i dalej, Kraków 2014. Miller E.B., The Trans-Siberian Landbridge. A New Trade Route between Japan and Europe. Issues and Prospects, „Soviet Geography” 1978, nr 19.4. Miller Stanisław Kwiryn (1880-1925) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 21, Wrocław 1976. Miławicki M., Polscy dominikanie na misjach w Chinach w latach 1937-1953, Kraków 2008. Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Centrala i placówki w 1921 r., Warszawa 1921. Mioduszewski J„ Bogucki W. [w:] Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936. Misiurek/., Harbin [w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993. Misiurek J., Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie (1901-1925), „Studia Polo nijne” 1976, nr 1. Misiurek J., Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie II (1926-1949), „Studia Polo nijne” 1978, nr 2. Mitrokhin V., KGB Lexicon. The Soviet Intelligence Officers Handbook, London 2004. Mitter R., The Manchurian Myth. Nationalism, Resistance, and Collaboration in Modern China, Los Angeles 2000. Mitter R., Modern China. A Very Short Introduction, Oxford 2008. Młoda myśl. Jednorazowy numer, Charbin 1923. Modelski T., Beniowski Maurycy August [w:] Pokki słownik biograficzny, 1.1, Kraków 1935. Molnda J., Piłsudczycy a narodowi demokraci 1908-1918, Warszawa 1980. Monas S., The Third Section. Police and Society in Russia under Nicholas I, Harvard 1961. Montefiore S.S., Romanowowie 1613-1918, Warszawa 2016. 222 Morlang T., Verweigerte Erinnerung. Das Ketteler-Denkmal in Münster [w:] Kolonialismus hierzulande. Eine Spurensuche in Deutschland, red. U. van der Heyden, J. Zeller, Erfurt 2007. Morton W.S., Lewis Ch.M., Chiny. Historia i kultura, Kraków 2007. Mosse W.E., An Economie History of Russia, 1856-1914, New York 1996. Mote F., Imperial China 900-1800, Harvard 2003. Moustafine M., My Family and Its City. Fifty Years in Harbin [w:] International Sem-inar on the History and Culture ofJews in Harbin, red. W Qu, T. Kaufman, Harbin 2004. Moustafine M., Russiansfrom China. Migrations and Identity, „Cosmopolitan Civil So-cieties Journal” 2013, t. 5, nr 2. Moustafine M„ Secrets and Spies. The Harbin Files, London 2002. Moustafine M„ The Harbin Connection. Russiansfrom China [w:] Beyond China. Mi-grating Identities, red. P. Edwards, S. Yuanfang, Canberra 2002. Mroczkowska M., Szczepaniak К., Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator, t. 3: Azja, Zakaukazie, Australia i Oceania 1918-2009, Warszawa 2010. Muszalski E„ Offenberg Jan Jakub [w:] Polski słownik biograficzny, t. 23, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978. Myint-U T„ The River of Lost Footsteps - Histories of Burma, Farrar 2006. Na szlakach dwóch światów. Studia dedykowane prof. J. Huzińskiemu, red. A. Teterczyk-Puzio, Słupsk 2016. Najdus W„ Ignacy Daszyński 1866-1936, Warszawa 1988. Nasution Khoo S., Sun Yat Sen in Penang, Penang 2008. Neja J., Immaculata Łabujeska і Loyola Śliwowska - przełożone polskich Urszulanek w Harbi nie [w:] Duchowieństwo polskie w świecie. Materiał VI Międzynarodowego Sympozjum Biografistyki Polonijnej. Papieski Uniwersytet Urbański. Rzym, 17-18 października 2002, red. A. i Z. Judyccy, Toruń 2002. Neja J., Polacy w Mandżurii, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2002, nr 3. Neja ƒ., Polski król Mandżurii, „Wprost” 2003, nr 9. Neja J., Przyczyny i przebieg likwidacji kolonii polskiej w Harbinie (1945-1949), „Wrocławskie Studia Wschodnie” 1999, nr 3. Neja J„ Harbin jako przestrzeń życia i działalności Polonii Mandżurskiej [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizo wanej w Szczecinie w dniach 23-24października 2008 r, red. A. Furier, Szczecin 2008. Nernhejm S., Polonia harbińska (zarys historyczny), „Daleki Wschód” 1934, nr 7(57). Nernhejm S., Polonia w Harbinie, „Daleki Wschód” 1934, nr 7(57). Nguyen D.H., Polscy misjonarze na Dalekim Wschodzie w XVII-XVIII wieku, Warszawa 2006. Niedźwiedzki R„ Kazimierz Grochowski (1873-1937) - zapomniany badacz zlota Syberii, „Przegląd Geologiczny” 2008, t. 56, nr 6. 223 Nieścioruk J., Piotr Stofypin. Życie i działalność polityczna, Lublin 2007. Niklewska J., Roman Dmowski w Londynie i w Paryżu w świetle jego archiwum z lat 19151919 [w:] Myśl polityczna Romana Dmowskiego, red. J. Engelgard, Warszawa 2009. Niłus E., Istoriczeskij obzor Kitajskoj Wostocznoj Żeleznoj Dorogi 1986-1923, t. 1, Harbin 1923. Nish I., The Origins of the Russo-Japanese War, London 1996. Nourse M.A., Dzieje 400.000.000 narodu. Chiny od czasów najdawniejszych do chwili obec nej, Kraków [b.d.w], Nowacki T.W., Na drogach do niepodległości [w:] ZET w walce o niepodległość i budowę pań stwa - szkice i wspomnienia, red. T. W. Nowacki, Warszawa 1996. Nowak E., Duszpasterstwo wojskowe katolickie i prawosławne w Rosji 1832-1914, Wilno 1934. Nowak-Kiełbikowa M., Japonia i Chiny w dyplomacji II Rzeczypospolitej (Próba zarysu), „Dzieje Najnowsze” 1981, nr 1-2. Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Obchód 25-lecia założenia Gimnazjum polskiego w Charbinie, „Tygodnik Polski” 1938, nr 8 / 823. Oberländer E., The All-Russian Fascist Party, „Journal of Contemporary History” 1966, t. 1, որ 1. Objazd parafi w styczniu 1924, „Tygodnik Polski” 1923, nr 91. Offenberg S., Udział Polaków w budowie i organizacji Kolei Wschodniochińskiej. Wspomnie nia inż. Stefana Offenberga, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” 2016, nr 9. Ofiary walk pod Harbinem. Dwóch Polaków zabitych, „Listy Harbińskie” 1932, nr 4. Ogata S.N., Defiance in Manchuria. The Making of Japanese Foreign Policy, 1931-1932, Berkeley 1964. Ognisko emigracji w Chinach, „Dziennik Poznański” 16 października 1926. Õlak B., Testament Wincentego Witosa, Warszawa 2009. Ölender E, Sino-Japanese Naval War 1894-1895, Sandomierz 2014. Olenkowicz R, Tożsamość narodowa Polonii harbińskiej [w:] Polskie ślady na Dalekim Wscho dzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Olszewski E„ Leningradsky ordiena Lenina Institut Inżenierow Zeleznodorożnogo Transporta — Kratkij oczerk. Leningrad 1959 [recenzja], „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1961, nr 6/1. Olszewski W, Chiny pod rządami Mandżurów. „Wyważanie bram” Chin przez obce mocar stwa [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Olszewski W, Chiny. Zarys kultury, Poznań 2003. Olszewski W, Dzieje współczesnego świata od 1939 roku, Poznań 2009. Olszewski W., Od Ruijinu do Uananu. Ruch komunistyczny w Chinach w latach 1921-1936 [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kraków 2005. Olszewski W., Świat po roku 1945, cz. 1, Poznań 2000. Olszewski W, W kręgu złotego smoka, Poznań 1987. Orliński B., Do krainy wschodzącego słońca, Warszawa 1989. Orłowski B., Inżynierowie w służbie narodu, „Architectus” 2014, nr 4(40). Orłowski B., Kolej Transsyberyjska - wkład Polaków w jej budowę, Warszawa 2006. Os portugueses e o Oriente (1840-1940), Lizbona 2004. Osmańczyk E. J., Mango A., Encyclopedia of the United Nations and International Agreements, t. 4: T to Z, New York 2003. Ossendowski A.F., Od szczytu do otchłani - wspomnienia i szkice, Warszawa 1925. Ossendowski A.E, Od szczytu do otchłani, Łomianki 2010. Ossendowski E, Witte, Stolypin, and Goremykin, „Sarmatian Review” 2008, t. 27, nr 1. Osterhammel ƒ., Historia XIX wieku. Gospodarka i społeczeństwo, Poznań 2013. Ostrowski L., Wkład Polaków w rozwój i przemysłowe zagospodarowanie Syberii, „Zesła niec” 2014, nr 61. Oświadczenie Rządowe z 20 kwietnia 1923 r. w przedmiocie uznania granic wschodnich Rze czypospolitej, Dz.U. 1923, nr 49, poz. 333. Overy R., Krew na śniegu. Rosja w II Wojnie Światowej, Wrocław 2009. Ozgundogdu F.C., Bone China from Turkey, „Ceramics Technical” 2005, nr 20. Paine S.C.M., The Chinese Eastern Railway from the First Sino-Japanese War until theRusso -Japanese War [w:] Manchurian Railways and the Opening of China. An In-ternational History, red. B.A. Elleman, S. Kotkin, Armonk 2010. Pajewski J., Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1998. Palmowski J., Słownik najnowszej historii świata 1900-2007, է. 3, Warszawa 2008. Pałasz-Rutkowska E„ Polityka Japonii wobec Polski 1918-1941, Warszawa 1998. Pałasz-Rutkowska E„ Polska-Japonia-Mandżukuo. Sprawa uznania Mandżukuo przez Polskę, „Przegląd Orientalistyczny”, t. 1-2, 2006. Pałasz-Rutkowska E., Romer A., Historia stosunkówpolsko-japońskich 1904-1945 r., War szawa 2009. Pałasz-Rutkowska E„ Romer A.T., Historia stosunków polsko-japońskich, Warszawa 1996. Pałasz-Rutkowska E., Stařečka К., Japonia, Warszawa 2004. Pałasz-Rutkowska E., Historia stosunków Polsko Japońskich, https://tokio.msz.gov.p1/pl/p/ tokio_jp_a_pl/wspolpraca_dwustronna/polityka/historia_stosunkow_polsko_japonskich/tokio_jp_a_83 [dostęp: 27.02.2018]. Pastusiak L., Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Warszawa 1999. 225 Paszkiewicz P., W służbie imperium rosyjskiego 1721-1917. Funkcje i treści ideowe rosyjskiej architektury sakralnej na zachodnich rubieżach cesarstwa i poza jego granicami, War szawa 1999. Patek A., Polska diaspora w Azji [w:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001. Patlewicz B., Tadeusz Szuszkiewicz we wspomnieniach [w:] Polskie ślady na Dalekim Wscho dzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Patrikeeff F„ Shukman H., Railways and the Russo-Japanese War. Transporting War, New York 2007. Paul Henry C„ The Boxer Rebellion. A Political and Diplomatic Review, Columbia 1915. Pawełczyk-Duda K., Kierunki i tendencje w XIX-wiecznej Konserwatywnej myśli cerkiew nej Rosji, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia” 2012, nr 1. Pawłowski J., „Państwo” we wczesnej filozofii konfucjańskiej, Warszawa 2010. Pereira N.G.O., Tsar Emancipator. Alexander II ofRussia, 1818-1881, Newtonville 1983. Perrins R.J., Manchuria [w:] Berkshire Encyclopedia of China, t. 3, red. L. Cheng, K. Brown, Massachusetts 2009. Peters W.H., The Life of Benedict XV, Milwaukee 1959. Piątkowski A., Kolej Wschodnia w latach 1842-1880. Z dziejów transportu na Pomorzu Wschodnim, Olsztyn 1996. Piber A., Droga do sławy. Ignacy Paderewski w latach 1860-1902, Warszawa 1982. Pietraszkiewicz K., Demony kungfu, Warszawa 1991. Piłatowicz J., Profesorowie Politechniki Warszawskiej w dwudziestoleciu międzywojennym, Warszawa 1999. Piłsudski B„ Wacław Sieroszewski, „Sybirak” 1937, nr 1. Piłsudski}., Moje pierwsze boje, Łódź 1988. Pimpaneau J., Chiny. Kultura i tradycje, Warszawa 2001. Piotrowski G.B., Wspomnienia misjonarza w Chinach, czyli zwyczaje i obyczaje Chińczyków spostrzeżone i zanotowane przez autora w związku z jego praca misyjną w Chinach od 1911 do 1949 roku, [b.m.w.] 1956. Pipes R., Rosja carów, Warszawa 2007. Piszczowski T., Anglia a Polska 1914-1938, Londyn 1975. Platt S., Autumn in the Heavenly Kingdom. China, the West, and the Epic Story of the Taiping Civil War, New York 2001. Pleshakov C., The Tsar’s Last Armada. The Epic Voyage to the Battle of Tsushima, New York 2002. Pobóg-Malinowski W, W zaraniu dyplomacji polskiej. Podróż Józefa Piłsudskiego do Tokio, „Polityka Narodów” 1934, t. 4. Podziawo T„ Wspomnienia, Puszcza Mariańska 2001. 226 Pointing C., The Crimean War. The Truth Behind the Myth, London 2004. Polacy na Dalekim Wschodzie, red. К. Grochowski, Harbin 1928. Polacy w Mandżurii - Poles in Manchuria (1897-1949), Szczecin 2015. Polacy w Mandżurii (1897-1949), Warszawa 2015. Polit ƒ., Chiny 1946-1949, Warszawa 2010. Polit J., Chiny, Warszawa 2004. Polit J., Gorzki triumf. Wojna chińsko-japońska 1937-1945, Kraków 2013. Polit J., Japońska polityka zagraniczna 1895-1945, Kraków 2015. Polit J., Lew i smok - Wielka Brytania a kryzys chiński 1925-1928, Kraków 2006. Polit J., Pod wiatr - Czang Kaj-szek 1887-1975, Kraków 2008. Polit J., Pod wiatr - Smutny kontynent. Z dziejów Azji Wschodniej w XX wieku, Kraków 2002. Polonia i Polacy w Chinach [w:] Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Pekinie, https://pekin. msz.gov.pl/pl/wspolpraca_dwustronna/polacy_w_chinach/?printMode=true [dostęp: 20 XII2018]; Polskim duszpasterzom, „Przegląd Katolicki”. Organ Duszpasterstwa Polskiego w Australii i Nowej Zelandii 1977, nr 11. Pomierska J., Harbin Moja Miłość, (rozmowa z Mariuszem Nowickim), „Głos Pomorza” 19 października 2007. Pomorski J., Paradygmat „New Economic History”, Lublin 1995. Popiel-Machnicki W., Pleskaczyński A., Pleskaczyńska K., Podróże nieodkryte. Dziennik ekspedycji Bronisława Grąbczewskiego 1889-1890 jako świadectwo historii i element dziedzictwa kulturowego, Poznań 2017. Porada A., Mikołaj I Samodzierżawca - swat nieudolny, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/1533683,l,mikolaj-i-samodzierzca---swat-nieudolny.read [dostęp: 1812019]. Potocka E., 80 lat stosunków polsko-japońskich, „Azja Pacyfik” 1999, nr 2/99. Prange G. W., Goldstein D.M., Dillon K.V., December 7,1941. The Day the Japanese At-tacked Pearl Harbor, New York 1988. Preston D., The Boxer Rebellion. The Dramatic Story of China’s War on Foreigners That Shook the World in the Summer of 1900, New York 2000. Problemy rozwoju państw azjatyckich, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2008. Pruszczyński J„ Dziedzictwo kultury polskiej, jego straty i ochrona prawna, t. 1-2, Kraków 2001. Przemiany społeczne w Królestwie Polskim 1815-1864, red. W. Kula, J. Leskieczowa, Wrocław 1979. Przybylski H„ Paderewski. Między muzyką a polityką, Katowice 1992. Przyłuski D., Z wojny. List z Mandżuryi ks. Dominika Przyłuskiego z Lublina, kapelana 3-ej armii mandżurskiej, pisany do parafian: Sandapudza, d. 7 czerwca 1905 r., „Nowiny Raciborskie”. Dodatek do „Nowin Raciborskich” 1905 (2 września), nr 103. 227 Pu Yi, Byłem ostatnim cesarzem Chin, t. 1, Łódź 1988. Pu Yi, The Last Manchu. The Autobiography of Henry Pu Yi, Last Emperor of China, red. P. Kramer, New York 2010. Putnam Weale B.L., The Coming Struggle in Eastern Asia, London 1908. Putnam Weale B.L., The Truth about China and Japan, New York 1919. Puttkamer G. von, Papst Innocenz IV. Versuch einer Gesamptcharakteristik aus seiner Wirkung, Münster 1930. Quested R.K.I., „Matey” Imperialists. The Tsarist Russians in Manchuria 1895-1917, Hong Kong 1982. Quested R.K.I., Sino-Russian Relations. A Short History, London 1984. Raba B„ Między romantyzmem a modernizmem. Twórczość kompozytorska Ignacego Jana Paderewskiego, Wrocław 2010. Raczyńska E., Birds of Passage (Przelotne ptaki), San Francisco 1982. Radziński E„ Aleksander II. Ostatni Wielki Car, Warszawa 2005. Radziwiłowicz D„ Polskie organizacje polityczne i wojskowe we wschodniej Rosji, na Syberii i Dalekim Wschodzie (1917-1919), „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2005, t. 6 (57), nr 2 (207). Raeff M., Russia Abroad. A Cultural History of the Russian Emigration, 1919-1939, New York 1990. Rajan N.V., Rossia - Harbin - Avstraliâ: sohranenie i utrata âzyka na primere russkoj diaspo ry, preživšej XX vek vne Rossit, Moskwa 2005. Reardon-Anderson J., Reluctant Pioneers. China’s Expansion Northward, 1644-1937, Stan ford 2005. Region Azji Centralnej jako obszar wpływów międzynarodowych, red. B. Bojarczuk, A. Zię tek, Lublin 2008. Reilly T.H., The Taiping Heavenly Kingdom. Rebellion and the Blasphemy of Empire, Washington 2004. Reychman K., Szkice genealogiczne, seria I, Warszawa 1936. Reynolds D.R., Training Chinese Hands. Toa Dobun Shoin and its precursors. [w:] The Ja panese informal empire in China, 1895-1937, red. P. Duus, R.H. Myers, M.R. Peattie, New Jersey 1989. Ręczmin M., Architekt Włodzimierz Podlewski wspomina lata 30, http://trojmiasto.wyborcza. pl/trojmiasto/1,35635,1479716.html [dostęp: 9 II 2019]. Riasanovsky N.V., Bushkovitch R, Peter the Great. The Strugglefor Power, 1671-1725, Cam bridge 2001. Ricklefs M.C. і in., A New History of Southeast Asia, New York 2010. Riha T., Readings in Russian Civilization, t. 2: Imperial Russia, 1700-1917, Chicago 1969. Ringmar E., Liberal Barbarism. The European Destruction of the Palace of the Emperor of China, New York 2013. 228 Robbins H., Our First Ambassador to China. An Account ifthe life of George, Earl ofMacart ney - With Extracts from His Letters, and the Narrative of His Experiences in China, as Told by Himself, London 1908. Robbins-Hutton E„ Sojourn. A Family Saga, Vashon 1997. Roberts J.A.G., A Concise Story of China, Massachusetts 1999. Rodziński W, Agresja amerykańska w Chinach w latach 1945-1949, Warszawa 1956. Rodziński W., Chiny w ogniu. Rewolucja w latach 1925-1927, Wrocław 1983. Rodziński W, Historia Chin, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992. Rodziński W., The Peoples Republic of China. Reflections on Chinese Political History since 1949, London 1988. Rohlf G., Building New China, Colonizing Kokonor. Resettlement to Qinghai in the 1950s, Lanham 2016. Rojek W, Ekspansja mocarstw w Chinach i jej wpływ na rozwój stosunków międzynarodo wych w latach 1895-1914, Warszawa 1996. Rolt L.T.C., George and Robert Stephenson. The Railway Revolution, Londyn 1971. Romanov B.A., Russia in Manchuria (1892-1906), Ann Arbor 1952. Rosiński EM., Benedykt Polak - prekursor polskich badań etnologicznych w Azji [w:] Polskie opisywanie świata. Od fascynacji egzotyką do badań antropologicznych, red. A. Kuczyński, Wrocław 2000. Rosiński EM., Benedykt Polak - uczestnik legacji papieskiej do wielkiego chana (1245-1247) [w:] Kościół katolicki na Syberii. Historia - Współczesność - Przyszłość, red. A. Kuczyń ski, Wrocław 2002. Rosiński M., Franciszkańska legacja papieska z udziałem Polaka u wielkiego chana [w:] Ob servare Evangelium. Wrocławska księga Jubileuszu 800-lecia Zakonu Braci Mniejszych, red. E M. Rosiński, Wrocław 2009. Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 1984. Rosyjski łącznik. Rzecz o Jerzym Pomianowskim, red. I. Hofman, Lublin 2016. Roszko J„ Awanturnik nieśmiertelny, Katowice 1989. Rowbotham A.H., Missionary and Mandarin. The Jesuits at the Court of China, Berkeley 1942. Rowiński J„ Chiny a Stolica Apostolska. Stosunki wzajemne i ich międzynarodowe implika cje, Warszawa 1991. Rowiński J., Jakóbiec W, System konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej, Warszawa 2006. Rozwój stosunków polsko-chińskich 1917-1936, „Polityka Narodów” 1937, t. 10. Róziewicz J., Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725-1918), Wrocław 1984. Ruiz C., My Life in a Communist Priston, Tajwan 1970. Russell W.H., The Crimean War. As Seen by Those Who Reported It, Louisiana 2009. Sadowski M., Państwo w doktrynie papieża Leona XIII, Kolonia 2002. Salmim H., Europa XIX wieku. Historia kulturowa, Kraków 2010. 229 Samsonowicz H., Konrad Mazowiecki (1187/88 - 31 VIII 1247), Kraków 2008. Samujłło J., Kierbedź Stanisław [w:] Polski słownik biograficzny, t. 12, Wrocław-WarszawaKraków 1966-1967. Satnowski-Rzewski G., Pamięci ks. prałata Ostrowskiego, „Tygodnik Polski” 1936, nr 749. Schoppa R.K., Twentieth Century China. A History in Documents, Oxford 2004. Seitz K., Chiny. Powrót olbrzyma, Warszawa 2008. Selig Dr., Charbin czy Harbini, „Tygodnik Polski” 1924, nr 125. SemenoffV., The Battle of Tsushima, London 1997. Serczyk W.A., Piotr I Wielki, Wrocław 2003. Serczyk W.A., Poczet władców Rosji. Romanowowie, Londyn 1992. Seyda M„ Polska na przełomie dziejów. Fakty i dokumenty, t. 1, Poznań 1927. Sheng H., The 1911 Revolution. A Retrospective after 70 Years, Beijing 1983. Sibora ƒ., Dyplomacja Polska w I Wojnie Światowej, Warszawa 2013. Sidichmienow W, Chiny. Karty przeszłości, Warszawa 1978. Sidichmienow W, Ostatni cesarze Chin, Katowice 1990. Siedlecki J., Losy Polaków w ZSRR w latach 1939-1986, Londyn 1987. Sieroszewski W, Na Daleki Wschód. Kartki z podróży, Warszawa 1904. Sikorski N.S., Mafie chińskie, Warszawa 1984. Silbey D., The Boxer Rebellion and the Great Game in China, New York 2012. Singer B., Od Witosa do Sławka, Paryż 1962. Sino-French War 1884-5 [w:] A.E. Bruce, Modern Chinese Warfare, 1795-1989, LondonNew York 2001. Sitnik A.K., Działalność Bernardynów wśród Polaków na świecie XVIII-XXI w. (z wyłącze niem Argentyny), „Przegląd Kalwaryjski” 2009, nr 13. Sitsky B., Growing Up in Tientsin, Sydney 2015. Sivin N., Huang ti nei ching [w:] M. Loewe, Early Chinese Texts. A Bibliographical Guide, Berkeley 1993. Skóra W, Organizacja i pierwszy okres działalności polskich konsulatów w Harbinie i Władywostoku w latach 1920-1924 [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacyw Har binie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r„ red. A. Furier, Szczecin 2008. Skóra W, Placówki MSZ Drugiej Rzeczpospolitej w Harbinie w latach 1920-1941 na tle dzie jów Chin i Mandżurii [w:] Na szlakach dwóch światów. Studia ofiarowane prof. J. Huzińskiemu, red. A. Teterczyk-Puzio, Słupsk 2016. Skóra W, Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej. Organizacja, kadry i działalność, Toruń 2006. Skóra W, Sytuacja materialna Polonii mandżurskiej w 1929 roku (w świetle raportu konsu la RP Konstantego Symonolewicza), „Przegląd Orientalistyczny” 2010, nr 3-4. 230 SIadkovskíï M.I., History ofEconomic Relations Between Russia and China. From Moderni zation to Maoism, New Brunswick 2008. Słabczyńscy W. і X, Słownik podróżników polskich, Warszawa 1992. Słabczyński W., Polscy podróżnicy i odkrywcy, Warszawa 1988. Sławiński R., Azja wczoraj i dziś, Kraków 2006. Sławiński R., Geneza Chińskiej Republiki Ludowej, Warszawa 1987. Sławiński R., Historia Chin i Tajwanu, Warszawa 2002. Słownik biograficzny miasta Lublina, red. X Radzik, J. Skarbek, A.A. Witusik, Lublin 1993. Słownik polskich pionierów techniki, red. B. Orłowski, Katowice 1986. Smele J.D., Civil War in Siberia. The Anti-Bolshevik Government ofAdmiral Kolchak, 19181920, Cambridge 1996. Smith R.J., Chinas Cultural Heritage. The Qing Dynasty, 1644-1912, Boulder 1994. Sobiepanek J., Polonia w Harbinie, „Zorza” 1988, որ 10. Sokolicz A., O kulturze artystycznej proletariatu, Warszawa 1921. Sokolsky G.E., The Story of the Chinese Eastern Railway, Shanghai 1929. Spence J.D., God’s Chinese Son. The Taiping Heavenly Kingdom ofHongXiuquan, New York 1996. Spychalski L., Mój Harbin - wspomnienia o kraju dzieciństwa [w:] Polskie ślady na Dale kim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-24 października 2008 r., red. A. Furier, Szczecin 2008. Star M., In the Lion’s Den, Tampa 1964. Stawecki R, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego: 1918-1939, Warszawa 1994. Stefanowski R,,PPS 1892-1992, Warszawa 1992. Steinberg J„ Bismarck. A Life, Oxford 2011. Steinberg M.D., Historia Rosji, Kraków 2009. Stephan J.J., The Russian Fascists. Tragedy and Farce in Exile, 1925-1945, London 1978. Stephenson G., A Biographical Study of the Father of Railways on the Occasion of the 150th Anniversary of the Opening of the World’s Firts Public Railway, the Stockholm and Darlington, 1825-1975, Including an Account of Railway Mania and a Consideration of Stephensonia Today, Londyn 1975. Stowarzyszenie polskie w Charbinie, Harbin 1923. Strzelczyk J., Od Lyonu do Mongolii. Poselstwo papieskie do Wielkiego Chana i relacje wy słanników [w:] Benedykt Polak. Z Europy do Azji przez Kazachstan (1245-1247), War szawa 2008. Strzeszewski C., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994. Strzeszewski C., Praca ludzka. Zagadnienia społeczno-moralne, Lublin 1978. Stuart J.L., Fifty Years in China, London 1967. Suleja W, Józef Piłsudski, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005. 231 Suleski R., Northeast China under Japanese Control. The Role ofthe Manchurian Youth Corps, 1934-1945, „Modern China” 1981, t. 7, nr 3. Sur le Yang-Tse. Journal d’une double exploration pendant la campagne de Chine (1900-1901), red. F. Hémon, Paryż 1904. Surynt I., Badania postkolonialne a „Drugi Świat”. Niemieckie konstrukcje narodowo-kolonialne wXIX w., „Teksty Drugie” 2007, nr 4. Suszyło K., W podzięce za powrót do domu, „Zeszyty Sandomierskie” 2001, nr 14. Sybirskij torgowo-promyszlennyj i sprawczonyj kelendar na 1903 god. Symonolewicz K„ Miraże mandżurskie, Warszawa 1932. Symonolewicz K., Moi Chińczycy (18 lat w Chinach), Warszawa 1938. Symonolewicz K., Z kotenji polskiej w Charbinie, „Kurjer Poznański” 1935, nr 189. Syzdek W, Na mandżurskim szlaku, „Życie Warszawy” 8 stycznia 1988. Szczepaniak A., Od autonomii do niepodległości. Dzielność polityczna Erazma Piltza w latach 1914-1929, Opole 2015. Szczepanowski M., Duszpasterstwo katolickie [w:] Polacy w Południowej Australii 1948-1968, t. 1, Adelajda 1971. Szczęśniak B., The Writing ofMichael Воут, „Monumenta serica” 1949-55, որ 14. Szmigiel J., Pamiętniki rodzinne i moja wyprawa na wojnę do Mandżurii, Kazimierza Wiel ka 2008. Szymański J., Opieka duszpasterska nad Polakami w Harbinie, „Studia Polonijne” 2017, nr 38. Śladkowski W., Opinia publiczna we Francji wobec sprawy polskiej w latach 1914-1918, Wrocław 1976. Śliwa M„ Ignacy Daszyński o państwie, demokracji i parlamentaryzmie, Warszawa 1997. Śliwowska W, Mikołaj I i jego czasy. 1825-1855, Warszawa 1965. Śniegocki R., Historia od Kongresu Wiedeńskiego do I wojny światowej, Warszawa 2007. Śp. Ks. Aleksander Eysymontt, „Duszpasterz Polski Zagranicą” 1967, nr 18, z. 1 (70). Śp. ks. prałat Władysław Ostrowski, „Tygodnik Polski” 1936, nr 748. Śp. O. Gracjan Kołodziejczyk OFMConv., „Duszpasterz Polski Zagranicą” 1989, nr 40, z. 2(171). Świderski L., Misje katolickie w cyfrach, Płock 1936. Tanaka Y., Hidden Horrors. Japanese War Crimes in World War II, Boulder 1996. Tang J.P., Railroad Expansion and Industrialization. Evidencefrom Meiji Japan, „The Journal of Economic History” 2014, t. 74, cz. 3. Taskina E„ Nieznany Harbin, Moskwa 1994. Taveirne P„ Han-Mongol Encounters and Missionary Endeavors. A History ofScheut in Ordos (Hetao) 1874-1911, Leuven 2004. Tegoroczna procesja Bożego Ciała w Harbinie, „Daleki Wschód” 1933, nr 11-12. 232 Telegram M. Zamoyskiego i E. Plitza do I. Paderewskiego o manifestacji w Paryżu na rzecz wsparcia dla niepodległości Polski, 7 lipea 1917 [w:] Archiwum Polityczne Ignacego Pa derewskiego, 1.1:1890-1918, oprać. W. Stankiewicz, A. Piber, Wrocław 1973. Tessenow H., Unschuld PU., A Dictionary of the Huang Di Nei fing Su Wen, է. 1, Los An geles 2008. The Chinese and the Japanese. Essays in Political and Cultural Interactions, red. A. iriye, New Jersey 1980. The Japanese Informal Empire in China, 1895-1937, red. P. Duus, R.H. Myers, M.R. Peattie, New Jersey 1989. The Jews Of China, t. 2, red. J. Goldstein, New York 2000. The Origins of International Banking in Asia. The Nineteenth and Twentieth Centuries, red. S. Nishimura, T. Suzuki, R.C. Michie, Oxford 2012. Theiss W., Dzieci syberyjskie - dzieje polskich dzieci repatriowanych z Syberii i Mandżurii w latach 1919-1923, Warszawa 1991. Tokarski J., Przez Syberię, Mandżurię i Japonię do brzegów Oceanu Spokojnego, Lwów 1911. Tomala K., Próby modernizacji gospodarki chińskiej za Mandżurów. Blaski i cienie moder nizacji pod wpływem Zachodu [w:] Nowożytna historia Chin, red. R. Sławiński, Kra ków 2005. Trani E.P., The Treaty ofPortsmouth. An Adventure in American Diplomacy, Lexington 1969. Treadgold D.W., The Great Siberian Migration. Government and Peasant in Resettlementfrom Emancipation to the First World War, London 1957. Triska J.F., Slusser R.M., The Theory, Law, and Policy of Soviet Treaties, Stanford 1962. Trojnar A., Wojciech Korfanty w życiu politycznym II Rzeczypospolitej, t. 7, Katowice 1994. Troubetzkoy A.S., A Brief History of the Crimean War, London 2006. Troya H., Peter the Great, New York 1987. Trzeciakowski L., Otto von Bismarck, Wroclaw 2009. Trzeciakowski L., Ziemie polskie pod panowaniem państw zaborczych (1815-1918). Powsta nie styczniowe [w:] Dzieje Polski, red. J. Topolski, Warszawa 1975. Tsushima, Battle of [w:] Historical Dictionary of the Russo-Japanese War, red. R. Kowner, Maryland 2006. Tubielewicz J., Historia Japonii, Wroclaw 1984. Tuchám В., Stilwell and the American Experience in China (1911-1945), New York 1971. Tucholski Z., Instytut inżynierów komunikacji w Petersburgu - polska kadria i studenci, http://www.polskipetersburg.pl/hasla/instytut-inzynierow-komunikacji-w-petersburgu-polska-kadra-i-studenci [dostęp: 27 XII 2018]. Tupper H., To the Great Ocean. Siberia and the Trans-Siberian Railway, Boston 1965. Udział Polaków w rozwoju gospodarczym Mandżurii Północnej, „Listy Harbińskie” 1932, nr 5. 233 Urbanowicz W, Ogień nad Chinami: wojenne wspomnienia dowódcy Dywizjonu 303, Kraków 2007. Urbansky S., „Vasily” of China and his Russian Friends. Smugglers and their Transcultu ral Identities [w:] Entangled Histories. The Transcultural Past of Northeast China, red. D. Ben-Canaan, F. Grüner, I. Prodöhl, New York 2014. Urbansky S., Kolonialer Wettstreit. Russland, China, japan und die Ostchinesische Eisenbahn, Frankfurt am Main 2008. Ury S., Barricades and Banners. The Revolution of1905 and the Transformation of Warsaw Jewry, Stanford 2012. Vaulx de B., Les Missions. Leur historie. Des origines a Benoit XV (1914), Paris 1960. Verziji J.H.W., International Law in Historical Perspective, t. 3, Leyden 1970. Victoir L., Zatsepine V., Harbin to Hanoi. The Colonial Built Environment in Asia, 1840-1940, Hong Kong 2013. Vining L.E., Held by the Bolsheviks. The Diary of a British officer in Russia, 1919-1920, Lon don 1924. W międzynarodowym Klubie Łyżwiarsko-Tenisowym, „Polacy Zagranicą” 1937, nr 30. W.D., Obrazek z życia Polaków w Chinach, „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu Azji i Biu letyn Przemysłowo-Handlowy” 1928, nr 10/45. Wacławik J., Kronika Wydziału Górniczego 1919-1999, Kraków 1999. Waingertner R, Geneza Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu i jego działalność w latach pierwszej wojny światowej oraz początki kształtowania się granic II Rzeczpospolitej [w:] Rząd bez ziemi. Struktury władz na uchodźctwie, red. R.P. Żurawski vefGrajewski, Warszawa 2014. Wait E.M., Imperialism, New York 2003. Wakeman F. Jr, The Great Enterprise. The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Se venteenth-Century China, Berkeley-Los Angeles 1986. Waley A., The Opium War Through Chinese Eyes, California 1958. Wang E, Chinese Revolutionary. Memories 1919-1949, Oxford 1980. Wapiński R., Roman Dmowski, Lublin 1988. Wąsowski A., Teheran-jałta. Nowy porządek świata, է. 1: 1944-1945, Warszawa 2009. Wcisło F., Tales ofImperial Russia. The Life and Times of Sergei Witte, 1849-1915, New York 2011. Weirather L., Fred Barton and the Warlords’ Horses of China. How an American Cow-boy Brought the Old West to the Far East, Jefferson 2015. Wełniak A., Reemigranci polscy z Mandżurii w Elblągu, „Rocznik Elbląski” 2009, t. 23. Wenger A., Rome et Mascou, 1900-1950, Paryż 1987. Wetzel D., The Crimean War. A Diplomatic History, Columbia 1985. White J.A., Diplomacy of the Russo-Japanese War, New York 1964. Whitney H.J., Japonia, Warszawa 1979. 234 Wieczorkiewicz P.P., Historia wojen morskich. Wiek pary, t. 2, Londyn 1995. Wierzbiański B„ Polonia zagraniczna w latach 1939-1946, Londyn 1946. Wiktor Z., Chiny na drodze socjalistycznej modernizacji, Toruń 2008. Wilamowski M., Konrad I Mazowiecki [w:] S. Szczur, K. Ożóg, Piastowie. Leksykon biogra ficzny, Kraków 1999. Willmott H.P., The Last Century of Sea Power. From Port Arthur to Chanak, 1894-1922, t. 1, Indiana 2009. Winiarz A., Bibliografia prasy polskiej na Dalekim Wschodzie w latach 1917-1949, „Kwar talnik Historii Prasy Polskiej” 1986, nr 25, z. 1. Winiarz A., Działalność Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Harbinie (1942-1945), „Rocz nik Polonijny 1984-1985”. Winiarz A., Dzieje Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Harbinie (1942-1945), „Rocznik Polonijny” R. 6(14): 2013. Winiarz A., Główne kierunki i formy aktywności Polaków w Mandżurii w latach 1897-1949 [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiał w konferencji na ukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23-23 października, red. A. Furier, 2008. Winiarz A., Harcerstwo polskie w Mandżurii w latach 1918-1942, „Przegląd Polonijny” 1985, t. 2. Winiarz A., Polska diaspora w Mandżurii [w:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001. Winiarz A., Udział Polaków w budowie i eksplantacji Kolei Wschodniochińskiej, „Przegląd Polonijny” 1993, z. 2. Winiarz A., Wychowanie fizyczne i sport w życiu Polonii mandżurskiej, „Pedagogika” 2011, z. 30. Winiarz A., Z dziejów harcerstw a na Syberii i Dalekim Wschodzie w latach 1917-1942, „Rocznik Wschodni” 1994, nr 1. Winiarz A., Zarys dziejów Gimnazjum Polskiego w Harbinie (1915-1949), „Przegląd Polo nijny” 1986, z. 4. Winiarz A., Zarys dziejów oświaty polonijnej na Dalekim Wschodzie (1907-1949), „Przegląd Polonijny” 1993, z. 1. Witos W., Moje wspomnienia, t. 3, Paryż 1965. Witte S.Y., Memoirs of Count Witte, New York 1921. Wojas B.Z., Dzieje Polonii harbińskiej, „Zeszyty Historyczne” 1974, nr 30. Wojciechowski A., Zarys historii wojennej 1-go Pułku Ułanów Krechowieckich, Warszawa 1929. Wojtkiewicz S.S., Tiergarten, Warszawa 1967. Wolff D„ To the Harbin Station. The Liberal Alternative in Russian Manchuria, 1898-1914, Stanford 1999. Wolny A., Wojna na Pacyfiku. Agresja japońska w latach 1931-1945, Warszawa 1971. 235 Wong J.Y., Deadly dreams. Opium, imperialism, and the Arrow War (1856-1860) in China, New York 1998. Wong J.Y., Harry Parkes and the „Arrow War” in China, „Modern Asian Studies” 1975, t. 9, nr 3. Woo X.L., Empress Dowager Cixi. Chinas Last Dynasty and the Long Reign of a Formidable Concubine. Legends and Lives During the Declining Days of the Qing Dynasty, Ports mouth 2002. Wood R.D., The Treaty ofNanking. Form and the Foreign Office, 1842-1843, „Journal of Im perial and Commonwealth History” 1996, nr 24. Wortzel L.M., Dictionary of Contemporary Chinese Military History, Westport 1999. Wowczuk W., Chiny-Japonia, Białystok 2003. Wowczuk W, Mandżukuo, Warszawa 1966. Wowczuk W., Nowe oblicze starej tradycji. Chiny-Japonia, Białystok 2003. Woźniakowski K., Polonia chińska w latach 1897-1949 i jej życie kulturalno-literackie, cz. 1, 2, „Przegląd Polonijny” 1976, nr 1,2. Wójcik Z., Karol Bohdanowicz. Szkic portretu badacza Azji, Warszawa 1997. Wójcik Z., JózefPiłsudski (1867-1935). Biografia, Warszawa 2006. Wright D.C., The History of China, Westport 2001. Wright R.N.J., The Chinese Steam Navy, 1862-1945, London 2001. Wróbel Z., Dzieje erotyzmu. Uczta trzech szczytów. Chińskie obyczaje erotyczne, t. 3, Byd goszcz 2000. Wrzosek M., B. Mościcki [w:] Polski słownik biograficzny, t. 22, Wrocław 1977. Wspomnienia polskich Harbińczyków z czasów wojny antyjapońskiej [w:] Chińskie radio Międzynarodowe, http://polish.cri.en/l 141/2015/09/16/41sl33625_2.html [dostęp: 27II2018]. Wspomnienie Fidelisa Kłosy OFM. Misjonarz apostolski na Dalekim Wschodzie Maurus Wilhelm Kluge OFM [w:] Niezwykli franciszkanie XX/XXI stulecia, cz. 2, oprać. S.B. Tomczak, Poznań 2012. Wychodźctwo polskie, „Tygodnik Polski” 1923, nr 67. Wychodźstwo polskie w poszczególnych krajach. Materiały opracowane na podstawie spra wozdań konsularnych przez referat emigracyjny w Wydziale Administracyjno-Paszportowym Departamentu Konsularnego MSZ (kwiecień 1926), Warszawa 1926. Wyrozumski J., Dzieje Polski piastowskiej, Kraków 1999. Wywiad z Alinę Głodowską [w:] M. Cabanowski, Tajemnice Mandżurii - Polacy w Harbi nie, Warszawa 1993. Wywiad z Ewą Ručinską, z d. Wyszyńską, przeprowadzony w Warszawie w dniu 30 marca 1993 r. Xiang L., The Origins of the Boxer War. A Multinational Study, London 2003. Xing T., Encyclopedia of China History, cz. 1-3, Beijing 2003. 236 Xu S„ The Manchurian Question, Beiping 1931. Yamamuro S.։ Manchuria Under Japanese Domination, Pennsylvania 2005. Yamamuro S., Manchuria Under Japanese Dominion, Philadelphia 2006. Yan Q., The Chinese in Southeast Asia and Beyond. Socioeconomic and Political Dimensions, New York 2008. Yong-Deog K., Kolonia polska w Mandżurii 1897-1949, Kraków 2001. Yong-Deog K., Życie kulturalne Polaków w Mandżurii w latach 1897-1947, Katowice 2010. Young E.P., The Chinese Leaders and Japanese Aid in Early Republic [w:] The Chinese and the Japanese. Essays in Political and Cultural Interactions, red. A. iriye, New Jersey 1980. Young L„ Japans Total Empire. Manchuria and the Culture of Wartime Imperialism, Ber keley 1999. Yu-Wen J., The Taiping Revolutionary Movement, Yale 1973. Z dalekiego Wschodu, „Na posterunku” 1918, որ 24. Zachmann U.M., China and Japan in the Late Meiji Period, New York 2009. Zalęczny J„ Polacy w Harbinie w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie, „Wrocław skie Studia Wschodnie” 2013, որ 17. Zalęczny J., Polacy w Harbinie w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie, „Wrocław skie Studia Wschodnie” 2013, nr 17. Załęski J., Elementy problemu mandżurskiego, Warszawa 1932. Zamoyski J., Powrót na mapę. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914-1919, Warszawa 1991. Zawadzki T., Azjatyckie szlaki na wojnach. O kolei po kolei, „Polityka - Pomocnik histo ryczny” 2015, nr 6. Zdziebłowski S., Chiny. Naukowcy szukajį polskich śladów w Harbinie, https://fakty.interia. pl/polska/news-chiny-naukowcy-szukaja-polskich-sladow-w-harbinie,nId,2480094 [dostęp: 21 II 2017]. Zdziebłowski S., Polscy założyciele chińskiego miasta Harbin poszukiwani, https://dorzeczy. pl/kraj/50939/Polscy-zalozyciele-chinskiego-miasta-Harbin-poszukiwani.html [do stęp: 3 12017]. Zestawienie najważniejszych umów i porozumień międzynarodowych dotyczących stosunków pomiędzy Polską, Niemcami i Rosją Sowiecką w latach 1922-1939, „Opracowania Te matyczne M-631”, Warszawa 2009. Zieliński S., Bitwy i potyczki 1863-1864, Rapperswil 1913. Zieliński Z., Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków, Poznań 2007. Zięba W, Papieże i kapitalizm. Od „Rerum novarum” po „Centesimas annus”, Kraków 1998. Znaczenie państw azjatyckich we współczesnym świecie, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2008. Zwiercan A., Działalność Franciszkanów wśród Polonii, „Studia Polonijne” 1979, nr 3. Żakowski K., Wewnątrzpartyjne uwarunkowania polityki Japońskiej Partii Liberalno-Demo kratycznej w latach 1955-2006, Łódź 2012. 237 Żor A., Kronenberg - dzieje fortuny, Warszawa 2011. Żor A., Figle historii. Biografie niezwykłe, Toruń 2006. Życie Polaków w Mandżurii na wystawie w Książnicy Pomorskiej, https://dzieje.pl/wystawy/ zycie-polakow-w-mandzurii-na-wystawie-w-ksiaznicy-pomorskiej [dostęp: 17II2019] Антонов Б.И., Петроград. Хронологическая мозаика столичной жизни, Петербург 1914. Калиничев В.П., Великий Сиберский путь (историко-экономический очерк), Москва 1991. Николай I: личность и эпоха: новые материалы, red. А.Н. Цамутали; Петербург 2007. Николай Первый и его время, red. Б.Н. Тарасова, Москва 2000. Трубецкой А., Крымская война, Москва 2010. Czasopisma „Biesiada Literacka” 1905, որ 12. „Biuletyn Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce”, luty 1981. „Biuletyn Polskiej Izby Handlowej w Harbinie” 1932, nr 5. „Daleki Wschód” 1934, nr 7. „Daleki Wschód”, roczniki za lata: 1933, 1934, 1936. „Echo Dalekiego Wschodu” 1922, nr 10. „Echo z Dalekiego Wschodu” 1934, nr 3. „Listy Harbińskie” 1932, nr 5. „Pamiętnik Charbiński” 1923, է. 1. „Inżynier Kolejowy” 1926, nr 8-9. „Journal of Imperial and Commonwealth History” 1996, որ 24. „Kalendarz Harbiński na Rok Jubileuszowy” 1925. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1963, nr 8/2. „Listy Harbińskie” 1931, 1932. „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu, Azji i Biuletyn Przemysłowo-Handlowy” 1917-1919, 1928. „Pamiętnik Harbiński” 1924. „Polacy Zagranicą” 1937, nr 6. „Polski Kurjer Wieczorny Dalekiego Wschodu. Pismo narodowe bezpartyjne” 1918-1919. „Przegląd. Dwutygodnik narodowy literacko-społeczno-ekonomiczny z uwzględnie niem działu dla dzieci” 1919-1920. „Russkaja Atlantida” 1998, nr 1. „Sybirak” 1937, nr 1. „Tygodnik Polski” 1922-1942. 238 Indeks osobowy Aisin Gioro, dynastia 13 Akoliński Stanisław 120 Albin 135 Aleksander II38, 66 Aleksander III 39 Anioł Feliks 84, 91,103 Anyszkówna W. 103 Arkin Beniamin 135 Baderski Bronisław 102 Baryszewska J. 103 Benedykt Polak 54 Benedykt XV 74, 78 Beniowski Maurycy 54 Berbecki Leon Piotr 122 Bersztejn 135 Bismarck Otto von 30 Bloch Jan Gotlieb 39 Bobieński Ernest 53 Bobolewski Czesław 102 Boym Michał Piotr 54 Bulwicz Piotr 68 Burbonów, dynastia 16 Cabanowski Marek 11, 53, 59, 86, 87, 89, 97,115,120,135,137,142,145 Chełchowski Władysław 122 Chiłkowa, księżna 72 Chonkiewicz Paweł 79 Churchill Winston 146 Chwalba Andrzej 39,42, 47 Cieplak Jan Feliks 73 Cikoto Andrzej 138 Cixi (właśc. Lan Kueu) 22, 26, 28,35,149 Clevelend Grover 34 Costantini Celso 74,78 Cytowicz Ignacy 56 Cywiński, inżynier 55 Czajkowski Ludwik 48, 56 Czapski Ludwik 51 Daszyński Ignacy 84,168 Dmowski Roman 84, 85,128,169,184 Doberski Edmund 93 Dobrowolski B. 104,105 Douglas James 134 Doulton Henry 148 Dowbor Muśnicki Józef 122 Drożdż Stanisław 103 Dunin Wolski Leon Stanisław 122 Dworzański 103 Dynowski Eugeniusz 72 Eberhardt Julian 53 Elgin James Bruce 18 Elliot Charles 16 Eysymontt Aleksander 73,79,178 Folejewski Zbigniew 102 Frey Thomas 147 Fulton Robert 154 Gabriel Stanisław 72 Gaspais Augustin 75 Gentgylówna A. 103 Goriemykin Iwan Daniłowicz 47 Grąbczewski Bronisław 93,172 Grochowski Kazimierz 57,102,104,108,110,115,118,121,178,180 Gros Jean-Baptist Luis 18 Guangxu 25, 28,151 Guébrianta Jeana В.М. de 74 Hermanowicz Józef 137-139,187 Hieropolitański Michał 51 Hirohito 123,126 Hirszman Teofil 50 Hitler Adolf 127 Hlond August 72, 79 Homan Władysław 104 Hong Xiuquan 26,33 Horwat Dmitri 62 Huang Di 13,146 Innocenty IV 54 Jagowicz, inżynier 72 Jakóbkiewicz 103 Jakubowski Władysław 53 Jaworski J. 72,102 Jokisz Konstanty 55, 56,111 Jugowicz Aleksander 55 Kajdański Edward 11, 52, 53, 56, 59,102,145 Kaj-szek Czang 10,123,137,146 Kałuski Marian 11,121 Kang Youwei 25 Karachan Lew 123 Kasprowicz Jan 86 Kazi-Girej Mikołaj 72,112 Kettel Clemens von 26 Kierbedź Stanisław 43, 47,48, 53, 56,156,161,162 240 Kłoczkowski Wacław 122 Kłosowski Jerzy 138,139 Koman Władysław 118 Konopnicka Maria 86 Konrad Mazowiecki 54 Korczak Janusz (właśc. Henryk Goldszmit) 121,181 Korfanty Wojciech 84,168 Korwin-Piotrowski Jan 103 Kot Teofil 103 Kowalski 59 Kowalski Władysław 59, 62, 63,112 Krawczenko N. 56 Krąkowski Kazimierz 107,137 Kronenberg Leopold 39 Królikiewicz Bronisław 53 Kruziewicz Mieczysław 53 Kubiak Leonard 97,172 Kung, książę 149 Kurczyn L. 72 Kwiatkowski Aleksander 135 ĽEpissiére 75 Lamb William 16 Leon XIII 66 Leszczewicz Antoni 78 Leśniewski F. 103 Liberadzki Bolesław 51 Litewski Bogumił 134,135 Ludwik Filip 116 Lysek-Polański Franciszek 103 Łazowski Wacław 72,95 Łępicki Zygmund Leonard 122 Łopato Józef 135 Łuskino Leon 122 Mach, major 130 Maczuk Antoni 72 Majewski Mikołaj Teodor 122 Mao Zedong 9,79,141,142,191 Michał I Fiodorowicz 39 Miechowicz Łukasz 115 Mierzwiński Władysław 73 Mikołaj 137,39 Mikołaj II39, 47,93 Miller Stanisław Kwiryn 50 Ming, dynastia 144 Morgulec Michał 75,90,128,131,171 Morse Samuel 154 241 Mutsuhito 24, 42,144 Nernhejm Stanislaw 100 Nowakowski Ignacy 169 Nowkuński Tadeusz 112 Offenberg Stefan 48, 55 Olney Richard 34 Olszewski Wiesław 32 Orliński Bolesław 97,172 Orłowski Bolesław 48, 50 Osiński Aleksander 122 Ostrowski Władysław 73-75, 79,106,118,178 Paderewski Ignacy 84,169 Padlewski Włodzimierz Romuald ni, 112,179 Parkes Harry 18 Parnicki Teodor 102,114 Paszkiewicz Piotr 112 Pawlewski, rotmistrz 55,161 Peel Robert 16 Piątkowski Mirosław 128 Pikielówna 103 Piłsudski Józef 84,128,134,168,170,184 Pindor Karol 131 Piotr I Wielki 36 Piotrowski Gerard 78 Piotrowski Wacław 103 Pius XI78 Pląskowski, inżynier 55 Plisowski S. 72 Płaczkowski Antoni 51 Podziawa Tomasz 139 Przyłuski Dominik 73 Pstrokoński Aleksander 53 Qianlong 15 Qing, dynastia 14 Qishan 16 Rembertowicz W. 72 Reymont Władysław 86 Roman Wiktor 72,93 Romanowów, dynastia 36,39, 89 Ručinską Ewa 115 Rynowski 59 Samujłło Julian (Juliusz) 102,176 Sieroszewski Wacław 56 Skidelski Szłoma 72 Skowroński Edward 132 Skóra Wojciech 131 242 Słowacki Juliusz 54 Sobótkiewicz Józef 103 Sokolicz Antonina (właśc. Antonina Merkel) 86,170 Solecki Jan 102 Sołtysik Władysław 105 Stalin Józef 146 Stefanowski Bronisław 135 Stencel Jan 56 Stephenson George 36 Stępniewska Waleria 117 Stępniewski Tadeusz 117 Stołypin Piotr 93 Sun Jet-sen 28,151,191 Symonolewicz Konstanty 97,130,132 Szarecki Bolesław 122 Szatrow Ilia 190 Szełachow, generał 137 Szeptycki Stanisław Maria Jan Teofil 122 Szpiganowicz Adam 68 Szydłowski Adam 9, 48, 55,111,161 Szymański Julian Juliusz 122 Szyszkowski Bronisław 117 Śliwowski Karol 74, 78 Świderski Witold 103 Tang, dynastia 144 Taskina Elena 126 Tetmajer Włodzimierz 86 Thommée Wiktor 122 Tokugawa, ród 24 Tongzhi 22 Tsingczengu Hsü 52 Turowicz Stefan 178 Wachowski Seweryn 72 Weber Karol 48,93 Wells Walenty 48 Wells Z. 72 Wiktoria Hanowerska 14,148 Winiarz Adam 11, 53,90, 99 Witos Wincenty 84,168 Witte Siergiej 39 Wołkowicki Jerzy 122 Woźniakowski Krzysztof 104,106 Wróblewski Franciszek 59 Wróblewski Jan 59 Xianfeng 149 Yong-Deog Kim 11 243 Zajączkowska H. 103 Zaremba T. 72 Żarski К. 103 Zborowski Witold 138,178 Zbydniowski A.T. 104 Ziemlewicz Franciszek 115 Żeligowski Lucjan 122 Żółkowski G. 72 Żurawski-Żarski Kazimierz 178
any_adam_object	1
any_adam_object_boolean	1
author	Giza, Andrzej 1975-
author_GND	(DE-588)1223200108
author_facet	Giza, Andrzej 1975-
author_role	aut
author_sort	Giza, Andrzej 1975-
author_variant	a g ag
building	Verbundindex
bvnumber	BV046752675
ctrlnum	(OCoLC)1226705691 (DE-599)BVBBV046752675
edition	Wyd. I.
era	1895-1966 gnd
era_facet	1895-1966
format	Book
fullrecord	<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046752675</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211015</controlfield><controlfield tag="007">t\|</controlfield><controlfield tag="008">200608s2019 xx ae\|\| \|\|\|\| 00\|\|\| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788377304082</subfield><subfield code="9">978-83-7730-408-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1226705691</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046752675</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Giza, Andrzej</subfield><subfield code="d">1975-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1223200108</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Polacy z Mandżurii</subfield><subfield code="b">dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966</subfield><subfield code="c">Andrzej Giza</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wyd. I.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Avalon</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">246 pages</subfield><subfield code="b">illustrations, plans</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">1895-1966</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polish people / Foreign countries</subfield><subfield code="2">fast</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">China / Manchuria</subfield><subfield code="2">fast</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">China / Harbin</subfield><subfield code="2">fast</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Poland</subfield><subfield code="2">fast</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Mandschurei</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074528-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ostchinesische Eisenbahn</subfield><subfield code="0">(DE-588)7523500-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Harbin</subfield><subfield code="0">(DE-588)4072316-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Mandschurei</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074528-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Harbin</subfield><subfield code="0">(DE-588)4072316-1</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046497-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Ostchinesische Eisenbahn</subfield><subfield code="0">(DE-588)7523500-6</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">1895-1966</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211015</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">51</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">51</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032162364</subfield></datafield></record></collection>
geographic	China / Manchuria fast China / Harbin fast Poland fast Mandschurei (DE-588)4074528-4 gnd Ostchinesische Eisenbahn (DE-588)7523500-6 gnd Harbin (DE-588)4072316-1 gnd
geographic_facet	China / Manchuria China / Harbin Poland Mandschurei Ostchinesische Eisenbahn Harbin
id	DE-604.BV046752675
illustrated	Illustrated
index_date	2024-07-03T14:42:25Z
indexdate	2024-11-19T11:05:07Z
institution	BVB
isbn	9788377304082
language	Polish
oai_aleph_id	oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032162364
oclc_num	1226705691
open_access_boolean
owner	DE-12
owner_facet	DE-12
physical	246 pages illustrations, plans 24 cm
psigel	BSB_NED_20211015
publishDate	2019
publishDateSearch	2019
publishDateSort	2019
publisher	Wydawnictwo Avalon
record_format	marc
spelling	Giza, Andrzej 1975- Verfasser (DE-588)1223200108 aut Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966 Andrzej Giza Wyd. I. Kraków Wydawnictwo Avalon 2019 246 pages illustrations, plans 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier 1895-1966 gnd rswk-swf Polish people / Foreign countries fast Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd rswk-swf China / Manchuria fast China / Harbin fast Poland fast Mandschurei (DE-588)4074528-4 gnd rswk-swf Ostchinesische Eisenbahn (DE-588)7523500-6 gnd rswk-swf Harbin (DE-588)4072316-1 gnd rswk-swf Mandschurei (DE-588)4074528-4 g Harbin (DE-588)4072316-1 g Polen Volk (DE-588)4046497-0 s Ostchinesische Eisenbahn (DE-588)7523500-6 g 1895-1966 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister
spellingShingle	Giza, Andrzej 1975- Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966 Polish people / Foreign countries fast Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd
subject_GND	(DE-588)4046497-0 (DE-588)4074528-4 (DE-588)7523500-6 (DE-588)4072316-1
title	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966
title_auth	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966
title_exact_search	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966
title_exact_search_txtP	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966
title_full	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966 Andrzej Giza
title_fullStr	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966 Andrzej Giza
title_full_unstemmed	Polacy z Mandżurii dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966 Andrzej Giza
title_short	Polacy z Mandżurii
title_sort	polacy z mandzurii dzieje polskiej kolonii w harbinie w latach 1895 1966
title_sub	dzieje polskiej kolonii w Harbinie w latach 1895-1966
topic	Polish people / Foreign countries fast Polen Volk (DE-588)4046497-0 gnd
topic_facet	Polish people / Foreign countries Polen Volk China / Manchuria China / Harbin Poland Mandschurei Ostchinesische Eisenbahn Harbin
url	http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032162364&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
work_keys_str_mv	AT gizaandrzej polacyzmandzuriidziejepolskiejkoloniiwharbiniewlatach18951966

Verfügbarkeit

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Fernleihe Bestellen Achtung: Nicht im THWS-Bestand! Inhaltsverzeichnis

MARC

Datensatz im Suchindex

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Ähnliche Einträge