Zabytki Otmuchowa: miasto i ludzie
Gespeichert in:
| Hauptverfasser: | , |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Wrocław
Oficyna Wydawnicza Atut
2019
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Register // Ortsregister Register // Personenregister Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 258-268 |
| Beschreibung: | 285 Seiten, 2 ungezählte gefaltete Blätter Bildtafeln Illustrationen, Pläne, Karten (überwiegend farbig) 21 cm |
| ISBN: | 9788379773848 8379773845 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046751260 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20211117 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 200605s2019 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788379773848 |9 978-83-7977-384-8 | ||
| 020 | |a 8379773845 |9 83-7977-384-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1164608718 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046751260 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Dziedzic, Marcin |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)1164179322 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Zabytki Otmuchowa |b miasto i ludzie |c Marcin Dziedzic, Gabriela Dziedzic |
| 264 | 1 | |a Wrocław |b Oficyna Wydawnicza Atut |c 2019 | |
| 300 | |a 285 Seiten, 2 ungezählte gefaltete Blätter Bildtafeln |b Illustrationen, Pläne, Karten (überwiegend farbig) |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 258-268 | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Ottmachau |0 (DE-588)4541849-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Architektura polska | |
| 653 | 0 | |a Budownictwo miejskie | |
| 653 | 0 | |a Zabytki kultury | |
| 653 | 2 | |a Otmuchów (woj. opolskie, pow. nyski, gm. Otmuchów) | |
| 653 | 0 | |a Miejsca historyczne / Polska / Otmuchów | |
| 653 | 2 | |a Otmuchów (Polska) / historia | |
| 653 | 2 | |a Otmuchów (Polska) / zabytki | |
| 653 | 2 | |a Otmuchów (Polska) / biografie | |
| 653 | 4 | |a 1301-1400 | |
| 653 | 4 | |a 1401-1500 | |
| 653 | 4 | |a 1501-1600 | |
| 653 | 4 | |a 1601-1700 | |
| 653 | 4 | |a 1701-1800 | |
| 653 | 4 | |a 1801-1900 | |
| 653 | 4 | |a 1901-2000 | |
| 653 | 4 | |a 2001- | |
| 653 | 6 | |a Opracowanie | |
| 689 | 0 | 0 | |a Ottmachau |0 (DE-588)4541849-4 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Dziedzic, Gabriela |e Verfasser |4 aut | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20211117 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032160979 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181510805258240 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp....................................................................................................5 Rozwój przestrzenny miasta............................................................ 7 Mury obronne....................................................................................15 Zamek.................................................................................................. Kościoły i kaplice..............................................................................45 Kościół św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego....................... 45 Historia kościoła........................................................................ 45 Opis kościoła i jego wyposażenia.............................................. 59 Paramenty.................................................................................. 103 Kościół św. Anny......................................................................... 110 Kaplica św. Krzyża...................................................................... 120 Kościół ewangelicki....................................................................... 125 Historia kościoła...................................................................... 125 Cmentarze........................................................................................ 132 Cmentarz katolicki i ewangelicki................................................132 Cmentarz żydowski................................................... Rynek................................................................................................ 143
Ratusz...........................................................................................149 Kamienice rynkowe............................................................ . . . 155 Kolumna Maryjna......................................................................... 157 Inne budowle.................................................................................. 160 Zamek Dolny............................................................................... 160 Szpital katolicki............................................................................ 161 Młyn biskupi.................................................................................. 167 Dom Bractwa Kurkowego........................................................... 173 Poczta..............................................................................................175 Sąd.................................................................................................176 Rzeźnia........................................................................................... 178 Szkoła katolicka............................................................................ 179 Remiza...........................................................................................180 Gazownia..................................................................................... 182 Wieża ciśnień............................................................................... 185 Cukrownia..................................................................................... 187 Ważniejsze
budynki.......................................................................189 283 14
Dworzec kolejowy......................................................................... 195 Most kolejowy. . . ....................................................................... 195 Pomniki........................................................................................... 198 Pomnik żony kata......................................................................... 198 Ogrójec...........................................................................................200 Pomniki z XIX i XX w................................................................. 201 Figury przydrożne......................................................................... 205 Jezioro Otmuchowskie................................................................... 209 Zabytki ruchome............................................................................212 Nagrobek biskupa Wacława........................................................212 Tablica fundacyjna z ław mięsnych i chlebowych..................... 214 Zabytki archeologiczne................................................................ 215 Medale.......................................................................................... 215 Pieniądze zastępcze...................................................................... 218 Odciski pieczęci............................................................................220 Obrazy i rysunki............................................................................221 Pocztówki.....................................................................................222
Biogramy.......................................................................................... 224 Anders Georg...............................................................................224 Bergmann Siegfried......................................................... 225 Biedermann Kurt.........................................................................225 Böhm Emanuel senior................................................................ 226 Böhm Emanuel junior................................................................ 226 Czettritz und Neuhaus Konrad von......................................... 227 Ganse Karl.....................................................................................228 Gerhardt Paul...............................................................................228 Grosser August............................................................................229 Gründel Paul Joseph................................................................... 229 Haertel Luise...............................................................................230 HertleinCarl...............................................................................231 Hildebrand Georg...................................................................... 232 Hübel Konrad...............................................................................233 Kepper Paul..................................................................................233 Klemme Karl...............................................................................234 Kriegisch
Carl...............................................................................236 Kriegisch Emanuel...................................................................... 237 284
Kriegisch Gertrud......................................................................238 Kriegisch Selma............................................................................238 Kutsche Bernhard......................................................................239 Moschner Franz Xaver................................................................ 239 Ostrzecha Karl............................................................................240 Preisler Friedrich.........................................................................240 Rasel Georg................................................................................. 241 Redner Adalbert.........................................................................242 Richter Hieronymus................................................................... 244 Ritter Max.................................................................................... 244 Schubert Arthur.........................................................................246 Schütze Richard............................................................................246 Simon Franz................................................................................. 246 Simon Georg...............................................................................247 Solf Franz.................................................................................... 247 Sperling Karl...............................................................................248 Stolper Karl senior......................................................................249
Stolper Karl junior...................................................................... 250 Ufryjewicz Stefan.........................................................................251 Wachsmann Franz...................................................................... 251 Weidlich Norbert.........................................................................251 WeinkopffEmil............................................................................252 Wicke Ignatz...............................................................................253 Wolf Jakob.....................................................................................254 Wolff Heinrich............................................................................255 Zimmer Franz............................................................................255 Źródła archiwalne............................................................................ 256 Bibliografia....................................................................................... 258 Indeks nazwisk..................................................................................269 Indeks nazw geograficznych...........................................................277 285
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH Indeks nie obejmuje wykazu źródeł archiwalnych i bibliografii. Alzenau 252 Ansbach 215 Augsburg 65 Austria 36,170 Bardo 200, 225, 229, 240,241 Barwice 223 Berlin 35, 56, 134,140,177,182, 183,184,186, 222, 227,228, 243 Berlin-Lichterfelde 129 Berlin-Moabit 187 Bernartice 187,195 Bernarcice 229 Bernau 228 Bersenbrück 231 Biała 182 Biała Nyska 20, 21 Białowieża 216 Bielany Wrocławskie 239 Bielice 7,12 Bielsko 254 Bieruń Stary 243 Bierutów 232 Biskupin (dzielnica Wrocławia) 254 Bolków 149, 182 Braszowice 51, 163, 239, 240 Braunsfeld 241 Brema 182 Brucen 170 Brodziszów 129, 227 Broumov 55 Brzezina Polska 233 Brzezinka 140 Budzanów251 Burgundia 170 Bystrzyca Kłodzka 158,229, 240 Bytom 236, 252 Bzura 140 Černá Voda 87 Chałupki 25 Chełmiec 227 Chełmsko Śląskie 243 Chicago 253 Chorzów 233 Cieplice Śląskie 39 Częstochowa 200 Dachau 140 Dąbrówka Dolna 253 Długopole Dolne 241 Döbeln 242 Dolna Saksonia 231 Dolní Hedeć 251 Dolny Śląsk 170 Dörnfeld 254 Drezno 243 Drzonów 232 Düsseldorf 41 Duszniki-Zdrój 87 Dzierżoniów 233,239, 244, 245, 252 Dziewiętlice 11,197 Eberswalde 228 Ellwangen 63 Erfurt 74 277
Erlangen 227 Europa Środkowa 75 Francja 201 Frankñirt nad Odrą 228 Frydrychów 11, 36,125, 127, 140 Fulda 252 Galów 154 Gliwice 211,218, 237 Głogów 52,151,220,222, 248 Głubczyce 158,184, 234, 235 Głuchołazy 92, 135, 195, 217,223, 234, 246 Gniechowice 239 Görlitz 37,41 Goświnowice 10,127, 240 Górne Łużyce 232 Górny Śląsk 170,241 Grodków 38, 54, 57, 87, 202, 217, 218,252, 253 Gromnik 25 Groß Biesnitz 37,41 Gross Rosen 140 Groszowice 247 Grzybiany 230 Habsburg, zamek 170 Hähnichen 232 Halle 227 Hanau 252 Hanušovice 195 Heidenheim 211 Hel 140 Henryków 137 Hesja 252 Hrabstwo Kłodzkie 79, 84 Innsbruck 49,108 Janowice Wielki 36 278 Jarnołtówek 236 Jasna Góra 91 Jaszkowa Dolna 245 Javorník 34,195,217 Jaworek 233 Jelenia Góra 49,235 Jeseník 87,199,254 Jędrzychów 45, 233 Jodłów 87 Jugów 247 Jülich 63 Jurzna Kadra 139 Kaltenštejn 20,21 Kamienica 49 Kamieniec Ząbkowicki 10,229 Kamień Śląski 174 Kanada 82 Karłowice Wielkie 45,228 Karpień 25 Katowice 229 Katyń 140 Kelcany 187 Kilianstädten 252 Kleve 63 Kluczbork 25 Kłonice 154 Kłodobok 229 Kłodzko 25,159,165, 186, 198, 199, 240, 241, 244, 245 Kolonia 241 Kołobrzeg 140 Koperniki 177 Korfantów 249 Korytów 244 Koźle 241,253 Kraków 57, 58,109 Krakówkowice 167 Králíky 251 Krapkowice 51 Krzanowice 243
Krzyżowa Góra 247 Langenselbold 252 Lądek-Zdrój 229,246 Legnica 20, 26, 227, 230,231 Lenino 140 Leśna 227 Leśnica (dzielnica Wrocławia) 242 Ligota Wielka 39,138,209 Lipniki 200 Lipová-lázně 195 Lipowa 253 Lipsk 218 Londyn 229 Lubań 232 Lubiatowa 92,240 Lubiąż 84 Lwów 251, 254 Lwówek Śląski 232 Łabędy 229 Łambinowice 218 Łobżenica 230 Łódź 42 Maciejowice 129,227 Magdeburg 128,148 Majdanek 140 Mark 62 Marksdorf 137 Meszno 197 Mieroszów 232 Mieszkowice 234 Milanówek 41 Mirsk 14,210 Młynówka 7,169 Mohelnice 254 Monachium 244 Monte Cassino 140 Morawy 187,198 Mors 62 Münster 248 Narwik 140 Niedźwiednik 247 Niemcy 40, 91,109,187, 201, 202, 220, 228,241 Niemcza 25 Niemodlin 217,243 Nieszków 138 Norymberga 56 Nowa Ruda 225,245,248,249 Nowe 242,243 Nowy Las 135,226 Nowy Świętów 247 Nysa 22,24,26,27,28, 30, 32, 33, 40,45,48,49, 50, 52, 53, 54,87, 89, 92,93,108,109,120,128, 129,130,155,156,160,162,163, 168, 169,170,172, 173,177,178, 180,192, 196,197, 212,213,214, 215, 217, 223, 224, 226,229,231, 236, 240, 242,243,246,247, 249, 250, 255 Nysa Kłodzka 7,11,12, 37,168, 196, 197, 205, 209 Oschersleben 247 Ochtrup-Welbergen 56 Oleśnica 154,214 Oława 46 Ołomuniec 32,103 Opole 34, 53, 70,92,129,169,209, 218,229, 232, 234, 235, 236,237, 238, 240, 242,245,246,247, 249, 250, 253, 254 Osina Wielka 246 Osobłoga 187 Ostrów Wielkopolski 248 Oświęcim 140 Otmęt 52 Otmuchów passim Ozimek 117 279
Paczków 49, 92,125,149, 202,216, 247 Paryż 229 Peine 91 Pelplin 243 Piława Górna 137 Plauen 224 Poczdam 228, 230 Polska 91, 170 Pracze Widawskie 214 Praga 74, 75, 85 Prudnik 93,136,183, 217, 218,228 Prusy 37, 38 Przecławice 239 Przednia Kopa 223 Przeworno 11 Pszenno 233 Sławniowice 132,202 Sobótka 231 Sponheim 63 Staniątki 250 Starczówek 239,240 Starowice 92,127,131 Stary Paczków 236 Stary Wielisław 24,165,244 Stoszowice 200 Strzelce Opolskie 218 Strzelin 25,200, 252 Stutthof 140 Suszkowice 84,153,236 Szczeliniec Wielki 200 Szczepanów 193 Szklarska Poręba 232 Szwecja 170 Racibórz 20, 234, 243, 255 Radków 198,199 Ratno 130 Ravensberg 63 Ravensbrück 140 Ravenstein 63 Reydt 248 Rosja 139 Rososznica 233 Rückingen 252 Rýmařov 198 Rzeszów 59 Rzym 37, 75,103, 140,163 Śląsk 24, 33, 37, 38,40, 63, 77, 79, 84, 198, 202, 243 Śląsk Opolski 57 Świdnica 26, 87,111, 116,198, 233, 237, 249 Świętów 46 Sadlno 92,200 Saksonia 242 Saksonia-Anhalt 247 Sandan 86, 97 Sarnowice 11,133,226 Sedan 201 Siemianowice Śląskie 250 Skoroszyce 255 Skrzypiec 93 280 Tarchalin 227 Tobruk 140 Toszek 218 Treblinka 140 Trewir 223 Trzebnica 70,248 Trzeboszowice 92,216, 236, 240 Ujeździec 170, 173 Ulanowice 137 USA 252 Unięcice 232 Vápenná 216 Veldenz 63 Velká Kraš 43, 55,203
Velké Pavlovice 187 Vidnava 86,163,203,217 Wronki 89 Wulferstedt 247 Wałbrzych 228 Wambierzyce 130,198,199,247 Warszawa 41,140 Westerplatte 140 Wiązów 138 Wiedeń 49 Wierzbowiec 251 Wirtembergia 19 Włochy 75,241 Wołany 130 Wójcice 56, 84,112,133,135, 205, 206.226, 243 Wrocław 22,25, 26, 32, 37, 38,41, 53,55,65,103,109,119,130, 170,185,187, 200, 214,218,220, 221.227, 231, 234,241, 242, 243, 246,248, 249, 251,252,254 Zámrsk251 Ząbkowice Śląskie 12,26, 50, 51, 92, 129, 163,199, 200, 227, 229, 230, 239,245 Zgorzelec 237 Ziemia Kłodzka 87,130 Ziębice 12, 34, 202, 225, 229, 231, 246, 247, 249 Złoty Stok 247 Zwrócona 167 Źródła 154 Żarów 184 Žulová 21 281
INDEKS NAZWISK Indeks nie obejmuj e autorów prac cytowanych w przypisach, członków rodzin (rodziców, żon i dzieci) osób posiadających biogramy, wykazu źródeł archiwalnych i bibliografii. Adamus Stefan 92 Alberti Giovanni 49 Altmann 121 Ambron Hans 194 Anders Georg 178,224 Anders Hans Georg 54,224 Arnold ze Zwróconej 167 Artatsch Sebastian 65,67,76 Augustini Jan 46 Barthels 196 Bauer 197 Beier 121 Beinlich, zegarmistrz 151 Bellée Hans 222 Benecke Melchior 120 Berger Jerzy 5, 60, 61,66, 68, 70, 71,72, 80,81,90,98, 99,100, 101,102,104,105,106,108 Bergmann Siegfried 225 Bernhardin, franciszkanin 55 Berschdorf Carl 87 Beyer Theodor 180,182 Biedermann Kurt 31,145,223, 226,253 Biller Lothar 12 Blätterbauer Theodor 222 Boehk Otto 202 Böhm Emanuel senior 133,136, 226 Böhm Emanuel junior 226 Böhm Johanna 133, 226 Böhmer Friedrich 125,128,131 Bolko I, książę świdnicki 20 Bolko V Wołoszek 26 Borsig A. 187 Bötcher Karl Wilhelm 128 Bracht Eugen 228 Brauner 217 Brosig Egbert 243 Bruneti Johannes 49 Brylla Wolfgang 116 Buchmann Josef 202 Bülow Constanze von 16,18, 168, 174,222 Burgunder Hugo 177,196 Busse Friedrich von 37 Claessens Johann 75,109 Cranach Lukas starszy 107,108 Czechowicz Bogusław 149 Czettritz und Neuhaus Konrad von 129, 227 Dankwart Karl 49, 56, 58, 71, 73, 74, 77, 82, 84, 85, 89, 91,96,98, 99,100,101,102, 109 Dasler Georg 233 Degenberg Seyfrid von 25 Dittrich Heinrich 109 Dobler Johann Peter 49, 50 Domagała Gabriel 57 Dombeck Konrad 156 Dominijewski Jan 92 269
Drescher Eberhard 39 Duchze Karl Josef 52, 120 Dziedzic Marcin 5 Eger, cieśla 53 Eichendorf Joseph von 231 Eleonora, cesarzowa 64,71,79 Ender, właściciel gospody 178 Endler Friedrich Gottlob 34,167, 169 Engel 121 Engler Balthasar 120 Erbs Karl 202 Fabritzi 53 Fahnroth Josef 51 Falkenhausen von, baron 130 Fessier Leonhard 155 Flemming C. 220,222 Förster, kierownik gazowni 184 Förster, kierownik gazowni z Głubczyc 184 Förster Heinrich 162 Francke Karl 182 Frey Ernst 129 Frey, profesor 56 Friedenthal Karl Rudolf 127 Fryderyk II, król pruski 34, 36,37, 40,42 Fryderyk III, cesarz 36,202 Fryderyk Heski, biskup wrocławski 150 Fryderyk Wilhelm III 43,44 Führich Josef von 85 Fulschussil Bertold 45 Funke 197 Galle Philipp 74 Ganse August 136 Ganse Josef 135 270 Ganse Karl 54, 55, 70, 78,121,135, 228 Ganse Maria 136 Geitner 53 Gerhardt Paul 228 Gerlich M. 55 Gerstmann Martin 9,28,29,110, 143, 149,154,161,167, 214, 215 Gickel 180 Ginter, nadstarosta 86 Gneisenau August Neidhardt von 35 Gottschalk 216 Gottwald, mistrz murarski 177, 187 Gröger Abraham 223 Grosser August 14, 35,145,171, 181,222,229 Gründel Paul Josef 65,74,103, 158,199, 229, 230 Grygorcewicz Bartosz 42 Grzechnik Gustaw 41 Günther, inżynier 183 Hackenberger, stolarz 216 Hadrian IV 20 Haehnel J.C.W. 137 Haertel Gertrud 192,231 Haertel Luise 56,190,192, 223, 230, 231 Hahn August 128 Hahn Bonawentura 30,32 Halicki Jacek 17, 32,47,149,150, 152 Hampel Andres 32 Hanke 51 Hardenberg Karl August 35 Heckei Joseph 34 Hedemann Karoline von 127,131 Heinisch Julius M. 93 Heinz Ulrich 5,222
Helbranin Anna Catharina 198 Hempel M. 186 Hempel W. 182,183 Henryk, biskup włocławski 23 Henryk, książę niemodliński 23 Henryk IV Probus 20,21 Henryk z Wierzbna 21 Herberg Kaspar 160 Herbig Anton 120 Herei Peter 53 Herod 76 Herodiada 76 Hertlein Carl 51,78,132,135,231, 251 Hertossow Gregor 138 Herzog Georg 36,146 Herzog Rudolf 217,218 Hillebrand Fr. 53 Hildebrand Georg 129,232 Hildebrandt Anna Catharina 198, 199 Hildebrandt Georg 198 Hoffmann Johann 132 Hofrichter 216 Hohenhausen und Hochhaus Josef Joachim von 73,78 Hohenhauss und Hochhauss Sylvius Christian von 70, 78 Hübel Konrad 156,223,233 Huber Ulrich 222 Humboldt Agnes von 41 Humboldt Alexander von 35, 36, 37 Humboldt Bernhard von 36,37, 41,43,44, 140, 185 Humboldt Georg von 5 Humboldt Hermine von 37 Humboldt Hermann von 36,125, 127, 134, 140 Humboldt Margarete von 37 Humboldt Mathilde von 36, 37,38 Humboldt Theodor von 36 Humboldt Wilhelm von (zm. 1835 r.) 35, 36,43,44, 140,160, 222 Humbold Wilhelm (zm. 1867 r.) 36, 37,127 Hynek Krušina z Lichtenburka 25, 26 Jan Fryderyk, margrabia Ansbach 215 Jan Muskata 21 Jan PawelH 91 Jan Romka 20,21 Jan Tyleman 45 Jodok z Rožemberku 8,27 Jan Roth 15,28 Jahn 216 Jänike 201 Jerin Andreas 29, 30, 38,167,170, 173 Jerin Konstantin von 170 Johanns 253 Johston Isolda von 130 Jörg Anton 158 Jüttner 121 Kaempffer Eduard 241 Kalinowski Konstanty 50,67, 76 Karker Fr. 53 Karol Ferdynand Waza, biskup wrocławski 33, 39, 40,167, 170, 172 Karol Habsburg, biskup wrocławski 32,150,167,170 Karpowicz Mariusz 84 Kaulbach Wilhelm 244 Kautze Mathias Leopold 82,94 Kepper Paul 11,111, 151,175,177, 179,
180, 233, 234, 245 Kieler Johanna 85 Kieler Karl 85 271 à
Klambt 248 Klamut 57 Klein Michael 50,160,173 Kleinschmidt, radca handlowy 129,227 Kleinschmidt, zarządca dóbr 127 Kleinwächter Athanasius 85 Klemme Karl 202, 217,234,235 Klose 51 Koblitz Josephus Johannes 92 Kohlisch C. 127,131 Kohn Flora 168 Kohn Siegfried 168 Kolbiarz Artur 65 Komar Stanislaw 41 Konetzke 53 Knobelsdorf Jan 28 Knorr, ślusarz 216 Kominek Bolesław 57 Konrad oleśnicki, biskup wrocławski 24,25,26,45 Konstantyn Wielki 90 Kopp Georg 111 Kothen Peter 229 Kozieł Andrzej 77, 84 Krachwitz Johann 50 Krachwitz Karl 51,163 Kranichstaet Clare Gottliebe von 68 Krause Bernhard 230 Krause Walter 74 Krautwald 121 Kriegisch, malarz 163 Kriegisch, wystawca 216 Kriegisch Carl 221,236 Kriegisch Emanuel 221,237,238 Kriegisch Fritz 129 Kriegisch Gertrud 127,158,169, 238 Kriegisch Selma 238 Krisch Johannes 54 272 Krzemiński Ryszard 58 Kühn, malarz 120 Kühn Christoph 198 Kühn Christoph Franz 198,199 Kühn Georg Heinrich 199 Kühn Heinrich 198 Kühn Martha 198 Kühn Marianna 198 Kühne Oswald 14,210 Kulmitz C. 184 Kuntze, malarz 120 Kunze, malarz 120 Kunze, szewc 216 Kutsche Bernhard 239 Kuttler Johann 86,87 Kutzner Edgar 252 Kwiatkowski Kazimierz 205 Kwiatkowski Stanisław 89 Lader Gottfried 165 Lamprecht 199 Lasar Slavic 138 Latzei Josef 187 Leder Wenzel 62 Leipelt Anton 225 Lentner 197 Loesch Carl 53 Logau Kaspar von 8 Lohr 39 Lönartz, radca budowlany 196 Lorenz August 137 Lorenz Balthasar 83 Lorenz Emilie 137 Lorenz Friedrich 83 Lorenz Johanna 137 Lorenz Johannes 83 Lüdecke Carl 134,140 Ludwig Anton 244 Lutsch Hans 17, 30 Magierowski Eugeniusz 5, 59
Makarewicz Henryk 147 Maltitz Christoph von 29 Männich Alfred 49 Maratta Carlo 75 Marcy221 Marggraff Samuel 74 Marsch Angelika 8,24 Martini Georg 39 Marx C. 138 Masur 54 May, budowniczy 177 May, weterynarz 38 Mehwald 128 Meinhold 53 Meinhold Mikołaj 26,27 Medeksza Stanislaw 29 Menzel, fabrykant 175 Menzel, właściciel dóbr 38 Menzel Erna 176 Menzel Severin 54,130 Merckel Friedrich Theodor von 35 Mestel, inżynier 185 Mikołaj z Oławy 46 Mikołaj ze Świętowa 46 Milodamowicz Janko 138 Mitschke, cieśla 182 Moder Daniel 32 Moschner Franz Xaver 51,163, 239 Mücke 216 Muła Arkadiusz 77,84 Mutino Bartolomeo 49 Nanker 21,167 Naschke 43 Nawrot M. 89 Neander Agnes 103 Neander Andreas ЮЗ Neander Balthasar 103,104 Neander Karl Franz 48,103 Neuburg Franz Ludwig von 9,33, 48,63,64, 65, 76, 77, 86,108, 109,110,117,119, 160 Neugebauer Carl 87 Neumann 54 Neumann Paul 182 Neygebauer Franz Josef 167 Nika Peter 138 Nippe Joseph 53,162,163 Nitsche 121 Obeth Josef 43, 55, 57,180, 182, 203 Ojczyk Emil 59,93,136,139 Okulicki Leopold 91 Orchomanko Stephan 138 Ostrzecha Carl 92, 93,240 Oszczanowski Piotr 74 Pachnicke Franz 155 Parr, architekt 149 Patschovsky Joseph 86 Patzak Bernhard 49,65,109 Pawel III71,97,99 Penshorn, sekretarz budowlany 130 Pfister Johann Georg 105,108 Pick Georg 153 Pintsch Julius 184 Piotr Nowak, biskup wrocławski 27 Pohl Casper 86 Polensky 211 Popiełuszko Jerzy 83,138,139 Prätor 54 Preisler Friedrich 165,176,186, 240, 241 Preisler M. 176 Preußer, przedsiębiorca budowlany 177 273 i
Przecław z Pogorzeli 7,21,22 Püschel A. 53 Radig Johann Michael 158 Rasel Georg 221, 241,242 Rauschmann 202 Redner Adalbert 51, 85,95,242 Reichelt Paul 146 Reinicke 148 Reisewitz Otto 46 Rembrandt 64 Rewski Zbigniew 39 Richter Hieronymus 115,119,244 Riegner Franz 193 Ritter 121 Ritter Max 205, 244, 245 Rohrbach 121 Ronge Johann 120 Rosenberger August 138 Rosenberger Theresia 138 Rosenthal, kupiec 141 Rost 53 Rostock Sebastian 167,172,173 Rotter Theodor 155,156 Rubens Peter Paul 77 Rubin 148 Rüdiger Gerhard 215 Rudolf II, cesarz 30 Rudolf z Rüdesheim 8,212 Ruffer 187 Rzeszółko M. 57 Salza Jakob von 8,143,149,152, 154 Sanner, mistrz murarski 177 Schaffgortsch Philipp Gotthard von 34,120 Schalk Gustav 18,129,177 Scheiblich 175 Scherzberg Walter 129 Schilke 216 274 Schinke 164 Schinke J. 177 Schlabrendorf Ernst Wilhelm von 34 Schlag, organmistrz 87,111,116, 129 Schlockwerder Friedrich August 127 Schlossarek J. 51,119 Schmidt, wikary 51 Schmolke Joseph 200,201 Schneider Emst 156 Schneider Jakob 142 Schnewicz Johannes 25,26 Schober Jan 28 Scholz, powroźnik 216 Scholz, wystawca 216 Scholz Georgius Laurentius 33 Scholz Oskar 53,111,132,163 Schraub Adam 54,149 Schreiber Josef 57 Schubert Arthur 39, 246 Schulze Paul 37 Schütze Johanna 138 Schütze Josef 138 Schütze Richard 31,144,145,188, 225, 246 Schwarzer 54,121,153 Schwerin Kurt Christoph von 34 Seiler Adalbert 51,130 Sekil Jan 45 Sekil Nikolaus 45 Seliger Johanna 87,158 Siegel Hans Georg 120 Simon, starosta 49 Simon Franz 120,246 Simon Georg 89,247 Simoneti Piero 49 Sitsch Johann 9,143,149 Solf Franz 39, 247 Sopen Pavel 138
Speer 121 Sperling Carl 50,147,148,161, 162,203,222,225,248 Spränger Barthomoleus 74 Starke, tajny radca 177 Steinborn Bożena 21,23,33,50, 67, 74, 76, 96 Steinl Matthias 73 Stolper Karl senior 51,87,249,250 Stolper Karl junior 249,250 Strået Jan van der 74 Strauch Anton 87 Straudolph Johann von 244 Streetz Martin 227 Stüler Friedrich August 126,127 Stull Bernhard 209 Stumpf E.J. 185 Suchner Artur 43 Surzyn Stanisława 59,93 Szachniewicz Adam 122 Szelnicki Franciszek 122 Teichmann 180 Theumert Eduard 254 Thiel Anna 138 Thiel August 138 Thiel Josef 137, 234 Thiel Theresia 138 Thoemer Paul 177 Thomas, właściciel gospody 177 Thomas Hans 187,189 Thoser Jakob 49 Tittel Andreas 167 Tittel Theresie 167 Tögel Valtin 86 Tomasz II20 Trautmann 216 Tschötschel Bruno 70 Ufryjewicz Stefan 57, 74, 83,136, 251 Ulbrich Carl 128 Ulbrich Hugo 17 Ulryk ze Spiry 46 Vandamme Dominique 160 Vogt 216 Voith J.M. 211 Wachsmann Franz 135,251 Wacław, biskup wrocławski 22,23, 24,45, 110,167,212,214 Wadowicz Zygfryd 27 Wagner Franz 159,203,204 Walla R. 174 Walocha Walter Antoni 57 Wassenhoven Ignatz 50 Waxmann Michael 199 Weidlich Norbert 103,104,251 Weigel Kasper 27 Weinkopff Emil 109,111,252,253 Weinmann Johann 63,67, 75,76 Welzel, stolarz 163 Wenzel, stolarz 121 WeißC. 151 Weiss Johann Josef 65,71,73,79 Werner Friedrich Bernhard 10,17, 26, 27, 46, 150,151,154,162, 167 Werner Melchior 33 WexA. 126,127 Wicke Ignatz 51,163, 234, 253, 254 Wieczorek Jan 117 Wilhelm I, cesarz 202 Wilhelm II, cesarz 216,217 Wilhelm, książę opawski 25, 26 Wiik Wilhelm 34,223 Willmann Michael 51, 54, 61,64, 77, 84 Winter Oktav
55 Wiskott 220 Witaczek Henryk 41 275 і
Witdoeck Hans 77 Wittenberg Arvid 33 Wojtucki Dániel 198 Wolf, pani 121 Wolf Jakob 187, 254 Wolf Joseph 92, 93,132 Wolf Theresia 92, 93,132 Wolff Heinrich 38, 43, 255 Wollenhaupt, inpektor budowlany 226 Wörndle Wilhelm Adelsfried bon 244 Wółkiewicz Ewa 46 276 Wusthube 21 Zänker Otto 130 Zeckel Jan 65 Zedlitz von Alzenau Nikolaus 24 Zellner 211 Zerbe Konrad 156 Zimmer Franz 156,255 Ziomek Jacek 122 Zorer Jörg 65 Zwerschke 121 Zygmunt Luksemburski 25
BIBLIOGRAFIA Adressbuch Berlin - Berliner Adressbuch 1935-1936. Adressbuch Beuthen 1880 - Adressbuch der Stadt Beuthen O.S. und der ländlichen Ortschaften des Kreises Beuthen, Beuthen 1880. Adressbuch Grottkau 1941 - Adressbuch / Einwohnerbuch der Stadt und des Kreises Grottkau, Grottkau 1941. Adreßbuch Neisse 1902/03 - Adreßbuch der Stadt Neisse 1902/03, Neisse 1902. Adreßbuch Neisse 1905/06 - Adreßbuch der Stadt Neisse 1905/06, Neisse 1905. Adreßbuch Neisse 1935 - Adreßbuch der Stadt Neisse 1935, Neisse 1935. Anhang 1926 - Anhang zum Schematismus der Kongregation der barmherzigen Schwestern vom hl. Karl Borromäus. Haupt-Mutterhaus Trebnitz in Schlesien, [b.m.] 1926. Belagerung 1942 - Belagerung und Einnahme von Neisse durch Friedrich den Großen im Jahre 1741, „Heimatkalender im Neißegau” 1942, s. 79-95. Bellée 1959 - Bellée H., Wilhelm von Humboldt und seine Dotationsgut Ottmachau, „Schlesien” 1959, H. 2, s. 101-109. Bereszyński 2004 - Bereszyński Z., Zjakich czasów pochodzą slupy graniczne terytorium nysko-otmuchowskiego, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 2004, nr 1, s. 29-38. Bericht des Provinzialkonservators 1896-1898 - Bericht des Provinzial-Conservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über seine Thätigkeit vom 1. April 1896 bis 31. März 1898. Bericht des Provinzialkonservators 1898-1899 - Bericht des Provinzial-Conservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über seine Ihätigkeit vom 1. April 1898 bis 31. Dezember 1899. Bericht des Provinzialkonservators 1900-1902 - Bericht des Provinzial-Konservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien
über die Tätigkeit vom 1. Januar 1900 bis 31. Dezember 1902. Bericht des Provinzialkonservators 1903-1904 - Bericht des Provinzial-Konservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über die Tätigkeit vom 1. Januar 1903 bis 31. Dezember 1904. Biller 1932 - Biller L„ Neiße, Ottmachau, Patschkau, die Städte am Mittellauf der Glatzer Neiße, Breslau 1932. Börsch-Supan 8t Müller-Stüler 1997 - Börsch-Supan E., Müller-Stiller D„ Friedrich August Stüler 1800-1865, München-Berlin 1997. ВТ 1980 - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, wyd. 3 popra wione, Poznań-Warszawa 1980. Böhmer 1861 - Böhmer E, Die evangelische Kirche zu Ottmachau in Oberschlesien, „Christliches Kunstblatt für Kirche, Schule und Haus” 1861, nr 23-24, s. 185-191. Borkowski 8t Kirmiel 8t Włodarczyk 2008 - Borkowski M., Kirmiel A., Włodarczyk T., Śladami Żydów. Dolny Śląsk, Opolszczyzna, Ziemia Lubuska, Warszawa 2008. Burgemeister 1973 - Burgemeister L„ Der Orgelbau in Schlesien, Frankfurt am Main 1973. Cetwiński 1996 - Cetwiński M., „Synowie Behala”. Z dziejów rycerstwa śląskiego w 1 połowie XIV wieku. Na przykładzie dziejów zamku Friedberg i jego właścicieli, [w:] Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. Zamek, red. K. Wachowski, Wrocław 1996, s. 21-25. 258
Chrzanowski 1980 - Chrzanowski X, Bardo, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980. Chrzanowski 1999 - Chrzanowski T„ O kilku srebrnych tabernakulach śląskich, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1999, է. XVII, s. 67-75. Chrzanowski 8t Kornecki 1974 - Chrzanowski X, Kornecki M., Sztuka Śląska Opolskiego. Od średniowiecza do końca XIX w., Kraków 1974. Czechowicz 2003 - Czechowicz B., Nagrobki późnogotyckie na Śląsku, Wrocław 2003. Czechowicz 2005 - Czechowicz B„ Książęcy mecenat artystyczny na Śląsku u schyłku średnio wiecza, Warszawa 2005. Deutsche Kulturdenkmäler 1934 - Deutsche Kulturdenkmäler in Oberschlesien. Jahrbuch der oberschlesischen Denkmalpflege nebst dem Bericht des Provinzialkonservators. Im Aufträge der Provinzialdenkmalkommission herausgegen von A. Hadelt, Breslau 1934. Dittrich 1907 - Dittrich H., Inschriften in und an Neisser Gebäuden, „Jahres-Bericht des Neisser Kunst- und Altertums-Vereins”1907, s. 14-23. Dittrich 1917 - Dittrich H., Aus der Zeit des Fürstbischofs Franz Ludwig, Pfalzgrafen von Rhein 1683-1732, „Jahres-Bericht des Neisser Kunst- und Altertums-Vereins” 1917, s. 15-27. Dola 1968 - Dola К., Szpitale średniowiecznego Śląska, cz. 1, Rozwój historyczny, „Rocznik Teologiczny Śląska Opolskiego” 1968, s. 239-292. Dola 1983 - Dola K., Wrocławska kapituła katedralna w XV wieku. Ustrój - skład osobowy działalność, Lublin 1983. Dorst 1847 - Dorst L, Schlesisches Wappenbuch oder die Wappen des Adels im Souverainen Herzogthum Schlesien, der Grafschaft Glatz und der Oberlausitz, Bd. 1, Görlitz 1847. Dziedzic 8t Organiściak 2000 - Dziedzic M., Organiściak J.,
Ząbkowickie opowieści, cz. 2: Zabytki Ząbkowic Śląskich, Ząbkowice Śląskie 2000. Dziedzic 2014 - Dziedzic M., Práce sochaře Josefa Obethapro Otmuchov, „Jesenicko. Vlastivědný sborník” 2014, s. 38-40. Dziedzic 2015 - Dziedzic M., Modernizacja małego miasteczka. Otmuchów w czasach II Rzeszy Niemieckiej (1871-1918), „Szkice Archiwalno-Historyczne” 2015, nr 12, s. 279-287. Dziewulski 1986 - Zarys dziejów Otmuchowa do wybuchu II wojny światowej, „Szkice Nyskie” 1986, t. 3, s. 151-173. Festschrift 1927 - Festschrift zur 50. Jubelfeier in Ottmachau am 9. und 10. Juli 1927, Ottmachau 1927. der Freiwilligen Feuerewehr Freiherrliche Häuser 1909 - Gothaisches Genealogischen Taschenbuch der Freiherrlichen Häuser, Gotha 1909. Freiherrliche Häuser 1939 - Gothaisches Genealogischen Taschenbuch der Freiherrlichen Häuser, Gotha 1939. Friedensburg 8t Seger 1901 - Schlesiens Münzen und Medaillen der neueren Zeit, hrsg. von F. Friedensburg, H. Seger, Breslau 1901. Frużyński 2011 ֊ Frużyński A., Monografìa Górnośląskiej Spółki Gazownictwa. 160 lat gazow nictwa na Śląsku 1852-2012, Zabrze 2011. Gajewska-Prorok 1999 - Gajewska-Prorok E., Witraże na Śląsku w XIX i pierw szej połowie XX wieku. Projektanci i wytwórnie, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1999, LXVII, s. 93-110. Gajewska-Prorok 2001 - Gajewska-Prorok E., Witraże na Śląsku. XIX i pierwsza połowa XX wieku, Leipzig 2001. Galewski 2011 - Galewski D., Uwagi na temat mecenatu artystycznego biskupa wrocławskiego i płockiego Karola Ferdynanda Wazy, [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, 259
w Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych, red. A. Betleja, K. BrzezinyScheuerer i P. Oszczanowskiego, Wrocław 2011, s. 155-161. Gembalski 1992 - Gembalski J., Nieznany katalog organów firmy „Schlag und Söhne” ze Świdnicy, [w:] Zabytkowe organy śląskie. Ogólnopolska Sesja Naukowa - „Zabytkowe Organy Śląskie” Brzeg - Muzeum Piastów Śląskich 16 - 18października 1987, [b.m.] 1992, s. 207-254. Goliński 2005 - Goliński M., Książę, biskup i zamki, [w:] Nie tylko zamki. Szkice ofiarowa ne profesorowi Jerzemu Rozpędowskiemu w siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. M. Chorowska, E. Różycka-Rozpędowska, Wrocław 2005, s. 41-53. Grabowski 1926 - Grabowski E., Ottmachau, „Der Oberschlesier” 1926, Nr. 12, s. 823-825. Granier 1905 - Granier W, Gneisenau und Humboldt und das Donationsgut Ottmachau. Nach ungedruckten Briefen und Aktenstücken, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Altertum Schlesiens” 1905, Bd. 39, s. 78-107. Gródecki 1933 - Gródecki R., Dzieje polityczne Śląska do r. 1290, [w:] Historja Śląska. Od naj dawniejszych czasów do roku 1400,1.1, Kraków 1933, s. 155-326. Grosse Juryfreie Kunstausstellung 1927 - Grosse Juryfreie Kunstausstellung 1927. Gemälde, Graphik, Plastik, Architektur, Kunstgewerbe. Breslau Südhallen Scheitnig24. Juli-4. September, Breslau 1927. Gründel 1927-1929- Gründel P. J., Aus der Stadt und Land Ottmachau, Ottmachau 1927-1929. Gründel 1927 - Gründel P.J., Zur letzten Kirchenrenovation (Portal der Kirche), „Ottmachauer Zeitung”, 15 III 1927 (Archiwum Parafii w Otmuchowie). Gründel 1932 - Gründel P. ƒ., Mühlgraben, Wehrfleck und
Bischofsmühle in Ottmachau, „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1932, s. 66-74. Gründel 1934 - Gründel P. J., Ottmachauer Erinnerungen um den Bischof Andreas von Jerin, „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1934, s. 71-77. Gründel 1935 - Gründel P. J., Um die Kapelle des bischöflichen Landesburg in Ottmachau, „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1935, s. 67-78. Grünhagen 1872 - Grünhagen C., Hussitenkämpfe der Schlesier 1420-1435, Breslau 1872. Grünhagen 1884 - Grünhagen C., Geschichte Schlesiens, Bd. 1: Bis zum Eintritt des Habsburgischen Herrschaft 1527, Gotha 1884. Grünhagen 1886 - Grünhagen C., Geschichte Schlesiens, Bd. 2: Bis zum Vereinigung mit Preußen (1527 bis 1741), Gotha 1886. Grünhagen 1890-Grünhagen C., Schlesien unter Friedrich dem Grossen, Bd. 1:1740-1756, Breslau 1890. Grünhagen 1892 - Grünhagen C, Schlesien unter Friedrich dem Grossen, Bd. 2:1756-1786, Breslau 1893. Guerquin 1957 - Guerquin B., Zamki śląskie, Warszawa 1957. Hanich 2008 - Hanich A„ Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 19451946, Opole 2008. Harasimowicz 1986 - Harasimowicz J., Funkcje katolickiego mecenatu artystycznego na Śląsku w dobie reformacji i „Odnowy trydenckiej” Kościoła, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1986, nr 4, s. 561-581. Heckel 1934 - Heckei H., Franz Faber, der Ottmachauer humanistische Dichter, „Der Oberschlesier” 1934, որ 6, s. 352-355. Heimatkalender Grottkau 1930 - „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1930. 260
Heyne 1864 ֊ Heyne J., Dokumentirte Geschichte des Bisthums und Hochstiftes Breslau. Aus Urkunden, Aktenstücken, älteren Chronisten und neueren Geschichtsschreibern, Bd. 2, Breslau 1864. Heyne 1868 - Heyne Dokumentirte Geschichte des Bisthums und Hochstiftes Breslau. Aus Urkunden, Aktenstücken, älteren Chronisten und neueren Geschichtsschreibern, Bd. 3, Breslau 1868. Hildebrand 1909 - Hildebrand G.։ Geschichte der Evangelischen Kirchengemeinde Ottmachau, Festschrift zum fänfzigjährigen Jubiläum der Kirche zum Guten Hirten, Ottmachau 1909. Hupp 1898 - Hupp O., Die Wappen und Siegel der deutschen Staedte, Flecken und Dörfer. Nach amtlichen und archivalisch Quellen bearbeitet von, Frankfurt am Main 1898. Jagiełło-Kołaczyk 2003 ֊ Jagiełło-Kołaczyk M., Sgraffita na Śląsku 1540-1650, Wrocław 2003. Jerczyński Kožiarski 1992 - Jerczyński M., Kožiarski S., 150 lat kolei na Śląsku, OpoleWrocław 1992. Jujeczka 2008 - Jujeczka S., Itinerarium Wacława II, księcia legnickiego i biskupa wrocławskiego. Próba postawienia problemu, „Szkice Legnickie” 2008, t. XXIX, s. 119-172. Jungnitz 1898 - Jungnitz J., Martin Gerstmann, Bischof von Breslau. Ein Zeit- und Lebensbild aus der schlesischen Kirchengeschichte des 16. Jahrhunderts, Breslau 1898. Jurek 2005 - Jurek X, Rodowód Pogorzelów, Kraków 2005. Jurkowlaniec 2005 - Jurkowlaniec G., Obrazy i figury kultowe w programach dekoracji sanktu ariów Śląska i dawnego Hrabstwa Kłodzkiego, [w:] Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku, red. J. Lubos-Kozieł, J. Gorzelik, J. Filipczyk, A. Lipnicki, Wrocław 2005,
s. 323-337. Kalinowski K. 1974 - Kalinowski K., Architektura barokowa na Śląsku w drugiej połowie XVII wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974. Kalinowski K. 1977 - Kalinowski K., Architektura doby baroku na Śląsku, Warszawa 1977. Kalinowski K. 1986 - Kalinowski K., Rzeźba barokowa na Śląsku, Warszawa 1986. Kalinowski P. 2010 - Kalinowski P., Medale śląskich bractw strzeleckich, Kalety 2010. Kalinowski P. 2012 - Kalinowski P., Pieniądz miasta Otmuchów. Katalog, Kalety 2012. Kanior 2000 - Kanior M., Dzieje obrazu i kultu Matki Bożej Bolesnej w Staniątkach, „Peregrinus Cracoviensis” 2000, z. 8, s. 147-164. Karpowicz 2002 - Karpowicz M., Karol Dankwart, malarz znany i nieznany, [w:] Willmann i inni. Malarstwo, rysunek i grafika na Śląsku i w krajach ościennych w XVII i XVIII wieku, red. A. Kozieł, B. Lejmann, Wrocław 2002, s. 164-175. Kębłowski 1972 - Kębłowski J., Nysa, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972. Keil 1964 - Keil W, Stauseestadt Ottmachau. Bericht in Wort und Bild, Peine 1964. Knie 1830 - Knie J.G., Alphabetisch-statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der königln. Preuß. Provinz Schlesien, Breslau 1830. Knie 1845 - Knie J.G., Alphabetisch-statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der königln. Preuß. Provinz Schlesien, Breslau 1845. Kolbiarz 2011 - Kolbiarz A., Barokowy wystrój rzeźbiarski kościoła pielgrzymkowe go w Bardzie i jego twórcy, [w:] Bardo. Skarby sztuki, red. A. Kozieł, Legnica 2011, s. 113-123. Kopietz 1890 - Kopietz J.A., Die Pfarr- und Collegiatkirche von St. Nicolaus
in Ottmachau, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Altertum Schlesiens” 1890, Bd. 24, s. 162-176. Kopietz 1892 ֊ Kopietz J.A., Das Collegiatstift von St. Nikolaus in Ottmachau (1386-1477), „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Altertum Schlesiens” 1892, Bd. 26, s. 131-163. 261
Kozieł 2006 - Kozieł A., Szwed i jezuici. Karl Dankwart i jego nieznane prace malarskie dla nyskich i kłodzkich jezuitów, [w:] Po obu stronach Bałtyku. Wzajemne relacje między Skandynawii} a Europį Środkową, red. J. Harasimowicz, P. Oszczanowski, M. Wisłocki, Wrocław 2006, s. 265-275. Kozieł 2013 - Kozieł A„ Michael Willmann i jego malarska pracownia, Wrocław 2013. Kozina 2004 - Kozina I., Sztuka na pruskim Górnym Śląsku od połowy XVIII do początku XX wieku 1740 - 1763 - 1918, [w:] Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. E. Chojecka, Katowice 2004, s. 169-272. Krátky 2015 - Krátky J., Johann Kuttler - varhanář slezského pohraničí, „Časopis Slezského ze mského muzea” 2015, Série В 64, s. 129-148. Krause 1933 - Krause W., Grundriss eines Lexikons bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts, Bd. 1, Oppeln 1933. Krause 1935 - Krause W, Grundriss eines Lexikons bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts, Bd. 2, Oppeln 1935. Krzywon 2007 - Krzywon E.J., „mit dem Lichte des Evangeliums zugleich christliche Bildung und Gesittung... . Zum Bildungskonzept des Ottmachauer Stadtpfarrers Carl Hertlein (18241886), [w:] Bildung. Facetten der wissenschaftlichen Kommunikation. Hrsg, von M. Witt, W. Kunicki, Nysa-Wrocław 2007, s. 257-270. Kumor 1987 - Kumor В., Redner Leon, [w:] Pokki Słownik Biograficzny, t. XXX, WrocławWarszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987, s. 720-721. Kutsche 1934 - Kutsche В., Ottmachau, das schlesische Seebad, [b.m.] 1934.
KZS Grodków 1964 - Katalog Zabytków Sztuki w Роксе, t. VII: Województwo opolskie, red. T. Chrzanowski, M. Kornecki, z. 9: Powiat nyski, Warszawa 1963. KZS Nysa 1963 - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VII: Województwo opolskie, red. T. Chrzanowski, M. Kornecki, z. 3: Powiatgrodkowski, Warszawa 1964. KZS Sobótka 1991 - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, seria nowa, t. IV: Województwo wro cławskie, red. J. Pokora, M. Zlat, z. 2: Sobótka, Kąty Wrocławskie i okolice, Warszawa 1991. Legut-Pintał 2013 - Legut-Pintal M., Wieża zamku w Otmuchowie na tle przemian fortyfikacji u schyłku średniowiecza, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne” 2013, t. LV, s. 75-91. Legut-Pintał 2017 - Legut-Pintal M., Zamki księstwa nyskiego na tle przemian krajobrazu kultu rowego w średniowieczu, Wrocław 2017. Loebner 2005 - Loebner H.-D., Die schlesische Rübenzuckerfabrikation. Zuckerrübenfabriken und Zuckerindustrie Schlesiens, St. Katharinen 2005. Lorenz 1930 - Lorenz K., Bischof Schaffgotsch im Oppelner Exil (1763-1766), „Schlesische Geschichtsblätter” 1930, 21, s. 31-38. Lubos-Koziel 2004 - Lubos-Kozieł J., „Wiarą tchnące obrazy”. Studia z dziejów malarstwa reli gijnego na Śląsku w XIX wieku, Wrocław 2004. Lutsch 1894 - Lutsch H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien, Bd. 4: Der Reg.-Bezirk Oppeln, Breslau 1894. Lutsch 1903 - Lutsch H., Bildwerk schlesischer Kunstdenkmäler, Breslau 1903. Lawicka 2002 - Ławicka M., Zapomniana pracownia. Wrocławski Instytut Witrażowy Adolpha Sedera (1846-1945), Wrocław 2002. Malarstwo barokowe na Śląsku 2017 - Malarstwo barokowe na Śląsku, red.
A. Kozieł, Wrocław 2017. Malicki 2008 - Malicki P., Wielka Armia Napoleona I na Śląsku 1806-1808, Wrocław-Racibórz 2008. 262
Männerturnverein 1929 - Festschrift zum Gauturnfest des Neisseturngaues und zum 40. Stiftungsfest des Männerturnvereins Ottmachau am 6., 7. und 8. Juli 1929 in Ottmachau, Ottmachau 1929. Maron 2000 - Maroń J., Militarne aspekty wojny trzydziestoletniej na Śląsku, Wrocław 2000. Marsch 2001 - Marsch A., Die Reisebilder Pfalzgraf Ottheinrichs aus den Jahren 1536/1537 von seinem Ritt von Neuburg a. d. Donau über Prag nach Krakau und zurück über Breslau, Berlin, Wittenberg und Leipzig nach Neuburg, Weißenhorn 2001. Martynowski Mazurski 1988 - Martynowski Z., Mazurski K.R., Sudety. Ziemia Kłodzka i Góry Opawskie, Warszawa 1988. Marx 1937 - Marx G., Katholische Pfarrkiche Ottmachau, Gleiwitz 1937. Medeksza 1974 - Medeksza S., Studium historyczno-projektowe zamku w Otmuchowie, „Prace Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej” 1974, 8, (Studia i Materiały nr 2), s. 19-52. Meier 1934 - Meier G., Die Kulturleistung des Ottmachauer Gebietes, „Der Oberschlesier” 1934, nr 6, s. 362-363. Mikołajczak 2008 - Mikołajczak X, Reditio in Otmuchaw, czyli kilka słów na temat pierwotnego charakteru nagrobka biskupa wrocławskiego Wacława (Ť1419), [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia, M. Kapustka, Wrocław 2008, s. 117-127. Müller 1837 - Müller K. A., Vaterländische Bilder, in einer Geschichte und Beschreibung der alten Burgfesten und Ritterschlösser Schlesiens (beider Antheile) so wie der Grafschaft Glatz, Glogau 1837. Muła 2002 - Muła A., Johann Claessens z Antwerpii. Nadworny malarz biskupa Franciszka Ludwiga von
Neuburg, „Dzieła i Interpretacje” 2002, t. VII, s. 37-54. Muła 2006 - Muła A., Karl Dankwart - szwedzki malarz i jego związki z dworem biskupa Franciszka Ludwika von Pfalz-Neuburg, [w:] Po obu stronach Bałtyku. Wzajemne relacje mię dzy Skandynawią a Europą Środkową, red. J. Harasimowicz, P. Oszczanowski, M. Wisłocki, Wrocław 2006, s. 277-285. Muła 2008a - Muła A., Anton Polcke na nowo odkryty. Zapomniane źródła i nieznane oeuvre na dwornego malarza doby późnego baroku, [w:] Slezsko - země Koruny české. Historie a kultura 1300-1700. Díl B, red. H. Daňová, L. Stolárova, Praha 2008, s. 611-621. Muła 2008b - Muła A., Nieznane obrazy o tematyce mitologicznej z auli gimnazjum Carolinum w Nysie, [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia, M. Kapustka, Wrocław 2008, s. 275-288. Muła 2012a - Muła A., Kontakty biskupa Franciszka Ludwika von Pfalz-Neuburg z jezuitami na tle kultury umysłowej i artystycznej Śląska w XVII i XVIII wieku, [w:] Silesia Jesuítica. Kultura i sztuka zakonu jezuitów na Śląsku i hrabstwie kłodzkim 1580-1776. Materiały konfe rencji naukowej zorganizowanej przez Oddział Wrocławski Stowarzyszenia Historyków Sztuki (Wrocław, 6-8 X 2011 ) dedykowane pamięci Profesora Henryka Dziurli, red. D. Galewski, A. Jezierska, Wrocław 2012, s. 163-174. Muła 2012b - Muła A., Krzeszowski opat Dominicus Geyer i malarze (1696-1726), [w:] Wokół Karkonoszy i Gór Izerskich. Sztuka baroku na śląsko-czesko-łużyckim pograniczu, red. A. Kozieł, Jelenia Góra 2012, s. 143-156. Neugebauerová 2003 - Neugebauerová M., Podnikatelská rodina Latzélü, [w:] IL a
III. Svatováclavské česko - polsko - německé setkání v Jeseníku. Sborník referátá, Jeseník 2003, s. 46-50. 263
Nieznany modernizm 2012 - Nieznany modernizm. Architektura Górnego Śląska w okresie mię dzywojennym. Zachodni Górny Śląsk. Górny Śląsk w granicach Republiki Czeskiej, GliwiceRacibórz 2012. Nowak 2012 ֊ Nowak R„ Maria Zwycięska na śląskich kolumnach maryjnych - geneza przedsta wienia, „Quart” 2012, nr 4, s. 59-69. Organiściak Dudziak Dziedzic 1997 - Organiściak J., Dudziak X, Dziedzic M., Ząbkowickie opowieści, съ. 3: Okolice Ząbkowic Śląskich. Monografia krajoznawcza, Ząbkowice Śląskie 1997. Ornamenta Silesiae 2000 - Ornamenta Silesiae. Tysiąc lat rzemiosła artystycznego na Śląsku, red. M. Starzewska, Wrocław 2000. Oszczanowski 2006 - Oszczanowski R, Ukrzyżowanie, [w:] Śląsk-perla w Koronie Czeskiej. Trzy okresy świetności w relacjach artystycznych Śląska i Czech, kat. wyst., red. A. Niedzielenko, V Vinas, oprać. M. Kapustka, J. Klipa, A. Kozieł, R Oszczanowski, Praha 2006. Oszczanowski 2008 - Oszczanowski P., Herr Bischof ist ein geistlicher Fürst, aber kein geborner Fürst - kilka uwag na temat mecenatu artystycznego biskupa Martina von Gerstmann (1574-1585), „Quart” 2008, nr 4, s. 44-60. Patala 2012 - Patala A., Jan TV Roth - Ecclesie suae benefactor? Losy humanisty i biskupa wro cławskiego oraz przypisywane mu fundacje artystyczne, [w:] Śląska Republika Uczonych, t. 5, red. M. Hałub, A. Mańko-Matysiak, Dresden-Wrocław 2012, s. 59-83. Patzak 1916 - Patzak B., Die katholische Kirche zu Ottmachau. Kunstgeschichtliche Studie, „Oberschlesien” 1916, H. 1, s. 16-30. Patzak 1917 - Patzak B., Michael Klein. Neisser Baumeister. Ein Beitrag zur schlesischen Künstlergeschichte,
„Oberschlesien” 1916/1917, H. 5, s. 194-197. Pawlik 1988 - Pawlik К., Skarby Biskupiego Pałacu. 40 lat Muzeum w Nysie, „Opole. Miesięcznik społeczno-kulturalny” 1988, nr 10, s. 12-13,16. Pawlik 2000 - Pawlik K., Muzea na Śląsku Opolskim w latach 1897-1945, „Śląsk Opolski” 2000, t. 3, s. 38-41. Pierzchała 2009 - Pierzchała M„ Georg Scholz st. Ukrzyżowanie, Portret rodzinny, 1617, [w:] Malarstwo śląskie 1520-1800. Katalog zbiorów [Muzeum Narodowego we Wrocławiu], red. E. Houszka, Wrocław 2009, s. 163-164. Popera 1986 - Popera J., Z dziejów załogi Cukrowni „Otmuchów“ w Otmuchowie w latach 19451980, „Szkice Nyskie” 1986, t. 3, s. 125-149. Poźniak 2007 - Poźniak G., Organy kościoła św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego w Otmuchowie, [w:] Crux Christi - spes nostra. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu bi skupowi Janowi Kopcowi z okazji 60-lecia urodzin, 35-lecia prezbiteratu, 15-lecia sakry bisku piej i 25-lecia pracy naukowej, red. K. Dola, N. Widok, Opole 2007, s. 269-275. Poźniak 2015 - Poźniak G., Katalog organów diecezji opolskiej, cz. 2, Opole 2015. Programm Bielitz 1911 - Programm der k.k. Staats-Oberrealschule in Bielitz. Schuljahr 1910/1911, Bielitz 1911. Prokop 1999a - Prokop K.R., Wacław II, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S. Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 454-457. Prokop 1999b - Prokop K. R. , Henryk VIII, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S. Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 459-460. 264
Ptak 2002 - Ptak A., Stan badań nad życiem i twórczością Karla Dankwarta (Carolusa Tancquarda), [w:] Willmann i inni. Malarstwo, rysunek i grafika na Śląsku i w krajach ościen nych wXVIIiXVIII wieku, red. A. Kozieł, B. Lejmann, Wrocław 2002, s. 176-181. Ptak-Gusin 2006 - Ptak-Gusin A., Kilka uwag o szwedzkim malarzu Karlu Dankwarcie i jego sygnowanym obrazie ze sceną Śmierci św. Barbary w kościele św. Michala w Znojmie, [w:] Po obu stronach Bałtyku. Wzajemne relacje między Skandynawią a Europą Środkową, red. J. Harasimowicz, P. Oszczanowski, M. Wisłocki, Wrocław 2006, s. 287-301. Ptak-Gusin 2011 - Ptak-Gusin A., Między Śląskiem a Małopolską. Podróże artystyczne Karola Dankwarta, [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, w Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych, red. A. Betlej, K. Brzezina-Scheuerer, P. Oszczanowski, Wrocław 2011, s. 193-199. Rabiej 1999 - Rabiej R, Konrad IV Starszy, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S. Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 681-686. Real Handbuch 1929 - Real Handbuch des Bistums Breslau, Breslau 1929. Rewski 1955 - Rewski Z., Mecenasowska działalność Ferdynanda Wazy na Śląsku i w Polsce centralnej, „Biuletyn Historii Sztuki” 1955, nr 17, s. 184. Rozpędowski 1975 - Rozpędowski J., Bastejowefortyfikacje na Śląsku, [w:] Bastejowefortyfikacje w Polsce, „Prace Naukowe Instytutu Historii, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej”, nr 9, Studia i Materiały, nr 3, Wrocław 1975, s. 137-146. Rüdiger 1934 - Rüdiger G., Die Ottmachauer Inschriften aus alter Zeit, „Der Oberschlesier” 1934, nr 6, s. 364-372. Sakwerda 2001 -
Sakwerda J., Ciężkie czasy na starych medalach śląskich, „Śląski Labirynt Krajoznawczy” 1995, t. 7, s. 127-134. Sakwerda 2001 - Sakwerda J., Medale - silesiaca XIX wieku w zbiorach Muzeum Sztuki Medalierskiej Oddziale Muzeum Miejskiego Wrocławia. Katalog zbiorów, Wrocław 2001. Sakwerda 2004 - Sakwerda J., Artyści Ziemi Kłodzkiej i z Ziemią Kłodzką związani w latach 1800-1945, t. 1, Wrocław 2004. Sakwerda 2005 - Sakwerda J., Artyści Ziemi Kłodzkiej i z Ziemią Kłodzką związani w latach 1800-1945, t. 2, Wrocław 2005. Schellhammer 1927 - Stellhammer K.E., Der Ottmachauer Sport- und Heimattag, „Aus dem Grottkauer Land” 1927, Nr. 11, brak paginacji. Schellhammer 1928 - Stellhammer K.E., Das Grottkauer Heimatmuseum, „Aus dem Grottkauer Land” 1928, Nr. 4, brak paginacji. Schematismus 1896 - Schematismus der Congregation der barmherzigen Schwestern hl. Carolus Borromäus, [b.m.j 1896. Schirdewahn 1938 - Schirdewahn A., Nachruf Paul Gründel, „Zeitschricht des Vereins für Geschichte Schlesiens” 1938, s. 396-397. Schubert 1801 - Schubert F., Rede welche bey dem Solemnen Jubel-Feste zur feyerlichen Gedächtniß der hundert jährigen Dauer der schönen Stadt- und Pfarr-Kirche zu Ottmachau den 20ten September 1801 vor einer ansehnlichen Versammlung gehalten worden, [b.m.j 1801. Schulz 1882 - Schulz A., Untersuchungen zur Geschichte der Schlesischen Maler (1500-1800), Breslau 1882. Schwabe 2006 - Schwabe N., Gerhardt, Paul, [w:j Saur. Allgemeines Künstler-Lexikon. Die Bildenden Künstler aller Zeiten und Völker, Bd. 52, München-Leipzig 2006, s. 123. 265
Schweter - Schweter J., Geschichte der Kongregation der Barmherzigen Schwestern vom hi. Carl Borromäus (Mutterhaus Trebnitz), mps w archiwum sióstr boromeuszek w Trzebnicy. SGTS 2008a - Słownik geografii turystycznej Sudetów, է. 21, A-M, Wrocław 2008. SGTS 2008b - Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 21, N-Ż, Wrocław 2008. Sikorski 2011 - Sikorski M., Otmuchów. W kręgu zabytków i historii, Stradunia 2011. Sikorski 8r Grudzień 1995 - Sikorski M., Grudzień M., Otmuchów. Szkice do portretu miasta, Otmuchów 1995. Silesia Sacra 1927 - Silesia Sacra. Historisch-statistisches Handbuch über das evangelische Schlesien, Hrsg. Evangelischen Pfarrverein der Provinz Schlesien, 1927. Silnicki 1939 - Silnicki T., Dzieje i ustrój Kościoła na Śląsku do końca w. XIV (Historia Śląska. Od najdawniejszych czasów do roku 1400, t. II, z. 1), Kraków 1939. Solf 1934a - Solf E, Das 13. Jahrhundert, „Der Oberschlesier” 1934, որ 6, s. 340-344. Solf 1934b - Solf F., Ottmachau in Chroniken, Reisebeschreibungen und Briefen der letzten 2 Jahrhunderte, „Der Oberschlesier” 1934, nr 6, s. 345-352. Solik 8t Stelmach 1997 - Solik D. A., Stelmach B.T., Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza w Trzebnicy (Congregano Sorrorum a Misericordia Caroli Boroméi) w Trzebnicy w latach 1939-1947, [w:] Studia i materiały do historii chrześcijaństwa w Polsce, t. 11, Lublin 1997, s. 7-92. Sport- und Heimattag 1927 ֊ Sport- und Heimattag in Ottmachau am 29. Juni 1927, „Aus dem Grottkauer Land” 1927, Nr. 9, brak paginacji. Sroka 1999 - Sroka S.A., Henryk, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S.
Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 747-748. Starzewska 1983 - Starzewska M., Fundacje artystyczne Andrzeja Jerina, biskupa wrocławskiego 1586-1596, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1983, է. XII, s. 67-86. Steinborn 1961 - Steinborn В., Otmuchów-Paczków, Wrocław-Warszawa-Kraków 1961. Steinborn 1982 - Steinborn В., Otmuchów-Paczków, Wrocław-Warszawa-Kraków-GdańskŁódź 1982. SUB I - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 1, bearb. von H. Appelt, Wien-Köln-Graz 1971. SUB II - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 2, bearb. von W. Irgang, Wien-Köln-Graz 1977. SUB V - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 5, bearbeitet von W. Irgang, Wien-Köln-Graz 1993. SUB VI - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 6, bearb. von W. Irgang, Wien-Köln-Graz 1998. Szewczyk 2011 - Szewczyk A., Mecenat artystyczny biskupów wrocławskich w dobie reformacji i potrydenckiej odnowy Kościoła (1520-1609), Wrocław 2011. Sztuka XX wieku 2002 - Sztuka XX wieku. Prace artystów zagranicznych. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Wrocław 2002. Szwoch 2005 - Szwoch R., Słownik biograficzny Kociewia, t. 1, Starogard Gdańsk 2005. Tomczyk 1988 - Tomczyk D., Pieczęć otmuchowskiego cechu pospólnego z 1687 roku, „Wczoraj, Dziś, Jutro” 1988, nr 3-4, s. 5-7. Thieme 8t Becker - Thieme U, Becker E, Allgemeines Lexikon der Bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart, Bd. 1-37, Leipzig 1907-1950. Tschauner 1943 - Tschauner W.F., Aus der Geschichte der Landesburg Ottmachau, „Oberschlesischer Heimatkalender für das Jahr 1943”, s. 39-42. Tinzová 8t Čep 2008 - Tinzová В., Čep M., Sochař Josef Obeth (1874-1961). Život a dílo, Opava 2008. 266
Tschötschel 2012 - Bruno Tschötschel (1874-1941) wrocławski Wit Stwosz XX wieku, red. M. Łagiewski, P. Oszczanowski, Wrocław 2012. Vollmer - Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler des XX Jahrhunderts, Bd. 1-6, Leipzig 1953-1962. Urban 2003 - Urban J., Lichtenburkové. Vzestupy a pády jednoho panského rodu, Praha 2003. Weber 1909 - Weber R., Schlesische Schlösser, Bd. !, Dresden-Breslau 1909. Węcki 2012 - Węcki M., Kwestia żydowska w aktach górnośląskiej NSDAP (19331945), [w:] Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX w., red. B. Kalinowska-Wójcik, D. Keller, Rybnik-Katowice 2012, s. 295-311. Wojtucki 2009 - Wojtucki D., Instytucja kata na przykładzie Ząbkowic od XVI do XVIII wieku, [w:] Ziemia Ząbkowicka. Studia Historyczne, red. B. Grygorcewicz, J. Organiściak, Ząbkowice Śląskie 2009, s. 21-32. Wojtucki 2009 - Wojtucki D., Rzemiosło katowskie w nowożytnym Kłodzku, „Zeszyty Muzeum Ziemi Kłodzkiej” 2011, z. 11, s. 21-42. Wojtucki 2014 - Wojtucki D„ Kat i jego warsztat pracy na Śląsku, Górnych Lużycach i w hrab stwie kłodzkim od początku XVI do połowy XIX wieku, Warszawa 2014. Wółkiewicz 2004 - Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Mikołaja w Otmuchowie. Dzieje organizacja - skład osobowy (1386-1477), Opole 2004. Wółkiewicz 2007 - Wółkiewicz E., Rezydencja biskupów wrocławskich w Nysie, [w:] Rezidence a správní sídla v zemích České koruny ve 14.-17. století. Korunní země v dějinách českého státu, t. Ill, red. L. Bobková i J. Konvičná, Praha 2007, s. 301-319. Wółkiewicz 2010 - Wółkiewicz E., Curia epìscopalis. Organizacja rezydencji biskupów wro cławskich w późnym średniowieczu,
[w:] Dom, majątek, klient, sługa. Manifestacja pozycji elit w przestrzeni materialnej i społecznej Europy (XIII-XIX wiek), red. M. Pauk, M. Saczyńska, Warszawa 2010, s. 81-110. Zakład Gazowniczy 2002 - Zakład Gazowniczy w Opolu 1862-2002. 140 lat gazownictwa na Opolszczyźnie, Opole 2002. Zalewski 2006 - Zalewski Z., Otmuchów miasto kwiatów, Opole 2006. Zaleski 1989 - Zaleski W., Święci na każdy dzień, Warszawa 1989. Ziątkowski 2012 - Ziątkowski L, Przestrzeń prawna i przestrzeń społeczna osadnictwa żydow skiego na Górnym Śląsku w początkach XIX w., [w:] Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX w., red. B. Kalinowskia-Wójcik, D. Keller, Rybnik-Katowice 2012, s. 23-38. Złota Legenda 1983 - Voraigne J. de, Złota Legenda. Wybór, Warszawa 1983. Zimmermann 1784 - Zimmermann F.A., Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, Bd. 3, Brieg 1784. Zimmermann 1938 - Zimmermann G., Das Breslauer Domkapitel im Zeitalter der Reformation und Gegenreformation (1500-1600). Verfassungsgeschichtliche Entwicklung und persönliche Zusammensetzung, Weimar 1938. Zimmermann 8t Zimmermann 1859 - Zimmermann K., Zimmermann K., Die Bauten des Gustav-Adolfs-Verein. Ein Beitrag zur Geschichte des evangelischen Brüder in der Zerstreuung, Darmstadt 1859. ZSP 2006 - Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Warszawa 2006. 267
CZASOPISMA Der Bresłauische Erzähler 1805-1806. Grottkauer Zeitung 1896. Handbuch des Erzbistums Breslau 1915. Handbuch des Erzbistums Breslau 1936-1942 - Handbuch des Erzbistums Breslau für das Jahr 1936-1942. Frankensteiner Kreisblatt 1883. Landecker Stadtblatt und Nachrichten 1927. Neisser Anzeiger 1851-1906. Neisser Zeitung 1876, 1878-1883,1887-1890, 1893-1919, 1921-1922,1924-1925, 1928-1929, 1934-1935,1937-1939,1941. Ottmachauer Zeitung 1881, 1905-1906, 1908, 1911-1914, 1916-1918, 1922, 1924-1926, 1928, 1930-1931, 1934-1935,1937-1939. Patschkauer Wochenblatt 1873-1904,1907,1909-1910. Rocznik Kościelny Śląska Opolskiego 1959. Schematismus Archidioecesisis Leopolensis ritus latini 1939. Schematismus des Bisthums Breslau 1891,1895, 1897, 1897. 268
|
| adam_txt |
Spis treści Wstęp.5 Rozwój przestrzenny miasta. 7 Mury obronne.15 Zamek. Kościoły i kaplice.45 Kościół św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego. 45 Historia kościoła. 45 Opis kościoła i jego wyposażenia. 59 Paramenty. 103 Kościół św. Anny. 110 Kaplica św. Krzyża. 120 Kościół ewangelicki. 125 Historia kościoła. 125 Cmentarze. 132 Cmentarz katolicki i ewangelicki.132 Cmentarz żydowski. Rynek. 143
Ratusz.149 Kamienice rynkowe. . . . 155 Kolumna Maryjna. 157 Inne budowle. 160 Zamek Dolny. 160 Szpital katolicki. 161 Młyn biskupi. 167 Dom Bractwa Kurkowego. 173 Poczta.175 Sąd.176 Rzeźnia. 178 Szkoła katolicka. 179 Remiza.180 Gazownia. 182 Wieża ciśnień. 185 Cukrownia. 187 Ważniejsze
budynki.189 283 14
Dworzec kolejowy. 195 Most kolejowy. . . . 195 Pomniki. 198 Pomnik żony kata. 198 Ogrójec.200 Pomniki z XIX i XX w. 201 Figury przydrożne. 205 Jezioro Otmuchowskie. 209 Zabytki ruchome.212 Nagrobek biskupa Wacława.212 Tablica fundacyjna z ław mięsnych i chlebowych. 214 Zabytki archeologiczne. 215 Medale. 215 Pieniądze zastępcze. 218 Odciski pieczęci.220 Obrazy i rysunki.221 Pocztówki.222
Biogramy. 224 Anders Georg.224 Bergmann Siegfried. 225 Biedermann Kurt.225 Böhm Emanuel senior. 226 Böhm Emanuel junior. 226 Czettritz und Neuhaus Konrad von. 227 Ganse Karl.228 Gerhardt Paul.228 Grosser August.229 Gründel Paul Joseph. 229 Haertel Luise.230 HertleinCarl.231 Hildebrand Georg. 232 Hübel Konrad.233 Kepper Paul.233 Klemme Karl.234 Kriegisch
Carl.236 Kriegisch Emanuel. 237 284
Kriegisch Gertrud.238 Kriegisch Selma.238 Kutsche Bernhard.239 Moschner Franz Xaver. 239 Ostrzecha Karl.240 Preisler Friedrich.240 Rasel Georg. 241 Redner Adalbert.242 Richter Hieronymus. 244 Ritter Max. 244 Schubert Arthur.246 Schütze Richard.246 Simon Franz. 246 Simon Georg.247 Solf Franz. 247 Sperling Karl.248 Stolper Karl senior.249
Stolper Karl junior. 250 Ufryjewicz Stefan.251 Wachsmann Franz. 251 Weidlich Norbert.251 WeinkopffEmil.252 Wicke Ignatz.253 Wolf Jakob.254 Wolff Heinrich.255 Zimmer Franz.255 Źródła archiwalne. 256 Bibliografia. 258 Indeks nazwisk.269 Indeks nazw geograficznych.277 285
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH Indeks nie obejmuje wykazu źródeł archiwalnych i bibliografii. Alzenau 252 Ansbach 215 Augsburg 65 Austria 36,170 Bardo 200, 225, 229, 240,241 Barwice 223 Berlin 35, 56, 134,140,177,182, 183,184,186, 222, 227,228, 243 Berlin-Lichterfelde 129 Berlin-Moabit 187 Bernartice 187,195 Bernarcice 229 Bernau 228 Bersenbrück 231 Biała 182 Biała Nyska 20, 21 Białowieża 216 Bielany Wrocławskie 239 Bielice 7,12 Bielsko 254 Bieruń Stary 243 Bierutów 232 Biskupin (dzielnica Wrocławia) 254 Bolków 149, 182 Braszowice 51, 163, 239, 240 Braunsfeld 241 Brema 182 Brucen 170 Brodziszów 129, 227 Broumov 55 Brzezina Polska 233 Brzezinka 140 Budzanów251 Burgundia 170 Bystrzyca Kłodzka 158,229, 240 Bytom 236, 252 Bzura 140 Černá Voda 87 Chałupki 25 Chełmiec 227 Chełmsko Śląskie 243 Chicago 253 Chorzów 233 Cieplice Śląskie 39 Częstochowa 200 Dachau 140 Dąbrówka Dolna 253 Długopole Dolne 241 Döbeln 242 Dolna Saksonia 231 Dolní Hedeć 251 Dolny Śląsk 170 Dörnfeld 254 Drezno 243 Drzonów 232 Düsseldorf 41 Duszniki-Zdrój 87 Dzierżoniów 233,239, 244, 245, 252 Dziewiętlice 11,197 Eberswalde 228 Ellwangen 63 Erfurt 74 277
Erlangen 227 Europa Środkowa 75 Francja 201 Frankñirt nad Odrą 228 Frydrychów 11, 36,125, 127, 140 Fulda 252 Galów 154 Gliwice 211,218, 237 Głogów 52,151,220,222, 248 Głubczyce 158,184, 234, 235 Głuchołazy 92, 135, 195, 217,223, 234, 246 Gniechowice 239 Görlitz 37,41 Goświnowice 10,127, 240 Górne Łużyce 232 Górny Śląsk 170,241 Grodków 38, 54, 57, 87, 202, 217, 218,252, 253 Gromnik 25 Groß Biesnitz 37,41 Gross Rosen 140 Groszowice 247 Grzybiany 230 Habsburg, zamek 170 Hähnichen 232 Halle 227 Hanau 252 Hanušovice 195 Heidenheim 211 Hel 140 Henryków 137 Hesja 252 Hrabstwo Kłodzkie 79, 84 Innsbruck 49,108 Janowice Wielki 36 278 Jarnołtówek 236 Jasna Góra 91 Jaszkowa Dolna 245 Javorník 34,195,217 Jaworek 233 Jelenia Góra 49,235 Jeseník 87,199,254 Jędrzychów 45, 233 Jodłów 87 Jugów 247 Jülich 63 Jurzna Kadra 139 Kaltenštejn 20,21 Kamienica 49 Kamieniec Ząbkowicki 10,229 Kamień Śląski 174 Kanada 82 Karłowice Wielkie 45,228 Karpień 25 Katowice 229 Katyń 140 Kelcany 187 Kilianstädten 252 Kleve 63 Kluczbork 25 Kłonice 154 Kłodobok 229 Kłodzko 25,159,165, 186, 198, 199, 240, 241, 244, 245 Kolonia 241 Kołobrzeg 140 Koperniki 177 Korfantów 249 Korytów 244 Koźle 241,253 Kraków 57, 58,109 Krakówkowice 167 Králíky 251 Krapkowice 51 Krzanowice 243
Krzyżowa Góra 247 Langenselbold 252 Lądek-Zdrój 229,246 Legnica 20, 26, 227, 230,231 Lenino 140 Leśna 227 Leśnica (dzielnica Wrocławia) 242 Ligota Wielka 39,138,209 Lipniki 200 Lipová-lázně 195 Lipowa 253 Lipsk 218 Londyn 229 Lubań 232 Lubiatowa 92,240 Lubiąż 84 Lwów 251, 254 Lwówek Śląski 232 Łabędy 229 Łambinowice 218 Łobżenica 230 Łódź 42 Maciejowice 129,227 Magdeburg 128,148 Majdanek 140 Mark 62 Marksdorf 137 Meszno 197 Mieroszów 232 Mieszkowice 234 Milanówek 41 Mirsk 14,210 Młynówka 7,169 Mohelnice 254 Monachium 244 Monte Cassino 140 Morawy 187,198 Mors 62 Münster 248 Narwik 140 Niedźwiednik 247 Niemcy 40, 91,109,187, 201, 202, 220, 228,241 Niemcza 25 Niemodlin 217,243 Nieszków 138 Norymberga 56 Nowa Ruda 225,245,248,249 Nowe 242,243 Nowy Las 135,226 Nowy Świętów 247 Nysa 22,24,26,27,28, 30, 32, 33, 40,45,48,49, 50, 52, 53, 54,87, 89, 92,93,108,109,120,128, 129,130,155,156,160,162,163, 168, 169,170,172, 173,177,178, 180,192, 196,197, 212,213,214, 215, 217, 223, 224, 226,229,231, 236, 240, 242,243,246,247, 249, 250, 255 Nysa Kłodzka 7,11,12, 37,168, 196, 197, 205, 209 Oschersleben 247 Ochtrup-Welbergen 56 Oleśnica 154,214 Oława 46 Ołomuniec 32,103 Opole 34, 53, 70,92,129,169,209, 218,229, 232, 234, 235, 236,237, 238, 240, 242,245,246,247, 249, 250, 253, 254 Osina Wielka 246 Osobłoga 187 Ostrów Wielkopolski 248 Oświęcim 140 Otmęt 52 Otmuchów passim Ozimek 117 279
Paczków 49, 92,125,149, 202,216, 247 Paryż 229 Peine 91 Pelplin 243 Piława Górna 137 Plauen 224 Poczdam 228, 230 Polska 91, 170 Pracze Widawskie 214 Praga 74, 75, 85 Prudnik 93,136,183, 217, 218,228 Prusy 37, 38 Przecławice 239 Przednia Kopa 223 Przeworno 11 Pszenno 233 Sławniowice 132,202 Sobótka 231 Sponheim 63 Staniątki 250 Starczówek 239,240 Starowice 92,127,131 Stary Paczków 236 Stary Wielisław 24,165,244 Stoszowice 200 Strzelce Opolskie 218 Strzelin 25,200, 252 Stutthof 140 Suszkowice 84,153,236 Szczeliniec Wielki 200 Szczepanów 193 Szklarska Poręba 232 Szwecja 170 Racibórz 20, 234, 243, 255 Radków 198,199 Ratno 130 Ravensberg 63 Ravensbrück 140 Ravenstein 63 Reydt 248 Rosja 139 Rososznica 233 Rückingen 252 Rýmařov 198 Rzeszów 59 Rzym 37, 75,103, 140,163 Śląsk 24, 33, 37, 38,40, 63, 77, 79, 84, 198, 202, 243 Śląsk Opolski 57 Świdnica 26, 87,111, 116,198, 233, 237, 249 Świętów 46 Sadlno 92,200 Saksonia 242 Saksonia-Anhalt 247 Sandan 86, 97 Sarnowice 11,133,226 Sedan 201 Siemianowice Śląskie 250 Skoroszyce 255 Skrzypiec 93 280 Tarchalin 227 Tobruk 140 Toszek 218 Treblinka 140 Trewir 223 Trzebnica 70,248 Trzeboszowice 92,216, 236, 240 Ujeździec 170, 173 Ulanowice 137 USA 252 Unięcice 232 Vápenná 216 Veldenz 63 Velká Kraš 43, 55,203
Velké Pavlovice 187 Vidnava 86,163,203,217 Wronki 89 Wulferstedt 247 Wałbrzych 228 Wambierzyce 130,198,199,247 Warszawa 41,140 Westerplatte 140 Wiązów 138 Wiedeń 49 Wierzbowiec 251 Wirtembergia 19 Włochy 75,241 Wołany 130 Wójcice 56, 84,112,133,135, 205, 206.226, 243 Wrocław 22,25, 26, 32, 37, 38,41, 53,55,65,103,109,119,130, 170,185,187, 200, 214,218,220, 221.227, 231, 234,241, 242, 243, 246,248, 249, 251,252,254 Zámrsk251 Ząbkowice Śląskie 12,26, 50, 51, 92, 129, 163,199, 200, 227, 229, 230, 239,245 Zgorzelec 237 Ziemia Kłodzka 87,130 Ziębice 12, 34, 202, 225, 229, 231, 246, 247, 249 Złoty Stok 247 Zwrócona 167 Źródła 154 Żarów 184 Žulová 21 281
INDEKS NAZWISK Indeks nie obejmuj e autorów prac cytowanych w przypisach, członków rodzin (rodziców, żon i dzieci) osób posiadających biogramy, wykazu źródeł archiwalnych i bibliografii. Adamus Stefan 92 Alberti Giovanni 49 Altmann 121 Ambron Hans 194 Anders Georg 178,224 Anders Hans Georg 54,224 Arnold ze Zwróconej 167 Artatsch Sebastian 65,67,76 Augustini Jan 46 Barthels 196 Bauer 197 Beier 121 Beinlich, zegarmistrz 151 Bellée Hans 222 Benecke Melchior 120 Berger Jerzy 5, 60, 61,66, 68, 70, 71,72, 80,81,90,98, 99,100, 101,102,104,105,106,108 Bergmann Siegfried 225 Bernhardin, franciszkanin 55 Berschdorf Carl 87 Beyer Theodor 180,182 Biedermann Kurt 31,145,223, 226,253 Biller Lothar 12 Blätterbauer Theodor 222 Boehk Otto 202 Böhm Emanuel senior 133,136, 226 Böhm Emanuel junior 226 Böhm Johanna 133, 226 Böhmer Friedrich 125,128,131 Bolko I, książę świdnicki 20 Bolko V Wołoszek 26 Borsig A. 187 Bötcher Karl Wilhelm 128 Bracht Eugen 228 Brauner 217 Brosig Egbert 243 Bruneti Johannes 49 Brylla Wolfgang 116 Buchmann Josef 202 Bülow Constanze von 16,18, 168, 174,222 Burgunder Hugo 177,196 Busse Friedrich von 37 Claessens Johann 75,109 Cranach Lukas starszy 107,108 Czechowicz Bogusław 149 Czettritz und Neuhaus Konrad von 129, 227 Dankwart Karl 49, 56, 58, 71, 73, 74, 77, 82, 84, 85, 89, 91,96,98, 99,100,101,102, 109 Dasler Georg 233 Degenberg Seyfrid von 25 Dittrich Heinrich 109 Dobler Johann Peter 49, 50 Domagała Gabriel 57 Dombeck Konrad 156 Dominijewski Jan 92 269
Drescher Eberhard 39 Duchze Karl Josef 52, 120 Dziedzic Marcin 5 Eger, cieśla 53 Eichendorf Joseph von 231 Eleonora, cesarzowa 64,71,79 Ender, właściciel gospody 178 Endler Friedrich Gottlob 34,167, 169 Engel 121 Engler Balthasar 120 Erbs Karl 202 Fabritzi 53 Fahnroth Josef 51 Falkenhausen von, baron 130 Fessier Leonhard 155 Flemming C. 220,222 Förster, kierownik gazowni 184 Förster, kierownik gazowni z Głubczyc 184 Förster Heinrich 162 Francke Karl 182 Frey Ernst 129 Frey, profesor 56 Friedenthal Karl Rudolf 127 Fryderyk II, król pruski 34, 36,37, 40,42 Fryderyk III, cesarz 36,202 Fryderyk Heski, biskup wrocławski 150 Fryderyk Wilhelm III 43,44 Führich Josef von 85 Fulschussil Bertold 45 Funke 197 Galle Philipp 74 Ganse August 136 Ganse Josef 135 270 Ganse Karl 54, 55, 70, 78,121,135, 228 Ganse Maria 136 Geitner 53 Gerhardt Paul 228 Gerlich M. 55 Gerstmann Martin 9,28,29,110, 143, 149,154,161,167, 214, 215 Gickel 180 Ginter, nadstarosta 86 Gneisenau August Neidhardt von 35 Gottschalk 216 Gottwald, mistrz murarski 177, 187 Gröger Abraham 223 Grosser August 14, 35,145,171, 181,222,229 Gründel Paul Josef 65,74,103, 158,199, 229, 230 Grygorcewicz Bartosz 42 Grzechnik Gustaw 41 Günther, inżynier 183 Hackenberger, stolarz 216 Hadrian IV 20 Haehnel J.C.W. 137 Haertel Gertrud 192,231 Haertel Luise 56,190,192, 223, 230, 231 Hahn August 128 Hahn Bonawentura 30,32 Halicki Jacek 17, 32,47,149,150, 152 Hampel Andres 32 Hanke 51 Hardenberg Karl August 35 Heckei Joseph 34 Hedemann Karoline von 127,131 Heinisch Julius M. 93 Heinz Ulrich 5,222
Helbranin Anna Catharina 198 Hempel M. 186 Hempel W. 182,183 Henryk, biskup włocławski 23 Henryk, książę niemodliński 23 Henryk IV Probus 20,21 Henryk z Wierzbna 21 Herberg Kaspar 160 Herbig Anton 120 Herei Peter 53 Herod 76 Herodiada 76 Hertlein Carl 51,78,132,135,231, 251 Hertossow Gregor 138 Herzog Georg 36,146 Herzog Rudolf 217,218 Hillebrand Fr. 53 Hildebrand Georg 129,232 Hildebrandt Anna Catharina 198, 199 Hildebrandt Georg 198 Hoffmann Johann 132 Hofrichter 216 Hohenhausen und Hochhaus Josef Joachim von 73,78 Hohenhauss und Hochhauss Sylvius Christian von 70, 78 Hübel Konrad 156,223,233 Huber Ulrich 222 Humboldt Agnes von 41 Humboldt Alexander von 35, 36, 37 Humboldt Bernhard von 36,37, 41,43,44, 140, 185 Humboldt Georg von 5 Humboldt Hermine von 37 Humboldt Hermann von 36,125, 127, 134, 140 Humboldt Margarete von 37 Humboldt Mathilde von 36, 37,38 Humboldt Theodor von 36 Humboldt Wilhelm von (zm. 1835 r.) 35, 36,43,44, 140,160, 222 Humbold Wilhelm (zm. 1867 r.) 36, 37,127 Hynek Krušina z Lichtenburka 25, 26 Jan Fryderyk, margrabia Ansbach 215 Jan Muskata 21 Jan PawelH 91 Jan Romka 20,21 Jan Tyleman 45 Jodok z Rožemberku 8,27 Jan Roth 15,28 Jahn 216 Jänike 201 Jerin Andreas 29, 30, 38,167,170, 173 Jerin Konstantin von 170 Johanns 253 Johston Isolda von 130 Jörg Anton 158 Jüttner 121 Kaempffer Eduard 241 Kalinowski Konstanty 50,67, 76 Karker Fr. 53 Karol Ferdynand Waza, biskup wrocławski 33, 39, 40,167, 170, 172 Karol Habsburg, biskup wrocławski 32,150,167,170 Karpowicz Mariusz 84 Kaulbach Wilhelm 244 Kautze Mathias Leopold 82,94 Kepper Paul 11,111, 151,175,177, 179,
180, 233, 234, 245 Kieler Johanna 85 Kieler Karl 85 271 à
Klambt 248 Klamut 57 Klein Michael 50,160,173 Kleinschmidt, radca handlowy 129,227 Kleinschmidt, zarządca dóbr 127 Kleinwächter Athanasius 85 Klemme Karl 202, 217,234,235 Klose 51 Koblitz Josephus Johannes 92 Kohlisch C. 127,131 Kohn Flora 168 Kohn Siegfried 168 Kolbiarz Artur 65 Komar Stanislaw 41 Konetzke 53 Knobelsdorf Jan 28 Knorr, ślusarz 216 Kominek Bolesław 57 Konrad oleśnicki, biskup wrocławski 24,25,26,45 Konstantyn Wielki 90 Kopp Georg 111 Kothen Peter 229 Kozieł Andrzej 77, 84 Krachwitz Johann 50 Krachwitz Karl 51,163 Kranichstaet Clare Gottliebe von 68 Krause Bernhard 230 Krause Walter 74 Krautwald 121 Kriegisch, malarz 163 Kriegisch, wystawca 216 Kriegisch Carl 221,236 Kriegisch Emanuel 221,237,238 Kriegisch Fritz 129 Kriegisch Gertrud 127,158,169, 238 Kriegisch Selma 238 Krisch Johannes 54 272 Krzemiński Ryszard 58 Kühn, malarz 120 Kühn Christoph 198 Kühn Christoph Franz 198,199 Kühn Georg Heinrich 199 Kühn Heinrich 198 Kühn Martha 198 Kühn Marianna 198 Kühne Oswald 14,210 Kulmitz C. 184 Kuntze, malarz 120 Kunze, malarz 120 Kunze, szewc 216 Kutsche Bernhard 239 Kuttler Johann 86,87 Kutzner Edgar 252 Kwiatkowski Kazimierz 205 Kwiatkowski Stanisław 89 Lader Gottfried 165 Lamprecht 199 Lasar Slavic 138 Latzei Josef 187 Leder Wenzel 62 Leipelt Anton 225 Lentner 197 Loesch Carl 53 Logau Kaspar von 8 Lohr 39 Lönartz, radca budowlany 196 Lorenz August 137 Lorenz Balthasar 83 Lorenz Emilie 137 Lorenz Friedrich 83 Lorenz Johanna 137 Lorenz Johannes 83 Lüdecke Carl 134,140 Ludwig Anton 244 Lutsch Hans 17, 30 Magierowski Eugeniusz 5, 59
Makarewicz Henryk 147 Maltitz Christoph von 29 Männich Alfred 49 Maratta Carlo 75 Marcy221 Marggraff Samuel 74 Marsch Angelika 8,24 Martini Georg 39 Marx C. 138 Masur 54 May, budowniczy 177 May, weterynarz 38 Mehwald 128 Meinhold 53 Meinhold Mikołaj 26,27 Medeksza Stanislaw 29 Menzel, fabrykant 175 Menzel, właściciel dóbr 38 Menzel Erna 176 Menzel Severin 54,130 Merckel Friedrich Theodor von 35 Mestel, inżynier 185 Mikołaj z Oławy 46 Mikołaj ze Świętowa 46 Milodamowicz Janko 138 Mitschke, cieśla 182 Moder Daniel 32 Moschner Franz Xaver 51,163, 239 Mücke 216 Muła Arkadiusz 77,84 Mutino Bartolomeo 49 Nanker 21,167 Naschke 43 Nawrot M. 89 Neander Agnes 103 Neander Andreas ЮЗ Neander Balthasar 103,104 Neander Karl Franz 48,103 Neuburg Franz Ludwig von 9,33, 48,63,64, 65, 76, 77, 86,108, 109,110,117,119, 160 Neugebauer Carl 87 Neumann 54 Neumann Paul 182 Neygebauer Franz Josef 167 Nika Peter 138 Nippe Joseph 53,162,163 Nitsche 121 Obeth Josef 43, 55, 57,180, 182, 203 Ojczyk Emil 59,93,136,139 Okulicki Leopold 91 Orchomanko Stephan 138 Ostrzecha Carl 92, 93,240 Oszczanowski Piotr 74 Pachnicke Franz 155 Parr, architekt 149 Patschovsky Joseph 86 Patzak Bernhard 49,65,109 Pawel III71,97,99 Penshorn, sekretarz budowlany 130 Pfister Johann Georg 105,108 Pick Georg 153 Pintsch Julius 184 Piotr Nowak, biskup wrocławski 27 Pohl Casper 86 Polensky 211 Popiełuszko Jerzy 83,138,139 Prätor 54 Preisler Friedrich 165,176,186, 240, 241 Preisler M. 176 Preußer, przedsiębiorca budowlany 177 273 i
Przecław z Pogorzeli 7,21,22 Püschel A. 53 Radig Johann Michael 158 Rasel Georg 221, 241,242 Rauschmann 202 Redner Adalbert 51, 85,95,242 Reichelt Paul 146 Reinicke 148 Reisewitz Otto 46 Rembrandt 64 Rewski Zbigniew 39 Richter Hieronymus 115,119,244 Riegner Franz 193 Ritter 121 Ritter Max 205, 244, 245 Rohrbach 121 Ronge Johann 120 Rosenberger August 138 Rosenberger Theresia 138 Rosenthal, kupiec 141 Rost 53 Rostock Sebastian 167,172,173 Rotter Theodor 155,156 Rubens Peter Paul 77 Rubin 148 Rüdiger Gerhard 215 Rudolf II, cesarz 30 Rudolf z Rüdesheim 8,212 Ruffer 187 Rzeszółko M. 57 Salza Jakob von 8,143,149,152, 154 Sanner, mistrz murarski 177 Schaffgortsch Philipp Gotthard von 34,120 Schalk Gustav 18,129,177 Scheiblich 175 Scherzberg Walter 129 Schilke 216 274 Schinke 164 Schinke J. 177 Schlabrendorf Ernst Wilhelm von 34 Schlag, organmistrz 87,111,116, 129 Schlockwerder Friedrich August 127 Schlossarek J. 51,119 Schmidt, wikary 51 Schmolke Joseph 200,201 Schneider Emst 156 Schneider Jakob 142 Schnewicz Johannes 25,26 Schober Jan 28 Scholz, powroźnik 216 Scholz, wystawca 216 Scholz Georgius Laurentius 33 Scholz Oskar 53,111,132,163 Schraub Adam 54,149 Schreiber Josef 57 Schubert Arthur 39, 246 Schulze Paul 37 Schütze Johanna 138 Schütze Josef 138 Schütze Richard 31,144,145,188, 225, 246 Schwarzer 54,121,153 Schwerin Kurt Christoph von 34 Seiler Adalbert 51,130 Sekil Jan 45 Sekil Nikolaus 45 Seliger Johanna 87,158 Siegel Hans Georg 120 Simon, starosta 49 Simon Franz 120,246 Simon Georg 89,247 Simoneti Piero 49 Sitsch Johann 9,143,149 Solf Franz 39, 247 Sopen Pavel 138
Speer 121 Sperling Carl 50,147,148,161, 162,203,222,225,248 Spränger Barthomoleus 74 Starke, tajny radca 177 Steinborn Bożena 21,23,33,50, 67, 74, 76, 96 Steinl Matthias 73 Stolper Karl senior 51,87,249,250 Stolper Karl junior 249,250 Strået Jan van der 74 Strauch Anton 87 Straudolph Johann von 244 Streetz Martin 227 Stüler Friedrich August 126,127 Stull Bernhard 209 Stumpf E.J. 185 Suchner Artur 43 Surzyn Stanisława 59,93 Szachniewicz Adam 122 Szelnicki Franciszek 122 Teichmann 180 Theumert Eduard 254 Thiel Anna 138 Thiel August 138 Thiel Josef 137, 234 Thiel Theresia 138 Thoemer Paul 177 Thomas, właściciel gospody 177 Thomas Hans 187,189 Thoser Jakob 49 Tittel Andreas 167 Tittel Theresie 167 Tögel Valtin 86 Tomasz II20 Trautmann 216 Tschötschel Bruno 70 Ufryjewicz Stefan 57, 74, 83,136, 251 Ulbrich Carl 128 Ulbrich Hugo 17 Ulryk ze Spiry 46 Vandamme Dominique 160 Vogt 216 Voith J.M. 211 Wachsmann Franz 135,251 Wacław, biskup wrocławski 22,23, 24,45, 110,167,212,214 Wadowicz Zygfryd 27 Wagner Franz 159,203,204 Walla R. 174 Walocha Walter Antoni 57 Wassenhoven Ignatz 50 Waxmann Michael 199 Weidlich Norbert 103,104,251 Weigel Kasper 27 Weinkopff Emil 109,111,252,253 Weinmann Johann 63,67, 75,76 Welzel, stolarz 163 Wenzel, stolarz 121 WeißC. 151 Weiss Johann Josef 65,71,73,79 Werner Friedrich Bernhard 10,17, 26, 27, 46, 150,151,154,162, 167 Werner Melchior 33 WexA. 126,127 Wicke Ignatz 51,163, 234, 253, 254 Wieczorek Jan 117 Wilhelm I, cesarz 202 Wilhelm II, cesarz 216,217 Wilhelm, książę opawski 25, 26 Wiik Wilhelm 34,223 Willmann Michael 51, 54, 61,64, 77, 84 Winter Oktav
55 Wiskott 220 Witaczek Henryk 41 275 і
Witdoeck Hans 77 Wittenberg Arvid 33 Wojtucki Dániel 198 Wolf, pani 121 Wolf Jakob 187, 254 Wolf Joseph 92, 93,132 Wolf Theresia 92, 93,132 Wolff Heinrich 38, 43, 255 Wollenhaupt, inpektor budowlany 226 Wörndle Wilhelm Adelsfried bon 244 Wółkiewicz Ewa 46 276 Wusthube 21 Zänker Otto 130 Zeckel Jan 65 Zedlitz von Alzenau Nikolaus 24 Zellner 211 Zerbe Konrad 156 Zimmer Franz 156,255 Ziomek Jacek 122 Zorer Jörg 65 Zwerschke 121 Zygmunt Luksemburski 25
BIBLIOGRAFIA Adressbuch Berlin - Berliner Adressbuch 1935-1936. Adressbuch Beuthen 1880 - Adressbuch der Stadt Beuthen O.S. und der ländlichen Ortschaften des Kreises Beuthen, Beuthen 1880. Adressbuch Grottkau 1941 - Adressbuch / Einwohnerbuch der Stadt und des Kreises Grottkau, Grottkau 1941. Adreßbuch Neisse 1902/03 - Adreßbuch der Stadt Neisse 1902/03, Neisse 1902. Adreßbuch Neisse 1905/06 - Adreßbuch der Stadt Neisse 1905/06, Neisse 1905. Adreßbuch Neisse 1935 - Adreßbuch der Stadt Neisse 1935, Neisse 1935. Anhang 1926 - Anhang zum Schematismus der Kongregation der barmherzigen Schwestern vom hl. Karl Borromäus. Haupt-Mutterhaus Trebnitz in Schlesien, [b.m.] 1926. Belagerung 1942 - Belagerung und Einnahme von Neisse durch Friedrich den Großen im Jahre 1741, „Heimatkalender im Neißegau” 1942, s. 79-95. Bellée 1959 - Bellée H., Wilhelm von Humboldt und seine Dotationsgut Ottmachau, „Schlesien” 1959, H. 2, s. 101-109. Bereszyński 2004 - Bereszyński Z., Zjakich czasów pochodzą slupy graniczne terytorium nysko-otmuchowskiego, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 2004, nr 1, s. 29-38. Bericht des Provinzialkonservators 1896-1898 - Bericht des Provinzial-Conservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über seine Thätigkeit vom 1. April 1896 bis 31. März 1898. Bericht des Provinzialkonservators 1898-1899 - Bericht des Provinzial-Conservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über seine Ihätigkeit vom 1. April 1898 bis 31. Dezember 1899. Bericht des Provinzialkonservators 1900-1902 - Bericht des Provinzial-Konservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien
über die Tätigkeit vom 1. Januar 1900 bis 31. Dezember 1902. Bericht des Provinzialkonservators 1903-1904 - Bericht des Provinzial-Konservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über die Tätigkeit vom 1. Januar 1903 bis 31. Dezember 1904. Biller 1932 - Biller L„ Neiße, Ottmachau, Patschkau, die Städte am Mittellauf der Glatzer Neiße, Breslau 1932. Börsch-Supan 8t Müller-Stüler 1997 - Börsch-Supan E., Müller-Stiller D„ Friedrich August Stüler 1800-1865, München-Berlin 1997. ВТ 1980 - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, wyd. 3 popra wione, Poznań-Warszawa 1980. Böhmer 1861 - Böhmer E, Die evangelische Kirche zu Ottmachau in Oberschlesien, „Christliches Kunstblatt für Kirche, Schule und Haus” 1861, nr 23-24, s. 185-191. Borkowski 8t Kirmiel 8t Włodarczyk 2008 - Borkowski M., Kirmiel A., Włodarczyk T., Śladami Żydów. Dolny Śląsk, Opolszczyzna, Ziemia Lubuska, Warszawa 2008. Burgemeister 1973 - Burgemeister L„ Der Orgelbau in Schlesien, Frankfurt am Main 1973. Cetwiński 1996 - Cetwiński M., „Synowie Behala”. Z dziejów rycerstwa śląskiego w 1 połowie XIV wieku. Na przykładzie dziejów zamku Friedberg i jego właścicieli, [w:] Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. Zamek, red. K. Wachowski, Wrocław 1996, s. 21-25. 258
Chrzanowski 1980 - Chrzanowski X, Bardo, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980. Chrzanowski 1999 - Chrzanowski T„ O kilku srebrnych tabernakulach śląskich, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1999, է. XVII, s. 67-75. Chrzanowski 8t Kornecki 1974 - Chrzanowski X, Kornecki M., Sztuka Śląska Opolskiego. Od średniowiecza do końca XIX w., Kraków 1974. Czechowicz 2003 - Czechowicz B., Nagrobki późnogotyckie na Śląsku, Wrocław 2003. Czechowicz 2005 - Czechowicz B„ Książęcy mecenat artystyczny na Śląsku u schyłku średnio wiecza, Warszawa 2005. Deutsche Kulturdenkmäler 1934 - Deutsche Kulturdenkmäler in Oberschlesien. Jahrbuch der oberschlesischen Denkmalpflege nebst dem Bericht des Provinzialkonservators. Im Aufträge der Provinzialdenkmalkommission herausgegen von A. Hadelt, Breslau 1934. Dittrich 1907 - Dittrich H., Inschriften in und an Neisser Gebäuden, „Jahres-Bericht des Neisser Kunst- und Altertums-Vereins”1907, s. 14-23. Dittrich 1917 - Dittrich H., Aus der Zeit des Fürstbischofs Franz Ludwig, Pfalzgrafen von Rhein 1683-1732, „Jahres-Bericht des Neisser Kunst- und Altertums-Vereins” 1917, s. 15-27. Dola 1968 - Dola К., Szpitale średniowiecznego Śląska, cz. 1, Rozwój historyczny, „Rocznik Teologiczny Śląska Opolskiego” 1968, s. 239-292. Dola 1983 - Dola K., Wrocławska kapituła katedralna w XV wieku. Ustrój - skład osobowy działalność, Lublin 1983. Dorst 1847 - Dorst L, Schlesisches Wappenbuch oder die Wappen des Adels im Souverainen Herzogthum Schlesien, der Grafschaft Glatz und der Oberlausitz, Bd. 1, Görlitz 1847. Dziedzic 8t Organiściak 2000 - Dziedzic M., Organiściak J.,
Ząbkowickie opowieści, cz. 2: Zabytki Ząbkowic Śląskich, Ząbkowice Śląskie 2000. Dziedzic 2014 - Dziedzic M., Práce sochaře Josefa Obethapro Otmuchov, „Jesenicko. Vlastivědný sborník” 2014, s. 38-40. Dziedzic 2015 - Dziedzic M., Modernizacja małego miasteczka. Otmuchów w czasach II Rzeszy Niemieckiej (1871-1918), „Szkice Archiwalno-Historyczne” 2015, nr 12, s. 279-287. Dziewulski 1986 - Zarys dziejów Otmuchowa do wybuchu II wojny światowej, „Szkice Nyskie” 1986, t. 3, s. 151-173. Festschrift 1927 - Festschrift zur 50. Jubelfeier in Ottmachau am 9. und 10. Juli 1927, Ottmachau 1927. der Freiwilligen Feuerewehr Freiherrliche Häuser 1909 - Gothaisches Genealogischen Taschenbuch der Freiherrlichen Häuser, Gotha 1909. Freiherrliche Häuser 1939 - Gothaisches Genealogischen Taschenbuch der Freiherrlichen Häuser, Gotha 1939. Friedensburg 8t Seger 1901 - Schlesiens Münzen und Medaillen der neueren Zeit, hrsg. von F. Friedensburg, H. Seger, Breslau 1901. Frużyński 2011 ֊ Frużyński A., Monografìa Górnośląskiej Spółki Gazownictwa. 160 lat gazow nictwa na Śląsku 1852-2012, Zabrze 2011. Gajewska-Prorok 1999 - Gajewska-Prorok E., Witraże na Śląsku w XIX i pierw szej połowie XX wieku. Projektanci i wytwórnie, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1999, LXVII, s. 93-110. Gajewska-Prorok 2001 - Gajewska-Prorok E., Witraże na Śląsku. XIX i pierwsza połowa XX wieku, Leipzig 2001. Galewski 2011 - Galewski D., Uwagi na temat mecenatu artystycznego biskupa wrocławskiego i płockiego Karola Ferdynanda Wazy, [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, 259
w Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych, red. A. Betleja, K. BrzezinyScheuerer i P. Oszczanowskiego, Wrocław 2011, s. 155-161. Gembalski 1992 - Gembalski J., Nieznany katalog organów firmy „Schlag und Söhne” ze Świdnicy, [w:] Zabytkowe organy śląskie. Ogólnopolska Sesja Naukowa - „Zabytkowe Organy Śląskie” Brzeg - Muzeum Piastów Śląskich 16 - 18października 1987, [b.m.] 1992, s. 207-254. Goliński 2005 - Goliński M., Książę, biskup i zamki, [w:] Nie tylko zamki. Szkice ofiarowa ne profesorowi Jerzemu Rozpędowskiemu w siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. M. Chorowska, E. Różycka-Rozpędowska, Wrocław 2005, s. 41-53. Grabowski 1926 - Grabowski E., Ottmachau, „Der Oberschlesier” 1926, Nr. 12, s. 823-825. Granier 1905 - Granier W, Gneisenau und Humboldt und das Donationsgut Ottmachau. Nach ungedruckten Briefen und Aktenstücken, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Altertum Schlesiens” 1905, Bd. 39, s. 78-107. Gródecki 1933 - Gródecki R., Dzieje polityczne Śląska do r. 1290, [w:] Historja Śląska. Od naj dawniejszych czasów do roku 1400,1.1, Kraków 1933, s. 155-326. Grosse Juryfreie Kunstausstellung 1927 - Grosse Juryfreie Kunstausstellung 1927. Gemälde, Graphik, Plastik, Architektur, Kunstgewerbe. Breslau Südhallen Scheitnig24. Juli-4. September, Breslau 1927. Gründel 1927-1929- Gründel P. J., Aus der Stadt und Land Ottmachau, Ottmachau 1927-1929. Gründel 1927 - Gründel P.J., Zur letzten Kirchenrenovation (Portal der Kirche), „Ottmachauer Zeitung”, 15 III 1927 (Archiwum Parafii w Otmuchowie). Gründel 1932 - Gründel P. ƒ., Mühlgraben, Wehrfleck und
Bischofsmühle in Ottmachau, „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1932, s. 66-74. Gründel 1934 - Gründel P. J., Ottmachauer Erinnerungen um den Bischof Andreas von Jerin, „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1934, s. 71-77. Gründel 1935 - Gründel P. J., Um die Kapelle des bischöflichen Landesburg in Ottmachau, „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1935, s. 67-78. Grünhagen 1872 - Grünhagen C., Hussitenkämpfe der Schlesier 1420-1435, Breslau 1872. Grünhagen 1884 - Grünhagen C., Geschichte Schlesiens, Bd. 1: Bis zum Eintritt des Habsburgischen Herrschaft 1527, Gotha 1884. Grünhagen 1886 - Grünhagen C., Geschichte Schlesiens, Bd. 2: Bis zum Vereinigung mit Preußen (1527 bis 1741), Gotha 1886. Grünhagen 1890-Grünhagen C., Schlesien unter Friedrich dem Grossen, Bd. 1:1740-1756, Breslau 1890. Grünhagen 1892 - Grünhagen C, Schlesien unter Friedrich dem Grossen, Bd. 2:1756-1786, Breslau 1893. Guerquin 1957 - Guerquin B., Zamki śląskie, Warszawa 1957. Hanich 2008 - Hanich A„ Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 19451946, Opole 2008. Harasimowicz 1986 - Harasimowicz J., Funkcje katolickiego mecenatu artystycznego na Śląsku w dobie reformacji i „Odnowy trydenckiej” Kościoła, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1986, nr 4, s. 561-581. Heckel 1934 - Heckei H., Franz Faber, der Ottmachauer humanistische Dichter, „Der Oberschlesier” 1934, որ 6, s. 352-355. Heimatkalender Grottkau 1930 - „Heimatkalender des Kreises Grottkau” 1930. 260
Heyne 1864 ֊ Heyne J., Dokumentirte Geschichte des Bisthums und Hochstiftes Breslau. Aus Urkunden, Aktenstücken, älteren Chronisten und neueren Geschichtsschreibern, Bd. 2, Breslau 1864. Heyne 1868 - Heyne Dokumentirte Geschichte des Bisthums und Hochstiftes Breslau. Aus Urkunden, Aktenstücken, älteren Chronisten und neueren Geschichtsschreibern, Bd. 3, Breslau 1868. Hildebrand 1909 - Hildebrand G.։ Geschichte der Evangelischen Kirchengemeinde Ottmachau, Festschrift zum fänfzigjährigen Jubiläum der Kirche zum Guten Hirten, Ottmachau 1909. Hupp 1898 - Hupp O., Die Wappen und Siegel der deutschen Staedte, Flecken und Dörfer. Nach amtlichen und archivalisch Quellen bearbeitet von, Frankfurt am Main 1898. Jagiełło-Kołaczyk 2003 ֊ Jagiełło-Kołaczyk M., Sgraffita na Śląsku 1540-1650, Wrocław 2003. Jerczyński Kožiarski 1992 - Jerczyński M., Kožiarski S., 150 lat kolei na Śląsku, OpoleWrocław 1992. Jujeczka 2008 - Jujeczka S., Itinerarium Wacława II, księcia legnickiego i biskupa wrocławskiego. Próba postawienia problemu, „Szkice Legnickie” 2008, t. XXIX, s. 119-172. Jungnitz 1898 - Jungnitz J., Martin Gerstmann, Bischof von Breslau. Ein Zeit- und Lebensbild aus der schlesischen Kirchengeschichte des 16. Jahrhunderts, Breslau 1898. Jurek 2005 - Jurek X, Rodowód Pogorzelów, Kraków 2005. Jurkowlaniec 2005 - Jurkowlaniec G., Obrazy i figury kultowe w programach dekoracji sanktu ariów Śląska i dawnego Hrabstwa Kłodzkiego, [w:] Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku, red. J. Lubos-Kozieł, J. Gorzelik, J. Filipczyk, A. Lipnicki, Wrocław 2005,
s. 323-337. Kalinowski K. 1974 - Kalinowski K., Architektura barokowa na Śląsku w drugiej połowie XVII wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974. Kalinowski K. 1977 - Kalinowski K., Architektura doby baroku na Śląsku, Warszawa 1977. Kalinowski K. 1986 - Kalinowski K., Rzeźba barokowa na Śląsku, Warszawa 1986. Kalinowski P. 2010 - Kalinowski P., Medale śląskich bractw strzeleckich, Kalety 2010. Kalinowski P. 2012 - Kalinowski P., Pieniądz miasta Otmuchów. Katalog, Kalety 2012. Kanior 2000 - Kanior M., Dzieje obrazu i kultu Matki Bożej Bolesnej w Staniątkach, „Peregrinus Cracoviensis” 2000, z. 8, s. 147-164. Karpowicz 2002 - Karpowicz M., Karol Dankwart, malarz znany i nieznany, [w:] Willmann i inni. Malarstwo, rysunek i grafika na Śląsku i w krajach ościennych w XVII i XVIII wieku, red. A. Kozieł, B. Lejmann, Wrocław 2002, s. 164-175. Kębłowski 1972 - Kębłowski J., Nysa, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972. Keil 1964 - Keil W, Stauseestadt Ottmachau. Bericht in Wort und Bild, Peine 1964. Knie 1830 - Knie J.G., Alphabetisch-statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der königln. Preuß. Provinz Schlesien, Breslau 1830. Knie 1845 - Knie J.G., Alphabetisch-statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der königln. Preuß. Provinz Schlesien, Breslau 1845. Kolbiarz 2011 - Kolbiarz A., Barokowy wystrój rzeźbiarski kościoła pielgrzymkowe go w Bardzie i jego twórcy, [w:] Bardo. Skarby sztuki, red. A. Kozieł, Legnica 2011, s. 113-123. Kopietz 1890 - Kopietz J.A., Die Pfarr- und Collegiatkirche von St. Nicolaus
in Ottmachau, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Altertum Schlesiens” 1890, Bd. 24, s. 162-176. Kopietz 1892 ֊ Kopietz J.A., Das Collegiatstift von St. Nikolaus in Ottmachau (1386-1477), „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Altertum Schlesiens” 1892, Bd. 26, s. 131-163. 261
Kozieł 2006 - Kozieł A., Szwed i jezuici. Karl Dankwart i jego nieznane prace malarskie dla nyskich i kłodzkich jezuitów, [w:] Po obu stronach Bałtyku. Wzajemne relacje między Skandynawii} a Europį Środkową, red. J. Harasimowicz, P. Oszczanowski, M. Wisłocki, Wrocław 2006, s. 265-275. Kozieł 2013 - Kozieł A„ Michael Willmann i jego malarska pracownia, Wrocław 2013. Kozina 2004 - Kozina I., Sztuka na pruskim Górnym Śląsku od połowy XVIII do początku XX wieku 1740 - 1763 - 1918, [w:] Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. E. Chojecka, Katowice 2004, s. 169-272. Krátky 2015 - Krátky J., Johann Kuttler - varhanář slezského pohraničí, „Časopis Slezského ze mského muzea” 2015, Série В 64, s. 129-148. Krause 1933 - Krause W., Grundriss eines Lexikons bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts, Bd. 1, Oppeln 1933. Krause 1935 - Krause W, Grundriss eines Lexikons bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts, Bd. 2, Oppeln 1935. Krzywon 2007 - Krzywon E.J., „mit dem Lichte des Evangeliums zugleich christliche Bildung und Gesittung. ". Zum Bildungskonzept des Ottmachauer Stadtpfarrers Carl Hertlein (18241886), [w:] Bildung. Facetten der wissenschaftlichen Kommunikation. Hrsg, von M. Witt, W. Kunicki, Nysa-Wrocław 2007, s. 257-270. Kumor 1987 - Kumor В., Redner Leon, [w:] Pokki Słownik Biograficzny, t. XXX, WrocławWarszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987, s. 720-721. Kutsche 1934 - Kutsche В., Ottmachau, das schlesische Seebad, [b.m.] 1934.
KZS Grodków 1964 - Katalog Zabytków Sztuki w Роксе, t. VII: Województwo opolskie, red. T. Chrzanowski, M. Kornecki, z. 9: Powiat nyski, Warszawa 1963. KZS Nysa 1963 - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VII: Województwo opolskie, red. T. Chrzanowski, M. Kornecki, z. 3: Powiatgrodkowski, Warszawa 1964. KZS Sobótka 1991 - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, seria nowa, t. IV: Województwo wro cławskie, red. J. Pokora, M. Zlat, z. 2: Sobótka, Kąty Wrocławskie i okolice, Warszawa 1991. Legut-Pintał 2013 - Legut-Pintal M., Wieża zamku w Otmuchowie na tle przemian fortyfikacji u schyłku średniowiecza, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne” 2013, t. LV, s. 75-91. Legut-Pintał 2017 - Legut-Pintal M., Zamki księstwa nyskiego na tle przemian krajobrazu kultu rowego w średniowieczu, Wrocław 2017. Loebner 2005 - Loebner H.-D., Die schlesische Rübenzuckerfabrikation. Zuckerrübenfabriken und Zuckerindustrie Schlesiens, St. Katharinen 2005. Lorenz 1930 - Lorenz K., Bischof Schaffgotsch im Oppelner Exil (1763-1766), „Schlesische Geschichtsblätter” 1930, 21, s. 31-38. Lubos-Koziel 2004 - Lubos-Kozieł J., „Wiarą tchnące obrazy”. Studia z dziejów malarstwa reli gijnego na Śląsku w XIX wieku, Wrocław 2004. Lutsch 1894 - Lutsch H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien, Bd. 4: Der Reg.-Bezirk Oppeln, Breslau 1894. Lutsch 1903 - Lutsch H., Bildwerk schlesischer Kunstdenkmäler, Breslau 1903. Lawicka 2002 - Ławicka M., Zapomniana pracownia. Wrocławski Instytut Witrażowy Adolpha Sedera (1846-1945), Wrocław 2002. Malarstwo barokowe na Śląsku 2017 - Malarstwo barokowe na Śląsku, red.
A. Kozieł, Wrocław 2017. Malicki 2008 - Malicki P., Wielka Armia Napoleona I na Śląsku 1806-1808, Wrocław-Racibórz 2008. 262
Männerturnverein 1929 - Festschrift zum Gauturnfest des Neisseturngaues und zum 40. Stiftungsfest des Männerturnvereins Ottmachau am 6., 7. und 8. Juli 1929 in Ottmachau, Ottmachau 1929. Maron 2000 - Maroń J., Militarne aspekty wojny trzydziestoletniej na Śląsku, Wrocław 2000. Marsch 2001 - Marsch A., Die Reisebilder Pfalzgraf Ottheinrichs aus den Jahren 1536/1537 von seinem Ritt von Neuburg a. d. Donau über Prag nach Krakau und zurück über Breslau, Berlin, Wittenberg und Leipzig nach Neuburg, Weißenhorn 2001. Martynowski Mazurski 1988 - Martynowski Z., Mazurski K.R., Sudety. Ziemia Kłodzka i Góry Opawskie, Warszawa 1988. Marx 1937 - Marx G., Katholische Pfarrkiche Ottmachau, Gleiwitz 1937. Medeksza 1974 - Medeksza S., Studium historyczno-projektowe zamku w Otmuchowie, „Prace Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej” 1974, 8, (Studia i Materiały nr 2), s. 19-52. Meier 1934 - Meier G., Die Kulturleistung des Ottmachauer Gebietes, „Der Oberschlesier” 1934, nr 6, s. 362-363. Mikołajczak 2008 - Mikołajczak X, Reditio in Otmuchaw, czyli kilka słów na temat pierwotnego charakteru nagrobka biskupa wrocławskiego Wacława (Ť1419), [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia, M. Kapustka, Wrocław 2008, s. 117-127. Müller 1837 - Müller K. A., Vaterländische Bilder, in einer Geschichte und Beschreibung der alten Burgfesten und Ritterschlösser Schlesiens (beider Antheile) so wie der Grafschaft Glatz, Glogau 1837. Muła 2002 - Muła A., Johann Claessens z Antwerpii. Nadworny malarz biskupa Franciszka Ludwiga von
Neuburg, „Dzieła i Interpretacje” 2002, t. VII, s. 37-54. Muła 2006 - Muła A., Karl Dankwart - szwedzki malarz i jego związki z dworem biskupa Franciszka Ludwika von Pfalz-Neuburg, [w:] Po obu stronach Bałtyku. Wzajemne relacje mię dzy Skandynawią a Europą Środkową, red. J. Harasimowicz, P. Oszczanowski, M. Wisłocki, Wrocław 2006, s. 277-285. Muła 2008a - Muła A., Anton Polcke na nowo odkryty. Zapomniane źródła i nieznane oeuvre na dwornego malarza doby późnego baroku, [w:] Slezsko - země Koruny české. Historie a kultura 1300-1700. Díl B, red. H. Daňová, L. Stolárova, Praha 2008, s. 611-621. Muła 2008b - Muła A., Nieznane obrazy o tematyce mitologicznej z auli gimnazjum Carolinum w Nysie, [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia, M. Kapustka, Wrocław 2008, s. 275-288. Muła 2012a - Muła A., Kontakty biskupa Franciszka Ludwika von Pfalz-Neuburg z jezuitami na tle kultury umysłowej i artystycznej Śląska w XVII i XVIII wieku, [w:] Silesia Jesuítica. Kultura i sztuka zakonu jezuitów na Śląsku i hrabstwie kłodzkim 1580-1776. Materiały konfe rencji naukowej zorganizowanej przez Oddział Wrocławski Stowarzyszenia Historyków Sztuki (Wrocław, 6-8 X 2011 ) dedykowane pamięci Profesora Henryka Dziurli, red. D. Galewski, A. Jezierska, Wrocław 2012, s. 163-174. Muła 2012b - Muła A., Krzeszowski opat Dominicus Geyer i malarze (1696-1726), [w:] Wokół Karkonoszy i Gór Izerskich. Sztuka baroku na śląsko-czesko-łużyckim pograniczu, red. A. Kozieł, Jelenia Góra 2012, s. 143-156. Neugebauerová 2003 - Neugebauerová M., Podnikatelská rodina Latzélü, [w:] IL a
III. Svatováclavské česko - polsko - německé setkání v Jeseníku. Sborník referátá, Jeseník 2003, s. 46-50. 263
Nieznany modernizm 2012 - Nieznany modernizm. Architektura Górnego Śląska w okresie mię dzywojennym. Zachodni Górny Śląsk. Górny Śląsk w granicach Republiki Czeskiej, GliwiceRacibórz 2012. Nowak 2012 ֊ Nowak R„ Maria Zwycięska na śląskich kolumnach maryjnych - geneza przedsta wienia, „Quart” 2012, nr 4, s. 59-69. Organiściak Dudziak Dziedzic 1997 - Organiściak J., Dudziak X, Dziedzic M., Ząbkowickie opowieści, съ. 3: Okolice Ząbkowic Śląskich. Monografia krajoznawcza, Ząbkowice Śląskie 1997. Ornamenta Silesiae 2000 - Ornamenta Silesiae. Tysiąc lat rzemiosła artystycznego na Śląsku, red. M. Starzewska, Wrocław 2000. Oszczanowski 2006 - Oszczanowski R, Ukrzyżowanie, [w:] Śląsk-perla w Koronie Czeskiej. Trzy okresy świetności w relacjach artystycznych Śląska i Czech, kat. wyst., red. A. Niedzielenko, V Vinas, oprać. M. Kapustka, J. Klipa, A. Kozieł, R Oszczanowski, Praha 2006. Oszczanowski 2008 - Oszczanowski P., Herr Bischof ist ein geistlicher Fürst, aber kein geborner Fürst - kilka uwag na temat mecenatu artystycznego biskupa Martina von Gerstmann (1574-1585), „Quart” 2008, nr 4, s. 44-60. Patala 2012 - Patala A., Jan TV Roth - Ecclesie suae benefactor? Losy humanisty i biskupa wro cławskiego oraz przypisywane mu fundacje artystyczne, [w:] Śląska Republika Uczonych, t. 5, red. M. Hałub, A. Mańko-Matysiak, Dresden-Wrocław 2012, s. 59-83. Patzak 1916 - Patzak B., Die katholische Kirche zu Ottmachau. Kunstgeschichtliche Studie, „Oberschlesien” 1916, H. 1, s. 16-30. Patzak 1917 - Patzak B., Michael Klein. Neisser Baumeister. Ein Beitrag zur schlesischen Künstlergeschichte,
„Oberschlesien” 1916/1917, H. 5, s. 194-197. Pawlik 1988 - Pawlik К., Skarby Biskupiego Pałacu. 40 lat Muzeum w Nysie, „Opole. Miesięcznik społeczno-kulturalny” 1988, nr 10, s. 12-13,16. Pawlik 2000 - Pawlik K., Muzea na Śląsku Opolskim w latach 1897-1945, „Śląsk Opolski” 2000, t. 3, s. 38-41. Pierzchała 2009 - Pierzchała M„ Georg Scholz st. Ukrzyżowanie, Portret rodzinny, 1617, [w:] Malarstwo śląskie 1520-1800. Katalog zbiorów [Muzeum Narodowego we Wrocławiu], red. E. Houszka, Wrocław 2009, s. 163-164. Popera 1986 - Popera J., Z dziejów załogi Cukrowni „Otmuchów“ w Otmuchowie w latach 19451980, „Szkice Nyskie” 1986, t. 3, s. 125-149. Poźniak 2007 - Poźniak G., Organy kościoła św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego w Otmuchowie, [w:] Crux Christi - spes nostra. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu bi skupowi Janowi Kopcowi z okazji 60-lecia urodzin, 35-lecia prezbiteratu, 15-lecia sakry bisku piej i 25-lecia pracy naukowej, red. K. Dola, N. Widok, Opole 2007, s. 269-275. Poźniak 2015 - Poźniak G., Katalog organów diecezji opolskiej, cz. 2, Opole 2015. Programm Bielitz 1911 - Programm der k.k. Staats-Oberrealschule in Bielitz. Schuljahr 1910/1911, Bielitz 1911. Prokop 1999a - Prokop K.R., Wacław II, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S. Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 454-457. Prokop 1999b - Prokop K. R. , Henryk VIII, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S. Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 459-460. 264
Ptak 2002 - Ptak A., Stan badań nad życiem i twórczością Karla Dankwarta (Carolusa Tancquarda), [w:] Willmann i inni. Malarstwo, rysunek i grafika na Śląsku i w krajach ościen nych wXVIIiXVIII wieku, red. A. Kozieł, B. Lejmann, Wrocław 2002, s. 176-181. Ptak-Gusin 2006 - Ptak-Gusin A., Kilka uwag o szwedzkim malarzu Karlu Dankwarcie i jego sygnowanym obrazie ze sceną Śmierci św. Barbary w kościele św. Michala w Znojmie, [w:] Po obu stronach Bałtyku. Wzajemne relacje między Skandynawią a Europą Środkową, red. J. Harasimowicz, P. Oszczanowski, M. Wisłocki, Wrocław 2006, s. 287-301. Ptak-Gusin 2011 - Ptak-Gusin A., Między Śląskiem a Małopolską. Podróże artystyczne Karola Dankwarta, [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, w Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych, red. A. Betlej, K. Brzezina-Scheuerer, P. Oszczanowski, Wrocław 2011, s. 193-199. Rabiej 1999 - Rabiej R, Konrad IV Starszy, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S. Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 681-686. Real Handbuch 1929 - Real Handbuch des Bistums Breslau, Breslau 1929. Rewski 1955 - Rewski Z., Mecenasowska działalność Ferdynanda Wazy na Śląsku i w Polsce centralnej, „Biuletyn Historii Sztuki” 1955, nr 17, s. 184. Rozpędowski 1975 - Rozpędowski J., Bastejowefortyfikacje na Śląsku, [w:] Bastejowefortyfikacje w Polsce, „Prace Naukowe Instytutu Historii, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej”, nr 9, Studia i Materiały, nr 3, Wrocław 1975, s. 137-146. Rüdiger 1934 - Rüdiger G., Die Ottmachauer Inschriften aus alter Zeit, „Der Oberschlesier” 1934, nr 6, s. 364-372. Sakwerda 2001 -
Sakwerda J., Ciężkie czasy na starych medalach śląskich, „Śląski Labirynt Krajoznawczy” 1995, t. 7, s. 127-134. Sakwerda 2001 - Sakwerda J., Medale - silesiaca XIX wieku w zbiorach Muzeum Sztuki Medalierskiej Oddziale Muzeum Miejskiego Wrocławia. Katalog zbiorów, Wrocław 2001. Sakwerda 2004 - Sakwerda J., Artyści Ziemi Kłodzkiej i z Ziemią Kłodzką związani w latach 1800-1945, t. 1, Wrocław 2004. Sakwerda 2005 - Sakwerda J., Artyści Ziemi Kłodzkiej i z Ziemią Kłodzką związani w latach 1800-1945, t. 2, Wrocław 2005. Schellhammer 1927 - Stellhammer K.E., Der Ottmachauer Sport- und Heimattag, „Aus dem Grottkauer Land” 1927, Nr. 11, brak paginacji. Schellhammer 1928 - Stellhammer K.E., Das Grottkauer Heimatmuseum, „Aus dem Grottkauer Land” 1928, Nr. 4, brak paginacji. Schematismus 1896 - Schematismus der Congregation der barmherzigen Schwestern hl. Carolus Borromäus, [b.m.j 1896. Schirdewahn 1938 - Schirdewahn A., Nachruf Paul Gründel, „Zeitschricht des Vereins für Geschichte Schlesiens” 1938, s. 396-397. Schubert 1801 - Schubert F., Rede welche bey dem Solemnen Jubel-Feste zur feyerlichen Gedächtniß der hundert jährigen Dauer der schönen Stadt- und Pfarr-Kirche zu Ottmachau den 20ten September 1801 vor einer ansehnlichen Versammlung gehalten worden, [b.m.j 1801. Schulz 1882 - Schulz A., Untersuchungen zur Geschichte der Schlesischen Maler (1500-1800), Breslau 1882. Schwabe 2006 - Schwabe N., Gerhardt, Paul, [w:j Saur. Allgemeines Künstler-Lexikon. Die Bildenden Künstler aller Zeiten und Völker, Bd. 52, München-Leipzig 2006, s. 123. 265
Schweter - Schweter J., Geschichte der Kongregation der Barmherzigen Schwestern vom hi. Carl Borromäus (Mutterhaus Trebnitz), mps w archiwum sióstr boromeuszek w Trzebnicy. SGTS 2008a - Słownik geografii turystycznej Sudetów, է. 21, A-M, Wrocław 2008. SGTS 2008b - Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 21, N-Ż, Wrocław 2008. Sikorski 2011 - Sikorski M., Otmuchów. W kręgu zabytków i historii, Stradunia 2011. Sikorski 8r Grudzień 1995 - Sikorski M., Grudzień M., Otmuchów. Szkice do portretu miasta, Otmuchów 1995. Silesia Sacra 1927 - Silesia Sacra. Historisch-statistisches Handbuch über das evangelische Schlesien, Hrsg. Evangelischen Pfarrverein der Provinz Schlesien, 1927. Silnicki 1939 - Silnicki T., Dzieje i ustrój Kościoła na Śląsku do końca w. XIV (Historia Śląska. Od najdawniejszych czasów do roku 1400, t. II, z. 1), Kraków 1939. Solf 1934a - Solf E, Das 13. Jahrhundert, „Der Oberschlesier” 1934, որ 6, s. 340-344. Solf 1934b - Solf F., Ottmachau in Chroniken, Reisebeschreibungen und Briefen der letzten 2 Jahrhunderte, „Der Oberschlesier” 1934, nr 6, s. 345-352. Solik 8t Stelmach 1997 - Solik D. A., Stelmach B.T., Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza w Trzebnicy (Congregano Sorrorum a Misericordia Caroli Boroméi) w Trzebnicy w latach 1939-1947, [w:] Studia i materiały do historii chrześcijaństwa w Polsce, t. 11, Lublin 1997, s. 7-92. Sport- und Heimattag 1927 ֊ Sport- und Heimattag in Ottmachau am 29. Juni 1927, „Aus dem Grottkauer Land” 1927, Nr. 9, brak paginacji. Sroka 1999 - Sroka S.A., Henryk, [w:] Piastowie. Leksykon biograficzny, red. S.
Szczur, K. Ożóg, Kraków 1999, s. 747-748. Starzewska 1983 - Starzewska M., Fundacje artystyczne Andrzeja Jerina, biskupa wrocławskiego 1586-1596, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1983, է. XII, s. 67-86. Steinborn 1961 - Steinborn В., Otmuchów-Paczków, Wrocław-Warszawa-Kraków 1961. Steinborn 1982 - Steinborn В., Otmuchów-Paczków, Wrocław-Warszawa-Kraków-GdańskŁódź 1982. SUB I - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 1, bearb. von H. Appelt, Wien-Köln-Graz 1971. SUB II - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 2, bearb. von W. Irgang, Wien-Köln-Graz 1977. SUB V - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 5, bearbeitet von W. Irgang, Wien-Köln-Graz 1993. SUB VI - Schlesisches Urkundenbuch, Bd. 6, bearb. von W. Irgang, Wien-Köln-Graz 1998. Szewczyk 2011 - Szewczyk A., Mecenat artystyczny biskupów wrocławskich w dobie reformacji i potrydenckiej odnowy Kościoła (1520-1609), Wrocław 2011. Sztuka XX wieku 2002 - Sztuka XX wieku. Prace artystów zagranicznych. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Wrocław 2002. Szwoch 2005 - Szwoch R., Słownik biograficzny Kociewia, t. 1, Starogard Gdańsk 2005. Tomczyk 1988 - Tomczyk D., Pieczęć otmuchowskiego cechu pospólnego z 1687 roku, „Wczoraj, Dziś, Jutro” 1988, nr 3-4, s. 5-7. Thieme 8t Becker - Thieme U, Becker E, Allgemeines Lexikon der Bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart, Bd. 1-37, Leipzig 1907-1950. Tschauner 1943 - Tschauner W.F., Aus der Geschichte der Landesburg Ottmachau, „Oberschlesischer Heimatkalender für das Jahr 1943”, s. 39-42. Tinzová 8t Čep 2008 - Tinzová В., Čep M., Sochař Josef Obeth (1874-1961). Život a dílo, Opava 2008. 266
Tschötschel 2012 - Bruno Tschötschel (1874-1941) wrocławski Wit Stwosz XX wieku, red. M. Łagiewski, P. Oszczanowski, Wrocław 2012. Vollmer - Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler des XX Jahrhunderts, Bd. 1-6, Leipzig 1953-1962. Urban 2003 - Urban J., Lichtenburkové. Vzestupy a pády jednoho panského rodu, Praha 2003. Weber 1909 - Weber R., Schlesische Schlösser, Bd. !, Dresden-Breslau 1909. Węcki 2012 - Węcki M., Kwestia żydowska w aktach górnośląskiej NSDAP (19331945), [w:] Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX w., red. B. Kalinowska-Wójcik, D. Keller, Rybnik-Katowice 2012, s. 295-311. Wojtucki 2009 - Wojtucki D., Instytucja kata na przykładzie Ząbkowic od XVI do XVIII wieku, [w:] Ziemia Ząbkowicka. Studia Historyczne, red. B. Grygorcewicz, J. Organiściak, Ząbkowice Śląskie 2009, s. 21-32. Wojtucki 2009 - Wojtucki D., Rzemiosło katowskie w nowożytnym Kłodzku, „Zeszyty Muzeum Ziemi Kłodzkiej” 2011, z. 11, s. 21-42. Wojtucki 2014 - Wojtucki D„ Kat i jego warsztat pracy na Śląsku, Górnych Lużycach i w hrab stwie kłodzkim od początku XVI do połowy XIX wieku, Warszawa 2014. Wółkiewicz 2004 - Wółkiewicz E., Kapituła kolegiacka św. Mikołaja w Otmuchowie. Dzieje organizacja - skład osobowy (1386-1477), Opole 2004. Wółkiewicz 2007 - Wółkiewicz E., Rezydencja biskupów wrocławskich w Nysie, [w:] Rezidence a správní sídla v zemích České koruny ve 14.-17. století. Korunní země v dějinách českého státu, t. Ill, red. L. Bobková i J. Konvičná, Praha 2007, s. 301-319. Wółkiewicz 2010 - Wółkiewicz E., Curia epìscopalis. Organizacja rezydencji biskupów wro cławskich w późnym średniowieczu,
[w:] Dom, majątek, klient, sługa. Manifestacja pozycji elit w przestrzeni materialnej i społecznej Europy (XIII-XIX wiek), red. M. Pauk, M. Saczyńska, Warszawa 2010, s. 81-110. Zakład Gazowniczy 2002 - Zakład Gazowniczy w Opolu 1862-2002. 140 lat gazownictwa na Opolszczyźnie, Opole 2002. Zalewski 2006 - Zalewski Z., Otmuchów miasto kwiatów, Opole 2006. Zaleski 1989 - Zaleski W., Święci na każdy dzień, Warszawa 1989. Ziątkowski 2012 - Ziątkowski L, Przestrzeń prawna i przestrzeń społeczna osadnictwa żydow skiego na Górnym Śląsku w początkach XIX w., [w:] Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX w., red. B. Kalinowskia-Wójcik, D. Keller, Rybnik-Katowice 2012, s. 23-38. Złota Legenda 1983 - Voraigne J. de, Złota Legenda. Wybór, Warszawa 1983. Zimmermann 1784 - Zimmermann F.A., Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, Bd. 3, Brieg 1784. Zimmermann 1938 - Zimmermann G., Das Breslauer Domkapitel im Zeitalter der Reformation und Gegenreformation (1500-1600). Verfassungsgeschichtliche Entwicklung und persönliche Zusammensetzung, Weimar 1938. Zimmermann 8t Zimmermann 1859 - Zimmermann K., Zimmermann K., Die Bauten des Gustav-Adolfs-Verein. Ein Beitrag zur Geschichte des evangelischen Brüder in der Zerstreuung, Darmstadt 1859. ZSP 2006 - Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Warszawa 2006. 267
CZASOPISMA Der Bresłauische Erzähler 1805-1806. Grottkauer Zeitung 1896. Handbuch des Erzbistums Breslau 1915. Handbuch des Erzbistums Breslau 1936-1942 - Handbuch des Erzbistums Breslau für das Jahr 1936-1942. Frankensteiner Kreisblatt 1883. Landecker Stadtblatt und Nachrichten 1927. Neisser Anzeiger 1851-1906. Neisser Zeitung 1876, 1878-1883,1887-1890, 1893-1919, 1921-1922,1924-1925, 1928-1929, 1934-1935,1937-1939,1941. Ottmachauer Zeitung 1881, 1905-1906, 1908, 1911-1914, 1916-1918, 1922, 1924-1926, 1928, 1930-1931, 1934-1935,1937-1939. Patschkauer Wochenblatt 1873-1904,1907,1909-1910. Rocznik Kościelny Śląska Opolskiego 1959. Schematismus Archidioecesisis Leopolensis ritus latini 1939. Schematismus des Bisthums Breslau 1891,1895, 1897, 1897. 268 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Dziedzic, Marcin ca. 20./21. Jh Dziedzic, Gabriela |
| author_GND | (DE-588)1164179322 |
| author_facet | Dziedzic, Marcin ca. 20./21. Jh Dziedzic, Gabriela |
| author_role | aut aut |
| author_sort | Dziedzic, Marcin ca. 20./21. Jh |
| author_variant | m d md g d gd |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046751260 |
| ctrlnum | (OCoLC)1164608718 (DE-599)BVBBV046751260 |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03098nam a2200649 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046751260</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211117 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200605s2019 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788379773848</subfield><subfield code="9">978-83-7977-384-8</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8379773845</subfield><subfield code="9">83-7977-384-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1164608718</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046751260</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Dziedzic, Marcin</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1164179322</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Zabytki Otmuchowa</subfield><subfield code="b">miasto i ludzie</subfield><subfield code="c">Marcin Dziedzic, Gabriela Dziedzic</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wrocław</subfield><subfield code="b">Oficyna Wydawnicza Atut</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">285 Seiten, 2 ungezählte gefaltete Blätter Bildtafeln</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Pläne, Karten (überwiegend farbig)</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 258-268</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ottmachau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4541849-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Architektura polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Budownictwo miejskie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Zabytki kultury</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Otmuchów (woj. opolskie, pow. nyski, gm. Otmuchów)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Miejsca historyczne / Polska / Otmuchów</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Otmuchów (Polska) / historia</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Otmuchów (Polska) / zabytki</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Otmuchów (Polska) / biografie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1301-1400</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1401-1500</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1501-1600</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1601-1700</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1701-1800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1801-1900</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">2001-</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Opracowanie</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Ottmachau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4541849-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Dziedzic, Gabriela</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211117</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032160979</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Ottmachau (DE-588)4541849-4 gnd |
| geographic_facet | Ottmachau |
| id | DE-604.BV046751260 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T14:42:04Z |
| indexdate | 2024-07-10T08:52:48Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788379773848 8379773845 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032160979 |
| oclc_num | 1164608718 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 285 Seiten, 2 ungezählte gefaltete Blätter Bildtafeln Illustrationen, Pläne, Karten (überwiegend farbig) 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20211117 |
| publishDate | 2019 |
| publishDateSearch | 2019 |
| publishDateSort | 2019 |
| publisher | Oficyna Wydawnicza Atut |
| record_format | marc |
| spelling | Dziedzic, Marcin ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)1164179322 aut Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie Marcin Dziedzic, Gabriela Dziedzic Wrocław Oficyna Wydawnicza Atut 2019 285 Seiten, 2 ungezählte gefaltete Blätter Bildtafeln Illustrationen, Pläne, Karten (überwiegend farbig) 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 258-268 Geschichte gnd rswk-swf Ottmachau (DE-588)4541849-4 gnd rswk-swf Architektura polska Budownictwo miejskie Zabytki kultury Otmuchów (woj. opolskie, pow. nyski, gm. Otmuchów) Miejsca historyczne / Polska / Otmuchów Otmuchów (Polska) / historia Otmuchów (Polska) / zabytki Otmuchów (Polska) / biografie 1301-1400 1401-1500 1501-1600 1601-1700 1701-1800 1801-1900 1901-2000 2001- Opracowanie Ottmachau (DE-588)4541849-4 g Geschichte z DE-604 Dziedzic, Gabriela Verfasser aut Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Dziedzic, Marcin ca. 20./21. Jh Dziedzic, Gabriela Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie |
| subject_GND | (DE-588)4541849-4 |
| title | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie |
| title_auth | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie |
| title_exact_search | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie |
| title_exact_search_txtP | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie |
| title_full | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie Marcin Dziedzic, Gabriela Dziedzic |
| title_fullStr | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie Marcin Dziedzic, Gabriela Dziedzic |
| title_full_unstemmed | Zabytki Otmuchowa miasto i ludzie Marcin Dziedzic, Gabriela Dziedzic |
| title_short | Zabytki Otmuchowa |
| title_sort | zabytki otmuchowa miasto i ludzie |
| title_sub | miasto i ludzie |
| topic_facet | Ottmachau |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032160979&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT dziedzicmarcin zabytkiotmuchowamiastoiludzie AT dziedzicgabriela zabytkiotmuchowamiastoiludzie |