Nie tylko husaria: nieznane oblicze polskiej armii
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Kraków
Znak Horyzont
2020
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 365 Seiten Illustrationen 24 cm |
| ISBN: | 9788324056668 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046718723 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20211203 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 200513s2020 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788324056668 |9 978-83-240-5666-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1164625707 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046718723 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Sikora, Radosław |d 1975- |e Verfasser |0 (DE-588)1076093396 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Nie tylko husaria |b nieznane oblicze polskiej armii |c Radosław Sikora |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Kraków |b Znak Horyzont |c 2020 | |
| 300 | |a 365 Seiten |b Illustrationen |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1500- |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Sztuka i nauka wojenna / Polska / 1500-1800 |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Armee |0 (DE-588)4143024-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Polen-Litauen |0 (DE-588)1060577984 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Polen-Litauen |0 (DE-588)1060577984 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Armee |0 (DE-588)4143024-4 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1500- |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20211203 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032128986 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0903 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0903 |g 4793 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181457831198720 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp 11 Zapomniana armia 15 Jak liczne były wojska Rzeczypospolitej? Czeladnik, ciura, pacholík Dylemat szklanki 15 20 26 Luźna czeladź ֊ nie tylko w Polsce 30 Wielkie zwycięstwo czy wielka propaganda? Newel 1562 r. 41 Armia moskiewska - czy naprawdę tak liczna? 42 Armia polsko-litewska Dysproporcja sil 56 Krwawa konfrontacja Kompromitacja Moskali Ocena bitwy 67 48 57 66 Hör
Jeden przeciw sześćdziesięciu? Czyli jak Polacy pod Suzdalem z Moskwicinami wojowali 69 Petyhorcy 69 Suzdalowi na ratunek W oczach Moskali 72 75 A może jednak lisowczycy? Moskwa. Początek inwazji Tak to się zaczęło 78 81 82 Przybywamy jako przyjaciele? I po co to wszystko? 85 86 Jak Polacy Moskwę spalili... Moskwa w rękach Polaków Kto zaczął? 91 93 Husaria staje do walki 95 30 marca otworzyły się bramy piekieł Skala zniszczeń 98 100 Bitwa pod Moskwą (1611 r.) 103 Armie przeciwników 104 Przeciw pikom i hulajgrodom 107 9
Chocim 1621 г. ֊ mało znane oblicze bitwy Spotkanie tytanów 113 A gdy głód zajrzał w oczy... Hiperinflacja 116 120 Końska hekatomba 120 A jednak zwycięstwo! 121 Husaria pod Smoleńskiem w 1633 r. Organizacja, koszty i liczebność Po co komu husaria? 127 131 Najpiękniejsza kawaleria świata 137 Rakiety w służbie Rzeczypospolitej Rakietowa potęga 144 Kto był pierwszy? 147 Akto ostatni? 148 W obronie Olyki 153 Gdy matka zjada własne dzieci... Co wiedział Radziwiłł? Nie tylko łaska Boska 153 156 O hajdukach i dragonach Kto zaatakował Ołykę? 127 157 161 164 Bitwa w cieniu księżyca Moskiewska husaria 167 Szkłowska potrzeba 168 Jazda kozacka czy pancerna? 171 167 143 113
Pospolite ruszenie daje łupnia Szwedom Ostatnia deska ratunku Wstawanie z kolan 177 179 Bitwa pod Kościanem 181 Znikome owoce zwycięstwa Zabić Czecha! 185 187 Bitwa pod Lubrzem 191 Nie tylko warchoły i pijanice 193 Jak pan Kmicic pod Połonką z Moskwą wojował 195 Przeciwnicy 196 Komu zawdzięczamy zwycięstwo? 200 Wiedniowi na odsiecz historia anegdotyczna 205 Olkienicka batalia, czyli rzecz o determinacji 241 Pospolite ruszenie przeciwko „ludowi ognistemu” Dysproporcja sił 243 Profesjonalizm nie zawsze wygrywa 246 Roznieśli ich na szablach, czyli bitwa pod Drują z 1704 r. Wojna domowa 251 Poszli w dym i ogień Europa się uczy 256 252 251 241 177
Mroczny wiek XVIII Najlepsza armia świata? Kryzys kawalerii 259 259 262 Upadku ciąg dalszy 264 Pierwsze próby reform 267 Przezwyciężenie kryzysu 272 Ostatnie lata husarii Zmiany na Litwie 275 275 Zmiany w Koronie 278 Koniec historii husarii 279 Gdzie się podziały zbroje husarskie? 281 Kirysy na łyżki 282 I tak zostaliśmy Europejczykami Od autora Aneksy Przypisy 287 289 309 Bibliografia Indeks 359 341 285
Bibliografia Źródła rękopiśmienne: Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Radziwiłłów, dz. II, ks. 21. Archiwum Państwowe w Gdańsku, dz. 48, nr 300, S3. Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, nr 1834. Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie (B. Czart.), nr 112,196,1656, 2105,2717. Teki Naruszewicza, nr 118. Biblioteka Narodowa w Warszawie, mf 37745. Biblioteka Zakladu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu, rps 189, rps 1993/1. Źródła drukowane: Akta Andrzeja Karola Grudzińskiego 1653-1676, Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, nr 1834. Akta do dziejów króla Jana IIP0 sprawy roku 1683°, a osobliwie wyprawy wiedeńskiej wy jaśniające, opr. Franciszek Kluczycki, Kraków 1883. Акты Исторические, է. 2, Sankt Petersburg 1841. Ausfilhrliche RELATION, Von der Herrlichen VICTORIA Jhrer Königlichen Maytt. zu Pohlen / etc. VndBlutigen Niederlage des Moßkowiters/ Welche Geschehen den 28. Junii st. n. 1660. zwischen Sclonim und Lachowitz, Biblioteka Narodowa w Warszawie, mf 37745, s. 7-12. Auß Groß-Polen.Auß dem Feld-Lager bey Kościan, welches Herr Opalinsky mit dem Adel auß GroßPolen belagert vom 10. May, w: „Extraktschreiben von unterschiedlichen Orten aus Großpolen”, [brak miejsca druku, po 24 maja 1656 roku]. Auxent, Kronika kamieniecka (AnArmeno-Kipchak Chronicle on The Polish-Turkish Wars in 1620-1621), (ed.) E. Schütz, Budapest 1968. Bibliografia 341
Bielski Joachim, Kronika Polska Marcina Bielskiego. Nowo Przez loach. Bielskiego syna iego wydana, Kraków 1597. Bielski Marcin, Sprawa rycerska (1569), w: Archiwum domowe do dńejów i literatury kra jowej z rękopismów i dziel najrzadszych, opr. Kazimierz Władysław Wójcicki, Warsza wa 1856. Brandt Henryk, Moja służba w Legii Nadwiślańskiej: wspomnienia z Hiszpanii oraz Rosji 1807-1812, tłum. Andrzej Ziółkowski i Aleksandra Bukowska, Gdynia 2002. Brulig Bernard, Pater Bernard Bruligs Bericht über die Belagerung der Stadt Wien im Jahre 1683, w: Archivßr Kunde österreichischer Geschichts-Quellen, t. 3, Hrsg. Beda Dudik, Wien 1850. Budziło Józef, Historia Dmitrafałszywego, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamiętniki dowód ców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Captain Gilberts Report, w: The False Dmitri. A Russian Romance and Tragedy Described by British Eye-Witnesses, 1604-1612, ed. Sonia Elizabeth Howe, New York 1916. Coxe William, Travels into Poland, Russia, Sweden and Denmark, 1.1, Dublin 1784. Chelchowski Henryk, Wieść z Moskwy prawdńwa krótkim rymem wyprowadzona, Toruń 1634. Chłapowski Dezydery, Pamiętniki, opr. Kazimierz Morawski, cz. I-II, Poznań 1899. Czelebi Ewlija, Księga podróży EwlijiCzelebiego, red. Zygmunt Abrahamowicz, Warszawa 1969. Dalerac François Paulin, Historya woyny wiedeńskiej z Turkami Jana III, króla polskiego. 1689, Biblioteka Zakladu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu, rps 1993/1. Dabze wystawienie Polityczne Kraiów. Polska, „Pamiętnik Polityczny i Historyczny
Przypad ków, Ustaw, Osoh, Mieysc i Pism wiek nasz szczegulniey interessuiących”, t. 1, 1783 (kwiecień). DelľAqua Andrzej, Praxis ręczna dńala, opr. Tadeusz Nowak, Oświęcim 2016. Diariusz drogi Króla JMci Zygmunta III od szczęśliwego wyjazdu z Wilna pod Smoleńsk w roku 1609 a die 18 Augusta ifortunnego powodzenia przez lat dwie do wzięcia zamku Smo leńska w roku 1611, opr. Janusz Byliński, Wrocław 1999. Diariusz Ekspedycyjej Zborowskiej, w: Relacje wojenne zpierwszych lat walkpolsko-kozackich powstania Bohdana Chmielnickiego okresu „Ogniem i mieczem” (1648-1651), opr. Miro sław Nagielski, Warszawa 1999. Diariusz kampanii smoleńskiej Władysława IV1633-1634, opr. Mirosław Nagielski. War szawa 2006. Diariusz wojny pod Beresteczkiem z chanem krymskim i Kozakami zaporoskiemi za szczęśli wego panowania Króla JM. Jana Kańmierza, na którą sam osobą swą ruszeł się z War szawy in anno 1651, w: Relacje wojenne z pierwszych lat walk polsko-kozackich powsta nia Bohdana Chmielnickiego okresu „Ogniem i Mieczem” (1648-1651), opr. Mirosław Nagielski, Warszawa 1999. 342 Nie tylko husaria
Diaryusz wojny tureckiej r. 1621, w: Starożytności historyczne polskie, t. 1, opr. Ambroży Grabowski, Kraków 1840. Документы об освободительной войне украинского народа 1648-1654 гг., Киев 1965. Dunin Karwicki Stanisław, De Ordinanda Republica (Opotrzebie urządzenia Rzeczypospolitej albo o naprawie defektów w stanie Rzeczypospolitej Polskiej), w: Dńela polityczne z po czątku XVIII wieku, w: Materiały Komisji Historycznej Nr 32 PAN Kraków, opr. Adam Przyboś, Kazimierz Przyboś, Wrocław 1992. Dunin Karwicki Stanisław, Do Rady Warszawskiej zdanie jmp. Karwickiego cześnika san domierskiego, w: Kazimierz Przyboś, Stanislaw Dunin-Karwicki i jego „De ordinando Republica ”, w: Rzeczpospolita w dobie wielkiej wojny północnej, red. Jadwiga Muszyń ska, Kielce 2001. Dupont Philippe, Mémoires pour servir à l’histoire de la vie et des acüons de Jean Sobieski III du nom roi de Pologne, w: Biblioteka Ordynacji Krasińskich, Muzeum Konstantego Świdzińskiego, t. VIII, opr. Ignacy Janicki, Warszawa 1885. Dupont Philippe, Pamiętniki historyi życia i czynów Jana III Sobieskiego, tłum. Beata Spieralska, opr. Dariusz Milewski, Warszawa 2011. Dyariusz pogrzebu jaśnie wielmożnego J.M.P. Stanisława na Koniecpolu Koniecpolskiego, kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronfnego] w Brodziech dnia 31. Apri lis, Anno 1646 odprawionego, w: Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskichXVII. wieku, wyd. Stanisław Przyłęcki, Lwów 1842. Dyaryus expedycyejJ. K. M. przeciwko nieprzyiacielowi moskiewskiemu, który 14 8bris in anno 1632 Smolensk obieg у onego potężnie dobywał 25 augusti ro.
1633, орг. Олег Целевич. „Записки Наукового Товариства Імени Шевченка”, t. XXVIII, Lwów 1899. Dzieje Marsa krwawego i sprawy odważne, rycerskie, przez wielmożnego pana jego mości pana Jana Piotra Sapihę, starostę uświadzkiego, w monarchii moskiewskiej od roku 1608 aż do roku 1612 sławnie odprawowane, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamięt niki dowódców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Działyński Łukasz, Dyaryusz oblężenia i zdobycia Wieliża, Wielkich Łuk i Zawolocia od dnia 1 sierpnia do 25 listopada 1580 r., w: Sprawy wojenne króla Stefana Batorego. Dyjaryjusze, relacje, listy i akta z lat 1576-1586, wyd. Ignacy Polkowski, Kraków 1887. Dńennik wyjazdu naszego na pospolite ruszenie z r. 1621, w: Starożytności historyczne pol skie, 1.1, opr. Ambroży Grabowski, Kraków 1840. Engeström Wawrzyniec, Pamiętniki, w: Cudzońemcy o Polsce. Relacje i opinie, t. 2, opr. Jan Gintei, Kraków 1971. F redro Andrzej Maksymilian, Andreae Maximiliani Fredro Castellani Leopoliensis Militarium, seu axiómatům belli ad harmóniám togae accommodatorum libri duo.Accessere minutiora quaedam, ad ejusdemAuthorís scripta, Amsterdam 1668. Fredro Andrzej Maksymilian, Dyskurs do uważenia podany Anno Domini 1667, iż tylko po śmierci króla ma być obierany regnaturus i insze potrzebę moteryje z tej okazyjej Bibliografia 343
przytoczone,vr: Pisma polityczne z czasów panowania Jana Kaämierza Wazy. 1648-1668. Publicystyka, eksorbitancje, projekty, memoriały, opr. Stefania Ochmann-Staniszewska, t. III, Wroclaw-Warszawa 1991. Fredro Andrzej Maksymilian, Dzieje narodu polskiego pod Henrykiem Walezyuszem królem polskim a potemfrancuskim (Gestorum populi Poloni sub Henrico Valesio), z łaciny tlum. Władysław Syrokomla, Petersburg-Mohylew 1855. Fredro Andrzej Maksymilian, Nowe Uważenia Porządku Woiennego, Względem Artykułów dawnych Woyskowych Seymem niekiedy Roku Pańskiego MDCIX. zatwierdzonych. To jest. W iakim porządku Żołnierz, a zatym Woysko ma bydz zatrzymane? bez czego, po te czasy, nie dostawało siela, w: Zwierzyniec Ieidnorozcow Z Przydatkiem, Rożnych Mow, Seymowych, Listów, Pism y Dyskursów, tak Polskich, iako y Łacińskich przez Francisz ka Glinke Zebrany y Ogłoszony, Lwów 1670. Fredro Andrzej Maksymilian, Przysłowia mow potocznych. Albo przestrogi. Obyczaiowe, Radne, Woienne, Na fawor Polskiego ięzyka. Ku głębołdey uwadze, Czytelnika podane. Przez Wiernego oyczyznie anonyma. Zpoprawą, y dokladem sta Nowych Przestróg. Od authora świeżo podanych Wtóre Drukowanie, Kraków 1659. Głoskowski Jakub, Pana Głoskowskiego, towarzysza pana Strussa relaţia taka, w: Diariusz drogi Króla JMci Zygmunta III od szczęśliwego wyjazdu z Wilna pod Smoleńsk w roku 1609 a die 18 Augusta ifortunnego powodzenia przez lat dwie do wzięcia zamku Smo leńska w roku 1611, opr. Janusz Byliński, Wrocław 1999. Gordon Patryk, Diary ofPatrick Gordon ofAuchleuchries 1635-1699,1.1, ed. Dmitry FedoSOV, Aberdeen 2009. Górnicki
Łukasz, Dńeje w Koronie Polskiej, opr. Henryk Baiycz, Wroclaw 2003. Gründtlicher Bericht UudAußfuhrliche RELATION Von unterschiedlichen Scharmützeln / wel che neulicher Zeit / zwischen Königlichen Polnisehen / Schwedischen und ChurFürstlichen Völckern vorgelauffen. Wie dann auch Was sichferners in Preussen zugetragen und begeben hat ANNOM. DC. LVI, Gdańsk 1656. Hanower Natan, Jawein Mecula t.j. bagno głębokie, kronika zdarzeń z lat 1648-1652 napi sana przez Natana Hannowera, w: Sprawy i rzeczy ukraińskie. Materyaly do dziejów kozaczyzny i hajdamaczyzny, wyd. Franciszek Rawita-Gawroński, Lwów 1914. Holsten Hieronim Chrystian, Przygody wojenne 1655-1666, opr. Tadeusz Wasilewski, War szawa 1980. Jabłonowski Jan Stanislaw, Pamiętnik Jana Stanisława Jabłonowskiego wojewody ruskiego, opr. August Bielowski, „Biblioteka Ossolińskich. Pismo historyi, literaturze, umiejętno ściom i rzeczom narodowym poświęcone. Poczet nowy”, 1.1, Lwów 1862. Jemiołowski Mikołaj, Pamiętnik dzieje Polski zawierający (1648-1679), opr. Jan Dzięgielewski, Warszawa 2000. Jerlicz Joachim, Latopisiec albo kroniczka, opr. Kazimierz Władysław Wójcicki, 1.1 i 2, War szawa 1853. 344 Nie tylko husaria
Kątski Marcin, Diariusz wyprawy wiedeńskiej króla Jana III w roku 1683 przez Marcina Kątskiego kasztelana lwowskiego generała artylerii koronnej spisany, opr. Bohdan Królikowski, Lublin 2003. Kitowicz Jędrzej, Opis obyczajów za panowania Augusta III, opr. Zbigniew Goliński, War szawa 2003. Kitowicz Jędrzej, Pamiętniki czyli Historia polska, opr. Przemysława Matuszewska, War szawa 2005. Kobierzycki Stanisław, Historia Władysława, królewicza polskiego i szwedzkiego, opr. Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Wrocław 2005. Kochowski Wespazjan,Annalivm Poloniae Climacter Secundus. Bella Sueticum, Transyluani- cum,Moschouiticum, aliasqjue] res gestas ab Anno 1655, adAnnum 1661, Kraków 1688. Kochowski Wespazjan, Lata potopu 1655-1657, opr. Leszek Kukulski, Warszawa 1966. Kochowski Wespazjan, Postrzał w gnieźnieńskiej potrzebie, w: Wespazjan Kochowski. Poezje wybrane, opr. Piotr Borek, Kraków 2003. Kochowski Wespazjan, Roczniki Polski. Klimakter czwarty (1669-1673), opr. Leszek Andrzej Wierzbicki, Warszawa 2011. Komput chocimski 1621 z rękopisu Biblioteki Narodowej, opr. Zbigniew Hundert, Karol Żojdź, w: Studia nad staropolską sztuką wojenną, red. Zbigniew Hundert, t. II, Oświęcim 2013. Korespondencja Stanisława Koniecpolskiego hetmana wielkiego koronnego 1632-1646, opr. Agnieszka Biedrzycka, Kraków 2005. Koiytyński Onufry, Olkinicka potyczka, w: Źródła do dńejów polskich, 1.1, opr. Michał Gra bowski, Aleksander Przezdziecki, Wilno 1843. Kosmowski Stanisław, Pamiętniki Stanisława Kosmowskiego z końca XVIII, wieku, Poznań 1860. Kossak Zofia, Pożoga, Kraków 2010. Kraiewski
łan, Szturm smolenski sobotni który sie odprawowal 21. Augusta / Roku Pańskiego 1610, [b.m.] 1611. Krasiński Gabriel, Taniec Rzeczypospolitej Polskiej, opr. Mirosław Korolko, Warszawa 1996. Krasiński Jan Dobrogost, Relatìa seu Descripţia wojny pod Wiedniem, pod Strygoniem i dal szej campaniejA. 1683. prawdziwa przy obronie prawdy i honoru rycerstwa polskie go Relacja o przeszłej roku 1683 w Rakusiech i na Węgrzech campaniej, opr. Otton Laskowski, „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, t. 2, z. 1,1930. Krótkie opisanie awizow po Wareckiey i Łowickiey potrzebach, Archiwum Główne Akt Daw nych, Archiwum Radziwiłłów, dz. II, ks. 21, k. 126-129. Kuczyński Wiktoryn, Pamiętnik 1668-1737, opr. pod red. Józefa Maroszka, Białystok 1999. Kunaszowski Wojciech Jerzy, Z rękopismu Woyciecha na Kunaszowie, Niezwiskach, Herasy- mowie i Łuce Kunaszowskiego, Skarbnika Bracławskiego, Rotmistrza chorągwipierwszey straży woysk nayiaśnieyszey Rzeczypospolitey Polskiey, w wyprawie woienney pod Wiedeń r. 1683. „Czasopism naukowy księgozbioru publicznego, imienia Ossoliń skich”, r. 3, z.l, Lwów 1830. Bibliografia 345
Kutrzeba Tadeusz, Wojna bez walnej bitwy, w: Wrzesień 1939 w relacjach i wspomnieniach. opr. Mirosław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski, Warszawa 1989. Lassota Eryk, Beauplan Wilhelm, Opisy Ukrainy, opr. Zbigniew Wójcik, Warszawa 1972. Leszczyński Samuel, Potrzeba z Szeremetem, hetmanem moskiewskim, i z Kozakami w roku Pańskim 1660 od Polaków wygrana, opr. Piotr Borek, Kraków 2006. Latosz Jan, Prognosticon de regnorum ac imperiorum mutationibus ex orbium coeli syderumque motu lumine vario, in haec tempora incedentibus. Maxime vero de Christianorum contra Turcas successu. A loanne Latosinio Medico Phisico, et Mathematica, diligentis sime conscriptum, etpublicae vtilitatis gratia editum, Kraków 1594. Liske Xawery, Przyczynki do history i wojny moskiewskiej z lat 1633-1634 wraz z planem oblężenia Smoleńska, „Biblioteka Ossolińskich. Pismo historyi, literaturze, umiejętno ściom i rzeczom narodowym poświęcone. Poczet nowy”, 1.11, Lwów 1868. Listy oryginalne Zygmunta Augusta do Mikołaja Radziwiłła Czarnego wojewody wileńskie go marszałka i kanclerza WX.L. [...] tudzież niektóre jego listy do Mikołaja Radziwiłła wojewody trockiego [...], opr. Stanislaw August Lachowicz, Wilno 1842. Listy staropolskie z epoki Wazów, opr. Hanna Malewska, Warszawa 1977. Lubomirski Hieronim Augustyn, Ordynacja hetmańska oraz i informacyja wszystkim ko mendantom, pułkownikom, rotmistrzom, porucznikom, chorążym, namiestnikom i ca łemu rycerstwu, jaki porządek trzymać mają idąc do szyku przeciwko nieprzyjacielowi i w polowejformalnej bitwie, w: Ordynacja hetmańska dotycząca taktyki wojsk polskich z
początku XVIII-tego wieku, opr. Wojtasik Janusz, „Studia i Materiały do Historii Woj skowości”, t. 6.1, Warszawa 1960. Lubomirski Stanislaw, Diariusz wojny polskiej z Turkami pod Chocimem r. 1621., w: Pamięt niki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Łoś Jakub, Pamiętnik towarzysza chorągwi pancernej, opr. Romuald Śreniawa-Szypiowski, Warszawa 2000. Marchocki Mikołaj Ścibor, Historia moskiewskiej wojny prawdziwa, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamiętniki dowódców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Maskiewicz Bogusław Kazimierz, Maskiewicza dyjaryjusz moskiewskiej wojny w Wielkim Księ stwie Litewskim będącej, w: Pamiętniki Maskiewiczów, opr. Alojzy Sajkowski, Wroc law 1961. Maskiewicz Samuel, Dyjariusz Samuela Maskiewicza, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamięt niki dowódców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Материалы к истории Московскаго государства в XVI и XVII столетиях, орг. Teodor Wierzbowski, t. II, Warszawa 1898. Materiały do dńałalności wojskowej Floriana Zebrzydowskiego, opr. Józef Jasnowski, „Prze gląd Historyczno-Wojskowy”, t. IX, z. 2, Warszawa 1937. Matuszewicz Marcin, Diariusz życia mego, opr. Bohdan Królikowski, 1.1-2, Warszawa 1986. 346 Nie tylko husaria
Mehmed z Fyndykły, Kroniki Silahdara, w: Kara Mustafa pod Wiedniem. Źródła muzułmań skie do dńejów wyprawy wiedeńskiej 1683 roku, орг. Zygmunt Abrahamowicz, Kra ków 1973. Morstin Jan Andrzej, Listy Jana Andrzeja Morstina, opr. Stefania Ochmann-Staniszewska, Wroclaw 2002. Morsztyn Zbigniew, List od İmci pana Aleksandra Mierzeńskiego, porucznika chorągwie pancernej ksiącia Imci Janusza Radziwiłła, wojewody wileńskiego i hetmana Wielkie go Księstwa Litewskiego po szepielowskiejpotrzebie, w: Muza domowa, 1.1-2, opr. Jan Dürr-Durski, Warszawa 1954. Moskorzowski Jan, Dyaryusz wojny moskiewskiej 1633 roku, opr. Aleksander Rembowski, Warszawa 1895. Moszczeński Adam, Pamiętnik do historyi polskiej w ostatnich latach panowania Augusta III. i pierwszych Stanisława Poniatowskiego przez Adama Moszczyńskiego, Poznań 1858. Naronowicz-Naroński Józef, Budownictwo wojenne, opr. Tadeusz Nowak, Warszawa 1957. Naruszewicz Adam Stanisław, Dyjarjusz podróży Jego Królewskiej Mości na sejm grodzień ski, wyd. Magdalena Bober-Jankowska, Warszawa 2008. Niemcewicz Julian Ursyn, Pamiętniki czasów moich, opr. Jan Dihm, 1.1, Warszawa 1958. Niemojewski Stanislaw, Diariusz drogi spisanej i różnych przypadków pociesznych i żało snych prowadząc córkę Jerzego Mniszka, Marynę, Dymitrowi Iwanowiczowi w roku 1606, opr. Roman Krzywy, Warszawa 2006. Nova publica regni a die nona Julii anni millesimi septingentesimi secundi, Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoiyskich w Krakowie, rps 196. Nowa pieśń abo triumph moskiewski, [brak miejsca druku] 1634. Nowiny z Moskwy, Abo Wota Z Traktatów, y Consulty Panów
Radnych ziemie Moskiewskiey, w Mieście Stołecznym. Które Wota, per discursum Czarowi swemu (radząc mu do pokoiu z Królem I. M. Pánem Naßym Miłościwym, będąc bórzo strachem przerażeni) podawali. A to pod ten czas straßny / у strwożony / gdy się Seyn Hetman ich Generál ny ze wßytkim obozem swoim / Ostrôžkami / у Woyskiem bárzo głodem / mrozem / chorobami / niewcźósem strapiony у śćiśniony / Królowi Je° M. rad nie rad poddać się musiał/ Díe 1. MartijA.D. 1634, [brak miejsca druku] 1634. des Noyers Pierre, Lettres de Pierre Des Noyers, Secrétaire de la Reine de Pologne Marie Louise de Gonzague, Berlin 1859. Ogier Karol, Dziennik podróży do Polski 1635-1636, opr. Władysław Czapliński, 1.1, Gdańsk 1950, t. 2, Gdańsk 1953. Ojczyste spominki w pismach do dziejów dawnej Polski. Diaryusze, relacye, pamiętniki itp. służyć mogące do objaśnienia dńejów krajowych: tudzież listy historyczne do panowa nia królów Jana Kazimierza i Michała Korybuta, oraz listy Jana Sobieskiego marszał ka i hetmana wielkiego koronnego, z rękopismów zebrane przez Ambrożego Grabow skiego, 1.1, Kraków 1845. Bibliografia 347
Okolski Szymon, Diariusz Transactiey Woienney, Miedzy Woyskiem Koronnym, y Zaporo skim, w Roku 1637. Miesiąca grudnia, przez Iasnie Wielmożnego I. Mci Pana Mikoiaia z Potoka Potockiego, Woiewodę Braclawskiego, Hetmana Polnego Koronnego, Genera la Podolskiego, Kamienieckiego, Laticzowskiego, Niźińskiego c. c. Starostę, sczęśliwie zaczętey, y dokończoney. Za dozwoleniem Starszych wydany. Przez W. Oyca Simo na Okolskiego, Zakon. Dom. S. Kaznodńeię Woyskowego, Zamość 1638. Oleszewski Jan, Abrys domowej nieszczęśliwościy wewnętrznej niesnaski, woyny Korony Pol skiej y Wielkiego Xsięstwa Litewskiego pro informatione potomnym następującym cza som przez iedną zakonną osobę światu pokazany y z żałością wyrażony anno 1721, орт. Franciszek Ksawery Kluczycki, Kraków 1899. Opis powstania w Moskwie 1611 roku przeciw wojskom polskim, przez naocznego świadka, niejakiego Gloskowskiego, „Przyjaciel Ludu”, r. 9, t. II, nr 33, Leszno 1843. Opisanie weścia do Wołoch p. Stanisława Żółkiewskiego, kanclerza у hetmana wielkiego Korony polskiej, anno domini 1620, w: Documente privitoare la istoria Românilor, suplement II tomu, opr. Eudoxiu de Hurmuzaki, Bucureşti 1895. Описи Острожчини другої половини XVI - першої половини XVII століття, Упор. Віктор Атаманенко, Kyiv-Ostróg-New York 2004. Ostroróg Jan, Dńennik wojny tureckiej w Woloszech, w: Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Otwinowski Erazm, Pamiętniki do panowania Augusta II, opr. Edward Raczyński, Poznań 1838. Oświęcim Stanislaw, Stanisława Oświęcima dyaryusz 1643-1651, w: Scriptores rerum
polonicarum, 1.19, Kraków 1907. Pamiętniki domowe, zebrane i wydane przez Michala Grabowskiego, Warszawa 1845. Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku, opr. Stanislaw Przylęcki, Lwów 1842. Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Paprocki Bartosz, Herby rycerstwa polskiego, Kraków 1584. Pasek Jan Chryzostom, Pamiętniki, opr. Roman Pollak, Warszawa 1987. Первое послание Ивана Грозного Курбскому. Zdigitalizowana wersja dostępna na stronie: https://web.archive.org/web/20110525203520/http://www.pushkinskijdom.ru/ Default.aspx?tabid=9106 [dostęp: 11.11.2019] Pieniążek Krzysztof, Hippika abo sposób poznania chowania istanowienia koni przez Chrzystofa Pieniążka pisana, w: O myślistwie, koniach Ipsach łowczych książek pięcioro z lat 1584-1690, opr. Józef Rostafiński, Kraków 1914. Piotrowski Jan, Dziennik wyprawy StefanaBatorego pod Psków, wyd. Aleksander Czuczyński, Kraków 1894. Plawski Eugeniusz, Fala zafalą... Wspomnienia dowódcy ORP Piorun, Gdańsk 2003. Poczobut Odlanicki Jan Władysław, Pamiętnik [1640-1684], opr. Andrzej Rachuba, War szawa 1987. 348 Nie tylko husaria
Polanowski Jan, Dyarjusz Marszu Wiedeńskiego to jest zemknionego Woyska z Partyijako to zpod Trębowli, Bucniowy, Światy na, i Krzemieńca które kupiło się pod Bedzyniem a ztamtąd poszło z Królem Janem III pod Wiedeń w tym pod Strygonią a nazad przez Węgry w roku 1683, w: Biblioteka Starożytna Pisarzy Polskich, орг. Kazimierz Włady sław Wójcicki, Warszawa 1844. (marquis de) Pomponne Simon Arnauld, Mémoires du marquiz de Pomponne, ministre et secrétaire d’état au department des affaires étrangères, publiés d’après un manuscrit inédit de la bibliothèque du Corps Législatif, précédés d’une introduction de la vie du marquis de Pomponne, par J. Mavidal, Paris 1860. (marquis de) Pomponne Simon Arnauld, Wiadomość o Polsce za Michala I i Jana III z pa miętników markiza de Pomponne ministra-sekretarza stanu spraw zagranicznych za Ludwika XIV, opr. August Mosbach, „Biblioteka Ossolińskich. Pismo histoiyi, literatu rze, umiejętnościom i rzeczom narodowym poświęcone. Poczet nowy”, t. 4, Lwów 1864. Portofolio królowej Maryi Ludwiki. Czyli zbiór listów, aktów urzędowych i innych dokumen tów, ściągających się do pobytu tej monarchini w Polsce, przełożonych zfrancuzkiego najęzyk polskiprzez Konstancyą Hr. Raczyńską, Hr. Józefę Radolińską, Romana Zioleckiego i Jastrzębskiego, wyd. Edward Raczyński, t. II, Poznań 1844. Prawdziwa Relaţia Między Ludem Sapieżynskiem pod Commendą Wielmożnego J. M. Pánâ Zawiszy Starosty Mińskiego a Ludźmi Bándemirskiemi to iest Róytarią y Dragonig pod Miasteczkiem Druią d. 20. Juny Roku 1704. A zaś cod. 3. July Anni ejusdem pod Rigą się dńało. [brak roku i
miejsca druku]. Proposięion que hizo el Ministro de Polonia al Duque de Medina de las Torres (Propozycja, którą przedstawił polski posel Księciu de Medina de las Torres), w: Ryszard Skowron, Preliminaria wojskowe z okresu polsko-hiszpańskich rokowań sojuszniczych w Neapolu (1639-1641), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 42, Białystok 2005. Pudłowski (?) Jan, Diariusz oblężenia Pskowa, opr. Jerzy Urwanowicz, „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska”, nr 10, Białystok 1996. Pufendorf Samuel, Siedem ksiąg o czynach Karola Gustawa króla Szwecji, tłumaczył, opraco wał i wstępem opatrzył Wojciech Krawczuk, Warszawa 2013. Pułaski Szymon Franciszek, Krotka annotacya Seymow Warszawskich, Grodzieńskich, tak że Elekcyi y Koronacyi Nayiaśnieyszych Królów Jchmciow Polskich: Jana Kazimierza, Michala, Jana III, y Augusta II; tudzieszza Panowania ich Kampaniy corocznie odpra wionych; publicznieyszych dzieiow, y rewolucyi ab annoi 648, ad annum 1733. Zebra na przez Franciszka na Pulańach Pułaskiego, Podczaszego Województwa Podlaskiego, Pułkownika J. K. Mści y Rzeczypospolitey, Pisarza Woyskowego za buławy czterech Het manów Wielkich Koronnych, Kasztelanów Krakowskich. A postfata jego do druku po dana przez Baltazara Pułaskiego Starostę Radenickiego, Lublin 1740. Radziwiłł Albrycht Stanisław, Pamiętnik o dńejach w Polsce, opr. Adam Przyboś, Roman Żelewski, t. I-III, Warszawa 1980. Rakowski Wawrzyniec F., Pamiętnik Wielkiej Wojny Północnej, Warszawa 2002. Bibliografia 349
Regestra skarbca książąt Ostrogskich w Dubnie, opr. Jan Tadeusz Lubomirski. „Sprawozdanie Komisyi do Badania Historyi Sztuki w Polsce”, է. VI, z. 2-3, Kraków 1900. Relacya expedycyi wojennej jego carskiego wieliczestwa Alexieja Michałowicza do Litwy przeciw Janowi Kazimierzowi królowi polskiemu r. 1654, w: Ojczyste spominki w pis mach do dńejów dawnej Polski. Diaryusze, relacye, pamiętniki itp. służyć mogące do objaśnienia dziejów krajowych: tudzież listy historyczne do panowania królów Jana Kańmierza i Michała Korybuta, oraz listy Jana Sobieskiego marszałka i hetma na wielkiego koronnego, z rękopismów zebrane przez Ambrożego Grabowskiego, 1.1, Kraków 1845. Relacye nuncyuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690, opr. Erazm Edward Rykaczewski, t. 2, Berlin-Poznan 1864. Relatio potrzeby cum domo Sapiehana die 18 novembris 1700 opisana ex parte adversa, w: Rzeczpospolita w dobie upadku 1700-1740: wybór źródeł, opr. Józef Andrzej Gie rowski, Wroclaw 1955. Ricaut Paul, Monarchia turecka opisana przez Ricota Sekretarza Posła Angielskiego u Porty Ottomańskiej residuiącego zfrancuskiego ięzyka na pökki przetłumaczona przez szlach cica polskiego y do druku podana w roku 1678, tłum. Hieronim Klokocki, Sluck 1678. Roe Thomas, The Negotiations ofSir Thomas Roe, in his Embassy to the Ottoman Porte, from the Year 1621 to 1628 Inclusive, London 1740. Rubinkowski Jakub Kazimierz, łanim Zwycięskich Tryumfów, działami Y Heroicznym Męstwem lana III. Króla Polskiego Na Marsowym Polu Nayiasnieyszy Po Przełomaney Ottomanskiey y Tatarskiey Potencyi, Supraśl 1754. Rudawski
Wawrzyniec Jan, Historja polska od śmierci Władysława IV aż do pokoju oliwskiego, czyli dzieje panowania Jana Kańmierza od 1648 do 1660 r., tlum. i opr. Włodzi mierz Spasowicz, t. II, Petersburg-Mohylew 1855. Salmon Thomas, Modern history or the present state of all nations, 1.1, London 1744. Sarnecki Kazimierz, Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, 1.1, opr. Janusz Woliński, Wro cław 2004. Samički Stanislaw, Księgi hetmańskie, opr. Marek Ferenc, Kraków 2015. Сборникъ князя Хилкова, Sankt Petersburg 1879. Schulz Fryderyk, Podróże Inflantczyka z Rygi do Warszawy i po Polsce w latach 1791-1793, tlum. Józef Ignacy Kraszewski, opr. Wacław Zawadzki, Warszawa 1956. Sekretny a prawdńwy diariusz, odjm. pana Miastkowskiego stolnika halickiego jm. księdzu kanclerzowi [Andrzejowi Leszczyńskiemu] posłany, ekspedycyjej kontynuowanej ko zackiej spod Beresteczka pod Białą Cerkwią, w: Relacje wojenne z pierwszych lat walk polsko-kozackich powstania Bohdana Chmielnickiego okresu „Ogniem i mieczem (1648-1651), opr. Mirosław Nagielski, Warszawa 1999. Skupieński Kasper Tomasz, Nowiny z Moskwy krótko i generaliter zebrane, Warszawa 1634. Sobieski Jakub, Diariusz ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewicza Władysława 1617-1618, opr. Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Opole 2010. 350 Nie tylko husaria
Sobieski Jakub, Diariusz wojny tureckiej pod Chocimem r. 1621, w: Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Sobieski Jakub, Dyaryusz wyprawy wiedeńskiej w 1683 r., wyd. Teodor Wierzbowski, War szawa 1883. Sobieski Jakub, Tak zwany Pamiętnik Jakuba Sobieskiego. Dymitriada i wyprawa królewi cza Władysława do Moskwy w latach 1617-1618, w: Jakub Sobieski, Diariusz ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewicza Władysława 1617-1618, opr. Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Opole 2010. Sobieski Jan, Excerpt z manuscriptu własnej ręki najjaśniejszego króła JM. Jana III, w: Biblioteka pamiętników i podróży po dawnej Polsce, է. IV, opr. Józef Ignacy Kraszew ski, Dresden 1871. Sobieski Jan, Listy do Marysieńki, opr. Leszek Kukulski, Warszawa 1970. Starowolski Szymon, Eques Polonus, Venezia 1628. Starowolski Szymon, Institutorum rei militaris libri VIII, Kraków 1639. Starowolski Szymon, Szymon Starowolski. Wybór pism, przekład, wybór i opracowanie Ignacy Lewandowski, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991. Stryjkowski Maciej, Która przedtym nigdy światła nie widziała. Kronika Polska Litewska, Żmodzka, y wszystkiey Rusi Kijowskiey, Moskiewskiey, Siwierskiey, Wołyńskiey, Podołskiey, Podgorskiey, Podlaskiey, etc. Y rozmaite przypadki woienne y domowe, Pruskich, Mazowieckich, Pomorskich y innych Królestwu Polskiemu y Wielkiemu Księ stwu Litewskiemu przyległych, Według istotnego y gruntownego zniesienia pewnych dowodow z rozmaitych historyków y Autorów postronnych, y domowych, y Kijowskich, Moskiewskich, Sławańskich, Liflantskich, Pruskich starych, Dotęd
ciemnochmurną nocą zakrytych Kronik, y Latopisczow Ruskich, Litewskich, y Długosza Oyca dzieiow Polskich z inszymi, z wielką pilnością y węzłowatą pracą (Osobliwie około Dzieiow Litewskich y Ruskich od żadnego przedtym niekuszonych) przez Macieia Osostewiciusa Strykow skiego dostatecznie napisana, złożona, у na pierwsze światło..., Królewiec 1582. Szwedzi do Polski za Króla Gustawa (z rękopismu współczesnego z czasów Jana Kazimierza), opr. Kazimierz Władysław Wójcicki, „Biblioteka starożytna pisarzy polskich”, 1.1, War szawa 1843. Szymanowski Samuel Hutor, Mars sauromatski i inne poematy, opr. Piotr Borek, Kraków 2009. Tarnowski Jan, Consilium rationis bellicae, red. Bogusław Brodecki, Warszawa 1987. Tarnowski Jan, Opisanie wyprawy chocimskiej, Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czar toryskich w Krakowie, rps 112, s. 579-601. de Teriön Hugues, Pamiętniki ambasadora Ludwika XIVprzy królu Szwecji Karolu X Gusta wie 1656-1660, opr. Łucja Częścik, Wroclaw 1999. Theatrum Europeum, t. VII, Frankfurt nad Menem 1663. Twardowski Samuel, Woyna Domowa Z Kozaki i Tatary Moskwą, potym Szwedami, i z Węgry, Przez lat Dwanaście Za Panowania Nayjasniieyszego lana Kazimierza Króla Polskiego tocząca sie. Na cztery podzielona Xięgi, Kalisz 1681. Bibliografia 351
Urywek wspomnień Józefa Rulikowskiego wydany z obszerniejszego rękopismu (1731-1792), opr. Julian Bartoszewicz, Warszawa 1862. Volumina Constitutiomm, t. III, vol. 2, opr. Stanisław Grodziski, Marcin Kwiecień, Anna Karabowicz, z przedmową Wacława Uruszczaka, Warszawa 2013. Vorbek Lettow Maciej, Skarbnica pamięci różnych spraw domowych iako i potocznych przy pomnienia godnych i potrzebnych opisanie zachowuiąca..., opr. Ewa Galos, Franciszek Mincer, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968. Wereszczyński Józef, Pisma polityczne ks. Józefa Wereszczyńskiego, biskupa kijowskiego, opata benedyktyńskiego w Sieciechowie, z wiadomością o jego życiu i z dołącze niem podobizny własnoręcznego jego podpisu, opr. Kazimierz Józef Turowski, Kra ków 1858. Wojeński Stanisław, Compendiosa, e veridica relazione Di quanto hà operato nella scorsa Cam pagna lArmata del Ré di Polonia a prò della Santa Lega contro quelle de’Turchi, e Tar tari nella Podolia; Scritta dall’Illustriss. e Reuerendiss. Monsignor Stanislao a Brzeńe Woienschi vescovo di CameniezAH’Illustrissimo Signor Gio. Carlo Matesilani Residen te della Sacra Maestà del Rè di Polonia. Dedicata All’Illustriss. e Reuerendiss. Signore, Sig. e Padrón Colendiss. monsig. Giuseppe Archinto Protonotario Apostolico del nume ro de’Partecipanti, Referendario delľvna, e l’altra Signatura, Prelato domestico diN. S. e digníssimo vicelegato di Bologna, Bologna 1685. Wróblewski, Pamiętnik Wróblewskiego z końca XVIII wieku, „Świat. Dwutygodnik ilustro wany”, r. 6, Kraków 1893. Wybicki Józef, Życie moje oraz wspomnienie o Andrzeju i Konstancji Zamoyskich,
red. Stani sław Sierpowski, Wrocław 2010. Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej, opr. Bohdan Baranowski, Kazimierz Piwarski, red. Jan Wimmer, Warszawa 1954. Z Moskwy Nowiny, iako woysko wszytko Moskiewskie wedle tráctatow y conditiy w pierw szych nowinach drukowanych, (do których się te śćiągaią) z Ostrogów swych wypusczone wyszło. Die 1. Mart. A.D. 1634, Warszawa 1634. Zawisza Krzysztof, Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego (1666-1721), opr. Julian Bartoszewicz, Warszawa 1862. Zbigniewski Prokop, Diariusz, w: Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Zdobycie Warszawy przez Szwedów r. 1656 opisane w listach królowejpolskiej Maryi Ludwi ki, zachowane w rękopismie własnoręcznym w Bibliotece Narodowej Paryskiej. Przepi sał, wstępem i objaśnieniami opatrzył L. Grangier de la Marinière. Zfrancuskiego na polski język przełożył, i przypiski dodał Alexander Przezdńecki, „Biblioteka warszaw ska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi”, t. 3, ogólnego zbioru t. XLIII, Warszawa 1851. Zeitung aus Walachey, [brak miejsca druku] 1622, Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego, Oddział Starych Druków, nr 536 284. 352 Nie tylko husaria
Zwycięstwo z Moskwy od Polakow y Lithwy, Roku 1660. otrzymane, [brak miejsca druku] Biblio teka Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu, rps 189, s. 1174-1177. Zimorowicz Józef Bartłomiej, Historya miasta Lwowa, tłum. Marcin Piwocki, Lwów 1835. Żółkiewski Stanisław, Początek i progres wojny moskiewskiej, opr. Andrzej Borowski, Kra ków 1998. Żurkowski Stanisław, Żywot Tomasza Zamojskiego kanclerza wielkiego koronnego, opr. Alek sander Batowski, Lwów 1860. Opracowania: Augusiewicz Sławomir, Prostki 1656, Warszawa 2001. Bąk Michał, Reformy wojska Rzeczpospolitej w latach 1775-1776. Część 1 : Teoria, w: Studia nad staropolską sztuką wojenną, red. Zbigniew Hundert, t. II, Oświęcim 2013. Bremundán Francisco Fabro, Floro Histórico de la Guerra mouida por el Sultande de los Tur cos Mehemet IV. conma el Augustissimo Leopoldo Primero, Emperador de Romanos, c. el Ano MDC.LXXXIII, Madrid 1684. Bobiatyński Konrad, Od Smoleńska do Wilna. Wojna Rzeczypospolitej z Moskwą 1654-1655, Zabrze 2004. Biernacki Witold, Biała Góra 1620, Gdańsk 2006. Bohun Tomasz, Mosfana 1612, Warszawa 2005. Bucholc-Srogosz Katarzyna, Departament wojskowy Rady Nieustającej w latach 1775-1789 i 1793-1794, Poznań 2007. Chartrand René, Louis XIV’sArmy, „Osprey” 1988. Chodźko Ignacy, Pisma Ignacego Chodźki. Tom III. Podania litewskie. Serya I-IV, Wilno 1881. Ciesielski Tomasz, Armia koronna w czasach Augusta III, Warszawa 2009. Ciesielski Tomasz, Wojsko litewskie w latach 1698-1709, w: Wojny północne w XVI֊XVHI wieku, red. Bogusław Dybaś, Toruń 2007. Dufiy Christopher, The Military Experience in the
Age ofReason, New York 1988. Dumanowski Jarosław, Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Toruń 2006. Eitis David, The Military Revolution in Sixteenth Century Europe, New York 1998. Filipczak-Kocur Anna, Skarbowość Rzeczypospolitej 1587-1648, Warszawa 2006. Филюшкин Александр Ильич, Мифология и реалии битвы под Невелем 1562 г., „Studia Slavica et Balcanica Petropolitana”, որ 1 (11), 2012. Gawęda Marcin, Od Beresteczka do Cudnowa. Działalność wojskowa Jerzego Sebastiana Lubomirskiego w latach 1651-1660, Zabrze-Tarnowskie Góiy 2013. Gawęda Marcin, Polonka - Basia 1660, Warszawa 2005. Gdański Jarosław, Machynia Mariusz, Srzednicki Czesław, Stepan Kamil, Oficerowie wojska koronnego 1777-1794. Spisy. Część 4. Formacje Targowicy. Szkolnictwo wojskowe. Varia. Uzupełnienia, Kraków 2003. Bibliografia 353
Gloger Zygmunt, Encyklopedia staropolska, 1.1, Warszawa 1996. Górski Konstanty, Historia artyleryiipolskiej, Warszawa 1902. Herbst Stanislaw, Trzydniowa bitwa pod Warszawą 28-30 VII 1656 r., w: Wojna polskoszwedzka 1655-1660, red. Jan Wimmer, Warszawa 1973. Hoszowski Stanisław, Ceny we Lwowie w XVI
iXVII w., Lwów 1928. Hughes B.P., Firepower. Weapons Effectiveness on the Battlefield, 1630-1850, New York 1997. Hundert Zbigniew, Husaria koronna w wojnie polsko-tureckiej 1672-1676, Oświęcim 2012. Janas Eugeniusz, Wasilewski Lech, Społeczne aspekty rozwoju husarii w latach 1648-1667 na przykładńe
chorągwi hetmana wielkiego koronnego Stanisława Potockiego i wo jewody sandomierskiego Władysława Myszkowskiego, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 23, Warszawa 1981. Jarochowski Kazimierz, Dzieje panowania Augusta II od śmierci Jana III do chwili wstąpie nia Karola XII na ziemię
polską, Poznań 1856. Kasalak Kadir, Gündüz Tufan, Kampania chocimska Osmana 11(1621 r.), „Wojsko i wycho wanie”, nr 12,1999. Ковалевська Ольга, Зображення крізь віки: іконографія козацької старшини ХѴІІ-ХѴШ cm, ez. II, Київ 2014. Kowalski Jacek, Wielka encyklopedia staropolska, Poznań 2011. Кралюк
П.М., Якубович ММ.,ЯнЛятос: ренесансна філософія та наука на українських землях, Ostróg 2011. Kubala Ludwik, Szkice historyczne, seria I, Warszawa 1901 (reprint Poznań 2004). Kubala Ludwik, Wojna szwecka w roku 1655 i 1656, szkiców historycznych serya IV, LwówWarszawa-Poznań 1913 (reprint Poznań
2005). Kuklo Cezary, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009. Курбатов Олег А., Армии
эпохи Ренессанса, ez. 5, „Сержант”, 40 (3), 2007. Kupisz Dariusz, Smoleńsk 1632-1634, Warszawa 2001. Kutrzeba Stanislaw, Polskie ustawy i artykuły wojskowe odXVdo XVIII w., Kraków 1937. Libiszowska Zofia, Wojsko polskie w XVII w. w świetle relacji cudzoziemskich, „Studia i Ma teriały do Historii Wojskowości”, t. 5, Warszawa 1960. Lipiński Wacław, Organuacja odsieczy i działania wrześniowe pod Smoleńskiem w r. 1633. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, t. 6,1933. Лобин Алексей Николаевич, К вопросу о численности вооруженных сил Российского государства в XVI в. „Studia Slavica et Balcanica Petropolitana” որ 1/2 (5/6) 2009. Łopatecki Karol, Funkcjonowanie rodzin w strukturach autoramentu narodowego ֊ doktry na, prawo, stan faktyczny XVI w. - początek XVIII w., „Studia historyczno-wojskowe”, է. III, Zabrze 2009. Łoziński Władysław, Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, է. II, Lwów 1931. Меньшиков Дмитрий Никитович, Боевая сила армии М.Б. Шеина в Смоленском походе 1632-1634 гг., „Вестник Санкт-Петербурского университета”, Сер. 2.2008, Вып. 4. Ч. I. 354 Nie tylko husaria
Mortimer Geoff, Eyewitness Accounts of the Thirty Years War 1618-48, New York 2002. Nagielski Mirosław, Bitwa pod Warszawą 1656, Warszawa 2007. Nagielski Mirosław, Warszawa 1656, Warszawa 1990. Narbutt Justyn, Dńeje wewnętrzne narodu litewskiego, է. II, Wilno 1843. Nestorów Rafał, „Magna pompa et eplendido apparata”. Ceremonia pogrzebowa Adama Mikołaja Sieniawskiego we Lwowie i Brzeżanach w r. 1726, „Sztuka kresów wschod nich”, t. 6, Kraków 2006. Nowak Tadeusz, Kampania wielkopolska Czarnieckiego i Lubomirskiego w roku 1656, „Rocz nik Gdański”, 1938, t. XI. Nowak Tadeusz Marian, Rozwój techniki rakietowej w świetle europejskich traktatów XIIIXVII wieku, Warszawa 1995. Ossoliński Łukasz, Cudnów - Slobodyszcze 1660, Zabrze 2006. Plewczyński Marek, Wojny i wojskowość polska w XVI wieku. Tom II. Lata 1548-1575, Zabrze-Tarnowskie Góry 2012. Plewczyński Marek, Żołnierz jazdy obrony potocznej za panowania Zygmunta Augusta, Warszawa 1985. Podhorodecki Leszek, Kampania chocimska 1621 roku, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 1.10.2, Warszawa 1964. Podhorodecki Leszek, RaszbaNoj, Wojna chocimska 1621, Kraków 1979. Pokojski Kuba, Tczew 1627, Warszawa 2015. Polak Wojciech, O Kreml i Smoleńszczyznę. Polityka Rzeczypospolitej wobec Moskwy w la tach 1607-1612, Gdańsk 2008. Polak Wojciech, Udńał żołnierzy z Prus Królewskich w kampaniach moskiewskich w la tach 1609-1612, w. Prusy Książęce i Prusy Królewskie w ХѴІ-ХѴШ wieku, red. Jacek Wijaczka, Kielce 1997. Przepiórka Andrzej Grzegorz, Od Staroduba do Moskwy. Działania wojsk Dymitra II Samo zwańca w latach 1607-1608, Zabrze
2007. Rachuba Andrzej, Hrehory Antoni Ogiński, w: Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani litewscy, red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2006. Rachuba Andrzej, Kazimierz Jan Sapieha, w: Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani litewscy, red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2006. Rachuba Andrzej, Michał Serwacy Korybut Wiśniowiecki, w: Poczet hetmanów Rzeczypospo litej. Hetmani litewscy, red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2006. Rachuba Andrzej, Poszedł żołnierz na wojnę... Rejestry ruchomości żołnierzy litewskich zXVII wieku, w: Świat pogranicza, red. Mirosław Nagielski, Andrzej Rachuba, Sławomir Górzyński, Warszawa 2003. Roberts Michael, The Military Revolution 1560-1660, Belfast 1956. Rychlikowa Irena, Bojarzy pancerni na pograniczu moskiewskim w XVI-XIX wieku, „Przegląd Wschodni. Historia i współczesność Polaków na Wschodzie” 1994, t. III, z. 3(11). Bibliografia 355
Середонин С.М., Известия иностранцев о вооруженных сипах Московского государства в конце XVI века, СПб., 1891. Siciński Mieczysław, Reorganizacja jazdy narodowej w pierwszych latach dńałalności De partamentu Wojskowego Rady Nieustającej 1775-1778 (utworzenie brygad kawalerii narodowej), „Muzealnictwo Wojskowe”, t. 8, Warszawa 2005. Siemkowicz Władysław, Popis wojska polskiego zlat 1561-1564 i wyobrażone w nim piętna końskie, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne”, t. XII, rocznik 1928 i 1929, Kraków 1930. Sikora Radosław, Атака гусар под Смоленском 22.1Х.1633 г., „Край Смоленский” 6,2011. Sikora Radosław, Fenomen husarii, Toruń 2004. Sikora Radosław, Husaria. Duma polskiego oręża, Kraków 2019. Sikora Radosław, Husaria pod Wiedniem 1683, Warszawa 2012. Sikora Radosław, Husaria w walce, Warszawa 2015. Sikora Radosław, Kłuszyn 1610. Rozważania o bitwie, Warszawa 2010. Sikora Radosław, Lubieszów 17IVI577, Zabrze 2005. Sikora Radosław, Niezwykłe bitwy i szarże husarii, Warszawa 2011. Sikora Radosław, Taktyka walki, uzbrojenie i wyposażenie husarii w latach 1576-1710, pra ca doktorska obroniona w Siedlcach w 2010 r. Egzemplarz w bibliotece Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego. Sikora Radosław, Wojskowość polska w dobie wojny polsko-szwedzkiej 1626-1629. Kryzys mocarstwa, Poznań 2005. Sikora Radosław, Szleszyński Radosław, Husaria Rzeczpospolitej, Warszawa 2014. Sikora Radosław, Z dziejów husarii, Warszawa 2010. Skworoda Paweł, Warka - Gniezno 1656, Warszawa 2003. Skworoda Paweł, Artyleria szwedzka i polska artyleria koronna w dobie potopu ֊ próba porównania. Przyczynek
do historii wojen Rzeczypospolitej ze Szwecją, „Studia i Mate riały do Historii Wojskowości”, t. 42, Białystok 2005. Trąbski Maciej, Kawaleria autoramentu narodowego armii Rzeczypospolitej Obojga Naro dów w epoce stanisławowskiej. Lata 1775-1794, w: Do szarży masz, marsz... Studia zdńejów kawalerii, red. Aleksander Smoliński, t. 2, Toruń 2012. Semkowicz Władysław, Popis wojska polskiego zlat 1561-1564 i wyobrażone na nim piętna końskie, t. XII (Rocznik 1928 i 1929), Kraków 1930. Смирнов H.B. Боевые холопы в составе поместной конницы во второй половине XVI- первой половине XVII вв., w: Исследования по истории средневековой Руси. Сб. статей к 80-летию Ю.Г. Алексеева. Moskwa, СПб., 2006. Sułek Zdzisław, Wojsko polskie w okresie rządów Rady Nieustającej (1776-1788), w: Za rys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, red. Janusz Sikorski, t. II, Warszawa 1966. Szczygielski Wacław, Konfederacja barska w Wielkopolsce 1768-1770, Warszawa 1970. Ślusarczyk Jacek, Obszar i granice Polski (odXdo XX wieku), Toruń 1996. 356 Nie tylko husaria
Tersmeden Lars, Armia Karola X Gustawa - zarys organizacyjny, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 1.19.2, Warszawa 1973. Tyszkowski Kazimierz, Aleksander Lisowski ijego zagony na Moskwę, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 1932, t. 5, z. 2. Uddgren Hugo E., Karolinen Adam Ludvig Lewenhaupt: Hans krigföring i Kurland och Litauen 1703-1708,1.1 (1703-1704), Göteborg 1919. Wagner Marek, Kliszów 1702, Warszawa 1994. Великанов Владимир, «Якобштадская конфузия». КорпусБ.С. Корсака в сражении при Якобштадте 5 августа 1704 г. „Цейхгауз” 2013, որ 55. Wielhorski Janusz, Lanca, Artykuł dostępny pod linkiem: https://napoleon.org.pl/index.php/ artykuly-historyczne/monografie/456-wielhorski-jamsz-lanca [dostęp: 11.11.2019] Wielhorski Janusz, Szable w dłoń, Melocheville-Tarnowskie Góry 1991. Wilder Jan Antoni, Okiem cudzoziemca, Warszawa 1959. Wimmer Jan, Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w latach 1655-1660, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 4, Warszawa 1958. Wimmer Jan, Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w łatach 1683-1689, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 8.1, Warszawa 1962. Wimmer Jan, Wiedeń 1683, Warszawa 1983. Wimmer Jan, Wojsko, w: Polska XVII wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. Janusz Tazbir, Warszawa 1974. Wimmer Jan, Wojsko Rzeczypospolitej w dobie wojny północnej, Warszawa 1956. Wisner Henryk, Lisowczycy: łupieżcy Europy, Warszawa 1976. Wojtasik Janusz, Uwagi księcia Krzysztofa Zbaraskiego, posła wielkiego do Turcji z r. 1622 o państwie ottomańskim ijego siłach zbrojnych,
„Studia i Materiały do Historii Wojsko wości”, t. 7.1, Warszawa 1961. Wołyński Artur, Wspomnienia z przeszłości, „Kłosy”, է. XXVI, nr 654 / 1878.
Indeks (nie obejmuje nazwisk zawartych w aneksach) AlAldringen Johann von 36 Blondeau Jacques 229 Aleksy I Michałowicz, car Rosji 167 Bobarkin Fiodor 75,76 Altomonte Martino 68,71,204, 209 Bogatka Ignacy 151 Antonowicz Michał 201,330 Bohun Iwan 161 Aqua Andrea (Andrzej) della 62, 117, 122, Bolotnikow Fiodor 75, 76, 78, 79 123,144-147,150,151 Booth Abraham van 172 Arciszewski Krzysztof 150,151 Borejko Wacław 284, 285 August II Mocny, król Polski 227, 252, 261֊ Borkowski Jan 106 265 August III Sas, król Polski 264,266,267,283, 284 Boryczewski, pułkownik chorągwi kozackiej 253 Brandt Henryk 236 Auxent, Ormianin kamieniecki 119-121 Bremundán Francisco Fabro 159,225 Aviano Marco de 227 Bronikowski, żołnierz polski poległy pod Balaban, dowódca husarii pod Smoleńskiem Brulig Bernard 212,216, 218 Kościanem 185 131 Bandemer (Bandemir) Zygmunt Ernest von 252,253,256 Bruyn Abraham de 43,46,54,111,158 Brzodowski, uczestnik kampanii beresteckiej 164 Bąk Michał 278 Brzuchański Aleksander 200 Beauplan Wilhelm 39,155 Budziło Józef 94,104 Bella Stefan della 12,18, 24,176,180,192 Butler Wilhelm 24 Bełdowski, rotmistrz polski 50 Bystrzonowski Wojciech 151 Bielski Joachim 50,57 Bielski Marcin 32,61,66,147,148,208,313 Callot Jacques 77,189 Birken Sigmund von 223 Całka Janusz 152 Blaszyński Mateusz 235 Canaletto (właśc. Bernardo Bellotto) 276 Indeks 359
Carrafa (Karrafa) Antonio 206 Dupont Philippe 224, 225,233-235 Chamiec, sługa hetmański 115 Dymitr I Samozwaniec, car Rosji 72,316 Chartrand René 16,17 Dymitr II Samozwaniec (Łżedymitr), car Chłapowski Dezydery 255 Rosji 72,73,75,76,78,79,316 Chmielnicki Bohdan 161,162,164,167 Dymitr Iwanowicz, carewicz 72 Chodkiewicz Jan Karol 114,116,119,124 Dziewałtowski, dowódca petyhorców 72,73, Choiński, dowódca husarii pod Smoleńskiem 131 75 Dźwigaj Czeslaw 234 Chomentowski Stanislaw 269 Chomiński Ksawery 270,276 Ehrenstrahl David Klöcker 173 Chowański Iwan 195,197,199-201 Eimmart Georg Christoph 173 Ciechanowicz Hieronim 128,129 Eperyasz, pułkownik chorągwi kozackiej 253 Congreve William 146,150 Erbening L. 164 Czapliński Jan 119-121 Czarniecki Stefan 181, 184, 185, 187, 197, 200,202 Fajans Maksymilian 250 Fiodor I, car Rosji 85 Czartoryski Adam Kazimierz 276 Firlej Andrzej 131 Czerkasski Jaków Kudenetowicz 168,169 Fredro Andrzej Maksymilian 37, 70, 128, Czernicki Ksawery 237 183,275 Czierowski, poseł cesarski 212 Czyżewski, oficer pułku kozackiego 76, 78 Galiczyn Andrzej 100 Gamocki Dominik 173 Dalerac François Paulin 205,219,225,231,234 Gawęda Marcin 330 Danilłowicz Stanislaw 140 Gheyn Jacob de 88,105 Dawidowicz Salomon 130 Giedroyć Romuald 276,277 Dąmbrowski, żołnierz polski poległy pod Giedziński, chorąży 269 Kościanem 185 Gloger Zygmunt 20 Dobromirski Wojciech 106,107,110 Głoskowski Jakub 94,101 Dolski Jan Karol 260 Gorajski, dowódca husarii pod Smoleńskiem Domaszewski Stanisław Widlica 199 131 Dowojna Stanisław 55 Gordon Patryk 182,190 Drucki-Sokoliński Samuel 130 Gosiewski
Aleksander Korwin 90,92-95,98, Dubowicz Aleksy 99 100,106,130,140 Dumanowski Jarosław 282 Górnicki Łukasz 63,64,313 Dunikowski Samuel 100 Grodzicki Krzysztof 24՛ Dunin Karwicki Stanisław zob. Karwicki Stanisław Dunin 360 Gilbert, kapitan angielski 72 Dönhoff Ernest 231, 244,269 Nie tylko husaria Grotthauz Ernest Magnus 24 Grudziński Andrzej Karol 190,191
Grzymułtowski Krzysztof 185 Jawojszowski, kozak 254,255 Gustaw II Adolf, król Szwecji 61, 77, 133, Jawor-Makowska Beata 29 158 Jemiołowski Mikołaj 154 Jerlicz Joachim 18,154,325 Hacki Michał Antoni 212 Jerzy Fryderyk, książę Waldeck 227,229 Happel Eberhard Werner 232,238 Jurzyc, uczestnik oblężenia Smoleńska 147 Herburt Jan Szczęsny 148 Hermogenes, patriarcha Moskwy 93 Hesse, dowódca szwedzki pod Kościanem 181,184 Kalinowski Marcin, hetman 130,257 Kalinowski Marcin, starosta kamieniecki 269 Kalinowski Walenty Aleksander 106,107 Hitler Adolf 137 Kampenhausen Jan Joachim 283 Hluski, dowódca kozaków 106 Kapliř Zdenko Kaspar 238 Hoecke Robert van den 37 Kara Mehmed 217 Holsten Hieronim Chrystian 27 Kara Mustafa 219,220,222,233 Hondius Jodocus 28 Karol V Leopold, książę Lotaryngii 213,214, Hondius Wilhelm 75,124,132,135,163 216,220,221,226,238 Hreczyna Jan 106 Karol X Gustaw, król Szwecji 27,190 Hughes Basil Perronet 315 Karol XI, król Szwecji 173, 203,248,308 Innocenty XI, papież 239 Karol XII, król Szwecji 137, 248, 252, 257, 263 Iwan IV Groźny, car Rosji 42,45-47,55, 72 Karwicki Stanislaw Dunin 59,263,264 IzmaiłowArtemij 104 Katarzyna II Wielka, caryca Rosji 267, 281 Kazanowski Marcin 94,95,100,130 Jabłonowski Jan Stanislaw 261, 269 Jabłonowski Stanisław Jan 208, 210-214, 216, 218,219,221,261 Jakuszowski Piotr 77 Jan II Kazimierz Waza, król Polski 130,156, 190,191 Jan III Sobieski, król Polski 23,173,174,202, Kątski Marcin 213,219,221, 223, 227,232 Kerschenstein Konstancja 244 Kerschenstein Ludwik 244 Kerschenstein Zygmunt 244 Kępczyński Paweł 194 Kitowicz Jędrzej
245,266,267,283 Kleczkowski Jarosz 77 205, 207-214, 216, 219-221, 223-225, Kmicic Samuel 196,197, 200-202,330 227-231,233-239 Kobierzycki Stanisław 101,319 Jan Jerzy III, elektor saski 227 Kochowski Wespazjan 184 Jaremkiewicz Szymon 175 Kociell Michał Kazimierz 246 Jarochowski Kazimierz 246 Komorowski Samuel 130 Jaroszewski Jakub 185 Koniecpolski Aleksander 162,164,185 Jaroszyński Andrzej 230 Koniecpolski Stanisław 209 Jasnowski Józef 313 Korecki Bohusz (Bohdan) 55 Indeks 361
Korwin Gosiewski Aleksander zob. Gosiewski Aleksander Korwin Łahodowski Marek 129 Łakomieć Krzysztof 160 Kosmowski Stanisław 270, 272 Łaski Wojciech 254 Kossak Zofia 244 Lobin Aleksiej Nikołajewicz 312 Kossakowski Mikołaj 116,131 Łoś Jakub 197,199,330 Kossakowski Szymon 271 Łoziński Władysław 77 Kossowski, dowódca petyhorców 71 Łubieński Stanisław 319 Kraiński Marcin Bonifacy 268 Krasiński Jan Dobrogost 231 Madaleński Jakub Karol 131 Krawczyk Łukasz 160 Magnuski Stanisław 282 Kryski Feliks 83 Makowski Tomasz 92 Kryszpin-Kirszensztein Andrzej 174 Maksymilian II Emanuel Wittelsbach, elektor Krzycki, uczestnik kampanii beresteckiej 162 bawarski 227,229 Kubala Ludwik 161 Maligny Anna Ludwik 212 Kuczyński Wiktoryn 243 Malinowski Jacek 152, 261 Kulczycki Jerzy Franciszek 238 Marchocki Mikołaj Ścibor 94,98,104 Kunaszowski Wojciech 211 Maria Kazimiera (Marysieńka) Sobieska, Kurbski Andriej Michajłowicz 42, 45, 48, 56-58,60,64,66,67 królowa Polski 207 Maryna Mniszchówna, caryca Rosji 72 Kureysza Ludwik 260 Masalski Wasyl Fiedorowicz 104 Larmessin Nicolas de 214 Maskiewicz Samuel 59, 94-96,104 Lasocki Stefan 156 Mastrukow, wojewoda kaluski 77 Maskiewicz Bogusław Kazimierz 200 Lepunow Prokop 104 Matuszewicz Marcin 254 Leszczyński Wacław 197 Mehmed aga z Fyndykły 218,222,239 Leśniowolski Stanisław 42, 48, 54-58, 64, 66, 67 Lewenhaupt Adam Ludwig Miaskowski Andrzej 161 Lewenklau Johannes 35 Michajlović Jerzy 238 Lintwurm, dowódca szwedzki pod Kościa Miechowita Maciej 53 nem 181 Mikiciak Andrzej 160,166,194,258 Lisowski Aleksander Józef 76-78,254 Mirski Grzegorz 130 Lubomirski Hieronim
Augustyn 210, 211, Mirski, dowódca petyhorców 72,73, 75 224,226, 227,231,236 362 Mężyński Jakub 234 Mężyński Piotr 330 Mock Johann Samuel 265 Lubomirski Jerzy Sebastian 186,197 Modrzewski Andrzej 174,175 Lubomirski Stanisław 82,119,121 Morawski Mikołaj 277 Ludwik XIV Burbon, król Francji 27 Morozow, wódz rosyjski 66 Ludwika Maria Gonzaga, królowa Polski 179 Morstin Jan Andrzej 184 Nie tylko husaria
Morsztyn Zbigniew 174 Pac Michał Kazimierz 87 Muradyn, wódz tatarski 122 Paprocki Bartosz 60,157,244 Pasek Jan Chryzostom 25,199,201,202,330 Nachtigall Johann 190 Passionei Domenico Silvio 17 Napoleon I Bonaparte, cesarz Francuzów 137 Paszkiewicz Mieczysław 176 Narbutt Teodor 246 Paszkowski Marian Antoni 265 Naronowicz-Naroński Józef 22,170 Pawluk Paweł 143 Naruszewicz Adam 277 Perekładowski Maciej 279 Niemcewicz Julian Ursyn 267,270,276,277, Piasecki Paweł 319 285 Piasecki Remigian 162 Niemojewski Stanislaw 58 Piaseczyński Aleksander 140 Niemojewski Wojciech 266 Pieniążek Krzysztof 330 Nilsson Bengt 185 Piotr I Wielki, car Rosji 252,263,264 Norbiin de la Gourdaine Jean-Pierre 245 Pitschmann Józef Franciszek Jan 267 Nowak Tadeusz Marian 145 Plater Józef Wincenty 277 Nowodworski Bartłomiej 83,84 Pleitner Jan 132,163 Noyers Pierre des 187,190 Plemięcki Albrycht (Wojciech) 132 Plersch Jan Bogumił 273 Oettingen Wolfgang von 21 Pleszczejew Fiodor Kiriłowicz 75,76,78,79 Ogier Charles (Karol) 171,244,311 Plewczyński Marek 48 Ogiński Aleksander 131 Pławski Eugeniusz 237 Ogiński Hrehory (Grzegorz) Antoni 246,247, Płaza Krzysztof 131 252,253,256 Pociej Ludwik Konstanty 246 Ogiński Michał Kazimierz 270 Poczobut Odlanicki Jan Władysław 254 Olearius Adam 97 Podhorodecki Leszek 33 Oleszewski Jan 36,246 Podlecki Stanisław 260 Oleśnicki, rotmistrz polski 50 Pokiński (Pokirski, Pogirski) Adam 130 Opaliński Jan Piotr 179-181,183-187 Pokojski Jakub 126 Oppersdorf Franz von 207 Poniatowski Ludwik 99 Ordin-Naszczokin Atanazy 196, 199, 200, Popiołek Beata 29 202 Porycki Janusz 85,94,99,104 Osman
II, sułtan turecki 113,121,124 Potocki Andrzej 216 Ossoliński Kazimierz 285 Potocki Józef 283 Ossoliński Łukasz 18 Potocki Mikołaj 49,50,143,162 Ossowiecki Stefan 237 Potocki Stanisław 216,218 Ostrogski Janusz 83 Pożarski, dowódca rosyjski 77 Ostroróg Jan 30 Proszowiecki (Prosowicki) Andriej Zacha Oświęcim Stanisław 154,161,311 rewicz 104,105,107,110 Indeks 363
Przysiecki, żołnierz polski poległy pod Ko ścianem 185 Puaczewski Jerzy 260 Pułaski Szymon Franciszek 269 Sapieha Michał Franciszek 247 Sapieha Paweł Jan 130,197,200,202 Sapieha Tomasz 130 Sarnicki Stanisław 39,63,64,147,148 Savery Roelant 108 Radziwiłł Albrycht Stanisław 32, 114, 156, 161,164,165,237 Radziwiłł Janusz 134, 135, 167-169, 171, 174 Schaffgotsch Krzysztof Leopold 212 Schulz Fryderyk 272 Secygniowski Jakub 49,50,63, 64 Secygniowski Paweł 50 Radziwiłł Krzysztof 130,141,147 Seherr-Thoß (Thos) Ernst von 181,184 Radziwiłł Mikołaj „Rudy” 41,42,50,55 Sielicki, towarzysz chorągwi kozackiej 200 Razowski Jan 236 Siemienowicz Kazimierz 143,148,150,151 Rej Mikołaj 49 Sieniawski Adam Mikołaj 268, 269 Rembrandt 198 Sieniawski Mikołaj Hieronim 213, 216, 221, Reszka Zbigniew 218 268 Ricaut Paul 34 Sieniawski, rotmistrz polski 50 Ring Andrzej 68 Sienkiewicz Grzegorz 130 Roe Thomas 124 Sierebrny, wódz rosyjski 66 Rogulski, towarzysz chorągwi kozackiej 174 Sieriedonin Siergiej Michajłowicz 43 Ros(t)kowski Adam Stanisław 269 Sikora Radosław 10, 14, 40, 49, 65, 70, 80, Różewski, ksiądz 162 84, 102, 114, 115, 213, 237, 265, 276, Rubens Peter Paul 112 283,286 Rudolfini Dominik 53 Skorobohaty Aleksander D. 200 Rulikowski Józef 270,272 Słoń Dominik 160 Ruszczyć Roman 229 Smirnow Nikołaj Walentinowicz 44, 45 Rychlikowa Irena 172 Smuszewski, żołnierz polski poległy pod Ko Rydzewski Piotr 166,258 ścianem 185 Rylski Krzysztof 168 Sobielski Marcin 76, 78 Rzewuski Maurycy 175 Sobieski Jakub „Fanfanik”, syn Jana III 209, Rzewuski Stanisław Ferdynand 283 228 Sobieski Jakub, ojciec Jana III
77, 117, 119, Salmon Thomas 33 Sałtykow Michaił 93 Stadnicki Adam 148 Sandzewicz Lech 68 Stanisław August Poniatowski, król Polski 12, Sapieha Jan Piotr 72, 73, 75, 76, 78, 79,319 Sapieha Kazimierz Jan 241, 243, 247, 252, 253 Sapieha Lew 130 364 319 Nie tylko husaria 267,281-283,285 Stanisław Leszczyński, król Polski 263-265 Starhemberg Ernst Rüdiger 232 Starowolski Szymon 171
Stefan Batory, król Polski 51,53,80,157 Stetkiewicz Bohdan 131 Stetkiewicz Jan 131 Vasseur de Beauplan Guillaume le zob. Beau plan Wilhelm Velde Jan van de 17 Stetkiewicz Krzysztof 200 Stogniew Mikołaj 130 Wagner Marek 330 Strobel Bartłomiej 14 Wahl (Val) Jean Otton de 181,190 Struczyński Leszek 261 Wasyl IV Szujski, car Rosji 86 Struś Mikołaj 94,106,107 Wąsowicz Mikołaj 49 Stryjkowski Maciej 55,57 Wąsowicz Stanisław 49 Strzałkowski, uczestnik kampanii berestec- Weeseman, gubernator szwedzki 180 kiej 162 Suchorzewski Jan 278 Weigel Christoph 280 Weinbeer, agent brandenburski 323 Sulmirski Piotr 269 Wejher Ernest 84 Susin, porucznik 270 Wejher Jan 83,84,119 Swotyński Jan 130 Wejher Ludwik 84,95 Sytin Iwan Dmitrijewicz 106 Wejher Marcin Władysław 84 Szczodrowski, rotmistrz 12 Wereszczyński Józef 171 Szein Michał 127,136 Wessel Wojciech 130 Szemberg Teofil 30 Wielec Dariusz 325,332 Szeremietiew Wasyl Borysowicz 37,326 Wielhorski Janusz 270 Szleszyński Radosław 59,175,225,230 Wierzchlejski (Wierzchlański, Wierzch- Szmandra Marek 274 lieński) Wojciech 54,60,63 Szmeling Henryk 322 Wiktor Andrzej 286 Szulerzycki Sebastian 255 Wimmer Jan 16,17,246 Szumlański Damian 229 Wiśniowiecki Michał Serwacy 240,247,253 Szymanowski Samuel Hutor 137,323 Wittenberg Arvid 182 Władysław IV Waza, król Polski 82, 91, 93, Tarnowski Jan 62,181, 208 100,112,118,127,130,141,150 Tarnowski Krzysztof 49 Wojeński Stanisław 260 Teresa Kunegunda Sobieska, elektorowa Wojna Michał 131,140 bawarska 227 Wołkow, dowódca rosyjski 77 Teriön Hugues de 27 Wołłowicz Dominik 265 Treutier Michał 10,102,126, 274
Wołłowicz Władysław 140 Tuczyński Jan 201,330 Woyski, chorąży 269 Turkulec, pancerny Marcina Kalinowskiego Wójcicki Kazimierz Władysław 184 257 Wójcikowski Robert 160 Twardowski Samuel 184,185,190 Wraxall William N. 270 Tyszkiewicz Janusz Skumin 99 Wrzesowicz Jan Wejhard 187,190,192 Indeks 365
Wybicki Józef 283 Zborowski Jan 49,50,60 Wyhowski Iwan 309 Zebrzydowski Florian 23,41, 42,45,47,48, Załuski Józef 269 Zebrzydowski Zygmunt 49 50,55,57,58,60,61,64-67 Zamojski Jan „Sobiepan” 153 Zydaczewski, chorąży 269 Zamojski Jan 53, 208, 209 Zygmunt I Stary, król Polski 85 Zamojski Stanisław 50, 63 Zygmunt II August, król Polski 41,50,51,67 Zamojski Tomasz 122,144 Zygmunt III Waza, król Polski 80,82,85-87, Zarucki, dowódca rosyjski 104 93,114,127,144,145 Zawadziński Cezary 230 Zawisza Krzysztof 243, 246, 250, 252, 253, Żarski Franciszek 236 Żeleński Maciej 31 256 Żółkiewski Stanisław 85,91,93,99,101,158, Zbaraski Krzysztof 31 Zbaraski Stefan 55 209,236 Zborowski Aleksander 100,106,107 Bayerische Staatsbibliothek München
|
| adam_txt |
Spis treści Wstęp 11 Zapomniana armia 15 Jak liczne były wojska Rzeczypospolitej? Czeladnik, ciura, pacholík Dylemat szklanki 15 20 26 Luźna czeladź ֊ nie tylko w Polsce 30 Wielkie zwycięstwo czy wielka propaganda? Newel 1562 r. 41 Armia moskiewska - czy naprawdę tak liczna? 42 Armia polsko-litewska Dysproporcja sil 56 Krwawa konfrontacja Kompromitacja Moskali Ocena bitwy 67 48 57 66 Hör
Jeden przeciw sześćdziesięciu? Czyli jak Polacy pod Suzdalem z Moskwicinami wojowali 69 Petyhorcy 69 Suzdalowi na ratunek W oczach Moskali 72 75 A może jednak lisowczycy? Moskwa. Początek inwazji Tak to się zaczęło 78 81 82 Przybywamy jako przyjaciele? I po co to wszystko? 85 86 Jak Polacy Moskwę spalili. Moskwa w rękach Polaków Kto zaczął? 91 93 Husaria staje do walki 95 30 marca otworzyły się bramy piekieł Skala zniszczeń 98 100 Bitwa pod Moskwą (1611 r.) 103 Armie przeciwników 104 Przeciw pikom i hulajgrodom 107 9
Chocim 1621 г. ֊ mało znane oblicze bitwy Spotkanie tytanów 113 A gdy głód zajrzał w oczy. Hiperinflacja 116 120 Końska hekatomba 120 A jednak zwycięstwo! 121 Husaria pod Smoleńskiem w 1633 r. Organizacja, koszty i liczebność Po co komu husaria? 127 131 Najpiękniejsza kawaleria świata 137 Rakiety w służbie Rzeczypospolitej Rakietowa potęga 144 Kto był pierwszy? 147 Akto ostatni? 148 W obronie Olyki 153 Gdy matka zjada własne dzieci. Co wiedział Radziwiłł? Nie tylko łaska Boska 153 156 O hajdukach i dragonach Kto zaatakował Ołykę? 127 157 161 164 Bitwa w cieniu księżyca Moskiewska husaria 167 Szkłowska potrzeba 168 Jazda kozacka czy pancerna? 171 167 143 113
Pospolite ruszenie daje łupnia Szwedom Ostatnia deska ratunku Wstawanie z kolan 177 179 Bitwa pod Kościanem 181 Znikome owoce zwycięstwa Zabić Czecha! 185 187 Bitwa pod Lubrzem 191 Nie tylko warchoły i pijanice 193 Jak pan Kmicic pod Połonką z Moskwą wojował 195 Przeciwnicy 196 Komu zawdzięczamy zwycięstwo? 200 Wiedniowi na odsiecz historia anegdotyczna 205 Olkienicka batalia, czyli rzecz o determinacji 241 Pospolite ruszenie przeciwko „ludowi ognistemu” Dysproporcja sił 243 Profesjonalizm nie zawsze wygrywa 246 Roznieśli ich na szablach, czyli bitwa pod Drują z 1704 r. Wojna domowa 251 Poszli w dym i ogień Europa się uczy 256 252 251 241 177
Mroczny wiek XVIII Najlepsza armia świata? Kryzys kawalerii 259 259 262 Upadku ciąg dalszy 264 Pierwsze próby reform 267 Przezwyciężenie kryzysu 272 Ostatnie lata husarii Zmiany na Litwie 275 275 Zmiany w Koronie 278 Koniec historii husarii 279 Gdzie się podziały zbroje husarskie? 281 Kirysy na łyżki 282 I tak zostaliśmy Europejczykami Od autora Aneksy Przypisy 287 289 309 Bibliografia Indeks 359 341 285
Bibliografia Źródła rękopiśmienne: Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Radziwiłłów, dz. II, ks. 21. Archiwum Państwowe w Gdańsku, dz. 48, nr 300, S3. Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, nr 1834. Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie (B. Czart.), nr 112,196,1656, 2105,2717. Teki Naruszewicza, nr 118. Biblioteka Narodowa w Warszawie, mf 37745. Biblioteka Zakladu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu, rps 189, rps 1993/1. Źródła drukowane: Akta Andrzeja Karola Grudzińskiego 1653-1676, Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, nr 1834. Akta do dziejów króla Jana IIP0 sprawy roku 1683°, a osobliwie wyprawy wiedeńskiej wy jaśniające, opr. Franciszek Kluczycki, Kraków 1883. Акты Исторические, է. 2, Sankt Petersburg 1841. Ausfilhrliche RELATION, Von der Herrlichen VICTORIA Jhrer Königlichen Maytt. zu Pohlen / etc. VndBlutigen Niederlage des Moßkowiters/ Welche Geschehen den 28. Junii st. n. 1660. zwischen Sclonim und Lachowitz, Biblioteka Narodowa w Warszawie, mf 37745, s. 7-12. Auß Groß-Polen.Auß dem Feld-Lager bey Kościan, welches Herr Opalinsky mit dem Adel auß GroßPolen belagert vom 10. May, w: „Extraktschreiben von unterschiedlichen Orten aus Großpolen”, [brak miejsca druku, po 24 maja 1656 roku]. Auxent, Kronika kamieniecka (AnArmeno-Kipchak Chronicle on The Polish-Turkish Wars in 1620-1621), (ed.) E. Schütz, Budapest 1968. Bibliografia 341
Bielski Joachim, Kronika Polska Marcina Bielskiego. Nowo Przez loach. Bielskiego syna iego wydana, Kraków 1597. Bielski Marcin, Sprawa rycerska (1569), w: Archiwum domowe do dńejów i literatury kra jowej z rękopismów i dziel najrzadszych, opr. Kazimierz Władysław Wójcicki, Warsza wa 1856. Brandt Henryk, Moja służba w Legii Nadwiślańskiej: wspomnienia z Hiszpanii oraz Rosji 1807-1812, tłum. Andrzej Ziółkowski i Aleksandra Bukowska, Gdynia 2002. Brulig Bernard, Pater Bernard Bruligs Bericht über die Belagerung der Stadt Wien im Jahre 1683, w: Archivßr Kunde österreichischer Geschichts-Quellen, t. 3, Hrsg. Beda Dudik, Wien 1850. Budziło Józef, Historia Dmitrafałszywego, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamiętniki dowód ców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Captain Gilberts Report, w: The False Dmitri. A Russian Romance and Tragedy Described by British Eye-Witnesses, 1604-1612, ed. Sonia Elizabeth Howe, New York 1916. Coxe William, Travels into Poland, Russia, Sweden and Denmark, 1.1, Dublin 1784. Chelchowski Henryk, Wieść z Moskwy prawdńwa krótkim rymem wyprowadzona, Toruń 1634. Chłapowski Dezydery, Pamiętniki, opr. Kazimierz Morawski, cz. I-II, Poznań 1899. Czelebi Ewlija, Księga podróży EwlijiCzelebiego, red. Zygmunt Abrahamowicz, Warszawa 1969. Dalerac François Paulin, Historya woyny wiedeńskiej z Turkami Jana III, króla polskiego. 1689, Biblioteka Zakladu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu, rps 1993/1. Dabze wystawienie Polityczne Kraiów. Polska, „Pamiętnik Polityczny i Historyczny
Przypad ków, Ustaw, Osoh, Mieysc i Pism wiek nasz szczegulniey interessuiących”, t. 1, 1783 (kwiecień). DelľAqua Andrzej, Praxis ręczna dńala, opr. Tadeusz Nowak, Oświęcim 2016. Diariusz drogi Króla JMci Zygmunta III od szczęśliwego wyjazdu z Wilna pod Smoleńsk w roku 1609 a die 18 Augusta ifortunnego powodzenia przez lat dwie do wzięcia zamku Smo leńska w roku 1611, opr. Janusz Byliński, Wrocław 1999. Diariusz Ekspedycyjej Zborowskiej, w: Relacje wojenne zpierwszych lat walkpolsko-kozackich powstania Bohdana Chmielnickiego okresu „Ogniem i mieczem” (1648-1651), opr. Miro sław Nagielski, Warszawa 1999. Diariusz kampanii smoleńskiej Władysława IV1633-1634, opr. Mirosław Nagielski. War szawa 2006. Diariusz wojny pod Beresteczkiem z chanem krymskim i Kozakami zaporoskiemi za szczęśli wego panowania Króla JM. Jana Kańmierza, na którą sam osobą swą ruszeł się z War szawy in anno 1651, w: Relacje wojenne z pierwszych lat walk polsko-kozackich powsta nia Bohdana Chmielnickiego okresu „Ogniem i Mieczem” (1648-1651), opr. Mirosław Nagielski, Warszawa 1999. 342 Nie tylko husaria
Diaryusz wojny tureckiej r. 1621, w: Starożytności historyczne polskie, t. 1, opr. Ambroży Grabowski, Kraków 1840. Документы об освободительной войне украинского народа 1648-1654 гг., Киев 1965. Dunin Karwicki Stanisław, De Ordinanda Republica (Opotrzebie urządzenia Rzeczypospolitej albo o naprawie defektów w stanie Rzeczypospolitej Polskiej), w: Dńela polityczne z po czątku XVIII wieku, w: Materiały Komisji Historycznej Nr 32 PAN Kraków, opr. Adam Przyboś, Kazimierz Przyboś, Wrocław 1992. Dunin Karwicki Stanisław, Do Rady Warszawskiej zdanie jmp. Karwickiego cześnika san domierskiego, w: Kazimierz Przyboś, Stanislaw Dunin-Karwicki i jego „De ordinando Republica ”, w: Rzeczpospolita w dobie wielkiej wojny północnej, red. Jadwiga Muszyń ska, Kielce 2001. Dupont Philippe, Mémoires pour servir à l’histoire de la vie et des acüons de Jean Sobieski III du nom roi de Pologne, w: Biblioteka Ordynacji Krasińskich, Muzeum Konstantego Świdzińskiego, t. VIII, opr. Ignacy Janicki, Warszawa 1885. Dupont Philippe, Pamiętniki historyi życia i czynów Jana III Sobieskiego, tłum. Beata Spieralska, opr. Dariusz Milewski, Warszawa 2011. Dyariusz pogrzebu jaśnie wielmożnego J.M.P. Stanisława na Koniecpolu Koniecpolskiego, kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronfnego] w Brodziech dnia 31. Apri lis, Anno 1646 odprawionego, w: Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskichXVII. wieku, wyd. Stanisław Przyłęcki, Lwów 1842. Dyaryus expedycyejJ. K. M. przeciwko nieprzyiacielowi moskiewskiemu, który 14 8bris in anno 1632 Smolensk obieg у onego potężnie dobywał 25 augusti ro.
1633, орг. Олег Целевич. „Записки Наукового Товариства Імени Шевченка”, t. XXVIII, Lwów 1899. Dzieje Marsa krwawego i sprawy odważne, rycerskie, przez wielmożnego pana jego mości pana Jana Piotra Sapihę, starostę uświadzkiego, w monarchii moskiewskiej od roku 1608 aż do roku 1612 sławnie odprawowane, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamięt niki dowódców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Działyński Łukasz, Dyaryusz oblężenia i zdobycia Wieliża, Wielkich Łuk i Zawolocia od dnia 1 sierpnia do 25 listopada 1580 r., w: Sprawy wojenne króla Stefana Batorego. Dyjaryjusze, relacje, listy i akta z lat 1576-1586, wyd. Ignacy Polkowski, Kraków 1887. Dńennik wyjazdu naszego na pospolite ruszenie z r. 1621, w: Starożytności historyczne pol skie, 1.1, opr. Ambroży Grabowski, Kraków 1840. Engeström Wawrzyniec, Pamiętniki, w: Cudzońemcy o Polsce. Relacje i opinie, t. 2, opr. Jan Gintei, Kraków 1971. F redro Andrzej Maksymilian, Andreae Maximiliani Fredro Castellani Leopoliensis Militarium, seu axiómatům belli ad harmóniám togae accommodatorum libri duo.Accessere minutiora quaedam, ad ejusdemAuthorís scripta, Amsterdam 1668. Fredro Andrzej Maksymilian, Dyskurs do uważenia podany Anno Domini 1667, iż tylko po śmierci króla ma być obierany regnaturus i insze potrzebę moteryje z tej okazyjej Bibliografia 343
przytoczone,vr: Pisma polityczne z czasów panowania Jana Kaämierza Wazy. 1648-1668. Publicystyka, eksorbitancje, projekty, memoriały, opr. Stefania Ochmann-Staniszewska, t. III, Wroclaw-Warszawa 1991. Fredro Andrzej Maksymilian, Dzieje narodu polskiego pod Henrykiem Walezyuszem królem polskim a potemfrancuskim (Gestorum populi Poloni sub Henrico Valesio), z łaciny tlum. Władysław Syrokomla, Petersburg-Mohylew 1855. Fredro Andrzej Maksymilian, Nowe Uważenia Porządku Woiennego, Względem Artykułów dawnych Woyskowych Seymem niekiedy Roku Pańskiego MDCIX. zatwierdzonych. To jest. W iakim porządku Żołnierz, a zatym Woysko ma bydz zatrzymane? bez czego, po te czasy, nie dostawało siela, w: Zwierzyniec Ieidnorozcow Z Przydatkiem, Rożnych Mow, Seymowych, Listów, Pism y Dyskursów, tak Polskich, iako y Łacińskich przez Francisz ka Glinke Zebrany y Ogłoszony, Lwów 1670. Fredro Andrzej Maksymilian, Przysłowia mow potocznych. Albo przestrogi. Obyczaiowe, Radne, Woienne, Na fawor Polskiego ięzyka. Ku głębołdey uwadze, Czytelnika podane. Przez Wiernego oyczyznie anonyma. Zpoprawą, y dokladem sta Nowych Przestróg. Od authora świeżo podanych Wtóre Drukowanie, Kraków 1659. Głoskowski Jakub, Pana Głoskowskiego, towarzysza pana Strussa relaţia taka, w: Diariusz drogi Króla JMci Zygmunta III od szczęśliwego wyjazdu z Wilna pod Smoleńsk w roku 1609 a die 18 Augusta ifortunnego powodzenia przez lat dwie do wzięcia zamku Smo leńska w roku 1611, opr. Janusz Byliński, Wrocław 1999. Gordon Patryk, Diary ofPatrick Gordon ofAuchleuchries 1635-1699,1.1, ed. Dmitry FedoSOV, Aberdeen 2009. Górnicki
Łukasz, Dńeje w Koronie Polskiej, opr. Henryk Baiycz, Wroclaw 2003. Gründtlicher Bericht UudAußfuhrliche RELATION Von unterschiedlichen Scharmützeln / wel che neulicher Zeit / zwischen Königlichen Polnisehen / Schwedischen und ChurFürstlichen Völckern vorgelauffen. Wie dann auch Was sichferners in Preussen zugetragen und begeben hat ANNOM. DC. LVI, Gdańsk 1656. Hanower Natan, Jawein Mecula t.j. bagno głębokie, kronika zdarzeń z lat 1648-1652 napi sana przez Natana Hannowera, w: Sprawy i rzeczy ukraińskie. Materyaly do dziejów kozaczyzny i hajdamaczyzny, wyd. Franciszek Rawita-Gawroński, Lwów 1914. Holsten Hieronim Chrystian, Przygody wojenne 1655-1666, opr. Tadeusz Wasilewski, War szawa 1980. Jabłonowski Jan Stanislaw, Pamiętnik Jana Stanisława Jabłonowskiego wojewody ruskiego, opr. August Bielowski, „Biblioteka Ossolińskich. Pismo historyi, literaturze, umiejętno ściom i rzeczom narodowym poświęcone. Poczet nowy”, 1.1, Lwów 1862. Jemiołowski Mikołaj, Pamiętnik dzieje Polski zawierający (1648-1679), opr. Jan Dzięgielewski, Warszawa 2000. Jerlicz Joachim, Latopisiec albo kroniczka, opr. Kazimierz Władysław Wójcicki, 1.1 i 2, War szawa 1853. 344 Nie tylko husaria
Kątski Marcin, Diariusz wyprawy wiedeńskiej króla Jana III w roku 1683 przez Marcina Kątskiego kasztelana lwowskiego generała artylerii koronnej spisany, opr. Bohdan Królikowski, Lublin 2003. Kitowicz Jędrzej, Opis obyczajów za panowania Augusta III, opr. Zbigniew Goliński, War szawa 2003. Kitowicz Jędrzej, Pamiętniki czyli Historia polska, opr. Przemysława Matuszewska, War szawa 2005. Kobierzycki Stanisław, Historia Władysława, królewicza polskiego i szwedzkiego, opr. Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Wrocław 2005. Kochowski Wespazjan,Annalivm Poloniae Climacter Secundus. Bella Sueticum, Transyluani- cum,Moschouiticum, aliasqjue] res gestas ab Anno 1655, adAnnum 1661, Kraków 1688. Kochowski Wespazjan, Lata potopu 1655-1657, opr. Leszek Kukulski, Warszawa 1966. Kochowski Wespazjan, Postrzał w gnieźnieńskiej potrzebie, w: Wespazjan Kochowski. Poezje wybrane, opr. Piotr Borek, Kraków 2003. Kochowski Wespazjan, Roczniki Polski. Klimakter czwarty (1669-1673), opr. Leszek Andrzej Wierzbicki, Warszawa 2011. Komput chocimski 1621 z rękopisu Biblioteki Narodowej, opr. Zbigniew Hundert, Karol Żojdź, w: Studia nad staropolską sztuką wojenną, red. Zbigniew Hundert, t. II, Oświęcim 2013. Korespondencja Stanisława Koniecpolskiego hetmana wielkiego koronnego 1632-1646, opr. Agnieszka Biedrzycka, Kraków 2005. Koiytyński Onufry, Olkinicka potyczka, w: Źródła do dńejów polskich, 1.1, opr. Michał Gra bowski, Aleksander Przezdziecki, Wilno 1843. Kosmowski Stanisław, Pamiętniki Stanisława Kosmowskiego z końca XVIII, wieku, Poznań 1860. Kossak Zofia, Pożoga, Kraków 2010. Kraiewski
łan, Szturm smolenski sobotni który sie odprawowal 21. Augusta / Roku Pańskiego 1610, [b.m.] 1611. Krasiński Gabriel, Taniec Rzeczypospolitej Polskiej, opr. Mirosław Korolko, Warszawa 1996. Krasiński Jan Dobrogost, Relatìa seu Descripţia wojny pod Wiedniem, pod Strygoniem i dal szej campaniejA. 1683. prawdziwa przy obronie prawdy i honoru rycerstwa polskie go Relacja o przeszłej roku 1683 w Rakusiech i na Węgrzech campaniej, opr. Otton Laskowski, „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, t. 2, z. 1,1930. Krótkie opisanie awizow po Wareckiey i Łowickiey potrzebach, Archiwum Główne Akt Daw nych, Archiwum Radziwiłłów, dz. II, ks. 21, k. 126-129. Kuczyński Wiktoryn, Pamiętnik 1668-1737, opr. pod red. Józefa Maroszka, Białystok 1999. Kunaszowski Wojciech Jerzy, Z rękopismu Woyciecha na Kunaszowie, Niezwiskach, Herasy- mowie i Łuce Kunaszowskiego, Skarbnika Bracławskiego, Rotmistrza chorągwipierwszey straży woysk nayiaśnieyszey Rzeczypospolitey Polskiey, w wyprawie woienney pod Wiedeń r. 1683. „Czasopism naukowy księgozbioru publicznego, imienia Ossoliń skich”, r. 3, z.l, Lwów 1830. Bibliografia 345
Kutrzeba Tadeusz, Wojna bez walnej bitwy, w: Wrzesień 1939 w relacjach i wspomnieniach. opr. Mirosław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski, Warszawa 1989. Lassota Eryk, Beauplan Wilhelm, Opisy Ukrainy, opr. Zbigniew Wójcik, Warszawa 1972. Leszczyński Samuel, Potrzeba z Szeremetem, hetmanem moskiewskim, i z Kozakami w roku Pańskim 1660 od Polaków wygrana, opr. Piotr Borek, Kraków 2006. Latosz Jan, Prognosticon de regnorum ac imperiorum mutationibus ex orbium coeli syderumque motu lumine vario, in haec tempora incedentibus. Maxime vero de Christianorum contra Turcas successu. A loanne Latosinio Medico Phisico, et Mathematica, diligentis sime conscriptum, etpublicae vtilitatis gratia editum, Kraków 1594. Liske Xawery, Przyczynki do history i wojny moskiewskiej z lat 1633-1634 wraz z planem oblężenia Smoleńska, „Biblioteka Ossolińskich. Pismo historyi, literaturze, umiejętno ściom i rzeczom narodowym poświęcone. Poczet nowy”, 1.11, Lwów 1868. Listy oryginalne Zygmunta Augusta do Mikołaja Radziwiłła Czarnego wojewody wileńskie go marszałka i kanclerza WX.L. [.] tudzież niektóre jego listy do Mikołaja Radziwiłła wojewody trockiego [.], opr. Stanislaw August Lachowicz, Wilno 1842. Listy staropolskie z epoki Wazów, opr. Hanna Malewska, Warszawa 1977. Lubomirski Hieronim Augustyn, Ordynacja hetmańska oraz i informacyja wszystkim ko mendantom, pułkownikom, rotmistrzom, porucznikom, chorążym, namiestnikom i ca łemu rycerstwu, jaki porządek trzymać mają idąc do szyku przeciwko nieprzyjacielowi i w polowejformalnej bitwie, w: Ordynacja hetmańska dotycząca taktyki wojsk polskich z
początku XVIII-tego wieku, opr. Wojtasik Janusz, „Studia i Materiały do Historii Woj skowości”, t. 6.1, Warszawa 1960. Lubomirski Stanislaw, Diariusz wojny polskiej z Turkami pod Chocimem r. 1621., w: Pamięt niki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Łoś Jakub, Pamiętnik towarzysza chorągwi pancernej, opr. Romuald Śreniawa-Szypiowski, Warszawa 2000. Marchocki Mikołaj Ścibor, Historia moskiewskiej wojny prawdziwa, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamiętniki dowódców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Maskiewicz Bogusław Kazimierz, Maskiewicza dyjaryjusz moskiewskiej wojny w Wielkim Księ stwie Litewskim będącej, w: Pamiętniki Maskiewiczów, opr. Alojzy Sajkowski, Wroc law 1961. Maskiewicz Samuel, Dyjariusz Samuela Maskiewicza, w: Moskwa w rękach Polaków. Pamięt niki dowódców i oficerów garnizonu polskiego w Moskwie w latach 1610-1612, opr. Marek Kubala, Tomasz Ściężor, Kryspinów 1995. Материалы к истории Московскаго государства в XVI и XVII столетиях, орг. Teodor Wierzbowski, t. II, Warszawa 1898. Materiały do dńałalności wojskowej Floriana Zebrzydowskiego, opr. Józef Jasnowski, „Prze gląd Historyczno-Wojskowy”, t. IX, z. 2, Warszawa 1937. Matuszewicz Marcin, Diariusz życia mego, opr. Bohdan Królikowski, 1.1-2, Warszawa 1986. 346 Nie tylko husaria
Mehmed z Fyndykły, Kroniki Silahdara, w: Kara Mustafa pod Wiedniem. Źródła muzułmań skie do dńejów wyprawy wiedeńskiej 1683 roku, орг. Zygmunt Abrahamowicz, Kra ków 1973. Morstin Jan Andrzej, Listy Jana Andrzeja Morstina, opr. Stefania Ochmann-Staniszewska, Wroclaw 2002. Morsztyn Zbigniew, List od İmci pana Aleksandra Mierzeńskiego, porucznika chorągwie pancernej ksiącia Imci Janusza Radziwiłła, wojewody wileńskiego i hetmana Wielkie go Księstwa Litewskiego po szepielowskiejpotrzebie, w: Muza domowa, 1.1-2, opr. Jan Dürr-Durski, Warszawa 1954. Moskorzowski Jan, Dyaryusz wojny moskiewskiej 1633 roku, opr. Aleksander Rembowski, Warszawa 1895. Moszczeński Adam, Pamiętnik do historyi polskiej w ostatnich latach panowania Augusta III. i pierwszych Stanisława Poniatowskiego przez Adama Moszczyńskiego, Poznań 1858. Naronowicz-Naroński Józef, Budownictwo wojenne, opr. Tadeusz Nowak, Warszawa 1957. Naruszewicz Adam Stanisław, Dyjarjusz podróży Jego Królewskiej Mości na sejm grodzień ski, wyd. Magdalena Bober-Jankowska, Warszawa 2008. Niemcewicz Julian Ursyn, Pamiętniki czasów moich, opr. Jan Dihm, 1.1, Warszawa 1958. Niemojewski Stanislaw, Diariusz drogi spisanej i różnych przypadków pociesznych i żało snych prowadząc córkę Jerzego Mniszka, Marynę, Dymitrowi Iwanowiczowi w roku 1606, opr. Roman Krzywy, Warszawa 2006. Nova publica regni a die nona Julii anni millesimi septingentesimi secundi, Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoiyskich w Krakowie, rps 196. Nowa pieśń abo triumph moskiewski, [brak miejsca druku] 1634. Nowiny z Moskwy, Abo Wota Z Traktatów, y Consulty Panów
Radnych ziemie Moskiewskiey, w Mieście Stołecznym. Które Wota, per discursum Czarowi swemu (radząc mu do pokoiu z Królem I. M. Pánem Naßym Miłościwym, będąc bórzo strachem przerażeni) podawali. A to pod ten czas straßny / у strwożony / gdy się Seyn Hetman ich Generál ny ze wßytkim obozem swoim / Ostrôžkami / у Woyskiem bárzo głodem / mrozem / chorobami / niewcźósem strapiony у śćiśniony / Królowi Je° M. rad nie rad poddać się musiał/ Díe 1. MartijA.D. 1634, [brak miejsca druku] 1634. des Noyers Pierre, Lettres de Pierre Des Noyers, Secrétaire de la Reine de Pologne Marie Louise de Gonzague, Berlin 1859. Ogier Karol, Dziennik podróży do Polski 1635-1636, opr. Władysław Czapliński, 1.1, Gdańsk 1950, t. 2, Gdańsk 1953. Ojczyste spominki w pismach do dziejów dawnej Polski. Diaryusze, relacye, pamiętniki itp. służyć mogące do objaśnienia dńejów krajowych: tudzież listy historyczne do panowa nia królów Jana Kazimierza i Michała Korybuta, oraz listy Jana Sobieskiego marszał ka i hetmana wielkiego koronnego, z rękopismów zebrane przez Ambrożego Grabow skiego, 1.1, Kraków 1845. Bibliografia 347
Okolski Szymon, Diariusz Transactiey Woienney, Miedzy Woyskiem Koronnym, y Zaporo skim, w Roku 1637. Miesiąca grudnia, przez Iasnie Wielmożnego I. Mci Pana Mikoiaia z Potoka Potockiego, Woiewodę Braclawskiego, Hetmana Polnego Koronnego, Genera la Podolskiego, Kamienieckiego, Laticzowskiego, Niźińskiego c. c. Starostę, sczęśliwie zaczętey, y dokończoney. Za dozwoleniem Starszych wydany. Przez W. Oyca Simo na Okolskiego, Zakon. Dom. S. Kaznodńeię Woyskowego, Zamość 1638. Oleszewski Jan, Abrys domowej nieszczęśliwościy wewnętrznej niesnaski, woyny Korony Pol skiej y Wielkiego Xsięstwa Litewskiego pro informatione potomnym następującym cza som przez iedną zakonną osobę światu pokazany y z żałością wyrażony anno 1721, орт. Franciszek Ksawery Kluczycki, Kraków 1899. Opis powstania w Moskwie 1611 roku przeciw wojskom polskim, przez naocznego świadka, niejakiego Gloskowskiego, „Przyjaciel Ludu”, r. 9, t. II, nr 33, Leszno 1843. Opisanie weścia do Wołoch p. Stanisława Żółkiewskiego, kanclerza у hetmana wielkiego Korony polskiej, anno domini 1620, w: Documente privitoare la istoria Românilor, suplement II tomu, opr. Eudoxiu de Hurmuzaki, Bucureşti 1895. Описи Острожчини другої половини XVI - першої половини XVII століття, Упор. Віктор Атаманенко, Kyiv-Ostróg-New York 2004. Ostroróg Jan, Dńennik wojny tureckiej w Woloszech, w: Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Otwinowski Erazm, Pamiętniki do panowania Augusta II, opr. Edward Raczyński, Poznań 1838. Oświęcim Stanislaw, Stanisława Oświęcima dyaryusz 1643-1651, w: Scriptores rerum
polonicarum, 1.19, Kraków 1907. Pamiętniki domowe, zebrane i wydane przez Michala Grabowskiego, Warszawa 1845. Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku, opr. Stanislaw Przylęcki, Lwów 1842. Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Paprocki Bartosz, Herby rycerstwa polskiego, Kraków 1584. Pasek Jan Chryzostom, Pamiętniki, opr. Roman Pollak, Warszawa 1987. Первое послание Ивана Грозного Курбскому. Zdigitalizowana wersja dostępna na stronie: https://web.archive.org/web/20110525203520/http://www.pushkinskijdom.ru/ Default.aspx?tabid=9106 [dostęp: 11.11.2019] Pieniążek Krzysztof, Hippika abo sposób poznania chowania istanowienia koni przez Chrzystofa Pieniążka pisana, w: O myślistwie, koniach Ipsach łowczych książek pięcioro z lat 1584-1690, opr. Józef Rostafiński, Kraków 1914. Piotrowski Jan, Dziennik wyprawy StefanaBatorego pod Psków, wyd. Aleksander Czuczyński, Kraków 1894. Plawski Eugeniusz, Fala zafalą. Wspomnienia dowódcy ORP Piorun, Gdańsk 2003. Poczobut Odlanicki Jan Władysław, Pamiętnik [1640-1684], opr. Andrzej Rachuba, War szawa 1987. 348 Nie tylko husaria
Polanowski Jan, Dyarjusz Marszu Wiedeńskiego to jest zemknionego Woyska z Partyijako to zpod Trębowli, Bucniowy, Światy na, i Krzemieńca które kupiło się pod Bedzyniem a ztamtąd poszło z Królem Janem III pod Wiedeń w tym pod Strygonią a nazad przez Węgry w roku 1683, w: Biblioteka Starożytna Pisarzy Polskich, орг. Kazimierz Włady sław Wójcicki, Warszawa 1844. (marquis de) Pomponne Simon Arnauld, Mémoires du marquiz de Pomponne, ministre et secrétaire d’état au department des affaires étrangères, publiés d’après un manuscrit inédit de la bibliothèque du Corps Législatif, précédés d’une introduction de la vie du marquis de Pomponne, par J. Mavidal, Paris 1860. (marquis de) Pomponne Simon Arnauld, Wiadomość o Polsce za Michala I i Jana III z pa miętników markiza de Pomponne ministra-sekretarza stanu spraw zagranicznych za Ludwika XIV, opr. August Mosbach, „Biblioteka Ossolińskich. Pismo histoiyi, literatu rze, umiejętnościom i rzeczom narodowym poświęcone. Poczet nowy”, t. 4, Lwów 1864. Portofolio królowej Maryi Ludwiki. Czyli zbiór listów, aktów urzędowych i innych dokumen tów, ściągających się do pobytu tej monarchini w Polsce, przełożonych zfrancuzkiego najęzyk polskiprzez Konstancyą Hr. Raczyńską, Hr. Józefę Radolińską, Romana Zioleckiego i Jastrzębskiego, wyd. Edward Raczyński, t. II, Poznań 1844. Prawdziwa Relaţia Między Ludem Sapieżynskiem pod Commendą Wielmożnego J. M. Pánâ Zawiszy Starosty Mińskiego a Ludźmi Bándemirskiemi to iest Róytarią y Dragonig pod Miasteczkiem Druią d. 20. Juny Roku 1704. A zaś cod. 3. July Anni ejusdem pod Rigą się dńało. [brak roku i
miejsca druku]. Proposięion que hizo el Ministro de Polonia al Duque de Medina de las Torres (Propozycja, którą przedstawił polski posel Księciu de Medina de las Torres), w: Ryszard Skowron, Preliminaria wojskowe z okresu polsko-hiszpańskich rokowań sojuszniczych w Neapolu (1639-1641), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 42, Białystok 2005. Pudłowski (?) Jan, Diariusz oblężenia Pskowa, opr. Jerzy Urwanowicz, „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska”, nr 10, Białystok 1996. Pufendorf Samuel, Siedem ksiąg o czynach Karola Gustawa króla Szwecji, tłumaczył, opraco wał i wstępem opatrzył Wojciech Krawczuk, Warszawa 2013. Pułaski Szymon Franciszek, Krotka annotacya Seymow Warszawskich, Grodzieńskich, tak że Elekcyi y Koronacyi Nayiaśnieyszych Królów Jchmciow Polskich: Jana Kazimierza, Michala, Jana III, y Augusta II; tudzieszza Panowania ich Kampaniy corocznie odpra wionych; publicznieyszych dzieiow, y rewolucyi ab annoi 648, ad annum 1733. Zebra na przez Franciszka na Pulańach Pułaskiego, Podczaszego Województwa Podlaskiego, Pułkownika J. K. Mści y Rzeczypospolitey, Pisarza Woyskowego za buławy czterech Het manów Wielkich Koronnych, Kasztelanów Krakowskich. A postfata jego do druku po dana przez Baltazara Pułaskiego Starostę Radenickiego, Lublin 1740. Radziwiłł Albrycht Stanisław, Pamiętnik o dńejach w Polsce, opr. Adam Przyboś, Roman Żelewski, t. I-III, Warszawa 1980. Rakowski Wawrzyniec F., Pamiętnik Wielkiej Wojny Północnej, Warszawa 2002. Bibliografia 349
Regestra skarbca książąt Ostrogskich w Dubnie, opr. Jan Tadeusz Lubomirski. „Sprawozdanie Komisyi do Badania Historyi Sztuki w Polsce”, է. VI, z. 2-3, Kraków 1900. Relacya expedycyi wojennej jego carskiego wieliczestwa Alexieja Michałowicza do Litwy przeciw Janowi Kazimierzowi królowi polskiemu r. 1654, w: Ojczyste spominki w pis mach do dńejów dawnej Polski. Diaryusze, relacye, pamiętniki itp. służyć mogące do objaśnienia dziejów krajowych: tudzież listy historyczne do panowania królów Jana Kańmierza i Michała Korybuta, oraz listy Jana Sobieskiego marszałka i hetma na wielkiego koronnego, z rękopismów zebrane przez Ambrożego Grabowskiego, 1.1, Kraków 1845. Relacye nuncyuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690, opr. Erazm Edward Rykaczewski, t. 2, Berlin-Poznan 1864. Relatio potrzeby cum domo Sapiehana die 18 novembris 1700 opisana ex parte adversa, w: Rzeczpospolita w dobie upadku 1700-1740: wybór źródeł, opr. Józef Andrzej Gie rowski, Wroclaw 1955. Ricaut Paul, Monarchia turecka opisana przez Ricota Sekretarza Posła Angielskiego u Porty Ottomańskiej residuiącego zfrancuskiego ięzyka na pökki przetłumaczona przez szlach cica polskiego y do druku podana w roku 1678, tłum. Hieronim Klokocki, Sluck 1678. Roe Thomas, The Negotiations ofSir Thomas Roe, in his Embassy to the Ottoman Porte, from the Year 1621 to 1628 Inclusive, London 1740. Rubinkowski Jakub Kazimierz, łanim Zwycięskich Tryumfów, działami Y Heroicznym Męstwem lana III. Króla Polskiego Na Marsowym Polu Nayiasnieyszy Po Przełomaney Ottomanskiey y Tatarskiey Potencyi, Supraśl 1754. Rudawski
Wawrzyniec Jan, Historja polska od śmierci Władysława IV aż do pokoju oliwskiego, czyli dzieje panowania Jana Kańmierza od 1648 do 1660 r., tlum. i opr. Włodzi mierz Spasowicz, t. II, Petersburg-Mohylew 1855. Salmon Thomas, Modern history or the present state of all nations, 1.1, London 1744. Sarnecki Kazimierz, Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, 1.1, opr. Janusz Woliński, Wro cław 2004. Samički Stanislaw, Księgi hetmańskie, opr. Marek Ferenc, Kraków 2015. Сборникъ князя Хилкова, Sankt Petersburg 1879. Schulz Fryderyk, Podróże Inflantczyka z Rygi do Warszawy i po Polsce w latach 1791-1793, tlum. Józef Ignacy Kraszewski, opr. Wacław Zawadzki, Warszawa 1956. Sekretny a prawdńwy diariusz, odjm. pana Miastkowskiego stolnika halickiego jm. księdzu kanclerzowi [Andrzejowi Leszczyńskiemu] posłany, ekspedycyjej kontynuowanej ko zackiej spod Beresteczka pod Białą Cerkwią, w: Relacje wojenne z pierwszych lat walk polsko-kozackich powstania Bohdana Chmielnickiego okresu „Ogniem i mieczem" (1648-1651), opr. Mirosław Nagielski, Warszawa 1999. Skupieński Kasper Tomasz, Nowiny z Moskwy krótko i generaliter zebrane, Warszawa 1634. Sobieski Jakub, Diariusz ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewicza Władysława 1617-1618, opr. Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Opole 2010. 350 Nie tylko husaria
Sobieski Jakub, Diariusz wojny tureckiej pod Chocimem r. 1621, w: Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Sobieski Jakub, Dyaryusz wyprawy wiedeńskiej w 1683 r., wyd. Teodor Wierzbowski, War szawa 1883. Sobieski Jakub, Tak zwany Pamiętnik Jakuba Sobieskiego. Dymitriada i wyprawa królewi cza Władysława do Moskwy w latach 1617-1618, w: Jakub Sobieski, Diariusz ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewicza Władysława 1617-1618, opr. Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Opole 2010. Sobieski Jan, Excerpt z manuscriptu własnej ręki najjaśniejszego króła JM. Jana III, w: Biblioteka pamiętników i podróży po dawnej Polsce, է. IV, opr. Józef Ignacy Kraszew ski, Dresden 1871. Sobieski Jan, Listy do Marysieńki, opr. Leszek Kukulski, Warszawa 1970. Starowolski Szymon, Eques Polonus, Venezia 1628. Starowolski Szymon, Institutorum rei militaris libri VIII, Kraków 1639. Starowolski Szymon, Szymon Starowolski. Wybór pism, przekład, wybór i opracowanie Ignacy Lewandowski, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991. Stryjkowski Maciej, Która przedtym nigdy światła nie widziała. Kronika Polska Litewska, Żmodzka, y wszystkiey Rusi Kijowskiey, Moskiewskiey, Siwierskiey, Wołyńskiey, Podołskiey, Podgorskiey, Podlaskiey, etc. Y rozmaite przypadki woienne y domowe, Pruskich, Mazowieckich, Pomorskich y innych Królestwu Polskiemu y Wielkiemu Księ stwu Litewskiemu przyległych, Według istotnego y gruntownego zniesienia pewnych dowodow z rozmaitych historyków y Autorów postronnych, y domowych, y Kijowskich, Moskiewskich, Sławańskich, Liflantskich, Pruskich starych, Dotęd
ciemnochmurną nocą zakrytych Kronik, y Latopisczow Ruskich, Litewskich, y Długosza Oyca dzieiow Polskich z inszymi, z wielką pilnością y węzłowatą pracą (Osobliwie około Dzieiow Litewskich y Ruskich od żadnego przedtym niekuszonych) przez Macieia Osostewiciusa Strykow skiego dostatecznie napisana, złożona, у na pierwsze światło., Królewiec 1582. Szwedzi do Polski za Króla Gustawa (z rękopismu współczesnego z czasów Jana Kazimierza), opr. Kazimierz Władysław Wójcicki, „Biblioteka starożytna pisarzy polskich”, 1.1, War szawa 1843. Szymanowski Samuel Hutor, Mars sauromatski i inne poematy, opr. Piotr Borek, Kraków 2009. Tarnowski Jan, Consilium rationis bellicae, red. Bogusław Brodecki, Warszawa 1987. Tarnowski Jan, Opisanie wyprawy chocimskiej, Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czar toryskich w Krakowie, rps 112, s. 579-601. de Teriön Hugues, Pamiętniki ambasadora Ludwika XIVprzy królu Szwecji Karolu X Gusta wie 1656-1660, opr. Łucja Częścik, Wroclaw 1999. Theatrum Europeum, t. VII, Frankfurt nad Menem 1663. Twardowski Samuel, Woyna Domowa Z Kozaki i Tatary Moskwą, potym Szwedami, i z Węgry, Przez lat Dwanaście Za Panowania Nayjasniieyszego lana Kazimierza Króla Polskiego tocząca sie. Na cztery podzielona Xięgi, Kalisz 1681. Bibliografia 351
Urywek wspomnień Józefa Rulikowskiego wydany z obszerniejszego rękopismu (1731-1792), opr. Julian Bartoszewicz, Warszawa 1862. Volumina Constitutiomm, t. III, vol. 2, opr. Stanisław Grodziski, Marcin Kwiecień, Anna Karabowicz, z przedmową Wacława Uruszczaka, Warszawa 2013. Vorbek Lettow Maciej, Skarbnica pamięci różnych spraw domowych iako i potocznych przy pomnienia godnych i potrzebnych opisanie zachowuiąca., opr. Ewa Galos, Franciszek Mincer, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968. Wereszczyński Józef, Pisma polityczne ks. Józefa Wereszczyńskiego, biskupa kijowskiego, opata benedyktyńskiego w Sieciechowie, z wiadomością o jego życiu i z dołącze niem podobizny własnoręcznego jego podpisu, opr. Kazimierz Józef Turowski, Kra ków 1858. Wojeński Stanisław, Compendiosa, e veridica relazione Di quanto hà operato nella scorsa Cam pagna lArmata del Ré di Polonia a prò della Santa Lega contro quelle de’Turchi, e Tar tari nella Podolia; Scritta dall’Illustriss. e Reuerendiss. Monsignor Stanislao a Brzeńe Woienschi vescovo di CameniezAH’Illustrissimo Signor Gio. Carlo Matesilani Residen te della Sacra Maestà del Rè di Polonia. Dedicata All’Illustriss. e Reuerendiss. Signore, Sig. e Padrón Colendiss. monsig. Giuseppe Archinto Protonotario Apostolico del nume ro de’Partecipanti, Referendario delľvna, e l’altra Signatura, Prelato domestico diN. S. e digníssimo vicelegato di Bologna, Bologna 1685. Wróblewski, Pamiętnik Wróblewskiego z końca XVIII wieku, „Świat. Dwutygodnik ilustro wany”, r. 6, Kraków 1893. Wybicki Józef, Życie moje oraz wspomnienie o Andrzeju i Konstancji Zamoyskich,
red. Stani sław Sierpowski, Wrocław 2010. Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej, opr. Bohdan Baranowski, Kazimierz Piwarski, red. Jan Wimmer, Warszawa 1954. Z Moskwy Nowiny, iako woysko wszytko Moskiewskie wedle tráctatow y conditiy w pierw szych nowinach drukowanych, (do których się te śćiągaią) z Ostrogów swych wypusczone wyszło. Die 1. Mart. A.D. 1634, Warszawa 1634. Zawisza Krzysztof, Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego (1666-1721), opr. Julian Bartoszewicz, Warszawa 1862. Zbigniewski Prokop, Diariusz, w: Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, opr. Żegota Pauli, Kraków 1853. Zdobycie Warszawy przez Szwedów r. 1656 opisane w listach królowejpolskiej Maryi Ludwi ki, zachowane w rękopismie własnoręcznym w Bibliotece Narodowej Paryskiej. Przepi sał, wstępem i objaśnieniami opatrzył L. Grangier de la Marinière. Zfrancuskiego na polski język przełożył, i przypiski dodał Alexander Przezdńecki, „Biblioteka warszaw ska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi”, t. 3, ogólnego zbioru t. XLIII, Warszawa 1851. Zeitung aus Walachey, [brak miejsca druku] 1622, Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego, Oddział Starych Druków, nr 536 284. 352 Nie tylko husaria
Zwycięstwo z Moskwy od Polakow y Lithwy, Roku 1660. otrzymane, [brak miejsca druku] Biblio teka Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu, rps 189, s. 1174-1177. Zimorowicz Józef Bartłomiej, Historya miasta Lwowa, tłum. Marcin Piwocki, Lwów 1835. Żółkiewski Stanisław, Początek i progres wojny moskiewskiej, opr. Andrzej Borowski, Kra ków 1998. Żurkowski Stanisław, Żywot Tomasza Zamojskiego kanclerza wielkiego koronnego, opr. Alek sander Batowski, Lwów 1860. Opracowania: Augusiewicz Sławomir, Prostki 1656, Warszawa 2001. Bąk Michał, Reformy wojska Rzeczpospolitej w latach 1775-1776. Część 1 : Teoria, w: Studia nad staropolską sztuką wojenną, red. Zbigniew Hundert, t. II, Oświęcim 2013. Bremundán Francisco Fabro, Floro Histórico de la Guerra mouida por el Sultande de los Tur cos Mehemet IV. conma el Augustissimo Leopoldo Primero, Emperador de Romanos, c. el Ano MDC.LXXXIII, Madrid 1684. Bobiatyński Konrad, Od Smoleńska do Wilna. Wojna Rzeczypospolitej z Moskwą 1654-1655, Zabrze 2004. Biernacki Witold, Biała Góra 1620, Gdańsk 2006. Bohun Tomasz, Mosfana 1612, Warszawa 2005. Bucholc-Srogosz Katarzyna, Departament wojskowy Rady Nieustającej w latach 1775-1789 i 1793-1794, Poznań 2007. Chartrand René, Louis XIV’sArmy, „Osprey” 1988. Chodźko Ignacy, Pisma Ignacego Chodźki. Tom III. Podania litewskie. Serya I-IV, Wilno 1881. Ciesielski Tomasz, Armia koronna w czasach Augusta III, Warszawa 2009. Ciesielski Tomasz, Wojsko litewskie w latach 1698-1709, w: Wojny północne w XVI֊XVHI wieku, red. Bogusław Dybaś, Toruń 2007. Dufiy Christopher, The Military Experience in the
Age ofReason, New York 1988. Dumanowski Jarosław, Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Toruń 2006. Eitis David, The Military Revolution in Sixteenth Century Europe, New York 1998. Filipczak-Kocur Anna, Skarbowość Rzeczypospolitej 1587-1648, Warszawa 2006. Филюшкин Александр Ильич, Мифология и реалии битвы под Невелем 1562 г., „Studia Slavica et Balcanica Petropolitana”, որ 1 (11), 2012. Gawęda Marcin, Od Beresteczka do Cudnowa. Działalność wojskowa Jerzego Sebastiana Lubomirskiego w latach 1651-1660, Zabrze-Tarnowskie Góiy 2013. Gawęda Marcin, Polonka - Basia 1660, Warszawa 2005. Gdański Jarosław, Machynia Mariusz, Srzednicki Czesław, Stepan Kamil, Oficerowie wojska koronnego 1777-1794. Spisy. Część 4. Formacje Targowicy. Szkolnictwo wojskowe. Varia. Uzupełnienia, Kraków 2003. Bibliografia 353
Gloger Zygmunt, Encyklopedia staropolska, 1.1, Warszawa 1996. Górski Konstanty, Historia artyleryiipolskiej, Warszawa 1902. Herbst Stanislaw, Trzydniowa bitwa pod Warszawą 28-30 VII 1656 r., w: Wojna polskoszwedzka 1655-1660, red. Jan Wimmer, Warszawa 1973. Hoszowski Stanisław, Ceny we Lwowie w XVI
iXVII w., Lwów 1928. Hughes B.P., Firepower. Weapons Effectiveness on the Battlefield, 1630-1850, New York 1997. Hundert Zbigniew, Husaria koronna w wojnie polsko-tureckiej 1672-1676, Oświęcim 2012. Janas Eugeniusz, Wasilewski Lech, Społeczne aspekty rozwoju husarii w latach 1648-1667 na przykładńe
chorągwi hetmana wielkiego koronnego Stanisława Potockiego i wo jewody sandomierskiego Władysława Myszkowskiego, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 23, Warszawa 1981. Jarochowski Kazimierz, Dzieje panowania Augusta II od śmierci Jana III do chwili wstąpie nia Karola XII na ziemię
polską, Poznań 1856. Kasalak Kadir, Gündüz Tufan, Kampania chocimska Osmana 11(1621 r.), „Wojsko i wycho wanie”, nr 12,1999. Ковалевська Ольга, Зображення крізь віки: іконографія козацької старшини ХѴІІ-ХѴШ cm, ez. II, Київ 2014. Kowalski Jacek, Wielka encyklopedia staropolska, Poznań 2011. Кралюк
П.М., Якубович ММ.,ЯнЛятос: ренесансна філософія та наука на українських землях, Ostróg 2011. Kubala Ludwik, Szkice historyczne, seria I, Warszawa 1901 (reprint Poznań 2004). Kubala Ludwik, Wojna szwecka w roku 1655 i 1656, szkiców historycznych serya IV, LwówWarszawa-Poznań 1913 (reprint Poznań
2005). Kuklo Cezary, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009. Курбатов Олег А., Армии
эпохи Ренессанса, ez. 5, „Сержант”, 40 (3), 2007. Kupisz Dariusz, Smoleńsk 1632-1634, Warszawa 2001. Kutrzeba Stanislaw, Polskie ustawy i artykuły wojskowe odXVdo XVIII w., Kraków 1937. Libiszowska Zofia, Wojsko polskie w XVII w. w świetle relacji cudzoziemskich, „Studia i Ma teriały do Historii Wojskowości”, t. 5, Warszawa 1960. Lipiński Wacław, Organuacja odsieczy i działania wrześniowe pod Smoleńskiem w r. 1633. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, t. 6,1933. Лобин Алексей Николаевич, К вопросу о численности вооруженных сил Российского государства в XVI в. „Studia Slavica et Balcanica Petropolitana” որ 1/2 (5/6) 2009. Łopatecki Karol, Funkcjonowanie rodzin w strukturach autoramentu narodowego ֊ doktry na, prawo, stan faktyczny XVI w. - początek XVIII w., „Studia historyczno-wojskowe”, է. III, Zabrze 2009. Łoziński Władysław, Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, է. II, Lwów 1931. Меньшиков Дмитрий Никитович, Боевая сила армии М.Б. Шеина в Смоленском походе 1632-1634 гг., „Вестник Санкт-Петербурского университета”, Сер. 2.2008, Вып. 4. Ч. I. 354 Nie tylko husaria
Mortimer Geoff, Eyewitness Accounts of the Thirty Years War 1618-48, New York 2002. Nagielski Mirosław, Bitwa pod Warszawą 1656, Warszawa 2007. Nagielski Mirosław, Warszawa 1656, Warszawa 1990. Narbutt Justyn, Dńeje wewnętrzne narodu litewskiego, է. II, Wilno 1843. Nestorów Rafał, „Magna pompa et eplendido apparata”. Ceremonia pogrzebowa Adama Mikołaja Sieniawskiego we Lwowie i Brzeżanach w r. 1726, „Sztuka kresów wschod nich”, t. 6, Kraków 2006. Nowak Tadeusz, Kampania wielkopolska Czarnieckiego i Lubomirskiego w roku 1656, „Rocz nik Gdański”, 1938, t. XI. Nowak Tadeusz Marian, Rozwój techniki rakietowej w świetle europejskich traktatów XIIIXVII wieku, Warszawa 1995. Ossoliński Łukasz, Cudnów - Slobodyszcze 1660, Zabrze 2006. Plewczyński Marek, Wojny i wojskowość polska w XVI wieku. Tom II. Lata 1548-1575, Zabrze-Tarnowskie Góry 2012. Plewczyński Marek, Żołnierz jazdy obrony potocznej za panowania Zygmunta Augusta, Warszawa 1985. Podhorodecki Leszek, Kampania chocimska 1621 roku, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 1.10.2, Warszawa 1964. Podhorodecki Leszek, RaszbaNoj, Wojna chocimska 1621, Kraków 1979. Pokojski Kuba, Tczew 1627, Warszawa 2015. Polak Wojciech, O Kreml i Smoleńszczyznę. Polityka Rzeczypospolitej wobec Moskwy w la tach 1607-1612, Gdańsk 2008. Polak Wojciech, Udńał żołnierzy z Prus Królewskich w kampaniach moskiewskich w la tach 1609-1612, w. Prusy Książęce i Prusy Królewskie w ХѴІ-ХѴШ wieku, red. Jacek Wijaczka, Kielce 1997. Przepiórka Andrzej Grzegorz, Od Staroduba do Moskwy. Działania wojsk Dymitra II Samo zwańca w latach 1607-1608, Zabrze
2007. Rachuba Andrzej, Hrehory Antoni Ogiński, w: Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani litewscy, red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2006. Rachuba Andrzej, Kazimierz Jan Sapieha, w: Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani litewscy, red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2006. Rachuba Andrzej, Michał Serwacy Korybut Wiśniowiecki, w: Poczet hetmanów Rzeczypospo litej. Hetmani litewscy, red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2006. Rachuba Andrzej, Poszedł żołnierz na wojnę. Rejestry ruchomości żołnierzy litewskich zXVII wieku, w: Świat pogranicza, red. Mirosław Nagielski, Andrzej Rachuba, Sławomir Górzyński, Warszawa 2003. Roberts Michael, The Military Revolution 1560-1660, Belfast 1956. Rychlikowa Irena, Bojarzy pancerni na pograniczu moskiewskim w XVI-XIX wieku, „Przegląd Wschodni. Historia i współczesność Polaków na Wschodzie” 1994, t. III, z. 3(11). Bibliografia 355
Середонин С.М., Известия иностранцев о вооруженных сипах Московского государства в конце XVI века, СПб., 1891. Siciński Mieczysław, Reorganizacja jazdy narodowej w pierwszych latach dńałalności De partamentu Wojskowego Rady Nieustającej 1775-1778 (utworzenie brygad kawalerii narodowej), „Muzealnictwo Wojskowe”, t. 8, Warszawa 2005. Siemkowicz Władysław, Popis wojska polskiego zlat 1561-1564 i wyobrażone w nim piętna końskie, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne”, t. XII, rocznik 1928 i 1929, Kraków 1930. Sikora Radosław, Атака гусар под Смоленском 22.1Х.1633 г., „Край Смоленский” 6,2011. Sikora Radosław, Fenomen husarii, Toruń 2004. Sikora Radosław, Husaria. Duma polskiego oręża, Kraków 2019. Sikora Radosław, Husaria pod Wiedniem 1683, Warszawa 2012. Sikora Radosław, Husaria w walce, Warszawa 2015. Sikora Radosław, Kłuszyn 1610. Rozważania o bitwie, Warszawa 2010. Sikora Radosław, Lubieszów 17IVI577, Zabrze 2005. Sikora Radosław, Niezwykłe bitwy i szarże husarii, Warszawa 2011. Sikora Radosław, Taktyka walki, uzbrojenie i wyposażenie husarii w latach 1576-1710, pra ca doktorska obroniona w Siedlcach w 2010 r. Egzemplarz w bibliotece Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego. Sikora Radosław, Wojskowość polska w dobie wojny polsko-szwedzkiej 1626-1629. Kryzys mocarstwa, Poznań 2005. Sikora Radosław, Szleszyński Radosław, Husaria Rzeczpospolitej, Warszawa 2014. Sikora Radosław, Z dziejów husarii, Warszawa 2010. Skworoda Paweł, Warka - Gniezno 1656, Warszawa 2003. Skworoda Paweł, Artyleria szwedzka i polska artyleria koronna w dobie potopu ֊ próba porównania. Przyczynek
do historii wojen Rzeczypospolitej ze Szwecją, „Studia i Mate riały do Historii Wojskowości”, t. 42, Białystok 2005. Trąbski Maciej, Kawaleria autoramentu narodowego armii Rzeczypospolitej Obojga Naro dów w epoce stanisławowskiej. Lata 1775-1794, w: Do szarży masz, marsz. Studia zdńejów kawalerii, red. Aleksander Smoliński, t. 2, Toruń 2012. Semkowicz Władysław, Popis wojska polskiego zlat 1561-1564 i wyobrażone na nim piętna końskie, t. XII (Rocznik 1928 i 1929), Kraków 1930. Смирнов H.B. Боевые холопы в составе поместной конницы во второй половине XVI- первой половине XVII вв., w: Исследования по истории средневековой Руси. Сб. статей к 80-летию Ю.Г. Алексеева. Moskwa, СПб., 2006. Sułek Zdzisław, Wojsko polskie w okresie rządów Rady Nieustającej (1776-1788), w: Za rys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, red. Janusz Sikorski, t. II, Warszawa 1966. Szczygielski Wacław, Konfederacja barska w Wielkopolsce 1768-1770, Warszawa 1970. Ślusarczyk Jacek, Obszar i granice Polski (odXdo XX wieku), Toruń 1996. 356 Nie tylko husaria
Tersmeden Lars, Armia Karola X Gustawa - zarys organizacyjny, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 1.19.2, Warszawa 1973. Tyszkowski Kazimierz, Aleksander Lisowski ijego zagony na Moskwę, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 1932, t. 5, z. 2. Uddgren Hugo E., Karolinen Adam Ludvig Lewenhaupt: Hans krigföring i Kurland och Litauen 1703-1708,1.1 (1703-1704), Göteborg 1919. Wagner Marek, Kliszów 1702, Warszawa 1994. Великанов Владимир, «Якобштадская конфузия». КорпусБ.С. Корсака в сражении при Якобштадте 5 августа 1704 г. „Цейхгауз” 2013, որ 55. Wielhorski Janusz, Lanca, Artykuł dostępny pod linkiem: https://napoleon.org.pl/index.php/ artykuly-historyczne/monografie/456-wielhorski-jamsz-lanca [dostęp: 11.11.2019] Wielhorski Janusz, Szable w dłoń, Melocheville-Tarnowskie Góry 1991. Wilder Jan Antoni, Okiem cudzoziemca, Warszawa 1959. Wimmer Jan, Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w latach 1655-1660, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 4, Warszawa 1958. Wimmer Jan, Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w łatach 1683-1689, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 8.1, Warszawa 1962. Wimmer Jan, Wiedeń 1683, Warszawa 1983. Wimmer Jan, Wojsko, w: Polska XVII wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. Janusz Tazbir, Warszawa 1974. Wimmer Jan, Wojsko Rzeczypospolitej w dobie wojny północnej, Warszawa 1956. Wisner Henryk, Lisowczycy: łupieżcy Europy, Warszawa 1976. Wojtasik Janusz, Uwagi księcia Krzysztofa Zbaraskiego, posła wielkiego do Turcji z r. 1622 o państwie ottomańskim ijego siłach zbrojnych,
„Studia i Materiały do Historii Wojsko wości”, t. 7.1, Warszawa 1961. Wołyński Artur, Wspomnienia z przeszłości, „Kłosy”, է. XXVI, nr 654 / 1878.
Indeks (nie obejmuje nazwisk zawartych w aneksach) AlAldringen Johann von 36 Blondeau Jacques 229 Aleksy I Michałowicz, car Rosji 167 Bobarkin Fiodor 75,76 Altomonte Martino 68,71,204, 209 Bogatka Ignacy 151 Antonowicz Michał 201,330 Bohun Iwan 161 Aqua Andrea (Andrzej) della 62, 117, 122, Bolotnikow Fiodor 75, 76, 78, 79 123,144-147,150,151 Booth Abraham van 172 Arciszewski Krzysztof 150,151 Borejko Wacław 284, 285 August II Mocny, król Polski 227, 252, 261֊ Borkowski Jan 106 265 August III Sas, król Polski 264,266,267,283, 284 Boryczewski, pułkownik chorągwi kozackiej 253 Brandt Henryk 236 Auxent, Ormianin kamieniecki 119-121 Bremundán Francisco Fabro 159,225 Aviano Marco de 227 Bronikowski, żołnierz polski poległy pod Balaban, dowódca husarii pod Smoleńskiem Brulig Bernard 212,216, 218 Kościanem 185 131 Bandemer (Bandemir) Zygmunt Ernest von 252,253,256 Bruyn Abraham de 43,46,54,111,158 Brzodowski, uczestnik kampanii beresteckiej 164 Bąk Michał 278 Brzuchański Aleksander 200 Beauplan Wilhelm 39,155 Budziło Józef 94,104 Bella Stefan della 12,18, 24,176,180,192 Butler Wilhelm 24 Bełdowski, rotmistrz polski 50 Bystrzonowski Wojciech 151 Bielski Joachim 50,57 Bielski Marcin 32,61,66,147,148,208,313 Callot Jacques 77,189 Birken Sigmund von 223 Całka Janusz 152 Blaszyński Mateusz 235 Canaletto (właśc. Bernardo Bellotto) 276 Indeks 359
Carrafa (Karrafa) Antonio 206 Dupont Philippe 224, 225,233-235 Chamiec, sługa hetmański 115 Dymitr I Samozwaniec, car Rosji 72,316 Chartrand René 16,17 Dymitr II Samozwaniec (Łżedymitr), car Chłapowski Dezydery 255 Rosji 72,73,75,76,78,79,316 Chmielnicki Bohdan 161,162,164,167 Dymitr Iwanowicz, carewicz 72 Chodkiewicz Jan Karol 114,116,119,124 Dziewałtowski, dowódca petyhorców 72,73, Choiński, dowódca husarii pod Smoleńskiem 131 75 Dźwigaj Czeslaw 234 Chomentowski Stanislaw 269 Chomiński Ksawery 270,276 Ehrenstrahl David Klöcker 173 Chowański Iwan 195,197,199-201 Eimmart Georg Christoph 173 Ciechanowicz Hieronim 128,129 Eperyasz, pułkownik chorągwi kozackiej 253 Congreve William 146,150 Erbening L. 164 Czapliński Jan 119-121 Czarniecki Stefan 181, 184, 185, 187, 197, 200,202 Fajans Maksymilian 250 Fiodor I, car Rosji 85 Czartoryski Adam Kazimierz 276 Firlej Andrzej 131 Czerkasski Jaków Kudenetowicz 168,169 Fredro Andrzej Maksymilian 37, 70, 128, Czernicki Ksawery 237 183,275 Czierowski, poseł cesarski 212 Czyżewski, oficer pułku kozackiego 76, 78 Galiczyn Andrzej 100 Gamocki Dominik 173 Dalerac François Paulin 205,219,225,231,234 Gawęda Marcin 330 Danilłowicz Stanislaw 140 Gheyn Jacob de 88,105 Dawidowicz Salomon 130 Giedroyć Romuald 276,277 Dąmbrowski, żołnierz polski poległy pod Giedziński, chorąży 269 Kościanem 185 Gloger Zygmunt 20 Dobromirski Wojciech 106,107,110 Głoskowski Jakub 94,101 Dolski Jan Karol 260 Gorajski, dowódca husarii pod Smoleńskiem Domaszewski Stanisław Widlica 199 131 Dowojna Stanisław 55 Gordon Patryk 182,190 Drucki-Sokoliński Samuel 130 Gosiewski
Aleksander Korwin 90,92-95,98, Dubowicz Aleksy 99 100,106,130,140 Dumanowski Jarosław 282 Górnicki Łukasz 63,64,313 Dunikowski Samuel 100 Grodzicki Krzysztof 24՛ Dunin Karwicki Stanisław zob. Karwicki Stanisław Dunin 360 Gilbert, kapitan angielski 72 Dönhoff Ernest 231, 244,269 Nie tylko husaria Grotthauz Ernest Magnus 24 Grudziński Andrzej Karol 190,191
Grzymułtowski Krzysztof 185 Jawojszowski, kozak 254,255 Gustaw II Adolf, król Szwecji 61, 77, 133, Jawor-Makowska Beata 29 158 Jemiołowski Mikołaj 154 Jerlicz Joachim 18,154,325 Hacki Michał Antoni 212 Jerzy Fryderyk, książę Waldeck 227,229 Happel Eberhard Werner 232,238 Jurzyc, uczestnik oblężenia Smoleńska 147 Herburt Jan Szczęsny 148 Hermogenes, patriarcha Moskwy 93 Hesse, dowódca szwedzki pod Kościanem 181,184 Kalinowski Marcin, hetman 130,257 Kalinowski Marcin, starosta kamieniecki 269 Kalinowski Walenty Aleksander 106,107 Hitler Adolf 137 Kampenhausen Jan Joachim 283 Hluski, dowódca kozaków 106 Kapliř Zdenko Kaspar 238 Hoecke Robert van den 37 Kara Mehmed 217 Holsten Hieronim Chrystian 27 Kara Mustafa 219,220,222,233 Hondius Jodocus 28 Karol V Leopold, książę Lotaryngii 213,214, Hondius Wilhelm 75,124,132,135,163 216,220,221,226,238 Hreczyna Jan 106 Karol X Gustaw, król Szwecji 27,190 Hughes Basil Perronet 315 Karol XI, król Szwecji 173, 203,248,308 Innocenty XI, papież 239 Karol XII, król Szwecji 137, 248, 252, 257, 263 Iwan IV Groźny, car Rosji 42,45-47,55, 72 Karwicki Stanislaw Dunin 59,263,264 IzmaiłowArtemij 104 Katarzyna II Wielka, caryca Rosji 267, 281 Kazanowski Marcin 94,95,100,130 Jabłonowski Jan Stanislaw 261, 269 Jabłonowski Stanisław Jan 208, 210-214, 216, 218,219,221,261 Jakuszowski Piotr 77 Jan II Kazimierz Waza, król Polski 130,156, 190,191 Jan III Sobieski, król Polski 23,173,174,202, Kątski Marcin 213,219,221, 223, 227,232 Kerschenstein Konstancja 244 Kerschenstein Ludwik 244 Kerschenstein Zygmunt 244 Kępczyński Paweł 194 Kitowicz Jędrzej
245,266,267,283 Kleczkowski Jarosz 77 205, 207-214, 216, 219-221, 223-225, Kmicic Samuel 196,197, 200-202,330 227-231,233-239 Kobierzycki Stanisław 101,319 Jan Jerzy III, elektor saski 227 Kochowski Wespazjan 184 Jaremkiewicz Szymon 175 Kociell Michał Kazimierz 246 Jarochowski Kazimierz 246 Komorowski Samuel 130 Jaroszewski Jakub 185 Koniecpolski Aleksander 162,164,185 Jaroszyński Andrzej 230 Koniecpolski Stanisław 209 Jasnowski Józef 313 Korecki Bohusz (Bohdan) 55 Indeks 361
Korwin Gosiewski Aleksander zob. Gosiewski Aleksander Korwin Łahodowski Marek 129 Łakomieć Krzysztof 160 Kosmowski Stanisław 270, 272 Łaski Wojciech 254 Kossak Zofia 244 Lobin Aleksiej Nikołajewicz 312 Kossakowski Mikołaj 116,131 Łoś Jakub 197,199,330 Kossakowski Szymon 271 Łoziński Władysław 77 Kossowski, dowódca petyhorców 71 Łubieński Stanisław 319 Kraiński Marcin Bonifacy 268 Krasiński Jan Dobrogost 231 Madaleński Jakub Karol 131 Krawczyk Łukasz 160 Magnuski Stanisław 282 Kryski Feliks 83 Makowski Tomasz 92 Kryszpin-Kirszensztein Andrzej 174 Maksymilian II Emanuel Wittelsbach, elektor Krzycki, uczestnik kampanii beresteckiej 162 bawarski 227,229 Kubala Ludwik 161 Maligny Anna Ludwik 212 Kuczyński Wiktoryn 243 Malinowski Jacek 152, 261 Kulczycki Jerzy Franciszek 238 Marchocki Mikołaj Ścibor 94,98,104 Kunaszowski Wojciech 211 Maria Kazimiera (Marysieńka) Sobieska, Kurbski Andriej Michajłowicz 42, 45, 48, 56-58,60,64,66,67 królowa Polski 207 Maryna Mniszchówna, caryca Rosji 72 Kureysza Ludwik 260 Masalski Wasyl Fiedorowicz 104 Larmessin Nicolas de 214 Maskiewicz Samuel 59, 94-96,104 Lasocki Stefan 156 Mastrukow, wojewoda kaluski 77 Maskiewicz Bogusław Kazimierz 200 Lepunow Prokop 104 Matuszewicz Marcin 254 Leszczyński Wacław 197 Mehmed aga z Fyndykły 218,222,239 Leśniowolski Stanisław 42, 48, 54-58, 64, 66, 67 Lewenhaupt Adam Ludwig Miaskowski Andrzej 161 Lewenklau Johannes 35 Michajlović Jerzy 238 Lintwurm, dowódca szwedzki pod Kościa Miechowita Maciej 53 nem 181 Mikiciak Andrzej 160,166,194,258 Lisowski Aleksander Józef 76-78,254 Mirski Grzegorz 130 Lubomirski Hieronim
Augustyn 210, 211, Mirski, dowódca petyhorców 72,73, 75 224,226, 227,231,236 362 Mężyński Jakub 234 Mężyński Piotr 330 Mock Johann Samuel 265 Lubomirski Jerzy Sebastian 186,197 Modrzewski Andrzej 174,175 Lubomirski Stanisław 82,119,121 Morawski Mikołaj 277 Ludwik XIV Burbon, król Francji 27 Morozow, wódz rosyjski 66 Ludwika Maria Gonzaga, królowa Polski 179 Morstin Jan Andrzej 184 Nie tylko husaria
Morsztyn Zbigniew 174 Pac Michał Kazimierz 87 Muradyn, wódz tatarski 122 Paprocki Bartosz 60,157,244 Pasek Jan Chryzostom 25,199,201,202,330 Nachtigall Johann 190 Passionei Domenico Silvio 17 Napoleon I Bonaparte, cesarz Francuzów 137 Paszkiewicz Mieczysław 176 Narbutt Teodor 246 Paszkowski Marian Antoni 265 Naronowicz-Naroński Józef 22,170 Pawluk Paweł 143 Naruszewicz Adam 277 Perekładowski Maciej 279 Niemcewicz Julian Ursyn 267,270,276,277, Piasecki Paweł 319 285 Piasecki Remigian 162 Niemojewski Stanislaw 58 Piaseczyński Aleksander 140 Niemojewski Wojciech 266 Pieniążek Krzysztof 330 Nilsson Bengt 185 Piotr I Wielki, car Rosji 252,263,264 Norbiin de la Gourdaine Jean-Pierre 245 Pitschmann Józef Franciszek Jan 267 Nowak Tadeusz Marian 145 Plater Józef Wincenty 277 Nowodworski Bartłomiej 83,84 Pleitner Jan 132,163 Noyers Pierre des 187,190 Plemięcki Albrycht (Wojciech) 132 Plersch Jan Bogumił 273 Oettingen Wolfgang von 21 Pleszczejew Fiodor Kiriłowicz 75,76,78,79 Ogier Charles (Karol) 171,244,311 Plewczyński Marek 48 Ogiński Aleksander 131 Pławski Eugeniusz 237 Ogiński Hrehory (Grzegorz) Antoni 246,247, Płaza Krzysztof 131 252,253,256 Pociej Ludwik Konstanty 246 Ogiński Michał Kazimierz 270 Poczobut Odlanicki Jan Władysław 254 Olearius Adam 97 Podhorodecki Leszek 33 Oleszewski Jan 36,246 Podlecki Stanisław 260 Oleśnicki, rotmistrz polski 50 Pokiński (Pokirski, Pogirski) Adam 130 Opaliński Jan Piotr 179-181,183-187 Pokojski Jakub 126 Oppersdorf Franz von 207 Poniatowski Ludwik 99 Ordin-Naszczokin Atanazy 196, 199, 200, Popiołek Beata 29 202 Porycki Janusz 85,94,99,104 Osman
II, sułtan turecki 113,121,124 Potocki Andrzej 216 Ossoliński Kazimierz 285 Potocki Józef 283 Ossoliński Łukasz 18 Potocki Mikołaj 49,50,143,162 Ossowiecki Stefan 237 Potocki Stanisław 216,218 Ostrogski Janusz 83 Pożarski, dowódca rosyjski 77 Ostroróg Jan 30 Proszowiecki (Prosowicki) Andriej Zacha Oświęcim Stanisław 154,161,311 rewicz 104,105,107,110 Indeks 363
Przysiecki, żołnierz polski poległy pod Ko ścianem 185 Puaczewski Jerzy 260 Pułaski Szymon Franciszek 269 Sapieha Michał Franciszek 247 Sapieha Paweł Jan 130,197,200,202 Sapieha Tomasz 130 Sarnicki Stanisław 39,63,64,147,148 Savery Roelant 108 Radziwiłł Albrycht Stanisław 32, 114, 156, 161,164,165,237 Radziwiłł Janusz 134, 135, 167-169, 171, 174 Schaffgotsch Krzysztof Leopold 212 Schulz Fryderyk 272 Secygniowski Jakub 49,50,63, 64 Secygniowski Paweł 50 Radziwiłł Krzysztof 130,141,147 Seherr-Thoß (Thos) Ernst von 181,184 Radziwiłł Mikołaj „Rudy” 41,42,50,55 Sielicki, towarzysz chorągwi kozackiej 200 Razowski Jan 236 Siemienowicz Kazimierz 143,148,150,151 Rej Mikołaj 49 Sieniawski Adam Mikołaj 268, 269 Rembrandt 198 Sieniawski Mikołaj Hieronim 213, 216, 221, Reszka Zbigniew 218 268 Ricaut Paul 34 Sieniawski, rotmistrz polski 50 Ring Andrzej 68 Sienkiewicz Grzegorz 130 Roe Thomas 124 Sierebrny, wódz rosyjski 66 Rogulski, towarzysz chorągwi kozackiej 174 Sieriedonin Siergiej Michajłowicz 43 Ros(t)kowski Adam Stanisław 269 Sikora Radosław 10, 14, 40, 49, 65, 70, 80, Różewski, ksiądz 162 84, 102, 114, 115, 213, 237, 265, 276, Rubens Peter Paul 112 283,286 Rudolfini Dominik 53 Skorobohaty Aleksander D. 200 Rulikowski Józef 270,272 Słoń Dominik 160 Ruszczyć Roman 229 Smirnow Nikołaj Walentinowicz 44, 45 Rychlikowa Irena 172 Smuszewski, żołnierz polski poległy pod Ko Rydzewski Piotr 166,258 ścianem 185 Rylski Krzysztof 168 Sobielski Marcin 76, 78 Rzewuski Maurycy 175 Sobieski Jakub „Fanfanik”, syn Jana III 209, Rzewuski Stanisław Ferdynand 283 228 Sobieski Jakub, ojciec Jana III
77, 117, 119, Salmon Thomas 33 Sałtykow Michaił 93 Stadnicki Adam 148 Sandzewicz Lech 68 Stanisław August Poniatowski, król Polski 12, Sapieha Jan Piotr 72, 73, 75, 76, 78, 79,319 Sapieha Kazimierz Jan 241, 243, 247, 252, 253 Sapieha Lew 130 364 319 Nie tylko husaria 267,281-283,285 Stanisław Leszczyński, król Polski 263-265 Starhemberg Ernst Rüdiger 232 Starowolski Szymon 171
Stefan Batory, król Polski 51,53,80,157 Stetkiewicz Bohdan 131 Stetkiewicz Jan 131 Vasseur de Beauplan Guillaume le zob. Beau plan Wilhelm Velde Jan van de 17 Stetkiewicz Krzysztof 200 Stogniew Mikołaj 130 Wagner Marek 330 Strobel Bartłomiej 14 Wahl (Val) Jean Otton de 181,190 Struczyński Leszek 261 Wasyl IV Szujski, car Rosji 86 Struś Mikołaj 94,106,107 Wąsowicz Mikołaj 49 Stryjkowski Maciej 55,57 Wąsowicz Stanisław 49 Strzałkowski, uczestnik kampanii berestec- Weeseman, gubernator szwedzki 180 kiej 162 Suchorzewski Jan 278 Weigel Christoph 280 Weinbeer, agent brandenburski 323 Sulmirski Piotr 269 Wejher Ernest 84 Susin, porucznik 270 Wejher Jan 83,84,119 Swotyński Jan 130 Wejher Ludwik 84,95 Sytin Iwan Dmitrijewicz 106 Wejher Marcin Władysław 84 Szczodrowski, rotmistrz 12 Wereszczyński Józef 171 Szein Michał 127,136 Wessel Wojciech 130 Szemberg Teofil 30 Wielec Dariusz 325,332 Szeremietiew Wasyl Borysowicz 37,326 Wielhorski Janusz 270 Szleszyński Radosław 59,175,225,230 Wierzchlejski (Wierzchlański, Wierzch- Szmandra Marek 274 lieński) Wojciech 54,60,63 Szmeling Henryk 322 Wiktor Andrzej 286 Szulerzycki Sebastian 255 Wimmer Jan 16,17,246 Szumlański Damian 229 Wiśniowiecki Michał Serwacy 240,247,253 Szymanowski Samuel Hutor 137,323 Wittenberg Arvid 182 Władysław IV Waza, król Polski 82, 91, 93, Tarnowski Jan 62,181, 208 100,112,118,127,130,141,150 Tarnowski Krzysztof 49 Wojeński Stanisław 260 Teresa Kunegunda Sobieska, elektorowa Wojna Michał 131,140 bawarska 227 Wołkow, dowódca rosyjski 77 Teriön Hugues de 27 Wołłowicz Dominik 265 Treutier Michał 10,102,126, 274
Wołłowicz Władysław 140 Tuczyński Jan 201,330 Woyski, chorąży 269 Turkulec, pancerny Marcina Kalinowskiego Wójcicki Kazimierz Władysław 184 257 Wójcikowski Robert 160 Twardowski Samuel 184,185,190 Wraxall William N. 270 Tyszkiewicz Janusz Skumin 99 Wrzesowicz Jan Wejhard 187,190,192 Indeks 365
Wybicki Józef 283 Zborowski Jan 49,50,60 Wyhowski Iwan 309 Zebrzydowski Florian 23,41, 42,45,47,48, Załuski Józef 269 Zebrzydowski Zygmunt 49 50,55,57,58,60,61,64-67 Zamojski Jan „Sobiepan” 153 Zydaczewski, chorąży 269 Zamojski Jan 53, 208, 209 Zygmunt I Stary, król Polski 85 Zamojski Stanisław 50, 63 Zygmunt II August, król Polski 41,50,51,67 Zamojski Tomasz 122,144 Zygmunt III Waza, król Polski 80,82,85-87, Zarucki, dowódca rosyjski 104 93,114,127,144,145 Zawadziński Cezary 230 Zawisza Krzysztof 243, 246, 250, 252, 253, Żarski Franciszek 236 Żeleński Maciej 31 256 Żółkiewski Stanisław 85,91,93,99,101,158, Zbaraski Krzysztof 31 Zbaraski Stefan 55 209,236 Zborowski Aleksander 100,106,107 Bayerische Staatsbibliothek München |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Sikora, Radosław 1975- |
| author_GND | (DE-588)1076093396 |
| author_facet | Sikora, Radosław 1975- |
| author_role | aut |
| author_sort | Sikora, Radosław 1975- |
| author_variant | r s rs |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046718723 |
| ctrlnum | (OCoLC)1164625707 (DE-599)BVBBV046718723 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1500- gnd |
| era_facet | Geschichte 1500- |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02321nam a2200481 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046718723</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211203 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200513s2020 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788324056668</subfield><subfield code="9">978-83-240-5666-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1164625707</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046718723</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Sikora, Radosław</subfield><subfield code="d">1975-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1076093396</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Nie tylko husaria</subfield><subfield code="b">nieznane oblicze polskiej armii</subfield><subfield code="c">Radosław Sikora</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Znak Horyzont</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">365 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1500-</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Sztuka i nauka wojenna / Polska / 1500-1800</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Armee</subfield><subfield code="0">(DE-588)4143024-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen-Litauen</subfield><subfield code="0">(DE-588)1060577984</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Polen-Litauen</subfield><subfield code="0">(DE-588)1060577984</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Armee</subfield><subfield code="0">(DE-588)4143024-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1500-</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211203</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032128986</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0903</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0903</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd Polen-Litauen (DE-588)1060577984 gnd |
| geographic_facet | Polen Polen-Litauen |
| id | DE-604.BV046718723 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T14:32:55Z |
| indexdate | 2024-07-10T08:51:58Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788324056668 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032128986 |
| oclc_num | 1164625707 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 365 Seiten Illustrationen 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20211203 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Znak Horyzont |
| record_format | marc |
| spelling | Sikora, Radosław 1975- Verfasser (DE-588)1076093396 aut Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii Radosław Sikora Wydanie I Kraków Znak Horyzont 2020 365 Seiten Illustrationen 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1500- gnd rswk-swf Sztuka i nauka wojenna / Polska / 1500-1800 jhpk Armee (DE-588)4143024-4 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polen-Litauen (DE-588)1060577984 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Polen-Litauen (DE-588)1060577984 g Armee (DE-588)4143024-4 s Geschichte 1500- z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Sikora, Radosław 1975- Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii Sztuka i nauka wojenna / Polska / 1500-1800 jhpk Armee (DE-588)4143024-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4143024-4 (DE-588)4046496-9 (DE-588)1060577984 |
| title | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii |
| title_auth | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii |
| title_exact_search | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii |
| title_exact_search_txtP | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii |
| title_full | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii Radosław Sikora |
| title_fullStr | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii Radosław Sikora |
| title_full_unstemmed | Nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii Radosław Sikora |
| title_short | Nie tylko husaria |
| title_sort | nie tylko husaria nieznane oblicze polskiej armii |
| title_sub | nieznane oblicze polskiej armii |
| topic | Sztuka i nauka wojenna / Polska / 1500-1800 jhpk Armee (DE-588)4143024-4 gnd |
| topic_facet | Sztuka i nauka wojenna / Polska / 1500-1800 Armee Polen Polen-Litauen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032128986&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT sikoraradosław nietylkohusarianieznaneobliczepolskiejarmii |