Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza:
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Olsztyn
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
2019
|
| Ausgabe: | Wydanie 1 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | 300 Seiten Illustrationen |
| ISBN: | 9788360839935 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046662177 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20211008 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 200408s2019 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788360839935 |9 978-83-60839-93-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1150868288 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046662177 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Janowska, Emilia |e Verfasser |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza |c Emilia Janowska |
| 250 | |a Wydanie 1 | ||
| 264 | 1 | |a Olsztyn |b Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie |c 2019 | |
| 300 | |a 300 Seiten |b Illustrationen | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 600 | 1 | 4 | |a Sakovych, Kasii͡an / approximately 1578-1647 / Criticism and interpretation |
| 600 | 1 | 7 | |a Sakovyč, Kasijan Kalikst |d 1578-1647 |0 (DE-588)1066458456 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1577-1647 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 4 | |a Apologetics / Early works to 1800 / History and criticism | |
| 650 | 7 | |a Apologetics |2 fast | |
| 650 | 0 | 7 | |a Apologetik |0 (DE-588)4002449-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Orthodoxe Kirche |0 (DE-588)4043912-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Sakovyč, Kasijan Kalikst |d 1578-1647 |0 (DE-588)1066458456 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Orthodoxe Kirche |0 (DE-588)4043912-4 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Apologetik |0 (DE-588)4002449-0 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1577-1647 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20211008 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032073250 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09031 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09032 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181371169538048 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp ........................................................................................................................... 1. Problemy badawcze........................................................................................... 2. Istniejący stan badań ......................................................................................... 3. Źródła.................................................................................................................. 4. Metoda badawcza.............................................................................................. 5. Struktura pracy ................................................................................................. Rozdział I Chrześcijaństwo na ziemiach ruskich końca XVI i pierwszej połowy XVII wieku w I Rzeczypospolitej w czasach Kasjana Sakowicza................................................ 1. Prawosławie i unia na ziemiach ruskich I Rzeczypospolitej (koniec XVI - pierwsza połowa XVII wieku)........................................................................... 2. Walka prawosławnych o równouprawnienie i reformy Mohyły................ 3. Kościół unicki w pierwszej połowie XVII wieku ........................................ 4. Dialog prawosławno-katolicki ....................................................................... Rozdział II Zarys katolicko-prawosławnej literatury polemicznej końca XVI i pierwszej połowy XVII wieku w Rzeczypospolitej ................................................................. 1. Polemika katolicko-prawosławna w latach 1577-1596
............................... 2. Druki polemiczne związane z wprowadzaniem w życie postanowień unii brzeskiej (1596-1610)............................................................................................ 3. Polemika religijna w latach 1610-1632 ....................................................... 4. Dyskusje religijne po legalizacji Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej (1632-1647) .............................................................................................................. 7 7 9 10 11 11 13 13 20 26 28 37 37 63 89 102 Rozdział III Życie i twórczość Kasjana Sakowicza .......................................................................... 118 Rozdział IV Główne problemy w twórczości Sakowicza ................................................................ 1. Sprawa kalendarza w twórczości Sakowicza.................................................... 2. Problemy liturgiczno-sakramentalne............................................................... 3. Kwestie społeczne............................................................................................... 4. Jedność wyznaniowa ........................................................................................ 139 139 190 206 207 5
Rozdział V Retoryka tekstów polemicznych Kasjana Sakowicza (na przykładzie Okularów... ) .... 1 Okulary... j ako gatunek literacki........................................................................... 2. Struktura kompozyjna........................................................................................... 3. Struktura stylistyczno-językowa........................................................................... 213 213 215 232 Zakończenie ..................................................................................................................... 252 Wykaz skrótów................................................................................................................. 261 Bibliografìa ....................................................................................................................... 263 Ilustracje ........................................................................................................................... 283 6
BIBLIOGRAFIA 1. Pisma Kasjana Sakowicza Kalendarz stary, w którym iawny i oczywisty błąd ukazuie się i responsa na zarzuty starokalendarzan y co za pożytki Ruskiemu narodowi zprzyięcia Nowego kalendarza, a iakie szkody z trzymania się Satrego y iako ma się rozumieć poprawa Kalendarza. Wy dany przez wielebnego Oyca Kassiana Sakowicza Archimandryte Dubieńskiego Unita, w Wilnie Roku Pańskiego 1640, dnia 13. Septembra. Za przyzwoleniem starszych, Wil no 1640, następne wydanie Warszawa 1641 (BJ 56451 1, Dział Starych Druków). [BJ, 564511 Mag. St. Dr.; BWS, ST. II 76983 (Biblioteka im. W. Stefanyka we Lwowie); BN, XVII 34873; VUB, III 18396 (Biblioteka Uniwesytecka w Wilnie). Sobór Kitowski schizmatycki przez Oyca Piotra Mohiłę złożony i odprawowany roku 1640... z ruskiego na polski język przełożony, 1. wyd. Warszawa 1641 (po rusku), 2. wyd. Kra ków 1642 (po polsku). Przedruk obydwu edycji w: РИБ IV (ППЛ I), s. 21-48. Dialog abo rozmowa Maćka z Dionizym popem schizmatyckim Wileńskim, o Wielkieynocy ruskiey Roku 1641 wpięć Niedziel po Katholickiey, a wpół szósty Niedziel po Żydowskiey przepadłey. Ktorego Dialogu może każdego Roku Katholik zażyć na strofowanie Rusi, gdy się z swoją Paschą daleko od Paschi Rzymskiej odstrzelą. Wydany powtore Przez Wielebnego Xiędza Kassiana Sakowicza W Krakowie, w Drukarni Waleriana Piątkow skiego, Roku Pańskiego 1642, Kraków 1642 (BJ 424341, Dział Starych Druków). Epanorthosis abo PERSPECTIWA, Y OBIAŚNIENIE Błędów, Herezyeyy Zabobonow, w GrekorusUey Cerkwi Disunitskiey tak w Artykułach Wiary, iako i w Administrowaniu Sakramentów, y w inszych
Obrządkach y Ceremoniach znayduiących się. Zebrana y napisana Przez Wiel. X. Kassiana Sakowicza, przed tym Archimandritę Dubieńskiego Vnita, A teraz Kapłana Rzymskiego Kościoła Per Dispensam Sanctae Sedes Apostolicae, Dla wielkiego prześladowania od Rusi, że im te Błędy Y Zabobony y Herezye w ich Wierze pokazy wał. Które Z ichże Służebników, Trebnikow, to iest Mszałów y Agend, y Ustawow także z Skribentow są wybrane, y nie w inszy cel y koniec na świat wydanie. Tylko żeby Katholicy Rzymianie o nich wiedząc z miłości ku Narodowi Ruskiemu chcieli go z tych Błędów wywodzić y do Jedności skuteczney z Kościołem S. Rzymskim przywodzić. W Krakowie. W Drukarni Waleriana Piątkowskiego Roku 1642, Kraków 1642 (BJ 36594 I, Dział Starych Druków). Okulary Kalendarzowi Staremu Przy których y responsa katolickie na obiecţie starokalendarzan są położone, y pożytki Ruskiemu narodowi zprzyięcia Rzymskiego Kalendarza ukaza ne, у o Ogniu Greckim zmyślonym, iakoby z Nieba do Grobu Pańskiego zstępuiącym, y czymby się miała różnić Unia od Disuniey, c. Wydane Przez Wielebnego Księdza KASSIANA SAKOWICZA przed tym Archimandrytę Dubieńskiego Unita, a teraz Ka- 263
piana y Zakonnika Kościoła świętego Rzymskiego Przez Dispense świętey Stolicy Apostolskiey [...] W KRAKOWIE. W Drukarni Franciszka Cezarego, Roku Pańsk. 1644. Kraków 1644. (BJ 527761, Dział Starych Druków). Oskard albo młot na skruszenie kamienia schizmatyckiego, rzuconego z Ławry Kijowskiej
Pieczerskiej od niejakiegoś Euzebia Pirnina przeciw Perspektywie W.O. K. Sakowicza wykonany od tegoż autora Perspektywy, rkps, Kraków 1646 (dzieło nie zostało wy drukowane, ale w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego znajduje się egzemplarz Lithosa... Piotra Mohyły z osobistymi notatkami Sakowicza,
które posłużyły mu do napisania całościowej odpowiedzi. Lithos... razem z uwagami Sakowicza został wyda ny. Zob. P. Mohyla, Lithos, АЮЗР, է. IX, s. 1-414). Арістотелівські проблеми або питання про природу людини, w: Пам ятки братських шкіл на Україні. Кінець XVI— початок XVII cm. Тексти і
дослідження, Київ 1988, s. 337-442. 2. Literatura polemiczna [Anonim] Исторія о єдном nani римском, [в:] Українськая літератра ХІѴ-ХѴІ cm., ред. В. Л. Микитась, с. 192-193. [Bazylianie] Jedność święta Cerkwie wschodniej i zachodniej obficie rozkrzewiona: w ruskie kraje od przyjęcia krztu św.
szczęśliwie zawitała prawami i przywilejami od Najaśniejszych K. J. M. Polskich potężnie warowana przeciw skryptowi Synopsis nazwanemu rocznymi dziejami ruskimi okraczonemu, Wilno 1632. Bobrykowicz J., Kazania na znamienity pogrzeb WPJ. В. M. Ogińskiego z Koziebka, Jewie 1625. Bobrykowicz J.,
Synopsis albo krótkie spisanie praw, przywilejów, świebod i wolności..., Wilno 1632. Borecki H. [M. Smotrycki?], Justyfikacja
niewinności do najwyższej i pierwszej po Panu Bogu swej zwierzchności: zrządzona od nowo legitime podniesionej hierarchie św. Cer kwie ruskiej..., (b. m. w. 1622). Przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 511-532. Broniewski M. (Chrystophor Philaleth), APOKRISIS abo odpowiedź na xiążki o synodzie brzeskim 1596, imieniem ludzi starożytney religiy Greckiey..., Wilno 1597; przedruk edycji polskiej i ruskiej w: РИБ VII (ППЛ II), Санктпетербургъ 1882, 1003-1820; ostatnia edycja Apokrisis. odpowiedź na xiążki o synodzie brzeskim 1596.., oprać. ƒ. Byliński, J. Długosz, Wrocław 1994. Broniewski M., Ekthesis abo krótkie zebranie spraw, które sie działy na partykularnym, to jest pomiastnym Synodzie w Brześciu Litewskim, Kraków 1597; przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 329-376; ostatnia edycja Ekthesis abo krótkie zebranie spraw..., oprać. J. Bybński, J. Długosz, Wrocław 1995. Brożek }., Apologia pierwsza kalendarza rzymskiego za Synodalnym rozkazaniem}. W.J.A. Andrz. Gembickiego Biskupa Łuckiego napisana p. X. Jana Broscjusza... do zacnego Narodu Ruskiego Na pokazanie słuszności wywodów o Kalendarza Starego błędach po danych od wiel. Oyca Kosjana Sakowicza, Archimandryty Dubieńskiego, unita, 1641, Kraków 1641, BJ Mag. St. Dr. 39075 I. Brożek J., Apologia wtóra kalendarza rzymskiego powszechnego napisana pokazaniu słuszności wywodów o Kalendarza starego błędach podanych od wielebnego Oyca Kasjana Sako- 264
wieża w Warszawie u Jana Trelpińskiego 1641, Warszawa 1641, kart. 8, BJ Mag. St. Dr. 390761. Dubowicz J., Hierarchia albo o zwierzchności w Cerkwi Bożey od Wielebnego Oyca Jana Dubowicza, Archimandryty Monastera Dermańskiego..., Lwów 1644. Dubowicz }., Kalendarz prawdziwy Cerkwi Chrystusowey od..., Wilno 1644. Dubowicz J., Obraz prawosławney Cerkwi Wschodniey, Lwów 1645. Przedruk fragmentów w: S. Golubev, Киевский митрополит Петр Могила и его сподвижники, է. II, Кіевъ, Приложение, 319п. Dubowicz J., Obrona Cerkwi Ś. SobomeyApostokkiey przeciw wszystkim heretikom (1637-1638), rkps; druk fragmentów w: S. Golubev, Киевский митрополит Петр Могила и его сподвижники, t II, Кіевъ, Приложение, 352-354. [Galatowski J.], Fundamenta na których łacinnicy iedność Rusi z Rzymem funduią według Rzymskiey teraźnieyszey wiary nowey, prawdziwemi odpowiedziami Cerkwi Wschod niey wywrócone według zniesione..., b. m. i r. w., Czernihów 1683?, 78. Galatowski J., Rozmowa Białocerkiewska Wielebnego Oyca Joannicjusza Galatowskiego... z Wielebnym Xiçdzem Hadrianem Piekarskim S.J..., (b. m. i r.w., Kijów 1663?). Grodzicki S., O poprawie kalendarza kazanie dwoie, Wilno 1587, BJ Mag. St. Dr. cim., 4783, kolejne wydanie przez Stanisłwana Młodeckiego BJ Mag. St. Dr. 4782, 4993; kolejne wydanie w 1589 w Wilnie, BJ Mag. St. Dr. cim. 4792, 4994. Herbest B„ Wypisanie drogi, Kraków 1566. Przedruk w: ПУМЛ V (ППП I), s. 1-12; przedruk w: Historia literatury polskiej, red. M. Wiszniewski, t. 7, Kraków 1845, s. 569-581. Herbest В., Wiary kościoła rzymskiego wywody у greckiego niewolstwa historya: dla jedności. Z
kościelney dłuższey historiey, dla Rusi nawrócenia pisaney, Kraków 1586. Przedruk w; РИБ VII (ППЛ II), s. 581-600. Indicum, to jest, pokazanie Cerkwie prawdziwey, jak dawno i od kogo początek swoy wzięła i po czym ją poznać? o którey Podróżny Domownika z pilnością pyta..., rkps, Winni ca 1638.
Pierwodruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 762-798. Kiszka L., Kazania у homilie Hipacego Pocieja metropolity kijowskiego, Supraśl 1714. Kopysteński Z., Книга о правдивой едности правоверных христиан Церкви Восточной, ок. 1602. Pierwodruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 59-179. Azaria Ch.
[Kopysteński Z.], Книга о вере Единой, Святой, соборной, Апостольской Церкве, которая под разсудокъ Церкве Восходней поддается, Wilno ok. 1602, Ki jów 1619. Pierwodruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 180-344. Kopysteński Z., ПАЛІНОДІЯ или Книга Обороны Кафолической Святой Апостолской Всходней
Церкви и Святыхъ Патріарховъ, и оГрекохъ, и оРоссохъ христианехъ..., Kijów 1621-22. Pierwodruk w: РИБ IV (ППЛ І), s. 313-1200. Przedruk w; Lev Krevza’s „А Defense of Church Unity“ and Zaxarija Kopystens’kyj’s „Palinodia“, Part I; Texts. Translated with a Foreword by B. Strumiński, Harvard Library of
Early Ukrainian Literature. Vok III, Part 1, 1995: Part 2: Sources. Compiled by B. Strumiński and I. Strumiński, Harvard Library of Early Ukrainian Literature. ѴЫ. Ill, Part 2,1995, s. 159-912. Kossow S., Exegesis to iest danie sprawy o szkołach kiowskich у Winnickich, w których uczą zakonnicy
Religiey Greckiey, przez wielebnego oyca Sylwestra Kossowa, electa episko pa Mścisławskiego, Mogilowskiego,
orczańskiego, przed rokiem teraznieyszym w tychże 265
szkołach przez trzy lata professora, napisane..., Kijów 1635. Przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 422-447. Kreuza-Rzewuski L., Obrona iedności cerkiewney, abo dowody, którymi się pokazuje, iż Grecka Cerkiew z łacińską ma być zjednoczona, Wilno 1617. Przedruk w: РИБ IV (ППЛI), Санктпетербургъ 1878, s. 157-312; przedruk w: LevKrevzas „A Defense of Church Unity“ and Zaxarija Kopystens’kyj’s „Palinodia“, Part I: Texts. Translated with a Foreword by B. Strumiński, Harvard Library of Early Ukrainian Li terature. Voi. III, Part 1,1995: Part 2: Sources. Compiled by B. Strumiński and I. Stru miński, Harvard Library of Early Ukrainian Literature. Voi. III, Part 2,1995, s. 3-158. Kreuza-Rzewuski L., Obrona synodu florenckiego, Wilnol617. Kroniki staroruskie. Wybrał, wstępem i przypisami opatrzył F. Sielicki, Warszawa 1987. List do zakonników monastero Ś. Ducha Wilińskiego, na ich przedmowę, w Werificatiey iakoby niewinności ich powtore wydaney położoną, odpisany, Wilno 1621. Przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 760. Modrzewski A.F., Commentarii de Republica emendando, Bazylea 1554. Modrzewski A. E, Dzieła wszystkie, Warszawa 1957. Morochowski E., Paregoria albo Utulenie uszczypliwego Lamentu mniemanej Cerkwie Świętej wschodniej zmyślonego Theophila Orthologa, Wilno 1612. Mohyła R, Lithos abo Kamień z procy Prawdy Cerkwie Świętey Prawosławney Ruskiey. Na skruszenie fałecznociemnej Perspektiwy albo raczey Paszkwilu od Kassiana Sako wicza, byłego przedtyn kiedyś Archimandritę Dubienskiego Unita, iakoby o błędach, Haerezyach, у Zabobonach Cerkwie Ruuskiey w Uniey nie
będącey, tak w Artikułach wiary, iako w Administrowaniu Sakramentów у inszych obrządkach i Ceremoniach znayduiących się, Roku P. 1642 w Krakowie wydanego. Wypuszczony przez pokornego Oyca Euzebia Pirnina, Kijów 1644. Przedruk w: АЮЗР IX (I), Кіевъ 1893, 1-414. (= P. Mohyła, Lithos). Ohilewicz E,
ECPHONEMATA Liturgiey Grecłdey, to jeść. To co przy Liturgiey Kapłan у (Dyakon) у Chór wgłos tylko śpiewają: ze Mszey S. Bazylego Wielkiego y S. Jana Chryzostoma wyjęte: у językiem Słowieńskim у Charakterem Polskim z nowym Wykładem na ję zyk Polski na przeciwnych Painach położonym: do tego z Sumą
Rubryk teyże Liturgiey sporządzone i do druku podane tudzież HARMONIA Albo Krótkie Pogodzenie Różnic w Obzędach między Mszą Rzymską a Liturgią Grecką z ojasnieniem obrzędów, у Do łożeniem sposobu nabożnego a pożytecznego Słuchania Mszy S. tak Rzymskiey, tako у Greckiey, Wilno 1671. Orzechowski S.,
Baptismus Ruthenorum, Kraków 1544. Orichoviana. Opera inedita et epistulae Stanislai Orzechowski 1543-1566, ed. I. Korzeniowski, Cracoviae, 1891. Ostrogski К., ОбвЪщеніе. Універсал із закликом протидіяти унії, яку готували єпископи, Острог 24 VI 1595. Pierwodruk rękopisu Акты ЗР IV, s. 99-104 Ostróg
1595. Przedruk w: Documenta Unionis Berestensis eiusąue auctorum (1590-1600), red. A. G. Welykyj, Romae 1970, s. 82-87. Ostrogski Klirik (Kleryk), Otpis na list Ipatija, Ostróg 1598. Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 377-432. Ostrogski Klirik (Kleryk), История о листрикійскомъ, то есть, о
разбойничьемъ флорентійскомъ соборъ..., Ostróg 1598, Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 433-476. 266
Pştkowski Kasper, Święty a powszechny sobór we Florencji odprawiony abo z Grekami unia..., Kraków 1609. [Pociej H.], ANTIRRESIS abo Apologia przeciwko Krzysztofowi Philaletowi, który niedawno wydał księszki imieniem starożytnej Rusi religiej Greckiey przeciwko ksiąszkom o Sy nodzie Brzeskim napisanym, Wilno 1599/1597. Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), Санктпетербургъ 1903, 477-1122. Najnowsza edycja: ANTIRRESIS abo Apologia, oprać. J. Byliński, J. Długosz, Wrocław 1997. [Pociej H.], Harmonia albo concordada wiary, sakramentów i ceremoniej Cerkwi ś. Orientalnej z Kościołem ś. Rzymskim, Wilno 1608. Przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), s. 169-222. Pociej H. [Fiedorowicz P.], Obrona św. synodu florenckiego dla prawowiernej Rusi napisana przez Piotra Fiedorowicza w Wilnie... a przez Galazyusza Russowskiego archimandrytę wileńskiego na polski przełożona...,Wilnol603, ed. rus. 1604. [Pociej H.], Relacia у uważenie postępków niektórych około Cerkwi ruskich... (b.m.w.; Wilno?), 1609. Pociej H., Kazania i homilie na wszystkie niedziele roku, Poczajów 1788. Pociej H., O przywilejach nadanych od naiaśniejszych królów polskich у przednieyszych niektórych dowodach, które święta unię wielce zalacają у potwierdzają, b.m. i r.w. - prawdopodobnie Wilno 1605, wg opisu w BN, Warszawa. Pociej H., Poselstwo do papieża rzymskiego Sixta IV i od książąt i panów ruskich w roku 1476, Wilno 1605; przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, 193-231. [Pociej H.j, Unia albo wykład przedniejszych artykułów ku zjednoczeniu Greków z Kościołem Rzymskim należących, Wilno 1595 (Потій L, Унія алъбо выкладъ преднейшыхъ
арътыкуловъ, ку зъодноченью грековъ съ костеломъ римскимъ належащихъ, Вілна 1595), przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), s. 111-168. Послание до лати из их же книг, (1581 bądź 1582 r.), przedruk w: H. И. Петров, Западнорусские полемические сочинения XVI века, „Твори Київської Духовної Академї” 1894, որ 3,
s. 360-380. PossEViNO A., Moscovia, Wilno 1586. [Wydanie współczesne Moscovit tł. A. Warkotsch, Warszawa 1988]. Письмо Супрасльскаго архимандрита Сергія къ Кіевскому митрополиту Макарію, ok. 1536; pierwodruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887,1-15. Rohatyniec J., ПосланиеЛьвовскогорусина Юрия
Рогатинцавиленскому православному братству о современных происшествиях (1596, 16 listopada), w: Акты ЗР IV, Санктпетербург 1851, s. 201-203. Rohatyniec J., Письмо Юрия Рогатинца из Острога во Львов к братству с исложением советов кн. Острожского, как действовать на сеймах, не раздражать владык
Львов ского и перемышльского, напечатать поскорее деяния Брестского собора с рассказом о действиях протосинкела Никифора. Сам Рогатинец советует братству предо ставить дело епископам. (1596, 6grudnia), w: АЮЗРХ(І), Киев 1904,c. 114-118. Rohatyniec J., Пересторога зѣло потребная на потомные часы
православным Христіаномъ..., Lwów (?) 1600-1605, w: АЗР IV (որ 149), s. 203-236. Rutka T., Tribunal świętych ojców greckich, Lwów 1692. Rutski W., Examen obrony to jest odpis na script Obrona Weryficatij nazwany, w którym się zgromadzenie wileńskie Zejścia Ducha iustyfikuje, że nie popadło w Sowitą
Winę, sobie zadaną, Wilno 1621; przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, 562-596. 267
Rutski W, Sowita wina To jest Odpis na script. Maiestat Króla lego Msei honory reputaţia Ludzi Zacnych Duchownych y Świeckich obrażający, Nazwany Verificada Niewinno ści..., Wilno 1621; przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, 442-510. Sacranus J., Elucidarius errorum ritus ruthenici, Kraków [1500?]. Sielawa A., Antelenchus to iest odpis na skrypt uszczypliwy zakonników Cerkwie odstępney S. Ducha, Elenchus nazwany, napisany przez Oyca Anastazego Sielawę, przełożonego monastyru Wileńskiego S.Troyce Zakonu s.Basilego, Wilno 1622; przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, 674-731. Skarga P., Na treny i lament Theophila Orthologa do Rusi greckiego nabożeństwa, przestroga..., Kraków 1610. Skarga P„ O rządzie i iedności Kościoła Bożego pod iednym Pasterzem. Y o Greckim od tey jedności odstąpieniu, wyd. 2, Kraków 1590. Przedruk w: РИБ VII (ППЛII), kol. 527-580. Skarga R, O jedności Kościoła Bożego pod jednym pasterzem, wyd. 1, Wilno 1577. Przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), kol. 223-526. Skarga R, Synod Brzeski i jego obrona, Kraków 1597. Przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), s. 939-1002 [tekst Skargi Synod brzeski za wyd. 1738 r. w Kazaniach przygodnych]; РИБ XIX (ППЛ III), s. 183-328 [tekst ruski za wyd. z 1597 r. (bez końca), tekst polski za wyd. z 1610 r. (bez początku)] Сказания князя Курбского, Санктпетербург1859. Skupieński К. T., Rusin, albo Reliada Rozmowy Dwóch Rusinów Schismatyka z Unitem o rozmnożeniu wiary katolickiej... i insze miscellanea. W Warszawie 1634 u Wdowy J. Rossowskiego, Warszawa 1634; przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 650-733. Smotrycki H., Katechizm. Smotrycki H.,
Ключ царства небеснаго, Ostróg 1587. Przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 232-265. Смотрицький Г., [Перша передмова до Острозької біблії 1581 р.], [в:] Українська література ХІѴ-ХѴІ cm., с. 202-203. Смотрицький Г., Предсловіє к благовірному и православному всякаго чина, возраста же и сана
читателеви..., [в:] Українська література XIV-XVI cm., с. 204-212. [Smotrycki Μ.], Ανθινραφη albo odpowiedź па skrypt uszczypliwy, przeciwko ludziom starożytnej religiej od apostołów cerkwie wschodniej wydany, któremu tytuł: Herezje... tak też i na książkę, rychło potem ku objaśnieniu tegoż skryptu
wydaną nazwiskiem: „Harmonija“. Przez jednego brata bractwa cerkiewnego wileńskiego religii starożytnej greckiej w porywczą dana, Wilno 1608. Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 1149-1300. Smotrycki M., Elenchus pism pism uszczypliwych, przez zakonniki zgromadzenia Wileń skiego Świętey troyce
wydanych, napisany przez zakonniki monastero bratstwa cerkiew nego Wileńskiego cerkwie Zeyscia S. Ducha, Wilno 1622. Przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, 597-673; reprint D. A. Frick, s. 463-513. Smotrycki M., Ihrenos To iest Lament iedney Ś. Powszechney Apostolskiey Wschodniey Cerkwie z
obiaśnieniem Dogmat Wiary. Pierwey z Greckiego na Słowieński, a teraz z Słowieńskiego na polski przełożony. Przez Theofila Orthologa... świętey Wschodniey Cerkwie Syna..., Wilno 1610. Przedruk w: D.A. Frick, Collected Works ofMeledj Smotryc kyj..„ Cambridge 1987, s. 1-235. Smotrycki M., Verificada
Niewinności: у omylnych po wszytkiey Litwie у Bialey Rusi rozdanych... Nowin... Vprzątnienie..., Wilno 1620. 268
Przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 279-344, najnowsza ed. D. Frick, Collected Works ofMeleti) Smotryc kyj..„ Cambridge 1987, s. 265-312 (pierwsze wydanie Verifi caţii), tamże też drugie, rozszerzone wydanie Verificaţii (1620), s. 313-398. Smotrycki M „Obrona Verificatiey od obrazy maiestatu
króla jego miłości czystey..., Wilno 1621. Przedruk w: D.A. Frick, Collected Works ofMeleti) Smotryc kyj..., vol. 1, s. 399-462. Smotrycki M., Apologia peregrinatiey do kraiow wschodnich przez mię Meletiusza Smotrzyskiego... rokup. 1623 y 24 obchodzoney... do przezacnego narodu ruskiego...
sporządzona у po dana A. 1628 Aug. Dnia 25 w monasterze Germanin, Lwów 1628 Przedruk w: D.A. Frick, op. cit., s. 514-626. Collected Works of Meltij Smotryckyj. With an Introduction D. A. Frick, Cambridge, (Mass.) 1987 [Harvard Library of Early Ukrainian Literature. Texts voi. I)] [reprint prac
Smotryckiego]. Stawrowiecki C. T., Евангеліе учительное альбо казаня на недѣля през рок и на празниш господскіе и нарочитым святим угодником божим, Rachmanów 12.03.1619. Stawrowiecki С. Т., Зерцало богословії, Poczajów 12.03.1618. Суразький В., Книжнииця Про єдину істинну православну віру, Острог
1588. Przedruk, w: РИБ VII (ППЛ II), s. 600-938. Przedruk fragmentów: В.Суразький, О единой истинной православной вѣрѣ и о святой соборной апостолской церкви откуду начало приняла како повсюду распростреся, [в:] Українська література XIV-XVI cm., ред. В. Л. Микитась, Київ 1988. c. 236-248.
Symonowicz T, Proba Verificatiej omylnej, i dowód swawoleństwa małosłychanego czerńców, i jednomyślnych Bractwa Wileńskiego
Chrześcijanskiem katolickiem uważaniem, Za mość 1621, przedruk w: АЮЗР VIII (I), s. 449-506. Українська поезія кінець ХѴІ-початок XVII cm.,.ред. В.П. Колосова, В. І. Крекотень, Київ 1978. Wiszeński J., Извѣщеніе краткое о латинськихъ прелестѣхъ (1595?). Wiszeński ƒ., Kratkowsłownyj otwiet Feoduła.
(rozpowszechniane w odpisach). Wiszeński J., Писаніе къ утекшимъ отъ православной вѣры епископомъ (napisane ok. 1598). Wiszeński J., Писаніе до князя Василія и всѣх православних христіян... (napisane przed wydaniem Apokrisis Philaletha). Wiszeński ƒ., Сіе писаніе зовется Зачапка мудраго латинника съ
глупимъ русиномъ на диспутасію, а попросту глаголющи, въ гаданіеили весѣду. (ok. 1600). Wiszeński J., Zaczapka mudrago łatynnika z głupim Rusinom na disputaciju. (rozpowszechniane w odpisach). Woyna-Orański P„ Zwierciadło albo zasłona od przewielebnego ojca Pachomiusza Woyna Orańskiego z łaski bożej
i stolicy apostolskiej episkopa pińskiego przeciw uszczypliwej Perspektywie, Wilno 1645. Zyzani-Tustanowski S. [Kąkol], Katechizm, Wilno 1595. Zyzani-Tustanowski S. [Kąkol], Kazanie św. Cyryla, patryarchy jerozol, o Antychryście i znakach jego z rozszyrzeniem nauki przeciw herezyam rożnym 1596 r.,
Wilno 1596. Przedruk w: ПУМЛ V (ППП I), s. 31-200. Żebrowski Sz., Kąkol, który rozsiewa Stephanek Zyzanii w cerkwiach ruskich w Wilnie przytym napomnienie krótkie do vniey Kościoła Ruskiego z Łacińskim, Wilno 1595. Przedruk w: ПУМЛ V (ПППI), s. 13-30. 269
Żebrowski Sz„ Plewy Stephanka Zyzaniey heretyka w cerkwi ruskiey wyklętego, Wilno 1596. Żochowski C., Dobry pasterz w żywocie i śmierci to jest B. Jozefát Kuncewicz, Kraków 1669. Żochowski C., Legacja niebieska do Rzeczypospolitej polskiej, Warszawa 1670. Вопросы и ответы православному зъ папежникомъ, 1603. Przedruk w: РИБ VII (ППЛII), Санктпетербургъ 1882, s. 1-110. 3. Inne źródła Birkowski E, Kazania przygodne i pogrzebowe..., wyd. K. J. Turowskiego, Biblioteka Polska IV, z. 36-39, Kraków 1854. CoTOvicius L, Itinerarium Hierosolymitarum et Syriacum, Antverpiae 1619. Dokumenty Soborów Powszechnych, 1.1, Kraków 2007. Grodzicki S., Kazanie na pogrzebie... księżny Katarzyny z Tęczyna Radziwiłłowej, wojewodziny wileńskiej, miañe w Kościele Tumskim Wileńskim, dnia 20 Julii Roku Pańskiego 1592, drukarnia Akademii Soc. Jesu przez Daniela z Łęczycy [O czyśćcu kazanie pierwsze], Wilno 1592, BJ, Mag. St. Dr.: sygn. cim. 6234, cim. 4993. Grodzicki S., O czyśćcu kazanie wtóre Theol. X. D.. Stanisława Grodzickiego S.J. 26 dnia stycznia miane przy Kościele Ś. Jana przy pogrzebie oświeconego Książęcia X. M. Pana... Olbrichta Radziwiła..., Wilno 1593, BJ Mag. St. Dr. cim. 4790,4794. Grodzicki S., O iedney osobie w używaniu Sakramentu Ciała Pańskiego w Kościele Bożym zwyczayney kazań Sześć, Wilno 1589, drukarnia Jana Karcana, BJ Mag. St. Dr. cim. 4741,4995. Grodzicki S., O straszliwym Sędzię Pańskim, drukarnia Andrzeja Piotrkowczyka, BJ Mag. St. Dr. cim. 4795, Kraków 1603. Grodzicki S., Prawidło wiary heretyckiej, to iest okazanie, iż wodzowie... nie pismo S. ale własny mózg swoy za Regułę
abo Prawidło wiary sobie maię, Wilno 1592, BJ Mag. St. Dr. cim. 4796, 4996. Herbest В. Chrześcijańska porządna odpowiedź na tę Confessię, która pod tytułem Braciey Zakonu Chrystusowego niedawno jest wydana, Kraków 1567. Łaszcz M. (=Szczęsny Żebrowski), Okulary na Zwierciadło Nabożeństwa Chrześciańskiego w Polszczę. Począwszy od przystania Polaków na wiarę chrześcijańską aż do teraźniej szego Roku 1594 przez księdza Marcina Tworzydła wydane, Wilno 1594, BJ, Mag. St. Dr., sygnatura cim. 4803. Łaszcz M. (=Szczęsny Żebrowski), Okulary wtóre na ciemne у ślepe oczy Ministrów, przez księdza Macieia Szatańskiego, Plebana w Zadźwiniu na Podlaszu, wydane. Przydana iest disputada którą miał Luther z Dyabłem, 1605, BJ, Mag. Sr. Dr., sygn. 36931. Łaszcz M. (=Szczęsny Żebrowski), Recepta naplastr Czechowica Ministra Nowokrzczeńskiego, przez szczęsnego Zebrowskiego wydana, Kraków 1597, BJ, Mag. St. Dr., sygn. cim. 4556. Morochowski E., Relacia o zamordowaniu okrutnym у osobliwey świątobliwości w Bodze Wielebnego Oyca Jozaphata Kuncewicza Archiepiszkopa Potockiego krotko a prawdzi wie opisana, Zamość 1624. Morochowski E., Żywot Ś. Ignacego patriarchy, Zamość 1623 (przekład z greckiego). 270
4. Wydawnictwa źródłowe literatury polemicznej Акты, относящиеся к истории Западной России, собранные и изданные Археографическою комиссиею: т. III, т. IV, Санктпетербург 1851. Акты, относящиеся к истории Южной и Западной России, собранные и изданные Археографическою комиссиею. Архивъ Юго-Западной
Россіи, издаваемый Временною Коммиссіею для Разбора Древнихъ Актовъ: ч. I, т. VII, Памятники литературной полемики право славныхъ южно-руссцевъ съ латино-уніатами, Киевъ 1887, изд. С. Голубев; ч. I, т. VIII: Памятники литературной полемики православныхъ южно-руссцевъ съ протестантами и латино-
уніатами за XVI и XVII стол., Киевъ 1914, ч. I, т. IX Киевъ 1893. Н. И. Петровъ, Западно-русскія полемическія сочиненія XVI века, „Твори Київської Духовної Академ!” Киевъ, 1894, որ 2, ст. 154-186; որ 3, ст. 343-383; որ 4, ст. 510-535. «Памятки українсько-руської мови і літератури», т. V, Памятки
полемічного письменства кінця XVI і поч. XVII в., т. І, видав Кирило Студинський, Львів 1906. Relacye nuncyuszów apostolskich о Polsce (1558-1690j, wyd. Rykaczewski E., t. I-II, Berlinl864. Русская Историческая Библіотека, издаваемая Археографической Комиссиею, т.1-39, Санктпетербург-Москва-Юрвев
1872-1927. «Русская Историческая Библиотека» т. IV, VII, XIX, Памятники Полемической Литературы I, II, III, ред. П. Гилтебрандт, Санктпетербургъ 1878,1882, 1903. Sacrum Poloniae Millennium, t. I-II, IV, Romae 1956-1957. Supplementum ad Historica Russiae Monumenta, wyd. J.Turgenev, Petropoli 1848.
Šmurlo E., Le Saint-Siege et l’Orient orthodoxe russe 1609-1654, Prague 1928. Шмурло E., Россія и Италія, т.
І-ІѴ, Петербург 1907-1924. Українська література ХІѴ-ХѴІ cm., ред. В. Л. Микитась, Київ 1988. Vetera monumenta Poloniae et Lithuanie gentiumque finitimarum historiam illustrantia..., red. A. Theiner, t. 1-4, Romae 1860-1864. 5. Opracowania poświęcone bezpośrednio przedmiotowi badań Estreicher K., Sakowicz Kassian Kalikst, Bibliografia polska, t. 27, s. 26-30. K. Sakowicz, w: Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korbut, t. 3, Piśmiennictwo staropohkie, Warszawa 1965, s. 198-199. Moskałyk J„ Kasjan Sakowicz - ofiara własnego egoizmu, „Studia Bobolanum” 3 (2007), s. 33-46. Szegda M., Sakowicz (Isakowicz) Kalikst, imię zakonne Kasjan, w: PSB, red. A. Gieysztor, t. 34, Warszawa 1993, s. 343-345. 6. Literatura pomocnicza Anchimiuk }., O Kościołach unijnych. Prawosławny punkt widzenia, „Zeszyty Naukowe KUL” R. 19 (1976), nr 1, s. 41-44. 271
Andrusiak M., Sprawa Patriarchatu Kijowskiego za Władysław IV, w: Prace historyczne w 30-lecie działalności profesorskiej Stanisława Zakrzewskiego, Lwów 1934, s. 265-285. Babicz S., Twórczość Melecjusza Smotryckiego w kontekście wczesnego baroku ukraińskiego, Terminus 2004, nr 2, s. 13-30. Baran A., Progetto del Patriarcato Ucraino di Gregorio XVI, „Analecta OSBM”, ser.2, sekcja 2, t. 3 (IX), fase. 3-4, Romae 1960, s. 454-475. Bardach J„ Bractwa cerkiewne na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej w XVI i XVII w., „Kwartalnik Historyczny” R.74 (1967). nr. 1, s.77-82. Barycz H., Jan z Oświęcimia, w: PSB X, red. K. Lepszy et al., Wrocław 1962-1964, s. 467-468. Belarus, Lithuania, Poland, Ukraine, red. J. Kloczowski, Romae 1994. Bendža M., Tendencje unijne względem cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej w latach 1674-1686, Warszawa 1983. Bendža M., Sposoby realizacji Unii Brzeskiej, „Rocznik Teologiczny” R 31 (1989), z. 1-2, s. 85-100. Bendža M„ Władysław IV a Kościół prawosławny (1632-1648), „Rocznik Teologiczny”, R. 20 (1978), s. 21-77. Bendža M., Prawosławno-protestanckie tendencje unijne w XVII w. ze szczególnym uwzględnieniem ziem Rzeczypospolitej, „Rocznik Teologiczny” R25(1983),z.2,s.l79-194. Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korybut, t. 2, Piśmiennictwo staropohkie, pod red. R. Pollaka, Warszawa 1974. Bibliografia literatury polskiej. Nowy Korbut, t. 2-3, Piśmiennictwo staropohkie, pod red. R. Pollaka, Warszawa 1965. Bieńkowski L, Organizacja Kościoła wschodniego w Pohce, Kościół w Pohce, red J. Kłoczowski, t. II, Kraków 1970. Bieńkowski L„ Morochowski Eliasz Joachim,
w: PSB XXI, red. nacz. Emanuel Rostworowski, Wrocław-Kraków 1976, s. 777-778. Boratyński S., Stefan Batory i plany ligi przeciw Turkom (1581-1584), Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, t. 49, Kraków 1907. Boratyński S., Studia nad nuncjaturą polską Bolognettiego (1581-1585), Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, t. 49, Kraków, 1907. Borcz H., Gamrat Piotr, EK V, Lublin 1989, s. 847-848. Brückner A., Spory o unię w dawnej literaturze, „Kwartalnik Historyczny”, 1.10 (1896), s. 578-644. Bułgarów S„ Prawosławie. Zarys nauki Kościoła prawosławnego, tł. H. Paprocki, Białystok-Warszawa 1992. Charłampowicz K., Pokki wpływ na szkolnictwo ruskie XVI i XVII wieku, tł. A. Wańczura, Lwów 1924. Харлампович К., Борьба шкопньых влияній в допетрповской Руси, „Киевская Старина”, т. 88, Киев 1902. Харламповичь К., Западно-русскія православныя школы XVI и начала XVII в., Казань 1898. Choptiany М., „Dyjalog” Kasjana Sakowicza (1642) jako druk i rękopis. XVII-wieczne spory kalendarzowe i problem obiegu idei w kulturze staropolskiej, „Pamiętnik Li teracki” 2017, R. CVIII, z. 3, s. 51-78; [online] http://pamietnik-literacki.pl/wp-content/uploads/2017/10/z.-3-2017.pdf; data dostępu: 15.07.2019. 272
Chynczewska-hennel X, Do praw i przywilejów swoich dawnych. Prawo jako argument w polemice prawosławnych w pierwszej połowie XVII wieku, w: Między Wschodem a Zacho dem. Rzeczpospolita ХѴІ-ХѴШ w., Studia ofiarowane Zbigniewowi Wójcikowi w siedemdzie siątą rocznicę urodzin, pod red. T. Chynczewskiej-Hennel et al., Warszawa 1993, s. 52-60. Chynczewska-hennel T„ Ostrogski Konstanty Wasyl, w: PSB XXIV, red. nacz. Emanuel Rostworowski, Wrocław 1979, s. 489-494. Chynczewska-hennel T., Świadomość narodowa szlachty ukraińskiej i kozaczyzny od schyłku XVI do połowy XVII wieku, Warszawa 1985. Chynczewska-hennel T., Wizja unii brzeskiej w świadomości historycznej, „Białoruskie Zeszyty Naukowe” R. 1996, nr 2, s. 41-50. Chodynicki K., Dubowicz Jan, w: PSB V, kom. red. Władysław Konopczyński (red. gł.) et al., Kraków 1939, s. 436-437. Chodynicki K., Kościół prawosławny a Rzeczpospolita Polska. Zarys historyczny 1370-1632, Warszawa 1934. Хома І., Київська метрополія в берестейським періоді, Рим 1979. Cichowski Н., Ks. Stanisław Sokołowski a Kościół Wschodni, Lwów 1929. Chrześcijaństwo w Połsce, red. ƒ. Kłoczowski, Lublin 1992. Czech M., Chrystianizacja Rusi a literatura polemiczna unicko-prawosławna (do połowy XVII wieku ), „Chrześcijanin w Świecie” R. 20 (1988), nr 8-9, s. 176-189. Czerkawski ]., Brożek Broscius Jan, w: EKII, Lublin 1976, s. 1096-1097. Długosz J., Posłowie, w: M. Broniewski, Apokrisis, wyd. J. Długosz, J. Byliński, Wrocław 1994, s. 280-282. Дмитрев M. В., Концепції унії в церковних і державних колах Речі Посполитої кінця XVI cm., w: Історичний контекст укладення
Берестейськоїунії і перше поунійне покоління. Peg. Б. Ґудзяк, Лвів 1995, s. 39-74. Дмитриев М. В., Православие и Реформация: реформационные движения в восточнославянских землях Речи Посполитой во второй половине XVI в., Москва 1990. Дмитриев М. В., Флоря Б. EL, Яковенко С. Г., Брестская уния 1596 г. И общественно-политическая борьба на Украине и в Беларуссии в конце XVI - начале XVII в., ч. I: Брестская уния 1596 г. Исторические причины, Москва 1996. Дмитриев М. В., Между Римом и Царьградом. Генезис брестской церковной унии 1595-1596 гг., Москва 2003. Donimirski А., Niezwykłe kobiety w legendzie i historii, Kraków 1995. Dzieduszycki M., Piotr Skarga i jego wiek, 1.1-2, Kraków 1851. Dzieje Teologii Katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. II, Lublin 1975. DziţGiELEWSKi J., O tolerancję dla zdominowanych. Polityka wyznaniowa Władysława IV, Warszawa 1986. Dzięgielewski J„ Pociej Hipacy, w: PSB XXVII, red. nacz. E. Rostworowski, Wrocław 1983, s. 28-34. Enciclopedia cattolica, t. X, Romae 1953. Estreicher К., Bibliografia polska, t. 22, z. 1-2, Kraków 1907 - [s. 506-509]. Evdokimov P, Prawosławie, tł. J. Klinger, Warszawa 1986, wyd. 2. Earidis K., Święta Góra Atos. Ogród Bogarodzicy, przeł. Wydawnictwo „Bratczyk”, Hajnówka b.r.w. Fenczak A.S., Ziemia przemyska a polski nurt unionizmu katolickiego, w: Polska-Ukraina, t. II, red. S. Stępień, Przemyśl 1994, s. 33-61. 273
Філософська думка в Україні. Бібліографічний словник, Київ 2002. Франко L, Іван Вишенський і його твори, Львів1893. Франко І.., Нарис історіїукраїнської-руської літуратури, Львів 1910. Franko L, Z dziejów synodu brzeskiego 1596 r., „Kwatalnik Historyczny” R. 9 (1895), s. 1-22. Frick D. A., Meletij
Smotryckyj, Cambridge (Mass.) 1995. Frick D. A., Introduction, w: Collected Works of Meletij Smotryckyj, Cambridge (Mass.)1987, s. IX-XXXVIII. Gębarowicz M„ Iwan Fiedorów i jego działalność w latach 1569-1583 na tle epoki: Cz. 1, Poprzednicy; Cz. 5, Opiekunowie i współpracownicy, „Roczniki
Biblioteczne” R. 13 (1969), z. 1-2, s.5-95,393-455. Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, wstęp J. Krzyżanowski, Warszawa 1978, t. III. Голубев С., Киевский митрополит Петр Могила и его сподвижники, т. І-ІІ, Киев 1883-1898. Голубев С., Литфос - полемическое сочинение, вышедшее из Киево-
Печерской типографии в 1644 году, „Труды Киевской духовной академии”, 1894, որ 9 і 10, Приложение, s. 127-128,129,132. Grabowski T., Ostatnie lata Melecjusza Smotryckiego, Lwów 1916. Grabowski T., Piotr Skarga na tle katolickiej literatury religijnej w Polsce wieku XVI, Kraków 1913. Grabowski T., Z
dziejów literatury unicko-prawosławnej. 1630-1700, Poznań 1922. Грушевський M., Історія України-Руси, т. V-VIII, Київ 1993-1995. Грушевський M., З історії релігійної думкуи на Україні, Львів 1925. Грушевський М., Історія Української Літератури, т. 1-6, Київ 1996. Gryniakow J., Historyczne tradycje
ducha ekumenizmu w Polsce, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S.
Gajek, S. J. Nabywaniec, Lublin 1996, s. 357-365. Grzebień L. SJ, Skarga (Pawęski, Powęski) Piotr h. Prus, w: SPTK, t. 4, Warszawal983, s. 84-92. Гудзяк, Б. Історія відокремлення: київська митрополія, царогродський патріархат і генеза берестейської унії, „Ковчег” R.1 (1993), s. 1-25. Гудзяк Б., Криза і реформа. Київська митрополія, Царогродський патріархат і генеза Берестейської унії, tl. М Габлевич, Львів 2000. Gułkowski, Glossa о „stworzeniu z niczego”, Znak R.36 (1984), nr 2-3, s. 199-201. Halecki O., Jeszcze o nowych źródłach do Unii Brzeskiej, „Sacrum Poloniae Millennium”, t. 4, Romae 1957, s. 117-140. Halecki O., From Florence to Brest (1439-1596), „Sacrum Poloniae Millenium”, t V, Romae 1958. Halecki O., Od Unii Florenckiej do Unii Brzeskiej, tł. A. Niklewicz, 1.1-2, Lublin 1997. Halecki O., Unia brzeska w świetle współczesnych świadectw greckich, „Sacrum Poloniae Millennium”, 1.1, Romae 1954, s. 71-135. Hartleb K„ Gamrat Piotr h. Sulima, w: PSB VIII, red. Władysław Konopczyński, Wrocław 1949-1958, s. 264-266. Historia Kościoła, red. L. J. Rogie, tł. J. Piesiewicz, t. III (autor tego tomu H. Tuchle), Warszawa 1986. Hofmann G., Griechische Patriarchen und römische Päpste. Untersuchungen und Texte, cz. 2, t. IV: Patriarch Ieremias II, Roma 1932 [= Orientalia Christiana Periodica 25/2, ПГ 76], S. 225-248. 274
Грушевський М., Історія української літератури, т. 1-6, Київ 1996. Грушевський М„ Історія України-Руси, т. Ѵ-ѴИІ, Київ 1993-1995. Грушевський М., З історії релігійної думкуи на Україні, Львів 1925. Hryniewicz W., Droga ku zatraceniu. Argumenty soteriologiczne w prawosławnej opozycji wobec Unii
brzeskiej, w: Veritati et Caritati. W służbie teologii i pojednania, red. P. Jaskóła, Opole 1992, s. 255-269. Hryniewicz W, Kościoły siostrzane. Dialog katolicko-prawosławny 1980-1991, Warszawa 1993. Hryniewicz W., Prekursor unijnych dążeń Rusinów. Memoriał unijny metropolity Mizaela (1476),
Biuletyn Ekumeniczny, R. 22 (1993), nr 2, s. 34-49. Hryniewicz W., Przeszłość zostawić Bogu. Unia i uniatyzm w perspektywie ekumenicznej, Opole 1995. Hryniewicz W., Soteriologiczny ekskluzywizm u podstaw uniatyzmu, „Studia Theologica Varsoviensia” R. 29 (1991), nr 2, s. 47-59. Hryniewicz W, Unia bez
zniszczenia. Memoriał unijny metropolity Piotra Mohyły (1644-1645), „Studia i dokumenty ekumeniczne”, R.9 (1993), nr 1, s. 21-32. Huculak L. D., The Divine Liturgy of St. John Chrysostom, Romae 1990. Ісаєвич Я. Д., Літературна спадщина Івана Федорова, Львів 1989. Ісаєвич Я. Д., Брацтва та їх роль в
розвитку української культури в XVI-XVII cm., Київ 1966. Історія Української культури, ред. І. Крипякєвич, Львів 1937. Jabłonowski A., Akademia Kijowsko-Mohylańska, Kraków 1899-1900. Jabłonowski A., Historia Rusi południowej do upadku Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków 1912. Janowska E., Prawosławna
literatura polemiczna związana z wprowadzaniem w życie postanowień Unii Brzeskiej (1596-1610), „Przegląd
Wschodnioeuropejski” 2011, t. 2, s. 61-75. Janowska E„ Katolicko-prawosławna literatura polemiczna wydawana w Wilnie w końcu XVI i na początku XVII wieku, w: „Tożsamość na styku kultur”, pod red. I. Masojć, H. Sokołowskiej, Wilno 2016, t. 3,, s. 382-393. Janowska E., Melnyk M., Ukraińska literatura religijno-polemiczna 2. połowy XVI wieku, w: Język ukraiński w życiu i działalności elit na Ukrainie na przestrzeni wieków. Kultura, nauka, oświata, religia, społeczeństwo, polityka, red. W. Mokry, Kraków 2015, Biblio teka Fundacji św. Włodzimierza, t. 25, s. 353-372. Jan z Oświęcimia, w: Bibliografia literatury pobkiej. Nowy Korbut III, Piśmiennidwo staropobkie, red. R. Pollak, s. 72-73. Яременко П. К., Мелетій Смотрицкий. Життя і творчість, Київ 1986. Jarmiński, L., Bez użycia siły. Działalność polityczna protestantów u schyłku XVI w., Warszawa 1992. Jaroszewicz-Pieresławcew Z., Druki cyrylickie z oficyn Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XVIII wieku, Olsztyn 2003. Jobert A., Od Lutra do Mohyły, tł. E. Sękowa, Warszawa 1994. Jocher A., Obraz bibliograficzno-historyczny literatury i nauk w Polsce, է. II, Wilno 1842. Jugier M., La reconfirmation des Apostas dans l’Eglise greco-russe, „Echos d’Orient”, t. IX, Paris 1906, s. 65-76. Kaim A., Ekumenia w dobie renesansu. Jedność Kościoła w ujęciu Stanisława Orzechowskiego, Lublin 2002. 275
Karpluk M., Polszczyzna metropolity Piotra Mohyly wjego polemice z ks. Kasjanem Sakowiczem (ukrainizmy leksykalne), „Zeszyty Naukowe KUL” 1991, nr 1-2, s. 189-201. Карташев А. В., Очерки по истории Русской Церкви, т. II, Париж 1959. Kasper W, Il ruolo soteriologico della Chiesa e і Sacramenti della salvezza, „Euntes docete” 41(1988), z. 3, 397-420. Keller ]., Prawosławie, Warszawa 1982. Kempa T., Konstanty Wasyl Ostrogski (ok. 1524/1525-1608) wojewoda kijowski i marszałek ziemi wołyńskiej, Toruń 1997. Kempa T, Konstanty Wasyl Ostrogski wobec katolicyzmu i wyznań protestanckich, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” R. 40 (1996), s. 17-36; Kempa T„ Prawosławni a synod protestancki w Toruniu w 1595 roku, „Zapiski Historyczne” R. 58 (1997), z. l,s. 39-52. Kempa T, Wobec kontrreformacji. Protestanci i prawosławni w obronie swobód wyznaniowych w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII wieku, Toruń 2007. Klinger J., O istocie prawosławia. Wybór pism, Warszawa 1983. ■ Kłoczowski ƒ., Dzieje chrześcijaństwa polskiego, 1.1-2, Paris 1987. Kłoczowski ƒ., Catholic Reform in the Polish-Lithuanian Commonwealth, w: Catholicism in Early Modem History: A Guidebook to Research, red. J. W О Malley, St Louis 1988, s. 83- 111. Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990. Короткий В., Творческий путь Мелетія Смотрицкого, Минск 1986. Kosman В., Stanisław Orzechowski (1513-1566) jako polemista religijny, „Euhemer”. „Przegląd Religioznawczy” R.19 (1975) nr 4, s. 21-33. Kossowski A., Hozjusz i Orzechowski w ostatnim roku Soboru Trydenckiego, Kraków 1928. Kowalska H., Kultura
bizantyjsko-prawosławna, w: Rosjoznawstwo. Wprowadzenie do studiów nad Rosją, pod red. L. Suchanka, Kraków 2004, s. 143-157. Kowalska H„ Kultura i eschatologia. Moskwa wieku XVII, Kraków 2007. Krajcar J., Jesuits and the Genesis of the Union of Brest, ОСР 1948 (44), 131-153. Крипякевич I.3., Нові матеріяли до діялності Поссевіна, „Записки Товариства ім. Шевченка” 1912, τ. 112, s. 5-28. Крипякевич I.3., Нові матеріяли до соьорів 1629р., „Записки Товариства ім. Шевченка” 1913, т. 116, S.1-39. Kuczyńska М„ Polemika antyprotestancka Cyryla Trankwiliona Stawrowieckiego (zarys problemu), w: Słowo. Tekst. Czas, pod red. M. Aleksiejenki, t. 5, Szczecin 2000, s. 325-334. Kumor B., Geneza i zawarcie Unii Brzeskiej, w: Unia Brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w Miturze narodów słowiańskich, red. К Luźny, F. Ziejka, A. Kępiński, Kraków 1994, s. 26-45. Kumor B., Geneza i zawarcie Unii Brzeskiej, w: Unia Brzeska z perspektywy czterech stuleci, red. J. S. Gajek, S. Nabywaniec, Lublin 1998, s. 27-55. Kumor B., Leon z Ochrydy, EK X, Lublin 2004, s. 786. Lewicki A., Geneza idei unii brzeskiej, Lwów 1928. Lewicki A., Książę Konstanty Ostrogski a unja brzeska 1596, w: „Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Wydział II Historyczno-Filozoficzny”, dział II, t. 11, z. 1, Lwów 1933, s. 1-225. Lewicki R„ Христианство. Русско-польский словарь, Warszawa 2002. Левицкий O., Внутрішний стан Західно-руської церкви в Польсько-Литовській державі в кінці XVI cm. та унія, Львів 1900. 276
Lichański J. Z., Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa 1992. Linde B., Słownik języka polskiego, Warszawa 1812, cz. III, vol. 5 (R - T), t. 5, s. 246. Likowski E., Unia brzeska 1596 r„ Warszawa 1907. Likowski E„ Historya Unii Kościoła Ruskiego z Kościołem Rzymskim, Poznań 1875. Litak S., Kościół w Polsce w okresie Reformacji i odnowy potrydenckiej, w: Historia Koścoła 1500-1715, t. III (autor tego tomu C.A. Tuchle), tł. J. Piesiewicz, Warszawa 1986. Litak S., Czas wielkich reform, w: Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1945, red. J. Kłoczowski, Lublin 1980. Luźny R., Adama Hipacego Pocieja „Parenetica”. Z nowych odczytań najdawniejszej ruskiej literatury polemicznej, w: Unia Brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, pr.zb., Kraków 1994, 345-357. Luźny R., Dzieło Chrystianizacji Rusi Kijowskiej w świadomości Słowian wieku XV1-XVII, „Przegląd Humanistyczny” R. 10 (1989), s. 25-33. Luźny R., Kultura polska wieku XVI a stosunki polsko-wschodniosłowiańskie, „Przegląd Humanistyczny” R. 10 (1979), s. 63-69. Luźny R., Melecjusz Smotrycki, Kasjan Sakowicz i inni: zjawisko kulturowego „proteizmu” w dobie polsko-ruskiego baroku, w: W kręgu kultury ukraińskiej, Olsztyn 1995, s. 9-18. Luźny R., Pisarze kręgu Akademii Kijowsko-Mohylańskiej a literatura polska, Kraków 1966. Luźny R., Słowo o Bogu i człowieku, Kraków 1995. Łydka Wł., Ekonomia Zbawienia, Encyklopedia Katolicka, t. IV, szp. 796-799. Макарий (metr.), Исторія Русской Церкви, Петрбург, т. ІХ-Х, XI, Петербург 1879, 1881,1903. Малишевсьий И. И., Александрийский
патриарх Мелетий Пигас и его участие в делах Руской Церкви, т. 1-2, Киев 1872. Малишевсьий И. И., Константинопольская патриархия и греческая Церковь в подвластных латинянам греческих землях с пол. XV до 80-х годов XVI в., „Труды Киевской Духовной Академии” 1873, s. 57-104. Markūnas А., Uczitiel T.,
Terminologia kościelna. Mały słownik opisowy polsko-ukraiński i ukraińsko-polski, Poznań 1995. Meyendorff ]., Teologia bizantyjska, tł. J. Prokopiuk, Warszawa 1984. Melnyk M., Książę Konstantyn Ostrogskijako prekursor współczesnego dialogu ekumenicznego, w: Prawosławie, red. J. Drabina, Kraków 1996,
s. 41-59. M. Melnyk, Pre-ekumenizm i konfesjonalizm. Prawosławne dążenia zjednoczeniowe w I Rzeczypospolitej (1590-1596), Krakow 2018. Melnyk M., Problematyka antropologiczna w pismach Piotra Mohyły, Olsztyn 2005. Melnyk M., Rozumienie Zbawienia w świetle memoriału unijnego metropolity Piotra Mohyły
(1644-1645), „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze” R. 5-6 (1997), s.148-167. Melnyk M., Spór o zbawienie. Zagadnienia soteriologiczne w świetle prawosławnych projektów unijnych powstałych w Rzeczypospolitej (koniec XVI - połowa XVII wieku), Olsztyn 2001. Melnyk M„ Unia Brzeska - spór o zbawienie, w:
Wschodniosłowiańskie prawosławie: dzieje i współczesność, red. M. Melnyk, W. Pawluczuk, „Nomos” R. 5 (1996) nr 16, s. 33-83. Melnyk M„ Zagadnienia soteriologiczne w świetle projektu unii katolicko-prawosławnej Konstantyna Wasyla Ostrogskiego z 1593 r., w: 400-lecie Unii Brzeskiej, red. A. J. Za
krzewski, J. Fałkowski, Częstochowa 1996, s. 17-36. 277
Melnyk M., Zagadnienia soteriologiczne widziane w świetle projektu unii Konstantyna Ostrogskiego, w: Polska-Ukraina, 1000 lat sąsiedztwa, t. 4, red. S. Stępień, Przemyśl 1998, s. 97-142. Mironowicz A., Kościół prawosławny i unicki w Rzeczypospolitej w latach 1596-1648, „Białoruskie Zeszyty
Historyczne” R. 2 (1996), nr 5, s. 23-55. Mironowicz A., Kościół prawosławny w dziejach dawnej Rzeczypospolitej, Białystok 2001. Mironowicz A., Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI i XVII w., Białystok 1991. Mironowicz A., Prawosławie i Unia za panowania Jana Kazimierza, Białystok 1997.
Mironowicz A., Unia uniwersalna według Teodozego Wasilewicza, w: Czterechsetlecie zawarcia unii brzeskiej 1596-1996, red. S. Aleksandrowicz, T. Kempa, Toruń 1998. Modzelewska B., Pałubska Z., Jan z Kijowa, Jan II, Christos Prodromom, EK, t. VII, Lublin 1997, s. 908. Mokry W., Od Jłariona do
Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVII w., Kraków 1996. Мончак L, Самоуправна Київська Церква, Львів 1994, s.17-21. Moskałyk J., Problem zjednoczenia w Kościele kijowskim w Ipołowie XVII wieku, Poznań 2006. Мицько I. 3., Острозька сло’вяно-греко-латинська академія (1576-1636), Київ 1990.
Мицько І., Острозька сло’вяно-греко-латинська академія, w: Острозька давша, red. У. Боянівська, Львів 1995, s. 13-23. Nadolski В., Liturgika. Eucharystia, Poznań 1992. Naumow A., Kultura prawosławna w XVII-wìecznej Rzeczypospolitej. Kwestia odrębności, w: Prawosławie, red. J. Drabina, Kraków 1996,
s. 59-69 [Zeszyty Naukowe UJ, Studia Religiolica, z. 29]. Naumow A., Unia religijna jako rozdarcie kultury, „Slawia
Orientalis” R. 42 (1993), nr 2, s. 203-209. Naumow A, Wiara i historia, Kraków 1996. Naumow A., Zmiana modelu kultury a kwestia ciągłości rozwojowej (na materiale literatur słowiańskich), „Zeszyty Naukowe KUL”, R. 27 (1984), nr 4 (108), s. 25-31. New catholic encyklopedia, II ed., 1.11,14. Nowakowski P„ Problematyka liturgiczna w międzywyznaniowej polemice po Unii Brzeskiej (1596-1720), Biblioteka Ekumenii i Dialogu, t. 23, Kraków 2004. Nowicki A., Prymat papieski na soborze florenckim i unii brzeskiej, „Colloquium Salutis” R.20 (1988), s. 135-152. Оиєнко І. L, Українська Церква, т. II, Київ 1993. Оиєнко 1.1., Історія українського друкарства, Київ 1994. Orzechowski Stanisław h. Orsza, w: PSB ХХГѴ, red. zb. [red. nacz. E. Rostworowski], Wrocław-Warszawa 1981, s. 287-292. Ozorowski E„ Brożek (Broch, Broscius, Curzeloviensis) Jan, w: SPTK, 1.1, Warszawa 1981, s. 215-220. Ozorowski E., Dubowicz Jan, w: SPTK, 1.1, Warszawa 1981, s. 432. Ozorowski E„ Eklezjologia unicka w Polsce w latach 1596-1720, WKAB1978, nr 4, s. 51-112. Ozorowski E., Eklezjologiczna polemika unijna w Polsce w XVII wieku, w: Unia brzeska z perspektywy czterech stuleci, J.S.Gajek, S. Nabywaniec (red.), Lublin 1998, s. 141-147. Ozorowski E„ Jan Dubowicz, w: WKAB 1978, nr 4, s. 85-86. Ozorowski E., Skupieński Kasper Tomasz, w: SPTK, t. 4, Warszawa 1983, s. 103-104. Ozorowski E., Symanowicz (Symonowicz) Tymoteusz, w: SPTK, t. 4, Warszawa 1983, s. 237. 278
Пам’ятки полемічного письменництва кінцяXVI і поч. XVII cm., red. К. Студинський, т. 1, Львів 1906. Памятки полемической литератури в Западной Руси, red. П Гильтебрант, Санктпетербург 1878-1903 [=Русская Историческая Библіотека, wyd. P. Giltebrand, т. IV, VII, XIX, СанктПетерсбург, 1878,1888,1903.
(=РИБ, t. 4, 7, 19)]. Papierzyńska-Turek M., Prawosławie i grekokatolicyzm w polskiej historiografii i publi cystyce historycznej, w: Spotkania Polsko-Ukraińskie, red. Z. Mańkowski, Lublin 1992, s. 45-57. Papierzyńska-Turek M„ Wizja unii brzeskiej w świadomości historycznej, „Białoruskie Zeszyty
Naukowe” R.3 (1996), nr 2, s. 41-50. Papierzyńska-Turek M., Obraz unii brzeskiej w historiografii - próba systematyzacji, w: Przemiany i kontynuacje, red. E. Sajdak-Michnowska, Słupsk 1999, s. 101-112. Paprocki H„ Wieczerza Mistyczna., Warszawa 1988. Peri V, Due date, un’unica Pasqua. Le origini
della moderna disparite liturgica in una trattativa ecumenica tra Roma e Costantinopoli (1582-1584), Milano 1967, s. 3-79. Pierling R, Báthory et Possevino. Documents inéditis sur les rapportes du Saint Siege avec les Slaves, Paris 1882. Плохий C. H., Папство и Украина. Политика римской курии на
украинских землях в ХѴІ-ХѴІІ вв„ Киев 1989. Plumpe J., Mater Ecclesia. An inquiry into the concept of the Church as Mother in the early Christianity, Washington 1934. Piszcz E„ Colloqium Charitativum, (projekt zjednoczenia wyznań chrześcijańskich w Polsce XVII wieku), „Znak” R.18 (1966), nr 12, s.
1489-1501. Prochaska A., Z dziejów unii brzeskiej, „Kwartalnik Historyczny” R.10 (1896), s. 522-577. Przekop
E., Rzym-Konstantynopol. Na drogach podziału i pojednania, Olsztyn 1987. Przybył E., W cieniu Antychrysta (idee staroobrzędowców w XVII w.), Kraków 1999. Rakowski G., Ziemia lwowska. Przewodnik krajoznawczo-turystycznypo Ukrainie Zachodniej. Cz. III, Pruszków 2007. Runciman S., Wielki Kościół w niewoli. Studium historyczne patriarchatu konstantynopolitańskiego od czasów bezpośrednio poprzedzających jego podbój przez Turków aż do wybuchu greckiej wojny o niepodległość, tł. J. S. Łoś, Warszawa 1973. Runciman S., Teokracja bizantyjska, Warszawa 1982. Senyk S., The Ukrainian Church and Latinization, ОСР 1990 (56), s. 165-187. Serczyk W. A., Europa Środkowa i Wschodnia u schyłku XVI, w: Unia Brzeska, geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, red. R. Łużny, F. Ziejka, A. Kempiński, Kraków 1994, s. 13-26. Serczyk W. A., Unia Brzeska - refleksje o tolerancji, w: Unia brzeska i jej następstwa, red. T. Stegner, Gdańsk 1991, s. 9-17. Siemieniewski A., Filozoficzne podłoże rozłamu chrześcijaństwa, Wrocław 1993. Skarga R, Kazania sejmowe, oprać. ƒ. Tazbir, Wrocław, Ossolineum 1995. Skruteń ]., Bobrykowicz-Anechożski Kopot’ (Bobrykiewicz, Bobrzykowicz, Bobrykowski) Józef, PSBII, kom. red. Władysław Konopczyński (red. gł.) et aí., Kraków 1936, s. 165. Скрынников RE, Третий Рим, Санкт Петербург 1994. Словарь книжников и книжности Древней Руси, ред. Д. С. Лихачёв, вып. 2 (вторая половина XIV - XVI в.), ч. 2 (Л-Я), Ленинград 1989. 279
Словарь книжников и книжности Древней Руси, ред. Д. С. Лихачёв, вып. 3 (XVII в.), ч. 1 (A-З), Санкт-Петербург 1992. Соловій М. М., Мелетій Смотрицький як письменник, ч. 1,2Рим-Торонто 1997. Stec W., Funkcja retoryki w tekście polemicznym (na przykładzie „Gratisa” Jana Brożka), w: Retoryka a
literatura, praca zb. pod red. B. Otwinowskiej, Wrocław - Warszawa 1984, s. 137-151. Stępień S., W poszukiwaniu tożsamości obrządkowej. Bizantynizacja a okcydentalizacja Kościoła greckokatolickiego w okresie międzywojennym, w: Dziedzictwo polsko-ukraiń skie, Studia Politologiczne, t. 2, red. S.
Chazbijewicz, M. Melnyk, K. Szulborski, Olsz tyn 2006, s. 243-259. Stradomski J., Spory o „wiarę grecką” w dawnej Rzeczypospolitej, Kraków 2003. Stryjkowski M., Kronika Macieja Stryjkowskiego niegdyś w Królewcu drukowana, t. II. Studziński C., Pierwszy występ literacki Hipacego Pocieja, Lwów 1902.
Studziński C., Ze studyów nad literaturą polemiczną, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny”, Kraków 1906, seria II, t. XXVIII, s. 69-70. Студинський К., Передмова, [в:] Памятки полемічного письменства кінця XVI і поч. XVII в., Львів 1906, s. I-LXII. Студзинский С., Перестрога.
Руський памятник початку XVII віка, І ст.-літературна студия, Львівъ 1895. Сумцовъ H. Т., Иннокентій Гизель Къ исторіи южно-русской литературы XVII века, Кіевская Старина, т. X, кн. 10 (1884), 183-226. Сумцовъ H. Т., Историческій очеркъ попытокъ католиковъ ввести въ южную и западную Россію
григоріанскій календаръ, Кіевская Старина т. XX кн. 5 (1888), 235-272. SzczuRAT W, В оборонї Потієвої Унії. Письмо о. Петра
Камінського Ч.С.В.В. авдітора гр.-кат. Митрополії 1685 р., Львів 1929. Tytuł dzieła wydanego przez W. Szczurata: Manuscripta W. Oyca Kamińskiego pisane do pewnego Uniata Litewskie go przeciwko Uniatom, ale nie dokończone. Susza J., Saulus et Paulus Ruthenae Unionis sanguine В. Josaphat ransformatus, sive Meletius Smotriscius..., Romae 1660 [wyd. drugie: Bruxelles, 1864]. Susza J., Vita Meletti Smotriscii..., Romae 1666, tł. ukraińskie В. Kurylas, „Логос”, R.15 (1965), որ 1, s. 51-58. Suttner E. Сн., Unie Kościołów Wschodnich z Kościołem Rzymskim w wieku XVI і XVII, w: Unia brzeska z perspektywy czterech stuleci, red. J. Gajek, S. Nabywaniec, Lublin 1998, s. 123-139. Suttner E.Ch., Wandlungen im Unionsverständis vom 2 Kozil von Lyon bis zur Gegenwart, „Ostkirchliche Studien” R. 34 (1985), s. 138-139. Szegda M., Unia brzeska 1596 roku jako wyraz dążności wspólnot prawosławnych do reformy Kościoła, w: Pobka-Ukraim. 1000 lat sąsiedztwa, t II, red. S. Stępień, Przemyśl 1994, s. 78-81. Шевченко В., Православно-католицька полеміка та проблеми унійності в житті Руси-України доберестейского періоду, Київ 2001. ŠMURLO Е., Le Saint et L’Orient orthodoxe russe (1609-1645), Prague 1928. Шмурло E., Россія и Италія, т. И, Петербург 1907. Tanczuk D., Quaestio Patriarchatus Kioviensis tempore conaminum Unionis Ruthenorum, Analecta OSBM, ser. II, vol. I (VII), fas.l, Romae 1949, s. 128-144. 280
Tazbir ƒ., Literatura antyjezuicka w Polsce, w: tegoż, Studia nad kulturą staropolską. Prace wybrane, t. 4, Kraków 2001, s. 397-424. Tazbir J., Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji, Warszawa 1978. lliiele E, Święta religijne żydów, chrześcijan i muzułmanów. Daty i objaśnienia, Warszawa 1995.
Titob Xb., Типографія Києво Печерской Лаври, т. І, Київ 1918. ToFiLUK J., Prawosławie, w: Porównanie wyznań, Warszawa 1988, s. 109. Tretiak ]., Piotr Skarga w dziejach i literaturze unii brzeskiej, Kraków 1912. Українські письменники. Біо-бібліографічний словник, ред. О.І. Білецький, т. І, Київ
1960. Українська поезія кінець XVI - початокXVII cm., ред. В.П. Колосова, В. І. Крекотень, Київ 1978. Ulicinaite Е., Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Próba rekonstrukcji schematu retorycznego, Warszawa-Wrocław 1984. Уляновський B. L, Історія Церкви, т. 1, Київ 1994. Unia Brzeska.
Geneza, dzieje i konsekwencje w kulurze narodów słowiańskich, red. R. Łużny, E Ziejka, A. Kempiński, Kraków 1994. Urban W, Konwersja Melecjusza Smotryckiego polemisty i dysunickiego arcybiskupa połockiego w latach 1620-1627, „Nasza Przeszłość” R.5 (1957), s. 133-216. Uspenskij V.M., Živov B.A., Car
i Bóg: semiotyczne aspekty sakralizacja monarchy w Rosji. Przeł. i wstęp H. Paprocki, Warszawa 1992. Устрялов H., Сказания князя Курбского, Санктпетербург 1868. Waczyński В., Echa unii florenckiej w Polsce w czasach unii brzeskiej, „Oriens” 1938, lipiec-sierpień, s. 99-103. Wagilewicz D. ]., Polscy
pisarze Rusini, Przemyśl 1996. Возняк M„ Історія української літератури, т. II, Львів 1921. Великий А. Г.,
ЧСВВ, 3 литопису християнської України. Церковно-історичні радіолекції з Ватикану, т. 4: XVI-XVII ст„ Рим 1971, т. 5: XVII ст., Рим 1972. WiPszYCKA Е., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994. Wisner H„ Rozróżnieni w wierze, Warszawa 1982. Власовський L, Нарис історії Укаїнської Православної
Церкви, т. І., Нью-Йорк 1955. Woliński J., Polska і Kościół prawosławny, Lwów 1936. Wyczawski H. E., Orzechowski Stanisław, w: SPTK, red. tenże, t. III, Warszawa, 1982, s. 265-271. Wyczawski H. E., Jan z Oświęcimia, w: SPTK, red. tenże, t. II, Warszawal982, s. 142-143. Завитневичъ В. 3., Палинодія
Зах. Копыстенскаго и ея мѣсто въ исторіи западно-русской полемики XVI и XVII в., Варшава 1883. Zahajkiewicz М„ Jan z Oświęcimia, EK, t. VII, Lublin 1997, s. 927. Zajkin W., Ustrój wewnętrzny Kościoła ruskiego w Wielkim Księstwie Litewskim wXV-XVI wieku, do unii lubelskiej, „Sprawozdanie Towarzystwa
Naukowego we Lwowie” 1930, nr 10. Замашеев А. Ф., Зоц В. К., Максим Грек и его окружение, [в:] Отечественные мыслители позднего средневековья. Конец XIV - первая треть XVII в., Киев 1990, с. 61-73. Запаско Я., Ісаєвич Я., Пам’ятки книжкового мистецтва. Каталог стародруків, виданих на Україні. Книга
перша (1574-1700), Львів 1981. Zernov N., Wschodnie Chrześcijaństwo, tł. J.S. Łoś, Warszawa 1967. Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław - Warszawa 2000. 281
7. Dokumenty historyczne dotyczące Kościoła greckokatolickiego Documenta Unionis Berestensis eiusque audorum (1590-1600), wyd. A.G. Welykyj, Romae 1970. Epistolae Metropolitarum Kiovensium Catholicorum, 1, wyd. T. Haluscynskyj, A. G. Welykyj, Romae 1956. Litterae Basilianorum in terris Ucrainae et Bielorusiae (1601-1760), wyd. A. G. Welykyj, 1.1, Rome 1979. Monumenta Ucrainae Historica, 1.1, red. A. jSzeptycki, Romae 1964; t. XI, red. A. Szeptycki, J. Slipyj, Romae 1974. Основні Документи Берестейської унії, М. Янів (red.), Львів 1996. Пам’ятки-Monuments. Архів Українсьої Церкви - Archivům Ecclesiae Ruthenae, т. З, Документи до історії унії на Волині і Київщині кінця XVI ֊ першої половини XVII cm., red. tomu М.В. Dovbyszczenko, Київ 2001. 282
|
| adam_txt |
Spis treści Wstęp . 1. Problemy badawcze. 2. Istniejący stan badań . 3. Źródła. 4. Metoda badawcza. 5. Struktura pracy . Rozdział I Chrześcijaństwo na ziemiach ruskich końca XVI i pierwszej połowy XVII wieku w I Rzeczypospolitej w czasach Kasjana Sakowicza. 1. Prawosławie i unia na ziemiach ruskich I Rzeczypospolitej (koniec XVI - pierwsza połowa XVII wieku). 2. Walka prawosławnych o równouprawnienie i reformy Mohyły. 3. Kościół unicki w pierwszej połowie XVII wieku . 4. Dialog prawosławno-katolicki . Rozdział II Zarys katolicko-prawosławnej literatury polemicznej końca XVI i pierwszej połowy XVII wieku w Rzeczypospolitej . 1. Polemika katolicko-prawosławna w latach 1577-1596
. 2. Druki polemiczne związane z wprowadzaniem w życie postanowień unii brzeskiej (1596-1610). 3. Polemika religijna w latach 1610-1632 . 4. Dyskusje religijne po legalizacji Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej (1632-1647) . 7 7 9 10 11 11 13 13 20 26 28 37 37 63 89 102 Rozdział III Życie i twórczość Kasjana Sakowicza . 118 Rozdział IV Główne problemy w twórczości Sakowicza . 1. Sprawa kalendarza w twórczości Sakowicza. 2. Problemy liturgiczno-sakramentalne. 3. Kwestie społeczne. 4. Jedność wyznaniowa . 139 139 190 206 207 5
Rozdział V Retoryka tekstów polemicznych Kasjana Sakowicza (na przykładzie Okularów. ) . 1 Okulary. j ako gatunek literacki. 2. Struktura kompozyjna. 3. Struktura stylistyczno-językowa. 213 213 215 232 Zakończenie . 252 Wykaz skrótów. 261 Bibliografìa . 263 Ilustracje . 283 6
BIBLIOGRAFIA 1. Pisma Kasjana Sakowicza Kalendarz stary, w którym iawny i oczywisty błąd ukazuie się i responsa na zarzuty starokalendarzan y co za pożytki Ruskiemu narodowi zprzyięcia Nowego kalendarza, a iakie szkody z trzymania się Satrego y iako ma się rozumieć poprawa Kalendarza. Wy dany przez wielebnego Oyca Kassiana Sakowicza Archimandryte Dubieńskiego Unita, w Wilnie Roku Pańskiego 1640, dnia 13. Septembra. Za przyzwoleniem starszych, Wil no 1640, następne wydanie Warszawa 1641 (BJ 56451 1, Dział Starych Druków). [BJ, 564511 Mag. St. Dr.; BWS, ST. II 76983 (Biblioteka im. W. Stefanyka we Lwowie); BN, XVII 34873; VUB, III 18396 (Biblioteka Uniwesytecka w Wilnie). Sobór Kitowski schizmatycki przez Oyca Piotra Mohiłę złożony i odprawowany roku 1640. z ruskiego na polski język przełożony, 1. wyd. Warszawa 1641 (po rusku), 2. wyd. Kra ków 1642 (po polsku). Przedruk obydwu edycji w: РИБ IV (ППЛ I), s. 21-48. Dialog abo rozmowa Maćka z Dionizym popem schizmatyckim Wileńskim, o Wielkieynocy ruskiey Roku 1641 wpięć Niedziel po Katholickiey, a wpół szósty Niedziel po Żydowskiey przepadłey. Ktorego Dialogu może każdego Roku Katholik zażyć na strofowanie Rusi, gdy się z swoją Paschą daleko od Paschi Rzymskiej odstrzelą. Wydany powtore Przez Wielebnego Xiędza Kassiana Sakowicza W Krakowie, w Drukarni Waleriana Piątkow skiego, Roku Pańskiego 1642, Kraków 1642 (BJ 424341, Dział Starych Druków). Epanorthosis abo PERSPECTIWA, Y OBIAŚNIENIE Błędów, Herezyeyy Zabobonow, w GrekorusUey Cerkwi Disunitskiey tak w Artykułach Wiary, iako i w Administrowaniu Sakramentów, y w inszych
Obrządkach y Ceremoniach znayduiących się. Zebrana y napisana Przez Wiel. X. Kassiana Sakowicza, przed tym Archimandritę Dubieńskiego Vnita, A teraz Kapłana Rzymskiego Kościoła Per Dispensam Sanctae Sedes Apostolicae, Dla wielkiego prześladowania od Rusi, że im te Błędy Y Zabobony y Herezye w ich Wierze pokazy wał. Które Z ichże Służebników, Trebnikow, to iest Mszałów y Agend, y Ustawow także z Skribentow są wybrane, y nie w inszy cel y koniec na świat wydanie. Tylko żeby Katholicy Rzymianie o nich wiedząc z miłości ku Narodowi Ruskiemu chcieli go z tych Błędów wywodzić y do Jedności skuteczney z Kościołem S. Rzymskim przywodzić. W Krakowie. W Drukarni Waleriana Piątkowskiego Roku 1642, Kraków 1642 (BJ 36594 I, Dział Starych Druków). Okulary Kalendarzowi Staremu Przy których y responsa katolickie na obiecţie starokalendarzan są położone, y pożytki Ruskiemu narodowi zprzyięcia Rzymskiego Kalendarza ukaza ne, у o Ogniu Greckim zmyślonym, iakoby z Nieba do Grobu Pańskiego zstępuiącym, y czymby się miała różnić Unia od Disuniey, c. Wydane Przez Wielebnego Księdza KASSIANA SAKOWICZA przed tym Archimandrytę Dubieńskiego Unita, a teraz Ka- 263
piana y Zakonnika Kościoła świętego Rzymskiego Przez Dispense świętey Stolicy Apostolskiey [.] W KRAKOWIE. W Drukarni Franciszka Cezarego, Roku Pańsk. 1644. Kraków 1644. (BJ 527761, Dział Starych Druków). Oskard albo młot na skruszenie kamienia schizmatyckiego, rzuconego z Ławry Kijowskiej
Pieczerskiej od niejakiegoś Euzebia Pirnina przeciw Perspektywie W.O. K. Sakowicza wykonany od tegoż autora Perspektywy, rkps, Kraków 1646 (dzieło nie zostało wy drukowane, ale w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego znajduje się egzemplarz Lithosa. Piotra Mohyły z osobistymi notatkami Sakowicza,
które posłużyły mu do napisania całościowej odpowiedzi. Lithos. razem z uwagami Sakowicza został wyda ny. Zob. P. Mohyla, Lithos, АЮЗР, է. IX, s. 1-414). Арістотелівські проблеми або питання про природу людини, w: Пам'ятки братських шкіл на Україні. Кінець XVI— початок XVII cm. Тексти і
дослідження, Київ 1988, s. 337-442. 2. Literatura polemiczna [Anonim] Исторія о єдном nani римском, [в:] Українськая літератра ХІѴ-ХѴІ cm., ред. В. Л. Микитась, с. 192-193. [Bazylianie] Jedność święta Cerkwie wschodniej i zachodniej obficie rozkrzewiona: w ruskie kraje od przyjęcia krztu św.
szczęśliwie zawitała prawami i przywilejami od Najaśniejszych K. J. M. Polskich potężnie warowana przeciw skryptowi Synopsis nazwanemu rocznymi dziejami ruskimi okraczonemu, Wilno 1632. Bobrykowicz J., Kazania na znamienity pogrzeb WPJ. В. M. Ogińskiego z Koziebka, Jewie 1625. Bobrykowicz J.,
Synopsis albo krótkie spisanie praw, przywilejów, świebod i wolności., Wilno 1632. Borecki H. [M. Smotrycki?], Justyfikacja
niewinności do najwyższej i pierwszej po Panu Bogu swej zwierzchności: zrządzona od nowo legitime podniesionej hierarchie św. Cer kwie ruskiej., (b. m. w. 1622). Przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 511-532. Broniewski M. (Chrystophor Philaleth), APOKRISIS abo odpowiedź na xiążki o synodzie brzeskim 1596, imieniem ludzi starożytney religiy Greckiey., Wilno 1597; przedruk edycji polskiej i ruskiej w: РИБ VII (ППЛ II), Санктпетербургъ 1882, 1003-1820; ostatnia edycja Apokrisis. odpowiedź na xiążki o synodzie brzeskim 1596., oprać. ƒ. Byliński, J. Długosz, Wrocław 1994. Broniewski M., Ekthesis abo krótkie zebranie spraw, które sie działy na partykularnym, to jest pomiastnym Synodzie w Brześciu Litewskim, Kraków 1597; przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 329-376; ostatnia edycja Ekthesis abo krótkie zebranie spraw., oprać. J. Bybński, J. Długosz, Wrocław 1995. Brożek }., Apologia pierwsza kalendarza rzymskiego za Synodalnym rozkazaniem}. W.J.A. Andrz. Gembickiego Biskupa Łuckiego napisana p. X. Jana Broscjusza. do zacnego Narodu Ruskiego Na pokazanie słuszności wywodów o Kalendarza Starego błędach po danych od wiel. Oyca Kosjana Sakowicza, Archimandryty Dubieńskiego, unita, 1641, Kraków 1641, BJ Mag. St. Dr. 39075 I. Brożek J., Apologia wtóra kalendarza rzymskiego powszechnego napisana pokazaniu słuszności wywodów o Kalendarza starego błędach podanych od wielebnego Oyca Kasjana Sako- 264
wieża w Warszawie u Jana Trelpińskiego 1641, Warszawa 1641, kart. 8, BJ Mag. St. Dr. 390761. Dubowicz J., Hierarchia albo o zwierzchności w Cerkwi Bożey od Wielebnego Oyca Jana Dubowicza, Archimandryty Monastera Dermańskiego., Lwów 1644. Dubowicz }., Kalendarz prawdziwy Cerkwi Chrystusowey od., Wilno 1644. Dubowicz J., Obraz prawosławney Cerkwi Wschodniey, Lwów 1645. Przedruk fragmentów w: S. Golubev, Киевский митрополит Петр Могила и его сподвижники, է. II, Кіевъ, Приложение, 319п. Dubowicz J., Obrona Cerkwi Ś. SobomeyApostokkiey przeciw wszystkim heretikom (1637-1638), rkps; druk fragmentów w: S. Golubev, Киевский митрополит Петр Могила и его сподвижники, t II, Кіевъ, Приложение, 352-354. [Galatowski J.], Fundamenta na których łacinnicy iedność Rusi z Rzymem funduią według Rzymskiey teraźnieyszey wiary nowey, prawdziwemi odpowiedziami Cerkwi Wschod niey wywrócone według zniesione., b. m. i r. w., Czernihów 1683?, 78. Galatowski J., Rozmowa Białocerkiewska Wielebnego Oyca Joannicjusza Galatowskiego. z Wielebnym Xiçdzem Hadrianem Piekarskim S.J., (b. m. i r.w., Kijów 1663?). Grodzicki S., O poprawie kalendarza kazanie dwoie, Wilno 1587, BJ Mag. St. Dr. cim., 4783, kolejne wydanie przez Stanisłwana Młodeckiego BJ Mag. St. Dr. 4782, 4993; kolejne wydanie w 1589 w Wilnie, BJ Mag. St. Dr. cim. 4792, 4994. Herbest B„ Wypisanie drogi, Kraków 1566. Przedruk w: ПУМЛ V (ППП I), s. 1-12; przedruk w: Historia literatury polskiej, red. M. Wiszniewski, t. 7, Kraków 1845, s. 569-581. Herbest В., Wiary kościoła rzymskiego wywody у greckiego niewolstwa historya: dla jedności. Z
kościelney dłuższey historiey, dla Rusi nawrócenia pisaney, Kraków 1586. Przedruk w; РИБ VII (ППЛ II), s. 581-600. Indicum, to jest, pokazanie Cerkwie prawdziwey, jak dawno i od kogo początek swoy wzięła i po czym ją poznać? o którey Podróżny Domownika z pilnością pyta., rkps, Winni ca 1638.
Pierwodruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 762-798. Kiszka L., Kazania у homilie Hipacego Pocieja metropolity kijowskiego, Supraśl 1714. Kopysteński Z., Книга о правдивой едности правоверных христиан Церкви Восточной, ок. 1602. Pierwodruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 59-179. Azaria Ch.
[Kopysteński Z.], Книга о вере Единой, Святой, соборной, Апостольской Церкве, которая под разсудокъ Церкве Восходней поддается, Wilno ok. 1602, Ki jów 1619. Pierwodruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 180-344. Kopysteński Z., ПАЛІНОДІЯ или Книга Обороны Кафолической Святой Апостолской Всходней
Церкви и Святыхъ Патріарховъ, и оГрекохъ, и оРоссохъ христианехъ., Kijów 1621-22. Pierwodruk w: РИБ IV (ППЛ І), s. 313-1200. Przedruk w; Lev Krevza’s „А Defense of Church Unity“ and Zaxarija Kopystens’kyj’s „Palinodia“, Part I; Texts. Translated with a Foreword by B. Strumiński, Harvard Library of
Early Ukrainian Literature. Vok III, Part 1, 1995: Part 2: Sources. Compiled by B. Strumiński and I. Strumiński, Harvard Library of Early Ukrainian Literature. ѴЫ. Ill, Part 2,1995, s. 159-912. Kossow S., Exegesis to iest danie sprawy o szkołach kiowskich у Winnickich, w których uczą zakonnicy
Religiey Greckiey, przez wielebnego oyca Sylwestra Kossowa, electa episko pa Mścisławskiego, Mogilowskiego,
orczańskiego, przed rokiem teraznieyszym w tychże 265
szkołach przez trzy lata professora, napisane., Kijów 1635. Przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 422-447. Kreuza-Rzewuski L., Obrona iedności cerkiewney, abo dowody, którymi się pokazuje, iż Grecka Cerkiew z łacińską ma być zjednoczona, Wilno 1617. Przedruk w: РИБ IV (ППЛI), Санктпетербургъ 1878, s. 157-312; przedruk w: LevKrevzas „A Defense of Church Unity“ and Zaxarija Kopystens’kyj’s „Palinodia“, Part I: Texts. Translated with a Foreword by B. Strumiński, Harvard Library of Early Ukrainian Li terature. Voi. III, Part 1,1995: Part 2: Sources. Compiled by B. Strumiński and I. Stru miński, Harvard Library of Early Ukrainian Literature. Voi. III, Part 2,1995, s. 3-158. Kreuza-Rzewuski L., Obrona synodu florenckiego, Wilnol617. Kroniki staroruskie. Wybrał, wstępem i przypisami opatrzył F. Sielicki, Warszawa 1987. List do zakonników monastero Ś. Ducha Wilińskiego, na ich przedmowę, w Werificatiey iakoby niewinności ich powtore wydaney położoną, odpisany, Wilno 1621. Przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, s. 760. Modrzewski A.F., Commentarii de Republica emendando, Bazylea 1554. Modrzewski A. E, Dzieła wszystkie, Warszawa 1957. Morochowski E., Paregoria albo Utulenie uszczypliwego Lamentu mniemanej Cerkwie Świętej wschodniej zmyślonego Theophila Orthologa, Wilno 1612. Mohyła R, Lithos abo Kamień z procy Prawdy Cerkwie Świętey Prawosławney Ruskiey. Na skruszenie fałecznociemnej Perspektiwy albo raczey Paszkwilu od Kassiana Sako wicza, byłego przedtyn kiedyś Archimandritę Dubienskiego Unita, iakoby o błędach, Haerezyach, у Zabobonach Cerkwie Ruuskiey w Uniey nie
będącey, tak w Artikułach wiary, iako w Administrowaniu Sakramentów у inszych obrządkach i Ceremoniach znayduiących się, Roku P. 1642 w Krakowie wydanego. Wypuszczony przez pokornego Oyca Euzebia Pirnina, Kijów 1644. Przedruk w: АЮЗР IX (I), Кіевъ 1893, 1-414. (= P. Mohyła, Lithos). Ohilewicz E,
ECPHONEMATA Liturgiey Grecłdey, to jeść. To co przy Liturgiey Kapłan у (Dyakon) у Chór wgłos tylko śpiewają: ze Mszey S. Bazylego Wielkiego y S. Jana Chryzostoma wyjęte: у językiem Słowieńskim у Charakterem Polskim z nowym Wykładem na ję zyk Polski na przeciwnych Painach położonym: do tego z Sumą
Rubryk teyże Liturgiey sporządzone i do druku podane tudzież HARMONIA Albo Krótkie Pogodzenie Różnic w Obzędach między Mszą Rzymską a Liturgią Grecką z ojasnieniem obrzędów, у Do łożeniem sposobu nabożnego a pożytecznego Słuchania Mszy S. tak Rzymskiey, tako у Greckiey, Wilno 1671. Orzechowski S.,
Baptismus Ruthenorum, Kraków 1544. Orichoviana. Opera inedita et epistulae Stanislai Orzechowski 1543-1566, ed. I. Korzeniowski, Cracoviae, 1891. Ostrogski К., ОбвЪщеніе. Універсал із закликом протидіяти унії, яку готували єпископи, Острог 24 VI 1595. Pierwodruk rękopisu Акты ЗР IV, s. 99-104 Ostróg
1595. Przedruk w: Documenta Unionis Berestensis eiusąue auctorum (1590-1600), red. A. G. Welykyj, Romae 1970, s. 82-87. Ostrogski Klirik (Kleryk), Otpis na list Ipatija, Ostróg 1598. Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 377-432. Ostrogski Klirik (Kleryk), История о листрикійскомъ, то есть, о
разбойничьемъ флорентійскомъ соборъ., Ostróg 1598, Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 433-476. 266
Pştkowski Kasper, Święty a powszechny sobór we Florencji odprawiony abo z Grekami unia., Kraków 1609. [Pociej H.], ANTIRRESIS abo Apologia przeciwko Krzysztofowi Philaletowi, który niedawno wydał księszki imieniem starożytnej Rusi religiej Greckiey przeciwko ksiąszkom o Sy nodzie Brzeskim napisanym, Wilno 1599/1597. Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), Санктпетербургъ 1903, 477-1122. Najnowsza edycja: ANTIRRESIS abo Apologia, oprać. J. Byliński, J. Długosz, Wrocław 1997. [Pociej H.], Harmonia albo concordada wiary, sakramentów i ceremoniej Cerkwi ś. Orientalnej z Kościołem ś. Rzymskim, Wilno 1608. Przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), s. 169-222. Pociej H. [Fiedorowicz P.], Obrona św. synodu florenckiego dla prawowiernej Rusi napisana przez Piotra Fiedorowicza w Wilnie. a przez Galazyusza Russowskiego archimandrytę wileńskiego na polski przełożona.,Wilnol603, ed. rus. 1604. [Pociej H.], Relacia у uważenie postępków niektórych około Cerkwi ruskich. (b.m.w.; Wilno?), 1609. Pociej H., Kazania i homilie na wszystkie niedziele roku, Poczajów 1788. Pociej H., O przywilejach nadanych od naiaśniejszych królów polskich у przednieyszych niektórych dowodach, które święta unię wielce zalacają у potwierdzają, b.m. i r.w. - prawdopodobnie Wilno 1605, wg opisu w BN, Warszawa. Pociej H., Poselstwo do papieża rzymskiego Sixta IV i od książąt i panów ruskich w roku 1476, Wilno 1605; przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, 193-231. [Pociej H.j, Unia albo wykład przedniejszych artykułów ku zjednoczeniu Greków z Kościołem Rzymskim należących, Wilno 1595 (Потій L, Унія алъбо выкладъ преднейшыхъ
арътыкуловъ, ку зъодноченью грековъ съ костеломъ римскимъ належащихъ, Вілна 1595), przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), s. 111-168. Послание до лати из их же книг, (1581 bądź 1582 r.), przedruk w: H. И. Петров, Западнорусские полемические сочинения XVI века, „Твори Київської Духовної Академї” 1894, որ 3,
s. 360-380. PossEViNO A., Moscovia, Wilno 1586. [Wydanie współczesne Moscovit tł. A. Warkotsch, Warszawa 1988]. Письмо Супрасльскаго архимандрита Сергія къ Кіевскому митрополиту Макарію, ok. 1536; pierwodruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887,1-15. Rohatyniec J., ПосланиеЛьвовскогорусина Юрия
Рогатинцавиленскому православному братству о современных происшествиях (1596, 16 listopada), w: Акты ЗР IV, Санктпетербург 1851, s. 201-203. Rohatyniec J., Письмо Юрия Рогатинца из Острога во Львов к братству с исложением советов кн. Острожского, как действовать на сеймах, не раздражать владык
Львов ского и перемышльского, напечатать поскорее деяния Брестского собора с рассказом о действиях протосинкела Никифора. Сам Рогатинец советует братству предо ставить дело епископам. (1596, 6grudnia), w: АЮЗРХ(І), Киев 1904,c. 114-118. Rohatyniec J., Пересторога зѣло потребная на потомные часы
православным Христіаномъ., Lwów (?) 1600-1605, w: АЗР IV (որ 149), s. 203-236. Rutka T., Tribunal świętych ojców greckich, Lwów 1692. Rutski W., Examen obrony to jest odpis na script Obrona Weryficatij nazwany, w którym się zgromadzenie wileńskie Zejścia Ducha iustyfikuje, że nie popadło w Sowitą
Winę, sobie zadaną, Wilno 1621; przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, 562-596. 267
Rutski W, Sowita wina To jest Odpis na script. Maiestat Króla lego Msei honory reputaţia Ludzi Zacnych Duchownych y Świeckich obrażający, Nazwany Verificada Niewinno ści., Wilno 1621; przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, 442-510. Sacranus J., Elucidarius errorum ritus ruthenici, Kraków [1500?]. Sielawa A., Antelenchus to iest odpis na skrypt uszczypliwy zakonników Cerkwie odstępney S. Ducha, Elenchus nazwany, napisany przez Oyca Anastazego Sielawę, przełożonego monastyru Wileńskiego S.Troyce Zakonu s.Basilego, Wilno 1622; przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, 674-731. Skarga P., Na treny i lament Theophila Orthologa do Rusi greckiego nabożeństwa, przestroga., Kraków 1610. Skarga P„ O rządzie i iedności Kościoła Bożego pod iednym Pasterzem. Y o Greckim od tey jedności odstąpieniu, wyd. 2, Kraków 1590. Przedruk w: РИБ VII (ППЛII), kol. 527-580. Skarga R, O jedności Kościoła Bożego pod jednym pasterzem, wyd. 1, Wilno 1577. Przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), kol. 223-526. Skarga R, Synod Brzeski i jego obrona, Kraków 1597. Przedruk w: РИБ VII (ППЛ II), s. 939-1002 [tekst Skargi Synod brzeski za wyd. 1738 r. w Kazaniach przygodnych]; РИБ XIX (ППЛ III), s. 183-328 [tekst ruski za wyd. z 1597 r. (bez końca), tekst polski za wyd. z 1610 r. (bez początku)] Сказания князя Курбского, Санктпетербург1859. Skupieński К. T., Rusin, albo Reliada Rozmowy Dwóch Rusinów Schismatyka z Unitem o rozmnożeniu wiary katolickiej. i insze miscellanea. W Warszawie 1634 u Wdowy J. Rossowskiego, Warszawa 1634; przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 650-733. Smotrycki H., Katechizm. Smotrycki H.,
Ключ царства небеснаго, Ostróg 1587. Przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 232-265. Смотрицький Г., [Перша передмова до Острозької біблії 1581 р.], [в:] Українська література ХІѴ-ХѴІ cm., с. 202-203. Смотрицький Г., Предсловіє к благовірному и православному всякаго чина, возраста же и сана
читателеви., [в:] Українська література XIV-XVI cm., с. 204-212. [Smotrycki Μ.], Ανθινραφη albo odpowiedź па skrypt uszczypliwy, przeciwko ludziom starożytnej religiej od apostołów cerkwie wschodniej wydany, któremu tytuł: Herezje. tak też i na książkę, rychło potem ku objaśnieniu tegoż skryptu
wydaną nazwiskiem: „Harmonija“. Przez jednego brata bractwa cerkiewnego wileńskiego religii starożytnej greckiej w porywczą dana, Wilno 1608. Przedruk w: РИБ XIX (ППЛ III), s. 1149-1300. Smotrycki M., Elenchus pism pism uszczypliwych, przez zakonniki zgromadzenia Wileń skiego Świętey troyce
wydanych, napisany przez zakonniki monastero bratstwa cerkiew nego Wileńskiego cerkwie Zeyscia S. Ducha, Wilno 1622. Przedruk w: АЮЗР VIII (I), Кіевъ 1914, 597-673; reprint D. A. Frick, s. 463-513. Smotrycki M., Ihrenos To iest Lament iedney Ś. Powszechney Apostolskiey Wschodniey Cerkwie z
obiaśnieniem Dogmat Wiary. Pierwey z Greckiego na Słowieński, a teraz z Słowieńskiego na polski przełożony. Przez Theofila Orthologa. świętey Wschodniey Cerkwie Syna., Wilno 1610. Przedruk w: D.A. Frick, Collected Works ofMeledj Smotryc 'kyj.„ Cambridge 1987, s. 1-235. Smotrycki M., Verificada
Niewinności: у omylnych po wszytkiey Litwie у Bialey Rusi rozdanych. Nowin. Vprzątnienie., Wilno 1620. 268
Przedruk w: АЮЗР VII (I), Кіевъ 1887, s. 279-344, najnowsza ed. D. Frick, Collected Works ofMeleti) Smotryc 'kyj.„ Cambridge 1987, s. 265-312 (pierwsze wydanie Verifi caţii), tamże też drugie, rozszerzone wydanie Verificaţii (1620), s. 313-398. Smotrycki M „Obrona Verificatiey od obrazy maiestatu
króla jego miłości czystey., Wilno 1621. Przedruk w: D.A. Frick, Collected Works ofMeleti) Smotryc'kyj., vol. 1, s. 399-462. Smotrycki M., Apologia peregrinatiey do kraiow wschodnich przez mię Meletiusza Smotrzyskiego. rokup. 1623 y 24 obchodzoney. do przezacnego narodu ruskiego.
sporządzona у po dana A. 1628 Aug. Dnia 25 w monasterze Germanin, Lwów 1628 Przedruk w: D.A. Frick, op. cit., s. 514-626. Collected Works of Meltij Smotryckyj. With an Introduction D. A. Frick, Cambridge, (Mass.) 1987 [Harvard Library of Early Ukrainian Literature. Texts voi. I)] [reprint prac
Smotryckiego]. Stawrowiecki C. T., Евангеліе учительное альбо казаня на недѣля през рок и на празниш господскіе и нарочитым святим угодником божим, Rachmanów 12.03.1619. Stawrowiecki С. Т., Зерцало богословії, Poczajów 12.03.1618. Суразький В., Книжнииця Про єдину істинну православну віру, Острог
1588. Przedruk, w: РИБ VII (ППЛ II), s. 600-938. Przedruk fragmentów: В.Суразький, О единой истинной православной вѣрѣ и о святой соборной апостолской церкви откуду начало приняла како повсюду распростреся, [в:] Українська література XIV-XVI cm., ред. В. Л. Микитась, Київ 1988. c. 236-248.
Symonowicz T, Proba Verificatiej omylnej, i dowód swawoleństwa małosłychanego czerńców, i jednomyślnych Bractwa Wileńskiego
Chrześcijanskiem katolickiem uważaniem, Za mość 1621, przedruk w: АЮЗР VIII (I), s. 449-506. Українська поезія кінець ХѴІ-початок XVII cm.,.ред. В.П. Колосова, В. І. Крекотень, Київ 1978. Wiszeński J., Извѣщеніе краткое о латинськихъ прелестѣхъ (1595?). Wiszeński ƒ., Kratkowsłownyj otwiet Feoduła.
(rozpowszechniane w odpisach). Wiszeński J., Писаніе къ утекшимъ отъ православной вѣры епископомъ (napisane ok. 1598). Wiszeński J., Писаніе до князя Василія и всѣх православних христіян. (napisane przed wydaniem Apokrisis Philaletha). Wiszeński ƒ., Сіе писаніе зовется Зачапка мудраго латинника съ
глупимъ русиномъ на диспутасію, а попросту глаголющи, въ гаданіеили весѣду. (ok. 1600). Wiszeński J., Zaczapka mudrago łatynnika z głupim Rusinom na disputaciju. (rozpowszechniane w odpisach). Woyna-Orański P„ Zwierciadło albo zasłona od przewielebnego ojca Pachomiusza Woyna Orańskiego z łaski bożej
i stolicy apostolskiej episkopa pińskiego przeciw uszczypliwej Perspektywie, Wilno 1645. Zyzani-Tustanowski S. [Kąkol], Katechizm, Wilno 1595. Zyzani-Tustanowski S. [Kąkol], Kazanie św. Cyryla, patryarchy jerozol, o Antychryście i znakach jego z rozszyrzeniem nauki przeciw herezyam rożnym 1596 r.,
Wilno 1596. Przedruk w: ПУМЛ V (ППП I), s. 31-200. Żebrowski Sz., Kąkol, który rozsiewa Stephanek Zyzanii w cerkwiach ruskich w Wilnie przytym napomnienie krótkie do vniey Kościoła Ruskiego z Łacińskim, Wilno 1595. Przedruk w: ПУМЛ V (ПППI), s. 13-30. 269
Żebrowski Sz„ Plewy Stephanka Zyzaniey heretyka w cerkwi ruskiey wyklętego, Wilno 1596. Żochowski C., Dobry pasterz w żywocie i śmierci to jest B. Jozefát Kuncewicz, Kraków 1669. Żochowski C., Legacja niebieska do Rzeczypospolitej polskiej, Warszawa 1670. Вопросы и ответы православному зъ папежникомъ, 1603. Przedruk w: РИБ VII (ППЛII), Санктпетербургъ 1882, s. 1-110. 3. Inne źródła Birkowski E, Kazania przygodne i pogrzebowe., wyd. K. J. Turowskiego, Biblioteka Polska IV, z. 36-39, Kraków 1854. CoTOvicius L, Itinerarium Hierosolymitarum et Syriacum, Antverpiae 1619. Dokumenty Soborów Powszechnych, 1.1, Kraków 2007. Grodzicki S., Kazanie na pogrzebie. księżny Katarzyny z Tęczyna Radziwiłłowej, wojewodziny wileńskiej, miañe w Kościele Tumskim Wileńskim, dnia 20 Julii Roku Pańskiego 1592, drukarnia Akademii Soc. Jesu przez Daniela z Łęczycy [O czyśćcu kazanie pierwsze], Wilno 1592, BJ, Mag. St. Dr.: sygn. cim. 6234, cim. 4993. Grodzicki S., O czyśćcu kazanie wtóre Theol. X. D. Stanisława Grodzickiego S.J. 26 dnia stycznia miane przy Kościele Ś. Jana przy pogrzebie oświeconego Książęcia X. M. Pana. Olbrichta Radziwiła., Wilno 1593, BJ Mag. St. Dr. cim. 4790,4794. Grodzicki S., O iedney osobie w używaniu Sakramentu Ciała Pańskiego w Kościele Bożym zwyczayney kazań Sześć, Wilno 1589, drukarnia Jana Karcana, BJ Mag. St. Dr. cim. 4741,4995. Grodzicki S., O straszliwym Sędzię Pańskim, drukarnia Andrzeja Piotrkowczyka, BJ Mag. St. Dr. cim. 4795, Kraków 1603. Grodzicki S., Prawidło wiary heretyckiej, to iest okazanie, iż wodzowie. nie pismo S. ale własny mózg swoy za Regułę
abo Prawidło wiary sobie maię, Wilno 1592, BJ Mag. St. Dr. cim. 4796, 4996. Herbest В. Chrześcijańska porządna odpowiedź na tę Confessię, która pod tytułem Braciey Zakonu Chrystusowego niedawno jest wydana, Kraków 1567. Łaszcz M. (=Szczęsny Żebrowski), Okulary na Zwierciadło Nabożeństwa Chrześciańskiego w Polszczę. Począwszy od przystania Polaków na wiarę chrześcijańską aż do teraźniej szego Roku 1594 przez księdza Marcina Tworzydła wydane, Wilno 1594, BJ, Mag. St. Dr., sygnatura cim. 4803. Łaszcz M. (=Szczęsny Żebrowski), Okulary wtóre na ciemne у ślepe oczy Ministrów, przez księdza Macieia Szatańskiego, Plebana w Zadźwiniu na Podlaszu, wydane. Przydana iest disputada którą miał Luther z Dyabłem, 1605, BJ, Mag. Sr. Dr., sygn. 36931. Łaszcz M. (=Szczęsny Żebrowski), Recepta naplastr Czechowica Ministra Nowokrzczeńskiego, przez szczęsnego Zebrowskiego wydana, Kraków 1597, BJ, Mag. St. Dr., sygn. cim. 4556. Morochowski E., Relacia o zamordowaniu okrutnym у osobliwey świątobliwości w Bodze Wielebnego Oyca Jozaphata Kuncewicza Archiepiszkopa Potockiego krotko a prawdzi wie opisana, Zamość 1624. Morochowski E., Żywot Ś. Ignacego patriarchy, Zamość 1623 (przekład z greckiego). 270
4. Wydawnictwa źródłowe literatury polemicznej Акты, относящиеся к истории Западной России, собранные и изданные Археографическою комиссиею: т. III, т. IV, Санктпетербург 1851. Акты, относящиеся к истории Южной и Западной России, собранные и изданные Археографическою комиссиею. Архивъ Юго-Западной
Россіи, издаваемый Временною Коммиссіею для Разбора Древнихъ Актовъ: ч. I, т. VII, Памятники литературной полемики право славныхъ южно-руссцевъ съ латино-уніатами, Киевъ 1887, изд. С. Голубев; ч. I, т. VIII: Памятники литературной полемики православныхъ южно-руссцевъ съ протестантами и латино-
уніатами за XVI и XVII стол., Киевъ 1914, ч. I, т. IX Киевъ 1893. Н. И. Петровъ, Западно-русскія полемическія сочиненія XVI века, „Твори Київської Духовної Академ!” Киевъ, 1894, որ 2, ст. 154-186; որ 3, ст. 343-383; որ 4, ст. 510-535. «Памятки українсько-руської мови і літератури», т. V, Памятки
полемічного письменства кінця XVI і поч. XVII в., т. І, видав Кирило Студинський, Львів 1906. Relacye nuncyuszów apostolskich о Polsce (1558-1690j, wyd. Rykaczewski E., t. I-II, Berlinl864. Русская Историческая Библіотека, издаваемая Археографической Комиссиею, т.1-39, Санктпетербург-Москва-Юрвев
1872-1927. «Русская Историческая Библиотека» т. IV, VII, XIX, Памятники Полемической Литературы I, II, III, ред. П. Гилтебрандт, Санктпетербургъ 1878,1882, 1903. Sacrum Poloniae Millennium, t. I-II, IV, Romae 1956-1957. Supplementum ad Historica Russiae Monumenta, wyd. J.Turgenev, Petropoli 1848.
Šmurlo E., Le Saint-Siege et l’Orient orthodoxe russe 1609-1654, Prague 1928. Шмурло E., Россія и Италія, т.
І-ІѴ, Петербург 1907-1924. Українська література ХІѴ-ХѴІ cm., ред. В. Л. Микитась, Київ 1988. Vetera monumenta Poloniae et Lithuanie gentiumque finitimarum historiam illustrantia., red. A. Theiner, t. 1-4, Romae 1860-1864. 5. Opracowania poświęcone bezpośrednio przedmiotowi badań Estreicher K., Sakowicz Kassian Kalikst, Bibliografia polska, t. 27, s. 26-30. K. Sakowicz, w: Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korbut, t. 3, Piśmiennictwo staropohkie, Warszawa 1965, s. 198-199. Moskałyk J„ Kasjan Sakowicz - ofiara własnego egoizmu, „Studia Bobolanum” 3 (2007), s. 33-46. Szegda M., Sakowicz (Isakowicz) Kalikst, imię zakonne Kasjan, w: PSB, red. A. Gieysztor, t. 34, Warszawa 1993, s. 343-345. 6. Literatura pomocnicza Anchimiuk }., O Kościołach unijnych. Prawosławny punkt widzenia, „Zeszyty Naukowe KUL” R. 19 (1976), nr 1, s. 41-44. 271
Andrusiak M., Sprawa Patriarchatu Kijowskiego za Władysław IV, w: Prace historyczne w 30-lecie działalności profesorskiej Stanisława Zakrzewskiego, Lwów 1934, s. 265-285. Babicz S., Twórczość Melecjusza Smotryckiego w kontekście wczesnego baroku ukraińskiego, Terminus 2004, nr 2, s. 13-30. Baran A., Progetto del Patriarcato Ucraino di Gregorio XVI, „Analecta OSBM”, ser.2, sekcja 2, t. 3 (IX), fase. 3-4, Romae 1960, s. 454-475. Bardach J„ Bractwa cerkiewne na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej w XVI i XVII w., „Kwartalnik Historyczny” R.74 (1967). nr. 1, s.77-82. Barycz H., Jan z Oświęcimia, w: PSB X, red. K. Lepszy et al., Wrocław 1962-1964, s. 467-468. Belarus, Lithuania, Poland, Ukraine, red. J. Kloczowski, Romae 1994. Bendža M., Tendencje unijne względem cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej w latach 1674-1686, Warszawa 1983. Bendža M., Sposoby realizacji Unii Brzeskiej, „Rocznik Teologiczny” R 31 (1989), z. 1-2, s. 85-100. Bendža M„ Władysław IV a Kościół prawosławny (1632-1648), „Rocznik Teologiczny”, R. 20 (1978), s. 21-77. Bendža M., Prawosławno-protestanckie tendencje unijne w XVII w. ze szczególnym uwzględnieniem ziem Rzeczypospolitej, „Rocznik Teologiczny” R25(1983),z.2,s.l79-194. Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korybut, t. 2, Piśmiennictwo staropohkie, pod red. R. Pollaka, Warszawa 1974. Bibliografia literatury polskiej. Nowy Korbut, t. 2-3, Piśmiennictwo staropohkie, pod red. R. Pollaka, Warszawa 1965. Bieńkowski L, Organizacja Kościoła wschodniego w Pohce, Kościół w Pohce, red J. Kłoczowski, t. II, Kraków 1970. Bieńkowski L„ Morochowski Eliasz Joachim,
w: PSB XXI, red. nacz. Emanuel Rostworowski, Wrocław-Kraków 1976, s. 777-778. Boratyński S., Stefan Batory i plany ligi przeciw Turkom (1581-1584), Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, t. 49, Kraków 1907. Boratyński S., Studia nad nuncjaturą polską Bolognettiego (1581-1585), Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, t. 49, Kraków, 1907. Borcz H., Gamrat Piotr, EK V, Lublin 1989, s. 847-848. Brückner A., Spory o unię w dawnej literaturze, „Kwartalnik Historyczny”, 1.10 (1896), s. 578-644. Bułgarów S„ Prawosławie. Zarys nauki Kościoła prawosławnego, tł. H. Paprocki, Białystok-Warszawa 1992. Charłampowicz K., Pokki wpływ na szkolnictwo ruskie XVI i XVII wieku, tł. A. Wańczura, Lwów 1924. Харлампович К., Борьба шкопньых влияній в допетрповской Руси, „Киевская Старина”, т. 88, Киев 1902. Харламповичь К., Западно-русскія православныя школы XVI и начала XVII в., Казань 1898. Choptiany М., „Dyjalog” Kasjana Sakowicza (1642) jako druk i rękopis. XVII-wieczne spory kalendarzowe i problem obiegu idei w kulturze staropolskiej, „Pamiętnik Li teracki” 2017, R. CVIII, z. 3, s. 51-78; [online] http://pamietnik-literacki.pl/wp-content/uploads/2017/10/z.-3-2017.pdf; data dostępu: 15.07.2019. 272
Chynczewska-hennel X, Do praw i przywilejów swoich dawnych. Prawo jako argument w polemice prawosławnych w pierwszej połowie XVII wieku, w: Między Wschodem a Zacho dem. Rzeczpospolita ХѴІ-ХѴШ w., Studia ofiarowane Zbigniewowi Wójcikowi w siedemdzie siątą rocznicę urodzin, pod red. T. Chynczewskiej-Hennel et al., Warszawa 1993, s. 52-60. Chynczewska-hennel T„ Ostrogski Konstanty Wasyl, w: PSB XXIV, red. nacz. Emanuel Rostworowski, Wrocław 1979, s. 489-494. Chynczewska-hennel T., Świadomość narodowa szlachty ukraińskiej i kozaczyzny od schyłku XVI do połowy XVII wieku, Warszawa 1985. Chynczewska-hennel T., Wizja unii brzeskiej w świadomości historycznej, „Białoruskie Zeszyty Naukowe” R. 1996, nr 2, s. 41-50. Chodynicki K., Dubowicz Jan, w: PSB V, kom. red. Władysław Konopczyński (red. gł.) et al., Kraków 1939, s. 436-437. Chodynicki K., Kościół prawosławny a Rzeczpospolita Polska. Zarys historyczny 1370-1632, Warszawa 1934. Хома І., Київська метрополія в берестейським періоді, Рим 1979. Cichowski Н., Ks. Stanisław Sokołowski a Kościół Wschodni, Lwów 1929. Chrześcijaństwo w Połsce, red. ƒ. Kłoczowski, Lublin 1992. Czech M., Chrystianizacja Rusi a literatura polemiczna unicko-prawosławna (do połowy XVII wieku ), „Chrześcijanin w Świecie” R. 20 (1988), nr 8-9, s. 176-189. Czerkawski ]., Brożek Broscius Jan, w: EKII, Lublin 1976, s. 1096-1097. Długosz J., Posłowie, w: M. Broniewski, Apokrisis, wyd. J. Długosz, J. Byliński, Wrocław 1994, s. 280-282. Дмитрев M. В., Концепції унії в церковних і державних колах Речі Посполитої кінця XVI cm., w: Історичний контекст укладення
Берестейськоїунії і перше поунійне покоління. Peg. Б. Ґудзяк, Лвів 1995, s. 39-74. Дмитриев М. В., Православие и Реформация: реформационные движения в восточнославянских землях Речи Посполитой во второй половине XVI в., Москва 1990. Дмитриев М. В., Флоря Б. EL, Яковенко С. Г., Брестская уния 1596 г. И общественно-политическая борьба на Украине и в Беларуссии в конце XVI - начале XVII в., ч. I: Брестская уния 1596 г. Исторические причины, Москва 1996. Дмитриев М. В., Между Римом и Царьградом. Генезис брестской церковной унии 1595-1596 гг., Москва 2003. Donimirski А., Niezwykłe kobiety w legendzie i historii, Kraków 1995. Dzieduszycki M., Piotr Skarga i jego wiek, 1.1-2, Kraków 1851. Dzieje Teologii Katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. II, Lublin 1975. DziţGiELEWSKi J., O tolerancję dla zdominowanych. Polityka wyznaniowa Władysława IV, Warszawa 1986. Dzięgielewski J„ Pociej Hipacy, w: PSB XXVII, red. nacz. E. Rostworowski, Wrocław 1983, s. 28-34. Enciclopedia cattolica, t. X, Romae 1953. Estreicher К., Bibliografia polska, t. 22, z. 1-2, Kraków 1907 - [s. 506-509]. Evdokimov P, Prawosławie, tł. J. Klinger, Warszawa 1986, wyd. 2. Earidis K., Święta Góra Atos. Ogród Bogarodzicy, przeł. Wydawnictwo „Bratczyk”, Hajnówka b.r.w. Fenczak A.S., Ziemia przemyska a polski nurt unionizmu katolickiego, w: Polska-Ukraina, t. II, red. S. Stępień, Przemyśl 1994, s. 33-61. 273
Філософська думка в Україні. Бібліографічний словник, Київ 2002. Франко L, Іван Вишенський і його твори, Львів1893. Франко І., Нарис історіїукраїнської-руської літуратури, Львів 1910. Franko L, Z dziejów synodu brzeskiego 1596 r., „Kwatalnik Historyczny” R. 9 (1895), s. 1-22. Frick D. A., Meletij
Smotryckyj, Cambridge (Mass.) 1995. Frick D. A., Introduction, w: Collected Works of Meletij Smotryckyj, Cambridge (Mass.)1987, s. IX-XXXVIII. Gębarowicz M„ Iwan Fiedorów i jego działalność w latach 1569-1583 na tle epoki: Cz. 1, Poprzednicy; Cz. 5, Opiekunowie i współpracownicy, „Roczniki
Biblioteczne” R. 13 (1969), z. 1-2, s.5-95,393-455. Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, wstęp J. Krzyżanowski, Warszawa 1978, t. III. Голубев С., Киевский митрополит Петр Могила и его сподвижники, т. І-ІІ, Киев 1883-1898. Голубев С., Литфос - полемическое сочинение, вышедшее из Киево-
Печерской типографии в 1644 году, „Труды Киевской духовной академии”, 1894, որ 9 і 10, Приложение, s. 127-128,129,132. Grabowski T., Ostatnie lata Melecjusza Smotryckiego, Lwów 1916. Grabowski T., Piotr Skarga na tle katolickiej literatury religijnej w Polsce wieku XVI, Kraków 1913. Grabowski T., Z
dziejów literatury unicko-prawosławnej. 1630-1700, Poznań 1922. Грушевський M., Історія України-Руси, т. V-VIII, Київ 1993-1995. Грушевський M., З історії релігійної думкуи на Україні, Львів 1925. Грушевський М., Історія Української Літератури, т. 1-6, Київ 1996. Gryniakow J., Historyczne tradycje
ducha ekumenizmu w Polsce, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S.
Gajek, S. J. Nabywaniec, Lublin 1996, s. 357-365. Grzebień L. SJ, Skarga (Pawęski, Powęski) Piotr h. Prus, w: SPTK, t. 4, Warszawal983, s. 84-92. Гудзяк, Б. Історія відокремлення: київська митрополія, царогродський патріархат і генеза берестейської унії, „Ковчег” R.1 (1993), s. 1-25. Гудзяк Б., Криза і реформа. Київська митрополія, Царогродський патріархат і генеза Берестейської унії, tl. М Габлевич, Львів 2000. Gułkowski, Glossa о „stworzeniu z niczego”, Znak R.36 (1984), nr 2-3, s. 199-201. Halecki O., Jeszcze o nowych źródłach do Unii Brzeskiej, „Sacrum Poloniae Millennium”, t. 4, Romae 1957, s. 117-140. Halecki O., From Florence to Brest (1439-1596), „Sacrum Poloniae Millenium”, t V, Romae 1958. Halecki O., Od Unii Florenckiej do Unii Brzeskiej, tł. A. Niklewicz, 1.1-2, Lublin 1997. Halecki O., Unia brzeska w świetle współczesnych świadectw greckich, „Sacrum Poloniae Millennium”, 1.1, Romae 1954, s. 71-135. Hartleb K„ Gamrat Piotr h. Sulima, w: PSB VIII, red. Władysław Konopczyński, Wrocław 1949-1958, s. 264-266. Historia Kościoła, red. L. J. Rogie, tł. J. Piesiewicz, t. III (autor tego tomu H. Tuchle), Warszawa 1986. Hofmann G., Griechische Patriarchen und römische Päpste. Untersuchungen und Texte, cz. 2, t. IV: Patriarch Ieremias II, Roma 1932 [= Orientalia Christiana Periodica 25/2, ПГ 76], S. 225-248. 274
Грушевський М., Історія української літератури, т. 1-6, Київ 1996. Грушевський М„ Історія України-Руси, т. Ѵ-ѴИІ, Київ 1993-1995. Грушевський М., З історії релігійної думкуи на Україні, Львів 1925. Hryniewicz W., Droga ku zatraceniu. Argumenty soteriologiczne w prawosławnej opozycji wobec Unii
brzeskiej, w: Veritati et Caritati. W służbie teologii i pojednania, red. P. Jaskóła, Opole 1992, s. 255-269. Hryniewicz W, Kościoły siostrzane. Dialog katolicko-prawosławny 1980-1991, Warszawa 1993. Hryniewicz W., Prekursor unijnych dążeń Rusinów. Memoriał unijny metropolity Mizaela (1476),
Biuletyn Ekumeniczny, R. 22 (1993), nr 2, s. 34-49. Hryniewicz W., Przeszłość zostawić Bogu. Unia i uniatyzm w perspektywie ekumenicznej, Opole 1995. Hryniewicz W., Soteriologiczny ekskluzywizm u podstaw uniatyzmu, „Studia Theologica Varsoviensia” R. 29 (1991), nr 2, s. 47-59. Hryniewicz W, Unia bez
zniszczenia. Memoriał unijny metropolity Piotra Mohyły (1644-1645), „Studia i dokumenty ekumeniczne”, R.9 (1993), nr 1, s. 21-32. Huculak L. D., The Divine Liturgy of St. John Chrysostom, Romae 1990. Ісаєвич Я. Д., Літературна спадщина Івана Федорова, Львів 1989. Ісаєвич Я. Д., Брацтва та їх роль в
розвитку української культури в XVI-XVII cm., Київ 1966. Історія Української культури, ред. І. Крипякєвич, Львів 1937. Jabłonowski A., Akademia Kijowsko-Mohylańska, Kraków 1899-1900. Jabłonowski A., Historia Rusi południowej do upadku Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków 1912. Janowska E., Prawosławna
literatura polemiczna związana z wprowadzaniem w życie postanowień Unii Brzeskiej (1596-1610), „Przegląd
Wschodnioeuropejski” 2011, t. 2, s. 61-75. Janowska E„ Katolicko-prawosławna literatura polemiczna wydawana w Wilnie w końcu XVI i na początku XVII wieku, w: „Tożsamość na styku kultur”, pod red. I. Masojć, H. Sokołowskiej, Wilno 2016, t. 3,, s. 382-393. Janowska E., Melnyk M., Ukraińska literatura religijno-polemiczna 2. połowy XVI wieku, w: Język ukraiński w życiu i działalności elit na Ukrainie na przestrzeni wieków. Kultura, nauka, oświata, religia, społeczeństwo, polityka, red. W. Mokry, Kraków 2015, Biblio teka Fundacji św. Włodzimierza, t. 25, s. 353-372. Jan z Oświęcimia, w: Bibliografia literatury pobkiej. Nowy Korbut III, Piśmiennidwo staropobkie, red. R. Pollak, s. 72-73. Яременко П. К., Мелетій Смотрицкий. Життя і творчість, Київ 1986. Jarmiński, L., Bez użycia siły. Działalność polityczna protestantów u schyłku XVI w., Warszawa 1992. Jaroszewicz-Pieresławcew Z., Druki cyrylickie z oficyn Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XVIII wieku, Olsztyn 2003. Jobert A., Od Lutra do Mohyły, tł. E. Sękowa, Warszawa 1994. Jocher A., Obraz bibliograficzno-historyczny literatury i nauk w Polsce, է. II, Wilno 1842. Jugier M., La reconfirmation des Apostas dans l’Eglise greco-russe, „Echos d’Orient”, t. IX, Paris 1906, s. 65-76. Kaim A., Ekumenia w dobie renesansu. Jedność Kościoła w ujęciu Stanisława Orzechowskiego, Lublin 2002. 275
Karpluk M., Polszczyzna metropolity Piotra Mohyly wjego polemice z ks. Kasjanem Sakowiczem (ukrainizmy leksykalne), „Zeszyty Naukowe KUL” 1991, nr 1-2, s. 189-201. Карташев А. В., Очерки по истории Русской Церкви, т. II, Париж 1959. Kasper W, Il ruolo soteriologico della Chiesa e і Sacramenti della salvezza, „Euntes docete” 41(1988), z. 3, 397-420. Keller ]., Prawosławie, Warszawa 1982. Kempa T., Konstanty Wasyl Ostrogski (ok. 1524/1525-1608) wojewoda kijowski i marszałek ziemi wołyńskiej, Toruń 1997. Kempa T, Konstanty Wasyl Ostrogski wobec katolicyzmu i wyznań protestanckich, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” R. 40 (1996), s. 17-36; Kempa T„ Prawosławni a synod protestancki w Toruniu w 1595 roku, „Zapiski Historyczne” R. 58 (1997), z. l,s. 39-52. Kempa T, Wobec kontrreformacji. Protestanci i prawosławni w obronie swobód wyznaniowych w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII wieku, Toruń 2007. Klinger J., O istocie prawosławia. Wybór pism, Warszawa 1983. ■ Kłoczowski ƒ., Dzieje chrześcijaństwa polskiego, 1.1-2, Paris 1987. Kłoczowski ƒ., Catholic Reform in the Polish-Lithuanian Commonwealth, w: Catholicism in Early Modem History: A Guidebook to Research, red. J. W О Malley, St Louis 1988, s. 83- 111. Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990. Короткий В., Творческий путь Мелетія Смотрицкого, Минск 1986. Kosman В., Stanisław Orzechowski (1513-1566) jako polemista religijny, „Euhemer”. „Przegląd Religioznawczy” R.19 (1975) nr 4, s. 21-33. Kossowski A., Hozjusz i Orzechowski w ostatnim roku Soboru Trydenckiego, Kraków 1928. Kowalska H., Kultura
bizantyjsko-prawosławna, w: Rosjoznawstwo. Wprowadzenie do studiów nad Rosją, pod red. L. Suchanka, Kraków 2004, s. 143-157. Kowalska H„ Kultura i eschatologia. Moskwa wieku XVII, Kraków 2007. Krajcar J., Jesuits and the Genesis of the Union of Brest, ОСР 1948 (44), 131-153. Крипякевич I.3., Нові матеріяли до діялності Поссевіна, „Записки Товариства ім. Шевченка” 1912, τ. 112, s. 5-28. Крипякевич I.3., Нові матеріяли до соьорів 1629р., „Записки Товариства ім. Шевченка” 1913, т. 116, S.1-39. Kuczyńska М„ Polemika antyprotestancka Cyryla Trankwiliona Stawrowieckiego (zarys problemu), w: Słowo. Tekst. Czas, pod red. M. Aleksiejenki, t. 5, Szczecin 2000, s. 325-334. Kumor B., Geneza i zawarcie Unii Brzeskiej, w: Unia Brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w Miturze narodów słowiańskich, red. К Luźny, F. Ziejka, A. Kępiński, Kraków 1994, s. 26-45. Kumor B., Geneza i zawarcie Unii Brzeskiej, w: Unia Brzeska z perspektywy czterech stuleci, red. J. S. Gajek, S. Nabywaniec, Lublin 1998, s. 27-55. Kumor B., Leon z Ochrydy, EK X, Lublin 2004, s. 786. Lewicki A., Geneza idei unii brzeskiej, Lwów 1928. Lewicki A., Książę Konstanty Ostrogski a unja brzeska 1596, w: „Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Wydział II Historyczno-Filozoficzny”, dział II, t. 11, z. 1, Lwów 1933, s. 1-225. Lewicki R„ Христианство. Русско-польский словарь, Warszawa 2002. Левицкий O., Внутрішний стан Західно-руської церкви в Польсько-Литовській державі в кінці XVI cm. та унія, Львів 1900. 276
Lichański J. Z., Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa 1992. Linde B., Słownik języka polskiego, Warszawa 1812, cz. III, vol. 5 (R - T), t. 5, s. 246. Likowski E., Unia brzeska 1596 r„ Warszawa 1907. Likowski E„ Historya Unii Kościoła Ruskiego z Kościołem Rzymskim, Poznań 1875. Litak S., Kościół w Polsce w okresie Reformacji i odnowy potrydenckiej, w: Historia Koścoła 1500-1715, t. III (autor tego tomu C.A. Tuchle), tł. J. Piesiewicz, Warszawa 1986. Litak S., Czas wielkich reform, w: Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1945, red. J. Kłoczowski, Lublin 1980. Luźny R., Adama Hipacego Pocieja „Parenetica”. Z nowych odczytań najdawniejszej ruskiej literatury polemicznej, w: Unia Brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, pr.zb., Kraków 1994, 345-357. Luźny R., Dzieło Chrystianizacji Rusi Kijowskiej w świadomości Słowian wieku XV1-XVII, „Przegląd Humanistyczny” R. 10 (1989), s. 25-33. Luźny R., Kultura polska wieku XVI a stosunki polsko-wschodniosłowiańskie, „Przegląd Humanistyczny” R. 10 (1979), s. 63-69. Luźny R., Melecjusz Smotrycki, Kasjan Sakowicz i inni: zjawisko kulturowego „proteizmu” w dobie polsko-ruskiego baroku, w: W kręgu kultury ukraińskiej, Olsztyn 1995, s. 9-18. Luźny R., Pisarze kręgu Akademii Kijowsko-Mohylańskiej a literatura polska, Kraków 1966. Luźny R., Słowo o Bogu i człowieku, Kraków 1995. Łydka Wł., Ekonomia Zbawienia, Encyklopedia Katolicka, t. IV, szp. 796-799. Макарий (metr.), Исторія Русской Церкви, Петрбург, т. ІХ-Х, XI, Петербург 1879, 1881,1903. Малишевсьий И. И., Александрийский
патриарх Мелетий Пигас и его участие в делах Руской Церкви, т. 1-2, Киев 1872. Малишевсьий И. И., Константинопольская патриархия и греческая Церковь в подвластных латинянам греческих землях с пол. XV до 80-х годов XVI в., „Труды Киевской Духовной Академии” 1873, s. 57-104. Markūnas А., Uczitiel T.,
Terminologia kościelna. Mały słownik opisowy polsko-ukraiński i ukraińsko-polski, Poznań 1995. Meyendorff ]., Teologia bizantyjska, tł. J. Prokopiuk, Warszawa 1984. Melnyk M., Książę Konstantyn Ostrogskijako prekursor współczesnego dialogu ekumenicznego, w: Prawosławie, red. J. Drabina, Kraków 1996,
s. 41-59. M. Melnyk, Pre-ekumenizm i konfesjonalizm. Prawosławne dążenia zjednoczeniowe w I Rzeczypospolitej (1590-1596), Krakow 2018. Melnyk M., Problematyka antropologiczna w pismach Piotra Mohyły, Olsztyn 2005. Melnyk M., Rozumienie Zbawienia w świetle memoriału unijnego metropolity Piotra Mohyły
(1644-1645), „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze” R. 5-6 (1997), s.148-167. Melnyk M., Spór o zbawienie. Zagadnienia soteriologiczne w świetle prawosławnych projektów unijnych powstałych w Rzeczypospolitej (koniec XVI - połowa XVII wieku), Olsztyn 2001. Melnyk M„ Unia Brzeska - spór o zbawienie, w:
Wschodniosłowiańskie prawosławie: dzieje i współczesność, red. M. Melnyk, W. Pawluczuk, „Nomos” R. 5 (1996) nr 16, s. 33-83. Melnyk M„ Zagadnienia soteriologiczne w świetle projektu unii katolicko-prawosławnej Konstantyna Wasyla Ostrogskiego z 1593 r., w: 400-lecie Unii Brzeskiej, red. A. J. Za
krzewski, J. Fałkowski, Częstochowa 1996, s. 17-36. 277
Melnyk M., Zagadnienia soteriologiczne widziane w świetle projektu unii Konstantyna Ostrogskiego, w: Polska-Ukraina, 1000 lat sąsiedztwa, t. 4, red. S. Stępień, Przemyśl 1998, s. 97-142. Mironowicz A., Kościół prawosławny i unicki w Rzeczypospolitej w latach 1596-1648, „Białoruskie Zeszyty
Historyczne” R. 2 (1996), nr 5, s. 23-55. Mironowicz A., Kościół prawosławny w dziejach dawnej Rzeczypospolitej, Białystok 2001. Mironowicz A., Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI i XVII w., Białystok 1991. Mironowicz A., Prawosławie i Unia za panowania Jana Kazimierza, Białystok 1997.
Mironowicz A., Unia uniwersalna według Teodozego Wasilewicza, w: Czterechsetlecie zawarcia unii brzeskiej 1596-1996, red. S. Aleksandrowicz, T. Kempa, Toruń 1998. Modzelewska B., Pałubska Z., Jan z Kijowa, Jan II, Christos Prodromom, EK, t. VII, Lublin 1997, s. 908. Mokry W., Od Jłariona do
Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVII w., Kraków 1996. Мончак L, Самоуправна Київська Церква, Львів 1994, s.17-21. Moskałyk J., Problem zjednoczenia w Kościele kijowskim w Ipołowie XVII wieku, Poznań 2006. Мицько I. 3., Острозька сло’вяно-греко-латинська академія (1576-1636), Київ 1990.
Мицько І., Острозька сло’вяно-греко-латинська академія, w: Острозька давша, red. У. Боянівська, Львів 1995, s. 13-23. Nadolski В., Liturgika. Eucharystia, Poznań 1992. Naumow A., Kultura prawosławna w XVII-wìecznej Rzeczypospolitej. Kwestia odrębności, w: Prawosławie, red. J. Drabina, Kraków 1996,
s. 59-69 [Zeszyty Naukowe UJ, Studia Religiolica, z. 29]. Naumow A., Unia religijna jako rozdarcie kultury, „Slawia
Orientalis” R. 42 (1993), nr 2, s. 203-209. Naumow A, Wiara i historia, Kraków 1996. Naumow A., Zmiana modelu kultury a kwestia ciągłości rozwojowej (na materiale literatur słowiańskich), „Zeszyty Naukowe KUL”, R. 27 (1984), nr 4 (108), s. 25-31. New catholic encyklopedia, II ed., 1.11,14. Nowakowski P„ Problematyka liturgiczna w międzywyznaniowej polemice po Unii Brzeskiej (1596-1720), Biblioteka Ekumenii i Dialogu, t. 23, Kraków 2004. Nowicki A., Prymat papieski na soborze florenckim i unii brzeskiej, „Colloquium Salutis” R.20 (1988), s. 135-152. Оиєнко І. L, Українська Церква, т. II, Київ 1993. Оиєнко 1.1., Історія українського друкарства, Київ 1994. Orzechowski Stanisław h. Orsza, w: PSB ХХГѴ, red. zb. [red. nacz. E. Rostworowski], Wrocław-Warszawa 1981, s. 287-292. Ozorowski E„ Brożek (Broch, Broscius, Curzeloviensis) Jan, w: SPTK, 1.1, Warszawa 1981, s. 215-220. Ozorowski E., Dubowicz Jan, w: SPTK, 1.1, Warszawa 1981, s. 432. Ozorowski E„ Eklezjologia unicka w Polsce w latach 1596-1720, WKAB1978, nr 4, s. 51-112. Ozorowski E., Eklezjologiczna polemika unijna w Polsce w XVII wieku, w: Unia brzeska z perspektywy czterech stuleci, J.S.Gajek, S. Nabywaniec (red.), Lublin 1998, s. 141-147. Ozorowski E„ Jan Dubowicz, w: WKAB 1978, nr 4, s. 85-86. Ozorowski E., Skupieński Kasper Tomasz, w: SPTK, t. 4, Warszawa 1983, s. 103-104. Ozorowski E., Symanowicz (Symonowicz) Tymoteusz, w: SPTK, t. 4, Warszawa 1983, s. 237. 278
Пам’ятки полемічного письменництва кінцяXVI і поч. XVII cm., red. К. Студинський, т. 1, Львів 1906. Памятки полемической литератури в Западной Руси, red. П Гильтебрант, Санктпетербург 1878-1903 [=Русская Историческая Библіотека, wyd. P. Giltebrand, т. IV, VII, XIX, СанктПетерсбург, 1878,1888,1903.
(=РИБ, t. 4, 7, 19)]. Papierzyńska-Turek M., Prawosławie i grekokatolicyzm w polskiej historiografii i publi cystyce historycznej, w: Spotkania Polsko-Ukraińskie, red. Z. Mańkowski, Lublin 1992, s. 45-57. Papierzyńska-Turek M„ Wizja unii brzeskiej w świadomości historycznej, „Białoruskie Zeszyty
Naukowe” R.3 (1996), nr 2, s. 41-50. Papierzyńska-Turek M., Obraz unii brzeskiej w historiografii - próba systematyzacji, w: Przemiany i kontynuacje, red. E. Sajdak-Michnowska, Słupsk 1999, s. 101-112. Paprocki H„ Wieczerza Mistyczna., Warszawa 1988. Peri V, Due date, un’unica Pasqua. Le origini
della moderna disparite liturgica in una trattativa ecumenica tra Roma e Costantinopoli (1582-1584), Milano 1967, s. 3-79. Pierling R, Báthory et Possevino. Documents inéditis sur les rapportes du Saint Siege avec les Slaves, Paris 1882. Плохий C. H., Папство и Украина. Политика римской курии на
украинских землях в ХѴІ-ХѴІІ вв„ Киев 1989. Plumpe J., Mater Ecclesia. An inquiry into the concept of the Church as Mother in the early Christianity, Washington 1934. Piszcz E„ Colloqium Charitativum, (projekt zjednoczenia wyznań chrześcijańskich w Polsce XVII wieku), „Znak” R.18 (1966), nr 12, s.
1489-1501. Prochaska A., Z dziejów unii brzeskiej, „Kwartalnik Historyczny” R.10 (1896), s. 522-577. Przekop
E., Rzym-Konstantynopol. Na drogach podziału i pojednania, Olsztyn 1987. Przybył E., W cieniu Antychrysta (idee staroobrzędowców w XVII w.), Kraków 1999. Rakowski G., Ziemia lwowska. Przewodnik krajoznawczo-turystycznypo Ukrainie Zachodniej. Cz. III, Pruszków 2007. Runciman S., Wielki Kościół w niewoli. Studium historyczne patriarchatu konstantynopolitańskiego od czasów bezpośrednio poprzedzających jego podbój przez Turków aż do wybuchu greckiej wojny o niepodległość, tł. J. S. Łoś, Warszawa 1973. Runciman S., Teokracja bizantyjska, Warszawa 1982. Senyk S., The Ukrainian Church and Latinization, ОСР 1990 (56), s. 165-187. Serczyk W. A., Europa Środkowa i Wschodnia u schyłku XVI, w: Unia Brzeska, geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, red. R. Łużny, F. Ziejka, A. Kempiński, Kraków 1994, s. 13-26. Serczyk W. A., Unia Brzeska - refleksje o tolerancji, w: Unia brzeska i jej następstwa, red. T. Stegner, Gdańsk 1991, s. 9-17. Siemieniewski A., Filozoficzne podłoże rozłamu chrześcijaństwa, Wrocław 1993. Skarga R, Kazania sejmowe, oprać. ƒ. Tazbir, Wrocław, Ossolineum 1995. Skruteń ]., Bobrykowicz-Anechożski Kopot’ (Bobrykiewicz, Bobrzykowicz, Bobrykowski) Józef, PSBII, kom. red. Władysław Konopczyński (red. gł.) et aí., Kraków 1936, s. 165. Скрынников RE, Третий Рим, Санкт Петербург 1994. Словарь книжников и книжности Древней Руси, ред. Д. С. Лихачёв, вып. 2 (вторая половина XIV - XVI в.), ч. 2 (Л-Я), Ленинград 1989. 279
Словарь книжников и книжности Древней Руси, ред. Д. С. Лихачёв, вып. 3 (XVII в.), ч. 1 (A-З), Санкт-Петербург 1992. Соловій М. М., Мелетій Смотрицький як письменник, ч. 1,2Рим-Торонто 1997. Stec W., Funkcja retoryki w tekście polemicznym (na przykładzie „Gratisa” Jana Brożka), w: Retoryka a
literatura, praca zb. pod red. B. Otwinowskiej, Wrocław - Warszawa 1984, s. 137-151. Stępień S., W poszukiwaniu tożsamości obrządkowej. Bizantynizacja a okcydentalizacja Kościoła greckokatolickiego w okresie międzywojennym, w: Dziedzictwo polsko-ukraiń skie, Studia Politologiczne, t. 2, red. S.
Chazbijewicz, M. Melnyk, K. Szulborski, Olsz tyn 2006, s. 243-259. Stradomski J., Spory o „wiarę grecką” w dawnej Rzeczypospolitej, Kraków 2003. Stryjkowski M., Kronika Macieja Stryjkowskiego niegdyś w Królewcu drukowana, t. II. Studziński C., Pierwszy występ literacki Hipacego Pocieja, Lwów 1902.
Studziński C., Ze studyów nad literaturą polemiczną, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny”, Kraków 1906, seria II, t. XXVIII, s. 69-70. Студинський К., Передмова, [в:] Памятки полемічного письменства кінця XVI і поч. XVII в., Львів 1906, s. I-LXII. Студзинский С., Перестрога.
Руський памятник початку XVII віка, І ст.-літературна студия, Львівъ 1895. Сумцовъ H. Т., Иннокентій Гизель Къ исторіи южно-русской литературы XVII века, Кіевская Старина, т. X, кн. 10 (1884), 183-226. Сумцовъ H. Т., Историческій очеркъ попытокъ католиковъ ввести въ южную и западную Россію
григоріанскій календаръ, Кіевская Старина т. XX кн. 5 (1888), 235-272. SzczuRAT W, В оборонї Потієвої Унії. Письмо о. Петра
Камінського Ч.С.В.В. авдітора гр.-кат. Митрополії 1685 р., Львів 1929. Tytuł dzieła wydanego przez W. Szczurata: Manuscripta W. Oyca Kamińskiego pisane do pewnego Uniata Litewskie go przeciwko Uniatom, ale nie dokończone. Susza J., Saulus et Paulus Ruthenae Unionis sanguine В. Josaphat ransformatus, sive Meletius Smotriscius., Romae 1660 [wyd. drugie: Bruxelles, 1864]. Susza J., Vita Meletti Smotriscii., Romae 1666, tł. ukraińskie В. Kurylas, „Логос”, R.15 (1965), որ 1, s. 51-58. Suttner E. Сн., Unie Kościołów Wschodnich z Kościołem Rzymskim w wieku XVI і XVII, w: Unia brzeska z perspektywy czterech stuleci, red. J. Gajek, S. Nabywaniec, Lublin 1998, s. 123-139. Suttner E.Ch., Wandlungen im Unionsverständis vom 2 Kozil von Lyon bis zur Gegenwart, „Ostkirchliche Studien” R. 34 (1985), s. 138-139. Szegda M., Unia brzeska 1596 roku jako wyraz dążności wspólnot prawosławnych do reformy Kościoła, w: Pobka-Ukraim. 1000 lat sąsiedztwa, t II, red. S. Stępień, Przemyśl 1994, s. 78-81. Шевченко В., Православно-католицька полеміка та проблеми унійності в житті Руси-України доберестейского періоду, Київ 2001. ŠMURLO Е., Le Saint et L’Orient orthodoxe russe (1609-1645), Prague 1928. Шмурло E., Россія и Италія, т. И, Петербург 1907. Tanczuk D., Quaestio Patriarchatus Kioviensis tempore conaminum Unionis Ruthenorum, Analecta OSBM, ser. II, vol. I (VII), fas.l, Romae 1949, s. 128-144. 280
Tazbir ƒ., Literatura antyjezuicka w Polsce, w: tegoż, Studia nad kulturą staropolską. Prace wybrane, t. 4, Kraków 2001, s. 397-424. Tazbir J., Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji, Warszawa 1978. lliiele E, Święta religijne żydów, chrześcijan i muzułmanów. Daty i objaśnienia, Warszawa 1995.
Titob Xb., Типографія Києво Печерской Лаври, т. І, Київ 1918. ToFiLUK J., Prawosławie, w: Porównanie wyznań, Warszawa 1988, s. 109. Tretiak ]., Piotr Skarga w dziejach i literaturze unii brzeskiej, Kraków 1912. Українські письменники. Біо-бібліографічний словник, ред. О.І. Білецький, т. І, Київ
1960. Українська поезія кінець XVI - початокXVII cm., ред. В.П. Колосова, В. І. Крекотень, Київ 1978. Ulicinaite Е., Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Próba rekonstrukcji schematu retorycznego, Warszawa-Wrocław 1984. Уляновський B. L, Історія Церкви, т. 1, Київ 1994. Unia Brzeska.
Geneza, dzieje i konsekwencje w kulurze narodów słowiańskich, red. R. Łużny, E Ziejka, A. Kempiński, Kraków 1994. Urban W, Konwersja Melecjusza Smotryckiego polemisty i dysunickiego arcybiskupa połockiego w latach 1620-1627, „Nasza Przeszłość” R.5 (1957), s. 133-216. Uspenskij V.M., Živov B.A., Car
i Bóg: semiotyczne aspekty sakralizacja monarchy w Rosji. Przeł. i wstęp H. Paprocki, Warszawa 1992. Устрялов H., Сказания князя Курбского, Санктпетербург 1868. Waczyński В., Echa unii florenckiej w Polsce w czasach unii brzeskiej, „Oriens” 1938, lipiec-sierpień, s. 99-103. Wagilewicz D. ]., Polscy
pisarze Rusini, Przemyśl 1996. Возняк M„ Історія української літератури, т. II, Львів 1921. Великий А. Г.,
ЧСВВ, 3 литопису християнської України. Церковно-історичні радіолекції з Ватикану, т. 4: XVI-XVII ст„ Рим 1971, т. 5: XVII ст., Рим 1972. WiPszYCKA Е., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994. Wisner H„ Rozróżnieni w wierze, Warszawa 1982. Власовський L, Нарис історії Укаїнської Православної
Церкви, т. І., Нью-Йорк 1955. Woliński J., Polska і Kościół prawosławny, Lwów 1936. Wyczawski H. E., Orzechowski Stanisław, w: SPTK, red. tenże, t. III, Warszawa, 1982, s. 265-271. Wyczawski H. E., Jan z Oświęcimia, w: SPTK, red. tenże, t. II, Warszawal982, s. 142-143. Завитневичъ В. 3., Палинодія
Зах. Копыстенскаго и ея мѣсто въ исторіи западно-русской полемики XVI и XVII в., Варшава 1883. Zahajkiewicz М„ Jan z Oświęcimia, EK, t. VII, Lublin 1997, s. 927. Zajkin W., Ustrój wewnętrzny Kościoła ruskiego w Wielkim Księstwie Litewskim wXV-XVI wieku, do unii lubelskiej, „Sprawozdanie Towarzystwa
Naukowego we Lwowie” 1930, nr 10. Замашеев А. Ф., Зоц В. К., Максим Грек и его окружение, [в:] Отечественные мыслители позднего средневековья. Конец XIV - первая треть XVII в., Киев 1990, с. 61-73. Запаско Я., Ісаєвич Я., Пам’ятки книжкового мистецтва. Каталог стародруків, виданих на Україні. Книга
перша (1574-1700), Львів 1981. Zernov N., Wschodnie Chrześcijaństwo, tł. J.S. Łoś, Warszawa 1967. Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław - Warszawa 2000. 281
7. Dokumenty historyczne dotyczące Kościoła greckokatolickiego Documenta Unionis Berestensis eiusque audorum (1590-1600), wyd. A.G. Welykyj, Romae 1970. Epistolae Metropolitarum Kiovensium Catholicorum, 1, wyd. T. Haluscynskyj, A. G. Welykyj, Romae 1956. Litterae Basilianorum in terris Ucrainae et Bielorusiae (1601-1760), wyd. A. G. Welykyj, 1.1, Rome 1979. Monumenta Ucrainae Historica, 1.1, red. A. jSzeptycki, Romae 1964; t. XI, red. A. Szeptycki, J. Slipyj, Romae 1974. Основні Документи Берестейської унії, М. Янів (red.), Львів 1996. Пам’ятки-Monuments. Архів Українсьої Церкви - Archivům Ecclesiae Ruthenae, т. З, Документи до історії унії на Волині і Київщині кінця XVI ֊ першої половини XVII cm., red. tomu М.В. Dovbyszczenko, Київ 2001. 282 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Janowska, Emilia |
| author_facet | Janowska, Emilia |
| author_role | aut |
| author_sort | Janowska, Emilia |
| author_variant | e j ej |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046662177 |
| ctrlnum | (OCoLC)1150868288 (DE-599)BVBBV046662177 |
| edition | Wydanie 1 |
| era | Geschichte 1577-1647 gnd |
| era_facet | Geschichte 1577-1647 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02405nam a2200517 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046662177</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211008 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200408s2019 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788360839935</subfield><subfield code="9">978-83-60839-93-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1150868288</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046662177</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Janowska, Emilia</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza</subfield><subfield code="c">Emilia Janowska</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie 1</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Olsztyn</subfield><subfield code="b">Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">300 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="4"><subfield code="a">Sakovych, Kasii͡an / approximately 1578-1647 / Criticism and interpretation</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Sakovyč, Kasijan Kalikst</subfield><subfield code="d">1578-1647</subfield><subfield code="0">(DE-588)1066458456</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1577-1647</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Apologetics / Early works to 1800 / History and criticism</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Apologetics</subfield><subfield code="2">fast</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Apologetik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4002449-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Orthodoxe Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4043912-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Sakovyč, Kasijan Kalikst</subfield><subfield code="d">1578-1647</subfield><subfield code="0">(DE-588)1066458456</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Orthodoxe Kirche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4043912-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Apologetik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4002449-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1577-1647</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20211008</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032073250</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09031</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polen |
| id | DE-604.BV046662177 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T14:19:52Z |
| indexdate | 2024-07-10T08:50:35Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788360839935 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032073250 |
| oclc_num | 1150868288 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 300 Seiten Illustrationen |
| psigel | BSB_NED_20211008 |
| publishDate | 2019 |
| publishDateSearch | 2019 |
| publishDateSort | 2019 |
| publisher | Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie |
| record_format | marc |
| spelling | Janowska, Emilia Verfasser aut Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza Emilia Janowska Wydanie 1 Olsztyn Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie 2019 300 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Sakovych, Kasii͡an / approximately 1578-1647 / Criticism and interpretation Sakovyč, Kasijan Kalikst 1578-1647 (DE-588)1066458456 gnd rswk-swf Geschichte 1577-1647 gnd rswk-swf Apologetics / Early works to 1800 / History and criticism Apologetics fast Apologetik (DE-588)4002449-0 gnd rswk-swf Orthodoxe Kirche (DE-588)4043912-4 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Sakovyč, Kasijan Kalikst 1578-1647 (DE-588)1066458456 p Polen (DE-588)4046496-9 g Orthodoxe Kirche (DE-588)4043912-4 s Apologetik (DE-588)4002449-0 s Geschichte 1577-1647 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Janowska, Emilia Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza Sakovych, Kasii͡an / approximately 1578-1647 / Criticism and interpretation Sakovyč, Kasijan Kalikst 1578-1647 (DE-588)1066458456 gnd Apologetics / Early works to 1800 / History and criticism Apologetics fast Apologetik (DE-588)4002449-0 gnd Orthodoxe Kirche (DE-588)4043912-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)1066458456 (DE-588)4002449-0 (DE-588)4043912-4 (DE-588)4046496-9 |
| title | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza |
| title_auth | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza |
| title_exact_search | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza |
| title_exact_search_txtP | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza |
| title_full | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza Emilia Janowska |
| title_fullStr | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza Emilia Janowska |
| title_full_unstemmed | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza Emilia Janowska |
| title_short | Polemika religijna w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku na przykładzie Kasjana Sakowicza |
| title_sort | polemika religijna w rzeczypospolitej pierwszej polowy xvii wieku na przykladzie kasjana sakowicza |
| topic | Sakovych, Kasii͡an / approximately 1578-1647 / Criticism and interpretation Sakovyč, Kasijan Kalikst 1578-1647 (DE-588)1066458456 gnd Apologetics / Early works to 1800 / History and criticism Apologetics fast Apologetik (DE-588)4002449-0 gnd Orthodoxe Kirche (DE-588)4043912-4 gnd |
| topic_facet | Sakovych, Kasii͡an / approximately 1578-1647 / Criticism and interpretation Sakovyč, Kasijan Kalikst 1578-1647 Apologetics / Early works to 1800 / History and criticism Apologetics Apologetik Orthodoxe Kirche Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032073250&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT janowskaemilia polemikareligijnawrzeczypospolitejpierwszejpołowyxviiwiekunaprzykładziekasjanasakowicza |