Patriarcheio kai Balkania: ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Greek |
Veröffentlicht: |
Athēna
Ekdoseis Grēgorē
2019
|
Schriftenreihe: | Nomokanonika analekta
14 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Literaturverzeichnis |
Beschreibung: | In griechischer Schrift |
Beschreibung: | 248 Seiten |
ISBN: | 9789606122583 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046636741 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20200430 | ||
007 | t| | ||
008 | 200323s2019 xx |||| 00||| gre d | ||
020 | |a 9789606122583 |9 978-960-612-258-3 | ||
035 | |a (OCoLC)1148148690 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV046636741 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a gre | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Tsupras, Geōrgios |d 1967- |e Verfasser |0 (DE-588)1168410487 |4 aut | |
240 | 1 | 0 | |a Geōrgiu B. Tsupra Dr theologias-slabologu Patriarcheio kai Balkania |
245 | 1 | 0 | |a Patriarcheio kai Balkania |b ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
246 | 1 | 0 | |a Pekiou Tourkokratia |
264 | 1 | |a Athēna |b Ekdoseis Grēgorē |c 2019 | |
300 | |a 248 Seiten | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Nomokanonika analekta |v 14 | |
500 | |a In griechischer Schrift | ||
505 | 8 | |a Bibliografie S. 227-243 | |
648 | 7 | |a Geschichte 1766-1767 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Patriarchat Ohrid |0 (DE-588)4102044-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
651 | 7 | |a Patriarchat Peć |0 (DE-588)4365746-1 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Patriarchat Peć |0 (DE-588)4365746-1 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Patriarchat Ohrid |0 (DE-588)4102044-3 |D g |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1766-1767 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Nomokanonika analekta |v 14 |w (DE-604)BV041127651 |9 14 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032048183&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20200430 | |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09033 |g 4971 |
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09033 |g 495 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032048183 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1816140897832665088 |
---|---|
adam_text |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΠΗΓΕΣ ΑΛΕΞΟΤΔΗΣ Α., «Συνοδικαί πράξεις της Αρχιεπισκοπής Αχρι δών καί πάσης Βουλγαρίας», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνο λογικής Εταιρίας της Ελλάδος, 4 (1892), 547-573. — Σύντομος Ιστορική Περιγραφή της Τέρας Μητροπόλεως Βελεγράδων καί της υπό την πνευματικήν αυτής δικαιοδοσίαν
υπαγομένης χώρας, Νυν πρώτον συνταγβείσα καί ίδίοις άναλώμασι τύποις έκδοθεΐσα, Έν Κέρκυρα 1868. ΑΜΑΝΤΟΣ Κ., «Μακεδονικά Σημειώματα», Νέα Εστία 13 (1933), 18-21. Άντίρρησις εις τό έπιστολιμιαίον υπόμνημα του Πατριαρχείου ή απολογία των ορθοδόξων Βουλγάρων πρός τους όμοδόξους αυτών Χριστιανούς, Έν
Κωνσταντινουπόλει 1871. ΓΕΔΕΩΝ Μ., Πατριαρχικοί πίνακες, ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριάρχων Κωνσταντινουπόλεως άπό τού Άνδρεου του πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Ր τού άπό Θεσσαλονίκης, 36-1884, Έν Κωνσταντινουπόλει 1896. — Aí φάσεις τού παρ’ ήμϊν εκκλησιαστικού ζητήματος, Έν
Κωνσταντινουπόλει 1910. — ’Επίσημα Γράμματα Τουρκικά άναφερόμενα εις τά εκκλησι αστικά ημών δίκαια, Έν Κωνσταντινουπόλει 1910. — «Σαμουήλ Χαντζερή Έπιστολαί ανέκδοτοι», Εκκλησιαστική Αλήθεια (Κωνσταντινουπόλεως) 4 (1883-1884), 26-28, 53-59, 145-148, 167-168, 193-195, 200-203, 219. Δελικάνης,
Έγγραφα: ΔΕΛΙΚΑΝΗΣ Κ., Πατριαρχικών έγγρα φων τόμος τρίτος ήτοι τά έν τοίς κώδιξι τού πατριαρχικού 227
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ αρχειοφυλακείου σωζόμενα επίσημα εκκλησιαστικά έγγρα φα τά άφορώντα εις τάς σχέσεις του Οικουμενικοί) Πατρι αρχείου πρός τάς έκκλησίας Ρωσσίας, Βλαχίας καί Μολ δαβίας, Σερβίας, Αχριδών καί Πεκίου 1564-1863, οϊς προ στίθεται ιστορική μελέτη περί τής Αρχιεπισκοπής Αχριδών,
Έν Κωνσταντινουπόλει 1905. Δελικάνης, Έγγραφα Β': — Τά έν τοίς κώδιξι του Πατριαρχικού αρχειοφυλακείου σωζόμενα επίσημα εκκλησιαστικά έγγραφα τά άφορώντα εις τάς σχέσεις τού οικουμενικού πατριαρχείου πρός τάς Έκκλησίας Αλεξάνδρειάς, Αντιόχειας, 'Ιεροσολύ μων καί Κύπρου (1574-1863), Έν
Κωνσταντινουπόλει. 1904. ΖΑΚΥΘΗΝΟΣ Δ., «Συμβολαί εις την Ιστορίαν των εκκλησιών Άχρίδος καί Ίπεκίου», Μακεδονικά 1 (1940), 429-458. ΚΑΛΑΣ Σ., Κώδιξ Ιεράς Μονής Διονυσίου Αγίου Όρους (αρ. χειρογράφου 627) ιη'-ď αι., Άγιον Όρος 1994. Krăstovic, Αρχιεπισκοπές: [KRĀSTOVIČ G.], Τά κατά τάς Άρχιεπισκοπάς
Αχριδών καί Πεκίου, Έν Κωνσταντινουπόλει 1869. — Παράρτημα εις τήν πραγματείαν Τά κατά τάς Αρχιεπισκοπάς Αχριδών καί Πεκίου, Έν Κωνσταντινουπόλει 1869. Υψηλάντη, Μετά την Άλωσιν: ΚΟΜΝΗΝΟΣ-ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ Αθ., ’Εκκλησιαστικών καί πολιτικών τών εις δώδεκα βιβλίον H', Θ' καί Γ ήτοι Τά μετά τήν Άλωσιν
(1453-1789), Άθηναι MCMLXXII. ΚΟΥΜΑΣ Κ., Ίστορίαι τών ανθρωπίνων πράξεων άπό τών αρχαιότατων χρόνων έως τών ημερών μας, τ. ľ, Βιέννη 1831. ΜΑΘΑΣ Ζ., Κατάλογος ιστορικός τών πρώτων Επισκόπων καί τών εφεξής Πατριαρχών τής έν Κωνσταντινουπόλει Αγίας καί Μεγάλης τού Χριστού ’Εκκλησίας, Έν Άθήναις 18842.
Μακραίου, Υπομνήματα: ΜΑΚΡΑΙΟΣ Σ., Υπομνήματα Εκκλη σιαστικής Ιστορίας (1750-1800), στο Κ, Ν. ΣΑΘΑ, Μεσαιω νική
Βιβλιοθήκη, τ. F, 1η έκδ. Βενετία 1872, φωτοτυπική ανατόπωσις Αθηναι 1972, 201-419. ΠΑΤΡΙΝΕΑΗΣ Χ.։ «Πατριαρχικά Γράμματα και άλλα έγγραφα και σημειώματα του ΙΣΤ'-ΙΗ' αιώνος εκ του κώδικος του Ιέρακος (Εθν. Βιβλιοθ. Ελλ. 1474)», Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου, 12 (1962), 116-165. 228
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [ΠΑΥΛΙΔΗΣ] ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ, Πραγματεία περί της κανονίκης δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Πατριαρχικού Θρόνου έπί των εν Βουλγαρία ’Ορθοδόξων Χριστιανών, Έν Κωνσταντι- νουπόλει 1860. ΡΑΛΛΗΣ Γ. Α. - ΠΟΤΛΗΣ Μ., Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων τών τε άγιων καί Πανευφήμων Αποστόλων καί τών
ιερών Οικουμενικών καί Τοπικών Συνόδων καί τών κατά μέρος Αγίων Πατέρων, έκδοθέν συν πλείσταις αλλαις την εκκλησιαστικήν κατάστασιν διεπούσαις διατάξεσι, μετά τών αρχαίων έξηγητών καί διαφόρων αναγνωσμάτων υπό Γ. Α. Ράλλη καί Μ. Ποτλή, έγκρίσει της Αγίας καί Μεγάλης τού Χριστού ’Εκκλησίας καί της
Ίεράς Συνόδου της ’Εκκλησίας της Ελλάδος, τ. E', Άθήνησιν 1855. ΣΑΘΑΣ Κ., Νεοελληνική Φιλολογία, Εν Αθήναις 1868. ΤΑΧΙΑΟΣ Α.-Αιμ., Πηγές Εκκλησιαστικής Ιστορίας των Ορθο δόξων Σλάβων, Θεσσαλονίκη 1984. ΦΙΛΗΜΩΝ Ιω., Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Έπαναστάσεως, τ. B', Άθήναι 1859. Πάθη
Σαμουήλ: [ΧΑΝΤΖΕΡΗΣ] ΣΑΜΟΥΗΛ, Πάθη Σαμουήλ τοΰ ποτέ πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως άπό Δέρκων, ίστορηθέντα τώ παντί εύγενεστάτω άρχοντι Χατμάνω κυρίτζη Ίωαννάκη Σούτζω άνδρί έλλογιμωτάτω και φιλοφρονεστάτω, χειρόγραφο του 1799. CRUCIUS Μ., Turcograeciae libri ocio a Martino Crusio, in Academia
Tubigensi Graeco Latino Professore utraque lingua edita quibus Graevorum status sub Imperio Turcico, in politia Ecclesia, Oeconomia Scholis, iam inde ab amissa Constantinopoli, ab haec usque tempora, luculenter describitur, Basilieae MDLXXXIV, ανα τύπωση Modena 1972. HAMMER J., Geschichte des
osmanlischen Reichs, τ. 8, Pest-Wien 1832. Mansi, Collection·. MANSI I.-D., Sacrorum Conciliorum, nova et am plissima
collection, cuius Ioannes Dominicus Mansi et post ipsius mortem Florentinus et Venetus editores, ab anno 1758 ad annum 1798 priores triginta unum tomos ediderunt nunc autem cintínuata et Deo /avente absoluta curantibus loanne Baptista Martin, Sacerdo-
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ te, Professore in Catholica Universitate Lugdunensi et R.P. Ludovico Petit e cogregatione augustiniána ab Assuptione, τ. 38, Gratz 1961. Radojčić, Spomenici: RADOJČIĆ N., «Spomenici o ukidanju pečke patrijaršije» (Μνημεία περί της καταργήσεως του πατριαρ χείου Πεκίου),
Bogoslovski Glasnik XVI (1909), 401-413. RYCAUT P., Histoire de ľ estat present de ľ Eglise Grecque et de ľ Eglise Arménienne par M. le Chevalier Ricaut traduit de l ’ Anglais par M. de Rosemond, A Middelbourg, MDCXCII. 2. ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΑΓΓΕΑΟΠΟΥΑΟΣ Αθ., «Σέρβική Εκκλησία», ӨНЕ И (1967), 66-88. ΑΜΑΝΤΟΣ
К., Οι Βόρειοι γείτονες της Ελλάδος (Βούλγαροι, Αλβανοί, Νοτιοσλάβοι), Έν Άθήναις 1923. — Ίστορικαίσχέσεις Ελλήνων, Σέρβων και Βουλγάρων, Άθήναι 1949. ΑΝΕΣΤΙΔΗΣ Σ., Η εθναρχική παράδοση της Μεγάλης Εκκλη σίας και ο Μανουήλ Ιω. Γεδεών, αδημ. Διδ. διατρ., Αθήνα 1993. ΑΝΤΙΟΧΟΣ Σ., Τά προνόμια της
’Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας καί περί εκλογής των πατριάρχων αυτής επί τη βάσει αυτών, μετά καταλόγου των πατριαρχευσάντων έν αυτή κατά τόν λήξαντα Ш αιώνα, Έν Άθήναις 1901. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΤΛΟΣ Δ., Οι ιδεολογικοί προσανατολισμοί του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως μετά την Άλωση, Αθή να 1995.
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Κ., «Περί Άχρίδος», Πανδώρα 18 (1867), 310- 313, 327-330. ΒΑΒΟΥΣΚΟΣ Α., «Νομοκανονική θεώρηση του καθεστώτος κα νονικής δικαιοδοσίας της Αρχιεπισκοπής Αχρίδας», Μακεδο νικά 36 (2007), 97-109. ΒΑΚΑΑΟΠΟΥΑΟΣ Α., Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, Θεσσα λονίκη 1963-1976. — Ιστορία της
Μακεδονίας 1354-1833, Θεσσαλονίκη 1969. 230
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ BÉRARD V., Τουρκία καί Ελληνισμός, Οδοιπορικό στη Μακε δονία, Έλληνες - Τούρκοι - Βλάχοι - Βούλγαροι - Αλβανοί - Σέρβοι, μτφρ. Μ. Λυκούδη, Αθήνα 1987. ΒΟΤΡΗ Σ., Πηγές για την Ιστορία της Μακεδονίας (18891905), Εκκλησία και Κράτος, Αθήνα 1999. CASTELLAN G., Ιστορία των Βαλκανίων
(14ος-20Ρς αι.), μτφρ. Βασιλικής Αλιφέρη, Αθήνα 1991. Γόνη, Ιστορία: ΓΟΝΗΣ Δ., Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, Αθήναι 1996. ΓΡΙΤΣΟΠΟΥΑΟΣ Τ., Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, Αθήναι 1966. — «Μακραίος Σέργιος», ΘΗΕ 8 (1966), 511-514. — «Σαμουήλ», ΘΗΕ 10 (1967), 1145-1147.
ΔΗΜΙΤΣΑΣ Μ., «Περί τής Αύτοκεφάλου αρχιεπισκοπής τής πρώτης Ίουστινιανής Άχρίδος ή Βουλγαρίας έπικληθείσης», Πανδώρα 10 (1858-59), 1-6. — «Διορθωτέα τινά των Περί Άχρίδος δημοσιευθέντων έν τή Παν δώρα», Πανδώρα 19 (1868), 201-207, 265-270. ΕΛΕΤΘΕΡΙΑΔΗΣ Ν., Τά προνόμια τού Οικουμενικού Πατριαρ
χείου, Ύπό ιστορικήν, θρησκευτικήν καί νομικήν εποφιν κρί νομένα καί ή κατ’ αυτά πολιτική καί νομική καί θρησκευτική κατάστασις των έν Τουρκία Χριστιανών, Έν Σμύρνη 1909. ΕΞΕΡΤΖΟΓΛΟΤ X., «Το «προνομιακό» ζήτημα, Τα Ιστορικά 9/16 (1992), 65-84. ΙΝΑΛΤΖΙΚ X., Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, Η κλασική εποχή,
1300-1600, μτφρ. Μ. Κοκολάκη, Αθήνα 1995. IORGA Ν., Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο, μτφρ. Γ. Καρά, Αθήνα 1985. JELAVICH Β., Ιστορία των Βαλκανίων I 18ος-19ος αιώνας, μτφρ. Χριστίνας Παπαστάθη, Αθήνα 2006. ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ Αθ., «Ανέκδοτα και άλλα παραλειπόμενα της Αχρίδος», Χριστιανική Μακεδονία Πελαγονία -
Μια άλλη Ελλάδα, Θεσσαλονίκη-Αχρίδα, επιμ. Αθαν. Αγγελόπουλου, Θεσσαλονίκη 2004, 395-404. ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ Π.,
Ιστορία της Ελλάδος μετ’εικόνων, Από της ύπό των ’Οθωμανών Άλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως (1453) μέ χρι τής βασιλείας Γεωργίου του Ճ, Έν Άθήναις 1925. 231
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΑΗΣ Π., «‘Νοερές κοινότητες’ και οι απαρχές του εθνικού ζητήματος στα Βαλκάνια», στο ΒΕΡΕΜΗΣ Θ. (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και εθνικισμός στη Νεότερη Ελλάδα, Αθή να 1997, 53-131. ΚΟΒΑΣΕΒΙΤΣ Ιω., Σχέσεις της Σέρβικης ’Ορθοδόξου Εκκλησί ας πρός τόν Ρωμαιοκαθολικισμόν
(Προσηλυτιστικαί ένέργειαι του Βατικανού), Διδακτορική Διατριβή, Έν Άθήναις 1965. ΚΟΝΙΑΑΡΗΣ Γ., «Άχρίδος, Πατριαρχείον καί Αρχιεπισκοπή», ΘΗΕ 3 (1963), 541-550. — Ή άρσις του Βουλγαρικού σχίσματος έν τω πλαισίω της Καθολικής ’Ορθοδοξίας του Ελληνισμού, Άθήναι 1971. — Ή Ελληνική Εκκλησία ώς
πολιτιστική δύναμις έν τη ιστορία της Χερσονήσου του Αίμου, Έν Άθήναις 1948. Κονόρτα, Θεωρήσεις: ΚΟΝΟΡΤΑΣ Π., Οθωμανικές θεωρήσεις για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, Βεράτια για τους προκα θήμενους της Μεγάλης Εκκλησίας (17ος-αρχές 20ου αιώνα), Αθήνα 1998. — «Η εξέλιξη των «εκκλησιαστικών» βερατίων
και το «Προνομια κό Ζήτημα», «Η περίπτωση του νόθου βερατίου του Μητρο πολίτη Λαρίσσης Λεοντίου (1604)», Τα Ιστορικά 9 (12/1988), 259-286. ΚΟΠΠΑ Μ., Η συγκρότηση των κρατών στα Βαλκάνια (19ος αιώνας), Τρεις και μία περιπέτειες, Αθήνα 2002. ΚΟΡΔΑΤΟΣ Γ., Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, τ. 1 Τουρκο
κρατία, Αθήνα 1957. ΚΟΤΣΟΦΣΚΑ-ΜΑΑΙΓΚΟΤΔΗ Γ., Οι Σλάβοι των Βαλκανίων, Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό τους, Αθήνα 2005. ΚΩΣΤΗΣ Κ„ Τα κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας. Η δι αμόρφωση του νεοελληνικού κράτους, 18ος-21ος αιώνας, Αθήνα 2013. ΚΩΣΤΟΠΟΤΛΟΣ Τ., Η Απαγορευμένη Γλώσσα, Κρατική κα
ταστολή των σλαβικών διαλέκτων στην Ελληνική Μακεδονία, Αθήνα 2000. ΚΩΦΟΣ Ευ., «Εθνική κληρονομιά και εθνική
ταυτότητα στη Μακεδονία του 19ου και του 20ού αιώνα», στο ΒΕΡΕΜΗΣ Θ. (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και εθνικισμός στη Νεότερη Ελλά δα, Αθήνα 1997, 199-269.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ Ηλ., «‘Μακεδονική Εκκλησία’, Το αυτοδημιούργημα των Σκοπιών. 0 ρόλος του πάπα και της Ουνίας (περιληπτική θεώρηση)», Γρηγόριος ο Παλαμάς 75 (1992), 1305-1363. ΜΑΤΑΛΑΣ Π., Έθνος και Ορθοδοξία, Οι περιπέτειες μιας σχέ σης, Από το «Ελλαδικό» στο Βουλγαρικό σχίσμα, Ηράκλειο Κρήτης
2003. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ Γ., Τουρκοκρατία, Οι Έλληνες στην Οθωμα νική Αυτοκρατορία, Αθήνα 20056. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ Γ. - ΓΟΝΗΣ Δ. κλπ., Η Ουνία χθες και σή μερα, Αθήνα 1992. ΜΙΝΤΣΗΣ Γ., «Η Αρχιεπισκοπή Αχριδών (1020-1767)», Γρηγόριος ο Παλαμάς 79 (1996), 1087-1095. — Εθνολογική σύνθεση της Μακεδονίας (Αρχαιότητα,
Μεσαί ωνας, Νέοι Χρόνοι), Αθήνα 1997. ΜΙΗΑΙ G.-Ţ, Ορθόδοξη Συνείδηση και «Εθνική » ταυτότητα στα Βαλκάνια (1700-1821), αδημοσίευτη Διδακτορική Δια τριβή, Αθήνα 2004. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ Ν., «Ιπέκιον», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλο παίδεια (εκδ. Δρανδάκη) 13 (χ.χ.), 131. Μπακούρου, Σαμουήλ: ΜΠΑΚΟΥΡΟΣ Β.,
Σαμουήλ Χαντζερής ο Βυζάντιος (1700-1775), Η συμβολή του στην πνευματική κίνηση του Γένους κατά τον 18° αιώνα, Διδακτορική Δια τριβή, Αθήνα 2008. ΜΠΑΛΑΣΤΖΕΦ Γ., Περιληπτική πραγματεία περί της οικονο μικής καταστάσεως της Αρχιεπισκοπής Αχριδών καί πάσης Βουλγαρίας (μετά προσθήκης ενός φιρμανίου),
Έν Σοφία 1906. Ναξίδου, Ιδεολογία: ΝΑΞΙΔΟΥ Ελεονώρα, Εκκλησία και εθνική ιδεολογία: από την Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας μέχρι την ίδρυση της αυτοκέφαλης «μακεδονικής εκκλησίας», αδημοσ. Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 1999. — «Η Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας ως ιδεολογικό υπόβαθρο της εκκλησιαστικής
ανεξαρτησίας των Βουλγάρων (1850-1870)», Βαλκανικά Σύμμικτα, 14-15 (2003-2004), 23-45. ΠΑΪΖΗ-ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ Μ.,
Ο θεσμός της Πατριαρχικής Εξαρχίας 14°^-19ος αιώνας, Αθήνα 1995. 233
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΠΑΪΣΙΟΣ ΧΙΛΑΝΔΑΡΙΝΟΣ, Σλαβοβουλγαρική Ιστορία (μτφρ. Bahσας Χάνη-Μ ωυσίδου), Θεσσαλονίκη 2003. ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ Ν., Εκκλησία καί Δίκαιον εις την Χερ σόνησον του Αίμου έπί Τουρκοκρατίας, Θεσσαλονίκη 1963. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Στ., Από το Γένος στο Έθνος, Η θεμελίωση του ελληνικού
κράτους 1821-1862, Αθήνα 20052. Παπαδόπουλου, Εκκλησίαν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Χρ., Ai ’Ορθό δοξοι Έκκλησίαι Σερβίας καί Ρουμανίας κατά τό ιστορικόν αυτών παρελθόν καί την νέαν συγκρότησιν, Έν Ίεροσολύμοις 1923. — «Οί πατριάρχαι Ιεροσολύμων καί ή Εκκλησία τής Σερβίας έν αρχή του IH' αιώνος», Νέα Σιών 17
(1922), 318-325. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Δ., Η πολιτική των Επισκόπων στην Τουρκο κρατία, Ιστορικοκανονική Προσέγγιση, Αθήνα 1991. ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΑΟΣ Κ., Ιστορία του Ελληνικού Έθνους άπό των αρχαιότατων χρόνων μέχρι τού 1930, Έκδοσις έκτη εικονογραφημένη (έκατονταετηρίδος) μετά προσθηκών, σημειώσεων καί
βελτιώσεων επί τη βάσει των νεωτάτων πο ρισμάτων της ιστορικής ερευνης ύπό Παύλου Καρολίδου, Καθηγητοΰ έν τω Έθνικω καί Καποδιστριακω Πανεπιστήμιο). τ. 5, Έν Άθήναις 1932. ΠΑΤΡΙΝΕΛΗΣ X., «Πατριαρχικά Γράμματα και άλλα έγγραφα και σημειώματα του ΙΣΤ'-IH' αιώνος εκ του κώδικος του Ιέρακος (Εθν.
Βιβλιοθ. Ελλ. 1474)», Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου 12 (1962), 116-165. [ΠΑΥΛΙΔΗΣ] Γρηγόριος, Πραγματεία περί της Κανονικής δι καιοδοσίας τού Οικουμενικού Θρόνου έπί των έν Βουλγαρία ’Ορθοδόξων Εκκλησιών, Έν Κωνσταντινουπόλει 1860. ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ Β., Οι λαοί των Βαλκανίων, Αθήνα 1994. ΡΙΖΟΣ ΝΕΡΟΥΛΟΣ
I., Ιστορία των γραμμάτων παρά τοις νεωτέροις Έλλησι, μτφρ. Ολυμπίας Άββοτ, Αθήναι 1870. ΣΑΡΡΗΣ Ν., Οσμανική
Πραγματικότητα, συστηματική παράθε ση δομών και λειτουργιών, τ. 1, Το δεσποτικό κράτος, Αθήνα χ.χ., τ. 2, Η δοσιματική διοίκηση, Αθήνα χ.χ. ΣΒΟΡΩΝΟΣ Ν., Επισκόπηση της Νεοελληνικής Ιστορίας, μτφρ. Αικατερίνης Ασδραχά, Αθήνα 1976. 234
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ — Ανάλεκτα Νεοελληνικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας, Αθή να 1982. ΣΚΕΝΑΕΡΗΣ Κ., Ιστορία της αρχαίας καί συγχρόνου Μο- σχοπόλεως, μετά περιγραφής πάντων των υπό διάφορα καθεστώτα γεγονότων, της ’Αρχιεπισκοπής Αχριδών, των εν τω κρύπτω χριστιανών Σπαθιωτών, του Βορειοηπειρωτικοΰ άγώνος,
της τελευταίας αυτής καταστροφής κτλ., Έν Άθήναις 19282. Slijepčević, Μετάφραση: SLIJEPČEVIĆ Đ., Ιστορία της Σέρβι κης Ορθοδόξου Εκκλησίας, μτφρ. Ιω. Ταρνανίδου, Θεσσα λονίκη 1969. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΤΛΟΣ Δ., Μεταρρύθμιση και Εκκοσμίκευση, Προς μια ανασύνθεση της ιστορίας του Οικουμενικού Πα τριαρχείου τον
19° αιώνα, Αθήνα 2003. ΣΤΑΤΡΙΑΝΟΣ Α.Σ., Τα Βαλκάνια μετά το 1453, μτφρ. Ελένης Δελιβάνη, Θεσσαλονίκη 2007. Στεφανίδη, Εκκλησιαστική Ιστορία: ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ Β., ’Εκκλη σιαστική Ιστορία άπ’ άρχής μέχρι σήμερον, Άθήναι 19784. — «Ή απολογία τοϋ πατριάρχου Σαμουήλ του Χαντζερή», Νέα Ημέρα (Τεργέστης), φ.
1746-1748 (1908). — «Οί κώδικες τής Άδριανουπόλεως», Byzantinische Zeitschrift, т. XIV (1905), 588-611. SUGAR P., H Νοτιανατολική Ευρώπη κάτω από την Οθωμα νική κυριαρχία 1354-1804, μτφρ. Παυλίνας Μπαλουξή, τ. β', Αθήνα 1994. Ταρνανίδη, Σέρβική Εκκλησία: ΤΑΡΝΑΝΙΔΗΣ I., Ιστορία της Σερβικής
Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 19852. Ταρνανίδη, Προβλήματα: — Τα προβλήματα της Μητροπόλεως Καρλοβικίων κατά τον ΙΗ' και ο Jovan Rajič (1726-1801), Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 1972. — Η διαμόρφωσις του αυτοκέφαλου της Βουλγαρικής Εκκλη σίας, Θεσσαλονίκη 1976. — Στα βόρεια της Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη
1995. — Οι κατά Μακεδονίαν Σκλαβήνοι, Ιστορική πορεία και σύγ χρονα προβλήματα προσαρμογής, Θεσσαλονίκη
2001. — Θεωρία και πράξη στην ιστορική εξέλιξη του αυτοκέφαλου των Σλαβικών Εκκλησιών, Θεσσαλονίκη 2006. 235
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΤΑΧΙΑΟΣ Α.-Αιμ., «Η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος ως υπόδειγμα ελληνοσλαβικής συμβίωσης», στο Αθ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΤΛΟΣ (επιμ.), Χριστιανική Μακεδονία Πελαγονία. - Μια άλλη Ελ λάδα, Θεσσαλονίκη-Αχρίδα, Θεσσαλονίκη 2004, 457-462. — «Περί καταργήσεως των Αρχιεπισκοπών Αχρίδος και Πεκίου επί
Γενναδίου του Σχολαρίου», στο του ιδίου, Greeks and Slavs, Cultural, Ecclesiastical and Literary Relations, Θεσσαλονίκη 1997, 131-140. Ταχιάου, Αρχιεπίσκοπος: — «Ο τελευταίος Αρχιεπίσκοπος Αχρι δών», στο του ιδίου, Greeks and Slavs, Cultural, Ecclesiastical and Literary Relations, Θεσσαλονίκη 1997,
141-154. ΤΖΩΡΤΖΕΒΙΤΣ A., Ιστορία της Σερβίας 1800-1918, μτφρ. N. Παπαρόδου, Θεσσαλονίκη 1970. THUAL Fr., Η κληρονομιά του Βυζαντίου, Η Γεωπολιτική της Ορθοδοξίας, μτφρ. Γ. Λάμψα, Αθήνα 20002. ΤΟΜΑΣΕΒΙΤΣ Μ. - ΤΡΥΠΑ-ΤΟΜΑΣΕΒΙΤΣ Αγορίτσα, Σέρ βική Γλώσσα, Αθήνα 1998. ΤΡΙΤΟΣ Μ., «Στοιχεία για την
προσωπικότητα του Αχριδών Ιωάσαφ», στο Αθ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ (επιμ.), Χριστιανική Μακεδονία Πελαγονία - Μια άλλη Ελλάδα, ΘεσσαλονίκηΑχρίδα, Θεσσαλονίκη 2004, 422-432. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ Κ., Εξάρτηση και αναπαραγωγή, Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (18301922), (μτφρ. Ιω. Πετροπούλου -
Κ. Τσουκαλά), Αθήνα 1977. Φειδά, Ιστορία ВΦΕΙΑΑΣ Βλ., Εκκλησιαστική Ιστορία B', Από την Εικονομαχία μέχρι τη Μεταρρύθμιση, Αθήνα 20023. ΧΑΣΙΩΤΗΣ Ιω., Από την «ανάρρωσιν» στην «αναπτερυγίασιν» του Γένους: Η Ορθόδοξη Εκκλησία και η διαμόρφωση της νεοελληνικής πολιτικής ιδεολογίας κατά την Τουρκοκρα
τία, Θεσσαλονίκη 1999. ANGELOPOULOS Ath., «The archdioceses of Ahris and Peć on the basis of patriarchal acta
edited by K. Delikanis (17th/18th centuries)», Balkan Studies 24 (1983), 337-342. AKGÖNÜL S., Le Patriarcat grec orthodoxe de Constantinople, De ľ isolement à V inerntationalisation 1923-2003, Paris 2004. 236
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ARNAKIS G., “The role of religion in the development of balkan nationalism”, στο Ch. Barbara JELAVICH (ed.), The Balkans in transition,Essay on the deveolopement of Balkan Life and Politics since the eighteenth century,, Berkeley-Los Angeles 1963, 115-144. — The Near East in Modern
Times, t. 1: The Ottoman Empire and the Balkan States to 1900, New York 1969. BATAKOVIĆ D. - PROTIĆ Μ. κλπ., Histoire du Peuple Serbe, μτφρ. Lj. Mihailovič, Lausanne 2005. BELČOVSKI J., Avtokefalnosta na Makedonskata Pravoslavna Crkva (Η σ.υτοκεφαλίσ. της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Skopje
1990.413 — Ohriskata Arhiepiskopi]a, od osnovanjeto do paganjeto na Makedonija pod turska vlast (Η Αρχιεπισκοπή Αχρίδας, από την ίδρυσή της ως την πτώση της Μακεδονίας στην τουρκική κυριαρ χία), Διδακτορική Διατριβή, Skopje 1997. BOJADZISKI Ο., Kronologija Ohridske Arhiepiskopije (Χρονολόγιο της
Αρχιεπισκοπής Αχρίδας), Skopje χ.χ. BOŽIĆ І. - ĆIRKOVIĆ S. κλπ., Istorija Jugoslavije (Ιστορία της Γιουγκοσλαβίας), Beograd 1972. BOŽILOV I. - MUTAFŠIEVA V. κ.α., Istorija na Bălgarija (Ιστο ρία της Βουλγαρίας), Sofija 1994. BOŽINOV V., Bălgarskata prosveta v Makedonija і Odriska Trakija 1878-1913
(H βουλγαρική εκπαίδευση στην Μακεδονία και την Nòna Θράκη), Sofija 1982. COLOCOTRONIS V., La Macédoine et Г Hellenisme, Etude historique et ethnographique, Paris 1919. CRAMPTON R.J., A Short History of Modem Bulgaria, Cambridge 1987. DAKIN D., The Greek struggle in Macedonia 1897-1913, Θεσσα
λονίκη 1966. 413. Η μεταγραφή της κυριλλικής γραφής έγινε με βάση τη λατινική γραφή της σερβοκροάτικης γλώσσας. Τα
βουλγαρικά Й, щ, ъ, ь, ю και я μεταγράφηκαν ως j, št, ă, (άφωνο), ju καί ja, τα σκοπιανά ŕ καί ќ σε dž και ć, ενώ το s μεταγράφηκε ως z' (προφέρεται ανοικτό ζ όπως το λατινικό s ανάμεσα σε φωνήεντα, π.χ. στα Γαλλικά, ή στα ελληνικά στη λέξη σβούρα). 237
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ — The unificatiti of Greece 1770-1923, London 1972. Και, στα ελληνικά: Η ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923, μτφρ. Α. Ξανθόπουλου, Αθήνα 1998. DANFORD L., The macedonian conflit, Ethnic nationalism in a transnational world, N. Jersey 1995. Και στα ελληνικά: Η Μα κεδονική
Διαμάχη, Ο εθνικισμός σε έναν υπερεθνικό κόσμο, μτφρ. Σπ. Μαρκέτου, Αθήνα 1999. D’ AVRIL A., La Bulgarie Chrétienne, Etude Historique, Paris 18982. — «Les Eglises Autonomes et Autocephales (451-1885) », Revue de Questions Historiques 30 (1895), 149-195. DIMEVSKI SL., Crkvna Istorija na makedonskiot
Narod (Εκκλησια στική Ιστορία του μακεδονικού έθνους), Skopje 1965. — Istorija na Makedonskata Pravoslavna Crkva (Ιστορία της Μακε δονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Skopje 1989. DUČIĆ Ν., Vaseljenska Patrijaršija i srpsko crkveno pitanje (To Οικου μενικό Πατριαρχείο και το σερβικό εκκλησιαστικό
ζήτημα), Beograd 1897. FRAZEE Ch., Ορθόδοξος Εκκλησία και ελληνική Ανεξαρτησία 1821-1852, μτφρ. I. Ροηλίδη, Αθήνα 1987. GEORGIEV V. - TRIFONOV St., Grăckata i srabskata propaganda v Makedonija, krajat na XIX - načaloto na XX vek (H ελληνική και η σέρβική προπαγάνδα στη Μακεδονία, τέλη του 19ουαρχές
του 20ου αιώνα), Sofija 1995. GELZER Η., Der Patriarchat von Achrida, Leipzig 1902. GENČEV N., Bälgarskoto väzraždane (Η βουλγαρική εθνική ανα γέννηση), Sofija 19954. GIREVSKI AL, «Ohridskata Arhiepiskopija-Makedonska Pravo slavna Crkva» (H Αρχιεπισκοπή Αχρίδας-Μακεδονική Ορθό δοξη Εκκλησία),
Godišen Zbornik 3 (1997), 141-150. GOUDAL E., “Ľ eglise de Serbie”, Echos ď Orient, X (1907), 235-244. GRUJIČ R.,
Pečki patrijarsi i Karlovački mitropoliti u 18 veku (Οι Σέρβοι Πατριάρχες και οι Μητροπολίτες Καρλοβικίων κατά τον 18° αιώνα), Sr. Karlovci 1931. Hadrovics, Peuple Serbe: HADROVICS L., Le peuple serbe et son Eglise sous la domination turqe, Paris 1947. HERTZBERG G., Geschichte Griechenlands, τ. Г', εκδ. Gotha 1878. 238
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ HRISTOV ST., Pravoslavnata Crkva vo Makedonija (1767-1945) (H Ορθόδοξη Εκκλησία στη Μακεδονία), Skopje 1979. HUDAL A., Die serbisch-orthodoxe Nationalkirche, Graz-Leipzig 1922. ILIEVSKI D„ Smislata na nekoi otpori protiv avtokefalnosta na Makedonskata Pravoslavna Crkva (Η έννοια κάποιων
αντιδρά σεων κατά της αυτοκεφαλίας της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Skopje 1970. — Makedonskata Pravoslavna crkva (Η Μακεδονική Ορθόδοξη Εκ κλησία), Skopje 1970, και στα αγγλικά: The Macedonian Ortho dox Church, The road to independence, μτφρ. James Leech, Skopje 1973. IORGA N., Histoire des
Etats Balcàniques jusqu’à 1924, Paris 1925. JANKOVIČ Ž., Srpska Crkva 1219-1920 (Η Σέρβική Εκκλησία 1219-1920), Beograd 2006. JELAVITCH В. ֊ JELAVITCH Ch., The establishment of the Balkan National States 1804-1920, Washington 19932. JIREČEK K., Istorija na Bãlgarite (Ιστορία των Βουλγάρων), αναδημ.
από Petăr Petrov, Sofija 1999. JOVIĆEVIĆ VL, Crna Gora kapija pravoslavlja - Prilog crnogorskom pitanju (Μαυροβούνιο, Η πόλη της Ορθοδοξίας - Συμβολή στο μαυροβουνιακό ζήτημα), Podgorica 1994. KAŠIĆ D., «Stanje u Pećkoj Patrijaršiji posle emigracije patrijarha Arsenija IV» (Η κατάσταση στο
Πατριαρχείο του Πεκίου μετά την μετανάστευση του Αρσενίου του Δ'), Bogoslovlje IV (1960), 16-30. — «Crkva pod turcima» (H Εκκλησία υπό τους Τούρκους), Srpska Pravoslavna Crkva 1219-1969, Spomenica o 750-godišnjici autokefalnosti, Beograd 1969, 139-162. — «Arhimandrit Abakům Milanković (1739-1792)
saradnik patri-jarha Basilija J. Brkiča» (Ο Αρχιμανδρίτης Αβακούμ Μιλάνκοβιτς ακόλουθος του πατριάρχη
Βασιλείου Γ. Μπρκιτς), Glasnik Srpske Pravoslavne Crkve LI (1970), 66-70. KITROMILIDES P., «Orthodox culture and collective identity in the Ottoman Balkans during the eigtheenth century», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 12 (1997-1998), 81-95. — «‘Balkan mentality’: history, legend, imagination», Nation and Nationalism, 2 (2) 1996, 163-191. 239
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ KONEV L, Bălgarskoto väzraždane i prosvešenieto (H βουλγαρική εθνική αναγέννηση και ο διαφωτισμός), t. III č. II: Bălgarskijat obraz za Gărcija, Rumānija,Sărbija, Hărvatija, Cerna Gora (H βουλγαρική ιδέα για την Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Σερβία, την Κροατία, το Μαυροβούνιο),
Sofija 2003. KRAFT E., «Peć, Patriarchat von», Lexikon zur Geschichte Süde steuropas, Кою 2004, 539 κ. εξ. KYRIAKOS DIOMEDES A., Geschichte der orientalischen Kirchen von 1453-1898, Leipzig 1902. Les Bulgars et le haute clergé Grec, par un des Bulgares de Constantinople (traduction du bulgare),
1869. MACDERMOTT M., A history oh Bulgaria 1393-1885, London 1962. MANU (ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣ ΤΗΜΩΝ), Makedonija i odnosite so Grčija (H Μακεδονία καί οι σχέσεις της με την Ελλάδα), συλλ. έργο, Skopje 1993. MARKOVA Ζ., Bălgarskoto cărkovno-nacionalno dviženie do krimskata vojna (To
βουλγαρικό εκκλησιαστικο-εθνικό κίνημα μέχρι τον Κριμαϊκό πόλεμο), Sofija 1976. MEYENDORFF ƒ., «St. Sava, Ohrid and the Serbian Church», St. Vladimir Theological Quarterly 35 (1991), 209-221. MIHAILOV I., Macedonia, a Switzerland of the Balkans, μτφρ. Chr. Anastasofī, St. Luis 1950. MUTAFČIEV P.
MUTAFČIEVA V, Istorija na Bălgarskija Narod, ot načenkite na čoveški život po našite zemi do bălgaskoto väzraždane (Ιστορία του Βουλγαρικού Έθνους, από την αρχή της αν θρώπινης ζωής στη χώρα μας μέχρι την βουλγαρική εθνική αναγέννηση), Sofija 1995. TOPALOVA Vesna (επιμ.), Natanail Ohridski: Borba
za Bulgarija (Αγώνας για τη Βουλγαρία), Sofija 2003. [NOVAKOVIČ] Constantine, Le Patriarcat de Constantinople
et Ľ Orthodoxie dans la Turquie ď Europe, μτφρ. J.C., Paris 1895. PAPADOPOULOS St., Les privilèges du Patriarcat Œcouménique (Com munauté Grecque Orthodoxe) dans ľ Empire Ottoman, Paris 1924. PAPADOPOULLOS Th., Studies and Documents relating to the hi story of the greek church and people under turkish domination, Brus sels 1952. 240
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ PAVLIWITCH St. κ.α., «Minor Orthodox Churches of Eastern Europe», στο P. RAMET (ed), Eastern Christianity and politics in the twentieth century, Durham 1988. PÉCHAYRE A.-P., «Ľ archevêché d’Ochrida de 1394 à 1767, À propos d’un ouvrage recent», Echos d’Orient XXXV (1936), 183-204,
280-323. PETROV P. - DOJNOV D. κ.α., Makedonija, Istorija i političeska sădba (Μακεδονία, Ιστορία καί πολίτική προοπτική), t. 1, Sofija 1994. POPOVIČ J., Opća crkvena istorija sa crkvenostatističkim ăoăakam (Εκκλησιαστική ιστορία με εκκλησιοστατιστικά δεδομένα), Sr. Karlovci 1912. POPOVIČ R., Ľ
Eglise Serbe à travers ľ istoire, μτφρ. Pr. PuzovichM. Sredojevich, Belgrade 1998, και στα ελληνικά: H Ιστορία της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, μτφρ. Έλενας Βαφειάδου, Βελιγράδι 2006 POSPISCHIL V., Der Patriarch in der serbisch-orthodoxen Kirche, Wien 1966. PRIBIĆEVIĆ V., «Akta о ukidanju pečke
patrijaršije» (Έγγραφα περί της καταργήσεως του Πατριαρχείου Πεκίου), Bogoslovski Glasnik V (1904), 377-379, 453-456. PUZOVIČ Pr., «Ko je hirotonisao Cetinjske Mitropolita» (Ποιος χειροτονούσε τον Μητροπολίτη Τσετίνης), στο του ιδίου, Prilozi za istorijų Srpske Pravoslavne Crkve (Συμβολή στην ιστο
ρία της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Niš 1997, 138-141. RAMET Ρ., «The Serbian Orthodox Church», στο Ρ. Råmet (ed.), Eastern Christianity and politics in the twentieth century, Durham 1988, 232-248. RUNSIMAN St., The Great Church in captivity, a study of the Pa triarchate of Consrantinople from
the eve of the turkish conquest to the greek war of independence, Cambridge 1968, και στα ελληνι κά: Η Μεγάλη
Εκκλησία εν αιχμαλωσία, Αθήναι 1979. RUVARAĆ D., «Ο ukidanju pečke patrijaršije i njenom nasledu» (Περί της καταργήσεως του Πατριαρχείου Πεκίου και της κληρονομιάς του), Srpski Sion XIV (1904), 261-270, 293-299, 325-331.
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ — Da ľ su bili srbi ili grci, onih 8 mitropolita, što 1766. g. moliše za ukinuće pećke srpske patrijaršije? (Ήταν Σέρβοι ή Έλληνες οι 8 Μητροπολίτες που ζήτησαν να καταργηθεί το Σέρβικο Πατριαρχείο Πεκίου), Novi Sad 1886. RUVARAĆ IL, «0 pećkim arhiepiskopima i srpskim
patrijarsima od Makarija do Arsenija III» (Περί των αρχιεπισκόπων Πε κίου και πατριάρχων των Σέρβων από τον Μακάριο ως τον Αρσένιο τον Γ), Istina III (1888), 70-78,118-132,145-157, 209218, 241-253, 304-311, 356-365, 419-426, 459-467, 406-516, 661-667. SAMARĐIĆ R., «Srpska crkva u turskom carstvu
1690-1766.» (H σέρβική εκκλησία στην τουρκική αυτοκρατορία 1690-1766), Istorija Srpskog Naroda (Ιστορία του Σέρβικου Έθνους), βιβλ. 4 τ. 1 Srbi и XVIII veku (Οι Σέρβοι κατά τον 18° αιώνα), Beograd 19942, 531-552. SAVA (Επίσκοπος Σουμαδίας), Srpski Jerarsi, Od devetog do dvadesetog veka (Οι Σέρβοι
Ιεράρχες από τον 10° ως τον 20° αιώνα), Kagujevac 1996. SANDŽAKOSKI ST., Hristijanstvoto vo Makedonija (O Χριστιανι σμός στη Μακεδονία), Skopje 2003. Slijepčević, Istorija: SLIJEPČEVIĆ Đ., Istorija srpske pravoslavne crkve (Ιστορία της Σέρβικης Ορθοδόξου Εκκλησίας), τ. 1 : Od pokrštavanja srba do
kraja XVIII veka (Από τον εκχριστιανισμό των Σέρβων ως το τέλος του 18ου αιώνα), Beograd 1991. — «Ukidanje pećke patrijaršije 1766» (Η κατάργηση του Πατρι αρχείου Πεκίου), Bogoslovlje XIII (1938), 250-307. SNEGAROV L, Istorija na Ohridskata Arhiepiskopija-Patriaršij ,od padaneto ipod turciite do
nejnoto uništoženie (1394-1767), (Ιστο ρία της Αρχιεπισκοπής-Πατριαρχείου Αχρίδας, από την υπο ταγή της στους
Τούρκους ως την κατάργησή της), τ. 2, (φω τοτυπική ανατύπωση) Sofija 1995. — Kratka istorija na sävremenite Pravoslavnih Cãrkvi, τ. II, Bolgarska, Ruska i Srëbska) (Σύντομη Ιστορία των σύγχρονων Ορθόδοξων Εκκλησιών, Βουλγαρίας, Ρωσίας, Σερβίας), Sofija 1946. — Bälgarskite zemi prez pogleda na čuždi pătesestvenici 1828-1853 (Οι βουλγαρικές χώρες υπό το βλέμμα των ξένων περιηγη τών 1828-1853), Sofija 1997. 242
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ SOKOLOV’ L, Konstantinopoľskaja Cerkov’ v XIX vjekj (H Εκκλη σία της Κωνσταντινουπόλεως τον 19° αιώνα), τ. 1, S. Peter burg 1904. SPIROSKI Μ., Borba sa Avtokefalnost (Αγώνας για Αυτοκεφαλία), Skopje χ.χ. STAVRIANOS L., Balkan Federation,Α History of the Movement Toward Balkan Unity in Modern Times, Hamden 1964. STOJANOVIČ Lj., Stari Srpski zapisi i natpisi, τ. 1 Beograd 1902 (φωτοτ. Ανατ. 1982), τ. 2 Beograd 1903 (1983), τ. 3 Beograd 1905 (1984), τ. 4 Sr. Karlovci 1923 (1986), τ. 5 Sr. Karlovci 1925 (1987). STROUMZI N., La Macédoine, Etude historique et de droit public, Alexandrie 1945. TODOROVA O., Pravoslavnata cârkva і Bălgarite XV-XVHI vek (Η ορθόδοξη εκκλησία και οι Βούλγαροι 15ος~19ος αιώνας), Sofija 1997. TODT Kl-Р., «Ohrid, Erzbistum von,», К. Clewing (ed.), Lexikon zur Geschichte Südesteuropas, Köln 2004, 485 κ. εξ. VESELINOVIČ R., «Pregled istorije crkve u staroj Srbiji i Make doniji od 1766. do 1919. godine» (Εξέταση της Ιστορίας της Εκκλησίας στην παλαιά Σερβία και της Μακεδονίας από το 1766 ως το 1919), Srpska Pravoslavna Crkva 1219-1969, Spome nica о 750-godišnjici autokefalnosti, Beograd 1969, 331-336. WARE T., Eustratios Argenti, a study of the Greek Church under Tur kish rule, Oxford 1964. |
adam_txt |
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΠΗΓΕΣ ΑΛΕΞΟΤΔΗΣ Α., «Συνοδικαί πράξεις της Αρχιεπισκοπής Αχρι δών καί πάσης Βουλγαρίας», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνο λογικής Εταιρίας της Ελλάδος, 4 (1892), 547-573. — Σύντομος Ιστορική Περιγραφή της Τέρας Μητροπόλεως Βελεγράδων καί της υπό την πνευματικήν αυτής δικαιοδοσίαν
υπαγομένης χώρας, Νυν πρώτον συνταγβείσα καί ίδίοις άναλώμασι τύποις έκδοθεΐσα, Έν Κέρκυρα 1868. ΑΜΑΝΤΟΣ Κ., «Μακεδονικά Σημειώματα», Νέα Εστία 13 (1933), 18-21. Άντίρρησις εις τό έπιστολιμιαίον υπόμνημα του Πατριαρχείου ή απολογία των ορθοδόξων Βουλγάρων πρός τους όμοδόξους αυτών Χριστιανούς, Έν
Κωνσταντινουπόλει 1871. ΓΕΔΕΩΝ Μ., Πατριαρχικοί πίνακες, ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριάρχων Κωνσταντινουπόλεως άπό τού Άνδρεου του πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Ր τού άπό Θεσσαλονίκης, 36-1884, Έν Κωνσταντινουπόλει 1896. — Aí φάσεις τού παρ’ ήμϊν εκκλησιαστικού ζητήματος, Έν
Κωνσταντινουπόλει 1910. — ’Επίσημα Γράμματα Τουρκικά άναφερόμενα εις τά εκκλησι αστικά ημών δίκαια, Έν Κωνσταντινουπόλει 1910. — «Σαμουήλ Χαντζερή Έπιστολαί ανέκδοτοι», Εκκλησιαστική Αλήθεια (Κωνσταντινουπόλεως) 4 (1883-1884), 26-28, 53-59, 145-148, 167-168, 193-195, 200-203, 219. Δελικάνης,
Έγγραφα: ΔΕΛΙΚΑΝΗΣ Κ., Πατριαρχικών έγγρα φων τόμος τρίτος ήτοι τά έν τοίς κώδιξι τού πατριαρχικού 227
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ αρχειοφυλακείου σωζόμενα επίσημα εκκλησιαστικά έγγρα φα τά άφορώντα εις τάς σχέσεις του Οικουμενικοί) Πατρι αρχείου πρός τάς έκκλησίας Ρωσσίας, Βλαχίας καί Μολ δαβίας, Σερβίας, Αχριδών καί Πεκίου 1564-1863, οϊς προ στίθεται ιστορική μελέτη περί τής Αρχιεπισκοπής Αχριδών,
Έν Κωνσταντινουπόλει 1905. Δελικάνης, Έγγραφα Β': — Τά έν τοίς κώδιξι του Πατριαρχικού αρχειοφυλακείου σωζόμενα επίσημα εκκλησιαστικά έγγραφα τά άφορώντα εις τάς σχέσεις τού οικουμενικού πατριαρχείου πρός τάς Έκκλησίας Αλεξάνδρειάς, Αντιόχειας, 'Ιεροσολύ μων καί Κύπρου (1574-1863), Έν
Κωνσταντινουπόλει. 1904. ΖΑΚΥΘΗΝΟΣ Δ., «Συμβολαί εις την Ιστορίαν των εκκλησιών Άχρίδος καί Ίπεκίου», Μακεδονικά 1 (1940), 429-458. ΚΑΛΑΣ Σ., Κώδιξ Ιεράς Μονής Διονυσίου Αγίου Όρους (αρ. χειρογράφου 627) ιη'-ď αι., Άγιον Όρος 1994. Krăstovic, Αρχιεπισκοπές: [KRĀSTOVIČ G.], Τά κατά τάς Άρχιεπισκοπάς
Αχριδών καί Πεκίου, Έν Κωνσταντινουπόλει 1869. — Παράρτημα εις τήν πραγματείαν Τά κατά τάς Αρχιεπισκοπάς Αχριδών καί Πεκίου, Έν Κωνσταντινουπόλει 1869. Υψηλάντη, Μετά την Άλωσιν: ΚΟΜΝΗΝΟΣ-ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ Αθ., ’Εκκλησιαστικών καί πολιτικών τών εις δώδεκα βιβλίον H', Θ' καί Γ ήτοι Τά μετά τήν Άλωσιν
(1453-1789), Άθηναι MCMLXXII. ΚΟΥΜΑΣ Κ., Ίστορίαι τών ανθρωπίνων πράξεων άπό τών αρχαιότατων χρόνων έως τών ημερών μας, τ. ľ, Βιέννη 1831. ΜΑΘΑΣ Ζ., Κατάλογος ιστορικός τών πρώτων Επισκόπων καί τών εφεξής Πατριαρχών τής έν Κωνσταντινουπόλει Αγίας καί Μεγάλης τού Χριστού ’Εκκλησίας, Έν Άθήναις 18842.
Μακραίου, Υπομνήματα: ΜΑΚΡΑΙΟΣ Σ., Υπομνήματα Εκκλη σιαστικής Ιστορίας (1750-1800), στο Κ, Ν. ΣΑΘΑ, Μεσαιω νική
Βιβλιοθήκη, τ. F, 1η έκδ. Βενετία 1872, φωτοτυπική ανατόπωσις Αθηναι 1972, 201-419. ΠΑΤΡΙΝΕΑΗΣ Χ.։ «Πατριαρχικά Γράμματα και άλλα έγγραφα και σημειώματα του ΙΣΤ'-ΙΗ' αιώνος εκ του κώδικος του Ιέρακος (Εθν. Βιβλιοθ. Ελλ. 1474)», Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου, 12 (1962), 116-165. 228
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [ΠΑΥΛΙΔΗΣ] ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ, Πραγματεία περί της κανονίκης δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Πατριαρχικού Θρόνου έπί των εν Βουλγαρία ’Ορθοδόξων Χριστιανών, Έν Κωνσταντι- νουπόλει 1860. ΡΑΛΛΗΣ Γ. Α. - ΠΟΤΛΗΣ Μ., Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων τών τε άγιων καί Πανευφήμων Αποστόλων καί τών
ιερών Οικουμενικών καί Τοπικών Συνόδων καί τών κατά μέρος Αγίων Πατέρων, έκδοθέν συν πλείσταις αλλαις την εκκλησιαστικήν κατάστασιν διεπούσαις διατάξεσι, μετά τών αρχαίων έξηγητών καί διαφόρων αναγνωσμάτων υπό Γ. Α. Ράλλη καί Μ. Ποτλή, έγκρίσει της Αγίας καί Μεγάλης τού Χριστού ’Εκκλησίας καί της
Ίεράς Συνόδου της ’Εκκλησίας της Ελλάδος, τ. E', Άθήνησιν 1855. ΣΑΘΑΣ Κ., Νεοελληνική Φιλολογία, Εν Αθήναις 1868. ΤΑΧΙΑΟΣ Α.-Αιμ., Πηγές Εκκλησιαστικής Ιστορίας των Ορθο δόξων Σλάβων, Θεσσαλονίκη 1984. ΦΙΛΗΜΩΝ Ιω., Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Έπαναστάσεως, τ. B', Άθήναι 1859. Πάθη
Σαμουήλ: [ΧΑΝΤΖΕΡΗΣ] ΣΑΜΟΥΗΛ, Πάθη Σαμουήλ τοΰ ποτέ πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως άπό Δέρκων, ίστορηθέντα τώ παντί εύγενεστάτω άρχοντι Χατμάνω κυρίτζη Ίωαννάκη Σούτζω άνδρί έλλογιμωτάτω και φιλοφρονεστάτω, χειρόγραφο του 1799. CRUCIUS Μ., Turcograeciae libri ocio a Martino Crusio, in Academia
Tubigensi Graeco Latino Professore utraque lingua edita quibus Graevorum status sub Imperio Turcico, in politia Ecclesia, Oeconomia Scholis, iam inde ab amissa Constantinopoli, ab haec usque tempora, luculenter describitur, Basilieae MDLXXXIV, ανα τύπωση Modena 1972. HAMMER J., Geschichte des
osmanlischen Reichs, τ. 8, Pest-Wien 1832. Mansi, Collection·. MANSI I.-D., Sacrorum Conciliorum, nova et am plissima
collection, cuius Ioannes Dominicus Mansi et post ipsius mortem Florentinus et Venetus editores, ab anno 1758 ad annum 1798 priores triginta unum tomos ediderunt nunc autem cintínuata et Deo /avente absoluta curantibus loanne Baptista Martin, Sacerdo-
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ te, Professore in Catholica Universitate Lugdunensi et R.P. Ludovico Petit e cogregatione augustiniána ab Assuptione, τ. 38, Gratz 1961. Radojčić, Spomenici: RADOJČIĆ N., «Spomenici o ukidanju pečke patrijaršije» (Μνημεία περί της καταργήσεως του πατριαρ χείου Πεκίου),
Bogoslovski Glasnik XVI (1909), 401-413. RYCAUT P., Histoire de ľ estat present de ľ Eglise Grecque et de ľ Eglise Arménienne par M. le Chevalier Ricaut traduit de l ’ Anglais par M. de Rosemond, A Middelbourg, MDCXCII. 2. ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΑΓΓΕΑΟΠΟΥΑΟΣ Αθ., «Σέρβική Εκκλησία», ӨНЕ И (1967), 66-88. ΑΜΑΝΤΟΣ
К., Οι Βόρειοι γείτονες της Ελλάδος (Βούλγαροι, Αλβανοί, Νοτιοσλάβοι), Έν Άθήναις 1923. — Ίστορικαίσχέσεις Ελλήνων, Σέρβων και Βουλγάρων, Άθήναι 1949. ΑΝΕΣΤΙΔΗΣ Σ., Η εθναρχική παράδοση της Μεγάλης Εκκλη σίας και ο Μανουήλ Ιω. Γεδεών, αδημ. Διδ. διατρ., Αθήνα 1993. ΑΝΤΙΟΧΟΣ Σ., Τά προνόμια της
’Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας καί περί εκλογής των πατριάρχων αυτής επί τη βάσει αυτών, μετά καταλόγου των πατριαρχευσάντων έν αυτή κατά τόν λήξαντα Ш αιώνα, Έν Άθήναις 1901. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΤΛΟΣ Δ., Οι ιδεολογικοί προσανατολισμοί του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως μετά την Άλωση, Αθή να 1995.
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Κ., «Περί Άχρίδος», Πανδώρα 18 (1867), 310- 313, 327-330. ΒΑΒΟΥΣΚΟΣ Α., «Νομοκανονική θεώρηση του καθεστώτος κα νονικής δικαιοδοσίας της Αρχιεπισκοπής Αχρίδας», Μακεδο νικά 36 (2007), 97-109. ΒΑΚΑΑΟΠΟΥΑΟΣ Α., Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, Θεσσα λονίκη 1963-1976. — Ιστορία της
Μακεδονίας 1354-1833, Θεσσαλονίκη 1969. 230
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ BÉRARD V., Τουρκία καί Ελληνισμός, Οδοιπορικό στη Μακε δονία, Έλληνες - Τούρκοι - Βλάχοι - Βούλγαροι - Αλβανοί - Σέρβοι, μτφρ. Μ. Λυκούδη, Αθήνα 1987. ΒΟΤΡΗ Σ., Πηγές για την Ιστορία της Μακεδονίας (18891905), Εκκλησία και Κράτος, Αθήνα 1999. CASTELLAN G., Ιστορία των Βαλκανίων
(14ος-20Ρς αι.), μτφρ. Βασιλικής Αλιφέρη, Αθήνα 1991. Γόνη, Ιστορία: ΓΟΝΗΣ Δ., Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, Αθήναι 1996. ΓΡΙΤΣΟΠΟΥΑΟΣ Τ., Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, Αθήναι 1966. — «Μακραίος Σέργιος», ΘΗΕ 8 (1966), 511-514. — «Σαμουήλ», ΘΗΕ 10 (1967), 1145-1147.
ΔΗΜΙΤΣΑΣ Μ., «Περί τής Αύτοκεφάλου αρχιεπισκοπής τής πρώτης Ίουστινιανής Άχρίδος ή Βουλγαρίας έπικληθείσης», Πανδώρα 10 (1858-59), 1-6. — «Διορθωτέα τινά των Περί Άχρίδος δημοσιευθέντων έν τή Παν δώρα», Πανδώρα 19 (1868), 201-207, 265-270. ΕΛΕΤΘΕΡΙΑΔΗΣ Ν., Τά προνόμια τού Οικουμενικού Πατριαρ
χείου, Ύπό ιστορικήν, θρησκευτικήν καί νομικήν εποφιν κρί νομένα καί ή κατ’ αυτά πολιτική καί νομική καί θρησκευτική κατάστασις των έν Τουρκία Χριστιανών, Έν Σμύρνη 1909. ΕΞΕΡΤΖΟΓΛΟΤ X., «Το «προνομιακό» ζήτημα, Τα Ιστορικά 9/16 (1992), 65-84. ΙΝΑΛΤΖΙΚ X., Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, Η κλασική εποχή,
1300-1600, μτφρ. Μ. Κοκολάκη, Αθήνα 1995. IORGA Ν., Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο, μτφρ. Γ. Καρά, Αθήνα 1985. JELAVICH Β., Ιστορία των Βαλκανίων I 18ος-19ος αιώνας, μτφρ. Χριστίνας Παπαστάθη, Αθήνα 2006. ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ Αθ., «Ανέκδοτα και άλλα παραλειπόμενα της Αχρίδος», Χριστιανική Μακεδονία Πελαγονία -
Μια άλλη Ελλάδα, Θεσσαλονίκη-Αχρίδα, επιμ. Αθαν. Αγγελόπουλου, Θεσσαλονίκη 2004, 395-404. ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ Π.,
Ιστορία της Ελλάδος μετ’εικόνων, Από της ύπό των ’Οθωμανών Άλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως (1453) μέ χρι τής βασιλείας Γεωργίου του Ճ, Έν Άθήναις 1925. 231
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΑΗΣ Π., «‘Νοερές κοινότητες’ και οι απαρχές του εθνικού ζητήματος στα Βαλκάνια», στο ΒΕΡΕΜΗΣ Θ. (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και εθνικισμός στη Νεότερη Ελλάδα, Αθή να 1997, 53-131. ΚΟΒΑΣΕΒΙΤΣ Ιω., Σχέσεις της Σέρβικης ’Ορθοδόξου Εκκλησί ας πρός τόν Ρωμαιοκαθολικισμόν
(Προσηλυτιστικαί ένέργειαι του Βατικανού), Διδακτορική Διατριβή, Έν Άθήναις 1965. ΚΟΝΙΑΑΡΗΣ Γ., «Άχρίδος, Πατριαρχείον καί Αρχιεπισκοπή», ΘΗΕ 3 (1963), 541-550. — Ή άρσις του Βουλγαρικού σχίσματος έν τω πλαισίω της Καθολικής ’Ορθοδοξίας του Ελληνισμού, Άθήναι 1971. — Ή Ελληνική Εκκλησία ώς
πολιτιστική δύναμις έν τη ιστορία της Χερσονήσου του Αίμου, Έν Άθήναις 1948. Κονόρτα, Θεωρήσεις: ΚΟΝΟΡΤΑΣ Π., Οθωμανικές θεωρήσεις για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, Βεράτια για τους προκα θήμενους της Μεγάλης Εκκλησίας (17ος-αρχές 20ου αιώνα), Αθήνα 1998. — «Η εξέλιξη των «εκκλησιαστικών» βερατίων
και το «Προνομια κό Ζήτημα», «Η περίπτωση του νόθου βερατίου του Μητρο πολίτη Λαρίσσης Λεοντίου (1604)», Τα Ιστορικά 9 (12/1988), 259-286. ΚΟΠΠΑ Μ., Η συγκρότηση των κρατών στα Βαλκάνια (19ος αιώνας), Τρεις και μία περιπέτειες, Αθήνα 2002. ΚΟΡΔΑΤΟΣ Γ., Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, τ. 1 Τουρκο
κρατία, Αθήνα 1957. ΚΟΤΣΟΦΣΚΑ-ΜΑΑΙΓΚΟΤΔΗ Γ., Οι Σλάβοι των Βαλκανίων, Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό τους, Αθήνα 2005. ΚΩΣΤΗΣ Κ„ Τα κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας. Η δι αμόρφωση του νεοελληνικού κράτους, 18ος-21ος αιώνας, Αθήνα 2013. ΚΩΣΤΟΠΟΤΛΟΣ Τ., Η Απαγορευμένη Γλώσσα, Κρατική κα
ταστολή των σλαβικών διαλέκτων στην Ελληνική Μακεδονία, Αθήνα 2000. ΚΩΦΟΣ Ευ., «Εθνική κληρονομιά και εθνική
ταυτότητα στη Μακεδονία του 19ου και του 20ού αιώνα», στο ΒΕΡΕΜΗΣ Θ. (επιμ.), Εθνική ταυτότητα και εθνικισμός στη Νεότερη Ελλά δα, Αθήνα 1997, 199-269.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ Ηλ., «‘Μακεδονική Εκκλησία’, Το αυτοδημιούργημα των Σκοπιών. 0 ρόλος του πάπα και της Ουνίας (περιληπτική θεώρηση)», Γρηγόριος ο Παλαμάς 75 (1992), 1305-1363. ΜΑΤΑΛΑΣ Π., Έθνος και Ορθοδοξία, Οι περιπέτειες μιας σχέ σης, Από το «Ελλαδικό» στο Βουλγαρικό σχίσμα, Ηράκλειο Κρήτης
2003. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ Γ., Τουρκοκρατία, Οι Έλληνες στην Οθωμα νική Αυτοκρατορία, Αθήνα 20056. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ Γ. - ΓΟΝΗΣ Δ. κλπ., Η Ουνία χθες και σή μερα, Αθήνα 1992. ΜΙΝΤΣΗΣ Γ., «Η Αρχιεπισκοπή Αχριδών (1020-1767)», Γρηγόριος ο Παλαμάς 79 (1996), 1087-1095. — Εθνολογική σύνθεση της Μακεδονίας (Αρχαιότητα,
Μεσαί ωνας, Νέοι Χρόνοι), Αθήνα 1997. ΜΙΗΑΙ G.-Ţ, Ορθόδοξη Συνείδηση και «Εθνική » ταυτότητα στα Βαλκάνια (1700-1821), αδημοσίευτη Διδακτορική Δια τριβή, Αθήνα 2004. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ Ν., «Ιπέκιον», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλο παίδεια (εκδ. Δρανδάκη) 13 (χ.χ.), 131. Μπακούρου, Σαμουήλ: ΜΠΑΚΟΥΡΟΣ Β.,
Σαμουήλ Χαντζερής ο Βυζάντιος (1700-1775), Η συμβολή του στην πνευματική κίνηση του Γένους κατά τον 18° αιώνα, Διδακτορική Δια τριβή, Αθήνα 2008. ΜΠΑΛΑΣΤΖΕΦ Γ., Περιληπτική πραγματεία περί της οικονο μικής καταστάσεως της Αρχιεπισκοπής Αχριδών καί πάσης Βουλγαρίας (μετά προσθήκης ενός φιρμανίου),
Έν Σοφία 1906. Ναξίδου, Ιδεολογία: ΝΑΞΙΔΟΥ Ελεονώρα, Εκκλησία και εθνική ιδεολογία: από την Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας μέχρι την ίδρυση της αυτοκέφαλης «μακεδονικής εκκλησίας», αδημοσ. Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 1999. — «Η Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας ως ιδεολογικό υπόβαθρο της εκκλησιαστικής
ανεξαρτησίας των Βουλγάρων (1850-1870)», Βαλκανικά Σύμμικτα, 14-15 (2003-2004), 23-45. ΠΑΪΖΗ-ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ Μ.,
Ο θεσμός της Πατριαρχικής Εξαρχίας 14°^-19ος αιώνας, Αθήνα 1995. 233
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΠΑΪΣΙΟΣ ΧΙΛΑΝΔΑΡΙΝΟΣ, Σλαβοβουλγαρική Ιστορία (μτφρ. Bahσας Χάνη-Μ ωυσίδου), Θεσσαλονίκη 2003. ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ Ν., Εκκλησία καί Δίκαιον εις την Χερ σόνησον του Αίμου έπί Τουρκοκρατίας, Θεσσαλονίκη 1963. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Στ., Από το Γένος στο Έθνος, Η θεμελίωση του ελληνικού
κράτους 1821-1862, Αθήνα 20052. Παπαδόπουλου, Εκκλησίαν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Χρ., Ai ’Ορθό δοξοι Έκκλησίαι Σερβίας καί Ρουμανίας κατά τό ιστορικόν αυτών παρελθόν καί την νέαν συγκρότησιν, Έν Ίεροσολύμοις 1923. — «Οί πατριάρχαι Ιεροσολύμων καί ή Εκκλησία τής Σερβίας έν αρχή του IH' αιώνος», Νέα Σιών 17
(1922), 318-325. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Δ., Η πολιτική των Επισκόπων στην Τουρκο κρατία, Ιστορικοκανονική Προσέγγιση, Αθήνα 1991. ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΑΟΣ Κ., Ιστορία του Ελληνικού Έθνους άπό των αρχαιότατων χρόνων μέχρι τού 1930, Έκδοσις έκτη εικονογραφημένη (έκατονταετηρίδος) μετά προσθηκών, σημειώσεων καί
βελτιώσεων επί τη βάσει των νεωτάτων πο ρισμάτων της ιστορικής ερευνης ύπό Παύλου Καρολίδου, Καθηγητοΰ έν τω Έθνικω καί Καποδιστριακω Πανεπιστήμιο). τ. 5, Έν Άθήναις 1932. ΠΑΤΡΙΝΕΛΗΣ X., «Πατριαρχικά Γράμματα και άλλα έγγραφα και σημειώματα του ΙΣΤ'-IH' αιώνος εκ του κώδικος του Ιέρακος (Εθν.
Βιβλιοθ. Ελλ. 1474)», Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου 12 (1962), 116-165. [ΠΑΥΛΙΔΗΣ] Γρηγόριος, Πραγματεία περί της Κανονικής δι καιοδοσίας τού Οικουμενικού Θρόνου έπί των έν Βουλγαρία ’Ορθοδόξων Εκκλησιών, Έν Κωνσταντινουπόλει 1860. ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ Β., Οι λαοί των Βαλκανίων, Αθήνα 1994. ΡΙΖΟΣ ΝΕΡΟΥΛΟΣ
I., Ιστορία των γραμμάτων παρά τοις νεωτέροις Έλλησι, μτφρ. Ολυμπίας Άββοτ, Αθήναι 1870. ΣΑΡΡΗΣ Ν., Οσμανική
Πραγματικότητα, συστηματική παράθε ση δομών και λειτουργιών, τ. 1, Το δεσποτικό κράτος, Αθήνα χ.χ., τ. 2, Η δοσιματική διοίκηση, Αθήνα χ.χ. ΣΒΟΡΩΝΟΣ Ν., Επισκόπηση της Νεοελληνικής Ιστορίας, μτφρ. Αικατερίνης Ασδραχά, Αθήνα 1976. 234
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ — Ανάλεκτα Νεοελληνικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας, Αθή να 1982. ΣΚΕΝΑΕΡΗΣ Κ., Ιστορία της αρχαίας καί συγχρόνου Μο- σχοπόλεως, μετά περιγραφής πάντων των υπό διάφορα καθεστώτα γεγονότων, της ’Αρχιεπισκοπής Αχριδών, των εν τω κρύπτω χριστιανών Σπαθιωτών, του Βορειοηπειρωτικοΰ άγώνος,
της τελευταίας αυτής καταστροφής κτλ., Έν Άθήναις 19282. Slijepčević, Μετάφραση: SLIJEPČEVIĆ Đ., Ιστορία της Σέρβι κης Ορθοδόξου Εκκλησίας, μτφρ. Ιω. Ταρνανίδου, Θεσσα λονίκη 1969. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΤΛΟΣ Δ., Μεταρρύθμιση και Εκκοσμίκευση, Προς μια ανασύνθεση της ιστορίας του Οικουμενικού Πα τριαρχείου τον
19° αιώνα, Αθήνα 2003. ΣΤΑΤΡΙΑΝΟΣ Α.Σ., Τα Βαλκάνια μετά το 1453, μτφρ. Ελένης Δελιβάνη, Θεσσαλονίκη 2007. Στεφανίδη, Εκκλησιαστική Ιστορία: ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ Β., ’Εκκλη σιαστική Ιστορία άπ’ άρχής μέχρι σήμερον, Άθήναι 19784. — «Ή απολογία τοϋ πατριάρχου Σαμουήλ του Χαντζερή», Νέα Ημέρα (Τεργέστης), φ.
1746-1748 (1908). — «Οί κώδικες τής Άδριανουπόλεως», Byzantinische Zeitschrift, т. XIV (1905), 588-611. SUGAR P., H Νοτιανατολική Ευρώπη κάτω από την Οθωμα νική κυριαρχία 1354-1804, μτφρ. Παυλίνας Μπαλουξή, τ. β', Αθήνα 1994. Ταρνανίδη, Σέρβική Εκκλησία: ΤΑΡΝΑΝΙΔΗΣ I., Ιστορία της Σερβικής
Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 19852. Ταρνανίδη, Προβλήματα: — Τα προβλήματα της Μητροπόλεως Καρλοβικίων κατά τον ΙΗ' και ο Jovan Rajič (1726-1801), Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 1972. — Η διαμόρφωσις του αυτοκέφαλου της Βουλγαρικής Εκκλη σίας, Θεσσαλονίκη 1976. — Στα βόρεια της Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη
1995. — Οι κατά Μακεδονίαν Σκλαβήνοι, Ιστορική πορεία και σύγ χρονα προβλήματα προσαρμογής, Θεσσαλονίκη
2001. — Θεωρία και πράξη στην ιστορική εξέλιξη του αυτοκέφαλου των Σλαβικών Εκκλησιών, Θεσσαλονίκη 2006. 235
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΤΑΧΙΑΟΣ Α.-Αιμ., «Η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος ως υπόδειγμα ελληνοσλαβικής συμβίωσης», στο Αθ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΤΛΟΣ (επιμ.), Χριστιανική Μακεδονία Πελαγονία. - Μια άλλη Ελ λάδα, Θεσσαλονίκη-Αχρίδα, Θεσσαλονίκη 2004, 457-462. — «Περί καταργήσεως των Αρχιεπισκοπών Αχρίδος και Πεκίου επί
Γενναδίου του Σχολαρίου», στο του ιδίου, Greeks and Slavs, Cultural, Ecclesiastical and Literary Relations, Θεσσαλονίκη 1997, 131-140. Ταχιάου, Αρχιεπίσκοπος: — «Ο τελευταίος Αρχιεπίσκοπος Αχρι δών», στο του ιδίου, Greeks and Slavs, Cultural, Ecclesiastical and Literary Relations, Θεσσαλονίκη 1997,
141-154. ΤΖΩΡΤΖΕΒΙΤΣ A., Ιστορία της Σερβίας 1800-1918, μτφρ. N. Παπαρόδου, Θεσσαλονίκη 1970. THUAL Fr., Η κληρονομιά του Βυζαντίου, Η Γεωπολιτική της Ορθοδοξίας, μτφρ. Γ. Λάμψα, Αθήνα 20002. ΤΟΜΑΣΕΒΙΤΣ Μ. - ΤΡΥΠΑ-ΤΟΜΑΣΕΒΙΤΣ Αγορίτσα, Σέρ βική Γλώσσα, Αθήνα 1998. ΤΡΙΤΟΣ Μ., «Στοιχεία για την
προσωπικότητα του Αχριδών Ιωάσαφ», στο Αθ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ (επιμ.), Χριστιανική Μακεδονία Πελαγονία - Μια άλλη Ελλάδα, ΘεσσαλονίκηΑχρίδα, Θεσσαλονίκη 2004, 422-432. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ Κ., Εξάρτηση και αναπαραγωγή, Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (18301922), (μτφρ. Ιω. Πετροπούλου -
Κ. Τσουκαλά), Αθήνα 1977. Φειδά, Ιστορία ВΦΕΙΑΑΣ Βλ., Εκκλησιαστική Ιστορία B', Από την Εικονομαχία μέχρι τη Μεταρρύθμιση, Αθήνα 20023. ΧΑΣΙΩΤΗΣ Ιω., Από την «ανάρρωσιν» στην «αναπτερυγίασιν» του Γένους: Η Ορθόδοξη Εκκλησία και η διαμόρφωση της νεοελληνικής πολιτικής ιδεολογίας κατά την Τουρκοκρα
τία, Θεσσαλονίκη 1999. ANGELOPOULOS Ath., «The archdioceses of Ahris and Peć on the basis of patriarchal acta
edited by K. Delikanis (17th/18th centuries)», Balkan Studies 24 (1983), 337-342. AKGÖNÜL S., Le Patriarcat grec orthodoxe de Constantinople, De ľ isolement à V inerntationalisation 1923-2003, Paris 2004. 236
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ARNAKIS G., “The role of religion in the development of balkan nationalism”, στο Ch. Barbara JELAVICH (ed.), The Balkans in transition,Essay on the deveolopement of Balkan Life and Politics since the eighteenth century,, Berkeley-Los Angeles 1963, 115-144. — The Near East in Modern
Times, t. 1: The Ottoman Empire and the Balkan States to 1900, New York 1969. BATAKOVIĆ D. - PROTIĆ Μ. κλπ., Histoire du Peuple Serbe, μτφρ. Lj. Mihailovič, Lausanne 2005. BELČOVSKI J., Avtokefalnosta na Makedonskata Pravoslavna Crkva (Η σ.υτοκεφαλίσ. της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Skopje
1990.413 — Ohriskata Arhiepiskopi]a, od osnovanjeto do paganjeto na Makedonija pod turska vlast (Η Αρχιεπισκοπή Αχρίδας, από την ίδρυσή της ως την πτώση της Μακεδονίας στην τουρκική κυριαρ χία), Διδακτορική Διατριβή, Skopje 1997. BOJADZISKI Ο., Kronologija Ohridske Arhiepiskopije (Χρονολόγιο της
Αρχιεπισκοπής Αχρίδας), Skopje χ.χ. BOŽIĆ І. - ĆIRKOVIĆ S. κλπ., Istorija Jugoslavije (Ιστορία της Γιουγκοσλαβίας), Beograd 1972. BOŽILOV I. - MUTAFŠIEVA V. κ.α., Istorija na Bălgarija (Ιστο ρία της Βουλγαρίας), Sofija 1994. BOŽINOV V., Bălgarskata prosveta v Makedonija і Odriska Trakija 1878-1913
(H βουλγαρική εκπαίδευση στην Μακεδονία και την Nòna Θράκη), Sofija 1982. COLOCOTRONIS V., La Macédoine et Г Hellenisme, Etude historique et ethnographique, Paris 1919. CRAMPTON R.J., A Short History of Modem Bulgaria, Cambridge 1987. DAKIN D., The Greek struggle in Macedonia 1897-1913, Θεσσα
λονίκη 1966. 413. Η μεταγραφή της κυριλλικής γραφής έγινε με βάση τη λατινική γραφή της σερβοκροάτικης γλώσσας. Τα
βουλγαρικά Й, щ, ъ, ь, ю και я μεταγράφηκαν ως j, št, ă, (άφωνο), ju καί ja, τα σκοπιανά ŕ καί ќ σε dž και ć, ενώ το s μεταγράφηκε ως z' (προφέρεται ανοικτό ζ όπως το λατινικό s ανάμεσα σε φωνήεντα, π.χ. στα Γαλλικά, ή στα ελληνικά στη λέξη σβούρα). 237
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ — The unificatiti of Greece 1770-1923, London 1972. Και, στα ελληνικά: Η ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923, μτφρ. Α. Ξανθόπουλου, Αθήνα 1998. DANFORD L., The macedonian conflit, Ethnic nationalism in a transnational world, N. Jersey 1995. Και στα ελληνικά: Η Μα κεδονική
Διαμάχη, Ο εθνικισμός σε έναν υπερεθνικό κόσμο, μτφρ. Σπ. Μαρκέτου, Αθήνα 1999. D’ AVRIL A., La Bulgarie Chrétienne, Etude Historique, Paris 18982. — «Les Eglises Autonomes et Autocephales (451-1885) », Revue de Questions Historiques 30 (1895), 149-195. DIMEVSKI SL., Crkvna Istorija na makedonskiot
Narod (Εκκλησια στική Ιστορία του μακεδονικού έθνους), Skopje 1965. — Istorija na Makedonskata Pravoslavna Crkva (Ιστορία της Μακε δονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Skopje 1989. DUČIĆ Ν., Vaseljenska Patrijaršija i srpsko crkveno pitanje (To Οικου μενικό Πατριαρχείο και το σερβικό εκκλησιαστικό
ζήτημα), Beograd 1897. FRAZEE Ch., Ορθόδοξος Εκκλησία και ελληνική Ανεξαρτησία 1821-1852, μτφρ. I. Ροηλίδη, Αθήνα 1987. GEORGIEV V. - TRIFONOV St., Grăckata i srabskata propaganda v Makedonija, krajat na XIX - načaloto na XX vek (H ελληνική και η σέρβική προπαγάνδα στη Μακεδονία, τέλη του 19ουαρχές
του 20ου αιώνα), Sofija 1995. GELZER Η., Der Patriarchat von Achrida, Leipzig 1902. GENČEV N., Bälgarskoto väzraždane (Η βουλγαρική εθνική ανα γέννηση), Sofija 19954. GIREVSKI AL, «Ohridskata Arhiepiskopija-Makedonska Pravo slavna Crkva» (H Αρχιεπισκοπή Αχρίδας-Μακεδονική Ορθό δοξη Εκκλησία),
Godišen Zbornik 3 (1997), 141-150. GOUDAL E., “Ľ eglise de Serbie”, Echos ď Orient, X (1907), 235-244. GRUJIČ R.,
Pečki patrijarsi i Karlovački mitropoliti u 18 veku (Οι Σέρβοι Πατριάρχες και οι Μητροπολίτες Καρλοβικίων κατά τον 18° αιώνα), Sr. Karlovci 1931. Hadrovics, Peuple Serbe: HADROVICS L., Le peuple serbe et son Eglise sous la domination turqe, Paris 1947. HERTZBERG G., Geschichte Griechenlands, τ. Г', εκδ. Gotha 1878. 238
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ HRISTOV ST., Pravoslavnata Crkva vo Makedonija (1767-1945) (H Ορθόδοξη Εκκλησία στη Μακεδονία), Skopje 1979. HUDAL A., Die serbisch-orthodoxe Nationalkirche, Graz-Leipzig 1922. ILIEVSKI D„ Smislata na nekoi otpori protiv avtokefalnosta na Makedonskata Pravoslavna Crkva (Η έννοια κάποιων
αντιδρά σεων κατά της αυτοκεφαλίας της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Skopje 1970. — Makedonskata Pravoslavna crkva (Η Μακεδονική Ορθόδοξη Εκ κλησία), Skopje 1970, και στα αγγλικά: The Macedonian Ortho dox Church, The road to independence, μτφρ. James Leech, Skopje 1973. IORGA N., Histoire des
Etats Balcàniques jusqu’à 1924, Paris 1925. JANKOVIČ Ž., Srpska Crkva 1219-1920 (Η Σέρβική Εκκλησία 1219-1920), Beograd 2006. JELAVITCH В. ֊ JELAVITCH Ch., The establishment of the Balkan National States 1804-1920, Washington 19932. JIREČEK K., Istorija na Bãlgarite (Ιστορία των Βουλγάρων), αναδημ.
από Petăr Petrov, Sofija 1999. JOVIĆEVIĆ VL, Crna Gora kapija pravoslavlja - Prilog crnogorskom pitanju (Μαυροβούνιο, Η πόλη της Ορθοδοξίας - Συμβολή στο μαυροβουνιακό ζήτημα), Podgorica 1994. KAŠIĆ D., «Stanje u Pećkoj Patrijaršiji posle emigracije patrijarha Arsenija IV» (Η κατάσταση στο
Πατριαρχείο του Πεκίου μετά την μετανάστευση του Αρσενίου του Δ'), Bogoslovlje IV (1960), 16-30. — «Crkva pod turcima» (H Εκκλησία υπό τους Τούρκους), Srpska Pravoslavna Crkva 1219-1969, Spomenica o 750-godišnjici autokefalnosti, Beograd 1969, 139-162. — «Arhimandrit Abakům Milanković (1739-1792)
saradnik patri-jarha Basilija J. Brkiča» (Ο Αρχιμανδρίτης Αβακούμ Μιλάνκοβιτς ακόλουθος του πατριάρχη
Βασιλείου Γ. Μπρκιτς), Glasnik Srpske Pravoslavne Crkve LI (1970), 66-70. KITROMILIDES P., «Orthodox culture and collective identity in the Ottoman Balkans during the eigtheenth century», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 12 (1997-1998), 81-95. — «‘Balkan mentality’: history, legend, imagination», Nation and Nationalism, 2 (2) 1996, 163-191. 239
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ KONEV L, Bălgarskoto väzraždane i prosvešenieto (H βουλγαρική εθνική αναγέννηση και ο διαφωτισμός), t. III č. II: Bălgarskijat obraz za Gărcija, Rumānija,Sărbija, Hărvatija, Cerna Gora (H βουλγαρική ιδέα για την Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Σερβία, την Κροατία, το Μαυροβούνιο),
Sofija 2003. KRAFT E., «Peć, Patriarchat von», Lexikon zur Geschichte Süde steuropas, Кою 2004, 539 κ. εξ. KYRIAKOS DIOMEDES A., Geschichte der orientalischen Kirchen von 1453-1898, Leipzig 1902. Les Bulgars et le haute clergé Grec, par un des Bulgares de Constantinople (traduction du bulgare),
1869. MACDERMOTT M., A history oh Bulgaria 1393-1885, London 1962. MANU (ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣ ΤΗΜΩΝ), Makedonija i odnosite so Grčija (H Μακεδονία καί οι σχέσεις της με την Ελλάδα), συλλ. έργο, Skopje 1993. MARKOVA Ζ., Bălgarskoto cărkovno-nacionalno dviženie do krimskata vojna (To
βουλγαρικό εκκλησιαστικο-εθνικό κίνημα μέχρι τον Κριμαϊκό πόλεμο), Sofija 1976. MEYENDORFF ƒ., «St. Sava, Ohrid and the Serbian Church», St. Vladimir Theological Quarterly 35 (1991), 209-221. MIHAILOV I., Macedonia, a Switzerland of the Balkans, μτφρ. Chr. Anastasofī, St. Luis 1950. MUTAFČIEV P.
MUTAFČIEVA V, Istorija na Bălgarskija Narod, ot načenkite na čoveški život po našite zemi do bălgaskoto väzraždane (Ιστορία του Βουλγαρικού Έθνους, από την αρχή της αν θρώπινης ζωής στη χώρα μας μέχρι την βουλγαρική εθνική αναγέννηση), Sofija 1995. TOPALOVA Vesna (επιμ.), Natanail Ohridski: Borba
za Bulgarija (Αγώνας για τη Βουλγαρία), Sofija 2003. [NOVAKOVIČ] Constantine, Le Patriarcat de Constantinople
et Ľ Orthodoxie dans la Turquie ď Europe, μτφρ. J.C., Paris 1895. PAPADOPOULOS St., Les privilèges du Patriarcat Œcouménique (Com munauté Grecque Orthodoxe) dans ľ Empire Ottoman, Paris 1924. PAPADOPOULLOS Th., Studies and Documents relating to the hi story of the greek church and people under turkish domination, Brus sels 1952. 240
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ PAVLIWITCH St. κ.α., «Minor Orthodox Churches of Eastern Europe», στο P. RAMET (ed), Eastern Christianity and politics in the twentieth century, Durham 1988. PÉCHAYRE A.-P., «Ľ archevêché d’Ochrida de 1394 à 1767, À propos d’un ouvrage recent», Echos d’Orient XXXV (1936), 183-204,
280-323. PETROV P. - DOJNOV D. κ.α., Makedonija, Istorija i političeska sădba (Μακεδονία, Ιστορία καί πολίτική προοπτική), t. 1, Sofija 1994. POPOVIČ J., Opća crkvena istorija sa crkvenostatističkim ăoăakam (Εκκλησιαστική ιστορία με εκκλησιοστατιστικά δεδομένα), Sr. Karlovci 1912. POPOVIČ R., Ľ
Eglise Serbe à travers ľ istoire, μτφρ. Pr. PuzovichM. Sredojevich, Belgrade 1998, και στα ελληνικά: H Ιστορία της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, μτφρ. Έλενας Βαφειάδου, Βελιγράδι 2006 POSPISCHIL V., Der Patriarch in der serbisch-orthodoxen Kirche, Wien 1966. PRIBIĆEVIĆ V., «Akta о ukidanju pečke
patrijaršije» (Έγγραφα περί της καταργήσεως του Πατριαρχείου Πεκίου), Bogoslovski Glasnik V (1904), 377-379, 453-456. PUZOVIČ Pr., «Ko je hirotonisao Cetinjske Mitropolita» (Ποιος χειροτονούσε τον Μητροπολίτη Τσετίνης), στο του ιδίου, Prilozi za istorijų Srpske Pravoslavne Crkve (Συμβολή στην ιστο
ρία της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), Niš 1997, 138-141. RAMET Ρ., «The Serbian Orthodox Church», στο Ρ. Råmet (ed.), Eastern Christianity and politics in the twentieth century, Durham 1988, 232-248. RUNSIMAN St., The Great Church in captivity, a study of the Pa triarchate of Consrantinople from
the eve of the turkish conquest to the greek war of independence, Cambridge 1968, και στα ελληνι κά: Η Μεγάλη
Εκκλησία εν αιχμαλωσία, Αθήναι 1979. RUVARAĆ D., «Ο ukidanju pečke patrijaršije i njenom nasledu» (Περί της καταργήσεως του Πατριαρχείου Πεκίου και της κληρονομιάς του), Srpski Sion XIV (1904), 261-270, 293-299, 325-331.
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΑ — Da ľ su bili srbi ili grci, onih 8 mitropolita, što 1766. g. moliše za ukinuće pećke srpske patrijaršije? (Ήταν Σέρβοι ή Έλληνες οι 8 Μητροπολίτες που ζήτησαν να καταργηθεί το Σέρβικο Πατριαρχείο Πεκίου), Novi Sad 1886. RUVARAĆ IL, «0 pećkim arhiepiskopima i srpskim
patrijarsima od Makarija do Arsenija III» (Περί των αρχιεπισκόπων Πε κίου και πατριάρχων των Σέρβων από τον Μακάριο ως τον Αρσένιο τον Γ), Istina III (1888), 70-78,118-132,145-157, 209218, 241-253, 304-311, 356-365, 419-426, 459-467, 406-516, 661-667. SAMARĐIĆ R., «Srpska crkva u turskom carstvu
1690-1766.» (H σέρβική εκκλησία στην τουρκική αυτοκρατορία 1690-1766), Istorija Srpskog Naroda (Ιστορία του Σέρβικου Έθνους), βιβλ. 4 τ. 1 Srbi и XVIII veku (Οι Σέρβοι κατά τον 18° αιώνα), Beograd 19942, 531-552. SAVA (Επίσκοπος Σουμαδίας), Srpski Jerarsi, Od devetog do dvadesetog veka (Οι Σέρβοι
Ιεράρχες από τον 10° ως τον 20° αιώνα), Kagujevac 1996. SANDŽAKOSKI ST., Hristijanstvoto vo Makedonija (O Χριστιανι σμός στη Μακεδονία), Skopje 2003. Slijepčević, Istorija: SLIJEPČEVIĆ Đ., Istorija srpske pravoslavne crkve (Ιστορία της Σέρβικης Ορθοδόξου Εκκλησίας), τ. 1 : Od pokrštavanja srba do
kraja XVIII veka (Από τον εκχριστιανισμό των Σέρβων ως το τέλος του 18ου αιώνα), Beograd 1991. — «Ukidanje pećke patrijaršije 1766» (Η κατάργηση του Πατρι αρχείου Πεκίου), Bogoslovlje XIII (1938), 250-307. SNEGAROV L, Istorija na Ohridskata Arhiepiskopija-Patriaršij ,od padaneto ipod turciite do
nejnoto uništoženie (1394-1767), (Ιστο ρία της Αρχιεπισκοπής-Πατριαρχείου Αχρίδας, από την υπο ταγή της στους
Τούρκους ως την κατάργησή της), τ. 2, (φω τοτυπική ανατύπωση) Sofija 1995. — Kratka istorija na sävremenite Pravoslavnih Cãrkvi, τ. II, Bolgarska, Ruska i Srëbska) (Σύντομη Ιστορία των σύγχρονων Ορθόδοξων Εκκλησιών, Βουλγαρίας, Ρωσίας, Σερβίας), Sofija 1946. — Bälgarskite zemi prez pogleda na čuždi pătesestvenici 1828-1853 (Οι βουλγαρικές χώρες υπό το βλέμμα των ξένων περιηγη τών 1828-1853), Sofija 1997. 242
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ SOKOLOV’ L, Konstantinopoľskaja Cerkov’ v XIX vjekj (H Εκκλη σία της Κωνσταντινουπόλεως τον 19° αιώνα), τ. 1, S. Peter burg 1904. SPIROSKI Μ., Borba sa Avtokefalnost (Αγώνας για Αυτοκεφαλία), Skopje χ.χ. STAVRIANOS L., Balkan Federation,Α History of the Movement Toward Balkan Unity in Modern Times, Hamden 1964. STOJANOVIČ Lj., Stari Srpski zapisi i natpisi, τ. 1 Beograd 1902 (φωτοτ. Ανατ. 1982), τ. 2 Beograd 1903 (1983), τ. 3 Beograd 1905 (1984), τ. 4 Sr. Karlovci 1923 (1986), τ. 5 Sr. Karlovci 1925 (1987). STROUMZI N., La Macédoine, Etude historique et de droit public, Alexandrie 1945. TODOROVA O., Pravoslavnata cârkva і Bălgarite XV-XVHI vek (Η ορθόδοξη εκκλησία και οι Βούλγαροι 15ος~19ος αιώνας), Sofija 1997. TODT Kl-Р., «Ohrid, Erzbistum von,», К. Clewing (ed.), Lexikon zur Geschichte Südesteuropas, Köln 2004, 485 κ. εξ. VESELINOVIČ R., «Pregled istorije crkve u staroj Srbiji i Make doniji od 1766. do 1919. godine» (Εξέταση της Ιστορίας της Εκκλησίας στην παλαιά Σερβία και της Μακεδονίας από το 1766 ως το 1919), Srpska Pravoslavna Crkva 1219-1969, Spome nica о 750-godišnjici autokefalnosti, Beograd 1969, 331-336. WARE T., Eustratios Argenti, a study of the Greek Church under Tur kish rule, Oxford 1964. |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Tsupras, Geōrgios 1967- |
author_GND | (DE-588)1168410487 |
author_facet | Tsupras, Geōrgios 1967- |
author_role | aut |
author_sort | Tsupras, Geōrgios 1967- |
author_variant | g t gt |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046636741 |
contents | Bibliografie S. 227-243 |
ctrlnum | (OCoLC)1148148690 (DE-599)BVBBV046636741 |
era | Geschichte 1766-1767 gnd |
era_facet | Geschichte 1766-1767 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV046636741</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20200430</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">200323s2019 xx |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789606122583</subfield><subfield code="9">978-960-612-258-3</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1148148690</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046636741</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Tsupras, Geōrgios</subfield><subfield code="d">1967-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1168410487</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="240" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Geōrgiu B. Tsupra Dr theologias-slabologu Patriarcheio kai Balkania</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Patriarcheio kai Balkania</subfield><subfield code="b">ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Pekiou Tourkokratia</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Athēna</subfield><subfield code="b">Ekdoseis Grēgorē</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">248 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Nomokanonika analekta</subfield><subfield code="v">14</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 227-243</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1766-1767</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Patriarchat Ohrid</subfield><subfield code="0">(DE-588)4102044-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Patriarchat Peć</subfield><subfield code="0">(DE-588)4365746-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Patriarchat Peć</subfield><subfield code="0">(DE-588)4365746-1</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Patriarchat Ohrid</subfield><subfield code="0">(DE-588)4102044-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1766-1767</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Nomokanonika analekta</subfield><subfield code="v">14</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV041127651</subfield><subfield code="9">14</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032048183&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20200430</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">4971</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032048183</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Patriarchat Ohrid (DE-588)4102044-3 gnd Patriarchat Peć (DE-588)4365746-1 gnd |
geographic_facet | Patriarchat Ohrid Patriarchat Peć |
id | DE-604.BV046636741 |
illustrated | Not Illustrated |
index_date | 2024-07-03T14:13:12Z |
indexdate | 2024-11-19T09:02:08Z |
institution | BVB |
isbn | 9789606122583 |
language | Greek |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032048183 |
oclc_num | 1148148690 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 248 Seiten |
psigel | BSB_NED_20200430 |
publishDate | 2019 |
publishDateSearch | 2019 |
publishDateSort | 2019 |
publisher | Ekdoseis Grēgorē |
record_format | marc |
series | Nomokanonika analekta |
series2 | Nomokanonika analekta |
spelling | Tsupras, Geōrgios 1967- Verfasser (DE-588)1168410487 aut Geōrgiu B. Tsupra Dr theologias-slabologu Patriarcheio kai Balkania Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia Pekiou Tourkokratia Athēna Ekdoseis Grēgorē 2019 248 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Nomokanonika analekta 14 In griechischer Schrift Bibliografie S. 227-243 Geschichte 1766-1767 gnd rswk-swf Patriarchat Ohrid (DE-588)4102044-3 gnd rswk-swf Patriarchat Peć (DE-588)4365746-1 gnd rswk-swf Patriarchat Peć (DE-588)4365746-1 g Patriarchat Ohrid (DE-588)4102044-3 g Geschichte 1766-1767 z DE-604 Nomokanonika analekta 14 (DE-604)BV041127651 14 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032048183&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
spellingShingle | Tsupras, Geōrgios 1967- Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia Nomokanonika analekta Bibliografie S. 227-243 |
subject_GND | (DE-588)4102044-3 (DE-588)4365746-1 |
title | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_alt | Geōrgiu B. Tsupra Dr theologias-slabologu Patriarcheio kai Balkania Pekiou Tourkokratia |
title_auth | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_exact_search | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_exact_search_txtP | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_full | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_fullStr | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_full_unstemmed | Patriarcheio kai Balkania ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
title_short | Patriarcheio kai Balkania |
title_sort | patriarcheio kai balkania e katargese ton archiepiskopon pekiu kai achridas 1766 67 sta plaisia tes ekklesiastikes politikes kata ten turkokratia |
title_sub | ē katargēsē tōn Archiepiskopōn Pekiu kai Achridas (1766/67) sta plaisia tēs ekklēsiastikēs politikēs kata tēn Turkokratia |
topic_facet | Patriarchat Ohrid Patriarchat Peć |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032048183&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV041127651 |
work_keys_str_mv | AT tsuprasgeorgios georgiubtsupradrtheologiasslabologupatriarcheiokaibalkania AT tsuprasgeorgios patriarcheiokaibalkaniaekatargesetonarchiepiskoponpekiukaiachridas176667staplaisiatesekklesiastikespolitikeskatatenturkokratia AT tsuprasgeorgios pekioutourkokratia |