Verfügbarkeit: Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku

Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku: = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century

Gespeichert in:

Bibliographische Detailangaben
1. Verfasser:	Bizior, Renata ca. 20./21. Jh (VerfasserIn)
Format:	Buch
Sprache:	Polish
Veröffentlicht:	Częstochowa Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie 2018
Schlagworte:	Geschichte 1850-1900 Predigt Polen Sermons, Polish Catholic preaching Sermons Criticism, interpretation, etc
Online-Zugang:	Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract
Beschreibung:	344 Seiten 24 cm
ISBN:	9788374555968 8374555963

Internformat

MARC


LEADER	00000nam a2200000 c 4500
001	BV046321218
003	DE-604
005	20210505
007	t
008	200107s2018 b\|\|\| 00\|\|\| pol d
020			\|a 9788374555968 \|9 978-83-7455-596-8
020			\|a 8374555963 \|9 83-7455-596-3
035			\|a (OCoLC)1135459450
035			\|a (DE-599)BVBBV046321218
040			\|a DE-604 \|b ger \|e rda
041	0		\|a pol
049			\|a DE-12
084			\|a OST \|q DE-12 \|2 fid
100	1		\|a Bizior, Renata \|d ca. 20./21. Jh. \|e Verfasser \|0 (DE-588)1202492770 \|4 aut
245	1	0	\|a Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku \|b = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century \|c Renata Bizior ; Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im Jana Długosza w Częstochowie
246	1	1	\|a A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century
264		1	\|a Częstochowa \|b Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie \|c 2018
300			\|a 344 Seiten \|c 24 cm
336			\|b txt \|2 rdacontent
337			\|b n \|2 rdamedia
338			\|b nc \|2 rdacarrier
546			\|a Englische Zusammenfassung
648		7	\|a Geschichte 1850-1900 \|2 gnd \|9 rswk-swf
650	0	7	\|a Predigt \|0 (DE-588)4047089-1 \|2 gnd \|9 rswk-swf
651		7	\|a Polen \|0 (DE-588)4046496-9 \|2 gnd \|9 rswk-swf
653		0	\|a Sermons, Polish
653		0	\|a Catholic preaching
653		6	\|a Sermons
653		6	\|a Criticism, interpretation, etc
689	0	0	\|a Polen \|0 (DE-588)4046496-9 \|D g
689	0	1	\|a Predigt \|0 (DE-588)4047089-1 \|D s
689	0	2	\|a Geschichte 1850-1900 \|A z
689	0		\|5 DE-604
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Inhaltsverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Literaturverzeichnis
856	4	2	\|m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment \|q application/pdf \|u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA \|3 Abstract
940	1		\|n oe
940	1		\|q BSB_NED_20210505
999			\|a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031698229
942	1	1	\|c 200.9 \|e 22/bsb \|f 09034 \|g 438

Datensatz im Suchindex

_version_	1804180804088102912
adam_text	SPIS TREŚCI WPROWADZENIE..............................................................................................................9 I. ZAŁOŻENIA PRACY.................................................................................................... 13 1. Perspektywa badawcza..............................................................................................13 2. Cele pracy.................................................................................................................. 19 3. Stan badań.................................................................................................................21 4. Charakterystyka materiału badawczego...................................................................23 II. TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY.................................................................. 29 1. Lingwistyczne koncepcje gatunku wypowiedzi......................................................29 2. Gatunek wypowiedzi - specyfika kategorii..............................................................33 3. Wzorzec gatunkowy..................................................................................................35 4. Gatunek wypowiedzi jako kategoria komunikacyjna, poznawcza i społeczno-kulturowa.................................................................................................37 5. Dyskurs, styl, gatunek, tekst..................................................................................... 39 6. Styl religijny, dyskurs religijny................................................................................ 43 7. Gatunki wypowiedzi religijnej................................................................................. 46 8. Kazanie jako gatunek wypowiedzi religijnej........................................................... 47 8.1. Kazanie w ujęciu filologicznym........................................................................47 8.2. Kazanie w ujęciu teologicznym.........................................................................49 9. Pozostałe ustalenia terminologiczne.........................................................................50 III. KONTEKSTOWE UWARUNKOWANIA KAZAŃ W 2. POŁOWIE XIX W. 57 1. Znaczenie kontekstu w badaniach nad gatunkiem wypowiedzi............................. 57 2. Dziewiętnastowieczność jako kontekst kulturowy.................................................. 58 3. Religia jako kontekst socjokulturowy......................................................................60 4. Znaczenie Kościoła katolickiego i kaznodziejstwa w 2. połowie XIX w................63 5. Przemiany kaznodziejstwa w 2. połowie XIX w......................................................65 IV. CHARAKTERYSTYKA STRUKTURALNA KAZANIA......................................69 1. Uwagi wstępne......................................................................................................... 69 2. Podręczniki homiletyki 2. połowy XIX w. o strukturze gatunkowej.......................72 3. Struktura kazania w 2. połowie XIX w.....................................................................73 3.1. Rama sytuacyjna i rama tekstowa kazania....................................................... 74 3.2. Tytuł tekstu......................................................................................................... 74 3.3. Wstęp kazania....................................................................................................77 3.4. Rozwinięcie - główna część kazania.................................................................90 3.5. Zakończenie kazania........................................................................................101 V. CHARAKTERYSTKA KOMUNIKACYJNA KAZANIA.....................................111 1. Uwagi wstępne........................................................................................................ 111 2. Parametry sytuacji komunikacyjnej....................................................................... 113 3. Intencja komunikacyjna..........................................................................................123 4. Odbiorca kazania..................................................................................................... 124 5. Role komunikacyjne nadawcy................................................................................ 129 5.1. Kapłan..............................................................................................................131 5.2. Posłaniec..................................... 134 5.3. Pasterz..............................................................................................................137 5.4. Nauczyciel....................................................................................................... 142 5.5. Oskarżyciel...................................................................................................... 148 VI. WYOBRAŻENIOWE ASPEKTY KAZANIA - WSPÓLNOTOWY OBRAZ ŚWIATA..................................................................................................................... 155 1. Uwagi wstępne.......................................................................................................155 2. Wspólnotowy obraz świata....................................................................................156 3. Tematyka kazań.....................................................................................................157 4. Obraz Boga.............................................................................................................159 4.1. Bóg Najwyższa Istota...................................................................................... 162 4.2. Bóg Stwórca.....................................................................................................168 4.3. Bóg Ojciec....................................................................................................... 170 4.4. Bóg Sędzia.......................................................................................................176 4.5. Bóg Władca......................................................................................................182 5. Obraz Kościoła katolickiego.................................................................................. 187 5.1. Nasz Kościół święty katolicki - prawdziwość i nieomylność Kościoła........ 191 5.2. Kościół św. nakazuje - sterowanie zachowaniami wiernych.......................... 193 5.3. Kościół, który Chrystus Pan założył - umacnianie autorytetu Kościoła....... 195 5.4. Tajemnicze ciało Jezusa Chrystusa - ponadnaturalna jedność Kościoła.......198 5.5. Kościół matka nasza - powinności katolików................................................ 202 5.6. Kościół pasterz i przewodnik...........................................................................208 5.7. Rozrósł się Kościół w drzewo potężne - siła i potęga Kościoła..................... 210 5.8. Wielki budynek Kościoła świętego ֊ stabilna pozycja Kościoła.................... 212 6. Obraz piekła........................................................................................................... 214 6.1. Piekło to dół.................................................................................................... 218 6.2. Piekło to więzienie..........................................................................................220 6.3. Piekło to płonący piec.....................................................................................226 7. Swoi i Inni we wspólnotowym obrazie świata...................................................... 229 7.1. MY- chrześcijanie katolicy.............................................................................233 7.2. Kategoryzowanie INNYCH.............................................................................237 7.3. Wspólnoty chrześcijańskie..............................................................................240 7.3.1. Wspólnota grekokatolicka............................................................................240 7.3.2. Wspólnota prawosławna - schizmatycy...................................................... 241 7.3.3. Wspólnota protestancka...............................................................................242 7.4. Wspólnoty niechrześcijańskie.........................................................................252 7.4.1. Wspólnota żydowska.................................................................................... 252 7.5. Socjaliści......................................................................................................... 268 VII. STYLISTYCZNE ASPEKTY KAZANIA............................................................ 279 1. Uwagi wstępne....................................................................................................... 279 2. Cechy motywowane strukturalnie..........................................................................280 2.1. Szablonowość.................................................................................................280 2.2. Formuliczność................................................................................................. 283 3. Cechy umotywowane pragmatycznie.................................................................... 287 3.1. Perswazyjność................................................................................................. 287 3.2. Dyrektywność.................................................................................................. 297 3.3. Dialogowość.................................................................................................... 300 4. Cechy motywowane genezą użytych środków...................................................... 303 4.1. Hieratyczność.................................................................................................. 303 4.2. Potoczność........................................................................................................307 4.3. Figuratywność................................................................................................. 309 VIII. ZAKOŃCZENIE.................................................................................................... 315 WYKAZ CYTOWANYCH ŹRÓDEŁ........................................................................... 323 BIBLIOGRAFIA..............................................................................................................325 SUMMARY....................................................................................................................... 343 BIBLIOGRAFIA Adamek Z., 1992, Homiletyka, Tarnów. Anusiewicz J., 1994, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław. Anusiewicz J., 2000, Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej, „Język a Kultura”, t. 13, s. 11-44. Awdiejew A., 1994, Wartościowanie wymuszone a szacunek dla odbiorcy w dyskursie politycznym, „Język a Kultura”, է. 11, s. 49-55. Awdiejew A., 2007, Gramatyka interakcji werbalnej, Kraków. Bachtin M., 1986, Estetyka twórczości słownej, Warszawa. Bajerowa I., 1994, Swoistość języka religijnego i niektóre problemy jego skuteczności, „Łódzkie Studia Teologiczne”, nr 3, s. 11-17. Bajerowa I., 1995, Szanse języka religijnego w świetle kultury masowej, [w:] Teologia ֊ kultura - współczesność, red. Z. Adamek, Tarnów, s. 93-113. Bajerowa I., Puzynina J., 2000, Język religijny. Aspekt filologiczny, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 8, red. B. Migut, Lublin, kol. 19-20. Balcerzan E., 2007, W stronę genologii multimedialnej, [w:] Polska genologia literac ka, red. D. Ostaszewska, R. Cudak, Warszawa, s. 269-287. Bartmiński J., 1981, Derywacja stylu, [w:] Pojęcie derywacji stylu w stylistyce, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 31-54. Bartmiński J., 1989, Opozycja ustności i literackości, „Literatura Ludowa”, nr 1, s. 3-12. Bartmiński J.,1990, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, [w:] Języko wy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 103-120. Bartmiński J., 1991, Styl potoczny jako centrum systemu stylowego języka, [w:] Synteza w stylistyce słowiańskiej, red. S. Gajda, Opole, s. 33-47. Bartmiński J.,1998, Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem - na przykładzie stereotypu „matki”, „Język a Kultura”, t. 12, s. 63-83. Bartmiński J., 2001, O językowym obrazie świata Polaków końca XX wieku, [w:] Pol szczyzna XX wieku. Ewolucja i perspektywy rozwoju, red. S. Dubisz, S. Gajda, War szawa, s. 27-53. Bartmiński J., 2006, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin. Bartmiński J., 2007a, Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, Lublin. Bartmiński J., 2007b, Opozycja „swój/obcy” a problem językowego obrazu świata, „Etnolingwistyka”, t. 19, s. 35-59. Bartmiński J., 2008, Polski stereotyp „matki”, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1, s. 33-53. Bartmiński J., 2010, Pojęcie „językowy obraz świata” i sposoby jego operacjonalizacji, [w:] Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa?, red. W. Czapliński, A. Legeżyńska, M. Telički, Poznań, s. 155-178. Bartmiński J., 2012, Jak opisywać gatunki mowy?, „Język a Kultura”, t. 23, s. 13-32. 326 ļ Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Bartmiński J., Niebrzegowska S., 1998, Profile a podmiotowa interpretacja świata, [w:] Profilowanie w języku i tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin, s. 211-223. Bartmiński J., Niebrzegowska S., 1999, Językowy obraz polskiego nieba i piekla, [w:] Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk, s. 195-203. Bartmiński J., Panasiuk J., 2001, Stereotypy językowe, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 371-395. Bartnik Cz., 2002, Kościół, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 9, red. nauk. B. Migut, Lublin, kol. 993-1002. Beaugrande de R.-A., Dresler W.A., 1990, Wstęp do lingwistyki tekstu, tłum. A. Szwe dek, Warszawa. Bednarczuk L., 1999, Język wobec transcendencji, [w:] Od Biblii Wujka do współcze snego języka religijnego, red. Z. Adamek i S. Koziara, Tarnów, s. 116-125. Bednarek A., 2015, Sztuka kaznodziejska od romantyzmu po okres międzywojenny z rekomendacji historyka literatury, Lublin. Bednarek S., Jastrzębski J., (oprać.), 1996, Encyklopedyczny przewodnik po świecie idei: od Absolutu do żeromszczyzny, Wrocław. Bieńkowska D., 1999, Językowy obraz wspólnoty: (na materiale Nowego Testamentu w przekładzie ks. J. Wujka), „Collectanea Theologica” nr 1, s. 9-19. Bieńkowska D., 2002, Polski styl biblijny, Łódź. Bizior R., 2006, Odbiorca w kazaniach misyjnych ks. Karola Antoniewicza, [w:] Język religii. Konstrukcje i dekonstrukcje, red. L. Rożek, Częstochowa, s. 43-56. Bizior R., 2010, Metaforyzacja jako strategia ekonomizująca komunikację kaznodziej ską w XIX wieku, [w:] Zjawisko ekonomii w języku, tekście i komunikacji, red. R. Bi zior, D. Suska, Częstochowa, s. 27^13. Bizior R., 2011, Koncepcja Boga w kazaniach Jana Pawła Woronicza i jej rola w kształtowaniu świadomości religijno-narodowej, „Język. Religia. Tożsamość”, t. VI, s. 7-25. Bizior R., 2013a, Problematyka relacji między nadawcą a odbiorcą w dziewiętnastowiecz nym kazaniu, „Studia Slavica”, z. ХѴП/1, s. 147-160. Bizior R., 2013b, Kaznodzieja w roli oskarżyciela - językowo-kulturowe aspekty komu nikacji w kazaniach XIX wieku, „Język. Religia. Tożsamość”, t. X, s. 27-41. Bizior R., 2016, Obraz Boga Ojca w kazaniach 2 połowy XIX wieku, „Język. Szkoła. Religia”, vol. 11, nr 3, s. 70-84. Bizior R., 2017, Dialog z Innym w dyskursie religijnym (na przykładzie kazań). O relacji katolicy —protestanci, „Język. Szkoła. Religia”, vol. 12, nr 2, s. 22-38. Bizior R., 2018, Perspektywa badawcza w pracy nad kazaniami 2. połowy XIX wieku, [w:] Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy, red. M. Pastuch, M. Siuciak, Katowice, s. 451-466. Bogołębska B., 1998, Z rozważań nad językiem i stylem kaznodziejskim w XIX- i XXwiecznych retorykach, [w:] Funkcja słowa w ewangelizacji, red. M. Kamińska, E. Umińska-Tytoń, Łódź, s. 281-289. Borawski S., 1995, Tradycja i perspektywy. Przeszłość i przyszłość nauki o dziejach języka polskiego, Wrocław. Borawski S., 2000, Wprowadzenie do historii języka polskiego, Warszawa. Bibliografia ļ 327 Borawski S., 2005, Podstawy idei poznawczej studiów nad dziejami używania języka. Esej o diachronii, [w:] Rozprawy o historii języka polskiego, red. S. Borawski, Zielona Góra, s. 13-61. Borawski S., 2006, Odmiana języka i gatunek mowy jako pojęcie sterujące w opisie dzie jówjęzyka, [w:] Zielonogórskie seminaria polonistyczne 2005, Zielona Góra, s. 11—30. Bracha K., 2007, Nauczanie kaznodziejskie w Polsce późnego średniowiecza, Kielce. Broński W., 2004, Style retoryczne jako środki kaznodziejskiej perswazji, „Przegląd Homiletyczny”, nr 8, s. 127-135. Brzozowski M., 1977, Teoria kaznodziejstwa (XVIII—XIX w.), [w:] Dzieje teologii kato lickiej, t. 2, cz. 2, red. M. Rechowicz, Lublin, s. 76-120. Burke P., 2009, Języki i społeczności w Europie wczesnonowożytnej, tlum. A. Szurek, Kraków. Cała A., 1989, Asymilacja Żydów w Królestwie Polskim (1864—1897). Postawy, kon flikty, stereotypy, Warszawa. Cała A., 1995, Stereotyp Żyda i kultury żydowskiej, [w:] Studia z dziejów Żydów w Pol sce, t. 2, Warszawa, s. 81-102. Cegieła A., 2014, Etyka słowa. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa. Chlebda W., 1998, Stereotyp jako jedność języka myślenia i działania, „Język a Kultu ra”, t. 12, s. 13-41. Chrostowski W., 2014, Żydzi, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 20, red. E. Gigilewicz, Lublin, kol. 1647-1653. Chruszczewski P., 2000, Aspekty dyskursu religijnego, [w:] Język trzeciego tysiąclecia, red. G. Szpila, Kraków. Chwalba A., 1995, Kościół katolicki a socjaliści polscy na przełomie wieku XIX i XX, „Studia Historyczne”, nr 38, z. 1, s. 55-71. Chwalba, A., 2008, Historia powszechna. Wiek XIX, Warszawa. Ciesek B., 2011, Profilowanie „Innego” w dyskursie radiomaryjnym, „Tekst i Dys kurs”, z. 4, s. 99-116. Cieślokowa H„ 2009, Retoryka, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Ba chórz i A. Kowalczykowa, Wrocław, s. 823-828. Cynarzewska-Wlaźlik L., 2014, Wspólnota, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 20, red. nacz. S. Wiik, Lublin, kol. 1001-1002. Cywiński B., 2013, Szańce kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej, War szawa. Czachur W., 2011, Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji, „Tekst i Dyskurs”, z. 4, s. 79-89. Czachur W., 2018, Pamięć w ujęciu lingwistycznym. Zagadnienia teoretyczne i meto dyczne, Warszawa. Dawidziak-Kładoczna M., 2012, Językowe aspekty kultury politycznej Sejmu Wielkie go, Częstochowa. Dijk van T. A. (red.), 2001, Dyskurs jako struktura i proces, tłum. G. Grochowski, War szawa. Dobrzyńska T., 1992, Gatunki pierwotne i wtórne (Czytając Bachtina), [w:] Typy tek stów, red. T. Dobrzyńska, Warszawa, s. 75-80, 328 I Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Dobrzyńska T., 1994, Mówiąc przenośnie... Studia o metaforze, Warszawa. Dobrzyńska T., 1996, Tekst - w perspektywie stylistycznej, [w:] Tekst i jego odmiany, Warszawa, s. 125-143. Dobrzyńska T., 2001, Tekst, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 293-314. Dobrzyńska T., 2005, Badanie struktury tekstu i form gatunkowych wypowiedzi jako klucz do opisu kultury i rozumienia literatury, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literatu roznawstwo — wiedza o języku - wiedza o kulturze - edukacja, t. 1, red. M. Czermińska, S. Gajda, K. Kłosiński, A. Legeżyńska, A. Makowiecki, K. Nycz, Kraków, s. 87-96. Dobrzyńska T., 2006, Bachtinowska koncepcja gatunków mowy i jej polskie kontynua cje, [w:] Poetyka, retoryka, polityka, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa, s. 173-180. Dobrzyńska T., 2009, Pojęcie tekstu. Tekst - całościowy komunikat, [w:] Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Wrocław, s. 35—44. Dopart B., 2013, Kultura polska lat 1796-1918, [w:] Historie Polski wXIX wieku, t. 1, Kominy, ludzie i obłoki: modernizacja i kultura, red. A. Nowak, s. 269—488. Dubisz S., 2005a, Językowa dziewiętnastowieczność, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo - wiedza o języku - wiedza o kulturze - edukacja, t. 2, red. M. Czer mińska, S. Gajda, K. Kłosiński, A. Legeżyńska, A. Makowiecki, K. Nycz, Kraków, s. 585-600. Dubisz S., 2005b, Komunikacja publiczna w dziejach polszczyzny ijej retoryczne podłoże, [w:] Rozprawy o historiijęzyka polskiego, red. S. Borawski, Zielona Góra, s. 213-251. Dubisz S., 2010, Historia języka polskiego - „ Wczoraj, dziś ijutro ”, „LingVaria”, nr 2, s. 45-51. Dudova К., 2014, Od modálnosti vety k modálnosti textu, Nitra. Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa. Duszak A., 2001, Języki, kultury, wspólnoty, [w:] Język rodzimy a język obcy. Komunika cja, przekład, dydaktyka, red. A. Kopczyński, U. Zawilska-Okrutna, Warszawa, s. 7-23. Dyl J., 1997, Sobory Powszechne w drugim tysiącleciu chrześcijaństwa, Tarnów. Dziechcińska H., 1987, Oglądanie i słuchanie w kulturze dawnej Polski, Warszawa. Dziewulski G., 2011, Wspólnoto twórcze oddziaływanie Kościoła w historii współcze snej, [w:] Naród. Religia. Język, red. A. Ceglińska-Gajda, Łódź, s. 53-71. Eliade M., 1970, Czas święty i mity, [w:] tegoż, Sacrum, mit, historia, Warszawa, s. 105-113. Fish S., 2002, Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, red. A. Szahaj, tłum. K. Arbiszewski, Kraków. Föleik L, 2011-2013, Kaznodziejstwo w Polsce XIX wieku, „Resovia Sacra”, nr 18-20, s. 161-181. Foucault M., 1993, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Warszawa. Furdal A., 1982, Genologia lingwistyczna, „Biuletyn PTJ”, t. XXXIX, s. 61-70. Gajda S., 1987, Społeczne determinacje nazw własnych tekstów (tytułów), „Socjolingwistyka”, nr 6, s. 79-89. Bibliografia ļ 329 Gajda S., 1991, Gatunki wypowiedzi potocznych, [w:] Język potoczny jako przedmiot badań językoznawczych, red. S. Gajda, Z. Adamiszyn, Opole, s. 67-74. Gajda S., 1998, Językoznawstwo na rozdrożu?, [w:] Nowe czasy, nowe języki, nowe (i stare) problemy, red. E. Jędrzejko, Katowice, s. 11-19. Gajda S., 2001a, Gatunkowe wzorce wypowiedzi, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 255-268. Gajda S., 2001 b, Nowe społeczności dyskursywne a edukacja komunikacyjna, [w:] Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska, Warszawa, s. 7-13. Gajda S., 2002, Agresja językowa w stosunkach międzyludzkich, [w:] Język narzędziem myślenia i działania, red. W. Gruszczyński, Warszawa, s. 59-66. Gajda S., 2008, Polszczyzna wobec kultury polskiej i europejskiej, [w:] Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-językowej, red. S. Gajda, Opole, s. 9-75. Gajda S., 2009, Gatunki wypowiedzi i genologia, [w:] Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Wrocław, s. 135-146. Garpiel R., 2003, Perswazja w przekazach kaznodziejskich: na przykładzie homilii Jana Pawła II wygłoszonych podczas pielgrzymki do Polski w 1979 roku, Kraków. Goody J., 2012, Mit, rytuał, oralność, przeł. O. Kaczmarek, Warszawa. Górka L., Napiórkowski S.C., 1995, Kościoły czy Kościół. Wybrane zagadnienia z ekumenizmu, Warszawa. Grochowski G., 2001, Pośmiertny tryumfgenologii, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 100-110. Grochowski G., 2004, Czy możliwy jest tekst poza gatunkiem?, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2, Tekst a gatunek, red. D. Ostaszewska, Katowice, s. 20-29. Grodzka S., 2001, Stereotyp Żyda i Cygana w przysłowiach polskich, „Prace Języko znawcze”, z. 3, s. 39-46. Gryglewicz F., 1976, Bóg, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin, kol. 915-917. Grzegorczykowa R., 1990, Pojęcie językowego obrazu świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 41—49. Grzegorczykowa R„ 1991, Problem funkcjijęzyka i tekstu w świetle teorii aktów mowy, „Język a Kultura”, t. 4, s. 11-28. Grzegorczykowa R., 1998, O rozumieniu prototypu i stereotypu we współczesnych teoriach semantycznych, „Język a Kultura”, t. 12, s. 109-115. Grzegorczykowa R., 2001, O specyficznych funkcjach wypowiedzi religijnych, „Etnolingwistyka”, vol. 13, s. 77-84. Grzegorczykowa R., 2005, Wypowiedzi religijne jako forma uczestnictwa w sacrum, [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 2, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań, s. 15-24. Grzegorczykowa R., 2008, Kilka refleksji na temat istoty, zakresu i cech swoistych języka religijnego, „Poradnik Językowy”, z. 10, s. 3 - 12. Grzelak E„ 2005, Zróżnicowanie funkcjonalne języka religijnego, [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 2, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań, s. 39-45. 330 ļ Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Grzelak E., Piniarski A., 2009, Kazanie - dialog duszpasterza z wiernym. O religijnej i potocznej konceptualizacji pojęć, [w:] Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym), t. 4, red. S. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Po znań, s. 185-294. Grzesiuk A., 1995, Składnia wypowiedzi emocjonalnych, Lublin. Grzmil-Tylutki H., 2007, Gatunek w świetlefrancuskiej teorii dyskursu, Kraków. Grzmil-Tylutki H., 2009, Gatunek - kategoria analizy dyskursu, „Biuletyn PTJ”, z. LXV, s. 89-99. Grzmil-Tylutki H., 2011, Gatunek jako kategoria społecznejęzykowa, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 4. Gatunek a komunikacja społeczna, red. D. Ostaszewska, J. Przyklenk, Katowice, s. 33—43. Habrajska G., 1998a, Relacje dialogowe w kazaniu na przykładzie kazań dla dzieci ks. Jana Twardowskiego, [w:] Tekst. Analizy. Interpretacje, red. J. Bartmiński, B. Boniec ka, Lublin, s. 91-126. Habrajska G., 1998b, Prototyp - stereotyp - metafora, „Język a Kultura”, 1.12, s. 116-123. Habrajska G., 2005, Nakłanianie, perswazja, manipulacja językowa, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, nr 7, s. 91-126. Hajnicz E., 2011, Najbardziej znane korpusy tekstów. Opracowanie przeglądowe, War szawa. Hall E.T., 1987, Bezgłośny język, przeł. R. Zimand, A. Skarbińska, Warszawa. Hauser S., 2012, Teksty medialne w ujęciu kontrastywnym i kulturowym. Rozważania metodologiczne i przykładowa analiza, „Tekst i Dyskurs”, nr 5, s. 127-154. Hawrysz M., 2003, Język miejskiej wspólnoty Opola na przełomie XVII i XVIII wieku. Studiumpragmalingwistyczne „Księgi wójtowskiej”, Wrocław. Hawrysz M., 2012, Polemiczna twórczość Marcina Czechowica w perspektywie genologii lingwistycznej, Zielona Góra. Hymes D., 1974, Foundation In Sociolinguistics: An Ethnographic Approach, Phila delphia. Ingioi M., 2001, Karol Antoniewicz, Kraków. Jabłońska E., 1960, Polskie odrodzenie religijne w XIX wieku, „Więź”, nr 5, s. 53-70. Jäkel O., 2003, Metafory w abstrakcyjnych domenach dyskursu, Kraków. Jędrzejko E., 2005, Składnia - style - teksty. Składniowe aspekty zzróżnicowania prze mian polszczyzny XXwieku, Katowice. Jurewicz-Nowak M., 2013a, Kondensacja treści i leksyki a funkcjonalność dydaktyczna kazania na materiale Józefa Męcińskiego (XIX w.), [w:] Kondensacja i kompresja w języku, tekstach i kulturze, red. W. Żarski, Wrocław, s. 55—59. Jurewicz-Nowak M., 2013b, Religijna kwalifikacja przejawów obyczaju w mowach kaznodziejskich Józefa Męcińskiego (XIX w.), [w:] Język, wielokulturowość, tożsamość, red. M. Pająkowska-Kensik, A. Paluszak-Bronka, K. Kołatka, Bydgoszcz, s. 203-213. Jurewicz-Nowak M., 2014, Konwersacyjne nacechowanie stylistyczne jako sygnał więzi wspólnotowych na materiale kazań dziewiętnastowiecznych Józefa Męcińskiego, [w:] Tożsamość w komunikowaniu, red. M. Steciąg, M. Bugajski, Zielona Góra, s. 183-192. Jurewicz-Nowak M., Pałucka-Czemiak I., 2013, Leksem i pojęcie „grzech” jako sposób organizowania mowy (na materiale wybranych kazań XIX-wiecznych), [w:] Filologia Bibliografia 331 Polska, t. 5: W stronę literatury i języka, red. M. Mikołajczak, К. Węgrowska, Zielona Góra, s. 342-362. Głowiński M., 1990, Nowomowa po polsku, Warszawa. Kałdon S., 1999, Charakterystyka kaznodziejstwa na ziemiach polskich pod zaborem austriackim na przełomie XIX і XX wieku, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, nr 2, s. 35-54. Kamińska M., Umińska-Tytoń E. (red.), 1998, Funkcja słowa w ewangelizacji, Łódź. Karpiuk M., Sambor J. (red.), 1988, Ojęzyku religijnym. Zagadnienia wybrane, Lublin. Kasjaniuk E., 2002, Kościół, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 9, red. A. Szostek, Lublin, kol. 993-997. Kasjaniuk E., 2012, Posłanie, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 16, red. S. Wiik, Lublin, kol. 43-44. Kasjaniuk E., 2012, Posłannictwo, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 16, red. S. Wiik, Lublin, kol. 48, 50-52. Kępka I., 2008a, Trzy kazania o ojczyźnie: ks. Hieronima Kajsiewicza, Jana Pawła II i ks. Jerzego Popiełuszki - tradycja i nowoczesność języka, [w:] Tradycja a nowocze sność, red. E. Woźniak, Łódź, s. 151-162. Kępka I., 2008b, Językowe środki perswazji w polskich kazaniach katolickich od oświe cenia do czasów współczesnych (na wybranych przykładach), , Język. Szkoła. Religia”, vol. 4, s. 152-161. Kępka I., 2009, Perswazyjny wymiar kazań ks. Hieronima Kajsiewicza, [w:] Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym), t. 4, red. P. Bortkie wicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 295-305. Kępka I., 2011, Przepowiadanie ks. Hieronima Kajsiewicza CR 1812-1873. W kręgu analiz genologicznych i aksjologicznych, Gdańsk. Kijas Z.J., 2010, Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, Kraków. Kleiber G., 2003, Semantyka prototypu. Kategorie i znaczenie leksykalne, przeł. B. Liga ra, Kraków. Kłoczowski J., 2007, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, wyd. uzup., Warszawa. Kłosowska A., 1996, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa. Knabit L., 2007, O mszy świętej, Kraków. Kominek A., 1996, Językowy obraz Kościoła z punktu widzenia głównych sił społecz nych w Polsce w latach 1980-1981, „Etnolingwistyka”, vol. 8, s. 201-233. Kondrat K., 2012, Światopogląd i religia w ujęcia Stanisława Kowalczyka, „Roczniki Nauk Społecznych”, nr 1, s. 37-55. Korolko M., 1990, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa. Kowalczyk S., 1986, Podstawy światopoglądu chrześcijańskiego, Wrocław. Kowalewska-Dąbrowska J., 2008, Językowy obraz Boga i człowieka w poezji Jana Twar dowskiego, Gdańsk. Kowalska D., 2007, Językowy obraz św. Piotra w katolickim przekładzie „Nowego testamentu” J. Wujka (1593) i protestanckiej „Biblii brzeskiej (1563), [w:] Pograni cza, red. D. Kowalska, Łódź, s. 285-299. Kowalska D„ 2013, Sztuka słowa Mikołaja Reja. Studium stylistyczno-językowe „Psał terza Dawidowego ”, Łódź. 332 I Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Koza S.J., 2011, Piekło, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 15, red. E. Gigilewicz, Lublin, kol. 469. Koziara S., 1994, Status i fimkcja form adresatywnych wjęzyku współczesnych kazań, [w:] Fenomen kazania, red. W. Przyczyna, Kraków, s. 136-145. Koziara S., Spólnik A., 1994, Formy adresatywne w języku współczesnych tekstów homiletycznych, [w:] Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), red. Z. Kurzowa, W. Śliwiński, Kraków, s. 171-177. Kreja B. (red.), 1999, Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, Gdańsk. Krok D., 2005, Perswazja w przekazie religijno-moralnym, Opole. Krzeszowski T.P., 1994, Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych, „Etnolingwistyka”, vol. 6, s. 29-51. Krzeszowski T.P., 1999, Aksjologiczne aspekty semantyki językowej, Toruń. Krzyszowski Z., 2010, Opatrzność Boża, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 14, red. E. Gigi lewicz, Lublin, kol. 616. Kucała M., 2000, Kazanie jako język mówiony, [w:] tegoż, Polszczyzna dawna i współ czesna. Studia i szkice, Kraków 2000, s. 429-441. Kucharska-Dreiss E., 2003, Ten sam a jednak inny. O atrybutach Boga w polskich i nie mieckich kazaniach adwentowych, [w:] Retoryka na ambonie. Z problemów współcze snego kaznodziejstwa, red. P. Urbański, Wydawnictwo „M”, Kraków, s. 259-290. Kucharska-Dreiss E., 2005, Nazywanie Boga we współczesnych kazaniach polskich i nie mieckich, [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 2, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Po znań, s. 136-146. Kulwicka-Kamińska J., 2010, Posłaniec w dawnych i współczesnych przekładach bi blijnych i koranicznych, „Studia Językoznawcze”, t. 9: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, s. 113-124. Kumor B., 1991, Historia Kościoła, cz. 7: Czasy najnowsze 1815-1914, Lublin. Kurek H., 1994, Polszczyzna mówiona kazań, [w:] Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej, red. Z. Kurzowa, W. Śliwiński, Kraków, s. 179-184. Labocha J., 1990, Opowiadania ludowe ze Śląska Cieszyńskiego w Czechosłowacji w świetle pragmalingwistyki tekstu, Kraków. Labocha J., 1996, Tekst, wypowiedź, dyskurs, [w:] Styl a tekst, red. A. Gajda, M . Balowski, Opole, s. 49-53. Labocha J., 2004, Tekst pisany - tekst zapisany, „Biuletyn PTJ”, t. XL, s. 5-10. Labocha J„ 2008, Tekst, wypowiedź, dyskurs w procesie komunikacji językowej, Kra ków. LakofF G., Johnson M., 2010, Metafory w naszym życiu, przeł. T.P. Krzeszowski, War szawa. Lalewicz J., 1983, Retoryka kategorii osobowych, [w:] Tekst i zdanie. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław, s. 267-280. Langacker R., 2009, Gramatyka kognitywna, przeł. E. Tabakowska, Kraków. Laskowska E., 1992, Wartościowanie w języku potocznym, Bydgoszcz. Laskowska E., 2001, Wartościowanie w wypowiedziach Jana Pawła II, „Język Polski”, z. 1-2, s. 20-23. Bibliografìa ļ 333 Laskowska E., 2008, Wartościowanie jako środek perswazji, [w:] Język, społeczeństwo, wartości, red. E. Laskowska, M. Jaracz, I. Benenowska, Bydgoszcz, s. 219-226. Laskowski R., 1998, Kategorie morfologiczne języka polskiego - charakterystyka Junkcjonalna, [w:] Gramatyka współczesnego języka. Morfologia, wyd. 2, Warszawa, s. 151-224. Lechowicz W., 1997, Homilia jako proces komunikacji interpersonalnej, „Tarnowskie Studia Teologiczne”, t. XV, Tarnów, s. 199-214. Lewalski K., 2002, Kościoły chrześcijańskie w Królestwie Polskim wobec Żydów w latach 1855-1915, Wrocław. Lewek A., 1980, Współczesna odnowa kaznodziejstwa. Zarys homiletyki ogólnej, War szawa. Lewek A., 1997, Podstawy teologiczne posłannictwa kaznodziei, [w:] Sługa słowa, red. W. Przyczyna, Kraków, s. 15-22. Lewek A., 2000, Kazanie, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 8, red. S. Szostek, kol. 12651268. Lindlof T.R., 1988, Media audience as interpretive communities, „Communication Yearbook”, 11, s. 81-107. Lisowska-Magdziarz М„ 2006, Dyskurs - semiotyka - wspólnota interpretacyjna. W stronę modelu zintegrowanego instrumentarium badań nad zawartością mediów (zaproszenie do dyskusji), „Global Media Journal. Polish Edition”, որ 1 [on-line: http://www.globalmediajoumal.collegium.edu.pl/artykuly/wiosna%202006/LisowskaMagdziarz-Zawartosc-dyskurs-semiotyka.pdí)]. Loewe L, 2007, Gatunkiparatekstowe w komunikacji medialnej, Katowice. Loewe L, 2008, Polska genologia lingwistyczna. Rekonesans, „Tekst i Dyskurs” z. 1, s. 5-15. Lohfink G„ 1987, Rozumieć Biblię. Wprowadzenie do krytyki form literackich, przeł. B. Widia, Warszawa. Luhmann N„ 2007, Funkcja religii, tłum. D. Motak, Kraków. Łętowski L„ 1952, Wspomnienia pamiętnikarskie, Wrocław. Łukaszuk T.D., 2011, Piekło, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 15, red. E. Gigilewicz, Lublin, kol. 469-471. Łukaszyk R., 1995, Bóg - wprowadzenie, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin, kol. 885-887. Łysakowski T„ 2005, Wpływowe osoby. Gramatyka i perswazja, Warszawa. Maciejewski J„ 2008, Wiek XIX jako formacja kulturowa i dziewiętnastowieczność jako antywartość, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewi cza”, r. I (XLIII), s. 73-80. Mackiewicz J., 1999a, Co to jest „językowy obraz świata”, „Etnolingwistyka”, vol. 11, s. 7-24. Mackiewicz J„ 1999b, Kategoryzacja a językowy obraz świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 47—55. Majewski J., 1998, Ból i przywilej bycia kapłanem, „Znak”, nr 9 (520), s. 133-138. Makuchowska M„ 1995, Styl religijny, [w:] Przewodnik po stylistyce polskiej, red. S. Gajda, Opole, s. 449-466. 334 ļ Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Makuchowska M., 1999, Język religijny względem pozostałych odmian polszczyzny, [w:] Od Biblii Wujka do współczesnego języka religijnego. Z okazji 400-lecia wydania Biblii ks. Jakuba Wujka, red. Z. Adamek, S. Koziara, Tarnów, s. 176-189. Makuchowska M., 2001, Język religijny, [w:] Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, red. S. Gajda, Opole, s. 369—402. Makuchowska M., 2004, Język religijny dawniej i dziś - na przykładzie XX-wiecznych modlitewników, [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 1, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań, s. 288-297. Makuchowska M., 2006, Prymas, ojciec, pasterz... Role komunikacyjne kardynała Wyszyńskiego, „Stylistyka”, vol. 18, s. 203-217. Makuchowska M., 2008a, Polski dyskurs religijny - tradycja i zmiana, [w:] Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-językowej, red. S. Gajda, Opole, s. 283-374. Makuchowska M., 2008b, Tradycja i nowoczesność w polskim dyskursie religijnym, [w:] Tradycja a nowoczesność, red. E. Woźniak, Łódź, s. 141-150. Makuchowska M., 2008c, Polak katolik z polskich pieśni. (W kręgu analiz polskiego dyskursu patriotycznego), [w:] Tożsamość a język w perspektywie slawistycznej, red. S. Gajda, Opole, s. 321-344. Makuchowska M., 2011, Od wrogów do braci. Posoborowe zmiany w dyskursie Kościoła katolickiego, Opole. Makuchowska M., 2013, Styl religijny, [w:] Style współczesnej polszczyzny. Przewod nik po stylistyce polskiej, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Kra ków, s. 487-532. Makuchowska M., 2015, Żydzi w dyskursie Kościoła katolickiego, „Studia Litteraria et Historica”, nr 4, s. 272-296. Maliszewski K., 2004, Rola Kościoła katolickiego w procesie komunikacji społecznej w kulturze polskiej doby baroku. Zarys problematyki, [w:] Od liryki do retoryki. W kręgu słowa, literatury i kultury, red. I. Kadulska, R. Grześkowiak, Gdańsk, s. 101-112. Matuszczyk B., 2014, Funkcje wypowiedzi kaznodziejskiej. Widzenie językoznawcy, [w:] Funkcje wypowiedzi religijnych, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 155-162. Miczka E., 2000, Prototyp w lingwistyce tehtu, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 1. Mowy piękno wielorakie, red. D. Ostaszewska, Katowice, s. 20—32. Migut B., 2000, Kapłan, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 8, red. S. Szostek, Lublin, kol. 680-682. Minois G., 1996, Historia piekła, przeł. A. Dębska, Warszawa. Misiurek J., 2008, Miłosierdzie Boże, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 12, red. nacz. S. Wiik, E. Ziemann, Lublin, kol. 1106—1112. Miszewski B., 1998, Stereotypy we współczesnym polskim dyskursie kaznodziejskim, „Język a Kultura”, t. 12, Wrocław, s. 224-237. Mittell J., 2001, A cultural approach to television genre theory, “Cinema Journal” (40), nr3, s. 3-24. Myszor J., 1991, Duszpasterstwo parafialne na Górnym Śląsku w latach 1821-1914, Katowice. Nadolski B. (oprać.), 2006, Leksykon liturgii, Poznań. Napiórkowski A., 2012, Reforma i rozwój Kościoła. Duch Boży i instytucja, Kraków. Bibliografia ļ 335 Niebrzegowska S., Bartmiński J., 1999, Językowy obraz polskiego nieba i piekła, [w:] Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk s. 195-203. Niewiara A., 1998, Inni w oczach „wojowników sarmackich” ֊ o stereotypie narodo wości w XVII wieku, „Język a Kultura”, t. 12, s. 171-184. Nowak P., 2002, SWOI i OBCY w językowym obrazie świata, Lublin. NyczR., 1995, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa. Okopień-Sławińska A., 1998, Semantyka wypowiedzi poetyckiej. Preliminaria, Kraków. Olszewski D., 1996, Polska kultura religijna na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa. Olszewski D., 2014, Kultura i życie religijne społeczeństwa polskiego w XIX wieku, Lublin. Ong W., 1992, Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przekl. i wstęp J. Japola, Lublin. Ostafmski W., 2002, Wstęp w teorii i praktyce kaznodziejskiej, Kraków. Ostaszewska D., 2008, Genologia lingwistyczna jako subdyscyplina współczesnego językoznawstwa, [w:] Polska genologia lingwistyczna, red. D. Ostaszewska, R. Cudak, Warszawa, s. 11-39. Ostaszewska D., 2010, Obszary badań naukowych historii języka polskiego w Instytu cie Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego, „LingVaria”, nr 2, s. 249—255. Ostaszewska D., Cudak R. (red.), 2008, Polska genologia lingwistyczna, Warszawa. Osterhammel J., 2013, Historia XIX wieku. Przeobrażenia świata, tłum. I. Drozdowska-Broering, J. Kałużny, A. Peszke, K. Śliwińska, Poznań. Otto R., 1993, Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do ele mentów racjonalnych, przeł. B. Kupis, Wrocław. Ożóg K., 2007, Modlitwa w poezji współczesnej, Rzeszów. Pajdzińska A., 1999a, Językowy obraz Boga i szatana w polskiej poezji powojennej, [w:] Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk, s. 157-178. Pajdzińska A., 1999b, Metafora pojęciowa w badaniach diachronicznych, [w:] Prze szłość wjęzykowym obrazie świata, Lublin, s. 51-65. Pałucka-Czemiak I., 2013, Zbiorowa tożsamość społeczna wyrażona w języku i temacie kazań Józefa Męcińskiego, [w:] Język, wielokulturowość, tożsamość, red. M. Pająkowska-Kensik, A. Paluszak-Bronka, K. Kołatka, Bydgoszcz, s. 339-351. Pałucka-Czemiak I., 2014, Na tropie społecznej przynależności adresatów kazań Józe fa Męcińskiego (XIX w.) - analiza wyborów językowostylistycznych, [w:] Tożsamość w komunikowaniu, red. M. Bugajski, M. Steciąg, Zielona Góra, s. 193-206. Pałucka-Czemiak L, 2017, Stabilność i wariantywność języka protokołów w „Księdze cechu piwowarów krakowskich z lat 1729-1780 ” w ujęciu genologicznym i pragmalingwistycznym, Zielona Góra. Panuś K., 1995, Kaznodziejstwo w katedrze krakowskiej, cz. 2, Okres niewoli narodo wej (1795-1918), Kraków. Panuś K., 1996, Głos z ambony katedry wawelskiej okresu niewoli narodowej 1795֊ 1918, Kraków. Panuś K., 1999, Zarys historii kaznodziejstwa w Kościele katolickim, cz. 1, Kaznodziej stwo w Kościele powszechnym, Kraków. 336 ļ Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Panuś K., 2001, Zarys historii kaznodziejstwa w Kościele katolickim, cz. 2, Kaznodziej stwo w Polsce. Od Oświecenia do XX wieku, Kraków. Pilch Z., 1958, Wykład zasad kościelnej wymowy, Poznań. Петрякова A., 2010, Проповедь как коммуникативно-культурный феномен, Prešov. Porter-Szűcs В., 2011, Faith and Fatherland. Catholicism, Modernity, and Poland, Oxford. Przybylska R., 2001, Czy w języku polskim istnieje osobna kategoria adresatywów?, [w:] Język w komunikacji, t. 1, red. G. Habrajska, s. 180-186. Przyczyna W., 1994, Słowo Boże i ludzkie w kazaniu. Charakterystyczne cechy kazania jako utworu mówionego, [w:] Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opraco wanej (oficjalnej), red. Z. Kurzowa, Z. Śliwiński, Kraków, s. 167-170. Przyczyna W., 1997, Funkcje kaznodziei i ich odzwierciedlenie językowe, [w:] Sługa słowa, red. W. Przyczyna, Kraków, s. 202-208. Przyczyna W., 1998, Kaznodzieja jako herold, [w:] Sługa słowa, red. W. Przyczyna, Kraków, s. 51-63. Przyczyna W., 2000, Kaznodziejski przekaz opowiadań biblijnych, Kraków. Puda-Blokesz M., 2009, Formuły i formuliczność jako wyznaczniki stylu biblijnego, [w:] Polszczyzna biblijna. Między tradycją a współczesnością, t. 1, red. S. Koziara, W. Przy czyna, Tarnów, s. 35-52. Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa. Puzynina J., 1998, Człowiek - Język - Sacrum, [w:] Człowiek - dzieło - sacrum, red. S. Gajda, HJ. Sobeczko, Opole, s. 19-31. Puzynina J., 1999, Językowy obraz Boga w poezji romantycznej, [w:] Tysiąc lat poi- . skiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk, s. 99-116. Quasthoff U.M., 1998, Etnocentryczne przetwarzanie informacji. Ambiwalencja funkcji stereotypów w komunikacji międzykulturowej, „Język a Kultura”, t. 12, s. 11-30. Rahner К., Vorgrimler H., 1996, Mały słownik teologiczny, przel. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa. Rakoczy M., 2014, Kazanie, [w:] Od aforyzmu do zinu. Gatunki twórczości słownej, red. G. Godlewski i inni, Warszawa, s. 194-202. Reginek A., 2011, Tradycja śpiewów przed kazaniem i po kazaniu w zbiorach pieśni kościelnych na Górnym Śląsku w XIX i XXwieku, „Studia Pastoralne”, nr 7, s. 266-276. Rejter A., 2008, Genologia lingwistyczna w perspektywie analiz dyskursu - szanse i ograniczenia, „Tekst i Dyskurs”, nr 1, s. 17-30. Rejter A., 2011, Genologia historyczna a stylistyka. Zarys problematyki, „Stylistyka”, vol. 20, s. 193-211. Rusecki M., Sokołowski P., 2014, Światopogląd, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 19, red. nacz. E. Gigilewicz, Lublin, kol. 337-339. Rutkowska J., 2014, Językowy obraz Matki Bożej w XIX- i XX-wiecznych czytankach i kazaniach majowych, Gorzów Wlkp. Rybicki A., 2013, Świętość, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 19, red. nacz. E. Gigile wicz, Lublin, kol. 401-404. Bibliografìa ļ 337 Ryken L., Wilhoit J.C., Longman III T., 2004, Słownik symboliki biblijnej: obrazy, symbole, motywy, metafory, figury stylistyczne i gatunki literackie w Piśmie Świętym, Warszawa. Rutkowski M., 2016, Językowy wymiar paternalizmu - na przykładzie interakcji lekarz - pacjent i urzędnik-klient, „Forum Lingwistyczne”, nr 3, s. 87-95. Ryś G., 2002, Kościół, [w:] Religia. Encyklopedia PWN, t. 6, red. T. Gadacz, B. Milerski, Warszawa, s. 65-67. Rzeszutko-Iwan M., 2009, Pojęcie tekstu w badaniach tekstologicznych, [w:] Lingwistyka tehtu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, Wrocław, s. 57-68. Salmi, H., 2010, Europa XIX wieku. Historia kulturowa, tłum. A. Szczurek, Kraków. Sambor J., 1988, O języku współczesnych kazań polskich. Próba opisu, [w:] O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpiuk, J. Sambor, Lublin, s. 45—69. Sarnowski M., 1994, Illokucja dezaprobaty. Nagana jako gatunek mowy, „Slavica Wratislaviensia”, t. LXXXVII, s. 117-129. Sczaniecki P., 1966, Służba boża w dawnej Polsce, Poznań. Sendyka R., 2006a, W stronę kulturowej teorii gatunku, [w:] Kulturowa teoria literatury, cz. 1. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków, s. 249-285. Sendyka R., 2006b, Nowoczesny esej. Studium historycznej świadomości gatunku, Kraków. Sieradzka-Mruk A., 1997, Zakończenie kazania jako struktura tekstowa o funkcji apelatywnej, „Język Polski”, z. 4-5, s. 287-291. Sieradzka-Mruk A., 2003, Odbiorca jako czynnik kształtujący wypowiedź (na przykła dzie kazań dla dzieci), Kraków. Siuciak M., 2015, Historia języka polskiego w latach 1989-2014 - główne nurty ba dawcze, „Język Polski”, z. 1-2, s. 55-63. Siuciak M., 2018, Nowe perspektywy i zadania historii języka polskiego, [w:] Histo ria języka w XXI wieku. Stan i perspektywy, red. M. Pastuch i M. Siuciak przy współpracy K. Wąsińskiej i W. Wilczek, Katowice, s. 55-64. Siwek G., 1992, Przepowiadać skuteczniej. Elementy retoryki kaznodziejskiej, Kraków. Siwek G., 1995, Komunikacyjna i symboliczna funkcja ambony, „Homo Dei”, nr 3, s. 62-80. Siwek G., 2001, Miejsce retoryki w homiletyce, [w:] Retoryka dziś. Teoria i praktyka, Kraków, s. 283-300. Siwek G., 2006a, Przepowiadanie słowa Bożego, [w:] Lehykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, Lublin, s. 696-702. Siwek G., 2006b, Kazanie, [w:] Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, Lu blin 2006, s. 366-371. Skiba R.J., 1997, Paul of Tarsus: A Modelfor Diocesan Priesthood, [in:] The Spirituality ofDiocesan Priest, red. D.B. Cozzens, Collegeville, s. 59-69. Skowronek К., 2006, Między sacrum a profanum. Studium językoznawcze listów paster skich Konferencji Episkopatu Polski (1945-2005), Kraków. Skubalanka T., 1984, Historyczna stylistykajęzyka polskiego. Przekroje, Wrocław. Skudrzykowa A., 1994, Język (za)pisany, Katowice. Skwarczyńska S., 1965, Wstęp do nauki o literaturze, t. 3, Warszawa. 338 ļ Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Sławiński H., 2012, Nowoczesna technologia a liturgia, historia i współczesne wyzwa nia, „Studia Włocławskie”, nr 14, s. 302-318. Sobczykowa J., 2009, Pytanie o religijność języka, [w:] Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym), t. 5, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 159-167. Sobczykowa J., 2014, Funkcje listów pasterskich z perspektywy językoznawcy, [w:] Funkcje wypowiedzi religijnych, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 215-229. Sobieraj T., 2008, Kulturowy model dziewiętnastowieczności, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza”, r. 1 (XLIII), s. 19-28. Sójka-Zielińska K., 2007, Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa. Spólnik A., Koziara S., 1994, Formy adresatywne w języku współczesnych tekstów homiletycznych, [w:] Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), red. Z. Kurzowa, W. Śliwiński, Kraków, s. 171-177. Staszewska Z., 2003, Superlatywizacja jako próba pokazania autorytetu Istoty Najwyż szej i świętych (na materiale „Modlitw Wacława”), [w:] Autorytety i normy, red. D. Ko walska, Łódź, s. 431—452. Stachowiak L., 1998, Gehenna, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 5, red. L. Bieńkowski, Lublin, s. 928. Swales J.M., 1990, Genre analysis. English in academic and research settings, Cam bridge. Szczurowski R., 2001, Socjaliści w polskiej publicystyce katolickiej lat 1878-1918, Kraków. Tarnowski К., 2001, Bóg, [w:] Religia. Encyklopedia PWN, red. nauk. T. Gadacz, В. Milerski, Warszawa, s. 220-223. Tazbir J., 1991, Obraz Żyda w opinii polskiej XVI-XVIII w., [w:] Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa, s. 63-98. Tazbir J., 2000, Okrucieństwo w nowożytnej Europie, Kraków. Tokarski R., 2016, Odjęzykowego obrazu świata do obrazów świata wjęzyku, „Język Polski”, z. 2, s. 28-37. Tokarz M., 2006, Argumentacja, perswazja, manipulacja. Wykłady z teorii komunika cji, Gdańsk. Tołstaja S., 1989, Ustnyj tekst v jazyke i v kulture, [w:] Tekst ustny - texte oral. Struk tura i pragmatyka -problemy systematyki - ustność w literaturze, red. M. Abramowicz i J. Bartmiński, Wrocław, s. 9-14. Twardy J., 1994, Pojęcie kazania i jego rodzaje w świetle polskich podręczników homi letyki XIX i pierwszej połowy XX wieku, [w:] Fenomen kazania, red. W. Przyczyna, Kraków, s. 28^17. Twardy J., 2006, Źródła przemian we współczesnej homiletyce fundamentalnej, „Ślą skie Studia Teologiczne”, t. 39, z. 1, s. 112-121. Twardy J., 2007, Posługa słowa związana z sakramentem pokuty i pojednania, „Studia Pastoralne”, nr 3, s. 63-77. Vorgrimler H., Rahner К., 1996, Mały słownik teologiczny, przeł. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa. Wach J., 1961, Socjologia religii, przeł. Z. Poniatowski, B. Wolniewicz, Warszawa. Bibliografia \| 339 Warchala J., 2003, Kategoria potoczności w języku, Katowice. Wasilewski J., 2006, Retoryka dominacji, Warszawa. Wieczorek U., 1999, Wartościowanie, perswazja, język, Kraków. Wierzbicka A., 1983, Genry mowy, [w:] Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska i E. Janus, Wrocław, s. 125-137. Wierzbicka A., 1999, Język -umysł -kultura, Warszawa. Wilkoń A., 2000, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice. Wilkoń A., 2002, Spójność i struktura tekstu, Kraków. Wilkoń A., 2003, Rodzaje, podrodzaje, gatunki, „Stylistyka”, nr 12, s. 251—257. Witczyk H., 2006, Majestat, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 11, red. nacz. S. Wiik, E. Ziemann, Lublin, kol. 844-846. Witosz B., 1989, Relacje nadawczo-odbiorcze w monologu wypowiedzianym - tekście literackim stylizowanym na komunikat ustny, [w:] Tekst ustny - Oral text, red. M. Abramowicz, J. Bartmmski, Wrocław, s. 193-213. Witosz В., 1997, Opis w prozie narracyjnej na tle innych odmian deskrypcji, Katowice. Witosz B., 1998, Ewolucja kategorii podmiotu w badaniach stylistycznych, [w:] Nowe czasy, nowe języki, nowe (i stare) problemy, red. E. Jędrzejko, Katowice, s. 197-209. Witosz B., 1999, Czy gatunek i styl są we współczesnej stylistyce pojęciami konkuren cyjnymi?, „Stylistyka”, nr 8, s. 37-53. Witosz B., 2002, Gatunek - sporny (?) problem współczesnej refleksji tekstologicznej, [w:] Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa, s. 268-285. Witosz B., 2004, Tekst i /a gatunek. Jeden czy dwa modele?, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2. Gatunek a tekst, red. D. Ostaszewska, Katowice, s. 39—49. Witosz B., 2005, Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice. Witosz В., 2009a, Gatunek wobec „porządku dyskursu”, „Biuletyn PTJ”, z. LXV, s. 99-110. Witosz B., 2009b, Dyskurs i stylistyka, Katowice. Witosz B„ 2011, Interakcyjny model relacji gatunku i dyskursu w przestrzeni komuni kacyjnej, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 4. Gatunek a komunikacja społeczna, Katowice, s. 23-32. Wittgensein L., 2000, Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa. Wojciechowska A., 2012, Protokółjako świadectwo komunikacji wspólnotowej w drugiej połowie XIX wieku. Studium genologiczne, Zielona Góra. Wojdecki W., 1998, Polska myśl homiletyczna pod zaborem rosyjskim (1815-1914), Leszno. Wojtak M., 1992, O początkach stylu religijnego, „ Stylistyka”, nr 1, s. 90-97. Wojtak M., 1993, Role społeczne a styl (wybrane zagadnienia), „Socjolingwistyka” 12/13, s. 235-244. Wojtak M„ 1998, Czy można mówić o stylu człowieczej rozmowy z Panem Bogiem?, [w:] Człowiek — dzieło — sacrum, red. S. Gajda, H.J. Sobeczko, Opole, s. 309—319. Wojtak M., 1999a, Wyznaczniki gatunkowe wypowiedzi na przykładzie tekstów modli tewnych, „Stylistyka”, nr 8, s. 105-117. 340 I Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Wojtak M., 1999b, Modlitwa ustalona — podstawowe wyznaczniki gatunku, [w:] W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, Lublin, s. 129-138. Wojtak M., 2000, Modlitwa jako gatunek wypowiedzi, [w:] Język polski. Współcze sność. Historia, t. 1, red. W. Książek-Bryłowa, H. Duda, Lublin, s. 133-141. Wojtak M., 2001, Pragmatyczne aspekty analiz stylistycznych tekstów użytkowych, [w:] Stylistyka a pragmatyka, red. B. Witosz, Katowice. Wojtak M., 2002a, Indywidualna realizacja wzorca gatunkowego kazania, „Stylisty ka”, nr 11, s. 413—431. Wojtak M., 2002b, Wyznaczniki gatunkowe komentarza prasowego, [w:] Tekst w me diach, red. K. Michalewski, Łódź, s. 372-376. Wojtak M., 2003, Wzorce gatunkowe, wzorce wykonania a praktyka kaznodziejska. Na przykładzie homilii ślubnych, [w:] Autorytety i normy, red. D. Kowalska, Łódź, s. 511-525. Wojtak M, 2004a, Gatunki prasowe, Lublin. Wojtak M., 2004b, Wzorce gatunkowe wypowiedzi a realizacje tekstowe [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2. Tekst a gatunek, red. D. Ostaszewska, Katowice, s. 29-39. Wojtak M., 2004c, Styl religijny w perspektywie genologicznej, [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 1, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań, s. 104-113. Wojtak M., 2004d, W kręgu stylistycznych paradoksów - uwagi o stylu tekstów użytko wych, „Stile”, t. 3, Belgrad 2004, s. 85-96, [online: http://www.rastko.rs/ cms/files/books/ 49c94bcdb 185с]. Wojtak M., 2005, Genologia tekstów użytkowych, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo - wiedza o języku - wiedza o kulturze - edukacja, t. I, red. M. Czermińska, S. Gajda, K. Kłosiński, A. Legeżyńska, A.Z. Makowiecki, R. Nycz, Kraków, s. 132-148. Wojtak M., 2006a, Gatunek w formie kolekcji a kolekcja gatunków, [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. XV, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznań, s. 143-152. Wojtak M., 2006b, Obraz relacji Bóg - człowiek w Modlitewniku dla głuchoniemych „Effeta”, [w:] Człowiek i sacrum. O pojęciach religijnych wjęzyku i kulturze, red. D. Sarzyńska, R. Tokarski, Sandomierz. Wojtak M., 2006c, Styl religijny we współczesnej polszczyźnie, „Stil”, t. 5, Belgrad, s. 139-146 [online: https://www.rastko.rs/filologija/stil/2006/l lWojtak.pdf]. Wojtak M., 2007, Styl gatunku, styl gatunkowy a styl funkcjonalny w perspektywie analitycznej, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 3, Gatunek a odmiany funkcjonalne, red. D. Ostaszewska, Katowice, s. 16-24. Wojtak M., 2009, Polimorficzność stylu religijnego we współczesnej polszczyźnie, [w:] Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym), t.V, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 115-126. Wojtak M„ 2010, Dyskurs religijny w mediach. Próba rekonesansu, [w:] Dyskurs religij ny w mediach, red. D. Zdunkiewicz-Jedynak, Tarnów, s. 7-30. Wojtak M., 201 la, Współczesne modlitewniki w oczach językoznawcy. Studium genologiczne, Tarnów. Wojtak M„ 201 lb, O relacjach dyskursu, stylu, gatunku i tekstu, „Tekst i Dyskurs”, z. 4, s. 69-78. Wojtak M., 2014, Genologiczna analiza tekstu, „Prace Językoznawcze”, nr 16/3, s. 63-71. Bibliografia \| 341 Wojtak M., 2016, O dyskursie religijnym, jego osobliwościach i przeobrażeniach, [w:] Dyskurs i jego odmiany, red. B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek, Katowice, s. 71-85. Wojtak M., 2018, Genologia historyczna - stan, perspektywy, konteksty, [w:] Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy, red. M. Pastuch i M. Siuciak przy współpracy K. Wąsińskiej i W. Wilczek, Katowice, s. 74—86. Wolińska O., 1987, Język XIX-wiecznych wiadomości prasowych, Katowice. Woźniak E., 2007, Ofiary i krzywdziciele. Studium postaci w przedtrydenckim piśmien nictwie pasyjnym. Analiza językoznawcza, Łódź. Wójcik E., 2011, Zbawienie, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 20, red. nauk. S. Wiik, Lublin, kol. 1299-1300. Wyderka B., 1990, Cechy skladniowo-stylistyczne siedemnastowiecznej prozy publicy stycznej. Piśmiennictwo śląskie na tle ogólnopolskim, Opole. Wyderka B., 1992, Perswazyjność jako cecha stylowa gatunków prozy publicystycznej XVII wieku, [w:] Odmiany polszczyzny XVII wieku, red. H. Wiśniewska, Cz. Kosyl, Lublin, s. 85-96. Wysłouch S., 2007, Nowa genologia - rewizje i interpretacje, [w:] Polska genologia literacka, red. D. Ostaszewska, R. Cudak, Warszawa, s. 288-305. Zając R., 2013, Szeol, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 19, red. E. Gigilewicz, kol. 47-48. Zdunkiewicz-Jedynak D., 1991, Językowe środki perswazji w homiliach (na przykła dzie tekstów Jana Pawła II), „Język a Kultura”, t. 4, s. 149-157. Zdunkiewicz-Jedynak D., 1994, Rola czasownikowej kategorii osoby w kształtowaniu relacji między kaznodzieją i słuchaczami (na materiale tekstów kaznodziejskich stanu wojennego), [w:] Fenomen kazania, red. W. Przyczyna, Kraków, s. 146-156. Zdunkiewicz-Jedynak D., 1996, Językowe środki perswazji w kazaniu, Kraków. Zdunkiewicz-Jedynak D., 2007, Język w polskim Kościele katolickim początku XXI wieku: przegląd najważniejszych zjawisk, [w:] Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. J. Mazur, M. Rzeszutko-Iwan, Lublin, s. 115-129. Zdybicka J.Z., 1992, Religia i religioznawstwo, Lublin. Zdybicka J.Z., 1993, Człowiek i religia, Lublin. Zdybicka J.Z., 1996, Religia formująca naród, „Człowiek w Kulturze”, nr 8, s. 93-114. Zdybicka J.Z., 2003, Rola religii w kulturze współczesnej, „Człowiek w Kulturze”, nr 15, s. 45-56. Zenderowski R., 2011, Religia a tożsamość narodowa i nacjonalizm w Europie środ kowo-wschodniej. Między etnizacją religii a sakralizacją etosu (narodu), Wrocław. Зелінська О.Ю, 2013, Українська барокова проповідь: мовний світ і културні витоки, Київ. Zerfass R., 1995, Od aforyzmu do kazania, przeł. G. Siwek, Kraków. Zieliński Z., 2014, Watykański Sobór I, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 20, red. S. Wiik, Lublin, kol. 277-280. Ziomek J., 1990, Retoryka opisowa, Wrocław. Żmudzki J., 1990, Dynamika tekstu a jego struktura, [w:] Tekst w kontekście, red. T. Dobrzyńska, Wrocław, s. 145-155. Żółkiewski S., 1988, Teksty kultury. Studia, Warszawa. 342 ļ Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku Żydek-Bednarczuk U., 2001, Komunikacja językowa w instytucji, [w:] Język w komuni kacji, t. 1, red. G. Habrajska, Łódź, s. 195-204. Żydek-Bednarczuk U., 2005, Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tehtu, Kraków. SUMMARY A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century The monograph writes itself into the stream of historical and linguistic re search on the text genre and text. The research combined the genre description recognised in accordance with the contemporary concepts developed on the basis of linguistic genealogy ( including historical genealogy), communicative parame ters and cultural factors giving the genre a function of a means shaping a discursive community and at the same time reflecting its specificity. In the cognitive terms, the monograph has a transdisciplinary dimension and combines the philosophic perspective (taking into account the latest achievements of cultural linguistics) with homiletic approaches. The monograph presents the way and extent of the impact of a Catholic ser mon as a text genre on the shaping of Polish Catholic discursive community in the second half of the 19th century. In this perspective, the genre is recognised by fo cusing on its community-forming communicative properties revealing themselves on various levels of its organisation. The Catholic sermon is a genre of a strong community-forming interaction, which in the second half of the 19th century, was supported by a set of contextual determinants of a varied nature. The genre of ex pression functioning in a different from the present one cultural, social and cultural environment constitutes an extremely interesting source of knowledge of the mechanisms shaping a certain type of a community, creating and maintaining its community dimension. It is also important in view of the opportunity to get to know the community, which uses it in the processes of communication, the hierar chy of the validity of the spiritual and the social world, the basics of the axiological system, the rules of ceasing the social and communicative relations. Research material includes the texts of the sermons preached and published in the second half of the 19th century in the compact publications and soon after it. This is the source material, so far not examined with the use of linguistic tools and methods. The collected body of the research has been diversified due to the criteri on of the quality of the sermons and includes the texts of the acknowledged au thors; it also includes the sermons written by less-known authors creating typical, sometimes average quality sermons. The body of the research is territorially bal anced, the material comes from various parts of the former Polish Republic, located in the areas of the three partitions. The research took into consideration the ser mons preached cyclically throughout the liturgical year in a systematic way. For the formation of a discursive community, each of the four levels of the organisation of the geme w^s.essential: structural, pragmatic, cognitive and stylis- 344 I Kazaniejako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku tic one as implementing specific complementary functions in this range. This is why the presented analyses and discussions are focused on these levels. The presented monograph consists of seven chapters. The first one is dedicat ed to discussing the research perspective, methodological basis and the characteris tics of the research material. Chapter two presents the theoretical assumptions of the work and important research contexts. The concepts of the genre of expression have also been discussed, as well as the relations of a genre, text, discourse and also a sermon as a genre of religious expression. The third chapter includes the characteristics of contextual circumstances of the analysed genre of expression. The consequent four chapters serve the genealogical characteristics of a ser mon, which is to extract the genre properties to achieve the community creative role of a sermon. Chapter four presents the overview of the structural aspect of a sermon, normative pattern and genre models. Chapter five discusses the issues connected with the pragmatic aspect of a sermon: the indicators of a communica tive situation, category of a sender and a receiver. The main attention was given to the communicative roles of a sender updated in the texts, which are essential due to its critical role in building a discursive community. Chapter six covers the charac teristics of the selected components of the cognitive aspect of a sermon, focused on presenting crucial components of a community image of the world shaped in the sermon texts. The last chapter characterises the stylistic categories connected with the genre style revealing itself on the stylistic surface of the genre conditioned by the organisation of the sermon. The work finishes with the conclusions presenting the genre characteristics of a sermon from the point of view of a community crea tive function of the analysed genre. Community-forming function of a sermon reveals itself on a structural level, which is strictly standardised and basing on a rhetorical scheme, facilitates structuralising, transmission and reception of certain contents and the realisation of defined communicative objectives. On the pragmatic level, this function is carried out, primarily, in shaping and perpetuating a specific structure of a discursive community motivated by the competences of its members and the appointment of specific communicative roles of a sender of a sermon. An essential dimension of a sermon of the second half of the 19th century in the perspective of its participation in forming a discursive community is performed by the cognitive surface of a ser mon, which has a decisive role in creating a common vision of the world, organis ing the knowledge of the world and creating the axiological system. On the stylistic level, the defined stylistic categories are important (persuasiveness, directedness, dialoguing) which determine the collaboration of a sender with the receivers, which is the basis of the existence of a community. Equally important is: hieraticity of a text exposing the realm of sacrum essential for the community, figurativity subordinated to pragmatic functions, templatism, formulaicity, supporting the or ganisation of transmission and reception.
any_adam_object	1
author	Bizior, Renata ca. 20./21. Jh
author_GND	(DE-588)1202492770
author_facet	Bizior, Renata ca. 20./21. Jh
author_role	aut
author_sort	Bizior, Renata ca. 20./21. Jh
author_variant	r b rb
building	Verbundindex
bvnumber	BV046321218
ctrlnum	(OCoLC)1135459450 (DE-599)BVBBV046321218
era	Geschichte 1850-1900 gnd
era_facet	Geschichte 1850-1900
format	Book
fullrecord	<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02688nam a2200505 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046321218</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20210505 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200107s2018 b\|\|\| 00\|\|\| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788374555968</subfield><subfield code="9">978-83-7455-596-8</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8374555963</subfield><subfield code="9">83-7455-596-3</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1135459450</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046321218</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bizior, Renata</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1202492770</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku</subfield><subfield code="b">= A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century</subfield><subfield code="c">Renata Bizior ; Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im Jana Długosza w Częstochowie</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Częstochowa</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie</subfield><subfield code="c">2018</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">344 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1850-1900</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Predigt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047089-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Sermons, Polish</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Catholic preaching</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Sermons</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Criticism, interpretation, etc</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Predigt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047089-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1850-1900</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210505</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031698229</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection>
geographic	Polen (DE-588)4046496-9 gnd
geographic_facet	Polen
id	DE-604.BV046321218
illustrated	Not Illustrated
indexdate	2024-07-10T08:41:34Z
institution	BVB
isbn	9788374555968 8374555963
language	Polish
oai_aleph_id	oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031698229
oclc_num	1135459450
open_access_boolean
owner	DE-12
owner_facet	DE-12
physical	344 Seiten 24 cm
psigel	BSB_NED_20210505
publishDate	2018
publishDateSearch	2018
publishDateSort	2018
publisher	Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
record_format	marc
spelling	Bizior, Renata ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)1202492770 aut Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century Renata Bizior ; Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im Jana Długosza w Częstochowie A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century Częstochowa Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie 2018 344 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Englische Zusammenfassung Geschichte 1850-1900 gnd rswk-swf Predigt (DE-588)4047089-1 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Sermons, Polish Catholic preaching Sermons Criticism, interpretation, etc Polen (DE-588)4046496-9 g Predigt (DE-588)4047089-1 s Geschichte 1850-1900 z DE-604 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract
spellingShingle	Bizior, Renata ca. 20./21. Jh Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century Predigt (DE-588)4047089-1 gnd
subject_GND	(DE-588)4047089-1 (DE-588)4046496-9
title	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century
title_alt	A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century
title_auth	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century
title_exact_search	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century
title_full	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century Renata Bizior ; Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im Jana Długosza w Częstochowie
title_fullStr	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century Renata Bizior ; Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im Jana Długosza w Częstochowie
title_full_unstemmed	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku = A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century Renata Bizior ; Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im Jana Długosza w Częstochowie
title_short	Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku
title_sort	kazanie jako wspolnototworczy gatunek wypowiedzi w drugiej polowie xix wieku a sermon as a community forming genre of the text in the second half of the 19th century
title_sub	= A sermon as a community-forming genre of the text in the second half of the 19th century
topic	Predigt (DE-588)4047089-1 gnd
topic_facet	Predigt Polen
url	http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031698229&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA
work_keys_str_mv	AT biziorrenata kazaniejakowspolnototworczygatunekwypowiedziwdrugiejpołowiexixwiekuasermonasacommunityforminggenreofthetextinthesecondhalfofthe19thcentury AT biziorrenata asermonasacommunityforminggenreofthetextinthesecondhalfofthe19thcentury

Verfügbarkeit

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Fernleihe Bestellen Achtung: Nicht im THWS-Bestand! Inhaltsverzeichnis

MARC

Datensatz im Suchindex

Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.

Ähnliche Einträge