Czerwone sztandary Osmanów: wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
[2016]
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract Register // Ortsregister |
Beschreibung: | 567 Seiten Illustrationen 24 cm |
ISBN: | 9788363580698 8363580694 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046228636 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20191204 | ||
007 | t | ||
008 | 191104s2016 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788363580698 |9 978-83-63580-69-8 | ||
020 | |a 8363580694 |9 83-63580-69-4 | ||
035 | |a (OCoLC)1126565596 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV046228636 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Witkowicz, Andrzej |d 1966- |e Verfasser |0 (DE-588)1198795638 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Czerwone sztandary Osmanów |b wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew |c Andrzej Witkowicz |
246 | 1 | 1 | |a Red standards of the Ottomans |
264 | 1 | |a Warszawa |b Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie |c [2016] | |
264 | 4 | |c © 2016 | |
300 | |a 567 Seiten |b Illustrationen |c 24 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
650 | 0 | 7 | |a Türkenkrieg |g 1683-1697 |0 (DE-588)4135853-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
653 | 0 | |a Wojna austriacko-turecka (1683-1699) / kampanie i bitwy | |
653 | 0 | |a Wojna austriacko-turecka (1683-1699) / udział polski | |
653 | 0 | |a Broń bojowa / Islamskie, Imperium | |
653 | 2 | |a Osmańskie, Imperium / 1453-1683 | |
653 | 2 | |a Wiedeń (Austria) / 1683 (Oblężenie) | |
653 | 2 | |a Islamskie, Imperium / historia wojskowa | |
653 | 2 | |a Osmańskie, Imperium / historia wojskowa / 17 w | |
653 | 0 | |a Wojna Ligi Świętej z Turcją (1683-1699) | |
653 | 2 | |a Turcja / 17 w | |
653 | 4 | |a 1601-1700 | |
689 | 0 | 0 | |a Türkenkrieg |g 1683-1697 |0 (DE-588)4135853-3 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20191204 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031607150 | ||
942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09032 |g 561 |
942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09032 |g 436 |
942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09032 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804180636339011584 |
---|---|
adam_text | SPIS TREŚCI WSTĘP 15 CZĘŚĆ I WIELKA MOZAIKA: IMPERIUM I ARMIA OSMANÓW W DRUGIEJ POŁOWIE XVII WIEKU ROZDZIAŁ I CZYM BYŁO IMPERIUM OSMAŃSKIE? 1. Poglądy na temat imperium 2. Władza i administracja 3. Potencjał obronno-ekonomiczny 3.1. Demografia 3.2. Problemy narodowościowe i religijne 3.3. Wybrane zagadnienia gospodarczo-społeczne 3.4. Pieniądz i finanse 29 31 37 40 40 43 46 51 ROZDZIAŁ II ARMIA OSMAŃSKA: ZAGADNIENIAOGÓLNE 1. Rola wojny i armii 1.1. Armia a legitymizacja władzy 2. Dotychczasowe modele organizacji osmańskich sił zbrojnych 3. Organizacja osmańskich sił zbrojnych w drugiej połowie xvii wieku 3.1. Propozycja terminologii 55 57 58 59 60 62 ROZDZIAŁ III WOJSKA KAPY KUŁU i. Korpus janczarski 1.1. Liczebność 1.2. Organizacja 65 67 67 68
Zmiany w rekrutacji i społeczne miejsce korpusu 1.4. Wartość bojowa 1.5. Taktyka 2. Wojska techniczne 2.1. Organizacja i liczebność 2.2. Sprawność artylerii 2.3. Wojska inżynieryjne 3. Kawaleria wojsk kapy kulu 4. Inne formacje centralne 5. Wojska kapy kulu: podsumowanie 6. System obrony granic około roku 1680 Ճ. 1. Garnizony janczarskie w głównych ośrodkach imperium (poza Stambułem) 6.2. Inne formacje w składzie wojsk garnizonowych 6.3. Ogólna liczebność wojsk garnizonowych 6.4. Punkty obronne 7. Marynarka wojenna 70 71 71 72 72 73 75 76 78 79 79 ī.ļ. 80 82 82 83 84 ROZDZIAŁ IV WOJSKA PROWINCJONALNE 1. Formacje timariockie: wielkość etatowa 2. Formacje timariockie: wielkość faktyczna i wartość bojowa 3. Wojska jerli kulu - serhadkulu i oddziały nadworne 3.1. Wojska lokalne 3.2. Liczebność wojsk jerli 3.3. Wojska nadworne 4. Inne rodzaje wojsk prowincjonalnych 4.1. Liczebność formacji milicyjnych 5. Podsumowanie 89 91 94 99 99 101 102 106 108 109 ROZDZIAŁ V ZABEZPIECZENIE DZIAŁAŃ WOJENNYCH I UZBROJENIE ARMII 1. Logistyka 1.1. Organizacja życia obozowego 1.2. Środki transportu 1.3. Wielkość taborów 2. Produkcja na potrzeby wojska 3. Uzbrojenie i wyposażenie II3 115 116 118 119 121 123
3-і. Kawaleria 3.2. Piechota 4. Szabla i inne rodzaje broni białej 5. Broń palna 5.1. Broń ręczna 5.2. Artyleria 123 124 125 128 128 129 ROZDZIAŁ VI WOJSKA LENNIKÓW IMPERIUM 13I 1. Chanat krymski: liczebność wojsk 1.1. Demografia a liczebność wojsk tatarskich 1.2. Zaciężne formacje w armii chana 2. Chanat Krymski: strategia i taktyka 2.1. Polityka a strategia 2.2. Liczebność ordy podczas wypraw wojennych 2.3. Dowodzenie i organizacja wypraw tatarskich 2.4. Taktyka 2.5. Konie i ludzie 2.6. Uzbrojenie 3. Inni lennicy imperium 3.1. Mołdawia, Wołoszczyzna, Siedmiogród 3.2. „Środkowe Węgry”, Dubrownik, Dagestan 133 134 135 136 136 137 138 139 140 141 142 142 144 3.3. Kwestia kozacka 4. Ejalety afrykańskie 144 145 ROZDZIAŁ VII ARMIA OSMAŃSKA OKOŁO ROKU 1683:PODSUMOWANIE 1. Armia osmańska z czasów pierwszej i drugiej wyprawy wiedeńskiej 1.1. Armia Sulej mana Wspaniałego 1.2. Armia czasów Mehmeda IY: liczebność 1.3. Armia czasów Mehmeda IV: wartośćbojowa 2. Morale 2.1. Ceremoniał 2.2. Święta wojna? 2.3. Lafa 2.4. Doświadczenia wojenne 2.5. Podsumowanie 147 149 149 150 152 154 154 155 157 159 159
3- Strategia i taktyka 3.1. Kwestia przewagi liczebnej 3.2. Organizacja wypraw wojennych 3.3. Strategia ֊ czynnik odległości 3.4. Taktyka w walnych bitwach 3.5. Taktyka stosowana w trakcie oblężeń 3.6. Wojska lenników w systemie strategii i taktyki 3.7. Dowództwo 4. Dwie koncepcje organizacji sil zbrojnych 5. Armia i państwo 160 160 161 162 165 166 167 167 170 172 ROZDZIAŁ VIII CHARAKTERYSTYKA SIŁ ZBROJNYCH SĄSIADÓW IMPERIUM OSMAŃSKIEGO 177 1. Austria 2. Rzeczpospolita Obojga Narodów 3. Wenecja 4. Państwo moskiewskie 5. Muzułmańscy sąsiedzi imperium 5.1. Persja (Adziam) 5.2. Maroko 179 181 184 186 188 188 190 CZĘŚĆ II SŁOWEM, TAK OLBRZYMIEJ WYPRAWY NIE BYŁO CHYBA OD CZASÓW ADAMA ROZDZIAŁ IX KARA MUSTAFA I KWESTIA WOJNY Z AUSTRIĄ 1. Kara Mustafa: polityk 2. Kara Mustafa: żołnierz 2.1. Pierwsze doświadczenia wojskowe Kara Mustafy 2.2. Kampania czehryńska 2.3. Umiejętności i słabości seraskiera 3. Teatr działań wojennych i doświadczenia poprzednich wojen z Austrią 3.1. Woj ny z Austrią w xvi wieku 3.2. Ponad pół wieku pokoju 3.3. Kampania lat 1663-1664 193 195 200 200 201 208 210 210 211 212
3-4՛ Wyprawy Lat 1681-1682 3.5. Teatr działań wojennych 4. Decyzja o wojnie 5. Zdobyć Wiedeń... I co dalej? 6. Początek wyprawy 6.1. Pierwsze zwycięstwo Austriaków 6.2. Marsz z Adrianopola do Belgradu rozdział 213 214 217 221 224 224 225 x KONCENTRACJA ARMII INWAZYJNEJ 1. Marsz armii inwazyjnej z Belgradu do granicy 1.1. Koncentracja w Belgradzie 1.2. Marsz ku granicy 2. Liczebność armii Kara Mustafy 2.1. Koncentracja pod Jawarynem 3. Spisy wojsk osmańskich z czasów wyprawy 1683 r. 4. Wojska kapy kulu 4.1. Piechota i artyleria 4.2. Kawaleria 5. Ejalety europejskie 5.1. Rumelia i Sylistria-Oczaków 5.2. Ejalety węgierskie i Bośnia 6. Pozostałe prowincje 6.1. Anatolia 6.2. Inne ejalety azjatyckie, Egipt i Dżezair-i Bahr-i Sefid 7. Wojska prowincjonalne: podsumowanie 7.1. Prowincjonalna jazda sipahijska 7.2. Wojska jerli 7.3. Wojska nadworne i inne formacje 7.4. Piechota w wojskach prowincjonalnych 8. Siły lenników 9. Tabory 10. Armia inwazyjna: podsumowanie 10.1. Proporcje głównych rodzajów broni 10.2. Koszt wyprawy 10.3. Wartość wojsk inwazyjnych 10.4. Sylwetki kilku dowódców 10.5. Najpotężniejsza armia połowa w historii imperium? 11. Porównania 227 229 230 232 234 234 237 239 239 239 240 240 241 241 241 242 243 243 244 244 245 245 247 248 248 248 249 250 253 255
ROZDZIAŁ XI PIERWSZY ETAP KAMPANII 1. Ofensywa księcia Karola Lotaryńskiego 2. Inwazja: od przekroczenia granicy do osiągnięcia Wiednia 2.1. Od Stołecznego Białogrodu do twierdzy Jawaryn 2.2. Walki nad Rabą i ich następstwa 2.3. Postój nad Rabą 2.4. Marsz spod Jawaryna w stronę Wiednia 3. Twierdza wiedeńska i jej obrońcy 4. Początek oblężenia: rozstawienie wojsk 4.1. Siły osmańskie pod Wiedniem 4.2. Początek oblężenia 4.3. Początkowy szyk armii oblężniczej pod Wiedniem 5. Zdobycie wyspy Tabor: całkowite okrążenie Wiednia 2J9 261 264 264 265 2Ճ7 267 270 274 274 275 276 278 ROZDZIAŁ XII DZIAŁANIA WOJENNE OD POŁOWY LIPCA DO POŁOWY SIERPNIA 281 1. Rozwój prac oblężniczych pod Wiedniem w pierwszym miesiącu oblężenia (14 lipea — 12 sierpnia) 283 1.1. Ocena pierwszego miesiąca oblężenia 289 2. Artyleria w oblężeniu Wiednia 293 2.1. Rozrost artylerii podczas oblężenia 295 2.2. Podsumowanie 295 3. Działania na lewym brzegu Dunaju: korpus Kör Husejna 297 3.1. Siły osmańsko-węgierskie na lewym brzegu Dunaju 297 3.2. Bitwa pod Preszburgiem i jej następstwa 298 4. Działania wydzielonych oddziałów na prawym brzegu Dunaju 301 ROZDZIAŁ XIII DZIAŁANIA WOJENNE OD POŁOWY SIERPNIA DO POCZĄTKÓW WRZEŚNIA 1. Klęska na lewym brzegu Dunaju 1.1. Bitwa pod Bisambergiem 1.2. Następstwa klęski 2. Rozwój prac oblężniczych pod Wiedniem w drugim miesiącu oblężenia (13 sierpnia ֊ 12 września) 2.1. Zmiany w szyku wojsk oblegających Wiedeń 2.2. Wznowienie ataków 2.3. Punkt krytyczny: 40 dni oblężenia 3Օ5 307 308 310 311 311 312 314
2·4· Ostatnie ataki 3. Oblężenie: straty i uzupełnienia 4. Podsumowanie oblężenia 4.1. Porównanie trzech oblężeń 5. Okrucieństwa wojenne 317 322 323 324 326 CZĘŚĆ III KLĘSKA ROZDZIAŁ XIV PRZECIWNICY ARMII OSMAŃSKIEJ W PRZEDEDNIU BITWY WIEDEŃSKIEJ 1. Wojska odsieczowe 1.1. Organizacja odsieczy dla Wiednia 1.2. Koncentracja pod Tulln 1.3. Zastrzeżenia co do liczebności wojsk odsieczy 1.4. Wartość armii odsieczowej 2. Szyk i plan działania wojsk nieprzyjacielskich 2.1. Zgrupowanie wojsk austriacko-niemieckich 2.2. Problem dowództwa w armii odsieczowej 333 335 335 337 338 340 342 342 346 ROZDZIAŁ XV OSMAŃSKIE PRZYGOTOWANIA DO ODPARCIA ODSIECZY 1. Stan armii osmańskiej pod koniec oblężenia 1.1. Korpus posiłkowy Ibrahima paszy 1.2. Wielkość armii w przededniu bitwy 2. Wstępne przygotowania do bitwy 2.1. Kara Mustafa wobec groźby odsieczy 2.2. Pierwsze przygotowania do odparcia wojsk odsieczowych 2.3. Organizacja kolejnych działań przeciw odsieczy 3. Szanse na zwycięstwo? 3.1. Stan armii osmańskiej 4. Plan bitwy 4.1. Kronikarze tureccy o planach bitwy 4.2. Ustawienie wojsk a prawdopodobny plan bitwy 4.3. Słabości ewentualnego planu KaraMustafy 4.4. Czy możliwy był inny plan bitwy? 349 351 351 352 353 353 355 356 358 358 360 360 361 364 364
ROZDZIAŁ XVI LICZEBNOŚĆ I SZYK ARMII OSMAŃSKIEJ PRZED BATALIĄ 12 WRZEŚNIA 1. Wojska wystawione przeciwko odsieczy — informacje ogólne 2. Prawe skrzydło 3. Problem wysuniętej reduty „szańca tureckiego” i grupy Kara Mehmeda 4. Centrum 5. Lewe skrzydło 6. Grupa chana Murada Gėrėja 7. Formacje niebiorące udziału w bitwie 7.1. Kwestia ewentualnego przesunięcia sił korpusu oblężniczego 8. Krytyka dotychczasowych opracowań 367 369 370 372 373 374 376 376 378 379 ROZDZIAŁ XVII WALNA BITWA 12 WRZEŚNIA 1. Bitwa bez jednolitego frontu (godz. 5.00—16.00) 1.1. Walki na prawym skrzydle 1.2. Działania w centrum 1.3. Działania na lewym skrzydle 1.4. Walki o Pötzleinsdorf 2. Zmiany na froncie bitwy 2.1. Faktyczny kształt frontu 2.2. Mit o przesuwaniu wojsk Ibrahima paszy 3. Końcowa faza bitwy (godz. 16.00-19.00) 3.1. Walki w centrum i na lewym skrzydle 3.2. Natarcie nieprzyjaciela na prawym skrzydle osmańskim 3.3. Natarcie nieprzyjaciela w centrum i na lewym skrzydle osmańskim 3.4. Zgrupowanie Kara Mustafy w końcowej fazie bitwy 3.5. Walki w obozie 3.6. Ucieczka czy odwrót? 4. Straty 4.1. Straty ludzkie po obu stronach 4.2. Utracony obóz 5. Miejsce bitwy wiedeńskiej w dziejach wojen 381 384 384 388 389 391 394 396 398 399 399 401 404 406 409 411 412 412 414 416
ROZDZIAŁ XVIII PRÓBA USTABILIZOWANIA SYTUACJI NA POGRANICZU JESIENIĄ 1683 R. 1. Odwrót do Budzina 1.1. Koncentracja pod Jawarynem 1.2. Represje po bitwie wiedeńskiej 1.3. Marsz do Budzina 2. Przed bitwami pod Parkanami: skład i liczebność korpusu Kara Mehmeda 3. Pierwsza bitwa pod Parkanami 3.1. Liczebność i skład obu wojsk 7 października 3.2. Bitwa 4. Druga bitwa pod Parkanami 4.1. Siły i zamiary nieprzyjaciela 4.2. Kwestia wzmocnienia sił Kara Mehmeda 4.3. Osmański plan bitwy 4.4. i faza bitwy 4.5. u faza bitwy 4.6. Straty 4.7. Po bitwie 5. Ostatnie walki i przegrupowania 5.1. Plany obrony pogranicza 5.2. Obrona Ostrzyhomia 5.3. Stracone szanse nieprzyjaciela 5.4. Zamknięcie działań wojennych w 1683 r. 5.5. Ostatnia klęska Kara Mustafy 419 421 421 422 423 424 42Ճ 426 427 431 431 433 433 437 439 441 443 444 444 445 447 448 450 ROZDZIAŁ XIX BILANS KAMPANII ROKU 1683 1. Ekonomia sił 1.1. Seraskier i podwładni 1.2. Czynnik czasu 1.3. Niewłaściwa ocena możliwości własnych i przeciwnika 1.4. Klęska wynikiem struktury państwa i armii osmańskiej? 1.5. Straty bezpowrotne wojsk tureckich w trakcie kampanii 1.6. Straty nieprzyjaciela 2. Podsumowanie 3. Historia alternatywna 453 456 458 459 459 460 462 463 463 464
ZAKOŃCZENIE KU ZMIANOM W WOJSKOWOŚCI OSMAŃSKIEJ 1. Wojna z Ligą Świętą 2. Przemiany w liczebności wojsk zaciężnych i innych formacji w latach 1684-1699 3. Zmiany w strukturze i wartości bojowej armii u schyłku xvii wieku 4. Austriacki przeciwnik w wielkiej wojnie tureckiej 5. Imperium w pierwszej połowie xviii wieku 6. Sto lat po wyprawie wiedeńskiej: upadek armii osmańskiej ZAŁĄCZNIKI 471 473 476 479 482 486 489 491 494 499 r O O Załącznik 1 Załącznik 2 Załącznik 3 Załącznik 4 Załącznik 5 469 502 PRZYPISY 503 BIBLIOGRAFIA 525 MAPY 542 INDEKS OSÓB 547 INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 555 ABSTRACT 565
BIBLIOGRAFIA Ogromna większość tytułów podanych w bibłiografii została wykorzystana w konstrukcji aparatu przypisów. Pozycje, z którymi autor zapoznał się w trakcie pracy, lecz których treść nie wniosła nic istotnego do tematu, zostały zasadniczo pominięte. Wyjątek uczyniono dla tych nielicznych opracowań, które okazały się przydatne ze względu na syntetyczne ujęcie wybranych problemów historii xvn w. Źródła niepublikowane Biblioteka Czartoryskich 12 Julii 168} Traktat z Elektorem, rkp 428. Diariusz całego oblężenia Wiedeńskiego..., rkps 430. Doniesienia z obozu pod Strygonią 10 Paź. 168} r., rkps 179. Excerpt z listu pewnego 8 paź. 1681 r., rkps 179. Excerpt z listu pewnego z obozu 26 Paź. i68y r., rkps 179. Instrukcja St. Niewieścickiemu, rkp 428. List spod wielkich Strzelec, 6 września 168} r„ rkps 179. List króla do Sapiehy, rkps 430. Relacia legatiey do króև Francuzkiego, rkp 428. Rehuya potrzeby z Turkami i Węgrami pod Presburgiem, rkps 179. Relacya walnego od Turków օեկշօոա Wiednia Roku P. 168}, rkps 3584. Specyfikacja szkódpoczynionych od Turków i Tatarów, rkps 179. Wiadomości spod Berna do Warszawy, rkps 179. Biblioteka Jagiellońska Coūectio diversarum tabuDrum geograph. Imperii Turciei (ιγοο-ι8ογ). Ważniejsze źródła drukowane i starodruki Aha do dziejów króla Jana III sprawy roku 168} a osobliwie wyprawy wiedeńskiej wyjaśniające, wyd. F. Kluczycki, Kraków 1883. Archiwum spraw zagranicznychfrancuskie do dziejówJana Trzeciego, oprać. K. Waliszewski, t. 1, Kraków 1879. Atlas Nouveau contenant toutes Խparties du Monde..., Paris 1692. BIBI. IO GRAFÍA
Collectanea z dziejopisów tureckich rzeczy do history։ pobkiey służących... przez J.J.S. Sękowskiego, t. 1-2, Warszawa 1824-1825. Dalerac François Paulin, Les Anecdotes De Pologne, Ou Memoires secrets du Regne deJean Sobieskiin, Desbordes 1699. Długopolska Iwona, Czy przybyłjuż poseł z Lechktanu? Tunica w zbiorze starodruków Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 2014. Dupont Philippe, Pamiętniki history։ życia i czynówJana III Sobieskiego, tł. z j. fr. B. Spieralska, wstęp i oprać. D. Milewski, Warszawa 2011. Dyakowski Mikołaj, Dyaryusz wideńskiej okazyji Jmci Pana Mikołaja na Dyakowcach Dyakowskiegopodstolego L·tyczewskiego, do druku przygot., wstępem i przypisami opatrzyli J.A. Kosiński, J. Długosz, Warszawa 1983. Hadży Mehmed Senai z Krymu, Historia chana IsUm Gėrėja III, tekst turecki wyd., przeł. i oprać. Z. Abrahamowicz, uzup. koment. hist. O. Górka i Z. Wójcik, red. nauk. Z. Wójcik, Warszawa 1971. Historia nowożytna 1648—1789. Wybór tekstów, oprać. K. Piwarski; Warszawa 1954. Jan III Sobieski, Listy do Marysieńki, t, 2, oprać. L. Kukulski, Warszawa 1973. Kara Mustafa pod Wiedniem. Źródła muzułmańskie do dziejów гсургаиу wiedeńskiej 168} roku, z tureckiego przeł. i oprać. Z. Abrahamowicz, Kraków 1973. Kara Mustafa vor Wien. Das türkische Tagebuch der BeUgerung Wiens i68ļ, verfasst vom Zeremonienmeister der Hohen Pforte, w: Osmanische Geschichtsschreiber, t. 1: Styria, Graz-Wien-Köln 1955. Katalog dokumentów tureckich. Dokumenty do dziejów Pokki i krajów ościennych w latach 1491-1672, oprać. Z. Abrahamowicz, Warszawa 1959. Kątski Marcin, Dyaryusz wyjazdu z Krakowa pod
Wiedeń Jana III roku 168}, Kraków 1784 (reprint: Kórnik 1983). Kochowski Wespazjan, Commentarius Belli Adversum Turcas ad Viennam, et in Hungária Anno C H: 168} Gestì Duetu et auspiciis Serenissimi ac Potentissimi Joannis III. Regis Poloniarum, Kraków 1684, http://reader.digitale-sammlungen.de/resolve/display/ bsb10703409.html Kochowski Wespazjan Hieronim, Dzieło Boskie albo Pieśni Wiednia wybawionego i inszych transakcyjej wojny tureckiej w roku 168} szczęśliwie rozpoczętej, Wroclaw 1983 ((http://dlibra.ujk.edu.pl/Content/258/kochowski_dzielo_boskie.pdf)· Księga podróży Ewliji Czelebiego. Wybór, red. nauk., wybór, słowo wstępne i komentarze Z. Abrahamowicz, Maria Kazimiera d’Arquien de la Grange, Lhty do Jana Sobieskiego, oprać. L. Kukulski, przeł. J.K. Seli, L. Kukulski, Warszawa 1966. Marsigli Luigi Ferdinando, Stato militare dell’Imperio ottomano incremento e decremento del medesimo, Amsterdamo 1732. Odsiecz wiedeńska 168). Tło historyczne i materiały źródłowe. Wystawajubileuszowa w Zamku Królewskim na Wawelu, w trzechsetlecie bitwy, Kraków 1990. 528 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Pamiętnik Mikołaja Jemiołowskiego, towarzysza lekkiej chorągwi, ziemianina województwa bełzkiego, obejmujący dzieje Polski od roku ¡648 do 1679 spółcześnie, porządkiem Խ opowiedziane, Lwów 1850, Pasek Jan Chryzostom, Pamiętniki, oprać. R. Pollak, Warszawa 1987. Relacya legacyi tureckiej Jaśnie Wielmożnego Jana Gnińskiego... do Machmeta Soltana, Cesarza Konstantynopobkiego... wyprawionego, w roku Pańskim 1677..., Warszawa 1907. Ricaut Paul, Monarchia turecka opbana przez Ricota Sekretarza Posła Angiebkiego u Porty Ottomańskiej Residuiącego..., Słuck 1678. Rubinkowski Jakub Kazimierz, Relacja o wiktorii wiedeńskiej ¡68} roku [fragmentJaniny], wydał z oryg., wstępem i komentarzami opatrzył K. Maliszewski, Warszawa 1983. Rycaut Paul, The History ofthe Turks, Beginning with the Year 1679, London 1700. Sarnecki Kazimierz, Pamiętnik z czasów Jana Sobieskiego, t. г, Wrocław 2010. Sobieski Jakub, Dyaryusz wyprawy wiedeńskiej w 168} r, Warszawa 1883. Święty Koran. Tekst arabski i tłumaczenie polskie, Islam Internationa] Publications Ltd.,TiIfbrd 1996 (http://www.alisiam.pl/islam/koran_ksiega_islamu/ wersja_koranu_onłine). Trzy relacje z polskich podróży na Wschód muzułmański w pierwszejpołowie ХУН wieku, oprać. A. Walaszek, Kraków 1980. Werdum Ulryk, Dziennik podróży 1670—1672. Dziennik wyprawy polowej 1671, wstęp, oprać, i indeksy D. Milewski ; tł. Dziennika wyprawypolowej 1671 D. Urbonaitė, Warszawa 2012. Zsidżylktów rumelijskich epoki wyprawy wiedeńskiej. Akta tureckie, zebrał i oprać. Jan Grzegorzewski, Lwów 1912. Źródła do poselstwa Jana Gnińskiego wojewody chełmińskiego do
Turcy։ w Utach 1677-1678, Warszawa 1907. Wybrane opracowania A History ofthe Ottoman Empire to ¡7}o, chapters by V.J. Parry and others, ed. M.A. Cook, Cambridge 1976. Abrahamowicz Zygmunt, La campagna turca contro Vienna del 168}..., „Römische historische Mitteilungen”, 26 (1984). Abrahamowicz Zygmunt, TL·polityczne i ekonomiczne wyprawy wiedeńskiej Kara Mustafy, „Kwartalnik Historyczny” 90 (1983), nr 1. Aksan Virginia H., Ottoman Wars 1700-1870: An Empire Besieged, Pearson Education 2007. Barker Thomas M., Army, Aristocracy, Monarchy: Essays on War Society and Govemament inAusfria 1618-1780, New York 1982. BIBLIOGRAFIA 529
Barket Thomas M., Double Eagle and Crescent. Vienna’s Second Turkish Siege and its Historical Setting, State University of New York Press 1967. Birken Andreas, Die Provinzen des Osmanischen Reiches, Wiesbaden 1976. Camous Thierry, Wschód - Zachód: 25 wieków wojen, przeł. B. Losson, Warszawa 2011. Carr Edward H., Historia. Czym jest. Wykłady im. Georgea Macaubya Trevelyana wygłoszone na uniwersytecie w Cambridge styczeń — marzec 1961, wyd. 2, oprać. R.W. Davies, przel. E Kuś, Poznań 1999. Cichowski Jerzy, Szulczyński Andrzej, Husaria, Warszawa 1981. Clausewitz Carl (von), O wojnie, wyd. Mireki, bmdw. [Kraków 2003]. Colas Alejandro, Imperium, przeł. J. Dobrowolski, Warszawa 2008. Creveld van Martin, Żywiąc wojnę. Logistyka od Wallensteina do Pationa, tłum. J. Szkudliński, Warszawa 2014. Czy warto było iśćpod WiedeńԼ „Mówią Wieki”, wrzesień 2013. Davies Brian L, Warfare, state and society on the Black Sea steppe, 1500-1700, Routledge 2007. Demel Juliusz, Historia Rumunii, Wroclaw 1986. Der Schlacht vor Wien im Jahre 1683, red. J. Buszko, W. Leitsch, „Studia Austro-Polonica”, 3 (1983). Die Belagerung von Wien durch die Türken im Jahre 1683, Wien 1834. Die Türken vor Wien. Europa und die Entscheidung an der Donau 1683, Wien 1983. Die Türkenbeute, Karlsruhe J970. Die Türkenkriege in der historischen Forschung, Wien 1983. Dzieje gospodarcze i spokczne imperium osmańskiego 1300-1914, red. H. Inalcik, D. Quataert, tlum. J. Hunia, Kraków 2008. Dziubiński Andrzej, Imperium Osmanów, w: Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, red. A. Mączak, Warszawa 1991. Dziubiński Andrzej, Na
szkkach Orientu, Wrocław 1998. Eickhoff Ekkehard, Venedig, Wien und die Osmanen. Umbruch in Südosteuropa 1645-1700, München ¡970. Encycbpedia ofthe Ottoman Empire, ed. G. Ágoston, B.A. Masters, New York 2009. Encyklopedia wojskowa, red. O. Laskowski, t. 1, Warszawa 1931 (reprint, Warszawa 1996). Enzyklopaedie des Islam. Geographisches und biographisches Wörterbuch der muhammedianischen Völker, hrsg. von М.ТҺ. Houtsma, T.W. Arnold, R. Basset, R. Hartman, t. 1-4, Leiden-Leipzig 1913-1934. Erickson Edward J., Uyar Mesut, A Military History ofthe Ottomans: From Osman to Atatürk, Praeger 2009. Faroqhi Suraiya, Making a livingin the Ottoman lands, 1480 to 1820, Isis Press 1995. Felczak Wadaw, Historia Węgier, Wfodaw 1983. Felczak Wadaw, Wasilewski Tadeusz, Historia Jugosławii, Wrodaw 1985. CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Fightingfor a Living. A Comparative History ofMilitary Labour iyoo-2000, Amsterdam 2014. First Encyclopaedia ofIslam, ed. M.Th. Houtsma (reprint), Leiden 1993. Fisher Alan W., The Crimean Tatars, Hoover Press 197B. Forst-Battaglia Otto, Jan Sobieski, król Polski, przeł. К, Szyszkowska ; oprać, i wstępem poprzedził Z. Wójcik, Warszawa 1983. Gábor Ágoston, Gunsfor the Sultan: Military Power and the Weapons Industry in the Ottoman Empire, Cambridge University Press 2003. Gierowski Józef Andrzej, Znaczenie zwycięstwa wiedeńskiego dL· stosunków polsko-tureckich, Warszawa 1983. Gloger Zygmunt, Encyklopedia staropolska ilustrowana, 1.1-4, Warszawa 1958. Goody Jack, Kradzież historii, tłum. J. Dobrowolski, Warszawa 2009. Górka Olgierd, Liczebność Tatarów krymskich i ich wojsk, Warszawa 1936. Gradowski Michał, Żygulski Zdzisław jun., Słownik uzbrojenia historycznego, Warszawa гою. Grzegorzewski Jan, Albania i Albańczycy, Lwów 1914. Hammer Joseph von, Geschichte des Osmanischen Reiches, ez. 3: iÓ2}-i6pp, Pest 1835 (https://archive.org/details/geschichtedesosoopurgoog). Hathaway Jane, współpr. Babir Karl К, Arabowie podpanowaniem Osmanów ty16-1800, przeł. K. Pachniak, Warszawa 2012. Hauziński Jerzy, Absolutyzm orientalny, w: Europa i świat w epoce oświeconego absolutyzmu, red. J. Staszewski, Warszawa 1991. Hazard H.W., AtUs oflsUmic History, Princeton 1954. Historia nowożytna krajów Azji i Afryki, tłum. z ros. J. Borowicz, Warszawa 1980. Historia nowożytna, 1.1:1640—1789, red. W.W. Biriukow, B.F. Porszniew, S.D. Skazkin, Warszawa 1954. Historia sztuki wojennej, od starożytności do
czasów współczesnych, red. G. Parker; przeł. A. Czarnocki, Warszawa 2008. 1Ilustrowana historya nowożytna, t. 4: Od restytucyi królestwa w Anglii aż do pokoju w Ryswiku, wg. wydaw. Spamera oprać. A. Szczepański, cz. 3, Wiedeń bd. [1900] Jakowenko Natalia, Historia Ukrainy do typy r., tł. na j. poi. A. Babiak-Owad, K. Kotyńska, Warszawa 2011. Jorga Nicolae, Geschichte des osmanischen Reiches, t. 4: Bis 1771, Gotha 1911. Junkelmann Marcus, Kūrfirst Max Emanuel von Bayern als Feldherr, München 2000. Karl Herzog von Lothringen, w: Allgemeine deutsche Biographie, t. 15, Leipzig 1882. Katalog zbiorów. Wiek XVII. Muzeum Wojska Pohkiego w Warszawie, Warszawa 1968. Kaushik Roy, Military Transition in Early Modem Asia, 1400-1740: Cavalry, Guns and Ships, Bloomsbury Publishing 2014. Kennedy Paul Mocarstwa świata. Narodziny, rozkwit, upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach iyoo-2000, przeł. M. Kluźniak, Warszawa 1994. BIBLIOGRAFIA
Klimaszewski Bolesław, Jan III w literaturzepokkiej i zachodnioeuropejskiej XVII i XVIII wieku, Warszawa-Kraków 1983. Klopp Ormo, DasJahr 168} und derfolgende grosse Türkenkrieg bis zum Frieden von Carlowitz 1699, Graz 188z. Kluczycki Franz, KönigjohannIIIvorWien, Krakau 1883. Kołodziejczyk Dariusz, Podole podpanowaniem tureckim. Ejalet kamienieckii6/2-i6pp, Warszawa 1994. Komaszyński Michał, Maria Kazimiera d’Arquien Sobieska królowa Polski 1641-1/16, Kraków-Wrocław 1984. Konopczyński Władysław, Pokka a Turcja 1683-1/92, Warszawa 1936. Korzon Tadeusz, Dola i niedola Jana Sobieskiego, t. 3, Poznań 2005. Korzon Tadeusz, Dzieje wojen i wojskowości w Роксе, t. z, Kraków 19 rz. Korzon Tadeusz, Historya nowożytna, t. 2: Od 1649 do 1/88 roku, Toledo (Ohio) 1914. Kroll Piotr, Venimus, vidimus et Deus virít! Dzieje wielkiego zwycięstwa, „Mówią Wieki”, wrzesień 2013. Lewis Raphaela, Życie codzienne w Turcji osmańskiej, przeł. W. Radwański, Warszawa 1984. Łepkowski Józef, Broń sieczna w ogóle i w Роксе uważana archeologicznie, Kraków 1857 (reprint). Maiden Henry Elliot, Vienna 1683: the history and consequences ofthe defeat ofthe Turb before Vienna, September 12,1683 by John Sobieski, King ofPoland and Charles Leopold, Duke ofLorraine, London 1883. Mała encyklopedia wojskowa, t. 1-3, Warszawa 1967-1971. Mantran Robert, Stambuł w czasach Sulejmana Wspaniakgo, Warszawa 2014. Merzifonlu Кага Mustafa Pa¡a. Uluskrarasi Sempozyumu, Merzifon 2000, Ankara 2001. Millar Simon, Odsiecz wiedeńska 1683, Poznań 2011 (film DVD). Munck Thomas, Europa XVII wieku. 1398—1/00: państwo, konflikty
iporządek społeczny, przeł. R. Sudoł, Warszawa 1998. Murphey Rhoads, Sztuka wojenna Turków osmańskich w ktach 1300-1/00, Oświęcim 2012. Némedy Josef, Die Bekgerung der Festung Ofen in den Jahren 1686 und 1849..., Pest 1853. Newald Johann, Beiträge zur Geschichte der Bekgerung von Wien durch die Türken, im Jahre 1683, Ulan Press 2012. Nicolle David, McBride Angus, Armies ofthe Ottoman Turks 1300-1/94, Osprey Publishing 1983. Nicolle David, The Janissaries, Osprey Publishing 1995. Nicolle David, Wojny za wiarę. Chrześcijaństwo i dżihad 1000—1900, przeł. B. Spieralska, Warszawa 2008. Nolan Cathal J., Wars ofthe Age ofLouis XIV, 1630-1/13. An Encyclopedk ofGkbal Warfare and Civilization, Greenwood 2008. 532 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Norwich John Julius, Historia Wenecji, t. 2, przeł. J. Bartoszewicz, red. nauk. Z. Pernek, Sopot 2011. Orłowski Damian, Chocim 1673, Warszawa 2008. Orzechowski Jan, Dowodzenie i sztaby, Warszawa 1974. Pabich Łukasz, Zenta 11 IX1697, Zabrze-Tarnowskie Góry 2012. Pajewski Janusz, Buńczuk i koncerz, Warszawa i960. Pamuk Şevket, A Monetary History ofthe Ottoman Empire, Cambridge 2001. Părvev Ivan, Habsburgs and Ottomans Between Vienna and Belgrade (1683-1739), Eastern European Monographs 1995. Peacock Andrew C.S., The Frontiers ofthe Ottoman World, OUP/British Academy 2009. Piwarski Kazimierz, Hieronim Lubomirski. Hetman Wielki Koronny, Kraków 1929. Piwocka Magdalena, Chorągwie tureckie, Warszawa 1983. Piwocka Magdalena, Namioty wschodnie, Warszawa 1982. Podhorodecki Leszek, Chanat Krymski ijego stosunki z Polską w XV-XVIII w., Warszawa 1987. Podhorodecki Leszek, Wiedeń 1683, Warszawa 1980 (2 wyd.: Warszawa 1983). Pogląd na stosunki Pokki z Turcyą i Tatarami..., przez Juliana Bartoszewicza, w: Koran (Al-Koran) z arabskiego przekład polski Jana Murzy Tarak Buczackiego, t. 1, Warszawa 1958 (reprint: Warszawa 1988). Przyboś Adam, Michał Korybut Wiśniowiecki 1640—1673, Kraków-Wroclaw 1984. Razin Eugeniusz, Historia sztuki wojennej, t. 3: Sztuka wojenna manufakturowego okresu wojen, tł. z ros. I. Bukowski, Warszawa 1964. Renner Victor von, Wien im Jahre 1683. Geschichte der zweiten BeUgerung der Stadt durch Türken, Wien 1883. „Revue Internationale d’Histoire Militaire” 67 (1988). Reychman Jan, Historia Turcji, Wroclaw 1973. Roolvink R„ Historical AtUs ofthe Muslim Реоркѕ, Amsterdam
1957. Sachslehner Johannes, Anno 1683-Die Türken vor Wien: Überarbeitete und erweiterte Neuauflage, Styriabooks 2013. Sajkowski Alojzy, Wstronę Wiednia. Dok i niedok wojenne w świetk listów ipamiętników, Poznań 1984. Samardzić Radovan, MehmedSokolović, t. 1-2, przeł. z serboch. B. Ryś, Łódź 1982. Schimmer Karl August, Wiens Bekgerungen durch die Türken und ihre Einfdlk in Ungarn und Österreich, Wien 1845 (https://books.google.pl/ books?id=OLUAAAAAcAAJ lpg=PA8i dq=Wien s%2oBelagerungen%20 durch%2odie%2oT%C3%BCrken%20und%20ihre%2oEinf%C3%A4İle%20İn%20 Ungarn%20und%20%C3%96sterreich hl=pl pg=PA8i#v=onepage q=Wien s%2o Belagerungen%2odurch%2odie%2oT%C3%BCrken%20und%2oihre%20 Einf%C3%A4İle%20İn%2oUngarn%2ound%20%C3%96sterreich f=false). Schleich Isabelle, Die BekgerungWiens durch die Osmanen (1329), Grin Verlag 2008. BIBLIOGRAFIA M
Schmidt Andreas, Prinz Eugen von Savoyen und die Türkenkriege, Grin Verlag 2006. Schmieger Adolf, Die Türkenschanze, w. Währing. Ein Heimatbuch des 18. Wiener Gemeindebezirkes, hrsg. von A. Weigl, Wien 1923. Selçuk Aksin Somel, The A to Z ofthe Ottoman Empire, Scarecrow Press 2010. Setton Kenneth Meyer, Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century, Philadelphia 1991. Shah Idries, Droga sufich, przel. T. Bieroń, konsult, nauk. K. Pachniak, D. Chmielowska, Poznań 2009. Shaw Stanford J., Historia Imperium Osmańskiego i Republiki Tureckiej, t. 1, przeł. B. Świetlik, Warszawa 2012. Sikora Radosław, Husaria pod Wiedniem 1683, Warszawa 2012. Sikora Radosław, Niezwykłe bitwy i szarże husarii, Warszawa 2012. Sikorski Janusz, Zarys historii wojskowościpowszechnej do końca wieku XIX, Warszawa 1975. Składanek Bogdan, Historia Persji, t. 3: OdSafawidów do II wojny światowy, Warszawa 2007. Spieralski Zdzisław, Awantury mołdawskie, Warszawa 1967. Stein Mark L, Guarding the Frontier: Ottoman Border Forts and Garrisons in Europe, London 2007. Stevens Carol Belkin, Rosyjskie wojny 1460-1/30. Narodziny mocarstwa, przeł. К. Jackiewicz, Warszawa 2010. Stoyejohn, The Siege ofVienna, London 1964. Sulejman Wspaniafy ijego czasy. Imperium osmańskie we wczesnej epoce nowożytnej, red. M. Kunta i Ch. Woodhead, Wrocław 1998. Sliziński Jerzy, Jan III Sobieski w literaturze narodów Europy, Warszawa 1979. Tazbir Janusz, Polskieprzedmurze chrześcijańskiej Europy, Warszawa 1987. Tezcan Baki, The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modem World, Cambridge
University Press, New York 2010. The European Tributary States ofthe Ottoman Empire in the Sixteenth and Seventeenth Centuries, ed. G. Kármán, L. Kunčević, Leiden 2013. The Ottoman State and its PUce in World History, ed. K.H. Karpat, Leiden 1974. The Projection and Limitations ofImperial Powers, 1618-1830, ed. EC. Schneid, Leiden 2012. Thoraval Yves, Słownik cywilizacji muzułmańskiej, przeł. E Latko, Katowice 2002. Tischendorf Paul Andreas (von), Über das System der Lehen in den moslemischen Staaten besonders im osmanischen Staate, Leipzig 1871. Topolski Jerzy, Wolność iprzymus w tworzeniu historii, Warszawa 1990. Тунманн Иоганн, Крымское Ханство, Симфрополь 1991. Turkey, vol. 3: Ће Later Ottoman Empire 1603-1839, Cambridge 2006. Uniformen europäischer Armeen, hrsg. von G. Förster, P. Hoch, R. Müller, Berlin 1978. 534 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Wagner Marek, Wojnapobko-turecka w latach ібуг-ібуб, t, i, Zabrze 2009. Weissmann Nahoum, Lesjanissaires, Paris 1964 (notatki udostępnione przez dra Z. Abrahamowicza). Wereszycki Henryk, Historia Austrii, Wrocław 1972. Wheatcroit Andrew, The Enemy at the Gate: Habsburgs, Ottomans, and the Battle for Europe, Basic Books 2009. Wiedeń 168}, red. meryt. A. Jurkiewicz-Zejdowska, Warszawa 2013. Williams Brian G., Ће Crimean Tatars, Leiden 2001. Wimmer Jan, Odsiecz wiedeńska ¡68} roku, Demart 2008. Wimmer Jan, Odsiecz wiedeńska 168} roku, Warszawa 1683. Wimmer Jan, Wojsko pokkíe w drugiejpohwie XVII wieku, Warszawa 1965. Wimmer Jan, Wyprawa wiedeńska 168}, Warszawa 1937. Witkowicz Andrzej, Armia osmańska w okresie wyprawy wiedeńskiej 168} roku, Kraków 1990. Wojtasik Janusz, Ostatnia bitwaz Tatarami, „Mówią Wieki”, grudzień 1969. Woliński Janusz, Z dziejów wojen polsko-tureckich, Warszawa 1983. Woliński Janusz, Z dziejów wojny i polityki w dobie Jana Sobieskiego, Warszawa i960. Восточные источники по истории народов Юго-Восточной и Центральной Европы, 1.1, ред. A.C. Тверитинова, Москва 1964. Wójcik Zbigniew, Jan Sobieski ібгр-ібрб, Warszawa 1994. Wójcik Zbigniew, Między traktatem andruszowskim a wojną turecką, Warszawa 1968. Wójcik Zbigniew, Rzeczpospolita wobec Turcji i Rosji lóyą-tóyp, Warszawa 1976. Zabłocki Wojciech, Szable świata, Olszanica-Warszawa 2011. Zajączkowski Ananiasz, Reychman Jan, Zarys dyplomatyki osmańsko-tureckiej, Warszawa 1955. Zgórniak Marian, Wojskowośćpolska w dobie wojen tureckich drugiejpołowy XVII wieku, Wrocław 1985. Zinkeisen Johann Wilhelm, Geschichte
des osmanischen Reiches in Europa, Gotha 1859 (https://archive.org/details/geschichtedesoso3zinkgoog). Зиројевић О., Турско војноуређењеу Србији Щ9-168з, Београд 1974. Zwycięstwo pod Wiedniem, red. P. Brouček et al., Warszawa 1983. Żygulski Zdzisław jun., Broń wschodnia. Turcja, Persja, Indie, Japonia; Warszawa 1983. Żygulski Zdzisław, Odsiecz Wiednia 168}, Kraków 1994. Żygulski Zdzisław, Stara broń w polskich zbiorach, Warszawa 1982. BIBLIOGRAFIA F3S
Wybrane strony internetowe Według stanu na dzień 31 III 2015 r. Strony internetowe zawierające źródła pisane, ikonograficzne i kartograficzne: A True and Exact Rehtion Ofthe Raising ofthe siege ofVienna And the Victory obtained over the Ottoman Army; the 12th ofSeptember 1683. (London: 1683),
http:// germanhistorydocs.ghi-dc.org/pdf/eng/9_MilitaryAffairs_Doc.3_English.pdf Ayşe Pul, Girit Savaşı ik ilgili Bir Türk Kaynağının Tahlili, acikarsiv.ankara.edu.tr/ browse/205/493 .pdf Боплан де Гий Левассер, Описание Украины, http://www.vostlit.info/Texts/rus12/ Воріапг/frametext 1 .htm Бразе
Mopo де, Записки, http://militera.lib.ru/memo/french/brasey/index.html Челеби Эвлия, Книга путешествий, http://www.vosdit.info/haupt-Dateien/ index-Dateien/CH.phtml?id=2oć 4 Челеби Эвлия, Книга путешествий (Сейахатнаме) Земли Закавказья и сопредельных областей Малой Азии и Ирана,
http://apsnyteka.org/file/Chelebi_ Kniga_puteshestviy%281 %29.pdf Челеби Кятиб, ДЖИХАН-НЮМА, http://www.vostlit.info/Texts/rus17/Celebi_Katib. II/frametexn .htm Челеби Туга, КНИГА НАЗИДАНИЙ, http://www.vosdit.info/Texts/rusş/Tuga/ frametext.htm Гордон Патрик, ДНЕВНИК 1678,
http://www.vostlit.info/Texts/rus13/Gordon/ frametext13.htm Images ofOttoman Turkish Dress, http://www.kismeta.com/diGrasse/ TurkishMuscowCostume.htm IstanbulArms and Armor, http://www.flickr.com/photos/delta_green/ sets/7215760333402283 6/detail/ Josephinische Landesaufnahme (1763-178$),
http://mapire.eu/de/firstsurvey/ ЛІТОПИС САМОВИДЦЯ, Частина Π. (1660—1679), http://litopys.org.ua/samovyd/ sam03.htm Rehtien über die den 14. Juli 1683
angefangene, den 12. Sept, aber glücklich aufgehebte Behgerungder Residenz Statt Wien, https://fedora.phaidra.univie.ac.at/fedora/ get/o:6i6o4/bdef:Asset/view Siège de Viennepar ևտ Turcs (vers 1683), par Romeyn de Hooghe, http://www.wittert.ulg. ac.be/fr/flori/opera/hooghe/hooghe_wien.html Sturm aufWien - Die osmanische Bresche vom 4. September 1683. Oberstleutnant Hoffmann von der Wiener Garnison, Bericht über die gefährliche Bresche vom 4. 536 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
September ¡68į, http://www.tuerkenbeute.de/res/pdf/forschung/nachweise/quellen/ TuerkenkriegHabsburg.pdf TÂRİH-lKAMANİÇE (METİN), http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/ Eklenti/ıo727,metinpdf.pdr?o The Siege ofVienna by Turks in 168}, Cambridge 1925 [fragmenty z manuskryptu datowanego na rok 1686], https://books.google.pl/books ТРАКТАТ ПОКОЙНОГО КУЧИБЕЯ, http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/turk. htm Turkish Sipahis, http://www.militaryarchitecture.com/mdex.php/Siege-WarfareWeapons/turkish-spihas.html Waffen, http://www.tuerkenbeute.de/sam/sam_waf/ Zeremonienmeister der Hohen Pforte, Die Entsatzschlacht am Kahlenberg bei Wien 168), http://www.tuerkenbeute.de/res/pdf/forschung/nachweise/quellen/ TuerkenkriegHabsburg.pdf Zeremonienmeister der Hohen Pforte, Die Belagerung Wiens 168} -Alltag des BeUgerungskrieges, http://www.tuerkenbeute.de/res/pdf/forschung/nachweise/quellen/ TuerkenkriegHabsburg.pdf Strony internetowe zawierające opracowania: Acsady Ignacz, Magyarország története 1. Lipót és 1. Józsefkorában (1657-171 rj, http : //mek. oszk.hu/00800/00893/html/ Андреев Александр, ИСТОРИЯ КРЫМА, http://acrimea.narod.ru Anhegger Robert, Martoloskr Hakkında, http://journals.istanbul.edu.tr/iuturkiyat/ article/viewFile/ 1023001390/pdf Balla Eliana, Fiscal Choices and Religion in Ottoman Europe, www.homooeconomicus. org/íib/getfiíe.php Balla Eliana, Johnsonn Noel D., Fiscal Crisis and Institutional Change in the Ottoman Empire and France, http://mercatus.org/uploadedFiles/Mercatus/Publications/ Fiscal%2oCrisis%2oand%2oInstiutional%2oChange%2oin%2othe%2oOttoman%20
Empire%20and%20France%20by%20J0hns0n%20and%20Balla.pdf Baudez Basile, Les guerres ottomanes dans les arts chrétiens, l’exemple de և gravure et de և médailk, http://www.cairn.info/zen.php?ID_ARTICLE=DSS_o54_o679 Becker Uwe, Das osmanische Heerwesen I, http://www.osmanischesreich.de/geschichte/ armee/heerwesen-i/ Bérenger Jean, Le siège de Bude de 1686, http://www.cairn.info/zen. php?ID_ARTICLE=DSS_o54_o591 Blaşkovics Jozef, Osmanlikr Hakimiyeti Devrinde Shvakya’da ki Vergi Sistemi Hakkındana, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1267/ 14566.pdf Бодар Гастон, Потери имперской армии в турецких войнах семнадцатого столетия, http.7/www.warconflict.ru/rus/new/?action=shwprd id=490 BIBI IOGR АПЛ
Bolt Jutta, Zanden Jan Luiten van, The Maddbon Project. The First Update ofthe Maddison Project Re-Estimating Growth before 1820, http://www.ggdc.net/maddison/ maddison-project/publications/wp4.pdf Boritzka Jin , Die Türkenkriege in Ungarn in den Jahren ¡684-1688: Der Kaiser und seine Verbündeten im Թոքքgegen den „Erbfeind“, https://otik.uk.zcu.cz/xmlui/bitstream/ handle/i 1025/11383/Boritzka.pdßsequence= 1 Boritzka Jiří, Válka císaře ajeho spojenců s Osmanskou říší v letech 1683-1699, https://is.cuni. czlwebapps/zzpldownloadl ¡200642;/ Büyükakça Murat Çinar, OTTOMANARMYIN THE EIGHTEENTH CENTURY: WAR AND MILITARYREFORM IN THE EASTERN EUROPEAN CONTEXT, http://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12608192/index.pdf Ханские гвардейцы - капы-кулу, https.7/www.youmbe.com/watch?v=o_xLOf4LGFE list=PLvsdrMZDmZH9gUlSX4By7Í5R-SVH_k2WO index=8 Coyer Gabriel François, Histoire de Stanislas Jabłonowski, Casteüan de Cracovie, Grand General des Armees էև Pologne, en IV tomes, http://reader.digitale-sammlungen.de/en/ fsi/object/display/bsbi0932923_ooi4i.html Chyhyryn campaigns, 1677-8; http://www.encyclopediaoftikraine.com/display. asp?linkpath=pages C H Chyhyryncampaignsi677hD78.htm Czyż Anna Sylwia, Bitwa pod Wiedniem w relacjiproboszcza antokolskiego Benedykta Samotulskiego, www. wiL·now-palac.pl/download.php/2}02y/sw_iy_art1.pdf Çalişir Muhammed Fatih, A LONG MARCH: THE OTTOMAN CAMPAIGN IN HUNGARY, 166}·, http://www.google.pl/url? Çalişir Muhammed Fatih, WAR AND PEACE IN THE FRONTIER: OTTOMAN RULE IN THE UYVAR PROVINCE, 1663-1685, http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0003780.pdf Fehmi Yilraaz, THE
LİFE OFKÖPRÜLÜZADE FAZIL MUSTAFA PASHA AND HIS REFORMS (1637—1691), http://english.isam.org.tr/documents/_dosyalar/_pdfler/ osmanli_arastirmalari_dergisi/osmanI%C4%Bi_sy2o/200o_20_YILMAZF.pdf Feroz Ahmad, Turecki historyk o bitwiepod Wiedniem, http://historia.newsweek.pl/ turecki-historyk-o-bitwie-pod-wiedniem,95958,1,1 .html Fichtner Paula S., Terror and Toleration: The Habsburg Empire Confronts Islam, ¡526-1850; http://boob.google.pl/books Финкель Кэролайн, ИСТОРИЯ ОСМАНСКОЙ ИМПЕРИИ, http://www.litmir.net/ Ьг/?Ь=і89і27 Gábor Ágoston, Empires and Warfare in East-Central Europe, 1550-1750: The OttomanHabsburg Rivalry and Military Transformation, http://www.academia.edU/1581749/_ Empires_and_warfare_in_east-central_Europe_i550-i7şo_The_Ottoman-Habsburg_ rivalry_and_military_transformation Gábor Ágoston, Military Transformation in the Ottoman Empire and Russia, 1500-1800, http://www.academia. 538 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
edu/596738/_Military_TransformationJn_the_Ottoman_Empire_and_ Russia_j 500-18oo_ Gábor Ágoston, Ottoman military organization, http://www.academia. edu/i58i789/_Ottoman_militar) _organization_ Gábor Ágoston, Ottoman Warfare in Europe ¡411-1826, http://www.academia. edu/2ii636/_Ottoman_Warfare_i453-i826_ Гирай Халим Султан, РОЗОВЫЙ КУСТ ХАНОВ, ИЛИ ИСТОРИЯ КРЫМА, http:// www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Krym/XV/Rozovyj_kust_chanov/index. phtml?id=i29i8 Gökakin Behice Özkm, THE OTTOMAN EMPIRE AND EUROPEAN INTERNATIONAL SOCIETY: A THEORETICAL - HISTORICAL ANALYSIS, http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0006062.pdf ikinci Viyana Kuşatması Üzerine, http://www.sizmti.com.tr/konular/ayrinti/ikinciviyana-kusatmasi-uzerine.html IMPERIAL SHIPYARD (TERSANE-IAMIRE) IN THE OTTOMAN EMPIRE IN 17TH CENTURY: MANAGEMENTAND ACCOUNTING, dialnet.unirioja.es/ descarga/articulo!у/ı1991 .pdf История Азова, http://www.rostovobl.ru/asov-history/ ИСТОРИЯ И ТОПОГРАФИЯ ЧИГИРИНА В XVII ВЕКЕ, http://www.vostlit.info/ Texts/nısıfGordon/priİ3.phtml?id= 1423 Jonsac G. F. de, Histoire de Stanislas Jabłonowski, Castellan de Cracovie, Grand General des Armees de Pologne, tom II, Leipzig 1774, http://reader.digitale-sammlungen.de/en/fsi/ object/display/bsb 10932923_00002.html Kołodziejczyk Dariusz, Wiedeń to starcie imperiów, a nie cywilizacji, http://www.histmag. org/Dariusz-Kolodziejczyk-Wieden֊to-starcie-imperiow-a֊nie-cywilizacji-724o Köhbach Markus, Die erste TürkenbeDgerung Wien ¡529, http://www.wien-vienna.at/ geschichte.php?ID= 1681 Krieg, http://www.tuerkenbeute.de/kun/kun_kri/ Крымско-ногайские набеги на
Русь, http://www.proza.ru/2013/06/11/800 Les Janissaires, http://web.archive.0rg/web/20080604150606/http://theilsb.club.fr/ VAEVICTIS/HISTOIRE/OTTOMANS/HISTOIRE-OTTOMANS-Janissairesintro.htm Lund Erik August, The Generation of168}: War and Knowledge in the Holy Roman Empire ofthe German Nation, 1618-1/41, http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/s4/ hládaJftpo2/NQ28oo2.pdf Mehdi İlhan M „An Overview ofthe Ottoman Archival Documents and Chronicles, http:// dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/940/11699.pdf Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, http://www.devletialiyyei.com/onemli-kisiler/ merzifonlu-kara-mustafa-pasa-1303.html ВIB L IO G R A FIΛ = 39
MERZİFONLUKARA MUSTAFA PAŞA, http://www.diyanetislamansiklopedisi.com/ merzifonlu-kara-mustafa-pasa/ Monteil Vincent Mansour de, LesJanissaires (ıpyp), http://janissaire.hautetfort.com/ archive/20o8/o5/i4/les-janissaires-i979-de-vincent-mansour-monteil.html Muslims, Protestants and Peasants: Ottoman Hungary 1526-168}, http://www.britishcouncil. org/ba/bih-projects-our-shared-europe-ian-almond-4֊ottoman-hungary.pdf Nouzille Jean, La campagne decisive du prime Eugène en Hongrie (ιόργ), http://www. cairn.info/zen.php?ID_ARTICLE=DSS_054_o627 Nouzille Jean, Un combatpour l’Europe : к siège de Vienne, 168}, http://www.institutstrategie.fr/RIHM_83_14.htm Osmanit imparatorluğunda Eyakt Askerleri, http://bilgirehberim.net/ osmanli-imparatorlugunda-eyalet-askerleri/#more-8Ğ3 Osmanli Gücünün Ardındaki Sır Neydi?—Dr. Hakan Yıldızın Kitabı — “Haydi Osmanli Sefere - Prut Savaşında Organizasyon ve Lojistik , http://tevfikizmirli.com/2010/09/ osmanli-gucunun-ardindaki-sir-neydi-dr-hakan-yildizin-kitabi-haydi-osmanli-sefereprut-savasinda-organizasyon-ve-lojistik/ 1680—1747 Ottoman BudgHs and Deficits Sustainability in a Period ofFiscal Transition: Wars and Administrative Changes, Hakan Berument and Nuray Oğuz, http://www.tek. org.tr/dosyalar/BerOttoman.pdf Ottoman Hungary 1541 -1686, http://www.worldstatesmen.org/Hungary.htm Österreich und die Türken, http://www.mybude.com/absolutismus/4616-oesterreichtuerken.html Palfly Geza, The Impact ofthe Ottoman Ruk on Hungary, http.7/epa.oszk.hu/ooooo/oooio/ooo35/pdf/HSR_20oi_i-2_i09-i32.pdf Pawlina Sebastian, Udziałpobkiej artylerii w bitwiepod
Wiedniem roku 168}, http:// hist0ria.0rg.pl/2009/12/28/5502/ Пенской В.В., ВОЕННЫЙ ПОТЕНЦИАЛ КРЫМСКОГО ХАНСТВА В КОНЦЕ XVНАЧАЛЕXVIIв., http://dspace.bsu.edu.rU/bitstream/123456789/793/1/Vostok_Verst_ Penskoi_.indd.pdf Петросян Ю. А., Османская империя, http://gendocs.ru/ Petrovič Petar, Zirojević Olga, Islamizaba terytoriów południowych Słowian, http://www. pk.org.pl/artykul.php?id=3i5 Pohlig Matthias, Orientalbmus in Fässern. Europa und die lurken um ¡700, http://www. europa.clio-online.de/site/lang__de/ItemID__337/mid__12208/40208772/Default.aspx Punčochář Roman, Turecke obkhani Vidne a každodenní život v metropoli habsburského soustátí roku 168} očima Jiřího Vojtěcha Felixe Novodvorského, http://theses.cz/id/ k882U3/BP_Roman_Punoch_Vde_i683.pdf Рахманалиев Рустан, Империя тюрков. Великая цивилизация; Ослабление механизма управления империей, http://admw.ru/books/ Imperiya-tyurkov—Velikaya-tsivilizatsiya-/115 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Рассел Робинсон, Доспехи народов Востока. История оборонительного вооружения. Глава з Турция, http://www.xliby.ru/voennaja_istorija/ciospehi_narodov_vostoka_ istorija_oboronitelnogo_vooruzhenija/index.php Rumpler Kurt, Festungbaumeister Georg Rimpkr und dieZweite TürkenbeUgerung von Wien anno 1683, http://members.kabsi.at/familienforschung/Rimpler.pdf РУССКО-ТУРЕЦКИЕ ВОЙНЫ, http://www.iot-ekb.ru/turk_w.htm Sarmant Thierry, „Les Turcsfont merveilles”: Louvois, observateur de l’Europe centrale et orientale, 16yp—i6pi, http://www.cairn.info/revue-dix֊septieme-siecle-2005֊4page-641.htm Schimmer Karl August, THE SIEGES OF VIENNA BY THE TURKS, https://archive. org/details/siegesofviennabyooschiiala Sikora Radosław, Skpepoczty, ślepe konie, ślepeporcje, http://www.radoslawsikora. republika.pl/materiały/poczty.pdf Слепынин Олег, Отсветы военной славы Чигирина (II), http://odnarodyna.com.ua/ node/11359 Stoye John, L’assedio di Vienna, https://www.muIino.it/edizioni/primopiano/foto/ stoye_foto.htm The French Army ібоо-içoo, http://www.napolun.com/mirror/napoleonistyka.atspace. com/FRENCH_ARMY.htm#frenchroyal The Siege ofVienna, http://www.youtube.com/watch?v=U_IohNMBp9M Turan Mustafa, IL VİYANA MUHASARASI: OSMANLI DEVLETİNDE St’AŞI, İDARİ VE ASKERİ ÇÖZÜLME, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1153/ 135S0.pdf Wasiucionek Michal, KaraMustafa pasza-330 latpo śmierci, http://histmag.org/ Kara-Mustafa-pasza-330-lat-po-smierci-8854 White Joshua Michael, Catch and Rekase: Piracy, Slavery, and Law in the Early Modern Ottoman Mediterranean, https://deepblue.
lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/94098/jwhitem_1. pdf?sequence=i isAllowed=y%25E2%258o%259DisAllowed=y Витол A.B., Османская империя (начало XVIII в.), http://gendocs.ru/v5537/ Военная революция շ половины XV - начала XVIII вв., Часть 3:. Вооруженные силы Османской империи в ХѴ֊ХѴІІ вв., § 3. Упадок османской военной мощи причины и следствия, http.7/tochka.gerodot.m/military/glava3_3.htm Wybranowski Dariusz, О niektórych mitach, nieścisłościach i kontrowersjach w kwestii tureckiej wyprawy na Wiedeń w 1683 roku, http://historia.amu.edu.pl/pobierz/ Balcanica21.pdf Запорожцы - русские рыцари. История запорожского войска. Глава 13 Мир заключен - война продолжается, http://www.xliby.ru/istorija/zaporozhcy_russkie_rycari_ istorija_zaporozhskogo_voiska/index.php
INDEKS OSÓB Kursywą wyróżniono autorów, redaktorów i wydawców dzieł przywołanych w przypisach oraz autorów ilustracji. A Ahmed pasza, bejlerbej Anatolii, dowódca lewego Abaza Sijawusz, silahdaraga, później wielki wezyr skrzydła w oblężeniu Wiednia, potem bejlerbej 2-35. 293 357- 373. 374. 47^ Abazy Hasan, przywódca rebelii w Anatolii 184 Bośni 172, 198, 212, 218, 236, 237, 241, 275, 276, 312, 317, 321, 323, 378, 445, 491, 492 Abazy Mehmed, dowódca osmański ա Ahmed pasza, bejlerbej Janowy-Temeszwaru 236, Abazy Sary Husejn (też jako Sary Husejn), bejlerbej Damaszku 203, 233, 236, 252, 253, 264, 267, 286, 32-1. 493 Ajni Ali 94 312, 314, 374-37Ó, 380, 391, 396, 397, 400, 401, Aksan Virginia H. 62, ¡02, 104, 117, 233, 234 404-406, 444, 492 Ali aga, podskarbi, wysłannik padyszacha 292 Abbas I Wielki, szach perski 188, 189 Ali Czausz9i Abdulmiimin pasza, bejlerbej Karamanu 445, 492 Ali efendi z Czałtydży, mufti Stambułu 156, 221, 410 Abraham a Sancta Clara, kaznodzieja cesarski 337 Ali Gerej (Alicher?), dowódca ordy budziackiej 236, 246 Abrahamowicz Zygmunt 19, 20, 23, 24, 100, 144, 1;4, 1pļ, 221, 221, 244, 128 Alp Gerej, dowódca tatarski 300, 308, 309 Adam Jean Victor 117 Anhegger Robert 101 Ágoston Gábor 18, 20, 60, 61, 67, yy 86, 94, íoj, 473 Apafi Michal, książę Siedmiogrodu 143, 213, 214, 218, 314, 422, 426 Ahmed aga, delibaszy 275 Ahmed aga, delibaszy, później kapudan dunajski Arnawud Hasan bejlerbej Újvár, później Rumelii 2-35. 445 Ahmed aga, kiahia Kara Mustafy 235, 293 321, 374, 441, 443. 493 Atatürk Kemal Mustafa, polityk i dowódca turecki 209 Ahmed bej, inżynier
osmański 235, 239 Ahmed I, padyszach osmański 78 Aurangzeb, cesarz mogolski 255, 237 Ahmed II, padyszach 478 Azamet Gerej, nureddin krymski 424, 448 Ahmed pasza [Janina], sandżakbej 492 Ahmed pasza [Janowa], bejlerbej 493 Ahmed pasza [Lipova], sandżakbej 493 Ahmed pasza [Malatta], sandżakbej 491 В Baltadżi Mehmed, wielki wezyr 199 Ahmed pasza [Mohacz], sandżakbej 493 Barbarossa Hajreddin, admirał turecki 87 Ahmed pasza [Nigde], sandżakbej 491 Barkan Omer Lutfi 40 Ahmed pasza [Tire], sandżakbej 491
Barker Thomas Μ. 17, 2i, бо, у6, ip, 2)4, 262, 2jy, 278, 122, 346, 331, 372, 431 Colas Alejandro 43 Colyer Julius, ambasador holenderski 19è Bartoszewicz Julian 136 CreveldMartin van 233 Cromwell Oliver, dyktator angielski 326 Batthyány Kristóf, magnat węgierski 263, 266, Csendes Peter 324 Barkóczy Ferenc 246, 269 Czarniecki Stefan Stanisław, dowódca polski 432 269, 291 Beauplan Guillaume ե Vasseur De 124, 126, 13p Czekbi Ewlija 73, 81, p2, рз, 98, 104,106,107,117, 128, Becker Uwe бо, ў7 133, ¡38,137, ‘39, 4‘, ‘66, 172, 189, 213, 217,3‘5 494-496 Czelebi Ismail, kiahia janczarów 276, 378, 410, 444 Bekri Mustafa, janczaraga 124, 221, 235, 252, 276, 357. 373. 452·. 458. 478 Benaglia Giovanni, dyplomata austriacki 230 Besah Jerzy 34 Bidziński Stefan, strażnik wielki koronny 427, 428 Czekbi Katib 83, 93 Czerkes Ahmed, bejlerbej Mosulu 237, 492 Czyż Anna S. 238 Binamaz Chalil, bejlerbej Siwasu 236, 371, 436, 438, D 44։, 49J Birken Andreas 84, 244, 474, 300 Dajy Omer, silahdaraga 293 Bośniak Mehmed (zwany też Sziszman/Tłuścioch), Dalerac François 413, 436 bejlerbej Karamanu 236, 378, 436, 441 Bośniak Sary Sulejman, koniuszy wielki padyszacha, potem kajmakam 450, 452 Braddock Edward, generał brytyjski 173 Dara Szikoh, książę mogolski 255 Davies Brian L. 202, 207 Defterdár Sary Mehmed (takżejako Defterdar Mehmed) 138, 233, 243, 276, 279, 313,316,361, 414, 443, 447 Braudel Fernand36, 40 Degenfeld Maksymilian, generał austriacki 343 Büyükakça Murat Çinar 62, pp Deli Bekir zob. Kurd Bekir Byjykły Ali, kapudan flotylli dunajskiej 230 Deli Dilawer, sandżakbej 491 Deli Emir Mehmed,
bejlerbej Adany 236, 279, 372, 492 Deli Omer, sandżakbej 491 c CallotJacques 313, 326 Della Bella Stefano 182, 396 Cantacuzino Serban, hospodar wołoski 236 DemelJuliusz 142, 143 Caprara Albrecht von, dyplomata austriacki 218, Denhoff Władysław, dowódca polski 345, 429 220, 225, 230, 308 Careri Gemelli, podróżnik włoski 255 Dewlet Gerej, kałga krymski 424 Carr Edward H. 3, 23, 464 Diwrikli Mehmed, dowódca wojsk Trypolisu Syryjskiego 236, 492 Charmusz Mehmed, sandżakbej 491 Dołgorukow Jaków, dyplomata moskiewski 472 Chorwat Ali efendi, sekretarz Kara Mustafy 410 Doroszenko Piotr, hetman kozacki 144, 145, 200, Chowaniec Czesław 471 Chyzyr pasza, bejlerbej Bośni 236, 279, 280, 298, 371. 436, 44Ն 493 Clausewitz Carl von 3Р3, 413 Clive John, polityk i zdobywca brytyjski 173 201, 202 Draskovics Miklós, magnat węgierski 269 Duca Jerzy, hospodar mołdawski 236 Dünewald Johann Heinrich von, generał austriacki 303, 304, 343, 432, 439 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Dupont Philippe 76, 117, 134,169, 206, 207, 247, 272, G Girapoldi 238 275, 295· 54b 557’ 55S, 574, 579 59b 594 599· 405, 4θ6, 413, 427, 432, 437, 438 Gniński Jan, dyplomata polski 167, 190, 196, 252 Dyakowski Mikołaj 123, 344, 333, 376, 383, 391—393, Godlewski Jarosław 338 429, 432, 438 Golicyn Wasilij, książę i dowódca moskiewski 187, Dziubiński Andrzej 40, 33, 118, 119 25°։ 475 Dżalaluddin Rumi 488 Goodwin Godfrey 39 Dżebedżi Hasan Esiri 17, 31, 113, 138, 191, 229, 247, Goody Jack 33, 73, 192 Gordon Patrick, moskiewski general 233, 234, 266, 270, 274, 291, 293, 316, 317, 323, 327, 328, 341, ззб, 337, 339, 361, 369, 370, 373, 374, 376, i pamiętnikarz 102, 109, 202-20Ճ 377, 388, 393, 398-402, 409, 407, 408-411, 422, Górka Olgierd 134 456 Grzegorzewski Jan 99—101, 103, 106, 107, 243 Dżeleb Haşan, defterdar, następnie bejlerbej Guilleragues Gabriel de, dyplomata francuski Janowy-Temeszwaru 321, 378 219, 220 Dżezire-i ibn-Ömer 497 E Gürdži Ali, kiahia wielkiego wezyra 287, 293, 357, 373 H EickhoffEkkehard 183, 340 Hadży Gerej, dowódca tatarski i chan Krymu 246, 376, 391, 400, 407, 424, 433, 448, 449 Englund Peter 330 Epaminondas, wódz tebanski 435 Haffner Melchior 89, 126, 303, 383, 434, 461 Erickson EdwardJ. 108, 118, 234, 329 Hasan pasza, bejlerbej waradzki 213, 214, 226, Esterhazy Pál, dostojnik austriacki 217 Heisler, pułkownik austriacki 354 Eugeniusz Sabaudzki, dowódca austriacki 254, 481 Herman Badeński, generał austriacki 180, 220, 342, 374, 386, 390, 398, 399, 401, 407, 409 Hezarfen Husajn 81, 82, 94, 97, 134, 193, 270, 288, 293, F 510, 355, 5бі, 596, 4Ю, 411, 427
Faroqhi Suraiya 36, 46, 48, 39, wo, 103, 217 Hochedlinger Michael 466 Fazii aga, dżebedżibaszy 235, 293 Hooghe de Romeyn 123, 279, 283, 293, 294 Fazy! Ahmed Köprülü, wielki wezyr 77, 156, 163, Hopfer Hieronymus 190 183, 184, 195, 196, 198, 200-202, 212, 217, 263, 265, 313, 449, 450, 452, 478, 481 Feroz Ahmad 44 I Feuquières Antoine de Pas de 160 Ibrahim bej, dowódca wojsk z Egiptu 236 Flemming Heino Heinrich, general saski 343, 403 Ibrahim I, padyszach 31, 102 Franciszek I Rakoczy, książę Siedmiogrodu 219 Ibrahim pasza (Kodża, Uzun, Arnawud), bejlerbej Franciszek II Rakoczy, przywódca powstania na Węgrzech 472, 485 Budzina 213, 214, 233, 236, 251, 253, 264, 267, 274, 303, 304, 321, 351, 352, 355-362, 370-374, 378, 380, Fryderyk August, książę Saksonii 481 384, 386-389, 396, 398, 401-405, 409, 416, 417, Fryderyk II, król Prus 435, 487 421-423, 458, 459, 493 İNDEKS OSÓB 349
Urtės Shah 45 İnalcık Halil 40, w։ Inba¡i Mehmet 249 Kara Ibrahim, kajmakam, potem wielki wezyr 450, 452 Kara Mehmed, bejlerbej Dijarbakiru, potem Innocenty XI, papież 336, 41Ճ Budzina 203, 226, 233, 236, 251, 264, 266-269, Ismail aga, telchisczi 450, 452 276, 286, 288, 303, 355, 356, 364, 372, 373, 387, 388, 396, 399, 400, 404, 405, 423, 424, 426, 428-431, 433. 434. 436, 437-441. 443, 444, 457, 458, 459, 492 Kara Mustafa Merzinvenli, wielki wezyr 17, 19-22, J Jabłonowski Stanisław Jan, hetman wielki koronny 345, 346, 390, 391, 397, 400, 406, 427, 429, 432, 73, 78, 84, 86, 87, 102, 120, 146, 150, 163, 168, 183, 193, 195, 196, 198-202, 204-210, 212-214, 217, 218, 435. 438, 439. 44 Jakub Sobieski, królewicz polski 373, 403, 404, 220-225, 229, 230, 232-235, 237, 241, 246-250, 430, 447 Jan III Sobieski, król polski 21, 76, 119, 140, 159, 283, 286, 290, 292, 296, 297, 299, 300, 310-312, 163, 168, 170, 171, 182, 183, 199, 201, 208, 218, 220, 252-255, 261-266, 269, 270, 273-277, 279, 280, 314-316, 319, 322, 324, 325, 335, 341, 34Ć, 347, 351, 353-355. 357. 359-365, 369, З72-З74, 376-380, 386, 224, 225, 250, 273, 279, 308, 314, 321, 328, 336-338, 388, 389, 391-396, 398-410, 414, 416-418, 421-422, 340, 344-347. 353. 354. Յ56, 358. 361, 364-366, 369, 424, 426, 428, 43Ć, 443-445. 447-45°, 452, Յ76, 379. Յ83. 388, 390. 39 . Յ96-399. 404. 406, 455-461, 464, 465, 467, 477, 480-482,500,502 408-412, 415- 417, 421, 426-433, 438, 440, 442, 446-448, 450, 475 Jan Jerzy, książę Saksonii 342, 384 Karol II Habsburg, król Hiszpanii, Neapolu i Sycylii 199 Karol V Leopold Lotaryński, dowódca
austriacki Jan Kazimierz, król polski 326 21, 172, 180, 238, 250, 261-266, 268-270, 272, 273, Jegen Osman, dowódca osmański 478 275, 278, 279, 290, 295, 297-301, 304, 307-311, 314, Jerzy Fryderyk von Waldeck, dowódca wojsk frankońsko-szwabskich 343, 388 342, 344, 346, 384, 387, 401, 404, 408, 426, 432, 438, 442, 459, 4Ć5, 480 Jerzy Rakoczy, książę Siedmiogrodu 143, 485 Karol VI, władca Austrii 484 Jonsac G.F. de 598 Karol X Gustaw, król Szwecji 366 Jorga Nicolae 78, 100, 254, 2}8, 2}9 Karol XII, król szwedzki 118, 366, 416 Józefll, władca Austrii 173 Katarzyna II, imperatorowa Rosji 22, 468, 486, 488 Jurkiewicz-Zejdowska Alina }8o Kaushik Roy 18, ļ8o Jusuf, kyzylaraga padyszacha 450 Kątski Marcin, generał artylerii polskiej 345, 346, 379, 389-394, 396, 397, 401, 409, 415, 440, 442, 446 Kennedy Paul32, 35, 4), 128 К Kilian Bartholomaus 338 Kadyogłu Husejn, bejlerbej Siwasu 445, 491 Klopp Опт 142, 4ļi, 4}9, Kangxi, cesarz mandżurski 257 Kluczycki Franciszek 273, 590 Kantemir Dymitr 222, $52 Kochowski Wespazjan 446, 387, 401, 402, 4¡2, 4}i Kaplan Mustafa, seraskier 190, 204 Koczi Bej 37, 47, 102, 125 Kaplir Zdenek Kaspar, zastępca dowódcy obrony Kolbries Matthäus (Kallweis), partyzant austriacki Wiednia 273, 287, 292, 296, 313, 319 550 302, 442 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU J683 OPISANA NA NOWO
Kollonitsch Leopold Karl von, biskup austriacki 273 Ludwik XIV, król Francji 32, 52, 163, 164, 173, 183, Kołodziejczyk Dariusz 19, 20, 77, 60-62, 68, 81, pp, wo, 157, 199, 201, 477 Konopczyński Władysław 7} 199, 198, 218-220, 250, 255, 326, 468 Lybyer Albert Howe 77 Lynn John A. 726 Kör Husejn, seraskier 10, 203, 204, 237, 251, 29,7, 298-300, 303, 306-308, 310, 311, 323, 352, 426, 458, 459. 4б5. 490 Korzon Tadeusz 207, 742, 746, 774, 794, 400, 471 Ł Loski Józef196, 407 Kosinenko Nikołaj I. 204, 206 Kraus Johann Ulrich 424 Kroj de (Croy Thomas de), dowódca austriacki 401 M Krokosz Paweł 187 Maciej Korwin, król Węgier 466 Krym Gerej, chan Krymu 264 Maddison Angus 49 Kserkses, król Persji 201, 255 Makowiecki, stolnik latyczewski 57 Küczük Hasan, bejlerbej Rumelii 236, 284, 292, 492 Maksymilian Emanuel, książę Bawarii 340, 342, Kulczycki Jerzy Franciszek, kurier austriacki 314 343. 388 Kunicki Stefan, dowódca kozacki 449 Malden Henry Elliot 274, 772 Kunitz Georg Christoph von, dyplomata austriacki Mantran Robert 77 238, 255, 322, 352 Manucci Niccolò, podróżnik włoski 255 Kunt Metin 76, 78, 79 Marco dAviano, legat papieski 335, 337, 352 Kurd Bekir (Deli Bekir), bejlerbej Aleppo 236, 269, Maria Kazimiera (Marysieńka), królowa Polski 369, 313, 372, 445, 446, 492 409, 412 Markowicz Marcin 147 Marsigli Luigi 19, 74, 79, 62, 67, 68, 78, 81, 82, 86, 87, L 92, 97, 97, 102, 108, 111, 177, 174, 142, 177, 277, 278, Lambert Charles 171 240, 242, 247, 247, 249, 477, 497, 498, 499 Laz Mustafa, doradca Kara Mustafy 222, 224, 452 Mehmed Abazy pasza 111, 200 Le Begue François 402 Mehmed aga z
Sejjid, dowódca turecki 448 Lecurieux Jacques 74 Mehmed bej 491 Leopold I, władca Austrii 144, 179, 180, 199, 224, Mehmed Gerej 197, 247, 274, 292, 717, 722, 771, 761, 416, 466, 476, 480, 484 787, 400, 472 Lewis Raphaela 74, 78, 121 Mehmed II Al-Fatih (Zdobywca), padyszach 35 Loir Du 117 Mehmed III, padyszach 211 Lubieniecki Zbigniew 76, 104, W7 Mehmed IV Awdży, padyszach osmański 7, 16, 31, Lubomirski Hieronim, dowódca kawalerii w służbie Austrii 261, 299, 308, 309, 340, 342, 343, 353 . 432 439 Ludwik Badeński, generał austriacki 299, 308, 342, 403, 432, 439, 440 Ludwik Jagiellończyk, król Węgier i Czech 161 37, 39, 40, 42, 52, 54, 59, 72, 77, 81, 86, 94, 108, 145, 150-154, 156, 167, 194, 210, 219, 225, 230, 232, 257, 424, 448, 450, 452, 461, 478 Mehmed Köprülü, wielki wezyr 77, 84, 156, 196 Mehmed Sokoliu (Mehmed Sokolović), wielki wezyr 460 INT) ŪKS O S О В
Mewlid (Muwellid) Mehmed, sandżakbej 491 О Ogiński Jan, hetman polny litewski 447 Miączyński Atanazy, dowódca polski 416, 421 Michał Waleczny, hospodar Wołoszczyzny 211 Omer pasza, sandżakbej 491 Millar Simon 18, 60, 142, 131, 222, 268, 380 Omer, bejlerbej Maraszu 321, 37։ Mitchell Timothy iyi Osman II, padyszach 37, 71, 121, 200, 202 Mocenigo Lazarro, admirał 184 Osman pasza, bejlerbej Dijarbakiru 423 Modrzewski Andrzej, dowódca polski 401 Osman, sipahiaga 235, 373 Mogrułzade Giirdżi Mehmed, bejlerbej Wielkiego Waradynu 236 Montecuccoli Raimond, generał 53, 57, 73, 75, 160, P Palffy Miklos, generał austriacki 343 179, 181, 212, 315, 343 Morosini Francesco, dowódca i doża wenecki 185 Papczyński Stanisław, polski kaznodzieja 337 Morsztyn Jan Andrzej, poeta i dygnitarz polski 201 Pasek Jan Chryzostom 113, 430, 438, 442 Mulaj Ismail ibn Szarif, cesarz Maroka 190 Peacock Andrew C.S. 101 Munck Thomas 33—tf Petröczy Istvan, dowódca kuruców 246 Murad Gerej, chan krymski 202, 204, 233, 236, Petrovič Petar 43 Piotr I Wielki, imperator rosyjski 174, 200, 254, 246, 252, 264, 355, 359, 360, 361, 376, 391, 400, 411, 416, 424, 458 Murad IV, padyszach 12, 32, 70, 73, 108, 163, 248, 416, 484-486 Podhorodecki Leszek 138, 234 Potocki Feliks, dowódca polski 345, 429 Murphey Rhoads 18, 20, 48,33, 60, 68, уз, yy, 83, 83, 34, pp— 102, 103, ıo8„ 116, 118, 134, 13y, 13p,160, 163, Potocki Stanisław, dowódca polski 125, 401 164, 203, 213, 248, 234, 323, 32y, 4уЅ Potocki Wacław typ Mustafa aga, zagardżybaszy 276, 424, 450 Priorat Galeazzo Gualdo 424 Mustafa II, padyszach 316, 478, 481 Proski Samuel,
dyplomata polski 104, 202, 218, 246 Mustafa pasza z Mitylény, bejlerbej Sylistrii 236, 303, 422, 492 Mustafa pasza, dowódca wojsk z Erzurum 252, 302, 436, 449. 452·. 491 Müteferrika Ibrahim, dyplomata i publicysta 486 R Rabata, generał austriacki 308 Raczyński Edward 31, 3У3, 482 Rapacka Joanna iop Raszyd efendi 233, 26p, 2у6, 2yp, 333, 361, зур, N Raszyd kronikarz 232 Nagielski Mirosław 20, 234, 33y, 338 Razin Stieńka, przywódca buntu kozackiego 47, Napoleon I, cesarz Francji 270, 416 552 ЗрЅ, 411 Nadir szach, władca perski 485 188,189 NewaldJohann 324 Renner Victor von 2уз Nicolle Dawid yy Resmi Ahmed efendi 313 Nouzille Jean ¡8, 142, 340, 413, 414, 446 NypoortJustus 440 Reychman Jan wo, wi CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Ricaut (Ricot) Paul 19, 43, 48, 59, 62, 6y, yo, yi, у8, 8i, 84, 91-93, 96-98, wo, wi, 103-103, w8, 116, 120, 142, 19y, 139, 213, 213, 238, 239, 242-243, 248, 233, 28y, 309, 312-314, 318-320, 323, 338, 411, 423, 42y, 446, 494 Rimpler Georg, inżynier austriacki 272 Shaw StanfordJ. 48, yo, 98, 103, wy, 210, 220, 418, 482 Sieniawski Mikołaj, hetman polny koronny 225, 345, 346, 390, 392, 396-398, 400, 401, 404, 409, 428 Sijawusz aga, dżebedżibaszy 357, 373, 374 Sikora Radosław 19, 121, 338, 403 Řinek Euchar 219 Silahdar Jusuf, admirał 86 Romodanowski Grigorij, wojewoda moskiewski Silahdar Mehmed 62,104, ։95 2¡7· 222 շշ6, շ33, 200, 204-208 239-241, 243-243, 24у, 291, 269, 26y, 269, 2yo, 2у4, Rostworowski Emanuel 93 2у6, 283-288, 291, 293, 299, 300, 310, 313, 314, 31y, Rubinkowski Jakub 23y, 238, 240, 242, 299, 329, 410, 323, 329, 32y, 328, 34y, 331, 393, 414, 900 Rumpler Kurt 2yı Rżewski Iwan, wojewoda moskiewski 203 ззз-ззу, 360, 361, зуо, 37h З76, 378, 38З’ 388, 391, 393, 39y, 398, 400, 404, 406, 408, 410, 423, 426, 42y, 436, 440, 441, 443, 444, 430, 499, 4УУ Siradż ud Daul, nawab Bengalu 173 Sobieski Jakub zob. Jakub Sobieski, królewicz s polski Saadet Gerej, nureddin krymski 264, 265, 268, 303 Sobieski Jan zob. Jan III Sobieski, król polski Samojłowicz Iwan, hetman kozacki 200, 204 Starhemberg Ernst Rüdiger von, dowódca 21, 272, Samotulski Benedykt 23y, 238, 240, 242, 300 273, 290, 292, 312, 315, 317, 319, 351, 378, 432 Sapieha Kazimierz, hetman wielki litewski 447 Stevens Carol Belkin 202 Sarchosz Ahmed, bejlerbej Egeru 236, 310, 491 Stolzman Karol 133 Sarchosz Ahmed,
bejlerbej Maraszu 236, 310, 489 Stoye John 131 Sarnecki Kazimierz 140 Sulejman aga, samsundżybaszy 276 Sary Husejn, bejlerbej Damaszku 203, 233, 236, 252, Sulejman I (Wielki, znany też jako Safi II), szach 253, 264, 267, 286, 312, 314, 374-376, 391, 396, 397, 400, 401, 404-406, 444, 492 Sary Sulejman. 450, 452, 490 Schagen Gerrit van 326 Persji, 189, 190, 471 Sulejman I Wspaniały, padyszach 35, 36, 59, 118, 149-151, 161, 175, 179, 198, 209, 210, 214, 233, 254, 315, 324, 325 Schenk Peter 33 Sulejman II, padyszach osmański 478 Schimmer Karl August 23y, 240, 242, 2yo, 288, 319, Sulejman Kanuni zob. Sulejman I Wspaniały 323 328, 446, 900 Scotin Gerard 39, 68, 94, 138, 209, 240, 24y, 23y, 392, 339, 4¡5, 450 Sebeville Jean-François Kadot de, dyplomata francuski 238, 412 Sulejman, sandżakbej 492 Sun Tzu іу4, 200, 331 Suttinger Daniel У4, 2уз, 294, 318, 321, 346, зу2, 384, 389: З96, 397: 404, 409 Swetoniusz 34 Sejdioglu Mehmed, bejlerbej Kanizsy 302 Szabin Mustafa aga, silahdar padyszacha 424, 450 Selim Gerej, chan Krymu 170, 252, 347, 424 Szejchogłu Ahmed, sandżakbej saruchański 303, Setton Kenneth Meyer 83, 294 377. 489 Sękowski JózefJulian 20, 24, 134 INDEKS OSOB
Szejchogłu Ali, bejlerbej Egeru, Rumelii i Újvár W Wagner Johann Christoph 83, 126, 230, 271, 303, 383, 236, 287, 292, 321, 371, 444, 491 Szejtan Ibrahim, seraskier 119, 166, 170, 202, 204, 434, 4бі Wagner Marek 72 3*7. 347 Sziryanyi (Szirmay?), dowódca kuruców 236, 246, 300 Wallenstein Albrecht von, dowódca austriacki Sziszman Ibrahim, seraskier 170 Wani Mehmed efendi, szejch 292, 374 Sziszman Mehmed zab. Bośniak Mehmed Wasilewski Tadeusz 107, 491 Szulc (Schultz), dowódca austriacki 392 Wilhelm Orański, król Anglii 185, 250, 358 Wimmer Jan 17, 18, 21, 60, 61, 76, 131, 181, 183, 208, 233, 234, 261, 262, 268, 271, 277, 284, 285, 288, 296, T 301, 308, 309, 319, 322, 323, 338, 340, 344, 346,338, Taffe Francis (Franz), dowódca austriacki 238 361, 163, 372, 373, 379, 380, 394, 387, 388, 390,391, Tamerlan, władca mongolski 485 392, 394, 397, 400, 406, 411, 413, 414, 422, 430, 431, Taranowski Jędrzej, dyplomata 133 433, 434, 443, 446, 448, 438 Tarhundżu Ahmed, wielki wezyr 54 Wiśniowiecki Jeremi, magnat polski 136 Teleki Mihály, kanclerz Siedmiogrodu 218 Wittek Paul 133 Thököly Imre, wódz kuruców 214, 218, 222, 246, Władysław IV, król polski 104, 136 252, 298, 300, 310, 458, 466, 476 Woliński Janusz 428, 430-432, 434, 436, 437, 441 Tiepolo Marco Antonio 210 Wójcik Zbigniew 376 Tochtamysz Gerej, kaiga krymski 246 Wulf Franz, generał moskiewski 203 Totomir (Tatomir), porucznik polski 401 Tóth Veronika Viktória 234 TromnsdorfStephan 288 Z Tunmann Johann E. 133, 138 Zabłocki Wojciech 123, 126 Turan Mustafa 234 Zahlen Nicholas von, inżynier wojskowy 203 Twardowski Samuel 134
Zajączkowski Ananiasz 161 Zamoyski Marcin, dowódca polski 345, 416, 429 Zbaraski Krzysztof, dyplomata 104 U Zinkeisen Johann Wilhelm 33, 102, 138, 473 Uyar Mesut 108, 118, 234, 323 Zirojevié Olga 43 Zrinska Helena, przywódczyni powstania kuruców 219 V Zrinski Nikola (Zrínyi Miklós), ban Chorwacji 212 Vaclav Vratislav z Mitrovič ¡62, 199 Vanmour Jean-Baptiste 39, 68, 94, 138, 209, 240, 247, 257 352 Ш 415. 450 Vauban Sébastien, inżynier francuski 153, 272, 283, ż Zygulski Zdzisław 27 289, 296 Vitry François de, dyplomata francuski 219 Vocelka Karl 467 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW . WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
RED STANDARDS OF THE OTTOMANS. THE 1683 WAR DESCRIBED ANEW Abstraer The meaning of Vienna expedition is commonly known. The consequences were: breakdown of the Ottoman expansion in Europe, changes of borders and the balance of power and lastly severity of the internal crisis of the Ottoman Empire. However, despite huge interest in this area, a number of issues remain undecided. The present paper focus on contentious pro blems, especially military — the value and number of armies, the course of each battles and the description of commanders skills - but also political. Expedition that in 1683 Turks organized against Austria, favoured international situation. In contrast to the years of war in 1663-1664, The Ottoman Empire had concluded peace treaties with all its neighbours. Also France didn’t intend to provide support the emperor. For the Turks favoured the Hungarian uprising fighting from 1672 against the Austrian authorities. From the military side of the war was prepared by action on the border between the years 1681-1682. In case of victory - conquest Upper Hungary and perhaps Lower Austria Turkey would not only fill the treasure with loot and income from new provinces but also massively weaken its strongest opponent in Europe. Even a number ofTurkish troops who reluctantly fought on the devastated Ukraine expect much from the rich areas of Austria. Therefore, war of 1683 was not an adventurous decision of the Grand Vizier but very skilfully prepared project expressing the contemporary reasons of state empire. In the summer of 1683 on the border of Austria stood the
army - prob ably the largest of mobilized by the Turkish state ever. It consisted of about 35 000 soldiers kapıkulu, 70 000 eyalet askeri, 20 000 Tatars and 6 000 from Moldavia and Wallachia. Despite the army was a mosaic of many formations, its high militant value is not subject to doubt. Each type of army — from the Guard Grand Vizier to securing logistics soldiers various militias troops — realized its tasks what provide the army both mobility and combat efficiency. One of the evidence was the speed of the march,
almost three times greater than the enemy army. As a result of the rapid march, Austrian plans for war were completely thwarted. The supreme commander the forces of the Ottoman Grand Vizier was the grand vizier Kara Mustafa, excellent organizer, but with relatively little military experience. Nevertheless, in 1678 Kara Mustafa led a successful campaign in Ukraine, resulted in gaining the fortress Chigirin. The expe riences of this war probably played a significant role in the organization of expedition to Austria. A similar was both scheme of actions and the composition of troops and commanding personnel. July 14th army of Kara Mustafa, reduced by 30 000 soldiers in separate bodies, stood at Vienna. The choice of the capital of the enemy as the main purpose of the war was strategically the right move. The expedition was prepared much better than the analogous undertaking Suleiman the Magnificent in 1529. Kara Mustafa had at his disposal a stronger army, including experienced minerams of Candía and Chigirin and a consid erable artillery (increased during the siege to 180 cannons and mortars including 60—70 heavy). The siege was conducted smoothly and after two months the Turks were close to conquer fortress. However, combat losses and the collapse of morale made the strength of the army very reduced. Grand Vizier committed during the campaign several mistakes. One of them was a disregard for action on the left bank of the Danube, where were only 6 000 Turkish soldiers supported by part of the forces of the Hungarians and Tatars. In late August, the corps was broken, making
concentration of enemy troops much easier. However, grand vizier also ignored these forces, because the past experience of war had indicated their likely weakness. Another Kara Mustafas mistake was negligent defence of the roads leading through the Wienerwald. As a result, on 12 September enemy army, numbering 63-64 000 soldiers (19-20 000 from Poland, 18 000 from Austria and 26 000 Holy Roman Empire) with 150 cannons, stood on the outskirts of Vienna. It was headed by Jan III Sobieski of Poland, commander with the huge experience of war. Kara Mustafa led the battle Turkish troops on the numbers 50 000 (including 18-20 000 kapıkulu) with ioo-no cannons and 10 000 Tatars, who, however, soon withdrew from the fight. In the fairly chaotic and lasted the whole day batde, the Ottomans were defeated but not destroyed. This was due to, among others, inept actions of troops from the Holy Roman Empire (the centre of the army), which failed to engage the branches of the Grand Vizier. As a result, the Polish army had to wage CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
the fight with both the centre and left side of the Ottoman, which ran out of power for lap Turks. In the final phase of the campaign grand vizier committed additional faults deciding to take the battle of Parkány leaving no hope for relief fortress in Esztergom. This led to further failures and massive losses. Throughout the 1683 campaign, the Turks lost probably 50—60 000 people killed and the dead. These losses are related to the experienced soldiers and significantly affected the possibility of waging war in the coming years. The military defeat suffered in 1683, overshadows the image of the expedition, in which the Ottoman military apparatus has shown remark able efficiency. Despite the mobilization conducted on immense areas of Europe and Asia, a huge army quickly reached the borders of Austria and efficiently besieged Vienna. It succumbed the combined armies of Austria, Poland and the Holy Roman Empire only when the lost a large part of the forces in a long siege. But the fact is that the disaster revealed the weakness of the structure of the Turkish army, in which, among others, was too little infantry (in the war attended by only 13 000 Janissaries). Kara Mustafa was defeated as well as a politician. Expected isolation of Austria failed. Breaking a peace treaty by Poland allowed the enemy to achieve military superiority and take the initiative in the war. Also polit ical cause (the conquest of Ukraine by the Turks) pushed the Tartars to the ambiguous behaviour, including leaving the field of battle of Vienna. The internal political intrigues at the court of the
Ottomans led to the overthrow and lose the Kara Mustafa. Translation: Kinga Handziak ABSTRACT Sf,
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH A Aydin 121 Achiska 80 Azja 41, 49, 80, 81, 98, 108, 118, 152, 161, 163, 165, 174, Adana 230, 236, 242, 265, 267, 279, 372, 444, 492, 496, 498, 301, 502 Afryka 43, 146, 476 236, 238, 255, 264, 418, 500 Azów 75/80, 83, 84, 117, 144, 166, 167, 477 Azowskie Morze 135 Ahlat 106, 122 Akije 242, 492 Albania 41, 78, 84, 290, 472 В Aleksinac 226 Babadag 81, 251 Aleppo 42, 93, 98, 121, 122, 236, 242, 251, 265, 267, Babilon 202 276, 312, 320, 355, 372, 388, 433, 443, 445, 492, 498, Babosea 444 501, 502 Bacz 122 Algier 37, 41, 42, 87, 146, 190,501 Baden 303 Als (Alsbach) 346, 347, 357, 375, 376, 383, 390, 391, Badenia 180 396, 397, 405 406 Amasya 121, 491 Bagdad 43, 80, 93, 97, 122, 163, 189, 248, 317, 352, 485, 501 Amfisa 220 Bakczysaraj 188, 220, 500 Anatolia 39, 48, 58, 79, 92, 93, 101, 102, 104, 105, Bakonskí Las 216, 264 108, 124, 165, 201, 230, 236, 241, 242, 245, 276, 286, Balaton 213, 216, 223, 303, 466 303, 312, 371, 378, 388, 422, 443-445« 449, 455, 487, Bałkany 36, 40, 42, 44, 45,163 491, 495, 501, 502 Banhida 423 Angern 301 Baranyavár (Branjin Vrh) 233 Ankara 242, 455, 491, 495 Bardejów 213 Arabskie kraje 41 Basnasaray (Sarajewo) 80, 493 Ateny 240 Basra 37, 43, 80, 93, 122, 501 Atlantycki Ocean 49 Bátászek 233 Austria 18, 22,34, 35,74, 82,102,142,144,146,159, Batocin 226 170-173,179-181,198, 210-214, 217-225, 232 234, 243 25 3, Baumgarten 375, 397, 406 254, 274, 278, 303,325, 327-329,335, ՅՅՃ, 455, 458, 4ճՅ, 465, Bawaria 180, 336, 480 466, 468, 471, 472, 474, 477, 478, 480, 481, 484-486 Bejszehir 242, 491 INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 555
Cenei 316, 481 Belgrad 8ı, 122, 163, 216, 225, 226, 229, 230, 239, Chalkały Kyzyłbajar 226 240, 249, 445, 448, 449, 452, 481, 485, 500 Bénakor 265, 267, 422 Chania 80 Bender (Bendery, Tehinia, Tilgrotin) 80, 449, 494 Charmanły (Charmanli) 226 Beresteczko 140, 418 Chios 146, 498 Berzence 444 Chiwa 485 Białe Hale (Małe Karpaty) 307 Chocim 76, 162, 167, 171, 200, 202, 211, 299, 375, Białe Morze zob. Śródziemne Morze 377, 407, 410, 415 Chocimierz 250 Białogród Stołeczny (Székesfehérvár) 80, 210, 233, Chorwacja 261 234, 244, 264, 444, 493 Chudawendigiar 242, 489, 493 Bicske 423 Birecik 122, 498 Cisa 219, 481 Bisamberg 165, 172, 253, 308, 310, 311, 315, 347, 436, Csobánc 267 458, 459, 463 Bizantyjskie cesarstwo 21, 488 Cypr 84, 156, 236, 242, 243, 492, 496, 500, 501 Cyrenajka 146 Bliski Wschód 41, 43 Czarne Morze 40, 41, 84, 135, 449, 452, 486 Bojan 449 Czechy 218, 223, 261, 326 Bołu (Boliza) 242, 491 Czehryń 74, 102, 109, 161, 167, 200—208, 218, 251, 252, 268, 376 Bośnia 32, 45, 78, 79, 92, 93, 102, 155, 201, 215, 232, 233, 236, 241, 245, 251, 266, 279, 303, 351, 371, 377, 393, 424, 426, 436, 444, 445, 456, 493, 500, 502 Вraiła 81 Czerkasy 201 Czernik (Cernik) 449 Czildir 92, 97, 501 Brandenburgia 152, 180, 220 Breitenbrunn 303 Brixham 250 D Budziak 134, 135, 449 Dagestan 144, 500 Budzin (Buda) 75, 80, 82, 92, 101, 104, no, 122, Dalj 232 169, 213, 215, 216, 230, 232, 233, 236, 238, 244, 245, Dalmacja 185 252, 253, 263, 264, 267, 273, 291, 303, 304, 323, 351, Damaszek 80, 92, 121, 122, 201, 230, 233, 236, 242, 352, 370-372, 403, 421, 423, 424, 426, 427- 436, 444-449, 452, 473,
480, 493, 500, 502 245, 251, 252, 267, 279, 311, 312, 319, 374, 433, 443, 492, 495, 501, 502 Budżyn 204 Darda 233 Bukareszt 43, 500 Dardanele 86, 184 Bułgaria 41, 101 Dawudpasza 161 Burgstall 386 Delhi 485 Bursa 121 Delvina 240, 492, 494 Dijarbakir 92, 98, 105, 121, 122, 169, 190, 196, 226, 230, 233, 236, 242, 250, 251, 2Ճ5-267, 276, c Cecora 211 556 284-286, 311, 372, 423, 492, 497, 501, 502 Dniestr 119, 201, 202 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Döbling 372, 387,396, 401-403 Europa 23, 32-36, 41, 42, 44, 47-49, 68, 73, 75, Dolina Płaczu (Siralomvölgy) 429 80-82, 88, 98, 104, 118, 122-124, 129, 151, 152, 155, Dornbach 370, 375, 390, 396, 406 156, 161, 165, 168-171, 173, 175, 198, 209, 22Z, 236, Drawa 40, 75, 210, 232 255 337, 458, 467, 468, 500 Dreimakstein 342, 344, 389 Środkowo-Wschodnia (Środkowa) 18, 170, 466, 467 Dubrownik 7, 144, 498 Wschodnia 119, 120, 330, 417 Dukagin 240, 490, 492 Zachodnia 53, 120, 173, 468 Dunaj 40, 81, 85-87, 119, 211, 213, 214, 216, 222, 230, 233, 237, 238, 246, 251, 253, 266-269, 272, 273, 278-280, 288, 290, 297, 298, 300, 301, 304, F 307, 309-31։, 314. 33б֊338, 341. 34î, 344. 347, Falczyn 250 351, 354-357, 362, 37°, 37b 376, 377, 383, 386-388, Fdipopo! 226 391, 392, 394, З96, 403, 404, 417, 424, 42б, 428, Fischa 217 429, 433-436, 439-441, 44б֊448, 457, 459, 466, Földvár 233 477, 481 Dunaj Moszoński (Mosoni-Duna) 267 Francja 32, 41, 49, 52-54, 58, 73, 151, 152, 163, 164, 169, 173, 180, 183, 196, 198, 212, 218-220, 224, 255, 262, 336, 465, 468, 472, 478, 485 Dzikie Pola 138, 179, 182 Dżankurtaran (Adony) 233 Fülek 213, 214 Dżezami Bahr-i Sefid 84, 92, 237, 242, 243, 493, 498, 500 Dżisr-i Mustafa pasza (Swilengrad) 226 G Gaja 264 Gallitzinberg 346, 390, 397, 406 E Gelibolu (Gallipoli) 84, 85, 122, 498, 500 Edirne 42, 163 Genule 80 Egejskie Morze 86, 185, 477,500 Gerecse 423 Eger 80, 82, 93, 101, 211, 213, 232, 233, 236, 237, 241, Gersthof 372, 373 244, 267, 322, 423, 424, 448, 456, 493, 500, 502 Gilan 189 Egipt 41, 42, 84, 92, 93, 145, 146, 171, 222, 224, 232, Giurgiu 81 236, 238, 242,
245, 250, 279, 351, 371,378, 443, 492, Götzendorf 303 501, 502 Grecja 24, 41, 254 Enns 301 Grinzing 372, 384, 387, 388, 392, 403 Ercisz 122 Gümüszhane 122 Erewań 189 Ergani 121, 497 Erzurum 75, 80, 92-94, 97, 122, 236, 242, 496, 501 Eskiszehir 242, 491 Eufrat 86 H Habsburgów austriackich państwo 42, 179, 181, 183, 219, 223, 229, 270, 486 Habsburgów hiszpańskich państwo 41 Hainburg 251, 269, 328, 463 INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 5
Janowa 80, 92, 93, 213, 232, 234, 236, 241, 266, 27б, Hainfeld 303 284, 312, 321, 322, 378, 445, 493, 500, 502 Hakkari 106 Hama 122, 242, 490, 492, 497 Janyk Hisar 449 Hamid 242, 491, 495 Jarak 232 Hanower 220 Jassy 43, 500 Hasan pasza (Azanja) 226 Jawaryn (Győr, Raab) 210, 212, 217, 221-223, 233, HeiUgenkreut 303 234, 239-241, 245, 248, 251, 261, 263-268, 270, Heiligenstadt 387, 392 274, 297, 301, 303, 304, 310, 314, 321, 351, 352, 370, 37Ć, 378, 421-423, 426, 427, 45Ć, 458 Hercegnovi 80 Hercegowina 236, 241, 264, 291, 303, 493 Jedlesee 280, 298 Hermannskogel 342 Jedysan 134, 135 Heuberg 389, 390, 392, 406 Jemen 37, 93 Hirszowa Jugosławia 41 8j Hisarczyk (Grocka) 226 Hiszpan (wieża) 312 Hiszpania 49, 336 К Holandia 49, 465, 468 Kaffa 43, 80, 84, 500 Homs 242, 490, 495 Kagul 488 Hron 428, 433, 434, 440, 441 Kahlenberg 320, 358, 380, 383, 384, 386—388 Hubelaker 397 Kahlenbergerdorf (Kahlenberger Dörflein) 386-388 Kair 42, 48, 122, 145, 501, 502 Kajały 226 I Kajserije 242, 491 Ichtiman 226 Kallo 213 Iezel 242, 492, 496 Kamieniec Podolski 31, 37, 57, 68, 74, 75, 80, 82, 93, Indie 48, 123, 257 Indyjski Ocean 37 100, 167, 169, 182, 200, 202, 223, 246, 475, 477, 500 Kandahar 189 Irlandia 326 Kanizsa 80, 93, 211, 241, 303, 444, 456, 500 Isakcza 81 Kapos 219 Isfahan 189 Karahisar (Karahisarsahib) 242, 323, 491, 495, 496 Iszkodra 122 Karaman (Karamania) 92, 121, 124, 200, 230, 236, Italia 467, 468, 484 Izmai 449 Izmir 42, 122 242, 245, 279, 312, 317, 320, 323, 370, 378, 424, 42Ć, 436, 437- 445, 449. 491, 497 501, 502 Kars 93, 237, 242, 496, 501 Kastamuni (Kastamunu) 242, 491
Kasympasza 75, 85 J Kaszm 189 Jabloňové 307 Kaukaz 141 Jagodina 226 Keban 122 Kemal Czajyry 226 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Kemenrad 122 Limnos 81 Keresztes 211 Litawa 216, 217, 268, 301 Kiğı 122, 496 Litawskie Góry 217 Kilia 81 Löbel (Löbl) 275-277, 285, 286, 293, 294, 312-314, Kipczacki Step 31 Kisbér 264 317, 318, 320, 321 Londyn 42, 250 Kittsee 250, 262 Lützen 423 Kiustendil 240, 492, 494 Lwów 122, 140, 170,353 Klosterneuburg 301, 354 Kłuszyn 438 Köbölkút (Gbelce) 212, 252 M Kolari 226 Maastricht 153 Komárno (Komárom) 214, 223, 264, 351, 427 Magdeburg 326 Konya 122, 491, 497, 501 Magnisa 242, 491, 498 Koos 423 Magyaróvár 251, 268, 269 Koppány 244 Malplaquet 251, 268, 269 Korfu 484 Malta 87, 198 Körmend 301 Mata Nizina Węgierska 216, 217 Korsun 206, 207 Marasz 92, 122, 230, 23Ճ, 237, 242, 351, 371, 444, Koszana 121 Kőszeg 210 449, 491, 496, 501, 502 Marcal 216 Koszyce 213, 448, 500 Marchegg 298 Kraków 2іб, 225, 468 Mariabrunn 390 Krems 303, 337 Mariazell 303 Kreta 31, 85, 86, 92, 94, 102, 184, 185, 211, 223, 500 Marica 225 Krottenbach 373, 389, 392, 394, 398, 405 Mekka 37, 501 Kruszewac 240, 492 Melk 303 Krym 40, 134, 135-137, 149, 187, 207, 236, 246, 500 Mentesze 242, 491, 495, 502 Kubań 137 Mezopotamia 41, 174, 250 Kukujevce 232 Michaelerberg 390, 394 Kütahya 242, 491, 495, 501 Mitrovica 232, 493 Kynałyogłego folwark 226 Mödling 303 Mogersdorf 171, 212, 263, 34! Mohacz 150, 161, 233, 244, 452, 493 L Molker 321 La Hougue 4Ճ8 Leopoldstadt 279, 296, 402 Mołdawia 40, 138, 142, 143, 163, 183, 18Ճ, 225, 232, 236, 336, 353. 449. 466, 473, 477, 500 Levice 297, 298, 424, 433, 441 Mora (Morea) 93, 500 Lewocza 213 Morawa rz. 298, 307, 309 Lilienfeld 303 Morawy 223, 301, 328, 337 INDEKS NAZW
GEOGRAFICZNYCH 559
Moskwa (moskiewskie państwo) 33, 37, 74, 102, 135, P 136, 137, 139, 144, 145, 151, 159, 170, 181, 186-188, Pákozd 233 190, 196, 198, 199, 201, Paks 233 202, 207, 212, 216, 218-220, 223, 224, 246, 251, 255, 462, 468, 471, 474 Papa 267, 274, 424 Mostar 80 Papasly (Popowica) 226 Mosul 93, 237, 242, 492, 501 Parkany 82, 98, 165, 169, 171, 249, 251, 253, 262, 412, 418, 424, 426-431, 433, 434, 436, 437, 439-443, 445, 446, 448, 450, 457, 459, 462 N Paryż 42 Narwa 416 Patak 472 Nesselbach 370, 387, 388 Peloponez 185, 473, 477, 485 Neustift 388 Per 264, 274 Neuwaldegg 389 Perchtoldsdorf 303, 328 Nezyderskie Jezioro 216, 301 Perekop 136 Niderlandy 484 Pereryta 140, 475 Niemcy 120 Perewoloczna 421 Nikopol 240, 312, 378, 492, 302 Persja 37, 71, 83, 102, 123, 188, 189, 471, 472, 485 Nisz (Niš) 121, 481, 491 Perska Zatoka 85 Nitra 297 Peszt 214, 244, 447 Novaberda 122 Peterwaradyn 254, 415, 485 Novigrad 80, 244, 493 Petronell 268, 310, 347, 457 Nussberg 370, 386, 388, 391, 392 Pięciokościoly (Pecz) 449 Nussdorf 370, 386-388 Pirot 481 Plowdiw 118 Podhajce 140, 475 О Podole 83, 183, 216, 223, 225, 336, 353 Oczaków 93, 213, 230, 232, 266, 303, 422, 444 Polska (Rzeczpospolita Obojga Narodów) 19, 22, 35, Oman 485 37, 51, 54, 74, 81, 82, 83, 111, 116, 120, 122, 135-137, Onod 213 139, 152, 159, 171, 179, 181-183, 19°, 198-202, 211, Ormanly 226 216, 218-221, 223-225, 234, 250, 261, 299, 335-337, Osijek 341, 344, 347, 353, 354, 357, 366, 389, 393, 406, 415, гго, 223, 232, 233, 230, 264, 444, 448, 449 Osmańskie Imperium 19, 23, 31, 33, 35, 37, 43, 45, 49, 52-54, 63, 106, 137, 151, 187, 189, 190,
219, 222, 429, 435, 442, 448, 455, 458, 462, 464-468, 471, 474, 475, 478, 484, 486 224, 229, 235, 254, 255, 257, 467, 476, 482, 491, Poltawa 365, 416 494, 500 Pontyjskie Góry 84 Ostrzyhom 80, 163, 212, 232, 244, 262, 297, 300, Portugalia 336 418, 423, 424, 428, 433, 434, 443, 445, 446-448, Pótzleinsdorf 12, 363, 388, 390-394, 398, 400 460, 462, 493 Pożega 449 Ottakring (Ottergin) 375, 406 Praga 467 Praniszte 122 560 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Predigtstuhl 397 Saruchanly (Saranjevo) 226 Preszburg (Bratysława) 172, 214, 253, 297, 298, 300, Sauberg 344 307, 308, 314, 351, 427 SchaŕFberg 394 Preszów 213 Schreiberbach 387, 388 Prizren 240, 492 Schwechat 217, 269 Prusy 486, 487 Seczany 447, 462 Prusy Książęce 224 Sekigahara 418 Prut 199, 484, 485 Serbia 472, 481 Sered 297 Shatt el-Arab 87 R Siedmiogród 41, 44, 62, 67, 133, 142, 143, 149, 159, Raba 167, 171, 172, 212, 216, 217, 223, 233, 234, 237, 184, 211, 213-215, 218, 223, 237, 472, 481, 500 241, 242, 246, 249-251, 254, 262-267, 274 301, Sievering 372, 388, 403 303, 310, 347, 359, 364, 403, 413, 421, 422, 457, 459, Simontornya 244, 493 466 Siwas 92, 121, 196, 200, 230, 236, 242, 265, 267, 276, Rábca 216, 266, 267, 303 Rakka 80, 93, 97, 501 Rethymnon — Rettimo 80 312, 319, 320, 355, 371, 387, 388, 424, 426, 436, 438, 444. 445. 491. 496. 501, 502 Slankamen 477, 478, 481 Rohatyn 140 Słowacja 144, 213, 214, 298, 311, 327, 447, 448 Rosskopf 344, 384, 389, 397 Smederewo 122, 244, 427, 428, 481, 493 Rudnik 121 Sofia 226, 240, 427, 492, 494, 500, 502 Rumelia 32, 39, 42, 45, 58, 79, 92, 102, 104, 105, 107, Sopron 222, 303 149, 155, 165, 201, 213, 230, 232, 236-238, 240, 245, Spas 226 276, 284-286, 312, 321, 322, 374, 406, 424, 426, Srem 244, 427, 428, 493 436, 444, 449, 455, 487, 492-494, 500, 502 St. Gotthard 171 Rumunia 41, 43 St. Ulrich 275 Rymnik 488 Stambuł 34, 41, 42, 44, 48, 59, 60, 62, 67, 70, Rzeczpospolita zob. Polska Rzesza 180, 198, 212, 219, 222, 326, 335-337, 3403 44. 353. 356, 363, 364. 388, 393. 405. 409. 414. 417. 421, 442, 457, 464, 468, 471, 480 Rzym 24,
329, 467 78-80, 82, 85, 87, 121, 122, 137, 145, 155, 156, 161, 163, 164, 168, 183, 209, 216, 218-220, 329, 474, 500 Stetteldorf 344, 360, 417 Strasburg 219 Strielnikowa Góra 204, 205, 208, 435 Sudan 43 Sycylia 198 s Sylistria 81, 121, 196, 200, 492, 494, 500 Sabaudia 180, 184 Synopa 85 Sabinów 213 Syria 41, 250 Saloniki 84, 121, 122, 240, 491, 494 Szachrizor 93, 122, 501 Samugarh 255, 418 Szat 122 Sarajewo zob. Basnasaray Szawrendidziar 493 INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 561
Szczepana św. katedra 29è Trypolitania 41, 146 Székesfehérvár zob. Białogród Stołeczny Tulin u, 310, 337, 338, 340, 341, 342, 347, 354֊35б, 366, 376, 459 Szekszárd 233, 244, 493 Szent-Márton 264 Tunis 41, 146, 501 Szigetköz 266 Turcja 17, 33, 35, 36, 41, 49, 57, 75, 120, 137, 144, 151, 152, 159, 164, 171, 173, 174, 180, 182, 186, 188-190, Szigetvár 219, 444 Szwabia 180, 447 198, 207, 210, 218, 223, 224, 329, 330, 471, 480, Szwecja 152, 186, 196, 472 484—486 Türkenschanze 363, 365, 367, 370, 372, 373, 385 ś Śląsk 224 U Śródziemne Morze 49, 84, 87, 145, 186, 190, 198, Uherski Bród 328 Újvár (Nowe Zamki) 31, 73, 80, 82, 101, 129, 167, 301, 467 212, 213, 215, 216, 222, 232, 236, 241, 244, 250, 262, 263, 297, 300, 323, 347, 351, 371, 387, 423, 424, 428, T 444, 445, 447, 448, 452, 456, 463, 47*. 493, 500 Ukraina 44, 137, 187, 188, 198, 200, 201-204, 2°7 Tabor (Prater) 239, 241, 278, 279, 288, 294, 298, 310, 311, 347, 354, 355, 371, 374, 377, 378, 402 212, 218, 219, 449, 465, 466, 475, 485, 500 Tarsus 242, 492, 496 Ułan Butum 418 Taśmina 203-206, 376 Urga 418 Tata 264, 274, 423 USA 173 Tatarpazardżyk (Tatarbazary, Pazardżik) 118 Uzundża Owa 226 Teby 240 Tehinia zob. Bender Temesz 75 Ü Üsküdar 161, 163 Temeszwar 75, 92, 93, 213, 232, 234, 236, 241, 266, 276, 284, 312, 321, 322, 378, 493, 500, 502 Tire 242, 491 Tobak 449 V Tomasza św. Góra 446 Vác 241, 433, 493 Tophane 75, 122 Vasvár 217 Továrník 232 Veszprém 213, 233, 267, 274, 423, 424 Traisen 301 Vlora 427, 492, 494 Trapezunt (Trabzon) 84, 93, 122, 236, 492, 500, 501 Votika (Vojka) 232 Trembowla 170, 225 Vukovar 232 Trikala
(Tirhala) 492 Trnava 297, 299 Trypolis (Syryjski) 80, 93, 236, 242, 492, 497 Trypolis Zachodni 501 562 W Wag 262, 297, 300, 307 CZERWONE SZTANDARY OSMANÓW. WOJNA ROKU 1683 OPISANA NA NOWO
Währinger Bach 346, 372, 373, 374, 388, 394, 396, Wiener Neustadt 273, 303 398, 399, 405 Wildungsmauer 269 Wan (Van) 80, 92, 97, 106, 122, 501 Wizę 240, 490, 494 Warszawa 115, 183, 224, 366 Wojciecha św. bazylika 446 Wenecja 37, 42, 75, 86, 102, 109, 159, 184, 183, 198, Wołoszczyzna 40, 84, 138, 142, 143, 477, 500 212, 220, 301, 467, 471, 474, 477, 484, 485 Wschód 22, 23, 31, 35, 49, 152, 171 Wertesz 216, 264 Węgry 35, 40, 83, 101, 105, 108, 137, 143, 144, 174, 184, 199, 212-215, 218, 219 շշ3, 246, 327, 444, 448, Y 45շ, 465, 466, 468, 475, 477, 479 Ybbs 301 Widyń 121, 122, 494 Wiedenka (Wien) 217, 272, 357, 380, 397 Wiedeń 17, 20, 21, 34, 74, 76, 153, 161, 162, 167, 171, z 179—181, 203, 208-212, 215-217, 219-224, 233 237՜ Zadunajskie Sredniogórze 216 241, 243, 248, 250-252, 254, շ6ւ, 264, 266-280, Zakaukazie 485 283-285, 289, 291-295, 298, 301-304, зо8, 310-312, Zamkowy bastion (Burg) 287 315-319, 322-325, 327, 335-338, 340-342, 341, 344, Zborów 139 351, 354-3Ć4, 366, 373, 377-379, 385, 395, 397, 39«, 402, 403, 409, 410, 412, 416, 421-423, 426, 427, Zemun 210, 230, 232 439, 442, 447, 457-459, 462-467, 479, 480, 491, Zloty Róg 85 502 Zvornik 241, 493 Zenta 415, 418, 478, 480-482 Wiedeńska Kotlina 217 Wiedeński Las 301, 338, 341, 342, 344, 347, 355, 357, 362-366, 376, 384, 388, 391, 395 Wielka Nizina Węgierska 216 ż Żurawno 74, 98, 166, 170, 171, 202, 299, 347 Wielki Ostrów Żytni (Ostrov, Velky Meder) 266, 427 Wielki Waradyn (Varad) 93, 101, 213, 214, 234, 236, 241, 244, 245, 456, 493, 500, 502 INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 563
|
any_adam_object | 1 |
author | Witkowicz, Andrzej 1966- |
author_GND | (DE-588)1198795638 |
author_facet | Witkowicz, Andrzej 1966- |
author_role | aut |
author_sort | Witkowicz, Andrzej 1966- |
author_variant | a w aw |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046228636 |
ctrlnum | (OCoLC)1126565596 (DE-599)BVBBV046228636 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03370nam a2200589 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046228636</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20191204 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">191104s2016 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788363580698</subfield><subfield code="9">978-83-63580-69-8</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8363580694</subfield><subfield code="9">83-63580-69-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1126565596</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046228636</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Witkowicz, Andrzej</subfield><subfield code="d">1966-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1198795638</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Czerwone sztandary Osmanów</subfield><subfield code="b">wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew</subfield><subfield code="c">Andrzej Witkowicz</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Red standards of the Ottomans</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie</subfield><subfield code="c">[2016]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">© 2016</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">567 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Türkenkrieg</subfield><subfield code="g">1683-1697</subfield><subfield code="0">(DE-588)4135853-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wojna austriacko-turecka (1683-1699) / kampanie i bitwy</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wojna austriacko-turecka (1683-1699) / udział polski</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Broń bojowa / Islamskie, Imperium</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Osmańskie, Imperium / 1453-1683</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Wiedeń (Austria) / 1683 (Oblężenie)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Islamskie, Imperium / historia wojskowa</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Osmańskie, Imperium / historia wojskowa / 17 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wojna Ligi Świętej z Turcją (1683-1699)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Turcja / 17 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1601-1700</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Türkenkrieg</subfield><subfield code="g">1683-1697</subfield><subfield code="0">(DE-588)4135853-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20191204</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031607150</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">561</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">436</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV046228636 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-10T08:38:54Z |
institution | BVB |
isbn | 9788363580698 8363580694 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031607150 |
oclc_num | 1126565596 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 567 Seiten Illustrationen 24 cm |
psigel | BSB_NED_20191204 |
publishDate | 2016 |
publishDateSearch | 2016 |
publishDateSort | 2016 |
publisher | Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie |
record_format | marc |
spelling | Witkowicz, Andrzej 1966- Verfasser (DE-588)1198795638 aut Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew Andrzej Witkowicz Red standards of the Ottomans Warszawa Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie [2016] © 2016 567 Seiten Illustrationen 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Englische Zusammenfassung Türkenkrieg 1683-1697 (DE-588)4135853-3 gnd rswk-swf Wojna austriacko-turecka (1683-1699) / kampanie i bitwy Wojna austriacko-turecka (1683-1699) / udział polski Broń bojowa / Islamskie, Imperium Osmańskie, Imperium / 1453-1683 Wiedeń (Austria) / 1683 (Oblężenie) Islamskie, Imperium / historia wojskowa Osmańskie, Imperium / historia wojskowa / 17 w Wojna Ligi Świętej z Turcją (1683-1699) Turcja / 17 w 1601-1700 Türkenkrieg 1683-1697 (DE-588)4135853-3 s DE-604 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister |
spellingShingle | Witkowicz, Andrzej 1966- Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew Türkenkrieg 1683-1697 (DE-588)4135853-3 gnd |
subject_GND | (DE-588)4135853-3 |
title | Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew |
title_alt | Red standards of the Ottomans |
title_auth | Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew |
title_exact_search | Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew |
title_full | Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew Andrzej Witkowicz |
title_fullStr | Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew Andrzej Witkowicz |
title_full_unstemmed | Czerwone sztandary Osmanów wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew Andrzej Witkowicz |
title_short | Czerwone sztandary Osmanów |
title_sort | czerwone sztandary osmanow wojna roku 1683 opisana na nowo red standards of the ottomans the 1683 war described anew |
title_sub | wojna roku 1683 opisana na nowo = Red standards of the Ottomans : the 1683 war described anew |
topic | Türkenkrieg 1683-1697 (DE-588)4135853-3 gnd |
topic_facet | Türkenkrieg 1683-1697 |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031607150&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT witkowiczandrzej czerwonesztandaryosmanowwojnaroku1683opisanananoworedstandardsoftheottomansthe1683wardescribedanew AT witkowiczandrzej redstandardsoftheottomans |