U boku bazyleusa: Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Book |
| Language: | Polish |
| Published: |
Łódź
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
[2019]
|
| Series: | Byzantina Lodziensia
XXXVII |
| Subjects: | |
| Online Access: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract Abstract Register // Gemischte Register |
| Physical Description: | [2], VII, [1], 422 Seiten 24 cm |
| ISBN: | 9788381421553 |
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV045936262 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220120 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 190614s2019 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788381421553 |9 978-83-8142-155-3 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1108176418 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV045936262 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-19 | ||
| 084 | |a ALT |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Wierzbiński, Szymon |d 1983- |e Verfasser |0 (DE-588)1217018239 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a U boku bazyleusa |b Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium |c Szymon Wierzbiński |
| 246 | 1 | 1 | |a By the side of basileus |
| 264 | 1 | |a Łódź |b Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |c [2019] | |
| 264 | 4 | |c © 2019 | |
| 300 | |a [2], VII, [1], 422 Seiten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Byzantina Lodziensia |v XXXVII | |
| 546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1000-1100 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Franken |g Volk |0 (DE-588)4071341-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Waräger |0 (DE-588)4064575-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Byzantinisches Reich |0 (DE-588)4009256-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Frankowie | |
| 653 | 0 | |a Waregowie | |
| 653 | 2 | |a Bizantyjskie, Cesarstwo / 11 w | |
| 653 | 2 | |a Bizantyjskie, Cesarstwo / stosunki międzyetniczne | |
| 689 | 0 | 0 | |a Byzantinisches Reich |0 (DE-588)4009256-2 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Waräger |0 (DE-588)4064575-7 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Franken |g Volk |0 (DE-588)4071341-6 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1000-1100 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 830 | 0 | |a Byzantina Lodziensia |v XXXVII |w (DE-604)BV012366978 |9 37 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000011&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q gbd_0 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031318595 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09021 |g 398 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09021 |g 398 |
Record in the Search Index
| _version_ | 1804180128402505728 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp Rozdział I Spadkobiercy Imperium Romanům....................................................... 1. 2. 3. 4. 29 Armia bizantyńska w X w. - „obywatele i profesjonalni wojownicy? ........ 29 Struktura organizacyjna armii bizantyńskiej w X-XI w............................. 43 Liczebność armii bizantyńskiej w X-XI w.................................................. 50 Pochodzenie etniczne najemników i sojuszników armii bizantyńskiej w X w. .......................................................................................................... 55 Rozdział II Nowe wyzwania, stare zagrożenia ......................................................... 71 1. 2. 3. Utworzenie gwardii wareskiej przez Bazylego II......................................... 71 Zmiana sytuacji geopolitycznej cesarstwa bizantyńskiego w XI w............. 76 Pojawienie się Turków Seldżuckich a polityka wschodnia Bizancjum .... 81 Rozdział III Drogi do Bizancjum. Nowe obszary zaciągu....................................... 87 1. 2. 3. 87 Ruś i Skandynawia ...................................................................................... Normandia i Południowa Italia................................................................... 104 Wyspy Brytyjskie.......................................................................................... 113
VI Spis treści Rozdział IV Barbarzyńcy /. Ultimi։ Ihule................................................................ 127 1. Gwardia wareska w XI w. Od Bazylego II do przybycia Haralda Sigurdsona 127 2. Skład etniczny gwardii wareskiej przed przybyciem Haralda Hardrady (1034 r.) .......................................................................................................... 132 3. Waregowie w czasach Haralda Hardrady. Geneza terminu megathymoi . . 140 4. Kontakty Bizancjum z Anglią a pierwsi Anglosasi w służbie bizantyńskiej 149 5. Gwardia wareska w latach czterdziestych XI w........................................... 153 6. Obecność Waregów w Bizancjum w latach 1050-1077 ............................. 161 7. Anglicy w gwardii wareskiej......................................................................... 178 8. Gwardia wareska w okresie rządów Nikefora Botaniatesa......................... 184 9. Postawa Waregów wobec uzurpacji Aleksego I Komnena......................... 191 10. Gwardia wareska w początkach panowania Aleksego I Komnena............ 195 Rozdział V Normanowie i „inni Frankowie”.............................................................. 207 1. Normanowie z Normandii a Bizancjum na początku XI w........................ 207 2. Normanowie i „inni Frankowie w Italii a Bizancjum w pierwszych dekadach XI w.............................................................................................. 211 3. Normanowie na Piw. Iberyjskim - alternatywa dla Południowej Italii i Bizancjum?
................................................................................................. 217 4. Normanowie i „inni Frankowie wobec wyprawy Jerzego Maniakesa na Sycylię w latach 1038-1041 .......................................................................... 220 5. Wzrost liczebności Franków i rejony ich służby w okresie między 1038 a 1057 r........................................................................................................... 226 6. Normanowie i „inni Frankowie” wobec zagrożenia tureckiego za pano wania Konstantyna X Dukasa i Romana IV Diogenesa (1057-1071)........... 237 7. Frankowie w okresie rządów Michała VII Dukasa (1071-1078) .............. 244 8. Frankowie w czasach Nikefora III Botaniatesa i uzurpacji Aleksego Komnena (1078-1081).................................................................................. 252 9. Normanowie i Frankowie w dokumentach dworskich i chryzobullach w XI w. ......................................................................................................... 256 10. Frankowie i Normanowie w początkach panowania Aleksego I Komnena . 260
Spis treści vii Rozdział VI Bogactwo, sława i cześć............................................................................. 271 1. 2. 3. 4. Zarys systemu monetarnego Bizancjum w Х-ХІ w.................................... 271 Wynagrodzenie żołnierzy w armii bizantyńskiej w Х-ХІ w..................... 277 Struktura dworu bizantyńskiego wX֊֊XI w. ............................................. 293 Przykłady karier Franków i Waregów w cesarstwie bizantyńskim w XI w. 306 Rozdział VII Zdradę mają we krwi?.................................................................................. 321 1. Wzajemne relacje Franków i Waregów....................................................... 321 2. Opinia Bizantyńczyków o Waregach......................................................... 333 3. Opinia Bizantyńczyków o Frankach ......................................................... 341 Wnioski............................................................................................................ 347 Wykaz skrótów.............................................................................................. 365 Bibliografia .................................................................................................... 369 Źródła............................................................................................................ 369 Opracowania................................................................................................ 379 Summary ........................................................................................................ 397
Indeksy...............................................................................................................401 Indeks osób .....................................................................................................401 Indeks nazw geograficznych i etnicznych ......................................................410 Abstrakt .............................................................................................................421 Abstract...............................................................................................................422
Bibliografia Źródła Ademar z Chabannes Cbronicon Aquitanicum et Franckům, vol. I-II, ed. J. Cbavanon, Paris 1897. Albert z Aachen Historia Ierosolimitana, ed. S.B. Edgington, Oxford zo 07. Amatus z Monte Cassino Storia dei Normanni di Amato di Montecassino, ed. G. S p e r d u t i, Cassino 1999. Anna Komnena Annae Comnenae Alexias, ed. H.G. Beck, A. Kambylis, R. Keydell, Berlin zooi. Anna Komnen a, Aleksjada, t. I-II, przel. O.Ju r e wi c z, Wrocław 1005. Aristakes Lastivertsi Histoire մArmenie, comprenant lafm du Royaume dAni et le commencement de ΐ in vasion des Seldjoukides par Arisdaguès de Lasdiverd, transi. E. P r u d ’ b o m m e, ed. B. D u p r a t, Paris 1864.
370 Bibliografia Bar Hebraeus The Chronography ofGregory Abu l Faraj 1225-1286. The son ofAaron, the Hebrew phy sician commonly known as Bar Hebraeus, transi. E.A.W. Budge, Oxford 1932. Cuda świętego Augustyna Goscelini Miracula samti Augustini episcopi Cantuariensis, [in:] Acta Sanctorum (Mai), voi. VI, Anvers 1688, s. 397-411. Domesday dla hrabstwa Wiltshire Domesdayfor Wiltshire, ed. W.H. J ones, London 1865. Dudo z Saint Quentin De Moribus et Actis Primorum Normanniae Ducum Auctore Dudone Sancti Quintini Decano, ed. J. Lair, Caen 1865. EHD English Historical Documents c. 500-1042, ed. D. W h i t e 1 o c k, London 1979. Filoteusz Le traite de Philothée, [in:] Les listes de préséance byzantines des IXe et Xe siècles, ed. N. Oikonomidés, Paris 1972, s. 63-205. Flateyjarbôk Flateyjarbôk: En samling afNorske Kongesaegar, ed. G. V i g f ú s s o n, C.R. Unger, t. I-III, Oslo 1860-1868. Flodoard z Reims Les Annales de Flodoard, ed. P.Lauer, Paris 1905. Florens z Worcester The Chronicle ofFlorence of Worcester. Annals ofEnglish Historyfrom the departure of the Romans to the reign ofEdward I, ed. T. F o r e s t e r, Oxford 1854. Gotfryd Malaterra De Rebus Gestis Rogerit Calabriae et Siciliae Colitis, et Roberti Guiscardi Ducis Fratris Eius, ed. F. C і о 1 f і, Cassino 2002.
Bibliografia З71 Heidarviga saga Heíñarviga Saga, [in:] Gisla Surssonar, ed. V. A s m u n d a r s o n, Reykjavik 1899. Heimskringla Snorri Sturluson, Heimskringla, ed. F.Jónssson, København 1911. Snorri Sturluson, Heimskringla, transi. A. F i n 1 a y, A. F a u 1 k e s, vol. I-III, London 2011-1015. Henryk z Huntingdon The Chronicle ofHenry ofHuntingdon. The History ofEnglandfrom the invasion of Julius Caesar to the accession ofHenry II, ed. T. F o res t er, London 1853. Ibn al-Athîr, Tarikh Al-Kãmilft at-Tdrïkh, ed. C. To r n b e r g, Bayrut 1965-19Ճ7. Ibn al-Faqih al-Hamadani Ibn al-Faqich al-Hamadani, Kitah al-Boldan, t. V, ed. EJ. Brill, Lugdunum 1885. Descritpion ofthe land ofByzantines, transi. E.W. Brooke s, JHS 21,1901, s. 72-77. Ibn Khurradādhbih Kitah al-Masalik wdl-Mamalik, ed. MJ. de G o e j e, Lugdunum 1889. Jan Mauropous Iohannis Euchaitorum metropolitae quae in codice vaticano graeco 676 supersunt, ed. І. В о 11 i g, P. de L a g a r d e, Göttingen 1882. Jan Skyli t z e s loannis Scylitzae Synopsis Historiarum, rec. I. T h u r n, Berlin 1973. Jan Zonaras loannis Zonarae Epitome Historiarum Uhri XIII-XVIII, ed. T. B ii 11 n e r-Wo b s t, Lipsiae 1897.
372 Bibliografia Jerzy Kedrenos Georgius Cedrenus, Ioannes Scylitzes, Оре, t. I-II, ed. L B e k k e r, Bonn 1839. Kekaumen Kekavmen, Sověty i msskazy. Pučenije vizantijskogo polkodovca XI veka, podgotovka teksta, wedenie, perevod i kommentarij, G.G. L i t a v r i n, Sankt-Petersburg 2003. Konstantyn Porfirogeneta, O zarządzaniu państwem Constantine Porphyrogenitus, De administrando imperio, ed. Gy. M or ave s ik, R.J.H.Jenkin s, Washington 1967. Konstantyn Porfirogeneta, O ceremoniach Constantini Porphyrogeniti imperatoris De cerimoniis aulae hyzantinae libri duo, rec. LI. R e і s k e, vol. I, Bonnae 1829. Constantine Porphyrogennetos, The Book of Ceremonies, transi. A. M o f f a 11, M. Ta 11, vol. I-II, Canberra 2012. Kontynuacja Skylitzesa E Synecheia tes chronografas tou loannou Skylitzes, ed. E.T. Ts о 1 а к е s, Thessalonique 1968. Kontynuacja Teofanesa Theophanes Continuatus, ed. B.G. Niebuhr, rec. I. B e k k e r, Bonnae 1838. Teofanes Wyznawca Theophanes, Chronographia, ree. C. de B o o r, voi. I, Lipsiae 1883. Kronika anglosaska Two ofthe Saxon Chronicles parallel, ed. J. Searle, Oxford 1864. The Anglo-Saxon Chronicle, ed. D. W h i t e 1 o c k, London 1961. Kronika opactwa Abingdon Chronicon Monasterii de Abingdon, t. II, ed. J. S t e p h e n s о n, London 1858.
Bibliografia 373 Kronika opactwa Saint-Barbe-en-Auge La Chronique de Saint-Barbe-en-Auge, ed. R.N. Sauvage, Caen 1907. Kronika opactwa Saint-Pierre-le-Vifde Sens Chronique de Saint-Pierre-le-Vifde Sens, ed. R.H. Bautier, M. Gilles, Paris 1979. Kronika powszechna opactwa z Laon Chronicon universale anonymi Laudunensis, [in:] KÉmigration Anglaise a Byzance après 1066: Un Nouveau Texte en Latin sur les Varangues à Constantinople, REB 3г, 1974, s. 320-323. Kronika z Salemo Chronicon Sàlernitanum, ed. G.H. P e r t z, [in:] MGH.SS, t. III, s. 467-651. Ķudāma ibn Dja’far Kitab al-Kharaj wa sind at alKitaba, ed. MJ. de G o e j e, Lugdunum 1889. Łampert z Hersfeld Lamperii monachi Hersfeldensis Annales, ed. W.D. F r i t z, A. S c h m i d t, Berlin 1973. Latopis Kortli Letopis Kardi, perevod, wedenie, prim., ed. G.V. Ts u 1 a j a, Tbilisi 1982. The Chronicle ofKardi, [in:] A History ofGeorgia, ed. S. J o n e s, Tibilisi 2014. Leon Diakon Leonis Diaconi Caloensis Históriáé Libri Decem, ree. С.В. Hase, Bonnae 1828. Leon VI Mądry The Taktika ofLeo VI, ed., transi. G. D e n n i s, Washington 2010. Leon z Ostii Leonis Murskani et Petri Diaconi Monachorum Casinensium, ed. J.P. Migne, Paris 1854, kol. 440-1002.
374 Bibliografia Liutprand, Odwet Liutprand, Antapodosis, [in:] Liutprandi Cremonensis Opera Omnia, ed. P. C h i e s a, Tumholti 1998, s. 1-150. Liutprand, Posektwo Liutprand, Relatio de legatione Constantinopolitana, [in:] Liutprandi Cremonensis Opera Omnia, ed. P. C h i e s a, Turnholt 1998, s. 185-218. Lupus Protospatharius Chronicon rerum in regno Neapolitanogestarum, ed. G.H. P e r t z, [in:] MGH.SS, t. V, s. 51-63. Mateusz z Edessy Chronique de Matthieu dEdesse (162-1136) avec la Continuation de Grégoire le prêtre jusqu en 1162, trad. A. D u r a n d, ed. E. D u 1 a u r i e r, Paris 1858. Michal Attaleiates Michael Attaleiates, The History, ed. A. K a 1 d e 11 i s, D. K r a 11 i s, Cambridge Mass.-London 2012. Michał Psellos Michael Psellus, Chronographie ou histoire d un siècle de Byzance (176-1077), ed. E. R e n a u 11, Paris 1926-1928. Michal Psellos, Kronika, czyli historia jednego stulecia, tlum. O. J u r e w i c z, Wroclaw 1985. Mikołaj Kallikles Nicola Callide, Carmi, ed. R. R o m a n o, Neapol 1980. Nikefor Bryennios Nicephori Bryennii Historiarum Libri Quattuor, ed. P. G a u t i e r, Bruxelles 1975. Nicefor Bryennios, Materiały historyczne, tłum. O. J u r e w i c z, Wrocław-WarszawaKraków-Gdańsk 1974.
Bibliografia 375 Niketas Choniates Nicetae Cboniatae Historia, ed. I.A. van Dieten, Berlin-New York 1975. Notifia Dignitatum Notitia Dignitatum accedunt Notitia Urbis Constantinopolitanae et Laterculiprouinciarum, ed. O. S e e c k, Bėralini 1876. O urządzeniu obozu Three Byzantine Military Treatises, ed. G.T. Dennis, Washington 1985, s. 146-335. Orderyk Vitalis Orderid Vitalis Ecdesiasticae Históriáé Libri Tredeäm, ed. J. Renouarđ, Paris 1838-1855. Poezja skaldyczna, manuskrypt Den Norsk-Islandske Skjaldedigtning, ed. F. J a n s s o n, t. A-I, Copenhagen 1967. Poezja skaldyczna, tłumaczenie Den Norsk-Islandske Skjaldedigtning, ed. F. J a n s s o n, t. В-I, Copenhagen 1973. Powieść minionych lat Povesť vremennych let, ed. E.F. K a r s k i i, Leningrad 1916-1928. Praecepta militaria Praecepta militaria, [in:] Sowing the Dragon s Teeth: Byzantine Warfare in the Tenth Century, Dumbarton Oaks, ed, E.McGeer, Washington 1995, s. 3-78. Prawa Longobardów Leges Langobardorum, ree. F. Bluhme, A. Boretius, Stuttgart 1868. Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna Procopius, The Anecdota or Secret History, ed. H.B. Dewing, Bonn 1935.
37б Bibliografia Prokopiusz z Cezarei, Historia wojen Procopius, History ofthe Wars, ed. Н.В. Dewing, vol. III, London-New York 1919. Ralf z Caen Gesta Tancredi in Expeditione Hierosolymitana auctore Radulfo Cadomensi ejusfamilia ri, [in:] Recueil des historiens des croisades. Historiens occidentaux, Paris 1844-1895, s. 587-716. The Gesta Tancredi ofRalph of Caen, transi. B.S. Bachrach, D.S. Bachrach, Farnham-Burlington 2005. Regesten Regesten der Kaiserurkunden des Oströmischen Reiches von ѕбѕ-1453, vol. I-II, ed. F. D о 1 g e r, München 1924-1995. Robert Mnich Roberti Monachi Historia Iherosolimitana, [in:] Recueil des historiens des croisades. Historiens occidentaux, t. III, Paris 1866, s. 727-882. Robert’s the Monk’s History ofthe First Crusade, ed. C. S w e e t e n h a m, FarnhamBudingom 2005. Roczniki z Bari Annales Barenses, ed. G.H. P e r t z, [in:] MGH.SS, t. V, s. 51-56. Roczniki z Saint Bertin AnnalesBertiniani, ed. G. Wa i t z, [in:] MGH.SS, t. V. Roczniki z Saint Paast Annales Vedastini, ed. G. Wa i t z, [in:] MGH.SS, 1.1, s. 516-531. Rodult Glaber Rodulfi Glabri Historiarum Libri Quinqué, ed. M. P r o u, Paris 1886. Saga o Björnie Bjarnar saga Httdælakappa, ed. R.C. Boer, Leeuwarden 1893.
Bibliografia 377 Saga o Inglingach Ynglinga Saga, ed. B. A d a 1 b j a r n s o n, Reykjavik 1979· Saga ο Ingwarze Pordróżniku Yngvars saga vídfõrla, ed. E. 01 s o n, Copenhagen 191г. Saga o Grettim Greitis saga, ed. G. J ó n s s o n, Reykjavik 1936. Saga o Halfredzie Hallfreèar Saga, ed. E.O. Sveinsson, Reykjavik 1939. Saga o Haraldzie Haraldar Saga, [in:] Morkinskinna, ed. F. J ó n s s o n, Kopenhaga 1900. Saga o ludziach z Laxárdalr Laxdoela saga, ed. E.O. Sveinnson, Reykjavik 1934. Saga о Njalu Spalonym Njals Saga, ed. V. Asmundarson, Reykjavik 191 о. Saga o potomkach Kanuta Knytlinga Saga, [in:] Jómsvíkingasaga ok Knytlínga теЬ tileyrandíիսէէսա, ed. H.F. Popp, Kaupmannahöfn 1828. Knytlinga Saga. The History ofthe Kings ofDenmark, transi. FI. Palsso n, P. Edwards, Odense 1986. Simeon z Durham Symeonis Dunelmensis Opera et Collectanea, ed. J. H o d g s o n - H i n d e, Durham 1867. Stefan z Tar onu The Universal History ofStefanos Tarāneci, ed. T. G r e e n w o o d, Oxford 2017. Strategikon Maurycjusza Mauridi Strategkon, ed. G.T. Dennis, E. Gamillsche g, Vienna 1981.
378 Bibliografia Syllabus Graecorum Membranarum Syllabus graecorum membranarum, ed. R Tr i n c h e r a, Napoli 1865. Symeon Magister Theophanes continuatus, Ioannes Cameniata, Symeon Magister, Georgius Monachus, ed. I. B e k k e r, Bonnae 1838. Syntaxis armatörüm quadrata The Syntaxis armatörüm quadrata: a tenth-century tactical blueprint, ed. E. M c G e e r, REB 50,1992, s. 219-229. Tacyt Die Germania des Tacitus, hrsg. R. M u c h, Heidelberg 1937. Taktykon Uspienskiego Taktikon Uspenskij, [in:] Les listes de préséance byzantines des IXe et Xe siècles, ed. N. Oikonomidés, Paris 1972, s. 41-63. Thietmar z Merseburga Die Chronik des Thietmar von Merseburg, hrsg. R. Holtzmann, Leipzig 1939. Wace Le Roman de Rou, ed. J. H o 1 d e n, Paris 1970. Wilhelm z Apulii La geste de Robert Guiscard, ed. M. Mathieu, Palermo 1961. Wilhelm z Jumièges Guillaume de Jumieges, Gesta Normannorum Ducum, ed. J. Marx, transi. E.M.C. van H o u t s, Oxford 1995. Wilhelm z Poitiers Gesta Willelmi Ducis Normannorum, ed. LA. Giles, London 1845.
Bibliografia 379 William z Malmesbury Gesta Pontificum Anglorum, ed. M. W i n t e r b o 11 o m, Oxford 2007. Wypisy dla hrabstwa Wiltshire z Domesday Wiltshire, extractedfrom Domesday Book, ed. H.P. Wy n d h a m, London 1788. Wypisy dia Wiltshire z Domesday Book Domesdayfor Wiltshire, ed. W.H. Jones, London 1865. Wojna Irlandczyków z obcymi Cogad Gáedelre Gallaib, ed. J.H. Todd, London 1867. Yahya ibn Sa’īd al-Antākī Histoire de Yahya-ibn-Sa’ïd d Antioche continuateur de Sa ïd-ibn-Bitriq, ed. R. G r a f f i n, F.Nau, transi. J. Kratchkovsky, A. Vasiliev, Paris 1924, s. 705-833. Żywot Świętego Łukasza Stylity La Vie de Saint Luc le Stylitě, [in:] PO, vol XI, ed. R. G r a f f i n, F. N a u, Paris 1915, s. 189-287. Opracowania Abels R., From Alfred to Harold II: The Military Failure ofthe Late Anglo-Saxon State, [in:] The Normans and Their Adversaries at War, ed. R. A b e 1 s, B.S. Bachrach, Woodbridge 2001, s. 15-30. Ahrweiler H., Byzance et la mer: La maríné de guerre, la politique et les institutions maritimes de Byzance aux VH-Xve siedes, Paris 1966. Ahrweiler H., Etudes sur les structures administratives et sociales de Byzance, London 1971. Ahrweiler H., Recherches sur ΐadministration de F empire byzantin aux IX-XIe siedes, BCH 84, i960, s. i-iii.
Bibliografia 38о A1 f ö 1 d i A., R o s s M.C., Cornuti: A Teutonic Contingent in the Service ofConstantine the Great and Its Decisive Role in the Battle at the Milvian Bridge. With a Discussion ofBronze Statuettes ofConstantine the Great, DOP 13,1959, s. 171-183. Allar dj., Sagas ofIcelanders, [in:] Beowulfand other stories. A new introduction to Old English, Old Icelandic and Anglo-norman Literatures, ed. R. N o r t h, J. A11 a r d, Edinburgh 2007, s. 376-416. Amsellem Les Stigand: des Normands à Constantinople, REB 57,1999, s. 283-288. Anastasi R., Su Giovanni dEuchaita, SG 29,1976, s. 19-49. Andersson H., Urbanisation, [in:] The Cambridge History ofScandinavia, vol. I: Prehistory to IS20, ed. K. H e 11 e, Cambridge 2003, s. 312-342. A n go 1 d M., The Byzantine Empire i02į-i204, London-New York 1984. A n g о 1 d M., A Byzantine Government in Exile: Government and Society under the Laskarids ofNicea (1204-1261), Oxford 1975. A n g о 1 d М., The Byzantine State on the Eve ofthe Battle ofManzikert, BF 16,1991, s. 9-34. A n g о 1 d M., Knowledge ofByzantine Hisotry in the West: The Norman Historians (Eleventh and Twelfth Centuries), ANS 25, 2003, s. 19-33. Antoniadis-Bibicou Ch., Etudes dhistoire Maritime de Byzance, Paris 1966, s. 63-98. Arutjunova-Fidanjan V.A., Ob”ekty ekspansii Vizantijskoj imperii na vostok (X-XIvv.). Terminologija, VPSTGU.F 53, 2017, s. 11-23. Arutjunova-Fidanjan V.A., Pravoslavnye armjane і armjano-vizantijskaja kontaktnaja zona, VPSTGU.F 17, 2009, s. 7-18. Arutjunova-Fidanjan V.A., Vassaly armjanskich vladetelej v vizantijskich provincijach (XI v.),
[in:] Drevnejšie gosudarstva na territorii SSSR. Materiały i issledovanija if) Sy god, ed. A.P. Novoselcev, Moskva 1989, s. 243-248. B a c h r a c h B., A History ofthe Alans in the West, Minneapolis 1973. B a g g e S., Division and Unity in Mediewal Nowary, [in:] Franks, Northmen and Slavs: Identities and State Formation in Elary Mediewal Europe, ed. H. Garipzanov, P.J. G e a r y, P. U r b a ή c z y k, Turnhout 2008, s. 145-166. В a ggeS., Harald Hardråde i Bysants. Tofortellinger, to kulturer, [in:] Hellas og Norge: kontakt, komparasjon, kontrast: en artikkelsamling, ed. 0. A n d e r s e n, T. H ä g g, Bergen 1990, s. 169-192. BaggeS., Nordeide S.W., The kingdom ofNorway, [in:] Christianization and the Rise ofChristian Monarchy, ed. N. B e r e n d, Cambridge 2007, s. 121-166.
Bibliografia 381 Bannikov A.V., Morozov M.A., Vizantijskaja armija (IV-XII w.), Sankt -Peterburg 2015. Bauer E., Die Armenier im byzantinischen Reich und ihr Einfluss aufPolitik, Wirtschaft und Kultur, Erevan 1978. BedrosianR., The Armenian Peoplefrom Ancient to Modern Times, ed. R.G. Η ο ν a n n i s i a n, New York 1997. Begleres G.P., Ho autokrater tou Byzantiou Nikephoros ho Botaniates, Athens 1916. Bellinger A.R.,Grierson P., Catalogue ofthe Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, voi. I-III, Washington 1966-1973. B en aki s ն., MichaelPsellos’ Kritik an Aristoteles, BZ 56,196 3, s. 213-227. B e r і n g F.H., Domesday Tablesfor the counties ofSurrey, Berkshire, Middlesex, Hereford, Buckingham 8cBedford cNew Forest, London 1909. B e š e vl i e v V., Dieprotobulgarische Periode der bulgarischen Geschichte, Amsterdam 1981. Bibikov M., Byzantine sourcesfor the history ofBalticum and Scandinavia, [in:] Byzantino-Nordica 2004. PaperspresentedAt the internationalsymposium ofByzantine studies held on 07-11 May 2004 in Tartu, Estonia, ed. I. Vo 11, J. P ä 11, Tartu 2005, s. 12-28. Bibikov M., Die alte Rus’ und die russisch-byzantinischen Beziehungen im Spiegel der byzantinischen Quellen, JOB 35,1985, s. 197-222. Birkenmeie rJ.W., The Development ofthe Komnenian Army: io8i-ii8o, LeidenBoston-Köln 2002. Blies e J.R.E., The Courage ofthe Normans, NMS 35,1991, s. 1-26. BlöndalS., B.S. B e n e d i k z, The Varangians ofByzantium. An aspect ofByzantine military history, transi., revis., rewritten by B.S. B e n e d i k z, Cambridge-LondonNew
York-Melbourne 1978. B1 o nkvi s tN., B r i nkS., L in dk v i s tT., The Kingom ofSweden, [in:] Christiani zation and the Rise ofChristian Monarchy, Cambridge 2007, s. 167-213. Böhm M., Flota i działania morskie Aleksego I Komnena. Kryzys bizantyńskiejfloty wojennej w XI wieku ijego przezwyciężenie przez Aleksego I Komnena, Opole 2011. Böhm M., Waregowie-piechota morska Bizancjum?, PZH 12, 2011, s. 179-195. BonarekJ., Anglosasi w służbie Komnenów. Zarys problemu, [in:] Per saecula. Dyplomacja -gospodarka - historiografia. Studia ofiarowane Profesorowi Edmundowi Mierzwie, Olsztyn-Piotrków Trybunalski 2009, s. 23-28. BonarekJ., Bizancjum w dobie bitwy pod Manzikert. Znaczenie zagrożenia seldżuckiego w polityce bizantyńskiej w XI wieku, Kraków 2011.
382 Bibliografia B o n a r e k J., Romajowie i obcy w kronice Jana Skylitzesa. Identyfikacja etniczna Bizantyńczyków i ich stosunek do obcych w świetle kronikiJana Skylitzesa, Toruń 2003. Brand C., The Turkish Element in Byzantium, Eleventh-Twelfth Centuries, DOP 43, 1989, s. 1-2.5. BrateE., WessénF,., Sveriges Runinskrifter: III. Södermanlands Runinskrifter, Stockholm 1924-1936, s. 426. Brown R.A., Historia Normanów, tlum. J. J a r n i e w i c z, Warszawa-Gdańsk 2003. BrowningR., Byzantium and Bulgaria·, a comparative study across the early medieval frontier, Berkeley 1975. Brzozowska Z, Święta Księżna Kijowska Olga. Wybór tekstów źródłowych, Łódź 2014. Brzozowska Z. A., Leszka M J., Maria Lekapene. Neither a Saint nor a Malefactress, Łódź 2017. Bur y J.B., The ImperialAdministrative System in the Ninth Century, London 1911. Byzantium and the Arabs. The Encounter ofCivilizationsfrom Sixth to Mid-Eight Century, ed. T. Wo 1 i ή s к а, P. F і 1 i p c z a k, Łódź 2015. Caben C., Pre-Ottoman Turkey, London 1968. C a m e r o n A., Procopius and the Sixth Century, Berkley-Los Angeles 1985. Canard M., Les sources arabes de ľhistoire byzantine aux confins des Xe etXIe siècles, REB 19,1961, s. 300-311. Capitani О., Specific Motivations and Continuing Themes in the Norman Chronicles ofSouthern Italy: Eleventh and Twelfth Centuries, [in:] The Normans in Sicily and Southern Italy, ed. O. C a p i t a n i, G. G a 1 a s s o, R. S a 1 v i n i, Oxford 1977, s. 1-46. C a r і 1 e A ,,La Hyle historias’ del cesare Niceforo Briennio, Ae 43,1969, s. 56-87,235-282. CecotaB., Arabskie oblężenia
Konstantynopola w VII-VIII wieku. Rzeczywistość i mit, Łódź 2015. ChamberlainC., The Theory and Practice ofImperial Panegyric in Michael Psellus, В 56,1986, s. 16-27. CharanisP., The Byzantine Empire in the Eleventh Century, [in:] A History ofthe Crusades, 1.1, ed. K.M. S e 11 о n, M.W. Baldwin, Milwaukee 1969, s. 177-219. Chatzidakis M., Mystras. Historia, Mnemeia, techne, Athens 1956. C h e y n e t J.-С., Basil II and Asia Minor, [in:] Byzantium in the Year 1000, ed. P.Magdalino, Leiden-Boston 2003, s. 71-108. C h e y n e t J.-С., Pouvoir et contestations à Byzance (ę6į-i2io), Paris 1996. C h e y n e t J.-С., Sceaux de la collection Khoury, RN 159, 2003, s. 419-456.
Bibliografia 383 C h e y n e t J.-С., T h e o d o r i d i s D., Sceaux byzantins de la collection D. Theodoridis. Les sceaux patronymiques, Paris 2010. C h i b n a 11M., The World ofOrderte Vitalis, Oxford 1984. C і gg a a r K., Byzantine Marginalia to the Norman Conquest, ANS 9,1986, s. 43-69. C i g g a a r K., England and Byzantium on the Eve ofthe Norman Conquest, ANS 5, 1982, s. 78-96. C i g g a a r K., L Emigration Anglaise a Byzance après roóó: Un Nouveau TexteenLatin suries Varangues à Constantinople, REB 32,1974, s. 301-342. CiggaarK., Western Travelers to Constantinople.The West and Byzantium,162-1204: Cultural and Political Relations, New York 1996. C o b e n C., La Campagne de Mantzikert dapres les sources musulmanes, B 9, 1934, s. 613-642. The collection ofmedieval sealsfrom the National Archaeological Museum Sofia, ed. I. Jordanov, Sofia 2.011. Cowdrey H., The Cluniacs and the Gregorian Reform, Oxford 1970. C r a w f o r d BE., Alba: The Kingdom ofScotland in the Year 1000, [irvi] Europe around the Year 1000, ed. P. U r b a ή c z у k, Warszawa 2001, s. 271-288. Crispin M., On the Origins ofthe Crispin Family, [in:] The Normans in European History, ed. E. v a n Houts, Manchester 2000, s. 84-89. C r ó i n i n D.Ó., Ireland C. 1000, [in:] Europe around the Year 1000, ed. P. U r b a ήc zyk, Warszawa 2001, s. 289-306. C r ó i n i n D.Ó., Vikings in Ireland and Scotland in the Ninth Century, Per 12,1998, s. 296-339. D’A mato R., A Prôtospatharios, Maģistros, and Strategos Autokrater of11th cent.: the equipment ofGeorgios Maniakes and his army according to the
Skylitzes Matritensis miniatures and other artistic sources ofthe middle Byzantine period, Por 4, 2005, s. 1-75. D’A mato R., The Varangian Guard988-14ՏՅ, Oxford 2010. Davidson H.R.E., The Viking Road to Byzantium, London 1976. Davis R.H.C., The Warhorses ofthe Normans, ANS 10,1987, s. 67-82. DawkinsR.M., The Later History ofthe Varangian Guard: Some Notes, JRS 37,1947, s. 39-46. DawsonT., Byzantine Cavalryman c. go 0-1204, Oxford 2007. DawsonT, Byzantine Infantryman - Eastern Roman Empire c. 900-1204, Oxford 2007.
384 Bibliografia D a w s o n T., The Varangian Rhomphaia: a Cautionary tale, VarV 22,1992, s. 24-26. De Bonfils G., Il comes et quaestor delt eta della dinastia constantiniana, Naples 1981. De Durand M., Citations patristiques chez Etienne de Taron, [in:] Armeniaca, Mélanges dEtudes Arméniennes, Venice 1969, s. 116-124. D e 1 o g u R, Mito di una citta meridionale (Salerno, secoli VIII-XI), Naples 1977. D i M a i o M., Smoke in the Wind: Zonaras’ Use ofPhilostorgius, Zosimus,John of Antioch andJohn ofRhodes, В 58,1988, s. 230-255. D i 11 e n H., Oermannen undAlamannen in antiken und byzantinischen Quellen, BBA 52,1985, s. 20-31. D o x e y G.B., Norwegian Crusaders and the Balearic Islands, SStu 68,1996, s. 139-160. D u c z к o W,,ΑΤ). ιοοο - The Point ofno Returnfor the Kingom ofSweden, [in:] Europe around the Year 1000, ed. R Ur b a ή c z у к, Warszawa 2001, s. 367-378. D u c z к o W, Ruś Wikingów, tlum. N. Kreczmar, Warszawa 2006. D u d e k J., Cala ziemia dyrracheńska podpanowaniem bizantyńskim w latach ioos-1205, Zielona Góra 1999. Dude kJ., Chazarowie. Polityka, kultura, religia, Warszawa 2016. D u d e к J., Oblicza rebelii Roussela de Bailleul (io/j-io/s), normandzkiego ryce rza na służbie bizantyńskiej, [in:] Zamach stanu w dawnych społecznościach, red. A. Sołtysik, Warszawa 2004, s. 275-292. D u d e к J., Patrycjusz Swen (Sfenis) w bizantyńskiej wieży Babel, AUW 175, 2006, s. 298-305. D u d e k J., Pįkniįte zwierciadło. Kryzys i odbudowa wizerunku władcy bizantyńskiego odio$6roku do ok. logs roku, Zielona Góra 2009. D u p u y E.R., D u p u y T.N., Historia
wojskowości, tlum. M. Urbański, War szawa 1999. E n o k s e n L.M., Runor: Historia, Tydning, Tolkning, Falun 1998. Falkenhausen von V, Untersuchungen über die byzantinische Herrschaft in Süditalien vom9. bis ins 11. Jahrhundert, Wiesbaden 1967. FassoulakisS., The Byzantine Family ofRaoul-Ral(l)es, Athens 1973. Fell C.E., The Icelandic saga ofEdward the Confessor: hagiographical sources, ASEn 1, 1972, s. 247-258. F in e J.V.A., Basil II and the Decline ofthe Theme System, [in:] Studia slavico-byzantina et mediaevalia Europensia, vol. I, Sofia 1989, s. 44-47.
Bibliografia 385 FootS., Remembering, Forgetting and Inventing - Attitudes to the Past in England at the End ofthe First Viking Age, TRHS 9,1999, s. 185-zoo. Foote P.G., Wilson D.M., Wikingowie, tłum. W. N i e p о к ó 1 c z у c к i, War szawa 1975. Frank R.I., Scholae Palatinae, Rome 1969. Frankopan P., Pierwsza krucjata. Wezwanie ze Wschodu, tłum. M. Wyrwas-W i ś n i e w s к a, Warszawa zoiz. FreemanE., The History ofthe Norman Conquest ofEngland, vol. IV, Oxford 1871. G a m b e 11 a A., Le origini latine dellafamiglia bizantina Petralifa, AASMV 1999, s. 75-80. Garnett G., Conquered England. Kingship, Succession, and Tenure 1066-1166, Oxford χοογ. G a u t i e r P., Collections inconnues ou peu connues de textes pselliens, RSBS 1,1981, s. 39-69Gelting M.H., The kingdom ofDenmark, [in:] Christianization and the Rise of Christian Monarchy, ed. N. B e r e n d, Cambridge Z007, s. 73-120. G і 11 i e s P., What happened when the Normans arrived, [in:] BeowulfSc other Stories. A New Introduction to Old English, Old Icelandic and Anglo-Norman Literatures, ed. R. N o r t h, J. A11 a r d, London 2007, s. 454-488. G j u z e 1 e v V., The Protobulgarians: Pre-History ofAsparouhian Bulgaria, Sofia 1979. G 1 a z y r i n a G., On Heliopolis in Yngvars saga víÒffrla, [in:] Scandinavia and Christian Europe in the Middle Ages. Papers ofthe 12th International Saga Conference, ed. R. S i m e k, J. M e u r e r, Bonn 2003, s. 175-178. G o d f r e y J., The Defeated Anglo-Saxons Take Service with the Byzantine Emperor, ANS i, 1978, s. 63-74. Górecki D.M., Constantine VHsPeri ton stratioton, GRBS
48, 2009, s. 135-154. Górecki D.M., The Strateia ofConstantine VII: The Legal Status, Administration and Historical Background, BZ 82,1989, s. 157-176. Graf G., Geschichte der christlichen arabischer Literatur, vol. II, Vatican 1947, s. 49-51. Grierson P., Byzantine Coins, Los Angeles 1982. G r i e r s o n P., The Debasement ofthe Bezant in the Eleventh Century, BZ 47,1961, s. 379-394· GroussetR., Histoire de ľArménie des origines à 1071, Paris 1947. G u ill an dR., Le drongaire et legrand drongaire de la vieille, BZ 43,1950, s. 340-365.
ļ86 Bibliografia G u і 11 a n d R., Etudes de topographie de Constantinople byzantine, t. I-II, BerlinAmsterdam 1969. Guilland R., Etudes sur ľhistoire administrative delEmpire byzantin: L ordre (taxis) des Maîtres, EEBS 39/40,1972/1973, s. 14-28. Guilland R., Recherches sur les institutions byzantines, vol. I-II, Amsterdam 1967. G u і 11 a n d R., Titres etfonctions de tEmpire byzantin, London 1976. H a 1 d o n J., Byzantine Pretorians: An Administrative, Institutional and Social Survey ofthe Opsikion and the Tagmata, c. 580-çoo, Bonn 1984. H a 1 d o n J., The Byzantine Wars. Battles and campaigns ofthe Byzantine era, Char leston 2001. Haldo n J., Kudama, IbnJafarand the garrison ofConstantinople, В 48,1978, s. 78-90. H a 1 d o n J., Recruitment and Conscription in the Byzantine Army C. $so -çs° : A Study ofthe Origins ofthe Stratiotika Ktemata, Vienna 1979. H a 1 d o n J., Some Aspects ofByzantine Military Technologyfrom the Sixth to the Tenth Centuries, BMGS i, 1975, s. 11-47. H a 1 d o n J., Strategies ofDefence, Problems ofSecurity: the Garrisons ofConstantinople in the Middle Byzantine Period [in:] Constantinople and its Hinterland: Papers from the Twenty-Seventh Spring Symposium ofByzantine Studies, ed. C. M a n g о, G. D a g r o n, Oxford 1993, s. 143-155. H a 1 d o n J., Theory and practice in tenth-century military administration: chapters II, 44 and 4s ofthe Book ofCeremonies, TM 13, 2000, s. 201-352. H a 1 d о nj., Warfare, State and Society in the Byzantine World, ѕбѕ-1204, London 1999. Hamo ri A., Reading al-Mutanabbi s OdeontheSiegeofal-Hadat, [in:] Studia
Arabica et Islamica: Festschriftfor Ishan Abbas, ed. W a d a d a 1 - Q a d i, Bejrut 1981, s. 195-206. H a n a w а 11 E., William ofApulia s Gesta Roberti Wiscardi and Anna Comnena s Alexiad: A Literary Comparison, Berkley 1975. Harrison D., Svensson K., Vikingaliv, Värnamo 2007. Haskins C.H., A Canterbury Monk at Constantinople, c. 1090, EHR 25, 1910, s. 293-2-95· Hayes J.A., Anglian Leadership in Northumbria, 547 a.d. through 107s a.d., Louisiana 2005. HeathI.,McBrideA., Byzantine Armies 886-1118, Oxford 1979. Helle К., The Norwegian Kingdom: succession disputes and consolidation, [in:] The Cambridge History ofScandinavia, voi. I: Prehistory to 1720, ed. K. H e 11 e, Cambridge 2003, s. 369-391.
Bibliografia 387 H e n d y M.F., Coinage andMoney in the Byzantine Empire, 1081-1261, Washington 1969. H e n d y M.F., Studies in the Byzantine Monetary Economy C. 300-1450, Cambridge 1985. HermansJ, The Byzantine view ofthe Normans. Another Norman myth?, ANS 2, 1980, s. 78-92. H о 1 m e s C., Basil II and the Governance ofEmpire (ду 6-1025), Oxford-New York 2005. Hooper N., Bennett M., Atlas sztuki wojennej w średniowieczu 768-148У, tłum. К. Bażyńsk a-C hojnack a, P. Chojnacki, Warszawa 2004. H o u t s E.M.C., Normandy and Byzantium in the Eleventh Century, В 55, 1985, s· 544-559· I n s 1 e y Ch., Politics, conflict and kinship in early eleventh-century Mercia, MidH 25, 2000, s. 28-42. J a c o b s A., Zonaras-Zonara: Die byzantinische Geschichte beiJoannes Zonaras in slavischer Übersetzung, Munich 1970. Jac o b s s onB., Trelleborgand the Southern Plan duringthe Iron Age. A Study ofCoastal Area in South-West Scania, Sweden, [in:] Centrality - Regionally, ed. L. L a r s s о n, Lund 2003, s. 191-221. Jacobsson G., Gunnar Laforme originelle du nom des Varègues, SSla 1,1954, s. 36-43. J a n i n R., Les Francs au service des byzantins”, EO 157,1930, s. 61-72. Janson H., What Made the Pagans Pagans, [in:] Medieval Christianitas: Different Regions, Faces, Aproaches, ed. T. Stepanov, G. Kazakov, Sofia 2010, s. 11-30. Jansson S.B.F., Uppländska, Småländska och Sörmländska Runstensfynd, For 49, 1954, s. 1-25. J o h n s o n E., Normandy and Norman identity in southern Italian chronicles, ANS 27, 2005, s. 85-roo. Jordanovi., Corpus ofByzantine Sealsfrom Bulgaria, t. II: Byzantine
Seals with Family Names, Sofia 2006. Jurewicz O., Historia literatury bizantyńskiej, Wrocław-Warszawa-KrakówGdańsk-Łódź 1984. K a e g i W.E., Regionalism in the Balkan armies ofthe Byzantine Empire, [in:] Du He Congrès International des etudes du sud-est Européen, Athens 1972, s. 397-405. KarayannopulosJ., Die Entstechung der byzantinischen Themenordnung, Monachium 1959. Karlin-Hayt eiV.,ĽHétériarque,]OB 23,1974, s. 101-143.
388 Bibliografia K a ž d a ո A., Armjane v sostave gospodstvujuščego klassa Vizantijskoj imperii vXI-XIIvv., Erevan 1975· К а ž d а n А., Iz istorii vizantijskoj chronografii X v., 2: Istočniki Lva Diakona i Skilicy dija tretej ietverti X stoletija, W zo, 1961, s. 106-128. K a z h d a n A., The Armenians in the Byzantine Ruling Class Predominantly in the Ninth through Twelfth Centuries, [in:] MedievalArmenian Culutre, ed. T.J. S a m u e 1 і a n, Chico 1983. KazhdanA., Latins and Franks in Byzantium: Perception and Realityfrom the Eleventh to the Twelfth Centuries, [in:] The Crusadesfrom the Perspective ofByzantium and the Muslim World, ed. A. Laiou, R. Parviz Mottahedeh, Washington 2001, s. 83-100. K a z h d a n A., Novoe svidetelstvo oh attičeskich drungach, [in:] Studia in honorem V. Beševliev, ed. V. G e o r g i e v, B· G e r o v, Sophia 1978, s. 512-516. KazhdanA., McCormick M., Social world ofthe Byzantine court, [in:] Byzantine Court Culturefrom 8гд to 1204, ed. H. M a g u i r e, Washington 1997, s. 167-197. K o d e r J., We b e r T., Liutprand von Cremona in Konstantinopel, Vienna 1980. К о к о w s к i A., Goci. Od Skandy do Campi Gothorum, Warszawa 2007. К о к o w s к i A., Starożytna Pokka, Warszawa 2006. Kondakov N.P., Les costumes orientaux à la cour byzantine, B ì, 1924, s. 11-15. K o t a 1 a T., Sprawa upadku cesarza bizantyńskiego Romana IVDiogenesa (1071), [in:] Cesarstwo Bizantyńskie. Dzieje, religia, kultura. Studia ofiarowane Profesorowi Waldemarowi Ceranowiprzez uczniów na 70-lecie Jego urodzin, red. P.Krupc z y ń s к i, M.J. Leszka, Łódź-Łask 2006, s.
139-156. Krag C., The early unification ofNorway, [in:] The Cambridge History ofScandinavia, vol. I: Prehistory to 1520, ed. K. H e 11 e, Cambridge 2003, s. 184-201. K r a g C., Norway at the threshold ofwestern Europe, [in:] Europe around the Year 1000, ed. P. Urbańczyk, Warszawa 2001, s. 342-350. Kreutz B.M., Before the Normans. Southern Italy in the Ninth and Tenth Centuries, Philadelphia 1991. KrsmanovićB., The Byzantine Province in Change (On the Threshold Between the io‘h and the ir Century), Belgrad-Athens 2008. Kučma V.V., Iz istorii vizantijskogo voennogo iskusstva na rubeíe IX-X vv. (Struktura i ćislennost’ armejskichpodrazdelenij), ADSV12,1975, s. 79-85. Ku 1 ako vs k i j ].,Drungi drungarij, W 9,1902, s. 1-30.
Bibliografia 389 Ky r r i s C., Staratoros=(Prõto)stratõr, or, Strator: a military institution in XVth century Cyprus, EEBS 36,1968, s. 119-138. L a i o u A.E., MorrisonC., The Byzantine Economy, Cambridge 2007. The land legislation ofthe Macedonian Emperors, ed. E. M c G e e r, Toronto 2000. Larkin M., AlMutanahbi, Oxford 2008. Larsson, M.G., Yngvarrs expedition and the Georgian chronicle, Sa-Bo 22, 1987, s. 98-108. L a u r e n t V., Byzance et ΐAngleterre au lendemain de la conquête normande, NCirc 71,1963, s. 93-96. L a u r e n t V., Légendes sigillographiques etfamilles byzantines, EO 30,1931, s. 467-473. Lawson M.K., Observations upon a Scene in the Bayeux Tapestry, the Battle ofHastings and the Military System ofthe Late Anglo-Saxon State, [in:] The Medieval State: Essays Presented toJames Campbell, Rio Grande-Ohio 2000, s. 73-92. LeciejewiczL., Normanowie, Warszawa 1979. LemerleP., The Agrarian History ofByzantium from the Origins to the Twelfth Century, Galway 1979. L e m e r 1 e R, Cinq études sur le Xie siècle byzantin, Paris 1977. Leszka M.J., Dlaczego Bizantyńczyсу przegrali bitwę pod Anchialos (917)? Wersja Leona Diakona, [in:] In tempore belli et pacis. Ludzie - miejsca - przedmioty, ed. T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011, s. 409-414. Leszka M.J., Rola cesarzowej Teofano w uzurpacjach Nicefora Fokasa (963) i Jana Tzymiskesa (969), [in:] Zamach stanu w dawnych społecznościach, red. A. S o 11 y s i k, Warszawa 2004, s. 227-235. Leszka M.J., Symeon I Wielki a Bizancjum. Z dziejów stosunków bulgarsko-bizantyńskich w latach 893-927, Łódź
2013. Leszka M.B., Leszka M.J., Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych (IV-XV wiek), Łódź 2016. Leszka M.J., MirinowK., Carstwo bułgarskie. Polityka - kultura - społeczeństwo, 866-971, Warszawa 2015. L i n d k v i s t T., Kings and provinces in Sweden, [in:] The Cambridge History of Scandinavia, voi. I: Prehistory to 1520, ed. K. H e 11 e, Cambridge 2003, s. 221-234. Lipoński W, Narodziny cywilizacji Wysp Brytyjskich, Poznań 2001. L i t a v r i n G.G., Varjagi i vizantijka, SI 2,1999, s. 4-6. L i t a v r i n G.G., Vizantijskoe obščestvo igosudarstvo vX-XI vv., Moskva 1977.
390 Bibliografia Loud G.A., Coinage, Wealth and Plunder in the Age ofRobert Guiscard, EHR 114 (458), 1999,5.815-843. L o u n g h і sT.C., The Dedine oftheOpsikian Domesticates and the Rise ofthe Domesticate ofthe Scholae, BSym 10,1996, s. 27-36. L ii d e r s A., Die Kreuzzüge im Urteil syrischer und armenischer Quellen, Berlin 1964, s. 17-21. Mack K.R., Changing thegns: Cnut s conquest and the English aristocracy, A JBS 16, 1984, s. 376-387. MaisanoR., Sulla tradizione manoscritta di Giorgio Cedrem, RSBN14/16,1977/1979, s. 179-201. Manandyan H., The Trade and Cities ofArmenia in Relation to Ancient World Trade, Lisbon 1965. M a n g o C., Historia Bizancjum, tłum. M. Dąbrowska, Gdańsk 2002. Markarian S., Po povodu ličnosti predvoditelja družiny vikingov na Kavkaze v XI veke, HPJ 103.1, 2000, s. 150-158. MarquandP-, Cultural connections between Brittany andAquitaine in the Middle Ages (10th֊if centuries): The Matter ofBritain and the Chansons de Geste’, [ϊη-Ą Mythes, lit térature, langue, t. I, Des Mythes a և Litterature, ed. H.l e Bihan, Rennes 2008, s. 1-17. Martin J.-М., La Ponille du Vie au Xile siècle, Rome 1993. M c C o r m i c кМ., Eternal Victory. Triumphal Rulership in Late Antiquity, Byzantium and the Early Medieval West, Cambridge 1990. McGeerE., Sowing the Dragon s Teeth: Byzantine Warfare in the Tenth Century, Dumbarton Oaks-Washington 1995. McGeerE., The Syntaxis armatörüm quadrata: a tenth-century tactical blueprint, REB 50,1992, s. 219-229. McKitterickR., Królestwa Karolingów: władza - konflikty - kultura, tłum. B. Hlebowicz, Warszawa 2011. MelazzoL, The
Normans through their Languages, ANS 15,1993, s. 243-250. Melnikova E,.A., Varjagi, varangi, veringi: skandinavy na Rusi i v Vizantii, W 55 (80), 1998, s. 159-164. Ménager L.-R., Inventaire desfamilles normandes etfranques émigrées en Italie mérid ionale et en Sicile (Xle-XIIe siècles), [in:] Roberto il Guiscardo e il suo tempo: atti delle prime giornate normanno-sveve, Centro di studi normanno-svevi (Università di Bari), Bari 1973, s. 279-410.
Bibliografia 391 Menager Լ-R., Pesanteur et etiologie de la colonisation Normande de ľItalie, [in:] Roberto il Guiscardo e il suo tempo. Relazzioni e communicationi nelle prime giornate normalno-sueve, Bari 1973, s. 189-390. M i h ä e s c u H., Pour une nouvelle édition du traité Praecepta Militaria du Xe siècle, RSBS z, 198г, s. 315-312. Minor s ky V.F., Studies in Caucasian History, London 1953, s. 79-106. M o c h o v A.S., Komandnyj sostav vizantijskoj armii v 1033-1037gg-, ADSV 33, 2002, s. 109-121. Mochov A.S., Komandnyj sostav vizantijskoj armii v XI v.: pravknie Romana IIIArgira (1028-1034), ADSV 31, 2000, s. 173-197. Mochov A.S., Vizantijskaja armija vpravlenieRomana IVDiogena (1068-1071 gg.), ADSV 34, 2003, s. 275-296. Mochov A.S., Voennajapolitika Isaaka IKomnina, NaVe 120, 2012, s. 52-60. Mochov A.S., Voennaja politika imperatorov-paflagoncev (1034-1042), ADSV 35, 2005, s. 145-170. M o c h o v A.S., Voennajapolitika Konstantina XDuki, NaVe 96, 2011, s. 58-66. Mochov A.S., Voennye preobrazovanija v Vizantijskoj Imperii vo vtoroj polovine X— načaleXIv., IUGU 31, 2004, s. 14-34. MorrissonC., Decouverte de tresors a’ t epoque byzantine et monnaies inconnues: Lepantalaimia, BSFN 37,1982, s. 150—152. MorrissonC., Pieniądz,finanse i handel, [in:] Świat Bizancjum, t. II: Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204, red. J-C. C h e y n e t, tłum. A. G r a b o ń, Kraków 20u, s. 32-5-349MussetL., The Germanie Invasions, London 1985. MussetL., Normandie Romanę: La Saute Normandie, La Pierre-qui-Vire 1974. Nesbit t J., Some observations about the Rogerfamily, NeaR 1, 2004, s. 358-368.
Nesbit tj., Was siliou-Seib t A.K., Serb t W., Highlightsfrom the Robert Hecht, Jr., Collection ofByzantine Seals, Thessaloniki 2009. Neumann C., Die byzantinische Marine. Ihre Verfassung und ihr Verfall. Studien zur Geschichte des 10. bis 12. Jahrhunderts, HZ 81,1898, s. 1-24. Nicolle D., Mc Bride A., The Normans, London 1987. Oikonomidès N., A propos des armees des premiees Paleologues et des compagnies de soldats, TM 8,1981, s. 353-371. OikonomidèsN., Ľévolution de ΐ organisation administrative de tempire byzan tin au Xle siècle (1023-1118), TM 6,1976, s. 125-152.
Bibliografia 392 OikonomidèsN., Les listes de préséance byzantines des IXe et Xe siècles, Paris 1972. Oikonomidès N., Le taxiarque de Crète, Ar 5,1989, s. 132-138. Oikonomidès N., The Social Structure ofthe Byzantine Countryside in the First Half oftheXth Century, Sym 10,199è, s. 105-125. OikonomidèsN., Some Byzantine State Annuitants: Epi tes (megales) Hetaireias and epi ton Barbaron, BSym 14,1001, s. 9-28. 01 e j n i k o v A., Varjažskaja gvardija Vizantii, Moskva 2017. Oxford Dictionary ofByzantium, voi. I-III, ed. A. K b a z d a n, Oxford 1991. Pappas N.C.J., English Refugees in the Byzantine Armed Forces, [in:] The Varangian Guard and Anglo-Saxon Ethnic Consciousness, Houston 2004, s. 1-ю. P a r o ń A., Pieczyngowie. Koczownicy w krajobrazie politycznym i kulturowym średnio wiecznej Europy, Wroclaw 2015. le Patoure 1J., The Norman Empire, Oxford 1976. P e 1 e c h T., Obraz „Obcego” w Aleksjadzie Anny Komneny. Przypadek Normanów, Wroclaw 2016. Petrukhin V.I., The Decline and Legacy ofKhazaria, [in:] Europe around the Year 1000, ed. P. Urbańczyk, Warszawa 2001, s. 109-122. Piwowarc z у kD., Normanowie i Bizancjum w XI w., Warszawa 2006. Põlemis D.I., Some Cases oferroneous Identification in the Chronicle ofSkylitzes, Bsl 26,1965, s. 74-81. P o p p e A., Państwo i Kościół na Rusi w XI wieku, Warszawa 1968. P o p p e A., The Political Background to the Baptism ofRus, DOP 30,1976, s. 197-244. P o p p e A., Ruś i Bizancjum w latach д86-д8д, KH 85,1978, s. 3-23. Postan M.M., Postan C., M і 11 e r E., The Cambridge Economic History of Europe, Cambridge 1987. P r i t s а к О.,
The Peienegs, Lisse 1976. P r i t s а к О., The Slavs and the Avars, SSCISAM 30,1983, s. 353-435. Prosopographie der Mittelbizantinischen Zeit Erste Abteilung (641-867), ed. F. W in ke 1 m a n n, t. III, Berlin-New York 2000. P r y o r J., J e f f r e y s E., The Age ofDromon, Leiden 2006. R a n c e P., The Fulcum, the Late Roman and Byzantine Testudo: The Germanization of Roman Infantry Tactics?, GRBS 44, 2004, s. 265-326. R a y b a u d L.P., Le gouvernement et ľadministration centrale de ľempire byzantin sous les premiers Paleologues, Paris 1968.
Bibliografia 393 Rentschler M., Liutprand von Cremona, Frankfurt am Main 1981. R e y n о 1 d s S., Lenna i wasale, tłum. A. B u g a j, Kęty 2011. R i c h a r dj., The Crusades 1071-1291, Cambridge 1999. R i m b a u d A., ĽEmpire grec au Хе siècle: Constantin Porphyrogennete, Paris 1870. RoesdahlE., Denmark - A Thousand Years Ago, [in:] Europe around the Year 1000, ed. P. Urbańczyk, Warszawa 2001, s. 351-366. RoesdahlE., Historia Wikingów, tłum. F.Jaszuński, Gdańsk 2001. Rowe E. A., Historical Invasions/Historiographical Inventions: Snorri Sturluson and the Battle ofStamford Bridge, M.JMS 17,1994, s. 149-176. RubinB.,ProkopiusvonKaisareia, [in:] RE23,1957, s. 273-599. R unci m a n S., A History ofthe First Bulgarian Empire, London 1930. RuncimanS, Byzantine trade and Industry, [in:] The Cambridge Economic History of Europe, ed. M.M. P o s t a n, C. P o s t a n, E. M і 11 e r, Cambridge 1987, s. 132-167. Runciman S., Dzieje wypraw krzyżowych, tłum. J. Schwakopf, vol. I-III, Warszawa 1987. Salamon M., Mennictwo bizantyńskie, Kraków 1987. S a v v i d e s A.G.C., Byzantino-Normannica: The Norman Capture ofItaly (to AD. 1081) and the First Two Invasions in Byzantium (AD. 1081-108$ and 1107-1108), Leuven 2007. SawyerB., The Viking-Age Rune-Stones: Custom and Commemoration in Early Medieval Scandinavia, Oxford 2000. SawyerP., The Viking expansion, [in:] The Cambridge History ofScandinavia, vol. I: Prehistory to i$20, ed. K. H e 11 e, Cambridge 2003, s. 103-120. SawyerP.,SawyerB., Medieval Scandinavia. From Conversion to Reformation, circa 8oo-i$oo, London 1993. SchilbachE.,
Byzantinische Metrologie, Munich 1977. S c h j 0 d t J.P., Diversity and its consequencesfor the study of Old Norse religion, [in:] Between Paganism and Christianity in the North, ed. L.P. S1 u p e c k i, J. M o r a w i e c, Rzeszów 2009, s. 9-22. Schlumberger G., Deus chefs Normands des armees byzantines au XI siede, RH 16,1881, s. 1-15. Schlumberger G., Ľepopee byzantine à lafin du Xe siècle, vol. I—III, Paris 1905. Schlumberger G., Sigillographie de ľempire byzantin, Paris 1884. Schlumberger G., Un Empereur Byzantin du dixième siede NicephorePhocas, Paris 1890. Schramm G., Die Waräger: osteuropäische Schicksale emer nordgermanischen Gruppen bezeichnung, WS 28,1983, s. 38-67.
394 Bibliografia S caric K., Fact and Paltem in heroicpoetry: Dudo ofSt. Quentin, V15,1984, s. 119-137. S e i b t W, Die byzantinische Bleisiegel in Österreich, vol. I, Vienna 1978. S e i b t W., Zarnitz M.L., Das Byzantinische Bleisiegel als Kunstwerk, Wien 1997. S b a h i d L, Heraclius and the Theme System: New Lightfrom the Arabic, В 57,1987, s. 391-406. S h ep a r dj., Another New England?, BS 1,1974, s. 18-39. S h e p a r d J., „Byzantinorussica”, REB 33,1975, s. 211-225. S h e p a r d J., Byzantium’s last Sicilian expedition: Scylitzes testimony, RSBN 14/16, 1977, s. 145-159· S h e p a r dj., The English and Byzantium: A Study oftheir Role in the Byzantine Army in the Later Eleventh Century, T 29,1973, s. 53-92. Shepard J., A Marriage toofari Maria Lekapena and Peter ofBulgaria, [in:] The Empress Theophano: Byzantium and the West at the Turn ofthe First Millennium, Cambridge 1995, s. 121-149. S b e p a r d J., Anote on Harold Hardraada: The Date ofhis Arrival at Byzantium,JOB 22,1973, s. 145-15°. S h e p a r d J., The uses ofthe Franks in eleventh- century Byzantium, ANS 15, 1993, s. 275-306. Shepard J., Yngvarrs Expedition to the East and a Russian inscribed Stone Cross, Sa-Bo 21,1982/1985, s. 222-292. Skovgaar d-P e t e r s e n I., The making ofthe Danish kingdom, [in:] The Cambridge History ofScandinavia, voi. I: Prehistory to i$20, ed. K. H e 11 e, Cambridge 2003, s. 168-183. Słupecki L.P., Mitologia skandynawska w epoce Wikingów, Kraków 2003. Słupecki L.P., Świątynia pogańska - świątynia chrześcijańska. Problem pogań skich budowli kultowych w Skandynawii, [in:]
Sacrum pogańskie - sacrum chrze ścijańskie: kontynuacja miejsc kultu we wczesnośredniowiecznej Europie Środkowej, ed. K. B r a c h a, C. H a d a r n i k, Warszawa 2010, s. 319-360. Smythe D.C., Why do barbarians stand round the emperor at diplomatic receptions?, [in:] Byzantine Diplomacy: Papers from the Twenty-fourth Spring Symposium ofByzantine Studies, Cambridge, March іудо, ed. J. S h e p a r d, S. F r a n k 1 i n, Brookfield-Vermont, 1990, s. 305-312. Soriini., Les traités de Byzance avec la Russie Au Xe siècle, CMRS 2,1961, s. 313-360. Speidel M.P., Catafractarii clibanarii and the Rise ofthe Later Roman Mailed Cavalry, EA 4,1984, s. 151-156.
Bibliografia 395 S t e n t o n F.M., English Families and the Norman Conquest, TRHS 26,1944, s. і-іг. Stephenson P., Byzantium’s Balkan Frontier. A Political Study ofthe Northern Balkans,goo-1204, Cambridge 1000. Stephenson P, The Legend ofBasil the Bulgar-Slayer, Cambridge 2003. S t i e r n o ո L., Notes de titulature et de prosopographie byzantines. Sebaste et gambros, REB 23,1965, s. 226-232. S t r z e 1 c z y kJ., God - rzeczywistości legenda, Warszawa 1984. Sundqvist O., Kultledare och kultfunktionärer i det forntida Skandinavien, [in:] Svensk Religionshistorisk Årsskrift, ed. O. S w e b і 1 i u s, Uppsala 1998, s. 76-104. Terr a s V., Leo Diaconus and the Ethnology ofKievian Rus, Srev3 (24), 1965, s. 395-406. TheotokisG., The campaigns ofthe Norman dukes ofsouthern Italy against By zantium, in the years between 1071 and 110SAD, Glasgow 2010. To b i a s N., The Tactics and Strategy ofAlexius Comnènus at Calavrytae 1078, BS 6, 1979, s. 193-211. To d t S.R., Die syrische und die arabische Weltgeschichte des Bar Hebraeus - ein Vergleich, Ы 65,1988, s. Ć0-80. Toumanoff C., Studies in Christian Caucasian History, Washington 1963. TountaE., The Perception ofDifference and the Differences ofPerception: The Image ofthe Norman Invaders ofSouthern Italy in Contemporary Western Medieval and Byzantine Sources, BSym 20, 2010, s. in-142. Tr a v a i n i L., La monetazione neitItalia normanna, Roma 1995. TravainiL., The Normans between Byzantium and the Islamic World, DOP 55,2001, s. 179-196. Treadgold W, The army in the works of Constantine Porphyrogenitus, RSBN 29, 1992, s. 77-162.
Tr e a d g о 1 d W., Byzantium and Its Army 284-1081, Stanford 1995. Treadgold W, The Military Lands and the ImperialEstates in the MiddU Byzantine Empire, HUS 7,1983, s. 629-630. Treadgold W., Notes on the Numbers and Organisation ofthe Ninth-Century By zantine Army, GRBS 21,1980, s. 269-288. Ts о 1 a k i s E.T., Aus dem Leben des MichaelAttaleiates (seine Heimatstadt, sein Geburts und Todesjahr), BZ 58,1965, s. 3-10. Tu r n b u 11S., The Walls ofConstantinople, AD324-1411, Oxford 2004· Urbańczyk Ρ., Zdobywcy Północnego Atlantyku, Wrocław 2004.
39б Bibliografia Va s і 1 i c v A. A., Byzance et les Arabes, t. II.2, Brussels 1950. Va s і 1 i e v A. A., The Opening Stages ofthe Anglo Saxon Immigration to Byzantium in the Eleventh Century, SK 9,1937, s. 39-70. Vasiliev A.A., The Second Attack on Constantinople, DOP 6,1951, s. 163-215. Vassilievskij V.G., Varjago-russkaja і varjago-anglijskaja družina v Konstantinopole XIіXII vekov, [in:] idem, Trudy, 1.1, St. Peterburg 1908, s. 176-401. Villegas-AristizábalL, Norman andAnglo-Norman Participation in the Iberian Reconquista c. 1018 - c. 1248, Nottingham 2007. Vlasto A.P., The Entry ofthe Slavs into Christendom, Cambridge 1970. Vo g t A., Constatin Porphyrogénète, Le livre des cérémonies. Commentaire, 1.1, Paris 1935. Vr y o n і s S., Byzantine and Turkish Societies and their Sources ofManpower, [in:] War, Technology and Society in the Middle East, ed. V.J. Parry, M.E. Yapp, London 1975, s. 126-140. Wessen E., Jansson S.B.E, Sveriges Runinskrifter: VI. Upplands Runinskrifter eleli., Stockholm 1940-1943. Wessen E., Jansson S.B.F., Sveriges Runinskrifter: VIII. Upplands Runinskrifter del3., Stockholm 1949-1951. Whitby M., On the Omission ofa Ceremony in Mid-Sixth Century Constantinople, Eli 36,1987, s. 463-468. Wh i t e 1 o c k D., Wulfstan s Authorship ofCnuťsLaws, EHR 70 (274), 1955, s. 72-85. Wierzbiński S., Bizantyńskie dary w pochówku łodziowym z Sutton Hoo. Próba interpretacji, PNH 6, 2007, s. 159-172. Wierzbiński S., From pagan Vikings to milites Christi, [in:] Conversions: Looking for Ideological Change in the Early Middle Ages, ed. L.P. Słupecki, R. Simek, Wien
2013, s. 357-373. W і 11 i a m s A., Cockles amongst the Wheat: Danes and English in the Western Midlands in the First Halfofthe Eleventh Century, MidH 11,1986, s. 1-22. W i n ке 1 m a n n P ., Probleme der Informationen des al-Garmi über die byzantinischen Provinzen, Bsl 43,1982, s. 18-29. WolframH., Historia Gotów, tlum. R. Darda-Staab, I. Dębe к, К. Berger, Warszawa-Gdańsk 2003. Wo 1 i ri s к а Т., Wareg w Bizancjum. Sycylijska przygoda Haralda Hardraade, BP 15, 2009, s. 65-85. Ya r n 1 e у C.J., PhiUretos: Armenian Bandit or Byzantine General, REArm 9,1971, s. 331-352. Z a c o s G., Byzantine Lead Seals, t. II, ed. J.W. Nesbitt, Berne 1984.
Indeksy Indeks osób A Andronik Roger, możny bizantyński Ademar z Chabannes, kronikarz francu ski 22, 109, iii-m, 114,217-218,234 Akai Abulafar, emir arabski 222 3I4-3IS Andrzej Scyta, wódz bizantyński 63 Anna Komnena, cesarzówna, kronikar Albert z Aix/Aachen, kronikarz z Na ka 16, 63, 170, 186-188, 192-193, drenii 22, 203-205, 266, 275, 331 198-200, 209, 246, 252, 257, 262, Aleksy I Komnen, cesarz bizantyński 264-266, 293, 301, 312, 317, 327, 337, (108Г-1118) 14-16,22,24,55, 79,149, 164,178,181-183,185-189,191-204, 340,344 Arduin, najemnik, możny longobardzki 223-224, 228, 342 206,208, 241, 243,251-255,258-269, 275, 289,292-294,296, 301, 303-305, Aristakes Lastivertsi, kronikarz armeń 312, 317, 319, 327-328, 331, 340- 34г, ski 18, 82,157-158,163, 228, 322 344-35i 355. З57-З58, 360, 363 Arnulf I Flandryjski, hrabia Flandrii 111 Aleksy Mosele, wódz bizantyński 34 Arslan İsrail, wódz turecki 84-85 Alfred Wielki, król anglosaski 118-119 Artuch, wódz turecki 249-250 Amatus z Monte Cassino, kronikarz, Askletyn, najemnik, możny 216 mnich benedyktyński 20,211-212, Atelstan, król anglosaski 118-119 214-215, 220, 237, 239, 247, 291, 328 Andronik Dukas, wspólcesarz bizantyński В (1068-1078) 15,164,167,173,176,185, Bagrat IV, król Gruzji 158,160 245, 248-249, 258, 326, 330, 340, 344 Bar Hebraeus, kronikarz syryjski 17,131
402 Indeksy Bardas Fokas (f989), wódz bizantyński 65, 68-69, 73-74. 2-94 E Eadryk, możny anglosaski 115, 116, 119 Bardas Skleros, wódz bizantyński 73 Edgar Eteling, książę anglosaski 125-126 Bazyliakes, wódz bizantyński, uzurpator Edgar, król anglosaski 115 253-2-54 Edward (Wyznawca), król anglosaski 107,115-116,121,124-125,150-151 Bazyli Boiannes, wódz, katepan bizan tyński 8, 20, 212-213, 216, 221, Edmund Zelaznoboki, król anglosaski 97,116,120-121 297. 341 Bazyli I Macedończyk, cesarz bizantyń ski (867-886) 56 Edmund, książę anglosaski 116 Edward Starszy, król anglosaski 107, Bazyli II, cesarz bizantyński (976-1025) 118-119 37. 47. 72-74. 81-82, 91, 92, 127- Edward, książę anglosaski 116 128, 130, 185, 297, 300, 317, 322, 328, Edwin, możny anglosaski 121-122,125 348-349 Eglaf, jarl skandynawski 116 Beotryk, możny anglosaski 116 Eilifr Thorgilsson, możny skandynawski Boemund z Tarentu, możny italo-nor- 134 mański 24, 262-263, 266-268, Elfryk, możny anglosaski 115 292-293. 327. ЗЗ1. 344 Etelwerd, możny anglosaski nć Bolli Bollason, wojownik skandynawski, najemnik 26,135, 316 Britnot, możny anglosaski 114 Eryk Zwycięski, król szwedzki 93 Eryk, jarl skandynawski 98,101,116 Etelred Bezradny, król anglosaski 115, 116,118-120,125 c Eudocja, cesarzowa bizantyńska 172 Chrysocheir/Złotoręki, wódz ruski 90, 92,137-138, 334,350,353 F Filaret Bracbamiota, wódz bizantyński D 244, 246-247, 260, 356 Dioklecjan, cesarz rzymski (284-305) 33, 77 Drogon z Hautville, najemnik italo-normański, wódz 222 Dudo z Saint Quentin, dziejopis normański 23,106-112, 210, 215, 321 Filoteusz, dostojnik
bizantyński 11, 35, 280, 296-298, 302, 306 Flodoard z Reims, kronikarz francuski 21, no Florens z Worcester, dziejopis angielski 115-118,121-122
403 Indeksy G 127-128, 132, 135 - 148, 150, 152, 157, Gaimar z Salerno, możny longobardzki 159, 160, 179, 195, 224, 291, 297, 315-316, 323, 329, 332, 335, 340, 350, 81,114, 222, 224, 289, 325, 350, 356 Gilbert Drengot, najemnik, wódz italo-normański 212,216 353-354.360-361 Harald Pięknowłosy, król norweski 89, Gilbert Kryspin, najemnik normański w Bizancjum 239 97, 99,101-102,106 Harald Szary Płaszcz, król norweski 100 Gilbrecht, najemnik niemiecki 192, 255 Harold II, możny, król anglosaski 97 Godwin (f1053), możny anglosaski Helena, córka Roberta Guiscarda 261 120-121,124 Henryk II Święty, cesarz niemiecki Godwin (fioi6), możny anglosaski 115 Goscelin z Saint-Bertin, hagiograf, du (1014-1024) 210, 212, 216 Henryk z Huntingdon, historyk angiel chowny 22, 24,168, 318 Gotfryd Malaterra, kronikarz italo- ski 24,115-116 Herbert II z Vermandois, możny fran -normański 21, 178, 195-200, 202, 221-223, 250, 331, 342 cuski Hervé Frankopul, najemnik, możny Gotfryd z Bouillon, wódz, możny 265 normański 83, 223-225, 227, 231, Griss Sæmingsson, najemnik, wojownik 234-235, 237, 249, 267-268, 289, skandynawski 133, 315 306-307, 310-312, 325, 342-343, Grzegorz VII, papież (1073-1085) 182 Gwidon, syn Roberta Guiscarda, możny, III 350.356,358,360 Hierosthlabos, archont ruski 138 najemnik italo-normański 263, 266-268, 327-328, 332 I Ibn al-Athir, kronikarz arabski 17, 58, H 61, 63 65, 68, 156, 243, 323, 332-333, Hakon Dobry, król norweski 99-100 Hakon Sigurdsson, jarl skandynawski 88,101 Hakon, jarl, możny skandynawski 116 Hakona Sigurdarson, jarl skandynawski IOO, IOI Halldór Snorrason,
wódz, wojownik skandynawski 135-136,142,148,316 Harald Hardrada (Sigurdson), król norweski 8, 89, 91, 104, 122-123, 353, 357 Ibn al-Faqih al-Hamadani, uczony arab ski 17, 51 Ibn Khurradādhbih, uczony perski 17, 52, 278, 281-282, 351 Igor, książę ruski 3,138 Inge Stary, król szwedzki 94 Ingwar Podróżnik/Obieżyświat, wódz skandynawski, najemnik 19, 26, 88, 91,156,158-160
404 Indeksy Ivo z Bellèsme, możny normański uz Jan Tzymiskes, cesarz bizantyński (969- Ivo III z Belleme, biskup normański 155, 976) 13, 32, 37, 56-58, 61, 71-74. 78, 167, 230,308 2-43. 2-99. 347-348 Izaak Komnen, cesarz bizantyński (1057- Jan Zonaras, kronikarz bizantyński 1059) 41, 54, 154, 164-167, 191, 198, 15-16, 131, 155, 163, 242, 244, 248, 232.-236,238,248,260,295, 304, 307, 255-256 323-326, 330, 332, 339, 343, 349-350, Jaropełk, książę ruski 87, 88 353.361 Jarosław Mądry, książę ruski 89-91,140, 147-148,155-156,165,170, 353 J Jerzy Kedrenos, kronikarz bizantyński Jachia ibn Sa’īd al-Antākī, kronikarz arabski 17, 75 14,146,158, 342 Jerzy Maniakes, wódz bizantyński, uzur Jan Bryennios, możny bizantyński, uzur pator 92, 131, 143, 152, 220-267, pator 162,184-185,189,251-253,324, 33İ. 355 252-253 Justynian Wielki, cesarz bizantyński Jan Dukas, możny, wódz bizantyński 15, (52-7-565) 56,169,337 164,167,174,185,192, 234, 249-250, 258, 326, 330, 340, 344 Jan Filozof, wódz bizantyński 161-162, 330 Jan Kinnamos, kronikarz bizantyński 313 Jan Kurkuas, wódz bizantyński 34, 57 Jan Mauropous, poeta bizantyński 12, 229-230, 233 К Kanut/Knut Wielki, król duński, angiel ski i norweski 97-98, 101, 114— 121,150 Karol Prosty, król zachodnio-frankijski 105 Kekaumen (Katakalon Kekaumen), wódz bizantyński 12,140, 142-143, Jan Petralifa, możny bizantyński 313 147, 157, 161, 164, 166, 168, 179, 202, Jan Rafael, katepan bizantyński 151-153, 232-234,260,288, 290,294, 301, 306, 176-177,229,350-351 315-316, 323,325, 330,340 Jan Skylitzes, kronikarz bizantyński 2, Koleman, możny angloduński
318-319 6,13-14, 35, 37, 40, 52, 56, 62-63, 67, Kolskeggr, wojownik skandynawski, na 71, 73-74, 89-92, 128-132, 137-138, 144-146,148,155-158,160-167,222223, 225-228, 231-233, 235, 255, 260, 290, 301-302, 306, 322-323, 325, 330, 334. 342·-343.346,352·. 354 jemnik 133-134, 315-316 Konstans II, cesarz bizantyński (641668) 30 Konstantyn Humbertopul, wódz bizan tyński 254-255, 263
405 Indeksy Konstantyn IX Monomach, cesarz bizan Leon z Ostii, dziejopis z Italii 21, 95, 98, tyński (1042-1055) 15,79,83,92,145, 129,206 148, 153-155, 157-159, léi, 183, 228- Liparit, możny gruziński 158-160 230, 235-236, 238, 260, 274, 289-291, Liutprand z Kremony, dyplomata, du 302, 304-305, 317, 330, 343, 349-350, chowny 19, 69, 298, 303 Ludwik IV, król zachodnio-frankijski 112 356,359,362 Konstantyn Roger, możny bizantyński Ludwik Pobożny, Król Franków, cesarz rzymski (814-840) 66, 78, 95 310,314 Konstantyn V, cesarz bizantyński (741- Lupus protospatariusz, dziejopis z Italii 775) 34 161,168,177, 328 Konstantyn VII Porfirogeneta, cesarz bizantyński (913-959) ii, 31-32·, 37, 40-41, 53, 61, 64, 66-68, 72-73, Ł Łukasz Stylita, święty bizantyński 281 -282 77-78,82,209,278-279,281,283-285, 336-337, 347-349, 352 Konstantyn Wielki, cesarz bizantyński (306-337) 33, 77,209, 335 Konstantyn X Dukas, cesarz bizantyń ski (1059-1067) 15, 54, 167, 169, 291-292, 236-238, 241, 254, 256, 259, 291-292,307, 326,343, 350, 358 Ķudāma ibn Dja’far, uczony arabski 16,35-36 M Mabrycjasz, wódz bizantyński 168,177, 329 Mahmud Ghaznawida, władca muzuł mański 84 Malcolm III/Malkolm III, król szkocki 125 Maria Lekapena, cesarzówna 61, 76, 90 Mateusz z Edessy, kronikarz armeński 18, 131, 169-170, 174, 229, 232, 237, L 244, 247, 343 Lampert z Hersfeld, dziejopis 22, 230 Leofryk, możny anglosaski 121 Leon I, cesarz bizantyński (457-474) 34 Leon VI, cesarz bizantyński (886-912) i, 10, 43, 46, 65, 81, 275-276, 288 Leon Diakon, kronikarz bizantyński 13, 37, 68, 70-71,74 Maurycjusz, cesarz bizantyński
(582602) 9, 45, 64 Meles z Bari, możny longobardzki 95, 129,212-214, 328 Michał Attaleiates, kronikarz bizantyń ski 171,188-189, Z24-225, 239, 240, 242,248, 253,255-256,311, 343 Leon Tornikios, uzurpator bizantyński Michał IV Pafłagończyk, cesarz bizantyń 12, 154, IĆO, 228- 229, 243, 295, 302, ski (1034-1041) 79,139,143,145,211, 343,350,356 221, 223, 243, 274, 287, 309, 316-317
40 6 Indeksy Michał Psellos, kronikarz bizantyński Nikefor Frankopul, możny bizantyński 15, 74, 146, 161, 163, 165, 166, 169, 171-173,197,228, 233,240, 247-248, 307, 310 Nikefor II Fokas, cesarz bizantyński 289, 304, 323, 332, 339-340, 344, 354 (963-969) 10, 13, 32--33, 37, 39, Michał V Kalafates, cesarz bizantyński 46-48, 58-59, 61, 64-65, 67, 69, (1041-1042) 8, 139-140, 146-147, 73-74, 77-78, 210, 273, 284, 294, 323, 332, 335, 340,353,361 347-348 Michał VI cesarz bizantyński (1056- Nikefor III Botaniates, cesarz bizantyń 1057) 54, 81, 140, 225, 228, 233, 235, ski (1078-1081) 14, 37,165,167,175, 241, 255, 260, 306-308, 323, 325-326, 178,183-184,187-196,199, 20Ć, 208, 330, 332, 339, 343, 353, 358, 361, 163֊ 210, 241, 252, 254, 258, 260-263, 275, 166, 225, 228, 233 289,296,303,32.4-32-7, 340-341,344, Michał VII Dukas, cesarz (1071-1078) 15, 62,172-174,176,178-179,181-185, 350, 354-355, 360 Nikefor Komnen-Petralifa, możny bizan 187-189, 194, 196, 208, 244-246, 248-252, 257,261,274-275, 289, 291- tyński 313 Nikefor Melissen, możny bizantyński, uzurpator 254, 350 292, 294, 311,326, 340, 344, 354-356, 358, 361-362 Nikefor Paleolog, wódz bizantyński 193, Mikołaj Kallikles, poeta bizantyński 12, 264, 269, 312, 314 Michał Kerulariusz, patriarcha Kon 206, 251 Nikefor Petralifa 313 Nikefor Uranos, wódz bizantyński 10, stantynopola (1043-1059) 167 Morkar, możny anglosaski 121-122,125 58, 69,129 Nikeforitzes, możny bizantyński 182, 184, 252 N Niketas Choniates, kronikarz bizantyński Nabites, wódz skandynawski, najemnik 186,199-200, 301, 317 308,313 Nortman, możny anglosaski 116,121
Nesisthlabos, archont ruski 138 Nikefor Bryennios Młodszy, możny bi zantyński 16, 41, 164, 167, 171, 173-175,178,184,188-189, ł°8 246, 248, 252, 330, 340, 354 Nikefor Bryennios Starszy, możny bi zantyński, uzurpator 162, 164, 179, 184,189, 251, 258, 327, 330, 344 O Oddr Snorrason, wojownik skandynaw ski 26 Odon II Stigand, najemnik normański 235-236 Odon Stigand z Mézidon, możny nor mański 235-236
Indeksy Olaf II Święty, król norweski 98, joi, 140 Olaf Sigtrygsson, skandynawski król Dublina 103 Olaf Skötkonung, król szwedzki 93 Olaf Tryggvason, król norweski 88-89, 93. 97. IQi Oleg, książę ruski 67 Olga, książna ruska 67 Orderyk Vitalis, kronikarz angielski 24, 124-125, 202-206, 212, 216—217 Ordmer, możny anglosaski 115 407 Rambault, najemnik normański 2462-47 Randulf, możny normański 165, 167, 233,235. 308, 325, 343, 358,360 Raul „syn Dagoberta”, najemnik, możny normański 262, 266, 268-269, 312, 360 Rioulf z Evreux, możny normański 109-110 Robert Fryzyjski, możny 187, 231, 259, 264, 268, 357 Robert Guiscard, najemnik, możny, ksią Ordulf, możny anglosaski 115 żę normański 24, 168,177,195, 197, Orestes, wódz bizantyński 130, 297 200-203,218,258,261-264,266,268, Osmund, wódz normański 212, 216 Otton „Frank”, najemnik, możny wschodnio-frankijski 261-262 291-292, 294, 313, 331, 344, 357 Robert I, diuk Normandii 22-23, 151, 210-212, 214-215, 217, 220-221, 223, 342 355 P Robert Kryspin, najemnik normański Papas, wódz normański 175, 178, 249, 326, 361 Piotr I, car Bułgarii 59-61, 76, 90 Piotr Deljan, powstaniec, samozwańczy car bułgarski 144 Piotr z Aulps, najemnik, możny italo-normański 263, 266, 268-269, 312,360 Prokopiusz z Cezarei, historyk bizan tyński 12, 33, 93, 276,337-338 w Bizancjum 220, 237, 239-240, 244-249, 255, 267-268, 311, 326, 332, 344, 358, 360-361 Robert Mnich, kronikarz normański 22, 266-267 Robert Stigand, najemnik normański 235, 308 Rodulf Glaber, kronikarz z Burgundii 212-214, 221 Rodulf/Ralf /Gilbert Drengot, najemnik normański 212, 216 R Roger
„syn Dagoberta”, najemnik, możny Rajnulf, możny normański 216, 222 normański 261-262, 264-266, Ralf z Caen, historyk normański 24, 268-269, 312, 314, 360 266-267, 32-7. 331’ 357 Ralf z Tosny 217 Roger z Tosny, możny normański 217219, 356
4 э8 Indeksy Rollo/Rollon, wódz, diuk Normandii Simeon z Durham, kronikarz angielski 24,115,122 105-113,118, 215 Roman I Lekapen, cesarz bizantyński Snorri Sturluson, islandzki autor sag (919-944) 10, 56, 60, 274, 348 Roman II, cesarz bizantyński 37, 53, 64 26, 99 - 100,122,141—142 Stefan Licitudes, wódz bizantyński 86 Roman III, cesarz bizantyński (1028— Stefan z Blois, możny francuski 266,328 1034) 33, 60, 79, 131, 137-138, 145, Stefan z Taronu, kronikarz armeński 158, 287, 291, 309, 349 18.335 Swen Widłobrody, król duński 96-97, Roman IV Diogenes, cesarz bizantyński (1067-1071) 169-174,176, 237-240, 242-249, 253, 258, 291-292, 311, 326, I33_I34, З1^ Swen, tłumacz, możny anglo-duński 204-205, 301, 318-319 330,332,344, 349,355, 358 Roman Skleros, możny bizantyński, Symeon I Wielki, car Bułgarii 59-60, wódz, uzurpator 164, 227, 234 Roussel z Bailleul, najemnik, wódz, możny 64 Swiatoslaw, książę ruski 57, 65, 67, 70 normański 164, 171, 174-177, 185, 188,194,197, 239-241, 247-253, 260, T 262, 267-269,289-290, 311-312,326, Tacyt, historyk rzymski 336 ЗЗО, 344, 356, 358, 360-362 Tankred z Hautville, najemnik normań Rudolf Peel de Lan, najemnik normań ski 265, 269 Ryszard I, diuk Normandii 106,110-113, 208-209, 32·1 ski 24,222 Teodor Aliates, wódz bizantyński 245 Teofanes Wyznawca, kronikarz bizan tyński 12-14,34 Ryszard II, diuk Normandii 210, 212 Thietmar z Merseburga, kronikarz, du s Tjodolf/Pjóòólfr, skald skandynawski chowny 96, 98 Samuel, car Bułgarii 73,129 142.144.329.335 Sajf al Dawla, emir arabski 65 Torgestr, skandynawski najemnik 134 Sergiusz, możny 216 Torkel
Wysoki, skandynawski wódz, Sfengos, możny ruski 89,130 Sigtrygjedwabna Broda, wikiński król Dublina 103 jarl 116-117 Torsteinn Drómundr, skandynawski na jemnik 134,139 Sigurd I, król norweski 102,183 Turketil, skandynawski wódz 107 Sigurd Hakonsson, jarl skandynawski Tomasz Słowianin, uzurpator bizan IOO-IOI tyński 40, 42, 62-63
Indeksy Tugril Beg, wódz turecki 85 409 Wilhelm z Apulii, kronikarz z Italii 21, Tutusz, wódz turecki 251 216,222-223, 254, 264,325, 342-343 Wilhelm z Hautville, najemnik nor- U mański 222 Ulfketel, możny anglosaski 115 Wilhelm z Jumièges, kronikarz norman Ulfr Ospaksson, skandynawski wojow nik, wódz 135-136,148, 316 ski 23,151, 210, 217, 230 Wilhelm z Malmesbury, kronikarz Ulfryk, poseł anglo-duński 319 Urban II, papież (1088-1099) 2ť 5 angielski 24 Wilhelm z Poitiers, kronikarz normań- Utred, możny anglosaski 115 ski 23, 219 Wilhelm Zdobywca, król angielski, diuk V Normandii 22,24,114,122-126,149, Valgardr/Valgarăr z Vellir, skandynawski 153,197, 201, 205, 217, 219-220, 350 skald 147-148 Włodzimierz, książę ruski 74-75,87-92, 94-96,127,130,132-133,137,185,322, W î34.348,352 Wace, poeta angielski 210 Wulfnot, możny anglosaski 121 Walteo/Walteof, możny anglosaski 126 Wilhelm Długi Miecz, diuk Normandii 109-113, 209, 215, 321 Z Zinisthlabos, archont ruski 138
Abstrakt 421 Abstrakt ie ulega wątpliwości, że wiek XI byl dla Bizancjum czasem przełomowym. N Poprzednie stulecie upłynęło pod znakiem profesjonalizacji armii. Z kolei okres rządów większości cesarzy w XI w. byl czasem rosnącej popularności wojsk najemnych. Pośród wielu grup, które służyły wówczas w Bizancjum dwie osiągnęły szczególne znaczenie. Mowa tu o Waregach oraz Frankach. Głównym celem książ ki jest ukazanie ich roli w wydarzeniach, które przesądziły o dalszym losie cesarstwa bizantyńskiego. Warto pamiętać, że większość cesarzy panujących w Bizancjum w XI w. reprezen towało albo dworskie, albo cywilne stronnictwo. Armię postrzegano jako potencjalne narzędzie uzurpacji ze strony arystokracji wojskowej. Pogląd ten nie byl bezpodstawny. Z pewnością wspomniany problem wymagał rozwiązania. Niestety rządzące elity się gały zazwyczaj jedynie po dwa wyjścia: demobilizację rodzimych jednostek wojsko wych oraz zaciąganie na służbę najemników. Nic więc dziwnego, że wspomniane grupy wojowników odgrywały znaczącą rolę w kluczowych momentach historii Bizancjum. Jest jasne, że najemnicy zaciągali się na służbę w celach zarobkowych. Niektórym spośród nich udało się wzbogacić bardziej niż ich towarzyszom. Zachowało się wiele informacji o karierach zbudowanych w cesarstwie przez przedsiębiorczych Waregów oraz Franków. Co znamienne, choć przedstawiciele pierwszej grupy znajdowali się bliżej osoby cesarza, to frankijscy rycerze, mogący pochwalić się szlachetnym urodze niem, założyli na Wschodzie wpływowe rody. Powód, dla którego tak się stało, nie byl w żadnym razie przypadkowy.
Słowa kluczowe: Bizancjum w XI w., Waregowie, Frankowie, najemnicy, armia bizantyńska
Abstract 422 Abstract By the side of basileus: The Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium here is little or no controversy concerning the statement that the 11th century T was a crucial period for the Byzantine Empire. If one could call the 10th cen tury the era of professionalism in the Byzantine army, then the period of most emperors from the next century was one that favored mercenaries. Among the numerous groups of foreign soldiers who served in Byzantium, two in particular achieved the greatest significance, namely the Varangians and the Franks. The main aim of this work is to demonstrate their role in the events that shaped the fate of the Byzantine Empire. Alost emperors from the 11th century represented either the court or the civil fac tion, and perceived the army as a threat that could be used by the military aristocracy at any time. While the conviction itself was far from false, the problem required a wise solution. Unfortunately, the ruling power elite had only two ideas, i.e. decomposition of the regular forces and the enlistment of mercenaries. Both groups played a signifi cant role at many crucial moments in Byzantine history. It is clear that all mercenaries enlisted for service in order to earn money. How ever, some of them managed to achieve more than others. There are many examples of the careers made by individuals from the Varangian and the Frankish contingents. Though the Varangians remained close to the emperor, Frankish nobles became high dignitaries and established influential families. The reason why members of the Frank ish
group succeeded in achieving greater success was by no means accidental. Keywords: Byzantium in the 11th century, Varangians, Franks, mercenaries, Byzan tine army
4Ю Indeksy Indeks nazw geograficznych i etnicznych Skróty: etn. - lud, plemię, grupa etniczna, g. - góra/góry, pasmo górskie, j. - jezioro, kr. - kraj, kraina, państwo, m. - miasto, miejscowość, piw. - półwysep, rz. - rzeka, tw. - twier dza, w. - wyspa/wyspy, zat. - zatoka A Arabowie, etn. 41-42, 53, 78, 80, 86, Abydos, m. 74,140 Adrianopol, m. 56,165,179,184,189,151, 288, 336,338,351,354 Alanowie, etn. 243, 251, 259 211, 221 Ariano, m. 213-214, 216 Arjesh, m. 86 Armeniakon, tem 30, 34, 54, 228, 232, Alemanowie, etn. 256 250, 290 Aleppo, m. 69 Armeńczycy, etn. 18, 55-59, 65, 68-69, Amalfi, m. 292 74, 76-77, 82, 85-86, 243, 246, Amalfitańczycy, etn. 262 279, 322 Amazja, m. 250 Athyras, m. 185-187,197 Anatolikon, tem 30 Awersa, m. 80, 216, 222 Anchialos, m. 30, 60 Azja Mniejsza, plw./kr. 59, 69, 203, Andegawenia, kr. 214-215, 356 246, 254 Anglia, Anglia Wschodnia, kr. 4,22-24, 93, 97-103, 106-107, 114—119, 123- В 124, 134, 149-150, 153, 168, 170, 174, Baltowie, etn. 2 178-183, 186,193,195-199, 201-202, Barbastro, m. 220, 237 204-205, 208, 317, 319, 338-339, Barcelona, m./kr. 218-219 350-352· Bari, m./tw. 20, 81, 95, 129, 143, 171, Anglicy (Anglosasi/Angloduńczycy/ Anglowie), etn. 22, 24, 96-97, 99, 176-177, 20Ć Bayeux, m. 106-108, no, 207-208, 321 113—116, 119-122, 125, 149—152, Berkri, tw. 131 162, 168-170, 172, 174, 178-183, Bessin, kr. 107 185-188,191,194-206, 241, 257-259, Bizancjum, cesarstwo bizantyńskie passim 318-319, 32-2-, 32-5, 33C354 Bizantyńczycy, etn. 2,3,4,30,40,45-46, iii, Ani, m. 82-83 55-63, 65, 67-68, 76, 80-81, 85-87, Anjou, kr. 214 90,
95,131,137,147-148,156-158,163, Apulia, kr. 21, 212, 216, 222-223, 254, 168-169,171-172·, 176-178,180-181, 264, 267, 274, 325, 342-343 185, 200-201, 207-210, 212-213, 216,
411 Indeksy 221-123, 225-227, 231, 235, 238, 244, Duńczycy, etn. 93, 95-99, IOI, 103,106, 257-258,265-266,269,272,279,289, iii, 300-301,324-316,333,335,340-342, 205-206, 331 344-345.351. Յ56, 358, 361-362 113-115,119,126,129,174,187,200, Dyrrachium, m. 189, 196-201, 253, Bretania, kr. 215, 231, 355 261-262, 301, 331, 341, 351 Brindizjum, m. 168,177 Bułgaria,kr. 52,59,62,73,76,79-80,90, E 137,179-180,194, 348-349, 354 Edessä, m./kr. 18, 34, 131, 169, 170, 229, Bułgarzy, etn. 56, 59-65, 74, 76, 78, 232, 234, 237, 244, 246-247, 343 - 128-130,144-I45.147.157.159. 340, Egejskie Morze 42-43 353 Essex, kr. 114 C F Chaldia, kr. 54,162, 232, 234 Falaise, m. 107, 207 Chazaría, kr. 89,130 Flamandowie, etn. 257 Chazarowie, etn. 41, 64-65, 180, 243, Flandria, kr. 187, 231, 259 285-286,339 Frankowie, etn. i, 4-5, 7-9, и, 14, i8, Chorasan, kr. 17, 84- 85 20, 54, 66, 76, 81,104,108, no, 113, Chryzopol, m. 74,192, 250 154,161-167,169,171, 175-176, 179, Civitot, tw. 203 184-185, i88, 189, 194, 207-209, 211, Clontarf, m. 103 213-216,220-222,224-235,237-238, Cotentin, płw. 106, III 240-241,243-253,255-269,287-288, Czarne Morze 228 290-292, 294, 299, 306-308, 311, 3I3-3I5. 317. 310-321, 315-ЗЗЗ. D 338-347. 349-351. 356-363 Dalmacja, kr. 209 Fulford, m. 122 Danelaw (pin. Anglia), kr. 120, 205 Dania, kr. 93, 95-98,100,104,106,117, 120,170,205, 321 G Gaskonia, kr. 219 Dobrudza, kr. 180-181 Goci, etn. 170,180,336,337 Dorostolon/Drystra, m./tw. 37, 57, Gruzja, kr. 18,130, 243 128, 334 Doryleum, m./tw. 174, 203, 254 H Dublin, m. 103 Hadat, m./tw. 58, 61, 63, 65 Dunaj, rz. 79, 93,181, 336 Hafrsfjord,
zat. 99
412 Indeksy Hålogaland ioo 172, 176-177, 179-183, 186, 188, Hastings, m. 122,123,153 191-192, 198, 201-202, 206, 208, Hebrydy, w. 104 210- ni, 221, 223-224, 227, 230, 236, Hiszpania, kr. 213, 217-220, 224, 226, 242-243,245, 250-252,254-255,258, 261, 265, 276, 287, 291, 301, 308, 312, 239,356 Hladir/Lade, kr. 88,100 3I7֊3I9 314. 336, 338, 341. 345-346, 348, 350-351. 354-355. 360-361 I Kos, w. 42 Iberia, tem, katepanat 82,154,161-162, Kreta, w. 30, 52, 66, 68, 69, 279, 352 228, 237, 322 Irlandia, w./kr. 102,103-104, ioć Krym, kr./płw. 89,179-180 Kulpingowie, etn. 194, 257, 259 Isfahan, m. 85 Islandczycy, etn. 4, 133, 135, 139-141, 148-150,187, 316, 353 Italia (Italia Południowa), kr. 5, 19-22, L Laon, m. 23,179,180,183,186, 318 Latynowie, etn. 208, 225 24,62-63, 69,79-81,84,94,104,131, Lecce, m. ići 143, 152—153, 161, 166-168, 176—177, Leon, kr./m. 219 197, 208-217, 219-120, 222-227, 229-230, 233-234, 244, 252-255, Ł 257-258,261-263,265,2Ć8, 273-274, Łacinnicy, etn. 4, 345 291-292, 297, 310, 313, 328-329, 333, 338, 341-341. 348, 350-351. 355-356, M 358 Maidon, m. 114 Italowie, etn. 166, 233 Man, w. 103 Mantzikert, m./tw. 54, 59, 62, 150, 153, К 169-171,176-177,229,241-242,244, Kalabria, kr. 21, 267, 274 246, 248, 253, 255, 257, 311, 330, 343 Kanny, m. 113, 216, 212, 328, 342 Marasz, m./tw. 246 Kars, m./tw. 86 Melitene, m./kr. 34, 246, 247, 248 Kaspijskie Morze 26 Menik, m. 138 Kibyraioton, tem 42 Mereja, kr. 116,118,120-122 Konstantynopol, m. 2,11,14, 20, 23, 38, Merw, m. 85 42-43, 52, 54-55. 59-60, 66-67, 69, 82, 86, 89-91, 113, 126, 130, 134-137, 143-144, 151, 153-156, 161,
166-168, Monte Cassino, g. 20, 81, 211, 212, 214, 220, 237, 239, 247, 291, 328 Montemaggiore, g. 143
Indeksy 413 N Otranto, m. 168,176 Nawarra, kr. Z19 Owernia, kr. Z19 Neapol, m. zi6, z68 Nikea, m./tw. Z33, 308 P Niemcy/Nemitzoi, em. 4, 19z, zz4, Paflagonia, tem 15 2-39-143-149. 255-159, 265, 340 Pieczyngowie, etn. 60, 6z, 67,76,79, 96, Niszapur, m. 85 izi, Normandia, kr. zi, 104-113, 118, 197, ZZ7, Z35, Z41, Z43, Z51, Z58-Z60, Z64, Z07-Z16, Z19-ZZ1, ZZ3-ZZ5, Z31, 138, 147, 161-16Z, 181-183, 197, 265,289, 330, 343-344,356 Z35-Z36, Z57, 308, 310-311, 34г, 351, Piiska, m. iz8 355-356,358 Preslaw, m. iz8 Normanowie, em. 4, 8, Z0-Z4, 66, 80-81, 84, 104, 107, 109-111, 113, R 1Z3, IZ7, 143, 153, 155, 164, 166-167, Rameta, m./tw. 143 171,175, 184-185,195-197, zoo-zoi, Rouen, m. 106, no, nz, 3ZI Z07-Z31, Z33-Z35, Z37-Z39, Z43-Z46, Rusowie, etn. z-4,41,54, 61-71,73-76, Z49, Z50-Z53, Z55, Z56, Z57, Z58, z6o- 78, 81, 89-9Z, 95-96, 1Z7-133, 137- Z65, Z69, Z88-Z91, Z93-Z94,307-308, 144, 147-150, 154-157, 160-161, 320-321, 3Z5, 3Z8-3Z9, 331, 34z, 344, 164-167,169,171,177, 179,185, 187, 350, З54-358, 36o֊36z 191,194,196, 199, zoi, Z08, Z3Z-Z33, Northumbria, kr. 115-116, 118-119, Z35, Z41, Z57, Z59-Z60, Z79, 3Z1-3Z3, IZI-IZZ, IZ5-IZ6 325, 328-330, 332-334, ЗЗ6, 339, 343, Norwegia, kr. 97, 99, 101-104, 135136,140-141, 143, 148,15Z, Z91, 3Z1, 345, 347, 350-354, 357, 359՜361 Ruś (Ruś Kijowska), kr. z-4, 6-8, 17, 66-67, 74,76, 78, 87-9Z, 94,98, ioz, 335, 353 Norwegowie, etn. 95, 98,10Z-104,106, 135,138-140,147-148,15z, 157-158, 136,139-141, 144, 148-150, 179, 187, 174,193, 350, 352 196,350,353 S О Oguzowie, etn. 83-85, Z43 Salerno, m. 80-81, zii-ziz, Z14, zzz, ZZ4, Z89, 3Z5, 350, 356
Olivento, m. 143 Sambia, kr. 98 Opsikion, tem 30-31 Samos, w. 4z Orkady, w. ioz Sarnowie, etn. z Ostrogoci, etn. 9z Santiago de Compostella, m. Z19
414 Indeksy Saraceni, etn. 194, 257, 259 Transoksania, kr. 84 Sasir, m. 158,160 Troja, m. 213, 220, 342 Scytowie, etn. 63,133,146,165,171,184, Truso, m. 98 208, 241 Turcy, etn. 18, 41,54-55,59, 64, 81-86, Sebastia, m. 142, 248, 279 160, 162-163, 171, 181, 202-203, Sekwana, rz. 105,106,108-110 228- 229, 231, 234, 237-238, 242, Sigtuna, m. 93 246-250, 257, 259, 264-265, 276, Skopje, m. 129 285-286, 289, 307, 311, 328, 339, 343, Słowianie, etn. 2,62-65, 95. i33 137՜139 350,356-358 147, ։7° 2-56 Turkmeni, etn. 84-86 Stamford Bridge, m. 104,122,144 Stara Ladoga, m. 2 u Stira, m. 161 Uppland, kr. 2, 94 Svolder/Øresund, zat. 97 Uppsala, m. 93 Sycylia, w. 21, 69, 81, 130, 136, 142, 144, 147,152, 218, 220-221, 224-225, 250, W 267, 297, 328, 356 Wan,j. 85 Syria, kr. 35, 69, 75,131,137,141,158 Waregowie, etn.i, 3-5, 7-9,11-12,14,18, Szetlandy, w. 102 25, 75-76, 81-82, 88, 128-134, 136, Szkocja, kr. 102-104,125-126 139-142,144-150,153-173, i75-։79 Szwecja, kr. 2, 92-95, 97,102, 136, 140, 184-192, 194-202, 204-206, 208, 159,170,196, 321, 351 235, 238, 241, 243, 247, 251, 255֊ Szwedzi, etn. 102,136,140,167 257, 259-260, 287-288, 290-292, 299-301, 306, 315-326, 328-335, T 339-341, 345-346, 349. 351-353. 355. Tara, kr. 103 359-362 Tarent, m. 168,327 Waspurakan, kr., dukat, katepanat 82, 85-86 Taron, m. 18, 57, 335 Tars, m. 63, 246 Wessex, kr. 116,118-122 Tauroscytowie, etn. 133, 163-166, 197, Widyń, m. 129 208, 233, 323 Tesalonika, m. 144, 274, 354 z Trakesion, tem 30 Zompos, m. 164-165, 167, 174-175, Thule, kr. 3, 127,164, 170, 192,193, 196, 208, 336, 337, 354. 362 177-178,185, 205, 330,
340
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Wierzbiński, Szymon 1983- |
| author_GND | (DE-588)1217018239 |
| author_facet | Wierzbiński, Szymon 1983- |
| author_role | aut |
| author_sort | Wierzbiński, Szymon 1983- |
| author_variant | s w sw |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV045936262 |
| ctrlnum | (OCoLC)1108176418 (DE-599)BVBBV045936262 |
| era | Geschichte 1000-1100 gnd |
| era_facet | Geschichte 1000-1100 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03643nam a2200601 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV045936262</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220120 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">190614s2019 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788381421553</subfield><subfield code="9">978-83-8142-155-3</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1108176418</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV045936262</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">ALT</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wierzbiński, Szymon</subfield><subfield code="d">1983-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1217018239</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">U boku bazyleusa</subfield><subfield code="b">Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium</subfield><subfield code="c">Szymon Wierzbiński</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">By the side of basileus</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Łódź</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego</subfield><subfield code="c">[2019]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">© 2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">[2], VII, [1], 422 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Byzantina Lodziensia</subfield><subfield code="v">XXXVII</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1000-1100</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Franken</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4071341-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Waräger</subfield><subfield code="0">(DE-588)4064575-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Byzantinisches Reich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4009256-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Frankowie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Waregowie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Bizantyjskie, Cesarstwo / 11 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Bizantyjskie, Cesarstwo / stosunki międzyetniczne</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Byzantinisches Reich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4009256-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Waräger</subfield><subfield code="0">(DE-588)4064575-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Franken</subfield><subfield code="g">Volk</subfield><subfield code="0">(DE-588)4071341-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1000-1100</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Byzantina Lodziensia</subfield><subfield code="v">XXXVII</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV012366978</subfield><subfield code="9">37</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000011&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_0</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031318595</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">398</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">398</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Byzantinisches Reich (DE-588)4009256-2 gnd |
| geographic_facet | Byzantinisches Reich |
| id | DE-604.BV045936262 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T08:30:50Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788381421553 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031318595 |
| oclc_num | 1108176418 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-19 DE-BY-UBM |
| owner_facet | DE-12 DE-19 DE-BY-UBM |
| physical | [2], VII, [1], 422 Seiten 24 cm |
| psigel | gbd_0 |
| publishDate | 2019 |
| publishDateSearch | 2019 |
| publishDateSort | 2019 |
| publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
| record_format | marc |
| series | Byzantina Lodziensia |
| series2 | Byzantina Lodziensia |
| spelling | Wierzbiński, Szymon 1983- Verfasser (DE-588)1217018239 aut U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium Szymon Wierzbiński By the side of basileus Łódź Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego [2019] © 2019 [2], VII, [1], 422 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Byzantina Lodziensia XXXVII Englische Zusammenfassung Geschichte 1000-1100 gnd rswk-swf Franken Volk (DE-588)4071341-6 gnd rswk-swf Waräger (DE-588)4064575-7 gnd rswk-swf Byzantinisches Reich (DE-588)4009256-2 gnd rswk-swf Frankowie Waregowie Bizantyjskie, Cesarstwo / 11 w Bizantyjskie, Cesarstwo / stosunki międzyetniczne Byzantinisches Reich (DE-588)4009256-2 g Waräger (DE-588)4064575-7 s Franken Volk (DE-588)4071341-6 s Geschichte 1000-1100 z DE-604 Byzantina Lodziensia XXXVII (DE-604)BV012366978 37 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000011&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register |
| spellingShingle | Wierzbiński, Szymon 1983- U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium Byzantina Lodziensia Franken Volk (DE-588)4071341-6 gnd Waräger (DE-588)4064575-7 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4071341-6 (DE-588)4064575-7 (DE-588)4009256-2 |
| title | U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium |
| title_alt | By the side of basileus |
| title_auth | U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium |
| title_exact_search | U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium |
| title_full | U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium Szymon Wierzbiński |
| title_fullStr | U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium Szymon Wierzbiński |
| title_full_unstemmed | U boku bazyleusa Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium Szymon Wierzbiński |
| title_short | U boku bazyleusa |
| title_sort | u boku bazyleusa frankowie i waregowie w cesarstwie bizantynskim w xi w by the side of basileus the varangians and the franks in eleventh century byzantium |
| title_sub | Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w. = By the side of basileus : the Varangians and the Franks in eleventh-century Byzantium |
| topic | Franken Volk (DE-588)4071341-6 gnd Waräger (DE-588)4064575-7 gnd |
| topic_facet | Franken Volk Waräger Byzantinisches Reich |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031318595&sequence=000011&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV012366978 |
| work_keys_str_mv | AT wierzbinskiszymon ubokubazyleusafrankowieiwaregowiewcesarstwiebizantynskimwxiwbythesideofbasileusthevarangiansandthefranksineleventhcenturybyzantium AT wierzbinskiszymon bythesideofbasileus |