Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza:
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Historii PAN
2017
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Register // Personenregister Register // Ortsregister Register // Sachregister |
| Beschreibung: | W aneksie źródłowym "Elbląska księga sądowa" |
| Beschreibung: | 334 Seiten Faksimiles (farbig) 24 cm |
| ISBN: | 9788363352875 836335287X |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV044713845 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20180515 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 180115s2017 xx |||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788363352875 |9 978-83-63352-87-5 | ||
| 020 | |a 836335287X |9 83-63352-87-X | ||
| 035 | |a (OCoLC)1019887971 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV044713845 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-B220 | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Jeziorski, Paweł A. |d 1978- |e Verfasser |0 (DE-588)1071925539 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza |c Paweł A. Jeziorski |
| 246 | 1 | 3 | |a Proskrypcja i banicja |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Historii PAN |c 2017 | |
| 300 | |a 334 Seiten |b Faksimiles (farbig) |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a W aneksie źródłowym "Elbląska księga sądowa" | ||
| 546 | |a Zusammenfassungen in englischer und deutscher Sprache | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Verfestung |0 (DE-588)4187689-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Verbannung |0 (DE-588)4062616-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Stadt |0 (DE-588)4056723-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Preußen |g Ordensstaat |0 (DE-588)4076337-7 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Miasta / Państwo Krzyżackie | |
| 653 | 0 | |a Banicja / Państwo Krzyżackie / średniowiecze | |
| 653 | 0 | |a Przestępczość / Państwo Krzyżackie / średniowiecze | |
| 653 | 0 | |a Prawo miejskie / Państwo Krzyżackie / średniowiecze | |
| 689 | 0 | 0 | |a Preußen |g Ordensstaat |0 (DE-588)4076337-7 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Stadt |0 (DE-588)4056723-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Verfestung |0 (DE-588)4187689-1 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Verbannung |0 (DE-588)4062616-7 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla |0 (DE-588)5554015-6 |4 pbl | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000006&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Sachregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0902 |g 43 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030110315 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1816140947801505792 |
|---|---|
| adam_text |
SPIS TRESCI
Wst^p. 7
CZßSC I
Rozdzia! 1. Proskrypcja i banicja w miastach pruskich poznego srednio-
wiecza z uwzgl^dnieniem kontekstu srodkowoeuropej skiego. 15
1.1. Kilka uwag na temat ekskluzji. 15
1.2. Proskrypcja (wywolanie). 16
1.2.1. Proskrypcja w zrodlach prawa miejskiego Europy Srodkowej. Wybrane
przyklady. 16
1.2.1.1. Zwierciadlo saskie. 17
1.2.1.2. Prawo magdeburskie. 19
1.2.1.3. Prawo chelmiriskie. 20
1.2.1.4. Prawo lubeckie. 22
1.2.1.5. Statuty i wilkierze miejskie. 24
1.2.2. Organy samorz^du miejskiego odpowiedzialne za oglaszanie pro-
skrypcji. 25
1.2.3. S^downictwo zakonu krzyzackiego a proskrypcja. 28
1.2.4. Rytualy zwi^zane z oglaszaniem proskrypcji. 29
1.2.5. Problemy ze sciganiem proskrybowanych. 30
1.2.6. Uwagi na temat postrzegania proskrybowanych. 46
1.2.7. Schylek proskrypcji . 54
1.3. Banicja (wyp^dzenie, wyswiecenie, relegacja, ekspulsja, wyj^cie spod
prawa). 55
1.3.1. Banicja w zrodlach prawa miejskiego Europy Srodkowej. Wybrane
przyklady. 55
1.3.2. Banicja w statutach i wilkierzach miejskich. 58
1.3.3. Organy samorz^du miejskiego odpowiedzialne za wyroki banicji . 62
1.3.4. Rytualy zwi^zane z wykonywaniem wyroku banicji. 63
1.3.5. Zagadnienie bezprawnych powrotow z banicji . 65
1.3.6. Uwagi na temat postrzegania banitow. 69
1.4. Problem utozsamiania banicji i proskrypcji. 72
6
SPIS TRESCI
R o z d z i a 1 2. Sredniowieczne rejestry/ksi^gi proskrybowanych/banitów . . 79
2.1. Wybrane przyklady z Europy Srodkowej (miasta na prawie niemieckim). 80
2.2. Miasta pruskie (na prawie chetmiñskim i lubeckim). 93
2.3. Uwagi na temat konstrukcji wpisów dotycz^cych proskrypcji i banicji . . 111
Rozdzial 3. Rejestry/ksiigi proskrybowanych/banitówjako zródlo do badañ
nad miejsk^ przestipczosci^. Przyklad miast pruskich.125
3.1. Uwagi na temat fragmentarycznosci rejestrow/ksi^g proskrybowanych/
banitów.125
3.2. Rodzaje przest^pstw spotykanych w rejestrach/ksiigach proskrybowanych/
banitów.128
3.2.1. PrzestQpstwa, wobec których zas^dzano proskrypcji.128
3.2.2. Przestipstwa karane banicji.145
3.3. Profesje sprawców i ich ofiar/oskarzycieli.147
3.4. Problem recydywy wsród proskrybowanych.155
3.5. Uwagi na temat przemocy w zyciu codziennym mieszkañców póznosre-
dniowiecznych miast pruskich.158
3.6. Napi^cia spoleczne. Przyklad chefminskich rzemieslników.171
3.7. Identyfikacja podejrzanych.173
Rozdzial 4. Uwolnienie od proskrypcji. Anulowanie wyroku banicji.
O mozliwosciach powrotu do spoleczeñstwa.178
4.1. Anulowanie proskrypcji .178
4.2. Anulowanie wyroku banicji.189
4.3. taska nowo wybranego wielkiego mistrza zakonu krzyzackiego.190
CZ^SC II
1. Wstip do edycji.203
2. Elbl^ska ksi^ga s^dowa.212
Zakoñczenie.259
Bibliografía.261
Abstract.288
Zusammenfassung.292
Spis ilustracji.296
Indeks osobowy.297
Indeks osobowy do elbl^skiej ksi^gi s^dowej .305
Indeks geograficzny do elbl^skiej ksiigi s^dowej.322
Indeks rzeczowy do elbl^skiej ksiigi s^dowej.324
BIBLIOGRAFIA
ZRÖDLA RPCOPISMIENNE
Archiwum Panstwowe w Gdansku (APG)
Akta miasta Elbl^ga, Kolekcja dokumentöw elbl^skich: sygn. 368/1, 118; 368/1, 135;
368/1, 137; 368/1, 138; 368/11, 111
Akta miasta Elbl^ga, Ksi^gi miejskie: sygn. 369,1/118 - Erbbuch z lat 1417-1732;
sygn. 369,1/126 - Das Wesebuch z 1421 r.; sygn. 369,1/131 - elbl^ski rejestr
s^dowy (edytowany w cz. II); sygn. 369,1/2990 — Wykaz posesoröw z 1451 r.
Akta miasta Gdahska, Korespondencja: sygn. 300D/40,51; 300D/6,414a; 300D/7,25;
300D/40,69; 300D/40,70; 300D/40J1; 300D/40J3; 300D/40,82; 300D/40,83
Akta miasta Gdahska, Kamlaria: sygn. 300,12/1 - ksi^ga kamlarska Glöwnego Miasta
Gdahska z wpisami z lat 1379-1382
Akta miasta Gdansk, Ksi^gi lawnicze Starego Miasta Gdahska: sygn. 300,41/186
- zestawienie ksiqg miejskich Starego Miasta Gdahska, przechowywanych
w kosciele p.w. sw. Katarzyny, sporz^dzone w 1715 r.; sygn. 300,41/187 - frag-
menty ksi^g lawniczych Starego Miasta Gdahska z XV w.
Archiwum Panstwowe w Toruniu (APT)
Akta miasta Torunia: sygn. Kat. II, VTII-1: Liber prosciptorum Novae Civitatis d. i.
Verzeichniss der vom Gericht der Neustadt Thorn in den Jahren 1358-1412
Verbannten
Dokumenty: sygn. Kat. I, nr 504; 2406
Biblioteka Gdahska Polskiej Akademii Nauk (BG PAN)
Ms. 1275: Preussische Chronica [.] [1090/1227 - 1552/1554], rkps z XVI w.
Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, Berlin-Dahlem (GStA)
XTV. Hauptabteilung (HA), Rep. 322 A, Nr. 3: chelmihska ksi^ga czynszowa
z pocz^tku XV w.
XTV. HA, Abt. 322, Nr. 7: chelmihska ksi^ga s^dowa z lat 1330-1430
XX. HA, Ordensbriefarchiv (OBA), nr 8162
XX HA, Ordensfoliant (OF), OF 16: Hochmeister-Registrant, Conrad v. Erlichs-
hausen, 1446-1448
262
BIBLIOGRAFIA
XX. HA, OF 17: Hochmeister-Registrant, Conrad u. Ludwig v. Erlichshausen,
1448-1450
XX. HA, OF 83: Colmische Privilegia [.]
XX. HA, OF 85: Schöppenbuch der Stadt Bartenstein (1385-1470)
XX. HA, OF 87: Stadtbuch von Bartenstein (1432-1587)
LITERATURA I EDYCJE ZRÖDLOWE
ACC 1378, 1394—1396 — Acta consularia casimiriensia. Fragmenta inedita de atinis 1378,
1394-1396, wyd. Marcin Starzyhski, Krakow 2014 (Towarzystwo Milosnikow
Historii i Zabytköw Krakowa. Cracovienses Fontes Minores, 3)
Adamska/Nocuh 2004 - Dagmara Adamska, Przemyslaw Nocuh, „Czu tröste und
czu hulffe des Zele”. Pöznos'redniowieczne ugody kompozycyjne z terenu Slqska, „Sl^ski
Kwartalnik Historyczny Sobotka” 59, 2004, nr 2, s. 111-139
Andrejew 1966 - Igor Andrejew, Oceny prawne drobnej kradziezy, „Palestra. Pismo
Adwokatury Polskiej” 10, 1966, z. 1, s. 40-51
Arlamowski 1961 - Kazimierz Arlamowski, „Acta hospitum” tv zespole Archiwum Aktöu
Dawnych miasta Przemysla, „Archeion. Czasopismo naukowe poswi^conc sprawom
archiwalnym” 34, 1961, s. 31-47
Arlamowski 1963 - Kazimierz Arlamowski, Archiwum akt dawnych miasta Przemy-
sla, jego dzieje, zasöh i pracownicy, Archeion. Czasopismo naukowe poswi^cone
sprawom archiwalnym” 39, 1963, s. 17-44
ARP I - Akta radzieckie poztiahskie, t. 1: 1434-1470, wyd. Kazimierz Kaczmarczyk,
Poznan 1925 (Poznahskie Towarzystwo Przyjaciol Nauk. Wydawnictwa Zrö-
dlowe Komisji Historycznej, 7)
ASP I — Acten der Ständetage Preussens unter der Herrschaß des Deutschen Ordens, Bd. 1:
Die Jahre 1233-1435, hrsg. v. Max Toeppen, Leipzig 1878
ASP II — Acten der Ständetage Preussens unter der Herrschaß des Deutschen Ordern, Bd. 2:
Die Jahre 1436-1446, hrsg. v. Max Toeppen, Leipzig 1880
B^kowski 1901 - Klemens Bqkowskj, Sqdownictwo käme w Krakowie w wieku XIV,
Krakow 1901
Barwig'Schmitz 2001 - Edgar Barwig, Ralf Schmitz, Narren. Geisteskranke und Hof-
leute, w: Randgruppen der spätmittelalterlichen Gesellschaft, hrsg. v. Bernd-Ulrich
Hergemöller, Warendorf 2001, s. 238-269
Battenberg 1986 — Friedrich Battenberg, Das Achtbuch der Könige Sigmund und Fried-
rich III. Einführung, Edition und Register, Köln-Wien 1986 (Quellen und For-
schungen zur höchsten Gerichtsbarkeit im Alten Reich, 19)
Battenberg 2008a - Friedrich Battenberg, Acht, w: Handwörterbuch zur deutschen Rechts-
geschichte, Bd. 1, hrsg. v. Albrecht Cordes, Heiner Lück, Dieter Werkmüller,
Ruth Schmidt-Wiegand, red. Falk Hess, Andreas Karg, Berlin 2008, kol. 59-65
Battenberg 2008b - Friedrich Battenberg, Achtbuch, w: Handwörterbuch zur deutschen
Rechtsgeschichte, Bd. 1, hrsg. v. Albrecht Cordes, Heiner Lück, Dieter Werkmüller,
Ruth Schmidt-Wiegand, red. Falk Hess, Andreas Karg, Berlin 2008, kol. 65—66
BIBLIOGRAFIA
263
BEB 1414-1444 - Ein Bamberger Echtbuch (Über proscriptorum) von 1414-1444, bearb.
v. Alfred Köberlin, „Neunundfünfzigster Bericht über Bestand und Wirken des
historischen Vereins zu Bamberg” 1898, s. 1—147
Behnisch 1836 — Johann Gottlob Behnisch, Versuch einer Geschichte der Stadt Bartenstein
in Ostpreußen und des Kirchspiels, Königsberg 1836
Bender 1882 — Georg Bender, Die ältesten Willküren der Neustadt Thorn (c. vom Jahre
1300) (nebst einigen Urkunden und einem Zinsregister). Ein Beitrag zur altpreussischen
Rechtsgeschichte, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 7, 1882,
s. 95-125
Benninghoven 1998 - Friedrich Benninghoven, Zu den Anfängen des Danziger Stadt-
archivs, „Preußenland. Mitteilungen der Historischen Kommission für ost- und
westpreussische Landesforschung und aus den Archiven der Stiftung Preussi-
scher Kulturbesitz” 36, 1998, Nr. 1, s. 1-8
Benninghoven 1999 — Friedrich Benninghoven, Anlage und Entstehung des Kulmer
Gerichtsbuches 1330-1430, „Archiv für Diplomatik” 45, 1999, s. 87-117
Bertling 1881 - August Bertling, Erläuterungen und Ergebnisse der Kopenhagener Wachs-
tafeln, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 4, 1881, s. 34—82
Bertling 1884 - Die Wachstafeln der Danziger Stadtbibliothek, hrsg. v. August Bertling,
„Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 11, 1884, s. 1—61
Beyerle 1910 - Konrad Beyerle, Die deutschen Stadtbücher, „Deutsche Geschichts-
blätter. Monatsschrift zur Förderung der landesgeschichtlichen Forschung” 11,
1910, H. 6/7, s. 145-200
Bischoff 1877 - Ferdinand Bischoff, Über das älteste Olmützer Stadtbuch, Wien 1877
Biskup 1985 - Marian Biskup, Pod panowaniem krzyzackim (od 1308 r. do 1454 r.),
w: Historia Gdahska, t. 1: Do roku 1454, red. Edmund Cieslak, Gdansk 1985,
s. 337-627
Bogdanowicz 1990 — ks. Stanislaw Bogdanowicz, Dziela sztuki sakralnej Bazyliki
Mariackiej tu Gdansku, Gdansk 1990
Bogucka 1996 - Maria Bogucka, Jarmarki w Polsce w XV1-XV1II tvieku, w: Stu-
dia nad dziejami miast i mieszczanstxua w sredniotvieczu, t. 1, red. Maria Bogucka,
Antoni Czacharowski, Toruh 1996 (Studia Polonica Historiae Urbanae, 1),
s. 15-26
Boockmann 1983 — Hartmut Boockmann, Die Vorwerke des Deutschen Ordens in
Preußen, w: Die Grundherrschaft im späten Mittelalter, Bd. 1, hrsg. v. Hans Patze,
Sigmaringen 1983 (Vorträge und Forschungen, 27), s. 555—576
Boockmann 2000 — Hartmut Boockmann, Spielleute und Gaukler in der Rechnungen
des Deutschordens-Hochmeisters, w: idem, Wege ins Mittelalter. Historische Aufsätze,
hrsg. v. Dieter Neitzert, Uwe Israel, Emst Schubert, München 2000, s. 133—144
Brandhorst/Hergemöller 2001 — Jürgen Brandhorst, Bernd-Ulrich Hergemöller,
Spielleute. Vaganten und Künstler, w: Randgruppen der spätmittelalterlichen Gesellschaß,
hrsg. v. Bernd-Ulrich Hergemöller, Warendorf 2001, s. 173—197
Brandt 1968 — Ahasver von Brandt, Proscriptio. Zur Überlieferung und Praxis der Ver-
festung (Frriedloslegung) im mittelalterlichen Lübeck, „Zeitschrift des Vereins für
Lübeckische Geschichte und Altertumskunde” 48, 1968, s. 7-16
264
BIBLIOGRAFIA
Branig/Bliß/Bliß 1966 — Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs Berlin-
-Dahlem, Bd. 1: Provinzial- u. Lokalbehörden, bearb. v. Hans Branig, Ruth Bliß,
Winfried Bliß, Berlin 1966
Brincken 1996 - Anna-Dorothee von den Brincken, Die Vertreibung der Juden aus
Köln 1424: Die Stadt rechtfertigt sich vor dem König, 28. August 1431, w: Quellen zur
Geschichte der Stadt Köln, Bd. 2: Spätes Mittelalter und Frühe Neuzeit (1396-1794),
hrsg, v. Joachim Deeters, Johannes Helmrath, Dorothee Rheker-Wunsch, Stefan
Wunsch, Köln 1996, s. 69-74
Bruski 2002 - Klemens Bruski, Lokalne elity rycerstwa na Pomorzu Gdanskim w okresie
panowatiia zakortu krzyzackiego. Studium prozopograßczne, Gdansk 2002
Buchda 1984 — Gerhard Buchda, Magdeburger Recht, w: Handwörterbuch zur deut-
schen Rechtsgeschichte, Bd. 3, hrsg. v. Adalbert Erler, Ekkehard Kaufmann, Ruth
Schmidt-Wiegand, Wolfgang Stammler, red. Dieter Werkmüller, Berlin 1984,
kol. 134-138
Buchwald 1881 — Gustav von Buchwald, Die Wachstafeln der Grossen Königlichen
Bibliothek zu Kopenhagen, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins”
4, 1881, s. 1-33
Buff 1877 - Adolf Buff, Verbrechen und Verbrecher zu Augsburg in der zweiten Hälfte
des 14. Jahrhunderts, „Zeitschrift des Vereins für die Geschichte von Schwaben
und Neuburg” 4, 1877, s. 160-231
Burghartz 1990 - Susanna Burghartz, Leib, Ehre und Gut. Delinquenz in Zürich Ende
des 14. Jahrhunderts, Zürich 1990
CDW 3 - Codex Diplomatien Warmiensis oder Regesten und Urkunden zur Geschichte
Ermlands, Bd. 3: Urkunden der Jahre 1376-1424 nebst Nachträgen, hrsg. v. Carl
Peter Woelky, Braunsberg-Leipzig 1874 (Monumenta Historiae Warmiensis
oder Quellensammlung zur Geschichte Ermlands, Bd. V, 1. Abt.)
CDW 4 — Codex Diplomaticus Warmiensis oder Regesten und Urkunden zur Geschi-
chte Ermlands, Bd. 4: Urkunden der Jahre 1424-35 und Nachträge, hrsg. v. Vik-
tor Röhrich, Franz Liedtke, Hans Schmauch, Braunsberg 1935 (Monumenta
Historiae Warmiensis oder Quellensammlung zur Geschichte Ermlands, Bd. IX,
1. Abt.)
Celichowski 1875 - Sloumiczek lacinsko-polski wyrazöw prawa magdeburskiegp z wieku XV.
Przedruk homograficzny z Kodeksu Kdrnickiego, objasnil Zygmunt Celichowski,
Poznan 1875
Clauswitz 1883 - Das Berlinische Stadtbuch aus dem Ende des XIV. Jahrhunderts, [hrsg.
v. Paul Clauswitz], Berlin 1883
Czaja 1992 - Roman Czaja, Socjotopograjia miasta Elblqga w s'redniowieczu, Toruh 1992
Czaja 1996 — Roman Czaja, Gospodarcze znaczenie jarmarköur w panstwie zakonu krzy-
zackiego w Prusach, w: Studia qfiarowane Profesorowi Antoniemu Czacharowskiemu
w szescdziesiqtq piqtq rocznicq urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. Roman
Czaja, Janusz Tandecki, Torun 1996 (Studia Polonica Historiae Urbanae, 2),
s. 121-132
Czaja 1999a - Roman Czaja, Urz^dnicy miejscy Torunia. Spisy, cz. 1: Do roku 1454,
Torun 1999 (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 89, 1)
BIBLIOGRAFIA
265
Czaja 1999b — Roman Czaja, Miasta pruskie a zakon krzyzacki. Studia nad stosunkami
miqdzy miastem a ivladzq terytorialnq w pöznym sredniowieczu, Torun 1999
Czaja 1999c — Roman Czaja, Spor cechdw chelminskich z radq miejskq. Przyczynek do
honßiktöw spolecznych w miastach pruskich w sredniowieczu, w: Prusy — Polska -
Europa. Studia z dziejöw sredniowiecza i czasöw wczesnonowozytnych. Prace ofiarowane
Profesorowi Zenonowi Hubertowi Nowakowi iv szescdziesiqtq piqtq rocznicg urodzin
i czterdziestolecie pracy naukowej, red. Andrzej Radziminski, Janusz Tandecki, Torun
1999, s. 327-337
Czaja 2000a — Roman Czaja, Jahrmärkte im Ordensland Preußen im Mittelalter,
w: Das Preußenland als Forschungsaufgabe. Eine europäische Region in ihren geschicht-
lichen Bezügen. Festschrift für Udo Arnold zum 60. Geburtstag gewidmet von den
Mitgliedern der Historischen Kommission für ost- und westpreußische Landesforschung,
hrsg. v. Bernhard Jähnig, Georg Michels, Lüneburg 2000, s. 319—328 (Einzel-
schriften der Historischen Kommission für ost- und westpreußische Landes-
forschung, 20)
Czaja 2000b — Roman Czaja, Miasta i ich posiadlosci ziemskie w pahstwie zakonu krzy-
zackiego w Prusach, w: Pahstwo zakonu krzyzackiego w Prusach. Podzialy administra-
cyjne i koscielne w XIII-XVI wieku, red. Zenon Hubert Nowak, wspoipr. Roman
Czaja, Torun 2000, s. 45—65
Czaja 2010 - Roman Czaja, Urz^dnicy miejscy Elblqga do 1524 roku, Elbing 2010 (Spisy
urz^dnikow miejskich z obszaru dawnej Rzeczypospolitej, Sl^ska i Pomorza
Zachodniego, 2: Prusy Krolewskie, z. 1, cz. 1: Elbing: do 1524)
Czaja, Kartoteki — kartoteki przygotowane przez Romana CzajQ w trakcie prac nad
dysertacj^. poswi^con^ socjotopografii sredniowiecznego Ebl^ga, opublikowan^
w 1992 r., ze zbiorow Romana Czai
Czaja/Nawrolski 1993 - Roman Czaja, Tadeusz Nawrolski, Pierwotny Elblqg, w:
Historia Elblqga, t. 1: Do 1466 rred. Stanislaw Gierszewski, Andrzej Groth,
Gdansk 1993, s. 61-130
Dalewski 1996 - Zbigniew Dalewski, Wladza, przestrzeh, ceremonial. Miejsce i uroczy-
stosc inauguracji wladcy w Polsce sredniowiecznej do kohca XIV w., Warszawa 1996
Dickerhof 1977 - Harald Dickerhof, Friede als Herrschaftslegitimation in der italieni-
schen Politik des 13. Jahrhunderts, ^Archiv für Kulturgeschichte” 59, 1977, H. 2,
s. 366-389
Dlugokqcki 1993 — Wieslaw Dlugok^cki, Rolnictwo, hodowla, ryboldwstwo i lesnictwo,
w: Historia Elblqga, t. 1: Do 1466 r., red. Stanislaw Gierszewski, Andrzej Groth,
Gdansk 1993, s. 185-203
Domaslowski/Karlowska-Kamzowa/Labuda 1990 - Jerzy Domastowski, Alicja Kar-
lowska-Kamzowa, Adam S. Labuda, Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim,
Warszawa-Poznan 1990
Dotzauer 1973 - Winfried Dotzauer, Die Ankunft des Herrschers. Der fürstliche „Ein-
zug” in die Stadt (bis zum Ende des Alten Reiches), „Archiv für Kulturgeschichte”
55, 1973, s. 245—288
DRD 1 — Deutsche Rechtsdenkmäler aus Böhmen und Mähren, Bd. 1: Das altprager Stadtrecht
aus dem XIV. Jahrhunderte, hrsg. v. Emil Franz Rössler, Prag 1845
266
BIBLIOGRAFIA
Drost 1963 IV — Willi Drost, Kunstdenkmäler der Stadt Danzig, Bd. 4: Die Marienkirche
und ihre Kunstschätze, Stuttgart 1963
Drüppel 1981 - Hubert Drüppel, Iudex civitatis. Zur Stellung des Richters in der hoch-
und spätmittelalterlichen Stadt deutschen Rechts, Köln-Wien 1981 (Forschungen zur
deutschen Rechtsgeschichte, 12)
DRW — Deutsches Rechtswörterbuch, Heidelberger Akademie der Wissenschaften, drw-
www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige
Ebel 1984 - Wilhelm Ebel, Lübisches Recht, w: Handwörterbuch zur deutschen Rechts-
geschichte, Bd. 3, hrsg. v. Adalbert Erler, Ekkehard Kaufmann, Ruth Schmidt-
Wiegand, Wolfgang Stammler, red. Dieter Werkmüller, Berlin 1984, kol. 77-84
Ebel 1990 - Friedrich Ebel, Sachsenspiegel, w: Handwörterbuch zur deutschen Rechts-
geschichte, Bd. 4, hrsg. v. Adalbert Erler, Ekkehard Kaufmann, Ruth Schmidt-
Wiegand, Wolfgang Stammler, red. Dieter Werkmüller, Berlin 1990, kol. 1228-
-1237
Ebelova 2008 — Ivana Ebelova, „Libri civitatis”. Zur Edition der ältesten Stadtbücher
Böhmens und Mährens, w: Editionswissenschaßliche Kolloquien 2005/2007Methodik
- Amtsbücher - Digitale Edition - Projekte, hrsg. v. Matthias Thumser, Janusz
Tandecki unter Mitarbeit v. Antje Thumser, Torun 2008 (Publikationen des
deutsch-polnischen Gesprächskreises für Quellenedition/Publikacje Niemiecko-
-Polskiej Grupy Dyskusyjnej do Spraw Edycji Zrodel, 4), s. 77—97
Ermisch 1889/1890 - Hubert Ermisch, Das Chemnitzer Achtbuch, „Mitteilungen des
Vereins für Chemnitzer Geschichte” 7, 1889/1890, s. 23-34
Ermisch 1903 - Hubert Ermisch, Ein Stadtbuch von Döbeln, „Neues Archiv für
Sächsische Geschichte und Altertumskunde” 24, 1903, H. 1-2, s. 67-78
ES 1 - Das Elbinger Stadtbuch, Bd. 1: 1330-1360 (1393), hrsg. v. Hans W. Hoppe,
„Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands” 3, 1976
ES 2 - Das Elbinger Stadtbuch, Bd. 2: 1361-1418, hrsg. v. Hans W. Hoppe, „Zeitschrift
für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands” 5, 1986
Fabricius/Manke/Pyl/Wehrmann 1896 - Ferdinand Fabricius, Paul Manke, Theodor
Pyl, Martin Wehrmann, Die erhaltenen mittelalterlichen Stadtbücher Pommerns, „Bal-
tische Studien” 46, 1896, s. 45-102
Felten 1936 — Werner Felten, Die Personennamen der Stadt und des Landes Boizenburg
vom 13. bis 17. Jahrhundert, „Mecklenburgische Jahrbücher” 100, 1936, s. 1-178
Feuring 1995 - Armin Feuring, Die Vetfestung nach dem Sachsenspiegel und den Quellen
des Magdeburger Rechtskreises, Inaugural-Dissertation zur Erlangung des Grades
eines Doktors der Rechte durch die Rechts- und Staatswissenschaftliche Fakultät
der Rheinischen Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn, Bonn 1995
Fischer 1906 1/2/3 - Katalog der Handschriften der Königlichen Bibliothek zu Bamberg,
Bd. 1, Abt. 2, Lfg. 3: Philologische, astronomisch-mathematische Handschriften, Varia
mit Orientalia, bearb. v. Hans Fischer, Bamberg 1906
Fischer 1927 — Hermann Fischer, Elbinger Gaststätten- u. Straßenordnungen aus der
ersten Hälfte des 15. Jahrhunderts, „Elbinger Jahrbuch” 5/6, 1927, s. 105—108
Foltz 1912 — Max Foltz, Geschichte des Danziger Stadthaushalts, Danzig 1912 (Quellen
und Darstellungen zur Geschichte Westpreussens, 8)
BIBLIOGRAFIA
267
Forstreuter 1955 - Kurt Forstreuter, Das Preußische Staatsarchiv in Königsberg. Ein
geschichtlicher Rückblick mit einer Übersicht über seine Bestände, Göttingen 1955
(Veröffentlichunen der Niedersächsischen Archivverwaltung, 3)
Franz 1928 - Walther Franz, Königsberger Willküren, Königsberg i. Pr. 1928
(Einzelschriften der Historischen Kommission für ost- und westpreußische
Landesforschung, 2)
FrensdorfF 1875 — Ferdinand FrensdorfF, Einleitung. Die Verfestung nach den Quel-
len des lübischen Recht, w: Das Verfestungsbuch der Stadt Stralsund, hrsg. v. Otto
Francke, mit einer Einleitung v. Ferdinand Frensdorff, Halle 1875 (Hansische
Geschichtsquellen, 1), s. XHI—XCVI
Freytag 1899 — Hermann Freytag, Die Wachstafelbücher des Leipziger Rates aus dem
fünfzehnten fahrhundert, „Neues Archiv für Sächsische Geschichte und Alter-
tumskunde” 20, 1899, H. 3-4, s. 209-245
Friedberg 1955 - Marian Friedberg, Kancelaria miasta Krakowa do polou/y XVIII wieku,
„Archeion. Czasopismo naukowe poswiçcone sprawom archiwalnym” 24, 1955,
s. 277-304
Friedberg 1962 — Marian Friedberg, Kancelaria miasta Kazimierza pod Krakowem
1335-1802, „Archeion. Czasopismo naukowe poswiçcone sprawom archiwal-
nym” 36, 1962, s. 137-170
Fuchs 1832 III - Michael Gottlieb Fuchs, Beschreibung der Stadt Elbing und ihres
Gebietes in topographischer, geschichtlicher und statistischer Hinsicht, Bd. 3, Elbing 1832
Galster 1959 - Georg Galster, Ein Danziger Wachstafelzinsbuch aus dem 15. Jahrhundert.
„Zeitschrift für Ostforschung. Länder und Völker im östlichen Mitteleuropa”
8, 1959, s. 231-259
Gancewski/Sliczyhska 2015 — Jan Gancewski, Joanna Elzbieta Sliczynska, Kultura
materialna na ivybranych zamkach krzyzackich w swietle inwentarzy zawartych w Ost-
preussische Folianten i Ordens Brief Archiv zachowanych w Geheimes Staatsarchiv Preus-
sischer Kulturbesitz Berlin-Dahlem, „Zeszyty Naukowe Ostrolçckiego Towarzystwa
Naukowego” 29, s. 171-182
Gantzer 1937 - Paul Gantzer, Ältestes Strajbuch der Stadt Schweidnitz, „Zeitschrift des
Vereins für Geschichte Schlesiens” 71, 1937, s. 184—210
Gauvard 1991 - Claude Gauvard, „De Grâce especial”. Crime, état et société en France
à la fin du Moyen Age, Bd. 1-2, Paris 1991
Gauvard 1993 — Claude Gauvard, Criminalité et violence à la fin du Moyen Age, „Pers-
pectives médiévales” 19, 1993, s. 6-11
Geremek 2003 — Bronislaw Geremek, Ludzie marginesu w sredniowiecznym Paryzu
XIV-XV wiek, wyd. 2, Poznan 2003 (Poznanskie Towarzystwo Przyjaciôl Nauk.
Wznowienia, 14)
Geschichten von wegen eines Bundes - Geschichten von wegen eines Bundes von Landen
und Steten wider den Orden unser Lieben Frawen und die Bruder desselben Ordens im
Lande zu Preussen geschehen, hrsg. v. Max Toeppen, w: Scriptores rerum Prussicarum.
Die Geschichtsquellen der preussischen Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschafi,
Bd. 4, hrsg. v. Theodor Hirsch, Max Toppen, Ernst Strehlke, Leipzig 1870,
s. 82-86
268
BIBLIOGRAFIA
Goeggelmann 1984 - Hans Erich Goeggelmann, Das Strafrecht der Rekhsstadt Ulm
bis zur Carolina, Tübingen 1984
Görski 1955 - Karol Görski, Sprawa Skolimöw i pierwsza prdba oporu zbrojnego prze-
ciw Krzyzakom iv Prusach w latach 1443-46, „Zapiski Towarzystwa Naukowego
w Toruniu” 20, 1955, z. 1-4, s. 197-222
Görski/Szczuczko 1984 - Karol Görski, Witold Szczuczko, Die Wachstafeln der Stadt
Toruh als Quelle zur Stadtgeschichte, w: Autonomie, Wirtschaß und Kultur der Hanse-
städte, hrsg. v. Konrad Fritze, Eckhard Müller-Mertens, Walter Stark, Weimar
1984 (Hansische Studien VI; Abhandlungen zur Handels- und Sozialgeschichte,
23), s. 214-233
Gradl 1882 - Heinrich Gradl, Das „Buch der Gebrechenf} am Egerer Schöffengericht,
„Archiv für Geschichte und Altertumskunde von Oberfranken” 15, 1882, H. 2,
s. 215-274
Graßmann 2006 - Antjekathrin Graßmann, Zu den Lübecker Stadtbüchern, w: Ver-
waltung und Schrißlichkeit in den Hansestädten, hrsg. v. Jürgen Sarnowsky, Trier
2006 (Hansische Studien, 16), s. 71-80
Grodecki 1936 - Roman Grodecki, Konfederacje w Polsce Piastowskiej, „Sprawozdania
Polskiej Akademii Umiejçtnosci” 41, 1936, nr 3, s. 86-91
Grulkowski 2005 - Marcin Grulkowski, Naßtarsza ksiçga kamlarska Glöwnego Miasta
Gdanska jako zrödlo historyczne, w: Komturzy, rajey, zupani, red. Blazej Sliwihski,
Malbork 2005 (Studia z Dziejöw Sredniowiecza, 11), s. 123-164
Grulkowski 2015 - Marcin Grulkowski, Najstarsze ksiçgi mießkie Glöwnego Miasta
Gdanska z XIV i poczqtku XV wieku. Studium kodykologkzne, Warszawa 2015 (Studia
i Materialy do Dziejöw Kancelarii w Gdahsku, 1, séria A: Studia, 1)
Grünhagen 1864 - Colmar Grünhagen, Bemerkungen, Ergänzungen und Berichtigun-
gen zu neueren Schrßen auf dem Gebiete der schlesischen Geschichte, „Zeitschrift des
Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens” 6, 1864, H. 1, s. 149-161
Grzegorz 1990 - Maksymilian Grzegorz, Osady Pomorza Gdanskiego w latach 1309-
-1454, Warszawa-tödz 1990
Grzegorz 2012 - Maksymilian Grzegorz, Stoumik historyczno-geograficzny prokuratorstwa
bytowskiego komturstwa gdanskiego/malborskiego w s'redniowieczu, Bydgoszcz 2012
Guenée/Lehoux 1968 - Bernard Guenée, Françoise Lehoux, Les entrées royalesfrançaises
de 1328 à 1515, Paris 1968 (Sources d’histoire médiévale publiées par l’Institut
de recherche et d’histoire des textes, 5)
Günther 1905 - Otto Günther, Zwei unbekannte altpreussische Willküren, „Zeitschrift
des Westpreussischen Geschichtsvereins” 48, 1905, s. 1-53
Guzowski/Poniat 2013 - Piotr Guzowski, Radoslaw Poniat, Mießce badan kwanty-
tatywnych we wspötczesnej historiograßi polskiej, „Roczniki Dziejöw Spolecznych
i Gospodarczych” 73, 2013, s. 243—255
Hach 1839 — Das Alte Lübische Recht, hrsg. v. Johann Friedrich Hach, Lübeck 1839
Haferlach 1914 - Alfred Haferlach, Das Geleitswesen der deutschen Städte im Mittelalter,
„Hansische Geschichtsblätter” 20, 1914, s. 1-172
Hartung 1982 - Wolfgang Hartung, Die Spiellatte. Eine Randgruppe in der Gesellschaft
des Mittelalters, Wiesbaden 1982
BIBLIOGRAFIA
269
Hartung 2003 — Wolfgang Hartung, Die Spielleute im Mittelalter. Gaukler, Dichter,
Musikanten, Düsseldorf—Zürich 2003
Hauke/Stobbe 1964 - Karl Hauke, Horst Stobbe, Die Baugeschichte und die Baudenk-
mäler der Stadt Elbing, Stuttgart 1964 (Bau- und Kunstdenkmäler des Deutschen
Ostens, Reihe B, 6)
Henselmeyer 2002 - Ulrich Henselmeyer, Ratsherren und andere Delinquenten. Die
Rechtsprechungspraxis bei geringfügigen Delikten im spätmittelalterlichen Nürnberg, Kon-
stanz 2002 (Konflikte und Kultur - Historische Perspektiven, 6)
Herdzin/Olihski 1996 - Beata Herdzin, Piotr Olihski, Rachunki z uczty wydanej
na czes'c wielkiego mistrza Ulryka von Jungingena w Toruniu w 1407 roku, w: Stu-
dia nad dziejami miast i mieszczanstwa w sredniowieczu. Studia oßarowane Profe-
sorowi Antoniemu Czacharowskiemu w szescdziesiqtq piqtq rocznicç urodzin i czter-
dziestolecie pracy naukotvej, Torun 1996 (Studia Polonica Historiae Urbanae, 2),
s. 295-301
Hinard 1985 — François Hinard, Les proscriptions de la Rome républicaine, Rom 1985
Hipler 1873 — Literaturgeschichte des Bisthums Ermland, hrsg. v. Franz Hipler, Bruns-
berg-Leipzig 1873
His 1920 I - Rudolf His, Das Strafrecht des deutschen Mittelalters, Bd. 1: Die Verbrechen
und ihre Folgen im allgemeinen, Leipzig 1920, s. 391—392
HR 1/1 - Hanserecesse. Die Recesse und andere Akten der Hansetage von 1256-1430,
Bd. 1, Leipzig 1870
HR 1/7 - Hanserecesse. Die Recesse und andere Akten der Hansetage von 1256—1430,
Bd. 7, Leipzig 1893
HR 4/2 - Hanserecesse, Abt. 4: 1531-1560, Bd. 2: 1535, Juli bis 1537, bearb. v. Gott-
fried Wentz, Köln 1970
Irgang 1996 — Das spätmitielalterliche Stadtbuch von Löwenberg in Schlesien, bearb. v.
Winfried Irgang, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa Forschung” 45, 1996, H. 3,
s. 317-363
Jacobson 1837 - Heinrich Friedrich Jacobson, Geschichte der Quellen des Kirchenrechts
des Preussischen Staats mit Urkunden und Regesten, Bd. 1: Die Provinzen Preussen
und Posen, Teil 1: Das katholische Kirchenrecht, Königsberger 1837
Jähnig 2007 - Bemhart Jähnig, Der Bestand „Manuskripte” (Msc) des Historischen Staats-
archivs Königsberg, „Preußenland. Mitteilungen der Historischen Kommission für
ost- und westpreussische Landesforschung und aus den Archiven der Stiftung
Preussischer Kulturbesitz” 45, 2007, Nr. 1, s. 1-12
Jähnig 2008 — Bemhart Jähnig, Zur Edition der Kulmer Stadtbücher, w: Editionsunssen-
schaßliche Kolloquien 2005/2007Methodik - Amtsbücher - Digitale Edition - Projekte,
hrsg. v. Matthias Thumser, Janusz Tandecki unter Mitarbeit v. Antje Thum-
ser, Torun 2008 (Publikationen des deutsch-polnischen Gesprächskreises für
Quellenedition/Publikacje Niemiecko-Polskiej Grupy Dyskusyjnej do Spraw
Edycji Zrodel, 4), s. 55-64
Jähnig 2011 — Bernhart Jähnig, Verfassung und Verwaltung des Deutschen Ordens und
seiner Herrschaß in Livland, Berlin 2011 (Schriften der Baltischen Historischen
Kommission, 16)
270
BIBLIOGRAFIA
Janicka 1992 — Danuta Janicka, Prawo käme w trzech rewizjach prawa cheiminskiego z XVI
wieku, Toruñ 1992 (Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Studia Iuridica, 19, 1)
Janicka/Matuszewski 1994 — Danuta Janicka, Józef Matuszewski, Notice wydanie prawa
cheiminskiego. Dwuglos tv zwiqzku z publikacjq Zygfryda Rymaszeivskiego, „Nieznatiy
spis prawa cheiminskiego z przetomu X1V-XV wieku”, Lodz 1993, „Czasopismo
Prawno-Historyczne” 46, 1994, z. 1-2, s. 89-99
Janosz-Biskupowa 1960 - Irena Janosz-Biskupowa, Materiaiy dotyczqce udziatu Tomnia
w wyprawie krzyzackiej na ziemi% dobrzynskq w r. 1409, „Zapiski Historyczne” 25,
1960, z. 2, s. 83-101
Jasiñski 1982 - Tomasz Jasiñski, Przedmiescia s'redniowiecznego Tomnia i Chetmna,
Poznan 1982
Jasinski 1984 — Tomasz Jasinski, System literowy na tabiiczkach woskotvych z Wismam,
w: Mente et litteris. O kulturze i spoleczenstwie wieków srednich, red. Helena Chlo-
pocka, Jadwiga Krzyzaniakowa, Gerard Labuda, Bohdan Lapis, Jerzy Strzelczyk,
Poznan 1984, s. 135-143
Jasinski 1991 - Tomasz Jasiñski, Tabliczki woskowe w kancelariach miast Pomorza Nad-
wisíanskiego, Poznañ 1991
Jasinski 1996 - Tomasz Jasiñski, Proba nowego spojrzenia na tomnskie ksi^gi szosu, w: Stu-
dia nad dziejami miast i mieszczanstwa w srednioivieczu. Studia ofiarowane Profesorowi
Antoniemu Czacharowskiemu w szescdziesiqtq piqtq rocznic? urodzin i czterdziestolecie
pracy naukowej, Toruñ 1996 (Studia Polonica Historiae Urbanae, 2), s. 133-139
Jasiñski 1999 - Tomasz Jasiñski, Toruñ XIII-XIV wieku - lokacja miast torunskich
i poczqtki ich rozwoju (1231 - okoio 1350), w: Historia Tomnia, t. 1: W czasach
sredniowiecza (do roku 1454), red. Marian Biskup, Toruñ 1999, s. 100-166
Jasiñski 2007 - Kazimierz Jasiñski, Rodowód Piastów síqskich. Piastowie wrodawscy,
legnicko-brzescy, s'widniccy, ziqbiccy, glogowscy, zaganscy, oleshiccy, opolscy, cieszynscy
i oswigcimscy, wst^p do wyd. 2 Tomasz Jurek, Kraków 2007
Jeziorski 2009 — Pawel A. Jeziorski, Margines spoleczny w duzych miastach Pms i Inflant
w póznym sredniowieczu i wczesnych czasach nowozytnych, Toruñ 2009 (Roczniki
Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 94, 1)
Jeziorski 2012 - Pawel A. Jeziorski, Das Verzeichnis der von Hochmeister Ludwig von
Erlichshausen Begnadigten. Eine Quelle zur Geschichte der hochmeisterlichen Landmnd-
reise in den Jahren 1450—1451, „Ordines Militares. Colloquia Torunensia Histórica.
Yearbook for the Study of the Military Orders” 17, 2012, s. 157-199
Jeziorski 2014 - Pawel A. Jeziorski, Die Strafe der Ausweisung aus der Stadt im Licht der
preußischen Vefestungsbücher (14.-15. Jahrhundert), w: Gelebte Normen im urbanen
Raum? Zur sozial- und kulturgeschichtlichen Analyse rechtlicher Quellen in Städten des
Hanseraumes (13. bis 16. Jahrhundert), hrsg. v. Hanno Brand, Sven Rabeler, Harm
von Seggern, Hilversum 2014, s. 29-44
Jeziorski 2016 - Pawel A. Jeziorski, rec.: Ksiqga proskrybowanych Nowego Miasta Tomnia
(1358-1412), wyd. Bozena Wyrozumska, Toruñ 2013 (Towarzystwo Naukowe
w Toruniu, Fontes, 107), „Zapiski Historyczne” 81, 2016, z. 1, s. 182-186
Johansen 1927 — Paul Johansen, Ordensmeister Plettenberg in Reval, „Beiträge zur
Kunde Estlands” 12, 1927, s. 100-115
BIBLIOGRAFIA
271
Johansen/Mühlen 1973 — Paul Johansen, Heinz von zur Mühlen, Deutsch und
Undeutsch irn mittelalterlichen und frühneuzeitlichen Reval, Köln—Wien 1973 (Ost-
mitteleuropa in Vergangenheit und Gegenwart, 15)
Jougan 1992 - ks. Alojzy Jougan, Stownik koscielny lacihsko-polski, Warszawa
1992
Jozwiak 1997 - Slawomir Jozwiak, Powstanie i rozivöj struktury administracyjno-teryto-
rialnej zakonu krzyzackiego na Kujatvach i \v ziemi chetmihskiej w latach 1246—1343,
Torun 1997 (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 87, 3)
Jozwiak 2004a - Slawomir Jozwiak, Terytorium nieszaivskie pod panowaniem zakonu
krzyzackiego (do 1422 roku), w: Dzieje Nieszatvy, t. 1: Do roku 1945, red. Roman
Czaja, Torun 2004, s. 17-29
Jozwiak 2004b - Slawomir Jozwiak, Nowa Nieszawa naprzeciiv Torunia w latach
1425-1460/1462, w: Dzieje Nieszatvy, t. 1: Do roku 1945, red. Roman Czaja,
Torun 2004, s. 31-44
Jozwiak 2015 — Slawomir Jozwiak, Nowa Nieszawa (Dyhdw) naprzeciw Torunia w latach
1423-1460/62 w swietle s'redniowiecznych zrödet pisanych, w: W poszukiwaniu zagi-
nionego miasta. 15 lat badan s'redniowiecznej lokalizacji Nieszatvy. Praca zbiorotva, red.
Aleksander Andrzejewski, Piotr Wroniecki, Lodz 2015, s. 13-54
Jozwiak/Trupinda 2012 — Slawomir Jozwiak, Janusz Trupinda, Krzyzackie zatnki
komturskie w Prusach. Topograjia i uklad przestrzenny na podstawie sredniowiecznych
zrödel pisanych, Torun 2012
Kaczor 2005 - Dariusz Kaczor, Przestqpczos'c kryminalna i tvymiar spraiviedliwosci
w Gdansku w XVI-XVIII wieku, Gdansk 2005 (Gdanskie Studia z Dziejow
Nowozytnych, 2)
Kaminska 1980 — Krystyna Kaminska, Sqdownictwo miasta Torunia do potowy XVII w.
na tle ustroju sqddw niektörych miasta Niemiec i Polski, Torun 1980 (Towarzystwo
Naukowe w Toruniu. Studia Iuridica, 16, 2)
Kaufmann 1971 - Ekkehard Kaufmann, Acht, w: Handwörterbuch zur deutschen Rechtsge-
schichte, Bd. 1, hrsg. v. Adalbert Erler, Ekkehard Kaufmann, Wolfgang Stammler,
Berlin 1971, kol. 25-32
Kazakova 1975 - HaTa/ihü A^ieKcaHApoBHa Ka3aKOBa, PyccKO-AueoncKue u pyc-
CKO-zau5eücKue omnoutenusi. Koney XIV - huhoao XVI e., AemiHrpaA 1975
KCzFCh 1435-1496 - Ksiqga czynszöwfary chetmihskiej (1435—1496), wyd. Zenon
Hubert Nowak, Janusz Tandecki, Torun 1994 (Towarzystwo Naukowe w Toru-
niu. Fontes, 78)
KDMK 1253-1506 I — Kodeks dyplomatyczny miasta Krakoiva. 1253—1506, cz. 1, wyd.
i przyp. Franciszek Piekosihski, Krakow 1879 (Wydawnictwa Komisji Histo-
rycznej Akademii Umiej^tnosci w Krakowie, 13)
KDMK 1253-1506 ll—W—Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa. 1253-1506, cz. 2—4,
wyd. i przyp. Franciszek Piekosinski, Krakow 1882 (Wydawnictwa Komisji Histo-
rycznej Akademii Umiej^tnosci w Krakowie, 22)
KDW 2 - Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski obejmujqcy dokumenta takjuz drukowane,
jak dotqd nie ogloszone, si^gajqce do roku 1400, t. 2: Zawiera numera 617—1292, lata
1288-1349, Poznan 1878
Ill
BIBLIOGRAFIA
KG 1330—1430 — Das Kühner Gerichtsbuch 1330-1430. Liber memoriamm Colmensis civi-
tatis, bearb. v. Carl August Lückerath, Friedrich Benninghoven, Köln-Weimar-
-Wien 1999 (Veröffentlichungen aus den Archiven Preussischer Kulturbesitz, 44)
Kizik 2002 — Edmund Kizik, Uivagi o zrödlach do dziejdw milosci iv Polsce s'redniowiecznej.
Przy okazji lektury pracy Adatna Krawca, „Seksualnos'c w s'redn iowiecznej Polsce”, w:
Kopijnicy, szyprowie, tenutariusze, red. Blazej Sliwihski, Gdansk 2002 (Gdahskie
Studia z Dziejöw Nowozytnych, 8), s. 389-408
KKG — Ksigga komturstwa gdahskiego, wyd. Karola Ciesielska, Irena Janosz-Biskupowa,
Warszawa 1985 (Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes, 70)
KKMT 1453—1495 - Ksi$ga kamlarii miasta Torunia z lat 1453-1495, wyd. Krzysztof
Kopihski, Krzysztof Mikulski, Janusz Tandecki, Toruh 2007 (Zrodla do Dziejow
Sredniowiecznego Torunia, 3)
Klesihska 1985 - Akta miasta Elbl^ga 1260—1772(-1844), oprac. Wanda Klesihska,
[Gdansk] 1985, mps inwentarza, przechowywany w APG
Klingner 2011 - Jens Klingner, Das Dresdner Stadtbuch 1477-1495. Edition und For-
schung, Regensburg 2011, Inaugural-Dissertation zur Erlangung der Doktor-
würde der Philosophie, Kunst- und Gesellschaftswissenschaften der Universität
Regensburg, epub.uni-regensburg.de/21425/
KLK 1407—1427 - Ksigga lawnicza kazimierska 1407-1427, wyd. Bozena Wyrozumska,
Krakow 1996 (Fontes Cracovienses, 4)
KLMNW 1416-1527 — Ksiqga lawnicza miasta Nowego nad Wislq (1416-1527), wyd.
Krzysztof Mikulski, Wieslaw Nowosad, Torun 2012 (Towarzystwo Naukowe
w Toruniu. Fontes, 106)
KLNMT 1387-1450 — Ksiqga lawnicza Nowego Miasta Torunia (1387-1450), wyd.
Karola Ciesielska, Warszawa-Poznan 1973 (Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
Fontes, 63)
Klose 1775 - Neue literarische Unterhaltungen, Bd. 2, hrsg. v. Samuel Benjamin Klose,
Breslau 1775
KLP 1402-1445 - Ksi^ga lawnicza 1402-1445, wyd. Jan Smolka, Zofia Tyminska,
Przemysl 1936 (Pomniki Dziejowe Przemysla, 1)
KLSMT 1428—1456 I - Ksigga lawnicza Starego Miasta Torunia (1428-1456), cz. 1:
1428-1443, wyd. Karola Ciesielska, Janusz Tandecki, Torun 1992 (Towarzystwo
Naukowe w Toruniu. Fontes, 75)
KLSMT 1428-1456 II - Ksiqga lawnicza Starego Miasta Torunia (1428-1456), cz. 2:
1444-1456, wyd. Karola Ciesielska, Janusz Tandecki, Toruh 1993 (Towarzystwo
Naukowe w Toruniu. Fontes, 76)
KLSMT 1456-1479 — Ksiqga lawnicza Starego Miasta Torunia (1456-1479), wyd.
Krzysztof Kopihski, Janusz Tandecki, Toruh 2007 (Towarzystwo Naukowe
w Toruniu. Fontes, 99)
KLSPC 1480-1559 (1567) - Ksi^ga lawnicza sqdu przedmiejskiego Chelmna 1480-1559
(1567), wyd. Zenon Hubert Nowak, Janusz Tandecki, Toruh 1990 (Towarzy-
stwo Naukowe w Toruniu. Fontes, 74)
KLSPNMT 1444—1457 - Jerzy Przeracki, Ksi^ga lawnicza sqdu przedniiejskiego Nowego
Miasta Torunia z lat 1444-1457, w: Studia nad dziejami miast i mieszczahstwa
BIBLIOGRAFIA
273
w sredniowieczu. Studia ofiaroxvane Profesoroxvi Antoniemu Czacharoxvskiemu
xv szescdziesiqtq piqtq rocznic% urodzin i czterdziestolecie pracy naukoxvej, Torun 1996
(Studia Polonica Historiae Urbanae, 2), s. 309-330
KM 1376-1429 - Ksiggi maloletnich z lat 1316-1429, wyd. Krzysztof Mikulski,
Janusz Tandecki, Torun 2002 (Zrodla do Dziejow Sredniowiecznego Torunia,
2)
Koehler 1978 — Bernhard Koehler, Kühner Handfeste, w: Handwörterbuch zur deut-
schen Rechtsgeschichte, Bd. 2, hrsg. v. Adalbert Erler, Ekkehard Kaufmann, Ruth
Schmidt-Wiegand, Wolfgang Stammler, red. Dieter Werkmüller, Berlin 1978,
kol. 1244-1246
Kopinski 2005 - Krzysztof Kopinski, Gospodarcze i spoleczne kontakty Torunia z Wro-
clawiem xv pöznym sredniowieczu, Torun 2005 (Roczniki Towarzystwa Naukowego
w Toruniu, 91, 2)
Kopihski/Tandecki 2011 — Glosarium xvyrazdw i zivrotdw ze sredniowiecznych zrddel
pruskich, oprac. Krzysztof Kopinski, Janusz Tandecki, Torun 2011 (Towarzystwo
Naukowe w Toruniu. Fontes, 104)
Kownatzki 1933 - Hermann Kownatzki, Berichte aus dem Stadtarchiv Eihing, „Elbinger
Jahrbuch” 11, 1933, s. 285-288
KPNMT 1358-1412 — Ksigga proskrybowanych Nowego Miasta Torunia (1358—1412),
wyd. Bozena Wyrozumska, Torun 2013 (Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
Fontes, 107)
KPSMK 1360-1422 — Ksigga proskrypcji i skarg miasta Krakmva 1360—1422, wyd. Bozena
Wyrozumska, Krakow 2001 (Fontes Cracovienses, 9)
Kreem 2002 — Juhan Kreem, The Town and its Lord. Reval and the Teutonic Order in
thefißeenth Century, Tallinn 2002 (Tallinna Linnaarhiivi Toimetised, 6)
KRK 1369—1381, 1385-1402 — Ksiggi radzieckie kazimierskie 1369-1381 i 1385-1402,
wyd. Adam Chmiel, Krakow 1932 (Wydawnictwa Archiwum Aktow Dawnych
Miasta Krakowa, 2)
KRMMG 1400, 1404-1455 [1458-1459] - Ksi^ga rady Mlodego Miasta Gdahska 1400,
1404-1455 [1458-1459], w: Ksiqgi Mlodego Miasta Gdahska 1400-1455 [1458-
-1459], wyd. Krzysztof Kopinski, Piotr Olihski, Torun 2008 (Towarzystwo
Naukowe w Toruniu. Fontes, 100), s. VII-XXXVHI, 1-64
Krones 1891 — Franz von Krones, Das Gerichtsprotokoll der kön. Freistadt Kaschau in
Ober-Ungarn aus den Jahren 1556-1608, „Mittheilungen des Instituts für öster-
reichische Geschichtsforschung” 12, 1891, H. 4, s. 618-638
KSSMT 1394—1435 - Ksiqgi szosu i ivykazy obciqzeh mieszkahcöw Starego Miasta Torunia
z lat 1394-1435, wyd. Krzysztof Mikulski, Janusz Tandecki, Antoni Czacharow-
ski, Torun 2002 (Zrodla do Dziejow Sredniowiecznego Torunia, 1)
Kubicki 2010 - Rafal Kubicki, Pielgrzymki w testamentach mieszczan elblqskich w XV-
poczqtkach XVI w., w: Z dziejow sredniowiecza. Pamigci profesora Jana Powierskiego
(1940-1999), red. Wieslaw Dlugok^cki, Gdansk 2010, s. 179-188
Kucharski 2001 — Gerard Kucharski, Zycie codzienne i dworskie wielkich mistrzöw krzy-
zackich w swietle „Marienburger Tresslerbuch” z lat 1399-1409, „Roczniki Dziejow
Spolecznych i Gospodarczych” 61, 2001, s. 171—207
274
BIBLIOGRAFIA
Kucner 1952 - Alfred Kucner, Byte archiwum miasta Wrodawia oraz najstarsze wro-
dawskie ksiggi miejskie, „Archeion. Czasopismo naukowe poswi^cone sprawom
archiwalnym” 21, 1952, s. 203-218
Kutrzeba 1926, t. 2 - Stanislaw Kutrzeba, Historja zrödet dawnego prawa polskiego, t. 2,
Lwow—W arszawa—Krakow 1926
Labuda 1979 - Adam S. Labuda, Malarstwo tablicowe w Gdansku w 2 pof. XV w
Warszawa 1979
LEKUB 1/2 - Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 2: 1301-1367, hrsg. v. Friedrich Georg von Bunge, Reval 1855
LEKUB 1/3 - Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 3: L Nachträge zu den zwei ersten Bänden. II. Fortsetzung von 1368-1393, hrsg.
v. Friedrich Georg von Bunge, Reval 1857
LEKUB 1/4 — Liv-y Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 4: 1394-1413, hrsg. v. Friedrich Georg von Bunge, Reval 1859
LEKUB 1/5 — Liv-} Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 5: 1414-1423, hrsg. v. Friedrich Georg von Bunge, Reval 1867
LEKUB 1/6 - Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 6, hrsg. v. Friedrich Georg von Bunge, Riga 1873
LEKUB 1/7 - Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 7: 1423 Mai - 1429 Mai, hrsg. v. Hermann Hildebrand, Riga-Moskau 1881
LEKUB 1/8 - Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 8: 1429 Mai - 1435, hrsg. v. Hermann Hildebrand, Riga-Moskau 1884
LEKUB 1/9 - Liv-y Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten, [Abt. I],
Bd. 9: 1436-1443, hrsg. v. Hermann Hildebrand, Riga-Moskau 1889
Leman 1838 — Das alte kulmische Recht mit einem Wörterbuche, hrsg. v. Christian Karl
Leman, Berlin 1838
Lemcke 1882 - Hugo Lemcke, Das älteste Schöffenbuch von Freienwalde in Pommern,
„Baltische Studien” 32, 1882, s. 1-72
Letkemann 1976 - Peter Letkemann, Die Geschichte der westpreußischen Stadtarchive,
„Beiträge zur Geschichte Westpreußens. Zeitschrift der Copemicus-Vereinigung
zur Pflege der Heimatkunde und Geschichte Westpreußens e.V.” 5, 1976, s. 5-96
Lexer 2 — Matthias Lexer, Mittelhochdeutsches Handwörterbuch, Bd. 2, Leipzig 1876
Lexer 3 — Matthias Lexer, Mittelhochdeutsches Handwörterbuch, Bd. 3, Leipzig 1878
Lindner 1868 - Theodor Lindner, Aus dem Stadtarchive von Jauer, „Zeitschrift des
Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens” 9, 1868, H. 1, s. 84—106
LNSB 1363-1399 - Das Lübecker Niederstadtbuch (1363-1399), Teil 1: Einleitung
und Edition, Teil 2: Indices, bearb. v. Ulrich Simon, Köln-Weimar-Wien 2006
(Quellen und Darstellungen zur hansischen Geschichte N.F., 56/1-2)
LSVCT 1363-1428 - Liber scabinorum Veteris Civitatis Thoruniensis 1393-1428, wyd.
Kazimierz Kaczmarczyk, Toruh 1936 (Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
Fontes, 29)
Maciejewski 1989 - Tadeusz Maciejewski, Zbiory ivilkierzy w miastach panstwa
zakonnego do 1454 r. i Prus Krölewskich lokowanych na prawie chelminskim, Gdansk
1989
BIBLIOGRAFIA
275
Maciejewski 1996 - Tadeusz Maciejewski, Wilkierze miast pruskich lokowanych na
prawie lubeckim (do i454 roku), Koszalin 1996 (Studia Baltyckie. Historia, 1),
s. 119-136
Maciejewski 1998 — Tadeusz Maciejewski, Wilkierzgdahski z czasöw krzyzackich (1435-
—1448), w: Szlachta, starostowie, zacigzni, red. Blazej Sliwihski, Gdansk—Koszalin
1998 (Gdanskie Studia z Dziejow Nowozytnych, 5), s. 117-134
Maisei 1960 - Witold Maisei, Poznanski rqkopis Summy Rajmunda Partenopejczyka,
„Czasopismo Prawno-Historyczne” 12, 1960, s. 135-149
Maisei 1961 — Witold Maisei, Sqdownictwo miasta Poznania do konca XVI wieku, Poznan
1961
Maisei 1963 - Witold Maisei, Poznanskie prawo harne do konca XVI wieku, Poznan 1963
Maisei 1974 - Witold Maisel, Prawo käme w statutach miast polskich do konca XVIII
wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 26, 1974, z. 2, s. 99—117
Maleczynski 1960 - Karol Maleczynski, Slqsk w epoce feudalnej, w: Historia Slqska,
t. 1: Do roku 1763, red. Karol Maleczynski, cz. 1: Do polouy XIV w., oprac.
Wlodzimierz Holubowicz, Kazimierz Maleczynski, Wroclaw 1960, s. 142—617
Manikowska 2008 - Halina Mamkowska, Jerozolima — Rzym — Compostela. Wielkie
pielgrzymowanie u schylku sredniowiecza, Wroclaw 2008.
Mänd 1999 - Anu Mänd, Signs of Power and Signs of Hospitality. The Festive Entries of
the „Ordensmeister” into Late Medieval Reval, w: .The Man of Many Devices, Who
Wandered Full Many Ways. Festschrift in Honor of Janos M. Bak, ed. by Baläzs
Nagy, Marcell Sebok, Budapest 1999, s. 281-293
Mandl-Neumann 1985 - Herta Mandl-Neumann, Alltagskriminalität im spätmittelal-
terlichen Krems. Die Richterrechnungen der fahre 1462 bis 1478, „Mitteilungen des
Kremser Stadtarchivs” 23-25, 1985, s. 1-143
Meier 2005 — Frank Meier, Gaukler, Dirnen, Rattenfänger. Außenseiter im Mittelalter,
Ostfildern 2005
Meyer 1907 - Sophie Meyer, Die Gesetze der Spielleute [zu Mewe?]. Ein Beitrag zur
Kulturgeschichte Preußens im 15. Jahrhundert, „Altpreußische Monatsschrift” 44,
1907, H. 4, s. 112-119
Michels 1997 - Georg Michels, Überlegungen zu den Anfängen des Stadtarchivs Danzig,
„Preußenland. Mitteilungen der Historischen Kommission für ost- und west-
preussische Landesforschung und aus den Archiven der Stiftung Preussischer
Kulturbesitz” 35, 1997, nr 1, s. 1-7
Miethke 1985 - Jürgen Miethke, Die Studenten, w: Unterwegssein im Spätmittelalter,
hrsg. v. Peter Moraw, „Zeitschrift für Historische Forschung” 1, 1985, s. 49-70
Mikulski 2001 - Krzysztof Mikulski, Urzßnicy miejscy Torunia. Spisy, cz. 2: 1454-
-1650, Toruh 2001 (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 89, 3)
Mikulski 2010 - Krzysztof Mikulski, Urz^dnicy miejscy Elblqga iv latach 1524-1772,
Elbing 2010 (Spisy urz^dniköw miejskich z obszaru dawnej Rzeczypospoli-
tej, Slqska i Pomorza Zachodniego, 2: Prusy Krolewskie, z. 1, cz. 2: 1524—
-1772)
Mikulski/Kopihski 2008 — Krzysztof Mikulski, Krzysztof Kopinski, Herbarz patrycjatu
tomhskiego, t. 1, Toruh 2008
276
BIBLIOGRAFIA
Modzelewski 1997 - Karol Modzelewski, Czlowiek istnieje w kolektyivie. Jednostka
w krggu ivspötnoty krewniaczej, sqsiedzkiej i plemiennej, w: Czlowiek w spoleczehstwie
sredniowiecznym, red. Roman Michalowski i in., Warszawa 1997, s. 11—25
Mone 1838 - ,Anzeiger für Kunde der deutschen Vorzeit. Organ des Germanischen
Museum” 7, hrsg. v. Franz Joseph Mone, 1838
Mozejko 2007 - Beata Mozejko, O dacie powstania najstarszego zachowanego Wilkierza
Gtdwnego Miasta w Gdahsku, w: Odkrywcy, princepsi, rozbdjnicy, red. Blazej Sliwiri-
ski, Malbork 2007 (Studia z Dziejow Sredniowiecza, 13), s. 163-170
Mozejko 2009 — Beata Mozejko, Material zrodlowy z Gdahska do dziejow pöznos'rednio-
wiecznych pielgrzymek — rekonesans badawczy, w: Pielgrzymi, pogrobowcy, prebendarze,
red. Blazej Sliwinski, Malbork 2009 (Studia z Dziejow Sredniowiecza, 15),
s. 107-130
Mruk 2001 - Wojciech Mruk, Pielgrzymowanie do Zietni Swigtej w drugiej polowie XIV
wieku, Krakow 2001
Müller 1920 - August Müller, Die Abfassung der „Tabula proscriptorum provinciae Nizen-
sis’\ „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesiens” 54, 1920, s. 96-108
Müller 1991 - Ulrich Müller, Das Geleit im Deutschordensland Preußen, Köln-Weimar-
-Wien 1991 (Veröffentlichungen aus den Archiven Preussischer Kulturbesitz, 1)
Neitmann 1990 — Klaus Neitmann, Der Hochmeister des Deutschen Ordens in Preußen
- ein Residenzherrscher unterwegs. Untersuchungen zu den Hochmeisteritineraren im
14. und 15. Jahrhundert, Köln—Wien 1990 (Veröffentlichungen aus den Archiven
Preussischer Kulturbesitz, 30)
Neitmann 1993 — Klaus Neitmann, Die Residenzen des livländischen Ordensmeisters in
Riga und Wenden im 15. Jahrhundert, w: Stadt und Orden. Das Verhältnis des Deutschen
Ordens zu den Städten in Livland, Preußen und im Deutschen Reich, hrsg. v. Udo
Arnold, Marburg 1993 (Quellen und Studien zur Geschichte des Deutschen
Ordens, 44), s. 59-93
Neitmann 2003 - Klaus Neitmann, Die Handfestenregister der Deutschordenshochmeister
aus dem 15. Jahrhundert und ihre Regestienmg, w: Quellenvielfalt und editorische Metho-
den, hrsg. v. Matthias Thumser, Janusz Tandecki, Torun 2003 (Publikationen
des Deutsch-Polnischen Gesprächskreises für Quellenedition, 2), s. 217-232
Neitmann 2006 - Klaus Neitmann, Arbeitsinstrumente der hochmeisterlichen Kanz-
lei: Handfestenregister des 15. Jahrhunderts, w: Preussens erstes Provinzialarchiv: zur
Erinnerung an die Gründung des Staatsarchivs Königsberg vor 200 Jahren, hrsg. v.
Bernhart Jähnig, Jürgen Kloosterhuius, Marburg 2006 (Tagungsberichte der
Historischen Kommission für Ost- und Westpreussische Landesforschung, 20),
s. 123-184
Niederstätter 1991 - Alois Niederstätter, Königseintritt und -gastung in der spätmittel-
alterlichen Reichsstadt, w: Feste und Feiern im Mittelalter. Paderborner Symposion des
Mediävistenverbandes, hrsg. v. Detlev Altenburg, Jörg Jamut, Hans-Hugo Steinhoff
Sigmaringen 1991, s. 491—500
NKRMK 1300—1400 - Najstarsze ksiggi i rachunki miasta Krakowa od r. 1300 do 1400,
wyd. Franciszek Piekosinski, Jözef Szujski, wst^p Jözef Szujski, Krakow 1878
(Wydawnictwa Komisji Historycznej Akademii Umiej^tnosci w Krakowie, nr 5;
BIBLIOGRAFIA
277
Monumenta medii aevi histórica res gestas Poloniae illustrantia, t. 4: Libros
antiquissimos civitatis cracoviensis 1300—1400)
NKRSME 1404-1414 I - Nowa ksi^ga rachunkowa Starego Miasta Elblqga (1404-1414),
cz. 1: 1404-1410, wyd. Markian Pelech, Warszawa-Poznañ-Toruñ 1987 (Towa-
rzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes, 72)
NKRSME 1404—1414 II - Nowa ksiqga rachunkowa Starego Miasta Elblqga (1404—1414),
cz. 2: 1411-1414, wyd. Markian Pelech, Warszawa-Poznañ-Toruñ 1989 (Towa-
rzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes, 73)
Nottbeck 1882 - Eugen von Nottbeck, Der Revalsche Gerichtsvogt und seine Protokolle
von 1436 und 1437, „Beiträge zur Kunde Liv-, Esth- und Kurlands” 3, 1882,
H. 1, s. 31-77
Nottbeck 1884 - Eugen von Nottbeck, Die alte Criminalchronik Revals, Reval 1884
Nottbeck 1887 - Eugen von Nottbeck, Die Huldigungen der Stadt Reval im 16. Jahr-
hundert, „Beiträge zur Kunde Ehst-, Liv- und Kurlands” 3, 1887, s. 216-235
Nottbeck 1894 - Eugen von Nottbeck, Fragment einer Revaler Chronik, „Beiträge zur
Kunde Ehst-, Liv- und Kurlands” 4, 1894, FL 4, s. 450-468
Nowak 1968 — Zenon [Hubert] Nowak, Dzieje tzw. Akademii Chelminskiej, w: Dzieje
Chetmna i jego regionu. Zarys monograficzny, red. Marian Biskup, Toruñ 1968,
s. 183-200
Nowak 1973 - Zenon [Hubert] Nowak, Przydatnosc badawcza ksiqg miejskich Chetmna
z XIV i XV wieku, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Historia VIII. Archi-
wistyka i Nauki Pomocnicze Historii. Nauki Humanistyczno-Spoieczne” 54,
1973, s. 73-84
Nowak 1987 — Zenon Huber Nowak, Ludnosc i uströj miasta. Organizacja koscielna,
w: Dzieje Chetmna. Zarys monograficzny, red. Marian Biskup, wyd. 2, Warszawa—
-Poznañ-Toruñ 1987
Nowak 1989 - Zenon Hubert Nowak, Die Vorburg als Wirtschaftszentrum des Deutschen
Ordens in Preußen. Eine Fragestellung, w: Zur Wirtschaftsentwicklung des Deutschen
Ordens im Mittelalter, hrsg. v. Udo Arnold, Marburg 1989 (Quellen und Studien
zur Geschichte des Deutschen Ordens, 38; Veröffentlichungen der Internatio-
nalen Historischen Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens, 2),
s. 148-162
Nowak 1999 - Zenon Hubert Nowak, W okresie kryzysu panstwa krzyzackiego (1411—
-1454), w: Historia Torunia, t. 1: W czasach sredniowiecza (do roku 1454), red.
Marian Biskup, Toruñ 1999, s. 249-303
Oliñskí 2006 - Piotr Oliñski, Die Danziger Stadtbücher im 14. und der ersten Hälfte
des 15. Jahrhunderts, w: Verwaltung und Schriftlichkeit in den Hansestädten, hrsg. v.
Jürgen Samowsky, Trier 2006 (Hansische Studien, 16), s. 109-122
Oliñski 2008 — Piotr Oliñski, Fundacje mieszczanskie w miastach pruskich w okresie
sredniowiecza i na progu czasöw nowozytnych (Chelmno, Toruñ, Elblqg, Gdansk, Kro-
leiviec, Braniewo), Toruñ 2008
Päsler 2003 — Ralf G. Päsler, Deutschsprachige Sachliteratur im Preußenland bis 1500.
Untersuchungen zu ihrer Überlieferung, Köln-Weirnar-Wien 2003 (Aus Archiven,
Bibliotheken und Museen Mittel- und Osteuropas, 2)
278
BIBUOGRAFIA
Paternowski 1937 - Stefan Paternowski, Finanse miasta Poznania w wiekach srednich,
Poznan 1937 (Poznanskie Towarzystwo Przyjaciöl Nauk. Prace Komisji Histo-
rycznej, 11, 1)
Patkaniowski 1934 - Micha! Patkaniowski, Krakowska rada miejska w srednich wiekach,
Krakow 1934 (Biblioteka Krakowska, 82)
Perlbach 1878 — Quellen-Beiträge zur Geschichte der Stadt Königsberg im Mittelalter, hrsg.
v. Max Perlbach, Göttingen 1878
Peter 1930 - Kurt Peter, Des Raths zu Dahlen Stadtbuch, „Neues Archiv für Sächsische
Geschichte und Altertumskunde” 51, 1930, s. 20-43
Petter 2002/2003 - Andreas Petter, Mittelalterliche Stadtbücher und ihre Erschließung.
Grundlagen und Gestaltung quellenkundlicher Arbeiten zur mitteldeutschen Überlieferung,
„Sachsen und Anhalt” 24, 2002/2003, s. 189-245
Peyer 1982 [1958] - Hans Conrad Peyer, Der Empfang des Königs im mittelalterlichen
Zürich, w: idem, Könige, Stadt und Kapital, Zürich 1982 (wyd. 1: 1958), s. 53-68
Pfitzner 1926 - Josef Pfitzner, Die „Tabula proscriptorum Nizensium et provincie”. Ein
Beitrag zur Entstehung des Stadtbuch- und öffentlichen Bücherwesens, „Jahrbuch des
Vereins für Geschichte der Deutschen in Böhmen” 1, 1926, s. 33-42
Piskorska 1935 - Helena Piskorska, Materjaiy do badan ludnosdowych w Archiwum
Miasta Torunia, „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 10, 1935, nr 1-2,
s. 6-14
Piskorska 1956 - Helena Piskorska, Organizacja wladz i kancelarii miasta Torunia do
1793 r., Torun 1956 (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 59, 2)
PKPMM — Poznanska ksigga prawa magdeburskiego i misnienskiego, oprac. i wyd. Witold
Maisei, w: Starodawne prawa polskiego pomniki, seria 2: Pomniki prawa polskiego,
red. Adam Vetulani, dzial 3: Prawo miejskie, t. 2, red. Zdzislaw Kaczmarczyk,
Wroclaw-Warszawa-Kraköw 1964
Plezia 2 - Slownik tacinsko-polski, t. 2: D-H, red. Marian Plezia, Warszawa 1962
Potkowski 1999 - Edward Potkowski, Konrad Bitschin - edukacja kobiet i pozytki czyta-
nia, w: Prusy - Polska - Europa. Studia z dziejöw srednicnviecza i czasöw wczesnonowo-
zytnych. Prace ofiarowane Profesorowi Zenonowi Hubertowi Nowakowi w szes'cdziesiqtq
piqtq rocznice urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. Andrzej Radziminski,
Janusz Tandecki, Torun 1999, s. 349-359
Pr.Ub. 4 - Preußisches Urkundenbuch, Bd. 4: 1346-1351, hrsg. v. Hans Koeppen,
Marburg 1960
Pr.Ub. 5/2 - Preußisches Urkundenbuch, Bd. 5, 2. Lief: 1357-136f hrsg. v. Klaus
Conrad, Hans Koeppen, Marburg 1973
Prätorius 1832 I - Karl Gotthelf Prätorius, Topographisch = historisch ^statistische Beschrei-
bung der Stadt Thorn und ihres Gebietes, die Vorzeit und Gegenwart umfassend, H. 1,
hrsg. v. Julius Emil Wemicke, Thom 1832
Prawo starochelminskie 1584 (1394) - Prawo starochdmiitskie 1584 (1394), red. Witold
Maisei, Zbigniew Zdrojkowski, tlum. Andrzej Bzd^ga, Alicja Gaca, Torun 1985
(Teksty Pomnikow Prawa Chelminskiego w Przekladach Polskich, 2)
Prümers 1882 - Rodgero Prümers, Die städtischen Archive der Provinz Pommern links
der Oder, „Baltische Studien” 32, 1882, s. 73-99
BIBLIOGRAFIA
279
Przeracki 1977 — Jerzy Przeracki, Plebs Noivego Miasta Torunia w latach 1358-1410
iv sivietle ksiggi proskrybowanych, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Historia
XI. Nauki Humanistyczno-Spoleczne” 74, 1977, s. 5-20
Radtke 1967 - Irena Radtke, Kancelaria miasta Poznania do roku 1570, Warszawa 1967
RBB 1409-1624 - Das Revaler Bürgerbuch 1409-1624, hrsg. v. Otto Greiffenhagen,
Reval 1932 (Publikationen aus dem Revaler Stadtarchiv, 6)
Reetz 1958 - Jürgen Reetz, Hamburgs mittelalterliche Stadtbücher, „Zeitschrift des
Vereins für hamburgische Geschichte” 44, 1958, s. 95—139
Regesta 1/1 - Regesta Historico-Diplomatica Ordinis S, Mariae Theutonicorum 1198-1525,
Pars I: Index Tabularii Ordinis S. Mariae Theutonicorum. Regesten zum Ordensbrief-
archiv, vol. 1: 1198-1454, bearb. v. Erich Joachim, hrsg. v. Walther Hubatsch,
Göttingen 1948
Rehme 1927 - Paul Rehme, Stadtbücher des Mittelalters, Teil 1, Leipzig 1927
Reinecke 1903a - Wilhelm Reinecke, Vorwort, w: Lüneburgs ältestes Stadtbuch und
Verfestungsregister, hrsg. v. Wilhelm Reinecke, Hannover—Leipzig 1903 (Quellen
und Darstellungen zur Geschichte Niedersachsens, 8), bpag.
Reinecke 1903b - Wilhelm Reinecke, Einleitung, w: Lüneburgs ältestes Stadtbuch und
Verfestungsregister, hrsg. v. Wilhelm Reinecke, Hannover—Leipzig 1903 (Quellen
und Darstellungen zur Geschichte Niedersachsens, 8), s. I—CI
Resztak 2013 — Milosz Resztak, Najstarsza zachowana lubelska ksigga miejska ijej pisarze
(cz$sc I), „Studia Zrodtoznawcze” 51, 2013, s. 3—18
Reuter 1937 - Rolf Reuter, Verbrechen und Strafen nach altem lübischem Recht. (Von der
Stadtgründung bis zum revidierten Stadtrecht von 1586), „Hansische Geschichtsblätter”
61, 1936 [1937], s. 41-121
RGB 1365—1458 — Revaler Geleitsbuch-Bruchstücke 1365—1458, hrsg. v. Paul Johansen,
Reval 1929 (Publikationen aus dem Revaler Stadtarchiv, 4)
RGB 1515-1626 I — Das Revaler Geleitsbuch 1515-1626, Teil 1: Text, hrsg. v. Nikolai
Essen, Paul Johansen, Tallinn 1939 (Publikationen aus dem Stadtarchiv Tallinn, 9)
Rothe 2001 - Hans Rothe, Das Kulrner Gerichtsbuch 1330-1430, „Jahrbücher für
Geschichte Osteuropas” 49, 2001, H. 1, s. 114—117
Rozenkranz 1962 - Edwin Rozenkranz, Poczqtki i ustrdj miast Pomorza Gdanskiego do
schyiku XIV stulecia, Gdansk 1962
Rozenkranz 1967 — Edwin Rozenkranz, Recepcja praiva lubeckiego w miastach nadbal-
tyckich, Gdansk 1967
Rozenkranz 1993 — Edwin Rozenkranz, Gdanska archeologia prawna, Gdansk 1993
Rymaszewski 1993 - Zygfryd Rymaszewski, Nieznany spis praiva chelminskiego
z przelomu XIV-XV ivieku, Lodz 1993 (Lodzkie Towarzystwo Naukowe. Prace
Wydzialu II Nauk Historycznych i Spolecznych, 95)
Salmen 1957 - Walter Salmen, Przyczynek do historii polskich szpilmanoiv w pdznym
sredniowieczu, „Muzyka” 2, 1957, nr 3, s. 47—50
Salmen 1960 - Walter Salmen, Derfahrende Musiker im europäischen Mittelalter, Kassel
1960
Salmen 1962 - Walter Salmen, Zur Musikgeschichte am litauischen Hofe unter Grossfürst
Witold (1350-1430), „Musik des Ostens” 1, 1962, s. 80-82
280
BIBLIOGRAFIA
Salinen 1983 - Walter Salmen, Der Spielmann im Mittelalter, Innsbruck 1983
Samsonowicz 1984 - Henryk Samsonowicz, Kultura prawnicza miast polskich iv s'red-
niowieczu, w: Mente et litteris. O kulturze i spoleczehstwie wieköw srednich, red. Helena
Chlopocka, Jadwiga Krzyzaniakowa, Gérard Labuda, Bohdan Lapis, Jerzy Strzel-
czyk, Poznan 1984, s. 319-325
Samsonowicz 1996 - Henryk Samsonowicz, Niektöre cechy charakterystyczne sied jar-
marcznej w Polsce pöznego sredniowiecza, w: Studia nad dziejami miast i mieszczanstwa
w sredniowieczu, t. 1, red. Maria Bogucka, Antoni Czacharowski, Torun 1996
(Studia Polonica Historiae Urbanae, 1), s. 9-14
Samsonowicz 1997 - Henryk Samsonowicz, Geografia powiqzan rodzinnych patrycjatu
gdanskiego w sredniowieczu, w: Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejöw spo-
leczenstwa Polski sredniowiecznej. Prace ofiarowane Profesorowi Januszowi Bieniakowi
w siedemdziesiqtq rocznic£ urodzin i czterdziestopi^ciolecie pracy naukowej, red. Andrzej
Radziminski, Anna Supruniuk, Jan Wroniszewski, Torun 1997, s. 319-325
SBKSF 1407-1457 - Schöffenbuch der Kulmer Stadtfreiheit 1407-1457, hrsg. v. Johann
Karl von Schroeder, Bernhart Jähnig, Münster/Westfalen 2014 (Quellen und
Darstellungen zur Geschichte Westpreußens, 40/2)
SBP I - Stadtbuch von Posen, Bd. 1: Die mittelalterliche Magistratsliste. Die ältesten Proto-
kollbücher und Rechnungen, hrsg. v. Adolf Warschauer, Posen 1892 (Sonderveröf-
fentlichungen der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen, 1), s. 321-328
Scheele 1991 - Friedrich Scheele, „Spillute . di sint alle rechtelosZur rechtlichen und
sozialen Stellung des Spielmanns in Text und Bild des Sachsenspiegels, w: Der Sach-
senspiegel als Buch, hrsg. v. Ruth Schmidt-Wiegand, Dagmar Hüpper, Frankfurt
am Main-Bern-New York 1991, s. 315-357
Schiller/Lübben I - Karl Schiller, August Lübben, Mittelniederdeutsches Wörterbuch,
Bd. l.A-E, Bremen 1875
Schirrmacher 1866 - Friedrich [Wilhelm] Schirrmacher, Vorwort, w: Urkundenbuch
der Stadt Liegnitz und ihres Weichbildes bis zum Jahre 1455, hrsg. v. Friedrich Wil-
helm Schirrmacher, Liegnitz 1866, s. V-XV
Schmid-Grotz 2009 - Felicitas Schmid-Grotz, Das Augsburger Achtbuch - Ein Herr-
schafismedium in der spätmittelalterlichen Stadt?, Augsburg 2009, Dissertation zur
Erlangung des Doktorgrades an der Philologisch-Historischen Fakultät der
Universität Augsburg, opus.bibliothek.uni-augsburg.de/opus4/frontdoor/index/
index/docId/3111
Schmidt 2015 - Michal Schmidt, Sqdownictwo cechöw krakowskich w s'redniowieczu
w s'wietle ksiqg cechowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellonskiego. Prace
Historyczne” 142, 2015, z. 1, s. 61-77
Schnabel-Schüle 1995 - Helga Schnabel-Schüle, Die Strafe der Landesverweisung in
der Frühen Neuzeit, w: Ausweisung und Deportation. Formen der Zwangsmigration in der
Geschichte, hrsg. v. Andreas Gestrich, Siegfried Hirschfeld, Holger Sonnabend, Stutt-
gart 1995 (Stuttgarter Beiträge zur Historischen Migrationsforschung, 2), s. 73-82
Schneider-Ferber 1993 - Karin Schneider-Ferber, Das Achtbuch als Spiegel für städti-
sche Konfliktsituationen? Kriminalität in Augsburg (ca. 1348-1378), „Zeitschrift des
Historischen Vereins für Schwaben” 86, 1993, s. 45-114
BIBLIOGRAFIA
281
Schoenberger 1922 - Guido Schoenberger, Das Geleitswesen der Reichsstadt Frankfurt
am Main im 14. und 15. Jahrhundert, Freiburg i. Br. 1922
Scholz 2011 - Bernhard W. Scholz, Das geistliche Fürstentum Neisse. Eine ländliche
Elite unter der Herrschaß des Bischofs (1300-1650), Köln-Weimar—Wien 2011 (For-
schungen und Quellen zur Kirchen- und Kulturgeschichte Ostdeutschlands, 42)
Schorer 2001 — Reinhold Schorer, Die Strafgerichtsbarkeit der Reichsstadt Augsburg
1156-1548, Köln-Weimar—Wien 2001 (Konflikt, Verbrechen und Sanktionen
in der Gesellschaft Alteuropas. Fallstudien, 3)
Schreier-Hornung 1981 - Antonie Schreier-Hornung, Spielleute, Fahrende; Außenseiter
- Künstler der mittelalterlichen Welt, Göppingen 1981
Schultheiß 1960 — Die Acht-, Verbots- und Fehdebücher Nürnbergs von 1285—1400. Mit
einer Einführung in die Rechts- und Sozialgeschichte und das Kanzlei- und Urkunden-
wesen Nürnbergs im 13. und 14. Jahrhundert, bearb. v. Werner Schultheiß, Nürn-
berg 1960 (Quellen und Forschungen zur Geschichte der Stadt Nürnberg, 2;
Rechtsquellen der Reichsstadt, 1/2)
Schultheiß 1971 - Werner Schultheiß, Achtbuch, w: Handwörterbuch zur deutschen
Rechtsgeschichte, Bd. 1, hrsg. v. Adalbert Erler, Ekkehard Kaufmann, Wolfgang
Stammler, Berlin 1971, kol. 36-37
Schultz 1875 — Franz Schultz, Conrad Bitschin während seines Aufenthaltes in Culm
(1430-38), „Altpreußische Monatsschrift” 12, 1875, s. 513—530
Schultz 1888 — Franz Schultz, Die Stadt Kulm im Mittelalter, „Zeitschrift des West-
preußischen Geschichtsvereins” 23, 1888
Schüßler 1991 - Martin Schüßler, Statistische Untersuchung des Verbrechens in Nürnberg
im Zeitraum von 1285 bis 1400, „Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechts-
geschichte. Germanistische Abteilung” 108, 1991, s. 117-193
Schüßler 2001 - Martin Schüßler, Die Entwicklung der Gauner- und Verbrechersprache
„Rotwelsch” in Deutschland von der Mitte des 13. bis zur Mitte des 16. Jahrhunderts,
„Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. Germanistische Abtei-
lung” 118, 2001, s. 387-419
Schüßler 2007 - Martin Schüßler, „Vagati” und „Vagatae” als Täter und Opfer in
spätmittelalterlichen deutschen Achtbüchern, aufgezeigt am „Kulmer Gerichtsbuch” von
1340-1428, mit einem Vergleich des Augsburger Achtbuches von 1338—1528 und der
Nürnberger Acht-, Verbots- und Fehdebücher von 1285-1403, „Zeitschrift der Savigny-
-Stiftung für Rechtsgeschichte. Germanistische Abteilung” 124, 2007, s. 301—310
Schwerhoff 1995 — Gerd Schwerhoff, Falsches Spiel. Zur kriminalhistorischen Auswer-
tung der spätmittelalterlichen Nürnberger Achtbücher, „Mitteilungen des Vereins für
Geschichte der Stadt Nürnberg” 82, 1995, s. 23-35
Schwerhoff 1996 — Gerd Schwerhoff, Kriminalität: Zwei Verhöre im Spiegel der Turm-
bücher, 1569 und 1571, w: Quellen zur Geschichte der Stadt Köln, Bd. 2: Spätes
Mittelalter und Frühe Neuzeit (1396-1794), hrsg, v. Joachim Deeters, Johannes
Helmrath, Dorothee Rheker-Wunsch, Stefan Wunsch, Köln 1996, s. 186—192
SDK 1451-1482 - Das Schöffenbuch der Dorfgemeinde Krzemienica aus den Jahren 1451-
-1482, hrsg. v. Franz A. Doubek, Heinrich Felix Schmid, Leipzig 1931 (Quellen
zur Geschichte der Rezeption, 2)
282
BIBLIOGRAFIA
Semkowicz 1908 — Wladyslaw Semkowicz, Franciszek Piekosinski jako ivydawca zrödel,
„Kwartalnik Historyczny” 22, 1908, z. 2-3, s. 188-219
Semrau 1922 - Arthur Semrau, Beiträge zu Kunde der ältesten Orts- und Flurnamen
in der Stadt Elbing und ihrer Freiheit, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für
Wissenschaft und Kunst zu Thorn” 30, 1922, s. 62-70
Semrau 1923 - Arthur Semrau, Die erste Vermessung der Bürgenviesen in der Altstadt
Elbing im Jahre 1338, „Elbinger Jahrbuch” 3, 1923 s. 116-127
Semrau 1924 — Arthur Semrau, Die Herkunft der Elbinger Bevölkerung von der Gründung
der Stadt bis 1353, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und
Kunst zu Thorn” 32, 1924, s. 9-62
Semrau 1925 - Arthur Semrau, Die Beschreibung der Neustadt Elbing und ihres Gebie-
tes im Mittelalter, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und
Kunst zu Thorn” 33, 1925, s. 36-112
Semrau 1926 - Arthur Semrau, Die mittelalterlichen Willküren der Altstadt und Neustadt
Elbing, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu
Thorn” 34, 1926, s. 1-80
Semrau 1927 — Arthur Semrau, Die Willkür der Stadt Kulm von etwa 1400, „Mittei-
lungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn” 35,
1927, s. 29-58
Semrau 1932 - Arthur Semrau, Die Siedlungen im Kammeramt Preußischmarkt (Komturei
Christburg) im Mittelalter, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins fiir Wissenschaft
und Kunst zu Thorn” 40, 1932, s. 1-109
Semrau 1935 - Arthur Semrau, Die Huldigung unter dem Hochmeister Konrad Zöllner
in den Jahren 1383 bis 1384, „Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wis-
senschaft und Kunst zu Thorn” 43, 1935, s. 142-143
Semrau 1937 - Arthur Semrau, Die Pranger in Elbing, Kulm und Thorn, „Mittei-
lungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn” 45,
1937, s. 101-117
Siegl 1901 — Karl Siegl, Das Egerer Achtbuch aus der Zeit von 1310 bis 1390, „Mit-
teilungen des Vereins für Geschichte der Deutschen in Böhmen” 39, 1901,
s. 227-271, 375-427
Siegl 1903 - Karl Siegl, Das Achtbuch II. des Egerer Schöffengerichtes vom Jahre 1391 bis
1668, „Mitteilungen des Vereins für Geschichte der Deutschen in Böhmen”
41, 1903, s. 345-386, 524-579
Sieradzan 1993 - Wieslaw Sieradzan, Elblqg w wojnie trzynastoletniej, w: Historia Elblqga,
t. 1: Do 1466 r., red. Stanislaw Gierszewski, Andrzej Groth, Gdansk 1993,
s. 262-275
Simon-Muscheid 1991 — Katharina Simon-Muscheid, Gewalt und Ehre im spätmit-
telalterlichen Handwerk am Beispiel Basels, „Zeitschrift für historische Forschung”
18, 1991, s. 1-31
Simson 1904 - Paul Simson, Geschichte der Danziger Willkür, Danzig 1904 (Quellen
und Darstellungen zur Geschichte Westpreussens, 3)
Simson 1907 - [Paul] Simson, Die Entstehungszeit der ältesten Danziger Willkür, „Zeit-
schrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 49, 1907, s. 382-384
BIBLIOGRAFIA
283
Siuts 1959 - Hinrich Siuts, Bann und Acht und ihre Grundlagen im Totenglauben,
Berlin 1959
SLM I — Der Stralsunder Liber memorialis, Teil 1: Fol. 1—60, 1320-1410, bearb. v.
Horst-Diether Schroeder, Schwerin 1964
SLM III - Der Stralsunder Liber memorialis, Teil 3: Fol. 121-186, 1423-1440, bearb.
v. Horst-Diether Schroeder, Weimar 1972
Sloh 2010 - Marek Sloh, Miasta podwöjne i wielokrotne w s'redniowiecznej Europie,
Wroclaw 2010
Slownik 1971 — Slownik historyczno-geograficzny ziemi chelminskiej w sredniowieczu, oprac.
Krystyna Por^bska, wspolpr. Maksymilian Grzegorz, red. Marian Biskup, Wro-
claw 1971; zob. Slownik historyczno-geograficzny ziem polskich w sredniowieczu. Edycja
elektroniczna, red. Tomasz Jurek, oprac. inform. Stanislaw Prinke, © 2010—2016
Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, www.slownik.ihpan.edu.pl/index.php
Sprandel 2006 - Rolf Sprandel, Die Anfänge der Hamburger Stadtbücher, w: Verwal-
tung und Schriftlichkeit in den Hansestädten, hrsg. v. Jürgen Sarnowsky, Trier 2006
(Hansische Studien, 16), s. 81—93
SRP 4 — Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischen Vorzeit bis
zum Untergange der Ordensherrschaft, Bd. 4, hrsg. v. Theodor Hirsch, Max Toppen,
Ernst Strehlke, Leipzig 1870
SSB 1270-1310 - Das älteste Stralsundische Stadtbuch (1270—1310), hrsg. v. Ferdinand
Fabricius, Berlin 1872
Starzyhski 2008 - Marcin Starzyhski, Nad sredniowiecznymi ksiggami rachunkowymi
miasta Krakowa, „Roczniki Historyczne” 74, 2008, s. 165—178
Starzyhski 2010 — Marcin Starzyhski, Krakowska rada miejska w sredniowieczu, Kra-
kow 2010
Starzyhski 2012 — Marcin Starzyhski, „Civitas nostra Cracoviensis”. A Sketch of the
Town Politics of Kazimierz Wielki (part I), „Studia Historyczne” 55, 2012, z. 3-4,
s. 285-304
Starzyhski 2015 - Marcin Starzyhski, Sredniowieczny Kazimierz, jego ustroj i kancelaria,
Krakow 2015 (Monografie Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, 3)
Steffenhagen 1875 - Emil Steffenhagen, Deutsche Rechtsquellen in Preussen vom XIII.
bis zum XVI. Jahrhundert, Leipzig 1875
Szczuczko 2001 — Witold Szczuczko, Edition der Wachstafeln aus dem Ostseeraum.
Probleme und Perspektiven, w: Edition deutschsprachiger Quellen aus dem Ostseeraum
(14.-16. Jahrhundert), hrsg. v. Matthias Thumser, Janusz Tandecki, Dieter Heck-
mann, Toruh 2001, s. 121-130
Szkolnicka 2010 - Joanna Szkolnicka, Gotsch, Gottfried, biogram na Elblqskim Wortalu
Historycznym, historia.bibliotekaelblaska.pl/biogram/gotsch-gottfried (5 X 2010)
Szkudlarek 1981 - Wlodzimierz Szkudlarek, „Liber Proscriptionum et Gravaminum}
jako zrödlo do dziejöw spoleczehstwa szesnastowiecznego [sic!] Krakowa, „Roczniki
Historyczne” 47, 1981, s. 29-60
Szujski 1878 - Jozef Szujski, Krakow az do poczqtköw XV*0 wieku. Wstepne slowo do
najstarszych ksiqg tego miasta, w: Najstarsze ksiggi i rachunki miasta Krakowa od r. 1300
do 1400, wyd. Franciszek Piekosihski, Jozef Szujski, wst^p Jozef Szujski, Krakow
284
BIBLIOGRAFIA
1878 (Wydawnictwa Komisji Historycznej Akademii Umiej^tnosci w Krakowie,
nr 5; Monumenta medii aevi historica res gestas Poloniae illustrantia, t. 4: Libros
antiquissimos civitatis cracoviensis 1300-1400), s. IX-LXXXJII
Tandecki 1990 — Janusz Tandecki, Sredniowieczne ksi^gi wielkich miast pruskich jako
zrddla historyczne i zabytki kultury mieszczatiskiej (organizacja wtadz, zachowane archi-
walia, dzialalnosc kancelarii), Warszawa-Toruri 1990
Tandecki 1993 — Janusz Tandecki, Wladztwo krzyzackie i jego upadek, w: Historia
Elblqga, t. 1: Do 1466 r., red. Stanislaw Gierszewski, Andrzej Groth, Gdansk
1993, s. 237-275
Tandecki 1995 — Janusz Tandecki, Zrddla do dziejdw miast pomorskich do kohca XVIII
wieku, w: Stau badan i potrzeby edycji zrddlowych dla historii Pomorza i innych kra-
jdw poludniowej strejy baltyckiej. Materialy konferencji ogdlnopolskiej z 25—26 listopada
1994 r. w Toruniu, red. Marian Biskup, Torun 1995, s. 51-67
Tandecki 1999 — Janusz Tandecki, Rozkwit torunskiego os'rodka handlowego i produk-
cyjnego w latach 1350—1411, w: Historia Torunia, t. 1: W czasach sredniowiecza (do
roku 1454), red. Marian Biskup, Torun 1999, s. 167-220
Tandecki 2001 - Janusz Tandecki, Struktury administracyjne i spoleczne orazformy zycia
w wielkich miastach Prus Krzyzackich i Krdlewskich w sredniowieczu i na progu czasdw
noivozytnych, Torun 2001
Tandecki 2006 — Janusz Tandecki, Die Verwaltungsschriftlichkeit als kultureller Faktor
in den Städten des südlichen Hanseraums im späteren Mittelalter, w: Verwaltung und
Schriftlichkeit in den Hansestädten, hrsg. v. Jürgen Sarnowsky, Trier 2006 (Han-
sische Studien, 16), s. 1—16
Tandecki 2008a - Janusz Tandecki, Migracje do Torunia i innych pruskich miast han-
zeatyckich w sredniowieczu, w: idem, Szkice z dziejdw Torunia i Prus w sredniowieczu
i na progu czasdw nowozytnych, Torun 2008, s. 118—134
Tandecki 2008b — Janusz Tandecki, Rzemioslo i cechy w miescie hanzeatyckim. Stereotypy
i rzeczywistosc, w: idem, Szkice z dziejdw Torunia i Prus w sredniowieczu i na progu
czasdw nowozytnych, Torun 2008, s. 177-194
Tandecki 2015a - Janusz Tandecki, Proskrypcja i banicja w s'redniowiecznych miastach
pruskich, w: Memoria viva. Studia historyczne posnftcone pami^ci Izabeli Skierskiej
(1967-2014), red. Graiyna Rutkowska, Antoni G^siorowski, Warszawa-Poznan
2015, s. 703-711
Tandecki 2015b - Janusz Tandecki, Nieznane zrddto do dziejdw przest^pczosci tv s're-
dniowiecznym Toruniu, w: Ecclesia regnuni fontes. Studia z dziejdw s'redniowiecza.
Prace ojiarowane Profesor Marii Koczerskiej, red. Bartosz Dzialoszynski, Warszawa
2015, s. 543-550
Tandecki/Kopinski 2014 - Janusz Tandecki, Krzysztof Kopinski, Edytorstwo zrddel
historycznych, Warszawa 2014
TD 1345—1547 — Thorner Denkwürdigkeiten von 1345—1547, hrsg. v. Albert Voigt,
„Mitteilungen des Coppemicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thom’"
13, 1904
Thielen 1965 - Peter Gerrit Thielen, Die Verwaltung des Ordensstaates Preussen vor-
nehmlich im 15. Jahrhundert, Köln-Graz 1965
BIBLIOGRAFIA
285
Thierfelder 1960 — Hildegard Thierfelder, Hamburger in Rostock im 13. Jahrhundert,
„Zeitschrift des Vereins für hamburgische Geschichte” 46, 1960, s. 131—136
Toeppen 1870 — Max Toeppen, Geschichte Masurens. Ein Beitrag zur preußischen Lan-
des- und Kulturgeschichte, Danzig 1870
Toeppen 1870-1872 — Max Toeppen, Elbinger Antiquitäten. Ein Beitrag zur Geschichte
des städtischen Lebens im Mittelalter, H. 1—4, Marienwerder 1870-1872
Toeppen 1893 — [Max] Toeppen, Die Elbinger Geschichtsschreiber und Geschichtsforscher
in kritischer Uebersicht vorgeführt, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichts-
vereins” 32, 1893
Toeppen 1899 — Max Toppen, Festmahle und Ehrungen den Hochmeistern von der Stadt
Elbing gegeben, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 39, 1899,
s. 147-158
Tzschoppe/Stenzel 1832 - Gustav Adolf Tzschoppe, Gustav Adolf Stenzei, Urkunden-
sammlung zur Geschichte des Ursprungs der Städte und der Einführung und Verbreitung
Deutscher Kolonisten und Rechte in Schlesien und der Ober-Lausitz, Hamburg 1832
UBSL — Urkundenbuch der Stadt Liegnitz und ihres Weichbildes bis zum Jahre 1455, hrsg.
v. Friedrich Wilhelm Schirrmacher, Liegnitz 1866
UBSL 4 — Urkundenbuch der Stadt Lübeck, Teil 4, Lübeck 1873 (Codex diplomaticus
lubecensis. Lübeckisches Urkundenbuch, Abt. 1)
UBSL 6 — Urkundenbuch der Stadt Lübeck, Teil 6, Lübeck 1881 (Codex diplomaticus
lubecensis. Lübeckisches Urkundenbuch, Abt. 1)
UGS I - Urkunden zur Geschichte des Städtewesens in Mittel- und Niederdeutschland,
[Bd. 1:] Bis 1350, bearb. v. Heinz Stoob, Friedrich Bernward Fahlbusch, Wolf-
gang Hölscher, Hans Patze, Heinz Quirin, hrsg. v. Heinz Stoob, Köln—Wien
1985 (Städteforschung. Veröffentlichungen des Instituts für vergleichende
Städtegeschichte in Münster, Reihe C: Quellen, 1)
UGS II — Urkunden zur Geschichte des Städtewesens in Mittel- und Niederdeutschland,
Bd, 2: 1351-1475, bearb. v. Friedrich Bemward Fahlbusch, Friedrich-Wilhelm
Hemann, Heinz Stoob, Michael Tönsig, hrsg. v. Friedrich Bemward Fahlbusch,
Heinz Stoob, Köln-Weimar-Wien 1992 (Städteforschung. Veröffentlichungen
des Instituts für vergleichende Städtegeschichte in Münster, Reihe C: Quellen, 4)
USBr 2/2 - Urkundenbuch der Stadt Braunschweig, Bd. 2, Abt. 2: 1300-1316, hrsg.
v. Ludwig Haenselmann, Braunschweig 1896
USBr 3/1 — Urkundenbuch der Stadt Braunschweig, Bd. 3, Abt. 1: 1321-1331, hrsg.
v. Ludwig Haenselmann, Berlin 1901
USBr 3/2 - Urkundenbuch der Stadt Braunschweig, Bd. 3, Abt. 2: 1321-1340, hrsg.
v. Ludwig Haenselmann, Berlin 1902
USBr 4/1 - Urkundenbuch der Stadt Braunschweig, Bd. 4, Abt. 1: 1341-1350, hrsg.
v. Heinrich Mack, Braunschweig 1907
USS — Urkunden zur Geschichte der Stadt Speyer, hrsg. v. Alfred Hilgard, Strassburg
1885
Vogtherr 1984 — Thomas Vogtherr, Verfestungen im mittelalterlichen Braunschweig. Mit
einer Edition des „Liber proscriptionum Gemeiner Stadt” für die Jahre 1351-1376,
„Braunschweigisches Jahrbuch” 65, 1984, s. 7—35
286
BIBLIOGRAFIA
VRL - Das Verfestungsregister, w: Lüneburgs ältestes Stadtbuch und Verfestungsregister, hrsg.
v. Wilhelm Reinecke, Hannover-Leipzig 1903 (Quellen und Darstellungen zur
Geschichte Niedersachsens, 8), s. 267-279
Waddell 1960 — Helen Waddell, Sredniowiecze wagantdw, tlum. Zofia Wrzeszcz, War-
szawa 1960
Weber 1882 - Lotar Weber, Nachträge zu den Erläuterungen der Koppenhager Wachstafeln,
„Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 7, 1882, s. 127-131
Weizsäcker 1961 - Wilhelm Weizsäcker, rec.: Die Acht-, Verbots- und Fehdebücher
Nürnbergs von 1285—1400. Mit einer Einführung in die Rechts- und Sozialgeschichte
und das Kanzlei- und Urkundenwesen Nürnbergs im 13. und 14. Jahrhundert, bearb. v.
Werner Schultheiß, Nürnberg 1960 (Quellen und Forschungen zur Geschichte
der Stadt Nürnberg, 2; Rechtsquellen der Reichsstadt, 1/2), „Bohemia. Zeit-
schrift für Geschichte und Kultur der böhmischen Länder” 2, 1961, Nr. 2,
s. 629-631
Wernicke 1839 I - Julius Emil Wemicke, Geschichte Thorns aus Urkunden, Dokumenten
und Handschriften, Bd. 1: Die Jahre 1230-1530 umfassend, Thorn 1839
Wiewiorowski 1994 — Jacek Wiewiorowski, rec.: Hanna Zaremska, Banici w srednio-
wiecznej Europie, Warszawa 1993, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 46, 1994,
z. 1-2, s. 135-137
Willoweit 2016 — Dietmar Willoweit, Verbrechen und Veijestung im Spiegel der Kulmer
Gerichtsbücher, „Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. Germa-
nistische Abteilung” 133, 2016, s. 488-498
Wlodarski 1948—1958 - Bronislaw Wlodarski, Fryderyk z Szachowk, w: Polski slownik
biograftczny, t. 7, Warszawa 1948-1958, s. 171-172
Wohlhaupter 1940 — Eugen Wohlhaupter, Die Kerze im Recht, Weimar 1940 (For-
schungen zum deutschen Recht, Bd. 4, H. 1)
WP I — Wilkierze poznahskie, cz. 1: Administracja i sqdownictwo, oprac. i wyd. Witold
Maisei, w: Starodawne prawa polskiego pomniki, seria 2: Pomniki praiva polskiego,
dzial 3: Prawo miejskie, t. 3/1, Wroclaw-Warszawa-Krakow 1966
Wykaz czynszow SMT 1330 — Wykaz czynszöw Starego Miasta Torunia z lat okolo 1330,
wyd. Tadeusz Trzebinski, „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Töruniu” 10,
1936, nr 5-6, s. 186-196
Wyrozumska 1959 - Bozenna Wyrozumska, Fragmenty najstarszej ksiggi miejskiej Olku-
sza, „Matopolskie Studia Historyczne” 2, 1959, z. 1, s. 49-57
Wyrozumska 2001 — Bozena Wyrozumska, Sqdownictwo miejskie w s'redniowiecznym
Krakowie, „Rocznik Krakowski” 67, 2001, s. 5-11
Wyrozumski 1992 — Jerzy Wyrozumski, Dzieje Krakowa, t. 1: Krakow do schylku
wiekdw s'rednich, Krakow 1992
WZIS - Wasserzeichen-Informationssystem, Landesarchiv Baden-Württemberg [projekt
realizowany od 2010 r.], www.wasserzeichen-online.de/wzis/index.php
Zaremska 1991 - Hanna Zaremska, Proskrypcja i kara wygnania w Krakowie
w XIV-XV w., w: Czas - przestrzeh - praca w dawnych miastach. Studia oftaro-
wane Henrykowi Samsonowiczowi w szes'cdziesiqtq rocznicq urodzin, Warszawa 1991,
s. 349-360
BIBLIOGRAFIA
287
Zaremska 1992 - Hanna Zaremska, Zywi wobec zmartych. Uwagi w spraivie kary za
zabojstwo w Krakowie w XIV wieku, w: Spoieczenstwo Polski sredniowiecznej. Zbiör
studious, t. 5, red. Stefan K. Kuczynski, Warszawa 1992, s. 215-223
Zaremska 1993a - Hanna Zaremska, Banici u sredniowiecznej Europie, Warszawa 1993
Zaremska 1993b - Hanna Zaremska, Poznanski wykaz proskrybowanych (1418-1438'),
„Kronika Miasta Poznania” 1—2, 1993: Przestçpczosc w Poznaniu, s. 23-28
Zaremska 1995a - Hanna Zaremska, Krakowska ksiçga wojtowska z roku 1442. Böjki
i obelgi, w: Cracovia, Polonia, Europa. Studia z dziejäw sredniowiecza ofiaroumie Jerzemu
Wyrozumskiemu w szescdziesiqtq piqtq rocznicç urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej,
red. Waldemar Bukowski, Krzysztof Ozôg, Franciszek Sikora, Stanislaw Szczur,
Krakow 1995, s. 93-100
Zaremska 1995b - Hanna Zaremska, Pielgrzymka jako kara za zabojstwo: Europa Srod-
kowa XIII XV w., w: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, red.
Halina Manikowska, Hanna Zaremska, Warszawa 1995, s. 147-156
Zaremska 1997 - Hanna Zaremska, Grzech i urystçpek: normy i praktyka moralnosci
spolecznej, w: Kultura Polski sredniowiecznej XIV—XV tu., red. Bronislaw Geremek,
Warszawa 1997, s. 533-576
Zielinski 1913 - Gustaw Zielinski, Obszar i grantee zastawionego (r. 1391) przez Wla-
dyslawa Opolskiego terytorium Zlotoryi, „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toru-
niu” 2, 1913, nr 12, s. 225-228
ZUSAMMENFASSUNG
1. Ziel des vorliegenden Studiums ist es aufzuzeigen, wie die Verfestung (prozessuales
Zwangsmittel) und die Verbannung (Strafe) in der Gerichtspraxis der preußischen
Städte des späten Mittelalters funktionierten. Die Verfestung, vor allem gegen die-
jenigen angewandt, denen keine Schandverbrechen (Totschlag oder Verwundung)
zur Last gelegt waren, war in allen Arten des deutschen Stadtrechts (Magdeburger,
Kulmer und Lübisches Recht) im Deutschordensstaat in Preußen bekannt. Der
wesentliche Unterschied zwischen Verfestung und Verbannung bestand darin, dass
die erstere keine Strafe war, sondern nur ein Mittel, das den Beklagten dazu bewe-
gen sollte, vor Gericht zu erscheinen. Die im spätmittelalterlichen Lübischen Recht
auftretende Verfestung besaß allerdings bereits deutliche Merkmale einer Strafe, was
in der damaligen Praxis dazu führte, dass sie mit Verbannung identifiziert wurde.
Im ausgehenden Mittelalter, auch in preußischen Städten, haben wir es mit der
allmählichen Gleichsetzung der realen Folgen der Verfestung und der Verbannung
zu tun. Die Verfestung wird in immer größerem Ausmaß nicht nur als Rechtlosle-
gung definiert (der Verfestete, wenn er auf Vorladung des Gerichts nicht erschien,
bestätigte damit, dass er das geltende Recht nicht befolgte), sondern auch als eine
Anordnung, das Jurisdiktionsgebiet des Gerichts, das die Verfestung auferlegte, das
Gerichtsgebiet also, zu verlassen. In der Praxis wurde die Verfestung auch gegen
Personen angewandt, denen Schandtaten, wie z. B. Diebstahl, vorgeworfen waren.
Hervorragendes Material zur Erforschung der praktischen Anwendung der Ver-
festung liefern die Verfestungsregister der preußischen Städte (manchmal wurden
auch Urteile zur Verbannung darin notiert). Bis zu unserer Zeit haben folgende
Quellen überdauert: 1) Verfestungsbuch der Neustadt Thom, mit Einträgen aus
den Jahren 1358-1412, 2013 von Bozena Wyrozumska herausgegeben (Original im
Staatsarchiv Thom aufbewahrt); 2) Kulmer Verfestungsregister, mit Einträgen aus
den Jahren 1340-1419 (seit 1361 auch mit Verfestungen auferlegt durch das Gericht
des Gebiets, wo die Gnadenfrist nach dem Kulmer Recht geltend war), 1999 dank
Carl August Lückerath und Friedrich Benninghoven herausgegeben (Original im
Geheimen Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz Berlin-Dahlem); 3) zwei nicht
publizierte Register in den Stadtbüchem von Bartenstein, der erste wahrscheinlich
aus den 1420er Jahren, der zweite aus den 1440er Jahren (beide Bücher mit den
besagten Registern heutzutage im Geheimen Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz
ZUSAMMENFASSUNG
293
Berlin-Dahlem); 4) das Register der Altstadt Braunsberg, mit Einträgen aus den
Jahren 1399-1435, in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts herausgegeben; 5)
das Elbinger Gerichtsregister (es ist nicht bekannt, ob mit der Altstadt oder der
Neustadt Elbing verbunden), das angeblich Einträge seit 1340 (die erste Eintra-
gung, deren Datierung keine Zweifel aufwirft, stammt allerdings erst aus dem Jahr
1374) bis 1562 beinhaltet (nach 1456 wurde jedoch in das Register unregelmäßig
eingeschrieben) — darin wurden vor allem Entscheidungen über Verfestungen und
Urteile zur Verbannung notiert (das Register wird im Staatsarchiv in Danzig aufbe-
wahrt und im zweiten Teil des vorliegenden Buches herausgegeben). Erwähnens-
wert sind ebenfalls Protokolle der Landesgerichte der Danziger Komturei (Putziger
und Lauenburger Rechtsgebiet) aus den Jahren 1368—1419, auf Wachstafeln notiert,
publiziert in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts von Gustav von Buchwald
und August Bertling; die Protokolle beinhalten zahlreiche Eintragungen über Ver-
festungen auferlegt durch lokale Landesgerichte, die in Anwesenheit des Komturs
oder deren Stellvertreter (meistens des Hauskomturs) tagten. Es ist auch bekannt,
dass es in anderen preußischen Städten Verfestungsregister und -bücher gab, die
doch nicht bis zu unserer Zeit überdauert haben - in der Rechtstadt Danzig wurde
ein separates echterbuch geführt, 1421 und 1503 erwähnt, ähnlich wie in der Altstadt
Braunsberg (in einer Eintragung von 1417 wird ein stat ochtbuche erwähnt).
Die Forscher zeigten an den oben aufgelisteten Quellen bisher recht wenig Inte-
resse. Öfter griffen sie zum Kulmer Register aus den Jahren 1340-1419, besonders
seit dessen Publikation 1999 und daher ist es am besten erforscht (siehe Arbeiten
von Friedrich Benninghoven, Hans Rothe, Dietmar Willoweit, Martin Schüßler,
Zenon Hubert Nowak und Janusz Tandecki); seltener wurde das Buch der Neu-
stadt Thorn ausgenutzt (dazu vor allem Studien von Jerzy Przeracki). Im Laufe von
Arbeiten an diesen Materialien wurde bemerkt, dass die Verfestungsregister nicht
zu allen Verfestungen Informationen enthalten, die in der Stadt auferlegt worden
waren. In dem vorliegenden Buch wurde der Versuch unternommen, auf die Frage
zu dessen Ursache eine Antwort zu finden. Ergebnis von Forschungen, im breiten
Vergleich zu Verfestungsregistern aus anderen mitteleuropäischen Städten, ist die
Feststellung, dass preußische Register nicht die ursprüngliche Stelle sind, wo die
Entscheidungen über Verfestungen notiert wurden. Die auferlegten Verfestungen
wurden wohl zuerst in Gerichtsprotokollen notiert (vgl. Eintragungen in die Pro-
tokolle der Landesgerichte der Danziger Komturei von der Wende des 14. zum 15.
Jahrhundert), woraus nach einiger Zeit Auszüge gemacht wurden, in denen nur
die Verfestungen festgehalten wurden, die noch aktuell waren (d. h. nicht annul-
liert, z. B. in Folge einer Einigung der Konfliktseiten). Falls ein derartiges Register
nach einem Zeitraum seinerseits unübersehbar geworden war (wegen Streichun-
gen oder einer Überzahl an Seitenanmerkungen, z. B. zu dem Stand der Verhand-
lungen mit dem Verfesteten oder dem Geschädigten), wurde es nochmals sauber
abgeschrieben, wobei wieder die nicht aktuellen (annullierten) Eintragungen über-
gangen wurden. Den Charakter solcher Sekundärregister besitzen alle erhaltenen
Verfestungsregister aus preußischen Städten. Beispielweise wurde das Register der
Neustadt Thorn — wie schon von Bozena Wyrozumska bemerkt — wahrscheinlich
294
ZUSAMMENFASSUNG
1381 redigiert, als eine Hand in das neuangelegte Buch über dreihundert Einträge
zu Verfestungen aus früheren Jahren eingeschrieben hat (nur solche, die formelle
Aktualität bewahrten). Ähnlich ist es mit dem Elbinger Register geschehen, redigiert
höchstwahrscheinlich kurz nach 1426; darin hat eine Hand über hundertsechzig
Eintragungen aus früheren Jahren überschrieben. Weitaus aktueller — und das seit
seiner Anlegung - war das Kulmer Register geführt, das in der zweiten Hälfte des
14. Jahrhunderts zu einer Art Sammelregister wurde (mit Angaben zu Verfestun-
gen aus zwei Gerichtsbezirken Kulms - dem städtischen und dem vorstädtischen).
Bei der Analyse des Materials aus Verfestungsregistern sollten ihre Nachteile
und Fehler berücksichtigt werden. Nichtdestotrotz können sie z. B. für Forschun-
gen zur Konfliktbereitschaft einiger Gruppen inmitten der spätmittelalterlichen
Stadtgesellschaft ausgenutzt werden. Die erhaltenen preußischen Verfestungsregister
bezeugen u. a. die Tatsache, dass es verschiedene Sorten von Dienern und Gesel-
len waren, die besonders häufig an Streitigkeiten, meistens mit Gewaltanwendung,
teilgenommen haben (sowohl als Angreifer, als auch als Opfer). Deren Zugehö-
rigkeit zu den ärmsten gesellschaftlichen Kreisen brachte sie einerseits nicht selten
dazu, die Flucht zu ergreifen, um die Verantwortung für ihre Taten zu meiden (in
der Praxis verließen sie den Gerichtsbezirk, in dem sie zur strafrechtlichen Ver-
antwortlichkeit gezogen werden könnten). Andererseits haben sie kaum Versuche
unternommen, sich mit ihren Opfern oder deren Vertretern zu einigen um sich
aus der verhängten Verfestung zu lösen. Die Streichung eines Eintrags im Verfes-
tungsregister war in preußischen Städten äußerst kostspielig, denn außer einer Ent-
schädigung an den Geschädigten fielen mehrere administrative Gebühren an, die an
die Stadtkasse oder direkt an Stadt- und Gerichtsbeamte gingen. Die preußischen
Verfestungsregister ermöglichen darüber hinaus ein neues Licht auf die Fragen um
die Gewalt im Leben der spätmittelalterlichen Stadtbewohner zu werfen, wobei
festzustellen wäre, dass sie alle ihr ausgesetzt waren, ungeachtet ihres Wohlstands
und Ansehens oder deren Mangel.
Im Falle der preußischen Städte des späten Mittelalters ist wenig zur Anwen-
dungspraxis der Verbannungsstrafe zu sagen. Wahrscheinlich griff man selten an
diese zurück, und Verurteilungen zur Relegation wurden in kriminalgerichtlichen
Büchern notiert, die uns nicht erhalten sind (sie sind meistens bereits in der Früh-
neuzeit vernichtet worden).
2. Die vorliegende Studie wurde in zwei Hauptteile unterteilt. Im ersten wur-
den die Unterschiede zwischen Verfestung und Verbannung dargestellt, sowie die
Ursprünge der Tradition ihrer Gleichsetzung (LI). Im Weiteren wurden die erhal-
tenen preußischen Verfestungs- und Vebannungsregister- und -bücher besprochen,
im Vergleich mit anderen derartigen Artefakten aus Mitteleuropa (L2). Dann kommt
die Analyse der Brauchbarkeit dieser Quellen für die Forschung zu Gesellschaft
und Kriminalität der spätmittelalterlichen Städte Preußens (anhand ausgewählter
Beispiele — 1.3). Letztendlich wurden Mittel präsentiert um sich aus der Verfes-
tung und der Verbannung zu lösen (1.4). Den zweiten Teil bildet die Edition des
Elbinger Gerichtsregisters (Mitte 14. — Mitte 16. Jahrhundert), der eine Einfüh-
rung vorangestellt ist (resp. II.2 und II. 1). Dem Ganzen folgen: eine Konklusion,
ZUSAMMENFASSUNG
295
eine Bibliographie der archivarischen und gedruckten Quellen, sowie der im Buch
ausgenutzten Fachliteratur, Zusammenfassungen, ein Personen-, ein Orts- und ein
Sachregister (der letztere nur zur Quellenedition).
3. Die Editionsgrundsätze für das im zweiten Teil herausgegebene Register
knüpfen größtenteils an Regeln, die von der „Torun-Schule“ für die Edition von
historischen Quellen angenommen wurden. Diese wurden über Jahrzehnte hin
ausgearbeitet und in einer langen Reihe von Quellenausgaben angewandt wor-
den, die im Rahmen der Tätigkeit der „Wissenschaftlichen Gesellschaft zu Torun“
realisiert worden sind. Gemäß diesen Grundsätzen wurde die Schreibweise mit
Großbuchstaben nur für Vor- und Nach- bzw. Spitznamen (Berufsbezeichnungen
kleingeschrieben), sowie Ortsnamen und am Satzanfang angewandt. Die Inter-
punktion wurde teilweise modernisiert. Der Buchstabe „v" wurde entsprechend
seinem phonetischen Wert als „u“ wiedergegeben. Abkürzungen wie „mrg.“ (grzy-
u na, Griwna) wurden belassen, da sie sporadisch Vorkommen. Römische Ziffern
wurden in Großschrift wiedergegeben. Die vom Schreiber ausgelassenen Buchsta-
ben, wo keine Abkürzung vermerkt worden war, wurden nur dann ergänzt, wenn
andernfalls das Wort unverständlich wäre. Folgende Zeichen wurden eingeführt: [?]
— zweifelhafte Ablesung; [!] — sic!; [.] - unleserliche Stelle. Endgültig annullierte
(gestrichene) Einträge wurden mit zwei Sternzeichen (**) angegeben, und zwar
vor der Eintragsnummer, z. B. **[162.]. Über eine Teilannullierung informiert
hingegen ein einziges Sternzeichen und das Ausmaß der Streichung wird in einer
Textanmerkung genauer bestimmt. Jahresdaten wurden aufgelöst, indem in ecki-
gen Klammern die Angabe in arabischen Ziffern erscheint, z. B. [1374] oder [.50],
wenn ein unvollständiges Datum in der Quelle vorkommt. Die übergeschriebenen
Buchstaben wurden in geraden Klammern gesetzt, wobei die genauen Stellen in
mit Buchstaben gekennzeichneten Anmerkungen angegeben sind.
Übersetzt von Katarzyna A. Chmielewska
INDEKS OSOBOWY
DO ELBL4SKIEJ KSI^GI SADOWEJ*
Abele, zlodziejka 57
Adam, przest^pca 182
Adelheydes Genans, zlodziej 44
Agnete, kobieta (zona?) Jacoba vom Gru-
benhagen 1
Aldemarkt Gregor zob. Gregor Alde-
markt
Ambrosius, przest^pca 114
Anckirsmyt, przestepca 121
Andreas (Andres), pasnik 92, 97
Andreas Rutenberg, poszkodowany 233
Andreas, sluga kowala 230
Andres Fichir, poszkodowany 295-296
Andres, pasnik zob. Andreas (Andres),
pasnik
Andres, sluga laziebnika 292
Andres, zebrak 292
Andris Creczemer, sluga garbarza 205
Andris Polen, mlockarz Mattisa Hern-
dorff 212
Andris, poszkodowany 152
Andris, przest^pca 313
Andris, sluga okr^towy 122
Anna Catherische, poszkodowana 190
Anna die schwartze Pomerenikynne, prze-
stepczynj 327
Anna die weyste, przestepczyni 327
Anna, zona rzeznika, poszkodowana 75
Armut Petir zob. Petir Armut, przest^pca
Awsten Mewys, sluga mlynarza 242
Baltczar, szpilman 172
Baltczer, sluga szewca 269
Balthazar Lyndenaw, przest^pca 281
Baltozar Scholcze, sluga szewca 262
Banaus Hinke zob. Hinke Banaus, prze-
st^pca
Barbaran Hawbang, morderczyni 201
Barbaran Nielas Bichtsteiges, poszkodo-
wana 200
Barthich Beyden, poszkodowany 234
Bartholomeus 334
Bartholomeus Russen zob. Bartholo-
meus, syn Ruszena (Russen Bar-
tholomeus), poszkodowany
Bartholomeus, syn Ruszena (Russen Bar-
tholomeus), poszkodowany 173—175
Bartusch, przest^pca 147
Bartusch, stelmach 184
Bauchsch, wlasciciel domu 309
Behem Nyclus zob. Nyclus Behem,
poszkodowany
Berckman Peter zob. Peter Berckman,
przest^pca
Bemt Hans zob. Hans Bemt, sluga miej-
ski
*
Indcks uwzglgdnia wyl^cznie osoby wystQpuj^ce w ancksie zródlowym (cz. II, 2), z pomi-
niQciem przypisów; odsyla do numerów not w aneksic. Znak [?] oznacza niepewn^ lekcj^
w oryginalc.
306
INDEKS OSOBOWY DO ELBL4SKIEJ KSI^GI SADOWEJ
Bertold Rote zob. Rote Bertold, poszko-
dowany
Bertold, przest^pca 38
Bertolt, przest^pca 163
Betczaler Conrade zob. Conrade Betcza-
ler, wlasciciel domu
Beyden Barthich zob. Barthich Beyden,
poszkodowany
Beyger Nielas zob. Nielas Beyger,
poszkodowany
Bichtsteig Nielas zob. Nielas Bichtsteig
Blidelebon Heynrich zob. Heynrich Bli-
delebon, przest^pca
Bliy [?] Jocob zob. Jocob Bliy [?], prze-
st^pca
Block Hinrich zob. H inri eh Block, tra-
garz ze Starego Miasta Elbl^ga
Blumechen Hans zob. Hans Blumechen,
poszkodowany
Bo(e)r Pauel zob. Pauel Bo(e)r, prze-
st^pca
Bogdal Hans zob. Hans Bogdal, piekarz
Borne Nyclaus zob. Nyclaus Borne,
oskarzony
Bomgarte Hannos zob. Hannos Bom-
garte
Bomgarte Niclos zob. Niclos Bomgarte,
przest^pca
Bomgarth, czlonek skladu s^dziowskiego
324
Bortholmeus Kaschube, morderca 315
Brandenburg, przest^pca 103
Brant Heyne zob. Heyne Brant, prze-
st^pca
Brauwir Cleys zob. Cleys Brauwir,
poszkodowany
Breger, sluga iaziebnika 26
Breslow Hans zob. Hans Breslow, prze-
st^pca
Brosyan Wultrope, sluga kowala 227
Brugkmansz, poszkodowany 319
Brune Niclus zob. Niclus Brune, sluga
mlynarza
Busow Hannos zob. Hannos Busow,
przest^pca
Cale Niclos zob. Niclos Cale, morderca
Caspar Kagennall, sluga kapelusznika
205
Caspar Kitteier, przest^pca 313
Caspar, przest^pca 143
Caspar, zlodziej 110
Casper Tannenberge, sluga mlynarza 215
Catherische Anna zob. Anna Catheri-
sche, poszkodowana
Christus zob. Jezus Chrystus (Christus,
Ihesus Christus)
Chrystus zob. Jezus Chrystus (Christus,
Ihesus Christus)
Clapperschenckel, przest^pca 50
Clauko Zcegeler, poszkodowany 80
Claus Durtrnunde, m^z poszkodowanej
153
Claus von Mergenwerder 8
Claus, przest^pca 179
Clemens, czlonek skladu s^dziowskiego
326
Clement Sommer, przest^pca 332
Clement, siodlarz 192
Clemmen, poszkodowany 62
Cleynbrot Jorge zob. Jorge Cleynbrot,
przestepca
Cleyne Michel, przest^pca 132
Cleys Brauwir, poszkodowany 257
Clinkensteyne Michel zob. Michel
(Michell) Clynksteyn (Clinken-
steyne), poszkodowany
Clips Jacob zob. Jacob Clips, przest^pca
Clunger Kirstan zob. Kirstan Clunger,
przestepca
Clynksteyn Michel (Michell) zob.
Michel (Michell) Clynksteyn (Clin-
kensteyne), poszkodowany
Colmener Niclus zob. Niclus Colmener,
poszkodowany
Conrade Betczaler, wlasciciel domu 223
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
307
Copper Mattis zob. Mattis Copper, sluga
kowala
Creczemer Andris zob. Andris Crecze-
mer, sluga garbarza
Cretczmer Niclis (s^dzia) zob. Nico-
laus Kretczmer (Niclis Cretczmer),
s^dzia elbl^ski, czlonek skladu
s^dziowskiego
Cretczmer Nyclus (przest^pca) zob.
Nyclus Cretczmer, przest^pca
Crophett Jocob zob. Jocob Crophett,
przest^pca
Crupanicz [?] Nyclus zob. Nyclus Cru-
panicz [?], przest^pca
Crusse Mertin zob. Mertin Crusse, prze-
st^pca
Cumpholcz Michel zob. Michel Cum-
pholcz, przest^pca
Czammel Hans zob. Hans Czammel,
przest^pca
Czenk[er] Michel zob. Michel Czen-
k[er], czlonek skladu s^dziowskiego
Czigeler Hans zob. Hans Czigeler,
poszkodowany
Czigeler Niclos zob. Niclos Czigeler,
poszkodowany
Czonker Hannos zob. Hannos Czonker,
laciarz
Czybresichschen, ofiara zranienia 185
Dammerow Paul zob. Paul Dammerow,
poszkodowany
Davit [?], poszkodowany 253
Dirdey Etytherich zob. Dytherich Dir-
dey, przest^pca
Diterich, pomocnik zlodziejki 47
Ditherich, poszkodowany 166
Ditmar Mattis zob. Mattis Ditmar, prze-
st^pca
Dorothea Werdermans, przest^pczyni
175
Dorynk Kuncze zob. Kuncze Dorynk,
mieszkaniec Elbl^ga
Drust Michel zob. Michel Drust,
poszkodowany
Durebucke Tilke zob. Tilke Durebucke,
przest^pca
Durtmunde Claus zob. Claus Durt-
munde, m^z poszkodowanej
Dytherich Dirdey, przest^pca 34
Elze, przestQCzyni 25
Eychhorn Hans zob. Hans Eychhorn,
poszkodowany
Fedeler Peter zob. Peter Fedeler, prze-
st^pca
Fichir Andres zob. Andres Fichir, posz-
kodowany
Flip (.Philippus) sw. 316
Flolich Michel zob. Michel Frölich (Flo-
lich), wytworca lukow/kusz i sluga
szewca
Franckensteyn Michel zob. Michel
(Michell) Franckensteyn, przest^pca
Franczke, sluga mlynarza 246
Frölich Michel zob. Michel Frölich (Flo-
lich), wytworca lukow/kusz i sluga
szewca
Frue Mattis zob. Mattis Frue, morderca
Gans Haneke zob. Haneke Gans, prze-
st^pca
Gansar Hans zob. Hans Gansar, prze-
st^pca
Garlitcz Hans zob. Hans Garlytcz (Gar-
litcz), przest^pca
Garlytcz Hans zob. Hans Garlytcz (Gar-
litcz), przest^pca
Geburken Hensel zob. Hensel Gebur-
ken, poszkodowany
Genans Adelheydes zob. Adelheydes
Genans, zlodziej
Gerdrut Kesselmerynne, przest^pczyni
88
Gerdrut Molnerynne, przest^pczyni 106
308
INDERS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSII-GI SADOWEJ
Gerdrut Schrowtze zob. Schrowtze Ger-
drut
Gereke Schulcze, poszkodowany 78
Gereke, krawiec 11
Gereke, kuzyn Lange Hannosa, prze-
st^pca 42
Gerhard, ojciec Willeke, platnerza 51
Gherich Gregor zob. Gregor Gherich,
przest^pca
Glaheynrich, przest^pca 85
Goldensteyn Peter zob. Peter Golden-
steyn, poszkodowany
Goltener Hans zob. Hans Goltener,
przest^pca
Gorczige Peter zob. Peter Gorczige,
przest^pca
Gotilkaune [?] Lorentcz zob. Lorentcz
Gotilkaune [?], przest^pca
Gotiskan Petir zob. Petir Gotiskan,
poszkodowany
Gowen Hans zob. Hans Gowen, poszko-
dowany
Greber Haneke zob. Haneke Greber,
poszkodowany
Grefenberch Hans zob. Hans Grefen-
berch, przest^pca
Greger Lodewich, przest^pca 334
Greger Tympe, przest^pca 323
Gregor Aldemarkt 210
Gregor Gherich, przest^pca 277
Gregor Moltekow, poszkodowany 69
Gregor Wygant, poszkodowany 270
Gregor Yserbeyn, przest^pca 223
Grelle Tydeke zob. Tydeke Grelle, rabus
Grete, corka Jacoba vom Grubenhagen 1
Grewe Niczhe zob. Niczhe Grewe zw.
Mergenburg, przest^pca
Grite (Gryte), ofiara morderstwa 160-161
Grite Wynmansche, przest^pczyni 87
Grochsche [?] Mattis zob. Mattis Groch-
sche /?/, przest^pca
Grosse Michel, sluga szewca 124
Grosse Symon zob. Symon Grosse, prze-
st^pca
Gruneheyde, przest^pca 177
Grunewalt Symon zob. Symon Grune-
walt
Gryte zob. Grite (Gryte), ofiara mor-
derstwa
Grzegorz sw. 321
Gunter, szwagier Hoppenera, zlodziej 72
Gute Nitcze, przest^pca 35
Haldeman Hans, przest^pca 32
Hamburch 36
Ham(e)neke [?] Peter zob. Peter Ham(e)
neke [?], bratobojca
Haneke Gans, przest^pca 42
Haneke Greber, poszkodowany 91
Haneke NuwedorfF, zlodziej 73
Haneke Valpagen, przest^pca 41
Haneke, dziecko Jacoba vom Gruben-
hagen 2
Haneke, sukiennik 26
Hannos Bomgarte, przest^pca 176
Hannos Busow, przest^pca 91
Hannos Czonker, laciarz 144
Hannos Hebenstrit (Hans Hebinstrit),
przest^pca 161
Hannos Junge, sluga szewca 202
Hannos Lange zob. Lange Hannos, prze-
st^pca
Hannos Lichtenfeit, przest^pca 68
Hannos Lufft, przest^pca 135
Hannos Polnow, przest^pca 102
Hannos Potcz, przest^pca 111
Hannos Purge [?], przest^pca 49
Hannos Rosengarte, poszkodowany 68
Hannos Schor zob. Schor Hannos, prze-
st^pca
Hannos Swarcze Jacob, przest^pca 113
Hannos Truncz [?], przest^pca 133
Hannos von Gros Musdorff, syn Mar-
quarda 10
Hannos Willike, sluga rzeznika 129
Hannos, kucharz z infirmerii 99
Hannos, piekarz 59
Hannos, poslaniec 168
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
309
Hannos, rybak 131
Hannos, sluga szewca 171
Hannos, wozny s^dowy 166
Hannos, wytworca rozahcow 162
Hanns [?] Hayn, s^dzia elbl^ski 325
Hannus Hawich, przest^pca 204
Hannus Helwigis von Holland, ofiara
morderstwa 201
Hannus Hofeman, przest^pca 210
Hannus Koniken 211
Hannus Leddersak, przest^pca 212
Hannus Polen, morderca 201
Hannus Schonze, poszkodowany 111
Hannus Speicher, sluga szewca 214
Hannus Tifense, sluga laziebnika 214
Hannus Torner, sluga mlynarza 215
Hannus, garbarz 216
Hannus, syn pasterza, przest^pca 219
Hans Beme, przest^pca 157
Hans Bernt, sluga miejski 316
Hans Blumechen, poszkodowany 199
Hans Bogdal, piekarz 326
Hans Breslow, przest^pca 23
Hans Czammel, przest^pca 301
Hans Czigeler, poszkodowany 191
Hans Eychhorn, poszkodowany 5
Hans Gansar, przest^pca 309
Hans Garlytcz (Garlitcz), przest^pca 261,
268
Hans Golteuer, przest^pca 45
Hans Gowen, poszkodowany 271
Hans Grefenberch, przest^pca 23
Hans Haldeman zob. Haldeman Hans,
przest^pca
Hans Hebinstrit zob. Hannos Hebenstrit
(Hans Hebinstrit), przest^pca
Hans Hunger, poszkodowany 180
Hans Kawirt [?], przest^pca 317
Hans Keeulendorffis, poszkodowany 241
Hans Knolouch, przest^pca 295
Hans Konch, przest^pca 310
Hans Korsener, sluga mlynarza 250—251
Hans Prusse, przest^pca 273
Hans Rothe (Rotche), przest^pca 324
Hans Schrope, przest^pca 242, 263,
272
Hans Schuhes, przest^pca 191
Hans Sebenburge, przest^pca 155—156
Hans Starcken, poszkodowany 188
Hans Studdenel, przest^pca 23
Hans Swartcze, przest^pca 293
Hans Waldyn, przest^pca 128
Hans Werner, przest^pca 181
Hans Worst [?], poszkodowany 254
Hans Worstischen 285
Hans Wulffhayn, przest^pca 189
Hans, ofiara morderstwa 308
Hans, poslaniec 25
Hans, przest^pca 240, 290
Hans, rzemieslnik zwi^zany z obrobkq.
drewna 4
Hans, sluga stajenny 159
Hans, wytworca lutni 260
Hanse, sluga miejski 264—265
Hanyke Lange zob. Lange Hanyke
Hawbang Barbaran zob. Barbaran Haw-
bang, morderczyni
Hawich Hannus zob. Hannus Hawich,
przest^pca
Hayer Petczen zob. Petczen Hayer, prze-
st^pca
Hayn Hanns [?] zob. Hanns [?] Hayn,
s^dzia elbl^ski
Hebenstrit Hannos zob. Hannos Heben-
strit (Hans Hebinstrit), przest^pca
Hebinstrit Hans zob. Hannos Hebenstrit
(Hans Hebinstrit), przest^pca
Heidener, sluga kusnierza 213
Hellisch Peterinne Wesula zob. Wesula
Hellisch Peterinne, przest^pczyni
Helwigis von Holland Hannus zob.
Hannus Helwigis von Holland,
ofiara morderstwa
Hemke Lisegang, zbieg 15
Hennyng, przest^pca 154
Hensel Geburken, poszkodowany 25
Hensel Swerczel, przest^pca 25
Henszel, postrzygacz 28
310
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
Hercz Michel zob. Michel Hercz, posta-
niée
Heren Jocob zob. Jocob Heren, poszko-
dowany
Herman Lichtenberg, oskarzony 17
Herman von Campen, poszkodowany 74
Herman, piekarz 53
Herndorff Mattis zob. Mattis HerndorfF
Hernt Matricus zob. Matricus Hernt,
przestçpca
Hertewich, strzelec (elbl^skiego?) kom-
tnra domowego 259
Herzenelt, przestçpca 126
Heymke Krapicz, poszkodowany 23
Heyncze Pren zob. Heyncze von Pren
(Heyncze Pren), przestçpca
Heyncze von Pren (Heyncze Pren),
przestçpca 151, 153
Heyne Brant, przestçpca 33
Heynrich Blidelebon, przestçpca 115
Heynrich Sleppegrelle, ofiara kradziezy 55
Heynrich Troye, stuga piekarza 237
Heynrich Trunppen [?], poszkodowany
299
Heynrich, „koñski lekarz” 145
Heynrich, brat Nyclusa Scheppela, prze-
stçpca 58
Heynrich, kramarz 86
Heynrich, stuga Nyckela, ztodziej 40
Hincze, kotlarz 31
Hinke Banaus, przestçpca 54
Hinrich Block, tragarz ze Starego Miasta
Elbl^ga 226
Hofeman Hannus zob. Hannus Hofe-
man, przestçpca
Hoke Peter zob. Peter Hoke, przestçpca
Hoppener Merten zob. Merten Hoppe-
ner, stuga rzeznika
Hoppener Nyclus zob. Nycîus Hoppe-
ner, przestçpca
Hoppener, szwagier Guntera, zîodzieja 72
Hordeler Jorge zob. Jorge Hordeler,
ptóciennik
Hormant, ztodziej 108
Hosang Peter zob. Peter Hosang, posz-
kodowany
Houwenschilt Peter zob. Peter Houwen-
schilt, przestçpca
Hulsener, przestçpca 22
Hundert Matis zob. Matis Hundert,
przestçpca
Hunger Hans zob. Hans Hunger, posz-
kodowany
Huterer Jorge zob. Jorge Huterer, posz-
kodowany
Hymel S chu wer, poszkodowany 17
Hyncze, kompan Kuneke Schonowa 81
Ihesus Christus zob. Jezus Chrystus
(Christus, Ihesus Christus)
Jacob (Jocob) Purtegai, przestçpca 193
Jacob (Jocob), syn Mertyna, wytworcy
sznurow 199
Jacob Clips, przestçpca 187
Jacob Lange zob. Lange Jacob, poszko-
dowany
Jacob Nuwemeyster 57
Jacob Polaschkow, przestçpca 190
Jacob Pumer [?], poszkodowany 65
Jacob Rose, przestçpca 63
Jacob Rotter, poszkodowany 77
Jacob Swarcze zob. Hannos Swarcze
Jacob, przestçpca
Jacob vom Grubenhagen, przestçpca 1-2
Jacob von Landisberg, przestçpca 171
Jacob Weyse, przestçpca 188
Jacob Wriwalt, przestçpca 142
Jacob, dziecko Jacoba vom Grubenha-
gen 2
Jacob, garnearz 207
Jacob, przestçpca 5
Jakub (Jacobus) sw. 316
Jan Chrzciciel sw. 314, 330
Jan Polan, ojciec przestçpcy 118
Jan sw. 322
Jeger Nyclus zob. Nyclus Jeger, prze-
stçpca
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
311
Jekels 9
Jenyschen, przydomek 234
Jerlach Jorgen zob. Jorgen Jerlach, s^dzia
elbl^ski, czlonek skladu s^dziow-
skiego
Jezus Chrystus (Christus, Ihesus Chris-
tus) 166-167, 169-192, 198-204,
206, 209-210, 214-215, 218-220,
224-226, 229-230, 241-242, 245,
252, 260, 326
Jocob Bliy [?], przest^pca 316
Jocob Crophett, przest^pca 279
Jocob Heren, poszkodowany 278
Jocob Konch, poszkodowany 310
Jocob Prawsze, przest^pca 248
Jocob Purtegal zob. Jacob (Jocob) Pur-
tegal, przest^pca
Jocob, pacholek na sluzbie w szpitalu 294
Jocob, pacholek na sluzbie z Krasnego
Lasu 286
Jocob, sieczkarz 320
Jocob, sluga Michela Flolich (Frölich)
321
Jocob, syn Mertyna, wytworcy sznurow
zob. Jacob (Jocob), syn Mertyna,
wytworcy sznurow
Jocob, zaci^zny 298
Jocop, przest^pca 297
Johanes Runge, przest^pca 43
Johanes, „dawny” pisarz, poszkodowany
71
Johanes, sluga 55
Johanes, syn garbarza z Gdahska, prze-
stQpca 71
Johann, czlonek skladu s^dziowskiego
327
Johannes Swarczkop, zlodziej 18
Jokel Steffen zob. Steffen Jokel
Jorg Scholcze, s^dzia elbl^ski 324
Jorg Weger, czlonek skladu s^dziow-
skiego 324
Jorge Cleynbrot, przest^pca 287
Jorge Hordeler, plociennik 263, 272
Jorge Huterer, poszkodowany 218
Jorge Lange, przest^pca 245
Jorge Loheyde, przest^pca 235
Jorge Merher, poszkodowany 230
Jorge Prusse, morderca 152
Jorge Ryke, sluga 317
Jorge, handlarz bydlem 193
Jorgen Jerlach, s^dzia elbl^ski, czlonek
skladu s^dziowskiego 326-327
Jorgen Stein, s^dzia elbl^ski 326-327
Jost Peyks [?], czlonek skladu s^dziow-
skiego 325
Jost, przest^pca 159, 222
Juda sw. 333
Junge Hannos zob. Hannos Junge, sluga
szewca
Jürgen, laziebnik 105
Kagennall Caspar zob. Caspar Kagennall,
sluga kapelusznika
Kaler Niclos zob. Niclos Kaler, prze-
st^pca
Kankilberg, przest^pca 123
Karber Niclos zob. Niclos Karber, sluga
rzeznika
Kaschube Bortholmeus zob. Borthol-
meus Kaschube, morderca
Kaspar Philipp, przest^pca 181
Kaspar, frouwendinste 182
Kateke, zlodziejka 27
Katherina, przest^pczyni 12, 185
Katherina, zona Krupphalsa, dziecioboj-
czyni 66
Katheryn Schanderwache, przest^pczyni
39
Katheryn, zlodziejka 47
Katheryna von Gdnanczk, przest^pczyni
104
Kawirt [?] Hans zob. Hans Kawirt [?]y
przest^pca
Keeulendorffis Hans zob. Hans Keeu-
lendorffis, poszkodowany
Kentener Valentyn zob. Valentyn Ken-
ten er (Walentin Kentner), czlonek
skladu s^dziowskiego, s^dzia elbl^ski
312
INDEKS OSOBOWY DO ELBL4SKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
Kentner Walentin zob. Valentyn Ken-
tener (Walentin Kentner), czlonek
skladu s^dziowskiego, s^dzia elbl^ski
Kesselmerynne Gerdrut zob. Gerdrut
Kesselmerynne, przest^pczyni
Kete Misserynne, poszkodowana 284
Kethe, partnerka poslahca 206
Kewsze Peter zob. Peter Kewsze, prze-
st^pca
Kirstan Clunger, przest^pca 278
Kirstan Schroter, przest^pca 172
Kirstan Schuwert, poszkodowany 102
Kirstan Strokirchen von Herendorff,
poszkodowany 169-170
Kirstan Valkenburg, poszkodowany 144
Kirstan, piwowar 52
Kirstan, przest^pca 182
Kirstan, sluga mlynarza 208
Kitteier Caspar zob. Caspar Kitteier,
przestepca
Klette von Schonecke, Tydeman zob.
Tydeman Klette von Schonecke,
bigamista
Knofel Nyczko zob. Nyczko Knofel,
pomocnik przy zabojstwie
Knoff Niclus zob. Nyclos (Niclus)
Knoff, poszkodowany
Knoff Nyclos zob. Nyclos (Niclus)
Knoff, poszkodowany
Knolouch Hans zob. Hans Knolouch,
przest^pca
Koller, poszkodowany 127
Konch Hans zob. Hans Konch, prze-
st^pca
Konch Jocob zob. Jocob Konch, poszko-
dowany
Koniken Hannus zob. Hannus Koni-
ken
Korner Nyczhe zob. Nyczhe Korner,
przest^pca
Korner Peter zob. Peter Korner, poszko-
dowany
Korsener Hans zob. Hans Korsener,
sluga mlynarza
Koseier Nickel zob. Nickel Koseier,
przestçpca
Kotczenberg, poszkodowany 209
Krapicz Heymke zob. Heymke Krapicz,
poszkodowany
Kretczmer Niclis zob. Nicolaus Kretcz-
mer (Niclis Cretczmer), sçdzia elbl^-
ski, czlonek skladu sçdziowskiego
Kretczmer Nicolaus zob. Nicolaus
Kretczmer (Niclis Cretczmer),
sçdzia elbl^ski, czlonek skladu
sçdziowskiego
Krewderer [?] Lorencz zob. Lorencz
Krewderer [?], przestçpca
Kristanus, sluga laziebnika 96
Kromer Peter zob. Peter Kromer, czlo-
nek skladu sçdziowskiego
Krupphals, m^z Katheriny, dziecioböj-
czyni 66
Kuncze Dorynk, mieszkaniec Elbl^ga 21
Kuneke Schonow, kompan Hyncze 81
Kunik, rzeznik, przestçpca 78
Kylian Nycolaus zob. Nycolaus Kylian,
przestçpca
Kylian, poszkodowany 150
Landisberg Peter zob. Peter Landisberg,
przestçpca
Lange Hannos, przestçpca 42
Lange Hanyke 84
Lange Jacob, poszkodowany 120, 133
Lange Jorge zob. Jorge Lange, przestçpca
Lange Peter, przestçpca 37
Leddersak Hannus zob. Hannus Ledder-
sak, przestçpca
Legenicz Pauwel zob. Pauwel Legenicz,
przestçpca
Leynhoubt, wtasciciel domu 220
Lichtenberg Herman zob. Herman Lich-
tenberg, oskarzony
Lichtenfeit Hannos zob. Hannos Lich-
tenfeit, przestçpca
Lisegang Hemke zob. Hemke Lisegang,
zbieg
INDERS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
313
Litthan Mattzey, poszkodowany 327
Lodewich Greger zob. Greger Lodewich,
przestçpca
Loheyde Jorge zob. Jorge Loheyde, prze-
stçpca
Lorencz Krewderer [?], przestçpca 221
Lorencz Rekaw, przestçpca 311
Lorencz Scherer, elbl^ski sluga miejski
221
Lorencz, sluga przewozowy 204
Lorencze mit der eynen hant, przestçpca 148
Lorencze Prusse, przestçpca 118
Lorencze Wilde, przestçpca 82
Lorencze, karwesknecht 142
Lorenczen, tragarz z Gdanska 138
Lorentcz Gotilkaune [?], przestçpca 247
Lorentcz, „wolny” czeladnik 260
Lorentcz, sluga rybaka 244
Lorentcze Neryng, przestçpca 180
Lorke vom stalle 69
Lucas Schirmer, czlonek skladu sçdziow-
skiego 319
Lucas, Polak, przestçpca 326
Ludeke, pracownik cegielni (?) 286
Lufft Hannos zob. Hannos Lufft, prze-
stçpca
Lüppult, kotlarz 107
Lus Steffan zob. Steffan Lus, zlodziej
Luttige Sulike, przestçpca 56
Lyncken, poszkodowany 126
Lyndenaw Balthazar zob. Balthazar Lyn-
denaw, przestçpca
Lucja sw. 328
Malgorzata sw. 324
Marcin sw. 319, 327
Marcus Teikfwsz [?], przestçpca 224
Marcus Wynnenberg, poszkodowany 136
Marcus, poszkodowany 64
Margrithe, partnerka woznego s^dowego
206
Maria z Nazaretu, matka Jezusa Chry-
stusa 326
Marquard, ojciec Hannosa von Gros
Musdorff 10
Marquart, przest^pca 109
Matcz Molner, wlasciciel domu 307
Mathias, przest^pca 58
Matis Hundert, przest^pca 238
Matricus Hemt, przest^pca 322
Matthay Simon zob. Simon Matthay,
przestQpca
Matthis, przest^pca 194
Mattis Copper, sluga kowala 179
Mattis Ditmar, przest^pca 203
Mattis Frue, morderca 160
Mattis Grochsche [?], przestQpca 252
Mattis Herndorff 212
Mattis Meybanis, poszkodowany 189
Mattis Rosnicher [?], przest^pca 146
Mattis Rubycaw, mieszkaniec Kwiet-
niewa 235
Mattis Thanhuwsser [?], przest^pca 280
Mattis Wittenburg, przest^pca 140
Mattis, poszkodowany 274, 297
Mattis, rybak 318
Mattis, sluga roznosz^cy listy 154
Mattis, sluga rybaka 198
Mattis, sluga szewca 168
Mattis, sluga szewca, brat Schumeystera
228, 234
Mattis, sluga zbozowy 6
Mattzey Litthan zob. Litthan Mattzey,
p o s zkodowany
Mekelborg Nicolaus zob. Nicolaus
Mekelborg, przest^pca
Melsak, sluga mlynarza 123
Mergenburg Niczhe zob. Niczhe Grewe
zw. Mergenburg, przest^pca
Merher Jorge zob. Jorge Merher, poszko-
dowany
Merten Hoppener, sluga rzeznika 283
Merten Osterrode, przest^pca 276
Merten, przest^pca 296
Merten, sluga rzeznika 282
Merten, sluga Steffena Jokela 299
Mertin Crusse, przest^pca 165
314
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI S4DOWEJ
Mertin Syttouwin [?], poszkodowany 193
Mertin Tirgarben, poszkodowany 311
Mertin, sluga miejski 7
Mertin, zlodziej 48
Mertyn Stomer, poszkodowany 202
Mertyn vom Gore, sluga mlynarza 208
Mertyn, poszkodowany 228
Mertyn, wytworca sznurow, ojciec
Jacoba (Jocoba) 199
Mewe Pauwel zob. Pauwel Mewe, prze-
st^pca
Mewys Awsten zob. Awsten Mewys,
sluga mlynarza
Meybanis Mattis zob. Mattis Meybanis,
poszkodowany
Michael, sluga rybaka 227
Michel (Michell) Clynksteyn (Clinken-
steyne), poszkodowany 177
Michel (Michell) Franckensteyn, prze-
st^pca 177
Michel, sluga Lange Hanykena 84
Michel Cleyne zob. Cleyne Michel,
przest^pca
Michel Clinkensteyne zob. Michel
(Michell) Clynksteyn (Clinken-
steyne), poszkodowany
Michel Cumpholcz, przest^pca 136
Michel Czenk[er], czlonek skladu
s^dziowskiego 319—320
Michel Drust, poszkodowany 94
Michel Flolich zob. Michel Frölich (Flo-
lieh), wytworca luköw/kusz i sluga
szewca
Michel Frölich (Flolich), wytworca
lukow/kusz i sluga szewca 319, 321
Michel Grosse zob. Grosse Michel, sluga
szewca
Michel Plercz, poslaniec 225
Michel Rychen (Rychschen), sluga pie-
karza 261, 268
Michel Scholtcze van Grunaw, przestQpca
305
Michel Schuhes von Cupin (Cupen),
przest^pea 169-170
Michel Stach, przestçpca 225
Michel Ungerische, poszkodowany
155-156
Michel, czymmermanne, poszkodowany
145
Michel, poszkodowany 163
Michel, przestçpca 239
Michel, sluga Hannusa Koniken 211
Michil OmalfF, ofiara kradziezy 18
Milschernn, trabant 303
Misserynne Kete zob. Kete Misserynne,
poszkodowana
Molner Matez zob. Matez Molner, wla-
sciciel domu
Molner Niclus zob. Niclus Molner,
sluga piekarza
Molnerynne Gerdrut zob. Gerdrut Mol-
nerynne, przestçpczyni
Moltekow Gregor zob. Gregor Molte-
kow, poszkodowany
Moltekow Paul zob. Paul Moltekow,
poszkodowany
Mönch Peter zob. Peter Mönch, poszko-
dowany
Morungus [?], poszkodowany 141
Nele von Schonecke, zona bigamisty 67
Neryng Lorentcze zob. Lorentcze
Neryng, przestçpca
Nickel Koseier, przestçpca 25
Nickel Ochseman, poszkodowany 22
Nielas Beyger, poszkodowany 229
Nielas Bichtsteig 200
Nielas, dekarz 298
Niclaus Schonecke, przestçpca 226
Niclis (Niclus) Tape law, sluga szewca
262, 269
Niclis Cretczmer zob. Nicolaus Kretcz-
mer (Niclis Cretczmer), sçdzia elbl^-
ski, czlonek skladu sçdziowskiego
Niclis Kretczmer zob. Nicolaus Kretcz-
mer (Niclis Cretczmer), sçdzia elbl^-
ski, czlonek skladu sçdziowskiego
Nidos Bomgarte, sçdzia elbl^ski 320
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
315
Nidos Cale, morderca 201
Nidos Czigeler, poszkodowany 219
Nidos Kaler, przestçpca 243, 258-259
Nidos Karber, sluga rzeznika 250
Nidos Rosentryt, przestçpca 196
Nidos Sadeloffis, poszkodowany 243
Nidos Scholcze, sluga piekarza 257
Nidos Sommerfelt, poszkodowany
248-249
Nidos Wallisch, poszkodowany 194—195
Nidos Wedraw, poszkodowany 207
Nidos WolfF, sluga przewozowy 209
Nidos, pasterz 219
Nidos, poszkodowany 222
Nidos, przestçpca 241, 294, 300
Nidos, sluga woznicy 221
Nidos, syn soltysa van Ma(e)nsséltyn [?] 302
Nidus Brune, sluga mlynarza 198
Nidus Colmener, poszkodowany 118,
Niclus Knoff zob. Nyclos (Niclus)
Knoff, poszkodowany
Niclus Molner, sluga piekarza 236
Niclus Roder, przestçpca 265
Niclus Tapelaw zob. Niclis (Niclus)
Tapelaw, sluga szewca
Niclus, przestçpca 274, 307
Nicolaus Kretczmer (Niclis Cretcz-
mer), sçdzia elbl^ski, czlonek skladu
sçdziowskiego 314—318
Nicolaus Mekelborg, przestçpca 255
Nicolaus, poszkodowany 114
Niczhe Grewe zw. Mergenburg, prze-
stçpca 93
Niczhe Wedewint, przestçpca 98
Niczhe, uczen 83
Nitcze Gute zob. Gute Nitcze, przestçpca
Nosberg Peter zob. Peter Nosberg, prze-
stçpca
NuwedorfFHaneke zob. Haneke Nuwe-
dorff, zlodziej
Nuwemeyster Jacob zob. Jacob Nuwe-
meyster
Nyckel Rosenberg, przestçpca 30
Nyckel Stelczer, przestçpca 90
Nyckel Troydel, przest^pca 141
Nyckel von Thorun, przest^pca 26
Nyckel Witteke, przest^pca 25
Nyckel, sukiennik 26
Nyckel, zlodziej 40
Nyclaus Borne, oskarzony 17
Nyclaus Saluelt 8
Nyclaus, ciesla 16
Nyclaus, syn StefFana, poszkodowany 34
Nyclos (Niclus) Knoff, poszkodowany
239-240
Nyclos Palpelin zob. Nyclus Palpelyn
(Nyclos Palpelin), przest^pca
Nyclos Tirgarten [?], poszkodowany 178
Nyclos Troydel, poszkodowany 95
Nyclos, sluga 157
Nyclos, sluga slodownika 288
Nyclus Behem, poszkodowany 186
Nyclus Cretczmer, przest^pca 184
Nyclus Crupanicz [?], przest^pca 136
Nyclus Hoppener, przest^pca 154
Nyclus Jeger, przest^pca 138
Nyclus Palpelyn (Nyclos Palpelin), prze-
st^pca 95
Nyclus Polan, poszkodowany 79
Nyclus Scheppel, przestQpca 58
Nyclus Schofeke, przest^pca 105
Nyclus Schuer, przest^pca 117
Nyclus Slochow, poszkodowany 91
Nyclus Stakelange, poszkodowany 97
Nyclus von Berge, ojciec StefFana, prze-
st^pcy 70
Nyclus von Thorun, poszkodowany 54
Nyclus Wilde, przest^pca 82
Nyclus, piekarz 52
Nyclus, trocknecht 19
Nycolaus Kylian, przest^pca 94
Nycolaus Wildehase, zbieg 16
Nycolus Trusse [?], przest^pca 43
Nyculaus, ofiara kradziezy 4
Nyczhe Komer, przest^pca 80
Nyczko Knofel, pomocnik przy zabój-
stwie 79
Nykel, sluga piekarza 244—245
316
INDERS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
Ochseman Nickel zob. Nickel Ochse-
man, poszkodowany
Omalff Michil zob. Michil Omalff,
ofiara kradziezy
Ona [?] der Rodtbartschen, przest^p-
czyni 329
Orteil, ciesla 143
Ortey in der Nuwen Stad Elbing, zona
bigamisty 67
Osterrode Merten zob. Merten Oster-
rode, przest^pca
Palen Peter zob. Peter Palen, murarz
Palpelin Nyclos zob. Nyclus Palpelyn
(Nyclos Palpelin), przest^pca
Palpelyn Nyclus zob. Nyclus Palpelyn
(Nyclos Palpelin), przest^pca
Pauel Bo(e)r, przest^pca 232
Pauel Somerfelt, przest^pca 229
Pauel Wedelich, przest^pca 306
Paul Dammerow, poszkodowany 223
Paul Moltekow, poszkodowany 69
Paul Pach, drwal 318
Paul von der Loncze, poszkodowany
315
Pauwel Legenicz, przest^pca 132
Pauwel Mewe, przest^pca 270
Pauwel Prawssze, przest^pca 249
Pawel sw. 318
Petczen Hayer, przest^pca 118
Peter Berckman, przest^pca 61
Peter Fedeler, przest^pca 77
Peter Goldensteyn, poszkodowany 302
Peter Gorczige, przest^pca 213
Peter Ham(e)neke [?], bratobojca 304
Peter Hoke, przest^pca 101
Peter Hosang, poszkodowany 203
Peter Houwenschilt, przest^pca 76
Peter Kewsze, przestepca 100
Peter Korner, poszkodowany 81
Peter Kromer, czlonek skladu s^dziow-
skiego 314, 317
Peter Landisberg, przest^pca 174
Peter Lange zob. Lange Peter, przest^pca
Peter Mönch, poszkodowany 158
Peter Nosberg, przestçpca 125
Peter Palen, murarz 129
Peter Pilgernn, sluga szewca 200
Peter Prassow, poszkodowany 98
Peter Prusse, przestçpca 21
Peter Radus, poszkodowany 187
Peter Riche zob. Riehe Peter, przestçpca
Peter Richenbache, poszkodowany 96
Peter Rosenaw (Rosnaw), czlonek skladu
sçdziowskiego, sçdzia elbl^ski 315—
319, 325
Peter Rosnaw zob. Peter Rosenaw (Ros-
naw), czlonek skladu sçdziowskiego,
sçdzia elbl^ski
Peter Schonecke, przestçpca 139
Peter Schulczen, poszkodowany 300-301
Peter Stoltcze zob. Stoltcze Peter, prze-
stçpca
Peter Weygener, przestçpca 137
Peter, eyn gelarter 303
Peter, kotlarz 167
Peter, laziebnik 181
Peter, marynarz 288-290
Peter, murarz 196
Peter, piwowar 89
Peter, poszkodowany 232
Peter, rogownik 64
Peter, rzeznik 75
Peter, sluga gamcarza 36
Peter, sluga krawea 217
Peter, sluga mlynarza 291
Peter, sluga pana Schumeystra, zlodziej
46
Peter, straznik 220
Peter, uczen 197
Peterinne Wesula Hellisch zob. Wesula
Hellisch Peterinne, przestçpczyni
Petir Armut, przestçpca 81
Petir Gotiskan, poszkodowany 165
Petir Spryng, zlodziej 20
Petir, przestçpca 314
Peyks [?] Jost zob. Jost Peyks [?], czlonek
skladu sçdziowskiego
INDERS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
317
PfFaffenhayn Steffan zob. Steffan Pffaf-
fenhayn, poszkodowany
Philipp Kaspar zob. Kaspar Philipp, prze-
stçpca
Philipps Prusse, przestçpca 112
Pilgemn Peter zob. Peter Pilgernn, sluga
szewca
Piotr sw. 320
Polanjan zob. Jan Polan, ojciec przestçpcy
Polan Nyclus zob. Nyclus Polan,
pos zkodo wany
Polan Thomas zob. Thomas Polan, prze-
stçpca
Polan, poszkodowany 122
Polaschkow Jacob zob. Jacob Polasch-
kow, przestçpca
Polen Andris zob. Andris Polen, mloc-
karz Mattisa Herndorff
Polen Hannus zob. Hannus Polen, mor-
de rca
Polnow Hannos zob. Hannos Polnow,
przestçpca
Pomerenikynne Anna die schwartze zob.
Anna die schwartze Pomerenikynne,
przestçpczyni
Potcz Hannos zob. Hannos Potcz, prze-
stçpca
Prassow Peter zob. Peter Prassow, posz-
kodowany
Prawssze Pauwel zob. Pauwel Prawssze,
przestçpca
Prawsze Jocob zob. Jocob Prawsze, prze-
stçpca
Pren Heyncze zob. Heyncze von Pren
(Heyncze Pren), przestçpca
Prusse Hans zob. Hans Prusse, przestçpca
Prusse Jorge zob. Jorge Prusse, morderca
Prusse Lorencze zob. Lorencze Prusse,
przestçpca
Prusse Peter zob. Peter Prusse, przestçpca
Prusse Philipps zob. Philipps Prusse,
przestçpca
Pumer [?] Jacob zob. Jacob Pumer [?],
poszkodowany
Purge [?] Hannos zob. Hannos Purge
[?], przestçpca
Purtegal Jacob (Jocob) zob. Jacob (Jocob)
Purtegal, przestçpca
Radus Peter zob. Peter Radus, poszko-
dowany
Ratebor, poszkodowany 28
Regel, zlodziej 62
Rekaw Lorencz zob. Lorencz Rekaw,
przestçpca
Rekegeyn, przestçpca 271
Riche Peter, przestçpca 65
Richenbache Peter zob. Peter Richenba-
che, poszkodowany
Roder Niclus zob. Niclus Roder,
przestçpca
Rodtbartschen 329
Rolantd, sluga 289
Rose Jacob zob. Jacob Rose, prze-
stçpca
Rosenaw Peter zob. Peter Rosenaw
(Rosnaw), czlonek skladu sçdziow-
skiego, sçdzia elbl^ski
Rosenberg Nyckel zob. Nyckel Rosen-
berg, przestçpca
Rosengarte Hannos zob. Hannos Rosen-
garte, poszkodowany
Rosentryt Niclos zob. Niclos Rosentryt,
przestçpca
Rosnaw Peter zob. Peter Rosenaw (Ros-
naw), czlonek skladu sçdziowskiego,
sçdzia elbl^ski
Rosnicher [?] Mattis zob. Mattis Rosni-
cher [?], przestçpca
Rotche Hans zob. Hans Rothe (Rotche),
przestçpca
Rote Bertold, poszkodowany 41
Rothe Hans zob. Hans Rothe (Rotche),
przestçpca
Rotter Jacob zob. Jacob Rotter, poszko-
dowany
Rubycaw Mattis zob. Mattis Rubycaw,
mieszkaniec Kwietniewa
318
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
Rulle /?/, przest^pca 264
Runge Johanes zob. Johanes Runge,
przest^pca
Russen Bartholomeus zob. Bartholo-
meus, syn Ruszena (Russen Bar-
tholomeus), poszkodowany
Ruszen, ojciec Bartholomeusa zob. Bar-
tholomeus, syn Ruszena (Russen
Bartholomeus), poszkodowany
Rutenberg Andreas zob. Andreas Ruten-
berg, poszkodowany
Rychen Michel zob. Michel Rychen
(Rychschen), sluga piekarza
Rychschen Michel zob. Michel Rychen
(Rychschen), sluga piekarza
Ryke Jorge zob. Jorge Ryke, sluga
Sachse Tydeman zob. Tydeman Sachse,
przest^pca
Sadeloffis Niclos zob. Niclos Sadeloffis,
poszkodowany
Saluelt Nyclaus zob. Nyclaus Saluelt
Sangade, Prus 3
Sanna, kobieta 9
Sanna, zlodziejka 27
Schanderwache Katheryn zob. Katheryn
Schanderwache, przest^pczyni
Scheppel Nyclus zob. Nyclus Scheppel,
przest^pca
Scherer Lorencz zob. Lorencz Scherer,
elbl^ski sluga miejski
Schirmer Lucas zob. Lucas Schirmer,
czlonek skladu s^dziowskiego
Schofeke Nyclus zob. Nyclus Schofeke,
przest^pca
Scholcze Baltozar zob. Baltozar Schol-
cze, sluga szewca
Scholcze Jorg zob. Jorg Scholcze, s^dzia
elbl^ski
Scholcze Niclos zob. Niclos Scholcze,
sluga piekarza
Scholcze Stephan zob. Stephan Scholcze,
morderca
Scholtcze van Grunaw Michel zob.
Michel Scholtcze van Grunaw, prze-
st^pca
Schonecke Niclaus zob. Niclaus Scho-
necke, przest^pca
Schonecke Peter zob. Peter Schonecke,
przestepca
Schonecke Steffan zob. Steffan Scho-
necke, przest^pca
Schonefeld 266
Schonewalt Steffan zob. Steffan Scho-
newalt, przest^pca
Schonow Kuneke zob. Kuneke Scho-
now, kompan Hyncze
Schonze Hannus zob. Hannus Schonze,
poszkodowany
Schor Hannos, przest^pca 173
Schrammen [?] 82, 84
Schrope Hans zob. Hans Schrope, prze-
st^pca
Schroter Kirstan zob. Kirstan Schroter,
przest^pca
Schroter Wynrich zob. Wynrich Schro-
ter, poszkodowany
Schrowtze Gerdrut 328
Schuderwey Walter zob. Walter Schu-
derwey
Schuer Nyclus zob. Nyclus Schuer,
przest^pca
Schuffenphennyng, przest^pca 116
Schulcze Gereke zob. Gereke Schulcze,
poszkodowany
Schulczen Peter zob. Peter Schulczen,
poszkodowany
Schuhes Hans zob. Hans Schuhes, prze-
st^pca
Schuhes von Cupin (Cupen) Michel
zob. Michel Schuhes von Cupin
(Cupen), przest^pca
Schumeyster (Schumeystir), brat Mat-
tisa, slugi szewca 228, 234
Schumeyster, herr 46
Schuten, przest^pca 24
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGÏ S/\DOWEJ
319
Schuwel, przest^pca 134
Schuwer Hyxnel zob. Hymel Schuwer,
p os zkodowany
Schuwert Kirstan zob. Kirstan Schuwert,
poszkodowany
Schuwert Tyle zob. Tyle Schuwert,
poszkodowany
Schuwertz 116
Sebemecher, poszkodowany 121
Sebenburge Hans zob. Hans Seben-
burge, przest^pca
Seckesleder, herr 6
Senelt, woznica 115
Seyffensider 260
Simon Matthay, przest^pca 328
Sleppegrelle Heynrich zob. Heynrich
Sleppegrelle, ofiara kradziezy
Slochow Nyclus zob. Nyclus Slochow,
poszkodowany
Snorweczell, przest^pca 119
Somerfelt Pauel zob. Pauel Somerfelt,
przest^pca
Sommer Clement zob. Clement Som-
mer, przest^pca
Sommerfeit Niclos zob. Niclos Som-
merfeit, poszkodowany
Speicher Hannus zob. Hannus Speicher,
sluga szewca
Sperling, przest^pca 266
Spryng Petir zob. Petir Spryng, zlodziej
Stach Michel zob. Michel Stach, prze-
st^pca
Stakelange Nyclus zob. Nyclus Stake-
lange, poszkodowany
Starcken Hans zob. Hans Starcken,
poszkodowany
Steffan Lus, zlodziej 149
Steffan Pffaffenhayn, poszkodowany 143
Steffan Schonecke, przest^pca 130
Steffan Schonewalt, przest^pca 158
Steffan, poszkodowany 34
Steffan, syn Nyclusa von Berge,
przestqpca 70
Steffan, zlodziej 13
Steffen Jokel 299
Steffke, przestçpca 127
Stein Jorgen zob. Jorgen Stein, sçdzia
elbl^ski
Stelczer Nyckel zob. Nyckel Stelczer,
przestçpca
Stephan Scholcze, morderca 308
Steynschen, strzelec (elbl^skiego?) kom-
tura domowego 258
Stheffen, sluga mlynarza 291
Stoltcze Peter, przestçpca 53
Stomer Mertyn zob. Mertyn Stomer,
poszkodowany
Strokirchen Kirstan zob. Kirstan Strokir-
chen von Herendorff, poszkodowany
Strokirchen von Herendorff Kirstan zob.
Kirstan Strokirchen von Herendorff,
poszkodowany
Studdenel Hans zob. Hans Studdenel,
przestçpca
Suleke, zlodziej 48
Sulike Luttige zob. Luttige Sulike, prze-
stçpca
Swarcze Jacob zob. Hannos Swarcze
Jacob, przestçpca
Swarczkop Johannes zob. Johannes
Swarczkop, zlodziej
Swartcze Hans zob. Hans Swartcze,
przestçpca
Swofe van Neuwendorffe Sy mon zob.
Symon Swofe van Neuwendorffe,
poszkodowany
Syfridus, kotlarz 60
Syfrit, wozny s^dowy 84
Symon Grosse, przestçpca 192
Symon Grunewalt 330
Symon Swofe van Neuwendorffe, poszko-
dowany 305
Symon, zabojca 231
Syttouwin [?] Mertin zob. Mertin Syt-
touwin [?], poszkodowany
Szymon sw. 333
320
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
Talke, kobieta Hannosa Truncza [?]
133
Tannenberge Casper zob. Casper Tan-
nenberge, sluga mtynarza
Tapelaw Niclis zob. Niclis (Nidus)
Tapelaw, sluga szewca
Tapelaw Nidus zob. Nidis (Nidus)
Tapelaw, sluga szewca
Teikfwsz [?] Marcus zob. Marcus
Teikfwsz [?], przest^pca
Thanhuwsser [?] Mattis zob. Mattis
Thanhuwsser [?], przest^pca
Thomas Polan, przestQpca 79
Thomas von Panyen [?], zlodziej 150
Thomas Walt, sluga mlynarza 211
Thomas, poszkodowany 314
Thomas, przest^pca 250
Thomas, sluga kusnierza 276
Thomas, sluga szewca 186
Ticze, dzwonnik 19
Tifense Hannus zob. Hannus Tifense,
sluga laziebnika
Tilke Durebucke, przest^pca 29
Tirgarben Mertin zob. Mertin Tirgar-
ben, poszkodowany
Tirgarten [?] Nyclos zob. Nyclos Tir-
garten [?], poszkodowany
Torner Hannus zob. Hannus Torner,
sluga mlynarza
Trittraff, poszkodowany 83
Trnnppen [?] Heynrich zob. Heynrich
Trnnppen [?], poszkodowany
Troydel Nyckel zob. Nyckel Troydel,
przestepca
Troydel Nyclos zob. Nyclos Troydel,
poszkodowany
Troye Heynrich zob. Heynrich Troye,
sluga piekarza
Truncz [?] Hannos zob. Hannos Truncz
[?], przest^pca
Trusse [?] Nycolus zob. Nycolus Trusse
[?], przest^pca
Tydeke Grelle, rabus 14
Tydeke Wynter, przest^pca 74
Tydeman Klette von Schonecke, biga-
mista 67
Tydeman Sachse, przestqxra 178
Tyle Schuwert, poszkodowany 103
Tympe Greger zob. Greger Tympe,
przest^pca
Ulrich, ofiara kradziezy 1
Ulrich, przest^pca 95
Ungerische Michel zob. Michel Unge-
rische, poszkodowany
Unrue, przest^pca 120
Urban, przest^pca 285
Urban, sluga mlynarza 251
Urban, sluga piekarza 284
Urban, sluga rybaka 216-217
Ursula die tätige, przest^pczyni 327
Uschner [?] 82
Valentyn Kentener (Walentin Kentner),
czlonek skladu s^dziowskiego, s^dzia
elbi^ski 314-316, 318, 320
Valentyn, sluga szewca 275
Valkenburg Kirstan zob. Kirstan Valken-
burg, poszkodowany
Valpagen Haneke zob. Haneke Valpagen,
przestQpca
Vorwolt, poszkodowany 37
Vynger, przest^pca 162
Waldyn Hans zob. Hans Waldyn
Walentin Kentner zob. Valentyn Ken-
tener (Walentin Kentner), czlonek
skladu s^dziowskiego, s^dzia elbl^-
ski, przest^pca
Wallisch Nidos zob. Nidos Wallisch,
poszkodowany
Walt Thomas zob. Thomas Walt, sluga
mlynarza
Walter Schuderwey 11
Wedelich Pauel zob. Pauel Wedelich,
przest^pca
Wedewint Niczhe zob. Niczhe Wede-
wint, przest^pca
INDEKS OSOBOWY DO ELBLASKIEJ KSI1JGI SADOWEJ
321
Wedraw Niclos zob. Niclos Wedraw,
poszkodowany
Weger Jorg zob. Jorg Weger, czlonek
skladu s^dziowskiego
Werdermans Dorothea zob. Dorothea
Werdermans, przest^pczyni
Werner Hans zob. Hans Werner, prze-
st^pca
Wessel, poszkodowany 49
Wesula Hellisch Peterinne, przest^pczyni
327
Weygener Peter zob. Peter Weygener,
przest^pca
Weyse Jacob zob. Jacob Weyse, prze-
st^pca
Wichman, przest^pca 154
Wickerow von der (von der Wickerow),
rycerz, ofiara kradziezy 110
Widechnis, poszkodowany 131
Wilde Lorencze zob. Lorencze Wilde,
przest^pca
Wilde Nyclus zob. Nyclus Wilde, prze-
st^pca
Wildehase Nycolaus zob. Nycolaus Wil-
dehase, zbieg
Willeke, platnerz, syn Gerharda 51
Willike Hannos zob. Hannos Willike,
sluga rzeznika
Witteke Nyckel zob. Nyckel Witteke,
przest^pca
Wittenburg Mattis zob. Mattis Witten-
burg, przest^pca
Wolff Niclos zob. Niclos Wolff, sluga
przewozowy
Worst [?] Hans zob. Hans Worst [?],
poszkodowany
Worstischen Hans zob. Hans Worsti-
schen
Wriwalt Jacob zob. Jacob Wriwalt, prze-
stQpca
Wulffhayn Hans zob. Hans Wulffhayn,
przest^pca
Wultrope Brosyan zob. Brosyan Wul-
trope, sluga kowala
Wygant Gregor zob. Gregor Wygant,
poszkodowany
Wynmansche Grite zob. Grite Wynman-
sche, przest^pczyni
Wynnenberg Marcus zob. Marcus Wyn-
nenberg, poszkodowany
Wynrich Schroter, poszkodowany 76
Wynter Tydeke zob. Tydeke Wynter,
przestQpca
Xristofer [?] 273
Ysenbergische, poszkodowany 113
Yserbeyn Gregor zob. Gregor Yserbeyn,
przest^pca
Zaferan, przest^pca 24
Zcegeler Clauko zob. Clauko Zcegeler,
poszkodowany
INDERS GEOGRAFICZNY
DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ*
Aide Stat zob. Elbing (Elbing(e), Elbingen),
m., Stare Miasto Elbing (Aide Stat)
Berge 70
Blumenaiv zob. Kwietniewo (Blumenaw),
w.
Campen 74
Cupen zob. Cupin (Cupen), w.
Cupin (Cupen), w. 169-170
Danczk zob. Gdansk (Danczk, Gdanczk,
Gdnanczk), m.
Elbing(e) zob. Elbing (Elbing(e), Elbingen),
m.
Elbingen zob. Elbing (Elbing(e), Elbingen),
m.
elbingische (elbinsche, elbische) gebite (gebithe)
zob. Elbing (Elbing(e), Elbingen), m.,
terytorium elbl^skie (elbische, elbin-
sche, elbingische gebite, gebithe)
Elbing (Elbing(e), Elbingen), m. 20, 234,
328-329
- Nowe Miasto Elbing (Nuwenstat, Nuive
Stad Elbing) 67, 206
- Stare Miasto Elbing (Aide Stat) 226
- komturia elbl^ska (das gebithe unsseres
herren kompthurs czum Elbingen, kump-
thurs gebite) 20, 73
- terytorium elbl^skie (elbische, elbinsche,
elbingische gebite, gebithe) 2-3, 72,
86—88, 100, 104, 106
- wolnizna elbl^ska 10
elbl^ska komturia zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., komturia elbl^ska (das
gebithe unsseres herren kompthurs czum
Elbingen, kumpthurs gebite)
elbl^ska wolnizna zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., wolnizna elbl^ska
elbl^skie terytorium zob. Elbing (Elbin-
g(e), Elbingen), m., terytorium elbl^-
skie (elbische, elbinsche, elbingische gebite,
gebithe)
Gdanczk zob. Gdansk (Danczk, Gdanczk,
Gdnanczk), m.
Gdansk (Danczk, Gdanczk, Gdnanczk), m.
71, 104, 138
Gdnanczk zob. Gdansk (Dattczk, Gdanczk,
Gdnanczk), m.
das gebithe unsseres herren kompthurs czum
Elbingen zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., komturia elbl^ska (das
gebithe unsseres herren kompthurs czum
Elbingen, kumpthurs gebite)
* Indcks obejmujc wyl^cznie nazwy wystQpuj^cc w aneksic zrodlowym (cz. II, 2), z pomi-
nigcicm przypisow; odsyla do numeröw not w aneksic. Wprowadzono nast^puj^cc skröty:
m. — miasto, w. — wies. Znak [?] oznacza niepewn^ lckcj^ w oryginalc.
INDEKS GEOGRAFICZNY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWE]
323
Gore 208
Gorowo Ilawieckie (Landisberg), m. 171
Gronowo Elbl^skie (Grunaw), w. 305
Gros Musdoiff zob. Myszewo (Gros Mus-
dorff), w.
Grubenhagen zob. Zawodzie (Grubenha-
gen), w.
Grunaw zob. Gronowo Elbl^skie (Gru-
naw)l, w.
Herendorff, w. 169
Holland zob. Pasl^k (Holland), m.
Jurgensdotff zob. Jurkowice (Jurgensdotff),
w.
Jurkowice (Jurgensdoff), w. 149
komturia elbl^ska zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., komturia elbl^ska (das
gebithe unsseres Herren kompthurs czum
Elbingen, kumpthurs gebite)
Krasny Las (Schonenwalde), w. 286
kumpthurs gebite zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., komturia elbl^ska (das
gebithe unsseres Herren kompthurs czum
Elbingen, kumpthurs gebite)
Kwidzyn (Mergenwerder), m. 8
Kwietniewo (Blumenaw), w. 235
Landisberg zob. Gorowo Ilawieckie (Lan-
disberg), m.
Loncze zob. L^cze (Loncze), w.
L^cze (Loncze), w. 315
Ma(e)nsseltyn [?], w. 302
Malbork (Mergenburg), m. 93
Mergenburg zob. Malbork (Mergenburg), m.
Musdorff Gros zob. Myszewo (Gros
Musdoiff), w.
Myszewo (Gros Musdoiff), w. 10
Neuwendotffe zob. Nowa Wies (Neuwen-
doiffe), w.
Nowa Wies {Neuwendotffe), w. 305
Nowe Miasto Elbing (Nuwenstat, Nuwe
Stad Elbing) zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., Nowe Miasto Elbing
{Nuwenstat, Nuwe Stad Elbing)
Nuwe Stad Elbing zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., Nowe Miasto Elbing
{Nuwenstat, Nuwe Stad Elbing)
Nuwenstat zob. Elbing {Elbing(e), Elbin-
gen), m., Nowe Miasto Elbing
(Nuwenstat, Nuwe Stad Elbing)
Panyen [?] 150
Pasl^k (Preußisch Holland), m. 201
Pren 151
Preusische Margie zob. Przezmark (Preu-
sische Margte), w.
Przezmark (Preusische Margte), w. 332
Schonecke zob. Skarszewy (Schonecke),
m.
Schonenwalde zob. Krasny Las (Schonen-
walde), w.
Skarszewy (Schonecke), m. 67
Stare Miasto Elbing zob. Elbing (Elbing(e),
Elbingen), m., Stare Miasto Elbing
(Aide Stat)
Thorun zob. Torun (Thorun), m.
Tolkemyte zob. Tolkmicko (Tolkemyte), m.
Tolkmicko (Tolkemyte), m. 124
Torun (Thorun), m. 26, 54
Wickerow, w. 110
Zawodzie (Grubenhagen), w. 1—2
INDEKS RZECZOWY
DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ*
altbusser zob. laciarz (altbusser)
april zob. kwiecieñ (april)
areszt zob. ciemnica (gevenckenis, teme-
nitcze)
backensiege zob. spoliczkowanie (backens-
lege)
bader zob. laziebnik ( bader, foder)
badersknechte, badirknecht(e) zob. sluga
iaziebnika (badersknechte, bederknecht,
badirknecht(e))
beckenknecht(e) zob. sluga piekarza
(beckenknecht(e), beckerknecht(e), bek-
kengeselle, bekkergeselk)
becker zob. piekarz (becker)
beckerknecht(e) zob. sluga piekarza
(beckenknecht(e), beckerknecht(e), bek-
kengeselle, bekkergeselk)
beder zob. laziebnik (bader, beder)
bederknecht zob. sluga Iaziebnika (baders-
knechte, bederknecht, badirknecht(e))
beinbroch zob. zlamanie nogi (beinbroch,
beynbroch, beynbroche, beynbruch, bey-
nebruch, beynnebruch)
bekkengeselle, bekkergeselk zob. sluga pie-
karza (beckenknecht(e), beckerknecht(e),
bekkengeselle, bekkergeselk)
beynbroch, beynbroche, beynbruch, beynebruch,
beynnebruch zob. zlamanie nogi (bein-
broch, beynbroch, beynbroche, beynbruch,
beynebruch, beynnebruch)
beynschrot zob. naruszenie kosci w nodze
(beynschrot)
blo(e) zob. siniak (blo(e))
bluet, blut(t), blute, bluth zob. krew (bluet,
blut(t), blute, bluth)
blutrunst zob. rana krwawa (blutrunst)
bogener zob. wytwórca fukow/kusz (¿ebe-
ner)
forte zob. poslaniec (forte, fortfce)
hotel zob. wozny s^dowy/kat (botel)
botelyen zob. mieszkanie woznego s^do-
wego/kata (botelyen)
bothe zob. poslaniec (forte, bothe)
bothersknechte zob. sluga bednarza (bother-
sknechte)
bottelynne zob. partnerka woznego s^do-
wego/kata (bottelynne)
botynne zob. partnerka poslañca (fortyttne)
brama (t(h)ore(n)) 7, 218, 328
brat (bruder(e)) 26, 58, 82, 228, 234, 304
brifflenechte zob. sluga roznosz^cy listy
(briffknechte)
bruder(e) zob. brat (bruder(e))
* Indcks obcjmujc wyl^cznic terminy wyst^puj^ce w aneksie zródlowym (cz. II, 2), odsyla
do numerów not w aneksie. W indeksie nie uwzgl^dniono terminów ac/rt, odrt (proskryp-
eja, wzgl^dnie banieja, w zalcznosd od kontekstu), annus (rok), Jahre, jar, jare, jore (rok),
a takze czal,jarczal,jarczall, pomini^to równiez okreslenia swi^t. Znak [?] oznacza niepewn^
IckcjQ w oryginalc.
INDEKS RZECZOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEj
325
bruer, bruwer zob. piwowar (bruer, bruwer)
burger zob. mieszczanin (burger)
carwensknecht zob. karwesknecht (carwens-
knecht)
celowe obalenie na ziemi^ (ertffall, ertval)
113,224,245
chlop (gebur) 101
chlopiec (junge(n)) 112, 312
ciemnica (gevenckenis, temenitcze) 30, 149
ciesla (czymmermanri) 16, 143
cios maczug^ zob. uderzenie maczug^
(kulenslag)
ciotka (mume) 266
cleyder zob. odziez (cleyder)
cmentarz (kirchofe) 326
corka (tochter) 1
creczmer zob. karczmarz (creczmer)
cromer zob. kramarz (cromer, hocke r, kromer)
czas (czeit, czeyt, xretY, zeitte(n)) 211, 220,
228, 308, 327-328
czeichen zob. znak (czeichen)
czeit zob. czas (czeit, czeyt, zeit, zeitte(n))
czeladnik zob. sluga (geselle, gesellin,
geszele, knape, knecht(e))
czesc (ere) 165, 178, 245
careyf zob. czas (csreii, areii, zeitte(n))
czlonkowie skladu s^dziowskiego
(richtesher(r)enn, richtisheren, richtisz-
herenn) 314-320, 324-327
czlowiek pozbawiony czci (erloze) 63
czoubenisse 87
czwartek (donnerstaghe, donrstage, dornstag)
318, 323, 334
czymmermanri zob. ciesla (czymmermanri)
czymmermanne zob. partnerka ciesli
(rzymmermanne)
czyn (tad, tai) 49, 95, 161
czyn karygodny (frebel, frewel) 220, 307
czynsz (zinse) 331
degker zob. dekarz (degker)
dekarz (degker) 298
dienstage zob. wtorek (dienstage)
diepacht zob. proskrypcja zlodzieja (dte-
pacht, dipacht, diyepchacht)
dinstknecht zob. pacholek na sluzbie
(dinstknecht)
dipacht zob. proskrypcja zlodzieja (d¿e-
pacht, dipacht, diyepchacht)
dipstal(l) zob. kradziez (dipstal(l), dube,
duberye)
diyepchacht zob. proskrypcja zlodzieja (die-
pacht, dipacht, diyepchacht)
dobro (gut, gute) 4, 13, 124, 129, 153
dom (takze: zamek) (hausze, haws, hawse,
hawsz(e), hus, husse, husze) 25, 30,
154, 156, 158, 220-221, 223, 234,
307-309
donnerstaghe, donrstage, dornstag zob. czwar-
tek (donnerstaghe, donrstage, dornstag)
dorresmede zob. kowal specjalizuj^cy siç
w okuwaniu bram (dorresmede)
drabant zob. trabant (drabant)
dressch zob. mlockarz (dressch)
drewno (holcz) 10, 20
droga (sirosse) 327
drwal (holczhawer) 318
dube, duberye (zlodziejstwo) zob. kradziez
(dipstal(l), dube, duberye)
dzbanek (kanne) 47
dziecko (kynde(re), kynt) 2, 25, 45, 66
dzieñ (tag(e)) 321, 330, 334
dzwonnik (glackener) 19
erbetis man, eyn zob. zebrak (eyn erbetis
man)
ere zob. czesc (ere)
erloze zob. czlowiek pozbawiony czci
(erloze)
ertffall, ertval zob. celowe obalenie na
ziemiç (ertffall, ertval)
eyd zob. przysiçga (eyd)
firmarye zob. infirmeria (firmarye)
fischer zob. rybak (fischer, piscator)
fischersknechte zob. sluga rybaka (fischers-
knechte, vischerknecht, visscherknecht)
326
INDERS RZECZOWY DO ELBL4SKIEJ KSI^GI SADOWEJ
fleichergeselk, fleicherknechte, fleichirknecht
zob. sluga rzeznika {fleichergeselk, flei-
cherknechte, fleischerknecht, fleichirknecht)
fleischer zob. rzeznik (fleischer)
fleischerknecht zob. sluga rzeznika (fleicher-
geselk, fleicherknechte, fleischerknecht,
fleichirknecht)
folleister zob. wspolnik (folleister, volleister,
volleyster)
frauwe zob. kobieta (frauwe, frouwe, wib,
wibe, wip, wyb, urybe)
frebel zob. czyn karygodny (frebel, frewel)
freiheit zob. wolnizna (freiheit, fryeyt)
freitage zob. piqtek (freitage, freytage)
fremde zob. obey (fremde)
frewel zob. czyn karygodny {frebel, frewel)
freytage zob. pi^tek {freitage, freytage)
frouwe zob. kobieta (frauwe, frouwe, wib,
wibe, wip, wyb, urybe)
frouwendinste 182
fryeyt zob. wolnizna (freiheit, fryeyt)
furman zob. woznica (furman)
galgen zob. szubienica (galgen)
garbarz (gerber) 71, 216
gardlo (hals, halse) 4, 8-10, 52, 54-57, 59,
67, 73, 100, 129, 151-153, 159-161,
168, 173-176, 181, 183, 186, 189,
326-328, 330
garncarz (tapper) 207
garnek zelazny (gropen, groppen) 151, 153
garten zob. ogröd (garten)
gaste zob. gosc (gaste, geste)
gebite zob. terytorium (gebite, gebithe)
gebur zob. chtop (gebur)
gelarter 303
geld, gelt zob. pieni^dze (geld, gelt)
gerber zob. garbarz (gerber)
gerbirknechte zob. sluga garbarza (gerbir-
knechte, gerwerknecht)
gerethe zob. wyposazenie
gerichte zob. s^d (gerichte, rieht)
gerwerknecht zob. sluga garbarza (gerbir-
knechte, gerwerknecht)
geselle, gesellin zob. sluga (geselle, gesellin,
geszele, knape, knecht(e))
gesebchaßt zob. kompania (geselschajfl)
geste zob. gosc (gaste, geste)
geszele zob. sluga (geselle, gesellin, geszele,
knape, knecht(e))
gevenckenis zob. ciemnica (gevenckenis,
temeniteze)
gewalt zob. gwalt (gewalt)
geyzeler zob. handlarz bydlem (geyzeler)
glackener zob. dzwonnik (glackener)
gosc (gaste, geste) 18, 308
grajek zob. szpilman (speleman)
gropen, groppen zob. garnek zelazny (gro-
pen, groppen)
grübe [?] 39
grzywna (mrg., marg) 13, 330-331
gurteler zob. pasnik (gurteier)
gut, gute zob. dobro (gut, gute)
gwalt (gewalt) 183
habe zob. mienie (habe)
hagen 246
hals, halse zob. gardlo (hals, habe)
handlarz bydlem (geyzeler) 193
hant zob. r^ka (hant, hende)
hantwergk zob. rzemioslo (hantwergk)
hausze, haws, hawse zob. dom (takze:
zamek) (hausze, haws, hawse, hawsz(e),
hus, husse, husze)
hawsfrauwe zob. zona (hawsfrauwe, hus-
frauw, hußrouwe)
hawskumpthur zob. komtur domowy
(hawskumpthur, huskompthur)
hawsz(e) zob. dom (takze: zamek)
(hausze, haws, hawse, hawsz(e), hus,
husse, husze)
hebir 240
helferynne zob. pomocnica (helferynne)
heißer zob. pomoenik (heißer)
hende zob. r^ka (hant, hende)
her(r), herr(en) zob. pan (her(r), herr(en))
hestre 328
hexelschnyder zob. sieezkarz (hexebchnyder)
INDEKS RZECZOWY DO ELBLASKIEj KSI£GI SADOWEJ
327
hirte zob. pasterz (hirte)
hochsas [?] 156
hocker zob. kramarz (cromer, hocker, kromer)
holcz zob. drewno (holcz)
holczhawer zob. drwal (holczhawer)
honor zob. czesc (ere)
hormecher zob. rogownik (hormecher)
horrenson [wulgaryzm] 220
houbt zob. przywodca (houbt)
hure zob. nierz^dnica (prostytutka) (hure)
hus zob. dom (takze: zamek) (hausze,
haws, hawse, hawsz(e), hus, husse,
husze)
husfrauw zob. zona (hawsfrauwe, husfrauw,
husfrouwe)
husfrede zob. naruszenie miru domowego
(husfrede)
husfrouwe zob. zona (hawsfrauwe, husfrauw,
husfrouwe)
huskompthur zob. komtur domowy (haws-
kumpthur, huskompthur)
husse, husze zob. dom (takze: zamek)
(hausze, haws, hawse, hawsz(e), hus,
husse, husze)
hutmacher zob. kapelusznik (hutmacher)
hutterknecht zob. sluga kapelusznika (hut-
terknecht)
imi$ (name) 57, 142, 166, 250, 321
imi$ kobiece (weybesname, wibisname) 57,
313
infirmeria (firmarye) 99
irbarkeit zob. zacnosc (irbarkeit)
izba (kamer) 220
junge(n) zob. chlopiec (junge(n))
kamer zob. izba (kamer)
kanne zob. dzbanek (kanne)
kapelusznik (hutmacher) 328 ,
karczmarz (creczmer) 57
karwesknecht (carwensknecht) 142, 256
kaseier zob. kotlarz (kaseler, kesselbusser,
kesseler, kesselerbusser, kupersmed)
kate 328
kessel zob. kociol (kessel, kossel)
kesselbusser, kesseler, kesselerbusser zob. kot-
larz (kaseler, kesselbusser, kesseler, kes-
selerbusser, kupersmed)
kirchofe zob. cmentarz (kirchofe)
klucz (schlussel) 328
knape, knecht(e) zob. sluga (geselle, gesellin,
geszele, knape, knecht(e))
kobiece imi$ zob. imi^ kobiece (weybes-
name, wibisname)
kobieta (frauwe, frouwe, wib, wibe, wip,
wyb, wybe) 1, 9, 15, 47, 67, 70, 75,
119, 124, 129, 133, 135, 151, 153,
155-156, 160-161, 183, 224, 236-
237, 246, 275
koch zob. kucharz (koch)
kociol (kessel, kossel) 47, 151, 153
kolodziej (rademacher) 332
kompania (geselschaffi) 81
kompthur zob. komtur (kompthur,
kumpthur)
komtur (kompthur, kumpthur) 20, 73
komtur domowy (hawskumpthur, hus-
kompthur) 89, 258-259
konicliche gewalt zob. wladza krolewska
(konicliche gewalt, königliche gewalt)
königliche feste zob. swi^to krölewskie
(königliche feste)
königliche gewalt zob. wladza krolewska
(konicliche gewalt, königliche gewalt)
koh (pfferd, pffert, l.mn. pjferde) 13, 149—
150
kornknecht zob. sluga zbozowy (korn-
knecht)
korsenergeselle zob. sluga kusnierza (kor-
senergeselle)
kossel zob. kociol (kessel, kossel)
kotlarz (kaseler, kesselbusser, kesseler, kes-
selerbusser, kupersmed) 31, 60, 107, 125,
138, 167
koufßeutte zob. kupcy (kouffleutte)
kowal specjalizuj^cy si$ w okuwaniu
bram (dorresmede) 268
328
INDERS RZECZOWY DO ELBL4SKIEJ KSI^GI SADOWEJ
kradziez (dipstal(l), dube, duberye) 1—2, 8,
20, 40, 44, 46, 55-57, 59, 62, 72-73,
108, 326, 328, 334
kraffi 332
kramarz (cromer, hocker, kromer) 86, 281—
283, 297
krawiec ( menteler) 11
krew ( bluet, blut(t), blute, bluth) 5, 19,
33-34, 36, 42, 50-51, 64, 68-71, 83,
90-91, 97-98, 101, 105, 111, 113,
116-117, 120, 123, 130, 140-141,
147, 155, 157-158, 162-163, 165,
171-172, 177, 179, 182, 184-185,
187-188, 190-192, 196-197, 199-
200, 202-206, 208-209, 211-213,
215-218, 221-222, 224-227, 229-
230, 238, 241, 243-244, 246-249,
251-253, 257-259, 261-262, 263-
270, 272-275, 277, 279, 286, 288,
289, 293, 295-297, 299-302, 306,
307, 310
kromer zob. kramarz ( c, hocker, kromer)
krwawa rana zob. rana krwawa (
kucharz (koch) 99
kuglarz zob. szpilman (
kulenslag zob. uderzenie maczugft
la )
kumpthur zob. komtur (kompthur, kurnp-
thur)
kupcy (kouffleutte) 328
kupersmed zob. kotlarz (kaseler, kesselbusser,
kesseler, kesselerbusser, kupersmed)
kuzyn (netter) 42
kwiecieñ (aprit) 334
kynde(re), kynt zob. dziecko (kynde(re),
kynt)
lande zob. l^d (lande)
las (u/alde) 10
las miejski (statwalde) 313
lawtenmachir zob. wytwórca lutni (law-
tenmachir)
l^d (lande) 329
leben, lebin zob. zycie (leben, lebin)
lebir, leder zob. sköra (lebir, leder)
ledig geselle zob. „wolny” czeladnik (ledig
geselle)
leger 240
leibvare 202
lekarz koni (pfferdearczt) 145
lemde, lemede, lemmede zob. okaleczenie
(lemede, lemmede, lemde, leymde)
lepiarz (leymtreter) 82
leymde zob. okaleczenie (lemede, lemmede,
lemde, leymde)
leymtreter zob. lepiarz (leymtreter)
lyneweber zob. plociennik (lyneweber)
laciarz (altbusser) 144
laziebnik (bader, beder) 105, 117, 181
macht 332
mtfif 281-283
majtek zob. sluga okr^towy (schiffknecht)
rnan(n), manne zob. m^z (man(n), manne)
\narg zob. grzywna (imrg., majg)
marschalk zob. marszalek (marschalk)
marszalek (marschalk) 43
martwy m^zczyzna zob. zabity m^zczy-
zna (todenmann)
m^z (man(n), manne) 119, 129, 133, 220,
315, 323
melknecht zob. sluga mlynarza (melknecht,
moleknecht, molknecht(e) )
meltczerknecht zob. sluga slodownika
(meltczerknecht)
menteler zob. krawiec (menteler)
messer zob. nöz (me^er)
meyeti 147
m^zczyzna zob. m^z (mdrtfri,), manne)
miasto (stad, Stadt, stat) 7, 10, 12, 16,
20-21, 25, 27, 39, 49, 66-67, 72-73,
82, 85-88, 100, 104, 106, 108-110,
176, 201, 327-330, 334
mienie (habe) 151-153
mieszczanin (burger) 43
mieszkanie woznego s^dowego/kata
(botelyen) 224
INDEKS RZECZOWY DO ELBLASKIEJ KSIÇGI SADOWEJ
329
missetat zob. przestçpstwo (missetat)
mitwoch(e) zob. sroda (mitwoch(e))
miockarz (dressch) 212
mlynarczyk zob. sluga mlynarza (mei-
kriecht, moleknecht, molknecht(e))
moleknecht, molknecht(e) zob. sluga mly-
narza (melknecht, moleknecht, mol-
knecht(e))
molsche 309
montag(k) zob. poniedziafek (montag(k))
morderstwo (mortslag) 324
mortocht zob. proskrypcja zbieglego mor-
dercy (mortocht)
mortslag zob. morderstwo (mortslag)
rnrg. zob. grzywna (mrg., rnarg)
mueiverer zob. murarz (muewerer, murer)
mume zob. ciotka (mume)
murarz (muewerer, murer) 129, 196
murer zob. murarz (muewerer, murer)
murersknechte zob. sluga murarza (murers-
knechte)
muzyk zob. szpilman (speleman)
nacht zob. noc (nacht)
name zob. imiç (name)
naruszenie kosci w nodze (heynschrot) 165
naruszenie miru domowego (husfrede) 113
niedziela (sontage) 167
nierz^dnica (prostytutka) (hure) 29
nieznany (ungenante, ungenanter, ungen-
nanter) 97, 167, 183, 195, 218, 233,
253, 256, 267, 325
noc (nacht) 220, 322, 327
nóz (messer) 16
obalenie na ziemiç zob. celowe obalenie
na ziemiç (ertffall, ertval)
obey (fremde) 323
obende zob. wigilia (obende, vigilia)
odziez (cleyder) 110, 150
ogród (garten) 20, 49
okaleczenie (lemede, lemmede, lemde,
fcywwfe) 92, 146, 154, 167, 172, 180,
228, 242, 254, 285, 292
ore zob. ucho (ore)
orit/ zob. wyrok (orii/, urteil)
osternn zob. Wielkanoc (osternn)
pacholek zob. sluga (geselle, gesellin,geszele,
knape, knecht(e))
pacholek na sluzbie (dinstknecht) 286, 294
pan (her(r), herr(en)) 6, 20, 43, 46, 48, 89,
110, 166, 207, 221, 314-320, 324-327
panowie s^dowi zob. czlonkowie skladu
sçdziowskiego (richtesher(r)enn, richtis-
heren, richtiszherenn)
panowie zob. pan (her(r), herr(en))
partnerka ciesli (czymmermanne) 145
partnerka poslahca (botynne) 206
partnerka woznego s^dowego/kata (bot-
telynne) 206
pasterz (hirte) 219
pastwisko (weyde) 160
pasnik (gurteier) 92, 97
pfferd zob. koh (pfferd, pffert, l.mn. pfferde)
pfferdearezt zob. lekarz koni (pfferdearezt)
pffert zob. koh (pfferd, pffert, l.mn. pfferde)
pi^tek (freitage,freytage) 316, 324, 328
piekarnia miejska (stadtbachause) 326
piekarz (becker) 52-53, 59, 326
pieni^dze (geld, gelt) 4, 327, 330
pisarz (schriber) 71, 146
piscator zob. rybak (fischer, piscator)
piwowar (bruer, bruwer) 52, 89
platener zob. platnerz (platener)
platnerz (platener) 51
plöciennik (lyneweber) 263
Polak (polan, polen) 35, 61, 93, 139, 326
polan, polen zob. Polak (polan, polen)
pomocnica (helferynne) 25
pomoenik (helffer) 26, 47, 79
poniedzialek (montag(k)) 315, 320, 325
postaniec (bote, bothe) 6, 25, 168, 225, zob.
tez partnerka poslahca (botynne)
postrzygacz (scherrer) 28
potternosterdreer zob. wytwörca rozaheow
(potternosterdreer)
pracownik zob. chlop (gebur)
330
INDEKS RZECZOWY DO ELBL/\SKIEJ KSIÇGI S^DOWE]
prawo (recht(e)) 2, 19, 153, 315-321,
324-325, 327, 332
prom(e)knecht(e) zob. sluga przewozowy
(prom(e)knecht(e))
proqnechte 253
proskrypcja zbieglego mordercy (mor-
tocht) 315, 318
proskrypcja zlodzieja (diepacht, dipacht,
diyepchacht) 326—327, 332
prostytutka zob. nierz^dnica (prosty-
tutka) (hure)
Prus (prusse) 3
prusse zob. Prus (prwj.se)
przestçpstwo (missetat) 176, 183
przysiçga (eyd) 330
przywódca (houbt) 18
rada (rade, rat, rath, roth) 95, 161, 240,
314-320, 324-325
rade zob. rada (rade, rat, rath, roth)
rademacher zob. kolodziej (rademacher)
rana (wunde, wunden) 38, 92, 96, 99,
101-103, 123, 125, 129, 134, 140,
203, 207, 214
rana krwawa (blutrunst) 36-37, 81, 101,
125, 127, 129, 131, 134, 138, 146,
148, 169-170
rat, rath zob. rada (rade, rat, rath, roth)
recht(e) zob. prawo (recht(e))
rçka (Plant, hende) 30, 53, 148, 228, 292
richt zob. s^d (gerichte, richt)
richter zob. sçdzia (richter, richtherr)
richtesher(r)enn zob. czfonkowie skladu
sçdziowskiego (richtesher(r)enn, rich-
tisheren, richtiszherenn)
richtherr zob. sçdzia (richter, richtherr)
richtisheren, richtiszherenn zob. czlonkowie
skladu sçdziowskiego (rkhtesher(r)enn,
richtisheren, richtiszherenn)
rimer zob. rymarz (rimer)
rock zob. suknia (rock)
rogownik (hormecher) 64
roth zob. rada (rade, rat, rath, roth)
rybak (fischer, piscator) 131, 318
rymarz (rimer) 328
rzecz (sache) 149, 177, 320
rzemieslnik zwi^zany z obrôbk^ drewna
(schufenhouwer) 4
rzemioslo (haniivergk) 332
rzeznik (fleischer) 75, 78
sache zob. rzecz (sache)
s^d (gerichte, richt) 176, 314-320, 324—325
scheder zob. sprawca zabôjstwa (scheder)
schedmâcher 238
scherrer zob. postrzygacz (scherrer)
schiffknecht zob. sluga okrçtowy (schiff-
knecht)
schiffmann zob. szyper (schiffmann)
schilling zob. szyling (schilling)
schlussel zob. klucz (schlussel)
schmer 332
schotczen zob. strzelec (schotczen)
schriber zob. pisarz (schriber)
schroterknechte zob. sluga krawca (schro-
terknechte)
schufenhouwer zob. rzemieslnik zwi^zany
z obrobk^ drewna (schufenhouwer)
schuknecht(e) zob. sluga szewca (schu-
knecht(e))
schulcze zob. soltys (schulcze)
schuler zob. uczen (schuler)
scot zob. szkojec (scot)
sente zob. swiçty (sente, sinte)
seteler zob. siodlarz (seteler)
sçdzia (richter, richtherr) 176, 222, 314—
320, 324-327
sieczkarz (hexelschnyder) 320
siniak (blo(e)) 33, 113, 155, 241, 284
sinte zob. swiçty (sente, sinte)
siodlarz (seteler) 192
skôra (lebir, leder) 151, 153
slos zob. zamek (slos)
slonina (spegk) 332
siowo (wort, wurte) 84, 165, 178, 235,
245
sluga (geselte, gesellin, geszele, knape,
knecht(e)) 6, 36, 40, 46, 50, 55, 97,
INDEKS RZECZOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
331
116, 157, 211, 273, 289, 299, 317,
321, zob. tez siuga bednarza (bothers-
knechte), siuga garbarza (gerbirknechte,
gerwerknecht), siuga garncarza (tappers-
knecht), siuga kapelusznika (hutter-
knecht), siuga kowala (smedeknecht(e)),
siuga krawca (schroterknechte), siuga
kusnierza (korsenergeselle), siuga
laziebnika (badersknechte, bederknecht,
badirknecht(e)), siuga miejski (stadt-
dyner, stadknecht(e), statknecht(e)),
siuga mlynarza (melknecht, moleknecht,
molknecht(e)), siuga murarza (murers-
knechte), siuga okr^towy (.schiffknecht),
siuga piekarza (beckenknecht(e), becker-
knecht(e), bekkengeselle, bekkergeselk),
siuga roznosz^cy listy (briffknechte),
siuga przewozowy (prom(e)knecht(e)),
siuga rybaka (fischersknechte, vischer-
knecht, visscherknecht), siuga rzeznika
(fleichergeselk, fleicherknechte, fleischer-
knecht,fleichirknecht), siuga slodownika
(meltczerknecht), siuga stajenny (Stall-
knechte), siuga szewca (schuknecht(e)),
siuga woznicy (wagenknecht), siuga
zbozowy (kornknecht); frouwendinste,
karwesknecht (carwensknecht), pacholek
na sluzbie (dinstknecht), proqnechte,
trawgescherergeselle, „wolny” czeladnik
(ledig geselle)
siuga bednarza (bothersknechte) 140
siuga garbarza (gerbirknechte, gerwerknecht)
205, 247
siuga garncarza (tappersknecht) 36
siuga kapelusznika (hutterknecht) 205
siuga kowala (smedeknecht(e)) 148, 179,
227, 230, 280
siuga krawca (schroterknechte) 217
siuga kusnierza (korsenergeselle) 213, 276
siuga laziebnika (badersknechte, bederknecht,
badirknecht(e)) 26, 90, 96, 214, 279,
292
siuga miejski (stadtdyner, stadknecht(e),
statknecht(e)) 7, 221, 264-265, 316
siuga mlynarza (melknecht, moleknecht,
molknecht(e)) 123, 198, 208, 210-211,
215, 242, 246, 250-251, 291
siuga murarza (murersknechte) 51
siuga okr^towy (schiffknecht) 122
siuga piekarza (beckenknecht(e), becker-
knecht(e), bekkengeselle, bekkergeselk)
236-237, 244-245, 254, 257, 261,
268, 284
siuga przewozowy (prom(e)knecht(e)) 204,
209, 277
siuga roznosz^cy listy (briffknechte) 154
siuga rybaka (fischersknechte, vischerknecht,
visscherknecht) 38, 198, 216-217, 227,
244
siuga rzeznika (fleichergeselk, fleicherknechte,
fleischerknecht, fleichirknecht) 129, 250,
263, 282-283
siuga slodownika (meltczerknecht) 288
siuga stajenny (stallknechte) 159
siuga szewca (schuknecht(e)) 124, 168,
171, 186, 197, 200, 202, 214, 228,
234, 262, 269, 275, 319
siuga woznicy (iwagenknecht) 221
siuga zbozowy (kornknecht) 6
smedeknecht(e) zob. siuga kowala (smedek-
necht(e))
snarmecher zob. wytwórca sznurów (snar-
mecher)
soldener zob. zaci^zny (soldener)
soltys (schulcze) 302
son zob. syn (son, zon)
sontage zob. niedziela (sontage)
spegk zob. slonina (spegk)
speleman zob. szpilman (speleman)
spittelhoffe 294
spoliczkowanie (backenslege) 178
sprawca zabójstwa (scheder) 250
stad zob. miasto (stad, Stadt, stai)
stadknecht(e) zob. siuga miejski (stadtdyner,
stadknecht(e), statknecht(e))
stadt zob. miasto (stad, stadt, stat)
stadtbachause zob. piekamia miejska (stadt-
bachause)
332
INDEKS RZECZOWY DO ELBL^SKIEJ KSIgGI SADOWEJ
stadtdyner zob. sluga miejski (stadtdyner,
stadknecht(e), statknecht(e))
Stadtfreiheit zob. wolnizna miejska (stadt-
frei heit)
stajenny zob. sluga stajenny (Stallknechte)
stajnie (stalle) 69, 101
stalle zob. stajnie (stalle)
Stallknechte zob. sluga stajenny (Stallknechte)
stat zob. miasto (stad, stadt, stat)
statknecht(e) zob. sluga miejski (stadtdyner,
stadknecht(e), statknecht(e))
statwalde zob. las miejski (statwalde)
stelle 332
stelmach (weyner) 184
stöl (tisch(e)) 328, 331
straz zob. warta (wache)
straznik (Wächter, wechter) 220, 293
strosse zob. droga (rtratfe)
strzelec (schotczen) 258—259
stuppe 109
sukiennik (wullenweber) 26
suknia (rock) 18
su/c^er zob. szwagier (wc^cr)
syn (son9zon) 10-11, 34, 51, 70-71, 118,
173, 199, 219, 302
szewc naprawiaj^cy stare obuwie zob.
laciarz (altbusser)
szkojec (scot) 330
szpilman (speleman) 172
szubienica (galgen) 88, 106, 108, 110,
149-151, 153, 166, 330
szwagier (swoger) 11, 72
szyling (Schilling) 41,
szyper (schiffmann) 288—290
smierc (tod(e)) 152, 166, 189, 236-237,
240, 314-319, 322
sroda (mitwoch(e)) 314, 319, 327, 332
swiQto krölewskie (königliche feste) 255—
256
swi^ty (sente, sinte) 322, 330
t(h)ore(n) zob. brama (t(h)ore(n))
tad zob. czyn (tad, tat)
tag(e) zob. dzien (tag(e))
tapper zob. gamcarz (tapper)
tappersknecht zob. sluga garncarza (tap-
per sknecht)
tat zob. czyn (tad, tat)
tcegelshoffe 286
temenitcze zob. ciemnica (gevenckenis, teme-
nitcze)
terytorium (gebite, gebithe) 2-3, 12, 20,
72-73, 86-88, 100, 104, 106
tisch(e) zob. stöl (tisch(e))
tochter zob. corka (tochter)
tod(e) zob. smierc (tod(e))
todenmann zob. zabity nriQZCzyzna (toden-
mann)
todes(s)lag, todisslag, todslag zob. zaböjstwo
(todes(s)lag, todslag, todisslag, tothslak,
totslag, totszlag)
todsleeger zob. zaböjca (todsleeger, totsleeger)
tothslak, totslag zob. zaböjstwo (todes(s)lag,
todslag, todisslag, tothslak, totslag, totszlag)
totsleeger zob. zaböjca (todsleeger, totsleeger)
totszlag zob. zaböjstwo (todes(s)lag, todslag,
todisslag, tothslak, totslag, totszlag)
trabant (drabant) 303
tragarz (treger) 138, 226
trappeuie 217
trawgescherergeselle 252
freier zob. tragarz (treger)
trocknecht 19
trugenslag 290
ucho (ore) 334
ucieczka (oorftucht) 40
uczeri (schuler) 83, 197
uderzenie maczug^ (kulenslag) 117
ummblauffte 137
ungenante, ungenanter, ungennanter zob.
nieznany (ungenante, ungenanter,
ungennanter)
unrichten 328
zob. wyrok (ortil, urteil)
uszkodzenie kosci zob. naruszcnie kosci
w nodze (beynschrot)
INDEKS RZECZOWY DO ELBLASKIEJ KSI^GI SADOWEJ
333
vetter zob. kuzyn (yetter)
vigilia zob. wigilia (obende, vigilia)
villenn zob. wola (ivillenn, wille(n), willin,
uryllenn)
vischerknecht, visscherknecht zob. sfuga
rybaka (fischersknechte, vischerknecht,
visscherknecht)
eo/feo [?] 220
volleist zob. wspotudziai (volleist, volley st,
vulleyst)
volleister, volleyster zob. wspolnik (foüeister,
volleister, volleyster)
volleyst zob. wspotudziai (volleist, volley st,
vulleyst)
voiflucht zob. ucieczka (voiflucht)
vorgesunge 19
vorretenys zob. zdrada (vorretenys, vorrethenis)
vorreter zob. zdrajca (vorreter)
vorrethenis zob. zdrada (vorretenys, twre-
thenis)
vroup [?] 32
vulleyst zob. wspotudziai (volleist, volleyst,
vulleyst)
wache zob. warta (wache)
wachter zob. straznik (wachter, wechter)
wagenknecht zob. stuga woznicy (wogen-
knecht)
walde zob. las (walde)
warta (wache) 293
wartosc (wert) 13
wasser zob. woda (teaiser)
wechter zob. straznik (wachter, wechter)
wegeloge zob. zajscie drogi (leegefcge)
weibsbilde 327
reert zob. wartosc (teert)
weterynarz zob. lekarz koni (pjferdearczt)
weybesname zob. imi? kobiece (weybes-
na me, wibisname)
weyde zob. pastwisko (weyde)
weyner zob. stelmach (teeyner)
leeys 18
tetfee zob. kobieta (frauwe,frouwe,
leifce, ietp, u/yfc, leyfre)
wibisname zob. imi^ kobiece (weybesname,
wibisname)
Wielkanoc (osternn) 323
wigilia (obende, vigilia) 317, 333
wille(n), willin zob. wola (villenn, wille(n),
willin, wyllenn)
wip zob. kobieta (framve,frouwe, wib, wibe,
wip, wyb, wybe)
wtadza królewska (konicliche gewalt, könig-
liche gewalt) 183, 198, 206, 213—215
woda (wasser) 329
wola (villenn, wille(n), willin, wyllenn) 2—7,
10, 12, 14, 16-17, 30, 40, 45, 47-48,
55, 66-69, 83-84, 86, 89, 92, 95-97,
107, 110, 113, 116-117, 119, 124,
129, 133-134, 144, 149, 206, 209,
212-216, 218-221, 231-233, 238,
240, 246-251, 254, 257-262, 263,
266-267, 269-286, 288, 290-295,
297-311,313,320, 322-323, 329, 334
wolnizna (freiheit, fryeyt) 10, 327—329
wolnizna miejska (stadtfreiheit) 326
„wolny” czeladnik (ledig geselle) 260
teort zob. stowo (wort, wurte)
wortteck [?] 333
woznica (furman) 115
wozny s^dowy/kat (botel) 6, 30, 58, 84,
166, zob. tez mieszkanie woznego
s ad owe go/ka t a (botelyen), partnerka
woznego s^dowego/kata (bottelynne)
wspolnik (foüeister, volleister, volleyster) 26,
79, 177, 221
wspotudziai (volleist, volleyst, vulleyst) 154,
161, 219
wtorek (dienstage) 333
wullenweber zob. sukiennik (wullenweber)
wunde, wunden zob. rana (wunde, wunden)
wurte zob. stowo (wort, wurte)
wyb, wybe zob. kobieta (frauwe, frouwe,
wib, ivibe, wip, wyb, urybe)
wyllenn zob. wola (villenn, wille(n), willin,
wyllenn)
wyposazenie (gerethe) 110
wyrok (ortil, urteil) 153, 327, 332
334
INDERS RZECZOWY DO ELBLASKIEJ KSIßOI SADOWEJ
wyst^pek zob. czyn karygodny (frebel,
frewel)
wytwörca lutni (iawtenmachir) 260
wytwörca luköw/kusz (bogener) 319
wytworca rözancöw (potternosterdreer) 162
wytwörca sznuröw (snarmecher) 199
zabity m^zczyzna (todenmann) 314
zaböjca (todsleeger, totsleeger) 314
zaböjstwo (todes(s)lag, todslag, todisslag, toth-
slak, totslag, totszlag) 11, 21-26, 28-29,
32, 35, 49, 56, 58, 61, 63, 65, 74-79,
82, 91-95, 107, 112, 114-115, 118,
121, 128, 132-133, 135-137, 139,
143-145, 152, 159, 166, 173-174,
186, 193-195, 198, 210, 219, 223,
231-234, 239-240, 250, 260, 271,
276, 278, 280-283, 291, 294, 303-
305, 308-309, 311, 313-314, 323,
325
zaci^zny (soldener) 298
zacnosc (irbarkeit) 153
zajscie drogi (wegeloge) 208
zamek (5/05) 7, zob. tez dom (takze:
zamek) (ihausze, haws, hawse, hawsz(e),
hus, küsse, husze)
zdrada (vorretenys, vorrethenis) 92, 133
zdrajca (1vorreter) 89
zeif, zeitte(n) zob. czas (czeit, czeyt, zeit,
zeitte(n))
amre zob. czynsz (zinse)
ztamanie nogi (beinbroch, beynbroch, foy«-
broche, beynbruch, beynebruch, beynne-
bruch) 34, 51, 60, 80-81, 91-92, 97,
102, 111, 113, 126, 138, 167, 177,
180, 184, 202, 263, 270, 298
znak (czeichen) 222
2*?« zob. syn (50«, zo«)
zebrak (eyn ertetf man) 292
zona (ihawsfrautve, husfrauw, husfrouwe) 57,
66, 306
zycie (leben, lebin) 166, 189, 236-237,
314-319,322
~Yensch8
\ |
| any_adam_object | 1 |
| author | Jeziorski, Paweł A. 1978- |
| author_GND | (DE-588)1071925539 |
| author_facet | Jeziorski, Paweł A. 1978- |
| author_role | aut |
| author_sort | Jeziorski, Paweł A. 1978- |
| author_variant | p a j pa paj |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV044713845 |
| ctrlnum | (OCoLC)1019887971 (DE-599)BVBBV044713845 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044713845</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20180515</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">180115s2017 xx |||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788363352875</subfield><subfield code="9">978-83-63352-87-5</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">836335287X</subfield><subfield code="9">83-63352-87-X</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1019887971</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044713845</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B220</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Jeziorski, Paweł A.</subfield><subfield code="d">1978-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1071925539</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza</subfield><subfield code="c">Paweł A. Jeziorski</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Proskrypcja i banicja</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Historii PAN</subfield><subfield code="c">2017</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">334 Seiten</subfield><subfield code="b">Faksimiles (farbig)</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">W aneksie źródłowym "Elbląska księga sądowa"</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassungen in englischer und deutscher Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Verfestung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4187689-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Verbannung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4062616-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Stadt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4056723-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Preußen</subfield><subfield code="g">Ordensstaat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076337-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Miasta / Państwo Krzyżackie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Banicja / Państwo Krzyżackie / średniowiecze</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Przestępczość / Państwo Krzyżackie / średniowiecze</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Prawo miejskie / Państwo Krzyżackie / średniowiecze</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Preußen</subfield><subfield code="g">Ordensstaat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076337-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Stadt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4056723-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Verfestung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4187689-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Verbannung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4062616-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla</subfield><subfield code="0">(DE-588)5554015-6</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000006&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Sachregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030110315</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Preußen Ordensstaat (DE-588)4076337-7 gnd |
| geographic_facet | Preußen Ordensstaat |
| id | DE-604.BV044713845 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-11-19T09:02:55Z |
| institution | BVB |
| institution_GND | (DE-588)5554015-6 |
| isbn | 9788363352875 836335287X |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030110315 |
| oclc_num | 1019887971 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-B220 |
| owner_facet | DE-12 DE-B220 |
| physical | 334 Seiten Faksimiles (farbig) 24 cm |
| psigel | DHB_BSB_FID |
| publishDate | 2017 |
| publishDateSearch | 2017 |
| publishDateSort | 2017 |
| publisher | Instytut Historii PAN |
| record_format | marc |
| spelling | Jeziorski, Paweł A. 1978- Verfasser (DE-588)1071925539 aut Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza Paweł A. Jeziorski Proskrypcja i banicja Wydanie I Warszawa Instytut Historii PAN 2017 334 Seiten Faksimiles (farbig) 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier W aneksie źródłowym "Elbląska księga sądowa" Zusammenfassungen in englischer und deutscher Sprache Geschichte gnd rswk-swf Verfestung (DE-588)4187689-1 gnd rswk-swf Verbannung (DE-588)4062616-7 gnd rswk-swf Stadt (DE-588)4056723-0 gnd rswk-swf Preußen Ordensstaat (DE-588)4076337-7 gnd rswk-swf Miasta / Państwo Krzyżackie Banicja / Państwo Krzyżackie / średniowiecze Przestępczość / Państwo Krzyżackie / średniowiecze Prawo miejskie / Państwo Krzyżackie / średniowiecze Preußen Ordensstaat (DE-588)4076337-7 g Stadt (DE-588)4056723-0 s Verfestung (DE-588)4187689-1 s Verbannung (DE-588)4062616-7 s Geschichte z DE-604 Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla (DE-588)5554015-6 pbl Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000006&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Sachregister |
| spellingShingle | Jeziorski, Paweł A. 1978- Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza Verfestung (DE-588)4187689-1 gnd Verbannung (DE-588)4062616-7 gnd Stadt (DE-588)4056723-0 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4187689-1 (DE-588)4062616-7 (DE-588)4056723-0 (DE-588)4076337-7 |
| title | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza |
| title_alt | Proskrypcja i banicja |
| title_auth | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza |
| title_exact_search | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza |
| title_full | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza Paweł A. Jeziorski |
| title_fullStr | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza Paweł A. Jeziorski |
| title_full_unstemmed | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza Paweł A. Jeziorski |
| title_short | Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza |
| title_sort | proskrypcja i banicja w miastach pruskich poznego sredniowiecza |
| topic | Verfestung (DE-588)4187689-1 gnd Verbannung (DE-588)4062616-7 gnd Stadt (DE-588)4056723-0 gnd |
| topic_facet | Verfestung Verbannung Stadt Preußen Ordensstaat |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030110315&sequence=000006&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT jeziorskipaweła proskrypcjaibanicjawmiastachpruskichpoznegosredniowiecza AT instytuthistoriiimtadeuszamanteuffla proskrypcjaibanicjawmiastachpruskichpoznegosredniowiecza AT jeziorskipaweła proskrypcjaibanicja AT instytuthistoriiimtadeuszamanteuffla proskrypcjaibanicja |