Ogrody odchodzące ...?: z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Gdańsk
Fundacja Terytoria Książki
2017
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Sachregister Register // Personenregister Abstract Abstract |
| Beschreibung: | 365 Seiten Illustrationen, Karten, Pläne 25 cm |
| ISBN: | 9788379080830 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV044403617 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20171109 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 170710s2017 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788379080830 |9 978-83-7908-083-0 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1002239512 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV044403617 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-255 |a DE-83 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a 2.2 |2 KUBA2 | ||
| 100 | 1 | |a Rozmarynowska, Katarzyna |e Verfasser |0 (DE-588)1138821551 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Ogrody odchodzące ...? |b z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 |c Katarzyna Rozmarynowska |
| 264 | 1 | |a Gdańsk |b Fundacja Terytoria Książki |c 2017 | |
| 300 | |a 365 Seiten |b Illustrationen, Karten, Pläne |c 25 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 336 | |b sti |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1708-1945 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Ogrody / style / historia |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Tereny zielone / Polska / Gdańsk / historia |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Tereny zielone / Polska / Gdańsk / wydawnictwa ilustrowane |2 jhpk | |
| 650 | 4 | |a Parki i ogrody / Polska / 18-20 w | |
| 650 | 4 | |a Sztuka ogrodowa polska / historia / 18-20 w | |
| 650 | 0 | 7 | |a Grünanlage |0 (DE-588)4022278-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Gdańsk (Polska) / wydawnictwa ilustrowane |2 jhpk | |
| 651 | 4 | |a Gdańsk (woj. pomorskie) / parki i ogrody / 18-20 w | |
| 651 | 7 | |a Danzig |0 (DE-588)4011039-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Danzig |0 (DE-588)4011039-4 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Grünanlage |0 (DE-588)4022278-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1708-1945 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000004&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Sachregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000005&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000006&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000007&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029805606 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804177687550361601 |
|---|---|
| adam_text | Spis rzeczy
Podziękowania 9
Wprowadzenie 11
I. Przedmiot, cel, metoda badawcza oraz konstrukcja pracy 14
II. Kontekst kulturowy sztuki ogrodowej
1. O związkach sztuki ogrodowej z innymi dziedzinami nauki i sztuki 19
2. Uwikłania ideologiczne ogrodów i krajobrazu 24
2.1. Ogrody geometryczne ֊ próba opanowania nieskończoności 24
2.2. Od geometrii w stronę natury 24
2.3. Liberalizm angielskich ogrodów swobodnych 26
2.4. Rewolucja francuska. Ideał wolności a ogrody 27
2.5. Wyciszenie konotacji ideologicznych w ogrodach niemieckich pierwszej połowy
XIX wieku 28
2.6. Nacjonalizacja przyrody w Niemczech 28
2.7. Ogrody dla ludu 29
2.8. Niemiecki ruch ochrony przyrody na usługach nacjonalizmu 29
2.9. Pomiędzy modernizmem a ideą ogrodu naturalnego - Niemcy na początku
XX wieku 31
2.10. Rasizm a ogrody 31
2.11. Wstydliwe powinowactwo: udział eugeniki w idei miasta-ogrodu 32
3. Style ogrodowe w okresie kształtowania się idei zieleni publicznej 34
3.1. Odwrót od geometrii 34
3.2. Style swobodne XVIII wieku: augustan i serpentine style 36
3.3. Styl picturesque 37
3.4. Styl gardenesque i mix style 38
3.5. Stylistyka rokoka 41
3.6. Styl angielsko-chiński 41
4. Niemcy pod wpływem angielskiego ogrodnictwa swobodnego 44
5. Wielcy ogrodnicy niemieccy 45
6. Powrót do form geometrycznych - ogrody architektoniczne 50
III. Zieleń a miasto w dobie industrializacji
1. Miasto wobec przyrody 55
2. Tęsknota za naturą w mieście przemysłowym 56
3. Zieleń jako środek przeciwko uciążliwościom cywilizacji 58
3.1. Ogrody działkowe 61
3.2. Place do gimnastyki 62
4. Zieleń jako środek przeciwko brzydocie 64
4.1. Estetyczna funkcja zieleni 64
4.2. Idea upiększania krajobrazu (ferme ornée) i jej wkład do urbanistyki 64
5. Powrót przyrody do miasta 68
6. Formy zieleni w mieście 78
6.1. Wczesne formy zieleni miejskiej 78
6.2. Dojrzałe formy zieleni miejskiej 83
7. Zieleń a urbanistyka 88
7.1. Narodziny urbanistyki 88
7.2. W drodze ku systemowi zieleni miejskiej - planty 91
8. Systemy zieleni miejskiej 91
9. Zieleń w mieście modernistycznym 100
IV. Tio historyczne i kulturowe gdańskiej zieleni publicznej
1. Wpływ wzorców europejskich na gdańską zieleń 105
1.1. Do wojen napoleońskich (od około 1700 do 1807) 105
1.2. Okres wojen napoleońskich (1807-1814) 120
1.3. Pod panowaniem Prus i Niemiec (1814-1920) 122
1.4. Wolne Miasto Gdańsk (1920-1939) 128
1.5. W granicach Niemiec (1939-1945) 128
2. Gdańskie przechadzki - promenady spacerowe poza miastem 129
3. Towarzystwa Upiększania i Towarzystwo Budowy Ogrodów 137
3.1. Gdańskie Towarzystwo Upiększania 138
3.2. Towarzystwo Upiększania i Popierania Wrzeszcza 140
3.3. Towarzystwo Budowy Ogrodów 140
4. Gdańskie środowisko ogrodnicze 142
4.1. Ogrodnicy Ogrodu Królewskiego w Oliwie 142
4.2. Miejscowi ogrodnicy 143
4.3. Karl Tapp - ogrodnik miejski, inspektor i dyrektor Zarządu Ogrodów 144
V. Promenady, ogrody, parki i zieleńce - zieleń publiczna do roku 1898
1. Zieleń na ulicach miasta 147
2. Miejskie promenady, ogrody prywatne udostępniane mieszkańcom i parki miejskie 150
2.1. Promenada spacerowa Błędnik 151
2.2. Wielka Aleja (aleja Zwycięstwa, 1768-1770) 154
2.3. Ogród Opacki w Oliwie 160
2.4. Ogród Andrzeja Schopenhauera w Oruni 171
2.5. Ogród Sorena Bjorna na Stogach 172
2.6. Promenada spacerowa Jana Labesa w Jaśkowej Dolinie 173
2.7. Park miejski w Jaśkowej Dolinie 180
2.8. Promenada spacerowa Leupold-Platz 195
2.9. Park Steffensów 195
3. Zadrzewione place i zieleńce 198
3.1. Mały Błędnik 198
3.2. Zieleniec na placu Wałowym 203
3.3. Zieleniec na Targu Maślanym (placu Wintera) 203
3.4. Zieleniec na placu Heweliusza 209
4. Ogrody przy gospodach, restauracjach i zajazdach 210
4.1. Ogród Schahnasjahna 210
4.2. Ogród przy gospodzie w Stawowiu 214
4.3. Établissement w Kuźniczkach w Strzyży Dolnej 217
4.4. Ogród przy gospodzie „Trzy Świńskie Głowy” w Lipcach 221
4.5. Restauracja ogrodowa „Schwabental” w Dolinie Radości w Oliwie 221
5. Ogród Strzelecki u podnóża Grodziska 223
6. Parki kuracyjne 233
6.1. Park kuracyjny w Brzeźnie (Lasek Brzeźnieński) 234
6.2. Park kuracyjny na Westerplatte 239
6.3. Établissement przy Pustym Stawie na Stogach 243
VI. Gdańska zieleń pod kuratelą Zarządu Ogrodów
1. Powstanie i działalność Zarządu Ogrodów (1898-1918) 247
1.1. Dokonania Zarządu Ogrodów 247
1.2. Zaangażowanie Gdańska w budowę i utrzymanie zieleni miejskiej 250
2. Początki systemu zieleni miejskiej 254
3. Parki miejskie 261
3.1. Park Uphagena we Wrzeszczu 261
3.2. Park Oruński 267
4. Zadrzewione place i zieleńce 273
4.1. Zieleniec na placu Hanzy 273
4.2. Zieleniec na Targu Drzewnym 276
4.3. Zieleniec na Rynku we Wrzeszczu 277
5. Parki kuracyjne 280
5.1. Park kuracyjny w Jelitkowie 280
6. Ogrody działkowe 283
VII. Pod wpływem funkcjonalizmu. Gdańska zieleń od 1918 do 1945 roku
1. Utrzymanie i budowa zieleni miejskiej w Wolnym Mieście Gdańsku 285
2. Gdańska zieleń w rękach urbanistów 290
2.1. Sylwetka architekta Hugona Althoffa 290
2.2. Plan Wielkiego Gdańska 293
2.3. Plan systemu zieleni dla Gdańska 294
3. Zadrzewione place, zieleńce i parki 295
3.1. Plac Wybickiego we Wrzeszczu 296
3.2. Zieleniec przy alei Hallera we Wrzeszczu 299
3.3. Zieleniec przy ulicy Wyczółkowskiego na Siedlcach 300
3.4. Zieleniec przy ulicy Siennickiej na Dolnym Mieście 300
3.5. Park na stokach Grodziska 305
4. Boiska i place sportowe 306
5. Kąpieliska 306
5.1. Kąpielisko na Stogach 306
6. Ogrody działkowe 308
VIII. Zakończenie
1. Uwagi końcowe 311
2. Stan badań, charakterystyka źródeł i przegląd wykorzystanej literatury 314
Przypisy 319
Bibliografia 338
Źródła ilustracji 349
Zestawienie polskich i niemieckich nazw geograficznych dzielnic, ulic i placów
Indeks rzeczowy 354
Indeks osób 361
Streszczenia 367
Bibliografia
200 lat kąpieliska w Brzeźnie (folder), pomysłodawca i kurator projektu B. Dejna, konsultacja naukowa L. Nyka i J. Szczepański, oprać. red.
E. Pękata, Gdańsk 2011.
A Particular Description of the City of Dantzick: its Fortification, Extent, Trade, Granaries, Streets, Public and Private Buildings, River; Harbour.
Government, Punishments, Forces, Religion, and Churcbes. With many other Remarkable Curiosities. By an English Merchant, lately Resident
there, London MDCCXXXIV [1734], www.archive.org.
Alberti L. B., Ksiąg dziesięć o sztuce budowania, pod red. K. Dziewońskiego, przeł. I. Biegańska, Warszawa 1960.
Albinus R., Lexikon der Stadt Königsberg Pr. und Umgebung, Leer 1985.
Almeras H. de, La vie parisienne sous Je regne de Louis-Philippe, Paris 1925.
Althof[f] H., Danzig, [w:] Städtebau und Wohnungswesen der Welt i Town Planning and Housing throughout the Word I LVrbanisme et Vkabita-
tion dans tous les pays, (hrsg.) im Aufträge des Deutschen Vereins für Wohnungsreform, Berlin von B. Schwan, Berlin 1935, s. 142-145.
Althoff [H.J, Siedlungsarbeit in der Freien Stadt Danzig 1920-1930, „Danziger Schriften für Politik und Wirtschaft”, (hrsg.) Th. Rudolph, Heft
2, Danzig 1930.
Althoff H., Das neue Danzig, [w:] Danziger Jahrbuch 1930, unter Benutzung amtlichen Materials von F. A. Lubianski, Danzig 1930, s. 59-68.
AJthoff G., Memoiren 2001, www.mynetcologne.de.
Altpreussische Biographie, (hrsg.) Chr. Krollmann, Bd. 1-4, Königsberg (Pr.) 1941-1944.
Andrzejewski M., Kultura i oświata (1920-1945), [w:] Historia Gdańska, t. iV/2: 1920-1945, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1999, $. 267-308.
Andrzejewski M., Ludzie Wolnego Miasta Gdańska (1920-1939), Gdańsk 1997.
Architektura Wrocławia, t. 4: Gmach, pod red. J. Rozpędowskiego, Wrocław 1998.
Archiwum Państwowe w Gdańsku, przewodnik po zasobie do 1945 r., oprać. Cz. Biernat, Warszawa-Łódź 1992.
Arnheim K., Strandhalle für das Seebad Oliva-Glettkau, „Ostdeutsche Bau-Zeitung” Jg. 5, 1907, Nr. 18, s. 88.
Azzi Visentini M., Między naturą a geometrią. Ogród barokowy, przeł. D. Artymowski, [w:] Ogród. FormaSymbol-Marzenie, 18 grudnia 1998
- 28 lutego 1999, Zamek Królewski w Warszawie, pod red. nauk. M. Szafrańskiej, Warszawa 1998, s. 105-120.
Babnis K., Czyszek J., Rozpoznanie wartości środowiska kulturowego. Wytyczne konserwatorskie do miejscowego planu zagospodarowania prze-
strzennego. Gdańsk - rejon Parku Oruńskiego, Gdańsk 1996 (msp.).
Babnis M., Źródła do dziejów masonerii gdańskiej w zbiorach Biblioteki Gdańskiej PAN, „Rocznik Gdański”, t. LI, 1991, z. 1, s. 199-209.
Bahr E., Soren Björn, [w:j Neue Deutsche Biographie, Bd. 2, Berlin 1955, s. 282-283.
Bahr E., Zernecke Wilhelm Ferdinand (1790-1859), [w:] Altpreussische Biographie, (hrsg.) Chr. Krollmann, Bd. 2, 1969, $. 838.
Baranowski B., Berdecka A., Wypoczynek i rozrywka - rozrywki świeckie, [w:] Historia Kultury Materialnej w zarysie, t. IV, pod red. Z. Kamień-
skiej i B. Baranowskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków 1978, s. 367-373.
Barton D., Przewodnik krajoznawczy „z myszką” po Wysoczyźnie Elbląskiej, Elbląg 1997.
Barylewska-Szymańska E., Daniel Eggert ֊gdański rzeźbiarz XVIII wieku. Przyczynek do biografii artysty, [w:] Gdańszczanin w Berlinie. Daniel
Chodowiecki i kultura 2. połowy XV1IJ wieku w Gdańsku. Materiały z sesji. Dom Uphagena, t. 2, pod red. E. Kizika, E. Barylewskiej-Szymańskiej
i W Szymańskiego, Gdańsk 2002, s. 83-89.
Barylewska-Szymańska E., Szymański W.; Konkurs na gdański wieżowiec w 1920 roku, [w:J Architektura modernistyczna budynków użyteczności
publicznej, Zakład Historii Architektury i Konserwacji Zabytków. Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej. Materiały posesyjne, Gdańsk
2004, s. 81-84.
Barylewska-Szymańska E., Szymański W., Wydział Architektury Wyższej Szkoły Technicznej w Gdańsku (w latach 1904-1918) i dysertacja Otto-
na Rollenhagena, [w:] O. Rollenhagen, Untersuchung und Beschreibung der danziger Bürgrhäuser mit besonderer Darstellung der Bauten aus der
Zeit der Gotik bis zur spater renaissance [Analiza i opis gdańskich kamienic mieszczańskich ze szczególnym uwzględnieniem budowli z czasów od
gotyku do późnego renesansu], hrsg. / red. E. Barylewska-Szymańska, E. Bauer, Dietmar Popp, W. Szymański, Marburg-Gdańsk 2008, s. 55-~7.
Baszkiewicz J., Meller S., Rewolucja francuska 1789—1794. Społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983.
Baxter S., The German Way of Making Better Cities, „Atlantic Monthły”, July 1909, Nr 104, s. 72-95, www. library.cornell.edu/Reps/DOCS.
Behrend R., Aus dem Tagebuch meines Vaters Theodor Behrend in Danzig, Königsberg 1896.
Beitrage und Dokumente zur Geschichte der Technische Hochschule Danzig 1904-1945, Hannover 1979.
Benevolo L., Miasto w dziejach Europy, przeł. H. Cieśla, Warszawa 1995.
Benevolo L., Histoire de la ville, Roquevaire 1983.
Benjamin WPasaże, pod red. R. Tiedemanna, przef. L Kania, Krakow 2005.
Beresford C., The Development of Garden Squares, 2003, http://www.english-heritage.org.uk/upload/pdf/town_squares.pdf.
Bericht über die 25-jährige Tätigkeit des Vereines zur Förderung und Verschönerung Langfuhrs, welcher von 1894 bis 1898 den Namen „Verschöne-
rungs-Verein führte, Danzig 1919.
Bericht über die Tätigkeit des Verschönerungs-Vereins von 1894 bis 1897 und des aus ihm hervorgegangenen Vereins zur Förderung und Verschöne-
rung Langfuhrs von 1897 bis Oktober 1903, Danzig 1903.
338
Bernoulli J., Reisen durch Brandenburg, Pommern, Preußen, Curland, Rußland und Polen, in den Jahren 1777 und 1778. Bd. 1: Reise nach Dan-
zig und Beschreibung der Merkwürigkeiten dieser Stadt, Leipzig 1779.
Bertling A., Schützengarten und Schützenhaus in Danzig int Wandel der Zeit, „Heimatblätter des Deutschen Heimatbundes” Jg. IX, 1932, Heft 2,
Danzig.
Binkowska I., Natura i miasto. Publiczna zieleń miejska we Wrocławiu od schyłku XVIII do początku XX wieku, Wrocław 2006.
Blanke A., Aus Schlochaus vergangenen Tagen. Geschichtliche Darstellung, Schlochau 1926.
Blum O., Schimpff G., Schmidt W., Städtebau, Berlin 1921.
Błażejewski, Aus Schlochaus vergangenen Tagen Geschichtliche Darstellung der Begebenheiten am Orte von der Zeit seiner Entstehung bis zur
Gegenwart, Schlochau Westpr., 1912.
Bobrik E., Zur Galtgarben - Beterin Jäschkenthal bei Danzig am 18 Juni 1869, Danzig 1869.
Bogdanowski J., Krajobrazowe systemy zieleni miejskiej, [w:] Ekologiczny system miejskich terenów zieleni i krajobrazu, materiały pokonferen-
cyjne, Łódź 28-30 września 1995, s. 29-34.
Bogdanowski J., Postać i znaczenie motywów kompozycji dalekowschodnich w parkach polskich, [w:] Orient i orientalizm w sztuce, materiały
sesji Stowarzyszenia Historii Sztuki Kraków, grudzień 1983, Warszawa 1986, s. 117-140.
Bogdanowski, J., Polskie ogrody ozdobne. Historia i problemy rewaloryzacji, Warszawa 2000.
Bogucka M., O mentalności mieszkańca Gdańska, [w:] Mieszczaństwo gdańskie, materiały sesji naukowej 21-23.11.1996, pod red. nauk. S. Sal-
manowicza, Gdańsk 1997, s. 213-222.
Bogucka M., Zycie codzienne w Gdańsku wXV-XVl i^ieku, [w:] Historia Gdańska, t. II: 1454-1655, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1982,
s. 330-438.
Böhm A., Architektura krajobrazu, jej początki i rozwój, Kraków 1994.
Böhm A., Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu o czynniku kompozycji, Kraków 2006.
Böhme G., Filozofia i estetyka przyrody, przeł. J. Marecki, Warszawa 2002.
Böttcher, Der Seebade-Ort Zoppot bei Danzig, Danzig 1842.
Brandt E., Gärtnerisches aus der freien Stadt Danzig, „Die Gartenwelt” Jg. 34, 1930, Nr. 5, s. 57-58.
Branstädter F. A., Der See-Bade-Ort Zoppot bei Danzig, Danzig 1859.
Brauer W., DerHoenepark in Ohra, „Unser Danzig 1972” Jg. 24, Nr 8, s. 15.
Buder S., Visionaries and Planners: The Garden City Movement and the Modern Community, New York ֊֊ Oxford 1990.
Buebaum J., Balkon und Fensterblumenschmuck in der Städten, „Der Städtebau” Jg. 2,1906, Heft 7, s. 95—97.
Bukowski A., Waplewo. Zapomniana placówka kultury polskiej na Pomorzu Nadwiślańskim, Wrocław—Warszawa—Kraków-Gdańsk-Łódź
1989.
Burke E., A Philosophical inquiry into the Origin of our Ideas of the Sublime and Beauty (1756), wyd. poi. Dociekania filozoficzne o pochodzeniu
naszych idei wzniosłości i piękna, przeł. B Graff, Warszawa 1968.
Carsten A., Die Gartenkunst und ihre Beziehungen zur Architektur, Danzig 1912.
Caspar Weinreich. Danziger Chronik (1481-1495), [w:] Scriptores rerum Prussicarum, Bd. IV, (hrsg.) Th. Hirsch, E. Strehlke, M. Toeppen, Leip-
zig 1870.
Charageat M., Sztuka Ogrodów, Warszawa 1978.
Chłapowski D., Auszug aus einer Abhandlung über Felder Beflanzungen, „Verhandlungen des Vereins zur Beförderung des Gartenbaues in den
Königlichen Preussischen Staaten” 1828, Bd. 4, Heft 2.
Chtostowska J., Gdański Park przy ul. Nowiny. Studium Historyczne i komentarz do projektu rekonstrukcji Parku, Toruń 1978 (msp.).
Cielątkowska R., Lorens. R, Architektura i urbanistyka osiedli socjalnych Gdańska okresu XX-lecia międzywojennego, Gdańsk 2000.
Ciemnołoński J., Gdańsk jako stolica nowej prowincji i miasto garnizonowe, [w:] Historia Gdańska, t. IV/1: 1815—1820, pod red. E. Cieślaka,
Sopot 1998, s. 7-11.
Cieślak E., Mieszkańcy Gdańska w życiu codziennym, [w:] Historia Gdańska, t. III/l: 1655-1793, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1993, s. 640-661.
Ciołek G., Plapis W., Materiały do słownika twórców ogrodów polskich, „Materiały i Studia”, Instytut Podstawowych Problemów Planowania
Przestrzennego Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1968.
Ciołek G., Ogrody polskie, przygotowanie wznowienia i rozdziały uzupełniające J. Bogdanowski, Warszawa 978.
Coke D., Pleasure-garden, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster, (cons, ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford -
New York 2001, s. 441-443.
Constant C, From the Virgilian Dream to Chandigarh: Le Corbusier and the Modern Landscape, [w:] Denaturated Visions. Landscape and Cul-
ture in the Twentieth Century, (ed.) S. Wrede and W H. Adams, New York 1988.
Conway H., Public Parks, Nr 9 „Shire Garden History”, Buckinghamshire 1996.
Cowell F.R., Gartenkunst von der Antike bis zur Gegenwart, Stuttgart-Zürich 1979.
Csombor M., Martona Csombora podróż po Polsce, przeł. J. Śląski, Warszawa 1961.
Czarnecki W, Planowanie miast i osiedli, t. 3: Krajobraz i tereny zielone, Warszawa-Poznań 1968.
Czartoryska I., Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów przez I. C, Wrocław 1805.
Czyżak B., Starogdański nurt kultury, [w:] Historia Gdańska, t. W! :1815-1920, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1999, s. 185-239.
Czyżewski A., Trzewia Lewiatana. Antropologiczna interpretacja utopii miasta-ogrodu, Kraków 2001.
Dähne R., Denkmäler, Brunnen usw., [w:] Danzig und seine Bauten, MCMVIII, hrsg. vom Westpreussischen Architekten- und Ingenieur-Verein
zu Danzig, Berlin 1908, s. 429-432.
339
Daniel Chodowieckis Künstlerfahrt nach Danzig im Jahre 1773. Des Künstlers Tagebuch dieser Reise in deutscher Übertragung und das Skizzenbuch
in getreuer Nachbildung mit einer Einleitung heraugegeben von Willibald Franke, Leipzig-Berlin [b.r.J
Daniela Chodowieckiego dziennik podróży do Gdańska z 1773 roku, oprać. M. Paszylka, Gdańsk 2002.
Danzig und seine Bauten, MCMVIII, (hrsg.) vom Westpreussischen Architekten- und Ingenieur-Verein zu Danzig, Berlin 1908.
Danziger Bürgerhuch, Danzig 1915.
Danziger Bürgerbuch. Bilder aus Leben und Wierken Danziger Männer und Frauen in Politik, Wirtschaft, Presse, Kunst, Wiessenschaft, Volksbildung,
(hrsg.) F. Franke, Danzig 1927.
Dargacz J., Kąpielisko w Brzeźnie w XIX wieku, w: 200 lat kąpieliska w Brzeźnie (folder), pomysłodawca i kurator projektu B. Dejna, konsulta-
cja naukowa L. Nyka i J. Szczepański, oprać. red. E. Pękała, Gdańsk 2011, s. 2-2c.
Das deutsche Danzig im Wandel derZeit in 60 bildern, (hrsg.) F. Schwarz, Danzig 1927.
De Michelis M., Die Grüne Rewolution: Leberecht Migge und die Gartenreform in Deutschland nach der Jahrhundertwendet [w:] Mosser
Teyssor G., Die Gartenkunst des Abendlandes: von Renaissance bis zur Gegenwart, Stuttgart 1993, s. 405-416.
Denatured Visions. Landscape and Culture in the Twentieth Century, (ed.) S. Wrede and W. H. Adams, New York 1992.
Der Danziger Verschönerungs-Verein und die Abholzung der Olivaer Waldberge, „Schaluppe zum Dampfboot”, 15 Juli 1841, Nr 84.
Der Englische Garten in München, (hrsg.) Pankraz Freiherr von Freyberg, München 2000.
Der Johanisberg bei Danzig: Von Freuden für Freunde der schönen Natur, Danzig 1842.
Der Stadt Danzig, ihre geschichtliche Entwickelung und ihre öffentlichen Einrichtungen, (hrsg.) im Aufträge des Magistrats Allbrecht] von Bockel-
mann [i in.], Danzig 1904.
Die Feier des 400-jährigen Jubiläums der Buchdruckerkunst in Danzig, »Schaluppe zum Dampfboot” 28 Juli 1840, Nr 90, s. 719-721.
Die Ostsee- und Nordsee-Bäder. Praktischer Wegweiser, Berlin 1898.
Dohna U. Gräfin zu, Germany Front the rococo to the Landscape Style, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster
(cons. ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford-New York, 2001, s. 221.
Domańska H., Eugenia pod ukoronowanym lwem, Gdańsk 2006.
Domańska H., Gdański Zakon Synów Przymierza, Sopot-Gdynia 2002.
Domino J., Rozwój przestrzenny Elbląga, [w:] Historia Elbląga, t. III, cz.l: (1772-1850), pod red. A. Grota, Gdańsk 2000, s. 237-257.
Domino J., Rozwój przestrzenny՝, architektura i sztuka Elbląga, [w:] Historia Elbląga, t. III, cz, 2: (1851-1920), pod red. A. Grotha, Gdańsk
2001, s. 231-311.
Drzewiecka B., Ogrody i parki, [w:] Historia kultury materialnej Pöbki w zarysie, pod red. W. Hensla i J. Pazdura, t. IV: Od pol. XVII do końca
XVHI wieku, pod red. Z. Kamieńskiej i B. Baranowskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 325-328.
Duisburg F. K. G., Gemälde von Danzig, nebst Bemerkungen auf einer Reise von Danzig nach Königsberg: eine nothewendige Beilage zu der Skizze
von Danzig, Berlin-Leipzig 1809.
Dulewicz A., Encyklopedia sztuki niemieckiej, Warszawa 2002.
Dümpelmann S., The Persuit of Public Happiness: Gardens and Parks in Europę and North America, „GHI Bulletin” No. 37 (Fall 2005), s. 134-
-140. http://ghi-dc.org/publications/ghipubs/bu/037/21pursut.pdf.
Dzieje Sopotu do 1945 roku, pod red. B. Śliwińskiego, Gdańsk 1998.
Dzieje Szczecina, t. III: 1806-1945, pod red. B. Wachowiaka, Szczecin 1994.
Ebe G., Stadt und Haus-Gartenkunst, „Der Städtebau” Jg. I, 1905, Heft 6, s. 71-77.
Eysymontt K., Chiński „kostium” ogrodu cysterskiego w Oliwie, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” T. XXXVII, z. 1, Warszawa 1992, s. 31-53.
Fabiani-Madeyska L, Odwiedziny Gdańska w XIX wieku. Z relacji polskich zebrała Irena Fabiani-Madeyska, Gdańsk 1957.
Fabianowska K., Zachariasz A., Park krakowski jako element systemu zieleni miejskiej, [w:] Ekologiczny system miejskich terenów zieleni i krajo-
brazu, materiały pokonferencyjne, Łódź 28-30 września 1995, s. 63-68.
Fehlhaber (K.J, Gartenanlagen, [w:] Die Stadt Danzig, ihre geschichtliche Entwickelung und ihre öffentlichen Einrichtungen, Danzig 1904,
s. 175-179.
Feyerband G., Ostseebad Brösen. Ein Führer durch den idyllischen Badeort am Ostseebadstrande, Danzig 1899.
Fischer G., Er Prägte das Gesicht Berlins. Der Landschaftsarchitekt Peter Joseph Lenne (1789-1866), „Berlinische Monatsschrift” 1999, Heft 9,
s. 62-66.
Foltz M., Geschichte des Danziger Stadthaushalts, [w:] Quellen und Darstellungen zur Geschichte Westpreussens, Bd. 8, Danzig 1912.
Fortuna G., Tusk D., Oliwa, Jelitkowo, Gdansk 2003.
Fournel V, Paris nouveau et Paris futurę, Paris 1868.
Franz W., Geschichte der Stadt Königsberg, Frankfurt am Main 1979 (na podstawie wyd. z 1934 roku).
Führer durch das Ostseebad Brösen, Danzig 1914.
Führer durch die Frei Stadt Danzig, (hrsg.) von der Danziger Verkehr-Zentrale, Danzig 1920.
Garden History Reference Encyclopedia CD, (ed.) T. Turner, London 2004.
Gawlicki M., Podmiejskie dwory mieszczan gdańskich od XVI do XVJ1I wieku, [w:] Mieszczaństwo gdańskie, materiały sesji naukowej
21-23.11.1996, pod red. nauk. S. Salmonowicza, Gdańsk 1997, s. 67-80.
Gawlicki M., Zespól dworów mieszczan gdańskich przy Polankach w Oliwie, rozprawa doktorska pod kierunkiem J. Habeli, Katedra Historii
i Teorii Architektury, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1988 (msp.).
Gawłowska A., Historia powstania ogrodów dziecięcych im. W. E. Raua, [w:] Ochrona dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego w Polsce, pod red.
P, Wolskiego, Warszawa 1998, s. 217-222.
340
Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego ze zbioru Instytutu Herdera w Marburgu, teksty: W. Szymański, E. Baryźewska-Szymań-
ska, T. Urban, przeł. z niem. S. Brzezicki, Marburg-Wrodaw 2010.
Gdańsk Napoleoński, oblężenia 1807, 1813. Katalog wystawy, Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, 2000.
Gehrke R, Danzigs Schützenbruderschaßen in alter und neurer Zeit, Danzig 1895.
Genzmer E., Bebauungsplan für die Wohnungsgenossenschaft „Neuschotland” zu Danzig, „Der Städtebau” Jg. IV, 1908, Heft 4, s. 49-50.
Giedion S., Przestrzeń, czas i architektura. Narodziny nowej tradycji, przel. J. Olkiewicz, Warszawa 1968.
Gliński M., Kukliński J., Kronika Gdańska 997-1997,1.1: 997-1945, Gdańsk 1998.
Gliński M., Ludzie dziewiętnastowiecznego Gdańska, Gdańsk 1994.
Głuszko T., Gdańsk, który odchodzi, „30 Dni” 2009, nr 1, s. 14-23.
Goecke X, Nachträgliches von der Gartenbau-Ausstellung in Darmstadt, „Der Städtebau” Jg. I, 1905, Heft 12, s. 157-158.
Goecke T„, öffentliche Gärten und Parkanlagen mit Randbebauung, „Der Städtebau” jg. IV, 1908: Heft 1, s. 2—5, i Heft 2, s. 19-21.
Goethe J. W., Cierpienia młodego Wertera, przeł. L. Staff, Warszawa 1956.
Goode R, Public parks, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) R Goode, M. Lancaster, (cons. ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford - New
York, 2001, s. 456-461.
Gothein M. L., Geschichte der Gartenkunst, Leipzig 1911.
Granziera P., Freemasonic Symbolism and Georgián Gardens, http://www.esoteric.msu.edu./VblumeV/FreemasoniH.htmł
Grisebach A., Der Garten. Eine Geschichte seiner künstlerischen Gestaltung, Leipzig 1919.
Gröning G., Schneider U., Nachlässe von Gartenarchitekten des 19. Und 20. Jahrhunderts als Grundlage freirauntplanerischier Forschung, „Die
Gartenkunst” Jg. 7, 1995, Heft 2, s. 119-136.
Gröning G., Wolschke-Bulmahn J., Grüne Biographien. Biographisches Handbuch zur Landschaftsarchitektur des 20. Jahrhunderts in Deutschland
Berlin-Hannover 1997.
Gröning G., Politics of Community Garden in Germany, Montreal 1996, referat wygłoszony na konferencji The American Community Garden՝
ing Association pod tytułem „Brandung out: linking Communities Through Garden”, Sept. 26-29,1996, Montreal, Canada, http://www.ctty-
farmer.Org/gerraan99.btml#introgerman.
Groth A., Sopot i sąsiednie wsie w czasach nowożytnych, [w:] Dzieje Sopotu do 1945 roku, pod red. B. Śliwińskiego, Gdańsk 1998, s. 83-105.
Grunert H., Volksparkanlagen in Hamburg, Erfolge einer sozial orientierten Stadtpolitik im 19. Und 20. Jahrhundert, „Die Gartenkunst” Jg. 13,
2001, Heft 2, s. 343-366.
Gruszkowski W., Przemiany przestrzenne miasta, [w:] Historia Gdańska, t. IV/2: 1920-1945, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1999, s. 14—19.
Gruszkowski W., Rozwój przestrzenny Gdańska od końca XIX wieku do I wojny światowej, [w:] 100 łat nowoczesnej urbanistyki gdańskiej, pod
red. M. Postawki i P. Lorensa, Gdańsk 2009, s. 38-51.
Gruszkowski W, Rozwój przestrzenny i demograficzny, (w:] Historia Gdańska, t. IV/1: 1815-1920, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1998, s. 12-17.
Grzegorczyk B., „Humanitätsgarten” zwany „Domem Św. Wincentego”, [w:] Architektura Wrocławia, t. 4: Gmach, Wrocław 1998, s. 167-184.
Günther H., Lenné, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster, (cons. ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford - New
York, 2001, s. 333-334.
Gurlitt C., Handbuch des Städtebaues, Berlin 1920.
Haliczowa A., Materialne elementy wychowania fizycznego, [w:] Historia kultury materialnej Polski w zarysie, oprać, zbiorowe pod red. W. Hen-
sła, J. Pazdura, t. IV: Od połowy XVII do końca XVIII wieku, pod red. Z. Kamieńskiej i B. Baranowskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków 1978,
s. 375-381.
Hall P., Cities ofTomorrow: An Intellectual History of Urban Planning and Design in the Twentieth Century, Oxford-Cambridge 1991.
Hall X, Planning Europe’s Capital Cities: Aspects of nineteenth-century urban Development, London 1997.
Harris C., Blomfield, [w;] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) R Goode, M. Lancaster, (cons. ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford-New
York, s. 60.
Hartwig R., Domansky W, Wanderbuch derDanziger neusten Nachrichten, Danzig 1914.
Hasselhorst Ch., Meister der Gartenkunst. Die grossen Gärten Europas und ihre Schöpfer, Berlin 2004.
Hass-Nogal M.,Jak powstało miasto zieleni, [w:] A. Stachak, U. Grinn, M. Hass-Nogal, M. Kubus, G. Nowak, M. Nowakowska, Zieleń Szcze-
cina. Ilustrowany przewodnik dendrologiczny, Szczecin 2000, s. 13-38.
Hays D., Carmontelle’s Design for the Jardin de Monceau: A Freemasonic Garden in Late-Eigbteenth-Century France, „Eighteenth-Century
Studies”, 1999, vol. 32, no. 4, s. 447-462.
Hazard R, Kryzys świadomości europejskiej 1680-171S, przeł. L. Palewicz i A. Siemek, Warszawa 1974.
Heiligenthal R., Deutscher Städtebau, Heidelberg 1921.
Hennebo D., Hoffmann A., Geschichte den deutschen Gartenkunst, r. III: Der Landschaftsgarten, Hamburg 1963.
Hermand J., Rousseau, Goethe, Humboldt: Their Influence on Later Advocates of Nature Garden, [w:] Nature and Ideology. Natural Garden
Design in the Twentieth Century, vol. 18 in the Series Dumbarton Oaks Colloquium on the Landscape Architecture, Dumbarton Oaks 1997,
(ed.) J. Wolschke-Bulmahn, Dumbarton Oaks 1997, s. 35-57, http://http://www.doaks.org/publications/doaks_online_publication$/nature/na-
tur004.pdf.
Hesdörffer M., Gärtnerische Reiseskizzen. Die diesjährige Studienreise der Deutschen Dendrologischen Gesellschaft vom 5.-10. August, „Die
Gartenwelt” Jg. 15, 1913, Heft 34, s. 473-474; Heft 35, s. 484-486; Heft 36, s. 499-502.
Hirschfeld C.C.L., Theorie der Gartenkunst, Bd. 1-5, Leipzig 1779-1785. http://www.ub.uni-heidelberg.de/helios/fachinfo/www/kunst/digilit/
architektur/hirschfeld.html
341
Historia Elblqga, t. III, cz. 1: (1772-1850) i cz. 2: (Î8S1-1920), pod red. A. Grotha, Gdańsk 2000-2001.
Historia Gdańska t. IV/1: 1815-1920, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1998.
Historia Gdańska t. II: 1454-1655, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1982.
Historia Gdańska r. IV/2: 1920-1945, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1999.
Historia Gdańska, t. III/ 1: 1655-1793, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1993
Historia Gdańska, t. 1H/2: 1793-1815, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1993.
Historia kultury materialnej Polski w zarysie, oprać. zb. pod red. W. Hensla, J. Pazdura, t. IV (1978), pod red. Z. Kamieńskiej, B. Baranowskie-
go; t. V (1978) pod red. E. Koweckiej, t. VI (1979) pod red. B. Baranowskiego, J. Bartysia, T. Sobczaka, Wrocław-Warszawa-Kraków 1978-1979.
Historia Pomorza, t. IV: 1850—1918, cz. 1: Ustrój, gospodarka, społeczeństwo, i 2: Polityka i kultura, oprać. zb. pod red. S. Salmonowicza, Toruń
2000-2002.
Hobhause R, Historia ogrodów, Warszawa 2005.
Holden R., Ferme orné, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster, (cons, ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford - New
York 2001, s. 186.
Howard E., Garden Cities of Tomorrow, London 1902.
Howard E., Tomorrow: A Peacefull Path to Real Reform, London 1898.
Hrůza J., Teorie města, Praha 1965.
Iwicki Z., Oliwa wczoraj i dziś . Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001.
Jagiełło-Kołaczyk M., Wrocławskie éíablissements typu ogrodu ludowego, [w:] Architektura Wrocławia, t. 4: Gmach, pod red. J. Rozpędowskiego,
Wroclaw 1998, s. 135-166.
Jakrzewska-Snieżko Z., Gdańsk w dawnych rycinach, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1977.
Jałowiecki B., Tożsamość ludzi, tożsamość miejsc, [w]: Tożsamość miejsca i ludzi, pod red. nauk. M. Dymnickiej i Z. Opackiego, Warszawa 2003.
Jakubowska B., Hryszkiewicz D., Kwerendy i analizy materiałów źródłowych oraz wniosków do projektu rewaloryzacji zespołu dworskiego „Dwór
Szwabego” przy ulicy Bytowskiej 4 w Oliwie, 2000 (msp.).
Jankowska M., Rola Komitetu Plantacyjnego w rozwoju zieleni miejskiej w Warszawie na przełomie XIX iXX wieku, [w:] Sztuka a natura, mate-
riały XXXVIII sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki przeprowadzonej 23-25 listopada 1989 roku w Katowicach, pod red. nauk.
E. Chojeckiej, Katowice 1991, s. 389-398.
Jankowski E., Zadrzewienie miast naszych, Warszawa 1910.
Jankowski E., Małe ogródki, Warszawa 1911.
Jankowski E., Wspomnienia ogrodnika, Warszawa 1972.
Jellicoe G. A., Jellicoe S., The Landscape of Man: Shaping the Environment from Prehistory to the Present Day, 3rd edition, expanded and updated,
London 1995.
Johnston WM., The Austrian Mind. An Intellectual and Social History (1848-1938), London 2000.
„Journal für Prediger”, t. 10, Halle 1779.
Kałążny J., W tym szaleństwie jest metoda, czyli o korzyściach z chodzenia pieszo według Wilhelma Heinricha Riehla, „Nowe Pismo. Poznański
Magazyn Literacki” 2008, z. 2, http://nowepismo.pl.
Kampffmeyer H., Die Gartenstadtbewegung, Leipzig 1909.
Karnau O., Hermann Josef Stubben: Städtebau 1876-1930, Braunschweig-Wiesbaden 1996.
Karolak Cz., Kunicki W., Orłowski H., Dzieje kultury niemieckiej, Warszawa 2007.
Keyser E., Der Stadt Danzig, (hrsg.) E. Bahr, Köln-Wien 1972.
Keyser E., Danzigs Geschichte, Danzig 1921.
Khiel W, Gärtnerwerk - Gartenbilder: Alte Schönheiten im Königlichen Garten Oliva, „Die Gartenwelt” Jg. 35, 1931, Heft 4, s. 46-47.
Klamann E., Sikora A., Park im. A. Mickiewicza w Gdańsku-Oliwie, „Jantarowe Szlaki” 1993, nr 2, s. 10-13.
Kluckert E., European Garden Design, Köln 2000.
Knercer W., Olsztyn - miasto jak ogród?, „Biuletyn Oddziału Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków” 2005, z. 3,
s. 43-48.
Knochenhauer, Park und Gartenanlagen, (w:j Monographien Deutscher Städte, Bd. VI: Danzig, (hrsg.) E. Stein, Oldenburg 1914.
Koch H., Gartenkunst im Städtebau, wyd. 2, Berlin 1923.
Koch H., Neuere Gartenkunst, „Der Städtebau” Jg. IX, 1912, Heft 3, s. 25-31.
Kononowicz W., Wroclaw. Kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym, Wroclaw 1997.
Kostołowski A., Od gospodarstwa ozdobnego do upiększonego pejzażu rolniczego, Sztuka a natura, materiały XXXVIII sesji naukowej Stowarzy-
szenia Historyków Sztuki przeprowadzonej 23-25 listopada 1989 roku w Katowicach, pod red. nauk. E. Chojeckiej, Katowice 1991, s. 367-382.
Kotarski E., Zaplecze instytucjonalne kultury literackiej osiemnastowiecznego Gdańska, [w:] Mieszczaństwo gdańskie, materiały sesji naukowej
21-23.11.1996, pod red. nauk. S. Salmonowicza, Gdańsk 1997, s. 239-260.
Kozińska B., Rozwój przestrzenny Szczecina od początku XIX wieku do II wojny światowej, Szczecin 2002.
Krzemiński I., Polska tożsamość niemieckiego Gdańska, [w:] Tożsamość miejsca i ludzi, pod red. nauk. M. Dymnickiej i Z. Opackiego, Gdańsk
2003.
Kuhbier A., Berlin Grün. Historische Gärten und Parks der Stadt, Hamburg 2000.
Kwaśniewski A., „Królestwo ogrodów” księcia Leopolda von Anhalt-Dessau. W poszukiwaniu oświeceniowej jedności natury i człowieka, [w:] Kształ-
towanie krajobrazu: idee, strategie, realizacje, cz. 1: Saksonia, Brandenburgia, Berlin, pod red. A. Drapelli-Hermansdorfer, Wrocław’2004, s. 13-15.
342
Kwaśniewski A., Idea natury i semantyka krajobrazu na przykładzie Stowe, [w:] Kształtowanie krajobrazu: idee, strategie, realizacje, cz, II: Lon-
dyn i okolice, praca zbiorowa pod red. A. Drapelli-Hermansdorfer, Wrocław 2005, s. 15-21.
Lambin D., Thuin, [w:] The Oxford Cotnpanton to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster, (cons. ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford - New York
2001, s. 555.
Land und Strandbäder von Danzig und Umgegend nach photographischen Aufnahmen von Hof-Photograph Wilhelm Dreesen in Flensburg, Danzig
[1893j.
Lange W, Gartenbilder, Leipzig 1922.
Lautensack, D., Ueber Vorgarten, „Ostdeutsche Bau-Zeitung” 1917, Heft 92.
Lehrausstellung der Technischen Hochschule Danzig, „Zentralblatt der Bauverwaltung vereinigt mit Zeitschrift für Bauwesen” 1934, Heft 15,
Berlin.
Lekan T, Landscape Preservation and German Identity 1885-1945, Cambridge, Massachusetts - London 2004.
Lekan T., Regionalism and the Politics of Landscape Preservation in the Third Reich, „Environmental History” Vol. 4, No. 3 (Jul. 1999),
s. 384-404.
Lenz A., Pionier im ostdeutschen Gartenbau Anton Rathkes Lebenswerk in Praust, „Danziger Hauskalender 1953”, s. 58-60.
Lichaczow D., Poezja ogrodów.. O semantyce stylów ogrodo wo-parkowych, przeł. z j. rosyjskiego K. N. Sakowicz, Wrocław-Warszawa-Kraków
1991.
Lipińska B., lżewska T., Katalog Parków Województwa Gdańskiego. Park przy zespole dworskim d. Schwabental, Gdańsk 1983 (msp.).
Lipoński W., Dzieje kultury brytyjskiej, Warszawa 2006.
Lorens P., Przekształcenia obszaru śródmieścia Gdańska w latach 1793-1945, (w:j Gdańsk. Pomnik historii, cz. 1, pod red. A. Kostarczyka, Teka
Gdańska 3, Gdańsk 1998, s. 26-81.
Lothar A., Gartenkunst und Gärtneriscbeplanzeichnen, Wien [ok. 1890].
Loudon J. C. L., Encyclopaedia of Gardening, 1835, edited and € gardenvistt.com
Lubiński Cz. (Damrot K.), Szkice z ziemi i historii Prus Królewskich: Listy z podróży, Gdańsk 1886.
Łoza $., Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954.
Maasz H., Der deutsche Volkspark der Zukunft. Laubenkolonien und Grünfläche, Frankfurt a. M. 1913.
Maasz H., Die Stadterweiterungen und die Formen ihrer Grünanlagen, „Der Städtebau” 1915, Heft 6, s. 57-60.
Maasz H., Strassenbaum und Baumgang, „Der Städtebau” Jg. 12, 1915, Heft 11, s. 101-103.
Mahiau H., Geschichte der Loge Eugenia zum Gekröntem Löwen im Or. Danzigs Danzig 1902.
Majdecki L., Historia ogrodów, t. 1: Od starożytności po barok, t. 2: Od XVIII wieku do współczesności, zmiany i uzupełnienia A. Majdecka-
-Strzeżek, Warszawa 2009.
Majdecki L., Historia ogrodów, Warszawa 1978.
Majdecki L., Rejestr ogrodów polskich, z. 1, Warszawa 1964.
Maleczyński K., Morelowski M., Ptaszycka A., Wrocław - rozwój urbanistyczny, Warszawa 1956.
Maliszewski K., Gdańsk jako ośrodek transferu informacji komunikacji społecznej w Rzeczypospolitej szlacheckiej wXVII-XVIII wieku, [w:] Miesz-
czaństwo gdańskie, materiały sesji naukowej 21-23.11.1996, pod red. nauk. S. Sałmanowicza, Gdańsk 1997, s. 223-238.
Mamuszka F., Bedeker sopocki, Gdańsk 1981.
Mamuszka F., Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki, Gdańsk 1985.
Mamuszka F., Z przeszłości Stawowia, „Rocznik Sopocki 1978”, s. 131-138.
Mańkowski H., Stadthallen, „Ostdeutsche Bauzeitung” Jg. IX, 1911, s. 539.
Mason G., An Essay on Design in Gardening, London 1768.
Meier-Schomburg J., Die Danziger Seebäder und Luftkurorte unter besonderer Berücksichtigung der higienischen Einrichtungen, Danzig 1933.
Meyer F., Riez F., Gartentechnik und Gartenkunst, Leipzig 1911.
Meyer G., Lehrbuch der schönen Gartenkunst, Berlin 1862.
Michalak J. M., Muzyka i widowiska w Sopocie-Stawowiu. Fakty, dygresje i znaki zapytania, „Rocznik Sopocki 1997” XII, s. 96-109.
Miegel A., Das alte und neue Königsberg, Königsberg Pr. [około 1930].
Mieszczaństwo Gdańskie, sesja naukowa 21-23.11.1996, pod red. nauk. S. Salmonowicza, Gdańsk 1997.
Migge L., Die Gartenkultur des 20. Jahrhunderts, Jena 1913.
Migge L., Die wachsende Siedlung nach biologischen Gesetzen, Stuttgart 1932.
Migge L., Wie baue Ich eine grüne Stadtf, „Der Städtebau” Jg. XIV, 1917, Heft 14, s. 59-65.
Mikos S., Wolne Miasto Gdańsk w okresie rządów parlamentarnych (1920-1933), [w:] Historia Gdańska, cz. TV/2: 1920-1945, pod red. E. Cieś-
laka, Sopot 1999, s. 33-70.
Monographien Deutschen Städte Darstellung deutscher Städte und ihrer Arbeit in Wirtschaft, Finanzwesen, Hygiene, Socialpolitik und Technik,
(hrsg.) E, Stein, Bd. VI: Danzig, Oldenburg 1914.
Morawińska A., Augusta Fryderyka Moszyńskiego rozprawa o ogrodnictwie angielskim 1774, „Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki”, t. XXIV
pod red, W. Jaworskiej i W. Juszczaka, Wrocław-Warszawa-Kraków 1977.
Morawińska A., Triumf natury. Parki XVIII wieku, [w:] Ogród. Forma-Symbol-Marzenie, 18 grudnia 1998 - 28 lutego 1999, Zamek Królewski
w Warszawie, pod red. nauk. M. Szafrańskiej, Warszawa 1998, s. 269-312.
Mosser M., Teyssot G., Die Gartenkunst des Abendlandes: von Renaissance bis zur Gegenwart, Stuttgart 1993.
Moughtin C., Shirley E, Urban Design: Green Dimension, Elsevier 2005.
343
Muhl J., Geschichte der Dörfer auf der Danziger Höhe, Danzig 1938.
Müller O., Brösen, „Führer des Staatlichen Landesmuseums für Danziger Geschichte”, Danzig-Oliva, Schloss (1936).
Mumford L., The Culture of Cities, London 1938.
Muthesius H., Das Englische Haus Entwicklung, Bedingungen, Anlage, Aufbau, Einrichtung und Innenraum, Berlin 1904.
Muthesius H., Landhaus und Garten: Beispile neuzeitlicher Landhäuser nebst Grundrissen, Innenräumen und Gärten, 2. Ausgabe, München
1910.
Nagel H. von, Landesverschönerung und Landesverbesserung, München 1831.
Najmajer M., Rozwój przestrzenny Gdańska, [w:] Gdańsk. Pomnik historii, cz. 1, pod red. A. Kostarczyka, Teka Gdańska 3, Gdańsk 1998,
s. 12-26.
Neue Deutsche Biographie, (hrsg.) von der Historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Bd. 2, Berlin 1955.
Neumann, Der Hoensche Park zu Ohra als Naturdenkmal, „Danziger Zeitung” 1906, Nr 407.
Nocny W, Brzeźno Najstarsze kąpielisko Wybrzeża Gdańskiego, Gdańsk 2004.
Nocny W, Nowy Port. Pierwsza brama Gdańska, Gdańsk 2005.
Nocny W, Stogi zapomniana „wyspa”, Gdańsk 2006.
Nötzel O., Wegeweiser für Zoppot und den Olivaer Wald, Danzig 1877.
Nowak Z., Oświecenie w Gdańsku, [w:] Historia Gdańska, t. III, cz.l: 1655-1793, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1993, s. 668-723.
Ogier K., Dziennik podróży do Polski 1635-1636, przeł. E. Jędrkiewicz, cz. I: wstęp historyczny i objaśnienia W. Czapliński, Gdańsk 1950,
cz. II: wstęp M. Pelczar, objaśnienia I. Fabiani-Madeyska, Gdańsk 1953.
Ogród. Forma-Symbol-Marzenie, 18 grudnia 1998 - 28 lutego 1999, Zamek Królewski w Warszawie, pod red. nauk. M. Szafrańskiej, Warsza-
wa 1998.
Ogród polski w XIX wieku. Antologia tekstów, „Studia i Materiały Ogrody”, z. 3(9), wybór i wprowadzenie M. Szafrańska, Warszawa 1998.
Olszewska M., Park Oliwski, katalog wystawy „Wokół Parku Oliwskiego. Ogrody Europy między rezydencją a mitem arkadii. Pejzaże starej
Oliwy”, Gdańsk 2000.
Omilanowska M., Przebudowa Gdańska w latach 1891-1895 na tle przekształceń wielkich miast europejskich wXIX wieku, [w:] Gdańsk-mia-
sto w przebudowie, oprać, i red. E. Pękala, Gdańsk 2009, s. 1-ld.
Orient i orientalizm w sztuce, Materiały Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków, grudzień 1983, pod red. E. Karwowskiej,
Warszawa 1986.
Orłowicz M., Przewodnik po Gdańsku, Oliwie i Sopotach, Warszawa 1921.
Orłowicz M., Ilustrowany przewodnik po województwie pomorskim, Warszawa 1924.
Ostendorf R, Sechs Bücher vom Bauen, Berlin 1922.
Ostrowska-Kębłowska Z., Architektura i budownictwo Poznania w latach 1790-1880, Poznań 1982.
Ostrowska-Kębłowska Z., Działalność urbanistyczna do 1835 roku, [w:] Dzieje Poznania 1793-1918, pod red. J. Topolskiego i L- Trzeciakow-
skiego, Warszawa-Poznań 1994, s. 480-491.
Ostrowski W, Kompozycja zespołów architektonicznych barokowego Rzymu, „Studia z historii budowy miast”, prace Instytutu Urbanistyki
i Architektury, rok X zeszyt 1/14, Warszawa 1955, s. 7-46.
Ostrowski W, Urbanistyka współczesna, Warszawa 1975,
Ostrowski W., Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko, Warszawa 1996.
Ostseebad Westerplatte, Danzig 1900.
Ostseebad Westerplatte, Danzig 1913.
Owens H. B., Gardenesąue style, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster, (cons, ed.); G. Jełlicoe, S. Jełlicoe, Oxford -
New York, 2001, s. 211-212.
Panofsky E., Ideowe poprzedniki chłodnicy rolls-royce*a, [w:] idem, Studia z historii sztuki, wybór, oprać, i posłowie J. Białostockiego, Warsza-
wa 1971.
Parki Łodzi, praca zbiorowa pod red. J. Mowszowicza, Łódź 1962.
Pemberton R., The Happy Colony, London 1854.
Pippal M., A Short History of Art in Vienna, München 2001.
Pizuński P., 100 gdańszczan znanych i wartych poznania, Gdańsk 1997.
Plan von Guthenbergshein bei Jeschkenthal. Imt Erinnerung an das Danziger Sängerfest am 3. August 1857, Danzig 1857.
Plany Gdańska, Oliwy, Sopotu i Gdyni w zbiorach kartograficznych Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk, oprać. Z. Szopowska, Wrocław
1985.
Płaza-Opacka D., Sregner T., Sztykiei E., Po słońce i wodę. Polscy letnicy nad Bałtykiem w XJX i w pierwszej połowie XX wieku, Gdańsk 2004.
Postawka M., Myśl urbanistyczna Hermanna Josepha Stübbena. Epizod gdański, [w:] 100 lat nowoczesnej urbanistyki gdańskiej, pod red. M. Po-
stawki i P. Lorensa, Gdańsk 2009.
Preussens Städte, Denkschrift zum 100-jährigen Jubiläum der Städteordnung vom 19. November 1808, (hrsg.) im Aufträge des Vorstandes des
Preussischen Städtetages von H. Sielbergleit, Berlin 1908.
Przybylski R., Ogrody romantyków, Kraków 1978.
Ptaszycka A., Przestrzenie zielone w miastach, Poznań 1950.
PückJer-Muskau H. von, Andeutungen über Landschaftsgärtnerei verbunden mit der Beschreibung ihrer praktischen Anwendung in Muskau,
Stuttgart 1834, http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/puecklerl834a.
344
Püttner E.,Jäschkenthal und der Johannisberg bei Danzig, Danzig 1890.
Rabinów R, French Modern. Nortns and Forms of Social Environment, Chicago-London 1995.
Rasch E., Zur Beschaffung und Unterhaltung öffentlichen Grünanlagen, „Der Städtebau” Jg. XII, 1915, Heft 12, s. 117-120.
Reichów H., Alte bürgerliche Gartenkunst. Ein Bild des Danziger Gartenlebens im XVII. und XVIII. Jahrhundert, Berlin 1927,
Rembowska L, Dom bogatego mieszczanina gdańskiego tv II pol. XVII i w XVIII wieku, Gdańsk 1979.
Report from the Select Committee on Public Walks, Pari. Papers, 1833, „The Westminster Review” Vol. XX, January-April 1834, s. 496-514.
Revidiertes Statut des Gartenbau-Vereins in Danzig, Danzig 1881.
Rhotstein Ph., Illustrierter Führer durch Danzig und Umgegend, Danzig 1894.
Robinson W, The Parks, Promenades Gardens of Paris described and considered in relation to the Wants of our own Cities and private Gardens,
London 1869, http://books.google.com.
Robinson W, The Wild Garden, London 1870.
Rollenhagen O., Untersuchung und Beschreibung der danziger Bürgrhäuser mit besonderer Darstellung der Bauten aus der Zeit der Gotik bis zur
spater renaissance Analiza i opis gdańskich kamienic mieszczańskich ze szczególnym uwzględnieniem budowli z czasów od gotyku do późnego
renesansu], hrsg. / red. E. Barylewska-Szymańska, E. Bauer, D. Popp, W Szymański, Marburg-Gdańsk 2008.
Romanow A., Rozwój przestrzenny i demograficzny, [w:] Histońa Gdańska, t. IV/2:1920-1945, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1999, s. 7-14 i 19-30.
Romanow A., Warunki życia ludności Gdańska, [w:} Historia Gdańska, t. [V/1: 1815-1920, pod red. E. Cieślaka, Sopot 1998, s. 434-456.
Rothstein Ph., Przewodnik po Gdańsku i okolicy, wydanie polskie na podstawie 3 wydania niemieckiego, pod red. G. Fortuny, przeł- S. Tusk,
Gdańsk 2001.
Rotkiewicz M., Sport, [w:] Historia kultury materialnej Polski w zarysie, oprać, zbiorowe pod red. W. Hensla, J. Pazdura, t. VI: Od 1870 do
1918 roku, pod red. B. Baranowskiego, J. Bartysia, T. Sobczaka, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1979, s. 491-498.
Rozmarynowska K., 0 „duszy” czyli o treści założeń ogrodowych, „Punkt po punkcie”, z. 3: Dusza, Gdańsk 2002, s. 247-254.
Rozmarynowska K., Gdańskie ciekawostki ogrodowe początku XX wieku w świetle relacji ze zjazdu Niemieckiego Towarzystwa Dendrologicznego
(5-10 sierpnia 1911 r.), „Czasopismo Techniczne” 2007, wydawnictwo Politechniki Krakowskiej Architektura, z. 10, s. 159-161.
Rozmarynowska K., Z zapomnianej przeszłości gdańskiego parku miejskiego w Jaśkowej Dolinie, „Pomerania” 2006, nr 12, s. 25-29.
Rozmarynowska K., O wzajemnych relacjach człowieka, przyrody, ogrodu i miasta, „Estetyka i Krytyka”, nr 12 (1/2007), s. 13-41.
Rozmarynowska K., Daleki uńdok jako kategoria estetyczna, „Estetyka i Krytyka”, nr 7/8 (2/2004-1/2005), s. 144-163.
Rozmarynowska K., Ideologia w ogrodzie, przyrodzie i krajobrazie, „Estetyka i Krytyka”, nr 15/16 (2/2008-1/2009), s. 143-169.
Rozmarynowska K., O integracyjnej roli widoków w relacji czlouneka z jego otoczeniem (na przykładzie Gdańska), [w:] Integracja i dezintegracja
w krajobrazie miast i miasteczek, materiały z konferencji zorganizowanej przez Oddział Wrocławski Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Oddział
Gdański Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Główną Komisję Ochrony Zabytków Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Muzeum Narodowe
w Gdańsku, Wrocław-Gdańsk 7-9 października 2005, pod red. R. Eysymontta, Wrocław 2006, s. 61-81.
Rozmarynowska K., Park Leśny Jaśkowej Doliny, „30 dni” 2005, nr 5, s. 10-19.
Rozmarynowska K., Powrót natury do miasta. Zieleń miejska w Gdańsku w latach 1918-1945, [w:] 100 lat nowoczesnej urbanistyki gdańskiej,
pod red, M. Postawki i P. Lorensa, Gdańsk 2008, s. 105-121.
Rozmarynowska K., Śmiech w ogrodzie, czyli o tym, jak automaty rozśmieszały ogrodowych gości, „Punkt po punkcie”, z. 6: Śmiech, Gdańsk
2005, s. 116-123.
Rozmarynowska K., Z działalności i twórczości architekta Hugona Althoffa - senatora Wolnego Miasta Gdańska w latach 1928-1933, [w:] 100 łat
nowoczesnej urbanistyki gdańskiej, pod red. M. Postawki i P. Lorensa, Gdańsk 2008, s. 59-71.
Rozmarynowska K., Zapomniany gdański Ogród Strzelecki - dzieje i rozwój przestrzenny, „Wiadomości Konserwatorskie. Pismo Stowarzyszenia
Konserwatorów Zabytków” 2007, nr 22, s. 19-30.
Rozmarynowska K., W cieniu rzymskiego ogrodu, [w:] Ogrody - zwierciadła kultury, t. 2: Zachód, Kraków 2008, s. 69-74.
Rozmarynowska K, Z działalności dziewiętnastowiecznych gdańskich towarzystw upiększania miasta, „Wiadomości Konserwatorskie Pismo
Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków” 2004, nr 16, s. 47-53.
Różańska A., Parki i ogrody w krajobrazie XIX-wiecznej Warszawy, [w:] Ochrona dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego w Polsce, materiały
z sesji naukowej 16-17.12. 1998, Katedra Architektury Krajobrazu SGGW, Warszawa 1998, s. 75-80.
Rückblick auf die 50-jährige Tätigkei des Gartenbau-Vereins zu Danzig nebst Jahrbericht für 1906, Danzig 1907.
Ruhnau R., Gartenbau und Strassenbau in der Freien Stadt Danzig. Aus der Arbeit des liefbauamtes, „Unser Danzig 1980” Jg. 32, Nr 12, s. 8-11.
Samp J., Orunia. Histońa - Zabytki - Kultura, Gdańsk 1992.
Samp J., Kim był Jan Labes?, „Gazeta Gdańska” 1992, nr 14.
Samp J., Obraz Gdańska w relacjach wybranych podróżoptsarzy, [w:] Miasto-Kultura-Literatum. Wiek XDC materiały sesji naukowej, pod red.
J. Daty, Gdańsk 1993, s. 163-175.
Samp J., Orunia, Stare Szkoty i Lipce, Gdańsk 2005.
Samp J., Wrzeszcz. Kościół „Na Czarnej”, Gdańsk 1992.
Satzungen des Vereins zur Verchönerungs und Förderung Langfuhrs, Danzig [około 1904].
Schmidt E. W, Das schöne Deutschland Landschaft, Kunst und Kultur, Berlin [około 1930].
Schneider U., Hermann Muthesius und die Reformdisskusion in der Gartenarchitektur des Frühen 20. Jahrhunderts, Worms 2000.
Schondorf G., Göholze, die im Königlichen Garten zu Oliva bei Danzig im Freie kultiviert werden und Bemerkungen über deren Fähigkeit der
Kälte zu widerstehen, „Wochenschrift für Gärtnerei und Pflanzenkunde” 1859, (hrsg.) K. Koch i G.A. Fintelmann, Nr. 12, s. 94-96, http://
books.google.com.
345
Schönhof G., Der Garten der Danziger: Langfuhr 545 Jahre Alt, „Danziger Hauskalender 1950” Jg. 2. s. 50-52.
Schopenhauer J., Gdańskie wspomnienia młodości, przekład i objaśnienia T. Kruszyński, Wrocław 1959.
Schultz F, Heubude. Ein Gedenkblatt den Freunden und Besuchest des Ortesdargeboten von Verfasser,; R. Miehlke, Danzig 1911.
Schultze-NaumburgP Kulturarbeiten, Bd. II: Gärten, München 1909; Bd. IV: Städtebau, München 1909, Bd. V: Kleinbürgerhäuser, München 1911.
Schulz, Chronik der Stadt Zoppot, Danzig 1905.
Schwan B., Städtebau und Wohnungswesen der Welt / Town Flanning and Houstng throughout the Word / L Urbanisme et l’habitation dans tous
les pays, hrsg. im Aufträge des Deutschen Vereins für Wohnungsreform, Berlin von B. Schwan, Berlin 1935.
Schwarz [Friedrich], Labes Johannes (1754-1809), [w:] Altprusstsche Biographie, Bd. 1, Königsberg 1941-1944, Bd. 1, s. 377-378.
Seeley B., Stowe: a Description of the Magnificent House and Gardens of the Right Honourable George Grenville Nuget Tempie, Earl Tempie.
Viscount and Baron Cobham [...], Buckingham 1780, http://www.e*rara.ch/zut/arch-eth/content/titleinfo/228495.
Seneta W, Dendrologia, Warszawa 1976.
Siegler H. G., Danzig. Chronik eines Jahrtausends, Düsseldorf 1990.
Siewniak M., Mitkowska A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Warszawa 1998.
Simo M.L., Loudon and the Landscape from Country Seat to Metropolis 1783-1843, New Haven - London 1988.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego, Br. Chlebowskiego i W. Walewskiego, War-
szawa 1884.
Sonne W, Representing the State. Capital City Planning in the Early Twentieth Century, Munich - Berlin - London - New York 2003.
Sperski M., Sopockie lasy, „Rocznik Sopocki 1996”, t. XI, s. 99-124.
Stachak A., Grinn U., Hass-Nogal M., Kubus M., Nowak G., Nowakowska M., Zieleń Szczecina. Ilustrowany przewodnik dendrologiczny,
Szczecin 2000.
Städtebau und Wohnungswesen der Welt / Town Planning and Housing throughout the Word I L’Urbanisme et Vhabitation dans tous les pays, hrsg.
im Aufträge des Deutschen Vereins für Wohnungsreform, Berlin von B. Schwan, Berlin 1935.
Stankiewicz J., Szermer B., Gdańsk. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zespołu Gdańsk-Sopot-Gdynia, Warszawa 1959.
Stankiewicz J., Przemiany przestrzenne i demograficzne Gdańska w XVIII wieku, [w: J Historia Gdańska, t. lll/l: 1655-1793, pod red. E, Cieśla-
ka, Gdańsk 1993, s. 7-34 i 321-335.
Statut für den Verschönerungsverein zu Danzig, Danzig 1840.
Stępiński W, Szczecin wiatach 1806-1870 na drodze do kapitalizmu, [w:] Dzieje Szczecina, t. III: 1806-1945, pod red. B. Wachowiaka, Szcze-
cin 1994, s. 9-278.
Stępniewska B., Tendencje kształtowania zieleni w wiekach XIX i XX w Europie, Wrocław 1996.
Streidt G., Frahm K., Potsdam Die Schlösser und Gärten der Hohenzollern / Palaces and Gardens of the Hohenzollern / Chäteaux et Jardins des
Hohenzollern, Köln 1996.
Stübben J., Das Programm des englischen Städtebaues, „Städte-Zeitung” 1911, Nr. 5, s. 78-80.
Stubben J., Der Städtebau, [w:] Handbuch der Architektur, begründet von E. Schmitt in Darmstadt, Teil 4: Entwerfen, Anlage und Einrichtung
der Gebäude, 9. Halbband, 3. Auflage, Leipzig 1924.
Stübben }., The Planning and Lay-out of Streets and Open Spaces, VII th International Congress of Architects, „Summary of Proceedings”, Jour-
nal of the Royal Institute of British Architects 13, 3rd ser. (25 August 1906), www.library.cornell.edu/Reps/DOCS.
Studia z historii sztuki, wybór, oprać, i posłowie J. Białostockiego, Warszawa 1971.
Sulzer J. G., Allgemeine Theorie der schönen Künste in einzeln, nach alphabetischer Ordnung der Kunstwörter auf einander folgenden, Artikeln
abgehandelt von Johann George Sulzer, Leipzig 1771-1774, http://www.zeno.org
Swirida I., W poszukiwaniu ukrytych znaczeń, „Ars Regia” R. II, 1993, nr 2(3), s. 7-40.
Swirida I., Ogród epoki oświecenia a utopia, [w:] Sztuka a natura, Materiały XXXVIII Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki.
23-25 listopada 1989, Katowice, pod red. nauk. E. Chojeckiej, Katowice 1991, s. 289-300.
Switzer S., The Nobleman, Genteimen and Gardner’s Recreation, 1715.
Szafrańska M., Ogród jako teatr, [w:] Ogród. Forma-Symbol-Marzenie , 18 grudnia 1998 - 28 lutego 1999, Zamek Królewski w Warszawie,
pod red. nauk. M. Szafrańskiej, Warszawa 1998, s. 315-323.
Szafrańska M., Rośliny egzotyczne we wnętrzach ֊ lata osiemdziesiąte XIX wieku, [w:] Dzieła czy kicze, pod red. E. Grabskiej i T.S. Jaroszew-
skiego, Warszawa 1981, s. 118-158.
Szafrańska M., Rokokowe ogrody, [w:] „Ogród. Forma-Symbol-Marzenie”, 18 grudnia 1998 - 28 lutego 1999, Zamek Królewski w Warszawie,
pod red. nauk. M. Szafrańskiej, Warszawa 1998, s. 135-150.
Szafrańska M., Rzut oka na teksty o ogrodach opublikowane w Polsce w XIX wieku, [w:] Ogród polski w XIX wieku. Antologia tekstów, Studia
i Materiały, „Ogrody”, z. 3(9), wybór i wprowadzenie M. Szafrańskiej, Warszawa 1998, s. 15-44.
Szermer B., Problem wielkiej alei, „Miasto” 1965, nr 7, s. 21-32.
Sztuka a natura, Materiały XXXVIII Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Katowice 23-25 listopada 1989, pod red. nauk.
E. Chojeckiej, Katowice 1991.
Schmidt, Gegen die Umgitterung von Vorgärten, „Ostdeutsche Bau-Zeitung” 1918, Heft 55.
Srrunk L, Bau- und Gartenkunst im Städtebau, „Ostdeutsche Bau-Zeitung” 1914, Heft 40, s. 237-239; Heft 42, s. 249-250.
Szymański WArchitekt Adolf Bielefeldt 1876-1934, Gdańsk 2003.
Szymanski-Störtkuhl B., Plac Powstańców Warszawy (Lessingplatz) - projekty, utopie t realizacja budowy, [w:] Architektura Wrocławia, t. 4:
Gmach, pod red. J. Rozpędowskiego, Wrocław 1998, s. 387-411.
346
Tapp (K.J, Städtische Gartenanlagen, „Städte-Zeitung”, Nr. 6 (21.12.1906), s. 136-140; Nr. 7 (4.01.1907), s. 171-173; Nr. 8 (18.01.1907),
s. 192-194.
Tapp K., Die öffentlichen Park- und Gartenanlagen Danzingsy „Danziger Statistische Mitteilungen”, Teil 1: Nr. 3 (5.04.1927), s. 46-48, Teil 2:
Nr. 4/5 (25.05.1927), s. 71-72.
Tapp K., Öffentliche Park und Gartenanlagen, [w:] Danzig und seine Bauten, MCMVIH, (hrsg.) Westpreussischen Architekten- und Ingenieur-
-Verein zu Danzig, Berlin 1908, s. 420-425.
Tapp K., Park- und Gartenanlagen, B. Besonderes, [w:] Monographien Deutschen Städte Darstellung deutscher Städte und ihrer Arbeit in Wirtschaft,
Finanzwesen, Hygiene, Socialpolitik und Technik, (hrsg.) E. Stein, Bd. VI: Danzig, s. 189-197.
Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1988.
Tate A., Great City Parks, London - New York 2001.
The Oxford Companion to Gardens, (ed.) P. Goode, M. Lancaster, (cons. ed.) G. Jeliicoe, S. Jellicoe, Oxford - New York 2001.
Tischner J., Ksiądz na manowcach, Kraków 1999.
Tołwiński T., Urbanistyka, 1.1: Budowa miasta w przeszłości, wyd. III, Warszawa 1948.
Tołwiński T., Urbanistyka, t. III: Zieleń w urbanistyce, Warszawa 1963.
Trahair R.C.S., Utopias and Utopians; an historical dictionary, Westpoint-Connecticut 1999.
Trojan J., Zwei Monat Festung, Berlin 1899.
Trzeciak P., Przygody architektury XX wieku, Warszawa 1974.
Tuckermann W P, Der Gartenkunst der italienischen Renaissance-Zeit, Berlin 1884.
Turek-Kwiarkowska L., Kultura na Pomorzu w XIX wieku, Koszalin 2000.
Tusk D., Duda W, Fortuna G., Ryl sobie Gdańsk, cz. 3, Gdańsk 2000.
Unwin R., Grundlagen des Städtebaues, Berlin 1910.
Verein zurVercbönerung und Förderung Langfurs, Bericht, Danzig 1907-1913.
Vergnaud N., Lart de creer les jardins, Paris 1839.
Vittelius L., Ogrody publiczne lwowskie, „Ogrodnik polski” 1885, nr 8, s. 183-184.
Wachowiak B., Stosunki kapitalistyczne - rozwój urbanistyczny miast, [w:] Historia Pomorza, t. III/l: (3815-1850), pod red. i ze wstępem
G. Labudy, Poznań 1993, s. 423-429.
Wagner M., Das Sanitäre Grün der Städte, Berlin 1915.
Wagner M., Städtebauliche Probleme in amerikanischen Städten und Ihre Rückwirkung auf den deutschen Städtebau von..., Sonderheft zur
„Deutschen Bauzeitung”, Berlin 1929.
Ward S. V; Planning the Twentieth-Century City, Baffins Lane - Chichester - West Sussex 2002.
Wasilewska I., Miejski Park (Steffensa) w Gdańsku, „Jantarowe Szlaki” 1993, nr 2 (228), s. 16-20.
Wehl. T., Die Gartenstadtbewegung in Theorie und Praxis, „Der Städtebau” Jg. IV, 1908, Heft 8, s. 50-52.
Whittick A., European Architecture in the Twentieth Century, London 1950.
Willebrand J. P., Grundriß einer schönen Stadt in Absicht ihrer Anlage und Einrichtung zur Bequemlichkeit, zum Vergnügen... und zur Erhaltung
ihrer Einwohner nach bekannten Mustern entworfen : nebst einer Vorrede von der Wirkung des Clima auf die Gesittung und Gesetzgebung der
Völker, Hamburg-Leipzig 1775, http://www.e-rara.ch/zut/content/titleinfo/208455.
Wimmer C. A., Geschichte der Gartentheorie, Darmstadt 1989.
Witruwiusz, O architekturze ksiąg 10, przeh K. Kumaniecki, Warszawa 1956.
Witte M., Volksbad Heubude, fünfundzwanzig,! Jahre Städtisches Seebad, Danzig 1939.
Wocke E. Blumenpflege durch Schulkinder, „Die Gartenweh” jg. 4,1900, Heft 18, s. 213.
Wolff-Pawęska A., Czy Niemcom wolno być patriotamif, „Gazeta Wyborcza” 31.05.08.
Wolschke-Bulmahn J., The Nationalization of Nature and Naturalization of German Nation: „Teutonic” Trends in Early Twentietk-Century
Landscape Design, [w:] Nature and Ideology Natural Garden Design in Twentieth Century, vol. 18 in the series Dumbarton Oaks Colloquium
on the Landscape Architecture, Dumbarton Oaks 1997, s. 187-219, http://www.doaks.org/publications/doaks_online_publications/Nature/
natur010.pdf.
Woodbridge K., Chamars, [w:] The Oxford Companion to Gardens, (ed.) R Goode, M. Lancaster, (cons. ed.) G. Jellicoe, S. Jellicoe, Oxford -
New York 2001, s. 105.
Woroniecki A, Ogrody robotnicze, [w:] Ogród polski w XIX wieku. Antologia tekstów, wybór i wprowadzenie M. Szafrańskiej, Warszawa 1998,
s. 86.
Wróbel T, Zarys historii budowy miast, Wroclaw-Warszawa-Kraków 1971,
Zachariasz A., XIX֊wieczne parki publiczne w Anglii, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” 2000, Oddział PAN w Krakowie, t. XXXII,
s. 167-183.
Rückblick auf die 25-jährige Tätigkeit des [Gartenbau-J Vereins nebst Jahresbericht pro 1881, Danzig 1882.
Rückblick auf die 50-jabrige Tätigket des Gartenbau-Vereins zu Danzig nebst Jahrbericht für 1906, Danzig 1907.
Z teki Rosenberga. Rozbiórka wałów, [w:] Danziger Hauskalender 1991, przeł. J. Ziętkiewicz, „Był sobie Gdańsk” 1998, nr 4, s. 38-43.
Zachariasz A., Zieleń jako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem parków publicznych, Kraków 2006.
Zachariasz A., Architekt krajobrazu Frederick Law Olmsted senior oraz amerykańskie parki i systemy parków miejskich, „Teka Komisji Urbani-
styki i Architektury” 2003, Oddział PAN w Krakowie, t. XXXV, s. 153-166.
Zahn F., Aufgaben der Gartenkunst, „Der Städtebau” Jg. I, 1905, Heft 8, s. 101-104.
347
Zaremba R, Orlińska H., Urbanistyczny rozwój Szczecina, Poznań 1965.
Zernecke W F., Cały Gdańsk za dwadzieścia srebrnych groszy. Najnowszy przewodnik po Gdańsku i jego okolicy. Alfabetycznie ułożony op։s
wszystkiego, co w Gdańsku i okolicy jest godne uwagi lub w jakikolwiek sposób interesujące. Wraz z dodatkiem: Trzy dni w Gdańsku i okolicy
1843, przekład i objaśnienia A..M. Masłowski i R.M. Kowald, Gdańsk 2010.
Zernecke W F., Neuster Wegweiser durch Danzig und dessen Umgegend. Nebst einem Anhänge: Drei Tage in und bei Danzigs Danzig 1843.
Zwarra B., Wspomnienia gdańskiego bówki, t. 1, Gdańsk 1984.
Indeks rzeczowy
3 Maja, ulica (Promenada, Nord Promenade) 120, 150, 151, 223,
229, 230, 232, 251,254
17 Pułku Artylerii Pieszej, pomnik (Brzeźno) 239
Akacjowa, ulica (Wrzeszcz) 185, 194, 248
Akademia Medyczna (ul. Dębinki) 125-127, 178
Albrechta, dom kawowy (Stogi) 244, 354
Algieria 49
Alpinarium (Oliwa) 143, 170, 171
Alsen, kolonia willowa (Wansee k. Berlina) 77
Althoffa Hugona, plan (plan Wielkiego Gdańska, Bebauungsplan
Gross-Danzig) 292-294, 312
Altenburg (Niemcy) 143
Am Hammerteich, założenie zielone (Królewiec) 247
Ameryka 88, 327
Angielska Grobla, ulica 150, 151
Angielski Dom 132, 214
Angielski Jaz, ulica 120
Angielski Ogród (Englischer Garten, Militärgarten), park
publiczny (Monachium) 44, 86, 124
Anglia 15, 25-27, 29, 31, 34, 36, 38, 41, 44, 53, 59, 77, 78, 81,
83, 93, 99, 322, 323
Anhalt-Dessau, księstwo (Niemcy) 66, 322
Arc-et-Senas, saliny królewskie (Francja) 74, 75
Archangielsk 117
Archiwum Państwowe (Gdańsk) 314, 337
Arkadia, ogród krajobrazowy (k. Łowicza) 111
Augustianów, ogrody, park publiczny (Rzym) 72, 75
Austria 276
Babelsberg, park pałacowy (Poczdam) 49
Bad Muskau (Muzakowo), założenie krajobrazowe 44, 48-50
Bałtyckie, Morze 105, 131, 162, 233, 245, 333
Bank Związku Spółek Zarobkowych 240
Bartnicza, ulica 221
Bastion Świętej Elżbiety 251, 259-261
Bastylii, plac (Paryż) 70
Bath, kurort (Anglia) 72, 73, 75
Batorego Stefana, ulica 124
Bauera, polana (Heinrich Bauer-Platz; Jaśkowa Dolina) 181
Bayreuth 42
Bedford-Park, projekt osiedla domów jednorodzinnych (Anglia)
77
Behrenda Augusta, ogród 135
Berlin 44, 53, 58, 62, 68, 77, 85, 89, 97, 98, 101, 124, 143, 247,
293,294,311,312,322, 326
Berlin-DahJem 144
Berlin-Spandauer Schiffahrtskanal, projekt krajobrazowy 89
Besançon, miasto (Francja) 78
Birkenhead, miasto (Anglia) 77, 83
Birmingham 77
Biskupia Górka 128, 129, 131, 132, 135, 149, 285, 286, 288,
289, 294, 305, 308,312
Bjorna Sorena, ogród (Stogi) 150, 172-173
Blankenhein, miasto (Niemcy) 51
Błocka, plan Gdańska 195,234, 240, 267, 275, 276, 281,286, 305
Bloomsbury Square, skwer (Anglia) 79
Błędnik (Irrgarten), promenada spacerowa 78, 105, 120,142, 150-
-154, 157, 180, 198,199, 254, 256, 311; zob. Napoleona, plac
Bochnia 63
Bois de Boulogne zob. Lasek Buloński
Bois de Vincennes zob. Lasek Wenseński
„Bonifacius”, związek towarzyski 214
Bonn 30
Borcz, majątek ziemski 272
Boston 94, 96, 294
Bournville, osiedle robotnicze (Anglia) 77
Brabancja 195
Bractwo Strzeleckie Fryderyka Wilhelma 181, 223, 225, 229
Bractwo Strzeleckie Strzelców z Broni Palnej 223
Bractwo Strzeleckie Świętego Erazma 223, 230
Bractwo Strzeleckie Świętego Jerzego 223, 224
Bradford, miasto (Anglia) 77
Brama Długich Ogrodów (Żuławska) 292, 306
Brama Nizinna 151, 172
Brama Nowych Ogrodów 139
Brama Oliwska 105, 129, 139, 151, 155, 157, 162, 192, 195,
196,288, 305
Brama Oruńska 151, 211, 254
Brama Szeroka 230
Brama Świętego Jakuba 139, 152, 195, 311
Brama Świętego Jana 239
Brama Wysoka zob. Brama Wyżynna
Brama Wyżynna (Brama Wysoka) 120, 139, 147, 150, 224, 250.
254, 256, 258-261, 266, 311
Brama Zielona 242
Brama Żuławska zob. Brama Długich Ogrodów
Brandenburgia 322, 331, 335
Branitz, park krajobrazowy 44, 49, 50
Brzeg, miasto 138
Brzegi, ulica (Gdańsk) 210
Brzeźno, kąpielisko 123, 124, 234-239, 281, 286, 294, 299, 306,
333
Brzeźno, park kuracy jny 124, 128, 234-239, 295
Brzozowa, ulica (Wrzeszcz) 87, 248
Buffalo, system parków (Stany Zjednoczone) 94
Buhsego, plan (plan topograficzny Gdańska) 114, 148, 150, 153.
154, 195, 199, 205, 209, 231, 274, 329
Buttes-Chaumont, park publiczny (Paryż) 86, 92
Bydgoszcz 138
354
Bytowska, ulica (Oliwa) 118, 172, 221,222,333
„Café Jeschkenthai”, kawiarnia (Jaśkowa Dolina) 188,189
Central Park, park publiczny (Nowy Jork) 61
cesarstwo niemieckie 122
Chamars, promenada spacerowa 78
Charlottenburg, ogród 328
Chaux, miasro idealne 74, 75, 91
Chełm (Gdańsk) 128, 135,289
Chicago 94, 98
Chiny 34
Chińskie Wzgórze (Oliwa) 167
Chiswick, willa (Anglia) 326
Chopina Fryderyka, ulica (Wrzeszcz) 289
Cieszyn 63
City Beautiful Movement (Stany Zjednoczone) 97
Clärens 26
Conradinum, szkoła (Wrzeszcz) 159
Cottbus 49
Covent Garden, skwer (Londyn) 79
Curie-Sklodowskiej Marii, ulica 125
Cygańska Górka (Zigankenberg) 135, 180, 250, 288, 294
Czechy 211
Czerwony Mur 266; zob. też Park Uphagena
Częstochowa 86
Człuchów 45, 328
„Cztery Pory Roku”, kawiarnia ogrodowa 195
Dania 276
Darmstadt, kolonia artystyczna 141
Dąbrowskiego Henryka, ulica 305
Derby Arboretum, ogród dendrologiczny 83
Derdowskiego Jarosza Henryka, ulica (Oliwa) 128,296
„Derra”, kawiarnia ogrodowa (Siedlce) 82
Deutsch-Eylau (Niemcy) 144, 329
Dębinki, ulica 126, 127
Dębowe Wzgórza (Sopot) 137
Długa, ulica 12, 108
Długi Targ 12
Długie Ogrody (Gdańsk) 19, 105, 108-110, 127, 144, 148, 150,
151,312
Dmowskiego Romana, ulica (Wrzeszcz; dawniej Dworcowa) 87,140
Doberman, kąpielisko (Niemcy) 233
Dobra, ulica 77
Dobrzyca, park krajobrazowy 68
Dolina Radości (dolina Przyjacielska, Oliwa) 118, 123, 125, 137,
221,222
Dolna, ulica 150
Dolne Miasto (Gdańsk) 149, 300, 329
Dom Strzelecki 229, 230, 232, 233; zob. też Strzelnica
Doubs, rzeka 78
Dourges, miasto-ogród (Francja) 100
Drachenfels, góra (Niemcy) 30
Drei Schweinsköpfe, lokal ogrodowy (Lipce) 82, 123, 221
Drezno 45, 97, 327, 336
Drezno, park ludowy 45, 124
Drezno-Blasewitz 144
Droga do Wieczności (Książęcy Widok; Oliwa) 115, 162, 166, 167
Droga Królewska na Wolę (Warszawa) 78
Dróżka Filozofów (Philosophengang; Olowianka) 184
Dróżka Filozofów (Philosophenweg; Jaśkowa Dolina) 138, 139
Düsseldorf 144
Dworcowa, ulica (Wrzeszcz) zob. Dmowskiego, ulica
Dworcowa, ulica (Orunia) 172
Dwór III (Polanki) 24; zob. też Schopenhauer Joanny, ogród
Dwór Oliwski, restauracja zob. Schwabego, dolina
Dyck, zamek (Niemcy) 144
Dziewicza Ścieżka (Jaśkowa Dolina) 184
Dziwnów, kąpielisko 233
Egipt 49
Einigkeit, loża masońska zob. Jedność
Elbląg 15,91,317,324, 328
Elbląska, ulica (Gdańsk) 302; zob. też Długie Ogrody
Emaus (Gdańsk) 139
Emerald Neclace, system parków (Boston) 94
Erfurt 290, 291
Ermenonville, park (Francja) 43
Ernsthal, zespół dworsko-ogrodowy (Oliwa) 118, 333
Erthelplatz, zieleniec (Nowy Port) 247
Essen 77
Eugenia pod Ukoronowanym Lwem, loża masońska 109,
112-114, 141, 142, 144, 326, 328
Europa 24, 25, 29, 34, 38, 42, 56, 63, 64, 77, 78, 94, 109, 126,
143, 268, 321,324
Falkenberg-in-Grunau, miasto-ogród 100, 319
Festynowa Łąka (Fest Wiese, Kłetter Wiese; Jaśkowa Dolina) 173,
174, 180, 182, 188-191, 193, 194
Finsbury Circus, skwer (Londyn) 79
Flora, établissement (Berlin) 82
Flora, établissement (Kolonia) 82
Franciszkanów, klasztor (obecnie Muzeum Narodowe) 286
Francja 15, 26-29, 41, 42, 45, 68, 86, 92, 100, 120, 321,326
Frankfurt nad Odrą 45, 86, 124, 291
Frankfurt nad Odrą, park ludowy 45, 86
Frantziusa Augusta, ogród (Święta Studzienka) 135
Friedrichshain, park ludowy (Berlin) 48, 85
Fryderyka Wilhelma, park miejski (Magdeburg) 45
Fürstenteich, założenie zieleni (Królewiec) 247
Gaj Gutenberga (Gutenbergs-Hain; Jaśkowa Dolina) 174, 184, 186
Gaj Luizy, lasek miejski (Człuchów) 45, 328
Gaj Śpiewaków (Sângerhain, Kaczy Domek; Jaśkowa Doiina) 19,
181, 190
Galicja 63
Garden City Movement 33, 325
Gartenstadt-Gesselschaft 33
Gdynia 335
Gedania, Klub Sportowy, stadion 306
Geisenheim (Niemcy) 143
Gersdorffa Augusta, plan (plan topograficzny Gdańska) 113,138,
153, 154, 156, 198
Gimnazjum Akademickie 193, 233
Gimnazjum Świętych Piotra i Pawła 275, 290
Giszowiec, osiedle robotnicze (Katowice) 77
Głogów 138
Główne Miasto (Gdańsk) 139, 260, 288
Gnilna, ulica 150
Góra Gliniana (Orunia) 273
Góra Jana (Johannisberg, Lisie Wzgórze, Wzgórze Zinglera;
Jaśkowa Dolina) 117, 123, 135, 174, 175, 178-183, 185, 193,
194,329, 331
355
Góra Łez (Orunia) 273
Góra Pięciu Braci (Orunia) 273
Górki Zachodnie (Gdańsk) 306
Gravesend, miejscowość (Anglia) 83
Grecja 49
Grodzisko 328, 130, 131, 223-223, 288, 294, 302, 304, 305, 312
Grodzisko, park 305-306
Grimewald, willowe przedmieście (Berlin) 77
Grunwaldzka, aleja 88, 140, 156, 249, 261, 277
Gwardii, aleja ( Warszawa) 78
Hajbudy (Heubude) 172, 173, 243, 334; zob. też Stogi
Hallera Józefa, aleja 128, 289, 296, 299
Hallera, zieleniec modernistyczny 296, 299-300, 302, 312, 313
Hamburgéi, 101
Hampstead, ogrodowe przedmieście 100
Hanzy, plac (Hansaplatz), zieleniec 78,124,129, 259,273-275,311
Hasenheide, plac do gimnastyki (k. Berlina) 62
Hauptfriedhof, cmentarz 295; zob. też Srebrzysko
Heidelberg 27
Hel 118
Hellerau, miasto-ogród 100, 319
Hepnera, ogród 135
Herkulanum 59
Heubude zob. Hajbudy
Heweliusza plac, zieleniec 129, 150, 209
Höcherl, towarzystwo akcyjne 236
Hoenów, dwór 269, 272, 273
Hoenów, park (Hoenepark) 268; zob. też Park Oruński
Holandia 139, 155
Holm, wyspa (Gdańsk) 290
Hucisko, ulica (Silberhütte) 127, 201, 260
Humań, park krajobrazowy 20
Humboldthain, park ludowy (Berlin) 48, 85
Husa Jana, ulica 296
Hyde Park (Londyn) 82
Hygea, miasto rolnicze 91
Jardin des plantes, ogród botaniczny (Paryż) 45
Jaschkenthal zob. Jaśkowa Dolina
Jaskółcza, ulica 150
Jaśkowa Dolina (Jaschkenthal, Jeszkental) 87, 109, 117, 123, 136,
175, 180, 183, 188, 189, 193, 277, 288, 294, 313, 315, 329, ’
331,334,335
Jawor 138
Jedność (Einigkeit), loża masońska (Gdańsk) 109, 144, 326
Jelitkowo, 98, 99, 235, 280-282, 286, 294, 295, 307, 335
Jelitkowo, park kuracyjny 123, 124, 128, 280-283
Jesionowa, ulica 87, 248
Jeszkental zob. Jaśkowa Dolina
Kaczy Dołek zob. Gaj Śpiewaków
Kalisz 64, 86
Kalwaryjska, aleja (Warszawa) 78
Kanał Raduni 198, 199, 201, 203, 211
Karmanna, ogród (Długie Ogrody) 19, 110
Kartuska, ulica 123, 128, 151
Kasztanowa, ulica 248; zob. też Lendziona, ulica
Katolickie Seminarium Nauczycielskie (Kościerzyna) 174
Kielce 86
Kilińskiego Jana, ulica216
Kliniczna, ulica 125
Klonowa, ulica 248
Kock 161
Koiibki, miejsce widokowe 136
Kolonia 30, 61, 94
Kołobrzeg 233, 234
Kołomyja 63
Komendantura Wojskowa (Długie Ogrody) 125, 127, 201, 256,
257, 261,262,285-286, 312
Konin 49
Konopnickiej Marii, pomnik 203
Konopnickiej Marii, ulica 278
Kopa Borsucza (obecnie Spadzista Góra; Sopot) 137
Kopenhaga 82
„Königshöhe”, kawiarnia (Jaśkowa Dolina) 192
Köpenick 89
Kossaka Juliusza, ulica 87
Kościerzyna 174
Kościuszki Tadeusza, ulica 128, 289, 306
Kraków 63, 87
Kramera, lokal ogrodowy (Srogi) 245
Krasińskich, ogród (Warszawa) 82
Krolla, lokal ogrodowy (Stogi) 244
Kroll’s Wintergarten, établissement (Berlin) 82
Królestwo Polskie 86, 173, 175, 231, 333, 346
Królewiec 15,19, 120, 138, 247, 250, 252, 253, 277, 313, 317,
324, 327, 328, 334
Królewska Dolina (Wrzeszcz) 132, 14]
Królewski Instytut Ogrodniczy (Poczdam) 48, 144
Krucze Urwisko (Sopot) 137
Krzyżowniki (Tempelburg) 141
Książęcy Widok (Fürstliche Aussicht) zob. Droga do Wieczności
(Oliwa)
Kurkowa, ulica 223
Kuźniczki (Kleinhammer), établissement 82, 123, 216-221
Kuźniczki, park (Kleinhammer Park) 20, 82, 113, 123, 177, 216,
217-221, 333
La Manche, kanał 82
Labesa, polana (Labesplatz; Jaśkowa Dolina) 181
Labesa, promenada spacerowa (Jaśkowa Dolina) 24, 82, 105, 116,
118, 122, 123, 132, 136, 150, 173-181, 194, 322, 335; zob.
też Góra Jana
Ladbroke Estate, kolonia willowa (Anglia) 75, 77
Landgraben, ogród (Królewiec) 247
Landwehr Kanał, projekt krajobrazowy 89
Langfuhrerhohenweg, trasa spacerowa 288
Lansdown Crescent (Bath, Anglia) 72
Lasek Brzeźnieński 234
Lasek Buloński (Bois de Boulogne), park publiczny (Paryż) 86
Lasek Wenseński (Bois de Vincennes), park publiczny (Paryż) 86,
92
Lazaret miejski 152
Lazaretu, cmentarz 195
Lechia, klub sportowy, stadion 306
Leicester Fields, promenada spacerowa (Londyn) 79
Leicester Square, skwer (Londyn) 79
Legionów, aleja 289
Lelewela Joachima, ulica 296
Lenza, polana (Lenz-Platz; Jaśkowa Dolina) 179, 184
Lendziona Antoniego, ulica (dawniej: Kasztanowa) 87, 248
356
Leniwka 243
Leśniczówka, lokal ogrodowy (Jaśkowa Dolina) 190, 191
Letchworth, miasto-ogród (Anglia) 100
Leupold-Plarz, promenada spacerowa 123, 139, 195, 311
Leźno, majątek ziemski 272
Lichtenfelder-West, kolonia willowa (Berlin) 77
Liga Narodów 28
Lincoln’s Inn Fields, promenada spacerowa 79
Lincoln’s Inn Square, skwer (Londyn) 79
Lipce 109,123, 221
Lipce, wieża widokowa 221
Lipsk 51,52, 61,331
Lisie Wzgórze (Fuchsberg; Jaśkowa Dolina) zob. Góra Jana
Liverpool 76, 77, 83
Londyn 20,57,59,75,79,91, 315, 323
„Lotos”, restauracja (Kuźniczki) 219
Lubań 138
Lublin 62, 64, 86
Lublin, park publiczny 86
Ludwika XV, plac (Place de Concorde) 70,71
Luisenstädtischen Kanał, projekt krajobrazowy 89
Lwów 63, 86
Łaba 67
Łagiewniki, ulica 290
Łańcuch nad Wisłą, loża masońska 331
Łazienki, ogród (Warszawa) 20
Łąka Barbary (Barbara Wiese), plac zabaw 286
Łąkowa, ulica 150
Łęczyca 86
Łęknica zob. Muskau
Łódź 62, 86, 324
Łysa Góra (Sopot) 137
Madeleine, plac (Paryż) 70
Magdeburg, park miejski 45, 86, 124,327
Malbork 260, 291
Mala (nowa) Zbrojownia (Gdańsk) 203, 205
Małpi Gaj 267; zob. też Park Uphagena
Mały Błędnik (Kleiner Irrgarten), promenada 129, 139, 198-203,
256, 259-261,311
Mannheim 44, 60
Marga, miasto-ogród (Niemcy) 100, 319
Mariacka, ulica 142
Mariacki, kościół 12, 135, 178, 302-304
Marszałkowska, ulica (Warszawa) 78
Marylebone Park (Londyn) 72
Marynarki Polskiej, ulica 289
Matejki Jana, ulica 86
Meklemburgia 233
Memel 120
Mierzeja Wiślana 172
Międzyzdroje 233
Migowo, ogród 113, 333
Młociny, miasto-ogród 100
Młyniska 141, 144, 151, 182, 195, 250
Mokotów, ogród krajobrazowy 111
Mombersa, kawiarnia (Gdańsk) 109
Monachium 44, 86, 124
Monceau, park publiczny (Paryż) 42, 86, 321
Monplaisir (dwór Uphagenów) 156, 261
Montsouris, park publiczny (Paryż) 86, 92
Moor Park, park miejski (Preston) 83
Moorfields, promenada spacerowa (Londyn) 78, 79
Motława 195
Moulin Joli, ogród 41, 42
Mulda 67
Muskau (Łęknica) 48, 143
Muzeum Narodowe, gmach (Gdańsk) 286
Mużakowo zob. Bad Muskau
Matki Polki, ulica 87,140
Myśliwska, ulica 172
Na Rozdrożu, plac (Warszawa) 78
Najświętszego Serca Jezusowego, kościół 290
Napoleona, plac 153, 154; zob. też Błędnik
Nancy 70
Neu Garten, park królewski (Poczdam) 44,144
New Harmony, osada (Stany Zjednoczone) 75
New Lanarck, osada robotnicza (Szkocja) 75
Nieborów 20, 331
Niemena Czesława, skwer 261; zob. też Mały Błędnik
Niemieckie Towarzystwo Botaniczne (Deutsche Botanische Gesell-
schaft) 126
Niemieckie Towarzystwo Dendrologiczne (Deutsche Dendrologische
Gesellschaft) 126, 143, 328, 331
Nizinna, brama 172
Nogat 260
Nowe Ogrody 105, 109, 112, 114, 141, 142, 144,150, 151, 214,
305
Nowe Szkoty (Neu Schottland) 76, 77, 86, 143, 151, 248, 250,
300, 323, 324
Nowiny, ulica 269
Nowy Jork 61
Nowy Port 154, 181, 182, 234, 235, 237, 247, 248, 250, 283
Nowy Rynek zob. Wybickiego, plac (Wrzeszcz)
Nowy Sącz 63
Nymphenburg, ogród pałacowy (Niemcy) 44
Oborniki Śląskie 292
Ogród Królewski (Oliwa) zob. Ogród Opacki
Ogród Luksemburski (Paryż) 82
Ogród Opacki (Ogród Królewski; Oliwa) 23,43, 105, 112,115,
118, 142, 143, 150, 160-171, 250,286, 313-316, 326, 328,
330, 331
ogród pokazowy (przed Bramą Wyżynną) 286
Ogród Saski (Warszawa) 82
Ogród Strzelecki (Grodzisko) 129, 223-233, 329, 333
ogrody działkowe (Olszynka) 308
Ojcowska, ulica 288, 300
Okopowa, ulica 255, 257-259, 286
Okrzei Stefana, ulica 299
Oksywie 137
Oleśnica 138
Oliwa 43, 77, 86, 118, 124, 128, 129, 136, 137,142,143, 151,
160, 166, 167,181,182, 221, 235, 280, 288, 289, 296, 326,
327, 330
Olsztyn 138,328
Ołowianka 138, 139, 150
Opera Bałtycka 247
Opera Leśna (Sopot) 19, 190
Orunia (Gdańsk) 122, 123, 129,151,172, 267,268
357
Ostbevern (Niemcy) 290
Oświęcim, projekt urbanistyczny 33
Otomin, promenada spacerowa 25
Oromin, wieża widokowa 135
Pachołek, promenada 116, 118, 131, 132, 136, 163, 166, 168, 175
Pachołek, wieża widokowa 135
Parc de la Tour Saint-Jacques, skwer (Paryż) 81
Park Jaśkowej Doliny zob. Park miejski (Jaśkowa Dolina)
Park Kuźniczki (Kleinhammer Park; Strzyża Dolna) zob. Kuźniczki,
park
Park Oliwski zob. Ogród Opacki
Park Oruński 267-272, 332, 314, 335
Park miejski (Jaśkowa Dolina) 11, 14, 17, 19, 86, 124, 132, 140,
150,173-195, 311, 322,334,355
Park Reagana 286
Park Steffensów 195-198, 247, 250, 304, 311, 312
Park Uphagena 140, 177, 247, 261-267, 311, 314
Partyzantów, ulica 278
Paryż 27, 42, 45, 56, 57, 70, 78, 86, 92, 93, 97, 105, 322, 323
Pestalozziego Jana, ulica 296
Peterhof, ogród pałacowy (Rosja) 22
Petit Groslay, miasto-ogród (Francja) 100
Petit Trianon, ogród (Wersal) 22, 319
Pępowo, majątek ziemski 272
Piastowska, ulica 289
Piazza del Popolo, plac (Rzym) 75
Pincio, wzgórze (Rzym) 72, 75
Place Stanislas (Nancy) 70
plan systemu zieleni dla Gdańska 294, 312
Planty, park miejski (Kraków) 128
Płock 64
Poczdam 41, 42, 48, 49, 68, 144
Poczta Polska, gmach (Gdańsk) 209
Pod Czerwonym Krzyżem, loża masońska zob. Pod Zwycięskim
Światłem
Pod Srebrnym Lichtarzem, loża masońska 109
Pod Trzema Gwiazdami, loża masońska 109
Pod Trzema Kolumnami, loża masońska 331
Pod Trzema Pionami, loża masońska 109
„Pod Wiśniami , kawiarnia ogrodowa (Jaśkowa Dolina) 189
Pod Zwycięskim Światłem (Pod Czerwonym Krzyżem), loża
masońska 331
Podkowa Leśna, osiedle ogrodowe 100
Podleśna, ulica 296
Podwale Grodzkie, ulica 154, 250, 256
Pola Elizejskie (Champs-Elysées; Paryż) 70, 86,155
Polanki 24, 82, 105, 113-117, 130, 135, 136, 150, 162, 182, 235
Polanki, ulica 114
Politechnika Gdańska 124-126, 185, 290, 327, 336
Polski Hak 195,311
Pomorze 142, 325, 326, 331, 335
Pompeje 59
Port Sunlight, osada robotnicza (k. Liverpoolu) 76, 77
Potok Królewski (Wrzeszcz) 266
Potok Oliwski 222,280, 281
Potok Oruński 273
Powązki, ogród krajobrazowy 111
Powstańców Warszawskich, ulica 128,305
Powstańców Warszawy, plac (Lessingplatz; Wrocław) 291
Poziomkowe Wzgórza (Sopot) 137
Poznań 15, 18, 138, 247, 250, 252, 253, 277, 313, 316, 323, 354
Prawe Miasto zob. Główne Miasto
Preston, miasto (Anglia) 83
Promenada Północna zob. 3 Maja, ulica
Promenada Południowa 254
Przyjacielska, dolina zob. Dolina Radości
Pruszcz Gdański 141, 143
Prusy 325, 326, 335
Prusy Królewskie 326, 331
„Pruthenia”, korporacja studencka 290
Puck 138
Puławy 20, 111
Pusty Staw (Stogi) 172, 173, 242, 243, 245
„Quellbrunn”, ogród przy Dworze II (Polanki) 113-115, 131
Radburn, miasto-ogród (Stany Zjednoczone) 100
Radom 86
Ratuszowy, ogród (Wiedeń) 94
Raua, ogrody (Warszawa) 64
Rąbin, majątek ziemski 68
Redłowo 136
Regent’s Park, park publiczny (Londyn) 57, 60, 72, 83
Reja Mikołaja, ulica 299
Ren, rzeka 30
Republika Weimarska 61, 102
„Ribbenkrug”, gospoda (Lipce) 221
Ringstrasse, ulica (Wiedeń) 256, 311
Riverside, plan (przedmieście Chicago) 94
Rochester, system parków (Stany Zjednoczone) 94
Rogaczewskiego Franciszka, ulica 144
Rogalin, majątek ziemski 68
Rottenburga Franciszka, ogród (Strzyża Górna) 113, 116, 131
Rosja 325, 326, 331,335
Royal Crescent (Bath) 72, 73
Rüchel-Kleista, polana (Rüchel-Kleist-Platz; Jaśkowa Dolina) 180,
181
Rue Royale, ulica (Paryż) 70
Rynek Drzewny (Oliwa) 143
Rynek, zieleniec (Wrzeszcz) 140, 218, 277-279,313
Rzeczpospolita 105, 326
II Rzesza Niemiecka 32
III Rzesza Niemiecka 33, 128
Rzym 30, 55, 58, 59, 72, 323
Sadowa, ulica 112,113,142
Saksonia, 322
Saitaire, osiedle robotnicze (Anglia) 77
Salwator, cmentarz 181
Sambor, miasto 63
Sandhof, miasto (Niemcy) 60
San Francisco 98
Sanspareil, ogród (k. Bayreuth) 41
Sanssouci, ogród (Poczdam) 41, 42, 47, 143, 326, 328
Schahnasjahna, ogród (Schweitzer Garten; Zaroślak) 135, 139,151,
210-214
Schöneberg 89
Schopenhauera Andrzeja, ogród (Orunia) 122, 150, 171-172
Schopenhauer Joanny, ogród (Polanki) 24, 116-118
Schopenhauerów, aleja (Orunia) 172
Schmidta, ogród zob. Kuźniczki
358
Schmidta, plan Gdańska 110, 151,155, 350
Schrödera, kawiarnia ogrodowa (Jaśkowa Dolina) 123, 189, 195
Schronisko młodzieżowe im. Paula Benecke (Biskupia Górka) 128,
289
Schrebera, ogrody (ogrody działkowe) 61
Schwabego, dolina (Schwabental; Oliwa) 137, 333
„Schwabental”, lokal ogrodowy 220,221-223, 333
Schwarzwalda Karola, ogród (przy Bramie Oliwskiej) 105
Schwetzingen, ogród (Niemcy) 44
Sekwana 42
Siebengebirge, obszar chronionego krajobrazu 30,139
Siedlce (Gdańsk) 122,123,248,250,283, 296, 300
Sienna, ulica 150
Sienna Grobla, ulica 123, 139,195
Siennicka, ulica 128, 292,296,300,302
Siennicka, zieleniec 128,296, 300-305, 312,313
Siennicki (Breitenbacha), most (Przeróbka) 245
Sienniki, majątek ziemski 68
Sieradz 86
Skwer imienia Polskich Harcerzy w Wolnym Mieście Gdańsku 203;
zob. też Mały Błędnik
Słupsk 82, 154, 328
Smołuchowskiego Mariana, ulica 155
Sobieskiego Jana, ulica 288
Sobieszewo 172
Sobótka, wzgórze (Jaśkowa Dolina) zob. Wzgórze Królewskie
Sobótki, ulica 87, 88, 175, 185, 249
„Solly Gibson”, firma 272
Sopot 77, 86,124,128, 136-138,151, 234, 235, 281, 286, 294,
327, 332-334
Spechta, restauracja ogrodowa (Stogi) 243
Spielberga, restauracja ogrodowa (Jaśkowa Dolina) 189
Splitha, restauracja ogrodowa (Jaśkowa Dolina) 189
Srebrzysko, cmentarz (Hauptfriedhof) 296
St. James Cemetery, promenada miejska (Liverpool) 83
Staaken, miasto-ogród (Niemcy) 100, 319
Stadtgebiet 250
Stanisławów 63
Stany Zjednoczone 100, 233
Stare Miasto (Gdańsk) 209
Stare Szkoty 130, 135, 143, 210, 250, 283
Start, klub sportowy 219
Staw Łabędziowy (Oliwa) 161, 169, 171
Stawowie (Hochwasser), gospoda 109, 116, 132, 136, 214-217,
319, 332
Stogi 123, 150, 181, 242-245, 295, 306, 334
Stogi, kąpielisko 241, 242, 286, 294, 306-307
Stogi, park kuracyjny 124,128
Stowarzyszenie Geografii Roślin 126
Stowarzyszenie Systematyki Botanicznej 126
Stowe, park krajobrazowy 26, 36, 111, 319, 326
Strzelnica (ul. 3 Maja) 120,231, 232; zob. też Strzelecki, ogród
Strzelecki, ogród (Grodzisko) 129, 223-233
Strzyża Dolna 217, 218, 235
Strzyża Górna 117, 136, 235
Strzyża, potok 217, 300
Stübbena, plan (plan rozbudowy Gdańska) 141, 254-256, 273,
274, 286
Suchanino 289
Sudan 49
Szczecin 15, 78, 91, 120,124, 138,184, 247, 250, 252, 253, 277,
313,317, 324, 328, 334
Szewska Góra (Schusterberg) 210
szkoła marynarki (Wrzeszcz) 296, 298
szkoła wojenna 223
szpital miejski (Dębinki) zob. Akademia Medyczna
Szuwary, ulica 149, 150
Szwajcaria 26
Śląsk 120, 138
Ślimak, wzgórze (Jaśkowa Dolina) zob. Wzgórze Królewskie
Śmielów 68
Śródmieście 248, 250
Świętego Ducha, ulica 108, 142
Świętego Jakuba, kościół (Oliwa) 214
Świętej Trójcy, kościół 286
Święta Studzienka 109, 123, 135
Święty Wojciech, miejscowość 175
Świętych Piotra i Pawła, kościół 155, 157, 330
Świnoujście 233, 234
Targ Drzewny, zieleniec 276-277
Targ Kaszubski 259
Targ Maślany (plac Wintera), zieleniec 78, 123, 124, 150, 203-209,
311
Targ Rakowy 198-200
Targ Rybny 129
Targ Sienny 25 8
Targ Węglowy 123, 148, 150
Tarnów 63
Tczew 112, 138, 269
Tempelhof 89
Terrace Garden, ogród botaniczny (Gravesand, Anglia) 83
Tiergarren, park ludowy (Berlin) 44, 85, 124
Tivoli, miejscowość (Wiochy) 59, 167
Tivoli, ogród rozrywkowy (Kopenhaga) 82
Toruńska, ulica 150
Towarzystwo Budowy Ogrodów (Gdańsk) 16, 112, 123, 137, 140,
143, 144, 195,254, 293, 315, 328, 334
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” 63, 306
Towarzystwo Przyrodnicze (Gdańsk) 131, 155, 261
Towarzystwo Upiększania (Gdańsk) 123, 137, 138, 211, 315
Towarzystwo Upiększania i Popierania Wrzeszcza 16,123,137,140,
264,328
Towarzystwo Upiększania i Rozwijania Sopotu 16, 123, 137
Towarzystwo Wspierania Budowy Ogrodów w Prusach 45, 68, 328
Trakt Świętego Wojciecha, ulica 172
Treptower Park, park ludowy (Berlin) 48, 85
Tuilleries, ogrody (Paryż) 70
Turew, majątek ziemski 68
Twickenham, ogród (Anglia) 20, 326
Ujazdowskie, Aleje, promenada (Warszawa) 78, 157
Uniwersytet Jagielloński 330
Urząd Budowy Ogrodów (Gartenbauamt) 285, 289, 296
Urząd Rozbudowy Miasta (Stadterweiterangsamt) 294
Urząd Wojewódzki, gmach 286
Vaux-le-Vicomte, zespół pałacowo-parkowy 70
Vauxhall, pleasure garden (Londyn) 81
Veitshochheim, ogród rokokowy (Niemcy) 41
Victoria, miasto 92
359
Victoria, teatr letni (Gdańsk) 142, 144
Volksgarten, ogród ludowy (Wiedeń) 94
Wałowa, ulica 256
Watowy, plac, zieleniec 78, 123, 124, 129, 150, 204, 205, 209,
311
Wały Jagiellońskie, ulica 203, 255, 256, 258, 259
Wały Piastowskie, ulica 257
Waplewo Wielkie, park krajobrazowy 111, 112, 326
Warendorf, miejscowość (Niemcy) 290
Warszawa 62, 64, 78, 97, 322
Warszawskie Towarzystwo Higieniczne 64
Wartburg, miasto (Niemcy) 62
Waryńskiego Ludwika, ulica 87, 249
Wassowskiego Józefa, ulica 87
Weickhmanna, polana (Weickhmann-Plarz; Jaśkowa Dolina) 180,
181
Weikersheim, ogród rokokowy (Niemcy) 41
Weimar, ogród Goethego 20
Welwyn, miasto-ogród (Anglia) 100
Wentworth (Anglia) 38, 39
Wersal, zespól pałacowo-parkowy 19, 20, 22, 24, 68, 70, 115, 326
West End, dzielnica Londynu 78
Westend, dzielnica Berlina 248
Westerplatte 235, 245, 333
Westerplatte, park kuracyjny 123, 124, 128, 239-242, 295
Westerplatte, Polska Składnica Tranzytowa 242, 333
Westfalia 290
Wiązowa, ulica (obecnie: de Gaulle’a) 248
Wiebego, koszary 203
Wiedeń (Vienna) 93-95, 97, 324
Wielka Aleja (Grosse Allee, aleja Zwycięstwa) 13, 78,105,112,120,
123, 136,144, 150, 151,154-159,195, 197,247,299,311,314
Wielki Młyn 123
Wielkie Bulwary (Grands Boulevards; Paryż) 70
Wielkie Księstwo Poznańskie 68
Wielkiego Wrocławia, plan urbanistyczny 291
Wielkiego Gdańska, plan urbanistyczny zob. Althoffa, plan
Wielkopolska 68
Wiesbaden 291,295
Wilanów 161, 330
Wilhelma I, pomnik 260
Wintera, plac zob. Targ Maślany
Wisla, rzeka 129, 131, 139, 195, 243
„Wisła”, towarzystwo akcyjne 239
Wisłoujście 129,130, 136, 172, 182, 242, 306, 307
Własna Strzecha, ulica 77
Włochy 34, 75
Włocławek 64
Włodawa 331
Wojska Polskiego, aleja 289
Wolne Miasto Gdańsk I 120, 168, 178
Wolne Miasto Gdańsk II 6, 16, 128, 145, 285, 315, 329, 331,
336
Wörlitz, założenie krajobrazowe 44, 64
Worpswede, kolonia artystyczna 102, 325
Wroclaw 15, 78, 91, 97, 124, 138, 143, 247, 250, 252, 253, 292,
294, 312, 313, 316, 319, 321, 325, 328, 334
Wrzeszcz 17, 24, 77, 87, 88, 109, 117, 122-124, 128, 129, 132,
135, 140, 141, 143, 150, 151, 154, 155, 158, 159, 173, 174,
177, 178, 180-182, 189, 192, 194,218,248-251,261,264,
277-279, 283, 284, 288-290, 295, 296, 299, 302, 306, 313,
334, 335
Wschodniopruskiego Czwartego Regimentu Grenadierów, pomnik
203
Wszystkich Bożych Aniołów, kościół 155, 156
Würtzburg, ogród rokokowy (Niemcy) 41
Wybickiego, plac (Neuer Markt, Nowy Rynek), zieleniec
modernistyczny 128, 295-297, 299, 312, 313
Wybrzeże, Klub Sportowy, stadion (Gdańsk) 306
Wyczółkowskiego Leona, ulica (Gdańsk-Siedlce) 128, 300, 301
Wyczółkowskiego Leona, zieleniec 296, 300, 312
Wygon, ulica 302
Wyższa Szkoła Techniczna (Drezno) 290
Wyższa Szkoła Techniczna (Hannover) 290
Wzgórze Albrechta (Jaśkowa Dolina) 181, 185
Wzgórze Fryderyka (Jaśkowa Dolina) 182
Wzgórze Heweliusza (Jaśkowa Dolina) 184,186
Wzgórze Karola (Jaśkowa Dolina) 182
Wzgórze Kopernika (Jaśkowa Dolina) 184,186
Wzgórze Królewskie (Sobótka, Ślimak; Jaśkowa Dolina) 125, 136,
140, 173, 175, 182, 183, 192, 332
Wzgórze Królewskie (Sopot) 136, 137
Wzgórze Następcy Tronu (Jaśkowa Dolina) 132, 173, 181
Wzgórze Trzech Gracji (Sopot) 137
Wzgórze Wilhelma (Jaśkowa Dolina) 182
Wzgórze Wintera (Jaśkowa Dolina) 136, 184, 190
Wzgórze Zİnglera (Jaśkowa Dolina) zob. Góra Jana
Zamkowa Góra (Sopot) 137
Zamkowy, ogród (Wiedeń) 94
Zaroślak 109, 139,149,151, 210
Zarząd Budowlany (Bauverwaltung) 247
Zarząd Ogrodów (Gartenverwaltung) 16, 124, 126, 144, 145,
247,248, 260,285,311, 312
Zarząd Robót Podziemnych (Tiefbauverwaltung) 285
Zatonie 143
Ząbki, miasto-ogród 100
Zdrojowa, ulica (Brzeźno) 237
Zebrań Ludowych, plac 247
Zerneckego, polana (Zernecke-Platz; Jaśkowa Dolina) 181, 184,
186
Zielona Góra 120
Zielony Dwór (Dwór Królewskiej Doliny) 129
Ziębice 138
Zinglera, restauracja (Jaśkowa Dolina) 185, 191, 192
Zofiówka, ogród (k. Humania) 20, 319
„Zur Erholung”, restauracja ogrodowa (Orunia) 82
„Zur Ostbahn”, restauracja ogrodowa (Orunia) 123, 172
Zürich 143
Związek Niemieckich Architektów Ogrodów 293
Zródliska, park publiczny (Łódź) 86
Żabi Kruk, ulica 109
Żagań 143
Żuławy 135, 210, 221, 285
Zwycięsrwa, aleja zob. Wielka Aleja
360
Indeks osób
Abegg Heinrich Burchard, filantrop 139
Adams Maurice Bingham, architekt 77
Addison Joseph 20,24-26, 34,117, 326
Alberti Leone Battista 64
Albinus Robert, autor 317,324, 328,334
Albrecht, restaurator 244
Albrecht Hohenzollern (Friedrich Heinrich Albrecht, Albrecht von
Preussen), książę pruski 181, 182
Allson Thomas 75
Aimeras Henri de 321
Alphand Jean-Charles 92
Althoff Hugo 290-294, 312, 315, 336
Althoff Margarethe 290
André Édouard François 324
Andrzejewski Marek 335
Anna Iwanowa, księżniczka 160
Anthalt-Dessau Friedrich Leopold von, książę 44, 322
Ariosto Ludovico 22
Arnheim Kurt, architekt 280, 335
August, cesarz rzymski 36
August III, król Polski 160
Augusta von Preussen, księżna 49
Avenarius Ferdinand Ernst Albert 33
Azzi Visentini Margherita 319
Babef François-Noël 27
Babnis Krystyna 316, 335
Bacon Francis 27
Bahr Ernst 332
Baranowski Bohdan 324
Barącz Tadeusz 277
Bardecka Anna 324
Barillet-Deschamps Jean-Pierre, ogrodnik 92
Barylewska-Szymańska Ewa 326, 327
Baszkiewicz Jan 320
Bauer August Wilhelm, ogrodnik 112,141,144
Bauer Heinrich, radny 180
Baumeister Reinhard, urbanista 89
Behrendt August, właściciel ogrodu 135
Behrendt Heinrich Theodor 138, 216
Behrendt Raimund 333
Behrens Christian 276
Behrens Peter 33
Bendick 180
Benevolo Leonardo 70, 321,323
Benjamin Walter 57, 321, 322, 324
Beresford Camilla 316, 323
Berg Max 291
Berghem (Berchem) Nicolaes, malarz 20
Bernoulli Johann 309, 131, 171,269,315, 325-327, 331, 335
Bertling Anton 232, 333
Bertram Max, dyrektor ogrodów 144
Bestvater, kupiec 211
Bielefeld Adolf 239
Biernacka Konstancja 155,172,331
Binkowska Iwona 316, 319, 321-324, 328, 334
Bischoff Theodor 205
Bjørn Sören 150, 172, 243
Bladau Friedrich 234
Blanke (Błażejewski) A. 321
Block Maximilian, geometra 264
Blomfield Reginald 53, 124
Boemeln Georg von, burmistrz 330
Bogdanowski Janusz 316, 320
Böhm Alexander 70, 316, 322, 323, 325
Böhme Gernot 55,102, 321
Börmel Eugen 260
Brandt E., autor 331, 336
Brauer W, autor 335
Brauer Wilhelm 316
Brentano Clemens 30
Bridgeman Charles 36
Brown Lancelot „Capability” 36
Brix Josef 99
Buckiewiczówna Maryla (Maria) 97
Buckingham James Silk, pisarz 92
Buder Stanley 325
Burke Edmund 23, 34,35, 320
Burlington, lord 326
Burnham Daniel Hudson 98
Byron George Gordon, lord 30
Cadbury George, przemysłowiec 77
Carrogis Louis (Carmontell) 42
Carsten Albert, architekt 77,125,126, 248, 327
Chambers William 34, 320
Charageat Marguerite 322
Chłapowski Dezydery, pułkownik 68, 323
Chodowiecki Daniel 129,131,132,152, 155, 217, 315, 327,333
Chrostowska Jolanta 316
Chwin Stefan 12
Ciemnołoński Janusz 316
Cieślak Edmund 316, 325-327, 332
Ciołek Gerard 325,330,337
Cobham, lord zob. Tempie Richard
Coke David 323
Constant Caroline 325
Conway Hasel 83, 316
Corny Emmanuel Héré de 70
Cowell Frank Richard 322
361
Czarnecki Władysław 97, 99, 316, 324, 325
Czartoryska Izabela 67, 111, 115, 118, 323, 326
Czirenbergjan (Johann) 268
Czombor (Csombor) Marton 150, 329
Czyszek Justyna 316, 335
Czyżak Bohdan 319
Czyżewski Adam 33, 320
Damrot Konstanty (pseud. Czeslaw Lubiński) 174, 186, 189, 193,
331,332
Danz Hubert, leśniczy 125
De la Vallière, księżna 22
Deisch Mateusz (Matthäus) 131, 152, 175, 331
Delille Jacques 20, 34, 319
Dembiński Kazimierz, ogrodnik 161, 330
Deutschmann, tajny radca sądowy 140
Dickmann Aegidius 131
Dohna Ursula Gräfin zu 321
Domansky Walther, autor 137, 328
Domańska Hanna 326, 328, 331
Domino Jerzy 317, 324
Dryling Karl, architekt 337
Drzewiecka Bogumiła 323
Duda Wojciech 334
Duisburg Friedrich Karl von 122, 136, 327
Dümpelmann Sonja 327
Durand Jean-Nicolas-Louis, architekt 45
Duszeńko Franciszek 203
Eberstadt Rudolf 97
Eggert Daniel, rzeźbiarz 113, 217
Ehlers Heinrich 140
Eliot Charles 94, 294
Elstorp, kupiec 211
Erdmannsdorf Friedrich Wilhelm von, architekt 66
Eyserbeck Johann Friedrich 44
Eysymontt Krzysztof 160, 316, 326, 330
Fabiani-Madeyska Irena 315, 326, 329-332
Fabianowska Katarzyna 324
Fabiszewski Stefan 333
Fabricius 212
Fassbender Eugen, urbanista 94
Fehlhaber Kurt 293
Fein Albert 325
Ferberowie, rodzina 221
Feyerband Gustav 235, 237, 333
Fintelmann Gustav Adolf, wydawca 142
Fischer Carl, właściciel restauracji 211
Fischer Gerhard, historyk 89, 324
Fischer Stanisław 160, 215, 326, 330, 332
Flisowski Zbigniew 333
Focking, kupiec 139
Foltz Max 330, 332
Förster Ludwig, architekt 94
Fortuna Grzegorz 334
Fourier Charles 75, 91
Fournel Victor 322
Franciszek Józef, cesarz 94
Frantzius August, właściciel ogrodu 135
Freitag Rudolf 154
Friedrich Caspar David 30
Fritsch Theodor 33, 98
Fryderyk Hohenzollern, książę pruski zob. Wilhelm Pruski
Fryderyk II Wielki, król Prus 82, 91, 211
Fryderyk Wilhelm Ili, król Prus 182
Fryderyk Wilhelm IV, król Prus 45, 63, 89, 173, 181, 230
Gabriel Jacques-Ange 70
Gäde, major 182
Garnier Tony 98
Gehrke Paul 329, 333
Genzmer Ewald 126, 290, 324, 327, 336
Genzmer Felix 98, 323
Gerike Otto, kupiec 140
Gerlach Friedrich 290
Gieóion Siegfried 68, 72, 75, 81, 100, 316, 323-325
Gilpin William 37, 321
Girardin René Louis de, markiz 43
Giżycki Franciszek Ksawery 67, 323
Gliński Mirosław 326, 328-330, 332, 333, 335-337
Glottau Hans 224
Goecke Theodor, urbanista 90, 101, 316, 325
Goerdeler Carl Friedrich 293
Goethe Johann Wolfgang von 20, 28, 31, 36, 319, 320
Goode Patrick 324, 327
Goszczyński Seweryn 20
Gothein Marie Luise 316, 321
Grabowski August Maksymilian 160,330
Gralath Daniel (starszy) 155
Granziera Patrizia 326
Grass Günter 11, 290, 297
Grau, muzyk 215
Grinn Urszula 334
Grisebach August 155, 329
Groddeck Abraham 269
Groddeck Albrecht 269
Groddeck Jakoba 269
Grohmann Johann Gotfried 331
Gröning Gert 322, 325, 328, 329, 335
Gropius Walter 101
Groth Andrzej 332
Grotjahn Alfred 33
Groza Sylwester 20
Gruszczyński Wojciech 314
Gruszkowski Wiesław 314, 316, 329
Grzegorczyk Bożena 317, 323
Günther Harri 321, 324, 327
Gurlitt Cornelius, urbanista 90, 325, 336
GutenbergJan 184, 186
Haffner Jean Georg 234
Hager 327
Hall Thomas 325
Hamann, radny miejski 189
Hamilton William, ambasador 66
Hannebo Dietrich 324
Hans am Ende 325
Häring Hugo 101
Harris C., autor 321
Hart Heinrich 33
Hartwig Richard, autor 137, 328
Harvey William Alexander, architekt 77
362
Hasselhorst Christa 321
Hass-Nogal Małgorzata 317, 334
Haussmann Georges Eugène 86, 92
Hays Dāvid 321
Hegel Georg Wilhelm Friedrich 27
Heine Heinrich 30
Heinrichsdorf Karl Gotrfried, kupiec 112, 156, 157
Heli Karl, urzędnik 293
Hénard Eugène 92, 98, 325
Hentschel, ogrodnik 161
Hepner, właściciel ogrodu 135
Herder Johann Gottfried 29
Hermand Jost 31, 316, 319-321
Hesdörffer Max 170, 331
Heweliusz Jan (łac. Johannes Hevelius, niem. Johann Hewelcke)
154,184
Hirsch Wilhelm, architekt krajobrazu 291, 295
Hirschfeld Christian Cay Lorenz 43, 67, 83, 84, 315, 322, 324
Hobhause Penelope 316, 319, 320
Hoene Emilia 267, 273, 312
Hoene Friedrich August 272
Hoetger Bernhard 325
Hoffman Jakub 131
Hoffmann Alfred 324
Hogenberg Frans 131
Hohnfeld August R, restaurator 172
Homer 117
Hope Thomas, kolekcjoner 41
Howard Ebenezer 32, 33, 77, 90, 98-100,102
Hruza Jiri 324
Hubermann Bronisław 233
Hubertowie Johann i Gottlieb 214
Huelle Paweł 12
Huet Pierre Daniel 41
Humboldt Alexander von 28, 29, 31, 319, 320
Iwicki Zygmunt 328, 330, 331
Iżewska Teresa 333
Jagiełło-Kołaczyk Marzanna 317, 323
Jahn Friedrich Ludwig 62
Jałowiecki Bohdan 319
Jankowska Marta 322
Jankowski Edmund 53, 58, 59, 61, 170, 321, 322, 324
Januszajtis Andrzej 314
Jellicoe Geoffrey, sir 73, 323
Jellicoe Susan 323
Jenin Johann Daniel, pastor 155, 330
Jenisch Kacper 222
Jercke Geo, architekt 267
Jerzy II, król Wielkiej Brytanii i Irlandii 26
Johannzen Friedrich Wilhelm 211
Johnston William M. 324
Jones Inigo 27
Jordan Henryk 63
Józef II Habsburg, cesarz Austrii 82
Józef von Hohenzollern-Hechingen (Josef Wilhelm Friedrich),
książę opat 168
Juncker Jan Krzysztof 222
Kafemann August Wilhelm 186
Kałążny Jerzy 320
Kamiński Ludwik, podpułkownik 180
Kampfmeyer Hans 61
Kampffmeyer Bernard 33
Kampffmeyer Paul 33
Karol IV Teodor Wittelsbach, książę Bawarii 86
Karnau Oliver 334
Karol (Karl) von Hohenzollern (Friedrich Heinrich Karl von
Preussen), książę pruski 182
Karol von Hohenzollern-Hechingen (Johann Nepomuck Karl),
książę opat 116, 118,142,162, 168, 330
Karolak Czesław 320
Kent William 36, 320
Kerl Michel 267
Keyser Erich 329, 335
Khiel G.W, autor 316, 328, 330
Klamann Edward 316
Klausen Johann 175
Knercer Wiktor 328
Knight Richard Payne 321
Knochenhauer, urzędnik 329, 334, 335
Koch Hugo 97, 101, 253, 316, 325, 327, 334, 335
Koch Karl, wydawca 142, 324
Koers H., inspektor ogrodów 335
Köhn Jasky von, rodzina 175
Kohnke Richard 290
Koljubakin Piotr Michajowicz, generał major 180
Kopernik Mikołaj 184,186
Kostołowski Andrzej 323
Kotarski Edmund 326
Kotzebue August von, pisarz 62
Kozińska Barbara 317, 324, 328
Kramer, restaurator 244
Krasicki Ignacy 111
Kraszewski Józef 160
Krause Johannes 231, 232
Krępowiecki Tadeusz, autor 137, 160, 327, 330
Krieg Hans 131
Kroll, restaurator 244
Krupp Alfred, przemysłowiec 77
Krzemiński Ireneusz 319
Kubus Marcin 334
Kukliński Jerzy 329, 330, 332, 333, 335, 336
Kulling Hermann 236
Kunicki Wojciech 320
Kwaśniewski Artur 319, 320, 322
Labesjan (Johannes) 24, 82, 117, 118, 136, 150, 174, 175, 178,
180
Lambin Denis 321
Lange Willy 31, 32
Lautennsack D. 324
Lazansky, hrabia 86
Le Corbusier (wlaśc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris) 102
Le Notre Andre 68-70, 115, 156, 163,326
Le Rouge Georges-Louis 43
Ledoux Claude Nicolas 75, 91
Lekan Thomas L. 316, 320
Lenne Joseph Peter 44, 45, 48, 68, 82, 85, 86, 89, 94, 101, 124,
277, 327, 328
Lenz August, ogrodnik 112, 144, 231, 329
363
Lenz Arthur, autor 328
Lenz, kapitan inżynier 184
Leopold III, książę von Anhalt-Dessau 66
Lesser Ludwig 61
Lessing Gocthold Ephraim 28
Leszczyński Stanisław zob. Stanisław Leszczyński
Lever William, przemysłowiec 77
Lichaczow Dmitrij 22, 316, 319, 321
Licht Gottlieb Julius Albert 141, 205, 254
Lincoln Abraham 27
Lindemann H., autor 90
Lintz Johann Heinrich 205
Lipińska Bogna 333
Lipoński Wojciech 319
Lischke J., ogrodnik 143
Locke John 23, 27
Lockwood Henry Francis, architekt 77
Lorens Piotr 334, 336
Lorrain Claude 20, 34
Löschin Matthias Gotthilf 193
Loudon John Claudius 38, 75, 83, 91, 120, 323, 326
Louis Philippe, diuk Chartres 42
Lübeck Gottfried 175
Lubomirska z Czartoryskich Izabela 111, 161
Ludwig C.G., rysownik 331
Ludwik XIV Wielki, król Francji 19, 115
Lully Jean-Baptiste 19, 22
Luschnatowie, ogrodnicy 143
Lutosławski Witold 233
Łoza Stanisław 319
Łuszczewska Jadwiga (Deotyma) 153, 157, 160, 217, 329, 330,
333
Maasz Harry 53, 101, 322, 325
Mackensen Fritz 325
Mahlau Hans 326, 328
Majdecki Longin 161, 316, 321, 324, 330, 337
Maliszewski Kazimierz 109, 326
Mamuszka Franciszek 332, 333
Mańkowski H., autor 334
Mann Thomas 325
Manteuffel H., restaurator 244
Maria Antonina, królowa Francji 22
Maria Hohenzollern-Hechingen, księżniczka 168, 171
Maria Luiza, cesarzowa Francji 153
Matthy Ignacy, bankier 113
Mason Georges 26, 319
Mawson William, architekt 77
Meissner Johann Heinrich, rzeźbiarz 113
Meller Stefan 320
Metzell Ludwik Chrystian 319
Meyer Gustav 48, 61, 63, 77, 85, 101, 124, 322
Michalak Jerzy Marian 319, 332
Michelis Marco de, autor 101, 325
Mies van der Rohe Ludwig 101
Migge Leberecht, architekt krajobrazu 53, 61, 90, 101, 128, 316,
322, 324, 325, 327, 335
Miller, mistrz murarski 214
Milton John 20, 27, 34, 117
Mique Richard 22
Modersohn Otto 325
Modersohn-Becker Paula 325
Móhring Bruno 97
Molier (wfaśc. Jean Baptiste Poquelin) 22
Moller Anton 131
Morawińska Agnieszka 320, 321
Morelly Etienne-Gabriel 75
Morus Tomasz (Thomas More) 59
Mossdorf Otto, ogrodnik 143
Mosser Monique 319, 325
Moszyński Fryderyk August 11 i
Mrozek Hugo, restaurator 222
Muhl Fryderyk 214
Muhl John 331, 333, 335
Müller Otto, 237, 333
Müller Paul Heinrich 214
Mumford Lewis 323
MUnter Georg 288
Muscate Willy, przemysłowiec 112
Muthesius Hermann 33, 53, 124, 321
Nagel Heinrich von 67, 68, 323
Napoleon 1, cesarz Franzuzów 24, 154
Napoleon III, cesarz Francuzów 86, 92
Nash John 60, 72
Neumann Albert, radny 285,312
Neumann, autor 335
Neumark Johann Christian 44
Newton Isaac 27
Niemcewicz Julian Ursyn 160, 168, 330
Nocny Waldemar 333, 334
Norze! O. 327
Nowak Grzegorz 334
Nowak Zbigniew 325, 326
Nowakowska Małgorzata 334
NüII Eduard van der, architekt 94
Ogier Karol (Charles), poseł francuski 105,109, 268, 269,325,
335
Oibrich Joseph Maria 141
Olmsted Frédéric Law senior 94, 325
Olszewska Magdalena 316, 330
Omilanowska Małgorzata 334
Oppenheimer Franz 33
Orłowicz Mieczysław 243, 259, 327, 333, 334
Orłowski Hubert 320
Osrendorf Friedrich, architekt 77, 125, 248, 327
Ostrowska-Kębłowska Zofia 316, 323
Ostrowski Władysław 323
Otzen Johannes, architekt 82
Owen Robert 75
Owens Hubert B. 321
Palladio Andrea 36, 64
Palmer John 72
Panofsky Erwin 115, 326
Papé Florestan, generał brygady 180
Papworth John Buonarotti, architekt 91
Patzer, kapitan 155
Paul Ernst 186
Paxton Joseph 83
Payne Richard 37
364
Pepler George 99
Petersen Richard 97
Petzold Eduard, ogrodnik 143
Pevsner Nicolas 26
Pippal Martina 324
Pistorius Wilhelm 235, 236
Piwowski, ogrodnik 143
Pizuński Pawel 331, 335
Plapis Witold 330
Pliniusz Młodszy 59
Ploetz Alfred 33
Płaza-Opacka Dagmara 333
Poeltzig Hans 101
Poll, radny miejski 140
Poniatowski Stanisław August zob. Stanisław II August Poniatowski
Pope Alexander 20, 27, 34,117, 326
Potocki Szczęsny 20
Poussin Nicolas 20, 34
Price Uvedale 37, 321
Proczkówna Kazimiera 62
Przybylski Ryszard 319, 320, 326
Puchmüller Paul 191, 331
Pückler-Muskau Hermann von, książę 34, 35,48-50
Pückler-Muskau z domu Hardenberg Lucie von 49
Püttner Elise 178, 180,315,316,329-332, 335
Quatremère de Quincy Antoine-Chrysostome 321
Rabinów Peter 325
Radike (Radicke) Julius Gottlieb, ogrodnik 20,112,141, 142,170
Radwański Stanisław 186
Radziwiłłowa Helena 111
Randt August Lobegott 175, 331
Rapp Jean 234
Raschdorff Julius Carl 90
Rathke Anton, ogrodnik 112, 141, 143, 326, 328
Rathke Franz, ogrodnik 20, 112, 141, 143, 326, 328
Rau Wilhelm, przemysłowiec 64
Reich von, porucznik 156
Reichów Hans, 152, 155, 156, 211, 314, 329-333, 335
Remus Ernest 261
Reps John W. 316
Repron Humphry 35, 37-39, 41, 50, 321
Reyger Gotfried 269
Reyger Johann Gotfried 269
Riehl Wilhelm Heinrich 30
Riemerschmidt Richard 33
Rilke Rainer Maria 325
Robinson William 31, 93, 324
Rohde, ogrodnik 143
Romanow Andrzej 316, 335
Rosa Salvator 20, 34
Rosenberg Henryk Wilhelm, właściciel ogrodu 113
Rothstein Phoebus 191, 233, 332, 333
Rotkiewicz Maria 322
Rottenburg Franciszek, kupiec 113, 117, 131
Rotzołł H., właściciel loterii 141
Rousseau Jean-Jacques 23, 25, 27, 28, 31, 34, 67, 319
Rozmarynowska Katarzyna 316 , 319, 327, 328, 331-333, 335,
336
Rubinstein Artur 233
Rüchel-Kleist Friedrich Jacob von 138, 139, 181, 182
Ruchnau Rüdiger 314, 329, 336
Ruth Otto 211
Ruth Susanna, z d. Gehrke 211
Rybiński Jacek Hiacynt, opát 115, 160, 161, 326
Saint-Simon Henri de 75
Salt Titus, przemysłowiec 77
Saltzmann Johann Georg Nicolaus 43, 112,118,120,142, 153,
166, 168,326,328
Samp Jerzy 314, 316, 327, 332, 335
Scamocci Vincenzo 64
Schachmann Bartel 267, 268
Schahnasjahn Johann Stephan 211, 332
Schahnasjahn Stephan 210
Shakespeare William 117
Scharoun Hans 101
Schilling A. L. 160
Schimpf G., autor podręcznika 325
Schinkel Karl Friedrich 89, 203, 277
Schmidt Michael Gottfried, rajca 20,113, 217
Schmidt W, autor podręcznika 325
Schneider Camillo 101, 320, 321
Schneider Uwe 320, 321
Schnibbe Georg Wilhelm, ogrodnik 141, 144, 195
Schnibbe Gerhard, ogrodnik 195
Schoch Leopold Ludwig, ogrodnik 44
Schondorf Johann Georg, ogrodnik 112, 142, 168, 170, 315, 331
Schopenhauer Andrzej (Andreas) 82, 105,150,171
Schopenhauer Arthur 105
Schopenhauer Joanna (Johanna) 24, 109, 116, 118, 120, 130,
151, 161, 162, 166,315,325-327, 329-331
Schreber Moritz, lekarz 61
Schulz Franz 333, 334
Schulze-Naumburg Paul 53, 141
Schüller, kupiec 211
Schumacher Fritz 53, 101
Schwabe Jakub 222, 333
Schwarz Friedrich 331
Schwarz Zofia 314
Schwarzwald Karol 105
Sckell Friedrich Ludwig von, ogrodnik 44, 86, 124
Scott Walter 34
Seifert Alwin, architekt krajobrazu 32
Sello Hermann, ogrodnik 143
Seneta Włodzimierz 330
Shaftesbury Anthony Ashley Cooper, Third Earl 23, 34, 326
Shaw Richard Norman, architekt 77
Shelley Mary 30
Sicard Sicardsburg August von, architect 94
Siegler Hans Georg 332, 336, 337
Sikora Stanisław 316
Siemieński Lucjan 20
Sierakowski Kajetan Onufry 326
Sierakowscy, rodzina 111
Simo Melanie Louise 326
Sinclair, pułkownik 151
Sitte Camillo 89, 90, 316
Solly Eduard 272
Sombart Werner 33
365
Soria y Mata Arturo 99
Specht, restaurator 243, 244
Sperski Marek 327, 328
Sprenger, doktor 233
Stachak Aleksandra 334
Stanislaw II August Poniatowski, król Polski 82
Stanislaw Leszczyński, król Polski 70, 105
Stankiewicz Jerzy 198, 314, 316, 325, 329, 332, 334, 335
Steffens Franz, malarz 195, 312
Steffens Rosa 195, 312
Stegner Tadeusz 333
Stępiński Włodzimierz 317
Stępniewska Barbara 316
Strunk L. 324
Stier Hubert, architekt 82
Stricki (Stricke) Krzysztof, rzeźbiarz 232
Srrosberg Hans, architekt 33
Stübben Josef (Joseph) 89, 90, 141, 254, 256, 316, 324
Sulzer Johann Georg 28, 315
Swirida Inessa 111, 326
Switzer Stephen 26, 64, 322
Szczeciński Krzysztof 314
Szafrańska Małgorzata 316, 319, 321, 323
Szermer Bohdan 198, 314, 316, 329, 334, 335
Sztykiel Ewa 333
Szymański Wojciech 327
Tapp Karl 124, 144, 145, 156, 195, 196, 247, 285, 286, 312, 315,
327, 329, 330, 332, 334-337
Tarnowska ze Stroynowskich Waleria 136, 327
Tarnowski Stanisław 111, 160, 162, 330
Tatę Alan 323, 324
Taut Bruno 101
Tempie Richard, lord Cobham 26, 111, 326
Tempie William 34
Teperek Jerzy 273
Teyssot Georges 325
Thompson Benjamin Rumford graf von 86
Thouin André, botanik 45
Thouin Gabriel, projektant ogrodów 45
Tischner Józef 320
Tołwiński Tadeusz 316, 321
Tomiński Franz 288, 300
Trembecki Stanislaw 20
Trojan Johannes, pisarz 191, 332
Tuckermann Wilhelm Petrus 31, 320
Turner Tom 316
Tusk Donald 334
Unwin Raymond 89
Uphagen Jan (Johannes) 261, 264, 330
Valadier Giuseppe, architekt 75
Visscher Claes Jansz jun. (Nicolas Johannes Piscator) 131
Vittelius L., autor 87, 324
Vogel August 175
Vogeler Heinrich 102, 325
Vorherr Gustáv 67, 68, 323
Wachowiak Bogdan 326
Wagner Martin 53, 101, 128, 316, 327, 335
Wagner Otto 99
Walpole Robert, sir 26
Ward Stephen W. 323, 324
Watelet Claude-Henri 41, 42
Weickhmann GottNeb, burmistrz 332
Weickhmann Joachim Heinrich von 138, 139, 181, 182
Weinreich Caspar 224, 333
Wenzel Albert, ogrodnik 142
Whittick Arnold 323
Wiebe Eduard Friedrich 139
Wienke Walther, pastor 290
Wilhelm I (Wilhelm Friedrich Ludwig von Preussen), król Prus
182
Wilhelm Hohenzollern (Friedrich Wilhelm Vietor August Ernst
von Preussen), książę oleśnicki 173, 182
Wilhelm Pruski (Friedrich Wilhelm Karl von Preussen), książę
pruski 182
Willebrand Johann Peter 60, 78, 83, 124, 315, 322-324
Wimmer Clemens Alexander 316, 319, 320, 325
Winter Leopold von, burmistrz 184, 203, 205
Witruwiusz (Marcus Vitruvius Pollio) 322
Witte H., autor przewodnika 337
Wocke Erich, botanik 343, 170, 328
Wodziczko Adam 97
Wolf Paul 99
Wolff-Pawęska Anna 28, 320
Wolschke-Bulmahn Joachim 316, 320, 325, 328, 329, 335
Wolski Walenty, autor pamiętnika 109, 153, 156, 330
Wood John I, architekt 72
Wbod John II, architekt 72
Woodbridge Kenneth 323
Woroniecki Adam 62, 322
Wróbel Tadeusz 321
Wyszkowski Michał 160, 175, 178, 330, 331
Zachariasz Agata 316, 322-325
Zernecke Wilhelm Ferdinand 123, 138, 139, 153, 156, 157, 170,
181, 182, 184, 189,315,326-332
Zeuner, bracia 141, 254
Ziem Ernst 292
Zwarra Bruno 12, 285, 309, 335, 337
Żmijewska Ewa 314
Streszczenie
Zasadniczym celem książki jest wypełnienie luki, jaka pojawiła się w badaniach naukowych nad
gdańską zabytkową zielenią publiczną, stworzenie narzędzia, które pomoże poznać i zrozumieć jej
wartość. Książka stanowi próbę opisania procesu powstawania gdańskich promenad, parków, skwerów
i zieleńców w okresie od założenia Błędnika (1708) - pierwszej publicznej promenady ֊ do zniszczenia
miasta w 1945 roku, co zostało ukazane na tle prądów kulturowych epoki.
Pierwsza część pracy została poświęcona teorii i zagadnieniom ogólnym. Po sprecyzowaniu tematu,
przedstawieniu celu podjętych badań i zastosowanej metody badawczej zostało naświetlone tło kul-
turowe sztuki ogrodowej. Pokrótce omówiono jej związki z innymi dziedzinami sztuki, uwikłania
ideologiczne i obowiązujące w badanym okresie style ogrodowe, a także osiągnięcia ogrodników
niemieckich, ponieważ od początku XIX wieku ich oddziaływanie na gdańską zieleń było największe.
Zawiera się w niej analiza relacji, jakie uwidoczniły się w dobie industrializacji pomiędzy naturą
a miastem, oraz omówienie procesu pojawiania się nowych form zieleni miejskiej i jej stopniowego
przechodzenia od form zamkniętych, takich jak aleje, parki i promenady, do otwartych ֊ systemów
zieleni.
Druga część pracy w całości została poświęcona tematyce gdańskiej. Omówiono w niej historyczne
i kulturowe uwarunkowania recepcji idei zieleni publicznej w nadmotławskim grodzie, znaczenie
wzorców europejskich w tym procesie, a także miejscowych Towarzystw Upiększania oraz Towarzystwa
Budowy Ogrodów. Zarysowane zostały sylwetki najważniejszych postaci związanych z ruchem ogrod-
niczym. Ilustrację zagadnienia stanowi uszeregowana chronologicznie charakterystyka trzydziestu
czterech najważniejszych promenad spacerowych, parków miejskich, zazielenionych placów i zieleńców,
obejmująca ich dzieje i zasady kompozycji. Zawarto tu także opis działalności powołanego w 1898
roku Zarządu Ogrodów, którego osiągnięcia pokazano na tle wyników podobnych instytucji we Wro-
cławiu, w Poznaniu, Szczecinie i Królewcu. Na gdańskich przykładach omówione zostało również
zjawisko odchodzenia, pod wpływem modernizmu i funkcjonalizmu, od estetycznej roli zieleni na rzecz
roli praktycznej: higienicznej i użytkowej. Przedstawiono też postać orędownika tych zmian: Hugona
Althoffa, autora pierwszego nowoczesnego planu urbanistycznego Gdańska, oraz omówiono jego wkład
w powstanie systemu gdańskiej zieleni miejskiej. Pracę kończy podsumowanie, a po nim zamieszczono
aktualny stan badań, charakterystykę wykorzystanych źródeł i przegląd literatury przedmiotu.
Synopsis
The basic purpose of this book is filling the gap that has occurred in the scientific studies of the hi-
storical public greenery in Gdańsk and creating the tool that due to this would help to learn and
understand better its value. The book is an attempt to approximate the process of setting up of Gdansk
promenades, parks, squares and greens in the period from the establishing of Błędnik [The Maze]
(1708)—the first public promenade—until the destruction of the city in 1945, which has been pre-
sented against the background of cultural trends of the era.
The first part of the work has been devoted to theory and general issues. After having defined the
subject matter, discussing the aim of the undertaken studies and the applied research method, the
cultural background of landscape gardening art has been highlighted. Its relationships with other fields
of art, as well as its ideological involvements and the contemporary garden styles typical for the epoch
have been briefly discussed, including also the achievements of the German landscape gardeners, who
from the beginning of the 19th century had the strongest impact on the Gdańsk greenery. It embraces
an analysis of the relation between the town and nature, which occurred during the industrialization
period and discussion of the process of shaping the various forms of town greenery and their gradual
transformation from the closed structures, such as alleys, parks and promenades, to the open ones—
the greenery systems.
The second part of the work has been dedicated to what was happening in Gdansk. The historical
and cultural conditions of the reception of the public greenery in the town on the Motlau River
(Motlawa) and the significance of local Beautifying Societies and the Association of the Building of
Landscape Gardens have been discussed in it. There have been outlined the profiles of the most im-
portant figures connected with the gardening movement. The illustration of the issue is the chrono-
logically lined up characteristics of the 34 most important strolling promenades, municipal parks,
green squares and greens including their history and the composition principles. This part of the work
contains also the description of the Board of Gardens appointed in 1898, whose achievements have
been presented against the background of the results of the similar institutions in Wroclaw, Poznan,
Szczecin and Królewiec. On the Gdańsk examples there has been presented the phenomenon of de-
parting from the aesthetic role of greenery under the influence of modernism and functionality for
the practical one: the hygienic and utilitarian. Outlined has been the profile of the advocate of these
changes, the author of the first modern urban layout Hugo Althoff and his contribution into the
conception of the Gdańsk municipal greenery. The work ends with the summary, after which the
current state of research follows, characteristics of the used sources and the overview of the literature
on the subject.
Translation: Dorota Pawlak
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Rozmarynowska, Katarzyna |
| author_GND | (DE-588)1138821551 |
| author_facet | Rozmarynowska, Katarzyna |
| author_role | aut |
| author_sort | Rozmarynowska, Katarzyna |
| author_variant | k r kr |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV044403617 |
| ctrlnum | (OCoLC)1002239512 (DE-599)BVBBV044403617 |
| era | Geschichte 1708-1945 gnd |
| era_facet | Geschichte 1708-1945 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03639nam a2200589 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044403617</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20171109 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">170710s2017 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788379080830</subfield><subfield code="9">978-83-7908-083-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1002239512</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044403617</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-255</subfield><subfield code="a">DE-83</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">2.2</subfield><subfield code="2">KUBA2</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Rozmarynowska, Katarzyna</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1138821551</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Ogrody odchodzące ...?</subfield><subfield code="b">z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945</subfield><subfield code="c">Katarzyna Rozmarynowska</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gdańsk</subfield><subfield code="b">Fundacja Terytoria Książki</subfield><subfield code="c">2017</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">365 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Karten, Pläne</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">sti</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1708-1945</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ogrody / style / historia</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Tereny zielone / Polska / Gdańsk / historia</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Tereny zielone / Polska / Gdańsk / wydawnictwa ilustrowane</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Parki i ogrody / Polska / 18-20 w</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Sztuka ogrodowa polska / historia / 18-20 w</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grünanlage</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022278-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Gdańsk (Polska) / wydawnictwa ilustrowane</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Gdańsk (woj. pomorskie) / parki i ogrody / 18-20 w</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Danzig</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011039-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Danzig</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011039-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Grünanlage</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022278-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1708-1945</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000004&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Sachregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000005&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000006&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000007&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029805606</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Gdańsk (Polska) / wydawnictwa ilustrowane jhpk Gdańsk (woj. pomorskie) / parki i ogrody / 18-20 w Danzig (DE-588)4011039-4 gnd |
| geographic_facet | Gdańsk (Polska) / wydawnictwa ilustrowane Gdańsk (woj. pomorskie) / parki i ogrody / 18-20 w Danzig |
| id | DE-604.BV044403617 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T07:52:02Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788379080830 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029805606 |
| oclc_num | 1002239512 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-255 DE-83 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-255 DE-83 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 365 Seiten Illustrationen, Karten, Pläne 25 cm |
| publishDate | 2017 |
| publishDateSearch | 2017 |
| publishDateSort | 2017 |
| publisher | Fundacja Terytoria Książki |
| record_format | marc |
| spelling | Rozmarynowska, Katarzyna Verfasser (DE-588)1138821551 aut Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 Katarzyna Rozmarynowska Gdańsk Fundacja Terytoria Książki 2017 365 Seiten Illustrationen, Karten, Pläne 25 cm txt rdacontent sti rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache Geschichte 1708-1945 gnd rswk-swf Ogrody / style / historia jhpk Tereny zielone / Polska / Gdańsk / historia jhpk Tereny zielone / Polska / Gdańsk / wydawnictwa ilustrowane jhpk Parki i ogrody / Polska / 18-20 w Sztuka ogrodowa polska / historia / 18-20 w Grünanlage (DE-588)4022278-0 gnd rswk-swf Gdańsk (Polska) / wydawnictwa ilustrowane jhpk Gdańsk (woj. pomorskie) / parki i ogrody / 18-20 w Danzig (DE-588)4011039-4 gnd rswk-swf Danzig (DE-588)4011039-4 g Grünanlage (DE-588)4022278-0 s Geschichte 1708-1945 z DE-604 Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000004&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Sachregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000005&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000006&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000007&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Rozmarynowska, Katarzyna Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 Ogrody / style / historia jhpk Tereny zielone / Polska / Gdańsk / historia jhpk Tereny zielone / Polska / Gdańsk / wydawnictwa ilustrowane jhpk Parki i ogrody / Polska / 18-20 w Sztuka ogrodowa polska / historia / 18-20 w Grünanlage (DE-588)4022278-0 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4022278-0 (DE-588)4011039-4 |
| title | Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 |
| title_auth | Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 |
| title_exact_search | Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 |
| title_full | Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 Katarzyna Rozmarynowska |
| title_fullStr | Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 Katarzyna Rozmarynowska |
| title_full_unstemmed | Ogrody odchodzące ...? z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 Katarzyna Rozmarynowska |
| title_short | Ogrody odchodzące ...? |
| title_sort | ogrody odchodzace z dziejow gdanskiej zieleni publicznej 1708 1945 |
| title_sub | z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945 |
| topic | Ogrody / style / historia jhpk Tereny zielone / Polska / Gdańsk / historia jhpk Tereny zielone / Polska / Gdańsk / wydawnictwa ilustrowane jhpk Parki i ogrody / Polska / 18-20 w Sztuka ogrodowa polska / historia / 18-20 w Grünanlage (DE-588)4022278-0 gnd |
| topic_facet | Ogrody / style / historia Tereny zielone / Polska / Gdańsk / historia Tereny zielone / Polska / Gdańsk / wydawnictwa ilustrowane Parki i ogrody / Polska / 18-20 w Sztuka ogrodowa polska / historia / 18-20 w Grünanlage Gdańsk (Polska) / wydawnictwa ilustrowane Gdańsk (woj. pomorskie) / parki i ogrody / 18-20 w Danzig |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000004&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000005&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000006&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029805606&sequence=000007&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT rozmarynowskakatarzyna ogrodyodchodzacezdziejowgdanskiejzielenipublicznej17081945 |