Kwestia żytawska 1945-1949: na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Opole
Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu
2016
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Ortsregister Register // Personenregister Abstract |
| Beschreibung: | Zusammenfassung in englischer Sprache: The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| Beschreibung: | 154 Seiten Karten 24 cm |
| ISBN: | 9788371263293 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV044353812 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20171005 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 170619s2016 |||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788371263293 |9 978-83-7126-329-3 | ||
| 020 | |z 8371263295 |9 8371263295 | ||
| 035 | |a (OCoLC)992543151 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV044353812 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Pałys, Piotr |d 1961- |e Verfasser |0 (DE-588)133502848 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Kwestia żytawska 1945-1949 |b na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 |c Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Piotr Pałys |
| 246 | 1 | 1 | |a The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| 264 | 1 | |a Opole |b Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu |c 2016 | |
| 300 | |a 154 Seiten |b Karten |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache: The issue of Zittau in years 1945-1948 | ||
| 505 | 8 | |a Bibliogr. s. 133-137. Indeksy | |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1945-1949 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Czechosłowacja |2 jhpk | |
| 650 | 7 | |a Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Niemcy |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Grenzgebiet |0 (DE-588)4021993-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Związek Radziecki / stosunki / Niemcy / 1945-1970 |2 jhpk | |
| 651 | 7 | |a Niemcy / stosunki / Związek Radziecki / 1945-1970 |2 jhpk | |
| 651 | 7 | |a Zittau |0 (DE-588)4067897-0 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Zittau |0 (DE-588)4067897-0 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Grenzgebiet |0 (DE-588)4021993-8 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1945-1949 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029756520 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 43 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 437 |
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09044 |g 947.08 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804177596303278080 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI
Wstęp ............................................................ 7
Ziemia żytawska jako region pograniczny.................... 13
Żytawa jako centrum czeskiej imigracji na Łużycach............... 27
Żytawa w czechosłowackim programie rektyfikacji
przedwojennej granicy z Niemcami ................................ 37
• V
Czeska Rada Narodowa w Zyta wie (Český národní
v
výbor v Zitavé) ................................................. 55
Żytawa jako ośrodek integrujący czeskie skupiska
na Łużycach...................................................... 79
Niemiecki sprzeciw............................................... 97
Stanowisko hegemona. Radzieckie władze okupacyjne
wobec zagadnienia żytawskiego .................................. 103
Żytawa a kwestia łużycka...................................... 107
Interesy polskie................................................ 119
Zakończenie .................................................... 129
Bibliografia.................................................... 133
Wykaz skrótów .................................................. 139
Indeks nazw geograficznych ......................... 141
Indeks nazwisk ................................................. 145
Summary......................................................... 149
Mapy i ilustracje .............................................. 151
BIBLIOGRAFIA
MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Ministerstwo Ziem Odzyskanych, 1945—1949
sygnatura 501 - Serbowie Łużyccy [sprawa w przeszłości i po zakończeniu II wojny świato-
wej; stosunek władz i społeczeństwa polskiego do Łużyc; memoriały, raporty, okólniki, mapy
Łużyc, korespondencja od stycznia 1946 do marca 1948]
Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie
Biuro Prac Kongresowych, akta za lata 1945—1948
z. 18, w. 5, t. 53 — [Dane statystyczne o ludności i obiektach gospodarczych na polsko-cze-
chosłowackich terenach przygranicznych], 1946
z. 18, w, 28, t. 428 — Łużyce w prasie czeskiej, 1947
Archiwum państwowe w Poznaniu
Polski Związek Zachodni w Poznaniu
sygnatura 1002 — Materiały dotyczące Łużyczan, 1945-1948
Archiv Ministerstva zahraničních věcí České republiky
Generální sekretariát 1945—1954
karton 84 — Polsko
Teritoriální odbor Německo 1945—1959
karton 3 - Úprava hranic
karton 4 — Úprava hranic
karton 5 - Úprava hranic
karton 8 - Mirové konference, Češi v Německu — Žitava, Drážďany
karton 17 — Lužice
karton 18 - Lužice
Instytut Pamięci Narodowej ֊ Biuro Udostępniania
i archiwizacji dokumentów w Warszawie
sygnatura IPN BU 1571/413
Národní archiv, Praha
Československý ústav zahraniční II (1925)1945—1968
karton 42 - NDR 1945-1967
karton 87 - Organizace reemigrace a usídlení krajanů, řazeno podle zemí jejích
předešlého pobytu 1945-1950
karton 151 - organizace balíčkové vyživovací akce pro krajany v Němečku 1945-1950
133
Statní okresní archiv Liberec
Ústřední národní výbor v Zitavě zahraničně — politickému výboru ústavodárného národního
shromáždění v Praze. Návrh národního výboru v Zitavě k rektyfikaci hranic na Žitavskú
Serbski kulturny archiw BUDYŠIN
Bestand Archivalische Sammlungen der Mačica Serbska
MZB VI A — Ceske towarstwo „Palacký” w Budyšinje. Programy zarjadowanjow, 1908-1928
Domowina 1945—1949
D II 1. 4A - Memoranda, namlowy a próstwy, 1945-1946
D II 1. 4C — Memorandum wot měrca 1947 na konferencu wonkowych ministrow
w Moskwje (serbsce, čéšce, rusce, jendželsce), 1947
D II 1. 6A — Domowina (tež Narodna rada a Slowjanski wuběrk), 1947
D II 1. 9B — Rozestajenja, 1945-1947
D II 4. 1B - Listowanje, 1947
D II 4. 5B — Listowanje hlowneho sekretariata Domowiny ze wšelakimi instancami
a wosobami w ČSR, 1945-1946
D II 4. 5C — Listowanje hlowneho sekretariata Domowiny ze wšelakimi instancami
a wosobami w ČSR, 1947
D II 4. 7B — Korespondenca sekretariata a druhich instancow a wosobow w Pólskej,
1947
D II 9. 6E — Domowinske skupiny w Berlinje, Drježdžanach, Žitawje
PUBLIKACJE ŹRÓDŁOWE I WSPOMNIENIA
1500 ans de lutte pour 1 existence nationale. Memorandum des Serbes de Lusace, derniere nation
asservie en Europę, Budyšin 1946.
CYŽ Jan, Cernje na pucu do swobody, Budyšin 1985.
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. 8: Styczeń 1944 -grudzień
1945, Warszawa 1974.
Foreign relations of the United States. Council of Foreign Ministers, Volume II (1946),
http://digicolI.library.wisc.edu/FRUS/ (dostęp: 15.06.2016).
HLUŠIČKOVA Růžena, Ekonomické souvislosti sporu o Kladsko v letech 1945—1947. Studie a do-
kumenty, „Kladský sborník” VI, Hradec Králové 2005.
HLUŠIČKOVA Růžena, Národní výbor pro území Kladska, „Kladský sborník” V, Hradec Králové
2003.
KAPLAN Karel, ŠpiríTOVÁ Alexandra, ČSR a SSSR 1945-1948. Dokumenty mezivládních
jednání, Brno 1997.
Minderheitenpolitik in der SBZ/DDR nach dem Zweiten Weltkrieg: die Sorben, sowjetische
Besatzungsherrschaft und die staatliche Sorbenpolitik, eingel. u. bearb. von Detlef Kotsch,
Potsdam 2000.
Polska - Niemcy Wschodnie 1945—1990. Wybór dokumentów, t. 1: Polska wobec Radzieckiej
Strefy Okupacyjnej Niemiec maj 1945-październik 1949, redakcja, wstęp, wybór dokumen-
tów Jerzy Kochanowski, opracowanie dokumentów Andrzej Krajewski, Małgorzata Mazurek,
Warszawa 2006.
W stronę Odry i Bałtyku. Wybór źródeł (1795-1950), t. 4: Od Poczdamu do Zgorzelca
(1945-1950), wybór i opracowanie Tadeusz Marczak, Wrocław-Warszawa 1991.
Za svobodu Lužických Srbů. Sbírka dokumentů z května-června 1945, Praha 1945.
Россия XX век. Документы. Аппарат ХКВД-МГБ в Германии 1945-1953, научные редакто-
ры и составители Никита Петров, Ян Фойтцик, Москва 2009.
134
ARTYKUŁY PRASOWE
AndrlÍK Jaroslav, Žitavsko, „Československý svěť’ 1947 z 15 V.
BERNÁŠEK V., Spravedlivý požadavek: Žitavsko k ČSR, „Mladá fronta” 1947 z 2 III.
Czechosłowacja a kraj žytawski, „Odra” 1947 z 30 III.
(Čt), Žitava chce k republice, „Národní Osvobození” 1947 z 23 I.
ESO-, Žitavsko k nám nyní nebo nikdy. Historický omyl, který musí býti napraven. Území, které
patřilo po staletí k české Koruně, „Lidová demokracie” 1947 z 11 II.
iom., Dva čsl. Ministři mezi Čechy v Žitavě, „Stráž severu” 1945 z 27 VII.
Jak se činí krajané v Žitavě, „Československý svět” 1950 z 4 II.
jkn, Vysvětlující poznámky k menorandu, „Lužickosrbský věstník” 1947 z 1 VII.
-jv-, Velká česká manifestace v Žitavě, „Stráž severu” 1945 z 8 VII.
KARAS František, Nezapomínejte na Žitavsko, „Lidová demokracie” 1947 z 3 V.
K záchraně slovanských menšin, „Obrana lidu” 1947 z 18 IV.
KOLETA Václav, Slavnostní koncert v Žitavě, „Československý svět” 1948 z 22 V.
Krajané v Žitavě k památce T.G. Masaryka, „Československý svět” 1948 z 27 III.
MEDEK František, O život Čechu na Žitavskú, „Stráž severu” 1946 z 14 IV.
MlKŠOVIČ Ivan, Slavný den Čechu na Žitavskú, „Stráž severu” 1945 z 20 XI.
Na pograniczu polsko-czeskim (od własnych korespondentów). Wiec w Zgorzelicach, „Rzeczpos-
polita” 1945 z 16 VII.
Národní výbor v Žitavě, „Stráž severu” 1945 z 4 XI.
PL, Konference SČM v Žitavě, „Stráž severu” 1945 z 26 X.
(rp), Žádáme připojení Žitavska. Ministr Kopecký v Pilzni, „Práce” 1947 z 11 II.
rt, Krajané v Žitavě v duchu doby, „Československý svět” 1950 z 22 IV.
VINOHRADSKÝ Ladislav, Žitavsko-komunikační uzel severních Čech, „Obrana lidu” 1947 z 6 IX.
VOJT Š., Vola Žitavsko, „Stráž severu” 1946 z 13 III.
Wosławjenje 9. meje-dnja dobyéa we Lužicy, „Naše Nowiny — lužiskoserbski časopis. Informačná
služba za Serbów a jich přečelow w ČSR” 1947 z 21 V.
Žitavská otázka, „Svobodné noviny” 1947 z 16 II.
Žitavsko - historické české území, „Rudé právo” 1947 z 11 II.
Žitavsko - starý dluh, „Obrana lidu” 1947 z 15 II.
Žitavsko jako součást ČSR, „Národní Osvobození” 1947 z 11 II.
Žitavsko musi býti opět naše, „Stráž severu” 1947 z 25 I.
OPRACOWANIA
BAUER Otakar, Žitava v českých dějinách, [w:] Žitavsko v českých dějinách, sestavil Antonín
Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
BELZYT Leszek, RAUTENBERG Hans-Werner, Górne Łużyce od kongresu wiedeńskiego do końca
pierwszej wojny światowej (1815-1918), [w:] Dzieje Górnych Łużyc. Władza, społeczeństwo
i kultura od średniowiecza do końca XX wieku, red. Joachim Bahlcke, Warszawa 2007.
BOBKOVÁ Lenka, BŘEZINA Luděk, ZDICHYNEC Jan, Horní a Dolní Lužice, Praha 2008.
BRETSCHNEIDER Arndt, Tež Žitawa do ČSR?, „Serbska Protyka 2006”, Budyšin 2005.
CYGAŃSKI Mirosław, LESZCZYŃSKI Rafał, Zarys dziejów narodowościowych Łużyczan, t. 2: Lata
1919-1997, Opole.
DERLATKA Tomasz, Powieść z Górnych Łużyc: historia, poetyka, ideologia, Praha 2015.
DOBRZYŃSKI Zbyszek, Płynie struga węgla, Bogatynia—Zgorzelec 2002.
135
Dzieje Górnych Łużyc. Władza, społeczeństwo i kultura od średniowiecza do końca XX wieku,
red. Joachim Bahlcke, Warszawa 2007.
Friedl Jiří, JIRÁSEK Zdeněk, Rozpačité spojenectví. Československo-polské vztahy v letech
1945-1949, Praha 2008.
HRACHOVEC Peter, Johanité v náboženském životě na Žitavskú, Univerzita Karlova -
Filozofická fakulta, Praha 2006 (maszynopis pracy dyplomowej).
HRDLIČKA Jan, Český život na Žitavskú po druhé světové válce, [w:] Žitavsko v českých
dějinách, sestavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
HRDLIČKA Jan, Čtení o Žitavskú, Liberec 1947.
HREJSA Ferdinand, Čeští exulanti od 16. stol., zvláště na Žitavskú, [w:] Žitavsko v českých
dějinách, sestavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
IWANEK Marian, ORŁOWSKA Elżbieta, Bogatynia i okolice. Zarys dziejów, Jelenia Góra 1994.
KADLEC Čeněk M., Hry o hranice, Chrást u Poŕíčan 2001.
KAMIŃSKI Marek Kazimierz, Polsko-czechosłowackie stosunki polityczne 1945-1948, Warszawa
1990.
KAPITÁN Jiří, Žitava a lužická otázka, [w:] Žitavsko v Českých dějinách, sestavil Antonín Frinta
a Hugo Rokyta, Praha 1947.
KAPLAN Karel, Československo v poválečné Evropě, Praha 2004.
KASTORY Andrzej, Łużyce w czeskiej polityce w 1945 roku, [w:] Ojczyzna bliższa i dalsza. Studia
historyczne ofiarowane Feliksowi Kirykorowi w 60-Łą rocznicę urodzin, red. J. Chrobaczyń-
ski, A. Jureczko, M. Śliwa, Kraków 1993.
KASTORY Andrzej, Rewanž za Monachium. Z dziejów czechosłowackiej polityki wobec sąsiadów
w latach 1945-1947, Kraków 1996.
Kniha o Liberci, vedoucí autorského kolektivu Roman Kapras, Liberec 1996.
KOUDELKA Jaroslav, Žitava-Liberec, jedna životní tepna, [w:] Žitavsko v českých dějinách, se-
stavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
KUČERA Jaroslav, „Žralok nebude nikdy tak silný, Československá zahraniční politika vůči
Německu 1945-1949, Praha 2005.
LISA Martina, Der «Homo migrans» der Frühen Neuzeit. Die böhmischen Exulanten und die
neuere deutsche Migrations und Exilforschung, „Acta Comeniana” 2011, sv. 25 (XLIX).
MARCZAK Tadeusz, Granica zachodnia w polskiej polityce zagranicznej w latach 1945-1950,
Wrocław 1995.
MEDEK František, O životě Čechů na Žitavskú do druhé světové války, [w:] Žitavsko v českých
dějinách, sestavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
MÜLLER Winfried, DANNEBERG Lars-Arne, PECH Edmund, STEINBERG Swen, Oberlausitz,
Kulturlandschaften Sachsens, Bd. 4, Dresden-Leipzig 2011.
MUSIELAK Michał, Polski Związek Zachodni 1944-1950, Warszawa 1986.
NĚMEČEK Josef, Kapitoly o krajenech, [w:] Žitavsko v českých dějinách, sestavil Antonín Frinta
a Hugo Rokyta, Praha 1947.
OLCZAK Mariusz, Zgorzelec - Görlitz wraz z okolicznymi dworami i pałacami. Bedeker histo-
ryczny, Zgorzelec 2003.
PÁTÁ Josef, ZMEŠKAL Vladimír, Naše styky s Lužicí. Jubilejní sborník, Praha 1934.
PEHR Michal, Zápas o nové Československo 1939-1946, Praha 2011.
PETR Jan, Abraham Frencel 1656-1740, Budyšin 1989.
PIETRZAK Jerzy, Działalność kard. Augusta Hlonda jako wysłannika papieskiego na Ziemiach
Odzyskanych w 1945 r., http://archive.is/www.tchr.org (dostęp: 10.08. 2016).
PIWOŃSKI Witold, Łużyce Wschodnie, Żary 2000.
PRONJEWIČ Alexej Stanisławowie, Stejiščo ZSSR při rozrisanju serbskeho národného prašenja
po 2. swétowej wójnje, „Rozhlad” 1995, čo. 7.
136
ROKYTA Hugo, Přehled význačných dat z české minulosti Žitavska, [w:] Žitavsko v českých
dějinách, sestavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
ROKYTA Hugo, Státoprávní a náboženské náměty v heraldice Žitavska, [w:] Žitavsko v českých
dějinách, sestavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
SCHRÄGE Getraud Eva, Górne Łużyce do roku 1346, [w:] Dzieje Górnych Łużyc. Władza,
społeczeństwo i kultura od średniowiecza do końca XX wieku, red. Joachim Bahlcke, Warsza-
wa 2007.
SCHUNKA Alexander, Górne Łużyce między pokojem praskim a kongresem wiedeńskim (od 1635
do 1815 rj, [w:] Dzieje Górnych Łużyc. Władza, społeczeństwo i kultura od średniowiecza do
końca XX wieku, red. Joachim Bahlcke, Warszawa 2007.
SCHURMANN Peter, Die sorbische Bewegung 1945-1948 zwischen Selbstbehauptung und Aner-
kennung, Bautzen/Budyšin 1998.
ŠTĚŘÍKOVÁ Edita, Exulantská útočiště v Lužici a Sasku, Praha 2004.
ŠTĚŘIKOVÁ Edita, Země otců. Z historie a ze vzpomínek k 50. výročí reemigrace potomků českých
exulantů, Praha 1995.
SŮLA Jaroslav, Ještě jednou o tzv. kauze Národní partyzan Lužice, Opole 2011.
Thiemann Petr, Bě přizamknjenje Lužicy k Českosiowakskej 1945 realne žadanje Serbów?,
„Rozhlad” 1995, čo. 7/8.
TURČÍN Rudolf, Zeměpisný a hospodářský obraz Žitavska, [w:] Žitavsko v českých dějinách, se-
stavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
VACULÍK Jaroslav, České menšiny v Evropě a ve světě, Praha 2009.
VACULÍK Jaroslav, Češi v cizině 1850-1938, Brno 2009.
VACULÍK Jaroslav, Polityczne aspekty walorów krajobrazu pogranicza na przykładzie roszczeń
terytorialnych po І і II wojnie światowej, [w:] Kultura krajobrazu Europy Środkowej. Zielono-
górskie Studia Łużyckie 4, red. Tomasz Jaworski, Zielona Góra 2005.
VACULÍK Jaroslav, Poválečná reemigrace a usídlování zahraničních krajanů, Brno 2002.
VACULÍK Jaroslav, Poválečná repatriace československých tzv. přemístěných osob (Displaced
Persons), Brno 2004.
WYDRA Władysław, Dziesiąta Sudecka. Z dziejów 10. Sudeckiej Dywizji Piechoty. Październik
1944. Październik 1945, Warszawa 1977.
ZAHRADNÍK Jiří, Lužice mezi Československem a Německem 1945—1949, Technická univerzita
- Fakulta přírodovědně-humanitní a pedagogická, Liberec 2004 (maszynopis pracy dyplomo-
wej).
Žitavsko v českých dějinách, sestavil Antonín Frinta a Hugo Rokyta, Praha 1947.
СЕМИРЯГА Михаил Иванович, Как мы управляли Германией. Политика и жизнь, Москва
1995.
ШЕВЧЕНКО Кирилл Владимирович, Лужицкий вопрос и Чехословакия 1945—1947. Москва
2004.
ШЕВЧЕНКО Кирилл Владимирович, Лужицкий вопрос и Чехословакия в 1945-1947 годах,
[w:] Проблемы этнической истории Центарльной, Восточной и Юго-восточной Европы
в новое и новейшее время, сборник научных трудов, вып. 1, Воронеж 2002.
ШЕВЧЕНКО Кирилл Владимирович, Лужицкий вопрос и Чехословакия в мае—июле 1945,
[w:] Питання сорабістики / Prašenja sorabistiki 3, Львів/Budyšin 2002.
137
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH
Andělská Hora 40
Austria (czes. Rakousko) 48, 74, 115
Bad Schandau 77
Bakov 29
Bałtyk 13
Bawaria 41, 42, 105, 122
Beiersdorf 18
Belgia 35
Berlin (czes. Berlin) 18, 31, 38, 48, 51—53,
59, 60, 67, 69-73, 75-79, 82-84, 86, 89,
94, 100, 104, 105, 134
Bertsdorf 65
Biała Góra (czes. Bílá hora) 27, 50
Biała Woda (górnołuż. Běla Woda, niem.
Weisswasser) 81, 87, 91, 108
Białopole 120
Biskupice (górnołuż. Biskopicy, niem. Bis-
chofswerda) 99
Bogatynia (daw. Rychwald, górnołuż. Rych-
now, niem. Reichenau) 16, 18-20, 23—25,
120, 130, 135, 136
Bóbr 125, 126
Brandenburgia 14, 27
Brema 82, 83, 85
Brno 8, 9, 32, 39, 82, 123, 134, 137
Brod nad Lesy (niem. Furth im Walde) 41
Budestecy (czes. Velké Postvice, niem. Groß-
postwitz) 81, 90-93
Budziszyn (czes. i górnołuż. Budyśin, niem.
Bautzen) 8, 10, 13, 14, 22, 23, 25, 32, 33,
38, 56, 67, 77. 79, 81, 86, 87, 91, 97, 99,
100, 104, 107, 108-110, 112, 113, 116.
134-137
Butterberg 47
v
Český Dub 94
Chociebuż (czes. Chotěbuz, dolnołuż. Chóśe-
buz, niem. Cottbus) 38, 126
Chotyně 33
Chrást u Poříčan 9, 39, 136
Cypel Frýdlantski 28, 39, 40, 45, 50, 63, 122
Cypel Šluknovski 28, 45, 63
cypel żytawski 38, 39, 44, 50, 105, 121
Czarna Elstera (górnołuż. Corny Halštrow,
niem. Schwarze Elster) 126
Czechosłowacja (czes. Československo, ros.
Чехословакия) 5, 7—11, 19, 23, 31—35,
37-90, 92-95, 97-102, 104-116, 119-125,
129-131, 135, 136, 139, 149, 150
Czechy (czes. Česko, górnołuż. Česka, niem.
Tschechien) 7, 10, 11, 13, 15—17, 25,
27-31, 38, 43, 45, 49, 50, 53, 56, 57, 60,
63, 67, 99, 109, 114, 117, 125, 149, 150
Czeska Lipa (czes. Česká Lípa, niem. Böh-
misch Leipa) 29
Ćwików (czes. Cvikov, niem. Zwickau) 27,
82
Dachau 107
Dania 65
Děčín 77
Dolina Popradu 130
Dolnośląskie Zagłębie Węglowe 45
Dolný Grunt 49
Dolny Śląsk 24, 25, 45, 126, 156
Drausendorf 65
Drezno (czes. Drážďany górnołuż. Drjezdźa-
ny, niem. Dresden) 9, 20, 23, 27, 30, 32,
38, 64, 76. 79, 82, 85, 92, 94, 100, 104,
108, 113, 134, 136
Działoszyn (daw. Królewszczyzna) 24, 39
Ebersbach 18, 58, 64, 99
Eckartsberg 65
Eibau (górnołuż. Jiwow) 16, 18, 99
Eichgraben 65
Europa Środkowa 45, 121, 137
Europa Zachodnia 45
141
Francja 35, 40, 41, 105, 129
Frankfurt nad Odrą 14, 82
Freiberg 27
Frýdlant 37, 40, 44, 57, 64, 80, 119, 120, 129
Gerštorf (daw. Loučná) 77
Gierałcicie (górnołuż. Nowe Jěžercy, niem.
Neugersdorf) 18, 89, 99, 100
Głogów 14
Głubczyce 41, 123, 130
Górne Łużyce (czes. Horní Lužice, niem.
Oberlausitz) 9, 10, 14, 17, 20-23, 27, 31,
32, 38, 79, 91, 86, 103, 109, 135-137
Górny Śląsk 105
Góry Kruszcowe 41, 45
Góry Łużyckie 50
Grabštejn 27
Großhennersdorf (czes. Velký Hennersdorf,
górnołuż. Wulke Hendrichecy) 16
Großschönau (górnołuż. Wulki Sunow) 18,
23, 55, 65, 99
Gródek nad Nysą (czes. Hrádek nad Nisou)
33, 34, 45, 47, 48, 59, 66, 67, 71, 77, 95,
113, 114
Hainewalde 32, 65, 79, 87
Hamburg 82
Hartau (czes. Hartava) 47, 65, 77, 78
Hirschfel dc 18, 19, 37, 39-41, 44-46, 49-50,
65, 120-121, 129, 151
Hörnitz 65
Hradec Králové 29, 57, 72, 134
Hřensk 109
Jablonec nad Nysą (czes. Jablonec nad Ni-
sou) 40, 49, 57, 59, 62, 67, 129
Jabłonne v Podještědí 40
Jasna Góra 23
Jelenia Góra 16, 24, 41, 136
Jiříkov 77
Jonsdorf 16, 47, 65, 77
Kamienica Saska (czes. Saská Kamenice,
górnołuż. Kamienica, niem. Chemnitz) 79,
82, 86
Kamieniec (czes. Kamenec, górnołuż. Kam-
jenc, niem. Kamenz) 22, 79, 81, 91, 92,
99, 104
Karkonosze 41, 45
Katowice 42
Kłodzko (czes. Kladsko) 24, 41, 45, 49, 74,
75, 123, 124, 130, 151
Kopaczów (niem. Ullersdorf) 31
Kotlina Żytawska (czes. Žitavská pánev, niem.
Zittauer Becker) 50
Koźle 41
Kraków 9, 37, 38, 122, 125, 136
Krásna Lipa 111
Krompách 77
Księginki 23
Kutna Horá 13
Kwisa 126
Lány 45
Leutersdorf 18
Liberec 8, 10, 28, 34, 37, 40, 43-45, 47-50,
56, 57, 60-64, 67, 78, 80, 95, 97, 101, 122,
129, 134, 136, 137
Lipsk (niem. Leipzig) 17, 21, 38, 79, 82, 84,
85, 90, 94,
Lisov 109
Londyn (czes. Londýn) 51, 52, 61, 76, 106,
110
Loukov 29
Luž (górnołuż. Łysa, niem. Lausche) 46
Lubań 14, 20, 23
Lubawka 119
Lubij (górnołuż. Lubij, niem. Löbau) 14, 22,
23, 25, 32, 38, 64, 81, 87, 91, 92, 100, 104,
107
Lückendorf 16, 47, 65, 77
Lwów (ukr. Львів) 137
Łaba 109
Łużyce (czes. Lužice, górnołuż. Lužica, niem.
Lausitz, ros. Лужица) 5, 7, 8, 10, 11,
13-18, 27, 28, 37, 38, 52, 74, 79, 88, 90,
91, 93-95, 99, 100, 103-105, 107-116,
121, 122, 125, 126, 129, 133, 135-137,
140
Magdeburg 38
Markocice 23, 24
Maryjny Dół (czes. Údolí Panny Marie, gór-
nołuż. Marijny Doł, niem. Marienthal)
13, 18
Mezimesti 119
Mikułowa 19
Mildenava 43
Miśnia 13
Mittelherwigsdorf 64, 65
Mittweida 79
Monachium 9, 37, 39, 41, 44, 122, 136
Morawy 15, 21, 27, 43
Morze Północne 13
Moskwa (ros. Москва) 7, 10, 11, 38, 42, 48,
61, 70, 73, 74, 76, 103-105, 110, 112, 122,
124, 134, 137
142
Most 45
Mühlberg 15
Nadodrze 82, 83
Nadrenia 82, 83
Nadrzecze 23
Niemcy (ang. Germany, czes. Německo, niem.
Deutschland) 5, 7-13, 18-23, 25, 31, 32,
34, 35, 37-42, 45-49, 51-61, 64-71, 73,
74, 76-80, 82-95, 98-115, 119-124, 126,
127, 129, 130, 133, 134, 136, 137, 139,
140, 151, 152
Norwegia 65
Nowy Jork 120, 123
Nymburk 29, 34
Nysa Łużycka 7, 11, 18, 19, 23, 27, 39, 45,
61, 120, 122-124, 126, 129, 130
Ochranów (czes. Ochranov, górnołuż. Ochra -
now, niem. Herrnhut) 18, 43
Oderwitz (górnołuż. Wódrjeńca) 16, 18
Oelsnitz (czes. Oleśnice nad Halštrovem) 27
Olbersdorf 47, 65
Ołomuniec 15
Opole 3, 4, 10, 12, 109, 135, 137
Opolno Zdrój 18, 23, 24, 126
Opolszczyzna (również: Opolskie) 37
Orawa 74
Ostrowice (górnołuż. Wostrowc, niem. Ostritz)
18, 22, 23, 32, 34, 46, 55, 58, 64, 68, 69,
81, 91, 94, 127
Oybin (czes. Ojvín, górnołuż. Ojbin) 16, 47,
65
Paryż 39-41, 109, 112, 121, 154
Perto více 77
Pietawa (niem. Pethau) 32, 34, 35, 65
Pilzno (czes. Plzeň) 42, 135
Pirna (czes. Perno, górnołuż. Pěrno) 27, 38,
107
Plauen 82
Poczdam (czes. i dolnołuż. Postupim, niem.
Potsdam) 8, 39, 100, 121, 134
Polska 1, 3, 5, 7-13, 16, 19-21, 23-25, 37,
39, 41, 45, 48, 49, 64, 80, 100, 104-106,
109, 112, 113, 119-127, 130, 133-136,
139
Połabie 13
Poprad 121, 151
Poznań 8, 38, 104, 113, 133
północne Czechy (czes. Severní Čechy) 43,
44, 57, 63, 109, 135
Praga (czes. Praha, niem. Prag) 4, 8—10,
13-15, 17, 18, 20, 21, 27, 29, 32, 33, 37,
38, 40, 41, 44, 45, 47-49, 51-66, 54, 57,
60, 63, 66, 67, 69-77, 79-81, 83-88, 90,
97-99, 101, 102, 104-107, 109, 111-115,
119, 122-124, 133-137, 139, 143, 151,
153
Racibórz 41, 49, 123, 124, 130
Radgendorf 65
Roztokłaty 72
Rumburk 37, 46, 47, 49, 50, 62, 109
Ruś Zakarpacka 108
Rybarzowice 23
Rzesza Niemiecka 17, 37, 39, 129
Saalensdorf 47
Saara 105
Saksonia (czes. Sasko, górnołuż. Sakska,
niem. Sachsen) 9, 11, 16, 17, 18, 20, 22,
25, 27- 29, 31, 32, 43, 44, 63, 71, 79, 83,
99, 100, 136, 137
Sebnitz (czes. Žebnice) 86
Seifhennersdorf (górnołuż. Wodowe Hendri-
checy) 16, 18, 31, 47, 50, 65, 81, 89, 91,
94, 99
Sieniawka 24, 119
Šluknov 62, 86
Słowacja 74
Sokolnice 94
Spisz 74
Stany Zjednoczone (ang. United States of
America) 8, 41, 48, 129, 134, 139
Strzegomice 23
Szczawno Zdrój 126
Szczecin 23, 100
✓
Śląsk 4, 12, 14, 15, 17, 27, 74, 125
Tanvald 40, 129
Trutnov 45
Trzciniec 19, 39, 120
Turnov 56
Varnsdorf (górnołuż. Varnocicy) 37, 40,
44-48, 50, 57, 63, 64, 78, 104, 121, 129
Vengersdorf 65
Waltersdorf 18, 30, 47, 65
Wałbrzych 41, 49
Warszawa 8, 9, 14,17, 23, 25, 31, 41, 54,
119-123, 125, 126, 133-137
Westfalia 85
Wielka Brytania 40, 48
Wigancice 120
Włosień 23
143
Wojrowice (górnołuż. Wojerecy, niem. Hoyers-
werda) 38, 99
worek żytawski 7, 8, 11, 19, 20, 23, 24, 25,
119, 120-122, 125, 130
Woroneż (ros. Воронеж) 107, 137
Wrocław 8, 21, 24, 100, 119, 121, 134, 136,
156
Wyszehrad (czes. Vyšehrad) 69
Zagłębie turoszowskie 20
zagłębie wałbrzyskie 105
Zagwozd (czes. Zahvozd) 109, 151
Zatonie 18, 25
Zawidów (górnołuż. Zawidów, niem. Seiden-
berg) 30, 37, 39-41, 121, 122, 129, 151
Zerachów (czes. Serachov, górnołuż. Sěra-
chow, niem. Schirgiswałde) 87
Zgorzelec (czes. Zhorelec, górnołuż. Zhorjelc,
niem. Görlitz) 8, 14, 16, 19, 20, 22, 23, 32,
37, 38, 64, 68-81, 86, 87, 90, 91, 104, 107,
120, 121, 126, 127, 134-136
Zielona Góra 121, 137
ziemia budziszyńska (czes. Budyšinsko) 14
ziemia bystrzycka (również: Bystrzyckie) 37
ziemia głubczycka (również: Głubczyckie)
39, 48, 74, 122, 124
ziemia kłodzka (również: Kłodzkie) 37, 39,
48, 74, 75, 105, 122, 124
ziemia kozielska 122
ziemia liberecká (czes. Liberecko) 44, 63, 66,
77, 131
ziemia lubuska 14
ziemia opolska (również: Opolskie) 37
ziemia raciborska (również: Raciborskie) 39,
48, 74, 122, 124
ziemia zgorzelecka 14, 20, 24, 25
ziemia żytawska (czes. Žitavsko) 5, 7, 9-11,
13-18, 29, 30, 32-35, 39, 42-46, 50,
53-56, 60-65, 67-69, 72-76, 79, 88, 92,
93, 97, 98, 101, 104-106, 111, 112, 119,
122, 124, 125, 130, 131, 134, 135-137,
153
Związek Radziecki (czes. Sovětský svaz,
niem. Sowjetunion, ros. Nialńńęce Nitę)
23, 40, 75, 89, 103, 104, 107-109, 111,
129, 130, 140
Zytawa (czes. Žitava, górnołuż. Žitawa, niem.
Zittau) 6-11, 13-18, 20-23, 25, 27-34,
37-47, 49-53, 55-81, 85-95, 97-101,
104-117, 119-127, 129-131, 133-136, 154
144
INDEKS NAZWISK
Adam Viktor 29
Andrlík Jaromír 88
Andrlík Jaroslav 45, 46, 62, 73, 74, 135
Anzjachan, lejtnant 63
Auerhan Jan 81
Bahlcke Joachim 9, 14, 17, 31, 135-137
Balcar Karel 63, 89
Batowski Henryk 125
Bauer Otakar 13-17. 135
Belzyt Leszek 17, 18, 20, 22, 31, 135
Beneš Edvard 38, 107
Bernášek V. 44, 135
Bobková Lenka 9, 21, 22, 27, 29, 30, 135
Boček Bohumil 38
Bolesław Chrobry 13
Bouchal Josef 69
Bretschneider Arndt 10, 56, 62, 78, 97, 135
Březina Luděk 9, 21, 22, 27, 29, 30, 135
Bruegel Bedřich 48, 52, 70, 105
Brych Bedřich 92
Brzetyslaw I 13
Budar Ben 20
v
Cernik Arnošt 104
Cernovický Pavel 29
Česák Josef 109
Chlubsa Josef 58
Chrastina 59
Chrobaczyński Jacek 38, 136
Clementis Vladimír 49, 53, 55, 76, 101, 124
Crupius Pavel 30
Cygański Mirosław 10, 109, 110, 135
Cyž Jan 107, 108, 109, 134
Cyž Jan, ksiądz 107, 109
Cyž Jurij 107, 109
Cyžowa Marka 112
Czajkowski Piotr 67
Czaplin, major 58
Czepikow, kapitan 63
Danneberg Lars֊Arne 9, 20, 22, 23, 136
Dastich František 84
Dentulín Jan 29
Derlatka Tomasz 20, 135
Dikastus Jiří 29
Dobrzyński Zbyszek 19, 120, 135
Doležal 34
Dornsprach Mikuláš 21
Drázský J. 66
Ducháček Ivo 123
Dufek, sztabskapitan 85
Dvořák Antonín 68,
Elżbieta Ryksa 13
Felmer Martin 29
Ferdynand I 15,
Ferdynand II Habsburg 16
Fiedorów, kapitan 63, 66
Filipow Iwan 105
Fišer, doktor 73, 74
Fleischmann Jan 29
Frencel Abraham 22, 136
Friedl Jiří 9, 105, 122, 136
Frinta Antonin 10, 13, 14, 18, 29, 32, 33, 43,
44, 55, 56, 63, 79, 88, 97, 98, 104, 111,
125, 135-137
Fryderyk I 27
Fryderyk II 50
Galii Václav 29
Geograf Bawarski 13
Gębarski Bohdan 125, 126
Gottwald Klement 49, 89, 123
Grohman Edmund 25
Grosse Frifcz 99, 100
Grotewohl Otto 101
Hajdů Vávro 41
Halecius Jan 29
Hammerschmidt Andreas 22
145
Harus Jan 66
Hašek 104
Havel 34
Havlík Václav 65,
Heidenreich Lorenz 15
Henryk I Jaworski 14
Henryk z Lipy 14
Henschke Reinhold 99
Herčík 59
Herzik Jan 56
Hihlán Alfred 33, 34
Hlond August 24, 136
Hlušičková Růžena 45, 57, 74, 134
Horáček Josef 34
Hotový 34
Hrachovec Peter 15, 136
Hrdlička Jan 10, 56, 58-63, 65-69, 72, 89,
104, 136
Hřej sa Ferdinand 29, 31, 136
Hundertmark Johann 15
Hus Jan 32, 66, 92
Iwanek Marian 16, 18, 20, 24, 25, 136
Jan Jerzy I Wettyn 16
Jan Luksemburski 14
Jaworski Tomasz 121, 137
Jerzy z Podiebradów 14, 15
Jirásek Zdeněk 9, 105, 122, 136
Jireš Josef 33
Jureczko Andrzej 38, 136
Kadlec Čeněk M. 9, 39, 41, 136
Kamiński Marek Kazimierz 9, 41, 42, 119,
121, 123, 124, 136
Kapitán Jiří 73, 76, 77, 111-113, 136
Kaplan Karel 8, 9, 39, 49, 51, 53—55, 57, 75,
76, 97, 105, 106, 123, 134, 136
Kapras Roman 80, 136
Karas František 69, 81, 111, 135
Karol V 15
Kastory Andrzej 9, 37, 38, 39, 41, 122—124,
136
Keller mann François Etienne 16
Kindermannová-Košťálová Božena 68, 71,
72, 89
Kirykor Feliks 38, 136
Knobloch Rudolf 60, 78
Knobloch Vladivoj 56, 58, 59, 60, 62, 63, 65,
66, 75, 78, 88, 89, 94, 106, 113, 116
Kochanowski Jerzy 8, 25, 120, 134
Koleta Václav 33, 68, 72, 135
Kołaczkowski Klemens 17
Kondracki Jerzy 121, 122
Konvalina Ivan 60
Konvalina Sven 56, 63, 65, 94
Kopecký Václav 39, 42, 49, 66, 78, 135
Korbel Josef 119
Korejs, konsul generalny 76
Kotsch Detlef 8, 100, 134
Koudelka Jaromír 42, 44, 136
Kočka Wójéech 104, 116
Krajewski Andrzej 8, 25, 120, 134
Krasiński Wincenty 16
Kratochvíl Bohuslav 53
Kr a wc Bjarnat 67
Křeček Alois 80
Krieger Johann 22
Krječmar Miklawš 107
Krječmar Pawoł 113
Laušman Bohumil 49
Legge Peter 24, 25
Leszczycki Stanisław 120
Leszczyński Rafał 10, 109, 110, 135
Liberda Jan 30
Libš Jurij 21
Lisa Martina 9, 136
Lukeš Josef 80
Luksemburczyk, zob. Jan Luksemburski
Luter Marcin 15
Maciej Korwin 15
Majakowski Wladimir 68
Malinin Michaił 85
Małachowski Kazimierz 16
Marczak Tadeusz 8, 119, 121, 134, 136
Masaryk Jan 101, 123
Masaryk Tomáš Garrigue 67, 68, 89, 135
Mathiades Pavel 29
Mayer Robert 21
Mazurek Małgorzata 8, 25, 120, 134
Medek František 10, 32, 34, 35, 135, 136
Mezřický Jan Thadeáš 29
Mikela Julius 21
Mikšovič Ivan 67, 135
Milde Jan Jáchym 43
Milik Karol 24
Miller Leszek 25
Mołotow Wiaczesław 103, 105
Motešický Kašpar 30
Mrówka Piotr 25
Muka Arnošt 21, 111
Müller Hilman 99
Müller Winfried 9, 20, 22, 23, 136
Musielak Michał 125, 136
Nawka Michał 21
Nedo Pawoł 109, 110, 113
Nejedlý Zdeněk 66
146
Němeček Josef 10, 33, 34, 56, 62, 67, 79—81,
84, 85, 87, 97, 136
Nezval Vítězslav 68
Nosek Václav 41, 42, 49, 78, 106
Olczak Mariusz 16, 17, 136
Orłowska Elżbieta 16, 18, 20, 24, 25, 136
Ort, major 83, 84
Páchl Ota 63, 65, 89
Pata Josef 33, 136
Pavel, podpułkownik 78
Pawłów, major 66
Pech Edmund 9, 20, 22, 23, 136
Pehr Michał 9, 40, 136
Pelikán Anatol 83
Pesän 34
Pescheck Christian 30
Petr Alois 74
Petr Jan 22, 136
Pietrzak Jerzy 24, 25, 136
Piwoński Witold 18, 21, 136
Podhorský 34
Podzimek Václav 92
Polivka Václav 92
Poniatowski Józef 16
Popławski Stanisław 23
Pronjewič Aleksjej Stanisławowie 10, 108,
110, 136
Prousek 34
Prugar-Ketling Bronisław 120
Przemysław II Otakar 13, 43
Radkovič 34
Rautenberg Hans-Werner 17, 18, 20, 22, 31,
135
Resel Alfred 107
Říha Vladimír 71, 72, 78
Ripka Hubert 105, 123
Rokyta Hugo 10, 13, 14, 18, 29, 32, 33, 44,
55, 56, 63, 73, 79, 88, 97, 98, 104, 111,
125, 135-137
Romankin, lejtnant 58, 116
Rulík Jindřich 60
Rutar Ladislav 42, 46, 51-53, 62, 73, 74, 76,
77
Schrage Getraud Eva 14, 137
Schröder Gerhard 25
Schunka Alexander 17, 18, 21, 137
Schurmann Peter 10, 107, 108, 110, 137
Šebek Antonin 80
Šicha, kapitan 85
Slavíková Anna 69
Smetana Bedřich 66—68
Smíšek Josef 92
Sokołowski Wasilij 51, 52
Sołta Beno 107
Śołta Jurij 116, 117
Špaček 34
Špidla Vladimír 25
Špiritová Alexandra 8, 39, 123, 134
Stalin Józef 45, 68, 107, 108
Stašek František 61
Stehlík Antonín 58, 59, 60
Steinberg Swen 9, 20, 22, 23, 136
Steinhardt Laurence 41
Štěpánek 74
Štěříková Edita 9, 29, 30, 81, 137
Stoll Johann 22
Strnad Josef 92
Suchý J. 66
Suk Jan 68
Šůla Jaroslav 109, 137
Švihovský Věnčeslav 81
Svoboda Antonín 90
Svoboda František 66
Svoboda Ludvík 49, 75, 124
Szewczenko Kiriłł, zob. Шевченко Кирилл
Владимирович
Szewczyk Wilhelm 20
Szymanko R. 119
✓
Śliwa Michał 38, 136
Táborský Matěj 29
Thaddeus Jan 29
Thiemann Petr 109, 137
Timoriew, major 59
Tirpák 52
Toliński Józef 16
Turčín Rudolf 18, 55, 79, 98, 137
Tyl Kajetan 32, 34, 35
Ursíny Ján 49
Vaculík Jaroslav 9, 27, 31-35, 79, 82, 85,
92, 121, 137
Vajs František 33
Vejvoda František 34
Veverka Josef 62, 66
Vinohradský Ladislav 43, 44, 135
Vocásek Václav 33, 91
Vojt Š. 73, 135
Vrbenský Viktorin 29
Wacław II 13, 14, 62
Watras Stanisław 25
Weber Karl Julius 17
Wehle Elizabeth 116
147
Weiland Emil 62
Weinberger Jaromír 68
Weise Christian 21, 30
Werner, kupiec 16
Wićaz Jurij 110
Władysław II Jagiellończyk 15
Wydra Władysław 120, 137
Wyszyński Andriej 105
Zahradník Jiří 10, 57, 60, 61, 66, 95, 101,
137
Zápotocký Antonín 68, 101
Zdichynec Jan 9, 21, 22, 27, 29, 30, 135
Zej del František 62
Zeman Henryk 21
Zenki Petr 84, 87, 123
Ziemiański Władysław 126
Zmeškal Vladimír 33, 107, 114, 136
Zuna Milan 67
Zuków Grigorij 58, 104, 108
Петров Никита 104, 134
Семиряга Михаил Иванович 103, 137
Фойтцик Ян 104, 134
Шевченко Кирилл Владимирович 10, 67,
73, 104, 107, 111, 112, 137
148
THE ISSUE OF ZITTAU IN YEARS 1945-1948
ON THE CROSSROADS OF CZECH, GERMAN, RUSSIAN, SORBIAN
AND POLISH INTERESTS
Summary
The region of Zittau was first mentioned in writing under the name of Zagwozd. In 10th
century the region was under Czech reign. In the first half of 11th century it was a part of
Bolesław I the Brave’s kingdom. During the days of Bratislav I the region became Czech again.
In 1346 Zittau was one of the members of Six-City League of Upper Lusatia. Although during
the Hussite Revolution Zittau took the Catholics’ side, in the third decade of 16th century the
town welcomed Luther’s teachings. In 1635 the power over Zittau was passed to Elector of
Saxony. From 1622 it had been one of the biggest diasporas of Protestants running away from
Czech Republic. Until the year 1846 there was a Protestant church in Zittau. Czech religious
services were provided in town until the year 1848. Geopolitical changes that took place in the
region after World War II caused a clash of opposing interests. Apart from historic Czech and
German rivalry, other entities tried to fulfill their ambitions too. In May 1945 Zittau became
a part of Soviet Occupation Zone in Germany. As the boarders were moved to Oder and
Lunation Neisse, Poland also became interested in the region. It should be mentioned that all
territorial claims formulated by newly formed Sorbian national movement concerned Zittau as
well.
Czechoslovakian government tried to take back control over Zittau due to its communica-
tion, industrial and agricultural significance. Acquisition of Hirschfelde powerhouse and the
town of Zawidów were also deemed essential. Those demands were presented in a document of
14th April 1946 describing Czechoslovakian requests of the former Reich’s territories. However,
in December 1947 Czechoslovakian Ministry of Foreign Affairs decided that in the face of
tension growing between world powers, further talks concerning the issue of Zittau were
pointless.
The Czech living in Zittau resumed their organizational activity as early as in May 1945
when the Czech National Council was formed. The council conducted cultural activity and
provided food to the people living in the zone. The Czech from Zittau lobbied persistently on
behalf of the region’s being incorporated into Czechoslovakia. The matter of Czech colony in
Zittau was resolved in 1948 when Prague definitely gave up its territorial claims for the region.
By the year 1949 majority of the Czech would have came back to Czechoslovakia.
Zittau was also an issue of Polish and Czechoslovakian relationship. At the beginning of
1946 an offer was made to trade the region of Zittau with the town of Zawidów for Poprad
region. Back in the day, this region had no economic significance for Polish administration. As
Prague was not willing to discuss the shift of the boarder in Zaolzie region. As a result, Poland
declined to compromise its power over Kłodzko and Racibórz regions. However, the endorse-
ment for Czechoslovakian demands to rectify the boarders in Bavaria and Saxony was not
disqualified. Members of Polish authorities were also convinced that reaching an agreement on
establishing boarders in Zittau was possible.
Every concept formed by Sorbian National Movement assumed that Lusatia - separated
from Germany ֊ will contain the region of Zittau. The idea was present when Lusatia was to be
incorporated - as an autonomous district - into Czechoslovakia, as well as later when the idea
of Lusatia as an independent state or a protectorate under international control was put
149
forward. Unfortunately. Zittau was also a part of Czechoslovakian rectification program which
led to the conflict of interests. The balance of powers was not equal which meant that if Soviet
Union would allow for further division of Germany, the smallest of Slavic nations would have to
give way. The Czechs from Zittau were also negative towards the idea of connecting their
future with Lusatia.
Russians marched into Zittau on 9 May 1945. In July 1945 Soviet Military Command
officially acknowledged Czech National Council. Representatives of occupation authorities
demanded that the Czech should present their territorial claims for Zittau directly to Soviet
authorities. In February 1947 Soviet delegates for the conference of the Council of Ministers of
Foreign Affairs were given instructions according to which the boarders in Bavaria and Saxony
were to be altered according to Czechoslovakian demands. However, in April, Moscow started
to distance itself from this idea, the explanation being an attitude of Slavic states towards
German issue.
150
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Pałys, Piotr 1961- |
| author_GND | (DE-588)133502848 |
| author_facet | Pałys, Piotr 1961- |
| author_role | aut |
| author_sort | Pałys, Piotr 1961- |
| author_variant | p p pp |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV044353812 |
| contents | Bibliogr. s. 133-137. Indeksy |
| ctrlnum | (OCoLC)992543151 (DE-599)BVBBV044353812 |
| era | Geschichte 1945-1949 gnd |
| era_facet | Geschichte 1945-1949 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03574nam a2200601 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044353812</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20171005 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">170619s2016 |||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788371263293</subfield><subfield code="9">978-83-7126-329-3</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="z">8371263295</subfield><subfield code="9">8371263295</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)992543151</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044353812</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Pałys, Piotr</subfield><subfield code="d">1961-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)133502848</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kwestia żytawska 1945-1949</subfield><subfield code="b">na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948</subfield><subfield code="c">Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Piotr Pałys</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">The issue of Zittau in years 1945-1948</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Opole</subfield><subfield code="b">Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu</subfield><subfield code="c">2016</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">154 Seiten</subfield><subfield code="b">Karten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache: The issue of Zittau in years 1945-1948</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. s. 133-137. Indeksy</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-1949</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Czechosłowacja</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Niemcy</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grenzgebiet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021993-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Związek Radziecki / stosunki / Niemcy / 1945-1970</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Niemcy / stosunki / Związek Radziecki / 1945-1970</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Zittau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4067897-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Zittau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4067897-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Grenzgebiet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021993-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1945-1949</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029756520</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">437</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">947.08</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Związek Radziecki / stosunki / Niemcy / 1945-1970 jhpk Niemcy / stosunki / Związek Radziecki / 1945-1970 jhpk Zittau (DE-588)4067897-0 gnd |
| geographic_facet | Związek Radziecki / stosunki / Niemcy / 1945-1970 Niemcy / stosunki / Związek Radziecki / 1945-1970 Zittau |
| id | DE-604.BV044353812 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T07:50:35Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788371263293 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029756520 |
| oclc_num | 992543151 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 154 Seiten Karten 24 cm |
| psigel | DHB_BSB_FID |
| publishDate | 2016 |
| publishDateSearch | 2016 |
| publishDateSort | 2016 |
| publisher | Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu |
| record_format | marc |
| spelling | Pałys, Piotr 1961- Verfasser (DE-588)133502848 aut Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Piotr Pałys The issue of Zittau in years 1945-1948 Opole Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu 2016 154 Seiten Karten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassung in englischer Sprache: The issue of Zittau in years 1945-1948 Bibliogr. s. 133-137. Indeksy Geschichte 1945-1949 gnd rswk-swf Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Czechosłowacja jhpk Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Niemcy jhpk Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd rswk-swf Związek Radziecki / stosunki / Niemcy / 1945-1970 jhpk Niemcy / stosunki / Związek Radziecki / 1945-1970 jhpk Zittau (DE-588)4067897-0 gnd rswk-swf Zittau (DE-588)4067897-0 g Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 s Geschichte 1945-1949 z DE-604 Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Pałys, Piotr 1961- Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 Bibliogr. s. 133-137. Indeksy Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Czechosłowacja jhpk Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Niemcy jhpk Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4021993-8 (DE-588)4067897-0 |
| title | Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| title_alt | The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| title_auth | Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| title_exact_search | Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| title_full | Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Piotr Pałys |
| title_fullStr | Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Piotr Pałys |
| title_full_unstemmed | Kwestia żytawska 1945-1949 na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Piotr Pałys |
| title_short | Kwestia żytawska 1945-1949 |
| title_sort | kwestia zytawska 1945 1949 na skrzyzowaniu interesow czeskich niemieckich rosyjskich serboluzyckich i polskich the issue of zittau in years 1945 1948 |
| title_sub | na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich = The issue of Zittau in years 1945-1948 |
| topic | Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Czechosłowacja jhpk Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Niemcy jhpk Grenzgebiet (DE-588)4021993-8 gnd |
| topic_facet | Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Czechosłowacja Wojna światowa (1939-1945) / kwestie terytorialne / Niemcy Grenzgebiet Związek Radziecki / stosunki / Niemcy / 1945-1970 Niemcy / stosunki / Związek Radziecki / 1945-1970 Zittau |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029756520&sequence=000005&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT pałyspiotr kwestiazytawska19451949naskrzyzowaniuinteresowczeskichniemieckichrosyjskichserbołuzyckichipolskichtheissueofzittauinyears19451948 AT pałyspiotr theissueofzittauinyears19451948 |