Kille mist: het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | Dutch |
Veröffentlicht: |
[Amsterdam]
Boom
[2016]
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | Text niederländisch, mit Zusammenfassungen in niederländischer und englischer Sprache |
Beschreibung: | 592 Seiten Illustrationen, Diagramme 24 cm |
ISBN: | 9789089534446 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV044262981 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20170606 | ||
007 | t | ||
008 | 170406s2016 a||| m||| 00||| dut d | ||
020 | |a 9789089534446 |c (hbk.) |9 978-90-8953-444-6 | ||
035 | |a (OCoLC)992541992 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV044262981 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a dut | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Schütz, Raymund |e Verfasser |0 (DE-588)112936819X |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Kille mist |b het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd |c Raymund Schütz |
264 | 1 | |a [Amsterdam] |b Boom |c [2016] | |
300 | |a 592 Seiten |b Illustrationen, Diagramme |c 24 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
500 | |a Text niederländisch, mit Zusammenfassungen in niederländischer und englischer Sprache | ||
502 | |b Dissertation |c Vrije Universiteit Amsterdam |d 2016 | ||
650 | 0 | 7 | |a Kollaboration |0 (DE-588)4031748-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Besetzung |0 (DE-588)4006020-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Zweiter Weltkrieg |0 (DE-588)4079167-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Enteignung |0 (DE-588)4014843-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Notar |0 (DE-588)4042660-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Rechtsethik |0 (DE-588)4177216-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Niederlande |0 (DE-588)4042203-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Niederlande |0 (DE-588)4042203-3 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Besetzung |0 (DE-588)4006020-2 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Zweiter Weltkrieg |0 (DE-588)4079167-1 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Notar |0 (DE-588)4042660-9 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |D s |
689 | 0 | 5 | |a Enteignung |0 (DE-588)4014843-9 |D s |
689 | 0 | 6 | |a Kollaboration |0 (DE-588)4031748-1 |D s |
689 | 0 | 7 | |a Rechtsethik |0 (DE-588)4177216-7 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029667851&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029667851 | ||
942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09044 |g 492 |
942 | 1 | 1 | |c 340.09 |e 22/bsb |f 09044 |g 492 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804177441251393536 |
---|---|
adam_text | ínhoud
Woord vooraf 9
1. ‘Een gelaat omlijst met bakkebaarden 13
Het historische beeld van het notariaat 13
De vraagstelling: het notariaat en de ontrechting 17
Methodologische verantwoording 19
De Nederlandse historici en het ethische debat 22
Plan van behandeling 25
De bestuurlijke context van het notariaat in het interbellum 31
Het archief als kennissysteem: doolhof of labyrint? 35
2. Het oorlogsrecht in de twintigste eeuw: ‘war or servitude’ 41
Inleiding: humanisering en ontrechting 41
De Haagse Conventie: humaniserend oorlogsrecht 41
De beperkingen van het lor: ‘war or servitude 44
De Britse en Duitse economische strijd tijdens de Eerste Wereldoorlog 47
Conclusie: economische oorlogvoering en ontrechting 52
3. Ontrechting: nazi-Duitsland en het bezette België 53
Inleiding 53
De ontrechting van de Joden in het Duitse Rijk 54
Het Duitse notariaat en de gelijkschakeling van de juridische beroepen 60
Het notariaat in het bezette België 1940-1944 65
Conclusie: nazificatie of verzet binnen smalle marges 72
4. Het interbellum: een muur van stilzwijgen 75
Inleiding: burgerlijk en beheerst 75
De liberale herkomst van de ministerieplicht 76
De sociale functie van de notaris 82
De crisisjaren: notarissen in het gedrang 87
5
INHOUD
Drie spraakmakende notariële deconfitures 91
Conclusie IOI
5. Oorlogsgeweld, verzet en repressie 103
De slag in mei 1940 en het gewapend verzet 103
Notarissen en de zware consequenties van hun steun aan de illegaliteit 107
Notarissen in verzet, omgekomen in de kampen 109
Repressie: de gijzelaars uit het notariaat 117
Conclusie 120
6. De Broederschap en de oorlog 123
Inleiding: van mobilisatie naar oorlog 123
Verordening 3/1940: de organisatie van het bezettingsbestuur 124
De Broederschap en de eerste dilemma’s van de bezetting 129
Hulp aan de getroffen Rotterdamse broeders? 132
Deviezenmaatregelen en de beperking van het vijandelijke vermogen 137
Het Besluit Vervreemding Landbouwgronden: de kritiek van Van Oven 143
Conclusie: de juridische en bestuurlijke accommodatie na vo 3/1940 147
7. Het notariaat onder de Nieuwe Orde 151
Inleiding: de bestuurlijke positie van de Broederschap 151
De druk van de leden op het Hoofdbestuur om meer service 152
Anti-Joodse maatregelen: het ontslag van de Joodse notarissen 159
Groenier en de ngv: de notaris als ontrechtingsadviseur 165
De Liro-verordeningen en de ledenservice van de Broederschap 167
De schending van de geheimhoudingsplicht door Liro 173
Sociale hervorming, het notariaat en de nsb 177
De Broederschap onmisbaar? 184
Conclusie: van afwachten naar afhankelijkheid 187
8. Het morele appèl van notaris Kruisinga 189
Inleiding: een wereldse plattelandsnotaris 189
Kruisinga en de repressieve maatregelen tegen Joden 190
Kruisinga s toespraak voor de ring: ‘Niet afdalen naar lijdelijkheid’ 193
De Joodse hypotheken’ 197
De ambtsuitoefening van de notaris onder repressie en terreur 201
Conclusie: de morele positie van de notaris tijdens de bezetting 202
6
INHOUD
9. De ondernemende notaris De Kat en de huisjesmelker 205
Inleiding: ondernemerschap en onpartijdigheid 205
Van een idyllische jeugd naar het faillissement 206
De nauwe band tussen de notaris en een Rotterdamse speculant 209
Conclusie: gebrekkige normen en falend toezicht 212
10. De notaris-bestuurder Libourel 215
De notaris als mens en als bestuurder 215
Van burgemeesterszoon tot notaris 216
Functies in het bedrijfsleven en het maatschappelijk leven 224
Libourel, het proces-Van der Lubbe en het nazi-strafrecht 228
Zomer en herfst 1940. De Nederlandse Unie 231
De gijzeling van Libourel in K.L. Herzogenbusch 233
Conclusie: noblesse oblige 237
11. Het Joodse onroerend goed: geen Jodenhoede’? 239
Inleiding: de rol van de notaris bij de doorverkoop van Joodse panden 239
Prijsbeheersing van het onroerend goed 240
Prijsbeheersing: de theorie en de notarispraktijk 242
De handel in Jodenpanden: ‘Een tijdbom op het dak’ 246
De ‘lijdelijke notaris en de doorverkoop van Joodse panden 255
De totstandkoming van de transactie en de transportakte 256
Conclusie: notariële lijdelijkheid of financiële betrokkenheid? 262
12. De vervreemding becijferd: de handel in ‘Jodenpanden 265
Inleiding: werden de Joodse transacties vertraagd? 265
De analyse van de NGV-gegevens over de koopcontracten 269
Analyse van de NGV-gegevens over de kwantitatieve omzetten 273
Analyse van de NGV-gegevens over de waarde van de omzetten 275
Transacties in Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en s-Gravenhage 276
De rol van NSB-notarissen bij de verkoop van Joods onroerend goed 281
Ontrechting: herverdeling van vermogen en de rol van de staat 283
Conclusie: registratie, cijfers en de bijstelling van het historisch beeld 285
13. Uitgesloten. De Joodse notarissen in de Joodsche Raad 289
Inleiding: de Joodsche Raad als bestuursorgaan 289
De rechtsvorm van de Joodsche Raad 292
7
INHOUD
Ex-notaris Spier en de Sperres 296
De decimering van het bestuur van de Joodsche Raad 300
Conclusie: het tevergeefse streven naar bestuurlijke continuïteit 305
14. Valse start. De zuivering van het notariaat 309
De chaotische weg naar de bevrijding 309
De kille mist van rechtsonzekerheid7 315
De zuivering van het notariaat: een valse start 320
De zuivering van het notariaat: tweede fase 339
Tegenzin: de restitutie van de notariële honoraria 348
De zuivering van de kandidaat-notarissen 355
Conclusie: de zuivering van het notariaat binnen de brede context 368
15. De wederopbouw: de consensus van het stilzwijgen 371
Inleiding: de sociale functie van de notaris herontdekt 371
Het rechtsherstel als een kans voor het notariaat 372
Het notariaat en de praktijk van het rechtsherstel 376
Het oordeel van de rechter na 1948 over de rol van de notaris 386
De járen vijftig: notaris Claessens en de Tabel der lijdelijkheid’ 403
Het notariaat en de vermistenproblematiek 413
Het notariaat en de nasleep van de bezettingstijd 1960-heden 425
Conclusie: de onmisbaarheid van het naoorlogse notariaat 429
Conclusie 433
Noten 439
Samenvatting 523
Summary 537
Lijst van afkortingen 553
Geraadpleegde literatuur 557
Geraadpleegde archieven 573
Digitale bronnen en archieven 577
Personenregister 581
8
|
any_adam_object | 1 |
author | Schütz, Raymund |
author_GND | (DE-588)112936819X |
author_facet | Schütz, Raymund |
author_role | aut |
author_sort | Schütz, Raymund |
author_variant | r s rs |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV044262981 |
ctrlnum | (OCoLC)992541992 (DE-599)BVBBV044262981 |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02321nam a2200541 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044262981</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20170606 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">170406s2016 a||| m||| 00||| dut d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789089534446</subfield><subfield code="c">(hbk.)</subfield><subfield code="9">978-90-8953-444-6</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)992541992</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044262981</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">dut</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Schütz, Raymund</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)112936819X</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kille mist</subfield><subfield code="b">het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd</subfield><subfield code="c">Raymund Schütz</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">[Amsterdam]</subfield><subfield code="b">Boom</subfield><subfield code="c">[2016]</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">592 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Diagramme</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Text niederländisch, mit Zusammenfassungen in niederländischer und englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">Dissertation</subfield><subfield code="c">Vrije Universiteit Amsterdam</subfield><subfield code="d">2016</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kollaboration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4031748-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Besetzung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006020-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zweiter Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079167-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Enteignung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4014843-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Notar</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042660-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rechtsethik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4177216-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Niederlande</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042203-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Niederlande</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042203-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Besetzung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006020-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Zweiter Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079167-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Notar</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042660-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Enteignung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4014843-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Kollaboration</subfield><subfield code="0">(DE-588)4031748-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rechtsethik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4177216-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029667851&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029667851</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">492</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">340.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">492</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
geographic | Niederlande (DE-588)4042203-3 gnd |
geographic_facet | Niederlande |
id | DE-604.BV044262981 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-10T07:48:07Z |
institution | BVB |
isbn | 9789089534446 |
language | Dutch |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029667851 |
oclc_num | 992541992 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 592 Seiten Illustrationen, Diagramme 24 cm |
publishDate | 2016 |
publishDateSearch | 2016 |
publishDateSort | 2016 |
publisher | Boom |
record_format | marc |
spelling | Schütz, Raymund Verfasser (DE-588)112936819X aut Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd Raymund Schütz [Amsterdam] Boom [2016] 592 Seiten Illustrationen, Diagramme 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Text niederländisch, mit Zusammenfassungen in niederländischer und englischer Sprache Dissertation Vrije Universiteit Amsterdam 2016 Kollaboration (DE-588)4031748-1 gnd rswk-swf Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd rswk-swf Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd rswk-swf Enteignung (DE-588)4014843-9 gnd rswk-swf Juden (DE-588)4028808-0 gnd rswk-swf Notar (DE-588)4042660-9 gnd rswk-swf Rechtsethik (DE-588)4177216-7 gnd rswk-swf Niederlande (DE-588)4042203-3 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Niederlande (DE-588)4042203-3 g Besetzung (DE-588)4006020-2 s Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 s Notar (DE-588)4042660-9 s Juden (DE-588)4028808-0 s Enteignung (DE-588)4014843-9 s Kollaboration (DE-588)4031748-1 s Rechtsethik (DE-588)4177216-7 s DE-604 Digitalisierung BSB Muenchen - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029667851&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Schütz, Raymund Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd Kollaboration (DE-588)4031748-1 gnd Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd Enteignung (DE-588)4014843-9 gnd Juden (DE-588)4028808-0 gnd Notar (DE-588)4042660-9 gnd Rechtsethik (DE-588)4177216-7 gnd |
subject_GND | (DE-588)4031748-1 (DE-588)4006020-2 (DE-588)4079167-1 (DE-588)4014843-9 (DE-588)4028808-0 (DE-588)4042660-9 (DE-588)4177216-7 (DE-588)4042203-3 (DE-588)4113937-9 |
title | Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd |
title_auth | Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd |
title_exact_search | Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd |
title_full | Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd Raymund Schütz |
title_fullStr | Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd Raymund Schütz |
title_full_unstemmed | Kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd Raymund Schütz |
title_short | Kille mist |
title_sort | kille mist het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd |
title_sub | het notariaat en de erfenis van de oorlogstijd |
topic | Kollaboration (DE-588)4031748-1 gnd Besetzung (DE-588)4006020-2 gnd Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd Enteignung (DE-588)4014843-9 gnd Juden (DE-588)4028808-0 gnd Notar (DE-588)4042660-9 gnd Rechtsethik (DE-588)4177216-7 gnd |
topic_facet | Kollaboration Besetzung Zweiter Weltkrieg Enteignung Juden Notar Rechtsethik Niederlande Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029667851&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT schutzraymund killemisthetnotariaatendeerfenisvandeoorlogstijd |